17 minute read
Theater
Russische klassiekers Europese auteurs hedendaags theater poppentheater 82 88 94 97
theater
Advertisement
RUSSISCHE KLASSIEKERS
OORLOG & VREDE
Tolstojs familiekroniek speelt zich af tijdens de oorlog van Napoleon tegen Rusland, van 1805 tot 1812. De voorstelling van het Atelier Pjotr Fomenko beperkt zich tot het begin van de roman waarin, aan de hand van enkele sleutelfi guren, de tragiek van de toekomstige evenementen gerefl ecteerd wordt. De oorlog gromt, maar Napoleon is
LIÈGE 06.12 - 20:15 / 07.12 - 19:00 08.12 / 09.12 / 10.12 2005 – 20:15
Théâtre de la Place
Place de l’Yser 1 – 4020 Liège www.theatredelaplace.be nog ver weg. Alleen de liefde en duistere geldaffaires steken het vuur aan de lont bij twee adellijke families, de Bolkonsky’s en de Rostovs. In Fomenko’s regie vindt elke zin van Tolstojs proza een scenisch equivalent via lichamelijke expressie, intonatie en visualisering.
Boventiteling: Frans/Nederlands
Info-reservatie T 04 342 00 00 ma > vr 12:30 > 18:00 € 14 / 13 / 8
L. TOLSTOJ 1828 – 1910
HUISELIJK GELUK
De verhalen van Tolstoj zijn wonderlijke vertellingen over onderwerpen uit een ver verleden, maar tegelijkertijd zijn ze verbazingwekkend hedendaags. Huiselijk geluk gaat over een jong weeskind, grootgebracht op het platteland. Zij trouwt met een buurman en tevens vriend van haar overleden vader, die heimelijk van haar houdt. Zij trekt met hem naar de stad waar pracht en praal lonken. Maar de eerste roes van opwinding wordt gevolgd door opeenvolgende ontgoochelingen die het huwelijk niet sparen. Pjotr Fomenko levert samen met zijn uitstekende uitvoerders een virtuoos en beklijvend spektakel.
Boventiteling: Nederlands/Frans
BRUSSEL 01 > 02.12 2005 – 20:00
Paleis voor Schone Kunsten
Ravensteinstraat 23 – 1000 Brussel www.bozar.be Info T 02 507 84 44
Coproductie Europalia, BOZAR THEATRE
Reservatie-tickets
BOZARTICKETS Ravensteinstraat 18 – 1000 Brussel T 02 507 82 00 – ma > za 9:00 > 19:00 € 17 / 15 / 13
Pjotr Fomenko (°1932) Pjotr Fomenko is één van de grote theaterregisseurs in Europa: hij wordt alom geprezen als vooraanstaand regisseur van het hedendaagse Russische theater. Als theatermaker is hij decennialang gedwarsboomd door de censuur van het sovjetregime. Sinds het begin van de jaren tachtig geeft hij les aan het GITIS, de beroemde theateracademie van Moskou. In 1993 ontstond onder zijn leiding een permanent gezelschap, het Atelier Pjotr Fomenko, waarvan vele vertolkingen werden bekroond met internationale theaterprijzen.
DE DRIE ZUSTERS
Macha, Olga en Irina zijn de dochters van een overleden officier die destijds de hoofdstad Moskou verliet om bevelhebber te worden van een garnizoen in een kleine provinciestad. Zij verlangen alle drie terug naar Moskou waar ze hun jeugd doorbrachten. Maar alle vooruitzichten op een mogelijke terugkeer doven één voor één uit. Wanneer de officieren samen met het
BRUSSEL 14.12 – 19:30 / 15.12 2005 – 20:15
Théâtre National
E. Jacqmainlaan 111-115 – 1000 Brussel www.theatrenational.be garnizoen de stad verlaten, verdwijnt ook de laatste illusie. Gevoelig en nuchter, met een subtiele vermenging van humor en tragiek, beschrijft Tsjechov drie leeftijden, drie vrouwelijke karakters getekend door de pijn, de tegenspraak tussen droom en werkelijkheid, tussen verwachtingen en dagelijkse routine.
Boventiteling: Frans/Nederlands Info-reservatie-tickets T 02 203 53 03 di > za 11:00 > 18:00 € 25 / 20 / 18 / 14
Coproductie Europalia, Théâtre National
A. TSJECHOV 1860 – 1904
OOM VANJA
van Anton Tsjechov – Maly Drama Theatre regie: Lev Dodin
Oom Vanja is de familietragiek van Vanja, een ouderwordende man, die samen met zijn moeder, zijn nicht Sonja en diens peetoom en hun huishoudster al hun leven lang in een godvergeten dorp wonen. Voor enige afwisseling zorgt Vanja’s drinkebroer dokter Astrov. Dit saaie bestaan wordt plots doorbroken door een bezoek van Vanja’s gewezen schoonbroer en professor, met zijn dertig jaar jongere vrouw. In hoofdzaak gaat het in Oom Vanja om liefdesintriges en om bezit in tijden van onzekerheid.
Brussel boventiteling: Nederlands/Frans Namur boventiteling: Frans
NAMUR 22 > 23.11 2005 – 20:30
Théâtre Royal de Namur
Place du Théâtre 2 - 5000 Namur www.theatredenamur.be Info-reservatie-tickets T 081 22 60 26 di > za 11:00 > 18:00 € 13 / 10 / 8 / 6 / 5
Coproductie Europalia, Théâtre Royal de Namur BRUSSEL 26.11 2005 – 20:00
Paleis voor Schone Kunsten
Ravensteinstraat 23 – 1000 Brussel www.bozar.be Info T 02 507 84 44
Reservatie-tickets
BOZARTICKETS Ravensteinstraat 18 – 1000 Brussel T 02 507 82 00 – ma > za 9:00 > 19:00 € 17 / 15 / 13
Coproductie Europalia, BOZAR THEATRE
Lev Dodin (°1944) Regisseur Lev Dodin werd geboren in Siberië en verhuisde na de Tweede Wereldoorlog naar SintPetersburg. Hij studeerde aan het Theaterinstituut van Sint-Petersburg en werd in 1983 artistiek leider van het Maly Drama Theatre. De essentie van Dodins theater, zowel in zijn werkwijze als in zijn acteursregie, berust op een synthese tussen het gedachtegoed van Meyerhold en dat van Stanislavski, twee Russische theatertheoretici die, ondanks hun vriendschap, in hun theaterpraktijk antagonisten waren. Het onderzoek naar het verleden en de wortels van de Russische maatschappij dat Lev Dodin onverminderd voortzet, dient om het verwarrende heden beter te kunnen plaatsen.
A. POESJKIN 1799 – 1837
BORIS GODOENOV
Rusland, begin zeventiende eeuw. Het volk treurt om de moord op tsaar Dimitri en smeekt om een nieuwe heerser, die een einde moet maken aan tijden van honger en verdrukking. Dan verschijnt een valse kroonpretendent op het toneel. Het volk - goedgelovig en beïnvloedbaar - schaart zich achter hem en komt in opstand tegen tsaar Boris. De gevoelige en menslievende Boris wordt gekweld door de gedachte aan de moord op Dimitri; hij bidt om vergeving en zal ten slotte met zijn dood boeten voor deze misdaad. Declan Donnellan heeft een aantal eigenzinnige interpretaties van de grote klassiekers op zijn naam staan. Het mag daarom geen wonder heten dat hij werd uitgenodigd in Moskou om een versie van Poesjkins Boris Godoenov te maken. Poesjkins werk is heilig voor de Russen en kan volgens hen door niet-Russen nauwelijks worden opgevoerd. Donnellans groots gemonteerde voorstelling van Godoenov werd in Moskou unaniem bejubeld. Een uitstekende gelegenheid om deze regisseur maar ook de niet zo bekende Godoenov-interpretatie van Poesjkin te leren kennen. Een indrukwekkende sterrencast van Moskouse acteurs vertolkt deze klassieker.
Boventiteling: Nederlands/ Frans
BRUSSEL 07.12 – 19:30 08.12 / 09.12 2005 – 20:15
Théâtre National
E.Jacqmainlaan 111-115 – 1000 Brussel www.theatrenational.be Info-reservatie-tickets T 02 203 53 03 di > za 11:00 > 18:00 € 25 / 20 / 18 / 14
Coproductie Europalia, Théâtre National
Declan Donnellan (°1953) De Britse regisseur van Ierse origine, Declan Donnellan richtte zich na een carrière als advocaat volledig op het theater. In 1981 stichtte hij in Londen samen met decorontwerper Nick Ormerod het gezelschap Cheek by Jowl op. Hij introduceerde opnieuw de grote Europese theaterklassiekers bij het Engelse publiek. Hun interpretaties kennen wereldwijd succes. Sinds 1997 werkt hij geregeld in Rusland. Samen met Russische theatergezelschappen bewerkte hij enerzijds Shakespeare en anderzijds de grote Russische klassieker Boris Godoenov tot eigenzinnige interpretaties. Zowel als regisseur als artiest wordt Declan Donnellan alom geprezen.
EUROPESE AUTEURS
HOMEROS
ILIAS – ZANG XXIII
Aanleiding tot de jarenlange oorlog, vol doodslag en intrige, waarbij de goden een actieve rol vervulden, was de ontvoering van de bloedmooie Helena door Paris, dochter van Zeus en vrouw van Menelaos, koning van Sparta. Tot in het diepst van hun ziel gekrenkt, trokken de Grieken met groot machtsvertoon naar Troje, waar beide geliefden vertoefden. Uit Homeros’ episch gedicht koos Vasiljev de drieëntwintigste zang, waarin de Griekse held Achilles de dood van zijn vriend Patrocles wreekt en de Trojaanse leider Hector ten val brengt. Veertig vertolkers staan op de scène en brengen een fragment uit deze mythe. Gedurende vele jaren heeft Vasiljev dit grootschalige theaterproject voorbereid, via talrijke workshops over heel de wereld, tot in Japan. De voorstelling is dan ook erg oosters van inslag, met invloeden van de Japanse martiale kunsten en het No-theater. Nadruk ligt op ruimtelijkheid, beweging en verklanking van de gebeurtenissen via ongewoon stemgebruik en koorpartijen.
Boventiteling: Nederlands / Frans
ANTWERPEN 22 > 23.11 / 25.11 2005 – 20:00
deSingel
Desguinlei 25 – 2018 Antwerpen www.desingel.be Info-reservatie-tickets T 03 248 28 28 ma > vr 10:00 > 19:00, za 16:00 > 19:00 € 20 / 15 / 8
H. MÜLLER 1929 – 1995
MÉDÉE MATÉRIAU
In de monoloog Médée Matériau, een hedendaagse variant op de mythe van Medea, blikt de protagoniste terug op de vernedering die Jason haar aandeed door uit machtsoverwegingen met de dochter van Kreoon te trouwen en haar te verstoten. Niet alleen wordt zij verbannen, maar ook gedwongen afstand te nemen van haar kinderen. Daarop geeft Medea Jasons nieuwe vrouw een bruidsjurk die vlam vat en vermoordt ook de kinderen. Het woord is de grote kracht van Medea. Ooit heeft zij vaderland, volk en familie verraden en zweeg zij uit liefde voor Jason. Nu is taal haar ultieme wapen. De Franse actrice Valérie Dréville, leerling van Antoine Vitez en Claude Régy, vertolkt de rol van Medea, die haar in de poriën zit. Als in trance verkent zij de tekst met haar hele lichaam. Zij schreeuwt, sputtert, scheurt, slingert haar geschiedenis de zaal in. Aan het einde van de voorstelling is het verleden herleid tot as en de herinnering aan Jason uitgewist. Beelden van de zee en kille ijspiramides op het videoscherm achter haar benadrukken het drama dat zich voltrokken heeft.
Voorstelling in het Frans met Nederlandse vertaling
ANTWERPEN 15 > 17.11 2005 – 20:00
deSingel
Desguinlei 25 – 2018 Antwerpen www.desingel.be Info-reservatie-tickets T 03 248 28 28 ma > vr 10:00 > 19:00, za 16:00 > 19:00 € 15 / 12 / 8
Coproductie Europalia, deSingel
Anatoli Vasiljev (°1942) Anatoli Vasiljev studeerde eerst chemie, waarna hij een regieopleiding volgde aan het befaamde Conservatorium voor Dramatische kunst in Moskou (GITIS). In 1987 startte hij met zijn school voor dramatische kunst, opgevat als een theaterlaboratorium waarin ruimte geboden wordt voor onderzoek en experiment. Zo een onderzoeksproject kan op zichzelf staan of uitgroeien tot een volwaardige voorstelling. Het werkveld van Vasiljev bestaat uit “spelstructuren” of “ludieke structuren”. De acteur brengt het stuk of zijn rol niet over via gevoelens, maar aan de hand van het woord: vandaar het grote belang van het werken rond stem, klanken en ritme.
SHAKESPEARE W. SHAKESPEARE 1564 – 1616
TWELFTH NIGHT
Zoals bij meer Shakespeare-komedies draait Twelfth Night om een persoonsverwisseling die aanleiding geeft tot veel misverstanden. De identieke tweeling Viola en Sebastian raakt door een schipbreuk gescheiden. Viola besluit zich als man te verkleden om bij graaf Orsino in dienst te kunnen treden. Ze moet de liefdesbrieven van de graaf naar Lady Olivia brengen, die alle avances afwimpelt maar zeer geïnteresseerd raakt in de boodschapper. Viola wordt echter verliefd op graaf Orsino. Als de doodgewaande Sebastian op de proppen komt, vindt iedereen alsnog een geliefde. Declan Donnellan transformeert een klassiek verhaal in een eigenzinnig, hedendaags kader. De steracteurs zorgen voor twee uur kijkgenot.
Boventiteling: Frans
NAMUR 29.11 > 01.12 2005 – 20:30
Théâtre Royal de Namur
Place du Théâtre 2 – 5000 Namur www.theatredenamur.be Info-reservatie-tickets T 081 22 60 26 ma > za 11:00 > 18:00 € 13 / 10 / 8 / 6 / 5
P. MARIVAUX 1688 – 1763
LA DOUBLE INCONSTANCE
de Pierre Marivaux – Youth Theatre Globus regie: Dmitri Tsjernyakov
Op het eerste gezicht lijkt de theateresthetiek van Dmitri Tsjernjakov erg op die van Marivaux: deze is geraffineerd en formalistisch, in de positieve zin van het woord. Toch wordt in de regie van het Globus-theater bijna alles ‘omgekeerd’ aangepakt: hier geen lichtvoetig spel van gevoelens, maar een ongenadig spelen met gevoelens. De regisseur brengt deze scenische schoonheid tot leven door het passionele zijn plaats te geven. Maar zelfs dat wil niet zeggen dat hij meegaat met de verleidelijke en speelse esthetiek van de Franse komedieschrijver.
Boventiteling: Frans
BRUSSEL 24.11 2005 – 20:30
Théâtre 140
E.Plaskylaan 104 – 1030 Brussel www.theatre140.be Info-reservatie-tickets T 02 733 97 08 ma > vr 12:00 > 18:00 € 25 / 18 / 13 / 12 / 8
Coproductie Europalia, Théâtre 140
Dmitri Tsjernjakov (°1970) In 1993 studeerde Dmitri Tsjernjakov af aan de Russische Academie voor Theaterkunsten (GITIS) in Moskou. Hij was als regisseur, scenograaf en costumier verantwoordelijk voor miseen-scènes in vele Russische theaters. In 1998 regisseerde hij De jonge David van Vladimir Kobekin in het Theater voor Opera en Ballet van Novosibirsk. Hij tekende ook voor de opera De legende van de onzichtbare stad Kitezh en de jonge Fevronia in het Mariinsky Theater en sleepte een prestigieuze ‘Golden Mask’-prijs in de wacht.
HEDENDAAGS THEATER
HOW I ATE A DOG
van en door Jevgeni Grisjkovets regie: Jevgeni Grisjkovets
Met een onvermoeibare humor en een zekere onhandigheid is Jevgeni Grisjkovets een niet te imiteren verteller die vaak vergeleken wordt met Buster Keaton of Woody Allen. Hij baseert zich in How I ate a dog op zijn carrière als jonge soldaat in dienst bij de Russische vloot net voor het aantreden van Gorbatsjev. Samen met de acteur Arnaud de Glanic, die de Franse simultane vertaling brengt, wordt dit stuk een humoristisch pareltje in het theaterprogramma van het festival.
Voorstelling in het Russisch Simultane vertaling naar het Frans: Arnaud Le Glanic
BRUSSEL 21 > 22.11 2005 – 20:15
Maison du Spectacle la Bellone
Vlaamsesteenweg 46 – 1000 Brussel www.bellone.be Info-reservatie-tickets T 02 513 33 33 di > vr 10:00 > 18:00 € 7
Coproductie Europalia, La Maison du Spectacle la Bellone NAMUR 23 > 25.11 2005 – 19:00
Théâtre Royal de Namur
Place du Théâtre 2 – 5000 Namur www.theatredenamur.be Info-reservatie-tickets T 081 22 60 26 ma > za 11:00 > 18:00 € 13 / 10 / 8 / 6 / 5
Coproductie Europalia, Théâtre Royal de Namur
Jevgeni Grisjkovets (°1967) Jevgeni Grisjkovets is op zijn 37ste één van de jongste en meest gespeelde auteurs van de laatste jaren in Rusland. Na zijn militaire dienst keerde hij terug naar de universiteit en naar het theater. Hij is niet alleen auteur, maar ook regisseur en acteur. Hij schreef een tiental theaterstukken waarvan er vandaag vijf gespeeld worden in enkele prestigieuze theaters van Moskou. In 1999 kreeg hij de Golden Mask Award voor zijn stuk How I ate a dog. Dit stuk stond ondertussen op de scènes van de verschillende grote Europese theaters.
CAPTIVE SPIRITS
van Vladimir en Oleg Presnjakov – Moscow’s Playwright and Director Centre Regie: Vladimir Agejev
‘Captive Spirits’ is het vlotte verhaal van drie beroemdheden: Alexander Blok, Andrej Bely en Ljoebov Mendeleeva, verteld door de gebroeders Presnjakov in de geest van Daniil Charms en in een vrolijke regie van Vladimir Agejev. Vorig jaar hebben de gebroeders Presnjakov, met hun uitdagende en spottende toon, het Russische publiek al verrast met Terrorisme. Dit keer laten ze hun verleden als filoloog meespelen. De afgestreken schoonheid, de koortsige toon en de verbijsterende verbeelding van het Zilveren Tijdperk - dat voor mensen van nu een ijzeren tijdperk zal zijn, of, als u dat liever hebt, een plastic tijdperk - klinken artificieel, melodramatisch en soms ronduit idioot. De al klassiek geworden postmodernistische ontspanning, waarvoor de cultuurgeschiedenis één grote farce is, neemt hier een rustige, amusante vorm aan.
Boventiteling: Frans MONS 02 > 03.12 2005 – 20:30
Les Arbalestriers
Rue des Arbalestriers 8 – 7000 Mons www.lemanege.com Info-reservatie-tickets T 065 39 59 39 Théâtre Royal – Grand Place – 7000 Mons di > za 10:00 > 13:00 & 14:00 > 17:00 € 10,50 / 7,50
Coproductie Europalia, Le Manège Mons
Vladimir Agejev (°1958) Vladimir Agejev maakte deel uit van het atelier van Anatoli Vasiljev en was in 1993 laureaat van de Russische Academie voor Theaterkunsten (GITIS). Twee jaar later richtte hij het Theater Epigoon op en regisseerde hij talrijke toneelstukken in verschillende grote schouwburgen in Rusland. Sinds 2000 maakt hij in Moskou deel uit van het jonge theatercollectief The Playwright and Director Centre, dat onder de leiding staat van Alexej Kazantsev. In 2003 regisseerde hij Captive Spirits van de intussen beroemde gebroeders Presnjakov.
HEDENDAAGS THEATER
ALEKSANDR PETLJOERA
De Oekraïens-Moskovitische kunstenaar Aleksandr Petljoera verzamelde een immense collectie trash, bij voorkeur afkomstig uit de sovjetera van voor de perestrojka. Zij vormt de basis van zijn performances, die het midden houden tussen modeshows, theatervoorstellingen en tentoonstellingen. In Observing the Observers (2004) schetste Petljoera niet zonder humor het leven in Rusland, aan de hand van kostuums, accessoires, schoenen en objecten. Kaaitheater en Vooruit sloegen de handen in mekaar om deze artiest een nieuwe stap te laten zetten. Petljoera zal, met mensen uit Gent en Brussel, vier nieuwe etappes in zijn buitengewoon parcours creëren.
GENT 03.12 2005
Kunstencentrum Vooruit
Sint-Pietersnieuwstraat 23 – 9000 Gent www.vooruit.be In het kader van het Progress Festival (pagina 78) Info T 09 267 28 28 BRUSSEL 30.11 > 01.12 2005
Kaaitheater
Sainctelettesquare 20 – 1000 Brussel www.kaaitheater.be Info T 02 201 59 59
POPPENTHEATER
THEATER POTUDAN NEVSKY PROSPEKT
van Nikolaj Gogol regie: Ruslan Kudashjov
Nevsky Prospekt is de naam van de belangrijkste straat van Sint-Petersburg. In de voorstelling draait alles rond de sfeer van deze straat. Voor de tientallen heel uiteenlopende personages die er wonen, de vele bezoekers die haar aandoen en de taferelen die er zich afspelen, heeft de regisseur zich laten inspireren door het Verhaal van SintPetersburg van Nikolaj Gogol. Het miniatuur-
GENT 01 > 02.11 2005 – 19:30
Europees Figurentheatercentrum
Trommelstraat 1 – 9000 Gent
Info-reservatie-tickets T 09 223 12 15 € 10 / 7 toneelstuk Nevsky Prospekt sluit op een eigenzinnige manier aan bij het filosofische proza van de klassieke Russische literatuur. Uiteindelijk gaat het stuk over de rol van de kunstenaar in de stad. De leiding van het stuk is in handen van Ruslan Kudasjov. Het spel straalt de jeugdige kracht uit die eigen is aan het hedendaagse Russische poppentheater.
BRUSSEL 03 > 04.11 2005
Théâtre Les Tanneurs
Huidevetterstraat 75 – 1000 Brussel www.lestanneurs.be Reservatie-tickets T 02 512 17 84 – 10:00 > 18:00 € 7,50
regie: Jevgeni Ibrahimov
Het poppentheater Skazka (Sprookje) van Akaban, de hoofdstad van de republiek Kakazië, is het geesteskind van regisseur Ljoedvig Oestinov. Hij begon ermee in 1979. Jevgeni Ibrahimov is sinds 1998 voltijds regisseur bij het Skazka-theater. Voordien was hij acteur bij het Tsjerkesisch Theater (19881993) en studeerde hij regie aan de Academie voor Toneelkunst in Sint-Petersburg (19931998). Hij regisseerde onder meer De oude man en de wolvin en Judas Iskariot. Voor het laatste stuk kreeg hij in 1999 in Moskou het Golden Mask. In zijn benadering legt Jevgeni Ibrahimov sterk de nadruk op het ‘koor’, dat wil zeggen op de kunstenaars als groep. De Japanse techniek van het ‘Boenrakoe’, waarbij voor elke pop drie spelers nodig zijn, sluit perfect aan bij die visie. De drie stukken die hier worden opgevoerd - De visser en het gouden visje, De oude man en de wolvin en Athanatomania - zijn korte fabels over de verleiding en haar grenzen. Ze bieden een mooie mix van emotie, humor en poëzie. De schitterende regie van Jevgeni Ibrahimov, het expressieve spel van de poppen en de muziek maken deze pareltjes perfect verstaanbaar. Dit poppenspel uit het verre Siberië wordt een ontdekking!
Vertaling: Frans
MONS 30.10 2005 – 11:00 – 15:00
Les Arbalestriers
Rue des Arbalestriers 8 – 7000 Mons
Info-reservatie-tickets T 065 39 59 39 di > za 10:00 > 13:00 & 14:00 > 17:00 € 7 / 4 TOURNAI 05.11 2005 – 11:00 – 15:00 – 18:00
Maison de la Culture
Bld des Frères Rimbaut – 7500 Tournai
Info-reservatie-tickets T 069 88 91 30 Créa-Théâtre, Rue Saint-Martin 47 – 7500 Tournai ma > woe 8:30 > 17:30, do > vr 8:30 > 16:30 € 8,50 / 5
