wkaliszu.pl - express kaliski 356 by Express Kaliski

ISSN 2082-0631

N R 6 ( 3 5 6 ) 3 0. 0 6 . 2 0 2 1

bezpłatny magazyn miejski

Tańczące dinozaury

O tym czy w okolicach Kalisza żyły dawnej dinozaury, czym się żywiły, ile ważyły, jaki tryb życia prowadziły i czy potrafiły...tańczyć z kaliskim paleontologiem Szymonem Górnickim rozmawia Piotr Jaworowski. STR. 12-13

wkaliszu.pl / kalejdoskop

30 czerwca 2021

Dziś przeczytacie

Grzegorz

JUREK redaktor naczelny

AKCJA

Rowerami na Jasną Górę

Samorządowcy z trzech powiatów wzięli udział w XIII Kaliskiej Rowerowej Pielgrzymce Samorządowców na Jasną Górę.

F O T. STARO STWO

o tym co ważnego ostatnio zdarzyło się w naszym mieście. Pięknieją nam planty, które ponownie stały się jednym z ulubionych miejsc wypoczynku kaliszan, a remonty obejmują także sródmieście oraz inne kaliskie ulice. Dziś także o swoich nietypowych pasjach opowie kaliszanin Szymon Górnicki. Jest on paleontologiem i specjalizuje się w...dinozaurach, o których potrafi barwnie i ze znawstem długo opowiadać. Upały dają nam w kość a jak sobie z nimi radzić mówi w dzisiejszym numerze dietetyk i trener personalny Robert Chwiałkowski. W sporcie, mimo letniej przerwy, też dużo się dzieje. Do treningów na początku lipca mają powrócić piłkarze KKS-u, którym nie udało się wywalczyć awansu do I ligi. W przyszłym roku na drugim froncie piłkarskim zagrają jednak z 14-krotnym mistrzem Polski Ruchem Chorzów. Lato przyszło w pełni i przyda nam się długo oczekiwany wypoczynek. Życzymy wszystkim udanych wakacji!

FLESZEM

REKREACJA. KALISZANIE NA ZLOCIE CARAVANINGU W WILCZYNIE

W XXVI Ogólnopolskim Zlocie Caravaningu „Wilczyn 2021” uczestniczyli kaliszanie i mieszkańcy powiatu kaliskiego. Zlot odbywał się na terenie Ośrodka Sportu i Rekreacji w Wilczynie nad Jeziorem Wilczyńskim. Został zorganizowany przez prężnie działający Kaliski Klub Campingu i Caravaningu „CALTUR”. Uczestników zlotu odwiedzili Wicestarosta Kaliski Zbigniew Słodowy i Wójt Gminy Wilczyn Grzegorz Skowroński. Wydarzenie zostało zorganizowane ze wsparciem Powiatu Kaliskiego. Kaliski Klub Campingu i Caravaningu „CULTUR” zadbał o dobrą atmosferę i bogaty program imprezy. Uczestnicy mogli podziwiać występy regionalnych zespołów, brali udział w grach i zabawach rodzinnych, tanecznych, mogli także sprawdzić swoje umiejętności w grze w bule. O nudę nie musiały martwić się także dzieci, dla których przygotowano różnorodne zabawy, w tym także taneczne. Podczas takiego wydarzenia nie mogło zabraknąć poczęstunku w postaci grochówki z kuchni polowej. Zlot zakończył się ogłoszeniem wyników i wręczeniem nagród. JAV

Pox Łącznie pokonali trasę liczącą ok. 160-kilometrów z Kalisza do Częstochowy.

JAK TO DAWNIEJ W KALISZU BYWAŁO...

FOTKA BEZ DYMKA

30.6. 1638 r. - Został potwierdzony przez króla Władysława IV statut czapników kaliskich.

gangu siejącego, na początku lat 30. XX wieku, postrach w Grodzie nad Prosną.

1.7. 1780 r. - Dla bezpieczeństwa Kalisza i jego mieszkańców, władze miasta wydały nakaz pozabijania furtek w murach obronnych.

18.7. 1852 r. - Wybuchł w Kaliszu groźny pożar, w wyniku którego spłonęła połowa dzielnicy żydowskiej wraz z bożnicą.

9.7. 1964 r. - Urodził się w Kaliszu Mieczysław Szcześniak, piosenkarz, kompozytor i autor tekstów.

22.7. 1807 r. - Ustanowiono Kalisz stolicą departamentu Księstwa Warszawskiego.

FOT.KALIS Z . PL

12.7. 1991 r. - Zmarła w Kaliszu Halina Sutarzewicz historyk literatury, publicystka, pedagog, działaczka społeczna.

14.7. 1932 r. - został stracony na dziedzińcu kaliskiego więzienia Józef Pachołek vel John Góra, przestępca działający na terenie USA i Polski, domniemany uczeń Ala Capone, szef kaliskiego

Organizatorem rowerowej Pielgrzymki tradycyjnie był Powiat Kaliski.

czytaj więcej na www.d-w.pl

W Kaliszu odbył się XIX Piknik Militarny. Było wojskowo i odlotowo ale bardzo bezpiecznie.

AKCJA .” KASK JEST COOL” U PRZEDSZKOLAKÓW

W tym roku na trasę wyruszyło łącznie 24 pątników, którzy po drodze mogli liczyć na piękne wyrazy gościnności, którą wyrazili m.in. Wójt Gminy Brzeziny Marek Cieślarczyk, który zorganizował śniadanie dla pielgrzymów, a także Wójt Gminy Czajków Henryk Plichta, który zaskoczył podróżujących słodkim poczęstunkiem. W Czajkowie cyklistów przywitały przedszkolaki.

W OBIEKTYWIE. TARGOWISKO POD RATUSZEM

FO T. WI RT UA LNE MU ZE UM F O TOGRA F I I CYF ROWE J

FO T. KA LI SZ . PL

W Niepublicznym Przedszkolu „Pluszowy Miś” odbyło się uroczyste podsumowanie akcji „Przedszkolak w Kasku jest Cool”. Jej organizatorem było stowarzyszenie „Kask jest Cool” przy współpracy z Wydziałem Edukacji UM. Konkurs, w którym wzięło udział 1.779 najmłodszych kaliszan, polegał na jak najbardziej kreatywnym przeprowadzeniu działań promujących bezpieczeństwo podczas uprawiania sportów, a jego celem była edukacja dzieci z kaliskich przedszkoli w zakresie bezpiecznego uprawiania sportów takich jak: jazda na rowerze, rolkach i hulajnodze oraz promowanie uprawiania sportu jako elementu zdrowego trybu życia. NEL

Fotografia została wykonana najprawdopodobniej w 1871 roku. Na zdjęciu widoczna jest południowa pierzeja Rynku Głównego, w okresie kiedy na tym placu funcjonowało targowisko miejskie, które decyzją prezydenta miasta Tytusa Halperta z dnia 12 stycznia 1872 roku zostało przeniesione na nowo urządzony plac św. Mikołaja (obecnie Nowy Rynek).

Pielgrzymka w rowerowym wydaniu odbyła się już po raz trzynasty. Łącznie, w ciągu wszystkich edycji, samorządowcy pokonali 2.080 kilometrów. W tym roku najstarszym pielgrzymem był 70-letni Marek, a najmłodszym, niespełna 2-letni Gabryś. MIK

BEZPŁATNY MAGAZYN MIEJSKI

ZESPÓŁ REDAKCYJNY

REDAKCJA I BIURO OGŁOSZEŃ

REKLAMA I MARKETING

Zasięg: Kalisz i powiat kaliski. Dystrybucja: bezpłatna w blisko 100 punktach w Kaliszu. Wydawca: Rebell sp. z o.o., Prezes Zarządu: Grzegorz Jurek

Piotr Jaworowski, Grzegorz Jurek (red. naczelny), Krzysztof Liberda (prawo), Tomasz Skórzewski (foto). Grafika: Małgorzata Badowska.

62-800 Kalisz, ul. Chopina 8 tel. 605 468 785, 607 347 768 e-mail: redakcja@wkaliszu.pl

Grzegorz Jurek - tel. 605 468 785 Tomasz Skórzewski - 668 626 501 e-mail: reklama@wkaliszu.pl

wkaliszu.pl

reklama

wkaliszu.pl / promocja

30 czerwca 2021

BUDOWNICTWO

Bezpośrednie sąsiedztwo wody i centrum miasta, piękne widoki na Prosnę i kaliską Starówkę, doskonała architektura i najwyższy standard wykonania. To cechy inwestycji RiverSide, realizowanej przez FB Antczak w Kaliszu. Budowa apartamentowca przy ul. Towarowej rozpoczęła się w czerwcu.

RiverSide nowa luksusowa inwestycja mieszkaniowa FB Antczak RiverSide to nowa inwestycja realizowana przez FB Antczak w samym sercu historycznej części Kalisza. Na obszernym pofabrycznym terenie, położonym przy samym Wale Staromiejskim nad Prosną i Kanałem Rypinkowskim, powstaną łącznie 162 lokale. Przyszli mieszkańcy będą mogli cieszyć się niezwykłymi widokami na rzekę. Z przestronnych tarasów rozciągać się będzie także niepowtarzalna panorama Starego Miasta i najważniejszych obiektów Kalisza, takich jak ratusz, katedra, miejskie parki i planty. W ramach inwestycji powstaną lokale o zróżnicoreklama

wanej wielkości - od funkcjonalnych mieszkań o powierzchni około 30 m kw. po przestronne apartamenty o powierzchni około 150 m kw. Lokalom towarzyszyć będą komórki lokatorskie i miejsca postojowe w garażu podziemnym. Otoczony przyrodą i naturalną zielenią budynek zapewni przyszłym mieszkańcom wysoką jakość życia. Piękny zielony dziedziniec, wspaniałe widoki, a także bliskość tras rowerowych i szlaków turystycznych będą zachętą do aktywnego spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu. - RiverSide inwestycja szczególna, położona w jednej z naj-

piękniejszych i najbardziej malowniczych części Kalisza. Apartamentowiec będzie stanowić modelowe uzupełnienie istniejącej w tym miejscu tkanki miejskiej, dodatkowo wzmacniając ją poprzez realizację doskonałej architektury i wykorzystanie najwyższej jakości materiałów. RiverSide to oferta dla osób, które cenią miejskie życie i bezpośrednie sąsiedztwo kluczowych centrów społecznych, handlowych i kulturalnych, a jednocześnie chcą aktywnie cieszyć się przyrodą i niezwykłymi widokami w naturalnym otoczeniu - deklaruje Marcin Antczak, wiceprezes FB Antczak.

RiverSide to kolejna inwestycja realizowana przez FB Antczak we współpracy ze znaną poznańską pracownią architektoniczną MODOarchitektura. Owocem tej współpracy jest m.in. kameralne osiedle Między Mostami, powstające przy ul. Garncarskiej w Kaliszu. Mieszkania realizowane w ramach tej inwestycji zostaną oddane do użytkowania na początku 2022 roku. Wcześniej obie firmy - FB ANTCZAK i MODOarchitektura - zostały uhonorowane prestiżową nagrodą Property Design Award za projekt hotelu Hampton by Hilton Kalisz i kompleksu Calisia One. RED

wkaliszu.pl / aktualności

30 czerwca 2021

EDUKACJA WAKACJE

Pierwszy doktorat Akademii Kaliskiej

F O T. AQ UAPARK

Gorące lato w Aquaparku Aquapark zaprasza latem na zewnętrzne baseny. W tym roku kolejek nie będzie a bilety na baseny zewnętrzne można zakupić w biletomacie. Aby usprawnić obsługę Gości Aquaparku, Spółka zmodernizowała Elektroniczny System Obsługi Klienta. W obiekcie zainstalowany został również biletomat, w którym można założyć konto Klienta, doładować karnet a co najważniejsze latem, zakupić bilety na baseny zewnętrzne. Przed okresem letnim w Kaliskim Parku Wodnym zakończyły się prace przygotowawcze basenów i terenów zewnętrznych. Podczas kilku tygodni intensywnych prac oczyszczono niecki basenów, uruchomiono filtry uzdatniające wodę oraz pompy atrakcji. Wszystkie urządzenia zostały przetestowane i działają bez zarzutów. Zjeżdżalnie zostały sprawdzone przez testerów z serwisu i są już gotowe do wodnej przygody. Woda w nieckach basenowych została wnikliwie przebadana przez akredytowane laboratorium, wyniki potwierdziły wysoką jakość wody w kąpielisku. Przygotowując się do sezonu letniego zmodernizowane zostały wymienniki ciepła, które zamontowano na urządzeniach zewnętrznej Stacji

Uzdatniania Wody. Rozpoczyna się kolejny sezon letni z Aquaparkiem w dobie pandemii i wszystkie reguły, zalecenia i polecenia obsługi Aquaparku mają na celu zapewnienie bezpiecznego korzystania z wypoczynku na basenach. Dokładamy wszelkich starań aby zapewnić maksimum bezpieczeństwa użytkownikom basenów, ale bez ich aktywnej pomocy i zaangażowania w przestrzeganiu zasad bezpiecznego wypoczynku w wodzie nie możemy w pełni realizować tego zadania. Dlatego apelujemy o rozwagę, wyobraźnię i odpowiedzialność, przestrzeganie regulaminu i instrukcji, gdyż największe zagrożenie stanowią osoby, które nie dostosowują się do obowiązujących zasad i zagrażają nie tylko sobie, ale także innym użytkownikom wodnych atrakcji - apeluje Michał Jackowski, prezes spółki. W dobie pandemii utrzymanie dystansu społecznego, noszenie maseczek i troska o dezynfekcję to kluczowe metody profilaktyki zakażeń koronawirusem. A dla branży ba-

senowej utrzymywanie najwyższego reżimu higienicznego jest normą. Kaliski Aquapark należy do grupy obiektów chrakteryzujących się szczególnym reżimem higienicznym, które znajdują się pod ścisłym nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Stosowane do dezynfekcji środki chemiczne zarówno wody jak i powierzchni płaskich są środkami wirusobójczymi. Woda w nieckach basenowych jest poddawana zróżnicowanym procesom dezynfekcyjnym. Bilety na cały dzień będą kosztować: od poniedziałku do piątku 24 zł (normalny) i 19 zł (ulgowy) a w weekendy 26 zł (normalny) i 21zł (ulgowy). W tym roku również będą funkcjonowały bilety popołudniowe, które będą kosztowały od poniedziałku do piątku 20 zł (normalny) i 15 zł (ulgowy) a w weekendy 22 zł (normalny) i 17 zł (ulgowy). W sezonie letnim w Parku Wodnym baseny zewnętrzne są dostępne w godz. od 9:30 do 19:30. NEL

Zofia Marciniak napisała rozprawę doktorską w dziedzinie nauk społecznych i dyscyplinie nauk o bezpieczeństwie na temat: ,,Doskonalenie kadr administracji samorządu powiatowego w ramach zarządzania kryzysowego, na przykładzie powiatu kaliskiego”. Promotorem pracy był prof. Jarosław Wołejszo. - Jeszcze w 2015 roku, podczas zajęć na ówczesnym Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych, na kierunku obronność państwa, Zofia Marciniak zainteresowała się problematyką doskonalenia kadr w kontekście zarządzania kryzysowego. W ramach zajęć, zaczęliśmy rozwijać zainteresowania pani Zofii związane zarządzaniem kryzysowym, a ścisłą współpracę nad koncepcją rozprawy doktorskiej, rozpoczęliśmy w 2018 roku. Wtedy jeszcze nasza uczelnia nie miała uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, ale wierzyliśmy, że to niebawem nastąpi. Po trzech latach praca pani Zofii została ukończona i moim zdaniem zasługuje ona na to, by uzyskać stopień naukowy doktora. Dzisiaj mamy pierwszą publiczną obronę rozprawy doktorskiej w Akademii Kaliskiej, ale wierzę, że szybko przyjdzie czas, gdy kolejni doktoranci zasiądą na miejscu pani Zofii Marciniak - powiedział w swoim wystąpieniu prof. Wołejszo. - To bez wątpienia historyczny moment dla naszej uczelni. Mgr Zofia Marciniak udowodniła, że warto mieć marzenia i warto je realizować właśnie w naszej uczelni podkreślił rektor uczelni, prof. Andrzej Wojtyła. RED

JEDZENIE

Nowy portal kalisznawynos.pl

ZAPROSZENIE

Festiwal Komedy w Ostrowie Przed nami 10. edycja Grand Prix Komeda. Festiwalu Filmowego im. Krzysztofa Komedy w Ostrowie Wielkopolskim. Patronat nad imprezą, która odbędzie się od 22 do 28 sierpnia sprawuje portal wkaliszu.pl.

F O T. A NNA KŁ O POC KA

Festiwal to spotkania, projekcje, koncerty, wydarzenia, nagrody oraz konkurs na najlepszą muzykę w polskim filmie fabularnym. W tym roku o Grand Prix Komeda zawalczy ośmioro kompozytorów, twórców muzyki do siedmiu filmów. Wszystkie konkursowe filmy zobaczymy podczas festiwalu, w tym dwa przedpremierowo. Będą to (w kolejności alfabetycznej): „Amatorzy” - reż. Iwona Siekierzyńska, muz. Marzena Majcher, „Magnezja” reż. Maciej Bochniak, muz. Jan A. P. Kaczmarek, „Miasto” - reż. Marcin Sauter, muz. Jerzy Rogiewicz, „Mistrz” - reż. Maciej Barczewski, muz. Bartosz Chajdecki, „Moje wspaniałe życie” - reż. Łukasz Grzegorzek, muz. Piotr Waglewski Emade, „Najmro. Kocha, kradnie, szanuje” - reż. Mateusz Rakowicz, muz. Smolik, „Szarlatan” - reż. Agnieszka Holland, muz. Antoni Komasa Łazarkiewicz, Mary Komasa. O tym, kto zdobędzie główną na-

Festiwal odbędzie się 22-28.08 w OCK.

grodę festiwalu, zadecyduje jury w składzie: Ewa Błaszczyk, Kinga Dębska, Radzimir Dębski „Jimek”, Tomasz Lach, Paweł Mykietyn i Jan Kanty Pawluśkiewicz. Do Ostrowa spotkać się z publicznością przyjadą wszyscy kompozytorzy konkursowych obrazów.

Nie zabraknie też innych spotkań z twórcami kina. Na Grand Prix Komeda gościć będzie Anna Dymna, a pretekstem do spotkania z tą wybitną aktorką będą i filmy, i książka Łukasza Maciejewskiego „Aktorki. Spotkania”, których jest bohaterką. Prócz Nagrody Grand Prix Komeda, zostaną także przyznane: Nagroda Publiczności oraz Nagroda im. Wojciecha Jerzego Hasa dla Niepokornego Twórcy. Ich laureatów poznamy w sierpniu, teraz już natomiast można zdradzić nazwisko kompozytora, który odbierze w Ostrowie Wielkopolskim Nagrodę za Całokształt Twórczości. Podczas festiwalu rozbrzmi także muzyka. Wystąpią m. in. Krzysztof Majchrzak, Jan Młynarski oraz zespół EABS. Będą też spotkania autorskie oraz warsztaty. Nie zabraknie akcentów, związanych z patronem wydarzenia - Krzysztofem Komedą, którego 90. rocznica urodzin przypada właśnie w tym roku. RED

Miasto Kalisz wraz z Powiatem Kaliskim uruchomiły nowy portal, który ma wesprzeć lokalnych restauratorów. Mogą oni za pośrednictwem platformy kalisznawynos.pl oferować jedzenie na wynos, nie ponosząc przy tym żadnych kosztów. Wystarczy zarejestrować się jako nowy użytkownik i dodać lokal. Również logotypy i zdjęcia potraw restauratorzy będą mogli dodawać do menu samodzielnie. Oferta na portalu będzie podzielona wg kategorii produktowych (potrawy i rodzaje kuchni), bez podziału na rodzaje lokali. By wesprzeć lokalnych przedsiębiorców, Miasto Kalisz oraz Powiat Kaliski przejmą koszty, które wiążą się z uruchomieniem strony kalisznawynos.pl oraz koordynację związanych z tym działań. MIK

wkaliszu.pl / kuchnia

30 czerwca 2021

ROZMOWA

Na upały woda z miętą i cytryną O tym jak radzić sobie z upałami? Jakie napoje gaszą najlepiej pragnienie podczas letnich dni oraz czy można pić piwo, gdy jest gorąco z Robertem Chwiałkowskim, dietetykiem i trenerem personalnym rozmawia Piotr Jaworowski. Niedawno rozpoczęło się lato i ciepłe dni, a czasami wręcz gorące. Jak radzić sobie z upałami? - Sami doskonale czujemy, że upał daje się we znaki a lejący się żar z nieba jest nie do zniesienia. To powoduje, że musimy latem przyjmować więcej płynów do naszego organizmu niż zimą. Uważam, że powinniśmy wrócić do korzeni i skorzystać z dobrych porad naszych mam, a nawet babć, które zawsze w takie upalne dni gotowały kompoty. Te kompoty przygotowywały przede wszystkich z kwaśnych owoców, takich jak porzeczki, agrest, rabarbar, maliny czy truskawki. Jak działa na organizm kwaśny smak? - Kwaśny smak działa w sposób „ściągający” na nasz organizm. Przestajemy się wtedy pocić, zatrzymujemy w naszym organizmie płyny, które zawiera-

ją mikroelementy i witaminy. Polecam więc kwaśne napoje na upały. A jak działają na nas inne smaki? Czy one są również polecane na gorące dni? - Wystrzegajmy się podczas upałów ostrych i pikatnych smaków. Musimy pamiętać, że wtedy kiedy jemy ostre potrawy to pory naszej skóry się otwierają i tracimy płyny. Z kolei słodki smak działa na nas energetycznie, dodając nam trochę energii. Możemy pić soki, ale lepsze na upały są zakwaszone napoje, chociażby woda z cytryną czy też kompoty z owoców, które zawierają kwaśny smak. No właśnie, a woda? Ile wody trzeba dziennie pić w okresie letnim? - Nie wierzmy do końca wszystkim sztywnym

normom, które słyszymy w telewizji czy czytamy w gazetach albo internecie. Wody powinniśmy pić dziennie tyle ile jej potrzebujemy. Najlepszym wskaźnikiem jest to czy chce nam się pić czy też nie. Musimy pamiętać, że każdy z nas ma inny organizm. Osoba, która pracuje w pomieszczeniu klimatyzownym, będzie potrzebowała mniej wody niż osoba, która przebywa w pokoju, który nie jest klimatyzowany. Jeszcze większą ilość wody będzie potrzebować osoba, która pracuje fizycznie, w ciężkich, upalnych warunkach. A zioła? Szczególnie dawniej gotowało się je w wodzie, studziło i piło podczas gorących dni. - Bardzo dobra na upały jest mięta, która działa na nasz organizm wychładzająco. Dobrze działa ona także na naszą wątrobę i pęcherzyk żółciowy. Warto

pić więc wodę z miętą i cytryną, które podawane są latem w takiej kompozycji często w różnych lokalach gastronomicznych w naszym mieście. A czy małym, zimnym piwkiem można ugasić pragnienie w te gorące, letnie dni? - Można. Polecam zwłaszcza pszeniczne, które jest dobrym piwem. Działa ono dobrze na naszą wątrobę, gdyż osad który zawiera w butelce ma bardzo dużo witamin z grupy B. Oczywiście nie wolno podczas letnich dni nadużywać alkoholu, zwłaszcza kiedy jest bardzo gorąco, gdyż jest to szkodliwe dla zdrowia. Pamiętajmy przy tym, że gdy latem mamy rozgrzany organizm to im zimniejszy napój wypijemy, tym bardziej będziemy się pocić. Małe pszeniczne piwo możemy więc wypić wieczorem, najlepiej przed pójściem spać, na dobry sen. Piotr JAWOROWSKI

Kulinarne trendy na lato Nadeszło lato, era gotowania na Zoomie ze znajomymi skończyła się, a ogródki letnie działają pełną parą. Całą zimę przygotowywaliśmy formę na lato, żeby móc bezkarnie korzystać z wakacji. Co króluje w letnim sezonie 2021? A jakie kulinarne trendy wciąż nam towarzyszą, jak gotować i co warto zjeść w gorące dni? racji oferuje klientom dania wegańskie, jedną z tego rodzaju restauracji jest „Paparapa”, która mieści się przy ul. Babinej 11. Jeśli jesteśmy przy temacie owoców to latem warto korzystać z sezonowych warzyw i owoców na przykład z truskawek, malin, wiśni, bobu czy cukinii.

Lokalność górą

Wakacje to idealny czas na poznanie lokalnej, a także ogólnopolskiej kuchni. Kartacze na północy, oscypki na południu czy bałtycka ryba na Pomorzu, wybór jest duży. Kalisz to stolica andrutów, a Wielkopolska może poszczycić się gziką z pyrami czy rogalami świętomarcińskimi. Gdy podróżujemy po Polsce, to warto szukać regionalnych produktów i dań. W każdym barze mlecznym lub restauracji z domowymi daniami na pewno znajdziemy kartę z okolicznymi posiłkami. Z lokalnymi produktami wiąże się dieta Locavore - chodzi o kupowanie w przydomowych sklepikach i targach warzyw i owoców. Jest to również wsparcie dla rodzinnych gospodarstw i urozmaicenie naszej diety.

Co pić do posiłku?

F OT. A RCH I WUM

Bądź eko!

Ekologia całkowicie wkradła się do naszych mieszkań, stała się wręcz trendem. Często na rodzinne grille tworzymy sałatki „z tego co jest w lodówce”. Nie marnujemy jedzenia i kupujemy nowe produkty z rozsądkiem. Wegańskie dania zyskują na popularności, nie tylko pośród osób preferujących tę dietę, ale także ze względu na jej zdrowotne właściwości.

Kupowanie w przydomowych targach to również wsparcie dla rodzinnych gospodarstw.

Nawet popularne restauracje i fastfoody wprowadzają do swojej oferty nie tylko dania wegetariańskie, ale także wegańskie. W Internecie znajdziemy wiele przepisów na wegańskie burgery, ciasta, hummus shake lub nawet wegańską kawę. Taka dieta

ma dobry wpływ na nasz układ krążenia, obniża cholesterol, ponadto pomaga w dbaniu o środowisko - zmniejsza emisje gazów, erozje gleby i ślady węglowego pożywienia. Jednak każdą dietę należy skonsultować ze specjalistą. W Kaliszu wiele restau-

Popyt na napoje z niewielką ilością alkoholu lub te bezalkoholowe rośnie, dlatego producenci wychodzą naprzeciw oczekiwaniom klientów i tworzą nowe produkty. Kreują nowe kompozycje smakowe z małą ilością alkoholu. Popularne stało się dopasowywanie herbaty do spożywanego posiłku, tak aby podkreślała smak dania. „Wine pairing” zmienił się na „teapairing”, choć to dawniej wino pobudzało nasze kubki smakowe. Oprócz tego na naszych letnich stołach nieprzerwanie króluje lemoniada - to świetny sposób na schłodzenie organizmu, tym bardziej, że powstaje coraz więcej smaków - od tradycyjnej cytrynowej, po arbuzową czy z jagodami i bazylią. W Kaliszu możemy się jej napić latem, praktycznie w każdej restauracji. Gabriela JAŚKIEWICZ

wkaliszu.pl / miasto

30 czerwca 2021

Piskorzewska, Zamkowa i Śródmiejska odmienione Ulice Zamkowa i Śródmiejska na odcinku od Mostu Kamiennego do Głównego Rynku zostały przebudowane na woonerfy - bezpieczne, atrakcyjne wizualnie obszary, dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, łączące funkcje ulicy, deptaku i parkingu. Przebudowana została także ulica Piskorzewska - jeden z najbardziej urokliwych zakątków miasta. Głównym celem inwestycji jest podniesienie standardów zamieszkania oraz dostępności do usług w centrum miasta poprzez uspokojenie ruchu samochodowego. W śródmieściu pojawia się coraz więcej zieleni, również na przebudowanych ulicach. Platany klonolistne w donicach oraz w gruncie zdobią ulicę Śródmiejską. Drzewa zagościły również na ulicy Zamkowej. Na Piskorzewskiej posadzono kwitnące pnącza. Na wszystkich trzech ulicach rosną krzewy. Pojawiły się także ławki i stojaki na rowery. Inwestycja jest w trakcie odbioru. Ulice zostały przebudowane w ramach projektu „Kalisz - kurs na rewitalizację”, dofinansowanego z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014 – 2020. [KPM] ULICA ZAMKOWA

ULICA ŚRÓDMIEJSKA

ULICA PISKORZEWSKA

F O T. 6X U RZĄD M IA STA KA LI S ZA

wkaliszu.pl / miasto

30 czerwca 2021

SAMORZĄD

ZAPROSZENIE

Absolutorium dla prezydenta Krystiana Kinastowskiego

Dziecięce wtorki i czwartki

F O T. U RZĄD M IASTA KALISZA

Rada Miasta Kalisza udzieliła Prezydentowi Miasta Kalisza absolutorium z tytułu wykonania budżetu za 2020 rok. Wcześniej, po zakończeniu debaty nad raportem o stanie gminy za rok 2020, prezydent Krystian Kinastowski uzyskał wotum zaufania.

F O T. U RZ ĄD M IA STA KA LI S ZA

Prezydent Krystian Kinastowski przedstawił Radzie informację na temat stanu mienia Miasta Kalisza, a także raport o stanie gminy za ubiegły rok. - Miasto to nie tylko liczby. To ludzie, to klimat do życia, to emocje. To, co było moją sztandarową obietnicą wyborczą, czyli rewitalizacja śródmieścia, czyli odnowa miasta zaczynając od samego jego serca, staje się faktem. Po kilkunastu latach niemocy, marazmu i słów niezamienionych na czyny, zaczęliśmy działać. I to w trudnym czasie pandemii, w którym do końca nie mieliśmy pewności w jakich warunkach przyjdzie nam funkcjonować - mówił prezydent Krystian Kinastowski. - Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do tego, że mogliśmy sprawnie pracować przez ten czas, nie marnując ani jednego dnia, bo w Kaliszu w poprzednich latach zmarnowano już stanowczo zbyt wiele cennego czasu. Efekty prac są już widoczne. Zmieniają się poszczególne ulice, zmieniają się planty, zmienia się Park Miejski. Miasto się zazielenia! [KPM]

Prezydent Krystian Kinastowski.

MIASTO

Prezydent odwiedził uczestniczkę powstania warszawskiego

Królewski mural na Stawiszyńskiej

F O T. U RZĄD MIA STA KA LI SZA

[KPM]

Pani Maria Znojewska, uczestniczka powstania warszawskiego, sanitariuszka-łączniczka, pseudonim Alina, od ponad dwudziestu lat mieszka w Kaliszu. Odwiedził ją prezydent Krystian Kinastowski. Wizyta była okazją do wspomnień i rozmów o mieście. Pani Maria była nastolatką, gdy rozpoczęła się II wojna światowa. Jak wspomina, to wydarzenie dramatycznie zmieniło jej życie. Zmusiło do szybkiego wejścia w dorosłość. W czasie powstania pani Maria był sanitariuszką-łączniczką. Trudno jej wracać pamięcią do tych dni, kiedy, jak podkreśla, warszawiacy przeżyli piekło. Pani Maria polubiła nasze miasto. Zamieszkała tu ponad dwadzieścia lat temu. Ma 98 lat. Kocha koty i książki. Opiekę seniorce zapewnia Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kaliszu. - Spotkanie z uczestniczką powstania warszawskiego, świadkiem historii naszego kraju, było niezwykłym przeżyciem. W imieniu całej społeczności miasta złożyłem wyrazy szacunku. Życzyłem pani Marii zdrowia i niegasnącego uśmiechu mówi prezydent Krystian Kinastowski. Podziękowania za opiekę nad uczestniczką powstania skierowała do władz Kalisza dyrekcja Muzeum

F OT. URZ ĄD M IA S TA KA LI SZA

Kolejny mural zdobi nasze miasto. Przedstawia władców: Mieszka III Starego, który był pochowany na Zawodziu, Kazimierza Wielkiego, któremu przypisuje się budowę ceglanych murów miejskich, Bolesława Pobożnego (księcia kaliskiego) z małżonką błogosławioną księżną Jolentą, którzy ufundowali m.in. katedrę oraz Władysława Jagiełłę, który ponad dwadzieścia razy gościł w Kaliszu. Mural powstał w ramach zadania „Królewski mural - Stawiszyńska 13”, wybranego przez mieszkańców w Budżecie Obywatelskim.

Od 1 lipca do końca wakacji najmłodszych kaliszan czeka moc atrakcji na Głównym Rynku. W każdy wtorek i czwartek, w godzinach od 16.00 do 19.00, organizowane będą przed ratuszem gry i zajęcia o charakterze edukacyjno-profilaktycznym, warsztaty plastyczne i taneczne, animacyjne stacje tematyczne, różne formy sportowe oraz inne atrakcje. - Odbędzie się 18 spotkań, każde poświęcone innej aktywności. Dzieci będą mogły uczestniczyć w konkursach i spotkać bohaterów ulubionych bajek, takich jak „Psi Patrol”, „Kraina Lodu”, czy „Smerfy” - mówi Mateusz Podsadny, wiceprezydent Miasta Kalisza. Zadanie będzie realizowane w ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2021 rok przez stowarzyszenie „Bajka”, wyłonione w otwartym konkursie ofert. Jego koszt wyniesie 45.000 zł. Szczegółowy program dostępny jest na stronie www.kalisz.pl. [KPM]

Wizyta była okazją do wspomnień i rozmów o mieście.

Powstania Warszawskiego: „W imieniu swoim i pracowników Muzeum Powstania Warszawskiego składam podziękowania wszystkim, którzy troską i życzliwością wnoszą w życie

pani Marii Znojewskiej nadzieję i radość” - napisano w piśmie skierowanym do prezydenta Krystiana Kinastowskiego. [KPM]

wkaliszu.pl / miasto

30 czerwca 2021

MIESZKANIA

W miejsce dawnego basenu przy ul. Prymasa Stefana xxx Wyszyńskiego na osiedlu Dobrzec powstanie funkcjonalna, nowoczesna pływalnia, na którą od wielu lat czekają mieszkańcy Kalisza.

doskonale Kaliski Park Wodny, natomiast na osiedlu Dobrzec powstanie profesjonalna, nowoczesna, pływalnia sportowa. W Kaliszu działa dużo klubów pływackich, mamy osiągnięcia w tej dziedzinie. W nowym obiekcie, zgodnym ze standardami federacji pływackiej, będzie można organizować zawody o zasięgu ogólnopolskim. Pływalnia będzie dostępna dla wszystkich, nie tylko dla klubów sportowych. Ma posiadać dwie niecki. Główna

pomieści 8 torów o długości 25 m. - Będzie to pływalnia zgodna ze standardami FIN-a. Oprócz tego powstanie niecka, w której będą prowadzone zajęcia z nauki pływania, rekreacyjne, aqua aerobik. Chcemy, aby pływalnia była nowoczesna, spełniała obowiązujące wymagania, ale też była tania w użytkowaniu - podkreśla Michał Jackowski, prezes zarządu spółki Aquapark Kalisz Sp. z o.o., która będzie zarządzała obiektem. Pływalnia ma

W nowej odsłonie

Planty miejskie FO T. 3 X U RZĄD M IA STA KA LI SZA

Zakończyła się rewaloryzacja plant miejskich. Jedno z ulubionych miejsc spotkań kaliszan przeszło prawdziwą metamorfozę. Teren wzbogacił się o blisko 300 drzew oraz 11 tysięcy krzewów i bylin. Pojawiły się gatunki kwitnące, których wcześniej brakowało. Wymieniono nawierzchnię alejek, zamontowano energooszczędne oświetlenie. Konserwację przeszedł pomnik Adama Asnyka. Podest został przebudowany i obłożony

nowymi płytami. Monument został podświetlony, a wokół niego pojawiły się ławki z „zielonymi parasolami” drzew, w tym jedna multimedialna. Odpoczywając na niej, można wysłuchać wiersza Adama Asnyka „Rodzinnemu miastu”. Przestrzeń zyskała nowe meble miejskie, służące

wypoczynkowi w centrum miasta, a jednocześnie na łonie natury. Trwa odbiór inwestycji. Rewaloryzację przeprowadzono w ramach projektu „Kalisz - kurs na rewitalizację”, dofinansowanego z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014 - 2020. (KPM)

F O T. U RZĄD M IASTA KALISZA

W Kaliszu powstanie nowoczesna pływalnia Istniejący obiekt zostanie rozebrany. O szczegółach poinformowali prezydent Krystian Kinastowski oraz Michał Jackowski, prezes zarządu Aquapark Sp. z o.o. - Zadaniem zajmie się spółka Aquapark Kalisz. Finalizowane są prace przygotowawcze, niebawem ogłoszony zostanie przetarg w formule „zaprojektuj i wybuduj” - zapowiada Krystian Kinastowski, prezydent Kalisza. - Funkcje rekreacyjne spełnia

powstać w ciągu półtora roku. Działkę, na której znajduje się istniejący budynek dawnego basenu, przejmie miejska spółka. Na ukończeniu jest program funkcjonalno-użytkowy. Wykonawcę inwestycji wyłoni przetarg. Koszt szacowany jest na ok. 16 milionów złotych i będzie finansowany z kredytu komercyjnego, pozyskanego przez spółkę. [KPM]

wkaliszu.pl / miasto

30 czerwca 2021

W Kaliszu się dzieje! - Miasto to przede wszystkim życie. Cieszę się, że życie wraca do śródmieścia, czemu sprzyja luzowanie obostrzeń. Zapraszamy do skorzystania z jego pełnej oferty, nie tylko kulturalnej. Pokażmy solidarność z restauratorami i handlowcami i spotykajmy się tutaj jak najczęściej. Warto na własne oczy przekonać się, jakie zmiany zaszły w śródmieściu i zyskać wyobrażenie, jak Główny Rynek może wyglądać w niedalekiej przyszłości - zaprasza prezydent Krystian Kinastowski.

Przed nami wakacje i wiele imprez w przestrzeni miasta. Zapraszamy do skorzystania z bogatej oferty.

F O T. U RZĄD M IASTA KALI SZA

3 lipca, godz. 19:30 koncert otwierający Festiwal Południowej Wielkopolski – Aula WPA UAM org. Filharmonia Kaliska 10, 17, 25 lipca, godz. 18:00 koncerty przy Baszcie Dorotce – połączone z zakończeniem w danym dniu kursu autobusów zabytkowych w ramach „Wybierz Kalisz na weekend” - 10, 17 lipca – Kwartet smyczkowy - 24 lipca – Kwintet dęty drewniany org. Miasto Kalisz, Filharmonia Kaliska 11 lipca, godz. 21:00 - FINAŁ Strefa Kibica Kalisz 2021 - Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020 Główny Rynek org. Miasto Kalisz 13-18 lipca Letnie Warsztaty Muzyki Dawnej (MDK, katedra kaliska) org. Kaliskie Stowarzyszenie Edukacji Kulturalnej Dzieci i Młodzieży Schola Cantorum 31 lipca, 7, 21 sierpnia, godz. 18:00 koncerty w Parku Przyjaźni - 31 lipca – zespół LIBIAMO - 7 sierpnia – kameralny zespół instrumentów dętych blaszanych

- 21 sierpnia – Orkiestra Dęta Filharmonii Kaliskiej org. Miasto Kalisz, Filharmonia Kaliska 1, 8, 15, 22 sierpnia XVI Letni Festiwal Orkiestr Dętych Południowej Wielkopolski - przy Baszcie Dorotce org. PZCHiO oddział w Ostrowie Wielkopolskim 6 sierpnia Prezentacje kapel i zespołów muzycznych „Czacha 2021” Park Przyjaźni org. Miasto Kalisz 7 sierpnia Półmaraton Nocny „Bursztynowa Hellena” 10 sierpnia, godz. 19:00 Arte Dei Suonatori – koncert w kościele Garnizonowym (odsłonięcie tablicy poświęconej astronomowi Malapertowi – projekt Budżetu Obywatelskiego) org. Miasto Kalisz, Filharmonia Kaliska 15 – 20 sierpnia Letnia Akademia Instrumentów Dętych Blaszanych, org. Fundacja Clarino, Miasto Kalisz, Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia

20-22 sierpnia XV Kaliski Streetball /Battle 4 27 sierpnia – 4 września 15. MultiArt Festiwal – skwer Rozmarek, org. Stowarzyszenie MultiArt 27 sierpnia Festiwal Gramy nad Prosną – koncert na Prośnie godz. 15:00 – przesłuchania konkursowe godz. 21:00 – koncert laureatów org. Miasto Kalisz, OSRiR 28 sierpnia, godz. 21:00 Święto Rzeki Prosny – koncert na Prośnie, Filharmonia Kaliska i Kapela ze Wsi Warszawa org. Miasto Kalisz, Filharmonia Kaliska, OSRiR Wystawa fotograficzna w Parku Miejskim w pobliżu KTW „Fauna i flora Prosny” org. Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Asnyka

Wrócą również cieszące się dużą popularnością letnie seanse filmowe na Głównym Rynku. Szczegóły już wkrótce na www.kalisz.pl. Ponadto, do końca sierpnia, w każdy weekend można zwiedzać Kalisz bezpłatnie zabytkowymi autobusami SAN H100B oraz Jelczem Cabrio. Początkowy przystanek znajduje się na ul. Kanonickiej (planty). Od wtorku do niedzieli zapraszamy do odwiedzania multimedialnej ekspozycji w ratuszu i podziwiania wspaniałej panoramy miasta z tarasu widokowego. Bilety do nabycia w Informacji Turystycznej. Na miłośników historii czeka również Centrum Baśni i Legend „Baszta Dorotka”. Zapraszamy!

29 sierpnia 2021 r. Triathlon Calisia [KPM]

wkaliszu.pl / porady

30 czerwca 2021

PRAWO

- Przez prawie 5 lat płaciłem alimenty na dziecko, którego, jak się okazało, nie jestem biologicznym ojcem. Sytuacja z pochodzeniem dziecka została już wyjaśniona, obecnie nie płacę także alimentów. Zastanawiam się jednak, czy możliwe jest odzyskanie wcześniej zapłaconych alimentów? - pyta czytelnik.

Czy można odzyskać alimenty płacone na nieswoje dziecko? O ile nietrudno być uznanym za ojca nieswojego dziecka z uwagi na domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki, tak niecodziennym jest fakt, że dowiedział się Pan o tym po takim czasie i to jeszcze w sytuacji, gdy płacił Pan alimenty na to dziecko. Jeśli jednak dochodzi do takiej sytuacji, to pierwszym krokiem, który należy podjąć, tak jak słusznie Pan zrobił, jest wytoczenie powództwa o zaprzeczenie ojcostwa. Jest to o tyle istotne, że prawomocny wyrok w tym zakresie pozwoli nam skutecznie walczyć o uchylenie alimentów, ponieważ jako obca osoba dla tego dziecka, nie jest Pan do nich zobowiązany. Należy się jednak spieszyć, gdyż termin na wniesienie takiego powództwa to 6 miesięcy począwszy od dnia, w którym „dotychczasowy ojciec” dowie się,

że nie jest biologicznym ojcem. Następnym krokiem jest konieczność odpowiedzi na pytanie, jakie skutki wywołuje wyrok, na mocy którego doszło do zaprzeczenia ojcostwa. Wyrok ten wywołuje skutki również wstecz, a zatem powoduje, że dotychczasowy ojciec nigdy tym ojcem nie był. Takie rozumowanie prowadzi do instynktownego stwierdzenia, że skoro świadczenie alimentacyjne obejmuje przeszłość, to wszystkie dotychczas zapłacone alimenty również powinny podlegać zwrotowi. Żaden przepis nie przedstawi nam dokładnej odpowiedzi na pytanie, czy dotychczas zapłacone alimenty podlegają zwrotowi. Aby nieco dodatkowo skomplikować tę sprawę, proszę mieć również na względzie fakt, że alimenty są szczególnie uprzy-

wilejowanym rodzajem świadczenia pieniężnego, bowiem najczęściej związane są one bezpośrednio z kosztami utrzymania osób, które samodzielnie nie potrafią jeszcze się utrzymać. Szczególnie widoczne jest to właśnie w przypadku alimentów płatnych przez rodziców na małoletnie dzieci. Podstawą prawną, do której odwołałbym się, analizując w ogóle możliwość zwrotu zapłaconych alimentów, są przepisy dotyczące tzw. bezpodstawnego wzbogacenia, zgodnie z którymi, jeśli ktoś (dziecko) otrzymał korzyść majątkową (nienależne alimenty) kosztem innej osoby (dotychczasowy ojciec), zobowiązany jest do jej zwrotu. Proszę mieć jednak na względzie, że zgodnie z kodeksem cywilnym, jeśli bezpodstawnie wzbogacony zużył uzyskaną rzecz

adw. Krzysztof Liberda krzysztofliberda.pl Kalisz, ul. Piekarska 5/1 tel. 62 593 14 00 w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, to obowiązek zwrotu wygasa, chyba że powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Mając na względzie cel alimentów, jakim jest zaspokajanie podstawowych potrzeb uprawnionego (dziecka), skłaniałbym się raczej ku stwierdzeniu, że środki te były na bieżąco wydatkowane na dziecko, a więc obowiązek zwrotu wygasł wraz z ich przeznaczeniem „na życie”. Proszę oczywiście mieć na względzie, że wskazana porada ma charakter abstrakcyjny. Nie znam wszystkich szczegółów tej sprawy. Jeśli dysponuje Pan dowodami, że konkretnie te pieniądze nie są konsumowane, a matka dziecka przetrzymuje je na koncie, nie można wykluczyć, że walka o odzyskanie alimentów zakończy się sukcesem.

Podwójne uderzenie (cz.2)

SZACHY

Ruch, po którym atakowane są jednocześnie dwie bierki przeciwnika lub kluczowe pola szachownicy. Motyw ten jest bardzo skuteczny, dlatego bardzo często występuje w partiach graczy na turniejach szachowych. Podwójne uderzenie wykonuje: hetman, wieża, goniec oraz król. Może się zdarzyć, że jedna bierka zaatakuje jednocześnie trzy bierki, mówimy wówczas potocznie o potrójnym uderzeniu. Z tematem podwójnego uderzenia wiąże się kolejna lekcja - widełki.

Przykład 1 (ruch białych)

Kącik szachowy Jeżeli chciałbyś nauczyć się podstaw gry w szachy to zapraszam do mojego nagrania na YouTube „Nauczę Cię grać w szachy”, w którym wyjaśniam jak poruszają się figury i co jest celem gry w szachy. Jezeli chciałbyś jeszcze większą wiedzę to zapraszam do nauki indywidualnej lub w grupach (stacjonarnie

i online). Uczymy dzieci i dorosłych, osoby początkujące i zaawansowane. Zapisy poprzez www. szachmistrz.pl (kontakt maciej@szachmistrz oraz tel. 793-733-396, www.szachmistrz.pl.

mistrz FIDE Maciej SROCZYŃSKI

1.He2-e4 typowe uderzenie w obronie francuskiej hetman jednocześnie grozi matem atakując pole h7, drugi atak jest w drugim rogu na niebronioną wieże „a8” 1... g7-g6 czarne bronią się przed matem (He4:h7#) 2. He4:a8 jednak to białe zostają z wieżą więcej

Przykład 2 (ruch czarnych)

Saidy - Fischer (Nowy Jork 1968)

Mistrz świata Robert James Fischer w książkowy sposób wykorzystuje ostatni błędny ruch Saidego (Ge1 zbił czarnego pionka na a5). 1. ... Wa6:a5! Fischer poświęca chwilowo wieżę, 2. Wa4:a5 He4-e1 po czym wykonuje podwójne uderzenie, szachując króla na g1 i atakując wieżę na a5 3. Kg1-h2 He1:a5 czarne dostały za poświęconą wieże zdecydowanie więcej, odbiły wieże i dodatkowo zdobyły gońca, Saidy w tym momencie poddał grę.

wkaliszu.pl / sylwetka

30 czerwca 2021

Masz nietypową pasję. Interesujesz się dinozaurami. Skąd u ciebie takie zainteresowania? - Odkąd pamiętam to praktycznie zawsze interesowałem się dinozaurami. Można powiedzieć, że te moje zainteresowania narodziły się już w przedszkolu i jako dziecko zacząłem „cierpieć” na dinomanię (śmiech). Na początku zbierałem gumowe dinozaury, które kolekcjonuję do dziś. Z czasem zacząłem sięgać po różne książki i opracowania naukowe dotyczące dinozaurów. Ile figurek dinozaurów masz w swojej kolekcji? - Nie liczyłem, ale około kilkudziesięciu. Część z nich wykonałem własnoręcznie. Twoja pasja towarzyszyła ci podczas szkoły średniej a potem studiów. - Już na początku mojej licealnej edukacji w III LO im. Kopernika, do którego uczęszczałem, wiedziałem co chcę dalej studiować. Na lekcjach geografii czy też biologii zgłaszałem się do referatów, które tematycznie dotyczyły moich zainteresowań. Po skończeniu liceum studiowałem geologię na UAM-ie w Poznaniu. W Polsce nie ma odrębnych studiów paleontologicznych, tak jak np. w USA. Jak wspominasz okres studiów? - Na studiach podobało mi się przede wszystkim to, że od początku mieliśmy zajęcia ze skamieniałościami. Najpierw mieliśmy paleontologię bezkręgowców. To był pierwszy kontakt, gdzie uczyliśmy się rozpoznawać te bezkręgowce. Potem, po poznaniu wiedzy teoretycznej, zaczęliśmy jeździć jako studenci na odkrywki paleontologiczne, które znajdują się w Krasiejowie niedaleko Opola. To największe stanowisko kręgowców kopalnych w Polsce, a nawet w tej części Europy. Codziennie rano wychodziliśmy na stanowisko i uczyliśmy się technik wydobywania ze skał różnych skamieniałości. Trzeba było przy tym być bardzo dokładnym i cierpliwym. Jak wygląda wydobycie i późniejsza rekonstrukcja szczątków dinozaura ze skamieliny? - Samo wydobycie jakiegoś dinozaura trwa lata. Praca na stanowisku to dopiero początek. Bardzo często późniejsza praca w laboratorium jest dłuższa, a potem potrzeba jeszcze kilku lat na publikację naukową tego odkrycia. Co ciekawego odkryto w Krasiejowie? - Zostały tam odkryte przede wszystkim gady kopalne i płazy. Odkryliśmy aetozaury, które miałyby ciała współczesnych krokodyli, nogi ssaków, pancerz pancernika a ryjki dzika. Odnaleźliśmy płazy, które przypominały ciałem i trybem życia współczesne krokodyle. To jakby taką żabę powiększyć do dwóch, trzech metrów i, przepraszam za wyrażenie, przejechać ją jeszcze samochodem. To była przedstawicielka prehistorycznych płazów tarczogłowych, które były bardzo płaskie. Możemy podejrzewać, że dawniej w okolicach Krasiejowa żyły również dinozaury oraz pterozaury, które latały w powietrzu. Gdyby umieścić te znaleziska w przestrzeni czasowej, to jaki to byłby okres? - Trwa nad tym dyskusja. Możemy przyjąć, że znaleziska z Krasiejowa pod Opolem pochodzą z czasów około 230 do 225 milionów lat temu. To był początek ery dinozaurów. Najstarsze związane z dinozaurami znaleziska w innych miejscowościach są ciut starsze od tych z Krasiejowa albo pochodząc z podobnego wieku. To jest późny trias ery mezozoicznej. Przyjmuje się, że ta era mezozoiczna jest erą dinozaurów i dzieli się na trzy epoki: trias, jurę i kredę. Czy różnorodność dinozaurów na świecie była duża? - Ogromna. Dinozaury to były niezwykłe, różnorodne stworzenia. Tutaj zaskoczę i powiem, że wszystkie żyjące dziś ptaki to... dinozaury. Natomiast krokodyle i aligatory to bliscy krewni dinozaurów. Dinozaury to dzisiejsze wróbelki oraz dawne potężne zauropody, które miały według różnych szacunków do około 40 metrów długości. Najwyższy dinozaur jakiego dziś znamy miał 19 metrów wysokości. Z kolei jeden z najcięższych dinozaurów, argentynozaur potrafił ważyć tyle ile stado słoni czyli około 7080 ton, choć niektórzy sądzą, że jego waga dochodziła nawet do 100 ton. Czym żywiły się dinozaury? - Wśród dinozaurów więcej było tych roślinożernych, ale to wynika z piramidy ekologicznej. Z zachowanych skamieniałości roślin możemy wywnioskować, że rośliny na przestrzeni dziejów się zmieniały. Podczas gdy żyły dinozaury istniały głównie rośliny iglaste, paprocie, sagowce, skrzypy i tego typu podobne rośliny. Tę roślinność z epoki dinozaurów z Krasiejowa można porównać do współczesnej ze środkowej Australii. To była taka roślinność rosnąca niezbyt gęsto. Wśród dinozaurów istnieli też mięsożercy, którzy polowali zarówno na roślinożerców jak i mięsożerne dinozaury. Odlew mózgu u alozaura pokazuje, że taki drapieżca jadł wszystko co… dobrze pachniało. Nie było dla niego różnicy jakie mięso zjadł, byleby było to tylko mięso. Tak było też najprawdopodobniej u jednego z najbardziej znanych drapieżników - tyranozaura, który miał około 12-13 metrów długości i ważył około 9 ton. Polował on głównie na rogate dinozaury. Miał on bardzo dobre zmysły, taki orli wzrok a nawet lepszy niż orzeł! Do tego dobry węch. Nawet gdyby zamknął oczy to

ROZMOWA

Tańczące dinozaury

wkaliszu.pl / sylwetka

i tak wywęszyłby człowieka. Do tego dochodziła licząca 1,5 metrów paszcza oraz zęby o kształcie zakończenia kilofa. Człowiek nie miałby przy nim żadnych szans. Tyranozaur miał siłę szczęk dwa razy większą niż krokodyl i mógłby przegryźć nawet samochód osobowy. Co wiemy o zwyczajach dinozaurów? - Niektóre gatunki znamy tylko na podstawie kilku kości i nie do końca wiemy jak ten dinozaur w ogóle wyglądał. Pewne skamieniałości są jednak bardzo dobrze zachowane i nie chodzi tutaj tylko o szkielety, ale też odciski skór a nawet szczątki piór. Możemy także stwierdzić w pewnym przybliżeniu, na podstawie najnowszych badań, jakie te zwierzęta miały kolory. Z ciekawostek można stwierdzić, co potwierdzają znaleziska, że niektóre dinozaury potrafiły tańczyć! Podejrzewa się, że większość dinozaurów prowadziła dzienny tryb życia. Mamy też na to dowody, że niektóre dinozaury spały, tak jak indyki czy kury. A jak się porozumiewały z otoczeniem? - Jeśli chodzi o dźwięki to parę lat temu przeprowadzono badanie dotyczące tyranozaura. Prawdopodobnie wydawał on dźwięki przypominające muzykę z filmu...”Szczęki”. Mogła to być wokalizacja bez otwierania paszczy, najprawdopodobniej były to niskie dźwięki, które raczej nie przypominały ryków lwa. Roślinożerny parazaurolof miał na głowie grzebień kostny. Wewnątrz tego grzebienia kostnego były korytarze na przepływ powietrza. Współcześnie zbudowano model komputerowy głowy tego dinozaura i dzięki temu zrekonstruowano prawdopodobne dźwięki jakie mógł on wydawać. Być może służyły one do komunikacji. Jak rozmnażały się dinozaury? - Dinozaury budowały naziemne gniazda, w których samice składały jaja. Są też dowody, że niektóre dinozaury migrowały na składanie jaj i były to takie wielkie kolonie lęgowe. Nawet te największe dinozaury, które ważyły po kilkadziesiąt ton, wykluwały się z jajek wielkości piłki nożnej i miały rozmiary dorosłego kota. Niektóre gatunki opiekowały się potomstwem, ale inne bardziej przyjmowały strategię, by wydać na świat jak największą ilość potomstwa i liczyć na to, że choć części uda się przeżyć i dorosnąć. Dinozaury, by stać się ogromnymi zwierzętami musiały bardzo szybko rosnąć. Takie zauropody potrafiły przytyć nawet po parę kilogramów dziennie.

30 czerwca 2021

Dlaczego te zwierzęta wyginęły na ziemi? - Są różne teorie na ten temat. Najbardziej prawdopodobną jest teoria uderzenia komety w Meksyku na Półwyspie Jukatan i późniejszych skutków z tym związanych. Przy zderzeniu z ziemią wytworzyły się wtedy gęste chmury, które przysłoniły słońce. Te dinozaury, które nie zginęły od uderzenia i jego bezpośrednich skutków, miały potem problemy z przeżyciem, gdyż zaczynało brakować im żywności. To szło lawino od roślinożerców, mięsożerców, a na końcu padlinożerców. Z drugiej strony są zwolennicy innej teorii - aktywności wulkanicznej tak zwanych wielkich prowincji magmowych. Wskazują oni, że największe aktywności tych prowincji wiążą się z czasami wielkich wymierań. Przyjmuje się, że dinozaury wymarły na ziemi około 66 mln lat temu, jednak w europejskich skałach znikły one szybciej. Stąd wniosek, że ich zniknięcie na ziemi nie było jednodniowym wydarzeniem, a bardziej pewnym procesem. Czy w okolicach Kalisza chodziły dawnej jakieś dinozaury? - Nie można tego jednoznacznie stwierdzić. Dawniej w erze mezozoicznej większość obecnych terenów Polski była pokryta morzem, w tym obecna Wielkopolska i środkowa Polska. Najbliższe Kalisza lądowe znalezisko, w którym odkryto ślad dinozaura pochodzi z okolic Wielunia. Jesteś paleontologiem, jak starasz się popularyzować wiedzę o dawnych okresach i zwierzętach? - Staram się na wszystkich możliwych frontach. Prowadzę zajęcia dla najmłodszych, dla przedszkolaków i młodzieży szkolnej. Opowiadam im o dinozaurach za pomocą różnych rekwizytów. Staram się publikować artykuły o dinozaurach w Internecie. Piszę też do czasopism naukowych i popularnonaukowych. Staram się robić też różnego rodzaje prelekcję i wystąpienia, na różnych festiwalach czy imprezach. Dinozaury i różnego rodzaju potwory to wdzięczny filmowy temat. Jak ma się ich obraz przedstawiony w filmach do rzeczywistości? - To bardziej filmowa fikcja niż rzeczywistość, choć pierwsza część popularnego „Parku Jurajskiego” skutecznie obaliła mit o dinozaurach jako mało dynamicznych zwierzętach, które ciężko stąpają po ziemi i wloką za sobą ogony. A czy te zwierzęta szybko biegały?

- Według obliczeń naukowców najszybsze biegały jak obecne strusie, czyli około 60 km/h. To można obliczyć na podstawie pozostawionych przez nich śladów. Wróćmy do popularyzacji dinozaurów w przestrzeni medialnej. Jesteś pomysłodawcą filmu o tych zwierzętach. - Będzie to animowany komputerowo dokument. To, według mnie, jest najlepszy środek, żeby pokazać wymarły już świat prehistorycznych gadów jakie żyły kiedyś w Polsce. Na ilustracjach nie pokaże się ich ruchów, dokładnego poruszania się i wydawanych przez nie prawdopodobnych dźwięków. Założenie jest takie, żeby stworzyć taki film, który imitowałby współczesne filmy przyrodnicze, pokazywane na kanałach tematycznych. Obecnie prowadzimy rozmowy z producentem filmowym. Mamy już stworzony scenariusz i modele, w oparciu o reaserch naukowy. To była żmudna praca i trwała około roku. Dla przykładu przy jednym z bohaterów, który się nazywa Parasuchus kilka godzin musiałem sprawdzać szerokość jego płytek na grzbiecie. Chcemy ten film zrobić jak najdokładniej, jak najlepiej. W filmie przedstawiona animacja przeplatana będzie wypowiedziami ekspertów. Mam nadzieję, że film powstanie w ciągu kilku najbliższych lat. Gdzie w Polsce i na świecie można oglądać znale-

ziska związane z prehistorycznymi gadami? - W Polsce, niestety, nie mamy jeszcze z prawdziwego zdarzenia muzeum historii naturalnej. W Warszawie znajduje się Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN oraz Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego. W Krakowie znajduje się Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Mamy w Polsce także tak zwane „Dinoparki”, które powstają od 20 lat. Znajdują się one m.in. w Krasiejowie w woj. opolskim czy Bałtowie w woj. świętokrzyskim. W „Ekomuzeum” w Starachowicach możemy również podziwiać rzeźby naturalnej wielkości dinozaurów. Na świecie najwięcej odkryć paleontologicznych można zobaczyć w muzeach w USA, Kanadzie czy Wielkiej Brytanii. W Chinach znajduje się obecnie także wiele skamieniałości związanych z tymi zwierzętami. Co przetrwało do dziś na ziemi po dinozaurach? - Trzeba pamiętać, że dinozaury nadal są z nami, bo przecież ptaków jest bardzo dużo. Krokodyle także dają nam pewne wyobrażenia o tych wymarłych zwierzętach. My dziś dinozaurom nadajemy stanowczo za dużo cech potworów, a trzeba pamiętać, że były one żyjącymi kiedyś na ziemi zwierzętami. Piotr JAWOROWSKI

wkaliszu.pl / reklama

30 czerwca 2021

SALA W ŻEGOCINIE 5 km

IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE

od Kalisza osiemnastki TRASA wesela NA WRZEŚNIĘ stypy BOGATE MENU, OPRAWA MUZYCZNA, PROFESJONALNA OBSŁUGA

tel. 660 874 728

PRYWATNY GABINET INTERNISTYCZNY Lek. Med. Mirosław Zaleski

SPECJALISTA MEDYCYNY RODZINNEJ - LEKARZ CHORÓB WEWNĘTRZNYCH

OFERUJE 1. leczenie chorób wewnętrznych 2. ekg 3. wizyty domowe 4. badania profilaktyczne - wstępne - okresowe - kontrolne - badania sanitarne

5. badania kierowców - „amatorskie” - „zawodowe” 6. badania kandydatów na kursy prawa jazdy 7. zaświadczenie lekarskie dotyczące - podjęcia nauki - kursów zawodowych i pracy

KONTAKT: 62-800 Kalisz, ul.Majkowska 13 A (Medix) tel. 62/ 501 70 94, tel. 62/ 501 76 66, kom 602 497 816

wkaliszu.pl / sport

30 czerwca 2021

PIŁKA NOŻNA

Piłkarze KKS-u Kalisz pozostają w II lidze na przyszły sezon. Przygotowania do nowego sezonu kaliszanie rozpoczną 5 lipca. Podopieczni trenera Ryszarda Wieczorka mieli bardzo dobry sezon, ale zakończony niedosytem. KKS grał w poprzednim sezonie nieustępliwie, rzadko remisując i w efekcie awansował po rundzie zasadniczej na piąte miejsce. To dało mu możliwość gry w barażach o I ligę. W półfinale zmierzył się z Wigrami Suwałki, które dwukrotnie były lepsze od kaliskiej drużyny w lidze. Półfinałowe spotkanie odbyło się w Suwałkach i było niezwykle emocjonujące. Prowadzenie dla gości uzyskał w 4 min. Andrzej Kaszuba. Wyrównał dwie minuty później Martin Dobrotka. Kolejne prowadzenie dla KKS-u uzyskał w 37 min. strzałem z rzutu karnego Nestor Gordillo. W 39 min. w zamieszaniu podbramkowym wyrównał na 2:2 Kamil Adamek. Początek drugiej połowy był wyrównany, ale później przewagę miał KKS. W drugiej połowie więcej bramek już nie padło i po 90 minutach gry w regulaminowym czasie było 2:2. W dogrywce również nie padły żadne gole, choć gospodarze nie strzelili w 96 min. karnego i o awansie jednej z drużyn musiały zadecydować rzuty karne. Te lepiej wykonywali goście. Wygrali 4:2, a zwycięstwo KKS-u przypieczętował Gordillo. Dzięki tej wygranej kaliszanie awansowali do finałowego spotkania barażowego o wejście do I ligi, w którym zmierzyli się ze Skrą Częstochowa, która niespodziewanie w drugim meczu barażowym pokonała na wyjeździe faworyzowaną Chojniczankę Chojnice 1:0. To miało być święto piłki nożnej w Kaliszu, który wiele lat czeka już na upragniony awans KKS-u na zaplecze ekstraklasy. Tak się jednak nie stało. Skra okazała się bardzo mocna i w finale wypunktowała kaliski zespół. Ten z kolei grał bardzo nieskutecznie. Finał toczył się w potwornym, ponad 30-stopniowym upale. Mimo to mecz obserwowało ponad 2 tys. kibiców, którzy reklama

żywiołowo dopingowali przez całe spotkanie kaliski zespół. W pierwszej połowie KKS miał przewagę, ale gospodarze grali nieskutecznie. Kaliszanie stworzyli przynajmniej pięć sytuacji, po których mogły paść dla nich gole. Skrę raz przed utratą bramki uratowała poprzeczka a raz słupek. Raz także świetnie interweniował bramkarz Skry 19-letni Mikołaj Biegański, który odbił piłkę nogami po strzale jednego z zawodników KKS-u z bliskiej odległości. Goście do przerwy tylko raz poważniej zagrozili bramce kaliszan. W 13 minucie po akcji lewą stroną Daniela Pietraszkiewicza tak niefortunnie interweniował Filip Kendzia, że odbita

przez niego piłka zmyliła bramkarza KKS-u i wpadła do siatki gospodarzy. Druga połowa rozpoczęła się od mocnego akcentu KKS-u, który rozpoczął ostrzał bramki Skry. Co z tego, skoro gospodarze razili nieskutecznością. W 65 min. Skra przeprowadziła akcję, po której padł dla niej drugi gol. Piłkę przejął z lewej strony pola karnego Maciej Kazimierowicz, zrobił zwód i przelobował bramkarza KKS-u. W 81 min. goście zdobyli trzeciego gola po szybkiej akcji, którą wykończył skutecznym strzałem Dawid Niedbała. Pięć minut przed końcem meczu KKS mógł zdobyć bramkę z rzutu karnego, ale strzał

Mateusza Majewskiego z 11 metrów obronił świetnie dysponowany Biegański. Do końca spotkania więcej goli już nie padło i Skra Częstochowa wygrała z KKS-em finał baraży o I ligę 3:0. Dzięki temu zwycięstwu zespół z Częstochowy zagra w przyszłym sezonie obok Górnika Polkowice i GKS-u Katowice w I lidze. KKS jako beniaminek, mimo że nie zdołał awansować miał całkiem udany sezon. - Przed sezonem finał baraży wzięlibyśmy w ciemno, ale teraz pozostał niedosyt, bo I liga była na wyciągnięcie ręki - twierdzi Robert Trzęsała, wiceprezes KKS-u Kalisz. - Trochę żal straconej szansy. Przed rokiem biliśmy się o awans do II ligi. Przez ten rok zrobiliśmy ogromne postępy nie tylko sportowe, ale i organizacyjne. Kaliszanie do regularnych treningów powrócą 5 lipca, natomiast pierwszy sparing zaplanowany został na 10 lipca. Na razie nie wiadomo jak będzie wyglądała kadra zespołu w przyszłym sezonie. Kontrakty kończą się Tomaszowi Hołocie, Nestorowi Gordillo, Romansowi Mickevicsowi, Kamilowi Kosutowi, Jakubowi Chojnowskiemu, Michałowi Molendzie i Maciejowi Krakowiakowi. W trakcie letniej przerwy, zajęcia rehabilitacyjne odbywają z kolei kontuzjowani Andrzej Kaszuba oraz Robert Tunkiewicz. Obecnie trwa kompletowanie listy drużyn, które sprawdzą w sparingach formę ,,Dumy Kalisza”. Latem kaliszanie udadzą się także na letni obóz przygotowawczy. W przyszłym sezonie zagrają m.in. z 14-krotnym mistrzem Polski, Ruchem Chorzów.

Piotr

JAWOROWSKI KKS Kalisz pozostaje w II lidze na przyszły sezon i zagra w niej m.in. z Ruchem Chorzów.

F O T. 2 X M ICHAŁ SO B CZAK

KKS bez awansu

redakcja@wkaliszu.pl

reklama