r e c e p t e n vo o r ( h) e e r l i jk e foodi es
m m m R I FA ! r e k k e L COVER Lekkere gerechten van pittige nieuwkomers FAIRTRADE GEMEENTEN
p ajottenland - zennevallei
FAIRTRADE GEMEENTEN
Pa j ot tenla nd – Zenn e va l l e i Fairtrade trekkers uit 11 gemeenten van het Pajottenland en de Zennevallei slaan de handen in elkaar en promoten fairtrade regionaal. Fairtrade draagt bij aan een duurzame ontwikkeling voor de kleinschalige producent in het Zuiden. Dit is gebaseerd op het principe ‘trade, not aid’. Duurzame ontwikkeling bevat drie pijlers die ook terug te vinden zijn in Fairtrade: economische ontwikkeling, sociale ontwikkeling en ecologische verantwoording. Zo willen we de kleinschalige boer in het Zuiden en de duurzame boer in het Noorden ondersteunen. Fairtrade producten en lokale, duurzame producten worden het hele jaar door onder de aandacht gebracht tijdens tal van activiteiten in het Pajottenland en de Zennevallei. Eerst werden de Fairtrade acties van een heel jaar van de deelnemende gemeenten gebundeld in een streekkalender. Een jaar later werd de actie afgesloten met een Fairtrade zoekspel. Het vervolg van de kalender is dit kookboekje. Per gemeente hebben we twee verschillende recepten gelinkt aan een ‘integratieverhaal’ van nieuwkomers. Hun ervaringen worden bij de recepten geplaatst. Het kookboekje is bedoeld om de verkoop van Fairtrade producten een duwtje te geven en tegelijk het integratieverhaal van de koks te vertellen.
3
Heerlijk eerlijk eten zit in de lift. Steeds meer mensen willen weten waar hun voedsel vandaan komt. Ze gaan bewust op zoek naar duurzame ingrediënten: goed voor de planeet, gezond en bovendien fair voor de boer in Noord en Zuid. Ze kiezen voor duurzame streekproducten van bij ons en Fairtrade producten uit het Zuiden. De rode draad is het respect voor mens en planeet waarmee deze producten geproduceerd
worden.
Gelukkig
vind
je
vandaag
Fairtrade producten in de wereldwinkel maar ook in alle supermarkten. Ze zijn herkenbaar aan het blauwgroene label. Nooit was het kiezen voor ‘fair’ makkelijker. Onze wens is dat de gerechten in dit boekje je mogen inspireren om duurzame streekproducten te combineren met Fairtrade ingrediënten. Het is onze hoop dat ze je mogen motiveren om te kiezen voor Fairtrade bij een volgend bezoek aan de supermarkt. Een gerecht met Fairtrade producten moet vooral lekker en gezond zijn. Maar het smaakt nog beter als je weet dat de producent een eerlijke prijs voor zijn product krijgt.
4
Er is echter meer. Als je met dit kookboek aan de slag gaat, eet je niet alleen (h)eerlijk. Je ontmoet ook de nieuwkomers in het Pajottenland en de Zennevallei. Aan de hand van een recept uit hun geboortestreek delen ze hun verhaal met jou. Met een gerecht uit dit kookboek leer je dus ook je buurman of -vrouw beter kennen. Redenen genoeg dus om in de kookpotten te vliegen. Neem dit kookboek bij de hand en tover een (h)eerlijke maaltijd op tafel. Je proeft niet alleen de wereld op je bord, je maakt er de wereld ook ietsje beter mee. Louter door te kiezen voor duurzame producten. Piece of cake, toch? Geniet ervan!
Lily Deforce
Tie Roefs
voormalig directeur Fairtrade BelgiĂŤ
gedeputeerde voor Noord-Zuid
(voorheen Max Havelaar)
Provincie Vlaams-Brabant
5
Fairtrade & duurzame lokale productie gaan hand in hand Wij hebben de luxe om een keuze te maken! Door de aankoop van Fairtrade producten ondersteunen we de kleinschalige boer in het Zuiden. De duurzame boer in het Noorden steunen we met de keuze voor lokale duurzame producten. Tegengestelde zaken, denk je misschien, maar niets is minder waar. Fairtrade producten en lokale duurzame voeding zijn namelijk gebaseerd op dezelfde 3 pijlers.
Fairtrade E c onom i s c h e pi j l e r
een kostendekkende minimumprijs voor de producent, een Fairtrade premie voor de organisatie, voorfinanciering van de oogst en contracten op lange termijn. S oc i a l e pi j l e r
verbod op kinderarbeid en gedwongen arbeid, het recht om zich als arbeiders te organiseren, geen discriminatie en het volle respect voor de normen van de Internationale Arbeidsorganisatie. E c ol og i s c h e pi j l e r
verbod op ggo’s en een honderdtal pesticiden, energiebesparende productiemethodes, respect voor natuurlijke bronnen en de biodiversiteit en maximale ondersteuning voor biolandbouw.
In t eres sa n t e s i tes
fairtradebelgium.be | oxfamwereldwinkels.be | fairtradegemeenten.be 6
Duurzame en lokale landbouw E c onom i s c h e pi j l e r
een realistische prijs waarin alle productiekosten verrekend worden en een eerlijke vergoeding voor elke schakel in de keten - dus ook voor de producent. Door te kiezen voor lokale, streekgebonden producten ondersteun je ook de economie in eigen regio. S oc i a l e pi j l e r
kopen in de korte keten geeft rechtstreeks contact met de voedselproducent en leidt tot wederzijds respect. Gezonde voeding is vers, voedzaam, natuurlijk en bevat geen additieven. E c ol og i s c h e pi j l e r
biologische producten zijn beter voor het milieu en het dierenwelzijn, seizoensgebonden groenten en fruit vergen minder energie om te produceren en te bewaren, en lokale productie en consumptie betekenen minder voedselkilometers. In t eres sa n t e s i tes
straffestreek.be | pajottenland.be | lekkersuithetpajottenland.be | voedselteams.be 7
MEXICO
Geen feest zonder Margarita! 8
DILBEEK Thamara
XXX Marga rita XXX
Zomers Aperitief
××XXX INGREDIËNTEN IN DE BLENDER
××witte tequila - 1 kop ××sap van 4 versgeperste limoenen ××rietsuiker - 4 soeplepels ××water - 1 kop
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
XXX
XXXX
SCHENKEN & DECORATIE
××fijngemalen ijs - 4 koppen ××sap van een halve limoen in een schaaltje voor de versiering van de glazen schaaltje zout voor de versiering van de glazen 6 wijnglazen of platte champagneglazen
×× ××
AAN DE SLAG
1. Maak een suikerstroop: smelt de suiker in het water, laat volledig afkoelen
XXXX 2. Voeg de tequila toe en shake hevig in een shaker gedurende 30 sec
3. Doop de rand van een champagneglas eerst in het limoensap, daarna in een schaaltje met zout
4. Schep het glas halfvol met schilfers van ijs
5. Giet de Margarita in het glas en werk af met een stukje limoen
België: een toren van Babel met culturele, religieuze, raciale, politieke en taalkundige verscheidenheid. De factor klimaat bepaalt de stemming en voorspellen is een uitdaging! Maar het belangrijkste is altijd: tijd! België heeft me veranderd. Men ontving me met de stereotypische vragen die aan migranten gesteld worden; “Waarom kies je ervoor om in de kou te leven?” Ik waardeer de gelegenheid om mijn identiteit herop te bouwen tussen twee continenten. Degenen die in mij culturele diversiteit zien, veranderen ook. Ze leren andere smaken, ideeën, gewoontes en feesten kennen. Laat ons nu allen samen genieten! 9
BOLIVIE
Dans de Caporales… en je cocktail is perfect geshaket!
10
HALLE
Miguel en Patrick
Quinoa Colada Verrassend frisse zomercocktail INGREDIËNTEN
××45 ml quinoa melk (mix 1 kop gekookte quinoa met 1 kop water) ××45 ml bruine rum ××30 ml vers aardbeiensap ××30 ml vers mandarijnsap ××5 ml gembersap ××10 ml limoensap ××10 ml suikerstroop ××ijsblokjes AAN DE SLAG 1. Meng de ijskoude quinoa melk met de bruine rum 2. Voeg alle sappen eraan toe en de suikerstroop
3. Proef even en voeg naar smaak eventueel suikerstroop toe 4. Shake alles in een shaker 5. Serveer met ijsblokjes
Toen we in 1993 in Halle aankwamen, ondervonden wij aan den lijve hoe moeilijk Nederlands is voor Latino’s. We kwamen plots terecht in een nieuwe samenleving waar we geen natuurlijke banden mee hadden. Met de tijd ondervonden we wel dat we veel gemeen hadden. Het sterke geloof in de Heilige Maagd Maria, de jaarlijkse processie, met de vrienden samen komen om een pintje te drinken en/of lekker samen te eten, de cultuur van ‘buen vivir’ of het ‘goede leven’ in de brede zin van het woord. Het voornaamste raakpunt tussen de twee culturen is de carnavalstraditie. Halle is gek op carnaval en wij Bolivianen ook. Heel snel besloot de Boliviaanse gemeenschap actief deel te nemen aan de carnavalstoet van Halle. We voelen ons zo vereerd wanneer we Hallenaren horen zeggen dat het carnaval zonder de Bolivianen niet meer het carnaval van Halle zou zijn. Net als in Halle wordt er in Bolivië in gans het land gefeest. Er wordt uitbundig en met veel emoties gedanst en gevierd. Het hele culturele erfgoed en de folkloristische rijkdom van het land worden gedurende een week voornamelijk in één stad, Oruro, geconcentreerd. Het is niet voor niets dat UNESCO carnaval in Oruro erkend heeft als werelderfgoed. 11
KAMEROEN
Naast de spiesjes mogen beignets zeker niet ontbreken op een Kameroens feestje. 12
BEERSEL Lydie
Kameroense spiesjes INGREDIËNTEN
××500 g biefstuk in reepjes van 3 cm ××1 tl kristalsuiker ××1 tl knoflookpoeder ××1 tl gemberpoeder ××1 tl paprikapoeder mild ××1 tl kaneeloeder ××snuifje chilipoeder ××2 tl selderijzout
××50 g pindanoten fijngemalen ××bakbanaan in dikke stukken gesneden ××plantaardige olie, bvb arachideolie ××houten satéstokjes,
(leg ze een half uurtje in wat water om verbranden te voorkomen)
AAN DE SLAG 1. Meng de biefstukreepjes grondig met de suiker, de specerijen en de pindanoten
2. Het vlees moet volledig bedekt zijn met het mengsel. Rijg het vlees en de stukken bakbanaan één voor één op satéstokjes, leg de spiesjes op een schaal en laat dit enkele uren afgedekt marineren in de koelkast
3. Besmeer het vlees met wat olie alvorens ze te roosteren op gloeiend houtskool of te grillen op een hete grill
Het valt me op dat de mensen in België heel erg hard werken. Veel mensen werken zelfs voltijds, ook in een gezin met kinderen. Ik denk dat dit komt doordat de kinderopvang in België goedkoop is. Zelf werk ik ook voltijds als verpleegster en heb ik er nog een weekendbaan bij, ik vind dat niet erg want ik werk heel graag. Ik heb nu 4 kinderen in het basisonderwijs en ik vind dat het onderwijs in België beter is dan in Kameroen. In Kameroen zijn de klassen heel erg groot, wel 50 tot 100 leerlingen per klas. De kinderen krijgen er erg veel huiswerk en zij moeten ook vaak grote afstanden afleggen om naar school te gaan. Ik woon graag in België, al woonde ik eigenlijk nog liever in Nederland. Daar zijn de mensen even vriendelijk als hier, maar wel minder terughoudend. En zowel in België als in Nederland zullen wij, Afrikanen, elkaar steeds groeten wanneer we elkaar ontmoeten op straat, zelfs al kennen we mekaar niet. Ik wil liever niet terug naar Kameroen. Het leven kan daar ook goed zijn, zolang je maar gezond bent. Er is daar echter geen sociale zekerheid die je opvangt van zodra het wat minder goed gaat. 13
COLOMBIA
Deze lekkernij koop je in Colombia op elke hoek van de straat. 14
LIEDEKERKE Elena
XXX
Guacamole n met PXXaX tacocoadodip Gefrituurde bakbanaan met
av
INGREDIËNTEN
××XXX
××2 à 3 rijpe avocado’s ××2 sjalotjes ××2 tomaten ××1 chilipeper
(of chilipoeder voor een minder pittige smaak)
××korianderblaadjes ××peterselie ××2 el olijfolie ××grof zout ××2 à 4 onrijpe, groene bak-
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
XXX
bananen (platano)
AAN DE SLAG 1. Bereiding Guacamole: snij het vruchtvlees van de avocado’s in blokjes en snipper de sjalotten fijn
2. Snij de tomaten in stukjes, laat de tomatenblokjes uitlekken in een zeef (het sap hebben we niet nodig)
3. Hak de koriander en de peterselie fijn en voeg alles bij de avocado’s met de olijfolie
4. Voeg het grof zout toe en plet of mix alles tot een homogene massa
5. Bereiding patacon: pel de bananen, snij ze in stukken van 3 à 4 XXXX
cm en frituur ze in de friteuse (180°C) gedurende 5 min
6. Laat de bananenstukjes afkoelen op keukenpapier, plet ze zachtjes met een vork
7. Frituur de licht geplette bananenstukjes nogmaals tot ze boven blijven drijven, leg ze opnieuw op wat keukenpapier
8. Serveer de gefrituurde stukjes banaan met wat grof zout op een groot bord met in het midden de guacamole
15
REPUBLIEK CONGO
Wij houden van lekker pikant eten.
16
BEERSEL Judith
congolese Sambushoekajes Hartig gevulde drie INGREDIËNTEN
××1 ui fijngehakt ××1 el fijngehakte verse koriander ××250 g kip, gaar gekookt en in kleine stukjes gesneden ××1 tl garam massala ××250 g gemengde groenten, beetgaar gekookt en in fijne reepjes gesneden 1 tl kurkumapoeder
××
××2 teentjes knoflook ××wat limoen- of citroensap ××2 verse groene chilipepers, (zonder de zaadjes) ××1 tl versgeraspte gember ××zout ××4 lente-uitjes ××300 g filodeeg ××frituurolie
AAN DE SLAG 1. Fruit de ui in wat olie en
voeg de stukjes kip en de beetgare groenten toe
2. Voeg nu knoflook, kurkuma, chilipepers, gember en zout toe en schep alles om, laat zachtjes doorbakken
3. Voeg de garam massala,
lente-uitjes, koriander en limoensap toe en schep om, haal nu de pan van het vuur
4. Snij het filodeeg in repen
van 25 x 9 cm en leg er in het midden 1 el vleesmengsel op
5. Vouw het deeg om een drie-
hoek te bekomen. Frituur enkele minuten tot een goudbruine kleur bij een temperatuur van 180°C. Laat uitlekken op een stukje keukenpapier
6. Tip: je kan de sambusa’s
ook bakken in een bodempje arachideolie
Ik ben 8 jaar geleden uit Congo gevlucht omwille van de oorlog. Ik heb eerst 6 maanden doorgebracht in een asielcentrum in Luik en daarna ben ik verhuisd naar Brussel. Daar heb ik een integratiecursus gevolgd en heb ik mijn man, eveneens uit Congo, ontmoet. Ondertussen wonen we al 2 jaar in Beersel. Met onze 3 kinderen spreken we Nederlands, zij gaan naar het Nederlandstalig onderwijs. Mijn man en ik spreken Swahili met elkaar, onze kinderen begrijpen wel Swahili maar spreken het nog niet. Daarnaast leren onze kinderen ook Frans, de officiële taal in Congo. Wij vinden het echt belangrijk dat zij meertalig zijn. Ik vond het niet gemakkelijk om me aan te passen aan de smaak van de Belgische keuken. In Congo is het eten veel pikanter en gebruiken we meer zout. Ik heb echt ‘papatjes met vlees en groenten’, zoals jullie ze in België maken, moeten leren eten! 17
VIETNAM
Arme mensen eten Nem met gehakt, rijke mensen maken Nem met krab.
18
DILBEEK Quoc
Vietnamese kroketten loempia
INGREDIËNTEN
××1 kg varkensgehakt of gemengd gehakt ××300 g fijngeraspte wortel ××300 g fijngesneden prei ××300 g sojascheuten ××100 g gehakte zwarte
champignons (op voorhand geweekt in water) 100 g engelenhaar (dunne vermicelli)
××
××400 à 500 g krabvlees in kleine stukjes ××velletjes rijstpapier (rijst-
deeg) om de kroketten te maken zout, peper 2 tl kristalsuiker 1 el vissaus eiwit (losgeklopt met een vork) zoete chilisaus naar keuze
×× ×× ×× ×× ××
AAN DE SLAG 1. Meng het gehakt met de groenten
2. Voeg suiker, kruiden en
vissaus toe en meng alles grondig door elkaar
3. Haal een vel rijstpapier door wat warm water zodat het soepel wordt en dep het droog met een handdoek
4. Leg een streep vulling op
de rand van het rijstpapier. Voeg de zijkanten naar binnen en rol verder op
5. Zorg dat de loempia’s stevig opgerold zijn, gebruik wat eiwit om ze goed dicht te kleven
6. Laat de loempia’s een tweetal uur rusten op een koele plaats
7. Frituur de loempia’s bij
180°C totdat ze goudbruin zijn
8. Serveer ze met een saus naar keuze, bvb zoete chilisaus
19
MAROKKO
In Gooik zijn we niet de sigaar. 20
X GOOIK Karima
Sigualdrmeent
gev gehakt INGREDIËNTEN
××300g (runds)gehakt ××1 teentje look ××1 tl paprikapoeder (mild) ××1 tl paprikapoeder (pikant) ××korianderblaadjes ××1 tl gemalen komijn ××1 tl zout ××1 el witte azijn
××1,5 el arachideolie ××1 l water ××2 blaadjes laurier ××voor het omhulsel van de sigaren: dunne blaadjes bladerdeeg, 1 eiwit, frituurolie
AAN DE SLAG 1. Breng het water aan de kook tesamen met de laurierblaadjes
2. Verdeel het gehakt in 2 ballen en kook ze 15 min in het water, giet ze af en plet ze met een vork
3. Meng de fijngesneden look en de koriander bij het gehakt
4. Bak het gehakt tezamen met het zout, de kruiden, de azijn en de olie een tiental minuten, laat volledig afkoelen
5. Leg een streep vulling op de rand van een stuk bladerdeeg, plooi de buitenzijden naar binnen, rol op tot een sigaar en bestrijk de buitenkant met losgeklopt eiwit
6. Frituur de sigaren goudbruin en knapperig 7. Serveer met korianderblaadjes
21
AFGHANISTAN
Onze Belgische oven werkt goed, maar is een beetje te klein voor traditionele Afghaanse broden. 22
Boolani
LIEDEKERKE Soghra
koek
Hartige Afghaanse pannen INGREDIËNTEN
××1 kg tarwebloem ××1/3 l warm water ××1 el olijfolie ××zout, peper, nootmuskaat ××1 tl bakpoeder ××4 zachtkokende aardappelen
××2 lente-uitjes ××wat chilipoeder en/of wat korianderpoeder ××5 el olie (bvb arachideolie)
AAN DE SLAG 1. Meng het zout en de olijfolie onder de bloem, voeg het water beetje bij beetje toe om het deeg te bekomen
2. Kneed het deeg tot het
soepel en zacht is, maak er een bol van
3. Dek het deeg af met een
halfnatte handdoek tegen uitdroging, laat het deeg ½ uur rusten bij kamertemperatuur
4. Schil de aardappelen en
kook ze volledig gaar in licht gezouten water
5. Giet de aardappelen af, laat ze afkoelen zonder deksel
6. Was de lente-uitjes en snij
ze in fijne ringetjes (je kan ook stukjes prei, tomaat of spinazie toevoegen)
7. Vermeng de aardappelen
met de lente-uitjes, stamp alles tot een puree, voeg peper, zout en nootmuskaat toe naar smaak
8. Maak van het deeg kleine
deegbolletjes, rol deze bolletjes uit met een deegroller tot de vorm van een kleine pannenkoek
9. Beleg één zijde van de pan-
nenkoek met een lepel puree en plooi dicht
10. Druk de randen zorgvuldig aan, dit is makkelijk als je eerst je vingers nat maakt
11. Verhit de (arachide)olie in een pan
12. Bak de gevulde deegkoeken op een laag vuur enkele minuten aan elke zijde, ze moeten een lichte korst krijgen
13. Haal de koeken uit de pan,
laat ze even uitdruppen op een stuk keukenpapier
14. Serveer eventueel met een dipsausje
23
FILIPIJNEN
Het lekkerst met biogroenten.
24
TERNAT Narrissa
Loempnia ten
met Groe INGREDIËNTEN
××2 wortelen in fijne reepjes (fijne julienne) ××1 gele, 1 rode, 1 groene paprika (fijne reepjes) ××1 savooikool (fijne reepjes) ××2 teentjes knoflook ××1 ui in fijne stukken gesneden ××2 el sojasaus
××een scheutje groentebouillon ××een flinke scheut oestersaus ××loempia vellen ××peper en zout ××frituurolie ××zoete chilisaus
AAN DE SLAG 1. Fruit de ui in een wok in wat hete olie (bvb arachideolie)
2. Voeg toe: sojasaus, groentebouillon, oestersaus, peper en alle groenten
3. Roerbak alle groenten op hoge temperatuur en blijf alles omscheppen tot ze beetgaar zijn
4. Laat alles goed afkoelen
5. Leg een reepje vulling op een vel in ruitvorm, rol tweemaal op,
plooi de buitenkanten van het vel naar binnen en rol verder stevig op. Kleef de rand met wat water (of losgeklopt eiwit) goed dicht
6. Frituur de loempia’s tot ze een goudbruine kleur krijgen bij een temperatuur van 180°C
7. Serveer met een loempia-dipsaus, bvb zoete chilisaus
Overdag ben ik druk bezig in onze bioboerderij Biobees in Ternat. We telen onder andere aardbeien, courgettes, spitskool… Ik kom graag naar het praatcafé om mijn Nederlands te oefenen en te verbeteren. Ik vind het fijn om ervaringen uit te wisselen met de andere ‘nieuwe Ternattenaren’. 25
PALESTINA
Als ik Magluba eet, voel ik me weer een beetje thuis in Palestina. 26
MAgLUBA
PEPINGEN
Ahmed
Stoofschotel met kip. INGREDIËNTEN
××1 kg aubergines, geschild, in schijven ××1 grote aardappel, in schijven 1 ×× kg bloemkool, in roosjes ××4 kipfilets ××1 kg rijst (laat 1 u in warm water rusten)
××olijfolie ××1 tl gemalen kardemon ××1 tl gemalen kaneel ××1 tl gemalen kurkuma ××1 el zout ××100 g pijnboompitten
AAN DE SLAG 1. Leg een laagje zout op de
aubergineschijven en laat 15 min rusten
2. Spoel al het zout grondig
weg onder stromend water, dep goed droog met keukenpapier
3. Bak de schijven in hete
olijfolie tot ze aan beide zijden een gouden kleur krijgen, laat ze uitlekken op keukenpapier
4. Bak de aardappelschijven
in hete olijfolie tot ze een mooie bruine kleur gekregen hebben, laat uitlekken op keukenpapier
5. Bak de bloemkoolroosjes
lichtjes bruin, laat uitlekken op keukenpapier
6. Kook de kipfilets volledig
gaar in gezouten water, haal de kip uit het water maar bewaar het kookvocht
7. Leg de kip in een diepe
kookpot, leg de groenten in laagjes er bovenop
8. Laat de rijst uitlekken en
strooi het op de kip en de groenten
9. Overgiet met het kookvocht tot 3 cm boven de rijst
10. Breng aan de kook, zet het
vuur weer lager en laat alles garen onder een deksel op een laag vuur
11. Na ongeveer 20 min zal
de rijst het vocht hebben opgenomen, zet dan het vuur af en laat nog zo’n 15 min rusten om zijn vorm te behouden
12. Plaats een groot serveerbord op de kookpot en draai om zodat alles op het serveerbord komt
13. Garneer met de geroosterde pijnboompitten, serveer met een salade van tomaat, komkommer en yoghurt
Ik ben Ahmed en ik kom uit Palestina. In juni 2015 ben ik samen met mijn Belgische vrouw naar België gekomen. We zijn de eerste weken in Pepingen gebleven maar nu wonen we in Gent. We komen nog elke week naar Pepingen om mijn schoonfamilie te bezoeken. De taal is moeilijk voor mij. Nederlands is niet gemakkelijk. Ik volg Nederlandse les en het gaat elke dag beter. Maar ook nu ik Nederlands kan spreken, is het nog moeilijk voor mij. In Brussel spreken de mensen bijvoorbeeld veel Frans en daar begrijp ik niks van. Ik ben graag in Gent omdat we er in de stad wonen. Maar ik kom ook graag naar de mooie natuur van Pepingen. Wat ik mooi en leuk vind aan België zijn de mensen die ik hier zie: ze zijn vriendelijk, zeker wanneer ik Nederlands probeer te spreken. Ik mis mijn familie en vrienden in Palestina soms wel. Maar wanneer ik Magluba eet, voel ik mij terug een beetje thuis. Het brengt mij naar Palestina. 27
RWANDA
Alles wat ik klaarmaak, maak ik klaar met liefde.
28
HERNE
Jacqueline
a k a S a k Sa carbonades - rijst INGREDIËNTEN
××peper, zout, nootmuskaat ××piment (ook gekend als allspice) 1 ×× kg rundstoofvlees ××1 ui in grove stukken ××2 el tomatenconcentraat ××2 wortelen in grove stukken
××een grote mergpijp ××1 ui in fijne stukken ××2 wortelen in fijne stukken ××2 el pindakaas (aardnootpasta) ××1 blokje groentebouillion ××maniokblaadjes (ook in blik of in diepvries verkrijgbaar)
CARBONADES Bak het rundvlees in een hete pan, voeg de ui, de wortelen en de tomatenpuree eraan toe en laat alles even goed meebakken. Voeg flink wat peper, zout en nootmuskaat toe en blus met een groot glas water. Breng alles nu over in een (gietijzeren) stoofpot met deksel. Laat gedurende 1,5 tot 2 u rustig stoven totdat het vlees zeer zacht is. Voeg eventueel wat water toe om aanbranden te voorkomen.
SAKA SAKA Laat de mergpijp 1 u zachtjes koken in 1 l water tezamen met de ui en wortelen. Voeg er de aardnootpasta en de maniokblaadjes (blik of diepvries) aan toe. Laat nogmaals 10 min sudderen. Haal het been eruit en meng alles tot een massa, voeg peper, zout en piment toe naar smaak. Serveer de carbonades met de Saka Saka en met basmatirijst.
Toen ik 18 was, ben ik gevlucht uit Rwanda. Dankzij de hulp van een journalist kon ik ontkomen aan de genocide. Hij had mijn naam gezien op een lijst met de te vermoorden personen en hielp me te ontsnappen. Deze journalist is nadien helaas zelf vermoord omdat hij mij, en anderen, had geholpen. Mijn ouders behoorden tot een hogere klasse. Hierdoor ben ik in Rwanda naar een school van Belgische zusters kunnen gaan. In België werd ik opgevangen door goedhartige mensen die mijn familie kenden. Thuis kook ik zowel Belgisch als Rwandees. Alles wat ik klaarmaak, wat het ook moge zijn, maak ik klaar met liefde. Ik zorg ook dat ik altijd een beetje extra maak zodat ik een onverwachte gast ook eten kan aanbieden. Ondanks alles blijft Rwanda iets aparts voor mij. Het land wordt strak bestuurd, zo is plastieken verpakking bijvoorbeeld streng verboden. De basis van het beleid is nu ‘samen leven’, misschien heeft dit wel te maken met het feit dat vele ministerfuncties worden waargenomen door vrouwen! 29
BURUNDI
Ik zorg ervoor dat ik altijd een beetje extra maak zodat ik een onverwachte gast ook eten kan aanbieden.
30
ASSE
Clamande
XXX
Stoofpot van bananXXeX n, groenten EN vis ××XXX
INGREDIËNTEN
××2 kg bananen ××500 gr vis (sardines) ××300 gr Afrikaanse aubergines (intore) 200 ×× gr van imbwija alias
lenga-lenga (amaranth of vervangen door spinazie)
kookpot en voeg toe: bananen, prei (groene bladeren), XXXX aubergines, lenga-lenga (of spinazie). Laat zachtjes pruttelen
2. Bak de vis in de oijfolie in een ruime bakpan langs beide zijden. Voeg hierbij
XXXX
××750 gr verse tomaten ××1 groene paprika ××1 prei ××1 selder (bladeren) ××3 soeplepels olijfolie
AAN DE SLAG 1. Verhit 1 l water in een grote
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
XXX
de paprika, prei (stengel) en selder en laat alles zachtjes meebakken. Voeg nu de tomaten toe en laat nogmaals 2 min bakken
3. Voeg nu de vis en de groenten bij de bananen, laat nogmaals 10 min sudderen en breng op smaak
Omwille van de oorlog in Burundi kwam ik naar België om er bescherming te vragen. Ik bedank België voor de bescherming die het ons geeft! Bij aankomst in België was ik echt verbaasd dat mensen elkaar niet groeten. Ze zijn gereserveerd maar toch wel sociaal. België is goed georganiseerd. Mensen zijn meestal op tijd, ze maken overal wachtrijen en hebben respect voor de anderen. Ik mis hier wel de verse vis uit het Tanganyikameer in Burundi. Maar als ik in Burundi ben, dan mis ik de Belgische chocolade. 31
CAMBODJA
Ook met restjes kan je (h)eerlijk koken
32
HALLE Sang
Sgnau Chroujskt Rundsoep met ri INGREDIËNTEN
××een grote mergpijp ××200 g rundvlees, in fijne plakjes gesneden 2 ×× wortelen, in grove stukken ××1 ui, in grove stukken ××1 stengel citroengras, met een vijzel gekneusd 2 ×× lente-ui, fijngesneden ××2 kleine sjalotten ××1 limoen
××2 kaffir limoenblaadjes ××pikante rode peper, in dunne ringetjes gesneden 1 ×× à 2 schijfjes verse galangal (of gember) ××een scheutje vissaus ××thaise basilicum ××runderboullion ××peper en zout ××250 gr jasmijnrijst
AAN DE SLAG
1. Laat de mergpijp 1,5 u
zachtjes koken met de ui en wortelen
2. Verwijder het been van de
mergpijp en voeg toe: de sjalot, de lente-ui, het citroengras, de limoenblaadjes, het limoensap, de galangal, de basilicum en een scheutje vissaus
3. Laat 10 min trekken op een zacht vuurtje, voeg er het
rundvlees aan toe. Het rundvlees is zeer snel gaar (enkele minuten). Werk af met peper en zout
4. Kook de rijst gaar volgens de instructies op de verpakking
5. Serveer de soep in een soepkom, geef de rijst er apart bij. Serveer de pikante rode peper erbij voor wie de soep pikant wil maken
In oktober 1980 ben ik aangekomen in België. Eerst heb ik in Namen gewoond. Enkele maanden later ben ik met mijn zoontje naar Halle verhuisd. In Halle ontmoette ik mensen die mij de kans hebben geboden om in het Sint-Maria ziekenhuis als keukenhulp aan de slag te gaan. Ik heb er 20 jaar gewerkt. Bij het OCMW ontmoette ik een heel behulpzame maatschappelijk werker. Mede dankzij haar beheers ik de Nederlandse taal goed en kan ik mij makkelijk uitdrukken tegenover mijn Nederlandstalige collega's. Ik voel me goed in Halle. Tijdens mijn integratie in Halle heb ik mij kunnen ontwikkelen tot de persoon die ik vandaag ben. Ik ben opgevangen geweest door zeer liefdevolle en behulpzame personen. En aangezien ik heel erg graag kook, maak ik soms Cambodjaanse specialiteiten om hen te bedanken. Vandaag werk ik al dertien jaar in het rusthuis Sint Antonius te Sint-Pieters-Leeuw. Naast mijn job geniet ik ook van alle momenten met mijn man, onze prachtige kinderen en kleinkinderen. Ik mis mijn familie en land heel erg. Hoe goed ik me hier ook voel en hoe graag ik ook in Halle ben, op een dag hoop ik terug te keren naar Cambodja om bij mijn familie te zijn. 33
AFGHANISTAN
XXX
34
PEPINGEN Malina en Fahim
MANTOO e
dumplings met een hartig vulling INGREDIËNTEN
Voor het deeg: 1 kg bloem 5 el plantaardige olie 1 el zout ¾ el gist 1 glas melk 1 tl suiker 1 ei 2 koppen water Voor de inhoud: 500 g rundgehakt 6 medium uien (+- 500 g) 1 rode paprika 1 groene paprika 3-tal teentjes look handvol koriander 1,5 el zout 1 tl zwarte peper 1 tl kurkuma ¾ tl komijn handvol munt (keuze) ½ kop plantaardige olie
×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ×× ××
Voor de erwten:
××2 el plantaardige olie ××1 medium ui ××1 teentjes look ××200 g gele gesplitte erwten ××½ blik tomaten in blokjes ××3 el tomatenpuree ××1 tl zout (of naar smaak) ××0,5 tl zwarte peper (of naar smaak) 0,5 ×× tl kurkuma (of naar smaak) ××1 glas water Voor de afwerking:
××500 g natuuryoghurt ××koriander en munt fijngesneden
(om de samosa’s in te deppen vooraleer ze gestoomd worden)
35
AFGHANISTAN
AAN DE SLAG Deeg
1. Doe alle ingrediënten in een
13. De samusa’s eens in olie deppen
2. Goed kneden en met beetjes
14. Ongeveer 15 min laten stomen
mengkom, behalve het water water toevoegen tot het een kneedbare brij is
3. Bedekken met een handdoek en laten rusten
Vulling samosa's
4. Gehakt in een pan droogbakken en op smaak brengen met zout, peper, kurkuma
5. Ondertussen uien, paprika's, look, koriander fijnsnijden.
6. Alles toevoegen bij het droge gehakt en goed mengen.
7. Verder laten pruttelen. Samosa's
8. Deeg verdelen in kleine porties (de grootte van een handpalm)
en dan in het vergiet leggen
Erwten
15. De gele erwten koken in water met een beetje zout tot ze gaar zijn
16. De ui en knoflook fruiten in olie 17. De tomatenblokjes en puree toevoegen en goed mengen
18. Beetje kurkuma, zout, peper toevoegen naar smaak
19. Laten sudderen
20. De gele erwten toevoegen
21. Een glas water toevoegen indien nodig
22. Dit moet een mooie vloeibare massa worden.
9. Eventueel wat extra bloem over-
Afwerking
10. Portie per portie met een deegrol
24. De erwten op de bodem schep-
strooien om niet te kleven
uitrollen en in gelijke vierkanten van ongeveer 10 x 10 cm verdelen
11. Het deeg opvullen met de inhoud
en alle hoeken dichtplooien (nestjes van maken)
Samosa's stomen
12. Indien je geen stoompot bezit,
kunt u ook een gewone kom met water gebruiken en de samusa’s in een vergiet boven dit kokend
36
water hangen met een deksel op
23. Een groot bord nemen pen
25. Daarbovenop de natuuryoghurt verdelen
26. Daarbovenop de samusa’s verdelen
27. Wat gesneden munt en koriander over het gerecht strooien
28. Optioneel: klein beetje warme olie overgieten om af te werken
PEPINGEN Malina en Fahim
Wij komen uit Afghanistan en hebben drie dochtertjes: Jalda, Zahra en Faëzeh. Malina kwam op 31 mei 2012 in België aan met onze twee dochtertjes en zwanger van ons derde kindje en verbleef met hen in het Klein Kasteeltje in Brussel. Zes maanden later kwam Fahim. Na 10 maanden in het Klein Kasteeltje kwamen we in Dilbeek terecht in het Lokaal Opvanginitiatief van het OCMW. Fahim volgde Franse les, Malina Nederlands. We woonden op een appartement en hadden niet veel contact omdat we de taal nog niet goed kenden. Sinds april 2014 wonen we in Pepingen in een LOI van het OCMW. We worden goed ontvangen en begeleid daar. We volgen allebei Nederlands in het GLTT en onze kinderen gaan hier naar school. Nederlands is moeilijk, maar we houden vol. Onze dochters spreken beter Nederlands dan Dari, de Afghaanse taal. We wonen hier graag en hebben veel contacten met de buren en met de ouders van de klasgenootjes van onze dochters: zij komen bij ons en wij gaan bij hen en de kinderen spelen samen. We hebben in mei een verblijfsvergunning ontvangen en moeten nu uitkijken naar een andere woning. We zouden heel graag in Pepingen blijven wonen: het is hier rustig en de kinderen hebben hier al vriendjes en ook wij hebben hier vrienden. We hebben geen familie in België, maar hebben al Afghaanse en Belgische vrienden gemaakt. Fahim had een winkel In Afghanistan en zou graag vlug werk vinden hier in de streek. Malina gaf als vrijwilliger les aan kinderen van boeren en droeg zorg voor de kinderen. We voelen ons hier goed en wensen jullie smakelijk eten met onze recepten. 37
SENEGAL
Een nationaal visgerecht om trots op te zijn. 38
LENNIK Paté
e n n e i d u o b e i h T Rijstschotel met vis INGREDIËNTEN
××2 vissen met vaste structuur, bvb dorade ××4 teentjes look ××4 groene paprika’s ××2 blokjes visbouillon ××200 ml olie (bvb olijfolie) ××2 uien ××3 el tomatenpuree
××peperbollen en grof zout ××2 grote wortelen en 2 aardappelen of 2 zoete aardappelen en 1 aubergine 1 kg rijst 1 maniok enkele kleine escargots, een droge (stok)vis
×× ×× ××
AAN DE SLAG 1. Hak een ½ ui, 2 teentjes look
en de peterselie fijn en meng met de olie, laat de vis enkele uren in de koelkast marineren
2. Haal de vis uit de marinade
en bak hem in wat olie tot hij gaar is, hou hem apart
3. Stoof anderhalve ui aan in
een grote stoofpot, voeg de tomatenpuree eraan toe en laat zachtjes meestoven
4. Blus met wat water en laat zachtjes enkele minuten pruttelen
5. Snij de groenten in grove stukken en voeg toe
6. Stamp in een vijzel fijn:
peperbollen, grof zout, ½ fijn-
gesneden ui, 2 teentjes look en de bouillonblokjes. Voeg dit mengsel toe aan de gestoofde ui met tomatenpuree
7. Laat alles 45 min zachtjes sudderen
8. Kook de rijst gaar volgens de instructies op de verpakking
9. Leg de droge vis en de escargots in de stoofpot en laat 15 min meestoven
10. Haal de vis en de groenten
uit de saus, meng de rijst met de saus
11. Om te serveren leg je eerst
de rijst in een grote ovale kom met daarop de vis en de groenten
Ik woon nu zo’n 4 jaar in Lennik. De liefde heeft mij uiteindelijk naar hier gebracht. Mijn vrouw kwam vele jaren geleden naar Senegal en zo hebben we mekaar ontmoet, we zijn er ook getrouwd. Nu wonen we in Lennik en de integratie is vlot verlopen. Vooral omdat we er onmiddellijk een thuis hadden en ik vrij snel kon beginnen te werken in een restaurant. Ik volgde een taalcursus en ik spreek nu vlotjes een mondje Nederlands. Ik heb goede contacten met de buren. In mijn tuin plant ik heel wat aardappelen en zo kan ik ook de buren voorzien van dit noodzakelijk voedsel. Uiteraard mis ik mijn familie in Senegal maar met skype is contact onderhouden wel veel gemakkelijker geworden. Het grote verschil tussen België en Senegal is zeker het klimaat. Daar is het nooit winter en hier natuurlijk wel. Maar dat is geen probleem, ik woon nu hier en dat hoort er dus bij. 39
DOMINICAANSE REPUBLIEK
We voelen ons geen koekoeksjong in Gooik.
40
GOOIK
Gekarameliseerde
Wendy
kip
INGREDIËNTEN
××1 kg kippenfilets, zonder vel ××4 el tarwebloem ××1 el kruidenmix voor kip (naar smaak, maak een keuze uit vele beschikbare soorten) ××5 el kristalsuiker ××1 tl witte azijn ××1 tl sojasaus ××pikante saus (bvb sambal oelek) naar smaak ××(arachide) olie ××groenten naar keuze (gele, rode, groene paprika, ui, sjalot, courgettes, peultjes...)
AAN DE SLAG 1. Snij de groenten in grove stukken
2. Snij de kip in middelgrote blokken (3 à 4 cm)
3. Meng de tarwebloem met de
kruidenmix en wentel de kip hierin, goed aandrukken
4. Klop lichtjes de overtollige
bloem eraf en bak de stukjes kip in hete olie tot ze bijna gaar zijn
5. Laat uitlekken op een stukje keukenpapier
6. Verhit de suiker in een pan
en leg de kip hierin, bedek elk stuk kip met de suiker en laat de suiker karameliseren zonder te verbranden
7. Blus met de sojasaus en
de azijn, laat het vocht verdampen totdat de saus goed indikt
8. Voeg pikante saus toe naar smaak
9. Bak de groenten beetgaar in wat olie, voeg ze bij de kip en serveer
Zeven jaar geleden verhuisde ik (afkomstig van de Dominicaanse Republiek) vanuit Halle met mijn drie kinderen naar de Koekoekstraat in Gooik. We voelden ons hier meteen op onze plaats en het was heel eenvoudig om ons aan te passen. Onze buren waren heel vriendelijk en leerden ons de buurt kennen. Hier zijn we hen heel dankbaar voor. Wij zijn heel tevreden met ons nieuw dorp en kunnen hier goed onze weg vinden. Gooikenaars zijn vriendelijk en zeer sociaal, dus hier voelen we ons zeker thuis! 41
THAILAND
Indien de Thaise maaltijd te pikant is... kunnen we steeds blussen ! 42
HERNE
Wanny
Laab Moo sis Pittige Thaise salade op ba van varkensvlees INGREDIËNTEN
××5 steeltjes fijngesneden koriander 3 ×× el Thaise vissaus ××1 tl kristalsuiker ××1 lente-ui fijngesneden ××1 teentje look, fijngehakt ××2 à 3 pikante Thaise rode pepertjes
××200 gr varkensgehakt ××1 limoen ××1 stengel vers citroengras ××enkele blaadjes verse munt ××1 kleine sjalot ××1 el witte rijst (zelf roosteren en malen)
AAN DE SLAG 1. Meng het gehakt met het sap van 1/3 van de limoen, laat dit enkele minuten marineren in de koelkast
2. Verhit een pan met anti-
kleeflaag, voeg een beetje water en het gehakt toe
3. Zet het vuur zachter en laat
het gehakt bakken tot het gaar is terwijl je alles goed blijft omscheppen (ongeveer 7 à 10 min)
4. Haal de pan van het vuur,
haal het gebakken gehakt uit de pan
5. Meng het gehakt met de
vissaus, de lente-ui, de sjalot, de koriander, de rest van het limoensap, het citroengras, de verse munt, de Thaise pepertjes, de eetlepel gemalen rijst en de suiker
6. Meng alles goed door en
proef, voeg extra vissaus of limoensap toe indien nodig
7. Serveer met enkele munt-
blaadjes en met wat gemalen rijst
8. Dit gerecht wordt opgediend met bvb Thaise basilicum, gekookte sperziebonen en met kleefrijst
Ik groeide op in een gezin met acht kinderen. Het ouderlijk huis stond in Kut Chap, een dorpje op zo’n 650 km van Bangkok, de hoofdstad van Thailand. Ik kreeg de kans om tot mijn 18de te studeren. Nadien ging ik werken als verkoopster en zo leerde ik ook de Engelse taal. In 1993 zocht ik andere horizonten op en kwam ik in Nederland terecht. Ik leerde Nederlands, ik haalde onderscheiding op het verplichte staatsexamen en zodoende verkreeg ik de Nederlandse nationaliteit. Gezien mijn Thaise achtergrond kreeg ik een aanbieding om in Bangkok Nederlandstalige groepen te begeleiden. Gedurende een tiental jaren heb ik talloze groepen door mijn thuisland gegidst. Tijdens één van die rondleidingen leerde ik bij toeval Henk, mijn huidige Belgische man kennen. Omdat het steeds over en weer vliegen tussen België en Thailand toch niet zo handig bleek, hakte ik in 2009 de knoop door en week definitief uit naar Herne. Mijn Belgische inburgering verliep vlotjes aangezien ik het Nederlands al goed beheerste en de culturele kloof tussen België en Nederland echt niet groot is. Na de geboorte van ons zoontje Liam ben ik mij meer en meer gaan toeleggen op de technieken van een goede, ontspannende Thaise massage en sinds oktober 2015 werk ik nu voltijds in mijn eigen massagepraktijk, Ban Sabai Massage, in Herne.
43
ALBANIË
Lekker vegetarisch. 44
LENNIK Arben
Gevulde aubergines ××1 kg aubergines ××250 g rijst
INGREDIËNTEN
(niet klevende, lange korrel) 2 teentjes knoflook
××
××2 uien ××4 tomaten in stukjes ××peper, zout ××olie (bvb arachide) ××peterselie
AAN DE SLAG 1. Snij de aubergines overlangs,
6. Voeg de tomatenblokjes toe,
2. Snij het vruchtvlees in blokjes
7. Meng nu alles met de uitge-
3. Leg de uitgeholde aubergines
8. Haal de uitgeholde aubergines
haal het vruchtvlees eruit tot op 1 cm van de rand en hou even apart
30 min in zout water
4. Kook de rijst gaar in licht
gezouten water volgens de instructies op de verpakking
5. Fruit de ui en de knoflook in
wat olie, voeg het vruchtvlees van de aubergine toe en laat 5 min zachtjes bakken
laat 10 min zachtjes sudderen, voeg de peterselie toe lekte gare rijst
uit het water, spoel ze grondig met koud water en droog ze af
9. Plaats de aubergines in een
ovenschaal met wat olijfolie, vul ze met het mengsel
10. Bak de aubergines ongeveer 20 à 30 min op 180°C
11. Dien op met wat groene
kruiden en schijfjes tomaat als versiering
Na een verblijf in het opvangcentrum van Alsemberg werd ik doorverwezen naar Gaasbeek. Toen ik in Gaasbeek kwam wonen, was alles nieuw voor mij. Het wonen, de omgeving, de school in Halle… Maar met al mijn vragen en problemen kon ik terecht bij Machteld, mijn assistente. Ik ben haar heel dankbaar voor de steun en de hulp die ze mij gegeven heeft. Ik heb in Halle gestudeerd en in mijn klas zaten ook klasgenoten uit Lennik. Samen met hen ben ik naar fuiven en verschillende festivals getrokken. Ondertussen heb ik ook veel inwoners leren kennen en voel ik me hier thuis. Mijn Nederlands is vrij goed en dat is handig. De omgeving is hier rustig en proper. En wat ik goed vind, is dat alles binnen wandelafstand te vinden is. Het gemeentehuis, de winkels, de brandweer, het OCMW, de dokters, de tandartsen, de post, de banken... Ook de mensen zijn hier altijd open en vriendelijk voor mij. Ik heb even in Brussel gewoond maar daar kon ik mij niet aanpassen. Ik ben in 2010 dan ook definitief teruggekeerd naar Lennik. 45
KIRGIZIË
Een rijke man eet Plov, een arme man eet alleen maar Plov 46
PEPINGEN
PLOV
Daria
Stoofpot met schapenvlees INGREDIËNTEN
××1,5 kg schapenvlees in stukken van 5 cm ××600 g uien in halve ringen ××600 g wortelen in schijven ××2 tomaten in blokjes van 2 cm
××200 ml zonnebloemolie ××1 kg Oezgen rijst ××1 pikante chili peper (volledig, niet gesneden) ××2 tot 3 bollen knoflook ××gemalen komijn, zout
AAN DE SLAG 1. Schroei het vlees in hete olie in een wok, zorg voor een mooie bruine korst
2. Voeg de uien toe, bak een
5 tal min, voeg de wortelen toe en bak nogmaals 5 min
3. Voeg de tomaten toe en bak
nogmaals 2 à 3 min, voeg de chilipeper eraan toe
4. Voeg 1,5 l water toe en laat
alles 15 min pruttelen zonder deksel
Bereiding rijst:
5. Spoel de rijst onder stromend water, laat uitlekken.
6. Meng de rijst met vers water en laat 15 min zwellen, laat opnieuw uitlekken
7. Voeg deze rijst toe aan de
wok, vorm een laag bovenop de groenten en het vlees (meng dus niet)
8. Zorg dat het water tot 1,5 cm boven de rijst staat
9. Verhoog het vuur (zonder
deksel) en laat de laag van 1,5 cm water verdampen
10. Maak een heuveltje van de rijst en steek er de bollen knoflook in
11. Leg een groot bord op de
rijst en druk zachtjes aan om alles plat te duwen, plaats een deksel op de wok
12. Laat de Plov nu 40 min
garen op een zacht vuurtje
13. Haal de Plov van het vuur,
haal de bollen knoflook eruit en vermeng alles zorgvuldig
14. Serveer op platte borden
met een salade van dun gesneden tomaten met ringen van witte ui en een teentje van de gegaarde knoflook
Mijn ouders en ik kwamen 16 jaar geleden naar België. De lente was een mooie periode om de omgeving te zien openbloeien tot een groene pracht. Alles rook ook zo anders: fris en diep. Magnolia’s waren onze favoriete ontdekking. We konden er ook niet genoeg van krijgen om de architectuur van de huizen in de omliggende straten te leren kennen. In België werden we vriendelijk ontvangen. In de straat zei elke man ‘Dag’. Dat was even wennen, wel erg fijn. Het gekke woord ‘alstubieft’ dat je zowel gebruikt om iets te vragen, als wanneer je iets geeft. Verwarrend in de winkel aan de kassa was dat. Ook het moeten nemen van een ticketje in het postkantoor, zelfs wanneer er geen rij voor je staat. Ondertussen zijn mijn ouders Belg geworden en is het appartementje in het Windmoleken onze thuis. Op zondag koken we Belgisch, maar voor de feestdagen of een viering staat de tafel nog steeds gedekt voor Plov. 47
IVOORKUST
Vlamingen zijn steeds open en vriendelijk eens je ze beter leert kennen en zeker als je de moeite doet om hun taal te leren. 48
SINT-PIETERS-LEEUW Tene
taletale
INGREDIËNTEN
××1 kg rijpe zoete dessertbananen ××tarwe-of maïsbloem ××fijne griessuiker ××frituurolie ××snufje zout
AAN DE SLAG 1. Pel de bananen en plet ze in een grote kom met een stevige vork
2. Voeg toe: bloem, suiker en zout en kneed tot een vrij vast deeg 3. Maak ronde kleine deegballetjes, ter grootte van een eetlepel 4. Frituur de beignets goudbruin tot goudkleurig, de beignets komen boven drijven als ze gaar zijn
5. Opgelet, de beignets bakken heel snel
6. Serveer warm of koud, eventueel met een pikante chilipeper saus
Ik ben geboren in Abidjan in het zuiden van Ivoorkust. Mijn moeder overleed toen ik 7 was en samen met mijn broers en zussen werd ik opgevangen door mijn tante in Bouke. Ik ging er naar school en na mijn humaniora kon ik geneeskunde studeren. Ik behaalde na zeven jaar mijn diploma en ik kon meteen als arts aan de slag. In 1999 kreeg ik een beurs om me aan de ULB te Brussel verder te specialiseren. Samen met een twaalftal andere studenten van over heel de wereld woonde ik in een studentenhuis in Molenbeek. Ik mocht zelfs nog een bijkomend jaar studeren maar ik leerde in die periode ook mijn man, Axel, kennen. Het was liefde op het eerste gezicht en ik besliste om in België te blijven. Mijn diploma uit Ivoorkust werd echter niet erkend in België en daarom volgde ik een verkorte opleiding tot verpleegster. Zo kon ik aan de slag in een rusthuis in Brussel en nu werk ik in het rusthuis Zilverlinde in Sint-PietersLeeuw. In mijn vrije tijd geef ik ook infosessies over drugs, alcohol, screening van borstkanker en andere maatschappelijke thema’s. Dit alles in het kader van de vzw MCA ‘Medical Challenge Afrika’. Via deze vzw zamelen we ook medisch materiaal en geneesmiddelen in voor Ivoorkust. 49
RUSLAND
Met wat zure room en een lepeltje confituur is mannik nog lekkerder. 50
TERNAT Svetlana
Mannik INGREDIËNTEN
××200 ml kefir ××150 g tarwegriesmeel ××100 g suiker ××16 g (1 zakje) bakpoeder ××2 tl cacaopoeder ××2 eieren ××50 g tarwebloem ××fijngeraspte sinaasappelschil
AAN DE SLAG 1. Vervarm de oven tot 170°C
2. Plaats een vel bakpapier in een bakblik, wrijf in met boter en bestuif met bloem
3. Meng de kefir met het tarwegriesmeel en laat 30 min weken 4. Voeg suiker, bloem, bakpoeder, cacaopoeder, fijngeraspte appelsienschil en eierdooiers toe
5. Meng alles goed door elkaar
6. Klop het eiwit stijf en spatel het voorzichtig onder het mengsel
7. Giet alles in de bakvorm, plaats de bakvorm in het midden van de oven en laat 35 à 40 min bakken
8. Haal de bakvorm uit de oven en laat even afkoelen, haal de mannik uit de vorm en laat volledig afkoelen
9. Serveer eventueel met zure room en confituur.
Mannik is een traditioneel Russisch dessert, met typische ingrediënten als kefir en tarwegriesmeel Het is dankzij mijn geliefde familie, mijn toffe collega's en de lokale gemeenschap, waar het belang van de mens centraal staat, dat het mij gelukt is om in België een nieuw leven op te bouwen. Ik doe vrijwilligerswerk in Wereldwinkel Ternat omdat ik graag nieuwe mensen leer kennen en tussendoor Nederlands wil blijven oefenen. 51
KOSOVO
Dit is het land waar ik de liefde heb gevonden, waar mijn kinderen geboren en getogen zijn 52
SINT-PIETERS-LEEUW Valon
XHENXHEFILL
sen
Speulaasgebak met bosbes INGREDIËNTEN
××100 g amandel- of speltmeel ××1 grote el speculaaskruiden ××50 g bosbessen ××6 kleine dadels zonder pit ××1 tl bakpoeder ××1 el dadelstroop (of appel- ××een handvol walnoten, stroop) in stukjes gehakt ××een scheutje water AAN DE SLAG 1. Verwarm de oven op 175°C
2. Laat de dadels een vijftal min wellen (zwellen en weken) in wat heet water
3. Meng het meel met het bakpoeder en de speculaaskruiden
4. Pureer de dadels met de stroop en de bosbessen fijn, meng dit mengsel met het meel
5. Voeg eventueel wat extra water toe indien het deeg te droog zou zijn, het deeg moet wat plakkerig aanvoelen
6. Leg bakpapier in een bakblik, wrijf in met boter en bestuif met wat bloem
7. Doe het deeg in het bakblik en strooi de noten er bovenop, druk de noten in het deeg
8. Bak gedurende 15 tot 20 min
Ik ben van Albanese afkomst maar samen met mijn ouders, mijn broer en zus woonde ik in Prishtina, Kosovo. Toen Kosovo onder Servisch bewind kwam, raakten meer dan 100.000 Albanezen hun werk kwijt, konden ze geen beroep meer doen op de gezondheidszorg en werden wij, de kinderen, van school geweerd. Omwille van deze uitzichtloze situatie is ons gezin gevlucht. Eerst een moeilijke en gevaarlijke reis met de bus en nadien waagden we de oversteek naar Italië met de boot. Mijn ouders vroegen politiek asiel in België en zo kwamen we terecht in een opvangcentrum in Avelgem. Na zes maanden konden we zelfstandig gaan wonen in een appartement in Kuurne. Ik behaalde na twee jaar mijn diploma middelbaar onderwijs en ik kon onmiddellijk aan de slag als vertaler-tolk. Er waren immers veel vluchtelingen uit Kosovo en Albanië die ik aldus kon helpen. Na vier jaar wachten kreeg onze familie uiteindelijk het asiel definitief toegekend en in 2013 zijn we verhuisd naar Sint-Pieters-Leeuw. Intussen werk ik bij de International Organisation for Migration (IOM) waar ik asielzoekers begeleid die vrijwillig naar hun land willen terugkeren. 53
INHOUD APERO
Margarita (Mexico - Dilbeek)
8
Quinoa Colada (Bolivië - Halle)
10
Kameroense spiesjes( Kameroen - Beersel)
12
Guacamole met patacon (Colombia - Liedekerke)
14
VOORGERECHTEN
Congolese sambusa (Congo - Beersel)
16
Vietnamese kroketten (Vietnam - Dilbeek)
18
Sigaren gevuld met gehakt (Marokko - Gooik)
20
Boolani (Afghanistan - Liedekerke)
22
Loempia met groenten (Filipijnen - Ternat)
24
HOOFDGERECHTEN
Magluba (Palestina - Pepingen)
26
Saka Saka (Rwanda - Herne)
28
Stoofpot van bananen, groenten en vis (Burundi - Asse)
Sgnau chrouk (Cambodja - Halle)
32
Mantoo (Afghanistan - Pepingen)
34
Thieboudienne (Senegal - Lennik)
38
Gekarameliseerde kip (Dominicaanse republiek - Gooik)
40
Laab moo (Thailand - Herne)
42
Gevulde aubergines (Albanië - Lennik)
44
Plov (Kirgizië - Pepingen)
46
30
DESSERTEN
Taletale (Ivoorkust - Sint-Pieters-Leeuw)
48
Mannik (Rusland - Ternat)
50
Xhen Xhefill (Kosovo - Sint-Pieters-Leeuw)
52
el = eetlepel | tl = theelepel | 54
= Fairtrade product
55
RECEPTEN VOOR (H)EERLIJKE FOODIES
WIJ MENEN HET S NOG STEHalEle, D Herne, Lennik, Gooik, Asse, Beersel, Dilbeek, Liedekerke, Pepingen, Sint-Pieters-Leeuw, Ternat
56
De provincie Vlaams-Brabant nam met plezier de volledige drukkosten van dit kookboek voor haar rekening. Dit prachtig en origineel initiatief verdient dan ook alle lof. Laat het smaken!