Car & Bus Magazine - februari 2018 by FBAA

MAGAZINE FBAA I NR. 735 I FEBRUARI 2018

Geslaagde eductour

door Champagne-Ardenne

Sector

BUSWORLD

Sector

iuvenis 3: van project naar programma

Alternatieve aandrijving autocar

Energiedebat deel II

EEN GREEP UIT DE INHOUD SECTOR

Iuvenis 3: van project naar programma

ONDERNEMEN

Rantour 60 jaar

41 28

SECTOR

Energiedebat deel II

BUSWORLD

Alternatieve aandrijving voor autocars

ONDERNEMEN

Verhoeven 50 jaar

bestemmingen

Geslaagde eductour door Champagne-Ardenne

Redactie: FBAA - Dobbelenberg, Metrologielaan 8, 1130 Brussel T 02 245 35 70 - F 02 245 20 50 E-mail: magazine@fbaa.be

www.fbaa.be TWEEMAANDELIJKS Magazine voor groepstoerisme en collectief personenvervoer over de weg Officieel tijdschrift van de Federatie van de Belgische Autobus- en Autocarondernemers.

Hoofdredacteur: Kim TAYLOR - kim.taylor@fbaa.be Redactiecoördinator: Jean-Pierre SCHOUKENS jps@busworld.org SECRETARIAAT: Annelies VERSLYPE Medewerkers: Nick Claeskens, David DUPUIS, Jos HAAS, Daniël STEEVENS, Geert VAN LIERDE, Herman WELTER

Publiciteit: VOOR VRIJBLIJVENDE INFO EN TARIEVEN: FBAA - T 02 245 35 70 E-mail: magazine@fbaa.be Redactie en abonnementen: 6 nummers per jaar. Een abonnement kan op elk ogenblik ingaan en kost in België € 50, voor het buitenland is dat € 70; prijzen incl. btw en verzending. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikels berust bij de auteurs. Verantwoordelijke uitgever: Patrick WESTELINCK - FBAA Dobbelenberg, Metrologielaan 8, 1130 Brussel layout en realisatie: Ally graph-x - www.ally.be

februari 2018

Nieuwe fbaa.be sinds december online Alle leden snel en praktisch ondersteunen bij hun dagelijkse bedrijfsactiviteiten, en alle sectorkennis de klok rond beschikbaar stellen. Dat is de bedoeling van de nieuwe website van de FBAA. Duidelijk leesbaar, ook op smartphone en tablet.

Alle info op maat van ondernemers staat in de gelijknamige groene rubriek. Daarin zijn 4 applicaties aanwezig, om u als bedrijfsleider te helpen bij de realisatie van uw trips. Deze toepassingen kent u al. Alleen hebben we ze nog verbeterd:

1. Landendossiers: alles over de landen die u doorkruist Per land krijgt u een overzicht van alle administratieve formaliteiten. Nieuw is de functie om het volledige reisdossier te laten samenstellen, enkel door uw vertrek- en eindpunt aan te geven. Alle doorkruiste landen worden automatisch opgenomen. Daarnaast ziet u de snelste reisroute via Google Maps. U kunt ook een PDF samenstellen met alle details, zodat u die kunt afdrukken en/of op uw smartphone kunt raadplegen.

2. Bedrijvenlocator: vind snel een collega-bedrijf Hier vindt u een overzicht van de bus- en autocarbedrijven en hun voertuigenpark. U kunt uw collega-bedrijven zoeken via hun naam, hun streek, hun voertuigkenmerken en voortaan ook via de kaart van Google Maps. U zoomt in op het gewenste gebied, en ziet onmiddellijk welke collega’s actief zijn. Begin januari werd dit ledenoverzicht geactualiseerd.

3. InfoCenter: meteen toelichting bij uw zoekterm U vindt snel de documenten die het onderwerp van uw keuze toelichten. Op basis van uw zoekterm, krijgt u een chronologisch overzicht van de informatie. Daarbij worden eerst de circulaires getoond, gevolgd door de Nieuws in het Kortedities en daaronder andere documenten. Op fbaa.be vindt u verder:

4. Veelgestelde vragen (FAQ) U zoekt op trefwoord, en leest de antwoorden van onze ledendienst op de vragen. Deze kennisdatabank zal de volgende maanden worden verrijkt met alle nuttige kernvragen van de laatste jaren. De ledendienst is zo als het ware 24u/24 raadpleegbaar.

februari 2018

- - -

de agenda van FBAA, VRA, CFA, het Sociaal Fonds, FCBO en ICB; de nieuwsbrieven Nieuws in ‘t Kort en Les Brèves; het Car & Bus Magazine.

Uw suggesties en opmerkingen zijn welkom bij kim.taylor@fbaa.be

EDITORIAAL

NETFLIX en MaaS Waar hebben we het over? Indien we het Netflix businessmodel zouden toepassen op het personenvervoer, hoe zouden reizigers zich dan verplaatsen in de stad en haar omgeving? De streaming diensten van Netflix hebben het zoek-, kijk-, en betaalgedrag van kijkers grondig door elkaar geschud. Inwoners van Helsinki, Parijs, Eindhoven, Gothenburg, Montpellier, Wenen, Hanover, Las Vegas, Los Angeles, Denver, Singapore, en Barcelona gebruiken reeds een app om al hun verplaatsingen te plannen én te betalen binnen de stadskern, zij het nu met de trein, taxi, bus, deelauto of -fiets, of vooral met elke combinatie ervan. Deze Mobility-as-a-Service app, en haar hele onderbouw, heeft natuurlijk tot doel om de private wagen als eerste keuze voor vervoer te verdringen. Een positief voorbeeld dus van investering in mobiliteit in tegenstelling tot de draak aan verbiedende en straffende regelgeving die in onze contreien nogal snel de kop opsteekt. De Finnen willen immers aantonen dat de burgers daarvoor bewust kiezen en dat zij vooral niet simpelweg trachten te bewijzen dat de overheid hét kan.

Waar staan we in ons land? In Gent liep vorig jaar reeds een proefproject onder impuls van Touring. De testen wijzen uit dat de 100-tal proefpersonen wel degelijk met een mobiliteitsbudget en een speciale app alternatieve verplaatsingen uitdokteren en de auto laten staan. Eén groot minpunt aan deze test. De privésector van autobus- en autocarvervoer kreeg geen rol toebedeeld in dit project. Maar wij laten het daar niet bij! Het ICB, ons erkend onderzoekscentrum, heeft alvast de vlucht vooruit genomen en werkt heel hard aan de goedkeuring van een, door de overheid gesteund, Tetra project. Samen met de Hogeschool Gent gaat het bestuderen waar de opportuniteiten voor de belangrijkste privésector in het collectief vervoer juist liggen, en vooral hoe haar ondernemers, actief in bus- en autocarvervoer, zich best voorbereiden op deze ontwikkelingen. Olympus, de Kantoorbus, … maar ook Touring verklaarden reeds mee in te stappen. Waarop wacht u nog om het van heel kortbij te volgen? Simpel … stuur hun een MaaS-mailtje! Wij maken er meteen een ‘original serie’ van !

februari 2018

2017 was een ...... jaar Ingevuld door de provinciale FBAA afdelingen FBAA West-Vlaanderen

Penningmeester Luc Van Coillie geëerd Luc Van Coillie, penningmeester en bestuurslid van FBAA West-Vlaanderen, werd tijdens de nieuwjaarsreceptie van de provinciale afdeling geëerd voor zijn jarenlange inzet. Hij wordt opgevolgd door zoon Frederic. Een honderdtal ondernemers, constructeurs en genodigden woonde de nieuwjaarsreceptie van FBAA West-Vlaanderen bij. Provinciaal voorzitter Emmanuel Vansteelandt plaatste tijdens zijn verwelkoming diverse kanttekeningen bij de overschakeling van basismobiliteit naar basisbereikbaarheid, de werking met vervoersregio’s en de organisatie van het leerlingenvervoer.

Emmanuel Vansteelandt en een aandachtige toehoorder.

Emmanuel Vansteelandt bedankt Luc Van Coillie (rechts) voor zijn jarenlange inzet als penningmeester. Hij wordt opgevolgd door zoon Frederic (midden).

februari 2018

Emmanuel verheugde zich over het toenemend marktaandeel van het toerisme-vervoer en dat mede dankzij het internationaal busvervoer over lange afstand. Positief was, volgens de provinciaal voorzitter, ook de vaststelling dat steeds meer klanten zich vooraf via internet informeren, maar helaas ontbreekt het aan online-reserveringsmogelijkheden. Vanuit dat opzicht riep hij de sector op om sterker in te zetten op informatica en het verzamelen van data. Knelpunt waarmee de sector in België meer en meer wordt geconfronteerd, is het opvangen van de uitstroom aan chauffeurs. Op jaarbasis slaagt de sector er nog net in om de 1.100 vertrekkenden te vervangen, maar de leeftijdspiramide blijft zich naar rechts verschuiven.

FBAA Limburg

François Reynders geeft fakkel door François Reynders (75) kan eindelijk de fakkel als voorzitter van de provinciale afdeling Limburg (SAAL) doorgeven. “Ik heb een slachtoffer gevonden”, zei hij lachend op de nieuwjaarsreceptie van de provincie Limburg. En dat slachtoffer heet Francis Paulussen, die op het moment dat François voorzitter van Limburg werd nog in de wieg lag. Tegelijkertijd met een nieuwe voorzitter werd ook een nieuw provinciaal bestuur geïnstalleerd. François Reynders blijft wel actief als voorzitter van het Sociaal Fonds en in zijn eigen bedrijf. Hij verliet de Abdijhoeve in Houthalen als erevoorzitter, met een kist wijn onder de arm en een bon voor een etentje in zijn geliefd restaurant. Francis Paulussen dook voor zijn maidenspeech even in het verleden van SAAL, opgericht in 1968 door enkele zelf-

standige busondernemingen. Jules van Pee lokte de jonge François Reynders mee naar de vergaderingen en toen medeoprichter Annie Verdonck stopte, nam François de taak van voorzitter over. Nancy Janssens van FBAA, die in het nieuw provinciaal bestuur secretaris is, had voor de gelegenheid een PowerPoint-presentatie gemaakt met foto’s van François in zijn jonge en minder jonge dagen. Francis Paulussen stelde nadien het nieuw provinciaal bestuur voor: - voor de Sector S: Marc Poelmans en Jos Croonen - voor de sector B: Jhonny Godefridi en Geert Gaens - voor de Sector C: Rik Gaens en Philippe Samyn (afgevaardigd door de groep Hansea) Het bestuur wil een viertal interactieve activiteiten organiseren over de hele provincie en eventueel een weekendtrip.

FBAA Oost-Vlaanderen

Ellenlange files beu Marianne Van Mullem raakte in Lochristi even de moeilijke instroom van chauffeurs aan. Geschikte chauffeurs vinden wordt steeds moeilijker. Voormalige chauffeurs die na een lange onderbreking opnieuw het beroep willen instappen, kunnen niet onmiddellijk aan de slag wegens vervallen vakbekwaamheid. Van Mullem riep het Sociaal Fonds, FCBO en VDAB op hier aandacht aan te schenken. Ander probleem zijn de ellenlange files, voornamelijk in het Antwerpse. Chauffeurs zijn het beu. Van Mullem dringt aan op een vlottere doorgang voor collectief vervoer. Ze plaatste een kritische kanttekening bij Educheck, ook omdat bij de laatste aanbestedingen toch nog steeds bedrijven ver onder het vergelijkingstarief zitten. Ze vraagt ook dit jaar meer duidelijkheid over de herstructureringen bij De Lijn en de vergroening van de vloot. Van Mullem hoopt verder dat onze autocars dit jaar eindelijk 100 km/u mogen rijden en inhalen bij regenweer. Een echt voelbare realisatie waarmee de sector heel gelukkig zal zijn, besloot ze.

februari 2018

Wallonië: CFA ‘fête des voeux’

Originele toespraak van Patrick Deblire Alle Waalse provinciale afdelingen (en Brussel) hielden in het landelijke Assese in een voormalige grote boerderij annex schuur hun tweede gezamenlijke nieuwjaarsreceptie. Ditmaal

februari 2018

was de organisator de provinciale afdeling van Namen, voor 2019 is de provinciale afdeling van Luik bereid alle Waalse autocaristen te ontvangen. De toespraak van Patrick Deblire, voorzitter van de provincie Namen, bracht op ludieke wijze het hele Waalse landschap in beeld.

Exploitatiekosten dalen door automatisering en digitalisering International Bus Conference Inzetten op automatisering en data-analyse laat toe om de exploitatiekosten met 20 tot 30% te verminderen, aldus vervoersconsultant Alok Jain (TransConsult), die hiervoor verwees naar ervaringen in Hong Kong. Optimalisering van het netwerk leidde er zowel tot 7% minder kilometers als tot 5% meer reizigers.

Alok Jain wil sterkere focus op de klant.

Vervoersconsultant Alok Jain (Trans-Consult) plaatste verschillende kanttekeningen bij de toekomst van het stedelijk openbaar vervoer. Zo kaartte hij het imagoprobleem aan en vroeg hij of men openbaar vervoer moet beschouwen als een publieke noodzaak dan wel als een vorm van sociale verantwoordelijkheid. Tevens laakte hij de verregaande subsidiëring van het openbaar vervoer en bepleitte hij een op zijn minst zelfbedruipende exploitatie. Dankzij de plaatsing van slimme sensoren op bussen, preventief onderhoud en optimalisering van het netwerk verhoogde men in Hong Kong de reizigerstevredenheid. Met 7% minder kilometers op jaarbasis is men erin geslaagd 5% meer passagiers te tellen. Automatisering en digitalisering verminderden de exploitatiekosten met 20-30%, waardoor vervoerbedrijven winstgevend zijn.

Focussen op de klant “De impact van het busvervoer wordt te gemakkelijk beoordeeld op basis van het aantal passagierskilometers en ritten per dag of per jaar. Wel, dat kan niet. Het aantal ritten geeft geen gezicht. De passagiers zijn onze klanten en die hebben een gezicht. Laat ons dus voortaan spreken over reizigersaantallen want daarmee focussen wij veel sterker op de klant”, aldus Alok Jain die in dat verband ook de rol van de operator of chauffeur beklemtoonde bij een eventuele overschakeling op autonoom, zelfrijdend, vervoer.

“De chauffeur rijdt niet louter met de bus, hij is ook verantwoordelijk voor de goede reiservaring van zijn klanten en boezemt hen veiligheid en vertrouwen in. Oudere klanten, een steeds groter wordende groep, verlangen die vorm van assistentie en beschouwen dat als een stuk comfort. Wij moeten ons durven afvragen of wij een bus met 50 personen of meer autonoom kunnen laten rijden zonder een chauffeur die eindverantwoordelijk is. Wij mogen de menselijke benadering en de rol van de chauffeur niet onderschatten”.

“Buslijnen zijn pas aantrekkelijk als klanten niet op dienstregeling moeten letten” John Barry.

Bus is vaak enige optie Bussen zijn vaak de enige optie voor uitbreiding van het openbaar vervoersaanbod, stelde John Barry (Transport for London). Uitbreiding van het wegennet is onmogelijk in Londen, metrostations kunnen nauwelijks worden vergroot en bijkomende sporen zijn evenmin een optie omwille van de gigantische bouwwerven. Bovendien worden budgetten voor openbaar vervoer teruggeschroefd maar men rekent wel op een beter aanbod. Diezelfde problematiek stelt zich, volgens John Barry, in heel wat grootsteden. Daarom zet TfL in op verbetering van onder meer fiets- en busroutes. “Buslijnen zijn pas aantrekkelijk wanneer je minstens één bus om de twaalf minuten kan waarborgen en klanten niet moeten letten op een dienstregeling. Door buslijnen niet te lang te maken, beperken wij het risico op vertragingen door verkeerscongestie. Wij bekijken en analyseren het busnetwerk constant en sturen bij op basis van wat de klanten verwachten”.

februari 2018

Programma’s voor dagtrips Voortaan vindt u in deze rubriek, naast suggesties en nieuwigheden ook uitgewerkte programma’s voor dagtrips in Vlaanderen en Wallonië. Meer info vindt u op Riebedebie.be en 365.be

DAGTRIP

Programma 1:

NIEUW

Zeebrugge, anders bekeken! Van vissersdorp tot wereldhaven in één dag Als we naar zee gaan, dan kiezen we zelden of nooit voor Zeebrugge. De drukte en de dreiging die je in een wereldhaven verwacht, schrikken ons af. Nochtans, je moet het gezien hebben, meegemaakt hebben zelfs. Speciaal voor autocargroepen biedt de Koepel van Attracties & Musea een exclusief arrangement aan. Je gasten komen op plekken waar ze nooit eerder zijn geweest en ontdekken ‘Het leven van Zeebrugge zoals het écht is’. Je dag begint waar het Zeebrugse leven elke ochtend al heel vroeg begint, in de Zeebrugse Visveiling. In de cafetaria van de Vismijn geniet je van een heerlijke kop koffie met een ‘pistolet met gehakt’ zoals alleen échte vissers die kennen. Wist je dat de cafetaria normaal niet toegankelijk is voor bezoekers? Na het ontbijt volgt een geleid bezoek aan het maritiem themapark Seafront, waar je de geschiedenis van Zeebrugge van naaldje tot draadje ontdekt. Wist je dat de Russische onderzeeër in 2019 definitief uit het Zeebrugse havenbeeld verdwijnt? Grijp dus zeker deze laatste kans om de duikboot te bezoeken. Nadien ga je in de buurt lunchen bij Ibis Styles: aperitief met vishapjes, een warme lunch met vis en aansluitend koffie of thee.

9.00 u: kopje koffie en pistolet met gehakt in de Vismijncafetaria - 10.00 u: geleid bezoek aan het maritiem themapark Seafront, de Russische onderzeeër Foxtrot en het lichtschip West-Hinder - 12.15 u: lunch in Ibis Styles (aperitief met vishapjes, warme vislunch, kopje koffie of thee) - 13.45 u: verzamelen op de bus voor vertrek havenbezoek - 14.00 u: bezoek aan de haven van Zeebrugge per bus - 15.00 u: vertrek richting Ramskapelle - 15.30 u: geleid bezoek aan het For Freedom Museum (FFM) - 17.00 u: napraten bij een kopje koffie in het FFM Pakketprijs: € 47 pp (minimum 40 deelnemers).

Brugge E403

E17

E40

Gent Brussel

In de namiddag staat een exclusief en begeleid bezoek aan de haven gepland. Je kan kiezen voor een havenrondrit met de autocar (gids komt aan boord) langs privé wegen en haventerreinen of voor een havenrondvaart met de Zephira van Rederij Franlis.

E29

Bergen Na dit boeiende havenbezoek word je verwacht in het For Freedom Museum, even verderop in het pittoreske polderdorpje Ramskapelle. In het museum ontdek je wat de wereldoorlogen hebben aangericht in de Zwinstreek. Voor je terug naar huis vertrekt, kun je in het museumcafé nog even napraten bij een kopje koffie. Info & reserveringen via Seafront. Bellen kan op 050-55 14 15 of mail naar reservaties@seafront.be

Seafront geeft een mooi overzicht van de geschiedenis van Zeebrugge.

februari 2018

Programma 2: 9.00 u: kopje koffie en pistolet met gehakt in de Vismijncafetaria - 10.00 u: geleid bezoek aan het maritiem themapark Seafront, de Russische onderzeeër Foxtrot en het lichtschip West-Hinder. - 12.15 u: lunch in Ibis Styles (aperitief met vishapjes, warme vislunch, kopje koffie of thee) - 13.45 u: inschepen aan boord van het passagiersschip Zephira. - 14.00 u: bezoek aan de haven van Zeebrugge per boot 15.15 u: vertrek richting Ramskapelle - 15.45 u: geleid bezoek aan het For Freedom Museum (FFM) - 17.15 u: napraten bij een kopje koffie in het FFM Pakketprijs: € 54,75 pp (minimum 40 deelnemers).

B E S T E MM I N G E N

Brussel / maart-december 2018

Galaxy 58

Buitengewoon Wallonië

Graphic 58 – ADAM maart-december In het ADAM (Brussels Design Museum), onder de titel Graphic 58, onderzoekt het museum de vormen, kleuren en texturen die de innoverende grafische wereld van de Expo 58 bepalen. www.adamuseum.be Podium 58 – ADAM maart-september Het Designmuseum in Brussel zal ook, in samenwerking met het Mode- en Kantmuseum, Podium 58 voorstellen. Dat illustreert hoe de bezoekers, op de vooravond van de Swinging Sixties en in een wereld vol verandering, waar de oude en nieuwe wereld almaar meer met elkaar botsten, in hun zondagse kleren door de gangen van de Expo kuierden. www.adamuseum.be

People of 58 – atomium maart-december ‘People of 58’ is een uitbreiding van de permanente tentoonstelling in het Atomium met tal van nooit eerder vertoonde documenten, video’s, foto’s, voorwerpen en kostuums. De expo toont interesse voor de mensen die de Expo 58 gemaakt hebben, door terug in die ambiance, sfeer en Antwerpen ervaring van destijds te duiken. www.atomium.be E313

Hasselt

NIEUW

Ontdekking van de scheepsliften Vertrek aan de Kabellift van Strépy-Thieu (8) en geniet van een gegidse boottocht naar het historisch Canal du Centre, Werelderfgoed van Unesco sinds 1998. Bezoek het hellend Vlak van Ronquières (9) en ontdek de bijzondere wereld van de binnenschippers in het spektakelparcours ‘Een boot, een leven’. Geniet van het panorama vanop 150 m hoogte, vanuit de top van de toren.

Programma: 09:30: aankomst aan de Kabellift van Strépy-Thieu - 10u00: gegidste boottocht met doorvaart van een sluis, een hydraulische lift en verschillende mobiele bruggen; rit met een boemeltreintje en rondleiding in een machinekamer. - 12u30: vertrek met de bus naar Ronquières - 13u00: lunch* - 14u of 15u: bezoek aan het hellend vlak 1 april > 28 oktober, dinsdag > zondag, behalve 30 juni en 1 juli (Week-End au Bord de l’Eau) Tarief (zonder lunch) - volwassenen: 18 € - senioren: 14,25 € - 1 gratis/20 betalenden (reisleider / chauffeur) Pas op in Ronquières: talrijke trappen! Info en reservatie: 078/059 059 info@voiesdeau.hainaut.be * Koude schotel in de cafetaria van het hellend vlak (1 uur - te reserveren samen met de excursie) of menu op het restaurant La Tour glacée gelegen 1 km verder (2 u) www.latourglacee.be (reserveren op 067/64 61 16)

E40

Luik

E42

Namen E25

Toeristische actualiteit

E411

Save the date 24.11.2018 Blegny-Mine

Aarlen

10de editie van de Workshop 365.be

Dit evenement, dat al sinds het prille begin georganiseerd wordt in samenwerking met de FBAA en Wallonie Belgique Tourisme, biedt u de kans om een dagje ‘genieten’ aan te bieden aan uw klanten (verenigingen/seniorengroepen). Op het programma staat in de voor- of namiddag een bezoek aan de mijn of aan een andere Luikse attractie. Vervolgens gaat het naar de Workshop, waar meer dan 50 exposanten uit Wallonië en Brussel u ideeën geven voor excursies in 2019! Het aantal plaatsen is beperkt ! Meer informatie via mm@365.be.

februari 2018

ONDERNEMEN

De oude stelplaats wordt volledig afgebroken.

Rantour viert 60 jaar met nieuwe stelplaats Rantour uit Affligem viert in 2018 zijn zestigjarig bestaan. Behalve een jubileumfeest voor de klanten, plant de autocaronderneming annex reisbureau geen speciale verjaardagsmomenten. Wel start Rantour dit jaar met de bouw van een volledig nieuwe stelplaats met een onthaalhal voor de klanten en moderne chauffeurslokalen. Een investering van zeven cijfers, die het geloof van de familie Rollier in het autocarverhaal onderstreept. Rantour is in heel België zeker gekend als vervoerder van de Belgische nationale voetbalploeg (sinds 2006) maar vooral van RSCA Anderlecht (sinds 1999). Leuke reclame voor het bedrijf, maar niet echt wervend voor het toerisme, wel voor de zakenwereld, zegt Kurt Rollier. Terloops: de Rode Duivels krijgen begin 2018 een nieuwe Lion’s Coach voor hun verplaatsingen. De reizen met de autocar staan onder druk. De groepsreizen met de autocar lopen lichtjes terug maar Rantour ziet heil in het aan de dag leggen van nog meer creativiteit. Kurt Rollier: “We gaan serieus creatief moeten zijn om het groepstoerisme met de touringcar weer te doen aantrekken tegen een aanvaardbare prijs. We geven niet toe op kwaliteit. Dat blijft de kern van onze zaak. We focussen ons evenmin op

februari 2018

de prijs. Onze politiek is altijd premium geweest, daar wijken we niet van af. Onze bedoeling is de bezetting te verhogen door het aantal afreizen voor onze zestig bestemmingen te verminderen. Goedkopere reizen is niet ons doel. Ik geloof niet in goedkoop. Valt de bezetting van een spotgoedkope reis tegen, dan schrijf je rode cijfers. We moeten meer dan ooit de gang van zaken analyseren, peilen naar de uiteindelijke wensen van de klanten. Daarom hebben we in onze folder van november vorig jaar een enquêteformulier bijgevoegd en met die parameters gaan we nu aan de slag”. Om het vertrouwen in het bedrijf nog te verhogen, liet Kurt Rollier vorig jaar elke autocar en minibus uitrusten met een

alcolock. “Ik heb dat niet gedaan uit argwaan, want ik had geen enkel probleem met chauffeurs, maar in deze tijden zorgt deze investering van 1.600 euro per voertuig voor een goed imago bij de klanten. Dat stelt ze gerust.” Recent startte Rantour met een limousineservice waarmee het aan de zakenwereld appelleert. De autocar speelt in dit nieuwe verhaal naast het gewone voertuigenpark ook een prominente rol.

Stelplaats en werkhal Dit jaar start ook de bouw van een nieuwe stelplaats. De oude werkhal van 60 are wordt volledig afgebroken en vervangen door een nieuwe een veel ruimere werkhal, met behalve

Kurt wil nog aantal jaartjes meedraaien Van de zestig jaar die Rantour, voorheen reizen Antoine, op de Europese wegen rijdt, maakte Kurt er al 41 mee. Hij startte op 19-jarige leeftijd in het bedrijf na een leercontract mechaniek bij het bedrijf Van Hove, toen importeur van Setra en Mack. Vandaag leidt hij een bedrijf met 25 chauffeurs en tien bedienden. En Kurt wil zeker nog een aantal jaartjes meedraaien… Hij kijkt tevreden terug op het verleden van zijn bedrijf. Rantour kende geen enkele calamiteit in die zes decennia op de recent uitgebrande touringcar langs de Ring in Wemmel na. Ook met het personeel loopt alles op wieltjes. Het verloop is heel miniem. En de opvolging is verzekerd met de dochters Katie en Jill die zich respectievelijk richten op de verkoop in het reisbureau, de groepsreizen met verre bestemmingen en de planning van de autocars en de marketing.

een stelplaats voor de 30 voertuigen, ook een hal voor de ontvangst van de klanten en de organisatie van eventueel presentaties van eigen reizen. In de nieuwe hal komt ook een ruimer en moderner chauffeurslokaal. De huidige parking verdwijnt, en er komt een gloednieuwe parking naast het hoofdkantoor.

Kurt Rollier en zijn dochters Katie en Jill voor hun jongste aanwinst: de VIP-bus.

Rantour heeft nog plannen. Bij een volgende tender voor het openbaar vervoer in de ruime regio stelt het bedrijf zich weer kandidaat. Bij een eerdere tender moest Rantour nipt de duimen leggen. Schoolvervoer is niet aan de orde voor Rantour, daarvoor hebben ze de geschikte voertuigen niet.

De plannen voor de nieuwe parking.

februari 2018

SECTOR

Het Iuvenis programma leidt uitsluitend jongeren op.

van project naar programma 35 jongeren zullen worden opgeleid tot autobus- of autocarchauffeur Eind november 2017 keurde de FOD Werk, Arbeid en Sociaal Overleg het Iuvenis 3 project van het Sociaal Fonds goed. Dit project is het derde jongerenproject van het Sociaal Fonds en wordt volledig gefinancierd door de federale overheid. Het objectief is om opnieuw 35 jongeren (minder dan 26 jaar) op te leiden tot autobus- of autocarchauffeur en hen tewerk te stellen in één van onze bedrijven. Dat onze sector in een context van toenemende vergrijzing nieuw, maar ook jong bloed zoekt, is niet verwonderlijk. Het aandeel van jongeren in de sector blijft immers te beperkt. Nauwelijks 5% van de tewerkgestelde arbeiders is jonger dan 30 en slechts 2% is jonger dan 26 jaar. Er zijn verschillende redenen voor de lage vertegenwoordiging van deze doelgroep. Niet vertrouwd zijn met de leeftijdsvoorwaarden voor het behalen van rijbewijs D en de activiteiten die mogen uitgevoerd worden, en de aanzienlijke opleidingskost, zijn er maar enkele van.

februari 2018

Leeftijd Vereisten

Toegelaten activiteit

Vanaf 18 jaar

Rijbewijs D + vakbekwaamheid

Geregeld en bijzonder geregeld vervoer in België voor de trajecten van max 50 km

Vanaf 20 jaar

Rijbewijs D + vakbekwaamheid

Geregeld, bijzonder geregeld en ongeregeld vervoer in België

Vanaf 21 jaar

Rijbewijs D + vakbekwaamheid

Alle activiteiten (nationaal en internationaal)

Met het eerste Iuvenis-project kon het Sociaal Fonds in de periode 2014-2015 een eerste test doen naar de bereidheid van bedrijven om jongeren tewerk te stellen als chauffeur. Zoals bij elk nieuw project zijn de eerste stappen de moeilijkste. In totaal werden 9 jongeren opgeleid en tewerkgesteld waarvan er na één jaar nog 8 actief waren in de sector. Belangrijker was evenwel de ervaring die de sector en de deelnemende bedrijven in het bijzonder opdeden in de omgang met jonge werknemers. Dit wierp ook zijn vruchten af in het tweede Iuvenis project. Dit project liep over 2016 en 2017. Binnen dit project werden 24 jongeren opgeleid en tewerkgesteld in onze bedrijven.

Deze opwaartse beweging toont aan dat onze bedrijven zich meer en meer openstellen naar jongeren toe. In het derde Iuvenis project ligt het objectief met 35 opleidingstrajecten nog hoger en kunnen we spreken van een programma.

In de praktijk Hoe verloopt zo’n opleidingstraject? Vooreerst is het programma enkel bedoeld voor de opleiding van jongeren (jonger dan 26 jaar) die behoren tot een risicogroep. Het gaat over

Koen Van Camp (De Decker-Van Riet)

“Ik ben absoluut fan” Koen Van Camp, Verantwoordelijke Operaties Personenvervoer bij De Decker-Van Riet, is een absolute fan van Iuvenis. Graag zo vlug mogelijk Iuvenis 3, zegt hij vol overtuiging. “Wij zijn voortdurend op zoek naar chauffeurs. Als er morgen tien kandidaten kiezen voor ons, nemen we ze allen aan. Door ziekte, pensioen, vergrijzing, jobhopping hebben wij continu nood aan nieuwe chauffeurs. Ik ben absoluut fan van het Iuvenis-programma”. Bij het vorig Iuvenisproject kozen zeven kandidaten voor een job bij De Decker-Van Riet. Koen Van Camp: “Na de speeddating met de kandidaten op FCBO waar bedrijven en kandidaten zich aan elkaar voorstelden, kozen uiteindelijk zeven kandidaten voor ons bedrijf. Na een gesprek op het bedrijf, volgde de theorie bij de VDAB, de rijlessen bij een erkende rijschool en tenslotte de examens in het examencentrum. Bij de start van de praktijklessen in een erkende rijschool kwamen de kandidaten onder een IBO-vorm terecht in ons bedrijf. Tijdens deze opleiding van 12 weken zorgden wij o.a. voor een degelijk onthaal en verkenden we alle lijnen. Na het behalen van het rijbewijs D, schreven we de kandidaten in voor een opleiding prodata bij De Lijn.

Koen Van Camp en Frank Jaspers zijn beiden grote fan van Iuvenis.

Aan het hele traject hebben we vijf chauffeurs over gehouden, die allen als buschauffeur werken, drie in ons filiaal in Vilvoorde, twee in ons hoofdkantoor in Malderen”. Iuvenis wordt een volwaardig programma. “Een goede zaak”, zegt Koen, “De feedback van werkgevers is daarin belangrijk. Het mooi laten aansluiten van alle opeenvolgende opleidingen en examens is soms erg moeilijk, de verkenning van de lijnen is voor sommigen saai. De terugkomdag ‘attitudetraining’ op FCBO is daarom belangrijk geworden om dat allemaal op te vangen, zeker voor mensen zonder werkervaring”. Maar wij kijken alvast uit naar Iuvenis 3!

Frank jr. Jaspers

“De juiste keuze gemaakt” Frank jr. Jaspers (26) is een van de vijf nieuwe chauffeurs die via Iuvenis aan de slag gaat als buschauffeur. Hij leerde het programma kennen via de VDAB. Tijdens een infosessie voelde hij zich meteen aangesproken. Hij had immers al vaak gereden met de vrachtwagen van zijn vader, en ook dikwijls meegereisd. Frank begint aan de opleiding. “Bij de VDAB krijg je een dag theorieles over het rijbewijs en de vakbekwaamheid. De rest moet je op je eentje thuis verwerken. Enkel voor het theorie-examen last VDAB nog een dag in waar je met je vragen terecht kan. Na het examen volgt de praktijkopleiding bij een erkende rijschool. Daar ondervind ik dat rijden met een bus niet helemaal hetzelfde is als met een vrachtwagen, zoals velen denken. Daarna volgt de IBO-opleiding bij je nieuwe werkgever. Het verkennen van de lijnen was in dit stadium het moeilijkste voor mij. Maar ik heb de juiste keuze gemaakt. Het is wel natuurlijk aanpassen. Je sociaal leven ziet er anders uit. Maar deze job betaalt goed”, besluit Frank lachend.

februari 2018

Ylenia Garlisi

“Afwisseling troef, het is nooit saai”

Farough Shaikh en Ylenia Garlisi zijn beiden enthousiast over Iuvenis.

Farough Shaikh (Keolis)

“Je moet het hele traject kort op de bal spelen” Farough Shaikh, personeelsverantwoordelijke bij Keolis met zetel in Genk, is eveneens laaiend enthousiast over Iuvenis. “Je moet wel het hele traject kort op de bal spelen, want jongeren hebben begeleiding nodig. We moeten hen vooral zin voor verantwoordelijkheid bijbrengen. We verwachten veel, maar de jongeren krijgen in ruil een vast contract. De werkgever betaalt alles, ook de opleiding. En ... wij regelen alle afspraken”. Farough Shaikh kwam via het Sociaal Fonds in contact met VDAB. Bij een eerste ronde meldden zich drie kandidaten. Daarvan is eentje in het beroep gestapt. Farough: “Bij Iuvenis 2 hebben we zelf kandidaten gezocht via een zoektocht bij onze eigen chauffeurs. Daar hebben we vier chauffeurs aan overgehouden”.

het algemeen over niet-studerende werkzoekende jongeren. Het initiatief ligt bij een autobus- of autocaronderneming die een jongere uit deze doelgroep wil opleiden en aanwerven. De match tussen kandidaat en bedrijf is dus absoluut noodzakelijk. Na goedkeuring voor opstart van een Iuvenis-dossier voor deze kandidaat, regelt het Sociaal Fonds eerst de theoretische opleiding en examen. Na het slagen in het theoretisch examen wordt een Individuele Beroepsopleiding (IBO) opgestart. Tijdens de IBO verwerft de kandidaat op basis van een opleidingsplan de nodige competenties om de job als chauffeur goed te kunnen uitoefenen. Deze opleiding bestaat uit een rijopleiding bij een autorijschool en uit andere opleidingen binnen het bedrijf, bv. ritverkenningen, onderhoud

februari 2018

Ylenia Garlisi (23) is één van de vier kandidaten die het hele traject doorliep. Zij heeft zich haar keuze nog geen seconde beklaagd. Sinds vorig jaar augustus heeft zij haar rijbewijs. “Farough heeft mij sterk gesteund tijdens mijn opleiding. Die steun is zeer belangrijk. Je mag niet uit het oog verliezen dat ik toen nog elders werkte. Dat was een twijfelperiode. Vandaag rij ik lijnen in Limburg, Geel en Maastricht”. Ylenia moedigt haar leeftijdsgenoten sterk aan om in het beroep te stappen. “Het is mentaal wel redelijk zwaar, maar er is veel afwisseling. Het is nooit saai. Je moet er wel elke dag voor 100 % staan. Ik voel mij nu meer verantwoordelijk dan vroeger. Ik ga echt slapen met de kippen. Ik ben steeds anderhalf uur op mijn werkplek voor mijn werk begint. Anders ben ik geen mens”. Met de collega’s heeft ze geen problemen. “Ik ben zeer goed opgevangen, zeker door mijn peter. Anders was het moeilijker gegaan. Mijn peter heeft al mijn vragen beantwoord, want ik was niet te trots om vragen te stellen”. En de relatie met de andere collega’s is ook opperbest, zeker als Ylenia haar zelf gebakken koekjes bij de koffie serveert. Met de pendelaars heeft ze eveneens goeie contacten. “Pas op, ik sta wel op mijn strepen. Als sommigen niet reageren op mijn verzoek om door te schuiven, dan verhef ik mijn stem en schuiven ze wel door”. Gebroken diensten schrikken haar evenmin af. “Tussentijds kan je veel dingen doen waarvoor je ’s avonds dan weer geen of nauwelijks tijd hebt”, zegt Ylenia.

van het voertuig, documenten, ticketing … Na een positieve evaluatie werft de onderneming de kandidaat aan op het einde van de IBO (duurtijd varieert naargelang de kandidaat). Tijdens de IBO betaalt het bedrijf geen loon of RSZ, enkel een productiviteitspremie (verschil tussen de werkloosheidsvergoeding en het normaal loon voor de job). Alle kosten van de opleiding zelf (rijschool, examens, …) worden gefinancierd vanuit het Iuvenis-programma.

Wie meer informatie wil over het programma, of als u een kandidaat heeft, contacteert u Veronique Swijsen (voor Nederlandstalige kandidaten veronique.swijsen@sociaalfonds.be) of Rudi Willems (voor Franstalige kandidaten - rudi.willems@fondssocial.be).

Bij de toerismeversie is meer kofferruimte beschikbaar.

Perspectieven in overvloed! Scania Interlink heeft veelzijdige mogelijkheden R i j - i m p r e s s i e

Testrijder: Filiep Houthoofdt, FCBO-instructeur

Hoewel de Scania Interlink gebouwd is in Finland, pronkt een Zwitsers zakmes op haar productfolder. De link is echter snel duidelijk: het zakmes moet de veelzijdige mogelijkheden van dit voertuig illustreren en dat weten de Zweden zonder omwegen goed te brengen. Scania verstaat de kunst een voertuig uit te bouwen van schoolbus tot een haast decadent luxueus rijdend salon. Tailor made qua functionaliteit. Alle slangen werden naar functie gelabeld. Een flinke hulp voor minder technisch onderlegde chauffeurs.

Sterker, Scania noemt zich de meest robuuste autocar op de markt die zelfs de vernielzucht van vandalen countert. Daarentegen heeft hij niet de meest snedige en sexy look, maar smaken verschillen uiteraard. Er zijn drie ‘body’s’, van laagdekker over middennaar hoogdekker. Meteen stopt ook daar enige vergelijking met de concurrenten. Bij deze car is er namelijk geen standaardconfiguratie. Hier is de wens van de klant topprioriteit, niet alleen

in hoogte en lengte, maar evenzeer in de keuze van de brandstofopties. Enkele of dubbele glasramen behoren zelfs tot de mogelijkheden, net als verwarmde trappen!

Motor De Scania Interlink HD, recent nog te bewonderen op Busworld Kortrijk, is leverbaar met een motorenpalet gaande van diesel, biodiesel, bio-ethanol, aardgas (CNG) tot biomethaan, en naargelang de gekozen versie met een 9 liter SCR motor vanaf 250 pk tot een 13 liter met 490 pk. Wie de motorkap opentrekt kijkt wel even op dat alle slangen naar functie werden

februari 2018

en rotondes. We passeerden de ondergang voor Napoleon in Waterloo en namen de autosnelweg op de terugweg, samen goed voor 116 km. De verbruiksmeter klokte af op 24,6l/100 km, wat helemaal niet gulzig is.

Alle technische componenten zijn gemakkelijk bereikbaar.

De versie die wij reden, is duidelijk gemaakt voor lange afstandsritten. Van bij de eerste meters voel je meteen dat dit voertuig robuuster gebouwd is dan de doorsnee autocar, het heeft bovendien een heel toegankelijke techniek. Deze wagen is gebouwd om nooit stil te staan en in alle (winterse) omstandigheden betrouwbaar te blijven. In ons testvoertuig was duidelijk dat Scania met het materieel geen concessies doet aan de esthetiek.

Geen wens die niet ingelost kan worden Er is een zeer brede waaier aan interieurmogelijkheden en technologische innovaties. Teveel om op te noemen want ook hier gaat de Scandinavische constructeur uit van de wensen van de klant. Sterker nog, vanuit de lay-out van het interieur start de opbouw van de touringcar.

In het dashboard sijpelt langzaam de Scania stijl door.

Met het modulaire principe wil Scania zijn klanten de grootst mogelijke flexibiliteit bieden op het gebied van capaciteit en uitrusting. Een Interlink tot 71 passagiersstoelen behoort tot de mogelijkheden. De klant kiest het type zitplaatsen op basis van zijn behoeften met alle mogelijke denkbare varianten. Aan bagageruimte was er in het testvoertuig geen gebrek, maar we dienen toe te voegen dat ons testvoertuig geen slaapgelegenheid had.

Chauffeurspost en begeleider

gelabeld zodat minder technisch onderlegde chauffeurs onmiddellijk de juiste leidingen vinden. Scania gebruikt ook doorzichtige deksels/afsluitingen om in ĂŠĂŠn oogwenk een technische diagnose te vormen. De motorruimte is trouwens heel toegankelijk - wat menig technieker zal verheugen -, de Webasto-roetfilter is in een wip bereikbaar. Een werklicht werd wel gemist als standaard.

Aandrijflijn Ook wat de aandrijflijnen betreft, is haast alles mogelijk, op de full electric na. Een hybride versie is enkel mogelijk in lowdeck. De koppeling wordt elektrohydraulisch bediend. Wij reden de Busworld versie met zijn 13m20 op enkele as en een 410 pk sterke motor. Van een rijtechnische ontgoocheling was er geen sprake. De versnellingsbak telde 12 versnellingen met Scania Opticruise. Andere mogelijkheden zijn een 8-bak, net als een ZF Ecolife met 6 versnellingen. We kozen deze keer voor het bochtige en golvende landschap van het Hageland met zijn vaak smalle dorpskernen

februari 2018

Het valt duidelijk te merken dat de Scania-stijl langzaam doorsijpelt in het dashboard. Dit hoeft niet te verwonderen want voor de overname door Scania winkelde Laden al voor 90% bij Scania. Het dashboard is overzichtelijk en alle bedieningen zijn vlot bereikbaar. Je krijgt er ook Driving Tips, waarvan de je de intensiteit zelf kan bepalen, een leuk maar functioneel gadget. De verwarmde zetel biedt goede afstelmogelijkheden, er ligt zelfs een noodhamertje in de onmiddellijke buurt. Een opvallend minpunt is het ontbreken van opbergmogelijkheden voor de chauffeur. Er is een mogelijkheid naast de chauffeurszetel, maar dit is onhandig geplaatst en zonder sleutel niet te openen. Het opbergluik bovenop het tableau is al rijdend ook niet het meest functionele. Een gsm neerleggen of zelfs een balpen, daar lijkt men niet te hebben aan gedacht of je zou de blikhouder moeten gebruiken. Anderzijds werd een 12- en 24-volt stekker heel strategisch geplaatst. Het stuurwiel uit echt leder voelt goed aan. Het is ons echter een raadsel waarom de uitgebreide functieknoppen onderaan werden geplaatst en niet ter hoogte van de middenspaak, zoals gebruikelijk. Het oproepen van de verschillende parameters verloopt echter vlekkeloos.

De reisleider zit comfortabel, maar niet voor lange ritten. Een wederkerend pijnpunt, niet alleen bij Scania, is het ontbreken van een werktafel, usb- en 220-volt aansluiting. We twijfelen er echter niet aan dat de constructeur ook moeiteloos deze wensen kan inwilligen.

Passagiers Het comfort van de passagiers is zonder meer goed, al valt de opbergruimte toch wat tegen met de iets te smalle kasten bovenaan. Bij de ingang van de touringcar helpen twee stevige baren minder fitte mensen vlug de bus in. De stoelen in deze toerismeversie zijn van dezelfde kwaliteit als de rest van het voertuig: stevig en betrouwbaar. Enkel de bediening van de armsteun is niet echt eenvoudig en de rugverstelling is maximum 30°, terwijl de meeste autocaristen opteren voor een 45°-verstelling. Scania lost dat binnenkort op door Kiel-stoelen aan te bieden die deze gewenste rugverstelling hebben. De vloer in de Scania Interlink is in vergelijking met zijn voorganger OmniExpress aanzienlijk verhoogd. Daardoor is er meer kofferruimte beschikbaar bij de toerismeversies en staan de stoelen lager. De toegang tot de stoelen is dus veel comfortabeler en de gang is breder. Verder is het aangenaam toeven in de Interlink met zijn tot beneden getrokken glaslijn. De serviceunits zijn eenvoudig te bedienen. Het toilet is niet meteen het ruimste in zijn genre maar is uiteindelijk maar te gebruiken in nood. Dat de autocar is opgebouwd met stevige materialen laat zich opmerken in een vrij geluidloos interieur.

Looks De Interlink deelt het typische front met de Citywide. De achterpartij met joekels van achterlichten doet vooral denken aan de Scania Higer, de touringcar in (Chinees) confectiepak. Achteraan zijn wel de voorbereidingen getroffen voor skibakken. Voor de prijs van design is deze Interlink geen topkandidaat (vooral aan de voorzijde liet men een steekje vallen), maar dat is ook niet de prioriteit van Scania in deze sector.

Twee stevige baren vergemakkelijken het opstappen.

Rijden Het rijden verloopt aangenaam. De Interlink stuurt feilloos en gezwind. Hoe robuust de uitvoering ook mag zijn, bij het rijden ontpopt zich een sierlijke dame. Enkel de hendel voor de retarder is wat aan de stroeve kant. De Interlink schakelt vlot op het bochtige parcours en wanneer we net dat ietsje meer verlangen volgt hij gezwind ons commando. De Opticruise gaat gretig in op onze verzoeken. De vering liet zich op onze hobbelige wegen niet van de wijs brengen. Leuk is het zwevende gaspedaal zodat de ruimte eronder vrij blijft om je voet te laten rusten.

Conclusie

De Interlink is gebouwd om betrouwbaar te zijn in alle weersomstandigheden.

De haast grenzeloze mogelijkheden in configuratie kan voor heel wat ondernemers een uiterst efficiënte oplossing bieden binnen het vooropgesteld budget. Duurzaamheid is de rode draad en een stevig onderbouwde dienst na verkoop en de vele servicepunten zijn in de mobiele wereld van vandaag een absolute meerwaarde. Indien gewenst krijg je als zaakvoerder de mogelijkheid aangereikt om een basisrapport over het rijgedrag (remmen, acceleraties, verbruik) van het voertuig te bekomen alsook individueel per chauffeur. Perspectieven in overvloed!

februari 2018

Positief controle-organisme voor kwalitatief leerlingenvervoer

Edu-Check helpt ondernemers

Edu-Check werd drie jaar geleden in samenspraak met de sociale partners en De Lijn opgericht uit bezorgdheid voor de chauffeurs en de sector van het leerlingenvervoer. “Het is een constructief controle-organisme dat exploitanten helpt in het juiste gebruik en de juiste interpretatie van de CAO’s. Edu-Check heeft geen repressief karakter en legt ook geen boetes op”, aldus Wim Lamens, coördinator voor Edu-Check. De tot op heden meest voorkomende knelpunten zijn het correct invullen van het rittenblad en de berekening van de chauffeursuren. Dat is, volgens Wim Lamens, onder andere te wijten aan het complexe stelsel waarin of waaronder de chauffeurs werken, waardoor ook de berekening van de correcte vergoeding niet zo gemakkelijk is.

februari 2018

“Het gaat zeker niet om bewust gecreëerde wantoestanden. Kennis van de regelgeving is soms onvoldoende zodat er onbewuste fouten sluipen in de uitvoering van de opdrachten. Typisch voorbeeld is het invullen van de naam van de chauffeur op elk rittenblad. Ook wijzigingen die zich voordoen moeten door de chauffeur zelf genotuleerd worden.

SECTOR

Hier loopt soms wel wat fout. Men laat dit nog al eens over aan de begeleider van de bus of het wordt vooraf, goed bedoeld, ingevuld door de exploitant opdat de chauffeur zich kan concentreren op het veilig ophalen en wegbrengen van de kinderen.

Rittenblad op de bus “Het rittenblad moet bij elke rit aanwezig zijn op de bus en steeds ingevuld worden door de chauffeur”, beklemtoont Wim Lamens. “Soms loopt het fout en zien we verschillende geschriften op een blad waar maar één chauffeursnaam op staat. We gaan er zeker niet meteen vanuit dat het een fout betreft en informeren ons verder. Slordigheid en onvolledigheid komen zeker nog voor. Ook daarvoor gaan we in dialoog met de exploitant om dit te verbeteren”.

Het verslag van de audit wordt besproken met de exploitant, die zonodig advies krijgt om onvolledigheden of tekortkomingen aan te passen. Wanneer alles binnen de drie maanden is rechtgezet, krijgt de exploitant een ondertekend document van Edu-Check. Een exemplaar daarvan wordt positief geadviseerd en naar De Lijn gezonden. Wanneer die weigert om de onvolkomenheden op te lossen, vertrekt er een negatief advies naar De Lijn die kan sanctioneren. Onze ervaring met de exploitanten is, tot op heden, op één uitzondering na, zeker positief. Men is begripvol en vaak zelfs dankbaar dat we hen wijzen op zaken die verkeerd lopen. In die context is ons werk ondersteunend, helpend en corrigerend en bijgevolg veel meer dan een simpel uitgevoerde controle”.

Redgy Deschacht, voorzitter Edu-Check

Opgericht om cao te respecteren “Edu-Check werd in 2015 in samenspraak met de sociale partners en De Lijn opgericht uit bezorgdheid voor de sector van het leerlingenvervoer in opdracht van De Lijn en de chauffeurs die daarin actief zijn”, geeft Edu-Check-voorzitter Redgy Deschacht aan. “In het lastenboek wordt gesteld dat de Cao-bepalingen gerespecteerd moeten worden. In de praktijk werden wij geconfronteerd met misbruiken en significante prijsverschillen. Offertes werden gecontroleerd op het ogenblik van de aanbesteding en van de gunning, maar in de dagelijkse praktijk ontbrak het aan na-opvolging”, merkt Redgy Deschacht op. “Controles zijn minimaal en gebeuren slechts na klachten bij de arbeidsinspectie. Daarom hebben wij - naar het voorbeeld van Via-Soc in het geregeld vervoer – Edu-Check opgericht als een onafhankelijk controleorgaan dat werkt met externe auditors”. “Het is de bedoeling om, gespreid over vijf jaar, de zowat 150 busbedrijven en 1.600 contracten van De Lijn voor leerlingenvervoer te evalueren. Concreet worden tien aanbestedingsronden en de toegewezen contracten onder de loep genomen. In overleg met De Lijn en Edu-Check werden aandachtspunten overlegd en streefdoelen vooropgesteld. Ook is er een duidelijke afbakening tussen de raad van bestuur, Edu-Check en het operationele luik opdat wij de onafhankelijkheid moeten kunnen garanderen”, beklemtoont Redgy Deschacht.

Redgy Deschacht

Hoewel nog lang niet elk busbedrijf is geëvalueerd, stelt Redgy Deschacht vast dat Edu-Check werkt. “De grootste excessen vallen er meer en meer tussenuit. Ik ben ervan overtuigd dat ook andere wantoestanden systematisch zullen verdwijnen en dat Edu-Check even efficiënt zal werken als Via-Soc voor het geregeld vervoer van De Lijn”.

februari 2018

ONDERNEMEN

Verhoeven kocht voor zijn Superior Class twee nieuwe Tourliners.

Verhoeven pakt uit met Superior Class Familiebedrijf uit Rijkevorsel halve eeuw jong Het familiebedrijf Verhoeven uit Rijkevorsel viert dit jaar zijn vijftigjarig bestaan. De broers Rudy (56) en Johan (53) pakken naar aanleiding van deze verjaardag uit met een nieuwe formule autocarreizen, de ‘Superior Class’. Daarmee onderstrepen ze hun onverwoestbaar geloof in het autocartoerisme. Vorig jaar genoten meer dan 30.000 reizigers van het aanbod en de service van het familiebedrijf. De familiegeschiedenis leest haast als een sprookje. Ook zonder einde want de opvolging is verzekerd. Even terug naar het begin: de vader van Rudy en Johan, vrachtwagenchauffeur, ziet elke dag aan de overkant van de straat het autocarbedrijf ‘De Kempen Cars’ in actie. Hij is geprikkeld en stapt over op autocartoerisme. Bij gebrek aan opvolging bij ‘De Kempen Cars’ koopt de familie Verhoeven het bedrijf over, verhuist het met twee autocars naar Rijkevorsel en begint aan een gestage uitbreiding van de vloot. Het bedrijf voert schooluitstappen uit en reizen voor groepen en verenigingen. In de jaren tachtig neemt Verhoeven nog enkele lokale bedrijven over, en specialiseert zich in personeels- en schoolvervoer.

februari 2018

Rudy en Johan krijgen van kindsbeen af de microbe te pakken. “Wij zijn groot geworden tussen de bussen”, zeggen de broers, “wij konden al met de bus rijden vooraleer we ons rijbewijs voor de auto behaalden”, lachen ze. De broers doorlopen alle activiteiten van het bedrijf, van ritten rijden tot kantoorwerk. In 1991 komen ze aan het hoofd van het bedrijf en zetten resoluut in op toeristische reizen en groepsuitstappen. Er komen nieuwe reisprogramma’s en de autocarvloot breidt uit met luxe touringcars. Verhoeven wordt een begrip in de regio. Vandaag is Verhoeven een internationale reisorganisatie, met 44 luxe autocars, 90 personeelsleden, 30 reisleiders, een

zomerbrochure van maar eventjes 332 pagina’s met haast uitsluitend autocarreizen, en een zeer toegankelijke website. Johan: “We hebben destijds veel geluk gehad. Eind jaren tachtig, begin jaren negentig waren er veel vroeggepensioneerden. Wij hebben toen volop dagtrips ontwikkeld. En net als toen, doen we vandaag nog alle scouting zelf. We bezoeken zelf de hotels en de restaurants, en gaan de rij- en rusttijden na. Dat resulteert vandaag in een dikke brochure met onder meer bedevaartreizen die succesvol blijven. We proberen uiteraard een jonger publiek aan te spreken met een breder aanbod van actieve vakanties en themareizen. We hebben nu 96 reisbestemmingen, onderverdeeld in 15 verschillende groepen”.

Jubileumreizen Daar voegt de familie Verhoeven vanaf dit jaar vijftig jubileumreizen in Superior Class aan toe naar aanleiding van het vijftigjarig bestaan van het bedrijf. Met dit initiatief anticipeert de familie op de tijd. Wat houdt de Superior Class nu in? Rudy Verhoeven: “De beslissing om twee luxe touringcars (Neoplan Tourliner, nvdr.) te kopen viel vorig jaar. We hadden het idee de klant meer te bieden, meer vrijheid. We wilden mensen op een andere manier samenbrengen. Veel klanten zijn bijna familie van elkaar geworden. We hadden daarbij vooral oog voor zitcomfort en wilden de klassieke zetelopstelling doorbreken. In beide voertuigen hebben we achteraan een lounge-zithoek met zes plaatsen, die niet verkocht worden. Reizigers die elkaar leren kennen, kunnen achteraan een babbeltje slaan in een soort ‘socialize-corner’. Behalve de gezellige loungehoek met afzonderlijke televisieschermen, hebben de touringcars ook gratis wifi, usbaansluitingen en allerlei snufjes. De beide cars (14 meter) tellen 40 zitplaatsen met lederen fauteuils, extra lendensteun en een dieper zitvlak. Ze zijn vooral bedoeld voor de rondreizen, maar zijn ook inzetbaar voor andere opdrachten”. De vijftig jubileumreizen hebben deels bestaande, deels nieuwe bestemmingen. Als de formule aanslaat, gaat Ver-

De broers Rudy en Johan Verhoeven in de zithoek van de Superior Class.

hoeven verder op de ingeslagen weg. De meerprijs is geen onoverkomelijk probleem. “Met de Superior Class bieden wij iets meer, maar het is niet zo dat die reizen zijn weggelegd voor een select publiek. Integendeel, we houden vast aan onze slogan ‘Buitengewoon betaalbaar’, ook voor die reizen”.

Rotsvast geloof De broers Verhoeven geloven rotsvast in een toename van het autocartoerisme. “Er is ondanks de milieudruk, de steeds hogere brandstofprijs en de voorgenomen afbouw van de bedrijfswagens nog veel potentieel. De klanten appreciëren bovendien sterk de professionalisering van de sector en de betaalbaarheid van het product. De beleving staat centraal. De klant moet zich goed voelen, zich geapprecieerd voelen”. Daarom zet de familie Verhoeven in de drukke zomerperiode extra personeel in. Dat loopt dan samen met het vast personeel gemakkelijk op tot 90 medewerkers.

Uitdagingen Van de Europese regels hebben de broers Verhoeven geen hoge pet op. “Met een eengemaakt Europa zou alles vlotter verlopen, het tegendeel is waar. Het wordt almaar ingewikkelder. Een bediende houdt zich in ons bedrijf halftijds bezig met het invullen van allerlei formulieren.” Chauffeurs vinden is evenmin eenvoudig, interne opleidingen worden hiervoor georganiseerd. “Het is niet voldoende dat iemand een autocar kan besturen, hij moet over het juiste profiel beschikken, want behalve onregelmatige uren moet hij ook ten dienste staan van de reizigers”. Met de overname van Kempen Cars begon vijftig jaar geleden het verhaal van het familiebedrijf Verhoeven.

www.verhoeven.be

februari 2018

SECTOR

ProPass schakelt een versnelling hoger! Dit jaar krijgen de chauffeurs en de ondernemers nieuwe mogelijkheden met Propass, het digitaal platform dat de sociale sleutel vormt tot de sector. Beiden kunnen voortaan persoonlijke documenten van de werknemer opladen, en aangeven hoelang die geldig zijn. Werkgevers kunnen nu al de tussenkomst voor de opleidingstijd online aanvragen. Binnenkort kunnen zij via Propass ook de tussenkomst voor de bestuurderskaart regelen. Propass voor de chauffeur www.propass.be

Propass, het online professioneel paspoort voor de chauffeur, werd in oktober 2015 officieel gelanceerd op Busworld. Het geeft de werknemer waardevolle informatie over diens professionele carriĂ¨re. Op dat paspoort staan onder meer de gevolgde code 95-opleidingen en belangrijke vervaldata voor het rijbewijs (code 95 en medische schifting) en de bestuurderskaart. De applicatie voorziet in een alertfunctie waarbij de werknemer automatisch een mail ontvangt met de melding dat de uiterste geldigheidsdatum van zijn/haar rijbewijs of bestuurderskaart nadert. Dit biedt de werknemer de nodige tijdig om voorzorgen te nemen. Sinds de lancering

februari 2018

hebben zich al ruim 2.000 chauffeurs geregistreerd op het platform. Al snel groeide het idee om van Propass het toekomstige informatieplatform van de chauffeur of mechanieker te maken. Daarop kan die immers ook informatie terugvinden over de sociale voordelen die het Sociaal Fonds aanbiedt. Daarnaast is het de bedoeling om de applicatie interactiever te maken. Zo voorziet Propass al de mogelijkheid om een duplicaat van de legitimatiekaart af te drukken.

Voor de editie van 2018 voorziet het platform enkele bijkomende functies. Zo kunnen zowel werknemer als werkgever voortaan persoonlijke relevante documenten van de werknemer opladen. Denk aan de A1-verklaring voor chauffeurs die ook buiten de landsgrenzen actief zijn, een kopie van boorddocumenten, attesten of loonfiches. Zo kan de chauffeur bij een controle in binnen- en buitenland zijn documenten toch steeds tonen aan de controleur via zijn smartphone of tablet. Het vervangt natuurlijk niet het soms verplicht papieren exemplaar, maar zal de controleur meestal wel helpen te overtuigen. Voor elk document kan er een geldigheidsdatum opgegeven worden, waardoor de werknemer tijdig via e-mail verwittigd wordt dat een nieuwe versie opgeladen dient te worden.

Propass voor de ondernemer https://company.propass.be/

Het ProPass platform biedt ook mogelijkheden om de administratie voor de onderneming te verlichten. Zo kunnen de rechthebbenden op het voorschot van de eindejaarspremie online doorgegeven worden aan het Sociaal Fonds. Een winwin situatie voor de werkgever en voor het Sociaal Fonds! Vrij recent werd nog twee nieuwe functies toegevoegd aan het platform. Zo kan de tussenkomst in het kader van de opleidingstijd vanaf de maand maart online aangevraagd worden. Daarnaast kan de werkgever nu al op elk moment een overzicht krijgen van het code 95-opleidingstraject van al zijn werknemers. Bovendien zal het in de loop van 2018 ook mogelijk worden om de tussenkomst voor de bestuurderskaart via dit kanaal aan te vragen. Op termijn is het de bedoeling dat alle aanvragen voor financiĂŤle tussenkomsten online kunnen gebeuren. Het Sociaal Fonds tracht met dit platform de administratie voor de werkgever tot een absoluut minimum te herleiden.

Bovendien betekent dit voor alle partijen een welkome tijdsbesparing.

februari 2018

I N T E R N AT I O N A A L

Engeland

Bijzonder bericht over moedige touringcarchauffeur

Nederland

Hymove breidt uit naar China Het Nederlandse Hymove, dat voor Keolis in Nederland twee Solbus heeft voorzien van een brandstofcel, is een samenwerking aangegaan met de Chinese partners Huaxia en Dongfeng Commercial Vehicles voor de productie van waterstof brandstofcelsystemen in China. Het gaat om de productie en verkoop van 3.000 30 tot 45 kW systemen. In de joint venture participeert ook de Nederlandse bouwer van brandstofcellen Nedstack. Eerder dit jaar ging Hymove al een samenwerking aan met Huai’an Powerful Industry (HPI) Co. Ltd voor de productie van waterstofvoertuigen.

Een bijzonder bericht onlangs in de Engelse media naar aanleiding van een ongeluk met een Engelse touringcar in de Franse Alpen in 2013. Een Engelse touringcarchauffeur koos ervoor zijn passagiers te redden, het betekende wel dat hij zelf er het leven bij zou laten. De remmen van zijn touringcar weigerden in een afdaling in de Alpen, een haarspeldbocht naderde. De chauffeur had de keus om hetzij zijn touringcar in de afgrond te laten storten of hem tegen de bergwand te laten crashen. Hij koos voor het laatste en zo verloor de 63-jarige Maurice Wrightson – werkzaam voor Classic Coaches in County Durham – het leven. In een recent uitgebracht rapport concluderen Franse onderzoekers dat Maurice Wrightson hiermee een veel zwaardere crash en meer slachtoffers heeft voorkomen.

Singapore

Volvo start ‘autonoom busproject’ Duitsland

Nieuwe Sprinter in aantocht Mercedes-Benz presenteert deze maand zijn nieuwe Sprinter. Qua uiterlijk heeft hij een nieuw ‘gezicht’ gekregen met een nieuwe grille en koplampen. Het interieur ondergaat echter de grootste verandering, met keuze uit maar liefst vier dashboards, en de nieuwe stoelen, die goed zitten en stevig aanvoelen.

februari 2018

Samen met de Nanyang Technological University (NTU) in Singapore start Volvo een project voor autonoom rijdende bussen. De stadstaat wil autonoom rijdende bussen al in 2022 operationeel hebben in diverse stadsdelen. Volvo levert hiervoor twee Volvo 7900 elektrische bussen. ABB levert de snellaadstations – OppCharge – voor tussentijds laden op straat en in het depot. Het laadsysteem levert 300 kW DC waarmee de batterijen geladen zijn in drie tot zes minuten.

B E S T E MM I N G E N

Erik Brusten ‘tussen reis en roots’ Boek over stedentrips in het spoor van flamenco’s Op zoek naar sporen van ‘fiamminghi’, ‘flamencos’, trok reisjournalist Erik Brusten naar steden zoals Amsterdam, Barcelona, Firenze, Parijs, Rome, Praag en Wenen. Hij ontdekte er bekende en minder bekende architecten en kunstenaars evenals verhalen over bijvoorbeeld een Belgische torrera in de Madrileense arena. In zijn boek ‘Tussen reis en roots’ geeft hij de vaak klassieke citytrip-bestemmingen een nieuwe dimensie.

Vanuit zijn journalistieke bevlogenheid en de zoektocht naar een originele invalshoek voor een reportage over Venetië raakte Erik Brusten gefascineerd door Josse De Corte, een Vlaming die in de 17de-eeuwse dogenstad behoorde tot de belangrijkste beeldhouwers. “Ik ontdekte er nog meer werk van uitgeweken Vlamingen, pinde alle locaties op een stadsplan en zo ontstond een nieuwe, ’Vlaamse’, wandeling”, vertelt Erik Brusten. “Of het nu echte Vlamingen waren, dan wel Walen of Brusselaars maakte destijds niet uit. Allen werden bestempeld als ‘fiamminghi’, ‘flamencos’ of Belgen. Ik heb het concept afgetoetst in andere steden en vastgesteld dat veel ‘Vlamingen’ zijn uitgezwermd over Europa”.

Boeiende verhalen en stadswandelingen Het resultaat van die journalistieke speurtocht leidde tot ‘Tussen reis en roots’, een niet klassieke citytrip-gids die anekdotes en weetjes over Vlamingen in het buitenland aan mekaar rijgt tot boeiende verhalen en stadswandelingen, waarin een Waalse schone schittert in de harem van de Ottomaanse sultan van Istanbul, waarin een Brusselse torrera triomfeert in de Madrileense arena, waarin een Antwerpse schilder in Rome al voorlopers van ‘selfies’ portretteerde of een Belgische architect Barcelona zijn uitstraling gaf. Je herontdekt zelfs steden in eigen land omwille van de aanknopingspunten met buitenlandse steden, maar ook het omgekeerde speelt. “Het is boeiend te zien hoe het silhouet van de toren van de Leuvense universiteitsbibliotheek je via uitgeweken Vlamingen naar Sevilla, Denemarken en Londen naar Gdansk brengt”, geeft Erik Brusten mee. “Het boek is een open uitnodiging voor reisbureaus en reisleiders om ermee aan de slag te gaan. Je ontdekt vergeten erfgoed dat voor het grijpen ligt om herontdekt te worden, om klassieke reisprogramma’s en uitstappen een nieuwe insteek te geven”.

Erik Brusten: “Je ontdekt vergeten erfgoed”.

Erik Brusten, ‘Tussen reis en roots’, Beefcake Publishing, Gent, 382 p., € 24,99 Extra reisideeën worden aangereikt op www.facebook.com/tussenreisenroots

februari 2018

Krachtige Cummins-LPG-motoren sturen stadsbussen aan in Los Angeles. (Foto Cummins)

Hoe moet het verder met de autocar? Zoeken naar alternatieve aandrijving Elektrische en dieselhybride voertuigen duiken steeds meer op in ons straatbeeld. In het buitenland zijn gasbussen goed vertegenwoordigd en er wordt volop gepionierd met waterstof- en brandstofcelbussen. Alternatieve aandrijving wint terrein in het openbaar vervoer, maar hoe moet het verder met de autocar die lange heen- en terugritten maakt en vervolgens met toeristen rondrijdt in milieuzones die de Euro 6-dieselmotor viseren? Functionele alternatieven voor autocars op lange afstand en meerdaagse rondreizen zijn er voorlopig niet. Biodiesel is een optie maar is slechts beperkt aanwezig in tankstations. Hetzelfde geldt voor CNG en in nog veel hogere mate voor waterstof. Opslagtanks zorgen voor bijkomend gewicht en

De Scania Interlink-intercity-bus is één van de weinige touringcar-concepten die beschikbaar zijn voor aandrijving op gas (CNG). (Foto Scania)

beperking van laadruimte en/of passagiers. Hybride autocars verzoenen lange afstanden en milieuvriendelijk rijden maar het inbouwen van twee aandrijflijnen gaat ten koste van laadruimte en gewicht.

1.000 km of 300 km? Elektrische autocars dan maar? Proefprojecten belichten hoe één oplaadbeurt volstaat voor 1.000 km. Het Australische Brighsun reed met een prototype tussen Melbourne en Sydney (1.018 km). Dat er daarvoor een batterij van 500518 kWh werd ingebouwd (kostprijs 420.000 euro) en dat er tegen 40 km/u quasi continu werd gereden zonder starten en stoppen, lees je alleen op internetfora. Het Amerikaanse Proterra haalde 1.772,2 km op een testparcours in Indiana (VS). In de bus was een batterij van 660 kWh geplaatst, vergelijkbaar met 8 batterijen van een Tesla Model S. In samenwerking met Proterra lanceert Van Hool in 2019 op de Noord-Amerikaanse markt een eerste volelektrisch aangedreven autocar CX45E met een realistische actieradius van zo’n 300 km. Het streven naar meer compacte en efficiënte batterijen vormt de grootste uitdaging. Ontwikkeling van de batterij-

februari 2018

technologie, inclusief de overschakeling van lithium- naar titaniumdioxide-batterijen zal het gewicht ervan drastisch verminderen. Wanneer je nu nog ca. 3.600 kg batterijen nodig hebt om 250 realistische kilometers te overbruggen, gaat men ervan uit dat het binnen tien jaar nog 600 kg zal zijn.

Of alternatieve aandrijving voor autocars kan tegen een commercieel aantrekkelijke prijs, is zeer de vraag. Bijkomend stelt zich het recyclageprobleem van lithium-ion-batterijen. De verwerkingskost van lithium is vijfmaal duurder dan de ontginning.

En de busbouwers … Busbouwers geloven in de milieuvriendelijke Euro 6-dieselmotor – waarvan de troeven onvoldoende werden gecommuniceerd – maar bekijken ook alternatieven. Van Hool stelt dat het inbouwen van een LPG-motor zeker realiseerbaar is. Iveco, marktleider in het segment van LNG-vrachtwagens, heeft een LNGvariante voor touringcars op de tekenplank staan. VDL verwacht meer heil van hybride autocars die elektrisch rijden in stadscentra. Irizar beschikt reeds over hybride intercity-bussen, net zoals Scania, dat ook een CNG-intercity bus aanbiedt. MAN stelt dat CNG- en LNG-tanks alsnog te veel volume en gewicht in beslag nemen voor een autocar. Daimler Buses en Volvo gaan voor e-bussen en hybride bussen.

Van Hool lanceert in 2019 op de Noord-Amerikaanse markt een eerste vol-elektrisch aangedreven autocar CX45E met een realistische actieradius van zo’n 300 km. (Foto Van Hool)

Mark Pecqueur (Thomas More Hogeschool)

Bijna zero-emissie met performante lpg-motor “Performante LPG-motoren zijn op korte termijn de oplossing voor autocars”, suggereert Mark Pecqueur, docent en onderzoeker autotechnologie van de Thomas More Hogeschool. “Ingebouwd in nieuwe bussen garanderen zij bijna zero-emissie zonder bijkomende investeringskosten”. In de VS rijden er al zo’n 12.000 LPG-schoolbussen rond, samen goed voor 45% van alle niet-diesel-schoolbussen in de VS. De lagere ‘total cost of ownership’, de milieuvriendelijke exploitatie, de lagere geluidsemissies en het onderhoudsvriendelijke karakter worden geroemd als voordelen van een LPG-bus. “De meeste LPG-bussen rijden met een Ford Triton-motor die niet echt geschikt is voor lange afstand. De Cummins-gasmotor ISX12 G leent zich perfect voor autocars”. “Die performante gasmotor komt tegemoet aan de strenge normen voor broeikasgassen, heeft schitterende emissiewaarden en laat een NOx-uitstoot optekenen van amper 0,02 gram per opgewekte PK per uur. Dat is 90% minder dan de vooropgestelde EPA-limiet van 0,2 gram stikstofoxide. Een LPG-autocar wordt toegelaten in milieuzones”.

“Wanneer je met een gevulde dieseltank van 800 liter tussen 3.000 en 4.000 km kan rijden, zal je met een automatisch tot 80% gevulde 800 liter-LPG-tank maar zo’n 2.000 km afleggen. In tegenstelling tot CNG kan je LPG wel vlot tanken langsheen het auto- en hoofdwegennet”. CNG en LNG zijn, volgens Mark Pecqueur, beperkt toepasbaar voor een autocar omdat je hogedruktanks moet plaatsen. “Bij stadsbussen kan je die tanks op het dak monteren, bij de hogere autocars wordt dat veel moeilijker. CNG en LNG zijn bovendien hogedrukgassen die aan 200 bar worden opgeslagen in de tank. LPG is een lagedrukgas waarvoor je bij een omgevingstemperatuur van 10°C slechts 3-4 bar nodig hebt en ’s zomers een druk tussen 8-10 bar; door deze lage druk is het risico op lekken ook aanzienlijk kleiner”. “De beschikbaarheid van performante gasmotoren en de aanwezigheid van professionele busbouwers effenen het pad voor nieuwe LPG-autocars. De bouw daarvan hoeft niet langer te duren dan die van een diesel-touringcar en kan binnen een bestaand model. Alle inbouwvoorschriften, montage-onderdelen en wisselstukken voor LPG-motoren zijn vlot beschikbaar”.

februari 2018

SECTOR

Instructeur Patrick Knierim maakt jongeren warm voor het beroep.

N I E U W

T W EE J A A R L I J K S

S E C TOR C O N V E N A N T

A F GE S L OTE N

De belangrijkste oriëntaties voor de arbeidsmarkt Het Sociaal Fonds maakt er werk van Eind 2017 werd een nieuwe sectorconvenant afgesloten met de Vlaamse overheid. Met dit convenant engageert de sector zich om de volgende twee jaren (2018-2019) de kernpunten van het Vlaams arbeidsmarktbeleid op sectorniveau te helpen realiseren. Het opstellen en de uitvoering wordt door de sociale partners toevertrouwd aan het Sociaal Fonds. De overheid langs haar kant financiert een deel van de loonkost van 2 VTE sectorconsulenten die de acties uitvoeren. Deze acties zijn specifiek afgestemd op de leefwereld van onze bedrijven, hun chauffeurs en hun mekaniekers.

Welke zijn de kernpunten waarrond de acties zijn opgebouwd? • Bekendheid van het beroep verhogen, de instapmogelijkheden duidelijk maken en het imago van het chauffeursberoep versterken Door de vergrijzing van onze actieve werknemers zal de instroom van nieuwe chauffeurs de volgende jaren moeten toenemen. Het begint met de bekendheid van het beroep. Via de acties van het convenant zal het Sociaal Fonds hiervoor zijn pijlen niet alleen richten op de kandidaten zelf, maar zullen we ook de talrijke organisaties aanspreken die mensen leiden naar een nieuwe job en voorzien van de

februari 2018

nodige informatie. De sociale media zullen worden ingezet om een jongere doelgroep te bereiken. • Opleidingsmogelijkheden versterken en creëren Ook de opleidingsmogelijkheden kunnen worden uitgebreid. Het partnerschap met VDAB wil de sector uiteraard behouden en versterken. Daarnaast zal ook de piste van onderwijs onderzocht worden, en ondersteuning gecreëerd worden voor de bedrijven die zelf nieuwe chauffeurs willen opleiden. • Werkbaar werk De sector zal verschillende acties uitwerken om de realisatie van een werkbaar werk beleid te organiseren. Het Sociaal Fonds zal hiervoor verschillende tools ontwikkelen die bedrijven kunnen helpen bij het uitwerken van hun retentiebeleid. Uiteraard zal ook de nascholing aan bod komen. Bij al deze kernpunten en acties zal het Sociaal Fonds diversiteit nastreven, zodat elke doelgroep binnen onze maatschappij en binnen onze bedrijven kan aangesproken worden. Elisabeth Salaets (elisabeth.salaets@sociaalfonds.be) en Veronique Swijsen (veronique.swijsen@sociaalfonds.be) zijn de mogelijke contactpersonen.

Bell Tours start met Bustronomie Eigenaars gaan voor volledige menu’s, geen snacks Henri Rammant van Bell Tours (Sint-Pieters-Leeuw) speelt al langer met het idee gastronomie en busreizen te verzoenen. Voor zijn concept ‘Bustronomie’ denkt hij in de eerste plaats aan een dubbeldekker met restaurant op gelijkvloers. Het idee blijft borrelen in zijn achterhoofd en tenslotte beslist hij het concept te introduceren in zijn VIP-bus waarvoor hij een bijkomende werktafeltje ontwikkelt voor de cateraar. De eerste twee tests met bedrijfsleiders en wijnliefhebbers verlopen naar wens. Bustronomie is niet langer een droom… zijn ook welkom. We denken daarbij aan presentaties van producten of gerechten van leveranciers en/of restaurateurs, evenementen, site-seeing (projecten), … De eerste tests zijn probleemloos verlopen. Henri: “Bij onze rit naar Diepenbeek hebben we 2 uur in de file gestaan. Maar we hebben ondertussen rustig gegeten. Ik heb niemand horen klagen (lacht)”. De VIP-bus, een twee jaar jonge Van Hool Acron met 38 plaatsen waarvan vier maal vier plaatsen met tafeltje en achteraan een tafel met 9 plaatsen, is uitermate geschikt voor dit soort reizen. “De car is uitgerust met een oven, we kunnen zelfs een gebraad klaar maken onderweg, terwijl we van de andere gangen van het menu genieten. Verder beschikt de car over wifi, stopcontacten, usb en digitale tv, 5 schermen, frigo’s, toilet …”. De initiatiefnemers hebben veel vertrouwen in het nieuwe concept.

Maaltijden op de touringcar, het is niet nieuw. In tegenstelling tot eerdere initiatieven kiezen Henri en echtgenote Cathy Deschuyteneer voor volwaardige maaltijden en geen snacks. Ze verfijnen het concept en gaan voor catering en drank in zee respectievelijk met Davy en Katrijn De Clercq van feestzalen Casy in Vlezenbeek en Jurgen (Giorgio) van P&G Wines uit Essenbeek. Menu’s (zonder drank) op de VIP-bus zijn al mogelijk vanaf 12 euro pp. Dat belet niet dat klanten voor hun eigen top-kok mogen kiezen en hun fantasie de vrije loop mogen laten gaan. Peter Goossens is welkom, lacht Henri. Bell Tours heeft uiteraard een aantal standaardmenu’s ontwikkeld. Het spreekt vanzelf dat dineren op de VIP-bus samengaat met creatief omgaan met servies en bestek. Cathy: “Bustronomie is te vergelijken met een walking dinner, meerdere kleine gangen, waarmee men na afloop een volwaardige menu gegeten heeft. Barbecues onderweg op uitzonderlijke locaties behoren eveneens tot de mogelijkheden. Andere ideeën

Op de monitors verschijnt al de nuttige info over het driegangenmenu. Alles is mogelijk, zelfs gebraad uit de oven.

februari 2018

DorothĂŠe Couckhuyt en Roland Vanbosseghem keurden de autocars die meedongen naar de Busworld Award op het vlak van reisleidersuitrusting.

Beschikbare faciliteiten scoren nauwelijks beter dan zitcomfort

Digitaal infotainment niet voor reisleiders Digitaal infotainment is niet meer weg te denken uit moderne touringcars. De mogelijkheden zijn legio maar voor reisleiders blijft het quasi onmogelijk om hun gasten te trakteren op een wervelende presentatie. De infotainment-faciliteiten voor de reisleider scoren nauwelijks beter dan het beperkte zitcomfort en de nietfunctionele werkomgeving. Op de Busworld Awards Europe in Kortrijk troonde de Man Lionâ&#x20AC;&#x2122;s Coach alvast boven zijn concurrenten uit. Het gebrekkige zitcomfort, de nauwelijks functionele werkruimte, weinig plaats om een laptop of tablet te leggen en de beperkte multimediale mogelijkheden voor reisleiders werden in het verleden al meermaals aangekaart. Pijnpunten werden opgelijst, suggesties en oplossingen volgden. Er werd dan ook belangstellend uitgekeken naar de infotainment-faciliteiten in de autocars die in Kortrijk deelnamen aan de keuring voor de Busworld Awards Europe.

februari 2018

Zelfs geen reservemicrofoon Dat het in de dertien voorgereden autocars ontbrak aan een reservemicrofoon en dat reisleiders hun laptop, tablet of smartphone niet via VGA-, HDMI-, Bluetooth- of LANconnectie konden aansluiten op het audio- en video-netwerk van de autocar illustreert meer dan ooit het gebrek aan aandacht. Een zelf gebrande dvd kon slechts in twee auto-

cars worden vertoond. Een wifi-verbinding met voldoende capaciteit was slechts beschikbaar in twee autocars. In amper drie autocars kon de reisleider zijn tablet of gsm opladen via een usb-aansluiting. Gelukkig was de reisleider die in slechts één van de dertien autocars kon rondwandelen met een draadloze microfoon. “Nagenoeg alle autocars hebben ingezet op infotainment”, zeggen Roland Vanbosseghem en Dorothée Couckhuyt die voor de beoordeling van de Busworld Awards focusten op reisleidersfaciliteiten. “De Yutong T12 was de enige die inzette op individueel infotainment met persoonlijke schermen en aansluitingen. De technologie is aanwezig en kan geplaatst worden maar de meeste constructeurs liggen er blijkbaar niet wakker van. Het hangt ook af van de klant en hoeveel die wil betalen voor dergelijke meerwaarde. De vraag is of individuele schermen nodig en wenselijk zijn; het algemeen gebruik van iPad en smartphone is al te ver doorgedrongen. Een gesloten circuit met een interne server en individuele schermen biedt voor de reisorganisator evenwel een bron van mogelijkheden om zijn bedrijf, zijn imago naar buiten te brengen … Helaas hebben we dat nergens gezien”.

In de gloednieuwe Man Lion’s Coach beschikt de reisleider alvast over de nodige aansluitingen voor multimediale toepassingen. (Foto MAN)

Beperkt beeldmateriaal “Dvd- en videospeler, cd-mogelijkheden … alles is voorzien maar niet te gebruiken door de reisleider omwille van de licentiebeperkingen bij installaties van Bosch/Blaupunkt”, stellen Roland Vanbosseghem en Dorothée Couckhuyt. Uitzondering hierop zijn de Temsa Maraton 12 en de MAN Lion’s Coach met open systemen waarop reisleiders eigen materiaal kunnen inpluggen. MAN werkt voor het zelf ingebouwde Multi Media Coach Advanced samen met HarmanKardon. Optioneel bouwt MAN een DVD player van Actia in, die momenteel de beste oplossing lijkt voor de vele videoformaten op DVD of USB; dat systeem wordt gekoppeld aan het infotainment systeem waardoor het geheel naadloos harmonieert.

Passagiers kunnen in de Man Lion’s Coach rekenen op individuele usb-poorten om hun smartphone of tablet te laden. (Foto MAN)

“Voor cd’s en audio is er geen probleem, het knelpunt ligt bij visuele aspecten. Nergens vind je een aansluiting om je laptop te koppelen met een ander beeldapparaat. De voorziene dvd-spelers van Bosch/Blaupunkt aanvaarden geen zelfgemaakte dvd’s. Als reisleider kan je het hotel noch het specifieke reisprogramma voorstellen. Evenmin kan je verklarende kaartjes of een verhelderende korte video tonen. De MAN Lion’s Coach beschikt over een usb-aansluiting via dewelke je ook een zelfgemaakte presentatie of film met een te grote capaciteit kan afspelen. Een zegen voor de reisleider!”, aldus Roland Vanbosseghem en Dorothée Couckhuyt. “Wanneer andere busbouwers dit voorbeeld zouden volgen en een eenvoudige usb-aansluiting op de dvd-speler voorzien, zijn we al een hele stap verder. De reisleider krijgt dan veel meer mogelijkheden om de reis visueel te ondersteunen wat bijdraagt tot een hogere klantentevredenheid en het succes van het autocarbedrijf en de reisorganisator. Een centraal systeem met beeldschermen verdeeld over de autocar en met een usb-aansluiting waarop alle audio en beeldmateriaal van de reisgids kan gespeeld worden, zou ideaal zijn”.

februari 2018

B E S T E MM I N G E N

Iedereen op de raderboot van Champagne Vallée

Geslaagde Eductour door Champagne-Ardenne Franse Ardennen en Marnevallei bieden culturele en gastronomische onthaasting Dichtbij huis, verrassend mooi en rustig, met heuvels en dalen, bossen, weidse vergezichten, dromerige dorpjes en toch bij velen onbekend: de Franse Ardennen en de Marnevallei. Dat bleek tijdens een door de FBAA in november georganiseerde Eductour. 23 autocarbedrijven gingen mee op ontdekkingsreis in een gloednieuwe, comfortabele Neoplan Skyliner. Onze Ardennen gaan naadloos over in hun Franse naamgenoot, zeker nu de grenzen zijn vervaagd. Het dromerige maar toch levendige vestingstadje Givet – Djivet in het Waals – kleeft aan België. De Maas fungeert als een soort navelstreng. Het Fort de Charlemont dat de Spaanse keizer Karel V in 1555 liet bouwen, waakt nog altijd trouw over de rivier en de groene omgeving. Kuieren door Givet met daarna een boottocht op de schilderachtige Maas is een aanrader.

februari 2018

Waarom gaan we het altijd zo ver zoeken, vragen we ons af als we langs de meanderende Maas en door het Fôret du Françhois naar het vestingstadje Rocroi rijden. Niettegenstaande de labels petite cité de caractère en village étape hadden we er nog nooit van gehoord. De geschiedenis van Rocroi start pas in 1555 wanneer de Franse koning Hendrik II aan Italianen de opdracht geeft een

“Avondlijke boottocht”

Het centrum van Givet

“Charleville-Mézières was een ontdekking maar de avondlijke boottocht in Châlons-en-Champagne met de lichtprojecties op de gebouwen en de sfeer in de tunnelgrachten was het hoogtepunt. Fascinerend om te zien hoe een stad dan een andere dimensie krijgt”, zegt Geert De Meulemeester van De Scheldevallei. Marcel Cars omschrijft de avondlijke boottocht als ‘enig en fantastisch’. “Givet kenden we niet, de wandeling in Rocroi was leerrijk en Charleville-Mézières is een prachtige stad.” Bus Roquet (Gesves) en Les Cars Godfroid (Ciney) zitten op dezelfde golflengte. Beide zien ook mogelijkheden voor sportieve reizen zoals de Voie Verte Trans-Ardennes voor fietsers.

Charleville-Mézières aan de Maas is meer dan een dagtrip waard. Tevens is deze in 1966 ontstane dubbel- of tweelingstad een prima uitvalbasis om de omgeving te ontdekken. Mézières bestaat al sinds de middeleeuwen. Vanaf de zestiende eeuw wordt het ook militair belangrijk. De bestaande vestingwerken worden dan gemoderniseerd. Op naar de vestingwerken van Rocroi

De Place Ducale van Charleville-Mézières

onverwoestbaar bastion te bouwen om weerstand te kunnen bieden aan de Spaanse legers van Karel V. Het stadje is gebouwd rond een cirkelvormig plein dat grotendeels vol auto’s staat. Vanaf hier lopen tien straten stervormig naar de wallen. In 1673, 1691 en 1696 komt de vermaarde vestingbouwer Sébastien Le Prestre de Vauban (1633-1707) op inspectie in Rocroi. Hij stelt een reeks verbeteringen voor. Sinds 2008 staan twaalf Franse vestingwerken van Vauban op de wereldcultuurerfgoedlijst van de Unesco. Rocroi staat tot verdriet van de inwoners niet op die prestigieuze lijst. Hun unieke vesting werd niet door Vauban ontworpen. Dat belet niet dat Rocroi vaut le détour.

Charleville wordt in 1606 gesticht door hertog Carlo I Gonzaga op de plaats van het gehucht Arches. De nieuwe stad krijgt een plattegrond met rechte straten en een centraal plein, de Place Ducale. Dit plein, eindelijk autovrij, toont veel gelijkenissen met de vermaarde Place des Vosges in Parijs. Al snel wordt Charleville hét economische centrum van de Ardennen. Wat moet je gezien hebben? In Charleville zijn dat de sfeervolle Place Ducale met het stadhuis uit 1843, het marionettentheater, het Musée de l‘Ardenne en de Vieux Moulin waarin het Musée Arthur Rimbaud is gevestigd. In Mézières mag je de glasramen met kubistische inslag in de basiliek Notre-Dame-d’Espérance, het voormalige stadhuis en de restanten van de vestingwerken niet missen.

Oorlog en vrede Op het plateau van Langres, ook wel het ‘dak van Frankrijk’ genoemd, ontspringen naast de Maas, de Seine en de Aube ook de 514 km lange Marne. Voor een groot deel stroomt de Marne door de Champagne. Maar voor we ons wagen aan de wereldvermaarde bubbels bezoeken we in het landelijke Warnécourt de cidrerie van Claude Pavy en zijn zoon Xavier. Met in eer herstelde oude Ardense appelsoorten wordt hier sinds 2004 onder meer een voortreffelijke cider brut en demi-sec gemaakt. Halfweg tussen Charleville-Mézières en Reims ligt het slaperige dorp Novion-Porcien met circa 500 inwoners. Zopas werd hier het Musée Guerre et Paix en Ardennes geopend, gewijd aan de geschiedenis van de Ardennen tijdens drie oorlogen: de Frans-Duitse oorlog van 1870-1871 en de twee Wereldoorlogen (1914-1918 en 1940-1945).

februari 2018

Châlons- en- Champagne Dan op weg naar Châlons-en-Champagne. Wetenswaard is dat tijdens de Franse revolutie de naam van het stadje werd gewijzigd in Châlons-sur-Marne. Bij een bevraging in 1987 sprak 78% van de inwoners zich uit voor de oorspronkelijke naam. Pas in 1997 werd de wijziging doorgevoerd en heet het weer Châlons-en-Champagne. Châlons heeft een rijke geschiedenis van meer dan tweeduizend jaar. Al in de vijfde eeuw krijgt het stadje verdedigingswerken. In de twaalfde eeuw neemt de bisschop het heft in handen. Nieuwe stadswijken ontstaan en de belangrijkste kerken worden gebouwd: Saint-Alpin, Saint-Jean, Notre-Dame-en-Vaux en de kathedraal Saint-Etienne. De bisschop stimuleert ook de lakenproductie en de wijnbouw. In heel Europa is Châlons vermaard voor zijn wollen doeken, Chaalons genoemd.

Het Château Perrier op de Avenue de Champagne

Voor het ontdekken van deze prachtige stad met haar rijke historie moet je de tijd nemen. We ontdekken het ‘Venetië van de Champagne’ met zijn 22 bruggen ‘s avonds vanop het water. We varen zelfs een stuk onder de stad door. De lichtprojecties op bruggen, gebouwen en kerken - de Métamorph’eauses - zijn een belevenis.

A304 De A304 is in Frankrijk een onderdeel van het traject Rotterdam - Marseille. In juli 1996 werd de verbinding Charleroi - Charleville-Mézières als E420 opgenomen in het Europese netwerk. De tolvrije A304 loopt van de Belgische grens tot Charleville-Mézières en zal medio juni 2018 eindelijk voltooid zijn. De bouwkosten stegen van 278 miljoen (2003) naar 483 miljoen euro. Nog onbekend is of de N5 aan Belgische zijde wordt opgewaardeerd tot autosnelweg. De aansluiting op de autosnelwegen in de buurt van Charleroi is nog niet voor morgen.

februari 2018

B E S T E MM I N G E N

Dom Pérignon

FRANSE ARDENNEN

De volgende dag rijden we via Epernay naar Cumières waar we inschepen op de raderboot ‘Champagne Vallée’. Met een flûte in de hand genieten we van een tochtje op de Marne, die van Epernay tot Parijs bevaarbaar is. Daarna zoeken we het hogerop, in het in 658 gestichte dorpje Hautvillers dat zich de berceau du Champagne noemt. De legendarische Dom Pérignon, abt van de benedictijnenabdij Saint-Pierre d’Hautevillers, wordt beschouwd als de grondlegger van de champagneproductie. Sinds 1717 rust hij in het koor van de abdijkerk. Vanuit Hautvillers heb je een uniek uitzicht op de wijngaarden die sinds juli 2015 wereldcultuurerfgoed zijn. Op een oppervlakte van 275 ha worden de champagnedruiven pinot noir, pinot meunier en chardonnay geteeld. Na een voortreffelijk déjeuner in het Restaurant de l’Abbaye, waar chef Thierry Landragin, maître restaurateur de France, de regie voert, gaat het naar de indrukwekkende avenue de Champagne in Epernay, eveneens wereldcultuurerfgoed. Met een gids wandelen we over 110 km kelders en krijgen we inzicht in de meeslepende geschiedenis van de wereldvermaarde champagnehuizen. We sluiten de studiereis waardig af in het champagnehuis De Castellane, in 1895 opgericht door burggraaf Florens de Castellane.

Bestemmingen: www.ardennes.com www.givet.fr www.otrocroi.com www.charleville-mezieres.fr

Bezoeken: www.cidrerie-de-warnecourt.fr www.guerreetpaix.fr

CHAMPAGNESTREEK Bestemmingen: www.tourisme-chalons.com www.hautvillers.fr www.epernay.fr

Restaurant: www.abbayehautvillers.org

Bezoeken: www.champagne-et-croisiere.com www.castellane.com

WSPÓLNY KIERUNEK www.solarisbus.com

februari 2018

SECTOR

BUSFAN.be verdubbelde de trafiek naar de websites van de autocarondernemers In 2017 heeft BUSFAN.be - het portaal dat op jaarbasis meer dan 4.000 autocarreizen van de leden aan het grote publiek aanbiedt – een schitterende bijdrage geleverd voor de sector. De belangrijkste cijfers en tendensen van 2017 even op een rij: • De portaalsite kreeg 221.000 bezoeken – 79% meer in vergelijking met 2016; • Daarvan telden we 133.000 unieke bezoekers – dat zijn er 44% meer dan in 2016; • De autocarondernemers kregen vanuit BUSFAN.be maar liefst 58.555 door-kliks naar hun eigen websites, wat een verdubbeling tegenover 2016 betekent, waarvoor eenzelfde budget als vorig jaar werd ingezet! • Bijna 1 op de 2 bezoekers klikte dus vanuit Busfan.be verder naar de website van een autocarbedrijf, om meer details te krijgen over een autocarreis. • Wie was in 2017 benieuwd naar het reisaanbod van BUSFAN.be? Overduidelijk vrouwen (8 op 10), vooral medioren tussen 45 en 65 jaar, gevolgd door senioren. • Welke reizen waren het populairst? De Kerstmarkten stonden met stip op één voor zowel de Vlamingen als de Franstalige bezoekers. City trips, shopping- en pretparkreizen scoorden bij de Vlamingen. De Franstalige bezoekers hadden eerder interesse voor trips naar concerten. • Opmerkelijk: BUSFAN.be werd in 2017 op de eerste plaats bezocht op de smartphone. Bijna 1 op 2 bezoekers verkende het reisaanbod op het kleine scherm. Dat is een primeur voor Busfan, en een tendens waarmee reisorganisatoren best rekening houden voor hun online aanbod. • De bezoekers bekeken in 2017 opmerkelijk meer pagina’s. De helft meer langs Vlaamse kant, en meer dan dubbel zoveel meer langs Franstalige kant. Ze namen er ook meer hun tijd voor. Zo duurde een bezoek aan de Busfan-website in 2017 gemiddeld 3 minuten. • Drie op vier bezoekers kwamen vorig jaar op de Busfan-site via de advertentiecampagnes op Facebook. De Facebook advertentiecampagnes bereikten in 2017 1,5 miljoen mensen, goed voor maar liefst 13 miljoen weergaven. Daarnaast zijn er nog twee opmerkelijke vaststellingen: ook de posts op de Facebook-pagina van Busfan brachten meer bezoekers naar de site, en via een zoekopdracht op Google werd de Busfan-website makkelijker gevonden. • Dat onze redactionele aanpak op Facebook loont, bewijst de groeiende aanhang van onze Facebook-pagina. Einde 2017 telden we meer dan 17.000 fans, dankzij een spectaculaire toename van 5.000 fans op nog géén jaar tijd!

februari 2018

• Opvallende tendens: steeds meer bezoekers van de Facebook-pagina van Busfan stellen ons via dit kanaal praktische vragen over autocarreizen. Denk bijvoorbeeld aan mogelijke opstapplaatsen en -uren. Dat gebeurt als een reactie op een post, of spontaan via een persoonlijk gesprek (messenger). Wij reageren prompt en klantvriendelijk op deze contacten want een persoonlijke dialoog wordt steeds belangrijker.

Websitecijfers bronnen bezoekers

•• •• ••

Facebook ads Organisch Facebook posts Direct Referral Adwords

busfan.be kende een uitstekend jaar! Onze ambitie voor dit jaar is er niet minder om: we willen de autocarondernemers opnieuw een sterke stijging van het aantal door-kliks naar hun websites aanbieden. Op naar de 100.000 door-kliks in 2018!

Ruime belangstelling voor infosessie Welzijn op het Werk De afgelopen jaren heeft de overheid heel wat nieuwe regels in het leven geroepen rond de preventie van arbeidsrisico’s en de bescherming van werknemers op het werk. De welzijnswet, zoals de reglementering in het jargon wordt genoemd, legt de werkgevers een groot aantal verplichtingen op voor een breed scala aan thema’s. Die thema’s variëren van brandpreventie over arbeidsrisico’s en ergonomie tot de preventie van psychosociale problemen.

handleiding en is specifiek gemaakt voor bedrijven uit de bus- en carsector. Geïnteresseerden kunnen het plan ook Omdat heel wat ondernemingen door de bomen het bos raadplegen op de website van het ICB. In het tweede deel ging niet meer zien, organiseerde het ICB samen met FBAA men dieper in op de problematiek rond preventie van psychoWest-Vlaanderen, FBAA Oost-Vlaanderen en de BAAV een sociale risico’s. Psychosociale problemen hebben betrekking op de mogelijke psychische schade die werknemers kunnen informatie-sessie over het thema voor alle Oost- en Westoplopen door van hun job. Klassiek denken we hierbij aan de Vlaamse bedrijven. gevolgen van pestgedrag of van een overvloedige blootstelDe welzijnswet is zeer uitgebreid, maar vertrekt van een ling aan stress. Maar ook andere zaken kunnen relevant zijn, algemene basisfilosofie. Die zegt dat de zoals slaapproblemen ten gevolge van wiswerkgever een actief beleid moet selende uurroosters. Net zoals dat voeren rond de preventie van voor andere risico’s het geval Analyseren arbeidsrisico’s en dat hij is, moet de werknemer de inventariseren van de daarbij planmatig te psychosociale risico’s risico’s en te nemen werk moet gaan. van zijn personeel maatregelen in kaart brengen Een actief beleid en een plan opHerevalueren betekent dat stellen om die nagaan of de zoveel mogelijk de werkgever Evalueren aangenomen moet analysete beperken. het JaarActiePlan oplossingen en Globaal ren aan welke volledig voldoen en PreventiePlan een risicorisico’s zijn De infosesopstellen vermindering werd sie kende een werknemers bereikt ruime belangonderworpen zijn (gaande van stelling. Alhoeelektrocutiegewel veel bedrijven Uitvoeren vaar bij de wasinstalzich beklagen over de het plan uitvoeren latie tot het slachtoffer administratieve rompworden van grensoverslomp die de welzijnswet schrijdend gedrag). Vervolgens met zich mee brengt, was er moet hij een vijfjarenplan opstellen toch een consensus dat het de taak waarin hij aangeeft welke stappen hij zal onis van de werkgevers om de risico’s die hun dernemen om de arbeidsrisico’s te verminderen. Daarnaast werknemers lopen zo veel mogelijk te beperken. Uiteraard in moet hij in een jaaractieplan aangeven welke aspecten hij dit de eerste plaats vanuit menselijk oogpunt, maar daarnaast jaar prioritair zal behandelen. De plannen moeten in de onderook in het belang van de onderneming zelf. Ziekteverzuim is neming beschikbaar zijn en kunnen door de inspectiediensten immers een grote kost voor de meeste bedrijven. Wie erin van de FOD WASO (Werk, Arbeid en Sociaal Overleg) worden slaagt een effectief preventiebeleid te voeren kan daar dan opgevraagd. Uiteraard is de onderneming ook verplicht om ook op economisch vlak de vruchten van plukken. Of zoals de intenties die ze in de plannen formuleert om te zetten in een deelnemer het verwoordde: “De verplichting is er toch, de praktijk, en om jaarlijks of na een belangrijk incident de we kunnen er maar beter het beste van maken”. plannen te evalueren en bij te stellen. Na de geslaagde proefsessie in Roeselare komen binnenkort Tijdens het eerste deel van de infosessie presenteerden ook de andere Belgische provincies aan de beurt. Het ICB enkele sprekers een vijfstappenplan dat ondernemingen organiseert de volgende sessie op 19 april 2018 in Laakdal kunnen volgen om zich met de welzijnswet in orde te stellen. van 14.00-17.00 u. Het plan functioneert als een praktische en pragmatische

februari 2018

SECTOR

Bijeenkomst van de ‘International Association for youth Transportation Safety’ (AIST) op Busworld DOOR Louis Eloy - ECONOMISCH ADVISEUR FBAA

In oktober jl. heeft de FBAA op Busworld een ronde tafel georganiseerd over de veiligheid van het schoolvervoer. Dit initiatief bracht alle Belgische leden van de AIST, de leden van de Commissie bijzonder geregeld vervoer van het CFA en de Franse vertegenwoordigers van de ‘Association Nationale du Transport Educatif de l’Enseignement Public’ (ANATEEP) bijeen. Op het programma: de voorstelling van de gemeenschappelijke rampenplannen bij grootschalige oefeningen in schoolvervoer, alsook de campagne ‘Heb je respect al geprobeerd?’ van ANATEEP. De AIST werd in 1994 opgericht door Europese en NoordAmerikaanse instellingen en werd erkend als Internationale Niet-Gouvernementele Instelling. Zij groepeert private of publieke personen, instellingen, verenigingen en ondernemingen, zowel op lokaal, nationaal als internationaal niveau, die actief zijn in het vervoer van jongeren. Haar doel is de verbetering van de veiligheid van het vervoer van jongeren in de wereld.

De acties Het tijdschrift van de AIST behandelt de belangrijkste maatregelen die in verschillende landen worden beoogd om de veiligheid van het jongerenvervoer te verbeteren. Bovendien organiseert de vereniging studiedagen in andere landen. Recentelijk was Busworld de locatie waar de ronde tafel voor de veiligheid van schoolvervoer plaatsvond.

Jean-François Gillard, Psychosociaal Manager van de FOD Volksgezondheid, heeft op Busworld in Kortrijk de noodplannen voor collectief schoolvervoer toegelicht

En in België? De AIST telt in België een vijftiental leden uit verschillende takken van het vervoer, aangezien we de private vervoerders meetellen die lid zijn van de FBAA, de FBAA zelf, de 5 TEC’s, De Lijn, de SPW en de Vereniging van Leerlingen van de Europese School van Woluwe. Allen maken deel uit van de 33 Europese leden, bovenop de 25 leden van Canada, goed dus voor een totaal van 58 leden in 2017. Er zijn in 2017 een hele reeks noemenswaardige acties van de FBAA geweest in het kader van de activiteiten van de AIST: 1. De Moby campagne, dag van het schoolvervoer – op 24 mei 2017 in de TEC stelplaats van Malonne. Het doel van deze campagne was om aan de ouders en de leerlingen van het gespecialiseerd onderwijs de waarde van het schoolvervoer aan te tonen en het imago ervan te verbeteren.

februari 2018

2. De acties Train the Trainer die zijn gehouden in oktober 2016 en recenter nog op 20 oktober ter gelegenheid van de vakbeurs Busworld Kortrijk, alsook in Bilzen en Houdeng. Het doel: de leraars en de begeleiders opleiden op het vlak van veiligheid en correct gedrag in en rond de autobussen. 3. Het begin van het schooljaar 2017 stond ook in het teken van de veiligheid met de actie van de FBAA stickers die op 2000 schoolvoertuigen werden gekleefd om jongeren te wijzen op de gevaren van de dode hoek. Wilt u meer weten over de nieuwe projecten en acties die de AIST gepland heeft in 2018? Aarzel dan niet om u ook aan te sluiten bij de AIST België (contacteer het secretariaat van de FBAA), om mee te ijveren voor meer veiligheid voor de kinderen!

Het energiedebat! Nuchter dossier Deel 2 In de energietransitie naar hernieuwbare bronnen liggen de verbrandingsmotoren sterk onder spervuur. Maar in deze categorie is de dieselmotor tot op morgen het quasi enige alternatief voor het collectief personenvervoer over de weg. De buswereld wordt dan ook bijzonder sterk geraakt door een versnelde vergroening. Niet dat de sector daar ontwijkend tegenover zou staan, maar er moeten dan wel voldoende haalbare en betrouwbare alternatieven voor handen zijn. De uitstoot van CO2, de energietransitie We beleven met de zogenaamde energietransitie wilde tijden. Gelukkig heeft België een stabiele nucleaire elektriciteitsproductie, die altijd al geprivatiseerd was. Ondanks alle tegenkanting tegen kerncentrales blijft het aantal gr CO2/

geproduceerde kWh met ca. 150 laag, in vergelijking met bijvoorbeeld de 559 gr/kWh in Duitsland. Wij gaan even in op de oorzaak van de energietransitie, op aspecten van de stroomopwekking en de wisselwerking van personenvervoer en het milieu.

De opwarming van de aarde The United Nations Climate Change Conference gehouden in Parijs in december 2015 resulteerde in de CP21, het ontwerp van een klimaatverdrag onderschreven door 55 landen dat, na ratificatie, in 2020 bindend kan worden. Inmiddels weten we dat President Trump de positie van de VS reeds heeft gewijzigd. Het doel is om te verhinderen dat de aardetemperatuur tegen 2200 met méér dan 1,5°C (Kyoto 1997 was nog 2°C) zou stijgen. Men wil de uitstoot van CO²-houdende verbrandingsgassen daarom in de periode 2040-2060 tot nul reduceren. Dit is mede het resultaat van lobbywerk door het Intergovernmental Panel on Climate Change dat gelieerd is aan de VN [1]. Het IPPC stelt dat de mens vooral een bijdrage levert tot de opwarming van de aarde door de CO²-uitstoot van verbrandingsgassen en het heeft die overtuiging op brede schaal ingang doen vinden.

Dr. ir. Harry Hondius, 4052 Beaufays ETH Zürich, Dr. h.c. Bergische Universität Wuppertal. Vakgebieden: rollend materieel, energie- en elektriciteitsopwekking, infrastructurele werken. Consultant en publicist over rollend materieel voor rail- en bussystemen.

Stroomopwekking Tot 1950 was ‘King Coal’ de absolute heerser op het gebied van de stroomopwekking, naast de waterkrachtcentrales. Maar stookolie won steeds aan belang, vanaf 1970 gevolgd door aardgas. Het leidde tot stoom-gasturbine eenheden (STEG) met zeer hoge rendementen. Kernenergie gold lange tijd als dé oplossing van het energievraagstuk. Die tech-

februari 2018

Een gevarieerde mix primaire bronnen. Total net electricity production in Belgium by source in 2016 (79,82 TWh)

•• •• •• •

29% Fossil Fuel (gas) 51,7% Nuclear 1,4% Hydro 7,4% Biomassa 3,7% Zon 6,4% Wind 0,4% Pumped hydro

nologie is vandaag goed voor 11% van de wereldelektriciteitsproductie. Sinds 1970 zijn er wereldwijd 450 nucleaire centrales in bedrijf genomen met een totaal vermogen van 392 GW. Zestig reactoren met een capaciteit van 60 GW zijn nog in aanbouw. België, als echte industrienatie, heeft zeven reactoren die > 50% van de stroom leveren. De opmars ervan in een aantal westelijke landen is grotendeels gestopt door intens lobbyen van ‘groene’ groepen met angst als hoofdwapen. De gebeurtenissen in Tsjernobyl in 1986 en in Japan in 2011 waren daarbij koren op de molen. Zelfs de Duitse bondskanselier maakte in 2011 een 180° bocht door de ‘Brückentechnologie’ per 2022 af te schaffen. Het doel was een coalitie te vormen met Bündnis 90/Die Grünen, de grote tegenstander van kernenergie en het geheel werd verpakt in ‘die Energiewende’, een haastig programma van hoofdzakelijk wind- en zonne-energie, dat Duitsland tot 2025 520 miljard € zal kosten of dus 6.500 € per inwoner. Een echt probleem daarbij is dat er wind- en zonloze dagen zijn waarop dan het volle vermogen op andere manieren moet kunnen geleverd worden. Lukt dat niet dan volgen er onmiddellijk black-outs. Een realiteit [2]: op 24 januari 2017 om 7 uur morgens was de vraag 70.000 MW (70 GW). Er was wel 84 GW aan zonnepanelen en windmolens geïnstalleerd, maar de wind leverde slechts 0,8 GW en de zonnepanelen nul kW.

Zero emissiestroom is er alleen op IJsland! Geen verbinding met de wal, waterkracht en geothermische centrales. De droom dat stroom in de nabije toekomst goedkoop zal zijn, valt echt niet te onderbouwen. Bij beleidsvoerders is het begrip voor de complexiteit van de elektriciteitsopwekking te gering, stroom komt immers

februari 2018

zomaar uit het stopcontact. Dus krijg je voordrachten waarbij het rendement van een elektromotor enkel vergeleken wordt met dat van de dieselmotor, terwijl het rendement van de hele productieketen zou moeten worden vergeleken. Deze vergelijking is in drie internationale publicaties verschenen [3]. Zorgwekkend is vooral dat de roep naar ‘schone’ stroom niet gepaard gaat met een, op EU-niveau, geaccepteerde en realistische planning, noch met een veilig traject pad. De Duitse ‘Die Grünen’ oproep om de kolencentrales stop te zetten wordt nu ook in Nederland overgenomen. Zeer recentelijk zijn er echter drie kolencentrales met stimulerende toestemming van de regering, die minder afhankelijk wilde zijn van aardgas, in bedrijf genomen: aan de Eemshaven een van 1.560 MW (RWE), op de Maasvlakte een 800 MW (Engie) en een 1.070 MW (E.ON) centrale. Samen een investering van 7 miljard. Er is dus een duidelijke verschuiving aan de gang: ons elektriciteitsopwekkings- en verdeelsysteem was gebaseerd op het anticiperend volgen van de marktbehoeften. Met het groeiend aandeel aan wind- en zonne-energie wordt het nu: behoefte volgt productie ! Zonnepanelen, die niet zo’n krachtige bijdrage aan de frequentieondersteuning leveren, kan je immers niet centraal afschakelen. Windmolens dan weer wel, maar dan worden de exploitanten daarvoor financieel vergoed. Inkopen vanuit omliggende landen bij productietekort blijft bovendien geen optie meer! Hoe je over pakweg 33 jaar in 2050 een CO²-productie vrije samenleving zou kunnen hebben blijft een raadsel. Sinds 1984 is de kwaliteit van de verbranding er geweldig op vooruitgegaan, maar is ook het verkeer zeer sterk toegenomen. Bovendien heeft er een elektronische revolutie zonder precedent plaatsgevonden, die zeer veel stroom vraagt en de hele samenleving buitengewoon kwetsbaar heeft gemaakt voor de stroomkwaliteit. Wij zijn er absoluut niet op voorbereid om zonder stroom te leven, alles valt immers stil [4].

Welke adviezen kunnen we geven aan de busondernemingen: • Blijf open voor verbrandingsschone alternatieven, waaronder biogasbussen, ondanks de tegenkanting van De Lijn. Parijs, als voorbeeld, wil tegen 2020 20% van de vloot op gas.

Stickoxide g/kWh 5 4

• Objectiveer de voordelen van elektrische tractie. Staar u niet blind op verhaaltjes over superrendementen van elektromotoren, waar toch het ketenrendement van de omzetting echt maatgevend is.

Euro 3 Euro 4

3 2

Euro 5 / EEV

• Buig mee met de “hernieuwbare energie” bustendens, maar rem af. Vergeet niet, het aandeel van bussen aan de totale uitstoot van broeigassen is gering. Elektrificatie betekent veel, veel meer geld uitgeven. Bij gebrek ervan leidt dat zonder twijfel tot minder OV. • De steden Antwerpen, Brussel, Charleroi, Gent en Oostende hebben in belangrijke mate al elektrisch railvervoer. Luik denkt in 2022 een noord-zuidlijn gereed te hebben. De noodzaak aan elektrische stadsbussen is dus niet zo nijpend, zoals in London of Parijs met de vele duizenden bussen. • Maak een atlas van die straten in binnensteden waar een elektrisch rijdende bus ter plekke het leefklimaat echt zou verbeteren. Frequentie is hierbij een belangrijke parameter. • Overleg over het inzetten van hybride bussen die een aantal kilometers in de stad elektrisch kunnen rijden. • Heb je prima Euro IV-, V- of EEV-bussen in dienst, kijk dan of je door toevoeging van SCRT - Ad Blue het NOx gehalte niet essentieel kunt laten dalen tot op Euro

Euro 6 0.02

0.04

0.06

0.08

0.10 g/kWh

Partikel VI-niveau. Je krijgt dan een veel schonere bus aan aanvaardbare kosten (10.000 tot 20.000 €/bus). • Gewicht ! Moet bijvoorbeeld de 12 m-stadsbus echt voor 100 personen toegelaten zijn, of kan bv. een 12 x 2,55 m VDL Citea LE of vergelijkbare bus met 80 personen dienen? Tot wel 20% minder verbruik doordat hij een kleine motor heeft en enkele tonnen lichter is. Berlijn en Düsseldorf hebben er reeds flink op ingezet. • Zet zolang mogelijk, zeker in de regio, in op Euro VI. Er zullen nog echte verbeteringen verschijnen, die het verbruik en dus de CO²-uitstoot zullen helpen verminderen. • Als het lokaal moet, zet in op hybride bussen met start/ stop die een aantal kilometer elektrisch kunnen rijden. Je exploitatie verandert niet, je verbruikt minder diesel en produceert dus minder CO².

Dr. ir. Harry Hondius

Literatuur: 1. International Council for clean Transportation ICCT. NOX emissions from heavy-duty and light-duty diesel vehicles in the EU: Comparison of real-world performance and current type-approval requirements, december 2016 2. Christoph Eisenring: Das falsche Vorbild Deutschland. Neue Zürcher Zeitung, 4 mei 2017. 3. Harry Hondius: Wirkungsgradvergleich von Elektrobussen und Dieselbussen. Stadtverkehr 1-2/15 (bijlage) 4. Derk Stokmans, Hugo Logtenberg: Stroomstoring. Onderzoek naar de grote stroomstoring in Amsterdam op 17 januari 2017. NRC-Handelsblad, 7 juli 2017.

februari 2018

1801003

pow ered by

EUR DAF O6

Extreem efficiënt. Het compleet nieuwe, moderne en strakke binnen- en buitendesign van de EX weerspiegelt de kenmerken van het voertuig: functioneel en efﬁciënt. Ontwikkeld volgens de waarden van het Van Hool-gamma: een grote betrouwbaarheid gekoppeld aan een hoge afwerkingsgraad.

welkom in de wereld van Van Hool efficiëntie en elegantie in transport Van Hool NV • Bernard Van Hoolstraat 58, BE-2500 Lier (Koningshooikt), België • tel. +32 3 420 20 20 • sales.bc@vanhool.be • www.vanhool.be