THE BEsT Of GOLDEN APRICOT INTERNATIONAL fILM fEsTIvAL
THE DREAM Of THREE PEOPLE
INTRODUCTIONs
The Golden Apricot, a symbol Long years of thirsty love for cinema resulted in the establishment of the Golden Apricot International Film Festival in Yerevan in 2004. It was a dream of three people: Harutyun Khachatryan, filmmaker (now GeneralDirector of the festival) and the two film critics Mikayel Stamboltsyan (Programme Director) and Susanna Harutyunyan (Artistic Director). The festival was named after the apricot (Latin: prunus armeniaca) as it symbolizes Armenia; the warm colour of apricot is also found in the national flag. Since the country’s independence in 1991, Armenian cinema has enjoyed international success thanks to new fi lms by Harutyun Khachatryan, Suren Babayan, Vigen Chaldranyan, Edgar Bagdasaryan and other Armenian filmmakers. It therefore became obvious that Armenia needed its own international festival. It is a country with a settled tradition of production – the first feature Namus by Amo Bek-Nazarov (Nazaryan) was screened in 1925 – and a rich cinematographic history epitomized by the names of Sergey Parajanov and Artavazd Peleshyan.
A MEETING POINT fOR DIALOGUE The Golden Apricot International Film Festival (GAIFF) carries the theme: Crossroads of Cultures and Civilizations. This title may well serve as an impassioned mantra for building cultural bridges and fostering dialogue. The festival welcomes films representing diverse ethnic groups, religions and nations that depict the human experience, the everyday lives of people, their troubles and their joys, as they try to find meaning in a changing world, and as they struggle to redefine themselves in a world that recognizes fewer and fewer boundaries. It also reflects the history of Armenia itself, which for millennia has existed as a flashpoint of competing geopolitical forces. Yerevan is an evolving testament to that heritage, and GAIFF has fast become a premier destination for regional filmmakers. GAIFF operates on a small, intimate scale, but it continues to garner international attention and respect. During the seven days of the last edition the viewers had the opportunity to choose from 150 titles. Films are presented in two international competition sections: features and documentaries. The festival also has a special section - Armenian Panorama - for fi lms produced by makers of Armenian descent. Since 2005 the name of the Canadian film-maker Atom Egoyan is strongly connected to the Golden Apricot IFF as he was appointed permanent President. In addition to a wide range of international titles, the festival plays host to an everexpanding film market, offering a gateway to an entire region’s cinematic output. GAIFF launched the Directors Across Borders (DAB) programme in 2005. DAB is a regional network of directors and professionals who share a belief that cinema is a unique medium of expression that can transcend political, ideological, racial and religious borders, and thus bring people together. The main event of the DAB programme is the annual DAB Regional Co-production Forum consisting of workshops, presentations, pitching sessions, seminars, and a fi lm programme. It is a unique fi lm industry event in the region. For more information please visit the festival website: www.gaiff.am. Armenia does not have much fi lm production today, but it has acquired a new symbol: an international film festival. Through the Golden Apricot International Film Festival, Armenia has regained its place in the world of modern cinema. Susanna Harutyunyan, Film critic / Artistic Director GAIFF GAIFF 02
A personal view on the selection How to make a rather small selection from the rich and diverse programme of the Golden Apricot IFF 2009 and 2010? For me, it was important to bring films to the Dutch audience that keep alive the aesthetical excitement of the ‘otherness’ of the region -- which we all remember from films by Sergey Parajanov or Artavazd Peleshyan, which are inspiring, provocative, contemplative and artistically fresh and original. It turned out that many films tackle the issue of borders, not only in the external world but also within ourselves. One of the films that cinema lovers will certainly remember is The border by Harutyun Khachatryan. A strong, impressive poetic film that intriguingly intertwines elements of fiction and documentary creating a compelling drama that will stimulate debate and that transcends many existing borders. For its unique cinematic language and the relevance of the theme, the film was selected by more than 30 festivals and won dozens of important prizes. Don’t look into the mirror, by Armenian director Suren Babayan, is a surrealist, visually rich story that plays with the motive of a mirror double, questioning what is real and what is dream. It’s a bizarre tale with tragic-comic elements that poses lots of questions. The intriguing documentary The last tightrope dancer in Armenia, by Arman Yeritsyan and Inna Sahakyan, has the honour of opening the Filmhuis event. It was the Best Armenian Film at 7th Golden Apricot IFF 2010. The story of a boy who is the last student of tightrope dancing, although local, has universal significance and will resonate with every society worldwide: the loss of tradition, and the changing social values in the face of globalization.
fILMs fROM THE REGION Another must-see is the magical, poetic Russian film A Room and a half, by Andrei Khrzhanovsky, who is undoubtedly one of the most accomplished animation film directors in the world. He merges elements of animation and quasi-documentary footage with an intriguing fictional interpretation of the life of the famous Russian exiled poet Joseph Brodsky. Kosmos by Turkish director Reha Erdem is another breathtaking gem. Through beautiful, almost hypnotic images, strengthened by a sophisticated sound design, it tackles many borders within ourselves. The street days by Levan Koguashvili is a moving social yet intimate drama, situated in Tbilisi today. Thoughtfully composed photography, with predominantly washed-out colours, underlines the broken lives of the protagonist and the people in his surroundings. All of the films in our programme are multiple prize winners. The other bank by Georgy Ovashvili is one of them. This Georgian-Kazakh drama of a 12-year-old refugee also raises issues of borders, violence and post-war trauma. The most recent production is My joy, by Ukrainian director Sergei Loznitsa, which premiered at the 63rd Cannes Film Festival. His strong cinematic personal imprint gives to this grim story about impunity in current society a strong feeling of being lost on a road leading nowhere. Afghani cinema hardly exists, yet director Siddiq Barmak, whose work was banned at the time of the Taliban rule, returns after his award-winning debut Osama with a new strong film: Opium War. It also received awards at festivals in the East and the West. The story focuses on an encounter between American soldiers and locals, combining absurdist elements with realistic socio-political drama.
ADDITIONAL HIGHLIGHTs Five shorts and animations, described in our festival programme, highlight the strongest points of the great tradition in animation and poetic short fiction films in the region. Directors, producers and festival representatives from Armenia, Georgia, Afghanistan, Russia will be interacting with the audience during the opening days of the festival. On Sunday 8 May the Filmhuis is hosting a DAB-session (Directors Across Borders) as part of the debate on the richness of cinematographic expression in the region. Rada Sesic, Film critic and curator
THE BEsT Of GOLDEN APRICOT INTERNATIONAL fILM fEsTIvAL
sPEELfILMs & DOCUMENTAIREs
THE BEsT Of THE GOLDEN APRICOT INTERNATIONAL fILM fEsTIvAL / YEREvAN, ARMENIA NEW CINEMA fROM THE REGION 6 T/M 15 MEI In 2009 lanceerde Filmhuis Den Haag een initiatief dat minimaal vier jaar zou duren: de presentatie aan het Nederlandse publiek van een belangwekkend, dynamisch en inspirerend festival uit de rand van Europa. Onder deze formule is twee jaar achtereen het Sarajevo Film Festival en de Balkan centraal gesteld: het programma bood een overzicht van actuele topfilms uit die regio, plus verdiepende inleidingen en verhelderende debatten. Dit jaar richten we onze aandacht op het Golden Apricot International Film Festival in Yerevan, Armenië. Het is een van de zeldzame plekken in de wereld, waar de regionale cinema niet louter wordt gepresenteerd maar ook ondersteund, gestimuleerd en zelfs gecreëerd.
De Haagse editie van het Golden Apricot IFF is samengesteld door gastcurator Rada Sesic. Zij is als adviseur betrokken bij het International Film Festival Rotterdam en het International Documentary Festival Amsterdam; daarnaast is zij hoofd van de sectie Documentaire van het Sarajevo Film Festival. Het programma – hieronder in volgorde van vertoning – bevat negen recente speelfilms en docudrama’s plus vijf kortfilms, die afkomstig zijn uit Armenië en omliggende landen, zoals Rusland, Oekraïne, Georgië, Turkije en Afghanistan. Coproducties komen ook aan bod, en in een enkel geval is een film geselecteerd van een Armeense cineast die in het ‘buitenland’ – ook wel bekend als de diaspora – werkt. Elke voorstelling zal geïntroduceerd worden door de regisseur of door Rada Sesic. Op zondagmiddag 8 mei treden alle gasten aan voor een podiumgesprek.
THE LAsT TIGHTROPE DANCER IN ARMENIA
THE LAsT TIGHTROPE DANCER
Zeer opmerkelijk archiefmateriaal van de trucs op het slappe koord van de twee oude helden is door de beide regisseurs versneden met melancholisch stemmende beelden van de huidige situatie. Inna Sahakyan werkt, met een M.A. in Fine Arts Criticism op zak, sinds 2002 als producent en regisseur bij Bars Media, een bedrijf dat gespecialiseerd is in educatieve en sociaal-maatschappelijke programma’s. Arman Yeritsyan heeft pedagogiek in Yerevan gestudeerd en werkte bij de Russische publieke tv, waar hij de prijswinnende reeks Heroes of the Century heeft geregisseerd. Enkele van die helden waren Federico Fellini en Aram Khachatryan! Inna Sahakyan & Arman Yeritsyan / Armenië 2010 Met Zhora Armenakyan, Knyaz Mheryan, Hovsep Beglaryan, Mamikon Papikyan, Khachik Umurshatyan 72 minuten Armeens gesproken, Engels ondertiteld
DON'T LOOK IN THE MIRROR
Een visueel zorgvuldig gecomponeerde documentaire over een met uitsterven bedreigde traditie. Twee krasse knarren, Zhora van 78 en de 77-jarige Knyaz, waren ooit de bekendste koorddansers van Armenië. Hun decennia oude rivaliteit is nog altijd zeer levend, maar dat kan niet gezegd worden van hun métier. Ze kijken met glanzende ogen terug op hun vroegere heldendaden zónder vangnet, maar er is eigenlijk niemand meer die deze traditionele kunst op professionele wijze voortzet. De maatschappij is veranderd en daarmee ook de vorm van het vermaak. Zhora heeft een jongen uit een weeshuis geadopteerd, met de bedoeling hem op te leiden tot zijn erfgenaam. De 17-jarige Hovsep heeft talent, en tegelijkertijd ook veel twijfels over de realiteitszin van Zhora’s droom. Misschien moet hij een baan zoeken in de bouw? Wanneer de oude man overlijdt, mag, nee moet Hovsep zelf over alle dilemma’s beslissen.
DON'T LOOK IN THE MIRROR
Vrijdag 6 mei 19.30 uur met regisseur Arman Yeritsyan en alle Golden Apricot-gasten, donderdag 12 mei 17.00 uur
DON’T LOOK INTO THE MIRROR / MI NAYIR HAYELUN Zaterdag 7 mei 17.00 uur met regisseur Suren Babayan, donderdag 12 mei 19.30 uur Hero heeft een kunstopleiding gevolgd, werkte als kunstenaar, daarna als grafisch ontwerper, en is nu model voor tekenaars. Tijdens deze neerwaarts spiralende carrière heeft hij zich in leven gehouden door al zijn bezittingen van enige waarde te verpatsen. Wanneer hij zijn laatste schat, een ikoon, kwijt is, ontdekt hij dat hij ook zijn gezicht in de spiegel kwijt is: een totaal onbekende man staart hem aan! Langzaam ontdekt Hero steeds meer vreemde gezichten in de spiegel. Die personages verzamelen zich op een gegeven moment aan een soort stamtafel om te roddelen en een moreel oordeel uit te spreken over een afwezig persoon. En dan ontdekt Hero dat er iemand is die juist zìjn gezicht ziet in de spiegel. Als door een magneet wordt Hero aangetrokken tot diens huis, de plek waar hij blijkbaar toch nog bestaat. Hij hoopt zichzelf daar te hervinden.
In 1972 rondde Suren Babayan de kunstacademie in zijn geboorteplaats Yeveran af en belandde hij als acteur bij de tv. In 1980 volgde hij een cursus regie aan de filmacademie in Moskou, bij de befaamde cineast Nikita Mikhalkov! Suren Babayan / Armenië 2009 Met Jean-Pierre Nshanyan, Rafael Kotanyan 100 minuten Armeens gesproken, Engels ondertiteld
GAIFF 03
The best of GOLDEN APRICOT international Film Festival
Speelfilms & documentaires
THE BORDER / SAHMAN
Een beschouwend en poëtisch docudrama over het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan in de jaren ‘90, na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. In The border, geïnspireerd op een waargebeurd verhaal waarvan hijzelf getuige was, verbeeldt de Armeense filmmaker Harutyun Khachatryan de tragedie van een ‘burgeroorlog’ zonder woorden en zelfs bijna zonder menselijke hoofdrolspelers. Hij volbrengt deze tour de force door middel van een verhaal over een buffel die vastzit in een sloot, ergens op het platteland in de betwiste grensstreek. Het beest wordt gered en meegenomen naar een boerderij, opgezet door een rijke Armeense Amerikaan als een opvangcentrum voor boeren uit de omgeving en vluchtelingen uit door geweld getroffen gebieden. Iedereen, inclusief de andere dieren, bekijkt de buffel met grote argwaan. Een jaar lang volgen we het leven op de boerderij en in de omliggende dorpen door de ogen van de buffel; de seizoenen gaan voorbij en het leven volgt dit rustige tempo. Maar telkens trekt de buffelstier naar de grens, waar hij verlangend staat te loeien.
Harutyun Khachatryan, een Armeniër maar geboren in 1955 in Georgië, heeft sinds 1981 een tiental documentaires en enige films in Armenië gemaakt waarvan ook de titels een dichterlijke klank hebben: Voices from our neighbourhood, Wind of oblivion, Return to the promised land, Return of the poet. In 2007 was hij een van de ontvangers van de Prins Claus Prijs, waarbij hij geëerd werd voor “zijn esthetische kwaliteit en bewogen inhoud van zijn films”. Hij richtte in 2004 het Golden Apricot International Film Festival op; nu nog steeds functioneert hij als een inspirerende directeur van dit internationale uitwisselingsplatform. Harutyun Khachatryan / Armenië/Nederland 2009 Met Liparit Lipatirian, Manvel Mkhitaryan, Davit Gasparyan, Nvard Gasparyan, 82 minuten Armeens gesproken, Engels ondertiteld
OPIUM WAR / AFYON SAVASI Zaterdag 7 mei 21.45 uur met regisseur Siddiq Barmak, zondag 15 mei 17.00 uur Een film die de officiële inzending van Afghanistan was voor de Oscar in de categorie Best Foreign Language Film èn die de hoofdprijs won op het IFF van Rome, dat is een opmerkelijke combinatie. Siddiq Barmak zal niet verbaasd opgekeken hebben bij dit succes voor Opium war, zijn alweer negende speelfilm, want zijn vorige productie Osama uit 2003 beleefde een nog grotere zegetocht langs toonaangevende festivals. In een afgelegen bergstreek in Afghanistan stort een legerhelicopter neer. De gewonde (blanke) officier en een (Afro-Amerikaanse) soldaat moeten zichzelf redden, ondanks de hekel die ze aan elkaar hebben. In een papaverveld ontdekken ze een legertruck met een Talibanvlag. En dan volgt een grote verrassing.
the border
GAIFF 04
opium war
Zaterdag 7 mei 19.30 uur met regisseur Harutyun Khachatryan, vrijdag 13 mei 17.00 uur
Siddiq Barmak, geboren in 1962 in de noordoostelijke Afghaanse provincie Panjshir, studeerde af in regie aan de VGIK, de fameuze filmschool in Moskou. Enige jaren lang, tot de machtsgreep in 1996 door de Taliban, stond hij aan het hoofd van de Afghan Film Organisation (AFO), maar natuurlijk werden zijn films door het nieuwe regime verboden. In 2002 keerde hij terug naar Kaboel. Ondertussen was hij benoemd tot directeur van de Afghan Children’s Education Movement (ACEM), opgezet door de bekende Iraanse cineast Mohsen Makhbalbaf na het succes van zijn film Kandahar. Makhbalbaf zette zich vervolgens in voor Afghaanse vluchtelingen in Iran. Sinds de oprichting heeft de ACEM 63 projecten in Iran en Afghanistan voltooid. In een interview uit 2004 sprak Barmak over zijn geloof in de combinatie van educatie en (film)cultuur, in het voetspoor van de DAB van GAIFF [zie Podiumgesprek, zondag 8 mei]: “In the whole of Afghanistan after 1978, there were 26 movie theatres – 18 of them in Kabul. Many of these were lost in the war. The ones that remain show mainly Indian Bollywood and American Hollywood films. But all the time, we are looking for different, independent films from places near us. It’s very important for our independence to have a good cinema inside Afghanistan. We had a bad experience after the Soviet invasion in 1979 – government monopolisation of cinema, and of everything. Regarding cinema, we are really making progress. For example I made Osama without any government support. It was a good experience to work with my colleagues in inviting foreign investment to benefit an Afghan cinema project. But all governments should support and subsidise their film industries. It is a way of creating a more open society where filmmakers can give themselves freedom. We are just beginning to do this. I’m especially happy to see that girls are becoming involved in filmmaking. In 2003, twelve girls studied camerawork and techniques, and they have made very interesting short features about the situation of women in Afghanistan. Now they want to make a short feature film, with actors and actresses. It’s a very brave and big step.” Ter nadere duiding: Osama was de eerste Afghaanse speelfilm die na de val van het Talibanbewind werd gemaakt, waarbij Barmak op productiefaciliteiten van het Makhmalbaf Film House steunde. Hij baseerde zijn film op een meisje in Kaboel dat onder de Taliban zich als jongen had verkleed om naar school te kunnen! Siddiq Barmak / Afghanistan/Japan/Zuid-Korea/Frankrijk 2008 Met Peter Bussian, Joe Suba, Fawad Samani, Jawanmard Paiez, Marina Golbahari, Hamid Hozouri 90 minuten Dari en Engels gesproken, Engels ondertiteld
Siddiq Barmak
Harutyun Khachatryan
Suren Babayan
Arman Yeritsyan
DIRECTORS ACROSS BORDERS PLATFORM
ON THE OTHER BANK / GAGMA NAPIRI
Andrei Khrzhanovsky
Hoewel alle landen in de Kaukasus jaarlijks slechts weinig films produceren, zijn de resultaten vaak opmerkelijk goed. Die films winnen geregeld prijzen op internationale festivals en worden soms zelfs in distributie uitgebracht in Europese landen. Kan de standaard nog verder omhoog? Vormen coproducties een aanlokkelijk perspectief? Als stimulans voor verdere gedachtenontwikkeling richtte het Golden Apricot IFFestival het DAB-platform (Directors Across Borders) op. Deze zondagmiddag biedt een vergelijkbaar forum, waarop onze gasten Arman Yeritsyan, Suren Babayan, Harutyun Khachatryan, Siddiq Barmak, George Ovashvili en Andrei Khrzhanovsky onder leiding van moderators Susanna Harutyunyan en Rada Sesic discussiëren over de DAB, de Armeense cinema en de mogelijkheden voor samenwerking in de regio.
George Ovashvili
Zondag 8 mei 15.00 - 16.00 uur, podiumgesprek met alle gasten, gevolgd door een receptie
A ROOM AND A HALF, OR A SENTIMENTAL JOURNEY TO MOTHERLAND / POLTORY KOMNATY ILI SENTIMENTALNOE PUTESHESTVIE NA RODINU
Zondag 8 mei 17.00 uur met regisseur George Ovashvili, zondag 15 mei 19.30 uur
a room and a half
on the other bank
De twaalfjarige Tedo en zijn moeder ontvluchten de etnische zuiveringen in Abchazië aan het begin van de jaren ’90. In Tblisi, hoofdstad van Georgië, blijft hun leven grauw. Tedo’s lijmsnuivende vriendjes worden voor diefstalletjes gearresteerd; zijn moeder is in de weer met vage minnaars. Ondanks de vele gevaren besluit Tedo tot een reis door desolate landschappen naar huis, in de hoop zijn achtergebleven vader te vinden. George Ovashvili knoopte aan de Georgische filmacademie een studie aan de New York Film Academy in de Universal Studios in Hollywood vast. Daar regisseerde hij in een jeugdtheater, bestierde hij een reclamebureautje en werkte hij voor een Georgisch tvprogramma. Na een reeks prijswinnende kortfilms maakte hij zijn regiedebuut met On the other bank, dat de hoofdprijs won op het Golden Apricot IFF 2009. George Ovashvili / Georgië/Kazakhstan 2009 Met Tedo Bekhauri, Galoba Gambaria, Archil Tabukashvili 90 minuten Georgisch, Abkhazisch en Russisch gesproken, Engels ondertiteld
Zondag 8 mei 19.30 uur met regisseur Andrei Khrzhanovsky, zaterdag 14 mei 17.00 uur Op de vraag in een interview of hij ooit wilde terugkeren naar zijn moederland, antwoordde Joseph Brodsky: “Such a journey could only take place anonymously.” Niettemin gaat deze film ervan uit dat die reis toch is ondernomen. De beroemde dichter, winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur in 1987, gaat per zeilschip naar het land van zijn jeugd, naar het Leningrad van de jaren ‘40 en ’50. De hybride vorm van dit biografische verslag doet enigszins denken aan een bont sprookje: speelfilmscènes worden naadloos gemengd met animatie en historisch documentair materiaal. Joseph Brodsky overleefde samen met zijn Joodse ouders ternauwernood de hongersnood tijdens de belegering van Leningrad, waar hij in het voorjaar van 1940 was geboren. Op zijn vijftiende dropte Iosif, zoals hij toen nog heette, uit school. Hij begon aan een reeks baantjes – in een fabriek, een mortuarium, ziekenhuizen, als stoker op een vrachtschip en als assistent op geologische expedities – maar vooral begon hij gedichten te schrijven die in ondergrondse bladen werden gepubliceerd. In 1960 nam Anna Achmatova hem onder haar vleugels, maar dat behoedde hem niet voor ernstige aanvaringen met de totalitaire autoriteiten. In 1963 werden zijn teksten als “pornografisch en anti-Sovjet” bestempeld, en werd hij opgesloten in psychiatrische inrichtingen. Vervolgens werd hij wegens “sociaal parasitisme” tot vijf jaar werkkamp in Siberië veroordeeld. Anderhalf jaar later kwam hij vrij na druk van leidende culturele personen in binnen- en buitenland, zoals Dmitri Sjostakovitsj, Anna Achmatova en Jean-Paul Sartre. Tot 1972 bleef hij in Leningrad wonen, terwijl zijn werk in het buitenland door prestigieuze uitgeverijen werd verspreid. In Rusland echter verschenen zijn gedichten uitsluitend in samizdat (clandestiene publicaties). Mede op grond van het toenemende anti-semitisme besloot men hem het land uit te zetten. Hij weigerde te emigreren, maar toen hij in een vliegtuig werd gezet koos hij voor Amerika: hij zou nooit terugkeren naar zijn moederland, zelfs niet na de val van het Sovjet regime. In 1991 werd Joseph Brodsky uitverkoren als Poet Laureate van zijn nieuwe vaderland. Hij overleed aan een hartaanval in 1996.
Andrei Khrzhanovsky rondde zijn opleiding aan de Moskouse filmacademie VGIK in 1962 af in de faculteit onder leiding van de fameuze Lev Kuleshov. Vanaf 1964 heeft Khrzhanovsky een hele reeks animatiefilms gemaakt die gekarakteriseerd worden door een levendige weergave van de Russische geschiedenis en literatuur. Zo heeft hij een vijfdelige reeks aan Poeshkin gewijd. Hij doceert nu zelf ook aan het VGIK. Andrei Khrzhanovsky / Rusland 2008 Met Grigoriy Dityatkovsky, Alisa Freyndlich, Sergei Yursky, Artem Smola, Evgeny Ogandzhanyan 130 minuten Russisch gesproken, Engels ondertiteld
GAIFF 05
The best of GOLDEN APRICOT international Film Festival
my joy
kosmos
Speelfilms & documentaires
THE STREET DAYS / QUCHIS DGEEBI Maandag 9 mei 19.30 uur, zondag 15 mei 15.00 uur
Hoewel The street days het speelfilmdebuut van Levan Koghuashvili is, heeft hij al een interessante loopbaan achter de rug. Na zijn eerste jaar aan de filmacademie in Tblisi brak in Georgië een burgeroorlog uit en ging hij als journalist werken voor een onafhankelijk tvstation. Een paar jaar later ging hij naar Moskou om aan het VGIK te studeren. Terug in Tiblisi regisseerde hij commercials en tvdocumentaires. In 2002 verkaste hij naar Amerika voor een postgraduate studie aan de New York Film School. Met een aantal kortfilms op zak ging hij in 2008 weer terug naar huis. The street days is gebaseerd op een waar verhaal over een junk in Tiblisi, maar net als vele beroemde Amerikaanse regisseurs gelooft Koghuashvili dat “tragic stories should be told with humour”. Daarnaast toont hij zich geïnspireerd door het ontregelende surrealisme van Otar Iosseliani, een befaamde Georgische cineast die naar Frankrijk is geëmigreerd. Koghuashvili brengt een polemische boodschap, maar heeft al te deprimerende scènes vermeden. Levan Koguashvili / Georgië 2010 Met Guga Kotetishvili, Irakli Ramishvili, George Kipshidze, Zura Begalishvili, Zaza Salia 86 minuten Georgisch gesproken, Engels ondertiteld
KOSMOS Dinsdag 10 mei 19.30 uur, vrijdag 13 mei 19.30 uur Huilend komt Kosmos aan in een witbesneeuwd dorp, ergens in Oost-Turkije. Wie hij precies is - een vluchteling? - blijft lang onduidelijk, maar wanneer hij een jongetje van de verdrinkingsdood redt, denken de dorpelingen dat hij een wonderdoener is. Zijn gedrag is er naar: hij schijnt nooit te eten (behalve suiker) of te slapen, hij klimt in bomen om vogelkreten te slaken. Hij heeft de gaven van een genezer, en zieken en gebrekkigen stromen toe. En dan verrast hij de dorpelingen met de boodschap dat hij naar liefde zoekt. Wanneer er iets moois groeit tussen Kosmos en Neptün, de oudere zus van het geredde jochie, vinden er tegelijk diefstallen uit de dorpswinkeltjes plaats. Iedereen keert zich van hem af, en Kosmos moet huilend het dorp verlaten.
Dit metaforische sprookje won de hoofdprijs op het Golden Apricot International Film Festival 2010, zoals het ook al de prijzen voor Beste film, regie, camera en geluid op het (Turkse) Golden Orange Festival in Antalya had veroverd. Reha Erdem, die al zijn films naar eigen scenario’s maakt, studeerde eerst geschiedenis in Istanbul, en vervolgens kunstgeschiedenis en film in Parijs. In 1989 maakte hij zijn regiedebuut met de Frans-Turkse coproductie A ay (Oh moon). Reha Erdem / Turkije/Bulgarije 2009 Met Sermet Yesil, Türkü Turan, Hakan Altuntaş, Sabahat Doganyilmaz 122 minuten CinemaScope Turks gesproken, Engels ondertiteld GAIFF 06
the street days
De 45-jarige Checkie was ooit een respectabele inwoner van Tbilisi, maar nu is hij werkloos en bovendien aan heroïne verslaafd. Wanneer hij door drie politieagenten wordt gearresteerd, hebben ze een deal voor hem: hij moet een vriend van zijn 16-jarige zoon aan de drugs helpen, zodat men diens vader - een invloedrijke politicus - kan blackmailen. Als hij meewerkt, krijgt hij een bom geld; als hij weigert, zal hij levenslang wegrotten in de gevangenis. Checkie zoekt wanhopig naar een uitweg uit dit duivelse dilemma.
MY JOY / SCHASTYE MOE Woensdag 11 mei 19.30 uur, zaterdag 14 mei 19.30 uur Vrachtwagenchauffeur Georgi is blij dat hij zijn overspelige vrouw weer vaarwel kan wuiven. De lange reis loopt echter uit op een ware hellevaart door de eindeloze vlaktes van het platteland van de Oekraïne. De alledaagse gekte van dit land - onder leiding van president Joesjtsjenko, die heilig is vergeleken met zijn Wit-Russische ambtsgenoot Loekasjenko, een onversneden maffiose communistische dictator - en ontmoetingen met uiteenlopende, maar altijd wause figuren openen voor Georgi een wereld die louter schijnt te bestaan uit angst, wreedheid en verraad. Uiteindelijk raakt hij zo meegezogen door de algemene criminaliteit dat hij bijna schuldeloos een moord pleegt. In ieder geval verliest hij er geen moment zijn nachtrust door.
Sergei Loznitsa, geboren in Belarus, heeft een zwarte parabel over contemporain Oekraïne gemaakt. Hij zal de situatie ongetwijfeld naar waarheid geschetst hebben, want na een intrigerende carrièrewending is hij uitgegroeid tot een doorgewinterd documentairemaker. Na zijn afstuderen aan het Polytechnisch Instituut in Kiev werkte hij tot 1991 als wetenschapper aan het Instituut voor Cybernetica èn, tegelijkertijd, als vertaler uit het Japans. Zijn studieuze kwaliteiten bewees hij nogmaals door in 1997 het diploma van de regieafdeling van de filmacademie VGIK in Moskou te behalen. Sinds 2000 is hij directeur van de Studio Documentaire Films in St. Petersburg. Hoewel hij in 2001 met zijn gezin naar Duitsland emigreerde, is hij niettemin in Rusland en de Oekraïne blijven werken. My joy is Loznitsa’s eerste speelfilm, die een intrigerende, maar natuurlijk ook oppervlakkige parallel biedt met Road movie, een film uit 1974 van Joseph Strick, over wie Filmhuis Den Haag onlangs een landelijk retrospectief heeft georganiseerd. Sergei Loznitsa / Oekraïne/Nederland/Duitsland 2010 Met Viktor Nemets, Catalin Dordea, Vladimir Golovin, Olga Shuvalova 128 minuten Russisch en Duits gesproken, Engels ondertiteld
THE BEsT Of GOLDEN APRICOT INTERNATIONAL fILM fEsTIvAL
ARMEENsE KORTfILMs & ANIMATIE
THE AUTUMN sUN Zondag 8 mei 17.00 uur, zondag 15 mei 19.30 uur
Na een les aan de dansacademie gaat een vrouw weer naar huis, terwijl zij vermoedt dat een jongeman haar volgt. Is haar gevoel terecht, of is het slechts verbeelding? Deze mini-speelfilm is geconcipieerd op muziek van Aram Khachatryan. Diana Kardumyan / Armenië 2006 / 6’ Met Yelena Pavlidi, Maria Divanyan
BOJO Donderdag 12 en zondag 15 mei 17.00 uur
Er was eens... een beertje dat iets heel wonderlijks meemaakte. Bojo werd pardoes door een hevige windvlaag door het raam van zijn huisje de wijde wereld in geblazen. En daar werd hij ooggetuige van het einde van een echte liefdesgeschiedenis. Mikayel Vatinyan studeerde drama in Yerevan en specialiseerde zich vervolgens in experimenteel toneel, met een voorliefde voor teksten van Bulgakov, Tsjechov en Cervantes. In 2000 was hij mede-oprichter van een avant-garde theater; zijn stukken wonnen prijzen op internationale festivals. Na een boek dat door hemzelf werd geïllustreerd, wilde hij zich aan film wagen: Bojo is zijn (animatie)debuut. Mikayel Vatinyan / Armenië 2007 / 13’
DINNER TIME Zaterdag 7 mei 21.45 uur, zondag 15 mei 17.00 uur
Wat gebeurt er allemaal als een doodarme familie met een hele sleep kinderen aan tafel gaat? Tijdens zijn studie filosofie raakte de regisseur ook verslingerd aan het filmmaken. Gor Baghdasaryan / Armenië 2006 / 3’
CHIENNE D’HIsTOIRE Zaterdag 7 mei 19.30, vrijdag 13 mei 17.00 uur
In Constantinopel rond 1910 barst het van de zwerfhonden. De nieuwe regering laat zich inspireren door het model van Westerse staatsvorming, en wil dit probleem als testcase radicaal aan te pakken. Europese experts stellen diverse vormen van ‘onthonding’ voor: zo kan er gelet worden op de economische waarde van huiden en vet. Uiteindelijk besluit de regering onverwachts tot een ouderwetse deportatie. In de aftiteling wordt duidelijk dat deze parabel stoelt op een waar gebeurde geschiedenis. In 1910 werden 30.000 honden gedeporteerd naar het eiland Oxia en daar aan hun lot overgelaten. Zo’n feitelijk regeltje zou een hoop inlevingsvermogen moeten oproepen, iets waarover Rudy Kousbroek een indringend essay had kunnen schrijven. Serge Avédikian heeft er een prachtige animatiefi lm met aquareltekeningen aan gewijd, die méér dan terecht een Gouden Palm op het festival van Cannes won. Serge Avédikian, geboren in 1955 in Yerevan, woont in Frankrijk sinds 1971. Na een opleiding aan de toneelacademie van Meudon speelde hij in klassiek en modern repertoire. Hij regisseerde zijn eerste documentaire in 1976 en richtte in 1988 zijn eigen productiemaatschappij op. Serge Avédikian / Frankrijk 2010 / 15’
THE ROAD Maandag 9 mei 19.30 uur, zondag 15 mei 15.00 uur
De weg laat elke passant onverstoorbaar toe, maar voor iedereen die er gebruik van maakt, en route naar een ongewisse toekomst, is diezelfde weg een last. Naira Muradyan volgde de kunstacademie en was werkzaam in de decorbouw voor theater en film. Nu werkt zij bij een tvproductiemaatschappij. Zij heeft meer dan tien kinderboeken geïllustreerd. Haar filosofische benadering in The road van de schier dwangmatige verplaatsingsdrift van de mens kreeg de prijs voor Beste animatie op het Golden Apricot IFF. Naira Muradyan / Armenië 2004 / 9’ GAIFF 07
The best of GOLDEN APRICOT international Film Festival 6 - 15 may 2011
INHOUD
Happy day...
03 Speelfilms & documentaires Beschrijvingen Erik Daams 03 The last tightrope dancer in Armenia Don’t look into the mirror 04 The border Opium war 05 Podiumgesprek On the other bank A room and a half 06 The street days Kosmos My joy 07 Kortfilms & animatie 08 Tentoonstelling Happy day... Zaven Khachikyan
FESTIVAL
Programma Rada Sesic Organisatie Gaby Brinkman / Leendert de Jong Marketing & Communicatie Hildert Raaijmakers / Michèle van der Plas
Foto’s van Zaven Khachikyan 6 t/m 15 mei
De tentoonstelling bestaat uit een selectie van 20 zwart/ wit afdrukken op groot formaat uit de serie Happy day.... Zaven Khachikyan is bezig met de voorbereidingen voor een publicatie van deze almaar uitdijende reeks in een fotoboek dat wel in full colour gedrukt zal worden. Khachikyan licht zijn selectie toe: “When you look at someone gloomy, you don’t consider his way of expressing sorrow. You seek for a reason. Why is he upset? Often, I get interested in what does make one happy. Then a question arises. How can a man feel happy, when there is sadness all over him, lack of money, even no money; when corruption has reached great proportions, and when there are revolutions in neighboring countries? And if you know why one feels sad, does it diminish the sadness from the world? As William Saroyan cites, ‘Everything was so sad that it seemed to be happy.’ When you see a happy man, you feel happy, yourself. And you spread joyfulness in your surroundings.”
Zaven Khachikyan wordt algemeen beschouwd als de meest vooraanstaande fotograaf van Armenië, zowel in journalistiek opzicht als bij vrij, creatief werk. Zeker na het uiteenvallen van de Sovjet Unie heeft hij zich ingespannen om de Armeense standaard bij de diverse uitingsvormen in zijn vakgebied te verhogen tot mondiaal niveau. Hij heeft zijn eigen stijl en hoge kwaliteitsnormen kunnen bewaren bij zowel commerciële toepassingen van fotografie in reclame en afficheontwerpen, als bij publiciteitscampagnes voor goede doelen. Khachikyan is medewerker van de belangrijkste kranten en tijdschriften in Armenië, en daarnaast is hij als freelancer actief voor internationale media zoals AP, TASS, Time, Paris Match, et cetera. In 1995 lanceerde hij een educatief initiatief om kinderen en jongeren vertrouwd te maken met traditionele en moderne media; hij richtte daarvoor in Yerevan het ‘Centrum voor Oost-West interculturele relaties’ op. Ook startte hij twee online fotografieforums waar jongeren hun composities of trainingsopdrachten kunnen posten. Khachikyans eigen foto’s zijn in een dozijn fotoboeken gepubliceerd door gerenommeerde instellingen zoals British Library, Paris-Musées en Indiana University Press. En wereldwijd zijn er solotentoonstellingen gewijd aan zijn werk dat de meest actuele technische mogelijkheden koppelt aan een eigenzinnige narratieve visie.
(Eind)redactie Erik Daams Vormgeving Jan Heijnen, Den Haag Beterengels.nl Jan Warndorff Druk DeltaHage, Den Haag Oplage 4.000 doordruk Foto omslag The last tightrope dancer in Armenia
happy day...
COLOFON
happy day...
02 Introductie Susanna Harutyunyan / Rada Sesic
Tentoonstelling
PROGRAMMA VR 06 19.30 ZA 07 17.00 19.30 21.45 ZO 08 15.00 17.00 19.30 MA 09 19.30 DI 10 19.30 WO 11 19.30
THE LAST TIGHTROPE DANCER IN ARMENIA Opening met regisseur Arman Yeritsyan en alle Golden Apricot-gasten DON’T LOOK INTO THE MIRROR / MI NAYIR HAYELUN met regisseur Suren Babayan THE BORDER / SAHMAN met regisseur Harutyun Khachatryan OPIUM WAR / AFYON SAVASI met regisseur Siddiq Barmak Podiumgesprek met alle gasten ON THE OTHER BANK / GAGMA NAPIRI met regisseur George Ovashvili A ROOM AND A HALF, OR A SENTIMENTAL JOURNEY TO MOTHERLAND / POLTORY KOMNATY ILI SENTIMENTALNOE PUTESHESTVIE NA RODINU met regisseur Andrei Khrzhanovsky THE STREET DAYS / QUCHIS DGEEBI KOSMOS MY JOY / SCHASTYE MOE
DO 12 17.00 19.30 VR 13 17.00 19.30 ZA 14 17.00 19.30 ZO 15 15.00 17.00 19.30
THE LAST TIGHTROPE DANCER IN ARMENIA DON’T LOOK INTO THE MIRROR THE BORDER KOSMOS A ROOM AND A HALF, OR A SENTIMENTAL JOURNEY TO MOTHERLAND MY JOY THE STREET DAYS OPIUM WAR ON THE OTHER BANK
KORTFILMS & ANIMATIE
THE AUTUMN SUN voor On the other bank BOJO voor The last tightrope dancer in Armenia op 12/5; extra voor Opium war op 15/5 CHIENNE D’HISTOIRE voor The border DINNER TIME voor Opium war THE ROAD voor The street days