programma April / Mei 2012 ..............................................................................................................................................................
In première
Elena Wuthering Heights The invader on the road
Festivals
Nordic Cinema Fantastisch Kinderfilm
Zwijgende film Asta Nielsen Knut Hamsun
Expo
Jeroen offerman kloont de douchescène uit psycho
in premiÈre
04 05 06 07
Elena Wuthering Heights The invader On the road en verder Anton Corbijn, inside out Hemel / Weekend / Take shelter / The last frontier / Aitá (Vader) / Leven? Of theater? / Omar m’a tuer / Alps (Alpeis) / The deep blue sea / Kauwboy / I wish (Kiseki) / Play / Café De Flore / Marley / Spetters / Elles Les bruits des glaçons / Oslo, August 31th On the road / Jiro dreams of sushi / L’hiver dernier speCiAle proGrAmmA’s
08 MtM on tour El premio / Justice for sale Film & debat/Portaal Erasing David Dag van Europa Neiges du Kilimandjaro 09 Upload cinema Not suitable for work Uitgelicht KABK Go short Even Geduld Alstublieft / Just a perfect day EXPO Jeroen Offerman: to Become, Shift, Transfer, Copy and Erase JANET LEIGH 10 Fantastisch Kinderfilm Festival dertien films en vele workshops nordiC CinemA
12 Deens Filmfestival acht nieuwe en klassieke films 14 In première Play / Oslo, August 31th Sigur Rós Heima / Inni 15 Zwijgende film & Levende muziek Asta Nielsen: Die Filmprimadonna + Die Börsenkonigin & Charles Janko Knut Hamsun: Reisje langs Sogne-fjord + Markens grøde & Wim van Tuyl Pophistorie Fenno goes Abba, and beyond 16 Cursus filmgeschiedenis Vier lezingen + Vampyr – der Traum des Allan Grey, Man on the roof (Mannen på taket), Mirakel, Bye bye blue bird ZAAL5 Restaurant ‘IKEA Hacks’ 18 Kinderklassiekers Tootletubs & Jyro (Turilas & jäära), De wereld van Sofie (Sophies verden), Samson & Sally (Samson og sally), Ronja de roversdochter (Ronja rövardotter), Rasmus en de landloper (Rasmus på luffen), Mirakel 19 English summary 20 Bezoekersinformatie / Colofon / Agenda van de speciale programma’s
Asta in de Haagse Dierentuin Het liefst zou ik even naar de Haagse Dierentuin gaan. U weet wel, die dierentuin op de hoek van de toenmalige Benoordenhoutseweg waar nu het Provinciehuis staat. Maar dan wel graag in het jaar 1920 en precies op het moment dat Asta Nielsen daar vertoeft. Zij was er tijdens haar toernee in Nederland. Ik zou haar graag de aapjes zien voeren en misschien mag ik dan ook even haar Deense hand schudden?
AstA nielsen
In 1920 was de toen 39-jarige Asta wereldberoemd – een verbluffende prestatie in een tijd dat televisie en internet nog betekenisloze woorden waren. Zij was de allereerste echte superster van Europa, een filmster met de bijnaam de Stille Muze, oftewel ‘the queen of the silent movies’. Filmfans uit Amerika en Europa lagen aan haar voeten, bioscopen kregen de naam Asta en voor vele kunstenaars was zij onbetwist een bron van inspiratie. Zo maakte de Nederlandse kunstenaar Pyke Koch bijvoorbeeld een portret van haar: ga dat zien in in het Centraal Museum te Utrecht. Asta had humor, was sterk en onafhankelijk. Zij dineerde ooit met Hitler die haar graag als symbool van het succes van nazi-Duitsland zag, maar zij bedankte voor de twijfelachtige eer en liet zich volgens de overlevering zelfs uiterst onbeleefde frases ontvallen. Zij had opvallend autonome ideeën in een tijd dat het nog jaren duurde voordat vrouwen kiesrecht kregen en van achter het fornuis vandaan mochten. Anno 1899. Asta is 18 jaar en ongetrouwd zwanger als zij zegt: “It seems very important to have a child, but not so much to have a husband.” Eén echtgenoot bleek later overigens niet genoeg. Asta trouwde drie maal in haar lange leven; 88 was zij toen zij, voor de laatste keer, haar 18 jaar jongere geliefde het ja-woord gaf. Toen ik Asta een paar jaar geleden voor het eerst op het witte doek zag, was ik onmiddellijk fan. Moeiteloos boeit zij met haar mimiek, ogen en stijl het hedendaagse publiek. Het is opvallend hoe ingetogen en ‘modern’ haar wijze van acteren is; geen moment krijg je het gevoel dat je 100 jaar terug in de tijd kijkt. Zo fijn dat wij in het Filmhuis met als aanleiding het Europese voorzitterschap van Denemarken onder de noemer ‘Nordic Cinema’ twee films van Asta gaan vertonen: Die Filmprimadonna van haar eerste echtgenoot Peter Urban Gad, een helaas slechts als fragment bewaard gebleven film uit 1913 waarin Asta zich als een superster met alle facetten van de filmproductie bemoeit, en Die Börsenkönigin uit 1916, een hoogst actuele film over een dreigend financieel bankroet waardoor haar luxueuze levensstijl op het spel staat. Beide films worden ‘live’ door Charles Janko aan de vleugel begeleid. Maar ook als u geen fan van Asta bent, of iets minder ver terug in de tijd wilt, kunt u van 10 t/m 20 mei in Filmhuis Den Haag terecht voor een aantal prachtige films uit het Noorden. Europa uit 1991 van Lars von Trier al eens gezien? Of de Oscar-winnende eetfilm Babette’s feast uit 1987 van Gabriel Axel? Of Sult (Hunger) uit 1966 van Henning Carlsen naar een roman van Knut Hamsun? Want terug naar de dierentuin in 1920 kan helaas niet, maar terugkeren naar 1913 of 1916, naar 1991, 1987 of 1966 via de film is een koud kunstje, en gelukkig een heel acceptabel – en comfortabel - alternatief.
Géke Roelink, directeur Filmhuis Den Haag
..........................................................................................................................................................................................................................
Inhoud
.........................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................... 02
Actueel
Mooie momenten voor Manon Manon Bovenkerk is programmeur Speciale programma’s in ZAAL5 van Filmhuis Den Haag, en zit dus dicht bij het vuur. Daarnaast is zij beeldend kunstenaar, en gaat zij regelmatig naar spraakmakende tentoonstellingen en opmerkelijke events. Zo was zij kortgeleden bij Go Short in Nijmegen en binnenkort op de Internationale Kurzfilmtage 58 in Oberhausen, maar in haar Top-3 lijstje is daarvan nog geen spoor te bekennen. Haar keuze is immers ‘beperkt’ tot wat er binnenkort hier in huis te zien zijn: geniet mee met Manon!
➊ Wuthering Heights Met stip op 1: de nieuwste verfilming naar de roman van Emily Brontë, van de Britse regisseur Andrea Arnold die eerder het magistrale Red Road maakte. Wuthering heigts is een moeilijke, cerebrale film, meer vormexperiment dan een historisch kostuumdrama. Arnold maakt radicale keuzes in haar bewerking van Emily’s beroemde roman: zo wordt Heathcliff gespeeld door een zwarte jongen/man, gaat de film bijna helemaal over de kindertijd van de personages, en wordt het laatste deel van het boek buiten beschouwing gelaten. Hoewel de vorm soms wat gekunsteld overkomt, kwam de film bij mij aan als een mokerslag. De heidevlaktes, de wuthering heights, zijn nog nooit zo desolaat in beeld gebracht.
➋ Tijdens Nordic Cinema draaien er twee producties van en over de Ijslandse formatie Sigur Rós: Heima en Inni. De films zijn elkaars tegenpolen: waar Heima de band plaatst in het perspectief van hun thuisland Ijsland en net zo breed uitwaaiert als het landschap, focust Inni op de ervaring van zowel band als publiek tijdens de live-optredens, wat een zeer intieme, bijna claustrofobische sfeer met zich brengt. Twee kanten van een muzikaal avontuur.
➌ In de nazomer gaat Blondes van start, een themaprogramma van het Filmhuis naar aanleiding van de 50ste sterfdag van de blondine aller blondines: Marilyn Monroe. Ik hoop dat daarin ook mijn favoriete Marilyn-film draait: The misfits, geregisseerd door John Huston (1961). Marilyn worstelde met alcohol en drugsgebruik en haar huwelijk met Arthur Miller, die het script had geschreven, stond tijdens de opnames op springen. Het was de laatste film die zij en haar medespeler Glark Gable zouden maken: Gable stierf tien dagen na de opnames, Marilyn anderhalf jaar later. Deze tragische omstandigheden worden in de film weerspiegeld. Marilyn speelt een vrouw die om haar scheiding te vergeten optrekt met een groepje cowboys in de woestijn van Nevada. Huston ontkracht de mythe van het Amerikaanse Westen en brengt tegelijkertijd een ode aan een verdwijnende wereld en aan overbodig geworden mensen. Gefilmd in prachtig zwart-wit, met een belangrijke rol voor het onherbergzame woestijnlandschap.
Vrienden VAn FilmHuis den HAAG Onze Vrienden hebben een streepje vóór. Let op het speciale logo in dit Magazine: 2 kaartjes voor de prijs van 1! In april en mei gelden de onderstaande aanbiedingen. Film & debAt
Zondag 15 en 24 april Politiekbewuste Vrienden nemen kosteloos hun eigen vriend(in) mee naar een ‘movie that matters’: El premio, een speelfilm over de wrange erfenis van de Argentijnse junta, en Erasing David, een docu over een Britse journalist die probeert te ontsnappen aan het verstikkende net dat toezichtcamera’s, zoekmachines op internet en databases over John Regular en Jan Modaal heen werpen. Zie pag. 09. Soms hoef je niet eens Vriend te zijn om iets voor niets te bekomen: Les neiges du Kilimandjaro is gratis voor iedereen, want dit is een cadeautje in het kader van de Dag van Europa (9 mei), en ook Justice for sale is gratis voor iedereen, want dit is een openluchtvoorstelling op het Spuipleintje op 7 juni. ZWijGende Film & leVende muZiek
..........................................................................................................................................................................................
Workspace is de jaarlijkse projectprijsvraag van Filmhuis Den Haag waarbij de grenzen van film worden verkend. Creatieven uit heel Nederland en uit alle beeldende disciplines kunnen een voorstel indienen voor een nieuwe installatie waarmee de aard en werking van film wordt onderzocht. De deadline voor inzendingen is verlengd: je hebt nog tot vrijdag 13 april de tijd om je voorstel in te dienen. Meer informatie: www.workspace12.nl
..........................................................................................................................................................................................................................
BNG Workspace projectprijs: inschrijving verlengd!
Maandag 16 april en 21 mei Onze Vrienden nemen altijd gratis hun vriend(in) mee naar deze klassiekeravonden: twee zielen & één gedachte, dat klinkt unisono! Zie pagina 15 voor een hommage aan Asta Nielsen en de verfilming van het monumentale Markens grøde, waarmee Knut Hamsun de Nobelprijs voor de Literatuur verdiende. De avonden worden aan de vleugel begeleid door respectievelijk Charles Janko en Wim van Tuyl. deens FilmFestiVAl
Donderdag 10 t/m zondag 20 mei Een uitgelezen kans voor Vrienden om met z’n tweeën voor één prijsje een toeristisch/cinefiel tripje te boeken naar een recente speelfilm en twee dito documentaires, plus vijf klassiekers (vanaf 1966 tot 1991). Met dank aan Det Danske Filminstitut, het Kulturministeriet en de Ambassade van Denemarken! Zie pagina 12/13.
Bent u nog geen Vriend van Filmhuis Den Haag? Draagt u ons wel een warm hart toe? Wilt u ook regelmatig uitgenodigd worden voor bijzondere evenementen en profiteren van aanbiedingen? Word dan nu Vriend! Behalve een vaste korting op alle films in het Filmhuis ontvangt u tweemaandelijks het FilmhuisProgramma thuis. Meer informatie vindt u op onze website www. filmhuisdenhaag.nl. Ook kunt u bij onze kassa terecht voor meer informatie.
justiCe For sAle
03
Hemel VANAF 29 MAART Acht episodes uit het leven van een jonge vrouw. Hemel is opgevoed door haar vader; zij weet dat haar moeder kort na haar geboorte stierf, maar niet dat zij zelfmoord pleegde. De herinnering aan haar moeder is alleen aanwezig in de ongewone naam die zij van haar meekreeg. Met Gijs, een charmante veilingmeester, onderhoudt zij een symbiotische relatie. ✍ Lees verder op onze website Sacha Polak / Nederland 2011 Met Hannah Hoekstra, Hans Dagelet, Rifka Lodeizen 83 minuten Nederlands gesproken
Weekend VANAF 5 APRIL Dromerige beelden passen bij het überromantische liefdesverhaal van een toevallige ‘one night stand’ in een gay club, die uitgroeit tot een meeslepend weekend vol drank, drugs, seks en openhartige gesprekken èn iets moois: de dertigers Russell (verlegen) en Glen (extravert) besluiten zich onvoorwaardelijk aan elkaar te committeren. Weekend won in Rotterdam de MovieSquad Award 2012! De jongerenjury koos voor Weekend boven de nominaties van Lena en Play. In het juryrapport werd over Weekend gezegd: “Subtiel en realistisch zijn de twee woorden die dit liefdesverhaal het beste omschrijven. Het mooie acteerwerk, prachtige licht en oprechte gesprekken maken het tot een pure en fascinerende film om te kijken, zelfs de seksuele scenes. Het einde klopte helemaal!” ✍ Lees verder op onze website Andrew Haigh / GB 2011 Met Tom Cullen, Chris New, Laura Freeman 96 minuten Engels gesproken, Nederlands ondertiteld
Take shelter VANAF 5 APRIL Een ongewone combinatie van twee genres, een horror-soap. Curtis La Forche is een perfecte vader voor zijn dove dochtertje Hannah, de ideale echtgenoot van de nuchtere Samantha, een toegewijde werknemer van een boorfirma, een loyale vriend en de Christelijke steunpilaar van een hechte dorpsgemeenschap. Hij heeft een perfect leven, tot hij apocalyptische visioenen krijgt. ✍ Lees verder op onze website Jeff Nichols / USA 2011 Met Michael Shannon, Tova Stuart, Jessica Chastain 120 minuten Engels gesproken, Nederlands ondertiteld
THE LAST FRONTIER VANAF 5 APRIL Na bijna 100 jaar socialisme - de Mongoolse Volksrepubliek werd in 1924 uitgeroepen, als tweede marxistischleninistische staat ter wereld na de Sovjet-Unie - ontdekt Mongolië weer zijn eigen spirituele erfenis van sjamanisme en boeddhisme. De uit Congo afkomstige rooms-katholieke pater Gaby Bamana heeft na vijftien jaar van verspreiding van het Woord en van actieve
04
In première
Elena VANAF 29 MAART
Vladimir is rijk, hard, egoïstisch en afstandelijk, typisch een geslaagde Russische zakenman, terwijl Elena een pragmatische en volgzame vrouw is die vroeger als verpleegster werkte. Ze hebben elkaar ontmoet in het ziekenhuis, waar hij haar patiënt was. Ze wonen in Vladimirs appartement in Moskou, strak vormgegeven alsof het de showroom van een trendy meubelzaak is. Hun huwelijk lijkt niet erg warm: zij fungeert meer als verzorgster. Zelf doet Vladimir niet veel meer dan voor de televisie zitten, natuurlijk een enorm flatscreen. Beiden hebben een kind uit een vorig huwelijk.
Elena’s zoon Sergej is werkloos en niet in staat om zijn gezin te onderhouden; bij voorkeur staat hij op het balkon van zijn vervallen flatgebouw bier te hijsen en naar beneden te spugen. Zijn vrouw is zwanger van hun derde kind. Sergej vraagt zijn moeder telkens weer om geld, en zij geeft het telkens weer, vooral omdat zij zich betrokken voelt bij het lot van haar kleinkinderen. Het moet stiekem, want Vladimir keurt Elena’s aalmoezen af omdat hij geen geld in deze bodemloze put wil stoppen. Sasha, de oudste kleinzoon, is bijna klaar met de middelbare school; hij heeft voor zichzelf geen enkel beeld van een nuttige toekomst en lijkt vooral geïmponeerd door het materiële succes van de leiders van straatschoffiesbendes uit hun achterstandswijk. Ook Vladimirs dochter Katya heeft niets om handen. Zij is een losbandige jonge vrouw die zichzelf op een strikt dieet van “eten, sex, en drugs en alcohol, maar alleen in het weekend” heeft gezet. Haar indolentie lijkt veroorzaakt door haar eigen onvrede met de loze leegte van haar omgeving, maar dit belet haar niet op de zak van papa te teren. En Vladimir accepteert dit van haar wel, hoewel Katya een erg afstandelijke relatie met hem onderhoudt. Na een hartaanval belandt Vladimir in het ziekenhuis, wat een tedere (maar korte) reünie met zijn dochter veroorzaakt. Weer thuis vertelt hij Elena dat hij erover prakkizeert om Katya als enige erfgenaam van zijn fortuin aan te duiden. Elena’s hoop om haar zoon financieel te kunnen blijven bijstaan wordt daardoor erg onzeker, om nog maar te zwijgen van haar eigen comfortabele levensstijl. De ingesleten verhoudingen exploderen, wanneer Sasha alleen de militaire dienstplicht kan ontlopen door een studieplaats aan de universiteit via steekpenningen te regelen.
.......................................................................................
VANAF 22 MAART Anton Corbijn is een van invloedrijkste visueel kunstenaars in de popcultuur. Klaartje Quirijns volgde hem drie jaar in zijn werk als fotograaf, filmmaker en ontwerper. Hij leverde als fotograaf een grote bijdrage aan het imago van Joy Division, U2 en Depeche Mode. Voor iemand die omringd wordt door beroemde VIP’s, is Corbijn verrassend ongeïnteresseerd in rijkdom en bekendheid. ✍ Lees verder op onze website Klaartje Quirijns / Nederland 2012 80 minuten Nederlands en Engels gesproken
.........................................................................................................................................................................................................................
Anton Corbijn, inside out
De ‘minimal’ muziek van Philip Glass (Symphonie No.3, movement III) popt slechts op vier momenten tevoorschijn, maar dit past perfect bij de morele modulaties in het door Andrej Zvjagintsev zorgvuldig gecomponeerde scenario. Zijn derde film kreeg op het festival van Cannes de Speciale Juryprijs van de cinematografisch meest interessante sectie ‘Un certain regard’, en in Gent de Grote Prijs. Zijn voorgaande films, het Tarkovski-achtige The return / Vozvrasjtsjenie (2003) en The banishment / Iznagie (2007), worden algemeen als moderne klassiekers beschouwd. Ook Elena heeft al een reeks internationale festivalprijzen gewonnen, waarbij hoofdrolspeelster Nadezhda Markina vaak als ‘Beste actrice’ werd gehuldigd. Waren Zvjagintsevs beide voorgaande films nogal metafysisch van aard, Elena biedt een bitter - maar vooral beeldend - commentaar op sociale ontwikkelingen, niet alleen in Rusland maar overal in de contemporaine wereld. Elena’s oppervlakkige streven naar harmonie kan simpelweg vermorzeld worden door spontane chaos. Zo zei Zvjagintsev in een interview in Cannes: “They are like barbarians. They impose their rules of life into every sphere they enter. This is how they will behave. I even thought about giving the film a different title, even though the title Elena existed from the start.” Hij liet in het midden of die “barbaren” bij de haute bourgeoisie te vinden zijn of juist bij de cultureel minder gepriviligeerden. Andrej Zvyagintsev / Rusland 2011 Met Nadezhda Markina, Andrej Smirnov, Elena Lyadova, Alexej Rozin, Evgenia Konushkina 109 minutes Russisch gesproken, Nederlands ondertiteld
Een boer uit de heidevelden van Yorkshire ontmoet tijdens een bezoek aan Liverpool een arme straatjongen. Hij ontfermt zich over hem: Heathcliff wordt opgenomen in de familie Earnshaw. In de loop der jaren ontwikkelt hij een obsessieve relatie met zijn jongere pleegzus. Klinkt bekend, nietwaar? Het gaat hier om een verfilming van een van de populairste en invloedrijkste romans aller tijden uit de Engelse literatuur. Het is het relaas over de gebeurtenissen in de families Linton en Earnshaw, waarin de hoofdpersoon uit rancune tweespalt en verderf zaait. Dat werkt door in volgende generaties en uiteindelijk gaat bijna iedereen eraan ten onder.
Andrea Arnold scoorde meteen internationaal succes met haar twee eerste films Red Road en Fish tank, die beide de Juryprijs in Cannes wonnen. Met haar derde productie neemt zij een verrassende afslag. Zij verfilmde Emily Brontë’s Wuthering Heights zoals het verhaal bedoeld is: duister, rauw sensueel en destructief. Woorden klinken nauwelijks, ogen zien ogen, huid raakt huid als niemand kijkt en ondertussen slaat de ziedende regen neer. De heide lijkt een ontoegankelijk terra incognita, waar de landhuizen uit de originele tekst vervangen zijn door gammele, van de buitenwereld geïsoleerde boerderijen. Arnolds eigen kennismaking met Emily’s klassieker ging via de film: als kind zag zij de Hollywoodversie van William Wyler uit 1939 met Laurence Olivier en Merle Oberon, en pas als tiener las zij het boek: “I was surprised because it wasn’t quite the love story I had grown to expect. It was a much darker, stranger, more profound thing.” Woeste Hoogten is de enige roman van Emily Brontë. Zij stierf achttien maanden na de publicatie, maar had niet het genoegen gesmaakt: het boek verscheen in 1847 onder het pseudoniem Ellis Bell. Een tweede, postume editie werd uitgebracht onder redactie van haar zus Charlotte. In eerste instantie werd het boek niet goed ontvangen: critici noemden het een mindere en grovere versie van Charlotte’s Jane Eyre. Later ging men de innovatieve vertelwijze waarderen en nu luidt het algemene oordeel dat Emily beter en origineler schreef dan haar zussen Charlotte en Anne. “I have never liked the idea of adaptations,” zei Arnold, die niettemin het scenario van Olivia Hetreed nogmaals
.........................................................................................................................
VANAF 12 APRIL
bewerkte. “A book is such a different language to film and they are often complete as they are, so I have really surprised myself by attempting one. And what a book to pick”, merkte zij met een sardonische gilmlach op. “It’s gothic, feminist, socialist, sadomasochistic, Freudian, incestuous, violent and visceral. Trying to melt all that together into a film is an ambitious and perhaps foolish task. Any attempt will never do the book justice. But it was like I had no choice. Once the idea was in my head I could not put it down.” En inderdaad kwam zij voldoende problemen tegen. “It’s a massive thing to take on what may be the most read English book, and everyone has an opinion on it. We wanted to make it in a way that hadn’t been done before, because obviously there had been many film and television adaptations. You can’t do it without being different, otherwise what’s the point? Arnold ziet niet alleen de gebruikelijke ‘onsterfelijke liefde’, maar ook ‘extreme emotionele wreedheid, lichamelijk geweld, verterende obsessie en volledig isolement, kortom een onafwendbare tragedie’. Zij benadrukt Heathcliffs ongeremde, destructieve energie, en haar visie maakt hem tot een nog afwijkender buitenstaander dan hij gewoonlijk al is, door de rol te geven aan een zwarte acteur. De natuur moest een belangrijke rol spelen in haar Wuthering Heights, meende Arnold. “Nature can be both beautiful and comforting but also brutal, selfish, furious and destructive. We are part of it, not separate from it, despite how we live. We are animals, and not always as in control as we think we are. Heathcliff is a force of nature.” Om dezelfde reden speelt geluid een grote rol, zozeer dat Arnold besloot om de gebruikelijke muzikale score compleet te vermijden. In plaats daarvan vroeg zij de Franse sound designer Nicholas Becker om de beelden te begeleiden met natuurgeluiden. “I wanted to hear everything, the animals, the wind, the kicking, the slapping, the whipping, the yelping, the screams, the crying, the pain.” Dit, gekoppeld aan het perfect in toon gehouden camerawerk, betekent dat zelden de sfeer van het preindustriële Britse platteland zo fraai is opgeroepen. Andrea Arnold / GB 2011 Met Solomon Glave/James Howson, Shannon Beer/Kaya Scodelario, Paul Hilton, Oliver Milburn 128 minuten Engels gesproken, Nederlands ondertiteld
.........................................................................................................................................................................................................................
Wuthering Heights
barmhartigheid in de wezen- en armenzorg het punt bereikt waarop zijn geloof in de missie hem in de steek laat. Floris-Jan van Luyn / Nederland 2012 60 minuten Mongools gesproken, Nederlands ondertiteld
Aitá / Vader VANAF 12 APRIL “Hipnotica enigmatica”, kopte Cahiers du cinéma, en het juryrapport van FICUNAM, een nieuw filmfestival in Mexico City, luidde: “For the best film we have selected a feature that bravely collapses the usual distinctions we make between fictional, nonfictional, and experimental cinema. The best film award goes to Aitá (Father) by José María de Orbe.” Het moge duidelijk zijn, hier is iets bijzonders aan de hand. Het is een prachtige, meditatieve ode aan de geschiedenis en de identiteit van een locatie, een tot film gestolde ‘lieu de mémoire’. In alle hoeken en kieren van een groot, leegstaand huis in het Baskische dorp Astigarraga, gebouwd als een fort, ligt de historie van het pand en zijn bewoners verscholen. ✍ Lees verder op onze website José María de Orbe / Spanje 2010 Met Luís Pescador, Mikel Goneaga 86 minuten Spaans gesproken, Nederlands ondertiteld
Leven? Of theater? VANAF 12 APRIL ‘Leben? oder Theater? Ein Singespiel’, noemde Charlotte Salomon (Berlijn 1917 – Auschwitz 1943) haar uit meer dan zevenhonderd gouaches bestaande magnum opus, dat zij vlak voor haar deportatie aan een arts in bewaring gaf met de woorden “Bewaar dit goed, het is mijn hele leven!” Tijdens de voorbereidingen voor zijn speelfilm Charlotte (1981) kreeg Frans Weisz een nooit gepubliceerde brief uit handen van Charlottes stiefmoeder Paula Salomon-Lindberg, met het verzoek de inhoud niet in de film te gebruiken. In deze brief, gericht aan haar grote liefde, beschrijft Charlotte de omstandigheden waarin haar kunstwerk tot stand kwam en doet zij een ontroerende bekentenis. Dertig jaar later geeft Weisz in een documentaire opnieuw een fascinerend beeld van Charlottes leven. ✍ Lees verder op onze website Frans Weisz / Nederland 2012 84 minuten Nederlands, Duits en Engels gesproken, Nederlands ondertiteld
Omar m’a tuer VANAF 19 APRIL In juni 1991 sprak iedereen in Frankrijk over de affaire-Ghislaine Marchal. Op 2 februari 1994 werd Omar Raddad veroordeeld tot 18 jaar gevangenisstraf vanwege de moord op de welgestelde weduwe. Zijn werkgeefster was dood gevonden in de kelder van haar villa. Op de muur stonden de grammaticaal incorrecte woorden Omar m’a tuer (Omar heeft mij vermoorden), met bloed geschreven. Daarmee was het duidelijk dat Omar de moordenaar moest zijn, hoewel hij analfabeet was. ✍ Lees verder op onze website Roschdy Zem / Marokko/Frankrijk 2011 Met Sami Bouajila, Denis Podalydès, Maurice Bénichou 85 minuten 35mm Frans en Arabisch gesproken, Ned. o.t.
Alps / Alpeis VANAF 19 APRIL Net als Yorgos Lanthimos’ absurdistische en veelgeprezen regiedebuut Dogtooth uit 2008 staat Alps bol van de bizarre momenten en droogkomische teksten. Een verpleegster, een paramedicus, een gymnaste en haar trainer benaderen rouwende nabestaanden met een opmerkelijk voorstel: ze zijn in te huren als tijdelijke stand-in van de overledene. Ze noemen zichzelf Alpen, en dus heet hun leider Mont Blanc. Het exclusieve
05
VANAF 19 APRIL In het naoorlogse Engeland leidt Hester een bevoorrecht leven als echtgenote van rechter Sir William Collyer, een stijve magistraat. Wanneer zij halsoverkop verliefd wordt op de jonge, voormalige piloot Freddie, zet zij alles op het spel. ✍ Lees verder op onze website Terence Davies / GB 2011 Met Rachel Weisz, Tom Hiddleston, Simon Russell Beale 98 minuten Engels gesproken, Nederlands ondertiteld
Kauwboy VANAF 19 APRIL De 10-jarige Jojo neemt op een dag een kauwtje mee naar huis. Hij houdt de jonge vogel voor zijn vader verborgen, want Ronald heeft nadrukkelijk laten merken dat hij geen dieren in huis wil hebben. ✍ Lees verder op onze website Boudewijn Koole / Nederland 2012 Met Rick Lens, Loek Peters, Cahit Ölmez, Susan Radder 90 minuten Nederlands gesproken
I wish / Kiseki (HET WONDER) VANAF 26 APRIL De 12-jarige Koichi woont met zijn moeder bij zijn grootouders in het dorp Kagoshima, in het zuiden. Zijn broertje Ryunosuke woont bij zijn vader, een rockmuzikant die naam wil maken, in Fukuoka, in het noorden. Sinds de scheiding van hun ouders heeft Koichi heeft maar één wens: de hereniging van het gezin. ✍ Lees verder op onze website Hirokazu Kore-eda / Japan 2011 Met Koki Maeda, Ohshirô Maeda, Ryôga Hayashi 123 minuten Japans gesproken, Nederlands ondertiteld
Play VANAF 3 MEI De beschrijving van deze film van de Zweedse regisseur Ruben Östlund over stereotype beeldvorming – en dus garant voor controversiële meningen – staat bij Nordic cinema op pagina 14.
Café De Flore VANAF 3 MEI Café de Flore is een gecompliceerd, bovennatuurlijk verhaal, gescheiden door locatie en tijd, maar verbonden door diepgang en mysterie. Op de soundtrack is de IJslandse band Sigur Rós prominent te horen. De Frans-Canadese regisseur Jean-Marc Vallée vertelt twee vervlochten, epische liefdesgeschiedenissen. ✍ Lees verder op onze website Jean-Marc Vallée / Canada 2011 Met Kevin Parent, Évelyne Brochu, Hélène Florent, Vanessa Paradis, Marin Gerrier 120 minuten Frans en Engels gesproken, Ned. o.t.
MARLEY VANAF 10 MEI Een documentaire over Bob Marley, aartsvader van de Rasta-reggae. Kevin MacDonald / USA 2011 ?? minuten
06
In première The invader L’envahisseur VANAF 24 MEI
In de hypnotiserende openingsscène van The invader, die refereert aan Gustave Courbets controversiële schilderij L’origine du monde (nota bene uit 1866), loopt het Belgische topmodel Hannelore Knuts starnakelbloot over het naaktstrand, wanneer de badgasten verrast toezien hoe enkele in doodsnood verkerende Afrikaanse bootvluchtelingen aanspoelen. De woordenloze scène spreekt boekdelen. Het lot brengt een van hen, Amadou, naar Brussel, waar hij verstrikt raakt in de netten van mensenhandelaars die hem ondanks zijn zelfverzekerdheid alle hoop ontnemen. Hij gaat illegaal aan de slag op een bouwplaats. “Je bent hier niets, helemaal niets”, krijgt hij direct te horen van zijn louche baas. Straathandel levert ook weinig op. Maar op een dag ontmoet hij Agnès, een ravissante, rijke en blanke zakenvrouw die zich aangetrokken voelt tot de charmante Amadou. Hij beschouwt haar als zijn reddende engel en droomt meteen van een prachtige, zorgeloze toekomst met haar. Die illusie wordt snel doorprikt, want Agnès verbreekt na de opwinding van een eerste erotische bevrediging elk contact met Amadou. Het aards paradijs blijkt de hel en Amadou vervalt in destructief geweld.
Met het openingshot in zijn speelfilmdebuut - als opmaat voor een openingsscène die eveneens ongetwijfeld voor vele bespiegelingen en verhitte debatten zal zorgen - heeft de Vlaamse videokunstenaar en kortfilmmaker Nicolas Provost een zwarte en trotse gelukszoeker geboren laten worden in het schuim van de zee, gadegeslagen door een rooomblanke Aphrodite. Pas in 1995 werd L’origine du monde, na aankoop door het Parijse Musée d’Orsay, voor het eerst aan het publiek getoond. Er waren plannen om het schilderij af te drukken op de omslag van de catalogus bij de tentoonstelling, maar het zal weinig kunstliefhebbers verbazen dat de uitgever weigerde aan die opdracht mee te werken. De tijden lijken veranderd. The invader is bekroond op het filmfestival van Gent met de Jo Röpke Award voor jong Vlaams Filmtalent en in Genève op het Cinéma tous écrans met de prijs voor beste regisseur. Heel knap hebben Provost en cameraman Frank van den Eeden gebruik gemaakt van weerspiegelingen en reflecterende opnames door en via glas om de kille, ongenaakbare schoonheid van een Europese metropool te verbeelden. Amadou’s vastbeslotenheid om deze glamour te veroveren, desnoods met seks en/of geweld, leidt tot een meeslepende thriller. Nicolas Provost / België 2011 Met Issaka Sawadogo, Stefania Rocca, Hannelore Knuts, Serge Riaboukine, Dieudonné Kabongo, Tibo Vandenborre 95 minuten Frans gesproken, Nederlands ondertiteld
..........................................................................................................................................................................................................................
The deep blue sea
..........................................................................................................................................................................................................................
genootschapje mag niets over hun bezigheden verklappen aan niet-Alpen. In hun vrije uren doen ze alsof ze de geliefde dochter, man of vriendin zijn, naar eigen zeggen om het rouwproces te vergemakkelijken. Maar of dit rollenspel echt zo gezond is, valt ernstig te betwijfelen. ✍ Lees verder op onze website Yorgos Lanthimos / Griekenland 2011 Met Aggeliki Papoulia, Aris Servetalis, Johnny Vekris 93 minuten Grieks en Engels gesproken, Ned. o.t.
VAnAF 24 mei
Wanneer het begon, voor mij? Ver na het hoogtepunt van de Beat Generation, in 1970, met een voor vijf gulden gekocht exemplaar van On The Road in een tweedehands boekwinkel. En daarna volgden nog Kerouacs The Dharma Bums en Desolation Angels, en Allen Ginsbergs Howl en Kaddish, en biografieën over Kerouac en zijn maatjes, geschreven door Ann Charters of, nog intiemer, een ‘oral biography’ met bijdragen van iedereen die met nauwelijks verhulde identiteit in Jacks boeken had gefigureerd, en natuurlijk enkele films, zoals Pull my daisy dat Robert Frank in 1959 met een jazzy tempo en bizarre jump cuts had gedraaid op basis van een half afgeschreven scenario van Kerouac, die overigens alleen met een voice over te horen was, terwijl Ginsberg, Orlovsky, Corso en David Amran de waargebeurde anekdote van het bezoek van een katholieke bisschop uit Zwitserland aan het huis van Neal en Carolyn Cassidy met veel lol en meligheid naspeelden, wat het des te spijtiger maakt dat dit de enige ‘speelfilm’ is gebleven waarin die beroemd geworden beatniks zelf optreden overigens zorgde de semi-clandestiene vertoning van die 28 minuten durende kortfilm op het festival van Rotterdam voor een typische Beat-rel, toen de 16mm kopie gestolen leek en alle filmliefhebbers in het gebouw gefouilleerd dreigden te worden, tot iemand ontdekte dat het spoeltje achter de verwarming was gevallen - want Heart beat, gebaseerd op Carolyn Cassidy’s boek over haar heen en weer zwervende en rondneukende (ex)man dat in 1980
...........................................................................................................................................................................................................................
Foto VAn Allen GinsberG: jACk kerouAC op brAndtrAp, neW york 1953
...........................................................................................................................................................................
on the road
geregisseerd werd door John Byrum met Nick Nolte, Sissy Spacek en John Heard (als Kerouac) in de hoofdrollen, telt eigenlijk niet mee in de hagiografische nalatenschap van de “king of the beat generation”, vooral omdat er wel één boek van de gekwelde schrijver is verfilmd, The subterraneans, waarvan producer Arthur Freed voor een schijntje de filmrechten had verworven en dat hij in overeenstemming met de geest van het boek als een ‘artistieke’ productie in zwart/wit wilde verfilmen, maar dat op bevel van MGM in 1960 in Metrocolor en CinemaScope werd opgenomen, terwijl de casting van George Peppard (als Leo Percepied, Kerouacs pseudoniem in het boek èn een doorzichtige verwijzing naar zijn Oedipuscomplex) samen met de lelieblanke Leslie Caron de voor die tijd gedurfde interraciale relatie op klassiek-Hollywoodse wijze onschadelijk had gemaakt, met als consequentie een beroerde film waarvoor de reclameslogan nog wel het beste bewijs vormt: “These are The Subterraneans Today’s Young Rebels - who live and love in a world of their own. This is their story told to the hot rhythms of fabulous jazz!” Die film is op zaterdag 27 april 1991 in het Haags Filmhuis vertoond, als een illustratie bij een van de fameuze feesten van Willy Jolly. En dan is er nu, eindelijk, On the road - de film. Jack Kerouac schreef een min of meer autobiografische roman over zijn reizen tussen 1947 en 1950 dwars door de USA, met een uitstapje naar Mexico. Het boek werd voor het eerst uitgegeven in augustus 1957, en groeide uit tot dé Beat-bijbel! Bovenstaande alinea is in één lange regel geschreven, als een eerbewijs aan de koortsachtige drift waarmee Kerouac het boek had geschreven: hij had een rol telexpapier in zijn typewriter gedraaid en ademloos 120.000 woorden zonder paragrafen getikt. Op pagina 9 staat Kerouacs motto verstopt: “The only people for me are the mad ones, the ones who are mad to live, mad to talk, mad to be saved, desirous of everything at the same time, the ones who never yawn or say a commonplace thing, but burn, burn, burn like fabulous yellow roman candles.” En ‘toevallig’ eindigt de trailer van 97 seconden van On the road juist met dit citaat. Op moment van schrijven is de trailer het enige wat bekeken kan worden, maar deze ‘finale’ geeft enige hoop op een goede film. De filmrechten zijn sinds 1968 in handen van Francis Ford Coppola. Diverse keren waren er vergevorderde plannen voor verfilming, die echter telkens ver voor de daadwerkelijke productiefase weer werden afgeblazen. In 2005 benaderde Coppola regisseur Walter Salles en scenarist José Rivera (beiden bekend van de verfilming van Che Guevara’s The motorcycle diaries) en HOERA, eindelijk kunnen we binnenkort op pad naar de bioscoop om On the road te zien. HET WORLD WIDE WEB GONST NU AL/NOG STEEDS VAN DE GERUCHTEN. Zo is er ook het gerucht dat Big Sur, Kerouacs ‘sequel’ op On the road, door Michael Polish verfilmd zal worden, met Jean-Marc Barr en Josh Lucas als respectievelijk Kerouac/Duluoz en Neal Cassady. Er is dus heel wat om naar uit te kijken. Walter Salles / USA 2011 Met Sam Riley, Garrett Hedlund, Kirsten Dunst, Viggo Mortensen, Kristen Stewart ?? minuten Engels gesproken, Nederlands ondertiteld
spetters VANAF 10 MEI Drie brommernozems willen motorcrosser worden. Dat leidt tot stuntwerk van behoorlijk niveau, totdat een van de jongens een ongeluk krijgt waardoor hij invalide wordt en, tenslotte, zelfmoord pleegt. Alle actie wordt aangejaagd door de vrijgevochten Fientje, die iets meer van het leven wil dan de walm van een frituurbak in een snackcar. Zij gebruikt haar verleidelijke lijf om haar zinnen door te drijven. ✍ Lees verder op onze website Paul Verhoeven / Nederland 1980 Met Renée Soutendijk, Hans van Tongeren, Toon Agterberg, Maarten Spanjer, Rutger Hauer, Jeroen Krabbé 115 minuten Nederlands gesproken
elles VANAF 10 MEI Anne, succesvol journaliste bij het tijdschrift ELLE, wil een artikel schrijven over studentes in Parijs die op een zelfbewuste, bijna terloopse manier bijverdienen met seks. ✍ Lees verder op onze website Malgorzata Szumowska / Frankrijk/Polen 2011 Met Juliette Binoche, Anaïs Demoustier, Joanna Kulig, Krystyna Janda, Jean-Marie Binoche 96 minuten Frans gesproken, Nederlands ondertiteld
les bruits des GlAÇons VANAF 17 MEI Charles Faulque, een 40-jarige schrijver die zijn mislukking in alcohol probeert te verdrinken, krijgt bezoek van zijn kanker. « Bonjour, » zegt dit personage (in wie we de populaire acteur Albert Dupontel herkennen, « het wordt tijd dat we elkaar leren kennen. » Faulque (gespeeld door Jean Dujardin, net bekroond met een Oscar voor zijn hoofdrol in The artist), kan niet anders dan hem in zijn huis en leven binnen laten. Er volgen vele humoristische tafelgesprekken, waarbij beide heren oude vrienden lijken, met af en toe een gemelijke uitval: « Si tu continues à m’emmerder, je t’envoie les métastases! » (“Als je zo blijft zieken, stuur ik wat uitzaaiingen op je af!”). ✍ Lees verder op onze website Bertrand Blier / Frankrijk 2010 Met Jean Dujardin, Albert Dupontel 87 minuten 35mm Frans gesproken, Ned. ondertiteld
oslo, AuGust 31tH VANAF 17 MEI De beschrijving van deze poëtische film van de Noorse regisseur Joachim Trier over een afkickende schrijver staat bij Nordic cinema op pagina 14.
jiro dreAms oF susHi VANAF 31 MEI Dit gaat over iets anders dan de gewone ‘sushi take away’. In zijn restaurant – slechts 10 plaatsen! – werkt Jiro aan zijn droom om de perfecte sushi te maken. ✍ Lees verder op onze website David Gelb / USA 2011 83 minuten Japans gesproken, Engels ondertiteld
l’HiVer dernier VANAF 31 MEI Johann weigert zijn werkwijze als boer aan te passen aan de eisen van de globaliserende tijd, want hij voelt zich sterk verbonden met de aarde, de dieren en de andere inwoners van deze kleine gemeenschap. ✍ Lees verder op onze website John Shank / België/Frankrijk 2011 Met Vincent Rottiers, Anaïs Demoustier, Aurore Clément 103 minuten Frans gesproken, Nederlands ondertiteld
07
EL PREMIO
Zondag 15 april 14.00 uur De zevenjarige Ceci woont samen met haar moeder in een bouwvallig strandhuisje aan de Argentijnse kust. Ceci kent een geheim waarvan zij weet dat zij het nooit aan iemand mag vertellen, maar zij snapt eigenlijk niet wat dit geheim inhoudt. Terwijl zij ‘gewoon’ als iedereen wil zijn en lekker spelen, maakt haar moeder zich voortdurend zorgen dat het regime hen op het spoor komt. Het verhaal speelt eind jaren ‘70 tijdens de militaire dictatuur. De junta olv admiraal Massera, generaal Agosti en generaal Videla systematiseerde het “Proces van Nationale Reorganisatie” vooral door terreur en ‘verdwijningen’. Volgens algemeen geaccepteerde schattingen van mensenrechtenorganisaties zijn 30.000 slachtoffers gevallen. Paula Markovich / Duitsland/Mexico/ Frankrijk/Polen 2011 Met Laura Agorreca, Paula Galinelli Hertzog, Viviana Suraniti 115 minuten Spaans gesproken, Engels ondertiteld JUSTICE FOR SALE
Donderdag 7 juni 22.00 uur / openluchtvoorstelling op het Spuipleintje naast het Filmhuis Claudine, een jonge en doortastende Congolese advocate, onderzoekt een verkrachtingszaak, waarbij de ‘dader’ slachtoffer is geworden van falende rechtspraak. De soldaat werd op basis van ontoereikend bewijs veroordeeld, en Claudine vindt dat hiermee de gehele rechtszekerheid onderuit wordt gehaald. In het bekroonde drieluik over Congo van de zusjes Ilse en Femke van Velzen verschenen eerder Fighting the silence en Weapon of war. Ilse & Femke van Velzen / Nederland 2011 84 minuten Frans gesproken, Engels ondertiteld
08
ERASING DAVID
Dinsdag 24 april 20.00 uur, met aansluitend debat ism Het Portaal David Bond pakt in januari 2009 zijn rugzak, kust zijn hoogzwangere vrouw en zijn kind Ivy, stapt in zijn auto en rijdt weg. Zijn bestemming: dat weet niemand, hijzelf ook niet. Zijn doel: volledig verdwijnen. Als inwoner van een land waar privacy erg onder spanning staat, wilde de Britse documentairemaker onderzoeken of het mogelijk is om een maand lang helemaal te ontsnappen aan toezichtcamera’s, zoekmachines op internet en databases. Hij huurde twee privédetectives van Cerberus Investigations Ltd in, die hem op het spoor moesten proberen te komen. Bond vertrok voor een tocht die hem door heel Europa zou voeren. Hoe liep dit af? Zie Wikipedia: slechts 18 dagen duurde het voordat ze hem te pakken hadden!
Mede dankzij de pompende muziek van Michael Nyman lijkt deze docu-fictie een kruising van een realo-thriller als Red Road van Andrea Arnold uit 2006 met de all media hype-horror van The Blair Witch Project uit 1999. Bond leert ons dat de werkelijkheid onheilspellender is dan bijna iedereen denkt. Híj heeft niets te verbergen, maar er is genoeg te vrezen in de gedigitaliseerde maatschappij. Bond gaf tijdens het festival van Gent een interessante toelichting. “Toen ik jong was, ben ik eens veroordeeld omdat ik dronken achter het stuur van een auto had gezeten – een misstap waar ik me nu nog over schaam. Die veroordeling zou eigenlijk al lang weer uitgewist moeten zijn, maar staat wel nog steeds in mijn dossier. De verantwoordelijke zag daar ook geen probleem in: ‘It’s better to have the data than not’, dat is de houding van de regering en zeker ook van bedrijven. Alle info kan ooit nuttig zijn, dus houden ze de files maar bij. Het is echt ongelooflijk wat die twee detectives in nauwelijks een uurtje tijd allemaal naar boven konden halen, uit databases die gewoon toegankelijk zijn voor het publiek. En dan heb je nog dingen als Facebook: ik had mijn profielpagina wel gewist, maar die twee hadden dit in een mum van tijd teruggevonden. Het is onmogelijk om iets te wissen van het internet, dat is de belangrijkste les die ik geleerd heb.” De reactie van veel mensen is dan: Als je niets verkeerds doet, is er geen probleem. “Ja, dat geloof ik niet meer. Ten eerste: mensen die zeggen dat ze niets te verbergen hebben, daar scheelt iets mee. Je wilt toch altijd dingen uit je leven privé houden, je gaat toch ook niet zonder kleren de deur uit? Ten tweede ben ik ook mensen tegengekomen die niets verkeerds hadden gedaan en toch in de problemen zaten. Een man die door een fout in de database van de politie ervan verdacht werd kinderporno te hebben gedownload, of een vrouw die als dievegge te boek stond en daarom niet aan werk raakte.” David Bond & Melinda McDougall / GB 2010 Met David Bond, Frank M. Ahearn, Cameron Gowlett 80 minuten Engels gesproken, niet ondertiteld + Aansluitend debat van Het Portaal over privacy, toezicht en uw persoonsgegevens Camera’s beschermen ons tegen diefstal, vandalisme en straks pedofilie op de crèche. Jouw huisarts krijgt van de poli inzage in de resultaten van je soa-test en
erasing david
houdt in de medicatie rekening met je allergieën. Niks bijzonders. De irisscan van de Bijenkorf ontzegt je wegens ontoereikend saldo de toegang tot het filiaal. Jouw door hackers verkochte genetisch paspoort toont een gerede kans op suikerziekte, waardoor je niet in aanmerking komt voor de door jouw gekozen zorgverzekering. Niks bijzonders? De cocktail aan maatregelen ter bescherming van privacy en individuele vrijheid of het borgen van de publieke veiligheid, gecombineerd met een divers pallet aan commerciële belangen en de groeiende hoeveelheid vastgelegde persoonlijke data, herbergt tal van tegenstrijdigheden. Duco Hoogland, politicoloog, praat met het publiek na en bevraagt gasten, onder wie Hajo Doorn, directeur van WORM, Instituut voor Avantgardistische Recreatie, en bedenker van de Social Media Suicide Machine. Privacy in Museum voor Communicatie In het Museum voor Communicatie staat vanaf 24 april het thema privacy centraal. Via straatinterviews worden vragen gesteld als: Wat is je privacy je waard? Geven mensen makkelijk hun persoonlijke gegevens? Mag een vreemde voor 20,- euro even in je tas kijken? Wat is je pincode? Op 23 mei is Evgeny Morozov, bekend van het boek ‘The Net Delusion’, aanwezig voor een debat over de illusie van internetvrijheid. Hou www.muscom.nl in de gaten voor het definitieve programma. LES NEIGES DU KILIMANDJARO
Woensdag 9 mei 19.30 uur Toegang gratis! In het kader van de Dag van Europa wordt op 9 mei in samenwerking met het Huis van Europa in Den Haag Les neiges du Kilimandjaro, winnaar van de Luxprijs van het Europees Parlement in 2011, gratis vertoond. Michel en Marie-Claire hebben van hun kinderen een safari naar Tanzania gekregen, maar het cadeau valt volledig in het water. Eerst verliest Michel zijn baan in de haven van Marseille. Hoewel hij als vakbondsbestuurder gevrijwaard was bij de ontslaggolf, had hij als socialist van de oude stempel - Jean Jaurès is zijn grote held - geëist dat ook zijn naam op de lijst van potentiële ‘afvloeiers’ zou staan. En dan worden Michel en Marie-Claire tijdens een kaartavondje met hun beste vrienden thuis overvallen, vastgebonden, geslagen en beroofd van het geld voor de vakantietrip. Blijkbaar wisten de dieven dat er iets te halen was. Maar hoe? Raoul reageert verbitterd, zijn vrouw Denise moet zelfs vanwege een depressie opgenomen worden, maar Michel en Marie-Claire blijven hun linkse idealen trouw. Wanneer ze na de arrestatie horen dat de schurk een verknipte jeugd heeft gehad, houdt dit volgens hen echter niet in dat hij niet verantwoordelijk is voor zijn daad. Robert Guédiguian heeft, net als de Engelse regisseur Ken Loach, een hele reeks sociaalkritische maar toch altijd goedgeluimde films gemaakt. Met Les neiges de K. heeft hij een ‘feel good movie’ gemaakt, waarin de verloedering van de maatschappij, voorspelbare reacties van de politiek en de eenzame positie van hardwerkende, gewone burgers het decor vormen. Robert Guédiguian / Frankrijk 2012 Met Jean-Pierre Darroussin, Ariane Ascaride, Gérard Meylan, Marilyne Canto, Grégoire Leprince-Ringuet 107 minuten Frans gesproken, Nederlands ondertiteld
.................................................................................................................................................................................
Movies that Matter on tour
Film & debat ..................................................................................................................................................................................
el premio
.............................................................................................................................................................................................
Speciale programma's
April is de tijd van lentekriebels en de bloemetjes en bijtjes, of minder eufemistisch gesteld: seks. Upload Cinema maakt een compilatie van webvirals die duidelijk ‘not suitable for work’ (NSFW) zijn. Het wordt geen echt hardcore werk, maar de grenzen worden natuurlijk opgezocht: vreemde fetisjen, bizarre seksuele voorlichting, pikante reclames en videoclips of juist de meeste subtiele vormen van suggestie.
Go Short De voorfilm in april Even Geduld Alstublieft
Maarten Koopman, winnaar van de Palme d’Or, verbeeldt de gevoelens van een man die verdwaalt in het aangeboden keuzemenu, wanneer hij met een telefonische helpdesk belt. Zijn krabbels op een krant zijn eerst onschuldig, maar veranderen langzaam van karakter: de snorren en brillen op de foto’s veranderen in duivelshoorns.
De voorfilm in mei Just a perfect day
Evris Papanikolas heeft een absurde short gemaakt met opmerkelijke sterren: een tankstation met twee kinderen op een speedboot, twee dronken vrouwen en hun cabrio, en twee agenten die hun schietkunsten oefenen tot hun auto gewassen is. Dit alles opgeluisterd door een fanfare die ‘Perfect Day’ speelt: ingrediënten voor een allesbehalve perfecte dag.
Uitgelicht / KABK Dinsdag 8 mei 20.00 uur
Programma met korte films van studenten van de Koninklijke Akademie voor Beeldende Kunsten (KABK), deze keer van de afdelingen Beeldende Kunst en Grafisch Ontwerpen.
op de set (To Become, Shift, Transfer, Copy and Erase Janet Leigh)
go short: just a perfect day
Expo Jeroen Offerman To Become, Shift, Transfer, Copy and Erase Janet Leigh Vrijdag 6 april t/m woensdag 2 mei dagelijks 18.00 t/m 22.00 uur, zondag vanaf 14.00 uur opening op vrijdag 6 april 17.00 uur
..............................................................................................................................................................
Donderdag 5 april 21.30 uur
................................................................................................................................................................................................................
Upload Cinema: Not suitable for work
..................................
................................................................................................................................................................................................................
Events
Jeroen Offerman baseerde zijn project ‘to Become, Shift, Transfer, Copy and Erase JANET LEIGH‘ op misschien wel de allerbekendste scène uit de filmgeschiedenis: de moord onder de douche in Alfred Hitchcocks Psycho (1960). Dit fragment is overigens vormgegeven door Saul Bass, een fameus ontwerper van titelsequenties. Met behulp van een zelfgemaakte filmset en verscheidene acteurs, zowel amateurs als professionals, werd deze scène onder regie van Offerman vier keer exact nagespeeld. De acteurs wisselden onderling: zo worden de rollen van Janet Leigh en de moordenaar (Anthony Perkins alias Norman Bates) door zowel mannen als vrouwen gespeeld. Hoe werkt een filmscène precies? Er komt meer bij kijken dan een camera en acteurs alleen: het decor, de montage, styling, trucage en regie. Door de douche-scène een aantal keer zo precies mogelijk te kopiëren ontleedt Offerman de wijze waarop dit archetypisch geworden moment is geconstrueerd. Hij doet daarbij een beroep op de herinnering èn het voorstellingsvermogen van de toeschouwer. Hoe precies de scène ook steeds is nagespeeld, je ziet toch verschillen in het uiterlijk en het spel, met als gevolg dat je de acteurs met elkaar gaat vergelijken. Door de herhaling worden ook minimale verschillen in bijvoorbeeld het decor of de trucage zichtbaar. Hoewel alles hetzelfde is – camera, kadrering en dialoog – ervaar je juist daardoor dat je naar een totaal andere filmscène kijkt. In de laatste reconstructie zijn de acteurs nauwelijks zichtbaar. De toeschouwer moet voor zichzelf terughalen hoe het personage in de scène past en projecteert zo het afwezige personage in de ‘lege’ scène. De vier gekopiëerde scènes vormen samen een korte film. Voor de opnames heeft Jeroen Offerman samen met kunstenaar Laurent Malherbe een exacte replica gemaakt van het decor waarin de originele scène zich afspeelt. Alle verschillende plekken – aan tafel, toilet, douche – zijn samengebald in één ruimte vol vreemde hoeken en doorkijkjes. Het decor is daarmee ook een autonoom kunstwerk, getiteld the Portable Psycho Shower Scene Stage Set Party. Zowel de dit decor, als de korte film zijn in ZAAL5 te zien, aangevuld met een video van ‘the making of’.
09
Speciale programma's plotselinG GinG de oliFAnt AAn
tootletubs en jiro
kikkerdril
Fantastisch
Kinderfilm Festival 2012
10
zit vol verrassingen: op een groot bioscoopscherm kijk je naar doodgewone, maar tegelijk ook hele bijzondere padden, rupsen en koeien. De allerjongste bezoekers kunnen op het festival genieten van schitterende prentenboekverfilmingen. Beleef de avonturen van Pieter Konijn, naar de verhalen van Beatrix Potter. Ook Rupsje Nooitgenoeg, bedacht door illustrator Eric Carle, heeft zijn weg naar het witte doek gevonden. Of volg de belevenissen van Turilas & Jäärä, een Finse poppenanimatie over twee insecten die leven tussen de grassprieten. Na afloop van een besloten scholenprogramma wordt het Fantastisch Kinderfilm Festival (FKF) op vrijdagmiddag 20 april 16.00 uur feestelijk voor het publiek geopend.
...........................................................
Voor de oudere kinderen draaien we de klassieker De geheime tuin, waarin Mary een magische tuin ontdekt op het landgoed van haar oom. En er is de spannende Franse film Het vosje en het meisje, over de mooie maar moeilijke vriendschap tussen die twee titelhelden. In het idyllische Samen op het eiland Zeekraai, waarvoor Astrid Lindgren het boek en scenario schreef en Olle Hellbom in 1965 de regie deed (zie ook het programma van de Nordic kinderklassiekers op pagina 18), reis je af naar een Zweeds eilandje tijdens een eindeloze zomer, waar kinderen dag en nacht buiten spelen. Ze hebben een zeehondje, een groot konijn en een enorme reddingshond als huisdier. Net als bij de verhalen over Pippi Langkous bekijk je het leven door de ogen van kinderen en spelen volwassenen een bescheiden bijrolletje. Ook het oerhollandse Kikkerdril
...........................................................
Het Fantastisch Kinderfilm Festival bloeit al vanaf het vroege voorjaar dankzij de Tuin van Fluit en Flier. Het festival biedt een interactief programma met films, workshops en installaties zoals een gorgelende limonadefontein, neergezet in een tot de verbeelding sprekende Tuin. Haal je groene vingers tevoorschijn uit die warme winterwanten en spit - in je verbeelding - naar verborgen verhalen. Bouw een holletje voor een molletje, vang de geur van bloemen in een zakje of proef van alle groenten uit de kas. Behalve actief meedoen in de Tuin van Fluit en Flier, kan je ook heerlijk wegdromen bij spannende en soms ook ontroerende kinderfilms. Ze nemen je mee naar buiten, de natuur in: prachtige tuinen, woeste wouden en Hollandse sloten vormen het decor. Nog meer films en workshops, tijdens de Meivakantie
In de Meivakantie - zaterdag 28 april t/m zondag 6 mei - zijn er nog méér films en workshops in Filmhuis Den Haag. In het kader van Nordic Kinderklassiekers worden dan Samson & Sally (5+) en Ronja de roversdochter (8+) vertoond; de beschrijvingen kan je vinden op pagina 18. Bij de workshops zit zelfs een Haagse primeur: voor het eerst hebben we twee workshops Filmmaken van Cinekid: ‘Stop motion’ en ‘Tekenfilm’. En we herhalen natuurlijk onze eigen workshopklassieker ‘Wat is film?’. Meer informatie over alle activiteiten staat tezijnertijd op onze website, of bel/mail met Denise@ filmhuisdenhaag.nl.
.....................................................................................
20 t/m 22 april
Filmbeschrijvingen turilAs en jÄÄrÄ (tootletubs en jiro)
Vrijdag 20 april 16.30 uur Twee kleurrijke insecten wonen in het bos, in een huisje bij de wortels van een boom. Op een dag komt er een gast langs die smult van hun eten. Turilas en Jäärä zorgen erg goed voor hem en hij groeit en groeit. Maar op een ochtend is die schrokop ineens verdwenen... In een handgemaakt landschap, met aardbeienbomen en reuzegrassprieten, beleven we van alles, via de ogen van twee grappige kevertjes. Mariko Härkönen & Ismo Virtanen / Finland 2001 65 minuten 35mm Geen gesproken woord / 3+ plotselinG GinG de oliFAnt AAn
Zaterdag 21 april 10.30 uur De olifant wil net zoals het vuurvliegje ‘aangaan’. Als hij eenmaal schijnt, verspreidt hij een oogverblindend licht en schrikken alle dieren wakker. Toon Tellegen schrijft wonderlijke verhalen, en nu is er een even prachtige verfilming. Jan Willem Looze / Nederland 1997-2000 30 minuten Nederlands gesproken / 2+
rupsje nooitGenoeG
Het Vosje en Het meisje
de GeHeime tuin
CAsper & lisA
Zaterdag 21 april 11.30 uur Twee puppies in Parijs zijn de beste vriendjes. Je kent ze vast: Casper en Lisa zijn bekend van de televisie en de boeken van Anne Gutman en Georg Hallensleben. Tijdens het festival vertonen we drie korte films over hun avonturen. In eentje daarvan maken ze een tuintje op de kamer van Casper, als verrassing voor Caspers moeder. Ze doen tomatenzaadjes in de aarde en gieten er veel water op, want daar worden tomaten sappig van, weet Casper. De buurman beneden geniet mee! 30 minuten Nederlands gesproken / 2+ lotte VAn uitVindersdorp
Zaterdag 21 april 13.00 uur Lotte is een hondje. Onder de grond van haar dorp wonen twee keurige mollen die denken dat de groeiende wortels boven hun hoofd enge plafondgeesten zijn. Op een dag valt er een insect uit een boek. Samen met haar vriendje Bruno, een katje, zorgt Lotte voor het beestje. Hij heet Susumu en komt helemaal uit Japan. Susumu wordt opgenomen in het dorp en zorgt goed voor de moestuin, maar hij leert de dorpelingen ook een nieuwe sport: judo. Heiki Ernits & Janno Pöldma / Estland 2006 81 minuten 35mm Nederlands gesproken / 4+ de GeHeime tuin
Zaterdag 21 april 15.00 uur Omdat de ouders van Mary overleden zijn, moet zij vanuit India naar haar rijke oom in Engeland verhuizen. Alles is daar kil: haar oom, het land, het enorme huis. Maar dan wijst een roodborstje haar de weg naar een geheime, verlaten tuin. Samen met Dickon, een buurjongen die alles weet van de natuur en door dieren wordt vertrouwd, vertroetelt Mary de tuin. Het is een magische tuin. Er komt steeds meer licht en warmte in haar leven en dat wil zij delen met haar zieke neefje. Alles in het geheim, want volwassenen mogen er niks van weten. Agnieszka Holland / USA 2003 101 minuten 35mm Nederlands gesproken / 8+ rupsje nooitGenoeG
Zondag 22 april 10.30 uur Dit rupsje eet en eet en eet maar door. Rupsje snoept zoveel dat het er misselijk van wordt. Maar als het rupsje zich volgegeten heeft, gebeurt er iets bijzonders... Eric Carle schrijft kleurrijke prentenboeken. Minstens zo mooi als het avontuur van Rupsje zijn Carle’s andere verhalen die ook verfilmd zijn: Papa, pak je de maan voor mij?, De krekel die niet tjirpen kon,
..........................................................................................................................................................................................................................
lotte VAn uitVindersdorp
..........................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................
CAsper en lisA
pieter konijn
De kakelbonte kameleon en Ik zie kleurige klanken. Andrew Goff / Engeland 2010 35 minuten Nederlands gesproken / 2+ Het Vosje en Het meisje
Zondag 22 april 11.30 uur In een heuvelachtige, verlaten streek in Frankrijk weet een meisje met eindeloos geduld het vertrouwen van een vos te winnen. In hun spel trekt zij steeds verder de natuur in, wat niet zonder gevaar is. Op een gegeven moment probeert zij de vos mee te nemen naar hààr wereld. De film geeft prachtige beelden van de pure wildernis en is soms rauw en spannend en dan weer lieflijk. Kijken naar deze film voelt als het maken van een flinke wandeling. Luc Jacquet / Frankrijk 2007 92 minuten 35mm Nederlands gesproken / 8+ pieter konijn
Zondag 22 april 12.30 uur Het konijntje Pieter mag van zijn moeder niet in de tuin van de vervelende buurman komen, maar de wortels die daar staan zijn zo lekker dat Pieter toch stiekem onder het hekje door kruipt. Een schitterende prentenboekanimatie naar de beroemde verhalen van Beatrix Potter. Geoff Dunbar / Engeland 1993 52 minuten Nederlands gesproken / 3+ sAmen op Het eilAnd ZeekrAAi
Zondag 22 april 13.30 uur Mops, Pelle en Stina wonen op een eiland, dat eigenlijk een klein paradijs is waar ze dagenlang samen kunnen spelen. Op een dag krijgt Mops van meneer Westerman een zeehondje cadeau. Maar als het zeehondje later veel geld waard blijkt te zijn, wil hij het weer terug. Gelukkig zijn de kinderen - net als in de andere verhalen van Astrid Lindgren - erg vindingrijk en bedenken ze van alles om de zeehond te redden. Olle Hellbom / Zweden 1965 90 minuten Ondertiteld maar er is ook een ‘live’ verteller / 5+ kikkerdril
Zondag 22 april 15.30 uur Max maakt een ‘road-movie’ door de natuur, want hij is op zoek naar kikkerdril voor zijn broer: dat is een geneesmiddel, heeft hij begrepen. Samen met Jesse gaat hij op pad. Met hun blik en fantasie kijken we mee naar padden, rupsen en koeien. In de vette blubber worden ze lekker vies en weer helemaal schoon met water en wind. Simone van Dusseldorp / Nederland 2009 75 minuten 35mm Nederlands gesproken / 4+
11
the good life
10 t/m 20 mei
Helaas kan het aangekondigde festival in samenwerking met het Norwegian International Film Festival (NIFF) in Haugesund niet doorgaan. Het programma zou dezelfde werkwijze volgen als eerdere presentaties van The best of Sarajevo Film Festival en The best of Golden Apricot Film Festival in Yerevan, de hoofdstad van Armenië, die beide de ondertitel ‘New cinema from the region’ hadden. Als alternatief voor een Scandinavisch overzicht kunnen we dankbaar gebruik maken van een selectie Deense topfilms die Denemarken als voorzitter van de EU dit voorjaar door Europa laat toeren. Uit dit pakket zijn een recente speelfilm en twee dito documentaires gekozen, plus vijf klassiekers (vanaf 1966 tot 1991). We willen Det Danske Filminstitut, het Kulturministeriet en de Ambassade van Denemarken graag bedanken voor deze magnifiek-cinefiele redding uit de nood. En veel dank aan de Ambassades van Noorwegen, Zweden en Finland voor hun coöperatieve inzet. EUROPA
Donderdag 10 mei 19.30 uur en zaterdag 19 mei 17.00 uur Aan het begin van de film telt Max von Sydow af, alsof het een sessie onder hypnose gaat worden: 10, 9, 8, 7... In het slotdeel van zijn ‘Europa-trilogie’ (na Element of crime en Epidemic) sleept Lars von Trier de toeschouwer mee naar een land vol verdoofde mensen: Duitsland direct na WO II. De naïeve Amerikaan Leo Kessler wil een handje helpen bij de wederopbouw van het land zijner voorvaderen. Zijn oom, conducteur bij de spoorweg Zentropa, bezorgt hem een baantje als steward van een nachttrein. Hier komt hij in aanraking met de directeursdochter, tevens lid van de Weerwolven, een organisatie van ondergedoken Nazi-terroristen die het
naoorlogse beleid dwarsbomen. Uiteindelijk gaat Leo, met al zijn idealen, totaal ten onder. Lars von Trier, die na zijn afstuderen aan de Deense filmschool in 1983 binnen de kortste keren een internationaal bewonderde regisseur èn eeuwigdurend enfant terrible zou worden, kreeg in Cannes voor Europa, een Engels gesproken film met een internationale cast, de (gedeelde) Speciale Juryprijs. Aardig detail: zijn eigen, in 1992 opgerichte productiemaatschappij heet ook Zentropa. Lars von Trier / Denemarken 1991 Met Jean-Marc Barr, Barbara Sukowa, Udo Kier, Ernst Hugo Järegård, Eddie Constantine 113 minuten digitaal Deens gesproken, Engels ondertiteld
into eternity
12
.............................................................................................................................................................................................
valhalla rising
Deens Filmfestival
........................................................
babette's feast
..................................................................................................................
Nordic Cinema
a sunday in hell
DET GODE LIV / THE GOOD LIFE
Vrijdag 11 mei 19.30 uur en zondag 20 mei 15.00 uur Regisseur Eva Mulvad heeft zelf enige jaren lang de camera gehanteerd voor een portret dat wel wat weg heeft van een Europese variant op Grey Gardens van de beroemde docu-broers Maysles. Een perfecte jeugd kan een kwellende last zijn. Dat is het zeker voor de 56-jarige Anne Mette. Van alle rijkdom die de familie ooit bezat - archiefbeelden geven een kleine impressie - is niets meer over. De villa in Portugal moest verruild worden voor een klein appartement, waar zij met haar moeder van een pensioentje leeft. Het lijkt niet tot Anne Mette door te dringen dat de tijd van bedienden en bij het zwembad luieren voorgoed voorbij is. Anne Mette speelt nog steeds het verwende prinsesje, ooit zo geadoreerd door haar steenrijke papa. Zij klaagt steen en been als zij zelf het toilet moet ontstoppen en roept tijdens een gesprek met Mulvad: “Werk is nog steeds taboe voor mij.” Haar moeder krijgt keer op keer de schuld van de ‘hel’ waarin zij moet leven; tegelijkertijd is haar moeder ook de enige met wie zij kan wegdromen bij oude familiefilmpjes. Eva Mulvad / Denemarken 2010 86 minuten Deens, Portugees en Engels gesproken, Engels ondertiteld INTO ETERNITY
Zaterdag 12 mei 17.00 uur en dinsdag 15 mei 19.30 uur Een futuristische mythe over nucleair afval en de vergankelijkheid van het menselijke vernuft: in de paar decennia na de bouw van de eerste nucleaire reactoren is ruim 250.000 ton radioactief restmateriaal geproduceerd dat nog minstens 100.000 jaar schadelijk blijft. Terwijl overal ter wereld ‘tijdelijke’ oplossingen bestaan, wordt in Finland diep onder de rotsgrond gebouwd aan Onkalo, letterlijk ‘spelonk’: een gigantisch depot waar het afval van de nucleaire centrale op het eiland Olkiluoto de komende millennia moet worden opgeslagen. Regisseur Michael Madsen structureert zijn portret van dit project van ongekende proporties als een brief aan toekomstige generaties, en richt zich met name op de existentiële vragen die Onkalo oproept. Hoe kun je als beschaving die pas een paar duizend jaar bestaat overzien hoe de wereld er over honderdduizend jaar uitziet? Hoe voorkom je dat iemand of iets in de toekomst, na het verdwijnen van de
VAlHAllA risinG
Zaterdag 12 mei 19.30 uur en zondag 20 mei 17.00 uur De stomme Eenoog moet jarenlang als gladiator tegen andere slaven vechten; hij is oersterk, zodat zijn meester risicoloos weddenschappen kan afsluiten. Nadat hij hoofdman Barde heeft gedood, weet Eenoog eindelijk te ontsnappen. Samen met zijn jonge hulpje Are ontmoet hij een groepje Christelijke Vikingen die de Heilige Stad willen bevrijden. Na een barre tocht door desolate landschappen stuiten ze op een verlaten kust; na een zeereis die eeuwig lijkt te duren bereiken de ‘kruisvaarders’ eindelijk land. Tijdens verkenningstochten wordt de groep aangevallen door een onzichtbare vijand. Zijn ze wel aangekomen in het Beloofde Land of zijn ze in de Hel beland?
Nicolas Winding Refn bracht zijn jeugd door in New York en studeerde aan de American Academy of Dramatic Art. Op zijn 24ste schreef en regisseerde hij zijn bikkelharde debuut Pusher (1996) dat tot een cultclassic uitgroeide. Later volgden With blood on my hands – Pusher II (2004) en I am the angel of death – Pusher III (2005). Ook Valhalla rising bleek een internationale festivalhit: critici waren dolenthousiast over Refns originele invalshoek op het versleten genre van de Vikingfilm en zijn gewelddadige maar toch bijna poëtische verbeelding. Nicolas Winding Refn / Denemarken/GB 2010 Met Mads Mikkelsen, Maarten Stevenson, Gary Lewis, Ewan Stewart 93 minuten digitaal Engels gesproken bAbettes GÆstebud / bAbette’s FeAst
Zondag 13 mei 15.00 uur en donderdag 17 mei 19.30 uur Het duurt enige tijd voordat Babette de titel van de film waar maakt, maar uiteindelijk drijven de heerlijkste geuren vanaf het scherm de zaal in. Op een stormachtige nacht in 1871 arriveert een
mysterieuze vrouw in een geïsoleerd dorpje in het ruige Jutland. Babette is een politiek vluchtelinge uit Frankrijk, waar zij in de nederlaag van de Commune alles en iedereen heeft verloren. Zij smeekt twee zusters haar in dienst te nemen als meid of huishoudster. Hoewel beide vrouwen, mooi en muzikaal getalenteerd, de kans kregen om door middel van een huwelijk het benauwende dorp te verlaten, hebben ze ervoor gekozen te blijven om te zorgen voor hun bejaarde vader, de lokale Lutherse predikant. De dorpelingen hangen een sobere levensstijl aan, gestempeld door hun strenge geloofsovertuiging. Enige tijd na het overlijden van de predikant besluiten zijn dochters diens honderdste geboortedag te herdenken. Toevallig is Babette net rijk geworden door een winnend nummer in een loterij. Iedereen in het dorp verwacht haar vertrek, maar tot hun grote verbazing nodigt zij hen uit voor een feestdis, zoals zij die ooit als chefkok in Parijs bereidde. De gezusters zijn heimelijk bevreesd wat Babette, na veertien jaar toch nog steeds ‘n beetje een katholieke buitenstaander, zal aanrichten en de dorpelingen zijn bang dat God hen zo’n maaltijd niet vergeeft. Havermoutpap is immers de uitverkoren dagelijkse kost. Met haar liefdesmaaltijd op topniveau weet Babette de harten van de dorpsbewoners te veroveren en hen daarmee tot leven te wekken. Stéphane Audran is de gulle heldin in deze zorgvuldig opgebouwde studie van de mentaliteit in een Deens dorpje aan het eind van de 19de eeuw. De culturele interactie tussen de Protestantse mentaliteit in Noord-Europa en de sensualiteit van het Katholieke zuiden werd herkend: Babette’s feast bleek een groot filmhuissucces. Regisseur Gabriel Axel is in Frankrijk opgegroeid, maar volgde een toneelopleiding aan het Koninklijke Deense Theater. Vanaf de jaren ’60 regisseerde hij in beide landen een reeks tv- en filmproducties. Dankzij zijn gastronomische ode, gebaseerd op een verhaal van Isak Dinesen (Karen Blixen) en getoonzet door Per Nørgaard en W.A. Mozart, veroverde Denemarken voor de eerste maal een Oscar voor Beste buitenlandse film. Gabriel Axel / Denemarken/Noorwegen/ Frankrijk 1987 Met Stéphane Audran, Birgitte Federspiel, Bodil Kjer, Bibi Andersson 103 minuten digitaal Deens, Zweeds en Frans gesproken, Engels ondertiteld
Zondag 13 mei 17.00 uur en vrijdag 18 mei 19.30 uur Jørgen Leth is sinds de jaren ‘60 een sleutelfiguur in de Deense experimentele en documentaire filmproductie. Lars von Trier gebruikte Leths kortfilm Det perfekte mennesker (De perfecte mens) uit 1967, een ingenieuze parodie op trendy hypes, als vertrekpunt voor een even speelse lange film: The five obstructions uit 2003 is een spel over de deconstructie van vastgeroeste ideeën die dicteren hoe films gemaakt dienen te worden. In 1995 had Von Trier al met een groepje gelijkgestemde dwarsliggers het Dogma-manifest de wereld ingeslingerd, met allerlei ‘regels en verboden’ waaraan cinema zou moeten voldoen om waarachtig te zijn. Naast al zijn activiteiten als regisseur, dichter, journalist, essayist en docent aan de Nationale Filmschool van Denemarken was Leth geobsedeerd met wielrennen als een rituele expressie van het menselijke streven naar overwinningen en, soms ook, naar een magistrale nederlaag. Zijn portret van de voorjaarsklassieker ParijsRoubaix was indertijd revolutionair qua beeldvoering. A sunday in hell speelt zich af op 11 april 1976, en de hel bestaat uit de kasseien waarover de wielrenners moeten stoempen, in de hoop dat hun fietsframe heel blijft en hun botten niet breken. De helden waren Roger De Vlaeminck (winnaar in 1972, 1974, 1975 en 1977), Marc Demeyer, Eddy Merckx (winnaar 1968, 1970 en 1973), Ole Ritter, Francesco Moser (winnaar 1978, 1979 en 1980), Hennie Kuiper (winnaar 1983) en Jan Raas (winnaar 1982). Leth legde hun mythische geploeter min of meer chronologisch vast met een leger aan hulptroepen: er werden meer dan 20 cameraploegen ingezet, op strategische punten, achterop motors en vanuit een helicopter. Leth monteerde de overvloed aan beeldmateriaal tot een spectaculaire documentaire, waaraan de muziek van Gunner Møller Pedersen en het refrein van het koor van de Royal Danish Opera, “Paris - Roubaix - L’enfer du nord” ten overvloede het patina van het sublieme toevoegen. Na alle stofwolken onderweg komt de douche aan het einde als een barmhartige verlossing! Jørgen Leth / Denemarken 1977 111 minuten kleur digitaal Engels gesproken sult / HunGer
Zondag 13 mei 19.30 uur en woensdag 16 mei 19.30 uur Pontus, een jonge straatarme dichter, dwaalt in 1890 rond in zwart/wit Oslo, op zoek naar een liefde en naar een inkomen, terwijl hij zijn zelfrespect en integriteit niet wil verkwanselen. Een uitgever biedt hem een artikel in zijn krant aan, en Pontus is te trots om een voorschot te vragen. Wanneer hij de huur niet kan betalen, gooit zijn huisbaas hem op straat. Honger vervaagt de grenzen tussen werkelijkheid en waan.
Voor zijn vertolking van de ‘titelheld’ ontving Per Oscarsson de prijs voor Beste
.........................................................................................................................................................................................................................
huidige talen en/of maatschappijstructuren, de bunker probeert open te breken? Into eternity won een reeks internationale prijzen, waaronder de Green Screen Award van het IDFA. Michael Madsen / Denemarken/Finland/ Zweden / 2009 72 minuten digitaal Fins en Engels gesproken, Engels ondertiteld
.........................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................
europA
en ForÅrsdAG i HelVede / A sundAy in Hell
Acteur in Cannes. Hunger is gebaseerd op de gelijknamige roman van Knut Hamsun uit 1890 – zie ook Markens grøde / The growth of the soil, de Noorse aflevering van Zwijgende film & Levende muziek op 21 mei, wanneer de verfilming van Hamsuns Nobelprijswinnende boek uit 1917 wordt gepresenteerd. Na een reeks documentaires maakte Henning Carlsen zijn eerste speelfilm in 1962. Vaak gebruikt hij hoogtepunten uit de wereldliteratuur: zijn laatste film, een Deens-Mexicaanse coproductie in 2011, is gebaseerd op een boek van Gabriel Garcia Márquez, Memoria de mis putas tristes, waarvoor de auteur nota bene samen met Jean-Claude Carrière het scenario schreef! Henning Carlsen / Denemarken 1966 Met Per Oscarsson, Gunnel Lindblom, Osvald Helmuth, Sigrid Horne-Rasmussen 111 minuten zw/w digitaal Deens gesproken, Engels ondertiteld dAnsen med reGitZe / WAltZinG reGitZe
Maandag 14 mei 19.30 uur en zaterdag 19 mei 19.30 uur Karl en Regitze zijn al eeuwen getrouwd. Tijdens hun jaarlijkse zomerfeestje voor familie en vrienden blikt de bescheiden arbeider terug op zijn lange, veelbewogen huwelijk met zijn dominante, flamboyante vrouw. De flash-backs gaan terug tot de Tweede Wereldoorlog, toen hij Regitze voor het eerst ontmoette. Naast zijn functie als directeur van het Gladsaxe Teater, een belangrijke toneelgroep in de buurt van Kopenhagen, heeft Kaspar Rostrup veel voor de televisie geregisseerd. Dansen med Regitze, zijn tweede speelfilm, werd genomineerd voor een Academy Award, maar helaas zag Rostrup de Oscar aan zijn neus voorbij gaan. Kaspar Rostrup / Denemarken 1989 Met Ghita Nørby, Frits Helmuth, Henning Moritzen, Rikke Bendsen 83 minuten digitaal Deens gesproken, Engels ondertiteld
sult / HunGer
WAltZinG reGitZe
13
Nordic Cinema
In première PLAY
Vanaf 3 mei Drie blanke jongens worden in een winkelcentrum benaderd door een groepje van vijf zwarte jongens die beweren dat het mobieltje van een blanke jongen wel érg lijkt op het gestolen mobieltje van de broer van een van hen. Het drietal moet maar even meekomen om te bewijzen dat ze de telefoon niet gestolen hebben. Deze ogenschijnlijk simpele parabel graaft diep in de problematiek van de multiculturele samenleving en de tegenstellingen tussen ‘haves and havenots’, waarbij allerlei sociopsychologische processen als groepsdruk en groepsdynamiek aan bod komen. Play spreekt geen oordeel uit, maar onderzoekt het systeem waarin deze acht tieners terecht zijn gekomen, en confronteert en passant de kijker met zijn eigen vooroordelen. Ruben Östlund baseert zich op een waargebeurde zaak in Zweden. In het centrum van Göteborg overviel een groepje jongens van 12 tot 14 jaar tussen 2006 en 2008 ongeveer veertig kinderen. Ze speelden een geraffineerd rollenspel dat vooral draaide om retoriek, manipulatie en intimidatie: er kwam geen fysiek geweld aan te pas. De bedoeling was niettemin duidelijk: de ‘slachtoffers’ hun bezittingen afhandig maken. Tijdens het festival van Rotterdam werd Östlund geïnterviewd. “Het begon met een krantenartikel over een soortgelijke beroving. Het beeld van vijf zwarte jongens die drie blanke jongens beroven, daarvan wist ik meteen dat het controversieel was.
14
..........................................................................................................
Wellicht wordt Le Havre van Aki Kaurismäki nog tot de vertoningsperiode van het Deens filmfestival geprolongeerd, maar anders zijn er in mei gelukkig weer twee andere Scandinavische films die in première gaan.
Ik moest daar iets mee doen. Waarom is dat beeld eigenlijk controversieel, vroeg ik me af. En waarom is het een gebied waar we zelfs niet bij in de buurt durven te komen? Toen ik een van de jonge berovers interviewde, wist ik zeker dat ik dit thema wilde behandelen. Hij vertelde me, nog maar twaalf jaar oud, dat ze al bewust inspelen op stereotiepe beelden die blanken hebben van zwarte mannen. Dat vond ik interessant, maar tegelijkertijd alarmerend. Ze beseffen dat ze worden gezien als slachtoffers, maar ook dat anderen bang voor hen zijn. Dat buiten ze uit, ze spelen ermee. Met Play wil ik de kijkers confronteren met hun eigen vooroordelen.” De speelfilm riep heftige reacties op. “In Zweden veroorzaakte het inderdaad een fel debat. Sommige recensenten noemden de film racistisch, fascistisch zelfs. Ik kan daar wel begrip voor opbrengen. Als je je geprovoceerd voelt, wil je dat direct kwijt. Weer anderen verdedigden de film juist. Die discussie op gang brengen was mijn intentie. Het thema dat Play verkent, is zo’n groot taboe dat we er eigenlijk niet eens naar durven te kijken. Door het debat wordt er tenminste over gepraat. Veel Zweden vermijden het onderwerp, uit angst iets verkeerds te zeggen en van racisme beschuldigd te worden.” Ruben Östlund / Zweden/Denemarken/ Finland 2011 Met Yannick Diakité, Kevin Vaz, Abdiaziz Hilowle, John Ortiz 118 minuten 35mm Zweeds gesproken, Nederlands ondertiteld
Oslo, August 31th
Vanaf 17 mei Als onderdeel van het programma in een afkickkliniek op het platteland krijgt de 34-jarige Anders, ooit een veelbelovende schrijver, één dag verlof om een sollicitatiegesprek bij een magazine in Oslo te voeren. Hij neemt de gelegenheid te baat om vrienden van vroeger op te zoeken en schijnbaar doelloos rond te dolen door de stad, gekleurd door het laatste zomerlicht en een luchtige melancholie. Maar de mislukte zelfmoordpoging die we hem aan het begin van de film zien plegen, kleurt alles wat erop volgt: het onderwerp suïcide is nooit ver weg in de gesprekken die hij voert. Zijn beste vriend Thomas, met wie hij ooit wilde feestjes frequenteerde, is nu een braaf gezinshoofd. In een café luistert hij vol ongeloof naar allerlei enthousiast geklep aan belendende tafeltjes. Verbitterd en vol wroeging mijmert hij over alle kansen die hij verknalde, over de vriendinnen die hij teleurstelde. Is dit een eindpunt of is er ruimte voor een nieuwe start?
Oslo, August 31st is losjes gebaseerd op de roman Le feu follet (1931) van Pierre Drieu La Rochelle, die in 1963 door Louis Malle werd verfilmd. De keuze van Joachim Trier voor dit gegeven lijkt geen toeval: met de bedrieglijke lichtvoetigheid, de achterliggende melancholie en enkele stilistische trekjes verwijst hij in zijn tweede film openlijk naar de Franse nouvelle vague. Trier scoorde met zijn regiedebuut Reprise een rist (inter) nationale festivalprijzen; Variety nam hem op in een lijst ’10 directors to watch’. Joachim Trier / Noorwegen 2011 Met Anders Danielsen Lie, Hans Olav Brenner, Ingrid Olava, Malin Crépin 95 minuten Noors gesproken, Nederlands ondertiteld
oslo august 31st
.............................................................................................................................................................................................
play
.............................................................................................................................................................................................
sigur Rós
Sigur Rós Een dubbele ‘Nordic special’ over de IJslandse band Sigur Rós! HEIMA / Sigur Rós
Vrijdag 11 mei 21.30 uur De documentaire Heima is gedraaid in de zomer van 2006 tijdens een reeks van onaangekondigde, gratis concerten van Sigur Rós in IJsland ter gelegenheid van hun 10-jarig bestaan. De band sleepte voor hun eerste avontuur op het gebied van ‘live film’ twee weken lang een groep van meer dan veertig mensen mee naar de meest afgelegen plekken van hun heima (IJslands voor ‘thuis’ of ‘thuisland’) om er een inspirerende droom te creëren. Ze gingen naar spookstadjes, zelfgebouwde tempeltjes, natuurparken, kleine buurthuizen en de absolute middleof-nowhere van de woeste natuur op de hoogvlaktes. Bij thuiskomst in Reykjavik gaf Sigur Rós het grootste concert uit hun eigen èn de IJslandse geschiedenis. Heima is een associatieve documentaire waarin podiumbeelden worden afgewisseld met persoonlijke bespiegelingen van de bandleden. Het IJslandse landschap wordt niet getoond als decor voor een muzikanten-roadmovie, maar als een desolate, mythische plek waar de aanwezigheid van mensen op zijn hoogst wordt getolereerd. Dean DeBlois / GB 2007 94 minuten Engels gesproken en een paar woorden IJslands, niet ondertiteld INNI / Sigur Rós
Vrijdag 18 mei 21.30 uur De tweede film over Sigur Rós is een experimentele concertregistratie die in twee dagen werd vastgelegd in het Alexandra Palace in Londen door Vincent Morriset, bekend als regisseur van de backstage-docu Miroir noir van de Quebec band Arcade Fire. Inni is de ‘anti-Heima’: de eerste film introduceerde een relatief onbekende band en plaatste deze in de culturele, geografische en sociale context van hun thuisland. Daarentegen concentreert Inni zich op de performance van de vier muzikanten. De kaleidoscopische rijkdom van Heima maakt in Inni plaats voor dicht op de huid gefilmde, sobere, bijna-monochrome beelden, die tegelijkertijd intiem en claustrofobisch zijn. De kijker wordt ingekapseld in een één-op-één relatie met de band; hierdoor wordt invoelbaar wat voor ervaring een live optreden van Sigur Rós is voor zowel de fans, als de bandleden zelf. Vincent Morriset / IJsland/GB/Canada 2011 75 minuten
Zaterdag 12 mei 21.30 uur Fenno Werkman zal in zijn immense muziekarchief duiken voor een avond over de Scandinavische popgeschiedenis, van de IJslandse Björk via de Zweedse superband Abba – waarvan Fenno zelfs een clipfragment heeft dat nog nooit is vertoond! – tot de Finse band Lordi die in 2006 tot ieders verbijstering het Eurovisie Songfestival won. De vorige Fenno-avonden stonden exclusief in het teken van één fenomeen – de net bejaard geworden David Bowie of de historie van Pink Floyd – maar nu wordt het een bonte boel: laat je verrassen. Skoll!
AbbA
lordi
De Zweedse aflevering in de mini-reeks Noordse zwijgende films is al in maart vertoond: Häxan, witchcraft through the ages van Benjamin Christensen is een intrigerende kruising tussen documentaire en speelfilm die internationaal grote faam verwierf, maar niettemin in vele landen – zoals de USA – verboden werd vanwege de gruwelscènes en bovenal vanwege het vele naakt. Zoveel schandalen zijn er niet te melden over de twee volgende afleveringen, hoewel... Asta was een ongehuwde moeder, en Knut was een gerespecteerd schrijver met een Nobelprijs op zak, tot hij in de Tweede Wereldoorlog met het Duitse gedachtengoed bleek te sympathiseren. Niettemin kreeg hij in een persoonlijk onderhoud met Hitler de Führer furieus kwaad met zijn humanitaire pleidooi voor politieke gevangenen en Noorse verzetsstrijders. Laten we verder afzien van twitter en achterklap: de films moeten op zichzelf gewaardeerd worden. 2 DENEMARKEN Maandag 16 april 19.30 uur Vanavond een hommage aan Asta Nielsen, Europa’s eerste echte filmster! De ‘voorfilm’ in dit dubbelprogramma, waarin Asta als een hyperactieve superster zich met alles en nog wat bemoeit, is ronduit briljant: het is doodzonde dat alleen dit fragment uit een ongetwijfeld prachtige film bewaard is gebleven! De ‘hoofdfilm’ heeft gelukkig wel de tand des tijds doorstaan, maar het was op ‘t nippertje: tijdens het printen van vertoningskopieën werd het originele nitraatnegatief door brand vernietigd. Veel later is de film gereconstrueerd en gerestaureerd, zodat op enkele frames na dit voor Asta kenmerkende drama wel compleet vertoond kan worden. De beperkte lengte van beide titels samen maakt het mogelijk enige bonusfragmenten te vertonen uit de vier vroege films die Asta in Denemarken heeft gemaakt, zoals haar debuut Afgrunden (1910, regie Peter Urban Gad). Dankzij haar tintelend erotische ‘gaucho-dans’ in De afgrond was haar naam meteen gevestigd: iedereen, van Kopenhagen tot Wladiwostok, sprak over de donkerharige vamp, die op meeslepende wijze gekwelde vrouwen kon vertolken, maar ook excelleerde in natuurgetrouwe verhalen en komische rollen. die FilmprimAdonnA
Asta bemoeit zich als superster met alle facetten van de film: overleg met de scenarioschrijver, verhitte meningsverschillen met de regisseur en met de producent, controle van de rushes. Een deel van dit fragment is ‘prachtig’ beschadigd door degeneratie van het filmmateriaal: het craquelé van de cinema. Peter Urban Gad / Duitsland 1913 Met Asta Nielsen 17 minuten op 18 b/sec 35mm zw/w Engelse tussentitels +
die FilmprimAdonnA
die börsenköniGin
Helene Netzler is de eigenaresse van de kopermijn Glückauf, maar helaas lijkt de mijn uitgeput en staat zij voor een financieel bankroet. Nog erger: haar luxueuze levensstijl staat op het spel. Dan meldt directeur Lindholm dat er een nieuwe, veelbelovende koperader is aangeboord. Helene gaat meteen de beursvloer op om alle aandelen weer terug te kopen en promoveert Lindholm tot mede-eigenaar. Zij wordt verliefd op hem... en dat kan niet goed gaan, want hij heeft meer oog voor haar nichtje Lina. Edmund Edel / Duitsland 1916 Met Asta Nielsen, Aruth Warton, Willi Kayser-Heyl 52 minuten op 18 b/sec 35mm getint Nederlandse tussentitels Begeleiding aan de vleugel: Charles Janko 3 NOORWEGEN Maandag 21 mei 19.30 uur De Nobelprijs voor literatuur is nog nooit toegekend aan een Nederlandse schrijver, maar de Scandinavische landen hebben allemaal een of meerdere winnaars gehad. In 1921 was Knut Hamsun niet eens de eerste Noor! Hij heeft zijn bekroning min of meer te danken aan zijn monumentale Markens grøde (in het Nederlands vertaald als ‘Hoe het groeide’) uit 1917. Deze roman werd snel verfilmd; het is zelfs een van de eerste (lange) speelfilms die in Noorwegen werd geproduceerd. In 1992
werd dit erfstuk gerestaureerd, mede ter herdenking van Hamsuns veertigste sterfjaar. De restauratie gebeurde deels op basis van een kopie van Eye Filmmuseum in Amsterdam, waaruit Nederlandse vertoners indertijd 20 à 30 minuten hadden weggesneden. In 2009 is tenslotte een definitieve versie uitgekomen. Hamsuns boek was uitgegroeid tot een soort nationaal epos, mede omdat het niet al te veel nadruk legde op de romantische, idealiserende en moraliserende elementen waarmee de literatuur toentertijd vaak een nobele moraal door ieders strot poogde te wringen: tijdens de jaren na de Eerste Wereldoorlog kon iedereen, van links tot rechts, de onopgesmukte boodschap van hard werken in harmonie met de natuur waarderen. Mag je Markens grøde vergelijken met het Scheveningse epos Op hoop van zegen? In de jaren ‘70 beleefde Hamsun een nieuwe populariteit, omdat zijn lyrische ‘stream of consciousness’stijl, waarmee hij als inspiratiebron heeft gefungeerd voor beroemde schrijvers zoals James Joyce, Thomas Mann, Ernest Hemingway of Hermann Hesse, perfect aansloot bij de ludiek-experimentele tijdgeest. een reisje lAnGs Het soGneFjord
Deze voorfilm laat zien wat de titel belooft, een sightseeing tripje langs het een-nalangste fjord ter wereld. regisseur onbekend / Noorwegen 1920 14 minuten op 18 b/sec 35mm getint Nederlandse tussentitels + mArkens GrØde / tHe GroWtH oF tHe soil
Isak ontgint in een woest gebied in NoordNoorwegen een stuk land. Samen met zijn vrouw Inger, die vanwege haar hazelip in een naburig dorpje werd behandeld als een verschoppeling, bouwt hij moeizaam zwoegend de boerderij Sellanraa op. Er komen kinderen, maar het leven van het gezin is verre van gemakkelijk, met allerlei ups en downs, waarvan Ingers veroordeling tot zes jaar gevangenisstraf – terwijl zij nota bene zwanger is – eigenlijk slechts een rimpeling in het harde bestaan vormt. Het motief voor haar misdaad is hartbrekend, maar zal ik hier niet verraden. Wanneer zij terugkeert naar Sellanraa, heeft ook daar de moderne tijd zijn intrede gedaan: kadastrale grondrechten, telegraafpalen en milieuverwoestende mijnbouw. Gunnar Sommerfeldt / Noorwegen 1921 Met Karen Poulsen, Amund Ryland, Gunnar Sommerfeldt 92 minuten op 18 b/sec 35mm getint Engelse tussentitels Begeleiding aan de vleugel: Wim van Tuyl mArkens Grode
.........................................................................................................................................................................................................................
Fenno Goes AbbA, And beyond
16 April & 21 mei
.........................................................................................................................................................................................................................
Nordic pop & clips
Zwijgende film & Levende muziek
....................................................................................................................................
björk
.............................................................................................................................................................................................
Nordic Cinema
15
Vier lezingen... 1 > In 1906 werd Nordisk opgericht, de oudste nog actieve productiemaatschappij ter wereld, en in 1910 maakte Asta Nielsen haar filmdebuut. Zij was de eerste echte filmster van Europa, en overal – ook in Den Haag – werd haar voornaam gebruikt voor imposante bioscopen. Carl Th. Dreyer en Benjamin Christensen, de twee meest vooraanstaande Deense regisseurs, moesten na 1914 hun heil in het buitenland zoeken. De Fins-Zweedse regisseur Mauritz Stiller, ontdekker van Greta Garbo, en Victor Sjöström verkasten – met wisselend succes – naar Hollywood. De filmindustrie in Finland kwam pas laat op gang door een ingewikkelde politieke situatie, en moest op internationaal succes eigenlijk wachten tot het debuut van Aki Kaurismäki. 2 > In Zweden domineerde Ingmar Bergman vanaf begin jaren ‘50, maar ook Bo Widerberg en Mai Zetterling (aanvankelijk actrice) kregen internationaal aandacht. In Noorwegen bestond een enigszins vergelijkbare situatie: Arne Skouen en Edith Carlmar maakten zoveel films dat er nauwelijks aandacht voor anderen overbleef. De cinema in Denemarken bestond in de jaren ‘50 vooral uit volkse komedies, een genre dat eind jaren ‘60 werd opgevolgd door soft- en hardporno. Daarom werd in 1972 het Danske Film Institut opgericht om met subsidies ‘de betere film’ op poten te zetten. 3 > De derde avond is gewijd aan de constante stroom prachtige kinder- en jeugdfilms die de Scandinavische landen, dankzij een door de overheid en filmfondsen gestimuleerd beleid, al decennialang produceren. 4 > De recente ontwikkelingen in de Scandinavische cinema zijn in zekere zin al medio jaren ‘60 begonnen: Vilgot Sjöman veroorzaakte internationale ophef met zijn kleurig in beeld gebrachte expliciet seksuele nieuwsgierigheid. Achter elkaar wonnen Gabriel Axel en Bille August de Oscar voor buitenlandse film, en vanaf dat moment – 1987 - is de Scandinavische cinema altijd ruim in de internationale box office lijstjes vertegenwoordigd geweest. Lars von Trier schreef met zijn Deense filmmaatjes het Dogme ‘95, en ook
...........................................................................................................................................................
Denemarken was samen met Italië en Frankrijk toonaangevend in de wereldcinema, tot de Eerste Wereldoorlog alles in puin schoot en de hegemonie van Hollywood kon beginnen.
Zweedse, Noorse en IJslandse regisseurs als Lukas Moodysson, Roy Andersson, Bent Hamer, Fridrik Fridriksson en anderen konden meesurfen op een bruisende Noordse golf. 100 jaar Scandinavische cinema heeft tal van magnifieke films opgeleverd. ... met bijpassende films 1 > Onmiddellijk na zijn avant-gardistisch vormgegeven, zwijgende klassieker La passion de Jeanne d’Arc begon Carl Theodor Dreyer aan Vampyr: Alfred Hitchcock noemde het “the only film worth watching... twice”! 2 > Bo Widerberg, gedoemd om naast de Zweedse grootmeester Ingmar Bergman altijd de tweede viool te spelen, verfilmde met Man on the roof een deel uit de romancyclus van Sjöwall & Wahlöö, de fameuze thrillerschrijvers die aan de wieg hebben gestaan van een onverwoestbare Scandinavische traditie. 3 > Mirakel, een fantastisch regiedebuut van Natasha Arthy, is een meeslepend humoristische film annex musicalfestijn: het was dé hit van Cinekid 2001! 4 > Bye bye blue bird won indertijd een Tiger Award op het Filmfestival Rotterdam en kreeg vervolgens een roulement in de Nederlandse filmhuizen. Een bezoekje aan de enige speelfilm van de Faeröer kan een toeristisch tripje naar deze geïsoleerd gelegen archipel uitsparen. De lezingen, gegeven door Erik Daams (redacteur van Filmhuis Den Haag) en geïllustreerd met tal van filmfragmenten, beginnen om 19.15 uur op vier woensdagen vanaf 11 april. Na een pauze volgen de bijpassende films om 21.30 uur. Passepartout 50,- euro / voor Vrienden 40,- euro.
Lezing 1 > De periode 1905-1930 + VAMPYR – DER TRAUM DES ALLAN GREY
Woensdag 11 april 21.30 uur Op een doelloos vakantiereisje arriveert Allan Grey in een afgelegen plattelandsherberg bij Courtempierre waar een verstilde sfeer hangt. ‘s Nachts in zijn maanverlichte kamer krijgt hij bezoek van een oude man die hem zonder een woord een pakket overhandigt, met het opschrift ‘Alleen te openen na mijn dood’. Het blijkt een boek over vampirisme. Allan maakt vreemde dingen mee en krijgt angstaanjagende visioenen. De herbergier heeft twee verleidelijke dochters, Gisèle en Léone, die ieder voor zich Allan steeds dieper verwikkelen in een verontrustend mysterie, rond liefde, dood en het noodlot. Hij wordt gedwongen te geloven ‘that there are more things in heaven and earth’ dan
16 man on the roof
................................................................................................
Cursus filmgeschiedenis
..................................................................................................................................................................................
Nordic Cinema
men gewoonlijk wil accepteren. En dan is er ook nog een oudere dame die na een blasfemisch leven begraven ligt op het dorpskerkhof. Carl Th. Dreyer gebruikte bij de cast vaak vooral amateurs, maar bij de crew kon hij beschikken over begaafde medewerkers. Rudolph Maté was cameraman bij zowel La passion de Jeanne d’Arc als Vampyr. Hij was verantwoordelijk voor de omfloerste, bewust mistige beeldkwaliteit in vele scènes van Vampyr. Vanaf midden jaren ’30 werkte Maté als prominent vakman in Hollywood. Wolfgang Zeller was een Duitse componist die bekend stond om zijn doorwrochte scores. Hij debuteerde in de filmwereld met Die Abenteuer des Prinzen Achmed, de silhouettenfilm van Lotte Reiniger uit 1926. Drie jaar later viel Zeller de eer te beurt om de eerste
Lezing 2 > De periode 1930-1980 + MANNEN PÅ TAKET / MAN ON THE ROOF
Woensdag 18 april 21.30 uur Politie-inspecteur Nyman wordt in zijn ziekenhuisbed met bajonetsteken vermoord en dus moeten Martin Beck en Einar Rönn weer een misdaad oplossen. Snel ontdekken ze dat Nyman bekend stond voor zijn machtsmisbruik en sadistische neigingen, maar dat zijn superieuren alles altijd in de doofpot stopten. Het duo ontdekt ook dat de vrouw van een ex-politieman, Åke Eriksson, door Nyman in een cel was opgesloten vanwege dronkenschap, maar het bleek later een insulinehypo waaraan zij overleed. Eriksson is sociaal afgegleden, en nu de autoriteiten zijn dochter Malin uit huis willen plaatsen, flipt hij totaal. Met een paar geweren schiet hij vanaf het dak van zijn torenflat in hartje Stockholm op elke politieman, -wagen en -helicopter in zijn vizier. Beck klimt via een ladder naar het dak...
Maj Sjöwall en Per Wahlöö, grondvesters van een imposante traditie van typisch Scandinavische misdaadthrillers, schreven een tiendelige reeks waarin ze bovenal hun sociaal-maatschappelijke kritiek kwijt konden. Voor een verfilming koos Bo Widerberg deel zeven, ‘De verschrikkelijke man uit Säffle’, waarvan de Nederlandse
mirakel
Lezing 3 > De kinder- en jeugdfilm + MIRAKEL Woensdag 25 april 21.30 uur Dennis P. is een heel gewone jongen, met enkele bijzondere problemen èn dito oplossingen. Zijn vader is kortgeleden overleden, maar hij vindt dat zijn moeder wel erg huilerig blijft doen. En bovendien wil het toeval dat hij en zijn beste vriend Mick op hetzelfde meisje verliefd zijn. Hij zou wel iets groter willen zijn, een echte man, maar bij hem valt er niets te zien wat op baardgroei of op schaamhaar lijkt, nog geen haartje! Zulke problemen zijn best op te lossen zonder dat er een mirakel gebeurt - als je tenminste heel veel geduld hebt, maar dan verschijnt er plotseling een hemelse boodschapper. Die engel lijkt overigens verdacht veel op zijn vader RIP. Opeens kan Dennis P. wonderen wensen, op voorwaarde dat hij stopt met vloeken. Eitje! Hij begint simpel met een nieuwe stereotoren en een skateboard, maar als hij zijn moeder, zijn oenerige wiskundeleraar en Mick gaat aanpakken, loopt zijn wonderdoenerij natuurlijk fors uit de klauwen.
Natasha Arthy heeft haar speelfilmdebuut Mirakel opgetuigd met spectaculaire shownummers die vloeiend voortkomen uit het verhaal. Hoofdrolspeler Stefan Pagels Andersen, die in Mirakel debuteerde, is ondertussen uitgegroeid tot een kasmagneet. Geen wonder dat dit
Lezing 4 > De periode vanaf 1980 + BYE BYE BLUE BIRD Woensdag 2 mei 21.30 uur Rannva en Barba hebben elk slechts één koffer bij zich als ze op de Faeröereilanden aankomen, een archipel die precies tussen IJsland, Noorwegen en Schotland ligt, maar ze kunnen zich uitdossen met allerlei felgekleurde punky outfits die ze uit hun bagage tevoorschijn plukken. Ze spreken niet alleen Deens èn de plaatselijke (nogal IJslands klinkende) taal, maar drukken zich ook in bekakt Frans of Engels uit. Hun hippe poses maken echter weinig indruk: wanneer ze als mondaine Françaises een kamer willen huren in een piepklein pension, zet de receptioniste verveeld een Frans informatiebandje aan. Waarschijnlijk heeft zij de twee meiden allang herkend, want al snel blijkt dat Rannva en Barba oorspronkelijk van het eiland afkomstig zijn. Ze zijn teruggekeerd om met hun verleden af te rekenen. De suggestie van seksueel misbruik, liefdeloze gezinnen, alcoholmisbruik en ongewenste zwangerschappen wordt vaag gewekt, maar de toon blijft luchtig. In Rúni, een werkloze visser met wie ze over het eiland toeren, ontdekken de meiden een zielverwant.
Alle absurdistische toneeltjes zorgen ervoor dat Bye bye blue bird niet zo’n zwaar psychologisch drama is geworden als je verwacht bij een verhaal over geïsoleerde gemeenschappen in de buurt van de Poolcirkel. Katrin Ottarsdóttir heeft, naast een aantal documentaires, deze eerste (en enige) speelfilm op de Faeröer gemaakt. Katrin Ottarsdóttir / Faeröer/Denemarken 1999 Met Hildigunn Eydfinsdóttir, Sigri Mitra Gaïni, Johan Dalsgaard, Peter Hesse Overgaard, Elin K. Mouritsen 97 minuten 35mm Faeröers, Deens, Frans en Engels gesproken, Nederlands ondertiteld
bye bye blue bird
Restaurant IKEA Hacks Ter gelegenheid van Nordic Cinema krijgt het restaurant, weer terug in zaal 5, een nieuwe aankleding: IKEA Hacks. Computers en netwerken kun je hacken om een netwerk plat te leggen, een virus te verspreiden of je digitale handtekening achter te laten, uit activistische overwegingen of gewoon omdat je het kunt. Zo kun je ook design hacken: door zelf een verandering aan te brengen in het ontwerp, een nieuwe functie toe te passen, of kant-en-klare producten te gebruiken als ‘grondstof’ voor een nieuw product. En wat kun je nu beter hacken dan IKEA, het wereldwijde woonwarenhuis met betaalbaar design waarvan iedereen wel íets in huis heeft, al is het maar een melkkloppertje? IKEA staat symbool voor de globaliserende wereld en heeft daarmee zowel fanatieke fans, als zelfverklaarde vijanden. In het Filmhuisrestaurant vind je de meest verrassende IKEA Hacks die je vaak ook nog eens eenvoudig zelf kunt maken. De ‘how to’ krijg je er van ons bij, gratis.
..........................................................................................................................................................................................................................
Zwijgende film & Levende muziek
musicalfestijn dé hit van Cinekid 2001 was! Natasha Arthy / Denemarken 2000 Met Stefan Pagels Andersen, Sidse Babett Knudsen, Thomas Bo Larsen, Sebastian Jessen, Stefania Potalivo 75 minuten 35mm Deens gesproken, Nederlands ondertiteld
..........................................................................................................................................................................................................................
vertaling al in 1971 in de Zwarte Beertjes pockets was verschenen, natuurlijk met een omslag van Dick Bruna. Widerberg had het idee geopperd om een Zweeds equivalent van William Friedkin’s The French connection uit 1971 te maken. Hij combineerde bloedstollende acties met een semi-documentaire stijl, met groot (inter)nationaal succes. Mannen på taket won twee Guldbagge-prijzen (het Zweedse Gouden Kalf) en was de best bezochte film in Zweden ooit, tot vijf jaar later Fanny and Alexander van Ingmar Bergman uitkwam. Tandenknarsend moest Widerberg vaak genoegen nemen met zo’n tweede plaats. Zo haalden zijn films Kvarteret korpen / Raven’s end (1963), Ådalen 31 (1969) en Lust och fägring stor / All things fair (1995) wel de eervolle nominatie voor de Academy Award voor Beste buitenlandse film, maar greep Widerberg telkens naast het begeerde Oscarbeeldje. Bo Widerberg / Zweden 1976 Met Carl Gustaf Lindstedt, Ingvar Hirdvall, Gunnel Wadner, Sven Wollter, Thomas Hellberg, Hakan Serner 110 minuten 35mm Zweeds gesproken, Nederlands ondertiteld
......................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
Duitse geluidsfilm, Melodie der Welt van Walter Ruttmann, van muziek te voorzien. Vampyr was opgezet als een zwijgende film (inclusief titelkaarten, die gehandhaafd bleven), maar er werd besloten een voiceover toe te voegen en dialogen te dubben. Het was een ‘multiple language version’: lipsynchroon werd een Engelse, Franse en Duitse versie opgenomen. De daaruit voortvloeiende, enigszins ‘incoherente’ tekstbehandeling werkt wonderwel om de raadselachtige, onheilspellende sfeer te versterken. Ondanks het afwijzende oordeel van vele critici bij de première was de film in Denemarken wel een populair succes! Tegenwoordig wordt Vampyr beschouwd als een van de belangrijkste horrorklassiekers aller tijden. Overigens had de producent de film bekostigd omdat hij graag eens een hoofdrol wilde spelen: na Vampyr is Julian West nooit meer op het witte doek verschenen. Carl Theodor Dreyer / Duitsland/Frankrijk 1932 Met Julian West (pseudoniem van Nicolas baron de Gunzburg), Maurice Schutz, Rena Mandel, Sybille Schmitz, Henriette Gérard 66 minuten 35mm Duits gesproken, Deense tussentitels, Nederlands ondertiteld
17
Kinderklassiekers
TOOTLETUBS & JYRO / TURILAS & JÄÄRA
31 maart t/m 15 april, op elke zaterdag en zondag 15.00 uur, plus Tweede Paasdag 9 april 15.00 uur Twee gekleurde kevers (T. is oranje en J. heeft een donkerblauw schild en dito sprietenkop) buitelen samen van het ene avontuur in het andere. Het begint al bij hun ontmoeting: als een donderslag bij heldere hemel belandt Tootletubs op Jyro’s bed. Vanaf dat moment delen ze een heerlijk huisje, opgetrokken uit oude rommel. Jyro is de denker van de twee: een echte uitvinder, altijd op zoek naar oplossingen. Hij knutselt graag en maakt daarbij handig gebruik van de spullen die de mensen in het bos achterlaten. Tootletubs is meer het gevoelige type. Hij helpt graag een ander in nood, maar of dat altijd erg goed uitpakt? En hij houdt van kunst en muziek. De Finse animatoren hebben een humoristische vormgegeving bedacht die uitermate geschikt is voor de jongste filmliefhebbertjes. Mariko Härkönen & Ismo Virtanen / Finland 2002 65 minuten 35mm geen dialogen / vanaf 3 jaar DE WERELD VAN SOFIE / SOPHIES VERDEN
7 t/m 15 april, op elke zaterdag en zondag 15.00 uur, plus Tweede Paasdag 9 april 15.00 uur Sofie Amundson, een nieuwsgierig meisje van veertien, vindt op een dag een briefje in haar brievenbus: ‘Wie ben jij?’, staat er op. In de speurtocht naar een antwoord wordt zij geholpen door de filosoof Alberto Knox. Samen maken ze een reis door de tijd, waarbij ze tal van Europese denkers en kunstenaars ontmoeten. Ze bezoeken het antieke Griekenland (Socrates in een glansrol), de Middeleeuwen, de Renaissance en de Franse en Russische Revolutie. ‘De wereld van Sofie’ is een roman over de geschiedenis van de westerse filosofie, maar de informatie over alle erflaters en hun ideeën is speels en enthousiasmerend verpakt in een spannend verhaal. Van het boek van Jostein Gaarder zijn in Nederland sinds 1991 meer dan 400.000 exemplaren verkocht! Het was een internationale bestseller, vertaald in meer dan veertig talen. Voor de verfilming ging men dan ook niet over één nacht ijs. De wereld van Sofie was toen met een budget van méér dan tien miljoen dollar de duurste Noorse filmproductie aller tijden! En dat is er nog steeds aan af te zien. Erik Gustavson / Noorwegen 1999 Met Silje Storstein, Tomas von Brömssen 116 minuten 35mm Noors gesproken, Nederlands ondertiteld / vanaf 10 jaar SAMSON & SALLY / SAMSON OG SALLY
28 april t/m 13 mei, op elke zaterdag en zondag 15.00 uur; in de Meivakantie dagelijks 15.00 uur Een hartverwarmende tekenfilm over Samson, een verlegen walvisje. Hij is erg nieuwsgierig naar de beroemde Moby Dick, die net als hij helemaal wit is. Sally komt bij de familie van Samson wonen, omdat haar
18
..............................................................................................................................................................
Uit het hoge Noorden komen de mooiste kinderfilms, die vaak ook een traktatie voor volwassenen betekenen. We hebben een overzicht van Scandinavische topfilms sinds 1980 gemaakt, waarbij we erop gelet hebben dat er speelfilms en animatiefilms tussen zitten, dat alle leeftijdsgroepen iets van hun gading kunnen vinden, dat vele beroemde regisseurs met tenminste één titel vertegenwoordigd zijn, en dat bejubelde debuten niet ontbreken. Na de vertoning van Pudding Tarzan, Reis naar Melonia en Ake’s wereld gaan we gewoon verder!
moeder gevangen is genomen door walvisjagers. Sally en Samson beleven samen avonturen in de diepe, geheimzinnige oceaan. Ze ontdekken ook dat er radioactief afval wordt gedumpt. Iedereen beweert dat alleen Moby Dick de walvissen van alle gevaren kan redden en daarom gaan Samson en Sally naar hem op zoek in het verzonken Atlantis, een stad op de bodem van de zee. Jannik Hastrup is een befaamde Deense animator: hij maakte de ‘Shakespeare-film’ Reis naar Melonia, en veel later de reeks over het muizenvriendinnetje Cirkelientje. Jannik Hastrup / Denemarken 1984 63 minuten 35mm Nederlands gesproken / vanaf 5 jaar RONJA DE ROVERSDOCHTER / RONJA RÖVARDOTTER
.........................................................................................................................................................................................................................
Nordic Cinema
28 april t/m 13 mei, op elke zaterdag en zondag 15.00 uur; in de Meivakantie dagelijks 15.00 uur Op een stormachtige nacht, waarin harpijen een griezelige aankondiging uitkrijsen, wordt Ronja geboren in de roversburcht van haar vader Mattis. Later ontdekt zij in de bossen rond de burcht geheimzinnige wezens zoals dwergen en trollen, maar ook ontmoet zij daar Birk, zoon van Borka, de aartsvijand van Matthis. Toch worden ze goede vrienden, als ze ontdekken dat ze op dezelfde dag geboren zijn. Ze besluiten samen in het bos te gaan wonen, omdat ze de ruzies tussen hun vaders meer dan zat zijn. Pas als een vijandelijk leger het dal binnendringt, lukt het Ronja en Birk om alle rovers te verenigen. Olle Hellbom heeft bijna alle verfilmingen naar de boeken van Astrid Lindgren gedaan, zoals de Pippi Langkous-serie en het enorme publiekssucces De gebroeders Leeuwenhart, maar tijdens de voorbereidingen voor Ronja - een voor een jeugdfilm uiterst kostbare produktie - is hij plotseling overleden. Tage Danielsson nam de regie over, en maakte een film vol spannende, poëtische en ook wijze momenten. Tage Danielsson / Zweden/Noorwegen 1984 Met Hanna Zetterberg, Dan Hafström, Börje Ahlstedt, Lena Nyman, Per Oscarsson, Allan Edwall 126 minuten 35mm Zweeds gesproken, Nederlands ondertiteld / vanaf 8 jaar
ronja de roversdochter
rasmus en de landloper
RASMUS EN DE LANDLOPER / RASMUS PÅ LUFFEN
19 mei t/m 3 juni, op elke zaterdag en zondag 15.00 uur; extra op Tweede Pinksterdag 15.00 uur Rond 1900 woont Rasmus in een weeshuis. Als kinderloze echtparen langskomen, valt hun keuze bijna altijd op een meisje met blonde krullen. Rasmus neemt het heft in eigen handen: hij trekt de wereld in om leuke ouders te zoeken. Hij ontmoet Oskar, een landloper. Samen lossen ze een diefstal op waarvan Oskar werd beschuldigd. En dan vindt Rasmus inderdaad een stel dat hem graag wil adopteren, maar hij is nog meer gesteld geraakt op de landloper! Dit is een re-make van Rasmus en de vagebond, gedraaid in 1955 op basis van een oorspronkelijk scenario van Astrid Lindgren. Pas later maakte zij er een boek van. Deze latere versie van haar ‘vaste’ regisseur Olle Hellbom behoorde tot haar eigen lievelingsfilms, mede omdat haar kleinzoon Erik Lindgren zo goed de rol van Rasmus speelde. Olle Hellbom / Zweden 1981 Met Erik Lindgren, Allan Edwall 105 minuten 35mm Nederlands gesproken / vanaf 6 jaar MIRAKEL
19 mei t/m 3 juni, op elke zaterdag en zondag 15.00 uur; extra op Tweede Pinksterdag 15.00 uur Een briljante film over een heel gewone jongen, die enkele bijzondere problemen heeft èn dito oplossingen. Een beschrijving van Mirakel staat op pagina 16/17. Natasha Arthy / Denemarken 2000 75 minuten 35mm kleur Deens gesproken, Nederlands ondertiteld / vanaf 8 jaar
DE BESTE ZOMER / DEN BÄSTA SOMMAREN
10 juni t/m 1 juli, op elke zaterdag en zondag 15.00 uur Twee weeskinderen gaan in de zomervakantie logeren bij een begrafenisondernemer. Winnaar Cinekid Award: geen wonder, want aan alle volwassenen zit een schroefje los, terwijl de kinderen doelbewust hun eigen logica volgen. Ulf Malmros / Zweden 2000 85 minuten 35mm Zweeds gesproken, Nederlands ondertiteld / vanaf 7 jaar OOG VAN DE ADELAAR / ØRNENS ØJE
10 juni t/m 1 juli, op elke zaterdag en zondag 15.00 uur In 1218, in een authentiek ogende ‘ridderfilm’, nemen de jonge prins Valdemar en het keukenhulpje Aske het op tegen een machtsbeluste bisschop en diens wrede, éénogige luitenant. Peter Flinth / Denemarken 1997 91 minuten 35mm Deens gesproken, Nederlands ondertiteld / vanaf 8 jaar
samson & sally
Nordic cinema: Danish Film Festival europa
We regret to report that the announced festival in collaboration with the Norwegian International Film Festival in Haugesund cannot take place. But we are happy to announce that we have found a worthy alternative in a selection of top Danish films which Denmark, as current EU chairman, has sent on tour around Europe this spring. EUROPA
Thursday 10 May 7.30pm and Saturday 19 May 5pm The film begins with a countdown by Max von Sydow, as if we are being brought under hypnosis: 10, 9, 8, 7... In the final part of his ‘Europa trilogy’, Lars von Trier carries the viewer off to a country full of stunned people: it is Germany right after the Second World War, where the naive American Leo Kessler wants to lend a hand in rebuilding the country of his forefathers. Lars von Trier / Denmark 1991 113 minutes Danish spoken, English subtitles DET GODE LIV / THE GOOD LIFE
Friday 11 May 7.30pm and Sunday 20 May 3pm A perfect youth can prove a painful burden. This is certainly the case for 56-year old Anne Mette. Of all the wealth that her family once possessed – archival images offer a brief impression – nothing is left now. The villa in Portugal had to make way for a tiny apartment, where she and her mother struggle to survive on a small pension. Eva Mulvad / Denmark 2010 86 minutes Danish, Portuguese and English spoken, English subtitles INTO ETERNITY
Saturday 12 May 5pm and Tuesday 15 May 7.30pm While ‘temporary’ solutions can be found the world over, deep under the rocky ground in Finland work is on-going to build Onkalo, literally ‘cavern’: a massive depot to store the radioactive waste of the nuclear plant on Olkiluoto island, for many centuries to come. Michael Madsen / Denmark/Finland/Sweden / 2009 72 minutes Finnish and English spoken, English subtitles VALHALLA RISING
Saturday 12 May 7.30pm and Sunday 29 May 5pm The mute One-Eye encounters a group of Christian Vikings bent on liberating the Holy City. Will they find the Promised Land, or have they ended up in Hell? Nicolas Winding Refn / Denmark/GB 2010 93 minutes English spoken
.............................................................................................................................................................................................
For more extensive English language information about our programmes, please visit our bilingual website www.filmhuisdenhaag.nl. There you can toggle between the Dutch and English site using a button located at the top right of your screen!
BABETTES GÆSTEBUD / BABETTE’S FEAST
Sunday 13 May 3pm and Thursday 17 May 7.30pm It takes a while for Babette to fulfil the film’s title, but in the end the most exquisite aromas do waft from the screen into the cinema. In 1871, Babette arrives in an isolated village in rugged Jutland, as a political refugee following the defeat of the Paris Commune. Years later she wins the main prize in a lottery, leading the villagers to expect her departure. But to everyone’s surprise she instead invites all the villagers to a festive meal, like the one she used to prepare in Paris, as a gourmet chef. Babette’s feast was a magnificent success in cinemas worldwide, and for the first time a Danish production won an Oscar for Best Foreign Film. Gabriel Axel / Denmark/Norway/France 1987 103 minutes Danish, Swedish and French spoken, English subtitles EN FORÅRSDAG I HELVEDE / A SUNDAY IN HELL
Sunday 13 May 5pm and Friday 18 May 7.30pm Jørgen Leth has been a key figure in Danish experimental and documentary film since the 1960s. His portrait of the classic spring Paris-Roubaix cycling race was a revolutionary production at the time in terms of cinematography. On Sunday 11 April 1976, hell consists of the cobblestone road surface that the cyclists must traverse. Their heroic efforts were recorded by more than 20 camera teams positioned at strategic locations, on the back of motorcycles and on board a helicopter. Leth then assembled the wealth of footage into a spectacular documentary! Jørgen Leth / Denmark 1977 111 minutes colour English spoken SULT / HUNGER
Sunday 13 May 7.30pm and Wednesday 16 May 7.30pm Pontus, a young and destitute poet, wanders the streets of black&white Oslo in 1890, searching for someone to love and an income; but hunger blurs the boundaries between reality and delusion. Hunger is based on the same-titled novel by Knut Hamsun from 1890 – see also The growth of the soil, as another – silent – film adaptation of a Hamsun book. Henning Carlsen / Denmark 1966 111 minutes black&white Danish spoken, English subtitles DANSEN MED REGITZE / WALTZING REGITZE
Monday 14 May 7.30pm and Saturday 19 May 7.30pm Karl and Regitze have been married for an eternity. During their annual summer party for family and friends, the unassuming workman looks back on the ups and downs of his marriage with his dominant and flamboyant wife. The flashbacks hark back to the Second World War, when he first met Regitze. Kaspar Rostrup / Denmark 1989 83 minutes Danish spoken, English subtitles
Silent film & Live music MARKENS GRØDE / THE GROWTH OF THE SOIL
Monday 21 May 7.30pm Winning the Nobel Prize for literature in 1921, Knut Hamsun wasn’t even the first Norwegian to befall that honour! Hamsun owed his triumph more or less to his monumental Markens grøde from 1917. The novel has since become something of a national epos, and it was
.........................................................................................................................................................................................................................
English summary
turned into one of the first (long) feature films produced in Norway. This national cultural legacy was restored in 1992, as part of the 40th anniversary of Hamsun’s death. In a rugged area of northern Norway, Isak cultivates a plot of land. Together with his wife Inger, who was treated as an outcast in the neighbouring village on account of her cleft lip, he laboriously builds up the Sellanraa farmstead. Children ensue, but family life is far from easy. Among the many ups and downs, Inger’s sentencing to six years of jail – while pregnant at the time – is actually just one little bump in their hard-fought existence. The motive for her crime is heart-breaking, and it cannot be divulged here. When she returns to Sellanraa she finds that modernity has arrived there in the meantime, with cadastral rights, telegraph poles and a mining industry that is destroying the natural surroundings. Gunnar Sommerfeldt / Norway 1921 92 min on 18 fr/sec 35mm tinted English title screens Accompaniment on grand piano: Wim van Tuyl
Premieres WEEKEND
From 5 April Dreamy images are appropriate to the ultra-romantic love story of a one-night-stand in a gay club that turns into a riveting weekend: Russell and Glen, 30-something and in love, decide to open up to each other unconditionally. Weekend won the renowned British Independent Film Award and prizes galore at festivals around the world. Andrew Haigh / GB 2011 96 minutes English spoken, Dutch subtitles TAKE SHELTER
From 5 April Curtis La Forche is a perfectly normal employee at a drilling company, a perfect husband to his wife Samantha, a perfect father to their deaf daughter Hannah, and a Christian stalwart of the tightly-knit village community. All in all a perfect life – until he starts having visions. To protect his family he decides to expand and reinforce the storm shelter in their garden. He becomes progressively more jittery and unsociable, as he obsessively works on the shelter. Jeff Nichols / USA 2011 120 minutes English spoken, Dutch subtitles THE DEEP BLUE SEA
From 19 April In post-war England, Hester leads a privileged life as the wife of Judge Sir William Collyer. But when she falls head over heels in love with the young pilot Freddie, she puts all she has at stake. Terence Davies / GB 2011 98 minutes English spoken, Dutch subtitles ON THE ROAD
From 24 May Jack Kerouac wrote a more or less autobiographical novel about his journeys across the USA. First published in August 1957, the book became the absolute beatnik bible. The film rights have been held by Francis Ford Coppola since 1968. Plans to take the book onto the silver screen were in an advanced stage several times already, but each time they were shelved long before the production phase even came into sight. But in 2005 Coppola got in touch with director Walter Salles and scenario writer José Rivera (who collaborated on filming Che Guevara’s The motorcycle diaries) and HURRAH! Finally we can now trundle off to the cinema to see On the road. THE WORLD WIDE WEB IS ABUZZ WITH RUMOURS. Walter Salles / USA 2011 ?? minutes English spoken, Dutch subtitles
19
programma April / Mei 2012
Adres
Filmhuis Den Haag Spui 191 2511 BN Den Haag 070 - 365 6030 www.filmhuisdenhaag.nl info@filmhuisdenhaag.nl Website
Online kaartverkoop en meer informatie over ons programma, openingstijden, toegangsprijzen, kortingen en de bereikbaarheid van Filmhuis Den Haag: www.filmhuisdenhaag.nl. kAArten kopen / reserVeren
Koop online kaarten op www. filmhuisdenhaag.nl of reserveer plaatsen via de kassa van Filmhuis Den Haag, telefoon 070 – 365 60 30. Wekelijks gratis ons filmprogramma ontvangen per e-mail? Meld u aan via de button op de website.
Volg ons op Facebook, YouTube, Foursquare en Twitter. Dit Programma is ook online te bekijken op www.issuu.com/ filmhuisdenhaag restAurAnt
reserveren 070 - 364 8763 ColoFon
Programma is een uitgave van Filmhuis Den Haag Editie #204 / April / Mei 2012 (Eind)redactie Erik Daams Vormgeving Jan Heijnen, Den Haag Beterengels.nl Jan Warndorff Druk DeltaHage, Den Haag Oplage 8.000 Foto omslag North / openluchtvoorsteling op 17 mei 22.00 uur op het Spuipleintje proGrAmmA en AAnVAnGstijden onder VoorbeHoud
Premières zijn vanaf de uitbrengdatum meestal dagelijks te zien; voor actuele aanvangstijden zie onze website! Prolongatie onder voorbehoud. Let op: onvolledige agenda! Het is niet mogelijk om in een tweemaandelijks blad een complete agenda af te drukken omdat onze agenda wekelijks wordt vastgesteld. Kijk maandagmiddag voor het meest volledige programma van de nieuwe filmweek (donderdag t/m woensdag) op onze website en/of meld u aan voor onze wekelijkse gratis programma-e-mail.
mAArt
DO 22 n.t.b. In première DO 29 n.t.b. In première ZA 31 15.00 familiefilm
ANTON CORBIJN, INSIDE OUT ELENA / HEMEL EEN WEEKJE WEG 6+ / Nordic kids TOOTLETUBS & JYRO 3+
April
ZO 01 15.00 familiefilm
........................................................................................................................................................................................................
beZoekersinFormAtie
........................................................................................................................................................................................................
www.filmhuisdenhaag.nl
EEN WEEKJE WEG 6+ / Nordic kids TOOTLETUBS & JYRO 3+ ......................................................... DO 05 n.t.b. In première
WEEKEND / TAKE SHELTER / THE LAST FRONTIER / voorfilm EVEN GEDULD ALSTUBLIEFT 21.30 Upload NOT SAFE FOR WORK VR 06 17.00 ZAAL5/EXPO JEROEN OFFERMAN: TO BECOME, SHIFT, TRANSFER, COPY AND ERASE JANET LEIGH t/m woensdag 2 mei dagelijks 18.00 t/m 22.00 uur, zondag vanaf 14.00 uur ZA 07 15.00 Nordic kids TOOTLETUBS & JYRO 3+ / DE WERELD VAN SOFIE 10+ ZO 08 15.00 Nordic kids TOOTLETUBS & JYRO 3+ / DE WERELD VAN SOFIE 10+ MA 09 15.00 Nordic kids TOOTLETUBS & JYRO 3+ / DE WERELD VAN SOFIE 10+ WO 11 19.15 Nordic cursus Lezing 1 > De periode 1905-1930 21.30 Nordic classic VAMPYR – DER TRAUM DES ALLAN GREY ......................................................... DO 12 n.t.b. In première
WUTHERING HEIGHTS / AITÁ / LEVEN? OF THEATER? TOOTLETUBS & JYRO 3+ / ZA 14 15.00 Nordic kids DE WERELD VAN SOFIE 10+ ZO 15 14.00 MtM EL PREMIO 15.00 Nordic kids TOOTLETUBS & JYRO 3+ / DE WERELD VAN SOFIE 10+ MA 16 19.30 Nordic F&M Asta Nielsen DIE FILMPRIMADONNA + DIE BÖRSENKÖNIGIN & Charles Janko + inleiding Erik Daams WO 18 19.30 Nordic cursus Lezing 2 > De periode 1930-1980 21.30 Nordic classic MANNEN PÅ TAKET / MAN ON THE ROOF ......................................................... DO 19 n.t.b. In première
OMAR M’A TUER / ALPS / THE DEEP BLUE SEA / KAUWBOY opening FANTASTISCH KINDERFILM VR 20 16.00 Fan Kind FESTIVAL Turilas en Jäärä 3+ 16.30 Fan Kind ZA 21 10.30 Fan Kind Plotseling ging de olifant aan 2+ 11.30 Fan Kind Casper & Lisa 2+ 13.00 Fan Kind Lotte van Uitvindersdorp 4+ 15.00 Fan Kind De Geheime Tuin 8+ ZO 22 10.30 Fan Kind Rupsje Nooitgenoeg 2+ 11.30 Fan Kind Het Vosje en het meisje 8+ 12.30 Fan Kind Pieter Konijn 3+ 13.30 Fan Kind Samen op het eiland Zeekraai 5+ 15.30 Fan Kind Kikkerdril 4+ DI 24 20.00 Film&Debat ERASING DAVID WO 25 19.15 Nordic cursus Lezing 3 > De kinder- en jeugdfilm 21.30 Nordic classic MIRAKEL ......................................................... DO 26 n.t.b. In première ZA 28 15.00 Nordic kids ZO 29 15.00 Nordic kids MA 30 15.00 Nordic kids
I WISH SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ROVERSDOCHTER 8+ SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ROVERSDOCHTER 8+ SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ROVERSDOCHTER 8+
mei
DI 01 15.00 Nordic kids
SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ROVERSDOCHTER 8+ WO 02 15.00 Nordic kids SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ROVERSDOCHTER 8+ 19.30 Nordic cursus Lezing 4 > De periode vanaf 1980 21.30 Nordic classic BYE BYE BLUE BIRD ......................................................... DO 03 n.t.b. In première
PLAY / CAFÉ DE FLORE / voorfilm JUST A PERFECT DAY SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE 15.00 Nordic kids ROVERSDOCHTER 8+ VR 04 15.00 Nordic kids SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ROVERSDOCHTER 8+ ZA 05 15.00 Nordic kids SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ROVERSDOCHTER 8+ ZO 06 15.00 Nordic kids SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ROVERSDOCHTER 8+ WO 09 19.30 Dag v. Europa LES NEIGES DU KILIMANDJARO toegang gratis! ......................................................... DO 10 n.t.b. 19.30 VR 11 19.30 21.30 ZA 12 15.00
In première Deens FF Deens FF Nordic music Nordic kids
MARLEY / SPETTERS / ELLES EUROPA DET GODE LIV / THE GOOD LIFE Sigur Rós: HEIMA SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ROVERSDOCHTER 8+ 17.00 Deens FF INTO ETERNITY VALHALLA RISING 19.30 Deens FF 21.30 Nordic music FENNO GOES ABBA, AND BEYOND SAMSON & SALLY 5+ / RONJA DE ZO 13 15.00 Nordic kids ROVERSDOCHTER 8+ BABETTE’S FEAST 15.00 Deens FF A SUNDAY IN HELL 17.00 Deens FF SULT / HUNGER 19.30 Deens FF WALTZING REGITZE MA 14 19.30 Deens FF INTO ETERNITY DI 15 19.30 Deens FF SULT / HUNGER WO 16 19.30 Deens FF ......................................................... DO 17 n.t.b. In première
OSLO, AUGUST 31TH / LES BRUITS DES GLACONS BABETTE’S FEAST 19.30 Deens FF A SUNDAY IN HELL VR 18 19.30 Deens FF 21.30 Nordic music Sigur Rós: INNI RASMUS EN DE LANDLOPER 6+ / ZA 19 15.00 Nordic kids MIRAKEL 8+ 17.00 Deens FF EUROPA WALTZING REGITZE 19.30 Deens FF RASMUS EN DE LANDLOPER 6+ / ZO 20 15.00 Nordic kids MIRAKEL 8+ 15.00 Deens FF THE GOOD LIFE VALHALLA RISING 17.00 Deens FF Knut Hamsun: EEN REISJE LANGS MA 21 19.30 Nordic F&M HET SOGNE-FJORD + MARKENS GRØDE & Wim van Tuyl ......................................................... DO 24 n.t.b. In première ZA 25 15.00 Nordic kids
THE INVADER / ON THE ROAD RASMUS EN DE LANDLOPER 6+ / MIRAKEL 8+ ZO 26 15.00 Nordic kids RASMUS EN DE LANDLOPER 6+ / MIRAKEL 8+ MA 28 15.00 Nordic kids RASMUS EN DE LANDLOPER 6+ / MIRAKEL 8+ ......................................................... DO 31 n.t.b. In première
JIRO DREAMS OF SUSHI / L’HIVER DERNIER