60 BOEKEN
De Blauwe Fabel Door Hans Amesz
Aan de binnenkant van de voorflap van het boek staat een overzicht van belangrijke geldstromen in de ruim 100-jarige geschiedenis van de KLM. Daaruit blijkt dat de luchtvaartmaatschappij talloze keren financieel door de overheid is gered. Af en toe werd er wel winst gemaakt, maar vanaf het begin blijken er subsidies nodig te zijn geweest om het bedrijf niet failliet te laten gaan. Enkele voorbeelden: honderden miljoenen guldens staatssteun tijdens de oliecrisis van midden jaren zeventig, twintig jaar later nog eens honderden miljoenen staatssteun vanwege de prijzenslag op de transAtlantische route en vanaf 2020 miljarden euro’s NOW (Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid), belasting- en overheidssteun als gevolg van de COVID-19-pandemie. Volgens Ties Joosten, Onderzoeksjournalist voor de website Follow the Money, profiteert de KLM keer op keer van de Nederlandse liefde voor de zwaan, het symbool van de KLM. Geen industrie wordt volgens hem zo gedomineerd door avontuur, romantiek en
patriottisme als de luchtvaart. Geen bedrijf maakt Nederlanders trotser dan de KLM. Onze Koninklijke Luchtvaartmaatschappij zou zelfs aan de basis staan van het succes van de BV Nederland. In ‘De Blauwe Fabel’ wordt betoogd dat dit beeld niet op solide feiten is gebaseerd. Nu de klimaatcrisis de toekomstperspectieven van het luchtvaartbedrijf langzaam maar zeker doet vervagen, is het tijd om de oude zwaan recht in de ogen te kijken. Er moet, aldus Joosten, minder romantisch en meer zakelijk naar de KLM, nu Air France KLM, worden gekeken. De tijd van ongebreidelde groei is voorbij.
Ties Joosten De Blauwe Fabel Follow the Money ISBN: 9789083196015
Een radicaal andere koers is nodig. Krimp van de KLM, minder slots op Schiphol, geen automatische overheidssteun, belasting op kerosine, vliegen duurder maken en meer betalen naarmate je meer vliegt. De zwaan is, schrijft Joosten, afhankelijk van ons en niet andersom. Zolang we dat niet inzien, zal de structurele hervorming, die nodig is om haar weer van waarde te laten zijn, uitblijven. De zwaan zal daardoor als een maintenee blijven teren op de portemonnee van de belastingbetaler.
Wagen en Winnen Door Hans Amesz
In 1959 wordt in de buurt van Slochteren een enorm aardgasveld ontdekt onder de Groningse bodem. Experts denken al gauw dat ook onder de aangrenzende Noordzee aanzienlijke olie- en gasvoorraden liggen die in de toekomst winbaar zouden kunnen zijn. Als dat zo blijkt te zijn, storten bestaande en nieuwe bedrijven zich binnen de kortste keren op de olie- en gaswinning. Zo groeit Nederland na de oliecrisis uit tot een van de belangrijkste offshore-landen ter wereld. Die positie is volgens ‘Wagen en Winnen’ (met als ondertitel: De Nederlandse OffshoreIndustrie, Pionier in Energietransitie) te danken aan een krachtig cluster van toeleveranciers: innovatieve bedrijven die in opdracht van de grote energiemaatschappijen platforms, transformatorstations en windmolens bouwen, transporteren, onderhouden en na gebruik ook weer opruimen. De offshoreNUMMER 3 | 2022
industrie is niet alleen uitgegroeid tot de ruggengraat van het Nederlandse maritieme cluster, maar zij vervult ook een internationale spilfunctie in de energietransitie. De Noordzee wordt door de oud-Secretaris-Generaal van NOGEPA (Nederlandse Olie en Gas Exploratie en Productie Associatie) omschreven als energietuin van de toekomst. Dat plaatst Nederland in de komende decennia op de eerste rang. Waar staan de offshore-toeleveranciers op dit moment? Welke mogelijkheden, uitdagingen en verwachtingen zijn er? En wat heeft de sector nodig om daarop in te kunnen spelen? Uit de ervaringen van vijftig jaar offshore- geschiedenis, die in ‘Wagen en Winnen’ mooi beschreven en geïllustreerd zijn, kan worden geconcludeerd dat de toekomst van de offshore-energie-industrie wordt bepaald door de energietransitie en dat die industrie daar, net als bij de transitie van kolen naar olie en gas, zeker op in weet te spelen.
Joke Korteweg en Frits Loomeijer Wagen en Winnen Balans ISBN: 9789463821841
