Financial Mirror 2014 12 17 by Financial Mirror

FinancialMirror JEFFREY SACHS

JOSEPH STIGLITZ

The year of sustainable development - PAGE 21

Inequality and the American child - BACK PAGE

BOCY sinks

Issue No. 1113 €1.00 December 17 - 23, 2014

is back, but on first day

What next for the bellwether stock? Can it withstand the pressure? - PAGE 5

Mark Zuckerberg’s strategy is not random By Oren Laurent PAGE 18

December 17 - 23, 2014

2 | OPINION | financialmirror.com

FinancialMirror

They should ALL resign in Paphos

Published every Wednesday by Financial Mirror Ltd.

EDITORIAL

www.financialmirror.com Tel. 22 678 666 Fax. 22 678 664 P.O. Box 16077, CY2085 Nicosia Publisher/Managing Editor Masis der Parthogh masis@financialmirror.com Greek Section Editor Angela Komodromou angelak@financialmirror.com Editorial submissions: info@financialmirror.com Advertising inquiries: marketing@financialmirror.com Subscriptions: http://www.financialmirror.com/signup/index.html

No part of the Financial Mirror newspaper, the Greeklanguage XÚ‹Ì· & AÁÔÚ¿, the daily Xpress-OIKONOMIKH electronic PDF edition or any of the contents of the website www.financialmirror.com, may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means (electronic, mechanical photocopying, recording or otherwise) without prior permission of the publishers. Any person or company found in violation will be prosecuted and financial damages will be sought as this implies theft of the intellectual property rights of the publishers, their associates and contributing services or agencies.

As Paphos gets ready to elect a new mayor on January 11, the town’s folk are exhibiting a twisted sense of democracy and transparency. The question on everybody’s mind that no citizen or political party dares ask openly – for fear of finding skeletons in their own closet – is, if the ex-Mayor and the head of the sewerage board were crooks, as alleged in court documents, did nobody else get a whiff of the stink going around? And if they did, why didn’t they do anything about it? Initially, there were only three suspects, and a fourth one was added last week. By the time the investigation gets into full swing, it is not impossible that many more names will come out into the fore from among city hall’s pyramid of power, as well as elected officials and municipal councilors, from all parties. We are sure that nowhere in the minutes of municipal meetings of the past decade or so is there any mention of a councilor raising suspicion about corruption, without necessarily naming the chief suspect, the former Mayor himself. This, in effect, points to a wide-reaching cover up, each with his own little agenda or bone to pick. This is why the ex-Mayor has decided to spill the beans and take everybody down with him, including officials from his own DIKO party, of whom he had expected some support in return for recent

loyalties, but was left hanging out to dry. The ruling DISY party has indirectly acknowledged its own tolerance of the goings on in Paphos by desperately trying to avoid an election defeat by securing a common candidate of public stature. The fact that no one has been named so far suggests that there aren’t that many people left who do not have their hands in the cookie jar. All the others are footing their own candidates, but no one has suggested that all municipal councilors resign as well, at least to show that they have a sense of responsibility and a shred of sympathy towards ordinary citizens who are sick of the corrupt establishment. But the biggest of all blames goes to the citizens of Paphos themselves, many of whom have been all too happy to be photographed with Savvas Vergas receiving a cheque or a prize, or even privileged seating at a concert or the Paphos Opera. No one ever likes to rock the boat. Do the people of Paphos honestly believe that by electing just a new mayor, everything will be resolved? That by sweeping all the town’s ills under the carpet, they will get a fully functioning sewerage network up and running within 24 hours of the elections? If the municipal councilors do not have the decency to resign and try to get re-elected, then the citizens have an equal responsibility to boot them out of office. Otherwise, it shows that they are all up their necks in the filth that has blemished the town.

THE FINANCIAL MIRROR THIS WEEK 10 YEARS AGO

Blue chip profits, layoffs and bonds

Blue chips boosted 9-month profits by 135% on the stock exchange, layoffs continued and investors were keen on long-term bonds, the Financial Mirror reported in issue 598, on December 8, 2004. Blue chips: Blue chip stocks listed on the CSE’s Main Market boosted their first nine-month profits by a collective 135% year-on-year, in yet another sign that the worst is over in terms of profitability slumps and a strong rebound in 2004 earnings is now a foregone conclusion. The best performers were Bank of Cyprus (+214%), Laiki (+176%), Vassiliko

20 YEARS AGO

Share prices and volumes up

Share prices continued to rise sharply as volume also rose on the OTC Stock Market, as all sectors, led by Banking, saw significant gains, the Cyprus Financial Mirror reported in issue 89, on December 14, 1994. Shares rise: Share prices continued their advance which started a week earlier on the OTC stock market, with the KEVE index nearing it’s all-time high of 115.46, with some profit taking putting a temporary halt to the general advance. The Banking sector came to life and rose 2% with all stock registering healthy gains, as Bank of Cyprus rose 5.5c in a week to CYP

Cement, Hellenic Bank, Louis, CTC. Layoffs continue: An increasing number of private and listed companies are proceeding with layoffs ahead of Christmas as they drive to cut costs, with the number of unemployed rising sharply in November, rising higher than the official figure of 4.2%. Redundancies were reported at Laikon Kafekopteion, SFS, CIC and Arab Bank, Cyprus Airways (remember them?) had plans to sack 170 to 550 people as part of (yet another) strategic plan. Bonds go long: Bond investors decided to move into longer-term paper during the week’s multiplebond auction, shunning the short term bond and Treasury Bills as they attempted to lock in higher yields ahead of Cyprus’ entry into ERM-II and before yields converge with those of euro rates. No bids were

submitted for the 2-year bond with a coupon of 5%. S&P downgrade: Standard & Poor’s lowered the Cyprus long-term currency rating to A from A+ on “sizeable fiscal deficits and a rapidly growing public debt burden.” (If only we had listened back then…) Tax amnesty: Parliament approved to extend the partial tax amnesty of 6.5% for a further two months as the government had already collected CYP 50 mln from the 5% tax bracket, with Cypriots declaring CYP 1 bln in income and secret funds. Bracing for Lidl: Bosses at the major supermarket chains are concerned over the anticipated arrival of the German discounter Lidl that is reported to be planning a network of 27 outlets. Pump prices: Lukoil and Lefkaritis hiked petrol prices by 1 cent to 46.8c a litre for Unleaded 95, 48.6c for U98 and 45.2c for diesel. Oil had tumbled to a low of $45 a barrel, the biggest fall since September 2001.

2.00 and Laiki was up 4.5c to CYP 2.26. Daily volumes shot to CYP 1.6 mln for the week, up from 870,000 a week earlier. Middle East outlook: Cyprus can act as a bridge for cooperation between Arab and Israeli businessmen, as well as a bridgehead for access to the region by businessmen from other regions, said Commerce and Industry Minister Stelios Kiliaris, speaking at the first Business Symposium of Greek businessmen in Moscow. With a rate of growth of over 6%, inflation at 4-5% and per capita income of US$12,000, Cyprus was the ideal place to invest, he said, adding that there were 16,000 offshore companies and 34 Cyprus offshore banking units, of which 12 from Russia.

Nicosia tourism: CTO Chairman Andreas Nicolaou and Nicosia Mayor Lellos Demetriades told a conference that the capital has good future prospects and that despite a number of problems, the tourist product has shown great improvement. The mayor said a number of projects helped reverse the negative prospects, such as Famagusta Gate, the Old Powerhouse, the Levention Museum and Laiki Yitonia, as well as the selection as European Month of Culture in November 1995. Titina Loizidou said there was a lack of proper infrastructure, while Andreas Kaisis said his project under study, the IMC on the outskirts of Nicosia, could attract “business tourism” top the capital. Athens from £99: Oh, and by the way, Cyprus Airways (remember them?) were offering a weekend in Athens from £99, with two nights, airport taxes excluded. (See photo…)

Like us on Facebook

December 17 - 23, 2014

4 | CYPRUS | financialmirror.com

‘No surprises’ in 2015 budget approval A slim majority of MPs was expected to vote through the government’s budget for 2015, with the main focus being cutbacks, recover and reform. Despite harsh criticism from the opposition AKEL, the smaller socialist EDEK and the centre-right DIKO, the former coalition partner was expected to approve the budget with reservations. The budget could only pass through the 56-stea House with the 20 votes from the ruling DISY, the single EVROKO vote and at least five of the eight DIKO deputies. Independent Zacharias Koulias, who is expected to rejoin the ranks of DIKO after being expelled by former party leader Marios Garoyian, declared earlier that he would vote against the budget. The main features of the budget are aligned with the obligations under the memorandum of understanding (MoU) with the Troika of international lenders, who are somewhat upset that the package of measures on foreclosures had been held up since October. AKEL said it would vote against the budget becaise “it is the implementation of the unpopular Troika and government targets”, similar to words from EDEK, the Citizens’ Alliance and the Greens. DIKO said it wanted some of the terms in the Memorandum with the Troika to be renegotiated.

The budget was presented by Finance Minsiter Haris Georghiades on Thursday and the debate started on Monday with the read-out of the House Finance Committee report, which said that the economic environment remained “difficult” despite the projections of the Ministry of Finance. The report acknowledged the positive course of public finances, the reduction of the cost of borrowing and the upgrade of the economy by international rating agencies, as well as the fact that the government should continue the path of reforms. Georghiades kicked off the parliamentary debate around his reservedly optimistic budget for 2015, by calling on all parties to cooperate, while saying that next year will be one of recovery, reforms and changes. He also warned that “neither the slogans, nor a rejection will ever rid us of the Troika” of international lenders, possibly addressed to opposition parties Akel and socialist Edek that suggested alternatives to the insolvency bills. The state expects revenues of EUR 5.9 bln and expenditure of 6.6 bln, with a modest growth rate of 0.4% predicted for 2015, 1.6% in 2016 and 2% in 2017. “We took over an economy under collapse and today we have an economy that is recovering,” Georghiades said in his second annual budget speech since the present administration took over amid a national economic

meltdown in March 2013. The minister had earlier said that the banking sector was crucial to the economic recovery, but that obstacles remained, such as the delay in the package of insolvency bills, linked to the other bill on foreclosures, which AKEL wanted its implementation delayed by six months and EDEK until January 1. According to the budget, inflation should reach 0.9% in 2015 and will climb to 1.3% in 2016 and 1.5% in 2017. Unemployment is expected to peak at 17% in 2015 and fall to 15.8% the following year and to 14.4% in 2017. The main sources of revenue are expected to be direct and indirect taxes, estimated at EUR 4.9 bln in 2015 or 83% of total revenues. The rest concerns sale of goods and services, as well as transfers, estimated at EUR 999 mln. The government also hopes to generate fresh revenue streams from its privatisation roadmap that will see EUR 1.4 bln raised over the next four years from the sell-off of state assets, such as the telecom and electricity utilities, as well as the Ports Authority, that is expected to be the first to get underway by the end of 2015. On the state budget’s expenditure side, payroll, pensions and bonuses continue to make up the lion’s share, but could be slightly less next year at EUR 2.5 bln compared to 2.58 bln in 2014.

RCB CEO re-elected head Coop bank launches new image, “same values” of international banks Kirill Zimarin, Chief Executive Officer of RCB Bank Ltd., was re-elected president of the Association of International Banks in Cyprus fro another two years at the association’s 12th annual general meeting last week, a post he has held since 2008. RCB Bank Ltd., one of four local systemic banks that underwent stringent capital stress tests by the European Central Bank last month, was established in 1995 as the Russian Commercial Bank and presently operates branches in Nicosia, Limassol and Luxembourg. The bank passed the ECB stress tests with flying colours, with a reported Core Tier 1 capital ratio of 16.78%, double the minimum requirements. RCB Bank announced last month that it completed a $124 mln equity capital increase by attracting a strategic investor, Russia’s Otkritie Financial Corporation Bank, taking a 19.85% stake and boosting equity to beyond $500 mln. RCB’s main founder shareholder, the VTB Group, has now reduced its direct stake to 46%. In his speech at the AIBC meeting, Zimarin said: “International banks are playing an ever more significant role and over the past few years their market share by assets has grown from 8% to 22%. International banks have significant reserves in terms of capital and liquidity, and are ready to extend their lending programmes to Cypriot companies. Therefore, it’s fair to say that international banks could be among the key drivers behind the recovery and growth of the Cyprus economy and its banking sector.”

The Cooperative Central Bank Ltd., the cooperativeowned housing and savings that was nationalised with a EUR 1.5 bln bailout earlier this year, launched its new branding and identity strategy, saying that it is maintaining the “same values, new prospects.” The event, that took place at the University of Cyprus, is the culmination of 12 months’ work that has “transformed the cooperative movement into a robust organisation that looks to the future with confidence and optimism,” a bank statement said. The new logo symbolises the dynamism, unity of forces and the modern image of the Cooperative movement, it said. Addressing the guests that included Finance and Agriculture Ministers Haris Georghiades and Nicos Kouyialis, Ray Collins, representing International Cooperative Alliance Chairperson Dame Pauline Greene, and other officials and associates, CCB Chairman Nicolas Hadjiyiannis said that the Cooperative movement was taking a major leap forward. “From within the well known difficult conditions, we took over an unprecedented responsibility, but we have faced these challenges. We have achieved changes at all levels of the Cooperative sector by setting as our aim to revive it and transform it into a modern dynamic and robust organisation.

He have laid sound foundations and are headed into a new age.” Hadjiyiannis referred to the successful result of the ECB capital stress tests, saying that the CCB came through “with pleasant surprises.” “We are the biggest financial institution in the number of customers and branch network. We are and remain the most reliable organisation that focuses on people and not numbers,” Hadjiyiannis concluded.

EIB offers €155m funding to banking and education The European Investment Bank signed two loan agreements on Friday to fund expansion plans at the state University of Cyprus and to inject liquidity into the banking sector, worth a total EUR 155 mln, with the aim of boosting SMEs and tackling youth

FOR RENT HOTEL IN PAPHOS PROFITABLE HOTEL, 81 ROOMS, THREE STARS Operating all year around fully renovated, full facilities including Swimming pool, Private parking, Cafeteria, Bar, Restaurant, Breakfast Restaurant. All necessary government operating permits. Serious enquiries to email: paphoshotelrental@mail.com

unemployment. In a speech delivered at the University of Cyprus, EIB President Werner Hoyer recalled the projects that the EU bank financed in Cyprus in 2014 and reaffirmed the EIB’s strong support for the country and in particular for its

knowledge economy. Earlier, Hoyer met with representatives from Cypriot banks to sign credit lines totalling EUR 75 mln in support of small and medium-sized enterprises (SME) in addition to lending earlier this year for 110 mln.

December 17 - 23, 2014

financialmirror.com | CYPRUS | 5

BOCY is back in play, but sinks on first day What next for the Cyprus bellwether stock?

Heavy selling by disgruntled shareholders saw Bank of Cyprus shed a quarter of its value on the first day it returned to the Cyprus and Athens stock exchanges on Tuesday. But some analysts are confident that the first day of re-listing of the one-time bellwether stock after an absence of 21 months, is primarily sentiment-driven and some investors simply wanted to cash-in on their holdings, fearing further falls or to pay down current debts. From an opening of 24c at 10.30am, the price that shares were offered to institutional investors in August, the stock remained under selling pressure and gradually retreated to 18c where it stopped by 2.30pm, by which time more than EUR 1 mln worth of shares had been transacted. From there, the BOCY stock flatlined until the end of trading at 5.30pm, briefly dipping to 17c along the way. With trade volume on the CSE reaching a total of EUR 2 mln on the day, nearly 90% of that or EUR 1.782 mln was Bank of Cyprus alone, amounts not seen in more than two years. In Athens, it closed at 17.7c with EUR 2 mln worth of shares traded. Brokers were initially saying that if the stock would hold at 20c, then that would be a good omen for the next few days. But that was at noon, when it was still hovering between 20 and 21c, before it sank to 18c. In effect, of the 8.9 bln shares re-listed on the Cyprus and Athens bourses, only 8.6 mln or 0.003% were traded on the CSE and 10.3 mln on the ASE. This suggested that shareholders who acquired the equity after 47.5% of their deposits were confiscated to

bail-in the bank last year, were probably waiting to see where the stock is headed. The 8,904,425,940 new ordinary shares included the 3,873,269,066 issued to bailedin depositors, 5,781,443 issued to junior bond owners who also saw their holdings converted to equity, 4,166,666,667 issued to strategic investors who subscribed to the EUR 1 bln capital increase and 858,708,764 issued to ‘Legacy Laiki’, the defunct Cyprus Popular Bank under state administration. In any case, 25% of the bank’s market cap has been wiped out in a day, reducing it from EUR 2.14 bln to EUR 1.6 bln. Some analysts said it was “premature for any conclusion” based on the share’s trade value alone. That is true, as the stock stayed clear of the CSE’s 30% limit-down price band mechanism that will not be effected until after three days of trading. Also, the CSE will not include BOCY in the weighting of its All Share Index for ten consecutive trading days, which means that the bank’s shares have until about January 7

to stabilise and possibly move up, so as not to drag the Index down with it. Market sentiment also affected the rest of trading on the CSE, with Hellenic Bank (HB) losing 9% and closing at 4.2c. The CSE All Share lost 6.8% and closed at 86.78 points, while the CySE-FTSE20 lost 3.6% to end at 49.71 points. Logicom (LOG) also followed the

downward trend and lost 6.8% to close at 55c, while Petrolina Holdings (PHL) dropped 0.9% to close at 109c. Of the shares traded, four rose, 12 fell and three were left unchanged. Meanwhile, the ASE was also under pressure, but not because of the BOCY re-listing. The Athens bourse is bracing for the first round of a parliamentary vote on Wednesday to elect a new President of the Republic, a widely ceremonial post. But if one is not chosen by the 300 MPs by the end of the month, Antonis Samaras’ fragile New Democracy-Pasok coalition could collapse and the country could be headed towards new national elections, something markets are loathe to. The ASE saw marginal losses, propped up towards the closing bell by gains seen on National Bank of Greece. Greek bond yields are presently at 9%.

2015 will be a “year of lending” for Bank of Cyprus, says CEO Hourican Bank of Cyprus CEO John Hourican is confident that the Cyprus economy is now within a state of political and fiscal stability, seeing the prospects for 2015 as “positive”. He told a pre-Christmas gathering of associates, marketing and media executives that the new year will be “a year of lending” as the bank has already reportedly dished out some 120 mln euros in fresh loans, an obligation it has yet to fully meet as part of funding it received from the European Investment Bank in order to prop up small and medium sized enterprises (SMEs). Hourican added that the vast majority of the new loans are “serviceable”, in contrast to about 53% of the bank’s loanbook of 24.7 bln euros (as at September 30) that has been deemed as non-performing and placed under the charge of the recoveries division in an effort to collect or restructure. As regards general prospects of the economy, he warned that Cyprus should seriously consider alternatives to supplement the tourism wave from Russia, that may be impacted by the ongoing crisis in Ukraine, “and we may miss out in the new tourist season.”

Last week, Hourican and Finance Minister Haris Georghiades signed a memorandum of understanding, whereby the bank, that raised 1 bln euros in fresh capital from new investors in August, will provide free advisory services as regards the monetisation prospects of the recently discovered offshore oil and gas reserves. The new investors are keen for the bank to tap into the oil and gas exploration activities, as well as other major developments, such as the privatisation of major state-owned utilities, such as telecoms, electricity and the ports, while also considering financing mega developments, such as the new casino resort license and other infrastructure projects.

Société Générale Bank – Cyprus signed a finance agreement with the European Investment Bank in the framework of a programme dedicated to support SME’s and Midcaps in Cyprus, and to promote youth employment. The signature ceremony took place on December 12, at the Ministry of Finance, in the presence of EIB President Werner Hoyer and Minister of Finance Harris Georgiades as well as representatives from the banking sector. On this occasion, the CEO and General Manager of the bank, Khalil Letayf, declared: “We are very pleased to be part of this national programme in partnership with the EIB and the Ministry of Finance and to reach out to SMEs and Midcaps in a national effort to promote access to affordable funds and boost employment”. He added: “SGBCy is committed to Cyprus’s economic recovery and to standing by its people and its entrepreneurs in order to help them get back on their feet. A token of this commitment is the fact that Société Générale Bank Cyprus has chosen to pursue and develop its operations in Cyprus while other international banks have downsized or even ceased their operations on the island”. The 10 million euro credit line granted by the EIB to SGBCy will be on-lent to eligible SMEs and Midcaps for financing capex and working capital, with the final beneficiaries benefiting from the low cost of EIB funding.

December 17 - 23, 2014

6 | CYPRUS | financialmirror.com

Growth requires social consensus on reform None of these early successes in correcting the imbalances, which brought about the crisis in the first place, will have been worthwhile, unless the necessary structural reforms are implemented so that the country can aspire to sustainable recovery and, eventually, economic growth. But for this to happen the reform programme has to be “owned” by the political establishment and society at large. For now, this is not the case. This can be partly explained by the fact that much of the political leadership’s energy is spent on the “blame game” as to who is responsible for the crisis instead of explaining why the proposed measures are for the benefit of the vast majority of society. Also, in refusing to take responsibility for policy mistakes and past excesses, it is easier and more convenient to absolve the local voting population and to blame the “foreigners” who are “imposing” conditions and as such they are an easy target. The people of the Troika themselves could have done a better job in explaining the rationale of the proposed reform programme, through a more active engagement with civil society.

By Michael Sarris Former Minister of Finance

Legacy of the Crisis Some twenty months after the severe blow of the bail-in of bank depositors, economic activity is showing increasing signs of stability, mostly due to the pragmatism and resilience of Cypriots. Although the shock has caused significant damage, the impact has not been as devastating as many had feared. The international business sector may not be growing, but it has not collapsed either, tourism performance has been impressive and Cyprus still enjoys a relatively high standard of living. Consumer and business confidence is slowly beginning to return. The severity of the crisis, however, has left a legacy that will continue to burden the economy for years to come. With growth prospects modest at best, unemployment remains high and significant job creation will likely not begin any time soon. While the repair of the banking system has made considerable progress, it is being held back by nonperforming loans, which are also keeping lending rates from converging towards the lower EU averages. High household and enterprise debt burden will tend to discourage consumption and limit the effective demand for investment financing. Meanwhile, the need to continue reducing the budget deficit will call for politically demanding choices among competing public expenditure priorities, such as those on the public sector wage bill, health and growthsupporting investments. These choices must support structural reform of public expenditure so as to put the public finances on a sustainable path, while favoring growthenhancing public spending.

Prospects and Challenges Growth prospects will continue to be affected by external economic conditions, particularly in the Eurozone, which currently remain uncertain. In the short-term, the political crisis and economic slow-down in Russia will negatively impact the economy. But the key to the return to sustainable growth is to implement without hesitation or delay the structural reform programme, at a minimum as agreed with the Troika, and, if we can master the necessary political courage, go further. This means urgently completing the privatisation agenda, reducing the bureaucratic impediments to private sector initiatives, while combating corruption and improving the efficiency of the public sector. It also means liberalising markets and professions, pursuing active labour market policies such as flex-time, apprenticeships and onthe-job training, restructuring education to improve the quality of outcomes and achieve a better fit with labour market requirements, and reforming labour unions and political parties. These reforms should encourage private sector investment, including foreign direct investment, an essential element of the new growth paradigm. There is a paradoxical consensus across the full range of the political party landscape and most mass media that the Troika is responsible for the problems of the economy and

that we should, therefore, get rid of it as soon as possible. In reality, Cyprus surrendered its economic sovereignty, through the March 2013 bail-in/bail-out, because of a homegrown deadly combination of banking and fiscal irresponsibility, which had already led to serious domestic and external imbalances. In five short years between 2007 and 2012, through unprecedented fiscal laxity, the best fiscal performer in the Eurozone was transformed into one of the worst, and government debt rose sharply from 48% to 75% of GDP. In parallel, poor bank corporate governance, largely unchecked by the Central Bank because of the widespread and ECB-supported philosophy of “light-touch” bank supervision, led to a huge credit expansion, high-risk investments and a large external current account deficit. To complete this negative picture, rising wages, without productivity or quality improvements, led to a significant erosion of external competitiveness.

The Adjustment Programme An adjustment programme to address these challenges was urgently needed and was put in place together with the Troika after long and harmful delays. The first objective, which was to eliminate the large government budget and external account deficits – indicative of a country living beyond its means – has been largely achieved ahead of the expected timeline. Significant spending cuts in most categories and tax revenue increases are pointing the public finances towards a primary surplus while, mostly through a decline in imports together with a modest increase in exports, the external balance is substantially improved. Competitiveness has also improved through a reduction in unit labour costs in the private sector, but the reduction in wages in this sector has probably reached its limits and any further improvements in competitiveness will have to come from productivity gains. This correction of past sins has contributed to the increase in unemployment and to hardship in many households and enterprises, but Cyprus’ overall standard of living even in 2013, the worst year of the crisis, as measured by GDP continues to be about twice as high as it was in 2000. In the narrative against the Troika it is often forgotten that Troika financing has allowed Cyprus to continue to have a budget deficit and pay its bills through 2016. Without this facility, the adjustment would have been much more abrupt and painful and the economy would have contracted much more sharply.

Towards a Consensus for Reform and Growth But if the reform programme agreed with the Troika is for the benefit of the majority of the Cypriot people, the question still remains why all political parties are against the agreement with the Troika and want the programme to end as quickly as possible. This is particularly puzzling for those parties towards the left of the political spectrum, which should be defending the interests of the less-privileged people and the truly working classes. Indeed, progressive political parties and mass media should be calling for an even tougher adjustment programme. The reason that this is not happening is that the measures in the agreement with the Troika are against the privileged classes which are benefiting from distortions and are supported by state spending. Specifically, these privileged classes include people working for, or more generally benefiting from spending by, the public sector and state enterprises and those benefiting from monopolistic or corrupt practices. Their exaggerated incomes deny substantial resources from, and reduce the standard of living, of the more numerous but less privileged citizens. The privileged groups are strongly represented in all political parties which, in turn, champion their interests. Escaping from this stronghold to implement a far-reaching reform agenda along the lines of the programme agreed with the Troika is essential for liberating the Cyprus economy from its unproductive elements and allowing it to find its way back to growth and realise its full potential. This would lead to lower unemployment, rising productivity and growing wages, and make possible a strong social welfare system, high quality education and health services, all of which should be the agenda of all political parties, from left to right, irrespective of their ideological differences. Economic growth in the Eurozone, including Cyprus, is likely to be lower for several years to come than during the period prior to the crisis. The challenge, therefore, is to implement an aggressive structural reform programme to maximise growth prospects. This is particularly important because of the heavy debt burden and high unemployment. The choice is clear and it is ours. This is a supreme test for political leadership. And if we chose the road to reform we could be a candidate to benefit from possible EU initiatives to alleviate the debt burden for successful programme countries.

CBC tells banks to restart lending and kick-start economy The Central Bank of Cyprus has called on the banking system to resume its lending role and help kick-start the ailing economy. In its monthly economic bulletin for December, the central bank said that the successful completion of the European Central Bank stress tests by four lenders in October “is one of the most favourable developments of the past year.” This, and the implementation of a number of reforms, “repositions the banking system on healthy foundations and gives the opportunity to the banking sector to focus on its basic role and contribute decisively to the economic recovery of Cyprus,” the CBC

monthly report said. “The healthy and sufficiently capitalised banks will be in a position to provide viable loans to households and small to medium sized enterprises that are the driving force of the country’s economic activity.” The CBC report added that the systemic lenders have raised their capitalisation levels to “a very satisfactory, under the circumstances, degree with prospects of further strengthening, while the banking regulatory and supervisory framework has also been enhanced.” The bigger banks, it said, are proceeding with their restructuring plans, while the

introduction of corporate governance has improved and the changes will be ongoing. After these development, the CBC said that it will be able to concentrate its efforts on the restructuring of loans, which “should be reasonable, fair and viable”, which will on the one hand help lower the level of nonperforming loans (NPLs) and on the other have a positive impact on interest rates and the economic climate in general. As regards the real economy, and in particular the rate of change of the real GDP, the developments, although still negative, seem to be better than expected, CBC said. While the predictions within the

conclusions of the fifth review of the economic adjustment programme with the Troika of international lenders in June had expected a recession of 4.2%, the most recent revised reviews of the IMF and the European Commission see a contraction of real GDP by 3.2% and 2.8%, respectively. According to the latest data, the CBC estimates this contraction to end up at 2.6%. During their fifth review, the international lenders predicted a public sector deficit in 2014 of 4.7% of GDP. However, this estimate has already been surpassed, as according to the revised IMF and EC projections the surplus is seen at 4.4% and 3%, respectively.

December 17 - 23, 2014

financialmirror.com | COMMENT | 7

Time for Draghi to realise that QE is the only way How to deal with Europe’s ailing economy By George Theocharides Cyprus International Institute of Management

There has been a lot of discussion lately in Europe and especially at the European Central Bank for the need (or not) of non-conventional monetary tools to revive Europe’s ailing economy, such as quantitative easing (QE). On the one hand, you have ECB president Mario Draghi feeling the need that the ECB must act strongly to help the struggling euro economy, and on the other you have countries such as Germany opposing these moves fearing that it can lead to reckless state borrowing and long-term inflation. They also argue that it might lead to a halt in the adjustment programmes and structural reforms that many European countries need to go through. Europe is going through a tough period, with high levels of unemployment (at 11.5% and 10% in October for the euro area and EU-28, respectively, according to Eurostat), and especially high levels of youth unemployment (under 25). According to the latest figures, youth unemployment was at 23.5% and 21.6% for the euro area and EU-28, respectively. Furthermore, the continent is suffering from low levels of inflation (even fears of deflation in the near future), budget deficits across many countries, and sluggish growth. According to the latest flash estimate released by Eurostat, the inflation rate is expected to be 0.3% in November, well below the ECB’s target of 2% that it wants to maintain in the medium term. Seasonally-adjusted gross domestic product

(GDP) rose by only 0.2% in the euro area (0.3% in the EU-28) during the third quarter of 2014, from the previous quarter. The underlying problems that Europe is facing are many, and include the loss of competitiveness, especially from among southern European countries to other areas in the world, excessive and uncontrolled government spending that leads to continuous budget deficits and increases in public debt at faster rates than GDP growth, as well as low European birth rates, coupled with increase in life expectancy that raised the pension and health costs. At the same time, there is no fiscal union, a banking union that only recently has been put in place, and a monetary union that prevents member states to devalue their currency to tackle the crisis.

The ECB has responded to the crisis by lowering interest rates (base rate) to an extremely low value (0.05%) as well as a series of targeted longer-term refinancing operations (TLTROs) that aim to offer cheap loans to banks in order to pass them on onto the real economy. In the first TLTRO, the ECB allotted EUR 82.6 bln to the banking sector, while the second programme is expected this December with forecasts of an allotment of EUR 150 bln, well below the total target of 400 bln that the ECB was prepared to offer to the banks for this year. If this monetary tool fails to revive the euro economy, the next step is for a broadbased sovereign asset purchase programme, known as QE. This was the programme that other central banks (U.S. Fed, Bank of England, Bank of Japan) have used since the global financial crisis of 2007-2009. This programme helped to mitigate the adverse effects of the crisis, with the U.S. economy now on a strong rebound that lowered the unemployment rate to 5.8% for November. This is exactly what the ECB needs to do. Despite the objections of the Germans, Mario Draghi needs to step up and use such a programme to revive Europe’s ailing economy while at the same time it will address the problem of low inflation (or even deflation) that can be very damaging for any prospects of growth in the near future. George Theocharides is Associate Professor of Finance and Director of MSc in Financial Services at the CIIM.

December 17 - 23, 2014

8 | COMMENT | financialmirror.com

Getting the best from your Christmas bird I wonder how many Cypriots are cooking whole lamb or kid, or joints of meat over an open fire, this Christmas? I suspect most will be indoors and the meat of choice will be turkey, which has become a tradition in itself in recent years. Not being the greatest lover of turkey, I often prefer a chicken. My butcher is always prepared to bone this out (providing a carcass which made lovely stock). Stuffed, rolled, tied and roasted, it is delicious. Not difficult, either! Open out a boned chicken, skin-side down. Make your stuffing from: 450 g of slightly fatty pork pieces, finely minced; 4 slices of streaky bacon, finely minced; 1 large onion and 6 medium-large mushrooms very finely chopped; 2-3 sage leaves, finely chopped and 1 flat tsp each of powdered cinnamon, cumin and garlic; a little salt and a generous sprinkling of freshly ground black pepper. Mix everything together in a bowl and then lay in a long sausage shape in the centre of the spread-out chicken. Fold the sides and ends of the chicken over and either tie or, as I do, put some wooden kebab skewers through at strategic points, to prevent the poor stuffed boneless bird coming apart. Turn the whole thing skin-side up, brush a little oil over and roast in the middle of a medium-hot oven (200C). This will take about an hour and a half. Turn once during cooking. During the cooking a lot of lovely juices will be released. Drain them Roast Chicken, Lebanese style. The bird is stuffed and put them in a small saucepan with a mixture of par-boiled rice, minced lamb with a cup or two of water, a and onions, and “Snobar” (Pinolia), all flavoured tablespoon of tomato purée (ketchup with cinnamon and cumin. Around the bird are: does as well, or better), a tablespoon roasted onions, the classic lamb stuffed balls of of dry sherry and seasoning. Bring to ground lamb and pour-gour (“Kibbeh”), the boil and thicken with corn-flour “Tabbouleh” and plump black Greek olives (mix one heaped teaspoon in a cup with water and tip into the saucepan, stirring briskly). Bring the masterpiece to the table and carve lovely succulent slices off. Add some sauce and serve with roast potatoes and a green vegetable. If there's any left (as if there will be!) it's super cold. Slices thinly and beautifully. If you want to be more ambitious, you may use more than one bird, boned and flattened. A goose, a duck and a chicken, for example. We did this five years ago for Christmas dinner for 18 and it was a great success. Here, too, it slices well cold. If you want your bird roasted whole… this is a good method…

Patrick Skinner

Spicy Stuffing The classic Christmas stuffing, I suppose, is sausage meat and chestnut. But I prefer a spicier variety, which adds to the sausage meat an equal weight of finely chopped or grated carrot, onion, garlic and mushrooms, flavoured with cinnamon, cumin and turmeric. Traditionalists may drop the ‘oriental’ spices and substitute sage and thyme! Ingredients: Breadcrumbs, dried apricots chopped, sliced onions, sultanas, flaked toasted almonds, a spoon of tomato purée, seasoned and herbed to your choice, bound together with a beaten egg and a spot of brandy.

Bai l e y s Ch oc o l at L ux e , a s ed uc ti v e l i q ue ur

Diageo have taken their Irish coffee-flavoured Irish whiskey one step further and produced a seductive Baileys Chocolat Luxe, for the chocolate lover and anyone else who wants to get into the Christmas spirit. With its main ingredient being Belgian chocolate, Baileys’ tasters tried 200 different types of chocolates and more than 800 recipes to complement the brand’s famous Irish Cream (abv 17%). And this new creation is the work Anthony Wilson, whose father Steve as one of the team that produced Baileys as we know it today. Anthony says this is probably the first time that alcohol and true Belgian chocolate are mixed. Of course, Baileys’ line-up includes Original, Mint Chocolate, Crème Caramel, Coffee, Hazelnut, Biscotti, Orange Truffle, Vanilla Cinnamon and Chocolate. Imported - distributed by Photos Photiades Distr. Co.

Sage & Onion Stuffing Fresh sage and onion are the classic ingredients of stuffing for rich meats, such as pork and duck, but I love it in chicken and turkey, too. Ingredients: 450 gr of onions, peeled and finely chopped; 100 g of home-made breadcrumbs, 6 fresh sage leaves, finely chopped; 25 g butter or 1 tbsp olive oil and salt and pepper. Method: Put the chopped onion in a small pan and barely cover with water. Simmer for 10 minutes. Remove onions to a mixing bowl, keeping the water. Mix all other ingredients in and moisten with a little of the onion water until you have a well-bound mixture. Then stuff your bird. Moist breadcrumbs can be the vehicle for all kinds of variations of herbs and spices: thyme, oregano, garlic, parsley, and so on. Cold stuffing is delicious sliced and served cold or fried to a golden crispiness.

Turkey Dish for Four Ingredients 4 thick slices of turkey breast, beaten flat 8-12 very thin slices of Hiromeri Thin slices of Kefalotiri, Cheddar or similar cheese A few sage leaves - Seasoning to taste Method 1. In a large heavy frying pan or skillet melt a little unsalted butter and crumble in one or two sage leaves. Gently fry the turkey fillets until cooked through and lightly browned on both sides. 2. In the pan, drape over each fillet the thin slices of Hiromeri (or very thin sliced lountza or ham if you prefer) and then the thin slices of cheese. 3. Continue cooking on low heat until the cheese softens and begins to melt. Sprinkle some black pepper over the top and serve. A sauce made from slightly thickened stock, a little tomato purée and a drop of white wine could “lubricate”. May I wish all readers are merry Happy Christmas and a New Year which is peaceful and happy! I am always pleased to hear from you! Email me at editor@eastward-ho.com or visit my website, www.eastward-ho.com

EB¢OMA¢IAIA OIKONOMIKH ¶√§π∆π∫∏ EºHMEPI¢A AÚ. 995

www.financialmirror.com

∆∂∆∞ƒ∆∏, 17 ¢∂∫∂ªµƒπ√À, 2014

™Ù· 18 ÛÂÓÙ ¤ÎÏÂÈÛÂ Ë «ÚÂÌÈ¤Ú·» ÙË˜ ∆Ú¿Â˙·˜ ∫‡ÚÔ˘ ÛÙÔ Ã∞∫ ∫·ıËÛ˘¯·ÛÙÈÎfi˜ Ô ¡ÒÓÙ·˜ ªÂÙ·Í¿˜ Η µετοχή τησ Τράπεζασ Κύπρου επέστρεψε στο ΧΑΚ και το ΧΑ µετά απÞ απουσία 21 µηνών, αλλά απÞ το άνοιγµα στα 23 σεντ, δηλαδή ένα σεντ κάτω απÞ την καθορισθείσα τιµή εισαγωγήσ, η µετοχή δέχθηκε έντονεσ πιέσεισ Þλη τη µέρα και τελικά υποχώρησε έωσ και τα 17 σεντ. Με τουσ «κουρεµένουσ» επενδυτέσ να ρευστοποιούν, αναµένεται η πίεση στη µετοχή να συνεχιστεί µέχρι και την Πέµπτη, αφού την Παρασκευή µπαίνει σε ισχύ ο µηχανισµÞσ «λίµιτ ντάουν» που θα περιορίζει την πτώση αξίασ σε 30% ηµερησίωσ. Πάντωσ, µε την µείωση τησ αξίασ να υπολογίζεται στο 25%, η κεφαλαιοποίηση τησ τράπεζασ δέχθηκε σοβαρÞ πλήγµα. Συνολικά διαπραγµατευτήκαν 18.9 εκατ. Μετοχέσ. Σε δηλώσεισ του στο ΡΙΚ, ο γενικÞσ διευθυντήσ του ΧΑΚ, Νώντασ Μεταξάσ, εµφανίστηκε καθησυχαστικÞσ για την υποχώρηση τησ τιµήσ τησ µετοχήσ, χαρα-

κτηρίζοντασ αναµενÞµενη την εξέλιξη. Επεσήµανε, παράλληλα, Þτι σύντοµα η αξίασ τησ µετοχήσ θα σταθεροποιηθεί. Η ιστοσελίδα Stockwatch χαρακτήρισε την πρώτη µέρα διαπραγµάτευσησ µετά τα γεγονÞτα του 2013 ωσ «ελεύθερη πτώση µε απώλειεσ 25% απÞ την τιµή εκκίνησησ των 24 σεντ συµπαρασύροντασ και την Ελληνική και, γενικÞτερα, το χρηµατιστήριο.» Στο ΧΑΚ, ο Γ∆ τιµών υποχώρησε στισ 86,78 µονάδεσ µε απώλειεσ 6,82% και ο δείκτησ των 20 επίλεκτων τίτλων, FTSE, µε µείωση 3,61% έκλεισε στισ 49,71 µονάδεσ. Στον γενικÞ δείκτη δεν υπολογίζεται ακÞµη η διακύµανση τησ µετοχήσ τησ Τρ. Κύπρου. Η ηµερήσια συναλλακτική δραστηριÞτητα διαµορφώθηκε στο 2 εκατ. ευρώ µε την Τρ. Κύπρου να είναι ο τίτλοσ µε τη µεγαλύτερη εµπορευσιµÞτητα τησ ηµέρασ µε Þγκο 1.8 εκατ. ευρώ.

∂›ÛÎÂ„Ë ÙË˜ ÀÊ. ∂ÍˆÙÂÚÈÎÒÓ ÙˆÓ ∏¶∞ ÛÙÔÓ ¶ÚfiÂ‰ÚÔ Η Αµερικανίδα ΥφυπουργÞσ Εξωτερικών για θέµατα Ευρώπησ και Ευρασίασ κα Victoria Nuland επισκέφθηκε τον ΠρÞεδρο Νίκο Αναστασιάδη στο ξενοδοχείο του στη Νέα ΥÞρκ, µετά την έξοδο του την περασµένη Κυριακή απÞ το Νοσοκοµείο Mount Sinai. Η συνάντηση, η οποία είχε φιλοφρονητικÞ χαρακτήρα, διήρκεσε 40 περίπου λεπτά, ενώ η κα Nuland, µιλώντασ στουσ παριστάµενουσ δηµοσιογράφουσ, εξέφρασε τη χαρά τησ που ο ΠρÞεδροσ Αναστασιάδησ παρουσίασε τÞσο ταχεία ανάρρωση µετά την εγχείριση. Σηµείωσε Þτι το µήνυµα που έφερε στο ΠρÞεδρο Αναστασιάδη είναι να µην πιέζεται πολύ και, προσθέτοντασ Þτι του πρÞσφερε ένα µικρÞ δώρο, ευχήθηκε καλέσ γιορτέσ στον ΠρÞεδρο, την Πρώτη Κυρία και Þλουσ τουσ παριστάµενουσ. Ο ΠρÞεδροσ Αναστασιάδησ απÞ τη µεριά του δήλωσε Þτι η συνάντηση ήταν µάλλον εθιµοτυπική που σκοπÞ είχε να εκφράσει η κα Nuland τισ ευχέσ τισ δικέσ τησ και του Υπουργού Εξωτερικών John Kerry για ταχεία ανάρρωση. Ùσον αφορά τα υπÞλοιπα –πρÞσθεσε -- δεν υπήρχε θέµα προσ συζήτηση, µε δεδοµένη την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ΚυπριακÞ και µε δεδοµένη την παρουσία των δυνάµεων επιβολήσ τησ Τουρκίασ. ΠρÞσθεσε Þτι Þταν και εφÞσον τερµατιστεί η παρανοµία τÞτε και µÞνο τίθεται θέµα συζήτησησ. «Ήτο σαφέστατη η θέση µου, εν πάση περιπτώσει, Þτι δεν θα δεχθούµε µε κανένα τρÞπο να τεθεί θέµα αµφισβήτησησ των κυριαρχικών δικαιωµάτων τησ Κυπριακήσ ∆ηµοκρατίασ µε οποιονδήποτε τρÞπο και αν ήθελαν επικαλεστούν είτε τα Ηνωµένα Έθνη είτε οι οποιοιδήποτε άλλοι. Η λύση του Κυπριακού θα δώσει και την απάντηση τησ στουσ υδρογονάνθρακεσ», κατέληξε ο ΠρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ.

∂ÁÎÚ›ıËÎÂ Ô ÚÔ¸ÔÏÔÁÈÛÌfi˜ fi˜, ·ÏÏ¿ ÌÂ 16 ÙÚÔÔÏÔÁ›Â˜ Εν µέσω των διαφωνιών και αµφισβήτησησ τησ µνηµονιακήσ πορείασ τησ χώρασ, η πλειοψηφία τησ βουλήσ, ενέκρινε χθεσ µε 29 ψήφουσ υπέρ και 26 κατά, τον πιο «σφικτÞ» προϋπολογισµÞ των τελευταίων ετών, δίνοντασ ραντεβού για την Πέµπτη, Þταν θα συζητήσει το πιο επίµαχο µέροσ του οικονοµικÞ προγράµµατοσ – τισ εκποιήσεισ. Τον δεύτερο «µνηµονιακÞ» προϋπολογισµÞ υπερψήφισαν ωσ αναµενÞταν ο ∆ΗΣΥ (20 ψήφουσ), το ∆ΗΚΟ (8) και το ΕΥΡΩΚΟ (1). Κατά του προϋπολογισµού τάχθηκαν το ΑΚΕΛ, η Ε∆ΕΚ, το Κίνηµα ΟικολÞγων, η Συµµαχία Πολιτών και ο βουλευτήσ Αµµοχώστου Ζαχαρίασ Κουλίασ. Ο προϋπολογισµÞσ προβλέπει ελαφρώσ µειωµένα έσοδα και µειωµένεσ δαπάνεσ. Τα έσοδα, εξαιρουµένων των χρηµατοοικονοµικών ροών, αναµένεται να φθάσουν τα 5.928 εκατ. ευρώ σε σύγκριση µε αναθεωρηµένα έσοδα ύψουσ 5.952 εκατ. το 2014. Το σύνολο των προϋπολογιζÞµενων δαπανών του προϋπολογισµού, εξαιρουµένων των χρηµατοοικονοµικών ροών, ανέρχεται στα 6.662 εκατ. ευρώ σε σύγκριση µε 6.622 εκατ. ευρώ το 2014 σηµειώνοντασ αύξηση ύψουσ 0,6%. Συνολικά τα κÞµµατα κατέθεσαν 35 τροπολογίεσ απÞ τισ οποίεσ µÞνο οι 16 φαίνεται πωσ αποκτούν την απαιτούµενη πλειοψηφία για να εγκριθούν.

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

17 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2014

2 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | financialmirror.com

∆Ô ∂ÏÏËÓÈÎfi «ÊÈ¿ÛÎÔ», Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ‹ÙÙ· ÙË˜ °ÂÚÌ·ÓÈÎ‹˜ ÔÏÈÙÈÎ‹˜ ¡›ÎÔ˜ ªÈ¯·ËÏ›‰Ë˜ Foreign Exchange Analyst Email: michailidisn@aol.com Ένα ατέλειωτο «φρενοκοµείο» έχει µετατραπεί η Ελλάδα τισ τελευταίεσ ηµέρεσ Þπου το success story των Σαµαρά και ΣÞιµπλε έχει µετατραπεί σε drama story Þπου στην ηµερήσια διάταξη παίζουν τα Bank Run, Grexit, Credit event, CDS, µονοµερή διαγραφή χρέουσ, χάοσ κτλ. Ελληνική κυβέρνηση και ΣÞιµπλε επί µήνεσ επιχειρηµατολογούσαν Þτι η Ελλάδα ανακάµπτει, Þτι περνάει σε θετικÞ ρυθµÞ ανάπτυξησ, Þτι Þλα βαίνουν καλώσ και γενικώσ η Ελλάδα εγκατέλειψε την µιζέρια του χθεσ, τησ χρεοκοπίασ και των λαθών και έχει επιστρέψει σε ενάρετο δρÞµο. ΑκÞµα και η Μέρκελ στην τελευταία τησ επίσηµη επίσκεψη στην Ελλάδα υποστήριζε Þτι η ανάκαµψη τησ οικονοµίασ δεν είναι συγκυριακή αλλά στηρίζεται σε στέρεεσ βάσεισ. Πωσ εξηγείται η κατάρρευση τησ ελληνικήσ οικονοµίασ σαν χάρτινοσ πύργοσ µέσα σε µία µÞλισ εβδοµάδα; Αφού η οικονοµία έχει σταθερά θεµέλια γιατί Þλα κατέρρευσαν µέσα σε ελάχιστεσ ηµέρεσ; Γιατί το χρηµατιστήριο έχασε 15 δισεκ κεφαλαιοποίηση µέσα σε 3 ηµέρεσ ή -25%; Γιατί στα οµÞλογα π.χ. στο 3ετέσ η απÞδοση εκτινάχθηκε στο 11.50%; Γιατί τα CDS τα credit default swaps το ασφάλιστρο έναντι ρίσκου χώρασ εκτινάχθηκε στισ 1120 µονάδεσ, σε µια οικονοµία που βρίσκεται σε ανάπτυξη, που διαθέτει σταθερά θεµέλια Þπωσ οι Ευρωπαίοι αξιωµατούχοι πλειστάκισ φορέσ έχουν αναφέρει; Το success story κατέρρευσε σε 48 ώρεσ και αυτÞ αποτελεί την απÞλυτη αποτυχία του προγράµµατοσ που έχει επιβάλει ετσιθελικά και διδακτορικά η Γερµανία επί τησ ελληνικήσ κυβέρνησησ, παρά τισ θυσίεσ 3 ετών του ελληνικού λαού.

Αν µια σταθερή και σοβαρή οικονοµία Þπωσ χαρακτήριζε την ελληνική ο Σαµαράσ και ο ΣÞιµπλε, καταρρέει εν µέσω φηµών σε 48 ώρεσ τÞτε η πολιτική τησ Γερµανικήσ λιτÞτητασ έχει αποτύχει παταγωδώσ. Το χάοσ που έχει ξεσπάσει στην Ελλάδα, πολιτικÞ και οικονοµικÞ, είναι η πιο τρανή απÞδειξη πωσ η πολιτική τησ λιτÞτητασ που έχει επιβάλει η Γερµανία έχει αποτύχει πλήρωσ επειδή έχει βασιστεί σε µια ψευδαίσθηση η οποία τρέφεται εντÞσ και εκτÞσ Ελλάδοσ εδώ και 3 χρÞνια. Και στον φÞβο η Ελλάδα να συρθεί σε εκλογέσ µε µεγάλη πιθανÞτητα ο λαÞσ που αποδοκιµάζει εδώ και χρÞνια την πολιτική αυτή να στείλει στην εξουσία τισ δυνάµεισ που θα αντισταθούν στην πολιτική αυτή, το ελληνικÞ success story κατέρρευσε. Οι αγορέσ αντέδρασαν µε τÞσο βίαιο και αρνητικÞ τρÞπο στην είδηση περί εκλογών στην Ελλάδα Þχι γιατί φοβούνται τον Σύριζα αλλά επειδή γνωρίζουν πολύ καλά πωσ Þλο αυτÞ το story στην Ελλάδα είχε ηµεροµηνία λήξησ επειδή δεν βασίστηκε σε οικονοµικά δεδοµένα. Βασίστηκε σε µια «στηµένη» ιστορία η οποία δεν θα µπορούσε να διαρκέσει επ’ αÞριστο. Οι αγορέσ δεν φοβούνται τον Σύριζα στην Ελλάδα, τον Podamos στην Ισπανία, την Μαρί Λε Πεν στην Γαλλία, τον Φάρατζ στην Αγγλία και τον Μπέµπε Γκρίλο στην Ιταλία. Οι αγορέσ τρέµουν

την επÞµενη µέρα στην Ευρωζώνη. Μια επÞµενη µέρα Þπου δεν θα υπάρχει η Ευρώπη του ΣÞιµπλε και τησ Μέρκελ. Ùπωσ έχουµε αναφέρει ξανά στο παρελθÞν η Γερµανική «Ευρώπη» τησ µονοδιάστατησ λιτÞτητασ, του επιλεκτικού bail-in, του πανάκριβου Ευρώ, τησ ανισορροπίασ µεταξύ Βορρά και νÞτου και τησ αποικίασ χρέουσ έχει τελειώσει. Και επειδή δεν τÞλµησαν να την τελειώσουν οι ηγέτεσ θα το πράξει ο λαÞσ µε τον ψήφο του. Αυτή την ώρα που ο λαÞσ θα το πράξει φαίνεται να πλησιάζει στην Ελλάδα και είναι αυτÞ ακριβώσ που τρέµουν οι αγορέσ. Το τι θα φέρει η επÞµενη µέρα τησ σκληρήσ λιτÞτητασ είναι σαφέστατα ένασ άγνωστοσ Χ και ακριβώσ αυτÞ τον άγνωστο Χ τρέµουν οι αγορέσ. Επειδή κακά τα ψέµατα ο Σύριζα στην Ελλάδα δεν είναι ικανÞσ να φέρει την πολυπÞθητη επανάσταση στην Ευρωζώνη έναντι στην Γερµανική λιτÞτητα χωρίσ την συντονισµένη συνεργασία και άλλων κρατών µελών Þπωσ η Ιταλία και η Γαλλία. Το πιο πιθανÞ στο τέλοσ τησ ηµέρασ αν ο Σύριζα νιώσει µÞνοσ να συµβιβαστεί µε την γερµανική πολιτική και να τιµήσει τησ µνηµονιακέσ δεσµεύσεισ τησ χώρασ µε ευλάβεια και σύνεση, αλλά έτερον εκάτερον. Το ΕλληνικÞ χαώδεσ τοπίο των τελευταίων ηµερών και η πλήρησ κατάρρευση του οικονοµικού θαύµατοσ Þπωσ το ονÞµασε ο ΣÞιµπλε είναι η απÞλυτη ήττα τησ Γερµανικήσ πολιτικήσ. Επειδή Þταν µια χώρα βασίζεται σε γερέσ, υγιείσ και αληθινέσ οικονοµικέσ δοµέσ δεν καταρρέει ακÞµα και αν στην χώρα επιλεγεί απÞ τον λαÞ να την διοικήσει ο Φιντέλ Κάστρο. ΤρανÞ παράδειγµα η Σκωτία η οποία βρέθηκε ένα βήµα απÞ την έξοδο απÞ το Ηνωµένο Βασίλειο και παρÞλα αυτά κανένα χρηµατιστήριο δεν κατάρρευσε, κανένα credit default swap δεν ξέφυγε, κανένα bank run δεν παρατηρήθηκε και κανένα χάοσ δεν επικράτησε. Και Þλα αυτά επειδή η χώρα βασίζεται σε αληθινά οικονοµικά δεδοµένα και Þχι σε µια ψευδαίσθηση την οποία τεχνηέντωσ τροφοδοτεί η Γερµανία µε την πολιτική τησ σε Þλη την Ευρωζώνη.

ÕÓÙÏËÛË €2 201 ÂÎ. ·fi ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈÎ‹ ∆Ú¿Â˙· To ποσÞ των 201 εκ. άντλησε η Ελληνική Τράπεζα, απÞ την ολοκλήρωση τησ διαδικασίασ άσκησησ των δικαιωµάτων προτίµησησ και του δικαιώµατοσ προεγγραφήσ ενισχύοντασ τα κεφάλαια τησ στο 12,8%. Τα 201 εκ. ευρώ που αντλήθηκαν στην πρώτη φάση τησ κεφαλαιακήσ ενίσχυσησ υπερκαλύπτουν τισ κεφαλαιακέσ ανάγκεσ που προέκυψαν απÞ το ακραίο σενάριο τησ άσκησησ προσοµοίωσησ ακραίων καταστάσεων (Stress Tests), και ενισχύουν, Þπωσ τονίζεται, περαιτέρω την κεφαλαιακή του βάση.

Η Ελληνική µε την ολοκλήρωση τησ πρώτησ φάσησ τησ αύξησησ του µετοχικού κεφαλαίου τησ Τράπεζασ, µέσω τησ εξάσκησησ των δικαιωµάτων προτίµησησ και του δικαιώµατοσ Προεγγραφήσ, ο ∆είκτησ Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων του Οµίλου (∆είκτησ Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίασ 1, µε µεταβατικέσ διατάξεισ) στισ 30 Σεπτεµβρίου 2014 µετά τη µετατροπή των Μετατρέψιµων Αξιογράφων Κεφαλαίου 1 σε µετοχέσ διαµορφώνεται σε 12,8%, υπερβαίνοντασ σηµαντικά τον αντίστοιχο ελάχιστο εποπτικÞ δείκτη.

Το ∆ιοικητικÞ Συµβούλιο διατηρεί το δικαίωµα να αντλήσει περαιτέρω 20 εκ. ευρώ κεφάλαιο που αναλογεί σε µη ασκηθέντα ∆ικαιώµατα Προτίµησησ τα οποία δεν έχουν διατεθεί µέσω τησ διαδικασίασ Προεγγραφήσ, µέχρι το τέλοσ Ιανουαρίου 2015, εάν το κρίνει σκÞπιµο. Οι τρεισ µεγάλοι µέτοχοι τησ Τράπεζασ Wargaming Public Company Ltd, Third Point Hellenic Recovery Fund L.P. και ∆ήµητρα Επενδυτική ∆ηµÞσια Λτδ, έχουν υποστηρίξει πλήρωσ την έκδοση, επαναβεβαιώνοντασ την εµπιστοσύνη και τη δέσµευσή τουσ προσ τον Þµιλο.

162 ÂÎ. ·fi ∂∆∂ ÁÈ· ÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ∫‡ÚÔ˘ €1 Νέο δάνειο συνολικού ύψουσ 162 εκ. ευρώ θα παραχωρήσει στο Πανεπιστήµιο Κύπρου η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), µετά και την υπογραφή σχετικήσ συµφωνίασ χρηµατοδÞτησησ για την επέκταση και τον εκσυγχρονισµÞ των εγκαταστάσεων

του Πανεπιστηµίου. Το ποσÞ τησ χρηµατοδÞτησησ αφορά µέχρι τα 162 εκ. ευρώ, το οποίο αποτελεί το 75% τησ υλοποίησησ του έργου, που ανέρχεται συνολικά στα 216 εκ. ευρώ. Το υπÞλοιπο ποσÞ έχει ήδη συγκεντρωθεί απÞ δωρεέσ προσ το Πανεπιστήµιο Κύπρου και

απÞ άλλεσ πηγέσ. Το έργο, το οποίο αποτελεί τη µεγαλύτερη τρέχουσα επένδυση τησ ΕΤΕπ στην Κύπρο, περιλαµβάνει την κατασκευή νέων κτιρίων και την αναβάθµιση υφιστάµενων εγκαταστάσεων για την ενίσχυση τησ ενεργειακήσ απÞδοσησ και τησ αντισεισµικήσ

προστασίασ. Η συµφωνία περιλαµβάνει, µεταξύ άλλων, ένα µεγάλο φωτοβολταϊκÞ πάρκο, το µεγαλύτερο αυτή τη στιγµή στην Κύπρο, που ουσιαστικά θα καταστήσει τισ πανεπιστηµιακέσ εγκαταστάσεισ ενεργειακά αυτÞνοµεσ και θα αποτελεί πηγή εισοδήµατοσ.

∫ÔÛÙ›˙Ô˘Ó ÔÈ ¿‰ÂÈÂ˜ Î˘ÎÏÔÊÔÚ›·˜... Ì¤Ûˆ ›ÓÙÂÚÓÂÙ Σε 1 εκ. ευρώ το χρÞνο ανέρχονται τα τραπεζικά τέλη που καταβάλλονται απÞ πλευράσ κυβέρνησησ για να εκδίδονται ηλεκτρονικά οι άδειεσ κυκλοφορίασ. Ο ΓενικÞσ Ελεγκτήσ τησ ∆ηµοκρατίασ εισηγείται την επαναδιαπραγµάτευση τησ συµφωνίασ για την έκδοση αδειών κυκλοφορίασ και την είσπραξη τελών µέσω διαδικτύου. Σύµφωνα µε την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη, η έκδοση αδειών και η είσπραξη τελών µέσω ίντερνετ έχει διευκολύνει κατά πολύ τισ εργασίεσ του Τµήµατοσ Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ), παράλληλα Þµωσ έχει αυξήσει τα τραπεζικά τέλη που καταβάλλονται.

Η σύσταση του Γενικού Ελεγκτή είναι Þπωσ ο ΓενικÞσ ∆ιευθυντήσ του Υπουργείου Συγκοινωνιών ορίσει τριµελή επιτροπή απÞ το ΤΟΜ, το Τµήµα Ελέγχου και το Υπουργείο Οικονοµικών, η οποία να επαναδιαπραγµατευτεί τη συµφωνία µε την JCC ή και µε άλλη εταιρεία για µείωση του κÞστουσ που προκύπτει απÞ τη διαδικτυακή διεκπεραίωση εργασιών του Τµήµατοσ. Εξάλλου, η έκθεση του Γενικού Ελεγκτή αναφέρεται στα µειωµένα κατά 61% έσοδα απÞ εγγραφέσ και επανεγγραφέσ οχηµάτων το 2013, σε σύγκριση µε την προηγούµενη χρονιά. Το περασµένο έτοσ εγγράφηκαν συνολικά 19.146 οχή-

µατα, σε σύγκριση µε 26.678 το 2012, παρουσιάζοντασ µείωση κατά 28%. Τα έσοδα το 2013 διαµορφώθηκαν στα 4,01 εκ., σε σύγκριση µε 10,34 εκ. το 2012. Εξάλλου, τα καθυστερηµένα έσοδα στο τέλοσ του 2013 ανέρχονταν σε 35,3 εκ., σε σύγκριση µε 26,7 εκ στο τέλοσ του 2012, µε την αύξηση να αγγίζει το 32,5%. Τα καθυστερηµένα έσοδα αφορούν σχεδÞν στην ολÞτητά τουσ τέλη κυκλοφορίασ για οχήµατα τα οποία διαγράφηκαν λÞγω µη ανανέωσησ τησ άδειάσ τουσ για τρία συνεχή χρÞνια.

£ÂÙÈÎ¤˜ ÚÔÔÙÈÎ¤˜ ‚Ï¤ÂÈ Ë ∫ÂÓÙÚÈÎ‹ ∆Ú¿Â˙· MικρÞτερη ύφεση για το 2014 και διπλάσιο ρυθµÞ ανάπτυξησ για το 2015, προβλέπει η Κεντρική Τράπεζα στην τελευταία τησ έκθεση για την κυπριακή οικονοµία. Η ΚΤ κάνει λÞγο για «θετική προοπτική» για έξοδο απÞ την κρίση και τονίζει τη σηµασία των αναδιαρθρώσεων δανείων για εξυγίανση των ισολογισµών των τραπεζών που θα τουσ επιτρέψει να δανείζουν την οικονοµία. Σύµφωνα µε την τράπεζα η επιτυχήσ ολοκλήρωση τησ πρÞσφατησ πανευρωπαϊκήσ άσκησησ αξιολÞγησησ των τραπεζών που διενεργήθηκε απÞ κοινού απÞ την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) και την ΕΚΤ και στην οποία έλαβαν

µέροσ τέσσερισ µεγάλεσ τράπεζεσ τησ Κύπρου, αποτελεί µια απÞ τισ πλέον θετικέσ εξελίξεισ του τελευταίου έτουσ. Η εξέλιξη αυτή, σηµειώνεται, µαζί µε την εφαρµογή µια σειράσ καθοριστικών διαθρωτικών αλλαγών, επανατοποθετεί το τραπεζικÞ σύστηµα πάνω σε υγιείσ βάσεισ και δίδει πλέον τη δυνατÞτητα στον τραπεζικÞ τοµέα να επικεντρωθεί στο βασικÞ του ρÞλο και να συνδράµει αποφασιστικά στην οικονοµική ανάκαµψη τησ Κύπρου. Σε σχέση µε την πραγµατική οικονοµία, σηµειώνεται Þτι οι εξελίξεισ αν και αρνητικέσ, διαφαίνονται να είναι καλύτερεσ απÞ τισ αναµενÞµενεσ. Ενώ η πρÞβλεψη τησ καταληκτικήσ

δήλωσησ τησ πέµπτησ αξιολÞγησησ του προγράµµατοσ οικονοµικήσ προσαρµογήσ τησ Κύπρου απÞ την τρÞικα τον Ιούλιο του 2014 για το τρέχον έτοσ αναφερÞταν σε ύφεση τησ τάξησ του 4,2%, στισ πιο πρÞσφατεσ αναθεωρηµένεσ προβλέψεισ του ∆ΝΤ και τησ Ευρωπαϊκήσ Επιτροπήσ υπολογίζεται συρρίκνωση του πραγµατικού ΑΕΠ κατά 3,2% και 2,8%, αντίστοιχα. Σύµφωνα δε µε τα τελευταία διαθέσιµα στοιχεία, η ΚΤΚ εκτιµά Þτι η συρρίκνωση θα είναι τελικά τησ τάξησ του 2,6%. Μικρή ανάκαµψη αναµένεται το 2015-2016, γύρω στο 0,8% και 2,1% αντίστοιχα. Οι πιστωτέσ εκτιµούν Þτι η οικονοµία θα αναπτυχθεί το 2015 κατά 0,4%.

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

17 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2014

financialmirror.com | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 3

¡¤ÔÈ «ÍÂÎ¿ı·ÚÔÈ» Î·ÓÔÓÈÛÌÔ› ÁÈ· ÙÈ˜ ÂÙÈÎ¤ÙÂ˜ ÙÚÔÊ›ÌˆÓ Πιο σαφείσ και κατανοητέσ ετικέτεσ τροφίµων, ούτωσ ώστε να µπορούν να επιλέγουν µε επίγνωση τα τρÞφιµα που καταναλώνουν, θέλουν πλέον οι καταναλωτέσ, είτε ψωνίζουν στο διαδίκτυο είτε σε σουπερµάρκετ. Επιπλέον, Þλο και περισσÞτεροι άνθρωποι υποφέρουν απÞ αλλεργίεσ. Πώσ µπορεί ένασ έφηβοσ που είναι αλλεργικÞσ στα αράπικα φιστίκια να γνωρίζει τι µπορεί να φάει, Þταν βγαίνει έξω να φάει µε την παρέα του; Πώσ µπορεί κάποιοσ που επιθυµεί να µειώσει το αλάτι που καταναλώνει να γνωρίζει ποιο είναι το πιο κατάλληλο σνακ για αυτÞν; Πώσ µπορεί ένα καταναλωτήσ να είναι βέβαιοσ για την καταγωγή του κρέατοσ που µÞλισ αγÞρασε; ΑπÞ τισ 13 ∆εκεµβρίου 2014 τέθηκαν σε ισχύ στο σύνολο τησ ΕΕ νέοι κανÞνεσ προκειµένου να αντιµετωπιστούν αυτά και άλλα προβλήµατα. Η ισχύουσα νοµοθεσία για τη γενική επισήµανση των τροφίµων χρονολογείται απÞ το 1978, ενώ οι κανÞνεσ σχετικά µε την επισήµανση των θρεπτικών ιδιοτήτων (διατροφική επισήµανση) θεσπίστηκαν το 1990. Οι απαιτήσεισ των καταναλωτών και οι πρακτικέσ µάρκετινγκ έχουν εξελιχθεί σε µεγάλο βαθµÞ απÞ τÞτε. Οι καταναλωτέσ τησ ΕΕ θέλουν να είναι καλύτερα ενηµερωµένοι, Þταν αγοράζουν τρÞφιµα. Επιθυµούν ετικέτεσ που να είναι κατανοητέσ, ακριβείσ και µη παραπλανητικέσ. Ύστερα απÞ παραπάνω απÞ τρία χρÞνια προπαρασκευήσ η νέα νοµοθεσία θα βοηθήσει τουσ καταναλωτέσ να λαµβάνουν µε επίγνωση τισ αποφάσεισ τουσ για τα τρÞφιµα που αγοράζουν. Μπορεί επίσησ να τουσ βοηθήσει να εξασφαλίσουν έναν καλύτερο και πιο υγιεινÞ τρÞπο ζωήσ. Με τη νέα νοµοθεσία θεσπίζονται γενικέσ αρχέσ για την επισήµανση των τροφίµων. Για παράδειγµα: - καλύτερη αναγνωσιµÞτητα των πληροφοριών (ελάχιστο µέγεθοσ των χαρακτήρων για τισ υποχρεωτικέσ πληροφορίεσ) - σαφέστερη και πιο εναρµονισµένη παρουσίαση των αλλερ-

γιογÞνων στα προσυσκευασµένα τρÞφιµα (δίνεται έµφαση µε τη γραµµατοσειρά, τη µορφή ή το χρώµα του φÞντου) στον κατάλογο των συστατικών - υποχρεωτικέσ πληροφορίεσ για τα αλλεργιογÞνα στα µη προσυσκευασµένα τρÞφιµα, συµπεριλαµβανοµένων των τροφίµων σε εστιατÞρια και καφενεία - απαίτηση αναγραφήσ ορισµένων διατροφικών πληροφοριών στα περισσÞτερα επεξεργασµένα προσυσκευασµένα τρÞφιµα - υποχρεωτικέσ πληροφορίεσ για την καταγωγή του νωπού χοιρινού, κατσικίσιου και αρνίσιου κρέατοσ και του νωπού κρέατοσ πουλερικών - ίδιεσ απαιτήσεισ επισήµανσησ για αγορέσ τροφίµων µέσω του διαδικτύου ή εξ αποστάσεωσ και για αγορέσ σε καταστήµατα - κατάλογο των τεχνολογικά επεξεργασµένων νανοϋλικών στα συστατικά - ειδικέσ πληροφορίεσ για τη φυτική προέλευση εξευγενισµένων λιπών και ελαίων - ενισχυµένουσ κανÞνεσ για την πρÞληψη παραπλανητικών πρακτικών - αναγραφή του υποκατάστατου συστατικού για «αποµιµήσεισ τροφίµων» - σαφή αναγραφή τησ επισήµανσησ «σχηµατισµένο κρέασ» ή «σχηµατισµένο ψάρι» και - σαφή αναγραφή των αποψυγµένων προϊÞντων. Τέλοσ µεγάλο πρÞβληµα θεωρείται και η παραποίηση τροφίµων και ποτών. Γίνεται µε διάφορουσ τρÞπουσ, Þπωσ µε τη νÞθευση ενÞσ προϊÞντοσ µε αραίωση ή µε αντικατάσταση ορισµένων συστατικών απÞ συστατικά δεύτερησ ποιÞτητασ ή µε δήλωση ψευδούσ καταγωγήσ του προϊÞντοσ. Οι νέοι κανÞνεσ θα εξασφαλίσουν Þτι Þταν ένα τρÞφιµο δεν είναι ακριβώσ αυτÞ που φαίνεται, παρέχονται οι σχετικέσ πληροφορίεσ, ώστε να µην παραπλανώνται οι καταναλωτέσ απÞ έναν ορισµένο τρÞπο παρουσίασησ ή µια ορισµέ-

νη εµφάνιση. Ùταν κάποια συστατικά, που κανονικά αναµένεται να υπάρχουν σε ένα τρÞφιµο, έχουν αντικατασταθεί απÞ άλλα, τα υποκατάστατα συστατικά θα επισηµαίνονται εµφανώσ στη συσκευασία και Þχι µÞνο στον κατάλογο των συστατικών. Ùσον αφορά τα προϊÞντα κρέατοσ και τα αλιευτικά προϊÞντα, θα παρέχονται µε εµφανή τρÞπο πληροφορίεσ για την προσθήκη νερού και την τυχÞν προσθήκη πρωτεϊνών ζωικήσ προέλευσησ διαφÞρων ειδών. Επιπλέον, τα τρÞφιµα αυτά, Þταν δίνουν την εντύπωση Þτι αποτελούνται απÞ ένα ενιαίο κοµµάτι κρέασ ή ψάρι, ενώ αποτελούνται απÞ πολλά τεµάχια συνδυασµένα, θα φέρουν την επισήµανση «σχηµατισµένο κρέασ» ή «σχηµατισµένο ψάρι». Ùσο για τα τρÞφιµα που υπονοούν ή υποδηλώνουν ψευδή καταγωγή, οι νέοι κανÞνεσ θέτουν ορισµένα κριτήρια, ούτωσ ώστε οι προαιρετικέσ ενδείξεισ καταγωγήσ να µην παραπλανούν τουσ καταναλωτέσ. Οι επιχειρήσεισ τροφίµων που αναγράφουν ισχυρισµούσ καταγωγήσ οφείλουν να παράσχουν κι άλλεσ πληροφορίεσ, ώστε το κοινÞ να γνωρίζει την πραγµατική καταγωγή του χαρακτηριστικού συστατικού του προϊÞντοσ και Þχι µÞνο την τελευταία χώρα επεξεργασίασ.

∞fi ÙË ‰ÈÏˆÌ·Ù›· ÙˆÓ ÛÂÈÛÌÒÓ ÛÙË ‰ÈÏˆÌ·Ù›· ... ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ·ÂÚ›Ô˘ ÕÓÓ· ∞Ó‰Ú¤Ô˘ Ανταποκριτής του ΡΙΚ στη Κωνσταντινούπολη «Μάσιαλαχ, κάνετε τη µια συνάντηση µετά την άλλη, βλέπεστε πολύ συχνά», είπε προ ηµερών ο Τούρκοσ ΠρÞεδροσ Ταγίπ Ερντογάν στον ΥπουργÞ Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου Þταν τον ενηµέρωσε Þτι πάει στην Θεσσαλονίκη Þπου θα συναντήσει τον Έλληνα οµÞλογÞ του Ευάγγελο Βενιζέλο. Πραγµατικά, είναι η πρώτη φορά που Ελλάδα και Τουρκία έχουν τÞσεσ πολλέσ και συχνέσ επαφέσ έπειτα απÞ πολλά χρÞνια. Η γλώσσα έχει αρχίσει ξαφνικά να µαλακώνει, χαµÞγελα, χειραψίεσ, ζεστÞ κλίµα. Θυµίζει την εποχή των σεισµών που οι δύο χώρεσ είχαν έρθει πολύ κοντά αλλά αυτή τη φορά δεν είναι οι σεισµοί που τουσ φέρνουν κοντά αλλά κάτι πιο ουσιαστικÞ: Είναι το φυσικÞ αέριο και τα µεγάλα οικονοµικά συµφέροντα. Αυτή η νέα περίοδοσ ξεκίνησε Þταν ο ΑµερικανÞσ ΑντιπρÞεδροσ Τζο Μπάιντεν επισκέφθηκε την Τουρκία. ΑπÞ εκείνη την µέρα άρχισαν να αλλάζουν οι δηλώσεισ. Ο Μπάιντεν ειδικά άφησε την εντύπωση πωσ αντί για τον ΙΣΙΛ ήρθε περισσÞτερο στην Τουρκία για το ΚυπριακÞ και την κατάσταση στην Ανατολική ΜεσÞγειο. ΑπÞ εκείνεσ τισ µέρεσ άρχισε να στήνεται ένα σκηνικÞ που παρακολουθώντασ το απÞ την Τουρκία θαρρεί κανείσ πωσ οι παίχτεσ άρχισαν να παίρνουν τισ θέσεισ τουσ για να δώσουν το τελικÞ σχήµα στο νέο αυτÞ σκηνικÞ. Κι Þλα αυτά την ώρα που φαίνεται Þτι στην Κύπρο δεν είναι κανείσ έτοιµοσ για µια τέτοια εξέλιξη. Ούτε τα σκάνδαλα Βέργα, ούτε τα συµβÞλαια Γιωρκάτζη, ούτε η οικονοµική κρίση, ούτε τα φιλετάκια, ούτε και οι µπριζÞλεσ ενδιαφέρουν τουσ διεθνείσ παίχτεσ. Γιατί τώρα υπάρχει φυσικÞ αέριο και η περιοχή πρέπει να µπει σε τάξη.

ΑκÞµη και η επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου Βλαδιµήρ Πούτιν έδειξε πωσ είναι ακÞµη και εκείνοσ µέροσ του Þλου σχεδίου. Η απÞρριψη εν µία νυχτί του ΝÞτιου Ρεύµατοσ (South Stream) και η ανακοίνωση των νέων σχεδιασµών για έναν άλλο αγωγÞ οποίοσ θα ξεκινά απÞ την Ρωσία, θα φτάνει στην Τουρκία και µετά στην Ελλάδα δεν είναι άσχετο µε το πλάνο τησ περιοχήσ. Έβαλαν και την Ελλάδα στο παιχνίδι των φυσικών αερίων και τώρα αποµένει να ξεκαθαρίσουν και τα σχέδια για την Ανατολική ΜεσÞγειο για να ολοκληρωθεί το πλάνο. Τώρα η Κυπριακή ∆ηµοκρατία είναι ώρα να αντιληφθεί Þλο αυτÞ το µεγάλο παιχνίδι που ξεκίνησε και να µην µείνει εκτÞσ. Είναι ο µÞνοσ τρÞποσ να διαπραγµατευτεί και να διεκδικήσει τα µέγιστα, διαφορετικά ο σχεδιασµÞσ θα δροµολογηθεί ερήµην τησ και υπάρχει ο κίνδυνοσ να βρεθεί προ τετελεσµένων. Και για να µπει σε αυτÞ το παιχνίδι η Κύπροσ χρειάζεται να κάνει κινήσεισ οι οποίεσ να οδηγούν κάπου. Για παράδειγµα, τώρα η πρÞταση Τσαβούσογλου να επισκεφθούν µαζί µε τον Βενιζέλο τον ΠρÞεδρο Αναστασιάδη στην Κύπρο για να του ευχηθούν περαστικά, ίσωσ να είναι µια ευκαιρία που πρέπει να αξιοποιηθεί ώστε να ξεκινήσει απευθείασ διαπραγµάτευση µε την Τουρκία, το οποίο είναι και το ζητούµενο. ΑυτÞσ άλλωστε ήταν και ο στÞχοσ τησ Ε/κ πλευράσ απÞ την αρχή. Να διαπραγµατευτεί απευθείασ µε την Άγκυρα. Είναι άλλωστε και ο µÞνοσ τρÞποσ η Κυπριακή ∆ηµοκρατία να µπει απευθείασ µέσα στο παιχνίδι και να πάρει την τύχη τησ στα χέρια τησ. Γιατί φαίνεται πωσ αυτÞ το παιχνίδι θα συνεχιστεί µε ή χωρίσ την Κυπριακή ∆ηµοκρατία. Το σκηνικÞ που έχει στηθεί αυτή τη φορά δεν µοιάζει καθÞλου µε εκείνο του 2004 γιατί τÞτε δεν υπήρχε φυσικÞ αέριο. Τώρα υπάρχει φυσικÞ αέριο και τα οικονοµικά συµφέροντα είναι τεράστια. Ασφαλώσ και δεν πρέπει να αγνοούµε Þτι η πρÞταση Τσαβούσογλου τελικά δεν

είναι αυτÞ που αρχικά ανακοινώθηκε. Ενώ στον Βενιζέλο και αργÞτερα στην τηλεφωνική επικοινωνία του µε τον ΠρÞεδρο Αναστασιάδη στην Νέα ΥÞρκη δεν είπε τίποτα για επίσκεψη και στον Τ/κ ηγέτη Ντερβίσ Έρογλου ταυτÞχρονα, λίγεσ ώρεσ αργÞτερα διευκρίνισε Þτι εννοούσε να επισκεφθούν µαζί µε τον Βενιζέλο και τουσ δύο. Την διευκρίνιση αυτή την έκαναν πηγέσ του τουρκικού ΥΠΕΞ τÞσο σε δήλωσή τουσ στο τουρκικÞ ειδησεογραφικÞ πρακτορείο Ανατολού Þσο και στο ΡΙΚ. Η διευκρίνιση αυτή ήταν αναµενÞµενη καθώσ η πάγια τουρκική θέση είναι να γίνονται συναντήσεισ και µε τισ δύο πλευρέσ στην Κύπρο και να µην παραγκωνίζεται η Τ/κ πλευρά. Ο Τσαβούσογλου ωσ

νέοσ στο Υπουργείο Εξωτερικών και ενθουσιώδησ το αγνÞησε κατά τισ επαφέσ του µε Βενιζέλο και Αναστασιάδη. Αναγκάστηκε Þµωσ λίγεσ ώρεσ αργÞτερα να προβεί σε νέεσ διευκρινίσεισ. Τι γίνεται τώρα; Μπορεί η επαναδιατυπωµένη πρÞταση Τσαβούσογλου να µην µπορεί να γίνει αποδεκτή απÞ την Ε/κ πλευρά, Þµωσ στην διπλωµατία πάντοντε υπάρχουν και άλλεσ οδοί που επιτρέπουν την αναζήτηση λύσεων ακÞµη και απÞ εκεί που φαίνεται Þτι δεν υπάρχουν. Η λύση σε αυτή την περίπτωση είναι να βρεθεί µια φÞρµουλα η οποία τελικά να επιτρέψει στον ΠρÞεδρο Αναστασιάδη να διαπραγµατευτεί απευθείασ µε την Τουρκία.

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

17 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2014

4 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | financialmirror.com

ªÂ Ó¤· Ù·˘ÙfiÙËÙ· Ë ™˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎ‹ ∫ÂÓÙÚÈÎ‹ ∆Ú¿Â˙· Τη νέα εταιρική του ταυτÞτητα παρουσίασε ο ΣυνεργατισµÞσ, σε εκδήλωση στη Λευκωσία. Την εκδήλωση, η οποία φιλοξενήθηκε στουσ χώρουσ του Πανεπιστηµίου Κύπρου, τίµησαν µε την παρουσία τουσ οι Υπουργοί Οικονοµικών και Γεωργίασ, Χάρησ Γεωργιάδησ και Νίκοσ Κουγιάλησ, βουλευτέσ, αξιωµατούχοι τησ Τοπικήσ Αυτοδιοίκησησ, επιχειρηµατίεσ και εκπρÞσωποι των Μέσων Μαζικήσ Ενηµέρωσησ. Η νέα εταιρική ταυτÞτητα του Συνεργατισµού είναι το αποτέλεσµα προσπάθειασ των τελευταίων περίπου 12 µηνών, η οποία µετέτρεψε το Κίνηµα σε ένα εύρωστο και δυναµικÞ οργανισµÞ που ατενίζει το µέλλον µε σιγουριά, αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία. Το νέο λογÞτυπο, εκφράζει αυτÞ το δυναµισµÞ, την ενÞτητα δυνάµεων και τη σύγχρονη εικÞνα του Κινήµατοσ. Το σύνθηµα που υιοθετήθηκε είναι «ΣυνεργατισµÞσ: Ίδιεσ αξίεσ, νέα προοπτική».

Ο ΠρÞεδροσ τησ Επιτροπείασ τησ Συνεργατικήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ ΝικÞλασ Χατζηγιάννησ σε χαιρετισµÞ του στην εκδήλωση, ανέφερε Þτι το ΣυνεργατικÞ Κίνηµα

κάνει ένα ακÞµη µεγάλο βήµα. «Μέσα στισ γνωστέσ δύσκολεσ συνθήκεσ, αναλάβαµε ένα εγχείρηµα πρωτÞγνωρο. Αντιµετωπίσαµε Þµωσ δυναµικά τισ προκλήσεισ. Προχωρήσαµε σε αλλαγέσ σε Þλο το φάσµα λειτουργίασ του Συνεργατισµού. Βάλαµε στÞχο να τον ανανεώσουµε καθιστώντασ τον ένα σύγχρονο, δυναµικÞ και εύρωστο οργανισµÞ. Θέσαµε στέρεεσ βάσεισ για τη δύσκολη συνέχεια και πλέον συµβαδίζουµε µε τη νέα εποχή». Ο κ. Χατζηγιάννησ αναφέρθηκε στην επιτυχή έκβαση των τεστ αντοχήσ τησ Ευρωπαϊκήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ, τονίζοντασ Þτι ο ΣυνεργατισµÞσ εξέπληξε ευχάριστα µε την επίδοσή του. «Η υπÞσχεσή µασ είναι να συνεχίσουµε να κινούµαστε αποφασιστικά µπροστά και να εκπλήσσουµε θετικά την κυπριακή κοινωνία και τουσ πολίτεσ που µασ εµπιστεύονται, µε τα αποτελέσµατα και τισ επιδÞσεισ µασ, µε τα προϊÞντα και τισ υπηρεσίεσ µασ». Ο ΠρÞεδροσ τησ Επιτροπείασ

σηµείωσε, ανοίγουµε µια νέα σελίδα του Συνεργατισµού. «Γνωρίζουµε Þτι η κυπριακή κοινωνία προσβλέπει σε εµάσ. Νιώθει Þτι είµαστε κοντά τησ, Þτι αφουγκραζÞµαστε τισ έγνοιεσ και τα προβλήµατά τησ, Þτι µιλούµε τη γλώσσα τησ. Γνωρίζουµε Þτι ο τÞποσ χρειάζεται σήµερα ένα δυνατÞ ΣυνεργατισµÞ». Είµαστε, κατέληξε ο κ. Χατζηγιάννησ, ο µεγαλύτεροσ πιστωτικÞσ οργανισµÞσ του τÞπου σε αριθµÞ πελατών και δίκτυο καταστηµάτων. Είµαστε και θα παραµείνουµε ο πιο ανθρωποκεντρικÞσ οργανισµÞσ». ΚεντρικÞσ οµιλητήσ στην εκδήλωση, ήταν ο Πρύτανησ του Πανεπιστηµίου, καθηγητήσ Κωνσταντίνοσ Χριστοφίδησ, ο οποίοσ ανέπτυξε το θέµα: «Η νέα Αρχιτεκτονική τησ Κυπριακήσ Οικονοµίασ». ΧαιρετισµÞ στην εκδήλωση απηύθυνε επίσησ ο εκπρÞσωποσ τησ Dame Pauline Green, Προέδρου του International Cooperative Alliance, Ray Collins.

ÕÏÏÔÈ 33 ·fiÊÔÈÙÔÈ ·fi ÙÔ ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ UCLan Ùλα τα προγράµµατα σπουδών διδάσκονται στην αγγλική γλώσσα και ακολουθούν ακριβώσ τισ ίδιεσ προδιαγραφέσ µε εκείνα του µητρικού πανεπιστηµίου, µε ταυτÞχρονη έγκριση απÞ το Υπουργείο Παιδείασ. Οι σχολέσ του Πανεπιστηµίου συνεργάζονται µε επαγγελµατικούσ φορείσ Þχι µÞνο τησ Κύπρου, αλλά και του Ηνωµένου Βασιλείου, και τα προγράµµατα αυτά έχουν τύχει αναγνώρισησ απÞ διεθνούσ φήµησ επαγγελµατικά σώµατα. ΕπιπρÞσθετα, Þλοι οι φοιτητέσ και φοιτήτριεσ έχουν τη δυνατÞτητα µεταφοράσ ενÞσ χρÞνου σπουδών στο UCLan Ηνωµένου Βασιλείου, καθώσ και συµµετοχήσ στο ευρωπαϊκÞ πρÞγραµµα ανταλλαγήσ φοιτητών Erasmus µέχρι και ενÞσ έτουσ σε οποιοδήποτε πανεπιστήµιο στην Ευρώπη, µε το οποίο διατηρείται συνεργασία µε το UCLan Cyprus.

Πραγµατοποιήθηκε η δεύτερη Τελετή Αποφοίτησησ (2014) του Πανεπιστηµίου UCLan CYPRUS στισ υπερσύγχρονεσ εγκαταστάσεισ του ιδρύµατοσ στη Λάρνακα. Αποφοίτησαν συνολικά 33 φοιτητέσ ενώ τιµήθηκαν 13 φοιτητέσ για τισ υψηλέσ επιδÞσεισ τουσ. Η άκρωσ εντυπωσιακή και υψηλού ακαδηµαϊκού επιπέδου τελετή τελούσε υπÞ την αιγίδα του υπουργού Παιδείασ και Πολιτισµού Κώστα Καδή και την τίµησαν µε την παρουσία τουσ, εκτÞσ απÞ τον ίδιο, ο Ύπατοσ Αρµοστήσ τησ Βρετανίασ, βουλευτέσ καθώσ και µέλη τησ επιχειρηµατικήσ ζωήσ του τÞπου. Στο Πανεπιστήµο UCLan CYPRUS λειτουργούν τρεισ Σχολέσ: Η Σχολή ∆ιοίκησησ Επιχειρήσεων, η Σχολή Επιστηµών και η Νοµική Σχολή, κάτω απÞ τισ οποίεσ προσφέρεται µια ευρεία επιλογή προγραµµάτων σπουδών.

∞ÏÏ·Á¤˜ ÛÙÔ˘˜ ‰Â›ÎÙÂ˜ ÙÔ˘ Ã∞∫ Τη µετατροπή του Γενικού ∆είκτη του Χρηµατιστηρίου Αξιών Κύπρου, σε ∆είκτη Σταθµισµένησ Ευρείασ ∆ιασποράσ, Þπωσ επίσησ και του ∆είκτη Κύριασ Αγοράσ XAK σε δείκτη Σταθµισµένησ Ευρείασ ∆ιασποράσ (Capped free floated), µε σκοπÞ οι ∆είκτεσ αυτοί να αντανακλούν ευρύτερα σε αντίστοιχεσ πρακτικέσ διεθνώσ, αποφάσισε το Συµβούλιο του ΧΑΚ. Με τη µετατροπή αυτή αποφασίσθηκε επίσησ η προσθήκη στάθµισησ (Capping) στη βαρύτητα που έχουν οι µετοχέσ που συµµετέχουν στουσ δείκτεσ αυτούσ, ωσ επίσησ και ο υπολογισµÞσ τουσ µε βάση τα ποσοστά ευρείασ διασπο-

ράσ των µετοχών τησ σύνθεσησ τουσ. Τα βασικά χαρακτηριστικά τησ διαδικασίασ στάθµισησ των µετοχών στουσ δείκτεσ αυτούσ είναι τα ακÞλουθα: Ο συντελεστήσ στάθµισησ (capping factor): α) στην περίπτωση του γενικού ∆είκτη ΧΑΚ έχει καθορισθεί στο 25% ενώ β) για την περίπτωση του ∆είκτη τησ Κύριασ Αγοράσ ΧΑΚ έχει καθορισθεί στο ποσοστÞ του 30%. Σε περίπτωση εισαγωγήσ νέασ εταιρείασ στο Χρηµατιστήριο, η µετοχή τησ δύναται να συµπεριληφθεί σε Χρηµατιστηριακούσ ∆είκτεσ. Στην περίπτωση προσθήκησ νέασ µετοχήσ (fast entry) σε σταθµισµένο δείκτη (Capped

Index), αυτή µπορεί να πραγµατοποιηθεί εφÞσον η µετοχή αυτή πραγµατοποιήσει τουλάχιστον 10 εργάσιµεσ µέρεσ συνεχή διαπραγµάτευση. Σε τέτοια περίπτωση η αγορά θα ενηµερώνεται µέσω έκδοσησ σχετικήσ επιµέρουσ ανακοίνωσησ αναφορικά µε την διαφοροποίηση των συντελεστών στάθµισησ στο ∆είκτη, τουλάχιστον δύο - τρεισ εργάσιµεσ ηµέρεσ πριν απÞ την αλλαγή. Η ηµεροµηνία µετατροπήσ των πιο πάνω ∆εικτών σε ∆είκτεσ Σταθµισµένησ Ευρείασ ∆ιασποράσ, θα καθορισθεί µε νεÞτερη ανακοίνωση του Χρηµατιστηρίου Αξιών Κύπρου.

∂˘Úˆ·˚Î‹ ‚Ô‹ıÂÈ· €3 3,9 ÂÎ. ÁÈ· ¿ÔÚ· ·È‰È¿ ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ

∂Î·›‰Â˘ÛË Î·ıËÁËÙÒÓ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜ ·fi ÙËÓ Google

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη χρήση του νέου Ταµείο Ευρωπαϊκήσ Βοήθειασ προσ τουσ Άπορουσ (FEAD) απÞ το κυπριακÞ επιχειρησιακÞ πρÞγραµµα. Η Κύπροσ θα λάβει 3,9 εκ. ευρώ (σε τρέχουσεσ τιµέσ) καλύπτοντασ την περίοδο 2014-2020 για την παροχή βασικήσ υλικήσ βοήθειασ σε παιδιά που έχουν τη µεγαλύτερη ανάγκη (το ποσÞ αυτÞ συµπληρώνεται µε περίπου 700 000 ευρώ απÞ εθνικούσ πÞρουσ). Στην Κύπρο, το Ταµείο Ευρωπαϊκήσ Βοήθειασ προσ τουσ Άπορουσ θα προσφέρει σχολικά είδη (ένδυση και σχολικέσ τσάντεσ) προσ τουσ άπορουσ µαθητέσ που φοιτούν σε δηµÞσια σχολεία. Συνεπώσ, θα συµπληρώνει το υπάρχον εθνικÞ σύστηµα, µέσω του οποίου λαµβάνουν τρÞφιµα. Θα επιλέγονται πολλοί πάροχοι υπηρεσιών µέσω δηµÞσιων συµβάσεων, ώστε να είναι δυνατή µια ποικιλία προϊÞντων και να αποφεύγεται ο στιγµατισµÞσ των µαθητών που λαµβάνουν τη βοήθεια. Τα σχολικά συµβούλια θα προσδιορίσουν τουσ µαθητέσ που θα επωφεληθούν απÞ την ενίσχυση. Στη συνέχεια, οι µαθητέσ µαζί µε τουσ γονείσ ή τουσ κηδεµÞνεσ τουσ, θα επιλέξουν το σχολικÞ υλικÞ που θα παραλάβουν µέσω των δηµÞσιων σχολείων. Το Ταµείο Ευρωπαϊκήσ Βοήθειασ προσ τουσ ΑπÞρουσ (FEAD) ιδρύθηκε τον Ιανουάριο 2014 και αποτελεί ένα ισχυρÞ σύµβολο τησ ευρωπαϊκήσ αλληλεγγύησ. Κύριοσ στÞχοσ του είναι να σπάσει τον φαύλο κύκλο τησ φτώχειασ και τησ στέρησησ, παρέχοντασ µη χρηµατική βοήθεια σε ορισµένουσ απÞ τουσ πιο ευάλωτουσ Ευρωπαίουσ πολίτεσ. O προϋπολογισµÞσ του FEAD ανέρχεται σε 3,8 δισ ευρώ, σε πραγµατικούσ Þρουσ, για την περίοδο 2014-2020.

Ολοκληρώθηκε το πρώτο απÞ µια σειρά σεµιναρίων εκπαίδευσησ καθηγητών Πληροφορικήσ Μέσησ Εκπαίδευσησ που αφορά τη διδασκαλία των αρχών του προγραµµατισµού µέσω τησ χρήσησ ροµποτικών τεχνολογιών. Οµάδα επιστηµÞνων απÞ το ερευνητικÞ εργαστήριο ICT-Enhanced Education (ICTEE) του Τµήµατοσ Επιστήµησ και Μηχανικήσ Ηλεκτρονικών Υπολογιστών του Ευρωπαϊκού Πανεπιστηµίου Κύπρου έλαβε χρηµατοδÞτηση απÞ την Google για να προσφέρει περαιτέρω επαγγελµατική εκπαίδευση στην προηγµένη τεχνολογία των υπολογιστών. Η χρηµατοδÞτηση επιτεύχθηκε στο πλαίσιο τησ παγκÞσµιασ πρωτοβουλίασ που ανέλαβε η Google και που φέρει την ονοµασία “CS4HS”. ΠρÞκειται για ένα ετήσιο πρÞγραµµα χρηµατοδÞτησησ το οποίο προωθεί σε παγκÞσµιο επίπεδο, την επιµÞρφωση στον τοµέα τησ επιστήµησ των υπολογιστών. ΕιδικÞτερα, η πρωτοβουλία “CS4HS” υποστηρίζει τα Πανεπιστήµια στισ προσπάθειέσ τουσ να παρέχουν ολοκληρωµένη επαγγελµατική κατάρτιση, στουσ καθηγητέσ Πληροφορικήσ δευτεροβάθµιασ εκπαίδευσησ. Το πρώτο σεµινάριο παρακολούθησαν καθηγητέσ Γυµνασίων και Λυκείων απÞ τη Λευκωσία και τη Λάρνακα. Οι καθηγητέσ έµειναν ικανοποιηµένοι τÞσο απÞ τη νέα προσέγγιση στη διδασκαλία των αρχών προγραµµατισµού, Þσο και απÞ την εξαιρετική υλοποί-

ηση του σεµιναρίου σε Þλα τα επίπεδα. Τα σεµινάρια βασίσθηκαν στη χρησιµοποίηση τησ ροµποτικήσ πλατφÞρµασ Lego NXT, σε συνδυασµÞ µε την ηλεκτρονική εκπαιδευτική πλατφÞρµα Moodle. Τα σεµινάρια θα συνεχιστούν και καθ’ Þλη τη διάρκεια του 2015, µε σκοπÞ να εκπαιδευθούν Þσο το δυνατÞν περισσÞτεροι καθηγητέσ ∆ευτεροβάθµιασ Εκπαίδευσησ. Η συµµετοχή στα σεµινάρια είναι ∆ΩΡΕΑΝ. Η ερευνητική οµάδα του εργαστηρίου στελεχώνεται απÞ τουσ κ. Περικλή Cheng (επικεφαλήσ), ∆ρ. Γιώργο Χρήστου και τον ∆ρ. Κωνσταντίνο Κάτζη και τη ∆ιευθύντρια του ερευνητικού εργαστηρίου ICTEE τη ∆ρ. Μαρία Μελετίου. Για επιπρÞσθετεσ πληροφορίεσ, καθώσ και για δηλώσεισ συµµετοχήσ στα σεµινάρια, οι καθηγητέσ που ενδιαφέρονται καλούνται να επικοινωνήσουν µε τον Περικλή Cheng (P.Cheng@euc.ac.cy).

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

17 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2014

financialmirror.com | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 5

ºfiÚÔ˜ ·Î›ÓËÙË˜ È‰ÈÔÎÙËÛ›·˜ Î·È ÂÚ›ÂÚÁ· ∞ÓÙÒÓË˜ §Ô˚˙Ô˘ ∞ÓÙÒÓË˜ §Ô›˙Ô˘ F.R.I.C.S. & ™˘ÓÂÚÁ¿ÙÂ˜ §Ù‰, ∂ÎÙÈÌËÙ¤˜ ∞ÎÈÓ‹ÙˆÓ & ¢È·¯ÂÈÚÈÛÙ¤˜ ŒÚÁˆÓ ∞Ó¿Ù˘ÍË˜

Ο φÞροσ τησ ακίνητησ ιδιοκτησίασ 1.1.2013 έθεσε πλέον µια νέα βάση στον µερικÞ έστω εκσυγχρονισµÞ τησ φορολογίασ τησ ακίνητησ ιδιοκτησίασ. Θα θέλαµε κατ’ αρχή να προσφέρουµε ένα µπράβο στο ΚτηµατολÞγιο που κατÞρθωσε σε 9 µήνεσ να ετοιµάσει την νέα φορολογία, ενώ η προηγούµενη (1.1.1980) χρειάστηκε 4 χρÞνια και µάλιστα µε πλήρεσ προσωπικÞ (Þχι Þπωσ τησ 1.1.2013 µε δανεικούσ και άπειρουσ απÞ άλλεσ υπηρεσίεσ υπαλλήλουσ) και µε πολλαπλάσια ακίνητα (µονάδεσ που ανεγέρθηκαν µετά το 1980 κλπ). Ασφαλώσ η Μνηµονιακή αυτή υποχρέωση λÞγω ταχύτητασ και ποιÞτητασ των λειτουργών, εµπεριέχει και πολλά λάθη και προσ τα πάνω και προσ τα κάτω. Είναι κατανοητή η οδηγία του Υπουργού Εσωτερικών για το πρώτο στάδιο τησ διερεύνησησ και εξασφάλισησ εξήγησησ πωσ κατέληξε η αξία αυτή (και αυτÞ χωρίσ χρέωση) και η υποβολή ένστασησ µετά εάν ο φορολογούµενοσ δεν ικανοποιείται. Συζητήσαµε κατ’ επανάληψη µε το ΚτηµατολÞγιο τα διάφορα περίεργα Þµωσ που παρουσιάζονται και που επιβαρύνουν τουσ πολίτεσ: - Μερίδιο – Η εκτίµηση γίνεται για το Þλο µερίδιο τησ ιδιοκτησίασ. Έτσι εάν σε ένα π.χ. οικÞπεδο υπάρχουν δύο ιδιοκτήτεσ (1/2 µερίδιο ο καθένασ) και ο ένασ ιδιοκτήτησ έχει σπίτι µέσα στο δικÞ του ? και ο άλλοσ Þχι, τÞτε και οι δύο φορολογούνται το ίδιο, ούτε και γίνεται αποδεκτή η ένσταση του ιδιοκτήτη του κενού οικοπέδου ωσ τέτοιο. «Να τα βρουν οι δύο ιδιοκτήτεσ» είναι η απάντηση του Κτηµατολογίου». Μασ πωσ τα βρίσκεισ: Σε ένα απτÞ παράδειγµα σε ένα έργο 80 κατοικιών, ο developer πώλησε ένα κενÞ οικÞπεδο που αντιστοιχούσε στο 1/100 του Þλου. Φορολογήθηκε ο αγοραστήσ αυτήσ το 1/100 και των 80 κατοικιών – δηλαδή ίσωσ δεκαπλάσιο απÞ την αγοραία αξία του οικοπέδου. ∆εν θα ήταν ορθÞ σε τέτοια περίπτω-

ση ο αδικούµενοσ φορολογούµενοσ να παρουσιάσει τα δικαιολογητικά του στο ΤΕΠ και να γίνει ένσταση – σε συνεννÞηση µε το ΚτηµατολÞγιο ή ανακατανοµή του φÞρου; - Ξενοδοχεία – Μια πολύ ευαίσθητη εκτίµηση µια και που αναφερÞµαστε σε χιλιάδεσ ευρώ φÞρουσ. Στην πραγµατικÞτητα και ακολουθώντασ τουσ διεθνείσ κανÞνεσ εκτίµησησ, ένα τουριστικÞ κατάλυµα εκτιµάται βάσει τησ επικερδÞτητασ του. Είναι δεδοµένο Þτι η επικερδÞτητα των τουριστικών µονάδων εκτÞσ απÞ ορισµένεσ εξαιρέσεισ είναι πολύ χαµηλή.Το ΚτηµατολÞγιο δεν αποδέχεται αυτήν την προσέγγιση, αλλά το κÞστοσ αντικατάστασησ, δηλαδή πÞσο αξίζει το γήπεδο και πÞσο τα κτίρια. Αποτέλεσµα να καταλήγουµε σε αξίεσ εκτÞσ πραγµατικÞτητασ. Μασ είναι ασφαλώσ κατανοητÞ γιατί η µέθοδοσ επικερδÞτητασ δεν είναι αποδεκτή για τον σκοπÞ αυτήσ τησ εκτίµησησ και διÞτι υπάρχει το ενδεχÞµενο παραποίησησ των λογιστικών βιβλίων και διÞτι η επικερδÞτητα αντικατοπτρίζει και την ποιÞτητα του διαχειριστή. ΑυτÞ είναι µεν ορθÞ, αλλά σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτεσ (τουλάχιστον) είναι ∆ηµÞσιεσ Εταιρείεσ και ο ∆ιαχειριστήσ γνώστησ του επαγγέλµατοσ/ικανÞσ, δεν πρέπει η µέθοδοσ τησ επικερδÞτητασ να αγνοείται. Ίσωσ η δηµιουργία ενÞσ ειδικού καταλÞγου του επιπέδου τησ επικερδÞτητασ ανά δωµάτιο, ανά αστέρα ανά επαρχία να αποτελεί µια βάση (Þπωσ είναι και το κοστολÞγιο ανά τ.µ. τησ στατιστικήσ υπηρεσίασ για τα κτίρια – ανά έτοσ ανά είδοσ). Προσ τούτο η βοήθεια του ΤΕΠ, των ελεγκτών και ακÞµη των τραπεζών στην ετοιµασία του καταλÞγου να µπορεί να καταλήξει σε µια πιο ορθή βάση. - Η φορολογία αναφέρεται στην λέξη Αξία - Τι είναι αυτÞ; «∆εν είναι η αγοραία αξία µασ πληροφορεί το ΚτηµατολÞγιο, αλλά είναι η φορολογική αξία». Έτσι ορισµÞσ (φορολογική αξία) δεν υπάρχει αγαπητοί µασ αναγνώστεσ και είµαστε τησ άποψησ Þτι µε την πρώτη δικαστική αµφισβήτηση η λέξη αυτή και κατ’ επέκταση η φορολογία θα ακυρωθεί. - Τι θα πούµε για τα κτήµατα Þπου υπάρχει επιφύλαξη ζωήσ; Ùπου ένα ακίνητο αξίζει «κενÞ» έστω 500.000 ευρώ, αλλά εδώ οι γονείσ του ιδιοκτήτη δικαιούνται να κατέχουν το ακίνητο µέχρι θανάτου τουσ, η αξία µειώνεται σε 40.000 ευρώ; Να το πληρώσει ο

ιδιοκτήτησ µασ αναφέρει το ΚτηµατολÞγιο και να κατανέµει τον φÞρο µεταξύ των εγγεγραµµένων ιδιοκτητών και των δικαιοπάροχων». Είναι δυνατÞν; Γιατί να µην γίνεται ο καταµερισµÞσ έστω απÞ τον φορολογούµενο και του δικαιοπάροχου απÞ την αρχή; - Η φορολογία αυτή δεν λαµβάνει υπÞψη την δυνατÞτητα πληρωµήσ του φÞρου απÞ τουσ ιδιοκτήτεσ και αυτÞ είναι µεν λογικÞ «ασ πωλήσει το κτήµα για να ξοφλήσει τουσ φÞρουσ» µασ πληροφορεί το ΤΕΠ – Ναι αλλά Þταν είναι µικρο-συνιδιοκτήτησ πωσ θα το κατορθώσει; - Ευτυχώσ που η πρÞταση µασ/µαζί µε άλλουσ για την κατανοµή τησ αξίασ σε αγοραστέσ µη µεταβιβάσιµων κτηµάτων, έχει υιοθετηθεί, Þπωσ και αναµένουµε Þτι η φορολογία θα είναι πλέον σταθερή προσ 1δ Προσθέτουµε Þτι η πρÞταση ΑΚΕΛ για φορολογία πλούτου, δεν έχει καµία σχέση µε την φορολογία τησ ιδιοκτησίασ (εδώ φορολογούµε τα ακίνητα Þχι τον ιδιοκτήτη). - Παραµένει επίσησ η τεράστια αδικία Þπου το κτήµα κατέχεται απÞ θέσµιο ενοικιαστή µε ελάχιστο ενοίκιο (π.χ. 100 ευρώ τον µήνα ), ενώ ο ιδιοκτήτησ φορολογείται ωσ εάν είναι κενÞ, µε αποτέλεσµα σε αρκετέσ περιπτώσεισ η φορολογία να ξεπερνά το ενοίκιο. Κατανοητή µεν η προσέγγιση του Κτηµατολογίου διÞτι θα ήταν πολύ δύσκολο κάθε φορά ο φοροθέτησ να ανεβο-κατεβάζει την αξία και την φορολογία. Ùµωσ δε παρα-

µένει αυτÞ να είναι πολύ άδικο και δεν έχουµε να προσφέρουµε εναλλακτική πρÞταση προσ το παρÞν. - ΠαρÞµοιεσ προσεγγίσεισ αναφέρονται σε κτήµατα που έχουν περιορισµούσ. Ένα χωράφι το οποίο εµπίπτει εντÞσ τησ ζώνησ προστασίασ τησ παραλίασ (και άρα δεν µπορεί να έχει ουσιαστική χρήση) λαµβάνεται η πλήρησ του αξία αγνοώντασ τον περιορισµÞ, Þπωσ και τα κτήµατα που εµπίπτουν εντÞσ τησ ζώνησ ασφαλείασ κλπ Þπου και πάλι αγνοούνται οι περιορισµοί αυτοί. «Να πληρώσει ωσ ελεύθερο µασ πληροφορεί το ΚτηµατολÞγιο και να ζητήσει αποζηµίωση απÞ το Κράτοσ»!! Σοβαρολογούµε; - Κτήµατα τα οποία ενοικιάζονται έστω µακροχρÞνια µε εγγεγραµµένη µίσθωση στον τίτλο και άρα υπάρχει κάθετη µείωση τησ αξίασ του κτιρίου π.χ. 25 χρÞνια ενοικίαση σε σταθµÞ βενζίνησ – ∆εν λαµβάνεται υπÞψη η ενοικίαση, µε αποτέλεσµα ο ιδιοκτήτησ να φορολογείται υπερβολικά. Σίγουρα η αύξηση του εισοδήµατοσ απÞ την χρονιαία φορολογία των 25 εκ. ευρώ στα 100 εκ. ευρώ είναι ένα επίτευγµα τÞσο του Κτηµατολογίου/Υπουργείου Εσωτερικών Þσο και των φορολογικών αρχών. Ùµωσ θα πρέπει εξÞφθαλµεσ υπερχρεώσεισ να αντιµετωπιστούν ανάλογα. Χρειάζεται σκέψη και διαβούλευση συνεχώσ, για να καταλήξουµε σταδιακά σε πιο δίκαιη φορολογία – Þσο γίνεται.

∂·ÓÂÎÏÔÁ‹ Zimarin ÛÙËÓ ÚÔÂ‰Ú›· ÙÔ˘ ™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ ¢ÈÂıÓÒÓ ∆Ú·Â˙ÒÓ

√È ∫‡ÚÈÔÈ ı¤ÏÔ˘Ó ÙÈ˜ ∫˘ÚÈ·Î¤˜ ∞ÂÚÔÁÚ·ÌÌ¤˜

Ο Kirill Zimarin, ∆ιευθύνων Σύµβουλοσ τησ RCB Bank, επανεξελέγη πρÞεδροσ του Συνδέσµου ∆ιεθνών Τραπεζών στην Κύπρο. Ο κ. Zimarin κατέχει αυτÞ το αξίωµα απÞ το 2008 και θα συνεχίσει να ηγείται του Συνδέσµου για περίοδο ακÞµη δύο ετών. Στην οµιλία του ο κ. Zimarin δήλωσε: «Οι διεθνείσ τράπεζεσ διαδραµατίζουν ολοένα και πιο εµφανή και σηµαντικÞ ρÞλο κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών και το µερίδιο τησ αγοράσ βάσει του ενεργητικού που κατέχουν έχει αυξηθεί απÞ 8% σε 22%. Οι διεθνείσ τράπεζεσ επαναεπιβεβαιώνουν τη δέσµευσή τουσ για αύξηση τησ επιχειρηµατικήσ δραστηριÞτητασ στην Κύπρο και συνεχίζουν να προωθούν την Κύπρο ωσ διεθνέσ χρηµατοοικονοµικÞ κέντρο. Οι διεθνείσ Τράπεζεσ κατέχουν σηµαντικά αποθέµατα σε κεφάλαιο και ρευστÞτητα και είναι έτοιµεσ να επεκτείνουν τα δανειοδοτικά τουσ προγράµµατα στισ κυπριακέσ εταιρείεσ. Εποµένωσ, δεν είναι υπερβολή να αναφέρουµε Þτι οι διεθνείσ τράπεζεσ θα µπορούσαν να αποτελέσουν κινητήρια δύναµη για την ανάκαµψη και ανάπτυξη του τραπεζικού τοµέα, καθώσ και τησ οικονοµίασ τησ Κύπρου.» Βάσει αυτών, εκ µέρουσ των µελών του Συνδέσµου ∆ιεθνών Τραπεζών Κύπρου, ο κ. Zimarin ζήτησε την άρση Þλων των απαγορεύσεων στισ συναλλαγέσ που εκτελούνται

H Κύπροσ χρειάζεται εθνικÞ αεροµεταφορέα, σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα έρευνασ, που πραγµατοποίησε εκ µέρουσ των συντεχνιών των Κυπριακών Αερογραµµών η εταιρεία CYMAR Market Research Ltd. Συγκεκριµένα εννέα στουσ δέκα κύπριουσ πιστεύουν Þτι οι Κ.Α είναι µια ασφαλήσ αεροπορική εταιρεία (87%) και Þτι χρειάζεται ένα εθνικÞ αεροµεταφορέα. Η έρευνα ήταν παγκύπρια και έγινε µε τηλεφωνικέσ συνεντεύξεισ και τη χρήση δοµηµένου ερωτηµατολογίου µε τη συµµετοχή 1.000 ατÞµων, ανδρών και γυναικών, ηλικίασ 18 χρονών και άνω. Παρουσιάζοντασ των αποτελέσµατα τησ έρευνασ, ο πρÞεδροσ τησ παγκύπριασ συντεχνίασ πιλÞτων (ΠΑΣΥΠΙ) Πέτροσ Σουππουρήσ είπε Þτι «ο µÞνοσ και σωστÞσ τρÞποσ για να διαθέτει η Κύπροσ εθνικÞ αεροµεταφορέα είναι περάσουµε τα κριτήρια τησ ΕΕ», προσθέτοντασ Þτι «αυτÞ έλεγαν εδώ και αρκετÞ καιρÞ οι συντεχνίεσ των ΚΑ». Αναφορικά µε τισ απÞψεισ ωσ προσ το τι θα συµβεί µε τισ τιµέσ των αεροπορικών εισιτηρίων σε περίπτωση κλεισίµατοσ των ΚΑ, αυτέσ διίστανται, σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα τησ έρευνασ. Το 32% πιστεύει Þτι οι τιµέσ θα αυξηθούν, το 31% Þτι θα παραµείνουν οι ίδιεσ και το 22% Þτι θα µειωθούν. Το 16% δεν εκφέρει άποψη στο θέµα. Κατά κύριο λÞγο, οι κύπριοι πιστεύουν Þτι για την κατάσταση στισ ΚΑ ευθύνονται σε µεγαλύτερο βαθµÞ οι εκάστοτε κυβερνήσεισ (42%), τα εκάστοτε συµβούλια των Κυπριακών Αερογραµµών (37%), το ανώτερο διευθυντικÞ προσωπικÞ των ΚΑ (34%) και τα πολιτικά κÞµµατα (27%).

απÞ τισ διεθνείσ τράπεζεσ. Ο Σύνδεσµοσ ∆ιεθνών Τραπεζών ιδρύθηκε στη ΛεµεσÞ το 2002, µε σκοπÞ την εκπροσώπηση και προστασία των διεθνών τραπεζών στην Κύπρο. ΑπÞ την ίδρυσή του, ο Σύνδεσµοσ έχει παίξει ηγετικÞ ρÞλο Þσον αφορά τα ζητήµατα που επηρεάζουν ή έχουν αντίκτυπο στο διεθνή τραπεζικÞ τοµέα. Ο Σύνδεσµοσ ενώνει 25 τράπεζεσ απÞ 9 διαφορετικέσ χώρεσ. Τα στοιχεία του ενεργητικού των µελών του Συνδέσµου ανέρχονται συνολικά σε 14 δισ ευρώ.

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

17 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2014

6 | ∆ΙΕΘΝΗ | financialmirror.com

√ ¡ÙÚ¿ÁÎÈ ÂÙÔÈÌ¿˙ÂÈ ÙÔ ÈÂÛÙ‹ÚÈÔ Ο δρÞµοσ για τα... πιεστήρια στη Φρανκφούρτη άνοιξε διάπλατα, καθώσ αποδείχθηκε Þτι τα µέτρα που έχει λάβει µέχρι τώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν πρÞκειται να επιτύχουν την επιθυµητή αύξηση τησ ρευστÞτητασ στην οικονοµία -τουλάχιστον κατά 1 τρισ ευρώ, Þπωσ αναφέρεται σε άρθρο του Χάρη Σαββίδη που δηµοσίευσε η Ηµερήσια. Αντιθέτωσ, η απουσία ζήτησησ στην πραγµατική οικονοµία και οι αποπληθωριστικέσ πιέσεισ έχουν ωσ αποτέλεσµα η ρευστÞτητα να συνεχίζει να περιορίζεται. Η ΕΚΤ προσέφερε τη δεύτερη δÞση πολυετών δανείων (TLTRO ή LTRO-3) στισ τράπεζεσ τησ Ευρωζώνησ. Συνολικά 306 τράπεζεσ δανείστηκαν 129,84 δισ ευρώ µε επιτÞκιο 0,15%, ενώ η µέση πρÞβλεψη των αναλυτών ήταν Þτι θα δανειστούν τουλάχιστον 150 δισ ευρώ. Το περισσÞτερα κεφάλαια έλαβαν ιταλικέσ τράπεζεσ, µε την Intesa Sanpaolo να δανείζεται 8,6 δισ ευρώ, την Banca Monte dei Paschi di Siena 3,3 δισ ευρώ και την Unione di Banche Italiane ScpA 3,2 δισ ευρώ. Τον Σεπτέµβριο οι 255 τράπεζεσ είχαν δανειστεί 82,6 δισ ευρώ, οπÞτε αθροιστικά στο πλαίσιο του LTRO-3 έλαβαν 212 δισ ευρώ, περίπου το µισÞ απÞ τα 400 δισ ευρώ που θα µπορούσαν να λάβουν σύµφωνα µε τισ αρχικέσ εκτιµήσεισ τησ ΕΚΤ. Οι τράπεζεσ δεν απορροφούν τη ρευστÞτητα που θα µπορούσαν καθώσ η ζήτηση για δάνεια περιορίζεται στισ περισσÞτερεσ οικονοµίεσ τησ Ευρωζώνησ. Γνωρίζουν Þτι

εφÞσον επιθυµήσουν πρÞσθετη ρευστÞτητα θα µπορούν να τη βρουν τισ επÞµενεσ εβδοµάδεσ, είτε µέσω βραχυπρÞθεσµου δανεισµού απÞ την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, είτε µέσω πράξεων repo. Μέχρι το καλοκαίρι του 2016 θα έχουν επίσησ άλλεσ έξι ευκαιρίεσ (µία κάθε τρίµηνο) να λάβουν πολυετή δάνεια (TLTRO). Η φετινή συµπεριφορά δεν θυµίζει σε τίποτα Þσα συνέβησαν προ τριετίασ, Þταν για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είχε χορηγήσει πολυετή δάνεια. ΤÞτε οι τράπεζεσ είχαν δανειστεί 568 δισ ευρώ στισ αρχέσ Ιανουαρίου (LTRO-1) και 524 δισ ευρώ ένα µήνα αργÞτερα (LTRO-2), καθώσ προσπαθούσαν να θωρακίσουν τα χαρτοφυλάκιά τουσ, ενώ η δηµοσιονοµική κρίση στην Ευρωζώνη κλιµακωνÞταν. Στα χρÞνια που µεσολάβησαν αρκετέσ τράπεζεσ έσπευσαν να επιστρέψουν πρÞωρα τα κεφάλαια που δανείστηκαν, µε αποτέλεσµα ήδη να έχουν αποπληρωθεί απÞ τα 1.092 δισ ευρώ τα 821 δισ ευρώ και να πρέπει να πληρώσουν 86 δισ ευρώ µέχρι τον Ιανουάριο του 2015 και 184 δισ ευρώ µέχρι τον Φεβρουάριο του 2015. Οι τράπεζεσ θα πρέπει, δηλαδή, να αποπληρώσουν τουσ επÞµενουσ δύο µήνεσ στην ΕΚΤ 271 δισ ευρώ, ενώ µέσω των νέων πολυετών δανείων έλαβαν 212 δισ ευρώ. Περιορίστηκε, δηλαδή, η ρευστÞτητα κατά 59 δισ ευρώ. Μέσω των αγορών καλυµµένων οµολÞγων και τιτλοποιηµένων δανείων (ABS) η ΕΚΤ έχει χορηγήσει στην αγορά τουσ δύο τελευταίουσ µήνεσ 21,5 δισ ευρώ

και δύσκολα θα καταφέρει να αγοράσει τίτλουσ διπλάσιασ αξίασ το επÞµενο δίµηνο. Άρα πιθανÞτερο είναι να µειωθεί παρά να αυξηθεί η ρευστÞτητα στην Ευρωζώνη. Στον βαθµÞ που η διοίκηση τησ ΕΚΤ επιθυµεί να αυξήσει τη ρευστÞτητα κατά 1 τρισ ευρώ είναι προφανέσ Þτι θα πρέπει να αγοράσει και άλλεσ κατηγορίεσ τίτλων, περιλαµβάνοντασ και οµÞλογα του δηµοσίου τοµέα. Με την απÞφαση αυτή συνεχίζουν, βέβαια, να διαφωνούν µέλη τησ διοίκησησ τησ Ευρωπαϊκήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ, µε πρώτουσ τουσ Γερµανούσ. Ο επικεφαλήσ τησ κεντρικήσ τράπεζασ τησ Εσθονίασ, Άρντο Χάνσον, δήλωσε Þτι η αγορά κρατικών οµολÞγων θα ήταν ένα επίφοβο βήµα, µε λίγα οφέλη και µεγάλουσ δυνητικούσ κινδύνουσ.

Στη Φραγκφούρτη, Þµωσ, φαίνεται Þτι υπάρχει ήδη πλειοψηφία υπέρ τησ αγοράσ κρατικών οµολÞγων και τα στοιχεία απÞ την πραγµατική οικονοµία ενισχύουν τα επιχειρήµατα τησ πλευράσ αυτήσ. Ανακοινώθηκε επίσησ Þτι ο πυρήνασ του τιµαρίθµου στη Γαλλία υποχώρησε τον Νοέµβριο σε αρνητικÞ επίπεδο, καταγράφοντασ µείωση 0,1% σε µηνιαία και 0,2% σε ετήσια βάση. Τέλοσ σε έκθεσή τησ η JPMorgan εκτιµά Þτι στην επÞµενη συνεδρίαση τησ ∆ιοίκησησ τησ Ευρωπαϊκήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ, στισ 22 Ιανουαρίου, θα αποφασιστεί η αγορά κρατικών οµολÞγων συνολικήσ αξίασ 500 δισ ευρώ.

Goldman Sachs: ¶Èı·Ófi Î·È ÙÔ Î˘ÚÈ·Îfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÁÈ· ∂ÏÏ¿‰· Κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριµήνου, οι ελληνικοί επενδυτικοί τίτλοι (µετοχέσ και οµÞλογα) δέχονται ισχυρέσ πιέσεισ. Η απÞδοση των 10ετών οµολÞγων του Ελληνικού ∆ηµοσίου ανήλθε στο 9,1%, απÞ 5,5% τον Σεπτέµβριο, και το Χρηµατιστήριο Αθηνών καταγράφει σηµαντικÞτατεσ απώλειεσ. Αυτή η επιδείνωση των συνθηκών τησ αγοράσ έρχεται, µάλιστα, σε µία περίοδο Þπου καταγράφεται συνεχήσ βελτίωση των µακροοικονοµικών δεικτών. Οµωσ, Þπωσ επισηµαίνουν οι αναλυτέσ τησ Goldman Sachs, οι ρευστοποιήσεισ που πλήττουν τουσ ελληνικούσ µετοχικούσ και οµολογιακούσ τίτλουσ είναι αποτέλεσµα τησ εκλογικήσ αβεβαιÞτητασ ενÞψει µιασ κρίσιµησ χρονιάσ για την ανάκαµψη τησ ελληνικήσ οικονοµίασ. Η Ελλάδα πρέπει να διασφαλίσει τη χρηµατοοικονοµική σταθερÞτητά τησ, τονίζουν οι αναλυτέσ, δεδοµένου Þτι το 2015 είναι, πράγµατι, ένα κρίσιµο έτοσ για την Ελλάδα. Τα τελευταία στοιχεία για την οικονοµική ανάπτυξη δείχνουν Þτι η ανάκαµψη µπορεί να κερδίζει έδαφοσ, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι που θα µπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την ελληνική οικονοµία οδηγώντασ την ξανά σε ύφεση. Πιο συγκεκριµένα, Þπωσ επισηµαίνεται στη σχετική έκθεση, το 2015 είναι το τελευταίο έτοσ που η κυβέρνηση αντιµετωπίζει µεγάλεσ χρηµατοδοτικέσ ανάγκεσ, οι οποίεσ πλησιάζουν τα 24 δισ ευρώ. Μέροσ αυτών των αναγκών µπορεί να καλυφθεί µε εγχώριουσ πÞρουσ. ΩστÞσο, είναι πιθανÞ να χρειαστούν πρÞσθετα κεφάλαια για να εξασφαλιστεί Þτι η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στισ υποχρεώσεισ τησ. Οι πρÞσθετοι αυτοί πÞροι µπορεί να κυµανθούν απÞ 6 δισ. ευρώ έωσ 15 δισ ευρώ. Είναι σηµαντικÞ να σηµειωθεί Þτι απÞ το 2016 και µετά, οι συνολικέσ χρηµατοδοτικέσ ανάγκεσ τησ Ελλάδασ θα είναι πολύ πιο διαχειρίσιµεσ και θα υποχωρήσουν στα 10 δισ ευρώ, ή και χαµηλÞτερα, έωσ το 2022. ΩστÞσο, εάν το πρωτογενέσ πλεÞνασµα αποδειχθεί χαµηλÞτερο απ’ Þ,τι προβλέπεται ή εάν οι αποδÞσεισ των οµολÞγων είναι υψηλÞτερεσ απÞ εκείνεσ που προβλέπονται στο

πρÞγραµµα, το ποσÞ αυτÞ µπορεί να είναι κάπωσ υψηλÞτερο. Με τισ αποδÞσεισ των κρατικών οµολÞγων να βρίσκονται σε απαγορευτικά υψηλά επίπεδα, η ελληνική κυβέρνηση θα χρειαστεί χρηµατοδÞτηση απÞ τον επίσηµο τοµέα για να βρει τα πρÞσθετα κεφάλαια που χρειάζεται για το 2015. ΑπÞ το ∆ΝΤ είναι διαθέσιµα, υπÞ προϋποθέσεισ, κεφάλαια 7,1 δισ στο πλαίσιο του ελληνικού προγράµµατοσ στήριξησ. Επιπλέον, το Eurogroup αποφάσισε τη ∆ευτέρα να δώσει στην Ελλάδα µια προληπτική πιστωτική γραµµή (ECCL) υπÞ την προϋπÞθεση Þτι η Ελλάδα θα ολοκληρώσει την αναθεώρηση έωσ το τέλοσ του Φεβρουαρίου. Για να ολοκληρωθεί, Þµωσ, η αναθεώρηση πρέπει να υπάρξει συµφωνία αφενÞσ για να συνεχιστούν οι µεταρρυθµίσεισ στην αγορά εργασίασ και στο συνταξιοδοτικÞ σύστηµα και αφετέρου για να γίνουν περαιτέρω δηµοσιονοµικέσ περικοπέσ. Η Ελλάδα είναι επίσησ πιθανÞ επίσησ να παραµείνει κάτω απÞ στενή οικονοµική εποπτεία. Σύµφωνα µε το Σύνταγµα τησ Ελλάδασ, το κοινοβούλιο πρέπει να εκλέγει ΠρÞεδρο τησ ∆ηµοκρατίασ κάθε πέντε χρÞνια. Εάν το κοινοβούλιο δεν καταφέρει να εκλέξει ΠρÞεδρο, θα πρέπει να γίνουν βουλευτικέσ εκλογέσ. ΛÞγω των στενών χρονικών περιθωρίων µεταξύ τησ νέασ προθεσµίασ για την ολοκλήρωση τησ αναθεώρησησ του προγράµµατοσ και την εκπνοή τησ προθεσµίασ για τισ προεδρικέσ εκλογέσ, η κυβέρνηση αποφάσισε να επιταχύνει τη διαδικασία τησ εκλογήσ. Θα γίνουν τρεισ ψηφοφορίεσ, εκ των οποίων οι δύο στισ 27 και 23 ∆εκεµβρίου. Οι πρώτεσ δύο διαδικασίεσ απαιτούν µια πλειοψηφία 200 ψήφων, η οποία είναι απίθανο να επιτευχθεί. Η πιο κρίσιµη ψηφοφορία είναι η τρίτη και τελευταία στισ 29 ∆εκεµβρίου, Þπου η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να βρει 180 ψήφουσ για να υποστηρίξει τον υποψήφιο για την Προεδρία. Ùπωσ έχουν τα πράγµατα, η κυβερνητική πλειοψηφία δεν αρκεί για την εκλογή Προέδρου και την αποφυγή των εκλογών. Θα πρέπει να συναινέσουν και 25 ανεξάρτητοι βουλευτέσ και βουλευτέσ απÞ

τα µικρά κÞµµατα. Σε περίπτωση που το κοινοβούλιο εκλέξει ΠρÞεδρο, η κυβέρνηση και η τρÞικα θα συνεχίσουν τισ διαπραγµατεύσεισ και είναι πιθανÞ να υπάρξει συµφωνία. Οι χρηµατοοικονοµικοί κίνδυνοι θα υποχωρήσουν και είναι πιθανÞ να δούµε άνοδο σε Χρηµατιστήριο και οµÞλογα. Ùµωσ, σε περίπτωση που το κοινοβούλιο δεν καταφέρει να εκλέξει ΠρÞεδρο, θα γίνουν εκλογέσ και οι πιέσεισ και η αβεβαιÞτητα θα παραταθούν. Σε αυτÞ το σηµείο, επισηµαίνουν οι αναλυτέσ τησ Goldman Sachs, είναι σηµαντικÞ να γίνει κατανοητÞ Þτι οι πιέσεισ των αγορών δεν συνδέονται ούτε µε τη διαδικασία των εκλογών ούτε µε το ενδεχÞµενο να αλλάξει η κυβέρνηση. Συνδέονται µε τον κίνδυνο να υπάρξει ασυνέχεια σε επίπεδο εφαρµοζÞµενησ πολιτικήσ, καθώσ και µε τον κίνδυνο µιασ σοβαρήσ σύγκρουσησ ανάµεσα στην Ελλάδα και τουσ διεθνείσ πιστωτέσ τησ. ΩστÞσο, οι αναλυτέσ τησ Goldman Sachs θεωρούν Þτι τα περιθώρια τησ Ελλάδασ να πάρει πίσω µεταρρυθµίσεισ που έχουν ήδη εφαρµοστεί είναι πολύ περιορισµένα. Οποιαδήποτε τέτοια απÞπειρα θα οδηγούσε σε διακοπή τησ επίσηµησ χρηµατοδÞτησησ προσ την Ελλάδα.

∆Ô ·ÚÓËÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ Αναµφισβήτητα, ακÞµη και στην περίπτωση που αλλάξει η κυβέρνηση, υπάρχουν περιθώρια για να βρεθεί λύση µεταξύ Ελλάδασ και Ευρώπησ. Η Ελλάδα έχει σηµειώσει σηµαντική πρÞοδο σε επίπεδο µεταρρυθµίσεων και η απÞκλιση µεταξύ εκείνων που έχουν ήδη γίνει και εκείνων που αποµένουν να γίνουν µπορεί να καλυφθεί. Επίσησ, κίνητρα για σύγκρουση δεν υπάρχουν. Για παράδειγµα, οποιαδήποτε κυβέρνηση θα προτιµούσε πιθανÞν να κεφαλαιοποιήσει τη δυναµική που δείχνει να αποκτά η ελληνική οικονοµία και να αποφύγει να πυροδοτήσει µια µαζική φυγή κεφαλαίων που θα ξαναβύθιζε σε ύφεση τη χώρα. Επιπλέον, δεδοµένου Þτι πάνω απÞ το 80% του ελληνικού χρέουσ βρίσκεται στην κατοχή του επίσηµου τοµέα και δεδοµένου Þτι

οποιαδήποτε συµµετοχή του επίσηµου τοµέα θα ήταν εφικτή µÞνο στο πλαίσιο µιασ συµφωνίασ µε την Ευρωζώνη, οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση θα είχε λÞγουσ να επιδιώξει συνεργατικέσ λύσεισ. ΩστÞσο, η ιστορία τησ κρίσησ τησ Ευρωζώνησ έχει δείξει Þτι η πιθανÞτητα ενÞσ «ατυχήµατοσ» δεν µπορεί ποτέ να αποκλειστεί. Και είναι σηµαντικÞ για τισ αγορέσ να µπορούν να κατανοήσουν και να ποσοτικοποιήσουν τισ επιπτώσεισ ενÞσ πιθανού αρνητικού σεναρίου, Þπωσ η διακοπή τησ επίσηµησ χρηµατοδÞτησησ προσ την Ελλάδα. Ο µεγαλύτεροσ κίνδυνοσ είναι να διακοπεί η χρηµατοδÞτηση των ελληνικών τραπεζών απÞ την ΕΚΤ Ùσο πιεστικÞ κι αν φαίνεται το πρÞγραµµα αναχρηµατοδÞτησησ τησ κυβέρνησησ, είναι απίθανο να γίνει πραγµατικÞ πρÞβληµα Þσο η ΕΚΤ στηρίζει το ελληνικÞ τραπεζικÞ σύστηµα. Αλλά εδώ βρίσκεται ο σηµαντικÞτεροσ κίνδυνοσ για την Ελλάδα. Η οικονοµία χρειάζεται απÞ την ΕΚΤ, τον µÞνο δανειστή έσχατησ ανάγκησ προσ το τραπεζικÞ σύστηµα, να διατηρήσει άφθονη την παροχή ρευστÞτητασ. Και αυτÞ Þχι µÞνο επειδή οι τράπεζεσ µπορεί να χρειαστούν πÞρουσ για να µειώσουν τουσ µελλοντικούσ κινδύνουσ αναχρηµατοδÞτησησ αλλά και επειδή οι τράπεζεσ εξαρτώνται απÞ τουσ τίτλουσ που εκδίδει το ∆ηµÞσιο ή φέρουν την εγγύηση του ∆ηµοσίου για να διατηρήσουν σταθερά τα τρέχοντα επίπεδα ρευστÞτητασ. Σηµειώνεται Þτι στο απÞγειο τησ κρίσησ για την Ελλάδα, Þταν υπήρξε µαζική φυγή καταθέσεων και κεφαλαίων, οι τράπεζεσ τα έβγαλαν πέρα µε τη βοήθεια τησ ΕΚΤ και του µηχανισµού ELA. Σε περίπτωση, λοιπÞν, σοβαρήσ σύγκρουσησ µε τουσ δανειστέσ, ενδεχÞµενη διακοπή τησ ρευστÞτητασ προσ τησ ελληνικέσ τράπεζεσ απÞ την ΕΚΤ θα µπορούσε ενδεχÞµενωσ να οδηγήσει σε µια παρατεταµένη «τραπεζική αργία», Þπωσ συνέβη στην Κύπρο, και οι φÞβοι τησ αγοράσ για την πιθανÞτητα εξÞδου τησ Ελλάδασ απÞ την Ευρωζώνη θα µπορούσαν να αναζωπυρωθούν.

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

17 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2014

financialmirror.com | ΕΛΛΑ∆Α | 7

EÈÎ›Ó‰˘ÓÔ ÙÔ ÛÙÔ›¯ËÌ· ÙÔ˘ ∞ÓÙÒÓË ™·Ì·Ú¿ Ένα άρθρο φωτιά για την πολιτική και οικονοµική κατάσταση στην Ελλάδα, δηµοσο Economist ο οποίοσ αναφέρει: «Τα τελευταία 40 χρÞνια, δεν έχει προκύψει καµία µεγάλη πολιτική αναστάτωση στην Ελλάδα. Αυτή τη φορά Þµωσ τα πράγµατα θα µπορούσαν να είναι διαφορετικά». Η κίνηση του Αντώνη Σαµαρά να προκηρύξει πρÞωρεσ προεδρικέσ εκλογέσ είναι ένα επικίνδυνο στοίχηµα. Νιώθοντασ Þτι η πολιτική αστάθεια θα µπορούσε να αναζωπυρώσει την κρίση του ευρώ, οι αγορέσ πανικοβλήθηκαν. Οι τιµέσ στο χρηµατιστήριο Αθηνών υποχώρησαν σχεδÞν κατά 13% την εποµένη τησ ανακοίνωσησ των προεδρικών εκλογών και οι αποδÞσεισ των ελληνικών δεκαετών οµολÞγων αυξήθηκαν πάνω απÞ το 8%. Ο Σαµαράσ δηλώνει Þτι επισπεύδοντασ τισ προεδρικέσ εκλογέσ θα αποκατασταθεί η πολιτική σταθερÞτητα, που έχει χαθεί ύστερα απÞ τισ επίµονεσ απαιτήσεισ του ΣΥΡΙΖΑ για πρÞωρεσ γενικέσ εκλογέσ. Ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε πρώτο κÞµµα στισ ευρωεκλογέσ τον Μάιο και διατηρεί ισχυρÞ προβάδισµα έναντι τησ Νέασ ∆ηµοκρατίασ στισ δηµοσκοπήσεισ. Σε περίπτωση που ο Σταύροσ ∆ήµασ, πρώην Ευρωπαίοσ Επίτροποσ Περιβάλλοντοσ αποτύχει να κερδίσει 180 απÞ τισ 300 ψήφουσ στον τελικÞ γύρο, τÞτε αυτÞ που επιθυµεί ο Αλέξησ Τσίπρασ θα γίνει πράξη. Ο κ. Τσίπρασ υπÞσχεται την αποκατάσταση του κατώτατου µισθού στα επίπεδα προ κρίσησ, δωρεάν ηλεκτρικÞ ρεύµα και τρÞφιµα σε άπορεσ οικογένειεσ, και µείωση τησ ανεργίασ µε την πρÞσληψη περισσÞτερων δηµοσίων υπαλλήλων. ΩστÞσο δεν είναι σαφέσ πώσ η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα µπορέσει να χρηµατοδοτήσει τέτοιεσ πολιτικέσ. Ο Economist, θυµίζει Þτι ο κ Σαµαράσ έχει χάσει ήδη ένα στοίχηµα:Το σχέδιÞ του για τον τερµατισµÞ του προγράµµατοσ διάσωσησ στα τέλη ∆εκεµβρίου κατέρρευσε Þταν οι αγορέσ αντέδρασαν άσχηµα, πιέζοντασ τισ αποδÞσεισ

των ελληνικών δεκαετών οµολÞγων. Οι προεδρικέσ εκλογέσ είναι ένα µεγαλύτερο στοίχηµα. Αν ο κ. ∆ήµασ δεν εκλεγεί, οι δηµοσκοπήσεισ δείχνουν Þτι η Νέα ∆ηµοκρατία θα χάσει στισ εκλογέσ απÞ το ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το ΠΑΣΟΚ θα µπει οριακά στη Βουλή. ΩστÞσο, ο ΣΥΡΙΖΑ µπορεί να µην κερδίσει µε την απαραίτητη πλειοψηφία, αυξάνοντασ την προοπτική παρατεταµένησ πολιτικήσ αβεβαιÞτητασ που θα µπορούσε να οδηγήσει σε ακÞµη µεγαλύτερη νευρικÞτητα στην αγορά. Οι πιστωτέσ αλλά και οι σύµµαχοι τησ Ελλάδασ παρακολουθούν νευρικά, απÞ το Βερολίνο µέχρι τισ Βρυξέλλεσ. Ορισµένοι πιστεύουν Þτι µε την προκήρυξη εκλογών στισ οποίεσ ο κ. ∆ήµασ θα δυσκολευτεί να κερδίσει- ο Σαµαράσ έχει ήδη ρίξει στην πετσέτα. Αλλά ο Pierre Moscovici εµφανίστηκε ενθαρρυντικÞσ θεωρώντασ Þτι η κίνηση του Σαµαρά σήµαινε Þτι ήταν βέβαιοσ Þτι ο άνθρωποσ του θα γίνει πρÞεδροσ.

80 ÂÎ. ·fi ∂∆∂ ÁÈ· ÙÔÓ €8 ÂÏÏËÓÈÎfi ÂÓÂÚÁÂÈ·Îfi ÙÔÌ¤· Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) χορήγησε 80 εκ. ευρώ στην Ελλάδα για τη χρηµατοδÞτηση τησ παραγωγήσ ηλεκτρικήσ ενέργειασ σε 18 νησιά του βÞρειου και ανατολικού Αιγαίου, τησ ∆ωδεκανήσου, των Κυκλάδων και του συµπλέγµατοσ των ∆ιαπÞντιων Νήσων. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) είναι ο οργανισµÞσ τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ για τη χορήγηση µακροπρÞθεσµων χρηµατοδοτήσεων. Μέτοχοι τησ ΕΤΕπ είναι τα κράτη µέλη τησ ΕΕ. Η ΕΤΕπ χορηγεί µακροπρÞθεσµεσ χρηµατοδοτήσεισ για υγιείσ επενδύσεισ, µε σκοπÞ να προάγει τουσ στÞχουσ πολιτικήσ τησ ΕΕ.

Σε άλλο άρθρο του, υπÞ τον ειρωνικÞ τίτλο «Θύελλα στην Ελλάδα: Οπωσ παλιά», ο Economist αναφέρεται στην ανθρωπογεω-

γραφία τησ Βουλήσ ενÞψει προεδρικήσ εκλογήσ και στην κατρακύλα του ΧΑΑ. «Η Ελλάδα είναι και πάλι πρωτοσέλιδο σήµερα: Το Χρηµατιστήριο Αθηνών έχασε πάνω απÞ το 10% των εσωτερικών συναλλαγών. Οι αγορέσ τρÞµαξαν απÞ την απÞφαση τησ κυβέρνησησ να επισπεύσει κατά ένα µήνα τισ διαδικασίεσ προεδρικήσ εκλογήσ Αναφέρει την δύναµη των 155 βουλευτών που συγκεντρώνουν Ν∆-ΠΑΣΟΚ και τονίζει Þτι απαιτούνται 180 ψήφοι στον τρίτο γύρο. ΠαρÞλο που η προεδρική εκλογή καθαυτή είναι άνευ σηµασίασ, οι επιπτώσεισ µιασ κυβερνητικήσ ήττασ µπορούν να αποβούν βαθιέσ: Θα πυροδοτήσει γενικέσ εκλογέσ και µια πιθανή νίκη του αριστερού κÞµµατοσ του ΣΥΡΙΖΑ. «Αν και δεν είναι ακÞµη απολύτωσ ξεκάθαρο τι επιδιώκει ο ΣΥΡΙΖΑ, ο κίνδυνοσ να προσπαθήσει να επαναδιαπραγµατευτεί τισ συµφωνίεσ του προγράµµατοσ διάσωσησ µε το ∆ΝΤ και τισ Ευρωπαϊκέσ αρχέσ, εξηγεί την σηµερινή νευρικÞτητα» καταλήγει ο Economist.

¶ÚÔ‚¿‰ÈÛÌ· 3,1% ÁÈ· ™Àƒπ∑∞ Προβάδισµα 3,1% στον ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει δηµοσκÞπηση τησ εταιρείασ Interview, καθώσ στην πρÞθεση ψήφου προηγείται µε 28,3% έναντι 25,2% τησ Νέασ ∆ηµοκρατίασ. Στην τρίτη θέση βρίσκεται για πρώτη φορά το ΚΚΕ µε 5,5%, ενώ ακολουθούν το ΠΑΣΟΚ µε 4,7%, το ΠΟΤΑΜΙ µε 4,5% και η Χρυσή Αυγή µε 4,3%. Κάτω απÞ το 2% και εκτÞσ βουλήσ βρίσκονται οι Ανεξάρτητοι Έλληνεσ (1,7%) και η ∆ΗΜΑΡ (0,7%). Την ίδια ώρα σηµαντική παραµένει η διαφορά µεταξύ των δύο αρχηγών ωσ καταλληλÞτερου Πρωθυπουργού µε τον Αντώνη Σαµαρά να συγκεντρώνει το 38% των προτιµήσεων, έναντι 27% του Αλέξη Τσίπρα. Η έρευνα έδωσε και µια πολύ σηµαντική παράµετρο που αφορά στη διαπραγµάτευση µε τουσ δανειστέσ. Σύµφωνα µε αυτή, ο πρωθυπουργÞσ είναι ο καταλληλÞτεροσ για να καθίσει στο τραπέζι µαζί τουσ σε ποσοστÞ 46%, ενώ ο αρχηγÞσ τησ αξιωµατικήσ αντιπολίτευσησ εκτιµάται πωσ µπορεί να το κάνει σε ποσοστÞ 34%. Στην πρώτη δηµοσκÞπηση µετά την προκήρυξη εκλογήσ Προέδρου τησ ∆ηµοκρατίασ, µεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων θεωρούν τον υποψήφιο για ΠρÞεδρο τησ ∆ηµοκρατίασ Σταύρο ∆ήµα «καλή επιλογή», σε ποσοστÞ 49%, ωστÞσο το 43% εκτιµά Þτι δεν είναι πιθανÞ να εκλέξει ΠρÞεδρο τησ ∆ηµοκρατίασ η παρούσα Βουλή.

ŒÈ·Û·Ó ¿ÙÔ ÔÈ ÙÈÌ¤˜ ·ÎÈÓ‹ÙˆÓ Μπορεί η ελληνική κτηµαταγορά να παρουσιάζει σηµάδια σταθεροποίησησ, Þµωσ οι τιµέσ έχουν πιάσει πάτο, µε την Ελλάδα να βρίσκεται στη δεύτερη θέση σε Þτι αφορά την υποχώρηση στισ αξίεσ των ακινήτων. Η τελευταία έρευνα του δικτύου Global Property Guide δείχνει Þτι τα ακίνητα στην Ελλάδα παρουσιάζουν τη δεύτερη µεγαλύτερη υποχώρηση παγκοσµίωσ, µετά την Ουκρανία. Τον Σεπτέµβριο σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο µήνα πέρυσι η πτώση φτάνει το 7,08% . Το ίδιο µήνα πέρυσι σε σχέση µε το 2012 η υποχώρηση ήταν ήταν 9,69% και τον Σεπτέµβριο του 2012 σε σχέση µε την προηγούµενη χρονιά ήταν 13,58% .Οι αναλυτέσ του Global Property Guide υποστηρίζουν Þτι η πτώση πλέον επι-

βραδύνεται απÞ το γεγονÞσ Þτι σε σχέση µε το δεύτερο τρίµηνο του 2014, η πτώση στισ τιµέσ των σπιτιών στη χώρα µασ είναι µÞλισ στο 0,17%. Παγκοσµίωσ, η µεγαλύτερη πτώση - ρεκÞρ στισ τιµέσ των κατοικιών σηµειώνεται στην Ουκρανία, ακριβώσ λÞγω των έντονων πολιτικών εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή, µε τισ τιµέσ πώλησησ των κατοικιών να έχουν κατρακυλήσει σε ετήσια βάση κατά 36,6%. Την τρίτη µεγαλύτερη πτώση τιµών, µε 5,68% παρουσιάζει η Ρωσία. Στον αντίποδα, ‘’πρωταθλητέσ’’ ωσ προσ την άνοδο των τιµών στο τέλοσ Σεπτεµβρίου του 2014 είναι τα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα (Ντουµπάι) µε αύξηση κατά 23,73%, η Εσθονία µε 15,3% και η Ιρλανδία µε 14,52%.

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

17 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2014

8 | ΑΓΟΡΑ | financialmirror.com ™Â ÊÈ¿ÏÂ˜ 500 Î·È 200ml Ë Ó¤· ˙È‚·Ó›· ÙË˜ ∫∂√

°È· ÙËÓ ÎÚ¤Ì· §·Ó›ÙË… ÂÛÂ›˜ ·ÔÊ·Û›Û·ÙÂ Ο µεγάλοσ διαγωνισµÞσ για το νέο πακέτο τησ κρέµασ γάλακτοσ Λανίτη ολοκληρώθηκε, και νικήτρια αναδείχθηκε η Κάτια ΧρυσοστÞµου, που κέρδισε το µοναδικÞ Thermomix για υπέροχεσ αλµυρέσ και γλυκέσ δηµιουργίεσ! Ο Λανίτησ έδωσε για πρώτη φορά την ευκαιρία στο κοινÞ να επιλέξει το design του νέου πακέτου τησ κρέµασ γάλακτοσ στο www.yourfavouritecream.com, ανάµεσα απÞ τρεισ πρωτÞτυπεσ επιλογέσ, η κάθε µια απÞ τισ οποίεσ είχε διαφορετικÞ στυλ. Η ανταπÞκριση του κοινού ήταν πολύ µεγάλη, φθάνοντασ τισ 1213 συµµετοχέσ, γεγονÞσ που αποδεικνύει το έντονο ενδιαφέρον του κÞσµου για τα αγαπηµένα προϊÞντα που χρησιµοποιεί στην καθηµερινÞτητα του και που του χαρίζουν ξεχωριστέσ γευστικέσ εµπειρίεσ. Το νέο πακέτο τησ κρέµασ γάλακτοσ Λανίτη που επιλέχθηκε απÞ το κοινÞ, θα βρίσκεται σύντοµα στα ψυγεία των υπεραγορών σε Þλη την Κύπρο.

™ÙËÓ Î˘ÚÈ·Î‹ ·ÁÔÚ¿ Ù· ÌˆÚÔÌ¿ÓÙËÏ· ÙË˜ Jackson Reece Γνωρίζετε Þτι το απαλÞ δέρµα του µωρού σασ είναι επίσησ λεπτÞ και ευαίσθητο; Προστατέψτε το, λοιπÞν, χρησιµοποιώντασ µωροµάντηλα που δεν περιέχουν επιβλαβείσ χηµικέσ ουσίεσ και ισχυρά αρωµατικά. Τα µωροµάντηλα Kinder By Nature τησ Jackson Reece παρασκευάζονται απÞ 99% προϊÞντα φυσικήσ φυτικήσ προέλευσησ και κεκαθαρµένο (απιονισµένο) νερÞ. Είναι 100% χωρίσ αρωµατικέσ ουσίεσ, υποαλλεργικά και δερµατολογικά ελεγµένα µε ισορροπηµένο pH. Περιέχουν φυσική βιολογική αλÞη βέρα -γνωστή για τισ θεραπευτικέσ τησ ιδιÞτητεσ- η οποία πέρα απÞ πηγή βιταµινών, έχει αντιφλεγµονώδησ, επουλωτικέσ και υδροστατικέσ ιδιÞτητεσ. Είναι επίσησ κατασκευασµένα απÞ βιοδιασπώµενο ύφασµα χωρίσ χλώριο. Τα άοσµα µωροµάντηλα τησ Jackson Reece δεν περιέχουν οινÞπνευµα, parabens, λανολίνη, SLS, SLES, πετροχηµικά, φαινοξυαιθανÞλη και βενζοϊκά. Φέτοσ απέσπασαν ΧρυσÞ Βραβείο καλύτερων µωροµάντηλων στον ετήσιο θεσµÞ βράβευσησ των καλύτερων εταιρειών για έγκυεσ, βρέφη και παιδιά του αξιÞπιστου βρετανικού περιοδικού Mother & Baby. Τα Jackson Reece unscented baby wipes διατίθενται στα φαρµακεία και σε επιλεγµένα παιδικά καταστήµατα σε πολύ προσιτή τιµή. Εισάγονται στην Κύπρο απÞ την Marathon Trading.

36 ÂÛÙÈ·ÙfiÚÈ· Pizza Hut ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Στο άνοιγµα ενÞσ νέου καταστήµατοσ στο ΣτρÞβολο, στη ΛεωφÞρο Ιωσήφ Χατζηιωσήφ, προχώρησε η Pizza Hut. Έτσι ανέβασε το συνολικÞ αριθµÞ καταστηµάτων τησ παγκύπρια στα 36! Το άνοιγµα του νέου καταστήµατοσ αποτελεί µÞνο ένα κοµµάτι τησ στρατηγικήσ ανάπτυξησ τησ εταιρείασ. Η εταιρεία έχει σαν στÞχο την προσφορά ακÞµη υψηλÞτερου επιπέδου εξυπηρέτησησ στουσ πελάτεσ τησ µε το ταχύτερο και πιο οργανωµένο δίκτυο τÞσο στο delivery Þσο και στο take away! Το κατάστηµα λειτουργεί απÞ τισ 18:00-22:30

∂ÏÏËÓÈÎ‹: ¢˘Ó·ÌÈÎ¿ ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙˆÓ ·Ó¤·ÊˆÓ Û˘Ó·ÏÏ·ÁÒÓ Με έναν καινοτÞµο τρÞπο, η Ελληνική Τράπεζα, επέλεξε να προωθήσει την “P” Card Contactless σε Λευκωσία, Λάρνακα, ΛεµεσÞ και Πάφο. Η Ελληνική Τράπεζα πρÞφερε δωρεάν ροφήµατα στισ Καφετέριεσ Costa Coffee κερασµένα απÞ τη νέα “P” Card Contactless εκπλήσσοντασ ευχάριστα τουσ παρευρισκÞµενουσ. Η προηγµένησ τεχνολογίασ προπληρωµένη κάρτα “P” Card Contactless επιτρέπει τη διεκπεραίωση των καθηµερινών συναλλαγών, ανέπαφα, εύκολα, γρήγορα και χωρίσ µετρητά! Η τεχνολογία Contactless επιτρέπει στουσ κατÞχουσ των συγκεκριµένων καρτών να πραγµατοποιούν ανέπαφεσ συναλλαγέσ χωρίσ υπογραφή ή κωδικÞ PIN, για συναλλαγέσ µέχρι 20 ευρώ, Η κάρτα δεν έρχεται σε επαφή µε το ηλεκτρονικÞ σύστηµα πληρωµήσ στο σηµείο πώλησησ. Με αυτÞ τον τρÞπο οι κάρτεσ Contactless προσφέρουν ευελιξία, γρηγορÞτερεσ και ευκολÞτερεσ συναλλαγέσ, µε αποτέλεσµα να µειώνονται οι ουρέσ εξυπηρέτησησ στα καταστήµατα που έχουν τερµατικά µε το ειδικÞ σύµβολο contactless. H νέα “P” Card Contactless χρησιµεύει ιδιαίτερα για τισ καθηµερινέσ συναλλαγέσ µικρήσ αξίασ σε τοµείσ τησ αγοράσ που παραδοσιακά επικρατεί η πληρωµή µε µετρητά, Þπωσ περίπτερα, fast-food, mini market, καφετέριεσ, σινεµά κλπ. Σηµεία Þπου η αύξηση τησ ταχύτητασ τησ συναλλαγήσ, αλλά και τησ καλύτερησ εξυπηρέτησησ του πελάτη, έχουν µεγάλη σηµασία. Με την πρωτοβουλία αυτή η Ελληνική Τράπεζα εισέρχεται δυναµικά στην εποχή τησ τεχνολογίασ ανέπαφων συναλλαγών.

Like us on Facebook

H ZIBAΝΙΑ είναι προϊÞν µε προστατευÞµενη ονοµασία προέλευσησ και παράγεται αποκλειστικά στην Κύπρο. Προέρχεται µε απευθείασ απÞσταξη στεµφύλων (ζίβανα) απÞ Κυπριακέσ παραδοσιακέσ ποικιλίεσ σταφυλιών. Η απÞσταξη πραγµατοποιείται σε άµβυκα ασυνεχούσ λειτουργίασ, κατασκευασµένο απÞ χαλκÞ ή και απÞ ανοξείδωτο χάλυβα και η Þλη παραγωγική διαδικασία καθώσ και το παραγÞµενο απÞσταγµα διέπονται απÞ σχετική νοµοθεσία. Η ζιβανία τησ KEO, αποστάζεται στον νέο άµβυκα τησ εταιρείασ απÞ στέµφυλα των ποικιλιών Μαύρο και Ξυνιστέρι και έχει αλκοολικÞ βαθµÞ 45%. Φιλτραρισµένη, µε κρυστάλλινη Þψη και πλούσια αρώµατα που θυµίζουν σταφίδα, η νέα Ζιβανία τησ ΚΕΟ αφήνει ευχάριστη επίγευση, Þπωσ αρµÞζει σε µια αυθεντική Κυπριακή Ζιβανία µοναδικήσ ποιÞτητασ. Η καινούργια ετικέτα τησ βρίσκεται ήδη στην αγορά σε φιάλεσ 500ml και 200ml.

∏ Pepsi ÛÂ Ó¤· ÌÔÓÙ¤ÚÓ· Û˘ÛÎÂ˘·Û›· Η Pepsi φέρνει την επανάσταση στην αγορά του αναψυκτικού µε την νέα, καλύτερη, πιο µοντέρνα συσκευασία ! Τη νέα, καλύτερη και πιο µοντέρνα συσκευασία του αναψυκτικού Pepsi λάνσαρε η εταιρεία A&P (ANDREOU & PARASKEVAIDES ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD), ο επίσηµοσ εµφιαλωτήσ, εισαγωγέασ και διανοµέασ των αναψυκτικών PEPSI, 7UP και HBH, στην Κυπριακή αγορά. Η µεγάλη αυτή επιτυχία τησ Pepsi Κύπρου µε το πιο λεπτÞ και SEXY can τησ, την καθιστά µία απÞ τισ πιο επιτυχηµένεσ και πρωτοπÞρεσ εταιρείεσ στην Ευρώπη.

∫·È ÁÈ· brunch ÛÙÔ ÂÛÙÈ·ÙfiÚÈÔ Garden Ανανεωµένο, µε µοντέρνα διακÞσµηση, άψογη εξυπηρέτηση και πλούσιο εξαιρετικά προσεγµένο µενού, το εστιατÞριο Garden στη Λευκωσία, απέναντι απÞ το Μουσείο και δίπλα απÞ την Βουλή, προσφέρεται για απολαυστικέσ στιγµέσ γεύµατοσ ή δείπνου και Þχι µÞνον. Μια φρέσκια επιλογή είναι το brunch, κάτι µεταξύ προγεύµατοσ και γεύµατοσ που προσφέρεται τα σαββατοκύριακα και δίνει τη δυνατÞτητα για χαρούµενεσ φιλικέσ και οικογενειακέσ συγκεντρώσεισ για χαλάρωση και ηρεµία σε ένα καταπράσινο περιβάλλον, στο κέντρο τησ πÞλησ! Τισ νέεσ γεύσεισ του Garden, αλλά και το µενού του brunch, παρουσίασαν ο διευθυντήσ ΘεÞδωροσ Ψαράσ και ο σεφ ∆ηµήτρησ Βροντίσησ, δυο νέοι άνθρωποι µε πολύ Þρεξη και µεράκι να προσφέρουν στουσ πελάτεσ του εστιατορίου, το καλύτερο. Φρέσκεσ πρώτεσ ύλεσ, βÞτανα, µυρωδικά και χρώµα στα πιάτα χαρακτηρίζουν τη κουζίνα του Garden ενώ οι καινοτÞµεσ ιδέεσ στην µαγειρική τέχνη πραγµατικά κάνουν το εστιατÞριο να ξεχωρίζει. Να σηµειωθεί Þτι πλούσιο Brunch στο Garden, σερβίρεται απÞ τισ 10 το πρωί έωσ τισ 4 το απÞγευµα κάθε σαββατοκύριακο, µε νÞστιµεσ προτάσεισ για κάθε γούστο και δωρεάν καφέ , για την απÞλυτη χαλάρωση.

December 17 - 23, 2014

18 | WORLD MARKETS | financialmirror.com

Zuckerberg’s strategy is not random By Oren Laurent President, Banc De Binary

Facebook founder, Mark Zuckerberg, has been accused in the past of abandoning traditional investor logic and pursuing several overly priced acquisitions. Yet, as skeptical as you may be about Silicon Valley’s tech-geek egos, there’s no denying the recent data. It turns out that Zuckerberg correctly anticipated what our mobile-loving generation wants: Instagram. When Facebook bought Instagram for $1 bln in April 2012, the social platform which allows users to easily upload, edit and share their pictures had just 13 employees, no source of revenue and less than 50 mln users. A recipe for success? Yes, as it turns out. Its growth since 2012 has been phenomenal. Instagram now boasts 300 mln users, a greater number than Twitter’s 284 mln, and an average of 70 mln photos are shared via the site every single day. The site is now hoping to build trust by following in the footsteps of Facebook and Twitter who effectively introduced verified badges for business and celebrity accounts. It will also delete fake and spam accounts. Of course, the platform gained huge publicity from the acquisition and the association with the Facebook brand. Yet that alone doesn’t explain the degree of popularity that the site has enjoyed. Zuckerberg’s instinct that people wanted to share photos and glimpse visually into the lives of others was clearly correct. His genius was then to integrate the two platforms in order to create a simple and intuitive user experience which would enable people to share Instagram photos with their Facebook friends. His reward is the successful monetisation of the platform, which has now

grown in its own right. In October 2013 it began placing advertising in the users’ feeds, like Facebook, and this October, it debuted video ads. Instagram’s latest update certainly should help to build the trust of stock holders, but will it be enough? Before the good news, some investors were expressing concern about a recent regulatory filing that has revealed the unprofitability of WhatsApp, another of Facebook’s controversial acquisitions. WhatsApp cost 30 times the price of Instagram and the messaging application has no clear monetisation plan. However, this shouldn’t come as a surprise. It is important to remember that the app had an incredible 450 mln users at the time of takeover, and that the purchase was always about users over cost. Facebook was very transparent about this. Foreseeing a future two-fold increase in users at the time of the deal, Zuckerberg sought to reassure investors: “services in the world that have one billion people using

them are all incredibly valuable.” Indeed, since the WhatsApp acquisition, Facebook stock has climbed 20%. Investors need to consider the big picture. It might not be public, and there’s no telling how successful it will be, but Zuckerberg clearly has a long-term acquisition strategy. His purchases are not random. Rather than assessing the merits and costs of a single acquisition, we should be focusing on the overall potential of Facebook as a social conglomerate.

www.bancdebinary.com

Can Oracle earnings really keep the Tech rally going? Oracle Corporation (NYSE: ORCL) is set to report its second quarter earnings after the market closes on Wednesday. Thomson Reuters has consensus estimates of $0.68 in earnings per share and $9.52 bln in revenue. The second quarter from the previous year had $0.69 in earnings per share and $9.28 bln in revenue. During the current quarter Oracle made a huge change when the company announced that CEO Larry Ellison had been named the company’s executive chairman and chief technical officer, and Safra Catz and Mark Hurd have both been promoted to CEO. All manufacturing, finance and legal functions will continue to report to Oracle CEO Catz. All sales, service and vertical industry global business units will continue to report to Oracle CEO Hurd. All software and hardware engineering functions will continue to report to Oracle Chairman and CTO Ellison.

Ellison has been a member of Oracle’s board since 1977. He owns 25% of the company’s shares. While he may not own 51% of the company, control of a quarter of Oracle’s shares qualifies as a level of leverage that is beyond any reasonable challenge.

Gold capped at $1238 By Jameel Ahmad Chief Market Analyst, FXTM After breaking through a bearish trendline at the beginning of last week, Gold benefited from some USD profit-taking and managed to climb its way back up the charts. However, the yellow metal found resistance at $1238 preventing entry to $1240 and current technicals indicate this could be a psychological ceiling in the current Gold market. The $1238 level also represents a 50.0 fib level from the previous high ($1344) to the previous low ($1131) and the metal finding resistance at the 50.0 fib level twice last week does suggest the Fibonacci levels are in play. If this is the case, technical traders would likely be bearish below $1238 and looking at a potential entry opportunity if Gold manages to

break through this resistance. The main downside risk for the USD is the FOMC Decision, where any dovish comment on inflation expectations from the Federal Reserve would likely encourage USD profit-taking and inspire bullish moves in Gold back towards $1238. So far, the Federal Reserve has been fairly quiet regarding the decline in oil prices but traders should watch out for any potential dovish comments. As long as USD demand remains consistent over the next one or two days, support levels for the metal can be found at $1204 and $1197. If the $1197 area breaks, further support can be found around $1190. It would require an unexpected hawkish comment to move Gold any lower than the psychological $1180 level.”

In the press release about the changes, Ellison said: “Safra and Mark will now report to the Oracle Board rather than to me. All the other reporting relationships will remain unchanged. The three of us have been working well together for the last several

years, and we plan to continue working together for the foreseeable future. Keeping this management team in place has always been a top priority of mine.” A few key analyst firms weighed in on Oracle’s position recently. Morgan Stanley raised shares of Oracle to an Overweight rating from Equal Weight and moved its price target up to $50 from $45, on Decemeber 15. Piper Jaffray initiated coverage with a Neutral rating and a price target of $44 on December 12, while JP Morgan initiated coverage with an Underweight rating and a price target of $38 on December 2. Shares of Oracle were up over 3% at $41.35 in the second half of Monday’s trading. The stock has a consensus analyst price target of $43.53 and a 52-week trading range of $33.35 to $43.19. Paul Ausick - 24/7 Wall St.com

4 stocks that weighed on markets Markets opened higher on Monday following Friday’s strong report on industrial production that was later describe as a catch-up phase from previous growth. But the big drag appears to have been crude oil again, which closed below $56 a barrel on the Nymex. Shortly before the closing bell the DJIA traded down 0.57% for the day, the S&P 500 traded down 0.58%, and the Nasdaq Composite traded down 0.94%. The DJIA stock posting the largest daily loss ahead of the close Monday was McDonald’s Corp. (NYSE: MCD) which traded down 2.36% at $88.48. The stock’s 52-week range is $88.38 to $103.78, and the low was posted on Monday. Trading volume was about a 35% above the daily average of around 6 mln shares. There was no specific news for the company, but recently announced sales declines and menu changes are weighing in again.

The Goldman Sachs Group Inc. (NYSE: GS) traded down 1.62% at $185.77. The stock’s 52week range is $151.65 to $198.06. Volume was about 15% above the daily average of around 3 mln shares. Goldman announced a slew of new ETFs on Friday, and investors might be thinking now is not the best time for this. Chevron Corp. (NYSE: CVX) traded down 1.50% at $100.84. The stock’s 52-week range is $100.42 to $135.10. Trading volume was about 35% above the daily average of around 8 mln shares. The integrated oil company has pulled out of a huge natural gas deal in Ukraine, and oil prices continue to slide. Merck & Co. Inc. (NYSE: MRK) traded lower by 1.30% at $56.97. The stock’s 52-week range is $47.61 to $62.20. Volume was about 10% below the daily average of around 11 mln shares.

December 17 - 23, 2014

financialmirror.com | MARKETS | 19

Draghi’s job just got a lot harder Marcuard’s Market update by GaveKal Dragonomics The spectre of debt default is once again haunting the eurozone. Failure by the Greek government to get its candidate elected president in a December 17 parliamentary vote will lead to a general election in January; an election that the radical left wing opposition party Syriza, which is currently ahead in opinion polls, stands a real chance of winning. The prospect triggered a sharp sell-off in Greek government bonds, with the three-year yield jumping 181 basis points, while the stock market fell 12.8%, the most since 1987. Looking beyond the immediate market volatility, however, renewed political uncertainty will provide fresh ammunition to the northern European opponents of quantitative easing, and could delay a decision on full QE by the European Central Bank until March 2015 or later; a delay which would be negative for European stocks and peripheral bonds, although neutral to positive for the euro. Among Syriza’s demands are an end to austerity, a haircut for Greece’s creditors (largely the European Union’s own institutions) and deficit funding by the ECB (which is illegal under European law). The timing of the latest Greek crisis could hardly be worse for ECB president Mario Draghi, as the prospect of a Syriza election victory will merely compound German doubts about southern Europe’s willingness to implement structural reform. To the ordoliberals of Berlin and Frankfurt, proceeding with QE under such circumstances would involve an unacceptable degree of moral hazard, as any subsequent concessions on debt won by a Syriza-led government would set a dangerous precedent for countries including Italy, whose debt is many times larger than Greece’s. As a result, a decision on QE is likely to be delayed at least until March, when the political situation in Greece should be clearer. In the meantime, the ECB is looking to TLTROs to expand its

www.marcuardheritage.com

balance sheet. Like its predecessor, the LTRO, the TLTRO provides banks with cheap funding, but with conditions to encourage business lending. In reality the conditions are weak, which means the TLTRO is little more than a mechanism to roll over LTRO loans expiring early in 2015. Viewed like this, the TLTRO is the wrong tool to stimulate new lending. All it does is provide liquidity to troubled banks that-the Asset Quality Review notwithstanding-would be at risk of default without ECB funding. In theory, one might expect banks to take up enough liquidity to cover the entire 285 bln euros in expiring LTROs. In the absence of full-blown QE, it looks highly likely that the ECB’s balance sheet will continue to contract. And with the resurgent political crisis in Greece likely to delay a decision on QE at least until March, that contraction is set to continue well into the first quarter of 2015. In the near term, this dynamic is clearly negative for eurozone stocks and peripheral bonds, with southern European sovereign yields likely to push higher. However, the prospect of a postponement of QE will support the euro, counteracting any downward pressure exerted by the political turmoil in Greece.

Disclaimer: This information may not be construed as advice and in particular not as investment, legal or tax advice. Depending on your particular circumstances you must obtain advice from your respective professional advisors. Investment involves risk. The value of investments may go down as well as up. Past performance is no guarantee for future performance. Investments in foreign currencies are subject to exchange rate fluctuations. Marcuard Cyprus Ltd is regulated by the Cyprus Securities and Exchange Commission (CySec) under License no. 131/11.

U.S. deflation debate gets louder after producer prices fall The fears of deflation due to lower energy prices and lower demand are likely to get stronger. The U.S. Department of Labour reported that the Producer Price Index (PPI) was down by 0.2% in the month of November. While producer prices are not necessarily the same as consumer prices, this is representative of deflation on the wholesale level. If the negative readings remain in place much

longer, that directional price change should start to be reflected at the consumer level. The only relatively good news here is that if you stripped out food and energy, the core PPI was unchanged. Dow Jones was predicting a 0.1% decline on the headline PPI data and for a 0.1% gain on the core reading, ex-food and energy. It turns out that energy prices were down a sharp 3.1% on the month, which was reflected in the cost of petroleum-related products. This also appears to have been the fifth consecutive month with declining energy prices - and the gasoline index was down over 6% in November alone. While this one number does not look all that atrocious on the surface, one has to remember that this is a November reading. In December we have now seen oil prices break under $60, and it is hard to find a single source that believes a hard bottom has been put in. Another drop was seen in food prices, -0.2% in November. Whether this is true deflation still remains up for debate. What is not up for debate is the price pressures, which are headed in the direction which would support the deflationary argument. Stay tuned. (By Jon C. Ogg, Source: 24/7 Wall St.com)

Oil and contagion So much for the gentle year-end that looked to be in store after the swift recovery from October’s sell-off. Investors now Marcuard’s Market face an acute dilemma as oil update by GaveKal demand estimates Dragonomics get scaled back and the energy complex howls: does the effective tax cut delivered to oil consumers outweigh the effects of capital destruction and rising bad debt that must result from a 40% fall in prices? US equity investors have mostly cheered the onset of $2 a gallon gasoline and focused on what looks like a galloping economic recovery. But, while US equities were clearly primed for a pull-back, the blow-out in high yield spreads in recent days raises broader concerns about contagion. At Gavekal, we are seeing the end of a capital investment cycle that will still deliver real productive uses. Yes, there will be credit consequences from mal-investment, but our broad call has been that the commodity downturn, while a wrenching experience for some emerging markets, is not a game changer for global growth. The main risk to that neat position is a disorderly unwind in the energy markets. With the big economies still facing acutely deflationary forces, as evidenced by soft inflation expectations and high-grade bonds continued stellar performance, the system is hardly well placed to deal with another crisis. On this score, the evidence from the credit markets is mixed. Stress in the high-yield space remains concentrated in energy. There has been a broad blow-out in spreads across the non-investment grade spectrum in recent trading sessions, but not yet to worrying levels. The US energy sector, which makes up about 20% of fixed income benchmarks, is certainly pricing in substantial defaults, although to date there have not been substantial bankruptcies. That will surely come, but the real question is how big are the players’ affected? For a single sector credit problem to take on systemic proportions, it needs to threaten the banks. That was the situation in 2007 and 2008 when a 5-10% fall in US real estate prices effectively wiped out US bank capital. This time around it is harder to identify the weak hands holding US energy paper. Obvious victims are commodity-focused hedge funds and a number of those have closed their doors. However, there is little evidence of concentrated ownership of US energy paper within an identifiable set of financial institutions. Outside of the US, it is far more likely that the usual suspects among European banks will be up to their necks in credit advances to Russian oligarchs and other relatively high cost producers. As such, the continued weakness across Europe makes a good deal of sense. Should oil prices stabilise in the current range, global markets could be looking at a “goldilocks” environment of moderately improving growth and the good variety of disinflationary pressure. As such, high-yield US energy bonds could make for a plucky trade. Last week’s risk-off reaction was sparked by an OPEC report predicting lower oil demand. The bigger concern for financial stability remains supply responses as Middle Eastern producers were moving the goal posts in response to the threat from shale producers by becoming “marginal cost producers”. In this scenario, prices go much lower, resulting in a large amount of global oil reserves effectively being stranded. That remains an outlier scenario, but each lurch down in the oil price raises the chance of an event or policy mistake sparking a crisis.

December 17 - 23, 2014

20 | WORLD | financialmirror.com

Keep the Internet tax-free By Robert D. Atkinson and Ben Miller When you spark one of the largest protests in Eastern Europe since the fall of communism, you know that you have stirred up the electorate. That is exactly what the Hungarian government did when it recently proposed an “Internet tax” of 50 euro cents ($0.62) per gigabyte. More than 100,000 protesters gathered in Budapest, furious at the political symbolism of the tax and its very real economic impact. Prime Minister Viktor Orban’s government quickly backed down. Hungary’s proposed tax was absurd – akin to assessing fees on reading books or charging people to have conversations with friends. But the proposal, even if discarded (though Orban has hinted that he may bring it back in another form), remains worrisome, because it is part of a disturbing trend. A large number of countries have introduced taxes and tariffs that hamper the adoption and use of information and communications technology (ICT). All together, 31 countries – including Turkey, Brazil, and Greece – add 5% or more to the cost of ICT, on top of standard value-added taxes. In Hungary, the proposed tax would have been particularly onerous, because it would raise the cost of mobile data by 5-15% and have an even bigger impact on fixed broadband subscriptions. For the young and the poor, it would be a significant burden. A cap of 2.30 euros per person, hastily proposed after the initial public outcry, and before the proposal was withdrawn, would have done little to ease that burden on low-income Internet users, while drastically reducing the programme’s overall revenue. As the protesters in Budapest pointed out, the proposed tax is wrong for Hungary. It is wrong for other countries, too. Cash-strapped governments adopt these taxes because ICT goods and services are an easy target for revenue authorities. In addition, they are sometimes mischaracterised as luxury products – as if the Internet has not become central to peoples’ lives. These policies are ultimately self-defeating. The resulting price hikes impede the adoption and use of ICT, lowering tax revenues from purchases of goods and services. And the evidence shows an even larger indirect effect: restricting ICT adoption dampens growth. Ultimately, this has a negative impact on total tax revenues, offsetting any gains from fees

on Internet use. One study found that for every dollar equivalent of tariffs India imposed on imported ICT products it suffered an economic loss of $1.30 from lower productivity. Taxes on ICT are the modern-day equivalent of eating the grain you were saving to plant next year. The adoption of ICT drives fundamental technological change, potentially transforming a broad range of industries, as well as people’s daily lives. For businesses, ICT can improve efficiency and facilitate coordination. For individuals, it can boost incomes and make everyday life more convenient. The benefits of ICT goods and services grow significantly as more businesses and consumers start to use them. Smart government policies, such as subsidies or tax breaks for ICT purchases, boost adoption by helping users who would not otherwise be able to afford them. Taxing the Internet, like other taxes and tariffs on ICT goods and services, has the opposite effect. Hungary’s proposed tax was especially pernicious, owing to its poor design. Because the tax was a flat 0.50 euros per gigabyte, its share in total ICT spending would rise as the cost of a gigabyte fell – as it is almost guaranteed to do. The cap on such a tax would prevent the rate from spiraling upward, but rising bandwidths would cause most users to max out quickly, affecting not only the poorest consumers, but also new or small businesses. Keeping poor people and entrepreneurs off the Internet is no way to fund a government. Countries would be better off with policies that promote ICT: elimination of taxes and tariffs on ICT products and services, removal of non-tariff barriers like requiring local data storage, and encouragement of digital innovation and transformation in economic sectors through regulatory and procurement reform. The resulting rise in productivity, competitiveness, and economic growth would establish a far

more stable and successful foundation for increasing tax revenues. The European Union as a whole has done a good job of keeping ICT taxes and tariffs low, despite substantial fiscal difficulties in many countries. Indeed, the overall nondiscriminatory tax regime has been an important boon to ICT adoption, and the EU’s commissioner for the digital agenda spoke out strongly against Hungary’s proposed tax, calling it “a particularly bad idea.” The only EU country with significant taxes on ICT products and services (around 9%) is Greece, something of a special case in Europe. The recent actions by Hungarian policymakers show that no country is immune to bad policy ideas. Governments need revenue, but how they raise it shapes their countries’ economies by encouraging some transactions and discouraging others. Policies that encourage ICT adoption are the right choice for long-term and inclusive economic growth. As the case of Hungary showed, ultimately it is up to citizens to hold governments accountable and ensure that tax and tariff policies work for the benefit of all. Robert D. Atkinson is the founder and president of the Information Technology and Innovation Foundation. Ben Miller is a policy analyst at the Information Technology and Innovation Foundation. © Project Syndicate, 2014, www.project-syndicate.org

Germany’s Ifo Institute expects 1.5% growth in 2015 The Ifo Institute expects the German economy to gain impetus in 2015 with output increasing by 1.5% next year. According to its researchers, the recovery will be strongly boosted by consumption, which is expected to grow by 1.7% in 2015, following a 1.1% increase in 2014. “Falling oil prices and the slump in the euro exchange rate have helped to pull the economy out of the state of shock induced by the outbreak of the Ukraine crisis. Companies are now slightly more relaxed as they look to the future,” Prof. Sinn, President of the Munich-based Ifo Institute said on Thursday. According to the forecast by the Ifo Center for Business Cycle Analysis and Surveys led by Prof. Timo Wollmershäuser, the unemployment rate is expected to fall slightly to 6.6% from 6.7%. This means that just under 2.9 mln people will be unemployed on annual average. Thanks to high levels of immigration, the number of working persons will reach a new record of 42.84 mln. Prices are expected to rise by 0.8%, which is slightly less than in 2014. While German exports look set to grow by a remarkable 5.2% according to the Ifo forecast, imports will increase by as much as 5.8%. At the same time, the German current account surplus is expected to hit a new record of 222 bln euros in 2015, after reaching 212 bln in 2014. Investments are forecast to increase by 2.0% in 2015, following 2.8% in 2014. GDP in 2014 is also expected to grow by 1.5%. “This is partly due to the upwards revision of the official figures of the German Federal Statistics Office for previous quarters, which add up to a higher annual rate than we recently forecast,” explained Wollmershäuser.

December 17 - 23, 2014

financialmirror.com | WORLD | 21

The year of sustainable development By Jeffrey D. Sachs The year 2015 will be our generation’s greatest opportunity to move the world toward sustainable development. Three high-level negotiations between July and December can reshape the global development agenda, and give an important push to vital changes in the workings of the global economy. With United Nations Secretary-General Ban Ki-moon’s call to action in his report “The Path to Dignity,” the Year of Sustainable Development has begun. In July 2015, world leaders will meet in Addis Ababa, Ethiopia, to chart reforms of the global financial system. In September 2015, they will meet again to approve Sustainable Development Goals (SDGs) to guide national and global policies to 2030. And in December 2015, leaders will assemble in Paris to adopt a global agreement to head off the growing dangers of human-induced climate change. The fundamental goal of these summits is to put the world on a course toward sustainable development, or inclusive and sustainable growth. This means growth that raises average living standards; benefits society across the income distribution, rather than just the rich; and protects, rather than wrecks, the natural environment. The world economy is reasonably good at achieving economic growth, but it fails to ensure that prosperity is equitably shared and environmentally sustainable. The reason is simple: The world’s largest companies relentlessly – and rather successfully – pursue their own profits, all too often at the expense of economic fairness and the environment. Profit maximisation does not guarantee a reasonable distribution of income or a safe planet. On the contrary, the global economy is leaving vast numbers of people behind, including in the richest countries, while planet Earth itself is under unprecedented threat, owing to human-caused climate change, pollution, water depletion, and the extinction of countless species. The SDGs are premised on the need for rapid far-reaching change. As John F. Kennedy put it a half-century ago: “By defining our goal more clearly, by making it seem more manageable and less remote, we can help all people to see it, to draw hope from it, and to move irresistibly toward it.” This is, in essence, Ban’s message to the UN member states: Let us define the SDGs clearly, and thereby inspire citizens, businesses, governments, scientists, and civil society around the world to move toward them. The main objectives of the SDGs have already been agreed. A committee of the UN General Assembly identified 17 target areas, including the eradication of extreme poverty, ensuring education and health for all, and fighting human-induced climate change. The General Assembly as a whole has spoken in favor of these priorities. The key remaining step is to turn them into a workable set of goals. When the SDGs were first proposed in 2012, the UN’s member said that they “should be action-oriented,” “easy to communicate,” and “limited in

number,” with many governments favoring a total of perhaps 10-12 goals encompassing the 17 priority areas. Achieving the SDGs will require deep reform of the global financial system, the key purpose of July’s Conference on Financing for Development. Resources need to be channeled away from armed conflict, tax loopholes for the rich, and wasteful outlays on new oil, gas, and coal development toward priorities such as health, education, and lowcarbon energy, as well as stronger efforts to combat corruption and capital flight. The July summit will seek to elicit from the world’s governments a commitment to allocate more funds to social needs. It will also identify better ways to ensure that development aid reaches the poor, taking lessons from successful programmes such as the Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis, and Malaria. One such innovation should be a new Global Fund for Education, to ensure that children everywhere can afford to attend school at least through the secondary level. We also need better ways to channel private money toward sustainable infrastructure, such as wind and solar power. These goals are within reach. Indeed, they are the only way for us to stop wasting trillions of dollars on financial bubbles, useless wars, and environmentally destructive forms of energy. Success in July and September will give momentum to the decisive climate-change negotiations in Paris next December. Debate over human-induced global warming has been seemingly endless. In the 22 years since the world signed the UN Framework Convention on Climate Change at the Rio Earth Summit, there has been far too little progress toward real action. As a result, 2014 is now likely to be the warmest year in recorded history, a year that has also brought devastating droughts, floods, high-impact storms, and heat waves. Back in 2009 and 2010, the world’s governments agreed to keep the rise in global temperature to below 2 Celsius relative to the pre-industrial era. Yet warming is currently on course to reach 4-6 degrees by the end of the century – high enough to devastate global food production and dramatically increase the frequency of extreme weather events. To stay below the two-degree limit, the world’s governments must embrace a core concept: “deep decarbonisation” of the world’s energy system. That means a decisive shift from carbon-emitting energy sources like coal, oil, and gas, toward wind, solar, nuclear, and hydroelectric power, as well as the adoption of carbon capture and storage technologies when fossil fuels continue to be used. Dirty high-

carbon energy must give way to clean lowand zero-carbon energy, and all energy must be

used much more efficiently. A successful climate agreement next December should reaffirm the two-degree cap on warming; include national “decarbonisation” commitments up to 2030 and deepdecarbonisation “pathways” (or plans) up to 2050; launch a massive global effort by both governments and businesses to improve the operating performance of low-carbon energy technologies; and provide large-scale and reliable financial help to poorer countries as they face climate challenges. The United States, China, the European Union’s members, and other countries are already signaling their intention to move in the right direction. The SDGs can create a path toward economic development that is technologically advanced, socially fair, and environmentally sustainable. Agreements at next year’s three summits will not guarantee the success of sustainable development, but they can certainly orient the global economy in the right direction. The chance will not come along again in our generation. Jeffrey D. Sachs is Professor of Sustainable Development, Professor of Health Policy and Management, and Director of the Earth Institute at Columbia University. He is also Special Adviser to the United Nations Secretary-General on the Millennium Development Goals. © Project Syndicate, 2014, www.project-syndicate.org

Praising French creativity By Laurent Fabius In a country which loves controversy, the editors of Les Echos agree at least on three points: without competitiveness, there is no growth; without growth, there are not enough jobs; French businesses are currently not competitive enough. So we have to carry out in-depth reforms, plot a course, do so fairly, without believing we can change outdated rules and habits in just two years. It is to this task in the general interest that those who govern, or aspire to govern, must devote themselves. Nevertheless, the difficulties encountered and the efforts needed to overcome them do not make France a nation in decline. The world’s fifth-largest economy, a permanent member of the U.N. Security Council, a global diplomatic, military and technological power, in decline? A country which

this year won the Fields Medal in mathematics and the Nobel prizes in economics and literature, in decline? Come on! French-bashers would probably retort that these honours are just a happy coincidence. I disagree: they reflect France’s influence and distinctiveness. As head of our diplomacy, the number of kilometres I’ve travelled since 2012 equates to going once round the world every month. I note that our country is still expected to speak out and is listened to everywhere. To say this is to display neither blindness nor arrogance. It is to recognise a fact which the French themselves sometimes lose sight of, and fight “Franco-pessimism”, that strange tendency to run ourselves down and not have enough selfbelief. Here is a brief list – an incomplete one, for that matter – of what many countries envy us: our demographics; our infrastructure; our higher education institutions; a skilled and productive workforce; our major companies and leading brands; stable institutions and a competent administration; a successful health system; a magnificent history, language and

cultural offer; and a heritage and a lifestyle that appeal far beyond our borders. While all these strengths do not cancel out our shortcomings, they are considerable. If I had to choose a term to sum up our country, it would be “creativity”. The creativity of our researchers, engineers, students and artists. The creativity of our artisans, traders, teachers and farmers. The creativity of our entrepreneurs, manufacturers and SMEs, who combine the exporting instinct with “made in France” expertise. Creativity that encompasses every sector and ranges from gastronomy to green technology, from aerospace to medicine. This creativity is France’s real hallmark. “Creative France”: those two words are understood in just about every country in the world. They are the best possible banner for a France that wants to and can get back on its feet, unite and look to the future. The editorial by Laurent Fabius, Minister of Foreign Affairs and International Development, was published in the daily newspaper Les Echos

December 17 - 23, 2014

22 | WORLD | financialmirror.com

Making water conservation pay By Giulio Boccaletti Call it a sign of the times. Rarely a month passes in which a water crisis does not make headlines somewhere in the world. In early August, an algal bloom in Lake Erie, the result of agricultural runoff, contaminated drinking water in Toledo, Ohio. In September, the reservoirs in China’s Henan province dried up, leaving crops to shrivel and forcing some residents to drink from puddles on the ground. In late October, the city of Hyderabad, India, discovered that its water supply might be diverted next year for agricultural uses upstream, leaving some 8 mln people to wonder where they will find the 190 mln gallons of water they need every day. City officials usually respond to such supply crises by upgrading their water infrastructure, namely, drilling, damming, and laying pipes. Every day, the world’s largest 100 cities move 3.2 mln cubic meters of water more than 5,700 kilometers to address local water shortages or problems with pollution. But this is an expensive solution, one that only the wealthiest cities can afford. It also puts city managers at odds with environmentalists, who campaign for restrictions on development to ease pressure on forests and watersheds. Fortunately, it is not the only option. Nature, it turns out, can play an important – and so far largely untapped – role in water delivery and treatment. Protecting water at its source can be cheaper and more efficient than treating it after it has already been polluted. In a new report, my colleagues at The Nature Conservancy, the C40 Climate Leadership Group, and the International Water Association show that

investing in forest protection, reforestation, stream bank restoration, improved agricultural practices, and forest-fire management can reduce the amount of pollutants flowing into supplies of drinking water. The report, “The Urban Water Blueprint,” analyses the state of water supplies in 534 cities and 2,000 watersheds to provide a comprehensive overview of the potential natural solutions that can be integrated with traditional infrastructure. The results are compelling. Water quality for more than 700 mln people could be significantly improved by adopting conservation practices in watersheds. And at least one in four cities examined would find such interventions financially viable, based solely on savings from avoided water-treatment costs. In some places, such measures have already been introduced. Farmers near Beijing, for example, have been paid to convert croplands from rice to corn. Rice paddies need to be constantly flooded, and, because they are often located on steep slopes, this leads to significant runoff of fertilisers and sediment. Shifting to corn not only reduces water consumption; it also cuts the amount of pollution that reaches city residents downstream. The programme costs about $1,330 per hectare of farmland to implement, but produces $2,020 per hectare of benefits. In Brazil, a water-conservation fund is working to restore the Cantareira watershed, the source of 50% of Sao Paulo’s water. The area has lost 70% of its original forest cover, and sediment from eroding hillsides has clogged the city’s reservoir, jeopardising the water supply of Brazil’s largest city. Under the new program, farmers and ranchers are paid $120 per hectare to reforest or terrace their fields. So far, about 3,500 hectares have been planted with trees or put under improved soil-management practices. Reforesting another 14,200 hectares could cut the concentration of sediment in the

watershed by half. The savings produced by these programs should be viewed in the context of the $90 bln per year that cities spend to build treatment plants, pipes, and other components of water infrastructure. The authors of “The Urban Water Blueprint” have calculated that more than $18 bln could be productively directed toward conservation activities, saving cities money and creating a new market comparable in size to the market for the water sector’s existing technologies. But if these solutions are to be adopted at the necessary scale, environmentalists and city officials alike will have to expand the scope of their traditional activities. Environmentalists will have to embrace the idea that conservation does not only mean protecting pristine landscapes. It also sometimes requires the improvement of lands under production. Indeed, these are the areas where some of the most costeffective solutions are to be found. Water quality would be improved for more than 600 mln people if the farms and ranches operating within their watersheds limited runoff and restored stream banks.

City officials, meanwhile, need to think beyond their municipalities’ boundaries. The 100 largest cities occupy much less than 1% of the planet’s land, but the watersheds on which they depend account for a full 12%. Because many cities share water resources, cross-jurisdictional financing mechanisms and a shared sense of commitment will be needed in order to protect and restore natural sources of clean water. These partnerships will require the cooperation of a broad variety of interest groups, all of which will have to be persuaded to support efforts to improve the water supply. Farmers and ranchers should be at the top of the engagement list. Land use and water security are firmly linked. By embracing both natural and traditional water infrastructure, cities will not only secure their future water supply; they will also reshape our planet’s landscape for the better. Giulio Boccaletti is the Global Managing Director for Water at The Nature Conservancy. © Project Syndicate, 2014, www.project-syndicate.org

Ebola and innovation By Muhammad Hamid Zaman Lives are not all that have been lost in the ongoing Ebola crisis. In recent discussions about how to combat the virus, the methodical rigor of science and medicine has given way to hyperbolic politics and public hysteria. To be sure, informed, data-driven public policy to manage the current outbreak must remain a top priority. But it is equally important to take stock of the epidemic’s lessons and to ensure that we are prepared for the emergence of other diseases. Two major lessons should be learned from the current Ebola outbreak. First, the fight against a single disease must not come at the expense of strengthening an entire healthcare system. Countries with fragile health systems may be able to tackle a given ailment with the help of NGOs and foreign governments, but they are likely to be dangerously unprepared when confronted with unexpected outbreaks of new diseases. In Liberia, for example, the prevalence of malaria in children under the age of five declined from 66% in 2005 to below 32% in 2011. Nonetheless, when the Ebola virus entered Liberia from neighboring Guinea earlier this year, the country’s health-care infrastructure was quickly overwhelmed. More than 2,000 Liberians have died of the disease, and the virus remains rampant. Similarly, unless

they strengthen the health-care system as a whole, other countries that have performed well in some areas – say, the fight against Ebola – could still face large death tolls and long-term economic turmoil. The second lesson that the Ebola epidemic holds concerns major gaps in our ability to develop new methods and technologies to fight the virus and other diseases like it. Our policies and approaches have too often been reactive, not proactive. As a result, affordable and easy-to-use protective equipment for frontline health-care workers and point-ofcare tests that are quick, reliable, robust, and cost-effective have been hard to find. The public and non-profit sectors should support innovations that are not only focused on solving immediate problems, but that also address potential future challenges. The United States Agency for International Development, the White House Office of Science and Technology, the Centers for Disease Control and Prevention, and the Department of Defense have declared Ebola a “Grand Challenge for Development” and have launched an effort to sponsor practical, cost-effective innovations to treat and prevent it. This is an important step in the right direction, but such efforts need to start well before an outbreak if they are to have a significant impact. New technologies require time to be tested before they can be deployed in the field, and scaling up to large-scale production is a major challenge for any new invention. The Ebola crisis has shown that we need to think about developing our ability to innovate at the most basic level. Just as health-care systems in the developing world need to be strengthened, we also need to build up our capacity to

develop new solutions for similar challenges when they arise. Engineering schools often fail to provide students with knowledge or understanding of the challenges faced by those outside of the developed world. Medical students and publichealth professionals sometimes study or do internships in places where the disease burden is high; but a miniscule number of similar opportunities are available to engineers and technologists. As a result, talented scientists and engineers are often grossly unaware of problems that need to be solved, and even those that might be motivated to do so are unlikely to apply their training to address new and emerging threats. Developing technology takes time and commitment. In addition to promoting awareness of global challenges in science and engineering schools, and providing opportunities for students to start addressing them in the field, we need to establish mechanisms that will foster and sustain the ideas that this process brings forward. By creating research grants that do not expire as soon as an outbreak is under control, we would substantially increase our portfolio of solutions to manage the next epidemic better. When faced with the next Ebola-like challenge, our ability to meet it will depend on the strength of local institutions and our ability to develop the right tools with which to fight it. There is no telling how many lives may depend on the steps we take now. Muhammad Hamid Zaman is a professor of biomedical engineering at Boston University. © Project Syndicate, 2014. www.project-syndicate.org

December 17 - 23, 2014

financialmirror.com | WORLD | 23

The world’s “Top Ten” oil companies By Paul Ausick 24/7 Wallst.com The price of a barrel of West Texas Intermediate (WTI) crude oil has fallen from more than $100 a barrel in late June to less than $60 a barrel. While the broad outline of the reason for the drop is simple — supply is outstripping demand — the devil, as always, is in the details. Demand is dropping largely because global economic growth has slowed. The emerging economies of Brazil, Russia, India and China have faltered or gone into reverse. The developed economies of Europe are teetering on the edge of another recession, and U.S. economic growth, though better, is erratic. Add to this lower demand for transportation fuel as carmakers build more fuel-efficient vehicles. On the supply side, North American shale oil has dramatically changed the picture. U.S. crude oil production is at a 40-year high and shows little sign of slowing down. OPEC has said it will not cut production as it fights to keep market share, and Russia needs to produce and sell as much oil as it can to keep its economy from collapsing. Thus, no cut in supply, at least not yet. That potential supply is filled by global POR that totalled 1.635 trln barrels in January 2013. At the current global consumption rate of about 90 mln barrels a day, those global reserves will last about 50 years. Of the top ten countries holding portions of those reserves, only Canada does not have a national oil company, and the nine that do, control 1.23 trln of the world’s total proved reserves. That is about 75% of the world’s proved reserves that are off-limits to private oil companies. By comparison, the portion of the world’s total proved reserves owned by the ten largest oil companies is about 75.23 bln barrels, or 4.6%. The world’s largest oil companies are in something of a bind. Most made investment decisions several years ago that did not take into account the impact that shale oil would play. In 2009, North Dakota produced just 218,000 barrels of crude a day. Today it produces more than 1 mln barrels a day. The big oil companies had begun making investments in large and costly offshore oil and gas projects and in Canada’s oil sands, because that is where the best opportunities appeared to be. Horizontal drilling and hydraulic fracturing (fracking) had not yet proven their effectiveness. As a result, none of the top ten companies is much of a factor in the North American shale bonanza. The massive costs of many of these huge offshore and oil sands projects were justified by an assumption that oil would sell for more than $90 a barrel. Until June that was still true. Now, however, the situation is different, and Big Oil may run into some cost problems. Still, they do have one big positive — their proved reserves. Even the largest unconventional producer in the United States, Continental Resources Inc., claims less than a tenth the proved reserves of the largest of the Big Oil companies. If they must, the top companies can just leave the oil in the ground until the price rises. Many smaller shale producers may have to sell or even file for bankruptcy if prices fall below $50 a barrel. What follows is a look at the top ten oil companies in the world based on proved reserves. Proved reserves, by definition, are those that have a “reasonable certainty” of being extracted at current economics, often quantified as 90%. Company data were gathered from S&P Capital IQ. Reserves and production figures do not include natural gas or non-oil liquids.

Here are the top 10 oil companies in the world based on proved oil reserves (POR). 1. Exxon Mobil POR: 11.76 bln barrels 2013 Oil Production: 709 mln barrels Enterprise Value: $401.5 bln Revenues: $392.843 bln Net Profit: $34.3 bln Exxon Mobil Corp. holds a good-sized piece of the action in Canada’s oil sands. The portion of reserves that are down to bitumen and synthetic crude totals about 4.2 bln barrels. Like its mega-sized peers, the company has been a late-comer to the shale oil explosion. Still, it is not too late to catch up, and the falling price of crude could help them with that. 2. Petrobras POR: 11.04 bln barrels 2013 Oil Production: 715.4 mln barrels Enterprise Value: $142.534 bln Revenues: $146.297 bln Net Profit: $9.083 bln Petroleo Brasileiro S.A. hit the big time with the discovery of deepwater assets that have jumped the country’s total proved reserves to 15th in the world with 13.15 bln barrels, of which Petrobras holds about 85%. The Brazilian government owns 48% of the company’s stock and controls virtually every decision the company makes. It added 1.22 bln barrels to proved reserves in 2013, but the company’s problem is not how much oil it has, rather how much it does or doesn’t produce and the price that the government will allow the company to charge for its refined products. 3. PetroChina POR: 11.314 bln barrels 2013 Oil Production: 932.9 mln barrels Enterprise Value: $362.749 bln Revenues: $379.553 bln Net Profit: $21.236 bln PetroChina Co. Ltd. is controlled by the Chinese government that owns 86% through its ownership of parent China National Petroleum Company. More than 60% of the proved crude oil reserves are located in China. The company has been a purchaser of foreign assets for about two years, and it is expected to spin off parts of its Chinese operating companies next year to dilute government ownership. 4. BP POR: 10.07 bln barrels 2013 Oil Production: 733 mln barrels Enterprise Value: $133.556 bln Revenues: $373.783 bln Net Profit: $9.229 bln Since the April 2010 explosion at the Macondo well in the Gulf of Mexico that killed

11 workers and spilled millions of barrels of crude into the sea, BP Plc has sold more than $43 bln worth of refining, transportation and production assets. The U.K.-based company plans to sell another $10 bln worth of assets, but it may find current low crude prices to be a serious headwind. BP expects to begin production on its first oil sands project this year and has two more in the works. The company is also a non-operating partner in a few Eagle Ford and Anadarko shale plays. 5. Royal Dutch Shell POR: 6.621 bln barrels 2013 Oil Production: 564 mln barrels Enterprise Value: $222.906 bln Revenues: $437.974 bln Net Profit: $16.06 bln Royal Dutch Shell PLC has been shedding assets all year and postponing expensive projects in an effort to improve shareholder returns. The company plans to sell $15 bln in assets by the end of next year and has already parted with about $12 bln. The company’s E&P head said in late November that the company tests all its projects at a crude oil price of $70 to $110 a barrel and that Shell had no plans to increase its divestitures. Oil was priced at around $80 a barrel then. Now that crude has fallen to around $60, the Anglo-Dutch giant may be rethinking its plans. About 2.15 bln barrels of Shell’s reserves are located in the Canadian oil sands. 6. Chevron POR: 6.345 bln barrels 2013 Oil Production: 632 mln barrels Enterprise Value: $210.71 bln Revenues: $204.024 bln Net Profit: $20.7 bln Chevron Corp. has less exposure to the Canadian oil sands than many others. Of its proved reserves total, only about 750 mln barrels are bitumen. Of the remaining 5.6 bln barrels, 1.33 bln are located in the U.S., 1.1 bln are in Africa and the rest are in Asia, Australia and Europe. Chevron has little exposure to shale oil at present, but it does hold leases in the Permian Basin. 7. Total POR: 5.413 bln barrels 2013 Oil Production: 426 mln barrels Enterprise Value: $149.675 bln Revenues: $212.723 bln Net Profit: $11.56 bln About 20% of Total’s reserves are bitumen from its operations in Canada, but the majority of the France-based company’s reserves are in Africa (Angola, Gabon, Nigeria and Congo). Total S.A. also holds reserves in the North Sea, Canada, Argentina, Venezuela, the Middle East

and Asia. Total is a 50/50 partner with ConocoPhillips in phase two of the Surmont project in Alberta’s oil sands. Neither company has revealed the cost of the project, but an estimate in 2010 when the project was announced put the price tag at $3.3 bln. 8. Suncor Energy POR: 4.372 bln barrels 2013 Oil Production: 193 mln barrels Enterprise Value: $46.665 bln Revenues: $36.475 bln Net Profit: $2.735 bln Suncor Energy Inc. is the leading producer of synthetic crude from bitumen in the Canadian oil sands. The company also has assets off the east coast of Canada and in the North Sea, as well as onshore assets in North America, Libya and Syria. It also owns and operates the largest biofuels plant in Canada, making 400 mln litres of ethanol a year. 9. ConocoPhillips POR: 4.779 bln barrels 2013 Oil Production: 258 mln barrels Enterprise Value: $94.09 bln Revenues: $57.461 bln Net Profit: $9.395 bln ConocoPhillips spun off its refining and marketing business to Phillips 66 in 2012 and is now a pure-play exploration and production (E&P) company. Of its total proved reserves, about 2.75 bln barrels are crude oil and 2 bln are bitumen in the Canadian oil sands. Conoco has already announced a cut in 2015 capital spending, most of which will come in its unconventional (shale) plays outside North Dakota and Texas. The company has operations in Alaska, the Lower 48, the North Sea, the Middle East and South Asia. 10. Canadian Natural Resources POR: 3.513 bln barrels 2013 Oil Production: 151 mln barrels Enterprise Value: $44.24 bln Revenues: $16.482 bln Net Profit: $2.812 bln Canada’s bitumen deposits (oil sands) have pushed the country’s proved reserves to the third highest total in the world, 173.1 bln barrels, behind only Venezuela (297.6 bln) and Saudi Arabia (267.9 barrels). This company’s crude reserves include about 2.7 bln barrels of bitumen and synthetic crude; the rest is conventional crude. CNQ’s CEO has already said that it would reduce capital spending in 2015 and that he thinks crude oil prices will stabilise in the $70 to $75 range. Most of the reserves are in Canada, but it also has assets in the North Sea and offshore of West Africa. (Source: 24/7 Wall St.com)

December 17 - 23, 2014

24 | BACK PAGE | financialmirror.com

Inequality and the American child By Joseph E. Stiglitz Children, it has long been recognized, are a special group. They do not choose their parents, let alone the broader conditions into which they are born. They do not have the same abilities as adults to protect or care for themselves. That is why the League of Nations approved the Geneva Declaration on the Rights of the Child in 1924, and why the international community adopted the Convention on the Rights of the Child in 1989. Sadly, the United States is not living up to its obligations. In fact, it has not even ratified the Convention on the Rights of the Child. The US, with its cherished image as a land of opportunity, should be an inspiring example of just and enlightened treatment of children. Instead, it is a beacon of failure – one that contributes to global sluggishness on children’s rights in the international arena. Though an average American childhood may not be the worst in the world, the disparity between the country’s wealth and the condition of its children is unparalleled. About 14.5% of the American population as a whole is poor, but 19.9% of children – some 15 million individuals – live in poverty. Among developed countries, only Romania has a higher rate of child poverty. The US rate is two-thirds higher than that in the United Kingdom, and up to four times the rate in the Nordic countries. For some groups, the situation is much worse: more than 38% of black children, and 30% of Hispanic children, are poor. None of this is because Americans do not care about their children. It is because America

has embraced a policy agenda in recent decades that has caused its economy to become wildly unequal, leaving the most vulnerable segments of society further and further behind. The growing concentration of wealth – and a significant reduction in taxes on it – has meant less money to spend on investments for the public good, like education and the protection of children. As a result, America’s children have become worse off. Their fate is a painful example of how inequality not only undermines economic growth and stability – as economists and organisations like the International Monetary Fund are finally acknowledging – but also violates our most cherished notions of what a fair society should look like. Income inequality is correlated with inequalities in health, access to education, and exposure to environmental hazards, all of which burden children more than other segments of the population. Indeed, nearly one in five poor American children are diagnosed with asthma, a rate 60% higher than non-poor children. Learning disabilities occur almost twice as frequently among children in households earning less than $35,000 a year than they do in households earning more than $100,000. And some in the US Congress want to cut food stamps – on which some 23 million American households depend, threatening the poorest children with hunger. These inequalities in outcomes are closely tied to inequalities in opportunities. Inevitably, in countries where children have inadequate nutrition, insufficient access to health care and education, and higher exposure to environmental hazards, the children of the poor will have far different life prospects from those of the rich. And, partly because an American child’s lifetime prospects are more dependent on his or her parents’ income and education than in other advanced countries,

the US now has the least equality of opportunity of any advanced country. At America’s most elite universities, for example, only around 9% of students come from the bottom half of the population, while 74% come from the top quarter. Most societies recognise a moral obligation to help ensure that young people can live up to their potential. Some countries even impose a constitutional mandate for equality of educational opportunities. But in America, more is spent on the education of rich students than on the education of the poor. As a result, the US is wasting some of its most valuable assets, with some young people – bereft of skills – turning to dysfunctional activities. American states like California spend about as much on prisons as on higher education – and sometimes more. Without compensatory measures – including pre-school education, ideally beginning at a very young age – unequal opportunities translate into unequal lifelong outcomes by the time children reach the age of five. That should be a spur to policy action. Indeed, while inequality’s harmful effects are wide-reaching, and impose huge costs on our economies and societies, they are largely avoidable. The extremes of inequality observed in some countries are not the inexorable result of economic forces and laws. The right policies – stronger social safety nets, progressive taxation, and better regulation (especially of the financial sector), to name a few – can reverse these devastating trends. To generate the political will that such reforms require, we must confront policymakers’ inertia and inaction with the grim facts of inequality and its devastating effects on our children. We can reduce childhood deprivation and increase equality of opportunity, thereby laying the groundwork for a more just and prosperous future – one

that reflects our own avowed values. So why don’t we? Of the harm that inequality inflicts on our economies, politics, and societies, the damage done to children demands special concern. Whatever responsibility poor adults may bear for their lot in life – they may not have worked hard enough, saved enough, or made good decisions – children’s circumstances are thrust upon them without any sort of choice. Children, perhaps more than anyone, need the protection that rights afford – and the US should be providing the world with a shining example of what that means. Joseph E. Stiglitz, a Nobel laureate in economics, is University Professor at Columbia University. His most recent book, co-authored with Bruce Greenwald, is Creating a Learning Society: A New Approach to Growth, Development, and Social Progress. © Project Syndicate, 2014. www.project-syndicate.org

Sapienta Country Analysis Cyprus - In March 2013 Cyprus suffered its worst economic shock since 1974, leaving the economy with high corporate, household and government debt and an illiquid banking system. There are many uncertainties going forward but also potential new prospects, including exploitation of gas and a possible solution of the Cyprus problem.

fiscal and structural policy, and macroeconomic and sectoral trends; tables and charts of quarterly recent economic trends and medium-term forecast. €9950 ex VAT per year for up to 5 users within a single organization if paid in advance; €1,100 ex VAT if paid in instalments.

- Premium subscription (monthly analysis and critical updates): Analyst will alert you by email of critical - Sapienta Country Analysis Cyprus is an unrivalled monthly service that not only keeps you abreast of these developments developments as they occur and include two to three lines of comment. €11,250 ex VAT per year for up to 5 users within a but helps you anticipate and plan for what is coming next. single organization if paid in advance; €1,400 ex VAT if paid Written in a concise, easy-to-read format, Sapienta Country in instalments. Analysis Cyprus provides you with comprehensive monthly analysis and forecasts of domestic and international politics, - Bespoke service: Aimed at institutional investors, premium budget and debt performance, the banking sector, sectoral subscribers enjoy a 20% discount and standard subscribers a policies including oil and gas, and macro-economic trends. 10% discount on bespoke services such as personal and - The reports are written by Fiona Mullen, a renowned Cyprus telephone briefings. Check our website for further details. analyst with 20 years’ experience producing clear, reliable and independent analysis for an international audience. Contact Check our website for sample issues. research@sapientaeconomics.com, Tel +357 99 338 224, - Standard subscription (monthly analysis and forecast): Analysis and outlook for domestic and international politics, www.sapientaeconomics.com

Comprehensive monthly analysis of politics, economic policy and the economy