Dossier Ken de gevaren van stof en zorg voor een optimale stofafzuiging bij het schuren

VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN

LANGDURIGE BLOOTSTELLING AAN HOUTSTOF IS EEN ZWAAR ONDERSCHAT GEZONDHEIDSRISICO

Friedrich Kirchner (FG Floortec - FG Maschinenbau GmbH)

"Streven naar efficiënte stofafzuiging is vandaag de dag een must"

Als het gaat om het bestrijden van de gevaren van stof op de werkplek, is het Duitse bedrijf FG Floortec, gevestigd in Bischofswerda (Saksen), meer en meer een wereldwijde referentie. FG Floortec heeft een lange geschiedenis: voor de oorsprong ervan moeten we teruggaan naar Berlijn, meer bepaald naar 1918, toen het werd opgericht onder de toenmalige naam Fritz Gross Elektromotorenwerk, met een specialisatie in de bouw van elektromotoren.

"Na de verplaatsing van onze hoofdzetel naar het bomvrije Saksen in de Tweede Wereldoorlog, de nationalisatie in 1972, de herprivatisering en een terugkeer naar de vroegere eigenaars in 1990 na de val van de Muur, is de naam sinds 1996 FG Maschinenbau GmbH", legt de heer Kirchner uit. "FG produceert sinds 1950 professionele parketschuurmachines, voornamelijk voor de COMECON-markten. Nauwkeurige fabricage, het gebruik van hoogwaardige componenten en strenge kwaliteitscontroles en tests zorgen er tegenwoordig voor dat elke schuurmachine een machine voor dagelijks gebruik is en blijft, een echte partner van de vakman."

Friedrich Kirchner nam in 2007 een deel van de aandelen over van een partner, die inmiddels met pensioen is gegaan. "In 2007 nam ik 90% van de aandelen over, sinds 2020 zijn alle aandelen van mij. Momenteel hebben we tien werknemers, 70% van de productie gaat naar de export wereldwijd en we verwachten dit jaar een omzet van 1,8 miljoen euro", vervolgt de heer Kirchner. "Sinds ik in 2007 de leiding overnam, heb ik altijd gestaan voor belangrijke investeringen in hoogwaardige productie, onderzoek en ontwikkeling. Het opzetten van een wereldwijd verkoopnetwerk was het tweede deel van de herstructureringsstrategie. Op dit moment vind je ons bijna overal ter wereld, ook in Australië en de VS, waar we een eigen bedrijf hebben in Syracuse."

Vakman op zijn wenken bediend

Het dossier gaat specifiek over de gevaren van stof. Floortec speelt in op de stofbestrijding met zowel traditionele als innovatieve machines. Daarmee wordt elke vakman op zijn wenken bediend.

"Het belangrijkste wat we hebben geleerd, is dat we in een traditionele wereld actief zijn", horen we. "Vaklui zijn over het algemeen conservatief en stellen duidelijke eisen aan hun machines: ze moeten eenvoudig en betrouwbaar zijn en je moet ze zelf kunnen onderhouden. Daar spelen wij op in door machines met een duidelijke morfologie op de markt te brengen."

"Om terug te komen op het stofbeheersingsvraagstuk: alle schuurmachines en kantenschuurmachines van FG kunnen worden aangesloten op een stofafzuigsysteem. FG presenteert hier een oplossing die bestaat uit een efficiënte en robuuste cyclonische voorafscheider van plaatstaal, die 95 % van het stof elimineert en een stofzuiger voor zwaar gebruik klasse M, met een indrukwekkende zuigdruk van 410 mbar en een speciale zakfilter. Dit systeem is speciaal ontworpen voor gebruik bij machines die zeer fijn hout schuren. Het huidige probleem van verstopte filters wordt vermeden door het gebruik van de nieuwe zakfilter met 26 zakken."

"We mogen niet vergeten dat houtstof allergeen is en dus schadelijk voor de gezondheid. Daarom streven we naar een maximale stofafzuiging, via een robuuste en betrouwbare technologie die gemakkelijk te gebruiken is. De vakman is vaak alleen op de werf of heeft maar een paar medewerkers. Grote stofzuigers zijn moeilijk te verplaatsen en te vervoeren. Daarom maken wij het materiaal zeer gemakkelijk hanteerbaar, niet te groot en niet te zwaar. Wij vonden de oplossing in een stofafzuiger en voorafscheider gemonteerd op een karretje, dat de parketteur achter zich trekt: zeer handig bij gebruik op de werf. Op een kleine, nauwelijks 80 cm hoge trolley met 4 wielen, waarvan de voorste 2 zwenkbaar zijn en van remmen voorzien, plaatsten we een stofafzuiger en een cycloonafscheider. We maakten het geheel opvouwbaar, zodat alles gemakkelijk kan worden opgeborgen in de auto of bestelwagen van de vakman. Dit laatste

valt ook onder het centrale beleid van ons bedrijf: maak het de vakman ter plaatse zo gemakkelijk mogelijk, maar vergeet nooit de eenvoud, betrouwbaarheid en handelbaarheid van je producten.

De toekomst is aan de multidisc

Natuurlijk willen we ook graag van deze specialist horen hoe hij de toekomst van de stofafzuigtechniek ziet. De heer Kirchner is duidelijk: stofafzuiging wordt de standaard, omdat mensen zich meer bewust zijn van hun gezondheid. Als we kijken naar de evolutie van schuurmachines, is er een duidelijke trend naar meerschijfsmachines en dat heeft gevolgen voor de stofafzuiging: "Dit heeft veel te maken met de evolutie van de mensen die actief zijn. Er zijn steeds minder geschoolde vakmensen die kunnen omgaan met de vrij ingewikkelde machines met banden, die bij slecht gebruik aanzienlijke schade kunnen toebrengen aan modern parket. Daarom zie ik een evolutie naar meerschijfsmachines, vooral omdat die minder agressief zijn. Er zijn ook nieuwe schuurmiddelen, bijvoorbeeld op basis van diamant, die zeer efficiënt werken en veel minder ingewikkeld zijn in het gebruik. De multidisc staat in feite voor de democratisering van het schuren en biedt machines die geschikt zijn voor mensen die minder deskundig zijn op het gebied van houten vloeren."

"Die multidiscs hebben nog andere voordelen. Er is bijvoorbeeld minder werk aan de randen. Bij bandschuurders moet je altijd rekening houden met een bepaalde maat waaromheen men moet bewegen, maar een multidisc komt tot binnen 1 cm van de wand. We maakten vergelijkingen tussen bandschuurmachines en multidiscs en kwamen tot de conclusie dat de multidisc nog sneller is. Bij gebruik van diamantgereedschap voor grof schuren is de tijd voor bandwissel ongeveer nul en dat levert een grote tijdwinst op."

"De gevolgen: multidiscs kunnen geen gebruik maken van het klassieke afzuigsysteem dat op bandschuurmachines wordt gebruikt, met een hogesnelheidsventilator en een stoffen stofzak. Er is gewoon geen middel om dit systeem te laten draaien, omdat de motor traag draait en het schuurmateriaal ook. De machines moeten worden aangesloten op een efficiënte stofafzuiging om de stofemissie te beperken. FG heeft de stofafzuiging op zijn multidisc-machine geoptimaliseerd en met de FG DUSTREK een stofafzuiging op wielen gecreëerd. Dit is een perfect instrument om de stofemissie op de werkvloer onder controle te houden."

Stop stof met de effectieve afzuigtools van FG FLOORTEC!

ASPIRATOR Industriële stofzuiger 230 V 50 Hz Vermogen 1450 W Vacuümdruk 400 mbar. Efficiënt zakfilter. Container 30 ltr en roestvrij staal . DUSTIN Cycloonafscheider uit gelakt staal. Container 50 ltr. van roestvrij staal, geaard tegen elektrostatische oplading. DUSTREK Opvouwbare trolley voor het opbergen van de stofzuiger en de cycloonafscheider. Makkelijk op te bergen in de kofferbak van de auto.

Blootstelling aan stof mag op het eerste zicht redelijk onschuldig lijken, maar niets staat verder af van de waarheid. Zo stellen de naakte cijfers dat meer dan drievierde van alle neusholtekankers en neusbijholtekankers voorkomt bij mensen uit de houtsector. Het aantal gevallen zou in deze beroepscategorie zelfs tot 1.000 keer hoger liggen dan bij de algemene bevolking, wat ons meer dan genoeg reden lijkt om een nieuw dossier over het bestrijden van stof het levenslicht te laten zien.

Voor wie er nog mocht aan twijfelen: werken met hout kan wel degelijk de gezondheid schaden. Dan hebben het we het niet over het hout zelf, maar langdurige blootstelling aan houtstof. Om te vermijden dat jij als parketteur het zoveelste kankerslachtoffer wordt, moeten er ter preventieve bescherming een aantal voorzorgen in acht genomen worden. Waar jullie nu allemaal meteen aan denken, is uiteraard de stofafzuiging op machines als er geschuurd wordt. Een degelijke stofafzuiging op en/of naast deze machine voorzien is inderdaad van bijzonder groot belang, maar daarbij mogen we niet vergeten dat er tal van extra maatregelen noodzakelijk zijn.

Stof van harde houtsoorten is gevaarlijk

Wat je over het algemeen moet onthouden, is dat het gevaar werkelijk overal schuilt. Daarbij moet je weten dat vooral activiteiten waarin veel stof van harde houtsoorten vrijkomt schadelijk zijn. We hebben het dan meer bepaald over zagen, schaven, frezen van en boren in houtsoorten als eik, beuk, kastanje, kerselaar, acacia, palissander, mahonie (acajou) of teak. Maak je weinig of geen zorgen als het om een sporadische blootstelling gaat, maar voor al wie dagelijks in contact komt met houtstof zijn voorzorgen meer dan aangeraden.

Foto – FG Floortec

FRANK SPIDER

PERFECT SCHUURBEELD

Foto – FG Floortec

UW SPECIALIST IN PARKETBENODIGDHEDEN

AANGEDREVEN 3-SCHIJFSTECHNOLOGIE

Preventieve maatregelen

Wat kun je zoal doen om geen houtstof in te ademen? Hiervoor zetten we een aantal preventieve maatregelen op een rijtje: - Bestrijd stof in het atelier waar het hout bewerkt wordt en beperk directe blootstelling (onder meer door een investering in een goede afzuiging en ventilatie) - Draag een aangepast stofmasker voor stofferig werk dat niet perfect wordt afgezogen (denk hierbij aan zagen, boren, schuren van harde houtsoorten,…) - Sla diverse alarmsignalen niet in de wind, enkele voorbeelden:een verstopte neus aan één kant zonder duidelijke redenen dat langer dan twee weken, neusbloedingen zonder dat je jezelf ergens aan stootte, reukverlies, bloed als je in je zakdoet snuit,… Herken je een van deze signalen, neem dan contact op met de arbeidsgeneesheer of huisarts. Hij/zij kan je eventueel doorverwijzen naar een neus-, keel- en oorarts voor verder onderzoek. Onthoud hierbij vooral dat vroegtijdige opsporing van neus(bij)holtekanker het verschil kan maken tussen een mogelijk herstel of niet.

Een aantal andere maatregelen liggen minder voor de hand. Dat maakt ze evenwel niet minder belangrijk. Nog een aantal tips, waardoor je jezelf optimaal beschermt: - Werk ook bij de nieuwste handgereedschappen, zoals handschuurmachines, met afzuiging. Vergeet daarbij niet om de stoffilters goed te onderhouden en tijdig te reinigen. - Zorg ervoor dat je gereedschappen goed scherp en optimaal onderhouden zijn. De keuze van gereedschap draagt in belangrijke mate bij aan de vermindering van houtstof. Zo verspreidt een scherp zaagblad met veel tanden minder stof dan een model met weinig tanden. - Stofzuig het atelier frequent en grondig. Hoe eerder stof wordt opgeruimd, hoe kleiner de kans dat iemand het inademt. Kies daarbij voor een geschikte stofzuiger, dus eentje die het stof in één keer afvoert en niet verder verspreidt. - Maak het atelier minstens één keer per week grondig schoon en stofzuig dagelijks je risicovolle machines. Schoonmaken door vegen of perslucht is geen optie, want hiermee wordt houtstof juist opnieuw in de lucht gebracht. - Vergeet nooit dat adembescherming niet meer is dan een tijdelijke oplossing. Een simpel mondkapje of stofkapje kan niet worden beschouwd als voldoende bescherming, omdat dit de kleine houtstofdeeltjes niet tegenhoudt. Bij stoffige werkzaamheden, opruim- en schoonmaakwerk is hoogwaardige adembescherming, zoals een masker met P2-filter, vereist.

Bronnen: allesoverkanker.be en houtstofcampagne Nederland

Een overzicht :

Alvaket

Ter bescherming van de filters van de stofzuiger wordt meer & meer gewerkt met een voorafscheider; die wordt tussen de zuiger en machine geplaats en scheidt stof & vuil af voor het de filter bereikt. Door de Antistatische eigenschap is hij ideaal voor houtstof, zorgt voor een constante zuigkracht en behoed de filter voor veel stof. Het stof valt via een cycloon in een vuilzak, deze wordt, eens vol, vervangen. Bovenop een correcte filtering is ook de luchtverplaatsing belangrijk, deze moet boven 125 m³/uur blijven. 1-motorige

stofzuigers zuigen in nieuwstaat ongeveer 140 à 160 m³/uur. Bij 2-motorige stofzuigers ligt de luchtverplaatsing bij 320 -235 m³/ uur. Door vervuiling van de filter vermindert de luchtverplaatsing snel. Zowel de Bona DCS70 (235 m³/uur) als de Numatic NDD-900 (320 m³/u) zijn TNO-Gekeurde zuigers. Ook bij het schuren van chape (dat gebeurt meer en meer door de parketteur) is een goede afzuiging belangrijk om extra slijtage aan de segmenten te vermijden.

Bona

Geavanceerde binnenhuisluchtkwaliteit met de Bona DCS

Bepaalde ruimtes binnenshuis vereisen een hoge graad van luchtzuiverheid en luchtkwaliteit, in het bijzonder in privéwoningen, crèches, ziekenhuizen, musea en kunstgalerijen. Met het Bona Dust Care System (DCS) wordt al het stof in het systeem opgenomen en het innoverende 2-staps cycloon systeem en de afzonderlijke filter zorgen ervoor dat de lucht optimaal zuiver blijft. Na het schuren van een houten vloer kunnen microscopische stofdeeltjes dagenlang in de ruimte blijven hangen. Deze stofdeeltjes kunnen irritaties en allergische reacties veroorzaken. Daarom adviseert Bona om stofvrij te schuren. Ook op het gebied van de vloerafwerking (lakken of oliën) biedt het z’n voordelen. Omdat het schuurstof zich niet kan nestelen, kan de afwerking op een schoner oppervlak worden aangebracht en worden op die manier onregelmatigheden en doffe nuances op de vloer vermeden. De DCS70 kan eenvoudig op uw schuurmachine worden aangesloten. Hoofdkenmerken: ¬ Gepatenteerde 2-staps cycloonscheiding en een uniek filtersysteem ¬ HEPA filter die schone lucht levert van 99,996% – Stofcategorie klasse H ¬ Volledig gesloten systeem – dankzij een unieke naadloze zak kan er geen stof ontsnappen bij het verwisselen van de stofzak ¬ Grotere tevredenheid van de klant door het stofvrij schuren en verminderde geuroverlast

Devo® DustMaster

Dat houtstof schadelijk is voor de gezondheid, daar zijn we allemaal over eens. Iedere vakman sluit vandaag de dag zijn parketschuurmachine aan op een stofzuiger. Maar regelmatig wordt voor een stofzuiger gekozen die niet geschikt is voor deze toepassing. Ook al is de stofzuiger uitgerust met een goede filter en heeft hij een hele lage stofuitstoot, dat maakt hem nog niet geschikt voor gebruik met elke schuurmachine! Parketschuurmachines zijn zowat de meest veeleisende toestellen naar stofafzuiging. Ze vragen een zeer fijn filterniveau om het minuscule houtstof tegen te houden. Een grote opvangcapaciteit gecombineerd met een zeer hoog luchtdebiet is een must. Het luchtdebiet van de stofzuiger moet hoger zijn dan de airflow die de schuurmachine genereert, of men creëert een overdruk in de slangen met lucht -en stofverlies tot gevolg. Dat kan enkel met een stofzuiger met 3 motoren. Onze Devo® Dustmaster bezit alle eigenschappen om te voldoen aan de hoge eisen die gesteld worden op gebied van stofvrij werken in de parketbranche. Echt stofvrij werken is aangenamer voor de vakman, gezonder, én het verhoogt de afwerkingskwaliteit.

Lecol

De belangrijkste reden om te zorgen voor een goede afzuiging is toch wel de gezondheid van degene die de machine bedient. Fijn houtstof dat lang ingeademd wordt, is namelijk verdacht tot het veroorzaken van longkanker. Zo min mogelijk stof is dus essentieel. Fijn houtstof dat onvoldoende wordt afgezogen komt vrijwel overal in het huis waar geschuurd wordt terecht. Dus niet alleen in de ruimte waar geschuurd wordt. De consument moet daardoor in heel het huis alle ruimten stofvrij maken en is daar meestal niet blij mee. Indien er niet of onvoldoende schuurstof tijdens het schuren wordt afgezogen, moet het stof van de vloer verwijderd worden na het schuren voor een volgende schuurgang en/of voor het afwerken van de vloer met lak of olie. Het kan zijn dat er wel goed gestofzuigd wordt, maar na het stofzuigen dwarrelt er nog steeds stof op de vloer. Bij een volgende schuurgang, meestal een fijnere schuurkorrel, kunnen de oude uitgebroken grove schuurkorrels grove schuurkrassen in het fijnere schuurwerk veroorzaken. In het geval van afwerken met een lak of olie zal de stof in de afwerking dus niet het meest mooie resultaat opleveren. Gecertificeerde stofzuigers en goed schuurmateriaal Door het werken met gecertificeerde stofzuigers, zoals bijvoorbeeld de DustControl DC 2900A, TNO gecertificeerd, kan vrijwel al het stof afgezogen worden. Ook door de ontwikkeling van multihole schuurmiddelen (schuurschijven met een fijn gaatjespatroon) en steunschijven met meerdere gaten wordt stof veel beter afgezogen. Hierdoor krijg je dus een veel mooier en gewenst eindresultaat, én een tevreden consument.