Bewerkingstechnieken by fons_kleintjes

Materialenarchief

Fons Kleintjes Academie Artemis

Inhoudsopgave 04-05-06-07 Druktechnieken

14-15 Verdieping breien

22-23

Verven

16-17 Vilten & Punchen

24-25

10-11 Verdieping weven

18-19 Dip-dye & Batik

26-27

12-13 Vlechten

20-21 Haken

28-29

Punniken

Macrame & Knopen

Stikken & Naaien

Plooien & Plisse

30-31

32-33

34-35

36-37

Patronen

Moulage

38-39 Kantklossen

46-47 3D fashion

08-09

40-41 Applicatie

48-49 Denim

Sustainability

42-43 Quilten & Patchwork

Borduren

44-45 lasercut

Druktechnieken Algemeen Nadat de natuurlijke of kunstvezels bij de spinnerij zijn verwerkt tot een grote mogelijkheid aan soorten garens gaan deze garens naar weverijen en breierijen. Veel van deze bedrijven produceren onbewerkte stoffen die nog maar nauwelijks lijken op stoffen waarvan kleding of producten worden gemaakt. Daarna gaan de stoffen door naar textielveredelingsbedrijven. Zij zorgen ervoor dat stoffen worden afgewerkt tot de kleding- of productstoffen die we allemaal kennen. Ze maken daar dmv reinigen en bleken de stoffen klaar om te verven of te bedrukken. Er zijn verschillende druktechnieken die vandaag de dag gebruikt worden voor het verfraaien van textiel waarvan een groot aantal technieken al eeuwenoud is

Resist Printing Dit is een eeuwenoude vorm van printen die zijn oorsprong waarschijnlijk in Java heeft. Er wordt een materiaal aangebracht op de stof die verfstoffen afstoot. Van oudsher kon

Eeuwenoude t e c h n i e k op een blokvorm gesmeerd en daarmee op de stof gestempeld. Vervolgens wordt de stof geverfd. Op de plaatsen waar de was zit wordt geen verf opgenomen, op die manier ontstaat er een dessin of afbeelding op de stof.

Woodblock Printing De oudste woodblock’s gebruikt voor het printen van textiel zijn al zo’n 2000 jaar oud met een oorsprong in China en India. Nog steeds worden in India de meest hoogwaardige woodblock prints op textiel geproduceerd. Woodblock Printing begint met het vervaardigen van de vorm die je wil gaan drukken uit een blok hout. Dit kunnen zeer weelderige florale vormen zijn dus worden woodblock gemaakt door zeer kundige ambachtslieden. De afbeelding die uit het woodblock is gekerfd in reliëf word in verf gedrukt en daarna op de stof gedrukt als een soort stempel. De grootte van een woodblock kan variëren maar nooit heel erg groot zijn omdat een woodblock menselijk te hanteren moet zijn. Inmiddels zijn er modernere, makkelijkere en snellere technieken ontwikkeld om te drukken maar rond de 19e eeuw was deze manier van printen was de belangrijkste manier van bedrukken van textiel in Europa. Gelukkig zijn er nog steeds jonge textielontwerpers die experimenteren met het ontwerpen van moderne stoffen door middel van deze oude druktechniek.

Copperplate Printing

www.wikiwand.com/en/Roketsuzome

dit van alles zijn zoals klei of rijstpasta, maar tegenwoordig is dit meestal was/wax, Deze was wordt met de hand of een speciaal gereedschap op een decoratieve manier aangebracht op de stof. Soms wordt het ook 4

Deze manier van printen is rond half 18e eeuw opgedoken in Europa. Het proces is vergelijkbaar met block printing. Een afbeelding wordt gegraveerd in een metalen plaat (meestal koper). Verf wordt op de plaat aangebracht. Vervolgens wordt de verf eraf gewreven waardoor de verf in de uit gegraveerde lijnen achterblijft. De plaat wordt door een drukpers gehaald en drukt zo de inkt in het textiel. Met deze manier van drukken konden veel gedetailleerdere afbeeldingen op textiel worden gedrukt

dan voorheen door middel van Block printing mogelijk was. Het soort print die met deze manier van drukken werd gemaakt is heel goed te herkennen vanwege de romantische, landelijke, mythologische prints die meestal in 1 kleur blauw, rood of paars werden gedrukt.

Engraved Roller Printing Tijdens de industriĂŤle revolutie werd het steeds interessanter manieren van drukken te vinden die machinaal konden worden uitgevoerd. Op dit moment is bedacht dat de gegraveerde metalen plaat van copperplate printing veranderd kon worden in een metalen roller. Er werd een techniek ontwikkeld om deze metalen rollers te graveren en vanaf dit moment in 1785 kon er op grotere schaal en sneller bedrukt textiel gerealiseerd worden. Met deze manier van printen konden zowel fijne lijnen als grovere vormen van Block printen gedrukt worden.

Screen Printing Deze manier van printen is ontwikkeld in begin 20e eeuw. Jullie hebben al uitgelegd gekregen hoe deze manier van printen werkt en zullen zelf allemaal gaan ervaren in dit blok. Zeefdrukken is gebaseerd op het principe van drukken dmv sjablonen. De druktechniek dmv papieren sjablonen is tot in de 8e eeuw terug te vinden voornamelijk in Japan. Papieren sjablonen kan je echter niet eeuwig bewaren en het is onmogelijk om met een papieren sjabloon snel en in grote aantallen bedrukkingen te maken. Dit kan door middel van zeefdrukken wel. Net als bij copperplate printen is de zeefdruk techniek ook doorontwikkeld in een industriĂŤle print techniek. Doormiddel van een draaiende cilinder gemaakt van het belichte doek gevuld met inkt waarlangs de textiel geduwd word kan op grote schaal goedkoop geproduceerd worden. Dit is momenteel nog steeds de snelste en goedkoopste manier van printen van grote hoeveelheden textiel. Een nadeel van deze zeefdruktechniek is dat iedere kleur in een aparte laag gedrukt moet worden, wat de techniek duurder en complexer maakt. Meeste zeefdrukken bevatten dan ook niet meer dan 5 of zes kleuren. Met de juiste drukinkt of pasta is met de zeefdruktechniek vrijwel elk materiaal te bedrukken, zoals glas, porselein en zonnecellen. Ook uit de kunstwereld is de zeefdruk (=serigrafie) niet meer weg te denken.

http://garlicprint.com

Heat Transfer Printing Rond 1960 ontstond een druktechniek dmv transfers die aan de textiel hechten als deze op hoge temperatuur verhit worden. Deze manier van printen kan alleen gebruikt worden bij synthetische stoffen, voornamelijk polyester. Door de grote ontwikkeling van deze tak van stoffen, met name de ontwikkeling van sportswear stoffen, vond heat transfer printing een goede afzetmarkt. Doormiddel van deze techniek konden er meerdere kleuren in 1x gedrukt worden. Dat was hiervoor nooit mogelijk! Inmiddels kan je zelf transferpapier kopen om thuis te beprinten en vervolgens met een strijkijzer op kleding te drukken. Dit resultaat is wel verre van zo mooi als de industriĂŤle heat transfers die gebruikt worden op synthetische stoffen.

Digital textile printing Digitaal printen is voor ons allemaal heel bekend maar eigenlijk een relatief nieuwe druktechniek. In 20 jaar tijd heeft deze techniek zich super snel ontwikkeld waardoor er inmiddels steeds meer soorten inkt en kleuren voor lagere prijs beschikbaar zijn wat massaproductie meer dan ooit mogelijk maakt. Door deze manier van printen kunnen inmiddels alle soorten afbeeldingen op textiel worden gedrukt. Bij de vorige druktechnieken is er bij allemaal sprake van een limiet in vorm, kleur en grootte van het gedrukte oppervlak. 5

Herhaling van de afbeelding was hierdoor vaak noodzakelijk. Maar digitale drukken kent eigenlijk haast geen limieten in kleur en vorm. Nog steeds wordt er meestal bij digitaal printen gedrukt op rol met een beperkte breedte. Hierdoor speelt herhaling in print vaak nog wel een belangrijke rol. Echter is het dankzij digitale print ook mogelijk geworden een print te integreren in een bepaalde vorm van een kledingstuk of meubel. Er kan echt gekeken worden naar de vorm van een object en de print op die manier integreren.

Innovatie Durst Alpha digitale printer uit 2015 van Probo. Dit type kondigt een nieuwe generatie printers aan voor de digitale productie van mode- en interieurtextiel. Door de lichtechtheid en hoge printkwaliteit in combinatie met de véél lagere levensduur van de prints dankzij het gebruik van inkten op waterbasis, wordt ook aan het milieu gedacht.

Stof oriëntatie. Als er een gedrukte stof wordt gebruikt bij het maken van een kledingstuk of product is het wel altijd belangrijk om te weten wat de draadrichting van een stof is en hoe deze gebruikt kan worden. Hier zal later nog verder op in gegaan worden dus ik laat jullie nu alleen even snel de basis zien. Een bedrukte stof heeft een goede kant (de buitenkant van de stof met het bedrukte patroon erop die aan de buitenkant van het kledingstuk komt) en verkeerde kant. (de binnenkant van de stof die aan de binnenkant van het kledingstuk komt). Als een dessin moet doorlopen in een bepaalde richting is het belangrijk om aan te geven hoe de patroondelen uit de stof worden geknipt zodat het patroon doorloopt. Een geweven en gebreide stof heeft altijd twee draadrichtingen. Bij weven hebben jullie waarschijnlijk al van de ketting en inslag gehoord. De ketting wordt ook wel ‘recht van de draad genoemd’. Dit is de sterkste draadrichting. Als deze draadrich6

D i g i t a a l integre erd v o r m p r in t ting wordt gebruikt in een ontwerp valt de stof vaak dicht op het lichaam. De inslag wordt ‘dwars op de draad’ genoemd. Bij deze draadrichting geeft de stof iets mee. Als de ontwerper deze richting gebruikt heeft de stof de neiging van het lichaam af te staan. Schuin van de draad is ook nog een mogelijkheid (hoek van 45 graden over de stof). Hierdoor valt de stof soepel en is de stof rekbaarder. Een andere term die nog handig kan zijn te weten is de ‘zelfkant’ van een stof. Dit is de afgewerkte rand van geweven of gebreide stoffen. De zelfkant houdt de randen stabiel zodat de stof nauwkeurig kan worden geknipt. Enkele van druktechnieken zoals resist printing en woodblock printing worden enkel gebruikt voor textiel maar een groot deel van deze technieken worden ook gebruikt op andere materialen zoals papier. Met name gravure en zeefdrukken zijn technieken die in de grafische wereld veelvuldig gebruikt worden voor het maken van kunst, prints en boeken. Daarnaast wordt zeefdrukken ook nog voor andere praktische doeleinde gebruikt zoals het bedrukken van verpakkingen bijvoorbeeld.

MARY KATRANTZOU FALL 2010

Plantaardig & Natuurlijk Verven

26 0 0 v Ch r Geschiedenis De eerste tekenen van stoffen verven dateren terug tot aan 2600 voor Christus. Origineel werd verf gemaakt van natuurijke bronnen, gemixt met water en olie. Het werd in eerste instantie gebruikt voor het verven van de huid (bij de stammen), om sieraden te verven en om grotten te verven (in de prehistorie). De kleuren werden gemaakt van exotische planten, insecten of door dieren uit de zee.. In 1856 ontdekte scheikundige William Henry Perkins de kleur mauve/mauveine. Mauve was de eerste synthetische kleurstof, de kleur was nameijk gebasseerd op aniline. William Henry Perkins zocht oorspronkeijk naar een geneesmiddel in India, voor de soldaten die stierven aan malaria. Tijdens een experment van een mix ontdekte hij dat de mix een paarse kleur kreeg. Hij vond de kleur zo bijzonder dat hij een stukje zijde in de mix doopte om het vervolgens op te sturen naar verfhuizen. Hij noemde de kleur mauve omdat het niet vervaagde of uitliep. De kleur bleek een groot succes, zo groot zelfs dat William Henry Perkins stopte met zijn scheikunde studie en begon met het produceren van synthetische verf. Zodra de Engelsen begonnen met het produceren van de kleur mauve, investeerde de Duitsers in de synthetische verf industrie. Tegen de tijd van WWI was Duitsland de wereldleider in synthetische verf en leverde Duitsland 90% van de textielindustrie van Amerika. Tot op de dag van vandaag wordt er vooral synthetisch geverfd, maar het natuurijk verven komt steeds meer op.

Synthetisch verven Verf bestat uit 2 delen, pigment (poedervormige stof die kleur geeft an de verf) en het bindmiddel (die ervoor zorgt dat de pigmentdeeltjes aan elkaar en aan de ondergrond hechten) (= ook wel een Mordant) 8

wikipedia.org/Indian_pigments

Veel synthetische verven zijn van petrochemische oorsprong, wat betekent dat ruwe aardolie het basisproduct is. Ze zijn gemaakt van hoofdzakelijk fysisch drogende bindmiddelen, wat betekent dat de verf droogt door verdamping van het oplosmiddel. Het probleem hiervan is dat oplosmiddelen milieubelastend zijn, daarom zijn veel mensen tegen synthetisch verven. Een andere reden hiervoor is dat bij synthetisch verven veel water wordt gebruikt, het afvalwater hiervan is geclassificeerd tot het meest vervuilde water in de industriele sector. Daarnaast is het gevaarlijk voor arbeiders om het in te ademen en te gebruiken/aan te raken, want zo dringen de giftige stoffen het lichaam binnen, daarom MOET je ALTIJD handschoenen dragen als je zelf synthetisch gaat verven. Synthetische materialen moeten in fabrieken geverfd worden, neem bijvorbeeld polyester. Polyester moet door een groot proces om geverfd te worden, het kan niet thuis geverfd worden zoals andere materialen. Om polyester te verven is namelijk extreem heet water nodig en zeer chemische verf/bindmiddelen. Anders pakt de kleur niet goed.

Plantaardig verven Plantaardig verven houdt in dat de verf gemaakt wordt van natuurlijke bronnen, die niet chemisch zijn en/of milieubelastend. Denk hierbij aan planten, insecten en groenten. Tegenwoordig zijn er zelfs bepaalde ‘recepten’ om kleuren te krijgen, er wordt steeds meer geexperimenteerd om verschillende kleuren met natuurlijke bronnen te maken. Het probleem bij plantaardig verven is wel dat de verf eigenlijk een bindmiddel nodig heeft om goed de kleur in te laten trekken, zonder dat het vervaagd. Helaas bezit natuurlijke verf dit niet van zichzelf (m.u.v. indigo, die dit wel bezit). En daardoor komt het vaak voor dat de kleur bij het natuurlijk verven vervaagd/ niet goed blijft zitten. Daarom is het heel belangrijk dat je de stof met de natuurlijke verf minstens een half uur laat weken, hoe langer je de stof laat weken, hoe dieper de kleur.

Toepassingen van designers Trend: plantaardig en milieuvriendelijk verven, steeds meer mensen zijn bezig met het milieu en hoe we het milieu minder aan kunnen tasten/ hoe we alles milieuvriendelijker kunnen maken. En daarom willen mensen steeds meer af van het synthetisch verven (ook omdat het slecht is voor de mensen die ermee werken) en steeds meer naar het natuurlijk verven. -Interieur/Exterieur: experimenteren. Veel bedrijven zijn aan het experimenteren om ook verf voor huizen milieuvriendelijker te maken. zo biedt Akzonobel aan om de chemicalen in hun verf te vervangen door biochemicalen uit suikerbieten en huishuidelijk afval. Daanaast bestaat er ook al energiebesparende verf,

Plantaardig v e r v e n h o t i s Coateq Coatings ontwikkelde Thermoshield, dit is verf op waterbasis met keramische bolletjes wat ervoor zorgt dat ‘s winters de warmte binnen blijft en zomer’s de warmte buiten blijft. Daarnaast geeft het buiten een waterdichte laag. Ook zijn bedrijven bezig met het ontwikkelen van baby-vriendelijke verf, zodat de vers geverfde baby kamer geen chemicalen bevat en de baby geen chemicalen inademt. -Rwanda Cultural Fashion Show September 24, 2016, dit was een modeshow waarbij er stoffen geshowd werden die geverfd waren met natuurlijke verf -Raw Color, dit is een project met natuurlijk verven waarbij grote linnen doeken geverfd worden in verschillende kleuren en de overlappingen ervan weer andere kleuren vormen.

Rawcolor.nl

Verdieping Weven

Neolithicum Geschiedenis Weven is één van de oudste bekende technieken voor het maken van een lap stof. De kunst van het weven was als handwerk reeds bekend in het Neolithicum. Het Neolithicum ook wel de nieuwe steentijd genoemd begon 11.000 v.Chr. Deze periode stond voornamelijk in het teken van technische en sociale veranderingen, onder andere het ‘weven’. In Egypte stond tijdens de Farao’s de weverij op een hoog pijl. Wanneer er voor het eerst geweven werd en hoe het eerste weefgetouw eruit heeft gezien is onbekend. Het gewichtengetouw was vooral in Europa bekend. Van de eerste gewichtengetouwen is vrijwel niets meer van teruggevonden. In de dertiende eeuw werden weefgetouwen voorzien van trappers of pedalen. Waardoor het weven nog sneller en comfortabeler ging. Het handmatig weven wordt veelal gedaan door hobbyisten

Keperbinding Bij de keperbinding gaat een kettingdraad door de stof en maakt de ernaast liggende kettingdraad dezelfde beweging, maar begint één inslagdraad hoger. De kruispunten liggen dus in een aaneengesloten schuine rij van links onder naar rechts boven. Hierdoor zie je altijd schuine lijntjes door de stof lopen bijvoorbeeld bij denim.

Satijnbinding Kenmerk van de satijnbindingen is dat alle kettingdraden lange flotteringen hebben die of bovenop de stof liggen, of aan de onderkant. Voor en achterkant zijn altijd verschillend van uiterlijk. De stof heeft geen kenmerkende lijntjes maar ziet er meestal glad uit. Hierdoor is het ook een dichte stof. Satijn is 10

www.stylewe.com/jacquard-buttoned-mini-dress

een voorbeeld. De flotteringen is bij de satijnbinding het grootst, zodat de glans van het garen goed zichtbaar is. De zijde waar de kettingdraden zichtbaar zijn, glanst het meeste.

Platbinding De platbindingen zijn de eenvoudigste bindingen. Een kettingdraad gaat door de stof, de ernaast liggende kettingdraad maakt precies tegenovergestelde bewegingen, ze spiegelen zich. Dat patroon herhaalt zich. De voor en achterkant van de stof zien er hetzelfde uit. Lijntjes en ribbeltjes lopen in de stof lopen altijd horizontaal en verticaal.

Jacquard Techniek Jacquard stoffen zijn stoffen met ingeweven patronen of dessins in plaats van erop gedrukte dessins. Ook brokaat en damast stoffen vallen onder de jacquard weefsels. De gebruikte motieven kunnen heel divers zijn van ornamenten, bloemen tot abstracte grafische ontwerpen. Bij eenkleurige, uitsluitend door deze weeftechniek gedessineerde stoffen, bestaat het patroon uit licht en donker

contrast. De stoffen glanzen een beetje als ze bewegen. Jacquard stoffen zijn stevige stoffen met een hoge vormstabiliteit. Jacquard stoffen zijn voor vele toepassingen geschikt, waaronder jurken, jasjes, maar ook gordijnen of decoratieve toepassingen.

Dubbel weefsel met elastiek Bij dubbelweefsel zijn de draden van de ketting in twee kleuren om en om opgewonden toen de ketting werd geschoren. Om tijd te besparen kunnen die tegelijk worden opgewonden en vervolgens om de beurt ingeregen worden wanneer ze door de hevels worden gestoken. De twee kleuren in de ketting worden om en om ingeregen. Hierdoor kunnen de gekleurde draden als twee aparte weefsels worden geweven. Bij het inrijgen worden twee blokken gevormd. Door gebruik te maken van verschillende trapwijzes is het mogelijk om twee weefsels in beide blokken te weven. Het weefsel bovenop wordt van plaats met het weefsel aan de onderkant.

Deze stoffen zijn rekbaar en decoratief. Ze worden net zo gemaakt als de kenmerkende stoffen van Margot Selby die toegepast worden in modeaccessoires en gebruiksartikelen. Omdat ze rekbaar zijn werken ze ook heel goed in kledingstukken inclusief jasjes truien en jurken.

Vernieuwingen Doordat er nieuwe weeftechnologie ontstaat kunnen materialen nu ook driedimensionaal worden opgebouwd. Het driedimensionaal weven bevind zich momenteel nog in een pril stadium.

Driedimensionaal W e v e n Designers Margo Selby is een interieur designer die gebruik maakt van weeftechnieken. Haar missie is om te focussen op het pushen van weven en op die manier luxe en stylishe stoffen te creĂŤren voor interieur. Voor Margo staat deskundigheid in het weven centraal. Het ontwerp proces begint met een hand geweven textiel concept, vervolgens wordt het ontwikkeld met specialisten om een unique textiel te creĂŤren zoals: meubelstof, tapijt en accessoires.

www.margoselby.com/blog/

Vlechten Een vlecht of platting is een sterke bundel gemaakt van draad, haar, riet, stro, touw of ander materiaal, bestaande uit drie of meer strengen die in elkaar gevlochten zijn. Het maken van een vlecht wordt vlechten genoemd. Vlechten wordt van oudsher gedaan voor diverse doeleinden, zoals voor het maken van manden en als haardracht.Vlechten en weven zijn verwante technieken: bij beide worden strengen materiaal over en door elkaar met elkaar in verbinding gebracht, waarbij de vervorming van het materiaal, en materiaaleigenschappen als stijfheid en wrijving ervoor zorgen dat het gevlochten of geweven patroon een gewenste vorm behoudt of niet uit elkaar valt.

Designer Esmee Hofman, allround vlechtwerkvormgever. In 1994 is zij begonnen als traditioneel mandenvlechter met wilgenteen. Nu, ruim 20 jaar later, maakt ze, naast objecten en gebruiksvoorwerpen voor andere ontwerpers, ook haar eigen collectie vlechtwerk. Zij vlecht gebruiksvoorwerpen als tassen, schalen en sieradendoosjes. Maar ook niet functionele objecten waarbij het gaat om de vorm en niet om de functie. Deze benadering geeft een ongekende vrijheid in materiaal en techniekgebruik en belooft nog een lang en leerzaam pad te worden. Een zoektocht naar combinaties tussen haar eigen ambacht en andere ambachten, levert nieuwe vechttechnieken en materiaalgebruik op. Kleur en vorm krijgen een eigen nieuwe rol in haar werk. Tijdens haar opleiding boeide deze techniek, die nog maar weinigen in Europa beheersen, haar zo, dat zij er drie jaar in verdiept heeft. Nu verricht zij veel restauratiewerk voor particulieren en musea, maakt zij replica’s van historische voorwerpen, miniatuur vlechtwerk en ontwikkelt zij een eigen lijn eigentijdse gebruiksvoorwerpen in deze techniek met beeldend werk en objecten.

Geschiedenis Het oudste vlechtwerk kennen wij via drie bronnen: archeologische vondsten, afbeeldingen van kunstenaars, en literatuur geschreven door encyclopedisten en reisverslaggevers. Iedere bron heeft zijn beperkingen, maar vaak ook specifieke informatie.

Spiraal vlechtwerk Spiraalvlechtwerk bestaat uit een eindeloos aan te vullen streng, die vastgezet wordt op de vorige onderliggende “ronde”. Hiervoor wordt sterk dun en taai bindsel gebruikt. In de Lage Landen werd een gespleten bramenstreng veel toegepast. Tegenwoordig zien we vooral rotan vlechtband gebruikt worden als bindsel. De dikte van de streng wordt bepaald door een pijpje, “hoosje” genaamd. Het werk van Arjen Faber toont duidelijk welk verschil ontstaat als de (stro) streng in één richting omhoog cirkelt of heen-en-weer gaat. In het laatste geval vormt het bindsel (bijna) een visgraatpatroon.

M a n d e n t o t Haardracht

Verdieping Breien

Midden-Oosten Geschiedenis Breien is vermoedelijk ontstaan uit oudere, wijdverspreide methodes om van garen textiel te maken. Breien zou in het Midden-Oosten ontstaan zijn als een adaptatie van naaldbinden, met twee breinaalden in plaats van een. De oudste voorbeelden van eigenlijk breiwerk komen uit Egypte. Vanuit het Midden-Oosten verspreidde de breitechniek tijdens de hoge en late middeleeuwen naar Europa. De oudste archeologische vondst van breiwerk in Europa is een zijden kussensloop uit de late 13e eeuw. Terwijl naaldbinden goed gaat met korte stukjes draad, zijn er om te breien langere stukken garen nodig. De uitvinding van het spinnewiel om garen te spinnen, dat vermoedelijk in de 11e eeuw in Azië en het Midden-Oosten opkwam en niet veel later in Europa zou opduiken, was daarom een belangrijke stap vooruit ten opzichte van spinnen met een steen of spintol. Halverwege de 14e eeuw duiken er in Italië en Duitsland schilderijen op. Volgens historica Joan Thirsk vormen de schilderijen een indicatie dat breien in de late middeleeuwen wijdverspreid was en misschien zelfs een populair tijdverdrijf voor vrouwen uit de hogere klassen. Niet veel later groeide breien uit tot een aanzienlijke ambacht. De groei werd gedreven door een Europese modetrend: gebreide sokken voor rijke mannen. De toegenomen vraag om kwalitatieve katoenen of zijden sokken, de sokken werden geïmporteerd waren dus duur. Het leidde in de 15een16e eeuw tot een professionalisering van breien in gilden. Geleidelijk aan leerden ook werklieden en boeren om goedkoop te breien met de wol van hun eigen schapen. Buiten de steden, waar de gilden het monopolie hadden, breiden zowel mannen als vrouwen. Behalve voor eigen gebruik, breide men ook voor verkoop, een vorm vanplattelandsnijverheid. Dat was vooral het 14

hellohart.com/2015/05/20/

geval in Groot-Brittannië waar koningin Elizabeth de landelijke bevolking aanmoedigde om bij te verdienen door te breien. Op het einde van Elizabeths bewind exporteerde Engeland wollen kousen naar Frankrijk, Duitsland, Italië, de Nederlanden en zelfs Spanje, dat de naam had het beste breiwerk te produceren. Voor de industriële revolutie werden er verschillende toestellen uitgevonden om het breien te vergemakkelijken. Zo vond de Engelse predikant William Lee in 1589 een mechanische breimachine uit, de zogenaamde stocking frame. Koningin Elizabeth gunde Lee echter geen patent, uit vrees voor de impact op de Engelse handarbeid. Uiteindelijk verhuisde Lee naar Frankrijk. De breimachine van heeft Lee een grote impact gehad. Tot de automatische breimachine in 1864 werd ingevoerd, domineerde verschillende soorten stocking frames de industrie. In 1864 vond William Cotton defull-fashioned machine uit. Vanaf de 19e eeuw werden de breimachines mechanisch aangedreven. Tegelijkertijd verschenen ook rondbreimachines op het toneel, waarmee kousen gebreid konden worden. In deze periode konden de machines echter nog niet meerderen of minderen. Daardoor sloten deze producten niet erg fraai om het been. De uitvinding van nylon rond 1940 betekende een ware revolutie, omdat dit materiaal in de vorm van een been kon worden gebracht door het te verhitten. In de twintigste eeuw konden de breimachines steeds sneller breien, en werden de mogelijkheden voor patroon breien steeds groter. Te-

genwoordig bestaan er computergestuurde breimachines die zeer veelzijdig zijn. Behalve op het platteland werd er na de industriĂŤle revolutie niet meer gebreid in de westerse wereld, tot breien opnieuw geĂŻntroduceerd werd als vrijetijdsactiviteit in de 19e eeuw. Breien wordt in het Europa van na de 19e eeuw vooral gebezigd door vrouwen. Daarvoor werd er evenwel vooral door Europese mannen gebreid, zoals schaapherders tijdens het hoeden van hun kudden. Tot in de 20e eeuw was de breiende schaapherder of visser nog een normaal verschijnsel. Voor het breien worden vooral wol en acryl of katoen gebruikt, maar in principe kan elk materiaal dat tot garen gevormd kan worden voor het breien worden gebruikt. Zo was in de zestiende eeuw het gebruik van zijde en gouddraad voor gebreide religieuze gewaden in zwang. Tot in de jaren 70 van de 20e eeuw werd breien, evenals haken en borduren, aan meisjes geleerd op de lagere school. Op sommige scholen werd ook breiles aan jongens gegeven. De decennia daarna is het aantal West-Europese scholen dat breiles inroosterde snel afgenomen

Instructies Breien is een werkwijze om lappen textiel te maken van een doorlopend garen met behulp van twee of meer naalden. Het voordeel van breien ten opzichte van bijvoorbeeld weven, is dat de resulterende lap meteen in de juiste vorm gemaakt wordt, waardoor er geen materiaal verloren gaat. Breien kan zowel met de hand als met machines gedaan worden. Het breien met de hand is een vorm van handwerken en wordt tegenwoordig vooral beoefend als een creatieve hobby, terwijl het in het verleden een gebruikelijke manier was om kleding te maken. In de moderne textielindustrie worden allerlei kledingstukken met breimachines gebreid.

Creatieve h o b b y Averechts breien Bij de averechte steek houd je de draad tussen het brei werk en jezelf. en bij de rechte steek houd je de draad voor je breiwerk.

Ajour Breien Ajour breien is het zogenaamde gaatjes breien met gaatjes op plekken waar je ze graag wilt, zonder dat je steken laat vallen.

Designer Buffy reid & Daughter In 2013 in Londen opgericht door Buffy Reid en haar vader. Ze zijn 40 jaar geleden een reis begonnen in de heuvels van Donegal. Uiteindelijk is het doorgegeven van vader op dochter. Hun fasinatie voor breien zie je terug in de ontwerpen die ze maken. Elk kleding stuk verteld zijn eigen verhaal.

www.ravelry.com/patterns/library/current-2

Vilten & Punchen Geschiedenis Het ontstaan van vilten is niet helemaal bekend, wel weet men dat uit oude geschriften al vilt werd gemaakt tijdens de Romeinse en Griekse tijd. In Pompeii is een fresco tafereel overgebleven van viltende mannen aan een soort vilttafel. Vilt werd in die tijd coactilia genoemd en vilters heetten coactors. Het woord stamt uit het Latijn ‚cogere’ dat ‚compact maken’ betekent. Men maakten hoeden, laarzen, slippers, en regenjassen. Ook soldaten gebruikten vilt voor tenten en zadeldoeken. In de 20ste eeuw is het ambacht echter bijna verdwenen. Pas vanaf de jaren 70 komt de belangstelling voor vilten weer terug. Kunstenaars waren namelijk opzoek naar nieuwe uitdrukking middelen op het gebied van de textielkunst.

Instructies Vilt is een niet geweven stof dat wordt gemaakt door losse wolplukken bij elkaar te leggen, nat te maken met heet water, en te

S p a a n s e W o l Spaanse wol levert een fijne scheerwol. Maar ook andere wolsoorten zijn zeer geschikt om te vilten zoals wol van kamelen, geiten en konijnen.Waar men wel mee moet oppassen is dat niet alle wol even makkelijk vervilt. Na het scheren van het dier wordt het wol eerst gewassen en gekaard. Dat is het ontwarren van de vezels en gebeurt met een handkaarder, ook wel wolkam genoemd. Een kaarder is een plank met stalen punten die aan het uiteinde een beetje omgebogen zijn. Hiermee wordt het grofste vuil uit de wol verwijderd en de wolvezels komen in een richting te liggen. Aangezien het kaarden met de hand best zwaar werk is, kan je ook kaarden met een kaardemolen (handmatig of elektrisch).De wol kan ongeverfd gebruikt worden, maar kan ook geverfd worden. Wol kan met plantaardige verfstoffen geverfd worden. Je moet dan eerst de wol beitsen. Hierdoor gaan de schubben van de wolvezels openstaan waardoor de verf zich beter zal hechten. Daarna kan je bijvoorbeeld met natuurlijke materialen als met uienschillen of zevenblad de wol verven. Ook chemische geverfde wol kan gebruikt worden

Natvilten

jona _ sees on instagram

bewegen tot er een vilten stof ontstaat. Vilt maken is een van ’s werelds oudste ambachten en de oudste manier van stof maken. Om te kunnen vilten is er wol nodig. De meest gebruikte wol komt van de schapen, genaamd Merinoswol. Deze van oorsprong

Om er voor te zorgen dat de vezels van de wol gaan samenklitten heb je voor natvilten warm en koud water, groene of olijf olie, zeep, bubbel plastic, een foam mat en elastiekjes nodig. Extrabenodigdheden zijn witte azijn, een plantenspuit, twee afwasteiltjes en plakband. Bij het natvilten leg je plukjes van de wol horizontaal naast elkaar op een vel bubbel plastic met daarboven een foam matje erboven op. Zorg ervoor dat de hele ondergrond bedekt is en wissel de kleuren van de lonten met elkaar af. Na drie lagen besprenkel je het geheel met water. Wrijf daarna met een stuk zeep over de bovenkant. Wrijf behoedzaam zodat het wol niet kan verschuiven. Wrijf 10 -15 minuten en

draai vervolgens de lap vilt voorzichtig om, leg de tule weer bovenop en wrijf nogmaals 10 -15 minuten. Vervolgens haal je de tule weg en wrijf je nog 5 minuten aan elke kant door. Door het water gaan de schubben van de wolvezels open staan en door de beweging zorg je er voor dat de schubben in elkaar haken. Door het in elkaar haken van de wol zal het werkstuk krimpen. Dit is meestal rond de 30%. Rol de lap voorzichtig op en spoel de zeep eruit in een afwasteiltje gevuld met heet water. De rol leg je vervolgens terug op een schone foam mat. Rol de mat met de lap erin stevig op en doe er elastiekjes om. Rol het geheel nu stevig op de tafel voor ongeveer 10 minuten. Haal de rol los en spoel de lap uit in een teiltje warm water. Knijp voorzichtig de lap uit en spoel hem in een teiltje koud water met eventueel een scheutje witte azijn. De azijn zal ervoor zorgen dat de kleuren mooier en intenser worden. Knijp de lap vervolgens opnieuw uit en leg hem terug op het foam matje, rol de mat weer op en begin weer te rollen voor ongeveer 5 minuten. Herhaal het laatste proces enkele keren totdat het vilt een mooie en dichte structuur heeft gekregen. Draai de lap telkens 90 graden zodat je vanaf een ander zijde gaat rollen . A ls laatste, leg de lap neer en laat hem goed drogen.

Droogvilten / Punchen Bij het droogvilten maak je gebruik van een viltnaald. Deze naald heeft aan het uiteinde weerhaakjes. Door lootrecht in de wol te prikken kan je de wol aan elkaar vast zetten. Hoe meer weerhaakjes en hoe vaker g eprikt, hoe steviger de wol aan elkaar komt te zitten.

B e a t r i c e Wa a n d e rs Machinaal vilten Ook kun je tegenwoordig machinaal vilten met behulp van een punchmachine. Met deze machine worden materialen niet aan elkaar genaaid maar in elkaar verweven door middel van 5 naalden met weerhaakjes. H et voordeel van machinaal vilten is dat het enorm veel tijd scheelt.

www.housecouturier.eu/eco-wool-cushions-and-throws

Innovaties Beatrice Waanders is een milieubewuster ontwerper. Haar ontwerpen zijn handgemaakt volgens eeuwenoude techniek van het het vilten, elk item is uniek. Haar label, The Soft World, gebruikt geen chemicaliĂŤn in de producten, niet tijdens het viltproces en niet als nabehandeling. Water, zeep en spierkracht bepalen het productieproces. De producten van The Soft World zijn dan ook 100% milieuvriendelijk. De wol is zelfs niet geverfd, het rijke kleurenpalet van de dieren zelf is een belangrijk uitgangspunt van het ontwerp. Daarvoor gebruikt The Soft World de wol van meer dan 30 soorten oude vergeten Europese schapenrassen. The Soft World is uniek wereldwijd in het vervilten volgens zelf ontwikkeld procedĂŠ van traditioneel luxe materialen als angora, alpaca, mohair en kasjmier.

Designers Er zijn tientallen ontwerpers die gebruik maken van het vilten. Voorbeelden van ontwerpers zijn Claudy Jongstra, Dion Lee (SS16), Kim van Beek met haar collectie No m achines BY HAND), Atsuko Sasaki, Ellen van der Wiel, Claire Cate, Irina florea, 17

Dipdye & Batik

K P

a e

t r

y y

Bij dip dye dip je een stof in textiel verf, het ene gedeelte iets langer dan het andere, waardoor je een rustig kleurverloop creĂŤert. Dip-dye kun je eigenlijk overal toepassen. Je ziet het voornamelijk in fashion en textiel terugkomen, maar je zou zelfs je haar kunnen dippen. Van roze naar blond, of van donker naar licht bijvoorbeeld

Geschiednis Dip Dye (of tie-verven) is gebruikt in vele culturen over de hele wereld, daterend van omstreeks 500 na Christus in Zuid-Amerika. De trend werd populair in de jaren 1960 en 1970 in de Verenigde Staten als onderdeel van hippie stijl en omarmd door muzikanten als The Grateful Dead. Deze trend heeft nog een paar jaar geleden een comeback gemaakt in van alles, van kleding tot haar. Modeontwerpers, met inbegrip van Alexander McQueen en Rodarte, hebben gepronkt deze trend op de baan. Beroemdheden zoals Katy Perry genoten van de dip dye haar trend, het toevoegen van levendige pops van kleur aan de uiteinden van hun sloten. In machine borduren werd een ombre effect bereikt door het verven van de draden in gesorteerde kleuren vooraf

www.theweddingscoop.com

Vernieuwing Dip dye was bijna overal te zien in begin van de 21e eeuw. Het werd gebruikt in de mode, als behang, op meubelen, in het haar, je kwam het overal tegen. Alleen nu die trend voorbij is kan je het bijna nergens meer zien en wordt het weinig gebruikt. Soms zie je het nog subtiel terug komen, of wordt het gecombineerd met een andere trend. Bijvoorbeeld bij de Midas collectie worden er glazen gedipt in goud.

Instructies

Designers

Voordat je begint met verf was de stof grondig en laat hem vochtig. Doe 500 ml water in de kom en voeg er de textielverf aan toe. Roer goed tot het textielverfpoeder opgelost is.Tip: Je kunt ook kleuren mengen! Vul de teil of de rvs bak met 6 liter warm water (zoâ&#x20AC;&#x2122;n 40 graden) en voeg het zout en de verf toe. Goed doorroeren. Dip het kussen in de verf. Je kunt zelf de afstand bepalen, bijvoorbeeld een smalle strook of juist een groot vlak. Dip het 15 minuten rustig heen en weer, zodat het goed in kan trekken. Laat het kussen 45 minuten in de bak hangen. Je kunt hiervoor het beste een soort waslijn constructie maken. Haal het kussen er voorzichtig uit. Spoel het kussen uit met koud water en was het vervolgens met warm water. Laat het daarna goed drogen.

Studio Judith Seng heeft een collectie gemaakt massief hout. De blokken zijn gedipt in hoogglans lak gedipt, waardoor je het dip dye effect krijgtDe modeontwerpers Stephen Rolland als Rodarte hebben de techniek dip dye gebruikt in hun collecties. Stepen Rolland in de herfst 2011 collectie en Rodarte in de spring collectie.

Batikken is een manier om een geweven stof met verf van een decoratie te voorzien. Gebatikte stoffen worden meestal verwerkt tot kleding, maar kunnen ook toegepast worden in het interieur, voor boekbanden of wandkleden. Batikken is een heel oude kunstvorm. Waxprint is een op batik gebaseerde techniek, men noemt het ook wel imitatiebatik (Dutch Wax Print).

Geschiednis Oorspronkelijk komt waxprinten/batik uit Java, Indonesië.Het Nederlands bedrijf Vlisco in Helmond ontwikkelde vanaf 1852 fabrieksmatige en handbestempelde doeken met de blokdruktechniek, die naar Nederlands-Indonesië weren geëxporteerd. Deze ‘Dutch Wax’ werd later vooral populair in West-Afrika. In 1993 werd door Vlisco het laatste handbestempelde doek afgeleverd. Tot op heden lever het bedrijf nog wel op het batikprincipe gebaseerde, machinaal bedrukte doeken af. Sinds 2006 is het assortiment met Vlisco Fashion en accessoires uitgebreid en heeft Vlisco in West-Africa een aantal Flagshipstores en Vlisco boutiques ontwikkeld. De waxprints van Vlisco staan in Afrika voor kwaliteit en rijkdom. Vooral vrouwen en jonge meisjes uit de rijke Afrikaanse bovenlaag kopen en dragen de stoffen.

Instructies Om te batikken wordt de stof eerst gedeeltelijk met was beschilderd. De behandelde delen kunnen geen verf opnemen. Na het verven wordt de was verwijderd. Geavanceerde batik bestaat uit verschillende kleurgangen, waarbij tussen de verfbaden door de was (deels) wordt verwijderd of opnieuw wordt aangebracht. Doordat er kleine barstjes in de was komen, treedt er vaak een soort craquelé-effect op.

Vernieuwing Patronen zijn weer helemaal in. Je ziet ze op broeken, jassen tassen en nog meer. Alleen de batik techniek is erg bewerkelijk waardoor je het weinig tegen komt. Grote ketens kiezen veel sneller voor een goedkopere manier om patronen te drukken.

Decoratie Desginers De Italiaanse modeontwerpster Stella Jean en het merk Antik Batik halen beide inspiratie en of de technieken van batik. Dit verwerken ze in hun eigen collectie. Dit is goed te zien aan de patronenn. De Zwitsterse ontwerper Philippe Bestenheider heeft voor het Italiaanse meubelbedrijf, Moroso de binta chair ontworpen. Bij deze stoel is de batik techniek goed te zien.

pinterest.com

Haken Geschiedenis

Er is niet precies bekend welk land het haken heeft ontdekt. De archeologische vondsten lijken namelijk niet echt op het haken van nu. Een techniek die als vondst wordt beschouwd heet: Nålebinding (Naald knopen). Deze binding wordt ook wel de voorloper vanhet haken genoemd. Deze techniek lijkt op breien en de oudste voorbeelden hiervan zijn gevonden in Egypte die wel 1600 jaar oud zijn. Voor deze binding gebruik je één naald en korte stukken garen. De volledige lengte van de garen/draad wordt door elke lusgetrokken. Hierdoor ontstaat een dicht en warm weefsel. De binding wordt nog steeds toegepast in Scandinavië. Het echte ‘moderne’ haken wordt teruggevonden rond het jaar 1800. Deze manier werd opgepakt om op snelle en goedkopere manier kant te maken. Dit goedkope werk werd een imitatie statussymbool voor de middenklasse. In 1840 publiceerde Mademoiselle Riego de la Brachardiere(eigenaresse van het maken van kant) elf boeken over haken. Zij zag mogelijkheden om kantpatronen over te zetten naar haakpatronen en zo arm en rijk van kantwerk te voorzien. Haar initiatief heeft de weg vrijgemaakt voor de opkomst van het Iers gehaakte kant.Daarnaast heeft Koningin Victoria het haken groot gemaakt. De koningin haakte 8 sjaals (die ‘mufflers’ werden genoemd) om te presenteren aan het Britse leger tijdens de Anglo-Boerenoorlog. Door deze koninklijke interesse werd het haken razend populair.Tussen 1910 en 1920 werden haakboeken en haakpatronen massaal geproduceerd. Haken werd gezien als een elegante vaardigheid die elke vrouw moest kunnen. In 1930 werd de mode een stuk eenvoudiger. Haakwerk werd alleen nog gebruikt voor kinder-en babykleding. Tijdens de tweede wereldoorlog werd dit niet meer gebruikt omdat het veel garens kostte, dus te duur/ verspilling.In 1960,de hippietijd, werd het weer opgepakt. De granny square was vooral populair. Handwerken, breien en haken bieden rust in deze tijd van snelle communicatie. Onze tijd ‘off-line’ wordt belangrijker. Patronen en haakboeken worden opnieuw geprint en internet staat boordevol met inspirerende blogs en plaatjes.

Instructies Om te beginnen maak je een rondje van het draad waar je de haaknaald doorheen steekt. Vervolgens pak je de draad met de haak vast en haal je hem door de lus heen. Trek voorzichtig aan, totdat delus om

S ca n d in a v i e

de haak heen zit.Neem de haaknaald in je schrijfhand en de lange draad in de andere. Je houdt de haaknaald vast zoals je ook een pen vasthoudt. Met je linkerhand leg je vervolgens de draad om de haaknaald, tussen de lus en de haak in. Trek de draad door de lus heen en trek de draad aan. Er is nu een nieuwe steek gehaakt, als je dit maar vaak genoeg herhaald krijg je een ketting van lossen.Om een lapje te haken heb je vaste steken nodig, als je die hebt haak je aan het eind van je ketting één extra losse. Deze noem je de keerlosse, die moet je altijd maken om een nieuwe rij te beginnen. Deze losse hoort dus bij de nieuwe rij en niet bij de beginketting. Sla de keerlosse over en steek de haaknaald in de volgende steek.Sla vervolgens de draad om de naald en haal die door de steek heen. Je hebt nu twee lussen om je haaknaald heen. Sla als laatste stap de draad nog een keer om de haaknaald heen en trek die door de twee steken. Als je dit proces herhaalt, komt er uiteindelijk een mooi lapje uit.

thewhoot.com.au

Technieken -Beiers haken:Het Beiers haken komt oorspronkelijk uit Beieren, maar over het ontstaan is (nog) niets bekend. De steek lijkt op de Harlekijnsteek. Bij het Beiers Haken wordt gebruikt gemaakt van reliëfsteken. -Bloemen haken:er zijn veel verschillende soorten bloemen haken. Zo heb je de basisbloem, de bloemen aan elkaar haken, halve bloemen, Alpenweide, Heidy, lintjesregen en ander soort bloemen. Bij het haken van bloemen start je met een ‘magische cirkel’, zodat het begin erg mooi wordt. -Domino haken:Het Domino Haken, wordt ook wel het Patchwork haken genoemd. Er zijn oneindig veel mogelijkheden wanneer je de techniek beheerst. Het leuke van het Domino Haken is dat één vierkant zo gemaakt is en je snel resultaat ziet. -Draden meehaken:Bij het wisselen van de kleuren kun je meteen de draad al hakend af werken. Niets is vervelender dan –wanneer een deken gehaakt is –er nog 50 draden moeten worden afgehecht. Wanneer je gebruik maak van wol, kun je de draden op de volgende manier mee. Eindig de toer en breek de draad. Haak met een nieuwe kleur 1 losse. Haak de keerlosse(n) van de nieuwe toer. -Granny’s Squares: De beroemde Granny Square, of het Oma vierkantje is de basis voor heel veel haakwerk. Zoals de naam al zegt is het een vierkantje, maar waarom de toevoeging Grannyof Oma wordt gebruikt is niet bekend. -Haakrol |: Een haakrol kun je vergelijken met een broddellap, pronkrol of techniekenlap. Vroeger werd er door jonge meisjes een “Souvenir de ma Jeunesse” gemaakt, waarbij je allerlei steken en technieken uitprobeerde. -Koord haken: Met behulp van debegin-en einddraad kanhet koord bevestigd worden.§Opzetlus:met een begindraad kun je de opzet lus maken voor je haak. -Platte knoop: deze techniek kan op elke steken worden gebruikt.

pinterest.com

Innovatie Haken wordt tegenwoordig ook gebruikt niet alleen gebruikt in de mode, maar ook in het interieur. Patricia Urquiola heeft de gehaakte Nomades swing chair en Marcel Wanders heeft verschillende gehaakte stoelen met als hele bekende de Crochet Chair die is verhard met epoxyhars

Designers Voorbeelden van designers die haakwerk in hun collectie hebben verwerkt zijn Veronique Branquino, Anna Sui, Dolce & Gabbana, Balmain, Gucci, Tommy Hilfiger, Moschino en Etro.

Nomades S w i n g C h a i r 21

Punniken

Vink in g e n Geschiedenis

Inde 16e eeuw zijn de vikingen begonnen met punniken. Ze maakten bijvoorbeeld: touw, koord en vlechten. In het begin van de 19eeeuw punnikten men gewoon met een leeg garenklosje met daarop spijkers.

Instructies Je hebt twee mogelijkheden omte punniken. 1. met een punnikhaak eneen punnikklos 2. automatische punnikmolen: de machine punnikt door middel van 4 bewegende haken, die stijgen en dalen wanneer je aan de hendel draait. 1.haalde draad doorhet punnikklosje 2.haalde draad omde pinnen 3. steek rechtover 4. steek over naar-de zijkant 5. steek over naarde zijkant 6.haalde draad nu1x helemaal omde vier pinnen heen 7.haalde onderste draad over de bovenste draad Met de punnikhaak kun je verschillende kleuren draad gebruiken. (meerdere draden)

Toepassingen In Engeland gebruiken ondernemingen hennep ook voor modetextiel, naast het gebruik in interieur- en woning- textiel. Omdat hennep een beetje een stofig imago heeft, heeft The Hemp Trading Company het gebruik van hennep gepromoot. Nu is textiel van hennep opgenomen in kledingontwerpen van onder andere Calvin Klein en Stella McCartney.

www.nanimarquina.com

Designer In 2011 werd punniken weer helemaal hip. Zodoen-de gingen modeketens en ontwerpers erook weer gebruik van maken. Voorbeelden daarvan zijn Isabel Marant en Pucci .

Macrame & Knopen

handgeweven s t o f f e n Geschiedenis Macramé is een oude techniek dat waarschijnlijk al in de 13eeeuw in Arabië werd gebruikt door Arabischewevers. De ambachtslieden knoopten draden en garen langs de randen van handgeweven stoffen in decoratievefranjes aan badhanddoeken, sjaals en sluiers. En in de woestijngebieden was het namelijk gebruikelijk om kamelen en paarden te voorzien van kleden en doeken met franjes. Niet alleen omdat het er mooi uitzag maar ook omdat dit de dieren zou beschermen tegen vliegen en ongedierte. Het woord macramé is afgeleid van het Arabischewoord Migramah, wat vrijwel betekent “franjes”.Vanuit Arabië verspreidde de kunst van het knopen erg snel. De Spanjaardenwaren de eerst Europeanen die in aanraking kwam met macramé, zij leerde het van de Moren. Vanuit Spanje kreeg het bekendheid in Italiëen Frankrijk en van hieruit verspreidde de techniek zich over heel Europa. En de Britse en Amerikaanse zeelieden knoopten om de lange uren aan boord door te komen. Als ze aan wal gingen dreven ze ruilhandel met de werkstukken die ze gemaakt hadden. In Engeland leerde zelfs koningin Maria Stuart het aan haar hofdames. In Nederlandwerd macramé vooral gebruikt in de jaren 60 en 70 om dingen te maken als planthangers, muurbekleding, tassen en sieraden. De planthanger is op dit moment ook heel erg hip.

www.kuriositas.com

Instructies Je kunt macramé op veel verschillende manieren toepassen. Het kan met twee of meer draden. De techniek is heel moeilijk uit te leggen dus heb ik een filmpje laten zien hoe je zou kunnen macra-meeën. Macramé komt voort uit drie knopen, de platte knoop, de eenvoudige knoop of de halve steek. Deze knopen zijn de basis van Macramé. Met deze knopen kun je heel veel verschillende dingen maken. Er worden armbanden, kledingstukken, hoe-den en nog veel meer dingen van gemaakt.De platte knoop:Deze knoop is bedoel om twee tou-wen aan elkaar vast te maken. Hij is redelijk stevig maar ook weer makkelijk uit elkaar te halen. Deze knoop kun je niet gebruiken als hij onder hoge spanning of in een bocht ligt. De halve steek:Deze knoop is ook eenvoudig en word vaak gebruikt als een dubbelehalve steek. Wanneer je één halve steek gebruikt is hij vrij nutte-loos omdat hij eigenlijk direct weer los raakt. Daar-om wordt er altijd een dubbele halve steek gebruik

Toepassingen Vroeger werd het gebruikt voor vis netten, hoeden, wandkleden, armbanden, kleding, stoelen, lampeneigenlijk van alles. Je kon alles van maken van Macramé en het is al meer dan 1000 jaar oud. Tegen woordig word het veel gebruikt als planten-hangers.Je kunt leuke creaties maken met (knopen) Macrameeën.

Designer Er zijn vele ontwerpers die gebruik hebben gemaakt van de macramétechniek. In de mode heb je bijvoorbeeld Olivier Rousteing voor Balmain (meerdere jaren en collecties), Fendi (spring 2016), Veronique Branquinho (spring 2016)en Jan Paul Gaultier (spring 2014). En Nicole Paskauskas(2014), EleanorAmoroso en Emily Hiller maken kleding maarmeer op een kunstachtige manier. Macraméwordt ook gebruikt in het interieur een aantal ontwerpers hiervan zijn Nathalie Miller en Himo art zij maken kunstobjecten voor aan de muur. House Doctor heeft een

1 0 0 j a a r o u d

muurdecoratie ontworpen genaamd Artesian. Marcel Wanders heeft in 1996 een stoel ontworpen genaamd de Knotted Chair. En Madam Stoltz heeft een spiegel, planthanger en stoel ontworpen.En nog een laatste voorbeeld is het bedrijf Small Town zij hebben meerdere projecten gedaan waarin ze gebruik maken van macramé. Zij hebben macramé gebruikt voor kunstobjecten maar ook voor scheidingswanden in grote ruimtes.

Stikken & Naaien Geschiedenis Naaien werd al uitgevoerd sinds ongeveer 30.000 v.Chr. in vrijwel alle oude bekende culturen zijn aanwijzingen gevonden dat men deze ambacht onder de knie had. Tegenwoordig wordt naaien door particulieren hoofdzakelijk gedaan om kleding en bijvoorbeeld gordijnen te repareren. In de industriële wereld wordt naaien gedaan door machines

Instructies Tegenwoordig wordt naaien door particulieren hoofdzakelijk gedaan om kleding en huishoudmeubilair zoals gordijnen, stoffering en beddengoed te repareren. Het wordt ook gebruikt bij de fabricage van zeilen, blaasbalgen en andere voorwerpen die uit flexibele materialen bestaan, zoals canvas en leer. In de industriële wereld wordt naaien gedaan door machines. Sommige mensen naaien kleren voor zichzelf en/of hun familie en gebruiken daarbij veelal ook een naaimachine

3 0 . 0 0 0 v . c h r . (Door) stikken De stiksteek wordt gebruikt om naden te maken, hetgeen ook wel stikken genoemd wordt. Een handmatig uitgevoerde steek wordt in feite dubbel uitgevoerd, waardoor een gelijkmatige en sterke verbinding ontstaat. De dubbele steken zitten aan de achterzijde van het werk. De stiksteek kan ook machinaal worden uitgevoerd, met behulp van een naaimachine. Hierbij worden een boven- en onderdraad om elkaar heen gewikkeld met behulp van een spoeltje, waardoor er onder en boven een enkele lijn ontstaat.

Designers Patricia Urquiola.Patricia Urquiola is de populairste vrouwelijke designer van de vroege eenentwintigste eeuw, om niet te zeggen, de populairste designer zonder meer. Haar stijl is hedendaags en bijzonder, en tegelijk zeer toegankelijk.Färg & Blanche. Fredrik Färg en designer Emma Marga Blanche vormen samen een Zweeds design team die vaak samenwerkingen aangaan. Bijvoorbeeld met meubel merken zoals; Petite Friture en Design House Stockholm. Ze produceren hun eigen collecties voor een beperkt aantal gallerijen. Ze staan bekend om hun experimentele opstelling.

Smokken Smokken is een techniek bij het maken van kleding. Wanneer kleding is gesmokt, houdt dit in dat de kleding is geplooid/gerimpeld en dat dit door middel van te borduren wordt vastgezet. Ook wordt de stof hierdoor elastisch. Vroeger werd dit met de hand gedaan, maar tegenwoordig gaat dit een stuk sneller wanneer je dit via de naaimachine doet.

Geschiedenis Het smokken van kleding wordt al sinds de 11e eeuw gedaan. Smokken komt van het Oudengelse woord ‘smock’, dat letterlijk ‘boerenhemd’ betekent. Gesmokte kleding werd destijds dan ook veel gedragen door boerenfamilies. Hoe mooier het smokwerk was des te welvarender de familie. Tijdens de industriële revolutie werd gesmokte kleding steeds minder gedragen, omdat het onpraktisch was om de nodige machines te bedienen voor dergelijke wijde en geborduurde hemden. Het smokken van dames- en kinderkleding werd geherintroduceerd door de vrouw van de Engelse schrijver Oscar Wilde.

www.matter.media.mit.edu

Designers De techniek smokken word vaak door designers gebruikt, voorbeelden hiervan zijn Kenzo en Chanel.

Instructies Het smokken van kleding komt vaak voor bij kinderkleding. Ook zien we het terug in het interieur bijvoorbeeld in de verwerking van plaids en dekens.

B o e r e n h e m d

Plooien & Plisse

Eg y p t e Geschiedenis vEen vlak lapje stof tot de verbeelding laten spreken door plooien in de stof te persen. Dat is simpel gezegd, plisseren. Het is een oude techniek, want van eeuwenoude afbeeldingen weten we dat de Egyptenaren en Grieken al ver voor Christus met precisie plisseetjes in fijne linnen weefsels maakten. Sindsdien is er altijd fanatiek geperst en gestoomd met uiteenlopende resultaten: van plechtige plooien in kerkelijk linnen tot modieus uitwaaierende plissérokken in zwierig chiffon. Verschillende ontwerpers showden in Parijs plisseerwerk. Lanvin en Chloé, twee van de meest invloedrijke modemerken, hadden zich duidelijk laten inspireren door de klassieke oudheid. Lanvin toonde een grotendeels ‘gerimpelde’ collectie met nauwsluitende mini-jurkjes met plissés in horizontale richting. Deze creatieve voorbeelden zijn sterk genoeg om het wat oubollig imago van de plissérok op te poetsen. Want wie die de mode niet op de voet volgt, denkt misschien bij het woord plissé aan de synthetische plissérokken die vrouwen massaal droegen van eind jaren vijftig tot in de jaren zeventig. Hoewel de rokken stijf oogden, verschaften ze de draagster juist vrijheid in beweging, flatteerden ze en waren ze ook nog eens strijkvrij. De aanjager van die langdurende plissémode was Christian Dior die in 1947 in één klap doorbrak met zijn New Look. Vooral omdat vrouwen na de oorlog echt toe waren aan Diors romantische nieuwe lijn met een jasje met afgeronde schouders en smalle taille en zwierige kuitlange plissérok. Kritischer waren vrouwen over de hoeveelheid stof die de rok nodig had: drie keer zoveel als een opgeplooid model.

www.fashiongonerogue.com

Instructies Plisseren is een arbeidsintensief handwerk. Hoe de Egyptenaren het exact deden is onbekend. Mogelijk behandelden ze het te plisseren linnen of katoen eerst met suikerwater en speldden vervolgens de lap in plooien op een kussen en haalden het vouwwerkje eraf als het droog was. Delen van klederdrachten, waaronder mutsen en schorten en de scherpe plooien in liturgisch linnen, worden nog steeds zo geplisseerd. Nadeel van deze methode is dat zodra de stof nat wordt door wassen, de plissés verdwijnen. Iets wat overigens ook kan gebeuren met machinaal geplisseerde stoffen Voor het beste resultaat moet de stof altijd minstens zes procent polyester of polyamide bevatten, materialen die pas in de twintigste eeuw zijn ontwikkeld. Stof zonder synthetische toevoeging kan permanent geplisseerd worden door het eerst te ontvetten en vervolgens te behandelen met natuurlijk loog, een werkwijze die sinds het eind van de 18e eeuw wordt toegepast. Een veel voorkomende machinaal vervaar-

digde plissé is de watteauplissé (oftewel stolpplooi of zwaluwstaartje). Deze plissé kan gemaakt worden in allerlei breedtes, kwestie van de machine afstellen. En of er nu slechts vijftig centimeter of honderd meter wordt gemaakt, het kost zo’n zeven uur om de plissés te fixeren.

Technieken Waaier, soleil, stolp, watteau, zwaluwstaartje, pen, platte plooi en “Indra plisse” zijn uitvoeringen die permanent geplisseerd kunnen worden. Deze vormen kunnen gewassen en/ of “gestoomd” worden zonder kwaliteitsverlies. Als bedrijven gigantische hoeveelheden nodig hebben, wijken ze uit naar lagelonenlanden als China en India. Het vervaardigen van waaierplissés (verwerkt als smal aan de bovenkant en breed naar onderen zodat stof kan uitwaaieren tijdens het lopen) is namelijk erg arbeidsintensief, omdat de stof met de hand tussen twee mallen moet worden

gelegd, vervolgens worden die mallen opgevouwen als een harmonica en gaan ze een uur of zeven in een stoomkast. De variatie in waaier- en andere plissés is eindeloos; plooien van vijf centimeter, of een centimeter, kunnen worden afgewisseld met een stolpplooi, enzovoort. Afwijkende plissévormen – bijvoorbeeld de kristalplissé die lijkt op het elastische smokwerk van meisjesjurken (populair in de jaren zeventig) – worden wel aangebracht door een machine.

Designers Alleen enkele modecollecties in de geschiedenis waren écht revolutionair en de collectie Pleats Please uit 1993 van Issey Miyake’s was daar één van. De kledingstukken, geknipt uit stof die wel drie keer zo groot was dan het

7 u u r f i x e r e n eindproduct, werden tussen papier in een nieuwe plisseermachine gedrukt om zo textuur en vorm op een prachtige manier te combineren. Deze ontwikkeling in technologie is ook andere ontwerpers niet voorbij gegaan. JW Anderson laat in zijn collecties zien dat de plissé ook heel stoer en hedendaags kan zijn. En in Nederland is ontwerper Mattijs van Bergen, koning van de plissé, hij past de techniek graag toe in zijn japonnen. Deze tendens zien we ook terug in het interieur. Plisséstoffen worden veelvoudig toegepast in kussens, dekens en plaids. De vorm zien we ook in andere woonaccessoires. Vazen krijgen vouwen en worden zo geplisseerde kunstwerkjes. Origami lampen knipogen naar de silhouetten van Issey Miyake’s outfits. Ook het handige opbergboek van Hay wordt een geweldig plissé designobject als het opengeklapt op tafel ligt. En Tracy Tubb komt met een geometrisch 3D behang, bestaande uit vouwen en plooien. 29

Patronen Geschiedenis De geschiedenis van Vogue naaipatronen gaat terug naar het begin 20e eeuw. Vogue magazine was een toonaangevend modeblad en in 1905 kwam Rosa Payne op de redactie met het verzoek om een van haar patronen te publiceren. Dit bleek zo’n groot succes dat het structureel werd ingevoerd. Lezers van Vogue magazine konden een coupon insturen en voor een paar dubbeltjes een Vogue patroon bestellen. De patronen waren in die tijd maar in 1 maat beschikbaar en werden met de hand gemaakt. De patronen werden vanaf 1917 ook in toonaangevende warenhuizen verkocht en tevens werden er enkele jaren later een soort consumentencatalogi verkocht, waarin de patronen afgebeeld stonden. De winkelcatalogi zoals we die nu nog kennen zijn daarvan afgeleid. In 1961 is de Vogue patronen divisie gekocht door Butterick Company Ltd. Tegenwoordig zijn Vogue, Butterick, McCall’s en KwikSew samengevoegd in de

V O G U E McCall’s Pattern Company Ltd. Vogue is het enige patronenmerk dat al vanaf het begin nauwe banden heeft met de couture-wereld. Vele bekende designers hebben Vogue het exclusief recht gegeven om patronen van hun originele ontwerpen uit te brengen. Onder hen Balmain, Schiaparelli, Lanvin, Yves Saint Laurent, Bellville Sassoon en hedendaagse ontwerpers als Donna Karan, Anne Klein, Vera Wang, Issey Miyake en Montana. Naaipatronen.nl verkoopt sinds haar start in 2004 de volledige Vogue patronencollectie bestaande uit gemiddeld 700 naaipatronen. Vogue patronen kenmerken zich door hun tijdloze elegantie, mooie belijning en bijzondere ontwerpen. Het merk is vooral geschikt voor dames met een slanke lichaamsbouw en een voorkeur voor elegantie en chique. Elk seizoen wordt de patronencollectie vernieuwd. Er komen enkele tientallen nieuwe patronen in de winkel en er gaan even zoveel patronen uit het assortiment.

Instructies Patroontekenen is het uittekenen van een kledingstuk in vlakke vorm op papier, zodat het patroon gebruikt kan worden om een kledingstuk in de vorm te knippen en vervolgens in elkaar te zetten. In de meeste gevallen wordt uitgegaan van standaard patronen die aangepast worden aan de maten van de persoon voor wie het kledingstuk bestemd is.Hiervoor bestaan verschillende methodes. In de haute couture worden de patronen anders gemaakt. Bijvoorbeeld kan de stof direct gedrapeerd of geknipt worden rond een paspop (moulage), en vervolgens aan elkaar genaaid. Na het weer lostornen wordt het patroon gemaakt vanaf de losse stukken stof.Voor het leren patroontekenen kan je een opleiding aan een modevakschool of hogeschoolvolgen, maar er zijn ook kortere, gespecialiseerde cursussen Iemand die van het patroontekenen haar beroep heeft gemaakt wordt coupeuse genoemd. 30

Technieken Er bestaan verschillende methodes voor patroontekenen: -Charles Montaigne, AMFI samen met Meester Koetsier -Danckaerts, genoemd naar mw. Danckaerts die in 1890 een school begon. -Lutterloh systeem, dat sinds 1935 bestaat.In Nederland wordt dit systeem ook wel De Gouden Snit genoemd. -Rundschau of M. Müller & Sohn -Papenhuizen (Almelo), Jan Pieter Deze systemen zijn er met name op gericht om een bestaand patroon aan te kunnen passen aan de maten van de persoon waarvoor de kleding wordt gemaakt. Ook worden standaard onderdelen aan elkaar gemaakt, bijvoorbeeld verschillende types mouwen aan hetzelfde lijf voor een jurk of blouse. Vroeger werden patronen met een speciale, aan één kant gekromde liniaal getekend. Tegenwoordig werkt men hiervoor met een computer, met CAD, net zoals bij andere manieren van technisch tekenen. Er bestaan verschillende softwarepakketten voor patroontekenen, zoals PatternMaker, PatternDesign, Modaris, PGS-mode en Accumark. Ook wordt wel Adobe Illustrator gebruikt. Na het ontwerpen van het patroon op een computer is het nog nodig om het patroon op groot formaat uit te printen

www.matter.media.mit.edu

G o u d e n s n i t Draagcomfort Bij het tekenen van het patroon moet niet alleen rekening worden gehouden met de maten van de persoon voor wie het kledingstuk bestemd is, maar ook met het draagcomfort. Een prettig zittend kledingstuk bevat voldoende bewegingsruimte. Een nauwsluitend lijf van een blouse heeft weinig bewegingsruimte; een overjas heeft veel ruimte. Het modebeeld heeft veel effect op de bewegingsruimte die in kleding wordt gebracht. De bewegingsruimte van een kledingstuk wordt met termen aange-

geven zoals nauwsluitend (3-6 mm ruimte), half passend, losse pasvorm (rond 14 cm ruimte) of oversized (zeer wijd).

Voering Voor het tekenen van de voering zijn aanpassingen aan het patroon. Voor kledingstukken met een beleg moet men rekening houden met de methode waarop de voering op het beleg wordt vastgezet. De afmetingen van het beleg moeten dan uit het patroon worden weggelaten. Ook wordt de voering bij de mouwen en aan de onderzijde van het kledingstuk korter; de zoomtoeslag moet daarbij worden weggelaten. Details als figuurnaden worden vereenvoudigd, en bijvoorbeeld vervangen door een enkele naad in de rug van een jas of rok. Maar wel geldt dat de voering een paar millimeter ruimer moet zijn, zodat de stof niet straktrekt.

Moulage Gedrapeerde k u n s t Geschiedenis Mouleren is de oudste manier van kleding maken; de holbewoners drapeerden dierenvellen om hun lichaam ter bescherming. De Egyptenaren, de oude Grieken en Romeinen waren ware kunstenaars op het gebied van ‘draperen’. Lappen stof werden door hen op kunstige wijze direct om het lichaam gevormd.Moulage betekent ‘vormen’. Door stof te ‘mouleren’ direct op iemands lichaam ontstaat een ontwerp dat perfect past. Tot in de vorige eeuw werd kleding op deze manier gemaakt. Als de confectie haar intrede doet en er kleding gemaakt wordt naar standaardmaten, stappen we over op het werken met patronen. Dat zijn een soort standaard bouwpakketten voor kledingstukken.Tot op de dag van vandaag wordt voor haute couture nog steeds gebruik gemaakt van de moulagetechniek. Een op maat gemaakte pop voor vaste klanten wordt gebruikt om een ontwerp passend te maken

Instructies Moulage’ is de oudste vorm van kleding of patronen maken. Letterlijk betekent het ‘vormen’ en welhet vormen van kleding om een lichaam of om een pop. Dit gebeurt door schikken of draperen van stof. Mouleren is een middel om kleding te maken zonder gebruik te maken van een patroon. Door middel van het schikken of draperen van een lap stof om een lichaam of pop kan een kledingstuk gevormd worden. Als deze vorm daarna zorgvuldig afgetekend wordt en weer van de pop afgehaald wordt heb je een perfect patroon van dat kledingstuk.

Eigen beeld

Designers Madeleine VionnetMadeleine Vionnet (18761975) wordt door veel modekenners gezien als de belangrijkste couturier van deze eeuw. Modeontwerpers als Dior, Givenchy, Alaia en Issey Miyake zijn zeker door haar prachtige werk geïnspireerd. Zelf haalde Vionnet veelal haar inspiratie uit Hollywood. Haar ontwerpen uit de jaren dertig laten soepel vallende jurken zien, met gedrapeerde lijfjes. Vionnet ontwierp haar modellen niet op papier, maar drapeerde de stoffen rechtstreeks op het lichaam van een mannequin of paspop. Zij vond dat kleding om het lichaam moest passen en de vrouw niet in een keurslijf mocht dwingen. Daarom liet zij haar mannequins zonder corset de kleding showen - en dat was nog nooit eerder vertoond! Door de schuine verwerking van de stoffen, valt de kleding uitermate soepel.Christian DiorTegenwoordig staat Christion Dior erg bekent om zijn gebruik van moulage in de Haute Couture. Hierover zijn meerdere filmpjes te vinden op internet.

Eigen beeld

Sustainability

D u u rza a m

Geschiedenis Bij the sustainability of fabrics draait het om de duurzaamheid van textiel en hierbij het effect op het milieu. De Club van Rome is een particuliere stichting die in april 1968 werd opgericht door Europese wetenschappers. Het doel van de Club van Rome is de wereld wijzen op de ernst van zijn problemen. Waaronder de gevolgen van de eindeloze menselijke consumptie en de uitputting van natuurlijke bronnen. De textiel industrie heeft hier een grote impact op en deze beweging zou dan ook gezien kunnen worden als een van de eerste die de het duurzaam denken, ook op gebied van textiel is begonnen. Een meer recente gebeurtenis die de duurzame beweging wat betreft textiel weer in het daglicht heeft gezet is, de ramp in de kledingfabriek in Bangladesh. Deze ramp heeft de wereld geschokt en inkopers en fabrikanten zijn zichtbaar actief opzoek gegaan naar nieuwe manieren om hun werkwijzen te verbeteren. Dit kwam onder andere door de consumenten die besloten om bewuster textiel te kopen.

Trends Trends binnen deze beweging naar sustainability of fabrics zijn; - Transparantie binnen bedrijven, naar de omstandigheden van de fabricage van het textiel - De zoektocht naar duurzame grondstoffen en productie van textiel Een voorbeeld wat betreft de eerste ontwikkeling is Bluesign. Dit is een Zwitsers keurmerk voor kleding en textiel, die veiligheid en gezondheid van consumenten en werknemers binnen de kleding industrie wilt garanderen. Daarnaast willen ze de water en lucht vervuiling verminderen. Ook is er een ontwikkeling op het gebied van transparante bedrijven, zoals Patagonia of Everlane. Everlane is een bedrijg dat waarde hecht aan de herkomst van zijn producten en dit ook met de consument communiceert. Zo bevat elk item op de website het verhaal van de fabriek waar het kledingstuk is geproduceerd. Verder spelen duurzame stoffen ook een grote rol binnen de sustainability beweging. Duurzame stoffen zijn een stuk minder belastend voor mens en milieu dan gewoon textiel. De productie van textielvezels en van kledingstukken heeft namelijk forse impact op het milieu, mede door de omvang van de industrie. Milieu-effecten bij de productie van kleding hebben te maken met het gebruik van chemicaliĂŤn, water, energie, landbouwgrond. Denk aan watervervuiling, CO2-uitstoot en druk op de voedselze- kerheid. Jaarlijks wordt wereldwijd ruim zestig miljard kilo textiel geproduceerd en wordt er 3,2% van al het water dat beschikbaar is voor mens gebruikt. Hoewel er ernstige gevolgen zijn voor het milieu wat betreft textiel, zijn er een aantal waarvan het effect is veel minder. Zoals; Biologisch katoen, hennep, bamboo, linnen, biologisch wol en gerecycled polyester.

Innovaties Er zijn een aantal ontwikkelingen binnen de textiel industrie op het gebied van duurzaamheid. Waar onder het vervaardigen van textiel uit zure melk zonder behulp van chemicaliën. Hierbij worden textielvezels gemaakt van water en de proteïne uit zure melk. De melkstof die hieruit heeft antibacteriële kenmerken en helpt bij het regelen van de lichaamstemperatuur. Jaarlijks worden er vele liters zure melk weggegooid en deze worden zo op een duurzame manier gerecycled, ook wordt er voor het makeb van de stof veel minder water gebruikt. Waarbij voor een kilo katoen 20.000 liter water wordt gebruikt, heeft melkstof maar twee liter water nodig voor een kilo. Daarnaast is er nu ook een leer ontwikkeld genaamd Pinatex, wat volledig is gemaakt uit ananas bladeren. Deze ananas bladeren worden normaal gesproken gewoon weggegooid in de fruitindus- trie. Nu worden de vezels van de gedroogde bladeren samengesmolten waardoor er een natuurlijk leer ontstaat. Daarnaast wordt er bij het maken van de stof geen gebruik gemaakt van de giftige chemicalien die bij traditioneel leer looien wel gebruikt worden. Wat de stof beter maakt voor mens en milieu. Ook zijn merken als Puma en Camper aan het experimenteren met Pinatex om producten te maken die vrijdelijker zijn voor het milieu.

F a t r

nl.aliexpress.com

i r e a d e

Designers Een mode merk dat is opgestart van uit het sustainability concept, is Rapanui. Rapanui heeft 5 kernwaarde die allemaal te maken hebben met duurzaamheid. Namelijk recycling, organische materialen, ethisch verantwoord fabriceren, lage CO2 uitstoot en transparant communicatie. Rapanui verkoopt zelfs t-shirts die niet alleen duurzaam zijn geproduceerd, maar waar ook een verhaal achter zit. Namelijk de dieren die op de t-shits staan afgebeeld, zijn bedreigde diersoorten. Een ander merk op gebied van sustainability si People Tree. Dit merk werkt al meer dan 25 jaar samen met Fair-Trade producenten om ethische en duurzame collecties te produceren. Het motto luid dan ook: When you wear People Tree, you look good and feel good knowing your unique garment was made with respect for people and the planet. 35

Borduren Geschiedenis Overblijfselen van vroeg borduurwerk uit Oost-AziĂŤ dateren uit de 5e tot 3e eeuw voor Chr.in Europa werd gedurende de Middeleeuwen kleding geborduurd voor gebruik in een kerkelijke omgeving. Dit gebeurde meestal met een zijden draad op een zijden of linnen ondergrond. Een groot aantal van deze geborduurde kleding is bewaard gebleven, zowel in musea als in een aantal kerken. Daarnaast werd er in deze periode ook borduurwerk gemaakt dat gebruikt werd in een burgerlijke omgeving. Een beperkt aantal van deze borduurwerken is bewaard gebleven zoals aalmoestasjes. Het feit dat de zijdeproductie in de 15e eeuw in ItaliĂŤ opkwam, heeft de productie van luxe geborduurde goederen in het noordelijke deel van Europa veel doen toenemen. De motieven die op de verschillende voorwerpen werden aangebracht waren vaak gecompliceerd en voorzien van veel details. Tijdens de Renaissance werd de techniek van het borduren steeds meer toegepast voor wereldse doeleinden. Leden van het koninklijk huis en mensen van adel droegen rijkversierde kleding. Ook werden stukken stof naar het oosten gestuurd om geborduurd te worden; China is nog steeds internationaal geroemd om het zeer fijne borduurwerk. In de zeventiende eeuw werd het bekleden van meubilair met borduurwerk populair. Door de handel met het Verre Oosten kwamen de typisch oosterse motieven ook naar Europa, zoals exotische vogels en bloemen. Rond 1850 werd de borduurmachine uitgevonden. Dit betekende het einde van de tijd van het handmatig borduren.

Re n a i s s a n ce

www.myalpacayarnshop.com

Instructies De volgende soorten borduurwerk worden onderscheiden: op aftelbare stof; dit is het meest klassiek Aftelbare stof is stof waarvan de draden gemakkelijk te tellen zijn. Meestal is die stof los geweven zodat de (stompe) naald gemakkelijk tussen de draden doorgestoken kan worden. De stof moet vierkant geweven zijn zodat er op 10 cm evenveel weefseldraden in de lengte als in de breedte zijn. op stoffen met een ingeweven patroon hier staat al een patroon op dat is ingeweven. vrij borduurwerk waarbij alleen een bepaald ontwerp wordt gevolgd

halve kruissteek Een halve kruissteek is een borduursteek, die veel gebruikt wordt om grote vlakken te vullen bij bijvoorbeeld gobelins. Doordat er veel steken op een vierkante centimeter staan, geeft het een heel gedetailleerd tafereel. De halve kruissteek wordt over het algemeen geborduurd met een wollen garen op een grovere, dubbeldraadse borduurstof, zoals stramien. Het stramien is vaak voorbedrukt, maar er kan ook vanaf een papieren patroon worden gewerkt.

kettingsteek De kettingsteek is een borduursteek, die lijkt op een keten of ketting. De steken zijn lussen, die aan elkaar vastzitten. De steek kan zowel voor een enkel lijnvormig element gebruikt worden, als voor vlakvullingen. Soms wordt een losse kettingsteek gebruikt, bijvoorbeeld als klein bloemblaadje, of een veertje op een vleugel

Kruissteek

Een kruissteek is een borduursteek die veel gebruikt wordt om grote vlakken te vullen. De steek moet meestal het gehele stramien bedekken, maar wordt soms ook losser gemaakt. Kruissteken worden gemaakt op stramien, een weefsel dat er duidelijk grof uitziet zodat te zien is waar de kruissteken moeten komen. Soms is het stramien voorgedrukt met een borduurpatroon. Ook kan vanaf een papieren patroon gewerkt worden. Kruissteken werden vroeger ook veel in merklappen toegepast. Daarbij blijft meestal wel het onderliggende stramien zichtbaar.

e n happening Steelsteen De steelsteek is een borduursteek en een variant van de stiksteek. Zoals de naam al aangeeft wordt de steek gebruikt om stelen van bloemen te borduren. Maar ook andere, wat dikkere lijnvormige elementen kunnen met de steelsteek wordengeborduurd. Een rechtshandige persoon naait de steelsteek van links naar rechts.[1] De steelstijk kan met allerlei garens geborduurd worden, bijvoorbeeld met splijtzijde of met een wollen draad.

Stiksteek De stiksteek is een korte borduursteek die verschillende toepassingen kent, maar ook een steek die veel in naaiwerk wordt gebruikt, met name voor naden die gemakkelijker met de hand gemaakt kunnen worden dan met een naaimachine.[1]De steken zijn over het algemeen ca. 3 mm lang. Een rechtshandige persoon naait de stiksteek van rechts naar links, waarbij echter steeds teruggestoken wordt. [2] Aan de goede kant van het werk zit er geen ruimte tussen de stiksteken. [3] Aan de achterzijde van het werk overlappen de stiksteken elkaar. Een veel gebruikte variant als siersteek is de steelsteek.

Kantklossen Geschiedenis Het klossen van kant is een techniek, die al eeuwen bestaat. Kant is zeer kostbaar, en was daarom in het verleden alleen te betalen voor de zeer rijken. De kostbaarste kant is van de dunste draden gemaakt. Om kant in kragen te verwerken moet het worden verstevigd met stijfsel. Kantklossen is in deze tijd echter een hobby geworden en niet meer iets om de kost mee te verdienen. Het uurloon zou het werk onbetaalbaar maken. De werkomstandigheden van de kantklossters waren in het verleden bedroevend. Zijwerkten veelal in vochtige kelders. De reden hiervan was dat fijne linnen draden, als zij te droog worden, erg snel breken.

Instructies Kloskant wordt gevlochten waarbij iedere draad op een klosje gewikkeld is. Het klosje dient als voorraad en heeft een soort steeltje waaraan het vastgepakt wordt. De klosjes worden altijd in paren gebruikt, die over het gehele werk bij elkaar blijven behoren. Een ervaren kantklosster kan werken met honderden klosjes tegelijk, die zeer snel om elkaar 38

o n b eta a l b a a r h a n d w e r k heen geslagen worden. Na het maken van een aantal slagen wordt een speld in het patroon gestoken, wat het vlechtwerk op zijn plaats houdt. Als een klosje leeg raakt, wordt er opnieuw draad omheen gewonden, dat aan het uiteinde van de oude draad wordt vastgeknoopt

Techniek Er bestaan tientallen verschillende soorten kant, die kunnen worden ingedeeld naar herkomst, techniek of stijlperiode. Vaak zijn de kantsoorten ook verwant aan elkaar. De basistechniek is de linnenbinding en er zijn vlechten. Verder zijn er diverse traliesoorten, ook wel gronden genoemd. Iedere stad en iedere streek had vroeger zijn eigen patronen en zijn eigen manier van werken met bijbehorende variaties van kussens en klossen. Men herkent daardoor aan de kant vaak de streek waar hij is gemaakt. De kantsoort is genoemd naar de techniek of het patroon. Een typisch kenmerk is het patroon van de tule. Dit is een snelle eenvoudige grond, die men al heel vroeg ook machinaal, in smalle stroken kon maken en waarop dan ingewikkelde losse stukken werden vastgezet. In Noordwest-Europa wordt het patroon bevestigd op een groot plat kussen.Rolkussens worden gebruikt als er lange stroken kant gemaakt moeten worden, blokkussens voor grote patronen. In BelgiĂŤ en Nederland zijn klosjes meestal van beukenhout en hebben ze een bolletje aan het einde voor het gewicht en zijn ze ongeveer 10 cm lang. In Portugal zijn ze dubbel zo groot en veel zwaarder, omdat daar met dikke garens op rolkussens wordt gewerkt. In Engeland zijn ze recht en flinterdun en hebben ze soms kraaltjes voor het gewicht.

Applicatie Geschiedenis Applicatiequilts zijn al lange tijd populair. Baltimore quilts zijn bijzondere applicatie quilts. Vooral in het zuiden van Amerika werd deze techniek veel gebruikt. Doordat er in die regio een milder klimaat heerste, had men minder quilts nodig. De quilts die men dan maakte, konden de volle aandacht krijgen. Men besteedde dan extra aandacht aan het fijne handwerk. Dit werd overigens vaak ook door slavinnen gedaan.Een bijzondere vorm van appliqueren vond zijn oorsprong in Baltimore. Daar zijn de zogenaamde ‘Baltimore album quilts’ ontstaan. Dit was in de jaren 184. maar het bleef niet bij deze vormen. Naderhand kwamen er meer geometrische vormen in zwang. In de negentiende eeuw bleef men applicatiequilts maken. Er werden toen wel meer kleine dessins gebruikt. De vrouwen die de quilts maakten, ontwierpen vaak hun eigen patchwork patronen. Dit waren vooral bloemen en bladeren.

B a l t im o re

Instructies Was eerst de stof of de kleding (zonder wasverzachter). Verwarm je strijkbout voor tot 150 graden of 2 stipjes en zet de stoomstand uit. Strijk de stof voordat je de applicatie gaat opstrijken glad en laat de stof even laten afkoelen. Leg de strijkapplicatie met de folielaag naar boven op het textiel. Strijk zodra het ijzer warm is over de folie. Strijk gedurende 30 seconden met lichte druk over de hele afbeelding. Vergeet hierbij vooral de randjes en hoekjes niet. Verwijder de folie pas als de afbeelding is afgekoeld. Begin bij een puntje, blijft de afbeelding nog niet op de stof zitten dan nogmaals even over de folie strijken. Zodra de afbeelding op de stof zit, de stof binnenstebuiten draaien en nogmaals op de achterzijde van de afbeelding strijken. Ziezo, hij zit erop! Houd er wel even rekening mee dat je de stof op max. 30 graden wast.

Blokken Het feit dat veel quilts uit blokken bestaan, heeft ook zijn reden. Het werken met blokken is in Amerika ontstaan. De Amerikanen hebben de neiging om efficiënt en makkelijk te werken. Men ontdekte dat het werken met blokken minder omslachtig was en dat je dan minder ruimte nodig had.

Geometrisch Na deze periode kwam de quilt met geometrische vormen in zwang. Dit was in de jaren dertig van de negentiende eeuw. Een quilt met geometrische vormen leent zich heel goed voor de toepassing van blokken. Er werden steeds blokken gemaakt en deze blokken werden vervolgens verwerkt in een quilt. Ook werden er blokken gemaakt om als voorbeeld van het patroon te dienen. Deze voorbeelden werden dan weer door de vrouwen met elkaar uitgewisseld

Sterren

Er is dus een overgang geweest van de medallion quilt naar de blokken quilt. In deze overgangsperiode werden er quilts gemaakt met een grote ster in het midden. Dergelijke quilts werden uitgevoerd met een brede rand. Dit was zo rond het einde van de achttiende eeuw en het begin van de negentiende eeuw. In de overgangsperiode was het medallion dus een ster. De vlakken rond de achtpuntige ster werden dan vervolgens opgevuld met applicaties. Deze ster is nog steeds erg populair in de huidige quilts.

c o

www.oeko-tex.com

r a

e f

Quilten & Patchwork

S a c ce n e n Geschiedenis

De precieze oorsprong van het quilten blijft echter niet helemaal duidelijk. Wel is bekend dat de Romeinen al quilttechnieken gebruikten om quilts te maken. Ze maakten bijvoorbeeld gequilte kussens, matrassen en dekens. Het woord quilten is afkomstig van het Latijnse woord ‘culcita’. Dat betekent ‘gevulde zak’. Later is dit het woord ‘quilten’ geworden. In de tijd van de kruistochten (11e eeuw) kwamen de kruisvaarders in aanraking met de geappliqueerde tenten en banieren en de gequilte kleding van de Saracenen. Dit sprak waarschijnlijk nogal tot hun verbeelding, want ze introduceerden deze quilttechnieken in Europa toen ze terugkeerden van hun kruistochten. Je zou dus kunnen zeggen dat de christenen het quilten in Europa hebben gebracht. Vanaf die periode droegen bijvoorbeeld soldaten gequilte jassen. Deze jassen boden goede bescherming tegen de kou en tegen de primitieve wapens van die tijd. Quilten was in die tijd dus niet zozeer een hobby, maar kon juist van levensbelang zijn. In het zuiden van Europa, in Italië, kreeg het quilten al vrij snel een decoratieve functie. Prachtige ontwerpen werden extra opgevuld, zodat er nog meer reliëf ontstond. Deze techniek werd ‘trapunto’ genoemd. Deze techniek is een nog steeds bestaande quilttechniek. Een ander woord voor trapunto is ‘Matelassé’. Ook in Nederland kwam deze techniek overigens voor. Vooral in de Zaanstreek werd het veel toegepast. Het heette daar ‘Zaans stikwerk’. Zoals gezegd, werd quilten in eerste instantie vooral gebruikt voor het maken van kleding. In de achttiende eeuw droegen mannen gequilte vesten. Maar niet alleen de mannen hadden gequilte kleding. Ook de vrouwen hadden hun deel: zij droegen gequilte onderrokken. Deze gequilte onderrokken hadden een tussenvulling van wol. Naast het feit dat deze met wol gevulde onderrokken erg 42

UENO Masao, Japanese 1949 Wave, Nami 2011

lekker warm zaten, deden ze de bovenrok ook mooi opbollen. Dat vond men in die tijd mooi.

Instructies Er zijn diverse technieken om te quilten. Het kan met de hand of machinaal.het zijn lagen stof die tegen elkaar aan zitten en gaan schuiven. Daarom worden deze drie lagen doorgequilt. Dit betekent dat de lagen door kleine rijgsteekjes doorgepit worden. Heel letterlijk gezien, is quilten dus alleen maar het doorpitten van de drie lagen stof. Een quilt is namelijjk een gewatteerde deken die bestaat uit een bovenkant (top), tussenvulling (batting) en een achterkant (backing). Trapunto, boutis en Zaans stikwerk zijn technieken die ook gebruikt wordt bij het quilten. De motieven worden dan extra opgevuld met katoenen draden en/of vulmateriaal, waardoor het lijkt of ze boven op de stof liggen. De termen worden door elkaar gebruikt, maar zijn verschillende technieken. Waar voor trapunto met drie lagen stof wordt gewerkt, wordt bij boutis en Zaans stikwerk met twee lagen gewerkt. Het verschil tussen boutis en Zaans stikwerk is te vinden in

de gehanteerde steek. Bij boutis is dit een verfijnde vorm van een rijgsteek, bij Zaans stikwerk wordt een stiksteek toegepast. Omdat het bij boutis en Zaans stikwerk om 2 lagen gaat, mogen werkstukken gemaakt met behulp van deze technieken zuiver bekeken geen quilts genoemd worden.

Patchwork Patchwork is een handwerktechniek waarbij lapjes katoenen stof van verschillende kleur en grootte aan elkaar worden genaaid. “Patch” betekent lapje stof. De lapjes stof kunnen in verschillende kleuren, dessins en vormen gebruikt worden, waardoor er ontelbare mogelijkheden zijn om tot een origineel eindproduct te komen

Designers Begin 2016 lanceerde Barney’s New York het project ‘The Black Leather Jacket’ ter ere van de terugkomst van het warenhuis op hun oude adres aan Seventh Avenue en 17th Street. Het project was een hommage aan een iconisch evenement in 1986 genaamd ‘Decorated Denim’, waarvoor spijkerjasjes door bekende ontwerpers werden gecustomized en later werden geveild. De opbrengt ervan ging naar een AIDS-organisatie. Dertig jaar later werd dit project nieuw leven ingeblazen, met onder meer een ontwerp van Dries van Noten. De ontwerper die in Nederland waarschijnlijk het meest bekend staat om zijn patchwork is Bas Kosters. Niet alleen in zijn kunst, maar ook in zijn modewerk verwerkt hij zijn persoonlijkheid en ideeën in patches en ontwerpt zelfs zijn eigen badges. Tijdens de 25e editie van Amsterdam Fashionweek verscheen de maatschappijkritische modeontwerper in een eigen creatie. En aan zijn arm? De leren schooltas met een op de jaren ’80 geïnspireerd patchmotief, die hij voor het merk Old Schoolbags ontwierp.

B a r n e y ’ s

Lasercut

D i a m a n t Geschiedenis In 1965, ontstaat de eerste laser om diamanten te kunnen snijden. Deze machine werd gemaakt door, Western Electric Engineering Research Center. In 1967 word in Engeland de eerste laser met zuurstof gemaakt. In het begin van de 70s word deze technologie gebruikt om titanium te kunnen snijden in de ruimteprojecten. Ook word in deze tijd de laser niet alleen meer gebruikt voor metaal maar ook voor niet metalen. Jaida Hay’s Autumn/Winter 2013

Instructies Een laser is een elektromagnetische stralingsbron die licht uitzendt in een bijna evenwijdige bundel. Om met de laserstraal te kunnen snijden, moet die worden gefocust tot een lichtcirkel waarvan de diameter slechts fracties van een millimeter bedraagt. Hierdoor wordt de intensiteit van de straal zo groot, dat door smelten en verdampen van het materiaal zeer smalle en nauwkeurige gleuven kunnen worden gemaakt. Met de scherpe laserstraal kan men een groot aantal metalen en niet-metalen zoals kunststoffen, glas, hout en textiel snijden. Lasersnijden van metaal kan vanaf een vermogen van 100 watt. Voor het snijden van niet-metalen is 12 watt al voldoende. Behalve voor het lasersnijden worden lasers in de industrie ook voor andere bewerkingen gebruikt. Lasers worden ook gebruikt voor het graveren en lassen van onderdelen en voor oppervlaktebehandelingen zoals harden.

De laserstraal kan door zijn straalkwaliteit ver worden getransporteerd. De laserbron en de werkplek kunnen dus ver van elkaar worden opgesteld. Pas op de werkplek wordt de straal dan gefocust. Met behulp van spiegels is het ook mogelijk om met één laserbron afwisselend op verschillende werkplekken te werken, en daarbij zelfs ook afwisselend te lassen en te snijden.

Toepassingen Het lasersnijden zorgt voor een zeer fijne snede en weinig materiaalverlies. De warmte-beïnvloede zone is daardoor erg klein. Met het lasersnijden kunnen zonder problemen complexe contouren gesneden worden. Lasersnijden biedt een grote vormvrijheid. Het is een interessante optie bij het snijden van ingewikkelde vormen uit producten die met conventionele bewerkingen zoals stansen minder gemakkelijk mogelijk zijn. Omdat titanium een zeer lage ontbrandings-

temperatuur en een grote gevoeligheid voor oxidatie heeft, kan dit materiaal heel goed met een laser worden gesneden. Doordat titanium een zeer duur materiaal is en er bij het lasersnijden weinig materiaal verloren gaat, zal een laserinrichting in de vliegtuigbouw zich snel terugverdienen. Met een CO2-laser kan glas worden gesneden. Deze mogelijkheid wordt gebruikt bij het snijden van kwartsbuisjes voor lampen. Een andere toepassing is het volledig automatisch uitsnijden van autospiegels. Door het smeltproces van de laser is de kwaliteit van de rand weliswaar erg slecht, maar dat is in dit geval nou juist een voordeel omdat men zich daardoor minder snel snijdt tijdens het monteren van de spiegel in de rubberen ring. Materialen zoals koper, messing, brons en aluminium kunnen alleen onder zeer speciale eigenschappen met een laser worden gesneden vanwege hun thermische geleidingseigenschappen en hun hoge reflectie. Om de reflectie te verminderen kan een (grafiet-)coating aangebracht worden.

P r e c i z i e w e r k Voordelen Fijne snede Weinig materiaal verlies Complexe contouren Geen vervormingen Hoge precisie Verzegeling van de randen bij synthetisch materiaal Minder schoonmaakwerkzaamheden Geen slijtage van gereedschap

3D Fashion Geschiedenis 3D printen is de laatste tijd een grote hype geworden, wat de illusie kan wekken alsof het nog niet lang bestaat. Echter is dit niet het geval. Al in de jaren ‘80 werd er gebruik gemaakt van 3D printen. Voor Charles Hull was 1984 een succesvol jaar. Hij ontwikkelde de eerste commerciële 3D printer, nadat zijn bedrijf het 3D systeem had uitgevonden. De commerciële printer genaamd ‘Stereolithography Apparatus’ (SLA) werd beschikbaar voor een kleine groep mensen. Dit omdat de technologie nog erg nieuw was en hij graag eerst feedback wou, voordat hij het voor iedereen op de markt bracht. Twee jaar later, in 1986, werd uiteindelijk de eerste officiële 3D printer aan de wereld getoond genaamd ‘SLA-250’. Deze printer maakte gebruik van kostbare laserstralen.Na het succes van de eerste 3D printer kwamen er steeds meer printers op de markt die op vergelijkbare wijze te werk gingen. Zo ontwierp Scott Crump in 1988 een printer waarbij plastic werd gesmolten in dunne laagjes, die vervolgens op elkaar geperst worden waardoor er een object ontstaat. Deze manier van printen werd ‘Fused Deposition Modelling’ (FDM) genoemd.

Soyaconcept - spring 2017

Instructies

Er zijn verschillende methodes als het aankomt op het driedimensionaal printen: - CAD-bestandDit is een veelgebruikte methode omdat deze het snelst is en omdat het de enige methode is waarbij een model volledig met kleuren geprint kan worden. Er wordt geprint door fijn poeder te gebruiken, waarbij er telkens lagen van dit poeder met elkaar verbonden worden. Door die bindingen ontstaat er een vaste vorm. Die bindingen worden ook wel CAD-bestand genoemd. - FDMZoals ik hierboven al noemde is dit ook een methode om driedimensionaal te printen. Hierbij wordt plastic gesmolten in dunne laagjes en op deze manier laag na laag opgebouwd. - StereolithografieMen kan ook printen door gebruik te maken van vloeistoffen zoals fotopolymeer. Hier wordt ook laag na laag geprint. Vervolgens wordt er een uv-lamp aan de printkop geactiveerd, die iedere vloeistoflaag vast maakt. - Laserer is ook een methode waarbij een speciale gel bestraald wordt door een laser

op de plekken die vast moeten zijn. De rest van de gel wordt weggewassen. Dit wordt vaak gebruik voor kleine of complexe ontwerpen. - ‘Selective Laser Sintering’ (SLS)Een nieuwere methode is die van het printen met een metaal als grondstof. Het werkt net zoals de ‘gewone’ methode, alleen wordt er hier gebruikgemaakt van een metaalpoeder. De metalen modellen die hiermee worden geproduceerd dienen meestal als onderdeel voor een groter model

Innovatie Susan Scafidi, academisch directeur aan de Fashion Law Institude, heeft onderzoek gedaan naar de situatie die zich bevindt in de muziek industrie. Zij vergeleek het steeds meer illegaal downloaden en delen van muziek via het internet met de mode industrie. Zou het in de toekomst mogelijk zijn om je eigen Louis Vuitton tas te kunnen downloadden?

Designes

Driedimensionaal p r i n t e n

Driedimensionaal printen is een steeds meer opkomend ding in de mode industrie. Er zijn meerdere ontwerpers die daar mee te werk gaan onder andere Iris van Herpen, Noa Raviv, Comme des Garcons, Mika Barr, Yunua Watanbe, Victor&Rolf en Koji Tatsuno. Iris van Herpen is de persoon waarmee het allemaal is begonnen. Zij wordt gezien als een van de meest getalenteerde en vooruitdenkende/ strevende ontwerper die grenzen durft te overschrijden in de mode wereld. Zoals ik al zei wordt ze gezien als pionier in het gebruik van 3D fashion. Hierdoor krijgen haar ontwerpen een sculpturale en onbekende vorm. De technologie die het vakmanschap van couture beïnvloedt wordt hierdoor versterkt. Het verleden wordt met het heden gecombineerd. Noa Raviv is een ontwerper en kunstenaar uit Tel Aviv en is momenteel gevestigd in New York. Zij is gefascineerd door de spanning tussen harmonie en chaos, maar ook traditie en innovatie

Soyaconcept - winter 2016

Denim

M i jnw e r ke rs Geschiedenis

Rond 1850 hadden mijnwerkers in Amerika sterke werkkleding nodig wat niet snel scheurde. Denim van toen was niet sterk genoeg dus kwamen de Duitse kleermaker Levi Strauss en kleermaker Jacob Davis met de oplossing: klinknagels. In 1873 kregen ze patent op de ‘spijkerbroek’.Rond 1940 werd denim vooral gedragen door soldaten en cowboys. Rond 1950 kwam denim ook meer onder het grote publiek. Bedrijven zagen dit en speelden hierop in. Supersterren als James Dean, Marlon Brando en Elvis Presley werden gespot in de ‘jeans’ en de jeugd van toen zag dit als een soort rebellie in de mode. In de jaren 60 en 70 begonnen mensen met het experimenteren met denim. Er werd op denim geborduurd en de flared jeans kwam in de mode. Ook werden er denim rokjes en tuinpakken gemaakt. Deze kledingstukkenzag je veel terug in de hippie scene. In de jaren 80 werd denim ook gebruikt door bekende designers. En de jeans werd steeds duurder. Designers maakten hun eigen varianten van de jeans als bijvoorbeeld de ‘ripped jeans’. In de jaren 90 werd de ‘preppyculture’ populair en nam de populariteit van denim wat af. Aan het eind van de jaren 90 bracht Alexander Mcqueen deze terug met de ‘low rise jeans’. Ook de hip hop cultuur bracht denim weer terug met de ‘baggy jeans’.Tegenwoordig is denim niet weg te denken in de modewereld

Wassingen Naast de verschillende kleurtinten van een jeans, kunnen ze ook verschillende wassingen hebben. De wassing van een jeans zegt iets over het uiterlijk van de denim. De effecten

Ottavio Nuccio Gala UK

die ontstaan na een bepaalde wassing maken iedere jeanssoort uniek en geven elke denim een andere uitstraling. Het wasproces van een jeans begint bij een ongewassen broek, waarop allerlei behandelingen mogelijk zijn om de jeans een gedragen, versleten of verwassen look te geven.-stone wash-rinse washing-acid washing-used washing-bleached washing-garment dye-marble effec

Indigo De natuurlijke kleurstof indigo, geeft de katoenen stof de zo bekende blauwe kleur. Indigo werd tot ongeveer 1900 alleen gewonnen uit bepaalde plan-ten, waarvan een van de belangrijkste de indigop-lant was. Deze oorspronkelijke, blauwe verfstof voor katoenen kledingstukken kwam uit de stad Genua in Italië. De natuurlijke indigokleurstof hechtte zich maar aan een beperkt aantal textielvezels, waardoor erna een aantal malen was-sen een lichtere, verbleekte kleur ontstond. Vanaf 1900 kwam er een synthetische blauwe kleurstof op de markt, die snel de plaats van het natuurlijke indigo overnam

Verven

Er is een verschil tussen denim, jeans of spijkerstof. Deze worden alle drie op een andere manier ge-kleurd. Voor het weven van de stof zijn minimaal twee draden nodig. Bij denim krijgen beide draden een verfbad, en bij jeans wordt maar een van de twee draden blauw geverfd. De andere blijft wit. Door de speciale manier van weven zijn alle blauwe draden aan de bovenkant zichtbaar en vormen de witte draden de onderkant. Dat is de reden waarom jeanskleding altijd wit is aan de binnenkant. Denim is aan de binnen en buitenkant gekleurd

e n i m e n j e a n s

Innovatie Nieuwe stone wash machine:Een finishing technologie die is ontwikkeld door een Italiaans bedrijf heeft de ‘industry excellence award’ voor innovatie gewonnen.Tijdens ITMA 2014 in Milaan is de award uitgereikt aan

Tonello en Levi Strauss voor “no stone”. Een meer milieuvriendelijk proces voor het finishen/stone washen van denim.Voor de nieuwe machine werden er even kort door de bocht gezegd, gewoon stenen met bleek in een grote was machine gedaanom het materiaal er gedragen uit te laten zien.Bij deze techniek was veel water, elektriciteit en chemische middelen nodig.Bij de machine “no stone” schuiven als het waren twee roestvrijstalen cirkels over elkaar heen in de trommel van de machine.Bij deze manier van stone washing wordt energie en water bespaard, ook hebben de machines een langere levensduur en is het dus al met al gewoon milieuvriendelijker

Toepassingen ModeDenim wordt voor van alles gebruikt: kledingstukken, meubilair, accessoires en zelfs in sommige voertuigen.Op de catwalk kom je veel denim tegen. Van onder andere merken als: Y/project, Chanel, Gucci en Marc Jacobs.In de technologische wereld wordt denim ook gebruikt. In 2016 hebben Google en Levi’s de handen in een gesloten om een spijkerjas te ontwerpen waarmee je je smartphone kunt bedienen. In de jas zitten namelijk sensoren die ontwikkeld zijn door Google. De jas kan met trillingen waarschuwingen geven aan de drager dat er een melding binnen is gekomen op je telefoon. Al een tijd geleden kwam het nieuws naar buiten dat het Nederlandse kledingmerk G-Star RAW een samenwerking is aangegaan met muzikant Pharrell Williams. Deze samenwerking gaat om de creatie van nieuwe product ideeën en nieuwe visies op duurzaamheid tot de creatie van nieuwe merkervaringen. In februari 2017 komt de collectie ‘G-star Elwood X25’ uit. De collectie bestaat uit jeans in 25 kleurrijke prints met patronen van over de hele wereld. De collectie representeert innovatie en zelf expressie. InterieurIn interieur worden ook meubels van denim gemaakt als banken, stoelen, lampenkappen en meer.