Formaat Magazine januari 2016 by Formaat vzw

JAARGANG 5 • NR 5 • JANUARI 2016

VERSCHIJNT MAANDELIJKS, BEHALVE IN JUNI EN AUGUSTUS AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P 602745 V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem T 03 226 40 83 – info@formaat.be – www.formaat.be

G OEIE GASTEN

ons "We willen dat eede tw n ee jeugdhuis eren" ng jo or vo thuis wordt

PB- PP B-

BELGIE(N) - BELGIQUE

WELKOM IN 20 Voorbereiden op

een nieuw jeug

dhuisjaar

INCLUSIEF BIJLAGE RADAR 19

Tekst: Inge de Wolf • Foto: Bram Tack

PLOEGMATEN

JE MAAKT ALS BESTUURSLID ZOVEEL MOOIE MOMENTEN MEE

Achter een straf jeugdhuis staat een straffe bestuursploeg. Een geëngageerde bende mannen en vrouwen die zich dag in, dag uit, inzetten voor hun werking. Het bestuur van tOogpunt (Boortmeerbeek) steekt graag de handen uit de mouwen om activiteiten extra bijzonder te maken.

Teamwork Tien enthousiaste kernleden staan aan het roer van tOogpunt. Drie daarvan, de voorzitter, de penningmeester en de secretaris, vormen het bestuur. “Die titels zeggen niet zo veel”, legt voorzitter Pallieter uit. “Iedereen is een specialist in zijn werk, maar er zijn geen verplichtingen. We werken samen als een team. Iedereen is verantwoordelijk.” De meeste vrijwilligers zijn via andere vrijwilligers in de ploeg gekomen. “Wanneer we activiteiten organiseren neemt iedereen iemand mee om te helpen. Die mensen blijven vaak hangen”, vertelt Pallieter. Inmiddels vormt het bestuur een hechte vriendengroep. “We gaan vaak samen naar fuiven in de buurt. Ons jongste bestuurslid is 17 jaar, de oudste 29. Dat leeftijdsverschil maakt niets uit, we kunnen het allemaal goed met elkaar vinden.”

Te gekke activiteiten tOogpunt staat bekend om hun zorgvuldig uitgewerkte activiteiten. Daar is het jeugdhuis dan ook zeer trots op. “Elke zomer organiseren we bijvoorbeeld de Tropical Party, compleet met zwembaden! We zijn een bende handige mannen. We maken bijna alles zelf.” Inmiddels gaat de huidige bestuursploeg al vier jaar mee. tOogpunt wil dan ook graag nieuwe vrijwilligers aantrekken. “We zijn op zoek naar nieuwe mensen om het jeugdhuis mee draaiende te houden. Natuurlijk het liefst mensen die net zulke originele activiteiten organiseren als wij!” Wat het zo leuk maakt om een jeugdhuis te besturen? Pallieter noemt de sfeer, het plezier en de vrienden die je eraan overhoudt. “Je maakt zoveel mooie momenten mee. Als er 500 mensen naar je activiteit komen en je daarna komen feliciteren geeft dat een goed gevoel. Het is geweldig om dat als team op te bouwen.”

MET MEDEWERKING VAN: Finn Van Dinter, Jens Schelstraete, Joke Hüwels, Lotte Lambin, Matthias Schoot, Lobke Van Damme, Hans Dockx EINDREDACTIE: Inge de Wolf VORMGEVING: Pepijn Haghebaert FOTO’S: Bram Tack, Valerie Vonck, Matthias Schoot, Hans Dockx, Formaat, jeugdhuizen DRUK: EPO – Lange Pastoorstraat 25, 2600 Berchem Gedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier. Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine. Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus. Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar. V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem

14 Jens (23)

geeft zijn tips voor een knusse en gezellige winter in je jeugdhuis. (p. 18)

Lobke (28)

ontrafelt de geheimen van de nabije toekomst. (p. 22)

9 EN NU J

I J!

gek op beeld? Scherpe pen of ine. Formaat Magaz Werk mee aan e. t.b aa rm ie@fo Mail naar redact

WAAR MOET JE AAN DENKEN BIJ DE START VAN EEN NIEUW JEUGDHUISJAAR? 10

DIT MAGAZINE

9 10 12 13 14 15 18 22

TRADITIES

NEE TEGEN BTW WELKOM IN 2016 ATTENT ZENITH NAAR NEDERLAND GOEIE GASTEN DAG VAN DE BEROEPSKRACHT WINTER WONDERLAND JAARHOROSCOOP

De eindejaarsperiode is een tijd van tradities. Toch zeker voor mij. De kerstdagen met familie, waarbij we veel te veel eten en flauwe spelletjes spelen. Oud en nieuw met vrienden, waarbij we eigenlijk ook weer te veel eten en flauwe spelletjes spelen. Het begin van het jaar. Goede voornemens, waar ik vol goede moed aan begin, om me in februari al schuldig te voelen omdat er niets van terecht komt. Hoewel niet iedereen ervan houdt, vind ik het een heerlijk gevoel van continuïteit hebben. Sommige dingen hoeven niet te veranderen.

EN OOK …

2 PLOEGMATEN 6 WALL 16 HOTSPOT 20 HEY DJ 21 VRAAG HET @ FORMAAT

Hoewel we bij Formaat voor vernieuwing en innovatie zijn, mogen bepaalde zaken blijven zoals ze zijn. Zoals de btwvrijstelling voor jeugdhuizen. December was een heftige periode, waarin jeugdhuizen massaal hun onvrede uitten over de beslissing van minister Van Overtveldt. Dankzij hun acties, besloot de minister om het plafond voor btwplicht te verhogen. Een fantastische verdienste van de jeugdhuizen.

RADAR 19

R2 ONTDEK HET PROGRAMMA

Toch zijn we niet tevreden. Hoewel door de verhoging minder jeugdhuizen worden getroffen, volgt de minister nog altijd de redenering dat een jeugdhuis gelijkgesteld is aan een commerciële drankgelegenheid. Dat is niet zo. Jeugdhuizen zijn geen cafés, maar ontmoetingsplekken voor jongeren. Broedplaatsen voor engagement. En dat zullen ze altijd blijven. Dat is een traditie waar we niets aan willen veranderen. We houden je op de hoogte. Ik, en het hele Formaatteam met mij, wens je een memorabel 2016.

Inge 19-21 FEBRUARI 2016 - DWORP -

R1-4

WALL

Samenstelling & tekst: Inge de Wolf

IN BEELD

WAAR De Cramme, Stekene WAT Een stil jeugdhuis, dat maak je niet vaak mee. Hoe anders is dat tijdens blokperiode. Zo organiseert De Cramme van 14 december tot en met 21 januari Blok @ De Cramme. Elke dag, van 10u00 tot 19u00 palmen studenten het jeugdhuis in. “De studenten hoeven nu niet meer naar Antwerpen of Gent om daar in de universiteitsbibliotheken te blokken”, vertelt secretaris Ruben. “Het was even spannend of het ging lukken om de stilte te handhaven, maar het gaat heel goed.” De Cramme zorgt dan ook heel goed voor de studenten. Ze kunnen gebruikmaken van draadloos internet en het jeugdhuis voorziet iedereen van gratis koffie en water.

EN NU J

I J!

et iedereen d dat je graag m Heb jij een beel e kwaliteit ed go je foto aan wil delen? Mail rhaal door. samen met je ve aat.be redactie@form

HIEP

HOERA

HAPPY BIRTHDAY DEN TEIRLINK Geen betere ‘birthday’ dan de dag waarop je geboren bent. Op 18 december opende het gloednieuwe jeugdhuis Den Teirlink in Moorslede de deuren. Na maanden van voorbereidingen en verbouwingen, is de enthousiaste ploeg van het jeugdhuis klaar om erin te vliegen. Lang zullen ze leven in de gloria!

DE WARMSTE WEEK IN DE JEUGDHUIZEN Dat jeugdhuizen behoorlijk wat warmte uitstralen, is geen nieuws. Ook in 2015 deden er weer tal van jeugdhuizen mee aan de Warmste Week van Studio Brussel. Zo doneerde JOC Ieper een maand lang de opbrengt van verschillende activiteiten naar Dokters van de Wereld en Pleegzorg West-Vlaanderen. Jeugdhuizen Lodejo en ’t Kasseiken (Lochristi en Wachtebeke) organiseerden een ‘Jeugdhuis for Life’, met workshops, verzoekplaatjes, radioproject en optredens. Hun steun ging naar vzw Sillam.

G OE BEZIG

DE BIEKORF PALMT VOETBALKANTINE IN Bezige bijtjes, de mannen en vrouwen van jeugdhuis De Biekorf. Hun oorspronkelijke stek in Heist-op-den-Berg moet wijken voor nieuwbouw en dus ging De Biekorf op zoek naar een tijdelijke, nieuwe locatie. En die vonden ze in de kantine van voetbalclub KSK Heist. Om de kantine zo gezellig mogelijk te maken wordt er geschilderd, de ramen worden afgedekt en er komen nieuwe lampen. Ook laten ze een graffitiartiest los op de muren. “Voorlopig lijkt het nog teveel op een kantine. We proberen het jeugdhuisgevoel nog meer naar boven te halen”, aldus voorzitter Dylan. Het jeugdhuis opent binnenkort de deuren.

GEZOCHT

ORGANISATORISCH TALENT IN WEST- EN OOST-VLAANDEREN Naar jaarlijkse traditie zal ook dit jaar weer het voetbaltornooi op West-Vlaamse bodem plaatsvinden. Dit jaar breiden we uit naar Oost-Vlaanderen en krijgen we dus twee voetbaltornooien tussen jeugdhuizen. Formaat is nog op zoek naar twee jeugdhuizen (één uit WestVlaanderen, één uit Oost- Vlaanderen) die uitblinken in het organiseren van grote activiteiten en gemotiveerd zijn om het een voetbaltornooi uit te werken. De organisatie ligt volledig in de handen van het jeugdhuis: van de velden voetbalklaar maken en het zoeken van eerlijke scheidsrechters tot het verloop van de dag zelf. Formaat zal je ondersteunen en zorgt voor de communicatie naar de jeugdhuizen en de inschrijvingen. Wat krijg je als jeugdhuis? De volledige opbrengst. Je kan jouw jeugdhuis kandidaat stellen door een motivatiebrief te sturen naar valerie.vonck@formaat.be waarin je bewijst dat jullie jeugdhuis geknipt is voor het organiseren van dit voetbalfeest.

KAREL DE GROTEPRIJS 2016 DE BEURSFUIVEN VAN 2016 In 2006 startte jeugdhuis Malmejo (Oostmalle) met het organiseren van de beursfuif. Het concept groeide snel uit tot een heus fenomeen waar meerdere jeugdhuizen jaarlijks naar uitkijken. Wegens groot succes vinden sinds 2010 jaarlijks twee beursfuiven plaats, zo heeft elk jeugdhuis meer kans om mee te kunnen doen. De data voor de beursfuiven van 2016 liggen ondertussen vast: vrijdag 11 maart en zaterdag 1 oktober 2016. Inschrijven is heel eenvoudig via www.beursfuif.be. Daar vind je ook alle jeugdhuizen die zich al hebben ingeschreven. Kostprijs van dit alles bedraagt 40 euro.

Voor het negende jaar op rij zal in mei 2016 de Europese Karel de Grote-prijs uitgereikt worden. De prijs wordt dit jaar uitgereikt voor projecten die worden uitgewerkt door jongeren tussen de 16 en 30 jaar oud en als doel hebben meer begrip te creëren tussen mensen uit verschillende Europese lidstaten. De winnende projecten dienen als voorbeeld voor Europese jongeren en geven praktische voorbeelden van Europeanen die samenleven en samen werken. De drie winnende projecten zullen respectievelijk 5000, 3000 en 2000 euro ontvangen. De deadline voor de inzendingen is 25 januari 2016. www.charlemagneyouthprize.eu

Veel pers a

andacht v oor de jeu

gdhuizen

NEE TEGEN BTW

PROTESTACTIES VAN JEUGDHUIZEN TEGEN BTWPLICHT HEBBEN EFFECT In december kwamen de jeugdhuizen in actie tegen de btwplicht voor jeugdhuizen, een beslissing van minister Van Overtveldt. Dankzij de vele brieven, likes, persberichten én ludieke acties van jeugdhuizen, heeft de minister besloten om het bedrag voor btw-plicht te verhogen van 50 000 euro naar 80 000 euro omzet per jaar. Formaat heeft nu als eerste prioriteit om de noden van de jeugdhuizen die wel getroffen worden door deze regeling in kaart te brengen, en op zoek te gaan naar een gepast ondersteuningsaanbod.

Tijdens hun actie 'Het jeu gdhuiswerk staat voor aap' liet jeugdh uis Club 9 (Koersel) hun bezoekers betalen met bananen. Het overschot van de bananen werd gedoneerd aan de min ister.

Bedankt jeugdhuizen, voor jullie inzet! Dankzij jullie acties is er iets veranderd. Een kleine greep uit de vele acties.

g voor De Wollewei (Turnhout) gin pen’. roe E NE een recordpoging ‘BT

e De Haajf (Bilzen) de Een avond lang veranderd el. Kansspelen zijn toogwerking in een kanssp k volledig vrijgesteld volgens de btw-wet namelij aide je aan het rad en van btw. Voor 1,50 euro dra het rad aangaf. “We kreeg je de consumptie die lissing van Van Overtwilden aantonen dat de bes is voor jeugdhuizen.” veldt onhaalbaar én absurd

Met ‘Wat Als… jeugdhuizen btw-plichtig worden?’ organiseerde Jakkedoe (De sselgem) een actie waarbij zij op een ludiek e manier aantoonden wat de gevolgen zijn van de btw-verplichting voor het jeugdhuis. Daarnaast hingen zij een broek op: per verkochte consum ptie kreeg deze een scheur. “We scheuren onz e broek aan de btw!”

De Gnirk (Mer elbeke) maakt e een ludiek filmpje op z’n Willy’s en Mar jetten, waarin een boze men igte proteste ert omdat he jeugdhuis geen t btw betaalt.

"Wij krij gen lieve r geen b cadeau", tw stond te lezen op raam van h e t jeugdhuis Ternat.

hing een gigantisch De Priezze (Knesselare) om de btw-regeling uis gdh spandoek aan het jeu s voor de Facebookin de kijker te zetten en like pagina te verzamelen. geren in de kou”. Om “Zonder Tydeeh staan de jon ten sloot Tydeeh (Mol) deze leuze kracht bij te zet en buiten in de kou de deuren, zodat de jonger zorgde voor soep, uis bleven staan. Het jeugdh n en sfeer. Ook lieten warme dranken, vuurkorve Last Post spelen. zij twee trompettisten The

Januari 2016. Alweer 365 omwentelingen rond onze eigen aardas achter de rug. Een volledige omloop rond de zon verder. En kijk ’s aan: de volgende cyclus dient zich reeds aan. Tijd om vooruit te kijken naar jouw nieuwe jeugdhuisjaar. Tekst: Finn Van Dinter

Het is een tijd van lijstjes en goede voornemens. Van beloftes en grootse plannen. Maar waar moet je allemaal aan denken bij de start van een nieuw jaar in je jeugdhuis? Wat moet in orde worden gebracht en hoe doe je dat? Ook al is het voor elk jeugdhuis anders en zijn er ongetwijfeld nog zaken die we over het hoofd zien: Formaat helpt je alvast op weg.

Je jaarrekening 2015 kan je ook gebruiken om de begroting van 2016 op te maken. Overloop de cijfers en maak een inschatting van de inkomsten en uitgaven van het komende jaar. Plan je extra uitgaven, hou hier dan rekening mee. Je laat de begroting tevens goedkeuren op een algemene vergadering. Dat mag op dezelfde algemene vergadering als die waarop je je jaarrekening goedkeurt.

Boekhouding

Btw

Voor de meeste jeugdhuizen liep het boekhoudkundig jaar op 31 december op zijn einde. Dat betekent dat je je boekjaar nu moet afsluiten. Werk je boekhouding bij en bekijk je jaarrekening. Dat is een boekhoudkundige verplichting. Als vzw heb je tot zes maanden na afloop van het boekjaar de tijd om je jaarrekening te maken en te laten goedkeuren door de algemene vergadering. In de praktijk begin je daar best sneller aan.

Nog een reden om je boekhouding snel en correct bij te werken en je jaarrekening op te maken. Begin november besliste minister van financiën Van Overtveldt (N-VA) dat jeugdhuizen die meer dan 50.000 euro omzet halen op hun “drankgelegenheid” vanaf 1 januari 2016 btw-plichtig worden. Ondertussen heeft hij na massaal protest van de sector – well done, jeugdhuizen! – die omzetdrempel verhoogd naar 80.000 euro. Formaat is het nog steeds niet eens met deze nieuwe regeling. De beslissing van de minister schakelt jeugdhuizen namelijk gelijk met cafés en dat zijn zij uiteraard niet. We zullen ons hier samen met de jeugdhuizen steeds principieel tegen blijven verzetten.

Dat kan je uiteraard heel erg gemakkelijk met Assist, het online boekhoudprogramma voor jeugdhuizen. Formaatleden kunnen gratis gebruik maken van de basisversie van Assist. Tegen een erg voordelige prijs kan je bovendien intekenen op de uitgebreidere versie. Met Assist kan je op een erg eenvoudige manier je jeugdhuisboekhouding bijhouden. Indien je dat correct hebt gedaan doorheen het jaar, kan je op een nog eenvoudigere manier je jaarrekening uit Assist halen: met een enkele druk op de knop. De goedgekeurde jaarrekening moet je neerleggen bij de griffie. En je hebt ze later dit jaar nodig voor de aangifte van je rechtspersonenbelasting. Zie dit dus niet over het hoofd en maak er werk van. Zet je algemene vergadering alvast op de kalender.

Begroting

Formaat zal de komende weken de exacte impact van deze beslissing in kaart brengen en in gesprek gaan met de getroffen jeugdhuizen. We gaan op zoek naar een gepast ondersteuningspakket. Om na te gaan of je als jeugdhuis effectief btw-plichtig wordt, moet je uiteraard weten of je die omzetdrempel haalt. Werk je boekhouding dus snel af en analyseer je cijfers. Op onze website kan je lezen hoe je je omzet berekent en wat wel en niet in aanmerking komt. Let op: over de regeling is nog steeds heel veel onduidelijkheid. De informatie op onze website is dus nog niet helemaal sluitend, maar helpt je wel al een eind op weg. Meer informatie krijg je van zodra wij daarover beschikken. Bij vragen kan je steeds terecht bij Formaat.

Taks op vzw Hiervoor heb je nog even de tijd tot 31 maart. Maar verlies dit niet uit het oog. Je ontvangt hiervoor normaal gezien een brief van de belastingen. Krijg je dat niet, dan moet je het zelf opvragen. Onze website helpt je verder op weg.

Nieuw werkjaar? Sommige jeugdhuizen beginnen hun werkjaar op 1 januari. Het ideale moment om een aantal zaken onder de loep te nemen. Denk bijvoorbeeld al eens na over de planning van het komende werkjaar. Welke grote activiteiten wil je wanneer plannen? Een nieuw kalenderjaar betekent ook dat je opnieuw twaalf grote activiteiten mag plannen onder de VLAREM (voor jeugdhuizen die in categorie 2 vallen). Heeft je infrastructuur een opfrisbeurt nodig? Maak een plan op en verdeel de taken. De zomer lijkt misschien nog veraf, maar hij zal er sneller zijn dan verwacht. Wil je werk maken van een spetterende zomer, stel dan alvast een werkgroep samen. Misschien begin je in januari ook met een nieuw ledenjaar. Heb je dan al gedacht aan het startfeest voor je leden? En aan de bijhorende lidkaarten? Een nieuw jaar biedt je ook de kans om je jeugdhuis eens grondig te evalueren. Wie zijn we, wat doen we en vooral waarom doen we het? Ga met je medebestuurders, vrijwilligers en bezoekers aan de slag om een heldere en frisse kijk op je jeugdhuis en je doelstellingen te krijgen.

Nieuwjaarsbrief vol goede voornemens En dan zijn er natuurlijk nog die andere goede voornemens. Vol goede moed! Maar waar te beginnenâ&#x20AC;Ś? Bijvoorbeeld: zijn je huidige contracten wel de voordeligste? Energie, water, verzekeringen, brouwer â&#x20AC;Ś Is je jeugdhuis ecologisch wel goed bezig? Schrijf je jeugdhuisnieuwjaarsbrief en lees hem voor.

En tot slot Ben je nog niet naar de nieuwste Star Wars gaan kijken? Maak daar dan snel werk van.

Gratis water

In je jeugdhuis mogen bezoekers hun glas vullen of laten vullen met gratis drinkbaar water. Wat moet je doen? Je laat zien in je jeugdhuis waar bezoekers hun glas kunnen of laten vullen met gratis drinkwater door middel van het ATTENT-bordje ‘Gratis water’.

Info

Je jeugdhuis informeert bezoekers over gehoorschade, alcohol en andere drugs, veilig vrijen, gezond uitgaan, veilig verkeer … Dit gebeurt door middel van affiches en flyers. Wat moet je doen? Halfjaarlijks krijg je een pakket opgestuurd met enkele affiches en flyers. Deze hang je op in je jeugdhuis, op een duidelijk zichtbare plaats, samen met het ATTENT-bordje ‘Info’.

Condooms

In jouw jeugdhuis worden condooms gratis ter beschikking gesteld. Wat moet je doen? Maak in je jeugdhuis kenbaar waar bezoekers gratis condooms kunnen krijgen door middel van het ATTENT-bordje ‘Condooms’. Je krijgt de condooms opgestuurd door in het inschrijvingsformulier het gewenste aantal condooms aan te duiden en hiervoor een kleine vergoeding te betalen.

Samen uit, samen thuis Met ATTENT zet je extra in de verf dat je in het jeugdhuis zorgt voor je bezoekers en vrijwilligers. Bijvoorbeeld door gratis kraanwater aan te bieden, een EHBO-koffer in huis te hebben of gratis oordoppen uit te delen. De aanwezige ‘Attenties’ maak je bekend aan je bezoekers via de ATTENT-sterpictogrammen. Deze bordjes krijg je gratis opgestuurd. Je hangt ze op in het jeugdhuis op de plaats waar bezoekers de Attentie kunnen vinden.

Jouw jeugdhuis wil dat bezoekers voor elkaar zorgen zodat iedereen veilig thuiskomt. Wat moet je doen? Sensibiliseer de bezoekers van je jeugdhuis door middel van de affiche ‘Samen uit, samen thuis’. Hang deze samen op met het ATTENT-bordje ‘Samen uit, samen thuis’ op een duidelijk zichtbare plaats in je jeugdhuis.

Oordoppen

Je jeugdhuis stelt oordopjes gratis ter beschikking. Wat moet je doen? Maak in je jeugdhuis kenbaar waar bezoekers gratis oordopjes kunnen verkrijgen door middel van het ATTENT-bordje ‘Oordoppen’. Zorg ervoor dat je voldoet aan de wettelijke geluidsnormen. Bestel de oordoppen gratis bij een regionaal CM-kantoor.

EHBO Schrijf je in voor één of meerdere Attenties en hang de ATTENT-sterren op in je jeugdhuis. Er zijn acht verschillende Attenties waarop je je (gratis) kan inschrijven. Je bepaalt zelf op hoeveel Attenties je inschrijft.

Wat moet je doen? • Bekijk de verschillende Attenties op www. formaat.be. • Wil je een Attentie aanbieden? Check online wat je daarvoor moet doen. • Vul het inschrijfformulier op de website in. • Alles in orde? Je krijgt de ATTENT-sterren opgestuurd. • Hang het bordje op de plek waar bezoekers de Attenties kunnen vinden. • Voilà! Je jeugdhuis is ATTENT.

ATTENT is een initiatief van de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD), in samenwerking met Formaat.

Jouw jeugdhuis heeft een gevulde EHBO-koffer om bezoekers die onwel worden de eerste zorgen toe te dienen. Wat moet je doen? Zorg ervoor dat er steeds een gevulde EHBO-koffer in het jeugdhuis aanwezig is. Laat aan jeugdhuismedewerkers weten waar ze deze kunnen vinden door het ATTENTbordje ‘EHBO’ op de juiste plaats op te hangen.

Chill-out

Jouw jeugdhuis kan bezoekers toegang geven tot een koelere en rustigere ruimte met comfortabele zitmogelijkheden, waar er rustige muziek, of geen muziek, is. Wat moet je doen? Laat in je jeugdhuis zien waar bezoekers gebruik kunnen maken van een chill-out ruimte door het ATTENT-bordje ‘chillout’ op te hangen.

Alcohol- en drugplan

Je jeugdhuis heeft een gedragen alcohol- en drugplan. Dit plan maak je met behulp van de RADAR-vorming ‘Alcohol- en drugplan’. Tijdens deze vorming staat uitwisseling centraal. Je gaat na wat je als jeugdhuis wil en kan betekenen, hoe alcohol en drugs daar een plaats in hebben en op welke manier je rond dit thema kan werken in het jeugdhuis. Op deze manier integreer je op een ludieke manier verschillende Attenties in je jeugdhuis. Wat moet je doen? Twee personen uit het leidinggevend kader van je jeugdhuis volgen de RADAR-vorming ‘Alcohol- en drugplan’. Na afloop van de vorming ga je in je eigen jeugdhuis aan de slag met een werkgroep en vul je stapsgewijs het sjabloon in. Wanneer je dit ingevulde sjabloon mailt naar de preventiewerker die deze vorming aan jou heeft gegeven, heb je voldaan aan de voorwaarden van de Attentie ‘Alcohol- en drugplan’. De vorming ‘Alcohol- en drugplan’ gaat door op RADAR 19, zaterdag 20 februari 2016 in Dworp.

Sch voor 8rijf in /02 =

10% KORT IN

19-21 FEBRUARI 2016 - DWORP Voor bestuurders, medewerkers, leden en bezoekers van jeugdhuizen

WWW.FORMAAT.BE/RADAR

ONTELBARE VORMINGEN

Voorzitter, (kern)medewerker, feestbeest? In je jeugdhuis zitten veel verschillende mensen. Tijdens het RADAR weekend vindt ieder zijn goesting. Wat kan je verwachten?

aat en begeleidde onReinhart is al jarenlang begeleider bij Form telbare vormingen op RADAR.

VORMING

“Ik begeleid al ruim tien jaar vormingen, al sinds de voorganger van RADAR. Hoeveel vormingen dat zijn? Ik ben de tel inmiddels kwijt! De vormingen die ik het meest gaf zijn barbeheer en vrijwilligersbeleid. Dat zijn in mijn elke nieuwe jeugdhuisogen twee essentiële vormingen voor tot nu toe begeleidde ik die ing vrijwilliger. De leukste vorm grote Dungeons & Als es’. Gam asy was ‘Roleplaying en Fant stisch om te doen. Dragons en boardgame fan was dit fanta zou zien zitten om op Ik was een beetje bang dat niemand het beelde orcs en goblins zondagochtend na een korte nacht inge denk dat het één van af te maken. Niks was minder waar. Ik laat op het middagte de weinige keren was dat we merkbaar ijt was die dag. ontb hun sten eten kwamen, wat voor de mee ben? In een rden gewo r leide bege Een episch weekend. Hoe ik De reden lgd. gevo aat Form van us curs ver verleden heb ik de at het veel voldoening waarom ik nog altijd begeleid, is omd zien worden in dat wat geeft om een groep mensen sterker te ze graag doen: een jeugdhuis runnen. zen op naar RADAR Voor mij zijn er vier redenen voor jeugdhui te komen: 1. Je komt eens uit je jeugdhuis. zen kennen en wisselt 2. Je leert mensen uit andere jeugdhui dan de ideeën van ieer kelijk mak is ervaringen uit. Niets mand anders te "lenen". bijleren dat interes3. Welke cursus je ook volgt, je zal er iets dhuis. sant en nuttig is voor jezelf én voor je jeug 4. Een toffe fuif op zaterdag. Dus niet twijfelen, gaan!”

Of je nu op zoek bent naar praktische tips, creatieve ideeën of een flinke dosis fun, op RADAR vind je tal van vormingen en activiteiten. Voor ieder wat wils.

UITWISSELING Op RADAR komen jeugdhuislovers uit heel Vlaanderen samen. Hét moment om ideeën en ervaringen uit te wisselen.

OP MAAT Stel zelf je programma samen. Je kiest vormingen en activiteiten op de dagen dat het je past. Een heel weekend, zaterdag of zondag. Jij kiest.

PROFESSIONELE BEGELEIDING De begeleiders op RADAR hebben een pak ervaring opgedaan in het werkveld. Ze brengen je kennis bij aan de hand van praktische voorbeelden waar je zelf mee aan de slag kan.

TEAMBUILDING Op zoek naar een activiteit om je vrijwilligers samen te brengen en je team sterker te maken? RADAR is de perfecte plek.

FEEST Geen RADAR zonder feest. Laat je gaan en dans tot in de vroege uurtjes.

EEN WEEKEND RADAR. Ben je benieuwd naar wat je op RADAR kan verwachten? RADAR van begin tot einde. Vrijdag 20u: Welkom op RADAR. Geraak je er niet zo vroeg? Tot 22u kan je inchecken.

Vrijdagavond: Zorg jij voor de sfeer? Dan zorgen wij voor een activiteit.

Zaterdag 8u: Goeiemorgen! Tijd voor een heerlijk ontbijt.

9u45: De grote ‘welkomop-RADAR-show’.

9u: Geen zin om je vrijdag al naar RADAR te spoeien? Kom gerust op zaterdagochtend af.

12u: Middag, lunch.

10u: Tijd voor ‘the real stuff’, je zelfgekozen vorming begint.

18u: Drukke agenda? Dan kan je afscheid nemen van RADAR. Is een dag te weinig of blijf je nog voor de avond? Dan staat er een overheerlijke maaltijd op je te wachten.

13u: Het vervolg van je vorming.

19u: We gaan same king in de wondere w Vlaamse jeugdhuize

d f n

“IK BEN ECHT EEN RADAR-FAN!”

MEESTE RADARDEELNAMES

Jeugdhuis Dido uit Erpe-Mere is met 146 individuele deelnames reeds op 17 RADARs aanwezig geweest. Stef, bestuurd er in Dido, vertelt over de leuks te momenten die hij en het jeu gdhuis al op RADAR hebben meeg emaakt.

“Iedereen in het jeu gdhuis weet dat de RADAR-weekends altijd heel erg leuk zijn. Het is dan ook ge ma kkelijk om vrijwilligers en leden wa rm te maken om me e te gaan. Door te vertellen over me morabele momente n van de afgelopen RADAR-weekends, maken we mensen die nog niet hebben deelgenomen entho usiast. RADAR is ook ideaa l als teambuildinga ctiviteit. Het is een goeie manier om nie uwe mensen beter te leren kennen. Daarnaast kunnen ze ook een vorming na ar keuze volgen. Deze vorming sluit dan vaak aan bij een onderwerp dat hen interesseert. De we ekends versterken onze vrijwilligers en dus ook onze we rking. Bovendien ku nnen we nieuwe jongeren via deze we ekends meer en beter betrekken bij de jeugdhuiswerking va n Dido. RADAR is altijd tof. De sfeer is er zalig , en omdat iedereen er te maken heeft me t jeugdhuiswerk, vin d je altijd wel iets om over te praten. RADAR is hét mome nt om interessante mensen te leren ke nnen en tegelijkerti jd een heleboel bij te leren.

Patrycja (19) is vrijwilliger in jeugdcentr um Bouckenborgh (Merksem) en in Kavka (Antwerpen). Ze woonde al 14 RADARs bij en vertelt graag waarom ze fan is van RADAR. “Sinds RADAR 4 ga ik elke RADAR een heel weekend mee. In totaal al veertien keer! Voor een vorming kies ik telkens voor een creatief thema, zoals dj, graffiti, lichtbakken maken … Deze thema’s geven me veel inspiratie om mee aan de slag te gaan in mijn eige n jeugdhuis. Zo maakte ik in Bouckenborgh een terras van palletten, iets wat ik leerde op een vorming. Ik ga telkens mee naar RADAR omdat ik zeer benieuwd ben naar verhalen en tips en tricks uit andere jeugdhuizen. De sfeer is altijd de max. Iedereen is vriendelijk voor elka ar. Zo heb ik al veel nieuwe mensen leren kennen. We proberen altijd af te spreken met jeugdhuizen Maegher Goet, Tel 18 en Josto op RADAR. Ik ben zo’n grote fan van RADAR dat ik bezig ben met het pimpen van een shor tje. Achterop de zakken naai ik alle bandjes van de afge lopen RADARs. Ik kreeg dat idee zelfs door een RADAR-v orming! Ik raad jeugdhuizen zeker aan om naar RADAR te komen. Je leert er toffe nieuwe mensen kennen en steekt veel op in de vormingen. Dat kan je zeker in je eigen jeugdhuis gebruiken. En de sfeer is altijd top. RAD AR in drie woorden: hilarisch, geweldig en leerzaam.”

Je amuseert je rot sa men met de rest va n je ploeg. Zo bliezen we ooit 2000 ba llonnen op om de vo lledige vloer van de fuifzaal vol te legge n: onze vingers vol blaren van het knopen en de hele dag oordoppen dragen teg en het geluid van de compressors. Ma ar op de fuif zelf wa s he t puur genieten om de andere jeugd huislovers zich te zie n amuseren.”

21u: Party: Dansen, dansen!

en op ontdekwereld van de en.

Zondag 8u: Misschien al een iets minder goeiemorgen. Het ontbijt staat klaar.

3u: Het licht gaat uit, tijd om uit te rusten voor een tweede dag RADAR.

9u45: De ‘welkom-op-RADARshow’ gaat opnieuw van start.

9u: Kom je pas op zondag naar RADAR? Dan wachten onze geweldige onthaalmedewerkers je met veel plezier op.

12u: Middag, lunchtijd.

10u: Aan het werk, je vorming begint.

16u30: De grote ‘ditwas-RADAR-show’.

13u: Het vervolg van je vorming.

17u: Einde.

RADAR 19 PRAKTISCH WAAR Dworp (Destelheide) OVERNACHTEN kan op vrijdag en op zaterdag (een extra overnachting met ontbijt = 15 euro) VR vrijdag 20u / 15 euro – incl. een overnachting & ontbijt ZA zaterdag 10u-18u / 25 euro – incl. vorming & maaltijden ZO zondag 10u-17u / 22 euro – incl. vorming & maaltijd WEEKEND zaterdag 10u – zondag 17u / 55 euro – incl. vorming, maaltijden & een overnachting INSCHRIJVEN vóór 16/02 op www.formaat.be/RADAR MEER INFO op www.formaat.be/RADAR vind je meer info over de thema’s (wat kan je exact verwachten, wat heb je nodig, wie is je begeleider) Schrijf in voor 8/02 en krijg 10% korting.

MA AK JIJ EEN FEEST VAN RADAR 19?

voor je rekeatie op RADAR Altijd al de anim ns. Jij beslist en? Dit is je ka ning willen nem eruitziet. Wie ie van RADAR hoe de animat idee op naar idee? Stuur je heeft het vetste uis met het t.be. Het jeugdh vorming@formaa RADAR 19 op ag de animatie leukste plan m op zaterif fu de nk hierbij aan De n. re se ni ga or dens de dag n de animatie tij dag, maar ook aa ren. en in de avondu

JOUW RADAR Zonder jou, geen RADAR. Jouw mening is belangrijk. Jij beslist welke thema’s er worden geprogrammeerd op RADAR 19. Stem binnenkort online voor jouw favoriete thema’s. Hou www.formaat.be/radar in de gaten voor meer details.

DE LOONSE EN DRUNENSE DUINEN

Eind oktober gingen de medewerkers van jeugdhuis Zenith (Dendermonde) op uitwisseling bij verschillende jeugdorganisaties in Nederland. Een boeiende tocht door een divers cultuurlandschap, door de ogen van Matthias van Zenith. Tekst en foto’s: Mathias Schoot Het idee voor een buitenlandse reis ontstond uit een brainstorm met de medewerkers. Het buitenland heeft altijd een soort magische bijklank. De wildste ideeën kwamen aan bod, om uiteindelijk bij Nederland uit te komen. Enerzijds omdat we geïnteresseerd zijn in de verschillen en gelijkenissen met Vlaanderen, anderzijds ook voor de praktische haalbaarheid en het vermijden van een taalbarrière.

Instappen, plaatsen nemen

Op vrijdagavond stond onze verplaatsing en teambuilding op het programma. Deelnemers konden via tips op sociale media raden naar onze verblijfplaats. Tot dan toe zonder succes. Met de hulp van enkele rebussen werd dan toch de locatie ontrafeld. De bestemming: Moergestel, een dorp vlakbij Tilburg.

Natuur en cultuur

Op zaterdag startten we met een wandeling door de Loonse & Drunense duinen, een natuurgebied met uitgestrekte zandvlakten. We hielden halt ‘in the middle of nowhere’. Een ideaal moment om even na te denken over onze organisatie. Daarna bezochten we JC Crossroads. Een gezellig jeugdcentrum in Kaatsheuvel, vlakbij de Efteling. We werden hartelijk onthaald door voorzitter Georg en de andere vrijwilligers. Bij de voorstelling van onze organisaties vielen heel wat gelijkenissen en verschillen op. Wist je bijvoorbeeld dat ze in Nederland ook een aparte rokersruimte moeten voorzien en dat ook de Nederlandse vrijwilligers niet burgerlijk aansprakelijk gesteld kunnen worden? Leuke feiten en weetjes die we vervolgens nog verder toelichtten tijdens een speeddate tussen de vrijwilligers van Zenith en Crossroads.

Yourself’-principe. En gelijk hebben ze. We ondervonden dit aan den lijve toen we over hun zelfgemaakt skatepark wandelden. Hoe verder we ons waagden in dit gigantische complex, hoe meer we met verstomming geslagen werden. Oude treinzetels als meubilair, een skateboard met gaten in als bekerhouder, een verkeerslicht om aan te geven wanneer de fuifzaal volzet is en een toog die als een volwaardige boot kan doorgaan. Met een bak vol nieuwe ideeën konden we terug naar onze verblijfplaats.

Zaterdagavond

Op onze verblijfplaats zochten we de warmte op rond het kampvuur. Tijd om onze interne wer-

HALL OF FAME

king onder de loep te nemen aan de hand van een stellingenspel. Door de bezoeken aan de organisaties had iedereen meteen inspiratie om verschillende standpunten in te nemen. Tot in de nachtelijke uurtjes …

OJC The Box

Na een korte pitstop aan safaripark Beekse Bergen trokken we zondag richting Hilvarenbeek. Tijdens het bezoek aan Jongerencentrum The Box stonden bestuursleden Rene en Marc ons zeer graag te woord. We spraken over samenwerking en sponsoring. Ook de interne structuur van onze organisaties vergeleken we met elkaar. Onder de kerktoren van Hilvarenbeek kwam ons weekend tot een einde. We hebben genoten van de kennismaking met nieuwe organisaties en de enorm vriendelijke mensen die zich hiervoor inzetten. Zij gaven ons een rugzak vol nieuwe ideeën om mee te nemen naar België. Nederland, tot een volgende keer?

Hall of fame

In het centrum van Tilburg begaven we ons richting cultuurfabriek Hall of Fame. Volgens eigen bewering een organisatie met een hoog ‘Do-ItJC CROSSROADS

Met jeugdhuis Villa Caloeskrijgen de jongeren van de wijk het Kiel in Antwerpen een eigen plek. In deze buurt is een hoge nood aan een kwalitatief vrijetijdsaanbod voor en door jongeren. De vrijwilligers lopen helemaal warm om hun schouders volledig onder dit project te zetten. Met het nieuwe jeugdhuis willen deze ambitieuze jongeren opnieuw perspectieven creëren voor andere jongeren uit de buurt en zo het Kiel op de kaart zetten. Tarik, Yassine, Billal, Foad, Ziani, Sofian en Sofian zien het helemaal zitten. Tekst & foto: Hans Dockx

Project van lange adem Enkele jaren geleden werd al eens een jeugdhuis opgericht op het Kiel, deels door dezelfde groep. Door aanhoudende problemen met de buren werd besloten het jeugdhuis te sluiten. Twee jaar lang zochten de jongeren intensief naar een nieuwe en betere locatie. Na heel wat wateren doorzwommen te hebben, beloofde stad Antwerpen Villa Caloes in het Kielpark een opknapbeurt te geven en ter beschikking te stellen voor het nieuwe jeugdhuis. En daar zijn de jongeren heel blij mee. “Het pand is perfect gelegen. Er komen veel mensen in het park en

het jeugdhuis is goed zichtbaar, waardoor er een goed contact met de buurt opgebouwd kan worden. Er zijn bovendien geen directe buren die last hebben van eventuele geluidoverlast. De politie is naast de deur, dus zij kunnen ook een oogje in het zeil houden.”

Investeren in de nieuwe generatie De jongeren geven aan dat ze vaak schipperen tussen twee werelden. Daarom vinden zij het belangrijk om dit jeugdhuis zelf te besturen. Zo houden ze steeds voeling met de noden die er leven onder de jongeren zelf. Het is de bedoeling dat het jeugdhuis een tweede thuis wordt op het Kiel voor jongeren en tieners vanaf 12 jaar. “Villa Caloes moet een plek worden waar je helemaal jezelf kan zijn, waar je écht terecht kan met vragen en problemen, waar ontwikkelingskansen worden geboden en talenten worden ontdekt. Het jeugdhuis kan vanuit een evenwichtig kader met jongeren spreken over normen en waarden en de nodige structuur bieden. Het is een plek om samen te komen, wilde plannen te smeden en die ook daadwerkelijk uit te voeren. Jongeren zullen hier heel veel bijleren, zichzelf ontdekken, competenties ontwikkelen, een netwerk uitbouwen … Kortom

hun mogelijkheden en kansen in het leven vergroten.” Op die manier vormt het jeugdhuis een ideale basis om grenzen te verleggen en helpt het mee aan het verbeteren van het imago van de buurt. “Zo breken we uit de kooi waarin we ons soms opgesloten voelen.”

“WE WILLEN DAT HET JEUGDHUIS EEN TWEEDE THUIS WORDT VOOR JONGEREN OP HET KIEL.” Iedereen goeie gast Ook de Antwerpse hiphopgroep NoMoBS wordt bij het jeugdhuis betrokken. Als rolmodellen van het Kiel willen zij op hun beurt jongeren inspireren. Ze gaan aan de slag met creatief talent en dragen bij aan de ontwikkelingskansen voor jongeren op artistiek vlak. De goede reputatie van NoMoBS en de mooie resultaten die hun projecten zullen opleveren, dragen ook bij aan de zichtbaarheid van het jeugdhuis. Met zoveel enthousiasme kan dat niet anders dan goedkomen.

DONDERDAG 4 FEBRUARI 2016 TOGENBLIK CC TER VESTEN BEVEREN N IN OEPSKRACHTE VOOR ALLE BER& JONGERENCENTRA JEUGDHUIZEN

Op 4 februari 2016 vindt de zevende editie van de dag van de beroepskracht plaats. Dé dag voor de bijna 250 mensen die als beroepskracht werken in een jeugdhuis of jongerencentrum.

In alle vormen en maten Projectmedewerkers, ondersteuners, educatieve medewerkers … Beroepskrachten vind je terug onder veel verschillende noemers. Maar hoe je ze ook noemt: één ding delen ze allemaal: de vaardigheid om het beste in jongeren naar boven te halen.

Generatie Z staat voor de deur Experten omschrijven Generatie Z als “open wereldburgers, met een grote handigheid in interactieve media, die graag hun steentje aan de samenleving bijdragen, zolang dat maar met veel eigen initiatief gepaard kan gaan.” Generatie Z is geboren tussen 1992 en 2010 en vandaag tussen 5 en 23 jaar oud. Zij zijn de bezoekers van je jeugdhuis, vandaag en morgen. Daarom nemen we op de dag van de beroepskracht Generatie Z onder de loep. Het concept van deze dag blijf onveranderd: beroepskrachten uit heel de sector komen samen om ideeën uit te wisselen, inspiratie op te doen en te netwerken. De opbouw van de dag blijft hetzelfde. We starten de dag samen met een keynote. Hierna maak je zelf een keuze uit één van de zeven ses-

sies. Afronden doen we ook dit jaar met een receptie.

Wat staat er op het menu? • Een keynote van Youngworks. Youngworks geeft aan de hand van concrete, inspirerende voorbeelden een beter inzicht in het hedendaagse gedrag van Generatie Z: wat houdt ze bezig? Hoe kijken zij naar de wereld en willen zij zich engageren? Hoe kan jij hier als jeugdhuis op inspelen en welke uitdagingen kan je niet langer uit de weg gaan? • Zeven thema’s waaruit je een keuze kan maken: krachtigere community-vorming bij jeugdhuizen; maak het verschil; je bestuur aan het roer; positieve identiteitsontwikkeling in het jeugdhuis; innovatie; het jeugdhuis op de barricade en Generatie Z maakt het jeugdhuis.

• Een lekkere lunch en een deugddoende receptie. • Boeiende babbels met je collega’s.

PRAKTISCH WANNEER Donderdag 4 februari 2016 START 9u30 WAAR Jeugdcentrum Togenblik / Cultuurcentrum Ter Vesten, Gravenplein 2, 9120 Beveren PRIJS 50 euro (leden) / 60 euro (anderen) INSCHRIJVEN via www.formaat.be/vorming vóór 27 januari 2016 MEER INFO www.formaat.be/vorming

HOTSPOT

Vallende lampen

Anderhalf jaar geleden knapten de vrijwilligers het jeugdhuis volledig op. Onder andere de dj-booth werd grondig onder handen genomen. Het dak ging eraf en het geheel kreeg een nieuw laagje verf, compleet met het jeugdhuislogo. Ook de toog werd extra gezellig, met nieuwe lampen. Die lampen hangen helaas niet zo stevig vast en het kan wel eens voorvallen dat ze op een hevig feestje, met veel bassen, plots naar beneden komen. “Gelukkig vallen daar nooit gewonden bij, maar er wordt wel eens goed gelachen”, vertelt voorzitter Tristan.

Het gebouw waarin jeugdhuis Yoka gevestigd is, was vroeger de onderpastorie van Schellebelle. De gevel is daardoor beschermd. Later passeerden een aantal gezinnen hier de revue, tot het gebouw een aantal jaar geleden afbrandde. Na een opknapbeurt kwam hier jeugdhuis Yoka. Het jeugdhuis komt voort uit een groep oud-leiding van de KSA, de OKA. Omdat zij de nadruk wilden liggen op de jeugd, hebben zij de naam Young OKA bedacht, afgekort Yoka. Foto’s: Valerie Vonck • Tekst: Jens Schelstraete

Behangen doe je zo

Tijdens de grote opknapbeurt beseften de vrijwilligers dat ook de muren toe waren aan een grondige make-over. Alles opnieuw behangen zagen zij echter niet zitten. De oplossing? Allemaal verschillende posters ophangen. “Als we nieuwe posters toegestuurd krijgen, beginnen we vanaf de voorkant van het gebouw opnieuw. Zo krijgt de gang steeds een verse laag”, legt Tristan uit. “Het houdt alles fris en nieuw.”

Sint Maarten

Artistiek verantwoord

Jan Baeyens

Het plakkaat dat in het zicht van de toog hangt is een herdenking aan Jan Baeyens. “Jan maakte deel uit van de oud-leiding van de KSA van Schellebelle en pleitte een aantal jaar geleden voor een jeugdhuis in de gemeente. Samen met een twintigtal jongeren startte hij jeugdhuis Yoka op deze locatie”, vertelt Tristan. Na zijn overlijden hebben de vrijwilligers de plaat laten maken en op een mooie plaats opgehangen. Zo houden zij hun voorganger in ere.

De muurschildering is van de hand van Laurens Bonnaerens. Hij is ongeveer de huiskunstenaar van Yoka. Het maken van deze tekening nam een volledige week in beslag. “Wie elke dag langskwam zag de vorderingen”, vertelt Tristan. “Laurens kreeg de volledige vrijheid om te doen wat hij wilde met de muur.” Laurens heeft boven in het jeugdhuis een atelier. Dat lokaal werd voordien gebruikt door een groepje vrienden die er een bierproefclub hadden. Het jeugdhuis besloot samen met hen om Laurens een plaats te geven waar hij zich geen zorgen hoefde te maken over de troep die hij achterliet. “Hij schildert, doet aan airbrushen en knutselt met klei, en dat kan niet altijd proper. Het ligt er inderdaad slordig bij, maar je kan zien dat hier een kunstenaar aan het werk is.”

In het vergaderlokaal ligt een grote stapel Sint Maarten-brieven die kinderen naar de Sint schreven. Hiermee konden zij een boottochtje met de Sint op de Schelde winnen. De beheerraad had de moeilijke keuze om de winnaars uit te kiezen.

Mascotte

Dit beertje is de mascotte van het jeugdhuis. Op zijn trui staat de eerste officiële openingsavond gebreid. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat de medewerkers de beer speciaal voor die gelegenheid hebben laten maken. Er was een tijdlang enige concurrentie voor de mascotte. “Een tijdje geleden hadden we een Furby als mascotte”, vertelt Tristan. “We kregen hem ter verbroedering van een nabij gelegen jeugdhuis. De vrouwen in de beheerraad vonden hem ongelooflijk schattig. Het probleem was dat hij soms in een kast zat en aanging als er daglicht op scheen.” Daarom werd besloten om ritueel afscheid te nemen van Furby. Door hem in brand te steken. “Tot op heden weten onze vrouwelijke leden niet waar hij naartoe is. Ze zullen het nu dus eindelijk kunnen lezen.” www.facebook.com/JeugdhuisYoka

Koning Winter is weer in het land en dat moet gevierd worden. Ook in het jeugdhuis. Denk aan sfeer en gezelligheid, kaarslicht, warme chocomelk en je onderkoelde handen warmen aan de stoof. We geven je inspiratie en ideeën voor extra knusse winterse maanden.

Voor de haard/buis

Pre-feest

Filmavonden. Gezellig met het hele jeugdhuis aan het scherm gekluisterd zitten.. Dat kan natuurlijk ook in het wintergebeuren; maak er een gezellige avond van met je volledige jeugdhuis, of start al in de namiddag. Breng sfeer in je kot en serveer warme chocomelk, marshmallows inbegrepen. Bestel warme truien met zo lelijk mogelijke opdrukken voor jou en je bezoekers (niets mis met een prachtige foute sneeuwmanopdruk). Je kan ook allemaal in pyjama komen, zo voel je je nog eens kind als je voor de buis kruipt. Check op www.bevrijdingsfilms.be het aanbod dat je legaal mag afspelen in jouw jeugdhuis.

Oudjaar wordt reeds sinds het begin van onze kalender (de druivelaar voor de meesten) gevierd op 31 december. Wie al maanden op voorhand niet kan wachten om de champagne te laten knallen, kan terecht in jeugdhuis De Salamander in Harelbeke. Daar vieren ze steevast pre-oudjaar. Op 30 december (één dag te vroeg volgens Captain Obvious), worden kilo’s confetti losgelaten en wordt het jaar uitgewuifd. Brengt dit je op ideeën? Ga zelf aan de slag en organiseer een pre-feestdag. De winter is koud, lang en gevuld met feestdagen. Keuze genoeg dus om iets tofs en leuks te organiseren. Draai vooral goede muziek, want alleen zo warm je je bezoekers op! Dit feestconcept kan je altijd inzetten: organiseer bijvoorbeeld een pre-Pasen of een preAllerheiligen. Guy De Pré voelt zich alvast op voorhand aangesproken.

Tekst: Jens Schelstraete

Kampvuren: een must!

Hout te veel? Een kampvuur brengt de oplossing. Hout te weinig voor een kampvuur? Vraag eens rond. Misschien heeft iemand van je bezoekers wel een open haard die niet per se gebruikt wordt. Misschien is er wel een houtverwerkingsbedrijf waar je navraag kan doen, of is er een bos nabij en is de boswachter wel een toffe mens, die jullie gerust wat hout kan geven. Spreek je bezoekers aan en leg contacten. Hout is hout. Maak van je kampvuur een heus evenement van en nodig iedereen uit. Vertel kampvuurverhalen of zing gezellig samen een aantal liedjes. In elke gemeente en stad is er wel iemand met een gitaar die graag nog eens Wonderwall inzet. Het blijft toch een klassieker. Zeker voor iedereen die niet spontaan Kumbaya begint te zingen aan het vuur. Hou het natuurlijk veilig, vraag eens na bij de lokale brandweer wat je kan doen om alles brandveilig te houden. Safety first!

Muzikaal jaaroverzicht Jeugdhuis ’t Vraagteken in Meulebeke organiseert een top 50 van de beste kerstliedjes ooit. Maar dit concept kan natuurlijk ook in januari met een muzikaal overzicht van 2015. Laat je jeugdhuisvrienden hun stem uitbrengen en maak iets speciaals van de nummer 1. Alle muzikale hoogtepunten van het voorbije jaar op een rij.

WINTERBLUES? MAAK HET WARM EN GEZELLIG IN JE JEUGDHUIS

Winterbarbecue

Optredens bij de vleet

Sneeuwpret

Eén optreden tijdens de wintermaanden? Niet genoeg voor ’t Verzet in Knokke-Heist. Vijf maanden lang, van november tot maart, organiseren zij de optredenreeks Spoor 5. Elke tweede vrijdag van de maand kan je er genieten van de beste muziek die ons landje te bieden heeft. Enkele namen? Protection Patrol Pinkerton, Team William en Bony King. Niet overtuigd? Geen probleem, er zijn nog talloze andere redenen om de tocht te maken naar de kuststad. Speciaal voor de evenementenreeks is een sandwich ontwikkeld, om duimen en vingers bij af te likken. En dan is er is er nog CURB: het artistiek project van de jeugdclub dat voor het muziekcafé vintage stoelen een verse look heeft gegeven. Zo kan je in de beste stijl komen genieten en je winterblues even on hold zetten. Een jeugdhuis-make-over in de winter is trouwens altijd een goed idee. Brei met je vrijwilligers mutsen om aan iedereen uit te delen (breien is niet enkel voor de ouden van dagen, ook talloze hipsters zijn ervoor te vinden), versier de hele instuif en maak alles gezellig. Goedkope versiering is altijd te vinden, maar je kan ook met je vrijwilligers samenzitten om deze zelf te maken. Wat je zelf doet, doe je altijd beter. Je kan, zoals jeugdhuis Tijl in Diest, je optredens ook koppelen aan een goed doel. Ga aan de slag en zet een goed doel op poten. Een benefiet, een inzamelactie, een sponsortocht om je goed warm te lopen, het zijn allemaal mogelijkheden.

We zijn er ons van bewust, de aarde warmt op. Korte-broekenweer in oktober en november geven een witte winter minder kans. Maar als het dan eindelijk sneeuwt, laat je dat niet zomaar voorbijgaan. Organiseer een groot sneeuwballengevecht met de hele buurt en bouw een geweldig sneeuwsculptuur. Of wat dacht je van je eigen schans? Jeugdhuis De Biekorf (Heist-op-den-Berg) bouwde vorig jaar een schans vanaf het dak. Springen op eigen risico! Spreek de handige Harry’s uit je jeugdhuis en bouw een houten schans. Bekleed de schans met platgestreken sneeuw en knallen maar. Voor wie niet op skivakantie gaat, is dit het ideale alternatief. Zorg ook hier voor voldoende veiligheid, zodat niemand gewond raakt. En loopt het toch fout? Wie is er in de winter nog niet thuisgekomen met een arm in het verband. Tip: het houdt je arm tijdens de koude dagen ook goed warm.

Je kent het wel: het wordt warmer, de vakantie is in zicht, en daar zijn ze: de talloze barbecues waarop iedereen wordt uitgenodigd. De hele familie komt weer eens bij elkaar en de steaks volgen elkaar in snel tempo op. Maar, en nu komt de plottwist, dit kan ook in het jeugdhuis, en in de winter. Een winterbarbecue is in een ideale wereld dé manier bij uitstek om vrienden, het jeugdhuis en lekker eten te verenigen. Vraag aan iedereen zelf eigen eten mee te brengen. Nodig de buurt uit een maak er een gezellige buurtbarbecue van, geen betere manier om nog eens met de mensen samen te zitten. Bak je vlees buiten als je een vals brandalarm wil vermijden. Sluit de avond af met een kampvuur.

The big holidayquiz Quizzen, daar kan je nooit iets fout mee doen. En zeker niet als het buiten vriest dat het kraakt. Het kan een thema quiz over van alles zijn: klassiekers als film- en muziekquizzen zijn altijd een goed idee. Maar organiseer ook eens een winterquiz, over alles wat te weten valt over Koning Winter. Wetenschapsvragen zijn een mogelijkheid (wat is het absolute nulpunt?), algemene weetjes ook (wat is een ushanka?), of een raden-en-doen-vraag (hoeveel bestuursleden passen er in een slaapzak?). Je kan er alle richtingen mee uit, maar één uitkomst staat vast: plezier verzekerd voor het hele jeugdhuis. Ook een quiz kan je voor een goed doel organiseren. Schenk bijvoorbeeld al het inschrijvingsgeld aan een goed doel.

HEY DJ “DRAAIEN IN HET JEUGDHUIS GEEFT ALTIJD EEN THUISGEVOEL” Wie jeugdhuis zegt, zegt muziek. Een goed feestje wordt gemaakt of gekraakt door de dj. In het jeugdhuis krijgen veel beginnende dj’s de kans om hun skills te ontwikkelen en voor publiek te spelen. Elke maand zet Formaat Magazine daarom een jeugdhuis-dj in de schijnwerper. Deze maand is dat Jeroen (20), alias Dj Joen’X, dj in De Tunne (Izegem). Tekst: Jens Schelstraete • Foto: Valerie Vonck

“Ik ben begonnen onder invloed van mijn vader, hij had een discobar. Als kleine jongen vond ik dat een heel interessante machine. Later zwakte die interesse wat af, maar toen ik zelf uit begon te gaan, hervond ik mijn passie. Ik was onder de indruk van de dj’s die ik zag. Ik kocht zelf apparatuur en begon te oefenen. Eén van de eerste keren dat ik draaide was op de Tunnefeesten van het jeugdhuis. Ze waren blijkbaar tevreden, want ik ben hier nu resident-dj. Je kan hier oefenen en leren variëren. Zo hou je je publiek geïnteresseerd. Ik zoek constant naar goede platen. Als je begint wil je hogerop komen. Je start als opener op fuiven, en blijft alles geven tot je hoofd-act wordt. Dat is echt iets om trots op te zijn. Ik zag andere dj’s eerst als concurrenten, nu als collega’s. Dat komt, denk ik, door de groei die ik heb doorgemaakt. Het jeugdhuis was daarbij cruciaal. In het jeugdhuis bouw je vertrouwen op, er is wederzijds respect en hier draaien geeft altijd een thuisgevoel. Je krijgt volop de mogelijkheid om te experimenteren tot je je publiek leert kennen en weet welke platen altijd voor feest zorgen. Mijn leukste ervaring tot nu toe had ik in de Vooruit in Gent. De dj voor mij draaide gelijkaardig, en bepaalde platen uit mijn set zaten ook in de zijne. Dat vraagt om improvisatie. Ik koos ervoor om wat foutere plaatjes in de mix te steken en ging er los over. De reactie van het publiek was overweldigend, zeker in zo’n zaal. Iedereen was direct mee. In de toekomst wil ik het professioneler aanpassen en meer mijn eigen stempel drukken. Ik heb een designer onder de arm genomen die onder meer mijn Facebookpagina een make-over geeft. Ook zou ik graag op een festival staan. Liefst op een ééndaags festival, zoals bijvoorbeeld Laundry Day of Summerfestival. Ik verdiep me vaak in sites en blogs om ideeën op te doen om me beter te organiseren. Maar hier in het jeugdhuis blijf ik altijd graag draaien.”

Meer Joen’X? www.facbook.com/DeejayJoenX

VRAAGHET@FORMAAT

Tekst: Joke Hüwels

Jij vraagt, Formaat antwoordt. Iedere maand verzamelen we vragen heet van de naald.

HOE MAAK IK MIJN JEUGDHUIS BRANDVEILIG? Brand is een reëel gevaar in jeugdhuizen. Je hebt vaak meerdere sluitingsdagen, er zijn elektrische toestellen aanwezig, er ligt brandbare decoratie … Het is dus belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan mogelijke brandrisico's en je hier preventief tegen te wapenen.

Communicatie • Stel een draaiboek op met daarin alle voorzorgsmaatregelen, afspraken en stappen van een evacuatieplan. • Hang een lijstje uit met daarop noodnummers van de brandweer, politie, antigifcentrum, ambulance … • Hang evacuatierichtlijnen en pictogrammen op in je lokaal. • Je bent verplicht rookverbodsborden op te hangen, buiten aan de ingang, in de instuif, in elk apart lokaal en in de sanitaire ruimte.

Infrastructuur • Zorg voor de nodige brandbestrijdingsmiddelen (blusdeken, brandblussers …) en onderhoud deze goed. • Plaats brandbare en gevaarlijke producten buiten het bereik van de leden in een afsluitbare metalen kast. • Zorg ervoor dat de vluchtwegen en trappen altijd vrij zijn en voorzie veiligheidsverlichting in de nabijheid van de uitgangen, evacuatiewegen en trappen.

Check it

• Centrale stooktoestellen op gas (aardgas, butaan, propaan) moeten tweejaarlijks een onderhoudsbeurt krijgen. In Brussel is dit elke 3 jaar. • Centrale stooktoestellen op stookolie (mazout) of vaste brandstof (hout, pellets, steenkool …) moeten jaarlijks een onderhoudsbeurt krijgen. • Een stookolietank moet om de 5 jaar gecontroleerd worden. Ook volgende installaties moet je periodiek laten controleren. Sommigen door een externe dienst voor technische controle (EDTC) of door een bevoegd persoon (BP). De brandweer kan eisen dat je de afschriften van de keuringsverslagen aan hen overmaakt. • Laagspanning: vijfjaarlijks door EDTC • Veiligheidsverlichting: vijfjaarlijks door EDTC • Waarschuwings- en alarminstallatie: vijfjaarlijks door EDTC • Rookkoepels: jaarlijks door BP • Brandbestrijdingsmiddelen: jaarlijks door BP • Autonome optische rookdetectoren: halfjaarlijks door BP Ook bij belangrijke wijzigingen of uitbreidingen van de bestaande elektrische installatie moet je een gelijkvormigheidsonderzoek laten uitvoeren voor indienststelling (AREI). Ook bij een versterking en/of verandering van de elektriciteitsmeter moet er een controle gebeuren.

Omgeving Je gebouw en de omgeving ervan moet permanent toegankelijk zijn voor brandweervoertuigen. Voorzie best in de nabije omgeving ook een verzamelplaats waar iedereen kan verzamelen in geval van brand.

Verzekering Neem een goede verzekering. Meer info: www.formaat.be/informatie/themas/verzekeringen

Laat je elektriciteit- en verwarmingstoestellen (gas, stookolie) regelmatig nakijken. Het onderhoud van het centraal stooktoestel van uw verwarmingsinstallatie is een verplichting, zowel voor particulieren als bedrijven. De gebruiker van het centrale stooktoestel is verantwoordelijke voor het onderhoud. De huurder moet dus het centrale stooktoestel laten controleren.

Een nieuw jaar en iedereen maakt zijn voornemens. Hoewel de meeste voornemens falen omdat wij nu eenmaal mensen zijn, hebben we niet alles zelf in handen. Hoe staan de sterren dit jaar? Tekst: Lobke Van Damme

RAM

TWEELINGEN

LEEUW

Ook dit jaar brengt je koppige karakter je weer in problemen. Voor je een weddenschap aangaat in het jeugdhuis, denk je maar beter goed na. De sterren voorspellen dat je aan het kortste eind zal trekken. Het kapsel dat als tegenprestatie geldt is niet alleen zeer onflatterend, het tot stand komen van het kapsel wordt een kleine Youtubehit, die tot jaren later op sollicitatiegesprekken een dealbreaker blijkt.

De typische tweeling is sympathiek en geeft al graag eens een steekje. Altijd lachen jegens uiteraard, nooit uitlachen! Of je vrienden het uit vergelding of uit sympatie hebben gedaan, kunnen we moeilijk achterhalen. Feit is, dat ze je in 2016 zullen inschrijven voor een wedstrijd op televisie. Bereid je dus al goed voor: wat het wordt, geven de sterren niet prijs. We stellen voor: karaokefilmpjes op Youtube combineren met het lezen van het nieuwe kookboek van Jeroen Meus en ondertussen je breakdance skills verfijnen …

Je bent dé leeuw, de koning van de jungle en dus ook de koning van het jeugdhuis. Hoewel iedereen dat ook in 2016 weet én onderkent, vinden ze het er toch overgaan dat je een troon en kroon koopt om het gegeven kracht bij te zetten. De sterren zeggen: ga ervoor, haters gonna hate, just shake it off! Ze zijn gewoon jaloers. Misschien moet je ook maar eens kijken voor een scepter?

STIER

KREEFT

MAAGD

Als het sociale dier dat je bent, brengt ook 2016 je vele nieuwe vrienden in en buiten het jeugdhuis. Opgelet met een aantal van die nieuwe vrienden, je kent ze niet zo goed als je denkt. Onoplettendheid heeft in dit geval verstrekkende gevolgen. Ook op het onbewust besturen van de vluchtauto staan gevangenisstraffen en als je daar opnieuw je sociale zelf gaat wezen, zou dat nare consequenties kunnen hebben …

Romantische, gevoelige kreeft, al zo lang verlang je naar die ene! 2016 wordt het jaar van de kreeft die zijn/haar gevoel eindelijk volgt. De single kreeft veroorzaakt daar minder drama mee dan de kreeft die daarvoor zijn/haar huidige lief aan de kant zet. Het hele gebeuren doet in het jeugdhuis stof opwaaien. Wat er gebeurt wanneer je dan eindelijk je crush confronteert met je gevoelens, daar zijn de sterren minder duidelijk over. We dachten wel het woord stalker te lezen, maar hoe ik dat moet interpreteren is me niet duidelijk …

2016 wordt jouw jaar! Alles gaat je voor de wind, de grote kuis in het jeugdhuis waar je al zolang achter zaagt, komt er eindelijk. Het jeugdhuis heeft er werkelijk nog nooit beter uit gezien. Maar niet alleen in het jeugdhuis krijg je elk initiatief er door, ook thuis en in je studies/professionele leven. Met andere woorden, dit is het jaar van alles er door te proberen krijgen: meer zakgeld? Opslag? You name it: you got it!

WEEGSCHAAL

BOOGSCHUTTER

WATERMAN

De weegschaal is innemend en onweerstaanbaar. In 2016 komen deze eigenschappen nog meer naar de voorgrond als je plots veel aandacht krijgt uit onverwachte hoek in het jeugdhuis. Jammer genoeg is het ongewenste aandacht. Je zal heel duidelijk moeten zijn, want hij/zij wil het niet begrijpen. Over stalken willen we niet spreken, maar kreeften kunnen heel ver gaan …

Het sterrenbeeld dat half mens en half dier is. Jammer genoeg uit zich dat ook in je beharing. 2016 wordt echter het jaar waarbij je dé trendsetter wordt: overmatige beharing wordt helemaal in. In binnen- en buitenland schamen mannen noch vrouwen zich nog: in het binnenland toont Joy-Anna haar rosse okselhaar, in het buitenland geeft Ryan Gosling toe aan zijn rughaar. Dat allemaal omdat jij die ene Instagramfoto postte met hastag #therealhairyme.

Watermannen zijn vindingrijk. In het jeugdhuis heeft dat meermaals interessante oplossingen voor moeilijke problemen opgeleverd. In 2016 kom je tot zo’n leuke jeugdhuis-uitvinding dat die terecht komt in Formaat Magazine. Vanaf dan gaat de bal aan het rollen. We willen niet gooien met de woorden wereldberoemd en multimiljonair maar de sterren doen het wel. We noemen wel het woord patent, want de sterren zijn soms sadistisch …

SCHORPIOEN

STEENBOK

VISSEN

Een schorpioen is een heel spiritueel wezen. In 2016 bereik je je hoogste spiritualiteit, je verspreidt je eigen visie op de wereld en op de hogere sferen. Door het opstarten van een blog kan je met je boodschap veel mensen bereiken, zelfs aanhangers verwerven. In 2016 begint het allemaal, de start van de sekte die je al zo lang op wilde bouwen met als mantra: BTW, BTNEE!

Jij hebt het niet getroffen, elk jaar opnieuw vergeet iedereen je verjaardag tussen alle feesten door. Of ze zijn het niet vergeten en je krijgt één ‘groot’ cadeau voor alles samen. Elk jaar trakteer je iedereen in het jeugdhuis, maar het baat niet. Niet eerlijk is dat, dat vonden de sterren duidelijk ook. Dit jaar regent het het hele jaar cadeautjes. Elke wedstrijd waaraan je meedoet, win je. Je wordt overstelpt met geluk, geniet ervan, de sterren hadden je iets te goed!

Vissen hebben veel verbeeldingskracht. In 2016 gebruik je dit in het jeugdhuis en kom je met de meest originele activiteit ooit in de media. 5 minutes of fame voor jou en je jeugdhuis. Je komt op een positieve manier in beeld en weegt zo op het btw-debat. Je wordt dan ook uitgenodigd voor een debat in de Zevende Dag. Daar ga je dan wel weer af als een gieter. Ach ja, je hebt het toch geprobeerd.

FEBRUARI 4/02/2016

Dag van de Beroepskracht (CC Beveren)

Voor beroepskrachten

5-7/02/2016

Jeugdhuisopleiding 2016 – weekend 1 (Herentals) Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid

5-9/02/2016

Opleiding instructeur (weekend 1) (Sporta)

Voor jeugdhuislovers die begeleider bij Formaat willen worden

Voor jeugdhuislovers

Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid

Voor beginnende beroepskrachten

19-21/02/2016 RADAR 19 (Dworp)

19-20/02/2016 Jeugdhuisopleiding – weekend 2 (tijdens RADAR 19) (Dworp) 23-25/02/2016 Module 1: Rol, taak en plaats in het jeugdhuis (Hoge Rielen)

EUGDHUISOPLEI DINGJEUGDHUIS OPLEIDINGJEUG DHUISOPLEIDING JEUGDHUISOPLE IDINGJEUGDHU!S OPLEIDINGJEUG DMAART HUISOPLEIDIN GJEUGDHUISOPL EIDINGJEUGDHUI DÉ BASIS VOOR ZICH IEDEREEN DIE IN STEVIG SMIJT S HET JEUGDHUI

4-6/03/2016

Jeugdhuisopleiding – weekend 3 (Westmalle) Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid

4-6/03/2016

Opleiding instructeur – weekend 2 (Westmalle)

Voor jeugdhuislovers die begeleider bij Formaat willen worden

WWW.FORMAAT.BE/VORMING Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap

Gedrukt op gerecycleerd papier

Formaat Jeugdhuiswerk Vlaanderen vzw - De Wittestraat 2, 2600 Berchem / V.U.: Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme

APRIL 4-8/04/2016

Jeugdhuisopleiding in weekformule (Loppem)

Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid

Voor beginnende beroepskrachten

Voor jeugdhuislovers

19-21/04/2016 Module 2: de jeugdhuismethodiek (De Tilk) 22-24/04/2016 RADAR 20

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap

Gedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier

V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem