GEENJ EUGDH U I S Z O NDERM U Z I E K dossier
GEEN JEUGDHUIS ZONDER MUZIEK De nieuwe geluidsnormen zijn een feit. Dit na een jaar lang onderhandelen en actie voeren. Ontdek snel wat de nieuwe normen voor je jeugdhuis betekenen.
dossier•2
S I U H D G U E J N GEE K E I Z U M R E D N O Z snormen
Tekst: Kara Eestermans
De nieuwe geluidsnormen zijn een feit. Op 23 december 2011 keurde de Vlaamse regering de regelgeving goed. Ontdek snel wat dit voor je jeugdhuis betekent.
Nieuwe geluid
Om onze oren te beschermen, ging minister Schauvliege op zoek naar duidelijke normen. Na een lang onderhandelingsproces is de nieuwe regelgeving rond geluid een feit. In het kader van een gehoorschadebeleid werd de VLAREM-wetgeving aangepast. Er is dus geen nieuwe wet. Wel zijn er verschillende veranderingen in de milieuvergunningswetgeving of VLAREM. Waar vroeger een beperkt aantal jeugdhuizen met deze regelgeving in aanraking kwam, zal nu 99% van de jeugdhuissector de VLAREM leren kennen. We beseffen het, de uitleg die volgt is soms zeer technisch. Toch proberen we het voor jou zo eenvoudig en duidelijk mogelijk te maken.
Een beetje geschiedenis Het aantal jeugdhuizen dat tot nu toe te maken kreeg met de VLAREMwetgeving was beperkt. Enkel jeugdhuizen die groter zijn dan 100m² en meer dan twaalf keer per jaar dansactiviteiten (lees fuiven) organiseren, moesten een milieuvergunning aanvragen. Vaak ging het om grotere werkingen die regelmatig fuiven organiseren en daarvoor ook gekend zijn. Jeugdhuizen zonder vergunning – de overgrote meerderheid dus – hadden wel te maken met een Koninklijk Besluit. Dat bepaalde dat het geluidsniveau bij een muziekactiviteit nooit hoger mocht zijn dan 90dB(A) LAmax,slow. Wie luider wilde gaan, moest voor elke activiteit een toelating vragen aan het College van Burgemeester en Schepenen (CBS) van de gemeente. Wie geen toelating aanvroeg of kreeg, riskeerde een veroordeling met geldboetes of zelfs een gevangenisstraf tot gevolg. Wat verandert er? Het Koninklijk Besluit mag je vergeten. Hoe groot je bent, maakt ook niet meer uit. Het gaat nu vooral om hoeveel geluid je wil produceren. Gelukkig is er in de vernieuwde VLAREM-wetgeving sprake van verschillende categorieën. Niet iedereen zal een vergunning moeten aanvragen. De meeste jeugdhuizen komen er vanaf met een eenvoudige ‘melding’.
Drie categorieën Afhankelijk van hoeveel geluid je wil produceren, moet je aan andere voorwaarden voldoen. Er zijn drie categorieën: 1. een geluidsniveau van maximum 85 dB(A)LAeq,15min. 2. een geluidsniveau van maximum 95 dB(A)LAeq,15min. 3. een geluidsniveau van maximum 100 dB(A)LAeq,60min. Hoe luider je wil gaan, hoe meer je moet doen. Dat is logisch. En laat duidelijk zijn dat je nooit hoger mag gaan dan 100 dB(A)LAeq,60min.
Wij zijn stil Wie maximum 85 dB(A)LAeq,15min. wil produceren, heeft het gemakkelijk. Je moet dan niets doen. Je valt dan in categorie 1. Wees je er wel van bewust dat je dan een ‘stil’ jeugdhuis bent. 85 dB(A)LAeq,15min. wil zeggen dat je geen fuiven, concerten of deejayavonden organiseert. Er speelt in jouw jeugdhuis enkel (stille) achtergrondmuziek.
Wij maken geluid Wie wil gaan voor een maximum geluidsniveau van 95 dB(A)LAeq,15min. moet wel iets ondernemen. Deze jeugdhuizen vallen onder categorie 2 en moeten éénmalig een melding doen bij hun CBS (College van Burgemeester en Schepenen). Het jeugdhuis valt dan onder de bepalingen van VLAREM, meldingsklasse 3. Een akoestisch onderzoek is in principe niet nodig. Een meettoestel of een geluidsbegrenzer is wel nodig. Want je bent verplicht om gedurende je volledige activiteit het geluid te meten, zowel voor elektronisch versterkte muziek als achtergrondgeluid. Wie liever niet meet, kan ook kiezen voor het installeren van een geluidsbegrenzer die zo is afgesteld dat de norm gerespecteerd wordt. Het CBS kan je melding niet weigeren, maar kan wel bijzondere voorwaarden opleggen. Gemeentes mogen een einduur of een maximale duurtijd van je activiteiten bepalen. Ze mogen toch een akoestisch onderzoek eisen en ze kunnen zelfs bepalen dat je geluidsniveau lager moet zijn dan 95 dB(A)LAeq,15min.
“De meeste jeugdhuizen komen er vanaf met een eenvoudige melding”
dossier•3
“Laat duidelijk zijn dat je nooit hoger mag gaan dan 100 dB(A)LAeq,60min”
LA-wat? Decibels meten is niet voor iedereen weggelegd. Het is een moeilijke en technische materie die vaak een wiskundeknobbel vereist. Of niet?
In de nieuwe regelgeving wordt er gesproken over LAeq en over LAmax,slow. Maar wat is dat nu? • LAeq wordt altijd weergegeven met een aantal minuten achter. Als je maximum 95dB(A)LAeq,15min. mag produceren, wil dat zeggen dat je gemiddelde aantal decibels over een periode van 15 minuten niet hoger mag zijn dan 95 decibels. Je kan dus hogere pieken halen als er ook dalen in zitten. Zo krijg je dynamiek in je muziek. • LAmax,slow geeft aan dat er gemeten wordt over ongeveer 2 seconden. Het gaat dus om een piekmeting. Als je maximum 92dB(A)LAmax,slow mag produceren, betekent dit eigenlijk dat je op welk moment dan ook nooit boven die 92dB(A) mag zitten. Omdat meten over 2 seconden makkelijker is dan meten over 15 minuten (of zelfs 60 minuten), voorziet de regelgeving vergelijkingen.
• Categorie 1 ≤ 85 dB(A)LAeq,15min. mag getoetst worden aan 92dB(A)LAmax,slow. • Categorie 2 ≤ 95 dB(A)LAeq,15min. mag getoetst worden aan 102dB(A)LAmax,slow. • Categorie 3 ≤ 100 dB(A)LAeq,60min. mag getoetst worden aan 102dB(A)LAeq,15min. Een voorbeeld: Jouw jeugdhuis valt onder categorie 2 en mag dus maximum 95dB(A)LAeq,15min. produceren. Iemand komt jouw jeugdhuis controleren. Zij meten over 2 seconden en zien dat je jeugdhuis op dat moment 100dB(A)LAmax,slow produceert. Dit is dus lager dan de toetssteen van 102dB(A)LAmax,slow. In dat geval zal de controleur concluderen dat een verdere meting niet noodzakelijk is. Als je 105dB(A)LAmax,slow produceert, zal de controleur wellicht verder meten, dit keer over een kwartier om te bekijken of je voldoet aan de 95dB(A)LAeq,15min.
De toekomst van fuiven en concerten in jeugdhuizen is verzekerd.
Wij willen meer Wat als een geluidsniveau van maximum 95 dB(A)LAeq,15min. over het algemeen wel goed is, maar je toch af en toe een echte muziekactiviteit wil organiseren? Je moet dan nog steeds geen milieuvergunning aanvragen. Je kan aan je CBS een uitzondering vragen voor maximaal 12 muziekactiviteiten per jaar. En/of voor muziekactiviteiten die plaatsvinden tussen 12u en 24u en niet langer duren van 3 uur. Met andere woorden, als je toestemming krijgt van het CBS kan je twaalf fuiven of festivalletjes per jaar organiseren en nog een pak concertavonden. Op deze uitzonderlijke activiteiten moet je wel een aantal extra zaken doen. • Er moet een duidelijke visuele indicatie zijn van het geluidsniveau. Minstens de verantwoordelijke moeten kunnen zien hoeveel geluid er geproduceerd wordt. • Je moet het geluidsniveau van de activiteit registreren en minstens één maand bijhouden.
Wij willen nog meer Is een maximum geluidsniveau van 95 dB(A)LAeq,15min. in combinatie met de uitzonderingen voor jouw jeugdhuis nog niet genoeg? Dan kan je een milieuvergunning klasse 2 aanvragen (rubriek 32.1 VLAREM-I ). Je valt dan onder categorie 3. Als je de aanvraagprocedure doorlopen hebt, krijg je als alles in orde is toelating om zoveel muziekactiviteiten te organiseren als je wil. Je mag dan in het beste geval maximum 100dB(A) LAeq,60min. produceren. Wie zo’n VLAREM-vergunning aanvraagt, moet eerst een akoestisch onderzoek doen. Het verleden leert ons dat de weinige jeugdhuizen die een VLAREM-vergunning hebben, meestal een pak minder luid mogen gaan dan 100dB(A)LAeq,60min. Vaak ligt hun maximum zelfs onder de 95dB(A). De vraag is dan of je niet beter kiest voor een melding klasse 3, je hebt minder kosten en meer mogelijkheden
dossier•4
Wie in categorie 3 valt moet ook aan een aantal extra maatregelen voldoen: • Er moet een duidelijke visuele indicatie van het geluidsniveau zijn dat minstens zichtbaar is voor de verantwoordelijken van je werking. • Je moet gratis oordopjes ter beschikking stellen voor je publiek. • Je moet een akoestisch onderzoek laten uitvoeren en een geluidsplan opstellen als je een vaste permanente geluidsinstallatie hebt. Hiervoor zijn er extra VLAREM-voorschriften bepaald.
Al mee? We proberen in dit artikel de vernieuwde regelgeving aan je voor te stellen. In de rest van dit dossier vind je wellicht nog interessante aanvullingen op deze informatie. We schetsen ook het lange onderhandelingsproces en gieten de regelgeving in een handig schema zodat je snel kan zoeken wat er voor jouw jeugdhuis geldt.
Afhankelijk van hoeveel geluid je wil produceren, moet je aan andere voorwaarden voldoen. Er zijn drie categorieën:
≤ 85 dB(A)LAeq,15min. • melden niet verplicht • meten niet verplicht
“Wie af en toe een muziekactiviteit organiseert, kan uitzonderingen aanvragen”
≤ 95 dB(A)LAeq,15min. • melden verplicht • meten of begrenzen verplicht gedurende volledige activiteit • meten ter hoogte van de mengtafel of andere representatieve meetplaats • duidelijke visuele indicatie van het geluidsniveau, minstens zichtbaar voor verantwoordelijke(n)
≤ 100 dB(A)LAeq,60min. • vergunning verplicht • meten of begrenzen verplicht gedurende volledige activiteit • registreren verplicht, logfile één maand bewaren • meten ter hoogte van de mengtafel of andere representatieve meetplaats • duidelijke visuele indicatie van het geluidsniveau, minstens zichtbaar voor verantwoordelijken • gratis oordopjes ter beschikking stellen verplicht • extra verplichtingen i.v.m. akoestisch onderzoek en geluidsplan indien je dit geluidsniveau permanent wil halen
In openlucht of in een tent
Wij hebben al een milieuvergunning
Muziekactiviteiten in openlucht of een tent vallen niet onder de VLAREM. Dit was zo in het verleden en zal zo blijven in de toekomst. Wie een muziekactiviteit in een tent of in openlucht wil organiseren, mag maximum 90dB(A)LAmax,slow produceren. Als je luider wil gaan, moet je daarvoor de toelating vragen aan het CBS van je gemeente. Muziekactiviteiten in tenten zullen – mits goedkeuring van het CBS – ook langer kunnen duren dan 3 dagen. Vandaag kan dit strikt genomen nog niet.
Beschikt jouw jeugdhuis al over een milieuvergunning? Dan kan je kiezen. Wie wil, kan zijn milieuvergunning inleveren. Je valt dan onder categorie 2 en moet net als vele andere jeugdhuizen een eenmalige melding doen aan het CBS. Als de voorwaarden van categorie 2 voor jouw werking niet volstaan, moet je je milieuvergunning behouden. In principe blijven dan ook de decibels die nu in je vergunning staan van toepassing. Als je dus nu een milieuvergunning hebt die bepaalt dat je minder dan 95 decibels mag produceren, doe je er beter aan om je milieuvergunning in te leveren. Je bent dan beter af met een categorie 2.
3 GROeTsuEltaEteInSEN 3r
Eind december 2011 kwamen de jeugdsector en de Vlaamse regering eindelijk tot een compromis over de nieuwe geluidsnormen. Dit na een jaar lang onderhandelen en actie voeren. Het nieuwe voorstel zorgt ervoor dat concerten en fuiven in jeugdhuizen ook in de toekomst alle kansen krijgen. Formaat had bij de finale onderhandelingen drie grote eisen.
1. Geen uitbreiding van de vergunningsplicht Dat was ons belangrijkste breekpunt. Het oorspronkelijke voorstel zou zware administratieve en financiële gevolgen hebben. In het voorstel dat werd goedgekeurd, is dat niet meer het geval. Het gros van de jeugdhuizen zal zich enkel moeten melden binnen de Vlarem en krijgt een zogenaamde Klasse 3-vergunning. Dit is een eenvoudige procedure waarvoor geen akoestisch onderzoek nodig is. De norm van 95 dB(A) is, zo blijkt uit onze eigen testmetingen, zeer werkbaar voor openingsavonden, thema-avonden, een rustig concert, een kleine fuif. We maken op deze manier ook komaf met het gedoogbeleid waar we al jaren vanaf hangen (het zgn. KB Van ’77 dat een norm oplegde van 90dB(A)max).
2. Geen grote extra kosten De toepassing van deze normen vraagt een inspanning van de organisatoren. Zowel de norm tot 95dB(A)LAeq 15 min. als de norm tot 100dB(A) LAeq 60 min. moeten permanent gemeten worden. In de toekomst behoort de geluidsmeter dus tot het standaardmateriaal van ieder jeugdhuis, café, parochiezaal of cultureel centrum. De Vlaamse regering is principieel akkoord om een inspanning te doen om jongeren in jeugdhuizen op te leiden en tussen te komen in de kosten van de meters. De regering zal bovendien aan de gemeentebesturen vragen om de komende jaren in te zetten op investeringen in de binnenakoestiek van jeugdhuizen en zalen.
3. Een breed gehoorschadebeleid We eisten een totaalbeleid rond gehoorschade. Ook hieraan komt de regering tegemoet. Er wordt ingezet op sensibilisering (campagne in het voorjaar rond gehoorschade, breder dan muziek) en opleiding. De Vlaamse minister van Welzijn zal aandringen op het terugbetalen door het RIZIV (rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering) van op maat gemaakte oordoppen, een federale bevoegdheid. Ook hier zetten we dus stappen vooruit.
“Als je je oren voor een korte periode zwaar belast, gun je ze nadien best even rust”
Jeugdhuizen, muzikanten en jongeren in Vlaanderen reageerden massaal op de petitie en op de Facebookactie ‘Geen jeugdhuis zonder muziek’.
“De geluidsmeter behoort in de toekomst tot standaardmateriaal in elk jeugdhuis” Toekomst concerten verzekerd Is de toekomst van fuiven en concerten hiermee verzekerd? Zeker. Door de betrokkenheid van onze achterban en de deskundigheid in onze delegatie hebben we onze plaats kunnen opeisen aan de onderhandelingstafel. De vergunningsplicht breidt niet uit. Integendeel, eindelijk is er een realistische norm van kracht om op een legale manier een jeugdhuis open te houden en muziekactiviteiten te organiseren. Zullen lokale organisatoren in de toekomst inspanningen moeten doen? Zeker, maar we hebben er voor kunnen zorgen dat we er niet alleen voor staan. De Vlaamse en lokale overheden zullen ons ondersteunen.
dossier•5
Tekst: Tom Willox
dossier•6
Tekst: Jos Meers
G N I G I E R D E B VAN IS M O R P M O C T O T handelen
In januari 2011 lanceerde Minister Schauvliege een voorstel voor nieuwe geluidsnormen. Het startpunt voor heel wat discussie. Samen met de Vlaamse Jeugdraad en de muzieksector ondernam Formaat verschillende stappen. Het resultaat? Een haalbaar compromis.
1 jaar onder
1 juni • Overleg 2 • Overleg met minister van Leefmilieu, Joke Schauvliege en minister van Jeugd, Pascal Smet. 19 januari • Concerten erfgoed? • Joke Schauvliege lanceert haar voorstel voor nieuwe geluidsnormen. De normen zijn onhaalbaar voor kleine concertorganisatoren. Formaat reageert met een persbericht ‘Concerten in jeugdhuizen binnenkort cultureel erfgoed?’
25 januari • Bezorgde brief • Formaat en de Vlaamse jeugdraad werken aan een advies over gehoorschade. De organisaties overleggen regelmatig met de muzieksector en geluidsdeskundigen. We schrijven een bezorgde brief aan de minister.
JANUARI
FEBRUARI
9 juni • Uitzonderingsmaatregelen? • Formaat dringt via een nieuw persbericht aan op uitzonderingsmaatregelen voor kleinschalige muziekevenementen.
10 juni • Impactanalyse • De Vlaamse regering keurt goed dat er een impactanalyse wordt gedaan in de jeugdhuizen. De regering beslist ook dat de nieuwe regelgeving niet voor bijkomende verplichtingen m.b.t. milieuvergunning mag zorgen.
MAART
8 februari • Overleg 1 • We hebben een eerste overleg met de minister, het kabinet en de administratie Leefmilieu.
APRIL
MEI
JUNI
15 juli • Eerste regeringsbesluit • De Vlaamse regering keurt een eerste ontwerp over de nieuwe normen goed. Gevolg? De milieuvergunningsplicht neemt enorm toe en bijna alle jeugdhuizen zullen een Vlaremvergunning moeten aanvragen. De minister beweert het tegendeel.
dossier•7
5 december • Open brief • Directeur van Formaat, Tom Willox, schrijft een open brief aan de minister. De brief verschijnt in De Morgen. Formaat lanceert een online-petitie en een Facebookactie. Op enkele dagen tijd tekenen bijna 7.500 mensen deze petitie. Heel wat jeugdhuizen bedenken leuke acties.
2 september • Kritiek op besluit • Formaat heeft kritiek op het regeringsbesluit. De kostprijs van de investeringen die de jeugdhuizen te wachten staat is té hoog. We maken werk van een stevige nota.
8 december • Rechtzetting • www.derechtzetting.be, een nieuwswebsite met berichtgeving die op geen enkele manier strookt met de werkelijkheid, publiceert een artikel over de beperking van het aantal Beats Per Minuut. Er komt een record aantal reacties op. Het kabinet Leefmilieu ziet zich genoodzaakt om te reageren.
7 september • Negatief advies • De Vlaamse Jeugdraad brengt een erg negatief advies uit over het regeringsbesluit en de nieuwe VLAREM- indeling. Formaat schrijft mee.
12 december • Pascal Smet • Mede op initiatief van minister van Jeugd, Pascal Smet, komt er een nieuw overleg. We creëren een eerste opening om milieuvergunning klasse II te verlaten en te kiezen voor de veel eenvoudigere meldingsklasse III.
september • Geluidsanalyse • In 5 jeugdhuizen wordt een geluidsmeting uitgevoerd tijdens concerten en een fuif. • Ook de SARC (Cultuurraad Vlaanderen) en de MINA-raad (Milieu) spreken een negatief advies uit over het voorstel van de minister.
JULI
AUGUSTUS
13 december • Overleg ministers • We overleggen met de kabinetten van vijf Vlaamse ministers. Het kabinet Leefmilieu doet een voorstel op basis van het gesprek van 12 december. De reacties zijn positief.
SEPTEMBER
6 oktober • Geen uitbreiding vergunningsplicht • Het kabinet laat weten dat het niet de bedoeling is om de vergunningsplicht uit te breiden. De minister en het kabinet vragen input aan Formaat en de Vlaamse Jeugdraad. We stellen voor om bepaalde muziekactiviteiten uit de regelgeving te halen.
9 november • Opnieuw overleg • Paul Mees, zaakvoerder van het bouwfysisch ingenieursbureau Daidalos Peutz stelt de resultaten van de metingen in de jeugdhuizen voor. Ze bevestigen wat Formaat al maanden beweert: de normen zijn niet haalbaar in kleine ruimtes. De minister gaat akkoord om kortstondige muziekactiviteiten uit de regelgeving te halen. Voor jeugdhuizen is dit geen oplossing. Wie na 23u nog muziek wil spelen, zal toch een milieuvergunning nodig hebben.
28 november • Alarmbel • De jeugdsector en de muzieksector trekken aan de alarmbel. We blijven pleiten voor een gehoorschadebeleid dat het muzieklandschap in Vlaanderen versterkt en niet onmogelijk maakt. Er komt een persbericht, ondersteund door de Vlaamse Jeugdraad, Formaat, Poppunt, Clubcircuit, Forum voor Amateurkunsten, Music managersfederatie België (Mmaf), Het depot en Steunpunt Jeugd.
OKTOBER
NOVEMBER
DECEMBER
14 december • We eisen totaalbeleid • De Raad van bestuur van Formaat bespreekt de voorstellen en formuleert een breekpunt. We eisen een totaalbeleid rond gehoorschade waarin niet enkel lokale uitbaters hun verantwoordelijkheid moeten nemen. En er moeten middelen vrijgemaakt worden om te investeren in meettoestellen en vorming.
19 december • Compromis bereikt • Er volgt een 2de overleg tussen de vijf ministeries, de Vlaamse Jeugdraad en Formaat. We bereiken eindelijk een compromis.
23 december • Goedkeuring • Het voorstel wordt goedgekeurd door de Vlaamse regering.
De nieuwe regeling gaat in van In het voorjaar van 2012 volg af 1 januari 2013. t er nog verder overleg over ondersteuningsm aatregelen.
dossier•8
N E T E M M O D E GO n ibels, meldinge
Alles over dec deringen en uitzon
Wat is een decibel?
erd is mische meting die gebase Een decibel is een logarit mpel dre oor geh uk waarbij de op de aanwezige geluidsdr oor lijk nse me het hoe dus aan de referentie is. Het geeft geluid ervaart. ing aal betekent een verdubbel Gezien de logaritmische sch k dru de van ing vertienvoudig van geluidsdruk + 3dB, een betekent +10 dB Een voorbeeld dB = 83 dB Twee geluidsbronnen van 80 = 86 dB dB 80 van en onn Vier geluidsbr dB = 90 dB Tien geluidsbronnen van 80 80 dB = 93 dB van Twintig geluidsbronnen 80 dB = 100 dB van en onn Honderd geluidsbr
Hoe wordt er
gemeten? Tot nu toe la g de norm va st op een piek zeggen een zo meting. Dit w genaamde ‘slo il w’ meting over den. In de nieu twee seconwe VLAREM m eet je • over een kw artier bij een maximum va • over een uu n 95 dB r bij een max imum tussen Voordeel? Het 95 en 100 dB geluid kan bi nnen die 15 m uur schomm inuten of dat elen tussen decibels onde gemiddelde. r en boven he Je kan dus dy t namie Zolang je gem iddeld de norm k brengen in je muziek. maar niet over schrijdt.
el. Een r gemeten? Waar wordtureen ter hoogte van de mengttafvoor een
be laats zorg Metingen ge van de meetp ng ni ke ele toezichtba af duidelijke or een eventu vo s al u jo voor tplaats tussen houvast zowel el is, is de mee af gt iden m en ge langrijkste lu houder. Als er tussen de be al ekt re ra nt sp af ce ijk en ats duidel la het publiek tp ee m de di rg dat je dat je mel ng sprekers. Zo het moment op lijk id he er ov eten is wette met de lokale p je moet m ro . aa og w ho te er og et ho 5 en 3 m doet. Ook de eten tussen 1, m t oe m Je vastgesteld.
en/of registreren? Wanneer moet je meten sen kiest voor activiteiten tus
je Je moet enkel meten als een je geen gebruik maakt van 85 en 95 dB(A) LAeq,15’ en geluidsbegrenzer. de geeren (lees: resultaten van Je moet meten en registr aniorg n eite ivit act ziek mu een je luidsmeting bijhouden) als 95dB(A) haalt. seert waarbij je meer dan
Moet iedereen zich een me ettoestel aanschaffen?
Een geluidsmeter of geluid sbegrenzer zal in de toekomst tot de standaarduitr usting behoren van een jeugdhuis. Er zijn versch illende mogelijkheden en uiteraard ook verschillende prijscategorieën. Formaat onderzoekt de volgen de maanden de mogelijkheden tot een groeps aankoop van meettoestellen en geluidbegrenzer s. Zo wordt het voor iedereen goedkoper om ma teriaal aan te kopen. De Vlaamse overheid bel oofde ook financiële input om de kosten te dru kken. We wachten nog even af tot we daar ver der zicht op hebben.
dossier•9
Geluidwsiknokremlde?n inge r dit dan Probaeaer eens! m
al z’n Help Animterug l te s m dru te vinden!
van ziek? entering ook Is de reglegmop niet-versterkte muersterkte toepassin tiviteit met uitsluitend niet-v Neen, een ac gelgeving. et onder de re muziek valt ni
Wat betekent dat ‘een me lding VLAREM klasse 3’?
Dit wil zeggen dat je aan de Vlaamse overheid moet me lden dat je een inrichting klasse 3 uitbaat. Dat doe je met een eenvoudig meldingsform ulier. Dat formulier vind je terug op www.formaat.be/inform atie/themas/muziek.
n? Wanneer moet je melde r 1 september 2012. Doe dit
voo Je moet een melding doen ber, n. Meld je pas na 1 septem rge mo dan beter vandaag, tijd op Wie . en’ ing cht inri uwe dan val je wettelijk onder ‘nie val je Zo ’. and sta ‘be als d uw cho meldt, wordt wettelijk bes men en win je 5 decibel. onder soepelere buitennor
oet? 85 dB(A) en melding d Wat als je geimum toegestane geluidsniveawuone, maar
ax ge Dan is het m lfs tijdens een t 15 minuten. Ze . Alleen al he er ch ov tis is en al et re m ge et ni t di is d gsavon eer lawaai. drukke openin produceert m k ie bl pu e ig aanwez
Kies je v geen miloieourvKlasse II en heb je mo ergunning? menteel Zorg er dan be st
voor dat je ze bouwvergun ker op 1/7/20 ning beschikt 12 over een . Let wel op aanvragen ne : zo’n vergun emt heel wat ning tijd in beslag aangetekende . Na afgifte – verzending of va n het dossier vangstbewijs tegen een on krijg je binnen t75 beslissing va dagen een be n het richt met de dienen onderw gemeentebestuur. Somm ige aanvrage orpen te wor n den aan een zoek, dan loop openbaar onde t de termijn la rnger uit (105 dagen).
Wat moet je doen om uitzo
nd
eringen te krijgen? Uitzonderingen moet je aanvragen bij ‘het colleg e van burgemeester en schepen’. Je kan ook voor meerdere act iviteiten tegelijk een uitzondering aan vragen. Bijvoorbeeld als het jeugdhuis iedere laatste vrijdag van de maand een concert wil organiseren.
dossier•10
M el een VLoAuRdEen? te n e m o m ft is hee . Moeten we die h Het jeugd-vheurg moeten zich unning 2 e euvergunning klass n met een mili ker als er
ugdhuize dig hebben. Ze Bestaande je n e nog wel no di j zi of n 95 dB(A) da n le die lager is da t de vraag stel g aa in st m m rm te no ng een nooit toes in de vergunni . e gemeente ax nd m ne en le 5’ er sv q1 ning 95 dB(A)LAe (> 3 e ri kan de vergun go EM te VLAR ezen voor ca ch. Lever je geven om te ki s dan realistis 3. ee se W as ’. kl 60 q, ng een meldi or 100 dB(A)LAe vo es ki en ter in vergunning be
koestiek van je Hoe zit het met de binnena jeugdhuis? aantal decibels dat
ieten van het Om optimaal te kunnen gen gddat de akoestiek van je jeu rijk ang bel je mag halen, is het dat gen zor r voo er zal iek e akoest huis in orde is. Een slecht n. Je eve bel nen kun te ze ten et zet je de muziek extra luid mo eg kost al vlug 100 euro/m². We binnenakoestiek aanpassen r naa t kor nen bin je ard is. Verhuis af of het die investering wa uw nie een aan te een wt de gem een nieuw gebouw of bou t Laa . dacht is voor die akoestiek bouw? Zorg dan dat er aan . eau bur een erkend akoestisch je hierbij begeleiden door
jij! u n n e
e uit je haal het best echnicus en , luidst id tie lu la al ge st d Wor l, de PA-in ee an gp en m … Duik in theo decibels. Het soundcheck s, er n. rk te pe rs op ve e kn sprekers, n draai aan di k en geef ee rie en praktij + praktijkri van 10–18u ua br fe 19 & WANNEER 18 rt van 10-23u dag op 3 maa eringen 9, Koersel-B WAAR Club t.bevorming
NDCHI
OF B
Y ?!
CK
S OU
www.formaa
Hou je geluid in balans • Tijdens fuiven en dj-avonden is er helemaal geen niveau nodig van meer dan 95 dB(A)LAeq15’. Ga je toch luider en gebruik je een vaste geluidsinstallatie, dan ben je verplicht om een geluidsplan te laten opmaken. En dat kost uiteraard veel geld. • Zorg dat je geluidstechnicus de knepen van de decibels kent. Wil je je bijscholen? Dat kan tijdens de opleiding geluidstechnicus van Formaat. Meer info op www.formaat.be/vorming. • Voorzie voldoende (lange) pauzes. Je oren hebben af en toe rust nodig. Bovendien zorgen pauzes ervoor dat het geluidsniveau gemeten over een uur lager zal liggen. • Zorg er bij gewone openingsuren en fuiven voor dat er voldoende boxen zijn en dat die goed verdeeld zijn over de ruimte, zeker niet in de hoeken. Met een betere verdeling kan het geluid met enkele decibels omlaag. • Maak duidelijke afspraken met je dj’s en bands. Zij moeten op de hoogte zijn van de norm die de avond zelf van toepassing is. Ze zijn ook verplicht om gebruik te maken van de toestellen (meter of begrenzer) die het jeugdhuis ter beschikking stelt. Leg die afspraken best vast in een contract. Een modelcontract vind je op www.formaat.be/informatie/themas/muziek. • Maak duidelijke afspraken met mensen die je zaal huren. Neem de normen best op in het huurcontract. Heb je als jeugdhuis een VLAREM-vergunning, hou er dan rekening mee dat je maar 12 uitzonderingen per jaar kan krijgen voor muziekactiviteiten luider dan 95dB(A)LAeq15’ na 24u. Hou rekening met de planning van je eigen activiteiten voor je de zaal verhuurt. Een modelcontract vind je op www.formaat.be/informatie/themas/muziek.
EATB O
Dit vinden zij
Nieuwe normen? We polsen bij een drummer, een concertorganisator en een jeugdhuis wat zij er van vinden. Tekst: Lotte Van de Werf
Michael Schack
Den Eglantier
“Het wordt een eeuwig zoeken naar de juiste balans”
“87 dB(A) is het maximum volgens onze VLAREM. Dat is een pak lager dan de 95dB(A) bij de nieuwe normen.”
© Briskey
“De norm is vooral positief voor livemuziek waarbij je de dynamiek van de set kan behouden doordat je het geluidsgemiddelde kan sturen. Voor elektronische muziek zijn de normen heel wat minder haalbaar. Daar worden dikwijls geen pauzes tussen de gespeelde nummers ingelast en is het dus moeilijker het geluidsgemiddelde te sturen. En dat terwijl TechHouse, Drum’n’Bass en Dubstep druk bezochte feestjes zijn. Het wordt vrees ik een eeuwig zoeken naar de juiste balans. En een oneindig uitleggen aan de verbaliserende politieman hoe hij die decibelmeter nu juist moet gebruiken.”
Het jeugdhuis
© AB
De drummer
Jeroen Vereecke De concertorganisator
“We moeten komen tot een regelgeving die niet alleen gekend, maar ook gedragen is” “Als concert- en festivalorganisator ben ik tevreden met de vorderingen die zijn gemaakt in het debat rond nieuwe geluidsnormen. Meer dan een jaar geleden was er sprake van totaal onhaalbare normen. Nu is er een akkoord waarin alle partijen zich meer kunnen vinden. Essentieel voor de haalbaarheid van een geluidsnorm voor livemuziek is een meting over tijd (de zogenaamde LAeq-meting) in plaats van een piekmeting. Het zou té enthousiast zijn om te zeggen dat met dit akkoord alles opgelost en geregeld is. De komende maanden zal moeten blijken hoe in de praktijk zal worden omgegaan met deze nieuwe normen. Zowel door organisatoren als door de steden en gemeentes, die de controles moeten uitvoeren. Er zal nog veel gepraat en gewerkt moeten worden om te komen tot een regelgeving die niet alleen gekend, maar ook gedragen is.”
“De nieuwe normen zijn in ieder geval een pak beter dan het oorspronkelijk KB van ’78. Vooral het feit dat er over een langere periode wordt gemeten (meting over 15 minuten of 60 minuten) is een hele vooruitgang. Voor ons is het nu even afwegen wat we gaan doen. We vroegen vorige zomer een VLAREMvergunning aan en hebben die sinds september. Met die vergunning mogen we onbeperkt activiteiten organiseren. Maar ons maximum geluidsniveau is vastgelegd op 87 dB(A). Dat is een pak lager dan de 95dB(A) die je mag halen bij de nieuwe normen. Bovendien moeten we nu ook alles registreren. Toch is het voor ons belangrijk om veel activiteiten te kunnen organiseren. We verhuren onze zaal ook regelmatig. We zijn dus volop aan het bekijken of we onze vergunning gaan inleveren of niet. Het grote voordeel zou zijn dat we de kwaliteit van onze concerten kunnen verbeteren. Een nadeel is dan weer dat de spontaniteit om ad hoc activiteiten te organiseren wordt afgeblokt doordat je voor iedere uitzondering een aanvraag moet doen bij het CBS.”
dossier•11
OPINIEer van
N
? N E M R O N E W IEU oet Check wat jij m
doen
Organiseer je vaak concerten of helemaal nooit? En welke invloed heeft dat op welke vergunning je nodig hebt of niet? Volg dit handige schema en kom te weten wat jij moet doen om de muziek in je jeugdhuis te houden volgens de nieuwe normen.
Speel je in het jeugdhuis elektronisch versterkte muziek luider dan 85dB(A)LAeq,15min.?
NEE JA Je bent een ‘stil jeugdhuis’. Je organiseert geen fuiven, dj-avonden en concerten. En speelt enkel achtergrondmuziek.
Organiseer je concerten of andere muziekactiviteiten waarbij het geluidsniveau hoger is dan 95dB(A)LAeq15’?
Je organiseert af en toe concerten: • max. 12 concerten/jaar na 24u of die langer duren dan 3 uur • concerten die eindigen ten laatste om 24u en niet langer duren dan 3 uur
JA
NEE
JA
JE MOET NIETS DOEN JE MOET AAN JE GEMEENTE MELDEN DAT JE EEN INRICHTING KLASSE 3 UITBAAT (melding vlarem klasse 3, categorie 2)
Je vraagt voor die concerten uitzonderingen aan bij het CBS* en kan dan geluid produceren tot 100dB(A)LAeq 60 min.
JA Ben je bereid het aantal concerten te beperken, de duur en/of het einduur?
NEE LAAT HET JEUGDHUIS AKOESTISCH SANEREN en kies afhankelijk van je financiële middelen voor een VLAREMklasse II, categorie 2 of 3. Bij cat.2 kan je 12 uitzonderingen per jaar krijgen tot max. 100 dB(A)LAeq60min
help! Ingewikkeld? Zeker. Formaat helpt je graag op weg. • In maart organiseren we in elke provincie een infosessie. We zetten alles op een rij en luisteren naar jouw vragen. Zorg dat je de sessie in jouw provincie niet mist. Meer info volgt snel. • Zit je nu al met concrete en prangende vragen? Neem dan contact om met een medewerker van Formaat.
NEE
NEE
Is het jeugdhuis akoestisch goed geïsoleerd? (100 dB(A) LAeq60’ is perfect mogelijk)
JA JE VRAAGT EEN VLAREM klasse 2-VERGUNNING AAN categorie 3 (max. 100 dB(A)LAeq60’). Heb je al een vergunning? Kies dan voor categorie 3
Heb je reeds een VLAREM-vergunning? Dan moet je voor 1 september 2012 meedelen aan je vergunningsverlenende overheid in welke klasse de muziekactiviteiten ingedeeld zijn.
*CBS = College van Burgemeester en schepenen