POZNAJMY SIĘ
FOTOPLASTIKON WARSZAWSKI
FOTOPLASTIKON WARSZAWSKI NA PRZESTRZENI WIEKÓW*
XIX/XX w.
Pojawiają się pierwsze informacje o dwóch właścicielach warszawskich fotoplastykonów: p. Popielu i p. Adamie Kaczurbie
1899–1914 r. W Warszawie znajdowało się co najmniej 8 czynnych urządzeń, o czym świadczą wzmianki w programach kulturalnych umieszczanych w prasie, głównie w „Kurierze Warszawskim”
1905 r.
Symboliczna data powstania Fotoplastikonu Warszawskiego. Jest to rok wybudowania kamienicy, w której od początku znajduje się urządzenie
CIEKAWOSTKA Dokładna data i okoliczności powstania Fotoplastikonu Warszawskiego są nieznane. Szyld nad drzwiami Fotoplastikonu informuje, że jest on w tym miejscu od 1901 r. Jednak kamienica, w której się mieści, pochodzi z 1905 r. - co umownie przyjmuje się za datę powstania Fotoplastikonu Warszawskiego.
FOTOPLASTIKON WARSZAWSKI NA PRZESTRZENI WIEKÓW*
Przed II WŚ
Pierwszym znanym właścicielem Fotoplastikonu Warszawskiego jest p. Wicherski, który prowadzi jeszcze drugi obiekt na Nowym Świecie
PO II WŚ
Fotoplastikon trafia w ręce rodziny Krempów, którzy wraz z córką Danutą Szlajmer prowadzą obiekt do jej wyjazdu do Stanów Zjednoczonych w 1972 r.
1972–1980 r. Właścicielem Fotoplastikonu zostaje Józef Chudy
CIEKAWOSTKA Istnieje podejrzenie, że Fotoplastikon mógł powstać w Warszawie i być skonstruowany przez któregoś z tutejszych rzemieślników. Jego wielkość jest idealnie dopasowana do wielkości pomieszczenia. Fotoplastikon (Kaiser-Panorama) wyprodukowany przez przedsiębiorstwo Fuhrmanna, jak np. Łódzki, nie zmieściłby się w obecnym pomieszczeniu.
FOTOPLASTIKON WARSZAWSKI NA PRZESTRZENI WIEKÓW*
1987 r.
Fotoplastikon Warszawski zostaje wpisany do rejestru zabytków
2008 r.
Tomasz Chudy (wnuczek Józefa Chudego) zwraca się prośbą o pomoc do Muzeum Powstania Warszawskiego, które najpierw dzierżawi, a potem odkupuje urządzenie wraz z kolekcją zdjęć
2012 r.
Fotoplastikon zostaje otwarty pod szyldem Muzeum Powstania Warszawskiego
Fotoplastikon Warszawski od początku istnienia zlokalizowany jest w tym samym miejscu - przy al. Jerozolimskich 51. Na kilka tygodni został on jednak przeniesiony do Zachęty, co było jedynym takim epizodem w jego długiej historii.
Obecny mechanizm nie jest oryginalny. Pierwotnie Fotoplastikon posiadał nakręcany napęd mechaniczny, który został zastąpiony mechanizmem elektrycznym w latach 50. Składa się on z trzech kół z maszyny do szycia Singera i silnika (prawdopodobnie z pralki).
Fotoplastikon Warszawski brał udział w kilku produkcjach filmowych i serialowych. Zagrał między innymi w filmie "Warszawa" oraz w serialach "Stawka większa niż życie", "Polskie drogi" i "Czas honoru".
WYSTAWY W zbiorach Fotoplastikonu Warszawskiego znajduje się około 12 tys. zdjęć. Umożliwia to zmianę wystaw w cyklu miesięcznym. przez 12 lat zorganizowano ponad 150 różnych wystaw. Do najpopularniejszych wystaw należą archiwalne zdjęcia warszawy ("Warszawa sprzed 100 lat", "Warszawa Zbigniewa Szczypki", "Getto warszawskie").
Wystawy zmieniane są 3 razy w tygodniu: poniedziałek - wtorek: lekcje muzealne środa - sobota: wystawy czasowe niedziela: archiwalne zdjęcia Warszawy
EDUKACJA W 2013 roku Fotoplastikon został powiększony o kolejne pomieszczenie, które wykorzystywane jest na działalność edukacyjną.
Od lat prowadzone są w niej cykle zajęć artystycznych dla dzieci pod hasłem "Leniwa niedziela" oraz warsztaty dla dorosłych "Nietypowe techniki fotograficzne".
Przy okazji wystaw organizowane są pokazy, koncerty i prelekcje. Artyście często zapraszani są do wnętrza Fotoplastikonu.
Fotoplastikon Warszawski na stałe wpisał się w obraz miasta. Paweł Brząkała (Specjalista działu Fotoplastikon Warszawski) przytacza dwie historie, które utkwiły mu najbardziej w pamięci: "Odwiedził nas kiedyś starszy już Pan, który opowiedział historię jak w czasie ulicznej łapanki w czasie II wojny światowej ukrył się w Fotoplastikonie, a właściciel dodatkowo zamknął go w bębnie maszyny. Niemcy weszli do pomieszczenia, ale do głowy nie przyszło im, żeby zajrzeć do środka. Pan określił to stwierdzeniem, że "swoje życie zawdzięcza Fotoplastikonowi"
"Fotoplastikon Warszawski drugi okres swojej świetności przechodził w latach 50. XX wieku. Wtedy też właścicielka, która podróżowała za granicę, oprócz nowych programów, przywoziła z podróży płyty zachodnich artystów. Muzyka puszczana była z głośników na podwórze, gdzie odbywały się wieczorne potańcówki. Młodzież spragniona muzyki np. Beatlesów "okupowała" Fotoplastikon, gdzie rodziły się nowe znajomości, przyjaźnie i miłości. Wiele par, które się wtedy poznały, teraz po 60 latach odwiedzają miejsce swoich pierwszych randek i opowiadają jak wyglądały spotkania w Fotoplastikonie"
DLA ZWIEDZAJĄCYCH ADRES Al. Jerozolimskich 51 00-697 Warszawa KONTAKT Email: fotoplastikon@1944.pl Telefon: 22 629 60 78 STRONA INTERNETOWA fotoplastikonwarszawski.pl BILETY normalny – 6 zł, ulgowy – 4 zł, czwartek – wstęp bezpłatny
Prezentacja powstała we współpracy z Fotoplastikonem Warszawskim. Wykorzystane zdjęcia pochodzą ze strony: fotoplastikonwarszawski.pl