Gratis muziekmagazine
10
PLUS SPECIAL NL JAZZ OP POPPOD IA
j an uar i / f eb r uar i
DJ PROMO
Iedere seconde met muziek bezig
KANE DEAMS J.B. MEIJERS TRUUS BETTIE SERVEERT IN AUSTRALIË JODY KEAN KRAUSE DAG VAN DE WERELD MUZIEK CMJ NEW YORK DE RÈGÂHS KLEIN RUUD VAN DEN BOOGAARD
VRIJDAG 18 JUNI 2010 GELREDOME XS - ARNHEM Kaartverkoop via Entree: e 59 (excl. servicekosten). Entree Ticket DeLuxe met o.a. parkeerkaart en eerstevaksbandje: e 189 (excl. servicekosten). Aanvang: 20.00 uur. Regel je georganiseerde busvervoer via www.tripticket.nl
FRET MAGAZINE is een uitgave van Muziek Centrum Nederland
10 j a n u a ri / f eb r u a ri
2010 het jaar van de tijger? Wij gaan voor het jaar van de fret. En dan bedoelen we niet dat rare knaagdier, maar natuurlijk dit prachtige blad. Want voor je ligt het geheel vernieuwde, gerestylde, op mooier papier gedrukte en extra dikke FRET Magazine. Alweer zeventien jaar het enige tijdschrift dat je helemaal op de hoogte houdt van de Nederlandse (pop)muziek. Volgeschreven door enthousiaste liefhebbers en nog altijd overal gratis verkrijgbaar. Wij zijn erg blij met het resultaat. We hopen jullie ook. Veel leesplezier! Tiemen Koopman hoofdredacteur
januar i/f ebr uar i 2010
FRET
03
Inhoud
jaargang 17, nummer 1, januari/febr uari 2010
14 JB MEIJERS
VASTE RUBRIEKEN
Sterproducer komt met soloalbum.
06
16 DJ PROMO
BANDS&EVENTS
De koning van de hardcore spreekt.
Met Dress, Only Seven Left, Rood & Nighthawks At The Diner en Jess.
22 DEAMS
29 GODFATHERS
Hiphopveteraan werkt met Ice-T en Chuck D.
Liesbeth List, godmother van het chanson.
47 BACKSTAGE
24 MUZYQ
Grote Prijs-directeur Guno Oosterling.
Repeteren anno 2010.
57 DE 7 HOOFDZONDEN
26 IN A CABIN WITH Bettie Serveert in Down Under.
Meester op de kraakdoos
30 DAG VAN DE
WERELDMUZIEK
Verslag vanuit Utrecht.
32 KANE
‘Het ging deze keer om de lol en de muziek.’
36 KRAUSE
Jan Bechtum van Picture: ‘Aandacht geeft een goed gevoel’.
58 GEAR&GADGETS
50
‘Het hele plaatje moet kloppen.’
‘Ik wil graag naar Azië, Japan, Engeland en Frankrijk’
36
38 JAZZ ON STAGE
Jazz op poppodia. Kan dat?
46 DE RÈGÂHS
Flamenco op z’n plat Haags.
48 CMJ NEW YORK Ex-Nasmak-zangeres is even terug uit de Verenigde Staten.
52 R UUD VAN DEN BOOGAARD
Opvallend debuut van Brabantse zanger.
54 JODIE KEAN
‘Ik vind de vergelijking met Adele niet erg.’
56 KLEIN
Nieuw project van Roel Kleintjens.
04
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
90 VOLGELINGEN
Acda en De Munnik-fans Ruth en Marcia.
64 CD-RECENSIES
De nieuwe albums van o.a. Brainpower, C-Mon & Kypski, Benjamin Herman, El Pino & The Volunteers, Kane, JB Meijers, Perquisite, Suimasen, Wende en Rob van de Wouw.
74 DVD’S
Fotoverslag van Nick Helderman.
50 TRUUS
Tascam Portastudio, Muziek-APPS voor de iPhone, Koch Classic SE12 buizencombo, Drumcraft, Kane-gitaristen Dennis van Leeuwen en Robin Berlijn, de homestudio van Anneke van Giersbergen en Ableton Live.
De Nieuwe Snaar en Smoelwerk.
‘Ik durf zonder schaamte te zeggen dat ik een van de hardst werkende artiesten ben op dit gebied’
74 BOEKEN
40 Jaar De Waterput, OOR Encyclopedie 2010, Rick De Leeuw, Jazzcookin’, Q65, Professioneel Zinger Voor Iedereen en Smoelwerk.
Nederlandse jazz verovert de poppodia
76 DEMONTAGE
De demo van de maand is van JEROEN KANT.
38 16
‘We hebben samen heel veel meegemaakt’
78 LIVE IN HOLLAND
Met alle finales van de Grote Prijs van Nederland, Gesel XL, Heavy Metal Maniacs en Frank Boeijen.
84 AGENDA
32
Een selectie van de concerten en festivals van de komende maanden.
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
05
Bandsevents
50 Cent hoeft geen gangster meer te zijn. Hij heeft een zoontje. Waarschijnlijk leest hij hem af en toe voor uit kinderboeken met verhalen over pratende kikkers, toverfeeën en eenhoorns. De kans bestaat dat 50 op een dag wakker wordt met een diep en oprecht verlangen om over deze dingen, die nu in zijn leven spelen, te rappen. Misschien raakt hij wel zo geïnspireerd dat hij, als eerste rapper ooit, een concept-album maakt over hoe het voelt om een eenzame eenhoorn te zijn in een wereld vol boze stiefmoeders. Misschien raakt het een snaar, misschien wordt het een hit. Ik vraag me af of de journalist dan opnieuw zou vragen of de teksten autobiografisch zijn. Ik vraag me ook af wat 50 Cent’s antwoord zou zijn.
Plastic Dreams in Parijs
O
nder de naam Plastic Dreams organiseert Muziek Centrum Nederland clubavonden in het buitenland om jong Nederlands dancetalent te promoten. Er zijn inmiddels succesvolle avonden in Londen, Parijs en Berlijn geweest. In het nieuwe jaar komen daar twee nieuwe steden bij: Istanbul en Budapest.
06
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
De eerste avond in Budapest staat gepland voor januari 2010 en wordt georganiseerd door Major League. De avonden in Istanbul gaan in februari volgend jaar van start en worden gehost door Labyrint. ‘In elke stad werken we samen met een gerenommeerde Nederlandse organisator die de avond host in samenwerking met lokale partners. Op die manier krijgt talent een professionele kans’, aldus projectleider Rieks Bakker van MCN. ‘Solo zou dat een stuk moeilijker zijn. Het eerste jaar laat zien dat de combinatie zijn vruchten af kan werpen.’ Labyrint is een Amsterdamse clubavond in afwisselend Paradiso en de Sugar Factory, terwijl Major League drum ’n bass- en dubstepavonden organiseert in onder meer Watt, Melkweg en 013. Op 16 januari staan in Club Cool in Budapest de Nederlandse dance-talenten Icicle, Lenzman en Pamb & Harsh. www.plasticdreams.nl
zes NIEUWE UNSIGNEDACTS BEKEND vant La Lettre (foto), Saelors, Audiofeel, Mattanja Joy Bradley, De Tujututru’s en Secret Umbrellas feat. Paulina Dubaj zijn geselecteerd voor het nieuwe Unsigned-project van Muziek Centrum Nederland. Thema is dit jaar Singers & Songs. De zes gaan onder leiding van JB Meijers (o.a. De Dijk) en Kane-gitarist Dennis van Leeuwen de studio in om elk twee nummers op te nemen die dit voorjaar op cd zullen verschijnen. Met Unsigned wil MCN nieuw talent een stap verder helpen in hun carrière.
6 x OOR POPENCYCLOPEDIE 2010 Al meer dan dertig jaar hét Nederlandse standaardwerk over pop muziek. De zeventiende editie is nu uit met meer dan 500 pagina’s pop geschiedenis. FRET geeft zes exemplaren weg.
ONLY SEVEN LEFT PIANOPOP VAN GOOISE JONGE HONDEN Met een gemiddelde leeftijd tussen de vijftien en vijfentwintig jaar is pianopopformatie Only Seven Left uit Hilversum een echte jonge hondengroep.
A
Wat moet je doen? Beantwoord de volgende vraag: welke Nederlandse groep scoorde ooit een nummer 1 hit in Amerika? Mail naar fret@mcn.nl o.v.v. OOR Popencyclopedie en vermeld je naam en adres.
WIN!
6 x 2 kaarten voor diggy dex
Tekst Jasper Schoon
V
Inmiddels bekende Unsigned-acts zijn onder andere Racoon, Pete Philly, Voicst, Sabrina Starke, King Jack en Lavalu. www.mcn.nl/unsigned
GRAMMY D AWARD VOOR NICOLAY? Foto Top Sapp
Foto siese veenstra
Lucky Fonz III
Foto Abel Minnee
De journalist vroeg aan mij: ‘Zijn jouw teksten autobiografisch?’. Ik wist waarom hij het vroeg. Hij was ook de eerste niet. Toch twijfelde ik over mijn antwoord.
50 Cent zou niet hebben getwijfeld over zijn antwoord. Hij zou zeggen: ‘Jazeker. Ik rap over het leven dat ik heb geleid. Ik heb een moordaanslag overleefd, 9 kogels raakten mijn lijf. Nu heb ik 9 littekens. Ik draag ze zoals een officier zijn strepen draagt: met trots. Ik heb er eentje bij mijn mond, eentje bij mijn hart. Ik ben geen nepper. Ik ken de wereld van de misdaad. Als iémand er over mag rappen dan ben ik het wel’.
WIN!
NEDERLANDS DANCE-TALENT NAAR ISTANBUL EN BUDAPEST
LUCKY’S LEVENSLESSEN
Ik had ‘Ja’ kunnen zeggen, of ‘Nee’. Ik had ook kunnen zeggen: ‘Het antwoord daarop is privéinformatie en waarom zou ik daar in vredesnaam met jou over praten’. Uiteindelijk vroeg ik de journalist of hij vond dat een goede thrillerschrijver moet weten hoe het voelt om te moorden.
Interview
e Nederlandse producer Nicolay maakt kans op een Grammy Award, de belangrijkste Amerikaanse muziekprijs. Met zijn formatie The Foreign Exchange, waarin ook de Amerikaanse mc/zanger Phonte Coleman, is hij genomineerd in de categorie Best Urban/ Alternative Performance voor het nummer Daykeeper (feat. Muhsinah). Deze track staat op hun in oktober 2008 uitgebrachte cd Leave It All Behind. Nicolay is niet de eerste Nederlandse popartiest die is genomineerd voor een Grammy; Tiësto, Junkie XL en Trijntje Oosterhuis gingen hem voor. De uitreiking is op 31 januari in het Los Angeles Staples Centre.
oorlopige hoogtepunten worden het binnenkort af te ronden debuutalbum en een nationale tour met collega-muzikanten van formaties Destine en Make Believe. Samen geven deze drie bands in het nieuwe jaar ruim zestien shows. ‘Dit wordt onze meest intensieve tour ooit. We spelen in twee maanden tijd bij meer dan vijftien verschillende podia. Het is voor ons super omdat we in alle grote zalen kunnen spelen’, vertelt de vrolijke gitarist Jochem Winterwerp. Only Seven Left bestaat naast Winterwerp uit zanger Bart van Dalen (ook wel bekend als solomuzikant Findel), bassist Hinne Winterwerp, toetsenist Roderick Knijnenburg en drummer Bram de Wijs. Die laatste is een bekende muzikant en labelbaas in Amersfoort. Winterwerp: ‘Bram is al jaren actief met Stuck In A Day Records. Hij is voor onze band een stuwende kracht. Door zijn ervaring hebben we al veel weten te bereiken.’ Zo stond de groep al eens voor een uitzinnige menigte meisjes op de landelijke Tinadag, maar toerden ze ook in Egypte. De concertreeks in januari en de nieuwe cd moeten voor nog meer succes gaan zorgen. Winterwerp: ‘We willen zoveel mogelijk mensen onze muziek laten horen. We passen net zo goed in een alternatief popzaaltje als bij een TMF-party. Die twee werelden overlappen elkaar ook steeds meer. Onze muziek is er voor iedereen.’ www.onlysevenleft.nl
Diggy Dex toert op dit moment met liveband door het land. Wij geven voor de onderstaande concerten 1 x 2 kaarten weg. 21 29 30 04 06 12
januari Romein Leeuwarden januari Gigant Apeldoorn januari Ekko Utrecht februari Fenix Sittard februari Discotheek D’Aesculaap Heerde februari De Spot Middelburg
Wat moet je doen? Heel simpel. Stuur een mail naar fret@mcn.nl o.v.v. Diggy Dex en vermeld je voor- en achternaam en het optreden waar je bij wilt zijn. j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
07
Bandsevents LOONSLAVEN Het komt regelmatig voor dat beginnende artiesten tijdens hun studie een bijbaan of stageplaats hebben in de muziekindustrie, bijvoorbeeld bij een platenlabel. Niet zelden zal aan deze artiesten gevraagd worden om iets creatiefs te doen, variërend van het helpen bij het afmixen van muziekproducties tot het ontwerpen van artwork, logo’s en de grafische vormgeving van websites. Ook kunnen zaken door elkaar gaan lopen. Denk aan de werkstudent die bij een platenlabel werkt en ook nog in een eigen band zit en die “in de baas zijn tijd” het bandlogo nog even perfectioneert. Hoe zit het dan met de rechten op deze creaties?
O
ok in het nieuwe jaar organiseert Muziek Centrum Nederland weer een serie Muziekcafés en cursussen voor muzikanten en andere mensen die werkzaam zijn in de muziekbizz. De komende weken staan de volgende middagen op het programma. Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.mcn.nl Muziekmeeting: reclame en tv 3 februari, 15.00 - 17.00 uur De reclamebranche zoekt altijd goede componisten en muziek. Maak nu kennis met geïnteresseerde bedrijven.
08
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Loudness Wars 1: repeteren, optreden en opnemen 12 februari, 15.00 - 17.00 uur Hoe spaar je je oren tijdens repetities en concerten? Waarom klinken opnames tegenwoordig zo hard? I.s.m. muzyQ. Trends in Bizz 25 februari, 15.00 - 17.00 uur Over de nieuwste ontwikkelingen, producten en diensten op het gebied van muziek. Presentaties, interviews en discussie met keyplayers uit de entertainmentindustrie. I.s.m. met de NVPI.
Wie Want Want Wat Nederlandstalige powerpop Waar Studio Zeezicht Waarom Opnemen debuutplaat Mijn Meisje Vindt Mij Leuk Zoals Ik Ben Release maart/april 2010 Producer Daniël Lohues Zanger Fokko ‘Via een gemeenschappelijk kennis hebben we Daniël een demo met onze liedjes gestuurd. Ik ben een grote fan van Skik. Hij mailde mij terug dat hij het leuk vond en ons wel wilde produceren. Omdat hij nogal druk is, duurde het uiteindelijk nog een tijd voordat we konden beginnen, maar uiteindelijk hebben we twee sessies van drie dagen
opgenomen. Ik vind het een eer dat Daniël dit wilde doen. In de studio klikte het ook heel erg. Hij heeft niet heel veel aan de arrangementen veranderd, maar wist op een vriendelijke manier de puntjes op de i te zetten. Na de opnamen hebben we een contract bij CNR getekend, dus al met al zijn we erg tevreden!’
EN DE WINNAAR IS…?
2008 De Dijk 2007 Armin van Buuren 2006 Spinvis 2005 Within Temptation 2004 Ali B 2003 Bløf 2002 Tiësto 2001 Anouk 2000 Arling & Cameron 1999 Postmen 1998 Junkie XL 1997 Marco Borsato 1996 Eboman 1995 Osdorp Posse 1994 2 Unlimited 1993 Bettie Serveert 1992 The Scene 1991 The Ex 1990 Urban Dance Squad 1989 Herman Brood 1988 Claw Boys Claw 1987 The Nits 1986 Mathilde Santing
W
ordt het Kyteman? De Staat? Of komt de jury net als afgelopen jaar (De Dijk) met een grote verrassing uit de bus? We hebben het natuurlijk over de winnaar van de Popprijs, die traditioneel op Noorderslag (dit jaar op 16 januari) wordt uitgereikt. Wie wonnen ook alweer eerder de Popprijs?
Foto Dimitri Hakke
Bjorn Schipper (schipper@bousie.nl)
p de hoes van het vijfde album Perfect Life is de naam Rood na twaalf jaar toegevoegd aan de oudere bandnaam Nighthawks at the Diner, naar het derde album van Tom Waits uit 1975. Is dat om van die eeuwige Waits-stempel af te geraken of speelden er andere zaken een rol? ‘De toevoeging van mijn naam heeft meer te maken met de nieuwe start bij een andere platenmaatschappij en het feit dat deze cd nu echt nog meer een eigen legsel is. Vroeger werkte ik meer met co-auteurs. Voor Perfect Life is minder vanuit de band gedacht en gearrangeerd.’ Dat de bandnaam bij sommigen een associatie met Tom Waits oproept, heeft Rood nooit als een bezwaar gezien. ‘We houden dat vertrekpunt bewust in ere. Mensen die weten waar de bandnaam vandaan komt, rekenen we graag tot ons publiek.’ Rood kan lachen om de vergelijkingen waarmee journalisten op de proppen komen. Hij hoorde, naast Waits uiteraard, namen vallen als Van Morisson, John Cale en Robert Wyatt. Van die laatste twee heeft hij niet eens platen in zijn kast. ‘Allemaal mooi, maar ik laat me liever beïnvloeden door werk uit de achttiende eeuw en de crooners uit de vorige eeuw. Van kinds af aan ben ik al Frank Sinatra-adept. En die invloeden hoor je dan ook terug. In covers Lost In The Stars en The Other Woman, bijvoorbeeld. Dat zijn hybriden: klassiek en crooner ineen. Voor mij allemaal belangrijker.’
IN DE STUDIO MET…
Muziekwerken (teksten/composities), logo’s, artwork, grafische vormgeving, huisstijlen etc. hebben met elkaar gemeen dat het objecten zijn die voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komen. Normaal gesproken is de werkelijke maker van het werk ook degene die deze rechten bezit. Worden deze werken echter in dienst van een ander gemaakt, dan komen deze auteursrechten automatisch toe aan die ander, vaak de werkgever. Voorwaarde is wel dat het qua inhoud van de functie (mede) moet gaan om arbeid die bestaat uit het maken van die werken. Zo zullen de auteursrechten van de webdesigner op de door hem gemaakte ontwerpen toekomen aan zijn baas. Gaat het om een telefoniste die in de baas zijn tijd wat knutselt aan een leuk logo voor een cd-hoes, dan is het minder eenduidig dat het auteursrecht op het logo toekomt aan de werkgever.
Marie José Spit (spit@bousie.nl)
O
MUZIEKCAFÉS VOOR MUZIKANTEN
BEATS ME!
Boodschap is dat werknemers en werkstudenten zich voorafgaande aan een bijbaan of stageplaats goed moeten realiseren of hun creativiteit van “binnen” of van “buiten” komt. In het eerste geval is de kans groot dat zij vanwege hun taakomschrijving geen auteursrechten hebben op creaties gemaakt in de tijd (en met materiaal) van de baas. In het tweede geval moet goed opgelet worden dat geen auteursrechten op eigen creaties kunnen gaan kleven aan de magneet van de werkgever. Het zou toch zonde zijn om het eigen bandlogo alleen maar te mogen gebruiken met voorafgaande toestemming van de (voormalige) werkgever?
Interview
ROOD & NIGHTHAWKS AT THE DINER
Het merendeel van het werk op de nieuwe cd is van Roods eigen hand. Hij opereert daarop meer dan ooit als een gepassioneerd verhalenverteller. ‘Een achttal tracks op de cd stammen direct of indirect af van een ‘klassiek’ werk voor piano en orkest waaraan ik anderhalf jaar heb zitten sleutelen. Dat had als gevolg dat dit keer veel muziek er eerder was dan de woorden, en daarmee leg je meteen een enorme beperking op aan de tekstvorm.’ Het werk van Rood verjaart niet zo snel. Hij is daar ook wel blij om, of beter, hij is eigenlijk ook wel op zoek naar een bepaald soort eeuwigheidswaarde. ‘Daarom groeit mijn platenkast ook nauwelijks. Ik koop pas een album als ik er zeker van ben dat ik het over tien jaar nog wil draaien.’ Op de cd is een opvallende gastrol weggelegd voor de klassieke bariton Ernst Daniel Smid, die grappig genoeg een rol vertolkt in een song over tatoeages. Cynisme en humor zijn Rood niet vreemd, maar in de meeste verhalen zit toch vaak iets melancholieks. ‘Het leven is niet veel meer dan een welwillende stoofpot. Er drijven goddelijke en duivelse ingrediënten in. Knollen uit het verleden en sukadelapjes uit de toekomst. Snufje lijden, eetlepel liefde. Ik zie melancholie en humor als de enige pannenlappen waarmee je de hele flikkerse zooi aan kunt pakken. Die dualiteiten vechten binnen individuen net zo hard om aandacht. Zelf ben ik wel extravert, maar ik bezit net zo goed een donkere, introverte en extreem romantische kant. Ik geniet net zoveel van Fight Club als van een sentimentele huilvrouwenroman. Ik pleit voor meer romantiek, zelfs als die naar Mary Poppins ruikt. Frank Boeijen noemde mij in het blad Heaven een oude ziel. Ik voel me vaak eerder een ouwe zak, want dit gehuil over romantiek klinkt zelfs voor mijn generatie hopeloos belegen. Laat staan voor jongeren, die romantiek vaak al verwarren met gonorroe of Polanski .’
R&N
‘IK BEN HOPELOOS ROMANTISCH’
De Nijmeegse zanger/componist/toetsenist Rood heeft een nieuw album vol broeierige songs, bizarre humor en bakken melancholie en romantiek afgeleverd. Tekst Willem Jongeneelen Foto Duncan de Fey
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
09
Interview
DRESS
D
HEEFT ZIJN NIEUWE VORM GEVONDEN Het Amsterdamse Dress laat na zes jaar eindelijk weer van zich horen met een nieuw album, The Comfort Collector. De band is inmiddels gereduceerd tot een duo. ‘De basis van onze muziek is altijd het geluid van Fender Rhodes en gitaar geweest.’ Tekst Gabriëlla van Karsbergen
N
a twee platen verliet drummer Maarten Kooijman Dress omdat hij de band niet meer kon combineren met zijn andere band Johan. In de jaren die volgenden traden Bjørn Uijens (gitaar, zang) en Jochem Klijnman (toetsen) slechts incidenteel op. Nieuw materiaal zat er al helemaal niet in. Wel was het voor Uijens en Klijnman duidelijk dat ze als duo verder wilden. ‘Alleen hoe was nog niet helemaal duidelijk. Eigenlijk moesten we weer een nieuwe vorm vinden. De basis van onze muziek is altijd het geluid van de Fender Rhodes en gitaar geweest. Dat was er nog steeds, maar nu zonder de mogelijkheid om dat heel erg te laten exploderen of rocken. We moesten zoeken naar dezelfde intensiteit, maar nu meer naar binnen gericht. En dat heeft even geduurd,’ legt Uijens uit. The Comfort Collector is een plaat die inderdaad laat horen dat de Rhodes en de gitaar nog steeds twee belangrijke instrumenten zijn voor Dress. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van samples en...
van de diensten van Maarten Kooijman. Bjørn hierover: ‘In eerste instantie werkten we met samples en drumloops, maar dat bleek niet genoeg, vandaar dat we Maarten weer hebben gevraagd om de plaat in te drummen.’ De albumtitel is een samenvoeging van twee van Bjørns favoriete boeken: The Collector van John Fowles en The Comfort of Strangers van Ian McEwan. ‘Het zijn allebei verhalen over controle in liefde. Dat je soms iets zo graag wilt, dat je de werkelijke verhoudingen uit het oog verliest.’ De recensies van The Comfort Collector zijn tot nu toe uitermate positief. Zijn Bjørn en Jochem zelf ook tevreden met het resultaat? ‘Wij zijn blij met de plaat én de recensies. Het was afwachten hoe de mensen zouden reageren. Onze muziek is toch wel veranderd. Gelukkig bleek dat mensen vooral onze liedjes mooi vinden en niet zozeer de noise of de rock. We wilden heel erg vanuit het liedje werken en dat is denk ik gelukt.’ Dress is tegenwoordig ook weer op het podium te vinden. Niet alleen als duo, maar soms ook met Maarten Kooijman achter de drums. ‘Daardoor kunnen we ook weer wat oud materiaal spelen,’ aldus Bjørn. ‘We hebben bewust maar een aantal zalen benaderd om te spelen: Vera, Patronaat, Paradiso. En we zijn in gesprek met een internationaal label. Dat is wel spannend. In Nederland maken we misschien duizend mensen blij met onze muziek. De gedachte is dat er in Zweden, GrootBrittannië en de VS ook mensen zijn die Dress leuk vinden. Al die mensen uit al die landen bij elkaar... Misschien genoeg publiek om een klein voetbalstadion te vullen?’ januar i/f ebr uar i 2010
FRET
11
Bandsevents INSCHRIJVING GROTE PRIJS GEOPEND
filemuziek
Op weg naar optredens ontkom je er in Nederland niet aan: files. Wat draaien Nederlandse muzikanten in de auto om de tijd door te komen?
Grote Prijs-winnaars Hiphop Dret & Krulle
NEDERLANDSE bands naar SXSW
T
Foto Dimitri Hakke
he Black Atlantic, Elle Bandita (foto), Drive Like Maria, Sabrina Starke, Lucky Fonz III, Nobody Beats The Drum, La Melodia en C-Mon & Kypski zijn uitgenodigd om te spelen op South By Southwest (SXSW), de befaamde internationale muziekconventie in Austin, Texas. Daarnaast zal de stad Den Haag zich op het festival presenteren met een speciale avond. Onder de noemer Music City The Hague treden vijf Haagse bands op SXSW op: John Dear Mowing Club, NiCad, The Deaf, So What en ReBelle. SXSW vindt plaats van 12 tot en met 17 maart.
D
Foto Manon Bruininga
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
JESS DE BRIDGET JONES VAN DE POPMUZIEK
j
Janneke Steffens is Jess. Pak de eerste en laatste letter van voor- en achternaam en je krijgt… Janneke is als singer-songwriter een beetje een laatbloeier. Op haar 27ste debuteert zij met haar eigen liedjes op het album All Hands Filled With Joy. Tekst Willem Jongeneelen
POPRONDE ZOEKT BANDS
FRET
Foto Siese Veenstra
anaf pagina 78 vind je in deze FRET een uitgebreid verslag van de finales van de Grote Prijs van Nederland 2009. Met de altijd spannende eindstrijd achter de rug is meteen de inschrijving voor de editie van 2010 geopend. Het belooft een bijzonder Grote Prijs-jaar te worden, want de belangrijkste bandwedstrijd van Nederland viert zijn 25-jarig jubileum. Wat er precies op stapel staat, is nog geheim, maar een avond met oud-deelnemers ligt voor de hand. Wil je in de voetsporen treden van Lucky Fonz III, Two Way Radio, Leine, Blaxtar of Typhoon? Schrijf je dan nu in op www.groteprijsvan.nl
Frank Antonie van Alphen
12
Kort nieuws
V
In deze aflevering Joris Linssen. Linssen (1966) is vooral bekend als presentator van de televisieprogramma’s Showroom en Hello Goodbye. Maar hij speelt ook al zijn leven lang in bands. ‘Vroeger maakte ik punkmuziek in het Nijmeegse kraakbolwerk De Westland (Hypotheekbank).’ Hij was toen een jaar of vijftien, zestien. Tegenwoordig is Linssen voorman van de nedmexband Caramba. Hij mag graag zangpartijen repeteren in zijn Chrysler Grand Voyager, een vehikel met forse afmetingen, dus goed te gebruiken als rijdende oefenruimte. Niet zo punk, maar wel erg praktisch om zijn hele band in te vervoeren op weg naar een optreden. En als hij niet ter voorbereiding van een concert zijn auto voor stembuigingen gebruikt, luistert hij graag naar zijn favoriete artiest Elvis Presley. En dan het liefst muziek uit diens latere periode, toen glamour en glitter de toenemende corpulentie van The King moesten camoufleren. ‘Elvis’ stem werd er vooral smeuïger door’, zegt Linssen. Voor hem geen tandenknarsende file, zolang Elvis Presley zingend naast hem zit. ‘Iemand anders die ik vaak draai, is Sara Tavares, een Portugees/Kaapverdische liederenschrijfster. Zij maakt heel rustgevende wereldmuziek, daar kan ik kalm op rijden.’ Nuttig als hij terugkomt van zijn werk voor Hello Goodbye op Schiphol. ‘Ik maak voor dat programma soms spannende en heftige dingen mee.’ Linssen wordt graag geprikkeld door zijn impulsrijke interviewwerk. ‘Als ik in de auto zit, is het juist even anti-impuls. Rustgevend.’
Interview
e Popronde is al jarenlang hét reizende muziekfestival van Nederland. De editie van 2010 gaat in september van start en zal in maar liefst 25 steden neerstrijken. Voor talentvolle opkomende Nederlandse bands en artiesten is het festival dé kans om intensieve speel- en tourervaring op te doen en een nieuw publiek te bereiken. In elke stad staan op één avond tientallen acts geprogrammeerd op zo’n twintig locaties, variërend van bruin café tot poppodium. Alle concerten zijn gratis toegankelijk. De organisatie is op zoek naar bands. Interesse: meld je dan vóór 1 maart aan via www.popronde.nl
Ze heeft ruim drieëneenhalf jaar aan de cd gewerkt. Met tussenposen. Haar herstel van een lullig, maar niet minder lastig ongeluk heeft daar negatief aan bijgedragen. ‘Maar nu is ie er en ik ben er trots op! Het is een soort best of tot ongeveer een jaar geleden. Het laatste jaar heb ik zo hard doorgeschreven dat het materiaal voor een tweede cd alweer klaar ligt. Eerst maar eens zien of deze aanslaat, want daar sta ik wel nog volledig achter. De songs voelen als een prima introductie van wie ik ben en hoe ik in elkaar steek. Ik noem het mijn voorstelplaat. Ook als je iemand voor het eerst ontmoet, stel je jezelf wellicht een beetje bescheiden op. Je laat niet meteen het
achterste van je tong zien. Mijn nieuwe liedjes graven wat dieper, zo heb ik de indruk.’ Haar album biedt veel en van alles. Ze heeft een dijk van een stem en haar band bestrijkt een breed geluid. ‘Mijn liedjes worden soms omschreven als jazzy popsongs, maar dat gaat zeker niet voor alle liedjes op. Ik maak ook intieme pianoliedjes, pure pop, en soms zit er een groove in.’ Janneke omschrijft zichzelf als ‘de Bridget Jones van de popmuziek’. Ze is een lachebek, een flapuit, een vat vol twijfels en soms nog net geen dood vogeltje. Ook in haar muziek wisselt de stemming van uitgelaten, los en vrolijk (hoor en bekijk de catchy single Shut Up (And Kiss Me!) tot mooi, lief en naïef ingetogen in de titelsong. Dat is een prachtig nummer dat zo maar van Randy Newman had kunnen zijn. Janneke: ‘Meen je dat? Geweldig. Ik vind New man een kei in kleinere liedjes. Hij kan moeilijke onderwerpen op een nuchtere manier brengen, waardoor ze je toch hard raken zonder dat het kwijlerig wordt. In All Hands Filled With Joy behoud ik mijn naïviteit. Ik bezing hoe ik als kind de wereld wilde verbeteren. Och, ik vind het ook wel prettig om een beetje bleu te klinken. Maar stiekem is dat eigenlijk niet zo. Het zou toch prachtig zijn als ik wel die wereld een beetje zou kunnen verbeteren?’
Punkband de Heideroosjes neemt komend jaar een pauze. De nieuwe theatertour, die aanvankelijk in februari 2010 zou beginnen, verschuift een jaar. Ook de release van de al opgenomen theater-dvd wordt uitgesteld naar 2011. ‘Sinds enige tijd brandt het lampje van onze benzinemeter. Er moet hoognodig getankt worden’, aldus zanger Marco Roelofs. Kayakdrummer en -oprichter Pim Koopman is on verwachts overleden. Hij is 56 jaar geworden. Behalve in Kayak speelde Koopman ook in Diesel en The President en was hij een succesvolle producer voor o.a. Pussycat, Maywood, Time Bandits en Sandy Coast. Ook bassist Frank Papendrecht is slechts 56 geworden. Hij overleed aan een hartaanval. Papendrecht maakte net als Koopman deel uit van Diesel en The Presidents, maar zat ook in Urban Heroes, Margriet Eshuijs Band, Meike Touw’s Tutti Frutti, Polle Eduard Band en Kadanz. Textures is net terug van een tournee door India. Ja, ook daar barst het van de metalheads. Mede door hun populariteit aldaar heeft major EMI de groep een platencontract aangeboden. Begin januari is in India een best of-album uitgekomen met elf nummers van hun eerste drie cd’s. Eén van de meest energieke live-bands die Nederland heeft gekend is weer bij elkaar: de Cords. Tien jaar na de release van het laatste album Lunchbox brengt de groep eind februari de cd/dvdbox Collage uit, met outtakes, bijzondere opnamen, twee nieuwe tracks, een dvd met videoclips, found footage en de registratie van een reünieconcert uit 2009. De State Awards, de belangrijkste hiphopprijzen van Nederland, zijn weer uitgereikt. De winnaars: Winne (Beste Artiest, Beste Album, 101Barz Award), Zwart Licht (Beste Groep, Beste Videoclip, Beste Live Act), Fresku (Beste Single, Rookie Of The Year, Lijn5 Award), FS Green (Beste Producer), Hef, Crooks en Adonis (Beste Mixtape), The Flexican (Beste DJ) en Postman (Lifetime Achievement Award).
Postman
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
13
“En? Hoe klonk het?” Hoe zou het zijn om het podium af te lopen zonder die vraag ooit nog te hoeven stellen..? 3HANDSCLAPPING Stel je voor dat je op het podium staat en dat je je eigen sound én die van de band glashelder kunt horen. Dat je weet dat het publiek elk detail en elke solo hoort, precies zoals jij het ook hoort. Zo werkt een BOSE L1 Portable Line Arraysysteem. Liveversterking met een sound, een projectie en gebruikersvriendelijkheid van ongekende kwaliteit. ®
®
KLANK: Een BOSE L1 versterkt het ware geluid van je apparatuur en instrumenten. En met de ToneMatch audio engine erop aangesloten heb je ook nog eens de mogelijkheid om dit zelf aan te passen en op te slaan. ®
®
®
“De projectie van de L1 is ongelofelijk. Het publiek hoort precies hetzelfde als wat wij op het podium horen. Het geluid is zo direct en transparant, het lijkt alsof je in de studio met een koptelefoon op speelt. Het L1 systeem is een revolutie in muziekversterking!”
PROJECTIE: De CYLINDRICAL RADIATOR luidspreker creëert een helder, gelijkmatig geluid voor het hele podium en de zaal. Je hoort jezelf en je bandleden zoals het moet: als een echte eenheid.
®
®
®
DRAAGBAARHEID: De L1 combineert PA-luidsprekers, monitors, backline en mengtafel tot één compact systeem dat makkelijk te dragen is en binnen een paar minuten opgezet.
3HANDSCLAPPING is: Peter Thiehuis, Theo de Jong en Bart Fermie.
Met minder apparatuur een intensere muziekervaring voor zowel band als publiek.
Probeer nu een BOSE L1 Portable Line Array systeem bij de BOSE L1 specialist/dealer.
®
®
®
3HANDSCLAPPING live, op het BOSE L1 systeem: ®
®
®
®
23 januari 2010 20.00 uur Gitaarsalon, Concert en Workshop Westerstraat 217, Enkhuizen 31 januari 2010 21.00 uur Badcuyp, 1e Sweelinckstraat 10, Amsterdam
NIEUW!
28 februari 2010 21.00 uur Badcuyp, 1e Sweelinckstraat 10, Amsterdam
L1 Model II systeem
L1 Model I systeem
L1 Compact systeem
Het BOSE L1 Model II systeem is ons best presterende, meest geavanceerde systeem lichter en praktischer dan de L1 Model I en makkelijk op te zetten.
De klassieker: onze meermaals bekroonde doorbraak voor live-optredens.
Ons meest draagbare en eenvoudige L1 systeem; een ruimte vol geluid door één luidspreker.
®
®
®
®
®
®
28 maart 2010 21.00 uur Badcuyp, 1e Sweelinckstraat 10, Amsterdam
®
25 april 2010 21.00 uur Badcuyp, 1e Sweelinckstraat 10, Amsterdam 30 mei 2010 21.00 uur Badcuyp, 1e Sweelinckstraat 10, Amsterdam
Hoor het verschil dat Bose technologie maakt. Vraag om een demonstratie bij uw dichtstbijzijnde BOSE L1 specialist/dealer. ®
Voor dealeradressen bel +31 (0)299 390 290, e-mail consumenteninfo@bose.com of bezoek www.bosel1.nl
JB Meijers stond jarenlang als gitarist en producer in dienst van De Dijk en vele andere Nederlandse bands. Op zijn solodebuut Catching Ophelia, een lekkere gitaarplaat met een internationale sound, kon hij eindelijk eens helemaal zijn eigen gang gaan. Tekst Jasper Schoon Foto Christel Wolters
‘Ik besloot eindelijk iets voor mezelf te doen. Liep jarenlang met het idee voor een plaat, maar elke keer kwam er wel iets tussen,’ vertelt Jan-Bart Meijers. ‘Daarom heb ik er zo lang over gedaan. Het hoefde ook niet zo nodig. Ik dacht vaak: wie zit er op te wachten?’ De stergitarist had en heeft een bestaan waar vele muzikanten van dromen: succes met een van Nederlands bekendste bands (De Dijk), schrijver van commercials en veelgevraagd producer (o.a. Acda en De Munnik, De Dijk, Daryll-Ann, Frank Boeijen), arrangeur en sessiemuzikant. Maar er begon op een geven moment toch iets te knagen. ‘De doorbraak kwam in Duitsland. Ik werkte aan de Joop van den Ende musical Ich Will SpaB. Daar op een hotelkamer in Essen bedacht ik me dat de muziek te corporate werd.’ Meijers had makkelijk nog een aantal van dit soort commerciële producties kunnen maken, maar iets in hem zei dat hij dat niet moest doen. ‘In Duitsland had ik het idee dat ik iets inleverde. Ik kon niet genoeg van mezelf kwijt in de muziek waar ik mee bezig was. Toen heb ik de beslissing
geluid van Ken. Via Facebook kwamen we met elkaar in contact. Hij kende mijn werk voor Daryll-Ann.’ Het klikte in de studio direct tussen de twee. ‘Ik vond hem altijd al fantastisch als bassist in Big Star. Het idee om hem als bassist te vragen voor de cd vond ik cool. Ik stuurde hem demo’s en hij vroeg wanneer ik wilde gaan opnemen. Hij was op tour met Big Star in Spanje. Dus toen ben ik daar naartoe gegaan.’ De rol van Stringfellow bij de productie van Catching Ophelia werd uitgebreider dan Meijers van tevoren had bedacht. ‘Bij de opnames zat hij meteen achter de knoppen en besloot mee te denken. Hij deed bij sommige nummers achtergrondzang. Ik had het idee in een spiegel te kijken. Het was fantastisch omdat ik op een intensieve manier samenwerkte met een van mijn helden.’ Ook collega gitarist/producer Wouter Planteijdt droeg bij aan het feit dat zijn soloalbum het daglicht zag. ‘Hij heeft mij het laatste zetje gegeven om de plaat te maken. Ik leefde al het droomleven, maar ben altijd blijven schrijven. Toch had ik vaak het idee dat er niemand zat te wachten op een soloplaat van mij. Maar ik ben er nu achter dat het juist draait om iets van jezelf de wereld in te slingeren.’
Uitdaging Het meest trots is hij op het nummer Looking Glass. Meijers: ‘Na het schrijven wist ik niet meer hoe het zat. Ook hoe de song op de plaat is gekomen kan ik niet terughalen. Het is een beetje magisch realisme. Ik had het niet meer onder controle.’ Meijers is naast gitarist en producer op zijn cd ook multi-instrumentalist. Toch kwam hij tijdens de opnames in Brussel niet in de knoop omdat hij met verschillende petten op werkte. ‘Eigenlijk zijn de beste producers
jb MEIJERS ‘Ik besloot niet voor het geld te gaan’ 14
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
genomen om er mee te stoppen. Eigenlijk is daar de kiem gelegd voor mijn soloplaat.’ Hij begon meteen met het schrijven van nieuwe songs. ‘Het eerste nummer van de cd, Beauty Fades, heb ik daar geschreven. Ik zat een maand of vijf in Essen. Naast mijn werk voor de musical heb ik veel inspiratie gehad om mooie eigen liedjes te schrijven.’
Toegewijd Met een goede preproductie toog de Amsterdamse producer/gitarist naar de ICP Studios in Brussel om Catching Ophelia op te gaan nemen. ‘Ik had het redelijk goed voorbereid, maar wilde het ook los houden. Ik had het album schetsmatig in mijn hoofd zitten. Het eerste idee dat je hebt, is vaak het beste. Dat werk ik meestal snel uit.’ De ICP Studios zijn bekend terrein. Meijers: ‘Ik woon er zowat, ben er ontzettend vaak actief met producerswerk. De eigenaar zei laatst dat ik maar permanent een appartement moet huren. Ik ben er graag. Het is gewoon de beste studio ter wereld. Er staat zo veel goede backline. De gear is goed. En de mensen zijn heel toegewijd.’ Big Star-muzikant Ken Stringfellow speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming van de plaat. ‘Ik ben altijd al fan geweest van het stem-
gewoon goede muzikanten die perfectionistisch zijn en daarom zelf achter de knoppen willen zitten. Ik had vaak bij opnames dat ik een geluid anders wilde. Toen ben ik het zelf maar gaan doen. Ik deed het om de muziek interessant te houden. Ik heb veel geluk dat ik dit kan doen. Zeker nu het met de business moeilijk gaat. Daarom ben ik een tevreden mens. Ik hoef ook geen grote internationale doorbraak. Dan krijg ik het alleen maar nóg drukker, haha.’ Het is voor Meijers vooral belangrijk dat hij eindelijk zijn eigen ding heeft kunnen doen. ‘Ik bedacht me bij het maken van deze cd waar het eigenlijk om draait in muziek. Muziek en business gaan soms moeilijk samen. Ik besloot niet voor het geld te gaan, maar voor het gevoel en de passie die ik in mijn eigen werk kon leggen. Natuurlijk doe ik nog commercials, maar ik heb nu ook mijn eigen album.’
Live
21 februari
Live
Paradiso Amsterdam
live
www.jbmeijers.com
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
15
‘Ik ben iedere seconde met muziek bezig’
DJ
PROMO Als allereerste hardcore-dj betrad DJ Promo de tenten van Lowlands, maar geen haan die er naar kraaide. Nu er een album onder de vlag van Top Notch op de planning staat, duwt hij de boodschap gewoon recht in je gezicht: hardcore leeft en het is niet wat je denkt. Tekst Nancy Tjalondo Foto’s Daniël Cohen
16
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
17
Aan de buitenkant ziet hij er helemaal niet zo hardcore uit en is hij vooral een vriendelijke en nuchtere West-Fries. Maar we hebben hier wel degelijk te maken met een van de grootste hardcore dj’s die Nederland rijk is: Sebastian Hoff alias DJ Promo. Noem een willekeurig hardcore-feest ergens op de wereld en deze man heeft er gestaan. Vaak meerdere keren. Meer dan vijftien jaar heeft DJ Promo vriend en vijand binnen en buiten de hardcorescene overtuigd en verrast. En hij is nog lang niet klaar. Plaats van ontmoeting is Zwaag, de thuisbasis van The Third Movement: het label en boekingskantoor dat Sebastian in de zomer van 2000 is gestart. Zijn nieuwste muziekproject, het album Stijlloos dat in april moet verschijnen, komt echter niet uit op zijn eigen label maar op Top Notch. Niet zo gek wanneer je bedenkt dat de dj/producer op het album experimenteert met hiphop en daarbij samenwerkt met verschillende rappers uit de stal van Kees de Koning. In eerste instantie was het plan om een album voor een van de Top Notchartiesten door Promo te laten produceren. Maar al heel snel opperde De Koning het idee om een complete DJ Promo-cd te maken, met features van onder meer Willy van The Opposites, Sef en Flinke Namen. Voorafgaand aan de albumrelease worden er eerst twee EP’s uitgebracht. De eerste Boombox Op Duizend is inmiddels een feit en gaat al sinds oktober als een lopend vuurtje het circuit rond. EP nummer twee volgt in januari.
Beemsterkaas Vers van de kapper komt Sebastian vrolijk het kantoor van The Third Movement binnenlopen. ‘Het is hier een beetje te druk om rustig te kunnen praten. Verderop zit een café, laten we daar gaan zitten.’ Terwijl we over het bedrijventerrein lopen vertelt hij dat hij het eigenlijk wel prettig vindt dat Stijlloos op Top Notch wordt uitgebracht. Zo hoeft hij tenminste niet zelf te bedenken welke strategische wegen er moeten worden bewandeld, hoe de planning loopt en alle andere zaken die daar omheen geregeld moeten worden. ‘Nu kan ik mij volledig op de muziek richten, wat ook wel eens lekker is.’ Het was dan ook het idee van Top Notch om eerst met twee EP’s te komen in plaats van meteen met een compleet nieuw album. Een prettig idee vindt Sebastian, materiaal heeft hij immers genoeg. Bovendien kan hij op deze manier mooi testen welke nummers het goed doen bij het publiek, aan welke nog geschaafd moet worden en welke nummers hij uiteindelijk op de tracklist van het toekomstige album wil hebben. Afgelopen zomer kreeg hij op Lowlands alvast een klein voorproefje van de uitzinnige reacties die hem straks te wachten kunnen staan. Samen met de mannen van Flinke Namen, The Opposites, Zwart Licht en Aux Raus stond hij een uur lang in de Bravo-tent, die finaal plat ging. Dat hij nu met andere artiesten het podium deelt en daarmee naast zijn diehard fans uit de hardcorescene ook een ander publiek aantrekt, merkte hij eind oktober op de releaseparty van Boombox Op Duizend tijdens het Amsterdam Dance Event in de MTV Studio. Sebastian: ‘Op een gegeven moment stond ik daar met de jongens van Flinke Namen en voor in de zaal stond zo’n groepje sexy chicks in van die strakke jurkjes. Nou, die waren daar echt niet voor DJ Promo!’ Maar daar kan hij wel om lachen. Ook wanneer het nummer Straight Outta Beemster ter sprake komt, verschijnt er een grijns op zijn gezicht. ‘Dat is echt een track van Willy en mij. We komen allebei uit de polders van Noord-Holland, vandaar dat we het Straight Outta Beemster hebben genoemd. Als knipoog naar Straight Outta Compton van NWA.’ Het nummer is afkomstig van de eerste EP en halverwege hoor je op de achtergrond een boer roepen: ‘Ik ben van de kaas! De Beemsterkaas.’ Een typisch voorbeeld van Sebastians gevoel voor humor? ‘Dat vind ik gewoon grappig. Op een gegeven moment rapt Willy ook dat wat wij doen niet cheesy is. Cheesy, kaas… Maar voor dit soort tracks
18
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
‘Dankzij Top Notch kan ik mij volledig op de muziek richten, wat ook wel eens lekker is’ leent zo’n EP zich ook. Ik kan nu van alles uitproberen, ik heb daar alle vrijheid in. Het nummer zal het album waarschijnlijk niet halen, daar is het niet diep genoeg voor, maar het was wel erg leuk om te maken!’
Verrast Boombox Op Duizend staat bol van de verrassende samples, snoeiharde beats en heeft hier en daar zelfs een hoge chillfactor. Hardcore en hiphop gaan duidelijk prima samen, versterken elkaar op met name de ruige momenten en maken absoluut nieuwsgierig naar de volgende EP en natuurlijk het uiteindelijke album. De samenwerking met de rappers heeft Sebastian zelf misschien nog het meest verrast. ‘Vaak gaf ik ze muziek mee en kwamen ze met iets terug dat ik zelf echt nooit had kunnen bedenken. Ik was heel erg onder de indruk. Maar ook de samenwerking met Bastiaan en Luuk (van Aux Raus, red.) ging erg goed. Zij hadden zich helemaal voorbereid. Luuk had bijvoorbeeld al een heleboel gitaarriffs klaargezet. Ik ben toen met ze in de studio gaan zitten en heb ze gevraagd wat we ermee zouden doen, maar dat lieten ze helemaal aan mij over. Je krijgt daarmee niet alleen de vrijheid, maar het is ook een kwestie van het vertrouwen dat je in elkaar hebt. Op een gegeven moment riep Bastiaan dat het nummer Cockknocker moest gaan heten. Weet ik veel waar hij dat woord ineens vandaan haalde, maar het klonk goed.’ Aux Raus kreeg vorig jaar april nog een koude douche over zich heen toen bekend werd dat ze als technopunkduo hadden getekend bij Nederlands hiphophoofdkwartier. De heftige reacties op het internet waren niet van de lucht. Top Notch zou zich niet met andere stromingen moeten inlaten. Vreest Sebastian, nu hij als hardcorevakman er zijn sporen achterlaat, eenzelfde reactie? Misschien wel uit het eigen gabberkamp? ‘Nee. Niet om arrogant te zijn, maar iedereen uit de scene weet wie ik ben. Ze weten ook dat ik wel vaker experimenteer met mijn muziek en wie mij kent, weet ook dat ik al vanaf vroeger veel naar hiphop luister. Dus dat wat Aux Raus is overkomen zal met mij niet zo snel gebeuren. Ik draai al heel wat jaren mee.’
Hardcore leeft Sinds 1992 om precies te zijn. Hij weet het nog goed. Sebastian: ‘Dat was de tijd van bij moeders thuis platen draaien, mixen, releases checken en heel veel oefenen. De onschuldige kant van de muziek. Ik wist toen nog niet dat ik een plaat wilde maken of producer wilde worden. Het beheersen van de dj-kunsten was voor mij de uitdaging.’ Die kunsten heeft hij in het begin goed afgekeken van andere dj’s. Want wat doe je als jong maar ambitieus broekie voor wie een vaste residency nog toekomstmuziek is? Dan organiseer je zelf feesten en nodig je jouw favoriete dj’s uit om te komen draaien. Toenmalige helden zoals Buzz Fuzz en Pavo waren regelmatig van de partij. Sej a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
19
‘Toen Tiësto doorbrak op Innercity gingen alle hardcoreparasieten ineens ook trance maken’ bastian: ‘Die feesten waren geweldig. Zij gaven mij tips en lijstjes van platen die ik moest kopen. Dan nam ik hun set op, kocht ik precies dezelfde platen en probeerde ik dat thuis na te mixen.’ Het bleef niet bij uitproberen alleen. Rond 1995, middenin de periode dat hardcore sterk opkwam, begon het mixen serieuzere vormen aan te nemen. Sebastian: ‘En daarmee groeide de ambitie om zelf eens als dj op zo’n feest te draaien. Ik begon een paar tracks te produceren bij anderen in de studio, maar op een gegeven moment was ik dat zat en heb ik zelf apparatuur gekocht. Ik maakte een paar tracks en die werden eigenlijk meteen enthousiast opgepikt door ID&T.’ Vervolgens ging het hard met Sebastians carrière als DJ Promo. Wanneer hij erop terugkijkt kan hij niet anders dan concluderen dat de hardcore in Nederland zich enorm heeft ontwikkeld. ‘Ik denk dat iedereen de overkill van hardcore wel heeft meegekregen. Op een gegeven moment werd gabber eigenlijk gewoon belachelijk gemaakt. Nu moet ik je zeggen dat hardcore tot die tijd ook vrij houterig wás. Het ging om zoveel mogelijk herrie maken en een op-en-neer springend geluidje, dat was hardcore. Die overkill heeft wel geholpen, want op een gegeven moment was er geen cent meer mee te verdienen. Dit was rond 1999, de tijd waarin Tiësto doorbrak op Innercity, waarna alle hardcoreparasieten ineens ook trance gingen maken. Dat ruimde alvast lekker op. Ik vond het geweldig en dacht: misschien als ik nu heel hard ga rennen, wie weet, gaat het mij dan lukken. Hoewel het in die periode leek alsof hardcore dood was, denk ik juist dat dat mijn gouden move is geweest. Tja, Elvis is toch ook al lang dood en hij heeft nu nog steeds drie miljoen fans die zijn troep blijven kopen. Zo zag ik het ook met hardcore: er waren zeshonderdduizend gabbers. Zeg dat er daar zo’n tienduizend van over waren, dat leek mij wel een leuke markt om een plaatje voor te maken!’ Hij besefte wel dat hij niet meer met hetzelfde geluid kon komen. Het moest vernieuwend zijn, wilde DJ Promo de hardcore succesvol reanimeren. Inmiddels staat hij bekend om zijn ruige hooks en wordt zijn basskick ook door dj’s en producers in het buitenland veelvuldig gekopieerd en gesampled. Een duidelijkere bevestiging kan je bijna niet krijgen: hardcore leeft.
Het is niet de eerste keer dat hij het een journalist vertelt. Zat om het uit te leggen is hij het niet, wel dat er niet naar hem geluisterd wordt wanneer hij dat doet. Sebastian verklaart: ‘Elke keer wordt het weer aangehaald en leg ik graag uit hoe het echt in elkaar zit. Vaak begin ik er zelf al over om het meteen maar recht te zetten. De afgelopen maand heb ik het weer vijf keer geroepen, maar ik heb het nog geen enkele keer in een interview terug gezien. Laatst zei ik nog tegen OOR dat als je tijdens een Rolling Stones-concert gaat vragen wie er tegen buitenlanders is, er dan veel meer handen omhoog zullen gaan dan op een hardcorefeest. En denk je dat die oude knarren met die snorren en die leren jacks ook niet eerst even een lijntje coke nemen voordat ze van huis gaan? Natuurlijk wel!’ Ziet hij zijn optreden op Lowlands dan wellicht als een overwinning? Een bevestiging dat hardcore toegankelijker is dan veel mensen denken en een dikke middelvinger naar het opgelegde imago? Sebastian: ‘Ik zie het niet zozeer als een overwinning voor de hardcore – dat is er wat mij betreft zo langzamerhand wel een beetje af. Ik zie het wel duidelijk als een overwinning voor Sebastian Hoff. Zo van: zie je nou wel? Je hebt blijkbaar toch iets in je dat je zelfs Lowlands mag en kan doen.’ Schoorvoetend begint hardcore toegankelijker te worden, na lange tijd een bijna hermetisch afgesloten segment te zijn geweest in de Nederlandse muziekindustrie. Met Promo en inmiddels ook Darkraver op een groot rockfestival is dat nu ook bij het grote publiek duidelijk geworden. Hoopt of verwacht Sebastian met zijn uitstapje naar Top Notch dat andere hardcore-dj’s zich aangespoord voelen om zelf ook
van de platgetreden paden af te stappen en wat meer te experimenteren en te spelen met andere muziekstijlen? Hij schiet in de lach. ‘Nee. Dat zie ik echt niet gebeuren.’
Uitdaging Of het imagoprobleem waar de hardcorescene mee kampt ooit zal verdwijnen en hardcore-dj’s de spreekwoordelijke schop onder hun kont ooit zullen voelen, betwijfelt hij. Het belangrijkst zijn op dit moment de hardcoreliefhebbers en de ontwikkeling van zijn muziek. En hoewel er binnen het wereldje genoeg bewondering wordt geoogst, blijft het rondom de commerciële erkenning en airplay van Promo akelig stil. Echt storend vind hij dat niet. ‘Op zich heb ik daar ook voor gekozen. Daar komt nu misschien wel verandering in omdat ik met Top Notch in zee ben gegaan, maar dat komt ook omdat ik na vijftien jaar het dak van de hardcore-scene wel heb bereikt. Ik heb elke tent wel drie keer gehad. Ik zou geen feest of locatie kunnen noemen waar ik niet heb gedraaid. En als je dan Sensation Black voor de derde keer staat te doen... Dan is het niet meer hetzelfde. Of het gaat vervelen? Nee. Nooit. Ik doe het nog steeds ieder weekend lachend. Maar ik ben wel iemand die een doel moet hebben, ik moet gedreven zijn, weten waar ik het allemaal voor doe. En als ik dat doel heb bereikt, wil ik weer naar de volgende uitdaging.’ Zo rolt het balletje voor hem al meer dan vijftien jaar lang. Van het oefenen op zijn kamer, het organiseren van feesten in buurthuizen en de kunst afkijken bij zijn grote dj-voorbeelden tot het produceren van eigen tracks, het opzetten van een platenlabel en een eigen boekingskantoor. Sebastian: ‘Vandaar dus nu Top Notch. Weer een nieuwe uitdaging. Nee, ik ben geen geluksvogel. Ik dwing het af. Ik durf zonder schaamte te zeggen dat ik een van de hardst werkende artiesten ben op dit gebied. Kijk ook naar een Armin en een Tiësto, wij zijn mannen die echt elke dag, iedere seconde met muziek bezig zijn. Er zijn ook mensen die af en toe een plaatje maken en denken: zo kan het ook. Prima. Maar die vind je niet aan de top.’
DJ PROMO’S WEAPONS OF CHOICE
djp
Mac G5 met Cubase software ‘Ik werk in principe alleen met hardware apparatuur die ik aanstuur met Cubase.’ Mackie 32-8 analoge mengtafel ‘Deze mixer staat bekend om zijn warme sound en extra headroom. Hierdoor kan ik de hardste sounds hoorbaar met elkaar mixen.’ Roland TR-909 ‘De hardcoredrummachine. Wordt tegenwoordig weinig meer gebruikt, maar heeft meer kracht dan welke andere drummachine ook. De 909 drums vormen eigenlijk altijd de basis van mijn tracks.’ Roland TR-808 & R8mkII ‘De hiphopdrummachine. Heeft de bekende oldschool hiphopdrums waar menig klassieker mee gemaakt is. Vooral door de volle laag in de bassdrum krijg je de typische hiphop-feel. De R8 produceert meer disco/pop-achtige drums, maar dan met de bekende Roland power. Deze machine wordt ook veel gebruikt door producers als Daft Punk en Justice.’ Korg Microkorg & Microkorg XL ‘Twee relatief goedkope synthesizers, maar met enorm bruikbare geluiden. Ook de vocoders zijn zeer goed te gebruiken. Deze vocoder was de basis van de track Robots samen met Sef en is ook gebruikt in Somebody Told Me van The Killers. De XL is kwalitatief wel veel beter, maar daar betaal je dan ook een beetje meer voor.’
www.djpromo.nl
Clavia Nordlead ‘Een synth die ik al sinds 1997 in de studio heb staan. Geen gemakkelijke synth, maar onbegrensd qua mogelijkheden. Verantwoordelijk voor de meeste Promo hardcore sounds.’
Persoonlijke overwinning
20
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Moog little phatty & Moogerfooger ringmodulator ‘Ik heb de Little phatty Bob Moog tribute edition staan. Een vrij nieuwe maar analoge synth die de echte Moog-sound produceert, maar dan met volledige midi-aansturing. De modulator zorgt ervoor dat je geluiden echt gaan gillen. Wil je The Prodigy-kant op, dan is dit de synth voor jou.’
Foto fred van Diem
Toch blijft er na al die jaren nog altijd een donkere wolk boven het imago van de hardcorescene hangen. De vraag is nauwelijks voor de helft ingezet of Sebastian weet al welke kant het gesprek op gaat. ‘Drugs, geweld… het zijn de media die dat beeld gecreëerd hebben. Hetzelfde geldt voor de associatie met rechts extremisme. Van 1997 tot 1999 is er wel een periode geweest dat er inderdaad groepjes rechts-extremisten op hardcorefeesten rondliepen. En zij waren ook kaal en droegen ook bomberjacks. Maar zij zagen gabbers als een doelgroep om zieltjes te winnen. Als jij een konijn bent, door de wei huppelt en je ziet een stel konijnen, dan huppel je daar toch ook achteraan? Zo zagen die rechts-extremisten het ook, dus gingen ze met een groepje naar hardcorefeesten. Maar daar waren ze totaal niet welkom en daardoor ontstonden er vechtpartijen. Omdat de gabbers ze er niet wilden hebben.’
Korg Triton workstation ‘Een van de weinige synths die op een geloofwaardige wijze violen, piano of zangkoren kan produceren. Heeft een enorm volle sound en warmte. Gebruik ik meestal voor klassiekere elementen of om een filmsfeer te krijgen.’ TC Electronics Fireworkx & M3000 ‘Hoge kwaliteitseffecten die een sound meer diepte geven.’ j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
21
D
Hij rapt al sinds 1984 en mag met recht een Nederlandse hiphopveteraan worden genoemd. Onlangs bracht rapper Deams zijn ep The Legacy uit, waarop gastbijdragen staan van niemand minder dan Ice-T, De La Soul, Chuck D en Big Daddy Kane. Tekst Roel Janssen
FRET spreekt Deams in het Mercury Hotel in Amsterdam, waar hij direct uit de doeken doet waar de ep-titel voor staat. ‘Legacy staat voor nalatenschap, erfenis. Die titel heb ik gekozen omdat ik iets wilde doen om de nalatenschap van hiphop te waarborgen. In elk geval het rapgedeelte daarvan. De artiesten op deze ep zijn pioniers omdat ze stuk voor stuk genres in gang hebben gezet. Vandaar dus ook The Legacy, want ik ben ook een onderdeel van hun nalatenschap omdat ik met ze ben opgegroeid.’ ‘Ik heb ervoor gekozen om mijn teksten redelijk simpel te houden. De enige song waarop ik eigenlijk echt diep ben gegaan is de track met
s m a e d
‘Mannen als Chuck D, Ice-T, De La Soul en Big Daddy Kane kennen me al vanaf mijn zeventiende’
22
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Foto Auke van der Hoek
Hiphopveteraan werkt samen met internationale sterren
kwam uit Breda en daar gebeurde wel wat op hiphopgebied maar in de Randstad gebeurde het écht. Ik ging al die rapbattles af en dan won ik vijfhonderd gulden of een reis naar Parijs. Het ging mij niet om die prijzen, maar puur om naam te maken.’
New York
In 1989 brengt Deams als MC Demes met All Star Fresh een single uit. Van hiphoplegende Afrika Bambaataa krijgt hij een ticket toegestuurd om in New York op te treden tijdens de New Music Seminar. Hij wordt lid van de Zulu Nation, de oudste internationale hiphoporganisatie, in 1973 door Afrika Bambaataa opgericht. Deams: ‘De Bronx was voor mij een cultuurshock, omdat je toen die crackepidemie had en overal levende lijken zag rondlopen. Buiten op straat bij het seminar ontmoette ik Gang Starr. Ik woonde in 1991 ook een tijdje in New York en had toen een contract bij Gangstarr Productions. Ik zat daar met Jeru The Damaja, Big Shug en Group Home. Er is verder niet zoveel uitgekomen, want ze hadden veel labelproblemen en er was ook nog een pistoolincident op het kantoor. Ze konden zich niet genoeg op mij focussen en ik moest op een gegeven moment weg, omdat mijn toeristenvisum verlopen was. Uiteindelijk is toen alleen de single Mad Game in 1996 uitgekomen. De originele versie was geproduceerd door Guru. De videoclipversie is de remix. Door die clip heb ik veel exposure gehad. Ik was op TMF en MTV en ben zelfs in Amerika op Playboy Channel gedraaid.’
Krimson
Chuck D (I See, red.), maar dat kan ook niet anders natuurlijk als je een track doet met zo’n man. Het is rauwe hiphop en er staan geen radiosongs op. De ep is een introductie naar het album The Legacy. Alle zeven tracks zullen ook op het album verschijnen maar dan met andere producties en teksten. Ik neem de raps dus opnieuw op, puur om iets nieuws te brengen. Op het album zullen ook meer solotracks staan. Ik zal daarop veel dieper gaan, op het gebied van persoonlijke ervaring, levenservaring en mensenkennis. Het album staat gepland voor februari of maart 2010. Er komt een dvd bij en het wordt uitgebracht op mijn eigen label Deams Music.’
Deams rapt in het Engels, maar heeft als Krimson ook in het Nederlands gerapt en is ook te horen op het nummer XXX van Brainpowers debuutalbum Door Merg En Brain. Heb je meer tracks in het Nederlands gedaan? ‘Ik heb een solotrack gedaan met DJ Mass, maar die is nooit uitgekomen. Op de laatste cd van Brain, Hart/Hard, praat ik alleen, maar ik heb ook nog wat gedaan met Moordgasten, Def P en Gotcha! Dat was de single Je Moet Je Bek Houwe!, maar ik zat niet in die clipversie. De bedoeling was om van Krimson een project te maken, maar ik wilde dat niet half doen en was ook veel bezig met mijn Engels. Je kunt niet steunen op wat je hebt gedaan.’ Geen halve dingen dus voor de sinds 1994 in Amsterdam wonende Deams. Is dat ook de reden dat het zolang heeft geduurd voordat zijn ep uitkwam? Deams: ‘Ik was heel lang bezig met muziekprojecten: workshops en masterclasses waarbij ik artiesten van kennis voorzag. De passie voor de muziek was er wel, maar als artiest ontbrak die een tijdje. Dat was rond 2000 en duurde een aantal jaar. Ik deed wel eens shows maar was niet actief bezig om iets uit te brengen.’ Naast muziek is Deams twintig uur per week jongerenwerker in de Bijlmer. Ook is hij bezig met een project voor Kunstenaars & CO waar hij opkomende artiesten een steuntje in de rug geeft.
Loner
Comic
Naast eerdergenoemde grootheden staan ook Jeru The Damaja en DJ Premier op The Legacy. Deams: ‘Die introbeat van DJ Premier komt ook op het album maar dan als volledige song. Mannen als Chuck D, Ice-T, De La Soul en Big Daddy Kane kennen me al vanaf mijn zeventiende; zolang gaan we al terug. We hebben altijd contact onderhouden.’ Deams wordt geboren in Breda, groeit op in Prinsenbeek en begint rond 1983 met electric boogie. In 1984 gaat hij ook rappen en is hij te zien in AVRO’s Toppop Disco Olympics. Hoewel hij dan in Brabant woont, struint hij wekelijks hiphopfeestjes in de Randstad af. Daar gaat hij steevast in zijn eentje naartoe – puur om respect af te dwingen – om andere rappers te battlen. ‘Daardoor kreeg ik de naam een loner te zijn,’ zegt Deams. ‘Ik ben altijd al een loner geweest. Ik ging op mijn zestiende ook alleen naar Parijs en Londen. Ik moest altijd weg. Ik
De eerste single van de ep is State Your Game featuring Big Daddy Kane. ‘Die wordt uitgebracht op gekleurd vinyl in gelimiteerde oplage’, vertelt Deams. ‘Het wordt echt een hebbeding met drie remixen van FS Green, Soulitaire en Redrum Squad. Die track met De La Soul (The Boombap Experience, red.) staat ook op het vinyl. Het artwork is van Terilekst. De single is digitaal en op vinyl verkrijgbaar. Bij de ep komt nog een korte comic van Terilekst. Ik ben zelf een comic- en een gamefan, ik hou van het visuele. Het heeft ook te maken met het gebruikmaken van nieuwe tools. Je moet wel meegaan met de tijd. Je moet tegenwoordig opvallen en dat is ook de reden dat ik meteen met die namen op de ep ben gekomen.’ www.deamsmusic.com www.twitter.com/deams j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
23
muzyQ
Uniek muziekmakerscentrum opent deuren Je hebt oefenruimtes in alle soorten en maten. Onder de naam muzyQ beschikt Amsterdam sinds kort over een gloednieuw en uniek repetitiecomplex. Een muziekmakerscentrum noemen de initiatiefnemers het zelf, want muzyQ biedt meer dan alleen oefenruimtes. Het gebouw is speciaal ontworpen voor muziek. Maar liefst zeventig studio’s en zalen staan muzikanten van verschillende stijlen als rock, jazz en klassiek ter beschikking. Tekst Arjan van Sorge
Over sprekend bewijs gesproken: het interview met Robin Lemmers, directeur van muziekmakerscentrum muzyQ, wordt even onderbroken door Maarten van Roozendaal. De gedreven muzikant heeft hier de hele week met complete band gerepeteerd voor zijn nieuwe voorstelling, en nu moet hij de baas van het oefenruimtecomplex omhelzen, en overladen met complimenten. Alweer iemand die dolblij is met het fonkelnieuwe gebouw in Amsterdam-Oost, op de plek waar vroeger de Oostergasfabriek stond. Vijfendertig jaar lang speelde oprichter Lemmers als amateurdrummer in bands. De laatste twintig jaar werkt hij als organisator in de muziekbranche. Hij kent daardoor een groot aantal bandoefenruimtes van Amsterdam, Antwerpen en Parijs uit de praktijk, en dan vooral uit de tijd dat die op de vinger van één hand te tellen waren.
24
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
‘In 1981 kwam ik terug in Amsterdam en ging onze band repeteren in containers in een weiland in Landsmeer. Die vijf zeecontainers waren, als ik het me goed herinner, van pionier Jan Schutte. Je moest al je spullen zelf meenemen, er liep een stroomdraad naar een blok toe om je spullen op aan te sluiten, en er hing een lamp. Schutte was later ook betrokken bij het Repetitiehuis en oprichter van AMP, ook allebei in Amsterdam, waarmee volgens mij toen voor het eerst iets van structuur is ontstaan.’
Fabriekspanden Dat soort oefenruimtecomplexen bevond en bevindt zich meestal in voormalige fabriekspanden aan de rafelranden van de stad. Veel van die gebieden worden nu herontwikkeld. Vervolgens komen er woningen en kantoren voor in de plaats, zoals in Amsterdam Oostpoort waar binnenkort (en gedeeltelijk nu al) achthonderd woningen, een compleet winkelcentrum, het stadsdeelkantoor en scholen staan. ‘Die ontwikkeling zie je in iedere grote West-Europese stad. En overal zie je hetzelfde probleem: kunstenaars en muziekmakers kunnen nergens naartoe. Muziek kan in zo’n gebied niet meer op de oude manier terugkomen, behalve als je die bundelt en op een nieuwe manier inkapselt, op een wijze die beter is voor de muziekbranche, en die aan de andere kant past in de nieuwe stedelijke omgeving.’ Dat laatste is precies wast Lemmers gedaan heeft. muzyQ is ontworpen als muziekmakerscomplex en biedt veel meer dan alleen oefenruimtes. ‘Wij hebben ervoor gekozen de oren als belangrijkste uitgangspunt te nemen: daarom zijn al onze studio’s zwevende doos-in-dozen, gedimensioneerd en akoestisch ingekleed voor de muzieksoort waarvoor ze gebouwd zijn.’ Daarnaast zijn er in muzyQ winkels en ambachtsruimten, met daarboven kantoorruimten voor
muziekorganisaties, zoals bijvoorbeeld promotors, impresariaten, administratiekantoren en ontwerpbureaus. De grote zaal is geschikt voor symfonieorkesten, operaproducties, bandcompetities en evenementen à la Muzikantendag of WOMEX. ‘Gigaproducties als The Lion King kunnen hier niet, die hebben drie zalen tegelijk nodig en gebruiken enorme decors.’ muzyQ ligt vrij centraal in Amsterdam, bij het Muiderpoortstation, heeft een eigen loadingdock en binnenkort een parkeergarage als buur. De inkleding is industrieel, er is gebruik gemaakt van ruwe materialen, elektra en temperatuur zijn centraal geregeld, en alles is uitgekleed tot het absolute minimum. ‘Je kijkt tegen beton aan, er zijn geen ingewikkelde systemen, de afwerking is zoals het is. En het is veel te schoon, vinden sommigen. Maar is vies dan prettiger?’
‘Het is hier veel te schoon vinden sommigen. Maar is vies dan prettiger?’ creatieve proces, niet naar de stenen. Een bedrijf als dit moet onafhankelijk van structurele subsidiëring kunnen functioneren.’
Geen subsidies Er zijn nu 22 mensen in dienst. Bar, techniek, gebouwbeheer, schoonmaak – alles is in eigen beheer van de exploitatieonderneming waarover conceptbedenker Lemmers de directie voert. Met Chris de Jong, die zich heeft gespecialiseerd in het opzetten van projecten, voerde hij vanuit Stichting Orfeos Studio de regie over de ontwikkeling en bouw van het muziekmakerscentrum. Het hele plan ging oorspronkelijk uit van de bestaande Don Bosco-school, waar ze drie jaar mee bezig zijn geweest. Toen bleek dat dit pand toch niet behouden kon worden, kwam het idee van nieuwbouw op en moesten ze uiteindelijk zelf ontwikkelaar worden om het voor elkaar te krijgen. ‘Culturele organisaties waren onze achtergrond, niet bouwontwikkeling. Maar we konden niet anders; we hebben er erg veel van geleerd, overigens.’ Er zijn geen exploitatiesubsidies gemoeid met het project muzyQ, want, stelt Lemmers: ‘Culturele subsidies moeten in onze ogen naar het
Buitenland Over andere oefenruimtecomplexen heeft Lemmers een duidelijke mening. ‘De hele infrastructuur voor oefenruimtes is in de loop der jaren al een stuk verbeterd, maar het kan en moet nog beter. Ik heb destijds geprobeerd om gezamenlijk die verbeteringen meer vorm te geven, maar de bereidheid bij de collega’s om daarover te praten bleek bijzonder klein. Je krijgt nu sowieso differentiatie: of mensen komen en masse hier naar toe omdat de prijzen nauwelijks verschillen maar de kwaliteit wel, of de prijs van de andere oefenruimtes gaat omlaag, of: zeg het maar.’ Dat de formule van Lemmers aanslaat blijkt wel uit het feit dat er inmiddels al interesse is uit het buitenland voor zijn concept. ‘We zijn al bezig in de muziekstad van Duitsland, Hamburg. Zij zijn naar ons toegekomen met de vraag of wij willen onderzoeken wat er mogelijk is.’ www.muzyq.com j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
25
B
‘Me & Stupid in Australië’
Carol van Dijk en Peter Visser van Bettie Serveert verbleven voor het project In A Cabin With… twee weken in Australië. Daar namen ze met lokale muzikanten een album op. Gitarist Visser maakte exclusief voor FRET een verslag.
Tekst Peter Visser
S
Carol was in eerste instantie door een ietwat aangeschoten Jesse Beuker (IACW-producer, red.) in de kroeg gevraagd of zij mee wilde doen met het In A Cabin With project. Nadat zij eerst zei dat we het met Bettie Serveert veel te druk hadden, sprak Jesse het toverwoord: Australië. Daar wilden we altijd al heen. Ik stond erbij toen Jesse het haar vroeg en ik zei: ‘Zeg ja! ZEG NU JA!.’ Carol stelde één voorwaarde: dat ik mee moest. Dank u!
Plan was om in Melbourne aan te komen, daarna door te reizen naar Sydney, daar een paar dagen nummers op te nemen met plaatselijke muzikanten, om daarna nog een weekje naar Byron Bay te gaan om vakantie te vieren en de laatste liedjes met weer andere muzikanten op te nemen. Onze bassist Herman bracht ons naar Schiphol en het was erg raar dat wíj het vliegtuig ingingen en híj weer naar huis moest. Hij is nog nooit níet mee gegaan. Vreemd genoeg hadden we twintig kilo te veel aan bagage bij ons, vertelde een typetje achter de incheckbalie ons. Jesse en Maarten (Besseling, de andere IACW-producer, red.) bluften dat daar helemaal niks van waar was en dat werkte. Na een uurtje of dertien vliegen kwamen we aan op het vliegveld van Singapore, met zijn geweldige jaren zeventig-vloerbedekking. Er werd een buitenrookruimte gevonden, net naast de vlindertuin. Daar sloeg de klamme hitte ons in het gezicht. Zou het ook zo zijn in Australië, dat immers ‘slechts’ acht uur vliegen hier vandaan was? We moesten nog een paar uur rondlummelen voordat we weer verder konden vliegen. Dan maar aan het bier, want volgens onze bioklok was het al avond. In het vliegtuig naar Australië heerlijk geslapen.
Melbourne
In Melbourne aangekomen bleek het hetzelfde weer te zijn als in Holland: beetje koud, beetje regen. Met een taxi gingen we naar ons hostel, de Nunnery, een prachtig oud gebouw waar jonge studenten zich op de ‘gratis-wijn-avond’ vol hadden laten lopen en nu lallend door de gangen strompelden. We gingen de stad verkennen en kwamen in het uitgaansdistrict met al zijn kroegen en winkels. Op het eerste gezicht kwam de Australische mensch op ons over als laidback, vriendelijk en soms ook een beetje lomp: Jesse en ik werden meerdere malen uitgescholden omdat we brildrager zijn. Twee dagen later gingen Maarten en Jesse de huurauto ophalen. Het was een enorme bak, veel groter dan we hadden kunnen hopen. De hele reis zou langs de kust gaan. Na een paar relaxte dagen kwamen we in Sydney aan. Het nieuwe hostel was een gebouw waarin onze kamer een soort gevangeniskamer leek, met twee stapelbedden naast elkaar waar we met z’n vieren
26
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
sliepen. Met wat wijn achter de kiezen is dat prima te doen! En zodra je de kamer uitliep, kwam je op een geweldige binnenplaats met zwembad, omringd door palmbomen: een kleine oase.
301 Studio
De 301 Studio waar we gingen opnemen, was helemaal voor elkaar, met ook een hele goeie technicus, Jordan Power. Jesse likte zijn vingers af bij het zien van al die vintage compressieapparaten met hun bakelieten knoppen. Gelukkig hadden ze ook nieuwe spullen. Rusty Hopkinson (van de band You Am I) en Matt Wicks speelden mee op drums en bas. Ze kwamen binnen, zetten hun spullen neer, gingen klaar staan en we begonnen, nog zonder echt gepraat te hebben, te spelen. Ze snapten de muziek totaal. Ze zitten al langer in bands dan Carol en ik, zijn van de oude punkrockstempel. Na de tweede dag hadden we al bijna de hele plaat opgenomen. We hadden alle vier het gevoel dat we al jaren in dezelfde band zaten. Jammer dat we weer verder moesten en niet nog wat dagen in Studio 301 konden blijven.
Byron Bay
Het weer werd steeds beter naarmate we dichter bij Byron Bay kwamen. De studio aldaar, die eigenlijk een opleiding voor studiotechniek is, had een leegstaand motel opgekocht en daar konden we een week lang gratis logeren. Het leek op het ons bekende Motel 6 met zwembad en tennistafel. De muzikanten met wie we hier speelden, waren Andrew Morris, een droogkomische singer-songwriter, en Ben Slater, van de band The Gin Club, die ook heel goed harmonieën kan zingen. Van een hard nummer dat we in Sydney met Rusty en Matt hadden opgenomen gingen we nu een akoestische versie proberen met banjo en E-bow (een apparaatje waardoor de gitaar als een cello gaat klinken). Andrew had nog een schets van een nummer liggen dat we uitprobeerden. Hij wilde graag dat Carol dat ging zingen. Ben had ook een nummer waar nog helemaal geen zang of tekst bij zat. Toen Carol de volgende dag gevraagd werd of zij iets op Bens liedje kon zingen, had ze de hele tekst en melodie al klaar. Ze was er een beetje onzeker over, maar terwijl zij het inzong kreeg ik kippenvel. Tussen de opnames door zaten we aan het strand, beetje frisbeeën, surfen (Jesse), foto’s maken en Carol en ik schreven ook nog een nieuw nummer aan het zwembad van het motel. De laatste opnamedag werd vooral gebruikt voor overdubs. We moesten vaak wachten op onze technicus Akshay Kalawar, een klein, nerveus ventje, dat telkens bang was dat er iets kapot ging. Dus mochten Maarten en Jesse nergens aanzitten, zeer tot hun frustratie, want zo duurde alles veel langer. Maar volgens mij zijn de opnames erg goed geworden. Ik ben benieuwd naar de mixen!
IN A CABIN WITH
BETTIE SERVEERT j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
27
Aboriginals
Download
De laatste avond in het motel werd een soort van afscheidsfeest met tafeltenniswedstrijden tussen The Dutch en The Aussies. Akshay kwam ons voorspelen op een aantal van zijn Indische houten fluiten en er werd nog een flesje wijn opengetrokken.
De In A Cabin With-sessie van Carol van Dijk en Peter Visser is helemaal gratis te downloaden via de website www.inacabinwith.com Net als die van onder andere Coparck, Kyteman, Steye en anderen.
De volgende ochtend was iedereen een beetje brak. Er werd afscheid genomen van Ben en Andrew (huggen) en van Akshay (een hand geven). Op het vliegveld van Brisbane moesten we nu ook afscheid nemen van Jesse die nog een weekje bleef. Dat was heel raar, want we waren al die tijd met z’n vieren opgetrokken, maar moesten nu met
zijn drieën terug. Bij de incheckbalie hadden we weer teveel bagage. Of we even vijfhonderd dollar wilden lappen. Het teveel aan gewicht verdeelden we stiekem in onze handbagage. Na een hele lange reis van meer dan een etmaal kwamen we weer op Schiphol aan. En kijk: daar zagen we de eerste Aboriginals!
Niet erg cabin…
Worden de In A Cabin With-albums normaal gesproken juist niet in studio’s opgenomen, die van Bettie Serveert is de uitzondering op de regel. Producer Jesse Beuker vertelt: ‘Maarten en ik zijn door het reizen gewend om producties te doen met beperkte middelen. We nemen meestal een rekje met laptop, geluidskaart, voorversterkers, compressoren en microfoons mee (Shure, Neumann, SE Electronics). Echter, voor de sessie in Australië kregen we de mogelijkheid om in twee van de mooiste studio’s ooit op te nemen: de 301 studio in Sydney en de SAE studio in Byron Bay. Ik moet zeggen dat we enorm hebben genoten van deze afwisseling. Het stond nogal in contrast met de ‘roeien met de riemen’-aanpak die we meestal toepassen en waar we van zijn gaan houden. Dit was meer zwemmen in mogelijkheden en luxe. Vooral in de 301 was het feest. We hadden alle
28
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
mogelijke gear tot onze beschikking. Een SSL K mengtafel, alle wensbare outboard-gear, waaronder een Fairchild 670-compressor waar wereldwijd nog maar weinig werkende exemplaren van te vinden zijn. Koffie en gourmethamburgers werden netjes gebracht door de assistenten. In deze studio werkten we met een jonge maar zeer bekwame engineer, Jordan Power. Ik heb Jordan leren kennen tijdens mijn studie in Australië. Hij had een paar sessies eerder nog met Tony Visconti gewerkt en kon ons haarfijn uitleggen hoe Visconti dat maffe pianogeluid in Ashes To Ashes van David Bowie had bewerkstelligd. In Byron Bay waren de omstandigheden min of meer hetzelfde. Het grootste verschil met Sydney was dat de sessies op het strand eindigden met een fles wijn, een duik in het warme, blauwe zeewater of een korte surfsessie.’
GodMOTHERS Ze hebben in Nederland aan de wieg gestaan van een muziekstijl, liepen voorop en hebben onmiskenbaar hun stempel gedrukt op de Nederpop. In de serie Godfathers/Godmothers staat deze keer chansonniere Liesbeth List centraal. Tekst Di-Lan Sun Foto Alex de Groot
O
LIESBETH LIST CHANSON IN NEDERLAND ‘Wende Snijders heeft een erg mooie stem. Het is snel gegaan voor haar, mede door haar enthousiasme. Ik heb gezegd dat ze ook Nederlands moet gaan zingen. De mensen moeten haar verstaan.’ MEER CHANSON Wim Sonneveld De eerste cabaretier die met vertalingen van Franse songs kwam. Zijn levenspartner Friso Wiegersma is verantwoordelijk voor de vertaling van de evergreen Het Dorp. Ernst van Altena Schrijver/dichter en tevens vertaler van vele chansons, waaronder vrijwel al het werk van Jacques Brel. Wim T. Schippers In zijn radioprogramma Ronflonflon (1984 – 1991) had hij de rubriek Waar Is Toch Het Franse Chanson Gebleven. Dave Nederlander die ook in Frankrijk zeer populair was. In eigen land scoorde hij de hit Dansez Maintenant (1975). Belangrijke albums Liesbeth List – Liesbeth List Zingt, Jacques Brel (1969) Ramses Shaffy – Zonder Bagage (1970) Wende Snijders – Quand Tu Dors (2004)
nze generatie luisterde naar jazz en naar het Franse chanson’, zegt Liesbeth List over de muziek waar ze eind jaren vijftig naar luisterde. Van de Nederlandse liedjes van toen moet ze niet zoveel hebben. ‘Dat waren eigenlijk cabaretliedjes. De Franse songs hadden veel meer inhoud, vooral tekstueel.’ Op haar achttiende vertrekt ze naar Amsterdam. ‘Ik had tijdens een schoolreis, zittende op een bankje bij het Louvre, bedacht dat ik op de een of andere manier beroemd wilde worden. Hoe wist ik niet, maar het zou me lukken. Dus ging ik naar Amsterdam om zangles te nemen.’ Het idee van zangles kwam overigens van haar moeder. ‘Dus deed ik dat trouw. Pas veel later begon ik te geloven dat ik talent had.’ In de hoofdstad ontmoet ze Ramses Shaffy. Ze heeft dan al de talentenjacht Nieuwe Oogst gewonnen, maar door haar samenwerking met Shaffy breekt ze echt door. Hij is in die dagen een van de weinigen die Nederlandse chansons schrijft en uitvoert. Hij heeft er erg veel succes mee. Volgens List kwam dat omdat hij een van de eersten was van een nieuwe generatie die dat deed. ‘Al snel kwamen er meer. Seth Gaaikema, Liselore Gerritsen en Boudewijn de Groot. Het was de naoorlogse jeugd. Nederland herrees en alles was mogelijk’, kijkt ze terug op de jaren zestig. ‘We vierden feest en namen genoegen met weinig. Ik werkte drie dagen in de week alleen maar om rond te komen, niet om geld te verdienen.’ Midden jaren zestig maakt ze een album met werk van de Griekse protestzanger Mikis Theodorakis. De plaat wordt haar definitieve doorbraak. In de jaren die volgen, groeit Liesbeth List uit tot een van de vaandeldragers van het chanson. Daarmee scoort ze verrassend genoeg ook in de Top 40. Met Ramses Shaffy maakt ze het legendarisch geworden Pastorale. Te Veel, Te vaak en Kinderen Een Kwartje zijn nog twee hits van haar uit de jaren zeventig. Nog meer succes boekt ze in het theater. Ze vertolkt de hoofdrol in de musical over Edith Piaf. De zangeres krijgt in 2005 een hoge Franse onderscheiding voor buitenlanders (Officier de la Légion d’Honneur) als erkenning
van buitengewone verdiensten voor de Franse natie. ‘Daar ben ik trots op. Ik ben blij met mijn prijzen, maar ook met de mensen met wie ik heb mogen werken, het applaus en het mooie materiaal en al die dingen die ik heb mogen doen.’ Liesbeth List zit zo’n veertig jaar in het vak. Nog steeds heeft ze een grote schare bewonderaars en ook nieuwe generaties ontdekken haar. ‘Tieners ontdekken opeens dat er meer is dan U2, of ze gaan met hun ouders mee. Ik heb mijn fans volwassen zien worden.’ Jonge muzikanten en tekstschrijvers willen graag met haar werken. Na jaren is er half november weer een cd van haar uitgekomen: Verloren En Gewonnen. Daarop werkt ze onder andere met Frank Boeijen. Het materiaal is wel anders. ‘Ik houd niet meer zo van lange teksten. Frank laat heel veel weg. Hij weet veel te zeggen met weinig woorden.’ List is enthousiast over de plaat. ‘Ik speel met Frank Boeijen, Henk Hofstede, Maarten Peeters. Dat zijn mijn vrienden en ze hebben allemaal op de een of andere manier hun handtekening op het album gezet.’ List heeft de muziekwereld zien veranderen. Het Franse chanson is niet meer populair. ‘Maar dat geldt voor alles uit Frankrijk. In onze tijd was alles Frans: de kaas, de wijn en de kunst. Het Frans is zelfs al niet meer verplicht op school’, zegt ze.
‘In onze tijd was alles Frans: de kaas, de wijn en de kunst’
januar i/f ebr uar i 2010
FRET
29
DAG VAN DE WERELDMUZIEK Van de dampende door blazers gekleurde mestizo-rock van Hotel, de fluistertonen van Naomi Sato’s Japanse mondorgel, tot de virtuoze bluegrass van 4 Wheel Drive. Op de eerste Dag van de Wereldmuziek kreeg de bezoeker een dwarsdoorsnede van de huidige Nederlandse wereldmuziek voorgeschoteld. Een verslag. Tekst Rosanne de Boer Foto’s Anna van Kooij
De Dag van de Wereldmuziek is eigenlijk een Noorderslag in het klein. In het Utrechtse Rasa en het SJU Jazzpodium zijn overdag seminars, panels, een informatiemarkt en korte showcases. ’s Avonds staan er in Rasa twaalf Nederlandse wereldmuziekacts geprogrammeerd. Met zo’n zeshonderd bezoekers – voornamelijk professionals – kunnen de organisatoren (Muziek Centrum Nederland in samenwerking met bovengenoemde podia, World Music Forum NL, WMDC en Mixed Wereldmuziekmagazine) meer dan tevreden zijn.
Matrix ‘We gaan iets onmogelijks proberen: een handvat aanreiken voor tienduizend muziekuitingen uit de hele wereld’. Zo leidt Maarten Rovers (hoofd programmering&marketing RASA) de seminars over de diverse muziekregio’s in. Noord-Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland en Oceanië blijven onbesproken. ‘Deze wereldmuziekgebieden zijn nog nauwelijks in kaart gebracht.’ Op het scherm verschijnt een matrix waarin wereldmuziek is ondergebracht in genres; kunstmuziek, reli gieus, epische muziek, roots, blues, volksmuziek, wereldjazz, fusion,
30
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
lichte muziek, theatermuziek, wereldpop en club. ‘Wij van RASA noemen wereldmuziek een container. Alles past erin: het is de muziek van deze planeet. Daarbij zetten we Bach op één lijn met Slavische folk. Dat neemt niet iedereen ons in dank af.’ ‘Europese liederen, behalve die van zigeuners en Joden, werden lang niet bij de wereldmuziek gerekend. Nu hoort ons continent er helemaal bij.’ Maarten neemt zelf het werelddeel Europa voor zijn rekening. ‘De Balkan-rage zal u niet ontgaan zijn. Deze muziek heeft zich richting pop ontwikkeld. Bij de jeugd zie je nu een renaissance, een ontdekking van de eigen Europese roots. Folk had ooit een stoffig imago. Denk aan mannen met baarden en vrouwen in vreemde jurken.’ Ook goed om te beseffen: ‘Veel wereldmuziekstijlen zijn in grote Europese steden als Londen ontstaan. Neem de Bhangra.’ Wijzend op De Kift betoogt hij dat Nederland veel te bieden heeft.
Michael Jackson Op de informatiemarkt in RASA staan voornamelijk artiesten en platenbazen hun muziek aan te prijzen. ‘Ik hoop vandaag de eerste stap
‘Wereldmuziek is een container: alles past erin’ naar de theaters te zetten’, zegt zanger Göksel Yilmaz. ‘In 2010 komt mijn tweede cd uit.’ Josine Laarakker (Fra Fra Sound) verwacht dat de Dag van de Wereldmuziek hem minstens één concert oplevert. Tot nu toe ontmoette hij vooral collega’s. Behalve gepraat en genetwerkt wordt er ook volop muziek gemaakt tijdens de Dag van de Wereldmuziek. Ntjamrosie klinkt zwoel en zelfbewust als ze zingt over haar ziel die zowel in Kameroen als Nederland ligt. Ook door muziek uit andere werelddelen laat ze zich graag inspireren. Ze schreef zelfs een lied over het Braziliaanse capoeira-instrument berimbau. Improvisatie is het sleutelwoord bij Boi Akih, de groep rond de Nederlandse gitarist Niels Brouwer en de Nederlands-Molukse zangeres Monica Akihary. Tablaspeler Sandip Bhattacharya vergezelt hen. Hij zit in kleermakerszit, Monica zingt op blote voeten. Wat een stembereik heeft zij. Boi Akihs geïmproviseerde nummers kennen een prachtige, meeslepende opbouw met invloeden uit de flamenco. Ruimte voor improvisatie is er ook bij Jiga Vôo, een samenwerkingsverband tussen de Curaçaose percussionist Roël Calister, de Portugese zangeres Magda Mendes en de Duitse multi-instrumentalist Praful. Neco Novellas die zich laat aankondigen als ‘de Michael Jackson van Mozambique’ start kwetsbaar met a capella liedjes. Later fungeert heel zijn lichaam – van tanden tot borstkas – als begeleidingsinstrument. Naomi Sato treft het met geconcentreerd luisterpubliek zodat de fluistertonen uit haar sho (Japans mondorgel) goed hoorbaar zijn.
Geïnteresseerde luisteraars heeft ook de Turks-Arabische Göksel Yilmaz (zang, gitaar, saz, ney). Hij wordt begeleid door de Nederlandse violiste Anne Bakker die sinds haar zeventiende met hem samenspeelt. Göksel laat zich inspireren door eeuwenoude volksliederen. Mama Roux valt op door de Nederlandse teksten en theatrale aanpak. Om deze band, die de ironie van de kleinkunst, het verhalende van de folk en de snik van de smartlap combineert, kan niemand in de RASA Foyer heen. Ook de opzwepende ritmes van Hotel blijven niet onopgemerkt. De muzikanten uit acht verschillende landen weten zeker dat ze het wat afwachtende publiek kunnen laten dansen. Dat gebeurt dan ook volop!
DRIE NIEUWE PRIJZEN Op de eerste Dag van de Wereldmuziek werden ook drie nieuwe prijzen uitgereikt. Zanger/gitarist Fernando Lameirinhas kreeg de MCN Global Act Award, bestemd voor de Nederlandse wereldmuziekartiest of -band die gedurende een langere periode toonaangevend en succesvol is geweest. De World Up! Award voor jong talent ging naar zangeres Ntjamrosie, en Joep Bor mocht de MCN Wereldprijs in ontvangst nemen. Deze prijs is voor voor personen die achter de schermen van grote betekenis zijn geweest voor de ontwikkeling van de wereldmuziek in Nederland. Bor stond aan de wieg van de Rotterdamse World Music Academy. j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
31
KANe
‘De muziek is het vuur, niet het succes’
Eind 2009 vierde Kane zijn tienjarig jubileum met drie in no time uitverkochte Singles Only-shows in Paradiso. Een cadeau voor de fans zonder er een groot mediacircus van te maken. FRET staat stil bij tien jaar Kane, om vervolgens door te schakelen naar het nieuwe album No Surrender. Want Dinand en Dennis leven in het hier en nu. En hoe.
Tekst Nancy Tjalondo
Tien jaar Kane, hoe staan jullie daar zelf bij stil? Dennis: ‘In januari hebben Dinand en ik al onze platen achter elkaar gedraaid. Normaal gesproken doe ik dat nooit. Als een plaat af is dan is hij gewoon af, dan gaat hij de kast in en spelen we de nummers live. Klaar. Maar we bedachten ineens dat we tien jaar bestonden en besloten om dit te doen. Nadat we alle platen van begin tot eind hadden gedraaid, keken we elkaar aan… ik was echt superblij en zo trots. Al die momenten die in die liedjes zitten, al die situaties en plekken kwamen allemaal in een paar uur tijd weer voorbij. Dat was echt een mooi startpunt om te komen tot onze nieuwe plaat.’
Na een regelmatige wisseling van muzikanten spelen jullie nu alweer twee jaar met dezelfde band. Geeft dat een gevoel van rust? Dennis: ‘Dat sowieso. Maar wat het vooral oplevert, is dat iedere persoon die nu in Kane speelt een plek voor zichzelf heeft, in plaats van dat je ze vertelt wat ze moeten doen. Er zit veel meer vrijheid in.’ Dinand: ‘Wij zijn zelf veel rustiger geworden en omdat wij ons gewoon heel goed voelen, heeft dat weer effect op de rest. Het heeft allemaal met vertrouwen te maken. Voorheen deden we alles op onze manier en dat was voor ons de enige manier waarop we te werk gingen. De laatste drie, vier jaar zijn we veel meer gaan kijken naar wat de andere bandleden kunnen inbrengen. We hebben nog altijd onze focus, maar nu werken we daar met zijn allen naartoe.’
Foto Karen Rosetzsky
Jullie zijn als het ware het hart van Kane. Is dat met de nieuwe band anders geworden?
32
Dennis: ‘Ik zie ons nog steeds als het hart van Kane. Er is alleen een te gekke club mensen bij gekomen.’ Dinand: ‘En dat Dennis en ik tien jaar bij elkaar zijn is één ding, maar als het dan ook nog eens relaxed is en leuk, dan zit dat gewoon goed.
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
33
‘ We zijn echt voor het buitenland gegaan en het is gewoon niet gelukt’ We hebben heel veel meegemaakt samen, heel veel ups met Kane en persoonlijk hebben we ook veel heftige dingen meegemaakt. Het is dan net alsof je een intense relatie met elkaar hebt.’
Waarom hebben jullie naast de Singles Only shows geen greatest hits-album uitgebracht? Dinand: ‘We zaten niet echt op een greatest hits-album te wachten. Als wij een plaat maken dan willen we daar nieuwe muziek mee uitbrengen. We hadden meer zoiets van: shit, die tien jaar daar gaan we geen big deal van maken, maar we kunnen ook niet doen alsof het helemaal niks betekent. Het was een soort balans die we moesten vinden. Aan de ene kant wilden we er wel bij stilstaan, maar aan de andere kant wilden we ook gewoon een nieuwe plaat maken. Dus bedachten we de Singles Only-shows waarmee we iets konden doen voor al die mensen die ons al die jaren support hebben gegeven. Daarbij wilden we het vooral intiem houden. Zonder al teveel mediaaandacht.’ Dennis: ‘Wat ook leuk is, is dat we tijdens de Singles Only-show al ons oude werk met deze band speelden. Ik zag er eigenlijk tegenop. Ik dacht: Where Do I Go Now, Keep Your Head Down… kom op, leave it. Maar al bij de eerste repetities dacht ik gelijk: deze gasten spelen die songs helemaal te gek!’
Een complete generatie is praktisch met jullie opgegroeid. Hoe kijken jullie daar tegenaan?
Kane in de studio Kane heeft No Surrender vrijwel live opgenomen in de ICP Studio in Brussel. Dinand en Dennis vertellen. Dinand: ‘We wilden een plaat maken waarbij we met z’n allen in de studio staan, aftikken en proberen om in die ene take met zijn allen tegelijk te spelen en die magie te vinden. En dus niet dat je alles apart laag voor laag opneemt, zoals we dat voorheen deden. We zorgden dat iedereen een goed geluid had en gingen dan net zo lang die nummers spelen totdat we die ene take hadden waarbij er iets gebeurde wat wij ‘de magie’ noemen. Iedereen speelde wat hij alle voorgaande takes ook speelde, maar in die ene take gebeurde net datgene wat je niet in woorden kunt uitleggen. En wanneer dat lukte en je dat moment pakte, dan had je niets anders meer nodig. Het was best wel intens, want je stond daar met z’n allen en het moest allemaal gaan gebeuren. En bij take 32 vloog er dan ineens iets in. We hoefden daarna niet nog eens lang te gaan zitten produceren, want we waren er al.’ Dennis: ‘Het is iets waar je echt helemaal in zit. Het kon zijn dat Dinand iets zong en dat de gitarist daar weer helemaal op los ging en daar de andere bandleden dan weer op reageerden. Dan krijg je die chemie. Dat is zo diep als je kunt gaan in de muziek. Dat is goud.’
34
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
En nu is jullie vijfde studioalbum uit. Hoe zouden jullie No Surrender omschrijven? Dinand: ‘We hadden er vroeger nogal eens een handje van om uitgebreid een plaat te beschrijven, maar we hebben nu zoiets van: vertel jíj ons maar wat je er van vindt.’
De drie woorden die bij mij naar boven komen zijn puur, warm en energiek. Dinand: ‘Ja, dat vind ik wel een goede beschrijving. Dit is echt een soort ‘band of brothers’ waar we al twee jaar mee aan het knallen zijn en dat gevoel wilden we vangen op de plaat. Kijk, wij maken om de anderhalf à twee jaar een album, wat je kunt zien als een soort verslag van alles dat we in die tijd hebben meegemaakt en op welk punt we dan staan. Sommige platen zijn heel obvious. Fearless was dat bijvoorbeeld, want het hele land wist wat er in die periode met ons aan de hand was. Everything You Want was juist weer een reactie op het donkere en duistere van Fearless. Van Everything You Want wilden we een lichte plaat maken waarbij het vooral ging om lol en de muziek.’
No Surrender, geen overgave. Geen overgave aan wie?
Foto Karen Rosetzsky
Dennis: ‘Op onze hyvespagina staan inderdaad krabbels van fans die nog precies weten wanneer ze ons voor het eerst hoorden en wat er toen met ze gebeurde. Dat zijn mensen die al tien jaar bij ons zijn en dat is heel speciaal. Onze drummer Joost was ook zeventien of achttien toen hij naar Kane ging kijken in Oud-Beijerland. En zelf weet ik ook nog waar ik tien jaar geleden was. Ik werkte toen nog bij de Free Record Shop en de eerste klant die de allereerste single van Kane
kocht, heb ik aan de telefoon gehad. Ik had een briefje rondgestuurd naar alle filialen dat als er iemand die plaat zou kopen, ze mij dan moesten bellen. Krijg ik dus die jongen aan de lijn en zeg ik: dankjewel, kicken, leuk! En wie ben jij?’
Dinand: ‘Dit is de plaat die we altijd hebben willen maken. Een album dat gebaseerd is op onze passie om muziek te maken en om muziek te mógen maken. En als je dat kan doen, en je komt bij plaat vijf bij dat ene magische moment aan waarop je met zijn allen in de studio staat, in dat moment van chemie, mag je je aan niets overgeven. Dus no surrender. Het is een no surrender naar onze muziek toe. Pak dat moment.’
Betekent dat dan dat jullie bij vorige albums nog niet met die no surrender-instelling erin hebben gestaan? Dinand: ‘Jawel, maar het is nu gewoon de tijd dat we dit ook echt aankunnen en het op deze pure manier willen doen. Simpelweg omdat we nu de juiste club mensen om ons heen hebben. We gaan straks 2010 in, een tijdperk waarin de computers in de muziek regeren en dat is helemaal te gek. Daar kun je dingen mee doen die wij tien jaar geleden niet konden doen en dat is fantastisch. Maar het gevaar daarbij is wel dat je heel snel afstapt van de puurheid van de muziek. En voor je het weet, heb je een heel spektakel aan producties en dat kan ook helemaal te gek zijn. Dat hebben wij ook op Everything You Want gedaan en dat kan iets heel goeds opleveren als je daar zit met je mindset. Maar we zijn daar al geweest.’
Eigenlijk zijn jullie en Anouk de enige twee gevestigde Nederlandse rockacts op dit moment. Wat vinden jullie daar van? Dinand: ‘We zijn daar niet echt mee bezig, maar het is wel duidelijk dat er weinig grote artiesten muziek maken in dit genre die ook een groot publiek trekken. Anouk doet dat, wij doen dat en The Golden Earring doet dat ook nog steeds. Maar als je kijkt naar de festivals: er zijn tegenwoordig maar weinig echte headliners. En het afgelopen jaar is het alleen maar nog heavier geworden, want de kleinere bands
trekken steeds minder publiek. Mensen gaan veel minder naar live shows en complete festivals gaan over de kop dus het platform zelf wordt ook moeilijker te betreden voor bands. De aandacht is klaar blijkelijk verschoven.’
En het buitenland, Amerika? Speelt die gedachte nog? Dinand: ‘Nee. Met de vorige plaat hadden we dat wel heel erg. Niet zozeer Amerika, maar wel het buitenland. We zeiden toen: it’s now or never. We zijn er echt voor gegaan en het is gewoon niet gelukt. Maar als je er wel alles voor gedaan hebt, is het oké om je verlies te accepteren. Ik mis het ook totaal niet. Now or never, dat werd dus never.’ Dennis: ‘Dat we er niet meer mee bezig zijn, is ergens ook bevrijdend. Een opluchting bijna. We hebben die citroen echt helemaal uitgewrongen. Maar als België morgen belt, natuurlijk gaan we dan. Daar treden we ook op en dat is ook het buitenland!’ Dinand: ‘En aan de andere kant waren wij wel de eerste Nederlandse band die de eerste single in de Engelse charts had sinds fucking Pussycat in 1976. Is het gelukt in Engeland? Nee. Maar ik kijk daar met een grote glimlach op terug. Het is ook absoluut niet zo dat we zo nodig succes moeten hebben en dan maar denken: laten we nog een Rain Down On Me maken. De muziek is het vuur, niet het succes.’
Live
22 januari 23 januari 24 januari 28 januari 29 januari 18 februari 19 februari 25 februari 26 februari 4 maart 5 maart 11 maart 12 maart 18 maart 19 maart 20 maart 25 maart 26 maart 27 maart
Live
live
Vrienden Van Amstel Live Rotterdam Vrienden Van Amstel Live Rotterdam Vrienden Van Amstel Live Rotterdam Vrienden Van Amstel Live Rotterdam Vrienden Van Amstel Live Rotterdam Lucky & Co Rijssen Paradiso Amsterdam Paard van Troje Den Haag Paard van Troje Den Haag Effenaar Eindhoven Waerdse Tempel Heerhugowaard Watt Rotterdam Watt Rotterdam Tivoli Utrecht Tivoli Utrecht Rodahal Kerkrade 013 Tilburg De Oosterpoort Groningen Melkweg Amsterdam
www.kane.nl j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
35
Electropopartieste Susanne Clermonts alias Krause was de afgelopen jaren elk weekend wel ergens op een podium in Nederland te vinden. Nu haar debuutalbum No Guts, No Glory bij Sony is verschenen, gaat ze voor het grotere werk: ‘Ik wil heel graag voet aan de grond krijgen in Azië, Japan, Engeland en Frankrijk, ik denk dat daar de grote markt is voor mij.’
KKKKKK Tekst Renate Sun-Louw Foto Alljan Moehamad
Susanne begon haar muzikale leven als punkrockzangeres. Medestudenten aan de Academie voor Popcultuur in Leeuwarden brachten haar in aanraking met electro. ‘Er is zoveel in te ontdekken, je kunt er heel veel kanten mee op. Dat vond ik echt te gek. Ik werd een beetje moe van die punkrock, elke keer diezelfde akkoorden en diezelfde sound. Ik zou niet zo snel meer teruggaan.’ Toch ziet ze ook wel overeenkomsten tussen beide genres. ‘Punk en electro lijken heel ver van elkaar af te staan, maar qua attitude lijkt het op elkaar. Recht voor z’n raap. Dat past wel bij mij.’ Haar studie heeft op meer manieren invloed gehad op haar ontwikkeling in de muziek. Zo leerde ze er onder meer om conceptueel te denken. ‘Je komt er niet door alleen maar muziek te maken. Het hele plaatje moet kloppen. Je moet er goed uitzien en niet als een aardappelzak staan spelen. Podiumpresentatie is niet iets dat je echt kunt leren, het is iets dat in je moet zitten. Toch kan het nodig zijn dat iemand je wakker schudt. Zo ben ik er pas een jaar geleden achter gekomen dat het eigenlijk niet kán als ik dezelfde kleren aanheb als de mensen in mijn publiek. Iemand moet je dat wel even vertellen, je kunt niet alles zelf oppikken.’ Enthousiast vertelt ze dat ze sinds kort een styliste heeft. ‘Ik liep altijd op sneakers en mijn styliste vertelde me dat ik écht op hakken moest gaan lopen. Ik twijfelde, het was niet echt iets voor mij. Maar toen ik ze eenmaal aanhad, voelde ik me een ander mens. Als je de kleding draagt die past bij wat je wilt uitstralen, ga je je ook zo gedragen.’
Flabbergasted Op het podium was Krause lange tijd een one-womanact. ‘Toen ik in die punkbandjes speelde vond ik het altijd zo’n gedoe om een repetitie in te plannen enzo. Ik dacht: ik kan het alleen ook wel. Alles kan met de computer, ik kan zingen en gitaarspelen. Maar daar kom ik nu wel op terug. Sinds een paar maanden heb ik weer een liveband. Misschien is het geregel wel vermoeiend, maar qua podiumpresentatie is het veel fijner dat niet meer alle druk op mij rust. Als je niet zo lekker in je vel zit, sta je daar maar een beetje in je eentje. Ik heb zo vaak voor een halve man en een paardenkop gespeeld. Ze vonden het altijd gelukkig wel heel leuk, maar als je geen energie uit je publiek krijgt, wordt het heel zwaar. Dan zie je jezelf staan en denk je: waar ben ik mee bezig? Maar het hoort erbij, elke band begint zo. Ik heb er wel een dikke huid door opgebouwd.’ Een ommekeer kwam voor Krause in het voorjaar van 2008, toen ze deelnam aan de Lopend Vuur Pitch. De finalisten van deze pitch ontwikkelden samen met experts uit de muziekindustrie een onder nemingsplan. Het plan van Krause won, waarmee ze een platencontract bij Sony binnenhaalde. ‘Ik was flabbergasted’, zegt ze achteraf. ‘Ik
36
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
‘Recht voor z’n raap. Dat past wel bij mij’
KRAUSE
wilde namelijk eigenlijk helemaal niet meedoen. In 2007 was ik de gedoodverfde winnaar bij de Grote Prijs, maar won net niet. Daar had ik geen zin meer in. Mensen om me heen pushten me om toch mee te doen aan Lopend Vuur. Wonder boven wonder won ik.’
Writer’s block Studie, ondernemingsplan en styliste ten spijt, is creativiteit toch niet altijd te sturen. Na het winnen van de pitch kampte Susanne met een writer’s block: ‘Ik dacht: oh my god, ik heb een contract bij een major... als het nu niet goed is, dan kan ik het wel op mijn buik schrijven. Daarom heb ik het heel rustig aan gedaan.’ Er waren twee inspiratiebronnen die haar uit het writer’s block sleurden. Electrozangeres GRAM, met wie ze een aantal catfights op het podium hield, en producerstrio Noisia. ‘Toen ik een producer zocht, dacht ik meteen: Noisia. Het zijn mijn oude stadgenoten uit Groningen. Drie jaar geleden hadden we al eens een nummer samen gemaakt en dat heb ik echt heel lang gespeeld.
Het is een perfecte samenwerking, zij doen precies wat ik zoek. Ik lever een liedje in en zij maken daar heel veel lagen in. Zij zijn er zo goed in om het echt radioworthy te maken. Het is ook lekker om zo’n grote naam achter je te hebben als producers. Zij zijn heel groot in Engeland, dus wie weet wat ze daar voor mij kunnen lospeuteren. Ik heb het met de Nederlandse markt wel gehad.’
Vieze woorden Susanne maakt haar liedjes heel intuïtief. Daarbij past ze op dat ze zich niet teveel laat beïnvloeden door anderen. ‘Ik luister eigenlijk nooit naar muziek! Toen ik bezig was met dit album luisterde ik naar een band die helemaal niet op mij lijkt. Ik ging ineens dat soort liedjes maken. Dat kan natuurlijk niet.’ In haar teksten laat ze veel over aan de fantasie van de luisteraar. ‘Mijn teksten zijn poëtisch. Dat klinkt een beetje gewichtig, maar ik wil geen verhaaltjes maken. Als je niet in je moerstaal zingt wordt dat zo snel amateuristisch. Ik zou ook nooit woorden gebruiken die ik niet
lekker vindt. Ik heb synesthesie, bij elk woord heb ik een smaaksensatie. Als ik erop let, voel ik het zo gaan.’ Ze danst met haar vingertoppen langs haar kaken en lacht. ‘Als ik aan het rijmen ben en uitkom op een woord dat ik niet lekker vind, gooi ik desnoods alles om, om dat te vermijden. Een woord als shame zou ik nooit gebruiken, dat is een heel vies woord.’
Live
28 januari 29 januari 3 februari 6 februari 6 maart 27 maart
Live
live
Plein 79 Den Bosch De Spot Middelburg Stukafest @ Doornroosje Nijmegen Romein Leeuwarden Fenix Sittard The Stage Arnhem
www.thisiskrause.com j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
37
Jazz op poppodia is geen nieuw fenomeen, maar er is nog een heel publiek te winnen. Daarom komt de stichting Jazz Impuls in samenwerking met Muziek Centrum Nederland, Buma Cultuur, Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals en Bureau Promotie Bureaukunsten met het grootschalige initiatief Jazz On Stage.
‘Ik wist niet dat jazz zo leuk was’
Tekst René Megens
Tekst René Megens Foto Hans Speekenbrink
JAZZ ON STAGE ‘We zijn als het om jazz gaat altijd op zoek naar een nieuw publiek’, stelt directrice Friederike Darius van Jazz Impuls, een in Amsterdam gevestigde stichting ter promotie van jazzconcerten. En nu is zij een van de drijvende krachten achter Jazz On Stage, een initiatief dat een vruchtbare symbiose van jazz en Nederlandse poppodia nastreeft. ‘Jazz is uitermate interessante muziek waarin entertainment en kunst elkaar ontmoeten. Er is een groot publiek voor, maar jazz zit vaak in een underdogsfeer. Daardoor voelen mensen zich vaak niet aangesproken door jazz. De mate van populariteit verschilt natuurlijk per subgenre. Je hebt bijvoorbeeld jazz die tegen pop aanhangt. Die trekt wel veel publiek, maar het grote deel van jazz dat zich ergens tussen poppy jazz en heel moderne jazz bevindt, heeft het toch moeilijk. Waar die underdogpositie vandaan komt? Uit een heel groot pu-
38
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
blieksonderzoek bleek dat jazz als een moeilijke muzieksoort gezien wordt. Hoe dat komt? Bepaalde jazz was ook moeilijk. Diverse soorten jazz, zoals de free jazz, hebben publiek afgestoten. Maar je moet ook niet vergeten dat de jazz heel vroeger de popmuziek van zijn tijd was. De huidige popmuziek heeft het publiek van de jazz weggehaald. Als je op YouTube-filmpjes van Lionel Hampton bekijkt, dan weet je niet wat je ziet. Dan zie je krijsende dames en ik denk dat jazz al lang niet meer krijsende dames heeft gehad.’
Marketingbijdrage Jazz On Stage moet bewerkstelligen dat jazzmusici hun muziek - meer dan nu het geval is - kunnen brengen op poppodia. Darius: ‘Een aantal jazzgroepen speelt tegenwoordig al in het popcircuit. Je hebt j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
39
‘Je moet niet vergeten dat jazz heel vroeger de popmuziek van zijn tijd was. De huidige popmuziek heeft het publiek van de jazz weggehaald’ het dan over heel veel groepen die bij stroom en dox vandaan komen, over Wouter hamel, new Cool Collective, The ploctones, Rob van de Wouw, de hele dutch nu jazz movement, michiel Borstlap, saskia laroo en natuurlijk hans dulfer.’ Wat jazz en poppodia betreft vindt jazz on stage niet het wiel nog eens uit, aldus darius. ‘er is een aantal podia dat sowieso al jazz boekt, zoals het Burgerweeshuis in deventer en het allerbeste voorbeeld is de Boerderij in zoetermeer. zij hebben al een traditie opgebouwd. Vaak staat of valt zoiets met een persoon. het is eigenlijk onvoorstelbaar dat in de Boerderij beroemde musici als jimmy haslip staan.’ jazz on stage moet ervoor zorgen dat jazz, ook van minder aansprekende namen als Carlo de Wijs en liquid spirits, voor het grote publiek hoorbaar en zichtbaar wordt. ‘We hebben nu al meer dan een jaar met een aantal poppodia gesproken. We hebben netwerkbijeenkomsten georganiseerd en hebben musici en popprogrammeurs bij elkaar ge-
RIK MOL
bracht. zo was er een netwerkavond met een groove night. het publiek had een fijne avond en ondertussen speelde er dus gewoon jazzmuzikant jesse van Ruller. dat was heel erg goed. de poppodia hadden het gevoel: we willen hier iets mee, maar we hebben te maken met een marketingprobleem, we kunnen het niet goed zichtbaar maken naar het publiek… Toen hebben wij aan hen gevraagd: als wij jullie een marketingbijdrage leveren, zijn jullie dan bereid om mee te doen? die marketingbijdrage hebben we gedeeltelijk gevonden bij particuliere fondsen.’
er is nog een heel publiek te winnen als je ziet hoeveel mensen er op grote jazzfestivals afkomen, stelt darius. ‘die komen natuurlijk voor dat specifieke event, maar je kunt op den duur zelf ook een soort event opbouwen. de podia hebben zelf aangegeven in welke groepen zij interesse hebben. ik heb van sommige poppodiumprogrammeurs gehoord dat ze
veel zin hebben om echt goede muziek te boeken. Vaak moeten ze popmuziek neerzetten die goed verkoopt, maar die ze niet leuk vinden.’ op het wensenlijstje van de deelnemende popzalen staan wat nederlandse jazzacts betreft onder meer Renske Taminiau, Boi akih (Burgerweeshuis, deventer), Rik mol Band, Yuri honing (lVC, leiden), state of monc, susanne alt (de gigant, apeldoorn), monsieur dubois, auratones (de kelder, amersfoort), Rob van de Wouw en lavalu (poppodium Brogum, zierikzee). zestien podia hebben zich aan de pop- en jazzplannen van jazz on stage gecommitteerd, aldus darius. ‘het loopt van zeeland tot limburg, van het oosten van het land tot groningen. het is heel leuk. de regionale spreiding is belangrijk. in grote steden als amsterdam en Rotterdam kennen ze de jazz wel en weten de mensen waar ze moeten zijn. maar in kleinere plaatsen in de provincie kun je nog de nodige interesse wekken bij het publiek en mensen verbaasd laten staan.’
‘apeldoorn bijvoorbeeld heeft geen jazzclub, wel de gigant, een breed podium. die staat echt open voor jazz. zo gauw je ook een jazzclub in je stad hebt, heb je weliswaar al een potentieel publiek, maar je moet in dat geval natuurlijk goed opletten. Want je kunt in elkaars vaarwater komen te zitten. in hilversum is qua jazzoptredens helemaal niets te beleven. er wonen echter heel veel musici en mediamensen. het zou het einde zijn als er in het poppodium de Vorstin één keer in de week een jazzavond zou zijn. de poppodia zijn tegenwoordig geweldig. ze zien er prachtig uit, zijn prima geoutilleerd en er hangt een goede sfeer. de popzalen zijn dermate chic geworden dat je er publiek kunt aantrekken dat ouder is dan 35 jaar. de podia zijn niet ranzig meer.’ jazz is in de optiek van darius zó interessant dat het gewoonweg bekender moet worden. ‘ik merk door de jazzclubconcerten die we met jazz impuls in de schouwburgen hebben, dat we in deze een missionarisfunctie hebben. in het digitale gastenboek van die optredens
THE AURATONES
SUSANNE ALT
ERIC VLOEIMANS & GATECRASH
Spreiding
Rik Mol is een van de meest veelbelovende trompettisten van Europa. Hij won onder andere de European Trumpet Contest, het Prinses Christina Concours en de Prins Bernhard Fonds Cultuurprijs. Op zijn nieuwe album (voorjaar 2010) werkt hij samen met Derrick McKenzie (Jamiroquai), Keith Anderson (The Roots, Herbie Hancock) en Nate James (verkozen tot beste soulact van Groot-Brittannië). Het moet een toegankelijke mix van dance, funk, pop en jazz worden.
40
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
De In Duitsland geboren saxofoniste Susanne Alt woont sinds zij in 1996 ging studeren aan het Conservatorium in Hilversum in Nederland. Sindsdien is zij een gevestigde naam in het jazzcircuit en stond zij op alle grote festivals. Op haar derde cd On Track spelen niemand minder dan Bruno Speight (gitarist van Maceo Parker) en Fred Wesley (trombonist en bandleider van James Brown) mee.
www.theauratones.com
Michael Jackson of Miles Davis? ‘michael jackson met miles davis is dezelfde vergelijking als appels met peren. Binnen hun genre zijn ze allebei de absolute top. keuze voor de ene zou mijn gevoelens voor de ander tekort doen. dus het is niet of/of, het is en/en. de sky is immers the limit.’ North Sea Jazz of Lowlands? ‘zie hierboven.’ Hoogtepunt? ik ben net op tournee geweest in japan. elke dag spelend merkte ik dat mijn muzikale inzichten en trompetspel nog elke dag groeien. kortom, ik heb mijn hoogtepunt gelukkig nog lang niet gehad. ha ha.’ Wat kan Jazz On Stage voor jou betekenen? ‘ik denk weloverwogen na over mijn muzikale concepten. daarnaast moet muziek in de markt gezet worden. als een seminar en een site daar ondersteuning in kunnen bieden, zou dat een mooie toegevoegde waarde kunnen zijn.’ Welke andere jazzact móet jouw publiek gaan zien? ‘Frans Bauer’ Any famous last words? ‘Go with the flow’ www.vloeimans.demon.nl
Michael Jackson of Miles Davis? ‘allebei. het is alsof je moet kiezen tussen eten en drinken.’ North Sea Jazz of Lowlands? ‘north sea jazz.’ Hoogtepunt? samen met george Clinton en parliament Funkadelic een solo spelen in paradiso. Wat kan Jazz On Stage voor jou betekenen? ‘leuke optredens voor een nieuw publiek. Voor het publiek: jazz is niet eng en ook niet moeilijk.’ Welke andere jazzact móet jouw publiek gaan zien? ‘zo veel mogelijk.’ Any famous last words? ‘ja. programmeurs en publiek, ga eens wat vaker op internet rondneuzen en kijk naar YouTube-filmpjes. Vaak kan je aan de reacties vanuit het publiek beter zien of het goede muziek is dan wanneer een band in de markt gezet wordt met veel reclamebudget. YouTube rules!’
FoTo PETER ELENBAAS
www.rikmol.nl
Michael Jackson of Miles Davis? ‘michael davis.’ North Sea Jazz of Lowlands? ‘north sea lands.’ Hoogtepunt? ‘spelen met gerard presencer (bekend van de hit Cantaloop van Us3), Candy dulfer, Boris, Thijs van leer en Berenice en de optredens op north sea jazz.’ Wat kan Jazz On Stage voor jullie betekenen? ‘dat jazz gehoord wordt op vele podia!’ Welke andere jazzact móet jullie publiek gaan zien? ‘delmontis, een up and coming band.’ Any famous last words? ‘keep the jazz alive…. of was dat van Boris?’
FoTo MONIQUE VELZEBOER
Michael Jackson of Miles Davis? ‘juist de combinatie van die twee hoor je terug in mijn muziek. ik ben een grote fan van beiden.’ North Sea Jazz of Lowlands? ‘met north sea jazz heb ik een speciale band omdat ik er vanaf mijn dertiende al elk jaar heenga.’ Hoogtepunt? ‘de laatste tournee met eigen band door zuid-amerika waar we alleen op grote festivals speelden voor vijf- tot tienduizend man publiek. geweldig!’ Wat kan Jazz On Stage voor jou betekenen? ‘ik hoop dat het kan bijdragen aan een bredere exploitatie van jazz op de nederlandse podia. Bij het woord jazz denken veel jongeren aan de muziek uit de platenkast van hun opa en oma. de muziek is doorontwikkeld en de kloven tussen pop en jazz zijn veel kleiner geworden. ook zijn er hele toegankelijke vormen van jazz; de enige manier om dat te ontdekken is door die te ervaren. hopelijk kan dat binnenkort ook op verschillende poppodia.’ Welke andere jazzact móet jouw publiek gaan zien? ‘sven hammond soul is een hele heftige liveact.’ Any famous last words? ‘Voor mij bestaan er geen hokjes in de muziek, juist de combinatie van verschillende stijlen maakt het avontuurlijk en interessant.’
Trompettist Eric Vloeimans is een topattractie binnen de Europese jazzscene. Met zijn kwartet Gatecrash (Jeroen van Vliet, Gulli Gudmundsson en Jasper van Hulten) oogst hij veel succes op binnen- en buitenlandse festivals. In november toerde hij nog uitgebreid door China, Japan en India.
FoTo ROBERT GLASS
FoTo PAU BELZEN
Is het jazz? Is het funk? Is het soul? De sound van The Auratones is het beste te omschrijven als funkjazz met hier en daar een vleugje latin en wereldmuziek. Een collectief van Nederlandse topmusici dat in de afgelopen jaren een weergaloze en humoristische live-reputatie heeft opgebouwd. In maart 2010 komt de nieuwe plaat uit met daarop twee speciale gasten: Thijs en Berenice van Leer (vader en dochter). Oude Focus-stukken worden in een groovende Auratones-jas gestoken.
www.susannealt.com j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
41
‘Een poppodium is niet de plek voor de standaard improvisatiejazz’ lees je dingen als: ik kwam bij toeval terecht in de schouwburg. ik wist niet wat ik hoorde en ik wist niet dat jazz zo leuk was. dat is het geval in negentig procent van de reacties.’
Luxor Live ‘We hebben bij luxor live al redelijk wat jazz op het programma gehad: Wicked jazz sounds Band, new Cool Collective, sabrina starke , hans Teeuwen zingt en giovanca’, zegt programmeur Bert dondorff van luxor live, een prachtige muziekaccommodatie in het centrum van arnhem. luxor live is een van de zalen die meedoet aan jazz on stage. na een restauratie is luxor sinds september 2008 weer open. dondorff: ‘luxor is een oude bioscoop uit 1915 die is omgebouwd en helemaal gerestaureerd. Qua ambiance is het een ontzettend mooie zaal, met een barok plafond met lampjes. het is een mooie, monumentale popzaal, die heel sfeervol is. in onze grote zaal kunnen zo’n 700 mensen terecht.’ ‘Wat we binnenkort ook willen gaan doen, is het programmeren van kleinere jazzbands in onze kleine zaal waarin 150 mensen terecht kunnen. dat wil ik doen in samenwerking met het orkest van het conservatorium van arnhem. in musis sacrum staan ook jazzmusici. die concerten worden door de stichting jazz arnhem georganiseerd. hoe we met het publiek communiceren dat we ook jazz hebben? dat gaat via onze normale publiciteit. je moet natuurlijk wel goed kijken naar specifieke plekken waar je je flyers neerlegt en je posters ophangt. We bekijken per genre waar we ons publiek het best kunnen bereiken.’ ‘of we in arnhem met de aan pop gerelateerde jazz een gat in de markt vullen? ja. grote namen als giovanca en new Cool Collective, dat verkoopt goed. dan is onze grote zaal vol. optredens van Wicked jazz sounds Band met daarachteraan de zogenoemde Wicked jazz danceavonden trekken ongeveer 250 mensen. dit moet zich nog wat ontwikkelen. in samenwerking met jazz on stage gaan we komend jaar meer doen met nu jazz’, stelt dondorff.
ROB VAN DE WOUW
‘Waarom het programmeren van jazz op poppodia belangrijk is? ik denk niet dat de poppodia de plek zijn voor de standaard improvisatiejazz en dat soort dingen, maar er zijn heel veel stromingen van aan pop gerelateerde jazz die op poppodia kunnen staan. Wouter hamel, new Cool Collective, dergelijke musici horen gewoon bij het aanbod van een poppodium. Wij programmeren heel ruim en daar valt de nu jazz onder. Wij pakken alle genres.’
De Vorstin een andere zaal die participeert in het jazz on stage-initiatief is zo nieuw dat hij op dit moment nog niet open is. mocht Beatrix dit jaar aftreden, dan hebben we in nederland in ieder geval nog een vorstin, want de nieuwe muziekaccommodatie aan de noorderweg in hilversum heet de Vorstin. ‘We gaan in het voorjaar open’, zegt artistiek directeur marcia van den Wildenberg van de Vorstin. ‘We zitten op de locatie waarop Tagrijn ooit gestaan heeft. dat pand is gesloopt, omdat het in meerdere aspecten niet meer voldeed aan de eisen van nu. het was ook uitgeleefd. de afgelopen tijd hadden we als de Vorstin geen permanente tijdelijke accommodatie om activiteiten te ontplooien. We hebben wel met locale horecagelegenheden afspraken gemaakt wat kleinschalige optredens betreft. ook hebben we onderdeel uitgemaakt van een aantal bestaande buitenfestivals.’ het programma van de Vorstin gaat meer omvatten dan dat van Tagrijn destijds. ‘dat komt omdat we met de Vorstin een breder publiek willen bereiken dan Tagrijn deed. Tagrijn had een vrij alternatief programma, dat rockgeoriënteerd was. We willen een breder programma, omdat je niet een huiskamer bent voor een bepaald genre. de Vorstin wil een podium zijn voor het hele gooi en dan heb je het niet alleen over rock en pop. We gaan vanuit de popmuziek kijken wat er allemaal mogelijk is. daarom hebben we de keuze gemaakt om met wereldmuziek en jazz aan de slag te gaan.’ Van den Wildenberg: ‘We doen mee aan het programma van jazz on stage, omdat we denken dat jazz op poppodia al voor een deel heeft laten zien dat het werkt. een artiest als Wouter hamel zou tien jaar
Trompettist Rob van de Wouw combineert jazz met dance, soul, hiphop, broken beat etc. Onlangs presenteerde hij in Paradiso zijn tweede cd Tunnelvision waarop hij samenwerkt met de gerenommeerde Britse beatmaker/producer Mark de Clive-Lowe. Van de Wouw is verder bekend van het B&W Quintet en is medeoprichter van het Rotterdam Jazz Orchestra. Michael Jackson of Miles Davis? ‘miles davis. miles heeft een aantal keren de jazzmuziek compleet vernieuwd! ook als trompettist is hij voor mij een groot voorbeeld.’ North Sea Jazz of Lowlands? ‘Volgens mij is mijn muziek geschikt voor beide festivals. op north sea heb ik al een keer gespeeld met mijn band. op lowlands staan is wel een soort droom van me.’ Hoogtepunt? ‘de presentatie van mijn cd in paradiso eind oktober, north sea jazz in 2007 en Carnegie hall new York in 2001.’ Wat kan Jazz On Stage voor jou betekenen? ‘ik heb dit najaar een tourtje gedaan waar ook wat poppodia tussen zaten. het zijn meestal waanzinnig mooie zalen met goed geluid en licht. ik hoop dat jazz on stage meer podia kan overhalen om ook jazz te gaan programmeren.’ Welke andere jazzact móet jouw publiek gaan zien? ‘state of monc.’ Any famous last words? ‘hoop je te zien bij een van mijn optredens.’ www.robvandewouw.nl
42
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
‘Een artiest als Wouter Hamel zou tien jaar geleden nooit de kans hebben gekregen om op een poppodium op te treden’
Wat jazz on stage betreft, is het volgens Van den Wildenberg goed om jazz te programmeren vanuit een gezamenlijk oogpunt. ‘We hebben in nederland een aantal acts dat goed past bij de poppodia. als we die op
de een of andere manier collectief in de markt kunnen zetten, dan versterk je je publieksbereik. Wanneer het publiek dat soort jazzacts op verschillende plekken tegenkomt, is dat goed voor het totaalplaatje, omdat je als poppodia met een relatief nieuw genre aan de gang gaat.’ Van den Wildenberg kan nog niet zeggen hoe groot het aandeel van jazz zal worden in het aanbod van de Vorstin. ‘Welke jazz ik in 2010 programmeer? je moet dan denken aan namen als Wicked jazz sounds Band, Wouter hamel, Benjamin herman en het susanne alt kwartet. die zullen optreden in onze grote zaal. die heeft een standaardsetting met een capaciteit van 750 mensen. We hebben ook een muziekcafé waarin 250 mensen terecht kunnen. ook daar zullen we jazzgerelateerde optredens neerzetten. dan heb je het over locale en
regionale bands, over jonge muzikanten die heel toegankelijke jazzmuziek maken. een mooi voorbeeld in dit verband is janne schra [van Room eleven].’ jazz is in het gooi in zijn algemeenheid een geliefd genre, stelt Van den Wildenberg. ‘in 2007 hebben we in het gooi een heel uitgebreid marktonderzoek gehouden. daaruit bleek dat jazz ook in de muziekbeleving van jonge mensen in deze regio een heel grote rol speelt. dat wijkt af van de rest van nederland. dat komt misschien omdat jazz hier altijd een populaire stroming is geweest. in hilversum heb je geen specifieke jazzclubs. We kunnen ons wat jazz in ons aanbod betreft goed profileren. We willen laten zien dat je vanuit de popmuziek interessante uitstapjes kunt maken naar andere genres.’
RENSKE TAMINIAU
LIQUID SPIRITS
PLOCTONES
Uitstapjes
Liquid Spirits is een soulformatie die eind 2009 zijn tweede, zeer succesvol ontvangen album Music heeft afgeleverd. Hierop grijpen ze terug naar de soul uit de jaren zeventig. Liquid Spirits bestaat uit een aantal topmusici (o.a. Manuel Hugas, Wiboud Burkens, Cyril Directie, Jasmin Tusjadia) die hun sporen hebben verdiend bij artiesten als Kane, Candy Dulfer, Jan Akkerman, Chaka Khan en Trijntje Oosterhuis. Nieuwe Revu riep hun album uit tot ‘soul-cd van het jaar’.
Geen gemakkelijke achternaam, maar wel een naam die in de afgelopen twee jaar veel is gevallen. Zo staat de eigenzinnige zangeres met haar cd Waiting To Be Told in de Album Top 100, was zij te gast bij De Wereld Draait Door, verkocht ze twee keer het Concertgebouw uit op Koninginnenacht en werd ze onlangs genomineerd voor een Edison. Het blad Jazzism riep haar uit tot ‘ontdekking van 2009’.
Michael Jackson of Miles Davis? ‘miles davis!’ North Sea Jazz of Lowlands? ‘lowlands! superfestival met een gedurfde en spannende programmering. hier wordt moderne dans keihard geprogrammeerd naast nederhop en zware rock. geen grenzen.’ Hoogtepunt? ‘Chaka khan die spontaan het podium opstapt en sweet Thing meezingt.’ Wat kan Jazz On Stage voor jullie betekenen? ‘het verbreden van ons publiek. er is een grote doelgroep die geïnteresseerd is in crossover stijlen, maar die doelgroep wordt zeer matig bediend in de reguliere programmering. podia zijn zelf vaak te rechtlijnig of conservatief.’ Welke andere jazzact móet jullie publiek gaan zien? ‘het kindred spirits ensemble: spiritual jazz in een moderne verpakking.’ Any famous last words? ‘i’ll play it and tell you what it is later, miles davis.’ www.liquid-spirits.com
Gitarist Anton Goudsmit (o.a. Eric Vloeimans, New Cool Collective), bassist Jeroen Vierdag (o.a. Trijntje Oosterhuis en Ilse DeLange), drummer Martijn Vink (o.a. Pat Metheny, Herbie Hancock, John Scofield, Trijntje Oosterhuis en Hank Jones) en saxofonist Efraim Trujillo (o.a. Courtney Pine, Benny Bailey, Steve Williamson en Bootsy Collins) vormen samen The Ploctones. De band kneedt rusteloos en energiek groove en impro tot een volvet jazzvehikel, waarbij ze moeiteloos schakelen tussen funk, jazzrock, blues en swing. Hun cd 050 werd genomineerd voor een Edison.
www.rensketaminiau.com
www.ploctones.com
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
artiesteninfo en allerlei acties op www.jazzonstage.nl
SENSUÀL
Michael Jackson of Miles Davis? ‘moeilijk. hoe zou michael jackson deze vraag beantwoord hebben...? natuurlijk: miles davis!’ North Sea Jazz of Lowlands? ‘zeker lowlands. We hebben nu twee keer op het north sea jazz gestaan en nog nooit op lowlands, dus die schittert nog in afwezigheid op ons lijstje.’ Hoogtepunt? ‘het optreden van sensuàl met het metropole orkest; je eigen liedjes uitgevoerd met een megaorkest. echt rillingen door ons lijf. een totaal ander uiterste was een optreden op een festival in een hele grote tent in het zuiden van het land. daar stond een groepje mensen met de rug naar het podium bier te drinken en te kletsen. Toen we klaar waren en het podium afliepen, draaiden een paar jongens zich om en riepen naar eva: ‘hé, hé, hoer!’ haha, dat zijn echt momenten die je verbazing te boven gaan hoor. ach ja, rock-’n-roll.’ Wat kan Jazz On Stage voor jullie betekenen? ‘het kan de podia net even dat zetje geven dat ze het wel aandurven om ons weg te zetten in de programmering. Uiteindelijk moet het plaatje wel kloppen: de zaal goed gevuld en wij een goede gage.’ Welke andere jazzact móet jullie publiek gaan zien? ‘om maar even in nederland te blijven: de ploctones! We hebben ze gezien op The hague jazz en het dak ging eraf. heel gaaf! een gedeelde eerste plaats voor eric vloeimans’ gateCrash. dat gaat alle kanten op. leuk dus.’ Any famous last words? ‘ja er zijn genoeg famous last words, maar nog niet van ons aangezien we nog niet van plan zijn te sterven. We gaan ons vooral richten op dat ‘famous’, dus hard werken en een mooi derde album maken (nu mee bezig) en die poppodia op!’ www.bandasensual.com
FoTo MERLIJN DOORNERNIK
Michael Jackson of Miles Davis? ‘Beide, dat maakt muziek zo fantastisch, je hoeft niet te kiezen’ Lowlands of North Sea Jazz? ‘north sea jazz met kamperen, of een lowlands zonder.’ Hoogtepunt? ‘meezingers op het north sea jazz. en ons dieptepunt: spelen op een nudistencamping, waarbij wij als enigen waren aangekleed!’ Wat kan Jazz On Stage voor jou betekenen? ‘spelen, spelen, spelen, op vette podia.’ Welke andere jazzact móet jouw publiek gaan zien? ‘Tin man and the Telephone en The modern Balkan jazz orchestra.’ Any famous last words? ‘move and be moved.’
Michael Jackson of Miles Davis? ‘miles davis’ North Sea Jazz of Lowlands? ‘onvergelijkbaar. Waar het om gaat, is goede muziek en die is op beide festivals te vinden. Wij spelen graag op beide festivals! Hoogtepunt? ‘het uitzinnige concert in een bomvolle grote zaal van paradiso in maart 2009. een dieptepunt hadden we in Rusland, waar vlak voor het optreden in de kleedkamer een riolering met veel geweld openbarstte. Shit happens in Rusland.’ Wat kan Jazz On Stage voor jullie betekenen? ‘Wij spelen al in veel (goed gevulde) popzalen in nederland, je zou kunnen zeggen dat onze ‘jazz’ al ‘on stage’ is. Wel te gek dat er subsidie vrijkomt om de marketing rond de concerten uit te bouwen en als dit het blikveld van het publiek verruimt.’ Welke andere jazzact móet jullie publiek gaan zien? ‘jasper Blom 4tet’ Any famous last words? ‘ploctones!’
44
Kijk voor de complete concertagenda,
Emiel van Rijthoven en Eva Kieboom richtten in 2003 de groep Sensuàl op. Hun laatste album Salve dateert uit 2008 en bevat een aanstekelijke mix van ‘Brazilian Jazz ‘n Grooves’, waarvoor het duo terecht een Edison Jazzism Publieksprijs ontving. Dit seizoen toert Sensuàl uitgebreid langs de Nederlandse theaters.
FoTo GOVERT DRIESSEN
geleden nooit de kans hebben gekregen om op een poppodium op te treden. hamel heeft nu een plek op de poppodia. dat komt omdat het publiek dat die zalen bezoekt, diverser is geworden. het toont ook een bredere interesse en is meer bereid om te komen kijken naar muziek die het niet kent. aan jazz gerelateerde acts zijn bovendien bereid om op andere plekken te spelen dan schouwburgen. dat is een heel leuke ontwikkeling.’
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
45
SCHRIJF NU IN FILM & AUDIO APRIL 2010 Audio Engineering Film Making Electronic Music Production Home Studio Production DIPLOMA - DEGREE*- MASTERS* *
validated by Middlesex University
AGEN: OPEN D januari rdam 23
Rotte januari | 2 2 zoek m a matie be r Amsterd fo in r e voor me
w
du e . e a s . ww
Bel voor een gratis brochure pakket: SAE Institute Rotterdam 010-4117951 SAE Institute Amsterdam 020-6228790 55 lokaties wereldwijd
dr
DE RÈGÂHS
Als je als reigertje geboren bent, word je never nooit een pauw. (Uit: Wie Ben Ik/Pâwuh En Règâhs) ‘Hét Haagse symbool is een ooie vaar. Maar die is wat bekakt. De gewone Hagenezen zijn règâhs (reigers). En als De Règâhs spreken we over flamingo zodat je ook aan die vogel denkt’, vertelt de in keurig zwartgestreept colbert gesto ken Johan. Het nummer staat op het afgelopen jaar verschenen album Werelds. ‘Ik wist niet dat ik dat zo makkelijk kon; met die taal spelen. Het Haags is geliefd. Dat heeft een positieve en negatieve kant. Ha genezen staan bekend om het gooien met ziektes zoals kanker. Dat doen wij bewust niet. We laten zien dat het ook zonder kan. Den Haag heeft een bepaald soort humor: heel direct en schijnbaar rauw. Wij zeggen tegen een amigo: ‘Zuipen, griezel?’ Dat is joviaal bedoeld.’
Grap
Foto Eric kampherbeek
Flamenco met Haagse humor
Naar de thuisbasis van De Règâhs hoef je niet te zoeken. Het Haagse herenhuis is versierd met een poster van de band. Voor het raam staat een rij door de zon verkleurde cd’s van Johans label nl.disco. Bin nengekomen valt het oog op de Spaanse gitaar. ‘Via de film Carmen waarin ik Paco de Lucía zag spelen, kwam ik met flamenco in aanraking. Ik speelde toen alleen klassiek en pop, maar hield van het warme geluid van de nylon snaren. In die tijd – zo’n 25 jaar geleden – moest je stad en land afzoeken om de ingewikkelde flamencoritmes te leren. Ik ging ook naar Spanje voor de flamencogitaar. Op het Rotterdams conservatorium kreeg ik flamencoles van Paco Peña. Sinds die tijd heb ik hier de flamenco uitgedragen en richtte Aficionao, een tijdschrift voor flamencoliefhebbers, op. Het bestaat nog en heet nu Mundo Flamenco. Ik organiseerde flamencoconcerten en festivals.’ Johan was de drijvende kracht achter groepen als Flamenquito. Met NL.Mundo bracht hij in 2006 Caminantes uit. In 2002 verscheen een soloalbum, maar onder zijn eigen naam heeft hij in tegenstelling tot de Nederlandse flamencoliefhebber Eric Vaarzon Morel nooit veel uitgebracht of opgetreden. ‘Het idee om flamenco met Haagse teksten te maken, begon in 2007 als een grap’, vertelt hij na een slok bier. ‘Ons publiek re ageerde razend enthousiast en zei: breng wat uit. Adios Amigo was voor het op single verscheen al honderdduizend keer op YouTube bekeken.’ Intussen ligt de tweede cd in de winkel en na het optreden in De We reld Draait Door weet ook de rest van Nederland van De Règâhs’ bestaan. Stephan Evenblij (GTST) presenteerde de cd Werelds. De tienduizend geperste exemplaren zijn bijna allemaal verkocht. ‘Het verrast me. Echt, we worden in Den Haag op handen gedragen. Door onze muziek herkennen veel mensen de flamencoritmes en willen de flamencodans leren.’
Flamingo
‘Wat begon als een grap is intussen uitgegroeid tot een instituut: we worden in Den Haag op handen gedragen’, vertelt de Haagse flamencogitarist Johan Frauenfelder. Hij maakte bewerkingen van bestaande en eigen flamenco-liedjes, voorzag ze van Haagse teksten en vroeg twee collega’s hem te begeleiden: De Règâhs waren geboren. Tekst Rosanne de Boer
Op hun website staat te lezen dat heel Nederland aan de flamingo gaat. Dat klinkt ambitieus. ‘We hebben niet de missie elke Nederlander de flamenco te leren. Er staat flamingo niet flamenco. We bedoelen dat ze onze muziek, die we bewust foutgeschreven flamingo noemen, luisteren. Ook willen we vaker buiten Den Haag spelen.’ Van zijn gezicht valt af te lezen, dat hij daarin alle vertrouwen heeft. ‘Via Sjaak Bral (Haagse cabaretier, red.) kwamen we in contact met de bekende boeker Mojo. Binnenkort gaan we beginnen we aan een productie voor de Nederlandse theaters.’
Live
28 mei
www.deregahs.nl
46
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Live
live
Theater de Regentes Den Haag
Backstage In de rubriek BACKSTAGE nu eens geen aandacht voor de band of artiest, maar voor de mensen die in de muziekwereld achter de schermen werken. Tekst John Buis
I
k heb als programmeur bij de Effe naar in Eindhoven gewerkt. Veel later zag ik een vacature staan voor producent bij de Grote Prijs Van Nederland. Ik kende de Grote Prijs natuurlijk al langer, doordat ik er zelf heel lang geleden aan heb meegedaan én omdat ik het als evenement inkocht bij de Effenaar. In 2004 ben ik er begonnen.
GUNO OOSTERLING Beroep DIRECTEUR GROTE PRIJS VAN NEDERLAND
‘We ondersteunen de bands op artistiek, financieel en juridisch vlak’
Als organisator stellen wij onder meer de wedstrijdregels op. Dat is een monnikenwerk om uit te zetten, met allemaal regeltjes, gelijkheidsrechten en voorwaarden. Elk jaar opnieuw worden daar zaken in bijgesteld, omdat we vinden dat we iets anders moeten doen of dat we iets beter aan moeten pakken. Ook stellen we juryregels op. Waar let je op als je gaat jureren. Door naar de buitenwereld heel duidelijk een kwaliteitscriterium te communiceren en de criteria helder te stellen waarop je jureert en waar je naar op zoek bent, zorg je voor een kwalitatief hoogstaande competitie. Wij zijn een partij die elke dag in de muzieksector opereert, we gaan, naast muziek natuurlijk, over publiciteit, financiering, sponsoring en heel veel freelancers, van juryleden voor elke categorie tot geluidsmensen, zaken die we hier op kantoor elke dag moeten afhandelen. De jury is een samenstelling van mensen die toch al vaak een beetje in je netwerk circuleren. De jury moet je wel verversen; elk jaar gaan er mensen uit en komen er nieuwe mensen binnen. Soms ga ik op zoek en dan praat ik ook echt met ze en spreek ik ook echt af aan tafel. De Grote Prijs van Nederland draait continu door. We hebben net de finales achter de rug, maar zijn ook bezig met de winnaars van de vorige editie; die begeleiden we naar wens een jaar lang. Het prijzenpakket zit vol met gesponsorde prijzen die beschikbaar worden gesteld. Daar zitten zaken in die je als artiest perfect kunt gebruiken in het jaar na het winnen. We ondersteunen daar waar men dat wil. Dat kan op artistiek, maar ook op financieel of juridisch gebied zijn, vaak met behulp van mensen uit ons eigen netwerk. Voorbeeld: wanneer ga je de cd’s branden die je beschikbaar gesteld krijgt? Doe je dat meteen na het winnen of doe je dat als je release er aankomt? Nog een voorbeeld: als je een plaat wilt maken en er is nog niks in zicht, dan is het toch wel goed om A&R-
kennis in huis te halen, om eens te gaan praten met die professionals. Dat faciliteren we allemaal, en alles op maat. Bands winnen in december, vervolgens zitten ze hier in januari aan tafel met ons en dan vraag ik letterlijk wat ze het komend jaar van plan zijn. Naar gelang daarvan gaan we vragen waar we kunnen helpen. Dat varieert van het inschakelen van een spraakcoach tot het juridisch uit laten spitten van een platencontract van de winnaar door een paar advocaten. Het kan ook zijn dat een winnaar graag eens met z’n favoriete producer de studio in wil om met hem over zijn eigen werk te kunnen praten. De Grote Prijs regelt, financiert en bemiddelt in dit soort zaken’ www.protone.nl
Backstage paspoort Naam: Guno Oosterling Woonplaats: Amsterdam Geboorteplaats: Ammerzoden Leeftijd: 38 jaar Huwelijkse staat: Hele vrije jongen Eerste album: Rocking Vibration van Linval Thompson (1979) Laatste album: Ghetto Living van Linval Thompson (2009) Favoriete album: Heart of the Congos van The Congos Eerste concert: Run DMC, Jaap Edenhal Amsterdam, 1987 Laatste concert: Halve Finale Grote Prijs van Nederland Beste optreden ooit gezien: Fishbone, Paradiso, 1994 Favoriete NL artiest van dit moment: Signe Tollefsen Favoriete Grote Prijs winnaars: Kleine Jay, Fabiana Dammers, Applescal Meest opmerkelijke ‘klus’ ooit: was wettelijk absoluut onverantwoord, maar spannend joh!! Welke (grote) muzikant had je altijd al willen zijn: Marvin Gaye of Lee Perry (tijdens z’n Black Ark periode) Grote inspiratiebronnen: reggae, hiphop, metal, jazz, Clairy Polak Wat mogen we in de komende twaalf maanden van je verwachten? Een toffe jubileumeditie van de Grote Prijs 2010 Toekomst: still a bit blurry, maar zonder Geert Wilders als minister-president graag januar i/f ebr uar i 2010
FRET
47
CMJ MUSIC MARATHON
2009 NEDERLANDSE BANDS IN NEW YORK
Het underground platform Subbacultcha! hield voor het tweede jaar een showcase-avond in De Cake Shop in Lower Eastside. Met onder andere Hospital Bombers, The Moi Non Plus en zZz. Laatstgenoemde zette zoals gebruikelijk de tent op zijn kop.
Bas Morsch en Leon Caren, de mannen achter Subbacultcha!, stonden met hun eigen band The Moi Non Plus ook in de Cake Shop. Bas Morsch speelde op een Springtime gitaar, een creatie van de Nederlandse gitaarbouwer Yuri Landman.
Frontman Jan Schenk met Hospital Bombers live in de Cake Shop. Bassist deze avond was Djurre de Haan die met zijn eigen awkward i ook op CMJ moest optreden.
Een dag na de Subbacultcha!avond was het één deur verder in de Googie’s Lounge de beurt aan Lucky Fonz III. Op een intieme bovenverdieping beantwoordde hij tussen nummers door vragen van het publiek, liet hij ze meezingen wanneer hij dat wilde, en kreeg hij stilte wanneer hij daarom vroeg. Lucky’s charme doet het ook goed in het Engels.
Zes Nederlandse bands stonden eind oktober op de CMJ Music Marathon in New York, een van de belangrijkste en grootste muziek conventies ter wereld. Fotograaf Nick Helder man was erbij en maakte voor FRET een fotoverslag. Tekst en foto’s Nick Helderman
48
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Awkward i, a.k.a. Djurre de Haan, had in New York veruit de meeste shows van de Nederlandse acts. Naast zijn optreden met The Hospital Bombers deed hij ook twee eigen shows. Djurre kreeg hulp van Hospital Bomber-collega Suzanne Linssen op viool en van toetsenist Diederik Nomden, die speciaal voor de officiële CMJ-show op zaterdag naar New York gevlogen kwam om op zondag weer terug te vliegen.
Het oorspronkelijk Eindhovense duo La Melodia had het ook druk. Naast hun officiële CMJ- optreden speelden Melodee en MC DJ I.N.T. ook een show op Turntables On The Hudson in Plan B, en namen ze overdag deel in een CMJ-panel over internationale hiphop.
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
49
T
Zangeres Truus baarde in de jaren zeventig in cultkringen opzien als frontvrouw van Nasmak, waarna ze naar Amerika vertrok om in een reeks bandjes te spelen. Nu is ze even terug in Nederland voor een bijzonder project. Net als toen bedient ze de beruchte kraakdoos of crackle-synthesizer. Buitenissige geluiden vormen de basis van haar muziek. Tekst Renate Sun-Louw Foto Joni Spaan
Samen met haar man, kunstenaar Bosko, zit Truus in een studio van STEIM. Ze voelt zich duidelijk thuis in het elektronische muziekcentrum, waar ze zich heeft omringd met een unieke verzameling synthesizers, zelfgemaakte instrumenten en computers. Het doet haar denken aan het begin van haar muzikale leven. ‘Michel Waisvisz, de oprichter van STEIM, is mede-uitvinder van de kraakdoos, een instrument dat geluid voortbrengt door de aanraking van elektronica. Hij gebruikte het in elektronische improvisaties, ik bracht het instrument binnen een band tot leven.’ Het gebruik van de kraakdoos was een belangrijk onderdeel van de explosieve optredens van new wave-band Nasmak. ‘Het is een onberekenbaar instrument, het heeft een eigen wil. Bij onze optredens wist je ook nooit precies wat er zou gebeuren. De laatste jaren had ik weer veel contact met Michel Waisvisz en we hadden plannen om samen te gaan werken, toen hij in 2008 onverwacht overleed. Dat was afschuwelijk. Langzaam ontstond het idee om in het project waar ik nu mee bezig ben de kraakdoos te gebruiken. Als een hommage aan Michel.’
‘ Het is fantastisch dat je in deze tijd alles kunt uitbrengen wat je wilt’ Truus en Bosko vroegen een residency aan in STEIM, en kregen de gelegenheid om daar enkele weken te vertoeven, inclusief het gebruik van de originele kraakdoos. Het handgemaakte instrument, dat eruitziet als een in hout gevatte plaat met tal van schakelaartjes en touchpads, stond op dat moment in de kelder. ‘Degene die hem voor me ophaalde, dacht dat hij het niet meer deed. Ik schakelde wat en het begon te werken.’ Truus straalt van plezier als ze het vertelt: ‘Na al die jaren dat ik er niet op gespeeld had, wist ik nog precies hoe ik ’m moest bedienen.’
Dingen gooien In de tijd tussen Truus’ laatste optreden met Nasmak en haar wederzien met de kraakdoos heeft ze muzikaal niet stilgezeten. ‘Ik kwam in 1981 naar New York en heb toen enkele jaren non-stop muziek gemaakt en getoerd.’ Als ze in haar geheugen graaft, komen herinneringen boven aan een hectische aaneenschakeling van optredens. Haar eerste bandleden, met wie ze het al in Nederland opgerichte Plus Instruments nieuw leven inblies, waren David Linton en Lee Ranaldo. De laatste was actief in het toen nog onbekende Sonic Youth. De band kwam regelmatig naar Europa om op te treden, maar na enkele jaren werd Truus ‘ziek van de eurobeatsound’. Samen met Jim Duckworth en Jim Sclavunos vormde ze daarop de punkabillyband Trigger & The Thrill Kings. ‘Het was enkele jaren voordat punkabilly groot werd. Ik herinner
50
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
me een concert in Duitsland waar mensen dingen naar ons begonnen te gooien. Dat was behoorlijk eng. Ze begrepen het niet.’ Het lukte de band niet om de bredere waardering te krijgen waar ze naar op zoek waren. Jim Sclavunos, die in die periode ook optrad met Lydia Lunch en Sonic Youth, was later terug te vinden in The Cramps en speelde sinds halverwege de jaren negentig bij Nick Cave and The Bad Seeds. ‘Jim Duckworth is tegenwoordig leraar Engels’, vertelt Truus. ‘Zoveel getalenteerde mensen geven de muziek uiteindelijk op. Ik hoop hem over te kunnen halen om weer gitaar te gaan spelen.’ Truus speelde nog enkele jaren met andere mensen samen, maar nam op een gegeven moment de radicale beslissing om niet meer op te treden. ‘Ik wilde iets anders met mijn leven doen. Ik ben naar Seattle verhuisd en kreeg een baan in de visexport. Ondertussen bleef ik wel muziek maken, ik heb stapels liedjes. Veel daarvan heeft nog nooit iemand gehoord. Voor mij was muziek maken tot die tijd altijd heel erg bepaald door het podium. Als dat ophoudt, is het moeilijk om de volgende stap te maken.’
Schoonheid en verwoesting Bosko was degene die haar aanspoorde om weer actief aan de slag te gaan. Sinds eind jaren negentig heeft ze in eigen beheer drie Exotica-albums uitgebracht: Muzotica, Rancho Exotica en Ritualis. ‘Het is fantastisch dat je in deze tijd alles kunt uitbrengen wat je wilt. Je bent niet afhankelijk meer van anderen. Ik verkoop online cd’s over de hele wereld, van Japan tot Boekarest.’ En dat is in het hedendaagse Amerika maar goed ook. Truus en Bosko zijn somber over de ontwikkelingen. ‘Er is geen alternatieve muziekscene meer. Die is dood. De creativiteit is weg, op alle vlakken. Veel vrienden van ons die muziek maken, zijn verhuisd naar Europa.’ Ondanks de creatieve uitholling van het land waar ze woont, is Truus net zo gedreven als altijd om haar eigen weg te gaan. Het project waar ze op dit moment aan werkt, noemt ze een ‘soundtrack’ bij het natuurgebied Salton Lake in Californië, slechts enkele uren rijden van haar woning vandaan. ‘We komen daar graag, het is er ongelooflijk mooi. Middenin de woestijn doemt ineens een meer op, zo groot dat het wel een zee lijkt. Ooit was het een populaire vakantieplaats, maar het is nu vreselijk vervuild. De gebouwen die langs het meer staan, zijn vervallen. Alsof er een bom is geëxplodeerd. Alleen de mensen die er niet weg kunnen komen, wonen er nog.’ Truus maakt in STEIM muziek die aansluit bij dat vreemde samengaan van schoonheid en verwoesting. ‘Ik heb daar veel geluiden opgenomen, van fabrieken, van bubbelende modderpoelen. Bosko heeft een slaginstrument gemaakt uit een oude tank die we daar vonden.’ Ze laat het diepe geluid horen dat verscholen zit in de roestige vorm en lacht: ‘Voor de beveiliging op het vliegveld had ik er een groot label op geplakt: ‘This is an instrument’.’ Haar laptop vult zich elke dag met meer fragmenten. ‘Het wordt rauw en ambient. De muziek sluit aan bij de beelden. Uiteindelijk wil ik er een dvd van maken.’ Ze raakt liefdevol de kraakdoos aan, wordt enthousiast over het geluid dat ze vindt, en gaat door met opnemen. www.truus.net
TRUUS Een kraakdoos en een verloren paradijs
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
51
‘Ik ben een denker en zie graag spoken’
Foto Ellen Jeurissen
Hij heeft al heel zijn leven liedjes geschreven en in het Brabants gezongen. Het gebeurde alleen thuis, zonder dat anderen het hoorden. Op een podium had hij nooit zo de drang vooraan te staan. Hij kon zich prima vinden in een dienende rol, als gitarist. Dit jaar debuteerde hij met de cd Open Hart en moest hij wel. ‘Het is de eerste keer dat ik zing. Het geeft me een goed gevoel. Dat had ik niet verwacht. Toch is de respons en de erkenning mooi. Want al bezitten sommige liedjes een knipoog, ze zijn wel degelijk opgebouwd rond dingen uit mijn leven.’
Tekst Willem Jongeneelen
RUUD VAN DEN BOOGAARD Ruud van den Boogaard draait al een aantal jaren mee. Hij werd net als J.W. Roy geboren in het Brabantse dorpje Knegsel en schreef en speelde de eerste jaren ook samen met die jeugdvriend. De in Eindhoven woonachtige Van den Boogaard speelt live ook vaak met onder meer Eric van Dijsseldonk en Bart-Jan Baartmans en in het bandje van Björn van der Doelen. Ik liet mijn nummers eens aan Gabriël Peeters (producer en multi-instrumentalist, red.) horen. Die zei dat ik ook maar eens een eigen plaatje op moest nemen. Ik had daar voordien nooit rekening mee gehouden. Dat moest dan in het Brabants, want in een andere taal kan ik niet vertellen wat ik wil vertellen. Dat voelt echt’
Weinig zelfvertrouwen In de liedjes van Van den Boogaard hoor je een goudeerlijke man worstelen met drank, vrouwen, verbroken relaties, vreemdgaan en de verschillen tussen de grote stad en een dorpje op het platteland. ‘Ik heb een moeilijke periode achter de rug en ben sowieso iemand met weinig zelfvertrouwen. Nu vroeg ik me weer af of ik wel goed genoeg kon zingen. Inmiddels weet ik dat dat niet eens zo veel uitmaakt, als het maar eerlijk is. Het is niet erg dat ik een beetje prutserig overkom. Zo
52
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
‘Je hoort een goudeerlijke man worstelen met drank, vrouwen, verbroken relaties en vreemdgaan’ ben ik. Mensen accepteren dat en waarderen het. Ik trad onlangs samen met Bart Jan Baartmans op in een klein café. Het was niet heel druk, maar ik kreeg de mensen wel allemaal mee. Ze zongen zelfs mee.’ Dat was tijdens De Pot Op, de meest toegankelijke, platte meezinger van de cd. Van den Boogaard neemt niet graag een blad voor zijn
mond en zijn verhalende songs over Jeanette, de welgevormde dochter van de kastelein van de dorpskroeg die uiteindelijk voor het geld kiest en er met de verkeerde vent en zijn BMW vandoor gaat, is wellicht het mooiste voorbeeld. Aandoenlijk is zelfs de manier waarop hij in Drank & Vrouwen alle moed bijeen vergaart en zijn geliefde vrouw eerlijk het avontuurtje van de nacht ervoor opbiecht en vervolgens op straat wordt gezet. Juist die oprechte manier van schrijven, zonder valse melancholie of geforceerd formuleren, maakt van Open Hart zo’n fraaie verzameling songs vol Americana met de Brabantse slag.
Eerlijk In zijn geboortedorp Knegsel trad hij onlangs solo op, tijdens de kermis. ‘Mensen komen daar voor de gezelligheid. Dan is het voor mij harder werken, omdat ze minder goed luisteren. Ik draai er in mijn teksten niet omheen. Ze zijn direct, eerlijk, rechttoe rechtaan. Ze liggen dicht bij mij. Iedereen moet ze kunnen begrijpen of mag zich er in herkennen.’ In het nummer Klein Durpke zingt hij zelfs over het teruggaan naar dat geboortedorp, tijdens de braderie. Hij moet een held zijn daar, nu. ‘Dat
valt mee. Ik zing dat ik er graag terugkom, maar ook dat ik er weg wilde. Heel veel van mijn oude vrienden bleven dat dorp trouw. Het gaf ze een veilig gevoel. Ik moest naar de stad, al kwam ik er daar snel achter dat je daar net zo goed vrienden moet maken en niet alles vanzelf gaat.’ Van den Boogaard was bang dat hij na het maken van dat debuut geen inspiratie meer zou hebben. ‘Die angst was ongegrond, want de liedjes blijven komen. Ik zit goed in mijn vel, ben wel weer vrijgezel, maar niet eenzaam. Ach, ik ben een denker en ik zie graag spoken. Dat is niet gemakkelijk, al levert het wel vaak inspiratie op voor weer een liedje.’
Live
7 februari 14 maart 18 april
Live
Cambrinus Horst Den Herd Bladel Paradox Tilburg
live
ruudvandenboogaard.nl j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
53
JODIE KEAN 54
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
jk
Er lijkt in Nederland een clusterbom vol vrouwelijk zangtalent te zijn gedropt. Een oerknal die een nieuwe lichting pop- en soulzangeressen voort heeft gebracht die elk een zeer eigen geluid hebben. Neem nu de Brabantse Jodie Kean, die met haar debuutsingle Mad World hoge ogen gooide. Tekst Edgar Kruize
Werkt aan iets heel moois ‘Zingen zit in mijn bloed. Ik kom uit een muzikale familie en ben letterlijk en figuurlijk in de coulissen opgegroeid. Ik ben in Engeland geboren, als enige van mijn Schotse familie, en mijn moeder kon, toen ik jong was, in Nederland als componist voor theatervoorstellingen gaan werken. Jaren later zong ik zelf bij een orkest dat nationale en internationale artiesten begeleidde. Daarmee heb ik gewerkt met allerhande artiesten. Van Boney M tot Rob de Nijs en zelfs Paul Young.’ Muzikaal wordt Kean beïnvloed door legio artiesten en doordat ze na haar tijd als begeleidend zangeres ook aan de bak gaat in een coverband, is haar muzikale bagage enorm. In de loop der jaren werd Kean een veelgevraagd sessiemuzikant, die op de meest uiteenlopende plekken te horen was. Van radiocommercials tot op cd’s van Arne Jansen (zijn laatste, Wat Ik Voel Voor Jou) en Ferry Corsten (Right Of Way). ‘Erg divers ja, maar ik heb nooit oogkleppen op gehad. Ik zie alle soorten muziek als onderdeel van mijn ontwikkeling. Toen ik net begon met zingen, zo’n veertien jaar geleden, had ik wel het idee dat ik een solocarrière zou willen. Maar ergens in mijn onderbewustzijn hield ik mezelf daarin toch tegen. Ik was er nog niet klaar voor. Pas nu heb ik het gevoel dat ik dat wel ben.’
Rollend balletje Met succes, want Jodie Kean werd verkozen tot Serious Talent op 3FM, was te gast in De Wereld Draait Door en kreeg door de single Mad World van alle kanten de ogen op haar gericht. ‘Mad World is een nummer dat helemaal bij me past. Een beetje soul, een beetje pop en jazz. Het nummer is geschreven door Jules Reivers en Roel Gommans. Bij hen in de studio zong ik regelmatig nummers in en ze dachten dat dit nummer wel iets voor mij zou zijn. Ik voelde mij er direct door aangesproken en vond dat het nummer helemaal bij me paste. Het balletje rolde vervolgens heel snel en voor ik het wist waren we in Lissabon en Cascais een videoclip aan het opnemen.’
Drie-eenheid De single is de eerste van een reeks liedjes waaraan Kean samen met Reivers en Gommans werkt en die uiteindelijk samen haar debuut-cd moeten gaan vormen. ‘Hoewel mijn naam er boven staat, is Jodie Kean echt een samenwerking tussen ons drieën’, aldus de zangeres. ‘Zij kennen mijn geluid en weten wat bij me past. Mad World bevat al het nodige drama, maar op de tweede single wordt dat net een laagje verder opgerekt door meer strijkers en inventieve samples. En ja, ik
denk dat als dat nummer uit is, men wel vergelijkingen zal gaan maken met Adele. Want muzikaal zit dat in dezelfde hoek en als ik heel eerlijk ben, vind ik die vergelijkingen ook helemaal niet erg. Ik vind haar een fantastische zangeres en er zijn veel slechtere artiesten om mee vergeleken te worden, nietwaar?’
De planken op Terwijl ze aan haar repertoire werkt, lonken ook de podia weer. ‘Ik heb een band waarmee ik de planken op kan. Met die groep muzikanten heb ik een paar jaar geleden ook samengewerkt. We hebben opgetreden, schreven destijds ook eigen repertoire, maar iedereen had daarnaast ook nog van alles te doen, dus het kwam nooit echt van de grond. Door de jaren heen ben ik wel blijven musiceren met de bandleden, in allerlei verschillende formaties. Dus toen mijn platenmaatschappij vroeg of ik een band had, heb ik ze direct weer bij elkaar gebeld. Iedereen was hartstikke enthousiast en we staan klaar om er helemaal voor te gaan.’
‘Ik was nog niet klaar voor een solocarrière. Pas nu heb ik het gevoel dat ik dat wel ben’ Ondertussen wordt door Kean met Reivers en Gommans gestaag doorgewerkt aan wat haar volledige debuut-cd moet gaan worden. Een cd die een heel divers geluid gaat laten horen. ‘We werken ook aan een aantal heel dansbare tracks. Het is niet zo dat nu de single er is, het album ook direct klaar moet zijn en dat het nog een x-aantal exact dezelfde liedjes bevat. Ik weet wie ik ben, ik weet hoe ik wil gaan klinken. We nemen er dus de tijd voor. Het moet echt iets heel moois gaan worden.’ www.myspace.com/jodiekean j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
55
K
KLEIN
Kan wel eens heel groot worden
Klein komt uit Groningen en is een singer-songwriterproject van Roel Kleintjens. De gitarist neemt in zijn band bij optredens de drumstokken ter hand. ‘Ik heb het idee dat ik meer kan toevoegen op drums dan op gitaar. Het gaat om de feel van de muziek, die zit vaak in de drums. Echte drummers hebben volgens mij te veel de neiging om de boel dicht te smeren. Ik wil het subtieler hebben. Dus ben ik het zelf gaan doen, ook op aanraden van goede drummers.’ Klein bestaat daarnaast uit Merel Wijnberg (zang en toetsen), Eric Leenes (gitaar) en Sebas Wolfensberger (bas). Aan A Devil’s Bargain deden verder enkele bevriende muzikanten mee, te weten David Schreurs op piano, Jeroen Kleijn op drums en het jazztrio Thomas Hilbrandie (klassiek gitaar), Hans Lass (contrabas) en Wolter Wierbos (trombone).
Demo A Devil’s Bargain is uitgebracht door Excelsior Recordings. Het contact met dit label ontstond min of meer bij toeval. Onder de naam The Trenches had Kleintjens een demo opgenomen met Merel als gastzangeres. Excelsior-producer Frans Hagenaars hoorde de demo en was enthousiast. Roel: ‘Hij belde me met de vraag: wie is die zangeres? Willen jullie een keer een demo komen maken? Dus zijn we een dag naar zijn studio in Muiden gegaan om op te nemen.’ Het klikte van beide kanten. Roel en Merel besloten vervolgens met zijn tweeën iets te gaan doen met Roels singer-songwriterrepertoire. Na een vrij lange periode van repeteren mondde dat uit in A Devil’s Bargain.
Geen muzak Recensenten dichten de cd een jazzy feel toe. Roel relativeert: ‘Mensen ervaren dat zo, dat lees ik, maar het was nooit de bedoeling. Waarschijnlijk komt het doordat drie jazzmensen op de cd meedoen. Dat de cd door sommigen betiteld wordt als achtergrondmuziek, schiet de band in het verkeerde keelgat. Roel: ‘Dan hebben ze er niet goed naar geluisterd. Het kan best als achtergrondmuziek worden gebruikt, met Kerst bij pa en ma of zo, maar het was niet onze intentie om muzak te maken. Dat is het echt niet. Je moet er even voor gaan zitten.’ Bassist Sebas reageert: ‘Toen ik de cd voor het eerst hoorde, werd ik de speakers ingezogen. Ik was aan het afwassen, maar ik liet alles vallen.’ Roel. ‘Mijn insteek was om muziek te maken met meer dan alleen het klassieke gitaartje.’ Merel: ‘Elk liedje heeft iets eigens en dat moest overkomen op de cd. Dat is gelukt: we zijn er heel tevreden over.’ Een tweede cd staat al op stapel en komt als het goed is eind 2010 uit. Sommige nieuwe nummers worden al bij de liveconcerten uitgetest.
Toepasselijk
De band Klein bracht in oktober zijn eerste cd uit: A Devil’s Bargain. Het is een subtiel meesterwerkje dat zijn geheimen pas volledig onthult als je de tien singer-songwriterliedjes met volle aandacht beluistert. Tekst en Foto Lilian van Dijk
Roel legt uit hoe de naam Klein tot stand is gekomen. ‘Vroeger maakte ik demo’s op cassettebandjes. Ik maakte zelf de hoesjes. Een keer knipte ik een stukje doormidden waar mijn naam op stond en toen bleef alleen ‘Klein’ over. Later vond ik dat wel toepasselijk voor mijn muziek. Ik wil het bewust klein houden. ’Ook Merel is fan van de bandnaam. ‘Het is maar één lettergreep en dan die klank. Het staat als een huis. Toen ik de naam voor de eerste keer hoorde, dacht ik: ik wou dat ik hem verzonnen had.’
Live
14 januari
www.klein-music.com
56
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Live
live
Het Paleis Groningen (Eurosonic)
dezevenHoofdzonden 1
Luiheid
2
Lust
3
Gierigheid
4
Jaloezie
5
Gulzigheid
6
Woede
7
IJdelheid
‘Ik ben niet lui. Sterker nog, ik ben vrij productief. Ook als het om muziek maken gaat. Ik moet toegeven dat het nu wel makkelijker is geworden met al die digitale apparatuur. Als we aan een demo werken bijvoorbeeld, is het makkelijk knippen en plakken. Uit twee coupletten worden dan de beste stukken gehaald. Zo’n couplet ga ik niet nog een keer inspelen. Nee, in mijn vrije tijd kan ik er niet tegen om helemaal niets te doen. Ik word er al gek van om vijftien minuten zo maar op een bank te liggen. Natuurlijk, met een zak chips naar een film kijken vind ik af en toe wel leuk, maar dan ben je ook wat aan het doen.’
‘Ik ben mijn vrouw altijd trouw geweest. Ja, echt. In de jaren tachtig had ik al een prima huwelijk. Ik heb nooit gebruik gemaakt van groupies. Of ze er nu nog zijn, lijkt me sterk, maar vroeger waren er wel zeker meisjes die ons op kwamen zoeken in de kleedkamer. Maar ik ben nooit met een mee naar huis gegaan.’
‘Niet op mij van toepassing. Ik geef makkelijk geld uit. Soms wel iets te makkelijk. Ik had het soms wat rustiger aan kunnen doen. Maar goed. Met de band hebben we nooit geld verdiend. Nu is het zo dat we ons aardig kunnen bedruipen. Het draait goed. We hebben tegenwoordig alles in eigen beheer. Vroeger had je ook meer kosten omdat een band alle apparatuur mee moest nemen: licht, geluid, noem het maar op. Dat is nu allemaal standaard aanwezig. Of we financieel wel eens genaaid zijn? Ha, wat dacht jij? Daar ontkom je niet aan in deze wereld, zou ik bijna zeggen. Overigens ben ik niet haatdragend tegenover die mensen.’
Jan bechtum Aan het eind van de jaren zeventig van de vorige eeuw werd de eerste metalband van Nederland geboren: Picture. Dit najaar verscheen van de groep het nieuwe album Old Dogs New Tricks. FRET praat met de gitarist van het eerste uur Jan Bechtum en legt hem de zeven hoofdzonden voor. Tekst Arnold van Huet
‘Heb ik geen last van. Of het moet zijn op muzikanten die net wat meer geluk hebben gehad dan ik. Maar ik gun ieder zijn of haar succes. Ik heb ook altijd goed kunnen opschieten met collega’s. Natuurlijk, wij hebben het ook wel eens meegemaakt dat andere bands negatief over ons praatten, maar echte fanatieke rivaliteit, op het scherpst van de snede, heb ik nooit zo gemerkt.’
‘Ik loop niet elke dag muziekwinkels af om naar nieuwe muziek te luisteren. Als ik een tip krijg van iemand, dan luister ik er wel naar, maar ik laat het een beetje rustig op me af komen. Kijk, in de jaren zestig en zeventig had je niet zo veel stromingen in de popmuziek. Het was vrij overzichtelijk allemaal. Maar je hebt nu zo ontzettend veel stromingen, dat je door de bomen het bos niet ziet. In de auto luister ik zelden naar muziek. Thuis zet ik af en toe een cd op. Of ik gulzig ben qua drank en drugs? Vroeger ging het er wel eens ruig aan toe. Maar je wordt ouder en rustiger. Alles gaat met mate. Drugs heb ik overigens nooit genomen. Ik heb nooit de nieuwsgierigheid gehad om dat eens te proberen.’
‘Ik kan kwaad worden om onrecht. Neem nou bijvoorbeeld mensen die geboren worden op een plek van de wereld waar ze weinig kansen hebben. Waar veel armoede heerst. Dat is iets wat me bezighoudt. Ik heb helaas niet de middelen om het te veranderen. Voor de rest maak ik me niet zo druk. Ik ben een timide en rustig persoon. Natuurlijk kom ik buiten op straat ook wel eens agressieve mensen tegen. Maar ik heb geen kort lontje. Ik zal er misschien op een vriendelijk manier iets van zeggen, maar dan laat ik het al snel met rust.’
‘Als ik op het podium sta, vind ik de bewondering en het applaus heel prettig. Die aandacht geeft een goed gevoel. Als je speelt, geef je iets aan het publiek, maar daar krijg je ook weer iets voor terug. In het dagelijks leven ben ik niet ijdel. Ik kan niet zeggen dat ik erg tevreden ben over mijn uiterlijk, maar ik geloof het allemaal wel. Nee, ik zou mezelf niet laten opereren als het me gratis zou worden aangeboden. Hoewel, ze zouden wel een stukje van mijn buik mogen wegsnijden. Dat zou het leven in sommige opzichten wel makkelijker maken.’
januar i/f ebr uar i 2010
FRET
57
GEAR&GADGETS TASCAM VIERT VERJAARDAG PORTASTUDIO
U
it de onuitputtelijke stroom nieuwtjes bij Tascam maakten we een selectie van de opvallendste items. De Portastudio, een viersporen cassetterecorder met geïntegreerde mixer waarmee veel artistieke en technische carrières zijn begonnen, is dertig jaar oud. Tascam viert dit door twee nieuwe Porta’s uit te brengen, een viersporen- en een achtsporenrecorder met usb 2.0, sd-kaart en 44.1kHz/16-bit wav-recording als basis. In dertig jaar is de Portastudio zo klein geworden dat hij nu in je broekzak past. De DP-004 wordt geleverd inclusief 1GB sd-kaart en kan twee sporen opnemen en vier afspelen. Er is een bouncemogelijkheid en je kunt de vier sporen naar stereo mixen. Er zijn twee mic/ line-ingangen die ook als gitaaringang dienen en er is een ingebouwde microfoon. Is vier sporen je te krap, dan heb je er acht met de DP-008. Die heeft behalve meer sporen ook andere extra’s, zoals twee microfoonen twee gitaarjackingangen. De mixer heeft
iPOD APPS
naast volume en pan een tweebands-eq en een ingebouwde stereogalm. De ingebouwde microfoon is eveneens stereo. Beide recorders hebben een lcd -scherm waarop het signaalniveau en de diverse instellingen te zien zijn. De M-164UF is een zestiensporenmixer met zes mic-inputs voorzien van fantoomvoeding, plus vijf stereo lijningangen, waarvan één voor een platenspeler bruikbaar is. Elk kanaal heeft een led-signaalmeter, een driebands-eq voor de mic-inputs en tweebands-eq voor de lijningangen. Er zijn twee effectsends, maar de M-164UF heeft ook ingebouwde effecten (galm, delay, chorus, etc.). Als uitgangen zijn er een stereo masterbus plus een apart suboutput. Wat ontbreekt er nog aan dit plaatje? Juist, de ingebouwde 96kHz/24-bit usb-interface, waarmee elk van de zestien kanalen zijn eigen spoor krijgt in je sequencer.
Drum Meister
MUZIEK-APPS VOOR IPHONE EN IPOD TOUCH
D
e muziekapplicaties (apps) die je kunt aanschaffen voor iPhone en iPod Touch zijn vaak bijzonder inventief en vermakelijk. Het grote flashgeheugen van de iPhone biedt ruimte voor veel muziek, dus ook voor samples. IK Multimedia speelt daarop in met een reeks GrooveMaker apps. Inderdaad, IK Multimedia kennen we van muzieksoftware voor ‘echte’ computers, waardoor het bedrijf beschikt over een grote collectie sampleloops. GrooveMaker is een applicatie die sampleloops afspeelt en in dit geval heb je zelf de regie over de combinaties en volgorde. Er zijn vijf versies van GrooveMaker, die allemaal een specifiek dancegenre als thema hebben: Trance, HipHop, House, Techno, Electro, Drum ‘n’ Bass en Club. Club kost € 3,99, de overige € 7,99.
58
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
GrooveMaker
Tot slot nog even de US-2000. Deze usbinterface in rackformaat kan gelijktijdig zestien sporen opnemen en vier sporen afspelen. Acht kanalen zijn voorzien van mic-preamps, twee van instrumentinga ngen, en de rest is line. Elke i/o heeft zijn eigen led-signaalmeter en een eigen levelpotmeter. Al deze Tascam apparaten worden geleverd met Steinberg Cubase LE en zijn compatible met Mac OSX en Windows. www.tascam-europe.com
Er is ook een GrooveMaker Free, die hetzelfde kan, maar minder uitgebreide samplebanken heeft. Voor echte producers is GrooveMaker niet heel boeiend, maar voor wie het leuk vindt om ‘eigen’ dancemuziekstukken te maken, die ook nog eens prima klinken, is de GrooveMaker-serie erg leuk en onderhoudend. http://groovemaker.com Drum Meister is een drumkit voor je iPod Touch/iPhone waarmee je makkelijk beats kan ‘tappen’ en opnemen. Tik op een onderdeel van het afgebeelde drumstel en er wordt een sample afgespeeld. De geluiden klinken vol en, in vergelijking met veel andere drum-apps, realistisch. Staan de toms en bekkens niet op de juiste plek? Dan verplaats je ze gewoon. Opnemen gaat supersimpel en je kunt de opnames ook nog eens opslaan. De liteversie is gratis te downloaden in de appstore. Bij aankoop van de volledige versie (€ 1,59) heb je de keuze uit vier verschillende drumkits en extra’s als brushes en een koebel. http://drummeisters.wordpress.com
KOCH CLASSIC SE12 BUIZENCOMBO
KORT NIEUWS
Metalbassist Jeroen Paul Thesseling speelt al sinds 1993 exclusief op 6-snarige Warwick Thumb NT bassen en vanaf nu gebruikt hij ook de Hellborg versterking van de Duitse bouwer. Thesseling bast sinds 2007 bij de Duitse tech-
D
e markt wordt de laatste tijd overspoeld door gitaarversterkers met een klein vermogen. De Nederlandse versterkerbouwer Koch komt met de 12-watts Classic SE12 (€ 885,-) en er is ook een 6-watter in aantocht. De voorversterkers zijn identiek, het verschil zit ‘m in de eindtrap. De bekleding van bordeauxrood vinyl, de verwijderbare grille, front loadedspeaker en het regelpaneel aan de achterkant geven deze versterker een heel eigen voorkomen. Over de front loaded-speaker zegt Dolf Koch: ‘We hebben veel geëxperimenteerd en dit bleek echt voller te klinken, met een betere balans en meer en strakker laag.’ De Classic SE heeft slechts één kanaal, maar wel veel mogelijkheden. Naast een gain-, toneen mastervolumeregelaar vind je drie schakelaars voor gain boost, mid boost en bass cut. Verder zijn er een line-ingang voor een externe voorversterker, drie speakeruitgangen (4, 8 en 16 ohm), een recordinguitgang met speakersimulatie en een schakelaar om de luidspreker uit te zetten, waardoor je stil kunt opnemen. En dacht je dat 6 of 12 watt weinig is? Je kunt het vermogen met de standby-schakelaar nog
verder terugbrengen tot respectievelijk 2 en 4 watt. De versterkers hebben een 12AX7 buis in de voorversterker en beide modellen kunnen dankzij het autobiascircuit met verschillende eindtrapbuizen werken. Al zal de mastervolumeregelaar bij puristen niet in de smaak vallen, wij vinden het een welkome aanvulling omdat het de veelzijdigheid van de Classic SE vergroot. De combo levert geen heavy rocksounds, al kun je met een humbucker een eind komen. Met een lichte oversturing worden je spelnuances het meest beloond: sla flink aan en je hebt een stevige crunch, of neem wat gas terug om weer bijna clean te klinken. Wat verder opvalt, is dat dit een erg stille versterker is en dat 12 watt echt voldoende is voor veel optredens. www.koch-amps.com Tekst Steven Faber
nische deathmetalband Obscura en sinds oktober 2009 ook weer bij het heropgerichte Pestilence. Van 1992 tot 1994, ten tijde van Spheres, maakte hij eveneens deel uit van deze Twentse metalband. Thesseling zal een Hellborg stack achter zich hebben staan tijdens de komende tours van beide bands en voor studio-opnames zal hij Hellborg preamps gaan gebruiken. www.warwick.de Er zijn twee nieuwe gitaren verschenen in de Pro-serie van Takamine: de EF340SCGN en de EF440SCGN.
NIEUW IN NEDERLAND: DRUMCRAFT
A
Drumcraft is een nieuw merk dat de sterke punten van Duits design en Chinese betaalbaarheid combineert. Het merk werd op de Musikmesse Frankfurt 2009 aangekondigd en de drumkits staan ondertussen in de winkels. Er zijn drie verschillende series: de uiterst betaalbare Series 4, de middenklasse Series 6 (met ketels gemaakt van berkenhout) en de toplijn: de Series 8. Deze laatste serie biedt de keuze uit berken of esdoorn ketels en er is zelfs een acryl drumset leverbaar. Bij de berken en esdoorn set is er een ruime keuze uit ketelmaten, niet alleen wat betreft de dia-
meter, maar ook wat betreft de keteldiepte. De Series 8 drums worden geleverd met professionele Remo vellen. De Drumcraft drumstellen zijn ontworpen in Duitsland en worden geproduceerd in een Chinese fabriek, waar-
door de prijzen erg meevallen. De duurste set is de Series 8 in esdoorn: voor een vijfdelige set betaal je € 1499,-. De andere sets zijn al snel vele honderden euro’s goedkoper. www.drumcraft.com
Beide hebben een cutaway en zijn uitgevoerd in Antique Satin. Het bovenblad is van massief cederhout en de zij- en achterkant zijn van mahonie, net als de hals. Een Takamine CT-4B preamp zorgt voor de versterking. Voor meer specificaties kun je terecht op de nieuwe Takamine website die speciaal op de Europese markt is gericht: www.takamineguitars.eu Met de MA-serie brengt Marshall zijn meest betaalbare buizenversterkers tot nu toe op de markt. De serie omvat combo’s en tops van 50 en 100 watt, maar behalve het vermogen zijn alle eigenschappen hetzelfde: o.a. een voorversterker met ECC83 buizen, EL34 buizen in de eindtrap en twee kanalen met ieder een eigen driebands EQ. Het overdrivekanaal heeft een boostfunctie en een nieuwe feature: de crunch balance-regelaar, waarmee je het karakter van de oversturing kunt instellen. Zowel de combo’s als de los verkrijgbare speakerkasten zijn uitgerust met Marshalls nieuwe AX-75 luidsprekers. www.voerman.nl j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
59
GEAR&GADGETS KORT NIEUWS
FOTO KAREN ROSETZSKY
De Kickport is een doodsimpel, maar erg effectief stukje drumhardware, dat je in het microfoongat van je bassdrum monteert. Feitelijk is het niet meer dan een kunststof buis met
ROBIN BERLIJN & DENNIS VAN LEEUWEN
DE SPULLEN VAN KANE’S GITAARDUO Elders in deze FRET lees je het interview met Dinand Woesthoff en Dennis van Leeuwen over de nieuwe cd van Kane. Op deze plaats voelen we Dennis van Leeuwen en nieuwe gitaarcompaan Robin Berlijn aan de tand over de spullen die ze gebruiken op No Surrender.
een rubberen mof om hem vast te klemmen. Het effect op de klank is echter ongelooflijk: je krijgt veel meer laag en punch. Heb je een gig waarbij je dat extra laag juist niet kunt gebruiken? Dan haal je de Kickport gewoon weer uit je voorvel. Verwijderen en terugplaatsen kost nog geen tien seconden. De Kickport kost € 46,- en gezien het effect dat dit stukje kunststof op je klank heeft, is hij z’n geld dubbel en dwars waard. www.kickport.com De JamHub is gemaakt om met een hele band in stilte te kunnen repeteren. Het apparaat bestaat uit een aantal compartimenten, die elk een XLR- en een jackingang hebben. Ieder bandlid kan op een van de compartimenten (met koptelefoonaansluiting) een gitaar, bas, modelingapparaat, keyboard, elektronisch drumstel, microfoon, etc. aansluiten. Vervolgens kan iedereen zijn eigen mix maken. Aan effec-
Tekst Michiel Roelse
R
obin Berlijn: ‘Ik heb 80 procent van No Surrender ingespeeld met mijn Fender ’52 Reissue Telecaster met Bigsby vibrato. Omdat het geluid werkte, heb ik niet de neiging gehad naar alternatieven te zoeken. Als ik eens iets anders pakte, werd me al snel verzocht toch weer de Tele in te pluggen (lacht). Op High Places speel ik op een Gretsch Country Gentleman en ik heb ook de rode ES-330 van Dinand nog ergens gebruikt. De Telecaster was dus de constante factor in mijn sound op het album en dat gaf Dennis weer de mogelijkheid iets meer te experimenteren. Tussen mijn gitaar en de Vox AC30 heb ik alleen een stemapparaat, een Fulltone Fulldrive en een Guyatone Echo.’ Dennis van Leeuwen: ‘Omdat ik vond dat ik alle sounds van de platen van Kane precies moest kunnen reproduceren, heb ik altijd een enorme
hoeveelheid spullen met me meegesleept. Dat is tegenwoordig al veel minder en dat zou best eens met Robins back to basic-aanpak te maken kunnen hebben. Ook in de studio zou ik vroeger veel meer hebben neergezet. Ik heb me nu beperkt tot een Marshall PA versterker uit de jaren ‘60 die door Peter van Weelden pointto-point is omgebouwd. De Marshall is voor een dik geluid en voor de twang heb ik een Hiwatt. Daarnaast had ik nog een kleine Burris Royal Bluesman versterker en een speaker die ik ooit eens van iemand heb geleend. In totaal heb ik voor No Surrender een stuk of vijf gitaren gebruikt, met een hoofdrol voor mijn Fender Jazzmaster uit 1963 en een Gibson Firebird. De Jazzmaster is mijn favoriete gitaar, alleen klinkt hij live iets te licht. De Firebird is een goed alternatief en hij past goed bij mij.’
ten bevat de JamHub reverb, delay, chorus, flanger en phaser, maar digitale versterkermodellen ontbreken. Er zijn drie versies van de JamHub: de kleinste heet BedRoom, de andere twee (die van fantoomvoeding zijn voorzien) GreenRoom en TourBus. Alle modellen hebben uitgangen voor opnames. www.abmusic.be januar i/f ebr uar i 2010
FRET
61
GEAR&GADGETS DE HOMESTUDIO VAN…
ANNEKE VAN GIERSBERGEN Sinds haar vertrek bij The Gathering laat zangeres Anneke van Giersbergen zich van een veel poppier kant zien met Agua de Annique. Hun derde album In Your Room werd volledig opgenomen in Anneke’s eigen homestudio, Aguarium. Tekst Vincent van der Horst
W
FOTO PETER VAN SOEST
e zijn van Nijmegen naar het prachtige Brabantse turfgebied De Peel verhuisd’, vertelt Van Giersbergen. ‘We wilden terug naar een dorp om de studio te bouwen.’ Haar man, Rob Snijders, is drummer bij Agua de Annique. De twee hebben sinds 2005 een zoontje − reden genoeg om muziek en privé praktisch te combineren in de vorm van een homestudio. ‘We vonden een huisje met enkele kleine schuurtjes. Die hebben we allemaal platgegooid en een nieuwe studio gebouwd. Het is klein, maar het heeft alles wat je nodig hebt: opnameruimte, mixruimte en een doos-in-doosconstructie voor de geluidsisolatie. Onze bassist, Jacques de Haard, heeft de bekabeling gesoldeerd.’ Vanwege een strakke deadline moest Agua de Annique direct aan de slag voor de nieuwe plaat. ‘Het was heel spannend. Je hoopt maar dat de bekabeling en de akoestiek kloppen. We hebben veel research gedaan, maar je weet nooit hoe het gaat klinken. En we hadden we geen tijd om een week lang alles te checken.’ Nog voordat de studio helemaal af was, gebruikte Van Giersbergen de ruimte al om nummers te schrijven achter haar piano. ‘Het is heel praktisch vergeleken met de vroegere situatie − de band kan nu naar ons toe komen om te repeteren. Dat scheelt tijd. We moesten flink investeren in de studio, maar daar plukken we nu de vruchten van.’ Van Giersbergen nam haar nummers op als demo en maakte ze af met gitarist Joris Dirks en producer/arrangeur Michel Schoots. Daarna begon-
nen de opnames. ‘Gewoon met z’n viertjes, alleen de bandleden. Dat ging heel snel en natuurlijk. We begonnen vaak met drums, waarna de gitaar werd ingespeeld, of de piano. Het liep allemaal door elkaar, dus het was niet zo dat de zang altijd als laatste kwam. Omdat we in onze eigen studio aan het werk waren en alle partijen hier zijn opgenomen, was het veel gemakkelijker om zonder klankverschil later iets toe te voegen of opnieuw op te nemen. Voor de vorige plaat namen de gitaristen nog veel op in hun eigen thuisstudio. Nu waren de lijnen veel korter.’ www.aguadeannique.com
NIEUWE INSTAPVERSIE ABLETON LIVE
A
bleton viert zijn tienjarig bestaan en kondigt tegelijk een nieuwe instapversie van Live aan. De opvolger van Ableton’s Live 7 LE heet Ableton Live INTRO en beschikt over alle essentiële eigenschappen van Ableton Live 8, voor een zeer aantrekkelijke prijs. Bij het pakket zit een grote collectie hiphop-, rock-, soul- en technosounds; in totaal 7GB aan gesamplede instrumenten, drumloops, beats en breaks. Daarnaast krijg je 200 audio- en midiracks plus effecten, 500
instrumenten en drumkits uit de Ableton Live 8 Suite library, plus de Getting Started Manual, geïntegreerde Step By Step tutorial en praktische songtemplates. Live INTRO biedt 64 audio- of miditracks, ondersteunt resoluties tot 32 bit, 192kHz, en werkt als slave of master met ReWire. INTRO werkt met vst- en au-plug-ins en en draait onder Mac OSX en Windows. De prijs bedraagt € 99,-. www.ableton.com, www.media-satellite.nl
De pagina’s Gear & Gadgets zijn tot stand gekomen in samenwerking met de muzikantbladen Slagwerkkrant, Interface en Gitarist. Redactie Mark van Schaick, Erk Willemsen, Ernst-Jan Jonkman. januar i/f ebr uar i 2010
FRET
63
opname van Demo CD in 1 dag klaar! LIve ReGISTRaTIe op elke locatie
ONE-STOP-MUSIC-STUDIO STUDIo opname met super vleugel CD peRSInG incl. 100 cd’s gratis
voor meer info: bel 033-4555004
www.mirasound.nl
CDrecensies ROCK
ANNEKE VAN GIERSBERGEN & AGUA DE ANNIQUE IN YOUR ROOM JAMMM
De tijd dat de muziek van Anneke van Giersbergen synoniem was aan zweverige, uitwaaierende gitaarmuziek is met de release van In Your Room definitief verleden tijd geworden. Waar haar solodebuut Air (2007) nog een zekere voortzetting van The Gathering was, gooit ze op haar nieuwe cd het roer helemaal om. Afgeknepen gitaarspel staat volledig in dienst van de eenvoudig opgebouwde popliedjes. Opener Pearly en de single Hey Okay! liggen lekker in het gehoor, het rustige Wonder komt ook goed uit de verf, maar een nummer als Pale loopt niet over van verrassende ideeën en pakkende deuntjes. In Just Fine en afsluiter Adore klinken bevlogenheid en inspiratie door; jammer dat ze die niet van begin tot eind weet vast te houden. John Buis ROCK
ASTROSONIQ QUADRANT SPACEJAM RECORDS
Wat gebeurt hier allemaal? Dit is waarschijnlijk een van de beste rockalbums die ik dit jaar gehoord heb! Dit is echte powermuziek, met een hoge originaliteitwaarde. Het vijfde album van deze Brabantse rockers is een echt meesterwerkje. De muziek is een mix van stonerrock, industrial, metal, doom en progressive rock. Het absolute hoogtepunt is het meer dan veertien minuten durende As Soon As They Got Airborne, een Hawkwind-achtig muzikaal epos met wervelende gitaarsolo’s, vette riffs en heel veel variatie. Ook het funky metalliedje Zero mag er wezen, luister maar eens naar de verpletterende gitaarsolo van Ron van Herpen. Laatstgenoemde do-
64
FRET
mineert eigenlijk deze fantastische cd. Een album waar ik voorlopig niet genoeg van kan krijgen. Quadrant is een verslavend album en deze band moet volgend jaar op Pinkpop spelen! Martien Koolen
Alles Wat Ik Had en De Streken Van De Meester. De klank van de teksten vloeit in deze en andere nummers prachtig samen met de ingetogen begeleiding. De muziek klinkt zo zacht als een fluwelen doekje, zonder dat ze te zoet wordt. Om door een ringetje te halen.
You Don’t Know, een zeer geslaagde song die in de verte doet denken aan de prettige gitaarpop van The Sundays. De veelzijdigheid van Cools blijkt uit Red. Let op de fijne elektrische piano! Di-Lan Sun
AKOESTISCHE INDIEPOP
John Buis
FUNK/JAZZ
THE BLACK ATLANTIC REVERENCE FOR FALLEN TREES
SINGER-SONGWRITER
DASH! BANGALORE
INACABINWITH/BEEP!BEEP!/V2
Wie bij New York enkel denkt aan de drukke stad kent de rustuitademende Adirondack Mountains in dezelfde staat nog niet. De Groningse akoestische indiepopgroep nam daar zijn debuut op. TBA deed mee aan het project In A Cabin With dat Nederlandse artiesten uitnodigt opnames te maken op een sfeervolle plek met lokale muzikanten. Aan dit album werken Leo Maymind (Spanish Prisoners) en Peter Silberman (The Antlers) mee. Ook de Nederlandse singer-songwriter Kim Janssen versterkt de band. De liedjes met melancholische, breekbare zang en een langzame opbouw refereren aan Sigúr Ros. Maar schept die band een ijzig landschap met geheimzinnige sculpturen, The Black Atlantic laat je wandelen in een open bos getooid in lentekleuren. Waarschuwing: hardlopers missen de helft. Rosanne de Boer POP/NEDERLANDSTALIG
FRANK BOEIJEN CAMERA V2
Productiviteit en kwaliteit gaan na 23(!) releases nog steeds hand in hand bij Frank Boeijen. Aan inspiratie heeft hij geen gebrek; hooguit gooit overproductie roet in het eten (Helder). Op zijn nieuwe cd Camera keert hij terug naar de warmte en eenvoud van een band. De Nijmegenaar heeft in de loop der jaren het nodige geprobeerd, maar een bescheiden rockgeluid ligt hem het beste, getuige de mooie uitvoeringen van opener
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
DAISY COOLS THE SECRETS WE KEEP SOULTRAFFIC RECORDS
Met Save Another Life heeft Daisy Cools al behoorlijk wat media-aandacht gehad. Dit vrolijke lied met sombere ondertoon doet denken aan Lilly Allen, maar om Cools dan meteen weg te zetten als het zoveelste kloontje van alweer een Engels hitzangeresje gaat te ver. Cools heeft daar te veel talent voor. Dat is in ieder geval duidelijk na beluistering van The Secrets We Keep. Dit is een aardige plaat geworden waarvan de meeste tracks goed gelukt zijn. My Saviour, She is zowel tekstueel als muzikaal een prachtig nummer, maar het absolute hoogtepunt van het album is If
EWM MUSIC
Apart en origineel, dat is de beste omschrijving voor de nieuwe cd van de door saxofonist/ componist Maarten Ornstein geleide groep Dash! Hier is sprake van boeiende muziek die, met hoofdrollen voor saxofoon, bas en drums, verrast, de luisteraar op het verkeerde been zet en boeit. Zo gaat het openingsnummer Bhangra Betty na een funky begin over in een oosters klinkend stuk. Daarna keert de swing weer terug terwijl de vier zangeressen een soort van melodie neuriën. In het titelnummer Bangalore is sprake van een lieflijk klinkende vrouwelijke zangpartij die een grimmige tekst verhult over een dame van plezier. Het geheel wordt
HIPHOP
ELECTRO/DANCE/SKA
JAMMM
Drie jaar na het internationale succes van Where The Wild Things Are komen de eclectische wonderboys C-Mon & Kypski met hun nieuwste muzikale wervelwind, We Are Square. Dit keer drijven de jongens verder weg van de oorspronkelijke hiphop/electrofeel. De scratches en vocoder liggen nog niet in de kast, maar violen, synthesizers en ruige gitaarpartijen geven het geheel een volwassener sound. Afgezien van zangeres Cata Pirata, zijn de gastbijdragen instrumentaal. De heren zingen namelijk zelf mee op het album, onder meer op de tweede track China, tevens de eerste single van het album. Een opmerkelijke keuze, want de track laat met Aziatische klanken en samenzang die doet denken aan The Red Hot Chili Peppers, een rustige kant van de band zien. Wie nu denkt dat de heren uitgefeest zijn... relax! C- Mon & Kypski knallen nog wel degelijk! Met een perfect afgewogen mix van ska, rock, punk, flamenco en noem-het-maar-op, krijgt We Are Square de voetjes van de vloer. Het is niet moeilijk voor te stellen hoe het publiek de zaal op afsluiter Revenge Of The Pinatas in polonaise verlaat. Hieperdepiep! Wat is het weer een feestje! Elly Bond
afgesloten met een zeer lange eentonige track die wat mij betreft achterwege had mogen blijven, maar wel past in het plaatje van deze experimentele en toch swingende cd.
BRAINPOWER MIJN MANIER: GREATEST HITS 1999-2009
Kees de Graaff
PIAS
SKA
In het titelnummer van Mijn Manier herhaalt Brainpower zo vaak de woorden ‘mijn manier’ dat je er eigenlijk al geen zin meer in hebt, in zijn manier. Maar goed, hij kan het niet vaak genoeg zeggen waarschijnlijk dat hij al tien jaar in eigen stijl zijn vorm van hiphop maakt. Tien jaar geleden is het alweer dat drs. GertJan Mulder (1975, Antwerpen) zijn eerste mixtape dropte. Als je dan twee cd’s van twintig tracks plus dvd met dertig(!) clips en vele extra’s voor je hebt, dan staat daar ook iets. Het laat horen en zien dat ‘Braintje’ vele veranderingen in de Nederlandstalige hiphop heeft meegemaakt en vaak zelf in gang heeft gezet. En dat hij met een indrukwekkend aantal grote namen heeft samengewerkt, zowel nationaal (Freek de Jonge, Henny Vrienten, Frank Boeijen, Intwine) als internationaal (Nas). Tel daar dan nog de vele prijzen, tours, festivals, bijzondere optredens en voorprogramma’s bij op en je hebt de Nederlandse hiphop van de afgelopen tien jaar in een notendop. Dit zesde album lijkt niet zozeer Brainpower weer eens in de spotlichten te zetten, maar geeft vooral een goed overzicht van een van de belangrijkste smaakmakers van de Hollandse hiphop.
THE DEFENDERS PUT ON YOUR DIRTY DANCING SHOES
Arjan van Sorge
CD kort
C-MON & KYPSKI WE ARE SQUARE
soms ook erg netjes. Gelukkig is het opzwepende skagevoel dat we bij de optredens gewend zijn voor het grootste deel op dit album terug te vinden. Frans Molenaar ELECTRO
EIGEN BEHEER
The Defenders gaan los op deze cd, net zoals eind september tijdens hun cd-presentatie in een bomvol Speakers te Delft. Dat feestje hoor je terug op dit album. Tien tracks gevuld met skabeats en blazers, inclusief (en bij de prijs inbegrepen) een gedegen cursus boerenkoolengels van zanger Robin Kuipers en de backingvocalisten. The Defenders mogen trots zijn op de blazerssectie. Gaandeweg worden de nummers sterker en gaat de band strakker spelen. De productie is eerlijk en recht door zee, maar
POP/ROCK
SOUL
A BAND CALLED SEBASTIAN ALL THIS TIME
D-FELIC OOST WEST THUIS BEST
PINEAPPLE RECORDS/ROUGH TRADE
D-Felic is het alias van danceproducer Sjoerd Neggers. Hij heeft geruime tijd gewerkt aan zijn eerste cd die zangers met een soulvol geluid laat horen over een grondlaag van computerbeats. De muziek wordt verder ingevuld met instrumenten als gitaar, piano en trompet, zodat hier sprake is van soulmuziek met een modern randje. Alle nummers zijn zelf geschreven hetgeen een extra pluim betekent op deze veelbelovende productie.
Aan de kwaliteit van de nummers kan het niet liggen dat All This Time acht jaar op de planken heeft gelegen; gelukkig is de muziek van A Band Called Sebastian tijdloos. Het al vaker gecoverde Witchita Lineman is een sterke open e r, h o e w e l n i e t h e l e m a a l representatief; afgezien van enige elektronica in dit nummer bevat het album voornamelijk goudeerlijke gitaarpopliedjes zonder al te veel opsmuk. Bijna te goed om waar te zijn.
Kees de Graaff
John Buis
POP/ROCK
POP/ROCK
GLOSSY JESUS THE PALE FACE OF JOHNNY MCDOWD
BACON 200 GALLONS OF KISSES
EIGEN BEHEER
NOCAB RECORDS
Ooit begonnen als akoestisch trio heeft Bacon het over een geheel andere boeg gegooid en speelt tegenwoordig veelal elektronisch waarbij het wat stevigere werk de voorkeur heeft. Pakkende poprock met hier en daar wat jaren tachtig-invloeden, zo kun je de muziek van Bacon het best omschrijven.
DIVERSE ARTIESTEN ANOTHER ANOTHER GREEN WORLD
Gabriëlla van Karsbergen
NARROMINDED
BRICKYARD HEY YOU!
Another Green World van ambientpionier Brian Eno werd in 1975 met gemengde gevoelens ontvangen, maar heden ten dage wordt zijn derde solostudioalbum alle lof toegezwaaid die het toekomt. Minder rock en teksten, dromeriger, een opmaat voor zijn instrumentale, elektronische sfeermuziek die zoveel muzikanten zou beïnvloeden. Een leuk idee dus van het Narrominded-label om het puikje van de Nederlandse electro het album nog eens dunnetjes te laten overdoen. FFF, Rude 66, Legowelt en Puin + Hoop zijn en-
EIGEN BEHEER
De muziek van Glossy Jesus laat zich niet makkelijk omschrijven. Beetje rock-’n-roll, wat eighties-invloeden, een vleugje singer-songwriter en nog wat country. Voor ieder wat wils dus, zonder dat het ergens onsamenhangend wordt. Het album is door het duo geheel zelf opgenomen en geproduceerd. Een knappe en hier en daar ook verrassende prestatie die zeker gehoord mag worden. Gabriëlla van Karsbergen
BLUES/ROCK JAZZ
PIETER DE GRAAF INTRODUCING
MARISTA RECORDS
Om er de blues van te krijgen. Hey You! klinkt vooral als een mager amusementsproduct met een even zo kaal neergezette bluesrocksound. Ondanks al het eigen werk ontstijgt de inhoud het voorspelbare niet en door de rommelige productie en mixage blijft er weinig te genieten over. Het stemgeluid van zangeres Monique is nog het best te verstouwen, al is daar door de eerder genoemde oorzaken ook enige moeite voor nodig. Ferenc Koolen
DOX RECORDS
Pianist Pieter de Graaf speelde eerder in de Utrechtse hiphop/ funkformatie Illicit, beroert de toetsen voor Wouter Hamel en speelde een niet te verwaarlozen rol bij het hiphoporkest van Kyteman. Niets van dat alles op Introducing – het gaat hier gewoon om het pure nootneuken op de toppen van de tenen. Razendsnelle en virtuoze pianoklanken vliegen je om de oren, om hier en daar afgewisseld te worden met mijmerende stukken, met bijvoorbeeld een gastmuzikant als Benny Sings. Arjan van Sorge
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
65
CDrecensies kele van de veertien artiesten. Vrolijk word je niet van deze andere andere groene wereld; hopelijk is de overal in doorklinkende sombere ondertoon niet bepalend voor de nabije toekomst. Maar verder cool, relaxed, diepgravend en -groevend. Arjan van Sorge GOTHIC/METAL/SYMFONISCHE ROCK
EPICA DESIGN YOUR UNIVERSE NUCLEAR BLAST
Groot zijn de verschillen niet, maar Epica weet zijn muziek met iedere nieuwe release te perfectioneren. Klonk The Divine Conspiracy (2007) al toegankelijker en warmer dan Consign To Oblivion (2005), op Design Your Universe trekt de Limburgse band die lijn verder door. Grunts zijn alom aanwezig, net als complexe arrangementen en bombastische koorzang, maar de opbouw van het nieuwe werk is opener dan ooit, wat bijdraagt aan het luistervriendelijke karakter van de nummers. Ook de steeds veelzijdigere zangstem van Simone Simons ligt steeds prettiger in het gehoor. De thematiek, in het verleden vooral religie, heeft plaatsgemaakt voor een ‘luchtiger’ thema: vrijheid, harmonie en natuur. Het laatste begrip zegt veel over de muziek, die klinkt nu natuurlijker dan ooit.
JAZZ
BENJAMIN HERMAN BLUE SKY BLOND ROACH RECORDS
De plaat met New Cool Collective, Los Papines & Mapacha Africa, is net uit, evenals de onder zijn eigen naam verschenen cd Blue Sky Blond. Daarnaast is saxofonist Benjamin Herman bezig voor projecten met Typhoon, Jules Deelder en cabaretier Hans Teeuwen – hij staat open voor creatieve impulsen en vindt het leuk om met zeer uiteenlopende artiesten samen te werken. Het op zijn eigen label Roach Records uitgebrachte Blue Sky Blond laat weer een andere keur van muzikanten horen, zoals Jesse van Ruller, Git Hyper, Perquisite en niet te vergeten Paul Weller (ex-The Style Council en -The Jam). Het is een overwegend rauw en vet album geworden, waarop zonder remmen tekeer wordt gegaan. Haast alle titels verwijzen naar een wietsoort, waarbij de bijbehorende track de juiste gemoedstoestand weergeeft. Liefhebber en grootgebruiker van het groene genot maakt zo een dikke vinger naar de zijns inziens hypocriete jazzscene, waar wel veel geblowd en gezopen wordt, maar je er niet over praat. De muziek zelf op Blue Sky Blond lijdt trouwens niet onder al die genotsmiddelen: de vonken knetteren eraf, de dopeheid is dik in orde en de funk is van topniveau. Arjan van Sorge
durf. Fairfield moet het naast de persoonlijke benadering hebben van stijl, daarin voorziet het album in ruime mate. Haar begeleidingsband helpt haar daarbij middels een vakkundige en subtiele invulling van de nummers. Ondanks haar bescheiden staat van dienst klinkt ze bijzonder ervaren en volwassen en is ze ten opzichte van debuutalbum Green (2004) een stuk gevarieerder gaan klinken.
bum geworden. Puntige, gladde songs met straffe melodietjes die de neiging hebben rond te blijven zweven in het bewustzijn. Hoogtepunt is het weergaloze Watch The Fireman met een heerlijke zanglijn door een miniem koortje met warme herinneringen aan de hoogtijdagen van The Beach Boys. Met Tsk! is door de heren Gasoline een overtuigende keuze gemaakt: ze hebben een nieuwe jas gebreid die blijkt te passen en die wel weer een winter meegaat.
John Buis
John Buis
POP/SINGER-SONGRWITER/FOLK
GITAARPOP
Ferenc Koolen
SARAH FAIRFIELD DREAMS & SCHEMES & PARADES
THE GASOLINE BROTHERS TSK!
HOUSE
COAST TO COAST
RECORDINGS
Het tweede album van Sarah Fairfield is een goed middel om eventuele winterdepressies het hoofd te bieden; Dreams & Schemes & Parades staat vol met feelgood-popliedjes. Het blijft over het algemeen aan de veilige kant van toon; opener Heart Of Mine klinkt luchtig en vlot, maar ook degelijk. De intimiteit van Hush Now en Summer’s Day getuigt van meer
The Gasoline Brothers debuteerden met het prima ontvangen Hm! in 2006: energiek en met een duidelijke link naar de onuitputtelijke bron die roots heet. Tsk! klinkt echter niet als een gewoon vervolg, want daar waar de ongeslepen diamantjes van Hm! naar de alternative country toe leken te slingeren, is Tsk! duidelijk een fris, kek en vooral modern popal-
66
FRET
MY FIRST SONNY WEISSMULLER
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
HARDSOUL/CHOCOLATE PUMA DEFECTED IN THE HOUSE, AMSTERDAM 09
knusse metropooltje op een dubbelcd te vangen. Hardsoul (Roog en Greg van Bueren) en Chocolate Puma (Gaston Steenkist en René ter Horst) hebben er een leuke mix van gemaakt, waarop je flarden van de meest vreemde muziek voorbij hoort komen op dwingende, door soul, minimal en techno voortgedreven beats. Double Dutch heeft normaal gesproken niet zo’n leuke betekenis, maar in dit geval gaat die vlieger niet op. Arjan van Sorge
teerd op 33 minuten keiharde rock’n-roll, waarbij vooral de gitaren een hoofdrol spelen. Art van Triest kan een lekker potje brullen, maar hij bewijst in o.a. Stephan’s Children dat hij ook normaal kan zingen. Het openingsnummer Smashing 90s is een van mijn favorieten: lekkere, vette stonerrock waar je bijna niet stil bij kunt blijven zitten. Een heerlijk album voor liefhebbers van rauwe, pure rockmuziek. Het enige minpuntje is het vreemde A Final Leap Ahead.
demie. Maar ze bleek niet in het keurslijf van het onderwijs te passen, stopte en nam met muzikanten die ze via de Rockacademie kent dit debuut op. Indruk maakt het gevoelige OK en jazzy Shut Up (And Kiss Me!). Tracks als Good Old Fashioned Love Song passen bij haar Bridget Jones-imago, maar zijn slordig uiten afgewerkt. Heeft dat met Jess’ ongeduld te maken? Ze schopte het al wel tot de halve finale van de Grote Prijs van Nederland. Rosanne de Boer
DENNIS HEADLINES
ep
(WHO’S NEXT RECORDS/EMI)
PROMO BOOMBOX OP DUIZEND TOP NOTCH
KRAANTJE PAPPIE DE IK BEN VOL VAN MEZELF EP NOAH’S ARK/PIAS
Martien Koolen HARDROCK
BERT HEERINK BETTER YET… AOR HEAVEN
Sinds zijn vertrek uit Vandenberg in 1986 heeft zanger Bert Heerink weinig meer van zich doen spreken in de hardrockwereld. Commercieel was hij nog succesvol met het poppy Julie July, daarna was hij voornamelijk actief bij Kayak. Met Better Yet… keert Heerink voor het eerst sinds de jaren tachtig terug naar de stevige rock. De op Amerikaanse leest geschoeide nummers zijn onder te verdelen in voorspelbare, gelikte rockers en een paar kleffe ballades. Dat gerenommeerde liedjesschrijvers als Russ Ballard Bob Daisley en Tony Martin een bijdrage aan het album hebben geleverd, doet daar weinig aan af. Qua zangcapaciteit stelt Heerink echter niet teleur; zijn stem heeft vergeleken met vroeger aan diepgang gewonnen. Vooral April en Whose Side Are You On liggen Heerink vocaal goed en zijn lekker pakkend opgebouwd. John Buis
IN THE HOUSE
ROCK
Voor het dertigste compilatiealbum van het in Londen gestationeerde houselabel Defected viel de focus op Amsterdam. Vlak voor het Amsterdam Dance Event, ook wel zo handig. En zo togen twee dj/producerduo’s aan de slag om de clubsound van het
JOHN COFFEY VANITY SALLY FORTH RECORDS
Het debuutalbum van rock-’n-rollvijftal John Coffey heeft redelijk lang op zich laten wachten. Het resultaat mag er echter zijn, want je wordt als luisteraar getrak-
JAZZ/POSTROCK/TRIPHOP/FILMMUZIEK JAZZ/POP
JESS ALL HANDS FILLED WITH JOY BLADEHAMMER MUSIC
De Bridget Jones van de popmuziek, zo noemt Jess zichzelf met haar tot de verbeelding sprekende teksten over dromen en de zoektocht naar l’amour. Ze speelde al op jonge leeftijd piano. In 2005 mocht ze op basis van haar demo Piece Of Heaven naar de Rockaca-
LE DIMANCHE COLOUR OF SHADE EIGEN BEHEER
Le Dimanche is een Osse band die filmische muziek maakt. Hun debuutalbum Colour Of Shade luistert als een onrustige nacht, dromerig en sfeervol. De fluwele stem van bandleidster Marjolein Kooijman zweeft door deze onheilspellende schemering. Kooijman, eveneens bassiste van The Gathering, verloochent haar ach-
INDIE
HALTE 5 DAG ALS VANDAAG EIGEN BEHEER
LIQUID 1.21 GIGAWATTS NEW CULTURE RECORDS
GOTV ANIMAL PLANET
EL PINO & THE VOLUNTEERS THE LONG-LOST ART OF BECOMING INVISIBLE
EIGEN BEHEER
EXCELSIOR RECORDINGS
AUTOMATIC SAM HOT FOOT OIL
Molten City, het debuutalbum van El Pino & The Volunteers, werd alom geprezen. Maar de americana is ingeruild voor indiepop. Soms pakt zo’n muzikale koerswijziging goed uit, maar het levert bij tijd en wijle ook gedrochten en tekenen van muzikale waansmaak op. The Long-lost Art Of Becoming Invisible behoort godzijdank tot de eerste categorie en bewijst dat een schoenmaker zicht niet altijd bij zijn leest hoeft te houden. Er wordt direct ijzersterk afgetrapt met het beeldschone Wake Up. De prachtige meerstemmige zanglijn zet de toon voor de rest van het album, waarop David Pino en de zijnen zich niet laten beperken door genregrenzen. Waar in het folky Dust And Doubts bijvoorbeeld gegrepen wordt naar koorzang, kent There’s No Cure For Stupidity weer een reteswingende baslijn, doet Black And Blue aan Radiohead denken en is onder meer White On White schatplichtig aan Wilco. Toch verricht El Pino geen kopieer- en plakwerk. Aan de nummers wordt altijd een eigen geluid meegegeven middels inventieve zanglijnen, creatieve arrangementen en spannende muzikale wendingen. Slechts een keer vliegt de band enigszins uit de bocht: in Right On weerklinkt Elliott Smith zo nadrukkelijk, dat je je afvraagt of de overleden singer-songwriter stiekem toch niet een mopje meezingt. Coert van Mourik
EIGEN BEHEER
Headlines is de eerste single van Blonde, het nog te verschijnen tweede album van Dennis. Het is afwachten of ze daarmee de voorpagina’s van de muziekmedia haalt, want de vluchtige dancepop in Headlines is een stuk minder boeiend dan de volwassen soul van het eerste album. Promo maakt op gevarieerde wijze gebruik van beats. Na de bigbeats en samples in opener Future Shock gaan hiphoppers de strijd
aan met de knallende beats van Promo. Dat lijkt een interessante kruisbestuiving, maar het resultaat is een beetje wisselvallig. Flinke Namen komen met matige raps, Willy hakt er al een stuk lekkerder in en Aux Raus, tja, hun Cocknocker vormt de beste samensmelting met het werk van Promo. Gegarandeerd feest met zo’n licht ontvlambare combinatie. De ep Ik Ben Vol Van Mezelf van Kraantje Pappie brengt de luisteraar weer terug bij af. Een groot aantal gastrapppers (Jiggy Djé, SirOJ, Turk en Spacekees) kunnen niet verhullen dat de muzikale omlijsting bij Kraantje Pappie zelden echt interessant is, terwijl de teksten overlopen van bewijsdrang (Vol Van Mezelf). Weinig nieuws onder de zon ook bij Halte 5, de Brabantse variant van Bløf. Het titelnummers Dag Als Vandaag en het afsluitende Liever De Maan zouden niet misstaan op een album van de Zeeuwse band, daartussen schiet de band qua originaliteit en ideeën nog tekort. Liquid loopt daar juist van over op 1.21 Gigawatts. Nu nog de mix van hiphop, indierock, funk en elektronica iets beter in elkaar laten overlopen en je kunt spreken van een nieuwe crossoversensatie. Beetje bijschaven dus en verder vooral niets aan deze gouden formule veranderen! De formule van GOTV is ook een waardevolle. Punkpop en stonerrock worden op rauwe wijze vakkundig aan elkaar gesmeed. In Social Asylum en 1234 komt dat tot volle wasdom. De kracht van Automatic Sam ligt in de repeterende gitaarakkoorden van zanger/gitarist Pieter Holkenborg. De opbouw van de nummers is ouderwets en hip tegelijk. De groovy opbouw van de nummers en geven een frisse draai aan de bluesy classic rocknummers. Om het voor de luisteraar nog leuker te maken voegt de band er een gezonde dosis psychedelica aan toe.
John Buis
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
67
CDrecensies tergrond niet. Naast triphop- en jazzelementen bevat het album ook een behoorlijk kloddertje postrock. Colour Of Shade begint sprookjesachtig kalm en bouwt langzaam op, met het zwaartepunt op de kille pianoklanken en baspartij in de vierde track. Eenmaal over dit zwaartepunt valt de spanning in de laatste twee nummers even weg. Le Dimanche is bedoeld als audiovisuele liveact. Het schijfje zelf is echter al de moeite waard, we dromen de beelden er wel bij.
rijkse Gerri Jager (drums) en de Duits/Franse Raphael Vanoli (gitaar) ademt daardoor nog meer opwinding en schwung uit. Ook de krankzinnige hoeveelheid optredens zal er aan meegeholpen hebben dat het tweetal nog strakker en doortimmerder te werk gaat. Nieuw is de samenwerking met dj/producer Aardvarck, die met zijn voorkeur voor brekende beats en maffe geluiden precies in dit hectische straatje past.
KNALPOT SERIOUS OUTTAKES EAT CONCRETE RECORDS
Eind 2008 nog stond de demo van het in Amsterdam gestationeerde jazzduo Knalpot eventjes in de schijnwerpers van de Fret en waren de reacties enthousiast. En dan is het vervolgens tijd voor het debuutalbum, met grotendeels dezelfde nummers als op die demo, maar nu flink opgepoetst en uitgedeukt. De ‘nu generator tractor music’ van de Oosten-
SYMFONISCHE ROCK
DOX RECORDS
KNIGHT AREA REALM OF SHADOWS
De verwachtingen rondom dit drumen druktoetsduo waren al geruime tijd hooggespannen. Met Sound Of Wood 1 (Demo van de Maand in Fret, oktober 2007) leverden ze een krachtig funky geluid af dat naar meer deed verlangen. Forest Fruit is duidelijk met andere intenties gemaakt dan het debuut: de ruige randjes zijn er flink van af gezaagd, de luistervriendelijkheid is stevig opgekrikt en de hitpotentie is enorm toegenomen. Jammer zou je kunnen zeggen, maar het heeft de band bestaande uit Eelco Topper (keyboards) en Pim van Ham (drums) nou ook weer niet echt zoveel slecht gedaan. Er valt wat voor de verandering te zeggen. De liedjes zijn duidelijker en hechter en zeker begrijpelijker voor een groter publiek. Toch mis je de gekte en grilligheid.
THE LAZER’S EDGE
Dit is inmiddels de derde cd van de symfonische rockband Knight Area. Op basis van de twee voorgangers stond het gezelschap de laatste jaren op menig podium in het buitenland en ook in eigen land is de band uit de Boskoopse ridderbuurt een graag geziene gast geworden in symfokringen. En terecht natuurlijk, want zoals gewoonlijk klopt weer alles aan de plaat en wordt er op hoog
KANE NO SURRENDER UNIVERSAL MUSIC
No Surrender. Een toepasselijke titel voor het nieuwste, vijfde album van Kane. Ondanks het artistiek tegenvallende Everythingthingyouwant geeft de Haagse band zich niet gewonnen. Zanger Dinand Woesthoff en gitarist Dennis van Leeuwen hebben voor een andere opnameaanpak gekozen. Geen dure productie dit keer; in de Brusselse ICP-studio zijn de nummers met de vaste liveband (drummer Joost Kroon, bassist Ivo Severijn, toetsenist Nico Brandsen en gitarist Robin Berlijn) in een minimale bezetting en zonder allerlei toeters en bellen in korte tijd op band geknald. Dat levert pakkende nummers op. Zo hip als Everythingyouwant klonk, zo ambachtelijk klinkt de nieuwe release. Elke bombast blijft achterwege. Wat overblijft is een lekker rockende band die zijn geluid laat domineren door het gitaarspel van zowel Dennis van Leeuwen als van Robin Berlijn. No Surrender is het eerlijkste album dat Kane tot nu toe heeft gemaakt. John Buis
FRET
DANCE
KNOBSTICKER FOREST FRUIT
ROCK
68
Daan de Mooy
Arjan van Sorge
Elly Bond JAZZ
niveau gemusiceerd in de traditie van onder meer Marillion en Arena. Als minpuntje zou je kunnen aanvoeren dat alles wel heel erg in de symfotraditie blijft en toon- en sfeerwisselingen daardoor vaak tamelijk voorspelbaar zijn. Daarbij is de muziek over het algemeen erg lichtvoetig, maar symfoliefhebbers zullen hier wellicht niet over struikelen.
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Arjan van Sorge POP/SINGER-SONGWRITER
DENNIS KOLEN DUTCHBOY MUDDY TRACK
Hij heeft het weer geflikt. Singersongwriter Dennis Kolen is er weer in geslaagd om een buitengewoon sterk album af te leveren. Dutchboy, alweer zijn vierde album, toont aan dat de Rotterdammer een schijnbaar onuitputtelijk muzikaal talent heeft om mooie melodielijnen te combineren met schitterende harmo-
nieën. Kolen slaagt er steeds maar weer in om de stijgende lijn, die werd ingezet met debuutalbum The Jinx, vast te houden. Hij laat op Dutchboy wederom horen prima uit de voeten te kunnen met het folk/westcoastgenre. Het album telt twaalf tijdloze en klassieke songs die stuk voor stuk van hoge kwaliteit zijn. Dutchboy is opgenomen in de Wisseloord Studio’s en uitgekomen op Kolen’s eigen Muddy Track label. In een wereld waar gekunstelde R&B, Popstars, Idols en wat al niet meer de toon voeren, kan het dus nog, echte muziek maken. Gabriëlla van Karsbergen BIGBAND
LICKS & BRAINS PSYCHOPOMUS NOISE MUSIC INDUSTRIES
Bigbandmuziek wordt vaak geassocieerd met stoffige jazzmuziek uit een ver verleden. Dat het ook anders kan, bewijst Rolf Delfos met de door hem geleide groep Licks & Brains. Dit uitgebreide orkest speelt jazzmuziek met sterke soul-, funk- en popinvloeden. Het openingsnummer van de cd Psychopompus hakt er meteen in met een lekkere groove en solo’s voor blazers en gitaar. Zoals bij meerdere nummers het geval is, kun je daarbij denken aan muziek tijdens (achtervolgings) scenes in films en TV-series uit de zeventiger jaren. Enkele nummers swingen nog extra de pan uit door subtiel gebruik van latin ritmes. Ik heb de band nooit live gezien, maar met deze aanstekelijke instrumentale muziek moeten de optredens een lust voor oog en oor zijn. Kees de Graaff WERELDMUZIEK
ARLINDA LIMA SENSAÇÃO COAST BY COAST
Sensualiteit en saudade, die moeilijk te vertalen mix van vreugde en heimwee: Arlinda
POP/ROCK
CD kort
JB MEIJERS CATCHING OPHELIA
PROGMETAL
V2
Midden jaren negentig maakt JB Meijers veel indruk met Supersub. Hij had toen al naam gemaakt in Shine, de band van ex-Fatal Flowers Richard Jansen. Supersub maakt kwalitatief goede britpop, maar als het echte grote succes uitblijft, gaat de band ter ziele. Het betekent niet het eind van de carrière van Meijers. Zo werkt hij als producer met Eboman en duikt hij op in De Dijk. Ook is hij te vinden bij Acda & De Munnik. Een van de beter producties van Meijers is het album TK van Tröckener Kecks. De plaat klinkt (zelfs nu nog) fris en gemeend. Dezelfde sfeer, maar dan in een iets steviger jasje, is terug te vinden op Catching Ophelia. Het verschil is dat Meijers nu de hoofdrol voor zichzelf opeist en dat doet hij met verve. Gezegd moet worden dat de hulp van Wouter Planteijdt en Ken Stringfellow meer dan welkom is. Het leeuwendeel van de veertien tracks leunt op de britpop waarmee Meijers ooit groot is geworden, maar de songs zijn veel steviger en evenwichtiger dan die van dertien jaar geleden. Het gitaarwerk in More Signs is heftig en het maakt de song tot een van de betere op het album. Best Days Of My Life is een voortreffelijke single. De song heeft iets jaren zeventig-achtigs. Denk aan Greenfield & Cook of Bolland & Bolland in topvorm. Motherfucker is erg eighties en bij Chain Up The Dogs komen flarden Sandy Coast en Smashing Pumpkins bovendrijven. Het is het beste nummer van de plaat. Di-Lan Sun
Lima zit er vol mee en maakt ons deelgenoot van haar verlangens. Verlangens naar passievolle liefde en Cabo Verde. Daarbij heeft de Kaapverdische singer-songwriter ook nog eens ‘al het leed op deze wereld gevoeld’, maar gelukkig heeft Arlinda ‘haar gitaar om haar te troosten’. Dit is te lezen in de Nederlandse vertaling van haar teksten, Arlinda woont al jaren in Nederland. De heimwee blijft, blijkt uit de tekst van de eigen compositie ‘Bai’. Toch is het ritme uiterst vrolijk. Slechts bij de hekkensluiter moet de muziek zwichten en meegaan met de melancholische tekst. Maar wordt de ‘saudade’ je te machtig, kijk dan in Arlinda’s ogen op het cd-hoesje waarna ‘sensação’ de overhand krijgt. Sjoerd van der Goot
ELECTRO/EXPERIMENTEEL
LIVING ORNAMENTS KORRELS NARROMINDED
Het zou de invloed kunnen zijn van de andere artiesten die Lars Meijer en Coen Oscar Polack op hun label Narrominded uitbrengen: meer electro, minder dromerig, een steviger geluid. Vergeleken met voorganger en debuutalbum Vlokken uit 2006 gaat het er op Korrels wat ruiger aan toe, al blijft alles in het nette. De titels zijn nog leuker geworden en zijn waarschijnlijk nog dieper uit het woordenboek gegraven dan op de eersteling; proef woorden zoals Rampetampen, Stoethaspel, Kassiewijlen en Grijpstuiver en je smaakt de rijkdom van de vette laaglandse klei. De ideeën
EXIVIOUS EXIVIOUS EIGEN BEHEER
Exivious bestaat al sinds 1997 uit enkele leden van het Amerikaanse Cynic, Textures-drummer Stef Broks en ex-Sengaia gitarist Michel Nienhuis. Pas dit jaar verscheen een debuut-cd. De muziek van het viertal klinkt soms als Rush, maar dan zonder dat het ergens pakkend wordt en is uiteindelijk dus een stuk ingewikkelder en onnavolgbaarder dan die van de Canadezen. Het levert wel mooie momenten op, zoals in The Path. Maar de tegendraadse ritmes, het technische gepronk en de ondoorgrondelijke arrangementen gaan op een gegeven moment toch wel op de zenuwen werken. Daan de Mooy ROCK
HERB’S EXCELLENT ADVENTURE BLIND SPOT EIGEN BEHEER
Tien songs passeren de revue en ik mag rustig stellen dat HEA een prima album afgeleverd heeft. Vooral The Manual en The Dawnbreakers zijn uitstekende rockliedjes, waarin de gitaren domineren en de prachtige stem van Patrick Oxsener de rest doet. De titelsong, een uptempo rocknummer, herinnert mij aan de legendarische New Adventures, maar ook rustigere nummers als My Everybody’s Friend of Sugar In The Tank kunnen mij wel bekoren. Party on, dudes! Martien Koolen POP/FUNK
KINGTONIC CRUISIN’ FOR A THRILL EIGEN BEHEER
Kingtonic is het eenmansproject van studiobeest/multi-instrumentalist Frank Paats. Met warme stem zingt hij (soms absurde) teksten over ontsnappen uit de dagelijkse sleur en de zoektocht naar perfectie en erkenning, en swingt daarbij moeiteloos van
Prince-achtige funk naar experimentele electro en boybandpop. Deze veelheid aan stijlen en onderwerpen kan te veel zijn, maar Kingtonic weet met behulp van onder andere flamenco-clap, Spaanse gitaren, ratels en hotelbellen, enkele spannende, surrealistische kunstwerkjes af te leveren.
Elly Bond ROCK
NEMESEA PURE: LIVE @ P3 EIGEN BEHEER
In samenwerking met Kunst, Media & Technologie-studenten Dave Schinkel en Djuri Boot gaf de rockformatie Nemesea afgelopen zomer een uniek optreden, waarbij gebruik werd gemaakt van live surround 7.0-geluid. Een en ander gebeurde onder begeleiding van Ronald Prent (Rammstein, Guano Apes). Een weerslag van dat optreden is terug te vinden op Pure: Live @ P3. Het omnisurround geluidseffect gaat op cd deels verloren; wat overblijft is een setlist vol moderne rock. Het gemis van de prachtige lichtshow wordt goedgemaakt door de bijgeleverde bonus-dvd. John Buis REGGAE
THE UPSESSIONS BEAT YOU REGGAE GROVER RECORDS
Yes! Beter gaat het niet worden, geloof me maar. Deze gasten weten hoe je reggae moet spelen en hoe reggae moet klinken. De zes man sterke Upsessions doen mij denken aan de oude Wailers, toen reggae nog rocksteady heette. De band tourt heel Europa af en dat hoor je. De band klikt in alle onderdelen, wat natuurlijk het geheim is van een goeie reggaeband. De sound en arrangementen klinken behoorlijk authentiek, hoewel het niveau wel wat wisselt per track. Hopelijk spelen ze snel weer in Nederland, want ik wil ze zien! Frans Molenaar
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
69
CDrecensies worden compacter uitgewerkt, wat minder gedreutel en meer straight spul oplevert. Kordaat en krachtig werk, met experimentele uitstapjes, zeer afwisselende sferen en intense geluidsverkenningen. Een aanrader! Arjan van Sorge CABARET
MAARTEN VAN ROOZEN DAAL MAARTEN VAN ROOZEN DAAL EN NOEM HET MAAR VRIENDEN DODO DISCS
Grappige timing. Na het winnen van de Poelifinario-cabaretprijs is het eerste wapenfeit van Maarten van Roozendaal een muziektour met band. Van Roozendaal is meer dan een vat vol maatschappelijke grappen; hij is een volwaardige liedjesschrijver en in zijn hart ook een popmuzikant. Dat hoor je aan de gedrevenheid waarmee hij zijn liedjes brengt. Geen gemakzucht. Dat het volgens het persbericht grotendeels ‘opgelapte pareltjes’ zijn doet daar niets aan af. Van Roozendaal heeft bovendien zijn vrienden goed gekozen. Onder meer organist Nico Brandsen en gitarist Wouter Planteijdt geven de nummers een grote meerwaarde. Helaas is de cd-uitgave zeer karig, zelfs een begeleidend tekstboekje ontbreekt.
HIPHOP
PERQUISITE CARMEN VAN HET NOORDEN UNEXPECTED / PIAS
Dat Perquisite tot de producerstop van Nederland behoort, staat als een paal boven water. Samen met zijn maatje Pete Philly maakte hij al een aantal topplaten. Het duo is echter uit elkaar en het eerste grote wapenfeit van Perquisite in z’n uppie is deze soundtrack voor de film Carmen Van Het Noorden van Jelle Nesna. Dat er muzikaal genoeg te beleven valt, mag geen verrassing heten, maar redt deze soundtrack het ook als op zichzelf staand album? Nee, niet helemaal. Uiteraard staat er een aantal sterke nummers op. Eager en Awake bijvoorbeeld, maar die kennen we al van albums van Pete Philly & Perquisite. De ijzersterke samenwerking met Diplo in Carmen Van Het Noorden Thema levert een absolute parel op. Maar tegenover deze prijsstukken staan ook zwakkere nummers als Femme Fatale en Dangerous Woman (actrice Sanguita redt het als zangeres nog net niet). De diverse instrumentale stukken zijn weliswaar van hoog niveau, maar hebben vooral een beeldondersteunende functie waardoor ze als liedje tekortschieten. Wel geeft Perquisite met deze als soundtrack zeker zeer geschikte schijf een perfecte voorzet voor zijn volgend jaar te verschijnen soloalbum. Hij hoeft ’m alleen nog maar keihard in te koppen. Coert van Mourik
melodieus epos dat ondanks zijn lengte gemakkelijk weg luistert; het daaropvolgende Time Will Tell trekt die lijn door. Het materiaal loopt niet over van originele ideeën, maar klinkt wel lekker verzorgd en van begin tot eind onderhoudend. Voor zover er zang te horen is, klinkt deze aangenaam in de oren, de opbouw en de overgangen klinken soepel. Een hoofdrol is weggelegd voor het gevoelige gitaarspel van Roland van der Horst. John Buis
Renate Sun-Louw JAZZ PROGRESSIEVE/ SYMFONISCHE ROCK
MANGROVE BEYOND REALITY MANGROVIAN MUSIC
Na het tegenvallende Coming Back To Live (2006) is het nieuwe studioalbum van Mangrove een aangename meevaller. Waar het livealbum uitblonk in langdradigheid heeft de band op Beyond Reality de spanning weer terug weten te brengen. De heren hebben veel tijd en aandacht besteed aan een goede opbouw van de veelal lange nummers. Opener Daydreamer’s Nightmare is zo’n
70
FRET
MARIA MARKESINI KOSMO ETCETERANOW
Maria Markesini is een klassiek geschoolde pianiste die verliefd werd op de jazz. De Griekse, die in de jaren tachtig naar Nederland kwam, draagt bovendien de muziek van haar geboorteland een warm hart toe. Al deze passies zouden kunnen leiden tot een wirwar van stijlen, maar de lichte jazz voert op Kosmo consistent de boventoon. Met dat geluid als uitgangspunt worden er spannende zijweggetjes bewandeld. Intrigerend
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
is bijvoorbeeld het openingsnummer, een cover van Bob Dylans Man Gave Name To All The Animals. Het laat zien dat Maria Markesini zich niet laat beperken, maar een sterke eigen stem heeft. Ze wordt bijgestaan door de virtuoze Bert van den Brink en Richard Bona. Een sterk eerste album van het nieuwe label EtceteraNOW. Renate Sun-Louw KLEZMER
MAZZELTOV & ROLINHA KROSS MAYN UMRU
Mazzeltov-schijf ook traditionals en een Jacques Brel-bewerking. De nieuwe aanpak bevalt de band hoorbaar goed: al bij de openingstrack spat het spelplezier er van af. Rolinha’s warme, krachtige alt sleept je mee in de wereld die de Jiddische dichters scheppen. Het album is opgedragen aan Rolinha’s grote inspiratiebron Willy Brill. Rosanne de Boer
tendeels inspeelt. Het resultaat is een mengelmoes van stijlen als urban, funk, lounge en rap die afwisselend laidback en swingend klinkt. De maatschappijkritische teksten krijgen door de soms onheilspellende muziek een indringend karakter. De teksten zijn op internet na te lezen en dat geeft de cd extra dimensie.
MING’S PRETTY HEROES OK MR. MIX COAST TO COAST
Zangeres Ai Ming Oei maakt in haar muziek flink gebruik van synthesizers en deinst er niet voor terug om deze te combineren met lomp drukwerk en dynamisch gitaarspel. De roodharige Rotterdamse houdt er een eigenwijze en avontuurlijke aanpak op na. Poëtische teksten brengt ze op expressieve wijze. In het met strijkers voorziene Masked Ball klinkt ze opvallend lieflijk, in het daaropvolgende Writer’s Block zorgt subtiel gebruik van synthesizer voor een heerlijk tegendraads geluid. Contrasterend gebruik van gitaar, drum en synthesizer doen daar nog een schepje bovenop. Het is nog net geen aanval van uitersten, maar Ming is zeker grenzen aan het opzoeken. Daarmee bewijst ze dat er binnen haar genre veel mogelijk is. John Buis SINGER-SONGWRITER
MUMMY’S A TREE CADMIUM STRATOSPHERE RECORDS
Als een besneeuwd bos waarin je bij dooi steeds meer ontdekt, zo onthult Mummy’s A Tree’s nieuweling langzaam zijn schatten. Vol vervreemdende melancholische klanken, experimenteel en eigenzinnig is deze vijfde schijf. Singersongwriter Stefan van den Berg vormt de spil van de groep die in 1996 voor het eerst van zich liet horen. Een oude viersporenrecorder
ROCK
MY HEAD RADIO ON AIR
THE NEW SHINING HEDGES AGAINST THE NIGHT
HOTBLACK RECORDS
JOHNNY T RECORDINGS
Het samenwerkingsverband My Head Radio wordt gevormd door leden met sprekende namen als Boca Smole (teksten en zang), Dooa Doob (componist en keyboards), Foxy Yayo (zang) en Ruby (gitaar en trompet). De muziek op deze cd is tot stand gekomen door via internet de teksten, zang en muziek met elkaar uit te wisselen. Drijvende kracht is de in Nederland wonende Engelsman Doob (alias voor Wex Wexford) die de gezongen teksten van de Amerikaanse dichter Boca Smole op muziek zet en gro-
Wat in eerste instantie niet lukte met Supernatural Showdown (2008) moet met het nieuwe album van The New Shining wel tot de mogelijkheden behoren: landelijke bekendheid krijgen en succes hebben over de grens. Hedges Against The Night bevat net als zijn voorganger namelijk lekker opzwepende rock van internationale allure. Het energieke spel van het vorige album heeft plaats gemaakt voor een ingetogener aanpak, waarbij voornamelijk in de refreinen alle registers worden opengetrokken.
URBAN/FUNK/LOUNGE/RAP
ROCK
SUIMASEN STAY. MUZE RECORDS
Hooguit een paar keer per jaar komt er een plaat uit waarvoor superlatieven tekortschieten. Stay. van Suimasen is zo’n album. Na jaren van stilte, zag de band wederom het licht. Album nummer drie is het resultaat. Gelukkig maar, want we waren haast vergeten hoe godvergeten goed deze Eindhovense band eigenlijk was en is. Ten opzichte van Flow (2001) is er weinig veranderd. Soms ingetogen (Stay Or Hide, let op de prachtige solo aan het einde), soms op het randje van een uitbarsting (Keen). Maar als de band écht losgaat in aan noise en postrock verwante erupties, grijpt dat de luisteraar onherroepelijk bij de strot (Octobersun). Belangrijkste kenmerk van de band is de donkere sfeer die echt onder je huid kruipt om zich vervolgens nietsontziend een weg naar buiten te vreten, de luisteraar in verwondering en met gapende gaten achterlatend. Uiteraard zijn er weer de vergelijkingen met Blonde Redhead (Strangelove), Motorpsycho en Sonic Youth, maar Suimasen kan allang prima op eigen benen staan en hoort misschien zelfs wel in bovenstaand rijtje thuis. Stay. is een originele, creatieve, opwindende, spannende (mede dankzij de sterke ritmesectie), bezwerende en op de juiste momenten schaamteloos melancholieke comebackplaat. Coert van Mourik
ep
KHAOZ TWIST THE KNIFE A LITTLE DEEPER EIGEN BEHEER
I CHAOS I CHAOS EIGEN BEHEER
Kees de Graaff
Rosanne de Boer SINGER-SONGWRITER
FRÉA RECORDS
Umru is het Jiddische woord voor onrust. De band denkt hierbij aan ‘een gezonde spanning; umru hoort bij de schepping van iets nieuws’. Nieuwe wegen wilden Mazzeltov&Rolinha Kross inslaan, verder gaan dan de Jiddische bewerkingen van bekende Engelse, Nederlandse en Franse liedjes zoals op Amsterdam (2008). Voor Mayn Umru maakten ze eigen composities bij Jiddische gedichten. In haar vijftienjarige bestaan bracht de groep nooit zoveel zelfgemaakt materiaal uit. Toch staan er op deze
met opnames uit die begintijd was de drijvende kracht achter Cadmium. Daarnaast drukte producer/ arrangeur Frans Haarmeijer een duidelijk stempel op het geluid. Maar het vertrek van drummer Frank Antonie van Alphen bepaalde ook de gewijzigde sound. Het aandeel van elektronische beats is toegenomen. Ontwikkelt Mummy’s A Tree zich in 2010 verder in deze richting?
THE FIFTH ALLIANCE REFLECTIONS ON CONSCIOUSNESS CROSSFIRECULT RECORDS
LIFTID OUR CHOICE OF WEAPON REMUSIC RECORDS
CLUELESS ODE TO THE SUN EIGEN BEHEER
MY OWN ARMY THROW AWAY THE SILENCE EIGEN BEHEER
BAZZOOKAS BAZZOOKAS EIGEN BEHEER
Chaos is niet het ideale uitgangspunt om een rubriek mee te beginnen. Gelukkig is de old school death metal van KhaoZ niet zo ongeregeld als de naam doet vermoeden. Op Twist The Knife A Little Deeper legt de band de nadruk op een mooi heavy en dynamisch geluid; zowel het snelle Only To The Worm als het tragere Inveterate bevatten moddervet
gitaarwerk. Nog meer chaos bij I Chaos. Het artwork en de productie zijn dik in orde, de nummers wat minder. De combinatie van death metal en thrash metal resulteert in een aaneenschakeling van ongenuanceerd gebeuk en gerag, waardoor de nummers onderling inwisselbaar zijn. En de grunts? Zanger Harry van Breda klinkt dermate alsof hij bloed staat op te hoesten dat het iets grappigs heeft. De hardcore metal van The Fifth Alliance zorgt voor meer lijn in de muzikale omlijsting. Het gitaarwerk is vet en strak. Jammer genoeg kan dat van de vijf nummers niet worden gezegd. Het voortdurende gehak leidt tot een aaneenschakeling van ongeïnspireerde, eenvormig uitgevoerde nummers. Qua ruigheid doet Liftid er niet veel voor onder. Het Limburgse kwartet weet niet alleen qua zang meer variatie te bieden, ook de opbouw van de nummers op Our Choice Of Weapon geeft ruimte om te spelen met dynamiek (Burning Bridges). De jongens beginnen steeds volwassener te klinken. Clueless prefereert daarentegen een jeugdig geluid, getuige de ep Ode To The Sun. De zeven aanstekelijke punkpopnummers die daar op staan lopen niet over van originaliteit, maar zijn goed genoeg om een feestje mee in gang te zetten. Nog interessanter wordt het met My Own Army. Creatief gitaarspel en gestoei met ritmes doen het geflirt met grunge snel vergeten. De band heeft potentie, maar mag nog wel werken aan een pakkender opbouw en betere zang. De Bazzookas hoef je niet te vertellen hoe je een nummer op moet opbouwen. Zanger Bazz heeft er zelfs geen moeite mee om zijn eigen nummers te verbouwen. Samen met muzikanten van The Palookas voorziet hij materiaal van VanKatoen van een swingend skasausje inclusief blazers. De bewerking is niet alleen goed gelukt, het is gewoon één groot feest!
John Buis
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
71
CDrecensies zet zich bij deze neer als het gemene en vuige broertje van The Madd, zonder aan radiovriendelijkheid in te leveren.
SINGER-SONGWRITER
WENDE NO.9 BRIGADOON/FLOW RECORDS
De openingstrack schept een filmische sfeer en zet de toon voor dit verrassende album dat Wende met muzikant/soundscapekunstenaar Jan van Eerd maakte. Luisteraars staan daarna nog meer verrassingen te wachten, zoals een door Obama geïnspireerd lied getiteld Yes, We Can. Wende die naam maakte als chansonnière, samenwerkte met het Metropole Orkest en vele prijzen won waaronder twee Edisons wilde op adem komen en iets nieuws proberen: een album vol eigen gecomponeerde liedjes in het Engels. Ze voelde de behoefte te experimenteren. Zoekend naar inspiratie trok ze de wereld in met notitieblok, recorder en camera. Thuisgekomen kregen de liedjes hun definitieve vorm. Het eindresultaat is een zeer veelzijdig album dat een andere kant van de eigenzinnige Wende toont. Opvallend: haar zang is poppyer, maar veel arrangementen zijn juist treatraler/filmischer dan voorheen. Rosanne de Boer
Dat levert radiovriendelijke liedjes op (How Does It Feel, God Only Knows) en in het oprecht gevoelige This Close To Heaven weet het trio ook een gevoelige snaar te raken. Echt oppervlakkig klonken de nummers al niet, nu bevatten ze alleen maar méér diepgang.
zadiging langzaam maar zeker toegeslagen. Maar dan moet het eenvoudige maar oh zo rake Two Blue Chairs nog komen om het album meesterlijk af te sluiten. Mooi. Ferenc Koolen
John Buis
ROCK-’N-ROLL
ALTERNATIVE COUNTRY
THE PEPTONES SONGS ABOUT LOVE
OKIESON CUPBOARD FULL OF THINGS EIGEN BEHEER
De bijdrage van Mark Nevers, producer en geluidsexpert van onder meer Calexico en Bonnie ‘Prince’ Billy, blijkt allesbepalend bij deze tweede cd van het Nijmeegse Okieson. Stoffige scoundscapes, mistige vergezichten en betoverende schoonheid zijn zo wat ingrediënten die Nevers smaakvol toevoegt. Okieson gaat met Cupboard Full Of Things dus out of the box en laat deze boodschap helder en consequent klinken. Wonderschone liedjes als Fix Me Up en Trees zijn het logische vervolg. Toch lijkt het buikje snel gevuld, want zo halverwege het album heeft de ver-
72
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
John Buis ELEKTRONICA
DEATH/THRASH METAL
PSYCHON SLOW COUNTRY FOR OLD MEN
PERSISTENSE IN BLOOD AND HEART DEITY DOWN RECORDS
Het uit Den Bosch afkomstige Persistense bestond tussen 2000 en 2005, toen de band er na één ep mee ophield doordat de bezetting uiteenviel. Zanger Stefan van Vugt zocht hierop vier andere muzikanten en presenteert nu een nieuwe samenstelling én een eerste volledige cd. De muziek kan worden omschreven als melodieuze death/thrash metal, met invloeden van bands als Death, Exodus, Testament, The Haunted en Lamb Of God. Stefans schorre grunt heeft een death metal-sfeer en doet denken aan die van Asphyx, maar dan minder intens. Veel van de nummers hebben geslaagde gitaarmelodieën (zoals The Reality en Overcome). Erg origineel is het niet altijd, maar er staan zeker een aantal goede nummers op dit debuut. Daan de Mooy
NARROMINDED
In de biografie van Psychon wordt gerept over nieuwe liefdes, woningen, relaties, carrières en muzikale projecten – het klinkt inderdaad al alsof er eeuwen voorbij gegaan zijn. Maar in zekere zin is dat ook wel weer waar. Het was immers 2004 toen het voorgaande album uitkwam. Het tweetal plus Jantijn Prins is duidelijk gegroeid in zijn muzikale expressie, waarbij de oneindige mogelijkheden van knippen en plakken ten volle benut worden. Het resultaat is een zorgvuldig samengesteld dagboek in doorleefd geluid dat nergens echt spannend wordt, maar wel aangenaam luistervoer oplevert. Arjan van Sorge BLUES
ROOD & NIGHTHAWKS AT THE DINER PERFECT LIFE SILVOX
HEAVY METAL
PICTURE OLD DOGS NEW TRICKS DMI RECORDINGS
Comebacks en reünies zijn meestal irrelevante herhalingsoefeningen. Zo niet bij Picture. Met de gretigheid van een stel jonge honden keert Neerlands eerste heavy metal-band na 22 jaar terug met nieuw studiomateriaal. Het titelnummer kent een eenvoudig maar effectieve opbouw met een sterk refrein. In Live By The Sword voegt het gitaarduo Jan Bechtum/Rob van Enkhuizen daar enkele vingervlugge solo’s aan toe. De ballade Now It’s Too Late kan niet tippen aan vergelijkbaar materiaal van vroeger, het stevige werk kan dat zeer zeker
ROCK/NEDERLANDSTALIG
THE SCENE LIEFDE OP DOORREIS V2
Coert van Mourik
IMPOLITE RECORDS
Zou het The Peptones lukken om van Den Haag weer dé beatstad van Nederland te maken? Het fundament is in ieder geval gelegd met elf jaar lang optreden en het uitbrengen van drie ep’s. Nu komt het vervolg met debuutalbum Songs About Love. Het album is opgenomen in het Spaanse Gijón met Jorge Explosion en Mike Mariconda (bekend van o.a. hun werk met New Bomb Turks) en de dertien nummers klinken als een (weliswaar enigszins beschadigde) klok. Het recept is eenvoudig: punky rock-’nroll in een popjasje. Dat levert verdomd aanstekelijke nummers op van een minuut of twee à drie, gecombineerd met een ‘niet lullen, maar poetsen-imago’. De band
wel. Menig jonge band die daar een punt aan kan zuigen.
Rood investeert veel in de sfeer van zijn nieuwe album. Hij is duidelijk op zoek naar dat groezelige nachtclub-in-de-regensfeertje waar Tom Waits ook zo goed bij gedijt. De zanger heeft een aantal prima muzikanten om zich heen die de juiste toon weten te vinden. Dat Ernst Daniël Smid meezingt op Baby Don´t You Like My New Tattoo is daarbij een briljante zet. Het is een van de betere nummers op Perfect Life. Tekstueel doet Rood soms leuke dingen. Het is zonde dat hij zich nu en dan verliest in donker gebrom à la Leonard Cohen of hees gemurmel in navolging van Waits. Als hij zijn stem minder forceert, klinkt hij een stuk beter. Renate Sun-Louw
The Scene klinkt ouder en wijzer, maar ook anders. In Nachttrein en Straat doet de band een geslaagde poging om wat funky invloeden in de nummers te integreren. Mijn Land begint rustig om gaandeweg steeds meer aan te zwellen. De nummers met terugkerende melodietjes, dreigend gitaarspel en een gepassioneerde Thé Lau (Mijn Land, Breek De Ban), laten The Scene op z’n best horen. Het gevoel is er nog steeds, alleen niet voortdurend. Lau’s voordracht ten spijt weet hij rustig werk als Vrouw en Leef niet tot een climax te brengen. John Buis FOLKTRONICA
Begin jaren tachtig werd ik diep geraakt door het geluid van Mekanik Kommando. Militant? Absoluut niet. Het paste in het tijdsbeeld. Doemdenkerig en muzikaal dwars. Na het neerdalen van de mechanische as zijn Peter en Simon van Vliet uit Nijmegen hun talenten gaan presenteren onder de naam The Use Of Ashes. Ze hebben een inspirerend onderkomen gevonden binnen de muren van het Tonefloat-label. En na enkele voorgaande producties is er nu het album White Nights: Glowing Lights. Verfijnde klassiek melodische songpareltjes, fragmentarisch opgebouwd rond akoestische instrumenten als gitaren, orgels en Oosterse snaarinstrumenten, analoge synthesizers en de stem van Peter van Vliet. Muziek voor mensen die van een muzikaal avontuur houden. Ongehoord!
TRANSFOLMER REMIXES
Hessel Veldman
ESC.REC
GOTHIC
Tjeerd Folmer heeft de afgelopen jaren onder de naam Transfolmer een uniek oeuvre opgebouwd. Ondanks het feit dat zijn composities zijn opgebouwd uit zeer vertrouwd klinkende stijlelementen zijn de toonzettingen en klankpatronen avontuurlijk en uitdagend. Dat is al direct hoorbaar bij de eerste Radiohead-remix Nude. Transfolmer dompelt je onder in een bad vol rustgevende klanken. Het transparante getokkel van de snaarinstrumenten, de verfijnde toetsenlaagjes en de knisperende klikjes geven een laidback gevoel. Maar de ontstane gemoedsrust is verraderlijk. Je gaat vrijuit denken. En je fantasie neemt je vervolgens mee op reis door fascinerende muzieklandschappen. Gratis te downloaden via www.escrec.com.
WITHIN TEMPTATION AN ACOUSTIC NIGHT AT THE THEATRE SONY MUSIC
THE USE OF ASHES WHITE NIGHTS: GLOWING LIGHTS
Hoewel het idee van akoestische live-opnames bepaald niet nieuw is, leent de muziek van Within Temptation zich goed voor een akoestisch uitvoering van de heavy nummers; daarnaast laat het materiaal van de Waddinxveense band zich gemakkelijk vergezellen door prachtige strijkersarrangementen. Het legt gelijk de klassieke en keltische invloeden van de band bloot. De voorspelbare, hoge zang van Den Adel, het ontbreken van het dynamisch heavy geluid en een discutabele liedjeskeuze levert saaie momenten op (Pale) en een echte climax ontbreekt. De opvallendste nummers zijn die met vocale gastbijdragen van Anneke van Giersbergen en Keith Caputo (respectievelijk Somewhere en de hit What Have You Done). Vooral laatstgenoemde steelt met zijn ingetogen inbreng de show.
TONEFLOAT
John Buis
Hessel Veldman AMBIENT/PSYCHEDELICA
vinyl GARAGEPUNK/INDIEROCK
GARAGEROCK/BEAT/SURF
SCHOTEL VAN DE DAG/ LOST BEAR SCHOTEL VAN DE DAG/ LOST BEAR
DIVERSE ARTIESTEN VOLLANALOG! A CELLULOID GURUS SELECTION OF ORGAN DRIVEN SOUL, SURF, BEAT & SLEAZE!!
BEEP BEEP
WWW.VOLLANALOG.NL
Authentieke garagepunk verdient natuurlijk een release op old school vinyl. In dit geval een split 10 inch met de Utrechtse bands Schotel Van De Dag én Lost Bear. Om in termen van de bandnaam te blijven, Schotel Van De Dag serveert een matig vijfgangenmenu. Het piept en het rammelt en zanger Sander Polderman klinkt alsof hij net terug is van een nacht doorhalen. Een stuk verteerbaarder is de indierock van Lost Bear. De muziek van deze zeskoppige formatie laat zich het beste omschrijven als een toegankelijke, gestructureerde versie van Dinosaur Jr. (Hope You’re No Diana) en Pearl Jam (Cheerful Absortion Clinic). Het ontbreekt de band nog aan visie en een eigen identiteit, maar de bedoelingen zijn goed.
Sleazy? Dat is mayonaise aflikken vanaf andermans vingers. De term slaat ook op de vunzige soulgrooves op Vollanalog!, de Europese compilatie samengesteld door The Celluloid Gurus (dj Ron Koerts en VJ Joep Inedmans). Het orgel, en dan vooral de Hammond, vormt de hoofdmoot, zeker op kant A waar de bleke organisten van Rare Groove Orchestra en Lefties Soul Connection zich Booker T. wanen. Green Hornet levert de exclusieve track Stay Put, terwijl kant B opent met de klassieker Ecstasy van zZz. De muziek wordt afgewisseld met krakkemikkige dialogen uit oude Duitse pornofilms, wat meteen de afzichtelijke hoes verklaart. De jonge honden van DeWolff sluiten af met een iets te lange rocksong, maar dan liggen de schimmelige swingers toch allang uitgeteld languit en tevreden op de bierovergoten dansvloer. Om je vingers (of die van een ander) bij af te likken. Gert Verbeek
John Buis JAZZ/FUNK
ROB VAN DE WOUW TUNNELVISION EMBRACE RECORDINGS
Een van de actiefste trompettisten in de jazz/funkhoek in Nederland is Rob van de Wouw. Hij studeerde bij toppers zoals Jarmo Hoogendijk, Benjamin Herman en Eric Vloeimans en deelt met hen naast vakmanschap ook durf, een zekere losheid en de liefde voor het grenzeloze, niet aan een stijl gebonden geluid. Het bijzonder stevige Reboot Your Soul uit 2007 was zijn debuut – moeilijk om daar nog eens vet overheen te gaan. Maar voor het overgrote deel lukt dat prima op Tunnelvision, ondanks het gekoketteer met r&b en p-funk dat hem wat minder af gaat dan roffe en toffe jazz/funk. Producer en ritmeregent Mark de Clive-Lowe speelt trouwens een belangrijke rol op dit stevig groovende album. Arjan van Sorge j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
73
DvDrecensies FOLK/MUZIEKTHEATER
DE NIEUWE SNAAR FOOR 11 GARAGE
Foor 11 is alweer de tiende plaat van De Nieuwe Snaar en bij het album is ook een dvd van de theatershow verschenen. Voor alle Hollanders; een foor is een ouderwetse kermis met draaimolens, maar ook met legendarische acts als de waarzegster, de vrouw met de drie tieten, het vlooientheater en meer tot de verbeeldingsprekende outcasts en rariteiten. Zo’n kermis is het uitgangspunt van de show. De verhalen in de voorstelling hebben bijna allemaal wel iets te maken met kermis, zoals De Hellevaart Van De Poliep. En gaan ze niet over de kermis, dan worden ze wel opgeleukt met acrobatische elementen, verrassende effecten of met een lach en een traan. Kortom: er is echt wel wat te beleven bij het kijken naar Foor 11. Gezegd dient dan ook te worden dat de broers Jan en Kris de Smet, Walter Poppeliers en Geert Vermeulen
allen rasartiesten zijn die allemaal flink wat facetten van het theatervak onder de knie hebben. We zien ze door de lucht zweven, over glas lopen, springen en dansen, balanceren met attributen en natuurlijk vuurspuwen. Het is immers theater! Muzikaal zit het allemaal prima in elkaar. Fraai is het stemmige strijkje in Zwijg. En met de blues en stevig gitaarwerk weten de Vlamingen ook wel raad. Lachen is het met het venijnige Geen Vrouwen In De Groep en Ludmilla. Foor boeit vanaf het prachtige begin, het in zwart-wit gefilmde Ouwe Zak, tot de vrolijke toegift Klaar Voor Het Feest. Di-lan Sun HIPHOP
DIVERSE ARTIESTEN SMOELWERK hijs
Hiphop is echt groot in Nederland. Dat bewijst de avondvullende documentaire die Hiphop In Je Smoel (HIJS) maakte over tien jaar Nederhiphop. Bijna alle grote mannen en vrouwen van het genre komen aan het
Boekrecensies woord. Ze vertellen, soms smakelijk, over hoe ze aan het rappen sloegen en wat hun rol in de wording van Nederhiphop was. De documentaire begint met godfather Def P. Hij mag nog een keer vertellen hoe het allemaal is begonnen. Na Brainpower, Opgezwolle en Raymzter ging het hard. Een keur van rappers komt langs. Het mooie van de documentaire is dat de makers iedereen de tijd geven zijn verhaal te doen. Door de rust en het respect van de makers wordt er een goed en eerlijk beeld geschetst van de hiphopscene. Alleen daarom al zou het prettig zijn als deze documentaire eens op primetime wordt uitgezonden op tv. Mensen als Raymzter, Appa, Steen en vooral Salah Edin hebben echt iets te vertellen. Het is ook prettig te constateren dat een aantal rappers op een ontwapende manier maatschappijkritisch is. Zo zijn ze niet alleen rolmodel maar kunnen ze via hun muziek een ander geluid laten horen in het maatschappelijke debat. Smoelwerk is een geweldige documentaire. Met de interessante extra’s en een cd met een aantal goede tracks is Smoelwerk echt een mooi document over de Nederhiphop. Di-lan Sun
Boekrecensies WILLEM JONGENEELEN 40 JAAR DE WATERPUT: DE GESCHIEDENIS VAN EEN POPSPECIAALZAAK WWW.WATERPUT.NL
Dankzij internet is de popspeciaalzaak een uitstervend fenomeen. De Waterput in Bergen Op Zoom is de ‘laatste der Mohikanen in de hele Zuidwesthoek, Zeeland en een deel van België’, aldus parttime medewerker en freelance journalist Willem Jongeneelen in zijn boek dat verscheen naar aanleiding van het veertigjarige bestaan van de winkel. De winkelgeschiedenis begint bij oprichter Tinus de Mooij in een klein pand aan de Koepelstraat. Hij verkoopt naast importplaten en bootlegs ook Oosterse kledij en snuisterijen als wierook en sieraden. De naam van de zaak haalt hij uit de I Tjing. De zaak is al snel een ontmoetingsplaats voor fanatieke popvorsers. Via de Korte Bosstraat verhuist De Waterput naar de Bosstraat en de winkel krijgt eind jaren tachtig onder nieuwe eigenaar Gilly Verrest een nieuwe jeugd. Kleding maakt plaats voor tweedehands platen, in plaats van zwart wordt rood de dragende kleur en het fenomeen instore doet zijn intrede. Claw Boys
74
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Claw doet het eerste optreden en hun zanger Peter te Bos ontwerpt het logo van de winkel. Jongeneelen laat het verhaal over de winkel voornamelijk vertellen door (oud)medewerkers, trouwe klanten en muzikanten en illustreert de bladzijden met zowel foto’s van instores als een chronologisch overzicht van de beste albums die de afgelopen vier decennia in de winkel zijn verkocht. De geschiedenis van De Waterput zal overeenkomsten vertonen met speciaalzaken in andere uithoeken van het land, maar om het boek nog interessanter te maken voor mensen buiten Bergen Op Zoom is een dvd bijgesloten met daarop veertien registraties van instore-optredens.
Gert Verbeek
PIM SCHEELINGS Q65 DE ULTIEME BIOGRAFIE
drank- en drugsgebruik. Genoeg stof dus voor een mooie biografie. Pim Scheelings bezocht de nog levende leden, insiders als producers Peter Koelewijn en Hans van Hemert, en collega-muzikanten als Rinus Gerritsen en Jan Akkerman. De interviews die hij met hun deed, heeft hij uitgetypt en achter elkaar gezet, zo lijkt het althans. Al die gesprekken vertellen het verhaal van de ‘Kjoe’. Die vorm doet een beetje armoedig aan, net als het boek en de vormgeving zelf. Alsof het allemaal niet te veel mocht kosten. Natuurlijk, de verhalen zijn vaak vermakelijk en boeiend – bands zoals Q65 vind je tegenwoordig niet meer in Nederland – maar als een van de belangrijkste groepen uit de Nederpop verdient Q65 eerlijke gezegd beter. De ultieme biografie is de ondertitel van dit boek. Laten we hopen dat die ooit nog eens geschreven wordt.
STICHTING HANK THE TANK
Tiemen Koopman
Gert Verbeek
Q65, lieve lezertjes, was in de jaren zestig een van de beste en bekendste beatbands van ons land. De vijf leden, met zanger Willem Bieler als charismatische en wilde frontman, kwamen bovendien regelmatig in het nieuws door
Aan de opzet is nauwelijks iets veranderd. De handige index verwijst ook naar eerdere uitgaven van de Encyclopedie. Tussen de genreverhalen staat deze keer een lemma over het fenomeen MP3. FRET checkt natuurlijk de Nederlandse acts en concludeert dat sommige bekende namen ten opzichte van de vorige editie deze keer geen eigen verhaal meer hebben: Acda En De Munnik, After Forever, Ali B, Di-rect, The Ex, Laidback Luke, Lange Frans & Baas B, Osdorp Posse en Van Dik Hout hebben plaatsgemaakt voor Esmée Denters, Wouter Hamel, Lucky Fonz III, Roosbeef, De Staat, VanVelzen en Voicst. Sabrina Starke, Giovanca en Waylon zullen waarschijnlijk pas een eigen verhaal krijgen in editie 18, maar zijn wel onder andere hoofdstukken terug te vinden. De verhalen zijn zeer up-to-date. Zo zijn de financiële tegenslag van Borsato en het afscheid van Johan meegenomen. Het Nederlandstalige project Herberg De Troost van Jack Poels (Rowwen Hèze) was net even te vers. Het blijft leuk te discussiëren over bepaalde keuzes, bijvoorbeeld waarom André Hazes nog nooit uitgebreid is behandeld, maar René Froger wel.
FRANS STEENSMA (red.) OOR ENCYCLOPEDIE 2010 CARRERA
Ondanks het overdadige informatieaanbod op internet blijft het een geruststellende gedachte dat om het jaar een bijgewerkte versie verschijnt van de OOR Encyclopedie. De zeventiende editie is extra dik, en dat voel je.
RICK DE LEEUW ZUIDERZIEL NIJGH & VAN DITMAR
Rick de Leeuw is niet alleen de schrijver van Zuiderziel, hij is bij wijze van spreken ook de regisseur van en toneelspeler in een stuk dat zo heet. Omdat hij zich ervaringen van anderen eigen heeft gemaakt. De verantwoording daarvoor is maar liefst drie pagina’s lang en verwijst naar fragmenten uit het werk van geestverwanten als Remco Campert, Henny Vrienten en Simon Vinkenoog, en naar vertalingen van gedichten van Rilke, Shakespeare, Bob Dylan, Léo Ferré, Lou Reed, Tom Waits en anderen. Het boek bestaat uit portretten en reportages die in een andere vorm al eerder verschenen zijn in Zin, Donald en Goesting. Portretten van niet alleen de genoemde geestverwanten, maar ook van uiteenlopende mensen als Edwin Rutten, Angela Groothuizen, Joost Prinsen, Sylvia Kristel en Ruud Gullit. En reportages over Oostende en Gors-op-Leeuw. Prachtige stukken zijn het die uiteindelijk evenveel over de geïnterviewden zeggen als over de veel-
zijdige schrijver ervan. Al met al een heel rijk (geschakeerd) boek, warm als een zuiderziel die al eerder romans (De laatste held en Comeback!) en dichtbundels (planeet jeugd en halverwege) op zijn naam zette. Els van Swol
HAN HIDALGO JAZZCOOKIN’: 40 SWINGENDE GERECHTEN EN COCKTAILS MET JAZZMUZIEK TERRA
Han Hidalgo houdt van jazz en koken. Met het smaakvol uitgegeven Jazzcookin’combineert hij beide liefhebberijen. Het boek bevat naast een algemene inleiding over de eetlust van jazzmusici veertig recepten die zijn gebaseerd op bestaande nummers uit de jazzgeschiedenis. Bijvoorbeeld de West Indian Pancake ofwel pannenkoek met kalkoen en cajunkruiden. Dit was een van de favoriete gerechten van Duke Ellington dat hij ook heeft vereeuwigd in een compositie die ondermeer gespeeld is op het jazzfestival van Antibes in 1966. Bij elk recept wordt in het kort op anekdotische wijze aangegeven welke jazzartiest de inspiratie was voor het recept en op welke plaat het recept in muziek is gegoten. Naast veel Amerikaanse recepten toch ook het recept van Rum Reggae dat Hans Dulfer inspireerde tot een compositie met dezelfde naam. En het recept Cow’s Samba dat komt van de groep Talking Cows. Deze groep, bestaande uit Frans Vermeerssen (ts, bs), Robert Jan Vermeulen (p), Dion Nijland (b) en Yonga Sun (d), speelt op de bijgevoegde cd vijf eetbare standards, waaronder Monk’s Stuffy Turkey en de eerder genoemde West Indian Pancake van Ellington. Dit is niet Hidalgo’s eerste publicatie op dit vlak. Al eerder heeft hij ten behoeve van de werkgroep publiciteit van Modern Jazz Breda in eigen beheer een min of meer gestencilde versie gemaakt met 32 recepten. Met dit boek hebben de recepten echter hun goede kookboekvorm gekregen: met zeer uitnodigende foto’s van de gerechten die uitnodigen om het aan de slag te gaan, met de juiste muziek op de achtergrond. Ditmer Weertman
INEKE VAN DOORN PROFESSIONEEL ZINGEN VOOR IEDEREEN STRENGHOLT
Dit lijvige boek (401 pagina’s) lijkt op voorhand al hét standaard werk voor zingend Nederland te worden. Zangeres en docente Ineke van
Doorn (zij won ooit een Edison Jazz Award met haar band Vandoorn) beschrijft in Professioneel Zingen Voor Iedereen werkelijk alle facetten die als zanger of zangeres van pas komen. Ze gaat niet alleen uitgebreid in op de stem, lichaamshouding, microfoongebruik, adem- en zangtechnieken, uitspraak en articulatie, opwarmen, sounds, repertoire, improvisatie en studeren, maar geeft ook tips over bijvoorbeeld zingen in een band of koor, versterkt zingen, opnemen in een studio, auditie doen en podiumpresentatie. Trijntje Oosterhuis noemt het boek in de inleiding een Lonely Planet-gids voor zangers. Daar is niets te veel mee gezegd. Professioneel Zingen Voor Iedereen moet bij iedere serieuze zanger(es) in de boekenkast staan. Tiemen Koopman
DIVERSE AUTEURS SMOELWERK hijs
In 2001 kwam het boek Van Brooklyn naar Breukelen uit, waarin de eerste twintig jaar hiphop in Nederland beschreven werd. Dat boek bevat al veel mijlpalen, maar het gevoel blijft dat de Nederlandse hiphop eigenlijk pas daarna écht is geëxplodeerd. Ali B, De Jeugd van Tegenwoordig, Lange Frans & Baas B, Opgezwolle, Pete Philly & Perquisite; het zijn allemaal namen van na 2000. Hoog tijd dus voor een nieuw overzicht. Het internetmagazine Hiphop In Je Smoel (HIJS), dat tien jaar bestaat, voorziet met het vuistdikke boek Smoelwerk in deze behoefte. Het is een mooi vormgegeven uitgave, boordevol interviews met praktisch iedere hiphopartiest van Nederland, opgedeeld in rappers, dj’s, producers en breakdancers. Die indeling is wat arbitrair, want producer Kubus staat met BangBang tussen de rappers, maar goed. Dat er enkele namen (waaronder De Jeugd) ontbreken, ligt, aldus de hoofd redacteur in zijn voorwoord, aan henzelf: ze waren onbereikbaar of vroegen geld voor een interview. Tsja, blijkt toch niet iedereen even volwassen... Naast interviews bevat Smoelwerk een overzicht van hiphopsites, -labels, -feesten, graffitiartiesten en het beste uit tien jaar Hiphop In Je Smoel. Goed voor urenlang leesplezier. Smoelwerk is dus het ideale koffietafelboek voor iedere hiphopliefhebber. Jammer alleen dat een index ontbreekt. Gijs Grob j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
75
demontage Demo van de maAND SINGER-SONGWRITER
JEROEN KANT ’T KOMT WEL GOED www.jeroenkant.nl
Singer-songwriter Jeroen Kant (1982) leverde al eerder een demo aan (zie Fret 16.3) en werd toen al gespot als een aanwinst in het singer-songwritergenre: ‘Hij verstaat de kunst om in drie minuten duidelijk te maken waar hij naar toe wil, wat de stemming is, wat er in ’m omgaat.’ Op de volledige proef-cd ’t Komt Wel Goed (binnenkort uit op Silvox) is hij afwisselend met band en solo te horen, zodat de opnames verschillend van kwaliteit en akoestiek zijn. Met rumoerige cluboptredens in zijn eentje heeft hij het onderhand wel gehad. Tijd dus voor een soloshow in het theater, of eindelijk eens goed betaalde optredens met zevenkoppige band. Maar goed, nog even deze demo-cd. De gelijkenissen met Cornelis Vreeswijk en Tol Hansse zijn nog steeds aanwezig, wat waarschijnlijk te maken heeft met duidelijk verwoorde ironie, die er toch niet al te dik bovenop ligt, en daaraan gekoppelde zelfspot. Nieuw is dat hij zich ook soms emotioneel even laat gaan, zoals in het huiveringwekkende, kippenvel bezorgende Grijze Uren. Misschien heeft dat ook te maken met de omgeving waarin dat liedje en drie andere zijn opgenomen, namelijk de Grote (lege) Kerk in Den Haag. De stem van Jeroen Kant lijkt op zich niet heel erg bijzonder te klinken, maar heeft toch iets waardoor hij je makkelijk bijblijft. Als je er even de aandacht voor neemt, merk je hoe rijk de nuances zijn en hoe vakkundig hij van zijn timbre gebruik maakt. De teksten scheren hier en daar rakelings langs de rand van de afgrond met pathetiek, maar blijven binnenboord. Al met al een geslaagd debuut, waarvan het vervolg nu al nieuwsgierig maakt.
76
FRET
JEROEN KANT
‘Het zijn gewoon goede liedjes’ Je zou het niet zo een, twee, drie verwachten, maar de muziek van singer-songwriter Jeroen Kant wortelt in de blues. Zijn bluesschema’s veranderden geleidelijk aan in Nederlandstalige liedjes en vorig jaar studeerde hij af aan het conservatorium in songwriting. Tekst Arjan van Sorge
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
J
eroen Kant (1982) houdt zich eigenlijk alleen maar bezig met zijn eigen liedjes. ‘Ik geloof dat als je iets wilt bereiken, je je bezig moet houden met dat ding alleen; alle tijd die je in andere dingen steekt, komt dan niet ten goede aan je hoofddoel.’ Dat wil natuurlijk niet zeggen dat hij zijn klassiekers niet kent: ‘Je sound erf je natuurlijk van alles en iedereen waar je door geïnspireerd bent, bewust en onbewust. Je wilt stiekem altijd een beetje op je helden lijken, maar je moet daar ook weer je eigen draai aan zien te geven. Het is een beetje zoeken, maar je voelt zelf wel aan of het de goede richting is waar je heen gaat.’ Er is niet echt een vaste manier waarop zijn liedjes ontstaan. ‘Het kan beginnen met een gitaarloop-
je of schema dat ik dan blijf spelen en waar ik van alles wat in me opkomt over heen zing. God weet waar het vandaan komt, maar als je een liedje schrijft en volgt waar het heen kan en wil, dan heb je uiteindelijk een liedje. Ik ben veel met rijm bezig en dan heb je dus maar een bepaald aantal mogelijke combinaties van woorden. Dat sluit bepaalde deuren en het opent weer een heleboel andere. Leuk is dat puzzelen – als het lukt dan.’ ‘Op het moment doe ik nog bijna alles zelf. Ook het zakelijke, optredens regelen, heel de boel. Vervelend: dat met jezelf lopen leuren. Gelukkig heb ik een label gevonden dat mijn plaat wil uitbrengen: Silvox, met onder andere ook Andre Manuel en Mathijs Leeuwis, andere Nederlandstalige liedjesmannen. Silvox gaat de plaat masteren en ze doen de promotie en distributie. Vanaf januari komt hij in de winkels te liggen. Je moet mensen zien te vinden die in je ding geloven. Dat gaat langzaam stapje voor stapje vooruit. Uiteindelijk hoop ik vooral met het schrijven van liedjes bezig te kunnen zijn, want dat is mijn kracht.’ ‘Ik woon in ieder geval niet meer in Rotterdam, maar net buiten Heusden, een oud vestingstadje in Brabant. Ik woon daar samen met mijn vriendin en een dove kat in een oud vrijstaand, groen, houten huisje naast een Joods kerkhof uit begin 1800. Lekker rustig, inspiratie genoeg daar. In Rotterdam werd ik na vier jaar knettergek. Driehoog in een betonnen flat is niet echt de ideale omgeving om liedjes te schrijven. Nou ja, de halve plaat is daar geschreven, dus misschien maakt het niet uit.’ ‘Zolang ik trouw blijf aan mezelf, blijft het uniek en is er in mijn ogen een markt voor. Het zijn gewoon goede liedjes. De volgende stap is je publiek vinden, dat gaat langzaam. Het liefst zie ik mezelf over een aantal jaren in het theater staan. Mensen zijn daar stil en je kan daar zo veel doen met kleine nuances en details, alles valt op. En ik kan mooi wat dingen vertellen, heel zachtjes in plaats van boven het kroeggeruis uit te schreeuwen.’
POP/ROCK
FPOP/ROCK
POP/ROCK
ROCK
DAYS AFTER THE STORM PROMO EP
THE IMAGINEERS KINGDOM COME
MEESTERS IN CHAOS CHECK
ROCKET 75 JUST LEFT THE PLANET
www.myspace.com/daysafterthestorm
www.theimagineers.nl
www.hadovh.dds.nl
www.rocket75.com
Een internationaal samengestelde band uit Amsterdam van muzikanten afkomstig uit Italië, Portugal en Duitsland – dat is Days After The Storm. Spil van het geheel is zanger Franco Valestra, die (wellicht door zijn achtergrond) dingen doet waarvoor geen enkele Nederlandse pop/ rockzanger zo gek te krijgen is. Hij gebruikt namelijk het nodige pathos en vibrato om zijn voordracht kracht bij te zetten en dat is hier toch niet echt de regel. De back-up van gitaar, bas en drums geeft hem volledig de ruimte en fungeert prima als vehikel voor zijn stem, maar is verder nogal gezichtsloos en vervangbaar. De liedjes zijn ietwat flets van opbouw en missen een structuur waar je je aan vast kunt houden.
De muziek van The Imagineers is geschoeid op een stevige ondergrond van bas/drums in absoluut met de tijdmachine overgehevelde tachtiger jaren-snit. Dat maakt het goed dansbaar. Daar voegt het drietal uit Venray ook nog een popgevoel aan toe, zodat hun (brit)rock ook al luisterend genietbaar is. Van allebei dus het beste en dat maakt wat The Imagineers doen zo aantrekkelijk. In het laatste nummer komt nog even de singersongwriterachtergrond van de zanger/gitarist naar boven, iets wat hij beter gewoon solo kan blijven doen. Juist de combinatie van de verschillende invloeden van de bandleden maakt The Imagineers zo spannend. Dan houden ze elkaar allemaal perfect in evenwicht en ontstaat er iets moois. Zeker een band om in de gaten te houden.
Een bijzondere band, dit Utrechtse gezelschap. Wie de bandleden zijn is nauwelijks bekend, ze doen er tien jaar over om tot een demo te komen, produceren evenveel zweet als dat er aan bier ingaat, hebben een compleet vage website met een onmogelijk te onthouden URL en maken leuke muziek. Al bijna tien jaar komen ze in ongewijzigde bezetting wekelijks bij elkaar om te oefenen – dat zijn nogal wat uren als je die allemaal optelt. Het karakter van de nummers is dan ook jam-achtig, ook al zit er een soort van popstructuur overheen. De sologitarist zit stevigst in het zadel en knijpt er verrassend sprankelende solo’s uit. Het verbaast niet dat de genoemde invloeden o.a. Pink Floyd, Django Reinhardt en dEUS zijn. Verrassend en chaotisch.
Hans, Dirk en Fon houden wel van een pretentieloos verzetje en zo is in 2007 Rocket 75 ontstaan. Het raketthema wordt vet aangezet en in alles doorgevoerd (tot aan de website toe), maar optreden doen ze toch liever in leren jacks dan in ruimtepakken, zo te zien. Hun muziek is een mengsel van rock-’n-roll, rockabilly en zeventiger jaren-hardrock en ragt lekker ongecompliceerd door die stijlen heen. Zompige en stampende feestkrakers zijn het resultaat, die met veel enthousiasme worden uitgevoerd. De Bossche beukers maken nummers die in het verlengde liggen van de covers die ze naast hun eigen werk spelen, waarbij het niveau inkakt als het tempo omlaag gaat. Het drietal ranselt het beste uit hun instrumenten, maar de zang blijft daarbij wat achter.
ELECTROROCK
ROCK-’N-ROLL
KEK ROX COOKIE DA CRAZE
THE MYSTERY TRAIN CONDUCTORS IT AIN’T EASY TO BE THIS CHEESY
POP/ROCK
www.myspace.com/
Waar de Vostok 1 uit 1961 al jarenlang behoort tot het geschiedenisboek (aan boord zat Joeri Gagarin, de eerste mens in de ruimte), neemt Vostok7 het stokje over. De Gesel van Gelderland en de Plaza/Estrado Award van Harderwijk hebben ze in ieder geval al op hun conto mogen bijschrijven. Evengoed zijn het zeven muzikanten uit Utrecht die sinds 2006 toegankelijke, leuke pop maken, met een glimlach. Het geluid van de band klinkt vaak nogal aarzelend en is vooral instrumentaal erg voorzichtig. Net alsof ze met z’n allen nog een duwtje moeten krijgen. De twee zangeressen in ieder geval niet, hun stemmen staan, luid en duidelijk, als een huis. Met die enigszins ironische toets klinken ze bij vlagen wel als Gruppo Sportivo in diens hoogtijdagen.
ROCK
EISENHOWER DEMO www.eisenhowerband.com
De seventies en de nineties zijn helemaal terug als het aan de Groningse formatie Eisenhower ligt. De gitarist en de drummer speelden jarenlang bombastische progressieve rock in Orpheo, maar gooiden begin 2008 het roer om richting zeventiger jaren rock en negentiger jaren stonerrock. Black Sabbath, Led Zeppelin, Wolfmother en Audioslave zijn dan ook nooit ver weg bij de tot viertal uitgegroeide band. Het tempo ligt in het midden en laat iedereen ruimschoots de ruimte om hier en daar met verbluffend sterke instrumentale uitstapjes te komen. Mooi dat daar de tijd voor genomen wordt, het zorgt in ieder geval voor spannende breaks en pakkende momenten. Wat Eisenhower voor heeft op de meeste bands is het feit dat er vaak met maar liefst vier stemmen gezongen wordt en nog goed ook.
www.kekrox.com
Zonder verdere in troductie hakt Kek Rox er gelijk maar keihard in. Flink overstuurde beats, gierend gitaarwerk en knallende bas – meteen raak. Het Rotterdamse duo Oscar Langerak (gitaar, programmering) en Carol Vlugt (zang, bas) gaat onmiddellijk en grof onder de gordel en blijft daar bonken en beestachtig te keer gaan. Het toch al opwindende geluid wordt nog verder opgekrikt door staccato op de beats geprogrammeerde trompet- en synthsamples en de gruizige, sleazy stem van rockchick Carol. De spanning en sensatie wordt niet alle zestien(!) nummers vastgehouden, maar dat is ook logisch met zo’n hoeveelheid. Naast alle vrolijk stemmende kwaliteiten van Kek Rox is er ook nog het geweldige, in maffe mangastijl uitgevoerde artwork van de Taiwanese ontwerpster Olla Boku.
VOSTOK7 SWINGING FEET www,vostok7.nl
themysterytrainconductors
Nou zo’n kazige titel verzinnen is natuurlijk wel heel makkelijk... Gelukkig is het met de muziek iets anders gesteld. Dit viertal uit Amsterdam wil rock-’nroll een nieuw geluid geven en slaagt daar zo goed in, dat je de rock-’n-roll nauwelijks meer hoort. Ze mixen de vijftiger jaren muziek met jazz, pop en hardrock op een manier die briljant genoemd mag worden. Je zou ook kunnen zeggen dat het als stijl helemaal net niks is en op de mindere momenten komt dat gevoel wel erg sterk naar boven. Dat is dan vooral als het tempo wordt teruggeschroefd – maar dat gebeurt gelukkig weinig. Als de klapperende rockabillycontrabas op dreef is, zit het geramd.
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
77
liveinholland EN DE WINNAARS ZIJN…
The Cosmic Carnaval
Matijs Leeuwis
Eefje
wat? FINALES GROTE PRIJS VAN NEDERLAND waar? PARADISO EN MELKWEG, AMSTERDAM
In de Amsterdamse poptempels Paradiso en Melkweg streden half december 24 finalisten in vier finales om de Grote Prijs van Nederland. Eefje (Singer/Songwriter), Dret & Krulle (Hiphop), The Cosmic Carnival (Rock/Alter native) en Pitto (Dance/Producers) gingen met de cup met de grote oren naar huis. Plus vijfduizend euro, een videoclip en optredens op diverse festivals. Op 14 januari presenteren ze zich allemaal tijdens EuroSonic Noorderslag in Groningen.
Stairs To Nowhere
Celine Cairo
Lee Mason
The Cosmic Carnaval
Finale Singer-Songwriter Al enige jaren heeft de Grote Prijs voor Singer-Songwriters een sluimerend probleem: er zijn niet zo heel veel zuivere singer-songwriters in Nederland. Iedereen die geen harde muziek maakt, heeft dus kans op een plekje in de finale. Dit jaar waren er voornamelijk bandjes te zien. Brown Feather Sparrow en Mary Had A Little Band hebben beide een zangeres/ pianiste als frontvrouw. Ze brengen luisterliedjes met een twist. Brown Feather Sparrow probeert dapper het publiek mee te laten
78
FRET
zingen en laat heel ludiek een blaasorkestje opkomen bij het laatste nummer, maar Mary Had A Little Band is door de gehele set heen de inventievere van de twee. De spannende opening van het eerste liedje, waarbij strijkstokken over bekkens en xylofoon worden gestreken, zet direct een mooie sfeer neer. Ook in de volgende nummers schuwen met name de gitarist en drummer het experiment niet. Mary Had A Little Band heeft heel veel potentie. De Brabantse Mathijs Leeuwis heeft met zijn band eveneens een
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Mary Had A Little Band
Brown Feather Sparrow
Early Adopters
neWax
constant niveau. Folk- en bluesinvloeden zijn duidelijk aanwezig, maar het toegankelijke geheel doet ook aan Bløf denken. Mathijs wint de Muziek Centrum Nederland Publieksprijs - terecht, hij zou kunnen uitgroeien tot een nieuwe Nederlandse publiekslieveling. De band Lee Mason, die de middag afsluit, staat muzikaal gezien het dichtst bij Mathijs. Ze maken van blues doortrokken pop, met Michel Mulder als toegewijde zanger. Het is de enige band die deze middag spontaan de hele zaal laat swingen. De vol overtuiging spelende trompettist Milan Mes gaat er vandoor met de Musicmaker Beste Muzikantprijs. Dat is iets om trots op te zijn deze middag, want er waren meerdere serieuze kandidaten te bespeuren. Twee meisjes met gitaren hebben tot slot een finaleplaats verkregen: Celine Cairo en Eefje. De negentienjarige Celine heeft een dijk van een stem, maar is in haar composities erg traditioneel. Ze wordt begeleid door een akoestische basgitaar en een viool. Samen komen ze tot een degelijke sound die maar niet spannend wil worden. Eefje zingt, bijgestaan door een bassiste en drummer, kleinkunstachtige liedjes. De winnaars van de afgelopen jaren bewogen zich ook in dit genre. Het is dan ook niet echt verrassend dat Eefje wordt uitgeroepen tot winnares van de Grote Prijs, hoewel ze niet de sterkste muzikant van de middag is. Lucky Fonz III, Leine en Roosbeef doen het nog altijd goed, dus het is begrijpelijk dat de jury zoekt naar een verlenging van dit succes. In vergelijking met deze drie is ze echter een zwakkere zuster. Dat de woordspelletjes van Eefje in het juryrapport ‘de beste teksten’ worden genoemd, getuigt van pure armoede. Waar zijn de zangers en zangeressen gebleven die een kenmerkende visie hebben op de wereld en de mensheid? Die met een verbale aanval het publiek overrompelen en tot nadenken stemmen? In deze finale waren ze niet te vinden. Mathijs liet met zijn liedjes over het Brabantse
leven nog de meeste emotie zien. Maar zelfs bij hem staat de tekst niet op de onbetwiste voorgrond en dat zou bij een singer-songwriter wel moeten. Het wordt hoog tijd om deze categorie een andere naam te geven. Kleinkunst bijvoorbeeld. Schijnt populair te zijn, in Nederland.
Finale Rock/Alternative Terwijl er een lange rij voor Paradiso staat, een uur voordat de hiphopfinale begint, is het rustig bij de Melkweg. Als Anni K de finale Rock/Alternative aftrapt, is de zaal nog halfleeg. De ‘bandjesfinale’ kampt met een gebrek aan interesse, een tij dat waarschijnlijk pas te keren is als een van de finalisten eindelijk weer eens een monsterdoorbraak heeft in Nederland. Of dat dit jaar gaat gebeuren, is de vraag. Er was geen overduidelijke next big thing aan te wijzen, maar het niveau lag over het algemeen hoger dan de afgelopen jaren. The New Shining zijn de meest traditionele rockers van de avond, drie rouwdouwers die zich door de set heen stampen. Ook Anni K kan best rocken, maar heeft duidelijk moeite het weinige publiek warm te krijgen. Vanuit de poprock maakt de band een grappig uitstapje naar een wals, waarbij frontvrouw Annika zelf klarinet speelt. Drummer Jornt-Jan Bras weet de Musicmaker Beste Muzi kantprijs op te strijken. Ook Stairs To Nowhere en Early Adopters hebben moeite om het publiek te bereiken. Bij de nog jonge Early Adopters is dit misschien aan zenuwen te wijten: in de eerste twee liedjes gaat de samenzang de mist in. Dat ze volop in ontwikkeling zijn, blijkt wel als Talking Backwards wordt ingezet, een liedje dat ze ‘net gisteren geschreven hebben’. Ineens blijkt het een talentvol, leuk bandje te zijn. Stairs To Nowhere lijkt technische problemen te hebben. De band heeft een originele sound, die voor een groot deel wordt gekenmerkt door een dubbele, zware drum. De stem van zanger Bram Colijn sneeuwt hierbij echter
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
79
liveinholland volledig onder. Waarschijnlijk reageert het publiek daarom lauwtjes, zelfs als er complete onderdelen van de drumtoestellen over het podium rollen. Het hippe neWax weet wel de zaal mee te krijgen. De waanzinnig expressieve zanger Jasper gooit met veel pow! pow! pow! en oe! oe! oe! zijn hele ziel en zaligheid in de performance. De muziek kenmerkt zich door veel Britse invloeden. Het is een van de vermakelijkste acts van de avond. Ook bij The Cosmic Carnival zit het wel goed wat vermaak betreft. Hun optreden begint met een lekker retro synthesizer introotje. Gedurende de set verrassen ze met een mondharmonica hier en een trompet daar - er gebeurt genoeg. Zangeres Marlies Kroon en zanger Nicolas Schuit vullen elkaar goed aan. De jury vindt het ‘een feest om naar te kijken’, en dat wordt beloond met de beker. Daarnaast behaalt de band ook de MCN Publieksprijs. Wie weet kunnen zij de bandjesfinale weer smoel geven.
Finale Hiphop Fotosynthese is de zestienjarige Mijndert Rodolf en komt uit Breda. Dat laat hij weten ook: op zijn T-shirt prijken de letters NAC en de track Welkom bevat een sample van schreeuwende Bredanaren. ‘Je bent voor mij niets als je leeft zonder iets als ambities’, rapt hij in Antwoorden Zijn Ver Weg, en daarmee geeft hij openlijk blijk van zijn eerzucht. Hoogtepunt van de set is Mijn Hemelvaart, dat de rapper op zijn veertiende schreef. Hij wordt bijgestaan door X Factorwinnares Lisa Lois en een saxo fonist. Terwijl de zaal langzaam volstroomt, kondigt gastheer Kleine Jay – Grote Prijswinnaar van 2007 – de volgende finalist aan. Tastic komt uit Alphen aan den Rijn en is een nieuwkomer: het is zijn vierde optreden ooit. De beats van Liemanatik zijn moddervet en op Tastic’s vraag ‘Hoeveel blues heb je in die bootleg zitten?’ is maar één antwoord mogelijk: veel. ‘Hardcore hiphop is back’, aldus Dope D.O.D. De Groningers rap-
80
FRET
pen in het Engels en doen dat agressief en overtuigend. Het probleem is dat de crew maar één echt goede rapper in de gelederen heeft: Jay Reaper. De afschrikwekkende Skits Vicious – kattenooglenzen, voor de helft kaalgeschoren schedel – doet stoer, maar rapt als een kaasrasp. Ook de Rotterdammer Unknown eye doet het in het Engels. Een trommelaar geeft het startsein voor een show vol gedurfde samples en matig verstaanbare teksten. Door de aanwezigheid van twee extra rappers, waarvan er eentje ook nog kan zingen, zijn de tracks vooral heel erg druk. Tijdens het sfeervolle laatste nummer gaan de zaallichten uit en de vooraf uitgedeelde fietslampjes aan. Ook uit Groningen komt Kraantje Pappie. Sinds hij bij Jiggy Djé’s Noah’s Ark tekende, is het snel gegaan met de 23-jarige rapper. Is Noah’s Ark stiekem de Nederlandse G-Unit? Je zou het bijna denken door de vele tekstuele verwijzingen naar Jiggy en de Ark. Dat neemt niet weg dat de rapper met de rode koontjes zich gemakkelijk staande houdt in de finale. In Arbeidersklasse zegt hij ‘Ik zet m’n zinnen op m’n zinnen’ en dat is wat hij doet: Kraan wisselt stoerdoenerij af met intelligente rhymes. Dret & Krulle mogen de finaleavond afsluiten en vinden het ‘tijd voor een moshpit’. Reload lijkt wel heel erg op We Ain’t van The Game, maar dat neemt niet weg dat Paradiso uit z’n sneakers trilt. De track Verder is het hitwaardige hoogtepunt van de broers uit de Bijlmer. Tijdens het juryberaad warmen M.O. & Brakko het publiek op voor de prijsuitreiking. Beste muzikant wordt dj Friss van Kraantje Pappie. Dret & Krulle winnen zowel de MCN Publieksprijs als de Grote Prijs. De jury noemt de Amsterdammers ‘een sterk geheel’. Andere quotes uit het juryrapport: ‘Van begin tot eind bleef de energie hoog’ en ‘Helemaal klaar voor de festivals en podia’. En naar goed Bijlmers gebruik bleef het nog lang onrustig in Paradiso…
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Finale Dance/Producers
Dret & Krulle
Pitto
Kraantje Pappie
The Routines
Tastic
Pitto
Dope D.O.D.
Audio Knights
Unkowneye
[moos]
Terug naar de Melkweg waar na middernacht in de oude zaal de Dance/Producersfinale begint. Waar vroeger nog weleens een groovebox of echte synthesizer op het podium te zien was, draait het dit jaar vrijwel alleen om de laptops. Dat heeft wel als nadeel dat veel live-acts nauwelijks verder komen dan wat EQ-effecten of stotterbreakjes, waardoor het eigenlijk meer veredelde dj-acts zijn. Baskerville begint de avond. Bij hen is het de omgekeerde wereld: in plaats van nummers met af en toe een break erin, gaan we van break naar break met af en toe een stukje muziek er tussendoor. Opvallend is ook het vele gebruik van complete zangstukken in de electrohouse van het duo. Toch blijft het altijd een beetje raar als er niemand op het podium daadwerkelijk zingt. Bij de Haarlemse Audio Knights is dat laatste wel het geval. Sterker nog: het hele podium staat vol muzikanten. Elektronische drums, gitaar, zang, toetsen en drie dames op viool, het kan niet op. De muziek van Audio Knights kun je omschrijven als retecommerciële pop met een housebeat, maar je hoort dat hier liedjesschrijvers aan het werk zijn die weten wat ze doen. Het geheel doet soms denken aan M-people met een zanger. Een derde plaats bij de publieksprijs is hun beloning. Bij [moos] gaat het daarentegen alleen om de inhoud. Dat moet wel, want de podiumpresentatie en uitstraling van het duo is nul komma nul. Dat hoeft niet negatief te zijn: liever live acts die stilletjes daadwerkelijk wat doen dan voorgeprogrammeerde handjeszwaaiers. En dat is hier het geval: de loodzware bassen van de mix tussen echte dub en dubstep doen de oude zaal trillen en muzikaal gezien is [moos] absoluut de interessantste act. Ze worden beloond met een tweede plaats: [moos] komt er wel. Utrechter Pitto begint met een bandachtige jazzy set: zangeres erbij, saxofonist en een zwoele,
bijna jazzy openingstrack. Wie op dat moment even een biertje gaat halen en drie minuten later terugkomt, zou denken dat er een andere act staat: solo is Pitto, die zijn complete fanclub heeft meegenomen en al enkele succesvolle releases op z’n naam heeft staan, een stevige mix van house met electro-invloeden en eigen zang. Erg professioneel gebracht, maar de overgang tussen beide varianten is wel erg groot. Pitto wint zowel de Grote Prijs zelf als de MCN Publieksprijs. Bij Loops uit Amersfoort niets van dat soort avontuurlijke fratsen: een laptopduo dat met z’n groovy clubachtige house met hier en daar een vleugje minimal de zaal flink aan het feesten krijgt. Wat er precies live is aan de set, is niet duidelijk, maar het publiek zal dat een zorg zijn. Het duo wordt derde in de GPNL en tweede bij de publieksprijs. Afsluiter The Routines uit Nijmegen gaan voor de rock-meetselectro-meets-rave-sound en muzikaal klopt het allemaal prima. Zangeres Kelly komt met haar gespeeld stoere poses en zeer eendimensionale zang echter potsierlijk over. Tijdens het juryberaad doet Applescal, winnaar van vorig jaar, nog een liveset, waarbij opvalt dat de jonge producer in één jaar flink is gegroeid en ondertussen heel knap een goede eigen sound heeft ontwikkeld. Tekst Renate Sun-Louw (Singer/ Songwriter, Rock/Alternative), Tom Springveld (Hiphop), Ruud Lekx (Dance/Producers) Foto’s Sander Baks (Rock/Alternative, Dance), Isabel Nabuurs (Singer/Songwriter), Siese Veenstra (Hiphop)
j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
81
liveinholland wat? Gesel XL waar? Diverse locaties, Arnhem
Gelderse poptalenten presenteren zich
D
Foto bernard bodt
With Ice
Blend
Black Bottle Riot
Foto menno van der meulen
The Vlegels
82
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Foto menno van der meulen
Foto menno van der meulen
Foto joost reijnders
Bandito
e tweede editie van Gesel XL doet een greep uit de beste bands van Gelderland, zo wordt door de organisatie (Stichting Kunst en Cultuur Gelderland) beloofd althans. Een tjokvol rockend muziekprogramma staat verdeeld over Arnhemse zalen als Willemeen, Luxor en The Stage. Maar Gelderland zit ook goed in zijn hiphop, met namen als De Kwelling van Pythagoras en Smeergeld, punk (o.a. The Bips) en singer-songwriters (Roosbeef en Lea) die onder de noemer Muziek In Het Donker in het Focus Filmtheater staan. Maar er is meer muziek. Met een educatief randje bijvoorbeeld, zoals in Popcentrum Jacobiberg, waar drummer Tim van Delft van De Staat een drumworkshop geeft. Op de eerste avond van het Gelders Popweekend is het drukker, maar de tweede avond is gezelliger. Voor de rockers van Bandito is de eerste avond een reden voor een hoop leut, want de Roos van Nijmegen-winnaar 2009 krijgt in Willemeen te horen ook de fina le van de Gesel van Gelderland te hebben gewonnen. De groep zal Gelderland op de SENA Performers POPnl Award gaan vertegenwoordigen. Niet iedereen is het daar mee eens natuurlijk. Dat hoort zo met wedstrijden. De publieksprijs van de Gesel van Gelderland gaat naar Proper Outfit. De vrijdag- en zaterdagavond zitten goed in hun powerbands. Met speciale gast The Gathering bijvoorbeeld, maar ook met het allereerste optreden van Shaking Godspeed (ex-Bloody Honkies) en het zelfverzekerd spelende Blend niet te vergeten. Zij staan in het prachtige Luxor. Een trio met een superieure slagwerker en Sturm und Drang-gitarist Jeroen Fredrik. In het nummer The Painting gaat de voet op de monitorbox, terwijl drummer Bob van Dun zeer fraaie figuurtjes slaat (en samples gebruikt), ondersteund door bassist Chico Abelino. Een uitmuntend op elkaar
ingespeeld drietal. En dat het zaalgeluid er mag zijn, is mooi meegenomen. Met de groep erna, With Ice, is het tobben geblazen achter de mengtafel. Subbassen doen de broekspijpen wapperen. Hier worden dovemansoren geboren. Dan maar beter even een ander etablissement opzoeken, op zoek naar andere muziek. Even harde muziek, zo blijkt, zij het beter van geluidsbalans. In het kleine, wat morsige café dat The Stage heet, zijn de klanken van Black Bottle Riot meer dan op zijn plaats. De Nijmegenaren sluiten de zaterdagavond af, na de optredens van Automatic Sam en Diggeth. Een avond die in het teken van southern rock, metal en bluesrock staat. In Black Bottle Riot speelde ooit nog Staat-drummer Tim van Delft. Ruim een half uur later dan aangekondigd zijn de bluesrockers er eindelijk klaar voor. Wederom fantastisch drumwerk. En loodzware gitaren, met daarbovenuit de reikhalzend en raspend zingende gitarist en mondharpspeler Simon Snel. Wanneer Snel zijn stem lijkt te gaan verliezen, wordt het spannend. Het verleent de muziek van Black Bottle Riot wel een passend kartelig randje. Bij het Stage-publiek valt het bulderend stevige geluid van de Nijmeegse band goed. Alsof Howlin’ Wolf met zijn hoofd in de basdrum van Led Zeppelin-drummer John Bonham ligt. Eveneens een uitmuntend op elkaar ingespeelde groep. Na afloop van Gesel XL luidt de conclusie dat het twee goed bezochte dagen waren, zeker voor Arnhemse begrippen, omdat het klimaat voor livemuziek in die stad niet altijd optimaal te noemen is. Dit Gelders Popweekend levert een mooie bijdrage voor het verbeteren daarvan. Er wordt inmiddels al gezocht naar vers Gelders talent voor de derde editie van volgend jaar. Eén naam die daar speelt, is in ieder geval zeker: Geselwinnaar Bandito. Tekst Frank Antonie van Alphen
De soms onverstaanbare zanger heeft er zin in
wie? Frank Boeijen waar? Doornroosje
H
andenschuddend met zijn toeschouwers loopt de bard van Nijmegen het toneel op om zijn nieuwste cd Camera te presenteren. Samen met onder andere vertrouwelingen Ger Hoeij makers op gitaar en Charles Nagt zaam op bas. Boeijens rustige liedjes pendelen heen en weer tussen drama en gezelligheid, hier
en daar van rockende karakters voorzien. In het begin van zijn carrière zong hij nog over Kronenburg Park, nu wordt het Ho Chi Minh Park doorwandeld. ‘Hier hebben we nog gerepeteerd, in Doornroosje’, vertelt Boeijen met de bengelende gitaar op de heup. De soms onverstaanbare zanger uit Nijmegen heeft er zin in van-
wat? Heavy Metal Maniacs waar? Manifesto, Hoorn
D
e Heavy Metal Maniacs fanclub viert z’n tienjarig bestaan. Reden voor de organisatie om groots uit te pakken met een extra dag en klinkende namen. Thrash metal-formatie Chainsaw trapt wel erg bruut af. Het zeil op het podium doet het ergste vrezen, maar afgezien van een ritueel met een kunstvarken wordt het niet echt bloederig en gaat het kwartet vooral muzikaal compromisloos tekeer. Later op de avond is het de beurt aan de zorgvuldiger gearrangeerde metal van Picture. Klassiekers als Heavy Metal Ears en Diamond Dreamer worden met groot enthousiasme ontvangen. De spelvreugde spat er tijdens het gehele optreden vana. Al vroeg in de set baant basgitarist Rinus Vreugdenhil zich al spelend een weg door het publiek; later in de
set bekijkt gitarist Jan Bechtum al spelend vanaf het balkon band en publiek vanuit een andere kant. Een dag later is het wederom feest als Vortex z’n dertigste verjaardag viert. De band maakt er een leuke show van met vuurwerk, maskers en andere attributen en natuurlijk veel old school metal (Open The Gate, Metal Bats). De krachtige gitaarriffs van gitarist Martjo Brongers en het harmonieuze samenspel met gitarist Orion Roos vormen voor de doorgewinterde headbanger genoeg reden om zich lekker uit te leven. Tot genoegen van velen sluit de band verrassend af met Shout Loud, een cover van Bodine. Uit het feit dat ook bij dit nummer veel fans het podium op komen, blijkt dat het nummer zéér op prijs wordt gesteld.
avond. Dat mag ook wel. Het is een thuiswedstrijd, zijn familie is aanwezig. De entertainer die zijn plek in het Nederlandstalige veroverd heeft, is in jolige stemming. Hij wil graag gedichten schrijven met muziek. Hij is weliswaar geen Bob Dylan, maar nog altijd beter dan het overgrote deel der Nederlandstalige songtekstkliederaars. Het is vooral de klank van Boeijens stem waarin de poëzie schuilgaat. Al is melancholie mis-
schien een beter woord; de weemoedige toonzetting van zijn composities waarin met wereldse problemen geworsteld wordt. Dit is dertig jaar Nederlandstalige popmuziek waar je niet omheen kan. Of je er nou van houdt of niet. Frank Boeijen houdt ervan. Met die boter op zijn stembanden, waar woorden soms onverstaanbaar op uitglijden. Tekst Frank Antonie van Alphen Foto’s Annemarie Hopman
VUURWERK, MASKERS EN ANDERE ATTRIBUTEN Picture
Vortex
Chainsaw
Tekst en foto’s John Buis j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
83
Concertagenda A BALLADEER
12 februari Theater de Veste Delft
13 februari Theater Castellum Alphen a/d Rijn
Doetinchem
5 februari Calypso Theater
3 maart Theater De Vest Alkmaar 5 maart Theater Geert Teis Stadsk anaal 6 maart De Harmonie Leeuwarden 9, 10 maart Carré Amsterdam 11 maart Theater Castellum Alphen a/d Rijn 15 maart De Goudse Schouw burg Gouda
Wijk bij Duurstede
20 februari Stadsgehoorzaal Leiden
AUX RAUS
1 maart De Kleine Komedie
22 januari Patronaat Haarlem 6 februari Burgerweeshuis
Amsterdam
Deventer
ACDA EN DE MUNNIK 12 januari Theater de Bussel Oosterhout
13 januari Schouwburg het Park Hoorn 15 januari Theater aan het Vrijthof Maastricht 16 januari Stadsschouwburg Sittard 19 januari Stadsgehoorzaal Vlaardingen 20 januari Theater De Spiegel Zwolle 21 januari Schouwburg Almere 25 januari De Meerpaal Dronten 26 januari Theater aan de Schie Schiedam 29 januari Deventer Schouw burg Deventer 30 januari Schouwburg Tilburg 2 februari Agora Theater Lelystad 3 februari De Vereeniging Nijmegen 4 februari Chassé Theater Breda
8 februari Spant! Bussum 12 februari Parktheater Eindhoven 13 februari Philharmonie Haarlem 16 februari Nieuwe Luxor Theater Rotterdam 17 februari Stadstheater Zoetermeer 25 februari Schouwburg Amstelveen 26 februari Schouwburg Cuijk 27 februari Schouwburg Orpheus Apeldoorn 2 maart Schouwburg Amphion
84
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
12 februari Effenaar Eindhoven 6 maart Pedro Pico Pop Festival Raalte 27 maart Taaipop Lutjebroek 10 april De Pit Terneuzen
17 februari De Buren Boekelo 18 februari Theater De Meerpaal Dronten 21 februari Theater Walhalla
Leeuwarden
7 februari Kulturhus De Bijenkorf Borne 10 februari Stadsschouwburg
31 januari Kleine Komedie
BLØF
Enschede
Amsterdam
11, 12 februari Schouwburg De Lawei Drachten 13 februari De Koornbeurs
FAKKELBRIGADE
Alkmaar
3 maart Schouwburg De Meerse Hoofddorp 6 maart Stichting Top Bemmel 10 maart Lochemse Schouw burg Lochem 11 maart Theater De Lieve kamp Oss 12 maart Theater Bouwkunde
14, 15 januari Stadsschouw burg Middelburg 19, 20 januari Het Zaantheater
Deventer
Zaandam
24 maart De Kleine Komedie
25, 26 januari Beatrix Theater
Amsterdam
Utrecht
27 maart Theaterkerk Wadway 1 april Theater De Regentes
2, 3 februari Muziekcentrum Frits Philips Eindhoven 8, 9 februari Fortis Circus theater Den Haag 12, 13 februari Rabotheater
8 april Koningstheater
6 januari Goudse Schouwburg
9 april Tripodia Katwijk 15 april ’t Klooster Nuenen 16 april Zaantheater Zaandam
Deventer
16 januari de Harmonie
Hoogezand-Sappemeer
2 maart Theater De Vest
AMSTERDAM KLEZMER BAND
23 januari Lux Nijmegen 19 februari Theater Bouwkunde
6 februari Het Kielzog Theater
Rotterdam
Den Haag
Gouda
25 maart Vera Groningen 26 maart Hedon Zwolle 27 maart Watt Rotterdam 28 maart Paradiso Amsterdam
Den Bosch
BETTIE SERVEERT
17 april Parkstad Limburg Theaters Heerlen 27 april Theater a/d Parade Den Bosch
1 februari Kleine Komedie
17 februari Theater de Tobbe
30 januari Het Bolwerk Sneek 5 februari Patronaat Haarlem 11 februari Paard van Troje
Voorburg
Den Haag
18 februari Cultuurcentrum van Beresteyn Veendam 19 februari Theater de Kappen
12 februari Metropool Hengelo 18 februari Poppodium Romein
Haaksbergen Alkmaar
19 februari Luxor Live Arnhem 26 februari Hedon Zwolle 27 februari Tivoli Oudegracht
3 maart Schouwburg Amphion
Utrecht
Doetinchem
11 maart Stadsschouwburg
4 maart Rabotheater Hengelo
Geleen-Sittard
Franeker
20 februari Theater Hof 88
Leeuwarden
12 maart Effenaar Eindhoven
DESTINE FRANK BOEIJEN
17, 18 februari Goudse Schouwburg Gouda 2, 3 maart De Maaspoort Venlo 9, 10 maart Philharmonie
26 januari Paradiso Amsterdam 29 januari Fenix Sittard 30 januari Brogum Zierikzee 6 februari Escape Veenendaal 12 februari Watt Rotterdam 13 februari Willemeen Arnhem 27 februari Tivoli De Helling
Haarlem
Utrecht
IJsselstein
5 maart Perron 55 Venlo 6 maart Atak Enschede 12 maart P3 Purmerend 13 maart Het Kasteel Alphen
29 januari Stadsgehoorzaal Leiden 30 januari Stadsschouwburg
Hengelo
BORIS 9 januari Paard van Troje Den Haag
AWKWARD I
Amsterdam
16 januari De Nobelaer Etten-Leur
20 januari Theater de Katten dans Bergeijk 22 januari Schouwburg Lochem 27 januari Fulcotheater
Haarlem
a/d Rijn
Middelburg
16 januari Metropool Hengelo 22 januari Theater Heerlen 30 januari Tivoli Oudegracht
DIO & FLINKE NAMEN
5 februari Cultureel Centrum
16 januari De Oosterpoort
Utrecht
8 januari Hedon Zwolle 9 januari Tivoli De Helling
Hasselt (B)
8 januari Galerie Revolution
4 februari Stadsschouwburg Leuven (B)
12 februari P3 Purmerend
Den Haag
22 januari Het Bolwerk Sneek 23 januari Fenix Sittard 28 januari Paard van Troje
COPARCK
22 januari Burgerweeshuis
7 maart W2 Den Bosch
Den Haag
19 februari Poppodium Romein
Deventer
29 januari Doornroosje
Leeuwarden
Nijmegen
5 maart Paard van Troje
30 januari Patronaat Haarlem 5 februari W2 Den Bosch 6 februari Atak Enschede 19 februari Burgerweeshuis
Den Haag
Deventer
DAILY BREAD
Franeker
25 februari Mezz Breda 27 februari Romein Leeuwarden 5 maart P3 Purmerend 12 maart Luxor Live Arnhem 13 maart ‘t Beest Goes 19 maart Tivoli De Helling
16 januari Noorderslag 29 januari Melkweg Amsterdam 5 februari 013 Tilburg 6 maart Brennels Binnen
20 februari De Oosterpoort 23 februari Schouwburg Amphion Doetinchem 25 februari De Lampegiet
Kraggenburg
Veenendaal
Groningen
5 maart Paard van Troje
BEATRICE VAN DER POEL
Utrecht
ELLEN TEN DAMME
12 maart 013 Tilburg 13 maart Gigant Apeldoorn
Groningen
Groningen
Utrecht
20 maart 013 Tilburg 21 maart De Nieuwe Nor
DANIËL LOHUES
Heerlen
Nijverdal
3, 4 februari ZINiN Theater
7 februari CC Gildhof Tielt (B) 11 februari Arenbergschouw burg Antwerpen (B) 12 februari Theater de Schalm Veldhoven 13 februari Agora Theater Lelystad 17 februari De Meenthe Steenwijk 19 februari De Koornbeurs
9 januari Dilligentia Den Haag 14 januari Hoftheater Raalte 15 januari Parkstad Heerlen
26 februari Musis Sacrum Arnhem 27 februari Theater De Muzeval Emmen j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
85
Concertagenda podium uitgelicht
FUNKERMAN 16 januari Club Soho Roermond 30 januari Anno Almere
GOLDEN EARRING 19 januari Theater De Spiegel Zwolle
20 januari De Vereeniging Nijmegen 23 januari World Forum Theater
De Bosuil Vrakkerveld 2C 6002 AZ Weert Peter Verkennis (Programmeur)
Peter: ‘De Bosuil heeft een ca paciteit van 500 bezoekers op de begane grond en nog eens 150 op het balkon (met bar en toilet), dus 650 max. We organiseren concerten en richten ons daarbij voornamelijk op blues, rock en popmuziek. Dit loopt uiteen van de oudere rockers (House of Lords, Winger en John Waite) tot jonge en oude blues (Brainbox, Ian Siegel, The Hoax, Alquin en Jason Richie) en van pop (Nikki, Miss Montreal en Tim Christensen) tot iets heavier (Heideroosjes en Pain of Salvation). Ook voor super gitaristen als Richie Kotzen en Andy Timmons biedt De Bosuil een podium en eens in de twee maanden is er een dance-event. Verder organiseren we muziekac tiviteiten in samenwerking met diverse middelbare scholen en vinden er bandwedstrijden plaats, zoals Nu of Nooit en Clash of the Coverbands. Kortom, een breed scala aan diverse muziekactivi teiten. Afgelopen trokken we zo’n 25.000 bezoekers.’ ‘De Bosuil werd tot mei 2009 uit sluitend gerund door vrijwilligers. Met honderd concertdagen in een jaar was dat niet meer vol te hou den. Vanaf mei zijn de eerste pro fessionele krachten bij ons aan de
86
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
25, 26 januari De Goudse Schouwburg Gouda 29 januari Chassé Theater Breda 2 februari Zaantheater Zaandam 3 februari Philharmonie
9 januari De Hoogte Winsum 15 januari Stadsgehoorzaal Kampen 16 januari De Lagewaard Papendrecht 21 januari De Speeldoos Baarn 22 januari Hoftheater Raalte 23 januari Theater ‘t Onderdak
Wat maakt De Bosuil uniek?
IJsselstein
IZALINE CALISTER
Sassenheim
13, 14 januari Stadsschouw burg Utrecht 21 januari Mahogany Hall Edam 22 januari Fulcotheater
5 februari Fulcotheater IJsselstein 6 februari Podium Neede Neede 7 februari Roepaen Podium Ottersum 11 februari Het Evertshuis Bodegraven 12 februari Cultura Ede 13 februari ZINiN-Theater Nijverdal 25 februari De Muze
30 januari Brestheater Brielle
JORIS VOORN 16 januari Trouw Amsterdam 12 februari Doornroosje Nijmegen
ONLY SEVEN LEFT
7 maart Stadsschouwburg
26 januari Paradiso Amsterdam 29 januari Fenix Sittard 30 januari Brogum Zierikzee 5 februari Vera Groningen 6 februari Escape Veenendaal 12 februari Watt Rotterdam 13 februari Willemeen Arnhem 27 februari Tivoli de Helling
Sittard-Geleen
THE MAD TRIST 16 januari De Oosterpoort Groningen
21 januari Rotown Rotterdam 22 januari Paradiso Amsterdam 23 januari Ekko Utrecht
Utrecht
MATHILDE SANTING
Haarlem
Peter: ‘We staan bekend als een compact en gezellig muziekcen trum. Publiek en bands zijn zeer tevreden over de goede geluidba lans en de hoogstaande kwaliteit van het geluid. Er is een afgewogen spreiding in de programmering naar doelgroepen. Onze concerten zijn intiem, geen barrières. Je kunt de band praktisch aanraken. Door die intieme sfeer voelen bands zich snel op hun gemak en ver toeven ze na een optreden graag tussen het publiek.’
Den Haag
Den Haag
slag gegaan. Hierdoor is er ruim te gekomen om bepaalde zaken, zoals ticketverkoop, publiciteit, overleg met partners en deelname aan het podiumoverleg Limburg, gestructureerd aan te pakken.’
De Bosuil in ’t kort
5 maart Perron 55 Venlo 6 maart Atak Enschede 12 maart P3 Purmerend 13 maart Kasteel Alphen a/d Rijn 26 maart Nieuwe Nor Heerlen 27 maart De Piek Vlissingen 9 april 013 Tilburg 10 april Paard van Troje
KANE
Noordwijk
18 februari Lucky & Co Rijssen 19 februari Paradiso Amsterdam
26 februari Dorpshuis Renesse Renesse 27 februari CC van Beresteyn
25, 26 februari Paard van Troje
Veendam
Den Haag
4 maart Theater Hof 88 Almelo 27 maart Theater De Speeldoos
5 maart Perron 55 Venlo 6 maart Atak Enschede 12 maart P3 Purmerend 13 maart Kasteel Alphen a/d Rijn 26 maart Nieuwe Nor Heerlen 27 maart De Piek Vlissingen 9 april 013 Tilburg 10 april Paard van Troje Den Haag
RICO, TYPHOON & MUPPETSTUFF 31 januari Sugar Factory Amsterdam
18 februari Romein Leeuwarden
11 maart Stadsschouwburg Sittard-Geleen
THE SCENE 3 februari Theater de Voor veghter Hardenberg 10 februari MC Frits Philips Eindhoven 12 februari De Meenthe Steenwijk 13 februari Muziekcentrum Wilmersberg Zaal Enschede 15 februari Oude Luxor Theater Rotterdam 18 februari Stadsgehoorzaal Vlaardingen 19 februari Stadsgehoorzaal Leiden 25 februari Theater De Vest Alkmaar 26 februari De Oosterpoort Groningen
RIGBY 9 januari Podium 10 Bladel 16 januari De Oosterpoort
WAYLON
Groningen
Groningen
23 januari Manifesto Hoorn 28 januari Effenaar Eindhoven
21 januari Doornroosje
16 januari De Oosterpoort
Nijmegen
22 januari Waerdse Tempel
STEVIE ANN
Heerhugowaard
4 maart Effenaar Eindhoven 5 maart De Waerdse Tempel
Vught
Heerhugowaard
31 maart Het Kruispunt
Hoogtepunten de komende tijd?
11, 12 maart Watt Rotterdam
Barendrecht
Peter: ‘Januari en februari zijn traditioneel magere maanden bij ons in verband met carnaval. Toch staan er een aantal leuke dingen op de planning, zoals het altijd druk bezochte Vette Knepper, De Dialectische Dylan Revue, Julian Sas, The Perfect Tool, de finale van Nu of Nooit (de winnaar speelt op Pinkpop!), Thijs van Leer met Focus en als klapper... John Waite met band (Bad Englisch en The Babys)! Hou onze website in de gaten voor aanvullingen en nieuwe data.’
KNOBSTICKER
MDUNGU
30 januari De Meester Almere 5 februari Hedon Zwolle 12 februari De Kade Zaandam 13 februari Watt Rotterdam 19 februari P60 Amstelveen 20 februari Atak Enschede 25 februari Effenaar Eindhoven 26 februari Nieuwe Nor
9 januari De Waterput Bergen
16 januari De Oosterpoort
Heerlen
op Zoom
Groningen
16 januari De Oosterpoort
27 februari Rasa Utrecht 21 maart Buitenpodium
WENDE SNIJDERS
Maastricht
Rotterdam
Meer info: www.debosuil.nl
Groningen
10 januari De Doelen
MAKE BELIEVE 26 januari Paradiso Amsterdam 29 januari Fenix Sittard 30 januari Brogum Zierikzee 5 februari Vera Groningen 6 februari Escape Veenendaal 12 februari Watt Rotterdam 13 februari Willemeen Arnhem 27 februari Tivoli de Helling Utrecht
12 januari Concertgebouw
MOSS
Amsterdam
9 januari De Spot Middelburg 14 januari Paard van Troje
19 februari Stadsschouwburg
14 januari Theaters Tilburg
Middelburg
Tilburg
Den Haag
27 februari ZINiN Theater
16 januari Theater De Spiegel
16 januari Noorderslag Festival
Nijverdal
Zwolle
Groningen
2 maart Schouwburg Venray 3 maart Schouwburg Almere 4 maart Theater ‘t Speelhuis
ZWART LICHT
22 januari Perron 55 Venlo 5 februari Patronaat Haarlem 19 februari Hedon Zwolle
Helmond
26 februari Nijdrop Opwijk 27 februari Bibelot Dordrecht j a n u a ri/fe b r u a r i 2 0 1 0
FRET
87
festivalagenda WANTIJ FESTIVAL INDOOR
EUROSONIC NOORDERSLAG
Wickeda, And So I Watch You From Afar, Los Campesinos!, Choir of Young Believers, Cords, Daniel Norgren, Deolinda, Ellie Goulding, Everything Everything, Fagget Fairys, Frittenbude, Glamour of the Kill, Audrey Horne, Joensuu 1685, Kilians, Kleazer, Kraantje Pappie, Lucy Love, MVSC, Ou Est Les Swimming Pool, Pony The Pirate, Shining, Sliimy, Svjata Vatra, The Low Frequency in Stereo, Wardruna, Zwart Licht e.v.a.
14-16 januari
www.noorderslag.nl
9, 10 januari Dordrecht
Egbert, Zeus, Frans Huxie, Paralife, Maybee, Lenya, Daven port, Circle J, Ultimate Tribute, Human Alert, Arnst Da Main, Lucky Birds, Suzanne Klaunie, 4 Of A Kind, Testbeeld e.a. www.wantijfestivalindoor.nl
Elle Bandita, The Perfect Tool, The Hot Stewards, Roko Bama DJ’s e.a. www.monsterheide.nl
STUKAFEST 3-24 februari Diverse steden
Groningen
DJ Promo, Rigby, Waylon, Tim Knol, Laura Jansen, Flinke Namen, Valerius, Adiam Dymott, Annie, Calibro 35, Catpeople, Clara Clara, Creature With The Atom Brain, Donkeyboy, Jasper Erkens, Exposed, The Fawaka Brothers, The Hickey Under world, Joe Worricker, Keep of Kalessin, Kill the Dandies, Lee Everton, Moke, Name The Pet, Pegasus, Post War Years, Schlachthof bronx, Stevans, Adam Tensta, The Popopopops, Wareika,
DE VRIENDEN VAN AMSTEL LIVE
Lavalu
23-31 januari Rotterdam
Het Goede Doel, Kane, Novastar, Jan Smit, VanVelzen, Rowwen Hèze, Nick en Simon, IOS, Xander de Buisonjé e.a.
MONSTERS OF MARIAHEIDE 30 januari Erp
Groove Bloedig, La Stryker, Drive Like Maria, Blind Sight,
Anderson, Herman in een bakje Geitenkwark, Lavalu, Storybox, Jess, Goed Volk, Swelter, Cool Genius, Fabiana Dammers, Sambacaxi, Primer, Bart Oostindie, Arthur Adam, Skiggy Rapz, The Mekanik, The 101’s, Evy, No Angry Young Man, Florian Wolff, The Tunes, Randy & Wesley, Daan Hofman, Go Back To The Zoo, Habiba, Sensuàl e.v.a. www.stukafest.nl
VolgeLingen
Colofon
10
20
Laten we bij het begin beginnen…
januari
Ruth en Marcia: ‘…want daar zijn die dingen voor.’ (Bekende uitspraak van Thomas Acda, red.)
Was ook voor jullie Niet Of Nooit Geweest het startpunt van jullie fan-zijn? Marcia: ‘Dat was wel de eerste keer dat ik ze hoorde, maar toen deed het mij eigenlijk helemaal niks. Thomas Acda kende ik eigenlijk alleen van Dit Was Het Nieuws en Paul de Munnik, ik wist niet eens hoe die man eruit zag. Eind 2003 werd ik erg ziek en kon ik alleen nog maar op bed liggen en cd’s luisteren. Een daarvan was die van Acda en De Munnik en toen gebeurde er ineens iets. Met name van Pauls nummers werd ik erg rustig.’ Ruth: ‘Ik vond Thomas al leuk in Dit Was Het Nieuws, maar sinds hun Vondelparkconcert in 2000 ben ik niet meer bij ze weg te slaan. En eigenlijk ben ik nóg meer fan van hun cabaret dan van hun muziek.’
Wie Marcia (43) uit Eindhoven en Ruth (46) uit Amsterdam Idool Acda en De Munnik Bijzonder Hun halve vriendenkring bestaat uit Acda en De Munnikfans Tekst Nancy Tjalondo Foto Manon Bruininga
90
FRET
j a n u a r i/febr uari 2 0 1 0
Jullie vormen met tien anderen een vaste groep diehard fans. Zitten jullie iedere keer met z’n allen op de eerste rij? Ruth: ‘Nee, dat willen we niet. We zitten meestal verspreid door de zaal en staan ook nooit bij de artiesteningang. We willen op een positieve manier uitdragen dat wij van hun werk houden.’
Vinden jullie alles goed wat ze doen? Ruth: ‘Nee. Hun singlekeuze vind ik bijvoorbeeld gewoon slecht.’ Marcia: ‘Of al die toeters en bellen in hun muziek, dat hoeft voor mij ook niet meer.’
Op jullie initiatief is de Alliantie ontstaan. Wat is dat precies? Ruth: ‘Ieder jaar stellen Thomas en Paul een voorwerp beschikbaar voor het Glazen Huis van 3FM dat geveild wordt. De eerste keer was dat een cd waar we met een klein groepje op gingen bieden, maar inmiddels is dat uitgegroeid tot een groep die wij nu de Alliantie noemen en alleen al op Hyves 150 leden telt. We leggen geld in en met dat geld doen wij mee aan de veiling van het Glazen Huis, waarna het voorwerp wordt verloot onder iedereen die eraan heeft bijgedragen. De laatste keer heeft dat 3500 euro opgeleverd voor het Rode Kruis.’ Marcia: ‘Het gaat er helemaal niet meer om dat je iets kunt winnen, maar om zoveel mogelijk geld in te zamelen voor het goede doel. Dat is de kick.’
FRET MAGAZINE is een uitgave van Muziek Centrum Nederland. FRET verschijnt zes keer per jaar in een oplage van 20.000 stuks en wordt gratis verspreid via ruim 600 distributiepunten. Coverfoto: Daniel Cohen Hoofdredactie: Tiemen Koopman Eindredactie: Tiemen Koopman, Gijs Grob Redactie: Ellen Bokking, Ruud Lekx, Di-Lan Sun, Gert Verbeek Fotografie: Daniel J. Ashes, Sander Baks, Manon Bruininga, Daniel Cohen, Ralf Collaris, Alex de Groot, Dimitri Hakke, Nick Helderman, Annie Hoogendoorn, John Klijnen, Anna van Kooij, Hans Kreutzer, Isabel Nabuurs, Joni Spaan, Sieze Veenstra, Ruud Verhalle, Angelique van Woerkom, Christel Wolters Medewerkers: Frank Antonie van Alphen, Yvonne van Amersfoort, Yoast van Baardewijk, Elly Bond, John Buis, Rosanne de Boer, Lilian van Dijk, Sjoerd van der Goot, Kees de Graaff, Niels Guns, Eric Hoogeweg, Arnold van Huet, Willem Jongeneelen, Roel Janssen, Gabriëlla van Karsbergen, Ferenc Koolen, Martien Koolen, Ro Krom, Casper van der Kruit, Edgar Kruize, Alex Kunst, Renate Sun-Louw, Frans Molenaar, Daan de Mooy, Coert van Mourik, Stan Novak, Bram van der Putte, Jasper Schoon, Arjan van Sorge, Peter van Sparrentak, Tom Springveld, Nancy Tjalondo, Hessel Veldman, Bas Verbeek, Ronald Wetzels, Peter van der Wijst Ontwerp: Peter te Bos/Twizter Layout: Sanne van den Berg, Lisbeth van Lintel (LandGraphics), Marcel Willemsen (Keijser18 Mediaproducties) Concertagenda: Rieks Bakker (agenda@mcn.nl) CD-recensies: Gert Verbeek Advertentieverkoop: Keijser 18 Mediaproducties (Ollie Schmitz, Ronald Willemsen), tel: 020-6755308, ollie@k18.nl, ronald@k18.nl. Advertenties sturen naar ads@k18.nl Drukwerk: www.printerface.nl / Senefelder Misset Redactie: Rokin 111, 1012 KN Amsterdam tel: 020-3446000, fret@mcn.nl Abonnementen: Abonnementsprijs binnenland: € 19,95 per jaar, buitenland € 25 per jaar (6 nummers). Abonnementen kunnen op ieder tijdstip ingaan en lopen automatisch door: tenzij 30 dagen voor de vervaldatum schriftelijk wordt opgezegd Administratie & adreswijzigingen: Firma Nic. Oud, tav Kathleen van der Kolk, tel: 072-5671018, fax: 072-5622393, Postbus 4600, 1700 AX Heerhugowaard Voor de meest recente nieuwtjes, extra demo- en cd-besprekingen en tal van andere popinformatie lees FRET ook digitaal: www.fretmagazine.nl, www.myspace.com/fretmagazine
NEEM NU EEN JAARABONNEMENT
EN KIES 2 WELKOMST-CD’S! EN DAT VOOR MAAR € 19,95 PER JAAR* We hebben weer een aantal prachtige cd’s voor je uitgezocht waarvan je er twee mag uitkiezen. Maar je kunt natuurlijk ook twee andere cd’s uit de lijst selecteren. ANNEKE VAN GIERSBERGEN IN YOUR ROOM
C-MON & KYPSKI WE ARE SQUARE
ja ja ja ja ja ja Stuur mij voor € 19,95 een jaar lang (zes keer) FRET, en als welkomstgeschenk de cd’s (2 aankruisen):
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
Anneke van Giersbergen - In Your Room Brainpower - Mijn Manier The Ex - 30 C-Mon & Kypski - We Are Square Leona - Strut It! JB Meijers - Catching Ophelia Moke - The Long & Dangerous Sea The Madd - Are Pretty Quick Heideroosjes - 20 Years: Ode & Tribute Lavalu - Hope Or Liquid Courage Klerkx - Unleash Guus Meeuwis - Nw 8 Panoka - Built To Fly The Gathering - The West Pole André Manuel En De Ketterse Fanfare - Tjuup The Blues Junkies - The Blues Junkies Supermannen - Best Of’ The Sheer - Here And Now And Long Before Lucky Fonz III - A Family Like Ours Rosemary’s Sons - Home Sweet Home Dishking - The Power Of A Loaded Gun Elle Bandita - Queen Of Fools Pep - Broek Uit! Barry Hay - The Big Band Theory Silence Is Sexy - This Ain’t Hollywood Karmakonga - Like We Like Bløf - Oktober
(zolang de voorraad strekt)
BRAINPOWER MIJN MANIER
THE EX 30
FRET is gratis af te halen op zo’n 600 locaties in het land. Althans, zolang de voorraad strekt. Wil jij het risico vermijden dat je misgrijpt, neem dan een jaarabonnement. Je ontvangt dan zes nummers op je deurmat voor maar € 19,95 per jaar! Vul nu onderstaande bon in en profiteer van een jaar lang FRET en kies 2 welkomst-cd’s. Wil je een nog ruimere keuze, neem dan een abonnement op www.fretmagazine.nl Stuur de bon in een ongefrankeerde envelop naar: Fa. Nic Oud, Antwoordnummer 849, 1700 WB Heerhugowaard. Faxen kan ook: 072-5622393 Naam
M/V
Adres Postcode Woonplaats Land E-mail Telefoonnummer Ik heb het afgelopen half jaar geen abonnement op FRET gehad. Handtekening Stuur geen geld, je krijgt een acceptgiro thuis gestuurd. *) abonnementsprijs buiten Nederland: € 25,00 per jaar
✁
Plug it in.... instore online on stage in 2010