Gratis muziekmagazine
10 nov em b e r / d ec e m b e r
PLU 25 J S AA GRO TE P R VA N R NED IJS L AN ER D
baskerville ‘ Onze muziek is eigenlijk een allegaartje’ hotel
perquisite
speedrock
1 3
ntjam rosie
sir oj
peter pan
lucky fonz iii
FRET MAGAZINE is een uitgave van Muziek Centrum Nederland
10 s e p te m be r/o kto be r
In 1986 bezocht ik voor het eerst de finale van de Grote Prijs van Nederland. Long storyshort won dat jaar, zo lees ik op de website van de GP terug. Nooit meer iets van gehoord. Zoals van zoveel winnaars niet. God, wat heb ik vaak staan schelden op de jury die het weer eens bij het verkeerde eind had. Maar toch: het wedstrijdelement, de bussen vol fans, de opa’s en oma’s van de finalisten die onwennig door de Melk weg en Paradiso schuifelen; het maakt de finale van de Grote Prijs tot één van de leukste avonden in het jaar. Al 25 jaar lang. 11 december ben ik er weer bij, en zal ik het ongetwijfeld weer oneens zijn met de jury. Tiemen Koopman hoofdredacteur
02
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
03
inhoud
jaargang 17, nummer 6, november/december 2010
14 1 3
VASTE RUBRIEKEN
Na vijftien jaar eindelijk een album.
‘Als je op Sziget, Solar en Lowlands staat, dan weet je weer hoe lekker het gaat’
16 B ASKERVILLE
‘Het publiek gaat hoe dan ook uit z’n dak.’
21 HOTEL
Maakt geen wereldmuziek.
22 P ERQUISITE
Voor het eerst zonder kompaan Pete Philly.
26 S IR OJ
Hiphopproducer laat al zijn vrienden meedoen.
28 P ETER PAN
SPEEDROCK
16
Bloed, zweet en tranen.
32 2 5 JAAR GROTE PRIJS VAN NEDERLAND
FRET blikt terug met de mensen van het eerste uur.
06 BANDS&EVENTS Met de finales van de Grote Prijs, Music Lab, Heist, Jah6, My City Burning en Sixtyniners.
31 GODFATHERS Mark Foggo bracht eind jaren zeventig de ska naar Nederland.
39 BACKSTAGE Ab Does, bouwer van flightcases.
49 DE 7 HOOFDZONDEN Ernst Jansz: ‘Lust speelt een grote rol in mijn leven.’
54 GEAR&GADGETS Workshopfestival Aan de Slag!, Tama Speed Cobra, Engl Gig Master 15, Peavey Ampkit Link & IK Multimedia Amplitube iRIG, de studio van Ferry Corsten, Korg Monotron en singer-songwriter Lea.
82 VOLGELINGEN
36 LUCKY FONZ III
Sander Tinnemans, fan van 35007.
Nu met band en Nederlandstalig.
60 CD-RECENSIES
40 DUTCH JAZZ &
De nieuwe albums van Denvis, The Ex, Lea, Malle Pietje en de Bimbo’s, My Favorite Scar, Ntjam Rosie, Perquisite, Marzio Scholten, Miss Montreal, Scram C Baby e.v.a.
WORLD MEETING
Rondetafelgesprek met Lenneke van Staalen, Tony Overwater, Raphael Vanoli en Sjahin During.
68 DEMONTAGE
46 NTJAM ROSIE Droomt van een Grammy.
De demo van de maand is van LET’S GO ESKIMO.
48 K ENSINGTON
70 LIVE IN HOLLAND
‘Ik hou erg van Doe Maar’
‘We zitten nu echt in een stroomversnelling.’
36
50 TAX-VIDEOCLIPFONDS
Het succes van een subsidieregeling voor videoclips.
‘Het publiek wil bloed zien’
32 04
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
‘Ik wil ver komen in dit vak’
46
Met de Popronde, Dynamo Outdoor, Headlife, Ed Struijlaart, Hans Teeuwen & The Painkillers, Night Of The Unexpected, Zingende Beelden, Abel en de Halve Finales Singer-Songwriter van Grote Prijs van Nederland.
76 AGENDA Een selectie van de concerten en festivals van de komende maanden.
Popronde
70 n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
05
Bandsevents
Interview
WIN!
JUBILEUMFEEST MET OUD-WINNAARS
LUCKY’S LEVENSLESSEN
FINALISTEN GROTE PRIJS VAN NEDERLAND BEKEND
‘Hou je van seks?’, vroeg ze me. Ik had boos moeten worden. Ik had moeten zeggen: ‘Met jou vind ik er niks aan... maar met je beste vriendin, ja, dan is het heerlijk.’
ZOOM HANDY H1 RECORDER
The Cosmic Carnival, winnaars van de finale Rock/Alternative in 2009.
Maar dat bedacht ik later pas.
Ik hoopte vooral dat ze mij ook leuk vond. ‘Over twintig jaar’, zei ik, ‘als jij compleet ziek bent van je roem, en als ik mijn zoveelste overbodige album kom slijten, dan kijken we met nostalgie terug op ons interview vandaag. Zulke naïviteit is gewoon niet te faken. Niemand kan blozen op commando. We zullen jaloers zijn op onszelf.’ Thuis voelde ik me bezwaard. Ik had toch gewoon kunnen antwoorden. Als haar kijkers dat nou graag willen weten. Ik doe altijd zo spastisch als het een keer over iets anders gaat dan de liedjes. Ik nam me voor om de volgende keer zonder blikken of blozen de waarheid te spreken. De dag erna las ik een verhaal van Johannes van Dam, de culinair journalist. Hij beschreef in geuren en kleuren hoe hij een mishandeld truffeltje weer tot leven had weten te brengen door het te weken in boomsap. Ik geef weinig om lekker eten maar zijn verhaal brak mijn hart. Lucky Fonz III
Foto Sander Baks
Mijn geslepen tong kwam terug nadat de camera was opgeborgen, en mijn gêne weggeëbd. Ik probeerde de presentatrice ervan te overtuigen dat echte verlegenheid iets mediagenieks had.
Foto Paco Weekenstroo
De presentatrice was zo mooi en charmant en onschuldig. Wat kon ik anders dan blozen? Ik stamelde nog dat ik het eigenlijk over mijn muziek wilde hebben.
N
a achttien kwartfinales, twaalf halve finales en een serie radioshows heeft de jury van de Grote Prijs van Nederland zijn keuze gemaakt. Op zaterdag 11 december presenteren de finalisten in vier categorieën zich in de Amsterdamse poptempels Paradiso en de Melkweg. De kanshebbers zijn: Singer/Songwriter: Aïscha, Case Mayfield, Enlery Mayfield, Nicole Bus, Tamar Lewis, Tangarine; Hiphop: aDiSON, Boef en de Gelogeerde Aap, D.Lipps, KaliBwoy, Kingsize, Mister Polska; Rock/Alternative: AlascA, A Liquid Landscape, Ethereal, The Fudge, Yesterday’s Men, Zorita; Dance/Producers: Audiomilch, Egbert, Gumnaam, Individualism, June Miller en MOK-C.
Foto siese veenstra
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Zo zullen er gastoptredens zijn van oud-winnaars als Jiggy Djé, Krause en Kleine Jay & Cartes. Verder verschijnt er ter gelegenheid van het jubileum een boek en is er een speciale website (25jaar.groteprijsvan.nl) waar de beste, mooiste en opvallendste gebeurtenissen uit 25 jaar popgeschiedenis worden belicht. Stem voor de MCN Publieksprijs Tijdens de finales wordt ook de Muziek Centrum Nederland Publieksprijs ter waarde van 1000 euro uitgereikt. Stemmen voor de MCN Publieksprijs kan in de zaal maar vanaf begin november ook online via de website van de Grote Prijs: www.groteprijsvan.nl.
25 jaar Grote Prijs Het belooft een bijzondere finaledag te worden want de Grote Prijs bestaat dit jaar 25 jaar en dat zal deze dag niet ongemerkt voorbij gaan.
MYFIRSTSTAGE.NL: NIEUW PLATFORM VOOR SONGWRITERS yFirstStage is een nieuw Nederlands internetplatform waar songwriters hun eigen nummers kosteloos kunnen presenteren. De initiatiefnemers willen op die manier het werk van (nog) onbekende songwriters promoten. Daarnaast kent de site ook een wedstrijdelement: uit alle deelnemers worden twee maal per jaar vijf finalisten gekozen die via een publieke stem-
FRET
MY CITY BURNING GENIETEN VAN HET MOMENT
M
6
T.W.V. 99 EURO
ronde meedingen naar de hoofdprijs: een opnamedag in een professionele studio. Heb je dus liedjes liggen? Registreer je dan bij MyFirstStage en breng je nummers onder de aandacht van anderen. Een belangrijke voorwaarde om mee te doen, is wel dat je composities nog niet zijn uitgegeven of geregistreerd. www.myfirststage.nl
De vier lieden van My City Burning zitten in een regelrechte stroomversnelling. Onlangs verscheen van de Amsterdamse hardcoreband bij I-Scream Records de eerste langspeler: Lone Wolves.
FRET geeft 3 exemplaren weg van dit reuze handige opnameapparaatje! De Zoom H1 is een zeer gebruiksvriendelijke en nauwkeurige handheld portable recorder voor het maken van stereo-opnames in uitstekende kwaliteit. Ideaal voor het opnemen van concerten of bandrepetities. De H1 heeft twee ingebouwde microfoons in een zogenaamde X/Y opstelling. Hij ondersteunt 24-bit 96kHz pcm- of mp3- opnames en wordt geleverd met een 1GB micro sd-kaart. Via een usb-kabel zet je de opnamen eenvoudig op je computer. Ook handig: De H1 kan tien uur werken op één AAA-batterij.
Tekst Bram W. van der Putte
H
et is een mooi staaltje vrijgevochten vakmanschap geworden, met handreikingen naar thrash en oldschool. Tel daar een wervelende live-performance bij op en je hebt een band die het zeker gaat maken. Dit najaar gaan ze een dikke drie weken op tour met de Amerikaanse band Pro-Pain. ‘We kijken hoe ver we kunnen komen met onze muziek’, zegt zanger Igor Schoevaart nuchter. ‘Aan het einde van de dag zijn we gewoon een groep beste vrienden die het tof vindt om met elkaar goeie muziek te maken. We proberen niet vast te houden aan één specifieke stijl binnen onze muziek. Het moet interessant blijven voor ons. Als je iets gaat doen dan moet je er voor gaan. Als er geen energie in een song zit, dan is het niet aan ons besteed, hoe leuk het resultaat ook mag zijn.’ De nieuwbakken plaat Lone Wolves is het resultaat van leuren en sleuren met de voorganger, de ep White Lies – Black Eyes. ‘Er gingen duidelijk geen labels bij ons aan de deur kloppen, zo gaat dat tegenwoordig niet meer. We hebben het hele proces dus zelf gedaan, precies zoals wij het in ons hoofd hadden. Ook in het aan de man brengen hebben we flink wat energie gestopt.’ Het I-Scream label was enthousiast en bood de band een platencontract aan. Dit najaar betaalt het arbeidsethos van de band zich uit in een Europese tour met Pro-Pain. ‘Daar kijken we erg naar uit, het zal een intensieve ervaring voor ons worden. Het is ook iets waar we hard voor hebben gewerkt, dat beseffen we ons ook maar al te goed. Af en toe moet je een stap terugnemen en dan besef je hoe hard het nu allemaal gaat. We willen ook niet te ver vooruit kijken, maar vooral van het moment nu genieten.’ www.mycityburning.com
Wil je deze Zoom Handy H1 Recorder winnen? Beantwoord dan de volgende vraag. Hoelang werkt de Zoom H1 op één AAA-batterij? Mail je antwoord voor eind november naar fret@mcn.nl o.v.v. Zoom H1 Recorder. Vergeet niet je naam en adres te vermelden. Winnaars Boss Compact Mouse De winnaars van de vorige prijsvraag – de computermuis van Boss – zijn John Verhoeven, Lars Kerkhof, Jasper Dassen, Nathalie van Aalst, Yannick Wattiau, Bart Harleman, Sander Baas, Walter van der Ent, Margot Maathuis en Aale Boek. n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
7
Bandsevents GRATIS KAARTEN VOOR SPEEDFEST EN PERSISTENCE
BEATS ME! PLAGIAAT Als twee liedjes erg veel op elkaar lijken, wordt al snel geroepen: ‘dat is gejat’, of: ‘dat is plagiaat’. Om zeker te weten of een liedje van een ander niet iets te veel op dat van jou lijkt, kun je een aantal dingen doen. De bekendste weg is de weg naar de rechter, maar je kunt ook naar een speciaal orgaan van Buma/Stemra, de Vaste Commissie Plagiaat (VCP). De VCP bestaat uit muzikale deskundigen en juristen en oordeelt over klachten die muziekauteurs indienen als een muziekwerk teveel op dat van hen lijkt. Als je lid bent van Buma/ Stemra kan je een klacht indienen. De andere muziekauteur kan dan (schriftelijk) reageren op jouw klacht en daarna kunnen beiden hun stellingen (mondeling) toelichten bij de commissie. De VCP oordeelt vervolgens of er sprake is van plagiaat of niet. Dit oordeel is niet bindend, maar wordt vaak wel overgenomen door de rechter. Veel van dat soort zaken komen uiteindelijk dan ook niet bij de rechter, maar worden geschikt. Een recente klacht die bij de VCP diende was van de auteurs van Het Busje Komt Zo. Zij vonden dat het liedje Zachte G, Harde L te veel op hun liedje leek. De VCP gaf ze geen gelijk, maar was van mening dat de gelijkenis voornamelijk in de (opbouw van de) tekst lag, en minder in de muzikale compositie. Omdat de gelijkenis lag in niet beschermde elementen (de compositie was verre van oorspronkelijk), was er geen sprake van inbreuk op de auteursrechten. De VCP is een relatief goedkope route, die je zelfs zonder hulp van een jurist of advocaat kan bewandelen. Bovendien kent het als voordeel dat er muzikale deskundigen in de commissie zitten. Ga je naar de rechter, dan zal je naast een advocaat, ook een muzikale deskundige moeten inhuren die zijn mening over de zaak geeft. Rechters zijn in spoedeisende kort gedingen wel snel, een stuk sneller dan het traject bij de VCP, wat een reden kan zijn om wel voor de rechter te kiezen. Bottom line is dat niemand muzikaal jatwerk over zijn kant hoeft te laten gaan.
Marie José Spit (spit@bousie.nl) Bjorn Schipper (schipper@bousie.nl)
8
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Interview
D
e vijfde editie van Speedfest kent weer een mooie line-up. In het Klokgebouw in Eindhoven staan op 11 december twintig acts, waaronder Peter Pan Speedrock, Triggerfinger, Life Of Agony, The Exploited, The Nomads, The Devil’s Blood, Antiseen, Batmobile en The Seatsniffers. Een dag later vindt op dezelfde locatie de Persistence Tour plaats met onder andere Sick Of It All, Sepultura, Blood For Blood en Evergeen Terrace. FRET geeft 5 x 2 combitickets weg voor beide festivals! Wat moet je doen? Stuur een e-mail naar fret@mcn o.v.v. Speedfest. De winnaar krijgen voor eind november bericht.
MUZIEKCAFÉS EN CURSSUSSEN BIJ MCN
M
uziek Centrum Nederland organiseert dit najaar weer een aantal muziekcafés en cursussen voor muzikanten en andere muziekprofessionals. Dé manier om je kennis bij te spijkeren, op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen in de muziekbizz, of te netwerken. Hieronder vind je het programma van de komende maanden. Locatie: Rokin 111 te Amsterdam. Kijk voor meer informatie en hoe je aan te melden op www.mcn.nl. Promotie 2: Zo haal je de krant 2 november, 14:00 - 17:00 uur De muziekpers is essentieel voor je carrière. Waar letten journalisten op? Hoe schrijf je een pers bericht? Wat maakt wel en wat geen kans? Cursus gegeven door De Wolven PR & Communicatie i.s.m. Cultuur-Ondernemen. Kosten: € 20,THE MIX 8 november, 17:30 - 18:30 uur Muzikale en informele talkshow onder leiding van Robbert Tilli en Tom Engelshoven met steeds drie topmuzikanten uit verschillende genres. Inclusief live muziek. Toegang gratis. Zo programmeren de popzalen 15 november, 15:00 - 17:00 uur Poppodia krijgen veel cd’s, promomateriaal en heel veel aanbiedingen. Vanmiddag vertellen programmeurs van kleine én grote podia hoe ze te werk gaan en leer je wat voor jouw
band/act de beste aanpak is. Toegang gratis. Muziekmeeting: Film 18 november, 15:00 - 17:00 uur Hoe werken producenten en regisseurs met muziek in films en op televisie? Ervaringen uit de praktijk en verder praten en kennismaken tijdens de borrel. Toegang gratis. Kan het wat zachter? Geluidssterkte in concertzalen 25 november, 15:00 - 17:00 uur Wie bepaalt het geluidsvolume bij concerten? Wanneer is het te hard of te zacht? En: wat wil het publiek eigenlijk? Laatste inzichten en discussie. Door o.a. VNPF, Paradiso, Nationale Hoorstichting, Peak Audio, De Gier | Stam & Advocaten. Toegang gratis. Promotie 3: Best practices Muziekpromotie 2010 7 december, 14:00 - 17:00 Hoe pakken succesnummers hun promotie aan in 2010? Best practices uit verschillende genres. Door Robbert Tilli (MCN) i.s.m. CultuurOndernemen. Toegang gratis. Fondsen presenteren zich 14 december, 15:00 - 17:00 Bij welk fonds maken welke aanvragen een kans? Vanmiddag presenteren de belangrijkste fondsen zichzelf voor de muzieksector. Door o.a. het Fonds Podiumkunsten, SNS Reaal, VSB. Toegang gratis.
j
JAH6
REGGAE MET EEN TRAAN De naam verraadt veel: Jah6, afgeleid van Hazes. Met hun nieuwe project brengen Pieter Both (Beef, Gotcha! en Rudi de Graaff (Gotcha!) met vijf anderen ‘reggae met een traan’: levensliederen van onder andere André Hazes, Willy Alberti en Ramses Shaffi op een reggaebeat. Tekst Rosanne de Boer
O
p de Zwarte Cross zag ik kerels huilen voor het podium’, vertelt Herman Havertong die Hazes als geen ander vertolkt. Samen met zanger/percussionist/toetsenist Pieter Both (Beef), mc/percussionist Rudi de Graaff (Gotcha!), drummer Ron Rotteveel, toetsenist Bas van den Biggelaar (Beef), gitarist Twan van Gerven (Beef) en bassist Patrick Kuschel (Mala Vita) vormt hij Jah6, de groep die direct na oprichting een ‘fanmail tsunami’ beleeft.
‘De combinatie van reggae en levensliederen doet wat raars met je hersenen’, aldus Pieter. ‘Iedereen kent deze genres. Maar als je ze tegelijk hoort, gaan ze met je aan haal.’ Rudi: ‘Het is te verklaren. Reggae is een genre dat iedereen okay vindt. Op elke plaatselijke markt zie je Bob Marley-shirts. En levensliederen brult de hele grachtengordel mee.’ Mensen zeggen niet snel dat ze smartlappen waarderen. ‘Maar iedereen gaat overstag.’ Pieter: ‘Het levenslied mist een beat. Als je reggae toevoegt, ontdek je dat je erop kunt dansen.’ Hij vervolgt: ‘De eerste reggaeartiesten coverden rhythm & blues. Ze gaven die covers een Jamaicaanse beat. Dat was hun rootsmuziek. Wij geven met Jah6 rootsreggae een nieuwe betekenis. We combineren op onze manier de Nederlandse rootsmuziek, de smartlappen, met reggaebeats.’ Na een adempauze: ‘We willen beide stijlen wel respectvol behandelen, we maken het onszelf niet gemakkelijk. Oh Johnny heeft een driekwartsmaat waar reggae om een vierkwartsmaat vraagt. We zoeken naar mooie oplossingen die recht doen aan beide genres.’ Mijmerend: ‘Reggae, dat zijn atomen. Basiselementen. Reggae heeft zoveel leegte en dieptes, zoveel open ruimtes.’ Herman knikt: ‘Het is als lego. Je kunt het overal aanklikken. En melancholie tref je in beide genres aan. Bob Marley noemde zijn band The Wailers, de tranentrekkers. Ik ben een geboren Amsterdammer. Als ik in een dip zit, draai ik Hazes. Dat is mijn soulmuziek.’ ‘Hoe het idee voor Jah6 ontstond?’ Rudi glimlacht: ‘Pieter en ik kennen elkaar uit ons Gotcha!-verleden. Hij liep al lang met het reggae-met-een-traan-idee. Ik deed al enige tijd smartlappen karaokeshows. In de zomer 2009 werkten we samen aan een Bob Marleysessie. We hoorden van Hermans Hazesvertolking en nodigden hem uit. Na drie maten waren we onder de indruk van hem! Hazes’ Zij Gelooft In Mij op reggaebeat werd het hoogtepunt van de Marley-sessie. Op de Zwarte Cross was dat niet anders. Het publiek versterkte ons.’ Pieter: ‘Magische momenten zijn dat. Of we ook negatieve reacties krijgen? Er zijn Nederlanders die zeggen: dit kun je niet doen met ons erfgoed. Ik vertel dat we het levenslied respectvol behandelen.’ Herman: ‘Reggae is geboren uit recyclen.’ Pieter knikt: ‘En recyclen is in. Wij zijn Neerlands groenste band.’ www.jah6.com n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
9
Bandsevents FILEMUZIEK
Op weg naar optredens in Nederland ontkom je er niet aan: files. Wat draaien Nederlandse muzikanten in de auto om de tijd door te komen? In deze aflevering Sebastiaan van Bijlevelt (Okieson) Sebastiaan van Bijlevelt is zanger en gitarist van de Nijmeegse altcountryband Okieson en studio-uitbater. ‘De Galloway Studio loopt als een tierelier. We hebben het afgelopen jaar succesvolle producties afgeleverd. We zijn een aantrekkelijke werkplek geworden voor vooraanstaande producers als John Morand (o.a. Sparklehorse) en Jim White, en hebben een eigen stijl en manier van werken gecreëerd die altijd een verrassend resultaat oplevert. Als ik met opnamen bezig ben, luister ik op weg naar de studio meestal geen muziek. Dan probeer ik mijn oren zo lang mogelijk rust te geven. Op de terugweg brand ik vaak een cd’tje van wat ik die dag gedaan heb voor een autotest. Het is een goede referentie: een mix door het geweld van een dieselmotor, crappy autospeakers en meetrillende deuren te halen. Als die overeind blijft, heb ik een goeie dag gehad. Als ik voor mezelf bezig ben, laat ik mij graag inspireren: van The Ramones tot Tiny Vipers, van Steve Reich tot Bonnie Prince Billy. Mijn muzieksmaak is behoorlijk breed. Op de terugweg van een optreden – afhankelijk van hoelang de reis duurt – draaien we muziek zacht, bijna onmerkbaar op de achtergrond. Naarmate we dichter bij huis komen, wil de sfeer nog wel eens worden opgekrikt met een goeie classic als Dylan’s Blonde On Blonde. Het nieuwe album van Okieson gaan we geheel buiten de deur opnemen. Tot nu toe hebben we dat allemaal zelf gedaan, maar we willen graag een andere omgeving en eens een keer niet zelf achter de knoppen zitten. Vandaar dat we de opnamen ditmaal volledig in de handen leggen van onze goede vriend Mark Nevers. Ik heb echt ongelofelijk veel zin om die nieuwe plaat in Amerika te maken en om daar vrienden te bezoeken. We gaan er ook shows doen, zullen veel lol hebben in foute kroegen en gitaarwinkels afstruinen.’ Frank Antonie van Alphen
10
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Interview
‘Springplank creëren voor internationale carrières’ EERSTE EDITIE VAN BUMA ROTTERDAM BEATS
La Melodia
O
p 25, 26 en 27 november vindt in Rotterdam de eerste editie van Buma Rotterdam Beats plaats. Een festival en seminarprogramma met en voor Nederlandse urbanmuziek, of zoals de organisatie het noemt: grootstedelijk muziektalent. Op het programma staan optredens van meer dan veertig bands en artiesten, waaronder Typhoon en New Cool Collective (de openingsact), Postman, De Jeugd van Tegenwoordig, Zwart Licht, La Melodia, Ntjam Rosie, VSOP, Pam Feather, Sir OJ, Git Hyper, FS Green, Kleine Jay & Cartes, Steffen Morrisson en Boom Boom Du Tèrre. ‘We willen met Buma Rotterdam Beats een belangrijke springplank creëren voor interna-
MUZIEK, TECHNOLOGIE EN CREATIVITEIT TIJDENS MUSICLAB
tionale carrières’, aldus festivaldirecteur Roger Brouwn. ‘Een festival waar je bij moet zijn, om vooraan te staan bij de nieuwste ontwikkelingen in deze bloeiende scene.’ Naast het festival bestaat Buma Rotterdam Beats uit een tweedaagse conferentie en een uitgebreid talentenprogramma. Overdag zullen op 25 en 26 november workshops en paneldiscussies worden gehouden en tijdens een demopitch kunnen producers en vocalisten in één minuut hun skills aan een vakjury tonen. Het festival vindt plaats op diverse locaties, zoals het oude Lantaren/Venster, Rotown, De Unie, Maassilo en Off_Corso. www.buma-rotterdam-beats.nl
L
eon Verdonschot presenteert maandag 29 november de vierde aflevering van Musiclab, de tweemaandelijkse live ‘show& talk’ over muziek, technologie en creativiteit in Pakhuis de Zwijger te Amsterdam. Te gast zijn onder andere SirOJ, Arts the Beatdocter, STEIM’s Electronic Marching Band en Ruud Lekx – alias Rude 66 – die een compositie presenteert die geheel is gemaakt met de Korg monotron . Ook zal er weer een nieuwe column worden voorgedragen. Laat je inspireren door professionals, discussieer mee en ontdek, hoor en probeer de laatste state of the art technologie. Toegang is gratis. www.dezwijger.nl/musiclab4
H
HEIST
ZINT OP LANDELIJKE DOORBRAAK De Haarlemse rockband Heist heeft niet te klagen over belangstelling. Het debuutalbum Razorblade Lemonade ligt overal in Nederland in de schappen, de SENA Performers POPnl Award 2010 is binnen en deelname aan de Popronde zorgt voor nog meer optredens door het hele land. Tekst Lilian van Dijk
H
eist is opgericht door zanger-gitarist Alex Krottje en gitarist Thijs van der Klugt, vertelt drummer Tim Rosman. ‘Ze zijn elkaar tegengekomen in het Haarlemse uitgaanscircuit en ontdekten dat ze dezelfde muzieksmaak hadden. Thijs heeft samen met zijn vader een eigen studio. Daar zijn ze vanaf 2002 nummers gaan schrijven.’ Na een jaar of twee had het nieuwe duo genoeg materiaal om mee aan de slag te gaan. ‘Dus zijn ze een band bij elkaar gaan zoeken. Axel van Oort speelde bas in het vorige bandje van Thijs en nadat ze eerst wat andere drummers hadden uitgeprobeerd, zijn ze bij mij terechtgekomen. Om de nummers meer gelaagdheid te kunnen geven, is Niels Tusenius erbij gekomen op gitaar en achtergrondzang.’ De nieuwe band ging vervolgens aan het werk met het repertoire van Alex en Thijs. ‘We zijn die nummers live in de oefenruimte gaan spelen. Iedereen voegde er iets aan toe. Al met al heeft het best wel tijd gekost. Allemaal deden we er wat anders naast en we hebben alles zelf moeten financieren. We waren ook kritisch: we hebben net zo lang aan het album gewerkt totdat we dachten: zo moet het zijn.’ Dat de bandleden alles zelf moesten doen (‘vanwege de economische
situatie is het tegenwoordig vrijwel onmogelijk om nog een platenmaatschappij te vinden’) had ook een voordeel. ‘Het gaf ons meer vrijheid om het product te maken dat wij wilden.’ Na enkele goede recensies kon Heist een mooie distributiedeal tekenen bij Rough Trade, en met een boekingskantoor aan boord vult de agenda zich gestaag. Het winnen van de SENA Performers POPnl Award kwam als een grote verrassing. ‘We kregen een mail dat de meeste podiumprogrammeurs in de provincie Noord-Holland ons hadden genomineerd voor de finale. De winst levert ons optredens op door het hele land. Omdat we ook meedoen aan de Popronde en nog wat reguliere optredens hebben staan, gaat het de komende maanden heel druk voor ons worden.’ Dat Heist bij de Popronde zit, vindt Tim een belangrijke stap. ‘Veel bekende Nederlandse bands zijn op die manier begonnen. Je kunt je laagdrempelig promoten.’ Heist kijkt vooruit: ‘In oktober is onze eerste single uitgekomen met bijbehorende clip. Ons doel is nu landelijk voet aan de grond te krijgen. We moeten nu doorzetten.’ www.myspace.com/jeheist n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
11
Interview
“En? Hoe klonk het?” Hoe zou het zijn om het podium af te lopen zonder die vraag ooit nog te hoeven stellen..? “weten dat ons publiek hoort wat wij horen is grandioos. We creëren met vier L1 systemen het Multi-Mono geluid. Elk instrument klinkt uit een eigen systeem waardoor onze ‘sound’ een extra dimensie krijgt voor ons en het publiek. Echt super om in clubs iets extra’s te kunnen geven wat niet lukt op grote podia.” - Joost Vergoossen ®
Joost Vergoossen band
KLANK: • Presets optimaliseren automatisch de weergave van het aangesloten instrument met de ToneMatch technologie. • Verschillende effecten en EQ zorgen voor de ‘eigen sound’. Foto Maria Koren
PROJECTIE: • Muzikanten en publiek delen het zelfde geluid. • Line-Array techniek geeft transparant geluid op elke locatie. DRAAGBAARHEID: • Makkelijk te transporteren. • Binnen een minuut opgezet en aangesloten.
TRUCKERTUNES VOOR GEVORDERDEN
Joost Vergoossen band is: Joost Vergoossen, Werner van Gool, Sjoerd Rutten en Jan van Olffen.
L1 Model II systeem
L1 Model I systeem
L1 Compact systeem
Het BOSE L1 Model II systeem is ons best pres terende, meest geavanceerde systeem.
De klassieker: onze meermaals bekroonde doorbraak voor live-optredens.
Ons meest draagbare en eenvoudige L1 systeem; een ruimte vol geluid door
®
®
®
®
SIXTYNINERS
®
®
Het Gronings-Amsterdamse kunstenaarsechtpaar Claudia Hek (drums en zang) en Michiel Hoving (zang en gitaar) timmert al een aantal jaren als Sixtyniners aan de weg. Deze zomer verscheen het eerste volledige album, Too Drunk To Truck, met een keur aan bekende gastmuzikanten. Tekst Roland Wetzels
M
Hoor het verschil dat Bose technologie maakt. Vraag om een demonstratie bij uw dichtstbijzijnde BOSE L1 specialist/dealer. ®
Voor dealeradressen bel +31 (0)299 390 290, e-mail consumenteninfo@bose.com of bezoek www.bosel1.nl
12
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
ichiel: ‘Door toedoen van countryster Kinky Freedman, bij wie we op bezoek waren om zijn stem op te nemen voor een avondvullende tekenfilm waar ik toen aan
werkte, kwamen we in een stadje in Texas terecht, Terlingua. Daar kon je zonder problemen bij de sheriff trouwen, zonder papierwerk, en dat hebben we toen gedaan.’
Claudia: ‘De Sixtyniners zijn ook rond die tijd begonnen, voor de gein. Alleen kwamen er al vrij snel zoveel aanvragen voor optredens dat het vanzelf begon te lopen. Drums en gitaar, meer niet.’ Claudia had in Amsterdam al in meer bandjes gedrumd, Michiel speelde in Tengold en de Deepacmotorkisszeppellin Selection en maakte vooral muziek in zijn tekenfilmstudio. ‘Veel toetsen en af en toe gitaar. De americanaachtige gitaarstijl van de Sixtyniners heb ik in de band ontwikkeld, om de truckermuziek een schop onder de kont te geven. Voor tekenfilms ben ik altijd met overdreven geluiden en stemmetjes bezig, die ik allemaal zelf doe. De liedjes die ik schrijf, zijn eigenlijk gezongen filmpjes, vandaar het opgevoerde gitaargeluid en de rijke variatie van zangstijlen.’ De cd herbergt een flinke hoeveelheid gast muzikanten. De basis, gitaar en drums, namen ze op een laptop op in Groningen en vervolgens ging het naar Utrecht en Amsterdam om grote namen als Hillbilly Boogiemen en René van Barneveldt aan de harde schijf toe te voegen. Na het mixen hebben ze de opnamen analoog gemaakt om een authentieker geluid te krijgen. Michiel: ‘Toch een soort alchemie, dat masteren, het kan goud worden of helemaal niks. We hebben flink moeten worstelen om de basdrum van Claudia binnen de perken te houden, want voor je het weet heb je een houseplaat.’ Claudia: ‘En als je dan zoveel verschillende nummers en verschillende instrumenten hebt, wordt het helemaal een toer. Maar we hebben dat plaatje voor de gein gemaakt en zonder enige pretentie, onthoud dat wel.’ De band is inmiddels uitgebreid met een contrabassist, Rienk Jonker. Maar wie een liedje van de cd op de radio hoort en naar een concert gaat voor die prachtige pedalsteel, die komt bedrogen uit. Hoe gaan ze dat uitleggen? Michiel: ‘Gewoon liegen! Glashard ontkennen. Niemand zal ooit bij de Beatles geklaagd hebben dat ze zonder violen op het podium stonden. Ja, ik weet wat er met John Lennon is gebeurd, maar er zijn zoveel bands die in de studio iets heel anders doen dan op het podium.’ Claudia: ‘We wilden eigenlijk een soort inlooporkest worden, maar dat geeft te veel toestanden en stress met agenda’s enzo, dan krijg je pas echt problemen. We gaan trouwens nog een plaat opnemen die meer het livegeluid benadert. Dat vreet ook minder tijd, want over deze hebben we anderhalf jaar gedaan en dat ook nog in combinatie met onze tekenwerkzaamheden.’ Michiel: ‘De band kan niet altijd voor gaan.’ Claudia: ‘Maar we hebben wel plannen om te gaan toeren in Duitsland en Australië!’ www.myspace.com/thatsthewaytogo n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
13
13
Vijftien jaar wachten op het debuutalbum Mooi verhaal, met oneven getallen. Er staan 11 songs op de debuut-cd van 13, gemaakt precies 15 jaar na hun allereerste single. 13 (spreek uit: dertien) is het trio van Robin Berlijn (zang/gitaar), Dick Brouwers (bas) en Henk Jonkers (drums). ‘Sinds 1995 willen we dit album al heel graag maken. Blijkbaar is de tijd er nu pas rijp voor.’
Tekst Willem Jongeneelen Foto Joni Spaan
Robin Berlijn is met zijn 39 jaar het jongste bandlid. Veel muziekliefhebbers zullen hem kennen als de muzikale partner van Ellen Ten Damme, de extra gitarist bij Kane of, lang geleden, als het 17-jarige knulletje dat destijds The Fatal Flowers kwam versterken. 13, dat is helemaal zijn eigen ding. Dat is de muziek waarbij zijn ogen gaan twinkelen, daarin speelt hij de solo’s uit zijn dromen.. De bandnaam is bedacht door Henk Jonkers, ook ex-Fatal Flowers en later onder meer Hallo Venray. Sinds die op zijn dertiende voor dood op straat lag na een busongeluk, en weer opstond, is dertien zijn geluksgetal. Berlijn vertelt dat het nooit de bedoeling is geweest om nu pas dat debuutalbum op te nemen, maar liefst vijftien jaar nadat hun eerste, inmiddels legendarische vinylsingle werd uitgebracht op het Electroluxlabel, de voorloper van Excelsior Recordings. ‘We hebben onze stinkende best gedaan om een platencontract in de wacht te slepen, maar niemand wilde er aan destijds. Of dat aan de tijd lag? De tijd was anders, dat is een feit. Er werd vies naar je gekeken als je een gitaarsolo speelde. Ook dat flirten met bluesinvloeden, dat was niet hip, dat kon je beter niet doen. Het was de tijd dat de bandjes Beatles-achtig of als Oasis moesten klinken, zo herinner ik me.’
Ontsporen De tijden zijn veranderd. Na The White Stripes mag er weer gewoon gemusiceerd worden, explosief, met invloeden van weleer, hip of niet hip. Berlijn verklaart dat het heerlijk is om met zijn medebandleden op een podium te staan. ‘Niemand drumt zoals Henk. Hij is de meest explosieve drummer die ik ken. Je weet nooit op voorhand wat je gaat krijgen. Hij is nooit bang om totaal te ontsporen. Je speelt met Henk en Dick op het scherpst van de snede. Dan zit je in het moment. Het is nooit zomaar voor de vuist weg. Dick (o.a. Soft Parade en Daryll-Ann, red.) is onverstoorbaar. Hij heeft de ondankbare taak het zootje bij elkaar te houden als Henk of ik voor de vrije rol kiezen. Dat kan ook wel eens minder goed uitpakken, maar dat hoort bij die weg. Muziek is niet iets mathematisch. Er is geen wet die zegt dat een nummer niet in mag zakken of dat je er niet in kunt gaan versnellen. Fuck it, we laten het gewoon gebeuren.’ De groep vormt een drie-eenheid. ‘Het is zo dat ik de songs aandraag, maar dat hun gevoel doorslaggevend is of we een nummer wel of niet
14
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
gaan spelen. We hebben in die vijftien jaar heel sporadisch gespeeld. Er zijn een paar uitbarstingen van reeksen optredens geweest en hopelijk volgen er nog een paar. In 1997 deden we een toer met Claw Boys Claw, maar er waren ook veel optredens in de marge. Kraakpanden en cafés. We speelden ook jaren niet. Als je opnieuw begint en dan eindelijk die plaat mag maken, rest de vraag hoe relevant het materiaal nog is. Op een gegeven moment ben je klaar met het gevoel van bepaalde songs. Die vallen dus af.’
Bluesgevoel De heren van 13 wilden uiteindelijk toch die plaat maken met de nummers die hen door de jaren heen bij elkaar heeft gehouden. De cd (11) werd live opgenomen, in de studio van Frans Hagenaars in Weesp. ‘Wat overbleef zijn de songs die kicken zijn om te spelen. Het heftige werk. Inclusief dat bluesgevoel, die solo’s. Het zijn wel liedjes, het is wel pop, maar het moest wel kloten hebben. Zoals I Did It, ruim zeven minuten lang. Het is een song die ik ongeveer honderd jaar geleden schreef en die we al vijftien jaar spelen. Ook Guitarwhore bleek nog heel relevant. Dat handelt over de frustraties die je bezit als je niet de muziek uit kunt brengen die je graag zou willen. Toen ik zeventien was en in Fatal Flowers terecht kwam, liep alles precies zoals ik het in mijn hoofd had voorgesteld. Tot de band uit elkaar viel en ik na mijn 21ste post moest gaan sorteren. Ik heb jaren gekend dat ik niet kon leven van muziek, behalve als ik muziek zou gaan maken waar ik niks mee had, en dat trok ik niet. Met 13 kreeg ik het destijds niet voor elkaar om een cd te maken. Nu wel. Ik sta morgen weer op de stoep van de studio als ze vandaag zouden bellen dat we nog een plaat op mochten nemen. Ik heb genoeg songs klaarliggen.’
Live
5 november 19 december 23 december
Live
Metropool Hengelo Ekko Utrecht Paradiso Amsterdam
live
www.13music.nl n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
15
‘Het publiek gaat hoe dan ook uit z’n dak’
Hippe alternatieve dance met invloeden uit rock, soul, jazz, electro en seventies: dat is waar nieuwkomer Baskerville zich mee onderscheidt. Voordat hun debuutalbum Disco Biscuits uitkwam, gaven ze al succesvolle shows op Sziget in Hongarije en Lowlands. ‘We gaan ontzettend hard!’
tekst Jasper Schoon Foto’s Daniël Cohen
bASKERviLLE 16
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
17
‘Onze muziek is eigenlijk een allegaartje’
b
Baskerville bestaat uit de Haarlemse producers Thijs van der Klugt en Bart Possemis. De laatste kennen we ook als bassist van Relax. In 2009 stonden ze in de finale Dance/Producers van de Grote Prijs en 3FM riep het duo al in een vroegtijdig stadium uit tot Serious Talent. Op Lowlands presenteerden ze hun debuutalbum Disco Biscuits waarop gastbijdragen staan van E1 Ten (Gotcha!, Trackaddicts), Bart van Liemt (The Sheer), Jacqueline (ex-Krezip), Pete Philly, Alex Krottje (Heist) en Ivo Maissan. Het tweetal is nog nat achter de oren van een succesvolle en hete zomer en is afgereisd naar buurstad Amsterdam voor een persdag in het Backstage Hotel. ‘We gaan ontzettend hard! Zowel met de live-shows als met het succes van de cd. We zitten al een tijdje in een goede flow en gaan steeds een stapje hoger. We beseffen het niet echt, maar als je op Sziget, Solar en Lowlands staat, dan weet je weer hoe lekker het gaat’, aldus Bart Possemis. ‘Ook de kleinere zalen zagen we helemaal door. Zo stonden we laatst in de Koornbeurs in Delft en zetten die helemaal op z’n kop. In het klein of in het groot; het publiek gaat hoe dan ook uit z’n dak’, zegt Possemis enthousiast, maar tijdens interviews duidelijk een stuk rustiger dan op het podium. ‘Als we met de groep muziek maken, knalt het gewoon als een trein. We zijn de live-act steeds meer aan het ontwikkelen.’ ‘Wat dat betreft is er een groot verschil tussen live en in de studio’, vult Van der Klugt aan. ‘De eerste keer dat we op het podium stonden was in het Patronaat in Haarlem. We zijn daar echt het wiel opnieuw gaan uitvinden. Als je kijkt wat we nu live doen, is dat totaal iets anders. We begonnen met een beetje plaatjes draaien en staan nu met een band. Daar tussen in hebben we heel veel verschillende dingen uitgeprobeerd.’ Dit najaar gaan de twee het land in met een clubtour, samen met Henzel & Disco Nova. Van der Klugt. ‘Zij zijn een dj-duo van het kunstcollectief de Vage Gasten. Ze hebben ook een remix voor ons gemaakt.’
Groei
Volgens Possemis, die met zijn vorige band Relax ook al menig podium rockte, heeft Baskerville het laatste jaar een enorme groei doorgemaakt. ‘Die groei kende verschillende hoogtepunten. Voor mijzelf zijn dat de optredens op Sziget, Solar en Lowlands en de release van de plaat. We hebben alles zelf gedaan, zijn onafhankelijk. De distributie van de cd loopt via Rough Trade. Nu verdienen we onze investering terug. We zijn heel tevreden met deze deal.’ Het duo heeft hun succes daarnaast ook te danken aan goed management. ‘We zijn net van management gewisseld. Onze oude manager Michel Huigen had geen trek meer in muziek. Ivo Maissan had onze eerste single ingezongen en heeft het stokje van hem overgenomen. We zitten nu met hem in een hele lekkere flow en zijn enorm blij dat zoveel mensen van onze muziek genieten en dat we zulke toffe dingen doen.’ De plaat Disco Biscuits was nog maar een paar weken uit en kreeg meteen al een paar hele sterke recensies. Van der Klugt: ‘Vier sterren in de Playboy en in Veronica Magazine. We zijn er blij mee. Ik kan me
18
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
niet alles meer herinneren wat er geschreven is, maar het gaat erom dat de journalist echt naar onze plaat geluisterd heeft. Wij zijn er zelf serieus mee bezig geweest, dus dan mag je dat ook van de media verwachten.’ Dat journalisten met lovende termen komen om hun werk te omschrijven, vindt de Haarlemse producer alleen maar mooi. ‘We hebben een hoop invloeden van vroeger. Er zit van alles ingebakken. Ook de jaren zeventig. Het is wel actuele muziek, maar het hoeft niet per se tijdloos te zijn. Dat moet nog blijken over tien jaar. We maken alternatieve dance, maar er zit ook hiphop en soul in. Het is eigenlijk een allegaartje.’
Haarlem
Disco Biscuits is boven alles een Haarlems product, meent Possemis. ‘Er komt veel goede muziek uit die stad. Er is de laatste jaren een echte flow aan de gang, wat dat betreft gaat het erg goed met Haarlem, vooral op het gebied van soul, hiphop en dance. Het is wel iets softer allemaal, zeker in vergelijking met een stad als Den Haag. We kennen al die muzikanten ook goed. Er is wat dat betreft een echte Haarlemconnectie.’ Niet gek dus dat de meeste muzikanten met wie ze op Disco Biscuits samenwerken uit Haarlem komen. Possemis: ‘We zijn de studio ingegaan met onder andere Bart van Liemt, Ten en Jacqueline Govaert. Elke artiest heeft een eigen manier van werken. We hebben veel geleerd van dat samenwerken; je ziet hoe zij het aanpakken. Met een aantal van hen zijn we gewoon gaan schrijven in de studio en een aantal dingen kregen we opgestuurd via de e-mail.’ Van der Klugt: ‘We zijn lekker ontspannen in de studio bezig geweest en hebben bewust aan nieuw materiaal gewerkt. De vibe bij het ontstaan van de plaat is continu goed geweest. We zijn wekelijks bij elkaar langs gegaan om aan ideeën te werken. Het album is opgebouwd uit verschillende bouwstenen. Uiteindelijk viel bij alles op z’n plaats.’ Possemis: ‘In totaal hadden we zo’n twintig verschillende tracks klaar om op het album te zetten. Daaruit hebben we een voorselectie gemaakt. Dat hele proces heeft maanden geduurd. De laatste track rondden we af toen de master al bijna klaar was. We wilden dat nummer er per se nog bij hebben. Het is de rustigste song van de cd. Bart van Liemt heeft het nummer op het laatste moment nog ingezongen.’ Van Liemt deed ook de vocalen op de geweldige single Devil’s Town. Van der Klugt: ‘Ik weet nog goed hoe we die song opnamen. Het was een regenachtige dag en ik was die dag alleen aan het werk omdat de andere Bart (Possemis) naar de tandarts moest vanwege een afgebroken kies. We hadden een akkoordenschema als basis en hebben de zanglijnen er in één keer opgezet. Het was meteen duidelijk dat er kracht in zat.’
Favorieten De twee producers waren bij de totstandkoming van Disco Biscuits continu op een andere plek. Van der Klugt. ‘We hebben een zwervend n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
19
‘We willen gaan produceren voor andere artiesten’
H
HOTEL
‘Wij maken geen wereldmuziek’
Tekst Gabriëlla van Karsbergen
Foto SUZAN KARSPERS
De muzikanten van Hotel komen zo ongeveer uit alle windstreken en dat hoor je ook duidelijk terug op het tweede album The Island Sessions. Maar wereldmuziek willen ze het absoluut niet noemen.
zo dat wij echt bezig zijn met het concept wereldmuziek’, vertelt Arjan. ‘We maken gewoon liedjes en we merken ook dat mensen uit de wereldmuziek ons eigenlijk helemaal niet zo leuk vinden, die vinden onze muziek weer net te poppy. Onze muziek bevat wel diverse ingrediënten van wereldmuziek, maar dat doen we niet bewust. En we hebben ook wel ander materiaal gemaakt, bijna Tom Waits-achtig, alleen heeft dat om praktische redenen dan het album weer niet gehaald.’
Irak
bestaan gehad. In totaal is alles op wel acht verschillende locaties opgenomen. We zijn vaak van studiolocatie verhuisd. Wel allemaal binnen Haarlem. Je hebt ook niet veel nodig. Eigenlijk alleen een klaptafel met computers en speakers. En de vocalen van één nummer zijn in de States opgenomen.’ Van de elf songs op Disco Biscuits heeft Possemis zeker een paar favorieten. ‘It’s Time is er zo een. Dat zit tekstueel vet in elkaar. Het gaat over de angst van mensen en hoe het met onze planeet gaat. Ik vind het een actueel thema. Het is van de gekke dat mensen onze planeet zo misbruiken. Het lijkt wel of niemand het wat kan schelen. We zijn de aarde aan het vernietigen en op een gegeven moment krijgen we dat terug. Dat is karma.’ Wat dat betreft krijgen de twee hopelijk alles terug wat ze aan tijd en energie in hun album gestoken hebben. Possemis: ‘Ik ben altijd met muziek bezig geweest. Vanaf mijn zeventiende. Het komt bij deze cd allemaal samen. We hebben ons succes aan veel mensen te danken. Daarom hebben we op de cd-hoes iedereen die we willen bedanken met een fotootje erbij gezet: van de boekhouder tot de chauffeur. Iedereen.’
20
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
De twee hopen dat hun debuutalbum ook gaat zorgen voor meer productiewerk. Van der Klugt: ‘De verscheidenheid van de cd is ons visitekaartje. We willen gaan produceren voor andere artiesten. Onze stijl is in your face en we hopen dat andere muzikanten dat waarderen. Misschien dat we voor Miss Dynamite iets kunnen doen. Of Róisín Murphy zie ik ook wel zitten. En als Thom Yorke zou bellen, zouden we ook geen nee zeggen!’
Live
6 november 12 november 19 november 20 november 4 december 18 december
Live
013 Tilburg ATAK Enschede Bibelot Dordrecht De Kelder Amersfoort Victorie Alkmaar Metropool Hengelo
www.iwantbaskerville.com
live
Wanneer je naar The Island Sessions luistert, krijg je het gevoel alsof je zelf bij de opnames aanwezig bent geweest. Het mag dan ook niet verbazen dat de nummers vaak door spontane improvisaties zijn ontstaan. Hotel staat bekend om de energieke live-optredens en dat is wat de band op dit album graag over wil brengen. Zanger Arjan Amin, zelf half Nederlands, half Koerdisch, vertelt: ‘Bij sommige nummers hadden we wel een bepaald idee, maar het meeste is toch spontaan ontstaan. We gingen soms de hele dag door.’
Gezamenlijke energie Hoewel de bandleden van Hotel uit zoveel verschillende landen komen (onder andere Kroatië, Mexico, Argentinië, Frankrijk, Tsjechië en Chili) en ieder dus zijn eigen invloeden heeft meegenomen, is er een bepalende kracht, en dat is de gezamenlijke energie die ontstaat wanneer ze bij elkaar komen om te spelen. ‘Die gezamenlijke energie is bij ons belangrijk. Die zie je ook bij onze live-optredens. Het enige wat er aan ontbreekt in de studio is het publiek’, aldus Arjan. ‘Dit is ook echt een band en met die band hebben we de sessies voor het nieuwe album gedaan. Dit in tegenstelling tot het eerste album waar we extra muzikanten hebben bijgehaald om mee te spelen.’ Hotel maakt nog steeds gebruik van extra muzikanten waar het op terug kan vallen maar de vaste kern van de band bestaat nu uit acht mensen.
Omdat de band uit zo veel verschillende nationaliteiten bestaat, lijkt het voor de hand liggend dat de band ook veel in het buitenland optreedt. Klopt dat? ‘We hebben inderdaad veel in het buitenland gespeeld’, vertelt Arjan. ‘Het laatste jaar hebben we ons geconcentreerd op het nieuwe album, maar daarvoor hebben we door de Balkan getoerd, in Griekenland gespeeld, in Frankrijk en België. Momenteel zijn we bezig met een project om naar Irak te gaan om daar te gaan toeren en workshops te geven.’ De toekomst ziet er dus spannend uit voor Hotel, want Irak is niet bepaald een alledaagse bestemming voor een band. En met lovende recensies voor The Island Sessions en een aantal optredens in Nederland in het verschiet staat Hotel voorlopig volop in de aandacht.
Live
Live
live
Bibelot Dordrecht De Plantage Amsterdam Melkweg Amsterdam Waerdse Tempel Heerhugowaard WMDC Rotterdam
Wereldmuziek
11 november 13 november 2 december 10 december 18 december
Hoewel de muziek van Hotel door menigeen wordt aangeduid als wereldmuziek, heeft de band daar zelf een enigszins andere kijk op. ‘Het is niet
www.thebandhotel.com n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
21
‘Ik moet mij nog steeds bewijzen’
pERQUiSiTE Vorig jaar was een bewogen jaar voor Perquisite. Hij won een Gouden Kalf voor de soundtrack van Carmen van het Noorden en kreeg een Duiveltje voor beste producer van Nederland. En natuurlijk was daar het einde van de samenwerking met Pete Philly. 2010 wordt minstens zo belangrijk, want zijn eerste soloalbum is uit: Across.
Tekst Nancy Tjalondo Foto’s Sander Baks
22
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
IN EEN AMSTERDAMS CAFÉ vertelt componist en producer Perquisite (echte naam Pieter Perquin) over het creatieve proces dat aan het opnemen van zijn eerste soloplaat voorafging. ‘Ik heb echt alles van a tot z kunnen bedenken. Hoe ga ik het doen? Hoe wil ik mijn album neerzetten? Hoe moet het artwork eruit zien? Met wie wil ik samenwerken? Ik kon het precies doen zoals ik het in mijn hoofd had en zo is het ook uitgepakt. En dat hele proces is gewoon tof.’ Voor Across werkte hij samen met onder meer Janne Schra (Room Eleven), Tjeerd Bomhof (Voicst), Jenny Lane en Torre Florim (De Staat), vocalisten waar hij al eerder mee heeft samengewerkt of die hij al kende, maar bovenal: Nederlandse vocalisten die hij zelf heel erg goed vindt. Perquisite: ‘Toen ik nog met Pete samenwerkte, had ik al het
idee dat ik een plaat wilde maken met allemaal verschillende vocalisten. In het begin wilde ik ook met buitenlandse zangers werken. Dat heb ik ook gedaan, maar ik merkte dat het heel lastig werken was, omdat je vaak maar één dag samen had. In die ene dag moest het dan gebeuren, want de volgende dag vertrok die persoon weer voor een andere afspraak. En ik wilde juist echt de tijd nemen voor iedere track.’ Met Nederlandse artiesten had hij die tijd wel. ‘Na de eerste drie tracks had ik al het idee om te switchen naar alleen maar Nederlandse vocalisten. Dit klinkt heel pragmatisch, maar het is wel heel belangrijk. Wanneer je in een dag een nummer moet maken, dan hoor je dat aan de muziek. Ik wilde lekker kunnen sleutelen aan de nummers. Ik wilde n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
23
‘Ik heb nu echt het gevoel dat ik iets vets moet neerzetten’ een tof idee van hem. Dan kwam ik weer met de drumgroove en de baslijn van het refrein, waarna hij weer met een baslijn voor de coupletten kwam. Het was echt een wederzijds proces waarop we dat nummer hebben opgebouwd.’
p Iets totaal nieuws
geen album maken met vullers. Elk nummer moest zelfstandig kunnen staan, los van het album. En ik geloof dat je dat alleen maar kunt creëren als je daar echt de tijd voor neemt.’
De flow
Het tijdsaspect ontwikkelde zich gaandeweg tot een diepere reden: ‘Op een gegeven moment vond ik het gewoon een cool idee om met deze plaat te laten zien hoe breed en levendig de Nederlandse muziekscene is. En hoeveel toffe mensen er op dit moment bezig zijn.’ De samenwerking met alle betrokken artiesten verliep soepel. ‘Iedere keer heb ik gekeken: wat gebeurt er als ik met deze persoon werk en wat ontstaat er dan? Met iedereen had ik een klik en ik vond het tof om te zien dat je dat met zoveel mensen kunt krijgen. Dat het helemaal niet moeilijk is om in die flow te komen. Als je een goed idee hebt samen en daar open en direct over communiceert, dan werkt dat gewoon. Zoiets ontstaat organisch. Ik heb nu met iedereen een of twee tracks gemaakt, maar ik had ook met iedereen drie tracks kunnen maken.’ Voor de eerste single Set Me Free werkte Perquisite samen met Sanguita en Urita. Sanguita speelde de hoofdrol in Carmen van het Noorden. Urita benaderde hem met de vraag of hij met haar wilde werken voor haar soloplaat. ‘Wat ik ook ga doen. Ik ga Urita’s plaat produceren. Zo is er over iedereen op deze plaat wel een verhaal te vertellen. Tjeerd is bijvoorbeeld een goede vriend van mij en voor Voicst heb ik samen met hem het nummer Second Blow gemaakt. Voor De Staat heb ik een remix gemaakt voor een single en in ruil daarvoor staat Torre nu op mijn plaat. Met Torre heb ik het nummer als een van de weinigen samen geproduceerd. Dat was erg leuk en inspirerend. Hij had bijvoorbeeld een mondharmonicamicrofoon meegenomen en stelde voor om daarmee zijn vocalen op te nemen. Dat heeft uiteindelijk die hele rauwe sound opgeleverd in het nummer Dead Souls. Ik vond dat echt
24
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Across is een veelzijdige plaat geworden. Het ene moment klein en breekbaar, het andere moment vol attitude. Mist Perquisite de hiphop? ‘Nee. Het zou heel raar zijn om iets in je eigen werk te missen. Als ik het zou missen, dan had ik het gemaakt. Hiphop is nog steeds aanwezig in mijn drumbeats en baslijnen. Met Pete & Perq heb ik twee hiphopplaten gemaakt, met deze plaat wilde ik breder gaan. De laatste vijf jaar luister ik eigenlijk nog heel weinig naar hiphop, omdat ik vind dat de ontwikkelingen op dat gebied niet zo interessant zijn. Ik luister nu veel naar singer-songwriters. Dus was het voor mij ook logisch om dat meer ruimte te geven in mijn eigen muziek. Ik vond het juist interessant om iets af te stappen van hiphop en andere contreien te verkennen. Wat ik zelf luister, komt heel erg terug in wat ik maak.’ Hebben een Gouden Kalf en een Duiveltje ook nog invloed op hoe hij als producer in de muziek staat? ‘Nee. Het is een grote eer en het is cool om te weten dat mensen mij ook zien als soloartiest en dat ze zien waar ik voor sta. Binnen Pete & Perq was er een bepaalde rolverdeling. In de studio stond ik iets meer op de voorgrond en op het podium was dat Pete. En wat er op het podium gebeurt, is wat de mensen zien. Ik vind dat ik mij met mijn soloplaat duidelijk moet profileren. Ik heb wel het gevoel dat ik mij in die zin nog wel moet bewijzen. Ja, nog steeds. Maar dat is alleen maar goed! Ik heb nu echt het gevoel dat ik iets vets moet neerzetten. Niet alleen met mijn plaat maar ook met mijn live shows. Ik denk dat het verkeerd is als je zonder zenuwen het podium opstapt. Nu heb ik dat helemaal, want we spelen met een totaal nieuwe band en ik speel basgitaar. Iets wat ik pas een jaar doe. Dus dat gaat nog spannend worden… Ik vind ook dat het echt iets nieuws moet zijn. Ik moet niet iets doen wat ik bij Pete & Perq al deed. Dat zou ook afdoen aan Pete & Perq, dat is nu afgesloten. Mijn eigen ding is heel iets anders. Alles live, geen elektronica, geen laptop, geen dj. Qua opzet misschien traditioneel, maar voor mij is het nieuw.’
Live
4 november 5 november 6 november 11 november 12 november 13 november 18 november 19 november
Live
Nieuwe Nor Heerlen Tivoli (De Helling) Utrecht Brogum Zierikzee Luxor Live Arnhem Simplon Groningen Burgerweeshuis Deventer Mezz Breda Patronaat Haarlem
live
www.perquisite.nl n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
25
Producer Sir OJ bracht onlangs zijn debuutalbum Goed Ontmoet via TopArk uit, de eerste gezamenlijke release van labels TopNotch en Noah’s Ark. Het produceralbum van de 23-jarige Joris Titawano bevat gastbijdragen van onder andere Jiggy Djé, Winne, Hef en Zwart Licht.
Tekst Roel Janssen
‘Ik kon ik het in principe zo gek maken als ik zelf wilde’ De geboren en getogen Assenaar begon op zijn zevende met pianolessen. ‘Dat is wel hoorbaar denk ik. Toen ik in het begin beats maakte, gebruikte ik voornamelijk samples, maar op een gegeven moment kreeg ik een minikeyboard en had ik de mogelijkheid om al mijn toetsen in mijn beats te gebruiken en dan merk je dat je veel meer kanten op kan.’ Vanaf zijn middelbare school was Sir OJ veel in Groningen te vinden, waar hij deel uitmaakte van de Nederlandstalige hiphopact De Alliantie, halve finalist van de Grote Prijs in 2004. Een jaar later verhuisde de producer naar Amsterdam, waar hij met beatmakers Dok en Kid Nap het ‘gelegenheidsproject’ Slumgullion startte, dat voornamelijk instrumentale releases uitbrengt. In 2008 produceerde hij de ep Turkse Pizza van rapper Turk, waarna hij producties leverde voor Jiggy Djé’s tweede album De Ark de Triomf. Sir OJ: ‘Ik ben met Goed Ontmoet begonnen in april 2009, na Jiggy Djé’s plaat. Ik ben er in totaal anderhalf jaar mee bezig geweest.’
Gelaagd Op Goed Ontmoet doen maar liefst negentien gasten mee, waaronder Winne, Spacekees, Dio, Akwasi en Leeroy (Zwart Licht) en Tim Beumers en Mike Tibbert (VSOP). ‘Het is een beetje een verzameling geworden van verschillende nummers’, vertelt Sir OJ. ‘Maar als ik naar de muziek luister, denk ik dat er wel enigszins een lijn in zit wat betreft samplegebruik en hoe ik het geproduceerd en gearrangeerd heb. Het is best wel gelaagd; ik heb veel ingespeeld, veel verschillende samples gebruikt en de samples die ik heb gebruikt, komen vaak ook weer van organische instrumenten, zoals violen en blazers. Het is wat muzikaler en
26
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
misschien wel wat ingewikkelder geworden dan wat ik eerst deed. In dienst van een rapper volg je een beetje wat hij wil hebben voor zijn album, nu was het mijn album en kon ik het in principe zo gek maken als ik zelf wilde.’ Sir OJ ziet Goed Ontmoet als zijn ‘produceralbum’. ‘Ik ben door deze plaat wel meer producer geworden, heb meer meegedacht over de tracks, de refreinen en de onderwerpen. Ik wierp ideeën op en de rappers gingen ermee aan de slag. Zes nummers zijn in de Noah’s Ark-studio opgenomen, zeven tracks bij Snelle Jelle. Drie nummers overal en nergens. Alles is uiteindelijk afgemixt door Snelle Jelle en gemasterd door Killing Skills.’ Door de afwisseling van organische, sfeervolle en warme producties met harde bangers klinkt Goed Ontmoet gevarieerd. ‘Dat is een beetje onbewust gegaan. Kleine Viezerik staat bijvoorbeeld op een banger en dat is logisch want die wou ik ook op een banger hebben. Maar die track met Akwasi en Mike en met Leeroy zijn weer heel rustig. Dat is ook wel bewust gedaan, omdat ik ze uit hun comfortzone wilde halen, om te kijken hoe zij op zo’n track zouden klinken.’
Toekomstmuziek Toekomstplannen zijn er ook al. Zo gaat Sir OJ de helft van het tweede Dio-album produceren en wil hij over twee of drie jaar een produceralbum maken met alleen vocalisten, het liefst Engelstalig. Maar ook
SIR OJ
een instrumentaal album zit er over een paar jaar aan te komen. ‘Dat lijkt me wel heel leuk ja. Dat moet een stuk experimenteler worden dan Goed Ontmoet. Wel met een hiphopbasis, maar wat echt alle kanten op kan gaan. Misschien ook wel meer met live instrumenten erbij. Wat Flying Lotus en Hudson Mohawke nu doen, dat soort dingen. Met Slumgullion gaan we soms ook wel die kant op. Je probeert jezelf altijd wel uit te dagen en iets nieuws te proberen.’ www.myspace.com/slumgullion
‘Ik probeer mezelf altijd uit te dagen’
FOTO LEONTIEN PRENGER
SIR OJ LEGT VERTELT: ‘De titel komt van het spreekwoord ‘wie goed doet, goed ontmoet’. Dat hoorde ik vorig jaar ergens en het bleef een beetje hangen. Ik was al bezig met het album en had nog geen titel en toen kwam het ineens weer naar boven. Ik dacht dat ik het misschien ook op mezelf kon betrekken. Als je goed doet, dan ontmoet je mensen en ik heb de afgelopen periode veel geproduceerd voor verschillende mensen. Daardoor kon ik hen vragen om mee te werken aan mijn plaat, dus heb ik eigenlijk goed gedaan en goed ontmoet. Dat geldt ook voor de labels TopNotch en Noah’s Ark; ik heb in het verleden met beide partijen veel dingen gedaan, waardoor zij bereid waren om het allebei uit te brengen.’
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
27
PETER PAN De mannen van Peter Pan Speedrock hebben een weg van bloed, zweet en tranen afgelegd om tot hun recente album We Want Blood! te komen. Een monsterklus die maar liefst tien maanden in beslag nam. Tekst Bram W. van der Putte
SPEEDROCK 28
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
ruikt bloed n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
29
‘De stijl waarin we spelen hebben we in de loop der jaren geperfectioneerd’
GodfaTHERS Ze hebben in Nederland aan de wieg gestaan van een muziek stijl, liepen voorop en hebben onmiskenbaar hun stempel gedrukt op de Nederpop. In de serie Godfathers deze keer aandacht voor Mark Foggo. De Brit bracht eind jaren zeventig de skamuziek naar Nederland. Tekst Di-Lan Sun Foto Alex de Groot
A
Hun eigen Bootleg Recordings annex vaste repetitieruimte te Eindhoven was het epicentrum van de totstandkoming. Tot afgrijzen van platenmaatschappij Suburban werd tot twee maal toe de gestelde deadline niet gehaald. Het resultaat liegt er echter niet om. Het is bijkans hun beste plaat tot op heden. Agressief, puur en recht in je smoel met een heerlijke rauwe productie. De harde speedrock van het drietal klinkt al jaren als een klok. Strak geserveerd door de gitaarriffs en schreeuwende zang van Peter van Elderen, de lompe en snelle baslopen van Bart Geevers en de immer voortdenderende drums van Bart Nederhand. Festivals en concerten gaan met graagte ten onder in de heftige sound die de band weet neer te zetten. Meer decibels, meer, meer, meer. Het publiek smult er van.
Rust We Want Blood! is het eerste album waarbij de band het hele opnameproces van begin tot eind in eigen hand heeft gehouden. Dat is ze zeer goed bevallen. ‘Het geeft meer rust’, vertelt Bart Geevers. ‘Je kan langer doorsleutelen aan zaken, je hoeft het niet in drie weken af te hebben. We zijn helemaal vrij geweest in het proces. Dat we twee keer de deadline hebben uitgesteld is een bijzaak. De platenmaatschappij zat wel op hete kolen. De plaat is aan de andere kant op voorsprong de beste die we ooit gemaakt hebben.’ De titel van de plaat gaat om het gevecht om dingen voor elkaar te krijgen. ‘Het betekent eigenlijk dat het menens is, geen flauwekul’, aldus Bart Nederhand. ‘De stijl waarin we spelen hebben we in de loop der jaren geperfectioneerd. Dat zie je terug op het podium. Bij iedere plaat die we hebben gemaakt, hebben we het gevoel gehad dat het de beste was die we ooit hebben gemaakt. En dat is bij deze precies hetzelfde. Eigenlijk wel meer dan dat.’ Door de lat steeds hoger te leggen, komen de heren perfectionisten elkaar soms tegen. Goed moet ook écht goed zijn. Bart Geevers: ‘Ik moet heel eerlijk bekennen dat ik het wel even zwaar had toen we met de eerste ideeën voor deze plaat kwamen. Waar ik mee kwam, vonden zij niet zo denderend en dat was omgekeerd ook zo. Dat was lastig.’ Peter van Elderen beaamt dat: ‘Per plaat wordt het moeilijker voor ons, omdat we de lat steeds hoger leggen. Alle drie willen we nog meer die kick hebben bij ieder nummer. Vroeger werden nog wel compromissen gesloten door de tijdsdruk. Nu hadden we veel meer tijd, zodat we
30
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
voor het maximale gingen. Dan is het wel erg lastig om alle drie die honderd procent kick te krijgen. Dat is even heftig geweest, maar het hoort erbij. Er moesten dus nog meer ideeën op tafel komen, zo’n tachtig hebben de revue gepasseerd, maar dat zijn dan ook de echte Peter Pan Speedrock-nummers geworden!’
Koerswijzigingen We Want Blood! is gemaakt met de focus op het podium. Peter heeft dan letterlijk het publiek in gedachten. ‘Dat is wel een motor, ja. Live doen we er wel een flink schepje bovenop. Hier zit het allemaal in mijn kop.’ Bij de vorige albumhoezen had Bart Geevers er als ontwerper ook de eigen hand in. ‘Ik heb er ook nu ruim de tijd voor genomen. Deze plaat is op alle fronten helemaal door ons zelf gedaan. We zijn ontzettend tevreden hoe de nummers zijn geworden, het geluid, alles. Het was ook best lang geleden dat er nieuw album van ons is verschenen (de vorige langspeler, Pursuit Until Capture, dateert uit 2007, red.). Het werd onderhand wel weer eens tijd.’ ‘Zoals we het spelen, willen we het ook hebben’, zegt Bart Nederhand. Bart Geevers stemt daar mee in. ‘Geen verrassingen, we gaan al jaren door op dezelfde weg en dat voelt goed. We proberen bij iedere plaat weer beter te worden. Duidelijke koerswijzigingen, daar hebben we nog nooit last van gehad. We leggen de lat wel hoog voor ons zelf. Het moet wel goed zijn natuurlijk. Dat is het belangrijkste uitgangspunt. We willen op deze weg verder gaan, het opnameproces zelf doen, is goed bevallen. Wel moeten we er iets meer zorg voor dragen dat het niet zo uit de hand loopt als nu.’
Live
14 november 11 december
Live
Trix Antwerpen Speedfest Eindhoven
www.peterpanspeedrock.nl
live
MARK FOGGO SKA IN NEDERLAND ‘Ska is niet meer zo groot als vroeger, maar in Nederland zijn er een paar diehards die het genre in stand houden. Er zijn gelukkig nog steeds leuke festivals en steeds komt er weer een band bovendrijven. Mr. Review is erg goed.’ MEER NEDERSKA Mr Review Eén van de eerste Nederlandse skabands, die eind jaren tachtig internationaal succes heeft. Jammah Tammah Band rond Eddy Huizing die eerder furore maakt met punkband De Boegies. De Groningse band mixt ska met allerlei andere genres en kan bogen op een geweldige live reputatie. The Beatbusters Krijgt vooral bekendheid door een samenwerking met Def P van de Osdorp Posse. Rude Rich and the Highnotes Tienkoppige Nederlandse groep die zich richt op authentieke ska en rocksteady en in Europa veel Jamaicaanse ska-artiesten begeleidt. BELANGRIJKE ALBUMS Mark Foggo & The Secret Meeting – Speeding My Life Away (1980) Beatbusters – Get Down To Brass Tacks (1997) Rude Rich And The High Notes – Change The Mood (2001)
ls Mark Foggo eind jaren zeventig in Nederland arriveert, heeft hij er al een heel muzikaal leven opzitten. Via zijn geboorteplaats Liverpool komt hij terecht in Londen. Het zijn de sixties. Liverpool is het muzikale brandpunt van de wereld, maar niet voor Mark. In 1966 vertrekt hij naar de Engelse hoofdstad en bouwt daar aan een carrière in de muziek. Hij deelt een flat met een ander muzikaal talent uit Liverpool: Elvis Costello. In Londen komt Foggo in contact met ska. ‘Ik speelde in een punkband toen de ska opkwam door groepen als The Specials en The Selector’, zegt hij. Een drummer die rond 1978 in Nederland werkt, haalt hem over om naar ons land te komen. ‘Hij vertelde dat er veel leuke dingen gebeurden in Nederland. Ik besloot te gaan.’ De Brit belandt in een vakantiehuisje in het Friese Terhorne. ‘Dat was nogal een cultuur shock. Er was alleen een zeilschool.’ Toch weet Foggo zijn draai te vinden in de Nederlandse muziekscene. ‘Er werd in die tijd veel rock-’n-roll gespeeld in Groningen; Herman Brood was daar groot, net als Phoney and the Hardcore. Mijn eerste optreden was in het voorprogramma van White Honey, de band van Hanneke Kappen.’ Mark maakt goede sier met zijn mengeling van punk en ska. In die dagen waait de Britse ska langzaam over vanuit Engeland. Met Gangsters scoren The Specials een bescheiden hit en begin 1980 zet Madness met One Step Beyond het genre voorgoed op de kaart. Foggo beleeft dan zijn hoogtijdagen. Met zijn band The Secret Meeting scoort hij een kleine hit met New Shoes. De plaat wordt grijs gedraaid door de KRO en VARA. In het clubcircuit bouwt Foggo aan zijn livereputatie. ‘Wat we speelden was in ieder geval hard en snel en je kon er goed op dansen. Dat sloeg erg aan in Nederland.’ Foggo heeft het begin jaren tachtig prima naar z’n zin in het noorden. ‘De muziekscene in Groningen was in die tijd heel levendig en er waren veel goede bands. Er was altijd wel een jeugdcentrum waar iets te beleven was’, zegt hij nu. Ook het publiek vond hij prettig. ‘Op
de een of andere manier begrepen ze wel wat we deden.’ Wat hem vooral trof was de collegiale sfeer onder de Groningse muzikanten. ‘Ik werd snel opgenomen in de scene en kon daardoor heel makkelijk de dingen doen die ik leuk vond. Mensen stonden echt open voor wat ik wilde en waren bereid me op allerlei manieren te helpen.’ Zijn succes in Nederland blijft niet onopgemerkt in zijn geboorteland. De legendarische dj John Peel draait New Shoes zelfs in zijn programma. Intussen vergaat het The Sercret Meeting niet onaardig. De band speelt in de drie jaar van zijn bestaan behoorlijk veel, maar uiteindelijk valt het doek in 1983. De vele bandwisselingen eisen hun tol. Foggo zit niet bij de pakken neer. Hij zoekt zijn heil in Eindhoven en richt daar de Skasters op. Hoewel een hit als New Shoes uitblijft, kan de band wel bogen op een grote schare fans, en niet alleen in Nederland. Foggo is al jaren een graag geziene gast in Scandinavië, Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland. ‘Mijn manier van spelen slaat aan. Het werkt overal. We spelen op skafestivals, maar ook op punkfestivals.’ In zijn geboorteland speelt hij ook nog regelmatig, maar terug wil hij niet meer. ‘Het heeft voor mij weinig zin om in Engeland te wonen. We spelen in heel Europa en dan is Nederland of België een prettige uitvalsbasis.’ Foggo woont inmiddels in Antwerpen. Bij V2 heeft hij in 2010 een album opgenomen. Daarnaast toert hij nog steeds door Europa.
‘Wat we speelden was in ieder geval hard en snel en je kon er goed op dansen’ n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
31
‘Acts die het er even bijdoen, hebben bij ons niets te zoeken’
25 JAAR GROTE PRIJS VAN NEDERLAND De Grote Prijs van Nederland, de belangrijkste bandwedstrijd van ons land, bestaat dit jaar 25 jaar. Een gesprek met directeur Guno Oosterling en met twee heren die ooit aan de wieg stonden van de Grote Prijs: Frank van Hoorn en Fer Abrahams.
HET IS DRuk OP HET kANTOOR VAN DE GROTE PRIJS IN HET cENTRuM VAN AMSTERDAM. Jubileum of niet, de wedstrijd gaat gewoon door. ‘Het gaat geweldig’, zegt Oosterling op de vraag hoe de Grote Prijs er anno 2010 voorstaat. ‘Maar dat was zes jaar geleden anders. De bezoekeraantallen liepen terug en er was kritiek. Voor ons was het duidelijk dat we moesten gaan kijken naar hoe we verder moesten gaan.’ Onder Oosterling veranderde de opzet en kwam de nadruk nóg meer op kwaliteit van de deelnemers te liggen. Hij durft te stellen dat de laatste jaren het begrip potentie veel zwaarder is gaan wegen. Volgens hem is het niveau van de finalisten tegenwoordig zo hoog, dat de zes deelnemers flink aan elkaar gewaagd zijn. ‘Het verschil is heel klein.’ ‘Laat een ding duidelijk zijn’, stelt de directeur. ‘We hebben de missie om nieuw talent kansen te bieden. We willen subtop afleveren. Dat betekent niet alleen dat we van onszelf als organisatie veel dingen eisen. Ook van de deelnemers vragen we iets, maar ze weten dat ze daar wel iets voor terugkrijgen.’ Daarin verschilt de Grote Prijs van andere talentenjachten, vooral die op tv. ‘Wij houden altijd rekening met de deelnemers. Het gaat bij ons om de acts. Ik ben altijd blij als ik kan zeggen dat onze deelnemers wel zelf muziek kunnen schrijven en spelen. De winnaars zijn onze visitekaartjes en geen middel om snel geld te maken. Het gaat bij ons om de muziek. Als muziekliefhebbers en deelnemers dat door hebben, dan doen we het goed.’ Oosterling zegt dan ook oprecht trots te zijn op een winnaar als Typhoon. ‘Of Lucky Fonz III. Toen hij bij ons kwam, was hij al best goed. Maar hij speelde voor een kratje bier. Nadat hij had gewonnen, maakte hij een heel goed jaar door en het gaat nog steeds goed met hem.’ De organisatie blijft de deelnemers overigens ook na de finale bijstaan. ‘We willen er echt zijn voor de deelnemers. Niet alleen voor de winnaars. Wij zijn er immers voor om talent te stuwen, ook tussen de regels door.’ Volgens Oosterling is die taak tegenwoordig steeds belangrijker geworden. Dat heeft te maken met het veranderen van de industrie. ‘bij veel labels is er al geen A&R-afdeling meer. begeleiding is er ook niet. Artiesten moeten het allemaal zelf doen. Wij helpen waar we kunnen.’
Discussie Volgens Oosterling hebben de vier finales behoorlijk wat impact. De finale Hiphop trekt, samen met die van de Singer/Songwriter, de laat-
32
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
ste jaren de meeste aandacht. ‘Voor rappers is de Grote Prijs echt een groot iets. Het competitieve element is in die wereld ook heel gewoon. Het hoort er helemaal bij. bij Rock/Alternative, de bands, is dat toch wat anders. In sommige kringen is het nog steeds not done om aan een wedstrijd mee te doen.’ Sinds de Grote Prijs in 1996 is opgedeeld in vier finales is er al discussie of die weg wel de goede is. Oosterling wil in ieder geval niet terug naar één Grote Prijs. ‘Daarvoor is de muziek toch te verzuild’, stelt hij. ‘En dat blijft ook zo. Passe-partoutkaarten verkopen we nauwelijks. Oosterling koestert nog de wens om ooit nog eens het genre World op te zetten. Maar voorlopig blijft het een droom. Het vergt veel tijd en ook behoorlijk wat financiële middelen. Met de bezuinigingen die het nieuwe kabinet wil doorvoeren in de cultuursector in het achterhoofd, is Oosterling sowieso voorzichtiger geworden. ‘cultuur kost geld, maar het levert nooit geld op’, zegt hij. ‘We zijn een langlopend project en dat betekent dat we steeds weer op zoek moeten naar geld. Er zijn maar weinig fondsen die continue blijven subsidiëren.’ De Grote Prijs zoekt z’n heil daarom ook in sponsoring. Oosterling vindt dat geen probleem. Over de sponsors heeft hij niets dan lof en volgens hem maakt het de deelnemers weinig uit, zolang alles maar transparant is. Die transparantie vindt hij heel belangrijk. Daarom zal de Grote Prijs ook nooit een platendeal in zijn prijzenpakket opnemen. ‘We willen onafhankelijk blijven. De wedstrijd is ons ding. Daar doen we alles voor.’
Europa In de toekomst willen Oosterling en zijn team graag Europa in. ‘Het wordt geen Grote Prijs van Europa, maar een soort uitwisseling. We hebben Paradiso, veel Europeanen kennen dat podium en daar moet je gebruik van maken.’ Hoe de Europese samenwerking vorm gaat krijgen, is nog niet helemaal duidelijk. Maar uit de wens alleen al spreekt de ambitie om de komende jaren verder te groeien, ook in Nederland zelf. Want Oosterling denkt, heel voorzichtig, ook aan samenwerking met organisaties die dezelfde missie hebben als de Grote Prijs. Het belangrijkste blijft volgens Oosterling de kwaliteit van de wedstrijd. ‘De prijs moet nu, maar ook in de toekomst, worden uitgereikt aan een muziekbeest. Iemand die leeft voor zijn muziek. Acts die het er even bijdoen, hebben bij ons niets te zoeken.’ n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
33
AND 25 JAAR GROTE PRIJS VAN NEDERLAND 25 JAAR GROTE PRIJS VAN NEDERLAND 25 JAAR GROTE PRIJS VAN NEDE
HOE HET 25 JAAR GELEDEN ALLEMAAL BEGON ‘Het publiek wil bloed zien’ Frank van Hoorn en Fer Abrahams waren vijfentwintig jaar geleden betrokken bij de eerste edities en hebben de Grote Prijs als talentenjacht op de kaart gezet. Een terugblik.
OVER MYTHES, MICROFOONS, TAPES EN HIPPIES
GaGa, The Riff en Gin On The Rocks. Het zijn zo maar drie winnaars van de Grote Prijs. Het zijn ook bands die, na een veelbelovend debuut, niets meer van zich lieten horen. De mythe ontstond dan ook dat je de Grote Prijs maar beter niet kon winnen. Want met de nummers twee, drie en vier, en de halve finalisten, liep het altijd beter af. ‘Als je nummer één werd, was je mislukt. Er rustte een vloek op, zo leek het’, zegt Frank van Hoorn. ‘Van de nummers twee tot en met zes brak er ieder jaar altijd wel eentje door.’ Volgens huidig directeur Guno Oosterling is die mythe allang verleden tijd. ‘Het is nu zo dat als je in de finale staat, je al een heel eind bent. Je wordt geboekt in het land en dat is belangrijk.’
34
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Fer Abrahams bewaart goede herinneringen aan Gin On The Rocks. ‘Ze waren tijdens de finale gewoon ontzettend leuk. Het heeft op zo’n avond ook te maken met de magie van het moment. De jury speelt daar natuurlijk ook een grote rol in. En GaGa kwam na hun overwinning met een goede plaat en was gewoon een hele goede ambassadeur voor de Grote Prijs.’ De jury had het in de beginjaren niet gemakkelijk. Frank van Hoorn herinnert zich een voorval met een band die de Hippies heette. ‘Het was een band met een stel ontzettend lekkere wijven. Wij wilden ze dolgraag in de finale hebben. Maar ze konden eigenlijk niet spelen. Er was één jurylid die niet mee wilde werken. Dat heeft hij geweten. Het
Fer Abrahams is in de jaren tachtig werkzaam bij Muziekkrant OOR. ‘Wij organiseerden destijds groepenpresentaties in Paradiso’, vertelt hij. ‘Die avonden waren speciaal voor zaalhouders. We hoopten op die manier bands aan optredens te helpen. Normaal en de Nits deden er bijvoorbeeld aan mee.’ In dezelfde tijd spelen Normaal-manager Joost Carlier en Frank van Hoorn met het idee voor een talentenjacht. Die moet zijn beslag krijgen tijdens het Lochem Pop Festival. Beide heren zijn daar de stuwende motor achter. Carlier en Van Hoorn zoeken contact met OOR. In de VARA (die met het programma VARA’s Popkrant veel aandacht besteedt aan Nederlandse bands) wordt een mediapartner gevonden en de eerste Grote Prijs is een feit.
had geboekt. De winnaar, Gin On The Rocks, vond hij maar niks. Dat vond ik prima. Onze opzet was geslaagd.’
‘We pakten de zaken serieus aan,’ zegt Frank van Hoorn. ‘Zo maakten we van ieder optreden een video. Dat was voor die tijd nogal wat.’ De rest van het prijzenpakket valt ook niet tegen. De winnaar krijgt tienduizend gulden, studiotijd en mag dus optreden op het Lochem Pop Festival. Niet alleen de promotie van de Nederlandse popmuziek is een doel. Fer Abrahams: ‘Mensen werden gedwongen om keuzes te maken. Zo was er een band die zich terugtrok uit de voorronde omdat de bandleden ruzie kregen over hun setlijst. Bands werden door deel te nemen gedwongen bepaalde vragen te beantwoorden. Hoe serieus neem ik mijn band? Wat wil ik laten zien? Wat wil ik uitstralen? Het deelnemen was dus ook een soort leerproces.’ Daar was van te voren eigenlijk niet over nagedacht volgens Abrahams. ‘Het competitie-element was een smoes om publiek te trekken. Het publiek wil bloed zien.’ Maar nog belangrijker is dat de deelnemers aan optredens worden geholpen. Abrahams: ‘Een jaar later kwam een boeker naar me toe na de finale. Hij was blij dat hij Vijf Slag Een Wijd
Over publiciteit heeft de wedstrijd in de eerste jaren niet te klagen. ‘Hoewel we met regionale voorronden werkten, had het geheel toch een landelijke uitstraling’, zegt Abrahams. ‘Dat kwam natuurlijk door de berichtgeving via OOR en de VARA. Nu is het anders. Tot en met de halve finales is het een plaatselijk evenement. Het landelijke aspect komt pas bij de finale om de hoek kijken.’ Ook de zaalhouders zijn blij met de Grote Prijs. De voorronden verkopen met grote regelmaat uit en regionale boekers struinen de avonden af naar leuke acts. Maar belangrijker is dat Nederlandse bands weer aandacht krijgen. ‘Je zag na een aantal jaren grote bands opkomen die ooit hadden meegedaan met de Grote Prijs’, zegt Frank van Hoorn. ‘Ze legden daar de basis voor de rest van hun loopbaan.’ Na zes succesvolle edities slaat de Grote Prijs in 1989 een jaar over. ‘We zagen ieder jaar zo’n beetje dezelfde gezichten en dat was niet de bedoeling’, zegt Abrahams. Zo waren er volgens hem iets te veel acts die best leuk waren, maar om allerlei redenen niet voldeden aan de wensen van de organisatie. ‘Dat waren dan jongens die bijvoorbeeld voor de Grote Prijs even een bandje hadden opgericht.’ In 1990 gaat de Grote Prijs verder, maar dan al blijkt dat er wat moet veranderen. Dat gebeurt in 1995. Abrahams zegt dat de opsplitsing van genres de wedstrijd veel goed heeft gedaan. ‘In onze tijd waren er natuurlijk nog geen dj’s en hiphop stond in de kinderschoenen.’ Van Hoorn en Abrahams zijn al lang vertrokken uit de organisatie. Toch dragen ze de Grote Prijs nog steeds een warm hart toe. Abrahams vindt dat de wedstrijd nog toekomst genoeg heeft. ‘Er is altijd behoefte aan. Het gaat misschien wel iets veranderen, maar de wedstrijd blijft.’
was tijdens een voorronde ergens in Delden. Na afloop hebben we hem gewoon achtergelaten. Pas de volgende dag kon hij weer terug naar het westen.’ Met de band is het overigens nooit wat geworden. Eén van de eerste edities werd overschaduwd door een ramp. Door een groot misverstand raakten alle inzendingen zoek. Van Hoorn: ‘We werkten samen met de Stichting Popmuziek Nederland. Ik had daar alle inzendingen verzameld en in zes vuilniszakken klaargezet voor de juryvoorzitter. De schoonmaakster dacht dat het vuil was en heeft de zakken aan de straat gezet. Het was een ramp. We moesten iedereen vragen het materiaal opnieuw in te zenden. We moesten de voorronden uitstellen en een nieuwe promotiecampagne maken.’
En dan was er eind jaren tachtig ook nog het raadsel van een onbekende deelnemer. De organisatie zag zich genoodzaakt het bandje op de radio te laten horen met de vraag van wie het ingezonden nummer was. Tot op de dag van vandaag is dat nog steeds een raadsel. Frank van Hoorn heeft nog een andere herinnering. In de eerste edities konden de zangers van de band gebruik maken van een gouden microfoon. ‘Die hadden we van Lee Towers’, zegt Van Hoorn. ‘Een van onze crewleden deed ieder jaar, een week voor de finale, de shows in Ahoy’ voor Lee Towers. Die wilde ieder jaar een nieuwe gouden microfoon hebben. Wij namen die dan na de shows voor een zacht prijsje over.’ n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
35
‘Ik hou van naïviteit als ingrediënt in muziek’, verklaart Otto Wichers, alias Lucky Fonz III. ‘Daarom probeer ik steeds weer iets nieuws te doen.’ Op Hoe Je Honing Maakt werkt hij voor het eerst met een band, bespeelt hij de elektrische gitaar en zingt hij in het Nederlands.
Tekst Renate Sun-Louw Foto’s Nick Helderman
‘Sorry, het is toch een rock-’n-rollplaat geworden’
36
LUCKY FONZ III
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Wichers bracht zijn eerdere albums uit in eigen beheer, maar voor Hoe Je Honing Maakt tekende hij een contract bij Top Notch. Het is een veelbesproken handtekening, die labelbaas Kees de Koning net zoveel kritiek als complimenten opleverde. Nog niet eerder dwaalde hij zover af van de hiphopbasis. Wichers vindt het zelf niet zo’n grote stap. ‘Hiphop en folk zijn eigenlijk twee takken aan dezelfde boom. Teksten zijn bij allebei heel belangrijk. Mensen als Fresku en Kempi vind ik echt goede tekstschrijvers, daar wil ik wel bijhoren. Maar het was voor mij vooral een zakelijke keuze. Als je in eigen beheer uitgeeft, loop je zoveel financieel risico, daar werd ik een beetje nerveus van. Als ik nu nul exemplaren verkoop, ben ik tenminste niet de lul, dat is wel gezond voor het artistieke proces.’ Wichers beloofde Top Notch een ‘sobere folkplaat’, maar hij besloot het over een andere boeg te gooien. ‘Ik merk dat ik op mijn best ben als ik niet al te slick ben in wat ik doe. Met die folkshow vorig jaar merkte ik dat ik het toch wel heel goed in de vingers kreeg, toen dacht ik meteen: oppassen.’ Een van de uitwegen die hij opzocht, was een samenwerking met andere muzikanten. Drummer Ro Halfhide – die al eerder als producer met Lucky Fonz III samenwerkte – en bassist Mark de Jonge, vormen samen de begeleidingsband De Felle Kleuren. ‘Ik vertrouw op hun creativiteit, ik laat ze spelen wat ze willen, maar ik ben wel echt de baas. Ro houdt erg van het Franz Ferdinand-ritme, maar dat voegt niet bij mijn lichaam, dat kan hij beter achterwege laten.’ De samenwerking leidde tot belangrijke keuzes op het album. ‘Ik wil niet dat zij tegen hun zin spelen, dus als ze een lied niet leuk vinden, doen we het niet. Ro werd een beetje naar van een van mijn teksten, Mark houdt niet van de droevige, langzame nummers. Dus die heb ik achterwege gelaten. Dat komt wel weer op een volgend album.’ Al spelend kwamen de drie op een geluid uit dat soms flink harder is dan het eerdere werk van Wichers. ‘Ik kwam met het materiaal bij Top Notch terug en zei: sorry, het is toch een rock-’n-roll-plaat geworden. De muze besloot anders. Dat is ook wel mooi toch?’
Als een kind Om het bandgeluid aan te vullen, hing Wichers voor het eerst in zijn leven een elektrische gitaar om zijn nek. ‘Dat vind ik wel echt een kick. Voor mij is het echt een nieuw ding, hoewel ik natuurlijk wel al gitaar speelde. Ik moest het ontdekken en dat hoor je op het album. Het klinkt als een kind die voor het eerst een elektrische gitaar aanraakt.’ Hoewel Wichers inmiddels vier albums op zijn naam heeft staan, blijft hij vasthouden aan zijn handelsmerk van kinderlijke ongeoefendheid: n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
37
Backstage
‘Ik hoop dat het DNA van Doe Maar ook in de genen van dit album zit’
In de rubriek BACKSTAGE nu eens geen aandacht voor de band of artiest, maar voor de mensen die in de muziekwereld achter de schermen werken. Tekst John Buis
H
et heeft wel iets van hobbyisme zoals ik het vak van flightcasebouwer in ben gerold. Ik had een timmeropleiding gedaan, speelde in een top-40-band en had daardoor al vaak zo’n ‘kist’ in mijn handen gehad. Een kennis die ooit een muziekinstrumentwinkel had, wilde wat met flightcases gaan doen. In de jaren dat er ontzettend veel merken waren en om de haverklap nieuwe synthesizers en keyboards uitkwamen, had ik daar veel werk aan.
AB DOES BEROEP BOUWER VAN FLIGHTCASES ‘Ik heb een esthetische voorkeur voor de energie die komt met iemand die iets voor het eerst doet. Ik vind bands altijd leuk als ze net begonnen zijn, schrijvers vind ik het interessantst bij hun debuut. Ik geloof niet zo in het idee van lineaire ontwikkeling. Dat geldt misschien voor een vakman of een sporter, maar niet voor een muzikant.’
Cadeau Met zijn folkact heeft Wichers in de afgelopen jaren een heuse fanschare opgebouwd. Hij is niet bang om deze te verliezen. ‘Ik besef dat ik wel wat van mijn publiek vraag, maar ik moet gewoon zorgen dat mijn muziek goed is. Ik hoop dat mensen dit weer gaan trekken. Niet dat ik dingen doe om in de smaak te vallen, maar ik maak het wel voor het publiek. Ik zie het als een cadeau. Ik geef liever iets moois waarvan mensen niet eens wisten dat ze het wilden dan na te denken over waar behoefte aan is.’ De meest in het oog springende verandering op Hoe Je Honing Maakt is dat Wichers is overgestapt op de Nederlandse taal. In commercieel opzicht lijkt het een slimme zet. Voor Kees de Koning was het dé reden om Lucky Fonz III bij Top Notch binnen te halen. Ook scoorde hij een kortstondige top tien-hit met Ik Heb Een Meisje, iets dat hem met Engelstalig materiaal nog niet is gelukt. Zelf ervaart hij de taalwisseling niet als een grote verandering. ‘Artistiek was het niet zo anders, maar ik moest technisch wel met het Nederlands leren omgaan. De klankkleur van het Engels is anders dan het Nederlands. De Engelse taal is voor mij iets makkelijker, het is meer mijn artistieke moedertaal, alle muziek en alle boeken waar ik door geïnspireerd ben, zijn in het Engels. Het Nederlands is wel een goede taal om in te spitten, zoals rappers het noemen. Dat je echt zo fel de klinkers eruit kunt gooien. In het Nederlands kun je woorden als een mitrailleur laten klinken.’
Meester Wichers heeft zich grondig verdiept in de Nederlandstalige muziek traditie. Hij is lovend over heel uiteenlopende acts, van ZZ en de Maskers en Eddy Christiani tot Roosbeef en Fresku. Armand noemt hij zijn grote held: ‘Ten eerste vind ik hem een heel goede songwriter
38
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
en een goede zanger, daarnaast vind ik hem een echte counter cultuurfiguur, daar hebben we er niet zoveel van in Nederland. Ik vind het tof dat hij nooit echt establishment is geworden.’ Ook Boudewijn de Groot bewondert hij erg: ‘Dat is echt een meester.’ Op enkele namen uit de Nederlandstalige popgeschiedenis reageert hij zonder uitzondering enthousiast. Daarbij maakt hij geen onderscheid tussen de verheven kunsten en het volkse vermaak. ‘Ik geloof niet in een hiërarchie. Als je naar teksten van Lennaert Nijgh luistert, ligt de schoonheid heel erg aan de oppervlakte, alles heeft een enorme eloquentie en elegantie en het rijmt als een koekoeksklok. Guus Meeuwis is heel goed in het schrijven van teksten onder de oppervlakte. Die zijn mooier dan je bij eerste beluistering doorhebt.’ Wichers vertelt dat hij zich voor Hoe Je Honing Maakt sterk heeft laten inspireren door Doe Maar. ‘Ik hou erg van Doe Maar, het is echt supertof. Toen ik met dit album bezig was, ging ik opnieuw naar ze luisteren, om te kijken wat je kunt doen met Nederlandse teksten. Ze zijn heel direct, zonder plat te zijn. Ze waren ook niet bang voor het risico om plat gevonden te worden. Ik hoop dat het DNA van Doe Maar ook in de genen van dit album zit.’
Live
14 november 18 november 19 november 26 november 8 december 9 december 12 december 17 december 18 december 23 december
Live
De Kelder Amersfoort Patronaat Haarlem 013 Tilburg Het Bolwerk Sneek Vera Groningen Hedon Zwolle Rotown Rotterdam De Nieuwe Nor Heerlen Ekko Utrecht Doornroosje Nijmegen
www.luckyfonziii.com
live
‘Globaal genomen zagen flightcases er vijfentwintig jaar geleden net zo uit als tegenwoordig’
digitaliseerd en maken grote flightcasebouwers tegenwoordig veel meer gebruik van volledige computergestuurde machines.’ www.astralcases.nl
Het maken van flightcases is leuk werk, het is ambachtelijk. Door de tijd heen is het bouwen ervan wel veranderd, in detail, maar de kern van de flightcase is eigenlijk héél conservatief. Globaal genomen zagen ze er vijfentwintig jaar geleden net zo uit als tegenwoordig. Mijn specialiteit is vooral maatwerk én dat ik flightcases in elke kleur maak. De uitvoering, daar wil ik het niet eens over hebben, die is zo standaard als het maar kan. De productietijd varieert: op z’n snelst zit ik van begin tot eind zo’n twee en een half, drie uur aan een koffer, maar soms duurt het ook twee dagen. Voor een mengtafel kan ik zo een paar dagen timmeren. Voordat ik aan een complexe kist begin, heb ik hem al drie keer in mijn hoofd gebouwd. Ik heb in het verleden leuke ad hoc opdrachten gehad voor artiesten als Mick Jagger en Elton John. Beiden repeteerden voor een tournee in Amsterdam en hadden instrumenten nodig waar een flightcase omheen moest. Ze zijn hier helaas niet geweest. Ik kan me uitstekend inleven in de vraag van de klant; ik heb aan een half woord genoeg. Toch spreek ik uitgebreid met ze. Als ik merk dat het een flightcase is waar veel haken en ogen aan zitten, dan moet ik echt alles weten. Gelukkig heb ik zo ontzettend veel ervaring opgebouwd dat ik niet zo snel meer tegen problemen aan loop. En ach, het is iedere keer weer anders, ik kijk ook nergens meer van op. Klanten willen soms heel veel, maar ik heb nog niet meegemaakt dat klanten denken dat ze het beter weten dan ik. Nee, dan is iets echt niet te realiseren. Wat nieuwe ontwikkelingen betreft is de markt ten opzichte van tien jaar terug helemaal ge-
Backstage paspoort Naam: Ab Does Woonplaats: Noord Scharwoude Geboorteplaats: Alkmaar Leeftijd: 58 Huwelijkse staat: Getrouwd, twee zonen Eerste album: Are You Experienced van Jimi Hendrix Laatste album: The Imagine Project van Herbie Hancock Favoriete album: Journey Through the Secret Life of Plants van Stevie Wonder Eerste concert: Pink Floyd in het Concertgebouw in Amsterdam in 1968 Laatste concert: Toto dit jaar in de Waerdse Tempel in Heerhugowaard Beste optreden ooit gezien: Babylon Circus Favoriete NL band van dit moment: Alain Clark Welke (grote) muzikant had je altijd al willen zijn: Jimi Hendrix Grote inspiratiebronnen: Prince Meest opmerkelijke klus ooit: Het bouwen van ruim vierduizend flightcases in vijf jaar voor één klant Meest opvallende flightcase ooit gebouwd: Eén van 520x101x80 centimeter, vanwege de omvang Wat mogen we in de komende twaalf maanden van je verwachten? De perfecte flightcase Toekomst: minder werken en meer gitaar spelen n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
39
Op zoek naar de kern Vier muzikanten over Nederlandse jazz en wereldmuziek Ruim dertig toonaangevende acts uit de Nederlandse jazzen wereldmuziek spelen op 2 en 3 december in de Amsterdamse Melkweg en Sugar Factory tijdens de eerste editie van het showcasefestival Dutch Jazz & World Meeting. Een gesprek met vier van de deelnemers. Twee uit de jazzmuziek – Raphael Vanoli (Knalpot) en Tony Overwater (Jungle Boldie) – en twee uit de wereldmuziek: Lenneke van Staalen en Sjahin During (Arifa). Tekst Ruud Meijer Foto’s Andreas Terlaak
40
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
41
Jazz
R aphael Vanoli
gitaar
‘Knalpot wordt wel een elektronisch rockduo genoemd. Wij kunnen eigenlijk overal terecht, we speelden zowel in het Bimhuis als op Lowlands. Zowel Gerri Jäger, die drums en elektronica speelt, als ik zijn geïnteresseerd in het verrijken van onze instrumenten met andere lagen door middel van analoge elektronica en loops. Naast de gitaar bespeel ik ook zo’n Casio keyboard voor kinderen, en die geluiden worden dan ook weer elektronisch vervormd. Ik ben op zoek naar een oereigen vorm van muziek. Dat is heel arbeidsintensief. Ik breng met Gerri heel veel tijd door in de oefenruimte. Wat wij doen heeft toch heel veel te maken met idealisme. Hoewel Knalpot erg ‘rock’ klinkt, is de muziek erg open, wordt er veel geïmproviseerd, kan ieder concert weer anders uitpakken. Wij hebben allebei een jazzachtergrond. Vroeger op het conservatorium studeerde ik ook in de stijl van een gitarist als Jim Hall, maar nu wil ik iets persoonlijks creëren.’
P
laats van handeling: de bar van het Eden Amsterdam American Hotel. De vier musici hebben zich, ter voorbereiding van het rondetafelgesprek, zojuist door middel van een kort praatje aan elkaar voorgesteld (zie kaders). Lenneke van Staalen: viool, Raphael Vanoli: gitaar, Tony Overwater: contrabas en Sjahin During: percussie. Op papier lijkt het de ideale line-up voor een multi-culturele supergroep. Met wie zou bijvoorbeeld Lenneke van Staalen, op grond van wat zij net heeft gehoord, graag een keertje samen willen spelen? (Het blijft ijzig stil) Met niemand? Okay, da’s duidelijk… (Gelach) Lenneke van Staalen: ‘Puur op grond van wat ze hebben verteld, is dat moeilijk te bepalen. Ik heb er eigenlijk geen flauw benul van hoe de muziek klinkt die jullie maken. Ik weet alleen een beetje wat Sjahin doet… Wanneer ik het zou horen, zou ik misschien denken: hé, dáár zou iets mogelijk zijn.’ Sjahin During: ‘Dankzij YouTube weet ik wel een beetje wat jullie doen. Voor mij is dit ook een beetje een rare vraag: ik wil in principe wel met iederéén spelen.’ Tony Overwater: ‘Uiteindelijk zijn we alle vier met hetzelfde bezig, maar vanuit een andere achtergrond.’ LvS: ‘Het zou kunnen werken, maar het zou ook een grote mislukking kunnen worden. Met de mensen waar we nu mee spelen hebben we allemaal een speciale klik. Het is niet voor niets dat je elkaar hebt uitgekozen.’ SD: ‘Het is inderdaad heel persoonlijk. Het gaat niet alleen om de instrumenten, er moet ook een intermenselijk iets zijn.’ TO: ‘Maar het is niet altijd gezegd, dat je met de mensen waar je het liefst mee op wil trekken ook het fijnste speelt.’ SD: ‘Zeker niet. Een bepaalde spanning kan ook juist te gek zijn. Maar toch is het zo dat je tachtig procent van de tijd die je als muzikanten met elkaar doorbrengt geen muziek maakt. Je bent altijd aan het reizen en wachten en rondhangen. Dus dan is het toch wel prettig als je een beetje met elkaar op kan schieten.’ TO: ‘Toch vinden wij in het trio die spanning wel fijn. Kijk naar de hele groten: Keith Jarrett, Gary Peacock en Jack DeJohnette zien elkaar
‘Eigenlijk was jazz de eerste vorm van wereldmuziek’ alleen maar op het podium, want ze reizen apart en slapen in verschillende hotels. Hier in Nederland heb je Han Bennink en Misha Mengelberg. Altijd spanning tussen die twee. Ze liggen elkaar, geloof ik, niet zo. Maar toch is het, muzikaal gezien, een van de meest geslaagde combinaties van Nederland. Je moet elkaar op het podium namelijk niet alleen maar voortdurend gaan zitten bevestigen.’ LvS: ‘De kans van slagen hangt voor een groot deel af van hoe flexibel je bent. Ik zelf ben bijvoorbeeld maar beperkt flexibel. Dat komt denk ik ook door mijn Indiaas, klassieke ondergrond. Sjahin, begrijp ik,
42
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
combineert graag verschillende stijlen, wil het spelen binnen één traditie zoveel mogelijk loslaten. Ik wil juist wél het liefst binnen die ene traditie spelen, omdat dat voor mij een grote verdieping van de muziek betekent.’ Toch worden stijlen, culturen en genres meer en meer met elkaar vermengd. Denken jullie dat over, pakweg, twintig jaar de Dutch Jazz & World Meeting is omgedoopt tot de Dutch Music Meeting, omdat alles is opgegaan in één alles omvattende, nieuwe, sprankelende stijl? L v S: ‘Ik mag hopen van niet! Dat zou doodzonde zijn! Er zit een grote kracht in de eigenheid en puurheid van muzikale stijlen. De Indiase muziek kent bijvoorbeeld geen harmonie. Als je die eraan toevoegt, ontstaat er een hele nieuwe muzieksoort. Voor mij is fusie niet één plus één is twee. Het is gewoon weer één, een andere stijl is gecreëerd, waarin onherroepelijk ook diepgang van de oorspronkelijke stijlen verloren gaat. Daar kan iets heel moois uitkomen en voor een leek maakt dat de muziek ook toegankelijker, maar ik zou de pure klassieke Indiase muziek er nooit voor inruilen.’ TO: ‘Voor het publiek is de fusiemuziek soms wel dé weg om met de pure stijl in contact te komen en zich er alsnog in te gaan verdiepen.’ SD: ‘Bovendien bestaat er niet zoiets als ‘Indiase muziek’. Tweehonderd jaar geleden werd die muziek totaal anders gespeeld. Je kunt muziek
World
L e n n e k e va n S ta a l e n
viool
‘Ik speel klassieke muziek uit India. Zoals zo vaak was het toeval dat ik die muziek ben gaan maken. De vader van een vriendin kwam uit India en op mijn achttiende ben ik voor een jaar met haar meegegaan naar dat land. In dat jaar ben ik helemaal in die muziek gedoken. Ik speelde toen al westers klassiek. Gelukkig was er aan het Rotterdams Conservatorium een afdeling Indiase muziek, maar omdat er daar alleen maar een zanger was, ging ik regelmatig terug naar India. Puur klassieke muziek uit India speel je in duovorm, in mijn geval viool en tabla. Ik speel veel met Heiko Dijker. Binnen het melodische framewerk van de raga kun je vrij improviseren. Dat ga ik, omdat dat het dichtst bij mijzelf ligt, dan ook doen op de meeting. Daarnaast spelen we een compositie voor viool, tabla en strijkers van Jacob ter Veldhuis dat hij speciaal voor ons heeft geschreven.’
Jazz
T o ny Ove rwate r
contrabas
‘Ik speel met Jungle Boldie, een trio met rietblazer Maarten Ornstein en drummer Wim Kegel. Wij spelen al twintig jaar samen, eerst als het Maarten Ornstein Trio, daarna als het Tony Overwater Trio. Maar omdat de inbreng van de muzikanten steeds gelijkwaardiger werd, en we al het oude repertoire overboord hebben gegooid, besloten we tot een naamsverandering. We wilden af van de geijkte jazzformule ‘thema - solo’s - thema’, en op zoek gaan naar nieuwe dingen om elkaar uit te blijven dagen. Jungle Boldie is de verbastering van een Indiase term voor ‘samenspelen in harmonie’. Wim kwam met die term, maar door zijn Haagse accent verstonden we hem verkeerd, maar het klopte toch. Jungle staat voor avontuur en uitdagingen. Boldie als in ‘bold’, stoutmoedig en brutaal. Alle drie verdiepten wij ons in verschillende tradities. Maarten heeft een Slavische kant, ik heb mij verdiept in de Arabische muziek van het Midden-Oosten en Wim studeerde Afrikaanse en Indiase percussie. Wij gebruiken die invloeden in onze muziek zonder dat het per definitie moet klinken als iets ‘buitenlands’. Wij zijn eerder op zoek naar onze eigen kern.’
niet stilzetten. Muziek is altijd in beweging. Muziek ís beweging. Neem nou de jazz. Wie speelt er nu nog jazz? Wat betekent jazz in godsnaam? Jazzmuzikanten willen ook leren en verder gaan. Ze laten zich inspireren door latin, Arabische muziek, oneven maatsoorten, ga maar door. Wim Kegel raakte in de ban van Afrikaanse grooves – waarom zou hij dat niet mogen?’ Knalpot is wat dat betreft een beetje een buitenbeentje. In hoeverre, Raphael, speelt traditie in jullie muziek nog een rol? Raphael Vanoli: ‘Ja, wij komen toch uit de rocktraditie, maar er zijn zeker ook bepaalde wereldmuziekinvloeden. We proberen, ritmisch gezien, te werken met rare, struikelende grooves. Onregelmatige maatsoorten en die vind je overal op de wereld: in Afrika, op de Balkan. Daar kun je hele mooie dingen mee extraheren als je je erin verdiept. Maar je moet natuurlijk niet proberen om een soort nep-wereldmuziekbandje te worden. Je moet één element kiezen en dat, zeg maar, undercover in je eigen muziek opnemen. Muziek met alleen maar melodie en ritme vind je vaak alleen maar in niet-westerse muziek. Wij werken ook vaak zonder harmonie, maar met een ondergrond van ritme, loops en elektronica. Dat is misschien een raakvlak. Wat traditie n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
43
De beste Nederlandse jazz en wereldmuziek betreft hebben wij ook veel simpele, minimalistische, bijna naïeve thema’s, vergelijkbaar met die van de Europese, Keltische folkmuziek. Ik hoor dat ook in de muziek van Radiohead. In feite is folk onze eigen wereldmuziek, die in onze nieuwe muziek terugkomt.’ We hebben het er wel steeds over, maar wat is wereldmuziek nou eigenlijk precies? TO: ‘Wereldmuziek wordt volgens mij vaak door blanke mensen gespeeld die etnische elementen uit de rest van de wereld opnemen in hun eigen muziek. Traditionele muziek uit ander landen – bijvoorbeeld wat Lenneke doet – moet je volgens mij etnische muziek noemen. Het begrip wereldmuziek is zo vaag… Eigenlijk bestaat wereldmuziek helemaal niet.’ SD: ‘Ik denk dat we alle niet-westerse muziek voor het gemak maar wereldmuziek noemen. En dat kan zowel etnische als fusiemuziek zijn.’ TO: ‘Eigenlijk was jazz de eerste vorm van wereldmuziek, namelijk een fusie van Afrikaanse, Amerikaanse en Europese tradities.’ Dus als ik het goed begrijp is jazz eigenlijk wereldmuziek en bestaat wereldmuziek helemaal niet… TO: ‘… en jazz dus ook niet!’ (Geschater) Wat betekent het optreden op de Dutch Jazz & World Meeting voor jullie nou eigenlijk precies? Denk je in de eerste plaats aan dat mooie concert dat je daar kunt gaan geven? Of zit je heel berekenend te denken aan alle lucratieve gigs in het buitenland die uit dat optreden voort kunnen komen? TO: ‘Ja, puur voor dat laatste. Kan ik wel politiek correct gaan zitten doen, maar een mooi concert kan ik ook in het Bimhuis geven. Je hoopt gewoon dat zoveel mogelijk buitenlandse programmeurs je gaan boeken. Daarom gaan we daar spelen zonder goed betaald te worden. Zo simpel is het volgens mij. Ik weet niet hoe dat voor jullie is.’ LvS: ‘Voor mij geldt: waar of waarom ik ook speel, ik wil voor mijzelf altijd zo goed mogelijk spelen. Voor mij zal het nooit zo zijn dat ik alleen maar aan de programmeurs zit te denken. Eigenlijk zou ik daar eens meer aan moeten gaan denken, dat zit nog niet zo in mijn systeem. Goed spelen, is voor mij altijd hét ding.’
www.djwm2010.nl
World Sj a hin D uri n g
Donderdag 2 december
percussie
‘Ik heb een Turkse moeder en een Nederlandse vader en groeide op in Istanbul en op Texel. Bij het toelatingsexamen voor het conservatorium zeiden ze: ‘Ga jij maar iets anders doen met je leven’. Voor mij een uitdaging om nóg harder te gaan studeren. Daarna kwam ik min of meer per ongeluk terecht in Havana op Cuba en ben daar anderhalf jaar blijven hangen. Daar deed ik allerlei projecten en heb mij vooral de Afro-Cubaanse percussie eigen gemaakt. Toen ik in Istanbul een stel gipsy’s hoorde spelen, raakte ik helemaal in de ban van de Oriëntaals-Turkse percussie. Negenachtste, elfachtste, vijfachtste: ik begreep er niets van, maar vond het geweldige grooves. Ik ben niet stijlvast, hou van mengvormen. Je moet jezelf uitdrukken in de muziek en dat hoeft niet speciaal binnen een bepaalde traditie. Mijn vaste band is Tarhana, maar op de Meeting speel ik met Arifa, een kwartet met de Turkse ud-virtuoos Mehmet Polat, de Roemeense saxofonist/klarinettist Alex Simu en de Iraakse Osama Abdulrasol, bespeler van de qanun, een soort oosterse harp.’
2+3 DeC 2010
Vrijdag 3 december
SD: ‘Naast het feit dat ik er heel veel zin in heb, sluit ik mij helemaal aan bij Tony. Ik vind het ook wel geweldig dat zoiets als de DJWM wordt georganiseerd. De kans die wij krijgen, is heel veel waard. Wanneer je een goede showcase doet, dan ben je wel twee jaar aan het spelen. Er kan heel veel uit voortkomen. Ik denk niet dat je in heel veel andere landen dit soort unieke kansen krijgt.’
‘Wanneer je een goede showcase doet, dan ben je wel twee jaar aan het spelen’ RV: ‘Voor ons speelt ook mee dat we graag op een groot geluidssysteem spelen omdat we, door de invloed van de elektronische dansmuziek, heel veel bassen hebben. Daarom is het voor ons ook heel tof om in de Sugar Factory te staan. Wij willen natuurlijk ook graag in het buitenland spelen, maar we gaan ons niet anders voordoen dan dat we zijn om bij de buitenlandse programmeurs in de smaak te vallen.’
44
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
festival Melkweg en Sugar Factory Amsterdam
Tickets: www.melkweg.nl Per avond € 20,- / passepartout € 30,- incl. lidmaatschap. CJP / 65+ en Stadspas: per avond € 17,50 / passepartout € 25,incl. lidmaatschap. 45
De Kameroenees-Nederlandse zangeres Ntjam Rosie denkt niet in grenzen. Op haar tweede album ELLE gaan jazz en soul hand in hand. Rosie’s talent is onmiskenbaar en haar ambitie tomeloos. ‘Ik droom van een Grammy.’ Tekst Tom Springveld
Ntjam Rosie (1983) werd geboren in Kameroen, groeide op in Maastricht en werd een vrouw in Rotterdam. Ze is, zegt ze zelf, een ‘Afropean soul in a jazzy state of mind’. Een beschaafde, knappe, gedreven en praatgrage vrouw. Rosie debuteerde in 2008 met het album Atouba. Ze zat toentertijd in het tweede jaar van het conservatorium. Vorig jaar studeerde ze af en won ze zowel de MCN World Up! Award als de VSB Music Matters Award, die haar in staat stelde om ELLE te financieren.
Niemand verstond me en de leraar was racistisch. Als ik eraan terugdenk, waren dat best wel heftige dingen, maar zoals ik al zei: ik verwerk dingen heel goed. Ik praat en handel vanuit mijn gevoel. Ik sta achter alles wat ik doe. Mijn muziek is wie ik ben. Het is een soort therapie, ik doe het niet uit ijdelheid. Ik moet dit doen. Het is groter dan mijzelf, ik moet het delen.’
Nee bestaat niet
Met welk nummer is het album begonnen? ‘Met ELLE (Part I). Ik zat in een George Duke-trip. Lilian Vieira van Zuco 103 was één van de eersten die mij kennis liet maken met funky Braziliaanse jazz. Eerst begreep ik de vormen niet helemaal, maar door mijn studie kon ik het op een gegeven moment zelf schrijven. Ik zie ELLE als een conceptplaat. Het is een reis die je van begin tot eind moet maken. Ook tekstueel sluiten de nummers op elkaar aan. Ik ben niet voor niets begonnen met Morning Glow. Again & Again gaat over het gevoel dat je weleens hebt als je thuis op de bank zit, uit het raam kijkt en denkt over het leven. Stilstaan bij het nu. Ik sta positief in het leven, maar hou ook van melancholie.’
Je zingt in het Engels en Frans. Ik welke taal kun jij je het beste uitdrukken?
‘Niet nu, maar wel ooit. Ik ben vorige zomer afgestudeerd en had tijd voor een nieuwe plaat. Dat is een visitekaartje, je creëert er werk mee. Ik heb het gevoel dat ik opnieuw begin: Ntjam Rosie is nog geen gebruikelijke term in de Nederlandse huiskamers. Ik ben er nog lang niet, maar eigenlijk werk ik hier al sinds mijn veertiende aan. Het is een hele lange weg.’
‘Engels, omdat ik in het Engels en Nederlands denk. Als ik met mijn familie ben, spreken we Bulu, Frans, Nederlands en Engels door elkaar. En soms, als ik zing, heb ik helemaal geen woorden nodig. Dan ga ik scatten, zoals in ELLE (Part I) en (Part II). Het is maar net wat het liedje van me vraagt. Ik wilde op ELLE dezelfde componenten gebruiken als op Atouba: soul, jazz en world. Omdat wereldmuziek op Atouba heel prominent aanwezig was, kreeg ik een stempel, maar mijn basis is echt soul, jazz én world. Alle drie. Op deze plaat komen soul en jazz heel erg naar voren.’
Afwijzingen horen bij het vak. Hoe ga je daarmee om?
Zou je jezelf als carrièrevrouw typeren?
‘What doesn’t kill you makes you stronger. Dat is mijn motto. Als je niet tegen kritiek kan, dan moet je echt iets anders gaan doen. En hoe groter je wordt, des te heftiger de afwijzingen. Hoge bomen vangen veel wind. Als je het in Nederland goed doet, wil dat niet zeggen dat ze je in het buitenland met open armen ontvangen. De afwijzing krijgt met iedere fase in je carrière een ander gezicht.’
‘Ja. Muziek is mijn vak, ik heb ervoor gestudeerd. I am doing it. Falen bestaat niet in mijn hoofd. Ik kom van ver, hè. Vroeger moest ik kilometers naar school lopen. Ik wil ver komen in dit vak. Dat harde werken zit in mijn bloed. Mijn oma Atouba zei: ‘Als je iets wilt, go get it.’ Nee bestaat niet. Ik zie geen grenzen en mijn muziek ziet die ook niet. Het is muziek van nu; ik had net zo goed uit New York kunnen komen of uit Zweden. Dat vind ik gaaf aan onze tijd. Ik droom nog steeds van een Grammy. Ik mag dromen! En als-ie er nooit komt, whatever. At least I am living my dream. Ik probeer dicht bij mezelf te blijven en niet mijn ziel te verkopen.’ www.ntjamrosie.com
Hadden we hier gezeten als je de Music Matters Award niet gewonnen had?
NTJAM ROSIE ‘Ik kan goed relativeren. Als ik praat met anderen, denk ik: ik heb toch best veel meegemaakt. Maar ik ben echt van het doorgaan. Niet te lang zeiken. Je moet het omdraaien tot iets positiefs. Dat heb ik bijvoorbeeld gedaan met mijn verhuizing naar Nederland. Het is niet gemakkelijk om als enige donkere meisje in groep vijf te beginnen.
46
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Foto Jakolien van der Poel
Je woonde de eerste negen jaar van je leven in Kameroen. Hoe zorgeloos was je jeugd?
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
47
K
dezevenHoofdzonden
KENSINGTON Kenosha is ook erg enthousiast, waarop de groep naar Groot-Brittan nië gaat, en wel naar Leeds. Het verblijf heeft volgens de zanger veel invloed gehad op de plaat. ‘Het heeft veel inspiratie opgeleverd. We gingen er met ongeveer zes demo’s heen. Vier weken voor de start van de opnamen hadden we de studio al geboekt, maar dan als een soort veredelde oefenruimte. We konden dus opnemen, maar stonden vaak gewoon te jammen, songs uit te werken en nieuw materiaal te schrijven. Heel erg het moment pakken dus en de uitdaging aangaan om toch nog vijf of zes nummers te schrijven. Dat was wel een soort inspiratieboost.’ Volgens bassist Jan Haker was het ook gewoon goed om ergens afge zonderd met z’n vieren te zitten om te werken aan de plaat. ‘Op een gegeven moment denk je aan niets anders dan het album. Je staat op en rijdt naar de studio en je bent tot twaalf uur ’s nachts bezig met die plaat. Dan kom je er helemaal in. Volgens mij is dat erg belangrijk.’
Diepere lagen
Tekst Coert van Mourik
Kensington bestaat al jaren en is ooit begonnen als een school bandje. Na een paar jaar aanmodderen, besluiten ze er in 2008 einde lijk eens echt voor te gaan. De drummer houdt het daarop voor gezien en wordt vervangen door Niles Vandenberg. ‘Ik zie dat moment als het echte begin van Kensington’, vertelt zanger/gitarist Casper Starreveld. ‘Toen Niles erbij kwam, hebben we direct besloten iets op te nemen.’ Het resultaat is de ep Youth. ‘Het heeft ons verbaasd hoe goed die ep werd opgepikt’, blikt Casper terug. ‘Er was in de maanden erna direct al interesse van verschillende platenmaatschappijen. We hebben begin 2009 een contract getekend bij Bladehammer en vanaf dat moment zijn we ons in volle vaart gaan voorbereiden op het debuutalbum.’
Fris en modern Voor dat debuutalbum vertrekt de band dit jaar naar Engeland. Starre veld: ‘We zijn op zoek gegaan naar producers die wij heel vet vinden. We hoorden een te gekke plaat van Grammatics, die geproduceerd bleek te zijn door James Kenosha. Zijn productiewerk is precies wat wij nodig hadden: hoog niveau, heel fris en modern.’
48
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Bang dat ze voor het zoveelste Brits klinkende imitatiebandje worden versleten, zijn ze niet. ‘Natuurlijk wordt het geluid ook bepaald door de producer en de mastering’, legt Jan uit. ‘Maar voornamelijk door de band zelf. Ik denk wel dat wij een Britse slag in ons geluid hebben, maar ook veel zwaardere elementen die je toch eerder terughoort bij Amerikaanse alternatieve rockbands.’ Sterker nog, Casper heeft zelf weinig op met het vaak ‘rammelende geluid’ van veel Britse bands. ‘Strakheid hebben wij heel hoog in het vaandel staan.’ Strak zijn de liedjes zeker, maar ook erg catchy en radiovriendelijk. Jan: ‘Die hook en de vraag of het wel lekker klinkt, komt bij ons vanzelf op een vrij natuurlijke manier. Als je dat kunt combineren met diepere lagen en technischere dingen, en het dan nog steeds als een echt liedje klinkt, is dat eigenlijk een heel mooie combinatie.’ En een succesvolle com binatie tot nu toe. ‘We zitten nu echt in een stroomversnelling waarin alles goed lijkt te gaan’, aldus Casper.
Live
5 november 6 november 12 november 13 november 13 november 19 november 20 november 21 november 26 november 27 november 27 november 28 november
Live
live
Fenix Sittard Romein Leeuwarden Perron55 Venlo Waerdse Tempel Heerhugowaard De Vorstin Hilversum Metropool Hengelo Escape Veenendaal P3 Purmerend De Piek Vlissingen Het Front Vroomshoop OJC Niks Horst Nieuwe Nor Heerlen
www.kensingtonband.com
Luiheid
2
Lust
3
Gierigheid
4
Jaloezie
5
Gulzigheid
6
Woede
‘Ik ben niet lui aangelegd. Elk uur van de dag ben ik eigenlijk wel aan het werk. En als ik niet aan het werk ben, dan malen er wel ideeën door mijn hoofd. Ik heb een creatief beroep dus dat gaat dag en nacht door. Ik ben een perfectionist. Het zit in mijn karakter dat ik net zo lang met iets doorga totdat ik een oplossing heb gevonden. Veel muzikanten kunnen bijvoor beeld niet naar hun eigen cd’s luisteren omdat ze dan tot de conclusie komen dat ze kansen hebben laten liggen. Ik wil dat uitsluiten. Dat malen in je hoofd kan overigens heel vervelend zijn. Om mezelf rust te geven, ga ik dan bijvoorbeeld een boek lezen. Maar dan lees ik een bepaalde zin of een passage en dan ga ik er toch weer over nadenken hoe ik dat eventueel zou kunnen gebruiken. Dus nee, eigenlijk houdt het nooit op.’
‘We houden van muziek die catchy is’
De Utrechtse band Kensington nam zijn debuutalbum Borders op in het Britse Leeds, onder leiding van producer James Kenosha. ‘Zijn productiewerk is precies wat wij nodig hadden.’
1
‘Lust speelt een grote rol in mijn leven. Eten en drinken vind ik erg lekker. Seks vind ik ook fantastisch. Hoe die lustgevoelens destijds in verhouding stonden met de vrouwelijk fans tijdens Doe Maar? Nou, dat speelde helemaal niet. De meisjes werden steeds jonger en wij steeds ouder. Misschien hadden we op een gegeven moment beter uit kunnen gaan met hun moeders in plaats van die meisjes zelf, haha. Nee, maar goed, het leeftijdsverschil was gewoon te groot om daar op in te gaan. Voordat er sprake was van Doe Maar heb ik dat in andere bands wel meegemaakt, maar tijdens Doe Maar was daar eigenlijk geen sprake van.’
ERNST JANSZ Voor zijn nieuwe soloalbum Dromen van Johanna vertaalde Ernst Jansz twaalf teksten van de man die hij zo bewondert: Bob Dylan. Naast de cd verschijnt het gelijknamige boek met vertalingen en brieven over dit project en staat er een uitgebreide theatertournee op de agenda. Wij spraken Ernst Jansz en legden hem de zeven hoofdzonden voor. Tekst Arnold van Huet
‘Daar moeten vrienden maar wat over zeggen. Hoe gierigheid zich verhoudt tot de muziek? Nou, misschien wel hierin: ik heb nooit voor iemand anders geschreven. Het is me wel gevraagd, maar ik schrijf zo langzaam dat als ik wat schrijf, ik dat beter voor mezelf kan bewaren. En als ik iets moois uit handen kan geven, ben ik gierig genoeg om het voor mezelf te houden. Misschien dat je het zo moet zien.’
‘Daar heb ik geen last van. Of laat ik het zo zeggen: ik herken die buien wel en als het mij overkomt dan ben ik misschien even chagrijnig en dan is het weg. Ik heb het overigens altijd vreemd gevonden dat mensen met twee maten meten. Dat in een relatie de ene partner wel jaloers mag zijn, maar het niet pikt van de ander.’
‘Als het om muziek gaat ben ik niet gulzig. Ik bedoel, ik houd wel van muziek, maar ik zit al zo lang in de popmuziek dat ik er geen behoefte aan heb om er elke dag naar te luistern. Rust aan mijn hoofd vind ik ook wel eens lekker. En naast pop vind ik trouwens jazz ook te gek en heb ik altijd van klassiek gehouden. Van eten en drinken kan ik dus erg genieten. Whisky is lekker. Af en toe drink ik wel eens te veel. Maar dan heb ik ook meteen een periode dat ik er voorzichtig mee om ga. De uitdrukking met mate is belangrijk voor me.’
‘Ik voel wel eens woede als mensen onaardig doen, of als ze ruzie zoeken of als ze gaan snauwen. Eigenlijk ben ik een binnenvetter. Vroeger liep ik weg en voelde ik van binnen wel de woede, maar zei verder niets. Nu kan ik ook onaardig terugdoen. Hoewel ik dat niet vaak doe overi gens. Ik kan kwaad worden als het gaat om de politiek. Daarom lees ik praktisch ook geen kranten meer. Ik wind mij er alleen maar over op. Hoe onzorgvuldig ze met mensen omgaan. Ja, dan gaat het natuurlijk ook om Wilders. Politiek gezien ben ik links. Maar nu ben ik boos op die linkse hoek omdat ze geen gezamenlijke lijn trekken. Job Cohen had ik hoog zitten, maar ik vind dat hij zich te star heeft opgesteld. Het is mede de schuld van de linkse partijen dat we nu dit kabinet hebben gekregen. Weet je, ik heb er wel eens over gedacht om te emigreren. Maar mijn kinderen zitten hier nog op school. Maar Thailand of Indonesië, het lijkt me prettig wonen daar. Maar goed, dan ga ik wel mijn vrienden missen die hier blijven wonen. Dus misschien blijft het wel bij een gedachte.’
IJdelheid
7
‘Dat ben ik zeker. Ik wil aardig gevonden worden, al heb ik dat wel veel minder dan vroeger. Ik wil er in ieder geval goed uitzien. Voor de muziek die ik maak, wil ik graag de credits krijgen. En ik wil er ook de waardering voor krijgen. IJdelheid heeft overigens wel grenzen. Al die belangstelling en aandacht is leuk en streelt je ego. Maar het kan ook zo heftig worden dat het doorslaat zodat het verstikkend gaat werken. Zoals we hebben meegemaakt met Doe Maar.’ n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
49
Het maken van een videoclip is een kostbare aangelegenheid, maar wel onmisbaar voor het promoten van je muziek. Vandaar dat vier jaar geleden het TAX-videoclipfonds in het leven werd geroepen. Makers en acts kunnen hier subsidie aanvragen voor een clip.
‘Van Anouk tot machinefabriek: we vinden het belangrijk dat het zo breed is’
TAX-VIDEOCLIPFONDS Het TAX-videoclipfonds, kortweg Taxfonds, bestaat sinds 2006 en is een samenwerking tussen het Fonds BKVB (Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst) en het Mediafonds. Het is bedoeld als subsidieregeling met het doel de kwaliteit van Nederlandse videoclips een impuls te geven en de samenwerking tussen beeldmakers en (pop)artiesten te stimuleren en te versterken. Per jaar is er zo’n 250.000 euro beschikbaar, met een maximum van 30.000 euro per productie. Een subsidie is alleen bestemd voor productie- en voorbereidingskosten, en het is de bedoeling dat daar dan nog een bedrag mee gematcht wordt door derden. Begin oktober verscheen een interessant rapport over het Taxfonds, door Bureau Vinken en Van Kampen opgesteld op verzoek van de beide deelnemende fondsen. De evaluatie plaatst wat kritische kanttekeningen, maar is ondanks alles duidelijk: de conclusie is dat het Taxfonds zeker moet doorgaan. De schrijvers zien – mede dankzij het
50
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
succes van deze clips op het internet – langzaam iets van een Nederlandse clipcultuur ontstaan. ‘Dat gebeurt vooral doordat het Taxfonds zetjes geeft aan carrières van jonge, eigenzinnige muzikanten en beeldmakers die het doel van het Taxfonds mettertijd kunnen helpen bereiken.’
Commissie Ongeveer een op de vijf aanvragen die het fonds binnenkrijgt, wordt gehonoreerd, wat de afgelopen jaren heeft geresulteerd in meer dan zeventig clips. Voor 2010 is het beschikbare budget inmiddels ver geven. Een driekoppige commissie vergadert ongeveer maandelijks over aanvragen die variëren van technische hoogstandjes tot zolderkamerideeën en honoreert daarvan wat hen interessant lijkt. Een van de aanbevelingen in het rapport is om de Taxclips specialer te maken: een clip is meer dan alleen maar een promotiemiddel.
Verder lijkt het de onderzoekers een goed idee om alleen met scouting te gaan werken en niet langer met open aanvragen. Een commissielid dat scout zou dan ook in een later stadium adviseur van het project moeten worden. Daarnaast pleit de evaluatie voor meer duidelijkheid over het matchen van een bijdrage uit de muziekindustrie en voor het toekennen van de subsidie aan personen, dus de kunstenaar en/of muzikant zelf.
zZz De adviescommissie die de aanvragen beoordeelt, is onlangs geheel vernieuwd en bestaat uit drie leden: Wilbert Mutsaers (zendermanager 3FM en radio 6), Arjon Dunnewind (directeur Impakt, organisatie voor Nieuwe Media) en Rogier van der Ploeg (muzikant, regisseur en oprichter/eigenaar Czar.nl). Tot voor kort maakte regisseur en journalist David Kleijwegt ook deel uit van de commissie. Hij vertelt: ‘Een video-
POP@FILM
Tijdens het Nederlands Film Festival 2010 werden eind september Nederlandse clips extra in het zonnetje gezet. Giel Beelen presenteerde live het VPRO clipprogramma Afzien!? onder (al dan niet) goedkeurend oog van steeds twee filmmakers, en aansluitend vertoonde de jaarlijkse ontmoeting van filmmakers en popmuzikanten pop@film kersvers werk aan het publiek. Voor MCN’s pop@film hadden talentvolle filmers en muzikanten de mogelijkheid gekregen om onder begeleiding van coaches Wiboud Burkens en Chiem van Houweninge jr. in Kytopia, de Utrechtse creatieve broedplaats van Kyteman, met elkaar aan de slag te gaan. Producers Pitto, Applescal, Michiel Thomassen (Boemklatsch) en Alecto, de bands Daily Bread, Saelors en Avant la Lettre, singer-songwriter Mattanja Joy Bradley en Kyteman zelf vertegenwoordigden de muziek. n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
51
‘Een videoclip kan nog zo goed zijn, als het liedje niet aan sprekend is dan wordt het toch geen goede videoclip’ clip kan nog zo goed zijn, als het liedje niet aansprekend is dan wordt het toch geen goede videoclip. Hoe avontuurlijk het er ook uitziet. Dat wil niet zeggen dat het een hit moet zijn. Eén van de aardigste videoclips die we hebben geproduceerd en waar we zelf het initiatief voor hebben genomen, is de clip van Roel Wouters met zZz. Niet met die hanen, maar een van de eerste clips, die met een trampoline, Grip (zie kader). Het concept is later gekocht door een autofabrikant om reclame mee te maken. Zzz maakt geen hits, maar het nummer werkte heel goed bij het concept.’ ‘Performanceclips zullen wij niet snel honoreren. Te vaak gezien, te vaak gedaan. Maar als iemand daar een nieuwe invulling aan geeft en dat in een goed plan vertaalt, zullen we er wellicht wel ja op zeggen. Een cliché is niet voor niets een cliché – het is een cliché omdat het werkt – maar wij hoeven geen plannen te honoreren omdat ze toevallig werken. Wij doen dat omdat ze naar ons idee interessant zijn. Dus wij beoordelen een plan, maar dat doen we ook met hoop op een goede afloop. Het gebeurt ook wel dat een plan op papier beter is dan in het echt. Dat risico moet je ook willen nemen. Maar je bent niet artistiek verantwoordelijk als commissie.’
Breed ‘Het zou zonde zijn als je een videoclip financiert en niemand hem ziet. Strikt genomen moet je niet aan die bijfactoren denken, onze taak is een bijzondere samensmelting tussen beeld en muziek te stimuleren. Of dat dan nummer één wordt of vier keer bekeken wordt, moet eigenlijk niet meespelen. Maar ik vind het wel prettig als iets veel gezien of goed beoordeeld wordt. We hebben ook clips gehonoreerd van mensen die heel duidelijk een ander stramien vertegenwoordigen dan de muziek die je op de radio hoort, zoals Machinefabriek.’ ‘Van Anouk tot Machinefabriek: we vinden het belangrijk dat het zo breed is. Daar is de commissie ook op samengesteld. Van Anouk kun je inderdaad zeggen dat zijzelf of haar platenmaatschappij het kan betalen, en bij die andere sector zou je kunnen beredeneren: voor wie doe je dat, want wie ziet het? Dat is niet eens onze bewuste keuze, maar die van de mensen die de commissie hebben samengesteld – dat we daarin niet kiezen.’ www.videoclipfonds.nl www.youtube.com/videoclipfonds
52
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
DE KIFT - BEGUINE
De creatieve netwerkorganisatie Festina Lente Media bedacht en maakte de website van de Zaanse poppunkfanfareband De Kift. Beide kregen in het informele circuit lucht van het Taxfonds, en niet veel later was de bijzondere clip Beguine met filmers Douwe Dijkstra en Tom Walter een feit. Zanger Marco Heijne: ‘Het was zakelijk gezien een prettig contact. Maar een fonds blijft een instituut en daarmee onpersoonlijk. Het is een soort van samenkomst van twee monologen.’ De clip bleef niet onopgemerkt: ‘Het heeft ons behoorlijk wat publiciteit opgeleverd. Verder is de clip natuurlijk uitstekend geschikt als visitekaartje van De Kift. De clip heeft ons een enkele keer ook aantoonbaar geholpen aan boekingen.’ Marco denkt dat zonder het fonds alleen een no-budget clip mogelijk was geweest. ‘Met als resultaat dat je er waarschijnlijk minder aan hebt.’ Graag zouden ze vaker op deze manier werken, maar ‘het hangt er vanaf in hoeverre het Taxfonds wordt meegezogen in het moeras van bezuinigingen op kunst en cultuur.’
ROB KLERKX - SHE SAID
‘Tegenwoordig kun je een clip bijna alleen maar gebruiken voor internetaandacht, want er zijn bijna geen tv-zenders meer die überhaupt alternatieve clips uitzenden’, aldus Rob Klerkx (die naast zijn solocarrière drumt bij Moke en Paulusma). ‘Op YouTube is zo’n clip dan een visitekaartje voor je plaat, en dat heeft naar mijn idee wel gewerkt. Ik denk dat veel mensen mij ontdekt hebben via dat clipje. Ze zijn die plaat gaan beluisteren en in het verlengde daarvan komen ze naar je optreden toe.’ ‘Zonder geld kun je niks maken, al ben je nog zo creatief; een camera kost al geld. Bij ons is het meeste geld in het huren van een heel dure, vernieuwende digitale camera gaan zitten. We hebben in Glasgow geschoten en de nabewerking was vrij prijzig. Het zou zonde zijn als het fonds verdwijnt, want dan wordt er op dat niveau minder gemaakt. Dan kom je uit op lo-fi handgeschoten dingetjes, wat ook wel aardig kan zijn, maar toch.’
ZZZ - GRIP
De orgelpunks van zZz werden voor de clip van Grip gematcht met Roel Wouters, die ze vaag kenden via de Gerrit Rietveld Academie. Daan Schinkel: ‘Een clip heb je gewoon nodig om aandacht op je te vestigen en om een liedje te begeleiden, via beeld. Grip werd zo’n 400.000 keer bekeken op YouTube, dat is best wel veel. We hebben een andere clip – Lover Boy – zelf op een middag in elkaar geknutseld die ook veel bekeken is, en dat heeft niks gekost. In het geval van Grip en Running With The Beast gaat het om een heel mooi idee en dan kun je uitrekenen hoeveel het ongeveer gaat kosten. Dat idee zou je nooit kunnen uitvoeren als je daar ook niet een beetje mee geholpen wordt. Het concept van Grip is later als reclame gebruikt door Fiat, dat heeft ons geen windeieren gelegd.’
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
53
gEaR&gadgETs aaN De Slag! WorkSHoPFeStival tijDeNS tromP PercuSSioN eiNDHoveN
eNgl gig maSter 15
d
e ene fabrikant heeft er langer over gedaan dan de andere, maar uiteindelijk was er na het succes van de Orange Tiny Terror geen houden meer aan: onder meer DV Mark, Egnater en Laney hebben inmiddels een kleine buizentop uitgebracht. Wij lichten de 15-watt Engl Gig
Zondag 21 november wordt het grote slagwerkevenement Tromp Percussion eindhoven afgesloten met een workshopfestival. met o.a. oscar kraal (anouk), Joost kroon (kane), lucas van merwijk, Hans eijkenaar en gotcha! all Stars. De toegang is gratis! Tekst Erk Willemsen
T
Gotcha all stars drums-percussiesectie, v.l.n.r. Vincent smeenk, Rudi de Graaff, Martijn bosman
gespeeld door Stefan Kruger (Zuco 103), workshop stemmen door Dennis Boxem, workshop stokhouding door Mark Eeftens, en Tatiana Koleva speelt Louis Andriessen. De enige gast uit het buitenland is een van ‘s werelds beste drummers van dit moment: Benny Greb.
tama SPeeD coBra
i
n de hedendaagse metal kan het niet snel genoeg gaan, met als gevolg dat de ontwikkeling van het bassdrumpedaal in een net zo hoog tempo meegaat. Waar het vroeger vooral om duurzaamheid ging, probeert men nu de snelheid op te voeren. Tama dacht dat het nog rapper kon dan de Iron Cobra, want voor de echte snelheidsduivels is er nu de Speed Cobra, verkrijgbaar als enkel (€ 220,-) en als twinpedaal (€ 500,-). Hij heeft een glad afgewerkt, futuristisch ogend voetblad: makkelijk bij het spelen van snelle dubbelslagen. De Speed Cobra is een soort kruising van een traditioneel pedaal met de steeds populairdere longboardpedalen en is bij hogere snelheden veel gemakkelijker te controleren. Het vilten slagoppervlak van de klopper heeft een bijzondere driehoekige vorm. Alleen de punt raakt het bassdrumvel, wat zorgt voor
54
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
een puntige attack met minder laag, die zeker voor metal zeer bruikbaar is. Je kunt de vilten driehoek ook omdraaien, zodat je met een van de zijkanten het vel raakt. Zo ontstaat een voller en vetter geluid, dat echter nog steeds puntiger is dan de normale Cobra kloppers. De Fastball lagers van de Speed Cobra zijn afkomstig uit de computerindustrie. Ze worden namelijk ook gebruikt in harde schijven. Die draaien op duizenden toeren en de Fastball lagers zijn dan ook bestand tegen een forse belasting, terwijl de frictie tot een minimum beperkt blijft. Er is bovendien gekozen voor een volledig rond kettingwiel, dat een heel gelijkmatig spelgevoel geeft. De Tama Speed Cobra is zo met stip het snelste kettingpedaal op de markt. www.hoshinobenelux.eu Tekst Rick lieffering
Het afsluitende optreden is van Drumix!: Lucas van Merwijk en Aly N’Diaye Rose. Zondag 21 november - aan de slag! workshopfestival - Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven - 12.00 - 18.30 uur Gratis toegang
FOTO FREd VaN diEM
ussen twaalf uur en half zeven komen er maar liefst achttien programmaonderdelen langs tijdens Aan de Slag! Oscar Kraal, drummer van Anouk en Candy Dulfer, geeft een workshop over het thuis opnemen van drums. De drum/percussiesecties van Nueva Manteca (Lucas van Merwijk & Nils Fischer), New Cool Collective en Sinas (Joost Kroon, Jos de Haas, Frank van Dok) en Gotcha! All Stars (Martijn Bosman, Rudi de Graaff, Vincent Smeenk) laten de kneepjes van het vak zien bij het samenspel tussen drummer en percussionist. Eijk & de Rijk is het bijzondere trio van Hans Eijkenaar, dit jaar door de lezers van Slagwerkkrant gekozen tot beste drummer van Nederland, percussionist Jeroen de Rijk en vibrafonist Frits Landesbergen. In KeyJay excelleert organist Carlo de Wijs multimediaal met percussionist Marnix Stassen en DJ Otimus. Verder: drumduo Kim Weemhoff & Lars Nijman, percussie-celloduo Afra Mussawisade & Jörg Brinkman, drums & electronics van Knobsticker met Pim van Ham, de history of the drums
Master uit het recente aanbod, de enige met twee kanalen. Het kan dus toch in zo’n kleine behuizing! En dan heeft hij ook nog een power soak (brengt het vermogen terug tot 5 of 1 watt of laat de versterker zelfs helemaal stil functioneren), midboostschakelaar, seriele effectloop en een aansluiting voor een voetschakelaar. Het bijbehorende gesloten luidsprekerkastje bevat een 10-inch Celestion G10N-40 luidspreker.
Op het regelpaneel vinden we onder meer een lead drive (gain), lead volume en een input gain. Wil je een clean geluid, dan zul je deze laatste regelaar lager moeten instellen voor een gitaar met actieve elementen of humbuckers dan voor een gitaar met enkelspoelselementen. Deze instelling heeft invloed op beide kanalen. Het is verbazingwekkend hoeveel oversturing het tweede kanaal kan produceren met slechts één voorversterkerbuis. Er zijn genoeg instelmogelijkheden om van een goed metalslaggeluid tot een vet sologeluid te gaan. www.ppm-music.nl Tekst steven Faber
KoRT niEuws
DW, bekend van zijn high-end drumstellen, komt nu met een nieuwe, betaalbare serie: de DW Performance. De sets hebben esdoorn ketels met een zogenaamde HVx nerfstructuur. De spanbokken zijn kleinere versies van de bekende ronde DW spanbok-
ken. Er is keuze uit vijf verschillende kleuren. Info: www.dwdrums.com In september presenteerde Dany Lademacher – voor altijd geassocieerd met Herman Broods Wild Romance – tijdens de Vintage Guitar Show in Veenendaal zijn DooDad Guitars signaturegitaar. Het gaat om een model dat Lademacher al ontwierp in de jaren ’80. De gitaar heeft een essen body en een gelijmde hals met 24 frets. Er komen twee versies uit: één in een turquoise afwerking met twee Lademacher
Peavey amPkit liNk & ik multimeDia amPlituBe irig
g
itaarspelen over je telefoon!? Een paar jaar geleden zou iedereen je nog voor gek verklaard hebben… Voor elke beroepsgroep/hobbyclub zijn er inmiddels apps te downloaden, dus ook voor gitaristen: van metronomen tot chord finders. Er zijn sinds kort twee prima interfaces op de markt waarmee je zelfs je gitaar op je telefoon kunt aansluiten: IK Multimedia’s iRig en Peavey’s Ampkit Link. De Ampkit is ongeveer zo groot als een luciferdoosje. Met een 1/8-inch plug (mini-jack) kun je hem aansluiten op je iPhone, iPad of iPod Touch. De koptelefoon gaat in de 1/8-inch uitgang van de Ampkit en de gitaarplug in een standaard ¼-inch jackingang. De iRig heeft de vorm van een halve sigarenkoker. Hij heeft dezelfde in- en uitgangen als de Ampkit Link, maar je hebt er geen batterijen voor nodig. Peavey en IK Multimedia zijn geen onbekenden op de markt van versterker- en effectsoftware, met respectievelijk ReValver MKIII en AmpliTube 3. De iPhone-instapversie van Peavey is gratis via de iTunes App Store te verkrijgen en de gratis versie van IK Multimedia doet hier niet voor onder. Koop je de interfaces met een
volledig softwarepakket, dan ben je ongeveer 100 euro kwijt. In geluidskwaliteit verschillen ze niet veel van elkaar. Uit beide apps is een mooie cleane sound, een crunchy slaggeluid en een overstuurd sologeluid te halen. Je kunt het signaal van de iRig en Ampkit Link ook heel acceptabel via een eindversterker of PA weergeven. www.peavey-eu.com www.media-satellite.nl Tekst Jan Peter Eerenberg
P-90 elementen en een Kahler vibrato, en één in hoogglans zwart met een vaste brug en twee high-output humbuckers. Info: www.doodadguitars.nl Op het Amsterdam Dance Event was hij voor het eerst in Nederland te zien: de Xone:DB4 dj-mixer van Allen & Heath. De Engelse firma ontwikkelde de algoritmes voor de effect-sectie met bpmbewuste parameters en een heel strakke bediening, speciaal toegesneden op de werkomgeving van de dj. Je kunt elke gewenste n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
55
gear&gadgets Kort nieuws
Foto Mike Nicolaassen
audiobron selecteren op een of meer van de vier kanalen. Loops en effecten laat je automatisch synchroon lopen met het tempo van je track; elk kanaal heeft een ingebouwde
Lea Folkrock uit Nijmegen Singer-songwriter Lea werkte voor haar debuutalbum Can I Come By? nauw samen met gitarist Jan Peter Hoekstra.
looper en uitgebreide eq- en filtermogelijk heden. Info: www.allen-heath.co.uk Roberts sticks is het kleine merk van Nederlander Rob van Rooij, die zijn stokken bundeltjes aanvankelijk alleen via het internet verkocht. Anno 2010 is er een enorme waslijst aan winkels die de Roberts sticks verkopen. De haast onverslijtbare SB, een stokkenbundel met ongeveer twintig dunne stokjes die zijn gemaakt van pitriet, heeft gezelschap gekregen van het B model. Ook gemaakt van pitriet, maar met een uitwaaierende voorkant, zodat de stok wat meer lijkt op een brush. De
Tekst Ernst-Jan Jonkman
S
bezig geweest met overdubs en re-ampen. In Sting Like A Bee zit een extra gitaarpartij die helemaal openscheurt, als een zwerm zoemende bijen. En die lick van Jan Peter na de brug in Like You: geweldig! De elektrische gitaarpartijen zijn door een oude Fender Champ gestuurd.’ Sinds een jaar speelt Lea zelf op een Gibson J-45, voornamelijk pickend met drie vingers. ‘Ik vind dat makkelijker dan allerlei slagjes en ik schrijf ook veel vanuit fingerpicking. Een van mijn grootste fingerpickinghelden is Dolly Parton. Veel mensen weten dat niet, maar die kan spelen! Toen ik op gitaarles ging was The Bends van Radiohead net uit en wilde ik per se Street Spirit leren spelen. En later veel bluegrass natuurlijk.” De J-45 heeft veel in haar losgemaakt. “Het is een echt werkpaard en je wilt er de hele tijd op spelen. Ik had in de fabriek in Memphis voor het eerst een akoestische Gibson in handen. Het viel me meteen op hoe mooi die klonk, vooral in het laag. Magisch.’ www.leamusic.nl
Foto dennis boxem
tilistisch is Lea verwant aan haar jonge labelgenoot Tim Knol. Ze nam Can I Come By? op met dezelfde studioritmesectie: drummer Jeroen Kleijn en bassist Reyer Zwart. De plaat bevat een mooie mengeling van op Amerikaanse leest geschoeide folkrock en ingetogen singer-songwritermateriaal. Lea wilde sinds 2000 al een keer met gitarist Jan Peter Hoekstra (The Sheer, ex-Krezip) werken, toen ze beiden meededen aan de Kunstbende. ‘We hebben mijn liedjes bij Jan Peter op de keukentafel gelegd, eraan geschaafd en samen de arrangementen in elkaar gedraaid. Hij begrijpt de muziek die ik wil maken. We zijn allebei erg geïnspireerd door Nels Cline bij Wilco, Jack White en Neil Young.’ De opnames verliepen heel natuurlijk. ‘We hebben slechts vier keer gerepeteerd en de basis van drums, bas en elektrische gitaar is live ingespeeld. De nummers zonder ritmesectie, zoals Suzanne en Lullaby, zijn helemaal live opgenomen. Spannend, maar ik ben erg blij met het resultaat. We zijn nog een dag
klank van de B is breed en warm en doet het goed op zowel snaredrums als toms. Het volume van deze stok is heel ingetogen, dus zacht spelen is geen enkel probleem. Dan is er het S model; een stevige stokkenbundel gemaakt van zes grenen stokjes. Doordat grenen een vrij lichte houtsoort is, speelt de S stok ongeveer als een normale 5B. De Roberts stokken zijn schappelijk geprijsd. Info: www.robertssticksandbrushes.nl n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
57
gear&gadgets
‘receive your personal macbook and record / mix in serious studio facilities at the school...’
De studio van…
Ferry Corsten
SAE INSTITUTE
FUN EDUCATION, SERIOUS QUALIFICATION
Voorrondes
ae online.s
12 november | 10 december | 7 januari | 11 februari AUDIO ENgINEERINg ELECTRONIC mUSIC wEb DEvELOpmENT gAmE DEvELOpmENT
DIgITAL FILm & ANImATION *NEw* DIgITAL jOURNALISm *NEw* hIp hOp pRODUCTION
Kaarten kosten €5,- en zijn te koop via www.patronaat.nl
Foto Dennis Boxem
nu ook n ursusse online c .edu
Wereldtop of niet, trance-dj/ producer Ferry Corsten werkte tot voor kort naar volle tevredenheid in zijn zolder kamerstudio. Zakelijk gezien schoot zijn woning echter tekort, dus de Rotterdammer besloot dat het tijd werd voor een professionelere aanpak en een op maat gemaakte studioruimte. Meer spullen, dus? Integendeel… Tekst Mark van Schaick
Patronaat | Ziijljlsi s ngel si ell 2, Ha aar a le em | ww www.patron p naa a t. t nl Meer informattie en de line--u upss vi up vvind je op www.robacdaa awar w d.nl
O
p een industrieterrein in Capelle a/d IJssel bevindt zich het hoofdkwartier van Dance Therapy, Ferry Corstens danceimperium. Niet alleen runt de 36-jarige dj/producer hier met een handvol medewerkers zijn labels en management, hij heeft er ook een studio laten bouwen. Vier jaar geleden praatte hij op het Amsterdam Dance Event nog over zijn voorliefde voor hardware boven software. Sindsdien is er geleidelijk een hoop veranderd, zo legt hij uit. ‘Ik heb wel wat hardware bewaard, maar ik wilde af van het overtollige. De techniek staat niet stil en veel softsynths klinken ook erg goed. Of het remakes van oude bakken zijn of
nieuwe ontwerpen, ik vind het verschil in klank minimaal. Ja, als je een oude Moog één op één naast een softwareversie legt dan hoor je ’t wel, maar in een hele productie? En softsynths werken lekker. Twice In A Blue Moon (album uit 2008) heb ik vrijwel geheel met software gemaakt. Plus: als ik op reis ga heb ik alles wat ik in mijn studio gebruik bij me.’ Er is daarnaast sprake van nog een radicale verandering. ‘Ik ben overgestapt van pc naar Mac, waarop ik Cubase SX draai. Ik ben een geboren en getogen Cubaser, al vanaf de Atari. Ik ben ermee vergroeid, net als met de Roland JP-8000: een oudje, maar essentieel
in mijn repertoire. Van System F uit 2001 en Gouryella, met Tiësto, tot Rock Your Body Rock in 2003: hij zit overal in. Daarom ligt hij hier ook als masterkeyboard.’ De studiobouwers van Mutrox kwamen op basis van Ferry’s wensen met het ontwerp voor de compacte ruimte. ‘Voor wat ik doe heb je geen megastudio nodig. Voor vocalen wijk ik uit naar studio’s die daar wel voor ingericht zijn. Makkelijk genoeg. De gouden regel waar het altijd weer op uitkomt: je hebt een Casio, je hebt één geniale melodie en de rest is bijzaak.’ www.ferrycorsten.com
Korg Monotron Miniconcert op Musiclab Tekst Ruud Lekx
Z
Amsterd a m: 0 2 0 -6 2 2 8 7 9 0 Rotterd a m: 0 1 0 -4 11 7 9 5 1 bruss e l : 0 2 / 6 4 7 9 2 2 0 www.sae.edu
elden is er zo veel te doen geweest over een nieuwe synthesizer als over de Korg Monotron. Het nieuws was spectaculair: een grote naam die weer eens een echte analoge synth maakt. En als die synth qua techniek ook nog teruggrijpt op oude succesnummers en daarnaast piepklein, supergoedkoop en zeer modificatievriendelijk is, dan krijg je een hebbeding waarvoor de echte analoge-synthesizerfan een gadget als de iPad achteloos terzijde werpt. Interface-medewerker Ruud Lekx, alias Rude 66, presenteert tijdens de Musiclab-avond in pakhuis de Zwijger, 26 november, samen met
een aantal collegamuzikanten een compositie die geheel uitgevoerd wordt met Korg Monotrons. Alles wordt live gespeeld op standaard Monotrons en gesequenced via gemodificeerde Monotrons. Alle sounds worden gegenereerd door deze nieuwe, superkleine analoge synth: effecten, bas- en leadlijnen en alle beats. Wat er uit de speakers komt als je de Monotron op een mengtafel aansluit tart elke beschrijving: dit is een rasechte, zeldzaam verslavende analoge Korg, inclusief de ballen die daarbij horen! www.korg.com www.dezwijger.nl/musiclab n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
59
CDrecensies ze zijn er wel klaar voor om Nederland plat te spelen.
BLUES/ROCK
13 (11)
Renate Sun-Louw
EXCELSIOR RECORDINGS
13 verzorgde één van de vijf vinylsingles bij de lancering van Electrolux, de voorloper van Excelsior. Het trio bleef achter terwijl hun vrienden als Caesar, Scram C Baby en Johan snel succes kregen – ze zouden te ruig zijn. Vijftien jaar later is het debuutalbum (11) er dan echt, een bluesrockalbum met een herkenbaar Excelsior-geluid. De Lou Reed-achtige stem van Robin Berlijn temt de punkachtige haast en solo’s, die de liefhebbers van bluesrock goed zullen bevallen. Toch vindt 13 de mooiste balans in nummers als Gimme A Reason, waar de gierende gitaarsolo’s samengaan met pakkende zang en puntige gitaarmelodieën. Soms vliegen de nummers op (11) uit de bocht, vaker vallen alle puzzelstukjes in elkaar. 13 is nu duidelijk wél klaar voor het tourcircuit en de festivals. Eyal van der Reep ROCK
21 EYES OF RUBY CONQUER THE WORLD PT. 5 DYING GIRAFFE RECORDINGS
21 Eyes of Ruby wil in 21 stappen de wereld veroveren. Oftewel, ze geven zichzelf 21 cd’s de tijd om een wereldact te worden. Dat lijkt me een mooi en haalbaar streven. Jammer dat niet meer bands op die manier aan hun ontwikkeling werken. Dit is stap 5 op weg naar wereldheerschappij. Het trio beweegt zich vrij binnen verschillende uitersten in de rock, van zware metal tot alternative. De jongens beheersen hun instrumenten goed, en dat geeft ruimte om prettig te experimenteren. Fijne extra’s zijn de flardjes samenzang die af en toe door de songs heen breken. Soms valt de band echter nog te veel terug op rockclichés, met name in de zangpartijen. Een wereldact is 21 Eyes of Ruby nog niet, maar
60
FRET
SINGER-SONGWRITER
AMARINS & LE GATTE NEGRE WHEN THE WHALES SING WHO WHALE RECORDS
aantal juweeltjes, waaronder het stevig rockende Had Enough en de slepende ballad What Ever Comes And Goes, maar is te veel een achterhaalde achtbaan op een verlopen kermis. Een voorbijschuivende veelheid aan stijlen en iets te nette productie is het magere resultaat.
De Friese singersongwriter Amarins die uit de kelk van de Amsterdam Songwriters Guild komt en te horen is op albums van Lucky Fonz III, zet met haar tweede plaat een grote stap voorwaarts. Haar verhalende liedjes kenmerken zich door sfeervolle arrangementen uit een palet dat de wereld omhelst. Vele muziekstijlen passeren de revue zoals (zigeuner)jazz en Friese fanfare. Amarins’ gastmuzikanten komen uit Iran, Spanje, Italië en Griekenland. Inspiratie deed ze met haar band Le Gatte Negre op tijdens een internationale zomertour langs straatfestivals. Ook speelde de groep al op Noorderslag, Oerol en verzorgde een voorprogramma van Miss Montreal. Aan gedrevenheid en ambities geen gebrek. Interessant detail: veel van Amarins’ muzikanten komen uit de theaterwereld en de live-shows zijn een multidisciplinaire belevenis.
Ferenc Koolen
Rosanne de Boer
FOLK
POP
MAALSTROOM & JO FREYA MEET
BEDROOM MONKEES BORN TO LOVE EIGEN BEHEER
Singer-songwriter Bert Smeets heeft met ex-leden van de Frank Boeijen Groep een meesterlijk verbond gesloten. Althans dat lijkt de opzet van Born To Love, het debuutalbum van Bedroom Monkees. Want tel uit; het opvallende stemgeluid van Smeets zelf (een merkwaardige maar wonderschone kruisbestuiving tussen de stemmen van Dylan, Ashcroft en Mike Scott), de dramatische thematiek van zijn songs en het overschot aan muzikaal talent, maakt een klapper van jewelste zo maar mogelijk. Born To Love bevat een
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
METAL
BURN THE IRIS SOVEREIGN EIGEN BEHEER
De titelloze release van het Eindhovense Burn The Iris uit 2007 kreeg een boel positieve reacties. Deze recent uitgebrachte ep zal zeker ook weer veel liefhebbers van het hardere metaalwerk weten te bekoren. De drie songs zijn heerlijk zwaar aangezet, rust wordt afgewisseld met een volle muur van geweld. De band klinkt fris en laat met verve zien hoe metal te vangen is, met mooie breaks en intro’s. Vooral hoe de nummers worden opgezet is knap. Nergens oogt de band gemaakt, op fouten zijn ze niet te betrappen. Zanger Richard heeft een stevige strot die mooi op de muziek plakt.
De productie is super, een vol geluid dendert door je boxen. Kom maar op met die langspeler heren!
PUNK
Bram W. van der Putte
PIAS
SINGER-SONGWRITER
CHARLIE DÉE HUSBANDS AND WIVES BLADEHAMMER MUSIC/EMI
Charlie Dée is een van de betere singer-songwriters van dit moment in ons land. Vorig jaar bracht ze met een live-cd en een dvd een ode aan Joni Mitchell, maar haar zelfgeschreven werk geniet toch de voorkeur. Husbands And Wives is geen teleurstelling. De songs kloppen van A tot Z. Baby Come Back is een vrolijk deuntje, geschikt voor Sky Radio, maar wie goed luistert, weet wel beter. Charlie Dée is weer een stukje verder gegroeid als musicus en als tekstschrijver. Luister maar naar Daddy Daddy. En dan is er natuurlijk ook nog altijd haar fraaie stem, die helemaal tot z’n recht komt in I Love You. Have It All, bekend van een tv-commercial, is het bekendste nummer. DJ Tiësto mag er ook mee spelen, maar dat heeft Charlie Dée helemaal niet nodig.
MALLE PIETJE EN DE BIMBO’S LA VIDA VULVA Grappenmakers natuurlijk die J-ass, K-ass en Bram, maar ‘la vida vulva’ klinkt gewoon beter dan ‘kutleven’ - wat zachter, romantischer. Niets van dat alles uiteraard bij de onverbeterlijke pretpunks, het nieuwe album staat gewoon vol geramd met veertien beukende instant-klassiekers. Het lijkt onmogelijk maar toch zijn er wat nieuwigheden binnengeslopen in het dichtgetimmerde genre van The Bimbo’s: een nieuwe gitarist (solo’s!) in de vorm van Oeds Beydals van Gewapend Beton, hiphop/seventies bluesrock met Vieze Fur van De Jeugd Van Tegenwoordig, en zelfs iets ballad-achtigs. Gebleven zijn het strakke en puntige gitaargeweld, de radiovriendelijke hits, pakkende zanglijntjes en refreintjes, maffe invallen, en no-nonsense benadering met grappige onderwerpen en teksten. De ruige rockchicks razen door als vanouds, en nog net iets lekkerder, smeuïger en ehm keiharder. ‘Do you wanna beuk or do you wanna die?’ dat is de vraag. Kijken of de term ‘beuk’ opgepikt gaat worden door het buitenland, het zou zomaar kunnen natuurlijk. Dat Engels afwisselen met Nederlands (of andersom) heeft op het tweede album sowieso een hoge vlucht genomen; als je het met elkaar vergelijkt, komen ze er met de Nederlandstalige teksten net iets beter uit. Maar wat kan het bommen, je snapt wat ze bedoelen. MPATB gaat het eigen gangetje, met één been in de underground en het andere in de lucht. Arjan van Sorge POP/ROCK
PROGRESSIEVE ROCK
CLUELESS STUCK ON REPEAT
CUE FIVE STEPS TO HAPPINESS
EIGEN BEHEER
EIGEN BEHEER
Maalstroom bestaat 10 jaar en een betere aanleiding is ondenkbaar voor de innige samenwerking met de diva van de hedendaagse Engelse folkmuziek Jo Freya. Behalve topmuzikanten herbergt dit als hecht collectief opererend gezelschap een overmaat aan talent op het gebied van componeren en dus is Meet een gevarieerd en rijk album geworden. Een unieke samensmelting van folk, jazz en klassieke muziek zorgt voor een spannende grensverkenning die nooit gaat vervelen. Opvallend sterk is Meet bij de instrumentale nummers, waarbij speels wordt geëxperimenteerd met tempowisselingen en fraaie bruggetjes. Vocaal gezien kan zowel de zang van Maalstroom als van Freya niet echt betoveren, daarentegen doet de muziek op Meet dat zeker wel. De romantisch zoete benadering en een hoofdrol voor klarinet en sax zorgen voor een warme, Keltische sfeer. In combinatie met de thematische benadering van de arrangementen zorgen deze elementen voor een heel bijzonder project waar de folkliefhebbers zeker van zullen gaan smullen.
Stuck On Repeat is het tweede album van het uit Enschede afkomstige Cluel ess. Recht voor z’n raap powerpop, lekker om ’s even helemaal op los te gaan. Maar Clueless heeft meer te bieden dan alleen maar catchy powerpop. Luister maar eens naar tracks als It Helps en For All The Bachelors, waarop de Twentse band laat horen ook op het gebied van meer ingetogen nummers de aandacht vast te kunnen houden. Kortom, de band laat horen van meer markten thuis te zijn dan alleen die van recht-toe-recht-aan rock ’n roll. Op Stuck On Repeat speelt Clueless met volle overtuiging en tonen ze aan meer te zijn dan de zoveelste powerpopband. Dit album zou best eens de doorbraak kunnen zijn waar de band al een tijdje op hoopt.
Ferenc Koolen
Gabriëlla van Karsbergen
Conceptalbum Five Steps To Happiness is CUE’s tweede album. Het is een rockopera geworden die live met kostuums en decor zal worden uitgevoerd. Deze dubbel-cd telt 27 nummers en duurt maar liefst 120 minuten en dat is zeker een half uur te lang. Het geluid van CUE wordt gedomineerd door de zang van Saskia en Chris en kenmerkt zich verder door poppy songstructuren en vaak mooie instrumentale passages. De mooiste nummers staan zonder twijfel op de eerste cd, waarbij vooral de instrumentale tracks zoals Dancing In The Graveyard en She Escapes het beste bevallen. Muzikaal doet CUE denken aan A.C.T. en soms horen we ook vlagen van IQ, Camel en Kate Bush. Minpunt is dat er te veel ballad-achtige popsongs op het album staan. Beste nummer is het
Di-Lan Sun Louw
NO MASTERS
CD kort LATIN/JAZZ
RUDY ALBANO PRIVILEGIO WALBOOMERS MUSIC
Saxofonist Rudy Albano laat op Privilegio horen hoe echte latin jazz klinkt. De warme klanken van Albano’s sax, aangevuld met conga’s, bongo’s en maracas, zorgen voor een swingende plaat waar je met plezier naar luistert en die je daarna gewoon nog een keer opzet. Met gastoptredens van onder meer percussionist Marco Toro van het Toro Ensamble.
mooi vioolarrangement voor de dag te komen. De band doet denken aan Pavement, maar hier en daar ook aan The Waterboys of I Am Kloot.
Di-Lan Sun METALCORE
DEATHBOX A BITTER EPILOGUE CROSSFIRECULT RECORDS
BAIL A BOLT FROM THE BLUE
Deathbox brengt een mix van death metal en metalcore. Nummers als Hypocrisy’s Grin en vooral Nothing Left To Conquer zijn gevarieerd en zitten goed in elkaar. De hakkende akkoorden en gitaarloopjes hebben nog geen echt eigen gezicht en zijn vaak al ergens eerder gehoord, maar Deathbox is goed op weg.
EIGEN BEHEER
Daan de Mooy
Gabriëlla van Karsbergen SOUTHERN ROCK
Bail klinkt op het podium beter dan in de studio. Hun cd voldoet netjes aan alle voorwaarden van een goede southern rockband. Gros van het materiaal rockt lekker door in midtempo en een kort intermezzo met mondharmonica en een afsluitend banjonummer zorgen voor voldoende variatie. Alleen de samenzang had wel wat vloeiender gekund. John Buis BLUES
BOULES BLUES BAND BIG BAD BOY KIEKIE RECORDS
Deze band uit Velsen en omstreken speelt onder meer dan bezielende vocale leiding van Jan ‘Boule’ Doetjes al jaren zijn deuntje mee in het Nederlandse bluescircuit. Zes covers en zes eigen nummers ditmaal op Big Bad Boy: stevige, rockende blues, geïnspireerd door talloze blueshelden uit de jaren ’60 en ’70. Ferenc Koolen ALTERNATIVE
CHINUP THE HORSE IN MOTION EIGEN BEHEER
De debuutplaat van het Amsterdamse Chinup is verrassend sterk. Dan weer klinkt de band aangenaam ruig, om daarna met een
SINGER-SONGWRITER
ROOS GALJAARD I AM WATER EIGEN BEHEER
Roos Galjaard komt, na twee albums met haar band Gather Roses, met een interessante soloplaat. De Groningse schrijft soms erg prachtige songs die vooral opvallen door fraaie arrangementen en het gebruik van niet-alledaagse instrumenten. Samson’s Locks is een goede song, net als I Am Water en Stormy Waters, samen gezongen met Linde Nijland. Marleen is een ode aan een caféhoudster die hart heeft voor de Groningse popmuziek. Een lief gebaar. Di-Lan Sun SINGER-SONGWRITER/POP
JOAST TRANSATLANTIC HOPE PIAS
Dit debuutalbum is opgenomen in LA met behulp van een indrukwekkend lijstje muzikanten, en geproduceerd door Todd Burke. Dit wekt hoge verwachtingen die Joast maar deels weet in te lossen. Transatlantic Hope is een mooie popplaat geworden, met liedjes vol levenslust afgewisseld met melancholie. Het zit goed in elkaar, maar geeft geen kippenvel. Elly Bond
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
61
CDrecensies ROCK/METAL
TRIPHOP
MY FAVORITE SCAR MY FAVORITE SCAR
DORLEAC DORLEAC
tige bijdragen, en The Ex besteedt eens wat meer aandacht aan zichzelf dan aan grote thema’s.
UNIVERSAL MUSIC
EXCELSIOR
Arjan van Sorge
Na enkele jaren van broeden op en werken aan materiaal en bijschaven van het bandgeluid, mag My Favorite Scar zich eindelijk gaan bewijzen aan de buitenwereld. De meningen over het album zullen vast en zeker tot discussies leiden: is dit onNederlands goed of is het juist veel te veel gebaseerd op de Amerikaanse rock en metal scene. Wat tegen de band pleit is het gebrek aan originaliteit, daartegenover staat een ongekend professioneel en ambitieus geluid. Feit is wel dat My Favorite Scar met z’n debuut een groots klinkende plaat heeft afgeleverd met héél veel potentie. Met de single Waste gaf de band al een veelbelovend visitekaartje af, het titelloze debuut is het logische vervolg erop. Het totaalgeluid van de nummers is donker, energiek en scherpgerand. Opener Liberty Is Dead bulkt van de industrial metal invloeden. De genadeloze klappen van drummer Stephen van Haestregt (ex-Within Temptation) en de vette riffs van Eef van Riet en Daan Janzing leggen de basis voor stevige, opzwepende nummers. De refreinen zijn opvallend pakkend. Een van de weinige ‘rustpunten’ is This Poison Love. The Cult cover Rain had beter achterwege kunnen blijven. De uitvoering doet nogal denken aan de manier waarop HIM met té veel gevoel voor drama en romantiek z’n muziek aanvankelijk onder de aandacht bracht. Het is een kleine smet op deze topplaat.
Dorleac is het pro ject van Geike Arnaert (ex-Hoover phonic) en Erik de Jong, alias Spinvis. Voor de Vlaamse speelfilm Adem waren zij gevraagd de muziek score te maken. Deze samen werking was zo vruchtbaar dat zij besloten dat het niet slechts bij deze soundtrack mocht blijven. De Jong omschrijft het titelloze resultaat als ‘verre geluiden, stonede reverb en space-echo’. Deze vage woorden doen een moeilijke luisterbeurt vermoeden. Niets is minder waar. Het album heeft een hoog tripgehalte, mede door het gepijnigde stemgeluid van Arnaert. Toch kleurt meneer Spinvis alles netjes binnen de lijntjes en levert zo tien kunstwerkjes af die zich kunnen meten met een vroege Goldfrapp of Portishead (Entourage, Kill You, Disparu). Maar ook het typische Spinvisgeluid niet vergeten (Lemon Pie). Prachtige synergie in hogere sferen.
John Buis
lange Out And Over, progressive rock zoals we die graag horen. Martien Koolen
LATIN/ROCK/POP
DESPERADOS BFDM BROTHERS FROM DIFFERENT MOTHERS
ROCK/BLUES
MOTIM
DENVIS & THE REAL DEAL JOIN THE CIRCUS Join The Circus be vat een erg mooi boekje: handg e schreven teksten en prachtige illustraties die herinneren aan het circus van vervlogen tijden. Muzikaal is het ook een mooi circus waar de hele band in vol ornaat in de piste paradeert. Sodeju, wat een mooie klanken! De negenkoppige band heeft een heerlijk pure plaat gemaakt en durft daarbij ook wel wat te experimenteren. Rock, country, soul en meer: het zit er allemaal in. Vooral de koperblazers maken het bijzonder. Het spelplezier druipt er in alle songs werkelijk van af. Opperstalmeester en zanger Denvis Grotenhuis leidt de muzikale bende met overtuiging. Een zeer fijne luisterervaring uit het Eindhovense die grenzen overschrijdt.
Veel mensen beschouwen een cd met ongrijpbare en afwisselende muziek als vlees noch vis. Bij mij leidt dit echter minder gauw tot een gevoel van verveling bij beluistering. Dat geldt zeker voor deze over een reeks van jaren opgenomen cd. Het ene nummer is pure latin-rock, het andere een verstilde singer-songwriter ballad. Ook rap- en jazz invloeden doen zich gelden. Maar alles met een lekkere swing door de voor in de mix staande percussie. Behalve uit Nederland komen de groepsleden uit Zuid-Europa en Zuid-Amerika. De teksten zijn in het Spaans en Engels en staan afgedrukt in het verzorgd uitziende boekwerkje. Niet alle melodieën zijn even origineel, maar in combinatie met eigen muzikale vondsten word je toch gegrepen door nummers als Suavesito en Don’t Wanna Be Lonely.
Bram W. van der Putte
Kees de Graaff
DRUGMONEY RECORDS
62
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
FINE CHINA SUPERBONE MAKE-MACHINE NARROWMINDED
Voor liefhebbers van gitaarriffs is dit album van Fine China Superbone een absolute must. Make-Machine telt zes instrumentale noiserock nummers die vooral erg heftig, vet, brutaal en soms ook rommelig klinken. Zeker geen gemakkelijke muziek om naar te luisteren. Hectische drumpartijen en groots opgezette keyboardtapijten ondersteunen de heftige gitaren en zorgen ervoor dat je aandacht geen moment verslapt. Hoogtepunt is wat mij betreft het openingsnummer dat vooral opvalt door de zeer vette staccato gitaarpartijen. Verder kan ik alleen maar zeggen: luister en huiver. Fine China Superbone is Kong in het kwadraat! Martien Koolen HIPHOP/JAZZ/FUNK
AVANT-GARDE
FREMDKUNST B-BEATS & SOUNDSCAPES
EX RECORDS
Een instituut als The Ex (opgericht in 1979) behoeft nauwelijks introductie. Met Catch My Shoe zijn ze op de 25ste cd/lp uitgekomen, en nog is het viertal niet van plan het zich gemakkelijk te maken. Zo is er in de vorm van Arnold de Boer (Zea) een vervanger gekomen voor het dogmatische stemgeluid van roeptoeter Sok, en eigenlijk maakt dat weinig verschil: van de zang moet The Ex het nog steeds niet hebben – gewoon afschaffen. Het instrumentele gedeelte staat immer als een heipaal, en de Afrikaanse invloeden maken het geheel nog beter genietbaar. Er lijkt zowaar wat melodie binnen te sluipen in de dissonante, hakkende gitaarpartijen; Roy Paci levert twee prach-
bijdrage terugverlangen naar haar tijd bij The Gathering. John Buis
RISSKANT (DE WOORDVOERDER) WAT GAAT HET WORDEN?
Arjan van Sorge
ROCK/POP
GRIZZLY ADAMS HOMBRE GRANDE
HINDERLAAG
ROCK
DYING GIRAFFE RECORDINGS
ANTJE MONTEIRO INEENS
NOISEROCK
Elly Bond
THE EX CATCH MY SHOE
nismaking met draaitafelkunst, die hier niet los van de beat wordt gezien, maar er juist op spannende wijze iets aan toevoegt.
ANNEKE VAN GIERSBERGEN & AGUA DE ANNIQUE LIVE IN EUROPE AGUA RECORDINGS
Live In Europe is meer dan een live registratie van solomateriaal van Air en In Your Room; het nieuw live album van Anneke van Giersbergen bevat drie nieuwe nummers: Fury, Laugh It Out en Who I Am. Het geluid van die nummers zit ergens tussen het stemmige materiaal van Air en de indiepop van In Your Room in. De vele irritante oho haha’s kreetjes zoals in My Girl hadden wel wat meer achterwege mogen blijven. Het materiaal van laatstgenoemde cd komt in de live uitvoering gelukkig een stuk beter tot z’n recht. Een aanwinst voor de tourband is gitarist Ruud Jolie (Within Temptation). Hij geeft de nummers live net dat beetje extra pit. Uitschieter Witnesses doet mede door zijn
FREMDTUNES
POP
Fremdkunst verscheen eerder in 2007 in een beperkte oplage, en viel toen al op door het uitgebalanceerde samengaan van hiphop, turntablism, jazz en funk. In een andere vorm en in gewijzigde samenstelling worden de ‘b-beats & soundscapes by all kinds of people’ heruitgebracht als eerste release van het Fremdtunes label. DJ Mace doet bijna alles, maar krijgt uitstekend weerwerk van DJ Optimus en DJ Vindictiv, enkele zangers, een gitarist, bassist en trompettist. De maar liefst achttien tracks worden heel relaxed uitgevoerd, waarbij uiterst dansbare beats en functionele experimenteerdrift op sampler en draaitafel centraal staan. Een uitstekende aftrap voor een nieuw label en een leuke nieuwe ken-
MISS MONTREAL SO...ANYTHING ELSE?
Grizzly Adams is de voortzetting van Boy Ler, de zwarte Utrechtse popgroep die in de underground op een aardige following kon rekenen. Twee jaar na het uiteenvallen van de groep moet Grizzly Adams de stap naar een breder publiek vormen. Op de eerste helft van het album wordt de hand duidelijk uitgestoken naar dit publiek. De zwartgallige sfeer wordt veelal wat verlicht door lichte melodieën en heldere arrangementen. Hello Dan! wordt verlicht door een hoog piano-riedeltje en strijkers, The Mothers door heldere koortjes. De tweede helft van het album gunt de luisteraar weinig lucht en geeft flinke hints naar het Boy Ler-verleden, op Invitation na. Het wat speelsere eerste gedeelte toont aan dat het trio een stap in de goede richting heeft gezet.
ep
UNIVERSAL MUSIC/NRGY MUSIC
LANA WOLF SEE THE LIGHT T2 ENTERTAINMENT
OWZAT? ZAT EIGEN BEHEER
CIRCLE OF SILENCE 2.0 EIGEN BEHEER
Eyal van der Reep
8BALL MUSIC
Miss Montreal is in twee jaar tijd uitgegroeid van een beginnend bandje tot een Nederlandse act om rekening mee te houden. Het begon allemaal met een kostbare minuut bij De Wereld Draait Door, waar de stoere stotterende frontvrouw Sanne Hans half Nederland wist te charmeren. Na de succesvolle debuutsingle Just A Flirt gaan Sanne en haar mannen stevig aan de bak, spelen de festivals plat en scoren nóg een hitje: Being Alone At Christmas. Het nummer is als bonustrack op het tweede album So...Anything Else? toegevoegd. De fans van het kerstliedje zullen ook de rest van de cd waarderen. Miss Montreal brengt vooral optimistische, up-tempo pop. Met een ballad als Feel laat Sanne duidelijk horen geïnspireerd te zijn door K’s Choice, maar in andere nummers klinken ook Ilse DeLange en Anouk door. De band bouwt daarmee door op de sound van hun debuutalbum. De liedjes zijn vaak voorspelbaar, maar de rijke stem van Sanne voorkomt dat het doorsneemuziek wordt. Een van de meest volwassen songs is Giving Up On Love, waar een ingetogen begin uitmondt in sterke poprock. Dit soort uitblinkers maakt van So...Anything Else? een krachtig, ambitieus album. Nederland heeft er definitief een publiekslieveling bij. Renate Sun-Louw
JULIETTE TRAVIS JULIETTE TRAVIS EIGEN BEHEER
HOUSES END OF STORY EIGEN BEHEER
Wat Gaat Het Worden? Wordt het goedkope ‘shit’ of wordt het kwalitatief hoogstaand? Risskant (de Woordvoerder) gaat voor het laatste. De Dordtse rapper bouwt
z’n nummers rustig en open op, waardoor de aandacht goed op de teksten gevestigd kan worden. En die zijn raak. De geslaagde aaneenschakeling van beats, samples en spraakwatervallen maakt Wat Gaat Het Worden? verplichte kost. Ineens van Antje Monteiro is niet om vrolijk van te worden, maar dat heeft alles te maken met het aangrijpende verhaal achter de tekst. En zo raak als de tekst al is, zo goed doordacht is de opbouw van het nummer. Op geniale wijze wordt naar een climax toe gewerkt; Monteiro trekt moeiteloos alle vocale registers open. Kippenvel! Tijd om op zoek te gaan naar wat licht in de duisternis, tijd voor Lana Wolf. Haar single See The Light klinkt naast typisch Amerikaans luchtig en hoopvol. Het hitgevoelige nummer is nog niet eens het beste van haar debuut, dus dat belooft nog wat. De muziek van Owzat? is zo rauw als het maar kan. De ep Zat rockt zonder een snaar te raken, de muziek mist diepgang. De charme van de muziek blijft dan ook beperkt tot de opener Hell Is A Place Called Home. Circle Of Silence weet een stuk beter om te gaan met rauwe gitaren. Dat 2.0 toch niet het predikaat topper verdient, heeft vooral te maken met de matige (samen)zang die voortdurend in de hoge regionen zit. Wat meer rust in de nummers zal de zang ongetwijfeld ten goede komen. De muziek van Juliette Travis is een oase van rust. De ep staat vol met zwoele soul en jazz en broeierige funk. Zangeres Sjuulke Titulaer klinkt zo talentvol dat alle buitenlandse souldiva’s wel weg kunnen blijven. Tell Me What’s Wrong? Helemaal niets! Het is allemaal Soulshine wat er schijnt! Konden ze dat bij Houses ook maar zeggen. Hun End Of Story klinkt bij vlagen beklemmend melancholisch. De ingetogen begeleiding levert veel breekbare nummers op. Uitgerekend Suicide is het meest uitbundige nummer. Tragiek en schoonheid liggen hier erg dicht bij elkaar.
John Buis
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
63
CDrecensies EXPERIMENTEEL/CAMP/NU-JAZZ
AMERICANA/MARIACHI
EXPERIMENTEEL/IMPROVISATIE
HELP THE PIANO RE-USE
HOTEL THE ISLAND SESSIONS
EIGEN BEHEER
COAST TO COAST
KRUNO JOST / GIJS BORSTLAP QUASI QUASI
‘Heeft u nog één minuut? Al onze medewerkers zijn in gesprek.’ De cut-up in het nummer The Telephone Terror Song van Help The Piano typeert de rode klankdraad door de elf tracks die ons worden voorgeschoteld. Geduld en contactarmoede. In de productie worden de rijkdom aan melodie- en ritmesamenvloeiingen en het op de hak nemen van bepaalde conventies onvoldoende uitgewerkt naar dynamisch pakkende composities. Dat komt deels door het ietwat ingehouden saxsausje dat de originele en unieke smaak van de naar achteren gemixte klankmaaltijd, met ingrediënten als piano, sound-effects, synths en gitaren, overheerst. Enerzijds is Re-Use fascinerend, vooral na meerdere malen nuttigen. Maar het blijft doorkauwen om de juiste smaak te pakken te krijgen. Misschien zou het album gebaat zijn bij een meer zorgvuldige edit. Dus... heeft u nog een momentje?
De eerste klanken van deze cd doen vermoeden dat het hier om de polderversie van de Buena Vista Social Club gaat. De liefdesliedjes Esa Mujer en Futura Ex brengen een swingend tropisch geluid met Spaanstalige zang en schetterende trompetten. Hoewel de toonzetting daarna iets verandert met nummers als White Lies en Maffia met teksten over maatschappelijke thema’s als racisme en milieu blijft de muziek zonnig. Voetjes van de vloer dus op nummers als Manana en Selling Dreams. Hotel is een internationaal muziekcollectief waarvan de leden uit alle windstreken komen, hetgeen ze op humoristische wijze verwoorden in het nummer Babel met als Hollands refrein: “Ik wil wel met je praten, maar ik kan je niet verstaan.” Kortom: een spontaan klinkende mix van o.a. Latijns-Amerikaans, flamenco en mariachi.
Hessel Veldman
Kees de Graaff
De potmetertjes moeten nodig worden gesmeerd is het eerste wat in je opkomt bij de opening van dit album van de Kroatisch/Hongaarse noisegitarist Kruno Jo_t en gitarist en geluidstechnicus Gijs Borstlap. Maar nee hoor, daar heeft het gebrom, gekraak en gepiep niets mee te maken. Het is gewoon een opzetje van het duo om de grenzen van het geluid en muziekstijlen als rock en jazz te verkennen. In het begin is het misschien even doorbijten maar dan opent zich de wondere wereld van de knars, reutel en ruis in volle glorie. Van de gebruikte instrumenten als bas, pedalen, laptop, drumcomputer en mixer valt nauwelijks meer iets te herkennen. Het tevoorschijn getoverde parallelle universum staat bol van verrassingen, maar vrolijk is het er zeker niet. Arjan van Sorge
DE KEEFMEN MIRROR OF TIME CD EN LP
NTJAM ROSIE ELLE Op haar 16 tracks (!) tellende debuutalbum Atouba (2008) werd de in Kameroen geboren en aan het Codarts Conservatorium (Rotterdam) geschoolde zangeres al herkend als veelzijdig talent. Ntjam Rosie won in 2009 de MCN World Up! Award. Een andere prijs, de VSBFonds Music Matters Award, stelde haar in staat ELLE te maken. Op haar debuut volgde de kritiek dat het album te weinig toegankelijk was. Is dit de reden dat Ntjam Rosie nu met een bijna geheel Engelstalige cd komt? Ze schreef alle teksten zelf en nam ook de composities grotendeels voor eigen rekening. Maar Ntjam Rosie zou Ntjam Rosie niet zijn als ze geen avontuurlijke uitstapjes zou maken. Uit Roof Over My Heart blijkt haar voorliefde voor oneven maatsoorten. In het funky ELLE Part 1 denkt ze aan haar vriendin Lilian Vieira (Zuco 103) die haar de funky Braziliaanse muziek leerde kennen. Aan het album hebben veel (internationale) artiesten meegewerkt, zoals Nathan Allen (Amy Winehouse), Esperanzah, Ronald Snijders en Roël Calister mee. Ntjam Rosie laat horen klaar te zijn voor een wereldcarrière. Rosanne de Boer
FRET
Roland Wetzels
PIAS
NEDERBALKAN
KLAVAN GADJÉ BRAND MUNICH RECORDS
‘Hoppa!’, klinkt het regelmatig vrolijk in de liedjes van Klavan Gadjé. De tienkoppige band uit Leiden maakt feestmuziek zoals feestmuziek bedoeld is: nu eens opzwepend, dan weer lomp, en met genoeg ruimte voor ongein. ‘Lekker lallen met z’n allen’ en ‘In de hoogte met die glazen’, wordt er ongegeneerd gezongen. De mannen hebben zich laten inspireren door balkan- en gypsymuziek, maar ze klinken toch vooral heel Hollands, en dat komt niet alleen door de Nederlandstalige teksten. Er klinkt regelmatig een dweilerige hoempa in de muziek door waar Nederlanders een patent op lijken te hebben - en die het altijd goed doet op feesten en partijen. Het afsluitende Wegeliedje is dan weer bijna pure folk. Dankzij de nostalgische viool van Bart Sweens is het een van de hoogtepunten van het album. .
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Drentse bijtertjes die alleraardigst de hoogtijdagen van de nederbeat afstoffen. Met eigen werk nog wel, dat is niet geheel gebruikelijk in dit hedendaagse genre. Zanger Henri Sulman schrijft ook nog eens verre van slechte liedjes – de langzame roepen bij mij herinneringen op aan de debuut-lp van de Saints, dat mag een aanbeveling heten! De band, niet meer dan een trio, staat als een huis en hakt er stevig in. Alleen het overdreven jammerende stemgeluid (‘echt o-ve-ral spijt van’ vermeldt de bijsluiter terecht) van Sulman gaat snel vervelen. Wally Tax was ook een huilebalk, maar die had tenminste nergens spijt van - en dat maakt precies het verschil. Dus flink zijn en veel naar
CD kort
PERQUISITE ACROSS Perquisite is de afgelopen jaren een bezig baasje gebleken met een neus voor goede muziek en ondernemingsdrift getuige zijn muzikale output met o.a. Pete Philly en activiteiten als producer/ componist en het in eigen hand houden van zijn management. Ook op deze soloplaat heeft hij uiteraard alle touwtjes in handen gehad. Toch weet hij een afwisselend geluid te creëren door elk nummer door iemand anders te laten zingen of rappen. Enerzijds bevalt dat erg goed zoals in de nummers Time en Dead Souls met medewerking van respectievelijk Henk Hofstede van Nits en Torre Florim van De Staat. Anderzijds worden we in acht nummers gebombardeerd door de stemmetjes van zangeressen waar Nederland de laatste tijd patent op lijkt te hebben, zoals Janne Schra, Jenny Lane en Cato van Dijck. Misschien iets te veel van het goede, maar commercieel gezien wel een goede zet. The Rain en Blackbirds worden aan elkaar gerapt door Jay Colin respectievelijk GMB en het latino-achtige nummer Me Despido wordt op aanstekelijke wijze gezongen door Maurino Alarcón. Instrumentaal gezien hebben de de strijkersgeluiden in diverse nummers een leuk effect. Het is financieel en praktisch natuurlijk onmogelijk om met alle vocalisten te touren, dus zal worden gekozen voor optredens met wisselende zangers en zangeressen en een vaste begeleidingsband. Ik denk dat de muziek van deze cd live aan zeggingskracht kan winnen. In oktober en november zal de tour plaatsvinden.
KLEZMER
RAP/ROCK
KLEZMOKUM WHERE WE COME FROM… WHERE WE’RE GOING
TDTMCM RUIMTEMISSIE SCHUIMTEMISSIE
FREÁ RECORDS
FREE INDIAN RECORDINGS
Pianist Burton Greene onderzoekt met Klezmokum sinds 2000 het werk van Nederlands-Joodse componisten en vond een schat aan onbekend werk. Deze cd is een waardige afsluiter van een trilogie die deze muziek van het stof ontdoet. Intens, meeslepend, met verrassend veel ruimte voor improvisatie. Rosanne de Boer SINGER-SONGWRITER/FOLK
INGE VAN DEN KROONENBERG TO SEE A MAMMOTH WALK EIGEN BEHEER
dus eigenlijk veel gitaarriffs en hooks, nogal ‘ruige’ vocalen en zeer weinig solo’s. Wel moet me van het hart, dat dit eigenlijk geen studiomuziek is, maar pure festivalmuziek. Daarom hoop ik dan ook de band snel eens live aan het werk te zien. Ondertussen kan ik dan nog genieten van The Twilight State!
countryfolkrocknummers af. Klein en ingetogen, krachtig en meeslepend. Het zijn termen die op Can I Come By? allemaal samenkomen. Hoogtepunten? Het album kent eigenlijk geen zwakkere nummers, maar vooruit dan: Again, Sting Like A Bee, Lullaby. Een beter debuut kun je je in feite niet wensen.
Inge van den Kroonenberg ontmoette de poëzie, leerde zichzelf gitaarspelen en geïnspireerd door de folkmuziek van Ani Difranco komt zij nu met haar album To See A Mammoth Walk. Tijdloze, minimalistische folkliedjes met een randje blues. Haar engel achtige stemgeluid en typische tokkelende gitaarspel plaatsen de liedjes in vervlogen tijden. Fijn ingetogen maar toch overtuigend, een mooi debuut.
LABASHEEDA THE TWILIGHT STATE
Martien Koolen
Gabriëlla van Karsbergen.
Elly Bond
EIGEN BEHEER
SINGER-SONGWRITER
FOLK/SINGER-SONGWRITER
POP
Het nieuwe album van Labasheeda is weer een juweeltje geworden. De band rond Saskia van der Giessen (zang, gitaar en viool) heeft de laatste tijd veel in het buitenland vertoefd en brengt nu gelukkig weer eens een nieuw album uit. The Twilight State bevat 11 nieuwe nummers die weer allemaal vrij rauw en ongepolijst klinken. Veel van de tracks, zoals Winter hebben zelfs een nogal melancholische sfeer. De band experimenteert er weer aardig op los en zo kun je genieten van een muzikale mix van rock, ambient, indie, noiserock, punk en zelfs grunge. Dat betekent
LEA CAN I COME BY?
MATHIJS LEEUWIS WACHTEN OP DE KLAP
EDWIN PENNOCK LIVING FREE
EXCELSIOR RECORDINGS
MUNICH RECORDS
EIGEN BEHEER
Het debuutalbum van singer-songwriter Lea staat als een huis en klinkt als een klok. Lea tekende in 2009 een contract bij Excelsior Recordings waarna ze naar de Verenigde Staten vertrok om daar op te treden en inspiratie op te doen. Terug in Nederland ging ze de studio in om daar Can I Come By? op te nemen. Samen met drummer Jeroen Kleijn, gitarist Jan Peter Hoekstra, bassist Reyer Zwart en producer Frans Hagenaars, leverde Lea twaalf prachtige
Het zingen in eigen taal bevalt de Brabantse singersongwriter goed. Mathijs, die debuteerde in 2008 met een Engelstalige plaat en in 2009 de publieksprijs won tijdens de Grote Prijs van Nederland, bracht onlangs zijn tweede Nederlandstalige album uit. Zoals de cd-titel al doet vermoeden is ‘angst’ een terugkerend thema. In onverbloemende taal en met een doorrookte, bluesy naar Tom Waitsneigende stem, zingt Mathijs over ziekte, ouder worden, eenzaamheid
Het tweede soloalbum van Edwin Pennock spreekt wellicht een breed publiek aan, maar is zo clichématig dat het haast klinisch over komt. Met haar teksten, zang (netjes en zorgeloos ingezongen) en muziek (basic drums, funky gitaartje, ‘zwart’ soulachter grondkoortje, hier en daar wat vrolijke accenten door blazers) doet ze niemand te kort. Juist daardoor blijft Living Free een oerdegelijk popalbum, niets meer of minder.
Renate Sun-Louw
DIRTY WATER RECORDS / SUBURBAN
NTJAMUSIC/COASTTOCOAST
64
CROSSOVER
NARROMINDED
NEDERBEAT JAZZ/SOUL
The Who en vooral ook Radio Birdman luisteren, dan ben ik benieuwd naar de volgende plaat!
ALTERNATIVE
Kees de Graaff
Eyal van der Reep
Kaj Bos en Abel van Gijlswijk hebben een lekker Nederlandstalig punkrock/rapalbum gemaakt dat af en toe doet denken aan Limp Bizkit en Rage Against The Machine. Inderfuckingdaad (geweldige titel trouwens) is een heerlijke track om even lekker uit je dak te gaan en ook de rest van de nummers heeft een hoog meezing- en dansgehalte. Martien Koolen ROCK
SECOND7 [OVERDRIVE] EIGEN BEHEER
Een vette sound en krachtig gitaargeweld van een viertal mannen uit Utrecht, waarbij rockend Nederland de vingers kan aflikken. Op originaliteit valt de band zeker niet te betrappen, maar de intenties zijn duidelijk. Second7 klinkt echt als een live-band die het publiek geheid laat rocken. Arjan van Sorge COUNTRY
TEXAS RENEGADE LONESTAR GIRL CONTINENTAL/CRS RECORDS
Wordt er nog onvervalste country gemaakt in Nederland? De hoogtijdagen van het genre lijken voorbij, maar wie luistert naar Lonestar Girl zal dat niet echt geloven. De band heeft een fraai album afgeleverd. De zang is zoals dat hoort in countrymuziek: ferm en zeker. Niets mis met de plaat. De pedelsteelgitaar klinkt af en toe zelfs meesterlijk. Di-Lan Sun
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
65
CDrecensies en de rauwe werkelijkheid van elke dag. Die voorkeur voor ‘rauw’ en ‘ongepolijst’ bracht hem waarschijnlijk ook bij Youp van ’t Hek die de tekst van De Wekker schreef. Sfeervolle arrangementen en de vakkundige mix, opnames en productie van Gabriël Peeters (JW Roy, Normaal, Benny Jolink) omlijsten Mathijs’ eerlijke liedjes. Rosanne de Boer SINGER-SONGWRITER
LEE MASON PALACE EIGEN BEHEER
In 2009 stonden zij nog in de finale van de Grote Prijs van Nederland. De Amsterdamse singersongwriter-band Lee Mason. Helaas ging de Utrechtse Eefje er toen met de prijs vandoor, maar dit betekende niet het einde van deze belofte. Lee Mason komt nu met de ‘promotional release’ van hun debuutalbum Palace. Naar eigen zeggen valt de muziek van Lee Mason te omschrijven als soulvol met een basis in de folk. De korrelige stem van leadzanger Michel Mulder klinkt als een doorleefde rocker-meetsJeff Buckley. De basis van de liedjes is de eenvoud van de stem van Mulder en zijn gitaar. De begeleiding van cello, tenorsax en trompet zorgt echter voor een bijzonder geluid. Niet vernieuwend, eerder een vertrouwd gevoel van melancholie en blues. Heerlijke soundtrack voor de herfst.
JAZZ/FUSION
MARZIO SCHOLTEN WORLD OF THOUGHT O.A.P. RECORDS
‘On-Nederlands goed’ is eigenlijk een uitdrukking die nergens op slaat, maar wat moet ik dan schrijven om de aandacht op deze uitstekende nieuwe cd van Marzio Scholten te vestigen? Vrijwel alle nummers zijn door hemzelf geschreven, er wordt prima gespeeld en de muziek is van hoogstaand niveau. Naast Scholten op gitaar eist de bekende pianist Randal Corsen een hoofdrol op, terwijl ook de saxofonist en trompettist uitputtend aan bod komen. De swingende bodem wordt gelegd door drummer Bob Roos en bassist Stefan Lievestro. De muziek houdt het midden tussen jazz en fusion, waarbij het gitaarspel van Scholten meer op de subtielere jazz is gebaseerd dan op het vaak wat hardere fusiongeluid. Beide stromingen komen direct aan bod in het openingsnummer Tricks dat zowel rustige als heftige passages kent. Hiermee is een hoge standaard gezet die het volledige album wordt volgehouden; er zijn nauwelijks zwakke momenten te bekennen in de 9 composities die gemiddeld 7 à 8 minuten duren. Het titelnummer en A Breath Of Love vormen de ballads en de overige nummers zijn dynamischer van aard met hecht samenspel en afwisselende solo’s door alle bandleden. Ik moet eerlijk toegeven dat ik Scholtens eerste cd Motherland uit 2008 nooit heb gehoord, maar na het beluisteren van World Of Thought spoed ik mij naar de winkel. Kees de Graaff
PROGRESSIEVE ROCK
POP
STAR ONE VICTIMS OF THE MODERN AGE
LANA WOLF SOMETHING ABOUT LANA
INSIDEOUT MUSIC
John Buis
Lana Wolf debuteert met Something About Lana maar is bepaald geen beginneling. De ervaring die ze in de loop der jaren heeft opgedaan bij uiteenlopende artiesten uit binnen- en buitenland, levert op haar debuut een zeer volwassen en professioneel album op. De eerste paar nummers van de cd laten een zangeres horen die lekker in het gehoor liggende, (v)luchtige popliedjes zingt; Take Me To The River en single See The Light zijn bijzonder hitgevoelig. De productie van Camus Celli (Gavin DeGraw, Tina Turner) klinkt in deze nummers alleen wel erg gelikt. Vanaf Shelter drukt Lana duidelijker haar eigen stempel op de cd;
Hans Weekhout, de man achter Yukon, heeft een lange staat van dienst. Bekendste wapenfeit was wel de dancehit 20Hz die hij begin jaren negentig scoorde onder de naam Capricorn. Daarnaast maakte hij naam als studiotechnicus en producer. Met een ander project, Peplab, produceerde Weekhout bovendien de titeltrack voor de film Mr. & Mrs. Smith. Yukon is zijn nieuwste ding. De invloeden van acts als Massive Attack, Goldfrapp en Faithless zijn soms wel erg letterlijk op het album terug te horen. De derde track, Hometown, is duidelijk gebaseerd op het nummer Teardrop van Massive Attack. Verder bevat het album drie bewerkingen, waaronder een zeer dappere remix van het nummer Ashes To Ashes van David Bowie. Een prima album, maar geen uitschieter.
Bij Arjan Lucassen is het elke keer weer een verrassing met welk project hij iets nieuws uitbrengt en wie er meespeelt. Ditmaal is het weer tijd voor Star One. De bezetting van Space Metal is grotendeels intact gebleven, de thematiek is ditmaal aardser. Victims Of The Modern Age is wat minder episch dan het debuut uit 2002 en kent een donkerder geluid. Het laaggestemde gitaarspel is riff-georiënteerder en klinkt daardoor krachtiger (Earth That Was). Damian Wilson zorgt met z’n krachtige zang voor de beste vocale bijdragen; met veel overtuiging leidt hij 24 Hours naar een mooie climax.
T2 ENTERTAINMENT/PINK RECORDS
YUKON FAMOUS FOR NOTHING, READY FOR ANYTHING
ALTERNATIVE
TINO THE KAOSSILATOR SESSIONS
SCRAM C BABY EAU DE VIE
LANGWEILIGKEIT RECORDS
Na het verschijnen van The Thing That Wears My Ring vorig jaar komt Scram C Baby nu met een liveplaat getiteld Eau De Vie. De Amsterdamse veteranen hadden er nog geen, dus waarom ook niet. De plaat werd in de herfst van vorig jaar opgenomen in het hoofdstedelijke Paradiso en duurt krap veertig minuten. Eau De Vie is een overzicht van 15 jaar Scram C Baby met lekkere songs en een goed klinkende band. Je zou bijna zeggen dat de band nog nooit beter heeft geklonken maar dat is misschien weer wat overdreven. Vijftien nummers bevat het schijfje. Mocht je nog nooit een nummer van ze hebben gehoord dan is dit een uitstekende manier om de band te leren kennen. Voor de doorgewinterde Scram C Baby fan is het album een leuke aanvulling op de verzameling, zeker voor degenen die er bij waren op die bewuste oktoberdag. Dit is Scram C Baby ten top, met heerlijk rammelende nummers en uitstekende gitaarrock.
ROMPEPROP GARGLE CUMMICS
EIGEN BEHEER
BIZARRE LEPROUS PRODUCTION
Den Haag is een goede reggaegroep rijker. Offshore bewijst op zijn tweede cd opnieuw kwaliteit te kunnen leveren met zijn internationale zeskoppige band bestaande uit Indische, Poolse, Arubaanse en Nederlandse muzikanten. De oprichters ontmoetten elkaar tijdens hun Nederlandse muziekstudie. Leadvocalist Vincent Tonk groeide op met de reggae en rock van het eiland Aruba en vertrok
In de mondiale Goregrind scene is deze band een van de allergrootste. Vooral in Oost- Europa spelen ze de zalen plat maar ook in ons eigen land lusten de liefhebbers er pap van. Zo’n tien jaar zet het Eindhovense Rompeprop met hun alter ego’s de podia op stelten, tot zelfs in Brazilië toe. Dirty Dr. Dente, Jores Du True en BoneBag Rob zijn 100% loyaal aan de Goregrind en deze plaat is het
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Tino oftewel Tino van Leeuwen heeft zo te horen een stijlswitch gemaakt die nog lang na dreunt in het Haagse. Zo’n tien jaar was hij actief in de popmuziek en het bandjesgebeuren, maar twee jaar geleden ontdekte die kiene muzikant de Korg kaossilator, een machientje waarmee het naspelen van tracks niet mogelijk is en onvoorspelbaarheid centraal staat. Chaos kortom. Maar onverschrokken nam Tino twaalf tracks op,
DELETERIOUS HIGHLY RECOMMENDED EIGEN BEHEER
MANU ARMATA NO VICTORY WITHOUT STRIFE EIGEN BEHEER
WASTED BULLET CHANGES EIGEN BEHEER
FEHLER ADHARMA BLACK DEATH RECORDS
THE DEAD NORMALITY KILLING REALITY EIGEN BEHEER
Elly Bond
EXCELSIOR RECORDINGS
Gabriëlla van Karsbergen
UNDERTOW RECORDINGS
JELLYWOOD RECORDS
EXPERIMENTEEL
OFFSHORE OFFSHORE
FRET
Arjan van Sorge
ELEKTRONICA/POP
Rosanne de Boer
SOUL/URBAN
66
Bram W. van der Putte
ep
DEL-TORO’S UNDERTOW
John Buis
Kees de Graaff
GOREGRIND
Soulzanger Steffen Morrison is ver gekomen in de Grote Prijs van Nederland, heeft wat sessiewerk gedaan en een commercial voor Reebok ingezongen. Morrison is beïnvloed door oude en nieuwe soulmuziek en dat komt tot uiting op zijn debuutalbum. Helaas is gekozen voor drums uit een machine en mist de muziek warmte door het
ook onderscheiden de nummers zich door meer variatie in de opbouw. In het rustige materiaal (Love Has No Pride, Why Should I Stay) overtuigt ze met veel emotie.
naar de Lage Landen om zijn muziekdroom te verwezenlijken. Vincent omschrijft Offshores muziek als ‘reggae with a rock-attitude’. Rockmuziek hoor je op Offshores tweede baby weinig. De cd biedt vooral pure reggae, soms op smaak gebracht met Caribische kruiden of ska-elementen. Als Offshore het experiment wil opzoeken, kan de groep meer halen uit de samenzang, een blazerssectie of echt gaan flirten met rockmuziek.
REGGAE
TALL TREE RECORDS
waarna hij vervolgens aan de slag ging met het kanaliseren van de improvisaties. Een hele productieklus was het gevolg, maar het resultaat mag er zijn. De op electro geschoeide beats klinken strak en goed, zij het wat blikkerig en simpel. Maar dat is tegelijkertijd ook weer de charme natuurlijk. Grof geweld en gekmakende sequenties worden niet geschuwd; Tino houdt wel van wat stevige impulsen.
ontbreken van een organische basis van bas en drumstel. De meeste nummers zijn mid- tot up-tempo en luisteren lekker weg zoals het openingsnummer Touch The Sky en het funky Better Man. Vreemde eend in de bijt is het vrolijke reggaedeuntje Coordination, maar een van de sterkste nummers is de ballad The World Is Yours met spaarzame instrumentale begeleiding. Hierop is te horen dat Morisons stemgeluid genoeg kwaliteit heeft om te boeien.
Elly Bond
STEFFEN MORRISON REVEALED
bewijs daarvan. Het drietal brengt met de langspeler Gargle Cummics wederom loeizware, snelle metal te berde met zang die nog steeds stevig door de pitchshifter is gehaald. Laat het tekstboekje zitten, daar heb je niks aan. Trouwens, wie wil er in godsnaam meezingen met songs als ‘Foreskin Fart’of ‘K’nijnen met un V-Hals’? Ongewenst bezoek? Deze plaat blaast je huis gegarandeerd leeg.
THIS WILL KILL YOU AND MAKE DEATH PROUD TO TAKE US EIGEN BEHEER
Punk en rock-’n-roll, del-Toros weet er wel raad mee, al klinkt de cd eerder afwisselend dan hoogstaand. In de trage instrumental 072-South komt het rauwe spel van het Alkmaarse trio het beste uit de verf. In de overige nummers ontbreekt het aan spanning en originaliteit, het creatieve gitaarspel ten spijt. Gevoel voor humor kan de experimentele black metal formatie Deleterious niet worden
ontzegd. Een afrader is Highly Recommended niet, maar om het nou een echte aanrader te noemen, nee… Door de open en kristalheldere productie komt vooral het gitaarspel vet over. Minder geslaagd is de opbouw van de nummers; daar is weinig samenhang in te ontdekken. Door een stortvloed aan breaks en akkoorden komt de ep weliswaar technisch hoogstaand over, qua sfeer blijft de spanning daar te ver bij achter. Terug naar de eenvoud is het devies. Manu Armata houdt het op No Victory Without Strife graag bij compromisloze hardcore. Dankzij enkele vertragende passages in het retestrakke drumwerk waait de ep niet als onbetekenende bewolking voorbij. Wasted Bullet heeft voornamelijk last van een vlak geluid, want achter dat geluid gaan leuke avontuurlijke passages en aanstekelijke zang schuil (I Don’t Give A). Ronduit moedig is het rustige instrumentale Interlude. Zouden meer hardcore bands moeten doen. Zo gedurfd is Fehler helaas niet, al experimenteert de band op Adharma met diverse stijlen in het meest heavy muziekgenre: metal. Hoe harder de band klinkt, des te meer verzandt de band in een brij van geluid. Afgezien van enige subtiliteit in enkele intro’s en wat sludge metal riffs, rammelt de ep aan te veel kanten. De thrash metal van Dead Normality laat over de strakheid geen twijfel bestaan. Op Killing Reality speelt de band met een militaire precisie; alleen contrasteert de grommende zang met het heldere geluid van de band. Dat metalcore ook toegankelijk kan zijn bewijst This Will Kill You. In tegenstelling tot wat bandnaam en titels van nummers doen vermoeden, laat And Make Death Proud To Take Us zich redelijk gemakkelijk beluisteren. Vooral de zang in de refreinen nodigt uit tot meebrullen. Boosheid en (luister) plezier liggen hier erg dicht bij elkaar.
John Buis
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
67
demontage Zo ontstaat het geluid dat zo typisch is voor Let’s Go Eskimo. ‘We denken niet veel na over de sound, het is gewoon wat eruit komt – en het moet natuurlijk een kick geven. Als we een nieuw nummer maken, is dat ook vaak het vetste nummer. Meestal heeft Sander een eerste idee en vervolgens wordt het naar de oefenruimte gebracht. Daar krijgt het vaak een totaal andere vibe en gooit iedereen altijd wel iets vets erin, wat weer inspiratie geeft voor andere vette dingen. Het mooiste is wanneer iedereen zonder het te zeggen weet dat het goed is; dat is zo’n moment dat je in dezelfde zone zit en het nummer zichzelf lijkt te schrijven.’
Demo van de maAND BLUESPUNKROCK
LET’S GO ESKIMO Demo myspace.com/letsgoeskimoband
Let’s Go Eskimo grossiert in uitgeklede bluespunk die stukken vriendelijker klinkt dan in het genre gebruikelijk is. Dat heeft vooral te maken met het ronde, donkerbruine gitaargeluid dat het alles bij elkaar redelijk beschaafd houdt. Dat wil nog niet zeggen dat het een saaie boel is bij de eskimogangers; integendeel, ze weten heel goed de opwinding en energie van rock-’n-roll, blues en punk om te zetten in kernachtige, puntig gespeelde krakers van gemiddeld drie minuten lang. Simpele maar doeltreffende gitaarakkoorden leveren een constant gevecht met de flink voortpompende bas en stuwende drums – met fraaie breaks voor de broodnodige afwisseling. Daarbovenop weet zanger/ gitarist Sander dan ook nog eens aan passende duiveluitdrijving te doen; je voelt dat ’t hem ernst is en dat de blues, de energie, de waanzin er uit moeten! Let’s Go Eskimo speelt ook nog eens superstrak en vol overgave, wat dan regelmatig in de overtreffende trap allemaal bijeenkomt in de onmiddellijk meezingbare, wild enthousiast uitgevoerde refreintjes. Je moet je verder natuurlijk nooit in bandzaken mengen, maar het lijkt alsof een extra gitarist een uitkomst zou kunnen zijn, zodat zanger/gitarist Sander van Grootheest wat meer zijn handen vrij heeft, niet alleen maar met de akkoorden mee hoeft te zingen en wat meer variatie kan aanbrengen – en er natuurlijk eens een vette solo op tafel komt. Misschien is het zo ook wat minder dwingend voor bassist Robert en drummer Max, die zo te horen nog veel meer kunnen dan inventief in een strak stramien spelen. Maar goed, deze eerste demo komt zo al sterk over en laat horen dat de band nog alle kanten op kan.
68
FRET
LET’S GO ESKIMO
‘We denken niet veel na over de sound’ Let’s Go Eskimo is een driekoppige band uit Utrecht die een enthousiast en stevig rechttoe rechtaan mengsel van blues en punk maakt. Tekst Arjan van Sorge
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
Z
o’n twee jaar geleden ontmoetten Sander van Grootheest en Max Laane elkaar tijdens de introductieweek van hun studie. Ze hadden allebei eerder al in bands gespeeld en wilden in Utrecht ook wat gaan beginnen. Sander was bassist maar ging gitaar spelen, Max drums. Er was gelijk een goede klik, maar een bassist bleek noodzakelijk voor de groove. Via een oproep op MusicFrom kwam Robert Quaak bij de band. Ieder speelde eigenlijk een totaal andere stijl, maar samen gingen ze pas de muziek spelen die ze allemaal wilden spelen. ‘Sander heeft een punkachtergrond, Robert en ik komen meer uit de metal- en stonerhoek’, aldus Max. ‘We halen onze inspiratie eigenlijk uit alle muziek waar we naar luisteren, maar de Arctic Monkeys, Queens of the Stone Age en Danko Jones zijn terug te horen in onze muziek. We zijn niet zo bezig een stijl te creëren, we maken wat we vet vinden en als dat ergens op iets anders vets lijkt, vinden we dat geen probleem.’
Utrecht als uitvalsbasis bevalt de band prima: ‘Er zijn veel bands en je wordt als band serieus genomen. Je hebt hier oefenstudiocomplex dB’s, waar wij repeteren en dat vaak bands uit eigen honk laat spelen. Verder zijn er genoeg plekken in Utrecht om andere bands live te zien. We willen wel iets bekender worden in Utrecht en daar ook veel spelen, wat moeilijk is omdat je niet elke maand in Utrecht kan staan.’ ‘Toen we net begonnen, wilden we no-nonsense muziek maken en daar paste een sterke naam bij. In eerste instantie heetten we Clubber Lang, naar Mr. T in Rocky III, maar niemand snapte het. Max kwam aan met de naam Let’s Go Eskimo, toen hij naar een cover door de Arctic Monkeys van het nummer Love Machine van Girls Aloud luisterde. En sindsdien heten we zo. We krijgen nou lachende gezichten te zien wanneer we onze bandnaam vertellen, een hele verbetering!’ Let’s Go Eskimo is twee jaar bezig en heeft net de eerste, gelijknamige demo uit. ‘De demo wordt goed ontvangen door verschillende bladen en we hebben een maand in de 3voor12 luisterpaal gestaan, dus we zitten in de lift!’
POP/ROCK
POP/ROCK
ELECTRO/POP/ROCK
ROCK
ANN FAVEREY Demo
DEANMOORE The Storm Is Over
KRACH Kompakt Disk
RECEIVE Demo
www.myspace.com/annfaverey
www.myspace.com/wearedeanmoore
www.derkrach.nl
www.myspace.com/receiveband
Ann Faverey uit Heemskerk won in 1988 een aanmoedigingsprijs bij de Grote Prijs van Nederland en timmerde jarenlang aan de weg als singer-songwriter. Samen met muzikanten die actief zijn in pop, jazz en klassieke muziek wilde ze nog een keer aan een echte popsound werken, en ziedaar. De stem van Ann Faverey is prachtig, heel bijzonder, een beetje richting hese mannenstem, vol soul, variatie en broeierige ondertonen. Met vier anderen komt ze vervolgens uit op een mengsel van rock, pop, soul, blues en funk dat alles bij elkaar nooit tot een eigen stijl verwordt. Iedereen (zeker de gitarist) speelt op hoog niveau, maar erg boeiend is het niet. Zo’n stem als die van Ann wens je een eigener en zelfverzekerder geluid toe.
Het heeft door privéreizen even stilgelegen bij Deanmoore, maar het viertal uit Lichtenvoorde is weer compleet en klaar om te kicken. En anders doen de luisteraars dat wel, want de huisgemaakte ep is uit, met vijf tracks die er stevig inhakken. Als de band tenminste niet te lang in wat sentimentele, ietwat slijmerige popclichés blijft hangen, want op stoom en met enige snelheid is Deanmoore op z’n best. Iets minder op de meisjes mikken – die komen toch wel – en meer op de muziek! De composities zijn van bovengemiddelde kwaliteit en laten horen dat de groep weet hoe je een nummer in elkaar zet en interessant houdt. Het mengsel van pop, rock, emo en hardcore zit buitengewoon goed in elkaar. Bijzonder brouwsel!
Als het om krachtdadige rock met ballen gaat, heeft Den Haag natuurlijk een naam hoog te houden. En ziedaar Receive, vier mannen die al twee jaar bezig zijn met het wiel opnieuw uit te vinden. Van hun liefde voor Alice In Chains maken ze geen geheim; ze kennen hun klassiekers. Het gitaargeluid is smeuïg, wollig en breed als een tienbaansweg, echt de grote kracht van de band – zonder de prima drums te kort te willen doen, uiteraard. Echt een zwakke indruk maakt de zang van zanger/gitarist Niek, die maar niet de goede toon te pakken kan krijgen. Aan gitaarsolo’s moet trouwens nog maar even niet begonnen worden, de ruige riffs en solide bruggetjes doen hun werk al goed genoeg.
POP/DANCE
ROCK
Een demo die het demostadium zo ontgroeid is als die van Krach kom je niet vaak tegen. Maar het klopt helemaal, want het debuutalbum is al zo goed als af bij het uitkomen van dit magazine. Op dit schijfje staan de eerste single, een 3voor12 Hollandse Nieuwe-track, nog een nummer van het album en twee remixes. Een smeuïge en tegelijkertijd solide mengvorm van poprock met electro is het handelsmerk van het Gelderse vijftal, dat voorheen onder de naam With Ice opereerde. Het fijne van popmelodieën, de scheurende en beukende kracht van rock en het dansbare van electro en disco worden maximaal benut. Voeg daar nog verrassende koortjes en refreintjes aan toe, een bezield enthousiasme en vakmanschap en je weet: dit gaat nog veel leuker worden.
BOILERZ Demo
FOOZACK Paranoia Paradise
ROCK/HARDCORE
www.thijsheij.nl
www.myspace.com/boilerzmusic
www.foozack.nl
Het duo Boilerz bestaat uit twee Brabanders, die een fijnzinnige variant brengen van laidback pop met elektronische inslag. De liedjes zijn ondergedompeld in een sensuele, broeierige sfeer waarbij een kreunend en warm Hammond-orgel voor de geraffineerde invullingen zorgt. Ook de overal aanwezige synthesizerglijlaag mist zijn uitwerking niet. De lijzige zang, hitsige funky riedeltjes en opgewekte discoachtige beats maken vervolgens het beeld compleet. Danny is de bandman en Niels komt uit de digitale hoek, maar ze vullen elkaar prima aan. Zo ontstaat er een zeer luisterbare plaat waar het ook lekker op bewegen is, ook al zijn de melodietjes en refreintjes meestal vederlicht en verwaaibaar. Een wat minder vrijblijvende insteek en duidelijkere lijnen zouden wonderen kunnen doen.
‘Onafhankelijk, persoonlijk en met een open mind voor wervelende songs’, zo omschrijft het vijftal uit Den Bosch zichzelf. En inderdaad, zelden maak je zulke eigenheimers mee als bij de band Foozack. Ze doen lekker hun eigen ding en dat gaat ze prima af: spacerock, symfonische rock, progrock – hoe je het ook wendt of keert, het klinkt als een overweldigende geluidsstorm met een eigen verhaal. De stem en de teksten staan garant voor een nogal sombere sfeer, die vreemd genoeg niet echt in de muziek weerspiegeld wordt. Daar overheerst een funky, razendknappe, bloedstollende en psychedelische rockbenadering. Een kleine melodie waaiert uit in een episch gedicht waarbij alles uit de instrumenten wordt getrokken. Naast het prima samenspel van bas en drums gaan de twee gitaristen gedegen, bezield en avontuurlijk te werk.
MEET THE STORM Sailing On A Broken Compass
Leuke woordspeling, Oplossen, Schroeven. Wat de cd van Thijs Heij met het legendarische smartlappenprogramma Op Losse Groeven te maken heeft? De liedjes zijn Nederlandstalig en de tranentrekkende elementen liggen constant op de loer. Maar de Utrechter gaat toch wel wat verder dan dat en schuwt het stevige gitaarakkoord geenszins. Samen met gitarist Ravian Arp en bassist Beau Ringeling vormt Thijs een band die balanceert tussen rock, singersongwriterachtige muziek en smartelijke countryschlagers. Het groepsgeluid hangt nog wat losjes aan elkaar, de stem (en het accent) zijn niet doorlopend genietbaar, maar veel refreintjes zijn raak en de teksten dicht op de huid. Herkenbare perikelen worden beeldend gebracht. Het idee om zeer uiteenlopende muziekstijlen te verenigen hinkt nog wat op twee benen, maar smaakt naar meer.
www.myspace.com/meetthestorm
Meet The Storm raasde door de studio en liet drie tracks achter met titels waarin woorden voorkomen als Regret, Fail en Hindenburg – en dan weet de goede verstaander al genoeg. Het in en rond Rotterdam woonachtige vijftal mannen speelt al zo’n drie jaar een mix van hardcore, emo, punk, seventies powerrock en – volgens henzelf – twist van southern rock. Strak en beukend is het in ieder geval, met genoeg afwisseling, verrassende stijlvormen en pakkende refreintjes. Jammer alleen dat de zanger niet tot nauwelijks uit zijn staat van krijsend en gekeeld varken komt en – bewonderenswaardig – zijn strot permanent bíjna om zeep helpt. Maar daar zeur je bij een echte storm ook niet over, die onderga je.
POP/ROCK
THIJS HEIJ Oplossen, Schroeven
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
69
liveinholland wat? NIGHT OF THE UNEXPECTED 2010 waar? PARADISO, AMSTERDAM
PRIMA HARDCORE MET METALESQUE HOEKEN
V
wat? DYNAMO OUTDOOR waar? BEGIJNENHOF, EINDHOVEN
I
edere stad zou jaarlijks verplicht één rockend festival moeten hebben binnen de stedelijke muren. Dynamo Outdoor grossiert in de verschillende stevige genres die de twee podia bevolken, met daarbij vol-op bands van eigen Hollandse bodem. Burn The Iris beukt er uitstekend authentiek op los. Prima hardcore met metalesque hoeken die ze met een intense beleving tentoonspreiden. Zanger
EEN ENERGIEKE, STRAKKE SHOW
70
FRET
Richard heeft een ruige strot en etaleert die prima. Vier jonge headbangers staan van begin tot eind hun lange manen te wuiven voor de Eindhovense mannen; een schattig gezicht. Volbeer doet het leuk als imitator van Volbeat. Je helden nadoen heeft altijd wel iets gezelligs. Carach Angren uit Tilburg heeft een avond opgesloten gezeten in een verfwinkel en dat is, gezien de podiumpresentatie, redelijk uit de
hand gelopen. Corpspaint dus. De band is vermakelijk en bij vlagen lachwekkend, maar niet meer dan dat. Het Amsterdamse Gewapend Beton is de vaandeldrager van de punk op deze festivaleditie. Deze heren zijn boos en daarbij ook nog eens goed in het spel. Energieke strakke riffs, ze slaan met muzikaal kritische vuisten en houwende mokerslagen om zich heen. Het Eindhovense Noyalty gaat vervolgens met fijne
hardcore helemaal los. Vijf redelijk gestoorde muzikanten en dito zanger spelen met veel plezier de pannen van het spreekwoordelijke dak. Dat enthousiasme werkt aanstekelijk bij het publiek waar een flinke aanhang de teksten hardop mee verkondigt. Dat zijn de voordelen van een thuiswedstrijd die Noyalty met glans naar zich toe weet te trekken. Tekst Bram W. van der Putte Foto’s Daan Biemand
wie? HEADLIFE, ED STRUIJLAART waar? PAARD VAN TROJE, DEN HAAG
V
oor een Haagse band is spelen in de grote zaal van Paard van Troje the big thing. In februari presenteerde het nog relatief jonge zestal Headlife zijn debuut Somebody Else op 3FM. Daarna volgden optredens in Ellen ten Dammes voorprogramma en op festivals als Vlietpop. Als supportact is stadsgenoot Ed Struijlaart geprogrammeerd. Na het uiteenvallen van zijn band Stud Muffins (bekend van Lowlands, Parkpop, De Wereld Draait Door) startte hij een solocarrière. Ed brengt vanavond akoestische pop met een bluesrandje. Headlife
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
verscheurt meteen in de aanhef die intieme huiskamersfeer en trakteert het publiek op een energieke, strakke show. Slechts af en toe nemen de bandleden tijd om op adem te komen. Dat ze veel repeteren, hoor je direct. Ze spelen in deze samenstelling twee jaar, maar klinken alsof ze al een decennium het podium bestijgen. Voor deze show nodigden ze hun achtergrondzangeres uit, maar in de zaal is zij nauwelijks te horen. Ook is het jammer dat ze nogal op save spelen; alles is geregisseerd, nergens wordt geïmproviseerd. Hierdoor mist het concert spontaniteit.
Ook klinkt in Slo’s zang weinig emotie door terwijl de teksten daarvan spreken. Heeft Slo de nummers zo vaak gerepeteerd dat hij ongemerkt op de automatische piloot is gaan varen? Of legt hij de focus bij het entertainen en het trekken van aandacht met stoere poses en vergeet hij de rest? Slo heeft het lichaam van een bodybuilder en toont fotografen graag zijn spierbundels. Headlife kan zijn nationale doorbraakkansen vergroten door strak spel, energieke rockshows en ambitie te combineren met meer diepgang. Tekst en foto Rosanne de Boer
oor afwisseling en kwaliteit was daar weer zo vlak na de vakantie The Night of the Unexpected. Een logistieke nachtmerrie in het kader van de Gaudeamus Muziekweek. Van diverse uithoeken van deze aardkloot traden bands, ensembles en solisten op, achter elkaar in een moordend tempo, vanuit verschillende hoeken en gaten. Zo is net het opzwepende concert van een gamelanorkest afgelopen of achter je rug begint Francisco Lopez gelijk aan een soundscape, staat iemand met Wii-controllers muziek te maken of luidt een Noorse metalband de apocalyps in. De Nederlandse inbreng bestond ditmaal uit werk van Yannis Kyriakides uitgevoerd door Ensemble MAE, een kort en lang optreden van dub-in-de-overdrive duo Knalpot, en poëtisch muziekthea-
ter van Project Wildeman. The Arrest van Kyriakides was een ingenieus vlechtwerk van akoestische instrumenten en de elek trische gitaar van virtuoos Wiek Hijmans. De springerige en dan weer golvende compositie werd mooi versterkt door fragmentarisch weergegeven tekst boven de muzikanten. Op een festival dat het onverwachte hoog in het vaandel heeft, ga je natuurlijk niet weer een van de hoogtepunten van vorig jaar neerzetten, maar voor Knalpot werd een uitzondering gemaakt. Er kwam nieuw werk voorbij dat als vanouds dubte, rockte, betoverde en er in hakte; dat belooft veel goeds voor het komende album. Het meest verbazingwekkende optreden was zonder twijfel dat van het vierkoppige Project Wildeman, een soort Jiskefet/De Kift op acid, compleet met een
DE BAND SPEELT FANTASTISCH
MEESLEPEND ABSURDISME IN EEN NIEUWE VORM
soort kantoormachines en bureaucratische handelingen en outfit. Loslopende woorden mondden uit in onnavolgbare klankerupties, woeste rondedansen en maniakale muziekflarden. De energie van postpunk en Afrikaanse ritmes
en het vervreemdende van Kafkaeske situaties gingen hand in hand. Meeslepend absurdisme in een nieuwe vorm van theatrale poëzie, gaat dat zien! Tekst Arjan van Sorge Foto Birgit Pedersen
wie? HANS TEEUWEN & THE PAINKILLERS waar? 013, TILBURG
D
e opkomst valt wat tegen, de grote zaal is bij lange na niet vol. Maar dat is geen reden om niet stipt om acht uur te beginnen. Er wordt afgetrapt door zijn begeleidingsband, The Painkillers. Dat belooft wat, dit zijn niet de minste muzikanten! We hebben hier te maken met Benjamin Herman op saxofoon (New Cool Collective), Joost Kroon op drums (NCC, Kane), Jesse van Ruller op gitaar, Kasper Kalf op bas (Pete Philly & Perquisite) en Ruben Hein op piano. Er wordt goed doordacht naar het hoogtepunt toegewerkt wanneer Hans Teeuwen het podium opkomt. Het nummer Route 66 wordt geweldig vertolkt door Teeuwen. Geschreven in 1946 door de Amerikaanse songwriter Bobby Troup, en reeds gecoverd door o.a. Nat King Cole en Chuck Berry. Naast eigen geschreven werk van zijn cd How It Aches worden er nog meer covers gespeeld. Vooral het nummer Her Majesty is helemaal á la Hans Teeuwen. Erg
humoristisch. Ook wordt er regelmatig met het publiek gesold; zo poseert hij gewillig voor een foto en pakt hij daarna hardhandig een telefoontje af…en ja, zie die dan maar eens terug te krijgen. Het geluid is goed gedoseerd; te hard zou ongepast zijn bij de sfeer die deze avond uitademt. Er wordt door Hans goed en zuiver gezongen en de band speelt fantastisch. Een sterke mix doordrongen met de sarcastische humor van Hans maakt het geheel tot een geweldige avond. Tekst en foto’s Sandra Leijtens
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
71
liveinholland WAT? POPRONDE WAAR? NIJMEGEN
Het reizende festival de Popronde wil talentvolle, nog relatief onbekende groepen de kans geven podiumervaring op te doen buiten de eigen regio. In totaal doen honderd bands mee, die dit najaar in maar liefst 24 steden neerstrijken. FRET proeft de sfeer in de stad waar zestien jaar de Popronde begon en ook nu het startschot klinkt: Nijmegen.
L
ittle Things That Kill verzorgt de aftrap in Merleyn. De indie-popgroep die verrees uit de as van Lowlandsganger Eleven en uitgeroepen werd tot 3FM Serious Talent oogstte veel lof met debuutplaat Smokescreens. Toch treffen we vanavond geen zelfverzekerde band, maar twee ongemakkelijk op hun barkrukken zittende muzikanten die besluiten iets te doen waar ze niet ervaren in zijn: akoestisch optreden: ‘Het voelt naakt om de liedjes in uitgeklede versie te presenteren.’ Lotte van Dijck geeft Nijmegen een preview van haar Nederlandstalige debuut Lege Plaatsen In De Stad. Ze begeleidt zichzelf op velerlei instrumenten, maar heeft voor deze gelegenheid ook enkele bandleden meegenomen. Haar poëtische liedteksten zijn eenvoudig en gekruid met ironie. Een andere singer-songwriter, Joost Dobbe, speelt in het sfeervol aangeklede Billabong alsof hij in zijn eigen huiskamer staat. Naar het label ‘vernieuwend’ lijkt deze Haarlemmer niet te dingen, maar hij laat horen een vakman te zijn en het zichzelf niet makkelijk te maken. Een harde werker is One Trick Pony. Ze is negentien jaar, maar stond al op Lowlands. Tijdens de Popronde mag ze aantreden in Nijmeegs oudste kroeg: In De Blaauwe Hand. Die is zo klein dat haar podium meteen naast de voordeur staat. Het publiek is gewillig en bereid bij elkaar op schoot op de trap te zitten. Gelukkig komt niemand de brandveiligheid controleren. De Friese singer-songwriter - gekleed in Halloween-outfit met skeletprint -
72
FRET
begeleidt zichzelf op piano. Ze geniet ervan te shockeren en mijdt onderwerpen als Hitler niet. Shockeren maar dan op een heel andere manier doen Stefan en Lydia van Maurik met hun nieuwe project Eins, Zwei Orchestra ook. Wie dit tweetal kent van het sobere, intieme Brown Feather Sparrow en de indie-pop van This Beautifull Mess wordt weggeblazen door een muur van shoegazeklanken van een band die muziek vol asymmetrie, eindeloze lijnen en spiralen niet schuwt. Ruig, puur, maar niet te zwaar op de maag. Prettig schiftende ritmes aangevoerd door fraaie figuurtjes van de drummer. De groep Birth Of Joy in café Absolute Zero maakt het er zich makkelijker vanaf. Zwaar leunend op de muziek van The Doors, Iron Butterfly en MC5, zet het drietal een groovend jaren zestig geluid neer. De zang mag er zijn, die inderdaad soms aan die van Jim Morrison doet denken. De drummer doet het met Deep Purple’s Ian Paice. Sublieme slagwerker, lekker gitaarwerk en prachtig grommende en reutelende Hammond. Niks nieuws onder de zon, maar dat is ook niet de bedoeling van dit drietal. Handsome Poets hebben de eer 3FM Serious Talent te zijn. De Utrechtse jongens dragen driedelige pakken en zijn evenals hun inspiratiebron Mute Math niet vies van retro. Ze doorspekken hun catchy liedjes met jaren tachtigsounds. Vanavond hebben ze meer oog voor showentertainment dan een kwalitatief goede livesound. Secret Umbrella presen-
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
RUIG, PUUR, MAAR NIET TE ZWAAR OP DE MAAG Little Things That Kill
Corijn
Eins, Zwei Orchestra
My Secret Umbrella
teert psychedelische rock als hoofdgerecht. Het mag on-Nederlands gek zijn; hoe vreemder, hoe beter. Deze ‘storytellers of alternative pop’ scheppen een wereld waarin je kunt ronddwalen, fantaseren èn dansen. Vervreemdend is ook Zorita. Mestizo, folk, pop… Het zit allemaal in Zorita’s output die vrolijk en melancholiek tegelijk is. The La La Lies klinken niet zo zoet als hun naam doet vermoeden. Deze garagerockers gaan voor een rauwer product. OOR noemde ze een van de beste nieuwe Nederlandse bands. Tijdens de Popronde vallen ze op door goed geolied en strak samenspel. Daar sta je dan. Als zingend openhaardvuurtje waar het publiek zich gezellig kletsend aan kan warmen. Corijn heeft niet genoeg kracht in zijn stem om boven al het gebabbel uit te komen. Maar hij laat zich ook niet van de wijs brengen. Ondanks dat hij voor het optreden een puffend zenuwachtig sigaretje staat te roken buiten. Vorig jaar won hij de landelijke finale van singer-songwriterswedstrijd Nootuitgang. Zijn debuut-ep In The Meadow kwam datzelfde jaar uit. Corijns arrangementen werden geprijsd vanwege hun kracht. Wat je van zijn stemvolume niet kan zeggen. Het is dan ook lastig zijn optreden te waarderen. Want het zijn vooral de vocale prestaties van het publiek die de boventoon voeren in café In de Blaauwe Hand. Dan maar even het concert van Ilanois bijwonen. Het is niet verwonderlijk dat een van U2’s producers zich over deze muziek wilde ontfermen. De Friese band knipoogt naar het geluid van een vroege U2. Kromgebogen over zijn toetsenbord klaagt zanger en gitarist Ilan Palstra grappend: ‘Volgens mij houden die mannen met die V het publiek tegen.’ Waarschijnlijk om het gehoor van de cafébezoeker te beschermen. Het geluid is dermate hard dat een glas witte wijn alleen maar schriftelijk te bestellen is. Tekst Frank Antonie van Alphen en Rosanne de Boer Foto’s Bart Gremmen
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
73
liveinholland DEZE VOORSTELLING VERDIENT HET OM LANGS DE THEATERS TE GAAN
wat? GRANDE FINALE ZINGENDE BEELDEN waar? UTRECHT
D
e kersverse Utrechtse Vinexwijk Leidsche Rijn heeft sinds vorig jaar een eigen Beeldenpark met een muziektheater. Als onderdeel van het Utrechts Uitfeest heeft een aantal tekstschrijvers en theatermakers zes monologen geschreven, geïnspireerd door objecten in het Beeldenpark. Hun teksten zijn op muziek gezet door de Utrechtse muzikant Michiel Flamman. Elk object kreeg zijn eigen verhaal, lied, vertolkster en begeleidend muzikant. De avond voor het Utrechts Uitfeest vindt onder leiding van Flamman (ook bekend als Solo) de Grande Finale Zingende Beelden plaats. Uitvoerend artiesten zijn de zangeressen/ actrices Gabby Bakker, Audrey Bolder, Victorine Plante, Sacha Janatti en Lilian Vieira, en actrice Izaira Kersten, die niet zingt, maar alleen declameert. Zij laten zich begeleiden door gitaristen Andreas Suttrop (Mimezine) en Ronald Straeteman (Tududuh), toetsenist Simon Gitsels (exSolo), bassist Reyer Zwart (DoThe-Undo) en drummer Otto de Jong (Swelter). Ook wordt hier en daar gebruik gemaakt van samples. Bij de Grande Finale zijn de zes monologen met een duur van een kwartier min of meer met elkaar versmolten tot één doorlopende voorstelling van ongeveer anderhalf uur. Toch blijft elke monoloog een beetje op zichzelf
staan, met als enige gemeenschappelijke factor de muzikale begeleiding van de complete band op het podium of één of twee van de muzikanten. Een zangeres loopt tussen het publiek door, een ander komt van achter het podium vandaan, weer een ander staat bij een boom te zingen of maakt gebruik van de twee zijpodia. Dat maakt de voorstelling verrassend en spannend, zeker als de toeschouwers even moeten zoeken voordat ze ontdekken wie aan het spreken of zingen is. Dat komt ook omdat het geluid soms ergens anders vandaan komt dan waar de vertolkster staat. De gezongen/gedeclameerde monologen houden het midden tussen muziektheater en rockopera, afhankelijk van de bijbehorende muziek, die varieert van een stevig rocknummer met de complete band erachter tot een gevoelig liedje, begeleid op gitaar. De teksten gaan over een afgedankte veteraan, een opstandig meisje, een tijdreizigster, een rusteloze vrouw en het heden en verleden van Leidsche Rijn. Geleidelijk aan laat het publiek zich volledig meetrekken in de bevreemdende sfeer die de performers met elkaar weten te creëren. Daartoe draagt ook de omgeving bij, met de insecten die om de zangeressen zwermen, aangetrokken door het felle licht, en de grote met riet omzoomde vijver op de achtergrond. De zang is enigszins wisselend van kwaliteit. Musicalzangeres Audrey Bolder en Lilian Vieira, de zangeres van Zuco 103, springen er duidelijk positief uit. Aan het eind van de avond staan de zes vrouwen vóór het podium en zingen ze gezamenlijk het slotnummer. Eigenlijk verdient deze voorstelling het om langs de theaters te gaan, eventueel met als achterdoek de foto’s van de beelden die tot inspiratie hebben gediend voor de gezongen monologen. Tekst en foto’s Lilian van Dijk
74
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
DIEPE TEKSTEN EN VLOEIEND GITAARSPEL
Tangarine
Enlery Mayfield
wat? HALVE FINALE GROTE PRIJS VAN NEDERLAND SINGER/SONGWRITER waar? GROENE ENGEL, OSS
P
raten en fluisteren is deze avond uit den boze. Brabanders hebben er namelijk wel een handje om tijdens concerten de dag door te nemen. Het is echter muisstil als de hoofdstedelijke Enlery Mayfield zijn eerste vocalen vol open zet. Deze jonge kerel heeft een stem waar je U tegen zegt. Van a capella gaat de set naadloos over in een warm bandspektakel. Hij draagt de muziek met verve, is charmant
en weet de zaal met zijn soulvolle gloed in te pakken. Hoe anders is de opkomst van Tangarine. Deze eeneiige tweeling uit Assen staat met gitaar redelijk gesloten op de vloer, maar wat er uitkomt, is machtig mooi, een parel. Diepe teksten en heel vloeiend gitaarspel, heerlijk klassiek singer-songwritermateriaal. Zangeres Ming van Ming’s Pretty Heroes heeft haar avond niet. Het onversterkt zingen is de Rot-
Wie? ABEL waar? P3, PURMEREND
T
er voorbereiding op een tour ter promotie van het nieuwe album 12 Uur staat Abel voor het eerst sinds ruim acht jaar weer op het podium. Voor wat een try-out voorstelling heet te zijn, heeft de Brabantse formatie z’n set al helemaal op de rit. Een mooie, stijlvolle lichtshow, een uitstekend geluid en een evenwichtige opbouw van de set; het klopt nu al van alle kanten. En de muziek? Die is in de loop der jaren alleen maar volwassener gaan klinken; voorman Joris Rasenberg is gegroeid als liedjesschrijver; z’n werk is poëtisch, melodieus
en harmonieus. Op een handvol nummers na komt de gehele nieuwe cd voorbij. Het nieuwe materiaal is prachtig opgebouwd en ademt ambachtelijkheid en rust uit. Rasenberg staat ontspannen en zelfverzekerd op het podium. Hij weet zich daarbij omringd door een zeer solide band. Zonder aankondiging komt de oude hit Onderweg bijna ongemerkt voorbij, maar dit optreden maakt duidelijk dat Abel intussen veel meer te bieden heeft dan die ene hit. Een mooie eerste stap van een hopelijk geslaagde comeback!
terdamse schone iets te machtig, want ondanks een geweldige zangtechniek komt ze niet uit de verf. Het beklijft niet en dat is jammer, aangezien je merkt dat het vuur er wel degelijk is bij Ming. Maame Joses uit Arnhem is op zoek naar een manager én een man. Een prachtige dame om te zien; als ze lacht heeft ze geen licht nodig. Met een warme, donkere stem bezingt ze vol overtuiging haar relaas over de liefde en
het verdriet daaromtrent, tussendoor luchtig babbelend met de zaal. Geboren om in de spotlights te staan, dat proef je. Na ruim beraad is de driekoppige jury eruit: Tangarine mag door naar de finale in Paradiso en Enlery Mayfield wint met ruime meerderheid de MCN Publieksprijs. Tekst Bram W. van der Putte Foto’s Hans Kreutzer
POËTISCH, MELODIEUS EN HARMONIEUS
Tekst en foto John Buis n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
75
Concertagenda
Groene Engel
Nov.
JAN AKKERMAN & BAND
CUBY + BLIZZARDS
12 november Burgerweeshuis
15 november De Kleine Komedie Amsterdam 19 november De Vorstin
2 december Effenaar Eindhoven 3 december Fenix Sittard 9 december Tivoli Utrecht 10 december De Spot
Hilversum
Middelburg
Heerhugowaard
26 november Schouwburg
12 december Paradiso
26 november Perron55 Venlo 27 november De Zellebergen
Cuijk
Amsterdam
5 JAAR WILDSTYLE FM
Oudenbosch
Wijk bij Duurstede
Ernst Jansz
7 januari De Boerderij Zoetermeer
SPEELT BOB DYLAN
28 januari De Bosuil Weert
Concertagenda Za 06
Vr 12 Vr 19 Za 20
Fresku, Kleine Jay & Cartes e.a
De Dijk Moss AWKWARD I
Vr 26 Za 27
Blender Revamp MAGION WINTER HAZE
ONLINE TICKETS EN INFO OP WWW.GROENE-ENGEL.NL GROENE ENGEL, KRUISSTRAAT 15 5341 HA OSS / 0412-405504
6 november LVC Leiden 19 november Victorie Alkmaar 20 november Underground
18 november Mezz Breda 19 november Patronaat Haarlem
Lelystad
THE SHAVERS 19 november Kdanz Schagen 26 november Kathedraal
DI-RECT
27 november New Generation Festival Vroomshoop 9 december Effenaar Eindhoven 10 december Bibelot Dordrecht 11 december Patronaat
10 december Isala Theater
5 november Paradiso
Haarlem
Tuitjenhorn
Capelle a/d IJssel
Amsterdam
16 december Tivoli de Helling
11 december Hedon Zwolle 20 december De La Mar Theater
11 november Paard van Troje
Utrecht
Den Haag
17 december Muziekgieterij
BASKERVILLE
Amsterdam
5 november Simplon Groningen 6 november Burgerweeshuis
Maastricht
6 november 013 Tilburg 12 november ATAK Enschede 19 november Bibelot Dordrecht
DE DIJK
Deventer
MDUNGU
12 november Nieuwe Nor
6 november Exit Rotterdam 27 november Theater De Lieve Vrouw Amersfoort 3 december Melkweg
Deventer
13 november ‘t Paard Den Haag 14 november Waerdse Tempel
ANNEKE VAN GIERSBERGEN
27 november Calypso Theater
Den Helder
18 december Buze Steenwijk 24 december Los Amiguitos
SPEELMAN & SPEELMAN
BERTOLF
Eindhoven
5 november Romein Leeuwarden 20 november Hedon Zwolle 27 november W2 Den Bosch 4 december Luxor Arnhem 11 december De Peppel Zeist 12 december Perron55 Venlo 17 december Mezz Breda 18 december LVC Leiden
7 november De Gigant
Eindhoven
Hilversum
Apeldoorn
26 november De Vorstin Hilversum
19 november LVC Leiden 20 november Melkweg
Amsterdam
11 november 013 Tilburg 12 november De Vorstin
27 november De Pul Uden 2 december Luxor Live Arnhem 3 december P60 Amstelveen 8 december Tivoli Utrecht 9 december Patronaat Haarlem 10 december Mezz Breda 11 december Metropool Hengelo
Amsterdam
MOSS
HEIST 6 november Boothill Saloon
11 november 013 Tilburg 12 november Bibelot Dordrecht 13 november De kade
Amersfoort
Zaandam
3 december P3 Purmerend 4 december Metropool Hengelo 9 december Mezz Breda 10 december Hedon Zwolle 16 december Bibelot Dordrecht 17 december Waerdse Tempel
11 november Brothers of Beer Leiden
18 november Hedon Zwolle 19 november Doornroosje
18 december Gigant Apeldoorn
12 november Dynamo
Nijmegen
FOCUS
Eindhoven
20 november Groene Engel Oss 21 november Rotown
WAYLON
17 november Schouwburg Cuijk 18 november P60 Amstelveen 19 november Theater Parkstad
JAH6
Rotterdam
Valkenswaard
14 november Paradiso
Zoetermeer
Heerlen
Amsterdam
25 november Perron55 Venlo 26 november Nieuwe Nor
20 november P3 Purmerend 26 november Frits Philips
2 december Patronaat
Heerlen
Eindhoven
3 december Concertgebouw de Vereeniging Nijmegen 4 december Waerdse Tempel
20 november Cultuurwerf De Piek Vlissingen 21 november Schouwburg Amphion Doetinchem 23 november Stadsgehoorzaal
27 november Theater de Meenthe Steenwijk 3 december Theater de Mythe
Heerhugowaard
Leiden
11 december De Kelder
27 november Gigant Apeldoorn 1 december Vera Groningen 2 december Tivoli Utrecht 3 december Het Bolwerk Sneek 4 december Melkweg
24 november Rabotheater
Amersfoort
Amsterdam
Groningen
10, 11 december De Ooster poort Groningen 16, 17, 18 december Paradiso
26 november Kasteel Alphen
LANGE FRANS
MY FAVORITE SCAR
21 november Beauforthuis
Amsterdam
a/d Rijn
5 november Stadsschouwburg Sittard-Geleen
6 november Patronaat Haarlem 19 november P3 Purmerend 27 november Baroeg
Scheveningen
5 november Metropool Hengelo 19 november Simplon
27 november Iduna Drachten 28 november Bibelot Dordrecht 30 november Goudse Schouwburg Gouda 3 december Doornroosje
5 november P60 Amstelveen 6 november Frits Philips
Hilversum
13 november Tripodia K atwijk 19 november De Groene Engel Oss
20 november Kennemer Theater Beverwijk 26 november Cultureel Centrum Deurne Deurne 27 november Sporthal de Panoven Giesbeek 28 november De Boerderij
Haarlem
13 november Oosterpoort
Austerlitz
26 november Podium Asteriks Leeuwarden
27 november ’t Beest Goes 3 december De Waerdse Tempel Heerhugowaard 10 december Muziekgieterij
TOMMY EBBEN & THE SMALL TOWN VILLAINS
Heerlen
18 november Vorstin
TIM KNOL 9 december Luxor Live Arnhem 10 december De Boerderij Zoetermeer
Hengelo
Heerhugowaard
18 november De Hofnar
Goes
9 december Stadsschouwburg De Harmonie Leeuwarden 11 december Agora Lelystad 13 december Circus Theater 16 december 013 Tilburg 18 december De Oosterpoort
11 november Theater De Meenthe Steenwijk 18 november Muziekcentrum
Rotterdam
Groningen
3 december Nieuwe Nor
Enschede
Heerlen
21 december Theater Geert Teis Stadsk anaal 22 december Vredenburg
PERQUISITE
Utrecht
Groningen
Nijmegen
Maastricht
28 november DOK6 Panningen 9 december Luxor Live Arnhem
FRESKU
CIRCLE J
THE EX
6 november Groene Engel Oss 13 november Underground
19 november Jan van Besouwhuis Goirle 25 november Theater de Kloostertuin Woerden 10 december De Tamboer
3 december 013 Tilburg 4 december Tivoli de Helling
5 november Victorie Alkmaar 6 november Perron55 Venlo 12 november So What Gouda 13 november Patronaat
Lelystad
Hoogeveen
4 december Nieuwe Nor Heerlen 11 december Perron55 Venlo 18 december Escape
THE MAD TRIST
Groningen
Nijmegen
4 november De Vorstin
13 november Burgerweeshuis
26 november Simplon
Haarlem
Veenendaal
Hilversum
Deventer
Groningen
Utrecht
11 december Stedsj Muziek podium Barneveld
FRET
Deventer
12 november P3 Purmerend 13 november Gigant Apeldoorn 19 november Theater De Meenthe Steenwijk 20 november Hedon Zwolle 25 november De Effenaar
BETTIE SERVEERT
76
22 december Burgerweeshuis
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
4 november Nieuwe Nor Heerlen 5 november Tivoli Utrecht 6 november Brogum Zierikzee 11 november Luxor Live Arnhem 12 november Simplon
WOOST 6 november Pakhuis Wilhelmina Amsterdam 18 november Merleyn
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
77
festivalagenda GLOBAL CULTURE FESTIVAL 4 t/m 7 november MAASTRICHT
0251-236263 edbos@xsnow.com
www.juliansas.com
adv_sas_90x60mm.indd 1
23-08-10 11:43
Balkan Beat met Orchestre Inter national du Vetex en La Panika, Nomy Rosenberg Trio, Luciano Maio e Orchestra, Shahkilid, Sa limata Diabaté and Band, Banda Tropical, Ghalia Benali sings Om Kalthoum. www.sg.unimaas.nl
& Black Machine, Sherry Dyanne, Kneebody, Duo Lee Konitz / Dan Tepfer, Gideon Van Gelder Kwin tet, Duo Kaja Draksler / Martijn Vink, Marzio Scholten Groep, Castel/Van Damme Quartet, Har men Fraanje, Avalonia Trio, Tony Malaby. www.jazzinternational.nl
STRP FESTIVAL 18 t/m 28 november EINDHOVEN
SALLY FAMILY FESTIVAL
Schimanski, High5, Sugar Sweet, Maanlander, Talking Dog, Malefiz, Twee Ons, MehrFaut. www.friendstoo.nl
BUMA ROTTERDAM BEATS 26 & 27 november ROTTERDAM
Typhoon & New Cool Collective, Zwart Licht, Postman, De Jeugd van Tegenwoordig, Ntjam Rosie, Pam Feather, VSOP, La Melodia, Kalibwoy, 16bit, Sir OJ presenteert ‘Goed Ontmoet’, Smiley, Gomes vs. Brutuzz, Klein Jay & Cartes, Soul Sinners, Steffen Morrisson, Reverse, Adje & Jayh, Aisha, Ni con, Bluey Robinson, Boom Boom Du Tèrre, Lyrical, Skinto, Seven, Furlan Williams & Shirma Rouse, Ackachar, KC The Funkaholic, FS Green, DJ Jah, Mixturess, Beat nologic, Coco Bryce, Thelonius, Lucky Dubz, Riddim Up DJ’s, Rass Motivated, Git Hyper en Deep Diggin’.
Jaarlijks festival van het indielabel Sally Forth Records. Met Blood Command, People Get Ready, Intohimo, The Spirit That Guides Us, Spirit That Guides Us, John Coffey.
Underworld, M.I.A., 2 Many DJ’s, Martyn, Aardvarck, MC Sgt Pokes, The Bloody Beetroots, Modes elektor, Chris Cunningham, SBTRKT, Chromeo, shed, Die Antwoord, Skream, Hudson Mo hawke, Soulwax, Jónsi, Toktek, Ensemble 306, Aleph, Knalpot, Splashgirl, Elektra.
www.campsitemusic.com
www.strp.nl
MEIJELPOP
GODS OF GROOVE
6 november
20 november
MEIJEL
UDEN
Volbeer, Rockalicious, 90 Day Jane, S.O.B.D., Break my Fall, Sem Rooijakkers, Forgotten Trou ble, Spelenderwijs.
3Speed Automatic, Orange Sun shine, Astrosoniq, Sungrazer, Automatic Sam, Tank86, Gomer Pyle, Vanderbuyst.
www.buma-rotterdam-beats.nl
www.meijelpop.nl
www.depul-uden.nl
26 t/m 28 november
LANGWEILIGKEIT II
LE GUESS WHO?
12 & 13 november
24 t/m 28 november
Jeroen van Vliet, Mdungu, Lilian Vieira, Charivari Trio.
DEN HAAG
UTRECHT
www.globalvillagefestival.eu
5 november MELKWEG AMSTERDAM
GLOBAL VILLAGE FESTIVAL AMERSFOORT
Beschikbaar vanaf 01-11-2010 CD VAN DE MAAND November
Star One op z‘n best: spectaculaire vocalen, geweldig geluid en epische nummers. Arjen Lucassen (meest bekend van zijn project AYREON) komt triomfantelijk terug uit de ruimte voor een stevige en melodische rit tot diep in de aardkorst.
Met o.a.: Russell Allen (Symphony X), Damian Wilson (Headspace, Threshold), Floor Jansen (ReVamp, ex-After Forever) en Dan Swanö (Nightingale, Second Sky, ex-Edge Of Sanity). Verkrijgbaar als Ltd. Ed. media book incl. 5 bonus tracks & „Making Of“ video, standaard CD en digitale download. Bestel snel bij o.a. :
www.myspace.com/ayreonauts | www.arjenlucassen.com
Moore, Santa Cruz, Rene SG, Nondegreen, Orange Sunshine, The Blues Junkies, So What, Rät N FrikK, Reboot live, Bombay Show Pig e.a.
5E LOST KEY FESTIVAL 27 november VLISSINGEN
17 t/m 21 november
El Combo, Miles Browning Band, Suicide Chicken, Starlit Nights, Lockdown, Rebelchild, Broken Dentures, Winnie Haarhuis, La Ventura, Backlash.
DEN HAAG
www.lostkey.nl
www.langweiligkeitfestival.com
CROSSING BORDER
Tim Akkerman, A.H.J. Dautzen berg, DBC Pierre, I am Oak, Leine, Steve Mason, Miracle For tress, Martijn den Ouden, Spoon, Bear Run, Lotte van Dijck, Kern Koppen e.a.
Pien Feith
Pien Feith, Knalpot, Nikoo, Luik, Astroposer, Yuri Landman e.a.
2 t/m 3 december
www.leguesswho.nl
The Ambush Party, Artvark Saxo phone Quartet, Benjamin Herman Quartet, Corkestra, Elastic Jargon, Eric Vloeimans’ Gatecrash, Gareth Davis & Machinefabriek, Harmen Fraanje Avalonia Trio, Jasper Blom Quartet, Jungle Boldie, Knalpot, Lackritz, The Ploctones, Ecker/ vanHek en Simin Tander Quartet,
www.crossingborder.nl
FRIENDS ‘N BANDS JAZZ INTERNATIONAL
25 t/m28 november
19 t/m 26 november
ENSCHEDE
Rotterdam
Affection, Midnight Motel, Boin thebox, Offroad, Catch!, Phone guy, Clueless, The Remains, Ex cused, Rh¥-mÉ, Fatal Conspiracy,
Michiel Borstlap, Portico Quartet, Duo Ernst Reijseger / Simon Na batov, Aka Moon, Baba Sissoko
DUTCH JAZZ & WORLD MEETING MELKWEG AMSTERDAM
n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
79
festivalagenda Amsterdam Klezmer Band, Arifa, Baraná, Combinatie XVI, Ghetto Flow, Hotel, Izaline Calister, KiT, Lenneke van Staalen, Lilian Vieira & Rogerio Bicudo, Maghreb Ma nia, Mdungu, Minyeshu, Namgyal Lhamo, Suzanna Lubrano en Wi dosari.
podium uitgelicht
www.djwm2010.nl
TIME WARP NL 4 december Amsterdam
Sven Väth, Loco Dice, Marco Ca rola, Speedy J, Steve Rachmad, Darko Esser,Daniel Sanchez, Sandwell District, Joey Daniel, Pete Bandit & Jason Shae, Olivier Weiter, Egbert, Arjuna Schiks. time-warp.de
SPEEDFEST 11 december EINDHOVEN
Peter Pan Speedrock, Airbourne, Triggerfinger, Life Of Agony, The Exploited, The Nomads, Municipal Waste, The Devil’s Blood, The Sore Losers, Dumbell, Cenobites, Antiseen, V8Wankers, Batmobile, The Seatsniffers, .357 Stringband, 101’s, In Solitude, BugGirl en Rompeprop. www.speedfest.nl
TOP NOTCH EXTRAVAGANZA 29 t/m 30 december AMSTERDAM
Adje & Reverse, Sticks, Fresku, Typhoon, De Jeugd Van Tegen woordig, Zo Moeilijk!?, Rico.
Foto BERTHIL REYMOUND
www.top-notch.nl
HET BOLWERK KERKGRACHT 8 8601 EC SNEEK PETER REEN (PROGRAMMEUR/PR)
HET BOLWERK IN HET KORT Peter Reen: ‘Poppodium Het Bol werk in Sneek staat bekend om de goede sfeer en een gevari eerde muziekprogrammering voor alle leeftijden. Al meer dan dertig jaar zit Het Bolwerk aan de Kerk gracht 8, vijf minuten lopen vanaf het centrum en vanaf het treinsta tion van Sneek. Het gebouw werd ooit gebruikt als school, daarna werd er een jongerencentrum van gemaakt en nu is het na een gro te verbouwing officieel een pop podium. Het Bolwerk is na al die jaren nog steeds een zaal waar iedereen terecht kan. In 2008 won het daarvoor zelfs De Friese Pop prijs. Pop, rock, metal, hiphop, urban, punk of house, iedere mu ziekliefhebber komt in Het Bolwerk aan zijn trekken.’
de programmering. Een goede mix van bekende en onbekende (inter) nationale artiesten waarvan wij vinden dat zij een podium verdie nen in Sneek / Friesland. Variërend van opkomende acts als The Van Jets en Hickey Underworld tot ge vestigde namen als Alain Clark. Maar ook C-Mon & Kypski, Secret Cinema, Eek-A-Mouse, DevilDriver en exclusieve reünieshows van Pete Rock & CL Smooth en Toydolls kwamen en komen voor op het programma van Het Bolwerk. Daar naast natuurlijk de vele vrijwilligers die al die concertavonden mogelijk maken!’
Hoogtepunten de komende tijd Te veel om op te noemen, maar een selectie: The Van Jets (5 no vember), Moss (3 december), DevilDriver + 36 Crazyfists (4 december), Secret Cinema (11 december), Lucky Fonz III (26 november), New Cool Collective (12 december). www.hetbolwerk.nl
WAT MAAKT HET BOLWERK UNIEK? Fresku
Peter Reen: ‘De sfeer van Het Bolwerk, die na de verbouwing gelukkig is gebleven. En natuurlijk n o ve m b e r/de ce mb e r 2 0 1 0
FRET
81
VolgeLingen
Colofon
10
20
35007? Vertel. ‘Ik luisterde in de jaren negentig heel veel naar psychedelische stonerrock. Kyuss was toen dé band op dat gebied en op een gegeven moment gingen ook Nederlandse bands dat spelen. 7Zuma7 is daar een goed voorbeeld van. Rond die tijd speelde 35007 ook regelmatig in het clubcircuit. Zij hadden een VJ bij hun optredens die de beelden synchroon met de muziek liet lopen. De band stond dan voor het projectiescherm, maar wel in het donker. Dus je keek eigenlijk naar een psychedelische film, met het silhouet van de band die live de soundtrack speelde.’
Was dat ook de tijd dat je ze begon te volgen?
WIE SANDER TINNEMANS (39) UIT DEN HAAG IDOOL 35007 BIJZONDER KRIJGT NOG ALTIJD KIPPENVEL WANNEER HIJ TERUGDENKT AAN DAT ENE CONCERT IN DE EFFENAAR. Tekst Nancy Tjalondo Foto Manon Bruininga
‘Ja. In die tijd zat ik zelf ook in een band. En wij waren op zoek naar een unieke sound met vooral stevige, donkere gitaarmuziek. Op een avond zag ik 35007 weer spelen in de Effenaar. Eigenlijk zijn het concerten waar je een jointje bij moet roken. Het heet niet voor niks stonerrock. Maar die avond had ik alleen maar een paar biertjes op. Ze begonnen met een intro met onder meer een theremin (een elektronisch muziekinstrument dat je bespeelt door de ruimte tussen je handen en de antenne te variëren, red.) en toen ineens kwam er een muur van geluid… De energie die zij met hun muziek de zaal in gooiden, blies mij gewoon omver. Ik krijg er nu nog kippenvel van als ik erover vertel! Na afloop van het concert liep ik naar het café en was ik helemaal down.’
Down?! ‘Ja. Ik ging in het café zitten en dacht: op muzikaal gebied is er niks meer dan dit. Dit is alles wat er mogelijk is. Dit kan nooit meer overtroffen worden. Ik hoefde nooit meer naar een concert te gaan, ik hoefde nooit meer naar andere muziek te luisteren. Ik ben ook meteen gestopt met de band. Uiteindelijk ben ik wel weer muziek gaan maken en ga ik alle concerten af, maar dat moment was een keerpunt. Ik luister sindsdien met een heel ander oor naar muziek.’
januari
EN KIES 2 WELKOMST-CD’S! FRET MAGAZINE is een uitgave van Muziek Centrum Nederland. FRET verschijnt zes keer per jaar in een oplage van 20.000 stuks en wordt gratis verspreid via ruim 600 distributiepunten. Coverfoto: Daniel Cohen Hoofdredactie: Tiemen Koopman Eindredactie: Tiemen Koopman, Gijs Grob Redactie: Ellen Bokkinga, Ruud Lekx, Di-Lan Sun, Gert Verbeek Fotografie: Daniel J. Ashes, Sander Baks, Manon Bruininga, Daniel Cohen, Ralf Collaris, Alex de Groot, Dimitri Hakke, Nick Helderman, Annie Hoogendoorn, John Klijnen, Anna van Kooij, Hans Kreutzer, Isabel Nabuurs, Paul Salemink, Joni Spaan, Sieze Veenstra, Ruud Verhalle, Angelique van Woerkom, Christel Wolters Medewerkers: Frank Antonie van Alphen, Yvonne van Amersfoort, Yoast van Baardewijk, Rosanne de Boer, Elly Bond, Dennis Boxem, John Buis, Monique Demarteau, Lilian van Dijk, Steven Faber, Sjoerd van der Goot, Kees de Graaff, Niels Guns, Arnold van Huet, Willem Jongeneelen, Roel Janssen, Gabriëlla van Karsbergen, Ferenc Koolen, Martien Koolen, Ro Krom, Casper van der Kruit, Edgar Kruize, Alex Kunst, Roel Janssen, Frans Molenaar, Daan de Mooy, Coert van Mourik, Stan Novak, Bram van der Putte, Eyal van der Reep, Stefan Robbers, Michiel Roelse, Pieter Sabel, Jasper Schoon, Arjan van Sorge, Peter van Sparrentak, Tom Springveld, Renate Sun-Louw, Nancy Tjalondo, Hessel Veldman, Bas Verbeek, Ronald Wetzels, Peter van der Wijst Ontwerp: Peter te Bos/Twizter Layout: Sanne van den Berg, Lisbeth van Lintel (LandGraphics), Marcel Willemsen (Keijser18 Mediaproducties) Concertagenda: Marie-Anne Eij (agenda@mcn.nl) CD-recensies: Marie-Anne Eij Gear & Gadgets: Mark van Schaick, Erk Willemsen, Ernst-Jan Jonkman Advertentieverkoop: Keijser 18 Mediaproducties (Ollie Schmitz, Ronald Willemsen), tel: 020-6755308, ollie@k18.nl, ronald@k18.nl. Advertenties sturen naar ads@k18.nl Drukwerk: www.printerface.nl / Senefelder Misset Redactie: Rokin 111, 1012 KN Amsterdam tel: 020-3446000, fret@mcn.nl Abonnementen: Abonnementsprijs binnenland: € 19,95 per jaar, buitenland € 25 per jaar (6 nummers). Abonnementen kunnen op ieder tijdstip ingaan en lopen automatisch door: tenzij 30 dagen voor de vervaldatum schriftelijk wordt opgezegd Administratie & adreswijzigingen: Firma Nic. Oud, tav Kathleen van der Kolk, tel: 072-5671018, fax: 072-5622393, Postbus 4600, 1700 AX Heerhugowaard
82
FRET
n o v e m ber/dec ember 2 0 1 0
NEEM NU EEN JAARABONNEMENT
Voor de meest recente nieuwtjes, extra demo- en cd-besprekingen en tal van andere popinformatie lees FRET ook digitaal: www.fretmagazine.nl, www.myspace.com/fretmagazine
EN DAT VOOR MAAR € 19,95 PER JAAR* We hebben weer een aantal prachtige cd’s voor je uitgezocht waarvan je er twee mag uitkiezen. Maar je kunt natuurlijk ook twee andere cd’s uit de lijst selecteren. BASKERVILLE DISCO BISCUITS
LUCKY FONZ III HOE JE HONING MAAKT
ja ja ja ja ja ja
Stuur mij voor € 19,95 een jaar lang (zes keer) FRET, en als welkomstgeschenk de cd’s (2 aankruisen): ● Kensington - Borders ● Peter Pan Speedrock - We Want Blood ● Baskerville - Disco Biscuits ● Lucky Fonz III - Hoe Je Honing Maakt ● Jacqeline - Good Life ● Go Back Too The Zoo - Benny Blisto ● At No Bikini Beach - The New Bikini ● Boemklatsch - Spontaneous Combustion ● Bertolf - Snakes & Ladders ● Want Want - Mijn Meisje Vindt Me Leuk Zoals Ik Ben ● Sven Hammond Soul - The Marmelade Sessions ● Cords - Collage ● Zea - The Beginner ● Hans Teeuwen & The Painkillers - How It Aches ● Tim Knol - Tim Knol ● Boris - Live My Life Live ● Ellen Ten Damme - Durf Jij? ● Anneke van Giersbergen – In Your Room ● C-Mon & Kypski - We Are Square ● Leona - Strut It! ● JB Meijers - Catching Ophelia ● Moke - The Long & Dangerous Sea ● The Madd - Are Pretty Quick ● Heideroosjes - 20 Years: Ode & Tribute ● Lavalu - Hope Or Liquid Courage ● The Gathering - The West Pole ● André Manuel En De Ketterse Fanfare - Tjuup ● The Blues Junkies - The Blues Junkies ● Supermannen - Best Of’ ● The Sheer - Here And Now And Long Before ● Elle Bandita - Queen Of Fools (zolang de voorraad strekt)
PETER PAN SPEEDROCK WE WANT BLOOD
KENSINGTON BORDERS
FRET is gratis af te halen op zo’n 600 locaties in het land. Althans, zolang de voorraad strekt. Wil jij het risico vermijden dat je misgrijpt, neem dan een jaarabonnement. Je ontvangt dan zes nummers op je deurmat voor maar € 19,95 per jaar! Vul nu onderstaande bon in en profiteer van een jaar lang FRET en kies twee welkomst-cd’s. Wil je een nog ruimere keuze, neem dan een abonnement op www.fretmagazine.nl Stuur de bon in een ongefrankeerde envelop naar: Fa. Nic Oud, Antwoordnummer 849, 1700 WB Heerhugowaard. Faxen kan ook: 072-5622393
✁ Naam
M/V
Adres Postcode Woonplaats Land E-mail Telefoonnummer Ik heb het afgelopen half jaar geen abonnement op FRET gehad. Handtekening Stuur geen geld, je krijgt een acceptgiro thuis gestuurd. *) abonnementsprijs buiten Nederland: € 25,00 per jaar
MUZIEKINSTRUMENTEN, AUDIO-, LICHT- EN STUDIOAPPARATUUR!
ALLE DISCIPLINES ONDER 1 DAK! ROTTERDAM - EINDHOVEN - UTRECHT - APELDOORN
FEEDBACK.NL