FRET Magazine nummer 5 1998

FRIT THUlfBRORfifi?

Hèt

blad

ov€r

de Nederlandse

popmuziek een j a a r

lang op je

deurmat voor iets meer dan de prijs van een cd: ƒ 4 5 , - . €n die cd hoef je niet eens te missen w a n t die krijg je er g r a t i s bij!

Deze maand het nieuwe W(EBT

album

B l^€)(B K van bepoeps-

praatjesmaker (& v r i j e t i j d s - p o l i cus)

Henk

Westbroek.

Luister

zelf hoe hij het beter denkt te kunnen dan de rest!

Met

de

bon

in

deze

FR6T

bemachtig j i j zowel de cd als een j a a r lang FRGT !

SEMi-DETACHED

BOOGIE-CHILDREN-R-US Onze weirde Belgische vl van Evil Superstars leveré tweede album "Boogie-CHW ^ R-Us" een ultieme plaat af, geproduceerd door Davel (Barkmarket, Heimet) diÉ voor ons 'Ollanders' mm te behappen is, | Live te zien op 8 mei in d l Effenaar, Eindhoven. Tijdens""^, Heineken XpI'OOR, met oa Dafl' Warhols op 15,16 & 17 i t t ' * ' ^

Therapy? keert terug met nieuw album "Semi-Detached".

De tijden van "Troublegum" lierleven. Zelden waren de heren energieker dan op deze fijne nieuwe langspeler.

Op 4 mei komt nieuwe single "Lonely, Cryin' Only" uit, met o.a. Therapy?'s versie van DJ Shadows "High Noon"; een nieuwe versie van "Diane" en Therapy?-klassieker "Teethgrinder".

the

bluetones

dust

junkys DONE

RETURN TO THE LAST CHANCE S A L O O N

( \ C

1 F c F

f ^ f (3rit$c lluétones vorvaileil ^ l u k k i g eok op dit twt»«d# | ^ u m niet tot Britpop, mmt I ^ j n op" Return "fo Th« t.3st • plange Saloon" im Vj^Am-, » e r i van Mexkaanse wo«« Hnen, wat de %km van i% pij ^ » r ten goede is gekomen. \ 't<kr

aken gra Sdat met i an een of Furt Lovin' ( in, horen d

'oMc-to-oes

DUSTED

MOJO over de öpstmimffvan NederlÊWm

• jTTTïTïnf arwK p p r m j

I

n de CD een gratis bonus t remixes van o.a. A D, Fun Lovin' Grimina fanjh^ies._._, ^^ ^_ j

m te -Am op 27 nwi In dê ^ Sislkwsg, Amstgrdatt»

©1998 Anchor Design 5301 •eB'OIB

AND...

f^S

website: www.polygram.nl

Z©mer

;5e jjaargaifï,^ \

BENJAMIN B. i BETTIE SERVEERT # BROTHERHOOD FOUNDATION # CAESAR tt CANDY DULFER & FUNKY STUFF # CLAW BOYS CLAW 4 DEAD MAN RAY 4 DARYLL-ANN • DIE ANARCHISTISCHE ABENDUNTERHALTUNG # EVIL SUPERSTARS # FLOWERS FOR BREAKFAST # i THE GATHERING # GERD é GOREFEST # HEAD FIRST # DE HEIDEROOSJES # HUMAN BEINGS # JOHAN • JULIA P. • .

JUNKIE XL 4 MAX 404 # NEMO# ORPHANAGE M OSDORP POSSE # I QUAZAR^

4 5 (f 7 Ê H© IE UB M

SIMMER m

SKIK # SUPERSUB # THE TREBLE SPANKERS • UNDECLINABLE AMBUSCADE 4 URBAN DANCE SQUAD # VENGEANCE M WITHIN TEMPTATION M ZAPMAMA # ZITA SWOON # BOOM! AGENCY €* T. 0513 416307 - F. 0513 418179 I DOUBLE y o u CONCERTS • T. 015 2159555 - F. 015 2138680 J k. MULTIPLE MANAGEMENT AGENCY M T. 035 6238404 - F 035 6238404 ^

•^••^i-'-''

KAZ

-!^Sv-

•^Vïï.v^

LUJCl LUX

-^..M^-'-

.^i1.vv-^^

' Echoes & tiountrybuttons ~ de mooiste rpckstem van Nederland is .,50 geworderi en flat wordt gevierd cnet een mooi aldum v^orooosongs L e t ' country- en oluesinvloeden. Met Bertus Borgers, Jean-Mane Aerts, Rerjs van c f.-Zalm, Rudy de Qtfeijou -%^v*>-

RUUD HERMANS

little tear BIG SMILE Jaar iri jaar uit verkozen tot de meest 'populairte cobn'frvzanger v^n Nederland lange wachten Is zeker de rlioeite waard

•'

RtJttd H e r m a n s :* MV\i Records • MWCD 1012"

.€t op! lederE maand n FR€T: d€ FRET RIKS. Gen c»

g

:oncert-kortingsbon die bij nievsping ƒ 2,50 icorting jeeft op de entreeprijs van een select aantal

t

opconcerten in het Nederlands clubcircuit!

MVW Records • MWCD 4021

hoofdredactie: eindredactiE: redactie: iliustraties: fotogpafi&

1111

m>asTriika[BiWTra<s>iM '^"'^'"'

wh&re cu-ltufe^f

'6 pagina 3 9 .

vormgeving: medewerkers:

meet

tel: 030 6067674 • e-mail: central@musicwords. nl

l

BANDS & eVENTS: het laatste nieuws Onderweg: Bitchbus 6r was eens: PEPÈÊÊIF Muziek op het W6B: 6-zines over muziek Steeds meer Nederlandse §tminiétmÈm gaan over op Hve-muziek: een overzicht FRET vroeg Mmk nu eens definitief het hemd van het lijf; meer weten?

De jaarlijkse prijzenslag is weer uitgewoed; wie kreeg wat en waarom?

Bob Fosko bezocht (een deel van) de Nederlandse inbreng op het ' Festival i * De cute grrls' van UmiMëmn Bmi * Het Spaanse temperament van Mfe IB * §lM@mm wil spelen, spelen en nog eens spelen * TmmpÊMëëm W. is eigenlijk geen band, maar een veelzijdig project l§ Bëëklë iire© doet alles door elkaar, zolang het maar swingt 17 R@m@@ in één klap mega-act * SÊ €mtml @mp Th§ IMlMim§§ maakt geen dance, en ook geen rock. Het is pop!

IB Bklm§ Bmü^ & Ë°Mm: "Dit wordt da bom!"

B@ De broertjes Ibelings van Bëé T@ Tha i « i zijn weer terug aan het rockfront El De nieuwe ÊMPBIÊ BIIMWÊS De funk is er helemaal uit Het is nu blues en country ËB * The Birds van Êlkhmsk viiegen uit * T°Mml§(i"€r mocht van ons best wat electronica bij" BB * Oude liefde roest niet, daarom terug van wegggeweest M§ht Btêdlm * Het zwevend graniet van Pkmn E4 Maifi ËMEm: "Men verwacht altijd maar weer dat ik die tranentrekkers zing" Eê U§bmll@ is in Friesland zeker net zo bekend als De Kast E7 De eigentijdse f ado en Vlaamse blues van fsmmi® Lemettehm EÊ De 'Utreg-style'jungle van Êm§ IMê EB De geheimzinnigheid rondom disco-dance-act' flygmg ontsluierd B@ De levende legende' KëE iWK heeft alles al eens meegemaakt BI De vroegere ware popster' êé UÊm<i§m kiest tegenwoordig voor de intimiteit BE ORANJE ROCKS!: De enige juiste opstelling voor het ware resultaat!

B4 Een concert van Êm^ BMM: "if you are killed by a slow hypotising choke" BB Umimmsi? wi! net zo groot als de majors' worden B(B De geschiedenis van Trf® ÊIÊF is eigenlijk ook een ware smartlap B7 FredKadet BB Heftige Haagse SKA: fsMImM ffdê §• Th§ Wllms'§ m i BB De countrypop uit Almelo van Urn é§ l i e f f komt eraan!

De SI mooie jaren van Wimken van Diene met i De legendarische vochtigheidsgraad van t SB HëPémiPÊfeffifMDM-veganisten en vleeseters, hanekammen en skaters...

AM 'MOJO heeft heeft inderdaad die (monopolie)positie Ze misbruikt die echter niet" * Noise-pop van B@mÊW: Sommige mensen zingen staccato, en ik zing het dus * "é§ëê IMIêttêFfaskÊm is eclectisch". "Wat is dat eclectisch?" vraagt de drumme 47 * LëEM Bmêë§ Bpmms als je het afkort heb je LSD, maar het klinkt als juttersbitter * Pmish wacht niet langer meer op de revival van de new wave 4B Alle WK wmÈtÊHséjm gaan over hoe goed we' het gaan doen.

B@ Concertagenda zomer '98 BE Festivalagenda zomer '98 B4 DEMOntage, met als demo van de maand Zoe BB KOP van de maand: f reit JëmE Bê Crisis in het clubcircuit? Het kleine circuit van (Hve-)iWÊ zit stevig in de lift!

BB Recensies §4 Lowlands Top 15

Arjen Davidse Jan van der Plas Wally Cartigny. Tlemen Koopman. Gert Verb6€l< John Prop. Wanz André Bakker. Angéüque van Woerkom. Reyer Boxem, Ralf Collaris. Ronald Emanuel. Fred van Diem.

Dettline. Ron van der Wal. Roland Dettmeijer Roel Bouman Bettie Plug Annemiek van Grondel Jeps Salfischberger Sandy Stevens Hannelore Hulshof Rolf S t r o o t m a n Gerard van den IJssel Rick Treffers Walter de Korver W i m Venema Alex Kunst Leon Verdonschot Ruud Lekx EiisE Wiggers Ronald van Lent Helen Westerik Daan de Mooy Roland Wetzels Patrick Oxsener

Adverteerders-indGX; concertagenda: redactiesecretariaat:

Marloes Reus M a r g o t Landewcerd. Marloes Reus

advertenties: Ton van der Werf, tel/fax: 0 2 0 - G 9 4 4 0 E 9 backstage-advertenties: Hessel Benedictus. aanwezig op de redactie op ma. en do.

--'.-..-,~.i^ uitgever: Nationaal Pop instituut redactie: Prins Hendrikkade 142 lOII AT Amsterdam telefoon 0 5 0 - 4 2 8 4 B 8 8 / f a x O 5 0 - 4 a 8 4 E B 7 abonnementen-administratie & -adreswijzigingen: Firma Nic. Oud, ta.v. Kathleen van der Kolk tel: 0 7 S - 5 6 7 I 0 1 8 . fax: 0 7 2 - 5 6 2 2 3 9 3 schriftelijk: postbus 3 0 9 0 I , I 8 0 0 € 6 Alkmaar De f o t o van André Hazes op de cover is gemaakt door Andre Bakker.

Ace Music - ACR - Band Zonder Banaan - Bert Bijlsma - Bill & Ted's Excellent Recording Studio's - Boerderij - Bolwerk - Book King - Bos Management Buro Waanzin - Chesterfield - Cuby & the Blizzards - Cyber Music - Double You - Excelsior - Fabulous Grit - Geinbeat - Genuine Management - Glue Man Hot f o r Teacher - HLM - International Music Management - de Kast - KDR Records - Magie Bus Management - Magie Frankic - M a r s Hendriks MeesterZ - Mercury Records - Metropolis Festival - Mohican Management Moonchild Agency - Move Records - Music & W o r d s - New Road Management - Off The Record - Paard - Pasar Malam - Pluck Up Courage RCS - Rock in Waterland - Rough Trade - SKVR - SOZ - S t a y Tuned Agency • Tom Pinto Too - Tornado Concerts - Trendpop - VAN Records - W o r l d Music Management

FRET

Uit 100 inzendingen is de nieuwe naam van het Popcluster in Tilburg gekozen. 013 is nu niet meer alleen het netnummer van de stad Tilburg, maar ook de verzamelnaam van Noorderligt, Bat Cave en MuzJekKantenWinkel. Om verwarring te voorkomen zal de naam 013 voorlopig worden gevolgd door de subtitel: 'voorheen Noorderligt/Bat Cave/ MuziekKantenWinkel'.

De gemeente Brummen heeft besloten de huurovereenkomst met het huidige bestuur van het podium De Bliksem na juni 1998 op te zeggen. Beide partijen zijn op dit moment in overleg over het voortbestaan van een poppodium in Brummen. Op verzoek van de gemeente formuleert de bestuurscommissie wensen en randvoorwaarden waaronder een poppodium volwaardig kan functioneren. De commissie heeft er overigens alle vertrouwen in dat zij er met de gemeente zullen uitkomen. Reeds geplande concerten en de overige activiteiten tot een met het einde van het concertseizoen gaan gewoon door!

Celestial Season lijkt na veel wisselingen nu een vaste bezetting te hebben. Jacques de Haard is na het vertrek van jason Kohnen als nieuwe bassist aangetrokken en met de komst van ex-Kong drummer Rob Snijders heeft de band zich na twee jaar ook weer verzekerd van een 'eigen' drummer. De nieuwe bezetting is voor het eerst te beluisteren op de stoner-verzamelaar Stoned (R)evolution - The Ultimate Trip, die vanaf eind mei verkrijgbaar is. De opvolger van het album Orange, waar momenteel hard aan gewerkt wordt, ligt dit najaar in de winkels en zal worden gevolgd door een uitgebreide dubtour.

Spasmodique, een van Rotterdams meest legendarische bands, is heropgericht en wel in de originele bezetting. Mark Ritsema (zang, gitaar), Arjo Hijmans (gitaar). Reinier Rietveld (drums) en Martin Docters van Leeuwen (bas) maakten in de jaren tachtig een aantal cd's en Ip's vol donkere, neurotische rockmuziek. Vooral op het podium kwam hun muziek volledig tot hun recht. We houden je op de hoogte over de verdere ontwikkelingen rond deze band.

Het nieuwe album van Transpunk laat nog heel even op zich wachten. Jazzmonster zal naar alle waarschijnlijkheid op 1 juli in de winkels liggen. Eerst zien, dan geloven, want de release van de plaat is al vele malen uitgesteld.

De Rotterdamse reggae/hiphop formatie Postmen is de eerste signing van V2 Records Nederland geworden.

De groep bestaat uit rapper, producer en bassist The Anonymous Mis en Dj en drummer G-Boah aangevuld met een vaste kern van muzikanten. In de underground hiphop scene binnen Nederland en België hebben de Postmen de afgelopen jaren al een behoorlijke reputatie opgebouwd. Begin juni verschijnt de eerste single Cocktale die wordt ondersteund door een videoclip en half augustus volgt het debuutalbum Documents.

Circle of Friends is een uit Arnhem afkomstige punkrockhardcore band die het afgelopen jaar ondermeer gespeeld heeft met Shelter, Travoltas en Sick Of It All. Hun begin dit jaar in eigen beheer uitgebrachte single Unit werd ondermeer gepromoot tijdens een tournee door Duitsland en Italië. De band heeft in beide landen inmiddels ook distributie geregeld en zal dat ook doen met distibuteurs in Amerika, Australië en Nederland. In oktober reist de groep weer richting Duitsland en Italië voor een nieuwe tour.

De Kast helicopterde op 5 mei langs de bevrijdingspodia en nu staat het volgende spektakel al op stapel. Als onderdeel van de Noorderzon tour meert de band op 21 augustus aan op het strand van Lemmer voor een opzienbarend concert op het grootste podium van Europa: een Arena op het strand van het Ijsselmeer.

Eén en ander zal worden aangekleed met vuurwerk, videoprojectie en Very Special Guests. Er is plaats voor 25.000 Kast-fans en de voorverkoop is reeds gestart.

Op 27 juni, de dag voor Parkpop, zal in het Openluchttheater Zuiderpark in Den Haag het Haags Pop Podium plaatsvinden. Deze avond vol Haags -, talent wordt georganiseerd door de Haagse Omroep Stadsradio 94. Er zullen onder meer optredens te zien zijn van Ouwehands Dierenpark (de nieuwe Nederlandstalige band van Hans Vanderburg), Control Over The Masses, The Bluesscatters, The Raspers en Ross & Iba. De toegang is gratis en het begint om 12.00 uur en zal doorgaan tot 20.00 uur.

FRET 4

coördinatiE: Gert VerbEek. bijdragEn: ROE! Bouman. Wally Cartigny. ÏTiEmEn Koopman. Margot LandewEEn GEPard van dEn IJSSEI. iliustratJES: John Prop

JE EIGEN VIDEOCLIP (VOOR WEINIG GELD) Hoewel het klimaat in Nederland voor videoclips tegenwoordig een stuk beter is, blijft het voor veel vaderlandse bands moeilijk om een video te maken. De hoge kosten vormen nog altijd een drempel. Drie studenten van de Hogeschool van Amsterdam willen daar wat aari gaan doen. Zij stellen bands in staat om voor heel weinig geld een clip te maken. De eerste groepen die van hun initiatief profiteren zijn Grumpyhead, The Travoltas, Head First, Gipsy Hill en Amon.

Bij de initiatiefnemers Sander Blotevogel, Peter Arjen van der Sikke en Gido Beer is het allemaal een beetje uit de hand gelopen. De studenten Cuftureel Maatschappelijke Vorming moesten iaar een afstudeeronderwerp kiezen. Aangezien ze alle drie veel liteit met muziek hebben, leek het ze wel leuk om wat met videoclips te gaan doen. Na enig wikken en wegen hadden ze hun doelstelling op papier staan: beginnende bands de mogelijkheid bieden een videoclip te maken. "Toen we eenmaal bezig waren bleek iedereen ontzettend enthousiast', vertelt Sander. 'De mensen die de clips gaan maken, de platenmaatschappijen, de bands en ook The Box. Toen we hen benaderden wilden ze meteen meedoen. We zijn nu zo ver dat, als we straks zijn afgestudeerd, we een bedrijf gaan beginnen. Op dit moment zijn we bezig een vennootschap onder firma op te richten en een ondernemingsplan te schrijven. We hopen dat we er in de toekomst van kunnen leven.' Nog even terug naar het begin. Toen de drie eenmaal hun plannen op papier hadden staan, zijn zij op zoek gegaan naar mensen die de clips konden maken.

Peter: "We hebben briefjes opgehangen in de Filmacademie en de Media Academie in Hilversum. We kregen daar ontzettend veel reacties op van mensen die bijna klaar zijn of al zijn afgestudeerd.' Gido: ~0m de kosten zo laag mogelijk te houden, werken we alleen met vrijwilligers. Bovendien kunnen we gebruik maken van camera's van onze school. Daardoor is het mogelijk om voor tussen de duizend en vijftienhonderd gulden een clip aan te bieden. We maken helemaal geen winst.' Bands vinden was ook geen probleem. "Wij hebben uiteindelijk met z'n drieën een selectie gemaakt', zegt Sander. "We zijn daarbij uitgegaan van het script, dat woog veel zwaarder dan de muziek. Aan elke clip werken vier mensen: een regisseur, een geluidsman, een cameraman en een producent. Zelf doen we de algehele productie.' Als Guido, Sander en Peter straks zijn afgestudeerd, willen ze zelf camera's en andere apparatuur aanschaffen. Een naam voor het nieuwe bedrijf is al bedacht: V Clip.

1998 is een goed jaar voor de Zeeuwse groep Blof.

Hun single Liefs Uit Londen kreeg zeer veel aandacht op de radio en verkocht zeer goed. De groep verzorgt ook de finale van het Prom-Concert dat op donderdag 2 en vrijdag 3 juli plaats vindt in de Carré Theatertent te Vlissingen tijdens het Straatfestival. Het Zeeuws orkest onder leiding van Joan Berkhemer opent met de prelude uit Carmen, muziek uit de film Star Strek en werk van Bernstein.

Harmonica-speler Toots Thielemans zorgt voor filmische jazzklanken en de finale is dan dus voor Bl0f die hun liedjes door het orkest laten begeleiden.

Het concert begint op beide avonden om 20.30 uur.

Bel voor informatie over de toegangsprijs en reserveringen tel. 0118-416662.

Op zaterdag 6 juni trekken rond 13.00 uur 18 mobiele sound systems vanaf de Dam door het centrum van Amsterdam ten strijde tegen de drugsoorlog'.

Begeleid door vele decibellen protesteren duizenden deelnemers al dansend tegen het steeds strenger wordende drugsbeleid. De streetparty maakt deel uit van 'De wereldwijde dagen tegen de drugsoortog!' die samenvalt met de speciale zitting over drugs van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. Voor meer informatie en de tekst van het manifest van Stichting Legalize kun je bellen of emailen naar Harry Bego, tel. 030-2316118/e-mail: hbego@knoware.nl. Op 7 juni wordt er vanaf 14.00 uur een openbaar debat over drugspolitiek gevoerd in de Rode Hond, Keizersgracht 102 te Amsterdam.

Informatie over dit debat is te halen bij Hans Ossebaard, tel. 030-2534593/e-mail: h.c.ossebaard@fsw.ruu.nl.

^•^AiVD IN PRUZENLAN Verrassende winnaar Wraak van Brabant: De regionale bandstrijd van Brabant is gewonnen door punkrock formatie Of No Avail uit Cuijk. Volgens de jury beschikt deze jonge band over energieke punkrockliedjes, humor en goede samenzang. Verwacht wordt dat de band zich kan ontwikkelen tot één van de belangrijke Nederlandse groepen in haar genre.

Ondanks de lovende kritieken was niet iedereen het eens met de overwinning van Of No Avail. Veel mensen in het publiek hadden verwacht dat de Helmondse rootsblues groep The Vibrotones met de eerste

prijs naar huis zouden gaan. Deze band zette met haar opwindende blues en rock & roll als enige deelnemer de zaal op z'n kop. Drummer Erik van Tilburg van The Vibrotones toont zich desondanks tevreden. 'We hebben op de bonnefooi meegedaan met de Wraak. Nooit verwacht dat we de finale zouden bereiken. Ik heb altijd gedacht dat je met onze muziek niets te zoeken had in die talentenjacht.' Op de derde plaats is geëindigd de Britrock formatie Orange, door velen vooraf gezien als de grote favoriet voor de eindoverwinning. Het was een spannende boel daar in Tilburg!

Arjen Anthony Lucassen heeft kosten noch moeite bespaard voor zijn derde symfonische rockopera Into The Electric Castle. De plaat, die gepland staat voor september, wordt in juli gemixt samen met Oscar Holleman en bevat bijdragen van niet de minsten in de internationale metal- en symfowereld. Zo zal exMarillion-zanger Fish zijn vokale bijdrage verlenen aan het nummer Highlander. Verder zijn de stemmen te horen van o.a. Sharon den Adel en Robert Westerholt (Within Temptation), Damian Wilson (Threshold, Landmarq), Anneke van Giersbergen (Gathering), Jay van Feggelen (Bodine), Edward Reekers (Kayak) en George Oosthoek (Orphanage).

Onder de muzikanten vinden we ondermeer Ed Warby (Gorefest), Ton Scherpenzeel (Kayak), Robby Valentine en niemand minder dan Thijs van Leer.

Lucassen zelf neemt gitaar, mandoline, basgitaar en keyboards voor zijn rekening.

...En ook een verrassende winnaar In Zeeland...: Want daar won de 21-jarige Sander Verhaar, alias Sand Storm. Waarom verrassend? Sander maakt - in zijn eentje - vanachter zijn computer een mix van triphop, jungle en techno. Op zich is hij daar, ondanks al zijn kwaliteiten, natuurlijk niet uniek in, maar als hij straks als Zeeuws vertegenwoordiger naar de bands-finale van de Grote Prijs mag, staat hij wel als enige dance-act tussen de rockbands... terwijl er dus een complete dance-finale op de avond daarvoor gepland staat. Dat krijg je er nou van als je alles in hokjes wil duwen! ...En In Noord-Holland...: Over hokjes gesproken... in Noord-Holland is werkelijk de pleuris losgebarsten. Want wat wil het geval: de winnaar van Noord-Hollands Glorie komt uit Zuid-Holland! Hoe dat zo is gekomen is een lang verhaal en ook volstrekt niet interessant. Feit is dat er blijkbaar mazen in de regeling zitten, waardoor ze nu in NoordHolland met de gebakken peren zitten. Nu willen ze daar nummer 2 naar de finale van de Grote Prijs sturen... en dat tenwijl winnaar Kopna Kopna (urt Zuid-Holland dus) nou juist zo'n vreselijk leuke band is, misschien zelfs een kanshebber voor de landelijke overwinning... Maar ja, in Zuid-Holland hebben ze ondertussen ook al een winnaar. Wat een ellende allemaaL

HALLO VENRAY

Na de succesvolle eerste editie van vorig jaar is er op 23 augustus in Houten weer het WoodRock-festival. Maar liefst elf regionale en nationale bands spelen tussen 12.00 uur en middernacht langs de A27 rock, Nederpop, pretpunk, doom metal, funk of blues. Naast Hallo Venray en Tröckener Kecks zijn dat de groepen Galahad, Frogland, Dimensia, No Butt No Hole, B-Where, Infected Mind, Live It Out, M-90's en Green Beans. De toegang bedraagt f 10,- in de voorverkoop en f 15,- aan de kassa. De organisatie deeft vrijkaartjes uit voor degenen die de meest originele reden opschrijven om naar WoodRock te willen komen. Stuur een briefkaart naar Tingietersgilde 9, 3994 XN Houten. Vergeet niet je naam en adres duidelijk op de briefkaart te vermelden. Vijf inzendingen maken een kans op twee vrijkaarten. Voor vragen over het festival kun je op werkdagen tussen 19.30 en 20.30 uur terecht op tel. 030-6353209. WoodRock is ook te vinden op Internet: www.houten.com/woodrock.

BitohBus Ze zijn terug.

Afgelopen week zag ik een poster waarop een optreden van ze werd aangekondigd. Deze schokkende ontdekking voerde mij terug naar vorig jaar, toen wij met Beeswamp een bizar avontuur beleefden. Luister goed, want ik vertel het maar één keer.

We deden mee aan Circus Pop. Dat festijn voerde ons op zekere dag naar Vlissingen, voor Amsterdammers niet echt naast de deur, dus we namen voor langere tijd afscheid van Ajax. Er was voorzien in een heuse tourbus, waarmee we op het eerste gezicht heel blij waren. Maar bij het instappen werd meteen duidelijk dat er iets mis was.

Er was met de bus geknoeid. Of beter, er was m de bus geknoeid. Op de bekleding zat lippenstift, er zaten opgedroogde vochtvlekken op de ramen en het rook er naar een niet schoongemaakt aquarium. Er hing iets ranzigs in de bus, iets wat ons op den duur nogal onrustig maakte en ons heel voorzichtig op het puntje van de bank deed zitten. Het was onze chauffeur annex tourmanager die de oorzaak aangaf.

Met een vrolijk gezicht en een plechtige stem, alsof we ergens blij mee moesten zijn, deelde hij ons mee dat de bus de week ervoor was gebruikt door Rockbitch. Dus dat was het!

De rest van de reis werd er druk gespeculeerd. We hadden allemaal de optredens op TV gezien plus de fotoverslagen in de bladen, en allerlei onheilspellende en niet altijd even smakelijke visioenen bezwangerden onze geest. Wat was er in deze bus in 's hemelsnaam allemaal niet gebeurd? Hoe moesten we die vochtplekken uitleggen? Waarom die lippenstift op de bekleding? Op TV was uitgebreid te zien geweest hoe de band in een andere wagen had huisgehouden en de herinnering daaraan maakte het er voor ons niet prettiger op.

Zit u lekker in een bus waarvan u weet dat de vorige gebruiker er al lekkerbeffend, baardenlikkend, razendflitsend met vingers, handen en andere attributen doorheen is geraasd? Ik bedoel, sexuele vrijheid, prima, maar wat als die sexuele vrijheid tegen de ramen van jouw bus is gesmeerd?

De rest van de reis hadden wij het zwaar, helemaal toen iemand zich hardop herinnerde dat de dames geen ondergoed droegen. We hingen zo'n beetje boven de stoelen of stonden half in het gangpad, totdat eindelijk de borden Vlissingen in zicht kwamen, en geloof me, dat duurt in Nederland een tijdje.

Het behoeft geen betoog dat het die avond niet meer goed kwam. Het optreden was misschien nog wel leuk, maar werd slechts bezocht door ene Johan en die keek uitsluitend naar de zangeressen. Omdat we in dezelfde onheilsboemel weer terug moesten, spraken we een fles Martell aan, die ons uiteindelijk thuisbracht.Met Circus Pop kwam het ook niet meer goed.

Maar de tourbus, die waart nog steeds rond, onbemand en in nevels gehuld, slachtoffers makend door ze te verdrinken in een bad vol smegma.

Foto: André Bakker

FRET 5

T

m **** KW.Tekst & research: Roel Bouman

Partner Pinkpop is weer achter de rug. Dit jaar waren er flink wat Nederlandse acts aanwezig, maar dat was ooit wel eens anders. Vroeger, toen Pinkpop nog een eendaags festival was, moesten we het vaak doen met maximaal één Nederlandse vertegenwoorder en dan meestal nog als openingsact. Zoals precies twintig jaar geleden, in 1978, toen werd de spits afgebeten door Partner.

Partner wordt in 1969 opgericht als Windmill. Het zalencircuit

\m

^^ÊÊÊÊ//t

TALENT W A N T 6 D Net Flaat Fiasco Festival zoekt goede bands die voornamelijk eigen werk spelen. FFF is een festival dat op 12 september in Naaldwijk (Z-H) wordt gehouden. FFF programmeert alternatieve muziek, dus van ska en skate tot punk, metal en cross-over. Er zullen veertien bands spelen in twee zalen. Er worden achthonderd bezoekers verwacht, de toegangsprijs zal een tientje bedragen. Lijkt het je wat om op FFF te spelen, stuur dan je demo/cd en bio naar: Flaat Fiasco Festival, Postbus 398, 2670 AK Naaldwijk.

Tijdens het Dunya-festival, dat op 6 en 7 juni plaatsvindt onder de Euromast in Rotterdam, zal niet alleen rapper E-life optreden met het Rotterdams Philharmonisch Orkest, maar ook de cd Kleurrijk Talent Live worden gepresenteerd. De plaat bevat opnamen die zijn gemaakt tijdens de finale van Kleurrijk Talent, een popconcours voor groepen en muzikanten die duidelijk beïnvloed zijn door niet-westerse muziekstromingen. De presentatie is op 7 juni gekoppeld aan een optreden van Noujoum Raï, de groep die vorig jaar heeft gewonnen. Vanaf 1 juni kunnen groepen zich inschrijven voor de vierde editie van Kleurrijk Talent. Het inschrijvingsformulier kan worden aangevraagd bij Stichting Talent, Postbus 1537, 3000 BM Rotterdam. Je kunt ook bellen naar Q Radio, tel. 0575515514-

In 1978 verschijnt het debuut met de opvatlende titel A Man Size Job Requires A Man Size Meal. Dankzij de bescheiden hit Kayuta Hill verkoopt de plaat heel aardig en schopt het tot nummer 21 in de Album Top 100. Het leidt er verder toe dat het viertal voor Pinkpop gevraagd wordt. Critici struikelen over het Engels met een zachte g en vinden dat de invloed van Steely Dan, The Eagles en America, de laatste twee met name in de samenzang, teveel doorklinkt, maar dat hindert de kopers van de plaat blijkbaar minder.

Als fulltime professionals werken de leden van Partner keihard. Naast de eigen optredens doet het kwartet ook schoolconcerten en met die ervaring werkt de groep mee aan een 7delige lessenreeks voor de VARA-schoolradio.

Een jaar later verschijnt de tweede plaat On Second Ttioughts.

Deze is geproduceerd door (Kayak-drummer) Pim Koopman.

Pim is erin geslaagd de sound wat steviger neer te zetten, waardoor er alom meer waardering wordt geoogst. Zo wordt de schijf uitgeroepen tot Album Van 'De Week. Waarschijnlijk door het uitblijven van hitsucces verkoopt de elpee minder goed dan het debuut. Met een hoogste positie van 36 in de albumlijst valt het resultaat wat tegen. Desalniettemin heeft de groep een gedegen live-reputatie opgebouwd en weet de band de weg naar de Duitse podia steeds beter te vinden. In 1980 verschijnt The Sky Is The Limit, maar deze elpee flopt volkomen. Dit en de teruglopende belangstelling zorgen ervoor dat de formatie zichzelf later dat jaar opdoekt.

Alleen Ervi^in Muspers komen we in de hiernavolgende jaren nog tegen. Als producer werkt hij mee aan platen van onder andere Frank Boeijen, Zinatra en Herman Brood. Tegenwoordig is hij een fameus mixer en producer in de States met werk voor grootheden als Scorpions, Mick Ronson en Van Halen.

Daarnaast werkte hij bijvoorbeeld ook mee aan de soundtrack van Twister, de tweede grote speelfilm van mede-Nederlander Jan de Bont.

i®Jll)0Bii=dltae®iPii1F5(is

A Man Size Job Requires A Man Size Meal Op - Philips 1978) On Second Thoughts Op - Philips 1979) The Sky Is The Limitflp- Philips 1980)

FRET 6

BÊ^Ê^K^^^Ê

^^^^m

^^Ê

^ ^ ^ H ^ ^ ^ ^

itadioiv uc uaisciiïvaard in Utrecht wordt op zaterdag 6 juni in verband met The First Stadium Dance Festival - The Premier League, omgebouwd tot een danstempel met in totaal zes dansvloeren en verschillende chill-area's. Naast performances van DJ's Nick Warren en John Digweed (debuut in Nederland) en een live optreden van Way Out West en het Lionrock Soundsystem van Justin Robertson zijn optredens te verwachten van DJ's en live-acts als Ronald Molendijk, Eddy de Clercq, Marcello, DNA & L-Ende, Bonobo, Human Beings, Bunty & Spike, Lady Aïda, Claude Young, Dave Clarke, G-Force, Steve Rachmad, DJ Krust and MC Dynamite, Sabotage Sound Surfers, Theremin, KC The Funkaholic, Tom Harding, DJ Jean, en Eric Cycle. Speciale attracties zijn ondermeer een rollerskate-disco parcours, filmvoorstellingen en Sony PlayStations. Op het hoofdpodium reikt Update Magazine voor de zesde maal de 22 Zilveren Sterren (voorheen Dutch Dance Music Awards) uit. Kaarten kosten f 55,in de voorverkoop en ƒ 75,- aan de stadionpoorten.

Deze zomer kun je vrijwel dagelijks cultuurhappen in het Vondelpark Openluchttheater. Naast cabaret, theater, jazz, koorzang en kindervoorstellingen staat ook popmuziek gepland. In het programma van de maand juni vind je onder andere Mathilde Santing (7/6), Eric Vaarzon Morel (14/6), Fernando Lameirinhas Trio, Raymond van het Groenewoud & Bertus Borgers (21/6), Characters Singers 'n Songs (27/6), Arthur Umbgrove en Margriet Eshuijs (28/6). In juli kun je ondermeer de we naar Tierra Caliente en zondag 12 juli naar een mini-popfestival met Magna Carta, Sjako! en De Dijk. Het programma is onder voorbehoud, de toegang is in ieder geval gratis.

Beginnende bands uit Dordrecht en wijde omgeving kunnen zich opgeven voor de zevende Kleine Prijs van Dordt die volgend seizoen wordt gehouden in Bibelot. Na zes voorrondes, een halve finale en de finale gaat de winnaar naar huis met f 1000,- en een betaald optreden op Wantij-pop. Stuur een demo en korte biografie naar Bibelot, t.a.v. de Programmering, Wijnstraat 117, 3311 BT in Dordrecht.

in Limburg draait dan nog grotendeels op dansorkesten, zeg maar de levende jukeboxen, zodat de formatie alleen bestaansrecht heeft zolang er louter covers gespeeld worden.

Die covers zijn nummers van met name Amerikaanse acts als Allman Brothers, Dave Mason, Steely Dan en America.

In de loop der jaren, als de bezetting eenmaal definitief bestaat uit Erwin IVIuspers (gitaar, toetsen, zang). Pierre Beckers (bas), Bert Bessems (gitaar, zang) en Ab van Goor (drums, zang), smokkelt de band steeds vaker eigen nummers tussen het repertoire door. Met die eigen nummers leurt de groep langs een arsenaal aan platenmaatschappijen. De groep brengt een paar roemloos gebleven singles uit bij Johnny Hoes, maar de leden vinden de geluidskwaliteit dermate slecht dat ze voor geen goud een elpee voor Hoes willen maken. Uiteindelijk veroveren ze een contract bij Philips en mogen met producer Dennis Kloeth de studio in. Dit eerste bewijs van erkenning wordt door de formatie gevierd met de naamsverandering in Partner.

^/ll^^r

NEDERLANDSe MUZIEK IN HET BUITENLAND Van Richard Cameron en Gerry Ariing verscheen onlangs het album All-In dat in eerste instantie alleen in Japan te verkrijgen was. Het duo heeft drie bijdragen geleverd aan de internationale compilatie Red, Hot & Lounge waarvan de opbrengst ten goede komt aan AIDS-research. Ariing & Cameron zijn samen met Fay Lovsky (zang en zingende zaag) te horen op Rapsodhy In Dub, een compilatie die uitgebracht wordt ter gelegenheid van de looste geboortedag van George Gershwin Cameron gaat samen met collega-DJ Karin Ras in juni door de Verenige Staten touren om de uit gaven op het eigen Drive-in label te promoten. DJ's Celeste en Shinedoe (zie vorige FRET) komen 9 juni terug van een reis naar China.

Hoe de dance scene er in het communistische bolwerk uitziet ei hoe het publiek zal reageren op de DJ's, kun je dl najaar waarschijnlijk zien in een documentaiii die uitgezonden wordt door de Humanistische Omroep. Seedlini gaat deze maand naar Engeland voor optredens samen met de bevriende Britse groep Pharmacy (niet te verwarren met de Amsterdamse naamgenoot). Op 2 juni staat Seedling in de Red Eye te Islington (London) en 4 juni in Dublin Castle te London. Vervolgens touren beide bands in juli door Nederland. Ze zijn ondermeer te zien in het Amsterdamse Winston Kingdom (15/7), tijdens een festival te Meppel (16/7) en in De Kade te Zaandam (18/7).

Onlangs verscheen van het Amsterdamse kwartet de 8-sporen demo Fi is Low.

FOUTJe B€DANKT Vorige maand stond er bij het artikel over de Rockacademie in aanbouw vermeld dat dit verhaal geschreven was door Rolf Strootman. Niet dus, dat verhaal kwam geheel en al uit de pen van Elise Wiggers. Sorry, Elise...

Twee FRETs geleden werden in de Demontage-pagina The Nazis From Mars fout geciteerd. Waar 'Think with your gun/Don't do it with your brain' stond had 'Think with your cunt/Don't do it with your brain' moeten staan. De Nazis waren een stuk vredelievender dan we dachten. Gelukkig maar.

Oude en nieuwe Haagse talenten spelen op 6 juni tijdens het Kaderock-festival op het plein bij de kerk achter het Musicongebouw aan de Soestdijksekade 345. Op het buitenpodium zorgt Cesar Zuidera/ijk samen met de Music Station Band om 13.00 uur voor een knallende opening. Daarna spelen Banda Energia, Control Over The Masses, Karma (winnaar van de Stroomloos Award), Lichterlaaie, Q65 en The Parlour.

Op het binnenpodium staan Shaggy Dog Story en Eyeliner.

Sportpark Boshoven in Weert is op 13 en 14 juni weer klaar voor Bospop dat dit jaar voor de negentiende keer wordt gehouden. Zaterdag 13 juni zal er in de festivaltent vanaf 15.00 uur een Limitfestival gehouden worden met o.a. The Bunch, Pigmeat, Samuel Eddy, Pady's Heavy Circus, Popa Chubby en de Walter Trout Band. Zondag 14 juni bestaat het tentprogramma vanaf 11.00 uur uit Bourbon Bluesband, Take It For Granted, Drippin' Honey, Free & Easy, Gwyn Ashton, The Palladins en The Hoax. Op het hoofdpodium treden de volgende bands op: Arabesque, Within Temptation, Jonny Lang, Life Of Agony, Thunder, Yngwie Malmsteen en Van Halen. Bel voor overige informatie naar de WV Weert, tel.

0495-536800. De toegang bedraagt zaterdag ƒ 25,- en zondag f 60,-.

Begin deze maand verschijnt de programma-krant met het complete overzicht van Swingin' Groningen dat begint op donderdag 18 juni en eindigt op zondag 21 juni. Ruim twintig bands spelen op vier openlucht-podia op en om de Grote Markt te Groningen. Op de openingsavond speelt Total Touch, een dag later ondermeer de Afro Cuban All Stars.

Naast pop is er ook plaats voor de jazz van o.a. Johnny Griffin met het Rein de Graaft Trio en David Murray met het World Saxophone Quartet.

De tiende editie van Pagepop is dit jaar verplaatst naar het hockeyveld in Stadskanaal nabij de manege. Daar spelen op zondag 21 juni zes Nederlandse groepen waaronder regionale helden als Ranzig en Hype Scandal plus rockabilly, big beats, vrolijke folk en Nederlandstalige rock van respectievelijk The Stacy Cats, Head First, Pigmeat en The Scene. De middag begint om 13.00 uur en de toegang is helemaal gratis.

FRET blijft op de kleintjes letten dus ook Dwergpop mag niet onvermeld blijven. Het festival wordt voor de vijfde maal georganiseerd op het seminarieterrein in Driebergen en heeft zaterdag 27 juni Gelly Booty, Mizpah, Rollercoaster 23, Fast Food Boys en Martin Gort op het programma staan. De pauze-acts worden verzorgd door singer-songwriter Ton Lisman en de groep Pluck Up Courage. Kijk voor meer informatie op http://www.dwergpop.demon.nl.

Het 6e Party Till Puke te Mariahout telt maar liefst twaalf Nederlandse acts. Op zaterdag 11 juli kun je getuige zijn van optredens van Abaddon, Daeonia, Twiceborn, Ex-Presidents, Wowbagger, Digitron, Vobe, Beeble Brox, Age Of Agony, Eroticon, Impact en D Unknown J. Het festival aan de Vossenberg begint om 15.00 uur.

Het oudste popfestival van Leiden opent op zondagmiddag 12 juli met een lokale groep waarvan de naam pas tijdens het ter perse gaan van deze FRET bekend werd gemaakt. Het programma van Werfpop biedt verder een afwisselende verzameling internationale acts zoals Nuff Said, Head First, Rowwen Hèze, Continental Drifters, The Wallers en Eat Static. De toegang is geheel en al gratis.

Op 18 en 19 juli spelen in het Wantijpark te Dordrecht regionale, nationale en internationale acts op twee muziekfestivals. Zaterdag 18 juli start Wantijpop met optredens van ondermeer De Heideroosjes, Suburbs, I Against 1, Nilsson en een r&b package met Roméo, Re-Play, MC Def Rhymez, Dj Kipsky, M.O.D. en Strezz. Op het regiopodium spelen TDLC, Bleyenhoek Posse, Exclamation, Bluefish, Garlick, Gee ©angel en Toyz. Zondag 19 juli staat Rainbowpark in het teken van wereldmuziek met acts als Yakki Famirie, HasanBand, Ifang Bondi (Gambia), Son Damas (Cuba), Marakbar (België), Masohi, Originele Gejatte B.V., Rainbow Music Meeting en Mmmaf. Voor informatie: Stichting Popprojecten, tel. 010-4123455 (Tom of Harold).

Door: Helen Westerik

E-ZINES Naast winkelen, roddelen en screensavers downloaden, kun je ook bijna ouderwets tijdschriftjes lezen op het net. Opnieuw geldt hier: je kunt je hobby zo afwijkend niet kiezen, of er is ergens wel een e-zine, elektronisch magazine, over te vinden. Of je nu bonzai's wil kweken of een grote hiphopfan bent: er is altijd wel weer iemand die er nog meer over weet en dat graag aan jou wil vertellen. Omdat het geheim van de bonzai (vroeg beginnen met snoeien en de wortels niet vergeten) geheel buiten het bestek van dit tijdschrift valt, gaat het ook nu weer over muziek. Je kunt zelf op zoek gaan naar e-zines door op goed geluk te zoeken via je favoriete search engine. Het eerste wat daarbij opvaft is dat het woord e-zine niet bekend is bij de meeste zoekmachines. Dat levert dus erg weinig op. Met een beetje gepuzzel en het invoeren van de juiste zoektermen kom je uiteindelijk wel terecht bij een e-zine naar jouw smaak. Bijvoorbeeld het zojuist al aangehaalde onderwerp hiphop: BoomBap, Nederlands eerste en enige hiphop e-zine is vernieuwd en is nu nog vetter!

Je kunt zien welke hiphop optredens er aan zitten te komen (of, zoals ze zelf zeggen: ' Welke afzeggingen krijgt hiphop minnend Nederland deze keer op het laatste moment voor haar kiezen?'). Of concerten nu afgezegd worden of (bij uitzondering) niet: je kunt in ieder geval ruim op tijd zien waar je kaarten voor moet scoren. Fijne nieuwtjes en de betere roddel worden ook verzorgd (Snoop is weg bij Death Row!! Sean Puffy Combs heeft een zoon!!), dus je blijft helemaal op de hoogte. Wil je meer weten over jouw helden, dan kun je kijken onder de interview button. Er is een archiefje met interviews dat teruggaat tot januari 1996. Daarbij valt wel op dat de enige twee Nederlandse interviews, de Osdorp Posse en de Spookrijders, alweer uit 1996 stammen. Sindsdien is er toch echt wel weer wat gebeurd in hiphoppend Nederland, lijkt ons.... Maar het leuke van zo'n archief is dat je nu wel kunt klikken op een interview met 2Pac, waardoor het lijkt alsof de tijd stil heeft gestaan en hij noort neergeschoten is. Je kunt BoomBap vinden op www.boombap.demon.nl.

Ook erg vet is de Phat! Amsterdam page die je kunt vinden op wvvw.xs4aU.nI/~aras/dbreakz. Naast - uiteraard - hiphop, vind je hier ook jungle, big beats, trip hop, electro en techno. Informatie, heel veel leuke links en een agenda (die helaas alleen gericht is op Amsterdam, zoals de naam van deze site al deed vermoeden). Opvallend op deze site zijn de bijzondere graphics: je kunt kijken naar graffiti: nationale en internationale pieces op muur, metro en trein. Nog beter is het knopje 'Breaking', waarmee je de nogal expliciete animaties van BBoys kunt bekijken en de geschiedenis van het ^breaken' toegelicht krijgt. After Dark Magazine is een Dance e-zine dat (bijna) wekelijks wordt ge-updated. Je vindt er nieuws (het liedje "Doop" is in Engeland tot slechtste house nummer ooit verkozen), recensies, geluidsfragmenten, een chat box, en DJ info: Bij ons bezoekje was dit een interview met DJ Eva. Ook zijn er charts waarbij je zelf kunt stemmen op bijvoorbeeld je favoriete DJ. Met name de recensies zijn goed: erg uitgebreid en per recensie een tracklist.

Dit alles staat op www.xs4alLnl/~adark.

In de eerste aflevering van Muziek op het Web is ie al ter sprake gekomen: het Amerikaanse Addicted to Noise, een onderdeel van Sonicnet. Addicted to Noise is waarschijnlijk het bekendste e-zine op muziekgebied.

Je kunt bijna geen artikel over muziek en internet lezen of Sonicnet staat wel ergens vermeld. Extra leuk is het dan ook dat er in editie 4.04 een stuk staat over Junkie XL in de Verenigde Staten. Addicted to Noise is op South by South West geweest, heeft Junkie XL gezien en is zwaar onder de indruk geraakt van het concert.

Een jubelend artikel over onze nieuwe nationale trots.

Het coverartikel begint met ~Pair a Dutch programmer with the rapper for Urban Dance Squad and what have you got? To our ears, the next big thing.' In maar liefst 5 pagina's krijg je vervolgens een recensie, een interview met Tom Holkenborg en Rudeboy, een sfeerbeschrijving en kun je kijken naar een stukje van een concert. Ook kun je stukjes horen van de Junkie XL-cd en van de Urban Dance Squad. De URL van Addicted to Noise is www.addict.com.

FRET 7 Mt

?chevenin^cn Pas even ten noorden van Scheveningen begint de herrie weer: aan het Noorderstrand dat parallel loopt aan het Zwarte Pad struikel je bij wijze van spreken over de bands. Anders dan voor de Scheveningse boulevard zijn de strandtenteigenaren hier wat jonger, eigenwijzer, alternatiever en eigenlijk ook gewoon veel aardiger. Vergeleken met een aantal jaren geleden is het aantal zaken dat live-muziek programmeert iets afgenomen maar daardoor is het wel makkelijk selecteren. Het MTV Beach House weet zich verzekerd van een grote sponsor. Waarschijnlijk zal dat ook dit jaar wel wat grote buitenlandse namen naar het strand trekken. Eigenaar Arthur Tjin Asjoe kon vorig jaar onder andere Geoffrey Williams en de Good Fellaz in zijn zaak verwelkomen.

Plus tientallen gillende meiden die de r&b-sterren live wilden zien. Op dit moment is niet duidelijk of MTV weer presentaties aan het strand zal verzorgen (pikant detail: het clipstation is in Den Haag niet meer op de kabel te ontvangen) maar wel staat vast dat er bijna elke zaterdag live-muziek zal zijn. Zo is voor 13 juni de Belgische acid-jazz band Groove Kartel geboekt en staat later in juni de Haagse rocksensatie Billy The Kid op het podium.

Een paar stappen in het zand verder is strandtent Demasiado.

Eigenaar Bobo John heeft een reputatie hoog te houden als het gaat om live-muziek. 'Omdat de andere strandtenten steeds minder doen met bands, gooi ik het juist helemaal op de livemuziek. In principe kan ik elke dag wat neerzetten. De PA en geluidsinstallatie staan altijd klaar. Dus ook als er iemand binnen loopt die gewoon wat wil doen kan dat. Verder ga ik wat sessies opzetten met mensen als Evert Nieuwstede van de Urban Heroes.

Die gozer kent elke muzikant in Den Haag dus hij regelt het allemaal voor mij.'

W a t is nou leuker dan met ie voeten in het zand en een marguerita in je hand loo m mee te deinen op levende muziek. Livebands op het strand zijn het helemaal deze zomer. Fret zocht uit waar ie ze kunt vinden. nze eerste tussenstop ligt op Terschelling.

Strandtent De Branding in Midsland op het populairste Waddeneiland doet het relatief rustig aan deze zomer. Met live-optredens van bands doet de horeca-gelegenheid traditiegetrouw mee aan het Oerolfestival in juni. Organisatrice Ingrid van Diere bevestigt dat er op Terschelling een grote behoefte bestaat aan live-muziek op het strand. 'Maar dit jaar gaan we proberen een andere doelgroep te bereiken. Tussen de 25 en de 40 jaar liefst', zegt zij. 'Vorig jaar met die housemuziek was het publiek te jong. Ons bedrijf is daar niet geschikt voor. De toiletten werden gesloopt en er is een raam gesneuveld. Wij zoeken het qua programmering dit jaar meer in de gezinnenhoek, want eigenlijk zijn wij gewoon een restaurant. Overigens blijven we wel iets aan live-muziek doen. Wij zijn nu van plan op de woensdagavonden vijf thema-avonden te organiseren.

Live-muziek op de eilanden is sowieso een probleem, want met de overnachting van bands van het vaste land loopt al gauw in de papieren.'

O

^^tcr naar Je zee We varen over naar het vasteland: Den Helder heeft twee strandtenten die iets aan muziek doen, te weten Citadel ('live-zangers en soms een bandje') en Lang Zal Dië Leven, maar zonder zomerhuisjes en maar zestigduizend inwoners is de muzikale bedrijvigheid afhankelijk van de weergoden. Wij gaan geen water naar de zee dragen' aldus Yvonne Brandsma van CitadeL In het een stukje zuidelijker gelegen Bergen aan Zee viert het paviljoen Offshore dit jaar het vijfjarig bestaan.

Op 5 augustus is het daarom groot feest. Om de drie weken vindt er een Summer Party plaats, met medewerking van dj's uit de Amsterdamse Roxy en Paradiso.

House is uit den boze, maar jazz, funk, R&B en hip hop zullen ruimschoots aan bod komen deze zomer. Qua bands ligt het wat moeilijker, vindt Offshore-voorman Marcel Geurts. 'Pas als het mooi weer is, gaan wij bands boeken, want het kost vrij veel geld en is nogal een geïmproviseer. Zo rond het North Sea jazz Festival, dat zou mooi zijn. Dan kunnen wij bijvoorbeeld iemand als Adriana Evans of King Britt vastleggen. De regionale rockband The Punch zal in ieder geval optreden dit jaar, hoewel ons publiek in het algemeen nogal trendy is en niet van rockmuziek houdt. Van vier tot tien juli hebben wij hier de Europese Surf Academy. Daar willen wij een Beach Boys-achtige week van maken'.

De zee in In de roemruchte Instuif te Wijk aan Zee zwaait Hans Ypma sinds een jaar de scepter, met als gevolg een nieuwe koers in de programmering. Elke zondagmiddag om vijf uur wordt het extra gezellig bij strandopgang De Zwaanstraat. Ypma liep stage in de Caraïben. Hij is nergens vies van, maar steekt zijn voorliefde voor Afrikaanse en Caraïbische muziek niet onder stoelen of banken. ')e moet je dromen hoog stellen' zegt hij. 'Het liefst heb ik die oude Cubanen hier. Ik wit graag elke week een ander soort publiek. In principe maakt het niet uit wat voor soort muziek wij hebben, als het maar uniek in zijn soort is. Wij hebben Gotcha! wel eens gehad hier. En Mau Mau uit Italië. Wij proberen alleen de housekant er uit te halen.'

Els van Herwerden doet de programmering van De Instuif. 'Alles kan bij ons, behalve doom-muziek, want dan spring ik zo de zee in', zegt zij. Bij het ter perse gaan van deze Fret waren alleen de Willie Dixon Bluesband en The Bouncers bevestigd. Onderhande-

lingen met Ro & Paradise Funk verkeren in een vergevorderd stadium.

In de drie hippe strandtenten in Bloemendaal slaat dansmuziek al sinds jaar en dag de klok. Het op trip hop en breakbeats gerichte Solaris stal vorig jaar de show met acts als Zion Train en Roni Size. Dit jaar maakt de jungle-gerichte programmering plaats voor sfeervolle deep beats. 'Donker maar wel vrolijk' zegt regelneef Eddy. Het belendende paviljoen De Zomer is gericht op jazzy en hip hop-achtige acts, terwijl het aangrenzende Woodstock - ooit door Nieuwe Revu uitgeroepen tot de heetste tent van het Nederlandse strand meer into house en techno is. Daarnaast is Woodstock befaamd om haar spontane en soms massale percussie-jam's. De drie Bloemendaalse paviljoens hebben onderling contact. De zes zondagen in kwestie zijn qua muziekkeuze zorgvuldig op elkaar afgestemd. De gemeente Bloemendaal staat slechts zes zondagen livemuziek toe. Vorig jaar veroorzaakte dat wat mot, want Solaris maakte daar op eigen houtje tien zondagen van, met als gevolg dat de eigenaren van strandhuisjes begonnen te klagen. 'De mensen hadden wat last van de bassen, ja' aldus Eddy. 'Dit jaar zullen er geen klachten zijn. Wij houden ons aan de regels.'

Voor hen die wel van zomerse drukte maar niet van muziek houden, kunnen zonder zorgen stranden in het behoudende Zandvoort. De gemeente daar heeft iedere vorni van live-muziek aan zee ten strengste verboden.

Een heel stuk kust onder Zandvoort is eveneens voorbehouden aan de conventionele strandtent, waar alleen te kiezen valt tussen appelgebak of gebakken vis.

Slechts bij Willy-Zuid en t Wantveld in Katwijk wil je nog weleens een coverband tegenkomen.

De strandtent ernaast heet De Karavaan. Sinds dit jaar is Frank Beenders eigenaar van de zaak. Frank kent de weg in platentand.

Tot voor kort was hij werkzaam als plugger voor de Haagse platenmaatschappij VAN Records. Toch gaat hij niet al te veel doen met live-muziek. 'Er zullen wel regelmatig bandjes optreden maar niet op een vaste avond. Ik weet nog niet precies hoe ik het ga regelen. Maar ik doe in ieder geval mee aan het Noorderstrand Festival. Dan treedt bij mij Control Over The Masses op.'

T^oortïerstranJ

Ünplu^^cJ-cortipetitie Als we nog verder de kust afzakken, wordt het moeilijker om nog strandtenten te vinden die er een actief live-muziek beleid op na houden. Pas in Vlissingen is het weer raak: De Panta-Rhei aan de Noorderboutevard van het Nollestrand. Hier is het elke zondag tussen 17.00 en 20.00 uur raak. Je kunt hier terecht voor rock-, pop-, blues- of coverbands - van alles wat, maar in principe unplugged. Leuk om te vermelden: De Panta-Rhei houdt gedurende de zomermaanden een unplugged-competitie (echt akoestisch, dus akoestische gitaar, akoestische bas en eventuele keyboards alleen in een piano-setting). Tijdens deze competitie spelen elke zondag op genoemd tijdstip drie bandjes zo'n twintig a dertig minuten. Elke (speel)dag levert een winnaar op die tijdens de finale (eind september/begin oktober) om de eerste plaats strijden. Van deze finale verschijnt ook een cd. Dit is al het derde jaar dat dat zo gaat en de cd van de finale van vorig jaar verschijnt begin juni. Als we de Westerschelde oversteken en verder sjokken langs het Zeeuwsvlaamse strand duurt het niet lang meer of de Belgische grenspaal doemt op. Moe maar voldaan keert het Fret-team huiswaarts. Het zit wel goed deze zomer.

Het Noorderstrand Festival is dit jaar op zaterdag 1 augustus. In bijna alle strandtenten op het gelijknamige strand is dan livemuziek te zien en te horen. Vorig jaar speelde onder andere Anouk op het festivaL Zes weken later verscheen haar debuut-cd en de rest is geschiedenis.

Voor de Scheveningse boulevard staan de commerciële strandtenten.

Op dit stukje Scheveningen overheersen de Wiener Schnitzels, de kopjes Het grootste Euraziatische festival ter wereld: koffie met appelgebak (en slagroom), 12 dagen, 17.000 m-, 10 tenten, 5 theaters. Krontjong de geur van zonnebrandolie en bruinuit Djakarta, straatmuziek uit Noord-Sumatra en gebakken badgasten. Veel van deze wayang uit Java. Andy Tielman, Astrid Seriese, Fernando zaken doen 'iets' met live-muziek maar veel verder dan een coverbandje Lameirinhas, Guitar Night met speciale gast Jan Aldkerman, achter het biljart of een lulhannes met Denise Jannah, Siembra, Dignity, Boi Akih, uniek: Anneke synthesizer komt het vaak niet. Voor GrÖnloh met The Black Dynamites! Verder o.a. ukulelestrandtent Peukie geldt eigenlijk heten angklung-workshops. zelfde (afgezien van het orgel dan) maar toch weet deze zaak regelmatig Al veertig jaar gemengd! _ '^-*leuke artiesten naar het strand te lokken. Eigenaar Peukie (eeuwig een sigaar in zijn mond) heeft voor dit jaar geen vast programma samengesteld.

'Dat hadden we vorig jaar wel maar dan stonden de beste artiesten hier met rot weer en bij mooi weer had ik niks. Ik ga nu dingen op de korte termijn regelen. Het enige wat ik ver vooruit heb staan is een concert van De Raspers op 28 augustus en op 7, 8 en 9 augustus de Braziliaanse groep Calimba. Verder zien we wel. |e weet hoe het gaat hier. Als ik alleen maar een simpel bandje kan regelen haal ik Open: 12-23u, vr & za 12-24u, er snel een stripper bij voor de show.' laatste zo I2-22u Helemaal aan de andere kant van de Dagkaarteti: normaal ƒ 15,Scheveningse haven (aan het eind van de Savornin Lohmanlaan) richting (zaofzo/17,50);65-Hf9,-; Kijkduin, bevindt zich strandtent Pier CJP ƒ 8,50; kind. 2 t/m 11 jr ƒ 6,50; 32. Deze bruine kroeg aan het strand sud. (coll.kaart) ƒ 9,50 heeft ook dit jaar weer een wekelijkse Organisatie: St. Tong Tong, bluessessie op donderdagavond. tel. 070 - 354 09 44 (tijdens PMB Afwisselend onder leiding van Ron de Bruin of Henk Bosman. Op dinsdagop het Malieveld: 070 - 360 06 72) avond staat wekelijks de zangeres Internet: j Maja op het podium die, zichzelf http://tongtong.denhaag.org J begeleidend op gitaar, covers en eigen Haal de gratis Pasarkrant bij * liedjes speelt. De paar strandtenten m'qffoi-o, of bel St. Tong Tong op het strand van Kijkduin doen nauvoor liet dichtstbijzijnde aflwalpiiut. welijks aan live-muziek. Alleen de man met de synthesizer is hier af en toe welkom.

JVTAIAM "BESA%

Proef de sfeer, beleef de cultuur

17 tlm28 juni

Malieviild

FRET 8

M i t s mooi * e c r Een aardig stukje zuidelijker weer, in Hoek van Holland, is het bij mooi weer een swingende boel. Op de twee belangrijkste strandwegen, de Zeekant en de Rechtestraat is een bonte verzameling van strandtenten en -paviljoens waarvan velen regelmatig aan live-muziek doen. Concrete concertdata zijn nog niet te geven. In het algemeen geldt dat de meeste activiteiten in het weekend zijn. Vooral de cafe's Royal, t Hutje en Casa Playa doen regelmatig aan live- muziek. Raadzaam is om de affiches en het programma in de plaatselijke strandkrant in de gaten te houden.

Het vermelden waard is in ieder geval De Papegaai aan de Zeekant nummer 25. Hier is het elke zondag, mits mooi weer (!), vanaf een uur of 13.00 een bruisende boel met DJ's die house en andere dansmuziek draaien.

Daarnaast wordt er in Hoek van Holland zelf regelmatig een speciaal weekend programma georganiseerd met onder andere livemuziek. Zo zal er ongetwijfeld veel muziek te genieten zijn tijdens het weekend van 4 en 5 juli. Gedurende die twee dagen vinden de Hoekse Havendagen plaats, waarbij onder andere ook een spectaculaire catamaranrace op het programma staat.

Waarschijnlijk ook weer volop muziek in het weekend van 23 en 24 augustus, wanneer er een groot BeachvoUeybal-toernooi gepland staat.

Den Haag

Hinderen? Ik heb niet eens tijd om ze te maken!' tijd weer de oefenruimte in moeten om öac/c to earth te komen en te kijken hoe het ook al weer op de plaat was. Want soms maken we er live heel wat anders van. Na een paar maanden is het hele nummer omgekeerd. Dus dan luisteren we er naar om te kijken of we het nog zo spelen dat het er nog op lijkt.'

Wat ga je doen als je ooit niet meer beroemd bent?

'Ik denk dat ik eerst mijn spullen pak en al mijn geld van m'n rekening jas en dan een wereldreis maak en de eerstkomende jaren niet meer terugkom. Ik neem mijn katten mee en alles wat me dierbaar is. Als ik daarna terugkom pak in mijn oude baan (jeugdhulpverlening) en school weer op want dat vond ik eigenlijk wel heel erg te gek. Ik weet dat de deur daar open staat als de muziek niet meer zou lopen dus dat zou ik zeker doen.'

Edisons

De Haagse zangeres Anouk heeft het ontzettend druk, zegt haar manager. 'Ze heeft geen tijd voor interviews in Nederland. Op dit moment doet ze alleen de dingen die ze absoluut moet. Iedereen wil haar spreken maar ze moet ook rust hebben.' En dus zat een gesprek over haar succes in het buitenland, Parkpop, cellulitis en haar kapsel er voorlopig niet in.

Of misschien toch? 'Als je een lijst met vragen hebt en een bandrecorder kan ik kijken of Anouk in de auto een keer zin heeft de antwoorden in te spreken.' En aldus geschiedde.

FRET 1 0

Hoe zit je weekindeling er nu uit?

'Nou dat is eigenlijk vrij simpel. Maandag, dinsdag en meestal woensdag zit ik in het buitenland voor promotie. Dus voor radio-interviews en bladen. Donderdag ben ik vrij, dan ben ik lekker thuis. En vrijdag en zaterdag ben ik aan het spelen in Nederland. Zondag lig ik de hele dag in m'n nest te meuren en maandag dan vlieg ik er weer vandoor.'

Hoe behandelt men je in tiet buitenland?

'Dat hangt er eigenlijk een beetje vanaf. In Scandinavië was het echt te gek. Daar behandelen ze je heel erg goed. En in Duitsland behandelt het ene station je te gek en het andere als stront. Maar ja, eikels heb je er altijd tussen zitten. Als je nog niks bent dan ben je voor hen stront. Maar dan zet ik mijn grootste lach op en denk ik alleen maar 'wacht maar'. Da's niet zo erg.

Het komt allemaal goed, dat weet ik zeker.'

Komt je cd ool< in Amerila uit? 'ja. Wanneer precies weet ik nog niet want we zijn nu bezig met een hele grote maatschappij. We zijn nog een beetje de contracten aan het doorspitten dus daar moeten we even mee wachten. Ze wilden het daar het liefst al voor de zomer hebben uitgebracht maar dat vond ik een beetje erg snel. Anders lig ik dadelijk helemaal schuimbekkend op de grond als ik dat ook nog mee moet pakken. Dus dat heb ik even gelaten. Maar hij wordt er zeker uitgebracht. Ik denk eind dit jaar.'

Had je dit succes ooit verwaclit?

'Nee, dit had ik nooit verwacht. Echt niet. En dat is maar beter ook. Trouwens je kan zoiets ook niet verwachten. Of je plaat aanslaat of niet. Je kan nog zo'n goede plaat hebben maar als het verkeer getimed is of

niet genoeg is gepromoot of wat dan ook, dan kan het nog floppen. Dus dat kan je echt niet verwachten.

Niemand kan dat.'

Waarom is 'It's so liard' de derde single?

'Omdat ik het een onwijs lekker nummer vind. Als we het live spelen gaan we onwijs lekker uit ons bol en het is voor mij sowieso een speciaal nummer omdat ik het samen met Bart van Veen heb geschreven. Net als Nobody's wife. En ik denk dat het de potentie heeft om weer heel veel gedraaid te worden. Maar ik kan het fout hebben natuurlijk. Het is maar mijn gevoel en ik volg altijd mijn gevoel.'

Kritiek je band tieeft veel i<ritiel< getiad van de pers. Hoe vind je dat?

'Ik schijt er op. Echt waar. Dat vind ik ervan. We hebben wat personele veranderingen in de band gehad.

Zoals de groep nu is, staan we op een leuke manier op het podium. Het zijn misschien niet de beste muzikanten van Nederland maar ze weten wel sfeer te creëren.

Alles is zo snel gegaan dat we nauwelijks de tijd hadden om te repeteren. We moeten nog steeds een hoop leren. Maar zolang ik vooruitgang zie ben ik dik tevreden.'

Hoe vaal< luister je zelf naar je cd?

'Ik luister er nooit naar. Misschien klink dat raar maar als ik 'm opzet dan weet ik het wel. De cd is natuurlijk al wat langer uit en ik heb 'm al wat keertjes gehoord in de studio. Dus ik ga niet elke dag nog even lekker naar mijn eigen liedjes luisteren. Ik stop hem heel ver' weg. Ik luister hen af en toe wel als we om de zoveel

Heb je tips voor mensen die net zo beroemd willen zijn als jij?

'Dat vind Ik heel moeilijk. Ik weet het niet. Ik heb er nooit onwijs aan gewerkt. Het is me eigenlijk in de schoot geworpen. Zo van: 'hier, jij bent beroemd'. Ik denk als je jezelf blijft en eerlijk bent en de dingen doet die je leuk vindt en niks tegen je gevoel in, dat je sowieso het verder zat schoppen dan de gemiddelde loser. En of je nou beroemd bent? Dat maakt toch geen flikker uit. Als je maar een goed leven hebt en lekker in je vel zit, dat is het belangrijkste.'

Was je verrast toen je drie Edisons kreeg?

'Ja natuurlijk. Ik wist dat ik er eentje zou krijgen. Dat had mijn platenmaatschappij vernomen. Want ik had geen zin om voor piet snot naar die uitreiking te gaan.

Maar drie had ik nooit verwacht. Het is toch een kick als je in korte tijd zoiets bereikt. Ik ben reuze trots op die beeldjes. Het zijn niet de eerste prijzen die ik win maar wel de mooiste. Voor iemand die geen diploma's heeft, betekent dat heel veel. Die beeldjes hangen in mijn klerenkast. Aan een stang boven mijn kleding. Zo kan ik er elke keer als ik mijn kast open doe van genieten.'

Ie hobby is nu je werk. Wat heb je daarvoor voor concessies moeten doen?

'Het enige is dat ik mijn katten Bennie en Bally zo vaak alleen moet laten. Daar baal ik vreselijk van. Ik vind het erg dat ze zolang alleen moeten zijn. Maar ja, daar moeten ze ook maar tegen kunnen. Als ik in het buitenland ben voor promotie is mijn vriend thuis.

Maar als hij mee moet, hij drumt bij de band, dan heb ik een babysitter. Die moet ze per dag twintig keer aaien en 51 keer zoenen.'

Wat zijn de grootste veranderingen in je leven sinds je een ster bent?

'Eigenlijk vind ik dat er voor mijzelf niet zoveel is veranderd. Behalve dan dat ik nu een volle ijskast heb en ik mijn moeder niet meer hoef te bellen voor een tientje om eten te kopen. En de optredens zijn anders.

Normaal ging ik staan en zwetend en zwoegend uit de naad werken en dan klapte er drie of vier mensen. Nu kom ik op en laat ik een scheet en staat de hele tent op z'n kop. Dat is wel een van de grootste veranderingen denk ik. Maar vooral mijn volle ijskast. Dat is helemaal te gek.'

Cellulitis ]e muzikale carrière is begonnen in Haagse kroegen.

Ga je nog wel eens een avondje stappen?

'Het is eigenlijk wel weer een keertje tijd. Meestal als ik thuis kom na een gig ben ik zo moe dan tol ik mijn bed in. Ik heb het geluk zo'n gezellige band te hebben en heel veel lol te hebben. Meestal drinken we na een optreden in de kleedkamer nog een drankje met z'n allen. Dat is voor mij ook een beetje op stap gaan.

Maar je zal me zeker nog wel eens in de kroeg zien.

Niet echt veel, daarvoor heb ik de tijd niet.'

Wat is je lievelingseten?

'Ik eet bijna niks, allen maar snoep, chips en ijs. Ik heb nu iemand benaderd die mijn eet-schema gaat

maken want dit gaat helemaal verkeerd. De cellulitis spat er dadelijk uit.'

Wil je kinderen hebben?

'Ja heel veel. Nu nog niet. Het is nu nog een beetje te vroeg. Ik heb geen tijd. Ik heb niet eens tijd om ze te maken eigenlijk. Jezus wat heb ik eigenlijk een rotleven. Maar ik wil ze zeker hebben. Als het rustiger is poep ik er even twee of drie uit.' is het moeilijk om jezelf te blijven?

'Voor mij niet, nee. Ik kan me niet voorstellen dat ik anders zou zijn. Ik heb wel tegen mensen gezegd dat ze, zodra ze merken dat ik allures krijg of rare dingen ga vertonen, me een flinke schop moeten geven. Dan kap ik er gelijk mee. Dus dat komt wel goed.'

Heb je wel eens overwogen een ander kapsel te nemen?

'Wat is dit voor rare vraag. Vind je m'n kapsel niet anders dan. Ik heb godverdomme een pony. Ik zet er wel eens aan te denken om een rattenkop te knippen.

Helemaal kort met stekels. Als ik dat aan mensen in mijn buurt vertel liggen ze met een heart attackje op de grond. Dus ik wacht er nog maar even mee. Maar het zal zeker gebeuren. Ik ga iedereen verrassen dus ik vertel niet wanneer.'

Ben je niet bang dat je met het vele zingen je stem beschadigt?

'Ik denk dat bijna elke zanger of zangeres die veel zingt daarvoor bang is. Maar je moet er niet te veel aan denken. In het begin heb ik me daar heel druk om gemaakt en dat ga je dan ook voelen. Ik speel maar twee keer in de week, expres daarom. En ik ga één of twee keer per week bij een handoplegger langs. Die legt z'n handen op mijn strot en de volgende dag is het weer helemaal top. En ik ga om de zoveel maanden even langs de keel-, neus- en oorarts voor een check upje. Die kijkt ernaar en dan is het altijd weer 'wat doe je hier, het ziet er top uit'. Maar het zijn wel dingen waar ik rekening mee hou.'

Gaaf f e e s t j e Behalve op Pinkpop speel je binnenkort ook op het gratis festival Parkpop in Den Haag. Hoe vind je dat?

'Daar heb ik onwijs veel zin in. Vroeger keek je er zo tegen op. Ik ging altijd naar Parkpop en vond het zo gaaf. En nu sta ik er zelf dus dat is waanzinnig. Ik hoop dat het een gaaf feestje is.'

Heb je nog nieuwe liedjes geschreven?

'Ja. We hebben er een stuk of vier liggen waarvan we er al een paar live spelen. Er zitten mooie dingen tussen dus dat wordt weer waanzinnig.'

Naar welke muziek luister je zelf?

'Als ik thuis ben luister ik nooit naar rock. Ik heb totaal geen rock-cd's omdat ik geen rock helemaal niet leuk vind. Ik begrijp ook eigenlijk niet waarom ik het speel.

Ik luister veel naar blues. Ik heb de live-cd gekocht van Erykah Badu, waanzinnig goed. Tracey Chapman, U2, Sting, daar luister ik nog steeds naar.'

Ben je gelukkig?

'De ene dag ben ik heel gelukkig en de ander dag voel ik me miserabel. Maar dat heeft iedereen, niet alleen ik. Ik kan me niet voorstellen dat er mensen zijn die echt hartstikke gelukkig zijn. Dat kan niet. En als ze er wel zijn wil ik ze wel eens zien. Ik heb het nog nooit gezien. Ik ben tevreden met wat er nu gebeurt, wat ik presteer en wat ik bereik. Als het nu zou ophouden zou ik al heel tevreden zijn.'

Hoe zie je jezelf over vijfjaar. Ben je dan een superster of ga je je eigen gang?

'Als het zo doorgaat en ik vreet zoals ik nu doe - alleen bij tankstations en McDrives - dan ben ik over vijf jaar vet en gepukkeld. Dan zal ik wel geen superster meer zijn. Ach, ik wacht eerst de volgende cd af en de singles en dan zie we wel. Voor hetzelfde geld flopt de hele boel en lig ik weer net als vroeger aan de gallemiezen. You never know.'

Gerard van ^ ^ ^ ^ ^ ^ den IJssel Fotografie: Ronald Emanuel

FRET 1 1

Op de Bakbrommer naar Rotterdam

En d e iiifinnaar is, 'SS.V ,,.»«. m t ï I:

Jan van

ie denkt dat er aan al die prijzen alleen maar nobele doelen ten grondslag liggen heeft het mis.

Het mes snijdt wel degelijk aan twee kanten. Een prijs is natuuriijk leuk voor de artiest, zeker als er nog een geldbedragje aan hangt. Voor.de organisatie is het uitreiken van een prijs een prima manier om zich in de media te profileren. Want zeg nou zelf, had je anders geweten van het bestaan van organisaties als Conamus, de NVPI, de NTB en de BV Pop? Nee, wie iets weggeeft wint ook iets.

De prijzenregen valt traditiegetrouw in de eerste maanden van het jaar. Een periode waarin de plaatverkoop wel een zetje kan gebruiken. Een gouden regel in de communicatieleer is dat publiciteit altijd weer verkoop genereert, dus ieder media event Is welkom. Artiesten komen dus graag opdraven om de prijs in ontvangst te nemen en even met de bobo's op de kiek te gaan en de media hebben weer wat om te berichten.

Kortom, iedereen blij.

W

De officieuze opening van het prijzen-jachtseizoen is de uitreiking van de Popprijs tijdens de Noorderslag in het eerste weekeinde van het nieuwe jaar. De Popprijs is in het leven geroepen door de bijzondere vakgroep popmuziek van de FNV/KIEM, beter bekend als de BV Pop. De Popprijs, een geldbedrag van lo.ooo gulden, gaat naar de artiest die in het voorafgaande jaar de belangrijkste bijdrage heeft geleverd aan de Nederlandse popmuziek. Die keuze wordt gemaakt door een jury, maar ook de leden van de muzikantenbond hebben hierin een stem. De Popprijs heeft de reputatie nogal eens een verrassende winnaar op te leveren. Tegenover Herman Brood, 2 Unlimited en de Urban Dance Squad stonden ook namen als The Ex en de op dat moment nog nauwelijks bekende Eboman.

Groot is altijd de spanning in de Oosterpoort als het best bewaarde geheim van de Noorderslag wordt bekend gemaakt. Groot is ook de Groninger bierregen als dat een middle-of-the-road of een dance-act blijkt te zijn. Het gerstenat vloeide weer rijkelijk toen dit jaar Marco Borsato werd gehuldigd.

FRET 1 2

De volgende in de rij is de uitreiking van de Gouden Notenkraker, de prijs van die andere vakvereniging voor muzikanten, de Nederlandse Toonkunstenaars Bond. De Notenkraker komt toe aan musici en artiesten die 'zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de levende amusementskunst in Nederland'. De winnaars Qaarlijks meestal twee) komen niet alleen uit de popmuziek maar ook uit de amusementswereld, de musical en de jazz. Het plaatjesboek vermeldt namen als het WIetropole Orkest, Raïland, Jenny Arean, Greetje Kauffeld, Sexteto Canyengue, BZN en gowwen Hèze. In dit illustere gezelschap schaarden zich op 23 maart de zanger Stanley Burleson (succesvol in de theatem/ereld, onder andere bij Karin Bloemen en de musicals Miss Saigon en Joe) en de groep Normaal. Deze laatste kreeg haar Gouden Notenkraker vooral vanwege haar verdienste voor de live-muziek in Nederland.

Het nieuwste prijzenfeestje is de uitreiking van de TMF Awards. De clipzender pakte de zaken professioneel aan, wat resulteerde in een uitverkocht Ahoy' en anderhalf miljoen kijkers. Deze zagen de lauweren neerdwarrelen op onder meer Janet Jackson, Aqua, No Doubt, Wes, de Spice Girls en de Backstreet Boys. De binnenlandse Awards gingen naar: Total Touch (beste popgroep en beste zangeres) Marco Borsato (beste zanger en beste album voor De Waarheid) T-Spoon (beste dance-act) Van Dik Hout (beste rockgroep) De Kast (beste live-act) Anouk (meest belovende nieuwe act en beste single voor Nobody's Wife) Arnhemsgewijs (beste R&B act) Yukkie B (beste rap-act) Close II You (beste videoclip voor Baby Don't Go)

Prestigieus is het krijgen van een Edison, leder jaar reikt de gelijknamige stichting - gelieerd aan de NVPI, het overkoepelend orgaan van de Nederlandse platenindustrie een stuk of twintig van die beeldjes uit aan artiesten uit binnen- en buitenland. Diverse vakjury's kiezen in verschillende genres de beste platen van het afgelopen jaar en wijzen ook nog wat winnaars van oeuvreprijzen aan. De uitreiking was jarenlang een waar mediaspektakel onder de naam Grand Gala du Disque. Toen Jan Akkerman

ooft na twintig seconden zijn optreden tijdens het gala afbrak omdat enkele muzikanten in de orkestbak door zijn gitaarspel zaten te giechelen was dat voorpaginanieuws in alle kranten. In de jaren tachtig en negentig verwaterde de status van de Edison-uitreiking wat, maar met een avondvullende show op RTL4 onder de naam Edison Awards is de Nederlandse Grammy weer helemaal terug.

Internationale Edisons gingen op 22 april naar Radiohead, Ry Cooder, de Spice Girls, Andrea Bocelli en Erykah Badu (2x). Deze schitterden allen door afwezigheid, hoewel Badu, Bocelli en de kruidenmeisjes wel even tijd hadden vrijgemaakt om per videoband te bedanken. Wel lijfelijk aanwezig waren Sir Cliff Richard en Natalie Imbruglia. De Nederlandse prijswinnaars waren: Anouk (beste zangeres, nieuwe artiest en video) Van Dik Hout (beste groep nationaal) Marco Borsato (beste zanger en samen met Trijntje Oosterhuis de publieksprijs voor de beste single van het jaar. Wereld Zonder Jou) The Sundub (beste dance/R&B-act) Tom Holkenborg (beste instrumentale act A Forest Called Mulu) Boudewijn de Groot (oeuvreprijs) De Kast (publieksprijs beste groep)

De prijzenregen wordt al even traditiegetrouw afgesloten met het Harpengala van Conamus, de culturele tak van auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra. Even prestigieus als de Edison, want exclusief (slechts weinigen krijgen een Harp) en eveneens op televisie te volgen. De Gouden Harp is een oeuvreprijs voor artiesten die hun status al lang en breed bewezen hebben.

Onder de winnaars zitten namen als Annie M.G. Schmidt, Johnny Jordaan, Rob de Nijs, Bolland & Bolland, Frank Boeyen, De Dijk, André Hazes, Youp van t Hek, Ruth Jacott en The Scene.

De Zilveren Harp is de actuele variant die wordt uitgereikt aan de meest belovende nieuwe namen van het afgelopen jaar. Zo'n beeldje prijkt in de prijzenkast van onder meer Frans Bauer, DJ Paul Elstak, Skik, Total Touch, Van Dik Hout, Rowwen Hèze, Tröckener Kecks, Fatal Flowers en de latere Gouden Harp-winnaars De Dijk en Ruth Jacott.

Tijdens een onvervalste gala-avond in Carré op 18 mei gingen de Gouden Harpen naaf Freek de Jonge, Liesbeth List, Mathilde Santing en het producers/componistenduo Fluitsma & van Tijn. Zilveren Harpen waren er dit jaar voor Junkie XL, Caesar en Acda & de Munnick. Opvallende afwezige in het rijtje winnaars was Anouk, maar die zal daar niet zo rouwig om zijn.

Na alle gouden en platina platen, TMF Awards en Edisons heeft zij op haar schoorsteenmantel toch geen plek meer vrij.

Bob ^ ^ y ^ ^ ^

Fosko

Fotografie: Fred van Diem evoelens van trots en euforie overspoelen mijn gemoed als ik terugdenk aan het optreden van de Raggende Manne op Metropolis een jaar of zeven geleden. Grote internationale line-up en een optreden van de Manne, midden in het programma op het grote podium. Van het zestigduizend-koppige publiek schreeuwde, voor mijn gevoel, zeker de helft de teksten mee. Maar ja, later lijkt alles misschien wel veel mooier. Toch kan ik het gerust als een van de meest memorabele optredens van de Raggende Manne bestempelen. Twee dagen later met je porum in belangrijke kranten en jubelende recensies. Uit je plaat gaan op een giga-podium. Palli, Theo en Louis speelden de bühne in de fik en ik schreeuwde mijn keel uft mijn strot.

Voor op stoom komende bands is een optreden op Metropolis een unieke gelegenheid zich te presenteren aan een groot publiek, daarom verbaasde het mij een beetje dat van de twee Nederiandse bands die ik sprak voor dit artikel, slechts één persoon bekend was met het Rotterdamse evenement.

G

Voor Cafe Kanis & Meiland sta ik met Martin, de drummer van punkrock 'n rotiband Gravediggers, te wachten op zanger Chris. Er dendert in razende vaart een blauwe bakbrommer voorbij. 'Daar heb je hem, maar hij heeft ons niet gezien....', zegt Martin. Chris rijdt nog een rondje en schuift wat minuten later aan op het terras in de zon. De mafkees komt even op zijn bakbrommer (met een Zundapp motorblok!!) uit Leeuwarden rijden. Martin: 'Vorig jaar is ie met zijn bakbrommer nog naar Barcelona geweest ' Uiterlijk onbewogen en zichtbaar tevreden na die helse rit legt Chris uit dat de Gravediggers uit drie mensen bestaat die uiterlijk overkomen als een rockabitly-band maar snijdende punkrock 'n roll maken. Ze komen uit de Groningse muziekscene, waar 'iedereen het met iedereen doet'. Chris speeft ook nog gitaar in Jammah Tammah en Martin heeft zijn stokken vast in meerdere Groningse muzikale projecten. Gravediggers is hun belangrijkste bezigheid. Acht weken geleden is de nieuwe plaat (vinyl) uitgekomen op het Pornogram label onder de welluidende titel Fucl( All!. Ik voel me thuis bij die gasten. Ze willen tijdens een optreden gaan als de brandweer. De boel moet op zijn kop.

Teksten zijn niet zo belangrijk. Het zijn meer Engelstalige kreten die worden uitgestoten.

'Ongecontroleerde woeste, aardse herrie bonkend en stuwend, werkend naar een smerig hoogtepunt', staat er in de bio van de band te lezen. Het klinkt mij als muziek in de oren. Martin en Chris weten nog niet helemaal wat ze te wachten staat op Metropolis, maar dat ze er alles aan zullen doen om er 'een onvergetelijke, vunzige muziekorgie' van te maken, daarover twijfel ik geen moment.

'Bloederig...', zegt Chris. Ik word steeds nieuwsgieriger.

Ik zal proberen erbij te zijn. Martin en Chris beloven mij een exemplaar van fuc/c All! toe te zenden. Op de hoes staat een levensgroot scrotum, vertellen ze vol genoegen.

De fotograaf en de band Driven melden zich op het zonovergoten terras waar ondertussen het bier zijn weg naar de dorstige kelen heeft gevonden. We maken een groepsfoto. Met de bakbrommer. Vincent, de zanger van Driven vraagt zich af voor welk blad het stuk is. Hij heeft geen zin in commerciële shit. Het zet de toon van het gesprek. Dit zijn heren met principes.

Driven is waarschijnlijk qua gemiddelde leeftijd, de jongste groep van het komende festival. Zeventien, schoon aan de haak. Vincent en Bas zijn op hun skateboard naar het KNSM-eiland gekomen voor dit gesprek. Tijdens het interview houdt de manager een videocamera op ons gericht. Even denk ik... met zulke principiële mannen moet ik op m'n woorden passen.

Dat pakt heel anders uft. Vincent legt vol vuur uit dat er veel dingen in de maatschappij anders zouden moeten. Driven zrt niet in de politiek. Ze maken muziek met een duidelijke politiek/maatschappelijke lading.

Stop met dierenmishandeling. Ze zetten vraagtekens bij bedenkelijke vormen van godsdienst en zijn wars van het kapitalistische denken in deze maatschappij.

Deze boodschap wordt getoonzet op new schoot hardcore. Ik ben een kneus in het uft elkaar houden van stijlen, maar Bas en Vincent weten mij precies uit te leggen waar de oorsprong van hun muziek ligt. Ze zijn beïnvloed door o.a. Earth Crisis, Snapcase en Meshugga. Ufteindelijk praten we meer over de misstanden in de wereld om ons heen, dan over muziek.

Voor de muziek moet ik naar Metropolis of wachten op de cd die in juli uitkomt op Goodlife Recordings. De ster van Driven is snel rijzende! Dit jaar staan ze ook al op Dynamo Open Air, constateer ik enigszins jaloers.

Op 5 juli is het Rotterdamse klaar voor een nieuwe tival Metropolis.

editie

(waaronder

op de nieuwste

als Deejay

Punk-Roc,

Man Ray, Liberator,

fes-

21.00 een

dansmuziek) Killah

Priest,

Lo Fidelity

Asian Dub Foundation, Lennon,

van liet

Tussen 13.00 en

staan op twee podia gericht

Zuiderpark

acts Dead

Allstars,

Scott 4, Sean

Oroop Dogdrill,

Bernard

Butler,

Psycore en Head First. Het derde

podium

is geheel gewijd

groe-

pen als l$l$, Postmen, Dyzack,

aan Nederlandse

Chosen Few,

The Cluemen, Unyx,

Driven,

Cheech

Wizard,

Gravediggers.

FRET 1 3

Verdonschot fotografie: lean-Pierre Jans

'Al ons geld in die single gestoken' Coverband Gitaarpop gecombineerd met danceinvloeden: Handsome 3some is duidelijk een band van deze tijd. Met hun eerste 4t r a c k single. Cute Grrls stalen ze in elk geval het hart van Fret-redacteur Wally Cartigny. un liedjes blinken uit in eigenwijze structuren en harmonieuze (samen)zang. Enige kwaliteit mag van het Rotterdamse trio ook wel worden verwacht. Twee van de drie leden hebben immers een conservatoriumopleiding afgerond. Muziek maken is voor hen ook hun hoofdbezigheid. 'We zijn profs, ja. We verdienen ons geld voornamelijk met het spelen van covers. Daarvoor heb ik vier jaar geleden ook deze band opgericht', vertelt zangeres/gitariste Arjo.

Maar van covers spelen wordt een muzikant misschien wel rijker, maar niet gelukkiger. Arjo en haar twee mannelijke collega's besloten daarom tussen de bedrijven door te werken aan eigen materiaal. Na het winnen van een kleine geldprijs in een talentenjacht was er genoeg kapitaal om een eigen beheer single op te nemen.

Voordat de opnames daarvan plaatsvonden was nog niet helemaal bekend hoe de nummers uiteindelijk vorm zouden krijgen. 'We zijn zonder een echt plan gaan opnemen. Experimenteren met stijlen en zoeken naar de juiste geluiden vinden we heel interessant.

Daar komt bij dat onze producer Reyn Ouwehand van grote invloed is geweest op het eindproduct. Hij heeft uit dance gehaald wat er voor ons aan bruikbaars inzat.

Aan de titelsong heeft hij bijvoorbeeld een ioop toegevoegd. Die gebruiken we op het podium ook, zodat onze live-sound niet te ver af komt te staan van het studioproduct.'

H

Grappig is dat de groep haar activiteiten als coverband onder dezelfde naam uitvoert als het eigen werk. De verwarring die daardoor ontstaat levert volgens Arjo voordeel op, omdat zo in ieder geval in de regio Rotterdam geteerd kan worden op een zekere naambekendheid.

De twee gedaanten van Handsome 3some kennen ook een belangrijk verschil.

De eigen nummers worden gezongen door Arjo, terwijl bij de covers de stem van drummer Marcel de boventoon voert. 'Marcel heeft op het conservatorium zang gestudeerd, ik gitaar', verklaart Arjo. 'Maar hij drumt ook heel goed en doet dat net zo enthousiast en gedreven. Dat ik de nummers op de single heb gezongen maakt hem niet uit. Ze klinken zo nu eenmaal het beste. Overigens heeft ieder van ons heeft een goede zangstem. Dat is onze kracht.'

Cartigny

Het drietal wil het liefst zo snel mogelijk stoppen met het spelen van covers en zich uitsluitend met eigen werk gaan bezighouden. Daarom wordt momenteel flink gelobbyd bij platenmaatschappijen. 'Een tijdje geleden zijn we ontdekt door Willem van Starrenburg, product manager bij EMI. Hij was de eerste die tegen ons zei dat we een groep met toekomst zijn. De maatschappij waarvoor hij werkt ziet op het moment geen mogelijkheid om ons te tekenen, maar Willem blijft zich samen

met ons management voor de band inzetten. Ik denk dat een Duitse of Engelse deal misschien wel meer voor de hand ligt dan een Nederlandse. In die landen ligt onze muziek iets beter. Dat er snel een platencontract moet komen is in ieder geval zeker. We hebben namelijk het materiaal om een goede cd op te nemen en willen dat dolgraag. Geld om het zelf te bekostigen is er niet meer, alles wat we hadden is in de single gestoken.'

Het Spaanse temperament van

The Gluemen

'Zo'n imago is ook niet alles' Wie zijn band Glue Reed noemt vraagt erom vergeleken t e w o r d e n met de levende rocklegende. Zeker als je ook nog eens wat nummers van de Velvet Underground op je repertoire hebt staan. Maar gaandeweg ontwikkelde de Maastrichtse band een eigen geluid. De naam werd veranderd in Gluemen. Hun debuut-cd roept van VPRO tot Oor en van Fret tot Opscene enthousiaste reacties op.

Beetje hifi Al klinkt de band op cd nog steeds rauw, het geluid is volgens Marcel al een compromis. 'Sommige nummers ontlenen hun charme juist aan een viersporen-geluid. In de studio dreigen zulke nummers dan opeens alsnog een kamerbreed geluid te krijgen. Dat wilden wij voorkomen. Maar aan de andere kant moet zo'n plaat natuurlijk wel een béétje hifi klinken. We willen er tenslotte ook een paar van verkopen.'

Een vergelijking met Velvet Underground is tegenwoordig wat ver gezocht ('Vroeger speelden we ook covers

van hen, dat bevestigde waarschijnlijk ook de nodige vooroordelen'), eerder denk je bij de ongepolijste klanken aan de Jon Spencer Blues Explosion. Marcel: 'Eigenlijk vind ik dat we rock & roll maken, met uitschieters naar tamelijk toegankelijke nummers.'

Wiemer: 'Sommige mensen noemen het meer spacerock of trashrock. Maar we zijn het vaak niet eens met hoe anderen onze muziek bestempelen. Ik vind rock & roll wel een heel erg breed begrip. Dan lijkt het net of je Elvis-nummers covert. En zo'n imago is nou ook niet alles.'

Hoe lang ze nu precies bestaan, weten ze niet. Wel dat het heel koud was op de eerste avond in het leven van de band. Wat ze zich ook herinneren is dat vroeger alle bandleden ook grtaar speelden. Moest tijdens optredens na elk nummer van instrument gewisseld worden.

'Het publiek begreep het niet echt, maar wij vonden het wel hilarisch.'

Kortom, The Gluemen was jarenlang niet meer dan een grap. 'En we bestaan uit onderlinge vrienden, dan wordt het al snel minder serieus. Optredens hadden we nauwelijks. Om de zoveel tijd in een Maastrichtse kroeg, omdat één van de bandleden daar werkte. Daar moesten we het van hebben. Oh ja, en we mochten één keer in Nijmegen spelen. Toen dachten we meteen: het begint al op te schieten.'

Maar nu heeft The Gluemen een cd uit en dat betekent doorgaans dat een band minstens enigszins serieuze vormen begint aan te nemen. Met de goede ontvangst van het album en een optreden op Metropolis in het vooruitzicht mag dat ook wel. Bandleden Wiemer en Marcel, beiden urt Maastricht, hebben 'spelen, spelen en nog eens spelen' nu tot hoogste doel verklaard. 'En dan liefst door de week, in het weekend, op zon- en feestdagen.'

TJ^

fotografie: Angelique van Woerkom

'Tegenwerking wordt zelfs een stimulans' Annemiek ^ ^ r a ^ ^ ^ van Grondel fotografie: Fred van Diem

Eigenwijze donderstenen, dat zijn het. Leelc het net l e k k e r t e gaan m e t Girlfriend Misery - goeie r e c e n s i e s na debuutalbum, cont r a c t j e in zicht m e t EMI - h e f t de band zich op om door te gaan onder een andere naam. Heethoofdig tiepje, dat Miss Universe. Een Spaans temperament? anger/gitarist Rick Treffers zal het zelf niet zo snel zeggen, maar de noemers 'grillig' en 'geraffineerd' typeren zijn band. Niet alleen wat betreft de neiging een eigen koers te varen, maar ook in muzikaal opzicht. Het bewijs is Miss Universe's eerste kindje. De gitaarpop op Club Tabu getuigt van onverwachte wendingen, creatieve teksten, tegendraadse samples en hier en daar een dissonant.

Uit de succesnaam Miss Universe spreekt een blind vertrouwen voor de toekomst. De naam Girlfriend Misery lijkt symbool te staan voor de tragiek waaraan die band ten prooi viel. Rick: 'Na de cd On The Sofa maakten we een demo met simpele, ruige nummers die aansloeg bij EMI-Spanje. We kregen een voorschot om nog een demo te maken. De zes nummers daarop waren totaal anders: gekker, cabaretesker.'

De kans op een platencontract vervloog en muzikale

Z

FRET 1 4

meningsverschillen deden de band de das om.

Rick bleef over met bassist Erik Verhoef en toetsenist Ivar Vermeulen. Dyrke Schaefer werd de nieuwe drummer.

Onwijs goed Spanje speelt een belangrijke rol in het leven van Miss Universe. Eind september wacht een twee weken durende tour. Rick spreekt de taal.

Sterker nog: hij gaf er een blauwe maandag les aan volwassenen. 'Op mijn drieëntwintigste werd ik als zanger afgewezen op het conservatorium,' verteft Treffers. 'Ik kocht een auto, laadde mijn spullen in en reed zuidwaarts. In Spanje heb ik een viersporen recorder gekocht en ben ik gaan zingen en gitaarspelen in bars. Daar is de kiem gelegd voor het liedjesschrijven.'

Om in zijn onderhoud te voorzien gaf hij een tijdlang Engelse en Franse les in Madrid. Hoewel Rick alweer ruim zes jaar in Nederland woont, gaat hij regelmatig terug, bijvoorbeeld om tourtjes te regelen.

Zo kwam hij er onlangs Ken Stringfellow tegen, zanger/gitarist van één van zijn favoriete bands The Posies: 'Ken trad die avond op in een Iers café waar ik vroeger solo speelde. Ik gaf hem een cd van ons en hij stuurde later een e-mail dat hij hem onwijs goed vond. Kon ik hem mooi terugmailen dat wij in hun voorprogramma spelen, op 3 juni in de Melkweg!'

Trespassers UV is geen band in de gebruikelijke zin van het woord maar een stichting met vele activiteiten.

Hagenaar Cor Gout is de enige constante factor. Onder de naam Trespassers W werkt hij als muzikant, schrijft hij proza en poëzie, maakt hij radio, videokunst en houdt zich bezig met multi-mediale projecten en performance. Wie is deze artistieke duizendpoot?

Sinds de oprichting in 1984 is de bezetting van Trespassers W vaak gewijzigd. De leden komen bij elkaar op projectbasis en hebben geen vaste wekelijkse oefenavond zoals de meeste andere bands. Ook het bandgeluid is niet in één hokje te vangen. Het varieert van psychedelisch tot hoempa, van Weil tot punk, van progressief tot io-fi en ga zo maar door. Daardoor past de groep goed in het eigenzinnige rijtje De Kift, Dull Schicksall en het ideeëngoed van The Ex. De bandnaam komt uit een boekje van Winnie de Pooh. Op het deels afgebroken bord bij het huisje van Knorretje stond oorspronkelijk Trespassers Will Be Prosecuted. Maar de eigenwijze Knorretje geeft er zo zijn eigen invulling aan, iets wat typerend is voor Trespassers W.

Blauw vinyl In Nededand werd Trespassers W jarenlang genegeerd of niet begrepen. Maar met name in het buitenland is de belangstelling groeiende. Het plaatwerk verschijnt tegenwoordig bij een Duits en een Frans label, terwijl er ook interesse is vanuit Amerika en Canada. Cor: 'Over het gebrek aan aandacht in Nederland klaag ik al jaren niet meer, we kiezen daar zelf onze weg wel in.

Op een bepaald moment wordt tegenwerking zelfs een stimulans om een andere route te volgen. Je schuift richting theater, het werken met uiteenlopende mensen en het internationale. Van wat een nadeel lijkt, ga je een voordeel maken.'

Recentelijk verscheen een splitsingle op blauw vinyl

met de Engelse formatie The Conspiracy bij Pink Lemon, een sub-label van de Duitse maatschappij Never More. Daarnaast werd de vinylsingle Ex-Yu bij Moloko + uitgebracht, eveneens een sub-label. Cor: 'ExYu is gebaseerd op de toestanden in het voormalig Joegoslavië. Vorig jaar ging onze trip naar die regio niet door omdat die verschillende gebieden in Joegoslavië weer tegen elkaar begonnen op te spelen. In bepaalde gebieden werd toen gezegd dat we niet meer hoefden te komen. Dit jaar was er weer sprake van een tour, maar opnieuw lukte het niet. Wij willen er alleen spelen als we in al die gebieden kunnen optreden. Ik wil die reis ook aangrijpen om een oordeel te kunnen vormen.

Ik wil erover kunnen schrijven, zoals dat eigenlijk altijd gaat binnen Trespassers.'

Cor publiceerde al eerder over zijn tour-ervaringen in het boek Trespassers' Trips, Verslagen Van Afdwalin'

Boek en plaat Momenteel schrijft Cor nummers voor een cd die eind dit jaar zal verschijnen bij het Franse label Organic. 'Dat wordt een bijzonder project. Bij de cd komt een boek met alle teksten van Trespassers W uit de loop der' jaren, zowel de originele teksten als naar het Frans ver-taald. De tracks van het album worden gespeeld door mij met steeds weer iemand anders erbij. Dat zijn mensen die in het verleden nauw bij Trespassers betrokken waren of deel uitmaakten van de band. Het aardige is dat het een soort samenvatting is van niet zozeer alle stijlen, maar wel alle sounds die in het Trespassers-project zijn voorgekomen.'

Naast het uitbrengen van plaatwerk is Trespassers W ook op het podium te vinden. Ter gelegenheid van het 750-jarig bestaan van Den Haag zal in september twee maal het project Vluctit Over Den Haag opgevoerd worden in theater Corso. Net als bijvoorbeeld Jules Deelder onlosmakelijk bij Rotterdam hoort, is Cor Gout emotioneel geworteld in 's Gravenhage. De stad neemt een belangrijke plaats in tussen de andere thema's in Trespassers' werk. Zo verscheen in 1991 de lp Roots And Locations die geheel over Den Haag gaat en waarop Vlucht Over Den Haag gebaseerd is. Cor: 'De belangrijke medewerkers zijn Heiner Holtappels voor de bewegende decors, Thom Stuart voor de dans en Eddie Kagie voor toneel en vertelling. Mensen uit de verschillende Trespassers-bezettingen doen de muziek. Het zou mooi zijn als we het ook een keer buiten het jubileum om zouden kunnen opvoeren.'

FRET 1 5

Saskia Laroo

IS niets mooiers dan enzen laten vervagen'

Jazz aro0«rnidden in de roos. Ruim 25.000 exemplaren werden erva verkocht Haar debuut-album ha een titel die de lading (jazzdanc volledig dekte, iets wat ook gezi kan worden van haar nieuwe cdl Bodymusk.

kia gets physica

Rolf ^ Q ^ ^ ^ Strootman Fotografie: Christel Welters

'Mensen vinden het prettig om op een kluitje te zitten, omdat dat zo gezellig is. Ik niet. Ik wandel liever van het ene kluitje naar het andere. Ik heb in de loop der jaren van alles gedaan: jazzdance, latin, funk, dixieland, reggae en pop. Dat soort veelzijdigheid wordt niet altijd goed begrepen.

Bovendien zijn mensen graag ongenuanceerd ten aanzien van wat zij niet kennen. Collega's verklaarden me bijvoorbeeld voor gek dat ik in een salsaorkestje ging spelen, 'jij bent jazzmusicus,' zeiden ze dan tegen me, 'Wat moet jij tussen die oen/voudkloppers?'

'Musici hebben zelden tijd of energie over om eens wat nieuws te leren. Als ze zich eenmaal met pijn en moeite een bepaalde stijl hebben eigen gemaakt, willen ze alleen nog dat maar speten. In het dagelijks leven zie je hetzelfde: massa's mensen blijven hun hele leven hangen aan datgene wat er toevallig in de mode was toen zij pubers waren. Gelukkig zijn er ook mensen die met de tijd blijven meegaan.'

'Muziek ontwikkelt zich altijd.

Er zijn altijd jonge mensen die proberen iets nieuws te doen.

Ik probeer dat op de voet te volgen. Een van mijn sterke kanten is dat ik me goed kan aanpassen aan verandering. Ik blijf oefenen tot ik een nieuwe stijl beheers en doe ondertussen mijn best om in die scene geaccepteerd te worden. Er is niets mooiers dan de grenzen tussen muziekstromingen of groepen te laten vervagen.

Daarom heeft ieder nummer op mijn cd een ander geluid: funk, house, drum 'n' base, soul - you name it..:

'Ik heb van jongs af aan muziek gemaakt. Het huis van mijn ouders stond vol instrumenten. Toen ik zeven was stuurden mijn ouder me op blokfluit-les. Vervolgens ging ik cello spelen en daarna klassieke gitaar.

Onderwijl was ik lid van de plaatselijke fanfare, wat me in aanraking bracht met blaasmuziek. Na verloop van tijd sloot ik me aan bij een big band. De mogelijkheid om professioneel muzikant te worden kwam nooit bij me op. Dat kwam ook door de omgeving waarin ik opgroeide. Mijn ouders waren van Amsterdam naar het platteland verhuisd omdat zij vonden dat hun kinderen niet in een stinkstad moesten opgroeien maar in een dorp tussen de bloemetjes. Prachtig natuurlijk, maar je zat daar wel tussen gezinnen die hun kinderen verboden om naar popmuziek te luisteren.'

'Op mijn achttiende verhuisde ik naar Amsterdam om wiskunde te gaan studeren. Toen vielen me de schellen van de ogen: alsof ik de muziek echt ontdekte. Ik sloeg geen optreden over, deed zelf mee aan workshops en jamsessies, en werd met de dag fanatieker. De keerzijde was dat mijn wiskundestudie dreigde te mislukken. Ik leed daar erg onder, tot ik de moed vond

om de universiteit te verruilen voor het conservatorium. Het begin was moeilijk omdat ik de neiging had de muziek rationeel en analytisch te benaderen, maar toen ik eenmaal mijn draai had gevonden bloeide ik helemaal op. Ik speelde in Upside Down, de band van blueszangeres Rosa King, met onder andere de toen twaalflarige Candy Dulfer. Op het conservatorium werd altijd heel denigrerend gedaan over blues omdat het uit zulke eenvoudige akkoordenschema's bestaat. Rosa heeft mij geleerd dat het juist moeilijk en uitdagend is om op simpele schema's meeslepend te soleren.'

'Vervolgens was ik betrokken bij de eerste editie van de Surinaamse band Fra Fra Sound. Behalve trompet spelen deed ik ook allerlei zakelijke dingen voor die groep: gigs regelen, repetities organiseren, enzovoorts.

Waar ik, jong als ik was, niets van begreep, was dat iedereen structureel te laat aankwam terwijl ik altijd op de minuut op tijd was. Tegenwoordig durf ik ook af en toe de kantjes ervan af te lopen, al zal ik nooit langer dan tien minuten op mij laten wachten.'

'In de jaren tachtig heb ik me min of meer teruggetrokken uit het muziekwereldje. Jazz zei me helemaal niets meer. In 1992 heb ik de draad weer opgepakt en ben ik de muzikale ontwikkelingen weer op de voet gaan volgen. Ik treed nu op met vijf verschillende dingen.

De Saskia Laroo Band speelt het repertoire van mijn cd's. De band Sazzmatazz doet aan drum 'n' bass. Dan heb ik nog een latin jazzkwintet en een kwartet dat gezellige, leuke jazz standards speelt. Tenslotte is er mijn solo-act, waarbij ik improviseer op door een dj gedraaide dance beats, soms bijgestaan door Mellow Mac, de rapper van de Saskia Laroo Band.'

'In 1994 besloot ik mijn debuut-cd lts Like jazz in eigen beheer uit te brengen. Ik regel mijn zaakjes graag zelf en bovendien dacht ik dat platenmaatschappijen mij toch niet zouden willen hebben. Iedereen raadde het mij af om het in eigen beheer te doen: dat moet je niet doen, dat lukt je nooit, je raakt je cd's aan de straatstenen niet kwijt. Maar hoe harder mensen roepen dat ik iets niet doen moet, des te meer ik geneigd ben het toch te doen. Door al die negatieve reacties had ik me wel behoorlijk bang laten maken, met als gevolg dat ik dermate zorgvuldig en nauwgezet te werk ging dat er niets meer mis ging. Ik had gehoord dat je van geluk mocht spreken als je per jaar duizend cd's tijdens optredens verkocht. Dus liet ik niet meer dan duizend cd's persen en organiseerde een presentatie in Paradiso. Tot mijn verbazing kwam daar zeshonderd man publiek op af en binnen twee weken was de eerste persing geheel uitverkocht. In totaal heb ik 25.000 exemplaren van It's Like jazz verkocht. Nog niet enorm veel misschien, maar een goede basis om verder te gaan.'

'Met de release van mijn tweede cd is nu het uur van de waarheid aangebroken. Het succes van een eerste plaat kan toeval zijn en de pers bespreekt debuutalbums vaak welwillend. Naar opvolgers kijken recensenten en publiek veel kritischer. Tot mijn opluchting ziet het ernaar uit dat Bodymusic een nog groter succes wordt dan It's Like jazz.'

'Ook Bodymusic is geheel in eigen beheer gemaakt. Nu ik succes heb en veel aandacht krijg van de media, krijg ik aanbiedingen van platenmaatschappijen. Maar ik ben het inmiddels leuk gaan vinden om alles zelf te doen, eigen baas te zijn. Ik ben mijn eigen platenmaatschappij, manager en boekingskantoor, en dat geeft een machtig gevoel van vrijheid. Die vrijheid wil ik voorlopig voor geen goud meer kwijt.'

Romeo e willen eerlijk overkomen' MF aan op een M zie je ze voor oken donkere jongens, die zwijmelend hun eenza^'liefjes toezingen. Coming Home is inmiddels een |j,tnternationale hit en Romeo een veel gevraagde act. Ze i-kwamen uit het niets en werden van de ene op de ^-andere dag beroemd. Althans, zo lijkt het. 'Maar zo is . het niet', zegt de 20-jarige Milton Wijngaarde. Samen ,•• met Clifton Giersthove (25) en de tweeling Julian en ^Spencer Animashaun Barry (26) vormt hij Romeo. 'We timmeren al vier jaar aan de weg. Destijds had ik drumles op de Rotterdamse muziekschool en zat daarJ^y naast samen met Clifton als zanger in een amateurge^ zelschap. We namen samen zangles op mijn muzieki ! school en kwamen daar de tweeling tegen. Na een half |':;üurtje was al duidelijk dat wij een vocaal kwartet zouË-den gaan vormen. Vervolgens hebben we eerst een l^jaar lang gewerkt aan de groei van onze stemmen, ^samenzang en het groepsgevoel. De lange periode pjaarna was er één van hard werken veel tegenslagen. ^-yerden enkele demo's opgenomen, maar mede door •^slechte samenwerking met onze toenmalige lanager kwamen we nauwelijks vooruit. Vanaf het oment dat we onze zaken zelf gingen behartigen, fee de groep op drift. Uiteindelijk is na de vierde mö het contact met platenmaatschappij Dureco tot R d gekomen, waarna de zaken ineens heel hard de B e kant op zijn gegaan.' Dureco koppelde het viertal J'Amerikaanse songschrijvers en bekende R&B-pro'• ducers om de kans op hitsucces te vergroten. Milton Ipntkent echter met klem dat hij en zijn drie kameraden «slechts pionnen zouden zijn van een door anderen jÊacht muzikaal project. 'Wij zijn geen bij elkaar ^ t groepje. Onze invloed is bepalend voor de muzi3t<:ale koers, ook al voeren we alleen het zanggedeelte '•*"'t ,De producers zijn de handen die uitvoeren wat wij Henken. Meningsverschillen tussen ons en het proBtieteam zijn er nauwelijks. We zitten perfect op één

«epolijst ,ngle Coming Home is de interna^ . o- - f liever gezegd, de Amerikaanse ijid. Veel mensen dachten na het horen van het liedti eerste instantie dat Romeo een nieuwe groep uit VS was. 'Grappig, want dat is nu juist niet wat we "Willen. We streven naar een eigen stijl, zonder ons te gfocussen op Amerikaanse voorbeelden. In onze stem^ ^ n zit weliswaar veel soul, maar de muziek van ^ e o is toch geen pure r&b. Wij zijn een veelzijdige groep, ook al wekt Coming Home wellicht een ére indruk. Wie naar onze debuut-cd luistert, kan jelijk horen waar we momenteel voor staan.' iijbehorende clip toonde het kwartet als brave Jons' met een gepolijst uiterlijk. Het leek er dik boven£ liggen, maar ook dat weerlegt Milton. 'Netjes, pntisch en zachtaardig. Zo zitten we in elkaar _ j 6 r o m zou een artiest zich anders moeten voordoen in een clip. Dat zie je bij veel Amerikaanse r&b-artiesten. In het normale leven zijn het gewone jongens, maar zodra er gezongen moet worden, ontbloten ze de ^ t en gaan zich stoer en agressief gedragen. Dat Kft niet van ons, dat is niet echt. We willen eerlijk ifkomen en dat kan dus alleen op deze manier'

Geloof _ m Romeo is in de laatste week van mei ! staat vol met aanstekelijke en overtui-

zal in maar liefst 21 landen op de markt komen. Met name in Azië is de belangstelling voor de vier Rotterdammers groot. De jongens kunnen nog maar nauwelijks geloven dat het zo goed met L^ ze gaat. 'Dit kan | geen toeval zijn. Een 1 bliksemcarrière als p die van ons kan j alleen tot stand f komen met de H ï ^ van een hogere macht. Daar zijij! alle vier heilig vS overtuigd. Ineens stonden we daar op de tweede plaats in " * de hitlijsten, tussen ' Madonna en Celine Dion. Ik had er nooit l van durven dromen, 3 i * een vijftiende plaats f s' had ik al ongeloof- i lijk gevonden.

T Geloof speelt een ;;grote rol binnen ,J onze groep. Voor we f het podium opgaan I bij optredens, pakken we elkaar even '] stevig vast en l schudden zeven keer| de handen. Dat is | een vast ritueel dat " ons geluk brengt en nooit | we terugrijden naar huis wc._- -. ..,.. ^_-__ --,---. gebeden voor een veilige reis. Voor ons zijn dat heel , normale dingen waar we veel steun aan hebben. Ik weet ook zeker dat mijn vader van boven af op me let en me helpt bij het zingen. Hij is allang overleden, i: maar ik heb mijn muzikale aanleg van hem. Als pa nogj hier was, zou hij apetrots zijn. Ons eerste album is darï ook aan hem opgedragen.' | De volgende single van Romeo zal half juni verschijnend en heet Secret Love. Het nummer zit in hetzelfde straatje als de hit Coming Home. Maar of dat ook de i muzikale richting is waarin de groep zich in de toekomst zal begeven, is de vraag. Volgens Milton staat ;' helemaal niets vast en is de formatie zelfs in staat om^ een uiterst opmerkelijke switch te maken. 'Wij houden! van vele soorten muziek. Ikzelf luister bijvoorbeeld < naar Metallica, Pearl Jam en Rage Against The Machine-; De tweeling is dol op Oasis en Clifton houdt van Lenn^^ Kravitz. Als muzikant is veelzijdigheid belangrijk want j uit elk liedje is wel iets te halen dat te gebruiken is | voor je eigen repertoire. Ik denk dat wij in de toe:| komst ook een paar rock-nummers gaan maken. | Natuurlijk moeten we oppassen niet ongeloofwaardig '• te worden, maar we kunnen meer dan we nu doen en dat willen we laten horen ook. Over enige tijd zullen we zeer zeker gaan experimenteren met andere stijlen.'

Dankzij de hit is Romeo in één klap een mega-act geworden. Het op Amerikaanse leest geschoeide r&b-nummer heeft niet alleen gezorgd voor bekendheid in Nederland, maar ook in verre windstreken. Het Rotterdamse viertal kan na vier jaar ploeteren in de marge nog nauwelijks bevatten dat het nu zo goed gaat 'Dit kan geen toeval zijn, hier heeft een hogere macht voor gezorgd.'

Wally ^ ^ ^ ^ ^

Cartigny

Fotografie: Christel Wolters

61. xauj aj a[}aaq uaa SBM jg -uajshuiq ap ui tjaqjaiiyja-j jauimnu

-a)aS SuB| >i00 uaqqaq am JBEW 'SBM }aq >|! jEp uazjjMaq

•qaad a[ qaq UEp ua suaado dsj aSüEispuBijapau laaA

-BqaS }Bp uaAajqDsaS SBBH uaa J^AO jauiuinu uaa uap

pSnsjjoj u.oz }3!u az JBQ 'yaai) Sjpou az JBM }S!U>| sane

u[!z !!M "ïsaj ap UEp sjapUB qaoj s\ uaop (IM JBM JBE|/\J

-ujS ph} ajp u| 'SijUBa BqqBiis UBA aapi uaa do si pjaas

.•jeeq JOOA jjp >|! aop ^iJnuaSg 'pEqaS qaq >|! sie yaaq UBAaz UBA jajqDop uljui jep ]m •>\\ -smLisSuiSjozjaA uaa

j o jna|>| apjaa>|jaA ap a! SIE uauujq jaiu a[ uio>| ua>|BZ

)|! psq jBp BI jBBi/v -UBA uaSuuqDBAwaA aSoq JBBp qaq >||

>l! }Bp psqaS a!}jaa>| uaa sjiaz jaq qaq >|| i q a q Sujpnoq

JPJOM IIQ, :uB|/j-g •>(oo u9///a sf pPLi^s UB iuiojeB/\/[ [jq

pjaM 430} >|! jBBm uamsjp apjooq jBBjd uhui uauujq

UBBS piaS ujM laus JIM >|| 'laM >|oo jaoui IBQ "uioq sp

jaq puojs ujBM>(}!n apaaM} azuo jBp juauiouj laq do

aj ujo ua]BLi ojns ap jm pD ap >|j jsaoui uaoi 'pjaSjaMaS

UBA ja>iBMaq S|B SOU y\i >|jaM nN •^sanm jaiu uauajpjsA

aM uaiijM oz 'uaAluiiDS a i aaAO uio SaouaS sj JB, :AHODS

jBBiu uajjaz ajSujs ap do >|DBj}-snuoq SJB jsjaa a/w

-uep l!q sjaijjod JBAO ua>|Bui jauiujnu uaa spaajs Sou

-\m iiBdB jai) aM UBBS SJ paoS oz jaiuuinu jaq jBpiuo

laaA jig "uajaq uajaom jsp noi SueSaoi uaag -sSup

•soojBiuiBBLiDS spp jsjaa JBBW, :A}}oos Auui>iS /uaSuajq

uapüM iBQ •uBB}s}uo jauiLupu 2!iB}S|aSu3 uaa s\ d3 ap JOOA sSuos ap UBA uamBudo ap suapfii 'Sjzaq pafojd

Auu!>|s .•ua>i!M}s aj psiS jaoq ap uio jBB>|)a aM uad|aq siuos "uajnaqaS uajz uaaq suo uio j o ua>|EUjaauj aM

•s! paoS jauiuinu jaq siB jam S|iaz "laju iBEjd uaa UE>| aijouiojd japuoz JEEW 'uanBAaSdo JB aM uajBM a[}-a] -Sujs ajsjaa jaq JOOQ -uapjoM noz jjq uaa )aM jqDBpusB Bjjxa ua d i p uaa japuoz >|oo }aq jBp uajqDEp az jBp paoS oz jauiuinu j a q puoA [iddBqasiBBUiuajBid aa, .-UEI/V -g -aiiouiojd s^fjiaMPBU SBM apaaM} ap JOOA •}>|BEuiaS d!)30ap!A uaa pjaM }BBid a}sjaa ap UEA 'ua/z/g af pnqjs

ua ^UIOJBBM

:saiSu!S aaM} uauaqasjaA ao} nu }ox /uapnoq a} Moy asiaSug uaa ua}s>|a}

auiuiop uaaS a| }Ep uassEddo uaaijB }aouj af, :A}}ODS

uado>j aj uio jado>|paoS >|oo jaq s\ UEQ -pD-iuiuj uaa jaq

aspuBiioH ap u\ >|oo >|! jaaqojd japjaA •}>|BBUI sajdujju

mvpi apjaasfja/i,

.•>(aiiqnd }aq JOOA

ajp uaSuip JBAO 'smq} ua}s>|ai ap uaAtuqas a/\/\, :uEW-a

japuB uaa jaui §ou >|oo uassnyapuo uhz ay\/\, :uBi/\j-g

•yaaq Sipou ueui ajLjDa uaa JBM sapajd jaaM az

-ua}B|d ap (iq az jBp >|uap >||, :A}}03S Auu!>|s 'p^ 3§!P

•)99ldwoD U9 SipaijOA 'MnoJA aiijoa uaa si az

aSnEispuBpapaN jBp ua>|uap (janng pay) (jddBqDsjBBUi

(pisiai/ii utii/\i)

ipiOM uiojBBQ -uaSBip uauun>| uinqjB |aaq uaa jaiu sdsj

Aiunog s;e si afsiaui utii/\/

onpsjaddBi jaq ;qDBjq uapuBBUi aaMi JBAO pjajdsjaA

•apjBB azap do slipsjBd afyinis uaj

SBM ujSaq jaq JBUBA 'Ojpnis ap uj joop uaSsp uajj u,oz

•apjBBM apua^aSuo UBA SI az 'iBBqsiiuuo

-aijOA uaaS ua ua^jBui noz j g uaa daojS ap jBp ijjnapmp

Auu!>|S ,"}a!U ujaaiqojd }aq >|! ajz }BBS ja}aq spuBpapaM }aq U! }Bp siv "uaop jaiq snp }aq jaoui a( -ujoiiiaM }a!u }qDa B>|uaujv uj aj uaq jaddBj aspuB|ua}!nq s]v "uauJ0>| a} >|Bq ap UBE UIO >|[!l!aouj Sj }aq JBBI/V uaiq }uaiB} jaaAOz S! ij, :uBui-g -spuBiJapaN }aq do uaddB}s uapnoz ap JOOA }aq SBM ujBM>|}!n }BBid ap }Bp }uauioui

SmöSSuiïiOZJDA

jaAO |BB>|!znuj az }Bp >|J!iap!np I B >|!!iuaSja sjEBuaSsH

uapuBBUj aM uffz sjauiuinu ajapuE }ai/\| •JEE|>| ]B puoAE

-azjaAjjaz aip aSaMUBA jsmj suo }jaapjBEM [IH "Jaqqaq

uaa fiq uaqqaq laoAaS paoS uaa >|(!|aS lam aM sjv 'Sizaq

fiq }dooq >|(!|jnn}EN 'UEES BM aip Su!}q3U uaSja apja>i

Sou ja}Bi UEp ja uio uaSSfi ajpfj} uaa }aq aM uajBj ajpan

lm }Bp ja>|az }aaM >|] JEE|AI 'uauaipjaA a} suo UEE piaS

.•ua>|l!>| a} JBEU suaa

.•}jnaqaS jam }Ep s|6 jjnnjsjm UBE| ap >|(!|aS jam suo

81. X3XIJ Sujqmoqis BJBuiBi ua (suinjp) UJOOH UEA smuaa }auj uauiES ui]>|BH ua uag 'uaojaf ua>|jaM JBB( jBEd uaa spufs

snw .•paap JOOA }saq u,z }qDa }a]u ja Efouv (jddBqssiBBUj

UBA }saj ap UEE uaAaS a} >|njpu| uaa uio ja}ndui03 ap

•lso>iaS yaaq uapinS 000-09 u.oz ]E nu }Da(ojd apq }aq

uapafaS JEE( uaji u.oz 'SipjEB a}>|n| jBa •uaf!}jBdjBB}!S

ja puBq a}aidui03 ap }EES a}ui!njuajao ap u| 'daojS ap

laaq oz }a]u s] pua!pjaASnja} jpjoM }aq }Ep SUB>| aa

-uajEfd azuo jEpuio UEUI>|IEM a q i }aui }do}saS BM U(|Z

uaa EU UEp jauiuinu uaa sj suios 'Ssjs ap UBB aam UBp

-ja!l>|a!znuj a}q3a uaa s\ uoiqSisH UIEÜÜM JEEJ/J -JOOJS

UBp a|p }>|jaMaq uag 'uaaapj ap }auj ]B}saaui uauio'*)

-}EEUiua}E|d ap UBA jna}3aj!p ap JBM JE |aM soios auj

u! }aq aM uai}az 'uaqqaq S}aq3s aMnj uaa aM sjv 'japjaA

JEp }EqDS >|| 'UBBS a} aaz u] suo jaui UJO Jiaizaq hddEqss SBEJA >|| •UEB|SUBE iBz >|a!|qnd pjEsdaq uaa (jq jaq }Ep

aS!Aa}s }auj uajau]qujo3 a} asSSaj BM uapjaaqojd daojS afp }ai/\; -ujv / )eq/]/\ w\/ / jaujuinu }aq SEM jspua>|aq }af^ -pEqaS saf}|q au]a|>| jBBd uaa daojS ajp }auj

uooMaS }aq s| >|f!|ua3|3 'uauioij UE>| >|aoq ap vn >|U]u

do jam vz jEEja}smi>|aiznuj apfappjuiaS aa •}>|JEUI uaaS

pua>|EUj >|mjqaS 's66i OUUE IBM UEp JEE|/\J •>|a!znujdod

-u|A loouj jjaz aM afp >|a!znui ua>|Eui a/vi •ua}L|3EM ai suo

>|a!znui azuo, •UJ!>|BH •ua>|a!uq3ai a}sujapouj ap UBA

•UEspaS a|ssa3U03 aia>|ua uaaS }pjoM (iqjEEa 'uap

•}do|>| }Ea, :(il7) Sufquioqis uin\ey\ •aja]jjB3 aiB>i|znuj

ua>|BUj fiqjBBa •ua}uauodujo3 ua uaSE) |aaA }!n }EEjsaq

af ijafznuj sfv 'uaAaf a} UEA }a|u ja uaAaoq aM 'SJBBUISON

uBqjfi ap Uj yaaq (sa|dujES/spjEoqAa>|) }SUJ3 uaojaf

ua}E|d }m uajuaujSEjj uaag -safdujEs UBA >i|njqaS aM

[iq ja}BM UJO u[!z piajaq ja||aus a( |BZ S! SujuujMpoojq

uag 'uaojaf 'daojS ap UEA uapa] aua 'pjaadsaS saojan

-JooAfiq JEEiM -pEqaS aM uaqqaq pfi} a|p 'uajapuE UBA

uajaqojd aip ua}UB>|!znuj uhz \m JEBW -uaop a} U[]M ap

-Saj asSEBH ap u\ jaSaojA uapjaads '>|! ua (SBq) ^jUjuia»

-uaAoq j o E>|ijjv jBBjjuao im sjapuEEjSjajEM |aM pfaaq

al dooq usp ua ua>|EUj aj pnoquj jaauj S}a! }auj >|a!znuj

aM uaqqaq SqqsE} uajEf ap u| •UEUJ>|1EM a q i puEqaES

>l! ua uaojaf •sa}>|E|ASEEi aqssuaqis ap lin sjaSuBz uooj

Bufiq s| ^fafznuj aAafiBUjajiB JOOA, •uJ!>|Ehl 'uado>| UBBS

ao} ua}B jauiuinjp ap faMaoqjB '>|a]znuj>i30j uaaS Sf }af^ >l!njqaS faM ja faMaoqfE 'a3UEp uaaS sf jaH 'uaAfuqssujo

afp suo!}E}so!pBj ajfBindod ap Nq sja||a}suauJES>|a!znui

•safdoiBs ua sjazfsaqjuAs 'sja}ndujo3 UEA }>|BEUjaS }pjoM

faan}uaAa snp ua uaS(|j>] uajoq aj uasuaoi }BM uajsdaq

aSuEi uaa do ua>|f!>|Snja} uauun>| 'uadaojS apuiaouaS ajapuB ap siB }au '}aouj daojS ap j o sjapuE lam }SEEq snp UE>| }a[H •}>|aj} }q3BpuBB ap IBBUO]}BU spj03ay MVA |aqB|ua}Eid asSsBH }aq EJA ajp uapjoM a} puEq a}S]aaAOz ap AEJUBA onEfH ua }say a q i 'S uafnauijaA SUEH 'oA|}jods oddnjg BU }>|(!1 sassBW a q i jaAO loj}uoo

ap jaq uffz >|f!]apu!a}!n }UEM 'uap -ausaSuEE }pjoM suo!}E}so!pEj

(uamaqao JBEJ/V af ]BZ 13H)

UBA }q3Bui ap UBA }und aia>|

•jBA ap UI af dooj oz 'A>iJBf Suiwjaifosaq

.- - — •

—

• -

• l i fg^ml lÊBÊËÊ SI58

SEE SEEES I f i H B l l • • • • • H • • • • S I • • • • • • • • • • l i i i B i i i i S S S B -sfp uaa joop uaAoq3saSSaM uap !••••• »riEiimHi^ilB5S8!

-JOM noz ofpsj ap do afp pfaaq lEEMMB WP^^ IHU^^-.

-jooAfiq ojos Ejjxa ua3 'uaAaS •! !• 1• WBHsn •••••i.iEEHn^ !•••••• BSSSSSIiSS " II UB>| jaaui s}a| 'ajansjA }aq joop ESS! fSB^^BV' *™*HMIHI MBWiaMBi, }S|nl 'aAfi af iljMjai -uafaAjaA _ EES I B S M B J ^ B S r II faus jE jauiuinu SUB| uaa }EES • • • • I n a m j f l i B iaa~' BBS! Hi|mH.jmiH| -|aq }aq >f(!iaS aauiJBE/v\ .•Aa>|3ob "

japuoz

•]BjaAO salpvtnojA 'jBEp saSmnojA 'jaiq sa!jMnoj/\ •uaiaSjaA jaaM oz 3!>i3Bf SBM peBj apaoS amj •uajaM UBA sjai iioou jeep noM aiijDEf •UIBBSOUOUI pjooM )aq UBA

jiiisi

}EE|d uaa do •>|oo }aq }jooq oz •

sjaiu jsiM 'jaSuiA a>ija uio MHOJA uaj

•p3 do uBp jaSuEj >|00 sjauiuinu

I

Bli^^

{••gaMini

iSiMmaasig^a

laanaa azuo uffz aAH -s.BuiuiEjSojd-Ai ' S ! i l ISiiPB^ MBB^w ipri iBBi'tiaB UBA safdujBS >|oo JBEUJ uauiEudo BÜBlBBÜBBmi^i' '^^•1 iflB^jiaa ^ , jm uaSja ul]z }Ea, :UJ!>|E|-| •saiJEUJ • • • L SF^ • W i t 1 If • 'iL^. liiBIBBgMaBBa >^mH^pBil aBBBK IBIIBI -jUB-oapfA ua safduifyoapiA UBA BBBftir jflBiiaB ïïumr^' }>|BEUjaS >|!njqaS jpjOM oz 'ua->\ fe •jHpK-tii I'fBi ^/" 4iÊmmmm3h.mmm jBV''iia^via!

-BUjjaA a} >|a!|qnd jaq uio }SE>] ; „ 'w ^if^iBBaBS'iiiu' ^ ap }!n S3nji a||E sassE|A| a q i jaAQ ~tll I0JJU03 }|EBq suapaj}do-aA|| (fg mC^Kjiigiajliiiu

•uBEis sapaojai/i/ uaa ua smq uaSia uaa 'uBEq aiSBA uaa pEH •uapnoq UB>I MPOJA uaa UBA

uaajiE taiu jsp uem poos }aq si Ijn

B

•uaM

-noJA ajdA jaui UEUI JJOOS }aq si A^JBJ /uaAluqDS jBAOJBBp ajp ua}sa!}jB aspuBpapaN

y a p i n i ooo'09

•

laaA }a!u utjz jg 'spiv JaAO }BB§ p|aaqjooA[jq uajnaqas) JBB\/\J af

•uqof —f~f

}BziaH jaujuinu }a|-| -uaAhjqDS salpan

•JO UEA aoBy SuojM amii )qSi^

aAaji uaaiiB aM }Ep oz }a!u s\ }aq

ua pfafjABiA; S!ijn3 UBA a]doad

JBBIA/ •}>|!njqa§ ua)s>|a} aMm a( SIE

aq± 01 s/107 'do sjaA03 aaMj

spuBpapaN }aq uj ja}auj uaaS JOOA

>|oo UEB}s ja JEEUJ uaAajqssaS

>|oo }>|U!i>| }aH •}iiM aj }BM uappqDS

jjaz aM uaqqaq sSuos aj

aj UB>| sia§u3 }aq u| 'juio^i JBAO JOJS

-saauj aa 'UBBSaSSnja} sjauiuinu

laus }aq }BpuJ0 }§az a[ }EM ua>|[!>|}in

aMnam JOOA aM uHz BujEBa

paoS |aaq a( }aoui spuBjjapaN }aq

•}>lBBUjaS sjaoiuinu saz JBB[ SUOA

u|, :uB|/\)-g .'jaiu }qDa UB>| }Bp JBEUI

UIO }BEid doq-diq uaa JBEU }sjaa >|! ja}Sini uaAluqDS ES

uasuai/v -uapnoqui a( }aouj a(, :A}}ODS AUU!>|S -jaapEU

}aq SI [luj (ig, :A}}ODS AUU!>|S ,'uauJO>| a} poow aq} w

a[ }aouj uinipod }aq do •pjaa>|jaA jaus uaSuip uadfuSaq

,-aBSSaj JEBU laaA >|oo ja}S!ni >ii -Auu-Ayii jaaui

uaiijM jagi}jaq }EM jaM }aq noz >|| -uaop UBE Sjjsnj >|00

}Bpujo uiaq JOOA }3adsaj qaq >ii -uauua)] uaja| Auu!>|s >|!

uaa SBBJS }dEj pno ua Suof -Sj jiEindod }uauioui jip

do B}s >||, :uEW-a /}BB§joop uaSBisuaSa} s>|UBpuo [iq

-uhz-jBBp) j o sIjMaSsuiaqujv siB spuBq }aui aauj a!>in}s

jauiuinu uaa >|! sjv 'P^q JEEU aauija BS ua doq-djq }aui

}aq >|oo JBBp }S!i p[!}ja>|[!iaSai -Eqi 's ssoy (jaaM-az

}EM '>|[!Muai0|/v ap ui uauoM uaSujS a ^ , 'SBBH uaa JBBU

u.z yaaq ua}s>|a} agiiB}spuE|japaN UEA uaAfuqDS }aH

qaq jBBa 'SEM SBBH uaa UEA >|(!M ajsqSnoj ap }qDa uao}

do }aq }Bp piaj(!M}aSuo si laapjooA "ua)apBU ua -JOOA

aujEuuns jmuBA iZ6x ui apjaajSjuia usui-g ,-s\ paxBjaj >|l!UOOiaSuo oz hq }Bpuio paoS jaaq }BES }Ea 'UBUi /uaiiiM afpaji uaa }auj aM }BM uaSuajq a i jaAO qao} uapjooM japuoz uio paoS }aq }>|ni 'uua laoAaS u.z ]B }auj '}dBj E]iadBD-E }aq A}}03s dojEBM jajUBUj ap joop ua uaiijM aM }Baq }joos JOOA }EM uaSSaz JJM •>|(!iJnn}EU uaanB iBBoiaiaq }a!u

-g }aui uaujBS >i! >(jaM zgöi spuis "}q3BjqaS}!n dej/ ajjA lUJBiM ua AspjiOH aESSan sajSuis ap Sou >|i qaq Ss6i u| -jEisjadns )BB]d ajsjaa uliui >|! a}>|BEUi SBM Z i ^ji uaoi •uauio>|aS SBBH uaa JBEU phjjaai aSiJE(-oi do juaaujA •}S s}BBida}jooqaS uhuj UBA uaq >||, :A}}03S Auu!>|S

hq }aop }Ba, :A}}ODS Auu!>|S /}jaauoduj03 hq -jjaiznui ap JBBp ajp }uaDnpojd ap JBEU B M UBES S\ JB }s>|a} uaa sjv, :uBi/\/-g .•}>iBBUjaS jBBuassBM JEEUBSSEM uao} Ijz uaqqaq uiaS ap JOOA 'SEBH uaa 'SBEH uaa 'SBBH uaa JEE>|ia ja} -qDB aM uaddEj uiajjaj }aq u| -jsp aM uajqsBpaq a\aam -E>jjap]oz uaa d o 'uio Bqi 'S ssoy }auj ]aaA Sou aM uaS

,-uaS -ujz }a!u uauun>| (JM 'SjapuE puBuiaj aM uaSBJA }uio>i aftuiajjaj uaa suo [jq s)v "jSuiz daojS ap ui puBuiai }Bp pf!}lB a( aiz }saj ap dg 'sjaddsj aaM} }aui onp aSjua }aq

}aq do l i n auBf Aan ajSuis aS!iE}siaSu3 ap uapajaS jBBj jBBd uaa onp }aq }q3Bjq sjBasjaAO UIBEU ap japuQ ianuBui3 piEuoy :a!jEjSo}03 lassfi uap ^ ^ ^ ^ ^ ^

UEA pjBjao

'iijoq ep ^pjoM :1.1a, =clo s^oj^Bde J3 3Z ufjz ipz eqi -Q sso^ u3;ou36pe:^s uni4 ^3UJ u36u!>|ri|36j3A 36lMn33 3p Uee U3>|>t3J^ -^uo U3IIJM 500|3^iijeeq35 pD-jUjiu unq )3UJ LJDIZ sip sjBddej 356eeH 3 3 M ^ ufjZ ue|/\|-g ^ f\i%ODS fïuu!>|5

NBnjqaj u| a!ssas,a}sjaa ap suap

i i

wi-.-w^^^wwB^^ie^^^^^w!i^B^ja^wiWi^JalBB^aiiiwiaassl-

.iBBBBBJiaBaa. IBB j a a r ., _„ ' IBB.:. I B B l l I . l i n a a JBBBBB i l i l i B i | l i i l i p J a i j i I f I I .^mm IBflli&llBBl ; B : i B B t a a B J E 9 i i i : i i n H IBBBBB ] « ^I B~i ^ B-~^.

K I I i MmMmm^MWÊÊi -~^— laBBBBl JJBBBBBJ' laJHBBB ••.JiEBBS^BBSSS^^^^^"^ iiiliB|BliBiiiMBii|B|r

-ff} ua uauiouaS puEq j a j a|}3npojd ap jjaz o!pn}s afp u|

3} >|(!l!aouj S! sassBw a q i jaAO 10J}U03 UBA ijajznui aa

}Ep japuoM uaAoq japuoM uaa spaa}s Sou )aq puiA >||

jEEp uEui>|iEM a q i jauj aM }Epujo s}ooj ap JBEU Snja}

azuo fiq uao} aM ufjz EJA E]A 'SufSjoop uooMaS q30} }aq

ua pno a[}aaq uaa jBBp sf sajjv •}>|jaMaS uappBq >|oo

aaM} aia •uauio>|aS jqsajaj sjunai aAa}s jaSuEZ aMnaju

ap UBA |a3JE|/\; •q3S!}SE}UBj }>|jaM }aq JBEUI 'uEBpaSjB

.-Bfjaqs JOj }| pia I a(puBq>|un} }aq uf uapfaads

uaqqaq a/v\ 'pmiaS UEA paiqaS }aq do ajuaS uaa sf SUB"|

snp uEBq uaa }}aaq uaajapa] 'jsaaMaS uiaafqojd u.oz

pEOj aq} }0 aippfuj ja az uai>|BBUi jBEp JBB|/\) •}>ijaM >|oo

-U03 }Ep JEBIAI 'puBq ap UBA >|[!ia>|UEq(E }q3a s| puEUiaju

UEA s>|3EJi o]pn}s U! aM uffz >|l!iapu!ai]n 'UBA asnoq

•ua}0|saS uoy UBA uja}s ap do apam SBM fjvA Jaui }3BJ}

}Ep SEM SUO JOOA "uauioijaS }q3aja} SUEI ap UEA ]a3JBW

JEEW •ua}azaS pBq UEUI>||E/V\ a q i uf >|00 a|p 'Sfzaq UBEJ>|

uaa uf jsjaa uaqqaq a/\/\ -UEESuauiES JEE>||a uf

uaa aM }Ep puEsui ap u| sapajd 'puEq ap jm a}dE}s uoy

uapjaM aia •}>|EEUjaS uaujBudo 0!pn}s asuiBpja}suJV

ap JOOA jaaui pff} uaaS uooMaS pEq [\[^ •ua}Ois }3BJ}U03

lEJOOA SEM }Ba •pjna>|aS}B l!ddEq3sjEEujua}B|d ap joop

uf pEq s]aqqBuq3s paA fB ua apjaapn}s Nq }Bpuio puEq

ufjz ajv\ ixfoiaS SEM jqsajs oz ofpnjs ap joop jEpjoop

}!oou }Ep s! uapafpuBq ap UEA }saj ap JOOA '>|a!znuj ap

jajfna suBH JBBM UBBSBS uapfa-] uf o!pn}s uaa JBEU uao}

ajEM jaq sjE ua uajfEA ijajd unq do iBEUianE }EB|d ap do

ianuEui3 pfEuoy :a!}EjSo}oj fassfi uap I

UEA pjBjao

WP UBA >|3!ZnilJ 3J3P -uozfiq 3p J3AO Bujqiuoms iiJ!>|eH ^sjuojssnDJBd :^3iiJ >|ejd5 ) 3 j j -u3A3636^e

ap UBA uoy jaSuEZ }aui Sou uao} uajEM aM •}SE!snoq}ua

NVA [!ddBqDS}EEUiua}Eid (]q puEq ap pjaM uapafaS JEEf

ua>|EUj >|a!znuj apjaa3!|duj03aS a>||nz aM }Epujo, :uJ!>|Bf^

oddnjg) SjnquapuBA SUB^I JOop pjaasnpojjui.aS spjosay

aM •ua>|>|n}sdEqaq a} }a!u s,o]pn}s laaA JOOA jaq s\

>lf!|aS SEM MVA UEA jna}3aj!p aa, :uJ!>jBf^ •(OA!}jods

ua}aouj aia 'uaprnjaS ua uaSBj apuamqssjaA ua>||njqaS

puBq ap jiq uassajasuEp ap UEA uaa >|[!|a'>|uojdsjoo SEM

UEA p3-}nnqap ap JOOA sjaujuinu ap UBA uauiaudo }af^

ajp safduiBS ap }auj uajBf a}s}BB] ap ip\z }]aouiaq JBEUI

a} sni>| a>i(!ia>|>|EUj uaaS }>|f!]q sassEW a q i JBAO fojjuoo

jEEd ua3 .-uaiads foj a>|(|jSuEiaq uaa >ia!znui azuo u!

•ua>|)|n] }aq apifM 0!pn}s apjap ap ui SBJ •}saaMaS ufjz

EJBUiEi, :uJ!>|EH 'sassEi/v a q i jaAO |Oj}uoo u\ (saiduiBs)

3r:^jee>|3^!5!A >|r!|3>|J3iiJdo U33 535Se|/\| 9 m JBAQ |OJ^uo3 d30j6 356eeH ap UBB^ Bjqn lunqiE \3^ \3]/^

SdSSey^ 3(/i JdAQ jOJ^ÜOJ

11^^

De primitieve driften van

I lic

De rockband Burma Shave leek te zijn overleden. Wat ooit de meest belovende groep van Oen Haag werd genoemd, was gedoemd weg te kwijnen in een donker

de wanorganisatie om ons heen wilden Gerben en Paul stoppen en dat was automatisch het einde'. Met een afscheidsoptreden in Paradiso wordt de band opgeheven, krap een half jaar na Whirlwind On Fire.

•oarst:art; Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Het titelnummer van de nieuwe cd Primitive Urge beschrijft hoe diep de drang zit bij de gebroeders Ibelings: There's a devil under my sidn Getting ready to sin He's gonna make me lose control Over instinct, body & soul Die oerdrift zorgt er in 1995 voor dat Marc en Maarten, vergezeld door Paul van Schalk (bas) en Kareltje Dops (ex-Doppelgangers - drums) een reünietour ondernemen. Die tour leidt tot een doorstart. 'We deden zo'n vijftien concerten in twee maanden in de wat bekendere clubs. Dat ging lekker en dus besloten we de draad weer serieus op te pakken. We zijn lang de oefenruimte ingedoken en uiteindelijk hebben we de cd opgenomen. De ambities zijn nog even groot, maar als je het hele verhaal al een keer hebt meegemaakt en overal al op je muil bent gegaan, weet je hoe het ligt. We hebben deze keer veel meer controle op het proces. We weten nu beter wat voor vlees we in de kuip hebben bij onze manager en boeker, de cd is in eigen beheer (distributie via PIAS) en we gaan zelf zorgen dat we naar het buitenland kunnen. Hier in Nederland is maar een heel kleine markt voor ons soort rock & roll, maar in het buitenland moet er veel meer mogelijk zijn. De drang met muziek bezig te zijn en live te spelen zit wel heel diep. Niet alleen bij Mare en mezelf, maar ook bij die nieuwe jongens. Maar dat moet wel want als je rijk wilt worden moet je wat anders gaan doen. We zijn wat Nederland betreft al redelijk tevreden als we drieduizend cd's verkopen, dan zijn we in ieder geval uit de kosten.'

Zinderend

Bad To The Bone was eind jaren tachtig één van de meest opwindende livebands uit het clubcircuit. IVIaar de rijzende ster ging als een komeet ten onder. Nu zijn de rockende broertjes Ibelings terug aan het front.

Niet alleen om de clubs weer op z'n kop te zetten, maar ook met de fonkelnieuwe cd Primitive Urge waarop het vuurtje nog altijd lekker laait. Gitarist Maarten Ibelings geeft tekst en uitleg.

et is 1979. De in Gouda opgegroeide broers Mare (zang, mondharmonica, gitaar), Maarten (gitaar, zang) en Gerben (drums, zang) Ibelings richten samen met bassist Paul de Kruyff de groep S5 Band op.

Grote voorbeelden zijn de j . Geils Band, Dr. Feelgood, Nine Below Zero en de Bintangs. De formatie speelt dan ook gedreven rock & roll met rhythm & blues invloeden. Omdat de groep door de naam S5 Band een verkeerd (punk)publiek aantrekt, verandert het viertal de naam in Bad To The Bone, naar het gelijknamige nummer van George Thorogood.

Tot 1988 leidt de groep een marginaal bestaan. Dan

H

FRET 2 0

worden twee nieuwe managers aangetrokken, die de groep een hoop boekingen bezorgen. De meeslepende concerten leveren het kwartet de reputatie op één van de opwindendste bands van het Nederlands clubcircuit te zijn. De befaamde Engelse producer Mike Vernon (Fleetwood Mac, Ten Years After, Focus, Dr. Feelgood, Level 42, Roachford) is enthousiast als hij een tape krijgt toegestuurd. Tegen een gereduceerd tarief produceert hij het gelijknamige debuut.

Tijdens de vele optredens die volgen bewijst de formatie de sterke live-reputatie en is daarmee een graag geziene gast op de podia. Dat ontgaat ook een aantal grotere platenmaatschappijen niet en Bad To The Bone tekent een contract bij EMI. Bij deze maatschappij verschijnt Whirlwind On Fire, wederom vol vlijmscherpe rhythm & blues en retestrakke rock & roll. Vrij kort na dit album heeft de band het idee aan het plafond te zitten. Maarten over die tijd: 'De platenmaatschappij deed zo goed als niets voor ons. Afspraken, vooral over optredens in het buitenland werden niet nagekomen en onze manager bleek er ook bepaald niet hard aan te trekken. Het waren eigenlijk allemaal redenen buiten de band om, tussen ons vieren ging het prima. Maar door

'We zijn allemaal een keer vreemd geweest'

Om te beoordelen of Bad To The Bone op het podium nog steeds kan overtuigen bezocht FRET de cd-presentatie van Primitive Urge in het Rotterdamse Rotown. De hoeveelheid toegestroomde mensen bewijst dat men de groep nog niet is vergeten, sterker nog de band heeft blijkbaar nog steeds een warm plekje in het hart van velen. Anderhalf uur lang gaat het viertal er als een waanzinnige tegenaan. Een zinderend optreden met een enorme dosis intensiteit. Aan de grimassen op de gezichten van de Bad To The Bone-leden is te zien dat ze compleet opgaan in de muziek en het onderste uit de kan halen. Een afgewogen mengeling van oud en nieuw werk zorgt voor een uitgebalanceerde set, waarbij het kwartet de voorste rijen moeiteloos in beweging krijgt en dat zo houdt tot de laatste tonen zijn weggestorven. FRET kan alleen maar constateren dat Bad To The Bone nog altijd één van de opwindendste bands van het Nederlandse clubcircuit is. Waarvan akte!

Oiscografie: singles: Car With No Reverse (Megadisc '88) Mercy Mercy (Megadisc '89) Black Tears (EMI '90)

Ip'S/cd'S: Bad To The Bone (Megadisc '88) Whirlwind On Fire (EMI '90) Primitive Urge (Flash In The Pan Records '98)

oefenhok. Maar het vertrek van één van de bandleden bracht licht in het hok waardoor de groep opeens weer durft te denken aan een nieuwe cd. et het nummer Hippies scoorde Burma Shave in 1993 een bescheiden hit in Nederland. Te klein voor het mainstream publiek maar groot genoeg om de band door heel het land te laten touren.

Geen middelgroot festival leek daarbij te worden overgeslagen. Regelmatig werd de band vergeleken met de Urban Dance Squad, maar eigenlijk kwam dat vooral doordat het eerste album Stash werd geproduceerd door UDS-drummer Magie Stick. Toen de groep 'wereldberoemd' werd in Finland en Frankrijk leek Nederland er een superband bij te hebben. Maar na de release van de opvolger Zeal in 1995 ging het snel slechter. Nieuwe superbands dienden zich aan. Toen vervolgens de platenmaatschappij niet verder wilde met de Hagenaars leek het doek te zijn gevallen. Gitarist Niels Gobel: 'Het lullige is dat de persoon die ons bij Sony in Frankrijk naar binnen had gehaald en met wie we het platencontract hadden getekend, was overleden. Zijn opvolger zat niet op ons te wachten. Bij de tweede cd Zeal werd gezegd dat er minstens twee hits op moesten staan anders zou het over zijn. Op die manier een album opnemen gaat niet. Zeal is terecht geflopt. Zonder platenmaatschappij en steeds minder interesse van podia kwam de band in een crisis terecht. Het creatieve proces stagneerde. De bassist Michiel vond dat we zo snel mogelijk nieuw materiaal moesten hebben om een ander contract te krijgen. Maar als je bijvoorbeeld in de band iemand met kinderen hebt liggen de prioriteiten heel anders. Het liep gewoon niet meer lekker onderling, er was veel te veel spanning en ruzie. In juni vorig jaar hebben we na een tour in Finland besloten te stoppen. Op zich zijn we als vrienden uit elkaar gegaan.

M

Verkering 'Dat was dus het einde van Burma Shave dachten we.

Maar je weet hoe het gaat, het is net verkering. Op een zeker moment zie je niet meer hoe belangrijk de ander is, ga je uit elkaar en al snel ga je de ander dan missen. We zijn allemaal een keer vreemd geweest. Ik bijvoorbeeld heb met zeer goede muzikanten gespeeld.

Maar stuk voor stuk waren het lijpen die nooit op tijd kwamen en waar ik veel tijd in moest steken om de boel bij elkaar te houden. Daar had ik geen zin meer in.

Nadat iedereen zo'n avontuurtje had meegemaakt kwam Burma Shave vanzelf weer bij elkaar, zonder Michiel.'

'In Finland zat ik met Lennart en Remco in een kroeg en daar speelde een bandje met drie jongens. Twee gitaren en drums. Dat wilde ik ook graag, terug naar de basis.

Toen we weer bij elkaar waren, bleken ook de anderen dat te willen. Maar we zaten dus wel zonder bassist.

Nou was het ook nog zo dat Remco graag wilde zingen.

Dus toen is zanger Paul gaan bassen. Alleen de oude nummers worden nog door Paul gezongen. Het drumstel is helemaal uitgekleed. Alleen nog snare, hi-hat, bekken en bassdrum. Het is niet te geloven hoeveel geluiden Lennart uit die ene snare weet te halen. Ik ben blij met deze nieuwe ontwikkeling. Ik heb ook nooit gebaald van wat gebeurd is. Uiteindelijk is het positief.

Het geluid van de groep is wel veranderd. De funk is er helemaal uit. We zijn nu meer bezig met blues en country, maar het is niet zo dat we bewust een bepaalde stijl nastreven. De vrijheid om je eigen creativiteit op tafel te leggen is terug. Vroeger zaten we ontzettend op elkaar te letten. Nu hebben we het oude Burma-gevoel opgepakt. Laat iedereen maar doen wat 'ie wil. Wordt het niets nou jammer dan, maar als het wel wat wordt

is dat mooi. We repeteren drie a vier keer per week en jammen dan gewoon. Uit die chemie ontstaan de nummers, zo'n 35 nu. Die zijn heel kort. Dat past goed bij de nieuwe zapgeneratie, lekker veel liedjes in een korte tijd. Tijdens optredens doen we hooguit vier oude liedjes. Hippies speel ik zelfs af en toe met tegenzin. Dat nummer hebben we al 1000 keer gespeeld.'

een paar maanden vol en dan gaat het jeuken. En jeuk is erger dan pijn. Ik denk dat we vanzelf weer door het buitenland worden gevraagd. Zeker als bekend wordt dat we weer bezig zijn. In het buitenland wordt Hippies nog steeds gedraaid. Dat horen we van mensen die op vakantie zijn geweest.'

Hippies

'Onze grootste fout was dat we teveel aan het schoppen waren. In het verleden hebben we veel media en boekers beledigd. We zijn aftijd een beetje anarchistisch geweest. Daar is op zich niks mis mee maar je merkt wel dat het je maakt of breekt. Ik weet nog dat we zo'n With A Little Help-concert met een orkest in Paradiso hebben afgewezen. Ik vond dat concept prachtig, maar dan was er iemand in die band die vond dat we dat soort dingen niet moesten doen omdat het niet bij ons hoorde. Door nee te zeggen schop je jezelf tegen de schenen. Dingen die met muziek te maken hebben en goed zijn voor publiciteit moet je niet weigeren. We hebben ook een keer een festival in Deurne afgezegd omdat Lennart ging trouwen. Daar hoefden we dus nooit meer terug te komen. Van zoiets heb ik nu spijt. We hebben ook lang moeilijk gedaan over interviews. Ik vond dat commercieel gedoe. Maar het hoort er gewoon bij. Zeker als je met muziek je brood wilt verdienen. Vroeger waren we wilde jonge honden die dachten dat ze dat konden veroorloven. Nu zijn we allemaal dertigers. Dan kijk je toch anders tegen de zaken aan. En zo erg is een interview vaak ook weer niet.

Trouwen 'We waren eerst van plan om onder een nieuwe naam verder te gaan. Maar dat werkt niet. Zeker niet in Den Haag waar iedereen je kent. We hadden onszelf Pietje Puk kunnen noemen maar ze blijven je toch Burma Shave noemen. Bovendien konden we geen naam vinden die ook maar enigszins de lading dekte van wat we nu aan het doen zijn. Het blijft dus, bij gebrek aan beter, Burma Shave. We bellen voor concerten een beetje in het rond en proberen om de paar weken op te treden zodat we ergens naar toe kunnen leven. Het is wel wennen om weer in kleine cafés te spelen terwijl we op grote festivals in binnen- en buitenland hebben gestaan. We hebben ooit in één jaar bijna 400 concerten gedaan. Ik persoonlijk vind het optreden in Olympia in Parijs het hoogtepunt. Niet veel Nederlandse muzikanten hebben daar gestaan. Op een podium waar ook Jimi Hendrix heeft gespeeld. Maar die tijd had ook veel nadelen. Helemaal bleek en vermoeid kwamen we soms terug van een tour. Dat doe ik dus nooit meer. Het is het niet waard. Als Burma Shave door die houding een hobbybandje blijft, is dat geen probleem. Muziek zit in ons hart. Stoppen kan gewoon niet. Dat hou ik hooguit

FRET 2 1

Eén enmol vrouw

Bitchcock Toen Bitchcock twee jaar geleden debuteerde met de mini-cd Gusher riep de bandnaam nogal wat vraagtekens op. Maar de eerste volledige cd The Birds maakt alles duidelijk.

'De bandnaam is geënt op Alfred Hitchcock. We zijn grote bewonderaars van hem,' verduidelijkt zangeres en gitariste Annemiek direct. IWaar dat is natuurlijk niet het enige. 'Toen we in 1993 de naam verzonnen, waren we nog geen volledige vrouwenband. We bestonden in die tijd uit drie bitches en een cock, onze gitarist.'

De opvallende bandnaam heeft er in elk geval aan bijgedragen dat Bitchcock al jaren bekend is in het Nederlandse popcircuit. Bezettingswisselingen speelden Bitchcock echter geregeld parten. Het duurde enkele jaren voordat een redelijk stabiele samenstelling werd bereikt en vorig jaar zag men drumster Gerrie vertrekken. Verschillende drummers (waaronder ook heren) verder, weten Annemiek, gitariste Yolande en bassiste Ly zich inmiddels weer versterkt door Sam. Bitchcock is met deze dame achter de drumkit weer één en al vrouw.

Eind vorig jaar begon het viertal aan de opnames voor het eerste volledige album, in eerste instantie in eigen beheer. Annemiek: 'The Birds is, op het hoesje na, een kant en klaar product geworden. Het was eigenlijk de bedoeling om de cd dit voorjaar uit te brengen. IWaar omdat we pas in april zijn begonnen met het aanschrijven van platenmaatschappijen is het daar niet van gekomen. Twee maatschappijen hebben interesse getoond. Ze willen ons eerst zien spelen, dus we zullen ze via optredens moeten overtuigen. Zo het er nu naar uitziet komt ffte Birds op zijn vroegst in het najaar uit.'

Daan

de Mooy

Fotografie: Fred van Diem

Fotografie: lean-Pierre Jans

laten voor wat ze zijn en ze niet nog eens uit te brengen,' vindt Annemiek. Veel optreden leidt blijkbaar niet altijd tot een goede cd-verkoop.

Bitchcock trad op met groepen als Hole, Babes In Toyland, Killdozer en natuurlijk Rockbltch. De dames van Rockbltch stonden aanvankelijk nogal argwanend tegenover Bitchcock. 'Zij spelen liever zonder voorprogramma en dachten op grond van de bandnaam dat wij een soort parodie waren. Toen Rockbltch ons optreden gezien had, wisten ze ons wel te waarderen.'

Ook in het buitenland is Bitchcock inmiddels een graag geziene gast. De rockbandmet-psychedelische-inslag tourt bijna elk jaar wel in Zwitserland of Duitsland en is nu ook bezig met een reeks optredens in Scandinavië. 'In Nederland trekken we meestal geen volle zalen, tero/ijl dat in het buitenland altijd het geval is. Aan de andere kant komen in Nederland ook meer mensen op een buitenlandse band af. Het werkt eigenlijk overal gewoon hetzelfde.'

Rockbltch De titel van Bitchcock's debuut-cd is natuurlijk geïnspireerd op de legendarische Hitchcock-film. Naast de leden van Bitchcock zelf produceerde Tom Holkenborg Ounkie XL) een nummer mee. 'Ik kende Tom al uit het uitgaansleven en hij had wel zin om een nummer te mixen. Als we het later hadden gevraagd had hij er geen tijd meer voor gehad,' zegt Annemiek. Opvallend genoeg heeft het viertal ook de nummers van Gus/7er opnieuw opgenomen. Alle goede recensies ten spijt heeft de minicd namelijk niet al te best verkocht. 'Het zou zonde zijn om die vier nummers te

Én

lik

ii:

|H

Leon

RightPirection i^TT' ^^ Gezeik heb je ie aaltijd'

Het Maastrichtse Right Direction was één van de grondleggers van de Europese hardcore-scene. Net voor die scene explosief groeide, gooide zanger Dave Reumers de handdoek in de ring. Maar inmiddels is Right Direction terug. Met een nieuwe cd en nieuw gezeik.

'Om het geld', zegt gitarist Maurice Gijsbers op de vraag waarom Right Direction weer bij elkaar is. Om daarna in lachen uit te barsten. 'Onzin, natuurlijk. Maar wat moet ik er verder op zeggen? Ik kom niet verder dan het bekende verhaaltje van de oude liefde die niet roest.'

Die liefde is vooral muzikaal en slaat op de samenwerking tussen Gijsbers en zanger Dave Reumers, samen de compositorische spil van Right Direction. Hun tweede album All Of A Sudden geldt alom als een klassieker. Behalve bij betrokkenen zelf.

IWaurice: 'Ik vind die lof nog steeds merkwaardig. Een half jaar nadat die plaat uitkwam, gingen we op Europese tour met Slapshot. Ik had bepaald niet de indruk dat het publiek vond dat we een klassieker geschreven hadden. En als we zelf speelden, waren we al blij als er vijftig mensen kwamen kijken. Vervolgens wilde Dave niet meer, gingen we uit elkaar en lazen we overal dat we een soort semi-legende met een klassieke plaat waren. Tja.' Na de split begon Gijsbers zijn eigen band. Demon Joker Junior. Met die band schreef hij zelfs een venijnig nummer over Reumers, met de veelzeggende titel How Do You Feel Now? Ook Reumers zelf dook meteen met anderen het oefenhok in en kwam daar uit met het succesvolle $ 400 Suits. De animositeit tussen Maurice en Dave was echter vlot weer uit de lucht. De twee hielden contact en al snel kwam Maurice bassen in $ 400 Suits. 'En na een tijdje bleken Dave en ik bij onze eigen bands hetzelfde gevoel te hebben: dat we alles zelf moesten doen. Van anderen hoorde ik steeds vaker het gerucht dat Dave de draad van Right Direction weer wilde oppakken.'

praatten we het uit. Ik werk gewoon heel graag samen met Dave. Hij is één van de beste frontmannen die ik ken. Dat we het niet altijd eens zijn, doet daar niets aan af.

Met mijn ouders ben ik het ook vaak niet eens, toch ga ik er elke zondag naar toe.'

Eén van de meningsverschillen vormen de zwartgallige en soms uitgesproken rechtse standpunten van Reumers. 'Ik ben inderdaad wat optimistischer ingesteld', zegt Gijsbers droog. De hoes van de het nieuwe album, waarop onder anderen een punker in de beklaagdenbank van de rechtszaal zit, heeft in Duitsland tot een felle reactie geleid. 'Het boekingskantoor MAD wil niets meer voor ons doen. Terwijl die mensen vroeger echt fan van ons waren. Erg vervelend voor ons. Maar als wij die hoes willen, dan gebruiken we die. We zijn ook niet bij elkaar gekomen voor anderen, maar omdat we dat zelf wilden. En och, als die toestand met MAD er niet was geweest, was er wel iets anders. Gezeik heb je toch altijd.'

Zwartgallig En dat klopte. Oude conflicten met de andere bandleden werden bijgelegd en sinds een paar maanden treedt Right Direction weer op. Sterker nog, er is al een nieuw album: het goed ontvangen To Rigtit Tiie Wrong. 'Meningsverschillen zijn er nog steeds. Maar het verschil is dat we daar twee jaar geleden ruzie over maakten. Nu

Wally

Cartigny

ivan Grondel

Fotografie: Ralph Collaris

Fotografie: Fred van Diem

^Mef alleen metal val Je niet meer op' Sinds The Gathering is het Brabantse Oss niet langer een blinde vlek op de muzikale landkaart van Nederland. Rond het stadje opereren meerdere talentvolle (metal)bands. T-Nailed is er zo één. De bond bracht kort geleden het opmerkelijke debuut-album Drown uit, dat opviel door goed songmateriaal. Zelfs de platenbaas wist niet wat hij hoorde.

De muziek van T-Nailed heeft twee gezichten. Enerzijds zijn er de zware rockstructuren en de diepe stem van zanger Eric de Vocht, die vergelijkingen met Alice in Chains en Soundgarden oproepen. In het begin werd de band dan ook klakkeloos ingedeeld onder de categorie grunge. De trends zijn echter veranderd en TNailed ging daarin mee. Samples en dansritmes deden hun intrede in het repertoire van de band en zo ontstond een geluid met een dubbel karakter. Voor de nieuwe richting heeft tot op heden niemand een klinkende naam kunnen bedenken, maar de eerste elf nummers zijn in ieder geval voor het nageslacht vastgelegd op het debuutalbum Drown. 'We hebben die samples er heel bewust ingestopt', bekent De Vocht.

'Goede metal-songs worden er genoeg gemaakt, daarmee val je niet meer op. Daarom hebben goed wij naar onze nummers geluisterd en waar mogelijk de zaak aangevuld met samples en drumcomputers. Van eigenaar Anthony van den Berg van platenmaatschappij DFSA hadden we de vrije hand gekregen om aan het materiaal te sleutelen. Hij had een demo gehoord en was met ons eens dat er best wat meer electronica bij mocht. Bij de eerste luisterbeurt schrok Anthony

FRET 2 2

zich een hoedje. Die jongen had niet verwacht dat we zo ver zouden gaan als we uiteindelijk hebben gedaan. Zelf waren we erg tevreden, hij na een paar draaibeurten ook.'

Crossover DFSA was niet de enige verbaasde partij. Ook de critici waren verdeeld in hun reacties.

Sommigen vonden het vernieuwend en prezen de band voor een gewaagde prestatie, anderen spraken van hinken op twee gedachten en wisten niet hoe snel ze het schijfje weer uit hun cd-speler moesten venwijderen.

De Vocht wordt er niet warm of koud van. 'Ik kan me daar wel iets bij voorstellen. Het is anders dan normaal en dat pikt niet iedereen.

Wij zijn er echter van overtuigd dat er een nieuw crossover-publiek is dat onze muziek hoog zal waarderen. Voor ons gevoel is het in ieder gevoel helemaal geen gezocht album, wij wisten al een hele tijd dat het deze kant op zou gaan.'

Het opvallende karakter van T-Nailed beperkt zich niet tot de nummers op de cd. Ook live biedt de groep iets extra's ten opzichte van andere metal-bands. 'Na de opnamen hebben we een tweede drummer aangetrokken. We spelen nu met een akoestisch èn een elektronisch drumstel. Het was de enige mogelijkheid om al het materiaal op het podium helemaal live ten gehore te brengen en het ziet er goed uit.'

Uit de resten van God verrijst Plexus. Drummer, producer en songschrijver Daan van der Elsken formeert met ex-God gitarist/zanger Björn Warning en bassist Hans Bijleveld een nieuwe band. Een extra gitarist vinden is moeilijk: in minder dan twee jaar worden er twee versleten.

Tijdens de opnamen voor het debuutalbum loopt de laatste gitarist weg. Een slecht karma?

'Vlak voor de voorronde van de Amsterdamse Popprijs liep het spaak', bast Hans. 'Onze werkmethoden zijn best extreem', geeft Björn toe. 'Er wordt er veel tijd en inspanning geëist.' Hij herinnert zich Nils Krook, een oude bekende die ooit 'in verregaande staat van dronkenschap de liefde aan Plexus verklaarde'. Het verzoek of deze in vierentwintig uur 'even' vier nummers wil instuderen leverde geen problemen op. Björn: 'We wonnen de voorronde zelfs! Nils heeft absoluut het fanatisme om er iets van te maken.'

Overigens werd Plexus in de halve finale geklopt door een Tom Waits-imitatie met tuinslang en ; shoopshoopshoowa-danseresje. 'Noteer even dat het ' de eerste en laatste keer is dat we aan zoiets meededen!', roept Daan. 'We hebben de schurft aan wedstrijden waarbij één of andere snuiter in de jury die wel of niet goed geneukt heeft die nacht een oordeel over je velt.'

Zwevend graniet De kersverse gitarist kon meteen aanschuiven in studio Stilteloos, eigendom van Daan, om de laatste partijen in te spelen. Driekwart jaar tijd is gestopt in Satrisfrictiaddiction, een vet klinkend album vol 'zwe-

vend graniet': eigenzinnige, dynamische rock met rustpunten. Door de drukke bezigheden van de bandleden, wier beroepen variëren van live-mixer, studiotechnicus, muziekinstrumentbouwer en huisman, wordt het promotie- en boekingswerk overgelaten aan een managementskantoor. Een opgeluchte Daan: 'Deden we vroeger zelf. Nu hebben we geen tijd meer om vijf keer op dinsdag naar dezelfde tent te bellen om uiteindelijk te horen dat de promotor er op woensdag is.'

Bronsgroen, chocoladebruin en warm-oranje: typische

Plexuskleuren. Jaren zeventig in optima forma, gecombineerd met jaren negentig felheid. Björn licht het wetenschappelijk toe: 'Met kleuren hebben we ooit een diepteonderzoek gedaan. Wist je dat veel mensen bij klanken kleuren zien?' 'Ik weet precies wat voor kleur ik zie bij een E-accoord', vult de drummer aan. 'Laatst op tv: Sonny Bono zag bij bepaalde akkoorden heel andere kleuren dan ik. Hij noemde het E-akkoord briglit red. Ha! Fuck off, 'E' is toch bruin? Dat hóór je gewoon. Past precies bij onze muziek.'

De koning van eens bard tegen die boom aanrijdt, dan tioeven w "André Hazes l<ent iedereen. Sommigen vinden zijn tenminste niet meer verden Nou, wie zoiets zegt i | repertoire vreseliil<, maar de voll<szanger heeft talloze doorgeslagen hoor. Daarbij kwam dat ik teveel drd fans in iedere leeftijdscategorie en in alle lagen van de ook daar moest verandering in komen. Derhalve d bevolking. Hij werd bekend als vertolker van het geen optredens meer in feesttenten en op kermissj levenslied, maakte uitstapjes naar blues en feestmuen drink een heel stuk minder. Oat werkt uitstekeij: ziek en bezong de zegetochten van Oranje. Zijn laatste heb er weer zin in en voel me helemaal gezond.' | cd. Mijn Gevoel, was weer een verzameling smartlappen waar zelfs het gemoed van een skinhead met lie''«@©'esf@*''i©f*"'''''' doodsverachting nog van volschiet. Op dat gebied ligt volgens velen het grootste talent van de :,;;:| Amsterdammer, die zelf eigenlijk liever in een andÊf :S| genre actief zou zijn, 'Het maken van die blues- en ' nmemhetmmMmpmm&Bfi''mms'x.. „„., feest-cd's vond ik te gek. Dankzij dat soort projecten hij nadrukkelijk b" K'^+mU'on 7iir, nla.„./n nranio.g iwordt mijn carrière niet te vlak of eentonig. Maar het is ontvangen, waardoor de vraag naar optredens van Inu eenmaal niet de muziek die de mensen van mij wilhem rondom het evenement flink is toegenomen. :ien horen. IV|en verwacht toch dat ik tranentrekkers Ondanks dat er misschien weer even hectische toi' ^Ing. dat blijkt wel uit de verkoopcijfers. Het gekke is Standen ontstaan, is André blij dat hij het numme| ifdat ikzelf altijd goed gemutst ben. Vrolijke liedjes pasheeft opgenomen, 'Ik heb daar tijdens eerdere kaÉ sen me eigenlijk veel beter. Daarom wissel ik in ieder pioenschappen zo'n leuke tijd door gehad dat het:'! geval bij optredens altijd de verdrietige nummers af toch wel weer te gek leek om het nog een keer te , j met opwekkend materiaal. Op die manier blijft het leuk doen. Over de single ben ik erg tevreden, al bese|| voor het publiek én voor mi|. Als ik echter mijn gevoel dat het niveau en succes van Wil Houden Van Orê'ï laat spreken, zou ik het liefste verder gaan met blues niet is te overtreffen. Oat neemt niet weg dat het tl en rock 'n roll. Voorlopig komt daar niets van, maar ik helemaal leeft. Ik ben gevraagd door Barend & Va| zeg nooit nooif, Dorp, treed op bij oefenwedstrijden van het 1 Op zijn laatste cd stond overigens een opmerkelijk Nederlands elftal en ben ook in Frankrijk van de p nummer: Vaarwel, een eerbetoon aan wijlen Lady Di. Misschien zelfs wel voor een optreden in een fees Het liedje kwam zelfs uit op single en de opbrengst bij de Oranje-fans. ik beschouw het als een zeer ptt^^icr. daarvan ging naar een goed doel, Elton ]ohn deed hetrig uitstapje.' ,, J zelfde, waardoor Andre's actie iets had van een goedDat het liedje populair Is bij de voetballiefhebbers; is '"• kope publiciteitsstunt. Achteraf, prijsgegeven in een geert «ondetv Het nummer heeft een hoog meebrji'""* moment van eerlijkheid, blijkt de reden voor de ode •gehalte.en een tekst die het chauvinistische • M meer oprecht dan zelfs zijn trouwste fans hadden kunnen vermoeden. 'Ik kan er niet omheen: die Lady Di *^: heb ik altijd een verschrikkelijk lekker wijf gevonden. 4 | Op het moment dat het nieuws over haar dood bekend| werd, raakte me dat echt. Ik wilde meteen een liedje ijf over haar schrijven. Vervolgens hoorde ik dat de subsisll die voor het onderzoek naar aids in gevaar kwam, ,;| Diana had zich juist altijd ingezet voor meer geld en | j aandacht voor de bestrijding van die zield:e. Daarom :„;'|| besloot ik meteen de opbrengst van de single aan hel!|| Aids Fonds te schenken. Uiteindelijk heb ik een chequ^ van lo.ooo gulden overhandigd in een periode dat ,'|| ikzelf in het ziekenhuis lag. Dat laatste kwam het aids-ï| onderzoek ook ten goede, want het heeft extra publicilie zullen strijden om de hoogste eer. \^u^ ...„,.,, „.j teit opgeleverd.' ,>ü«„.a i,|eze weken horen en André begrijpt dat als geen| pndei: Hij mag het dan zelf zien als een 'plezierig | •Stapje', maar voor de supporters is het een beveS)| Van zijn status als koning van het voetballied. 'Alsl Holland in ig88 geen Europees kampioen was gewl album levérdêiiffafl'al'i(]if''v8öfgaH|èfs een gouden den, zou ik die status nooit hebben gekregen. DoS plaat op. De vraag naar optredens was de afgelopen dat succes is Wij Houden Van Oranje bij iedereen 1!^ tijd dan ook weer enorm, maar André laat zich niet bekend geworden. Ook buiten het voetbal trouwéj hieer gek maken. Nog niet zo tang geleden liep hij Ze zingen het nu bij het schaatsen, volleybal-toeril zichzelf dikwijls voorbij, wat gezondheids- en relatieproblemen tot gevolg had. 'Nu maak ik het zo druk als , .én.;en'de open Australische tenniskampioenschapp| Ik zelf wil. Dat houdt in dat er niet meer dan twee of" ; drie optredens per week worden gepland. Ik ben volle-^ dig eigen baas en heb zelf de beslissing genomen het '3. wat rustiger aan te doen. Alles liever dan weer die problemen. De omschakeling viel me overigens helemaal (lfng'van'Anat«^d1f1^êiTi-«fff"lS8plaritelt hebben * niet zwaar. Ik doe nu alleen de leuke optredens, de bezorgd. Als man van het volk mijdt hij bobo's wa: krenten uit de pap. Dat was vroeger wel anders, toen kan en begeeft zich tussen zijn volgelingen. 'Ik ho, : was het zeven dagen per week raak. ik herinner me van voetbal en ga vooral veel naar uitwedstrijden i 'een keer dat we al de hete dag bezig waren en richting ken. Uitnodigingen van de KNVB sla ik daarbij af, j Arnhem gingen om 's avonds nog een optreden té voor het WK. Laat mij maar lekker mijn eigen kaa| doen. Ik zei tegen mijn chauffeur; als Jij deze aatóm>; kopen,: dan hoef Ik ook geen dankjewel te zeggenj

iMif&:

w^fi!!ümi!^ms!m!!miimr0mmiMm

en ¥ari Oranje fHedeHcmd, Oh N©derlaridl

ij^yuiiueiii

Het was dè hit tijdens de —s, 5?'

Igrobtste triomf die het .Nederlands elftal ooit iphoalde, het EK van 1988. |ndsdien geldt André iazes als de koning van het voetballied. Met SÜ

hoopt nij Oranje opnieuw tot grootse daden te

« E T «ü

ïdandstalige artiest twee concerten in een ! ''Stadion, Twee maanden later staat hij twee avondéWih' '"bSftatetfBöiiwé«;'üaïif1tarifen^&ëratve al mijn gou-"*' t'jadi lubieit ue gewuiie juiigcui. uy u f trïbühe met Ahoy' en rond kerst zat er zelfs een film over zijn leven den platen talrijke foto's waarop ik samen met één of een petje op en Oranjeshirt aan. Door me zo op te te zien zijn in alte bioscopen. Op dat eerbetoon is de meerdere grote spelers van Oranje poseer.' dingen meegemaakt met voetbalfans. In Polen kwam zanger apetrots. Toch blijft de Amsterdammer het jamZo veel als de ongekroonde koning heeft met het eens een groepje supporters voor het raam staan van mer vinden dat hij nooft meer heeft gedaan met zijn Oranjegevoel, zo weinig heeft hij met het Wiltielmus. het restaurant waar ik zat te eten. Ze gingen door de liefde voor btues en rock S roti dan het opnemen van 'Vreselijk, het allerslechtste volkslied van heel de knieën en aanbaden me alsof ik een profeet was. Laat wereld. Ben il< van Duitsen bloed? Van m'n leven niet!! één cd. 'Mijn wens is om ooit nog eens een album te ons alstublieft winnen vanavond, zo luidde hun wens. Daar kan ik als rasechte Hollander echt niet achter maken met nummers van Dean Martin. Die man, met Of het er Iets mee te maken had weet ik niet, maar we zijn eeuwige sigaret en een glas whisky, is mijn grootstaan. En heb jij de koning van Spanje weleens wonnen die wedstrijd toch maar mooi wel', schatert de ste idool, ik kan hem trouwens ook leuk imiteren, geëerd? Ik zou bij God niet weten wie die man is. We talisman.

Wanneer we die cd op gaan nemen weet ik niet, maar hebben een volkslied dat totaal niet op ons land slaat.

Bij hemzelf zit de liefde voor voetbal en Oranje in het het zal er vast wel een keer van komen. Daarnaast Het wordt hoog tijd daar iets aan te doen. Wat mij bijzonder overigens minstens zo diep al bij de andere streef ik ernaar om zoveel mogelijk tijd aan mijn gezin betreft kunnen ze voor aanvang van de wedstrijd nog leden van het legioen. 'Ik ga al vanaf mijn zevende beter Hand In i^and Kameraden speten, of Wij Houden te besteden. Door alle drukte en problemen in het verjaar naar het voetballen kijken. Vroeger naar FC leden zijn twee van mijn huwelijken kapot gegaan.

Van Oranje. Daar wil ik nog wei eens kippenvel van Amsterdam, tegenwoordig naar Ajax. De laatste jaren Deze keer wil ik het laten slagen, dat is het allerbekrijgen, terwijl er bij het Wilhelmus geen zier door me gaan we vaker met een groepje vrienden naar wedstrijlangrijkste in mijn leven.' heengaat.' . •...•„. • ^,,; ,•,•„.. •„;: den in het buitenland. De competitie volg ik liever v;,anaf de bank voor de buis. De interesse voor Oranje I er ook altijd al geweest. En sinds '88 is het natuurOndanks een ^ u c c a ^ ^ ^ H p r e die al ruim twintig W a t l y ^ ^ J ^ ^ P ^ Cartigny ik helemaal raak. Ik ben heet trots op al mijn ontmoejaar duurt, is A n d r ê ^ ^ ^ ^ ^ a n plan het artiestenle|ngen met voetballers van het Nederlands elftal. In de ven vaarwel te zeggen. In augustus geeft hij als eerste Fotografie: André Bakker pno,

^ggjgggggggll^^

JMSMSilMIMMMëMmSSimêiMMSii,

FRET 9 5

nar

Strootman

O n g e v e e r net z o bekend als De Kast. Z o w e r e l d b e r o e m d Is Reboelje In Friesland. De Friestalige formatie vierde onlangs haar tienjarig bestaan met een verzamel-cd, Reboelje

Rolf ^ Q ^ ^ ^ Strootman Fotografie: André Bakker

'Fado is een gevoel, zoals blues dat ook is •

"f

'Niet van die taalfanatici

Veertig jaar geleden verliet zanger-gitarist Fernando Lameirinhas (53) Portugal om carrière te maken als vertolker van Engelstalige

Hotel

soul. Samen met zijn broer Antonio vormde

g e n a a m d . Een g o e d e g e l e g e n h e i d

hij het duo Jesse & James en In de jaren

om een bij te praten met z a n g e r en c o m p o -

zeventig en tachtig maakte hij deel uit van nist M a r i u s d e Boer, die naast d e b a n d o o k de succesvolle formatie Sall-Joia. M e t zijn e i g e n a a r Is van het platenlabel M a r l s t o . tweede solo-cd Vide Vida keert Lameirinhas terug naar zijn muzikale wortels: de fado,

n het Friesch Dagblad werden jullie de beste Friestalige liveband van Nederland genoemd. Ben je / tiet daar mee eens?

'Nou, die opmerking komt niet onze eigen pen. Al zijn we live best wel goed, als ik het zelf zeggen mag. Dat komt niet alleen door onze muziek maar ook door alles wat we er omheen doen. We proberen een optreden visueel aan te kleden. Het moet meer zijn dan alleen vijf man op een podium. De voorstelling Bruiloft was een soort muziektheater met twintig acteurs. De voorstelling Medusa had ook veel theatrale effecten. Ook door krachtige, suggestieve teksten hopen wij het publiek meer te geven dan muziek alleen.'

De teksten van Reboelje hebben vaak een surrealistische inslag. Centrale thema's zijn het verlangen naar het onbereikbare, het dromen van liefde en verre streken. Zijn jullie zulke dromers?

'Onze teksten komen soms letterlijk uit dromen voort, dus dan kun je ons wel dromers noemen. We houden wel van een beetje romantiek in het leven. Misschien dat we daarom zo vaak het label 'folkband' krijgen opgeplakt. Dat laatste heb ik zelf nooit zo gehoord. Het zal wel mede door de akoestische gitaren komen, dan spreekt de pers al gauw van 'folky invloeden'.'

saudade en tristesse.

Oproer Wanneer de pers over Reboelje schrijft, dan is het Friesland voor en Friesland na. Maar wat is er zo typisch Fries aan Reboelje behalve de taal?

'Niets eigenlijk. In ieder geval zijn we daar zelf niet mee bezig. Het enige is, dat we onze eigen taal gebruiken en dat is toevallig het Fries. Zoals ze in Amerika in het Engels zingen. Dat het Fries een prachtig mooie taal is, is een gelukkige bijkomstigheid. Verder zijn we niet van die taalfanatici, al krijg je vanzelf zo'n label opgeplakt.

Vooral Hollanders hameren daarop. Het Nederlandse publiek vindt dat ze ons moeten kunnen verstaan en gaan zich daar helemaal op fixeren. Maar als we in het buitenland optreden in plaats van in Zwolle, dan zijn we ineens geen Friese band meer, maar een buitenlandse band, die je niet kunt verstaan. We hebben opgetreden in Frankrijk en in Polen. Daar zal het ze een worst wezen, in welke taal wij zingen. Engels verstaan ze daar ook niet. Dan sta je voor een zaal die zich alleen op de muziek richt. Dat is erg prettig.'

Wat betekent Reboelje trouwens?

'Reboelje betekent 'oproer'. Denk maar aan het Engelse 'rebellion'. Dat we die naam voeren is ook vanwege de mooie klank van het woord. Onze eerste demo heette Reboelje Yn In Sabeare Wrald, wat zoveel betekent als 'oproer in een wereld waarin iedereen alsof doet'. Dat woord 'sabeare' vonden we ook mooi. Onlangs verscheen bij Marista het debuut van een duo dat luistert naar de naam Sabeare.'

Woekerprijzen Hoe populair is Reboelje?

'In Friesland hebben we een schare trouwe aanhangers.

Toen we in 1989 ons debuut Skepper Fan De Skepper uitbrachten, was dat de eerste keer dat er Friestalige popmuziek op cd verscheen. Die plaat wordt nu tegen

FRET 2 6

woekerprijzen verkocht. Niet zo lang geleden hebben we hem maar eens bijgeperst en in korte tijd waren we weer door de voorraad heen. We hebben geen fanclub.

Er is alleen een club van enthousiaste Reboelje-liefhebbers die we driemaandelijks het blad Hamanaras toesturen. Daarnaast is er een officiële Reboelje homepage op Internet met veel informatie, een agenda en alle songteksten. Dat doen we niet zelf. Dat wordt allemaal door één enthousiaste jongen bijgehouden. Een vrijwilliger zeg maar, die we zoveel mogelijk steunen. Op een gegeven moment moet je ook wel. Er stonden al diverse teksten over Reboelje op Internet nog voor we er ooit zelf naar hadden gekeken.'

Omdat Reboelje tien jaar bestaat, brachten jullie de verzamel-cd Hotel Reboelje uit. Kijk je met tevredenheid terug op de oogst van die tien jaar?

'We zijn niet ontevreden met wat we gedaan hebben.

Maar zo'n verzamel-cd is vooral voor het publiek bevredigend, en voor de band minder. Het ligt achter je. We kunnen ons pas trots voelen als we weer iets nieuws gemaakt hebben. We werken nu aan materiaal voor het komende seizoen, al hebben we geen flauw idee welke kant het zal opgaan. Het moet nog een beetje broeien.

Het enige wat vaststaat, is dat we steeds meer een projectmatig werkende band zullen worden. Een moeilijk te boeken band.'

dat we tot dusverre hebben behaald. Als we ergens optreden komen er altijd wel mensen op af. Dat is toch prachtig.'

Behalve lid van Reboelje ben je ook de drijvende kracht achter het platenlabel Marista. Het bedrijfje is begonnen als een label voor Friese bands.

Tegenwoordig richt het zich op geheel Nederland.

Waarmee gaat Marista ons in de toekomst verrassen?

'Op de heel korte termijn met de Brabantse band Skeleton Crew, die nu een volwaardige, stevige cd bij ons uitbrengt. Dan de Friese, maar niet Friestalige groep Sippe Sibbele, genoemd naar de grootvader van twee van de bandleden. Zij hebben vorig jaar de Kleine Prijs van Sneek gewonnen, dus dan weet je het wel.

Tenslotte Deire, uit Leiden en Den Haag. Zij zitten nu in de studio, dus dat zal niet zo lang meer duren.

Daarnaast wil ik verder met Rock Over Roodbaard. Dat is een muziekfestival in Leeuwarden dat ik vorig jaar voor het eerst organiseerde nadat ik een geldbedrag gewonnen had waarmee ik iets leuks mocht doen.

Lucas Roodbaard is een architect die veel in Leeuwarden gebouwd heeft, onder meer in het park waar de optredens plaatsvonden. Het is de bedoeling dat het een jaarlijks festival wordt.'

Zou je De Kast onder contract willen hebben bij Marista?

In Oor werd Hotel Reboelje niet onverdeeld positief besproken. In de recensie was sprake van bombast en oubolligheid.

'Ach, ik ben al blij dat we in Oor staan. Dat is in de tien jaar van ons bestaan nog niet vaak voorgekomen.

Terwijl we zelf het idee hebben dat we artistiek best ver gekomen zijn. In alle bescheidenheid: ik vind dat we wel eens wat serieuzer genomen mogen worden. In ieder geval zijn we tevreden met het relatieve succes

'We zijn inderdaad van plan om ze aan te bieden hun volgende plaat bij Marista uit te brengen. We zijn een commercieel label met een idealistische inslag. En ik zie wel enige commercie in De Kast.'

Een idealistische inslag?

'Tja, we willen er natuurlijk geen geld op toeleggen.

Verder proberen we alleen uit te brengen wat we zelf goed vinden, ledere soort muziek is welkom, zolang het maar popmuziek is. We hebben een erg brede smaak.'

Toch wil Lameirinhas niet te boek staan als vertolker van Portugese muziek. Zijn werk is de optelsom van alle muzikale invloeden die hij gedurende zijn leven onderging. 'Nederlanders vinden dat mijn muziek buitengewoon Portugees klinkt. Daarom noemt iedereen het fado. Als je mijn cd echter aan een Portugees voorlegt, zal die daar anders over denken, omdat de vorm te vrij is. Noem mij maar chansonnier, een moderne troubadour. Dat neemt niet weg dat er fado in mijn muziek zit. Fado is in de eerste plaats een gevoel, zoals blues dat ook is. En dat gevoel, die fado, zit in mij, als een soort instinct.'

'Vorig jaar tourde ik met mijn oude vriend Raymond van het Groenewoud. Omdat je een optreden onder een herkenbare noemer moet aankondigen, hebben we onze muziek laten omschrijven als een mix van 'eigentijdse fado en Vlaamse blues'. Zulke etiketten schieten altijd tekort. Ik wil me niet tot een bepaald genre beperken: dat soort beperkingen zijn dodelijk voor de creativiteit. In het verleden heb ik allerlei soorten muziek gespeeld - soul, pop, reggae, latin, jazz, fusion en al die elementen zijn verwerkt in mijn huidige muziek. Vorige maand trad ik op bij Laat De Leeuw.

Paul de Leeuw zei tegen mij: 'Toen ik jouw cd voor het eerst hoorde, dacht ik dat het Sting was.' Ik was overdonderd door die plotselinge opmerking van hem, maar achteraf kan ik het wel begrijpen. Sting is met ska en rock begonnen, ging daarna met jazz en soul in de weer, en daaruit is tenslotte een synthese ontstaan die niet meer in een bepaald hokje past. Zo zie ik ook mijn eigen muzikale ontwikkeling.'

Groter publiek 'Ik ben in dé eerste plaats een componist, pas daarna zanger en gitarist. Ik wil opschrijven wat er in mijn hart zit en daarbij de muziek verwerken die ik om mij heen hoor en die mij aanspreekt. Muziek is voor mij een zoektocht, de nieuwsgierigheid jaagt mij voort. Toen Sail-Joia in de jaren tachtig alleen nog carnavaleske samba speelde, verliet ik de band. Een tweede reden om solo te gaan, was het publiek dat we trokken. Ik had genoeg van mensen die alleen voor de gezelligheid naar een optreden kwamen. Die niet kwamen om te luisteren, maar om te dansen.

Ik ging mij verdiepen in Portugese muziek en ontdekte hoe mooi fado is. Maar omdat geen hond hier Portugees verstaat, heb ik vijfjaar keihard moeten werken om een publiek te bereiken. Door Vida Vida heb ik over aandacht nu niet meer te klagen. Ik ontken niet dat ik erdoor gevleid ben: ik wil graag een groter publiek, maar ik wil niet het grote publiek.'

R<!omantiseren 'Het heeft lang geduurd voor ik besefte dat mijn muzikale wortels in Portugal liggen. Ik was vijftien toen ik Portugal verliet. Pas daarna leerde ik gitaarspelen en werd ik muzikant. Dat was in de jaren zestig en zeventig. Hoewel ik altijd de intentie heb gehad verschillende muziekstijlen te exploreren, kwam het nooit in mij op om Portugese muziek te spelen. Tot ik in de jaren tachtig met Sail-Joia Braziliaanse muziek ging uitvoeren en merkte dat ik die instinctief heel goed aanvoelde.

Tenslotte komt de Braziliaanse muziek voor een groot deel uit de Portugese cultuur voort. Dat heeft mij op het spoor gezet.'

'Op Vida Vida schets ik een beeld van een Portugal dat allang niet meer bestaat. Het is het land van mijn jeugd, het land dat ik veertig jaar geleden achter mij liet. Dat die herinneringen geromantiseerd zijn, besef ik maar al te goed. Het romantiseren begint al op het moment van vertrek. In Portugal spreekt men van saudade: een onvertaalbaar woord, dat zoiets als 'heimwee' of 'rouw' betekent. Het land van mijn jeugd is verdwenen: als ik nu in Portugal kom, dan voel ik mij een toerist. Bij aankomst weet ik, dat ik na twee weken weer zal vertrekken.'

Kippenvel 'De laatste grote fadista was Amalia Rodrigues - wie krijgt daar geen kippenvel van? Maar de oorspronkelijke fado - de traditionele muziek die vroeger gezongen werd in de volksbuurten van Lissabon - bestaat allang niet meer. Die komt nooit meer terug. Toch zijn er, zowel in Nederland als in Portugal, puristen die menen te weten wat echte fado is. Ik voel mij bij hen niet thuis en krijg ook weinig waardering uit die hoek.'

'Gelukkig is de laatste jaren de Portugese muziek volop in beweging gekomen. Steeds meer jonge artiesten proberen andere wegen in te slaan. Dulce Pontes is het bekendste voorbeeld, omdat zij met haar single Cangao Do Mar wereldwijd doorbrak. Ik bewonder haar prachtige stem, die vol soul is, maar de producer maakte er

een gepolijst geheel van vol zwevende synthesizers. Ik snap dat wel. Hij probeert slechts een nieuwe aanpak te vinden, zoals de band Madredeus dat met haar mix van fado en barok ook doet.'

De echte evolutie van de fado moet je evenwel buiten Portugal zoeken. Portugese muziek is eeuwenlang heen en weer gegaan over de wereld, heeft de invloeden van Brazilië en Afrika ondergaan en heeft, omgekeerd, ook de muziek van die gebieden beïnvloed. Het prachtigste voorbeeld is de fado van de Kaapverdische Eilanden, de morna. In de morna komen Afrikaanse ritmes en Portugese melodieën samen. Vooral Cesaria Evora weet dat meesterlijk te vertolken. Met haar voel ik meer zielsverwantschap dan met enige Portugese artiest, omdat ook ik zoek naar een synthese van ritmiek en melodie.'

Accent 'Mijn contact met de Portugezen is slecht. Twee keer heb ik in Portugal opgetreden. Het commentaar en de kritiek waren niet van lucht. Na afloop van de concerten zei men: 'Wat denkt die buitenlander wel, om zijn eigen versie van de fado te geven?' Mijn pogingen om een plaat in Portugal uit te brengen zijn steevast op een mislukking uitgelopen. De laatste keer dat ik het probeerde, stuurde ik mijn cd naar één van de producers van Dulce Pontes. Toen hij liet weten dat hij mijn werk prachtig vond, sprong ik een gat in lucht. Hij maakte echter één voorbehoud: ik moest alle vocalen opnieuw inzingen, want ik had een accent. Vanaf dat moment hoefde het voor mij niet meer. Ze zoeken het maar uit daar. In Nederland voel ik mij gerespecteerd. Het Nederlandse publiek komt niet aan mijn kop zeuren of mijn muziek nou helemaal, half of voor een kwart Portugees is.'

'Als muzikant voel ik me net een bergbeklimmer die in de verte een nevelige bergtop voor zich ziet opdoemen.

Ik hoef die top, dat vast omlijnde doel niet daadwerkelijk te bereiken. Het is mij om het klimmen te doen en om wat ik onderweg tegenkom. Muziek is een reis.'

FRET 2 7

Ruud

tfTüin^^

Lekx

Fotografie: Christel Wolters

Een kwestie van de juiste timing: Flygang's cd Disco Machine lijkt samen met films als Boogie Nights een heuse discorevival te veroorzaken. Een derde deel van de band is Nederlands, de rest Amerikaans. Reden genoeg voor Fret om de wijde pijpen uit de mottenballen te halen en eens te checken wie er achter die cd zitten.

'Utreg-style' jungle noemt hij het zelf. Bong Ra's interpretatie van drum & bass is hard en duister. Als één

'We waren onze tijd ver vooruit'

van de weinige producers in het genre richt hij zich niet volledig op Engeland.

Volgens de biografie is Flygang een samenwerking tussen twee Amerikaanse DJ's en een Nederlandse producer, die wordt aangeduid als Zoeysonic. Wie schetst onze verbazing als we voor het Flygang-interview aanschuiven bij niemand minder dan oudgediende Aad de Mooy, een van de grote housepioniers van Nederland en in een ver verleden beter bekend als D-shake.

Dus het hele bio-verhaaltje is maar een verzinsel? De Mooy: 'Zeker niet! De andere twee leden, DJ Slick en Kid Wonder, bestaan ook wel degelijk. We vonden het alleen wel aardig om er een beetje geheimzinnigheid omheen te creëren. Flygang is zeker ook niet mijn nieuwe project, het is een echte band. Ik heb die beide Amerikanen leren kennen in San José in Costa Rica. Het klikte meteen nadat we elkaar een beetje hadden verteld wat we deden. Ik had er meteen een goed gevoel over. Ze waren lekker relaxed, namen de boel niet zo heel serieus maar wisten wel van aanpakken. Dat vermoeden werd bevestigd toen ik weer thuis kwam: tot mijn verbazing hadden ze via email al een hele track en een berg samples toegestuurd. Terwijl de afspraak toen nog best vaag was.'

et interview wordt enkele malen uitgesteld omdat Jason, de man achter Bong Ra, bezig is zijn debuut-cd te masteren. Dat duurt langer dan verwacht. Na afloop is hij echter wel tevreden: 'Het duurde zo lang omdat er niet alleen muziek op komt, maar ook nog een cd rom-gedeelte. En als je niet uitkijkt, komt dat altijd vooraan de cd te staan, maar ik wilde het achter de normale tracks hebben.'

Dat wordt de tweede multimedia-cd die zijn platenbaas Djax Records gaat uitbrengen: ook Grumpyhead deed ooit iets gelijks. 'Deze gaat wel wat verder dan wat zij deden. Er zit een stripverhaal in, een beetje in Djax-stijl over een karakter dat eruit ziet als dat doodshoofd op de hoezen, mijn logo zeg maar. En verder nog vee meer grappen en grollen, maar dat zul je wel zien.'

Voorlopig moeten we het nog even doen met de twee EP's die Bong Ra kort achter elkaar maakte, en waarvan de nummers ook op de cd staan.

H

Lullige ritmes Opvallend aan die platen is, bulten het gebruik van een IVIC, de grulzige sound: de twee Dark Breaks platen lijken niet met de allernieuwste apparatuur opgenomen.

'Da's niet helemaal waar. Ik werk gewoon met een computer, maar wat ik vaak doe is de sounds terug converteren van i6-bits naar 8-bits. Daardoor worden ze kwalitatief veel minder goed en gaan ze lekker smerig klinken, met veel ruis en zo. Ik hou daar erg van. Veel dance- en drum & bass-platen klinken te mooi, zo hi-fi met allemaal van die prachtige geluiden. En veel Nederlandse drum & bass heeft van die bijna lullige ritmes, ze zijn niet vet. Waar ik erg van hou is de sound van bands als de Jon Spencer Blues Explosion, de Sex Pistols of Discharge. Dat rauwe, ongepolijste. Dat streef Ik ook na in de sound van Bong Ra. Ik heb bijvoorbeeld onder sommige tracks extra ruls gesampled. Ik hou ervan om alle producersregeltjes om een mooie plaat te maken, flink aan m'n laars te lappen.'

Dit zijn overigens wel erg veel rocknamen voor iemand die drum & bass maakt. Dat maakt nieuwsgierig naar de muzikale achtergrond van Bong Ra. 'Ja, ik heb zeker een roek-achtergrond. Ik heb bas gespeeld bij de band Celestial Season, en eigenlijk altijd in bands gezeten.

De jaren tachtig heb ik muzikaal overgeslagen. Ik hield vöör drum & bass erg veel van muziek uit de jaren zestig en zeventig: Hendrix, Black Sabbath. House heeft me nooit kunnen boeien. Die dwingende vierkwartsmaat vind ik helemaal niks. Ik hou van afwisseling. Ik begon het pas begin jaren negentig weer leuk te vinden toen je die breakbeat-house kreeg, oude Prodigy plaatjes en zo.'

Meisje versieren 'Ik hou van duistere muziek, ja. Kun je dat aan mijn platen horen? Dat Is wel de bedoeling. Van nature ben ik best wel vrolijk, maar als het om muziek gaat, moet het mineur zijn. Je kunt in duistere muziek ook veel meer

FRET 2 8

emoties onderschelden dan in positieve muziek; die maakt je alleen maar blij. Er zijn veel meer soorten gevoel bij donkere dingen, daar zit zoveel moois bij. De nummers die ik nu maak zitten tegen mijn grens aan, het is moeilijk verteerbare kost. Maar dat was ook de bedoeling, en het is bewust zo gedaan. Ik wil het publiek confronteren; dit zijn geen Goldie-nummers.

Muziek maken is een beetje als een meisje versieren.

Soms lukt het, soms is het niks en probeer je het weer verder. Of je kunt altijd binnen blijven en geen risico's nemen, maar dan wordt het nooit wat.'

Nog even terug naar de sound: op de hoes wordt snel duidelijk dat Tom Holkenborg de hand heeft gehad In de platen. Hoe zit dat? 'De nummers zijn gewoon gemastered in Tom's studio. Hij heeft veel apparatuur die ik niet heb en hij heeft zo veel kennis van geluid. Ik ken hem al een paar jaar, en hij heeft me altijd heel veel geholpen met advies. Veel mensen veranderen als ze veel succes krijgen, maar hij dus niet. Zonder hem was die eerste plaat er gewoon nooit geweest. Vandaar dat ik 'm heb bedankt op de hoes van de eerste ep. En wat gebeurt er dan weer? In Oor wordt dat als enige opgepikt: dat ik goed kan namedroppen. Da's toch flauwekul? Daar gaat het helemaal niet om. Het klinkt misschien vreemd dat ik me zo interesseer voor wat ande-

ren van mijn muziek vinden, maar recensies zijn belangrijk, zeker als straks de cd uitkomt. Kijk, vinyl wordt gekocht door kenners, die luisteren alles en weten het precies. Het cd-publiek gaat toch voor een groot deel af op wat ze In de muziekbladen lezen. En zij moeten de cd uiteindelijk kopen. Ik vind het ook echt heel moedig van Djax dat deze cd zo uitkomt. Volgens mij is het de eerste Nederlandse jungle cd van een artiest. Ik krijg er ook alle vrijheid, zowel muzikaal als bij de vormgeving.

Dat laatste Is voor mij heel belangrijk. Ik zie de hoes als een verlengde van de plaat, dat hoort er echt bij.'

'Wat me zo aantrekt in drum & bass is het gevoel van vrijheid. De absolute stijl is er nog niet. De twee grote stijlbepalende jongens, Roni Size en Grooverider, maken muzikaal heel verschillende dingen. Alles ligt nog niet 20 vast als in veel andere genres. Je kunt je als muzikant nog ontplooien. Ik ga nu bijvoorbeeld beginnen aan wat meer ragga jungle, zeg maar de old school zoals die in '94 klonk. En ik wil jungle gaan doen met jaren zeventig muziek eronder, zoals in die vage soundtracks. Dat Is allemaal mogelijk. Mijn ultieme doel is om ooit een EP te maken voor Prototype, het label van Grooverider, waar veel goed spul vandaan komt. Als Nederlander waarschijnlijk onmogelijk, maar je weet nooit..'

Iets e i g e n s Daarmee hebben we meteen de werkverdeling binnen Flygang te pakken. De beide DJ's komen met de samples. De Mooy maakt daar vervolgens, al dan niet met verdere assistentie van beiden, de tracks van.

'Ik ben zeg maar de regisseur. De beide anderen zijn ook echt DJ's, Ik ben natuurlijk een producer. Zij hebben een enorme kennis van oude disco en komen met samples aanzetten waar ik nog nooit van gehoord heb: ik was vroeger nooit zo'n fan van disco. Het idee van Flygang is dat we met behulp van die oude discosamples en hedendaagse invloeden van techno en trance iets nieuws proberen te maken. Nou ja, nieuw is het natuurlijk allemaal niet, maar dat we er iets eigens aan toevoegen. We communiceren heel veel via het internet, niet alleen email maar bijvoorbeeld ook het aan elkaar sturen van midi-files en samples.

Werkt perfect. Maar het is niet zo dat we de tracks niet samen hebben gemaakt. We zijn regelmatig bij elkaar, ook op onverwachte momenten: dan zijn zij ineens in Madrid en sturen ze een ticket op om even langs te komen om wat dingen te maken. Da's toch cool.'

Opvallend is de perfecte timing van de release van de Flygang cd: De discofilm Boogie Nights draait in de bioscoop, en Daft Punk en Air brengen de discosound weer terug als grote invloed op hun platen. Toeval? 'Zal ik je eens wat vertellen? De cd was al in oktober 1996 klaar.

Het heeft alleen zo idioot lang geduurd voordat alle samples gecleared waren. Je kunt je voorstellen: samples van hele obscure discoplaatjes van twintig jaar geleden. Zie die mensen maar eens te vinden. Het is dan ook niet allemaal gelukt, maar we hebben de intentie

laten zien. En als het een grote hit wordt, staan ze wel voor de deur. Eigenlijk ben ik er wel blij mee dat de cd nu pas uitkomt. Nu is er een kader, hij kan in een ontwikkeling worden geplaatst. Als 'ie echt twee jaar geleden al uit zou zijn gekomen, waren we waarschijnlijk alleen maar uitgelachen, zo van 'dat kan helemaal niet'.

In het gunstigste geval had men gezegd dat we onze tijd ver vooruit waren, ha ha!'

Lekker anonienn 'Al die verhalen over een disco-rage zijn allemaal onzin hoor. De Veronica-gids beweert wel dat die rage er is, maar merk jij er iets van? Ik niet. Er is wel een beweginkje, en ik denk ook wel dat het de potentie heeft om uit te groeien tot een volwassen stroming naast house en techno, ongeveer zoals triphop en drum & bass naast elkaar bestaan.

Een rage a la easy tune zou ik het niet willen noemen, de cd is wat dat betreft ook wel echt serieus en geen parodie of zo.'

Dit is de eerste publieke release van De Mooy in vele jaren. Eind jaren tachtig zette hij Nederland als technoland op de kaart als D-shake met de single Yaaatil/Techno Trance, wat wereldwijd een enorme klapper was. Daarna volgden nog enkele singles en albums, maar al spoedig werd het stil rondom De Mooy. 'D-shake was even heel populair, maar zoals altijd keert die populariteit zich op een gegeven moment tegen je. In Nederland wilde niemand op een gegeven moment meer iets van D-shake weten, en in het buitenland werd ik als een ster behandeld. Na D-shake heb ik jarenlang bewust undergroundplaatjes gemaakt, clubhouse vooral, die qua verkoop erg succesvol waren maar mij lekker anoniem lieten zijn.

En dat vond ik wel best. Ik heb het niet zo met de media: er wordt altijd achter de laatste hype aangerend, en wat er uit Nederland komt is sowieso niks. Schrijvers hier hebben volgens mij ook vaak te weinig bagage, kennen de historie van een stroming niet en dat levert oppervlakkige verhalen op.'

'Maar de hele scene is sowieso veranderd.

Met de opkomst van mellow veranderde Amsterdam van een experimentele stad waar veel kon in een stad waar lullige, slecht gemaakte en levenloze muziek de norm werd. Bovendien werd techno tegelijk steeds harder en donkerder, waarbij iedereen ook nog eens stijf stond van de dope.

Dat hele sfeertje ging me steeds meer tegenstaan. Daarom vind ik dit hele discoverhaal ook zo goed: het mag weer om positief te klinken, melodietjes te laten horen, allerlei percussie te gebruiken. Bij speed garage zie je ook dat mensen zich weer mooi aankleden en cocktails drinken en zo. De muziek vind ik oude wijn in nieuwe zakken, maar qua sfeer spreekt het me wel aan. Niet meer dat doomerige. Ik denk sowieso dat we nu een beetje in een niemandsland zitten, muzikaal gezien. De meeste dance-stromingen zijn verbonden aan bepaalde drugs, en de combinatie house-XTC is ook al tien jaar oud. Bovendien wordt XTC toch steeds meer een drug voor losers. Er komt wel weer een nieuwe drug op de markt, met een bijbehorende muzieksoort.'

FRET 3 9

Ge Reinders

'Mijn eigen winl<eltie. il< hoef geen supemiarkf Kaz Lux (50) is een leven-

zei: "Je bent wel gek op tamboerijntjes, hè." Maar die zaten er helemaal niet in. Het bleek dat er allemaal hoge tingel-tangel toontjes klonken.'

de legende. In de vroege jaren zeventig zong hij in de fameuze band Brainbox. Daarna maakte

Gevierd zanger

hij enkele zeer succesvolle duo-platen met jan Akkerman. Zijn bluesproject met Magie Frankie bracht hem onlangs weer volop in de schijnwerpers.

En nu heeft de man met de meest karakteristieke stem van Holland met Echoes And Countrybutions een puike soloplaat gemaakt.

Kaz Lux heeft alles al meegemaakt. De absolute top, buitenlandse tournees, gouden platen ën jaren in de marge. In Nederland heeft hij elke tent van binnen gezien. De laatste jaren werkt hij in een wat rustiger tempo. Hij maakt zijn platen veelal alleen in zijn studio op zolder en doet ook zijn optredens meestal solo.

Over het werken in zijn huisstudio is Kaz enthousiast: 'Ik heb een aversie gekregen tegen echte studio's, de tijdsdruk ligt me niet zo. Nu doe ik eventueel vier uur over een solo en als ik het de volgende morgen niet goed meer vind, doe ik het gewoon over. Het is een low-budget productie geworden, maar ook dat heeft zijn voordelen. Als ik een producer gebruikt zou hebben die er vanaf het begin bij geweest zou zijn, was het niet meer echt mijn plaat geweest. Dat moest het nu eindelijk wel eens worden. Als ik boven in mijn ivoren toren bezig ben is het een heel klein universum. Ik heb bij wijze van spreken maar twee vierkante meter nodig"; maar als je lekker gaat, wordt het wereldje weer heel groot. Dan betrek je er de hele hemel bij.'

Gehoorapparaat Het feit dat Kaz niet meer de jongste is, maakt dat hij steeds meer streeft naar eigen muziek en de eigen invulling daarvan. 'Op een bepaald moment is een hele

1

FRET 3 0

goede vriend van me vrij jong overleden. Toen dacht ik: nu ik zal toch moeten opschieten met het verwezenlijken van datgene wat ik graag wil. Dat is de aanzet geweest voor deze cd. Ik wilde het aanvankelijk helemaal alleen doen, maar daar ben ik van afgestapt omdat ik vond dat sommige nummers erbij zouden winnen als ik er andere mensen bij zou betrekken.'

Een andere reden om nu te doen wat hij wil is dat Kaz met gehoorproblemen kampt. 'De laatste vijf jaar zijn mijn oren schrikbarend achteruit gegaan. Ze weten niet precies hoe het komt, gedeeltelijk is het beroepsdoofheid. Veel met de koptelefoon op werken, en dergelijke. Misschien hoor ik over tien jaar helemaal niets meer. Dat betekent dat ik alles wat ik nog in me heb er nu uit moet gooien.'

Kaz heeft wel een gehoorapparaat, maar 'dat klinkt zo lelijk, jongen. Het is goed voor gesprekken, maar in de muziek wordt het hoog zo buiten proporties. Als ik een mix moet maken, draai ik het hoog er extra uit want anders is het voor anderen weer veel te hoog. Ik liet de eerste mix van deze plaat aan iemand horen en die

Hoe kijkt Kaz tegen het verleden aan, de tijd met Brainbox bijvoorbeeld? 'Dat is voorbij, ik ben er destijds niet voor niks mee gestopt.

Het leek alleen heel ingrijpend omdat we toen zo vaak speelden. Ik kan het materiaal eigenlijk niet meer horen.

Ik denk bij alles hoe het beter had gekund en hoe het anders had gemoeten. Toen ik ermee stopte, verklaarde iedereen me voor gek. We stonden op het punt naam te maken in Amerika, maar voor mij klonk het niet mooi meer.

Ik hoorde mezelf dingen doen waar ik niet achter stond. Ik was een gevierd zanger van een beroemde band, ik stapte eruit en donderde in een groot gat.

Na een half jaar ging ik gitaar spelen. De mensen dachten wat een lul zeg, een zanger die gitaar leert spelen. Maar ik ben blij dat ik toen doorgezet heb, want gitaarspelen is toevallig het leukste wat er is.'

Tegenwoordig houdt Kaz alles in eigen hand, ook de boekingen voor optredens. 'Ik heb wel wat mensen die iets voor me doen, maar daar komt niet echt veel vandaan. Ik heb ook geen manager. Aan de ene kant zou het wel goed zijn om zo iemand te hebben. Adverteren doet begeren, zo is het nu eenmaal. Maar ik ben pas geld gaan verdienen toen ik geen manager meer had.

Er zijn heus wel goede, maar dan kom je wel weer gelijk in een bepaald stramien. Ik wil mijn eigen winkeltje hebben, ik hoef geen grote supermarkt. Alleen is de tijd niet echt gunstig. Als het moeite kost om aan optredens te komen ga je aan jezelf twijfelen. Ik weet wel dat het een algemene tendens is, maar toch... Voor de conditie van mijn stem zou het beter zijn wanneer ik wat vaker zou kunnen spelen. Om echt goed te kunnen zingen heb je wedstrijdritme nodig. Maar die twijfels monden dan wel weer snel uit in zoiets van: wel verdomme, ze zeggen dat ik de beste zanger van Nederland ben dus dat zullen we dan ook eens laten horen.'

Roel Bouman Fotografie: Ralph Collaris

'Rocl< lieeft iets anoniems' Zo'n vijftien jaar geleden was Gé Reinders een ware popster. Volle zalen hosten op de klanken van zijn band Girls Walk By. Tegenwoordig bestaat zijn repertoire uit luisterliedjes in Limburgs dialect en verkiest hij de intimiteit van" het theater.

Leon ^ ^ ^ ^ ^ ^ V e r d o n s c h o t Fotografie: Franco Gori

In een artikel over Gé Reinders mag één citaat niet ontbreken. Het is een zin die hij jaren geleden uitsprak en sindsdien zo ongeveer zijn motto is geworden. 'leder liedje krijgt de taal die het verdient'.

Nog steeds voegt hij de daad bij het woord. Met de band Girls Walk By en op zijn eerste soloplaten zong hij in het Engels. Tourde hij door Canada en zong hij zelfs een duet met wereldster Rita Coolidge. Op zijn cd Truuk Nao .flaf (1995) koos hij echter voor meer ingetogenheid en keerde hij terug naar zijn moerstaal, het Limburgs dialect. Een veelbesproken en bejubelde keuze. Maar geen heilig moeten, 20 relativeert de songsmid. 'Weet je wat ik pas geleden dacht? Shit, ik ga weer eens een nummer in het Engels doen. Omdat het een ander soort charme heeft.'

En vervolgens doet Gé Reinders wat hij tijdens het gesprek vaak doet. Hij zoekt naar woorden. Daar neemt hij uitgebreid de tijd voor. Waar dat bij anderen gaat vervelen, is het bij Reinders op een bepaalde manier grappig. Omdat hij altijd onstuimig zoekt naar een betere formulering van wat hij er zojuist uitgeflapt heeft. 'Ja, ik weet wat het is. De charme van in het Engels zingen is dat je even het gevoel hebt iemand anders te zijn. Het staat verder van je af omdat het een vreemde taal is. Maar aan de andere kant staat het ook weer dichterbij omdat je in het Engels dingen zingt die je in het Nederland misschien niet zo snel zou doen. Begrijp je het een beetje?'

Toon Hermans Het moment waarop Reinders - met succes, zoals later bleek - de overstap naar het dialect maakte, viel samen met het moment waarop hij het thema van zijn liedjes veranderde. 'Ik wilde meer autobiografisch schrijven. Ik vond dat ik iets te zeggen had over mezelf. En dan kan niet in het Engels. Beter gezegd: dat kan tk niet in het Engels.'

Reinders ademt muziek uit. Hij vertelt enthousiast over de nummers die hij heeft liggen. Klaar, halfklaar, of pas in de embryonale fase. Geschreven in drie minuten, of al vier jaar in bewerking. Voor zichzelf over voor anderen. Bergen liedjes, bergen. Hij praat enthousiast over Toon Hermans, voor wie hij inmiddels voor de tweede keer producer is. 'Wat die man in het theater kan, kan niemand.'

Hij is verrukt over de nieuwe plaat van Steve Earle, maar teleurgesteld over de nieuwe van Bob Dylan. 'Hij kan niet meer zingen. En zijn zinnen zijn niet meer mooi. Terwijl vroeger, die zinnen van Dylan, man... Als ik nu een avond niets te doen heb, ga ik Dylan-liedjes zingen. Maar toen ik die nieuwe nummers hoorde, dacht ik: aansteller.'

Vroeger was Dylan beter, zegt Reinders. Tegelijk is 'vroeger was Reinders beter' zijn eigen schrikbeeld.

'Weet je wat het stomme van muziek maken is? Dat iedereen er een mening over heeft. Dat weet je zo gauw je er aan begint en daarom moet je ook alleen doen wat je zélf leuk vindt. Ik krijg ook wel eens van

mensen te horen dat ze me beter vonden toen ik steviger werk maakte. Maar gelukkig groeien verbazingwekkend veel mensen met me mee. Ik heb zelf ook meer bewondering voor artiesten die van me af groeien maar dus wèl groeien, dan voor artiesten die na al die jaren nog steeds hetzelfde doen. Weet je, rock heeft iets anoniems. Dat merkte ik toen ik de theaters inging. Daar komen mensen puur en alleen om mij te zien. Dat waren er in het begin dan ook maar veertig, maar dat doet er niet toe. In andere zalen en zelfs in het clubcircuit komen veel mensen omdat er een band speelt die avond. En toevallig ben ik dat dan. Als de helft van de mensen voor jou komt, heb je het echt goed getroffen. De rest komt voor de gezelligheid. En dat begon me ronduit tegen te staan. De overgang naar de schouwburg kwam daar door een soort toeval bij. Ik had een tour gepland langs allerlei clubs. Die tour was bedoeld als ondersteuning van mijn nieuwe cd. Alleen, mijn platenmaatschappij ging failliet en de cd ging dus niet door. Vervolgens annuleerden alle zalen op drie na. En die drie waren schouwburgen. Ik heb toen speciaal voor die optredens een set samengesteld met Nederland en Engels werk. Prachtig was dat, het maakte veel indruk op me. Een tijd daarna speelden we met de band in een café. Toen stond er een meisje vooraan te dansen. Ik kende haar ergens van. Ik keek nog eens goed: ze had bij mij in de klas gezeten. Op dat moment dacht ik: Reinders, tijd om hiermee te stoppen. Het theater, dat wordt het. En dat is het dus nog steeds.'

FRET 3 1

SS^S'f^^SSÊ^^^^ÊKsi'^

'4

'W^

! / \ <

>^m

•jllSSjï

'/'#•

AveH^a

>i

wt:JW-'

> ;

^m hUêo^^^l mm mm

'S' wmrn

BOVEN V.L.N P • OAPRAR PPRRY fTRAVOLm'S), TRIJMT !P T Q M (JUNKË XL), J^RTiN ( V I N D'*-' ^ ' ^ IT',

/^/-i«/-.iia

ONDER V' ^'^^ • '^'^"^ (METDE KICllDi ANOÖK.WRGO (HEIDEROOSJES), RUDE BOY SY8 (D.. <

fRET Foster

Gert ^ ^ ^ ^ ^ ^ Verbeek fotografie: Fred van Diem

Ze komen uit Zagreb en werken uanuit thuisbasis Amsterdam hard om een plaats te verweruen aan de top van de Europese noise-scene.

Gemakkelijk gaat het allerminst, maar het l i j k t erop dat het Gone Bald dit jaar gaat lukken met twee cd's op zak en een groeiende livereputatie. Na in maart en april veel gespeeld te hebben in Amsterdam met als voorlopig hoogtepunt het voorprogramma van Jesus Lizard in de Melkweg, blikken gitarist/zanger ivica en bassist Harvey terug op hun roerige geschiedenis.

p een vroege morgen in 1994 staat Ivica voor een moeilijke keuze. Zijn muzikale vrienden Nikola (bas) en Bojan (drums) vertrekken over enkele uren liftend het avontuur tegemoet om zo te voorkomen in het Kroatische leger geplaatst te worden. Drie dagen daarvoor hadden de drie, allen afkomstig uit de niet lang daarvoor opgeheven band Achtung Dichtung, voor de lol ten afscheid gejamd in hun oefenruimte te Zagreb. Ivica: 'Vanaf de eerste maten wisten we dat deze combinatie heel goed werkte. Uitgerekend vlak voor hun vertrek gebeurde waar ik al die tijd op had gehoopt. Om het moment vast te houden namen we na anderhalve dag onze eerste album, de cassette yesus Is Coming Soon op.

De technicus gaven we de opdracht alles zo luid mogelijk te zetten en tijdens de opname met zijn vingers van de knoppen af te blijven.'

De geboorte van Gone Bald is voor Ivica de reden om zijn andere vijf bandjes, zijn thuisland en familie achter te laten. 'Ik griste één broek en één shirt uit de kast, stak 50 Duitse marken in mijn jaszak, kuste mijn vader vaarwel en lifte vier helskoude dagen richting Amsterdam.' De drie jongens vinden onderdak binnen het kraakcircuit. De paar instrumenten die ze hebben, worden per vliegtuig nagestuurd. Nikola timmert zijn eigen basgitaar in elkaar en met de omgebouwde speakers van een hifi-set maken ze hun noble noise hoorbaar.

Gone

MET

Bounties en cola

FRET 3 4

O P IN

HANDEN

ZIJNDE

VERKOOP

DE MUZIEKINDUSTRIE

VAN

KWIJT TE

POLYGRAM

RAKEN.

MAAR

LIJKT GEEN

NEDERLAND NOOD!

HAAR

TUSSEN

DE

BRUGGENCOULISSEN

TRAPPELT ALWEER EEN NIEUWE PLATENGIGANT, ROADRUNNER GENAAMD. GROOT GEWORDEN MET DE SUCCESSEN VAN DE PARTY A N I M A L S , JUNKIE XL, HAKKOHBAR EN SEPULTURA IS DIT PUUR H O L L A N D S E BEDRIJF I N ENKELE JAREN UITGEGROEID T O T EEN HEUSE M U L T I N A T I O N A L .

H

et is even zoeken op dat afgelegen industrieterrein in Hilversum. Verscholen tussen de studio's van RTL4 en Radio Veronica die met enorme schotelantennes op de oprit een imposante indruk maken, zetelt de Nederlandse vestiging van Roadrunner Records. In tegenstelling tot wat je zou denken is het bedrijf bescheiden gehuisvest. Het label dat groot werd door Sepuftura, HakkOhbar en de Party Animals bevindt zich boven een garage en alleen een piepklein bordje naast de voordeur doet vermoeden dat hier hits worden geboren.

O

De band loopt de huidige Gone Bald-bassist Harvey tegen het lijf. Hij heeft drie jaar eerder Zagreb achter zich gelaten. Na onder meer als technicus te hebben gewerkt in de studio van het Duitse ECM-label en zich te hebben gespecialiseerd in elektronische muziek zet hij zijn zinnen op een leven in de Verenigde Staten samen met zijn Servische vriendin. De route gaat via Amsterdam waar ze blijven steken. 'Ik hoorde Gone Bald voor het eerst spelen in Villa Omval waar ze hun tweede cassette Fairy-tale Addict hadden opgenomen. In de repetitieruimte zag ik drie sympathieke knaapjes uit mijn thuisland keihard aan hun muziek werken. Hun overgave beviel me wel, al kon ik niet direct helpen.' Ivica: 'Je hield ons in ieder geval in leven met veel Bounties en cola'.

Wie wel kon helpen was Ante, een toonaangevende muziekjournalist en concert-organisator uit Zagreb en leeftijdgenoot van Harvey. Ante: 'In Zagreb ben ik de bandleden nooit tegengekomen omdat ze een generatie jonger waren. Ik was helemaal niet van plan hun manager te worden, maar raakte via mijn vriend en geluidstechnicus Zlaja betrokken bij de uitgave van hun eerste cd Little Song Of Love (1995). Zlaja was heel enthousiast over de band en wilde graag met ze de studio van het Koeienverhuurbedrijf in. Ik startte het label 100% Recordings waarop de plaat uitkwam. Ik vind het album maar gedeeltelijk geslaagd. Hij had wat mij betreft

DE

HOOFD

zo'n twintig minuten korter mogen duren.'

Niettemin regelt Ante daarna alle zaken voor de band en is hij naast manager tevens een soort vaderfiguur voor de jonge muzikanten.

Hasjnevei en bezem In februari 1996 wordt Ivica weer voor een keuze gesteld.

Nikola en Bojan kunnen niet langer in Nederland blijven en moeten terug naar Kroatië. Ante: 'Het was ze niet gelukt om een verblijfsvergunning te krijgen. Een illegaal verblijf zagen ze niet zitten. Ze hadden in Nederland apparatuur bij elkaar gespaard voor een eigen studio en besloten die in Zagreb op te gaan zetten.' Ivica: 'Ik zag het totaal niet zitten om mijn leven voor een tweede keer opnieuw op te starten en ben in Amsterdam achtergebleven.' Harvey: 'Ik vond een briefje op de deurmat met de noodkreet "Harvey, help me, I have no band!".'

Ivica is extra wanhopig omdat er een tournee door België stond gepland. Met z'n tweeën schrijven ze nummers die later op het tweede album zullen verschijnen, daarnaast naarstig op zoek naar een geschikte drummer. Ivica: 'De drummers die ik ontmoette zagen onze muziek wel zitten, maar vroegen meteen wat het hen financieel op zou leveren. Het enige dat ik aan hen over gehouden heb, is een stapeltje visite-kaartjes.' Jazzdrummer Igor had geen visite-kaartje. Harvey en Ivica ontmoeten de Servische Tjech in het AMP-gebouw op het Amsterdams KNSMeiland waar hij, omringd door een lichte hasjnevei en gewapend met een bezem het kantoor, de gangen en de repetitieruimtes schoonhoudt. Harvey: 'We hebben hem muzikaal flink moeten kneden en hem moeten afhelpen van zijn samba-, rumba- en etno-invloeden. Op zijn beurt bracht Igor meer dynamiek en ritme-experimenten in onze muziek. Gone Bald I klonk als een geoliede machine die dwars door de muren wilde beuken. Gone Bald II is subtieler, as if you are being killed by a slow hypnotising choke.'

Verblijfsvergunningen en frustraties In de maand voorafgaand aan de Belgische tournee repeteert de nieuwe bezetting elke dag zes a zeven uur achter elkaar. Het eerste Belgische optreden loopt desondanks volledig mist in. Het publiek, dat vertrouwd was met het oude Gone Bald, is sceptisch over de nieuwe band en dat

maakt het verse trio hypernerveus. Pas bij het tweede optreden tijdens het tienjarig jubileum van zaal Democrazy in Gent knaft de muziek zoals bedoeld en krijgen ze er veel Belgische vrienden bij. 'In het buitenland staan ze veel meer open voor wat we doen. Amsterdam is een geweldige plek om muziek te creëren, maar als je je materiaal wilt laten horen kun je beter eerst over de grenzen gaan.'

Gone Bald speeft dan ook meer in Frankrijk en Zwitserland dan in Nederland. Het tweede album wordt in de zomer van 1997 binnen drie dagen opgenomen met producer Danny in de Aluna Studio naast de repetitie-ruimte. Ondertussen proberen de bandleden hun status in Nederland zeker te stellen. Harvey heeft na zeven jaar eindelijk een verblijfsvergunning weten te bemachtigen, iets waar Ivica en Igor nog steeds hard voor moeten knokken. Tijdens het invaloptreden op 18 maart jongstleden in OCCIl te Amsterdam tijdens een Kroatische avond, kan Ivica zijn frustraties daarover niet in toom houden. Hij opent de onstuimige set a-capella met een Engels kinderliedje, rent woest over het podium en onderbreekt nummers als ze net op gang willen komen.

Ante loopt hoofdschuddend door de zaal. Er gaan harde woorden vallen in de kleedkamer. Gone Bald moet zijn meerdere erkennen in Sumski uit Zagreb dat avant garde en etnische invloeden verweeft tot een opbeurend geheel. Tien avonden later laat het trio zich in het AMP van hun betere kant zien. De set moet in verband met de halve finale van AMP's Battle Of The Bands beperkt blijven tot twintig minuten. De band heeft niet meer tijd nodig en speelt zich naar de finale op 25 april. Gone Bald behaalt uiteindelijk de derde plaats, maar dat kan ze niets schelen. Volgens Ivica vindt de jury dat Gone Bald het publiek heeft beledigd door oorverdovend hard te spelen. Hij beschouwt dat als een compliment. Het optreden in het Amsterdamse muziekcafé Winston eerder die maand, samen met Pink Noise Quartet van Ivica's zus Andreja, levert hen veel meer op: het voorprogramma van Jesus Lizard in de Melkweg. Ante heeft veel voorwerk geleverd, maar de Winston geeft de doorslag. De altijd sceptische manager is tevreden.

'Het Melkwegoptreden was zeker een hoogtepunt.

De groep hield de spanning gedurende de hele set vast.'

Net zo bescheiden zit Alain Verhave, marketing-manager van Roadrunner Nederland, achter z'n bureau. Een bovenverdieping van het formaat appartement, want veel groter is het niet, herbergt acht medewerkers waaronder de twee A&R managers die het platenlabel voorzien van nieuw muzikaal bloed. Alain's werkruimte oogt als een jongenskamer: tientallen posters aan de muur, een simpel houten bureau en verschoten tapijt op de vloer.

Altijd al willen werken bij een platenmaatschappij? Alain is een goed voorbeeld van hoe je zoiets aan moet pakken. Tijdens zijn studie communicatiewetenschap in Amsterdam begin jaren tachtig had hij een bijbaantje als inpakker van platen. Zijn baas Cees Wessels was toen net het labeltje Roadrunner Records begonnen. De eerste plaat die de kersverse platenmaatschappij liet persen was een Greatest Hits van Jim Croce. En jawel, hij verkocht! Platenzaken raakten geïnteresseerd in het label. In het woonhuis aan de Van Eegenstraat in Amsterdam werd elke week naarstig gewerkt om de bestellingen van platenzaken op tijd de deur uit te krijgen. Alain moet lachen als hij aan die tijd terugdenkt: 'Elke vrijdagmiddag kwamen we bij het buurtpostkantoor de dozen afleveren. De postbeambte werd gek. In die tijd was er nog alleen vinyl dus je kunt je voorstellen hoeveel ruimte dat innam. Op een gegeven moment liet de goede man maar een goederen-kar buiten staan waar we het spul zo in konden droppen. Zo raakte hij niet al te overspannen zo vlak voor het weekend.'

Shirtje wisselen In de loop van de jaren tachtig, de vruchten plukkend van een welvarende economie, groeide het bedrijfje snel. Naast het uftbrengen van verschillende succesvolle verzamelaars wist eigenaar Cees een aantal licentiedeals te sluiten met buitenlandse labels zonder Nederlandse vestiging. Zo'n deal houdt in dat een plaat van een buitenlands label niet naar Nederland geëxporteerd wordt, maar in Nederland geperst wordt door een platenmaatschappij die via een sub-label haar naam eraan verbindt. Omdat deze deals vooral betrekking hadden op heftige metal- en hardrock bands verwierf Roadrunner al snel de naam van metal-label.

'Cees had een goeie neus voor talent. De bands die hij wist te contracteren zijn later allemaal groot geworden.'

Op de golven van de jaren tachtig-rock verschenen er releases van Amerikaanse acts als Twisted Sister, Black Flag en Engelse punkbands als The

Exploited en GBH. Het eerste gouden album kwam in 1987, niet van een metalband maar van de Canadese a-capella groep The Nylons, populair onder ouder en hoger opgeleid Nederland. Midden en eind jaren tachtig ontstond er steeds meer variatie in de artiestenstal. Roadrunner richtte een diversiteft aan sub-labels op waarop bijvoorbeeld ook soundtracks ondergebracht konden worden.

Meest trots lijkt Alain op de deals met Fear Factory, Life of Agony, Dog Eat Dog, Type-O-Negative, Sepultura en Soulfly, het nieuwe geesteskind van Max Cavalera. 'Bij één van de eerste concerten in Nederland van Life Of Agony in de Melkweg was ik helemaal verkocht. Ik zei tegen m'n vriendin, hou m'n bril effe vast, en stortte me in de pit. Later zei Keith Caputo dat hij me had zien dansen tussen de menigte.'

Het contact met de artiesten is volgens Alain de leukste ka'nt aan zijn baan. 'Sommige mensen ken ik al tien jaar. Die jongens van Dog Eat Dog bijvoorbeeld. Een aantal kende ik al toen ze nog in Mucky Pup zaten.'

Trots was hij toen Max Cavalera hem om een gunst vroeg. "Ik had eens een grijze Roadrunner sweater aan met zo'n klein logootje erop. Max kwam op me af en zei dat hij zo graag die sweater wou hebben. Geen probleem natuurlijk. We hebben gewoon shirtjes gewisseld."

Zelfspot Met bijna honderd gecontracteerde en gelicenseerde artiesten kan Roadrunner zich meten met andere Nederlandse platenmaatschappijen als PIAS (Play It Again Sam) en CNR. 'Wij zijn, om het zo maar te zeggen, een grote independent. Independents zijn een stuk kleiner dan majors, die wereldwijd een gigantisch aandeel in de markt hebben. Ooit hopen wij ook nog eens zo groot te worden.'

Het hoofdkantoor van Roadrunner bevindt zich in Amstelveen. Daar zit de international afdeling, het management, de productie-afdeling en de administratie.

Roadrunner heeft licenties in 22 landen en kantoren in België, Duitsland, Frankrijk, Engeland, Amerika, Australië, Brazilië en zelfs in Japan. Dat Holland het goed doet in Japan met Total Touch en Dulfer wisten we al, maar de liefde voor ons kaaskoppen blijkt nog veel verder te gaan. 'Laatst hebben we twee verzamelaars van Mokum Records uitgebracht in Japan, Hollandse gabber dus. Dat slaat daar geweldig aan. Er is zelfs een Japanner die gabber maakt. Zijn 12-inch doet het goed en waarschijnlijk komt er zelfs een album.'

Midden jaren negentig zorgden Roadrunner acts als Technohead (/ Wanna Be A Hippy), Party Animals en HakkQhbar voor grote Europese hits. Die plaatsten Roadrunner definitief op de muzikale kaart van platenland. 'Cees was vier jaar geleden zo verstandig de catalogus van Boudisque en hun A8iR-manager Fred Berkhout over te nemen.

Niemand had gedacht dat we met het sub-label Mokum Records zulke grote Europese hits zouden scoren. De Party Animals zijn wel serieus aangepakt, maar HakkOhbar was toch wel een grap. Tenminste, in het begin. Dat de scene zo

baalde van die nummers? Tja, een beetje zelfspot kan toch geen kwaad?'

Over de onenigheid tussen Bob Fosko (HakkOhbar) en zijn studiobaas Ad de Feijter, waardoor Roadrunner zich genoodzaakt zag de royalty's te parkeren op een geblokkeerde rekening, wil Alain niks kwijt. 'Dat moeten die mensen onderling zelf maar uitzoeken. Daar komen ze wel uit.'

Hersenspinsels De kracht van Roadrunner ligt volgens Alain in het feit dat het label een grote independent is. 'Alle acts die hier getekend worden zijn belangrijk voor ons. We hebben het voordeel, omdat we alles zelf doen, dat we zo'n act in heel Europa bekend kunnen laten worden.

Het is niet zo dat een act eerst een Top 10 hit moet scoren voordat we iets uit gaan brengen, zoals bij de majors. We kunnen de afspraak maken om iets gelijk wereldwijd te doen. De lijnen zijn veel korter omdat we diverse licentiedeals in het buitenland hebben. Dat scheeft ook de artiest veel geld.'

Onder de artiesten uit de stal van Roadrunner bevindt zich een groeiend aandeel Nederlandse acts. De gecontracteerde bands moeten vooral live erg goed zijn.

Junkie XL is daar een mooi voorbeeld van. Wie de band wel eens live aan het werk gezien heeft weet hoe overrompelend energiek en opwindend Tom Holkenborg en kornuiten zijn. Saturday Teenage Kick van Junkie XL, goed voor inmiddels 20.000 verkochte albums in Nederland, bleek een schot in de roos. Alain hoopt op goud (50.000 verkochte exemplaren) en denkt dat zeker deze zomer nog te halen, met alle zomerfestivals in het verschiet die Junkie met trots op hun bill mogen schrijven.

Enkele maanden geleden bracht Roadrunner ook een plaat uit van Daniella's Daze, een product van het duo Bolland & Bolland dat zich normaal gesproken vooral bezig houdt met prefab studio-acts. "Er zal best een aantal mensen zijn die dat 'fout' vinden, maar er zijn ook een heleboel bands die hits proberen te schrijven en te verkopen. Waarom is dat niet fout en Bolland & Bolland wel?

Is commercieel succes per definitie fout?

Vroeger liep ik zelf ook met dat soort oogkleppen op.

Zodra een band in de Top 40 stond vond ik hem niet meer goed. Maar dat is natuurlijk totale onzin.'

Borsato Roadrunner brengt bewust geen verzamelaar-cd's meer urt. 'Die markt is in elkaar gestort', schetst Alain. 'Je had natuurlijk Mecado dat alles voor 25 gulden uitbracht en uiteindelijk ook failliet ging. Daarnaast worden er nu op grote schaal illegale cd's geperst. De illegale serie Brown MTV is inmiddels toe aan deel 20 en worden verspreid via scholen. Als platenmaatschappij kun je daar niet tegen opboksen. Je hebt je kosten aan rechten, opname-investeringen en ga zo maar door.

Daarom kosten cd's ook wat ze kosten.'

Maar is het dan niet zo dat in Nederland de prijs van cd's kunstmatig hoog wordt gehouden? 'In Duitsland gebruiken veel winkelketens aan de grens de cd's als leader. De nieuwe Pearl Jam staat in Saturn voor dertig mark. Je denkt dan: ha, lekker goedkoop. Maar dat is gewoon om publiek de winkels in te trekken. Daar verdienen ze nauwelijks op. De laatste jaren is de prijs van cd's niet meer omhoog gegaan. Relatief gezien is de cd zelfs goedkoper geworden. Maar dat mensen door een lagere cd-prijs meer gaan aanschaffen lijkt me onwaarschijnlijk. Je ziet het aan Marco Borsato. Of die cd nou veertig of vijftig gulden kost, de mensen staan ervoor in de rij.'

FRET 3 5

Kom j€ ni€t (m€€r) wekelijks in het clubcircuit, in een muziekkroeg of in de betere' platenzaak en zie je FRGT - dus - niet maandelijksP Dan ligt hier je kans: Hèt blad over de Nederlandse popmuziek een j a a r lang op je deurmat voor iets meer dan de prijs van een cd: ƒ 4 5 , - . €n die cd hoef je niet eens te missen w a n t die krijg je er gratis bij!

Deze maand een album dat volgens velen nu al een hoogtepunt is in de geschiedenis van de Nederlandse popmuziek: No Rest For The Alonely van Caesar.

Met de bon in deze FRGT bemachtig jij zowel de cd als een j a a r lang FR€T I

mmmtmm FRET , ""^^

KADET I

Onsterfelijkheid

AARGHH WAT IS DIT VOOR ^ N ELLENDE !?!

j./^

?«%

. j . . ^ . (.jiJfel^.'.....

töönb'arik liggen. Maar nu serieuze toer. Wij dachten: :" gebeuren, nu worden we beroemd. Helaas.

DC'-^* - ' ' ' "/as liet geld op. Er Icon "'•"*•' jromotie en distributit 1 in de media goed ontvangen p.Moordliist terecht - maar de

Maar we willen niet teveel geassocieerd worden met Corry en de Rekels of met in BMW's rijdende patsers die met een geluidsband optreden. Onze muziek is geen leuke 'campy' gimmick. Wij menen wat we doen,

GEIHIG HE, W I J Z I J N ZO^ N LEUKE JONÖÊNSeROEP. NET ALS DE "BACKSTREETBOYS". WE HEBBEN ALLEEN HO& GEEN N A A M

FRET

36

["BACKDOORBOYS"!

\ Ft»») \}

y • - <m

[Ug te kopen. Ui sen «Deneer nog zeve

men we bij Warner Music terecht en zochten Top^aafiraden van Thé Lau een andere producer. Dat werd Rob van Donselaar, die een soort coach voor ons uit ons weet te halen wat er ogenschijnlijk niet in rio Ripr 1PIJ1< is. zpi hii. dat weten we nu wel -

W A T D A C H T J E V A N DE

<<Mk

op de radio gedraaid. Vroeger luisterde ik zelden naar de radio, nu zit ik steeds naast m'n oude toestelletje l van zender naar zender te zappen in de hoop Trio Bier te horen. Als dit gaat lukken, dan zijn er nog maar twee wensdromen uit mijn jeugd die moeten wordingewilligd: optreden in een volledig uitverkocht Paradiso en gedraaid worden tijdens Radio Tour D

ss»*»=***»s5rj5Bfa^ WÊXr-

w^

„^ÊÊ^m

Kmv€&i _Jgii^>A \ -

'"^^f"^^IIAW -^^i^/i _ ^ ^ ^ i ^ ^ ^ ^

.v-J

FRET

37

Kom j€ ni€t (m€€r) wekelijks in het clubcircuit, in een muziekkroeg of in de betere' platenzaak en zie je FRGT - dus - niet maandelijksP Dan ligt hier je kans: Hèt blad over de Nederlandse popmuziek een j a a r lang op je deurmat voor iets meer dan de prijs van een cd: ƒ 4 5 , - . €n die cd hoef je niet eens te missen w a n t die krijg je er gratis bij!

Deze maand een album dat volgens velen nu al een hoogtepunt is in de geschiedenis van de Nederlandse popmuziek: No Rest For The Alonely van Caesar.

Met de bon in deze FRGT bemachtig jij zowel de cd als een j a a r lang FR€T I

mmmtmm FRET , ""^^

KADET I

Onsterfelijkheid

AARGHH WAT IS DIT VOOR ^ N ELLENDE !?!

j./^

?«%

. j . . ^ . (.jiJfel^.'.....

töönb'arik liggen. Maar nu serieuze toer. Wij dachten: :" gebeuren, nu worden we beroemd. Helaas.

DC'-^* - ' ' ' "/as liet geld op. Er Icon "'•"*•' jromotie en distributit 1 in de media goed ontvangen p.Moordliist terecht - maar de

Maar we willen niet teveel geassocieerd worden met Corry en de Rekels of met in BMW's rijdende patsers die met een geluidsband optreden. Onze muziek is geen leuke 'campy' gimmick. Wij menen wat we doen,

GEIHIG HE, W I J Z I J N ZO^ N LEUKE JONÖÊNSeROEP. NET ALS DE "BACKSTREETBOYS". WE HEBBEN ALLEEN HO& GEEN N A A M

FRET

36

["BACKDOORBOYS"!

\ Ft»») \}

y • - <m

[Ug te kopen. Ui sen «Deneer nog zeve

men we bij Warner Music terecht en zochten Top^aafiraden van Thé Lau een andere producer. Dat werd Rob van Donselaar, die een soort coach voor ons uit ons weet te halen wat er ogenschijnlijk niet in rio Ripr 1PIJ1< is. zpi hii. dat weten we nu wel -

W A T D A C H T J E V A N DE

<<Mk

op de radio gedraaid. Vroeger luisterde ik zelden naar de radio, nu zit ik steeds naast m'n oude toestelletje l van zender naar zender te zappen in de hoop Trio Bier te horen. Als dit gaat lukken, dan zijn er nog maar twee wensdromen uit mijn jeugd die moeten wordingewilligd: optreden in een volledig uitverkocht Paradiso en gedraaid worden tijdens Radio Tour D

ss»*»=***»s5rj5Bfa^ WÊXr-

w^

„^ÊÊ^m

Kmv€&i _Jgii^>A \ -

'"^^f"^^IIAW -^^i^/i _ ^ ^ ^ i ^ ^ ^ ^

.v-J

FRET

37

Gerard v a n ^ K ^ R ^ ^ b den IJssel Fotografie: Ronald Emanuel

deh

'^

aa W ^

^^^JEl

ffi^^g

Ska mag weer. Nee, moet zelfs! Zo hier en der in Nederland duiken er skabands op die kunnen bogen op een goed gevulde agenda. In Den Haag bijvoorbeeld, waar Fabulous Fred & Ttie Wilma's veel speelt met een redelijk auttientiek klinkend feestrepertoire. En waar Snake Charming ska mengt met klezmer en net een tweede cd heeft uitgebracht.

De American Dream van

de ska uit de jaren tachtig. Het had veel meer te maken met punkmuzlek en dat zie je er dan ook vanaf.

Een band als Madness swingt voor geen meter. Dat is gewoon hakken. Ik weet niet of dat Iets te maken heeft met het gehalte van zwarte mensen in de band.

Dat bij Madness dus nul Is en bij Jamalcaanse skabands alleen maar.'

Michael: 'Madness Is later natuurlijk vooral een liedjesband geworden. Het ska-gehalte verdween heel snel.

Door de ska-rage van begin jaren tachtig denken veel mensen dat ska is uitgevonden door bands als Madness, The Selecter en The Specials. Maar het dateert allemaal uit de jaren zestig en komt van Jamaica.'

Marcel: 'Als je ska naast jazz zet dan is jazz eigenlijk zo ontzettend vrij dat je als het ware alles kan en mag.

Daardoor ligt de complexiteit om de hoek. Dingen worden hoger Ingeschat als ze Ingewikkelder zijn. Ska staat dichter bij de popmuziek. De akkoordenschema's zijn die van popliedjes. Het is dus simpeler en eenvoudiger te houden. Dat geeft je de mogelijkheid om makkelijker mooie dingen te bouwen. Wat wij graag doen Is het verbasteren van liedjes van André Hazes, Tom Walts, Frank Sinatra of wie dan ook. Met een stevige reggaebeat ondermijn je de zoetsappigheid van die nummers een beetje. Dat is onze bruiloften en partijenkant. Op onze twee cd's staan eigen nummers. Die spelen we meer in kroegen en theaters.'

Michael: 'Mijn kennismaking met skamuziek was nou juist wel Madness, The Specials, Fun Boy Three, Selecter, enzo. Pas daarna ben Ik de roots van ska en reggae gaan beluisteren. Toen wij met FF&TW begonnen speelden we alleen maar echte originals van The Skatalltes en tijdgenoten. In de tussentijd zijn er toch wel andere Invloeden gekomen, jaren zestig liedjes bijvoorbeeld, met een melig orgeltje. Maar we maken er wel een ska-varlant van. Dat Is bij ons er gewoon niet uit te krijgen. We zoeken ook expres nummers uit die wel op ska lijken maar het niet zijn. We beoordelen nummers niet op het skagehalte maar op de vraag of het bij ons past en of wij er Iets mee kunnen doen.

Doordat we allemaal van ska houden selecteer je daarmee vanzelf een bepaald soort liedjes.'

Ilse DeLange Een muzikant die een plofencontract fel<ent is bijzonder. Een muzil<onf die een contract tel<ent bij een piatenmaatsctiappij in de Verenigde Staten is tieei bijzonder. Zel<er als de zangeres in l<westie een typiscti Ameril<aans genre beoefent: country. I-let overl<wam de 2 i-jarige Ilse DeLange uit Almelo.

René ^ ^ ^ ^ ^ ^ Beaart Fotografie: Fred van DIem

publishers kwamen later terug met een hele zool bandjes. Soms zeg je na een regel: dat vind ik helemaal niks, volgende tape erin. Zo heb Ik wel achthonderd liedjes gehoord. Daar word je natuurlijk wel gaar van.

Uiteindelijk gebruik je er maar een handjevol van.'

Vastgezogen

Zoetzappigheid

Michael: 'Ska is feestmuziek. Gewoon lekker gaan. Echt commercieel is het niet. Misschien dat het dat weer gaat worden. Als het commercieel Is zouden er wel meer ska-bands zijn. Ik ken er maar een paar In Nederland. En het Is zeker geen bruiloften en partijen muziek. Dat hebben wij nog maar twee keer gedaan.'

Marcel: 'Ska staat bij mij voornamelijk voor dansen.

Net als klezmer Is het Ideaal om je eigen WestEuropese roots van hoempapa en polka met Iets exotisch te combineren. En dat terwijl dansen voor Hollandse kaaskoppen überhaupt moeilijk Is want daar moet je voor bewegen. We zitten als het ware aan de klei vastgezogen. Omdat wij klezmer combineren met ska zie je dat juist de hoempapa de mensen sneller op de been krijgt.'

Michael: 'Daar ben Ik het toch niet helemaal mee eens.

Mijn ervaring is dat ook Hollanders na een paar liedjes best wel een dansje wagen. Ze moeten eerst de kat een beetje uit de boom kijken. Maar daarna komen ze vanzelf wel los. Mensen staan ons eerst een beetje aan te kijken met zo'n blik van "wat is dat nou voor een zooitje". Maar als het lekker gaat komt er vanzelf reactie en wordt het feest.'

Gek genoeg hebben de twee bands bijna nooit op één avond op hetzelfde podium gestaan. Michael: 'Ik heb wel een keer op de verjaardag van Marcel gespeeld. En we hebben ooit allebel op een benefietavond gestaan.'

Marcel: 'Maar dat was onder een andere bandnaam.

Maar het Is wel een leuk idee om het eens te proberen. En dat we dan de avond eindigen met een grote skasessie met alle bandleden. De bijbehorende foto van Michael en mij is nu alvast gemaakt.'

Marcel: 'Eind jaren tachtig kwam ik tegelijkertijd In aanraking met ska en klezmermuziek. Niet de ska van Madness maar juist de oude ska uit het Jamaica van de jaren zestig. Dat was een soort van rhythm & blues variant, een stuk relaxter en een stuk swingender dan

De cd Everything For You van Snake Charming is rechtstreeks te bestellen bij Marcel Cuypers (070) 363 58 90.

Marcel Cuypers (L) van Snaice Charming en Michael van der Leeuw (R) van Fabulous Fred & the Wilma's Zanger/klarinist Marcel Cuypers van Snake Charming en gitarist Michael van der Leeuw van FF&TW kennen elkaar uit de Haagse muzlekkroegen en via studiowerk.

Zo werd de cd van Snake Charming opgenomen met Michael achter de knoppen van studio Het Blauwe Oor. De andere eigenaar van deze studio Is Erie Schuurman, bekend van de band Tuesday Child. Marcel: 'En Erie zit dus weer bij mij In de band. Net als drummer Bert Fonderie van Tuesday Child. Heel af en toe Is er een dubbele boeking maar we proberen dat natuurlijk zoveel mogelijk te vermijden. Het valt redelijk mee.

Zeker als je het vergelijkt met de angst die ik daarvoor had. Ik heb juist mijn nevenactiviteiten bij de Dopegezinde Gemeente losgelaten voor Snake Charming. Bovendien zat er te weinig richting In die band voor mijn gevoel. Met Snake is dat altijd veel lekkerder en makkelijker gegaan. Daarnaast bleef de Dopegezinde Gemeente covers spelen tenwijl Snake Charming steeds meer eigen nummers heeft.'

Doe Moar Marcel: 'Ik vind FF&TW een echte pretband. Bij hun valt "meer te lachen dan bij ons, wij zijn vaak een nogal serieuze band. Natuurlijk maken wij een andere variant van ska dan zij. Puristen kunnen strijden over wat wel of geen echte ska Is. Maar ik denk dat het niks te maken heeft met de nummers die je kiest maar met de manier waarop je speelt. FF&TW voldoet aan alle eisen. Meer blazers en minder zingen, dat advies kan Ik aan veel bandjes geven.'

Michael: 'Ik ken Snake Charming al een paar jaar en

FRET 3 8

vind het een hartstikke goede band. Marcel zegt dat ze serieus zijn maar Ik vind de lol er best vanaf stralen.

Of Ik ze nou In een kroeg zie of op straat. Bovendien zit het muzikaal goed In elkaar.'

Marcel: 'Snake Charming Is nu bezig aan zijn tiende levensjaar. Voor die tijd speelde Ik jazz en een beetje straatmuzlek. Wereldmuziek bestond in die tijd niet eens. Feesten en gezelligheid waren trefwoorden. Maar jazz dreigde destijds vooral bebop te worden en daar kreeg ik een beetje genoeg van. Ondertussen begon ik calypso en Afrikaanse muziek steeds leuker te vinden omdat de improvisaties daarbij veel opener zijn. Je zit niet In zo'n schemaatje vast dat je de hele tijd rond speelt. En dat met veel minder akkoorden waardoor je veel meer kan doen.'

Michael: 'FF&TW bestaat al sinds 1995. We spelen zowel Instrumentale nummers als gezongen liedjes van vroeger en nu. Van The Skatalltes tot Doe Maar. We zijn nu ook heel voorzichtig bezig om eigen nummers te schrijven. Tot nu toe zijn er twee liedjes die de zanger zelf heeft geschreven. Eind van het jaar willen we een cd maken maar daar zullen toch vooral covers op komen. Het is een grote band met zeven leden waarvan drie vrouwen.'

Mannen in driedelig pak

«?

Zelf Is ze nog het meest verbaasd over wat er met haar Is gebeurd. Niet dat ze er niet voor gewerkt heeft begonnen op talentenjachten zingt ze al elf jaar - maar de laatste tijd is het wel heel snel gegaan. Haar eerste single, I'm Not So Tougti, Is net uit en de media willen opeens alles van haar weten. Ze was al te gast In de talkshow van Paul de Leeuw en In september zendt de KRO een televisle-speclal uit. Een maand daarvoor zal haar album World Of Wurt verschijnen. Eerst In Nederland, later ook In België, de Scandinavische landen, Canada en Australië. In de Verenigde Staten, ongetwijfeld de grootste uitdaging, zal de plaat begin volgend jaar uitkomen. Niet gek voor iemand die alleen In het Nederlandse countrycircuit te boek stond als een groot talent.

Het platencontract met Warner Music in Nashville, de countryhoofdstad van de wereld. Is het nieuwsfeit waardoor Ilse zo in de belangstelling staat. De basis ervoor werd vier jaar geleden al gelegd. Ilse: 'Ik zong op het jaarlijkse Dutch Country Music Gala in Veenendaal en daar ontmoette ik Menno Timmerman, die toen nog bij platenmaatschappij BMG werkte. Hij probeerde BMG voor mij te Interesseren, maar dat lukte niet. We zijn wel altijd contact blijven houden.

Twee jaar later ging Menno voor Warner werken. Op een gegeven moment kwam hij in contact met Bob Sapporiti van Warner Nashville en bracht mij ter sprake. Bob had toevallig In Veenendaal in de zaal gezeten toen Ik daar zong en wist nog wie Ik was. Vanaf dat moment is het een beetje gaan rollen. Eerst zou er een joint venture komen: de vestigingen In Nederland en Nashville zouden ieder voor vijftig procent gaan inves-

teren. Uiteindelijk durfde Warner Nederland de Investering niet aan. Dit speelde vorig jaar. Bob zei dat hij zou proberen om mij direct in Amerika te tekenen en binnen vier dagen hoorde ik dat het voor elkaar was. Niet veel later zat ik in Nashville demo's op te nemen.'

Legendarisch Het Is een verhaal als uit een jeugdroman, maar het klinkt ook een beetje vreemd. In Amerika ploeteren ontelbare countryartlesten om een contract In de wacht te slepen en voor een zangeres uit Almelo gaan alle deuren open. Ilse heeft wel een theorie waarom juist zij een kans heeft gekregen. 'Ik denk dat Bob Sapporiti altijd op zoek Is geweest naar Iemand uit Europa die een brug kan slaan tussen de continenten. Om de markt voor country in Europa open te breken, te verbreden. Zodat artiesten van daar naar hier kunnen komen en andersom. Het is nog wel een toekomstbeeld, maar dat is volgens mij de achterliggende gedachte.'

Bij haar tweede bezoek aan Nashville kwam Ilse in contact met producers Barry Beckett en Brent Maher.

Het bleek te klikken en het uitzoeken van het repertoire voor de cd kon beginnen. 'We hebben twee dagen In een kantoor gezeten en alle publishers, de muziekuitgevers, uit Nashville kregen een kwartier om mijn demo te beluisteren en te horen welke kant wij op wilden. Beckett Is daar een legendarisch figuur die niet alles aanpakt. Op zo'n hot shot producer komen de publishers af; je wordt gelijk serieus genomen. De

Ondertussen was Ilse, die ook gitarlste is, zelf nummers gaan schrijven. 'Dat deed Ik samen met Rob Crosby. Die had ik vanuit Nederland leren kennen.

Vroeger gooide ik alles weg wat Ik verzon, maar In die tijd begon ik dingen te bewaren. Toen we een nummer klaar hadden heb Ik dat aan Beckett voorgelegd. Hij moest maar zeggen of het Iets kon worden of al iets was. Maar hij vond het goed en daar was Ik natuurlijk heel blij mee. Ik heb aan vier liedjes op de cd mee geschreven.'

'Ja, het was prettig dat ik zoveel zeggenschap had.

Voor mij is dit allemaal nieuw. Ik weet niet hoe het er bij andere artiesten aan toe gaat. Je hoort wel vaak verhalen van mannen in een driedelig pak die alles achter de computer verzinnen en zeggen dat je blij mag zijn dat je mag zingen. Ik zou het verschrikkelijk vinden om als een zingende pop door het leven te moeten. Ik krijg geen bepaald Imago aangemeten van de platenmaatschappij. Dan zou ik ook niet laten gebeuren. Ik ben gewoon zoals ik ben.'

Paarden, hoeden en cowboys De single I'm Not So Tough Is geen nummer waar de country vanaf druipt. De term pop dekt eerder de lading. Alleen de stembuigingen van Ilse verraden dat het hier eigenlijk om country gaat. 'Het is inderdaad niet heel specifiek country. Als je naar het album luistert dan hoor je pop-invloeden, blues en soul. Ik vind het een hele brede, afwisselende plaat en toch ook country. Maar wat is country? Ik vind zelfs Jewel in veel aspecten country. Country heeft In Nederland altijd het stempel van paarden, hoeden en cowboys. Maar het is veel meer dan dat. Ik zou graag willen dat mensen eens een ander beeld krijgen.'

FRET 391

ijn mooiste ervaring met Normaal is die keer dat ze voor een goed doel naar Afrika gingen om toe te zien op de levering van een paar geschonken motoren. Ze speelden op het aggregaat van de cameraman en het publiek kreeg een cultuurschok toen Bennie Jolink een slok bier uitspuugde in plaats van door te slikken. Zijn slechtste ervaring, onder voorbehoud, is die keer dat hij midden in de nacht tijdens het plassen in een sloot vol stront en afgewerkte olie gleed en de volgende dag de eigenaar van een verpeste hotelkamer moest afpoeieren. Wimken van Diene, de man wiens basgeluid net zo zwaar is als hijzelf, is volgens zijn manager geen grote prater. De zanger van Nederlands hardst stampende doch ongekroonde popklassieker, Noar 't Café, blijft ook liever in de schaduw van geboren frontman Bennie Jolink. Maar als ie een keer van wal is gestoken....

Z

i

Levenslancf

wÈ'm

'SSi^Ulm

In de media is Bennie Joiinic liet geziciit van Normaal. Maar bassist Willenl Terhorst alias

Wimken van w Diene m a a k t e de afgelopen ^ 1 succesjaren .^^allemaal mee. ^I^land W e t z e l s %ekende voor Fret zijn relaas

De laatste tijd zijn er nogal wat cd's van Normaal verschenen. Vooral veel verzamelplaten waaraan al dan niet een duidelijke filosofie ten grondslag ligt. Een goede reden om met Wimken de stroom eens even door te nemen. Het meest te spreken is hij over de verzamelaars die worden uitgegeven door Mercury, de huidige platenmaatschappij van de band. Maar daarop ontbreKen de eerste hits Oerend Hard en Alie, althans in de originele versie. 'Wlercury heeft onze hele catalogus opgekocht. Alleen de tweede elpee hebben ze niet Daarvan berusten de rechten nog altijd bij de platenmaatschappij van johnny Hoes, Telstar. Wij zijn destijds erg dom geweest. Hoes heefi: ons een uitgeverscontract laten tekenen waarmee die nummers levenslang van hem werden. Het was maar een A4-tje, meer niet, en daarmee waren we alles kwijt. Als beginnende band heb je dat niet in de gaten. We konden toen natuurlijk ook niet verwachten dat die nummers zo lang zo veel succes zouden hebben. Bij Telstar verschijnen ook allemaal verzamelaars van ons. Ik weet niet precies wat hij allemaal doet, want ik zie soms de vreemdste combinaties van nummers op cd verschijnen. Dat zal wel uit die hoek komen. We haten hem niet, hoor, echt niet. Het is een superaardige kerel, maar ook superzakelijk. En het was onze eigen fout natuurlijk, ook al staat hij erom bekend dat 'ie vaker dat soort geintjes heeft uitgehaald. Zijn dochter heeft nu de touwtjes in handen bij Telstar. Die schijnt nog een stuk erger te zijn!'

Dan is er ook nog de cd Deur De Joaren Hen op i'seudonym Records met oude nummers, voorzien van 'Duitse en Engelse teksten. Wimken is niet zo blij dat dat soort oud spul aan de vergetelheid ontrukt wordt.

Hij heeft de cd nog niet eens gehoord maar weet wel dat de kwaliteit ervan niet aan de huidige eisen voldoet. Hij kan zich althans niet herinneren wanneer die nummers precies zijn opgenomen, en aan de zang te horen kan Bennie jolink zich dat waarschijnlijk ook niet meer voor de geest halen. 'Die Engelstalige dingen zijn van Alan Gascoigne (alias de Gaspiepe), onze toenmalige Engelse gitarist. Ben heeft ze ingezongen maar we kunnen absoluut niet meer achterhalen wanneer en waar dat gebeurd zou moeten zijn. Ik schijn daar wel bij aanwezig te zijn geweest. We hebben nog gekeken of we die release op de een of andere manier konden tegenhouden, maar dat is niet gelukt. Kennelijk mag iedereen dat zo maar uitbrengen. Huren wij dure studio's en producers om met een zo goed mogelijke plaat te komen en dan komt zoiets op de markt...'

Die markt probeerde Johnny Hoes overigens gestaag te vergroten, en zo kwam Normaal ook in Duitsland terecht. Niet echt het favoriete land van Normaal trouwens. 'Gelukkig is dat nooit wat geworden, hoewel ik dat optreden bij Plattenküche nog wel mooi vond. Ze hadden daar wat kippen en meiden geregeld. Die meiden wilden niet met ontbloot bovenlijf voor de camera, , dus die regisseur zegt: "Raus! Raus!" en er werden wat meiden geregeld die het wél deden. De kippen wilden tijdens de opnamen niet op hun plaats blijven, dus werden er touwtjes om hun poten gebonden en daarmee werden ze vastgespijkerd aan het podium. Toen zaten ze wel stil. Hoe ze in Duitsland tv maakten vond ik wel een ervaring!'

HÖken, kreng!

De laatste échte cd van Normaal, Krachttoer, werd in Volendam bij Arnold Miihren opgenomen met als producer Attie Bauw. Normaals eigen studio in Zelhem was

WÊmÊm

volgens veel technici zo verouderd dat ze er niet wilden werken. De plaat bevat opvallend veel country, wat volgens Wimken geen bewuste keuze is. 'Bennie schrijft de meeste nummers en toevallig zaten er voor die plaat een hoop country-nummers bij. Het is een kwestie van inspiratie en dat valt niet altijd mee. Op een gegeven moment roepen we dat er een nieuwe cd moet komen en dan moet je maar afwachten wat er uitrolt.'

Dat is dit jaar niet zo veel, want de nieuwe cd, opgenomen in de vernieuwde eigen studio en gezegend met de krachtige titel Höken Kreng, bevat maar zeven nummers.

Jolink was met zijn schrijfpartner in een huisje in Luxemburg gaan zitten maar kwam terug met een 'sorry jongens, maar meer heb ik niet'. Door gebrek aan tijd is het bij een mini-cd gebleven. 'Die inspiratie moet Je op een of andere manier uit het dagelijks leven halen. De muziek lukt altijd wel, maar teksten maken is verschrikkelijk moeilijk. Ik zou ook niet meer weten waarover ik het nu nog zou moeten hebben. Alles is bij ons al vele malen de revue gepasseerd. En met Ik hou van Jou kun je toch echt niet aankomen, de fans willen alleen maar horen over höken, brekken en zoepen. Dat publiek is nog zoiets. Wij zullen van de komende cd weer een dikke dertigduizend exemplaren verkopen. Dat is niet slecht, maar we zouden zo graag weer eens een gouden plaat hebben. Daarvoor moeten we een dikke vijftienduizend platen meer verkopen en moet ons publiek dus groter worden. In het westen verkopen we heel weinig terwijl we er wel met succes optreden en we aan de post zien dat er wel fans zitten. Om ook die mensen naar de winkel te krijgen moeten we weer een grote hit hebben, zo eenvoudig en zo moeilijk ligt het. We moeten namelijk concurreren met ons oude werk. Helaas komen de meeste mensen voor de oude hits. We hebben ook wel geprobeerd oude nummers opnieuw op te nemen maar dat is het ook niet. We kunnen gewoon niet meer 20 spelen als vroeger, en we willen het ook niet.'

Hökvrlje zone Daar komt ook bij dat de landelijke dagbladpers geen gelegenheid voorbij laat gaan om Normaal aan te vallen. De bandleden kunnen nog niet tegen een muurtje urineren of de Telegraaf en de Volkskrant zetten hen in de zeik. 'Die belangstelling voor de hökvrije zone bij optredens was voor ons volkomen nieuw. Het werkt gewoon goed en er zitten daar heus niet alleen maar oude mensen. Er komen veel hele jonge kinderen van zeven, acht jaar. Ja, soms staan er drie generaties uit een hökersgezin voor je neus! Maar die kleintjes worden helemaal platgedrukt als ze vooraan gaan staan. Verder zijn er altijd wel mensen in rolstoelen, die konden niet eens vooraan komen en dan vroegen ze of ze op het podium mochten. Daaruit is de gedachte ontstaan dat er een rustige ruimte moest komen. Ook met de publiciteit rond de varkenspest waren we niet blij. Het ging op een gegeven moment helemaal niet meer om de varkenspest maar puur om het feit dat wij er iets mee te maken hadden. Het liefst hadden ze gezien dat we inderdaad schuld hadden aan de verspreiding ervan. Die ontsmettingsbakken bij optredens hebben we ook niet zelf verzonnen, dat kwam van de organisator. Nee, met dat soort publiciteit zijn we niet blij, we verkopen er ook niet één plaat meer door.'

Wimken nadert inmiddels de vijftig maar aan ophouden denkt hij nog lang niet, in tegenstelling tot Bennie jolink kan hij niet genoeg optredens verstouwen. De vijfendertig shows die Normaal dit jaar doet vindt hij veel te weinig. 'Ik zie er absoluut niet tegenop om de hele zomer te spelen, nee. Vroeger deden we er 120 in een zomer, dat was beter. Met een band op het podium staan is het mooiste wat er is. ik vind het nog steeds moeilijk om het als werk te zien. Mijn gezin heeft er ook geen probleem mee dat ik de hele zomer weg ben, ze weten niet beter! Het enige nadeel dat ze ondervinden van mijn werk is dat ze soms aangesproken worden door mensen die via hen iets van Normaal willen. Daar zullen ze mee moeten leven.'

Van hedendaagse muziek is Wimken niet echt goed op de hoogte. Chuck Berry is en blijft, ondanks zijn schandalig slechte shows, de enige voor hem. Ook de huidige stroom dialectgroepen kan hem niet echt bekoren, ook al gaat hij er tamelijk prat op dat Boh Foi Toch uit Normaal is voortgekomen. 'Skik kan ik niet verstaan,

hoewel ik zelf ook dialect spreek. Ik denk dat het een kwestie is van goed articuleren om de zang verstaanbaar te maken en Skik doet kennelijk gewoon wat ze zelf het liefst doen. Met verstaanbaarheid heeft dat kennelijk niet veel te maken. Normaal is ook verstaanbaar omdat de zang altijd vrij hard in de muziek gemixt wordt. Vroeger probeerden we in de studio onze livesound zo dicht mogelijk te benaderen, maar dan hoorde je niks meer van de zang. Dus moet er een compromis komen en dat gaat ten koste van een lekker smeuïge gitaarsound. De platenmaatschappij wil dat ook met het oog op de verkoop. Waarom Skik het in de grote stad wel goed doet en wij niet, dat blijft de vraag. Misschien inderdaad omdat wij de boer te hoog in het vaandel dragen. Ik heb trouwens niet meer de illusie dat we het in de grote stad nog zullen gaan maken, het gaat ons meer om de gebieden rond de grote steden. Daar moet nog een hoop te halen zijn voor ons.'

Commercieel gedoe En daarvoor is dus een hft nodig. In het verleden heeft Normaal nog wel eens geweigerd aan het commerciële gedoe mee te doen. Zo besloten ze omstreeks 1978 dat het niet nodig was om van de tweede elpee een single uit te brengen. 'We wilden niet commercieel zijn en dat bleek! Het ging meteen met forse schreden bergafwaarts! Met de hoes (waarop een uitgetelde band in een zee van lege flessen met piepkleine oogjes het ochtendgloren aanschouwt, RWO kon Johnny Hoes ook al niet aankomen in Hilversum. Vind je het gek, hij had tot die tijd alleen maar dingen als de Zangeres Zonder Naam gehad! Toen zijn we bij Hoes weggegaan en dat heeft hij ons niet in dank afgenomen, want hij had ons groot gemaakt en had nog grote plannen met ons.

Daarom heeft hij ons ook nooit toestemming gegeven om die oude nummers opnieuw op de plaat te zetten.

Rancune. Wij waren ondertussen wel zo slim geweest om een nummer achter te houden, Hendrik Haverkamp.

Het werd onze eerste single voor WEA en scoorde als een gek. Dat kwam wel goed uit.'

Het nummer vormde tevens het nationale debuut van dorpsgek Hendrik Haverkamp, wiens verschijnen in Toppop nogal wat ophef veroorzaakte en de AVRO naar het schijnt enkele tientallen leden kostte. 'Tenwijl het helemaal niks voorstelde. Hendrik lag daar doodnormaal met een biggetje in bed - of dat nou doodnormaal is, haha - en dat beest wou ervandoor, dus Hendrik trekt hem even aan zijn staart. lEIElE! Het klonk heel erg, maar moet Je eens een keer op een boerderij gaan kijken, die biggen worden dagelijks aan hun staart gerukt!'

Over hits gesproken, hoe kan het dat Normaal in die jaren de ene hit na de andere scoorde en dat het nu nauwelijks meer wil lukken? 'Het nummer moet in de eerste plaats goed zijn en daarnaast is de timing erg belangrijk. Je kunt niet zomaar eventjes aan tafel gaan zitten en bedenken of je een nummer één, twee, drie of vijf zal schrijven, je moet tijd hebben en inspiratie. Als Bennie volgend jaar weer Parijs-Dakar rijdt en hij ziet een ravijntje over het hoofd... begrijp je wat ik bedoel?!

Ik denk dat we wel weer een grote hit gaan krijgen.'

DE PEETVADER Roel ^ y g ^ p

Boumati

Fotografie: Angelique van Woerkom

• e l a a t s t e tijd verschijnen er veel hardcoretpuni<l-platen die h u n oors p r o n g v i n d e n in d e

Rotterdamse

s c e n e . O m e e n Ideine g r e e p t e d o e n : nieuwe cd's van Beaver leaver. N e w Friend, B.C.P., D e u c e ,

No-Men,

Undebatable Ground en t w e e verzamelaars boordevol m e t t a l e n t uit de M a a s s t a d . Roei B o u m a n ging v o o r Fret

op onderzoek

uit naar

de

RotjecCnIore. are Nolte is gitarist bij Undebatable Ground en uitgever van het fanzine Sterker Door Strijd, 1 genoemd naar de wapenspreuk van de havenstad. Kan hij verklaren waarom de Rotterdamse scene zo groot en levendig is? Mare: 'Eén van de oorzaken zal ongetwijfeld zijn dat er in de stad sowieso een sterke punktraditie bestaat. Eind jaren zeventig leefde er hier al van alles en dat is altijd zo gebleven. De Crivits en The Obnoxious bijvoorbeeld zijn al langer bezig en hebben duidelijk een stimulerende werking gehad.

Daarnaast Is er duidelijk sprake van een eenheid binnen de scene. De bands steunen elkaar, zijn geïnteresseerd in elkaar en organiseren regelmatig festivals om op te kunnen treden. Ook beginnende groepen kunnen op sympathie rekenen en worden niet gelijk bij het eerste optreden afgebrand. De mogelijkheden om te spelen zijn aanwezig, je kunt bij een wat bekendere groep in het voorprogramma in Nighttown, De Vlerk is een goede plek, in Baroeg is regelmatig wat te beleven en muziekcafé De Hemel is altijd wel te porren om plaatselijke bands te programmeren.'

M

Fotografie: Fred van Diem

A l s er over een jaar of t w e e d u i z e n d iemand |-iet in zijn hoofd iiaalt o m de nederpunic van onze jaren negentig in k a a r t t e brengen, dan zal hij v r e e m d o p k i j k e n . E e n o n e v e n r e d i g groot deel van de geluidsdragers zal blijken t e zijn opgenomen in de U t r e c h t s e B u n t ' s s t u dio, door ene M e n n o Bakker. W a t de onderzoeker eventueel nog aan rudimentaire haarg r o e i op zijn s c h e d e l h e e f t zal hij e r in p u r e w a n h o o p u i t t r e k k e n . W a a r o m gingen al die b a n d j e s n a a r B a k k e r en w a a r o m klonk die zogenaamde Dotown-sound, m e t h e t specifieke drumgeluid en de snoeiharde Marshalls, zoveel b e t e r dan andere producties? A l s hij n i e t t o e v a l l i g op dit a r t i k e l s t u i t zal hij h e t nooit w e t e n , w a n t dit is het nog nooit vertelde v e r h a a l v a n de p e e t v a d e r v a n de nederpunk!

'Wij zijn geen punkstudio. Dat zijn we nooit geweest en zullen we nooit worden.' Een dergelijk antwoord kreeg een collega van mij vorig jaar toen hij bij Bunt's aanbelde voor een interview. 'Bunt's is ook geen punkstudio, al zou je die indruk wel kunnen krijgen omdat punkbands de gewoonte hebben om de buitendeur van de studio vol te plakken met hun stickers', zegt IWenno Bakker veelbetekenend. 'Ik doe hier voornamelijk punkbands, maar er gebeurt veel meer. Captain Gumbo en Ad Visser zijn hier ook geweest, om maar eens een paar voorbeelden te noemen.' De studio bevindt zich aan de Oude Gracht in hartje Utrecht, op een idyllisch plekje aan het water. De ruimte beslaat niet meer dan een ondergrondse pijp van een meter of twintig bij drie, stromend water en sanitair zijn niet aanwezig, een relaxruimte evenmin. Suikerklontjes moeten in de ijskast, anders vreten de muizen ze op. Toch loopt het storm bij Bunt's. Menno: 'je kunt hier voor een zacht prijsje gebruik maken van een hoop apparatuur en kennis.

Bovendien heeft de studio door het ontbreken van

FRET 4 2

comfort en luxe een lage drempel, mensen voelen zich sneller op hun gemak dan ze zich in de Wisseloord zouden voelen, met al die gouden platen aan de muren. Ze krijgen hier ook vrij snel een grote bek, het ijs is snel gebroken. Dat is goed.'

SPATADEREN Menno (33) begon zijn knoppencarrière als geluidsman in de Vrije Vloer. Begin jaren negentig mocht hij het eens in een echte studio proberen, en niet de minste: Bananas in Haarlem. Die maakte destijds furore met bands als Beatcream en Gotchal 'Dat was niet mijn verdienste, nee', mompelt Menno terwijl zijn licht spottende, vals bescheiden glimlachje te voorschijn komt. 'Ik heb daar wel meegewerkt aan de eerste demo van Van Dik Hout, een bandje dat niet echt veelbelovend leek.'

Zijn voorkeur bleek te liggen bij punk ('Hüsker Dü was altijd een leuke band, en de Clash en Stiff Little Fingers') en jazz, twee nogal ver uit elkaar liggende genres die volgens Menno de charme delen dat elk nummer een begin en een einde heeft waartussen van alles mogelijk is en niks vast hoeft te staan. Zijn eerste punkband in Bunt's was Manlifting Banner. 'Ze verrasten me omdat ze volkomen tekeergingen.'

Het resultaat van die sessie bereikte de oren van NRA-gitarist Jean, die onmiddellijk Yawp! - toen nog een punkpopband die plannen had voor een eerste elpee - naar Bunt's loodste. Vervolgens kwam hij zelf met NRA en de rest van Nederland volgde. Volgens _ Menno draait alles om twee dingen, het gevoel en de vochtigheidsgraad. 'De vochtigheidsgraad bepaald het geluid. Een natte krant klinkt anders dan een droge, en met luidsprekers is het niet anders. Daarbij heeft elke ruimte zijn natuurlijke klank, en met die twee dingen moet je spelen.

Geluid is gevoel, en dat gevoel moet ook weer uit de muzikanten komen. Zo kun je op verschillende manieren naar muziek luisteren. Muzikanten die net iets hebben ingespeeld zijn vaak gefixeerd op de

fouten die ze hebben gemaakt, ze hebben geen oor voor de passie die hun spel uitstraalt. En dat is nu net waar ik naar luister. De beste partijen zijn niet die met de minste fouten, maar die met de grootste belevenis. Daarom zijn live-opnamen ook vaak zo veel sprekender, daarin zit : als het goed is - veel meer passie, beleving en energie. In de studio gaat het erom dat ene moment te vangen en niet te veel te knoeien, anders hakje de ziel eruit. Ik doe eerder. concessies aan het gevoel dan aan het geluid. In dat opzicht zijn de sessies met Seein' Red altijd erg leuk.

Dat gaat zo snel en relaxed. Inpluggen en spelen, alles hoogstens twee keer. Zonder inprikken. Het gaat om het totaal-idee. Moet je die spataderen

NIET TE PROFESSIONEEL Menno is even afgeleid door een oud vrouwtje dat voorbij strompelt, maar hij is snel weer bij de les als hij zijn beste resultaat moet noemen. 'Weet ik niet.

Het slechtste ook niet. Alles is gewoon elke keer anders, ook al gebruik je dezelfde spullen. Welke band ik graag zou opnemen? Ik zou wel aanwezig willen zijn bij de opnamen van Archers Of Loaf, dat is alleen geen punk. En Rocket From The Crypt, ja.

Dat is qua sound midden in de roos. Het beukt en is vol, maar toch ook netjes en doorzichtig. Vet en donker maar toch duidelijk, dat is wat ik ook altijd wil. Een top-plaat is strak met een goed gevoel. Dat gevoel is van origine met punk verweven, door de rebelse instelling is er geen plaats voor conventionaliteit in de uitvoering. Niet te professioneel, daar verkramp je maar van. Het zou leuk zijn om die instelling op andere genres te projecteren. Geen techno of hiphop, nee. Dat is wel lekker om hard te draaien, maar ik zou het wiel opnieuw moeten uitvinden. Ik doe bands. En ik doe het niet voor de business, dat is mijn punk-instelling. Ik zou best voor Epitaph willen werken en succes hebben, maar dat is niet het streven.'

12 VOOR EEN TIENTJE Vooral het fenomeen van festivals in de regio waarop een aantal groepen spelen werkt mee aan de levendigheid en groei binnen de scene. De Heelergpunkcd \s bijvoorbeeld een verslag van zo'n festival. Sterker Door Strijd organiseerde al eens zo'n festijn en een ander plaatselijk blad De Localizer deed dat eveneens. Vaak spelen er op zo'n festiviteit wel twee handen vol aan plaatselijke groepen voor een entreebedrag van pakweg een tientje. Een mooie gelegenheid om voor weinig geld veel formaties aan het werk te zien en meestal is de opkomst bij die festivals zeer de moeite waard. Er komen altijd wel zo'n drie/vierhonderd mensen op af en de laatste tijd ook steeds meer bezoekers van buiten de regio, zelfs uit Groningen en Maastricht. Aan Mare de vraag of er dan echt sprake is van 'unity' binnen het wereldje, vaak is het toch zo dat men elkaar het licht in de ogen niet gunt? Mare: 'Hier in Rotterdam speelt dat niet tot nauwelijks, hier beweegt van alles door elkaar.

Straight edgers en mensen die wel roken of drinken, veganisten en vleeseters, hanekammen en skaters, van alles is mogelijk. Misschien is dat de kracht van de plaatselijke scene, er is respect over en weer en men laat elkaar vrij en in zijn waarde. Ook al is men zuiver in een bepaalde leer, toch wordt er op een open manier tegen andersdenkenden aangekeken.'

LASSERS EN STUDENTEN Betekent dat gemeenschappelijke gevoel bijvoorbeeld ook dat het wereldje alleen uit studenten bestaat?

Mare: 'Nee, van alles en iedereen loopt hier door elkaar.

Studenten, mensen die werken, lassers, scholieren, havenarbeiders, werklozen, mensen met een eigen zaak, noem maar op. Het zijn veelal mensen met een open geest, het is net zo min zo dat het alleen maar mensen zijn die van hardcore houden, allerlei soorten muziek, neem jungle en hiphop worden breed gewaar deerd. Het zijn echt niet alleen skaters met te ruime driekwartbroeken.'

Is de Rotjec(n)ore een typisch lokaal fenomeen of heeft de rest van Nederland ook de kans om Rotterdamse hardcore-bands te zien? Mare: De wat bekendere groepen als Crivits en The Obnoxious spelen al door het hele land en trouwens ook in het buitenland, maar de laatste tijd spelen ook anderen steeds meer buiten de regio. Formaties als Guiding Line, Beaver Feaver, Undebatable Ground, New Friend, Age Of Panic en Deuce spelen steeds vaker in het land en laten daarbij een goede indruk achter, er zit duidelijk groei in.'

DE GOUDEN ROTJEC(N]ORE CrOS AC3E O F P A N I C - vette, brutale hardcore in de stijl van Ryker's (Mareo Nijpjes, Oversehiesedorpsstraat 61b, 3043 CN R'dam) B E A V E R F E A V E R - top van de lokale punkrock, hebben samen met New Friend een split-cd uitgebracht op Ear Gear (Le Monde Est A Nous) (Beukels weg 71a, 3022 GE R'dam) B . C . P . (Birth Control Patrol) - erg diverse hardcore/punkband. In februari verscheen een cd op Nel Frikandel Records (Martin 010-4748669) C . C C (Cry Out Despair) - metalen hardcore uit Capelle a/d IJssel. Brachten onlangs hun derde demo uit (Dennis Docter, Kleiweg 105b, 3051 GL R'dam) C R I V I T S - deze sXe hardcoreband bestaat al tien jaar

en is voor velen uit de scene de inspiratie gebleken (010-4219765)

QELiCE punkrock met een snufje Korn/Deftones/Slayer. Onlangs verscheen hun debuutcd (The Organisation) op Tocado records (Tocado/Deuee postbus 30^2, 3003 AB R'dam) G U I D I N G L I N E - old school straight edge, onlangs verscheen een 7" vinylsingle (Marcel Guiding, Binnenbans 8, 3271 TE Mijnsherenland) N E W F R I E N D - punkcore die je echt live moet zien, zie boven voor de split-cd met Beaver Feaver (0180662878) NO-MEN - één van de echte punkbands uit Rotjeknor met een behoorlijk gevarieerd geluid. Brachten recent een cd uit op Toeado (No Sapiens No Sense) (Tocado, postbus 3092, 3003 AB R'dam)

: D B N O X I D U S - oprichters van de Rotterdam hardcore. Brachten vorig jaar hun tweede cd uit (Struggle) (Van Vlooswijkstraat 10a, 3039 TP R'dam)

U N D E B A T A B L E G R D U N D - één van de nieuwere bands uit de Rotterdamse hardcore-wereld, onlangs verscheen hun eerste demo (Wrong Impressions) (P.C. Hooftstraat 24, 2902 BK Capelle a/d IJssel) Twee recent verschenen prettig geprijsde verzamel-cd's waarop veel Rotterdamse hardcore groepen te vinden zijn: H E E L E R G P U N K C D - met Totaal Verlept, Stoke, Fuzzbrats, Beaver Feaver, Rectum, Undebatable Ground, Deuce, X-Men, Debiele Eenheid, C.O.D., No-Men, Whatever, Initial Stage, Barenski, B.C.R en Guiding Line. Te bestellen bij Tocado, postbus 3092, 3003 AB R'dam.

T H R E E M I N U T E S D F P A N I C - met o.a. New Fnend, Nwaaze, Guiding Line, Room 101 en Wiseguy. Te bestellen bij Little People Records, postbus 21145, 3001 AC R'dam.

De website waarop veel over Rotterdamse hardcore-bands te vinden is: http://mediaport.org/~sisterra

FRET 4 3

Patrick ^ Q ^ ^ ^

ven voor alle duidelijkheid, Mojo Concerts organiseert dus niet alle grote festivals. Alleen North Sea Jazz, Crossing Border, Drum Rhythm Festival, Two Sevens Splash, New Frontier en Lowlands (de laatste twee in samenwerking met L0C7000) komen volledig uit de Mojo-koker. Het bedrijf organiseert ze en loopt het financiële risico. Hetzelfde geldt voor de grote concerten in zalen als Ahoy*, waar Mojo voor eigen rekening artiesten als Celine Dion en Radlohead neerzet. Bij Pinkpop en Dynamo wordt IVlojo voornamelijk ingeschakeld om de programmering te verzorgen. De overige festivals en de clubs stellen zelf hun programma samen. Zij 'kopen' hun bands bij Mojo. Dit gebeurt onder de naam Double You Concerts. Deze afdeling treedt ook op als boekingsagent voor een groot aantal maar lang njet alle bekende Nederlandse bands.

1

E

Oxsener

Fotografie: Angellque van Woerkom

j«,

d e festsivals e n d e v o o r o o r d e l e n

W i e als Nederlandse band op

een groot festival staat, stelt wat

voor. Maar wie bepaalt er welke

bands er spelen en welke niet?

M o j o Concerts en Double You,

Bent u daar riogfroff mooi, want de constructies bij Nederlands grootste concertorganisatorA)oekingsbureau zijn voor buitenstaanders niet altijd even makkelijk te bevatten. En waar onduidelijkheid is, daar ontstaan vooroordelen. Over Wlojo bestaan er legio, weet boeker Henkjan Onnink 'en daarom is het ook belangrijk om een keer precies duidelijk te maken hoe alles in elkaar steekt, om die blijvende kritiek de mond te snoeren.'

Onnink is 28 jaar, studeerde communicatiewetenschap in Nijmegen en werd twee jaar geleden binnengehaald als 'NL-boeker', de man die zich bij Mojó ontfermt over de Nederlandse bands. 'Voor die tijd had ik me nog nooit bezig gehouden met dingen als programmeren.

Wel volgde ik de popmuziek al twaalf jaar op de voet en heb ik me tijdens mijn studie grotendeels geconcentreerd op de muziekindustrie. Wat niet wegnam natuurlijk dat ik bij IWojo bij nul moest beginnen.'

Hij leerde het vak van ervaren boekers als Willem Venema en Paul van IWeelis. Toen de laatste zich begin dit jaar bezig ging houden met Mojo's muziekuitge verij Pennies From Heaven, nam Onnink zijn hele 'stal' onder zijn hoede. Zo doet hij nu de boekingen voor veertien acts: Bettie Serveert, Brotherhood Foundation, Claw Boys Claw, Eboman, Head First, De Heideroosjes, Junkie XL, Osdorp Posse, Quazar, Scram C Baby, Skik, Supersub, Undeclinable Ambuscade en Urban Dance Squad. Tevens maakt hij de selectie van Nederlandse bands voor Pinkpop en Lowlands.

Hoe gaat dat in zijn werl<?

'Ik maak een lijst van namen die ik geschikt vind en die leg ik voor aan onze interne commissie van het festival.

Die is verantwoordelijk voor de programmering.'

Wanneer is een band geschil<t voor een festival?

'We hebben geen tien-punten-plan of zo. Het programmeren gebeurt grotendeels op gevoel. Dat kan ook niet anders. Kwaliteit is toch iets heel subjectiefs, een waardeoordeel. Je zal dus nooit iedereen tevreden kunnen stellen. Wat niet wegneemt dat je het publiek serieus moet nemen. Zij moeten het programma op prijs stellen.

In hoeverre hou je rekening met het publielc?

'Heel veeL Zij bepalen toch voor een groot deel of een band wel of niet de bekendheid krijgt die ze verdient. Je kunt nog zo'n mooie toer of prachtig festival organiseren, als er maar dertig man op af kómen, waar ben je dan? Je kunt de omstandigheden voor een band zo gunstig mogelijk maken en that's it'. De rest is aan het publiek.'

roepen de cynici.

De organisatie/boekingstandem

zou zo groot en machtig zijn

geworden, dat van een eerlijke,

objectieve programmering geen

sprake meer kan zijn. Henkjan

Merschil Onnink, als 'NL-boeker' verant-

W(oordelijk

Zitten er nog verschillen in de manier van programmeren voor Lowlands of Pinkpop.

'Pinkpop richt zich toch wat meer op een groot publiek, Lowlands is meer underground en voor een minder breed publiek. Natuurlijk staan daar ook altijd wel een paar bekende publiekstrekkers. Maar voor wij vorig jaar Rowwen Hèze neerzetten, hebben we toch wel even goed moeten nadenken. Dat had namelijk weleens compleet uit de toon kunnen vallen. Uiteindelijk is het ontzettend goed uitgepakt. Maar Nederlandstalige bands als De Kast of Bl0f zouden daar bijvoorbeeld absoluut niet passen. Op Pinkpop ook niet eigenlijk, omdat...

Tsja, dat is moeilijk om uit te leggen. Er zit nu eenmaal een verschil tussen Van Dik Hout en De Kast.'

Dat junkie XL en Anouk op Pinkpop geprogrammeerd

voor de Nederlandse

infibreng o p de festivals, mag voor

eens en altijd afrekenen met de

vooroordelen.

FRET /tü

Hd

installatie staat, een ellenlange cateringlijst, twintig stonden, leek me logisch. Maar leg eens uit hoe je tot man op de gastenlijst... Het kan allemaal niet op. de beslissing komt Caesar te selecteren. Een goede band, maar toch niet echt gericht op een groter publiek? 'Ik vind het niet meer dan normaal dat je van een zaal een goed geluid en een goede verzorging vraagt. In de 'Oké, maar de groep heeft de afgelopen jaren wel bewerider van De Heideroosjes staat: 'a well fed band is a zen dat ze een blijvertje is. Verder heeft de laatste cd happy band'. En daar ben ik het volkomen mee eens. hele goede reacties gekregen en is er interesse uit het Maar ik krijg nou niet echt het idee dat mijn bands idibuitenland. Ambities zijn belangrijk. Je wilt toch bands ote riders hebben. Zeker niet als je het vergelijkt met boeken waarvan je weet dat er over een paar jaar ook sommige buitenlandse bands. En als een band bijvoornog iets mee gebeurt. Je kan wel de Top 100 gaan beeld een krat whisky zou eisen, dan zou ik dat niet afspeuren op zoek naar de laatste trendy eendagsvlieg, eens naar de zalen opsturen. Kom, ik moet nog meer maar dat is met die mensen samenwerken.' natuurlijk niet de bedoeling.'

Waarom deed Willem Venema in OOR nou zo ontzettendKomen we bij het volgende heikele punt: geld. De prijmoeilijk over de programmering van Anouk. Qua status zen van jullie bands zouden hier en daar behoorlijk de pan uit rijzen. had ze die plek toch gewoon verdiend?

'Het is maar hoe je het bekijkt. Neem nu een band als 'Ik denk dat dat weer te maken heeft met het feit dat je De Heideroosjes. Die jongens treden flink wat op, maar nooit iedereen tevreden kan stellen. Ook binnen Mojo als ze op alle aanvragen voor concerten zouden moeniet. Iedereen heeft zijn eigen voorkeuren en afkering ten ingaan, dan spelen ze de boel helemaal dood. Dus tegen bepaalde acts en voor sommige bands zal ik iets moet je keuzes maken tussen de verschillende zalen. harder mijn best moeten doen dan voor anderen. Maar En als de vraag hoog is, wordt de prijs ook hoger. Dat dat is niet meer dan normaal. Als iedereen het steeds is niet meer dan logisch. Andersom werkt het ook zo. met elkaar eens zou zijn, dan zou je een saai en voorAls een band minder publiek trekt, gaat het gage spelbaar festival krijgen.'

De Nederlandse afvaardiging voor deze Pinkpop lag vrij omlaag. Het is een marktwerking waar de zalen en festivals zelf aan mee doen.' voor de hand. Toch zullen jullie in de ogen van al die afgewezen bands altijd een soort grote boze onaantast- Staat op festivals spelen gelijk aan cashen?

'Het spreekt voor zich dat het budget van een jaarlijks bare macht blijven. Hoe ga Je om met die kritiek? festival hoger ligt dan dat van een zaal, ja. Zeker als 'Tsja, op wie moet je ook anders kwaad worden als een band hot is en overal gevraagd wordt te spelen. jouw bandje niet mag spelen? Op jezelf? Je platenmaatDat drijft de prijs op. Als een top-act uit het clubcircuit schappij? Nee, dan is het de schuld van de organisatie. die normaal gesproken 15 mille vraagt op een festival Maar veel groepen maken een denkfout. Ze menen voor 25 mille kan spelen, zeggen wij natuurlijk: graag! namelijk dat ze 'er zijn' als ze eenmaal op Pinkpop of Tenminste, mits het festival deugt. Maar er zit een Lowlands hebben gestaan. Nou, het scheelt een hoop, grens aan. Zowel voor de clubs als de festivals geldt maar er komt nog wel iets meer bij kijken. De Radio 3dat we graag zien dat ze er volgend jaar ook nog zijn. tent op Pinkpop heeft een capaciteit van achtduizend We kunnen de prijzen dus niet tot in het oneindige man! Die krijg je als onbekend groepje nooit vol, dus opdrijven. Uiteindelijk gaat het toch om de reële wat heb je er dan te zoeken?' marktwaarde.' yZuma/ heeft een mini-cd uit in eigen beheer en staat op Lowlands. Het kan dus blijkbaar wel.

Gat 'Ja, maar dat komt, op Lowlands kan je nog weleens Kijken we even naar het nieuwe seizoen. De lijst van een kleinere band neerzet Mojo-bands wordt steeds groter, er komt per 1 augusten. En vergeet niet, er gebeurt wat rond die band. Ze tus zelfs een tweede NL-boeker bij, maar tegelijkertijd stonden op Noorderslag, kregen daar erg goede reaczijn er steeds minder zalen die deze bands kunnen of ties, de zalen in het land waren enthousiast, de plaat willen betalen. was goed. Nou, alles bij elkaar opgeteld lijkt me dat 'Ja, maar daar tegenover staat weer dat buitenlandse een hele goede naam voor zo'n festival. Voor Pinkpop bands steeds minder optredens in één land doen. Heel zouden ze weer net even te licht zijn.'

Europa wordt in een paar weken afgewerkt en Nederland komt er dan vaak met één of twee optreEng dentjes af. Veel zalen vullen dat gat op met Mensen vinden Mojo eng, omdat het een monopolie Nederlandse bands.' heeft op de programmering van de grote festivals. Als Mojo je niks vindt, bereik je ook niks, is de kritiek.

Maar nu heb je het over de grotere zalen. Ik heb het 'Het wordt pas echt eng als we die positie zouden misover de middelgrote en kleine clubs. bruiken. En dat doen we dus niet. We zullen altijd wel 'Junkie XL is natuurlijk een mooi voorbeeld van een mensen tegen ons krijgen, wat we ook doen. Dat hoort band die zo verschrikkelijk hard gaat dat 'ie die zalen er gewoon bij. Maar vaak is het makkelijke kritiek die gewoon kan overslaan. We hebben een aantal bands ook makkelijk te weerleggen is.' die aan de top staan, maar ook een aantal die nog Oké, weerleg het volgende vooroordeel dan maar: je steeds in ontwikkeling zijn. Ik denk aan Supersub, komt alleen op de grote festivals als je bij Mojo zit.

Brotherhood Foundation, The Undeclinable Ambuscade 'Wat Nederlandse bands betreft valt dat best mee. Er en Head First. Maar ook die lopen best goed. 'Het is zijn behoorlijk veel groepen die op hoog niveau meein die zin moeilijk, dat kleinere bands ten opzichte draaien maar die niet door Mojo geboekt worden.Van van dance-feesten aan populariteit hebben verloren.

Dik Hout en Rowwen Hèze zijn daar mooie voorbeelden Maar in zijn totaal gezien loopt de publieke belangvan. Die jongens hebben ons helemaal niet nodig, maar stelling niet terug. Het concentreert zich hooguit wat staan wel op de festivals. En wat dacht je van groepen meer op de grotere dingen. Kijk maar naar hoeveel als De Heideroosjes en Osdorp Posse? Die zijn pas bij stadionconcerten er het afgelopen seizoen zijn ons gekomen toen ze al op diverse grote festivals hadgeweest.' den gestaan. Neem de programmering van de laatste Maar In de zaaltjes in het land komt geen hond meer paar jaar Pinkpop en Lowlands er maar eens bij, en kijk kijken of ze boeken geen bands meer. Die zalen horen dan naar het percentage van de Nederlandse bands die ook tot jullie afzetgebied. Dat moet jullie toch raken? door Mojo werden geboekt. Dan is wat mij betreft de 'Ja, maar wat kunnen we er nu aan doen? De mensen discussie gesloten.' hebben nu eenmaal meer vormen van vrijetijdsbesteVolgende vooroordeel: Als je als band eenmaal bij Mojo ding dan vroeger en op dit moment is uitgaan ontzettend populair. Dan kunnen wij wel heel hard gaan roezit, kom je in een gespreid bedje terecht. pen: jullie moeten naar onze bandjes komen kijken, (lacht) 'Nou, dat ben ik dus niet met je eens. Voor iedemaar dat maakt niks uit. De zalen moeten zorgen dat re groep moet je toch echt je uiterste best doen om het er voldoende publiciteit wordt gemaakt voor hun goed te laten lopen. Maar we zorgen wel goed voor optredens en meer kan je niet doen.' onze bands, ja.'

Op de D(ans)-trein springen misschien?

'Doen we ook. Kijk maar naar Head First, Eboman, Eisen Junkie XL en Quazar... Je zult in die dingen mee moeten Tot grote irritatie vaak van zaal- en misschien ook wel festivalprogrammeurs, want de eisen zijn hier en daar groeien.' behoorlijk hoog. Eigen PA's mee terwijl er een goede

FRET

45

Annemlek ^ ^ ^ ^ ^ ^ van Grondel

ando ines en j u t t e r s b i t t e r

Fotografie: Fred van Diem

Seesaw is een eigenzinnige noisepopband uit Leiden en omgeving, bestaande uit drie meisjes en een jongen. Hun eerste plaat Ish is zojuist verschenen bij De Konkurrent. Hoog tijd dus voor een eerste kennismaking.

eesaw

'Ineke, Ingrid en ik traden met ons eerste bandje Hey Tony! af en toe op in lokale tentjes in de Bollenstreek', vertelt zangeres/gitariste Naomi. 'Die kregen we zonder demo aangeboden, want we waren de enige meisjesband in de regio. In ruil voor een optreden in Voorhout mochten we van de geluidsman van de zaal een demo opnemen in zijn studio.'

Die geluidsman was Corno, gitarist in een band waarin hij zijn ruigere songmateriaal niet kon slijten. De drie meisjes van Hey Tony! hadden er wel oren naar. Zo werd Seesaw een feit. Op Corno's basisideeën schrijft Naomi zanglijnen en teksten, terwijl de nummers verder worden uitgewerkt door ritmesectie Ineke en Ingrid.

Het debuutalbum is een lange-termijnproject: de opnamen dateren van '95 en '96. Pas onlangs verscheen Ish onder de vlag van Wet Sheep Records, het label van vriend Mark van The Ponies, en gedistribueerd door De Konkurrent. De cd gaat vergezeld van een liefdevol samengesteld pretpakketje met hoesje, sticker en een Engelstalige boekpagina. Naomi: 'Die pagina is onderdeel van een verhalenbundel van Truman Capote, uit de boekenkast van Mark. We hebben een hele middag bladzijden gescheurd.'

und ay Dream

Roland Fotografie: André Bakker

De naam dekt de lading: Lazy Sunday Dream maakt melancholieke luisterliedjes die wortelen in oude blues, folk en country. Daarbij gebruiken ze een waslijst aan akoestische instrumenten: banjo, mandoline, accordeon en viool. Gecombineerd met veel meerstemmige zang levert dit een sfeertje op dat je het best kunt omschrijven als stadse rust. Oprichters Jan en Rik van Doorn doen het een en ander uit de doeken.

De naam is geïnspireerd door CCR alias Creedence Cleara/ater Revival: als je het afkort heb je LSD. Voluit is het een lange, swingende naam. De muziek op hun debuutalbum Midsland - opgenomen in het gelijknamige Terschellinger gehucht - is echter nauwelijks swingend te noemen. Jan: 'De muziek op de plaat swingt wel degelijk, het is net hoe je lichaam in elkaar zit. Sommigen reageren op snelle swing, andere op langzame. De laatsten zitten bij ons goed.'

Waarom spelen ze sommige nummers live dan sneller? Rik: 'Nummers worden per optreden aangepast. Soms worden ze sneller. Geen twee optredens zijn hetzelfde, want liedjes vallen bij ons elke keer anders uit. Bovendien is de plaat met vier mensen gemaakt, optreden doen we meestal met een stuk of zeven mensen.' Waarom maken die mensen niet vast deel uit van de groep? Jan: 'De muziek hebben we gemaakt en dus ook opgenomen met zijn vieren. Misschien gaan we de volgende plaat met de anderen erbij opnemen.'

Rik: 'Maar dan in de andere volgorde: eerst musiceren en dan drinken, anders lijkt het alsof we alleen maar de hele tijd dronken zijn.'

Die lange gitaarsolo in You klinkt anders aardig bezopen. Opzet? Jan: 'Nee, dat was onze ochtend zonder drank. Tijs zocht naar een speciaal gitaargeluid en dit is er uitgekomen.'

Maar die solo is gewoon hartstikke vals! Jan: 'Het liedje gaat over verval, niet over lentebloesem. Daarom is ie gewoon goed.'

Rik zat jarenlang in een heftige rockband, Underway. Wim en Tijs speelden in The Cornfields, ook eerder rock dan country. Hoe voelt het om nu opeens op een kruk zittend te spelen en een hoop akoestische instrumenten te hanteren? Rik: 'Wat zal ik zeggen? Laatst speelde ik bij een soundcheck in een en hetzelf de liedje eerst de Asnaar en vervolgens de E-snaar van mijn bas eraf. Kennelijk maakt het geen reet uit.

Of je nou staat of zit, op het podium is het aftijd heftig.'

drinken

Gekke pakkies

Gezien het aanstekelijke enthousiasme en de humor die de band op het podium etaleert zou een live-plaat voor de hand liggen. Rik: 'Nee, dat redden we sowieso financieel al niet, al dat gesjouw met recorders. Je moet dan ook meerdere concerten opnemen om een beetje goed materiaal te krijgen. Maar de manier waarop The Basement Tapes van Bob Dylan met The Band zijn opgenomen zien we eventueel wel zitten. Met twee sporen opnemen en spelen maar. Dan heb ik het wel over een bandrecorder, geen digitale shit!'

Midsland is op Terschelling opgenomen met een draagbare achtsporen-recorder. Jan: 'Terschelling is ons favoriete eiland, met veel juttersbitter. Daar voelen we ons lekker, in een boerderijtje zonder telefoon, ver weg van de bewoonde wereld. En dan lekker tot zeven uur in de ochtend drinken en opnemen.'

Ish staat voor het onvermogen van de band hun muziekstijl te benoemen.

Volgens Naomi dekt noisepop nog het meest de lading. Onderscheidend zijn de langgerekte vocalen. Een handelsmerk? 'Je hebt mensen die statcato zingen en Ik zing het lang', antwoordt ze. 'Bij de zangeressen die ik bewonder zie ik dat terug.

Zoals Kristin Hersh van Throwing Muses. In tekstueel opzicht is Liz Phair van invloed geweest.'

Dat noisepop tegenwoordig weinig zalen doet vollopen maakt geen indruk op Naomi: 'Dat we ouderwets zijn interesseert ons niet echt. Op dit moment is het house wat de klok slaat. Als gitaarband ben je weinig boeiend, tenzij je gekke pakkies aantrekt en hard gilt op het podium. Dat verandert wel weer.'

van den IJssel Fotografie: Ronald Emanuel

'Van mijn Beatles-syndroom kom ik nooit meer af' Rick

Treffers

Fotografie: Fred van Diem Namen kunnen misleiden, want het trio The dead Motherfuckers is geen punkband van bedenkelijk allooi. Sterker nog, het is zelfs helemaal geen punkband. The dead Motherfuckers uit Amsterdam kunnen best hard spelen, maar zijn niet voor één gat te vangen. Hun muziek is eclectisch.

'Wat is dat, eclectisch?' vraagt drummer Bart van Helsdingen. 'Dat is als je de meest uiteenlopende culturen door elkaar heen laat lopen in de kunstvorm die je maakt', legt zanger/gitarist/componist Klaas ten Holt uit, wiens kersverse echtgenote Bibian Harmsen nog een kopje sterke koffie inschenkt. De blonde Harmsen is meer dan Ten Holt's eega. Zij is de bassende en zingende 'dode moederneuker'. Haar van kleding ontdane lijf siert bovendien de hoes van de promo-cd-single Hibernation.

De officiële, veertien nummers tellende cd van The dead Motherfuckers komt er aan.

De platenmaatschappijen schijnen in de rij te staan, want de muziek van The dead Motherfuckers klinkt op en top professioneel. Strak, snel, melodieus, stevig, technisch hoogstaand en allesbehalve eentonig. Live als trio en in de studio soms wel

FRET 4 6

met gebruik van vierenzestig sporen (blazers, smj^rs.noem-maar op).

'Als mensen klagen dat wij live zo anders zijn dan op de plaat, dan moeten zij die plaat maar gaan draaien', grapt Ten Holt, die afstudeerde in het vak compositie aan het conservatorium en pupil was van de Nederlandse componist Theo Loevendie. Ten Holt speelde in de jaren tachtig niet alleen in de avant-gardistische popgroep Vijf Slag Eén Wijd (ooit finalist in de Grote Prijs van Nederland), maar schreef ook een aantal opera's en componeerde de filmmuziek voor de NCRV-serie Zwarte Sneeuw, wat hem de Internationaler Preis für Film- und Medienmusik opleverde.

Waarom Ten Holt ook nog zijn zinnen zet op een carrière als popmuzikant lijkt een raadsel, want als componist van klassieke filmmuziek lijkt hij gebeiteld te zitten.

'Popmuziek is voor mij een enorme uitlaatklep' , zegt Ten Holt. 'Ik heb het altijd al gespeeld en het is nooit meer overgegaan. Van mijn Beatles-syndroom kom ik nooit meer af.'

Stoer doen Ten Holt zet echter heel wat kanttekeningen bij de Nederlandse popwereld: 'Er bestaat een dubbele moraal. Aan de ene kant zitten muzikanten te klagen dat er niets te verdienen is, maar tegelijkertijd mag je niet proberen om je brood te verdienen met andere bandjes ernaast, iets wat in de klassieke en geïmproviseerde muziek juist heel normaal is. Het kan nieuwe impulsen geven. Wat mij opvalt is dat al die popbandjes eigenlijk alleen maar heel stoer doen. Zij staren zich blind op de megasterren-status en zij modelleren zich naar hun idolen, maar er komt niets van de grond.'

'Bandjes zijn bereid om voor absurd lage bedragen te spelen. Het is heel merkwaardig, want als ik een opdracht voor de NCRV doe word ik soms zelfs in een taxi van Amsterdam naar Hilversum gebracht. De volgende dag sta ik dan met The dead Motherfuckers voor honderd gulden in een of andere lultent te spelen. Het lijkt ook wel of er niemand tegenwoordig nog naar bandjes gaat kijken. Met het uitbrengen van een plaat hopen wij dat wij met wat airplay.ook eens buiten Amsterdam kunnen optreden.'

'In de popmuziek is iedereen momenteel aan het zoeken. Moet het tonaal of atonaal?

Gitaar, bas en drums, kan dat eigenlijk nog wel? Of moeten er computers bij? Het is een nachtmerrie het gevoel te krijgen dat de popmuziek klaar is. Het speciale aan popmuziek is dat bands als The Beatles in een paar jaar tijd de hele popmuziek hebben bepaald. Dat is net als met Bach destijds. Hij heeft de fuga uitgevonden en naar zo'n ongelofelijk hoog niveau getild dat niemand het meer kon overtreffen.'

De Haagse band Punch wacht niet meer tot de revival van de new wave muziek. Want wie weet laat die nog tien jaar op zich wachten, of komt helemaal niet. Op hun tweede cd The Story So Far ruilen de band haar gedateerde gitaargalm in voor een meer trendy Britpop benadering.

New wave bereikte haar hoogtepunt in de jaren tachtig met groepen als The Sisters of Mercy, Ultravox en Siouxie and the Banshees. Hele zalen gingen plat voor de meeslepende gitaren en gedragen zangpartijen van deze in het zwart geklede groepen. Anno 1998 is new wave zo dood als een pier. Wie bijvoorbeeld op Internet bij de genrepagina kijkt van de Ultimate Bandlist (de grootste database van muziekgroepen ter wereld, www.ubl.com) komt wave niet tegen. Voor het Haagse vijftal Punch is dat geen reden om te stoppen met de muziek die ze al jaren maken. Wel is de band zo slim de benaming aan te passen. Gitarist Rik Janssen: 'We proberen van het stempel wave-band af te komen. Vooral omdat het zo gedateerd klinkt. Het roept een negatief beeld op bij een hoop mensen.'

De band is inmiddels al vijf haar bij elkaar en bracht vorig jaar haar debuut-cd uit We Want More Roger.

Daarop liet de band zich inderdaad horen als een cliché wave band, inclusief de effecten die zanger Hans Bakker nu zo verfoeit. 'De nummers op onze nieuwe cd gaan meer de kant van de Britpop op. Iedereen moet zelf maar oordelen wat ze ervan vinden. Je herkent de Wave er nog wel in terug, maar het is niet zo dat er een enorme galm op staat die alles duizend keer herhaalt. Met de vorige plaat hebben we dat tijdvak afgesloten. Op de nieuwe cd hoor je veel meer nieuwe invloeden. We hebben duidelijk een ontwikkeling doorgemaakt en dat merk je. Vandaar ook de titel van de nieuwe plaat The Story Sa Far.

badkamer Wat de wave in het begin van de jaren tachtig was, is Britpop nu: trendy, kneedbaar en voor velerlei uitleg vatbaar. Rik Janssen is de eerste om toe te geven dat je met die benaming alle kanten op kunt. 'Ja, maar dit is nu de muziek waar we het meeste naar luisteren en ook het leukst vinden om te maken. Britpop is ontzettend breed. Suede maakt heel andere Britpop dan Blur.'

Wie luistert naar de nieuwe cd van Punch kan helaas

toch niet anders concluderen dan dat de muziek nog steeds een tikkie gedateerd klinkt. De galm op de gitaren mag dan verdwenen zijn, de stem van zanger Hans Bakker heeft nog steeds een echo waar menig badkamer jaloers op zal zijn. Gek genoeg is de band live stukken beter dan op de cd's. Met een professionele zaaltechnicus achter de mengtafel klinkt het opeens wel modern en verfrissend.

Over optredens heeft de groep naar eigen zeggen dan ook niet te klagen. Wave mag dan bij lange na niet meer zo populair zijn als vijftien jaar geleden, voor de leden van Punch lijkt dat in hun voordeel uit te pakken. Hans Bakker: 'Daardoor worden we vaak gevraagd als voorprogramma bij buitenlandse wavebands. Die doen allemaal nog regelmatig ons land aan.

Door die concerten is de verkoop van de eerste cd ook lekker opgelopen. Bovendien hebben we een eigen Internet-site (http://www.mmm.nl/punch) waar de cd ook te bestellen is. We hebben daardoor zelfs exemplaren in Amerika verkocht.'

Inlegzolen De naam van Punch zorgt al een tijdje voor verwarnng.

Wie diverse soorten wijn en fruit door elkaar gooit krijgt een heedijke punch maar de naam heeft daar niks mee te maken. Volgens Rik Janssen is de naam afgeleid van de Engelse versie van Jan Klaassen en Katrijn, Punch and Judy. Verwarrend is ook het feit dat er een schoenwinkel-keten is met dezelfde naam. Hans Bakker: 'We kwamen daar pas achter toen de eerste cd al uit was. Daar viel dus niks meer aan te veranderen.

Gelukkig vonden de mensen van die winkels het niet erg. Sterker nog. Ze verkopen nu ook onze cd's in de winkels, alhoewel ik wel zo eerlijk moet zijn om te zeggen dat ze nog steeds meer inlegzolen verkopen.'

FRET 4 7

e ifi^ereld van e voetbalhite Tiemen

Alternatief Raggende Man en Gabbertje Bob Fosko heeft al jarenlang een zwak voor voetbal- en sportliedjes. 'Het is jammer dat er niet zo veel van zijn. Alleen bij het EK en WK Voetbal komt er een hausse. Die mensen denken waarschijnlijk dan even snel geld te verdienen.'

Fosko maakte in 1994 met de Raggende Manne de meezinger Naar vore, een bescheiden succes. Voor het EK in Engeland twee jaar geleden schreef hij samen met ex-Gotcha-percussionist Cor de Graaf het nummer Zit ie ja ja zit ie zit ie nee. Maar ook de klapschaats en de Tour de France inspireerden hem al om daar nummers over te maken. Afgelopen maand verscheen de Raggende Manne-single Een bal is een bal, die ook een Franstalige versie heeft met als titel Le ballon est ronde. 'Je weet nooit, misschien slaat het in

De aftrap van het WK in Frankrijk is noc| niet e e n s genomen^ of ifi^e if^orden overspoeld m e t voetballiedjes* De stapel telt inmiddels een kleine veertig s i n g l e s en ed's m e t nummers over hoe g o e d ^ifi^e^ het gaan doen in Frankrijk. Voor de een is het een geintje^ d e ander hoopt snel sijn s l a g t e slaan. Welkom in d e «wereld van de voetbalhits.

Tom Peters is in liet dagelijl<s leven general nnanager van Bunny Music en freelance producer. Hij was één van de eersten die zich bezighield met het maken van voetbalplaatjes en geldt als een kenner van het genre.

'In de jaren dertig zijn een aantal liedjes gemaakt, klassiekers zoals bijvoorbeeld Hup Holland Hup. Dat was de allereerste. Daarna kwam er af en toe eens eentje. Tussen 1976 en 1980 ontstond er in de Nederlandse stadion een cultuur, waarbij de supporters zelf liedjes gingen verzinnen en zingen. Op een gegeven moment heb ik gedacht: daar moet ik wat mee doen. Ik heb toen in.1980 met Vader Abraham het lied Nu gaan we met z'n allen naar Parijs gemaakt.'

Helaas kwalificeerde het Nederlands Elftal zich toen niet, zodat het geen hit werd. Maar Peter had wel de smaak te pakken. Sindsdien levert hij rond elk EK en WK waarop het Nederlandse Elftal aanwezig is een cd af. Nu heeft hij een hit met het door radio 3-dj Edwin Evers gezongen Frank en Ronald, een persiflage op de voetballende tweeling De Boer. Andere bekende nummers van Peters zijn onder andere Ik heb u lief Oranje van André Hazes en Hand in hand achter Oranje, In 1990 door Ron Brandsteder, De Havenzangers en de spelers van het Nederlands Elftal vertolkt. 'Dat was de eerste en enige keer dat de voetballers zelf hebben meegewerkt aan een cd. Er zijn er daar zo'n honderdduizend van verkocht.'

Sinds 1980 heeft Peters tussen de drie- en vierhonderd voetbalnummers opgenomen (I). Vaak gebruikt hij om de paar jaar dezelfde liedjes. 'Dat zijn de bekende voetbalkrakers. Het enige wat ik dan doe is er een actuele tekst onder zetten en ze laten inzingen door een artiest die op dat moment populair is.'

De melodieën plukt hij vaak van de Ajax F-side. 'Daar ontstaan veel van die nummers. Ik pik die melodieën op en maak er een andere, meestal iets minder grove tekst bij. We love you Ajax wordt dan We love you Holland. Over de teksten doe ik meestal net zo lang als dat het liedje duurt. De muziek schrijf of arrangeer ik alleen of met anderen. Ik heb veel met Peter Koelewijn gewerkt. Aan de opnamen besteden we veel aandacht. Alles wordt live ingespeeld. De koortjes laat

FRET 4 8

ik altijd doen door een groep vrienden. Ik haal dan wat kratten bier in de studio en dan brult iedereen een beetje mee. Dat zijn altijd erg gezellige avondjes.'

Volgens Peters is op dit moment de markt voor WKliedjes geheel verpest. 'Er zijn zo'n dertig cd's uitgekomen, waaronder veel budget-cd's. Die liggen voor vijf gulden bij tankstations of worden gratis weggegeven.

In de jaren tachtig was het nog een serieuze handel.

In de cd's van Hazes en van het Nederlands Elftal werd rustig drie a vier ton geïnvesteerd. Dan moet je wel zeker weten dat het een hit wordt.'

Er is altijd het gevaar dat Oranje snel wordt uitgeschakeld. 'Hoe verder ze komen hoe beter. Ik weet dat er in 1988 van We houden van Oranje van André Hazes tot de finale maar 1500 singles waren verkocht. De maandag na de finale waren dat er 50.000. Andersom gebeurde het vier jaar geleden met Als Dick me hullep nodig hep. Die stond op nummer 1, maar toen Nederland in de kwartfinale verloor van Brazilië, verkocht ie van de ene op de andere dag niet meer. Het risico is heel groot. Daarom hoop ik zo veel mogelijk platen te slijten voordat het toernooi is begonnen. De leveranciers en winkeliers hebben al in november ingekocht. Je merkt nu dat de markt verzadigd is. Toch kun je met een goede voetbalplaat nog altijd veel verkopen. Of het veel geld oplevert? Ja, als het een hit wordt wel.'

Cruyff Ferry de Groot, legendarisch geworden als meneer De Groot in het radioprogramma De Dik voor Mekaar Show, scoorde vier jaar geleden de grootste WKhit met Als Dick me hullep nodig hep, een melig lied waarin Johan Cruyff bondscoach Dick Advocaat allerlei onzinnige adviezen geeft. Het nummer stond drie weken op nummer 1. Als Hoofd Sport Radio bij de NOS is de muziek voor De Groot meer een hobby. 'We hadden een sportprogramma dat gepresenteerd werd door Tom van 't Hek. Eén van de vaste onderdelen was een gefaked telefoongesprek van Van 't Hek met Johan Cruyff. Een vriend van mij kan die stem precies nadoen. Het was in de tijd dat KNVB-voorzitter Staatsen bezig was om Cruyff als bondscoach te

België of Frankrijk wel aan. We hebben dat nummer gemaakt als alternatief voor de mensen die hun buik vol hebben van al die slechte liedjes. Het voetbal verdient beter. Ik vind het een hele mooie sport. Op deze manier kunnen we een beetje tegenwicht bieden aan de vele chauvinistische meezingers.'

Fosko is vrij serieus over zijn Oranjewerk. 'Ik benader het vanuit de kracht en de energie die in het spel zelf zit. Niet vanuit een supportersgevoel.'

Naar Vore verkocht vier jaar geleden zo'n vierduizend singles en kreeg een plaatsje op veel verzamel-cd's.

'Ik denk dat we er tussen de vijf- en de tiendui zend gulden aan hebben overgehouden.' Wat verwacht hij van Een bal is een bat? 'Dat is moeilijk te zeggen. Er zijn nu ook bepaalde dj's die hun eigen projectjes hebben lopen. Rob Stenders heeft bijvoor-

Koopman

beeld met Erik Hulzebosch het nummer Come on Pays-Bas en die draait dat zonder blikken of blozen in zijn eigen programma. Ik weet niet of het daardoor moeilijker wordt voor ons. Het leuke van ons nummer is dat wij meer een alternatief publiek trekken. Wij zijn er op een heel andere manier mee bezig, minder commercieel. Sinds alle problemen die er met HakkQhbar zijn ontstaan kijk ik sowieso raar aan tegen geld verdienen met muziek maken. We hebben daar 160.000 singles van verkocht en naar ik begrepen heb, krijg ik daar twintigduizend gulden voor. Ik zie het meer als publiciteit voor de band. Een bal is een te/vestigt misschien de aandacht op de nieuwe cd van de Raggende Manne.'

halen. Op een gegeven moment heb ik daar ook een liedje over gemaakt. Iemand bij de radio zei: daar moet je wat meer mee doen. Uiteindelijk is het op single uitgebracht en een enorme hit geworden.'

Onder de naam De Groothandel werkt De Groot op muzikaal gebied al een aantal jaren samen met exMassada gitarist Chris Latul. 'We maken muziek voor films en NOS-producties. De platenmaatschappijen zijn vooral geïnteresseerd in de jolige dingen die we doen.

Ze vroegen ons om nu weer een liedje te maken.

Daarin relativeer ik het allemaal een beetje. In al die liedjes hoor je namelijk dat we wereldkampioen worden, daar gaan wij juist niet van uit.'

De Groot heeft een haat-liefde verhouding met de tientallen WK-liedjes die rond ieder evenement op de markt komen. 'Ik verzamel ze allemaal. Waarom weet ik eigenlijk niet precies. Ik was vroeger ook een enorme fan van het televisieprogramma Op Volle Toeren.

Zelf zou ik rillingen krijgen als ik een regel zou verzinnen als: Er is niets meer aan te doen, we worden wereldkampioen. Verschrikkelijk stompzinnig. Aan de andere kant is het niet te imiteren. Die hele cultuur spreekt me aan. Dat soort Nederlandse liedjes heeft hetzelfde image als die schilderijtjes met een huilend zigeunermeisje. Maar maak het zelf maar eens! Ik heb nu een plaatje in huis dat begint met de zin: Er is dus een wereldtoernooi. Prachtig toch, dat heb ik al twintig keer gedraaid. De originaliteit is vaak ver te zoeken. Er zijn nu al twee nummers gebaseerd op Guus kom naar huus en Come on fa va van The Shorts. Dan krijg je dus Guus kom naar huus met de beker op je schouder en Come on Pays-Bas. je moet er maar opkomen. De meeste voetballiedjes worden in de kroeg geboren. Dan lees ik op het hoesje de naam van een studio waar ik nog nooit van heb gehoord.

Het koortje is in het café gezongen en vaak worden de cd's in eigen beheer uitgebracht. Meestal komen die niet verder dan moeder en schoonmoeder. Aan de andere kant heb je het professionele gedeelte, met professioneel tussen aanhalingstekens. André Hazes, Hans Versnel en die jongens van Cat Music bijvoorbeeld. Maar die floppen soms net zo hard. Dat nummer Frank en Ronald is nu een hit. Dat concept is tot in de puntjes overgenomen van Als Dick me hullep nodig hep. Een beetje flauw, maar ze doen maar.'

FRET 4 9

jyii

juni donderdag 4 juni

Alkmaar: Thaiziri - Atlantis; Almelo: voorronde Euregio Popprijs 1998 - Sub Rosa Amsterdam: the Perks + Longshot + Whisky Priests - Melkw/eg; Jeff Buckley Tribute m.m.v.

Kirsten, Julie Scott, John Hollenberg, Marijn Slager, Michèle van Trigt, Marilyn Twice (21 u grzl) + Calm Seize (23.30 klzl) - Paradiso; the Howtoplays + Planet - Winston Kingdom; ASD IF - Meander Boxmeer; Bart-Jan Baartmans - 't Vervolg Den Haag: African head Charge - Paard; Eyeliner + Mondain Delight - Musicon Dronten: Total Touch - Meerpaal Eindhoven: The Posies + Tom Helsen - Effenaar; Ad van Meurs e.a. - Berlage Groningen: Cornelius + Solex - Vera; Hans van Lier Blues Band - Koekkoek Hellendoorn: Michael Katon - Lantaarn Helmond: Barkmarket + 7 Zuma 7 - Plato

A

juli

augustus Amsterdam: the Unbelievable Truth (21 u) + Gravediggaz-Butter + Two Out A Millions (23u, klzl) - Paradiso; Gelly Booty - Winston Kingdom; Anders Nog lets - Meander Apeldoorn: Slurf + Vicious Visjes + Plexus Gigant Arnhem: Fabulous Grit & the Two-bit Texas Rangers - Lommerd Balkbrug: Tröckener Kecks - Vagant Bergen op Zoom: the Handsome Harry Company - Grote Markt Biddinghuizen: Charly Lownoise & Mental Theo - Flevohof Budel: Toon & de Tontjes - Cambrinius Culemborg: Dulfer - Kroeg Den Bosch: Characters: Kirsten + Racoon + Wim Venema + Dyzack + Reineke Wieman + Mummy's a Tree - Willem II Dronten: Yobbo Trip - Nirwana Drunen: Deviate + Discipline - Utopia Goes: Jammah Tammah - 't Beest

dinsdag 9 juni Alkmaar: Mummy's a Tree - Atlantis Amsterdam: Lester Butler Memorial m.m.v. the Paladins, Drippin' Honey, Seatsniffers, Marcel Scherpenzeel Band - Paradiso; Dot + Raggende Manne + Soviet Sex - Winston Kingdom; Squib Cakes - Meander Arnhem: janet Jackson - Gelredome Breda: 2nd to None - Para Den Haag: Vanessa Mae - Congresgebouw Groningen: R'mones - Koekkoek Meppel: Cuby + Blizzards - Ogterop Tilburg: Forever Times - Extase Utrecht: Warm Jets + My Velma - Tivoli

woensdag 10 juni Amersfoort: Total Touch - de Flint Amsterdam: Holland Festival: Rowwen Hèze + Heideroosjes + Jacaranda Lounge - Paradiso; Kreidler - Winston Kingdom; Girls Against Boys + Royal Trux + Delta 72 - Melkweg; Corey

vrijdag 5 juni Alkmaar: the Wallers - Atlantis; Noujoum Raï -

Theatercafé Almelo: Meerman - Stam; Millennium Bounce Sub Rosa Amsterdam: Koma Amed - Paradiso; D.D.R. Melkweg; Das EFX - Melkweg the Max; Theremin - Mazzo; Mendoza Dance Parti Meander Apeldoorn: Mish + Stoned Ass Frog + Goldfish -

Gigant Arnhem: finale Brug van Arnhem - Verdieping Bredevoort: Boh Foi Toch - fessttent sportpark 't Broock Den Bosch: Numb + Can Abyss + Stitch + Scavenger + XL-Ant - Willem II Den Haag: Vengeance + Helloise + Lemon Crush - Paard Deventer: Evil Superstars + Dead Man Ray Burgerweeshuis Eindhoven: the Whisky Priests - Effenaar Gouda: Sons of Blob - So What Groesbeek: Sadstone - Maddogs Groningen: Starfish - Simplon; Hans van Lier Blues Band - Koekkoek Haarlem: Arno Lab + Reble Alliance + Hieroglypnics - Patronaat; Solex - café Studio Heemskerk: Jammah Tammah + Flying Embryo's - Donkey Shot Heeswijk-Dinther: Van Dik Hout - Feesttent Helmond: Brotherhood Foundation + I Against I - Plato Hilversum: Singer/songwriter contest - Tagrijn Hoogeveen: Metanoia-koor - Box Hoorn: Super Kitsch + Solid + Gates of Delirium - Troll Kapelle. Blof - Trinity Kranenburg: Pigmeat Pete Smith - Merlijn Landgraaf: Vanity 4 - Exit in G Leiden: the Perks - LVC Leunen: Band Zonder Banaan - De Steeg Lottum: Michael Katon & band - Canix Nieuwegein: Silicon Head + Xeddex + M-90's -

Time Out Nijmegen: Gone to the Dogs - Merleyn; Hoer Doornroosje OistenA/ijk: No Profile - Demo Oosterwolde: Louisiana Radio - Brueghel Rotterdam: Skeleton Crew - Eindpunt JC; Barkmarket - Vlerk; Strapping Young Lad Blokhut Spijkenisse: Slagerij van Kampen - Desert Inn Tilburg: De Dijk + Mummy's a Tree - Noorderligt Utrecht: Roger Hodgson - Tivoli; Cardiacs + Perverted - Kikker; Total Touch - Vredenburg; de NijI - Rasa Venio: Head First - Perron 55 Vlaardingen: Room 101 - Pandemonium Vlissingen: try-out lokale bands - Piek Woerden: Bart-Jan Baartmans - Route 66 Wolvega: Pigmeat - Pub 84 Zaandam; Raggende Manne + Trio Bier - Kade Zwolle; de Abba's - Hedon, Vopo's - Zwols Popfront

zaterdag 6 juni Alkmaar: Ninos Con Bombas + la Floripondio Parkhof; OIodum Jr. + Neset Ertas Canadaplein; Grup Otantik - Theatercafé; Nueva Manteca - de Vest; Edsel Juliet - Argus; Kardelen - St. Laurenskerk

FRET 5 0

Gouda: Kryptonite Garden - Seventh Room Groessen: Lovebite - Rinoceros Groningen: Bluemoon Special + Haystack HiTones + Ubangi 4 - Simplon; Pale - Vera; Hans van Lier Blues Band - Koekkoek Haarlem; the Posies + Big Paulus e.a. Patronaat Heesch- Götterdammerung - Zaal 3 Heeswijk-Dinther: Amok + Pastiche - de Zwaan Heiloo: 20 Brothers - Buk Buk Hellendoorn: Drippin' Honey - Lantaarn Hoogeloon: Van Dik Hout - Feesttent Houtakker: Skik - Feesttent Biest IJmuiden: Julian Sas Band - Thatia Leiden: High School Music Competition - LVC Nijmegen: Within Temptation + Isegrim + Erector Spinae - Staddijk Noordwijk aan Zee: Band Zonder Banaan - feesttent Oosterhout: Starfish + Dilemma - Toonzaal Oss: New Adventures + Bittermoon - Groene Engel Rolde: the Steelbrothers - Lokatie Rotterdam; the Little Louis Bluesband - Esprit; Caesar - Rotown Siddeburen: Normaal - Feesttent Tilburg: Indecision + Mulhouse + Trapped in Life + Ignorance - Bat Cave Utrecht: Setona & band - Rasa Veldhoven; Ni Hao + Green Lizard - Odeon Vriezeveen; Pigmeat - café Zandwijk Zaandam: Feathers + Herbs Excellent Adventure - Kade; Blueprint - Crossroads Zoetermeer; Marcel Scherpenzeel Band + the Bluesscatters + Michael Katon - Boerderij Zuid-Beijerland: De Dijk - Feesttent Zwolle: finale Oogst van Overijssel - Hedon

zondag 7 juni Alkmaar; Yakki Famiri - de Hout Amsterdam: Chico Debarge - Paradiso; Flower Kings - Melkweg the Max; Azucaraba Melkweg; Oscar Andrade + Marijke Boon + Mathilde Santing & her Beatiful People (mi) Vondelpark; Perfume de Salsa - Meander Arnhem: Fabulous Grit & the Two-bit Texas Rangers - de Maan Den Haag: Sessie met leden van Anouk, Suburbs e.a. - Paard Eindhoven: The Mooche - Berlage; Radio Kings Wilhelmina Goes: Meerman - de Post Groningen; Ninos Con Bombas + Lafloriopondio - Simplon; Evil Superstars - Vera; Goldfish Platform Theater Haarlem: Robert Crumb's Cheap Suit Serenaders + the Haarlem Nitpickers - Patronaat Leeuwarden: De Kift - Prinsentuin Nijmegen: Bart-Jan Baartmans - 't Paleis; Schoolbands festival - Doornroosje Roermond: Pigmy Count - Azijnfabriek Rotterdam: Presentatie popschool - Esprit; Huntsman Apology - Nighttown Theater; the Roots of Detroit R'n'R - Rotown Sevenum; River Flow + Whisky Priests Walhalla Stadskanaal: Pigmeat - festival Tilburg: Head First - Extase; Roger Hodgson Noorderligt Utrecht: Beatbusters + the Slackers - Tivoli VenIo; Bloem - Splinter; Ongenode Gasten Perron 55 Wijk aan Zee: the Perks - Instuif

maandag 8 juni Amsterdam; Sfeq - Meander; Roger Hodgson Paradiso Gronngen: R'mones - Koekkoek

Zwaagdijk: Pigmeat - de Bak

+ Amon Amarth + Nagflar - Noorderligt Utrecht: Pandit Tarun Bhattachatya & Sandip Bhattacharya - Rasa; the Kelly Family - Stadion Nieuw Galgewaard Venray: Bart-Jan Baartmans - de Evenaar Zaandam: Nembrionic e.a. - Kade Zwolle: 2 regionale bands - Zwols Popfront; Def Real + Cords + DJ DNA - Hedon

zaterdag 13 juni Alkmaar: Nitchevo + Brandend Zaad + Mr Potatohead - Parkhof Almelo: C of E - Sub Rosa Amsterdam: Natalie Imbruglia - Paradiso; Yngwie Malmsteen - Melkweg the Max; Dan Mass Soundsystem + Rasmus + Pills - Melkweg; Eric Calmes Trio + Trio Awas + Düsün + Peggy's Angels - Vondelpark; A.B. Bluesband Bourbonstreet; Lollypop festival - Badcuyp; Ex Grappa - Meander Arnhem: Circle of Friends + Travoltas -

EN

ENDAAG

Hilversum: Eclectic + Nes + Snoek - Tagrijn Hoogeveen: His Hero's Gone + Seein' Red - Box Nijmegen: Evil Superstars + Thou - Doornroosje Rotterdam: Rodger Hodgson - Nighttown Sittard: Sadstone - Fenix Tilburg: Dale Watson + West Virginian Railroad - Noorderligt Utrecht; De Dijk - Tivoli Zaandam: Radio Kings - Kade Zoetermeer: Van Dik Hout + Venus Flytrap Boerderij

augystiis

Glover Melkweg the Max; la Vie en Rose Concertgebouw Deventer: Ad van Meurs - Burgerweeshuis Eindhoven: the Dub Meditation - Effenaar Groningen: R'mones - Koekkoek Rotterdam: Scam - Rotown Utrecht: Tuig! - Stairway to Heaven Weesp: Meerman - Natte Krant

donderdag 11 juni Alkmaar: the Perks - Atlantis Amsterdam: De Kift (21.30) + Brian (23.30) Paradiso; the Gluemen + Gone Bald - Winston Kingdom; finale Emergenza: Lightzone + Looza + K.E.K. + Scheef + the D.O. eddy Vincent + BBand + Flippen + Pineapple Flush + Spiv + the Purple Picture + Positive Movement + Oh James - Melkweg the Max; Warm Jets + My Velma Melkweg; Grand Orchestre Taarab de Zanzibar Tropeninstituut Apeldoorn: De Dijk + Blof - podium Marktplein Den Haag; Female Domination - Musicon Deventer: Croisztans - Burgerweeshuis Eindhoven: Robert Crumb & his Cheap Suit Serenaders - Effenaar; Ad van Meurs e.a. Berlage; Blind Guardian - Dynamo Gouda: La Vie en Rose - Stadschouwburg Groningen: EqSor - Vera; R'mones - Koekkoek Leeuwarden: Yngwie Malmsteen - Harmonie Leiden: Total Touch - Stadsgehoorzaal Nijmegen: Circle of Friends + H 2 0 + Guy Smiley - Doornroosje Tilburg: Beef + Orange + SWorm + Nopsie Natropje - Batcave

vrijdag 12 juni Almelo: Yngwie Malmsteen - Sub Rosa Almere: Skeleton Crew - Trapnatov Amsterdam: Solbakken - Winston Kingdom; Wagogo + Groupe Remanindry - Tropeninstituut Apeldoorn; Electric Light Orchestra Part II podium Marktplein Arnhem: Brotherhood Foundation + Green Lizard - Verdieping Assen: Skik - Krasgebouw Baarlo: De Dijk - Feesttent Beverwijk: Ian Perry + Elegy - Vervolg Bolsward: Charly Lownoise & Mental Theo - Hof van Holland Breda: 7 Zuma 7 + Celestial Season - Para Den Haag: Masters of Reality + Silverbullit Paard; Bobwire - Big Confusion Deventer: finale singer/songwriterfestival Burgerweeshuis Eethen: Band Zonder Banaan - de Schuur Eindhoven: Caesar + Solex - Effenaar Gouda: Jetland - So What Groningen: Lawn + Bellybutton Starfish Simplon; R'mones - Koekkoek Haarlem: presentatie Muziekcentrum: diverse bands - Patronaat Heemskerk; Malochia + Hoer + Vobe - Donkey Shot Hilversum: Dignity e.a. - Tagrijn Hoogeveen; the Parish - Box Kampen: Mish + Creek + Bam - 't Ukien Leeuwarden: Blof - Harmonie Leiden: Raaah & the Seeds - LVC; Ifang Bondi CCdeX Maastricht: Rasmus - Basement 5 Middenmeer: Van Dik Hout - Oude Beurs Neer: Action In DC + Normaal - Feesttent Nijmegen: Longshot - Merieyn; Bedouin Staddijk Roermond; Just for Fun + Down to Fight + Strength Above All e.a. - Azijnfabriek Rotterdam: Destroy All Monsters + Scanner + EC80R + Princess Dragon-Mom + the Roots of Motor City + R'n'R + Stooges-sessie e.a. Nighttown; Apoptygma Borzerk + Spawn Ranch + Angels & Agony - Baroeg Terschelling: Da Gaia - NJHC Tilburg: Deicide + Six Feet Under + Brutal Truth

Goudvishal; Beans + Butrot - De Dood Brummen: Within Temptation - Bliksem Bussum: Hollands Metaal: Altar + God Dethroned + Liar of Golgotha + Götterdammerung + Unshrouded Bitterness + Absent Mind + Concrete - Opsessie Den Haag; Rocqzilla - Musicon Eesveen: Bl0f - Smitty's Palace Eindhoven; Electro + Twisted Corporation + the Almighty Beatfreaks - Effenaar; Monk - Burgers Elst: Red Rooster Club - Vogue Emmeloord; She Bob - de Klos Exmorra: De Dijk - Feesttent Groningen: Human Beings - Simplon; Jullander + Shoshoni - Vera; R'mones - Koekkoek Haariem: Proper Beating - Patronaat Heeswijk-Dinther: Proost - Zwaan Hellendoorn: Jan James - Lantaarn Naaldwijk: Band Zonder Banaan - sportpark de Hoge Bomen Meeden: Cords - Malgré Tout Meteren: Cuby + Blizzards - Dorpshuis Rotterdam: Küttschreutter Piano Boogie-Woogie Battle - Esprit Schermerhorn: Normaal - Feesttent Steenwijk; Lovebite - Buze Utrecht: Bart-Jan Baartmans - Oude Pothuis Vlissingen: Marcel Scherpenzeel Band - Piek Wijchen: Def Real - Pardoes Zaandam; the Scabs - Kade Zwijndrecht: Vanity 4 - String Zwolle: Normally Invisible - Eureka; Laberinto Hedon

zondag 14 juni Alem: Band Zonder Banaan - feesttent Amsterdam; Don Willard (14u) + Biz Markie (22u) - Paradiso; Agnostic Front + Battery + Maximum Penalty + Better Than a 1000 + Bloodlet + Powerhouse + Driven + the Crivits + Hatebreed + Right Direction + Best Wishes Melkweg; Eric Vaarzon Morel (mi) - Vondelpark; Slagerij van Kampen - Oosterpark; Mytha + Ongo Trogode + Jaipur Kawa Brassband + Carlo Jones & Kaseko Troubadours - Tropeninstituut; Conjunto la Sorpresa - Meander Den Bosch: Strung Out + Maximum Penalty + Whippersnapper - Willem II Eindhoven: Frappant - Berlage Enschede: Total Touch - Enschede Groningen; Logical Nonsense - Vera Haariem: Longshot - Rock the Pool Heeswijk-Dinther: Checkpoint Charlie - Zwaan Leeuwarden: Characters; singers 'n songs: Stephan P. Janssen + Kirsten + Joep + Wim Venema + Irene Annink + Mummy's a Tree Prinsentuin Lemele: Van Dik Hout - Zaal Dijk Helmond: Backfire + Hard Resistance + M M + Clinch - Plato Hoogeveen: Crush + Stick to the Pan + Emotions - Hoogeveen Keldonk: Band Zonder Banaan - feesttent Nijmegen: Jon E. Risk - Doornroosje Purmerend: De Dijk - Openlucht Roermond: Pigmy Count - Azijnfabriek Rotterdam; Mark Ritsema + Maarten Veldhuis + Ernst Langhout + Erny Green - Rotown Sneek: 25 Ta Life - Bolwerk Tilburg: Scavenger + Holocasut + Dugi Put - Bat Gave; Yobbo Trip - Extase Vieriingsbeek: Nabbe Ties + de Caramels Gryphus

maandag 15 juni Amsterdam; Life of Agony + (Hed)pe - Melkweg the Max; New Cool Collective Big Band Meander Heeswijk-Dinther: Rattlesnake Shake - Zwaan Hilversum; Blazing Aces - Van Buuren Rotterdam: Duane Jarvis - Rotown; Bob Dylan + Van Morrison - Ahoy' Terschelling: Da Gaia - Rustende Jager

juli

juni

augustus

dinsdag 16 juni

zaterdag 20 juni

Alkmaar: Hugo Remmelt & Thijs Muus - Atlantis Amsterdam: Widespread Panic (grzl) + Gomez (klzl) - Paradiso; Rancid - Melkweg the Max; Maff - Meander; Solex - Concertgebouw Arnhem: Total Touch - Musis Sacrem Breda: Salivary - Para Enschede: the Steelbrothers - Kater Joure: Sippe Sibbele - rondvaartboot Heeswijk-Dinther: Band Zonder Banaan - de Zwaan Rotterdam: Die Anarchistische Abendunterhaltung - Nighttown; the Paladins Rotown Terschelling: JW Roy - Rustende Jager Tilburg: Chili the Bone - Extase

Alkmaar: Lovebite - Parkhof; B.Y.P. - Atlantis Almelo: Groove Change - Sub Rosa Amsterdam: Ro & Paradise Funk + Raggende Manne - Paradiso; Dress + Daystar - Winston Kingdom; OIodum + Candido Fabre y su Banda + Super Cayor de Dakar + Dissidenten + Troitsa + dj Ritu & the Asian Equation + Ritmundo -

woensdag 17 juni Amsterdam; Die Anarchistische Abendunterhaltung - Paradiso; Erick E + JVM -

Melkweg Assen: 7 Zuma 7 + Frozen Sun - Krasgebouw Bergen op Zoom: Backstreet Men Markiezenhof Beverwijk: Bintangs - 't Vervolg Brummen: Caesar - Bliksem Den Haag: Voices in Motion + M.O.D. - Paard Den Helder: Vanity 4 - de Engel Deurne' the Dreamside - Roos Eindhoven: Star + Hab + Quant - Effenaar Geleen: Dreadlock Pussy - Boerderij Groningen: Dr. Ring Ding + the Senior Allstars +

jyni

juli

donderdag 25 juni Amsterdam; Primus + Skeleton Key - Paradiso; Vertical Invader - Mazzo; Stoom - Meander Den Haag; I Against I + Brotherhood Foundation - Paard; Rubber King - Musicon Eindhoven; Ad van Meurs e.a. - Berlage Gorinchem; Heideroosjes - Ripa Magica Groningen: The Donnas - Vera Leeuwarden: Habib Koité & Bamada - Theater Romein Rotterdam; Wyatt - Rotown

donderdag 18 juni Alkmaar: Perfect Nothing - Atlantis Amsterdam: London Calling: Bedlam Ago Go + Sunhouse + Headswim + Nuff Said e.a. Paradiso; Ninos con Bombas - Winston Kingdom; Mahmoud Ahmed & his Ethiopean Groove Orchestra + Orchestre National de Barbes + Dulce Pontes + Ensemble Touareg Tartit - Melkweg; Cornflake Junkie - Mazzo Den Dolder: Red Stone - Vrijbuiter Den Haag: the Parlour - Musicon Eindhoven: Company Flow - Effenaar; Ad van Meurs e.a. - Beriage Hardera/ijk: JW Roy - café Luxembourg Hengelo: Da Gaia - Theatercafé Naarbeek: Band Zonder Banaan - Hoeve de Peul Nijmegen: Die Anarchistische Abendunterhaltung - Doornroosje vrijdag 19 juni Amsterdam: London Calling: Embrace + Symposium + Montrose Avenue + Pecadlloes + Carrie e.a. - Paradiso; ATP + Nes + Daystar Badcuyp; Femi Anikulapo Puti & the Positive Force + Les Tambours de Brazza + Sam Mangwana & Banda Galo Negro + Ifang Bondi + Byzantium + Novamix - Melkweg; the dead Motherfuckers + Rudolph Dancer - OCCII Arnhem: Spookrijders - Goudvishal Beekbergen: Normaal - Feesttent Berkel Rodenrijs; Van Vollenhoven - Ome Ab Breda: Downslide + GrandMasterMind + El Duo Rosario - Para Den Haag: Neven + Quant + Friend - Paard; Bralalalala - Big Confusion Den Helder: Blueprint - Bumpers Deventer: Dr. Dick + Lo-Lite - Burgerweeshuis Eindhoven: Dead Moon + de Bossen - Effenaar Gouda: Laberinto + Ninos con Bombas - So What Groningen: Vortex - Vera Heemskerk; Marcel Scherpenzeel Band + Drippin' Honey - Donkey Shot Helmond: Skik + Mashed Potatoes - Plato Hilversum: Discipline + Surface + Concrete e.a. Tagrijn Hoogeveen: Frusthatred + Dazed - Box Katwijk aan Zee: Travoltas - Schuit Leiden; Farmer John - LVC; Maurice Leenaers & Paul van Kemenade - CC de X Maastricht: Caesar + Benjamin B - Basement 5 Oud-Alblas: De Dijk - Feesttent Pijnacker; Kryptonite Garden + Rollercoaster 23 - Trucker Rotterdam: Carl Cox + Michel de Hey + Eric E Nighttown; Skeleton Crew - Eindpunt, Lamartrice McQueen + Hot Bluezz Band + Cajun Company + Black & Blues - Esprit St. Jacobusparochie: Van Dik Hout + Reboelje Feesttent St. Johannesga; Pigmeat - Feesttent Tilburg: Fear Factory + Numb - Noorderligt Utrecht: Balerina Liberation Front + Mot Squad + Bong Ra - Moira Vortem Mullem: Julian Sas Band - Spoorzicht Vragender: Band Zonder Banaan - zalencentrum Wolterink Waalwijk: Bandstrijd Finale - Tavenu Wijchen: Space Marines - Pardoes Zaandam: de Uitverkorenen - Kade; Blue-s-kin Mail Compagnie; Blazing Aces - Crossroads Zierikzee: Vanity 4 - Brogum Zwolle: Open Podium met diverse bands Zwols Popfront; Mike & the Mellotones - 't Wijnhuis; 7 Zuma 7 + Mostly Men - Eureka; Nembrionic + Consolation + Pentacle - Hedon

Rudeness Empire - Simplon Haariem: Positive Black Soul - Patronaat Hellendoorn: Helloïse - Lantaarn Hendrik Ido Ambacht: Cuby + Blizzards Cascade Hoorn: Anthropoid + Dear Mennen Magnus Perde + Perfect Beast + Short Fuse + the Covenant + Stagger 3 - Troll Leiden: Anacaona - LVC Lottum; Chantilly Lace - Canix Makkum: Empty Heads - Sfinx Marrum: Pigmeat - Feesttent Norg: Normaal - Feesttent Rotterdam: the Gluemen - Rotown; Brother Booze Shin Kicker Band - Esprit Schagen; Band Zonder Banaan - hotel Igesz Sliedrecht: Laberinto - Tuinfeest St. Jacobiparochie: Golden Earring - Feesttent Utrecht: Hassan Hakmoun & band - Rasa Veenendaal: Circle of Friends + Dandruff! + Live It Out - Escape VenIo: De Klft - Perron 55 Zaandam: Supertune Cowboys - Kade Zierikzee: No Profile - Brogum

zondag 21 juni Alkmaar: Raggende Manne - Atlantis Amsterdam: opnames Leidsekade Live: Trio Bier + Paulien van Schalk (14.45) + the Hoax + Jan James + Duane Jarvis (21 u) - Paradiso; Lilian Vieira + Fernando Lameirnhas Trio + Raymond v/h Groenewoud & Bertus Borgers (mi) Vondelpark; Afro Cuban All Stars + Orquesta Anacaona + Aliades Ochoa & Cuarteto Patria Concertgebouw; Son Saoco - Meander Arnhem: Straxvalty - de Kroeg Brummen: Bart-Jan Baartmans - Goede Leven Den Bosch: U-Charger - Willem II Groningen: Dead Moon + De Bossen - Vera Hengeveld; De Dijk - Zomerfeesttent Leeuwarden; Keith Secola & the Wild Band of Indians - Prinsentuin Leiden; Kadrievi Orkest - CC de X Purmerend; Bullshit Bluesband - Caddy's Diner Roermond: the Handsome Harry Company Voorstad St. Jacob Rotterdam: Age of Panic + Cry Out Despair + Undebatable Ground + Natural Born Lozerz + Violation of Trust + Reveal - Nighttown; REMsessie - Rotown Udenhout: Bert Heerink & de Thuisband - 't Plein Utrecht; Characters; singers 'n songs: Irene Annink + Dyzack + Merry Pierce + Racoon + Reineke Wieman + Mummy's a Tree - Tivoli, Zapp! + Van Binsbergen + Pobia de Segur + Vandoorn + Tony Ovenwater - SJU Jazzpodium; Kryptonite Garden - Stairway to Heaven

maandag 22 juni Amsterdam- Holland Festival: Gavin Bryars Ensemble - Paradiso; Lucky Dube - Melkweg the Max; Aquerala de Brazil - Meander Rotterdam: Dream Theater - Nighttown Tilburg: Nopsie Natropje e.a. - Paradox

dinsdag 23 juni Amsterdam; Total Touch - Paradiso; Squib Cakes - Meander Breda: Sadstone - Para Tilburg: NT Social - Extase

woensdag 24 juni Amsterdam: Total Touch - Paradiso; Coal Chamber + the Misfits + Psycore - Melkweg the Max; the Beatnuts - Melkweg Deventer: Sallyskunk - Burgerweeshuis Eindhoven: Keereweeroms Super Verassing Band - Effenaar Groningen: Caesar + Over the Moon - Simplon Utrecht: Sapphire - Staira/ay to Heaven

Nijmegen: the Donnas + the Tabasco's Doornroosje Toldijk: Normaal - Feesttent Uitgeest: Lovebite - Kajuit Utrecht: Zoe - Stairway to Heaven Waalwijk: Action in DC - Bumper

maandag 29 juni Amsterdam: the Donnas (klzl) - Paradiso; Saskia Laroo Band - Meander Tilburg; Coal Chamber - Noorderiigt

vrijdag 26 juni

dinsdag 30 juni

Amsterdam: HQ-party met div. live-acts Melkweg; Eric Vaarzon Morel + Leonardo Amuedo + Jan Kuiper + Groninger Gitaarduo Vondelpark; Honkey Soul - Meander Arnhem; Orphx + P.A.L. + Imminent Starvation -

Breda: XL-Ant - Para , Tilburg: Hoer + Wowbagger + D Unknown J Extase

Willemeen

Amsterdam: Dulfer - Alto; the Dickies -

Assen: Bingtangs - TTnacht

Melkweg

GEN DAAG Melkweg the Max; Space Marines + Maty Pierce - Melkweg Deventer: Springvloed - Burgenweeshuis Groningen: Robert Crumb & his Cheap Suit Serenaders - Vera Leeuwarden: Total Touch - Harmonie Utrecht: CatchI - Stairway to Heaven

aygustus

woensdag 1 juli

END

Bloemendaal: De Dijk - Openluchttheater Den Haag: Fucking Virgins - Big Confusion Drachten; Mike & the Mellotones - Bluescafé 47 Eindhoven: Jan Rijbroek Band - Wilhelmina Enschede: Blueprint - Rocks Groningen; Aldi Combo - Simplon Heemskerk: Vanity 4 + Horizon + Within Temptation - Donkey Shot Helmond: Parels & de Funkie Reddingsbrigade Plato Hilversum: the Darkraver + Chosen Few + Rosti - Tagrijn Hoogeveen; Kid Stardust + Orange - Box Leiden; Cherubs - LVC Maasbree: Dreadlock Pussy - Mafcentrum Nijmegen; Babelicious Allstars - Merieyn; the Beatbusters - Doornroosje Noorden: Bl0f - Feesttent Oisterwijk: Dorm - Demo Rotterdam; the Misfits - Baroeg Tilburg: Trans Am + Perverted - Bat Cave Toldijk: Normaal - Feesttent Utrecht: Natacha Atlas - Tivoli Veenendaal: 25 Ta Life + Spirit of Youth - Escape Waalwijk: A.R.E. + One Eyed Jack + D.I.R + Take a Stand - Tavenu Zaandam; Van Dik Hout - Kade Zoetermeer: Sinister Footwear + 7 Zuma 7 Boerderij Zwolle: Luna d'Oro - Zwols Popfront

zaterdag 27 juni Aalsmeer: Blof - café Joppe Amersfoort; De Kift - Wagenloods NS; the Handsome Harry Company - Groenmarkt Amsterdam: Holland Festival: Farmersmanual + Persephasse e.a. - Paradiso; Characters; singers 'n songs: Dyzack + Wim Venema + Kirsten + Reineke Wieman + Irene Annink + Joep Vondelpark; finale Amsterdamse Popprijs Melkweg the Max; Dave Matthews Band Melkweg; Rubber - Meander Arnhem: Dark Illumination + Synapscape + In Strict Confidence + Noisex + Cleen - Willemeen Castricum: Longshot - Bakkerij Den Bosch; Rokia Traoré - Willem II Den Haag; the Brave Combo - Paard Deurne: Green Lizard - Roos Eindhoven: Relexo Abstracto - Effenaar Erica; I Against I + Collywobbles - café Erica Hazerswoude. Tröckener Kecks - de Stek IJmuiden: Jan Rijbroek Band - Dwarsligger Leiden: Dignity + KéShaw - LVC Helmond; Casual Silence + Skeleton Crew + Venders Breakfast - Plato Hoorn: Slotfeest met div. bands - Troll Middelburg: Head First - Hof van Tange Nieuwkoop: Marcel Scherpenzeel Band - Klinker Nistelrode: Bert Heerink & de Thuisband Openlucht Roermond: Dreadlock Pussy - Azijnfabriek Rotterdam: Skik + Mashed Potatoes Nighttown; Lefthand Freddy & the Aces - Esprit Slagharen: Total Touch - Bonte Wever Spijkenisse: No Profile - Texmex Usselo: Normaal - Feesttent Utrecht: Willeke Albert - Tivoli Waalwijk: Dulfer & Saskia Laroo - Tavenu Woerden: De Dijk - openlucht Zwolle: eindconcert - Hedon

zondag 28 juni Alkmaar: Van Dik Hout - Atlantis Amsterdam; Margriet Eshuijs & band + NUHR (mi) - Vondelpark; Son Saoco - Meander Arnhem: Da Gaia - Park Open Bergen op Zoom: Dulfer - Millertime Den Haag: Parkpop afterparty - Paard Helmond: Take It For Granted + Drippin' Honey + the Seat Sniffers + Vibrotones + Little Louie - Plato Lamswaarde: Blof - Feesttent Leeuwarden: Brave Combo - Prinsentuin

Rotterdam Keith Secola & his Wild Band of Indians - Rotown Utrecht: Infected Mind - Stairway to Heaven

donderdag 2 juli Groningen: Three Mile Pilot + the Blackheart Procession + A Minor Forest - Vera Meteren; De Dijk - Feesttent Nijmegen: Caesar - Doornroosje Rotterdam: tghe Dickies - Vlerk Utrecht: Asian Dub Foundation - Tivoli

vrijdag 3 juli Den Haag: Van Dik Hout - Openluchttheater; Sunwheel - Big Confusion Eindhoven; Liberator - Effenaar Fort: Normaal - Feesttent Gemert: the Scene - Time Out Nieuwveen; De Dijk - Feesttent Nijmegen; Revolt + Forced to Adapt + No Life + Side-H - Staddijk Utrecht: finale Geheim van Utrecht, met: Flamman + Stone Free + Sway + Pleurisy + Xpander + Kippevel - Tivoli Zwolle: BB Starfish + Silent Rage - Zwols Popfront

zaterdag 4 juli Almelo: Wereldmuziek Festival - Sub Rosa Amsterdam: Liberator - Melkweg Bussum; Brotherhood Foundation - Opsessie Den Haag: Osdorp Posse - Paard Gorinchem; Bonobo - Mysteryland Groningen: 7 Zuma 7 e.a. - Simplon Kesteren: Lovebite - Marquee Lichtenvoorde: de Thuisband - Markt Midwoud: Normaal - Feesttent Roden: Van Dik Hout - Brinkhoeve; De Dijk Pompstee Zoetermeer: Gerado Rosales y su Sonora Boerderij

zondag 5 juli Amsterdam; Killa Priest - Paradiso; Josee Koning + Fleurine + Plet Noordijk Kwartet + Carlo de Wijs - Vondelpark Delfzijl: the Steelbrothers + JW Roy - Delfsail Eindhoven: Spearhead Mesa + Jojo Danger + Heavy Stuff - Beriage Rotterdam: Metropolis after party - Nighttown Tilburg: Caesar - Extase

maandag 6 juli Amsterdam: Sfeq - Meander; Sonic Youth + Transam - Paradiso Rotterdam; Papaya - Nighttown Utrecht: the Corrs - Tivoli

dinsdag 7 juli Amsterdam: Jeff Beck - Paradiso; Dulfer Casablanca

woensdag 8 juli Amsterdam: Yuri Buenaventura - Paradiso; Dulfer - Alto Horst; Action in DC - Boems Jeu feesttent Utrecht: Band of Multipontential Groove -

Stainway to Heaven

donderdag 9 juli Amsterdam: Bobby Byrd Show - Paradiso Bloemendaal: Van Dik Hout - Openluchttheater Delft: De Dijk - openlucht Tilburg: Dennis Brown - Noorderligt

vrijdag 10 juli Dokkum: Cotton Green - Bargemerk Goor: True Faces - Feesttent 's Gravezande: de Thuisband - Braderie Groningen: Transam - Vera Heeswijk-Dinter; De Dijk - Natuurtheater Nijmegen: Oberg - Rocks Spijkenisse: Close II You - Desert Inn

FRET 5 1

I :

jyii

juni

z a t e r d a g 11 j u l i Amsterdam: Tierra Caliente - Vondelpark Anna Paulowna. Skeleton Crew - Ark Bellen: Normaal - Feesttent Hellendoorn: Zingende Fresia's - Hellendoorn Rotterdam: Loverbite - Slingerick Valkenburg: De Dijk - Openluchttheater z o n d a g 12 j u l i Amsterdam: iWagna Carta + Sjako! + De Dijk Vondelpark Duiven: JW Roy - Koeieneur m a a n d a g 13 j u l i Den Bosch: uitvoering Rock Pop cursus Willem II Ried: Cotton Green - Feesttent Rotterdam: 16 Horsepower - Nighttown Veldhoven: JW Roy - Cobbus d i n s d a g 14 juli Amsterdam: Tribe Called Quest - Paradiso Tilburg: 16 Horsepower - Noorderligt Waalwijk: Pro-Pain - Tavenu Woerden: the Scene - Woerdensevakantieweek w o e n s d a g 15 j u l i Amsterdam- King Sunny Adé - Paradiso; Dulfer -Alto Katwijk: Les Zazous - het Wantveld Rotterdam: A Tribe Called Quest - Nighttown d o n d e r d a g 16 j u l i Katwijk: Les Zazous - het Wantveld v r i j d a g 17 j u l i Den Haag: Panty Boy - Big Confusion; Guus Meeuwis & Vagant - Openluchttheater Leiden: the Blues Factory - Duke z a t e r d a g 18 j u l i Amsterdam: Reinder van der Woude & Mooi Weer -i- Maarten van Roozendaal & Egon Kracht - Vondelpark Beverwijk: Helloïse + Lemon Crush - Vervolg Den Haag: KéShaw + Romeo - Grote Markt Katwijk aan Zee: Drippin' Honey - Club Noordzee Lichtenvoorde: Normaal - Feesttent Nijmegen- de Thuisband - de Wolk Schiedam, the Urn - Maasboulevard Tilburg: Solid Harmonie - Noorderligt z o n d a g 19 j u l i Amsterdam: Hartog Eijsman & Wolf Martini -f Mabel Gonzales + the Bayou Mosquitos + Lagrimas Negras - Vondelpark Lichtenvoorde- Normaal - Feesttent Rotterdam. JW Roy - Museumpark Boymans v.

Beuningen m a a n d a g 20 juli Amsterdam: Richie Sambora - Paradiso Nijmegen: de Thuisband - de Waag w o e n s d a g 22 juli Amsterdam: Dulfer - Alto Nijmegen: de Thuisband - Hoedoe Winterswijk: Blueprint - Koperen Pomp d o n d e r d a g 23 juli Apeldoorn: the Blues Factory + Boyd Small Bluescafé Kampen: True Faces - Plantage Nijmegen: de Thuisband - Meriijn vrijdag 24 juli Den Haag: Cranium Stir - Big Confusion Enschede: the Urn - Rocks Nieuw Schoonebeek: Normaal - Feesttent zaterdag 25 juli Amsterdam: Ricciotti Orkest -i- Levende Jukebox - Vondelpark Steenwijk: Silicon Head - Buze Veenhoop: Normaal - Feesttent z o n d a g 26 juli Amsterdam: Run DMC - Paradiso; Kees Meerman Band - Vondelpark Tilburg: Jeff Healey Band - Noorderligt m a a n d a g 27 juli Amsterdam: Jeff Healey - Paradiso d o n d e r d a g 30 juli Amsterdam: Dulfer - Alto vrijdag 31 juli Amsterdam: the Seat Sniffers + Brezhnev -

Maloe Melo Den Haag: Lethal Attack - Big Confusion; Zeal + Suburgs - Openluchttheater Spijkenisse: Anouk (uitverkocht) - Desert Inn zondag 2 augustus Amsterdam: Noot Aan De Man + Dolly Bellefleur + de Smartlappenband maandag 3 augustus Hilversum: Blazing Aces - Van Buuren dinsdag 4 augustus Amsterdam: Dulfer - Casablanca

FRET

52

augustus woensdag 5 augustus Amsterdam: Dulfer - Alto

vrijdag 7 augustus Den Bosch- Soul Sucker - Boulevard zaterdag 8 augustus Den Haag: Bloedoor - Big Confusion zondag 9 augustus Amsterdam JW Roy + the Blue Train + Jan Rot & Vrienden + Louisiana Radio - Vondelpark Schagen: Jan Rijbroek Band - Swingcafé Noord Zaandam: Action in DC - Crossroads w o e n s d a g 12 a u g u s t u s Am (Hollum)- Pigmeat - Commandeur Amsterdam: Dulfer - Alto d o n d e r d a g 13 a u g u s t u s Aalten: Mike & the Mellotones - café Linde Vlagtwedde: Pigmeat - O! Graitje v r i j d a g 14 a u g u s t u s Breda: de Thuisband - de Wereld Den Haag: Maximum Overdrive - Big Confusion; Slagerij van Kampen Openluchttheater Wageningen: Skik - Wageningse Berg z a t e r d a g 15 a u g u s t u s Almelo: Starfish + Dilemma - Sub Rosa Amsterdam: Fay Lovsky & Cok van Vuren + De Kift - Vondelpark z o n d a g 16 a u g u s t u s Amsterdam: No Place For Jennifer + Di Gojim + Marcel de Groot Groep + Trio Bier - Vondelpark Den Bosch: De Kift - Parade Purmerend: T-Bone Twisters - Caddy's Diner d i n s d a g 18 a u g u s t u s Koudum. Opskuor - Kuilart w o e n s d a g 19 a u g u s t u s Amsterdam: Dulfer - Alto d o n d e r d a g 20 augustus Burgwerd: Pigmeat - Feesttent vrijdag 21 augustus Langenaar: Normaal - Feesttent Lemmer: De Kast - Lemmer Arena z a t e r d a g 22 a u g u s t u s Dalfsen: Normaal - Feesttent Dokkum: Cotton Green - Bargemerk Hemelum: Pigmeat - Feesttent Zevenaar: JW Roy - Muziekstad z o n d a g 23 a u g u s t u s Amsterdam: Van Dik Hout - Vondelpark w o e n s d a g 26 a u g u s t u s utrecht: Sexual Chocolate - Stairway to Heaven vrijdag 28 augustus Bontebok: Pigmeat - Feesttent Schoonebeek: Skik - Feesttent Spijkenisse: Fragment - Desert Inn Venray: Dulfer - Podiumtent zaterdag 29 augustus Hasselt: Normaal - Feesttent zondag 30 augustus Bergen op Zoom: Dulfer - Millertime Rotterdam: Drippin' Honey- Rozentuin m a a n d a g 31 augustus Lutjebroek: Pigmeat - Sandybar Oosterhout: the Handsome Hariy Company Cultureel Centrum

AGENDAGEGEVENS VOOR SEPTEMBER VÓÓR 20 AUGUSTUS A.S. STUREN OF FAXEN NAAR: FRET, PRINS HENDRIKKADE 142, 1011 AT AMSTERDAM, FAX 020-4284287.

ELECTRONISCH KAN OOK; ONS EMAIL-ADRES IS: FRET@NPI.NL

FESTIVALS IN JUNI JUL maandag 1 juni P I N K P O P Plaats: Landgraaf, Draf en renbaan Programma 1 j u n i : the Verve, Smashing Pumpkins, Garbage, Tori Amos, Anouk, Junkie XL, K's Choice, 16 Horsepower, Deftones, Grandady, Imani Coppola e.a.

P I N K S T E R P O P Plaats: Lochem Programma: Btef, Bert Heerink & de Thuisband

zondag 10 t/m woensdag 27 juni HOLLAND FESTIVAL

E L A S T I E K ISt^UZIEK Plaats: Hilvarenbeek Programma: JW Roy e.a.

v r i j d a g 12 e n z a t e r d a g 13 j u n i B E A C H P O P Plaats: Brouwersdam Programma: Vengaboys, CB Milton, Peter André, Close II You, Nance, Chariy Lownoise & Mental Theo, Romeo, 2 Brothers on the 4th Floor, 2 Unlimited, De Kast, Blof e.a.

vrijdag 5 en zaterdag 6 juni F R O Z E N L A N D Plaats: Leeuwarden, golfbaan/Groene Ster Programma: Run DMC, Levellers, Madball, Spiritual Beggers, Cardiacs, Cradle of Filth, the Posies, EcSor, Caesar, Osdorp Posse, Heideroosjes, S.I.TR, the Hellacopters, Travoltas, 7 Zuma 7, Nilsson, Simmer, Cone, Benjamin B, Klinkhamer, NRA, Zombi Squad, Eat Static, M a x 4 0 4 , Grumpyhead, Head First, Ruffneck, DJ Paul Elstak, Chosen Few, Pigmeat, Sippe Sibbele, Lo-Lite, Hasan Band e.v.a. vrijdag 5 t / m zondag 7 juni C A J U N EiSi Z V O E C O F E S T I V A L Plaats: Raamsdonkveer E X A M E W T O U R S B Plaats: Walibi Flevo Programma: Soca-Boys, Romeo, Vengaboys zaterdag 6 juni B E E C K E S T M I S i P O P Plaats: Velsen-Zuid, landgoed Beeckestijn Programma: Looza, Spigotty Macina, HHK, Black Knight, Turtle M o o n , Nilsson, Heideroosjes, Caesar, Longshot, Cords, No No Rules, Evil Superstars, Caesar, Bintangs, Dyzack, Kirsten I^SPtES/BR Y O U N i e F E S T I V A L Plaats: Grootebroek Programma: Eeekl, Brotherhood Foundation, Nuff Said, Laberinto, Nilsson, Gorefest, Headfirst F U L L C O L O n F E S T I V A L Plaats. Kampen, Nieuwe Markt Programma: Blof, Wijf e.a.

F I R S T S T A D I U M O A N C E F E S T I V A L .

Plaats: Utrecht, Galgenwaard Programma: Bonobo, Lexus, Superfly TNT, Bunty Spike, Human Beings, Misjah & T I M , Claude Young, Way O u t West e.v.a.

B L U E S F E S T I V A L T A M Plaats: Hoogeveen Programma: Cuby & the Blizzards e.a.

O P E N L U C H T F E S T I V A L Plaats: Terneuzen Programma: Soul Sucker e.a.

C A I V l P I N e p O P Plaats: Bladel Programma: Chantilly Lace e.a.

K A D E R Q C K Plaats: Den Haag, achter Musicongebouw Programma: Cesar Zuiderwijk & Music Station Band, Banda Energia, Control Over The Masses, Lichterlaaie, Shaggy Dog Story, Eyeliner, Q 6 5 , the Parlour B L U E S T R A I N T O T H A L I A Plaats: IJmuiden, Thalia Theater Programma: John the Revelator, the Mississippi Twins, Julian Sas Band B A B Y P O P Plaats; Woerden, tuin Babylon Programma: Melodramatic, 14CMS, Serial Skankers, Pleurisy, White Wolf, Wild Romance Band, Blind Justice, Nemexis B L U E S F E S T I V A L Plaats: Zoetermeer Programma: Pigmeat Pete Smit, Wendy Sheridan, Willi B & Blue Sparrow, Houtkoop & Hardholt, Deveraux, Pasquinell, Rough 'n Tumble e.a. zaterdag 6 en zondag 7 juni Q U N Y A F E S T I V A L Plaats: Rotterdam, Het Park Programma 6 juni: Ferro e Gaita, Eddy Fortes M o d a Grog, Tito Paris, Bana Programma 7 juni: E-life, the Afro Cuban All Stars, Femi Kuti, Sangeeta, Edip Akbayram, Daqqa, Setona, Committee Gunmen, Noujoum Raï, Pawana, Esthetica Musica, Beto Dias zondag 7 juni V I R U S F E S T i V A L Plaats: Eindhoven Programma: Tuesday Child, Lydia Lunch, NRA, the Ex, Krang, Ro & Paradise Funk, Think of One, Within Temptation, Eboman, Zea e.a.

Plaats: Amsterdam, diverse lokaties Programma: Afro Cuban All Stars, Zita Swoon, Heideroosjes, Rowwen Hèze, Solex e.a. v r i j d a g 12 j u n i I V I U Z I K A M P E N Plaats: Kampen, 't Ukien Programma: Bam, Mish, Creek

v r i j d a g 12 t / m z o n d a g 2 1 j u n i Plaats: Terschelling Programma: Da Gaia, la Vie en Rose e.a. z a t e r d a g 13 j u n i A A L T J E S P O P Plaats: Hardenwijk Programma: Bonobo e.a.

H O L L A N D S M E T A A L F E S T I V A L Plaats: Bussum, Opsessie Programma: Altar, God Dethroned, Liar of Golgotha, Silicon Head, Götterdammerung, Unshrouded Bitterness, Absent Mind, Concrete P U O O I N Q P O P Plaats: Leusden, IJbreker Programma: Anouk, IsOokSchitterend, D.O.O.A., In de Steen e.v.a.

F E S T I V A L Plaats: Oldenboorn Programma: the Urn e.a.

F L O W E H P O P Plaats: Naaldwijk Programma: Van Dik Hout, Blof e.a.

H I Q H L A N O S Plaats: Irnsum Programma: Space Marines e.a.

T U C K E R R O C K Plaats: Hengevelde Programma: Skik e.a. z a t e r d a g 13 e n z o n d a g 1 4 j u n i : B O S P O P Plaats: Weert, sportpark Boshoven Programma 13 juni: Paddy's Heavy Circus, Popa Chubby, Walter Trout Band Programma 14 juni: the Paladins, Life of Agony, Van Halen, Free & Easy, Gwyn Ashton, the Hoax, Take It For Granted, Drippin' Honey z o n d a g 14 j u n i T R E N O P O P Plaats: Keldonfe, sporthal de Koulberg Programma: Band Zonder Banaan, Belgian Asociality, Nilsson, Ex-Presidents, Cords, Conquer Y P E S T O C K F E S T I V A L Plaats: Heiloo Programma: Cuby & the Blizzards, the Scene, Zilch, Nilsson, Skik, Blues Brothers revu K E M P E N E R P O P F E S T I V A L Plaats: Waalre Programma: Brezhnev e.a.

B U Y T E N P O P Plaats: Zoetermeer, de Boerderij T H E A T E R F E S T I V A L B O U L E V A R O Plaats: Den Bosch Programma: Cords e.a. d o n d e r d a g 18, v r i j d a g 19 en zaterdag 20 juni S W I N e i N ' Q R O N I N O E N plaats: Groningen, Grote Markt Programma: Total Touch, Afro Cuban All Stars, Johnny Griffin, Rein de Graaff Trio, David Murray, Worid Saxophone Quartet e.a. v r i j d a g 19 j u n i B E A T H O V E P J Plaats: Eindhoven, Smalle Haven Programma: Vibrotones, the Hoax, Elegy, Suburbs, Evil Superstars, Jetland, Jammah Tammah, Fish P O O I U M F E S T I V A L Plaats: Middelburg Programma: Blof e.a. v r i j d a g 19 e n z a t e r d a g 2 0 j u n i C R O S S R O A D S B L U E S F E S T I V A L Plaats: Hoogerheide Programma: Take It For Granted, Blues Clinic, Drippin' Honey e.a.

Z E E H E L O E N F E S T I V A L Plaats: Den Haag Programma: Tuesday Child, De Kift e.a.

B L U E S F E S T I V A L .

Plaats: Maastricht Programma: Take It For Granted, Soul Sucker e.a. zaterdag 20 juni E D A M M U Z i E K S T A O Plaats: Edam, centrum Programma: Jan Akkerman, Sabroso Salsaband, Slagwerkgroep Akadinda, Emerald, Blunt Object, Feathers, Frame, Arthur Ebeling, Not Fade Away, Dennis Burke & his Soul Survivors, Johnny Pinetree e.a.

P A W N T'lLL D U S K F E S T I V A L Plaats: Wassenaar, Twilight Zone Programma: Ancient Rites, Pentacle, Occult, Xenomorph, Embodyment, Inner Sanctum, Eternal Delerium, Cranium Stir, By Toutatis N E W F R O N T I E R Plaats: Almere, Muiderzand Programma: Bandulu, Laurent Gamier, Hardfloor, Scan X, Mushroom, Quietman, Theramin, Organic Noise, Milkbar, Spacecake & Adir Tov e.v.a. zaterdag 20 en z o n d a g 21 juni F E S T I V A L IViUNDÏAL Plaats: Tilburg, Leijpark Programma 20 juni: Femi Anikulapo Kuti, Van Dik Hout, Blaf, Vals Licht, Travoltas, Slick Wicked Nation, Krezip, Turkish Delight, Fool M o o n Band, Marakbar, Res Q, Kardelen e.v.a.

Programma 21 juni; Lucky Dube, Third World, Habib Koité, PI Man & Memre Buku, Afro Cuban All Stars e.v.a. zondag 21 juni B U N K E R P O P Plaats: Landgraaf Programma: Herman Brood e.a.

P A O E P O P Plaats: Stadskanaal Programma: the Scene, Pigmeat, Head First, the Stacy Cats, Ranzig, Hype Scandal S J R A P O P Plaats: Vlodrop Programma: Dreadlock Pussy e.a.

H O E K S T O C K Plaats: Puttershoek Programma: Van Dik Hout, Suburbs, Osdorp Posse, Skik e.a.

M I D Z O M E R B L U E S F E S T I V A L Plaats: Nijmegen Programma: Oberg e.a.

S P E C T R U M F E S T I V A L Plaats: Schiedam, Beatrixpark Programma: Max Tax y sus Banditos, Aisa Smailhodzic & Sevdah, Saoco, Orquesta Pegasaya, AcHa, Orkester Abdullah Rabatie, Lanyi, Hot Club du Nord, Flamenco Kings, Slep

MEULEPOP Plaats: heesch Programma: Heideroosjes e.a.

donderdag 25 t/m zondag 28 juni R I P A M A S I C A F E S T I V A L , Plaats: Gorinchem Programma 25 juni: Blind Fury, Gariic, Albion, RFFB., Once, de Heideroosjes Programma 26 Juni: Head First, Nubian, Dreazz & M C Dart, Quazar, the Inmost Programma 27 juni: Mmmaf, Stella Chiwese, Anacaona, Raï One, Max Tax y sus Bantitoes, UFA, Drippin' Honey, Ezio & band, WES, Ro & Paradise Funk Programma 28 juni: Maryson, Wizards of Ooze, Barend Courbois Band, the Scene zaterdag 27 juni H U S M T E N P O P F E S T I V A L Plaats: Varsselder Programma: Frankly Hadache, Julian Sas & band. Jan Rijbroek & band, Caesar, Simple Minds e.a.

M I D B E A T S F E S T I V A L Plaats: Middelburg, Hof van Tange Programma: Tak'n Djola, Disgorge, Nuff Said, Garbage People, Mindlink, Head First.

W A L O R O C K Plaats: Burgum, festivalterrein Zomerweg Programma: Dream Theater, Marilyn Manson, Savatage, Paradise Lost, Dimmu Borgir, Two, Soulfly Blaar e.a.

H O F P O P Plaats: Bergeyk, evenemententerrein Kattendans Programma: Sequoyah, 7 Zuma 7, Pitfall e.a.

D ' W E H S P O P F E S T I V A L Plaats: Driebergen, Seminarieterrein Programma: Gellybooty, Mizpah, Rollercoaster 23, Martin Gort Consort, Fast Food Boys, Pluck Up Courage, Ton Lisman 2 0 K S F E S T I V A L Plaats: Venlo Programma: Take It For Granted e.a.

R E S I D E N T I E R O C K

Plaats: Den Haag, Zuiderpark Programma: the Scene e.a.

R O C K A R O U N O T H E B R i O Q E Plaats: Sas van Gendt Programma: Van Dik Hout e.a, R O T O H O C K Plaats: Berkel en Rodenrijs, Rotonde Programma: Heretic, Nopij, Lazarus, Lag of Lotus, Black Holes, Neurotic, Sense, Mordaehoth z o n d a g 28 juni P A R K P O P Plaats: Den Haag, Zuiderpark Programma: Hellacopters, Paul Weller, Echo and the Bunnymen, Robbie Williams, Buju Banton,^ Andrew Dorff, Anouk, Matchbox 20, Skik, Suburbs e.a.

O P D E T O F F E L Plaats: Vierlingsbeek, Vrijthof Programma: Noisy Stuff, 7 Zuma 7, Benjamin B, I Against I, Nilsson, Supersub, Quazar B E I N B E A T Plaats: Nieuwegein, park Oudegein Programma: Jamacy, No Butt No Hole, Growin, Engorge, Moonflower, Buil Enfants, Gibberfish Cow, the Majestic, Awesome Dudes From Hell, Undeclinable Ambuscade J O L I A N A P O P Plaats: Julianadorp Programma: the Perks, Longshot e.a.

SLOBBERPOP Plaats: Volendam Programma: Johan e.a.

Q R A S P O P Plaats: Dessel Programma: Within Temptation e.a.

A N K E R P O P Plaats: Veghel Programma: T-nailed e.a. d o n d e r d a g 2 t / m z o n d a g 12 j u l i S T H A A T F B S T i V A L Plaats: Vlissingen Programma: Zeeuws Orkest, Btef, Toots Tielemans (op 2 en 3 juli) e.a. zaterdag 4 juli B L O K L A N O F E E S T E N Plaats: Nieuwveen Programma: Pater Moeskroen e.a.

J A Z Z F E S T I V A L Plaats: St. Oedenrode Programma: the Hansome Harry Company e.a. zondag 5 juli M E T R O P O L I S F E S T i V A L Plaats: Rotterdam, Zuiderpark Programma: Killah Priest, Lo Fidelity All Stars, Asian Dub Foundation, Dead Man Ray, Liberator, Groop Dogdrill, Head First, l$i$, Chosen Few, Driven, Postmen, the Gluemen, Cheech Wizard, Dyzack, Unix, Gravediggers L A A R B E E K O P O R E E F Plaats: Beek en Donk Programma: Suffix e.a.

B L O K L A N O F E E S T E N Plaats: Nieuwveen Programma: Van Dik Hout e.a.

M A ' S P O P Plaats: Cuyk Programma: Skeleton Crew, 7 Zuma 7, Green Lizard e.a.

T W O S E V E N S S P L A S H Plaats: Amsterdam, RAI Parkhal Programma: Culture, Steel Pulse, Julian & Damian Marley, Beenieman e.a.

P L A S P O P Plaats: Arnhem, Rijkerswoerdse Plassen Programma: Vick en zijn Mannen, Zingende Fresia's, Rowwen Hèze, De Kast, Normaal J E R A O P E N A I R Plaats: IJsselstein Programma: Osdorp Posse, Heideroosjes e.a. v r i j d a g 10 j u l i B E S C H U R E F E S T I V A L Plaats: Holten Programma: Van Vollenhoven e.a. v r i j d a g 10 t / m z o n d a g 12 j u l i N O R T H S E A J A Z Z F E S T I V A L Plaats: Den Haag, Congresgebouw Programma 10 juli: Tower of Power, Earth Wind & Fire, Keb M o ' & band, Sfeq, P'etra, Drippin' Honey e.v.a.

Programma 11 juli: George Benson, Taj Mahal, the Roots, D r John, Afro Cuban All Stars, Corrie & de Grote Brokken, Saskia Laroo Band e.v.a.

Programma 12 juli: Al Jarreau, Santana, Candy Dulfer & band, AJ Groce, Mathilde Santing, the Handsome Harry Company e.v.a. z a t e r d a g 11 j u l i P A R T Y T I L L P U K E V I

Plaats: Vossenberg Mariahout Programma: Abaddon, Daeonia, Twiceborn, Expresidents, Wowbagger, Digitron, Vobe, Age of Agony, Erotico, Impact, D unknown J z o n d a g 12 j u l i W E R F P O P F E S T I V A L Plaats: Leiden, Van der Werfpark Programma: Nuff Said, Continental Drifters, the Wallers, Rowwen Hèze, Head First, Eat Static z a t e r d a g 18 j u l i D i J K P O P F E S T I V A L Plaats: Andijk, Kleingouw 115 Programma: Bettie Serveert, Nuff Said, 7 Zuma 7, Bintangs, Supersub, Raggende Manne, Space Marines W A N T I J P O P Plaats: Dordrecht, Wantijpark programma: Heideroosjes, Suburgs, Nilsson, El

Vez e.a.

S E A P O P Plaats: Petten Programma: Brotherhood Foundation e.a.

S P L O T Z F E S T I V A L Plaats: Roelofarendsveen, Splotz-tent Programma: Jetland, Head First e.a. z a t e r d a g 18 t / m v r i j d a g 2 4 j u l i V A L K H O F A F F A I R E Plaats: Nijmegen, Valkhofpark Programma: Dead Man Ray + Stonedigger + Soul Sucker + Metal Molly + Ro & Paradise Funk + Drippin' Honey + Beatbusters + SfeQ + Bitchville + Solex + Sangeeta z o n d a g 19 j u l i B I E S P O P plaats: Landgraaf P L U S P L A P I T S O E N P O P Plaats: Deventer Programma: Head First e.a.

vrijdag 24 juli eEURENPOP Plaats: Hellendoorn, park de Geuren Programma: Poetic State Of M i n d , the Old Firm z a t e r d a g 25 j u l i H I E O E L R O C K Plaats: Ried Programma: Skeleton Crew, Empty Heads e.a.

S T O N E H E N S E F E S T I V A L Plaats: Steenwijk Programma: Godworst, Silicon Head, Cone e.a.

H E I D E P O P Plaats: Ede Programma: Osdorp Posse, Heideroosjes, Supersub e.a.

C O N I N C X P O P Plaats: Elsloo Programma: Jetland, Benjamin B e.a. zondag 26 juli B R I E L L E B L U E S Plaats: Brielle S T H A N O P O P Plaats: Lauwersmeer Programma: Empty Heads e.a. w o e n s d a g 29 juli S T R A A T M U Z I K A N T E N C O N C O U R S Plaats: Zwolle d o n d e r d a g 30 j u l i O I C K Y W O O D S T O C K F E S T I V A L Plaats: Steenwijk Programma: Normaal e.a. zaterdag 1 augustus A F R I C A N M U S I C F E S T I V A L Plaats: Delft, DHC Stadion, Brasserskade 2 Programma: Youssou NDour, Miriam Makeba, Angelique Kidjo, Toure Kunda, Cecile Kariyebwa Rebecca Tanga, Afia Mala, Néné Souragassi, Sally Nyollo, Secka Sisters e.a. zaterdag 1 en zondag 2 augustus H E I L I B E B E E S T F E S T I V A L Plaats: Venlo, Heiligegeeststraat Programma: Chili Factor, Devils Rope e.a. zondag 2 augustus T I S P E L P O P Plaats: Rogge!

Programma: Dreadlock Pussy e.a.

P O P W E R K Plaats: Schagen Programma: Jan Rijbroek band e.a. zaterdag 8 augustus S C H O L L E N P O P Plaats: Scheveningen, Zuiderhavenhoofd Programma: Suburbs, Billy the Kid, Venus Flytrap, Deire, El le Gama, Marne, Crossover,

Attitude D A N C E V A L L E Y Plaats: Spaarnwoude Programma: Sven Vath, Ken Ishii, Cari Cox, Head First e a.

V A N II T O T 1 F E S T I V A L Plaats: Zundert Programma: Slick Wicked Nation, Vals Licht, Van Vollenhoven e.a.

Z A N D S T O C K Plaats: 't Zand Programma; Heideroosjes e.a. v r i j d a g 1 4 e n z a t e r d a g 15 a u g u s t u s J E L L U M F E S T I V A L Plaats: Jellum z a t e r d a g 15 a u g u s t u s R E O Q A E S U N D A N C E F E S T I V A L Plaats: Eindhoven, Kunstijsbaan Programma: Hypnotix, Black Survivors, Makwerhu, New Born Creation, Julian & Damian Mariey (ovb), Abbysinians (ovb) e.a.

W A T E R P O P Plaats: Wateringen Programma: Heideroosjes, Supersub, Cords, Travoltas, Junkie XL e.a.

W A O O E P J F E S T i V A L Plaats: Zoutkamp Programma: Dulfer e.a. z o n d a g 16 a u g u s t u s Z W E T IT O U T Plaats: Wormer Programma: Heideroosjes, Johan, Raggende Manne e.a. donderdag 21 augustus S T H A A T F E S T i V A L Plaats: Zwolle Programma: Cuby + Blizzards e.a. vrijdag 22 augustus B R U B L U E S Plaats: Workum Programma Soul Sucker e.a.

B O S R O C K .

Plaats: Vroomshoop Programma: Jan Rijbroek band e.a.

T U I N F E E S T Plaats: Lierop, Nirwana Programma: Heideroosjes, Supersub, Caesar e.a.

V L I E T P O P Plaats: Leidschendam Programma: the Gathering e.a. zaterdag 23 augustus

WOOOROCK: Plaats: Houten, langs A27 Programma: Hallo Venray, Tröckener Kecks, Galahad, Frogland, Dimensia, No Butt No Hole, B-Where, Infected M i n d , Live it O u t , M-90's, Green Beans T H O U B A D O U R F E S T i V A L Plaats: Leeuwarden, Prinsentuin Programma: Maarten Veldhuis, Erriy Green, Mark Ritsema, Ernst Langhout e.a.

S P M K P O P Plaats: Spijkenisse Programma: Heideroosjes, Skik e.a. d o n d e r d a g 27, vrijdag 28 en zaterdag 29 augustus Z O M E R P A R K F E E S T E N Plaats: Venlo, Julianapark Programma: Cuby + Blizzards, Skik, Horny BTwins e.a. vrijdag 28 augustus Z O M E R F E E S T E N Plaats: Genderen Programma: the Scene e.a. v r i j d a g 28 t / m z o n d a g 30 a u g u s t u s L O W L A N D S F E S T I V A L Plaats: Dronten Programma: Drippin' Honey, de Bossen, the Ex, Portishead, Beasty Boys, Skik e.v.a. zaterdag 29 augustus H E I D E P O P Plaats: Ede Programma: the Scene e a.

P O S T E R T B L O E S Plaats: Posterholt Programma: the Seat Sniffers, the Blues Factory

e.a. zondag 30 augustus L O O N P O P Plaats: Overloon Programma: Action in DC e.a.

KIOSK KRAOK FESTIVAL Plaats: Loon op Zand Programma: Pigmeat e.a.

Alle demo's die bij de redactie binnenkomen O)

i

worden D G l U I S l G r O ,

maar door ^SDDO

^

(HCë

èk^^ÜOCU

het grote aanbod kunnen ze niet allemaal worden.

De symfo met metalrandjes van ONE (046-4339677) wordt aangevuld met elementen uit de synthi-pop, bij het nummer If You Leave Me moest ik zelfs even aan

O KI e

In tegenstelling tot A-STYLE, leverde GARLIC (0582162219) met Smothered By The Ordinary een demo-cd van albumlengte af. Je kunt als band beter kiezen tussen demo of volwaardig album, want op deze manier is het vlees noch vis. De groep maakt eenvormige, ultraslome wavey postgrunge met neuzelige zang en te weinig fut. De drums zijn niet fel genoeg om de muziek de broodnodige pit te geven.

handboek Lo-fi Voor Beginners op schoot ragt hij enthousiast op de gitaar, schreeuwt en zingt hij lekker, terwijl vervormde electronische ritmes begeleidend voortbonken. Er zijn heel wat vergelijkbare bandjes uit de UK en VS die dit linea recta op een 7" zetten.

Nederlandse hometapers in het algemeen en Zany in het bijzonder kunnen daar een voorbeeld aan nemen. ~N

The Human League denken. De electronica wordt volgens de band in de toekomst stukken minder. Gelukkig maar, want de drumcomputer em de synthesizergeluiden klinken erg gedateerd. Er is ontzettend veel aandacht besteed aan de arrangementen en instrumentatie (gitaar- en toetsensolo's geven aan dat de muzikanten techniek in huis hebben) en de opnamen zijn tot in de puntjes verzorgd. Binnen het genre zit One zeker op hoog niveau. Je moet er echter wel van houden.

Veel demo's op compact disc deze maand. Gelukkig houdt A-STYLE (020-6636430) haar demo It'S On compact door zich te beperken tot drie nummers. Dit heeft als voordeel dat de luisteraar in het ongewisse blijft of de rest van het repertoire net zo goed is als het gebodene. Ie moet wel tegen de vlakke, blanke raps kunnen.

De rest van de band, met ondermeer toetsen en sax, speelt swingende fusion. Een beetje aan de veilige kant, maar op bekwame wijze uitgevoerd.

Johnny Groenen slaat een paar keer de plank volledig mis als GREEN (030-6039887) op het zeer pretentieuze demo-album Post Modern Chaos. Het openingsnummer bestaat uit de eerste 3.45 minuten van Stravinsky's Le Sacre Du Printemps. Over dit meesterwerk meent Groenen te moeten drummen, rappen en kwelen met een niet zo'n interessante stem. Pure heiligschennis en dat zal niet alleen beaamd worden door Sacre-adepten als wij. Hetzelfde procédé volgt hij in Requiem, maar dan is Mozart het slachtoffer. Voor het overige speelt gastgitarist Joost Zoeteman zeer verdienstelijk in Song About en doet het instrumentale gedeelte van In The Land denken aan Banabila/Byzantium. Het enige dat niet klopt aan Green is Groenen zelf.

De punk uit Bellen van STICK TO THE PAN (0593592645) is zwaar, zwaarder, zwaarst. Na de geluidsmuur die in het openingsnummer wordt opgetrokken, staan in de daaropvolgende drie nummers de fel uitgespuugde, sloganeske opsomteksten centraal. De goede oude tijd van Crass, Dirt en aanverwante groepen lijkt te herleven.

Titels als Blood And Lies, Pigs en Straight-Edge Fascists laten aan helderheid niets te wensen over. De band sluit genadeloos af met titelnummer Filth. De razende noise van vocaliste Heide en haar maatjes hakt er zo onvoorbiddelijk in, dat we na afloop naar adem moeten happen.

DEMO VAN DE MAAND Bij gebrek aan overtuigend avontuur weer een degelijke demo van de maand. Uit Tilburg deze keer en het is alweer een getalenteerde zangeres die deze plek opeist. ZOE (076-5719225)

deed ervaring op in The

Chadies, de band waar ook Skik uit voortgekomen is. Ze pakt het met haar nieuwe band

Afgaande op het titelnummer op Join Em Beat Em zijn de WISE MEN OF GOTHAM (0511-442034) schatplichtig

VERY TAIL (020-6227389) verkeert aan het begin van hun demo-cd Orientation in Spaanse sferen. Een trompet schalt, een pianootje klingelt, de felschijnende zon voelt weer wat prettiger aan. De overige drie liedjes zijn ook aangenaam poppy. Het rustige Too Busy profiteert van de Hammond en een aardig refrein, het titelnummer is een vrolijk uptempo tweekwartsmaatje, afsluiter Coming Back heeft weer een mooi melancholiek refrein.

groots aan. De creditlijst is lang met dertien muzikanten, een bulk aan technici en mixers en zelfs de styling en make-up van Kim & Angela zijn niet onvermeld gebleven. Basil Kühne en Crip Theeuwes zijn het brein van de band en verantwoordelijk voor composi-

| r n s t Jansz (23

ties, teksten en strijkersarrangementen. Die

auguWs

strijkers (vier in totaal) geven in openingsnummer She Drew Me en Formative Years aan Bad Religion. Zolang dat prettig in het gehoor liggende, melodieuze voortraaspunk aflevert, hebben we daar geen bezwaar tegen. Als de melodie wat minder sterk is, zoals in Quit, is het meteen stukken minder en valt vooral de zang niet mee. Met het grungy/poppy Disappoint geven de Wise Men aan dat ze niet voor 1 gat zijn te vangen.

Het is moeilijk een pijl op het repertoire van Very Tail te trekken, maar de afwisseling bevalt me wel.

FRET 5 4

(het beste nummer van de tape) de muziek een mooie Heather Nova-sfeer. Je vraagt je af waarom de band de moeite heeft gedaan dit op tape te zetten, uitgerekend een van de beste cassettes deze maand had naar ons

Thuiswerker ZANY (020-6739051) knutselde een speelse tape in elkaar vol liedjes in embryonale fase. Met het

jdee beter direct op cd gekund.

met CCC Inc.: To Our Grandchildrs

o MM'Siabiitf«iiiTJawdti i:L O) O ü

Castle In Spain (1973) CCC Forever (1975)

®

mef Slumberland Band: Slumberland Bond (1976)

>

mef Doe Maar: Doe Moor (1979) Skunk (1981)

Dorls Day En Andere Stukken (1982) 4Us(1983) Lijf Aan Lijf (1983) De Beste (1991) Het Complete Hitoverziciit (1994) met Rien Ne Va Plus: Rien Ne Va Plus (1990) Money Makes millionaires (1992)

De Nederlied Connectie (compilatie uit 1998) met de liedjes Blue Morning, Money Makes Millionaires, Telkens Weer en De Sylfides Plus productie voor albums en singles van ondermeer De Drie Heren (Ik Zag Drie Heren, 1984), Blue Murder (La La Love, 1985), Claw Boys Claw (Indian Wallpaper 12", 1985) en Bram Vermeulen (Achter Mijn Ogen uit 1994, Tijd uit 1995 en Polonaise uit 1997). Maakte samen met Jon Hendriks muziek voor de tv-serie Switch (1987) en schreef de romans Gideons Droom (1983) en De Overkant (1985).

encie Reluicl

Il Wiiar onbekende ba>

bteecls bete ie a CIS meer volk naar de kroe° pt een bandje het podium af en begeeft h onder het publiek. Als iemand een cd wil kopen, aar geen geld genoeg heeft, schiet de kroegbaas het isnoods even voor. in het clubcircuit willen ze je pas leken als er bijvoorbeeld een cd is die in OOR heeft istaan. Dat interesseert de cafe's niets. Die willen woon een leuk bandje. Voor sommige bands is het n hele goede manier om zich te presenteren. Wij irken niet met cafe's die minder dan vijfhonderd gulh betalen, maar bluesbands die voor duizend piek ïlen spelen kunnen wij er gemakkelijk kwijt. Zo edt de Blues Factory ongeveer zestig keer per jaar in cafe's. Er is een enorm enthousiasme en volgens i is het aantal muziekcafé's momenteet weer aan het

maandag verder toch geen fuck te doen in Eindhoven.

Al na twee weken kwamen er andere muzikanten naar mij toe die dat ook wilden. Inmiddels heb ik het gage een klein beetje opgekrikt. Nu speel ik elke week in een cultureel buurtcafé in Eindhoven en in Café Mahieu in Nijmegen. Amerikaanse singer/songwriters als Eric Taylor, Guy Forsyht en Ray Wylie Hubbard bellen mij zelfs met de vraag of zij hier wat in de kroegen kunnen spelen. Townes van Zandt heeft hier ook gestaan.'

Ook met zijn band The Watchman speelt hij steeds vaker in cafe's. 'Ik heb altijd al het gevoel gehad dat dat er van zou komen. Als ik weer eens in een jongerencentrum voor twintig onwillende kinderen optrad, besefte ik dat ik eigenlijk aan de kroeg aan de overkant moest zijn. Daar waren mijn mensen. Ik speel voor mijn brood en ik bekijk het per situatie. Als er een café is waar zij er echt iets van maken, ben ik bereid er voor niet al te veel geld te spelen. Ik zeg niet voor hoeveel precies, want anders willen zij mij de volgende keer in De Effenaar ook minder geven.'

Van Meurs raadt beginnende muzikanten aan veel in cafe's te spelen. 'Je moet het zien ats een soort showcase. Je moet je publiek een beetje leren opvoeden en er voor zorgen dat ze hun kop houden, want in het begin praten ze er toch alteen maar doorheen.'

!•• W . . jn Meurs, zanger/gitarist .ie Watchman. Van Meurs is goed te .reken overhet spelen in cafe's, 'Van lieverlee is er ip soort circuitje ontstaan. Ik was weer eens in de |!e Staten en zag een vriend van mij elke week eer in hetzelfde café optreden. In Eindhoven ion ik zo'n beetje tegenover een kroeg, dus heb ik gevraagd of ze er bezwaar tegen hadden als ik elke maandag voor de fooienpot kon optreden. Er is op pngschrijver Bart-Jan Baartmans treedt zo'n ir per jaar op en verdient daarmee een voldoende belegde boterham. Met de muziek die hij leuk vindt. Dat kan niet iedere speetgrage muzikant zeggen.

In het begin van de jaren tachtig speelde Baartmans nog in de groep Square Objects, de Nederlandse variant op de Gang of Four. 'Wij speelden vooral in het clubcircuit', vertelt hij. 'Daarna trad ik een tijd lang in de weekends op met The Chainmen. Wij verdienden tussen de 800 en 1500 gulden per optreden, maar met vijf man en een geluidsman blijft dat toch liefdewerk oud papier.

Omdat ik na zo'n tien jaar wel eens afwilde van die uitkering, heb ik besloten iets kleinschatigs te gaan doen. Dat was in het begin van de jaren negentig, net na de invoering van de nieuwe wet op de geluidshinder. Ik ben voor de vuist weg in cafe's gaan spelen.

Alleen, of met z'n tweetjes voor vier- of vijfhonderd piek, in zondagmiddagkroegen. Ik had het geluk dat we net in de opleving van die unplugged-optredens zaten. Wij speelden eigen nummers en covers. Liedjes die met twee stemmen overeind blijven. Mijn manier van gitaarspelen, met veel fmgerpicking en slide-gitaar, gedijt gewoon goed in een café-omgeving.'

Baartmans is niet huiverig een scheutje water bij de artistieke wijn te doen. Ook het geleuter in de kroeg dwars door zijn rhythm & blues en country getinte liedjes neemt hij voor lief. 'Ik heb een hele dikke huid' vervolgt Baartmans. 'Dat babbelen is nu eenmaal een Nederlandse gewoonte. Kroegbazen vinden het een goed teken als er veel rumoer is. Dat betekent dat het gezellig is. Vroeger ging ik steeds harder spelen als het publiek er te veel doorheen lulde, maar tegenwoordig speel ik gewoon een paar ballads achter elkaar.'

Krijgt Baartmans nou nooit genoeg van al die kroegen in de vreemdste uithoeken van het land? 'Nee. Maar je moet het wel fris voor jezelf houden. Ik treed op en produceer daarnaast wat platen, vooral om wat meer financiële speling te hebben.'

De ervaring heeft Bart-lan Baartmans geleerd dat een succesvol kroegartiest in Nederland wel gebonden is aan bepaalde stijlen. 'Ik kan ontzettend tekeer gaan op een akoestische gitaar, maar bij veel hardere popbands wordt een akoestisch optreden at gauw saai en stap.

Drummers die zacht kunnen spelen zijn ook moeilijk te vinden. Als je tegen een kroeg zegt dat je bluesy of folky muziek met close harmony-zang maakt, zijn zij geruster op de goede afloop.'

"Baartmans heeft zojuist zijn eerste solo-cd uitgebracht.

De officiële distributie is in handen van Music Net, die de cd ook via Internet aan de man tracht te brengen.

Een hoger verkoopaantal venwacht Baartmans in de cafe's te scoren. 'Ik neem mijn platen zelf op in mijn acht sporen-huisstudio. Bij tweehonderd verkochte exemplaren ben ik al uit de kosten. Verkoop ik er vijfhonderd dan is het zelfs een leuke financiële aanvulling, Ik ga die cd niet opsturen naar de radio of naar tijdschriften, want die doen er toch niets mee. Ik gebruik hem vooral om cafe's te interesseren in een optreden van mij. Ik werk als kleine zelfstandige. Ik heb een vrouw en een kind. Mijn vrouw is lichttechnicus. Met zijn tweetjes kunnen wij het goed redden. Ik moet daarvoor wel minimaal honderdtwintig keer per jaar optreden. Soms doe ik er daarom goedbetalende iets naast. OD bedrijfsfeesten met The Rascals.'

Eén van de cSfe'S waar het elke zondagmiddag vol loopt is Café joppe in Aalsmeer. Eigenaar Jan van Schuppen bevestigt dat niet elke muzieksoort tot zijn recht komt op die paar vierkante meter in zijn kroeg.

'Oude jazz en harde muziek doen wij niet, hoewel wij wat geluidsoverlast betreft wel een beetje schijt aan de gemeente hebben. Vorig jaar hebben zij met decibelmeters metingen gedaan, waardoor wij van de avond naar de middag moesten verhuizen. In het algemeen geldt dat het gezellige muziek moet zijn. Heavy metal of psychedelische groepen moeten wij niet. Een beetje rock & rolt, een beetje blues, dat soort dingen.

Onlangs hebben Arthur Ebeling, Philip Kroonenberg en Marcel de Groot hier gestaan.

In het Apeldoornse Bluescafé heeft de uit Groningen afkomstige singer/songwriter Bernard Brogue zijn nek uitgestoken voor een wekelijkse singer/songwriter-

ts e X i . i,:!^

FRET 5 6

avond, maar binnenkort zal dat nog slechts een keer,j per maand plaatsvinden. 'Het horeca-circuit is toch em beetje moeizaam circuit', verzucht Brogue. 'Apeld is geen studentenstad en het singer/songwriters| ligt ook een beetje moeilijk. Mensen vinden hetl te veel op elkaar lijken. Het voordeel van dit sog avonden is wel dat je niet van die wildplassendl iawaaimakers trekt, maar juist een heel specifie| publiek. Zelf treed ik wel eens in Schotland of 1 Engeland op. De mensen zijn 'daar veel aandachtigëï;... hoewel er nog minder betaald wordt. En 150 gulden ;^ voor een singer/songwriter in Nederland is al geen vet-: pot.' r ' '^*

getinte bands trekke :afé zit in de lift.

Fotografie: Angelique van Wöerkom

Henk rOGK nsortén

HET N I E U W E A L B U M V,

E E

Concureert het muziekcafé-circuit met de aloudéj podia? Programmeur Sjef Huurdeman van het PaJ in Haariem vindt van niet. Hij juicht de 'café-onf ling' alleen maar toe. 'Er zijn in Nederland veel | nig clubs om alle mensen die muziek maken aari-tro te laten komen. Zo kunnen wij bijvoorbeeld heel wei-i nig aan Haarlemse bluesbands doen, omdat wijj en dan grote bluesnamen uit Amerika hebben sfl Het Patronaat beschikt nog niet over een kleine zaal,^ dus goede bands die maar vijftig man trekken kunneif beter eerst een eigen publiek in het kroegencircuit ^ opbouwen, voordat zij bij ons komen spelen. Ik^ als een nuttig voorcircuit. Hoe meer muziekcafé'!

Haarlem zijn, des te beter.' | Huurdeman is niet bang dat de cafe's de leuke a^,„ ... voor zijn neus zullen wegkapen. 'De boekers komen | toch eerst bij mij. Maar als zij een singer/songwriter 0| dinsdag willen neerzetten, kloppen zij natuurlijk dire.c,f bij een café als Café Studio aan.' |

i n c l , de s i n g l e

t

de nieuwe cd

West

XiaagdxempeX; iwSSBB^B^^^^ ^'^ jasper onlangs op hi muzièkcafê-circuit losgelaten. Behalve groepen als j | Tuesday Child en De Kift heeft Tornado veel aan blue^ gerelateerde groepen in het groepenbestand. 'De f kracht van het muziekcafé-circuit zit hem in het j " ' " ' mete en het laagdrempelige', vertelt Wegner. 'Hi

m

1 1

'Marlen

''^i

E E*

1

I n c l u s i e f

LOODS ME DOOR DE STORM en ZELFS jE NAAM IS MOOI wmw.polvgram.nl

.Mei '31 14 21 27

Met Juni Juni Juni

THE SCENE OPTREDENS Tent/Leerdam Elastiekmuziek festival/Hilvaionbeak YpenstOCkfsstival / Heiloo Pagepop festival/Stadskanaal Residonlie Rock/ÖBii Haaq

www.polygram.nl

m

FRET 5 7

CAPRICORN SISTER

ALTAR

Meun

Prevale (Displeased D-00055) En daar is eindelijk het derde album van de band die vier jaar geleden debuteerde met het controversieel getitelde Youth Against Christ. Altar is in die vier jaar uitgegroeid tot één van de weinige nog actieve death metal bands in Nederland. Ook op Provoke hakt de formatie rond bruller Edwin Kelder er nog altijd lustig op los, al zijn met de komst van drummer Sjoerd Visch de razendsnelle ritmes verdwenen. Ruimte voor melodie, alsmede voor invloeden uit andere metalhoeken is er wel en dat houdt de eigen nummers interessant. Er staat ook een cover op (de metal-klassieker Fast As A Shark van het Duitse Accept), die met name door Kelder in een ander licht is komen te staan.

(DdM)

BENGELS (Via Records 9950522) Bengels vergrijpt zich aan Otis Redding's Doek Of The Bay in het Nederlands (Zee van Tijd).

Uitgezonderd deze schaamteloze open sollicitatie naar een Heineken-commercial leveren de Bengels met de opvolger van het succesvolle Voor Altijd echter een uitstekende cd af. Hun Nederlandstalige rhythm a blues bevat gouden melodieën en staat als een huis, zonder ergens bombastisch te worden. Zanger Mare Lange is in vergelijking met het vorige album beter gaan zingen en ook de arrangementen zijn subtieler en vindingrijker geworden. Het zou daarom uiterst rechtvaardig zijn als dit album zijn voorganger wat betreft succes naar de kroon zou gaan steken.

(WV)

BIG BUCKS & EASY MONEY Reek With A latijs (New Road Music 980405, Postbus 6964, 6503 GL Nijmegen)

N

ow we're doing allright on a Saturday night/Drivin' all across the land/When the country meets with the big city beats/You've got to rock with a banjo'. Big Bucks ft Easy Money komen uit Rotterdam en maakten een plaat voor in de auto, met de ramen open scheurend over nachtelijke 'highways'. Ben Blauw (Bucks) en Anton Arema ontmoetten elkaar op het conservatorium. Hun gezamenlijke liefde voor Good 01' Southern Music leidde al snel tot oprichting van een voor Nederland uniek duo. En als Big Bucks ft Easy Money in het gelijknamige nummer ZZ Top's Billy Gibbons naar de kroon steken met gemeen smerige gitaarsoli weten de liefhebbers natuurlijk genoeg.

(WV)

BLUES CLINIC Sliailes Of I l s e (Blue Blood Records NRM 980202) lues Clinic is een energieke band die er goed in slaagt iets van het authentieke livegevoel over te brengen. Het stevige, snelle spel van gitarist Anthony van de Broek en de furieuze zang van vocalist Ted Gerrits combineren mooi met de jazzy ritmesectie, die echter wat te licht klinkt en teveel naar de achtergrond wordt gedrongen, waardoor Shades Of Blue maar niet echt heavy wil worden. Maar door de bank genomen is dit een prima album, ook dankzij de vele eigen composities van Gerrits en Van de Broek en de herkenbare eigen wijze waarop invulling wordt gegeven aan covers.

(RS)

B

STEVE BROOKE D « w n To E a f r t (Eigen beheer, tel. 033-2538478) iedjesschrijver Steve Brooke liet zich beïnvloeden door poprock uit de jaren zeventig en tachtig, met als gevolg dat zijn debuut Down To Earth flink gedateerd aandoet. De afzonderlijke composities zijn nergens beneden de maat.

Enkelen, zoals World en Waste, zijn zelfs vrij sterk en ook aan de volle instrumentale begeleiding zal het niet hebben gelegen (vooral gitarist Jan Broekhof doet veel goeds). Maar we hebben het allemaal al te vaak gehoord en zodoende kabbelt de cd lekker voort, zonder ook maar ergens het gebaande midden van de weg te verlaten. Ook de serieuze teksten zonder relativering zijn daar debet aan. Kortom: teveel ernst en te weinig verbeeldingskracht doen het album uiteindelijk de das om. De titel Down To Earth is zo beschouwd goed gekozen.

(RS)

L

FACING DOWN

CITILITE (State Of Mind Music SOCD 98402) elicatessen zijn geen hap-slik-weg-brokken, maar tongstrelende hapjes die tijd nodig hebben. Zo ook dit debuut van Citilite. Dwars tegen alle trends in kiest de spil van dit trio Daniël Guilliamse voor muziek die duidelijk in de jaren zestig en zeventig is geworteld. Zelf komt men met Beach Boys en Steely Dan en dat zijn treffende verwijzingen. Kort en simpel gezegd, alles klopt aan deze cd! Voortreffelijk geluid, prachtig gitaarwerk, hemels mooie melodieuze zang (regelmatig veelstemmig), sterke songs, subtiele ritmische ondergronden, sfeerverhogende saxpartijen enz. enz. Extra interessant detail bij deze release is dat het Alfred Lagarde's laatste productieklus geweest is. Als hij het eindresultaat gehoord zou kunnen hebben, was hij vast uiterst tevreden geweest.

(RB)

CELLVOICE Ons EP

COLD SWEAT

(Deisin 3dsr/cvc1) P nummer drie van het Amsterdamse Deisin Records verrast op zeer aangename wijze.

Hoewel., gezien de platen die beide heren achter Cellvoice One al voor Signum maakten, mocht enige kwaliteit worden verwacht. Richard van Kruysdijk en Sandor Caron lossen die belofte probleemloos in op One. De zes nummers bestrijken

(eigen beheer, tel. 023-5263266/5328461) old Sweat is een Haarlemse band rond gitarist, zanger en componist Job van Essen. Het eigen repertoire (Cold Sweat speelt ook veel covers) bestaat volgens het bijgevoegde promofoldertje uit stevige rock en swingende nummers met een funky randje, afgewisseld met jazzy

C

E

D

iarrting The D-ice

C

BONOBO Hostlls (DJ Therapy cdOOI) onobo ging vorig jaar goed van start met twee veelbelovende singles. Daarna werd het stil rond de big beats van Human Being Bert v/d Grift en DJ Paradize. Dat had alles te maken met de reorganisatie van het label DJ Therapy en gebeurde buiten de schuld van de heren zelf. Maar het gevolg was wel dat Head First en vooral Junkie XL konden weglopen met de eer van de eerste Nederlandse big beats cd. Maar de band komt zonder twijfel in aanmerking voor een andere titel: makers van de beste Nederlandse big beats cd. Want Hostile slaagt waar de meeste andere big beats platen falen: Bonobo slaagt erin een eigen, originele sound neer te zetten die heerlijk smerig is. Junkie XL is vooral overdonderend, Head First wordt na enkele draaibeurten voorspelbaar maar Bonobo ontwijkt al deze valkuilen met

B

glans. In Hostile is de invloed van hiphop ook veel groter dan bij de meeste anderen: soms klinkt de band eerder als een instrumentale Wu-Tang plaat terwijl de meeste big beats meer de roek-kant opgaan. Op Hostile staan de singles (Everything You Do en Full Stop, inclusief B-kanten) aangevuld met enkele zeer sterke tracks. Het titelnummer met zijn Fucking Hostile-sample gaat volledig over de top, terwijl tracks als Hammond Pops voor de nodige rustpuntjes zorgen. Van het artwork tot de muziek: Hostile's verfrissende poging nu eens niet als een buitenlandse act te klinken is geslaagd.

Respect aan Bonobo voor het uitbrengen van een plaat met ballen, (foto: Angelique van woerkom) (RS)

het schemergebied tussen drum £1 bass, electro triphop en ambient en vinden daarbinnen een geheel eigen wereld. De accenten verschuiven per track tussen de genres, maar het is als geheel dat One indruk maakt: een prachtige verkenning van het electronische muzieklandschap anno 1998. Soms diep, soms aangenaam melodieus klinkt Cellvoice soms zoals andere producers alleen maar durven dromen.

blues ballads. Dit is een treffende omschrijving en de band bestaat bovendien uit zeer capabele (conservatorium-) muzikanten. Dit is echter ook het soort band dat op een feest niet misstaat, maar waarbij op cd het gebrek aan originaliteit van zowel composities als arrangementen gaat irriteren. Een beetje meer eigenzinnigheid zou echt geen kwaad hebben gekund.

(WV)

(Rl)

DILEMMA CIRRHA NIVA i « JSare Psyclissis (eigen beheer, tel. 073-6219553) e liefhebbers van symfonische rock moeten Cirrha Niva maar eens uitchecken. De formatie uit 's-Hertogenbosch heeft in april de promotietape No More Psychosis opgenomen en op een cd'tje gekletterd. No More Psychosis is in slechts één dag opgenomen en later afgemixt. Twee nummers lang is te horen waar Cirrha Niva in 1998 staat. Op een bij vlagen valse zanger in het eerste nummer na komt het zestal goed voor de dag. Tempowisselingen en een compositorisch open mind houden de progressieve symfo boeiend en afwisselend. De band is begin dit jaar voor de helft vernieuwd en is zo te horen goed op elkaar ingespeeld geraakt.

(DdM)

D

(eigen beheer, tel. 020-4003235) et Amsterdamse dileMMa is sinds mei vorig jaar bezig en debuteert een jaar later met een eerste eigen beheer mini-album op cd-r. De drie muzikanten omschrijven hun muziek als donkere groove-rock. In de praktijk komt dit neer op een crossover van van alles en nog wat. Rock en moderne metal vormen echter de hoofdmoot van dileMMa's muziek. Helaas klinken de vijf nummers niet allemaal even interessant, al is de band aardig op weg. De laatste nummers van de cd winnen qua riffs en ideeën al aan kracht. De bedoeling van dileMMa is in elk geval duidelijk.

(DdM)

H

(Caesar/Konkurrent CAESAR 006) og één keer dan: Epitaph heeft stront in de oren. Van die zachte, plakkende dropjes.

Anders hadden ze Facing Down meteen na hun debuut-cd al getekend. Het verschil tussen deze Cuijkers en de rest is namelijk evident: dit zijn blijvertjes. Facing Down heeft een hoop meer bagage dan alleen wat koortjes en lalala-tjes. De liedjes steken verrekt knap in elkaar en hier en daar zijn zelfs hardcore-invloeden te horen. Deze mannen maken van meerdere lakens een pak! Als ze zich iets minder laten verleiden tot liflaljes en de essentie van een liedje het werk laten doen, dan zullen woorden mij tekort schieten.

(RW)

N

THE FUSE OMSK (eigen beheer, tel. 076-5931744) it kwartet uit de omgeving van Breda geeft naar eigen zeggen dance, funk, rock, rap ennogzowat de ruimte. De nummers laten zich niet in een keurslijf dringen. Speelse overgangen, combinaties die verrassend aandoen, ideeën zat bij The Fuse. Daarbij staan de leden hun mannetje qua instrumentbeheersing en is het doorgaans strak genoeg. Toch blijkt er ook een nadeel aan die wijde blik te zitten. Het lijkt soms of The Fuse niet goed kan kiezen. Er ontstaat een dusdanig breed beeld dat de coherentie in het gedrang komt. De nummers waarin uitgegaan wordt van swingende ritmiek (funk, hiphop e.d.) bevallen me het beste. Misschien zou The Fuse een iets duidelijkere keuze voor die sterke kant moeten maken.

(RB)

D

e eerste cd van dit kwartet uit Leiden werd twee jaar geleden al bestempeld als klassedebuut. De opvolger is zelfs nog een stuk beter geslaagd. Het is minder knip en plakwerk van grooves en stukjes en zodoende meer een geheel.

Grillige muziek boordevol tempo- en stemmingswisselingen die ook na herhaaldelijk draaien blijft groeien en boeien. Daarbij worden ook nog eens minder gebruikelijke instrumenten opgevoerd en zijn er samples van 'uitheemse' klanken. Net als bijvoorbeeld Tool kan l$i$ tergend hard tekeer gaan om zomaar terug te schakelen naar bijna stilte. Die rustigere passages hebben dan eveneens zo'n heerlijk onheilszwanger sfeertje. Op deze overtuigende groei mag dit viertal met recht apetrots zijn.

(RB)

TIsi Fstare ( W H t t i B ÏB ï h e P a s t ) (eigenbeheer, tel. 0255-511596) ammerhawk timmert al weer zo'n zeventien jaar (!) aan de weg. De Noord-Hollanders rond zanger en bassist Maniac Bruyns hebben met The Future (Written In The Past) kortgeleden een bloemlezing uit vijftien jaar opnames uitgebracht. Hammerhawk heeft zich nooit gestoord aan hokjes binnen het metalgenre en zodoende steken allerlei metalinvloeden de kop op. Van pretmetal en death metal tot de Motörhead-achtige sound van het vroegere Hammerhawk en zelfs een KISS-cover. Het is niet allemaal even 'outstanding'. Maar het viertal moet zo'n beetje één van oudste nog bestaande Nederlandse bands uit de beginjaren van de heavy metal zijn, zoniet de enige. En alleen dat is al een respectvolle vermelding waard.

(DdM)

H

l-F FüskiBi CoBSBmer (Disko B/Sub-Up-Records - DB69CD http://www.di$l<ob.com) -F is techno, maar tegelijkertijd meer dan dat.

Zo ademt dit Fucking Consumer ook de geest van de Neue Deutsche Welle (Der Plan en Pyrolator) en de zelftapersmuziek uit begin jaren tachtig. Dat komt vooral door de klankkleur en de instrumentkeuze. Opener Space Invaders Are Smoking Grass doet met de vocoder-achtige vocalen zelfs sterk denken aan Mekanik Kommando. Jammer is dat naast die begintrack alleen het slotstuk Endtheme opgetuigd is met zang (van Gitane Demone) want de overige tracks neigen wel eens naar éénvormigheid. De pompende technotracks doen denken aan bijvoorbeeld Unit Moebius, Acid Junkies en RA-X. Fucking Consumer is over het algemeen daarom een interessante en gedurfde cd.

(RB)

iapsaJia

S

MITCH The SoMsi öf Mask

HENK WESTBROEK

(Clean Records STAIN 004/de Konkarrent)

Westisroik

(Mercury 558107-2)

ARTHUR ÜMBGROVE ïwes Stratei! ¥srJer (Smart SMT489860 2) n het kleinkunst/liedjesgenre verschenen cd's van Freek de Jonge, Henk Westbroek en Arthur Umbgrove. Rapsodia is de registratie van een optreden dat Freek de Jonge en Robert Jan Stips oktober vorig jaar verzorgden in Paradiso (waarvan de albumtitel een anagram is). Het programma bestaat hoofdzakelijk uit De Jonge/ Vermeulen-composities die met verve door professional Freek worden uitgevoerd; een bonus-cd bevat nog een versie van de succesvolle Dylancover Leven Na De Dood en een vermakelijk gastoptreden van Henk Hofstede. Dat het een wewelende show moet zijn geweest, is op de cd goed te horen. Toch lijkt Rapsodia vooral bedoeld als een leuk aandenken voor wie erbij was en is verder voer voor fans. Relevanter is het titelloze studio-album van Henk Westbroek. Door de violen, de koortjes en de voorgeprogrammeerde ritmes klinkt de plaat nogal ingeblikt, maar dat is tegelijkertijd ook de charme ervan. Alle liedjes zijn herkenbaar en typisch Westbroek. Serieuzer dan voorheen maar altijd tongue-in-cheek beschrijft de liedjesschrijver, radiopresentator, kroegbaas en sinds kort ook gemeentepoliticus liefdes, verliefdheden en andere zorgen. Tot zover de grote namen. Want de grote verrassing is Twee Straten Verder van de veel minder bekende Arthur Umbgrove. De liedjes van Umbgrove en medecomponist Alberto Klein Goldewijk vallen op door hun originaliteit. Umbgrove, die zich in de titelsong en het aan Adriaan Roland Holst refererende De Wind een romanticus van de oude stempel betoont, schrijft gevoelige teksten met harde ironie. De liedjes hebben niet de opbouw van klassieke songs maar zijn gestructureerd als verhalen. En die verhalen gaan nog ergens over

i

E

en actief clubje daar rond Studio 195 Wernhout (van Patrick Delabie, ex-Betty Ford Clinic). Vorige maand hadden we Diablos Innocentos en nu dan een solo-cd van de bassist van die band, Mitch. Patrick en Mitch produceerden daarnaast ook nog The Fuse (zie elders).

ook. Oppervlakkig gezien beschrijft Umbgrove herkenbare, bijna alledaagse situaties en gevoelens, die trefzeker en met intelligent observatievermogen worden neergezet. Maar de zanger graaft dieper dan dat. Het kernthema is zoiets als emotionele groei, met inbegrip van pijnlijke jeugdherinneringen (waarmee genadeloos wordt afgerekend) en het afscheid nemen dat onlosmal<elijk verbonden is met volwassen worden. Door de combinatie van enerzijds doorleefde emotionaliteit, anderzijds de scherpe en intelligente wijze waarop deze verwoord wordt, is Twee Straten Verder zonder meer een boeiend album te noemen.

(RS)

(CNR 2003708) en mooi gitaarliedje maken, op een tapeje zetten, naar wat platenmaatschappijen sturen en een contract krijgen, waarna het nummer een hitje wordt. Zo verging het Nilsson met het nummer Elastic Baby. Vervolgens dook de band de studio in voor opnames van hun eerste plaat, samen met Sander Janssen, die ook al de productie van Elastic Baby deed. Het resultaat is indrukwekkend. Janssen creërde een mooi vet en open geluid, waarin de stem van Marieke Eelman optimaal tot z'n recht komt. Het is een verademing weer eens een zangeres te horen die niet aan het eind van iedere zin haar stem laat overslaan. Het moet niet moeilijk zijn een opvolger voor Elastic Baby te vinden; de singles liggen op Nilsson voor het oprapen. En een band die met een Engelstalig nummer in Nederland nog een hit weet te scoren moet tot grootse dingen (Pinkpop 1999?) in staat worden geacht.

(WV)

E

DE RAGGENDE MANNE (Silvertone 0518292/Zomba Rough Trade - http://www.raggende.nl) at de Raggende Manne als band steeds maar beter gaan spelen is een ontwikkeling die al langer gaande is. Dat heeft het voordeel dat het

D

W

H

J

(New Road Music/Music Net) k herinner me nog goed dat mijn oudere broer na een middagje stadten thuiskwam met een vreselijk stoer ogend t-shirt van New Adventures.

Het hemd was zwart, de opgedrukte tekst wit en de mouwen ontbraken. Destijds maakte je helemaal de blits met kleding van zo'n hippe band.

New Adventures is ondertussen echter toch wat uit de tijd geraakt en daar zal het album Babyshake naar ik vrees weinig aan veranderen.

Deze debuut-cd (geen grap, alle vorige albums verschenen op vinyl), staat vol met rauwe jaren '70 rock ft roll. Puur en recht uit het hart, maar achterhaald door bijna 20 jaar ontwikkeling in populaire muziek. Come On, de Chuck Berrycover waarmee de groep ooit een wereldhit scoorde, blijft natuurlijk een absolute killer. Een live-versie van dat liedje is toegevoegd als bonustrack. Wellicht is dat vanuit nostalgisch oogpunt nog een reden voor fans van weleer om het album aan te schaffen.

(WC)

(Rl)

i e n SaplêBS Mos Sesss (Tocado 0005, tel. 010-2763883) at nu voor punk doorgaat maakt me ziek/Het was nooit bedoeld voor algemeen publiek, zingen de Rotterdamse No-Men in Ik Was Een Punk Voordat Jij Was Een Punk'.

Daarmee is de toon wel gezet, want deze seniorpunks hebben zelfs een liedje over de eerste

MarSens

Mitch zoekt het net als de Diablos in een uiterst breed idioom, maar lijkt doorgaans wat melodieuzer te werk te gaan. Sonic Youth-achtige noise, Pixies-fanatisme, gruis en grof, maar ook een rustig nummer met akoestische gitaar, Mitch lijkt er zijn hand niet voor om te draaien. Het merendeel van de nummers kan de toets der kritiek moeiteloos doorstaan en zo lijkt die Studio 195clan zich te ontwikkelen tot een soort school. Zo van; Oh, komt het uit die hoek, dan weet je wat je koopt en dat het okay is.

(RB)

Starfish Pool. Ook is niet meer elk geluid vervormd, wat de beluisterbaarheid zeker verhoogt.

Tel daarbij ook nog meer afwisseling op en je hebt een van de betere technoreleases van het jaar

NO-MEN

(Mercury 558430-2 - http://www.thescene.nb-media.net) et verhaal mag bekend verondersteld worden. Toetsenman Otto Cooymans ruimde het veld voor Dante Oei. Die laatste kan uitstekend partijen voor strijkers schrijven. Dat heeft ervoor gezorgd dat The Scene niet verder vastgelopen is in haar eigen idioom, want dat gevaar lag na Arena wel erg nadrukkelijk op de loer. Nu moet u bij strijkers niet automatisch denken aan zoete violen, want in de up-tempo nummers hebben die strijkinstrumenten een lekker scherp randje en zorgen soms voor boventonen die zelfs het oudere werk van Sonic Youth in herinnering roepen. Dat Thé zangles heeft genomen is goed te horen want hij zingt beter dan ooit en weet zijn stem meer op een veelzijdige manier te gebruiken. Wat de teksten betreft neemt Lau ook geen genoegen met de middelmaat. Zo worden de gekozen woorden steeds poëtischer. Mariene kent een uitgekiende dosering tussen rustige nummers en pittig rockende songs zodat de aandacht moeiteloos gevangen blijft. Bij doorluistering vallen de sprankelende arrangementen op en gaan de liedjes steeds meer hun eigen leventje leiden. Door de nieuwe aanpak klinkt The Scene Europeser dan ooit tevoren en dat is alleen maar een voordeel.

Het vijftal is terug en zorgt met Mariene vooreen nieuw hoogtepunt in het toch al indrukwekkende repertoire.

(RB)

I

Slfnalafi IP

iüsssn

THE SCENE

NEW ADVENTURES labfshaks

INTERMEDIATE (Djax-X-beats713) ntermediate uit Rotterdam begon zo mooi: op de Simplex EP van begin dit jaar werd lustig geëxperimenteerd met het fenomeen vervorming.

De vier tracks op Signature zijn minder vernieuwend van karakter. Om niet te zeggen: ouderwets. Vooral het titelnummer en Steel Pulse voegen maar weinig toe aan alle drum ft bass die er de afgelopen jaren is uitgebracht. X is een aardige chemical-track, maar niet meer dan dat.

Alleen Ground Zero is speels en anders genoeg om uit te nodigen tot meerdere draaibeurten, al doet ook hier het gebruik van constant dezelfde basisbeat enigszins afbreuk aan het resultaat.

(Laroo Records 9801) askia Laroo is een successtory, en niet zonder reden. Ze weet uitstekend moderne dancegenres als triphop, jazzdance en drum ft bass in haar jazz-funk grooves te verwerken, waarbij haar trompet regelmatig wordt bijgestaan door coryfeeën als de familie Dulfer. En die muziek spreekt een groot publiek aan. Alleen klinkt haar nieuwste cd weer zo ontzettend veilig. Zelfs in de afsluiter More Vibes slaagt de op zich toch heftige synthesizersolo er niet in om het gemis aan sfeer te compenseren. Het is of alle avontuur uit de tracks is gehaald en dat is jammer, want verder is Bodymusic best in orde. Zowel muzikaal als qua presentatie (de soms uitputtende uitleg bij de nummers in het cd boekje) is Bodymusic gericht op de wat behoudendere cd-koper die toch bij wil blijven.

(EMI 7243 4 94293 2 1)

Henk

NILSSON

Badfmusie

FREEK DE JONGE & STIPS

D

HAMMERHAWK

SASKIA LAROO Heilo G r a n d i n a m i n i (Elegy OIO)

i s OffeKce Seerpio

Peïicatassen

{fiiini-csl)

(Eigenbeheer, tel. 076-5141754) apricorn Sister uit Breda zoekt het in een stevig soort rock, je zou haast zeggen Amerikaans aandoende indierock. Op deze minicd met vijf nummers in twintig minuten laat de band horen dat het qua techniek in ieder geval wel goed zit. Een nadeel is het feit dat zanger Yorick Saeijs nog bepaald geen hoogvlieger te noemen is. Daarnaast ontbreekt het de groep aan memorabele composities en ligt door een gebrek aan variatie de verveling te nadrukkelijk op de loer Capricorn Sister laat in Mirror horen dat wat meer melodie in de zang en het spelen met de dynamiekverschillen wel degelijk tot interessante nummers kan leiden, dus hoeven we dit vijftal zeker nog niet af te schrijven. Stug volhouden en blijven ontwikkelen maar, de aanhouder wint tenslotte.

(RB)

l$l$

drummer van de New York Dolls! Verder gaan de teksten in het Engels en in het Nederlands over dope, anarchie, bankieren en tv kijken, zodat de vergelijking met Human Alert voor de hand ligt.

Chaospunk met veel gebrul en een hoog steekmaar-in-je-reet-gehalte, daar lusten wij wel pap van.

(RW)

PEEL SEAMUS ilasiïs Seals iP (Deisin 4dsr/psm3) elease nummer vier van Deisin is er weer een van labelbaas Marsel v/d Wielen, alias Peel Seamus. De melodieuze techno van eerdere platen heeft op Elusive Souls een flinke new wave/electro injectie gekregen. Dat betekent niet dat het Kraftwerk is wat de klok slaat: Seamus' eigen stijl blijft recht overeind staan. Van de vier tracks is alleen X nog techno oude stijl, de andere drie tracks komen aardig in de buurt van de Cellvoice EP Het lijkt erop dat Deisin een eigen sound begint te krijgen.

R

(Rl)

concept van schreeuwen en tekeer gaan wat minder de aandacht opeist en je dus ook op een ander niveau geboeid kunt blijven door de muziek. Daarnaast valt op dat Fosko's vocalen wat milder brullen. Hier en daar begint het zowaar op zingen te lijken! Dat, tesamen met de strakke muzikale omlijsting, zorgt er daarom voor dat wij deze band zeker nog niet af wil schrijven, ook al lijken sommige andere critici ons dat aan te willen praten. Bob krijgt van ons daarom het laatste woord: 'Jij weet het allemaal zo goed, maar je luistert niet'!

(RB)

PLAN KRUUTNTOONE Hüiipacoma (ADM/Konkurrent ADM-disk 28975) lleen de kenners waren vorige maand niet verrast dat ze in de bovenzaal van Paradiso werden weggeblazen door het verbluffende Plan Kruutntoone. Luisterend naar het eerste nummer op de cd Humpacoma was ik even bang dat de krater die de band live achterlaat op plaat niet kon worden geslagen. Drummer Rick, de vitale hartslag van de Groningse groep, is door producer Dolf naar de achtergrond gemixt ten voordele van zang en blazers. Uit de zangerige fretloze bas van Bas klinken repetitieve lijntjes, zanger/gitarist Hansko zingt zijn ziel uit het lijf en bespeeld in het titelnummer de hurdygurdy Deze lichtexperimentele, puur Europese rock, met invloeden uit Oost-Europa en de Balkan, staat tenminste nog los van de verstikkende EngelsAmerikaanse traditie.

(GV)

A

SILENT RAIN ife To i f e (eigen beheer, tel. 070-3297274) ilent Rain heeft de kunst van het schrijven van refreinen die blijven hangen al redelijk goed onder de knie. Dat is zeker van toepassing op het eerste nummer van het debuutalbum van de Hagenaren. De vijf muzikanten produceren een soort van melodieuze hardrock met een hier en daar vleugje metal (en de onvermijdelijke rockballad) en brachten in hun tweejarige bestaan al eens een demo uit. De zangpartijen van Sander Fraissinet worden vaak ondersteund door zangeres Sandra Jungschlager. Dat geeft de vijf nummers op deze mini-cd net dat beetje extra sfeer mee. Mede door de krachtige productie stijgt Eye To Eye daarom boven de middenmoot uit.

S

RA-X Ths ÖBsiistertefi ï r i t h (KK Traxx 004) ie de muziek van RA-X, alias Travoltas-lid Vincent Koreman, kent, ziet meteen de humor van de titel van deze cd in. RA-X beschikt over apparatuur met knoppen die niet tot tien maar tot elf gaan. Toch doet deze cd zijn naam eer aan, want het scherpe is er een beetje af bij RA-X. Dat is geenszins erg, want een hele cd vol was vaak net teveel van het goede. Koreman's tweede voor KK kijkt wat meer om zich heen, en is meer dan vroeger beïnvloed door de typische minimale Belgische sounds van acts als G-F of

W

0

^:)

\

i1f!l!3'

SKELETON CREW Private Sattieship (Marista MCD 5320) o'n jaar geleden ontvingen v»e al een veelbelovende mini-cd met zes nummers van dit kwintet uit Helmond. In de recensie destijds viel de naam Masters Of Reality en dat blijkt nog steeds een belangrijke bron van inspiratie, maar ook Living Colour (maar minder funky) is een aardige referentie en hier en daar is een toefje Kyuss te ontdekken. De band is rustig door gegaan met groeien en laat dat horen op de eerste langspeelcd. We roemden indertijd de prima gitaarpartijen, de inzet en het spelpiczier. Deze elementen blijken nog beter op hun plaats te vallen op Private Battleship. Mede door de tw/ee tactisch uitstekend geplaatste ballads voorkomt de band éénvormigheid en houdt de aandacht zo moeiteloos gevangen. Na de mini slaagt Skeleton Crew nu ook met glans voor het examen van de volwaardige cd.

(RB)

Z

Rejects-klassieker OüOüOiL Zanger Hein Hendriks heeft een van de betere strottenhoofden in de zuidelijke hardcore-scene, waaruit overigens tal van kopstukken zijn gerecruteerd om koortjes in te brullen. Zelfs gewaardeerd collega Onno C. komt een scheur opentrekkenl Mede door die koortjes is Winner Takes All in al zijn venijnigheid een bijzonder sfeervol schijfje, snoeihard en toch luchtig. Hulde daarom aan producer en technicus Tony de Block; een plaat om mee thuis te komen!

(RW)

VAARDIGHEID ¥ers ï a n i e Pers

D

(Djax Records 10048) eze debuut-cd van het Amersfoortse Vaardigheid zet de stijgende lijn in

Left Laggage ! OrifiBal SsHBtltrsck

T

(I Scream/Rough Trade 88.977.02) ech-9 begon naar eigen zeggen al in 1982 als oi-band. Anno 98 combineren de Eindhovenaren het hardste en gemeenste van Exploited en

T

Sick Of It All. Goed gedoseerde NY-hardcore met zowaar een licht melodieuze inslag, die tot een prachtig hoogtepunt leidt in de aloude Cockney

(Virgin/Fanlare 724384572327) anfare is speciaal opgericht voor het film- en TV-werk van voormalig popmuzikant Hennie Vrienten. Na de soundtrack bij de TV-serie Congo is zijn bijdrage aan het regiedebuut van Jeroen Krabbé de tweede uitgave op het label. De muziek gaat tijdens het zien van Left Luggage niet onopgemerkt aan je voorbij. De toepasselijk sombere orkestrale klanken blijken zonder de beelden echter niet zo sentimenteel. Het uit een langzaam klingelende speeldoos voortkomende Gymnopedies van Satie zet de toon voor de rest van de soundtrack. Het enige vrolijke moment (mondharmonica en walsritme) hoort bij het

F

(EJ-Mosic 980420;

Winitef Takes A l i

O

HENNYVRIENTEN

Crawlin' Fesis i s t t e r l i i a a Waifcin' In HM

TECH-9

lBtr«dyc®s (Maizo MAZ997CD/P1AS http://www.is4a11.nl/~maizo) rlando Voorn, één van de pioniers van de Nederlandse house/techno die in het verleden al met grootheden als Blake Baxter, Juan Atkins, Derrick May en Kevin Saunderson werkte, selecteerde en mixte 21 tracks op bijzonder vloeiende wijze aan elkaar. Tussen die nummers een aantal songs die Orlando onder andere namen maakte, maar ook bijvoorbeeld Acid Tracks van Phuture. Bijna een uur lang heerlijke clubhouse vol heerlijke funky ritmes en kekke samples en stemmetjes zonder zwakke plekken.

Dat zorgt ervoor dat Introduces zowel de huiskamer als de dansvloer kan omtoveren tot een feest voor de voetjes. Orlando Voorn bevestigt zijn positie in de eredivisie.

(RB)

TE LOO & COMOTIVES

tel. 023-5261632) e Loo a Comotives is een soloproject van singer/songwriter Jeroen te Loo, normaal deeluitmakend van de Noord-Hollandse rockgroep Turtle Moon. Met hulp van een grote groep gelijkgestemde muzikanten werden 15 folk- en countryachtige compositie van te Loo opgenomen, waarbij hij zelf de produktie voor zijn rekening nam.

Crawlin'... bevat fraai ingetogen rootsmuziek en kan zo in de kast tussen de singer/songwriters uit de seventies. Te Loo's stem en gitaar of banjo worden subtiel aangevuld met mandolines, dobro's, pedal steel en hammond orgels. Op tekstueel gebied staat de plaat vol met melancholische loser-romantiek, die al bij de titel begint.

Voor dit soort platen zou het vinyl weer in ere hersteld moeten worden.

(WV)

ORLANDO VOORN

Nederhop-cd's van de laatste tijd voort. De in plat Amersfoorts (lijkt op Utrechts en klinkt erg tof] uitgevoerde raps klinken fris en zijn goed

TRIO BIER Pans l e t l i j (Warner Musii) et Mokumse ensemble Trio Bier groeide de afgelopen twee jaar uit tot een zesmansformatie.

Mede daardoor klinkt het tweede album Dans Met M i j voller en meer geproduceerd dan Verspilde Tranen, het opmerkelijke debuut uit 1996. Hoewel Dans Met Mij geen echte verrassingen biedt, consolideert Trio Bier hiermee zijn positie van koploper op het gebied van eigentijdse Hollandse folk. Dans Met Mij ademt dezelfde mistroostige, met drank en verdriet overgoten grote-stads-sfeer waarop de groep in '96 het patent nam. Het herkenbare eigen geluid van Trio Bier ontstaat vooral door het samenspel van accordeonist Rini Dobbelaar en de smartelijke zang van Jan Eilander, die ook voor de meeste songs tekenden. Of het nu gaat om een ontroerende ballad of een bulderend drinklied, de band speelt, zingt en schreeuwt vol overgave en het is niet onwaarschijnlijk dat Dans Met Mij eindelijk de doorbraak voor het zeskoppige trio zal betekenen. (RS)

H

verstaanbaar en zitten hier en daar vol humor (Blokkendoos, Gijle Weifuh) en poëzie, terwijl ook de stadsobservaties en schetsen van personen vaak raak zijn en een aardige blik geven in het leven in een provinciestad. En ook daar blijkt het geen paradijs te zijn, wat natuurlijk wel weer een voedingsbodem is voor goeie muziek. Op die regel is Vaardigheid geen uitzondering. Opvallend is de grote variatie aan muzikale- en rapstijlen, van old skool tot Wu-Tang, hoewel je de tussenstukjes op de 26 (!) tracks tellende cd na een paar keer draaien wel kent. Hard en medogenloos van toon en erg geslaagd.

(Si)

bezoek dat hoofdpersoon Chaja met het jongetje Simcha brengt aan het park. De mooie muziek wordt aangevuld met filmgeluiden, stukjes dialoog en zang van de acteurs in het dankgebed Seder-Ovent.

(CV)

SINGLES Met het afgelopen songfestival nog vers in het geheugen zetten we de single van CINDY op. Rug Tegen De Muur (Dino DNCS 2447) had een van de inzendingen kunnen zijn van het Nationale

Songfestival. Tekstschrijver Kooreneef werkte eerder voor Marco Borsato en dat is te horen in dit serieuze liedje van Italiaanse origine. Een andere voormalige Borsato-handlanger is zangeres TES die het op eigen kracht doet met Hold You Tonight (Universal UMD 83068). Bij deze gladgestreken popsoul is meer aandacht besteed aan de productie dan aan de teksten. BZN-beschermelinge LINDA SCHILDER is ook geen poëzie in de mond gelegd. Met My Summer Love (Dino DNCS 2448) zal de 17-jarige Volendamse heel wat bejaarden een paar plezierige minuten bezorgen. De oudjes zullen zich overigens wel een hoedje schrikken bij het tweede nummer dat gepaard gaat met een steriele housebeat. Toch leerzaam om te weten dat dit soort muziek ook bestaat. De vier knapen van CAUGHT IN THE ACT verblijden ons met de zomersingle Baby Come Back (Dino DNCMS 2451) dat geen cover is. De Hollandse Take That probeert de hartjes van vele vrouwelijke Duitse tienerfans te veroveren met Rio-fluitjes en trompetjes geleend van het Braziliaanse carnaval in vier niet al te afwijkende mixen. Andere musicerenden heren vinden we in HET GEBAAR, de band van Sam aandewiel. De ballad Kijk Omhoog (Universal UMD 83069) is een vertaling van een Hongaarse nummer 1-hit, maar dat garandeert geen succes in eigen land. Zowel Sam Aandewiel als NETWERK proberen los te komen van het coverband-imago.

Beiden hebben originaliteit echter niet hoog in het vaandel staan. Netwerk probeert met Kinky (Marlstone CDS 9817) heftige en lollig bedoelde Nederlandstalige meezingrock te maken. In het tweede nummer Nu Wil Ik Je Nooit Meer Zien zijn ze iets serieuzer. Toch blijft het Bert Heerink-gevoel als een schaduw over de muziek heen hangen. Dan liever muziek van de oude garde zoals de NEW ADVENTURES die na meer dan tien jaar hun comeback vieren met een nieuw album en de catchy rocker Anything (New Road Music NRM980302). Leuk voor hun leeftijdgenoten die wel tegen een oubollig stootje kunnen en een zoveelste versie van Hendrixklassieker Red House zonder moeite kunnen vergeven. VITALIS uit Noord-Holland is een eigen label begonnen dat ze hebben gedoopt met de single Shine (REMI/BMG 74321569872). Van de geforceerde schuurpapieren scheur van zanger Jos Leo moet je houden, het liedje bezit voldoende pit en stevig geram op een cruciale pianonoot om meer dan één keer te draaien. De live-versie kun je beter overslaan, want die klinkt als een mislukte bootleg. Het Friese SIPPE SIBBELE is terug van hun tournee uit voormalig Joegoslavië en speelde als opwarmertje voor het debuutalbum de 7" Backstabbing Sirl (Marista MS 5351) vol. De ex-Grote Prijs finalisten (winnaar beste toetsenist) leunen met hun indierock met mineure akkoorden zwaar tegen de new wave aan. Op de B-kant een wave-ballad met meerkoeten die doet terugverlangen naar de gouden jaren van Duran Duran. Er zit meer pit in de split-CDS die NRA deelt met de Franse band Heb Frueman. De Polaroids EP (Subway Records PAKA 007) opent met een 25 seconden-liedje. Daarna nog twee skatepunkmeezingers in volle vaart, krachtig en catchy zoals we het gewend zijn van de Amsterdammers.

De niet onaardige Fransen hebben het nakijken. Wie weet hoor je beide liedjes van de eerste single van NUFF SAID de komende maanden op straat gezongen worden door goedgehumeurde zomerse passanten. Deze drie jongens weten hoe ze een onvergetelijke melodie moeten bakken. Zowel Sheets And Shades als What I Felt (Roadrunner RR 2235-2) herinneren we ons nog van de live-optredens. Net als bijna elk liedje dat op het onlangs verschenen debuutalbum Red staat, zijn ze niet meer uitje kop weg te branden. De in Amsterdam residerende Zeeuwen hebben hun experimentele uitstapjes opzij gezet voor grungy powerpop die zijn doel niet mist: middenin de roos.

(GV)

telefoon 026-442479S • faxoloon 026-4433761 -J

NEW ROAD MUSIC

^öïiNDE ^ ^ .

Album "RED" out now!

DE ZiNGENDE

TEL. 038 - 36 36 103 FAX. 038 - 36 36 109

RAGGENDE MANNE TRÖCKENER KECKS TRIO BIER ROSS C U R R Y

ZOMERTOUR 1998

Pinksterfeesten Delfiijl Festival Naaldwljji Festival Eersel De Schuur Eethen Piaspop Arnhem De Lantaarn Hellendoorn Hokersweekend L'voorde (mi.) Festival Andijk (av.) Beachparty De Blesse Waalkade Nijmegen Dorpsplein Groenio 't Zwaantje Beilen Braderie Bergen op Zoom Time Out GemerI Gebouw Emma Ralum Bright Side Deurne Feesttent Weert (ovb) Rogsefeest Ameland Feesttent Venhorst Festival Neede De Toeter Meppel Radstake Varsseveld Festival Terheyden Festival Steenwijk De'Doornboom Middelbeers WK Hooivork NieuwGooien ()) Dordrecht Uilenpop A'veen (ovb)

ACRManagementT 010-2437281 F 010-2437282 E acr.man@wxs.nl

vandikhout Management & Boekingen Postbus 14875 1001 LJ Amsterdam

e info: http://ivwiv.interadvert.coin/fri

DEZrNGENDEFRF.SIA'S

Gangster

Alleenjfe boeken rond kerst 1990.

De Zingende Fresla's met 10-lcoppig orkest!

Dezelfde onzin, hetzelfde feest, maar nu eens écht onverantwoord! Vraag info!

of the Blues INFORMATIE & BOEKINGEN: 0413-293773 HTTP:\\WWW.BZB.NL, E-MAIL; INFO@BZB.NL

vijf dolgedraaide idioten op de Top-100 toer!

,

DE OXX-BAND

,

vette dia!ect-rock met 'n woeste show!

THE SCENE • BWANA 3 • SMART • HERMAN & IK • SWEATER (B) JAN RIJBROEK • THUNDERIN' HEARTS • BEESWAMP • 2 CHORD GENIUS

KOCK

ÊiéÊÊk

f.im».m.iAiA.m

M A N AG E ME NT

AUDiQ...P.O.STERODUCTI.Q.W [THE CASSEHE MASTERSJ

TEL - 0 2 0 - Ó829922 V4N

VOOR BOEKINGEN.: O B . S I B S S S e S

n-AA TT WORK 1 K A Z LUX BLUES CL[NIC

EXCLUSIEF O.A.

B L 0 F - 'LIEFS UIT LONDON' GIGANTJES T-SPOON INTERNATIONAL MUSIC MANAGEMENT TEL. 0 3 0 - 2 8 0 2 3 3 0 FAX 0 3 0 - 2 8 0 S 3 2 6

•^**

FAX: 023-5336042

PRODI

o 7 0 - 3 2 3 8

2 Q 6

XHAUSTED (HARD, INTENS & AGRESSIEF)

THE W R O N G (HIGH SPIRITUAL JAM ROCK)

W I N N I E S SISTER (DYNAMISCHE SOUL-ROCK)

M A J E S T I C SCENE (SPACE, RETRO & PSYCHEDELISCH)

SINISTER FOOTWEAR (ALTERNATIVE METAL)

J O H N HAYES PROJECT (ROCK, FUNK & DANCE)

DOPEGEZINDE

GEMEENTE

(VOLKSMUZIEK UIT ALLE WINDSTREKEN)

P I G M E A T PETE S M I T H

M A X TAX Y SUS BANDITOS

KEITH DUNN

(FEESTMUZIEK UIT ALLE WINDSTREKEN)

BACKSTREET MEN

STAY TUNED AGENCY

ROSA K I N G

TEL. 013.5352815 FAX 013.5437301

Henk 024-3231437 - Ted 024-3558081

" * ' • '

heavy rock MOHICAN ^

TEL: 023-5339064

PASQUiNELL TELEFOON: 0297 - 27 28 73

ATHTUDE Management en boekingen:

A R T H U R EBELING

[CD MASTERING

VIDriO & ANIMATION

WATERLAND

krankzinnige folk-dreunen uit België!

RED ROOSTER C L U B

b,^ST.ERtfc)S..iLPRESaiN£

\H

c.D.:n^RlNiTV"

pTONY EN DE HANGMATTEND

Kleine en grote oplagen.

Marktleider in realtime cassette kopieën.

2 Complete geluidstudio's en 210 Nakamichi's.

Levertijd blanco maat-cassettes binnen 24 uur.

AUTOMATED MIXING

nostalgic en nieuwe e n e r g i e

NEDERLANDSTALIGE FLAUWEKUL ROCK

r—RIKKI EN DE RAKETTEN—.

Miimiaaiai

Realtime Copy Service Cassette en CD producties

DIGITAL &ANAL()OyE

BAND ZONDER BANAAN

MAGIC FRANKIE

MIUOENEN DATA VOLGEN!

INTERNATIONAL

tmmW'B

www.newroadmusic.nl

EN ANDERE GENIALE FEESTBANDS!

advertenties

CD / VINYL /

BEL: 024 641 31 17

Tel. 020-428.10.10 Fax. 020-428.14.14

D< UnscHch f Hila'i lUn dll iMr nes U kotkuiM 11/10 Ni«inwtMiiiiu{nclsl«iiw^buiiiI)b<fhilhiMMft1tt*< 1

PHYSICAL GRAFITTI "TRIBUTE TO LED ZEPPELIN" NEW ADVENTURES "OLD ROCKERS NEVER DIE" DE THUISBAND NEDERPOP COVERS B E R T H E E R I N K + THUISBAND NEDERROCR MIKE & THE MELLOTONES BLUES & BEYOND LES LOUCHES FUNK & ROCK COVERS THE BLUE MEANIES BEATPOP INDY WHEELS "SONGS FROM THE HEART' MARCEL DE GROOT GROEP SOLO OF MET BAND BITTERMOON ROCK CD'RUN & HIDE' TOON EN DE TONTJES DIALECTROCK MARK FOGGO'S SKASTERS 'THE GODFATHER OF SKA'

Adreslijst Fret-podia IJAN

AKKERMAN] THEHAPPYTUNES

GROOVETHEPRINCESS

1=)

•

O

EH HOLLANDS VERDRIET EELCO GELLING BAND

a! Blizzards

UFTHANDFREDDY&THEACES VOOR INFO:

pq

TEL/FAX: 0598-446357

TEL: 0578-348804: ,

B^il'frfilHMl

'A/

PUC

H I P HOP K&& BREAKDAiUCE JUNGLE D R U M & BASS {PJFUMK ACTS & DJ'S

ACE MUSIC

f

IAI PROMOTIONS I

OBERG BLUEPRINT

Pluck Up Courage

BLAZING ACES BLUES TREAT IDES OF MAY

/PHONE: 0 G - 5 1 5 1 B 1 1 Ï \ ' BUZZ: 0G-652BS897 \ E-MAIL: niarsliendriks@compuserye.coni website: littp://niembers.tripod.coni/ V -niarsiiendrllis/indeK.html /

sferische rock CD available

BLUE-S-KIN RANDY'S BOOGIE

boekingen 033-46 34 345

The dead iËMiertete

JULIAN SAS BAND BINTANGS OSCAR BENTON

info & boekingen TOM PINTI TOO

TAKE IT FOR GRANTED

MANAGEMENT 020 4715157

THE URN ED BOS MANAGEMENT 0251-236263

SQAUD TEL/FAX: 0229-234657

HOT

F O R T E A C H Eft

HALEN (0294)412023

LOUISIANA RADIO CAJUN, ZYDECO & BAYOU MUSIC C O M B O KILLERS R&B / ROCK-A-BILLY LAST G A L L BLUES & NEW ORLEANS EL F I S H GENUINEHêsTsSSlW

THEGIUIMEN CD"Sliangliaiir tei: 020-6425048 GONE BALD CD's 'little song of love"+"s/t" tel: 020-6760247 2Ü

Fast Lane

CURFEW ROOM 101 SHIRTLIFTER CHEECH WIZARD

inrDCnmnf^fïffim^i

[iE!:U-gU-£tfital

MAGIC O m MANAGEMENT

Bcrtihbaar: 1 6 : 0 0 - £ 2 : 0 0

Tel/Fax: 0 7 0 - 3 6 3 3 8 9 2

Rack&Roll»HIGHSCHOOL SKVR direct leren spelen In een band/veel cursusSBII SKVR bandles/instrumentaleies/papanaluse vraag de nieuwe brochure aan: 0 1 0 - 4 3 6 1 3 6 6 het grootste eanbod van poponderwljs In Nederland

CD PRODUKTIES

K.D.R. RECORDS

VANAF 100/250 STUKS GRATIS CD BROCHURE

- Eigen beheer CD Produkties

TEL 0315 244009 FAX 0315 244346 CYBERMUS1C@PI.NET POSTBUS 2

7050AAV'VELD

25 CD'S voor ƒ 375,50 „ „ ƒ 625,100 „ „ ƒ1050,incl. one run master jewelboxftray 1 kleur labelopdruk Tel/Fax K.D.R. 0591-621553

2 8 : Dommelstraat 2b, Eindhoven, 0 4 0 - 2 4 5 6 2 7 7 AJV: Dorpsstraat 656. Assendelft A k h f i a t o n : Nieuwezijds Kolk 25, Amsterdam, 0 2 0 - 6 2 4 3 3 9 6 Alcatraz: Dreefseweg 8 0 , Kaatsheuvel AMP Muziekcafé: K.N.S.M.)aan 13, Amsterdam. 020-6380019 Appendix: Sloterbeekstraat 18. Venio, 077-3522561 Club Arena: 's Gravesandestraat 5 1 . Amsterdam. 020-6947444 Argus: Sperwerstraat 15. Alkmaar, 072-5619041 rockcafé Argus: Poeldijkstraat 3, Amsterdam, 020-6695988 De Ark: Stationsweg 3. Anna Pautowna. 0 2 2 3 - 5 3 2 0 3 5 Atak- Noorderhagen 12. Enschede, 0 5 3 - 4 3 2 2 3 8 8 / 0 5 3 - 4 3 2 2 6 8 9 A t l a n t i s : Breedstraat 33. Alkmaar. 072-5118390 Azijnfabriek: Zwartbroekstraat 17. Roermond, 0 4 7 5 - 3 3 3 9 7 6 Azotod: Meerndijk 126, Meern. 0 3 0 - 6 6 6 3 4 0 3 Babbles: Daniel Stalpertstraat 3 6 . Amsterdam, 0 2 0 - 6 7 9 4 2 4 8 't Babbeltje: Zwartbroekstraat 27, Roermond, 0 4 7 5 - 3 3 0 6 4 4 Babyion: Burg. H.6. v Kempensingel 3 1 . Woerden, 0348-417810 Badcuyp: i e Sweelmckstraat 10. Amsterdam, 0 2 0 - 6 7 5 9 6 6 9 öe Bakkerij Bakkerspleintje 1, Castricum, 0251-654877 de Bakkerij, Stratumseind 95, Eindhoven Balloon: Deken v.d. Ackerhof 10. Cuijk, 0485-312033 Bamboobar: Langeleidsedwarsstr. 64. Amsterdam. 020-6243993 Bar en Boos: Koppenhinksteeg 4, Leiden, 071-5143440 OJC Baroeg: Spinozaweg 3 0 0 . Rotterdam, 010-4191232 Basement: Westkruiskade 2 8 , Rotterdam. 010-4363534/0104361210 Basement 5: Griend 6 - 7 . Maastricht, 0 4 3 - 3 2 8 8 5 2 0 Bastille: Spoorstraat, Schoonhoven, 0 1 8 2 - 3 8 3 0 9 5 Bat Cave; Ijzerstraat 1, Tilburg. 013-3530999 't Beest: Beestenmarkt 3, Goes. 0113-228142 grand-café Berlage: Kleme Berg 16, Eindhoven. 040-2457481 Bibelot: Wijnstraat 117, Dordrecht, 078-6133482 Big Confusion; Achterom 20, Den Haag, 070-3649243 Bimhuis: Oude Schans 7 3 - 7 7 , Amsterdam, 020-6231361 Blanko: Klepel 4, Emmen, 0591-610535 Blaüwe Aanslag- Buitenom 218, Den Haag de Bliksem: Eerbeekseweg 1, Brummen, 0575-562087 Blokhut. Carnissesingel 6, Rotterdam, 010-4855689 Bluescafé 4 7 : Noordkade 4 7 . Drachten. 0512-526299 de Boerderij. Amenkaweg 145. Zoetermeer. 079-3211012 de Boerden,. Hofstraat 3 0 . Geleen. 0 4 6 - 4 7 4 9 7 2 6 / 0 4 6 - 4 7 4 5 7 7 1 Boerenhofstede- Zevenend 2 1 . Laren, 0 3 5 - 5 3 8 2 9 3 2 het Bolwerk: Kerkgracht 8. Sneek. 0515-418707 café de Bommel: Halstraat l , Breda Boho: Blokstalten 3, Bergen op Zoom. 0164-242075 Boulevard; St. Jansstraat 3, Breda de Box Weverstraat 1,. Boxmeer, 0 4 8 5 - 5 7 1 2 5 0 De Box: Sctiutstraat 43, Hoogeveen, 0 5 2 8 - 2 7 5 3 5 5 de Braskoer: Torenstraat 32, Terschelling west, 0562-442877 Brogum Julianastraat 46, Zienkzee, 0111-450127 Brouwershoeck. Poststraat 2 1 , Leeuwarden. 058-2152916 Buk Buk Past. van Muyenweg 12. Heiloo, 072-5335242 de Bunker: St. Annastraat 60, Gemert. 0 4 9 2 - 3 6 5 4 4 2 Burgerweeshuis: Bagijnenstraat 9, Deventer, 0570-619198 Buze: Oostwijkstraat 110. Steenwijk, 0521-513355 Camuz Van Leeuwensiraat 114a, Voorburg, 070-3875314 Canix: Broekhuizerweg 1, Lottum, 077-4632202 Carmen: Kanaalstraat 25, Someren, 0 4 9 3 - 4 9 3 6 8 9 Central Studios Gietijzerstraat 3. Utrecht. 0 3 0 - 2 4 4 7 0 4 0 Cerberus- Koekoekweg 18. Hengelo, 074-2420177 Chateau Goirlestraat 153. Tilburg, 013-5364410 Clouso- Zuideinde 25. Meppel de Club Heuvel 13. Tilburg, 013-5421298 Cocagne Bongersstraat 4, Ulft. 0315-681205 Cremers: Prinsenstraat 84, Den Haag, 070-3462346 Crossroads. Dam 8. Zaandam. 075-6165603 Cruise Inn Zeehurgerdrjk 271-273, Amsterdam, 020-G927188 Demisec- Noordkade 1 / . Spijkemsse. 0181 -613109 Demo. Molenstraat 1. Oisterwijk, 013-5215496 Den Deel Harmoniestraat 5, Deurne. 0 4 9 3 - 3 1 4 2 7 5 (tijdelijk gesloten) Desert I n n ; Curieweg 1, Spijkeniss. 0181-625222 Dick'sies: Hooftstraat 165, Alphen a/d Rijn Dingus, Hoenderstraat 10. Venray. 0 4 7 8 - 5 ) 5 7 4 5 Diogenes: V Schaek Mathonsmgel 10, Nijmegen, 0 2 4 - 3 2 2 0 9 5 3 Dodorama- Rochussenstraat 169, Rotterdam, 010-4762290 de Doelen Schouwburgplem 50, Rotterdam. 010-2171700 Don Julio. Rapenburg 18, Amsterdam. 020-6223150 de Donk- Suurmondstraat 1, Katwijk, 071-4026900 Donkey Shot: A. Verherentstraat 1, Heemskerk, 0251-230995 Doornroosje- Groenewoudseweg 322. Nijmegen, 024-3559887 de Doos Apeldoornsestraat 4. Arnhem, 026-4421636 Dr Anton Philipzaal. Spuiplein 150 Den Haag Dynamo. Smalle Haven 1, Eindhoven, 0 4 0 - 2 4 3 2 4 6 6 Effenaar. Dommelstraat 2. Eindhoven. 040-2448861 EKKO. Bern. Weerd Westzijde 3. Utrecht, 030-2317457 El Centro Borgerstraat 112, Amsterdam. 020-6121950 de Eland: Burgwal 45, Delft, 015- 214 50 9 2 . 0 1 5 - 2 1 3 1 0 9 9 Elegasl Brink 10, Deventer. 0 5 7 0 - 6 1 10 8 8 . 0 5 7 0 - 6 1 5 8 6 6 Elektra. Stationweg 4, Sliedrecht, 0184-414273 café Erica: Verlengde Vaartzz 8 1 , Erica, 0591-302116 Escape. J 6 . Sandbnnkstraat 5, Veenendaal. 0318-511038 i'Esprit: Wendeldijk 25. Rotterdam, 010-4828542 Eucalypta Jeugdkerkstraat 5. Winterswijk. 0543-514544 Eureka: Assendorperplein 9. Zwolle, 038-4222903 Evenaar. Wiliemskade 25. Rotterdam, 010-4111055 Evenementenhal L Springerlaan 2, Groningen, 050-5222777 JCEverland Sportlaan 13. W o g n u m , 0 2 2 9 - 5 7 2 7 5 5 Exit in G: Heerlenseweg 162, Landgraaf, 0 4 5 - 5 3 2 4 3 5 4 Extase. Heuvelring 112. Tilburg Fame. Boterdiep Zuidzijde 38, Bedum Fenix. Odasingel 9 0 , Sittard, 046-4510141 caféFhtz Rozenstraat 15, Utrecht Foetsie: Pickcplein 4 - 6 , Noordwijk aan Zee

Maloe Melo Lijnbaansgracht 163, Amsterdam, 020-4204592 M a r c a n t i : J. van Galenstraat 10, Amsterdam, 0 2 0 - 6 8 2 3 4 5 6 Mazzo: Rozengracht 114. Amsterdam, 0 2 0 - 6 2 6 7 5 0 0 Meander: Voetboogstraat 3b. Amsterdam, 0 2 0 - 6 2 5 8 4 3 0 Medua: Achtersteweg 17, Meteren, 0345-569677 Meervaart: Osdorpplein 205, Amsterdam, 020-6107393 Melkweg/Melkweg the Max: Lijnbaansgracht 234a, Amsterdam 020-6241777 Melody Line: Beijersweg 10, Amsterdam, 0 2 0 - 6 9 2 9 6 5 0 JC M e r l i n : Peschweg 1, Meerio, 0478-691769 Merleyn (vh HBO-trefcentrum): Hertogstraat 13, Nijmegen, 024-3224737 Metropool: Wemenstraat 3 8 , Hengelo, 074-2438020 Midgard: Kuiperspoort 12, Middelburg, 0118-614281 Moira:Wolvenstraat 10, Utrecht, 030-2311166 Mukkes: Grote Hoogstraat 26. Leeuwarden, 0 5 8 - 2 1 5 9 8 0 0 Musicon: Soestdijksekade 345, Den Haag, 070-3686862 Muziekcentrum; Noorderhagen 27, Enschede. 0 5 3 - 4 8 5 8 5 8 5 de Naald: Stokdijkkade 3, Naaldwijk, 0174-624921 Nachtegaal: Gooweg 48, Noordwijkerhout, 071-3610292 Nederland 3 : Lange Spruit 8 4 , Wateringen. 0174-296662 New Way. Sluisweg 2a. Hoogkarspel, 0228-564354 Nieuwe Pazzop: Biezeveld 2, Bladel. 0497-3B2860 N i g h t t o w n / N i g h t o w n Theater: Westkruiskade 28. Rotterdam.

010-4363534/010-4361210 Ninwana; Het Kamp 4. Dronten. 0321-313439 Nirwana: Meervensedijk 4. Lierop, 0 4 9 2 - 3 3 1 7 7 9 Nohol: Burg. Versteegsmgel 5a, Edam. 0 2 9 9 - 3 6 8 3 3 2 Noorderligt: Veldhovennng 79. Tilburg, 013-5365587 0 4 2 : Oranjesingel 42, Nijmegen, 0 2 4 - 3 2 2 2 0 4 5 Oberon: Sarphatipark 4, Amsterdam, 020-4703243 OCCIIiAmstelvtenseweg 134, Amsterdam, 020-6717778 OJC: Gramsbergenweg 52a. Hardenberg. 0523-265821 de Oosterpoort: Trompsingel 27, Groningen, 050-3680111 Opsessie: Brediusweg 1, Bussum, 0 3 5 - 6 9 4 8 8 9 9 ORKZ; Verlengde Herenweg 92 Groningen. 0 5 0 - 5 2 5 1 8 5 0 Oude Beurs: Brugstraat 1. Middenmeer, 0227-502241 de Paap: Papestraat 32, Oen Haag, 070-3652002 Paard: Prinsengracht 12-14, Den Haag, 070-3601838 Pakhuüs. Molenberg 2, Silvolde, 0315-324914 Pan café zaal: Terborgseweg 23, Silvolde, 0315-323214 Pand 8 1 : Wagemakersslraat 6, Haastrecht, 0182-502183 Pandemonium: Zomerstraat 4 1 , Vlaardingen, 010-4348966 Papillon: Begijnenstraat 4 , Oss, 0412-639497 Para: Van Coothplein 39, Breda, 076-5218676 de Parade: Harmoniestraat 17, Hoek van Holland, 0174-388432 Paradiso: Weteringschans 6, Amsterdam, 020-6264521 Paradox: St. Ursula 10, Boxtel, 0411-674244 Paradox: Willem II straat 24. Tilburg Pardoes: Tunnelweg 1, Wijchen, 024-6420135 p 3 r k h o f : V i c t o r i e p a r k 4 , Alkmaar, 072-5115076 de Pater: Achterom 8, Oen Haag, 070-3450852 Patronaat: Zijlsingel 2, Haarlem, 023-5324103 de Peppel: Montaubanstraat 106, Zeist, 0 3 0 - 6 9 2 3 6 4 7 Perron 55. Kaldenkerkerweg 55, Venlo. 077-3516874 De Piek: HeHebardierstraat 13, Vlissingen, 0118-416791 punkcafé de Pits: Bosboom Toussaintstr. 60, Amsterdam Plato- Molenstraat 123, Helmond, 0 4 9 2 - 5 9 9 7 8 7 Plein 7 9 ; Markt 79, Den Bosch, 073-6142297 Plok Diiksestraat 52, Didam, 0316-226058 Poervoe. Vesperstraat 5 1 , Mierio, 0492-662737 de Pol Polstraat 7. Aalten, 0 5 4 3 - 4 7 2 8 3 6 Pop-Ei: Zoutstraat 2, Eindhoven, 0 4 0 - 2 4 2 1 4 4 4 de Postbrug: Koningsplein 1, Den Helder, 0 2 2 3 - 6 5 0 8 3 5 Pnnsentuin: Celebesstraat 11, Leeuwarden, 058-2137427 Pul: Kapelstraat 13, Uden, 0413-265091 Q-bus Uiterstegracht 142, Leiden. 071-5139084 R-l7;Raadhuislaan 17, Grootebroek. 0228-518048 club Ranzig- Lange Leidsedwarsstraat 2 8 - 3 2 , Amsterdam RASA: Pauwstraat 13a. Utrecht. 030-2319G7G Rinoceros: St. Isidorusplein 4 , Groessen, 0316-333021 Roadhouse. Kasteeltraverse 102, Helmond, 0 4 9 2 - 5 4 3 2 7 6 café Roezemoes: Gedempte Zuiderdiep 15, Groningen, 0 5 0 3140382 theater Romem: Bagijnestraat 59, Leeuwarden, 058-2158215 café de Rooie Cent: Hooglandseweg 34a, Amersfoort de Roos: Haageind 27, Deurne, 0493-311316 Rosmolen. Zonnebloemstraat 7, Ben-Leeuwen Rothaanhuis Rozengracht 133. Amsterdam, 0 2 0 - 6 2 3 5 9 6 9 de Rotonde: Westersingel 9 1 . Berkel ft Rodenrijs, 010-5117334 Rotown. Nieuwe Binnenweg 19. Rotterdam, 010-4363534 Route 6 6 : Poelestraat 20, Groningen, 050-3135400 Rumah Pemuda; Europaweg 143, Nieuw-Schoonebeek, 0524-541559 de Saloon. Dorpsstraat 82a, Warmond de Sater Kon. Julianaweg 44, Leidschendam, 070-3200033 MC Schaaf. Breedstraat 48, Leeuwarden, 058-2158003 Schavuit: Steynlaan 2 1 , Zeist 't Scheepje Harmelerwaard 2, Harmeien, 0348-441477 café Schiller- Prinsenstraat 4, Aalten, 0 5 4 3 - 4 7 2 2 3 0 de Schuit- Voorstraat 59, Katwijk aan Zee, 071 -4015845 Scum; Noordduinseweg 3. Katwijk, 071-4027968 Sfinks: Rottumerweg 3, Heerenveen, 0513-628022 Simplon: Boterdiep 71. Gronmgen, 0 5 0 - 3 1 8 4 1 5 0 Sjiwa- Hoogstraat l a . Baario, 0 7 7 - 4 7 7 2 3 4 9 SJU Jazzpodium: Varkenmarkt 2, Utrecht, 0 3 0 - 2 3 4 0 4 3 6 Slingerick Stieltjesstraat 6b, Rotterdam, 010-4861355 de Smoes. Nieuwe Akerweg 14. Amsterdam So W h a t : Vest 30. Gouda. 0182-519232 't Spek-Ende: Uisterstraat 74, Winterswijk. 0 5 4 3 - 5 2 0 6 6 9 de Spieghel: Peperstraat 11. Groningen. 0 5 0 - 3 1 2 6 3 0 0 Spieghelhuis. Dammerweg 3. Nederhorst den Berg, 0294-253807 Splinter. Dominicanerstraat 6, Venlo. 077-4743215 Splotsz: Sportpad 25, Roelof arendsveen, 071-3317235

de Fonteyn Fonteynenburghlaan. Voorburg. 070-3687482 MC Frits Philips. Heuvel Galerie 140. Eindhoven. 0 4 0 - 2 6 5 5 6 0 0 Gigant; Nieuwstraat 377, Apeldoorn, 055-5216346 Goeroe. Hankenhofweg 23. Schoonebeek. 0 5 2 4 - 5 3 2 5 0 6 Gommert: Aagje Dekenstraat 5, Vlissingen, 0118-431263 Gonzo Molenstraat 99, Nijmegen, 0 2 4 - 3 2 4 0 3 2 0 Goudvishal- Vijfzmnenstraat 103, Arnhem, 026-4457683 Graanbeurs: fieigerstraal 20. Breda. 076-5211946 Graffity Café: Oude Markt 6. Enschede, 053-4341657 de Gravin: Graaf Jansdtjk 180, Westdorpe. 0115-452559 Griffioen- Uilenstede 106, Amstelveen. 0 2 0 - 4 4 4 5 1 0 0 Gryphus: Grotestraat I 8 a . Vierlingsbeek. 0 4 7 8 - 6 3 2 0 5 3 't Hoafke-Veldstraat 20. Roermond, 0 4 7 5 - 3 1 7 5 3 5 de Haam; Schoolstraat l a , Zevenaar, 0 3 1 6 - 5 2 8 3 4 5 Hanenhof Groenstraat 44, Geleen. 046-4744217 Harmonie. Ruiterskwartier 4, Leeuwarden. 058-2330233 Hedon Zamenhofsmgel 7. Zwolle. 0 3 8 - 4 5 2 7 2 2 9 De Hoogte: Peperstraat 2. Enkhuizen. 0228-320057 House o f Blues: Nieuwstraat 9. Beverwi|k. 0251-228910 Iduna: Oliemolenstraat 16. Drachten. 0 5 1 2 - 5 2 2 6 5 0 de IJsbreker: Bavoortseweg 25, Leusden, 033-4945691 Ivarca. Halteweg 9, Aalten, 0543-461487 JACO: Van Musschenbroekstraat 40, Amsterdam. 020-6632212 Jacobiberg: Th. i Kempislaan 15. Arnhem, 026-4422106 Jansen-Puinhoop. Zijveld 16, Ben-Leeuwen Jeugdhuis: Beverplem 3, St. Pancras, 072-5642273 Jeugdsoos 7 5 : Graafschapstraat. Buren, 0 3 4 4 - 5 7 2 2 6 8 Jom: Weteringkade 2, Noordwijk. 071-3610194 Jonosh; Vorstermansplein 10. Asten-Heusden, 0493-695469 the Jungie: Patrimoniumstraat. Leerdam. 0345-610182 de Kade {voorheen Drieluik): Zuiddijk 9 - 1 1 , Zaandam,

Spuugh. Rijksweg 5, Vaals, 043-3065514 Staddijk: Staddijk 4 1 , Nijmegen, 024-3441625 Stairway to Heaven: Mariaplaats 11-12. Utrecht, 030-2322288 de Stam: Qrotestraat 129, Almelo, 0546-811099 de Stam: Jan Weitkamplaan 14, Hardenberg, 0523-262242 Stapperij: Vnjthof 8, Ommen, 0 5 2 9 - 4 5 6 9 1 6 't Stathuys Breestraat 19, Leiden, 071-5130983 Sub Rosa Holtjesstraat 21 Almelo, 0 5 4 6 - 8 5 0 5 7 2 Swing, Molenstraat 4 9 - 5 1 Nijmegen, 024-3227671 Swinge bij Dinge. Spoorlaan 360, Tilburg Tagnjn, Koninginneweg 4 4 , Hilversum, 035-6215841 Tavenu- Taxandriaweg 13, Waalwijk, 0416-340322 Taverne: Karel de Grotelaan 1, Bergen NH, 072-5896507 Tinck Van Echtenstraat 16a, Hoogeveen Tivoli. Oudegracht 245, Utrecht, 030-2311491 Tom Tom. Walk 8, Heythuisen, 0475-491468 Toonzaal. Sperwerstraat 9, Oosterhout. 0 1 6 2 - 4 5 7 2 9 8 Tripodia. Hoornseplein 155, Katwijk, 071-4025224 Troll. Geldelozeweg 43, Hoorn, 0229-216765/0229-218525 (tot 1/7) Trucker: Stationsstraat 34, Pijnacker, 015-3696432 Tunnel. Reyerskoop 4a, Boskoop, 0172-217709 Twee Gemeenten-Grousterdijk 1, Irnsum, 0 5 6 6 - 6 0 1 5 5 0 Twilight Zone- Deijlerweg 153, Wassenaar, 070-5114415 't Ukien: Korteweg 6, Kampen, 038-3317232 café the Underground: Het Grond 3, Wijkveen Unitas. Gen. Foulkesweg 74, Wageningen, 0317-412909/0317-416643 Utopia: Afrikalaan 94, Drunen. 0 4 1 6 - 3 7 3 9 7 9 Vera, Oosterstraat 44, Groningen. 0 5 0 - 3 1 2 8 7 7 6 Verdieping: Munterstraat 5. Arnhem. 0 2 6 - 4 4 3 0 8 1 6 Verkadehuis, Kade 24. Roosendaal, 0165-529024 't Vervolg- Hoflanderweg 104. Beverwijk. 0251-259125 Viadukt- H L Wictierstraat 2 Groningen, 050-3130379 de Vlerk- Westblaak 8 0 . Rotterdam, 010-4116800 De Vloer Postbus 2509. 3500 GM Utrecht, 030-2711157 Volta Houtmankade 336, Amsterdam, 0 2 0 - 6 8 2 6 4 2 9 Vooruitgang Markt 11, Eindhoven, 0 4 0 - 2 4 3 3 9 9 5 Vredenburg:Vredenburgpassage 77, Utrecht.

030-2314544/030-2313144 Vrieshuis Amerika: Oostelijke Handelskade 25, Amsterdam Vrijbuiter. St. Jacobstraat 4 6 , Goes, 0113-216835 Vrijhof (DPO). Universiteit Twente, 0 5 3 - 4 8 9 8 0 0 2 Walhalla, De Donckstraat 24, Sevenum, 077-4672042 Watjang. Hoofdstraat 34a, Oirfo, 0478-571888 Westergasfabriek: Haarlemmerweg 8-10, Amsterdam OJC Why Don'tcha: Haaksbergerstraat 1, Diepenheim, 0547-352279 Wilhelmina: Molenberglaan 125, Heerlen, 0 4 5 - 5 7 4 0 6 3 3 Wiüemeen: Willemsplem l , Arnhem, 026-4426021 Willem II Boschdijkstraat 100, Den Bosch, 073-6123422 Winston Kingdom. Warmoesstraat 127, Amsterdam, 020-6231380 Witte Theater: Kanaalstraat 257, IJmuiden, 0255-521972 CC de X. Apothekersdijk 33a, Leiden, 071-5123568 Xinix. Rijksweg 109, Nieuwendijk, 0 1 8 3 - 4 0 2 0 8 7 café de Zaak. Kruisstraat, Meppel, 0 5 2 2 - 2 6 0 0 5 3 Zaai 3 : De Lasallestraat 3, Heesch, 0412-452437 Zeezicht: Nübelstraal 2, Utrecht, 0 3 0 - 2 3 6 7 4 9 9 de Zwaan: Mgr, van Oorschotstraat 2, Heeswijk-Dmther, 0413291575Zwols Popfront" Zamenhofsmgel 5, Zwolle. 038-4526314

075-6121220 het Kasteel: Concertweg 1, Alphen a/d Rijn. 0172-432424 de Kater Oude Markt 5, Enschede. 053-4313197 Kattendans- Eerselsedijk 4. Bergeijk. 0497-571318 Kayak: Frans Halsstraat 7, Twello. 0571-274615 de Kelder: Lieve Vrouwestraat 15, Amersfoort. 033-4638457 de Kern: Prof. M r Oudlaan 2 Purmerend, 0299-438763 Kiehool Schoolstraat 102, Bergum, 0511-465104 Theater Kikker: Ganzenmarkt 14. Utrecht, 0 3 0 - 2 3 1 9 6 6 6 Klapcot. Haven 21a, Breda, 076-5149838 de Klos Meidestraat 2a, Emmeloord. 0527-697071 Kobus: Kerkstraat 60. Zeeland, 0 4 8 6 - 4 5 2 2 9 8 muziekcafé Koekkoek: Peperstraat 4. Groningen de Koog; Oostelijke Randweg l . Noord-Scharwoude, 0226-312795 Koperen Droes: Ambtshuisstraat 13. Druten, 0487-514571 Korzo: Prinsegracht 42. Den Haag. 070-3653737 de Kroeg- Langestraat 4. OldenzaaL 0541-521979 Kwakoe; Frissenstein 78. Amsterdam ZO, 020-6955042 Lantaarn. Schapemarkt 13, Hellendoorn, 0 5 4 8 - 6 5 4 3 7 5 Last Waterhole: OZ Armsteeg 12, Amsterdam, 020-6244814 de Leest: De Eist 4 6 , Waalwijk, 0 4 1 6 - 3 3 4 7 4 6 Lokaal Vredebreuk. Papestraat 38, Den Haag, 070-3656046 OJC het Lont: P. Casperkoenstraat 13. Beekhuizen Loose End; Kennedysingel 1, Reeuwijk, 0182-392082 Luther Dance Café; Korenmarkt 2 6 , Arnhem, 026-44248107 Luxor: Willemsplein 10, Arnhem, 0 2 6 - 4 4 3 6 9 5 5 LVC: Breestraat 6 6 , Leiden, 071-5146449 Mad Mick ft Big M a m o u : Schoolplein 7, Utrecht, 0 3 0 - 2 3 6 7 4 9 9 Maddogs: Kloosterstraat 9, Groesbeek. 024-3975727 M a f c e n t r u m - Pastoor Leurslraat 12, Maasbrec, 077-4653021

we Book Kina p

Mask f o g f o ' s

VHLS LICHT

yUktmtl

off the record

"•*

de

Groot

Se^dïmba S o u m i e

m

RO S PARADISE FUNK

., ,,^^,:,_,, Mistr««« ^ Ehe Bob Color % ^aidNl Vairai'tv Pajaro <J%iy:ez :.

N i s l s vaa Soorn ;W , J a s f e r vaa *t l o f '"'" Jeroea f*lt •}• band l « i c vaa der lestöa.',: V7,j;#&iil van Kemenade PU' t i e r s © Cotarbois

GREEN LIZIIRD The Nine EP

JANE DOE j *,single: From Nouj On,J

iSLICH WICHED NflïlöNl unkutfunk-bandje

M

2 ooit

LUNAPARK-tour

L sappig

Sfcasta»»

^Pz30

i

SHEFFIELD HEDNESDHV [B voorheen Rivei Fhoenix. Gilaai oop

HORN OF PLENTY DOLLVBIRDS NILSSON BLOEM MIZPAH KIRSTEN DUCTER

THE/riA/nEl

The HLMHouse

DYZACK

(top singer/songwriter)

0 2 Ó - 3 Ó 1 5 4 4 4 e-KjQ4|,rtrphouae@gtobaixs.Dl

FREDERIQUE SPICT

WHATEVER PUNKROCKPOP

lÉMWm^iKI

YOBBO TRJP

* * # L^SffHI^J

bluez alia xplosion

MBOOIC Kins

call: OIO - 4 1 1 23 53

PO Bo» 9026,5000 HÜ, Tilburg

(till June I S ' M S S 1408)

013-5364 765

THE BLUE MAN CAN

Fernando Lameirinhas

telefoon:

023-53237H

tel: 020 k\) 5875

fax: 023-5320282

WorldMusic Management

www.otr.nl

Postbus 3394 1001 AD Amsterdam Telefoon: 020 6236361 Pax: 0 2 0 6235046

f e s t i v a l s

p o d i a

d e z e

z o m e

Dit is DE Holland-punk compilatie! 140 minuten speeltijd op 2 CDs met o.a. BREZHNEV, BAMBIX, SMUT, MANGEL HUMAN ALERT, RAT PATROL, NRA, YAWP!, DANDRUFF THE CHEESE HEADS, JABBERWOCKY, DANDARE, KPA DE HEIDEROOSJES, THE EX-PRESIDENTS, ROGGEL THE ASSBERRIES, UIT DE SLOOT, SMART BOMB ....

Een must voor iedere punkl lefhebber!

ZoNdACiitïtji^ti

BAMBIX

^ < | \ >

HEACI FIRST

Oe nieuwe BAMBIX LP/CD is uit! Na bijna 3 jaar wachten is het zover - met hun nieuwedrummer" Peter" zijn ze een heel stuk sneller en harder geworden, zonder het typische Bambix-geluid te verliezen, Emo-Core, met veel melodie en tempo! In de herfst zullen Bambix in Nederland veel live te zien zijn. Let op de concert-dates in o.a. FRET

CORCIS

BEATbtSTERS O M I N O U S TRÏbt SkiNWAlkER SpEElqoEd EddJE & rhE A l l BARS SpJNE

H O T STEPPER

SiNqElplANTSOEN

2

ANTA

DEVENTER

VITAMINEPILLEN 6373

VANAF 1 5 : 0 0 UUR TOEGANG GRATIS

P L A S P O P 98^ . 5 juli'98 Arnhem/ElsT

Moonflower

NORMAAL DE KAST

• Buil Enfants • Gibberfish cow •

ROWWEN HEZE

• Jamacy-No Butt No Hole • • Growin • Engorge •

• Majestic 3 •

The Awesome Dudes From Hell UNDECLINABLE AMBUSCADE

DE ZINGENDE FffiSIAS-CK&zjnMoinen \*)0(ve(koop: 150 grote Föstkantoren Arnhem: Platenzaken - caté MM

bflPfdPfiJH

STATIONSPLEIN VENLO-BLERICK

I 'rij' 26 juni v. a 20.00 uur:

NIEUWEGEIN

25 Ta Life

ncift

Spirit Of Youth, Broken Trust 31 das efx (usa) Sunday slam _ Cparty + d j ' s ) ' 4

' " ""

Vlij 19 African cariblan dance nigM met "the African Root Boys"

sneekweek Hardcore Festival

zat 1

van d i k h o u t + venus f L y t r a p

din 4

5 zap Ccd'-presentatie)

(o.v.b.) D a n c e P a r t y m e t Lady Ai'da

Kerkgracht 8 Sneek 05I5-418707

the b l u e s s c a t t e r s michael k a t o n ( u s a ) marcelscherpenzeeL

| TAKE THE MOON

26 s i n i s t e r f o o t w e a r + 7zuma7 1

pro pain (usa) + support act

ZONDAG 14 JUNI KELDONK-VEGHEL

FREAKY BASEMENT | M I Z P A I I NILSSON I BLACK WISH | RO & PARADISE FUNK | CAESAR I THE HOAX (UK)

28 juni 1998 ENTREE GRATIS

\

'

Zal 27jurjiv.a. 13.30 uur: PARK OUDEGEIN

KNALLERS ! ! !

RENDEZVOUS

^

i

POP

Nilsson Cords Band Zonder Banaan Belgian Asociality Conquer

www.boerderii.or

Ex-Presidents inthtel

Burg.Loysonstraat

Tel: 045-5327221

r i H E T BOLWERK

14 b u y t e n p o p festival

•GRAXISI

RECORDS

PB Landgraaf

Tu

6

PVGMEE'S LANCED IT FOR GRANTED |

PUNK

OF DIREKT BIJ ONS V O O R SLECHTS F 2 5 , - IN<L« P O R T O !

ÏEqENOVER N.S.-STAjioN

GEINBEflT

NIEUWE

V E R K R I J G B A A R V A N A F 2S-<S V I A SONK

0413-2l2818nal8:nOuur

Fax:

PddRD; • • •

27 5322147

PRINSEGRACHI1!. OENHflflE INFDC070)3E0161B http://wvuw.bart.nl/~paard

IVIOTORPSyCHD + ISIS HtLLOlSE t UENCEANCE + lEMON CRUSH T R v n iwmm « [ I K H m g i KIERS UNIT, A N O U K EN SUBURBS MASTERS OF R E A L I T V + a E I I U l l l I ('01UNEOERLANO.BELCIË0PnEDSIH[B:«n[IGEIICDUai lLIHIT!DIERIIine:MULTI MEOIA AUÜND MET OJ ROBERT LEINERHIItE), ALIAS lUNIAIIII, THE REAL HUE SHOW (FEAT DJ ALIEN), HUIB EMMER EN UJ'S TAPPO KONTAKT S M O B I L E n i UIRATSCHI • l l l i r a lilRIIOIIES: LIUE OANCE MET NEUEN, DUANT (DII lECIIOSI, FRIEND IIOTIECORK) S DJ GUERILU) SDllMERIIinECIIVUOICES I N MOTION + M . 0 . 0 , I AGAINST I * BROTHERHOOD FOUNDATION GESLOTEN CIVEREDX MADONNA PIRIPOP «FTERPtRTV HEI OA DJ GRASSMAVA

S t n n i l K DJ'S HARDKNOH (SnilillRDS) a WICKED W I M SPEED H U E FAITDI t MET OJ KARL BROVUN aiFF EIIUFFIS KNUPPELHOUI PUIIEIEttDJ'S BALDEE, JILL= a OVERDOSE + FIREFIVIEIIE) IlOlllt: RAIDERS OF THE LOST BASS MET DJ PAUL FUNK n U R H : NEDERLAND-BELGIË MET OJ'S T I M US. G-FORCE UmOIIED lERUIIRliS: MULTI MEDIA AVOND HIE tOIJCERTEN UUHITD lEIRIIIRIES: UUE DANCE DIE aWMM SUBR IN IRE n t VOICES I N MOTION 4, M.O.D, M D I I H I D : RSB FACTDR-V MET DJ'S CHUCKIE EN FANATIC lEinEltEIRIOlGailRE WIPNEUS S P I M GESLOTEN EUIIRE SülllD ÜE IRE FACIÜK MEI DJ'S REMSKI,THORENJORIS

HELE MAAND JUNI TIJDSBEELD ' 7 0 FILMS WAARONDER BOOGIE N I G H T S I W . i n . l l I U O / D O . i S ' U n ' ülS)EnFUNNÏGAMESlD01SÏR,DS!M7,10,ll,ÏI.l!/1A.ll K

• IEDERE DONDERDAG LA DANZA • IEDERE VRIJDAG NEW TECHNO DANCENIGHT H IEDERE ZATERDAG THE lACTOR.y • JOU - D0.02 LA DANZA 1». DRUM RRÏIllt MONKEV MAFFIA W D / VR.03 EDI PMIV: DJ'S FABIO a M A H H I A S / ZA,01| SDtllH III THE IITt OSDORP POSSE / IIE EAGIDRÏ M n M , DJ DNA / ZA,11 IREfJlIDR IPRESEJ l i i a i IS M. EVER AFTER: O J'S DOC S C O n 8 NUBIAN EN MANGA VJ'S SYSTEM A.O. / 2A,18 AAISEDITEII l« ' I PAARl lADIDRUilEI CARLTON l l l l ï ) • AUGUSTUS - 2A, 2 2 ANOUK + BILLV THE KID

LOWLA De Lowlands Top 15 bevat uitsluitend

'^\ (8)

TRAVOLTAS Modern World (Ahoea)

2 (3)

VALf LICHT Lunapark (Epic)

g (5)

C A E S A R NO

(3 (-)

OSDORP POSSE Oud & Nieuw (Djax)

§ (-)

KOPIttA KOPNA Kopna Kopna (eigen beheer)

(§ (-)

AAAJESTIC SCENE Dry Liver's Teaspoon (Elegy)

Nederlandse geluidsdragers en wordt samengesteld op basis van ingezonden briefkaarten van FRET-lezers (m/v). Je kunt je voorkeur ook electronisch kenbaar maken: stuur een e-mail naar: gert@npi.nl Begin je bericht met: Lowlands Top 15

SPELREGELS Alleen recente releases van Nederlands

JUUZPIUH This Glorious Day (MW Records)

platen, cd's en cd-singles komen in aanmerking.

Rest For The Alonely (Excelsior)

© {-)

JMALOCHIA Dreamhunter (Khazad-Dum/SPV)

Een plaat kan maximaal 3 maanden in de top 15 staan. f|*

De Lowlands Top 15 wordt elke maand aangepast op basis van de briefkaarten die uiterlijk de 15e van de maand binnen zijn.

ADRES Lowlands Top 15, Redactie FRET, Prins Hendrikkade 142, 1011 AT Amsterdam.

© (12) CRAPJAJUl Solo (VIA)

m (9) '^<^\

7ZlimA7 7Zuma7 (Drunken Maria)

(14) SOLEX Solex Vs. The Hitmeister (Matador)

<02 (15) I AGAINST I Headcleaner (Epitaph)

^g (-)

THE G L I I E A H E N Shanghaied (Transformed Dreams/Konkurrent)

fl^ (10) FROZEN SUN Headtrips (Rough Trade)

Hg (-)

TECH9 Winner Takes All (I Scream)

POEjfM^m

Het

è exotïlfippzömBr-sEB^iéatti^^itlèïÖ^

markeftÉ^éi^iy^^a;n;'';Tè1^i:l^^ '

Aanstormend

'P

V

€n verder:

ÉASCO en ÖVPRfGORN

De N is in de maande ^fOWF SAID en NILSSON

5e jaargang, nr.6, s e p t e m b e r

Rrpngt H P aP7nnHhpiH pmsHffP srhaHp top k.K 4.10.1QQ4. Sfh. 710

1998, Interfret:

http://www.popinstituut.nl