Szanse, korzyści, rozwój (4) by Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Szanse, korzyÊci, rozwój Program Leonardo da Vinci dla szkó∏ wy˝szych

Program Leonardo da Vinci jest jednym z komponentów programu edukacyjnego Unii Europejskiej „Uczenie si´ przez ca∏e ˝ycie” (obok takich programów jak Erasmus, Comenius, Grundtvig i Program Mi´dzysektorowy). Ma on na celu wspieranie dzia∏aƒ, które przyczyniajà si´ do podnoszenia umiej´tnoÊci i kwalifikacji zawodowych uczestników programu, a zatem zwi´kszania ich szans na rynku pracy oraz u∏atwiania im rozwoju zawodowego i osobistego. Wspiera te˝ innowacyjne podejÊcia w dzia∏aniach zwiàzanych z edukacjà i szkoleniem zawodowym, a tak˝e k∏adzie nacisk na szukanie rozwiàzaƒ, które przyczyni∏yby si´ do ulepszania systemów kszta∏cenia i dopasowania ich do potrzeb rynku pracy. Projekty realizowane w ramach programu Leonardo da Vinci majà charakter mi´dzynarodowy. W zale˝noÊci od rodzaju dzia∏aƒ i grupy docelowej realizowanych jest kilka rodzajów projektów.

Projekty mobilnoÊci

na twórczà wspó∏prac´ pomi´dzy partnerami. Rezultaty projektu

Projekty mobilnoÊci skierowane sà do uczniów, absolwentów

partnerskiego mogà byç przedstawione w formie opisowej lub

i pracowników, a tak˝e osób poszukujàcych pracy ze wszystkich

materialnej, na przyk∏ad jako wspólny raport, konferencja, p∏yta CD

grup zawodowych. Polegajà one na organizowaniu wyjazdów

czy te˝ koncepcja szkoleniowa w jakiejÊ dziedzinie kszta∏cenia

do innych krajów Unii Europejskiej w celu zdobywania oraz

zawodowego itp. W projektach tych niezwykle wa˝ny jest udzia∏

doskonalenia wiedzy i umiej´tnoÊci zawodowych w trakcie sta˝y

ró˝norodnych partnerów – nie tylko szkó∏ zawodowych i tech-

bàdê podczas wymiany doÊwiadczeƒ. Projekty te przyczyniajà si´

nicznych, ale równie˝: przedsi´biorstw, partnerów spo∏ecznych,

do zwi´kszenia otwartoÊci i elastycznoÊci uczestników poprzez

instytucji szkoleniowych i doradczych, decydentów z zakresu

mo˝liwoÊç pracy w innych krajach europejskich. Pozwalajà doskonaliç

kszta∏cenia i szkolenia zawodowego na szczeblu lokalnym, regio-

umiej´tnoÊci wed∏ug nowoczesnych standardów oraz umo˝liwiajà

nalnym i krajowym. Projekty partnerskie polegajà przede wszystkim

zapoznanie si´ z rozwiàzaniami stosowanymi w innych krajach. Osoby

na wymianie doÊwiadczeƒ pomi´dzy instytucjami zajmujàcymi si´

bioràce udzia∏ w projektach majà szans´ na rozwijanie i pog∏´bianie

szeroko rozumianym kszta∏ceniem i doskonaleniem zawodowym.

wiedzy o ró˝nicach mi´dzykulturowych oraz praktycznà nauk´

Kluczowà rol´ pe∏nià tu wzajemne wizyty sk∏adane w instytucjach

j´zyków obcych.

partnerskich.

G∏ównym za∏o˝eniem tego typu projektów jest po∏àczenie teorii z praktykà i zbli˝enie kszta∏cenia zawodowego do wymagaƒ rynku

Projekty transferu innowacji

pracy. Wyró˝niamy trzy typy projektów mobilnoÊci:

Kolejnà grup´ stanowià projekty transferu innowacji, które majà

r sta˝e dla osób w trakcie wst´pnego kszta∏cenia zawodowego (IVT),

za zadanie podniesienie jakoÊci i atrakcyjnoÊci systemów kszta∏cenia

r sta˝e dla pracowników, absolwentów i osób poszukujàcych pracy (PLM),

i szkolenia zawodowego poprzez przenoszenie innowacyjnych

r wymiany doÊwiadczeƒ dla osób odpowiedzialnych za szkolenia

rozwiàzaƒ oraz ich dostosowanie do potrzeb nowych grup odbiorców

zawodowe lub rozwój zasobów ludzkich (VETPRO).

lub sektorów. Rezultatami projektów transferu innowacji mogà byç: nowoczesne produkty szkoleniowe, programy nauczania, modu∏y

Projekty partnerskie

szkoleniowe, materia∏y dydaktyczne, innowacyjne metody nauczania,

Projekty partnerskie to przedsi´wzi´cia prowadzone na niewielkà

narz´dzia do oceny umiej´tnoÊci i kwalifikacji zawodowych, narz´dzia

skal´, które sà ÊciÊle zwiàzane z kszta∏ceniem i szkoleniem

do badania potrzeb szkoleniowych, jak równie˝ ukierunkowane

zawodowym. Zak∏adajà aktywny udzia∏ osób szkolonych i sà zorientowane

zawodowo materia∏y do nauki j´zyków obcych (podr´czniki, sylabusy).

Kolejna z serii broszur pod wspólnym tytu∏em: „Szanse, korzyÊci, rozwój…” przeznaczona jest dla przedstawicieli szkó∏ wy˝szych. Pragniemy w niej przedstawiç Paƒstwu mo˝liwoÊci finansowania ró˝norodnych dzia∏aƒ, jakie oferuje uczelniom program Leonardo da Vinci – poczàwszy od organizacji zagranicznych sta˝y zawodowych dla absolwentów, przez wymiany doÊwiadczeƒ dla kadry dydaktycznej, po mi´dzynarodowà wspó∏prac´ z instytucjami z krajów europejskich. Publikacj´ t´ stworzyliÊmy z myÊlà o uczelniach, które nie korzysta∏y jeszcze z mo˝liwoÊci, jakie daje program, a majà potencja∏ i potrzeb´ realizowania przedsi´wzi´ç zwiàzanych z kszta∏ceniem i szkoleniem zawodowym. Ró˝norodnoÊç pomys∏ów i dzia∏aƒ podejmowanych w ramach programu jest ogromna, a korzyÊci p∏ynàce z realizacji mi´dzynarodowych projektów zarówno dla osób bioràcych w nich udzia∏, jak i dla samych uczelni sà nie do przecenienia. Pragniemy wić przedstawiç Paƒstwu przyk∏ady doÊwiadczeƒ szkó∏ wy˝szych dzia∏ajàcych na obszarze ca∏ego kraju, które w ostatnich latach uzyska∏y dofinansowanie i z powodzeniem zrealizowa∏y interesujàce projekty w ramach programu Leonardo da Vinci. Na przyk∏adzie projektów Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach oraz Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie przedstawimy Paƒstwu przedsi´wzićia przygotowane z myÊlà o absolwentach, którzy po uzyskaniu dyplomu coraz cz´Êciej szukajà wsparcia ze strony uczelni i mo˝liwoÊci wyjazdu na zagranicznà praktyk´ zawodowà. Uczelnie cz´sto korzystajà z mo˝liwoÊci dofinansowania praktyk zagranicznych dla swoich studentów w ramach programu Erasmus. Podobne sta˝e i praktyki mogà one organizowaç tak˝e dla absolwentów – i to nie tylko swoich – w ramach programu Leonardo da Vinci. Ponadto program ten umo˝liwia organizacj´ sta˝y dla pracowników zarówno dydaktycznych, jak i administracyjnych, szkó∏ wy˝szych. Przedstawimy te˝ projekt Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Ko∏∏àtaja w Krakowie , który skorzysta∏ z mo˝liwoÊci dofinansowania zagranicznej wymiany doÊwiadczeƒ pracowników dydaktyczno-naukowych. W ramach przedsi´wzi´ç tego typu mo˝liwe jest podnoszenie kwalifikacji kadry dydaktycznej oraz osób odpowiedzialnych za rozwój zasobów ludzkich – a wić np. pracowników biur karier, doradców zawodowych, osób organizujàcych praktyki zawodowe. W ramach projektów wymiany doÊwiadczeƒ mogà oni zyskaç bezcennà, praktycznà wiedz´ o metodach pracy ich kolegów w innych krajach. W broszurze znajdà Paƒstwo tak˝e przyk∏ady projektów wielostronnych podejmowanych przez uczelnie wraz z partnerskimi instytucjami z Europy. W projekcie partnerskim koordynowanym

przez Wy˝szà Szko∏´ Biznesu – National Louis University z Nowego Sàcza , w ramach wspó∏pracy instytucji z wielu krajów, powstajà materia∏y podsumowujàce stan wspó∏czesnej wiedzy na temat wykorzystania nowych technologii w procesie nauczania. W ramach projektów transferu innowacji zrealizowanych przez Uniwersytet Jagielloƒski , Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Akademi´ Ekonomicznà im. Karola Adamieckiego w Katowicach do nowych potrzeb przystosowane zosta∏y istniejàce programy szkoleniowe bàdê narz´dzia dydaktyczne czy te˝ inne produkty majàce wp∏yw na podniesienie jakoÊci, skutecznoÊci bàdê atrakcyjnoÊci kszta∏cenia zawodowego. Projekty wielostronne skutecznie zach´cajà uczestniczàce w nich uczelnie do przeformu∏owania metod nauczania i ukazujà mo˝liwoÊci zastosowania innowacyjnych rozwiàzaƒ, z powodzeniem wykorzystywanych w innych krajach. Mamy nadziej´, ˝e przedstawione mo˝liwoÊci dzia∏aƒ oraz zawarte opinie i spostrze˝enia osób uczestniczàcych w ró˝norodnych przedsi´wzi´ciach b´dà dla Paƒstwa êród∏em nowych pomys∏ów i u∏atwià przygotowanie w∏asnych, dobrych projektów, których koszty b´dà mog∏y byç w znacznym stopniu bàdê ca∏kowicie sfinansowane przez program Leonardo da Vinci. Zespó∏ programu Leonardo da Vinci

KorzyÊci, jakie uczelnie, ich pracownicy oraz absolwenci mogà odnieÊç dzi´ki realizacji projektów w ramach programu Leonardo da Vinci:

r nawiàzanie kontaktów i wspó∏pracy z uczelniami z zagranicy r nawiàzanie kontaktów i wspó∏pracy z zagranicznymi przedsi´biorstwami r wymiana doÊwiadczeƒ, poglàdów i dobrych praktyk r poznanie praktycznych rozwiàzaƒ stosowanych na europejskich uczelniach oraz w innych organizacjach i instytucjach r mo˝liwoÊç przeniesienia nowoczesnych rozwiàzaƒ i standardów na grunt w∏asnej uczelni (podniesienie jakoÊci Êwiadczonych us∏ug) r mo˝liwoÊç wspó∏pracy w mi´dzynarodowym partnerstwie nad nowymi rozwiàzaniami w zakresie szkolenia i doskonalenia zawodowego r zdobycie nowych kwalifikacji zawodowych na europejskim rynku pracy r doskonalenie umiej´tnoÊci zawodowych wed∏ug nowoczesnych europejskich standardów r zwi´kszenie kompetencji j´zykowych, szczególnie w zakresie specjalistycznego s∏ownictwa zwiàzanego z wykonywanà pracà zawodowà r zwi´kszenie elastycznoÊci i otwartoÊci dzi´ki mi´dzynarodowej wspó∏pracy z europejskimi partnerami r zdobycie certyfikatów potwierdzajàcych wiedz´ i umiej´tnoÊci nabyte podczas wyjazdu r zwi´kszenie motywacji do dalszego kszta∏cenia i podnoszenia kwalifikacji zawodowych r zwi´kszenie samooceny i pewnoÊci siebie uczestników r zwi´kszenie szans uczestników na rynku pracy r zwi´kszenie tolerancji i otwartoÊci na inne kultury. 3

Absolwenci na mi´dzynarodowym rynku pracy III Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego od lat realizuje projekty skierowane do absolwentów. Ze Êrodków programu Leonardo da Vinci nie mo˝na finansowaç projektów dla studentów, sà oni bowiem obj´ci wsparciem programu Erasmus. Istnieje jednak mo˝liwoÊç organizacji sta˝y zagranicznych dla absolwentów szkó∏ wy˝szych, jako osób znajdujàcych si´ ju˝ na rynku pracy. Dominika Janik, koordynator projektów:

Projekt pt. „Absolwenci na mi´dzynarodowym rynku pracy III” jest kolejnà edycjà naszych

dzia∏aƒ skierowanych do absolwentów. Pomys∏ na jego zrealizowanie narodzi∏ si´ w momencie,

kiedy zauwa˝yliÊmy, jak cz´sto studenci ostatniego roku studiów przychodzà do Biura Wspó∏pracy Mi´dzynarodowej Akademii i pytajà o mo˝liwoÊç wyjazdu w celu odbycia

zagranicznego sta˝u. StwierdziliÊmy, ˝e skoro zainteresowanie jest tak du˝e, warto stworzyç tym osobom szans´ na odbycie praktyk za granicà, po zakoƒczeniu przez nich studiów. Z poczàtku postanowiliÊmy zorganizowaç je dla dziesi´ciu osób. Pomys∏ sprawdzi∏ si´ w stu

procentach. UznaliÊmy wi´c, ˝e jeÊli istnieje zainteresowanie praktykami wÊród osób koƒczàcych studia, warto zwi´kszyç liczb´ miejsc i placówek przyjmujàcych polskich

absolwentów na sta˝, jednoczeÊnie nie ograniczajàc si´ do organizowania sta˝y wy∏àcznie dla absolwentów naszej uczelni. W trzeciej edycji projektu wzi´li udzia∏ absolwenci publicznych uczelni ekonomicznych województwa Êlàskiego, ró˝nych specjalizacji: administracji, marketingu, finansów i public relations. SzeÊciomiesi´czne sta˝e odbywa∏y si´ w czternastu firmach z pi´ciu europejskich krajów: Belgii, Niemiec, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Irlandii.

Partnerami w projekcie by∏y instytucje, które znamy ju˝ od dawna i z którymi ju˝ wczeÊniej wspó∏pracowaliÊmy przy okazji realizacji innych przedsi´wzi´ç. Do∏àczyliÊmy tak˝e nowe podmioty, które odszukaliÊmy w bazie kontaktów naszego Biura Wspó∏pracy Mi´dzynarodowej. Z zawarciem wspó∏pracy w ramach projektu nie by∏o najmniejszego problemu. Zarówno du˝e firmy o zasi´gu globalnym, jak np. Siemens, jak równie˝ ma∏e, w których pracuje zaledwie kilka osób, by∏y zainteresowane uczestniczeniem w tym przedsi´wzićiu i przyjćiem na sta˝ polskich absolwentów. Oferta skierowana do osób wyje˝d˝ajàcych by∏a wić bardzo szeroka. Nawiàzanie wspó∏pracy uczelni z podmiotami funkcjonujàcymi na rynku pracy jest w moim przekonaniu niezmiernie wa˝ne. Âwiat nauki powinien zbli˝aç si´ do Êwiata pracy. Ten projekt zdecydowanie to umo˝liwia. Dla uczelni istotne jest tak˝e promowanie kompetencji polskich absolwentów wÊród pracodawców Unii Europejskiej i propagowanie przejrzystoÊci oraz wzajemnej uznawalnoÊci wykszta∏cenia.

PLM

Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Projekt sta˝y zagranicznych (PLM)

Dagmara Cedro, uczestniczka projektu (SLASK, Barcelona): Odby∏am sta˝ w Barcelonie i by∏a to najlepsza decyzja, jakà mog∏am podjàç po ukoƒczeniu studiów. Pozna∏am od podszewki miasto z kilkusetletnià historià, gdzie ∏àczà si´ kultury wielu narodowoÊci. DoÊwiadczenie zdobyte w firmie hiszpaƒskiej dowartoÊciowa∏o mnie. Potrafi´ poruszaç si´ w Êrodowiskach zró˝nicowanych kulturowo i spoglàdaç na wiele spraw globalnie. Nie jestem ju˝ tylko Polkà. Jestem Europejkà w pe∏nym znaczeniu tego s∏owa. By∏o warto i bez wahania powtórzy∏abym wszystko jeszcze raz. Dominika Janik koordynator projektów

Katarzyna Rzewódzka, uczestniczka projektu (Adecco, Dublin): Mo˝liwoÊç wyjechania na praktyk´ zawodowà oceniam jako jednà z najlepszych rzeczy, które przytrafi∏y mi si´ w ˝yciu. Mia∏am okazj´ poznaç ciekawych ludzi, od których bezpoÊrednio pozyskiwa∏am wiedz´. To by∏a te˝ niesamowita przygoda. Na poczàtku by∏ stres, ale za chwil´ ca∏kiem dobrze radzi∏am sobie w nowych sytuacjach. Z ka˝dym tygodniem by∏o lepiej, ciekawiej. Niewàtpliwym plusem wyjazdu by∏a mo˝liwoÊç podszkolenia znajomoÊci j´zyka obcego. To póêniej zaowocowa∏o znalezieniem dobrej pracy w Polsce. Oby wi´cej takich programów. Eugenia Gusiƒska, uczestniczka projektu (Euroshareholders, Bruksela): Te praktyki pozwoli∏y mi nie tylko podwy˝szyç poziom znajomoÊci j´zyka obcego, ale tak˝e otrzymaç niezb´dnà wiedz´ dla rozpocz´cia przysz∏ej pracy w firmie mi´dzynarodowej w Polsce. MyÊl´, ˝e takie programy jak Erasmus czy Leonardo da Vinci sà niezb´dne, gdy˝ stwarzajà mo˝liwoÊç zobaczenia, jak si´ studiuje czy pracuje w ró˝nych zakàtkach Europy. Taka wiedza bardzo pomaga póêniej w ˝yciu codziennym oraz w znalezieniu pracy w Êrodowisku mi´dzynarodowym.

Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Projekt transferu innowacji (ToI)

Dyskryminacja p∏ci na rynku pracy „Dyskryminacja p∏ci na rynku pracy” to inny projekt realizowany przez Akademi´ Ekonomicznà z Katowic. Mi´dzynarodowy zespó∏, w którego sk∏ad wchodzà firmy i instytucje z pićiu europejskich krajów, koncentruje si´ na zagadnieniach zwiàzanych z poprawà sytuacji kobiet na rynku pracy we wszystkich krajach partnerskich projektu. Celem wspólnego przedsi´wzićia jest podwy˝szanie ÊwiadomoÊci spo∏ecznej w tym zakresie, a w szczególnoÊci promowanie dobrych praktyk zwiàzanych z pracà kobiet zatrudnianych w ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstwach oraz zmiana nastawienia firm sektora MÂP wobec kwestii zatrudniania kobiet. Borys Budka, koordynator projektu: Projekt dotyczy zagadnieƒ zwiàzanych z zatrudnianiem kobiet w ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstwach. W Polsce dyskryminacja pracowników ze wzgl´du na narodowoÊç czy pochodzenie etniczne praktycznie nie wyst´puje. Z uwagi na fakt, i˝ tworzymy spo∏eczeƒstwo w miar´ pod tym wzgl´dem jednolite, obszar, w którym dyskryminacja jest najbardziej wyraêna, dotyczy wieku i p∏ci pracowników. Stàd zrodzi∏ si´ pomys∏, by zajàç si´ szerzej tymi zagadnieniami, a tak˝e po∏àczyç ze sobà teori´ i praktyk´ – Êwiat nauki i Êwiat biznesu, gdzie faktycznie problem ten jest zauwa˝alny. Nasze partnerstwo powsta∏o bez wi´kszych problemów i funkcjonuje bez zarzutów. W Akademii Ekonomicznej mamy bardzo dobrze dzia∏ajàce Biuro Programów i Wspó∏pracy Mi´dzynarodowej, które dysponuje szerokà bazà kontaktów. DoÊç szybko wić uda∏o nam si´ dobraç odpowiednich partnerów, z którymi rozpocz´liÊmy wspó∏prac´ nad realizacjà projektu. Ich dobór nie by∏ przypadkowy, choç to czasem niewielkie podmioty dzia∏ajàce w ró˝nych dziedzinach. Wspólnie z partnerami ustaliliÊmy, ˝e skoncentrujemy swe dzia∏ania na wskazaniu wszelkich mo˝liwych korzyÊci, jakie wià˝à si´ z zapewnieniem mo˝liwoÊci rozwoju zawodowego zarówno dla samych kobiet, jak i ich pracodawców. UstaliliÊmy, ˝e najlepszà formà ich przekazania szerszemu gronu odbiorców b´dzie pokazanie dobrych wzorców i istniejàcych rozwiàzaƒ funkcjonujàcych w tych pićiu krajach. Zebranie tych informacji i doÊwiadczeƒ od kobiet oraz przedsi´biorców z kilku europejskich paƒstw powinno stanowiç prób´ usystematyzowania oczekiwaƒ kobiet wobec potencjalnych pracodawców. Przeprowadzona zosta∏a analiza sytuacji dotyczàcej kwestii zatrudniania kobiet w poszczególnych krajach partnerskich. W ka˝dym z krajów uczestniczàcych w projekcie odby∏y si´ badania ankietowe kobiet aktywnych zawodowo oraz wkraczajàcych lub powracajàcych na rynek pracy. Celem tych badaƒ by∏o poznanie opinii ankietowanej grupy na temat dobrych praktyk, upowszechniania zasad równego traktowania w zatrudnieniu oraz u∏atwieƒ, które mogà stworzyç kobietom pracodawcy.

ToI

Borys Budka, koordynator projektu: Osoby bioràce udzia∏ w ankietach ch´tnie dzieli∏y si´ swoimi doÊwiadczeniami, a rezultaty badaƒ by∏y podobne we wszystkich krajach. Istotny okaza∏ si´ zarówno elastyczny czas pracy, jak i zagwarantowanie opieki nad dzieckiem czy te˝ mo˝liwoÊç wykonywania cz´Êci pracy w domu. Analogiczne badania ankietowe przeprowadzono wÊród przedstawicieli pracodawców sektora ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstw. Niestety, w tym przypadku bardzo cz´sto pracodawcy wskazywali, ˝e najwi´kszà barierà uniemo˝liwiajàcà wprowadzanie u∏atwieƒ dla kobiet wykonujàcych prac´ jest aspekt ekonomiczny. Pracodawcy, zw∏aszcza sektora MÂP, nie majà dostatecznych Êrodków na dodatkowe Êwiadczenia i dlatego nie wychodzà poza minima gwarantowane przez powszechnie obowiàzujàce przepisy prawa pracy. Kolejny etap projektu zak∏ada przeprowadzenie warsztatów z udzia∏em kobiet oraz przedstawicieli pracodawców, które stanowi∏yby przestrzeƒ dla wspólnego podzielenia si´ sugestiami i doÊwiadczeniami w zakresie tzw. dobrych praktyk. Efektem warsztatów ma byç równie˝ stworzenie modu∏u szkoleniowego. Ten otwarty produkt b´dzie dost´pny dla wszystkich instytucji szkoleniowych oraz pracodawców. Ma on przyczyniç si´ do uÊwiadomienia pozytywnych wartoÊci i kwestii dotyczàcych równoÊç p∏ci oraz przekazania podstawowych informacji adresowanych do kobiet dotyczàcych ich praw w zakresie zatrudnienia. Borys Budka, koordynator projektu: Z naszego produktu b´dà mog∏y korzystaç zarówno oÊrodki szkolenia zawodowego, jak i uczelnie. B´dzie to modu∏ szkoleniowy przeznaczony do przeprowadzenia warsztatów zwiàzanych z zagadnieniami dotyczàcymi kwestii dyskryminacji. Chcemy, by obejmowa∏ on zarówno blok prawny, jak i szkolenia bardziej mi´kkie dotyczàce m.in. umiej´tnoÊci zaprezentowania si´ na rynku pracy, poszukiwania u˝ytecznych informacji na temat zatrudnienia czy samodzielnego podejmowania dzia∏alnoÊci gospodarczej. Powstanie tak˝e modu∏ szkoleniowy adresowany do pracodawców oraz trenerów w instytucjach kszta∏cenia i szkolenia zawodowego przybli˝ajàcy im zagadnienia zwiàzane z dyskryminacjà na rynku pracy. Odr´bnym efektem projektu b´dzie poradnik wydany w j´zyku angielskim i zawierajàcy dobre praktyki, a opracowany na podstawie doÊwiadczeƒ uczestników projektu w poszczególnych krajach. Publikacja ta b´dzie skierowana do pracodawców z sektora ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstw, a tak˝e do kobiet, które dzi´ki zapoznaniu si´ z nià poszerzà swojà wiedz´ na temat kwestii zwiàzanych z zatrudnieniem oraz z mo˝liwoÊciami prawnymi, które im przys∏ugujà.

Borys Budka koordynator projektu

Nowoczesne kszta∏cenie akademickie w zakresie go

VETPRO

Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Ko∏∏àtaja w Krakowie

Projekt wymiany doÊwiadczeƒ (VETPRO)

Wydzia∏ In˝ynierii Ârodowiska i Geodezji Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Ko∏∏àtaja w Krakowie

od d∏u˝szego czasu prowadzi o˝ywionà wspó∏prac´ z oÊrodkami europejskimi odpowiedzialnymi za rozwój obszarów wiejskich. ˚ywa wymiana myÊli mi´dzy instytucjami w kraju i za granicà sk∏oni∏a partnerów do nawiàzania wspó∏pracy w ramach programu Leonardo da Vinci.

Projekt wymiany doÊwiadczeƒ zatytu∏owany: „Nowoczesne kszta∏cenie akademickie w zakresie

gospodarki wodno-Êciekowej na obszarach wiejskich” mia∏ na celu udoskonalenie jakoÊci

kszta∏cenia zawodowego na wydziale na wszystkich poziomach studiów, a tak˝e zacieÊnianie wspó∏pracy

mi´dzynarodowej

wydzia∏u

pozarzàdowymi i instytucjami paƒstwowymi. Jacek Pijanowski, koordynator projektu:

niemieckimi

przedsi´biorcami,

organizacjami

By∏ to nasz pierwszy projekt realizowany w ramach programu Leonardo da Vinci. Podj´liÊmy

dzia∏ania majàce na celu zapoznanie si´ przez uczestników z ró˝nymi mechanizmami administracyjno-prawnymi, stosowanymi przez naszych sàsiadów, dotyczàcymi gospodarki wodno-

Êciekowej na obszarach wiejskich. OdwiedziliÊmy zarówno ministerstwo rolnictwa, jak i inne wa˝ne urz´dy, które odpowiadajà za gospodark´ wodnà i Êciekowà. Interesowa∏o nas podzielenie si´ doÊwiadczeniami z niemieckim partnerem i poszerzenie naszej wiedzy dotyczàcej

problemu ochrony przed powodziami. ChcieliÊmy dowiedzieç si´, jak nasi partnerzy radzà sobie

w sytuacji zagro˝enia powodziowego oraz w trakcie ostrzegania przed zbli˝ajàcà si´ powodzià. To si´ uda∏o. Podczas tego wyjazdu uzyskaliÊmy bardzo cenne informacje. Stosowane

w Niemczech rozwiàzania obejmujà wiele interesujàcych, pomocnych mechanizmów, które

dobrze sprawdzajà si´ i funkcjonujà, jak np. stworzony tam permanentny system internetowy monitoringu zagro˝enia powodziowego. To by∏ dla nas wa˝ny impuls. ZorganizowaliÊmy projekt obejmujàcy pi´ciodniowe szkolenia przeznaczone dla osób, które odpowiadajà u nas w kraju za ten system.

spodarki wodno-Êciekowej na obszarach wiejskich Partnerem krakowskiego Uniwersytetu Rolniczego by∏o Ministerstwo Rolnictwa, Ârodowiska i Przyrody Turyngii. W projekcie wzi´∏o udzia∏ trzydziestu pracowników dydaktyczno-naukowych, którzy podczas spotkaƒ w kilkunastu instytucjach partnerskich Turyngii mieli okazj´ wymieniç si´ doÊwiadczeniami, skonfrontowaç wiedz´ teoretycznà z praktykà w Niemczech, a tak˝e udoskonaliç swój warsztat dydaktyczny. Zapoznanie z praktycznymi dzia∏aniami na rzecz realizacji Ramowej Dyrektywy Wodnej UE poprzez poznanie konkretnych przyk∏adów nowoczesnych rozwiàzaƒ, technologii itp., a tak˝e konfrontacja z warsztatem i metodologià pracy dydaktycznej pracowników szkó∏ wy˝szych w Turyngii mia∏y znaczàcy wp∏yw na podniesienie kwalifikacji zawodowych uczestników. Obecnie uczelnia realizuje z powodzeniem kolejne projekty w programie Leonardo da Vinci. Jacek Pijanowski, koordynator projektu: Moim zamierzeniem by∏o nawiàzanie kontaktu z jednà z najlepszych instytucji w Europie, która mo˝e pochwaliç si´ naprawd´ innowacyjnymi osiàgni´ciami dotyczàcymi rozwoju obszarów wiejskich i ochrony przed powodziami. Osobiste kontakty z jej przedstawicielami doprowadzi∏y do nawiàzania partnerstwa w ramach programu Leonardo da Vinci. Idea, by skonfrontowaç naszych naukowców i dydaktyków odpowiadajàcych za kszta∏cenie akademickie i rozwój nowej kadry z praktykà, i to w najlepszym wydaniu europejskim, by∏a trafionym pomys∏em.

Jacek Pijanowski koordynator projektu

Projekt partnerski

Wy˝sza Szko∏a Biznesu – National Louis University

VELE – Mi´dzynarodowe partnerstwo na rzecz rozwoju

Szko∏a Biznesu z Nowego Sàcza ma ju˝ kilkuletnià tradycj´ w realizacji projektów wspieranych przez program Leonardo da Vinci. Ju˝ w poprzedniej fazie programu uczelnia realizowa∏a projekty pilota˝owe obejmujàce mi´dzynarodowe dzia∏ania m.in. w obszarze podnoszenia umiej´tnoÊci mened˝erów i pracowników ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstw za pomocà innowacyjnych metod i przy zastosowaniu nowoczesnych technologii. Po bogatych doÊwiadczeniach wyniesionych z wczeÊniejszych przedsi´wzi´ç uczelnia przystàpi∏a do wspó∏pracy mi´dzynarodowej w ramach kolejnego projektu. „VELE – Mi´dzynarodowe partnerstwo na rzecz rozwoju Êrodowiska kszta∏cenia przez rozrywk´” to projekt partnerski, którego pomys∏odawcà i koordynatorem jest Wy˝sza Szko∏a Biznesu – National Louis University z Nowego Sàcza. Konrad Waszkiewicz, koordynator projektu: Wspó∏praca rozpocz´∏a si´ w 2008 roku. Naszym celem jest zebranie jak najlepszych praktyk dotyczàcych wykorzystania nowoczesnych i efektywnych metod stosowanych w procesie nauczania, funkcjonujàcych z powodzeniem w krajach uczestniczàcych w projekcie. Dzi´ki zawiàzanemu partnerstwu VELE (International Partnership for Vocational Entertainment Learning Environment) mamy szans´ w mi´dzynarodowym gronie wymieniaç si´ doÊwiadczeniami w zakresie stosowania ró˝nego rodzaju innowacyjnych narz´dzi w edukacji. JesteÊmy zainteresowani zagadnieniami zwiàzanymi z wykorzystywaniem nowoczesnych technologii multimedialnych i ICT oraz u˝yciem technologii mobilnych (ang. m-learning), technologii gier i symulacji w procesie nauczania. Mamy szans´ na podpatrzenie pewnych rozwiàzaƒ i zapoznanie si´ z praktycznym wykorzystaniem tych narz´dzi w procesie nauczania. Prace badawczo-rozwojowe podj´te w ramach projektu sà skierowane do m∏odej generacji osób (tzw. digital generation), a tak˝e do wysoko wykwalifikowanych specjalistów, którzy zdobywali wiedz´ przed dobà Internetu, okreÊlanych jako pre-digital generation, na których rynek pracy wymusza zdobywanie e-umiej´tnoÊci i podà˝anie za post´pem technologicznym.

Êrodowiska kszta∏cenia przez rozrywk´ Konrad Waszkiewicz, koordynator projektu: Z naszymi partnerami wspó∏pracowaliÊmy wczeÊniej podczas realizacji innych projektów. Wspó∏praca uk∏ada si´ wić bardzo pomyÊlnie. Do udzia∏u w tym przedsi´wzićiu zaprosiliÊmy zarówno szko∏´ wy˝szà, majàcà bogate doÊwiadczenie we wdra˝aniu nowoczesnych technologii do procesu nauczania, jak równie˝ partnerów biznesowych, którzy na co dzieƒ zajmujà si´ e-learningiem i tworzeniem oprogramowania. Takie partnerstwo stwarza∏o szans´ na dobrà i owocnà wspó∏prac´. Rezultatem projektu b´dà raporty podsumowujàce badania i analizy przeprowadzone w trakcie trwania przedsi´wzićia, których celem jest przedstawienie stanu wspó∏czesnej wiedzy na temat zastosowania najnowszych technologii w kszta∏ceniu zawodowym. Ponadto pracujemy nad stworzeniem pićiu dwudziestostronicowych e-booków omawiajàcych zagadnienia zwiàzane z tematykà projektu, które zostanà wydane w j´zyku angielskim.

ÂwiadomoÊç niepe∏nosprawnoÊci – nowe wyzwanie

ToI

Uniwersytet Jagielloƒski

Projekty transferu innowacji (ToI)

Ciekawymi dzia∏aniami mo˝e pochwaliç si´ Biuro ds. Osób Niepe∏nosprawnych Uniwersytetu

Jagielloƒskiego. Projekt zatytu∏owany „ÂwiadomoÊç niepe∏nosprawnoÊci – nowe wyzwanie dla pracowników – DARE” rozpoczà∏ si´ w 2007 roku, a kolejny – DARE II stanowi jego kontynuacj´ i jest obecnie w trakcie realizacji.

Celem przedsi´wzi´cia by∏o podniesienie kwalifikacji zawodowych nauczycieli akademickich w zakresie

ÊwiadomoÊci niepe∏nosprawnoÊci i funkcjonowania osób niepe∏nosprawnych w spo∏eczeƒstwie wiedzy. W pierwszym projekcie program objà∏ nauczycieli akademickich oraz pracowników administracji zatrudnionych na uczelni. Drugi – poza kadrà akademickà – skierowany by∏ tak˝e do mened˝erów ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstw. Ireneusz Bia∏ek, koordynator projektu:

Pomys∏ na projekt zrodzi∏ si´ w mojej g∏owie. Od wielu lat nasze Biuro, które stanowi jednà z pierwszych tego typu komórek specjalistycznych dzia∏ajàcych na polskich uczelniach wy˝szych, zbiera cenne doÊwiadczenia zwiàzane z uczestnictwem w ró˝norodnych projektach

mi´dzynarodowych. Staramy si´ pomóc studentom niepe∏nosprawnym w pe∏ni wykorzystaç istniejàce mo˝liwoÊci edukacyjne w jak najszerszym uczestnictwie w procesie kszta∏cenia. Zadania te realizujemy na ró˝ne sposoby. Ponad 10 lat temu nie mieliÊmy takich mo˝liwoÊci, którymi mo˝emy pochwaliç si´ obecnie. Dzi´ki uczestnictwu m.in. w mniejszych projektach mobilnoÊci, realizowanych w ramach programu Leonardo da Vinci, nauczyliÊmy si´ bardzo du˝o. Wówczas ch∏on´liÊmy wiedz´ podczas licznych wizyt w ró˝nych oÊrodkach i instytucjach zagranicznych oraz bezpoÊrednio podczas pracy ze studentami. Do wi´kszych projektów nie byliÊmy wtedy przygotowani. Jednak wraz ze wzrostem naszej wiedzy i umiej´tnoÊci pochodzàcych z krajowych i zagranicznych doÊwiadczeƒ doszliÊmy do wniosku, ˝e ze studentami niepe∏nosprawnymi mo˝emy zrobiç naprawd´ bardzo wiele. UpewniliÊmy si´ tak˝e, ˝e wdro˝enie innowacyjnych rozwiàzaƒ i wyposa˝enie studentów niepe∏nosprawnych nawet w najbardziej nowoczesne pomoce technologiczne nie b´dzie zdawa∏o egzaminu w momencie, gdy mamy do czynienia ze zbyt niskà ÊwiadomoÊcià niepe∏nosprawnoÊci zarówno u kadry akademickiej, jak i administracyjnej uczelni, a tak˝e wÊród osób zatrudniajàcych osoby niepe∏nosprawne. Przywo˝àc najnowszà wiedz´ z Zachodu i Êwiadczàc us∏ugi specjalistyczne dla studentów na bardzo wysokim poziomie, postanowiliÊmy stworzyç projekt, którego celem b´dzie zwi´kszenie ÊwiadomoÊci o niepe∏nosprawnoÊci: wynikajàcych z niej

dla pracowników – DARE konsekwencji i ograniczeƒ, ale te˝ sposobów ich kompensacji. Bez takiej wiedzy nawet najbardziej zaawansowane wsparcie technologiczne nie ma wi´kszego sensu. Brak wspó∏pracy kadry akademickiej, administracyjnej, a tak˝e niska ÊwiadomoÊç wÊród pracodawców, odbierajà osobom niepe∏nosprawnym szans´ na dobrà edukacj´ i dobrà prac´. A tak przecie˝ nie musi byç. Te wszystkie wnioski zbli˝y∏y nas do idei stworzenia programu szkolenia, które zmienia∏oby stereotypy i utarte schematy myÊlenia zwiàzane z niepe∏nosprawnoÊcià. Partnerami podczas realizacji projektu DARE by∏y: Euroinform Ltd. z Bu∏garii, Fepamic z Hiszpanii, w∏oski Uniwersytet w Padwie oraz Uniwersytet w Cambridge z Wielkiej Brytanii, zastàpiony póêniej przez brytyjskà firm´ szkoleniowà Learning-Difference z Newcastle, oferujàcà na rynku brytyjskim szkolenia typu disability awareness. Ireneusz Bia∏ek, koordynator projektu: Owocem tego projektu sà dwa programy szkoleniowe: akademicki oraz skierowany do administracji publicznej. Niezwykle cenny okaza∏ si´ te˝ baga˝ doÊwiadczeƒ, który zaowocowa∏ kontynuacjà naszych dzia∏aƒ w nast´pnym przedsi´wzi´ciu. To nowoczesne, interaktywne i niezwykle plastyczne w sposobie realizacji szkolenie sk∏ada si´ z ciekawych materia∏ów multimedialnych: zawiera filmy opierajàce si´ na bardzo konkretnych sytuacjach edukacyjnych i bazuje na nowoczesnych technikach uczenia. W fazie jego testowania okaza∏o si´, ˝e jest trafionym pomys∏em i dobrym rozwiàzaniem, którym mo˝emy si´ Êmia∏o pochwaliç. Projekt DARE II rozpoczà∏ si´ tu˝ po zakoƒczeniu pierwszego projektu DARE. Kolejna edycja pozwoli∏a pomys∏odawcom przedsi´wzi´cia na uaktualnienie programu szkoleniowego przeznaczonego dla nauczycieli akademickich oraz skoncentrowanie si´ na szkoleniach tworzonych z myÊlà o mened˝erach ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstw. W jego przebieg zaanga˝owani zostali: Cyprus Adult Education Association, University of Iceland oraz Learning-Difference Ltd. z Wielkiej Brytanii.

Praktyki zagraniczne podwy˝szajàce jakoÊç kszta∏cenia w opiece zdrowotnej oraz piel´gnacji chorych

PLM

Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie

Projekt sta˝y zagranicznych (PLM)

Projekt Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie pt. „Praktyki zagraniczne podwy˝szajàce

jakoÊç kszta∏cenia w opiece zdrowotnej oraz piel´gnacji chorych” rozpoczà∏ si´ w 2008 roku.

Zak∏ada∏ nawiàzanie wspó∏pracy uczelni z zagranicznà placówkà medycznà oraz stworzenie absolwentom studiów pierwszego stopnia kierunku piel´gniarstwo mo˝liwoÊci wyjazdu na sta˝e organizowane w Niemczech. Bo˝ena Mroczek, koordynator projektu:

Wszystko zacz´∏o si´ w momencie, kiedy dowiedzieliÊmy si´, ˝e Dyrekcja Medigreif Kreiskrankenhaus Burg GmbH w Niemczech wystàpi∏a z propozycjà nawiàzania wspó∏pracy

z Pomorskà Akademià Medycznà. Wówczas sprawy potoczy∏y si´ b∏yskawicznie. Kiedy na najwy˝szym szczeblu uczelni podj´to decyzj´ o nawiàzaniu wzajemnej wspó∏pracy, nasze dzia∏ania

skoncentrowa∏y si´ na znalezieniu takiego programu, który umo˝liwi∏by nam organizacj´ wspólnego przedsi´wzi´cia. Tak trafiliÊmy na program Leonardo da Vinci, który idealnie odpowiada∏ potrzebom naszej uczelni i niemieckim partnerom.

Rozpocz´∏a si´ intensywna praca nad projektem. Z poczàtku zaczynaliÊmy skromnie, jednak˝e w miar´ up∏ywu czasu rozszerzyliÊmy go, by stworzyç mo˝liwoÊç wyjazdu dla wi´kszej liczby uczestników ˝ywo zainteresowanych wzi´ciem udzia∏u w zagranicznym sta˝u. Kandydatami, spoÊród których odby∏a si´ rekrutacja i przysz∏ymi uczestnikami projektu byli absolwenci Wydzia∏u Nauk o Zdrowiu kierunku piel´gniarstwo studiów stacjonarnych pierwszego stopnia. Bo˝ena Mroczek, koordynator projektu: WiedzieliÊmy, ˝e program Leonardo da Vinci stwarza mo˝liwoÊci zorganizowania sta˝y dla absolwentów, a oni sami cz´sto pytajà o takà mo˝liwoÊç. ZdawaliÊmy sobie spraw´ z korzyÊci zwiàzanych z jego realizacjà. Ju˝ po akcesji Polski do Unii Europejskiej i póêniejszym wejÊciu naszego kraju do strefy Schengen Niemcy zacz´li coraz cz´Êciej przyje˝d˝aç do Szczecina. ZaobserwowaliÊmy, ˝e liczba pacjentów niemieckoj´zycznych, zw∏aszcza na oddziale kardiologii czy chirurgii, zwi´kszy∏a si´ doÊç wyraênie. Choç spora cz´Êç osób majàcych kontakt z pacjentem mówi po angielsku, ma∏o kto pos∏uguje si´ j´zykiem niemieckim. Chcàc bardziej intensywnie rozwijaç wspó∏prac´ w obszarze transgranicznym, postanowiliÊmy odwa˝yç si´ na realizacj´ projektu

i wraz z zachodnim parterem zapoznaç naszych absolwentów z praktycznym sprawowaniem opieki piel´gniarskiej, zgodnie teorià piel´gniarstwa transkulturowego. Po spe∏nieniu okreÊlonych przez wnioskodawców kryteriów osoby zakwalifikowane do odbycia zagranicznych sta˝y uczestniczy∏y w specjalnie przygotowanym dla wyje˝d˝ajàcych kursie j´zyka niemieckiego, a tak˝e odby∏y szkolenie z zakresu piel´gniarstwa transkulturowego. Podstawà kwalifikacji uczestników by∏a m.in. znajomoÊç j´zyka niemieckiego co najmniej na poziomie podstawowym. Poczàtkowo uczestników by∏o oÊmioro, z czasem jednak ch´tnych przybywa∏o, tote˝ zdecydowano o przed∏u˝eniu projektu i z∏o˝eniu wniosku w kolejnym konkursie. M∏ode osoby pod profesjonalnà opiekà mentorów niemieckich rozpocz´∏y sta˝e na oddziale pediatrycznym i geriatrycznorehabilitacyjnym. Bo˝ena Mroczek, koordynator projektu: PracowaliÊmy nad stworzeniem dla naszych absolwentów szansy zdobycia doÊwiadczenia zawodowego z wykorzystaniem teorii piel´gniarstwa transkulturowego. Istotne by∏o tak˝e zwi´kszenie mobilnoÊci osób bioràcych udzia∏ w pierwszym etapie kszta∏cenia zawodowego naszej Akademii. Sta˝ umo˝liwi∏ naszym absolwentom doskonalenie kompetencji uznawanych w krajach unijnych, a dodatkowo stworzy∏ szans´ na polepszenie ich umiej´tnoÊci j´zykowych. Rzeczywistym sta∏o si´ tak˝e prze∏amanie barier mentalnych i pog∏´bienie wiedzy o kraju sàsiedzkim. I tylko dzi´ki ca∏kowitemu sfinansowaniu sta˝u ze Êrodków Unii Europejskiej móg∏ on dojÊç do skutku.

Wspó∏praca uczelni z Medigreif Kreiskrankenhaus Burg GmbH w Niemczech przynosi wymierne korzyÊci obu stronom. Nasi sta˝yÊci zostali w∏àczeni do zespo∏u personelu tej placówki i otrzymali wsparcie osób, które sà odpowiedzialne za przebieg procesu adaptacji sta˝ysty. Aktywne wejÊcie tych m∏odych osób do prac zespo∏u terapeutycznego wzbogaca ich, otwierajàc na nowe metody pracy z pacjentem. Uczà si´ nie tylko podczas odbywajàcych si´ wspólnych posiedzeƒ zespo∏u, na których omawia si´ istniejàce mo˝liwoÊci rozwiàzania problemów zdrowotnych pacjentów, ale tak˝e w bezpoÊrednim kontakcie z nimi. Tak˝e korzyÊci dla samej uczelni sà ogromne. NawiàzaliÊmy ciekawà wspó∏prac´. Nasza uczelnia posiada ju˝ olbrzymià rang´ w kraju i za granicà, a realizacja projektu dodatkowo Êwiadczy o jej otwarciu na innych partnerów funkcjonujàcych poza granicami Polski. Staramy si´ w pe∏ni profesjonalnie przygotowaç naszych absolwentów kierunku piel´gniarstwa do pracy tak˝e w innych krajach Unii Europejskiej. KorzyÊcià z tej wspó∏pracy jest tak˝e wymiana myÊli naukowej. Uczestnicy strony polskiej biorà aktywny udzia∏ w sympozjach i w konferencjach organizowanych przez stron´ niemieckà. Funkcjonuje to tak˝e w druga stron´. Po zakoƒczeniu sta˝u ka˝dy z uczestników otrzymuje Europass MobilnoÊç. OczywiÊcie nasza uczelnia przygotowuje do zawodu piel´gniarza zgodnie z dyrektywami unijnymi i kwalifikacje naszych absolwentów sà porównywalne z tymi, które uzyskujà absolwenci w innych krajach UE, jednak wyjazd za granic´ bardzo wzbogaca ich doÊwiadczenie zawodowe. Katarzyna Micha∏owska, uczestniczka projektu: Podczas odbywania sta˝u w niemieckim szpitalu w Burg mia∏yÊmy okazj´ rozwinàç zarówno umiej´tnoÊci j´zykowe, jak i zapoznaç si´ z innà ni˝ w Polsce organizacjà pracy. Udzia∏ w çwiczeniach organizowanych dla niemieckich studentów pozwoli∏ nam na poznanie innych technik pracy, podobnie jak pokaz nowoczesnych sprz´tów medycznych. Pobyt na wymianie w Burg to nie tylko doskonalenie zawodowe, to tak˝e poznanie innej kultury, innych obyczajów, co jest bardzo przydatne osobom chcàcym rozwijaç si´ w piel´gniarstwie wielokulturowym czy piel´gniarstwie europejskim.

Projekt transferu innowacji (ToI)

ToI

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Rozwiàzania e-learning jako narz´dzie transferu wiedzy i podnoszenia umiej´tnoÊci zawodowych w sektorze ochrony i zarzàdzania dziedzictwem archeologicznym W 2007 roku Instytut Prahistorii w Poznaniu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza rozpoczà∏ realizacj´ projektu pt. „Rozwiàzania e-learning jako narz´dzie transferu wiedzy i podnoszenia umiej´tnoÊci zawodowych w sektorze ochrony i zarzàdzania dziedzictwem archeologicznym”. Projekt dotyczy∏ transferu innowacji oraz wymiany wiedzy i doÊwiadczeƒ na temat rozwiàzaƒ praktykowanych w sektorze ochrony i zarzàdzania dziedzictwem archeologicznym w Europie. Przedsi´wzićie to mia∏o na celu wypracowanie efektywnych programów szkoleniowych, jak równie˝ nawiàzanie d∏ugoterminowej wspó∏pracy pomi´dzy instytucjami z kilku krajów bioràcych udzia∏ w projekcie. Arkadiusz Marciniak, koordynator projektu: Idea zrealizowania takiego przedsi´wzićia zrodzi∏a si´ z kilku przyczyn. Jednà z nich by∏a ch´ç zbli˝enia do siebie instytucji i osób pracujàcych nad zagadnieniami zwiàzanymi z dziedzictwem archeologicznym i jego ochronà. W Polsce wiele z osób aktywnych zawodowo i pracujàcych w tym sektorze nie mia∏o mo˝liwoÊci, by zapoznaç si´ z metodami pracy i wykorzystaniem e-learningu. OpracowaliÊmy zatem projekt, który przek∏ada tradycyjnie opracowane treÊci z zakresu dziedzictwa archeologicznego na postaç elektronicznà, e-learning. Nie by∏o to ∏atwe zadanie, bowiem czeka∏ nas wybór odpowiedniego tematycznie materia∏u, z tak przecie˝ zró˝nicowanych i obszernych treÊci, a tak˝e wypracowanie jak najlepszej metody ich przekazania. To si´ jednak w stu procentach uda∏o. Projekt przewidywa∏ stworzenie szkolenia i wypracowanie pi´tnastu modu∏ów e-learningowych. Zosta∏y one podzielone na pi´ç bloków tematycznych i obj´∏y wybrane zagadnienia z zakresu ochrony i zarzàdzania dziedzictwem archeologicznym. Wykonane kursy sta∏y si´ ciekawym zbiorem wiedzy dost´pnym zarówno on-line, jak i na p∏ytach CD-ROM. Arkadiusz Marciniak, koordynator projektu: Na pierwszym spotkaniu podzieliliÊmy si´ wraz z partnerami pracà nad opracowaniem modu∏ów. UzgodniliÊmy, ˝e ca∏oÊç szkolenia b´dziemy pisaç w wersji angielskiej, co u∏atwi nam wzajemnà komunikacj´. Przez dziewi´ç kolejnych miesićy trwa∏y przygotowania materia∏u, który jest

naszym zdaniem najbardziej wartoÊciowym wk∏adem do tworzonego przez nas szkolenia. Po jego zebraniu skoncentrowaliÊmy si´ na opracowaniu przejrzystych modu∏ów e-learningowych. Obszar opisywanych zagadnieƒ dotyczy∏ rozwoju i zarzàdzania systemami informacyjnymi s∏u˝àcymi do dokumentowania dost´pnych zasobów archiwalnych, a tak˝e procedur podejmowania decyzji, ram prawnych ochrony oraz zarzàdzania dziedzictwem archeologicznym. Wspó∏praca koncentrowa∏a si´ równie˝ na przybli˝eniu i zebraniu zagadnieƒ zwiàzanych z rozwojem i zastosowaniem najnowszych metod gromadzenia informacji kartograficznych, zarzàdzaniem zachowanym dziedzictwem archeologicznym oraz z omówieniem mi´dzynarodowych regulacji prawnych w tym zakresie. Istotnym, choç nie ostatnim z wymienianych obszarów prac, by∏y kwestie dotyczàce sposobu prezentacji zasobów archeologicznych opinii publicznej. Partnerami zaproszonymi do udzia∏u w realizacji przedsi´wzi´cia byli: Universiteit van Amsterdam, Amsterdams Archeologisch Centrum z Holandii, Instuitutionen för arkeologi, Göteborgs universitet ze Szwecji, Latvijas Universita-te, Ve-stures un filozofijas fakulta-te z ¸otwy, English Heritage z Wielkiej Brytanii, Institut für Prähistorische Archäologie Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg z Niemiec.

Arkadiusz Marciniak, koordynator projektu: Klucz w doborze partnerów pracujàcych przy tworzeniu szkolenia by∏ geograficzny. Niektórych zna∏em bardzo dobrze, cz´Êç z nich by∏a dla mnie zupe∏nie nowa. Zale˝a∏o nam, aby wyjÊç z naszym partnerstwem poza Êrodowisko akademickie i to si´ tak˝e uda∏o. Wszyscy z nas bardzo pozytywnie oceniajà uczestnictwo w tym przedsi´wzi´ciu. ˚yjemy w Europie, która wymaga od nas ciàg∏ego doskonalenia si´. Majàc ÊwiadomoÊç, jak istotnà kwestià w naszych czasach jest kszta∏cenie ustawiczne, nie mieliÊmy wàtpliwoÊci co do sensu realizacji projektu w ramach programu Leonardo da Vinci. Ju˝ po zakoƒczeniu projektu potwierdzi∏o si´, jak bardzo trafiona by∏a to inicjatywa. Materia∏ami szkoleniowymi, które powsta∏y w jego wyniku, zainteresowa∏y si´ ró˝ne instytucje nie tylko z Europy, ale nawet ze Sri Lanki (!). Korzysta z nich w tej chwili Uniwersytet w Lejdzie (Holandia). W najbli˝szym czasie treÊci szkoleniowe zostanà prze∏o˝one na j´zyk hiszpaƒski, co oznacza znaczne

Arkadiusz Marciniak koordynator projektu

poszerzenie grona potencjalnych odbiorców. Koordynator projektu jest zapraszany do wyg∏aszania referatów poÊwi´conych aplikacji e-learningu na konferencjach archeologicznych, zaÊ ksià˝ka „E-learning archaeology” b´dàca jednym z efektów projektu zosta∏a przedstawiona na dorocznej konferencji Society for American Archaeology w St. Louis, która zgromadzi∏a ponad trzy tysiàce osób. Du˝e zainteresowanie, jakie tam wzbudzi∏a, sprawi∏o, ˝e jest ona obecnie rozprowadzana na rynku amerykaƒskim. Okazuje si´, ˝e nawet zakoƒczony projekt mo˝e odnosiç sukcesy oraz byç inspiracjà dla nowych pomys∏ów, inicjatyw dydaktycznych i badawczych.

Projekty opisane w broszurze Projekty PLM (sta˝e dla pracowników, absolwentów i osób poszukujàcych pracy)

Beneficjent Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach Nr projektu PL/07/LLP-LdV/PLM/140224

Absolwenci na mi´dzynarodowym rynku pracy III Bud˝et 127 842 euro, 20 uczestników

PLM

Instytucje partnerskie Adecco Recruitment Solutions, Irlandia; Aquarius Properties, Irlandia; Export Edge Training, Irlandia; BAUMS Steuerberatungsgesellschaft mbH, Niemcy; Deloitte & Touche GmbH, Niemcy; Tarmac Deutschland GmbH, Niemcy; BECI, Brussels Enterprises Commerce and Industry, Belgia; C.H. Robinson Belgium BVBA, Belgia; Euroshareholders, Belgia; LMS International, Belgia; Tyco Electronics Raychem N.V. – Elo TouchSystems, Belgia; SLASK S.L., Hiszpania; Studio-Solution.com Ltd., Wielka Brytania; The Promotions Company (Europe) Ltd., Wielka Brytania

Beneficjent Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie Nr projektu PL/08/LLP-LdV/PLM/140271

Praktyki zagraniczne podwy˝szajàce jakoÊç kszta∏cenia w opiece zdrowotnej oraz piel´gnacji chorych Bud˝et 17 382 euro, 8 uczestników Instytucja partnerska Medigreif Kreiskrankenhaus Burg GmbH, Niemcy

Projekty VETPRO (wymiany doÊwiadczeƒ dla osób odpowiedzialnych za szkolenie zawodowe lub rozwój zasobów ludzkich)

VETPRO

Beneficjent Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Ko∏∏àtaja w Krakowie Nr projektu PL/07/LLp-LdV/VETPRO/140487

Nowoczesne kszta∏cenie akademickie w zakresie gospodarki wodno-Êciekowej na obszarach wiejskich Bud˝et 22 220 euro, 30 uczestników

Instytucja partnerska Thüringer Ministerium für Landwirtschaft, Naturschutz und Umwelt, Niemcy

Projekt partnerski Beneficjent Wy˝sza Szko∏a Biznesu – National Louis University Numer projektu 2008-1-PL1-LEO04-00820 1

VELE – Mi´dzynarodowe partnerstwo na rzecz rozwoju Êrodowiska kszta∏cenia przez rozrywk´ Bud˝et 20 000 euro

Instytucje partnerskie University of Teesside, Wielka Brytania; MyKnowledgeMap Ltd., Wielka Brytania; Fiber Optic Valley, Szwecja; Stowarzyszenie Klaster Multimediów i Systemów Informacyjnych, Polska

Projekty transferu innowacji

ToI

Beneficjent Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach Numer projektu 8-1-PL1-LEO05-02082

Dyskryminacja p∏ci na rynku pracy Ca∏kowity bud˝et projektu / dofinansowanie 390 642 euro / 289 072 euro

Instytucje partnerskie Alvit – Innovation and Education Ltd., Czechy; Wisamar GbR, Niemcy; Associazione SEND, W∏ochy; GIPFAR, Francja; Associazione NET, W∏ochy

Beneficjent Uniwersytet Jagielloƒski Numer projektu Pl/07/LLP-LdV/TOI/140005

ÂwiadomoÊç niepe∏nosprawnoÊci – nowe wyzwanie dla pracowników DARE i DARE II Ca∏kowity bud˝et projektu / dofinansowanie 400 000 euro / 300 000 euro Instytucje partnerskie Euroinform Ltd., Bu∏garia; Fepamic, Hiszpania; Uniwersytet w Padwie, W∏ochy; Uniwersytet w Cambridge, Wielka Brytania; Learning-Difference, Wielka Brytania

Beneficjent Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Instytut Prahistorii w Poznaniu Numer projektu PL/07/LLP-LdV/TOI/140017

Rozwiàzania e-learning jako narz´dzie transferu wiedzy i podnoszenia umiej´tnoÊci zawodowych w sektorze ochrony i zarzàdzania dziedzictwem archeologicznym Ca∏kowity bud˝et projektu / dofinansowanie 399 071 euro / 299 303 euro Instytucje partnerskie Amsterdams Archeologisch Centrum, Universiteit van Amsterdam, Holandia; Instuitutionen för arkeologi, Göteborgs universitet, Szwecja; Latvijas Universita-te, Ve-stures un filozofijas fakulta-te, ¸otwa; English Heritage, Wielka Brytania; Institut für Prähistorische Archäologie Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg, Niemcy

Tekst

Klaudyna Sznajder Anna Kowalczyk, Weronika Walasek

Redakcja

Assi Kootstra (eufloria design s.c.) Natalia Kootstra (eufloria design s.c.)

Projekt, opracowanie graficzne, sk∏ad Zdj´cie na okladce

W publikacji wykorzystano zdj´cia autorstwa Klaudyny Sznajder oraz zdj´cia przekazane przez beneficjentów

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji ul. Mokotowska 43 00-551 Warszawa www.frse.org.pl www.leonardo.org.pl

Druk

TOP DRUK, Ryszard Zelkowski

Publikacja sfinansowana ze Êrodków Komisji Europejskiej w ramach programu „Uczenie si´ przez ca∏e ˝ycie” – Leonardo da Vinci. Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko autora. Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialnoÊci za umieszczonà w niej zawartoÊç merytorycznà oraz za sposób wykorzystania zawartych w niej informacji. ISBN 978-83-60058-93-0

Publikacja bezp∏atna