eTwinning dziś. Nauczyciele mają głos. by Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Wydawca

Redakcja Współautorzy

Koordynacja projektu i kwestie językowe Opracowanie graﬁczne Skład DTP i druk Foto Nakład

Central Support Service for eTwinning (CSS) www.etwinning.net European Schoolnet (EUN Partnership AISBL) Rue de Trèves 61 • 1040 Bruksela • Belgia www.eun.org • info@eun.org Christina Crawley, Anne Gilleran, Donatella Nucci, Santi Scimeca Laurence Altibelli, Julie Ashby, Sari Auramo, Margarida Barbieri Figueiredo, Maria Jesús Bayonas, Alessandra Cannelli, Patrick Carroll, Valentina Cuadrado Marcos, Manuel Díaz Escalera, Tautvydė Daujotytė Mukile, Inge De Cleyn, Nuria de Salvador, Silvije Devald, Maria Doria, Paulien du Fosse, Vincent Dupont, Mary Fournari, Maria Georgiadou, Mudrīte Grinberga, Siv Grete Stamnes, Helgi Hólm, Aimi Jõesalu, Catherine Johannes, Ingrid KellerRussell, Conor Kelly, Christine Kladnik, Angelos Konstantinidis, Anna Krzyżanowska, Justyna Kukułka, Asta Liukaitiene, Marilina Lonigro, Eva Luptáková, Laura Maffei, Corina Mandi, Adriana Maris, Maria Antoinette Magro, Lorena Mihelač, Ayça Oğuz, Irene Pateraki, Ágnes Péter, Marta Pey, Elena Pezzi, Michael Purves, Alessandra Rebecchi, Helena Serdoura, Pasi Siltakorpi, Fani Smixioti, Joanna Stefańska, Adam Stępiński, Anna Szczepaniak, Michelle Thick, Tautvydė Daujotytė Mukile, Carlos Trincão, Theodor Tsampatzidis, Sandra Underwood, Irina Vasilescu Christina Crawley, Gamze Kapilar

Dogstudio, Belgia Hoﬁ Studio, Republika Czeska Dogstudio (wersja angielska) ShutterStock, iStock 1000

Data publikacji: grudzień 2010. Stanowiska przedstawione w niniejszej publikacji są stanowiskami autorów i niekoniecznie pokrywają się ze stanowiskami European Schoolnet czy Centralnego Biura eTwinning. Książka została wydana zgodnie z postanowieniami umowy licencyjnej Attribution 3.0 Unported Creative Commons licence (http://creativecommons.org/ licenses/by/3.0/). Publikacja powstała dzięki ﬁnansowemu wsparciu Programu „Uczenie się przez całe życie” i Unii Europejskiej. Pozycja ta odzwierciedla jedynie poglądy autorów i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za informacje w niej zamieszczone.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Przedmowa

Androulla Vassiliou

Wstęp

Zespół programu eTwinning

Rozdział 1.

Rozdział 2.

Dołącz do eTwinningu

Wstęp Donatella Nucci

Sandra Underwood

Catherine Johannes

Marta Pey

Maria Antoinette Magro

Angelos Konstantinidis

Helgi Hólm

Michelle Thick

Maria Doria

Tautvydė Daujotytė Mukile

Valentina Cuadrado

Laura Maffei

eTwinning w praktyce

Wstęp Christina Crawley

Conor Kelly

Ayça Oğuz

Margarida Barbieri Figueiredo

Marilina Lonigro

Paulien du Fossé

Adam Stępiński

Pasi Siltakorpi

Corina Mandi

María Jesús Bayonas

Elena Pezzi

Spis treści

Rozdział 3.

Rozdział 4.

Rozdział 5.

Społeczność eTwinning

Wstęp Santi Scimeca

Adriana Maris

Elena Pezzi

Silvije Devald

Nuria de Salvador

Anna Szczepaniak

Ingrid Keller-Russell

Joanna Stefańska

Inge De Cleyn

Patrick Carroll

Alessandra Cannelli

Siv Grete Stamnes

Laura Maffei

Moje projekty eTwinning

Wstęp Christina Crawley

Mudrīte Grinberga

Julie Ashby

Asta Liukaitiene

Aimi Jõesalu

Ágnes Péter

Theodor Tsampatzidis

Laurence Altibelli

Manuel Díaz Escalera

Mary Fournari

Vincent Dupont

Alessandra Cannelli i Laurence Altibelli

eTwinning i rozwój zawodowy

Wstęp Anne Gilleran

Irene Pateraki

Lorena Mihelač

Maria Georgiadou

Anna Krzyżanowska

Rozdział 6.

Eva Luptáková

Christine Kladnik

Helena Serdoura

eTwinning: wpływ na jednostkę

Wstęp Donatella Nucci

Michael Purves

Alessandra Rebecchi

Carlos Trincão

Sari Auramo

Fani Smixioti

Justyna Kukułka

María Jesús Bayonas

100

Irina Vasilescu

101

Spis współautorów

103

Współautorzy 6

➥

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Współautorzy

Helgi Hólm

Sari Auramo Pasi Siltakorpi

Siv Grete Stamnes

Aimi Jõesalu

Sandra Underwood Patrick Carroll Michael Purves Michelle Thick

Mudrīte Grinberga Julie Ashby Asta Liukaitiene Anna Krzyżanowska Justyna Kukułka Joanna Stefańska Adam Stępiński Anna Szczepaniak

Paulien du Fosse Connor Kelly Vincent Dupont Inge De Cleyn Tautvydė Daujotytė Mukile

Ingrid Keller-Russell

Eva Luptáková Christine Kladnik Laurence Altibelli Catherine Johannes

Margarida Barbieri Figueiredo Helena Serdoura Carlos Trincão

Ágnes Péter Lorena Mihelač

Laura Maffei Maria Doria Alessandra Cannelli Marilina Lonigro Elena Pezzi Alessandra Rebecchi

Adriana Maris Corina Mandi Irina Vasilescu

Silvije Devald

Maria Jesús Bayonas Manuel Díaz Escalera Nuria de Salvador Valentina Cuadrado Marcos Marta Pey 1. Dołącz MariaRozdział Antoinette Magro

★

Ayça Oğuz Mary Fournari Maria Georgiadou Angelos Konstantinidis Irene Pateraki Smixioti 7 doFani eTwinning Theodor Tsampatzidis

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Przedmowa Androulla Vassiliou Komisarz ds. Edukacji, Kultury, Wielojęzyczności i Młodzieży Komisja Europejska Z przyjemnością przedstawiam Wam tę fascynującą książkę, w której nauczyciele dzielą się swoimi licznymi i różnymi doświadczeniami związanymi z eTwinningiem. eTwinning powstał, by połączyć ze sobą uczniów i nauczycieli z całego kontynentu, tworząc w ten sposób sieć współpracujących ze sobą szkół. Cel ten pokrywa się z wizją szkolnictwa prezentowaną przez Unię Europejską: na wszystkich poziomach wspierać współpracę i wzajemne nauczanie pomiędzy krajami europejskimi przy jednoczesnym poszanowaniu organizacji i struktury narodowych systemów edukacji. Zamysł był taki, by dzięki rosnącym możliwościom oferowanym przez technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) szkoły mogły poszerzać swoje horyzonty i doświadczać Europy bez wychodzenia ze szkolnej klasy. Za jednym kliknięciem myszki uczniowie i nauczyciele mogą współpracować ze swoimi partnerami z innych krajów i uczyć się ze sobą i od siebie nawzajem. eTwinning jest unijnym programem edukacyjnym, który stanowi obecnie część programu Comenius i który bez wątpienia przewyższył wszelkie oczekiwania pod względem liczby uczestników. Wynika to częściowo z powodu oddolnego podejścia i elastycznej struktury programu, która nie stawia ograniczeń wyobraźni działających w nim osób. Głównymi powodami jednak były nadzwyczajne zaangażowanie, entuzjazm i kreatywność wielu nauczycieli oraz ogromna chęć uczniów do nawiązania kontaktu ze swoimi rówieśnikami z całej Europy. eTwinning oferuje szkołom zaplecze technologiczne do współpracy, wsparcie, pomysły oraz cały wachlarz możliwości doskonalenia zawodowego dla nauczycieli. Jednak tym, co czyni ten program niezwykłym, jest to wszystko, co wnoszą nauczyciele i uczniowie. eTwinning to europejska historia sukcesu, którego częścią są nauczyciele biorący udział w powstaniu tej publikacji. Jestem przekonana, że czytanie o ich doświadczeniach (wraz z nauką, która z tego wynika) będzie dla Was taką samą przyjemnością, jaką było dla mnie.

Przedmowa

Wstęp Zespół programu eTwinning

Książka ta jest wynikiem wspólnego wysiłku. Została napisana przez nauczycieli z wielu krajów europejskich, którzy odgrywają aktywną rolę w eTwinningu i chcą podzielić się swoim entuzjazmem, doświadczeniami, a także radą lub nawet uwagami dotyczącymi przeszkód, które napotkali. Nauczyciele wraz ze swoimi uczniami współpracują w ramach projektów partnerskich z nauczycielami i uczniami z innych krajów europejskich. Kilka miesięcy temu zaprosiliśmy uczestników programu eTwinning, by opowiedzieli swoje historie i stali się autorami tej książki. Na Portalu eTwinning zamieściliśmy apel do wszystkich, którzy chcieliby wnieść coś od siebie do tej publikacji. W ciągu kilku dni otrzymaliśmy setki odpowiedzi. Musieliśmy dokonać naprawdę trudnego wyboru, by wyłonić 60 nauczycieli, którzy mieli wziąć udział w tej przygodzie. Do wstępnego opracowania tej książki stworzyliśmy Grupę eTwinning, zaprosiliśmy wszystkich autorów i poprosiliśmy ich o wybranie jednego z zaproponowanych tematów. Już po chwili było oczywiste, że osobiste zaangażowanie okazało się najważniejsze. Nauczyciele pisali nie tylko na wybrane tematy, ale komentowali również wypowiedzi innych, wzbogacając tym samym różne historie. Grupa rozrosła się do rozmiarów, których nie przewidzieliśmy i wcale niełatwo było zebrać ostateczny tekst, który właśnie macie przed sobą. Opowiadania różnych autorów tej publikacji mają charakter indywidualny, ale jest też coś, co ich wszystkich łączy. Każdy z nich w pewnym momencie dowiedział się o istnieniu eTwinningu i odwiedził portal www.etwinning. net; zbadał dostępne tam możliwości i zdecydował się zarejestrować. To pozwoliło na uzyskanie dostępu do Pulpitu eTwinning - platformy społecznościowej, która służy jako punkt spotkań dla dziesiątek tysięcy nauczycieli z całej Europy. Tam można poznać kolegów i koleżanki o podobnych zainteresowaniach lub podobnej sytuacji zawodowej pod względem, na przykład, wieku uczniów, nauczanego przedmiotu czy języka komunikacji. Bardzo często za pośrednictwem Pulpitu eTwinning nauczyciele spotykali partnerów, z którymi planowali i realizowali swoje pomysły na współpracę partnerską. Po rejestracji wspólnych projektów nauczyciele

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś otrzymywali dostęp do TwinSpace – bezpiecznego środowiska współpracy, w którym mogli przeprowadzać zadania projektowe ze swoimi uczniami za pomocą szerokiego wachlarza udostępnionych narzędzi ICT. Wszyscy ci nauczyciele wyrażali przekonanie, że projekty eTwinning stworzyły ich uczniom bardzo urozmaicone i wiarygodne sytuacje edukacyjne. I to właśnie przyczyniło się do wzrostu motywacji i otwartości uczniów, pomogło rozwinąć umiejętności komunikacyjne, umiejętności pracy w zespole, a także przyczyniło się do podniesienia świadomości kulturowej uczniów i ich tolerancji dla różnic. Autorzy zwracają także uwagę na duże znaczenie eTwinningu w kontekście samokształcenia, motywacji i rozwoju zawodowego nauczycieli. Większość z nich nie była ekspertami w dziedzinie komputerów, ale dzięki zadaniom przeprowadzonym w ramach eTwinningu z większą pewnością zaczęli wykorzystywać narzędzia ICT w nauczaniu. Poznali je i mieli możliwość pracy w wielodyscyplinarnych zespołach. W większości przypadków poprawili także swoją znajomość języków obcych. W procesie zdobywania niezbędnej wiedzy nauczyciele brali udział w zorganizowanych w ramach programu eTwinning zadaniach szkoleniowych, takich jak Eventy Edukacyjne czy Warsztaty Doskonalenia Zawodowego oraz w odbywających się na szczeblu krajowym kursach online i seminariach. Najważniejsza część procesu uczenia się przebiegała jednak podczas interakcji nauczycieli z kolegami i koleżankami po fachu oraz podczas wspólnego pokonywania trudności, które napotykali w swojej pracy nad projektem. Pulpit eTwinning oferuje także cały wachlarz możliwości kontaktowania się z innymi uczestnikami eTwinningu, by móc porozmawiać na interesujące tematy (np. czat, Pokoje Nauczycielskie i Grupy eTwinning). Autorzy tej książki nie mają wątpliwości, że eTwinning stał się siecią doskonalenia zawodowego. Ale oddajmy głos nauczycielom. W kolejnych rozdziałach będą opowiadali, jak zaangażowali się w eTwinning (Rozdział 1.), jak wcielili go w życie (Rozdział 2.), czego doświadczyli w społeczności eTwinning (Rozdział 3.) i jakie projekty stworzyli (Rozdział 4.). Następnie rozważają, jak eTwinning przyczynił się do ich rozwoju zawodowego (Rozdział 5.) i jaki wpływ miało na nich zaangażowanie się w eTwinning (Rozdział 6.).

Wstęp 11

Nauczyciele mają głos

Rozdział 1.

eTwinning dziś

Dołącz do eTwinningu Do

Wstęp Donatella Nucci Centralne Biuro Programu eTwinning eTwinning został oﬁcjalnie zainaugurowany w styczniu 2005 roku podczas dużej konferencji w Brukseli. Wzięło w niej udział trzystu nauczycieli – dużo, ale to i tak niewiele w porównaniu z liczbą wszystkich nauczycieli w Europie, z których sto tysięcy stało się od tamtej pory częścią eTwinningu. Na początku, w 2005 roku, jednym z głównych priorytetów Narodowych Biur eTwinning (NSS) oraz Centralnego Biura eTwinning (CSS) było rozpowszechnianie informacji o akcji w szkołach i wśród nauczycieli. Wszystkie Biura Programu (NSS) angażowały się w organizację seminariów w poszczególnych regionach swoich krajów, zamieszczały artykuły na swoich stronach internetowych i zajmowały się promocją eTwinningu na wiele jeszcze innych sposobów. Przedsięwzięcia te z pewnością odniosły pożądany skutek; wielu nauczycieli twierdzi, że odkryło eTwinning dzięki oﬁcjalnym komunikatom, szkoleniom czy innym inicjatywom organizowanym zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym. Kiedy w 2007 roku eTwinning stał się częścią programu Comenius, wielu nauczycieli zaczęło postrzegać go jako szansę kontynuowania współpracy z innymi szkołami, która w przeciwnym razie musiałaby się zakończyć. Część pedagogów przyznaje jednak, że dotarła do eTwinningu samodzielnie, niemal “przez przypadek”, szukając w Internecie czegoś zupełnie innego lub czegoś, co właściwie trudno określić. Szczęśliwy traf? “Przypadek pomaga dobrze przygotowanym umysłom”.** W rzeczywistości nauczyciele ci odkryli eTwinning podczas aktywnych poszukiwań możliwości zmian w swoim życiu zawodowym, czy to w swoich relacjach z uczniami, czy też w metodach pracy lub sposobie realizacji programu nauczania – mówiąc krótko, szukając innowacji. Dla niektórych nauczycieli pierwsze spotkanie z eTwiningiem nie okazało się decydujące; wrócili do niego po kilku miesiącach lub latach, kiedy już byli gotowi skorzystać z możliwości, jakie ta akcja oferuje.

* Słowa Ludwika Pasteura, słynnego XIX-wiecznego chemika i mikrobiologa francuskiego: “le hasard ne favorise que les esprits préparés.”

Rozdział 1. Dołącz do eTwinning 13

Mimo ogromnej różnorodności i różnych historii napisanych przez życie, wszyscy nauczyciele działający w eTwinningu podzielają ten sam pogląd: spotkanie z rozmaitymi kulturami, językami to wzbogacające doświadczenie zarówno dla nich samych, jak i ich uczniów. Dla nauczycieli języków obcych eTwinning to skuteczny sposób nauczania języków obcych, oferujący rzeczywisty kontekst komunikacyjny, zwłaszcza dla tych uczniów, którzy pochodząc ze środowisk zaniedbanych lub mieszkając w oddalonych rejonach, mają mniej szans na kontakt z użytkownikami różnych języków. eTwinning to także sposób na poszerzanie horyzontów w nauczaniu innych przedmiotów, od historii po biologię. Wielu nauczycieli zdecydowało się zaangażować w eTwinning widząc w nim szansę własnego rozwoju zawodowego. Dla nich jedną z najwspanialszych rzeczy w eTwinning, jest to, że udział w akcji nie ogranicza się wyłącznie do realizacji jednego projektu; wprost przeciwnie, nauczyciele mogą w sposób ciągły doskonalić się, wyznaczając sobie wciąż nowe cele. Podoba im się, że stawiając czoło wyzwaniom i próbując nowych rzeczy w eTwinningu, nabywają nowych umiejętności i w coraz większym stopniu angażują się w życie społeczności podobnie myślących nauczycieli. Jedną z głównych reakcji nauczycieli angażujących się w eTwinning jest zaskoczenie, że za drzwiami z napisem „zarejestruj się w eTwinningu” kryje się społeczność nauczycieli doświadczających podobnych obaw i problemów. Bywa, że z różnych powodów pierwsze kroki w tej społeczności nie należą do najbardziej produktywnych – niewłaściwa pora roku, niewłaściwe nastawienie, itp., ale nikt tutaj nie będzie cię karał – wprost przeciwnie! Sandra Underwood, pierwsza z naszych autorek, opisuje, jak dokonała tego odkrycia ...

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Sandra Underwood Szkoła

LSA Technology & Perfoming Arts College

Miasto

Lytham St Annes

Kraj

Wielka Brytania

Pamiętam, że pod koniec roku szkolnego szukałam w sieci czegoś, co mogłoby zmotywować do pracy moich uczniów i wtedy właśnie natknęłam się na stronę internetową eTwinningu. Zaskoczyło mnie, że tak wielu nauczycieli z całej Europy przyłączyło się do tego programu i poszukiwało projektów do realizacji. To była wspaniała okazja współdziałania z innymi podobnie myślącymi osobami nad czymś, co motywowało uczniów w klasie do pracy. Muszę przyznać, że początki nie były łatwe. Moja pierwsza próba przeprowadzenia wspólnego projektu nie powiodła się. Przyczyną był najprawdopodobniej nieodpowiedni czas. Projekt powstał i był realizowany w lipcu, kiedy w szkołach brytyjskich rok szkolny się kończy, podczas gdy w sierpniu w wielu szkołach europejskich zaczyna się już nowy. Nie zniechęciłam się jednak, a eTwinning pojawił się na horyzoncie ponownie, kilka miesięcy później, kiedy otrzymałam zaproszenie do udziału w seminarium kontaktowym w Kolonii. Zgodziłam się chętnie, złożyłam aplikację i zostałam przyjęta na seminarium w grudniu 2009 roku. Nawet w najśmielszych oczekiwaniach nie przypuszczałam, że to seminarium będzie miało taki wpływ na moich uczniów i moją zawodową przyszłość. Ten weekend w Niemczech okazał się pozytywnym doświadczeniem, ponieważ poznałam tam kilkoro pełnych motywacji i entuzjazmu nauczycieli, chętnych do rozpoczęcia pracy nad projektami. Mój zespół, w którym znalazły się dwie szkoły z Niemiec, jedna z Turcji i jedna z Walii, rozpoczął pracę nad projektem mającym trwać dwa semestry, od stycznia do lipca. Od początku trwania projektu zatytułowanego „Welcome to my World” (Witaj w moim świecie) komunikowaliśmy się za pomocą poczty elektronicznej i blogowaliśmy na TwinSpace, a z nami 160 uczniów piszących listy i rozmawiających ze sobą na czacie. Jestem przekonana, że wszyscy się zgodzą, że koordynowanie i organizowanie zadań w tym projekcie wymagało ogromnego wysiłku, ale wszyscy bez wątpienia potwierdzą, że nasze wspólne przedsięwzięcie okazało się ogromnym sukcesem. Moim uczniom to doświadczenie bardzo się spodobało i na pewno jeszcze raz zaangażuję się w coś podobnego. Relacje, które zbudowałam ze swoimi uczniami, zaowocowały niesamowitym wysiłkiem z ich strony, a satysfakcją z nauczania i uczenia się z mojej. Na początku wahałam się, czy zaangażować się w eTwinning, przede wszystkim ze względu na ilość dodatkowej pracy, której się domyślałam, i na brak uznania dla

Rozdział 1. Dołącz do eTwinning 15

moich wysiłków. Myliłam się, ponieważ dyrektor mojej szkoły bardzo entuzjastycznie podszedł do współpracy z innymi szkołami w naszym kraju i za granicą. Jednym z celów, jakie nasza szkoła obrała było poszerzenie wiedzy kulturowej, społecznej i ekonomicznej, by dzięki temu, pomóc naszym uczniom stać się obywatelami świata. Moją pracę doceniono i zostałam mianowana koordynatorem ds. kontaktów z innymi szkołami. Moim zadaniem było łączenie szkół na poziomie krajowym i międzynarodowym oraz rozwijanie współpracy międzynarodowej w szkole. Mój sposób uczenia nie zmienił się aż tak bardzo, ale został ulepszony dzięki nowej wiedzy zdobytej na podstawie własnych doświadczeń i szkoleniom, w których uczestniczę. Jeśli chodzi o nauczanie, czuję się coraz pewniej i odbieram jako nagrodę zainteresowanie uczniów współpracą. Na ostatnie warsztaty adresowane do uczniów zgłosiła się ogromna liczba chętnych, co świadczy o tym, że chcą się uczyć o tym, jak żyją inni. Jestem przekonana, że jest o wiele więcej możliwości uczenia się niż tylko w szkolnej klasie. Moje doświadczenie z eTwinningiem z pewnością przyniesie wiele dalszych projektów partnerskich, realizowanych zarówno online, jak i poprzez wizyty w lokalnych szkołach wyższych, gdzie moi uczniowie będą mieli możliwość poznania korzyści płynących z nauki języków obcych i nawet zdobycia dzięki nim zawodu. W mojej szkole nauka języka obcego dla osób powyżej czternastego roku życia nie jest obowiązkowa i jestem przekonana, że liczba uczniów uczących się języków wzrosłaby, gdyby mogli oni spotykać się i rozmawiać z kolegami i koleżankami z zagranicy, czy to za pośrednictwem poczty elektronicznej, czy Internetu. W ten sposób mieliby więcej okazji do stosowania swoich umiejętności językowych i podzielenia się wiedzą na temat własnej kultury. Być może wówczas uczniowie decydowaliby się na naukę języków obcych. W 2005 roku nie było aż tak wielu przykładów projektów czy zadań realizowanych w ramach eTwinningu jak mamy teraz; mimo to nauczyciele od razu dostrzegli wartość, którą eTwinning mógł wnieść w nauczanie języków, oferując uczniom, zupełnie za darmo, wirtualną mobilność i prawdziwy kontekst do nauki języków obcych, budując w ten sposób pomosty pomiędzy grupami nierównymi społecznie.

Catherine Johannes Szkoła

Lycée Hilaire de Chardonnet

Miasto

Chalon Sur Saône

Kraj

Francja

W 2005 roku „krążyło” po naszym liceum nadane przez władze lokalne pismo zachęcające nas do wzięcia udziału w eTwinningu, czyli do przeprowadzenia projektu

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś partnerskiego z inną szkołą z kraju Unii Europejskiej. Idea nie do końca była jasna, ale po rozmowie z moją koleżanką, nauczycielką angielskiego, zdecydowałyśmy się rozpocząć projekt na początku roku szkolnego 2005/2006. Jestem nauczycielką technologii w szkole średniej (mała szkoła na prowincji), gdzie uczniom często brakuje motywacji do nauki. Regularnie słyszą, że nie są dobrzy z języków obcych, ot tak po prostu! Oczywiście to nieprawda; poza tym, ci uczniowie często pochodzą z niezamożnych środowisk, a ich rodziców nie stać na zagraniczne podróże. Pomyśleliśmy, że projekt może okazać się motywujący zarówno dla nas, jak i naszych uczniów, że być może pokaże celowość uczenia się języków obcych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT). Projekt miał także nieco zniwelować granice między przedmiotami (angielski i technologie ICT). I wreszcie, co nie mniej ważne, dzięki tej wirtualnej podróży, która nic nie kosztowała, każdy mógł „wyjechać za granicę”.

Błędem jest myśleć, że eTwinning to panaceum na wszelkie problemy, jakie nauczyciel może napotkać w swojej klasie, zwłaszcza kiedy uczniom brakuje motywacji. Z pewnością pomoc i wsparcie ze strony partnerów, a także Narodowego Biura Programu eTwinning, czy innych osób spotkanych w eTwinningu sprawia, że łatwiej jest poradzić sobie z trudnościami ponieważ nauczyciele nie są pozostawiani sami sobie, o czym opowiada historia Marty.

Marta Pey Szkoła

Institut Jaume Callis

Miasto

Vic

Kraj

Hiszpania

Wszystko zaczęło się pewnego październikowego dnia 2007 roku. Natknęłam się na ogłoszenie o kursie organizowanym przez hiszpańskie Ministerstwo Edukacji, poświęconym eTwinningowi. Co to jest eTwinning? Pierwsza część kursu była nieco zbyt teoretyczna, ale za to druga w dużo większym stopniu odnosiła się do rzeczywistości. Musiałam znaleźć bliźniaka: udało mi się i w niecałe 10 minut Alessandra P. z miejscowości Monfalcone w północnych Włoszech zaprosiła mnie do udziału w swoim projekcie. Wszystko było jak trzeba: cele projektu, wiek uczniów (16-17 lat). Musiałam szybko podjąć decyzję. Czy naprawdę chcę zaangażować się w ten projekt? Czy moi uczniowie chętnie wezmą w nim udział? Wiedziałam, że nie są zbyt pracowici i że ich poziom angielskiego nie był za wysoki... Po chwili zastanowienia postanowiłam dołączyć do tej europejskiej społeczności.

Rozdział 1. Dołącz do eTwinning 17

Tak jak przypuszczałam, moi uczniowie okazali się najtrudniejszą częścią tego przedsięwzięcia. Na początku byli pełni entuzjazmu, ale kiedy dotarło do nich, że muszą naprawdę ciężko pracować, to już zupełnie inna historia... Rzeczy nie układały się najlepiej, tak więc postanowiłam poświęcić część swoich zajęć na realizację tego projektu i oceniać uczniów za udział w nim. Wielokrotnie czułam się sfrustrowana, czasami byłam już bliska wycofania się z projektu, z eTwinningu i z tego wszystkiego… To, co mnie jednak trzymało, to silny związek z Alessandrą i ogromna pomoc ze strony hiszpańskiego Biura eTwinningu (NSS) w Madrycie oraz Núrii de Salvador z Barcelony. Przekonałam się, że eTwinning to wspaniałe narzędzie zarówno w mojej pracy nauczyciela, jak i w nauce moich uczniów.

Zaangażowanie w eTwinning może mieć swój początek w niewielkim, prostym projekcie (jeden partner, czas trwania - tylko kilka miesięcy). Prawdziwe „niebezpieczeństwo” pojawia się, gdy raz zetknąwszy się z eTwinningiem, nauczyciel nabiera ochoty, by się angażować bardziej i bardziej, jak Maria Antoinette, nasza kolejna autorka, która po pięciu latach od realizacji swojego pierwszego projektu może poszczycić się piętnastoma kolejnymi oraz partnerami z wielu różnych krajów.

Maria Antoinette Magro School

St Gorg Preca Primary School C

Miasto

Hamrun

Kraj

Malta

W 2005 roku, kiedy eTwinning został oﬁcjalnie zainaugurowany, wszyscy dyrektorzy szkół Wysp Maltańskich wzięli udział w seminarium poświęconym tej nowej akcji. Po powrocie dyrektor naszej szkoły udzielił nam wszelkich informacji o eTwinningu i postanowiłam od razu zarejestrować się, nie bardzo zdając sobie sprawę z tego, co to tak naprawdę oznacza. Od tamtej pory nigdy nie oglądałam się za siebie, a mój entuzjazm i miłość do eTwinningu z roku na rok stają się coraz silniejsze. Gdy tylko się zarejestrowałam, znalazłam się w części portalu poświęconej szukaniu partnerów. Odezwał się do mnie nauczyciel szkoły podstawowej ze Szkocji. Rozpoczęliśmy prosty projekt z udziałem naszych uczniów pt. „Children from Other Lands” (Dzieci z innych krajów). Dzieci pisały do siebie maile, wysyłaliśmy sobie wzajemnie prezentacje PowerPoint i zdjęcia, by w ten sposób przedstawić partnerowi swoją szkołę i nas samych.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Pod koniec roku szkolnego moi uczniowie i ja stwierdziliśmy, że fajnie się pracowało jak jedna rodzina. Nauczyliśmy się tak dużo od naszych kolegów i koleżanek z zagranicy, że postanowiliśmy spróbować jeszcze raz w kolejnym roku i tak aż do dziś. Podczas pierwszych pięciu lat istnienia eTwinningu wzięłam udział w piętnastu projektach z różnymi krajami, w tym ze Szkocją, Polską, Norwegią, Słowacją i Francją. Każdy z projektów świetnie łączył się z treścią obowiązującej u nas podstawy programowej i programem pracy przewidzianym na dany rok szkolny. Nie zrobiliśmy niczego spoza programu nauczania, jednak to, co realizowaliśmy przebiegało w bardziej stymulujący uczniów sposób i to się dzieciom bardzo podobało; więcej też zapewne zapamiętały z rzeczy, których się uczyły. Gdyby nie było tych projektów, lekcje musiałyby się odbywać w zwykły sposób z użyciem tradycyjnych i nudnych metod.

Technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) to z pewnością ważny, ale nie główny element eTwinningu; aspekt interdyscyplinarny, a także współpraca horyzontalna pomiędzy nauczycielami z tej samej szkoły i nauczycielami z innych krajów oraz współpraca wertykalna pomiędzy nauczycielami i uczniami to bardziej widoczne cechy eTwinningu, co znajduje swoje odzwierciedlenie w reﬂeksjach Angelosa.

Angelos Konstantinidis School

Secondary Sport School

Miasto

Drama

Kraj

Grecja

Uważam, że miałem szczęście, bo w 2008 roku mogłem uczestniczyć w pierwszym, zorganizowanym online, seminarium poświęconym akcji eTwinning w Grecji. Seminarium zatytułowane było „Projekty interdyscyplinarne i akcja eTwinning” i zostało poprowadzone przez trzech greckich ambasadorów. Dowiedziałem się o nim z Biuletynu eTwinning i z czystej ciekawości postanowiłem wziąć udział. Oczywiście interesował mnie temat, ale muszę przyznać, że nie byłem

Rozdział 1. Dołącz do eTwinning 19

wówczas entuzjastą projektów interdyscyplinarnych. Wtedy jeszcze wierzyłem, że mogę pobudzić uczniów do aktywnego działania, przekazując im wyłącznie konkretną wiedzę, w moim przypadku – w zakresie technologii ICT. Owszem, uczniów interesowały moje lekcje, ale ja osobiście nie byłem zadowolony z wyników. Od czasu do czasu uczniowie kwestionowali przydatność pewnych treści przewidzianych przez program nauczania, pytając: „Proszę pana, po co mam się tego uczyć? Na co mi się to przyda?”. Nie muszę chyba mówić, że tego typu pytania były dla mnie niezręczne i zachęciły mnie, by przyjrzeć się tym dotąd przyjmowanym bez zastrzeżeń treściom nauczania... To seminarium online poświęcone projektom interdyscyplinarnym było okazją, dzięki której mogłem bardziej zgłębić tę kwestię. Zdałem sobie sprawę, że panujący model nauczania, wciąż wykorzystywany przez większość nauczycieli, jest nie tylko przestarzały, ale i nieskuteczny. Poznawcze metody nauczania skoncentrowane na przekazywaniu wiedzy teoretycznej okazały się poważnie nieadekwatne, ponieważ tylko poprzez model nauczania bazujący na współpracy można stworzyć sprzyjające warunki dla dobrego rozwoju poszczególnych jednostek. Niewątpliwie, technologie ICT odgrywają istotną rolę w tym procesie edukacyjnej ewolucji. Po seminarium mój punkt widzenia na edukację uległ całkowitej zmianie, dla mnie to już nie jest tylko nauczanie technologii ICT, ale nauczanie przy pomocy technologii ICT. Ta nowa perspektywa fascynuje mnie i jest najistotniejszym bodźcem do dalszego rozwoju osobistego w tym właśnie kierunku.

Jak już wspomnieliśmy, pojęcie współpracy nie jest obce nauczycielom w Europie, jako że od wielu lat uczestniczą w programie Comenius. Ale nasz kolejny autor odkrył, że zaangażowanie się w eTwinning przyniosło nowe, bogate możliwości w realizowaniu zadań w ramach programu Comenius.

Helgi Hólm Szkoła

I Stóru-Vogaskóli

Miasto

Vogar

Kraj

Islandia

Na początku 2007 roku moja szkoła została koordynatorem trzyletniego projektu realizowanego w ramach programu Comenius, zatytułowanego „The World around Us” (Świat wokół nas) i już po chwili zacząłem się w ten projekt angażować. Od razu odkryłem, że ten rodzaj pracy jest zarówno ciekawy, jak i kształcący. W projekcie wzięły

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś udział szkoły z pięciu innych krajów – Norwegii, Belgii, Anglii, Czech i Francji. Zadania obejmowały historyjki i zabawy z udziałem najmłodszych uczniów. Postanowiliśmy, że językiem pracy i komunikacji będzie angielski, w wyniku czego moja szkoła podjęła decyzję, aby wprowadzić angielski do programu nauczania od pierwszej klasy (sześciolatki) i kontynuuje to nadal. Stało się dla mnie oczywiste, że taki projekt może przynieść szkole, która w nim uczestniczy, zarówno krótko- jak i długofalowe efekty. W trakcie realizacji projektu zacząłem dostrzegać i uczyć się rzeczy, które potem wykorzystywałem w swojej pracy jako nauczyciel informatyki. W naszym projekcie Comenius skupiliśmy się na najmłodszych uczniach, choć na co dzień pracowałem niemal ze wszystkimi uczniami naszej szkoły (w wieku od 6 do 16 lat). Zacząłem więc szukać sposobów, by zaangażować więcej uczniów w różne ciekawe projekty. Dzięki islandzkiej Narodowej Agencji Programu Comenius dowiedziałem się o eTwinningu i w sierpniu 2007 roku zarejestrowałem się. Byłem zaskoczony kiedy zobaczyłem, jak w bardzo niedługim czasie od inauguracji do eTwinningu przyłączyły się tysiące nauczycieli z całej Europy, którzy rozpoczęli realizację różnorodnych, interesujących projektów. Zamieściłem na stronie eTwinningu kilka swoich pomysłów i wkrótce zacząłem się komunikować z innymi nauczycielami.

Chociaż wielu nauczycieli przyciąga wizja działania w projekcie europejskim, rezygnują z tego pomysłu z powodu licznych wymogów narzucanych przez program nauczania, co w konsekwencji prowadzi do braku czasu na cokolwiek innego. Sekret polega na tym, jak zauważa Michelle, by dobrze wpasować projekt w obowiązkowe treści nauczania i rozszerzyć je o dodatkową korzyść dla twojej pracy, jaką jest wprowadzenie kontekstu europejskiego. Jej uczniowie odkryli też, że udział w takim projekcie ma znaczenie podczas rekrutacji na studia...

Rozdział 1. Dołącz do eTwinning 21

Michelle Thick Szkoła

King Edward VI College

Miasto

Nuneaton

Kraj

Wielka Brytania

Moje osobiste zaangażowanie w eTwinning wypływało z zamiłowania do aspektów międzynarodowych w nauczaniu, które narodziło się podczas wieloletniego pobytu i pracy w Ameryce Północnej oraz Europie. Moja szkoła zaangażowała się w projekt programu Comenius, a ja byłam jednym z nauczycieli, którzy zgłosili się do pomocy w jego planowaniu. Udałam się na spotkanie poświęcone nowym projektom Comeniusa, które zorganizowano na szczeblu regionalnym, i w trakcie tego spotkania dowiedziałam się o eTwinningu. Wydawał się świetnym sposobem na poszerzenie świadomości kulturowej moich uczniów, więc zaczęłam zastanawiać się, jak mogłabym go włączyć do nauczania. W Wielkiej Brytanii wielu nauczycieli ostatnich klas licealnych wie, jak mało czasu ma się na przygotowanie do egzaminów A-Level, byłam jednak przekonana, że eTwinning da się efektywnie wykorzystać w szkolnej klasie. Dla mnie jako historyka ważne jest, aby pokazać uczniom, że historia to nie tylko ludzie, którzy już nie żyją, ale żywa, oddychająca nauka, której zadaniem jest odkrywanie przyczyn i skutków znajdujących się daleko poza kartami podręcznika. Ostatecznie postanowiłam przeprowadzić projekt na swoich zajęciach z historii starożytnej, opierając się bezpośrednio na wiedzy, której moi uczniowie potrzebowali do egzaminów. Zaczęłam szukać greckiej szkoły, z którą taki projekt mogłabym zrealizować. Odzew za pośrednictwem strony internetowej eTwinningu był bardzo pozytywny i wkrótce udało mi się znaleźć partnera chętnego do współpracy. Moi uczniowie bardzo ekscytowali się tym, że mogli poznać rówieśników z zagranicy, czego wynikiem są dwa wspólnie przeprowadzone i ukończone projekty. Z niecierpliwością czekam na, mam nadzieję, trzeci projekt już wkrótce! eTwinning otworzył mi cały świat nowych możliwości. Dzięki współpracy z kolegami i koleżankami, czy to podczas projektu przeprowadzanego online czy w ramach warsztatów doskonalących, nie tylko ja rozwinęłam swoje umiejętności. Moi uczniowie także nauczyli się czegoś od swoich kolegów ze szkoły partnerskiej. Zapoznali się z kulturą i stylem życia w Grecji i byli w ogromnym szoku, kiedy dowiedzieli się, że jedna z potencjalnych szkół partnerskich musiała się wycofać z projektu, ponieważ uczniowie urządzili strajk! Drugi projekt uczniów ze szkołą partnerską był wspólnym przedsięwzięciem zaproponowanym przez British Council oraz rozgłośnię BBC i połączonym z programem History of the World in 1000 Objects. Mimo że uczniowie musieli w dużej mierze poświęcać swój wolny czas (a ja swój!), to razem ze szkołą partnerską zostali nagrodze-

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś ni publikacją wyników swojej pracy na stronie BBC. Uczniowie bardzo się tym faktem ekscytowali, a ponadto będą mogli tę informację zamieścić w swoich podaniach na studia, co, mam nadzieję, pomoże im wyróżnić się z tłumu! Po realizacji tego projektu, dyrektor mojej szkoły poprosił mnie, abym zaprezentowała całej kadrze, co można osiagnąć dzięki eTwinningowi. Miałam pokazać nie tylko to, czym zajmowałam się ze swoimi uczniami, ale też zachęcić innych nauczycieli do realizacji własnego projektu. Ponadto, poproszono mnie o przyłączenie się do zespołu ambasadorów eTwinningu, co być może otworzy mi i moim uczniom okno na cały świat nowych możliwości. Ogólnie rzecz biorąc pragnę podkreślić, że eTwinning jest nie tylko dla młodszych uczestników; projekty można też przeprowadzać z uczniami w wieku 16-18 lat; trzeba tylko być kreatywnym!

By rozpocząć współpracę w ramach eTwinningu, nie musisz być ekspertem w dziedzinie technologii ICT. Wystarczy, że poprosisz kogoś, żeby pokazał ci, jak utworzyć adres email, jeśli jeszcze go nie masz… Reszta przyjdzie sama.

Maria Doria Szkoła

Liceo Classico “G. Galilei”

Miasto

Monopoli (BA)

Kraj

Włochy

Na początku zaangażowałam się w eTwinning, ponieważ szukałam partnera do wymiany uczniów. Szkoła, w której pracuję od 18 lat, zawsze była zainteresowana podobnymi doświadczeniami. Nie bardzo wierzyłam, że eTwinning to coś więcej!!! Zdałam sobie sprawę, że współpraca partnerska to nie tylko spotkania nastolatków, którzy dzięki nim mają podnieść swoje umiejętności językowe! Takie były główne założenia mojego pierwszego projektu zatytułowanego „The United Colours of Europe” (Zjednoczone Kolory Europy), który realizowałam wspólnie z Ireną z Polski. Ona była partnerką mojego pierwszego projektu i teraz jest moim prawdziwym przyjacielem, zawsze gotowym i chętnym do pracy i rozmowy! Ciężko pracowałam nad tym projektem. Czasami myślałam, że się nie nadaję, bo popełniałam błędy przede wszystkim z powodu nieumiejętności nagrywania ﬁlmów, tworzenia plików audio, robienia zdjęć, korzystania z programu FlashMeeting i tym podobnych rzeczy! Portal eTwinning wydawał mi się “nieodkrytą krainą”, którą trzeba odkrywać krok po kroku!

Rozdział 1. Dołącz do eTwinning 23

Dzisiaj mogę powiedzieć, że wszystkie swoje osiągnięcia w zakresie technologii ICT (może nie takie aż wielkie!) zawdzięczam eTwinningowi. Udział w warsztatach szkoleniowych w Sintrze dał mi zastrzyk entuzjazmu. Tematem warsztatów były technologie mobilne stosowane w nauczaniu. Do tamtej chwili korzystałam tylko ze swojej komórki, z której wysyłałam i odbierałam wiadomości tekstowe, czasami robiłam zdjęcia i nastawiałam budzik! Podczas warsztatów w Sintrze zostałam wprowadzona do „nieodkrytej krainy” zbudowanej ze smartfonów i takich aplikacji, jak WinrRAR, Google Earth czy Komposer. Byłam w prawdziwym szoku widząc, jak te programy można wykorzystać w nauczaniu i podczas realizacji zadań projektu. W trakcie projektu nabrałam w tym zakresie biegłości i wykorzystywałam te umiejętności także potem.* Pod koniec mojego pierwszego projektu, kiedy podsumowywałam wyniki i informacje zwrotne od moich uczniów, zdałam sobie sprawę, że eTwinning mógłby stać się czymś więcej niż tylko dodatkowym projektem i że można by go włączyć do nauczania. Wkrótce także uświadomiłam sobie, że eTwinning mógłby być realizowany w ramach osobnych szkolnych zajęć dla wszystkich uczniów, które byłyby nastawione na otwartość, bez ustalonych kryteriów, ale i bez ograniczeń. Od tamtej pory eTwinning to najbardziej elastyczne narzędzie, jakie wykorzystuję w swojej praktyce nauczycielskiej, które pozwala moim uczniom i mnie uczyć się, rozwijać, dobrze się bawić i zdobywać nowych przyjaciół.

Tautvydė to nauczycielka z Litwy, pracująca w jednej z europejskich szkół w Brukseli. W jej odczuciu eTwinning jednoczy ją i jej uczniów z innymi z całej Europy.

Tautvydė Daujotytė Mukile Szkoła

École Européenne Bruxelles II

Miasto

Woluwe

Kraj

Belgia

Kiedy w marcu 2010 roku odkryłam eTwinning, wyglądał jak olbrzymi świat, pełen wielu nowych możliwości, kuszących odkryć i obiecujących propozycji. Poczułam się w nim jak ryba w wodzie, jak mówi znane litewskie powiedzenie. * Jeśli zainteresowało cię to, przejdź do linku: http://www.youtube.com/watch?v=ykSzIyJ2LOE&feature=player_embedded#

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Od pierwszego kontaktu z eTwinningiem nie mogłam się doczekać, by zacząć działać. Muszę zaznaczyć, że o eTwinningu dowiedziałam się wszystkiego sama i to rzeczywiście potwierdza, jak łatwy w użyciu jest portal programu, jeśli tylko ktoś naprawdę zechce się z nim zapoznać. Od razu pierwszego wieczoru, kiedy pokazałam mój pomysł na projekt, było mi niezwykle miło zobaczyć, jak koledzy i koleżanki z różnych krajów od razu zaczęli mnie wspierać i byli gotowi przyłączyć się do współpracy. Wkrótce otrzymałam też zaproszenie do uczestnictwa w innym ciekawym projekcie. To było to – mój udany początek. Pierwszy realizowany przeze mnie projekt eTwinning zatytułowany był „Phrases and Sayings – United in Different Ways to See the World” (Zwroty i powiedzenia – zjednoczeni w różnych sposobach postrzegania świata) i dzięki dziesięciu partnerom tego projektu i ich uczniom odkryliśmy wspaniały świat zwrotów i powiedzeń. Projekt ten dał nam możliwość poznania nie tylko innych języków obcych, ale i własnego języka ojczystego. Moje projekty związane są z przedmiotem, którego uczę. Interesuję się językoznawstwem i projektami o tematyce kulturowej, ponieważ uczę języka litewskiego. Jestem pewna, że nawet języka ojczystego nie można w XXI wieku nauczać jako odizolowanego przedmiotu. Pracuję w szkole międzynarodowej, a eTwinning pomaga mi łączyć na moich zajęciach wiele różnych języków europejskich. To właśnie najbardziej lubię w eTwinningu – nie ma znaczenia, gdzie pracujesz i tak przez cały czas jesteś w środku Europy.

Kończymy ten rozdział małą lekcją historii o pewnych działaniach, które doprowadziły do powstania eTwinningu i Portalu i świadczą o tym, że eTwinning od samego początku był inicjatywą o kierunku “z dołu do góry”, uruchomioną dzięki potrzebom wyrażonym przez nauczycieli zainteresowanych współpracą partnerską, realizowaną za pośrednictwem Internetu.

Valentina Cuadrado Szkoła

IES Alonso de Madrigal

Miasto

Ávila

Kraj

Hiszpania

Podczas udziału w pilotażowym projekcie OASIS (Open Architecture and Schools in Society) w 2002 roku musiałam znaleźć partnerów, by ukończyć eksperyment dotyczący pewnego zadania opartego na współpracy. Ponieważ jedno z zadań w naszym

Rozdział 1. Dołącz do eTwinning 25

projekcie polegało na wzięciu udziału w inicjatywie Spring Day for Europe (Dzień Wiosny w Europie), skontaktowałam się z koleżanką odpowiedzialną wówczas za sekcję hiszpańską. Pomogła mi znaleźć partnerów i rezultatem naszych działań był nasz pierwszy magazyn, dostępny na stronie http://ejournal.eduprojects.net/Museo10/index.php. Od tamtej pory ci sami partnerzy z Polski i Rumunii współpracują ze mną w ramach eTwinningu i programu Comenius. Moja hiszpańska koleżanka zaproponowała potem, żebym wzięła udział w badaniu i pomogła zebrać opinie nauczycieli, by poznać ich potrzeby i oczekiwania dotyczące nowej strony poświęconej współpracy partnerskiej. Oczywiście zgodziłam się; po raz pierwszy w swoim życiu zawodowym zostałam poproszona o wyrażenie swoich odczuć i potrzeb dotyczących mojej pracy nauczyciela. Bardzo ucieszyłam się z tej możliwości. Nie chciałam jednak podawać wyłącznie własnych odpowiedzi, więc w szkole zaapelowałam do wszystkich chętnych o pomoc w tej sprawie. Przyłączyli się koledzy i koleżanki z projektu OASIS oraz inna mała grupa i wspólnie zaczęliśmy dyskutować. Mieliśmy w pewnym sensie ocenić nasze metody pracy i wyniki. Strona poświęcona tej współpracy partnerskiej stała się portalem eTwinning. Kiedy ruszył eTwinning, bez trudu stworzyliśmy nasz pierwszy projekt „Nature and Human Activity” (Natura a działalność człowieka), ponieważ już wiedzieliśmy, jak chcemy pracować. Przekonaliśmy dyrekcję szkoły o znaczeniu współpracy, współuczestnictwa i zdobywania wiedzy w ramach partnerstwa. Stopień aktywnego zaangażowania pomiędzy uczniami i nauczycielami to jedna z sił napędowych w szkole, odpowiedzialna za powstawanie zadań o charakterze interdyscyplinarnym, za wycieczki, pracę zespołową, aktywne uczestnictwo i ideę szkoły globalnej. Moje początkowe zaangażowanie się w eTwinning oznaczało zmiany osobiste i zmiany w szkole, które wyznaczyły nam nową ścieżkę w procesie uczenia się i zaowocowały trzema nagrodami na szczeblu krajowym, co nie jest bez znaczenia.

Kilka “złotych zasad” na dobry początek! Zaczynamy od sześciu punktów, o których Laura wolałaby wiedzieć od samego początku.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Laura Maffei Szkoła

Arnolfo di Cambio

Miasto

Colle di Val d’Elsa

Kraj

Włochy

1. WEJŚCIE:

podczas rejestracji nie zakładaj, że zapamiętasz swoją nazwę użytkownika i hasło – nie zapamiętasz. Zapisz je więc. (Aneks do punktu 1.: powiedz swojemu koledze/koleżance/znajomym/rodzinie, którego adresu email użyłeś. Kiedy zapomnisz, gdzie zapisałeś informacje potrzebne do zalogowania się, a z pewnością zapomnisz, będziesz mógł przynajmniej otrzymać nowe hasło).

2. PRZESUWANE DRZWI: właśnie zarejestrowałeś się i jesteś podekscytowany wejściem do tego nowego świata, kiedy nagle – uups – zaraz przy pierwszej próbie zauważasz jakiś dziwny komunikat o błędzie. Poproś o pomoc; jeśli jednak w zasięgu wzroku nie ma żadnego eksperta, wykorzystaj magiczny trik cyfrowych wyjadaczy: zresetuj.

3. POKÓJ PANIKI: po zresetowaniu próbujesz się zalogować, ale platforma wydaje się nie działać. Zdarza się. Zanim zadzwonisz do swojego Narodowego Biura eTwinningu / Ministra Edukacji / Pana Wszystkowiedzącego, zaczekaj i spróbuj ponownie później.

4. CZŁOWIEK BEZ TWARZY: pierwsza rzecz, zamieść zdjęcie na swoim proﬁlu. Nikt nie lubi rozmawiać z cieniem.

5. ZNAJDŹ ODPOWIEDNIĄ OSOBĘ: kiedy szukasz idealnego partnera do projektu, pamiętaj, że społeczność eTwinning przypomina prawdziwe życie – jeśli nie skontaktujesz się z nikim, nikt nie skontaktuje się z tobą. I odwrotnie, po wysłaniu 100 wiadomości licz się z tym, że będziesz musiał poświęcić swój wolny czas i odpisać 100 potencjalnym partnerom. Zgodnie z tym ustawiaj swoje priorytety.

6. TO SIĘ NIE UDA:

wierzysz, że znalazłeś idealnego partnera. Ale jeśli on pracuje w szkole podstawowej, nie będzie mógł razem z tobą realizować projektu poświęconego rozszczepieniu jądra atomowego. Stawiaj sobie, swoim partnerom i uczniom realistyczne cele, a unikniesz rozczarowania.

Rozdział 1. Dołącz do eTwinning 27

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Rozdział 2.

eT eTwinning w praktyce Introduction Christina Crawley, Centralne Biuro Programu eTwinning, European Schoolnet Decyzja o zmianie sposobu nauczania i uczenia się nigdy nie jest łatwa. Doświadczenia związane ze zdobywaniem nowej wiedzy czy umiejętności mogą być tak proste lub tak skomplikowane jak sam o tym zdecydujesz. Kiedy jednak zagłębiasz się w nieznane w poszukiwaniu inspiracji i innowacji – już samo to, to nie lada wyczyn. W przypadku wszystkich uczestników eTwinningu zaangażowanie się w program wzięło się z chęci zrobienia „czegoś innego”. Czy to będzie inny sposób nauczania, czy dodanie aspektu międzynarodowego do swoich zajęć. Uczestnicy eTwinningu to odważni nauczyciele chętni przyjmować nowe wyzwania – zwłaszcza w dziedzinie współpracy. Jeden nauczyciel sam ze swoją klasą to jedno, ale co się wydarzy, jeśli dodamy jeszcze jedną klasę i jeszcze jednego nauczyciela? W tej części przedstawiamy kilka historii nauczycieli opowiadających o swoich początkach w eTwinningu. O tym, jak udało im się włączyć ten program w to, czym się wówczas zajmowali; o tym, co było dla nich trudne, co poszło niespodziewanie łatwo i jak się dalej rozwinęli po swoim pierwszym kontakcie z pojęciem eTwinningu. Jak lepiej zacząć, jeśli nie od prostego pomysłu? Conor wyjaśnia, jak wziął prosty pomysł i razem ze swoim partnerem i uczniami uczynił z niego wspaniałą przygodę, która świetnie wpasowała się w treści nauczania jego przedmiotu.

Rozdział 2. eTwinning w praktyce 29

Conor Kelly Szkoła

Moyle Park College

Miasto

Dublin

Kraj

Irlandia

Jak zacząłem? Wszystko zaczęło się we wrześniu 2009 roku od pewnego pomysłu: zrobić film na podstawie wiersza. Pomysł ten rozrósł się w projekt zaangażowania uczniów z całej Europy, których zadaniem byłoby nakręcenie filmów na podstawie wierszy, a następnie skomentowanie wybranych przez partnerów wierszy i nakręconych przez nich filmów. Na początku zamieściłem swój pomysł w części portalu eTwinning poświęconej wyszukiwaniu partnerów do projektu i czekałem na odpowiedź. Skontaktowało się ze mną pięciu nauczycieli z trzech krajów i w tamtej właśnie chwili narodził się nasz projekt. Zdobyłem nowe umiejętności w zakresie robienia filmów cyfrowych, edycji cyfrowej i nagrywania dźwięku; podniosłem też swoje umiejętności w projektowaniu stron internetowych, w dziedzinie komunikacji pomiędzy systemami komputerowymi i edycji tekstu. Nauczyciele biorący udział w projekcie dzielili się swoimi umiejętnościami; wysłano nawet materiał wideo na DVD do opracowania i zamieszczenia na YouTube, gdzie ostatecznie znalazło się sześć filmów przygotowanych w ramach projektu. Podczas gdy cel główny projektu zakładał nakręcenie sześciu krótkich filmów, celem edukacyjnym naszego przedsięwzięcia było przybliżenie uczniom poezji w nowatorski i oparty na współpracy sposób. Dzięki temu, że uczniowie sami mogli wybrać wiersze, które chcieli sfilmować, i byli zachęcani do komentowania tych wierszy na TwinSpace i stronie projektu, mogli zobaczyć, jak poezja jest postrzegana przez ich rówieśników. Najbardziej żałuję, że uczniowie więcej ze sobą nie współpracowali. Mimo, że udostępniłem moim uczniom platformę TwinSpace nie potrafili z niej korzystać. TwinSpace trochę nas ograniczała, ale zorientowałem się, że tradycyjna strona internetowa dobrze i wizualnie atrakcyjnie radziła sobie z potrzebnymi materiałami. Wykorzystywałem ją do koordynowania pracy poszczególnych szkół. Jeśli chodzi o angażowanie we współpracę innych nauczycieli ze szkoły, nie było to trudne, bo film sam w sobie jest przedsięwzięciem zbiorowym. Nauczyciele z mojej szkoły byli bardzo chętni do pomocy! Niektórzy zgodzili się wystąpić w filmie, inni pomogli dobrać aktorów, nauczyciele od prac w drewnie i nauczyciele plastyki pomogli przygotować rekwizyty, dyrektor szkoły i zastępca dyrektora tak dostosowali plan lekcji mój i moich uczniów, abyśmy mogli spokojnie filmować itp.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Bardzo ucieszyliśmy się, kiedy nasza strona zdobyła Junior Spider, jedną z większych nagród w dziedzinie ICT w Irlandii za najlepszą stronę internetową o charakterze edukacyjnym. Szkoła rumuńska także utworzyła dwujęzyczną stronę do swojego filmu i systematycznie aktualizowała ją w miarę postępów projektu. Poezja odgrywa istotną rolę w programie języka angielskiego, którego uczę, tak więc dzięki tłumaczeniom wszystkich wierszy, które pojawiły się w projekcie, a także dzięki możliwości przeglądania i komentowania filmów zrobionych przez europejskich partnerów, uczniowie mogli skorzystać z nowatorskiego podejścia do zrozumienia poezji. Strony internetowe Irlandzka strona dostępna jest pod adresem http://www.iol.ie/~kellyc/film.htm Adres rumuńskiej strony internetowej: http://strongteam.lispanciu.ro/index.html

W pracy nad projektem partnerskim ważne jest, jak twierdzi Ayça, zrozumienie potrzeb uczniów w kontekście wykorzystywanych dzisiaj technologii.

★

Ayça Oğuz Szkoła

Hasan Kağnıcı İlköğretim Okulu

Miasto

Bağcılar/İstanbul

Kraj

Turcja

eTwinning to “edukacyjny ocean”. Młodzi ludzie podchodzą do Internetu z ciekawością, co może zaprowadzić ich do wielu odkryć i inspiracji lub – przeciwnie – sieć może wciągnąć ich w wyszukiwanie nieistotnych informacji i w dalszym ciągu trzymać w niewiedzy. My jako nauczyciele musimy pamiętać, że kiedy przekształcamy

Rozdział 2. eTwinning w praktyce 31

Internet w wielozadaniowe narzędzie edukacyjne do tej pory postrzegane przez młodych ludzi jako przeznaczone do zabawy i rozrywki, musimy być precyzyjni i dokładni, aby uniknąć informacyjnego szumu. Uczenie się musi być pozytywne i bezpośrednie, z jasnymi, wymiernymi rezultatami oraz efektywnymi wynikami. Kiedy po raz pierwszy usłyszałam o eTwinningu, szukałam bezpiecznej, chronionej platformy internetowej, gdzie moi uczniowie mogliby spędzać czas. Moja szkoła znajduje się na przedmieściach Stambułu. Większość rodziców nie należy do najlepiej wykształconych i, nad czym ubolewają, nie mogą zapewnić swoim dzieciom wielu możliwości. Kiedy zaczęliśmy realizować projekty w ramach eTwinningu, rodzice zauważyli, że ich dzieci zyskały szansę wydostania się z tego „błędnego koła” i mogły poruszać się po międzynarodowej scenie. Efektem były dynamika w działaniu i wzrost motywacji. W mojej klasie jest 47 uczniów. Nie ma takiej możliwości, by osobno próbować zainteresować czymś każdego z uczniów. A dzięki tej motywacji mogłam podzielić uczniów na grupy robocze i powierzyć im obowiązki oraz odpowiedzialność za realizację projektów. W efekcie wzrosło kreatywne podejście w uczeniu się i odnajdywanie innowacyjnych rozwiązań problemów. eTwinning to niezwykła platforma, która daje uczniom i nauczycielom wiele możliwości. Miałam jednak jeden problem: moi dziewięcioletni uczniowie wymagali nadzoru moderatora i ustawicznej pomocy w zakresie języka obcego. Dzięki jednemu ze szkoleń w ramach Eventów Edukacyjnych zaczęłam efektywniej wykorzystywać Internet i nabrałam dość odwagi, by postarać się o własną domenę internetową. Wkrótce sama już tworzyłam stronę internetową, wykorzystując oprogramowanie open source i zamieszczając tam proste moduły tłumaczenia wyrazów, by ułatwić uczniom pracę. W ten sposób strona stała się wspaniałym i bezpiecznym portem w Internecie, który moim uczniom otwierał wejście na eTwinningowy ocean. W kwestii bezpieczeństwa i ochrony przekazałam część obowiązków niektórym rodzicom, by pełnili role moderatorów strony. Uczniowie już sami potraﬁą wymieniać się wiadomościami na tej stronie, korzystać z Kącika Ucznia dostępnego na TwinSpace i spotykać się ze swoimi partnerami projektu. eTwinning kryje w sobie wiele opcji, z których można korzystać na wiele sposobów. Moi uczniowie wymienili się swoimi przemyśleniami z innymi uczniami, którzy choć urodzili się w różnych krajach, żyją jednak bardzo podobnie. Odkryli i nauczyli się doceniać różnice i traktować je jako coś, co nas wzbogaca. W efekcie uczniowie lepiej rozumieją pojęcie różnorodności i przekonali się, że wszyscy wyznajemy podobne wartości. Nasza szkoła nigdy wcześniej nie uczestniczyła w żadnym projekcie międzynarodowym. Kiedy szkolne władze obejrzały nasze projekty zrealizowane w ramach eTwinningu, wyposażyły naszą klasę w komputer i projektor i wspierają nas na wiele sposobów. Niektórzy z moich kolegów i koleżanek także przyłączyli się do eTwinningu. Nagle Europa bardzo się do nas przybliżyła.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Kolejna z naszych autorek - Margarida mówi o wyzwaniu, jakim była promocja eTwinningu w jej regionie i jak piąta rocznica istnienia programu stała się wspaniałym pretekstem do rozpowszechniania w jej szkole i wśród szerszej społeczności informacji na temat projektów eTwinning.

Margarida Barbieri Figueiredo Szkoła

Agrupamento Vertical de Escolas de Pinheiro

Miasto

Penaﬁel

Kraj

Portugalia

Kiedy we wrześniu 2009 roku po raz pierwszy poruszyłam temat projektów eTwinning w swoim rejonie – a było to podczas spotkania z nauczycielami z różnych poziomów nauczania – przemawiałam jako koordynator oddziału przedszkolnego. Kiedy mówiłam, odniosłam wrażenie, że nikt nie traktuje mnie poważnie. Wspierana przez swoją koleżankę Cristinę Gonçalves (która jest bardzo doświadczonym uczestnikiem eTwinningu) postanowiłam nie poddawać się i podjęłam się pomagać wszystkim nauczycielom przedszkoli w angażowaniu się w projekty partnerskie z innymi szkołami w Europie. Piąta rocznica istnienia eTwinningu stała się wyjątkową okazją do rozpowszechnienia informacji o podjętym przez nas projekcie za pośrednictwem tej edukacyjnej społeczności. Dzięki pracy i wsparciu zarówno samych dzieci, jak i ich rodziców, udało nam się, wśród innych jeszcze inicjatyw, zorganizować wypuszczenie rocznicowych balonów, skomponować piosenkę, zaśpiewać “Happy Birthday”, a także zaplanować i przygotować wystawę realizowanych w naszej szkole projektów. Prowadzony przez nas warsztat, zatytułowany „eTwinning – wyzwanie” i adresowany do wszystkich nauczycieli naszej szkoły przyczynił się do powstania większej świadomości i zainteresowania projektem na pozostałych poziomach kształcenia. Zaangażowanie społeczności w taki międzynarodowy projekt promujący różnorodność etniczną oraz wymianę osobistych doświadczeń to z pewnością ogromny krok w budowaniu solidnej i w pełni zaangażowanej Europy. Myślę, że powinniśmy zwrócić naszą uwagę w kierunku przyszłych pokoleń, jako że jest to klucz do wielu wyzwań dzisiejszych czasów.

Rozdział 2. eTwinning w praktyce 33

Marilina mówi, jak można włączyć eTwinning w obowiązkowy program nauczania angielskiego jako języka obcego (ESL).

Marilina Lonigro Szkoła

Scuola Media “Giovanni Pascoli”

Miasto

Margherita di Savoia

Kraj

Włochy

Uczę angielskiego jako języka obcego. Pracuję z uczniami w wieku 11-13 lat we włoskich szkołach publicznych. Od swojego pierwszego projektu w 2005 roku staram się, aby projekty eTwinning w coraz większym stopniu były obecne w mojej praktyce nauczycielskiej. Kiedy zaczynałam pracę jako nauczyciel, miałam poczucie, że już wykorzystałam wszystkie swoje pomysły pedagogiczne, zwłaszcza te dotyczące uczniów z trudnościami w nauce. Zaczęłam się zastanawiać, dlaczego mimo wysiłków moi uczniowie nie uczyli się wystarczająco dużo i z niechęcią odrabiali swoje zadania domowe. A teraz uwaga! Mój pierwszy projekt eTwinning dostarczył kilku odpowiedzi: chodziło o motywację. Uczyłam języka obcego młode osoby, które wiedziały, że potraﬁę mówić w ich języku. Niezależnie od tego, jak bardzo starałam się mówić po angielsku podczas lekcji i zachęcać ich do tego samego, jakakolwiek próba interakcji w języku obcym nabierała znamion sztuczności. Dla większości uczniów każde z wykonywanych zadań oderwane było od rzeczywistości, a niektórzy nawet nie wkładali żadnego wysiłku, by odrobić zadaną im pracę. Zbyt młodzi, by patrzeć w przyszłość i zobaczyć, jak bardzo język obcy kiedyś im się przyda. Zdobywanie umiejętności komunikacyjnych w języku angielskim, interakcja werbalna, pisanie – pozbawione jakiejkolwiek rzeczywistej konieczności były dla moich uczniów czymś zupełnie nieciekawym. Przekonałam się, że projekty eTwinning kryją w sobie ogromne pokłady stymulujące prawdziwe interakcje, zwłaszcza w języku pisanym. Efekty projektu mogłam zobaczyć od razu; przejawiały się one przede wszystkim w wysiłku tych uczniów, którzy bardzo ciekawi swoich kolegów i koleżanek z zagranicy, dokładali wszelkich starań, by porozumieć się po angielsku. Wraz z upływem czasu i rozwojem platformy eTwinning, zaczęłam zachęcać swoich uczniów, by próbowali wykorzystać swoje umiejętności mówienia w języku obcym i w ten sposób dowiedzieli się czegoś o swoich przyjaciołach po drugiej stronie. To było wspaniałe! Moi uczniowie w klasie ćwiczyli zadawanie pytań i udzielanie potencjalnych odpowiedzi. Myśląc o rozpoczęciu nowego projektu w ramach eTwinningu,

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś wybieram jeden lub dwa tematy z programu nauczania i szukam partnerów o takich samych zainteresowaniach. Zamiast samodzielnie rozwijać te treści, pracuję nad nimi w ramach wspólnego projektu, a wymiana z innymi nauczycielami bardzo pomaga mi w planowaniu lekcji – dzielimy się zadaniami, a w rezultacie moje lekcje ciągle zyskują dzięki nowym perspektywom i zadaniom zaproponowanym przez moich partnerów. W ten sposób nauczanie i uczenie się daje o wiele więcej radości!

Współpraca partnerska z innymi szkołami w Europie to coś, co szczególnie nauczyciele języków obcych znają od bardzo dawna, choćby w najprostszej ze swoich form: wymianie korespondencji, wymianach uczniów itp. W przypadku nauczycieli innych przedmiotów tradycje te nie są aż tak dobrze rozwinięte. Im jest trudniej dostrzec korzyści wynikające z uczestnictwa w projekcie europejskim. Pierwszą z relacji nauczycieli, którzy nie uczą języka obcego, jest opowieść nauczycielki biologii, która opisuje, jak niezwykle sceptycznie podchodziła do eTwinningu i jak zmieniła swoje zdanie, po tym jak zaczęła korzystać z portalu eTwinning i dostępnych tam narzędzi, a teraz z przekonaniem przekazuje tę wiedzę innym koleżankom i kolegom.

Paulien du Fossé Szkoła

CSG Willem van Oranje

Miasto

Oud-Beijerland

Kraj

Holandia

Kiedy po raz pierwszy usłyszałam o eTwinningu, był on dla mnie czymś nie do końca jasnym – współpraca ze szkołami z zagranicy? Nie widziałam takiej potrzeby i nie bardzo mi się ten pomysł w ogóle podobał. Uczę biologii i na początku nie widziałam żadnego związku tej akcji ze swoim przedmiotem. Wkrótce jednak to się zmieniło. Kiedy zarejestrowałam się w eTwinningu, nikt w mojej szkole nie był w stanie mi powiedzieć, jak to działa. Zaczęłam więc klikać w jakieś przyciski na portalu eTwinning i stopniowo moja droga się rozjaśniała. Niedługo po tym nie tylko znalazłam partnerów do mojego własnego projektu, ale przyłączyłam się też do kilku już realizowanych przedsięwzięć. Wtedy postanowiłam rozpocząć pracę nad projektem dotyczącym ochrony środowiska. Jego celem było zbadanie jakości wody w kanale znajdującym się niedaleko naszej szkoły; pomyślałam, że fajnie byłoby też przyjrzeć się jakości wody w innych krajach.

Rozdział 2. eTwinning w praktyce 35

Przede mną otworzył się nowy świat! Bardzo łatwo znalazłam nie tylko inne kraje europejskie zainteresowane moim wodnym projektem, ale tez inne projekty, które wspaniale pasowały do programu nauczania moich zajęć. W bardzo krótkim czasie przyłączyłam się do różnych projektów, a moi uczniowie byli tak pełni entuzjazmu jak ja! Kiedy wiesz, jak portal jest przyjazny i prosty w obsłudze, to naprawdę łatwo skontaktować się z innymi nauczycielami z całej Europy. Chciałam, by moi koledzy i koleżanki stali się równie entuzjastyczni jak ja i pokazałam im wyniki kilku projektów, w rezultacie czego korzystając z różnych przepisów kulinarnych z różnych krajów europejskich (z projektu o zwyczajach żywieniowych w Europie) zrealizujemy projekt obejmujący całą naszą szkolę. Tak więc, zarażeni moim entuzjazmem inni nauczyciele z mojej szkoły pośrednio zaangażowali się w eTwinning. Ponieważ uczniowie lubią w ten sposób poznawać innych młodych ludzi z całej Europy, myślę że nie trzeba będzie długo czekać aż koledzy zaczną dopytywać, jak sami mogą na portalu eTwinning znaleźć partnerów lub projekt. Bardzo chętnie pokażę im, które przyciski kliknąć, jak kontaktować się z innymi i mam nadzieję ich entuzjazm przejdzie na innych nauczycieli i coraz więcej z nich będzie angażować się w eTwinning. Jako pierwszy uczestnik eTwinningu ze swojej szkoły jestem dumna, że mogłam położyć tu fundamenty tego programu. eTwinning wprowadza do lekcji coś jeszcze: nie tylko dowiadujesz się, jak żyją inni i jakie mają zwyczaje, ale masz także poczucie, że zyskałeś nowych przyjaciół, z którymi jesteś w regularnym kontakcie. Kiedy jeszcze dodasz, że utrzymywanie kontaktów jest bardzo proste i że projekty w bardzo prosty sposób dają się wkomponować w program nauczania, to już nie wiem dlaczego tak wielu nauczycielom brakuje odwagi, by wykonać pierwszy krok. Po prostu zrób ten krok! Zapewniam cię, nie będziesz żałować!

Adam z Polski pisze, jak dzięki zaangażowaniu w eTwinning nie tylko rozwinął swoje umiejętności technicznie, ale także jak udało mu się zgłębić z uczniami kilka istotnych tematów dotyczących pojmowania kultury i historii.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Adam Stępiński Szkoła

Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika

Miasto

Tarnobrzeg

Kraj

Polska

Jakiś czas temu, podczas konferencji w Warszawie usłyszałem mądre stwierdzenie na temat projektów eTwinning. Porównywano je do kluczy, które otwierają drzwi do Europy. Słowa te bardzo dobrze opisują także moje doświadczenia związane z eTwinningiem. Pierwszy projekt zrealizowałem z moim włoskim przyjacielem, którego znałem już wcześniej od dosyć dawna. Wkrótce potem zaprosiliśmy do współpracy nauczyciela z Rosji i wtedy właśnie poczułem, że niewidzialny most naprawdę połączył zachodni obszar Starego Kontynentu z jego wschodnią częścią. W następnym roku, kiedy pracowaliśmy nad naszym drugim projektem, dwie inne szkoły wyraziły swoją chęć współpracy z nami. Jedna z nich to szkoła z Monzon w Hiszpanii, druga z Belfastu w Irlandii Północnej. Było w tym ukryte znaczenie – udało nam się połączyć południe z północą. Kiedy rozmawiałem ze swoimi uczniami o tym, kto wziął udział w tych dwóch projektach, próbowałem wytłumaczyć im tło historyczne wielu nieporozumień i konfliktów pomiędzy tymi czterema częściami Europy. To był miły zbieg okoliczności, że Polska, moja ojczyzna, odgrywała tutaj metaforyczną rolę, stanowiąc element łączący w naszym wielonarodowym przedsięwzięciu. Jeśli chodzi o poprawę umiejętności komputerowych, muszę przyznać, że zanim włączyłem się w eTwinning, byłem komputerowym analfabetą. Oczywiście potrafiłem korzystać z pakietu MS Office i kilku podstawowych narzędzi internetowych, ale współpraca z moimi cudownymi partnerami zmusiła mnie do zapoznania się z wieloma rzeczami: z licznymi narzędziami Web 2.0; aplikacjami powiązanymi z portalami społecznościowymi oraz różnymi stronami, z których można przeprowadzać konferencje. Włączenie zadań realizowanych w ramach eTwinningu w program nauczania nie było trudne. Mogliśmy to zrobić dzięki naszemu wspólnemu celowi: chcieliśmy uczynić nasze projekty tak bliskie codziennym doświadczeniom młodych ludzi, jak to tylko było

Rozdział 2. eTwinning w praktyce 37

możliwe. W naszym projekcie „What matters in your life?” (Co się liczy w twoim życiu?), dyskutowaliśmy na takie tematy, jak: przyjaźń, miłość, rodzina, pokój, solidarność, konﬂikty, wojny, itp. Uczniowie z trzech krajów partnerskich bardzo chętnie włączyli się do zadań ponieważ mogli podzielić się swoimi opiniami w kwestiach, które odgrywają istotną rolę w ich życiu. W naszym projekcie „Can history be a teacher of life?” (Czy historia może być nauczycielką życia?) na zmianę budowaliśmy kolejne etapy projektu, rozszerzając tematy naszych dyskusji. Rozpoczęliśmy od historii opisujących życie uczniów, następnie kontynuowaliśmy opowiadając historie określonych rodzin i lokalnych społeczności. W przyszłym roku, zamierzamy skupić się na wybranych elementach z historii krajów uczestniczących w projekcie i historii świata. Wszyscy nauczyciele biorący udział w naszym projekcie eTwinning zgadzają się co do jednego: koniecznie trzeba informować społeczności szkolne o sukcesach (ale także i porażkach) związanych z przeprowadzanymi zadaniami. W zeszłym roku nasz włoski partner zorganizował całodniową imprezę, podczas której uczestnicy zaprezentowali nasz projekt, jego etapy i sposób jego realizacji. W tym roku w lipcu, moja szkoła przygotowała urodzinowy koncert na cześć eTwinningu. Była to wspaniała okazja by świętować razem z eTwinningiem i promować tę akcję wśród lokalnej społeczności. Zastępca dyrektora w mojej szkole podsumował to wydarzenie, mówiąc, że eTwinning jako pięcioletnie dziecko musi w przyszłości dalej pomyślnie się rozwijać.

Pasi, nauczyciel w szkole specjalnej, mówi o tym, jak łatwo było rozpocząć współpracę w ramach eTwinningu i jak swoim entuzjazmem zaraził innych nauczycieli ze swojej szkoły.

Pasi Siltakorpi Szkoła

Pääskytie school

Miasto

Porvoo

Kraj

Finlandia

W eTwinning zaangażowałem się przez przypadek. W 2005 roku wziąłem udział w warsztacie dotyczącym tłumaczenia szkolnych stron internetowych, gdzie także zarejestrowałem się w eTwinningu. Na początku odezwało się do mnie kilka szkół zainteresowanych szkolnymi projektami partnerskimi w ramach programu Comenius. Szukałem szkoły dla uczniów ze specjalnymi potrzebami w tym samym wieku co moi. Szczęśliwym trafem skontaktowała się ze mną mailowo Anne Jakins ze szkoły Sackville School w East Grinstead z Wielkiej Brytanii. Wkrótce odkryliśmy, że mamy te same zainteresowania. Kiedy do współpracy włączył się nauczyciel informatyki Nick

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Falk, utworzyliśmy bardzo sprawnie działającą grupę. Zarówno Nick, jak i Anne mieli dużo doświadczenia w prowadzeniu projektów międzynarodowych. Choć sam nie miałem za dużo doświadczenia, bardzo chciałem zaangażować się we współpracę partnerską, ponieważ właśnie wróciłem z dwuletniego projektu w Afryce. Interesuję się komputerami i muzyką, tak jak mój brytyjski kolega Nick. Wkrótce podążaliśmy już tą samą ścieżką. Chcieliśmy się zorientować, których narzędzi moglibyśmy używać w pracy z uczniami specjalnej troski i okazało się, że wszystkich – jeśli tylko logicznie. Nasi podopieczni błyskawicznie nauczyli się wykorzystywać różne narzędzia. Początkowo nie angażowałem w ten projekt nikogo z kolegów i koleżanek ze swojej szkoły, jako że w szkole realizowanych już było wiele innych projektów i nie chciałem na nikogo naciskać. Ale z czasem inni nauczyciele przyłączali się do projektów i wkrótce otrzymaliśmy mocne wsparcie ze strony władz szkoły, co ma dla nas istotne znaczenie. Jeśli chodzi o przedmioty, w ramach których mieliśmy pracować, łatwo znaleźliśmy tematy, które świetnie łączyły się z obowiązkowymi treściami nauczania. Kiedy patrzę wstecz na dotychczasowe pięć lat mojego życia w eTwinningu, pamięć przywołuje tak wiele miłych doświadczeń, chwil i przyjaciół, że muszę przyznać, że fakt bycia częścią społeczności eTwinning miał na mnie ogromny wpływ. Gdybym wtedy nie wziął udziału w tym pierwszym seminarium, ominęłoby mnie wiele możliwości, które zmieniły mnie jako nauczyciela. Widzę teraz swój zawód w o wiele szerszym kontekście niż to było wcześniej i jest to jedna z największych zmian. Razem z innymi nauczycielami z Europy jesteśmy członkami ogromnej społeczności. Myślenie w bardziej europejski sposób przenika wszystkie przedmioty, których nauczam. Myślę, że uczniowie zaangażowani w eTwinning są podobnego zdania. Wiedzą, że mają kolegów i koleżanki w tym samym wieku w innych krajach. Pracując razem ze swoimi rówieśnikami z innych krajów, nasi uczniowie zobaczyli, że mają oni takie same zainteresowania, nadzieje i marzenia. Moi uczniowie byli bardzo podbudowani widząc, że mogą komunikować się ze swoimi kolegami z zagranicy, mimo że mają trudności z nauką. To oraz pozytywny rozgłos, który uzyskaliśmy na łamach gazet i nawet w krajowej telewizji, umocnił ich poczucie wartości, nie wspominając o krajowych nagrodach, które zdobyliśmy dwukrotnie. Myślę, że nasz przykład zachęcił też inne szkoły do przeprowadzania własnych projektów. Przynajmniej w moim mieście w ciągu ostatnich kilku lat wzrosła liczba takich wspólnych przedsięwzięć. Praca nad projektami o charakterze międzynarodowym wpływa też na codzienne szkolne życie. Zawsze wierzyłem, że nauka powinna motywować i bawić. eTwinning to jeden ze sposobów, który sprawia, że tak właśnie jest.

Corina opisuje, jak zaangażowała się w swój pierwszy projekt eTwinning z dwoma innymi partnerami. Od tamtej pory jej zaangażowanie i wkład pracy są jeszcze większe, a korzyści dla uczniów różnorodne.

Rozdział 2. eTwinning w praktyce 39

Corina Mandi Szkoła

Avram Iancu School

Miasto

Satu Mare

Kraj

Rumunia

Moje pierwsze spotkanie z eTwinningiem miało miejsce w 2008 roku, kiedy stałam się częścią wspólnego projektu razem ze szkołami z Portugalii i Polski. Celem tego projektu zatytułowanego „The Legends of Europe” (Legendy Europy) była wymiana informacji i wyobrażeń związanych z innymi kulturami, by w ten sposób zachęcić uczniów do nauki języka obcego i zapoznać ich z szeregiem narzędzi ICT. Uczniowie mieli za zadanie zebrać legendy związane ze swoim krajem i wysłać je partnerom projektu, którzy z kolei musieli zilustrować te opowieści. Uczniowie mieli wymienić się swoimi wyobrażeniami za pomocą poczty elektronicznej, a rezultaty pracy zamieścić na blogu (http://legendsofeurope.blog.com/). Od samego początku współpracy uczniów przepełniał ogromny entuzjazm. Musieli nauczyć się komunikować, podejmować decyzje, oceniać materiały, akceptować sposób myślenia swoich rówieśników i doceniać inne kultury. Dzięki temu projektowi nasze szkoły włączyły technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) do zajęć, a także rozwinęły techniki pracy w grupach. Obecnie jesteśmy w trakcie realizacji projektu partnerskiego w ramach programu Comenius, koordynowanego przez naszego szkolnego partnera z Niemiec, którego także poznałam za pośrednictwem portalu eTwinning, zyskując w ten sposób kolejną możliwość działania w ramach międzynarodowego projektu partnerskiego. W tym przypadku w ramach wspólnego projektu eTwinning działa dwanaście szkół – jedenaście z krajów europejskich i jedna z Turcji. Większość nauczycieli zaangażowanych w ten projekt ma duże doświadczenie w dziedzinie współpracy międzynarodowej i to właśnie oni pokazują w swoich szkołach prawdziwą kulturę współpracy i profesjonalizm. W projekcie partnerskim korzystamy z platformy TwinSpace, a portal eTwinning to centralny punkt komunikacyjny. Wśród naszych narzędzi są różne, dostępne na TwinSpace, w tym strony wiki, blogi i forum. Uczniowie wzbogacają komunikację prezentacjami PowerPoint, konferencjami na czacie i pocztą elektroniczną. Pracują ze swoimi rówieśnikami także samodzielnie, zarówno w czasie zajęć szkolnych, jak i w domu po lekcjach. Utrzymują kontakt ze swoimi partnerami, a znajomości te często przeradzają się w przyjaźnie. Osiągnięcia uczniów znacznie się poprawiły od początku projektu, co ma bardzo pozytywny wpływ na ich zaangażowanie i motywację.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś María Jesús, koordynatorka sekcji dwujęzycznej z językiem angielskim w swojej szkole, opowiada, jak udało jej się nakłonić wielu uczniów do rozwijania umiejętności z języka angielskiego – za pośrednictwem eTwinningu bardziej, niż za pomocą tradycyjnej wymiany szkolnej. Mówi także o tym jak eTwinning stał się częścią obowiązującego w jej szkole podstawowego programu nauczania.

María Jesús Bayonas Szkoła

IES Alfonso X El Sabio

Miasto

Murcia

Kraj

Hiszpania

Jestem odpowiedzialna za organizowanie wymiany uczniów w mojej szkole. Ponieważ mamy dużo więcej uczniów, niż wolnych miejsc w wymianach, pewnym pomysłem było skorzystanie z możliwości, jakie niesie eTwinning. Dotąd, jestem zaangażowana w kilka projektów. Kiedy zaczęliśmy planować wymianę ze szkołą angielską, zaproponowałam żebyśmy opracowali projekt eTwinning równolegle z naszym dwustronnym projektem partnerskim w ramach programu Comenius. Podczas gdy starałam się być na bieżąco z tymi trzema projektami, dostałam kilka maili od innych szkół z zaproszeniem do uczestnictwa w ich projektach. Początkowo wydawało mi się, że będę miała zbyt dużo pracy, więc odrzuciłam te propozycje. Jednak nauczyciele z tych projektów uparcie twierdzili, że na pewno sobie poradzę. W ten sposób zmieniłam zdanie i zgodziłam się wziąć udział w projekcie, w który zaangażowanych było 31 innych nauczycieli. Poradziłam sobie także z pracą na TwinSpace dzięki innym europejskim kolegom i koleżankom, którzy bardzo pomagali mi w pokonywaniu trudności. Pewnego razu, kiedy wpadłam w tarapaty i wysłałam wiadomość SOS, natychmiast otrzymałam rozwiązanie swojego problemu. Wyznaczanie celów w każdym z projektów było proste; każdy z członków projektu przedstawiał swoje propozycje. Jeden z naszych wspólnych celów zakładał, że uczniowie muszą mieć poczucie, że są częścią projektu. Uczniowie musieli więc przedstawić swoje szkoły, rodziny, przyjaciół oraz środowisko, w którym żyją, co uczynili za pomocą prezentacji PowerPoint. W mojej szkole nikt z nauczycieli nie wiedział nic o eTwinningu, ale zaczęłam zachęcać ich, by się przyłączali. Zajęło to tylko rok, a nasi uczniowie mogą cieszyć się z tego, że są członkami eTwinningu. Moi koledzy i koleżanki teraz wiedzą, co eTwinning może zaoferować im jako nauczycielom. Projekty zostały zaprezentowane zarówno władzom szkoły, jak i rodzicom. Nie wiedzieli, że taka sieć szkół w ogóle istnieje i byli po prostu porażeni wspaniałą pracą

Rozdział 2. eTwinning w praktyce 41

dzieci opublikowaną w eTwinningu. Na początku roku musiałam umieścić projekty eTwinning w podstawie szkolnego programu nauczania, tam gdzie to tylko było możliwe. W chwili obecnej mogę powiedzieć, że 70% szkolnej społeczności miało okazję poznać, czym jest eTwinning. Cieszę się, kiedy moi uczniowie proszą mnie zupełnie zwyczajnie: „Czy może pani utworzyć mi konto w eTwinningu?”

Poniżej nauczyciele mają okazję zapoznać się z szeregiem zasad, wskazówek i sugestii przydatnych podczas włączania eTwinningu w zadania realizowane w klasie. Elena radzi nam, jak zacząć – jak pokonać pierwsze bariery i pewnym krokiem przejść ze swoimi uczniami do działań w eTwinningu. Wprowadzanie eTwinningu w życie okaże się ekscytującą przygodą dla ciebie i twoich uczniów. Problemy i wyzwania to część zabawy. Wyluzuj się, zrelaksuj i ciesz się tą podróżą.

Elena Pezzi Szkoła

Istituto Magistrale “L. Bassi”

Miasto

Bolonia

Kraj

Włochy

Bardzo trudno streścić w kilku słowach najlepsze wskazówki przydatne podczas wprowadzania eTwinningu w życie, postaram się jednak przedstawić tu kilka pomysłów, które nigdy mnie nie zawiodły i które uważam za bezwzględnie konstruktywne:

1. OD SAMEGO POCZĄTKU PROJEKTU ZAWSZE O WSZYSTKIM INFORMUJ SWOICH UCZNIÓW – nawet jeszcze wcześniej, od samego pomysłu na projekt. Zaskoczą cię! Poza tym, odkryjesz, że to, co zrealizowałeś, to coś tak dobrego, że możesz za to otrzymać międzynarodową nagrodę!

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś 2. POZWÓL SWOIM UCZNIOM NA DUŻĄ AUTONOMIĘ: przydziel im ważne role, zarówno w samym projekcie, jak i podczas kierowania nim; pokażą się z najlepszej strony – takiej, jakiej się nawet nie spodziewasz.

3. WSPÓLNIE PLANUJCIE SWOJE DZIAŁANIA: nie rozpoczynajcie niczego, dopóki wszystko nie będzie idealnie jasne; zacznijcie eksperymentować, proście o pomoc, dzielcie się swoimi wątpliwościami z kolegami i koleżankami; sukces projektu opiera się na dzieleniu się pomysłami i sposobami ich realizacji.

4. IDŹ KROK PO KROKU: zawsze wybieraj taki projekt, który dobrze wpasuje się w program nauczania; będzie łatwiej, a wyniki okażą się jeszcze wspanialsze.

5. TYLKO SPOKOJNIE: twoi partnerzy są dla ciebie! Nie możesz ani wszystkiego zrobić samodzielnie, ani zrealizować projektu tak, jak to sobie na początku zaplanowałeś. Tak będzie dla ciebie najlepiej: osiągniesz lepsze wyniki i będziesz się lepiej bawić.

6. WŁĄCZ DO PROJEKTU JAK NAJWIĘCEJ OSÓB ZE SWOJEJ SZKOŁY: na początku mogą patrzeć na ciebie jak na dziwaka, ale w końcu, zapewniam cię, zaczną współpracować. Twoi uczniowie staną się twoimi najlepszymi ambasadorami: powiedzą swoim rodzicom oraz twoim kolegom i koleżankom, jakie to motywujące uczyć się, wspólnie realizując zadania!

7. ZORGANIZUJ SPOTKANIA INFORMACYJNE DLA INNYCH NAUCZYCIELI: przeprowadź spotkanie poświęcone eTwinningowi, podczas którego wyjaśnisz swoim kolegom i koleżankom (i swojemu dyrektorowi), czym się zajmujesz i jak można się włączyć w ten program: nie ukrywaj się z tym, co robisz. Najgorsze co może się przytraﬁć, to dyrektor szkoły zwracający się do ciebie per “Mój drogi ambasadorze...”, ale to wcale nie takie złe... No cóż, podsumowując: samotność jest smutna… Znajdź sobie bliźniaka – zostań partnerem w eTwinningu!

Rozdział 2. eTwinning w praktyce 43

Nauczyciele mają głos

Rozdział 3.

eTwinning dziś

Społeczność eTwinning Sp

Wstęp Santi Scimeca Centralne Biuro Programu eTwinning Przez ostatnie lata eTwinning ewoluował z platformy przeznaczonej wyłącznie do realizowania projektów w wirtualnej przestrzeni, w której tysiące nauczycieli może się spotkać, komunikować, współpracować i w końcu poczuć się częścią społeczności. Mało tego, nauczyciele są szybsi od samej platformy: już nawet na samym początku programu narzędzia, które oferowaliśmy (poczta elektroniczna, czat), były wykorzystywane daleko poza zwykłe przygotowanie projektów. Zdarzało się, że nauczyciele odnajdywali się za pośrednictwem narzędzi służących do wyszukiwania partnera do projektu, zaczynali rozmawiać na temat potencjalnego projektu i nagle zdawali sobie sprawę, że mają sobie coś więcej do zaoferowania: praktykę, przykłady, pomysły czy, być może, jakieś nieformalne wsparcie. Wszystko to odbywało się w bezpiecznym, bezstresowym i pozbawionym ograniczeń środowisku. Wiele kontaktów zaowocowało projektami; wiele innych przerodziło się w przyjaźnie i nieformalne formy współpracy. Wszystkie te znajomości przyczyniły się z pewnością do lepszego zrozumienia roli nauczycieli w społeczeństwie opartym na ustawicznym zdobywaniu wiedzy. W 2008 roku eTwinning ostatecznie przyjął model budowania społeczności oraz bardziej społecznościowe podejście*, oferując nowe narzędzia i jeszcze lepiej dobrane funkcje, by w ten sposób pomagać nauczycielom tworzyć zespoły, dzielić się i komunikować. Dzisiaj już 10-15% uczestników eTwinningu regularnie korzysta z pulpitu eTwinning, traktując go jako przestrzeń rozwoju zawodowego połączoną z elementem społecznościowym i wirtualną kawiarenką. Każdego dnia na pulpicie eTwinning loguje się około 15 000 nauczycieli, by przekonać, że nie są tam sami. Teraz wiemy na pewno: gdy już zrozumiesz potencjał eTwinningu jako społeczności nauczycieli, nie ma drogi odwrotu. Stajesz się jej częścią. Autorzy tego rozdziału jasno mówią, jak wiele zyskali poprzez aktywny udział w rozwijającej się społeczności eTwinning. Rozpoczynamy od zgłębiania tematu społeczności eTwinning, prezentując reﬂeksje Adriany, nowego uczestnika eTwinningu. Adriana opisuje, jak niemal od razu poczuła się jak u siebie w domu i odkryła wiele różnych możliwości zaangażowania przy pomocy kolegów i koleżanek spotkanych w eTwinningu.

Rozdział 3. Społeczność eTwinning 45

Adriana Maris Szkoła

Colegiul National Coriolan Brediceanu

Miasto

Lugoj

Kraj

Rumunia

Zaczęłam uczestniczyć w eTwinningu dopiero pół roku temu, ale już czuję, jakbym należała do tej społeczności od zawsze. Koleżanka pokazała mi portal eTwinning w lutym tego roku oraz co tam do tej pory zrobiła. Ja też postanowiłam dołączyć do tej społeczności inteligentnych, nowocześnie myślących nauczycieli z Europy. Od pierwszego dnia czuję, że zyskałam bardzo wielu przyjaciół. Wzięłam udział w bardzo ciekawym projekcie. Z początku miałam obawy, że nie dam rady wykonać wszystkich zadań z powodu braku umiejętności komputerowych i doświadczenia w eTwinningu, ale partnerzy w tym projekcie bardzo mi pomogli – mówili mi nie tylko, co robić, ale też jak to robić, a także pomagali mi swoim podejściem do sprawy, ich wiarą w moje nieodkryte umiejętności i tym, że byli zawsze wtedy kiedy ich potrzebowałam. Podczas tego projektu bardzo dużo się nauczyłam – poznałam fakty naukowe, nowe ciekawe metody nauczania, sposoby tworzenia atrakcyjnych prezentacji – no i poprawiłam swoje umiejętności ICT. Oczywiście odkryłam też Laboratorium Naukowe i zapisałam się na dwa kursy organizowane w ramach Eventów Edukacyjnych. W obu przypadkach prowadzący nie tylko przekazywali teorię i przydzielali zadania, ale także odpowiadali na nasze pytania i pomagali pokonywać przeszkody. Tematy były niezwykle ciekawe, niezmiernie przydatne i atrakcyjne, a inni uczestnicy pojętni i bardzo chętni do podnoszenia kwaliﬁkacji i rozwoju zawodowego. Odkąd stałam się częścią eTwinningu, nie opuszcza mnie przeświadczenie, że dobrze jest widzieć, że inni tak jak ja lubią się komunikować, z przyjemnością współpracują, ulepszają metody nauczania, zachęcają uczniów do nauki i angażują się w życie społeczności. Dobrze zobaczyć, że nie jest się samemu!

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Elena z Włoch opisuje, jak za pośrednictwem eTwinningu odnalazła bratnie dusze, które tak jak ona zawsze chętnie szukają nowych dróg w podejściu do nauczania i uczenia się.

Elena Pezzi Szkoła

Istituto Magistrale “L. Bassi”

Miasto

Bolonia

Kraj

Włochy

Czy pamiętacie, kiedy mówiłam, że czuję się jak kosmita w swojej własnej szkole? No cóż, wciąż tak się czasami czuję (pracuję w tej samej szkole od wielu lat i “utknęłam” w określonej roli...). Ale jestem pewna, że odnalazłam swoją własną planetę, tak jak E.T. (ET = ETwinning!!). Dzięki przynależności do społeczności eTwinning odkryłam, że jest w niej wielu takich E.T., którzy chętnie spotykają się z innymi, by wspólnie eksperymentować z nowymi metodami nauczania, razem uczyć się, próbować... Być nauczycielem w dzisiejszych czasach to ogromne wyzwanie i jednym z najlepszych sposobów, by stawić mu czoła jest podzielenie się pomysłami, projektami, umiejętnościami, kompetencjami... Więc spróbowałam: jestem jednym z dwóch ambasadorów eTwinning w swoim regionie (jest to niewiele jak na tak duży region, ale entuzjazm mnie nie opuszcza!). Razem z moim regionalnym zwierzchnikiem zorganizowaliśmy warsztat dla dyrektorów szkół i nauczycieli. Warsztat okazał się ogromnym sukcesem i wydaje mi się, że najważniejsze w tym wszystkim było to, że wzięły w nim udział “zwyczajne osoby”, które zaprezentowały swoje projekty i pomysły. Jednak nie zawsze jest łatwo. Na przykład, w jednym z moich pierwszych projektów żaden z czterech partnerów nie zdawał sobie do końca sprawy z tego, że najistotniejszym elementem eTwinningu jest współpraca i kooperacja; każde z nas zamieszczało coś od czasu do czasu na platformie (coś ładnego, dobrze zrobionego, odpowiedniego), a potem pozytywnie komentowało wyniki innych... Nie dążyliśmy wspólnie do jednego wyniku. Innym razem wzięłam udział w już istniejącym projekcie. Nie miałam w ogóle pojęcia, jak sobie z nim poradzić, bo jego założenia i wykonanie należały do dwóch różnych światów. Myślę, że każdy z nas przynajmniej raz został porzucony podczas realizacji

Rozdział 3. Społeczność eTwinning 47

jakiegoś projektu (lub być może my porzuciliśmy partnera) z wielu “ważnych” powodów: nauczyciele lub uczniowie udali się na długi strajk, jednemu z naszych partnerów brakowało czasu, by dalej zajmować się projektem, nagle zamknięto pracownię komputerową, nasi partnerzy jednocześnie uczestniczyli w pięciu projektach i byli przeładowani pracą... Jest jednak jedna rzecz, którą mogę stwierdzić z całkowitą pewnością: żadnemu z moich uczniów nie brakowało motywacji, ani też nikt nie odmówił udziału w jakimkolwiek projekcie. Jeśli mocno wierzymy że pracujemy nad wartościowym przedsięwzięciem, uczniowie także będą tak myśleć i będą pracować z entuzjazmem. Nie trzeba być superekspertem w dziedzinie ICT lub biegle władać językiem obcym. Jedyne, czego potrzebujesz, to wierzyć w to, co robisz i próbować to robić: reszta potoczy się już sama (możesz nawet zdobyć nagrodę europejską, tak jak Angela Riccomi, koleżanka z naszego regionu, która została nagrodzona podczas konferencji w Sewilli).

Silvije z Chorwacji to kolejny, względnie nowy uczestnik eTwinningu. Jego przygoda rozpoczęła się podczas seminarium kontaktowego programu Comenius. To doprowadziło do wymiany uczniów i nauczycieli, co z kolei przyczyniło się ostatecznie do powstania projektu eTwinning, w którym osobiście zawarte znajomości mogły być kontynuowane wirtualnie.

Silvije Devald Szkoła

Osnovna skola Vladimira Nazora

Miasto

Daruvar

Kraj

Chorwacja

Po raz pierwszy usłyszałem o Chorwackiej Agencji Narodowej (AMPEU) podczas zebrania rady pedagogicznej we wrześniu 2009 roku. Dyrektor mojej szkoły przeczytał zaproszenie Agencji do ubiegania się o granty dla nauczycieli i innych pracowników szkoły. Razem z innym nauczycielem angielskiego złożyliśmy podanie i dostaliśmy fundusze na wyjazd na seminarium kontaktowe. Pojechałem do Oulu w Finlandii na seminarium kontaktowe poświęcone zrównoważonemu rozwojowi i technologiom ICT. To było niezwykłe doświadczenie. Nigdy wcześniej nie miałem zbyt dużego kontaktu z innymi nauczycielami z Europy, a tam

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś było 48 nauczycieli z 15 krajów. Nawiązałem bardzo cenne znajomości. Z grupą nauczycieli zaczęliśmy planować wielostronny projekt partnerski w ramach programu Comenius, a w lutym 2010 roku wdrożyliśmy go w życie. Inną osobą, którą tam spotkałem, był dyrektor szkoły z Rumunii. Postanowiliśmy wymienić się na tydzień nauczycielami języka angielskiego. Wymiana miała miejsce w marcu 2010 roku i to było coś – zarówno dla naszych uczniów, jak i nauczycieli. Wszyscy musieli mówić wyłącznie po angielsku, bo był to jedyny język komunikacji. Wymiana wpłynęła na rozwój umiejętności komunikacyjnych uczestników tego przedsięwzięcia, a także poszerzyła ich horyzonty odnośnie różnych kultur oraz zmniejszyła uprzedzenia, które moglibyśmy mieć wobec “innej” kultury. Po wymianie rozpoczęliśmy realizację projektu eTwinning zatytułowanego „Experiencing (ex) change” (Doświadczając wymiany/ zmiany), stanowiącego kontynuację naszych dotychczasowych działań. W ramach tego projektu uczniowie i nauczyciele mogą zamieszczać zarówno pliki utworzone w trakcie wymiany, jak i nowe dokumenty ilustrujące ich codzienny trud wkładany w naukę angielskiego lub przedstawiające sytuacje, w których angielski jest wykorzystywany jako narzędzie do nauki innych szkolnych przedmiotów. Dzięki eTwinningowi znalazłem nauczycieli zainteresowanych tym pomysłem i już planujemy podobną wymianę, która dojdzie do skutku w przyszłym roku, jako że ta pierwsza okazała się ogromnym sukcesem.

Nuria z Hiszpanii, bardziej zaawansowany uczestnik eTwinningu, opisuje, jak dzięki eTwinningowi zdobyła wspaniałego przyjaciela, zarówno w znaczeniu wirtualnym i rzeczywistym. Podkreśla także, że współpraca z innymi nie zawsze się dobrze układa, i że w eTwinningu za każdym razem można zaczynać od nowa.

Rozdział 3. Społeczność eTwinning 49

Nuria de Salvador Szkoła

IES Eduard Fontserè

Miasto

L’Hospitalet de Llobregat

Kraj

Hiszpania

Może nie mam tysiąca przyjaciół, ale mogę powiedzieć, że w ciągu ostatnich pięciu lat eTwinning dał mi ich sporo. Niektórych z nich spotkałam, pracując dla Centralnego Biura eTwinningu (CSS). Są też tacy, którzy należą do mojego Narodowego Biura eTwinningu w Hiszpanii. Jeszcze inni to nauczyciele działający w eTwinningu. Przyjaźnie te nie zostały zbudowane na bazie wirtualnych społeczności, jak mogliby niektórzy sądzić, ale jesteśmy częścią różnych społeczności i ciągle się od siebie nawzajem uczymy. Cristina Grau, z którą wspólnie realizowałam projekt „Like a Bird” (Jak ptak), także nie jest wirtualną przyjaciółką, chociaż regularnie rozmawiamy na czacie. Pozostałe dziewięć osób w projekcie to osoby “wirtualne”, chociaż miałam okazję osobiście poznać Joannę Judę z Polski, kiedy przyjechała do Barcelony, ponieważ razem z Cristiną rozpoczęły projekt w ramach programu Comenius. Susana Alcalde, młodsza nauczycielka pracująca w mojej szkole, także nie jest wirtualną koleżanką. Dzięki naszej współpracy nie byłam jedyną osobą z mojej szkoły realizującą „Like a Bird”. Moją najlepszą przyjaciółką w dziedzinie technologii ICT jest bez wątpienia Basia Kapusta z Polski, z Zespołu Szkół w Przecławiu. Wspólnie utworzyłyśmy projekt „My Present, my Past, my Future” (Moja teraźniejszość, moja przeszłość, moja przyszłość). Poznałam ją na forum eTwinningu i razem zmagałyśmy się z czatami na platformie Moodle, forami, blogami, wirtualnymi timeline’ami, ankietami w Google, galeriami na Flickr, ﬁlmami na YouTube i stronach wiki; niektóre z tych narzędzi przysporzyły nam niezłego bólu głowy. Ale wciąż jesteśmy razem! Była jeszcze trzecia partnerka w naszym projekcie, ale niestety musiała nas opuścić, by zająć się współpracą w ramach programu Comenius. I nie jest to moje jedyne rozczarowanie w eTwinningowej społeczności. Spędziłam cały pierwszy semestr próbując znaleźć kogoś, kto zechciałby współpracować z moimi uczniami Biznesu, Administracji i Finansów, ale niestety nie udało mi się. Nie wspomniałam jednak jeszcze o najwspanialszym z moich małych sukcesów. Kiedy pisałam te słowa, właśnie się dowiedziałam, że grupa szesnastolatków zamieściła na Facebooku ostatnie z naszych eTwinningowych zadań – ﬁlm pokazujący ich szkolną wycieczkę na Majorkę. Wydaje się więc, że teraz ja i eTwinning staliśmy się też częścią ich społeczności. Zadanie semestralne z eTwinningu na młodzieżowym Facebooku... Czy można chcieć więcej?

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Anna opisuje, jak w ciągu ostatnich lat rozwijała wiedzę i umiejętności, kontaktując się i komunikując z innymi członkami społeczności eTwinning.

Anna Szczepaniak Szkoła

Szkoła Podstawowa nr 9

Miasto

Dzierżoniów

Kraj

Polska

Jestem w eTwinningu od prawie pięciu lat i wiele doświadczyłam, będąc częścią tej społeczności. Moje pierwsze przeżycia z 2005 roku były wspaniałe. Dopiero zaczynałam, ale poznałam Cristinę Silvę, która była nieco bardziej doświadczona i dużo mi pomogła. Wspólnie omówiłyśmy projekt, a potem Cristina pokazała mi, jak się zarejestrować i stworzyć szczegółowy plan działania. Kilka miesięcy później uznano mnie już za doświadczoną i poproszono, bym przekazała swoją wiedzę innym nauczycielom podczas regionalnej konferencji eTwinning we Wrocławiu. To wydarzenie bardzo mnie zmotywowało i w kilka tygodni nauczyłam się więcej na temat wykorzystywania narzędzi ICT niż przez ostatnie lata. Pół roku później zostałam organizatorką warsztatów dla nauczycieli z naszego regionu. Po nich wielu nauczycieli zwróciło się do mnie o pomoc i to była wspaniała sprawa móc podzielić się swoim doświadczeniem z innymi. Wszystkiego uczyłam się krok po kroku, ale zdarzały się też takie sytuacje, kiedy sobie nie radziłam i wtedy zwracałam się o pomoc do ambasadora eTwinning lub Narodowego Biura eTwinningu (NSS). Oni zawsze pomagali mi od razu. W ubiegłym roku znalazłam nowego partnera – szkołę z Grecji. Na razie to dla mnie najlepsze doświadczenie w eTwinningu. Thomais Kartsiotou z Kavali jest jednocześnie dyrektorką szkoły i szkoleniowcem nauczycieli. Bardzo dużo się od niej nauczyłam. Jest też wspaniałym uczniem – podzieliłam się z nią swoim nowym doświadczeniem, które zdobyłam, biorąc udział w eTwinningowych Eventach Edukacyjnych i to był mój pierwszy projekt, gdzie razem utworzyłyśmy stronę wiki i wszystko robiłyśmy wspólnie. Wcześniej to ja zakładałam blogi i uczyłam innych, jak i co robić. Podsumowując, muszę powiedzieć, że społeczność eTwinning to wspaniała możliwość dla nas, nauczycieli: mamy szansę poznawać ludzi, wymieniać się naszymi doświadczeniami i uczyć się coraz więcej. I właśnie o to tu chodzi!

Rozdział 3. Społeczność eTwinning 51

Nieco z innej strony Ingrid opisuje, jak eTwinning pomógł jej znaleźć partnerów, przy bardzo konkretnych wymaganiach dotyczących potrzeb jej uczniów. Opowiada też, jak nauczyciele skorzystali z możliwości ﬁnansowania, by spotkać się twarzą w twarz i razem przeprowadzić przygotowania do partnerstwa w ramach programu Comenius.

Ingrid Keller-Russell Szkoła

Integriete Gesamtschule Hannover-Linden

Miasto

Hannover

Kraj

Niemcy

Moje zadania w ramach eTwinningu przewidują krótko- i długoterminowe zaangażowanie klasy. Kryteria doboru partnera powstały w oparciu o potrzeby mojej klasy i są to np.: odpowiednie grupy wiekowe, możliwość poznania rówieśników ze środowiska porównywalnego do świata moich uczniów oraz wymagania programowe. Jako przykład chciałabym opisać etapy ostatniego międzynarodowego projektu szkolnego. W styczniu 2008 roku, rok przed końcowym terminem zgłaszania wniosków w programie Comenius, zamieściłam swoją propozycję projektu na forum eTwinning. Pięć miesięcy później zgłosiło się siedem szkół pasujących do nas: uczniowie szkoły średniej w wieku od 12 do 16 lat, umiejętność posługiwania się komunikatywnym językiem angielskim (jako lingua franca), dostęp do pracowni komputerowej, realizacja celów interdyscyplinarnych w codziennym procesie kształcenia, nacisk na międzykulturowość w proﬁlu szkoły. Kolejnym krokiem było zorganizowanie „spotkania przygotowawczego” w mojej szkole w Niemczech, na które wszystkie szkoły złożyły w swoich Agencjach Narodowych wnioski o ﬁnansowanie. W październiku 2008 roku spotkanie doszło do skutku i zaczęliśmy rozwijać pomysł stworzenia dwuletniego projektu partnerskiego. Podczas planowania naszych modułów lekcyjnych skorzystaliśmy z gotowych projektów dostępnych na portalu eTwinning, które okazały się ogromnym wsparciem w realizacji naszych pomysłów edukacyjnych. W lipcu 2009 roku nasz wniosek w programie Comenius został ostatecznie zatwierdzony; w projekcie miało uczestniczyć dwanaście szkół, ponieważ chcieliśmy wzmocnić udział nowych krajów członkowskich UE i Turcji.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Jako miejsce organizacji naszego projektu wybraliśmy stronę eTwinning i jego nową platformę roboczą TwinSpace – przestrzeń, której młodzież z całej Europy mogła bezpiecznie używać, gdzie każdy uczeń mógł się zarejestrować i która była dostępna dla wszystkich krajów członkowskich Unii oraz krajów stowarzyszonych oraz z której szkoły mogły korzystać bez żadnych opłat. Obecnie na naszej TwinSpace zarejestrowanych jest 44 nauczycieli i 450 uczniów. W pierwszym roku projektu uczniowie zamieścili ponad 600 prezentacji, o których regularnie rozmawiają na czacie ze swoimi rówieśnikami.

Joanna pisze, jak kiedyś wykorzystywała komputer wyłącznie jako maszynę do pisania, a teraz awansowała w społeczności eTwinning, zostając trenerem i przewodnikiem dla innych nauczycieli w podróżach po eTwinningu.

Joanna Stefańska Szkoła

Gimnazjum nr 18 im. Armii Krajowej

Miasto

Wrocław

Kraj

Polska

eTwinning oczarował mnie już na samym początku. Czułam jego potencjał i próbowałam zachęcić innych nauczycieli, by też się przyłączyli, początkowo promując go w swojej szkole i wśród przyjaciół. W 2006 roku wzięłam udział w 10-tygodniowym kursie internetowym zorganizowanym przez nasze Narodowe Biuro eTwinning i muszę powiedzieć, że naprawdę miałam co robić. Umiałam trochę korzystać z komputera, ale ograniczałam się głównie do pakietu Microsoft Ofﬁce. Ponieważ podczas kursu realizowaliśmy zadania w ramach różnych zakresów tematycznych i wymagające różnych działań, pod koniec szkolenia znałam już nie tylko platformę eTwinning ze wszystkimi dostępnymi tam narzędziami, ale także rozwinęłam ogólne umiejętności w obsłudze komputera. Jednym z zadań było nawiązanie kontaktu z kimś ogłaszającym się na forum. Miałam szczęście, moje pierwsze znajomości (Norwegia i Włochy) okazały się być stałe. Osobiście bardzo dużo zyskałam, jeśli chodzi o stosowanie technologii cyfrowych w praktyce nauczycielskiej (uczę angielskiego). Jednakże to przede wszystkim moi uczniowie zdobyli szansę wykorzystania swojego angielskiego podczas prawdziwej konwersacji na żywo ze swoimi rówieśnikami z innych krajów Europy, co okazało się dla nich niezwykle motywujące. Partnerstwo z Norwegią doprowadziło nas do spo-

Rozdział 3. Społeczność eTwinning 53

tkania w rzeczywistym świecie i stało się fundamentem dalszej współpracy i mobilności uczniów. Udział Włoch w partnerstwie zainspirował mnie do wprowadzenia włoskiego jako kolejnego języka obcego w mojej szkole i dzięki tej inicjatywie mamy dwujęzyczny program zapoczątkowany w zeszłym roku! Dwa lata temu zaczęłam pracować w Centrum Doskonalenia Nauczycieli i wkrótce stałam się promotorką tego programu. Do tej pory przeprowadziłam kilka kursów, a do moich zadań należała nie tylko rejestracja nauczycieli, ale też pomoc w korzystaniu z narzędzi eTwinning (zaprosiłam uczestników szkolenia na swoją własną TwinSpace). To naprawdę świetnie działa: jeden z uczestników stwierdził: “To jest lepsze niż Nasza Klasa!” i była to chyba najlepsza nagroda za ciężką pracę. Staram się cały czas rozwijać, a kursy w ramach Eventów Edukacyjnych stały się nieocenionym źródłem inspiracji. Wzięłam udział w dwóch z nich i chociaż nie byłam tam najpilniejszym uczestnikiem, nauczyłam się wystarczająco dużo, aby swoje nowe umiejętności móc przekazać innym. Większości nauczycieli wciąż brakuje odwagi, by korzystać z technologii ICT w klasie lub współpracować za pośrednictwem Internetu. Jestem tutaj dobrym przykładem, bo zaczynałam jako osoba traktująca komputer wyłącznie jako maszynę do pisania, a teraz dzięki eTwinningowi potraﬁę korzystać z aplikacji Web 2.0.

Inge z Belgii jest nauczycielką w szkole specjalnej oraz ambasadorem eTwinning. W eTwinningu jej główną rolą jest wspieranie nauczycieli szukających partnerów do współpracy i wykorzystujących narzędzia dostępne w eTwinningu, by jak najlepiej mogły one służyć uczniom

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Inge De Cleyn Szkoła

Sint-Janshof

Miasto

Mechelen

Kraj

Belgia

W ubiegłym roku Narodowe Biuro eTwinning w Belgii poprosiło mnie, abym została ambasadorem eTwinning dla szkół specjalnych. Dla mnie była to szansa poznania nowych ludzi i stworzenia nowych możliwości. Dwa razy do roku organizowane są spotkania dla belgijskich ambasadorów eTwinning, podczas których planujemy seminaria, dyskutujemy na różne tematy i wymieniamy się doświadczeniami. W tym roku wzięłam udział w dwudniowym seminarium z ambasadorami z Holandii i Belgii. Spotkanie dało nam wspaniałą możliwość zaplanowania wspólnych projektów, wymiany pomysłów i rozmów na różne tematy. Jako ambasador próbowałam przekonać niektórych ze swoich kolegów i koleżanek do rozpoczęcia projektu eTwinning w przyszłym roku. Wyjaśniłam im, jak działa eTwinning, pokazałam moduły będące potencjalnym źródłem inspiracji i opowiedziałam o swoich doświadczeniach. Moi koledzy i koleżanki bardzo entuzjastycznie podeszli do społeczności eTwinning i w przyszłym roku chcą zacząć projekt poświęcony sztuce. Chcę poświęcić im czas i ich wspierać, pomóc znaleźć partnera i korzystać z narzędzi, których potrzebują. Mam nadzieję, że stworzymy piękny projekt, który zainspiruje jeszcze więcej kolegów i koleżanek do skorzystania z eTwinningu jako narzędzia do przeprowadzania bardzo ciekawych lekcji.

Patric z Wielkiej Brytanii opisuje, jak jego zaangażowanie w eTwinning może pomóc innym nauczycielom odkryć ich ukryte talenty i rozwinąć sztukę prawdziwej współpracy. Patric postrzega społeczność eTwinning jako unikalne miejsce dla nauczycieli, gdzie mogą ze sobą nawzajem „być”.

Rozdział 3. Społeczność eTwinning 55

Patrick Carroll Szkoła

Shaw Wood Primary School

Miasto

Doncaster

Kraj

Wielka Brytania

Kiedy poznajesz społeczność eTwinning, czujesz się z pewnością jak outsider; to coś nowego, innego. Jednak dzięki otwartości, pomocy i swobodnej atmosferze niezwykle szybko stajesz się częścią zespołu i pełnoprawnym, ważnym członkiem społeczności. Niemalże w jednej chwili to już nie ty prosisz o pomoc tych przerażających ludzi, ale ich wspierasz, bo odkryli twoje zalety, które możesz im zaoferować; zalety, o których nawet nie pomyślałeś. eTwinning jest niesamowity w odkrywaniu ukrytych talentów, twoich talentów. Mój ostatni projekt nie okazałby się takim sukcesem, gdyby nie rady i wsparcie ze strony społeczności eTwinning. Pomysł na projekt powstał w zeszłym roku podczas ceremonii rozdania nagród, po tym, jak zobaczyłem szereg znakomitych projektów i wziąłem udział w wielu fantastycznych warsztatach. Na każdym z takich spotkań podkreślano walory najnowszych technologii, mówiono o najskuteczniejszych narzędziach do współpracy i podawano przykłady najlepszych praktyk. Obok toczyły się dyskusje o tym, jak budować projekt, jak określać realistyczne ramy czasowe i jak koordynować zadania oparte na wspólnym działaniu i – co najważniejsze – z kim współpracować, tak by projekt okazał się sukcesem. Najlepszą rzeczą w eTwinningu jest różnorodność zadań, w których możesz wziąć udział, a wszystko to dzięki nowym pomysłom, dyskusjom i kontaktom nawiązywanym przez cały czas. Zazwyczaj pracuję z jedną lub dwiema osobami nad jakimś ambitnym, rocznym projektem interdyscyplinarnym, jak w przypadku współpracy z Almasskolan z Göteborga, gdzie skupiliśmy się na różnych aspektach dotyczących Wikingów, począwszy od mitów i legend po ich osady. Następnie projekt Crescendo ze szkołą St Martin de Porres National School z Dublina, gdzie badaliśmy, jak tworzyć muzykę w zespołach za pomocą konsoli Nintendo Wii. W tym roku jednak zostałem zaproszony do szeregu krótkich, pomysłowych zadań, angażujących szerszą społeczność. Pracowałem na przykład nad projektami zachęcającymi dzieci do robienia zdjęć swojej okolicy i podzielenia się nimi ze swoimi znajomymi z całej Europy. Były też projekty, w których każdy indywidualnie tworzył fragment większego wzoru. Taki rodzaj nowego przedsięwzięcia zawsze daje dużo

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś satysfakcji, ponieważ wszystkie zaangażowane weń osoby słusznie uważają, że zakończona praca to dzieło sztuki. Jeśli ciągle patrzysz w okno, obraz staje się nudny, bo wciąż widzisz te same rzeczy; kiedy otwierasz ten widok dla innych ludzi w Europie, staje się on dużo ciekawszy, ponieważ patrząc ich oczyma, zaczynasz widzieć nowe rzeczy. Zaczynasz dostrzegać prawdziwe cuda i nagle odkrywasz niezwykłe piękno, które cię otacza. Społeczność eTwinning nie chce zmienić cię w coś innego; jest po to, abyś ty mógł ją zmieniać w coś nowego i wyjątkowego.

Wciąż pozostajemy przy temacie społeczności. Alessandra opisuje, jak bycie członkiem społeczności eTwinning nie tylko otworzyło ją na nowe znajomości w szerokim gronie podobnie myślących kolegów i koleżanek, którzy tak jak ona lubią wyzwania i wypróbowywanie nowych metod nauczania, ale spowodowało także, że zmieniła swój stosunek do kraju i ludzi historycznie postrzeganych jako nieprzyjaciele.

Alessandra Cannelli Szkoła

IC Largo Castelseprio Scuola media

Miasto

Rzym

Kraj

Włochy

eTwinning oznacza dla mnie rozwój; podnoszenie umiejętności zawodowych. Należę do tej społeczności nauczycieli od samego jej początku i jest to wspaniała przygoda, która ciągle trwa. W szkole czasami czuję się jak outsider, ponieważ ciągle poszukuję nowych metod, a wielu moich kolegów patrzy na mnie jak na jakieś dziwadło. W pracy potrzebny mi entuzjazm i czuję, że uczniowie mają podobną potrzebę uczenia się, każdy we własny sposób. eTwinning pozwolił mi wejść do społeczności nauczycieli podobnych do mnie. Najciekawszym doświadczeniem był warsztat szkoleniowy na Słowenii. Miał on dla mnie istotne znaczenie, zarówno osobiste, jak i zawodowe, ponieważ z powodów historycznych relacje pomiędzy Słowenią i Włochami nie są najlepsze. Europa musi jednak pokonać urazy z zamierzchłych czasów, co nam się udało dzięki wspólnej pracy. Poznałam bardzo utalentowanych nauczycieli, którzy wyjaśnili mi tajniki współpracy dydaktycznej na odległość, powiedzieli, jak korzystać w klasie

Rozdział 3. Społeczność eTwinning 57

z ﬁlmów i innych udostępnionych materiałów i miejsc w Internecie, a także opowiedzieli o wirtualnych klasach i wideokonferencji. To, czego się tam nauczyłam, stało się bazą mojego rozwoju zawodowego, pierwszym krokiem do korzystania z ICT w klasie, wraz z głębokim poczuciem tożsamości europejskiej, pokonującej demony przeszłości.

Siv Grete mówi o wyzwaniu dla nauczycieli i dyrektorów szkół, jakie niesie ze sobą zaangażowanie w projekt eTwinning. Dla niej jednak jest to wyzwanie, które bardzo wzbogaca edukacyjne doświadczenie.

Siv Grete Stamnes Szkoła

Moster skule

Miasto

Mosterhamn

Kraj

Norwegia

Korzystanie z eTwinningu otwiera wiele nowych drzwi, nie tylko uczniom, ale i nauczycielom oraz dyrektorom szkół. W moim przypadku proces uczenia się z eTwinningiem aktywował dyskusje zarówno w mojej szkole, jak i pomiędzy innymi dyrektorami szkół w mojej społeczności. Wykorzystanie eTwinningu w szkolnym projekcie niesie wyzwania. Zmusza nas do opracowywania nowych metod nauczania i do nauki korzystania z technologii ICT; stanowi też wyzwanie dla naszego sposobu myślenia, zastanawiania się i dzielenia. Nowa praktyka, jaką jest wykorzystywanie eTwinningu w nauczaniu, podnosi stopień złożoności nie tylko w postrzeganiu innych ludzi i kultur, ale także w kwestii kompetencji cyfrowych oraz pojmowania przywództwa i nauczania dla przyszłości. Chodzi tutaj o wiedzę i umiejętności natury technicznej i pedagogicznej, a także o chęć i zdolność radzenia sobie ze zmianami. Szkoły otwarte na zmiany łatwiej przyjmują nowe trendy i “inne” sposoby uczenia. Można wymienić trzy cechy opisujące największe wyzwania nowego świata społeczeństw i komunikacji w eTwinningu: wszechobecność, spontaniczność i natychmiastowość. Taka kombinacja nie zawsze jest mile widziana wśród nauczycieli i dyrek-

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś torów szkół. Niektórzy mogą obawiać się braku kontroli, a także nie dowierzać, że uczniowie mogliby mieć większe kompetencje niż oni sami. Trzeba po prostu pozwolić się temu dziać; podejmij próbę, a z pewnością przekonasz się, że tutaj więcej się wygrywa niż traci. To środowisko i udział w eTwinningu z jego społecznym i edukacyjnym charakterem oraz duchem wspólnoty wprowadzają kilka nowych aspektów. Wnoszą wiele nowych możliwości uczenia oraz nowe kierunki. Uczenie się – zarówno w moim przypadku, jak i mam nadzieję moich uczniów – stało się bardziej motywujące i inspirujące. eTwinning wnosi swój wkład do kultury dzielenia się. Uczniowie, nauczyciele i dyrektorzy szkół mają możliwość podzielenia się swoim doświadczeniem, pomysłami pedagogicznymi i różnymi metodami ustawicznego uczenia się.

Ostatnie słowo w tym rozdziale należy do Laury włoskiej ambasador eTwinningu. Laura dotyka istoty tego, czym jest społeczność eTwinning i oddaje esencję bogactwa tej społeczności.

Laura Maffei Szkoła

Arnolfo di Cambio

Miasto

Colle di Val d’Elsa

Kraj

Włochy

Do eTwinningu przyciągnęła mnie ciekawość. Na początku czułam ogromny zapał: nie mogłam się doczekać, żeby wypróbować te wszystkie nowe narzędzia, skorzystać ze wszystkich oferowanych przez eTwinning możliwości zdobywania wiedzy i umiejętności, negocjować i tworzyć projekty, bawić się i uczyć z partnerami i uczniami. To był nieprzerwany okres dobrej zabawy i wspólnej nauki. Potem przyszedł drugi etap, kiedy „razem” stało się nagle słowem-rdzeniem mojego doświadczenia w eTwinningu. Przez te lata zdążyłam już zbudować sieć kontaktów, partnerów/przyjaciół, którzy obok mnie rozwijali się jako nauczyciele i uczestnicy eTwinningu. Razem z nimi zobaczyłam, co to znaczy tworzyć projekty dla nauczycieli – małych społeczności w szerszej społeczności eTwinning, poznałam wirtualne kawiarenki, gdzie mogliśmy się spotkać, porozmawiać o naszym zawodzie, strategiach, innych kwestiach. To nie to, że nie chcemy już pracować z naszymi uczniami (“tradycyjne” projekty wciąż są realizowane), po prostu chcemy dzielić się naszymi

Rozdział 3. Społeczność eTwinning 59

doświadczeniami i w ten sposób oglądać je z różnych perspektyw. Możesz pożyczać komuś i od kogoś pomysły, a nawet projekty; to nie kradzież – wprost przeciwnie, to niesamowite, jak twój pomysł może w innych rękach wyrosnąć na wiele wspaniałych sposobów. Dzielenie się jest twórcze. Niemal w tym samym czasie zmienił się też i eTwinning, a zmiany te wychodziły nam naprzeciw. Kampania zatytułowana „eTwinning uspołecznia się” polegała nie tylko na wprowadzeniu nowego pulpitu; było to przejście od narzędzi do społeczności. Teraz zadawanie pytań i odpowiadanie na nie, poznawanie nowych nauczycieli/uczniów z całej Europy, porównywanie stylów nauczania czy dyskutowanie na temat różnych narodowych programów nauczania to nie pierwsze kroki prowadzące do udanego projektu: te kroki to już projekt. eTwinning to miejsce indywidualnych osób, a nie tylko krajów – przez co stał się bardziej osobisty i dlatego też bardziej pociągający dla nauczycieli i uczniów. Oczywiście świat eTwinningu nie kręci się wokół nauczycieli, ale wokół uczniów. A społeczność uczniów, jeśli wierzysz, że coś takiego w ogóle istnieje – to specyficzny mikrokosmos. Wymaga opieki i troski, a nauczyciele mogą wspierać jego budowę, lecz nie mogą go tworzyć: to robią uczniowie. Kiedy już mamy społeczność uczniów, możesz być pewien, że ich kompetencje będą błyskawicznie rosły. Oto, co zobaczyłam w swoich najlepszych projektach: eTwinning potrafi zmienić grupy uczniów w społeczności uczniów - w przestrzeń wzajemnej wymiany, wzrostu, zainteresowań, gdzie nauka to nie zorganizowana przerwa w życiu (“szkoła”), ale część życia. Przestrzeń, w której chcesz być, a nie musisz być. Pamiętam to ciepłe uczucie, którego doświadczyłam podczas lekcji historii, kiedy jeden z moich uczniów nagle “wyskoczył” z serią pytań: „Co oni teraz robią? Czy oni też tego się uczą? Takiej samej historii jak my?”. Tu narodziła się refleksja, która nas nie opuszcza. Nagrody, konferencje, spotkania odbywające się przez te lata – nasza praca była doceniana i nagradzana nie tylko przez świat eTwinningu, ale także przez Ministerstwo Edukacji i inne agencje edukacyjne. Moja praktyka nauczycielska rozwinęła się i poszerzyła, ponieważ poznałam i podzieliłam się swoimi pomysłami z wieloma nauczycielami, ekspertami, a także uczniami.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Nie możesz wejść do społeczności i nie zmienić się. Dotyczy to także uczniów. Pozostawiony sam sobie uczeń/nauczyciel nudzi się, a w społeczności nigdy nie jesteś sam. Najważniejszą tutaj kwestią jest utrzymanie zaangażowania jej członków. Nie ma problemu, kiedy do projektu przychodzą i odchodzą nauczyciele, ale nie mogę pozwolić sobie na „stratę” żadnego z moich uczniów. Z doświadczenia wiem, że efekty oddziaływania społeczności eTwinning zarówno na uczniów, jak i nauczycieli trwają bardzo długo, długo jeszcze po zakończeniu projektów. Wspólne doświadczenia sprzyjają nauce i powstawaniu osobistych więzów. Jestem teraz ambasadorem i wciąż wierzę, że „razem” to magiczne słowo. A dzielenie się – prosty proces dawania i brania (informacji, rad, instrukcji, inspiracji…) – to siła, która utrzymuje świat eTwinningu w ruchu.

Rozdział 3. Społeczność eTwinning 61

Nauczyciele mają głos

Rozdział 4.

eTwinning dziś

M projekty Moje eTwinning Wstęp Christina Crawley Centralne Biuro Programu eTwinning Od początku istnienia eTwinningu jego głównym celem było zapewnienie uczniom i nauczycielom z całej Europy platformy do rozwoju oraz realizacji projektów partnerskich. Ten prosty pomysł połączenia nauczycieli z dwóch krajów za pośrednictwem platformy eTwinning był pierwszym krokiem; opracowanie projektu i zarejestrowanie go na Pulpicie platformy to drugi krok, a po nim następowała wspólna praca z uczniami i realizacja projektu na TwinSpace dostępnej na platformie i/lub za pomocą innych narzędzi. Od tego prostego pomysłu – zarejestrować, połączyć, współpracować – projekty eTwinning zyskały na jakości i różnorodności. Wśród tysięcy projektów rejestrowanych co roku na Pulpicie są projekty o różnej długości (od dwóch tygodni do dwóch lat) i różnej liczbie partnerów (od dwóch do czasami czterdziestu lub pięćdziesięciu). Z tego powodu obﬁtość tych projektów różni się w swojej strukturze, poziomie złożoności i celach; jednak wszystkie z nich charakteryzują się determinacją, by wspólnie pracować i zrobić coś innego. Przyczyniając się do rozwoju zawodowego, zwłaszcza w podejściu do nauczania, włączając kontekst międzynarodowy do nauczanych treści i w końcu wzbogacając edukacyjne doświadczenia uczniów, projekty eTwinning wnoszą dynamizm i kreatywność do szkolnych klas Europy, a czasami nawet poza jej granice. Autorami poniższych historii są nauczyciele, którzy zaangażowali się w jeden lub więcej projektów. Opowiadają o wyzwaniach i mocnych stronach projektów eTwinning; o tym, jak można je włączyć do nauczanych treści programowych oraz w jaki sposób mogą wnieść wiele pozytywnych elementów do nauczania i uczenia się. Mudrīte, pierwsza z naszych autorek, wyjaśnia, w jaki sposób za pomocą projektu z udziałem dwóch partnerów i prostego tematu każdego roku od trzech lat angażuje się w nowy projekt eTwinning. Cele projektów Mudrīte były zgodne z założeniami obowiązkowych treści nauczania, a jej uczniowie mogli udawać się w wirtualne podróże po całej Europie i poznawać nowe narzędzia, zatrzymując się co jakiś czas. Mudrīte przekonała się, że projekty eTwinning nie tylko wspaniale komponowały się z programem nauczania, ale dawały również możliwość rozwoju w społeczności eTwinningu!

Rozdział 4. Moje projekty eTwinning 63

Mudrīte Grinberga Szkoła

Annas Brigaderes pamatskola

Miasto

Kroņauce

Kraj

Łotwa

Chciałabym opowiedzieć wam o swoich pierwszych krokach w partnerstwie eTwinning. Postanowiłam poszukać zagranicznych partnerów do współpracy, aby w ten sposób podnieść motywację swoich uczniów, zdobyć większe umiejętności w posługiwaniu się językiem obcym i lepiej sobie radzić z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi. Forum szukania partnerów oferuje ogromne możliwości, ponieważ można tam znaleźć tysiące wspaniałych pomysłów na projekty eTwinning. Wybrałam szkołę z Gdańska w Polsce i po wymianie kilku maili, w których uściśliłam ze swoim partnerem założenia projektu, rozpoczęłyśmy realizację wspólnego przedsięwzięcia poświęconego wiośnie. Na lekcjach angielskiego moi piątoklasiści właśnie uczyli się o porach roku, tak więc wybrany temat ładnie wpasował się w bieżące treści. Bez trudu i w ciekawy sposób udało nam się zebrać wszystkie nowe umiejętności i przeprowadzić udany projekt. Dzieciaki robiły zdjęcia wiośnie w naturze, przygotowywały prezentacje PowerPoint, pisały komentarze po angielsku i poszerzały swoje umiejętności komputerowe. Cieszyły się po prostu swoją obecnością i z przyjemnością pracowały nad tym, co nowe i ciekawe. Był to naprawdę udany projekt. W roku szkolnym 2008/09 program nauczania dla uczniów klasy szóstej przewidywał naukę o zainteresowaniach, hobby, znanych ludziach itp. Znalazłam partnerów ze szkoły językowej w Pradze i zrealizowałam w ramach tego projektu wszystkie treści programowe i to w ciekawy sposób. Projekty eTwinning są ekscytujące, pożyteczne, fascynujące, optymistyczne i bardzo pozytywne. To wręcz niewiarygodne, ale wszyscy moi partnerzy z eTwinningu kończyli naszą współpracę, ponieważ w ich rodzinach pojawiali się nowi członkowie. Nauczycielowi z Polski – Grzegorzowi urodziła się córeczka Maria, kiedy kończyliśmy nasz projekt „Spring is here” (Nadeszła wiosna); nauczycielka Lenka z Pragi ma teraz córeczkę Lindę. Dyrektorka mojej szkoły, która także brała udział w naszych projektach, cieszy się teraz swoim największym skarbem – synem Jakubem. Ostatni z naszych projektów już się zakończył. Wymieniam się czasami mailami z nauczycielem z Polski, ale nasza wspólna koleżanka Elen z Rumunii milczy. Czyżby spodziewała się dziecka? Projekty eTwinning są naprawdę bardzo optymistyczne.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Julie z Danii opisuje, jak ona i jej hiszpańska partnerka wyszły poza ramy swojego projektu eTwinning i uczyniły z niego pełną wymianę, angażując w ten sposób rodziców i całą szkołę.

Julie Ashby Szkoła

10. Aabenraa

Miasto

Aabenraa

Kraj

Dania

Nasza szkoła to szkoła dziesięcioklasowa, gdzie najstarsi uczniowie mają po szesnaście lat. Prowadzę klasę międzynarodową i to właśnie jej uczniowie zdecydowali się wziąć udział w projekcie eTwinning. Od czterech lat współpracujemy ze szkołą IES Carlos III z miejscowości Aguadulce w Hiszpanii. Razem postanowiliśmy zrealizować projekt–wymianę zatytułowany „Face to Face” (Twarzą w twarz). Wspólnie z hiszpańskim partnerem doszliśmy do wniosku, że nasze dwa poprzednie projekty eTwinning wymagały jakiegoś zamknięcia. Dowiedzieliśmy się od naszych uczniów, że bardzo chcieliby osobiście poznać swoich partnerów, a nie tylko spotykać się z nimi na stronie eTwinningu. Wierzymy, że wymiana uczniów to świetny sposób zakończenia projektu eTwinning i być może był on pierwszym, w którym doszło do wymiany z dwoma krajami. Pierwsza wymiana miała miejsce w 2008 roku i okazała się ogromnym sukcesem. Nasza ostatnia wymiana odbyła się w tym roku (2010). Wymiana została włączona do programu nauczania naszej szkoły w tygodniu, kiedy wszyscy pozostali uczniowie byli na szkolnych wycieczkach. Uczniowie sami zapłacili za podróż, przyjechał także nauczyciel z mojej szkoły partnerskiej. Przyjazd naszych partnerów pociągnął za sobą również bliską współpracę z rodzicami i innymi kolegami i koleżankami z naszej szkoły, którzy poprowadzili lekcje dla Hiszpanów, kiedy ci do nas przyjechali. Zaangażowaliśmy też instytucje związane ze szkolnictwem wyższym, których zadaniem było przeprowadzanie wywiadów z naszymi hiszpańskimi partnerami w języku hiszpańskim! Dzięki wymianom uczniowie mogli ostatecznie zakończyć projekt, a mieszkając przez chwilę w rodzinie partnera, jednocześnie przekonali się, jak żyją na co dzień hiszpańskie/duńskie nastolatki. W ten sposób młodzież poznała realia codziennego życia kraju nie z perspektywy turysty, ale z perspektywy tej społeczności. Myślę, że największą zaletą eTwinningu jest to, że otwieramy umysły młodych ludzi na inne kultury. Za pośrednictwem strony projektu eTwinning uczniowie mają możliwość bezpośredniego kontaktu ze swoimi partnerami za pomocą ICT i z łatwością natychmiast wymieniają

Rozdział 4. Moje projekty eTwinning 65

informacje. W naszym przypadku oferujemy uczniom wyjątkową możliwość zakończenia projektu poprzez ﬁzyczną obecność, czyli poprzez wymianę. Zamiast podróży w fotelu, podróż naprawdę! Cała korespondencja prowadzona jest w języku angielskim i dla mnie, nauczyciela angielskiego, to prawdziwa radość obserwować coraz większą pewność siebie i płynność językową swoich uczniów.

Autorką naszej kolejnej historii jest nauczycielka języka angielskiego z Litwy, której projekt powstał w oparciu o pomysł jej uczniów i nie tylko wyszedł poza ramy szkoły, ale także przeniknął do lokalnej społeczności i zaangażował do zadań w klasie ekspertów z zewnątrz. Prawdziwie różnorodne podejście.

Asta Liukaitiene Szkoła

Kalvarijos Gimnazija

Miasto

Kalvaria

Kraj

Litwa

Nauka języka jest zawsze powiązana z nauką innych przedmiotów, ponieważ nauka języka obcego to nie wyłącznie przyswajanie zasad gramatyki. W konsekwencji, jedną z najlepszych metod nauczania staje się komunikacja, leżąca w samym sercu ﬁlozoﬁi eTwinningu, jako że łączy on twoją szkołę z innymi europejskimi szkołami, które tylko czekają, aby porozmawiać ze sobą po angielsku. Ponieważ razem z innymi nauczycielami z mojej szkoły chcieliśmy nawiązać kontakt ze szkołami zza granicy, zarejestrowaliśmy się w eTwinningu, jak tylko dowiedzieliśmy się o istnieniu tej komunikacyjnej platformy. Było to kilka lat temu. Mój pierwszy projekt powstał w oparciu o proste zdanie „Porozmawiajmy o pogodzie”, zaproponowane przez jednego z uczniów podczas lekcji. Takie oto zaproszenie zamieściliśmy na eTwinningowym forum szukania partnerów i wkrótce znaleźliśmy kolegów z zagranicy, chętnych do udziału w naszym projekcie „Environment” (Środowisko). Projekt trwał miesiąc. W tym czasie regularnie kontaktowaliśmy się ze sobą na TwinSpace i za pomocą poczty elektronicznej. Uczniowie nie tylko rozmawiali ze swoimi partnerami, ale także pracowali w grupach i osobno, przygotowując różnego rodzaju materiały związane z ochroną przyrody. Wyniki zostały umieszczone na TwinSpace, a następnie omówione z rówieśnikami z zagranicy.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Projekt w pełni wpasował się w obowiązkowe treści nauczania, choć zrealizowaliśmy też zadania spoza programu, np. „Szkolny dzień ochrony środowiska” czy spotkanie z przedstawicielem Instytutu Gospodarki Wodnej. Informowaliśmy dyrekcję szkoły oraz innych nauczycieli o postępach projektu, a oni wspierali nas w organizacji zajęć z udziałem technologii ICT i różnych imprez. Po zakończeniu projektu podczas szkolnych dni otwartych zaprezentowaliśmy się naszej lokalnej społeczności. Wyniki projektu zostały wykorzystane w mojej szkole podczas dalszych zadań edukacyjnych. Doświadczenie w dziedzinie technologii ICT, które nauczyciele i uczniowie zdobyli w trakcie współpracy, wykorzystaliśmy nie tylko podczas realizacji kolejnych projektów, ale także w czasie codziennej pracy w szkole. Projekt ten uzyskał Krajową Odznakę Jakości i został zamieszczony na stronie Narodowego Biura eTwinningu jako przykład najlepszych praktyk.

Aimi z Estonii opisuje swój ulubiony projekt, w którym dwie szkoły partnerskie prowadziły za pośrednictwem Internetu rozmowy w języku niemieckim.

Aimi Jõesalu Szkoła

Põlva Keskkool

Miasto

Põlva

Kraj

Estonia

Projekt „German Live Online” (Niemiecki na żywo przez Internet) to teraz mój ulubiony projekt eTwinning! Podczas międzynarodowego warsztatu Practice-Web 2.0 w Wiedniu w 2007 roku moja norweska koleżanka i ja wpadłyśmy na pomysł tego przedsięwzięcia. Dzięki naszemu doświadczeniu w nauce języka obcego na żywo za pośrednictwem Internetu, które odbywa się na portalu społeczności DaF (dla nauczycieli języka niemieckiego jako języka obcego http://dafnet.web2.0campus.net/), czułyśmy się pewnie, rozpoczynając pracę. Projekt został zarejestrowany 29 stycznia 2008 roku i zakończył się wspaniałymi wynikami, w tym dwoma spotkaniami za pośrednictwem Internetu (nauczyciele jako moderatorzy, uczniowie przedstawiający swoje prezentacje, rozmawiający, zadający pytania i odpowiadający na nie). Chyba największym osiągnięciem jest to, że ucznio-

Rozdział 4. Moje projekty eTwinning 67

wie pokonali strach przed mówieniem, a dzięki nagraniom z tych spotkań mogliśmy przeanalizować naszą debatę i język. Zapisaliśmy nasze rozmowy na czacie i sięgaliśmy potem do nich, żeby poprawić błędy ortograﬁczne. Wraz z postępami w projekcie mieliśmy razem z uczniami coraz większą motywację. Zamierzam dalej przeprowadzać projekty internetowe i jestem przekonana, że pomysł opisany powyżej łatwo będzie zrealizować innym nauczycielom, a nauczanie języków obcych w taki sposób będzie miało jeszcze bardziej świetlaną przyszłość!

Ágnes pisze o odkrywaniu nowych sposobów pracy w nauczaniu, którym się zajmuje od wielu lat, opisując jednocześnie wpływ, jaki to miało na nią i na jej uczniów. Ágnes opowiada także o tym, jak jej uczniowie badali warunki nauki i pracy w innych krajach europejskich.

Ágnes Péter Szkoła

Kőrösi Csoma Sándor Általános Iskola

Miasto

Dunakeszi

Kraj

Węgry

“Prawdziwa podróż odkrywcza nie polega na poszukiwaniu nowych lądów, lecz na nowym spojrzeniu” (Marcel Proust). Dołączyłam do eTwinningu w 2007 roku i od razu program ten zmienił moje życie i stosowane przeze mnie metody nauczania. Dzięki kreatywnemu wykorzystaniu nowych technologii moi uczniowie nabyli nową wiedzę i umiejętności w sprzyjającym środowisku edukacyjnym. Od tamtej pory moi uczniowie i ja wzięliśmy udział w czterech projektach. Do projektu „Mountain Europe” (Góra Europa) przyłączyliśmy się w 2009 roku. Było to udane wspólne przedsięwzięcie realizowane przez osiem szkół z Europy (rumuńską, czeską, grecką, polską, niemiecką, estońską, bułgarską i słowacką). Uczniowie przygotowali w programie PowerPoint prezentację swojej szkoły i miasta, którą następnie zamieścili na TwinSpace. Cele szczegółowe projektu zakładały zbadanie przez uczniów możliwości i warunków nauki i pracy albo w ich kraju ojczystym, albo w innym kraju europejskim.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Dzięki zaangażowaniu w ten projekt nasi uczniowie odnieśli wiele korzyści. Stali się bardziej zaawansowanymi użytkownikami technologii ICT, lepiej też radzą sobie z angielskim i geograﬁą. Oczywiście nauczyli się także pracować w zespołach i, co równie ważne, rozwinęli swoją kreatywność, krytyczne myślenie i poszanowanie innych. Myślę, że nauczyliśmy się też czegoś z doświadczeń i wiedzy innych. Zapoznaliśmy się z technologiami, których wcześniej nie używaliśmy, a co najważniejsze staliśmy się częścią wielkiej Rodziny Szkół Europejskich. Warto razem pracować: http://desktop.eTwinning.net/index.cfm (Mountain Europe).

Mówi się, że muzyka to uniwersalny język, a projekt opisywany przez Theodora pokazuje, że uczniowie nie tylko kochają muzykę, ale potraﬁli także dokonać nutowego zapisu czytelnego w innym języku – języku Braille’a, który umożliwia niewidomym osobom odczytywać zapisy nutowe.

Theodor Tsampatzidis Szkoła

Music School of Thessaloniki

Miasto

Thessaloniki

Kraj

Grecja

eTwinning to nasz projekt i nasz wspaniały cel podróży Musimy tylko wspólnie pracować, by nasze relacje przetrwały na zawsze Dzień i noc marzę o eTwinningu Wspaniałe myśli o przyjaźni Nasze krainy łączy morze Ale nasze serca łączy eTwinning. (Hymn eTwinning) Szkoła Muzyczna w Tesalonikach w Grecji we współpracy z pięcioma innymi szkołami utworzyła Bibliotekę Muzyczną dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.* Celem naszych działań było stworzenie biblioteki muzycznej dla uczniów * http://my.twinspace.eTwinning.net/musiclibrary?l=en http://new-twinspace.eTwinning.net/web/p16740

Rozdział 4. Moje projekty eTwinning 69

niewidomych oraz uczniów z zaburzeniami rozwojowymi. Chcemy też przygotować i zaprezentować oryginalny materiał muzyczny, który szkoły mogłyby wykorzystać podczas szkolnych imprez i uroczystości. To partnerstwo w ramach eTwinningu obejmuje po raz pierwszy uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, którzy mają tutaj możliwość utworzenia plików z muzyką elektroniczną zapisaną alfabetem Braille’a. Powstał specjalny kod elektroniczny, za pomocą którego można zapisywać wszystkie rodzaje zapisów nutowych, nawet bizantyjskie notacje muzyczne; dla kolegów z klasy uczniowie nauczyli się zmieniać zapis nutowy na język Braille’a. Przygotowaliśmy również specjalne szablony do tworzenia prezentacji dla uczniów z autyzmem, stosując metodę rozwoju relacji RDI (ang. Relationship Development Intervention) oraz metodę kolorowych filtrów Heleny Irlen. Uczniowie z wadami wzroku nauczyli się korzystać z języka migowego i przygotowali film cyfrowy o świętym Pawle. Uczniowie opracowali także wielojęzyczne prezentacje muzyczne, zawierające kompozycje muzyczne, obrazy, zapisy nutowe i rysunki. Biblioteka cyfrowa wzbogaciła się dzięki produkcji cyfrowych filmów edukacyjnych. Powinniśmy także wspomnieć, że ta współpraca pobudziła do działania także absolwentów naszej szkoły. Najważniejszym jednak punktem tej współpracy pomiędzy szkołami było utworzenie i zaprezentowanie hymnu eTwinningu w kilku językach i aranżacjach (ścieżka dźwiękowa, chór dziecięcy, chór młodzieżowy, aranżacja tradycyjna, klasyczna i jazzowa). Zaprezentowaliśmy nasz projekt podczas oficjalnej ceremonii na spotkaniu we Włoszech, zorganizowanym przez władze miejskie Ferrandiny. Projekt został także pokazany w greckim Ministerstwie Edukacji (Doskonałość i Innowacja w Edukacji 2010), podczas spotkań edukacyjnych, konferencji oraz w prasie. Nasz kolejny plan? Stworzenie eTwinningowej orkiestry składającej się z przedstawicieli różnych szkół, współpracujących za pośrednictwem mediów elektronicznych: zespół będzie tworzył nagrania wielościeżkowe lub organizował odbywające się w tym samym czasie tele-próby.

Laurence prowadzi bogate życie w eTwinningu. Opisuje różne projekty, te od bardzo krótkich do trwających cały rok szkolny; jest także autorką kilku krótkich zasad korzystania z TwinSpace.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Laurence Altibelli Szkoła

Lycée Jules Verne

Miasto

Limours-en-Hurepoix

Kraj

Francja

Mój pierwszy projekt z udziałem szkół Lycée Jules Verne i Wellington School był bardzo typowym projektem dla nauczycieli języków obcych – elektroniczna wymiana informacji i korespondencji pomiędzy angielskimi i francuskimi uczniami. Korzystaliśmy praktycznie tylko z forum na naszej TwinSpace, pisząc do siebie na zmianę po angielsku i francusku. Komunikacja pomiędzy uczniami była tak owocna, że nasz projekt zdobył trzecie miejsce w konkursie Francuskich Nagród eTwinning 2007. Ten dwustronny, trwający około dwóch lat projekt doprowadził mnie do pewnych pedagogicznych reﬂeksji na temat wykorzystywania TwinSpace. Nawet jeśli pracujesz z uczniami liceum, szybko zdajesz sobie sprawę, że nie wiedzą oni, jak prawidłowo i mądrze korzystać z narzędzi dostępnych na ich TwinSpace. Od tamtej pory zaangażowałam się w wiele projektów; „Hall of Mirrors” (Sala lustrzana) jest moim najlepszym dziełem, któremu przyznano Europejską Odznakę Jakości. To wielostronny, angażujący sześć krajów projekt, realizowany zarówno w ramach eTwinningu, jak i programu Comenius. „Culture in a box” (Kultura w pigułce) to kolejny dwustronny projekt, ale tym razem krótki. Przez trzy miesiące trwała wirtualna wymiana pomiędzy Austrią i Francją. Skorzystaliśmy z gotowego projektu eTwinning, którego efektem końcowym była prezentacja PowerPoint poświęcona kulturowemu dziedzictwu kraju partnera. Uczniowie, których postanowiłam włączyć do projektu, uczyli się angielskiego i niemieckiego i dzięki naszej współpracy mogli ćwiczyć swoje umiejętności w zakresie tych właśnie języków. „Magic but real experiments” (Eksperymenty magiczne, ale prawdziwe) to wielostronny projekt angażujący dziesięć krajów przez cały rok szkolny. W jego skład wchodzili głównie nauczyciele chemii i ﬁzyki. Pracowaliśmy w języku angielskim nad kilkoma doświadczeniami chemicznymi, które przypominały magiczne triki. „Bla... Bla... Bla...” był także projektem wielostronnym, podczas którego spotykaliśmy się tylko na czacie za pomocą programu FlashMeeting. W ten sposób uczniowie mogli ćwiczyć ustną komunikację w autentycznych sytuacjach i zgodnie z

Rozdział 4. Moje projekty eTwinning 71

europejskim systemem opisu kształcenia językowego (Common European Framework of Reference). Podczas tych spotkań komunikowaliśmy się w języku angielskim, francuskim i włoskim. Niektórzy z uczniów pełnili rolę tłumacza. We wszystkich projektach w jakimś stopniu korzystałam z platformy TwinSpace i opracowałam kilka zasad efektywnego jej wykorzystania: Kalendarz: Bądź na bieżąco z datami w języku angielskim, francuskim… (urodziny, święta państwowe, wakacje szkolne, egzaminy...). Forum: Jest to miejsce poświęcone dyskusjom, przemyśleniom, wymianie myśli. Dlatego też powinieneś pisać akapity składające się z około 40 do 50 słów w odpowiedzi na określony wątek. Nauczyciele powiedzą ci, w jakim języku pisać: jeśli temat jest w języku francuskim, napiszesz na przykład po francusku. Skrzynka: Dzięki tej skrzynce możesz wysyłać wiadomości do wszystkich członków swojego zespołu, w tym nauczycieli. Podobnie, nauczyciele mogą z niej wysyłać wiadomości do ciebie. Czat: Dla uczniów wybierz czas po lekcjach na czat z waszymi europejskimi przyjaciółmi. Zaproście także nauczycieli z projektu! Powinieneś próbować pisać tak poprawnie, jak to tylko możliwe. Możesz używać niektórych emotikonów i skrótów. Powinieneś próbować poprawiać błędy innych – a oni zrobią to dla ciebie – poprawiaj także siebie. Ten projekt ma ci pomóc rozwinąć umiejętności z języka obcego; sprawić, żebyście sobie wzajemnie pomagali, umożliwić wymianę pomysłów, a wszystko po to, aby lepiej się poznać. Wskazówka: Zastosuj te zasady w zależności od rodzaju realizowanych projektów, a jeśli zdecydujesz się na wielojęzyczny projekt eTwinning, daj go swoim partnerom do przetłumaczenia na ich języki. Po pięciu latach mam na liście kontaktów 150 osób, które uważam za swoich europejskich kolegów i z którymi komunikuję się tylko wirtualnie. I to właśnie lubię w tym programie – snuć elektroniczną, pedagogiczną sieć przez całą Europę.

Nauczyciele przedmiotów przyrodniczych często nie bardzo wiedzą, jak mogą włączyć projekt eTwinning w nauczanie swojego przedmiotu. Manuelowi udało się sprostać temu wyzwaniu i teraz opisuje, jak to się stało, że jego projekt odniósł sukces. Manuel opowiada również o tym, że ten projekt kierowany był niemal wyłącznie przez samych uczniów.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Manuel Díaz Escalera Szkoła

Colegio Sagrado Corazón (Esclavas)

Miasto

Sewilla

Kraj

Hiszpania

W 2009 roku rozpoczęliśmy nasz projekt „Magic but real experiments” (Eksperymenty magiczne, ale prawdziwe), w którym wzięły udział m.in. Rumunia, Portugalia, Litwa, Polska oraz Hiszpania. Założyliśmy cztery cele kluczowe: przeprowadzenie doświadczeń z chemii i ﬁzyki z użyciem materiałów codziennego użytku, ćwiczenie umiejętności językowych, wykorzystanie technologii ICT oraz promowanie wymiany kulturowej wśród naszych uczniów. W trakcie opracowywania projektu nauczyciele ustalili najpierw listę eksperymentów, które można przeprowadzić wykorzystując materiały codziennego użytku. Uczniowie utworzyli grupy robocze składające się z dwóch lub trzech osób i wybierali jedną z propozycji. Ich zadaniem było wyszukanie potrzebnych materiałów, przygotowanie swoich eksperymentów w domu i zaprezentowanie ich w klasie. Prezentacje były nagrywane i zamieszczane w Internecie. Przez cały rok szkolny platforma TwinSpace była kluczowym narzędziem do komunikowania się i pracy nad projektem. Zamieściliśmy tam kilka prezentacji, zdjęć i ﬁlmów dla szkół partnerskich; utworzyliśmy fora dyskusyjne, by zachęcić uczniów do kontaktowania się ze sobą, a każdy kraj spisał swoje eksperymenty. Opisy tych eksperymentów zostały także zamieszczone na zewnętrznym blogu utworzonym specjalnie dla projektu „Magic but real experiments” (Eksperymenty magiczne, ale prawdziwe). Projekt ten wprowadził małą rewolucję w życie uczniów, jako że stali się oni głównymi protagonistami prowadzonych w ramach projektu działań. Zdarzyło się to w tradycyjnym modelu edukacji, gdzie nauczyciel wyjaśnia, a uczniowie słuchają, wprowadzając nowy model, w którym uczniowie sami są odpowiedzialni za nauczanie swoich rówieśników. Praca uczniów została wyróżniona w konkursie europejskim Nagrody eTwinning 2010, w kategorii specjalnej „Matematyka i przedmioty przyrodnicze”, co przyczyniło się do jeszcze większej motywacji do realizacji kolejnych projektów.

Czy dzieci z przedszkola mogą współpracować w ramach eTwinningu? Mary opisuje, jak przeprowadzała projekty partnerskie z bardzo małymi dziećmi.

Rozdział 4. Moje projekty eTwinning 73

Mary Fournari Szkoła

1st Kindergarten Heraklio Attikis

Miasto

Heraklio Attikis

Kraj

Grecja

W moim pierwszym projekcie eTwinning każdy z nas (pracujemy w przedszkolach) gromadził materiały do przygotowania prezentacji o przedszkolu, przedszkolakach, lokalnym środowisku, regionie i historii, dzięki czemu dzieci mogły zetknąć się z innymi językami i zwyczajami. Nasza metoda nauczania była oparta na podejściu interdyscyplinarnym i nauce opartej na współpracy przy aktywnym zaangażowaniu uczniów, co stanowi część programu przedszkola. W ramach projektu dzieci miały bliżej zapoznać się ze znanymi baśniami (Perrault, Andersen itp.). Wybraliśmy jedną baśń, która miała być zaprezentowana w każdym z przedszkoli, a następnie podzieliliśmy ją na kilka rozdziałów. Każde dziecko przygotowało jedną ilustrację przy pomocy kilku uzgodnionych wcześniej technik. Przeprowadzane zadania opierały się głównie na współpracy za pośrednictwem Internetu z wykorzystaniem kilku narzędzi multimedialnych. Dzieci nauczyły się korzystać z narzędzi ICT, udało im się opublikować przygotowany przez siebie materiał, uczestniczyły także w telekonferencjach z udziałem swoich partnerów. W procesie tym otrzymywaliśmy znaczną i nieustanną pomoc z Narodowego Biura eTwinningu, którą bardzo docenili nasi nauczyciele i uczniowie. W innym projekcie wykorzystaliśmy wymagające wspólnego działania zadanie matematyczne Half collages (Półkolaże), oparte na metodzie zdalnego uczenia się poprzez współpracę. Współdziałaliśmy za pomocą platformy eTwinning, wykorzystując cały zestaw dostępnych na TwinSpace narzędzi; wykorzystaliśmy program Windows Live do prowadzenia czatu i telekonferencji, a naszymi materiałami wymienialiśmy się, udostępniając sobie foldery oraz za pomocą programu Skype. W ten sposób udało nam się włączyć ICT w proces nauczania. Nawiązaliśmy też głębokie przyjaźnie i odwiedziliśmy się nawzajem. Blog naszego projektu zapoczątkował

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś zwyczaj niekończącej się komunikacji i przyjaźni między nauczycielami, dziećmi i ich rodzinami. Nasz blog zdobył pierwszą nagrodę dla bloga edukacyjnego podczas Krajowego Konkursu 2009. Dzięki temu projektowi przedszkole otworzyło się na szerszą społeczność z aktywnymi, entuzjastycznie uczestniczącymi i współpracującymi rodzicami, a sam projekt był szeroko prezentowany przez różnych nauczycieli podczas krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych (Ateny, Lizbona, Volos oraz Kreta).

Vincent z Belgii jest nauczycielem, który zawsze pragnął otworzyć swoim uczniom drzwi do Europy. Kiedy na scenie pojawił się eTwinning, wprowadził dodatkowy aspekt do pracy Vincenta – z dużym powodzeniem dla jego uczniów i niego samego.

Vincent Dupont Szkoła

Institut Notre Dame des Hayeffes

Miasto

Mont-Saint-Guibert

Kraj

Belgia

Kontekst europejski w nauczaniu interesował mnie już kilka lat temu, zanim pojawił się eTwinning, tak więc dokładałem starań, by wprowadzać w niego moich uczniów. Wspólnie z kolegą utworzyliśmy pierwszą w naszej szkole klasę europejską i zorganizowaliśmy szkolną wymianę. Naszych uczniów gościły przez tydzień francuskie rodziny z Le Havre, a następnie z Caen. Zwiedzaliśmy Normandię, a wieczorami uczniowie wracali do „swoich” rodzin. To było niezwykłe doświadczenie! Kiedy usłyszałem o eTwinningu, przypomniał mi się właśnie ten czas, zaproponowałem więc projekt „I visited for you” (Wizyta dla ciebie). Uczniowie, którzy wcześniej wzięli udział w tej szkolnej wycieczce, mieli służyć jako przewodnicy lub reporterzy dla uczniów, którzy nie mogli wziąć udziału w wyjeździe. Dzięki projektowi skontaktował się ze mną francuski nauczyciel, który chciał współpracować w ramach projektu eTwinning. Bardzo chętnie przyjąłem tę propozycję i przez cztery lata wspólnie pracowaliśmy nad projektami eTwinning. Później dołączyli do nas nauczyciel z Włoch i nauczyciel z Rumunii i teraz działamy razem, wymieniając się, dzieląc i współpracując, angażując nie tylko uczniów, ale i nauczycieli. Mam nadzieję, że współpraca potrwa jeszcze wiele lat.

Rozdział 4. Moje projekty eTwinning 75

Lekcje z doświadczenia: Alessandra i Laurence połączyły siły, by wspólnie dać nam kilka rad przydatnych na starcie współpracy w ramach eTwinningu. Nawet jeśli nie jest łatwo, zaryzykuj – może czeka na ciebie coś niesamowitego! eTwinning jest pozytywny i produktywny we wszystkich swoich aspektach, ale współpraca za pośrednictwem Internetu niesie ze sobą pewne trudności, których musimy być świadomi:

Alessandra Cannelli Szkoła

IC Via Baccano

Miasto

Rzym

Kraj

Włochy

i Laurence Altibelli Szkoła

Lycée Jules Verne

Miasto

Limours-en-Hurepoix

Kraj

Francja

1. POZNAJCIE SIĘ: przed rozpoczęciem projektu ważne jest, aby nawiązać osobisty kontakt z partnerami, tak abyś poczuł więź, a nie tylko pracował z poczucia obowiązku.

2. PAMIĘTAJ, ABY ZAWSZE ODPISYWAĆ, okrutne jest to, co się przecież często zdarza, gdy nie otrzymujemy żadnej odpowiedzi i nic nie możemy na to poradzić.

3. WYCZUJ SPOSÓB KOMUNIKOWANIA SIĘ: jeśli partner zbyt długo nie odpowiada, kiedy już się poznacie, prawdopodobnie będzie tak samo, gdy założycie projekt.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś 4. POZNAJ KALENDARZ PARTNERA I POSTARAJ SIĘ ZROZUMIEĆ RÓŻNICE KULTUROWE, pytajcie i wyjaśniajcie sobie wszystko, zanim rozpoczniecie współpracę.

5. SZCZEGÓŁOWO ZAPLANUJCIE WSZYSTKIE ZADANIA, terminy i podział prac, wymieniając się w tym celu wykresami, schematami, dokumentami tekstowymi...

6. JASNO OKREŚLCIE OKRESY WSPÓŁPRACY, ZADANIA , jak często planujecie korzystać z sali komputerowej, którego dnia dokładnie..., by w ten sposób uprościć sobie życie z projektem i umożliwić uczniom regularną interakcję z partnerami.

7. PRZETESTUJ SPRZĘT KOMPUTEROWY, ZANIM POJAWIĄ SIĘ UCZNIOWIE, np. jeśli planujesz spotkanie na czacie, sprawdź wcześniej, czy szkolny router ﬁltruje informacje lub czy nie jest chroniony zaporą.

8. BĄDŹ PRZYGOTOWANY NA NIEOCZEKIWANE SYTUACJE, np. zarezerwowałeś salę komputerową, ale jest ona potrzebna do przeprowadzenia egzaminu, formalnego spotkania...

9. BĄDŹ WYROZUMIAŁY, TOLERANCYJNY, AKCEPTUJ ZMIANY I NIE BĄDŹ ZBYT WYMAGAJĄCY. 10. Kiedy już znajdziesz nauczycieli, z którymi dobrze ci się pracuje, uważaj żeby ich nie stracić; twoi partnerzy z projektów mogą nawet stać się twoimi europejskimi przyjaciółmi.

Rozdział 4. Moje projekty eTwinning 77

Nauczyciele mają głos

Rozdział 5.

eTwinning dziś

eT eTwinning i rozwój zawodowy Wstęp Anne Gilleran Centralne Biuro Programu eTwinning Od samego początku istnienia eTwinning oferuje nauczycielom możliwości doskonalenia zawodowego, w tym Europejskie Warsztaty Doskonalenia Zawodowego i szkolenia na szczeblu krajowym, przeprowadzane zarówno w świecie rzeczywistym, jak i za pośrednictwem Internetu. W czasie ostatnich sześciu lat możliwości stają się coraz większe, co widać na wykresie poniżej. Wzrosła liczba szkoleń internetowych na szczeblu krajowym oraz warsztatów regionalnych z udziałem dwóch lub trzech krajów; pojawiły się także tzw. Eventy Edukacyjne organizowane na poziomie centralnym. W 2009 roku z tych propozycji doskonalenia zawodowego skorzystało ponad 21 000 nauczycieli. Październik 2010

Pokoje Nauczycielskie

Styczeń 2009

Moduły edukacyjne online Grupy eTwinning

Styczeń 2008

Warsztaty regionalne

Wrzesień 2006

Grudzień 2005 Styczeń 2005

Szkolenia krajowe

Europejskie Warsztaty Rozwoju Zawodowego

Projekt eTwinning

Jednak, jak podkreślają autorzy wypowiedzi zamieszczonych w tej publikacji, nauczyciele uczą się i doskonalą nie tylko za pośrednictwem formalnych i zorganizowanych form kształ-

Rozdział 5. eTwinning i rozwój zawodowy 79

cenia zawodowego; mamy tu jeszcze zjawisko nieformalnego kontaktu i wymiany pomiędzy nauczycielami, gdzie jeden nauczyciel wyjaśnia drugiemu, jak coś działa, jak zrobić to czy tamto. Mówiąc krótko, dzieli się swoim doświadczeniem. Niektórzy proponują tematy przyszłych szkoleń. Inni opowiadają o jakimś niezwykłym momencie, na przykład o mówcy na konferencji, który ich w jakiś sposób zainspirował, czy też o słowach, którymi podzielił się z nimi kolega czy koleżanka z eTwinningu. Dlatego właśnie społeczność eTwinning to bogate środowisko dla nauczycieli, gdzie mogą oni znaleźć interesujące ich rzeczy i dzielić się z nauczycielami podobnymi do siebie. Jedna rzecz ewidentnie wyłania się z tych wypowiedzi. Poczucie, że nie jest się samemu w tej podróży prowadzącej do większych umiejętności i lepszych metod. Niektórzy autorzy piszą również o rozwijaniu tych umiejętności i o lepszym rozumieniu uczniów, co faktycznie stanowi bogate tło tego tematu. Zaczynamy od wypowiedzi Irene, która opisuje, jaki wpływ miały Warsztaty Doskonalenia Zawodowego oraz Eventy Edukacyjne na jej rozwój zawodowy i jak dzięki nim nawiązała wiele kontaktów z innymi nauczycielami w eTwinningu.

Irene Pateraki Szkoła

1st Kindergarten of Palaio Psychiko

Miasto

Ateny

Kraj

Grecja

Chociaż podróżowanie nie jest kwestią kluczową w eTwinningu, Warsztaty Doskonalenia Zawodowego są bardzo ważne, ponieważ dzięki nim możesz osobiście nawiązywać kontakty i spotkać się ze swoimi kolegami i koleżankami z eTwinningu twarzą w twarz. Bardzo podobały mi się także niewielkie warsztaty, gdzie między innymi prezentowano nowe programy; w taki właśnie sposób poznałam program FlashMeeting służący do przeprowadzania wideokonferencji i teraz regularnie z niego korzystam. Myślę, że konstruktywne dyskusje z innymi nauczycielami są równie ważne, jak prezentacje podczas warsztatów. Jeden z naszych projektów właśnie wziął początek po takiej rozmowie. Ważne jest też przekazywanie informacji innym... Opowiedziałam o możliwościach kolegom i koleżankom ze swojej szkoły i miasta i oni także wysłali zgłoszenia, a potem wzięli udział w szkoleniach. Ważne, aby inni nauczyciele wiedzieli, co się dzieje podczas Eventów Edukacyjnych. Programy Szkoleń Doskonalenia Zawodowego oraz seminariów są zazwyczaj bardzo napięte i po długich dniach i podróży jesteś zmęczony, ale szczęśliwy! Eventy Edukacyjne to kolejny specjalny rozdział moich doświadczeń związanych z eTwinningiem. Myślę, że Eventy Edukacyjne to przyjemny sposób nauki, dzięki któ-

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś remu nauczyciele mogą podnosić swoje umiejętności i poznawać innych nauczycieli, chociaż wydaje mi się, że liczba uczestników jest zbyt mała. Wiem, że te kursy są tak popularne, że w ciągu kilku godzin wszystkie miejsca są już zajęte. Zawsze ustawiam sobie w komputerze „przypominacz”, który informuje mnie o dacie rozpoczęcia rejestracji. Klikam wtedy w przycisk odświeżający stronę eTwinningu, raz za razem, czekając, aż pojawi się link. Co za stresujące chwile! Do tej pory brałam udział w kilku Eventach Edukacyjnych, podczas których mogłam nauczyć się korzystać z wielu ciekawych i przydatnych narzędzi, które później zastosowałam w swoich projektach; dzieliłam się też ciekawymi pomysłami na zadania w ramach projektu i spotkałam interesujące osoby. Tak bardzo lubię zdobywać nową wiedzę w ramach Eventów Edukacyjnych, że proponuję teraz moim kolegom i koleżankom, którzy rejestrują się w eTwinningu, aby skorzystali z tej możliwości. Czasami nie wychodzi mi to na dobre; na przykład przy okazji jednego z ostatnich takich szkoleń moja koleżanka zarejestrowała się przede mną i została przyjęta, podczas, gdy ja, która jej o tym powiedziałam, nie zostałam zarejestrowana! Szczególnie ciekawe było moim zdaniem ostatnie szkolenie w ramach Eventów Edukacyjnych zatytułowane “Narzędzia dla eTwinningu”. Podczas tego kursu prowadzący wykorzystał kilka aplikacji do zaprezentowania naszego materiału do czytania, dzięki czemu kurs był atrakcyjny i interesujący. Pod koniec trener utworzył internetowy przewodnik edukacyjny zawierający wszystkie zadania zaproponowane przez uczestników warsztatu. Uważam, że był to świetny pomysł, ponieważ w ten sposób nauczyciele, którzy pracowali podczas tego szkolenia, zostali w pewien sposób docenieni no i mamy przewodnik, z którego możemy skorzystać, szukając jakiegoś konkretnego pomysłu do naszego projektu.

W kolejnej wypowiedzi Lorena również opisuje, jak wiele zyskała uczestnicząc w Warsztatch Doskonalenia Zawodowego na Słowacji. Niektóre ze szkoleń organizowanych wcześniej dla nauczycieli rozczarowały ją, ale z tego ostatniego warsztatu wyniosła bardzo dużo.

Rozdział 5. eTwinning i rozwój zawodowy 81

Lorena Mihelač Szkoła

Šolski center Novo mesto, Srednja šola Metlika

Miasto

Metlika

Kraj

Słowenia

W 2008 roku po raz pierwszy miałam sposobność wziąć udział w warsztacie eTwinning w Bratysławie na Słowacji. Muszę przyznać, że nieco sceptycznie podchodziłam do tego szkolenia. Wcześniej brałam już udział w podobnych formach doskonalenia zawodowego, dzięki którym miałam się czegoś nauczyć, poszerzyć horyzonty, zyskać nową perspektywę w określonej dziedzinie itp. Być może jestem zbyt ambitna; może oczekuję zbyt wiele, ale niestety niektóre warsztaty, w których brałam udział, nie spełniały moich oczekiwań. Jednak kurs w ramach eTwinningu zorganizowany w Bratysławie okazał się, moim zdaniem, prawdziwą niespodzianką – nie tylko z powodu bardzo dobrej organizacji, ale i jego treści. Miałam poczucie, że wszystko dzieje się dzięki interakcji pomiędzy organizatorami, prowadzącymi i nami, uczestnikami eTwinningu. Dzięki szkoleniu moja wiedza naprawdę się powiększyła. Zrozumiałam, że ważne jest wzbogacanie metod nauczania nowymi materiałami, śledzenie na bieżąco prądów i tendencji kierujących naszym społeczeństwem, zwłaszcza w obszarze edukacji szkolnej. Na nic się zda nasza wiedza, jeśli nie wiemy, jak ją przekazać uczniom. Dla mnie osobiście szkolenie w Bratysławie było fantastycznym doświadczeniem i mam nadzieję, że każdy nauczyciel zainteresowany poszerzeniem swojej wiedzy i zdobyciem większej praktyki będzie miał możliwość wzięcia udziału w podobnych warsztatach.

Maria odkryła, że dzięki uczestnictwu w eTwinningowych Eventach Edukacyjnych poznała wielu nauczycieli chętnych do rozmów i dzielenia się swoją wiedzą z innymi uczestnikami eTwinningu.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Maria Georgiadou Szkoła

6th Gymnasium

Miasto

Rhodes

Kraj

Grecja

O eTwinningu dowiedziałam się od swojej koleżanki w 2006 roku i także postanowiłam wejść w ten program. Pracowałam z kilkoma nauczycielami z różnych krajów, którzy brali udział w konkursie eTwinning; my też otrzymaliśmy krajową nagrodę w konkursie. Największe wrażenie zrobił jednak na mnie Event Edukacyjny, który odkryłam w tym roku! To szkolenie było fantastyczne! Wiele się nauczyłam, a słowa takie jak ‚podcast’ czy ‚narzędzia internetowe’ przestały być dla mnie tajemnicą! Teraz, już po kilku Eventach Edukacyjnych, mam się naprawdę świetnie. Chcę dalej się uczyć: jest tak wiele rzeczy, o których można rozmawiać i wspaniale, że można robić to z domu, kontaktując się z innymi nauczycielami, którzy chcą podzielić się swoją wiedzą! Wzięłam również udział w wideokonferencji z czterema innymi nauczycielami i to było niezwykłe! Zrobienie tego samego z uczniami niesie wiele korzyści! Moim kolejnym marzeniem jest wziąć udział w warsztatach rozwoju zawodowego na szczeblu europejskim; wydaje mi się, że byłby to przełomowy moment w mojej karierze. No i dzięki eTwinningowi mogłam poznać tak wiele ciekawych osób!

Anna z Polski opisuje, jak wykorzystała wszystkie możliwości oferowane przez Warsztaty Doskonalenia Zawodowego organizowane w ramach eTwinningu i jest zdania, że nauczyciele realizujący swój projekt eTwinning bardzo zyskują pod względem swoich umiejętności zawodowych.

Anna Krzyżanowska Szkoła

Przedszkole nr 48 z Oddziałami Integracyjnymi

Miasto

Zabrze

Kraj

Polska

Szczerze mówiąc, nie potraﬁę sobie nawet wyobrazić eTwinningu bez Eventów Edukacyjnych, konferencji i Warsztatów Doskonalenia Zawodowego. O istnieniu świata

Rozdział 5. eTwinning i rozwój zawodowy 83

eTwinningu dowiedziałam się od dyrektora szkoły, który wcześniej wziął udział w regionalnej konferencji poświęconej programowi. Więcej odkryłam, sama biorąc udział w innej konferencji i warsztatach zorganizowanych przez jednego z naszych ambasadorów eTwinningu. Razem z partnerem z Grecji wzięliśmy udział w szkoleniu adresowanym do nauczycieli przedszkoli, zorganizowanym w Warszawie, w Polsce w 2009 roku. Była to niezapomniana możliwość nie tylko poznania nowych ludzi, ale też poszukania partnerów do przyszłej współpracy. Mogliśmy również dowiedzieć się więcej na temat narzędzi ICT odpowiednich dla projektów przedszkolnych! Ostatnio wzięliśmy udział w Evencie Edukacyjnym “Narzędzia dla eTwinningu”. Zaprezentowana różnorodność narzędzi, możliwość nauczenia się, jak z nich korzystać oraz sposobność przetestowania ich w praktyce były bezcenne. Jeszcze nie powiedziałam o wszystkim, czego możemy doświadczyć z eTwinningiem. Łapię każdą szansę! Właśnie ogłoszono powstanie Grup eTwinning – dlaczego by nie dołączyć? Czy tylko dzieci odnoszą korzyści z uczestnictwa w projekcie eTwinning? Nie wydaje mi się. Nasi uczniowie mają szczęście chodzić do szkół, które przeprowadzają projekty europejskie organizowane przez swoich kreatywnych nauczycieli, ale myślę, można śmiało powiedzieć, że także nauczyciele bardzo dużo korzystają z takiego doświadczenia.

W nastepnej wypowiedzi Eva ze Słowacji opisuje, jak wiele zyskała z rożnych form kształcenia zawodowego w ramach eTwinningu – z Eventu Edukacyjnego oraz Warsztatu Doskonalenia Zawodowego.

Eva Luptáková Szkoła

Stredná odborná škola

Miasto

Nové Mesto nad Váhom

Kraj

Słowacja

Szkoleniem, które uważam za najbardziej przyczyniające się do poszerzenia mojej wiedzy i umiejętności, był Event Edukacyjny zatytułowany “Narzędzia dla eTwinningu”, który odbył się w kwietniu 2010 roku. Poprowadziła go Ioanna Komninou z Grecji. Informację o możliwości uczestnictwa w tym szkoleniu znalazłam na swoim Pulpicie eTwinning. Pomyślałam, że to szkolenie dostarczy mi potrzebnych informacji i narzędzi, które będę mogła potem wykorzystać podczas realizacji swoich projektów eTwinning.

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Kurs poświęcony był nowym teoriom edukacyjnym, które przyczyniły się do powstania interaktywnych projektów oraz narzędzi, wprowadzających innowację pedagogiczną do projektów. Cele zostały jasno sformułowane materiał szkoleniowy znajdował się w Internecie, uczestnicy tworzyli ciekawe materiały, był też czas na przemyślenia i reﬂeksje, kiedy nauczyciele mogli zapisywać swoje myśli i rozmawiać na temat swoich poglądów z innymi. Prowadząca użyła narzędzi, z których mogą korzystać zarówno eksperci w dziedzinie ICT, jak i ci, których wiedza w zakresie narzędzi ICT jest niewielka, by w ten sposób objąć wszystkie poziomy zaawansowania uczestników. Dla tych, którzy chcieli dowiedzieć się więcej na temat narzędzi, Maria Tentzeraki, ekspert w dziedzinie technologii ICT oraz ekspert pedagogiczny z Instytutu Pedagogicznego z Sydney w Australii, zaprezentowała interaktywne narzędzia dla eTwinningu na platformie edukacyjnej WiZiQ, na której można nauczać i uczyć się online. Była to bardzo intensywna praca zespołowa prowadzona online. Współpracowałam z osobami, które spotkałam po raz pierwszy. Musieliśmy podzielić się na grupy według wieku naszych uczniów, ustalić wspólny temat, zaplanować zarys projektu, ustalić narzędzia, dzięki którym współpraca byłaby sprawniejsza i bardziej interaktywna oraz opisać, na którym etapie projektu użylibyśmy tych narzędzi. „Mój” zespół utworzył stronę internetową poświęconą kwestiom związanym z ochroną środowiska, na której zaprezentowaliśmy całą naszą pracę. Dzięki temu szkoleniu mogłam dowiedzieć się więcej na temat perspektywy ucznia i zdobyć lepsze przygotowanie do kształcenia uczniów! Kolejnym ciekawym doświadczeniem był udział w warsztacie rozwoju zawodowego na temat technologii mobilnych. Warsztat miał umożliwić nauczycielom wykorzystanie technologii mobilnych w procesie kształcenia, by w ten sposób mogli przejść od etapu użytkownika do ich tworzenia. Uczestnicy uczyli się, jak można zrobić użytek z technologii mobilnych w dziedzinie środowiska naturalnego, kultury i dziedzictwa historycznego, dziedzictwa naturalnego oraz edukacji językowej. Wzięłam udział w IV Warsztacie zatytułowanym „Technologie mobilne i narzędzia Web 2.0”, poprowadzonym przez Adelinę Mourę, nauczycielkę języków obcych z Portugalii. Dyskutowaliśmy na temat uatrakcyjniania zajęć edukacyjnych za pomocą urządzeń mobilnych, rozmawialiśmy o wpływie technologii Web 2.0 na mobilność, utworzyliśmy własne strony internetowe, wspólnie pracowaliśmy nad cyfrową metodą narracji i w końcu opracowaliśmy projekt eTwinning (w moim zespole był to projekt pt. „Let’s Share”/ Podzielmy się). Zgadzam się z Adeliną Mourą, że e-learning wspierany technologiami mobilnymi to nabierający coraz wyraźniejszych kształtów model edukacyjny, wymagający nowych form nauczania i uczenia się. Mam tylko nadzieję, że będę potraﬁła tę wiedzę zdobytą podczas szkolenia przekazać innym słowackim nauczycielom oraz wdrożyć ją w zadania realizowane przez moich uczniów i nauczycieli w ramach projektu eTwinning.

Rozdział 5. eTwinning i rozwój zawodowy 85

Christine, która uczy dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, zastanawia się nad pozytywnymi konsekwencjami, jakie eTwinning daje w zakresie z języków obcych, ponieważ zarówno nauczyciele, jak i uczniowie nabierają pewności siebie i wzajemnego zrozumienia dzięki wspólnej pracy.

Christine Kladnik Szkoła

Schule Rogatsboden Special School

Miasto

Purgstall

Kraj

Austria

Odkryłam, że eTwinning otwiera możliwości rozwijania wiedzy i umiejętności wśród dzieci, zwłaszcza w dziedzinie języków obcych i edukacji międzykulturowej. Należy jednak zaznaczyć, że uczą się nie tylko dzieci! Udział w projektach eTwinning, warsztatach i dorocznych konferencjach w dużym stopniu wzmocnił moje własne umiejętności językowe. Początkowo komunikowanie się w języku angielskim lub francuskim, czytanie sprawozdań i pisanie w języku angielskim było dla mnie dużym wyzwaniem. Teraz idzie mi o wiele łatwiej. Dla dorosłych to też ogromna radość poznać piosenkę “Panie Janie” w 20 różnych językach. Można także powiedzieć, że edukacja międzykulturowa nie ogranicza się wyłącznie do dzieci. Nauczyciele uczą się od siebie nawzajem i zaczynają lepiej rozumieć różnice kulturowe odkrywając przy tym, że rzeczy, które ich łączą jest znacznie więcej, niż różnic, które wydają się ich dzielić! Wyzwaniem językowym jest właściwy opis projektu do konkursu na szczeblu krajowym lub europejskim, a także ewaluacja projektów. Podobna praca w języku ojczystym jest już wyzwaniem, a co dopiero zrobić to wszystko po angielsku. Ogromny krok na drodze uczenia się przez całe życie. Zanim pojawił się eTwinning, kursy językowe nie odgrywały głównej roli we wspieraniu dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Mowa i komunikacja to jedne z najważniejszych umiejętności, o które staramy się bardzo dbać w naszym codziennym szkolnym życiu z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Z powodu kalectwa dzieci bardzo często nawet nie mówią w języku ojczystym, ale porozumiewają się za pomocą mimiki twarzy, poprzez gesty i głos. Tak samo, jak ich partnerzy

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś projektu z różnych krajów. Razem wykorzystują te same umiejętności do komunikowania się i rozumieją się! W naszej szkole nie ma polityki nauczania języków obcych naszych niepełnosprawnych uczniów, a kilka lat temu nikt w ogóle nie pomyślałby, żeby to w ogóle robić. Dzięki eTwinningowi udało nam się uchwycić radość naszych dzieci, kiedy mogły usłyszeć, użyć i zrozumieć słowa w językach obcych. Lubią śpiewać lub słuchać piosenki urodzinowej „Happy birthday” w języku angielskim lub „Panie Janie” w wielu różnych językach. Mogą poczuć, czym są języki obce i świetnie się bawić, używając ich w swój własny wyjątkowy sposób! Tętniący życiem eTwinning podniósł motywację wśród wychowawców i nauczycieli oraz dzieci; to życie staje się zupełnie naturalnym bodźcem do nauki, pobudza ciekawość uczniów i wzmacnia poczucie własnej wartości i pewności siebie nie tylko u dzieci, ale także wśród nauczycieli.

Kończymy tę część wypowiedzią Heleny, która zastanawia się, jak kształcenie zawodowe w ramach eTwinningu mogłoby pomóc nauczycielom języków skoncentrować się na aspektach kulturowych i językowych ich pracy w klasie. Helen mówi następnie o wyzwaniu stojącym obecnie przed platformą eTwinning, której zadaniem jest pomagać uczniom planować, monitorować oraz oceniać swoją pracę i postępy w interaktywny sposób.

Helena Serdoura Szkoła

Agrupamento de Escolas de Eiriz, Ancede / Escola Básica 2,3 de Ancede, Eiriz

Miasto

Ancede

Kraj

Portugalia

Chciałabym tutaj pokazać, jak rozwój zawodowy w ramach eTwinningu może stać się odpowiedzią na wyzwania stojące dzisiaj przed nauczycielami języków obcych. Jeszcze do niedawna języki obce nauczane były w kontekście kompetencji językowych; podnoszenie umiejętności językowych i wiedzy kulturowej stanowiło piątą umiejętność*, w większości przypadków opartą o stereotypy narodowe. Ale czasy się zmieniły; powszechnie mówi się o mobilności ludności na świecie i o tym, że technologie usprawniły wirtualną mobilność wśród ludzi i spowodowały * C. Kramsch, Context and Culture in Language Teaching. Oxford: Oxford University Press, 1993.

Rozdział 5. eTwinning i rozwój zawodowy 87

wzrost nowych wyzwań stojących przed nauczaniem. W przypadku nauczania języków obcych mamy politykę europejską** prezentującą alternatywną wizję, która ma pomóc znaleźć odpowiedzi na wątpliwości i wyzwania stojące przed nauczycielami języków obcych. Kiedy zaangażowałam się w eTwinning, szybko zdałam sobie sprawę, że dążenie do biegłości językowej (typowej dla rodzimego użytkownika języka), nie jest już wystarczającą odpowiedzią na wszystkie wielokulturowe i językowe kwestie, w których przyszło nam żyć i funkcjonować. Naukowcy jak Byram zasugerowali, że nauczyciele muszą tak prowadzić swoich uczniów i przyszłych obywateli świata, by ci zdobyli kompetencje międzykulturowych użytkowników języka,*** by umieli współpracować w prawdziwym językowym i kulturowym tyglu ras i narodowości, by szanowali różnorodność i różnice, i by samemu przyczyniali się do bardziej demokratycznej wizji świata, w którym żyją. Jednocześnie wierzę, na podstawie własnego osobistego i zawodowego doświadczenia, że podczas poznawania języka i kultury innych, zyskuje się także bardziej wnikliwe poczucie własnej tożsamości i przynależności. eTwinning pokazał mi także, że może stać się kluczowym narzędziem oferującym nauczycielom autentyczny i mający znaczenie kontekst języka i kultury w szkolnej klasie, jeśli tylko nauczyciele są świadomi jego pełnego wymiaru. Wierząc, że nauka języka to coś dużo więcej niż tylko nabycie drogą treningu odpowiednich umiejętności, jestem głęboko przekonana, że eTwinningowe programy doskonalenia zawodowego powinny prezentować metody, dzięki którym nauczyciele mogliby dalej rozwijać międzykulturowy wymiar podczas współpracy w ramach eTwinningu. Według Byrama, wymiar ten przynosi nowy model europejskiego nauczyciela; powyższe priorytety można i trzeba rozwijać wraz z angażowaniem nauczycieli w edukację moralną i polityczną oraz w szerzenie demokracji... Innymi słowy, program eTwinning mógłby i powinien stać się kluczowym narzędziem w tworzeniu tolerancyjnych obywateli i lepszego świata! Od dorocznej Konferencji eTwinning 2009, która odbyła się w Pradze, coś ciągle pobrzmiewa mi w uchu... Zgodnie stwierdzono, że eTwinning choć zapewnia uczniom autentyczne środowisko nauki i celowość uczenia się, to jednak znaczną część wspólnej pracy na platformie zapewniają nauczyciele, a nie uczniowie. W tym kontekście pojawiło się kilka pytań natury pedagogicznej i myślę, że mogą one stać się przedmiotem dalszych rozważań i analiz w ramach rozwoju zawodowego oferowanego przez eTwinning: ** Europejski system opisu kształcenia językowego (Common European Framework of Reference for Languages), 2001, i inne. *** Międzykulturowy użytkownik języka: ktoś, kto potraﬁ przekraczać granice i pośredniczyć pomiędzy dwiema tożsamościowo odrębnymi grupami lub pomiędzy ich większą liczbą; kto potraﬁ rozwijać umiejętności jako kulturowy mediator pomiędzy różnymi sposobami postrzegania i interpretowania świata (M Byram, Teaching and Assessing Intercultural Communicative Competence, Multilingual Matters, 1997).

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś W jaki sposób platforma może zwiększyć umiejętność uczenia się**** uczniów, by: •

podnieść świadomość uczniów na temat procesów uczenia się i nauczania, w których uczestniczą?

•

zachęcić uczniów do reﬂeksji nad swoją nauką i do podzielenia się tymi rozważaniami z innymi międzykulturowymi użytkownikami języka?

•

podnieść poziom odpowiedzialności za własną naukę poprzez samokontrolę i samoocenę?

Według Holca***** autonomia to zdolność “do przejęcia odpowiedzialności za swoją naukę oraz za wszystkie decyzje dotyczące: •

określania celów;

•

deﬁniowania treści i postępów;

•

wyboru metod i technik, które mają być użyte;

•

monitorowania procesu uczenia się;

•

oraz ewaluacji procesu uczenia się”.

W rzeczywistości większość pracy widocznej na platformie nawiązuje do wyników osiągniętych przez szkoły partnerskie, ich uczniów i nauczycieli, a nie ma tam przestrzeni, gdzie uczniowie mogliby w sposób interaktywny planować, monitorować i oceniać swoją pracę. Wyzwanie, które tutaj stawiam, to pytanie: jak możemy jeszcze bardziej rozwinąć tę przyjazną platformę, by stała się ona narzędziem, dzięki któremu uczący się zaczną przyjmować perspektywę “samodzielnie kierowanego uczenia się”, umacniając tym samym eTwinningową zasadę podejścia skoncentrowanego na uczniu? **** Kluczowe kompetencje uczenia się przez całe życie: “nauka, jak się uczyć” wiąże się z nauką, umiejętnością dążenia do i organizowania własnej nauki, czy to indywidualnie, czy w grupach, stosownie do własnych potrzeb, a także świadomość metod i możliwości. Zobacz: http://europa.eu/legislation_summaries/education_training_youth/lifelong_learning/c11090_ en.htm ***** H. Holec, Autonomy and Foreign Language Learning, Strasburg: Rada Europy, 1979.

eTwinning oferuje bogactwo możliwości doskonalenia zawodowego. Jak więc brzmią złote zasady związane z tym aspektem eTwinningu? Są bardzo proste: • Bądź na bieżąco ze wszystkimi informacjami i możliwościami doskonalenia zawodowego na krajowym portalu eTwinning. Regularnie tam zaglądaj. • Loguj się na swoim Pulpicie każdego dnia. Pojawiają się tam linki, za pomocą których możesz wysłać swoje zgłoszenie na Eventy Edukacyjne. Nie wahaj się, zgłoś się od razu, ponieważ wolne miejsca szybko znikają.

Rozdział 5. eTwinning i rozwój zawodowy 89

Nauczyciele mają głos

Rozdział 6.

eTwinning dziś

eT eTwinning: wpływ na jednostkę Wstęp: Donatella Nucci Centralne Biuro Programu eTwinning Nie ma wątpliwości, nauczyciele lubią eTwinning; niektórzy nawet ostrzegają przed “niebezpieczeństwem uzależnienia się”. To niesamowite, jakich czułych słów używają, opisując swoje osobiste doświadczenia, łącząc eTwinning z bardzo pozytywnymi uczuciami i wspomnieniami odnoszącymi się przede wszystkim do osoby, którą spotkali, z którą współpracowali, i która – w niektórych przypadkach – stała się dla nich bliskim przyjacielem także w życiu prywatnym. Nie próbuję powiedzieć, że ci nauczyciele nie chcą dostrzegać trudności i przeszkód, które napotkali na swojej drodze; część ich satysfakcji pochodzi właśnie ze zrobienia czegoś, czego nie postrzegali jako zbyt łatwe. Doświadczenia związane z eTwinningiem z perspektywy rozwoju zawodowego stanowią dla nich prawdziwy kamień milowy wznoszący się ponad samym eTwinningiem. Wszyscy przyjęli wyzwanie zrobienia czegoś nowego i zdobycia nowych umiejętności. Niektórzy nauczyciele rzucili się na głęboką wodę decydując się na użycie języka, którego nie znali. Inni postanowili zdobyć podstawy ICT. Jeszcze inni postawili sobie pytanie, jak można by nauczać w inny sposób? Nauczyciele szybko zorientowali się, że ich koledzy i koleżanki są dokładnie w tej samej sytuacji, wszyscy mają ten sam problem: mianowicie, jak uczyć w zmieniającym się świecie. Wystawiając siebie na próbę i pokonując trudności, otrzymali zastrzyk większej pewności siebie, która w wielu przypadkach pozwoliła im rozpocząć nowe przygody, które jeszcze w większym stopniu przyczynią się do ich rozwoju zawodowego. Mówi się, że przez większość czasu nauczyciele pracują samodzielnie za zamkniętymi drzwiami i niewiele osób może zobaczyć ich dobrą robotę, którą wykonują w klasie. Nauczyciele działający w eTwinningu zgadzają się z tym, ale mówią, że w eTwinningu jest odwrotnie, ich praca nie pozostaje niezauważona. Mało tego, dostrzeżona też często pozostaje i sama szkoła, kiedy nauczyciele zdobywają Odznakę Jakości lub nagrodę w eTwinningu. Niektórzy nauczyciele mówią o uznaniu płynącym ze strony kolegów i koleżanek, dyrekcji szkoły, czy rodziców. Niektórzy podjęli się nowych obowiązków w szkole, zostając koordynatorami międzynarodowych inicjatyw lub przyjmując rolę mentorów dla innych nauczycieli; niektórzy zdobyli uznanie innych uczestników społeczności eTwinning, zostając Ambasadorami eTwinning w swoim kraju.

Rozdział 6. eTwinning: wpływ na jednostkę 91

Jednym z problemów, przed którym stają nauczyciele nie tylko w Europie, ale i na całym świecie, są trudności w komunikowaniu się ze swoimi uczniami. Szkoły w dzisiejszych czasach coraz bardziej odsuwają się od pozaszkolnych doświadczeń życiowych młodych ludzi oraz od ich sposobów komunikowania się z rówieśnikami za pomocą technologii cyfrowych. Dla większości nauczycieli eTwinning to środek do lepszej komunikacji ze swoimi uczniami, gwarantujący taki sposób zdobywania wiedzy i umiejętności, który młodym ludziom odpowiada i co najważniejsze okazuje się naprawdę skuteczny. Zobaczyć swoich uczniów zmotywowanych i zainteresowanych to chyba dla nauczycieli największa satysfakcja. Pierwsza wypowiedź w tej części pochodzi od Michaela, nauczyciela ze Szkocji. Jego praca w eTwinningu wielokrotnie zyskiwała uznanie, ale Michael najbardziej cieszy się, że jak to określił mógł poznać podobnie myślących nauczycieli, z którymi w niektórych przypadkach bardzo się zaprzyjaźnił.

Michael Purves Szkoła

Yester Primary School

Miasto

East Lothian Scotland

Kraj

Szkocja

Jestem nauczycielem od 15 lat. Przez ten cały czas jedyną rzeczą, która miała wpływ na moje nauczanie, był eTwinning. Dlaczego? Kiedy odkryłem eTwinning w maju 2007 roku, na portalu zarejestrowanych było około 28 000 uczestników. Odkryłem, że mam bezpośredni dostęp do podobnie myślących ludzi, którzy chcieli połączyć swoich uczniów z innymi w całej Europie w sposób prostszy, niż mogłem to sobie wyobrazić. Utworzenie partnerstwa było niezwykle łatwe – napisać do potencjalnych partnerów z propozycją i czekać na ich (zazwyczaj bardzo szybką) odpowiedź! Ten prosty sposób łączenia ludzi dał mi pewność siebie, której się nigdy nie spodziewałem. Odkrywanie metod pracy innych osób, ich kultur i pragnień to potężna siła usprawniająca sposób pracy i uczenia się – a dotyczy to zarówno uczniów, jak i nauczycieli! Zachęta i wsparcie ze strony niezwykle kompetentnych pracowników Biur NSS i CSS nie pozostawiają nauczycielom wątpliwości, że są częścią troskliwej i myślącej przyszłościowo sieci. Uznanie dla pracy nauczycieli pozwala uczniom i nauczycielom czuć się docenianym, a także generuje dalsze pomysły, jak jeszcze ulepszać dotychczasową pracę. W moim przypadku znalazłem i pracowałem z ciągle rozwijającą się siecią naprawdę wybitnych nauczycieli ze wszystkich krajów eTwinningu, z których wielu jest teraz moimi bardzo dobrymi osobistymi przyjaciółmi. W projektach eTwinning zawsze

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś kierowałem się filozofią, że wszyscy nauczyciele to wysoko wykwalifikowani ludzie, a wielu z nich ma bardzo różne umiejętności, ważne jest więc, by próbować rozwijać te umiejętności w każdym projekcie, który realizujesz. Jeden z moich obecnych projektów, Schoolovision, dobrze to pokazuje. Kiedy zaczynałem ten projekt, chciałem znaleźć partnerów ze szkół podstawowych z każdego kraju zaangażowanego w eTwinning i przeprowadzić go podobnie do konkursu piosenki Eurowizji. Znalezienie trzydziestu partnerów do współpracy było tak naprawdę niewiarygodnie proste, ponieważ pomysł z Eurowizją okazał się dla wielu niezwykle inspirujący. Jednak umiejętności, które trzeba było wykorzystać w tym projekcie, stanowiły początkowo wyzwanie dla wielu członków tego partnerstwa. W trakcie pracy nad projektem odkryliśmy, że nasi partnerzy posiadają zadziwiające umiejętności, o których wcześniej nie wiedzieliśmy. Partner z Niemiec świetnie radził sobie z edycją filmu, więc wykorzystał ten talent przy tworzeniu filmów dla całego zespołu (nauczycieli i uczniów), które bardzo się wszystkim podobały. Partner z Polski ma niezwykłe zdolności graficzne, więc zajął się projektowaniem nagłówków na naszym blogu. Wykorzystywanie (często ukrytych) zdolności twojego zespołu może pomóc ci osiągnąć wyniki lepsze niż te, których oczekiwałeś. Pomoże ci także maksymalnie zwiększyć ilość czasu, który możesz przeznaczyć na realizację twojego projektu. Sam mam takie właśnie doświadczenia – kiedy brakowało czasu, zawsze znajdowałem osoby chętne do pomocy. Ta sieć wzajemnych kontaktów wyzwoliła we mnie pewność siebie, dzięki której mogę robić rzeczy, o których wcześniej nie marzyłem. Gdyby ktoś trzy lub cztery lata temu powiedział mi, że wymyślę projekt, będę nim koordynować i współpracować z więcej niż trzydziestoma różnymi partnerami z Europy – powiedziałbym, że chyba oszalał. Ale z eTwinningiem nie tylko jest to możliwe, ale jest to też proste! Nauczyciele odnoszą tutaj podwójne korzyści: nie tylko ciągle powstają nowe pomysły, kiedy planujesz i wdrażasz te plany w swoje nauczanie, ale nawiązujesz także bliskie więzi ze swoimi eTwinningowymi partnerami. Więzi, które doprowadzają do wzajemnych wizyt i nowych przyjaźni między rodzinami, czy to poprzez warsztaty doskonalenia zawodowego, doroczne konferencje czy odwiedziny zorganizowane we własnym zakresie, żeby tylko zobaczyć się ze swoimi nowymi przyjaciółmi. Tego lata (2010) w trakcie rodzinnych wakacji, które rozpoczniemy w Szkocji, odwiedzę nauczycieli w Danii, Szwecji, Finlandii i Niemczech – to wszystko w jedne wakacje! Co za przeżycie! Niech żyje eTwinning!

Rozdział 6. eTwinning: wpływ na jednostkę 93

Alessandra to bardzo doświadczona nauczycielka, która swój zawód traktuje jak pasję. Mówi nam tutaj o tym, jak eTwinning pozwala przenosić umiejętności zawodowe nauczycieli w XXI wiek.

Alessandra Rebecchi Szkoła

Istituto Tecnico “Aldini Valeriani”

Miasto

Bolonia

Kraj

Włochy

Jestem nauczycielką od prawie dwudziestu lat i ten zawód dosłownie przeniknął moje życie. Wierzę, że nauczanie to podróż, wzajemnie wzbogacające odkrycia, zarówno dla nas, jak i naszych uczniów. W czasie mojej kariery nauczycielskiej byłam świadkiem rewolucji technicznej od faksu po pocztę elektroniczną oraz od portalu dla maniaków komputerowych do eTwinningu. Myślę, że te zmiany połączone z ciekawością uczenia się rzuciły czar na moje metody nauczania i rozwinęły je zwłaszcza w kwestii motywowania uczniów. To niesamowite móc testować i wspólnie korzystać ze wszystkich możliwości, jakie oferuje eTwinning. Jest to także świetny model nauki na miarę XXI wieku, zachęcający młodych ludzi do łączenia się z rówieśnikami z innych krajów, by w ten sposób rozwijać obywatelskość i umiejętności objęte programem nauczania. Moi uczniowie zawsze chętnie przyłączają się do projektów europejskich i uczą się za pośrednictwem eTwinningu. Cieszą się, że mogą być aktywną częścią wspólnej społeczności, co ożywia proces uczenia się, pozwala na świętowanie sukcesu, wyznacza im cele w nauce i oferuje nowe możliwości interakcji za pośrednictwem najnowszych technologii. Dzięki eTwinningowi i wspólnym akcjom programu Comenius weszłam do nowego świata, wzięłam udział w warsztatach międzynarodowych, zebrałam fundusze umożliwiające mi wyjazd na staż zawodowy do partnerów z Austrii i Wielkiej Brytanii. Opracowałam program nauczania, zdobyłam Europejską Odznakę Jakości za projekt „BoLeCom CLIL” oraz przyłączyłam się do kilku projektów. Sprawiłam, że szkoła, w której uczę, stała się bardziej rozpoznawalna i udało mi się zaangażować do współpracy sceptycznych kolegów i koleżanki z mojej szkoły. Potrzebujesz rady? Podziel się swoją pasją i wsiądź do edukacyjnego pociągu! On pędzi coraz szybciej i nie zatrzymuje się. Jak Harry Potter idź na Peron 9¾ i pozwól, aby rozpoczęła się przygoda!

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Carlos jest dyrektorem szkoły z Portugalii. Pisze o tym, jak w swojej szkole promował i koordynował działania w ramach programu Comenius, w tym eTwinning oraz o tym, co wydarzyło się, kiedy pojechał w odwiedziny do swoich partnerów.

Carlos Trincão Szkoła

Templários Primary School

Miasto

Tomar

Kraj

Portugalia

Mój pierwszy projekt eTwinning powstał w ramach partnerstwa szkół programu Comenius, co oznacza, że projekty prowadzone przez dwa lata realizowały jeden cel. Mimo to odrębność każdego z programów umożliwiła różne podejścia: partnerstwo szkół Comeniusa zakładało określone cele i zadania, odpowiednie do przeprowadzenia “wewnątrz” szkoły; a w eTwinning jest natychmiastowy efekt, ponieważ informacja o tym, co jest zrobione roznosi się wśród partnerów dzięki bieżącej komunikacji. eTwinning stał się stałym łączem w dyskusjach dotyczących tygodniowych zajęć. Jako dyrektor nie jestem bezpośrednio odpowiedzialny za żadną z klas, ale koordynowanie i organizowanie w szkole zadań w ramach eTwinningu i Partnerstwa Comenius doprowadziło w ciągu ostatnich dwóch lat do regularnych dyskusji poświęconych międzynarodowej współpracy szkół, odbywających się podczas naszych comiesięcznych spotkań rady pedagogicznej. Uczniowie wiedzieli, że pracują ze swoimi rówieśnikami z zagranicy: tańczyli i malowali dla nich, pisali legendy, przeprowadzali nagrania w lokalnej rozgłośni radiowej. Kiedy możliwość odwiedzin partnerów z Irlandii i Francji przestała być marzeniem, a stała się rzeczywistością, wówczas każda, nawet najmniejsza kropla wcześniejszych doświadczeń we współpracy międzynarodowej i mojej wiedzy na temat szkół partnerskich stała się głównym wyznacznikiem w planowaniu lekcji, które miałem przeprowadzić (6 lekcji we Francji w jednym tygodniu i 10 lekcji w Irlandii w ciągu dwóch tygodni). Moja szkoła wiedziała, że będę ją reprezentował za granicą. A ja wiedziałem, że bycie portugalskim nauczycielem w Portugalii to nie to samo, co bycie nauczycielem za granicą z powodu kulturowych i społecznych „niuansów”. „Kiedy wejdziesz między wrony, musisz krakać jak i one.” Udało mi się jednak przeżyć!

Rozdział 6. eTwinning: wpływ na jednostkę 95

Jakie efekty przyniosło to mojej szkole? Nowy projekt w przyszłym roku dla wszystkich klas w szkole.

eTwinning jest ścieżką prowadzącą do projektów; w wielu przypadkach jest to także ścieżka prowadząca do przyjaźni. Sari opisuje, w jaki sposób jako nauczyciel osiągnęła osobistą satysfakcję dzięki zaangażowaniu w eTwinning, a także nawiązała bliskie przyjaźnie.

Sari Auramo Szkoła

Ohkolan koulu

Miasto

Mäntsälä

Kraj

Finlandia

Zacznę od cytatu z pocztówki, którą otrzymałam od wspaniałej nauczycielki z Japonii Natsuki pracującej w mojej szkole przez trzy miesiące na początku tego roku: “Twoje międzynarodowe lekcje tak bardzo mnie zaskoczyły... teraz twoje lekcje będą dla mnie przykładem do naśladowania. Zamierzam cały czas uczyć się angielskiego i pewnego dnia, jak ty, chcę wykorzystać te umiejętności w pracy ze swoimi uczniami. Tyle się od ciebie nauczyłam...” Bardzo się cieszę, że mogłam pokazać Natsuki wiele różnych projektów eTwinning i metod pracy na swoich lekcjach. Natsuki naprawdę była pod wrażeniem. Moi uczniowie także byli z siebie dumni, ponieważ ich praca zdobyła uznanie kogoś z tak daleka. Pracuję w bardzo małej szkole na wsi, a moi uczniowie w swoim codziennym życiu właściwie nie spotykają nikogo z zagranicy. Ale dzięki eTwiningowi mają przyjaciół z całej Europy. Moi piątoklasiści okazali się bardziej otwarci w stosunku do odwiedzającej nas Japonki niż uczniowie szóstej klasy! Zwłaszcza projekt „Let’s talk and learn English” (Porozmawiajmy i pouczmy się angielskiego!) wzmocnił ich umiejętności prowadzenia rozmów towarzyskich po angielsku. To wspaniałe uczucie widzieć, jak używają swoich zdolności! Zawsze chętnie próbowałam nowych rzeczy i tak też było w przypadku zaangażowania się w eTwinning w 2005 roku. Zapoznałam się z platformą i znalazłam swojego pierwszego partnera eTwinning kilka godzin po zamieszczeniu wiadomości na forum Szukania Partnerów. Miałam szczęście, ponieważ rozpoczęłam swój pierwszy projekt z greckim nauczycielem, który miał już doświadczenie w eTwinningu; od tamtej pory nawiązałam wiele nowych kontaktów, a kilkoro z tych osób poznałam nawet osobiście. Niektóre

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś projekty, nad którymi pracowałam, były mało skomplikowane; ich cele edukacyjne ograniczały się do “Poznajmy się i dobrze się przy tym bawmy!”. Dłuższe projekty były planowane z większą dokładnością. Im bardziej doświadczona staję się w eTwinningu, tym bardziej pilnuję, aby uwzględniać w swoich projektach obowiązkowe treści nauczania. Osobiście czerpię ogromną radość z kontaktów, które nawiązałam z nauczycielami i innymi osobami zaangażowanymi w eTwinning. Co za przyjemność móc wymieniać się pomysłami i doświadczeniami z kimś, z kim masz tyle wspólnego (przynajmniej eTwinning, jeśli nic innego) i od których możesz wciąż uczyć się nowych rzeczy. Zaprzyjaźniłam się z kilkoma osobami, a niektóre z nich spotkałam poza eTwinningiem. Kto by pomyślał, że będę wspinać się na Akropol przy temperaturze 42°C razem z Mary, moją pierwszą partnerką projektu (Blue-White friends), a później tego wieczoru siedzieć w restauracji w ateńskim porcie z grupą greckich ambasadorów eTwinning? Czy też, że Elena, którą poznałam w Pradze zaprosi mnie i mojego męża do swojego uroczego domu niedaleko Tesalonik. Co to był za wieczór! Albo, że będę opowiadać o naszym wspólnym projekcie (Fingerm-the ﬁsh) razem z Urlike, którą zobaczyłam po raz pierwszy piętnaście minut przed naszym wystąpieniem przed sporą grupą ludzi w Niemczech. Kto by pomyślał, że Michael (A Snapshot of Europe) zatrzyma się u mnie na kawę tego lata podczas swoich podróży z rodziną po Finlandii; czy o wspaniałych rozmowach na Skypie z Ole-Flemmingiem (A Snapshot of Europe oraz Let’s talk and learn English)... eTwinning wprowadził do mojego życia wiele wspaniałych osób!

To samo przesłanie przekazuje Fani z Grecji, która bardzo zachęca wszystkich europejskich nauczycieli do zaangażowania się w eTwinning!

Fani Smixioti Szkoła

5th Gymnasio Trikalon

Miasto

Trikala

Kraj

Grecja

Wszyscy nauczyciele powinni zaangażować się w eTwinning! Zarejestrowanie się w eTwinningu umożliwiło mi i moim uczniom przeżycie wspaniałej przygody. Chciałabym tutaj wypowiedzieć się na temat wpływu, jaki zaangażowanie w eTwinning pozostawiło na nas wszystkich. Wpływ eTwinningu na mnie był ogromny; eTwinning pomógł mi zastosować nowe i innowacyjne metody nauczania,

Rozdział 6. eTwinning: wpływ na jednostkę 97

które bardzo spodobały się uczniom i dzięki którym nauka stała się prawdziwą przyjemnością. Razem z uczniami nawiązaliśmy przyjaźnie w całej Europie; mieliśmy też okazję spotkać się z naszymi przyjaciółmi w ramach partnerstwa Comenius. Zapoznaliśmy się z ICT, a dzięki komunikacji z innymi Europejczykami staliśmy się bardziej otwarci na innych ludzi i bardziej tolerancyjni. Podszkoliliśmy także nasz angielski i uczyliśmy się przez zabawę, bo eTwinning sprawia, że proces uczenia się to prawdziwa radość. Myślę, że eTwinning to wyjątkowe narzędzie dla całej społeczności edukacyjnej i wszyscy nauczyciele w Europie oraz ich uczniowie powinni z niego skorzystać. Jestem pewna, że kiedy go użyją, będą z niego już zawsze korzystać! Jest znakomite.

Justyna wzięła udział w wielu projektach. Opowiada o uwstecznianiu się jako nauczyciel i o przekazaniu swoim uczniom odpowiedzialności za projekt. Mówi także o konieczności wsparcia ze strony dyrekcji szkoły, które gwarantuje pomyślną kontynuację pracy.

Justyna Kukułka Szkoła

Zespół Szkół Gimnazjum i SP nr 13

Miasto

Zawiercie

Kraj

Polska

Uczniowie oraz nauczyciele z naszej szkoły zaangażowani w projekty eTwinning doświadczyli wielu pozytywnych wrażeń podczas współpracy ze swoimi partnerami z zagranicy w ramach sześciu projektów eTwinning. Każde zadanie było dla nich wyzwaniem i motywowało do działania. Ja jako nauczyciel musiałam nauczyć się być dla uczniów bardziej doradcą i kimś, kto wspiera, a nie instruktorem. Uczyniłam ich odpowiedzialnymi za realizację projektu i za ustalenie wyników końcowych współpracy. W ramach naszych projektów uczniowie musieli przez kilka miesięcy wymyślać, przeprowadzać i brać odpowiedzialność za te projekty, dzięki czemu mogli rozwinąć swoje umiejętności długofalowego planowania. Wszystkie projekty były w znacznej mierze prowadzone przez uczniów i zakładały pracę w zespołach. Odkryłam, że podejście to zaowocowało wspaniałym wysiłkiem ze strony uczniów, więc coraz częściej korzystam z takiej formy pracy w swojej codziennej praktyce

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś nauczycielskiej. Moi uczniowie byli pełni entuzjazmu i nowych pomysłów. Podobały im się rozmowy z partnerami na czacie, a angielskiego używali z wielką satysfakcją. Projekty w dużym stopniu wpłynęły na podniesienie czterech kompetencji językowych (czytania, pisania, słuchania i mówienia) dzięki metodom, których zastosowanie nie było wcześniej możliwe. Dzięki projektom uczniowie mieli coraz większą motywację do nauki i do wykorzystywania swoich umiejętności z języka obcego. Realizacja zadań w ramach projektu naprawdę podniosła u uczniów poczucie własnej wartości. Organizowali burze mózgów na najbardziej innowacyjne sposoby przeprowadzania zadań; działali w grupach, omawiając efekty pracy w zespołach i wyciągali wnioski, o których pamiętali później podczas planowania dalszej pracy. Na spotkaniach dla uczniów i nauczycieli projekty oceniane są na bieżąco. Dwa razy do roku przeprowadzane są badania ewaluacyjne, by w ten sposób ocenić postępy w projektach. Jednym z głównych czynników odpowiedzialnych za nasz sukces jest wsparcie dla naszych projektów i wykonywanych w ich ramach działań ze strony naszego dyrektora szkoły. Dzięki temu wzrosło zainteresowanie innych nauczycieli projektami międzynarodowymi. Osiągnęliśmy to, promując szkołę wśród lokalnej społeczności i w Europie, promując w Internecie strony www projektów, organizując wystawy produktów końcowych i nagród, które poszczególne projekty zdobyły. Dzięki możliwości dzielenia się doświadczeniami z nauczycielami z innych krajów, mogłam też usprawnić własne metody i techniki nauczania. I na koniec, co chyba najważniejsze, mogłam zaprzyjaźnić się z partnerami z Wielkiej Brytanii, Teneryfy, Niemiec i Portugalii, a dwóch z nich odwiedzić osobiście. Nasze relacje oparte są na wzajemnym zaufaniu i wsparciu. Jestem przekonana, że ta współpraca przetrwa lata.

Czasami życie nie toczy się gładko. Maria Jesus mogła się o tym przekonać, ale odkryła również, że koledzy z eTwinning zawsze byli gotowi pomóc, wesprzeć i zachęcić do dalszego działania.

Rozdział 6. eTwinning: wpływ na jednostkę 99

María Jesús Bayonas Szkoła

IES Alfonso X El Sabio

Miasto

Murcia

Kraj

Hiszpania

eTwinning przywodzi mi na myśl jednocześnie dobre i złe wspomnienia. Był rok 2006 i uczestniczyłam w szkoleniu w Centrum Nauczycielskim, do którego należę w swoim mieście. Przeglądałam jakieś gazety i natknęłam się na ciekawie wyglądające ulotki. Było tak wiele ulotek na biurku, dlaczego więc akurat te przykuły moją uwagę? Kto to wie? Wtedy tak bardzo bałam się korzystać z komputera; czułam się komputerową niezdarą, jednak nie powstrzymało mnie to przed przeszukaniem Internetu, żeby znaleźć więcej informacji. Zawsze marzyłam o tym, by być w kontakcie z innymi nauczycielami z Europy, by móc dzielić się doświadczeniami i razem z moimi uczniami wspólnie pracować nad projektami. Było to bardzo trudne, ale moje pierwsze kroki w eTwinningu zachęciły mnie i podniosły moją pewność siebie i poczucie własnej wartości. Niestety poważnie zachorowałam i nie mogłam dalej współpracować. Moi koledzy i koleżanki z eTwinningu byli tak pomocni; nie znając mnie, bardzo mi współczuli i wysyłali mi maile, by zachęcać mnie do osobistej walki. Te wspomnienia ciągle mnie wzruszają. Jestem im bardzo wdzięczna. Przez kilka lat nie miałam odwagi rozpocząć żadnego projektu w obawie, że mogłabym go nie ukończyć, ale życie toczy się dalej i zdecydowałam, że chcę w nim znowu uczestniczyć.

W eTwinningu nie zawsze jest łatwo, trzeba sprostać tak wielu wyzwaniom – choćby natury technicznej i językowej, by wymienić tylko te dwa. W naszej ostatniej wypowiedzi Irina przygląda się wyzwaniom, z którymi miała do czynienia i wyjaśnia, jak udało się jej im sprostać.

100

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Irina Vasilescu Szkoła

School no. 195

Miasto

Bucharest

Kraj

Rumunia

eTwinning nie zawsze jest usłany różami. Są przeszkody, na które w mniejszym lub większym stopniu wpadamy, ale pokonywanie ich to część przygody. Oto kilka z nich, które sama do tej pory napotkałam.

POTWÓR ICT: Podobnie jak wielu innych członków eTwinningu, kiedy zaczynałam prawie pięć lat temu, nic nie wiedziałam na temat ICT. Nie jestem osobą techniczną i (choć nie jestem typowym matematykiem, który uważnie przygląda się jajku podczas, gdy jego zegarek gotuje się na kuchence) wszystko co ma guziki, klawiatury, pedały, uchwyty itp. przyprawia mnie o dreszcze. Podczas pierwszego projektu potrzebowałam dużo pomocy ze strony rodziny. Wtedy zdecydowałam, że czas na samodzielną pracę. Bardzo ciężko było mi się samej uczyć i pomagać też uczniom, ponieważ nie mieliśmy w szkole żadnego nauczyciela informatyki, no i wtedy znalazłam źródło informacji: kursy informatyczne w ramach programu Comenius oraz Eventy Edukacyjne. Wszystko, czego się nauczyłam, dawało mi większą pewność siebie i bardziej zwracałam uwagę na to, jak sama nauczam i jak robią to inni. Wykorzystywałam nowe techniki i pomysły, które najlepiej odpowiadały potrzebom i zainteresowaniom moich uczniów. I zrozumiałam, jak wiele muszę się jeszcze nauczyć. W końcu zebrałam się na odwagę i zapisałam się na studia magisterskie o kierunku ICT w edukacji. Wciąż nie jestem jeszcze ekspertem, ale już wiem, jak szukać informacji i wiem też, że jeśli nawet coś mi się nie uda za pierwszym razem, to i tak w końcu znajdę rozwiązanie. PARTNERZY: Są ważniejsi niż pomysł. Wszyscy mieliśmy partnerów, którzy w pewnym momencie nas rozczarowali; ale takie jest życie. Najgorzej jest, kiedy twój partner znika w środku realizacji projektu. To właśnie przytraﬁło mi się w moim pierwszym projekcie matematycznym. Była to kontynuacja kursu w ramach programu Comenius poświęconego konstruktywizmowi, a moi uczniowie mieli 11 lat. To był Rozdział 6. eTwinning: wpływ na jednostkę 101

krótki projekt i nie mieliśmy czasu na znalezienie nowego partnera, a poza tym projekt opierał się na zagadnieniach i pomysłach z wcześniejszego kursu. Na szczęście wymyślone na poczekaniu zadania matematyczne były tak atrakcyjne i niezwykłe dla moich uczniów, że udało nam się dokończyć te eksperymentalne lekcje. Co więcej, w kolejnym roku uczniowie zgodzili się wziąć udział w innym projekcie, który okazał się sukcesem.

KONSERWATYWNI KOLEDZY: W wielu przypadkach nasi koledzy i koleżanki nie są chętni do współpracy, być może dlatego, że taki sposób nauczania jest dla nich zupełnie nowy, a może nie czują się zbyt pewnie. Wielu nauczycieli matematyki (nie wszyscy oczywiście!) myślą, że “poważnej” matematyki można uczyć wyłącznie za pomocą papieru i długopisu. Wykorzystanie gier, projektów, animacji, ﬁlmów itp. sprawia, że matematyka wydaje się uczniom mniej rygorystyczna. I powiedzmy sobie szczerze, wykorzystanie takich narzędzi w realizacji takich tematów wymaga sporego wysiłku. Nawet pośrednie wsparcie i uznanie ze strony kolegów i koleżanek to już duża zaleta. Zawsze znajdą się ludzie chętni uczyć się nowych rzeczy i przyjmować nowe style w nauczaniu i właśnie takich osób musisz poszukać i zacząć z nimi współpracować. POZNAWANIE NOWYCH LUDZI: Jestem nieśmiałą osobą i jest to dla mnie spory problem, ale pokonanie tej przeszkody bardzo podniosło moje poczucie własnej wartości. Jedno zadanie generowało następne. Łączenie projektów eTwinning i projektów Comenius, zdobywanie grantów na kursy w Comeniusie, udział w warsztatach doskonalenia zawodowego i konferencjach, pomoc w seminariach kontaktowych jako nowy ambasador dały mi możliwość poznania wspaniałych ludzi z całej Europy i bycia częścią tej społeczności. Jednym z najbardziej wzruszających momentów było pierwsze spotkanie z moimi partnerami po roku współpracy podczas ﬁnału konkursu o Nagrody eTwinning. Nigdy nie zapomnę tego ekscytującego doświadczenia, które wspólnie przeżyliśmy w Sewilli. 24 H NA DOBĘ: Nie ma co mówić o czasie. Wpasowanie projektu w i tak wypchany po brzegi plan zajęć to niemal „Mission impossible”. Czasami uciekałam się do różnych trików, ale wiele razy po prostu pracowaliśmy z uczniami w czasie wolnym. Jak już wspomniałam, poczucie nagrody płynie z pokonywania przeszkód. Co z kolei prowadzi mnie do kolejnej kwestii, eTwinning może uzależniać...

Podsumowując, eTwinning to otwarte i wszechstronne narzędzie, które umożliwia wprowadzanie zmian, pozwala łączyć wszystkie szkolne przedmioty (projekty interdyscyplinarne): matematykę, ﬁzykę, chemię, biologię, historię, języki obce, kulturę, technologię... i to właśnie sprawia, że świetnie się w nim pracuje.

102

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś

Spis współautorów Laurence Altibelli

Lycée Jules Verne, Limours-en-Hurepoix (Francja)

Julie Ashby

10. Aabenraa, Aabenraa (Dania)

Sari Auramo

Ohkolan koulu, Mäntsälä (Finlandia)

Margarida Barbieri Figueiredo Agrupamento Vertical de Escolas de Pinheiro, Penaﬁel (Portugalia) Maria Jesus Bayonas Fuentes

IES Alfonso X El Sabio, Murcia (Hiszpania)

Alessandra Cannelli

IC Largo Castelseprio Scuola media, Rzym (Włochy)

Patrick Carroll

Shaw Wood Primary School, Doncaster (Wielka Brytania)

Catherine Johannes

Lycée Hilaire de Chardonnet, Chalon Sur Saône (Francja)

Valentina Cuadrado Marcos

IES Alonso de Madrigal, Ávila (Hiszpania)

Manuel Díaz Escalera

Colegio Sagrado Corazón (Esclavas), Sewilla (Hiszpania)

Tautvydė Daujotytė Mukile

École Européenne Woluwe II, Bruksela (Belgia)

Inge de Cleyne

Sint-Janshof, Mechelen (Belgia)

Nuriade Salvador

IES Eduard Fontserè, L’Hospitalet de Llobregat (Hiszpania)

Silvije Devald

Osnovna skola Vladimira Nazora, Daruvar (Chorwacja)

Maria Doria

Liceo Classico “G. Galilei”, Monopoli (BA) (Włochy)

Paulien du Fosse

CSG Willem van Oranje, Oud-Beijerland (Holandia)

Vincent Dupont

Institut Notre Dame des Hayeffes, Mont-Saint-Guibert (Belgia)

Mary Fournari

Przedszkole nr 1 w Heraklio Attikis (Grecja)

Maria Georgiadou

Gimnazjum nr 6, Rodos (Grecja)

Mudrīte Grinberga

Annas Brigaderes pamatskola, Kroņauce (Łotwa)

Siv Grete

Moster skule, Mosterhamn (Norwegia)

Helgi Hólm

I Stóru-Vogaskóli, Vogar (Islandia)

Spis współautorów 103

Aimi Jõesal

Põlva Keskkool (Estonia)

Catherine Joannes

Lycée Hilaire de Chardonnet, Chalon sur Saône, (Francja)

Ingrid Keller-Russell

Georg-Wimmer-Schule, Lahr (Niemcy)

Conor Kelly

Moyle Park College, Dublin (Irlandia)

Christine Kladnik

Schule Rogatsboden, Special School, Purgstall (Austria)

Angelos Konstantinidis

Sportowa szkoła średnia, Drama (Grecja)

Anna Krzyżanowska

Przedszkole nr 48 z Oddziałami Integracyjnymi, Zabrze (Polska)

Justyna Kukułka

Zespół Szkół Gimnazjum i Szkoła Podstawowa nr 13, Zawiercie (Polska)

Asta Liukaitiene

Kalvarijos Gimnazija, Kalvaria (Litwa)

Marilina Lonigro

Scuola Media “Giovanni Pascoli”, Margherita di Savoia (Włochy)

Eva Luptáková

Stredná odborná škola, Nové Mesto nad Váhom (Słowacja)

Laura Maffei

Arnolfo di Cambio, Colle di Val d’Elsa (Włochy)

Corina Mandi

Avram Iancu School, Satu Mare, (Rumunia)

Adriana Maris

Colegiul National Coriolan Brediceanu, Lugoj (Rumunia)

Maria Antoinette Magro

St Gorg Preca Primary School C, Hamrun (Malta)

Lorena Mihelač

Šolski center Novo mesto, Srednja šola Metlika, Metlika (Słowenia)

Ayça Oğuz

Hasan Kağnıcı İlköğretim Okulu, Bağcılar/İstanbul (Turcja)

Irene Pateraki

Przedszkole nr 1 w Palaio Psychiko, Ateny (Grecja)

Ágnes Péter

Kőrösi Csoma Sándor Általános Iskola, Dunakeszi (Węgry)

Marta Pey

Institut Jaume Callis, Vic (Hiszpania)

Elena Pezzi

Istituto Magistrale “L. Bassi”, Bolonia (Włochy)

Michael Purves

Yester Primary School, East Lothian Scotland, (Szkocja)

104

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś Alessandra Rebecchi

Istituto Tecnico “Aldini Valeriani”, Bolonia (Włochy)

Helena Serdoura

Agrupamento de Escolas de Eiriz, Ancede / Escola Básica 2,3 de Ancede, Eiriz – Ancede (Portugalia)

Pasi Siltakorpi

Pääskytie school, Porvoo (Finlandia)

Fani Smixioti

5th Gymnasio Trikalon, Trikala (Grecja)

Joanna Stefańska

Gimnazjum nr 18 im. Armii Krajowej, Wrocław (Polska)

Adam Stępiński

Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika, Tarnobrzeg (Polska)

Anna Szczepaniak

Szkoła Podstawowa nr 9 im. M. Kopernika, Dzierżoniów (Polska)

Michelle Thick

King Edward VI College, Nuneaton (Wielka Brytania)

Tautvydė Daujotytė-Mukile

École Européenne Bruxelles II, Woluwe (Belgia)

Carlos Trincão

Escola Básica 1 dos Templários / Agrupamento de Escolas Santa Iria, Tomar (Portugalia)

Theodor Tsampatzidis

Szkoła Muzyczna w Tesalonikach (Grecja)

Sandra Underwood

LSA Technology and Performing Arts College, Lytham St Annes (Wielka Brytania)

Irina Vasilescu

School no. 195, Bukareszt (Rumunia)

Spis współautorów 105

Nauczyciele mają głos

eTwinning dziś /DXUHQFH $OWLEHOOL )UDQFMD -XOLH $VKE\ 'DQLD 6DUL $XUDPR )LQODQGLD 0DUJDULGD %DUELHUL )LJXHLUHGR 3RUWXJDOLD 0DULD -HV~V %D\RQDV +LV]SDQLD $OHVVDQGUD &DQQHOOL :áRFK\ 3DWULFN &DUUROO :LHOND %U\WDQLD 9DOHQWLQD &XDGUDGR 0DUFRV +LV]SDQLD 0DQXHO 'tD] (VFDOHUD +LV]SDQLD 7DXWY\Gơ 'DXMRW\Wơ 0XNLOH %HOJLD ,QJH 'H &OH\Q %HOJLD 1XULD GH 6DOYDGRU +LV]SDQLD 6LOYLMH 'HYDOG &KRUZDFMD 0DULD 'RULD :áRFK\ 3DXOLHQ GX )RVVH +RODQGLD 9LQFHQW 'XSRQW %HOJLD 0DU\ )RXUQDUL *UHFMD 0DULD *HRUJLDGRX *UHFMD 0XGUƯWH *ULQEHUJD àRWZD 6LY *UHWH 6WDPQHV 1RUZHJLD +HOJL +yOP ,VODQGLD $LPL -}HVDOX (VWRQLD &DWKHULQH -RKDQQHV )UDQFMD ,QJULG .HOOHU 5XVVHOO 1LHPF\ &RQRU .HOO\ ,UODQGLD &KULVWLQH .ODGQLN $XVWULD $QJHORV .RQVWDQWLQLGLV *UHFMD $QQD .U]\ĪDQRZVND 3ROVND -XVW\QD .XNXáND 3ROVND $VWD /LXNDLWLHQH /LWZD 0DULOLQD /RQLJUR :áRFK\ (YD /XSWiNRYi 6áRZDFMD /DXUD 0DIIHL :áRFK\ &RULQD 0DQGL 5XPXQLD $GULDQD 0DULV 5XPXQLD 0DULD $QWRLQHWWH 0DJUR 0DOWD /RUHQD 0LKHODþ 6ORYHQLD $\oD 2÷X] 7XUFMD ,UHQH 3DWHUDNL *UHFMD ÈJQHV 3pWHU :ĊJU\ 0DUWD 3H\ +LV]SDQLD (OHQD 3H]]L :áRFK\ $OHVVDQGUD 5HEHFFKL :áRFK\ 0LFKDHO 3XUYHV :LHOND %U\WDQLD +HOHQD 6HUGRXUD 3RUWXJDOLD 3DVL 6LOWDNRUSL )LQODQGLD )DQL 6PL[LRWL *UHFMD -RDQQD 6WHIDĔVND 3ROVND $GDP 6WĊSLĔVNL 3ROVND $QQD 6]F]HSDQLDN 3ROVND 0LFKHOOH 7KLFN :LHOND %U\WDQLD &DUORV 7ULQFmR 3RUWXJDOLD 7KHRGRU 7VDPSDW]LGLV *UHFMD 6DQGUD 8QGHUZRRG :LHOND %U\WDQLD ,ULQD 9DVLOHVFX 5XPXQLD