Projekty
spis treœci Wstêp M u z y k a j e st jêzykiem wszechświata Ko dy w i z u alne jako jêzyk przysz³ości S t e r e o t y py E ur o f u t ur o scope dla m³odych - Europa trzech krañców Po m p e j e Podlasia Media.pl Ku l t ur a p r zysz³ości w Zjednoczonej Europie E ur o p a t o my – steps ahead S p o r t a s a method for better tomorrow Z a b a w y d z ieciêce wed³ug Bruegla Yo u t h s p o r ts and conflict management A n t y w y m i a na: Young Village Notatki
02 05 11 15 19 23 27 33 36 41 47 53 56 58
01
wstêp
>>> Projekty
N a spotkaniach pracownicy Narodowej A ge n c j i l u b O ś r o d k ó w R egi on a l ny c h c z ê s t o s ¹
D o b r y p r o j ek t t o t a k i , k t ó r y u w z g l ê d n i a t e z a ³ o ¿ e n i a :
pytani: „A jak wygl¹da dobry wniosek?” . Je s t t o j e d n o z t y c h py t a ñ , n a k t ó r e n i e d a
Ta b e l k a t a n i e p o k a z u j e j e d n a k n a d a l , c z y m j e s t d o b r y p r o j ek t . W s k a z u j e j edynie, bez
s iê odpowiedzieæ wprost. Pytanie jest ni ew ³ a ś c i w i e p o s t a w i one. P i e r w s z ¹ k we s t i ¹ j e s t
j a k i c h e l e m e n t ó w n a p ew n o n i m n i e b ê d z i e. K a ¿ dy c h ê t n i e j a n ga ¿ u j e s i ê w c oś, co l ubi
z rozumienie, ¿ e przedmiotem pracy jest p r o j ek t , a w n i o s ek t o t y l ko m i e j s c e ( f o r m u l a r z ) ,
i c h ê t n i e j p o d e j m u j e s i ê t a k i e j p r a c y – t o j e s t t e ¿ j e d e n z p o s t u l a t ó w e d u k a c j i n i efor mal nej ,
w którym dzia³ania te s¹ opisane. Dobry w n i o s ek t o w n i o s ek w y p e ³ n i ony p o p r a w n i e p o d
k t ó r ¹ z a j m u j e s i ê P r ogr a m M ³ o d z i e ¿ .
wzglêdem formalnym. A dobry projekt.... Te m a t y w y m i a n m og ¹ by æ t a k r ó ¿ n o r o d ne j a k z a i n t e r e s owa n i a m ³ o d z i e ¿ y. Rol ¹ osób W Akcji 1. – Wymianie M³odzie¿y wspie r a ne s ¹ p r o j ek t y s p e ³ n i a j ¹ c e d wa p o d s t a wowe
p r a c u j ¹ c y c h z m ³ o d z i e ¿ ¹ j e s t u m i e j ê t n o ś æ p o m o c y w r e a l i z a c j i t e m a t u w t a k i sposób, aby
z a³o¿enia, z których wynika dalsza konst r u k c j a p r o j ek t u :
by ³ on e d u k a c y j ny i s p e ³ n i a ³ z a ³ o ¿ e n i a P r ogr a m u .
Zaanga ¿owanie uczestników w re a l i z a c j ê c a ³ ego p r o j ek t u ( o d p o m y s ³ u d o o c e ny ) Wspó³praca grup partnerskich pr z y t wo r ze n i u , p r z y go t ow y wa n i u i r e a l i z a c j i
Pon i ewa ¿ n i e d a s i ê p o k a z a æ t z w. „ d o b r ego w n i o s k u ” z a c h ê c a m y W a s d o zapoznania
wymiany.
s i ê z p r z y k ³ a d a m i c i ek a w y c h , z r e a l i zowa ny c h j u ¿ p r o j ek t ó w w y m i a ny , k t ó r e zai nspir uj¹
Wymiana m³odzie¿y to kilkumiesiêczny p r o c e s p r a c y i n dy w i d u a l ne j , we w ³ a s ne j gr u p i e
d o n ow y c h d z i a ³ a ñ . Z a p r a s z a m y d o z a p o z n a n i a s i ê z p o m y s ³ a m i o d m u z y ki i t eatr u,
i z grup¹ partnersk¹. Anga¿owaæ siê w d ³ u ¿ s ze d z i a ³ a n i a c h c e m y t y l ko w t e dy , g dy i c h
p o p r ze z w y ko r z y s t a n i e ko m i k s u i m e d i ó w, p o s p o r t i . . . a r c h e o l ogi ê . P r ezentowane
p rzedmiot jest dla nas interesuj¹cy, st¹d ta k wa ¿ ne j e s t a by p l a n owa ny p r o j ek t o d p ow i a d a ³
p r o j ek t y s ¹ j e dy n i e w y b o r e m , n a s z y m z d a n i e m c i ek a w y c h d z i a ³ a ñ o r ó ¿ ne j t emat yce,
n a potrzeby, zarówno naszej grupy, jak i gr u py p a r t ne r s k i e j .
r e a l i zowa ny c h r ó w n i e ¿ p r ze z u c ze s t n i k ó w „ I I I S p o t k a n i a L i d e r ó w W y m i a ny M³odzi e¿y”. Z n a j d z i e c i e o p i s y p r o j ek t ó w d w u s t r on ny c h ( w P r ogr a m i e M ³ o d z i e ¿ p r zew i d zi anych dl a
Dobry projekt wymiany
Projekt, którego Program nie wspiera
gr u p r o z p o c z y n a j ¹ c y c h d z i a ³ a n i a m i ê d z y n a r o d owe ) , t r ó j s t r on ny c h o r a z w i e lost ronnych
Uczestnicy s¹ zaanga¿owani od powstania pomys³u na wymianê.
Uczestnicy s¹ wybierani na podstawie narzuconych kryteriów selekcji po stworzeniu projektu (przed rozpoczêciem dzia³añ).
( w y m a ga j ¹ c e z n a c z ny c h ko m p e t e n c j i o r ga n i z a c y j ny c h i m e r y t o r y c z ny c h ) .
Pomys³ na temat wymiany i sposób realizacji uwzglêdnia hobby konkretnej grupy. Projekt jest tworzony we wspó³pracy z grup¹ partnersk¹ (czêste kontakty, spotkanie przygotowawcze, wymiana maili, zaufanie). Przed rozpoczêciem dzia³añ prowadzone s¹ regularne przygotowania przy zaanga¿owaniu uczestników: organizacyjne, merytoryczne (równie¿ z zakresu edukacji miêdzykulturowej).
02
Temat projektu jest ustalony przez koordynatora lub wynika z „obiektywnie po¿¹danych zainteresowañ”.
Po d kon i e c p r ze d s t a w i a m y o p i s t z w. „ a n t y w y m i a ny ” , k t ó r a m i e j m y n a d z i ejê si ê nie p r z y d a r z y. O p i s p ow s t a ³ j a ko w y m y ś l ony p r z y k ³ a d nega t y w ny , n a p o d s t a wi e r ó¿nych d o ś w i a d c ze ñ w p r a c y m i ê d z y n a r o d owe j .
Grupa goszcz¹ca przygotowuje projekt, do którego grupa z zagranicy jest tylko zaproszona. Koordynator sam organizuje np. dwutygodniowe spotkanie i oferuje ustalony program merytoryczny.
03
Muzyka jest jêzykiem wszechœwiata
>>> Projekty
M u z y k a j e s t j ê z y k i e m w s z e c h ś w i a t a 01 Organizacja: Niepubliczny Zak³ad Opieki Zdrowotnej Stowarzyszeniania Monar, Babigoszcz Kraj partnerski: Niemcy Czas dzia³añ: 28 lipiec – 10 sierpieñ 2004 Miejsce: Czarnocin Rodzaj projektu; dwustronny, goszcz¹cy, w ramach wspó³pracy transgranicznej Koordynator: Marta Mikula
Opis dzia³añ Realizowany w ramach Akcji 1. warsztat teatralny „Æpanie sztuki” sta³ siê dla pozosta³ych pacjentów Ośrodka inspiracj¹ do realizacji spotkania integracyjno-warsztatowego, poświêconego hiphopowi. Wymiana rozpoczê³a siê trzydniowym sp³ywem kajakowym, który mia³ za zadanie integracjê grupy. M³odzie¿ wspólnie pracowa³a tworz¹c teksty i muzykê. Warsztat zakoñczy³ siê nagraniem p³yty w studiu i koncertem. Celem projektu by³o poszukanie wspólnych artystycznych inspiracji i „wspólnego jêzyka” dla obu grup m³odzie¿owych, wykorzystuj¹c i rozwijaj¹c ich osobiste uzdolnienia i zainteresowania oraz stworzenie nowego polsko-niemieckiego zespo³u hiphopowego, promuj¹cego swoj¹ muzyk¹ „nietoksyczny” styl ¿ycia. Przygotowania Przedstawiciele obu partnerów odbyli wspóln¹ wizytacjê Ośrodka w Czarnocinie (rozpoznanie form pracy mo¿liwych do podjêcia przez grupê, rozpoznanie i określenie potrzeb wszelkich sprzêtów turystycznych i sportowych potrzebnych podczas wymiany, ustalenie menu). Podczas spotkania wywi¹za³a siê spontanicznie otwarta próba — polska m³odzie¿ chc¹c zaprezentowaæ dotychczasowe przygotowania — zachêci³a grupê niemieck¹ do wspó³uczestnictwa. W gestii grupy polskiej le¿a³o ustalenie szczegó³ów transportowych (wycieczka nad morze), logistyka sp³ywu kajakowego i wycieczki rowerowej, a tak¿e informacja prasowa. M³odzie¿ niemiecka mia³a za zadanie zorganizowaæ transport uczestników z dwóch organizacji — Schloss Broellin i Parceval oraz zacieśniæ kontakt pomiêdzy nimi na potrzeby projektu. Udzia³ m³odzie¿y Podczas realizacji projektu m³odzie¿ tworzy³a samodzieln¹ miêdzynarodow¹ spo³ecznośæ — udzia³ opiekunów ogranicza³ siê do konsultacji. Codziennie rozdzielano zadania, funkcje i odpowiedzialnośæ, dbano o wspólne bezpieczeñstwo (np. podczas wart nocnych na obozowisku w lesie), prowadzono kawiarenkê, a tak¿e utrzymywano 04
05
Muzyka jest jêzykiem wszechœwiata
>>> Projekty
porz¹dek w budynku. M³odzie¿ czynnie uczestniczy³a w warsztatach, takich jak æwiczenia z dykcji, oddechu, zachowania sceniczne, pisanie tekstów rymowanych, tworzenie bitów, tworzenie muzyki na instrumentach akustycznych, nagrywanie dźwiêku w studio, obs³uga techniczna. Spo³ecznośæ lokalna Mieszkañcy Czarnocina i Babigoszczy – obserwuj¹c pracê m³odzie¿y i pozytywn¹ atmosferê stworzon¹ przez uczestników prze³amywali stereotypy i uczyli siê otwartości. Pomagali tak¿e w organizacji wypraw turystycznych, wskazuj¹c interesuj¹ce miejsca. Mieszkañcy Szczecina natomiast – publicznośæ koncertu fina³owego by³a bardzo pozytywnie zaskoczona artystycznymi efektami warsztatu, co prze³o¿y³o siê na zainteresowanie ide¹ projektu. Stanowi³o to wa¿ny element profilaktyki uzale¿nieñ i zmiany świadomości w środowisku tzw. Kultury „hiphopowej”. Wnioski, opinie uczestników Czego nauczyliście siê dziêki temu doświadczeniu? Kapusta: „Nigdy nie lubi³am hiphopu, a dziêki warsztatom siê prze³ama³am i zaczê³am rapowaæ, a nawet pisaæ tekst. Poza tym bardzo polubi³am naszych niemieckich kolegów. Nigdy nie przypuszcza³am, ¿e wspó³praca z nimi tak poszerzy moje horyzonty. (...) Strasznie zaimponowa³o mi, ¿e Niemcy przyjêli nasze zasady, a my ich. Robiliśmy wspólne spotkania, byliśmy pomieszani na kajakach Polak-Niemiec, razem sprz¹taliśmy dom w Czarnocinie, razem gotowaliśmy. Ju¿ czekam na kolejne spotkanie (...).” Magik: „By³o bardzo dobrze, ale nie jestem usatysfakcjonowany. Czas, który spêdziliśmy z Niemcami by³ za krótki, aby zrobiæ projekt naprawdê wspania³y. Ale dobrze siê bawi³em rapuj¹c z kolegami z zagranicy, którzy maj¹ takie same problemy, jak my — z narkomani¹”. Maska: „(...) przez czas warsztatów uczyliśmy siê wspólnie rapowaæ, organizowaæ, planowaæ, dzia³aæ wspólnie, poznaj¹c obce kultury.” Czarna: „Pocz¹tkowo myśla³am, ¿e projekt bêdzie polega³ na tym, aby stworzyæ jakiekolwiek utwory, nawet o byle jakiej jakości. Jednak, zarówno my, jak i nasi koledzy z zagranicy, podeszliśmy do tego z zapa³em i wszystko wysz³o bardzo profesjonalnie. By³am bardzo zaskoczona efektami i naprawdê zadowolona. Nie mogê doczekaæ siê nastêpnego spotkania, w³aściwie warsztatów, które zapewne bêd¹ o wiele lepsze, bo wiemy ju¿, jakich b³êdów unikaæ.” 06
07
>>> Projekty
Muzyka jest jêzykiem wszechœwiata
Czego nauczyliście siê dziêki temu doświadczeniu? Delma: „Zrozumia³am, ¿e przez robienie tak ciekawych warsztatów wychodzê z uzale¿nienia. (...) Piszê teksty i zdobywam nowe zainteresowania (...)” Kapusta: „Nauczy³am siê miêdzy innymi ³amaæ stereotypy. Przed sp³ywem kajakowym (...) myśla³am, ¿e Niemcy s¹ bardzo delikatni i nie wytrzymaj¹ trasy rowerowej, a tym bardziej kajaków. Mile mnie zaskoczyli. Dali radê, a przy okazji świetnie siê bawili. Poza tym, nauczy³am siê rapowaæ przy bicie. By³ to moim zdaniem doskona³y pomys³ w po³¹czeniu z muzyk¹ akustyczn¹.” Szczypior: „”(...) ró¿nice narodowościowe, takie jak jêzyk nie mog¹ w niczym przeszkodziæ. Co wiêcej – mo¿emy siê przecie¿ nauczyæ kilku zwrotów w obcym jêzyku. Wiem, ¿e na pewno ta nauka „nie pójdzie w las”. Nauczy³em siê wielu rzeczy od moich przyjació³ zza Odry, np. produkcji w studio i po³¹czenia ró¿nojêzycznego rapu.” Koza: „(...) nauczy³em siê koegzystencji z obcymi ludźmi, do których dotychczas by³em wrogo nastawiony. Ich przyjazne usposobienie nauczy³o mnie nie wyci¹gaæ pochopnych wniosków, ale równie¿ pomi³owania bliźniego.” Franzi: „Dopóki tutaj nie przyjecha³am, myśla³am ¿e ludzie w Polsce s¹ zupe³nie inni. Doświadczy³am, ¿e tak nie jest. Ale co lepsze, rozmowy z polsk¹ m³odzie¿¹ bardziej podnosz¹ mnie na duchu ni¿ z niemieck¹. Polska m³odzie¿ ma w sobie wiêcej szacunku, tolerancji – a ja podobnie myślê. Nauczy³am siê jeszcze polskich s³ówek, których nigdy w ¿yciu nie u¿ywa³am. Dziêkujê za wszystko Monarowi.”
08
09
Kody wizualne jako jêzyk przysz³oœci
>>> Projekty
Kody wizualne jako jêzyk przysz³ości
02
Organizacja: Grupa Plastyków Amatorów, Kraków Kraj partnerski: Portugalia Termin: 7-17 maj 2004 Miejsce: Kraków Rodzaj projektu: dwustronny, goszcz¹cy Koordynator: RobertMarcinkowski
W jaki sposób uzewnêtrzniamy swe uczucia? W jaki sposób odbieramy myśli i nastroje innych ludzi nawet nie wyra¿one s³owami? Z czego mo¿e siê sk³adaæ nasz pozas³owny komunikat? Sztuka jako ³¹cznik miêdzy indywidualizmem autora komunikatu, a wra¿liwości¹ odbiorcy. Rola artysty w ¿yciu spo³eczności. Wartości sztuki: niezale¿ne od pochodzenia, rasy, czy zamo¿ności autora. Sztuka jako reakcja na z³o, defaworyzacjê, ubóstwo. Mo¿liwości porozumiewania siê, a raczej porozumienia miêdzy ludźmi – operuj¹cego środkami innymi, ni¿ s³owo. Co mo¿e wyra¿aæ seria nieostrych zdjêæ, pośpiesznie wykonany rysunek? Ogl¹dane pojedynczo mówi¹ niewiele. Lecz wystarczy nieco d³u¿sza chwila uwagi, by dostrzec w nich kawa³ek prawdy o świecie – pomijany zazwyczaj w codziennym pośpiechu.
Opis dzia³añ Kody wizualne jako jêzyk przysz³ości to kontynuacja dzia³añ przeprowadzonych w marcu 2003 roku w Portugalii. Celem projektu by³o zapoznanie siê z realiami komunikacji wizualnej w Polsce i porównanie ich z zaobserwowanymi w Portugalii. Kontakt dwóch grup zajmuj¹cych siê komunikatami wizualnymi by³ prób¹ znalezienia wspólnego jêzyka przekazu informacji wizualnej i nawi¹zania dialogu. Warsztaty mia³y te¿ na celu określenie roli informacji wizualnej w przysz³ości i jej znaczenia w wymiarze spo³eczno-kulturowym.
10
11
>>> Projekty
Kody wizualne jako jêzyk przysz³oœci
Grupy bior¹ce udzia³ w projekcie sta³y siê nadawcami przekazów wizualnych – graficznych, fotograficznych, rysunkowych, a nawet filmowych. Oddzia³ywa³y one na otoczenie, potencjalnie na ka¿d¹ osobê, która znajdowa³a siê w polu oddzia³ywania danego komunikatu.
Przygotowania Namiar na organizacjê portugalsk¹ otrzymaliśmy z Ośrodka Regionalnego z Poznania. Skontaktowaliśmy siê, aby opowiedzieæ sobie o naszych grupach, wyjaśniæ zasady dzia³ania i omówiæ problematykê poruszan¹ w naszych krêgach. Gdy okaza³o siê, ¿e Portugalczyków tak¿e interesuj¹ zagadnienia plastyczne postanowiliśmy
Poprzez kontakt z ludźmi wychowanymi w innym kraju i w innych warunkach, o odmiennym podejściu do ¿ycia i świata wymiana zwiêkszy³a wiedzê o świecie i tolerancjê m³odych ludzi. A świadomośæ ró¿nic i cech wspólnych to pierwszy krok do zmniejszenia ksenofobii.
zorganizowaæ wymianê. Nasi partnerzy równie¿ nie s¹ profesjonalnymi artystami, dziêki czemu ³atwiej nam siê porozumiewaæ w sprawach zwi¹zanych z tworzeniem dzie³ plastycznych – mamy podobn¹ p³aszczyznê wyjścia w tematach do dyskusji. Na kilku roboczych spotkaniach zapoznaliśmy siê wstêpnie z zabytkami i histori¹ Portugalii i szczegó³owo zaplanowaliśmy przyjêcie grupy Portugalskiej. Przez ca³y czas byliśmy w sta³ym kontakcie z partnerem portugalskim: wspólnie dobieraliśmy terminy i opracowaliśmy program.
Radosno-euforystyczny nastrój realizacji wymiany wynika³ z atrakcyjności programu – a zarazem z poczucia ogromnej artystycznej swobody. Dla m³odych ludzi bior¹cych udzia³ w wymianie by³a to okazja do lepszego zapoznania siê z rówieśnikami z innej czêści Europy, szansa rozwoju posiadanych umiejêtności przekazu i poszukiwanie jego nowych form. Dla grupy z Portugalii przyjazd do Polski by³ szans¹ zapoznania siê z warunkami ¿ycia, kultur¹, zabytkami tego kraju, szans¹ poszerzenia horyzontów myślowych. Czynnikiem nieprzewidywalnym okaza³a siê pogoda. Zimne, deszczowe dni spowodowa³y niestety epidemiê przeziêbieñ. Co szczególne: uczestnicy nie chcieli jednak rezygnowaæ z programu, nawet mimo ewidentnych symptomów chorobowych, z gor¹czk¹ w³¹cznie.
Udzia³ m³odzie¿y Zaanga¿owanie m³odzie¿y w tym projekcie wystêpowa³o na wszystkich etapach dzia³ania i przejawia³o siê udzia³em w czynnościach przygotowawczych (rezerwacje, kontakt z partnerem, propozycje programowe, wiedza o kraju partnera) oraz bie¿¹c¹ adaptacj¹ planów do konkretnych warunków i mo¿liwości realizacji. M³odzie¿ by³a tak¿e zaanga¿owana w szczegó³ow¹ ewaluacjê projektu. Spo³ecznośæ lokalna Najwiêksze korzyści z realizacji projektu osi¹gnêli uczestnicy. Poza nimi projekt obj¹³ tak¿e lokalne środowiska wszystkich cz³onków wzbogacaj¹c ich doświadczenia miêdzykulturowe. Najwa¿niejszym elementem by³o jednak zwrócenie miêdzynarodowej uwagi na najbiedniejszych mieszkañców Krakowa. W planach mamy zaproszenie naszych gości do pracy nad wspólnym projektem poprawy warunków ¿ycia lokalnej spo³eczności. Jest to forma kontynuacji projektu, który zapocz¹tkowaliśmy wspólnie w ubogiej dzielnicy Porto – Fontainhas. Wnioski. Opinie uczestników Stopieñ zaanga¿owania partnerów w organizacjê wymiany by³ bardzo wymiernym wskaźnikiem oceny. Zakoñczyliśmy spotkanie ewaluacj¹ w formie ankiety. Pozwoli³a nam podsumowaæ doświadczenia, które zyskaliśmy w czasie wymiany w formie codziennych spotkañ, warsztatów i dyskusji. W trakcie warsztatów, bêd¹cych czêści¹ wymian, powsta³a ogromna ilośæ prac rysunkowych, graficznych, fotograficznych i filmowych. G³ównym dzia³aniem ewaluacyjnym by³a prezentacja prac i osi¹gniêæ uczestników. Organizacja wystaw bêdzie kontynuacj¹ projektu w przysz³ości.
12
13
Stereotypy
>>> Projekty
Stereotypy
03
Organizacja: Stowarzyszenie Teatr Strefa Ciszy, Poznañ Kraj partnerski: Francja Czas dzia³añ: 29 marzec – 10 kwiecieñ 2004 Miejsce: Francja, Arras, Nord-Pas-de-Calais Rodzaj projektu: dwustronny, wysy³aj¹cy Koordynatorzy: Dominika Kowalska, Krzysztof Dziemian
Opis dzia³añ Celem naszej wymiany by³o poszerzenie wiadomości o Europie, a zw³aszcza środowisku i terenach zamieszka³ych przez grupê francusk¹, zwiêkszenie kompetencji dotycz¹cych jêzyków, pracy w grupie, relacji miêdzyludzkich, rozwiniêcie kreatywności poprzez stworzenie teatralnego happeningu polsko-francuskiego oraz uwra¿liwienie szerokiej publiczności na kwestiê inności. Teatr by³ punktem wyjścia naszej wymiany: jest on swoistym otwarciem siê na innych, poniewa¿ wybrana przez nas forma teatralna – happening – umo¿liwia bezpośredni kontakt z bardzo zró¿nicowan¹ publiczności¹, której reakcje wspó³kszta³tuj¹ wydarzenie. Temat wymiany zrodzi³ siê z osobistych doświadczeñ. Przyk³adowo: przed podró¿¹ do Polski, naszych francuskich przyjació³ spotka³y ostrze¿enia: „To nie jest dobry moment na wyjazd do Polski, oni popieraj¹ Amerykanów w sprawie wojny w Iraku”, „Polska jest piêkna, owszem, ale tam nie ma co robiæ, bo oni nie maj¹ pieniêdzy”. Stereotypy, które s¹ przeszkod¹ w nawi¹zywaniu przyjaźni i wspólnym podejmowaniu dzia³añ, chcieliśmy skonfrontowaæ podczas wspólnej pracy w bardziej z³o¿onej – nie w³asnej – spo³eczności. Przygotowania Pomys³ polsko-francuskiego spotkania wyszed³ od studentów z Arras za pośrednictwem Juliusza Tyszki – doktora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, który prowadzi³ wówczas wyk³ady na Uniwersytecie na L’Universite d’Artois. Grupy studentów z Francji i Polski uczestniczy³y w Miêdzynarodowym Festiwalu Teatralnym MALTA 2003. Poznaj¹c siê i prowadz¹c d³ugie rozmowy o polskiej i francuskiej tradycji teatralnej postanowiliśmy podj¹æ wspó³pracê maj¹c¹ doprowadziæ do naszego wspólnego spotkania i wspólnego wystawienia spektaklu prze³amuj¹cego stereotypy myślenia o sobie nawzajem. Chcieliśmy, aby projekt „Stereotypy” pozwoli³ nam na utrzymanie silnych wiêzów miêdzy obiema grupami oraz by³ otwart¹ przestrzeni¹ wymiany w³asnych doświadczeñ, zw³aszcza dotycz¹cych uprzedzeñ i w³asnej pracy. 14
15
>>> Projekty
Stereotypy
Udzia³ m³odzie¿y W polskiej ekipie kryterium wyboru cz³onków stanowi³o praktyczne doświadczenie w pracy teatralnej oraz ewentualne doświadczenie w pracy z miêdzynarodowymi grupami m³odzie¿y. Osoby, które z jakichś powodów nie mog³y zaanga¿owaæ siê bezpośrednio w projekt, a by³y nim zainteresowane, pomaga³y w przygotowaniach. Po
Marta Keil: Projekt zdecydowanie spe³ni³ moje oczekiwania – zw³aszcza te dotycz¹ce poszerzenia wiadomości na temat Unii Europejskiej oraz sposobu funkcjonowania w jej ramach takich ośrodków kulturalnych jak stowarzyszenia, szko³y sztuk piêknych, konserwatoria muzyczne, miejskie urzêdy ds. kultury oraz ośrodki uniwersyteckie we Francji. Podczas pobytu w Arras i Lille mieliśmy okazjê dok³adnie przyjrzeæ siê ich funkcjonowaniu. Planujemy wykorzystaæ
stronie francuskiej grupa wy³oni³a siê spośród osób goszcz¹cych wcześniej w Polsce na festiwalu Malta oraz tych, które s¹ zaanga¿owane w dzia³ania teatralne i miêdzykulturowe na L’Universite d’Artois. Podczas przygotowañ czêśæ uczestników obu grup mia³a przydzielone zadania i by³a odpowiedzialna za ich realizacjê. Efektywn¹ koordynacjê tych dzia³añ umo¿liwi³y regularne spotkania ca³ej grupy. Wspólnie pracowaliśmy nad przygotowaniem happeningu oraz nad analiz¹ polskich stereotypów o Francuzach. Podczas spotkañ podumowuj¹cych ka¿d¹ prezentacjê happeningu ka¿dy z uczestników mia³ mo¿liwośæ swobodnego wyra¿ania swojej opinii i w ten sposób wspó³kszta³towania projektu. Ka¿da propozycja zmiany w programie by³a najpierw poddawana dyskusji na spotkaniu obu grup, nastêpnie proponowano kilka rozwi¹zañ – akceptowane by³o to, które zyska³o najwiêksze poparcie.
te obserwacje w planowaniu i organizacji ¿ycia kulturalnego w Polsce. Poza tym tworzenie teatralnego happeningu wspólnie z grup¹ francusk¹ umo¿liwia³o rozwiniêcie takich umiejêtności, jak: praca w grupie wielonarodowościowej i wielokulturowej, konsekwentna realizacja zamierzonego celu, czy praktyczne dzia³ania teatralne oparte na francuskiej metodzie pracy teatralnej. Realizuj¹c happening i tym samym przenosz¹c nasz¹ twórczośæ w sferê codzienności, uda³o siê nam zwróciæ uwagê francuskich widzów na problem wielonarodowościowych stereotypów. Wreszcie, wspólna praca Francuzów i Polaków rozwinê³a nasze kompetencje jêzykowe oraz umiejêtnośæ kszta³towania harmonijnych relacji ludzkich.
Spo³ecznośæ lokalna Projekt spotka³ siê z szerokim zainteresowaniem na terenie Arras oraz Lille. Uniwersytet udostêpni³ nam swoje sale jako miejsce prób. ¯yczliwe przyjêcie mia³o miejsce podczas prezentacji happeningów: najpierw w miejskim parku (by³a to w³aściwie próba generalna), kiedy to do akcji aktywnie w³¹czy³a siê francuska m³odzie¿, a nastêpnie na g³ównym rynku miasta. Mieszkañcy miasta byli informowani o dniu i godzinie prezentacji happeningu za pośrednictwem rozwieszonych w mieście plakatów oraz rozdawanych ulotek. Wnioski. Opinie uczestników Agata Elsner: Jakiś rok temu ktoś wpad³ na pomys³, by stworzyæ wspólny projekt z Francuzami. Wtedy wydawa³o nam siê to tak odleg³e i abstrakcyjne, a dziś jest ju¿ po wszystkim... Pozosta³a refleksja, doświadczenie i inspiracja do dalszego tworzenia. Jesteśmy przepe³nieni chêci¹ dalszej pracy i to te¿ robimy! Najtrudniej jest zacz¹æ, spotkaæ siê i porozmawiaæ o tym, co tak naprawdê chcemy zrealizowaæ. Jeśli uda nam siê stworzyæ chocia¿by namiastkê pomys³u i jak¹ś niæ porozumienia to jest to nasza szansa na dalsz¹ wspó³pracê. Napotkaliśmy trudności nie tylko w pocz¹tkowych kontaktach z Francuzami, ale równie¿ miêdzy nami, poniewa¿ nie znaliśmy siebie nawzajem, swoich upodobañ, zainteresowañ. Wiadomo jednak, ¿e taki stan trwa³ tylko chwilê. Zebraliśmy wspólne si³y, pomys³y i nadzieje, i odkryliśmy wspóln¹ p³aszczyznê pomiêdzy nami i studentami z Francji. Po³¹czy³ i zaczarowa³ nas teatr, a reszta jakoś siê potoczy³a...
16
17
Eurofuturoscope dla m³odych
>>> Projekty
Eurofuturoscope dla m³odych - Europa trzech krañców
04
Organizacja: Fundacja „Hobbit”, Wroc³aw Kraje partnerskie: Finlandia, Francja Czas dzia³añ: 10 – 22 lipiec 2004 Miejsce: Francja, Poitiers Rodzaj projektu: trójstronny, wysy³aj¹cy Koordynator: Agata Nassim
Opis dzia³añ Podczas wakacji, pomiêdzy 10 a 22 lipca 2004 roku, w Poitiers we Francji odby³ siê drugi projekt trójetapowej wspó³pracy pomiêdzy Polsk¹, Finlandi¹ i Francj¹. Realizacj¹ i koordynacj¹ projektu zajmowali siê wolontariusze z Fundacji Hobbit. By³ to nasz pierwszy projekt realizowany w ramach Programu M³odzie¿. Tematem przewodnim tej wymiany by³a historia ka¿dego z krajów. G³ównym punktem programu, a zarazem jednym z najciekawszych by³y KWADRANSE HISTORYCZNE. Podczas tych zajêæ m³odzie¿ poznawa³a najwa¿niejsze fakty z historii Francji, Polski i Finlandii. Do „kwadransów” przygotowywaliśmy siê w jeszcze w Polsce. Mieliśmy za zadanie stworzyæ trzy komiksy, które przedstawia³y w¹tki historyczne ka¿dego z pañstw (jeden komiks – jeden w¹tek). W trakcie prezentacji uczestnicy pracowali w 3 grupach trójnarodowościowych, wspólnie omawiali jeden z komiksów, a nastêpnie prezentowali go (za pomoc¹ krótkiego przedstawienia) pozosta³ym grupom. By³a to bardzo dobra metoda do poznania obcej historii. Kolejnym ciekawym punktem naszej wymiany by³ pobyt uczestników w rodzinach francuskich. Podczas dwóch dni byli oni „cz³onkami rodziny”. Jedli razem posi³ki, chodzili na zakupy, na basen, brali udzia³ w rodzinnych uroczystościach (urodziny, rocznica ślubu), jednym s³owem spêdzali razem czas. By³ to doskona³y pretekst do lepszego poznania przedstawicieli ró¿nych kultur, codziennego ¿ycia „typowej” francuskiej rodziny, a tak¿e zaanga¿owania w nasze dzia³ania wiêkszej ilości osób. Podczas naszego pobytu we Francji byliśmy w La Rochelle. Jest to niezwykle urokliwe miejsce po³o¿one nad oceanem. W ka¿dym zak¹tku starej czêści miasta, a tak¿e w porcie, czuje siê „¿eglarskiego ducha”. Zwiedzaliśmy miasto, ogl¹daliśmy przystañ, marinê, dzieliliśmy siê „¿eglarskimi historiami” z pozosta³¹ czêści¹ grupy 18
19
Eurofuturoscope dla m³odych
>>> Projekty
i poznawaliśmy „podwodny świat” w Akwarium w La Rochelle. Niektóre dzia³ania by³y bardzo spontaniczne – wiele gier i zabaw prowadzonych przez m³odzie¿ by³o wymyślanych na miejscu, krótki koncert – dwie osoby gra³y na gitarach, trzecia śpiewa³a szanty i poezjê (pomimo niezrozumienia s³ów wszyscy doskonale siê bawili) – a jednak sta³y siê bardzo atrakcyjnym punktem programu
Spo³ecznośæ lokalna W Polsce otrzymaliśmy wsparcie finansowe od miasta Wroc³awia, a tak¿e zapewnienie, ¿e tego rodzaju dzia³ania bêd¹ przez nasz¹ gminê popierane. Projekt cieszy³ siê bardzo du¿ym zainteresowaniem ze strony Kuratorium Oświaty, a tak¿e Wydzia³u Edukacji i Sportu we Wroc³awiu. Uczestnicy informacje o tego typu dzia³aniach
i wnosi³y niezwykle du¿y wk³ad w przebieg naszej wymiany.
przenosili do swoich szkó³ i znajomych. We Francji projekt anga¿owa³ w swoje dzia³ania mieszkañców regionu. Rodziny uczestników projektu bardzo otwarcie podchodzi³y do realizowanego przez nich zadania. W³adze lokalne by³y tak¿e zainteresowane projektem. Czêśæ przedsiêwziêæ realizowanych w ramach projektu by³a mo¿liwa do przeprowadzenia jedynie dziêki ich pomocy (udostêpnianie pomieszczeñ, spotkania w Ratuszu). Na ka¿dym kroku spotykaliśmy siê z ogromn¹ ¿yczliwości¹ spo³eczności lokalnej.
Przygotowania Regularne spotkanie ze wszystkimi uczestnikami rozpoczê³y siê w marcu i trwa³y do maja. Pocz¹tkowo odbywa³y siê co dwa tygodnie, a miesi¹c przed wyjazdem, co tydzieñ. W trakcie tych spotkañ przygotowaliśmy siê do kwadransów historycznych – uczestnicy zbierali informacje o poszczególnych krajach, wydarzeniach historycznych. Jednym z punktów by³o tak¿e przedstawienie legendy zwi¹zanej ze swoim krajem – na jednym ze spotkañ zdecydowaliśmy, ¿e bêdzie to historia o „Bramie Kluskowej”. Omawialiśmy wspólnie gry i zabawy, a tak¿e przygotowywaliśmy siê do ich przeprowadzenia podczas naszego pobytu we Francji. Po wizycie przygotowawczej okaza³o siê, ¿e prezentacje na kwadranse historyczne maj¹ byæ w formie komiksów, a nie jak wcześniej przyjêliśmy – w formie dowolnej. Na kolejnych spotkaniach stworzyliśmy 3 komiksy dotycz¹ce 3 ró¿nych wydarzeñ historycznych. Przed wyjazdem odby³o siê spotkanie z rodzicami. W trakcie naszych spotkañ wiêkszośæ uczestników by³a aktywna i chêtna do pracy, a tak¿e wywi¹zywa³a siê z zadañ im powierzonych. Udzia³ m³odzie¿y M³odzie¿ bior¹ca udzia³ w projekcie dzia³ania rozpoczê³a od wniesienia swojego wk³adu w pisanie wniosku, a tak¿e w proponowanie ró¿nych punktów programu: wizyta nad oceanem zwi¹zana z ¿eglarstwem, gry i zabawy. Uczestnicy brali udzia³ w spotkaniu on-line (Polska – Francja – Finlandia). Wiêkszośæ uczestników bardzo chêtnie anga¿owa³a siê w dzia³ania przewidziane w programie – podczas pracy w grupach chêtnie zabierali g³os, przygotowywali krótkie scenki, aby zaprezentowaæ pozosta³ym uczestnikom wydarzenia historyczne omawiane w trakcie „kwadransów”. W trakcie przygotowania strony internetowej ca³a polska grupa opisywa³a wra¿enia i prze¿ycia od pocz¹tku wymiany. W przygotowania wieczoru polskiego w³¹czyli siê tak¿e wszyscy uczestnicy. Przygotowali oni – wspólnie z liderami – ogromn¹ mapê Polski, któr¹ przyozdabia³y s³odkości typowe dla naszego kraju – „krówki”, makowiec, „kuku³ki” i pierniczki toruñskie. M³odzie¿ przeprowadzi³a tak¿e quiz dla Finów i Francuzów. Pomys³em m³odych uczestników by³a „lekcja jêzyka” – nauka s³ówek w ka¿dym z jêzyków, czy miêdzynarodowe rozgrywki w pi³kê no¿n¹ i siatkówkê. By³y jednak osoby, które wbrew naszym oczekiwaniom wyp³ywaj¹cym z dotychczasowej wspó³pracy, potraktowa³y ten wyjazd jako „wycieczkê”.
20
Wnioski, opinie uczestników Jedn¹ z trudności by³a nag³a zmiana formy realizacji „kwadransa historycznego”. Uczestnicy, którzy prawie ukoñczyli pracê nad zagadnieniem musieli wszystko rozpoczynaæ od nowa. Wa¿ne jest konsekwentne trzymanie siê ustalonych propozycji, b¹dź te¿ konkretyzowanie ich odpowiednio wcześnie. Podobny problem wynikn¹³ w czasie trwania wymiany. Liderom brakowa³o jedności w podejmowaniu decyzji i konsekwentnego trzymania siê ich (przez co sami uczestnicy czuli siê poszkodowani). W trakcie wymiany pojawi³ siê te¿ problem z realizacj¹ deklaracji niektórych uczestników, i¿ pojêli ideê wymiany. Niestety ich wycieczkowe zaanga¿owanie pozostawia³o wiele do ¿yczenia. Mo¿e dobrym pomys³em by³o by zorganizowanie wyjazdu przed wymian¹. Wtedy mo¿na by zaobserwowaæ znacznie wiêcej zachowañ, dokonaæ oceny poziomu aktywności, s³owem znacznie lepiej ich poznaæ ni¿ jest to mo¿liwe podczas 2 – godzinnych regularnych spotkañ w lokalu fundacji. Taki sposób na przygotowanie materia³ów na wymianê (np. komiksów – jak by³o w tym przypadku) jest równie¿ bardziej atrakcyjn¹ form¹ dla samych uczestników.
21
Pompeje Podlasia
>>> Projekty
Pompeje Podlasia
05
Organizacja: Towarzystwo Przyjació³ Sura¿a i Okolic, Sura¿ Kraje partnerskie: Czechy, Bu³garia, Litwa Czas dzia³añ: 11 - 26 lipiec 2004 Miejsce: Sura¿ Rodzaj projektu: goszcz¹cy, wielostronny Koordynator: Joanna Paczusko Opis dzia³añ Na pomys³ zorganizowania miêdzynarodowych wykopalisk wpadli cz³onkowie Towarzystwa Przyjació³ Sura¿a i Okolic. Idea pojawi³a siê, gdy jeden z nich odkry³ istnienie kopców, wygl¹daj¹cych jak wczesnośredniowieczne kurhany. Odkryciem zainteresowali siê specjaliści z Wojewódzkiego Urzêdu Ochrony Zabytków w Bia³ymstoku oraz z Muzeum Podlaskiego. Uczestnicy projektu przez dwa tygodnie prowadzili wykopaliska archeologiczne. Wszystkie cenne znaleziska zosta³y odpowiednio zinwentaryzowane i bêd¹ mog³y pos³u¿yæ naukowcom. Pompeje Podlasia to tak¿e warsztaty historyczno-archeolgiczne. Podczas nich uczestnicy poznali historiê osadnictwa poprzez naukê lepienia garnków, rozpoznawania zió³, naukê kowalstwa i snycerstwa, mielenia m¹ki w ¿arnach i pieczenia podp³omyków, czy wykonywania bi¿uterii z miedzianego drutu i modeliny. Przygotowania Od momentu powstania pomys³u zawi¹za³a siê grupa inicjatywna, która regularnie spotyka³a siê w siedzibie towarzystwa, aby uzgodniæ plan wymiany. Wcześniej dostaliśmy potwierdzenie od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, ¿e mo¿liwe bêdzie przeprowadzenie prac w naszym regionie. Przez ca³y czas planowania kontaktowaliśmy siê z naszymi partnerami uzgadniaj¹c terminy i program. Wspólnie postanowiliśmy, ¿e ka¿da grupa bêdzie zbiera³a materia³y zwi¹zane z histori¹ osadnictwa swojego regionu, pog³êbia³a wiedzê o epoce średniowiecza, przygotowywa³a prezentacje o kulturze i tradycjach narodowych. Podczas wizyty przygotowawczej zosta³ omówiony przebieg przygotowañ do wymiany oraz sposobów wspó³pracy, spotkano siê z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków i archeologami, a tak¿e odwiedzono miejsce wykopalisk. Udzia³ m³odzie¿y Projekt mia³ charakter archeologiczny, wiêc g³ównym kryterium doboru uczestników by³y ich zainteresowania tematem. Ka¿dy m³ody cz³owiek, którego interesowa³o kopanie w wakacje i uczestniczenie w warsztatach, móg³ siê zg³osiæ. Okaza³o siê, ¿e by³o wiêcej chêtnych ni¿ miejsc. Aby zadowoliæ wszystkich na Litwie, odby³o siê 22
23
Pompeje Podlasia
>>> Projekty
losowanie 9 z 20 zainteresowanych osób. W Polsce i Czechach te¿ zg³osi³o siê du¿o osób. Skorzysta³y one z miejsc £otwy, gdzie jedna osoba zachorowa³a, a inna mia³a k³opoty rodzinne. Zarówno Litwini, jak i £otysze wywodzili siê z jednego środowiska. Mogli oni wiêc organizowaæ spotkania tematyczne i wspólnie zbieraæ materia³y. Natomiast m³odzie¿ czeska pochodzi³a z ró¿nych miejscowości, przez co
Spo³ecznośæ lokalna Dziêki projektowi mieszkañcy docenili i zrozumieli wartośæ dziedzictwa kultury. Ju¿ w trakcie wymiany zaczêli siê zg³aszaæ do archeologów z informacjami o nowych kurhanach i swoich odkryciach. Poszczególni mieszkañcy wsi Zawyki i Sura¿a zadeklarowali, ¿e nowo odkryte miejsca historyczne otocz¹ ochron¹ i bêd¹ podchodziæ do
przygotowywa³a siê pojedynczo i w grupkach. Mo¿na to by³o zauwa¿yæ podczas prezentacji narodowych. Najlepsi i najbardziej zgrani byli Litwini i £otysze. Grupa polska bra³a udzia³ we wszystkich etapach projektu, jako ¿e powsta³ on z naszej inicjatywy. Zdobyliśmy podstawow¹ wiedzê historyczn¹ na temat historii ludów s³owiañskich. Wybraliśmy kośció³ w Sura¿u, grodzisko, Muzeum Archeologiczno-Etnograficzne, Bia³owie¿ê i Szlak Tatarski jako miejsca warte zobaczenia przez naszych rówieśników. Nawi¹zaliśmy kontakt z osob¹ śpiewaj¹c¹ pieśni polskie, bia³oruskie i ukraiñskie. Przygotowaliśmy prezentacjê o regionie Podlasia. S³u¿yliśmy pomoc¹ w organizacji, zakupach, drukowaniu i roznoszeniu materia³ów, rozdawaniu zaproszeñ, rozwieszaniu plakatów, organizacji ognisk. Wszyscy wype³niliśmy ankiety oceniaj¹ce i zrobiliśmy „burzê mózgów” z wnioskami co powtarzaæ, a co zaniechaæ w przysz³ości.
nich z wiêksz¹ czci¹. Wymiana uświadomi³a w³adzom samorz¹dowym, ¿e dbanie o zabytki mo¿e przyci¹gn¹æ turystów do naszej gminy, co bez w¹tpienia zaowocuje wzrostem zatrudnienia pozarolniczego i ograniczeniem ubóstwa mieszkañców gminy. Turyści ogl¹daj¹cy nasz¹ wystawê utwierdzili siê w przekonaniu, ¿e gmina Sura¿ jest interesuj¹ca i warto tu przyje¿d¿aæ. Wnioski. Opinie uczestników Jak oceniasz projekt : „Pompeje Podlasia”? „To bardzo dobry pomys³. Takie projekty powinny byæ organizowane czêściej. I mo¿na by by³o zaprosiæ tê sam¹ ekipê m³odzie¿y. Dziêki wymianie mam du¿o dobrych wspomnieñ i nowych doświadczeñ ¿yciowych”. Czy projekt spe³ni³ Twoje oczekiwania? „Tak, i to nawet bardzo. Nie s¹dzi³am, ¿e to bêdzie takie interesuj¹ce i ciekawe prze¿ycie. A¿ chcia³abym jeszcze raz, za rok znów coś takiego prze¿yæ”. Czego nauczy³aś siê dziêki temu doświadczeniu? „¯e praca archeologiczna wcale nie jest taka prosta, jak siê zdaje. Mam dziêki temu projektowi du¿y, ale to bardzo du¿y obraz tego, co chcê robiæ w przysz³ości”. Co byś zmieni³a na przysz³ośæ? „¯eby takie projekty by³y co roku. Wiêcej zajêæ praktycznych. Wiêcej czasu wolnego.”
24
25
Media.pl
>>> Projekty
Media.pl
06
Organizacja: Stowarzyszenie Inicjatyw Niemo¿liwych „Motyka”, Toruñ Kraje partnerskie: Niemcy, Francja, Finlandia Czas dzia³añ: 20-31 lipiec 2004 Miejsce: Myślêcinek, Bydgoszcz Rodzaj projektu: wielostronny, goszcz¹cy Koordynator: Tomasz Szopa
Opis dzia³añ Jedenaście dni spêdzonych razem z m³odzie¿¹ z czterech ró¿nych krajów by³o dla nas wszystkich – osób uczestnicz¹cych w projekcie – ciekawym i wa¿nym doświadczeniem. Oprócz zabawy i planowanych wcześniej atrakcji (wycieczki rowerowe, zwiedzanie bydgoskiego parku, miasta, ogniska), po³¹czy³a nas tak¿e wspólna praca nad tworzeniem filmu, foto-eseju, strony internetowej oraz gazety. Ka¿da z grup uczestnicz¹cych w projekcie przyjecha³a z wcześniej przygotowanymi filmami, b¹dź prezentacjami pod wspólnym tytu³em „Ja i mój świat”. Da³y one mo¿liwośæ wzajemnego poznania kultur i regionów, z których pochodzili uczestnicy projektów. Przedstawione projekcje dotyczy³y bowiem spo³eczności lokalnych i tego, czym m³odzi ludzie zajmowali siê w swoich organizacjach. Poznaniu tradycji i obyczajów w poszczególnych krajach s³u¿y³y wieczory narodowe, na których prezentowaliśmy narodowe potrawy, piosenki i zwyczaje. Wa¿nym elementem by³y gry integracyjne, które pozwoli³y poznaæ siebie nawzajem, a tak¿e uczy³y otwartości i zrozumienia innych. Pokonanie pewnych narodowościowych stereotypów i wyobra¿eñ by³o czasem trudniejsze, a czasem ³atwiejsze, ale zawsze dyskusja i wspólne d¹¿enie do rozwi¹zania problemu spaja³o grupê i uczy³o wspó³pracy. Dobra wspó³praca przydatna by³a w czasie warsztatów medialnych, gdzie w kilkunastoosobowych, miêdzynarodowych grupach przysz³o nam pracowaæ nad wcześniej ustalonymi zadaniami. Tematyka by³a ró¿na, zawsze jednak dotyka³a tego, co dla nas wa¿ne – podobieñstw i ró¿nic miêdzy uczestnikami, tego co lubimy, sposobów spêdzania czasu wolnego itp. Przygotowaniu do warsztatów s³u¿yæ mia³y wizyty w redakcji lokalnej gazety i telewizji – zw³aszcza ta ostatnia podoba³a siê wszystkim! Z wizyty powsta³ nawet krótki film. Warsztaty poch³onê³y nas na tyle, ¿e jeszcze kolejne jedenaście dni przyda³oby siê niektórym do pracy! Ostatniego dnia 26
27
>>> Projekty
Media.pl
wspólnie przygotowaliśmy pokaz produkcji medialnych dla bli¿szych i dalszych znajomych, a tak¿e dla osób odwiedzaj¹cych Bydgoski Park Wypoczynku „Myślêcinek”. Optymizm zasia³a w nas koñcowa ewaluacja, w trakcie której dokonaliśmy wspólnie podsumowania wymiany i wyników prac. Nawi¹za³y siê nowe przyjaźnie, które na pewno bêd¹ podtrzymywane, a w przysz³ości mamy nadziejê wspó³pracowaæ dalej – pierwsze pomys³y ju¿ kie³kuj¹. Przygotowania Idea wymiany powsta³a podczas ewaluacji projektu „Pêpek świata” realizowanego w sierpniu 2003 roku. Natomiast kszta³tu i treści wymiana nabiera³a podczas „Spotkania partnerów w Toruniu”. Pomocna tu by³a wiedza, doświadczenie i kontakty przywiezione w plecaku ze szkolenia BiTriMulti (przyp. autora: szkolenie organizowane przez Program M³odzie¿ dla przysz³ych koordynatorów wymian dwu–, trój– i wielostronnych – zaproszenia na stronie www.mlodziez.org.pl), w lipcu 2003 roku, w Irlandii. Bezpośredni kontakt e-mailowo-telefoniczny z wolontariuszami pracuj¹cymi w organizacjach uczestnicz¹cych w wymianie pozwoli³ na bie¿¹ce konsultacje programu spotkania. Po og³oszeniu decyzji Komitetu Selekcyjnego grupy kontynuowa³y pracê nad projektem przygotowuj¹c filmy i zdjêcia na temat „Ja i mój świat”. Mia³y one stanowiæ punkt wyjścia do odkrywania w³asnej to¿samości i kultury w kontekście miêdzynarodowym oraz materia³ warsztatowy do pracy z mediami. Uczestnicy kontaktowali siê emailowo oraz prowadzili interaktywn¹ grê integracyjn¹. Udzia³ m³odzie¿y W projekcie mog³y uczestniczyæ osoby, które zainteresowane by³y tematyk¹ mediów oraz wyrazi³y gotowośæ pomocy w realizacji projektu. Uczestnicy w fazie przygotowañ stworzyli pracê medialn¹ pt. „Ja i mój świat”. Finowie przywieźli slideshow w Powerpoincie pokazuj¹cy ich ¿ycie w perspektywie pór roku na kole podbiegunowym. Francuzi mieli ze sob¹ film o zamkach, których jest bardzo wiele w regionie Carcasson. Niemcy nakrêcili film o warsztatach, na których ucz¹ siê zawodu: malarskiego, budowlanego, obróbki drewna i metalu. Polska grupa stworzy³a film o dwu inicjatywach podjêtych przez organizacje partnerskie „Motyki” – „Lisewsk¹ Grupê Projektow¹” i „Świat³o”. Spotkaliśmy siê z obiema organizacjami i przy pomocy zatrudnionego profesjonalisty z³o¿yliśmy film zwi¹zany z dzia³aniami obu stowarzyszeñ w ramach projektu „Dzia³aj Lokalnie III” Polsko-Amerykañskiej Fundacji Wolności. M³odzie¿ partnerska zorganizowa³a sobie transport do Myślêcinka. Grupa z Polski przygotowywa³a ca³ośæ projektu wedle swoich umiejêtności. Wszystkie prace medialne, zarówno te przygotowawcze, jak te¿ stworzone w trakcie wymiany zosta³y zarchiwizowane.
28
29
Media.pl
>>> Projekty
M³odzie¿ sama realizowa³a projekt. Koordynator przeprowadzi³ jedynie wstêpne æwiczenia integracyjne i miêdzykulturowe, zapoznanie z warsztatami i metodami pracy oraz ewaluacje. Natomiast o organizacjê energizerów, warsztatów, wieczorów narodowych, dnia polskiego, wyjazdu do Torunia, ogniska oraz czêści ewaluacji uczestnicy troszczyli siê sami. Spo³ecznośæ lokalna Spo³ecznośæ lokalna – goście Leśnego Parku Rozrywki i Wypoczynku w Bydgoszczy oraz Bydgoszczanie mogli zapoznaæ siê z przedstawicielami kultur europejskich przyby³ymi na wymianê „Media.pl.”. W lokalnej gazecie ukaza³ siê krótki artyku³ o wymianie. Czêśæ prac powsta³ych w trakcie warsztatów zwi¹zana by³a ze spo³eczności¹ lokaln¹. Grupa fotograficzna stworzy³a foto-esej na temat parku i miasta. Podczas prac reporterskich m³odzi ludzie mieli okazjê zainteresowaæ projektem „Media.pl” oraz ide¹ wymian m³odzie¿owych w³asne środowiska lokalne. Lokalizacja projektu zwiêkszy³a atrakcyjnośæ samego parku. Jego w³adze wyra¿a³y zadowolenie, ¿e mog¹ po raz pierwszy gościæ projekt europejski. Osoby, które odpoczywa³y w pobli¿u Centrum Ekologicznego czêsto rozmawia³y z uczestnikami projektu. Goście parku odbierali projekt ¿yczliwie i z zainteresowaniem.
Na pytanie co ci siê podoba³o szczególnie, odpowiadano: wieczory narodowe – jako okazja dowiedzenia siê czegoś wiêcej o danym kraju; wizyta w TVP, wyjazd do Torunia i odwiedzenie baru „Motyki”; codzienna prezentacja fotograficzna z przebiegu minionego dnia; prezentacja owoców pracy ostatniego dnia; ci¹g³y dostêp do rowerów – umo¿liwia³ swobodne przemieszczanie siê podczas warsztatów fotograficznych, jak równie¿ w czasie wolnym. Na pytanie czym by³eś rozczarowany najczêściej pada³a odpowiedź: ¿mudn¹ podró¿¹ PKP; wizyt¹ w redakcji gazety; kuchni¹ z „termosów”; brakiem swobodnego dostêpu do k¹pieliska.
Wnioski, opinie uczestników Ostatniego dnia projekt zosta³ poddany ocenie uczestników. By³a to nieformalna rozmowa, w trakcie której podkreślano dobre i z³e strony projektu. Formaln¹ ewaluacjê przeprowadzono z wszystkimi uczestnikami na pocz¹tku, w po³owie i na koñcu wymiany, za pomoc¹ ró¿nych środków. By³y to: zielone i czerwone karteczki, na których pierwszego dnia spisaliśmy nasze obawy i nadzieje zwi¹zane z projektem; cztery twarze – od uśmiechniêtej do smutnej, pod którymi stawali uczestnicy, chc¹c wyraziæ w³asn¹ opiniê na temat zadanego pytania. Oprócz tego ka¿da z grup dokona³a w³asnej ewaluacji, ju¿ po powrocie do domu. Jako przyk³ad mo¿e pos³u¿yæ sprawozdanie grupy niemieckiej; Tydzieñ po zakoñczeniu dzia³añ odby³a siê ewaluacja z uczestnikami spotkania. Przewa¿a³y relacje wyra¿aj¹ce zadowolenie. Na pytanie czego siê nauczy³eś, najczêściej pada³y odpowiedzi zwi¹zane z tematem wybranego warsztatu, czyli z tworzeniem strony internetowej oraz robienie zdjêæ. Za szczególnie wa¿ne uznano mo¿liwośæ uczestniczenia „po godzinach” w innym ni¿ swój warsztat. Za istotne uznano codzienne obcowanie z polskości¹, pomimo miêdzynarodowych grup, co pozwoli³o poznaæ nieco inn¹ ni¿ tylko turystyczno–przejazdowo–zakupow¹ Polskê.
30
31
Kultura przysz³oœci w Zjednoczonej Europie
>>> Projekty
Kultura przysz³ości w Zjednoczonej Europie
07
Organizacja: Fundacja Wioski Franciszkañskiej, Janice Kraje partnerskie: Czechy, Niemcy, Belgia Czas dzia³añ: 1-14 sierpieñ 2004 Miejsce: Janice Rodzaj projektu: goszcz¹cy, wielostronny Koordynator: Aneta Paliñska
Opis dzia³añ W wymianie bra³y udzia³ grupy z: Czech, Belgii, Niemiec i Polski. Priorytetem programu by³a szeroko pojêta kultura. Ka¿dy dzieñ zawiera³ has³o przewodnie np. „Kultura duchowa a kultura materialna”, „Sztuka filmu”, „¯ycie to teatr”, „Uniwersalny jêzyk muzyki”, „Świadomośæ ekologiczna jako przejaw kultury”. Program realizowany by³ w formie dyskusji, debat, warsztatów, prelekcji, jak równie¿ zajêæ ruchowych i zabaw oraz wycieczek. Uczestnicy mieli okazjê poznaæ i pokonaæ swoje s³abości i obawy w trakcie trzydniowego wyjścia w góry. Trud drogi i zmêczenie na szlaku pozwoli³y nawi¹zaæ g³êbsze znajomości i przyjaźnie. Ciê¿kie podejścia oraz uci¹¿liwe zejścia wp³ywa³y na zrywanie barier jêzykowych i chêæ niesienia pomocy. Bardziej wyczerpani nie mieli oporów by poprosiæ o pomoc id¹cego obok kolegê, nie patrz¹c czy jest nim Belg, Czech, Polak czy Niemiec. Wiele atrakcji i emocji wzbudzi³ bieg patrolowy, który koñczy³ siê znalezieniem skarbu. Zwyciêstwo by³o uzale¿nione od szybkości wykonywanych zadañ, bystrości, odpowiedzialności, dobrej wspó³pracy i organizacji w grupach. Grupy by³y oczywiście mieszane, miêdzynarodowe. Jednym z poleceñ by³o zrobienie dobrego uczynku, który musia³ zostaæ udokumentowany i potwierdzony. Uczestnicy pomagali okolicznym mieszkañcom przy ¿niwach, pracach w gospodarstwie i innych. Cz³onkowie wielonarodowościowych grup mieli okazjê poznaæ nawzajem swoje zwyczaje, kulturê, specyfikê kuchni. Ka¿da narodowośæ zaprezentowa³a, przybli¿y³a pozosta³ym charakterystykê swojego kraju. Uczestnicy reprezentowali to w ró¿nych formach, np. poprzez typowe tañce, piosenki, skecze, jak równie¿ poprzez w³aściwe dla ich kraju dania.
32
33
>>> Projekty
Kultura przysz³oœci w Zjednoczonej Europie
Przygotowania W ramach przygotowañ m³odzie¿ zajmowa³a siê dopracowaniem planu. Poszukiwano kontaktów, które mog³yby siê przydaæ podczas realizacji i promocji projektu. Zebrano materia³y i informacje na tematy poszczególnych krajów partnerskich. Dotyczy³y one ciekawostek, ró¿nic w ochronie środowiska, sposobu ¿ycia i pracy w danym
Wnioski, opinie uczestników. W fazie zakoñczenia projektu zosta³a przeprowadzona ewaluacja w formie anonimowej ankiety i „morza emocji”. Oto niektóre wypowiedzi uczestników:
kraju. Wspólnie z partnerami stworzono s³ownik spotkania, tak aby poza jêzykiem angielskim, którym m³odzie¿ siê pos³ugiwa³a, mog³a siê nauczyæ równie¿ podstawowych zwrotów z jêzyków pañstw partnerskich. G³ówne przygotowania rozpoczê³y siê na oko³o miesi¹c przed planowanym terminem dzia³añ wymiany. Zakupiono i przygotowano materia³y niezbêdne do realizacji projektu. Odby³a siê równie¿ wizyta przygotowawcza, podczas której zosta³ omówiony ostateczny program.
Czy ³¹czenie kilku narodowości podczas spotkania jest dobrym czy z³ym pomys³em?
Udzia³ m³odzie¿y M³odzie¿ od samego pocz¹tku uczestniczy³a w organizowaniu spotkania. Przygotowywa³a piosenki i skecze, a tak¿e dokonywa³a selekcji narodowych cech kultury. Program zosta³ u³o¿ony w taki sposób, by uczestnicy mogli wcieliæ siê w role autorów, prelegentów i animatorów spotkania.
„jest super pomys³em, bo mo¿na podszkoliæ jêzyk i s¹ niez³e śmiechy” „by³ to najlepszy z mo¿liwych pomys³ów. Po pewnym czasie nie zwraca³em uwagi na to, kto z jakiego jest kraju. Rozmawia³em ze wszystkimi mimo istniej¹cej bariery jêzykowej.” „uwa¿am to za znakomity pomys³. Teraz po wejściu do Unii Europejskie potrzebna jest nam integracja oraz wzajemne poznawanie kultur, zwyczajów. Pomaga to obaliæ wszelkie stereotypy i uprzedzenia do innych nacji. Poza tym mo¿na w praktyce sprawdziæ jêzyk angielski, poznaæ nowych ludzi i nauczyæ siê chocia¿ niektórych zwrotów po czesku, flamandzku i niemiecku”.
Spo³ecznośæ lokalna Miêdzynarodowy projekt odczytywany by³ jako presti¿ dla mieszkañców. We wsi, w której wiêkszośæ stanowi¹ ludzie starsi, zjazd tylu osób, na dodatek mówi¹cych w innych jêzykach ni¿ polski, by³ nie lada atrakcj¹.
34
35
Europa to my
>>> Projekty
Europa to my – steps ahead
08
Organizacja: Niemieckie Towarzystwo Oświatowe, Opole Kraje partnerskie: Niemcy, W³ochy, Litwa Czas dzia³añ: 4 - 18 lipiec 2004 Miejsce: Kamieñ Śl¹ski Rodzaj projektu: goszcz¹cy, wielostronny Koordynator: Patrizia Jagiella
Opis dzia³añ W wymianie uczestniczy³a m³odzie¿ czterech narodowości: polskiej, niemieckiej, w³oskiej oraz litewskiej. Codziennie odbywa³y siê zajêcia taneczne i dyskusje tematyczne. Jako przyk³ad mo¿e pos³u¿yæ przedstawienie pt. „Ciasto to¿samości”, w którym uczestnicy zastanawiali siê co tworzy ich to¿samośæ, co jest wa¿ne, co jest specyficzne tylko dla nich, a co ³¹czy ich z innymi? Inne przedstawienie to „Zbli¿enie”. Tu zastanawiano siê jak powstaj¹ granice miêdzy ludźmi, dlaczego oddzia³uj¹ oni na siebie pozytywnie lub negatywnie, czego potrzebuj¹, by wyjśæ sobie naprzeciw. Uczestnicy poznawali nawzajem siebie i swoje obyczaje, zarówno w trakcie zajêæ, jak i podczas rozmów w czasie wolnym. Poprzez codzienn¹ pracê nad przedstawieniem, ka¿dy uczestnik mia³ szansê rozwiniêcia w sobie wra¿liwości na potrzeby innych oraz wra¿liwości artystycznej. P³aszczyznê wspólnych dzia³añ stanowi³ ruch i taniec, a tak¿e gry interkulturowe, zatem interakcja pomiêdzy uczestnikami mog³a odbywaæ siê w du¿ej mierze bez u¿ycia s³ów. W za³o¿eniu projekt mia³ dawaæ m³odym ludziom szansê pozajêzykowego uczenia siê poprzez prze¿ycie. Przygotowania Pierwsze przygotowania do przedsiêwziêcia rozpoczê³y siê od wspólnych ustaleñ pomiêdzy partnerami jeszcze w lipcu 2003 roku. Przed rozpoczêciem realizacji projektu zaplanowano przygotowania nie tylko w sferze organizacyjnej. Partner niemiecki opracowa³ artystyczne ramy przedstawienia. Przed z³o¿eniem wniosku stworzono sceniczny szkielet, który wype³ni¹ treści wypracowane podczas warsztatów. Za tê czêśæ przygotowañ w ca³ości odpowiedzialna by³a grupa niemiecka, która w swoich szeregach posiada choreografa i nauczyciela tañca. Merytoryczne przygotowania poczynili tak¿e uczestnicy. Ka¿da grupa partnerska przygotowywa³a krótkie rozpoznanie, które mia³o zostaæ przedstawione w formie referatu, pokazu slajdów lub prezentacji video. Chodzi³o o to, by ka¿da grupa zasiêgnê³a na dany temat informacji w swoim kraju, gromadzi³a materia³y i przedstawi³a w³asn¹ diagnozê. Odby³a siê tak¿e wizyta przygotowawcza. Podczas spotkania wyjaśnione zosta³y sprawy 36
37
Europa to my
>>> Projekty
Wnioski. Opinie uczestników Jak Ci siê podoba³ projekt? Jak oceniasz projekt?
organizacyjne, omówiono te¿ szczegó³owo punkty programu. Poza tym istnia³ sta³y kontakt mailowy oraz telefoniczny ze wszystkimi grupami partnerskimi – t¹ drog¹ dyskutowano o szczegó³ach programu.
„Fantastyczne dwa tygodnie” – tak najkrócej opisuj¹ uczestnicy dwutygodniowy projekt w Kamieniu Śl¹skim. „Niesamowita, specyficzna atmosfera podczas trwania ca³ego projektu, jeszcze na d³ugo pozostanie w mojej pamiêci. Zajêcia prowadzone profesjonalnie, a zarazem z pewnym dystansem. Czas poza zajêciami równie¿ wspania³y, co bardzo pomog³o w integracji grupy”. Czy projekt spe³ni³ Twoje oczekiwania?
Udzia³ m³odzie¿y Wszyscy uczestnicy mieli swój udzia³ w ostatecznym kszta³cie przedstawienia. Najpierw ka¿dy z uczestników pracowa³ nad rekwizytami i strojem, potem tak¿e nad warsztatem tanecznym. M³odzie¿ przygotowywa³a równie¿ (wed³ug w³asnej koncepcji) wieczór miêdzynarodowy, na którym zosta³y zaprezentowane charakterystyczne atrybuty ka¿dego z krajów (gry, przyzwyczajenia, smako³yki, itd.). Wieczór ten bardzo pomóg³ w integracji ca³ej grupy i wzajemnym poznaniu siê uczestników. Zanim rozpoczêto w³aściwe dzia³ania, odby³a siê dyskusja dotycz¹ca oczekiwañ uczestników projektu. Wszelkie k³opoty, w¹tpliwości, czy dyskomfort zg³aszano opiekunom grup, wzglêdnie anonimowo umieszczano na tablicy og³oszeñ. Codziennie odbywa³o siê spotkanie liderów, na którym omawiano wszystkie problemy. Podczas wymiany wielokrotnie przeprowadzano ewaluacjê, tak, by uczestnicy mogli mieæ wp³yw na przebieg dnia, uwzglêdniano ich potrzeby dotycz¹ce przerw, jak i czasu wolnego. Codziennie grupka uczestników z ka¿dego kraju tworzy³a podsumowanie dnia w formie dziennika. Ta wspólna refleksja nad warsztatami wp³ywa³a pozytywnie na integracjê grupy, a tak¿e pomaga³a w artyku³owaniu potrzeb.
„Przyjecha³em na projekt z wieloma obawami, które bardzo szybko okaza³y siê bezpodstawne. W grupie czu³em siê wspaniale, pewnie. Grupa okaza³a siê bardzo otwarta, nawi¹za³em wiele kontaktów. Zajêcia prowadzone wspaniale, a widoczne postêpy dawa³y ogromn¹ satysfakcjê. Wiem, ¿e czas spêdzony w ten sposób wykorzysta³em najlepiej jak mog³em i chêtnie spêdzi³bym w zbli¿onym gronie i choæ trochê podobnej atmosferze kolejne dwa tygodnie”. Czego siê nauczy³eś? Przede wszystkim pozna³em siebie, swoje mo¿liwości, jak i ograniczenia. Nauczy³em siê, ¿e wspania³y cel, na który poświêcamy nasz¹ pracê, zostaje osi¹gniêty wbrew istniej¹cym stereotypom. Nauczy³em siê tañca, co pozwoli³o mi odkryæ coś, na co chêtnie bêdê poświêca³ swój wolny czas”.
Spo³ecznośæ lokalna Projekt zosta³ bardzo pozytywnie odebrany przez spo³ecznośæ lokaln¹, wzbudzi³ zainteresowanie mediów. W efekcie powsta³o kilka artyku³ów i audycji radiowych oraz reporta¿ w lokalnej telewizji. Po jednym z artyku³ów w lokalnej gazecie grupa otrzyma³a propozycjê zorganizowania dodatkowego przedstawienia w siedzibie jednego z kó³ mniejszości niemieckiej na Opolszczyźnie. Projektem interesowali siê równie¿ mieszkañcy i turyści zwiedzaj¹cy Zamek. Dla nich zorganizowano specjalny wystêp. Dzia³aniom uczestników przygl¹da³a siê m³odzie¿ z Kamienia Śl¹skiego. Organizatorzy licz¹, i¿ stanie siê to dla m³odych mieszkañców impulsem do dzia³ania w swoim środowisku lokalnym, a byæ mo¿e nawet zaowocuje zorganizowaniem podobnego projektu.
38
39
>>> Projekty
Sport as a method for better tomorrow
Sport as a method 09 for better tomorrow (z ang. Sport sposobem na lepsze jutro) Organizacja: Europejskie Stowarzyszenie M³odych Regionalistów, Katowice Kraje partnerskie: S³owacja, Portugalia, Litwa, Szwecja Czas dzia³añ: 8-18 sierpnia 2004 Miejsce: Wis³a Rodzaj projektu: wielostronny, goszcz¹cy Koordynator: Micha³ Filipek Opis dzia³añ W myśl has³a „Ruch rzeźbi umys³” naszym celem by³o uświadomienie uczestnikom wymiany jak wa¿n¹ rolê odgrywa sport w ¿yciu ka¿dego z nas. Spotkania, dyskusje, czynne uprawianie sportu ukaza³y jego ró¿ne oblicza. Praca w grupie, samotna walka, radośæ zwyciêzców i ³zy przegranych, systematycznośæ, upór, d¹¿enie do celu, przestrzeganie zasad fair play, rasizm na sportowych arenach – to tematy poruszane podczas wymiany. Nie zamierzaliśmy stworzyæ herosów sportowych aren, chcieliśmy by ci m³odzi ludzie – uczestnicy projektu – stali siê lepszymi i bardziej wra¿liwymi ludźmi. I to nam siê to uda³o. Nasi uczestnicy znaleźli czas by pomóc innym, asystowali przy organizacji wystawy prac osób niepe³nosprawnych na Rynku w Wiśle. W naszej opinii ka¿dy element wymiany sprzyja³ kszta³ceniu interkulturowemu oraz pomaga³ w indywidualnym rozwoju uczestników. Wspólne dyskusje, warsztaty, przygotowane wieczory narodowe pokazywa³y, jak z ka¿dym dniem topnia³y bariery i stereotypy zakorzenione w tych m³odych ludziach. Mo¿na śmia³o powiedzieæ, ¿e podczas wymiany stworzyliśmy miêdzynarodowy team, gotowy na wszelkie wyzwania. Bardzo wiele wnios³y ró¿norakie spotkania, szczególnie to w Szkole Policji w Katowicach, gdzie m³odzi ludzie mieli okazjê uczyæ siê, bawiæ i śmiaæ z polskimi policjantami. Uwa¿amy, ¿e podczas tego spotkania upad³o wiele mitów dotycz¹cych Policji. Mo¿na śmia³o stwierdziæ, i¿ ten dzieñ by³ szalenie istotny dla uczestników. Natomiast wizyta w Muzeum – Auschwitz nauczy³a ich wiele pokory i sk³oni³a do chwili zadumy. Sport, g³ówny temat naszej wymiany, przejawia³ siê w wielu formach – podczas spotkañ, dyskusji, aktywności sportowych. Wniós³ wiele radości i uśmiechu, ale sta³ siê te¿ powodem do wielu zagorza³ych dyskusji. Na pewno zjednoczy³ tych m³odych ludzi – chocia¿by podczas meczu pi³karskiego, gdzie, zarówno przedstawicielki p³ci piêknej, jak i panowie, dzielnie rywalizowali z silniejszym przeciwnikiem, i co najwa¿niejsze, z podniesionym czo³em prze³knêli gorycz pora¿ki. 40
41
>>> Projekty
Sport as a method for better tomorrow
Przygotowania Idea naszego projektu narodzi³a siê podczas turnieju pi³karskiego, w którym bra³a udzia³ dru¿yna reprezentuj¹ca nasze Stowarzyszenie. Po turnieju by³a okazja, ¿eby spotkaæ siê z panem Antonim Piechniczkiem, wybitnym polskim trenerem, który w trakcie spotkania i dyskusji uświadomi³ nam, jak wiele rzeczy kryje w sobie s³owo sport. Stworzyliśmy zarys projektu, który zosta³ przedstawiony podczas pobytu naszego przedstawiciela na krótkiej wizycie studyjnej (z ang. short study visit – SSV, wiêcej informacji – dzia³ zaproszeñ www.mlodziez.org. pl) na S³owacji. Nasz pomys³ spotka³ siê z du¿ym zainteresowaniem. Pojawili siê potencjalni partnerzy, mieliśmy okazjê wspólnie opracowaæ ramowy kszta³t naszej wymiany. Piêæ grup, które ostatecznie podjê³y decyzjê o udziale w wymianie mia³y za zadanie w swoich środowiskach przedyskutowaæ projekt i przes³aæ nam swoje propozycje. Trzeba przyznaæ, i¿ propozycji i sugestii przysz³o wiele i musieliśmy pójśæ na kompromis. Zd¹¿yliśmy na czas ze z³o¿eniem wniosku. Czêste pytania partnerów: „Czy ju¿ wiadomo?” przyprawia³y nas o ból g³owy, ale najwa¿niejsze, ¿e efekt naszych starañ by³ pomyślny. Istotnym elementem przygotowañ by³ udzia³ w 2 kursach szkoleniowych: „Inclusion through sports” (W³¹czenie przez sport) organizowanym przez SALTO (przyp. Support and Advanced Learning and Training Opportunities – sieæ 8 centrów wspó³pracy z ró¿nymi regionami Europy i nie tylko, wiêcej informacji www.salto-youth.net) oraz „Outdoor education as a tool in international youth exchanges ( z ang. Edukacja odbywaj¹ca siê „na zewn¹trz”– poza pomieszczeniami – jako narzêdzie w wymianach miêdzynarodowych). Kursy te bardzo nam pomog³y i pozwoli³y wnieśæ kilka nowości do programu. Udzia³ m³odzie¿y Grupa koordynuj¹ca projekt, czyli przedstawiciele naszej organizacji, to w g³ównej mierze pomys³odawcy projektu i jednocześnie dru¿yna pi³karska. Jeśli chodzi o grupy partnerskie, to selekcjê i tworzenie grup powierzyliśmy ich liderom. Jak ustaliliśmy wcześniej podstawowym kryterium by³a chêæ zaanga¿owania siê, zarówno w trakcie przygotowañ, realizacji, jak i ewaluacji projektu. Nasi partnerzy w swoich grupach przygotowali szereg propozycji dotycz¹cych programu wymiany. Staraliśmy siê w miarê mo¿liwości umieściæ je w ostatecznym programie. Projekt z³o¿ony do Programu M³odzie¿ by³ wspólnym dzie³em wszystkich grup partnerskich. Spo³ecznośæ lokalna Projekt spotka³ siê z bardzo pozytywn¹ reakcj¹ ze strony spo³eczności lokalnej. Naszym gościem by³ burmistrz Wis³y, który przybli¿y³ nam historiê i czasy obecne Wis³y, a tak¿e pomóg³ nam przy organizacji wystawy prac osób niepe³nosprawnych na Rynku w Wiśle. Mieliśmy te¿ okazjê rywalizowaæ na arenie pi³karskiej z juniorami Wis³y–Ustronianki – lokalnego klubu pi³karskiego oraz z m³odzie¿¹ ze szko³y średniej, która uczestniczy³a w jednym z wieczorów narodowych i by³a ¿ywo zainteresowana Programem M³odzie¿. Nasz projekt wzbudzi³ te¿ spore zainteresowanie lokalnych mediów.
42
43
>>> Projekty
Sport as a method for better tomorrow
Wnioski, opinie uczestników Ankieta ewaluacyjna jednego z uczestników wymiany. 1. Narysuj symbol projektu i wyjaœnij dlaczego go wybra³eœ
Ten rysunek symbolizuje wszystko czego doœwiadczyliœmy podczas wymiany: naturê, sport, góry, uœmiechniêci ludzie, wszyscy dumni, ¿e s¹ Europejczykami! 2. Jakie punkty programu podoba³y ci siê najbardziej. Swoj¹ odpowiedŸ uzasadnij. gra na orientacjê piknik sportowy wycieczka górska mecz pi³ki no¿nej 3. Które punkty programu by³y twoim zdaniem niepotrzebne, albo Ÿle przygotowane. Wyjaœnij dlaczego. Nie by³o takich. 4. Czy brakowa³o ci czegoœ w programie? Jeœli tak, co mog³oby byæ dodane? Nic. 5. Opisz swoje wra¿enie odnoœnie uczestników (twoja opinia o ich kompetencjach, zaanga¿owaniu w projekt, empatii, itp.). Byli bardzo dobrze przygotowani. Ka¿dy z nich chcia³ daæ z siebie wszystko. Byli bardzo przyjacielscy, pomocni, zmotywowani by uczestniczyæ w projekcie w najaktywniejszy sposób.
44
45
Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla
>>> Projekty
Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla
10
Organizacja: Towarzystwo Alternatywnego Kszta³cenia, Opole Kraje partnerskie: S³owacja, W³ochy, Hiszpania, Portugalia Czas dzia³añ: 15-22 czerwiec 2004 Miejsce: Opole Rodzaj projektu: wielostronny, goszcz¹cy Koordynator: Beata Maliszkiewicz
Opis dzia³añ P³aszczyzn¹ spotkania m³odzie¿y europejskiej by³y europejskie dzia³ania teatralne – wspólne warsztaty, podczas których uczestnicy tworzyli spektakl. Inspiracjê zaczerpniêto ze sztuki plastycznej – obrazu Bruegla „Zabawy dzieciêce”. Ponadto grupy uczestniczy³y w trzydniowych pokazach spektakli ulicznych, dziêki którym wymiana dotar³a do spo³eczności lokalnej. Warsztaty prowadzili opiekunowie grup teatralnych, re¿yserzy z Hiszpanii, W³och, z Teatru Romathan ze S³owacji oraz z Polski – z Orzesza, Wroc³awia i Opola. M³odzie¿ pracowa³a w grupach mieszanych kulturowo i pod wzglêdem niepe³nosprawności. Bardzo szybko nast¹pi³a integracja grup. Prowadzone by³y warsztaty: pantomimy, teatralne, śpiewu i tañca romskiego, instrumentalne, warsztaty z ogniem. Wszystkie grupy warsztatowe pracowa³y nad wspólnym spektaklem „Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla”. Na placu Wolności zosta³o zbudowane miasteczko teatralne. Centralnie na scenie powieszony zosta³ ogromny baner z obrazem Bruegla „Zabawy dzieciêce”. Zbudowane zosta³y drewniane wie¿e, imituj¹ce średniowieczne miasteczko. Na nich i innych drewnianych elementach zawis³y banery z logo „Czasu Teatru” oraz te tworz¹ce wystawê poświêcon¹ dzieciêcym zabawom, zawieraj¹ce fotografie, opisy historyczne i wyliczanki. Ca³ośæ dekoracji zamyka³a obszar miasteczka w czworok¹cie. Poniewa¿ koñcowy spektakl bezpośrednio nawi¹zywa³ do klimatu obrazu Bruegla, uczestnicy wyst¹pili w specjalnie uszytych kolorowych koszulach. 18 czerwca grupy polskie i partnerskie wziê³y udzia³ w poranku teatralnym dla dzieci. Zaproszenia zosta³y wys³ane do opolskich przedszkoli. W poranku wziê³o udzia³ oko³o 200 dzieci. Zaprezentowane zosta³y: romska bajka „Jak Pan Bóg stworzy³ świat” w wykonaniu Teatru Romathan, bajki „Teatru w walizce” Teatru Jednego Wiersza z Opola, zabawy dla dzieci prowadzone przez Portugalczyków z AJCIJ oraz Grupê Integracyjn¹ Pomost z Orzesza.Tego 46
47
>>> Projekty
samego dnia po po³udniu wszyscy uczestnicy przeszli ulic¹ Krakowsk¹ i wokó³ Rynku w teatralnym korowodzie – korowód zapowiada³ rozpoczêcie pokazów na placu Wolności. Wieczorem pokazane zosta³y cztery spektakle. 19 czerwca, sobota. Grupa w³oska przedstawi³a swój spektakl na dworcu PKP. 20 czerwca, niedziela. Z powodu ulewnego deszczu „Czas Teatru” wraz z ca³¹ dekoracj¹ zosta³ przeniesiony do Amfiteatru Opolskiego. Mimo tej zmiany sześæ spektakli zaprezentowanych tego dnia mia³o bardzo liczn¹ publicznośæ. 21 czerwca, poniedzia³ek. W Amfiteatrze od rana trwa³y wspólne próby. O godzinie 18.00 odby³a siê prezentacja spektaklu „Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla”. Spektakl obejrza³o oko³o 500 osób. W czasie trwania wymiany uczestnicy dodatkowo zwiedzili Opole, skansen w Bierkowicach oraz wziêli udzia³ w warsztatach poprowadzonych przez aktorów opolskiego Teatru Lalek i Aktora na temat technik pracy z lalk¹ i rodzajów lalek u¿ywanych w teatrze. Podczas projektu jêzykiem komunikacyjnym by³ jêzyk angielski. Liczna grupa wolontariuszy z Nauczycielskiego Kolegium Jêzykowego oraz wydzia³u anglistyki Uniwersytetu Opolskiego uczestniczy³a w warsztatach w charakterze t³umaczy.
48
Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla
Przygotowania Grupy rozpoczê³y wspó³pracê we wrześniu 2003. Jako pretekst do wspólnej pracy wybrano obraz Bruegla „Zabawy dzieciêce” oraz temat dzieciñstwa. Wymiana e-maili z partnerami doprowadzi³a do opracowania wspólnego planu dzia³añ przygotowawczych. Ustaliliśmy, ¿e ka¿da z grup przygotuje i poka¿e podczas wymiany jeden spektakl uliczny. Ka¿da z grup pracowa³a tak¿e nad obrazem Bruegla – przygotowuj¹c swoje propozycje inspirowanych nim dzia³añ teatralnych. Grupy mia³y tak¿e przywieźæ ze sob¹ materia³y zwi¹zane z zabawami dzieciêcymi z ich kraju. Udzia³ m³odzie¿y W fazie realizacji projekt zak³ada³ aktywnośæ ka¿dej z grup – na przyk³ad przygotowanie poczêstunku na wieczór miêdzykulturowy, czy strojów na korowód teatralny. Zaprosiliśmy teatraln¹ grupê integracyjn¹, w której sk³ad wchodzi piêæ osób niepe³nosprawnych, zarówno fizycznie, jak i umys³owo. Ich specjalne potrzeby zwi¹zane by³y z konieczności¹ sta³ej opieki, nawet karmienia – pozostali uczestnicy chêtnie anga¿owali siê w te dzia³ania. Spo³ecznośæ lokalna Projekt by³ widoczny dla spo³eczności lokalnej Opola. W czasie pokazów i przedstawieñ gromadzi³a siê liczna publicznośæ. Relacje ukaza³y siê w obu opolskich gazetach. O wymianie informowa³y opolskie rozg³ośnie radiowe, a Radio Opole poświêci³o jej reporta¿. Obszerny reporta¿ przygotowa³a tak¿e TVP – zosta³ on przedstawiony w redakcji opolskiej i w 3. programie TVP. Projekt dofinansowa³ Urz¹d Miasta.
49
>>> Projekty
Zabawy dzieciêce wed³ug Bruegla
Wnioski, opinie uczestników. Jak oceniacie projekt? Czy spe³ni³ Wasze oczekiwania? „Mogê powiedzieæ, ¿e projekt mnie mile zaskoczy³. Nie spodziewa³am siê takich spektakularnych widowisk. Ludzie z ró¿nych krajów, ró¿ne temperamenty, potrzeby, i wynikaj¹ca z tego ró¿norodnośæ spektakli – to g³ówna zaleta projektu”. Inna wypowiedź: „Oczywiście! Przyje¿d¿a³em tutaj ze strachem, ale nie zawiod³em siê ani trochê. Projekt nie tylko spe³ni³ moje oczekiwania, ale tak¿e je przerós³! By³o fantastycznie! Organizacja, ludzie, miejsca – by³o to niepowtarzalne i ¿a³ujê, ¿e jednorazowe”. Czego nauczyliście siê dziêki temu doświadczeniu? „Wiadomo, ¿e ka¿dy wystêp przed publiczności¹ jest jakimś doświadczeniem, coś daje, czegoś uczy, coś uświadamia. Nauczy³am siê pewnie pokory. Zaanga¿owanie ludzi dzia³aj¹cych w tym projekcie pozwoli³o mi uwierzyæ, ¿e to co robiê (robimy), to rzeczywiście coś wielkiego”. Inna wypowiedź: „Pokonania barier jêzykowych i kulturowych. Same warsztaty nauczy³y mnie wielu rzeczy: rytmów, chodzenia na szczud³ach, miotania ogniem, warsztatu aktorskiego. W domu nigdy bym tego nie pozna³. Dziêki takim projektom doskonale spe³nia siê idea Unii Europejskiej. No i mo¿na nauczyæ siê paru s³ówek z hiszpañskiego, w³oskiego, s³owackiego, romskiego i portugalskiego”. 50
51
>>> Projekty
Youth sports and conflict management
Y o u t h s p o r t s a n d c o n f l i c t m a n a g e m e n t 11 (z ang. Sporty m³odzie¿owe i zarz¹dzanie konfliktem) Organizacja: Stowarzyszenie Libra, Trzebnica Kraje partnerskie: Bośnia i Hercegowina, Serbia i Czarnogóra, Wielka Brytania, Macedonia Czas dzia³añ: 24 lipiec – 5 sierpnia 2004 Miejsce: Sarajewo, Bośnia i Hercegowina Rodzaj projektu: wielostronny, wysy³aj¹cy, realizowany z Krajami Trzecimi region: Europa Po³udniowo-Wschodnia Koordynator: Hanna Sikorska
Opis dzia³añ Wymiana m³odzie¿y zorganizowana w Bośni i Hercegowinie mia³a na celu przede wszystkim zbli¿enie do siebie m³odych ludzi z krajów Unii Europejskiej oraz z krajów ba³kañskich. Podjêliśmy decyzjê, i¿ najlepszym sposobem na osi¹gniêcie tego celu i realizacjê tematu bêdzie integracja poprzez sport. Tematem przewodnim spotkania by³ konflikt, sposoby jego rozwi¹zywania i radzenie sobie z nim w ¿yciu codziennym. Wbrew pozorom sport i konflikt s¹ ze sob¹ powi¹zane. Rozgrywka pomiêdzy dwoma dru¿ynami pragn¹cymi zdobyæ punkty przybli¿aj¹ce ich do zwyciêstwa mo¿e okazaæ siê sytuacj¹ konfliktow¹. Zwyciê¿yæ zawsze mo¿e tylko jedna grupa lub osoba. Gdy zwyciêstwo stawiamy ponad wspó³zawodnictwem i zdrow¹ rywalizacj¹, gra zamienia siê w zaciêt¹ walkê o zwyciêstwo bez uwzglêdniania zasad fair play oraz szacunku dla innych zawodników. Za cel przyjêliśmy te¿ wymianê kulturow¹ maj¹c¹ na celu poznanie ³¹cz¹cych nas podobieñstw i ró¿nic, obalenie stereotypów dotycz¹cych krajów ba³kañskich obecnych w Europie oraz tych dotycz¹cych Europejczyków na Ba³kanach. W centrum naszego zainteresowania by³o równie¿ zjawisko konfliktu. Ka¿dy kraj i ka¿dy cz³owiek doświadcza konfliktów – w tej kwestii jesteśmy wszyscy tacy sami. Poprzez pokazanie tych wspólnych dla wszystkich problemów i zainteresowañ (np. sportem), chcieliśmy poczyniæ pierwsze kroki maj¹ce na celu zintegrowanie naszych regionów. Ostatecznie program spotkania w przewa¿aj¹cej czêści sk³ada³ siê z warsztatów teoretycznych (przy wykorzystaniu metod gier symulacyjnych oraz pracy indywidualnej i grupowej) oraz zajêæ sportowych. Podczas warsztatów uczestnicy wykazywali du¿e zaanga¿owanie i chêæ uczenia siê. W trakcie dyskusji na forum, jak i pracy w grupach mieli mo¿liwośæ podzielenia siê swoimi doświadczeniami i przemyśleniami. Podczas gier bardzo powa¿nie podchodzili do poruszanych kwestii i starali siê znaleźæ pozytywne rozwi¹zanie. W ramach wieczorów kulturowych
52
53
Youth sports and conflict management
>>> Projekty
Wnioski. Opinie uczestników przygotowywano quizy oraz krzy¿ówki, zarówno jêzykowe, jak i dotycz¹ce faktów zwi¹zanych z danym krajem. Mieliśmy okazjê pos³uchaæ legend oraz wzi¹æ udzia³ w tradycyjnych ceremoniach zwi¹zanych z danym świêtem narodowym. Przygotowania Intensywne przygotowania mia³y miejsce, zarówno przed wys³aniem aplikacji, podczas oczekiwania na decyzjê, jak i po otrzymaniu pozytywnej decyzji o dofinansowaniu do programu. Najpierw partnerzy prowadzili rozmowy dotycz¹ce spraw zakwaterowania, programu, dat, metodologii, miejsca, podzia³u zadañ, grupy docelowej. Później zastanawiano siê nad propozycjami dotycz¹cymi programu poszczególnych grup narodowych i przygotowaniem wyst¹pieñ narodowych. Nastêpnie zajêto siê integracj¹ uczestników przed spotkaniem, projektowaniem i uaktualnianiem strony www wraz z przedstawicielami grup narodowych, przygotowywaniem informacji o krajach partnerskich na stronê www, rozsy³aniem zdjêæ i informacji dla uczestników odnośnie Bośni – cen, klimatu, waluty itd. Szczegó³owo przygotowywano program i warsztaty, projektowano koszulki, drukowano materia³y. Opracowywano logistycznie przyjazdy i wyjazdy uczestników, rozsy³ano kwestionariusze osobowe. Na liście dyskusyjnej i na stronie internetowej ka¿dy uczestnik zaprezentowa³ siebie pisz¹c kilka s³ów i wysy³aj¹c swoje zdjêcie. Zale¿a³o nam na tym, aby uczestnicy mogli chocia¿ w minimalnym stopniu poznaæ siê i zintegrowaæ jeszcze przed wyjazdem, aby wzmocniæ ich zaanga¿owanie i chêæ udzia³u oraz przyspieszyæ i pog³êbiæ proces integracji.
Nasze rady dla organizatorów: dok³adnie przeanalizowaæ koszty transportu i wybraæ mo¿e nie najwygodniejszy pod wzglêdem komfortu środek transportu, ale rozwi¹zanie najtañsze i gwarantuj¹ce dojazd bezpośrednio do miejsca przeznaczenia; zapewniæ opiekê specjalisty – pracownika m³odzie¿owego. Taka osoba jest naprawdê skarbem; przygotowaæ m³odzie¿ przed wyjazdem – nam pomog³a strona www i kontakt miêdzy uczestnikami jeszcze przed spotkaniem; uwzglêdniæ w programie elementy, w których nie tylko liderzy, ale tak¿e uczestnicy mog¹ wykazaæ siê umiejêtnościami organizacyjnymi i zdobyæ nowe doświadczenia – u nas by³y to wieczorki narodowe; poznaæ miejsce i lokalizacjê, w której odbêdzie siê wymiana – tak¿e najbli¿sze otoczenie. Wizyta przygotowawcza to świetny pomys³; stosowaæ zasadê uczymy siê od siebie nawzajem – m³odzi ludzie chêtnie ucz¹ siê od siebie i dziel¹ siê swoimi doświadczeniami; umo¿liwiæ uczestnikom pracê indywidualn¹ – to jest zawsze wa¿ne i daje sposobnośæ do przemyśleñ „sam na sam ze sob¹”, a nie przy³¹czania siê do opinii innych; stosowaæ formê quizów i ‘tv-show’ – atrakcyjna metoda dla uczestników i owocne rezultaty; byæ dobrej myśli i mieæ wiele entuzjazmu, a tak¿e nie poddawaæ siê przejściowym trudnościom!
Udzia³ m³odzie¿y Projekt od samego pocz¹tku do koñca zorganizowany i realizowany by³ przez m³odzie¿. To w³aśnie my, m³odzi ludzie opracowaliśmy pomys³, przygotowaliśmy i wys³aliśmy aplikacjê, zrealizowaliśmy i oceniliśmy wymianê w Bośni, przy niewielkim wsparciu bardziej doświadczonych od nas liderów. Spo³ecznośæ lokalna Lokalna spo³ecznośæ by³a bardzo przychylna i chêtnie przychodzi³a obserwowaæ nasze zajêcia. Otwartośæ i pozytywne nastawienie wyra¿a³o siê przede wszystkim w spontanicznym udziale w naszych zajêciach i wspólnych wycieczkach po okolicznych górach. Podczas naszych rozgrywek czy to w pi³kê no¿n¹, siatkówkê, czy ping ponga m³odzi ludzie z czystej ciekawości (któ¿ to odwiedzi³ ich miasteczko) przy³¹czali siê do nas i grali z nami. Tak nawi¹zywa³y siê pierwsze rozmowy i dyskusje. 54
55
Young Village
>>> Projekty
Antywymiana (projekt wymyślony na potrzeby niniejszej broszury)
Young Village
12
Organizacja: Youth 2000 Kraje partnerskie: Polska, Czechy, Estonia, Niemcy, Hiszpania, Malta Czas dzia³añ: 13-23 czerwca 2004 Miejsce: Hiszpania Rodzaj projektu: wielostronny, organizacja z Polski by³a grup¹ wysy³aj¹c¹. Opis dzia³añ W dniach 13-23 czerwca 2004 odby³ siê projekt wymiany zorganizowany przez organizacjê Youth 2000. Celem projektu by³o zastanowienie siê nad zjawiskiem depopulacji wsi przez m³odych ludzi i znalezienie rozwi¹zañ tego problemu. Rozwiniêty tytu³ brzmia³ „Young village” a tematem by³o zjawisko zmniejszania siê liczby ludności zamieszkuj¹cej tereny wiejskie. Uczestniczyli w nim m³odzi ludzie z sześciu krajów. Pierwotnie mia³ siê odbyæ w sierpniu, ale z powodu zmian w przep³ywie środków finansowych zosta³ on przesuniêty przez organizacjê TDM 2000 na czerwiec. Czêśæ z uczestników, którzy zadeklarowali udzia³ w projekcie musia³a zrezygnowaæ, gdy¿ w zmienionym terminie mieli ju¿ inne obowi¹zki. Dlatego te¿ w projekcie uczestniczy³y osoby w ogóle nie zwi¹zane z dzia³alności¹ w organizacjach m³odzie¿owych, spo³ecznych, z prac¹ z ludźmi. Dla czêści uczestników projekt ten okaza³ siê „wakacjami”. Nie przeszkadza³o im, ¿e nie by³ realizowany plan projektu, nie odbywa³y siê spotkania a uczestnicy sami znajdowali dla siebie zajêcia. Jak przyznali liderzy pozosta³ych grup, nikt z nas specjalnie nie uczestniczy³ w kszta³cie tworzenia projektu. Poprzez listê mailingow¹ otrzymaliśmy zaproszenia do udzia³u w tym miêdzynarodowym spotkaniu. Nie dostarczono nam pocz¹tkowo dok³adnego harmonogramu, opisu idei projektu, jego celu i listy uczestników. Po sporej wymianie maili nasze uwagi dotycz¹ce programu by³y brane pod uwagê, jednak na miejscu okaza³o siê, ¿e harmonogram odbiega³ od poczynionych ustaleñ. Partner goszcz¹cy bierze udzia³ w du¿ej liczbie projektów, ale w organizacji tej wymiany mo¿na by³o odczuæ wśród liderów rutynê i brak zaanga¿owania. Zreszt¹ podobnie jak dwóch innych koordynatorów grup partnerskich, nie pracowali na co dzieñ z m³odzie¿¹, ani nie prowadzili w³asnych grup. 56
Mieliśmy ogromne trudności w komunikacji, odpisywanie na listy zabiera³o du¿o czasu, nie potwierdzano informacji , ani nie odpowiadano na pytania. Jednym z powodów takiego stanu rzeczy by³o to, ¿e przed naszym 10 dniowym projektem organizowano inny projekt, w którym uczestniczy³o oko³o 100 m³odych ludzi. Zakoñczy³ siê on 3 dni przed naszym spotkaniem. Organizatorzy byli zmêczeni. Pomys³ projektu by³ bardzo ciekawy, a dobrze zrobione badania i zebrane rozwi¹zania mog³yby byæ bardzo pomocne. Idea przeprowadzenia projektu w formie Parlamentu Europejskiego, gdzie ściera³yby siê ze sob¹ ró¿ne partie, reprezentuj¹ce ró¿ne pogl¹dy, mog³a daæ bardzo interesuj¹ce wyniki. Odby³o siê jednak tylko kilka spotkañ i czêsto mo¿na by³o odczuæ brak przygotowania do nich. Interesuj¹ce by³o równie¿ stworzenie gazety na potrzeby projektu – „Young Village”, w której dziennikarze relacjonowali spotkania parlamentu oraz monitorowali ¿ycie projektu. B³êdy i zaniedbania Czêśæ organizacyjna: Monotonny jad³ospis, na śniadania codziennie suche tosty, d¿em, woda mineralna; lunch – niepunktualnie, czasami lunchu nie by³o wcale – zwykle sa³atka; obarczono nas dodatkowymi kosztami za wycieczkê zorganizowan¹ podczas projektu (w tym posi³ek, przejazd); co wieczór wyjście na dyskotekê. Projekt źle dobrani uczestnicy; brak konkretnego harmonogramu projektu; niewystarczaj¹ce zaanga¿owanie koordynatorów grup. Konsekwencje: rozmycie celów; konflikty i nieporozumienia; z³a proporcja zabawy w stosunku do pracy nad projektem; marnowanie pieniêdzy uczestników, brak wy¿ywienia i p³atne wycieczki.
57
notatki
notatki