Pravilnik by FSCG

FUDBALSKI SAVEZ CRNE GORE

PRAVILNIK O SISTEMU LICENCIRANJA KLUBOVA I FINANSIJSKOM FER-PLEJU ZA TAKMIČENJA U ORGANIZACIJI UEFA SA PRATEĆIM AKTIMA VAŽI OD SEZONE 2011/12

Pregledan od strane UEFA ________ 2010. godine

Decembar, 2010

SADRŽAJ:

Strana

PRAVILNIK O SISTEMU LICENCIRANJA KLUBOVA I FINANSIJSKOM FER-PLEJU ZA TAKMIČENJA U ORGANIZACIJI UEFA I

OSNOVNE ODREDBE Poglavlje 1: Djelokrug primjene i ciljevi Poglavlje 2: Rječnik pojmova

1 2

LICENCIRANJE KLUBOVA Poglavlje 1: Politika odobravanja izuzeća Poglavlje 2: Davalac licence Poglavlje 3: Podnosilac zahtjeva za licencu i licence Poglavlje 4: Osnovni proces Poglavlje 5: Kriterijumi licenciranja 1. Sportski kriterijumi 2. Infrastrukturni kriterijumi 3. Kadrovski i administrativni kriterijumi 4. Pravni kriterijumi 5. Finansijski kriterijumi

7 7 9 12 14 14 16 17 22 23

III

UEFA PRAĆENJE KLUBOVA Poglavlje 1: Prava, dužnosti i odgovornosti involviranih strana Poglavlje 2: Zahtjevi za praćenje/monitoring 1. Zahtjev za uravnoteženost prihoda i rashoda 2. Ostali zahtjevi praćenja

30 31 31 35

ZAVRŠNE ODREDBE Poglavlje 1: Aneksi Poglavlje 2: Revizije kojima se vrši provjera poslovanja Pravilnika Poglavlje 3: Disciplinska pravila Poglavlje 4: Usvajanje, prestanak primjene i stupanje na snagu

38 38 38 39

ANEKSI PRAVILNIKA Aneks 1: Osnovni postupak FSCG Aneks 2: Politika izuzeća Aneks 3: Vanredna primjena sistema za licenciranje klubova

41 44 46

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Na osnovu člana 60 Statuta Fudbalskog saveza Crne Gore ("Službeni list FSCG" broj 6/06), a u skladu sa odredbama Pravilnika UEFA za licenciranje klubova i finansijski fer-plej, Izvršni odbor FS Crne Gore na sjednici održanoj 20.12.2010.godine, donio je P R A V I L N I K O SISTEMU LICENCIRANJA KLUBOVA I FINANSIJSKOM FER-PLEJU ZA TAKMIČENJA U ORGANIZACIJI UEFA I OSNOVNE ODREDBE Poglavlje 1: Djelokrug primjene i ciljevi Član 1 Polazeći od principa i obavezujućih odredbi iz Pravilnika UEFA za licenciranje klubova i finansijski fer-plej, Fudbalski savez Crne Gore (u daljem tekstu: FSCG), kao nacionalni savez nadležan za sistem licenciranja klubova za teritoriju Crne Gore, ovim Pravilnikom ureñuje sva pitanja koja se odnose na licenciranje klubova za klupska takmičenja u organizaciji UEFA. Član 2 Ovim Pravilnikom ureñuju se pitanja u vezi licenciranja klubova i to: davaoca licence, korisnika licence, postupak izdavanja licence, kriterijuma koji se moraju ispuniti da bi se dobila licenca, disciplinska pravila i prelazne odredbe. Ovaj Pravilnik reguliše prava, dužnosti i odgovornosti svih subjekata uključenih u UEFA proces praćenja klubova (III dio) radi ispunjavanja ciljeva UEFA finansijskog fer-pleja, a naročito definiše: a) ulogu i zadatke Panela za finansijsku kontrolu klubova, minimum procedura koje treba slijediti davalac licence pri ocjenjivanju zahtjeva za praćenje klubova, te odgovornosti korisnika licence tokom UEFA klupskih takmičenja (poglavlje 1), b) zahtjeve praćenja koje moraju zadovoljiti korisnici licence koji su se kvalifikovali za UEFA klupska takmičenja (poglavlje 2). Član 3 Sistem licenciranja koji se utvrñuje ovim Pravilnikom ima sljedeće ciljeve: a)

dalju promociju i kontinuirano poboljšanje standarda svih aspekata fudbala u Crnoj Gori, a naročito kontinuirano davanje prioriteta treniranju i brizi o mladim igračima u svakom klubu, b) da osigura da klub ima adekvatan nivo voñenja poslovanja i organizacije, odnosno da rad u klubu bude na profesionalnom nivou, c) adaptaciju sportske infrastrukture klubova tako da gledaoci i predstavnici medija imaju na raspolaganju dobro odabrane, propisno opremljene i bezbjedne stadione, d) omogućavanje razvoja benchmarkinga za klubove u oblasti finansijskih, sportskih, infrastrukturnih i kadrovskih i administrativnih kriterijuma.

Cilj ovog Pravilnika je da se postigne finansijski fer-plej u UEFA klupskim takmičenjima, a naročito: a) unapreñenje ekonomske i finansijske sposobnosti klubova, povećanjem njihove transparentnosti i kredibiliteta, b) davanje potrebnog značaja zaštiti povjerilaca tako što će se osigurati da klubovi na vrijeme izmiruju svoje obaveze prema igračima, socijalnim/poreskim vlastima i drugim klubovima, c) uvoñenje više discipline i racionalnosti u finansije fudbalskih klubova, d) stimulisanje klubova da posluju na osnovu vlastitog prihoda, e) stimulisanje odgovornog trošenja na dugoročnu korist za fudbal, f) zaštita dugoročne sposobnosti i održivosti klupskog fudbala.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Poglavlje 2: Rječnik pojmova Član 4 Ovim odredbama odreñuje se značenje pojmova koji se pojavljuju u ovom Pravilniku: Definicija Računovodstvene politike

Odreñeni ili specifični principi, osnove, konvencije, pravila i postupci, usvojeni od strane pravnog lica u pripremanju i prezentovanju sopstvenih finansijskih izvještaja.

Godišnji finansijski izvještaji

Kompletan skup finansijskih izvještaja pripremljenih na propisani datum bilansa normalno uključujući bilans stanja, bilans uspjeha, izvještaj o tokovima gotovine, kao i one napomene, ostale izvještaje i prateću dokumentaciju koja predstavlja integralni dio finansijskih izvještaja.

Aktuelne finansijske informacije

Informacije o finansijskom poslovanju i stanju kluba u izvještajnom periodu koji je završio u godini u kojoj počinju UEFA klupska takmičenja (izvještajni period T).

Buduće finansijske informacije

Informacije o finansijskom poslovanju i stanju kluba i izvještajnim periodima koji se završavaju u godinama nakon početka UEFA klupskih takmičenja (izvještajni periodi T+1 i kasnije).

Istorijske (ranije) finansijske informacije

Informacije o finansijskom poslovanju i stanju kluba u izvještajnim periodima koji su završeni u godinama koje su prethodile početku UEFA klupskih takmičenja (izvještajni periodi T-1 i ranije).

Grupa

Roditeljska kompanija i sve njene kćerke kompanije. Roditeljska kompanija je subjekat koji ima jednu ili više kćerki kompanija. Kćerka kompanija je subjekat, uključujući neregistrovani subjekat kao što je partnerstvo, koji je pod kontrolom drugog subjekta (poznatog kao roditeljska kompanija).

Revizija

Cilj revizije finansijskih izvještaja je da omogući revizoru da izrazi mišljenje o tome da li su finansijski izvještaji pripremljeni po svim materijalno značajnim aspektima, u skladu sa identifikovanim okvirom finansijskog izvještavanja. Izrazi koji se koriste prilikom izražavanja revizorskog mišljenja su ''daje istinit i objektivan prikaz'' ili ''prikazati objektivno, po svim materijalno značajnim aspektima'', što su ekvivalentni izrazi. Sličan cilj odnosi se na reviziju finansijskih ili drugih informacija pripremljenih u skladu sa odgovarajućim kriterijumima. Tokom revizorskog angažmana, revizor obezbjeñuje visok ali ne apsolutan nivo uvjeravanja da su informacije podložne reviziji osloboñene materijalno značajnih grešaka. Ovo je izraženo u revizorskom izvještaju kao razumno uvjeravanje.

Dogovorene procedure

U angažmanu za sprovoñenje dogovorenih procedura revizor je angažovan da sprovede one procedure revizijske prirode koje su dogovorili revizor i subjekat i eventualno odgovarajuće treće strane i da podnese izvještaj o činjeničnim nalazima. Primaoci tog izvještaja su dužni sami izvući zaključke 2

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

iz revizorovog izvještaja. Izvještaj se podnosi samo onim stranama koje su dogovorile da se sprovedu dogovorene procedure, jer drugi, koji ne poznaju razloge zbog kojih se sprovode te procedure, mogu pogrešno protumačiti rezultate. Informacija o uravnoteženosti prihoda i rashoda

Gotovina i gotovinski ekvivalenti

Osnovni proces

Finansijski izvještaji i računovodstvene evidencije koje su osnova istih, koje klub treba podnijeti radi ocjenjivanja njegovog poštovanja zahtjeva za uravnoteženost prihoda i rashoda. Gotovina se sastoji od gotovine u blagajni i depozita po viñenju. Gotovinski ekvivalenti su kratkoročna, visoko likvidna ulaganja koja se lako konvertuju u poznate gotovinske iznose i koja su podložna beznačajnom riziku promjene vrijednosti. Minimum zahtjeva koje davalac licence propisuje u cilju verifikacije ispunjenosti kriterijuma, opisanih u pravilniku, koji služe kao osnova za izdavanje licence podnosiocu zahtjeva za licencu.

Kriterijumi

Uslovi koji treba da budu ispunjeni od strane podnosioca zahtjeva za licencu podijeljeni u 5 kriterijuma (sportski, infrastrukturni, personalnoadministrativni, pavni i finansijski).

Zahtjevi za praćenje klubova

Zahtjevi koje treba ispuniti korisnik licence koji se kvalifikovao za neko UEFA takmičenje.

Troškovi nabavke registracija igrača

Plaćanja trećim stranama za nabavku /kupovinu registracija igrača bez troškova unutrašnjeg razvoja ili drugih troškova. Oni uključuju: -naknadu za transfer koja se plaća za osiguranje /obezbjeñenje registracije; -dažbinu na naknadu za transfer (po potrebi); i -ostale direktne troškove pribavljanja registracije igrača.

Minimalni kriterijumi

Kriterijumi koje mora ispunjavati podnosilac zahtjeva za licencu kako bi dobio licencu. Datum do kada svaki davalac licence mora da preda UEFA-i spisak klubova kojima je odobrena licenca od strane nadležnih nacionalnih tijela. UEFA odreñuje ovaj datum svake godine i obavještava davaoce licenci. Cijena koštanja sredstva, ili drugi iznos koji predstavlja zamjenu za cijenu koštanja, umanjen za rezidualnu vrijednost. Rezidualna vrijednost je procijenjeni iznos koji bi pravno lice trenutno dobilo usljed otuñenja sredstava, poslije oduzimanja procijenjenih troškova otuñenja, ako su sredstva odreñene starosti i u uslovima očekivanim na kraju svog korisnog vijeka trajanja.

Rok za predaju liste licenciranih klubova UEFA-i

Iznos za osnovicu amortizacije

Dogañaj ili uslov od velikog ekonomskog značaja

Dogañaj ili uslov je od velikog ekonomskog značaja ako se smatra materijalnim u odnosu na finansijske izvještaje pravnog lica i zahtijeva različitu (negativnu) prezentaciju rezultata poslovanja, finansijskog položaja i neto aktive pravnog lica ako se dogodio-la tokom prethodne finansijske godine ili perioda kraćeg od godinu dana.

Finansijska godina

Period finansijskog izvještvanja koji se završava na odreñeni propisani datum, bilo da je to godina ili ne, 3

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

koji nije kraći od godinu dana. Načelo stalnosti

Pravno lice se uglavnom posmatra sa aspekta stalnosti poslovanja, tj. da će nastaviti sa poslovanjem u bliskoj budućnosti. Pretpostavka je da pravno lice nema namjeru ni potrebu za likvidacijom, prestankom poslovanja, niti da mu je potrebna zaštita od povjerilaca u skladu sa zakonskom regulativom.

Nezavisni revizor

Revizor koji je nezavisan u odnosu na pravno lice, u skladu sa etičkim kodeksom IFAC- za profesionalne računovoñe. Za dodatne informacije posjetite sajt www.ifac.org. Izraz revizor može takoñe biti korišćen prilikom opisivanja srodnih usluga ili angažmana koji zahtijevaju odreñeni stepen uvjeravanja, a nisu revizija.

Meñunarodni standardi finansijskog izvještavanja (“IFRS”)

Standardi i interpretacije usvojeni od strane Odbora za meñunarodne računovodstvene standarde (IASB). Oni obuhvataju: (a) Meñunarodne standarde finansijskog izvještavanja; (b) Meñunarodne računovodstvene standarde; i (c) Tumačenja od strane Komiteta za interpretaciju meñunarodnog finansijskog izvještavanja (IFRIC) ili bivšeg Komiteta za tekuća tumačenja (SIC).

Meñunarodni standardi revizije (“ISA”)

Odbor za meñunarodne revizorske standarde (“IAASB”) izdaje meñunarodne standarde revizije kao standarde koje revizor treba da primijeni prilikom izvještavanja o istorijskim finansijskim informacijama. Prema IAASB, jedan od ciljeva je da se ustanove revizorski standardi visokog kvaliteta i principi za reviziju finansijskih izvještaja koji su opšte prihvaćeni i priznati od strane investitora, revizora vlada, bankarskih administratora, administratora za hartije od vrijednosti i ostalih ključnih faktora širom svijeta. Za dodatne informacije o IAASB i ISA, posjetite sajt www.ifac.org.

Licenca

Sertifikat kojim se potvrñuje da je korisnik licence ispunio sve obavezne minimalne uslove kako bi započela procedura za prijem u klupska takmičenja u organizaciji UEFA.

Podnosilac zahtjeva za licencu

Pravno lice koje je u potpunosti i jedino odgovorno za fudbalski tim koji učestvuje u nacionalnim i meñunarodnim klupskim takmičenjima i koje je podnijelo zahtjev za licencu. Podnosilac zahtjeva za licencu kome je odobrena licenca od strane davaoca licence.

Korisnik licence Sezona za koju se izdaje licenca

Davalac licence Lista odluka o licenci

UEFA sezona za koju je podnosilac zahtjeva za licencu tražio /dobio licencu. Ona počinje dan nakon isteka roka za podnošenje liste odluka o licenci UEFA-i od strane davaoca licence i traje do istog roka naredne godine. Tijelo koje upravlja sistemom licenciranja i daje licence. Lista koju davalac licence podnosi UEFA-i a koja, izmeñu ostalog, sadrži informacije o podnosiocima 4

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

zahtjeva za licence koji su prošli proceduru licenciranja i od nacionalnih tijela za donošenje odluka dobili licence u formatu koji je utvrdila i saopštila UEFA. Menadžment

Označava odgovorna lica za pripremanje i objektvnu prezentaciju finansijkih izvještaja i ostalih finansijskih informacija. Drugi izrazi mogu biti odgovarajući u zavisnosti od pravnog okvira u različitim sredinama. Na primjer, u nekim sredinama, odgovarjući izraz može biti ‘'onima koji upravljaju’' (npr. direktori).

Materijalno ili Materijalnost

Izostavljanje ili pogrešno predstavljanje informacija je materijalno značajno ako one mogu, individualno ili zajedno, da utiču na ekonomske odluke korisnika zasnovane na finansijskim informacijama. Materijalnost zavisi od veličine i prirode izostavljenih ili pogrešno predstavljenih informacija procijenjenih u datom okruženju ili kontekstu. Veličina i priroda informacija, ili kombinacija obje, može da predstavlja faktor u odlučivanju.

Mogućnost

Predstavlja diskreciju pravnog lica da uradi nešto (po izboru, prije nego obavezno).

Morati ili trebati

Predstavlja obavezu da obavezno).

Nacionalna računovodstvena praksa

Računovodstvena praksa, kao i praksa izvještavanja i objelodanjivanja, zahtijevana od pravnih lica u odreñenoj zemlji.

Neto dugovanje

Neto saldo kluba u pogledu stavke transfera igrača (tj. neto visina stavke potraživanja po osnovu transfera igrača i obaveza plaćanja po osnovu transfera igrača), te neto pozajmica (tj. odobrena bankarska prekoračenja i zajmovi, zajmovi vlasnika i /ili povezane strane i finansijski zajmovi minus gotovina i ekvivalenti gotovine).

Subjekat/i koji podnosi/e izvještaj

Registrovani član i/ili fudbalska kompanija ili grupa koja je davaocu licence dužna obezbijediti podatke kako za potrebe licenciranja klubova tako i za potrebe procesa praćenja klubova.

Nadoknadivi iznos

Viši iznos izmeñu fer vrijednosti sredstva umanjene za troškove prodaje i njegove upotrebne vrijednosti. Fer vrijednost je iznos dobijen od prodaje sredstva u jednoj transparentnoj transakciji izmeñu pravnih lica koja posjeduju odgovarajuće znanje i stepen saglasnosti, umanjena za troškove otuñenja sredstva. Upotrebna vrijednost je sadašnja vrijednost budućih novčanih priliva za koje se očekuje da nastanu iz upotrebe samog sredstva.

Značajna promjena

Predstavlja dogañaj koji se smatra materijalno značajnim u odnosu na dokumentaciju prethodno predatu davaocu licence i koji bi zahtijevao različitu prezentaciju ukoliko je nastao prije predaje dokumentacije za licenciranje.

Značajan uticaj

Ovlašćenje nekoj strani da učestvuje u donošenju odluka o finansijskoj i poslovnoj politici onoga u koga ista investira, ali ne i kontrola ili zajednička kontrola nad tim politikama.

se uradi nešto (npr.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Stadion

Predstavlja objekat gdje se odigrava utakmica, uključujući, ali se ne ograničava samo na njih, i sve objekte u sklopu stadiona (kancelarije, zdravstvene objekte, pres centre i centre za akreditaciju).

Propisani datum bilansa

Godišnji računovodstveni pravnog lica.

Dopunske informacije

Finansijske informacije koje trebaju biti podnesene davaocu licence pored finansijskih izvještaja ukoliko nije ispunjen minimalni zahtjev za prikazivanje podataka i računovodstvo. Dopunske informacije moraju biti pripremljene na osnovi računovodstva i računovodstvenih politika koji su dosljedni finansijskim izvještajima. Finansijske informacije moraju biti izvučene iz izvora koji su dosljedni izvorima koji su korišćeni za pripremu godišnjih finansijskih izvještaja. Gdje je to slučaj, prikazi u dopunskim informacijama moraju biti dosljedni ili usklañeni sa relevantnim prikazima u finansijskim izvještajima.

Objekti za treniranje

Mjesto(a) na kojem registrovani članovi kluba imaju redovan fudbalski trening i/ili aktivnosti razvoja omladinskog fudbala.

datum

izvještavanja

Upotreba muškog oblika u ovom pravilniku jednako se odnosi i na ženski oblik.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

II LICENCIRANJE KLUBOVA Poglavlje 1: Politika odobravanja izuzeća Član 5 UEFA-ina Administracija može odobriti izuzeće od odredaba predviñenih ovim Pravilnikom u granicama propisanim Aneksom II ovog Pravilnika. Poglavlje 2: Davalac licence Član 6 FSCG je davalac licence za klubove, članove Prve lige, koji podnesu zahtjev za učešće u klupskim takmičenjima u organizaciji UEFA. FSCG će obezbijediti da sve važeće odredbe definisane UEFA Pravilnikom o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju budu sadržane u ovom Pravilniku koji mora biti preveden na jedan od zvaničnih jezika UEFA-e i dostavljen UEFA-i na pregled. FSCG vodi sistem licenciranja, imenuje odgovarajuća tijela za licenciranje, utvrñuje neophodne postupke i rokove, sarañuje sa nadležnim organima UEFA za ovu oblast i vrši sve druge poslove vezane za proces licenciranja. Licenca se izdaje jednom godišnje i važi samo za narednu sezonu UEFA takmičenja. Član 7 FSCG definiše metode ocjenjivanja, osim one kojima se potvrñuje usklañenost sa finansijskim kriterijumima, za što se mora sprovoditi posebni proces ocjenjivanja, kako je definisano Priručnikom za primjenu finansijskih kriterijuma. FSCG garantuje svim podnosiocima zahtjeva za licencu da će svi podaci koje dostave u toku postupka licenciranja biti čuvani kao tajna i da neće biti dostupni trećim licima. FSCG će obezbijediti da sva lica, koja u ime FSCG rade na procesu licenciranja klubova, potpišu "klauzulu o povjerljivosti", prije nego što počnu sa obavljanjem tih poslova. Član 8 Postoje dva organa u procesu licenciranja: prvostepeni organ je “Komisija za licenciranje”, a drugostepeni organ je “Komisija za žalbe”. Organi nadležni u prvom i drugom stepenu nezavisni su jedan od drugog. Članove organa iz stava 2 ovog člana bira Skupština FSCG, na mandatni period od 4 (četiri) godine i mogu ponovo biti birani na tu funkciju. Stručnu i administrativnu pomoć ovim organima daje administracija FSCG. Član 9 Komisija za licenciranje klubova je organ koji u prvom stepenu, a na osnovu pismenog zahtjeva i dostavljene dokumentacije utvrñene ovim Pravilnikom, odlučuje o izdavanju licence podnosiocu zahtjeva. Komisija za licenciranje klubova ima 5 (pet) članova. Predsjednika Komisije za licenciranje bira Skupština FSCG.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Član 10 Komisija za žalbe kao drugostepeni organ odlučuje o žalbama klubova podnijetim protiv prvostepene odluke Komisije za licenciranje klubova i njena odluka je konačna. Komisija za žalbe ima 5 (pet) članova. Predsjednika Komisije za žalbe bira Skupština FSCG. Član 11 Osnova za žalbe može biti bilo koja činjenica za koju podnosilac žalbe smatra da predstavlja kršenje odredbi ovog Pravilnika. Žalbu mogu podnijeti samo: a) podnosilac zahtjeva za licencu, kojem je odbijeno izdavanje licence od prvostepenog organa, ili b) korisnik licence, čiju licencu je povukao prvostepeni organ, c) Menadžer za licenciranje FSCG. Žalba na odluku prvostepenog organa mora se podnijeti u pisanoj formi u roku od 5 (pet) radnih dana od datuma prijema odluke prvostepenog organa. Podnosilac zahtjeva za licencu i korisnik licence moraju podnijeti žalbu preko Odjeljenja za licenciranje klubova FSCG. Taksa za podnošenje žalbe iznosi 200 EUR i mora biti uplaćena na račun FSCG na dan podnošenja žalbe. Član 12 Sve poslove u vezi sa licenciranjem vodi Odjeljenje za licenciranje i ono može povjeriti vršenje odreñenih specijalizovanih poslova u vezi sa licenciranjem (npr. primjena finansijskih kriterijuma) drugom pravnom licu, o čemu se zaključuje pisani ugovor. Odjeljenje za licenciranje vrši pripremu, primjenu i razvoj sistema licenciranja klubova, pruža administrativnu i drugu podršku tijelima iz čl. 9 i 10 ovog Pravilnika, pruža svu pomoć klubovima koji podnose zahtjev za dobijanje licence ili su nosioci licence, razmjenjuju informacije sa UEFAom i drugim nacionalnim Savezima članovima UEFA. Odjeljenje za licenciranje ima Menadžera licenciranja (u daljem tekstu: ML), koji vodi i organizuje sve poslove iz nadležnosti Odjeljenja. Član 13 Sva tijela uključena u proces licenciranja klubova moraju biti organizovana u skladu sa načelima i principima propisanim ovim Pravilnikom. Članovi Komisije za licenciranje i Komisije za žalbe ne mogu istovremeno biti i članovi pravnih i disciplinskih organa FSCG. Član 14 FSCG posebnom odlukom utvrñuje uslove (obrazovne, profesionalne, radno iskustvo), koje moraju da ispunjavaju članovi organa za licenciranje. U sastavu prvostepenog i drugostepenog organa za licenciranje obavezno moraju da budu zastupljeni po jedan diplomirani pravnik i jedan ovlašćeni revizor ili ovlašćeni računovoña. 8

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Administrativno osoblje FSCG može biti izabrano samo za člana prvostepenog organa, izuzev članova Odjeljenja za licenciranje (ML i eksperata za pojedine kriterijume), koji ne mogu biti članovi nijednog tijela. Član 15 Članovi organa za licenciranje u svom radu su nezavisni, a u slučaju postojanja sumnje u njihovu nezavisnost prilikom odlučivanja o pojedinom zahtjevu za dobijanje licence, moraju se uzdržati od diskusije i glasanja. Članovi organa za licenciranje obavezno će se uzdržati od diskusije i glasanja ako su oni ili članovi njihove uže porodice (bračni drug, djeca) članovi, akcionari, poslovni partneri, sponzori ili su u nekom drugom ugovornom odnosu sa klubom o čijem se zahtjevu za dobijanje licence odlučuje. Član 16 Organi za licenciranje odlučuju većinom glasova. Odluke su punovažne ako najmanje tri (3) člana Komisije prisustvuju sjednici. U slučaju jednakog broja glasova, glas predsjednika računa se dvostruko. Sve odluke organa za licenciranje donose se u pismenoj formi i moraju sadržati pravnu pouku. Član 17 Sjednicama organa na kojima se donose odluke o izdavanju licenci na osnovu podnijete dokumentacije, mogu prisustvovati ovlašćeni predstavnici klubova podnosilaca zahtjeva za licencu ili njihovi pravni zastupnici, ali samo u dijelu koji se odnosi na raspravu u vezi ispunjenja pojedinih kriterijuma. Ovlašćeni predstavnici klubova podnosilaca zahtjeva za licencu mogu se izjašnjavati nakon što im predsjednik Komisije da riječ. Prilikom rasprave o ispunjenosti pojedinih kriterijuma, teret dokazivanja je na strani podnosioca zahtjeva za dobijanje licence. Svim strankama koje učestvuju u procesu licenciranja garantuje se jednak tretman prilikom razmatranja i odlučivanja na sjednicama komisija. Član 18 Odluke Komisije za žalbe su konačne i protiv njih nisu dozvoljeni vanredni pravni ljekovi. Poglavlje 3: Podnosilac zahtjeva za licencu i licenca Član 19 Pravno lice koje podnosi zahtjev za licencu zove se podnosilac zahtjeva za licencu. Kada se licenca dodijeli podnosiocu zahtjeva za licencu, on tada postaje korisnik licence. Član 20 Klubovi koji se takmiče u Prvoj ligi FSCG obavezni su da proñu kroz proces licenciranja, kako je definisano u Poglavlju 4 “Osnovni proces” ovog Pravilnika. Meñutim, odluka o odbijanju zahtjeva za licencu ne utiče na narednu domaću takmičarsku sezonu. Član 21 Podnosilac zahtjeva za licencu može biti samo fudbalski klub, tj. pravni subjekat koji ima punu odgovornost za fudbalski tim koji učestvuje u državnim i meñunarodnim takmičenjima a koji je: 9

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

a) ili registrovani član asocijacije članice UEFA-e i/ili njene udružene lige (u daljem tekstu: registrovani član), ili b) ima ugovorni odnos sa registrovanim članom (u daljem tekstu: fudbalska kompanija). Članstvo i ugovorni odnos (ako postoji) morali su trajati - na početku sezone na koju se primjenjuje licenca - najmanje tri uzastopne godine. Svaka promjena zakonskog oblika kluba ili strukture kompanije (uključujući npr. promjenu sjedišta, naziva ili boja kluba, ili prenos udjela izmeñu raznih klubova) tokom tog perioda radi olakšavanja kvalifikovanja kluba na osnovu sportskih zasluga i/ili ako klub dobije licencu na štetu integriteta nekog takmičenja smatraće se prekidom članstva ili ugovornog odnosa (ako postoji) u okviru značenja ove odredbe. Član 22 Status fudbalskog kluba (npr. profesionalni, poluprofesionalni, amaterski) i njegov pravni status nijesu relevantni za izdavanje licence. Član 23 Podnosilac zahtjeva za licencu odgovoran je za fudbalsku ekipu koja učestvuje u nekom od takmičenja UEFA, kao i za ispunjenje svih kriterijuma u postupku licenciranja klubova, a naročito: a)

da sva obeštećenja nastala zbog ugovornih ili pravnih obaveza budu isplaćena igračima, kao i da svi prihodi, nastali od prodaje ulaznica, budu prikazani u poslovnim knjigama podnosioca zahtjeva za licencu, b) da FSCG dobije sve potrebne informacije i dokumenta relevantna za dokazivanje da su sve obaveze u vezi licenciranja klubova ispunjene. Član 24

Ako je podnosilac zahtjeva za licencu kompanija, onda je potrebno dostaviti pisani ugovor o prenosu sa registrovanim članom, a koji je odobren od FSCG ili pridružene lige. Ugovor iz stava 1 ovog člana mora da sadrži sljedeće: a) b) c) d)

e) f) g)

izjavu da će preduzeće poštovati sve akte FIFA, UEFA i FSCG, kao i izmjene i dopune koje budu nastajale u tim aktima, preduzeće ne smije dalje dodjeljivati prava za učešće u poslovima u vezi sa takmičenjem, prava preduzeća da učestvuje u poslovima u vezi sa takmičenjem prestaju ako klub koji je izvršio prenos prestane da bude član FSCG, ako preduzeće proglasi stečaj ili likvidaciju, pravo podnošenja zahtjeva za dobijanje licence vraća se registrovanom članu. U slučaju kada je licenca odobrena preduzeću, ista ne može biti prenijeta registrovanom članu, već se registrovanom članu samo vraća pravo da podnese zahtjev za dobijanje licence u narednoj sezoni, FSCG zadržava pravo da odobri ime pod kojim preduzeće nastupa u takmičenju, preduzeće će na zahtjev nadležnog nacionalnog ili meñunarodnog arbitražnog tribunala, dostaviti stavove, informacije i dokumenta u vezi sa učešćem preduzeća u poslovima vezanim za takmičenje, da bi bili važeći, ugovori o prenosu, kao i svaki njihov amandman će biti odobreni od nadležnog organa FSCG. Član 25

Podnosilac zahtjeva za licencu mora dostaviti davaocu licence sljedeće: a) sve neophodne informacije i/ili relevantna dokumenta kojima će se u potpunosti potvrditi da su obaveze u vezi licenciranja ispunjene b) svu ostalu dokumentaciju relevantnu za davaoca licence prilikom donošenja odluke. Ovo podrazumijeva dostavljanje informacija o izvještajnom subjektu/subjektima u vezi sa sportskim, infrastrukturnim, personalno-administrativnim, pravnim i finansijskim kriterijumima. 10

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da obavijesti Odjeljenje za licenciranje FSCG o svim značajnim dogañajima nastalim nakon dostavljanja licencne dokumentacije, a koji predstavljaju značajnu promjenu u odnosu na prethodno dostavljenje informacije u vezi sa kriterijumima licenciranja. Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da obavijesti Odjeljenje za licenciranje o ovim promjenama najkasnije u roku od 10 (deset) radnih dana od dana njihovog nastanka. Ukoliko klub ne ispuni ovaj kriterijum, FSCG može izreći novčanu kaznu u iznosu do 1.000 EUR. Član 26 Licenca je neprenosiva. Licenca za učestvovanje u nekom od klupskih takmičenja UEFA-e važi jednu godinu i ona automatski prestaje na kraju sezone za koju je izdata. Tokom sezone, korisniku licence se od strane davaoca licence može oduzeti licenca, ako klub kome je izdata licenca (korisnik licence) postane nesolventan ili uñe u stečaj tokom sezone, kako je definisano važećim nacionalnim zakonima, ako klub ne može više da ispunjava neke od uslova-kriterijuma iz Pravilnika ili ako klub prekrši neku od obaveza iz Pravilnika (gdje klub postane nesolventan ali dobije prisilnu upravu tokom sezone, sve dok je svrha te prisilne uprave da spasi klub i njegovo poslovanje, licencu ne treba povlačiti). FSCG će odmah obavijestiti Odjeljenje UEFA za licenciranje čim oduzimanje licence postane izvjesno. Ako se klubu oduzme licenca, odluku o eliminaciji iz UEFA takmičenja donosi nadležni pravni organ UEFA-e. Član 27 Odluku o povlačenju licence donosi Prvostepena komisija za licenciranje na predlog ML nakon što ista utvrdi da postoje razlozi za povlačenje kako je navedeno u prethodnim stavovima. Podnosilac zahtjeva za licencu ima pravo da Komisiji za žalbe uloži žalbu protiv odluke o povlačenju licence u roku od osam dana od prijema takve odluke. Odluka Komisije za žalbe je konačna i obavezujuća. UEFA zadržava pravo da eliminiše bilo koji klub iz budućih takmičenja, a na osnovu UEFA Pravilnika o klupskim takmičenjima. Član 28 Nadležni organi UEFA-e zadržavaju pravo da u bilo koje vrijeme doñu kod davaoca licence, i uz njegovo prisustvo, u klub kod podnosioca zahtjeva za licencu. Prilikom posjeta od strane UEFA-e, u slučaju bilo kakvih neslaganja u tumačenju Pravilnika o licenciranju klubova, izmeñu zvaničnog jezika UEFA i crnogorskog jezika, prednost će imati engleska verzija UEFA-inog Pravilnika o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju. Nadležni organ UEFA-e donosi konačnu odluku u vezi sa učešćem kluba-podnosioca zahtjeva u UEFA takmičenju. Član 29 Za klub koji se na osnovu sportskih rezultata kvalifikovao za neko od klupskih takmičenja UEFA, a nije prošao postupak licenciranja ili je prošao proces licenciranja koji je niži/nije ekvivalentan onom za klubove prve lige, iz razloga što pripada ligi koja nije predmet licenciranja, FSCG može, u ime kluba, da zatraži vanrednu primjenu sistema licenciranja, kako je definisano Aneksom 3 ovog Pravilnika. 11

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Na osnovu takvog vanrednog zahtjeva, UEFA može dodijeliti specijalnu dozvolu za učešće u odgovarajućem UEFA klupskom takmičenju, koja će se važiti samo za tog podnosioca zahtjeva i samo za tu sezonu. Član 30 Ukoliko se klub kvalifikuje za UEFA klupsko takmičenje na osnovu UEFA fer-plej takmičenja, on mora, da bi učestvovao u UEFA takmičenju, ispuniti minimum obavezujućih kriterijuma definisanih ovim Pravilnikom. Takvom klubu je potrebna licenca koju izdaje FSCG. Poglavlje 4: Osnovni proces Član 31 Postupak izdavanja licence zasniva se na načelima efikasnosti i nezavisnosti u odlučivanju i ravnopravnom i nepristrasnom tretmanu svih podnosilaca zahtjeva za izdavanje licence (vidjeti Aneks 1 ovog Pravilnika - Opis osnovnog postupka). Član 32 Odjeljenje za licenciranje FSCG poziva sve klubove Prve lige FSCG da se prijave za licenciranje. FSCG će poslati klubovima ove pozive preporučenom poštom najkasnije do 31. decembra. Klubovi moraju dostaviti Odjeljenju za licenciranje svoje pismene zahtjeve za izdavanje licence najkasnije do 15. januara. U svom zahtjevu za izdavanje licence, klubovi moraju potvrditi da će ispunjavati sve obaveze vezano za sistem licenciranja klubova. Ovaj zahtjev mora biti potpisan od strane ovlašćenog predstavnika kluba. Član 33 U skladu sa odredbama ovog Pravilnika, Odjeljenje za licenciranje sastavlja komplet formulara i obrazaca (Licencna dokumentacija). FSCG dostavlja licencnu dokumentaciju podnosiocima zahtjeva za licencu najkasnije do 31. januara. Član 34 Podnosioci zahtjeva za licencu moraju popuniti i vratiti licencnu dokumentaciju (osim dokumentacije koja se odnosi na finansijske kriterijume) Odjeljenju za licenciranje FSCG najkasnije do 01. marta. Rok za podnošenje dokumentacije koja se odnosi na finansijske kriterijume je 15. mart. Član 35 Po prijemu dokumentacije ML provjerava da li je dokumentacija kompletna i da li je podnijeta na vrijeme. U procesu pregledanja dokumentacije, ML može od podnosioca zahtjeva tražiti dodatne informacije i pojašnjenja, i vršiti neposredan uvid kroz posjete klubovima. Ako je dokumentacija kompletna i dostavljena na vrijeme, ML je prosljeñuje imenovanim ekspertima za pojedninačne kriterijume. 12

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Član 36 Nakon stručnog sagledavanja svih aspekata pojedinačnih zahtjeva za dobijanje licence od strane eksperata za pojedinačne kriterijume i razgovora sa ML, ML priprema izvještaj koji sadrži mišljenje po pitanju pojedinačnih odluka o licenciranju koje će biti donijete od strane Komisije za licenciranje (prvostepeni organ). Sjednicu Komisije za licenciranje, po pribavljenom mišljenju ML, saziva predsjednik Komisije. Sve odluke prvostepene Komisije moraju biti donijete najkasnije do 30. aprila tekuće godine i dostavljene podnosiocu zahtjeva preporučenom poštom, najkasnije u roku od 2 (dva) dana od dana donošenja. Član 37 Ukoliko je odluka Komisije za licenciranje pozitivna, izdaje se licenca podnosiocu zahtjeva. Član 38 U slučaju odbijanja zahtjeva za izdavanje licence, odluka Komisije za licenciranje mora sadržati detaljno obrazloženje i pravnu pouku o žalbi. Član 39 ML utvrñuje da li je žalba podnijeta u roku i sastavlja izvještaj za sjednicu Komisije za žalbe (drugostepeni organ). Sjednicu Komisije za žalbe saziva predsjednik Komisije. Komisija za žalbe donosi odluku na osnovu odluke prvostepenog organa, kao i svih dokaza podnijetih od strane kluba koji je uložio žalbu. Sve odluke Komisije moraju biti donijete u pisanoj formi najkasnije do 25. maja. Odluka mora biti dostavljena podnosiocu zahtjeva za licencu nakasnije u roku od 2 (dva) dana od dana donošenja. Član 40 Komisija za žalbe će odbiti žalbu, ukoliko ista nije podnijeta u roku propisanom u članu 11 ovog Pravilnika. Komisija za žalbe može usvojiti žalbu i dodijeliti licencu klubu podnosiocu zahtjeva. Ako Komisija za žalbe procijeni da je žalba neosnovana, ista će biti odbijena i licenca se neće izdati. Član 41 Nakon završenog postupka licenciranja, ML u roku propisanom od strane UEFA, obavještava UEFA-u o licencnim odlukama donijetim od strane komisija FSCG. Postupak prijema u klupsko takmičenje UEFA je u isključivoj nadležnosti njenih organa, koji donose konačnu odluku o prijemu kluba u takmičenje.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Poglavlje 5: Kriterijumi licenciranja Član 42 Klub-podnosilac zahtjeva za dobijanje licence mora da ispuni obavezne kriterijume propisane ovim Pravilnikom da bi dobio licencu za učešće u nekom od takmičenja u organizaciji UEFA. Postoji pet grupa kriterijuma: a) b) c) d) e)

Sportski Infrastrukturni Kadrovski i administrativni Pravni Finansijski

Kriterijumi koji su definisani u ovom Poglavlju moraju biti ispunjeni od strane podnosioca zahtjeva za licencu kako bi dobio licencu za učešće u klupskim takmičenjima u organizaciji UEFA, osim kriterijuma iz stava 4 i 5 ovog člana. Neispunjenje kriterijuma iz čl. 50, 51, 56, 66, 70, 71 i 72 neće prouzrokovati odbijanje izdavanja licence, već će se primijeniti sankcije definisane ovim Pravilnikom (npr. opomena ili novčana kazna). 1.SPORTSKI KRITERIJUMI Član 43 Ciljevi ispunjenja sportskih kriterijuma: a)

klubovi sa teritorije Crne Gore ulažu u razvijanje kvalitetnih programa razvoja omladinskog fudbala, b) klubovi podržavaju nefudbalsko obrazovanje i podstiču obrazovanje mladih igrača koje nije vezano samo za sport, c) klubovi unapreñuju medicinsku zaštitu mladih igrača, d) klubovi primjenjuju fer - plej na terenu i van njega (uključujući opšte poznavanje i razumijevanje pitanja suñenja svih učesnika utakmice, kao što su sudije, igrači, treneri i zvaničnici). 1.1

Odobreni program razvoja omladinskog fudbala Član 44

Svaki podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima pisani program razvoja omladinskog fudbala odobren od strane FSCG. Komisija za omladinski fudbal FSCG mora izdati ovo odobrenje najkasnije do 31.01. tekuće godine. Program razvoja omladinskog fudbala mora da sadrži sljedeće: a) ciljeve i filozofiju omladinskog razvoja, b) organizaciju omladinskog sektora (organizaciona šema, angažovana tijela, odnosi sa podnosiocima zahtjeva za licencu, omladinski timovi, itd), c) kadar (tehnički, medicinski i administrativni) i traženi mimimum obrazovanja, d) infrastrukturu za rad mladih kategorija (objekti za treninge i utakmice, i ostalo), e) finansijska sredstva (budžet, doprinos kluba koji podnosi zahtjev za licencu, igrača ili lokalne zajednice), f) program fudbalskog razvoja za različite uzraste (igračke vještine, tehnika, taktika, fizička pripremljenost), g) programe upoznavanja sa pravilima igre, h) medicinsku brigu za mlade igrače (uključujući medicinske kontrole), 14

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

postupak analize i dobijanja povratnih informacija u cilju ocjenjivanja rezultata i postizanja postavljenih cijeva, j) program edukacije o antidopingu, k) validnost programa (najmanje tri godine, a najviše sedam). Član 45

Program razvoja omladinskog fudbala mora dalje da sadrži sljedeće odredbe koje se odnose na podršku kluba obaveznom i dopunskom školskom obrazovanju mladih igrača: a)

Klub obezbjeñuje da svaki mladi igrač koji je uključen u program omladinskog razvoja ima mogućnost da redovno pohaña obavezno školovanje u skladu sa nacionalnim zakonom,

Klub obezbjeñuje da svaki mladi igrač koji je uključen u ovaj program omladinskog razvoja ne bude spriječen da nastavi svoje nefudbalsko obrazovanje.

1.2

Omladinski timovi Član 46

Podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima (kao minimum), sljedeće omladinske ekipe u okviru kluba ili pridruženog kluba: a) najmanje 2 (dvije) omladinske ekipe uzrasta od 15 do 21 godinu, b) najmanje 1 (jednu) omladinsku ekipu uzrasta od 10 do 14 godina, c) najmanje 1 (jednu) omladinsku ekipu uzrasta ispod 10 godina starosti. Svaki mladi igrač ovih timova mora biti registrovan na nacionalnom i/ ili regionalnom nivou. Član 47 Omladinske ekipe koje pripadaju uzrastima navedenim u članu 46, tačke a) i b), moraju da učestvuju u zvaničnim takmičenjima ili u programima koji su priznati od strane FSCG, a koja se igraju na nacionalnom, regionalnom ili lokalnom nivou. Omladinske ekipe koje pripadaju uzrastu navedenom u članu 46, tačka c), ne moraju da učestvuju u zvaničnim takmičenjima, već se za taj uzrast organizuju mini-turniri, okupljanja na lokalnom nivou i sl., a igrači ove kategorije ne moraju biti obavezno registrovani. 1.3

Potpisan ugovor sa profesionalnim igračima Član 48

Svi profesionalni igrači podnosioca zahtjeva za licence, uključujući mlade igrače starije od 10 godina, moraju imati ugovor potpisan sa podnosiocem zahtjeva za licencu, shodno odgovarajućim odredbama FIFA Pravilnika o statusu i transferu igrača. 1.4

Medicinska zaštita igrača Član 49

Podnosilac zahtjeva za licencu mora da obezbijedi da svi njegovi igrači koji imaju pravo nastupa u prvom timu redovno budu pregledani na godišnjem pregledu, u skladu sa definisanim minimalnim sadržajem. Kao dokaz da je postupljeno u skladu sa ovim kriterijumom, podnosilac zahtjeva mora da dostavi potvrdu potpisanu od strane svakog igrača prvog tima i odgovornog doktora koji obavlja medicinske preglede, sa datumom i sadržajem pregleda.

Važi od UEFA sezone 2011/12

1.5

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Sudijska pitanja i pravila igre Član 50

Cilj ovog kriterijuma je promovisanje sudijskih pitanja i bolje razumijevanje pravila igre. Podnosilac zahtjeva za licencu mora učestvovati na sjednicama ili skupovima o sudijskim pitanjima. Kao minimum, kapiten prvog tima ili njegov zamjenik kao i trener ili njegov pomoćnik moraju učestvovati na sjednicama ili skupovima o sudijskim pitanjima koje organizuje FSCG. Ukoliko klub podnosilac zahtjeva ne ispuni ovaj kriterijum, FSCG će mu izreći opomenu, a u ponovljenim slučajevima i novčanu kaznu do 1.000 eura. 1.6

Praksa rasne jednakosti Član 51

Podnosilac zahtjeva za licencu mora uspostaviti i primjenjivati politiku borbe protiv rasizma i diskriminacije u fudbalu, u skladu sa planom UEFA-e o rasizmu od 10 tačaka, što je definisano UEFA Pravilnikom o bezbjednosti i sigurnosti. Ukoliko podnosilac zahtjeva za licencu ne ispunjava ovaj kriterijum, FSCG će mu uputiti upozorenje, a u slučaju da se isto ponovi odrediće mu kaznu do EUR 1.000. 2. INFRASTRUKTURNI KRITERIJUMI Član 52 Cilj infrastrukturnih kriterijuma je da podnosioci zahtjeva za licencu imaju na raspolaganju "odobreni" stadion za odigravanje utakmica u nekom od takmičenja UEFA, koji će gledaocima i predstavnicima medija pružiti propisno opremljene, dobro odabrane, sigurne, bezbjedne i udobne stadione, kao i da klubovi imaju na raspolaganju odgovarajuće sadržaje za svoje igrače koji će im omogučiti da usavršavaju tehničke vještine i promovišu ostale segmente važne za razvoj. 2.1

Odobreni stadion za UEFA klupska takmičenja Član 53

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima na raspolaganju stadion za utakmice klupskog takmičenja UEFA. Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da posjeduje stadion, ili da putem pismenog ugovora sa vlasnikom(cima) obezbijedi njegovo korišćenje. Stadion mora da ispunjava sve minimalne zahtjeve, koji su definisani u Pravilniku UEFA o stadionima i mora biti odobren od strane FSCG. Član 54 Komisija za sigurnost i bezbjednost FSCG je nadležno tijelo za pregled i davanje odobrenja za upotrebu stadiona, a u skladu sa odgovarajućim Pravilnikom UEFA. 2.2

Objekti za treniranje – raspoloživost Član 55

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima na raspolaganju objekte za treniranje u toku cijele godine, koji su u njegovom vlasništu, ili za koje je zaključio ugovor o korišćenju objekata sa trećom stranom, koji će važiti za narednu takmičarsku sezonu. Takav ugovor mora sadržati garanciju da će objekti za treniranje biti na raspolaganju klubu za sljedeću takmičarsku sezonu. 16

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

2.3 Objekti za treniranje – minimalna infrastruktura Član 56 Objekti za treniranje moraju imati sljedeću minimalnu infrastrukturu: a) b) c) d)

najmanje 1 (jedan) teren odgovarajućih dimenzija, najmanje 1 (jednu) salu za treniranje u zimskim uslovima, najmanje 2 (dvije) svlačionice sa tuševima i sanitarnim ureñajima, najmanje 1 (jedna) ljekarska soba za medicinske preglede igrača.

Ukoliko klub podnosilac zahtjeva ne ispuni ovaj kriterijum, FSCG će mu izreći opomenu, a u ponovljenim slučajevima i novčanu kaznu do 1.000 EUR. 3. KADROVSKI I ADMINISTRATIVNI KRITERIJUMI Član 57 U uslovima sve većih zahtjeva za profesionalizacijom u fudbalskom sportu, klubovima se nameće potreba da zaposle kvalifikovane i edukovane kadrove, iskusne stručnjake koji će, pored sportskih, doprinositi finansijskom i marketinškom uspjehu kluba. Ciljevi kadrovskih i administrativnih kriterijuma su: a) da se poslovi kluba-podnosioca zahtjeva za licencu vode profesionalno, b) da klub-podnosilac zahtjeva za licencu ima na raspolaganju propisno obrazovane, kvalifikovane i iskusne kadrove, c) da igrače prvog i ostalih timova treniraju kvalifikovani treneri i da im se obezbijedi neophodno medicinsko osoblje. 3.1

Sekretarijat kluba Član 58

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima sekretarijat kluba, kao administrativno tehničku podršku upravi. Davaocu licence i javnosti mora biti omogućen pristup prostorijama kluba 5 (pet) dana u nedjelji, kao i na dan kada se igra utakmica u nekom od takmičenja UEFA. Sekretarijat kluba mora da ima minimalno sljedeću tehničku infrastrukturu: telefon, faks, kompjuter (e-mail). 3.2

Generalni direktor Član 59

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima generalnog direktora, koji je, u skladu sa opštim normativnim aktima kluba i pravilnicima, odgovoran za obavljanje svakodnevnih poslova i sprovoñenje politike u skladu sa odlukama Izvršnog odbora kluba. Generalni direktor mora da obezbijedi da zaposleni u klubu odgovorno, ispravno i na vrijeme sprovode svoje obaveze u vezi licenciranja. 3.3

Finansijski službenik Član 60

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima finansijskog službenika, kao profesionalca u klubu, koji je odgovoran za finansije, kao i za knjigovodstvo, izvještaje nadležnim organima kluba, i dr. 17

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Finansijski službenik mora posjedovati minimalno jednu od sljedećih kvalifikacija: a) diplomu ovlašćenog javnog računovoñe, ili b) diplomu kvalifikovanog revizora, ili c) "uvjerenje o kompetentnosti" izdato od strane FSCG na osnovu njegovog dosadašnjeg iskustva na polju finansija i praktičnog iskustva na polju finansija od najmanje 3 godine. Finansijski službenik može biti osoba koja radi u administraciji kluba ili osoba angažovana putem pismenog ugovora. 3.4

Oficir za bezbjednost Član 61

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima Oficira za bezbjednost odgovornog za pitanja bezbjednosti i sigurnosti. Oficir za bezbjednost mora imati minimalno jednu od sljedećih kvalifikacija: a) sertifikat o zvanju policajca ili pripadnika bezbjednosti u skladu sa nacionalnim zakonom, ili b) diplomu bezbjednosti i sigurnosti na osnovu posebnog kursa, izdata od strane FSCG, ili odgovornog organa – u skladu sa zakonom, ili c) "uvjerenje o kompetentnosti" odobreno od FSCG, a koje je zasnovano na učešću te osobe na posebnom kursu u organizaciji FSCG i najmanje jedna godina iskustva na ovim poslovima. Oficir za bezbjednost može biti lice koje je zaposleno u klubu ili lice kome je klub pismenim ugovorom povjerio vršenje tih poslova. 3.5

Oficir za medije Član 62

Klub–podnosilac zahtjeva za licencu, mora da imenuje predstavnika za medije odgovornog za komunikaciju sa sredstvima javnog informisanja i koji mora biti na raspolaganju predstavnicima medija za sve utakmice koje klub igra kao domaćin. Oficir za medije mora imati najmanje jednu od sljedećih kvalifikacija: a) diplomu novinara, b) potvrda o završenom kursu za predstavnika za medije, koji organizuje FSCG ili organizacija priznata od strane FSCG, c) "uvjerenje o kompetentnosti" odobreno od FSCG, a za koje je potrebno najmanje 2 (dvije) godine iskustva na ovakvim pitanjima. Oficir za medije može biti lice koje je zaposleno u klubu ili kome je klub pismenim ugovorom povjerio vršenje ovih poslova. 3.6

Ljekar Član 63

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima najmanje jednog ljekara odgovornog za medicinsku brigu i savjetovanje igrača prvog tima, kao i za sprovoñenje politike prevencije dopingovanja. On mora da bude na raspolaganju za vrijeme trajanja utakmice i treninga. Ljekar mora da ima odgovarajuću diplomu, koja je izdata i potvrñena od nadležnog ministarstva ili medicinskog fakulteta, i propisno registrovan u FSCG. 18

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Ljekar može biti zaposlen u klubu ili osoba angažovana pismenim ugovorom. 3.7

Fizioterapeut Član 64

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima najmanje jednog fizioterapeuta, odgovornog za medicinsku brigu igrača prvog tima. On mora da bude na raspolaganju za vrijeme trajanja utakmice i treninga. Fizioterapeut mora biti priznat i potvrñen od strane odgovarajućeg nacionalnog zdravstvenog organa i propisno registrovan u FSCG. Fizioterapeut može biti zaposlen u klubu ili osoba angažovana pismenim ugovorom. 3.8

Trener prvog tima Član 65

Klub podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima prvog trenera koji je odgovoran za rad sa prvim timom. Trener prvog tima mora da ispunjava (kao minimum) jednu od sljedećih kvalifikacija: a) Najveću važeću trenersku diplomu u FSCG ili neku važeću stranu licencu koja je ekvivalentna njoj i kao takva priznata od strane FSCG. b) Da je već započeo obrazovni kurs, priznat od strane FSCG, kojim se stiče diploma navedena u tački a). Neće se smatrati da je ovaj kriterijum ispunjen ako se radi o običnoj izjavi da je u pitanju takav obrazovni kurs. c) Da posjeduje validno ''uvjerenje o kompetentnosti'' izdato od strane FSCG prije sezone 2009/10, ukoliko trener ima najmanje 5 (pet) godina radnog iskustva kao trener prvog tima u bilo kojem klubu prve ili druge lige jednog od saveza članova UEFA-e. Ako se profesionalni fudbal igra ispod ove dvije vodeće lige, može se priznati i niža liga. Trener prvog tima mora biti registrovan kod FSCG. 3.9

Pomoćni trener prvog tima Član 66

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima pomoćnog trenera prvog tima, koji će pomagati prvom treneru u svim poslovima koji su vezani za rad sa prvim timom kluba. Pomoćni trener prvog tima mora da ispunjava (kao minimum) jednu od sljedećih kvalifikacija: a) Drugu najveću važeću trenersku diplomu u FSCG ili neku važeću stranu licencu koja je ekvivalentna njoj i kao takva priznata od strane FSCG. b) Da je već započeo obrazovni kurs, priznat od strane FSCG, kojim se stiče diploma navedena u tački a). Neće se smatrati da je ovaj kriterijum ispunjen ako se radi o običnoj izjavi da je u pitanju takav obrazovni kurs. c) Da posjeduje validno ''uvjerenje o kompetentnosti'' izdato od strane FSCG prije sezone 2009/10, ukoliko trener ima najmanje 5 (pet) godina radnog iskustva kao pomoćni trener prvog tima u bilo kojem klubu prve ili druge lige jednog od saveza članova UEFA-e. Ako se profesionalni fudbal igra ispod ove dvije vodeće lige, može se priznati i niža liga. Pomoćni trener prvog tima mora biti registrovan kod FSCG. Ukoliko podnosilac zahtjeva za licencu ne ispunjava ovaj kriterijum, FSCG može zatražiti da taj trener pohaña sljedeći odgovarajući edukativni kurs ili može odrediti novčanu kaznu u iznosu do 1.000 EUR. 19

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

3.10 Šef programa za omadinski razvoj Član 67 Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima šefa programa za omladinski razvoj, koji je odgovoran za voñenje i sve tehničke aspekte omladinskog sektora. Šef programa za omladinski razvoj mora da ispunjava (kao minimum) jednu od sljedećih kvalifikacija: a) Drugu najveću važeću trenersku diplomu u FSCG ili neku važeću stranu licencu koja je ekvivalentna njoj i kao takva priznata od strane FSCG. b) Da je već započeo obrazovni kurs, priznat od strane FSCG, kojim se stiče diploma navedena u tački a). Neće se smatrati da je ovaj kriterijum ispunjen ako se radi o običnoj izjavi da je u pitanju takav obrazovni kurs. c) Da posjeduje validno ''uvjerenje o kompetentnosti'' izdato od strane FSCG prije sezone 2009/10, ukoliko trener ima najmanje 2 (dvije) godine radnog iskustva kao šef programa za omladinski razvoj u bilo kojem klubu prve ili druge lige jednog od saveza članova UEFA-e. Ako se profesionalni fudbal igra ispod ove dvije vodeće lige, može se priznati i niža liga. Šef programa za omladinski razvoj mora biti registrovan kod FSCG. Šef programa za omaldinski razvoj može preuzeti funkciju trenera jedne od omladinskih selekcija (vidi čl.68) ili funkciju pomoćnog trenera (vidi čl. 66). 3.11 Treneri omladinskih ekipa Član 68 Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima najmanje jednog trenera u svakoj obaveznoj omladinskoj ekipi u skladu sa čl. 46 ovog Pravilnika, koji je odgovoran za fudbalska pitanja toga tima. Treneri omladinskih ekipa moraju ispunjavati (kao minimum) jednu od sljedećih kvalifikacija: Treneri omladinskih ekipa uzrasta od 15 do 21 godine: a) Drugu najveću važeću trenersku diplomu u FSCG ili neku važeću stranu licencu koja je ekvivalentna njoj i kao takva priznata od strane FSCG. b) Da su već započeli obrazovni kurs, priznat od strane FSCG, kojim se stiče diploma navedena u tački a). Neće se smatrati da je ovaj kriterijum ispunjen ako se radi o običnoj izjavi da je u pitanju takav obrazovni kurs. c) Da posjeduju validno ''uvjerenje o kompetentnosti'' izdato od strane FSCG prije sezone 2009/10, ukoliko trener ima najmanje 2 (dvije) godine radnog iskustva kao trener omladinske ekipe u bilo kojem klubu prve ili druge lige jednog od saveza članova UEFA-e. Ako se profesionalni fudbal igra ispod ove dvije vodeće lige, može se priznati i niža liga. Treneri omladinskih ekipa uzrasta od 10 – 14 i uzrasta ispod 10 godina: a) Drugu najveću važeću trenersku diplomu u FSCG ili neku važeću stranu licencu koja je ekvivalentna njoj i kao takva priznata od strane FSCG. b) Da su već započeli obrazovni kurs, priznat od strane FSCG, kojim se stiče diploma navedena u tački a). Neće se smatrati da je ovaj kriterijum ispunjen ako se radi o običnoj izjavi da je u pitanju takav obrazovni kurs. c) Da posjeduju validno ''uvjerenje o kompetentnosti'' izdato od strane FSCG prije sezone 2009/10, ukoliko trener ima najmanje 2 (dvije) godine radnog iskustva kao trener omladinske ekipe u bilo kojem klubu prve ili druge lige jednog od saveza članova UEFA-e. Ako se profesionalni fudbal igra ispod ove dvije vodeće lige, može se priznati i niža liga. Treneri omladinskih ekipa moraju biti registrovani kod FSCG. 20

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

3.13 Oficir za vezu s navijačima Član 69 Podnosilac zahtjeva za licencu dužan je imenovati jednog oficira za vezu s navijačima koji će biti ključna kontakt osoba za navijače. Oficir za vezu s navijačima dužan je da redovno prisustvuje sastancima s upravom kluba i dužan je da sarañuje sa oficirom za sigurnost o pitanjima u oblasti bezbjednosti i sigurnosti. Ukoliko klub-podnosilac zahtjeva za licencu ne ispuni ovaj kriterijum, FSCG može izreći novčanu kaznu u iznosu do 1.000 EUR.

3.12 Organizacija bezbjednosti i sigurnosti - Redari Član 70 Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da ima uspostavljenu organizaciju bezbjednosti i sigurnosti u smislu angažovanja redara na utakmicama gdje igra kao domaćin. Klub mora imati značajan broj redara i dostaviti, uz zahtjev za izdavanje licence, odgovarajući pismeni dokaz, odnosno izjavu sa listom raspoloživih redara. Podnosilac zahtjeva za licencu može da: a) zaposli redare, ili b) da zaključi pismeni ugovor sa vlasnikom stadiona koji će dati redare, ili c) da zaključi pismeni ugovor sa eksternom bezbjedonosnom kompanijom koja će obezbijediti redare. Postavljeni redari moraju imati odgovarajuću kvalifikaciju. 3.14 Prava i obaveze zaposlenih lica u klubu-podnosiocu zahtjeva za licencu Član 71 Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da kroz opis poslova ili unutrašnja normativna akta definiše prava i obaveze zaposlenih lica u klubu kako je navedeno u članovima 58 do 70. Unutrašnja normativna akta moraju biti usvojena od strane nadležnog organa u klubu. Ukoliko klub-podnosilac zahtjeva za licencu ne ispuni ovaj kriterijum, FSCG može izreći novčenu kaznu u iznosu do 1.000 EUR. 3.15 Obaveza imenovanja zamjenika u toku sezone licenciranja Član 72 Korisnik licence mora, u slučaju da neka od funkcija definisana u čl. 58-70 postane upražnjena u toku sezone licenciranja, da u roku od najviše 60 dana obezbijedi da upražnjena funkcija bude preuzeta od strane lica koje ima potrebne kvalifikacije. U slučaju da funkcija ostane upražnjena zbog bolesti ili nesrećnog slučaja, FSCG može da odobri produženje roka od 60 dana samo ako se uvjeri da je to lice i dalje zdravstveno nesposobno da nastavi sa obavljanjem funkcije. Ako funkcija iz čl. 58-70 postane upražnjena u toku sezone licenciranja jer je korisnik licence donio takvu odluku (npr. otpuštanje prvog trenera), klub mora da obezbijedi da tu funkciju preuzme lice koje posjeduje neophodne kvalifikacije i ispunjava kriterijume (u tom slučaju zamjena može biti imenovana na neodreñeno vrijeme). 21

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Ako funkcija iz čl. 58-70 postane upražnjena u toku sezone licenciranja zbog bolesti ili nesrećnog slučaja, klub mora da obezbijedi da tu funkciju preuzme: a) lice koje posjeduje neophodne kvalifikacije i zadovoljava kriterijume (u tom slučaju zamjena može biti imenovana na neodreñeno vrijeme), ili b) lice koje ne posjeduje neophodne kvalifikacije i ne ispunjava kriterijume (u tom slučaju zamjena je privremena i može trajati samo do kraja sezone licenciranja). Korisnik licence mora da o ovim zamjenama obavijesti Odjeljenje za licenciranje FSCG najkasnije u roku od 10 (deset) radnih dana od dana nastanka promjene. Ukoliko klub ne ispuni ovaj kriterijum, FSCG mu može izreći novčanu kaznu u iznosu do 1.000 EUR. 4. PRAVNI KRITERIJUMI Član 73 U ovom dijelu precizirani su obavezni pravni kriterijumi koji moraju biti ispunjeni od strane klubapodnosioca zahtjeva za licencu. 4.1

Izjava u vezi sa učešćem u klupskim takmičenjima UEFA Član 74

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da dostavi zakonski važeću izjavu u kojoj potvrñuje sljedeće: a) Da je saglasan da će uvijek poštovati Statut, Pravilnike, i Odluke FIFA, UEFA i FSCG, kao i da priznaje jurisdikciju CAS u Lozani, kako je definisano Statutom UEFA. b) Da prihvata kao obavezujuće Statut, Pravilnike i Odluke FIFA, UEFA i FSCG. c) Da će na nacionalnom nivou učestvovati u takmičenjima koja su priznata i odobrena od strane FSCG. d) Da će na meñunarodnom nivou učestvovati u takmičenjima priznatim od strane UEFA. Ova odredba se ne odnosi na prijateljske utakmice. e) Da će obavijestiti FSCG o svakoj značajnoj promjeni, dogañaju ili stanju od važnog ekonomskog značaja i o naknadnim dogañajima do kojih doñe poslije dostavljanja dokumentacije za licenciranje. f) Da će se pridržavati i poštovati UEFA propise o licenciranju klubova i o finansijskom ferpleju. g) Da su svi podneseni dokumenti potpuni i ispravni. h) Da ovlašćuje nadležnu nacionalnu administraciju za licenciranje klubova i nacionalna tijela za licenciranje klubova, UEFA-inu administraciju, Panel za finansijsku kontrolu klubova i UEFA-ine organe za administriranje pravde za ispitivanje dokumenata i traženje informacija od relevantnih javnih vlasti ili privatnih tijela u skladu sa državnim zakonom. i) Da priznaje kako UEFA zadržava pravo da sprovede reviziju o poštovanju pravilnika na nacionalnom nivou u skladu sa članom 109 Pravilnika. Ova Izjava mora biti potpisana od strane ovlašćenog lica u klubu i ne smije biti starija od 3 (tri) mjeseca od odgovarajućeg roka za njeno podnošenje FSCG. 4.2 Dokumenta i potvrde koje dostavlja klub-podnosilac zahtjeva za licencu Član 75 Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora da dostavi sljedeća dokumenta: a) primjerak važećeg Statuta podnosioca zahtjeva za licencu,

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

b) pismenu izjavu kojom se potvrñuje: i) da se obavezuje da će poštovati odredbe i uslove, koji su utvrñeni ovim Pravilnikom, ii) da su sva dostavljena dokumenta kompletna i ispravna, iii) da ovlašćuje nadležno tijelo za licenciranje klubova da pregleda dokumenta i zatraži informacije i da, u slučaju da doñe do žalbene procedure, zatraži informacije od bilo kojeg relevantnog organa, prema nacionalnom zakonu, iv) da se prihvata da UEFA zadržava pravo da izvrši inspekcije na licu mjesta na nacionalnom nivou, u cilju analiziranja postupka procjene i donošenja odluka. Ove gore navedene potvrde i dokumenta moraju biti potpisani od strane ovlašćenog lica u klubu i ne stariji od 3 (tri) mjeseca prije odgovarajućeg roka za njeno podnošenje FSCG. 4.3

Izvod iz registra Član 76

Klub podnosilac zahtjeva za licencu mora da dostavi sljedeće podatke: a) b) c) d)

ime, sjedište kluba (adresu), pravnu formu organizovanja, karton deponovanih potpisa (prezime i ime, kućna adresa) i vrstu potrebnog potpisa (npr. individualni ili kolektivni potpis).

Zavisno od pravnog statusa, podnosilac zahtjeva za licencu mora biti registrovan kod relevantnog teritorijalnog Privrednog suda ili kod Ministarstva kulture, sporta i medija Crne Gore. 5. FINANSIJSKI KRITERIJUMI Član 77 Cilj ispunjenja finansijskih kriterijuma je: a) b) c) d) e)

poboljšavanje ekonomskih i finansijskih stabilnosti klubova, unapreñenje kredibiliteta i transparentnosti klubova, neophodna zaštita povjerilaca, osiguranje kontinuiteta meñunarodnih takmičenja za jednu sezonu, i nadzor finansijskog fer-pleja na takmičenjima UEFA.

Ispunjenje finansijskih kriterijuma zahtijeva standardizaciju finansijskog poslovanja i izvještavanja od strane klubova sa ciljem daljeg unapreñenja kvaliteta upravljanja finansijama i ostvarenja većih prihoda od aktivnosti fudbala. 5.1

Izvještajni subjekat Član 78

Podnosilac zahtjeva za licencu će dostaviti davaocu licence opštu strukturu grupe, predstavljenu kroz šemu, ovjerenu od strane uprave. Ova šema mora sadržati informacije o svim zavisnim preduzećima, svim pravnim tijelima sa kontrolnim paketima do krajnje roditeljske kompanije, kao i o svim pridruženim kompanijama ili zavisnim preduzećima takve roditeljske kompanije. Struktura pravne grupe treba da jasno identifikuje subjekt koji je član davaoca licence kao i da navede sljedeće informacije za svaku podružnicu podnosioca zahtjeva za licence: a) b) c) d) e)

naziv pravnog lica, vrsta pravnog lica, informacije o osnovnim aktivnostima i svim fudbalskim aktivnostima, procenat vlasničkog interesa (i ako se razlikuje, glasački procenat koji posjeduje), akcijski kapital, 23

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

f) ukupna aktiva, g) ukupni prihodi, h) ukupni kapital. Podnosilac zahtjeva za licencu će odrediti izvještajni subjekat (ili kombinaciju subjekata) u vezi kojeg treba podnijeti finansijske informacije (npr. jedan subjekat, konsolidovani ili kombinovani finansijski izvještaj) u skladu sa Dijelom 1.6 Priručnika. Sve kompenzacije isplaćene igračima po osnovu ugovornih ili zakonskih obaveza, svi troškovi/ulazi od nabavke/prodaje registracije igrača i svi prihodi po osnovu ulaznica moraju biti proknjiženi u knjigama jednog od subjekata uključenog u izvještajni subjekat. 5.2

Finansijski izvještaji i revizija finansijskih izvještaja Član 79

Klub-podnosilac zahtjeva za licencu mora dostaviti finansijske izvještaje sastavljene zaključno sa 31. decembrom godine koja prethodi sezoni za koju se licencira, a koji moraju biti sastavljeni u skladu sa važećim Zakonom o reviziji i računovodstvu Crne Gore (»Službeni list Republike Crne Gore», broj 69/05 i 80/08), kao i sa pratećim računovodstvenim zakonodavstvom i propisima primjenljivim u Crnoj Gori. Klub podnosilac zahtjeva za licencu obavezan je da obezbijedi reviziju finansijskih izvještaja i dostavi izvještaj revizora, bez obzira da li se revizija finansijskih izvještaja zahtijeva važećim nacionalnim propisima iz oblasti revizije. Reviziju finansijskih izvještaja kluba-podnosioca zahtjeva za licencu mora da obavi revizor koji ima dozvolu prema nacionalnom zakonu da vrši poslove revizije i čije je imenovanje prihvaćeno od strane FSCG. Revizija mora biti izvršena u skladu sa Meñunarodnim standardima revizije i u skladu sa etičkim principima nezavisnosti. Član 80 Godišnji finansijski izvještaji moraju se pripremiti i dostaviti prema utvrñenom roku. Godišnji finansijski izvještaji moraju biti revidirani od strane nezavisnog revizora, kao što je propisano u članu 79. Godišnji finansijski izvještaji moraju sadržati: a) b) c) d)

bilans stanja, bilans uspjeha, izvještaj o novčanim tokovima, napomene koje će sadržati pregled značajnih računovodstvenih aktivnosti i ostale napomene sa objašnjenjima, i e) finansijski pregled rukovodstva.

Revidirani godišnji finansijski izvještaji treba da ispunjavaju minimum zahtjeva u pogledu objelodanjivanja informacija, kako je utvrñeno u Dijelu 1 Priručnika za primjenu finansijskih kriterijuma. Dostaviće se i komparativne vrijednosti za prethodnu godinu. Ukoliko revidirani godišnji finansijski izvještaji nijesu ispunili minimum zahtjeva u pogledu sadržaja i računovodstvenih principa, definisanih u prethodnom stavu, klub -podnosilac zahtjeva za licencu je obavezan da sačini dopunske informacije kako bi ispunio minimum zahtjeva o informacijama koje mora ocijeniti nezavisni revizor, kako je definisano u Priručniku za primjenu finansijskih kriterijuma.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Član 81 Podnosilac zahtjeva za licencu mora odrediti izvještajni subjekat, čija se izrada finansijskih informacija zahtijeva. Na drugoj strani, FSCG ocjenjuje da li je, pojedinačno za svakog podnosioca zahtjeva za licencu, odabrani izvještajni subjekat adekvatan za svrhe licenciranja klubova. 5.3

Izmirene dospjele obaveze prema fudbalskim klubovima Član 82

Podnosilac zahtjeva za licencu je dužan dokazati da na dan 31. marta koji prethodi sezoni za koju se traži licenca nema dospjelih obaveza (kako je definisano u Dijelu 2 Priručnika) koje se odnose na aktivnosti po osnovu transfera koje su realizovane prije prethodnog 31. decembra. Dospjele obaveze su samo oni iznosi koji se duguju fudbalskim klubovima po osnovu direktnih troškova pribavljanja registracije igrača, uključujući kompenzaciju za treniranje i doprinose solidarnosti kako je definisano u FIFA-inim Propisima o statusu i transferu igrača, kao i klauzulama za buduće kompenzacije. Podnosilac zahtjeva za licencu je dužan pripremiti i podnijeti FSCG Tabelu obaveza po osnovu transfera. Istu treba da pripremi i podnese, čak iako nije bilo transfera/pozajmljivanja tokom relevantnog perioda. Podnosilac zahtjeva za licencu je dužan prikazati sve aktivnosti po osnovu transfera (uključujući pozajmice) realizovane do 31. decembra, bez obzira na to da li ima neizmirenog salda na dan 31. decembra. Pored toga, podnosilac zahtjeva za licencu je dužan prikazati sve transfere po kojima se vodi sudski spor pred nadležnim organima prema nacionalnom zakonodavstvu ili po kojima se vodi postupak pred nacionalnim ili meñunarodnim fudbalskim organima ili relevantnim arbitražnim sudom. Tabela obaveza po osnovu transfera mora sadržati minimalno sljedeće podatke (o svakom transferu igrača, uključujući pozajmice) bez obzira na to da li postoji dospio iznos na dan 31. decembra: a) b) c) d)

igrač (identifikovan po imenu i broju), datum sporazuma o transferu/pozajmici, naziv fudbalskog kluba koji je ranije posjedovao registraciju, naknada za transfer/pozajmicu koja je plaćena ili treba biti plaćena (uključujući kompenzaciju za treniranje i doprinos solidarnosti), e) ostali direktni troškovi pribavljanja registracije igrača koji su plaćeni ili trebaju biti plaćeni, f) izmireni iznos sa datumom plaćanja, g) neizmirena salda na dan 31. decembra u pogledu svakog transfera igrača, sa navedenim datumom/ima dospijeća za svaki neizmireni dio, h) neizmirena salda na dan 31. marta (obračunate sa 31. decembrom) uključujući datum dospijeća za svaki neizmireni dio obaveza zajedno sa komentarom i pojašnjenjima, i) uslovne iznose (vanredne obaveze) koje još nisu priznate u bilansu stanja na dan 31. decembra.

Podnosilac zahtjeva za licencu je dužan da uskladi ukupne iznose obaveza u Tabeli obaveza po osnovu transfera sa sumom u bilansu stanja (ako je to primjenljivo) pod stavkom „Obaveze po osnovu transfera igrača“. Od podnosioca zahtjeva za licencu se traži da u toj tabeli prijavi sve obaveze plaćanja čak iako povjerilac nije zahtijevao plaćanje. Tabela obaveza po osnovu transfera mora biti odobrena od strane uprave i potpisana od strane izvršnog organa podnosioca zahtjeva za licencu. FSCG takoñe preporučuje podnosiocu zahtjeva za licencu da popuni i dostavi tabelu potraživanja po osnovu transfera (Dodatak VIII Priručnika).

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Za svrhe licenciranja, klub-podnosilac zahtjeva za licencu je obavezan da sa izabranim revizorom iz člana 79 ovog Pravilnika ugovori sprovoñenje postupka ispitivanja izmirenih dospjelih obaveza prema klubovima koje se odnose na aktivnosti po osnovu transfera, u vidu ugovorenih postupaka (ISRS 4400), za koje obezbjeñuje i dostavlja izvještaj revizora o nalazima činjeničnog stanja davaocu licence. 5.4

Izmirene dospjele obaveze prema zaposlenima i nadležnim organima za poreze i doprinose Član 83

Podnosilac zahtjeva za licencu je dužan dokazati da na dan 31. marta godine koja prethodi sezoni za koju se traži licenca nema dospjelih obaveza (kako je specificirano u Dijelu 2 Priručnika) prema svojim zaposlenima kao i prema nadležnim organima za poreze i doprinose u pogledu ugovornih i zakonskih obaveza prema njegovim zaposlenima koje su nastale prije prethodnog 31. decembra. Dospjele obaveze su oni iznosi koji se duguju zaposlenima kao i nadležnim organima za poreze i doprinose po osnovu ugovornih ili zakonskih obaveza prema zaposlenima podnosioca zahtjeva za licencu. Iznosi koji se duguju osobama koje iz različitih razloga više nisu zaposleni kod podnosioca zahtjeva potpadaju u djelokrug ovog kriterijuma i moraju biti izmireni u roku koji je propisan ugovorom i/ili definisan zakonom, nezavisno od načina na koji su te obaveze obračunate/prikazane u finansijskim izvještajima. Termin „zaposleni“ uključuje sljedeće osobe: a) sve profesionalne igrače u skladu sa važećim FIFA Pravilnikom o statusu i transferu igrača,i b) administrativno, tehničko i osoblje obezbjeñenja navedeno u članovima 59 do 69. Podnosilac zahtjeva za licencu je dužan pripremiti spisak svih zaposlenih koji su bili zaposleni u bilo koje vrijeme tokom godine do 31. decembra godine koja prethodi sezoni za koju se traži licenca. Taj spisak treba dostaviti FSCG. Kao minimum, moraju biti prikazani sljedeći podaci: a) b) c) d) e) f)

ime zaposlenog, pozicija/funkcija zaposlenog, datum početka radnog odnosa, datum završetka radnog odnosa (ako je to slučaj), neizmirena salda na dan 31. decembra, uključujući datum dospijeća svakog neizmirenog dijela, i neizmirena salda na dan 31. marta (obračunata sa 31. decembrom), uključujući datum dospijeća za svaki neizmireni dio obaveza zajedno sa komentarom i pojašnjenjima.

Spisak zaposlenih mora biti odobren od strane uprave i potpisan od strane izvršnog organa podnosioca zahtjeva za licencu. Podnosilac zahtjeva za licencu je dužan podnijeti revizoru i/ili FSCG neophodne dokumentovane dokaze koji prikazuju dospjele obaveze (ako ih ima) prema nadležnim organima za poreze i doprinose u pogledu ugovornih i zakonskih obaveza prema njegovim zaposlenima sa stanjem na dan 31. decembra godine koja prethodi sezoni za koju se traži licenca kao i bilo koje takve obaveze na dan 31. marta tekuće godine koje su prenesene sa 31. decembra. Za svrhe licenciranja, klub-podnosilac zahtjeva za licencu je obavezan da sa izabranim revizorom iz člana 79 ovog Pravilnika ugovori sprovoñenje postupka ispitivanja izmirenih dospjelih obaveza prema zaposlenima i nadležnim organima za poreze i doprinose, u vidu ugovorenih postupaka (ISRS 4400), za koje obezbjeñuje i dostavlja izvještaj revizora o nalazima činjeničnog stanja davaocu licence.

Važi od UEFA sezone 2011/12

5.5

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Kriterijum podnošenja pisane izjave davaocu licence Član 84

Podnosilac zahtjeva za licencu mora pripremiti i dostaviti FSCG pisanu izjavu generalnog direktora sedam dana prije donošenja odluke od strane prvostepenog organa. U pisanoj izjavi će se navesti da li su se desili ili ne bilo kakvi dogañaji ili uslovi od važnog ekonomskog značaja, koji bi mogli imati negativan uticaj na finansijsku situaciju podnosioca zahtjeva za licencu, a koji su nastali nakon datuma prethodnog revidiranog godišnjeg finansijskog izvještaja. U ovoj izjavi uprave će se navesti procjena finansijskog uticaja ili izjava da se takva procjena ne može sačiniti. Davalac licence će sam izvršiti ocjenu procedure. Primjeri dogañaja ili uslova koji mogu imati uticaj na finansijsku situaciju podnosioca zatjeva za licencu i ilustracija izjave uprave navedeni su u Dijelu 3 Priručnika koji se odnosi na ovaj finansijski kriterijum. 5.6

Buduće finansijske informacije Član 85

Podnosilac zahtjeva za licencu je dužan da pripremi i podnese buduće finansijske informacije, kako bi davaocu licence pokazao svoju sposobnost da nastavi sa poslovanjem do kraja licencirane sezone, ukoliko je prekršio bilo koji indikator definisan u donjem stavu. Ukoliko podnosilac zahtjeva za licencu pokaže bilo koje stanje opisano u indikatorima 1 ili 2, smatraće se da taj podnosilac zahtjeva za licencu krši predmetni indikator: a) Indikator 1: Sposobnost nastavka poslovanja Revizorov izvještaj o godišnjim finansijskim izvještajima podnesen u skladu sa članom 80 Pravilnika sadrži stavku o skretanju pažnje ili kvalifikovano mišljenje u pogledu sposobnosti za nastavak poslovanja kluba. b) Indikator 2: Negativan kapital Godišnji finansijski izvještaji (uključujući po potrebi i dopunske informacije) podneseni u skladu sa članom 80 Pravilnika prikazuju poziciju neto pasive koja je pogoršana u poreñenju sa podacima iz godišnjih finansijskih izvještaja za prethodnu godinu. Buduće finansijske informacije moraju pokriti period koji počinje odmah nakon zakonskog zaključnog datuma za godišnje finansijske izvještaje, i moraju pokrivati cijelu sezonu za koju se traži licenca. Buduće finansijske informacije se moraju sastojati od: a) planiranog bilansa uspjeha (obračuna dobiti i gubitaka), sa uporednim podacima za prethodnu finansijsku godinu i meñuperiod (ako je to slučaj), b) planiranog bilansa tokova gotovine, sa uporednim podacima za prethodnu finansijsku godinu i meñuperiod (ako je to slučaj), c) napomena sa obrazloženjima, uključujući kratak opis svake značajne pretpostavke (pozivajući se na relevantne aspekte istorijskih i drugih finansijskih informacija) koja je korišćena za pripremu planiranog bilansa uspjeha i izvještaja o tokovima gotovine, kao i ključnih rizika koji mogu uticati na buduće finansijske rezultate. Buduće finansijske informacije moraju biti pripremane najmanje na tromjesečnoj osnovi.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Buduće finansijske informacije moraju biti pripremljene dosljedno sa godišnjim finansijskim izvještajima koji su prošli reviziju i pratiti istu knjigovodstvenu politiku koja je bila korišćena za pripremu godišnjih finansijskih izvještaja, izuzev ako je bilo izmjena knjigovodstvene politike nakon datuma najsvježijih godišnjih finansijskih izvještaja koje se moraju reflektovati u narednim godišnjim finansijskim izvještajima – i u tom slučaju treba prezentirati detalje o tim izmjenama. Buduće finansijske informacije moraju zadovoljavati minimum zahtjeva za prikazivanje podataka kako je propisano Dijelom 1 Priručnika. Moraju biti uključene i dodatne stavke ili napomene ukoliko pružaju pojašnjenje ili ukoliko bi njihovo izostavljanje dovelo do toga da buduće finansijske informacije navode na pogrešne zaključke. Buduće finansijske informacije sa pretpostavkama na kojima su iste zasnovane mora odobriti uprava i to mora biti dokazano kratkom izjavom i potpisom u ime izvršnog tijela subjekta koji podnosi izvještaj. Član 86 Za svrhe licenciranja klubova revizor, izabran u skladu sa članom 79 Pravilnika, će verifikovati da li su indikatori, definisani u članu 85 Pravilnika, prekršeni ili ne. Za ove svrhe, revizor će u izvještaju, koji ide uz revidirane godišnje finansijske izvještaje, objelodaniti stanje podnosioca zahtjeva za licencu. Davalac licence je odgovoran za ocjenu da li su indikatori prekršeni ili ne. Član 87 Podnosilac zahtjeva za licencu obavezan je, ukoliko je prekršio bilo koji indikator definisan u članu 85 Pravilnika, da angažuje izabranog revizora da sprovede ispitivanje u odnosu na buduće finansijske informacije (ISAE 3400). Izabrani revizor dostavlja davaocu licence izvještaj o ispitivanju budućih finansijskih informacija. Sadržaj ugovorenih procedura u odnosu na buduće finansijske informacije i ocjena indikatora navedeni su u Dijelu 4 Priručnika, koji se odnosi na buduće finansijske informacije. 5.7

Finansijska dokumentacija koju dostavlja podnosilac zahtjeva za licencu davaocu licence Član 88

Podnosilac zahtjeva za licencu obavezan je da, za svrhe licenciranja, dostavi sljedeću finansijsku dokumentaciju FSCG: a) godišnje finansijske izvještaje (sastavljene u skladu sa zahtjevima o minimalnom sadržaju definisanim u Dijelu 1 Priručnika), b) revizorski izvještaj, kako je precizirano u članu 79 Pravilnika, c) pravni status podnosioca zahtjeva za licencu, na način koji se zahtijeva ovim Pravilnikom, d) dopunske informacije (u skladu sa zahtjevima definisanim u Dijelu 1.7 Priručnika), e) “tabelu obaveza po transferima” sa transferima na dan 31. decembar, f) kopije ugovora o transferima za sve obaveze obračunate sa 31. decembrom, g) spisak zaposlenih tokom čitave godine, h) “izjavu zaposlenih” po pitanju obaveza, i) izvještaje revizora o nalazima činjeničnog stanja za ugovorene procedure u odnosu na dospjele obaveze. i) pisanu izjavu generalnog direktora (sekretara kluba), kako je definisano u članu 84 ovog Pravlinika, i k) buduće finansijske informacije u skladu sa članom 85 ovog Pravilnika sa izvještajem revizora o ispitivanju budućih finansijskih informacija (član 87 Pravilnika). Podnosilac zahtjeva za licencu mora da dostavi navedenu dokumentaciju u skladu sa postupkom i rokovima utvrñenim u Aneksu 1 ovog Pravilnika – Osnovni proces. 28

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Član 89 Podnosilac zahtjeva za licencu obavezan je da, nakon donošenja odluke o izdavanju licence, dostavi davaocu licence dokumentaciju u vezi finansijskih kriterijuma u skladu sa zahtjevima praćenja propisanim članovima 103-107 ovog Pravilnika. Član 90 Sva dokumentacija koja se podnosi davaocu licence treba da sadrži sljedeće informacije: a) naziv (i pravni status), stalna i poslovna adresa izvještajnog subjekta i sve promjene u ovim informacijama nastale od prethodnog propisanog datuma bilansa, b) da li finansijske informacije obuhvataju pojedinačnog podnosioca zahtjeva za licencu ili grupu subjekata ili neku drugu kombinaciju subjekata, i opisati strukturu i sastav svake takve grupe ili kombinacije, c) propisani datum bilansa i period koji obuhvataju finansijske informacije (za tekuće i uporedne informacije), i d) valuta u kojoj se prikazuju podaci. 5.8 Odbijanje izdavanja licence Član 91 Ukoliko klub-podnosilac zahtjeva za licencu ne dostavi dokumentaciju ili ne ispuni odreñene minimalne zahtjeve po pitanju sadržaja, formata i obračuna, ili ako je ne dostavi u roku propisanim ovim Pravilnikom, FSCG mora odbiti izdavanje licence. Ukoliko klub-podnosilac zahtjeva za licencu nije ispunio finansijske kriterijume propisane ovim Pravilnikom na traženi način, FSCG mora odbiti izdavanje licence. Kriterijumi za donošenje odluka o izdavanju licence dati su za svaki propisani finansijski kriterijum u Priručniku - poglavlje Odluka davaoca licence.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

III UEFA PRAĆENJE KLUBOVA Poglavlje 1: Prava, dužnosti i odgovornosti involviranih strana Član 92 Panel za finansijsku kontrolu klubova: a) bira, vodi i/ili odlučuje o reviziji ispunjavanja zahtjeva kako je definisano članom 109, b) upravlja procesom praćenja klubova kako je definisano članom 95, a naročito ocjenjuje informacije koje pripremi korisnik licence i podnosi davaocu licence, razmatra da li su informacije prikladne i odreñuje da li je zadovoljen svaki zahtjev praćenja i koje dalje informacije su potrebne, ako su uopšte i potrebne, c) izvršava sve ostale zadatke specificirane u relevantnim članovima UEFA Pravilnika o organizaciji. Vršeći te dužnosti, Panel za finansijsku kontrolu klubova osigurava jednak tretman svim korisnicima licence i garantuje punu povjerljivost svih dostavljenih informacija. Panel za finansijsku kontrolu klubova će u svako doba imati na umu sveukupne ciljeve Pravilnika UEFA za licenciranje klubova i finansijski fer-plej, naročito u borbi protiv svakog pokušaja da se ti ciljevi zaobiñu. Član 93 Proces praćenja počinje podnošenjem UEFA-inoj administraciji liste odluka o licenci od strane davaoca licence a završava na kraju licencirane sezone. Isti se sastoji od sljedećeg minimuma ključnih koraka: a) dostavljanje dokumentacije za praćenje davaocu i korisniku licence, b) vraćanje tražene popunjene dokumentacije za praćenje od strane davaoca i korisnika licence, c) ocjenjivanje i potvrda kompletnosti dokumentacije svakog korisnika licence od strane davaoca licence, d) podnošenje ovjerene dokumentacije od strane davaoca licence Panelu za finansijsku kontrolu klubova, e) Panel za finansijsku kontrolu klubova ocjenjuje dostavljenu dokumentaciju, f) po potrebi, Panel za finansijsku kontrolu klubova traži dodatne informacije, g) odluka Panela za finansijsku kontrolu klubova kako je specificirano u relevantnim odredbama UEFA Pravilnika o organizaciji. UEFA administracija će davaocima licence blagovremeno saopštiti rokove za gore navedene korake procesa praćenja. Član 94 Davalac licence je dužan da: a) korisnika licence obavijesti o rokovima procesa praćenja, b) sarañuje sa Panelom za finansijsku kontrolu klubova u pogledu njegovih zahtjeva i pitanja, c) kao minimum, osigura i potvrdi Panelu za finansijsku kontrolu klubova, u pogledu informacija o uravnoteženosti prihoda i rashoda, da su sve informacije koje je podnio korisnik licence potpune i da odgovaraju informacijama koje su ranije podnesene za potrebe licenciranja kluba, d) ocijeni i potvrdi Panelu za finansijsku kontrolu klubova da je/su izabrani izvještajni subjekat/ti isti onaj/oni koji je/su ispunio kriterijume za licenciranje klubova i da je/su prikladni za potrebe praćenja klubova,

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

e) obavijesti Panel za finansijsku kontrolu klubova o eventualnim relevantnim informacijama koje je podnio korisnik licence u pogledu zahtjeva za praćenje klubova i o eventualnom dogañaju koji se desio nakon odluke o licenci a koji predstavlja značajnu promjenu informacija koje je korisnik licence ranije dostavio. Vršeći ove dužnosti davalac licence osigurava jednak tretman i garantuje punu povjerljivost svih dostavljenih informacija. Član 95 Korisnik licence je dužan da: a) sarañuje sa davaocem licence i Panelom za finansijsku kontrolu klubova u pogledu njegovih zahtjeva i upita, b) davaocu licence i Panelu za finansijsku kontrolu klubova obezbijedi sve neophodne informacije i/ili relevantne dokumente kako bi u potpunosti pokazao da su ispunjeni zahtjevi za praćenje, kao i eventualno bilo koji drugi dokument koji je tražen i smatran relevantnim za odlučivanje o praćenju kluba (izvještajni subjekat ili kombinacija subjekata za koji/e se traži dostavljanje informacija mora/ju biti isti kao onaj/i kao za licenciranje kluba), c) odmah pismeno obavijestiti davaoca licence o eventualnim kasnijim dogañajima koji predstavljaju značajnu promjenu informacije koje je ranije dostavio davaocu licence. Poglavlje 2: Zahtjevi za praćenje/monitoring Član 96 Svi korisnici licence koji su se kvalifikovali za neko UEFA klupsko takmičenje dužni su da se pridržavaju zahtjeva za praćenje, tj. zahtjeva za uravnoteženost prihoda i rashoda (članovi 97 do 102) i drugih zahtjeva za praćenje (članovi 103 do 107). Sljedeći klubovi su izuzeti od ovog zahtjeva za uravnoteženost prihoda i rashoda: a) klub koji se kvalifikuje za neko UEFA klupsko takmičenje na osnovu svojih sportskih zasluga i kojem je dato posebno odobrenje kako je definisano članom 29, b) korisnik licence koji pokaže da ima relevantne prihode i relevantne rashode (kako je definisano članom 97) ispod 5 miliona EUR u pogledu svakog od dva izvještajna perioda koji završavaju u dvijema godinama koje prethode početku UEFA klupskih takmičenja. Odluku o takvom izuzeću donosi Panel za finansijsku kontrolu klubova i ista je konačna. Ukoliko su godišnji finansijski izvještaji korisnika licence pripremljeni na bazi valute koja nije euro, onda se za odreñivanje da li klub treba dobiti izuzeće od zahtjeva za uravnoteženost prihoda, relevantne brojke moraju biti konvertovane u eure po prosječnom valutnom kursu predmetnog izvještajnog perioda, kako je objavila Evropska Centralna banka. Ukoliko je izvještajni period godišnjih finansijskih izvještaja duži ili kraći od 12 mjeseci, tada se prag od 5 miliona EUR (relevantni prihod/relevantni rashodi) usklañuje na gore ili na dolje prema dužini izvještajnog perioda. Onda se tako ustanovljeni prag uporeñuje sa relevantnim prihodima ili relevantnim rashodima korisnika licence. 1. ZAHTJEV ZA URAVNOTEŽENOST PRIHODA I RASHODA 1.1 Pojam relevantnog prihoda i rashoda Član 97 Relevantni prihod se definiše kao prihod od prodatih ulaznica, prava prenosa, sponzorstva i reklame, komercijalnih aktivnosti i drugog operativnog prihoda, plus bilo dobit od prodaje registracija igrača ili prihod od prodaje registracija igrača, višak dohotka od prodaje materijalnih osnovnih sredstava i finansijski prihod. U isti ne spada nijedna nemonetarna stavka ili odreñeni prihod od nefudbalskih operacija. 31

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Relevantni rashodi se definišu kao trošak prodaje, primanja zaposlenih, drugi operativni troškovi, plus bilo amortizacija bilo troškovi nabavke registracija igrača, finansijski troškovi i dividende. U iste ne spada amortizacija/umanjenje vrijednosti materijalnih stalnih sredstava, amortizacija/umanjenje vrijednosti nematerijalnih stalnih sredstava (izuzev registracija igrača), troškovi za aktivnosti razvoja omladinskog fudbala, trošak za aktivnosti razvoja zajednice, eventualne druge nemonetarne stavke, finansijski troškovi koji se mogu direktno pripisati stvaranju materijalnih stalnih sredstava, troškovi poreza ili odreñeni troškovi iz nefudbalskih operacija. Korisnik licence je dužan iskalkulisati i relevantne prihode i rashode i uskladiti ih sa svojim godišnjim finansijskim izvještajima i/ili korišćenom knjigovodstvenom evidencijom, tj. istorijskim, aktuelnim i budućim finansijskim informacijama, zavisno o kojim informacijama se radi. Relevantni prihodi i rashodi od relevantnih strana moraju biti usaglašeni tako da odražavaju poštenu (fer) vrijednost svake takve transakcije. Relevantni prihodi i rashodi su dalje definisani u Dijelu 5 Priručnika. 1.2 Pojam perioda praćenja Član 98 Period praćenja (monitoringa) je period tokom kojeg se ocjenjuje korisnik licence za potrebe zahtjeva uravnoteženosti prihoda i rashoda. Po pravilu, on pokriva tri izvještajna perioda: a) izvještajni period koji završava u kalendarskoj godini u kojoj počinje UEFA klupsko takmičenje (u daljem tekstu izvještajni period T), b) izvještajni period koji završava u kalendarskoj godini prije početka UEFA klupskog takmičenja (u daljem tekstu izvještajni period T-1), i c) prethodni izvještajni period (u daljem tekstu izvještajni period T-2); Kao primjer, period praćenja ocijenjen u licenciranoj sezoni 2015/16 pokriva izvještajni period koji završava 2015.godine (izvještajni period T), 2014. godine (izvještajni period T-1) i 2013. godine (izvještajni period T-2). Praveći izuzetak od ovog pravila, prvi period praćenja ocijenjen u licenciranoj sezoni 2013/14 pokriva samo dva izvještajna perioda, tj. izvještajne periode koji završavaju 2013. godine (izvještajni period T) i 2012. godine (izvještajni period T-1). 1.3 Pojam rezultata uravnoteženih prihoda i rashoda Član 99 Razlika izmeñu relevantnih prihoda i rashoda je rezultat uravnoteženih prihoda i rashoda koji se mora obračunati u skladu sa Dijelom 5 Priručnika za svaki izvještajni period. Ukoliko su relevantni rashodi korisnika licence niži od relevantnih prihoda za predmetni izvještajni period, onda klub ima višak prihoda u odnosu na rashode. Ukoliko su relevantni rashodi korisnika licence viši od relevantnog prihoda za predmetni izvještajni period, onda klub ima manjak prihoda u odnosu na rashode. Ukoliko su godišnji finansijski izvještaji korisnika licence pripremljeni na bazi valute koja nije euro, onda rezultat uravnoteženosti prihoda i rashoda mora biti konvertovan u eure po prosječnom valutnom kursu predmetnog izvještajnog perioda, kako je objavila Evropska Centralna banka. Sveukupni rezultat uravnoteženosti prihoda i rashoda je zbir rezultata uravnoteženosti prihoda i rashoda svakog izvještajnog perioda koji pokriva period praćenja (tj. izvještajni periodi T, T-1 i T-2).

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Ukoliko je sveukupni rezultat uravnoteženosti prihoda i rashoda pozitivan (jednak nuli ili viši od nule) onda korisnik licence ima sveukupni višak uravnoteženosti prihoda i rashoda za predmetni period praćenja. Ukoliko je sveukupni rezultat uravnoteženosti prihoda i rashoda negativan (manji od nule) onda korisnik licence ima sveukupni manjak uravnoteženosti prihoda i rashoda za predmetni period praćenja. U slučaju sveukupnog manjka uravnoteženosti prihoda i rashoda za predmetni period praćenja, korisnik licence može pokazati da je sveukupni manjak umanjen za višak (ako ga ima) koji je rezultat zbira uravnoteženih rezultata iz dva izvještajna perioda prije T-2 (tj. izvještajnih perioda T-3 i T-4). 1.4 Pojam prihvatljivog odstupanja Član 100 Prihvatljivo odstupanje je maksimalni mogući sveukupni deficit da bi se smatralo kako klub ispunjava kriterijum uravnoteženosti prihoda i rashoda kako je definisano članom 102. Prihvatljivo odstupanje je 5 miliona eura. Meñutim, ovaj nivo može biti premašen do sljedećih nivoa samo ukoliko je takvo premašivanje u cjelosti pokriveno učešćem u kapitalu učesnika i/ili povezanih strana: a) 45 miliona eura za period praćenja ocijenjen u licenciranim sezonama 2013/14 i 2014/15, b) 30 miliona eura za period praćenja ocijenjen u licenciranim sezonama 2015/16, 2016/2017 i 2017/18, c) neki niži iznos o kojem pravovremeno odluči Izvršni odbor UEFA za praćene periode ocijenjene u narednim godinama. Učešća u kapitalu učesnika i/ili povezanih strana (kako je navedeno u Dijelu 5.4 Priručnika) uzimaju se u obzir pri odreñivanju prihvatljivog odstupanja ukoliko ih je bilo i ukoliko su priznati: a) u finansijskim izvještajima za jedan od izvještajnih perioda T, T-1 ili T-2, ili b) u knjigovodstvenim evidencijama do 31. decembra godine izvještajnog perioda T. Na korisniku licence je da pokaže suštinu transakcije koja mora biti zaokružena u svakom pogledu i ne smije biti praćena nikakvim uslovljavanjem. Namjera ili opredijeljenost vlasnika da daju učešće nije dovoljna da bi se takvo učešće uzelo u obzir. Ukoliko su učešća u kapitalu od učesnika i/ili povezanih strana koja su se javila do 31. decembra godine u kojoj počinje UEFA klupsko takmičenje priznata u izvještajnom periodu kluba T+1 i ukoliko su bila uzeta u obzir radi odreñivanja prihvatljivog odstupanja u pogledu perioda praćenja (T-2, T-1 i T) ocijenjenog u licenciranoj sezoni koja počinje u istoj kalendarskoj godini, tada će se za kasnije praćene periode za ta učešća smatrati da su bila priznata u izvještajnom periodu T. 1.5 Informacije o uravnoteženosti prihoda i rashoda Član 101 Do roka i u obliku koji odredi UEFA administracija, korisnik licence je dužan pripremiti i podnijeti: a) informaciju o uravnoteženosti prihoda i rashoda za period praćenja T-1, b) informaciju o uravnoteženosti prihoda i rashoda za period praćenja T-2 ako ista nije ranije dostavljena, c) informaciju o uravnoteženosti prihoda i rashoda za period praćenja T ukoliko je prekršio bilo koji indikator definisan u donjem stavu 3. Informacija o uravnoteženosti prihoda i rashoda: a) mora se odnositi na isti izvještajni subjekat kao i informacija za licenciranje klubova kako je definisana članom 78, 33

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

b) biti usvojena od uprave što se dokazuje kartkom izjavom koja potvrñuje kompletnost i tačnost informacije, te potpisom u ime izvršnog organa korisnika licence. Ukoliko korisnik licence pokaže bilo koje stanje opisano u indikatorima od 1 do 4, smatraće se da krši indikator: i)

Indikator 1: Sposobnost nastavka poslovanja Revizorov izvještaj o godišnjim ifinansijskim izvještajima (tj. izvještajni period T-1) podnesen u skladu sa članom 80 sadrži stavku o skretanju pažnje ili kvalifikovano mišljenje u pogledu sposobnosti za nastavak poslovanja kluba.

. ii) Indikator 2: Negativan kapital Godišnji finansijski izvještaji (tj. izvještajni period T-1) podneseni u skladu sa članom 80 prikazuju poziciju neto pasive koja je pogoršana u poreñenju sa podacima iz godišnjih finansijskih izvještaja za prethodnu godinu (tj. izvještajni period T-2).

iii) Indikator 3: Rezultat uravnoteženosti prihoda i rashoda Korisnik licence prijavljuje manjak uravnoteženosti prihoda i rashoda kako je definisano članom 99 za jedan od dva ili oba izvještajna perioda T-1 i T-2. iv) Indikator 4: Neizmirene dospjele obaveze Korisnik licence na dan 30. juna godine u kojoj počinje UEFA klupsko takmičenje ima neizmirenih dospjelih obaveza kako je detaljnije definisano u članovima 104 i 105. Pored toga, Panel za finansijsku kontrolu klubova zadržava pravo da u svako doba od korisnika licence zatraži da pripremi i podnese dodatne informacije, naročito ako godišnji finansijski izvještaji pokazuju da: a) primanja zaposlenih premašuju 70% ukupnog prihoda, ili b) neto dugovanje premašuje 100% ukupnog prihoda. 1.6 Ispunjenje zahtjeva za uravnoteženost prihoda i rashoda Član 102 Zahtjev za uravnoteženost prihoda i rashoda je ispunjen ako nije prekršen nijedan indikator a korisnik licence ima višak uravnoteženosti prihoda i rashoda za izvještajne periode T-2 i T-1. Zahtjev za uravnoteženost prihoda i rashoda je ispunjen čak iako je prekršen neki indikator (kako je definisano članom 101(3)), ukoliko: a) korisnik licence ima višak uravnoteženosti prihoda i rashoda za izvještajne periode T-2 i T-1 i T, ili b) korisnik licence ima manjak uravnoteženosti prihoda i rashoda za izvještajne periode T-2 i T-1 i T koji se kreće u okviru prihvatljivog odstupanja (kako je definisano članom 100), s tim da je uzet u obzir i višak (ako ga ima) u izvještajnim periodima T-3 i T-4 (kako je definisano članom 99(6)). Zahtjev za uravnoteženost prihoda i rashoda nije ispunjen ukoliko korisnik licence ima sveukupni manjak uravnoteženosti prihoda i rashoda za izvještajne periode T-2, T-1 i T koji izlazi iz okvira prihvatljivog odstupanja (kako je definisano članom 100), s tim da je uzet u obzir i višak (ako ga ima) u izvještajnim periodima T-3 i T-4 (kako je definisano članom 99(6)). Ukoliko zahtjev za uravnoteženost prihoda i rashoda nije ispunjen onda, uzimajući u obzir i ostale faktore definisane Dijelom 6 Priručnika, Panel za finansijsku kontrolu klubova predmet može uputiti organima za administriranje pravde koji će bez odlaganja preduzeti odgovarajuće mjere u skladu sa postupkom definisanim UEFA Disciplinskim pravilnikom za hitne slučajeve.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

2. OSTALI ZAHTJEVI PRAĆENJA 2.1 Buduće finansijske informacije-unaprijeñeno Član 103 Do roka i u obliku koji odredi UEFA administracija, korisnik licence je dužan pripremiti i podnijeti unaprijeñene buduće finansijske informacije koje se sastoje od: a) ažuriranih budućih finansijskih informacija koje su već dostavljene davaocu licence u skladu sa ćlanom 85 ukoliko je prekršen indikator 1 i/ili 2 kako je definisano članom 85(2) i članom 101(3), b) novih budućih finansijskih informacija ukoliko je prekršen indikator 3 i/ili 4 kako je definisano članom 101(3). Unaprijeñene buduće finansijske informacije moraju pokrivati 12-mjesečni period koji počinje odmah nakon zakonskog završnog datuma izvještajnog perioda T (u daljem tekstu T+1). Unaprijeñene buduće finansijske informacije moraju se sastojati od: a) planiranog bilansa uspjeha (obračuna dobiti i gubitaka) sa uporednim godišnjim podacima za izvještajni period T (ako je to slučaj), b) planiranog bilansa tokova gotovine sa uporednim godišnjim podacima za izvještajni period T (ako je to slučaj), c) planiranog bilansa stanja sa uporednim godišnjim podacima za izvještajni period T (ako je to slučaj), d) napomena sa obrazloženjima uključujući pretpostavke koje nisu nerazumne, rizike i komparaciju budžeta sa stvarnim brojkama, i e) plana za ispunjenje zahtjeva uključujući kalkulaciju uravnoteženosti prihoda i rashoda za izvještajni period T+1 zasnovanu na planiranom bilansu uspjeha i uključujući i usaglašavanja za obračun relevantnih prihoda i rashoda. Pored toga, odredbe članova 85(4) do 85(7) važe po analogiji i za unaprijeñene buduće finansijske informacije. 2.2 Izmirene dospjele obaveze prema fudbalskim klubovima - unaprijeñeni kriterijum Član 104 Korisnik licence je dužan dokazati da na dan 30. juna godine u kojoj počinje UEFA klupsko takmičenje nema neizmirenih obaveza (kako je specificirano u Dijelu 2 Priručnika) prema drugim fudbalskim klubovima kao rezultat aktivnosti transfera do 30. juna. Obaveze plaćanja su oni iznosi koji se duguju fudbalskim klubovima po osnovu aktivnosti transfera, uključujući kompenzaciju za treniranje i doprinose solidarnosti kako je definisano u UEFA Pravilniku o statusu i transferu igarča, kao i bilo koji drugi iznos duga nakon ispunjenja odreñenih uslova. Do roka i u obliku koji odredi UEFA administracija, korisnik licence je dužan pripremiti i podnijeti tabelu sa obavezama po osnovu transfera čak iako nije bilo nikakvih transfera /pozajmica tokom relevantnog perioda. Korisnik licence je dužan prikazati sve aktivnosti po osnovu transfera (uključujući pozajmice) realizovane do 30. juna, bez obzira na to da li ima neizmirenog salda na dan 30. juna. Pored toga, korisnik licence je dužan prikazati sve transfere po kojima se vodi sudski spor pred državnim ili meñunarodnim sportskim tijelima, arbitražnim ili državnim sudom.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Tabela sa obavezama po osnovu transfera mora sadržati minimalno sljedeće podatke (o svakom transferu igrača, uključujući pozajmice): a) b) c) d)

igrač (identifikovan po imenu i broju), datum sporazuma o transferu / pozajmici, naziv fudbalskog kluba koji je ranije posjedovao registraciju, naknada za transfer/pozajmicu koja je plaćena ili treba biti plaćena (uključujući kompenzaciju za treniranje i doprinos solidarnosti), e) ostali direktni troškovi pribavljanja registracije koji su plaćeni ili trebaju biti plaćeni, f) izmireni iznos s datumom plaćanja, g) neizmirena salda na dan 30. juna u pogledu svakog transfera igrača, sa navedenim datumom/ima dospijeća za svaki neizmireni dio, h) datum dospijeća za svaki neizmireni dio obaveza po osnovu transfera, i i) uslovne iznose (vanredne obaveze) koje još nisu priznate u bilansu stanja na dan 30. juna.

Korisnik licence je dužan sravniti ukupne iznose obaveza u Tabeli obaveza po osnovu transfera sa podacima u bilansu stanja za stavku „Obaveze plaćanja po osnovu transfera igrača“ (ako je to slučaj) ili sa podacima korišćenim u knjigovodstvenim evidencijama. Od korisnika licence se traži da u toj tabeli prijavi sve obaveze plaćanja čak iako povjerilac nije zahtijevao plaćanje. Tabelu obaveza po osnovu transfera mora odobriti uprava i dokaz o tome mora biti predočen u formi kratke izjave i potpisa u ime izvršnog organa korisnika licence. Ukoliko korisnik licence krši indikator 4, kako je definisan članom 101(3), onda je dužan dokazati i da na dan narednog 30. septembra (kako je specificirano u Dijelu 2 Priručnika) nema neizmirenih obaveza prema drugim fudbalskim klubovima kao rezultat aktivnosti po osnovu transfera realizovanih do 30. septembra. Primjenjivaće se gornji stavovi od 2 do 7. 2.3

Izmirene dospjele obaveze prema zaposlenima i nadležnim organima za poreze i doprinose – unaprijeñeni kriterijum Član 105

Korisnik licence je dužan dokazati da na dan 30. juna godine u kojoj počinju UEFA klupska takmičenja nema dospjelih obaveza (kako je specificirano u Dijelu 2 Priručnika) prema svojim zaposlenim, kao ni prema nadležnim organima za poreze i doprinose (kako je definisano u stavovima 2 i 3 člana 83) koje su nastale prije 30. juna. Do roka i u obliku koji odredi UEFA administracija, korisnik licence je dužan pripremiti i podnijeti izjavu kojom potvrñuje da nema ili ima neizmirenih dospjelih obaveza prema svojim zaposlenim i društvenim i poreskim vlastima. Kao minimum, moraju biti prikazani sljedeći podaci o neizmirenim dospjelim obavezama prema zaposlenim, zajedno sa komentarom i pojašnjenjima: a) b) c) d) e)

ime zaposlenog, pozicija/funkcija zaposlenog, datum početka radnog odnosa, datum završetka radnog odnosa (ako je to slučaj), i neizmirena salda na dan 30. juna, uključujući datum dospijeća svakog neizmirenog dijela.

Kao minimum, moraju biti prikazani sljedeći podaci o neizmirenim dospjelim obavezama prema nadležnim organima za poreze i doprinose (društvenim i poreskim vlastima), zajedno sa komentarom i pojašnjenjima: a) naziv povjerioca, i b) neizmirena salda na dan 30. juna, uključujući datum dospijeća svakog neizmirenog dijela. Tu izjavu mora odobriti uprava i dokaz o tome mora biti predočen u formi kratke izjave i potpisa u ime izvršnog organa korisnika licence. 36

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Ukoliko korisnik licence krši indikator 4 kako je definisan članom 101(3), onda je dužan dokazati i da na dan narednog 30. septembra (kako je specificirano u Dijelu 2 Priručnika) nema neizmirenih obaveza prema zaposlenim i društvenim i poreskim vlastima nastalih prije 30. septembra. Primjenjivaće se gornji stavovi od 2 do 5. 2.4 Obaveza obavještavanja o naknadnim dogañajima Član 106 Korisnik licence je dužan odmah obavijestiti davaoca licence u pisanoj formi o značajnim promjenama uključujući, ali ne ograničavajući se na: naknadne/kasnije dogañaje od velikog ekonomskog značaja najmanje do kraja sezone za koju je izdata licenca. Informacije koje priprema uprava moraju sadržati opis prirode dogañaja ili situacije i procjenu njenog finansijskog efekta, ili izjavu (sa obrazloženjem) da se takva procjena ne može dati. 2.5 Zajednička odredba Član 107 Ukoliko nije ispunjen neki od ostalih zahtjeva za praćenje, kako je definisano članovima 103 do 106, tada Panel za finansijsku kontrolu klubova predmet može uputiti Organima za administriranje pravde koji će bez odlaganja preduzeti odgovarajuće mjere u skladu sa postupkom definisanim u UEFA Disciplinskom pravilniku za hitne slučajeve.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

IV ZAVRŠNE ODREDBE Poglavlje 1: Aneksi Član 108 Svi aneksi ovog Pravilnika predstavljaju njegov sastavni dio. Poglavlje 2: Revizije kojima se vrši provjera poštovanja Pravilnika Član 109 UEFA i/ili njena imenovana tijela/agencije zadržavaju pravo da mogu u svako doba sprovesti reviziju radi provjere poštovanja Pravilnika od strane podnosioca zahtjeva za licencu kod FSCG i kod podnosioca zahtjeva za licencu u prisustvu FSCG. Cilj revizije radi provjere poštovanja Pravilnika je osiguranje da su i FSCG i korisnik licence ispunili svoje obaveze i da je licenca bila pravilno izdata u vrijeme kad je FSCG donio konačnu i obavezujuću odluku. Za potrebe revizije radi provjere poštovanja Pravilnika koju vrši UEFA, u slučaju bilo kakve razlike u tumačenju nacionalnog pravilnika o licenciranju klubova izmeñu verzije na nekom službenom jeziku UEFA-e i verzije na crnogorskom jeziku, mjerodavan će biti tekst verzije pisan na službenom jeziku UEFA-e. Poglavlje 3: Disciplinska pravila Član 110 FSCG donosi posebna disciplinska pravila za licenciranje klubova. Disciplinska pravila odnose se na klubove i odgovorna fizička lica zaposlena u klubovima, koji prekrše pravila licenciranja utvrñena ovim Pravilnikom, nadležna tijela koja pokreću i vode postupak, disciplinski postupak i disciplinske mjere. UEFA može kazniti svako kršenje ovog Pravilnika u skladu sa UEFA-inim Disciplinskim pravilnikom. Član 111 Fizička lica ili klubovi koji u postupku dobijanja licence organima za sprovoñenje procesa licenciranja dostave falsifikovanu ispravu ili netačne podatke relevantne za donošenje odluke, kazniće se: a) Fizička lica i) opomena, ii) novčana kazna, iii) zabrana vršenja funkcija u klubu i FSCG do 2 (dvije) godine, iv) isključenje iz FSCG. b) Klubovi i) opomena, ii) novčana kazna, iii) oduzimanje već izdate licence, iv) zabrana učešća u postupku licenciranja klubova, odnosno podnošenja zahtjeva za dobijanje licence u periodu do 3 godine. Visina kazne fizičkim licima i klubovima utvrñuje se prema težini prekršaja, odnosno prema značaju netačno prezentiranog dokumenta ili podatka. 38

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Član 112 Disciplinski postupak može biti pokrenut na osnovu prijave ML, predsjednika Komisije za licenciranje (prvostepeno tijelo) ili Predsjednika Komisije za žalbe za licenciranje (drugostepeno tijelo). Disciplinski postupak vode odgovarajući organi FSCG, tj. Disciplinska komisija FSCG, kao prvostepeni organ, i Komisija za žalbe, kao drugostepeni organ. Odluka Komisije za žalbe FSCG je konačna. Član 113 Disciplinski postupak je hitan. Disciplinska komisija FSCG mora donijeti odluku u roku od 7 (sedam) dana od dana podnošenja prijave. Žalba na odluku Disciplinske komisije FSCG mora se podnijeti u roku od 3 (tri) dana od dana dostave sporne odluke, a žalbu mogu podnijeti kažnjeno lice ili klub, kao i podnosilac prijave Disciplinskoj komisiji FSCG. Žalba se dostavlja preko Disciplinske komisije FSCG, koja predmet odmah ustupa Komisiji za žalbe FSCG na razmatranje. Komisija za žalbe FSCG mora donijeti odluku u roku od 7 (sedam) dana od dana podnošenja žalbe. Poglavlje 4: Usvajanje, prestanak primjene i stupanje na snagu Član 114 Ovaj Pravilnik je usvojen od strane Izvršnog odbora FSCG na sjednici održanoj dana 24.12. 2010. godine. Ovaj Pravilnik je pregledan od strane UEFA dana __________2010. godine. Ovim Pravilnikom se zamjenjuje Pravilnik o sistemu licenciranja klubova Fudbalskog saveza Crne Gore za klupska takmičenja u organizaciji UEFA koji je važio za sezonu 2010/11. Promjene ovog Pravilnika moraju se usvojiti na sjednici Izvršnog odbora FSCG, i objaviti u Službenom glasniku “CG Fudbal” prije njihovog stupanja na snagu i moraju se dostaviti UEFA-i na ponovno pregledanje. Ovaj Pravilnik stupa na snagu danom usvajanja, tj. od ciklusa licenciranja za sezonu UEFA klupskih takmičenja 2011/2012, izuzev članova 96 do 102 koji stupaju na snagu za izvještajni period koji završava 2012. godine, kako je specificirano u članu 98(3). Primjena finansijskih kriterijuma i zahtjeva za uravnoteženost prihoda i rashoda iz ovog Pravilnika bliže se ureñuje Priručnikom za primjenu finansijskih kriterijuma i zahtjeva za uravnoteženost prihoda i rashoda za takmičenje u organizaciji UEFA. Podgorica, 20.decembar 2010. godine FUDBALSKI SAVEZ CRNE GORE

Broj: 2960/7 Podgorica, 20.12.2011.

Predsjednik Fudbalskog saveza Crne Gore, Dejan Savićević

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

ANEKSI PRAVILNIKA

SADRŽAJ Aneks 1 Aneks 2 Aneks 3

Strana Osnovni postupak FSCG Politika izuzeća Vanredna primjena sistema za licenciranje klubova

41 44 46

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Aneks 1: OPIS OSNOVNOG POSTUPKA 1. Prije roka za dostavu UEFA-i spiska klubova koji se prijavljuju za klupsko takmičenje UEFA i na datum koji odredi davalac licence, menadžer licenciranja (ML) sastavlja dokumenta za licenciranje klubova koja sadrže kriterijume, upitnike i obrasce koje treba popuniti i vratiti. Klubovi podnose prijavu za licenciranje u odreñenom roku. 2. ML šalje pripremljen komplet dokumenata klubovima koji su podnijeli zahtjev za dobijanje licence. Ta dokumentacija se šalje poštom, faksom, putem ekstraneta itd. ML može da traži potvrdu prijema tih dokumenata. 3. Podnosilac zahtjeva za licencu popunjava licencnu dokumentaciju (upitnike, šablone, itd.) i vraća ih menadžeru licenciranja u propisanom roku. Ta dokumenta se mogu dostaviti lično, poštom ili elektronskom poštom (skenirano). Uz njih se može poslati i prateća dokumentacija. 4. Po prijemu dokumentacije, ML provjerava da li je podnosilac zahtjeva vratio kompletnu dokumentaciju i da li je to učinio u dogovorenom roku. 5. Odluka Dvije alternative: korak 6 ili korak (A) 6. Ako je dokumentacija kompletna i ako je poslata u dogovorenom roku, menadžer licenciranja sortira dobijene informacije, notira ih i šalje na analizu imenovanim ekspertima koji su odgovorni za konkretnu oblast (npr. pravna dokumenta biće poslata stručnjaku za pravna pitanja, informacije u vezi sa finansijama stručnjaku za finansije, itd.). 7. Eksperti za konkretne oblasti dobijaju od Menadžera licenciranja dokumenta, analiziraju ih, kontrolišu da li su kriterijumi ispunjeni a zatim podnose izvještaj ML u dogovorenom roku i prema pripremljenim obrascima (kontrolne liste, izvještaji, itd.). Te analize moraju biti potkrijepljene pratećom dokumentacijom (dokaz da su kriterijumi ispunjeni), na primjer uz ovjeru stadiona mora da se dostavi kopija validnog sertifikata o stadionu. 8. Odluka Dvije alternative: korak 9 ili korak (A) 9. ML provjerava da li su izvještaji eksperata kompletni i da li su vraćeni u dogovorenom roku. ML analizira izvještaje i mišljenje eksperata i identifikuje područja koja zahtijevaju dalje ispitivanje od strane eksperata. ML obavlja procjenu podnosioca zahtjeva za licencu. Na osnovu nalaza eksperata on može da identifikuje važne segmente koje treba dodatno ispitati. 10. Odluka Dvije alternative: korak 11 ili korak (B) 11. Ako ML ne identifikuje nijedan segment koji treba dodatno analizirati, on priprema izvještaj koji daje na razmatranje Komisiji za licenciranje klubova (prvostepenom organu) u propisanom roku. Taj izvještaj mora da sadrži aspekte koje treba analizirati (analiza dobijenih dokumenata i podaci prikupljeni prilikom posjete podnosiocu zahtjeva, ako je obavljena). Zavisno od rezultata analize, izvještaj treba da sadrži i preporuku da li da se licenca odobri ili ne. 12. ML pribavlja pisanu izjavu podnosioca zahtjeva za licencu u kojoj se navodi da li su se desili ili ne bilo kakvi dogañaji ili uslovi od važnog ekonomskog značaja. Ova izjava je dio izvještaja. Zavisno od rezultata analize, izvještaj će sadržati preporuku da li da se licenca odobri ili ne. 41

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

13. Ukoliko je podnosilac zahtjeva za licencu dostavio bilo koji dokument Odjeljenju za licenciranje nakon propisanog roka, ML to mora napisati u svom izvještaju i tačno navesti koji je to dokument i datum njegovog prijema. 14. Komisija za licenciranje klubova (prvostepeno tijelo) dobija izvještaj ML u propisanom roku, pregleda ga i ukoliko je potrebno traži od ML da pruži dodatna obrazloženja i dokumenta, i donosi odluku da li će se licenca odobriti ili ne. 15 Ukoliko je podnosilac zahtjeva za licencu dostavio Odjeljenju za licenciranje bilo koji dokument nakon utvrñenih rokova, Komisija za licenciranje može odlučiti da taj klub kazni (npr. novčanom kaznom). Meñutim, bilo koji dokument koji pokazuje da su kriterijumi ispunjeni u pogledu ‘’neizmirenih dospjelih obaveza’’, nakon roka koji je utvrñen kao 31. mart (npr.uplata nakon tog datuma), neće biti uzet u razmatranje. 16. Odluka: Dvije alternative: korak 17 ili korak (D) 17. Poslije detaljne analize dokumentacije podnosioca zahtjeva za licencu donosi se odluka o izdavanju licence. Izdata licenca može, a ne mora, da sadrži opis oblasti na koje podnosilac zahtjeva ubuduće treba da obrati pažnju. 18. ML dobija izvještaj Komisije za licenciranje klubova. Na osnovu te odluke on priprema spisak podnosilaca zahtjeva za licencu koji imaju pravo da se prijave za klupsko takmičenje UEFA. On zatim obavještava UEFA-u o odlukama FSCG po pitanju licenci u propisanom roku. 19. Nakon izdavanja licence, korisnik licence ima obavezu da do kraja sezone za koju je licenca izdata, odmah i u pisanoj formi obavještava davaoca licence o svim naknadnim dogañajima koji mogu izazvati sumnju u pogledu mogućnosti kluba da nastavi sa poslovanjem po načelu stalnosti. 20. Ukoliko je korisnik licence prekršio indikatore definisane u članu 85 Pravilnika, obavezan je da sastavi i podnese buduće finansijske informacije. Buduće finansijske informacije moraju biti pripremljene, minimum, na tromjesečnoj osnovi. (A) Od koraka 5. Ako dokumentacija nije potpuna ili nije poslata u dogovorenom roku, ML stupa u kontakt sa podnosiocem zahtjeva za licencu da bi se dogovorili o narednim aktivnostima (npr. da bi zatražio informacije, prateću dokumentaciju, upitnik ili obrazac koji nedostaju). (B) Od koraka 8. Ako imenovani ekspert za konkretnu oblast identifikuje oblasti u vezi kojih su potrebne dodatne informacije, on stupa u kontakt sa podnosiocem zahtjeva da bi sa njim razgovarao o nekom pitanju i dobio razjašnjenja i dogovorio se sa njim o koracima koje treba preduzeti (daljem planu rada). Ako ML identifikuje oblasti koje treba dodatno ispitati (odreñeni kriterijumi nijesu zadovoljeni, greške, nedostatak informacija itd.), on kontaktira podnosioca zahtjeva za licencu radi razgovora u vezi sa dotičnim problemom. ML može da zatraži dodatna obrazloženja ili prateću dokumentaciju ili može da odluči da posjeti podnosioca zahtjeva za licencu radi dodatnog istraživanja. Ukoliko je takva posjeta planirana, ML i/ili ekspert sastaje se sa podnosiocem zahtjeva za licencu radi razgovora o oblastima u kojima se susreću sa problemima. Oni utvrñuju potencijalne aktivnosti kluba u cilju korekcija problema u tim oblastima, kao i rokove u kojima to treba obaviti. (C) Odluka Dvije alternative: – Ako se podnosilac zahtjeva dogovori sa ML o aktivnostima koje treba da obavi, vratiti se na korak 9. – Ako se podnosilac zahtjeva za licencu ne slaže sa izvještajem ML i odbije da dostavi nove informacije ili da obavi neophodne aktivnosti, vratiti se na korak 11. 42

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

(D) Poslije pažljive analize dokumenata podnosioca zahtjeva za licencu i izvještaja ML, Komisija za licenciranje klubova (prvostepeno tijelo) odbija da izda licencu. U odluci o odbijanju izdavanja licence navode se detalji o oblastima na koje se daju primjedbe, a podnosiocu zahtjeva se daje mogućnost da podnese žalbu Komisiji za žalbe (drugostepeno tijelo). (E) Podnosilac zahtjeva za licencu podnosi žalbu. ML sačinjava izvještaj i dostavlja ga Komsiji za žalbe za licenciranje. U izvještaju se navode problematične oblasti i razlozi za odbijanje davanja licence. (F) Predsjednik Komisije za žalbe zakazuje sjednicu. (G) Komisija za žalbe se sastaje i razmatra žalbu podnosioca zahtjeva za licencu. Komisija za žalbe može da zatraži da ML ili podnosilac zahtjeva za licencu dostave dodatne informacije i/ili prateću dokumentaciju koji moraju biti dostavljeni u utvrñenom roku. (H) Ako Komisija za žalbe dobije bilo koji dokument koji je ranije već tražilo Odjeljenje za licenciranje, ali isti nije bio dostavljen do utvrñenog roka prije odlučivanja Komisije za licenciranje, ona takav dokument može uzeti u razmatranje ali je dužna da sankcionise podnosioca zahtjeva za licencu zbog nepoštovanja roka. (I)

Meñutim, u skladu sa stavom 15, bilo koji dokument kojim se dokazuje da je ispunjen neki kriterijum u pogledu ‘’neizmirenih dospjelih obaveza’’ nakon roka koji je utvrñen kao 31. mart (npr. uplata nakon tog datuma) neće biti uzet u razmatranje.

(J) Odluka Dvije alternative: korak 10 ili nazad na korak K (K) Poslije pažljive analize dokumentacije podnosioca zahtjeva za licencu i izvještaja ML, Komisija za žalbe za licenciranje odbija da izda licencu. U svojoj odluci detaljno se navode razlozi za odbijanje izdavanja licence.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Aneks 2: POLITIKA IZUZEĆA 2.1

Princip

1. UEFA Administracija može, u skladu sa članom 5, odobriti izuzeće po sljedećim pitanjima: a) neprimjenjivost nekog minimalnog zahtjeva koji se odnosi na tijela za donošenje odluka ili proces definisan u članovima 8 do 18 zbog nacionalnog zakona ili nekog drugog razloga, b) neprimjenjivost nekog minimalnog zahtjeva koji se odnosi na osnovni proces definisan u Poglavlju 4 Sekcije 2 zbog nacionalnog zakona ili nekog drugog razloga, c) neprimjenjivost minimuma procedura ocjenjivanja zbog nacionalnog zakona ili nekog drugog razloga, d) neprimjenjivost pravila „tri godine“ definisanog u članu 21(2) u slučaju promjene zakonskog oblika podnosioca zahtjeva za licencu na bazi od slučaja do slučaja, e) neprimjenjivost odreñenog kriterijuma definisanog u Poglavlju 5 Sekcije II zbog državnog zakona ili nekog drugog razloga, f) produžetak uvodnog perioda za implementaciju nekog kriterijuma ili kategorije kriterijuma definisane u Poglavlju 5 Sekcije II. 2. Izuzeća pod tačkama a), b), c), e) i f) biće odobravana asocijacijama članicama i važiće za sve klubove koji igraju u okviru predmetne asocijacije članice, a koji podnesu zahtjev za licencu radi ulaska u UEFA klupska takmičenja. Izuzeća pod tačkom d) biće odobrena pojedinačnom klubu koji podnosi zahtjev za licencu. 3.

U specifičnim okolnostima UEFA zadržava pravo da na odreñeni pojedinačni klub ne primjenjuje izuzeća koja je odobrila njegovoj asocijaciji članici (npr.klub koji redovno učestvuje u UEFA-inim klupskim takmičenjima).

4. Period za koji se odobrava izuzeće traje jednu sezonu. U specifičnim okolnostima taj period može biti produžen, a asocijacija članica može biti uključena u plan za unapreñenje. 5. Obnavljanje izuzeća je moguće na osnovu novog zahtjeva. 2.2

Proces

6. UEFA-ina Administracija djeluje kao prvostepeni organ odlučivanja o zahtjevima za izuzeće. Zahtjev za izuzeće mora biti podnesen u pisanoj formi, jasan i dobro utemeljen. 7. Zahtjevi za izuzeće koji se odnose na stavke definisane pod (1) tačke a), b), c), e) i f), UEFA Administraciji dužna je podnijeti asocijacija članica u roku koji odredi UEFA Administracija. 8.

Zahtjevi za izuzeće koji se odnose na stavku definisanu pod tačkom (1)d) mogu biti podneseni u bilo koje vrijeme. Kad je FSCG zabrinut zbog reorganizacije ili prestrukturiranja nekog svog udruženog kluba (npr. promjena zakonskog oblika, spajanje klubova, razdvajanje kluba, likvidacija ili stečaj), odgovoran je za obavještavanje UEFA-ine Administracije o tome čim sazna za takve dogañaje.

9. UEFA Administracija koristiće neophodno diskreciono pravo za odobravanje izuzeća. 10. Prilikom odobravanja izuzeća uzimaju se u obzir status i situacija fudbala u okviru teritorije asocijacije članice. Ta situacija obuhvata na primjer: a) veličinu teritorije, broj stanovnika, geografiju, ekonomsku podlogu, b) veličinu nacionalne asocijacije (broj klubova, broj registrovanih igrača i timova, veličinu i kvalitet administracije asocijacije, itd.), c) nivo fudbala (profesionalni, poluprofesionalni ili amaterski klubovi),

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

d) status fudbala kao sporta unutar teritorije i njegov tržišni potencijal (prosječna posjećenost utakmica, TV tržište, sponzorstvo, potencijal za realizaciju prihoda, itd.), e) UEFA koeficijent (asocijacije i njenih klubova) i FIFA rang-listu, f) situaciju oko vlasništva nad stadionom (klub, grad/zajednica, itd.) unutar asocijacije, g) podršku (finansijsku i drugu) državne, regionalne i lokalne vlasti, uključujući nacionalno ministarstvo sporta. 11. Odluka mora biti saopštena asocijaciji članici. Odluka mora biti data u pisanoj formi i sadržavati obrazloženje za istu. Asocijacija članica je dužna nakon toga tu odluku saopštiti svim predmetnim podnosiocima zahtjeva za licencu. 12. Dozvoljene su žalbe na odluke UEFA-ine Administracije, ili ako je to slučaj, u pisanoj formi UEFA-inom Izvršnom odboru prije Suda za sportsku arbitražu (CAS) u skladu s relevantnim odredbama koje propisuje Statut UEFA-e.

Važi od UEFA sezone 2011/12

Fudbalski savez Crne Gore Pravilnik o licenciranju klubova i finansijskom fer-pleju

Aneks 3: VANREDNA PRIMJENA SISTEMA ZA LICENCIRANJE KLUBOVA 1.

UEFA Administracija definiše minimalne kriterijume za vanrednu primjenu sistema za licenciranje klubova kako je specificirano članom 29(1) i o njima obavještava asocijacije članice najkasnije do 31. avgusta godine koja prethodi sezoni za koju se traži licenca.

Predmetna asocijacija članica dužna je pismeno obavijestiti UEFA-inu Administraciju o mogućnosti za takvu vanrednu primjenu sistema za licenciranje klubova najkasnije do 15. aprila, navodeći ime(na) predmetnog(ih) kluba(ova).

UEFA Administracija definiše neophodne rokove i iste dostavlja predmetnoj asocijaciji članici.

Predmetna asocijacija članica je odgovorna za dostavljanje predmetnom(im) klubu(ovima) kriterijuma za ocjenjivanje za vanrednu proceduru na nacionalnom nivou. Takoñe, ona mora odmah preduzeti akciju s klubom(vima) za pripremu te procedure.

5. Predmetni klub(ovi) dužan(ni) je(su) asocijaciji članici obezbijediti neophodan dokumentovani dokaz. FSCG će ocijeniti taj/te klub(ove) u pogledu utvrñenog minimuma standarda i UEFA Administraciji dostaviti sljedeću dokumentaciju na jednom od službenih jezika UEFA-e, u roku koji odredi ista: a) pisanu molbu za podnošenje zahtjeva za posebnu dozvolu za ulazak u odgovarajuće UEFA-ino klupsko takmičenje, b) preporuku FSCG zasnovanu na provedenom ocjenjivanju (uključujući datume i imena lica koja su ocjenjivala klub/ove), c) sve dokumentovane dokaze koje dostave klub(ovi) i FSCG prema zahtjevima UEFA-ine Administracije, d) eventualne druge dokumente prema zahtjevima UEFA-ine Administracije tokom vanredne procedure. 6. UEFA Administracija svoju odluku zasniva na dostavljenoj dokumentaciji i daje posebnu dozvolu za ulazak u UEFA klupska takmičenja ukoliko su ispunjeni svi propisani kriterijumi i ukoliko se klub(ovi) u završnici kvalifikuje/u na osnovu svojih sportskih rezultata. Odluka će biti saopštena asocijaciji članici koja je dužna istu proslijediti predmetnom klubu(ovima). 7. Ukoliko predmetni klub bude sportski eliminisan tokom ove vanredne procedure, asocijacija članica je dužna o tome odmah obavijestiti UEFA-inu Administraciju, a procedura se odmah prekida, bez daljeg odlučivanja. Tako okončana procedura ne može se ponovo pokrenuti u nekoj kasnijoj fazi. 8.

Žalbe na odluke UEFA-ine Administracije mogu se podnositi u pisanoj formi Sudu za sportsku arbitražu (CAS) u skladu sa relevantnim odredbama koje propisuje Statut UEFA