the art of growi ng
1ste jaargang · nummer 1 · herfst 2011 - Prijs Losse Verkoop: € 4,95
nieuw
verse groente direct van de kweker
eb&vloed systemen square foot
gardening
spint
Nachtmerrie
voor kwekers
chili pepers some like it hot
kweken met
straat verlichting?!
Eigenschappen van Phresh® Premium: • Onder- & bovenkant uit aluminium voor minder gewicht. • Helft van het gewicht in vergelijking met traditionele filters. • 46mm (1.8“) RC-48 geactiveerde, gecertificeerde zuivere koolstofbed. • Kegelvormige bodem voor een optimale luchtstroming. • Direct na de productie verzegelt, ingezakt, verpakt & geëtiketteerd voor optimale duurzaamheid, toepassing & presentatie. • Uniek “Anti-lucht-bypass“-Systeem. • Uitgebreid assortiment beschikbare maten voor iedere wenselijke toepassing. OPMERKING: Een kwalitatief hoogwaardige en passende prefilter (2 stuks) is bij iedere Phresh®-filter inbegrepen.
Gecertificeerde kwaliteit afkomstig uit Australië Drievoudig geactiveerde koolstof! De zuiverste koolstof = de zuiverste lucht Steenkool voor de productie van de Phresh® RC-48 drievoudig geactiveerde koolstof wordt in het Westen van Australië gewonnen. Deze steenkool is meer dan 300 miljoen jaren oud en heeft een zeer laag zwavel- en asgehalte. Daarom is deze steenkool een zeer speciale soort en geschikt voor de productie van de beste koolstof wereldwijd om in koolstoffilters te gebruiken.
De steenkool wordt vervolgens naar de fabriek getransporteerd om als brandstof voor de ovens gebruikt te worden.
Door de verhitting wordt de koolstof drievoudig geactiveerd, doordat de koolstof aan zeer hoge temperaturen blootgesteld wordt. Vervolgens wordt stoom gebruikt om de microscopische poriën binnen de koolstofstructuur te openen. Daardoor ontstaat een groter oppervlak en wordt de koolstof voorzien van positieve elektronen, die verontreinigende stoffen in de lucht als een magneet aantrekken.
Niet alle koolstoffilters zijn hetzelfde… Drievoud geactiveerde koolstof van Phresh®-filters! De meeste koolstoffilters zien er misschien hetzelfde uit. Maar na een aantal onderzoeken is duidelijk, dat geen enkele andere filter op de drievoudig geactiveerde filter van Phresh® lijkt. Wij zijn wereldwijd erkend voor de productie van de beste koolstoffilters. Het verschil bestaat uit de kwaliteit van de koolstof en de productiegarantie, waarbij het hele proces van begin toe einde gecontroleerd wordt. Ons assortiment Phresh®-filters wordt vervaardigd met steenkool uit Australische mijnen. Als de steenkool geactiveerd is, kan de meest pure, drievoudig geactiveerde koolstof ter wereld geproduceerd worden. De koolstof wordt strak ingepakt en verzegeld in een cilinder met hoogefficiënte luchtstroming en een draaikolkkegel als bodem en een specifieke oppervlakte, welke met een optimale efficiëntie de lucht van verontreinigende stoffen reinigt. Door de zeer poreuze koolstof in combinatie met lichtgewicht aluminium is de Phresh®-filter de kleinste, lichtste en gemakkelijkst hanteerbare koolstoffilter op aarde. Omdat wij alleen de allerbeste koolstof voor de productie gebruiken, zijn ze ook veel duurzamer dan traditionele filters. Zoekt u filters met een uitstekende werking? De kwaliteit van een optimale filter hangt van de verwerkte koolstof af en ons koolstof is de allerbeste koolstof. Zie onze website voor testcertificaten van de koolstof.
Vervolgens wordt de koolstof naar een fabriek getransporteerd voor een onderzoek om te garanderen, dat de koolstof het optimale oppervlak voor de Presh-filters heeft.
www.phreshfilters.eu
Phresh®-filters produceert het meest uitgebreide assortiment filters in vergelijking met iedere andere filterproducent. Wij passen al onze filters aan specifieke eisen voor de luchtstroom aan om ventilatoren en andere systemen te produceren. Phresh®-filters is de naam voor de kwalitatief hoogwaardigste koolstoffilters.
De specialist op het gebied van tuindersbenodigheden
Aarde en substraten Ventilatie, verlichting en klimaatbeheersing Lucht- en watersystemen Meet- en regelapparatuur Voedings- en bestrijdingsmiddelen Alles uit voorraad leverbaar En vooral: een goed en eerlijk advies Wij verkopen alleen topmerken tegen een scherpe prijs! U bent bij ons van harte welkom in onze ruime winkel met voldoende parkeergelegenheid. Natuurlijk kunt u alle artikelen ook telefonisch, per fax of online bestellen. Wij hebben een eigen bezorgdienst en bezorgen door heel Nederland! Maxx Trading BV Hogelandseweg 38 6545 AC Nijmegen
T. +31 (0)24 378 99 86 F. +31 (0)24 378 91 85
info@maxx-trading.nl www.maxx-trading.nl
Uw groothandel voor afzuigboxen van topkwaliteit
Professionele werkplaats Prima service, uitstekende kwaliteit Uit voorraad leverbaar Eigen bezorgdienst, dus snelle levering Torin slakventilatoren van 250 tot 7000 m3 Leverbaar in MDF, Greenbox en Ceiba Ook maatwerk mogelijk
WWW.MAXX-TRADING.NL
inhoudsopgave I garden culture
hoe bewaar je
je oogst?
50
dakterras 22 engels product buzz
80
square foot garden
46
spint8 In deze uitgave van garden culture:
eb&vloed systemen
36
tincturen
8 Spint: nachtmerrie voor veel kwekers
46 Square Foot Gardening
12 Beursagenda 2011-2012
50 Het bewaren van fruit, groenten,
13 Gadgets
kruiden en planten
14 Hollands Glorie: Urban Gardening
56 Hortifair 2011
19 Column: Neem een worm in huis!
58 Basilicum: koningskruid
22 Het groene dakterras van Engels
62 De vele gezichten van de Chilipeper
26 Topvision: Urban Gardening
66 Groene daken dragen bij aan een beter klimaat
30 Teeltagenda Herfst
68 Tincturen: terug van nooit weggeweest
32 Vers van de kweker
72 En toen was er licht!
36 Eb- en vloed-systemen
76 Garden Culture op reis: beursnieuws
42 BodembacteriĂŤn: onzichtbaar maar onmisbaar
80 Product Buzz
6
68
garden culture I voorwoord & colofon voorwoord
TROTS! Het is met trots en veel voldoening dat wij als Uitgeverij GC Publishers u het allereerste nummer van Garden Culture aanbieden. Het afgelopen half jaar is er door een
Uitgeverij GC Publishers Postbus 2113 3200CC Spijkenisse t 0181-728101 f 084-439-9537 w www.gcpublishers.net e info@gcpublishers.net 1STE
NU MM G· 11 T 20
Aan dit nummer werkten mee: Bea Bella, Erik Kuiper en Claudia Reina, Jeroen Dercksen
RFS · HE ER 1
Mike Nivato Hoofdredacteur Garden Culture mike@gardenculture.nl
OP:
5 € 4,9
S VER T
G
RGAN
Veel leesplezier namens het volledige Garden Culture Team! 3
VER KO
S
JAA
Een groep die snel in aantal toeneemt, omdat steeds meer mannen en vrouwen in alle leeftijdsgroepen en in alle welzijnsklassen een enorm plezier beleven aan het zelf kweken van hun groenten en fruit in de vertrouwde omgeving van hun eigen huis. Garden Culture is gemaakt door hobby kwekers voor hobby kwekers. Het team van Garden Culture bespreekt de nieuwste producten en technieken op het gebied van de hobby teelt en doet dit op een volwassen, maar begrijpelijke wijze. Wij richten ons daarbij op de snel groeiende groep hobby kwekers die hun liefhebberij serieus nemen en die zich willen verdiepen in technieken, theorieën, producten en kennisoverdracht van professionals. Naast alle praktische argumenten is het zelf kweken van je voedsel ook nog eens hartstikke leuk, mits je het op de juiste manier doet. In Garden Culture vindt men alle informatie die noodzakelijk is om kwalitatief hoogwaardige groenten, kruiden en fruit te kweken. De redactie van Garden Culture reist daarvoor zelfs de hele wereld rond om de grootste en beste beurzen op het gebied van hobby kweken te bezoeken en daar op zoek te gaan naar nieuwe producten. Het team van Garden Culture wenst u heel veel plezier bij het lezen van dit eerste nummer. Hebt u commentaar, suggesties voor onderwerpen, ideeën voor nieuwe rubrieken of wilt u dat wij een specifieke kweektechniek voor u behandelen? Aarzel dan niet en laat het ons weten (redactie@publisher.net). Wij zijn zeer geïnteresseerd in uw mening.
LOSSE
EB SY
1STE
Nederland rijk is.
PRI JS 11 T 20
DIREC
ING
richt op de vele tienduizenden serieuze hobbykwekers die
JAA
G
GROW
w.
ww
WIN
OF ART THE
.nl
G RO
RFS · HE ER 1
RE
ing w o gr
OF
MM · NU
CU LTU
Redactie the T Executive ARof Editor: Mike Nivato ure E. mike@gardenculture.nl cult den gar Managing Editor: Harry Mulder E. harry@gardenculture.nl
A RT TH E
G RGAN
EN
zine, dat zich op een eigenzinnige maar volwassen manier
Garden Culture™ is een uitgave van GC Publishers.
GARD
hecht team keihard gewerkt aan dit unieke glossy maga-
colofon
Productie en Ondersteuning HP Media www.hpmedia.nl Art Director / Vormgeving Holland Media SL - Spanje Job Hugenholtz Adverteren in Garden Culture Neem contact op met: t. 0181-728101 ext 6 sales@gardenculture.nl ISSN: 2211-9329 DISTRIBUTIE EN VERSPREIDING VIA: 500 Tuincentra in Nederland en België 300 Hobby Tuin winkels in Nederland en België. 50 Groothandels, Distributeurs en Fabrikanten in Nederland 500+ Jaarabonnementen Disclaimer De redactie is niet aansprakelijk voor gegevens door derden verstrekt. © Garden Culture is een uitgave van GC Publishers. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd en/ of openbaar worden gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. ™ Garden Culture is een geregistreerd handelsmerk van GC Publishers.
gardenculture.nl
7
Ziekten en plagen bi j planten
Nachtmerrie voor veel
al Spintmijten zijn over n, in de natuur te vinde men een besmetting voorko is dus lastig
8
garden culture I spint
kwekers
Spint is een infectie van mijten op planten. Je kan ze bijna niet zien (zo klein als een speldenknop), maar ze zien eruit als zwarte of rode
puntjes. De mijten tasten de bladeren van de plant vooral aan onder warme, droge omstandigheden. Ze zuigen de sappen uit de plant door een gaatje in de plant te prikken. De plant kan hierdoor zelf geen voedingsstoffen opnemen. Uiteindelijk vergelen de bladeren en de plant zal zo verzwakken dat deze sterft. Ervaren tuinders weten er alles van. Tuindersgeluk kan binnen een paar dagen omslaan in tuindersverdriet. Ziekten en plagen kunnen ogenschijnlijk gezonde planten in korte tijd veranderen tot zielige scharminkels. Een bekende plantenziekte is spint. Het begint met een gespikkelde bovenkant van de blaadjes, daarna worden de bladeren geel of zelf bruin en later vormen zich spinsels aan de onderkant van de blaadjes. Bij een ernstige plaag sterven de planten af. Wat is spint?
De oorzaak van spint zijn piepkleine beestjes, de spintmijten. Ze zijn met het blote oog bijna niet te zien, omdat ze maar zo groot zijn als een speldenknop. Tuinders kennen verschillende soorten spintmijt, de bekendste soort is de bonenspintmijt. Deze soort tast diverse groente- en fruitsoorten aan. Ze is ongeveer een halve millimeter groot en heeft een geelgroene kleur. Deze mijt heeft aan de zijkanten twee donkere stipjes. Volwassen mijten overwinteren op de planten en hebben dan een oranjerode kleur. De mijten vermeerderen zich door het leggen van minuscule eitjes, gemiddeld zeventig eitjes per mijt. Bij een temperatuur van 20°C vermeerderen de mijten zich massaal. Hoge temperaturen en een droge lucht zijn gunstige omstandigheden voor de vermeerdering. In de zomer groeien de mijten binnen één tot twee weken tot volwassen exemplaren.
Hoe kan je spint voorkomen?
Spintmijten zijn overal in de natuur te vinden, een besmetting voorkomen is dus lastig. In de tuin is spint bij voldoende biodiversiteit meestal geen probleem. Dan zijn er voldoende insecten om de mijten te bestrijden. In een huis, serre of kas is spint wel degelijk een bedreigende factor voor allerlei planten. Één besmettingsbron is het kopen van nieuwe planten. Zet nieuwe planten eerst een week of twee op een aparte plek en controleer de planten op kenmerken van spint, met name aan de onderzijde van de bladeren. Tropische planten zijn bijzonder gevoelig voor spint. Gezonde planten hebben een sterk afweersysteem en zullen niet gauw ziektes vertonen. Gebruik daarom goed doorlatende potgrond met voldoende voedingsstoffen en zorg voor een goede luchtvochtigheid. Verder is licht een belangrijke groeifactor voor planten. Voor iedere plek is er wel een passende plant! Welke planten zijn gevoelig voor spint?
Bijna alle tropische planten zijn gevoelig voor spint, bijvoorbeeld palmen en bananen. Verder hebben veel groente- en fruitsoorten snel last van spint, met name bonen, pompoenen en nachtschade-gewassen. Bloemen kunnen ook last gardenculture.nl
9
g met Vaak is een besmettin als het spint pas duidelijk, is eigenlijk al te laat
Onomstotelijk bewijs van spint-infectie: de typische witte spinsels
van spint hebben, vooral chrysanten, gerbera´s, vlijtige liesjes en rozen. Spint is vooral een probleem bij ´nuttige´ gewassen. Veel bekende kamerplanten hebben nauwelijks last van spint, voorbeelden zijn monstera´s , ficussen en yucca´s. Misschien zijn de kamerplanten daarom wel zo geliefd. Eetbare gewassen vragen over het algemeen meer aandacht, zorg, voedsel en licht. Hoe herken je een beginnende plaag?
Volwassen mijten overwinteren op de planten en hebben dan een oranje-rode kleur
Vaak is een besmetting met spint pas duidelijk, als het eigenlijk al te laat is. De mijten produceren geen afscheidingen, zoals luizen dat doen. De besmetting is in het begin ook alleen op de onderzijde van de bladeren te zien. De mijten zuigen de plantensappen uit de bladeren. Zodra de bladeren in plaats van een stralende gezonde groene kleur iets doffer worden, kan de oorzaak een beginnende besmetting met spint zijn. Het is makkelijker om spint te zien, als de bladeren vochtig zijn. Na het sproeien met water is een besmetting met spint vaak wel duidelijk te zien, namelijk de witte spinsels en waarschijnlijk ook de mijten zelf. Gaat spint vanzelf over?
In de tuin kan spint vanzelf over gaan. De natuur zorgt voor evenwicht en heeft voor nagenoeg ieder probleem een remedie. In huis, serre of kas daarentegen is onmiddellijke actie vereist. Een besmetting met spint gaat binnen eigenlijk nooit vanzelf over. Als de populatie mijten erg groot is, vallen de mijten zelfs gezonde en sterke planten aan. Hoe kan je spint bestrijden?
Stap 1 is een quarantaine van de besmette planten. Stap 2 is een rigoureuze snoei van de plant. Gooi de gesnoeide plantendelen niet in de compostbak, maar in de vuilnisbak. Stap 3 is het afspoelen van de plant met veel water. Daarbij is het handig om een plastic zakje over de pot heen te trekken en rond de stengel met een elastiekje vast te binden. Daarna kan de plant uitgebreid gedoucht worden, vooral
10
garden culture I spint
de onderkant van de bladeren. Stap 4 is een evaluatie van de groeiomstandigheden van de plant. Is de aarde wel goed doorlatend en voedzaam? Krijgt de plant voldoende licht en lucht? Is de luchtvochtigheid hoog genoeg? De meeste tuinders grijpen meteen naar chemische bestrijdingsmiddelen bij een plaag. Vaak werkt dat niet bij spint. De mijten zijn geen insecten. Gewone insecticiden werken dus niet bij een besmetting met spint. Er bestaan wel specifieke middelen tegen spint, maar de mijten passen zich snel aan. Tegenwoordig zijn ze vaak resistent tegen deze middelen. Beter is het, de planten op een quarantaine-plek te behandelen en voor optimale groei-omstandigheden te zorgen. Een behandeling duurt ongeveer twaalf weken met drie tot vier herhalingen van de procedure. Pas dan is het zeker, dat de mijten verdwenen zijn. Een behandeling met bestrijdingsmiddelen is altijd twijfelachtig. Bestrijdingsmiddelen zijn vergif voor de zenuwen van dieren en mensen. Ze kunnen allergische reacties, kanker en mutaties veroorzaken. Het is nog steeds niet duidelijk, wat de effecten op lange termijn zijn. Als je per se de mijten met chemie wil bestrijden, zorg dan voor een veilige werkwijze. Sproei nooit in binnenruimten, draag handschoenen en bij voorkeur ook een mondkapje. Laat de planten na de sproeibeurt een tijdje buiten staan, voordat je ze weer naar binnen haalt! Zijn er alternatieve methoden voor de bestrijding?
thee geschikt als natuurlijk bestrijdingsmiddel, ook tegen andere aantastingen. Brandnetels zijn overal beschikbaar en een uitstekende basis voor zowel plantenvoeding als ook bestrijdingsmiddelen. Brandnetelgier werkt het best. Pluk daarvoor een halve emmer vol brandnetels en zet ze onder water. Met een baksteen erop blijven de stelen met blaadjes onder water. Na twee tot drie weken ontstaat een vreselijk stinkende vloeistof. Een toevoeging van lavameel kan de stank enigszins reduceren. Brandnetelgier kan puur als meststof en in een verdunning van één deel gier op ongeveer vijftien delen water als bladvoeding en bestrijdingsmiddel gebruikt worden. Bij gebrek aan brandnetelgier is het ook mogelijk om brandnetelthee als eerste remedie te gebruiken. Optimaal tuinieren met een combinatieteelt
Eigenlijk is eenzijdigheid de oorzaak van ziekten en plagen. In een tuin met volop afwisseling en sterke planten heeft een plaag nagenoeg geen kans. Sterk geurende planten tussen andere cultuurgewassen zorgen voor een goed afweersysteem van de hele tuin. Bijzonder geschikte geurende planten zijn basilicum, citroenmelisse, diverse muntsoorten, tijm, rozemarijn en zwarte bessenstruiken. De geurkruiden en –struiken zorgen behalve voor een gezonde groeiomgeving ook voor een permanente geursensatie tijdens het werk van de tuinder. Gelukkig zijn steeds meer tuinders bezig met experimenten voor de meest succesvolle combinaties! 3
In de professionele tuinbouw worden steeds vaker roofmijten ter bestrijding van spint ingezet. In een serre of kas werkt het prima. In woonruimten is het misschien niet zo´n leuk idee om deze beestjes in te zetten. Roofmijten vermeerderen zich bijna dubbel zo snel als spintmijten. Roofmijten zijn in staat een gehele populatie spintmijten uit te roeien. Als er geen prooi meer is, sterven ook de roofmijten af. In een enkel geval worden ze kannibalistisch, dan vreten ze elkaar op. Bekende natuurlijke middelen tegen spint zijn preparaten uit brandnetel en knoflook. Knoflookthee is vrijwel meteen beschikbaar. Snij een aantal knoflooktenen in kleine stukjes en giet er kokend water overheen. Na het afkoelen is de gardenculture.nl
11
beursagenda 2011/2011 I garden culture
INTERNATIONAAL Long Beach Indoor Gardening Expo 22-23 oktober 2011 Long Beach Convention Center Long Beach, California, USA Grow Expo USA 1-2 oktober 2011 Los Angeles Convention Center Los Angeles, USA
Een ov cons erzicht v u a rest menten n de bel va an b kwe n de we eurzen in grijkste ekte r chni eld op h Nederla vak- en eken et ge n . bied d en de van tuinen
Fruit Attraction 2011 19-21 oktober Madrid, Spanje
Nationaal Horti Fair 2011 1-4 november 2011 Amsterdam RAI.
Internationalen Grünen Woche in Berlin - Messegelände Berlin 20-29 januari 2012 Berlijn, Duitsland
Eten & Drinken 2011 9-11 december 2011 Ahoy Rotterdam
Farm & Country Fair 2012 22-24 juni 2012 Aalten AGRItunity 2012 27-28 januari 2012 West Central Florida Agricultural Educational Center Bushnell, Florida, USA The Tropical Plant Industry Exhibition (TPIE) 18-20 januari 2012 Fort Lauderdale/Broward County Convention Center. Fort Lauderdale, Florida, USA Singapore Garden Festival 23 juni – 1 julli 2012 Suntec International Convention & Exhibition Centre Singapore 7th International Exhibition for Flower Business, Horticulture, 3 - 5 april 2012 Nurseries, Landscape design and Floristry Kiev, Oekraïne Exhibition “FlowerExpo’2012” 30 augustus – 2 september 2012 International Exhibition Center (IEC) “Crocus Expo” Moskou, Rusland
12
Greenbuild Expo & Congres 2012 25-27 januari 2012 Ahoy Rotterdam Tuin Idee 2012 1-4 maart 2012 Brabanthallen , ‘s-Hertogenbosch Beurs Huis & Tuin 2012 1-4 maart 2012 WTC Expo Leeuwarden Floriade 2012 5 april - 7 oktober 2012 Wereld Tuinbouw Expo, Venlo
Hebt u nog be urzen en/of tentoonstelling en die u graag wil laten opne men in deze Beursagenda? Stuur dan een mail naar: info@garden culture.nl
garden culture I gadgets
gaaf consfeest of een ijk el w u h d zo iner, spetteren to’s vaak niet Een gezellig d heden zijn fo ig d an st er m m to mca a atige lich mpacte systee co cert. Door m gs n su m e Sa hoogwaardig ad gehoopt. mooi als je h in. Dankzij de g in er d kt n aa ra km daar ve ote ISO-berei NX200 brengt sor en het gr n se C SP A el 20,3 megapix NX200 prode Samsung et m n ee er d ie g licht. ’s. Oók bij mati fessionele foto ef je niet te ng NX200 ho su m Sa e d et M aliteitsfoesign en kw d en ss tu kiezen ewicht mepacte en lichtg m co et H . ’s to steemkt van deze sy aa m n ig es d tallic et i-Functis, garandeert eyecatcher. M camera een ced Auto Focu n va d A en de vrije tograferen je creativiteit je r o o on 2.0, snel fo rd aa w gt, die Samsung elke foto slaa APS-C sensor de NX200 dat el ix ap eg m pacte ven. De 20,3 solutie in com re te gs hand kunt ge o o h e dt d rgt voor een twikkeld, bie nde sensor zo zelf heeft on ve ge n aa n o NX200 is era’s. Deze to r is. Met de aa tb systeemcam ch zi l ai et waarop elk d handbereik. kwaliteitsfoto cte foto binnen fe er p e d f aa gr voor elke foto
voor i-phone
Accessoire specialist S cosche hee ten voor m ft zijn reek obiele tele s producfoons uitge PRO. Dit is breid met d een straling e RDTXsdetector d den in com ie gebuikt k binatie me an wort een iPhon De straling e of iPod to sdetector h u ch. oeft niet e kalibreerd. erst te wo De RDTX-P rden geRO wordt ting aan e via de dock en iOS-mo aansluibieltje gek detecteert oppeld. De gammastra sensor ling boven als zelfstan 60keV en k dige eenhe a n ook id worden gebruikt. Het gem eten stra lingsniveau wordt doo r de gratis te downloaden app ge toond op h e t scherm van de mo biele telefo o n. Groen betekent d at de omg e v ing veilig is, oran je een verh o o gd risico en rood g eeft gevaa r a an. De meetresult aten kunn e n worden gedeeld via Facebook, Twitter of Google Ma ps. Als u een R DTX-PRO a anschaft, d euro aan e oneert Sch en aantal g oche € 7 o ede doelen het helpen die gericht van de slach zijn op toffers van Tohoku en de aardbev de vloedgo ing bij lf die Japan overspoeld e.
Dé oplossing voor jetlag:
de Bright Light Headset van Valkee
De Bright Light Headset van het Finse bedrijf Valkee is een bijzondere innovatie in de behandeling van jetlag. Het is een klein stijlvol apparaatje dat je nog het best kunt vergelijken met een mp3speler. Het is dus overal te gebruiken. Uit de oordopjes komt in dit geval geen muziek maar intens licht. Slechts acht tot twaalf minuten gebruik per dag is voldoende om een jetlag effectief te bestrijden. Wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat Valkee’s lichttherapie via het oorkanaal zeer doeltreffend de hersenen bereikt waardoor jetlagklachten aanzienlijk afnemen. De Bright Light Headset van Valkee is een stijlvol apparaat. Klein, discreet en eenvoudig in gebruik. 8 tot 12 minuten per dag gebruiken is voldoende. Oordopjes indoen, apparaat aanzetten, en je kunt het overal gebruiken. Je hoeft er niet speciaal voor te gaan zitten. Shoppen, rustend op bed of werken achter je computer, het kan allemaal terwijl je lichttherapie doet. De Valkee Bright Light Headset heeft een CE-markering. Opladen kan simpel met een usb-kabel via PC of Mac. 3
gardenculture.nl
13
al 20 jaar een begri p
Ons bedrijf biedt de mogelijkheid om thuis meter, op een paar vierkante de zomer en winter door, ruit f n e n e t n e o r g e t s k j i heerl n zelf biologisch kweke 14
garden culture I hollands glorie
“Thuis op een paar vierkante meter, zomer en winter door, de heerlijkste groenten en fruit zelf biologisch kweken in een tijd waarin de meeste kinderen en jonge mensen geen idee hebben waar groenten en fruit eigenlijk vandaan komen. Urban gardening heeft de toekomst, daar ben ik van overtuigd.”
“Steeds meer mensen wantrouwen ste plaats zijn de prijzen van groenhet voedsel dat ze in de grote superten en fruit enorm gestegen mede marktketens kopen en gaan er toe door de brandstof en energieprijzen over om zelfs hun voedsel te verbouin de wereld. Een steeds groter deel wen, om er zeker van te zijn dat ze van het huishoudbudget gaat op eerlijke en onbespoten groenten en aan voedsel en dat vooral aan verse fruit consumeren. Zelf je groenten groenten en fruit. De consument en fruit kweken is daarom niet alwordt daarnaast ook steeds kritileen gezond maar ook leerzaam en scher op zijn voedsel. Waar komt economisch. Hollands Glorie biedt het vandaan, is het bespoten met gif een breed assortiment aan profesen is het wel veilig? Een voorbeeld vooral in het afgelopen sionele biologische thuiskweek prodaarvan is de besmetting met de jaar de belangstelling ducten voor een zeer schappelijke EHEC-bacterie enkele maanden gevoor prijs. Ons bedrijf biedt de mogelijkleden die veel mensen aan het denheid om thuis op een paar vierkante ken gezet heeft over de veiligheid spectaculair is gestegen meter, zomer en winter van hun voedsel. Het thuis kweken door, de heerlijkste groenvan je eigen groenten, fruit en kruiten en fruit zelf biologisch den is een prima alternatief voor kweken”. mensen die er zeker van willen zijn dat hun voedsel vers Aan het woord is Steven, directeur/eigenaar en veilig is”, aldus Steven van Hollands Glorie. van Hollands Glorie een gerenommeerd bedrijf dat al meer dan twintig jaar wereldwijd(!) zijn Hollands Glorie is gevestigd in Lelystad en heeft alles in producten levert aan bedrijven en thuiskwekenhuis om thuis op een paar vierkante meter, zomer en de telers van groenten en fruit. Ook Steven van winter door, de heerlijkste groenten en fruit zelf bioloHollands Glorie merkt dat vooral in het afgelogisch kweken. Het bedrijf biedt een enorm assortiment pen jaar de belangstelling voor urban gardering van duizenden producten aan om op een veilige, duurspectaculair is gestegen. “Die plotselinge groei in zame, economische en leuke(!) manier de eigen sla, kompopulariteit heeft een aantal redenen. In de eerkommers, tomaten, paprika’s en vele andere soorten op
urban gardering
gardenculture.nl
15
garden culture I oproep
Dutch wholesaler in hydroponic materials Everything for your garden! pumps - hoses - watertanks fittings - microtubing
Deel uw knowhow en ervaring met collega kwekers Garden Culture wordt gemaakt door kwekers voor kwekers. Bent u een serieuze kweker en wilt u graag in Garden Culture uw ervaringen of knowhow delen met andere hobbykwekers? U bent van harte welkom. Word onze ‘cultivation editor’ en deel uw persoonlijke ervaringen in uw artikelen of column en vertel anderen over bijvoorbeeld uzelf ontwikkelde kweektechniek. Ook handige persoonlijke kweektips zijn van harte welkom bij de redactie. Hebt u wat te melden over u hobby, aarzel dan niet en meld u aan als gastschrijver. Stuur een mail naar: harry@gardenculture.nl.
BIMEX B.V. Huisbergenweg 3 5249 JR Rosmalen The Netherlands
T: +31 (0)73 5212730 F: +31 (0)73 5211980 E: info@bimexbv.nl
garden culture I hollands glorie
paratuur en kweeksystemen. Alle producten zijn overzichhet balkon , dakterras, in een kamer of in de tuin te kwetelijk gerangschikt en kunnen eenvoudig worden besteld. ken. Hollands Glorie levert ook groenten- en fruitstekSteven: “Natuurlijk kun je de producten zelf afhalen, maar ken van de beste kwaliteit zoals paprika, komkommers, wij zorgen voor een scherpe prijs voor de verzending via meloenen, bonen, tomaten pepers etc. koerier of over de post”. Steven van Holland Glorie vertelt: “Tot voor kort was het Wie serieus werk wil maken van het op veilige en verantkweken van je eigen groenten, fruit en kruiden iets voor woorde wijze zijn eigen voedsel te gaan verbouwen doet er bejaarden en alternatievelingen. Die tijd is voorbij. Urverstandig aan om de website van Hollands Glorie te bezoeban gardering is hip en cool. In grote steden als New ken. Men vindt er ook veel informatie en zo is een goede York en London zie je overal op balkons en op dakterstart van urban gardening gewaarborgd. rassen kleine moestuinen waar jonge mensen en gezin“Samen met de kinderen de lekkerste groeten kweken is nen hun eigen voedsel verbouwen. Ook in Nederland is leerzaam en geeft plezier voor het hele gezin. Met de stijdeze trend nu in volle gang en zal alleen maar in omvang gende voedselprijzen is het zelf kweken van groenten en toenemen”. fruit ook nog eens financieel aanWie op een verantwoorde en trekkelijk. Hollands Glorie biedt veilige manier aan urban gardeeen ruime keus aan professionele ning wil doen en het maximale biologische thuiskweek producaan opbrengst wil halen uit zijn ten zowel voor de kleine thuisstadstuintje, dakterras en/of uit kweker als voor degene die het het tuintje op 3 hoog achter doet op wat grotere schaal wil doen. er verstandig aan hoogwaardige Wij hebben in ons assortiment producten te gebruiken. En deze een breed aanbod van geluid-, producten levert Hollands Glorie geur- en lichtarme systemen. via de website: Deze systemen kunnen thuis op www.hollands-glorie.net. ieder klein en leeg plekje veilig “Zonder te overdrijven zeg ik dat worden geïnstalleerd. wij het meeste uitgebreide assorHet geeft een geweldige voldoetiment hebben op het gebied van ning zelf groenten en fruit te prourban gardering in Europa”, zegt duceren en het dan ook nog in je Steven zelfverzekerd, “Wij leveren favoriete maaltijd te kunnen veronze producten over de gehele werken. Aan de ene kant kostenwereld en hebben in de afgelopen besparend, aan de andere kant twintig jaar als Hollands Glorie terug naar de natuur. Een duideeen prima reputatie opgebouwd. Hollands Glorie levert aan bedrijven, lijke win-winsituatie dus”, aldus In ons assortiment vind je alleen particulieren en aan de horeca sfeerSteven van Hollands Glorie. 3 maar de allerbeste producten”. verhogende Mediterrane bomen en En wie een kijkje neemt op de platen zoals palmbomen, olijfbomen, website van Hollands Glorie raakt vijgen en citrus bomen. Deze bomen direct onder de indruk van het van hoge kwaliteit geven elke ruimte enorme assortiment en ook van een unieke mediterrane sfeer. Een de gebruiksvriendelijkheid van de goed voorbeeld hiervan is Beachclub webwinkel. Werkelijk alles op het Lelystad in de gelijknamige gemeengebied van het zelf kweken van te waar Hollands Glorie voor een trogroenten en fruit is er te krijgen. pische uitstraling heeft gezorgde met Variërend van de beste soorten de levering van een groot aantal Meaarden, voeding, potten en boditerrane bomen die de bezoekers dems tot en met luchtbehandevan dit strandpaviljoen direct in de ling, irrigatie en meet- en regelapvakantiestemming brengt.
Mediterrane bomen zorgen voor sfeer
17
hET
ideale klimaat voor je tuin crEĂŤEr jE gEwoon zElF! bIj A&T TrAdIng bIEdEn wIj EEn proFEssIonElE oplossIng VAn A ToT z
het perFecte klimaat op maat
SpecialiSten in: klimaatbEhEErsIng, lucht- En waterbEhAndElIng
Vragen? Advies? Informatie? Bel ons of kom langs voor een kop koffie!
A&T trading `t Kolkske 43 5371MX Ravenstein
T 0486416696 F 0486415635 E info@attrading.nl
www.attrading.nl www.koelbatterij.nl
garden culture I column
echt waar, een worm is prima er i d s i u h s l a te houden Het was in de jaren zestig van de vorige eeuw dat ik in aanraking kwam met de toen nog prille milieubeweging. Het was toeval: ik had mijn latere echtgenote ontmoet, maakte jacht op haar en bij het bezoek aan een van haar vriendinnen ontmoette ik op hun woonboot een chemicus, die er tot zijn nek toe in zat (in de milieubeweging).
Met die man klikte het - hij is tot vandaag de dag een boezemvriend - en ik raakte geïnteresseerd. We waren jong en idealistisch; we borrelden over van ideeën en invallen. Zelf kwam ik met een denkbeeld over dierenbescherming. Waarom toch hielden de gevestigde instellingen op dat gebied zich alleen maar bezig met gewervelde dieren? En zo ontstond de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Regenwormen. Meer dan vijf leden heeft deze vereniging, geef ik toe, nooit gehad. Maar het was een nobel streven. Het doel was om de aandacht te vestigen op het goede in deze dieren, het bestrijden van het gruwelijk misbruik dat (b.v. door vissers) van hen werd gemaakt, en op termijn de realisering van een regenwormenreservaat. Voor degene, die een regenworm als huisdier zouden willen houden, zou een stamboek komen, zodat je een echte rasworm zou kunnen aanschaffen. Want echt waar, een worm is prima als huisdier te houden. Hij/zij vereist wel wat zorg en je moet er nooit meer dan één nemen, want ze zijn tweeslachtig en twee wormen bevruchten elkaar en dan heb je binnen de kortste keren er minstens honderd. Dat is goed voor een wormenkwekerij (een broodwinning voor nog heel wat mensen), maar niet voor een normale huishouding. Maar geloof mij, wormen hebben zo hun voordelen. Om te beginnen zijn ze heel rustig. Vandaag de dag maakt mijn kanarie Koos heel wat meer drukte dan wijlen Pier, een
echte Friese worm van een aanzienlijk formaat, die naar de ook al grote zestiende eeuwse Friese held was vernoemd. Overigens vind ik Pier een prima naam voor een regenworm. Ik heb hem een kunstje geleerd. Hij kon langs de kortste route door een speciaal daartoe uit multiplex vervaardigd doolhofje kronkelen. Na vele keren had hij de weg leren kennen. U denkt dat een worm daarvoor te stom is? Charles Darwin dacht er anders over. Kort voor zijn dood publiceerde hij een boek over deze dieren (zijn laatste) en verbaasde zich daarin over de intelligentie, die uit hun gedrag sprak. Ze mochten dan wel vrijwel blind en helemaal doof zijn (de fagot, waarmee hij hun gevoeligheid voor lage tonen bestudeerde, is nog steeds te zien in zijn tot museum ingerichte woonhuis Down House bij Downe in Kent), ze toonden veel overleg bij de keuze van de bladdelen, die ze naar beneden in hun holletje trokken. En ze kunnen heel oud worden, leeftijden tussen twaalf en vijftien jaar zijn vastgesteld, genoeg levenstijd om iets te leren. Dus wat let u? Neem een worm in uw huis. Gezellig! En natuurlijk zijn ze in het wild onmisbaar in uw tuin. Ze zorgen voor meer en grotere bodemverbetering dan uzelf ooit zult kunnen bereiken. Een tuin met veel wormen is een vruchtbare tuin. Zorg er daarom voor dat ze het er goed hebben en denk daar nog eens aan bij het tuinonderhoud. Ik wens u veel plezier in het komende seizoen. 3 L.Velleman
19
p a t e n t e d
A e ra t i o n C o n ta i n e r
The container you use will make a difference in the growth of your plant. The Smart Pot® is a softsided fabric gives De pot die je container gebruikt zal eenthat verschil maken your a natural place toPot® grow. bij plants de groei van je plant. De Smart is een When the roots of your plants are flexibele geweven kunststof pot die je planten happy, better omgeving growthgeeft will een natuurlijke om result. te groeien. Why does the Smart Pot® work?
Great for ROPONICS! de wortels van je plant tevreden zijn, Geweldig Great for voor TheWanneer is een betere groei Smart Pothet releases heat. ® resultaat. BBHYDROCULTUUR! & FLOW! Plastic containers retain heat. A Waarom werkt de Smart Pot®?
recent study at the University of ps Medium Contained Ideaal voor Eb- & vloedystemen Smart Pot zorgt found voor een that optimale NewDe Hampshire onventilatie an ogging drains or flow areas! Houdt het medium ingesloten 80-degree the beter temperature waardoor deday, temperatuur onder controle
Zonder verstopt zittende inside plastic container be as blijft. aPlastic potten houden decan warmte vast. afvoerbuizen of afwateringssysteem! high as 125 degrees! Inside the fabric Een recentelijk onderzoek aan de universiteit Geventileerde pot Smart Pot®Hampshire temperatures were 80 van New (USA) heeft uitgewezen Gepatenteerd degrees.
dat op een dag van 26-27 graden Celsius, de binnen een plastic bak kan oplopen ® aerates a plant’s Thetemperatuur Smart Pot tot 50 C graden ! stoffen Smart Pot® root structure. Binnen Plantsdegrow better bleven de soils. temperaturen - 27 graden Celsius. in aerated This is26why a farmer
p a t e n t e d
t i o n C o n ta i n e r w.SmartPots.com
aler Information Contact Us At: info@smartpots.com
Voor dealerinformatie neemt u contact met ons op via: TM
S mart G rowing S ystem Horticulture Innovations Since 1984
plows his field. A plastic container Smartaerate Pot ventileert de wortelstructuur. canDeonly the top. The sides groeien beter plastic. in geventileerde andPlanten bottom are solid The Smart Pot® a porous bodem. Dit is is de reden waarom fabric een boer container from zijn veld that ploegt.aerates Een plastic potthe kantop alleen to de bottom. willen bovenlaagGreater ventileren.aeration De zijkanten giveonderkant your plant growth.plastic. De zijnbetter van compact Smart Pot® is een flexibele kunststof pot die ventileert van boven naar onder. Een betere ventilatie geeft je plant een betere groei en een uitbundige bloei
Have you ever seen a plant that has
find roots circling around and around. Root Circling is not beneficial to plant growth. The root circling Smart Heb je Pot® ooit eenstops plant gezien die te langand in Root Pruning. Root promotes een pot heeft gezeten? Verwijder de pot is a process where the root Pruning en je vindt die overallateral rondcirkelen. sets many side structure wortels Het cirkelen van wortels is niet bevorderlijk roots instead of circling. Root voor de groei een plant. De Smart Pot®a willvangive your plants Pruning stopt cirkelen van wortelsand en bevordert root structure, a better better airpruning. structure means better root growth.
Airpruning is een proces waarbij de Smart Pot®veelrootaftakkingen The prunes byopa wortelstructuur call Air process de wortels laatRoot zien Pruning. in plaatsWhen van root grows to the side of the acirkels. Airpruning geeft je planten een fabric, it hits the air. The root tip betere wortelstructuur, betere and new en rooteengrowth desiccates wortelstructuur betekent De laterally frombetere the groei. interior initiates wortel krimpt doorroot. airpruning. of the The Wanneer process portion een wortel naar de zijkant de stofa as your plantvanbuilds continues groeit, root komt structure. het in aanraking de And met better fuller a betterdroogt plant. op en een roots lucht. mean De wortelpunt nieuwe wortelgroei start zijwaarts vanaf Smart van Potde The ® wortel. is ideal for het binnendeel Het proces Gardening. If you want Hydroponic gaat verder naarmate je plant een vollere grow better plants,Enstart with towortelstructuur opbouwt. een betere roots. Start with the Smart better wortel betekent een betere plant.
Great for HYDROPON Great for EBB & FL
Keeps Medium Contained without clogging drains or flow
Pot®.
Kweek betere planten met sterkere wortels. Begin met de Smartpot®.
p a t e n t e d
neemt A eVoor rcontact adealerinformatie t imet o ons n opC o nu t a i via:
www.SmartPots.co
TM
S mart G rowing S ystem Horticulture Innovations Since 1984
For Dealer Information Contact Us info@smartpots.com
www.SmartPots.com
TM
Smart Growing System
Distributeur:
Horticulture Innovations Since 1984
TM
Smart Growing System
www.kj-products.com
TM
Horticulture Innovations S mart G rowing S ystem Since 1984
Horticulture Innovations Since 1984
engels
22
garden culture I dakterras
Wie inspiratie op wil doen voor een groen dak en ook wil genieten van een spectaculair uitzicht over de moderne architectuur van Rotterdam is van harte welkom op het Groene Dakterras van Engels Grandcafé Restaurant Zalen dat is gevestigd in het Groothandelsgebouw naast het Centraal Station.
Bezoekers kunnen tot en met oktober Wanneer de weersomstandigheden Steeds meer mensen die op iedere eerste zondag van de maand het toelaten is het dakterras van Engeen beschikking hebben bij het groene infodak terecht voor gels geopend van mei tot en met okover een tuin maar persoonlijk advies over groene daken tober. Gedurende deze periode geven wel over een balkon en informatie van een aantal leveraneen groene vlag op de Entresolverof een plat dak raken ciers. Dit initiatief van de gemeente dieping (hoek Stationsplein/Weena) Rotterdam wordt aangevuld met lezinen de website aan of het terras open gen, workshops of presentaties. In nais. Op een van de weinige tropische volging van verschillende grote Engelse dagen van de afgelopen zomer sprasteden, zoals Londen wordt stadslandken wij Frans Engels, mede-directeur bouw ook in Nederland een steeds grovan Engels en Erwin Stam van Erwin tere trend. Stam Tuinstudio over het spectacuOp het dak van het historische Grootlaire Groene Dakterras. Het trekt behandelsgebouw - het eerste bedrijfszoekers uit heel het land die inspiratie verzamelgebouw van Nederland opdoen voor een eigen dakterras en - heerst een groene oase van rust en daarnaast genieten van een schittekrijgen bezoekers een prima inzicht in rend uitzicht en van de speciale mede vele ‘groene’ mogelijkheden van nukaart die OOK is gebaseerd op de een dakterras/tuin. Steeds meer mensen die geen beschikproducten die verbouwd worden op het dakterras. king hebben over een tuin, maar wel over een balkon of een Frans Engels is mede-directeur van Engels Grandcafé, resplat dak raken enthousiast over de aanleg van een dakterras taurants en Zalen dat al meer dan 125 jaar een begrip is in waar ze hun eigen groenten en kruiden kunnen kweken. Rotterdam. Frans Engels was aangenaam verrast toen hij In het kader van het Groene Daken Project van de gemeente twee jaar geleden werd benaderd door de gemeente RotRotterdam fungeert de dakpatio van Engels als voorbeeldterdam om tot een samenwerking te komen, met als uitfunctie en infopunt. De gemeente Rotterdam stimuleert nagangspunt dat het dakterras van Engels zou fungeren als melijk actief de aanleg van groene daken in haar gemeente informatiepunt en inspiratielocatie. en verstrekt daarvoor zelfs een subsidie die kan oplopen tot Frans Engels: “Na de ingrijpende renovatie van het Groot€ 30, - per m2. handels gebouw in 2005 door architect Andre van Stigt lag
enthousiast over de aanleg van een dakterras
gardenculture.nl
23
er al een groen dak en in het kader van het programma ‘Groene Daken’ is het dakterras van Engels verder “vergroend”, zodat bezoekers kunnen zien wat er allemaal op een dak aan groene mogelijkheden zijn. Het dakterras van Engels is nu een groene oase in hartje stad waar je onder het genot van lekkere hapjes en drankjes kunt genieten van het prachtige uitzicht”. De gemeente Rotterdam stimuleert de aanleg van groene daken in Rotterdam. Zo is er een aantrekkelijke subsidie voor huiseigenaren en heeft de stad ondertussen een aantal gemeentelijke gebouwen voorzien van een groen dak.
De stad kleurt groen Groene daken zijn bedekt met begroeiing, zoals vetplantjes (sedum), kruiden, mos en/of gras. Deze daken vormen een buffer bij regenafvoer, zorgen voor een langere levensduur van een dak, verbeteren de luchtkwaliteit, binden het CO2 en boven alles ziet het er gewoonweg mooier uit. De gemeente Rotterdam en de waterschappen stimuleren de aanleg van groene daken met een aantrekkelijke subsidie. De dakpatio van Engels, naar een ontwerp van Erwin Stam Tuinstudio, figureert als inspirerend voorbeeld midden in de stad. “Op het Groene infodak kunnen belangstellenden elke eerste zondag van de maand (tot begin oktober) terecht voor informatie en andere activiteiten rondom groene daken”, vertelt Frans Engels. “Er is een inspirerend programma met onder meer persoonlijk advies over groene daken. Op het groene infodak vindt men informatie en krijgt men persoonlijk advies over de verschillende sedumtoepassingen voor een groen dak, zoals met kant en klare sedumcassettes of met sedummatten. Maar er is veel meer mogelijk, zoals natuurlijk het zelf kweken van eetbare gewassen. En daar hebben we op ons dakterras een groot aantal voorbeelden van uitgestald”, aldus Frans Engels.
24
Het dakterras naar ontwerp van Erwin Stam staat er met het vele groen prachtig bij. Voor de meeste bezoekers is de combinatie van een groen sedumdak, kruiden, groenten, fruit, loungen en een prachtig uitzicht over de stad een grote inspiratiebron. De basis van de bijeenkomsten op de zondagen is persoonlijk advies over groene daken van medewerkers van het informatiepunt Duurzaam Rotterdam van de gemeente Rotterdam en persoonlijk advies over energiebesparing. Ook zijn er presentaties van diverse leveranciers van groene daken en worden er lezingen en workshops gegeven over eetbare bloemen. De toegang voor deze bijeenkomsten (tussen 12.00 en 16.00) is overigens gratis. Het fraaie en gezellige groene dakterras van Engels trekt ook op de dagen van de rest van de week veel bezoekers. En dat is niet verwonderlijk. Niet alleen het uitzicht is adembenemend, maar het dakterras trekt mede daarom bezoekers uit het hele land die belangstelling hebben voor een groen dak/balkon. Urban gardening is zeer populair en niet alleen (meer) bij de traditionele groep, maar ook bij moderne trendy tweeverdieners. Verantwoordelijk voor het ontwerp van het Groene Dak van Engels is de bekende tuinarchitect Erwin Stam die tuinen ontwerpt van alle formaten, maar zich ook toelegt op het ontwerpen van dakterrassen voor zowel particulieren als bedrijven. Erwin Stam: “Centraal in mijn ontwerp staat het beleven van groen op grote hoogte in de stad. In feite combineert het twee uitgangspunten. Enerzijds wordt getoond hoe je zelf met behulp van de verschillende sedumtoepassingen een groen dak kunt aanleggen, zoals bijvoorbeeld met kant en klare sedumcassettes of met sedummatten. Anderzijds wordt de bezoeker ook verrast door de mogelijkheden van het zelf kweken van eetbare gewassen op een dak van veertig meter hoog. Zo zijn er mobiele eettafels te zien met daar-
frans engels
garden culture I dakterras
op plantenkasjes gemonteerd. De bedoeling is dat bezoekers zodanig geprikkeld worden dat ze thuis direct aan de slag gaan met het vergroenen van het eigen dak of balkon.” “De uitdaging van het ontwerp van erwin stam het dakterras van Engels was natuurlijk de locatie op veertig meter hoog midden in het centrum van Rotterdam en de gecombineerde functie van informatie tuin en commerciële tuin. Want naast het feit dat het dakterras wordt gebruikt om op een serie zondagen mensen enthousiast te maken en te informeren over de mogelijkheden van groene daken, wordt het dakterras natuurlijk de rest van de tijd geëxploiteerd als horecalocatie door Engels. Op het dakterras moet een receptie voor een bruiloft kunnen worden gegeven, maar ook een feest voor vierhonderd mensen. Dat heeft natuurlijk consequenties voor het ontwerp. We maken gebruik van mobiele bakken die zijn gemaakt van lichtgewicht hout. Als er op het dakterras een groot evenement wordt gehouden, kunnen we de bakken aan de kant zetten. Er zijn aan het dak geen bouwkundige aanpassingen gepleegd, wel is er een eenvoudig irrigatiesysteem aangelegd voor de watervoorziening. Het Groene Dakterras is zo veel mogelijk onderhoudsvrij gemaakt. Bemesting wordt gedaan door vloeibare meststoffen die snel worden opgenomen, zodat de kans op verbranding erg klein is”, aldus Erwin Stam. Erwin Stam moest bij het ontwerp en de inrichting van het dakterras op veertig meter hoogte wel rekening houden met de bijzondere omstandigheden. “Er is op het dakterras geen natuurlijke beschutting waardoor wind en zon vrij spel hebben. We hebben daarom een haag gemaakt als natuurlijke boarding tegen de harde wind die hier op grote hoogte waait. Ook de zonintensiteit is hoger en daar kunnen sommige gewassen niet tegen. Elke nadeel heeft zijn voordeel en door de bijzondere omstandigheden doen bijvoorbeeld passievruchten het prima op het dakterras.” Om het gewicht van de mobiele bakken zo gering mogelijk
te houden is er gebruik gemaakt van een mengsel van hydrokorrels en cocopeat. “Het Groene Dak is zo veel mogelijk onderhoudsvrij, omdat Engels natuurlijk niet mensen speciaal vrij kan maken voor het onderhoud. Maar mensen die het dakterras bezoeken raken enthousiast over de mogelijkheden die een dakterras heeft te bieden en de meeste daken zijn nu eenmaal geschikt voor een groen dak al is het alleen maar voor een groene dakbedekking. Maar extra leuk wordt het natuurlijk als je dakterras of daktuin met eetbare gewassen kunt aanleggen”, aldus Erwin Stam. Het unieke dakterras van Engels trekt veel belangstelling. Het is een groene oase op veertig meter hoogte en biedt een uniek uitzicht. De koks van Engels lopen regelmatig naar het dakterras om dagverse kruiden en groenten uit de daktuin halen om deze te verwerken in hun gerechten. Frans Engels: “Het Groene Dakterras van Engels bewijst dat milieuvriendelijk en duurzaam niet saai zijn. Het is bovendien een perfecte plek voor salsa avonden, talkshows, presentaties of een feest met een DJ op grote hoogte. Een bezoek meer dan waard dus!” 3
Locatie en openingstijden: Dakterras Engels, Groothandelsgebouw -Rotterdam Centrum Het dakterras van Engels is een groene oase in het hart van Rotterdam waar u ook buiten de zondagen van het groene infodak onder het genot van lekkere hapjes en drankjes kunt genieten van het prachtige uitzicht. Het dakterras van Engels is op zomerse dagen geopend van 11.30 tot 20.30 uur (houd wel op de groene vlag in de gaten op de hoek Stationsplein/Weena of raadpleeg www. engels.nl). Het dakterras is te bereiken met de lift in hal A (Stationspleinzijde), 7e verdieping, volg daarna de borden. www.rotterdam.nl.groenedaken, www.engels.nl www.erwinstam-tuinstudio.com gardenculture.nl
25
“ is geen rage maar topvision:
Urban
v a ak omdat urban gardening wordt op kleine oppervlakte ngrijk a l e b t e h s i d r e o v e g t ui n de a v t k a a m k i u r b e g e j dat cten beste kwaliteit produ
26
garden culture I top vision
Gardening blijvende trend
“
Met een breed assortiment met meer dan 1500 kwaliteitsproducten ondergebracht in een fraai, ruim, overzichtelijk en representatief pand op industrieterrein De Koumen aan de Wijngaardseweg 34 in het Limburgse Heerlen, is Top Vision een begrip in de regio.
Op dit moment is directeur/eigenaar Romain druk bezig om de showroom te verbouwen en opnieuw in te richten om zijn klanten nog beter van dienst te kunnen zijn. Klanten die vooral moeten worden gezocht in de snelgroeiende markt van semi professionele hobby tuinders die slechts genoegen nemen met de allerbeste is urban gardening in onze regio kwaliteit producten en een goed en enorm in opkomst. Dat heeft nadeskundig advies kunnen waardetuurlijk alles te maken dat steeds Romain levert ren. meer mensen, jong of oud, man of Topservice, Nu steeds meer mensen de voordevrouw, rijk of arm, het belangrijk kwaliteit, knowlen en het plezier ontdekken van Urvinden om in het kader van hun how en een enorm ban Gardening door de eigen kweek gezondheid zelf hun voedsel te proassortiment producten en teelt van verse gezonde groenten, duceren. En het is natuurlijk niet op voorraad fruit en kruiden, groeit het aantal alleen gezond, maar ook gewoon klanten van Top Vision gestaag. Top heel erg leuk om je eigen kruiden of Vision levert alles wat een serieuze hobby kweker nodig groenten te verbouwen. En omdat urban gardening vaak heeft om op een verantwoorde wijze voedsel te produop kleine oppervlakte wordt uitgevoerd is het belangrijk ceren in zijn moestuin, dakterras of balkon. dat je gebruik maakt van de beste kwaliteit producten Eigenaar Romain van Top Vision is blij met de enorme en apparatuur om een goede kwaliteit teelt te krijgen en populariteit die urban gardening in Nederland en speelt een hoge opbrengst. Top Vision heeft alles in huis om de daar met zijn winkel en groothandel graag op in. “Ombeginnende en gevorderde hobby kweker te ondersteudat steeds meer klanten naar onze vestiging komen, zijn nen”, aldus Romain. we nu bezig om onze showroom opnieuw in te richten”, Topservice, kwaliteit, knowhow en een enorm assortivertelt Romain. “Onze showroom wordt overzichtelijker ment producten (op voorraad) staan de hobby kwekers en onze balie wordt ook groter. Vooral het laatste jaar bij Top Vision ter beschikking. Romain: “De meeste van gardenculture.nl
27
Heliumweg 24 - 3812 RE Amersfoort - 033 465 38 36 - info@theflowertower.nl
Al meer dan 10 jaar de nummer 1 VSA
VERKRIJGBAAR IN: 250 watt - 400 watt 600 watt - 1000 watt
SERVICE & KWALITEIT
Professionele zwenkventilatoren
DIVERSE MODELLEN LEVERBAAR: staand (18 en 20 inch) (12, 18 en 20 inch) vloer (18 en 20 inch) muur
garden culture I top vision
Het pand van Top Vision is makonze 1500 producten kunnen kelijk bereikbaar met zowel direct van de schappen worden openbaar vervoer als met de gehaald waardoor onze klanten auto. Er zijn voldoende (gradirect geholpen worden. Wat tis) parkeerplaatsen beschikbetreft assortiment, voorraad baar en de koffie staat klaar. Er en dus snelle levering heeft Top wordt op dit moment hard geVision een prima reputatie opwerkt om de showroom te vergebouwd. Wij hebben ook een bouwen, waardoor de klant die eigen bezorgdienst, dus als onze langskomt nog beter en sneller klanten al weten wat ze nodig kan worden geholpen. De artihebben kunnen ze dat telefoDoor deze kelen uit het assortiment benisch bestellen en wij bezorgen proefopstellingen stemd voor de urban gardener in de regio deze producten zo kunnen onze klanten zullen overzichtelijk worden snel mogelijk. Wie eenmaal inspiratie opdoen en opgesteld waardoor men een klant van Top Vision is, blijft dat enthousiast worden over nog beter inzicht krijgt in deze ook”, zo stelt een zelfverzekerde de vele mogelijkheden producten en apparatuur. Romain. van urban gardening Door het enorme assortiment ongeacht hoeveel ruimte Ook komen er diverse proefoplevert Top Vision dan ook letterje ter beschikking hebt stellingen die de vele mogelijklijk alles wat een urban gardener heden van kleine buitentuinen, nodig heeft. Van voeding tot en balkons en dakterrassen uit met een compleet irrigatie syde doeken doen: “Door deze proefopstellingen kunnen steem, van verlichting tot meet- en regelapparatuur en onze klanten inspiratie opdoen en enthousiast worden van kweekpotten tot kweektenten. “Onze assortiment is over de vele mogelijkheden van urban gardening, onafgestemd op de vraag uit de markt”, legt Romain uit, geacht hoeveel ruimte je ter beschikking hebt. Wij gaan “Op nieuwe wensen reageren wij direct en dan zorgen voor een open en professionele uitstraling en willen ons wij er voor dat we deze producten ook opnemen in ons profileren als een specialist op het gebied van urban assortiment. Kwaliteit staat daarbij voorop, wij leveren gardening. Ik zie urban gardening niet als rage maar als geen rotzooi!”, aldus Romain. een echte trend die in de toekomst steeds meer mensen Via mond-tot-mondreclame weten steeds meer hobby zal trekken. Urban gardening is een enorme groeimarkt kwekers de weg te vinden naar industrieterrein De Kouomdat mensen zich steeds meer bewust worden van de men in Heerlen waar het bedrijf is gevestigd. Het is een noodzaak van gezond voedsel. ‘one stop shop’ wat inhoudt dat je in één bezoek alle En Top Vision is graag behulpbenodigde producten kunt aanschaffen. “Wij geven ook Top VisIon zaam om het kweken van dat persoonlijk advies aan onze klanten dat is afgestemd op Wijgaardsweg 34 b/c voedsel op een leuke, veilige, zijn behoefte en de ruimte en omgeving die hij of zij ter 6412 PJ Heerlen duurzame en verantwoorde beschikking heeft om zijn kruiden en groenten op een Industrieterrein De Koumen manier uit te voeren”, aldus veilige en verantwoorde manier te kweken. Gewoon een Tel: 045 521 1541 Romain.3 stuk extra service.” Fax: 045 528 1086
29
t s f r e h
30
Zaaien
Planten
Oogsten
September Spinazie Andijvie Snijsla Sla Veldsla Winterbloemkool Radijs Bloembollen *A Kervel Knoflook *B Groenbemester
Andijvie Sla Bloemkool Kruidenzaden *¹ Teunisbloem *² Rode en witte kool *3 Uien *4 Pompoenen *5 Courgettes *6 Wortelen *7 Knolselderij *8 Tomaten *10 Paprika’s *10 Pepers *10 Prei *11
Oktober Veldsla Bloembollen *A Koudekiemers Knoflook *B
Teunisbloem *² Rode en witte kool *3 Wortelen *7 Knolselderij *8 Spruiten *9 Boerenkool *9 Prei *11
November
Spruiten *9 Boerenkool *9 Prei *11 Pastinaken *11 Veldsla *12 Peterselie *13
Koudekiemers
Bloembollen *A
garden culture I teeltagenda herfst
Toelichting zaaien
In september kunnen nog een aantal gewassen gezaaid worden, in november en december zijn de bodemtemperaturen meestal te koud om zaden te laten ontkiemen. Een uitzondering zijn de koudekiemers. Deze hebben, net zoals bloembollen, juist een koudeperiode nodig. Bekende koudekiemers zijn daslook, engelenwortel, wijnruit en Lievevrouwebedstro.
Toelichting planten
*A Bloembollen hebben een koudeperiode nodig van minimaal tien weken, bloembollen planten in september of oktober geeft een goed resultaat. *B Voor een goede oogst moet knoflook al in de herfst geplant worden. Gebruik de tenen van biologische knoflook of specifiek plantgoed.
Toelichting oogsten *¹ Kruidenzaden oogsten, luchtig en droog ophangen, volledig laten drogen en daarna in afgesloten pot bewaren. *² Wortels van eenjarige teunisbloem oogsten om te bakken als ´plantaardige ham´. *3 Rode en witte kool oogsten en in koele schuur bewaren, ophangen aan wortelstronk om schimmel te voorkomen. *4 Uien oogsten, ook als het lof nog niet helemaal geel is. *5 Pompoenen pas oogsten, als de steel op kurk lijkt. Dan zijn ze optimaal houdbaar. *6 Courgettes pas oogsten, als de vruchten redelijk groot zijn en een dikke schil hebben. *7 Het lof van wortelen afdraaien, anders worden de wortelen zacht. *8 Het lof van knolselderij afdraaien, anders worden de knollen zacht. *9 Spruiten en boerenkool pas na een vorstperiode oogsten, dan maken de planten suikers aan. *10 Tomaten, paprika en pepers oogsten en op een lichte, warme en droge plek volledig na laten rijpen. Groene tomaten, paprika’s en pepers zijn niet rijp, groene tomaten zelfs giftig! *11 Prei en pastinaken zijn nagenoeg ongevoelig voor lage temperaturen en worden pas geoogst om te gebruiken. *12 Veldsla kan gedurende de hele winter geoogst worden, ook bij sneeuw. *13 Peterselie is extreem winterhard en zorgt gedurende de hele winter voor verse groene blaadjes.3
gardenculture.nl
31
Geslaagde lancering van ‘Vers van de Kweker’website
32
garden culture I vers van de kweker
an v f e i t a i t i n i k e U ni ren e o b , s r e d n i u t e Nederlands n e t n e c u d o r p k e e r t en s
Afgelopen zomer hebben de Burgemeesters Sjaak van der Tak en Ewald van Viet de webmarket: ‘Vers van de Kweker’ officieel gelanceerd door het plaatsen van een bestelling op de website. Hiermee is de eerste stap gezet om een ongeëvenaarde webmarket te realiseren. Naast de lancering van ‘Vers van de Kweker’ was ook de georganiseerde streekmarkt, waar alle kwekers hun producten vanuit een marktkraam tentoonstelden en verkochten, een groot succes. De streekmarkt in de Demokwekerij Westland werd bezocht door jong en oud. De vele bezoekers hebben kunnen proeven, ruiken en kennis gemaakt met de verse, eerlijke, gezonde en lekkere producten van de kwekers achter ‘Vers van de Kweker’.
Webmarket: ‘Vers van de Kweker’ Met de lancering is de eerste stap voltooid van de ontwikkeling van een unieke webmarket. ‘Vers van de Kweker’ is een initiatief van Nederlandse tuinders, boeren en streekproducenten. Inmiddels zijn er al vijftig kwekers aangesloten. ‘Vers van de Kweker’ wil hoogwaardige, verse, eerlijke, gezonde en lekkere producten verkopen via haar webwinkel. Via de website www.versvandekweker.nl kan de consument dus direct bij de bron de met liefde geteel-
de producten kopen. Bij het afrekenen van de bestelling kan de bezoeker ervoor kiezen om de producten thuis te laten bezorgen of zelf af te halen bij een van de afhaallocaties. Er wordt gebruik gemaakt van ‘groene’ koeriers met auto’s die rijden op elektriciteit of ‘groen’ gas.
Lancering webmarket: ‘Vers van de Kweker’ Tijdens de opening hielden Burgemeesters Sjaak van der Tak, gemeente Westland, en Ewald van Vliet, gemeente Lansingerland, een toespraak. De Burgemeesters benadrukte dat de glastuinbouwsector een innovatieve, moderne en professionele sector is. Zo zei de heer Van der Tak dat de oplossing voor het overgewicht in onze samenleving, in de kassen groeit. Daarnaast zei de heer Van Vliet dat ‘Vers van de Kweker’ de consumenten verbindt met de producenten en dus direct met verse producten. Na deze toespraken werden er door de Burgemeesters producten besteld op de webwinkel Vers van de Kweker. Daarna overhandigden zij persoonlijk de producten aan: hospice Lansingerland uit Bergschenhoek, Psychiatrisch Centrum Joris uit Delft, de gezondste basisschool van Den Haag, de openbare basisschool Houtwijk, en het Westerhonk uit Monster.
gardenculture.nl
33
Een daktuin aanleggen was nog nooit zo eenvoudig‌.
Green Label Sedum Tray
De kant-en-klare Green Label Sedum Trays zijn volledig begroeid met 8 soorten Sedum plantjes. Omdat de trays in elkaar klikken, ontstaat een stabiele Sedum mat en maakt u heel eenvoudig een professionele daktuin! De Green Label Sedum Trays zijn opgebouwd uit 4 lagen. 1. Vegetatielaag met 8 verschillende Sedum plantjes. 2. De substraatlaag is speciaal ontwikkeld, licht van gewicht met voldoende voedingsstoffen en een groot waterbufferend vermogen en RHP gecertificeerd. 3. Scheidings-/filterlaag van polyester vliesdoek; voorkomt uitspoeling van het substraat en fijne stofdeeltjes. 4. Drainagelaag bestaande uit gebroken Geo-hydrokorrels welke direct water opnemen voor droge perioden. Het overtollige hemelwater vloeit getemporiseerd weg naar de afvoerpunten op het dak. Vraag uitgebreide informatie aan over de Green Label Sedum Tray!
S E D U M
T R AY
GREEN LABEL is een product van:
www.daktuinsubstraten.nl JONGKBOUW0022-GARDEN CULTURE.indd 1
Jongkind Grond BV Oosteinderweg 357, 1432 AX Aalsmeer Tel. 0297 324505 / 0297 368088 E info@daktuinsubstraten.nl
31-8-11 17:06
garden culture I vers van de kweker
e d s i t n e m u s n o c De t i d n a v r a a n n i w grootste f unieke initiatie Initiatiefnemer
Nick Persoon:
“Verser kan niet, je koopt direct bij de bron” “Voor de consument gaat er een nieuwe wereld van smaakbeleving open” Nick Persoon(21) is een van de initiatiefnemers van de webmarket en is tevreden over de vele positieve reacties van zowel tuinders, boeren en streekproducenten als consumenten die de weg naar www.versvandekweker.nl prima weten te vinden. “In Nederland zijn er vele tuinders, boeren en streekproducenten die zich dagelijks met hart en ziel inzetten op hun boeren bedrijf. Er wordt een grote verscheidenheid aan producten geteeld die helaas voor de consument niet altijd vers, en uit de buurt te verkrijgen zijn. Wij hebben de vraag van de consument naar hoogwaardige, verse, eerlijke, gezonde en lekkere producten omgezet tot een webmarket waar men direct kan kopen bij de bron. Verser, gezonder, eerlijker en transparanter kan niet”, aldus Nick Persoon. Via ‘Vers van de Kweker’ heeft de kieskeurige consument nu direct toegang tot honderden producten, die door verschillende kwekers uit de regio aangeboden worden. “Door het directe contact tussen de kweker en consument is het mogelijk om binnen een dag de producten vanaf het land in uw keuken te krijgen. Er zal voor onze klanten een wereld van smaak en beleving open gaan, alleen al door het feit dat producten rijp voor u geoogst worden. Feit is dat de producten die wij aanbieden door hun versheid veel beter smaken dan de producten die men in de supermarkt koopt en die dagen onderweg zijn voordat ze in de schappen liggen”, aldus Nick Persoon. Naast vers, hoogwaardig en gezond streeft Vers van de Kweker naar een duurzame leefomgeving door middel van de kortst mogelijke keten en milieubewuste kwekers, maakt men ook gebruik van groene koeriers die auto’s hebben rijden op elektriciteit of groen gas. “Via versvandekweker.nl heeft men toegang tot honderden
producten, zoals bloemen, planten, groenten, fruit, kruiden, en specialiteiten als jams, sappen en chutneys, die door een grote verscheidenheid aan kwekers aangeboden wordt”, vertelt Nick Persoon. Men kan op ieder moment van de dag de producten Vers van de Kweker bestellen. Bestelt men voor 14:00 uur dan kan men de verse producten de volgende dag nog in huis hebben. U kunt de producten afhalen of laten bezorgen op dinsdag, vrijdag of zaterdag naar keuze. Dit geldt wel alleen voor de regio die ligt in de driehoek Den Haag- Hoek van Holland en Rotterdam. (Cirkel Den Haag, Hoek van Holland, Rotterdam, Zoetermeer) Ruim vijftig tuinders, boeren en streekproducenten hebben zich aangesloten bij Vers van de Kweker en de ervaringen zijn unaniem positief. “In de eerste plaats is er weer direct contact met de klanten en dat is een hele vooruitgang in een tijd waarin dat contact tussen boer, tuinder en de klant volledig is verdwenen. Ook het feit dat de boer en tuinder weer zeggenschap heeft over zijn eigen product en ook over de prijs die hij zelf bepaalt, is een verademing voor de deelnemers aan Vers van de Kweker. En hoewel het voor de aangesloten partijen maar om een klein deel van de omzet gaat, bevalt deze directe werkwijze bijzonder goed. Waar er in de reguliere ketens gewerkt wordt met voorraden, wordt er voor Vers van de Kweker puur en alleen geoogst op het moment dat u een bestelling heeft geplaatst. De kwekers opereren volledig vraag gestuurd en horen dan ook graag de wensen van de klant. Wij zien een groeiende markt en afzetmogelijkheden voor tuinders, boeren en streekproducenten, omdat een steeds grotere groep mensen goed nadenkt over de kwaliteit van hun voedsel. En die kwaliteit kunnen wij garanderen, omdat de producten die men bij ons bestelt rechtstreeks uit onze kassen of van het land komen”, aldus Nick Persoon. www.versvandekweker.nl 3 gardenculture.nl
35
36
garden culture I eb & vloed-systeem
Wij Nederlanders zijn innovatieve tuinders, we bedenken steeds weer handige oplossingen voor problemen. Nederlandse kassen zijn behalve beschermde groeiomgevingen voor planten, ook voorbeelden voor bijzonder praktische werkwijzen. Een goed voorbeeld is het eb- & vloed-systeem. Het principe is eenvoudig. De planten staan op een soort waterbak met een afvoer. Ze krijgen regelmatig veel water met voeding en daarna weer de kans om op te drogen. Op deze manier kan de vochtigheid van de grond, een belangrijke voorwaarde voor optimale groei, perfect gecontroleerd worden. Met een eb- & vloed-systeem kunnen kleine en grote planten op dezelfde plek groeien. Ze nemen net zo veel water op, als ze nodig hebben. Overtollig water loopt via een overloop weer terug in een reservoir voor de volgende bevloeiing. Eenvoudig eb- & vloed-systeem Een eb- & vloed-systeem maken kan eenvoudig met een zogenaamde ‘Deense bodem’ of ‘Duma bak’. Water geven kan via een dompelpomp in je voedingsvat of zelfs via een gieter. De hoeveelheid is een kwestie van experimenteren en de omstandigheden, zoals temperatuur en licht. Geef een flinke portie water en wacht een kwartiertje. Hierna laat je via de afvoer je water weer terug naar je voedingsvat of afvoer lopen en klaar is Kees. Laat je planten alleen nooit te lang nat staan, anders verrotten de wortels.
Semi-professionele eb- & vloed-systemen Elke kweker wil graag een totale controle over zijn planten en zo weinig mogelijk werk aan het geheel hebben. Eb- &
vloed-systemen die nu op de markt verkrijgbaar zijn zorgen hier voor, moderne systemen (zoals het IWS systeem) geven je maximale controle met minimale inspanning. Het enige wat jij nog hoeft te doen, is zorgen dat de pH en EC van je voeding op peil is. Deze systemen zijn vaak verkrijgbaar voor de kleine (hobby) kwekers alsmede de grote kwekers met enkele honderden planten.
Professionele eb- & vloed-systemen Tuinbouwbedrijven en tuincentra gebruiken tegenwoordig eb- & vloed-systemen met allerlei uitbreidingen. Dit zijn meestal op maat gemaakte tafels welke vaak bestaan uit een aluminium-bovenconstructie op een frame uit staal of aluminium. De tafels zijn uitgebreid met een bodemverwarming, ontsmettingsinstallatie, lichtinstalgardenculture.nl
37
38
garden culture I eb & vloed-systeem
latie en elektronisch systeem voor het waterreservoir en de pomp. Vaak zie je ook om de paar meter een sensor die de vochtigheid in het medium meet.
Betere groei met eb- & vloed-systemen Planten groeien beter, als ze water van onderen krijgen. Een goed voorbeeld zijn tomaten. Ze hebben veel water nodig. Als ze te veel water van boven krijgen, worden ze meestal ziek. Met een eb- & vloed-systeem is het mogelijk, tomaten optimaal te laten groeien met een hoge opbrengst. Een eenvoudig eb- & vloed-systeem is voldoende voor een goed begin. Voor tomaten in de buitenlucht is het verstandig om een dakje boven de planten aan te brengen. Een simpele werkwijze is een dakje uit pvc-pijpen en plastic eroverheen. De zijkanten mogen open blijven. In een kas, serre of in huis is dat natuurlijk niet nodig. Met een eb- & vloed-systeem groeien de wortels van de planten mooi naar onderen en niet opzij. Dat is handig voor kwekers, die de planten later op een andere plek willen zetten. Planten groeien met het eb- & vloed-systeem ook compacter als planten in de grond. Een ander voordeel is, dat alle planten voldoende water op kunnen nemen. De wortels en de aarde krijgen meer contact met de buitenlucht en dus meer zuurstof.
Nieuw zijn ontwikkelingen in de bloembollensector. Veel bolgewassen hebben geen grond nodig om te bloeien. Een bol heeft in principe alle voedingsstoffen in zich opgeslagen om te kunnen bloeien. Voor de productie van snijbloemen gebruiken de telers tegenwoordig vaak eb- & vloed-systemen. De bollen staan in kratjes op de eb- & vloed-tafels met optimale groeiomstandigheden. De kwekers zijn de experimentele fase voorbij. De snijbloementeelt van bolgewassen, ook broeien genoemd, is met het gebruik van eb- & vloedsystemen succesvoller als de traditionele methodes.
Eb- & vloed-systemen voor iedereen Eb- & vloed-systemen zijn voor iedereen geschikt, van hobbykweker tot echte professional. Eb- & vloedsystemen besparen water, meststoffen en tijd. Ze zorgen voor schone en goed groeiende planten met compacte wortels en een compacte groeiwijze. Bloemenzaken en tuincentra genieten van de voordelen, de planten zien er altijd aantrekkelijk uit. Tuinders en kwekers leveren schone planten met een mooi wortelstelsel. De hobbykwekers genieten misschien wel het meest van de eb- & vloed-systemen. Vroeger moesten ze tientallen verschillende planten water en voeding op maat toedienen. Nu is het mogelijk, op een minimale ruimte optimaal te kweken met een grote diversiteit aan planten voor een gezonde tuin.3
gardenculture.nl
39
WWW.GOLDLABELNUTRIENTS.NL
www.goldlabelnutrients.nl
n e i r e t c a b Door Erik Kuiper
..
onzichtbaar maar onmisbaar
42
garden culture I bodembacteriën
Bacteriën werken nauw samen met planten Overal komen bacteriën voor, zo ook in de bodem, of in de substraten die we aarde noemen. Miljoenen jaren aan evolutionaire ontwikkeling hebben er voor gezorgd dat bacteriën zich aangepast hebben om in samenwerking met planten en vele andere organismen complexe ecosystemen te vormen. Bacteriën zijn de kleinst levende organismen die zelf kunnen vermenigvuldigen. Hoe klein zijn ze dan? Zo klein dat er in een eetlepel gezonde aarde wel één miljard bacteriën (!) voor kunnen komen. Deze grote aantallen hebben bacteriën te danken aan hun snelle vermenigvuldiging, die voornamelijk afhankelijk is van de temperatuur en aanwezige voedingsstoffen. Eerst maar even het taboe doorbreken: bacteriën hebben door de jaren heen vooral een slechte naam gekregen door ziektes en plagen die zij veroorzaken, maar er zijn goede en slechte bacteriën. ‘Slechte’ bacteriën laten voedsel bederven of kunnen ziektes veroorzaken. ‘Goede’ bacteriën echter, daar ben je van afhankelijk om te overleven, en een menselijk lichaam heeft dan ook meer bacteriecellen dan eigen cellen. Nu kunnen we verder vrij kort zijn over slechte bacteriën: ontlopen, dat is onmogelijk. Goede en slechte bacteriën komen overal voor, maar de omgeving bepaalt de balans en dus de gezondheid van de bodem en ook indirect de planten die er op groeien. Bacteriën die vaak schadelijk zijn voor de gezondheid van de bodem en de planten, zijn de zogenaamde anaërobe bacteriën die in zuurstofloze condities leven. Let dus goed op met overwateren, want dat is vragen om problemen!
Stikstoffixerende bacteriën Stikstoffixerende bacteriën vormen zich via een symbiotische relatie. Een dergelijke relatie kan uitgelegd worden als een in de natuur voorkomende win-win situatie. Een samenwerking waarbij deze minuscule legers van organismen de stikstof (N) voor de plant beschikbaar maken uit de lucht. Planten zelf kunnen dat niet en aangezien de atmosfeer op aarde ongeveer 78% stikstofgas bevat is hier nooit een tekort aan. Helaas werken deze bacteriën het liefste samen met de zogenaamde vlinderbloemigen (bijvoorbeeld luzerne of klaver). Al is bijvoorbeeld is Azospirillum Brasiliense een uitzondering hierop. Niet alleen komt deze bacterie zelfs voor zonder planten, deze bacterie maakt ook nog plantenhormonen aan, zoals Auxine, Cytokinines en Gibberlines. Deze stoffen kunnen als groeiversterkers dienen bij planten.
gardenculture.nl
43
Bij het kweken op aarde, met organische voedingsstoffen zijn bodembacteriën absoluut onmisbaar Nitrificerende en Denitrificerende Bacteriën Nitrificerende bacteriën kunnen stikstof in de vorm van Ammonium (NH4) via Nitriet (NO2) omzetten naar Nitraat (NO3), een vorm waarin stikstof verpakt kan worden die de meeste planten liever hebben. In de meeste organische voedingsbronnen komen meerdere vormen van stikstof voor. Hier kunnen deze bacteriën goed toegepast worden. Denitrificerende bacteriën zijn ongewenst, het zijn soorten die floreren in anaërobe omstandigheden (onder meer bij frequent overbewateren), Dan zetten ze voornamelijk stikstof om in stikstofgas en lachgas (een broeikasgas). Hierdoor is er voor de planten op den duur minder voeding aanwezig om op te nemen.
Actinomyceten Actinomyceten zijn een grote groep van bacteriën die uiterlijk veel weg hebben van schimmels. Ze groeien ook in draden, hoewel nog steeds microscopisch klein. Zij zijn verantwoordelijk voor de ‘aarde’ geur die kenmerkend is voor gezonde aarde. Actinomyceten zijn gespecialiseerd in het opruimen van bijvoorbeeld wortelresten die voornamelijk uit cellulose bestaan. Deze organismen zijn zeer goed in het afbreken van de lastige afbreekbare organische stoffen en daarom absoluut onmisbaar in een organisch systeem. Wel is er een wat hogere pH waarde nodig, onder de pH waarde van 6.0 zullen deze bacteriën niet zo actief meer zijn.
Biologisch/Organisch Bij het kweken op aarde met organische voedingsstoffen zijn bodembacteriën absoluut onmisbaar. Zonder bacteriën zullen er veel gebreken komen bij planten, iets
44
garden culture I bodembacteriën
Bij een goede combinatie van verschillende typen bodemleven zal een gezond evenwicht ontstaan, waarin ieder organisme een eigen taak kan uitvoeren Schoonmaken wat lastig voor te stellen is omdat bacteriën nooit met het blote oog te zien zijn. Om bestaande problemen op te lossen kun je een preparaat toevoegen, waardoor de bacterie hierna zelf door kan groeien in de bodem. Er zijn veel verschillende bacterie-preparaten verkrijgbaar op de markt die de kweker in staat stellen een eigen samenstelling van bodemleven te introduceren in de aarde. In dit geval heeft de kweker meer controle en meer zekerheid over de gezondheid van de bodem. Let bij het kopen van een dergelijk product altijd op de soorten bacteriën die gebruikt worden, en weet wat de functie in de bodem is van dit beestje. Bij een goede combinatie van verschillende typen bodemleven zal een gezond evenwicht ontstaan, waarin ieder organisme een eigen taak kan uitvoeren. In een dergelijke situatie helpen organismen elkaar, en vormen samen een grote buffer.
Oppervlakten in kweekruimten worden vrij snel vies, kleding en schoenen nemen vuiligheid mee naar binnen. Het is geen kwestie van of, maar wanneer hier een infectie zal overspringen op het gewas. Nu zullen bacteriële vervuilingen meestal niet de grootste zorg zijn van de kweker. Het is altijd aan te raden om de handen te wassen en een schone overall aan te trekken voordat de kweekruimte betreden wordt. Het zijn dit soort maatregelen die weinig tijd en moeite kosten maar absoluut vitaal zijn voor het tot een succesvol einde brengen van een teelt. Het schoonmaken van oppervlakten rond de planten en de aarde kan bijdragen aan het beschermen van de bufferende werking die micro-organismen geven in de aarde. Gebruik daarom een schoonmaakmiddel dat ook een anti-bacteriële werking heeft.
Toch best belangrijk Buffers zijn voor de kweker erg waardevol. Een buffer is makkelijker te omschrijven als fouten die je nog kunt maken voordat het problemen op levert. Buffers zijn dus erg belangrijk voor de kweker en hoe stabieler en gezonder het bodemleven is, des te mooier de oogst is die van de planten komt die zich van deze bodem voedden. Bij teelten op hydrosystemen is het niet direct aan te raden om micro-organismen te gebruiken. Dit kan soms slecht uitvallen en tot gevolg hebben dat wortels gaan rotten of er vervelende geuren uit het medium komen, laat staan dat de oogst verbeterd wordt. Maar ook hier zijn mogelijkheden die in de toekomst wellicht mooie combinaties geven die de voordelen van hydro combineren met de levenskracht van bacteriën.
Dat bacteriën heel belangrijk zijn is inmiddels wel duidelijk. Om het nog duidelijker te maken is het leuk om te bedenken dat alle bacteriën op aarde ongeveer evenveel wegen als heel Engeland. Een groot deel van deze bacteriën bevindt zich in de bodem en maakt daar het leven op aarde mogelijk. Bacteriën zijn de onmisbare schakels die tevens vrijwel onzichtbaar zijn en een slechte naam gekregen hebben door de jaren heen. Het moet met die slechte naam eens afgelopen zijn: bacteriën zijn uiterst nuttig en de natuur zou niet kunnen bestaan zonder bacteriën.Planten zouden sterven en de mens zou snel volgen. Dus sta er in het vervolg even bij stil dat een handje aarde meer levende organismen bevat dan er mensen op aarde zijn...3
gardenculture.nl
45
square
foot gardening
Square foot gardening is een uitkomst voor mensen met weinig (moestuin)ruimte en/of weinig zin in eindeloos moestuinieren. Want zeg nou zelf: voor je moestuin er als een plaatje bij ligt, met alle groenten mooi glanzend in opgehoogde rijtjes, ben je maanden, heel wat vierkante meters en heel wat arbeidsuren verder. Als je dat leuk vindt is dat geweldig, maar wat als dat niet zo is? Of als je van tevoren al weet dat dat dit jaar echt niet gaat lukken? Dan is square foot gardening, of ‘tuinieren op de vierkante meter’ een uitkomst.
Simpel principe In zijn huidige vorm komt het idee van Mel Bartholomew uit Amerika, maar het schijnt dat het principe al tijdens de oorlog in Frankrijk werd toegepast. Het idee achter square foot gardening is eigenlijk heel simpel: je vertaalt een gewone moestuin naar een paar vierkante bakken. Vul die met hoogwaardige aarde en compost en plant de groenten met tussenpozen. Zo kun je elke week, tot diep in de herfst, een kropje sla oogsten. Het vergt alleen wat planning; schrijf eventueel voor jezelf op wanneer je wat gaat planten en met welke tussenpozen. Misschien doe je dat al een beetje in de moestuin, maar bakken lenen zich er beter voor. Het grote voordeel is natuurlijk dat je niet meer met z’n allen een paar weken tegen heug en meug tuinbonen hoeft te eten, maar dat zo’n maaltje met gepaste tussenpozen op tafel komt. De opbrengst is zo hoog, dat een heel gezin er met een paar bakken een jaar van kan eten.
Hoe ga je te werk? Maak één of meerdere bakken van ongeveer één vierkante meter. De precieze grootte is niet zo belangrijk, het gaat er om dat je makkelijk de achterste rijtjes kunt bereiken. Kratten kunnen ook heel geschikt zijn. De zijkanten moeten minimaal 15 cm hoog zijn. Maak van latjes
46
een rooster met vierkantjes van 25x25 cm, maar als je dat te klein vindt kan een rooster met negen vierkanten natuurlijk ook. Zorg voor goede waterafvoer. Maak bakken voor kinderen (die vinden die minituintjes geweldig!) kleiner, zo’n 80 cm in het vierkant. Zo is het lekker overzichtelijk voor hen en ze kunnen overal bij. Het grondmengsel dat erin gaat is wel belangrijk. Neem goede hoogwaardige tuinaarde en turfmolm en meng daar nog wat vermiculiet doorheen om het luchtig en goed doorlatend te maken. Reken op ongeveer een derde deel van elk, maar als je denkt dat je compost/aardemengsel luchtig genoeg is laat je die vermiculiet (dat milieutechnisch niet zo’n goede naam heeft) maar zitten. Gewoon proberen! Het rooster dient om de boel goed te kunnen scheiden met het rooster als hulpmiddel kun je wel zestien gewassen in één bak kweken. De plantwortels onder de oppervlakte houden zich natuurlijk niet aan een vierkant roosterpatroon maar dat geeft niks; het gaat om het overzicht van de tuinier.
Waar laat je het? Groenten houden van zon, dus zoek een plek die daar 6-8 uur per dag van profiteert. Het terras bij het huis
garden culture I square foot gardening
tuinie ren op de vi e r kan t e m et e r2 gardenculture.nl
47
Betrouwbare groot- en detailhandel gespecialiseerd in hobbykweek
U wilt op een verantwoorde en veilige wijze UW EIGEN VOEDSEL PRODUCEREN in uw moestuin, op uw dakterras of balkon? Dan kunt u niet om Top Vision heen! TOP VISION
BIEDT: • Breed assortiment producten (1500!) voor de serieuze hobbykweker • De allerbeste kwaliteit producten (op voorraad) • Topservice, eerlijk advies, kwaliteit en know-how • Eigen bezorgdienst (uw producten kunt u telefonisch bestellen) • Goede bereikbaarheid met zowel openbaar vervoer als met de auto Dus zoek niet verder, Top Vision is uw betrouwbare leverancier voor alle producten op het gebied van hobbykweek.
Adres: Top Vision BV · Wijngaardsweg 34 abc · 6412 PJ Heerlen Tel.: 045-5211541 · Fax.: 045-5281086 · E-mail.: topvision.heerlen@gmail.com OPENINGSTIJDEN: Maandag t/m vrijdag: 10.00 uur tot 18.00 uur Zaterdag: 10.00 uur tot 16.00 uur · Zondag: Gesloten
garden culture I square foot gardening
e z e d s i n e d i u r k Voor l a a m e l e h e d o h t me wege n a v t s i u j , t k i h gesc id e h g i l a h c s n i e l k e d is net zo’n goede plek als achter in de tuin. De bakken kunnen gewoon op de grond, een verhoging of een tafel zodat je er makkelijk bij kunt. Dit maakt SFG ook heel geschikt voor mensen in een rolstoel. Als je alles kunt bereiken is het goed.
Welke groenten komen in aanmerking? Alle groenten die je lekker vindt. Houd er alleen wel rekening mee dat een grote bloemkool eigenlijk al een heel vierkant voor zich nodig heeft, terwijl in datzelfde stuk een heleboel worteltjes passen. Maar als je toevallig bloemkolen helemaal geweldig vindt, wie houdt je tegen? Het is wel verstandig om dat vierkante rooster op de aarde te houden, want dat zorgt voor een leidraad. Ook klimmers als tomaten doen het prima met al die buren vlakbij, maar ze hebben wel een rek nodig. Kijk daarvoor eens op de site van Jelle, www.makkelijkemoestuin. nl. Daar staan ook leuke en duidelijke foto’s op.
Kruiden Voor kruiden is deze methode helemaal geschikt, juist vanwege de kleinschaligheid. Een ‘gewone’ kruidentuin levert al gauw veel te veel – wat moet je met al die salie die met de ellebogen werkt en kleine tijmplantjes ondersneeuwt? Nee, dan deze vierkantjes: de grote, grove kruiden kun je goed in de hand houden en de kleintjes kun je vertroetelen. Zet de waterliefhebbers (zoals basilicum) bij elkaar en de kruiden die het liefst wat droger houden in de tegenovergestelde hoek.
Inzaaien Het leuke van het systeem is, dat in elk vierkant iets anders komt. Denk aan de grootte van de volwassen plant en volg de aanwijzingen op de verpakking als daar een plantafstand van dertig centimeter aanbevolen wordt, neem dan een plantje/zaadje per vierkant. Eén enkele koolraap is ook mooi! Als ze tien centimeter uit elkaar moeten staan, passen er negen plantjes in een vierkant enzovoort.
Water geven In het begin hebben ze nogal wat nodig in zo’n lage bak, maar later zal de waterbehoefte aanmerkelijk afnemen omdat planten die zo dicht op elkaar groeien het water heel efficiënt gebruiken en er weinig verdampt. Gebruik een handgieter met broes en neem geen ijskoud water.
Wieden Dat is nou het mooie van die kleine tuintjes: er valt bijna niets te wieden. Er is nauwelijks ruimte voor onkruid en je begint met ‘schone’ aarde.
Ziekten Minder dan in een gewone moestuin, maar het maakt rupsen en larven natuurlijk niet uit of die heerlijke planten nou in een vierkant groeien of niet. Goed in de gaten houden en aangetaste planten zo snel mogelijk van ongedierte ontdoen of helemaal verwijderen om besmetting te voorkomen.
SFG in het kort • • • • • • • • • • • •
Kweek groenten/kruiden/bloemen in bakken van 1 m². Bestaande grondsoort maakt niet uit – gebruik je eigen mengsel. Vergt 80% minder ruimte. Vergt 90% minder water. Met 5% van de zaden. Zonder kunstmest. Zonder bestrijdingsmiddelen. Niet uitdunnen. Niet veel werk (en geen moeizaam spitten!). Geschikt voor de hele familie. Start in elk seizoen. Opbrengst is 5x zo hoog. 3 gardenculture.nl
49
het van fruit, groenten, kruiden en planten
50
garden culture I bewaartechnieken
geniet v het he an je oogst le j a a r door!
Bewaringstechnieken: wekken, steriliseren, indikken, jam, gelei en siroop maken, drogen, inmaken, invriezen, inkuilen, inzouten, karnen, per se vacuüm trekken Het kunnen kweken van eigen fruit en groenten is iets om trots op te zijn. Niets is heerlijker dan al dat vers op tafel te kunnen zetten en te delen met familie en vrienden. Hoewel wij Nederlanders erom bekend staan om altijd twee keer op te scheppen, staan we ook bekend om onze zuinigheid. Eten weggooien? Geen denken aan! Vanzelfsprekend hebben we daarom allerlei technieken ontwikkeld, om onze groenten en fruit zo goed en zo lang mogelijk te kunnen bewaren. De oogst van groente en fruit neemt meestal bij dergelijke onstuimige opwellingen van productieve creativiteit ongekende vormen aan. Karrenvrachten groenten en fruit liggen vervolgens te wachten om op een deskundige wijze verwerkt te worden. En wat kennen we toch vele mogelijkheden; wekken, steriliseren, indikken, jam, gelei en siroop maken, drogen, inmaken, invriezen, inkuilen, inzouten, karnen, persen, tot wijn verwerken en op vaten of flessen trekken. Dit zijn allemaal bewaringstechnieken voor voedingstoffen die in de loop van de tijd met succes zijn toegepast. Meestal ondergaan de voedingstoffen die aan deze technieken onderworpen zijn een totale metamorfose. Zowel het uiterlijk als de smaak kan serieus van het originele verse exemplaar verschillen. Eén ding staat echter vast, de geconserveerde vruchten zijn en blijven een lange tijd voor menselijke consumptie geschikt.
Het invriezen van groenten en fruit
Een moderne, zeer efficiënte en gemakkelijke methode om groente en fruit te bewaren is het invriezen. Sinds de uitvinding van de diepvriezer behoort deze vorm van bewaren niet meer tot de voorrechten van enkele Eskimo’s of Lappen, maar ook tot de rest van de wereld. De meeste groenten, uitgezonderd de tuinkruiden, selder (voor de soep), fruit en paprika moeten voor het invriezen eerst geblancheerd worden. Het blancheren vindt plaats in een ruime pot die we met ongeveer vijf liter water vullen. Wanneer het water kookt, halve kilo groente in een mandje doen en ongeveer drie minuten laten onderdompelen. Daarna de groenten afkoelen in water met wat ijsblokjes. Deze plotse afkoeling stopt de enzymatische werking. Door de aanwezige enzymen worden de aanwezige vitaminen afgebroken. Door het blancheren behouden we dus veel meer van deze kostelijke voedingsstoffen in het voedsel en behoudt het geheel ook beter zijn uitzicht en kleur. Zacht fruit zoals aardbeien, bessen, frambozen, bosbessen enz. worden niet geblancheerd. Bij het invriezen verliezen ze na een tijdje veel van hun smaak en aroma. Dit kan worden voorkomen door de vruchten met suiker te bestrooien. Leg de vruchten in laagjes in een bakje en bestrooi elk laagje met wat suiker. De suiker kan eveneens vervangen door wat afgekoelde suikerstroop, die je krijgt door halve kilo suiker in een liter water in te koken of op te lossen. gardenculture.nl
51
Onze voorouders wisten al dat appels, peren, pruimen, kersen, bessen, sperziebonen, snijbonen heel goed te drogen zijn in de oven of boven een kachel. Men gebruikte hiervoor de broodoven die op elke boerderij voorhandig was en de alom aanwezige Leuvense stoof.
drogen
De meeste vruchten die wij in gedroogde toestand in de keuken gebruiken zijn de kruiden. Kruiden worden gedroogd bij maximaal 35°C, omdat bij een hogere temperatuur de vluchtige, aromatische oliÍn gaan vervliegen. De makkelijkste manier om kruiden te drogen is om met een elastiekje een los bundeltje kruiden samen te binden en deze op een luchtige, warme plaats op te hangen. Dit kan een zolder, een bergkast, of boven een verwarmingsketel zijn. Alle houtige kruiden kan men drogen zonder dat er groot smaak- en aromaverlies optreedt. Tijm, rozemarijn, salie, bonenkruid, hysop, marjolein en oregano winnen zelfs aan smaak. Ook krijgen zij eveneens een typische geur bij het drogen.
Basilicum Dit kruid kan het beste bewaard worden onder olie. Was het kruid niet voordat het gebruikt gaat worden. Laat eerst de binnenste bladeren drogen. Doe ze in een glazen pot en overgiet ze met aardnotenolie.
inmaken
52
Peterselie Wij gebruiken hier de gladde, platte, Italiaanse peterselie. Deze is zoeter en aromatischer dan de gekrulde soort. Men kan hiervan ook meer in de spijzen en salades gebruiken. Haal de bladeren eraf en was ze. Laat ze vervolgens uitlekken in de slacentrifuge. Daarna goed fijnhakken in de keukenmixer. Pak een glazen pot en begin met een laagje peterselie, en strooi er vervolgens een laagje grof zout op. Herhaal dit totdat de pot vol is en sluit het goed af.
garden culture I bewaartechnieken
Witte kool (zuurkool) Van witte kool maken we zuurkool. Hiervoor snijden we de kool in smalle reepjes en doen we deze in een pot. Leg de kool er laag voor laag in en druk deze goed aan. Elke laag bestrooien met een flinke handvol grof zout. Druk het geheel nog eens aan en overgiet dit met een kruidenazijn. Gebruik dertig gram zout voor drie kilo witte kool Zet de pot op een frisse plek en na een paar weken is de zuurkool klaar. Augurken, uitjes en bloemkool Augurken, uitjes en bloemkool worden in een koude azijn gelegd omdat deze groenten nog wat krokant moeten blijven. Leg de augurken en uitjes voordat ze op azijn worden gezet ook even in de pekel. St.-Jansuien, sjalotten en zilveruien Zilveruien van hun vliesjes ontdoen is een heel karwei. Om deze klus te klaren moeten eerst de losse vliesjes eraf, om ze vervolgens in een bak met wat grof zout te leggen. Hierdoor worden de vliesjes vochtig en kunnen ze er ook makkelijker worden afgehaald. Als de uitjes schoon zijn, leggen we ze terug in een kom en strooien er drie eetlepels grof zout per kg groenten over. Dit een nachtje laten trekken. Het zout gaat het vocht uit de uien halen. Daarna het zout er goed afwassen en uit laten lekken. In de aangelengde azijn doen we verse dille, peperbollen, mosterdzaadjes, foelie, laurierblad en ongeveer 150 gram suiker per liter azijn. Dit mengsel brengen wij al roerend tot aan het kookpunt. Laat het afkoelen en giet het over de zilveruitjes in de inmaakglazen of glazen met schroefdeksel. Het geheel laten we een zestal weken trekken. Voor een extra lange bewaring moeten de potjes nog gepasteuriseerd worden. Dit is echter niet noodzakelijk. Gewoon afdekken met een schroefdeksel of wat cellofaan is voldoende. We laten de pot zo’n zes weken staan zodat de smaak van de kruidenazijn in de uitjes is getrokken. Bloemkool en wortelen worden eerst geblancheerd (3-4 minuten koken) alvorens we ze opleggen. Paprika mag rauw verwerkt worden. Om wat gele kleur aan het geheel te geven kan men er geelwortel of kurkuma aan toevoegen. Deze geeft de gele kleur aan curry. 3
Drogen kruiden en planten 2011 Voor het bewaren en drogen van kruiden en planten zijn er diverse producten op de markt die er voor zorgen dat kwaliteit en smaak goed houden door ze te drogen. Denk daarbij aan een droogtent met passieve lichtdichte luchtinlaat voor optimale luchtcirculatie. Vooraf gemonteerd voor de extractie zijn de tenten uitgerust met buizen voor de montage van lampen. Ook droognetten zijn geschikt en populair doordat ze veel drogen op een kleine ruimte. Enkele bijzonder geschikte topproducten zijn van Tightvac & Tightpac. Dit zijn opbergbussen van duurzaam (milieuvriendelijk) plastic, sigarettenhouders en speciale partypacks. Alle voorzien van een luchtdicht afsluitbare deksel en uitgevoerd in ultra hip design. Het gehele assortiment is bovendien waterdicht en geurafstotend. Mooie moderne verpakking die lucht en geurdicht is. Door de vacuüm afsluiting zal het product lang zijn smaak en geur behouden Vacuüm verpakken blijft de beste manier om producten een langere tijd te bewaren. Geur en smaakstoffen zullen lang goed blijven omdat er geen lucht/zuurstof meer in de verpakking zit. Op de markt zijn diverse moderne efficiënte en betaalbare vacuüm seal apparaten te koop.
gardenculture.nl
53
20 1 1
e in de tuinbeurs over techniek, innovatie en inspirati vak le ona rnati inte tste groo de is Fair ti De Hor themapavile bedrijven, ruim dertig seminars en negen end lnem dee erd ond zesh dan r mee Met bouw. meer dan een vakbeurs: joens is de Horti Fair in Amsterdam eigenlijk Horti Fair is hét internationale tuinbouwevenement volop kennis en ambitie op het gebied van veredeling, teelttechniek en kastechniek. Bovendien vindt tegelijk Horti Fair Fresh, de beurs voor de AGF-sector (aardappelen, groenten & fruit), plaats. Horti Fair en Horti Fair Fresh verwelkomen u graag van dinsdag 1 tot en met vrijdag 4 november van 10.00 tot 19.00 uur in de Amsterdamse RAI.
Meer deelnemers, meer bezoekers De Horti Fair heeft dit jaar meer standhouders dan vorig jaar. Bovendien verwacht de organisatie dat ook het aantal bezoekers stijgt. “We zetten in op 30.000 bezoekers”, vertelt directeur Frans-Peter Dechering. De deelnemende bedrijven zijn positief over de nieuwe koers van de Horti Fair, zo merkt Dechering op. Ze worden namelijk meer dan voorheen betrokken bij de organisatie van de beurs. Zo worden deelnemende bedrijven uitgenodigd mee te denken over de invulling van thematische seminars. Daarnaast spelen ze een actievere rol in de registratie van bezoekers. Dat laatste houdt in dat u – als bezoeker – zich de komende maanden gratis kunt registreren via de websites van de deelnemende bedrijven. De Horti Fair verstrekt dit jaar geen papieren relatiekaarten.
54
garden culture I HORTI FAIR 2011
Standhouders kunnen hun relaties digitaal uitnodigen, bijvoorbeeld via hun website of via e-mail. Hierdoor kunnen bezoekers sneller en eenvoudiger gratis toegang via standhouders regelen; standhouders op hun beurt kunnen direct en beter inspelen op de wensen van de bezoeker. De organisatie van de Horti Fair speelt met het versturen van digitale uitnodigingen in op het huidige tijdperk waarbij internet gemeengoed is, ook in de tuinbouw. Standhouders kunnen voortaan hun relaties op een website laten registreren als bezoeker. Na de aanmelding krijgt de bezoeker een mail ter bevestiging: deze mail bevat het toegangsbewijs. Aan de bezoekersregistratie is een onderzoek naar interesses gekoppeld. Wie zich registreert, kan aangeven naar welke thema’s of evenementen de interesse uitgaat. Hierdoor weten de standhouders beter wie de beurs bezoekt en welke side events op grote belangstelling kunnen rekenen. Tegelijk kan de beursorganisatie nu meten welke standhouder het succesvolst is in het trekken van bezoekers: deze standhouder ontvangt de Marketing Cup én gratis standruimte in 2012 (ter grootte van de stand in 2011). “Doordat de Horti Fair volledig overstapt op digitale bezoekersregistratie kunnen we de beurs nóg beter laten aansluiten op de wensen van de bezoekers én van de standhouders”, vertelt directeur Frans-Peter Dechering. “Dit maakt de digitale relatiekaart mogelijk. Bovendien is het uitnodigen van relaties nu een stuk eenvoudiger voor standhouders: ze kunnen bijvoorbeeld onderaan hun e-mails standaard een link naar de aanmeldwebsite plaatsen.” De Horti Fair is en blijft de grootste internationale tuinbouwvakbeurs over technologie, innovatie en inspiratie. Dat verandert dus niet. Maar de invulling daarvan is dit jaar wel heel anders dan dat men gewend is.
De Horti Fair biedt dit jaar om te beginnen meer inhoud. Zo zullen er tijdens de beursdagen enkele tientallen inhoudelijke seminars plaatsvinden over onderwerpen op het gebied van technologie, innovatie en inspiratie. Deze seminars zijn gratis te bezoeken. Verder is er op de eerste dag van de Horti Fair de eerste editie van het International Horti Congress. Dit wordt een congres over de bijTIJDEN drage die de tuinbouw AGEN/ : D S G kan bieden aan mondiale OPENIN 1 november g Dinsda 9.00 uur uitdagingen. Het congres er: –1 10.00 ag 2 novemb heeft dit jaar – net als de d s Woen 9.00 uur Horti Fair – water als cenber: –1 10.00 ag 3 novem rd trale thema. Tal van inDonde 9.00 uur –1 0 er: ternationale topsprekers 10.0 ovemb n 4 g a ur Vrijd hebben hun komst toe9.00 u .00 – 1 0 1 gezegd. Deelname aan het International Horti Congress kost €295,- (ex. BTW) per persoon. Bovendien is de beursvloer dit jaar met enige regelmaat het decor van spektakel. Bijvoorbeeld de Flower Catwalk (in het House of Quality) en het Cooking Event (in het House of Technology & Innovation). Verder zijn er op de beursvloer nieuwe plekken om te ontdekken. Zo is Horti Fair Fresh dé beurs voor en over de gehele agf-keten en komt er een paviljoen over marketing en communicatie: het House of Communication. 3
gardenculture.nl
55
- Grote dubbele doorvoer sokken - Verbeterde lichtdichtheid (niveau II) - Nieuw ontworpen plastic hoeken: 3x steviger. - Nieuwe sterkere stof 210D: 2,5 x hogere scheurvastheid en 3 x hogere slijtageweerstand - Geoptimaliseerd aanbod, aangevuld met het DarkStreet II aanbod - Hook-IT inbegrepen
Mylar-stof met het prijsniveau van de Dark STREET- (190D - ex DR1. xx materiaal) - Onbreekbare kunststof hoekverbindingen - Verbeterde lichtdichtheid (niveau I) - Geoptimaliseerd aanbod, aangevuld met het Dark Room II aanbod
Klonen all-in-one Moederplant, vermeerdering, groei, bloei
Hoogwaardig product voor professionals. Aluminium stangen en R.V.S kliksysteem in 2 breedte maten verkrijgbaar : 2.40 meter en 3.00 meter (onder elkaar linkbaar in 3 verschillende lengtematen. - Stevige onderdelen (hoeken in roestvrij staal, stof (600D), aluminium buizen) - Productlijn met verschillende opties (modulair, verwijderbare wand)
‘All-in-One’ kweekkamer: moederplant, klonen, groei, bloei 3 mogelijke configuraties: - Bloeien boven, groeien onder - Groeien onder, bloeien boven - Onafhankelijk van elkaar
Met de modulaire INTense-lijn bouwt u een echte binnentuin
75 Kg
MBER NU
- Droogtent met passieve lichtdichte luchtinlaat voor optimale circulatie van de lucht. - Compatibel met de DryIT 90. Compatible DryIT 90
EUROP
E
I
N
bas -ilicum
Koningskruid
Basilicum is het favoriete kruid van vele kwekers, maar stelt wel nogal wat eisen aan het medium. Het is absoluut niet winterhard en heeft bovendien een plek met volop licht nodig. Voor een succesvolle kweek is kennis over de achtergrond en geschiedenis van basilicum handig en een goede kweekruimte essentieel.
Waar komt basilicum vandaan? Basilicum is afkomstig uit tropisch Azië en werd via het Midden-Oosten in Europa en de rest van de wereld ingevoerd. Wereldwijd worden tegenwoordig zo’n 160 variëteiten van dit kruid geteeld. In gematigd warme streken, bijvoorbeeld rond de Middellandse Zee, is de teelt makkelijk. Onder optimale omstandigheden, zoals binnen in een tentje met lampen kan basilicum een hoogte van maar liefst 60 cm bereiken. De Latijnse betekenis van basilicum is ´koninklijk´ of ´prinselijk´. Het kruid werd als een koninklijk kruid beschouwd en mocht alleen door de koning afgesneden worden. Een Nederlandse volksnaam voor basilicum is koningskruid, in Duitsland is basilicum ook als ´Köningskraut’ bekend. Basilicum heeft fantastische eigenschappen. Basilicum werkt ontstekingsremmend en insectenwerend. Basilicum is een tonicum voor de huid en slijmvliezen, wekt de eetlust op, versterkt de maag en spijsvertering, bevordert de werking van de lever en verbetert de concentratie.
Succesvol basilicum kweken In Nederland zijn tientallen soorten basilicum beschikbaar. Zelf basilicum zaaien geeft de beste resultaten, maar planten uit de supermarkt of een tuincentrum zijn
58
over het algemeen ook goede vervangers mits ze onder optimale omstandigheden (binnen) worden gekweekt. Als je buiten gaat kweken is basilicum vanuit zaad beter, omdat de basilicum van de supermarkt in kassen is geweekt. Basilicum heeft een lichte, voedselrijke en redelijk droge grond nodig, bij voorkeur een mooie aarde-mix met perliet. Als de planten te nat staan, verrotten de wortels. Zorg er dus dat dat niet kan gebeuren. De minimumtemperatuur voor de groei van basilicum is 10 - 15 ºC, een optimale temperatuur is 20 - 25 ºC. Buiten is het verstandig, pas vanaf eind mei met het zaaien van basilicum te beginnen, maar binnen kan dit natuurlijk het hele jaar door. Basilicum houdt van een enigszins tropisch klimaat met een hoge luchtvochtigheid, maar dit is niet per definitie noodzakelijk. Dagelijks water sproeien met een eenvoudige plantenspuit is een makkelijke methode om de bladeren regelmatig te bevochtigen. Een goede optie is een kleine luchtbevochtiger met een hygrostaat. Als de planten goed gegroeid zijn, mogen de eerste bladeren geoogst worden. Basilicum maakt bij voldoende licht en warmte vrij snel bloemen, dat worden later zaden. Voor een lange oogstperiode is het verstandig,
garden culture I basilicum
Het favor i et e k rui d van vele k weker s
gardenculture.nl
59
297
LePlantage Hobbytuinbouw producten Enkele merken uit ons assortiment:
NEEM NU EEN ABONNEMENT OP
GARDEN CULTURE
EN MIS GEEN NUMMER!! Garden Culture: Het toonaangevende magazine voor serieuze hobby/thuiskwekers U neemt uw liefhebberij zeer serieus nemen en wilt u verdiepen in technieken, theorieën, producten en kennisoverdracht van professionals. Dan is Garden Culture u op het lijf geschreven. U wilt geen nummer missen? Neem dan een abonnement en ontvang Garden Culture 4 keer per jaar in de bus. U betaalt slecht € 20 per jaar en profiteert
Ga naar de website: www.gardenculture.nl
www.leplantage.nl Molenhof 12 - 3641 EZ Mijdrecht
www.gard
enculture.nl
1STE JAARGANG · NUMMER 1 · HERFST 2011
en meldt u aan als abonnee
of
growing
THE ART OF GROWING
Alleen de beste producten voor de beste prijs!
ART
GARDEN CULTURE
tevens van unieke aanbiedingen!
the
THE ART OF GRO
OWI NG
garden culture I basilicum
lijk De smaak is moei re e d e i , n e v j i r h c s te be gen i e n e e t f e e g t r soo atie s n e s k a a m s n e r u ge
steeds weer de toppen te oogsten. De planten worden op deze manier mooi breed en vol en geven in de loop van de tijd steeds meer oogst voor allerlei culinaire heerlijkheden.
Basilicum in de keuken Basilicum is een bijzonder populair keukenkruid. De smaak is moeilijk te beschrijven, iedere soort geeft een eigen geur- en smaaksensatie. Basilicum met tomaten is een optimale combi, maar past ook prima bij andere vruchtgroenten, zoals paprika en aubergines. Salades en groentegerechten krijgen een rijkere en pittigere smaak met basilicum. Basilicum is bekend als hoofdbestanddeel van pesto´s, een basis van pastasauzen. In een pesto is basilicum lang houdbaar. Traditioneel bestaat basilicum-pesto uit verse basilicum-bladeren, olijfolie, knoflook, zout, peper, pijnboompitten en Parmezaanse kaas. Bij de verwerking is het beter, de blaadjes niet te hakken, maar te stampen met een vijzel in een kom, samen met de andere ingrediënten.
Webshops voor basilicum-zaden: De Bolster met biologische basilicum-zaden: www.bolster.nl Vreeken’s zaden met tientallen soorten: www.vreeken.nl Dutch Pro Seeds met traditioneel basilicum zaden: www.dutchpro.nl De nieuwe tuin in België met zaden en een eigen boek: www.denieuwetuin.be Zeer uitgebreid assortiment in Duitsland: www.kraeuter-und-duftpflanzen.de
Basilicum bewaren Koken en drogen is geen goede manier om basilicum te bewaren, invriezen werkt wel. Een andere manier van bewaren is het maken van creatieve pesto´s met koudgeperste oliesoorten en noten. In de olie blijft het aroma maandenlang goed, mits de pesto op een donkere en koele plek staat. Een andere conservering is het maken van kruidenazijn, daarvoor zijn zowel de blaadjes, als ook de bloemen geschikt. 1STE JAARGANG · NUMMER 1 · HERFST 2011 - PRIJS LOSSE VERKOOP: € 4,95
NIEUW
VERSE GROENTE
Voorzichtig met basilicum
DIRECT VAN DE
KWEKER
EB&VLOED SYSTEMEN
SQUARE FOOT
Basilicum is een stimulerend middel, vooral door de inhoudsstof Estragol. Tijdens de zwangerschap is het niet CHIL I PEPERS verstandig basilicum te gebruiken. Basilicum is ook voor STRAAT baby’s en jongere kinderen tot de kleuterleeftijd niet geschikt. Basilicum als keukenkruid kan verder door iedereen gebruikt worden. 3 GARDEN ING
SPINT
NACHTMERRIE
VOOR KWEKERS
SOME LIKE IT HOT
KWE KEN MET
VERLICHTING?!
gardenculture.nl
61
Door Mike Nivato
De vele gezichten van de
ch i li pe pe r
Van Tabasco saus tot pepperspray 62
garden culture I chilipeper
De chilipeper kan je overal ter wereld vinden, maar waar de chilipeper precies vandaan komt is bijna niet meer achterhalen. Het enige wat we zeker weten is dat de chilipeper oorspronkelijk uit Zuid-Amerika komt. De chilipeper is voor het eerst naar Europa gebracht door Christoffel Columbus, de beroemde ontdekkingsreiziger. Columbus dacht een nieuwe vorm van zwarte peper ontdekt te hebben en noemde zijn nieuwe vondst ‘chilipeper’, omdat deze pittiger was de zwarte peper die hij kende.
Waarom chilipepers heet zijn, is met een klein beetje wetenschap simpel te verklaren. De werkzame stoffen van chilipepers heten Capsaïcinoïde. Deze stoffen zorgen ervoor dat receptoren op de huid en de tong die gevoelig zijn voor hitte en pijn worden gestimuleerd. Dit resulteert in een branderig of heet gevoel. Ook zijn er veel misverstanden over wat de hitte veroorzaakt. De zaden van de chilipepers zijn verantwoordelijk voor wat dat chilipepers heet maakt. De hitte van de peper wordt veroorzaakt door de ribben van de vrucht (de inwendige zaadlijsten), de interne membranen, en (in mindere mate) het vruchtvlees.
De mate van hitte van een van chilipeper wordt gemeten op een schaal van Scoville
Hoe heet is heet? De mate van hitte van een van chilipeper wordt gemeten op een schaal van Scoville, vernoemd naar de wetenschapper Wilbur Scoville, die deze schaal in 1912 bedacht. Vroeger werd door smaaktesten bepaald hoever men een gemalen peper moest verdunnen (met suikerwater) voor hij niet meer als scherp werd waargenomen. Sinds 1980 wordt door middel van chromatografie het gehalte aan Capsaïne (de werkzame stof) gemeten. De
naam van de schaal is hetzelfde gebleven. Gemiddeld genomen wordt een gerecht al als zeer pittig beschouwd tussen de 500-1000 Scoville-eenheden. Jalapeños variëren tussen de 3000 en 6000, en Habanero-pepers kunnen een scherpte van 300.000 eenheden bereiken.
Zelf chilipepers kweken Het kweken van chilipepers is niet moeilijk en kan door iedereen gedaan als men over de juiste middelen beschikken. Ons koude landje het was weer een mooie zomer - is niet geschikt voor het buiten kweken van pepers, een aantal soorten uitgezonderd. Om het beste resultaat, opbrengst en smaak te krijgen moet je toch binnenhuis of in een kas kweken. Je kunt op verschillende plaatsen zaden of stekken van chilipepers kopen. Voor een uitgebreide index met waar je zaden online kan aanschaffen, raad ik je aan naar onze website te gaan (www.gardenculture.nl). Maar een complete plant halen bij een tuincentrum is natuurlijk ook een optie. Kweken van pepers kan op verschillende media zoals aarde of steenwol maar zelfs op systemen als gardenculture.nl
63
Het verhaal van Tabasco™
Deep Water Culture (DWC) of Aeroponics. Let bij het kweken van pepers er op dat je de pH iets hoger houdt dan je gewend bent. De ideale pH is tussen de 5.9 en 6.5, afhankelijk van je medium en de soort peper die je kweekt. Qua verlichting kan je het beste kiezen voor een hoge druk natrium (HPS) lamp. Wij adviseren een Philips GreenPower. Met een HPS zorg je voor een behagelijke temperatuur voor de plant en het spectrum van het licht is perfect voor zowel de groei van de vruchten als voor de ontwikkeling van de cellen van de plant. Afhankelijk van de oppervlakte van de ruimte kan je kiezen voor een 400w, 600w of 1000w lamp. Zorg bij het gebruik van lampen wel voor voldoende ventilatie (lees: afzuiger) want peperplanten moeten verse lucht krijgen en niet te warm staan. Een temperatuur tussen de 20 en 28 graden is ideaal (afhankelijk per soort). In de volgende editie van Garden Culture gaan we dieper in op het kweken van de verschillende soorten.
Heter is altijd beter! Behalve in gerechten kun je chilipepers natuurlijk ook vinden in diverse sauzen. Wij van Garden Culture zijn helemaal gek van hete sauzen. Samen met één van de uitgevers deel ik deze passie. In onze keuken vind je regelmatig zeer pittige gerechten en in de keukenkast staat een brede selectie van hete sauzen. Voor deze editie een kijkje in mijn keukenkast: Dragons Blood van Chili Peper Pete Dragons Blood is één van de sauzen waarmee Pete naam heeft gemaakt in de “Chili Wereld”. Met een flink aantal prijzen op zijn conto is deze saus een aanrader voor iedereen die wil weten wat echt heet is. Met een Scoville score van 800.000 is deze saus niet alleen heet maar ook nog vol van smaak.
64
Een van de eerste commerciële chiliproducten is een hete dunne, oranje rode saus: Tabasco. Het merk, dat nu nog steeds marktleider is, is ontstaan in 1865 in de USA op Avery Island, Louisiana. Tabasco en uitgevonden door McIlhenny toen hij begon met het kweken van de chilipeper die wij nu kennen als de Tabasco chilipeper. Na 3 jaar experimenteren had hij het recept, bestaande uit een puree van chilipepers, zout en azijn, bedacht en bracht hij zijn eerste flesje Tabasco Sauce op de markt. En de rest is geschiedenis.
Teriyak i Hot Sauce van Mad Dog Als je van Japans eten houdt, is deze Teriyaki Hot Sauce een echte aanrader. Je proeft de sesamolie samen met de heerlijke smaak van gember en knoflook. Een heerlijke dipsaus voor zowel vis als vlees en een perfecte combinatie met een heerlijk portie sushi. Hard Times Honey Mustard BBQ Sauce Voor de lekkerste speklappen vanaf de BBQ (de pan kan ook overigens) is deze saus een echte aanrader. Enkele uren voor het bakken even insmeren aan beide kanten en dan laten intrekken. Al zit er een beetje pit aan is deze Hard Times Honey Mustard BBQ Sauce zelfs voor diegene die niet tegen pittig eten kunnen zeer goed te doen!
Waar vind je chilipepers nog meer in terug? Behalve in voedsel vind je chilipepers ook terug in crèmes en zalfjes die hitte opwekken om bijvoorbeeld spieren te ontlasten. De politie gebruikt chilipepers om lastige mensen onder controle te houden: pepperspray. Pepperspray is een extract van de hete stoffen van chilipepers met drijfgas verpakt in een spuitbus. Personen die gewend zijn aan gekruide spijzen (met veel sambal) kunnen minder gevoelig zijn voor pepperspray. 3
garden culture I chilipeper
Scofield Eenheid
pepersoort
15,000,000–16,000,000
Pure capsaicine
8,600,000–9,100,000
Verschillende capsaicinoids (bijv. homocapsaicine, homodihydrocapsaicine, nordihydrocapsaicine) Officiële pepper spray (‘law enforcement grade’), irritatie ammunitie Naga Viper peper, Infinity Chilli, Bhut Jolokia chili peper, Trinidad Scorpion Butch T peper Rode Savina habanero, Dragons Blood van ChiliPeper Pete
5,000,000–5,300,000
pe p per
s p r ay
855,000–1,463,700
Dragons Bloo d van Chili Peper Pete
350,000–855,000 100,000–350,000 50,000–100,000 30,000–50,000 10,000–23,000
yaki 3,500–8,000 Mad Dog Teri Hot Sauce
1,000–2,500 100–900
Hard Times Ho ne Mustard BBQ y Sauce
0
Habanero chili, Scotch bonnet pepper, Datil peper, Rocoto, Madame Jeanette, Jamaicaanse hete peper Byadgi chilli, Bird’s eye chili, Malagueta peper, Chiltepin peper, Piri piri (African bird’s eye), Pequin peper Guntur chilli, Cayenne peper, Ají peper, Tabasco peper, Cumari peper (Capsicum Chinese) Serrano peper, Peter peper, Alepo pepper, Cheong-Yang peper Jalapeño peper, Guajillo peper, Hongaarse was peper, Tabasco saus, Mad Dog Teriyaki Hot Sauce Anaheim peper, Poblano peper, Rocotillo peper, Peppadew, Padron peper, Prometheus Springs Pimento, Peperoncini, Banana peper, Hard Times Honey Mustard BBQ Sauce Geen noemenswaardige ‘hitte’: paprika, Cubanelle, Aji dulce
65
groe ne dak e n d ragen b ij aan een b et e r k l i maat!
e e m t l a a t e b m a d r e t ak Rot d n e o r g a an
66
garden culture I groene daken
Wat is een groen dak?
De gemeente Rotterdam stimuleert de aanleg van groene daken in Rotterdam. Zo is er een aantrekkelijke subsidie voor huiseigenaren en heeft de stad een aantal gemeentelijke gebouwen voorzien van een groen dak. Inmiddels ligt in Rotterdam 50.000 vierkante meter aan groene daken.
Een groen dak is een dak dat bedekt is met planten. Afhankelijk van het soort beplanting en het concept, spreekt men over extensieve en intensieve groendaken. Een aantal voordelen van een Groendak: • Gezondheid & milieu verbeteren • Verhoogt levensduur van het dak • Betere warmte & geluidsisolatie • Biodiversiteit & leefomgeving nemen toe Intensieve groendaken of daktuinen bestaan net als gewone tuinen uit grassen, kruiden, struiken en soms zelfs bomen. Uiteraard kan je die alleen aanleggen als die voldoende stevig zijn. Extensieve groendaken of vegetatiedaken zijn vooral begroeid met mossen, vetplanten en kruiden, heel eenvoudig in onderhoud, maar niet beloopbaar.
Een groen dak is een dak dat bedekt flora en fauna en de leefbaarheid Opening Groene Dak is met vegetatie en begroeiing. Er verbetert. 2 door wethouder zijn verschillende typen groene daOp het dak van het GroothandelsAlexandra van Huffelen ken, van extensieve tot intensieve gebouw ligt al een groen dak. Met groene daken. Om de aanleg van subsidie van het programma Groegroene daken te stimuleren geeft de ne Daken is het dakterras van Engemeente Rotterdam en de watergels verder vergroend zodat bezoeschappen tot € 30, - per m2 gerealikers kunnen zien wat er allemaal op seerd groen dak. Alle groene daken een dak aan groene mogelijkheden komen in aanmerking voor de subsizijn. De Rotterdamse wethouder die mits zij voldoen aan een aantal Van Huffelen: “Groene daken zijn voorwaarden. een verrijking voor de stad. We beWanneer groene daken op grote perken de wateroverlast als het exschaal worden toegepast dragen ze treem hard regent en de stad oogt bij aan een duurzame en gezonde veel groener. Bovendien is het goed stad. Groene daken vangen regenvoor de luchtkwaliteit en bindt het water op en voeren het vertraagd CO2. Ik vind het fantastisch dat we af. Hierdoor wordt het riool minder op een dergelijk centrale plek in belast als het hard regent. Groene daken nemen stofhet centrum mensen kunnen laten ervaren wat groen deeltjes op uit de atmosfeer en vormen zo een buffer in zo’n super stedelijk gebied doet. En je hebt natuurlijk tegen luchtvervuiling. Daarmee leveren groene daken een prachtig uitzicht over de stad.” een bijdrage aan de vermindering van CO2-uitstoot. Naast het feit dat men met een groen dak een bijdrage Een beplant dak isoleert het pand eronder. Daardoor levert aan een duurzame stad, heeft een groen dak ook blijft het vooral in de zomer koeler in huis. Bovendien financiële voordelen. Groene daken gaan 1.5 tot 2x lanstralen groene daken bij hogere temperaturen minder ger mee dan een gewoon dak waardoor u lagere onderwarmte uit waardoor het ook een gunstige invloed houdskosten heeft. Daarnaast heeft een groen dak een heeft op de omgevingstemperatuur. En natuurlijk wordt waardeverhogend effect op het pand en zal het woonde stad groener, waardoor er meer kansen komen voor genot vergroten.3 gardenculture.nl
67
Terug van no oit weggewe est‌
geest kun e v e i t a e r c n e e Met pten maken e c e r e t s i o o m e je d
Dit zijn een paar krui den waar je leuke mixen van kan maken: De kruiden: Ephedra: Yohimbe: Valeriaan: Colanoot: Betelnoot: KavaKava: SintJanskruid:
68
sterk energie opwekkend orisch Erotisch stimulerend / licht euf rustgever / slaapmiddel rend energie opwekkend / stimule rend energie opwekkend / stimule ulerend licht euforisch / erotisch stim rustgevend
Door Jaïr Velleman
garden culture I tincturen
Wees gerust: In dit artikel gaan we het wel hebben over tincturen maar gaan niet terug naar grootmoeders tijd waarin tincturen wer-
Tinctuur al s energieboos t als slaapmi er en ddel
den gebruikt als middel tegen verkoudheid of stramme ledematen. Maar tincturen zijn helemaal niet stoffig of ouderwets. Integendeel. Voor wie niet weet wat een tinctuur is: een tinctuur is een combinatie van alcohol en water waarin de werkzame stoffen en smaken van kruiden of specerijen zijn opgelost. De meeste mensen kennen tincturen uit de homeopathie. Kruidentincturen worden over het algemeen intensief in de alternatieve geneeskunde gebruikt. Maar er zijn meer toepassingen van tincturen en enkele daarvan zijn zeker verrassend te noemen. We gaan het hebben over hippe en onbekende tincturen die kunnen worden gebruikt als energiebooster, slaapmiddel of afrodisiacum! Het maken van een tinctuur is niet echt mooie verzameling verschillende tincturen cremoeilijk en eenvoudig te leren. Je neemt ëren. Een aantal kruiden staat bekend om pure Ethanol alcohol en vermengt die hun sterke werking. met gedestilleerd water tot je 65% In ieder geval kunnen mensen spelen met de ethanol hebt en 35% water. Het wavolgende producten voor geur en smaak: ter is nodig omdat sommige stoflavendel, basilicum, chilipepers, peperkorfen in alcohol en andere in water rels, kamille, nootmuskaat, vanillestokjes, oplosbaar zijn. Deze vloeistof mix kaneelstokjes en alles wat je eigenlijk kan doe je in een weckpot waarna je er bedenken. 200 gram gedroogde of 400 gram Je kunt zo je eigen smartproduct maken verse kruiden aan toevoegt. Na het maar natuurlijk is er nog veel meer te vintoevoegen van de kruiden laat je de den voor je tinctuur. Met een creatieve vloeistof ongeveer drie weken trekgeest kun je de mooiste recepten maken. ken. Geduld is een schone zaak bij Voor de smaak zou ik niet veel ingrediënGeduld is een schone het maken van een tinctuur. ten gebruiken, maximaal vier ingrediënten zaak bij het maken van Om de twee dagen moet je de vloeilijkt mij een prima aantal. Het is juist leuk een tinctuur stof en kruiden even schudden om om meerdere recepten te creëren. Je kunt een krachtig aftreksel te krijgen. tincturen met één ingrediënt als basis geNatuurlijk kan je het ook met Wodka doen maar dan krijg bruiken en later mixen tot iets wat je zoekt. Op die manier je een minder sterk resultaat omdat Wodka meer water kan je een leuke collectie samenstellen van eigen creaties. bevat. Nadat je de kruiden drie weken geweekt hebt filter je de kruiden er uit en stop je de tinctuur in de fles. Dosering De tinctuur heeft een houdbaarheid van ongeveer Een tinctuur kan je puur gebruiken door een paar druppels twee jaar. onder de tong te druppelen. Ook kan je hem op een feestje Natuurlijk kan je alle kruiden en specerijen gebruimet je vrienden toevoegen aan je eigengemaakte herbal ken voor verschillende smaken en effecten. Ga lekcocktail. Zo heftig heb je je cocktail nog nooit meegemaakt. ker experimenteren en mixen en dan kom je zeker tot Een tinctuur is daarom zeker niet stoffig: aan de slag dus! verrassende resultaten. Op deze manier kan je een Veel plezier! 3 gardenculture.nl
69
Ook in kleinere aantallen
Professionele technologie nu op 230V De professionele glastuinbouw in Nederland staat wereldwijd zeer hoog aangeschreven. Wij produceren in Nederland de beste producten van de hoogste kwaliteit. In de kas gebruikt men echter 400 Volt systemen en die zijn voor de meeste kleine kwekers niet bruikbaar. Daarom heeft Gavita haar professionele armaturen aangepast voor gebruik op 230 Volt. De Gavita Pro line bestaat uit een serie professionele elektronische VSA’s, reflectoren en volledige armaturen die tot op heden slechts waren voorbehouden aan de professionals. De horticulturele elektronische VSA’s en bijbehorende elektronische lampen zijn speciaal voor elkaar ontwikkeld, waardoor ze een zeer hoge lichtopbrengst garanderen en deze lichtopbrengst ook zeer lang volhouden. De hoge lichtopbrengst en het zeer hoge rendement van de elektronica zorgen voor aantoonbaar betere opbrengsten tegen lagere kosten.
Ons vlaggenschip is de Gavita Pro 1000 DE, speciaal ontwikkeld voor de double ended Philips GreenPower Plus 1000 W EL electronic HPS lamp.
Philips GreenPower Plus TD 1000W EL
Deze heeft de hoogste PAR lichtopbrengst in de markt. De VSA uitgang is in stappen instelbaar van 600 W tot maar liefst 1150W (+15%). De Miro aluminium HortiStar HR96 reflector heeft een efficiëntie van 96% en is eenvoudig vervangbaar. De behuizing is geseald en het geïntegreerde ontwerp voorkomt elektromagnetische interferentie.
Gavita Pro line for growing professionals
www.gavita-holland.com
Gavita Pro 1000 DE
Gavita Pro 600 SE
Gavita Holland bv
Gavita Pro 1000
Oosteinderweg 127 1432 AH Aalsmeer The Netherlands T 0297 380450 F 0297 380451
Gavita Pro 600
: t a a t l u s e R nt e c o r p 0 1 Professione ot t e l licht éér opbrengst! ook voor ho bby kweker m bereikbaar Licht bepaalt samen met lucht, warmte, water en voedsel de groeivoorwaarden van een plant. Elk van deze elementen heeft direct grote invloed op de plantengroei en maakt het verschil in opbrengst en kwaliteit. In deze serie nemen we je mee in de wereld van licht. In dit eerste deel gaan we dieper in op de geschiedenis van assimilatie verlichting en de verschillende soorten licht en hun eigenschappen.
In de komende edities van Garden Culture besteden we ruim aandacht aan onderwerpen als kleurtemperatuur, spectrum, UV licht, het meten van licht, het verband tussen fotonen en fotosynthese en diverse lampen zoals hps, mh, plasma, t5 etc. Onderwerpen die een must zijn voor de serieuze hobby kwekers.
Straatverlichting voor planten!? Veel hobby kwekers maken gebruik van verlichting voor de teelt van hun gewassen. Vaak weten ze niet dat hun ‘normale’ verlichting niet geschikt is voor planten. Uit ons onderzoek is gebleken dat 85% van de hobby kwekers gebruik maakt van straatverlichting om hun planten te kweken. Uit ons onderzoek kwam ook naar voren dat het meerdeel van de ondervraagden gebruikt maakt van één bepaald type hogedruknatriumlampen (HPS) namelijk de SON-T versie. Meer over dit onderzoek in de volgende editie. Eerst een stukje geschiedenis om te achterhalen hoe dit nou eigenlijk gekomen is.
van het jaar door te laten gaan. Op die manier kon men een maximaal economisch voordeel uit hun bedrijf halen. Het experimenteren met kunstverlichting in de kassen wierp zijn vruchten af hoewel de toen gebruikte techniek nog in de kinderschoenen stond. In het begin maakte men gebruik van lampen die in straatverlichting werden gebruikt. Deze waren ruim voorradig en daarom niet duur in aanschaf.
Het verschil tussen straatverlichting en “plant” verlichting Het verschil tussen straatverlichting en “plant” verlichting, ook wel horticulturele -of assimilatie verlichting, is het doel waar ze voor ontworpen zijn en natuurlijk de uitwerking op planten. Planten ‘zien’ licht anders dan mensen. De meeste lampen worden ontwikkeld voor toepassingen gericht op het menselijk oog. Om het verschil tussen de toepassingen te kunnen begrijpen moet je een beetje kennis hebben van de werking en de invloed van licht op gewassen.
Geschiedenis
De theorie
Midden jaren zeventig, ging een aantal kaskwekers experimenteren met kunstverlichting om zo de groei en bloei van hun siergewassen (rozen, chrysanten etc.) ook in de donkere maanden
Het licht dat wij zien is de samenstelling van het licht waarvoor het menselijk oog gevoelig is. Het gevoeligst zijn mensen voor geel licht. Dit licht is meetbaar en wordt meestal
72
garden culture I serie licht - deel 1
e n to en was e r
l ic ht !
gardenculture.nl
73
Philips Master GP TD 1000W
uitgedrukt in Lux (lx). Lux (lumen) staat voor de lichthoeveelheid per oppervlakte eenheid (bijvoorbeeld vierkante meter), ongeacht de hoeveelheid gebruikte lichtbronnen, de kleur van het licht of de structuur van het oppervlak waar het licht op schijnt. Met een luxmeter wordt het licht gemeten in dezelfde relatieve gevoeligheid als ons oog. De kleur geel telt sterker mee in de meting dan bijvoorbeeld de kleur rood. De intensiteit die gemeten wordt met een luxmeter wordt weergegeven in lux.
PAR Licht Zoals al eerder vermeld “zien” planten licht anders dan mensen. Planten hebben een andere relatieve gevoeligheid voor licht dan mensen. De plant is het meest gevoelig voor de kleuren rood en oranje en het minst gevoelig voor de kleur groen. Deze kleur wordt grotendeels door het blad weerkaatst. Daarom ziet een blad er ook groen uit. De hoeveelheid PAR wordt weergegeven in Micromol per m2. Micromol is het aantal lichtfotonen per seconde en is een aanduiding voor al het licht dat uit een hps lamp komt. Micromol kan alleen worden gemeten door een bol van Ulbricht.
Verschillende soorten licht Om dit verhaal niet te ingewikkeld te maken, zullen we het licht dat mensen zien hierna “visueel licht ” noemen en het licht dat planten zien “groeilicht”. Groeilicht is licht dat is bedoeld om de groei van planten te verbeteren. Hierbij gaat het vooral om licht dat fotosynthese stimuleert. Planten zijn namelijk door fotosynthese als enig levend wezen op onze aarde in staat om hun eigen voedsel aan te maken. Daarvoor hebben zij water en koolstof dioxine(CO2) nodig. De energie die zij hiervoor gebruiken halen zij uit het licht.
74
Fotosynthese Fotosynthese betekent letterlijk ‘suikers maken met behulp van licht’. Van water en CO2 maakt een plant met behulp van zonlicht suikers. Hierbij komt als “afval” zuurstof vrij. Want om die suikers is het de plant eigenlijk te doen. Deze slaat ze op in zichzelf om te groeien en om vruchten mee te maken. Vandaar dat appels en bananen ook zo lekker zoet zijn en wijn uit het zuiden zoeter is dan wijn uit het noorden. Een serieuze hobby kweker die gaat voor kwaliteit en het
de bol van ulbright
maximale rendement van zijn oogst moet kennis hebben van de werking en de invloed van licht op zijn gewassen. De lichtintensiteit heeft namelijk direct invloed op de steellengte, bladkleur en bloei.
Back to Basics Terug naar de jaren zeventig toen in de kassenbouw de eerste stappen werden gezet om door middel van kunstlicht in de kassen meer rendement te halen uit de sierteelt. Men maakte hiervoor gebruik van lampen uit straatverlichting. Er was toen nog geen lamp verkrijgbaar die speciaal voor planten was ontwikkeld. Door onderzoek van verschillende fabrikanten en universiteiten werden verschillende protocollen en meetmethodes ontwikkeld om de groei van planten in combinatie met verschillende soorten licht te meten. Voor het groeiproces gebruiken we voornamelijk blauw licht dat de eigenschap heeft om de plant te richten, bladgroei aan te maken, en de plant te drukken (qua lengte groei). Voor het bloeiproces gebruiken we voornamelijk rood/oranje licht.
garden culture I serie licht - deel 1
Stop met het gebruiken van straatverlichting! Anno 2011 kunnen ook hobby kwekers gebruik maken van de moderne assimilatie verlichting die tot voor kort alleen maar voor professionele kwekers bereikbaar was. Hierdoor kunnen hobby kwekers, die tot dan thuis in de weer waren met allerlei lampen die niet geschikt waren voor de kweek, nu optimale opbrengsten realiseren door gebruik te maken van de nieuwste generatie horticultural verlichting. Onafhankelijke onderzoeken hebben uitgewezen dat de meeropbrengst van deze verlichting (bijvoorbeeld: de Philips HPS SON-T GreenPower) tot tien procent kan oplopen ten opzichte van hun huidige lampen (de straatlamp Philips HPS SON-T PIA Plus). Het verschil in de aankoopprijs van deze professionele verlichting ten opzichte van de normale lampen is dus binnen no time terugverdiend. Er zijn trouwens meer fabrikanten die horticulturele lampen op de markt brengen zoals Osram, General Electric en Sylvania. Let wel dat deze merken ook ‘gewone’ lampen verkopen. Informeer dus altijd of de lampen speciaal bedoeld zijn voor de kweek (licht dat fotosynthese stimuleert). In dit artikel nemen we de Philips HPS lamp als voorbeeld. Dit omdat deze lampen de meest gebruikte lampen zijn in de branche. Deze Philips HPS GreenPower lamp (HPS staat voor Hogedruk Natrium) is de meest efficiënte tuinbouwlamp ter wereld. Deze lamp zorgt voor het stimuleren van de CO2 opname en voor een betere fotosynthese en dus betere groei van de gewassen. De lamp heeft de hoogste PARlicht output (groeilicht) en garandeert een constante kwaliteit van alle groeiende en bloeiende planten en groenten. Er is voor de serieuze hobby kweker dus een wereld te winnen als hij besluit om zijn normale lampen in te ruilen voor een speciale lamp zoals een HPS lamp (Philips GreenPower 600).
Voor het gr o we voornameeiproces gebruiken dat de eige lijk blauw licht nschap heef plant te ri t om de c h t e n , b ladgroei aan te ma drukken (quken, en de plant te a het bloeipr lengtegroei). Voor voornamelij oces gebruiken we k rood/oran je licht
In Garden Culture gaan we in de serie Licht in de komende afleveringen dieper in op de enerverende materie van licht en planten.3
Meer info: Hebt u als lezers vragen of wilt u een specifiek licht onderwerp besproken hebben, stuur dan uw mail met vraag of suggestie naar: info@ gcpublishers. net onder vermelding van Serie Light.
gardenculture.nl
75
gardenculture
op reis
San Francisco Indoor Gardening Expo De “San Francisco Indoor Gardening Expo” wordt gehouden in het historische Fort Mason met uitzicht op de beruchte gevangenis Alcatraz. Fort Mason was vroeger een haven van het Amerikaanse leger maar is nu een groot terrein waarop allerlei evenementen gehouden worden. Elke zondag is er ook een “Farmers Market” die schuin tegenover de beurshal wordt gehouden. Aan verse producten dus geen gebrek! Deze beurs staat bekend als DE internationale – en drukst bezochte beurs van de VS. Opvallend aan deze beurs is dat deze twee dagen duurt en dat de eerste dag (zaterdag) alleen toegankelijk is voor mensen die werkzaam zijn in de branche: een zogenaamde “Trade Only Day”. De tweede dag is voor iedereen toegankelijk en hierdoor was de zondag ook de drukste dag met voor de ingang lange rijen mensen die geduldig aan het wachten waren om binnen te komen. Met meer dan tweehonderd (inter) nationale exposanten is het dan ook een indrukwekkende beurs. Naast - voor ons - relatief onbekende Amerikaanse bedrijven, vinden we op de beurs ook Nederlandse ondernemingen zoals Grodan, Gavita en House & Garden.
76
Speciaal voor de lezers van Garden Culture bezoekt de redactie de grootste en beste beurzen op het gebied van hobby kweken. Deze keer had ik (Mike Nivato) het genoegen van twee snoepreisjes. Als eerste vloog ik businessclass met KLM naar het mooie San Francisco waar ik na elf uur vliegen aankwam en vol verwachting uitkeek naar mijn bezoek aan de San Francisco Indoor Gardening Expo.
Heineken als voeding Het eerste opvallende product dat mij aan het lachen bracht, was Microbrewed Fertilizer. Een nieuw merk op de Amerikaanse markt dat door middel van opvallende labels probeert klanten te trekken en die opzet lukte zeker.
Phresh Demper Phresh Filters had ook een primeur: de Phresh Silencer. Deze demper zorgt voor een aanzienlijke geluidsreductie bij het afzuigen en/of inblazen van lucht. Volgens Phresh komt deze filter in december van dit jaar naar Europa.
CO2 in een zak
Op de beurs zag ik ook het ExHale™- Homegrown CO2 systeem. Een plastic zak met schimmels die voldoende CO2 produceren voor een kleine kweekruimte. Volgens de fabrikant is 1 zak voldoende om de CO2 in een ruimte van 1 m2 met 10% te verhogen.
Door Mike Nivato
garden culture I op reis
voor n e k e o z e Wij b d de j i w d l e r u we otste o r g n e beste eurzen b s c i n o hydrop
groe n b eurz e en Grow Room Paint Voor de doe-het-zelvers was er de Grow Room Paint van Growzilla. Een witte verf die duurzaam en gemakkelijk schoon te maken is. Iets dat ik nog niet was tegengekomen maar vast iets waar we binnenkort meer van horen.
San Fran Indoor Garde cisco ning Expo
Groen Licht Ook nieuw op de beurs was Green Hornet, een producent van lampen. Echter niet zomaar lampen maar groene lampen. Met deze lampen kan je in je kweekruimte naar je planten kijken zonder het licht aan te doen. Met deze groene “lijn� probeert dit merk een lichtje te laten schijnen in veel kweekruimtes.
Nederlandse onderneming en zoals Grodan en G avita gardenculture.nl
77
Grow 2011 Manchester De tweede trip in mijn agenda was de “Grow 2011 Manchester”, een beurs die wordt gehouden in het hartje van Manchester. Een beurs gericht op de Engelse markt met meer dan 55 exposanten. De organisatie verwachtte ruim 10.000 bezoekers, maar de teller is blijven steken op iets meer dan 4000 personen, wat met een entree van £ 10, - (€11,50) ook wel te voorzien was. Ook deze beurs had de eerste dag een “Trade Only” dag.
manchester
IWS Pro Op deze beurs werden een aantal interessante primeurs en noviteiten gepresenteerd. De nieuwe systemen van Intelligent Watering Systems (IWS) waren een primeur onder de naam IWS Pro. Dit Eb- & Vloed- systeem is gericht op de grotere kwekers en zorgt met een all-in-one systeem voor een absolute en totale controle over de voeding en bewatering van de plant.
NFT Gro-Tank Een innovatie op deze beurs was ook het NFT Gro-Tank systeem van Nutriculture. NFT staat voor “Nutrient Film Technique” en is een dunne filmlaag van water en voeding die langs de wortels van de plant stroomt. Met het gebruik van dit systeem is geen steenwol, aarde of kleikorrels meer nodig. Het enige medium dat de planten gebruiken is deze film van water. In de volgende editie van Garden Culture meer over deze techniek.
Dark Room Twin Een andere nieuw product is de Secret Jardin Dark Room Twin. Dit is een innovatief product van het Franse bedrijf waarbij er in twee lagen in een tent gekweekt kan worden.
78
garden culture I op reis
anchester m 1 1 0 2 w o r g erden w s r u e b e z O p de essante r e t n i l a t n een aa iteiten v o n n e s r u prime rd gepresentee Boven kan er worden (voor)gegroeid terwijl onderin de planten in de bloei/groei staan. Samira van Secret Jardin legt ons uit: “Dit systeem is bedoeld voor kwekers die graag alles op één plek houden. Onderin kunnen moederplanten staan terwijl bovenin de stekken kunnen wortelen en (voor)groeien. Ook is dit systeem uitermate geschikt voor het bloeien van planten met een korte cyclus terwijl bovenin de volgende generatie al weer groeit”. Naar mijn mening is deze nieuwe kweektent een gegarandeerd succes bij iedere kweker die ook zelf moederplanten heeft. Meer informatie kan je vinden op de pagina hiernaast.
BlueLab pH pen Ook een nieuw product dat ik tegenkwam in Manchester was de nieuwe pH meter van Bluelab. De pH Pen is een nieuwe pH meter die naast pH-waarde ook temperatuur meet en volledig waterdicht is. Deze meter heeft nog een ander leuk detail. De display is verlicht en dat is makkelijk voor als je niet al teveel licht beschikbaar hebt. De pH-pen is binnenkort te verkrijgen in de betere winkels.
De collectie bestaat uit: Groenten & fruit: bieten, wortelen, tuinkers, kropsla, tomaten, radijs, chili’s, aardbeien. Kruiden: basilicum, bieslook, mint, peterselie, winter thijm, majoraam, rucola. Bloemen: alyssum, aster, korenbloem, azalia, vlijtig liesje, lobelia, lathyrus, oost-indische kers, petunia, salvia en zonnebloem.
De komende maa nden zal ik voor Garden Culture op alle conti nenten weer de no dige beurzen en exposities bezoeken, zodat ik u op de hoogte kan houd en van de nieuw st e producten en ontwikke lingen op het ge bied van de hobby kweek.3
Dutch Pro Seeds Speciaal voor de hobby tuin Dutch Pro kwam met interessante primeur: Dutch Pro Seeds. Dit is een collectie bestaande uit dertig soorten zaden die zorgvuldig zijn geselecteerd om te kunnen garanderen dat u de hoogste kwaliteit zaden geleverd krijgt voor het kweken van uw favoriete groente, kruiden, fruit en bloemen in uw hobby tuin. Uiteraard kan Dutch Pro uitsluitend het beste resultaat garanderen als u gebruik maakt van de gehele lijn van Dutchpro mest- & voedingsstoffen, samengesteld voor de hobby tuinder. gardenculture.nl
79
product buzz I garden culture
Topspin bestaat uit twaalf afzonderlijke drukcompenserende ventielen zonder terugslagklep, die op een T-stuk gemonteerd kunnen worden. De Topspin heeft alle voor- en nadelen van een los ventiel. Echter heeft de Topspin verschillende extra voordelen: • complete montage in één huis • geen gaatjes ponsen • geen gereedschap nodig • geen kans op lekkage • extra filter bij de drukventielen De ventielen in het huis zijn te vervangen en afzonderlijk af te sluiten. Na demontage is Topspin nog te gebruiken. Montage op alle soorten slangen en buizen is mogelijk. Voor informatie: www.bimexbv.nl
De nieuwe Green Hornet LED Night Light
De nieuwe Green Horn et LED nach dig want u tlamp is sup kunt nu in er hanh et donker u der dat je d w werk do e planten o e n zonf gewassen fotosynthe ‘stoort’ tijd se tijdens h e ns hun un donkere dus rustig u periode. U w werkzaa k u nt nu mheden in ten of even het donker uw planten v e rrichcontroleren Hornet LED dankzij de night light G reen zonder dat van de slaa dit ten kost p van uw p e gaat lanten. Door de gro ene LED’s in de lamp zie melijk niet n de plante dat u het lic n nah t heeft aang Hornet LED ezet. De G Night Light reen verbruikt sl past perfec echts 3,5 w t in een no a tt ) en rmale fittin LED lamp m g. Deze bijz aakt het le o n d ere v en van u e stuk produ n uw plante ctiever en p n een lezieriger. Advies verk oopprijs € 17.50, Meer inform atie op : www.gree nhornetligh ting.com
80
ond of e van uw gr rd aa -w H p De ng voor n groot bela substraat is va en geuw planten n va i e o gr de n uw bot u de pH va wassen. Ken ‘handBluelab pH e d t e M ? dem u deze meter kunt hold’ grond luelab stellen. De B st va ig d u vo een keld om eciaal ontwik pH-pen is sp eenvoutaalbare en e b n e e p o u te biemogelijkheid dige wijze de dement u dat u hoogste ren t e h m paraat zorgt o ap n it de d r o o D . n sen te halen edingsstoffe e van de vo uit uw gewas am n p o e e d m r urig hebt ove ig en nauwke d u de controle vo n e e t e u h straat zorgt assen. Door van uw gew grond of sub w u n va al n e de kw iH-waard sen en is ook as ten van de p w ge u n va ld timale groei ciaal ontwikke voor een op H-pen is spe p b la e e in lu e B kl e by of orgd. D tie voor hob p teit gewaarb o ve e cti e albare en eff als een beta . schaal telers
GoldLabel Ult ra PK: voor de ulti em bloeiboost e GoldLabel Ultra PK is toch net iets anders dan gewone PK omdat GoldLabel producten ontwikkelt met de laatste technieken op het gebied van plantenvoeding. Door namelijk gebruik te maken van polyfosfaten in de Ultra PK is deze opneembaar in een brede Ph-range. Bovendien zijn er sporen elementen aan toegevoegd in de vorm van eddhma chelaten waardoor er bij verhoging van de EC geen tekorten of lockout ontstaan. Door gebruik te maken van deze nieuwe techniek wordt de Ultra PK beter opgenomen door de plant. Ultra PK moet u altijd in de bloeiperiode gebruiken met GoldLabel basisvoeding. Wilt u dus verzekerd zijn van een topoogst, gebruik dan GoldLabel Ultra PK.