www.kohajone.com
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
Edi Rama projekton ndryshime në qeveri E përditshme e pavarur
Viti i XXIX i botimit
Nr: 167 (8608)
E diel, 14 Korrik 2019
Çmimi 30 Lekë
Spartak Ngjela piketohet për ministër Drejtësie, Pandeli Majko largohet nga qeveria në rrugë pa kthim, ndërsa disa ministra ndërrojnë karriget me njeri-tjetrin. Në pikëpyetje mbetet nëse ikën Rama, a do të jetë Erjon Braçe kryeministri për zgjedhjet e parakohshme? FAQE 3
Kryeministri Edi Rama, foto Presidenti Meta vlerësohet me viçat në Libofshë të Fierit me Çmimin Ndërkombëtar të Venecias, “Luani i Artë”
Në foto: Kryeministri Edi Rama, dje gjatë vizitës në një fermë elektorale në Libofshë të Fierit
FJALIMI
Linda Rama në Samitin Ndërkombëtar të Grave në Londër: “Është koha t’i bëni pyetje vetes...”
FAQE 13
REFORMA
Qeveria ndryshon një nga 7 ligjet e paketës së reformës në drejtësi FAQE 6
FAQE 7
Në foto: Presidenti Ilir Meta më fëmijët e tij, djalin Besar dhe dy vajzat, Bora dhe Era gjatë marrjes së çmimit
ARRESTIM POLITIK
Bardh Spahia paralajmëron padi: Do t’i shkoj kësaj çështjeje deri në fund
FAQE 5
KOMENT
Monizëm dhe manipulime idioteske Nga Kastriot Islami Nuk ka ndodhur asnjëherë më parë, në asnjë demokratik, qoftë edhe me demokraci ...
FAQE 24
INTERVISTA
Boçi: Në mes të Europës, Rama po ndërton egjimin polici-krim, PD luftë deri në fund Intervistoi: Redjon Shtylla FAQE 8
FAQE 10
SEKRETARI I LSI
Braimllari: Komisioni hetimor për Presidentin, strukturë kriminale. Ulsi Manja duhet të ishte arrestuar
FAQE 4
POLITIKE
2
E diel, 14 KORRIK 2019
PD denoncon skandalin: Kandidatja për Këshill Bashkiak është edhe anëtare e KZAZ. Votimi nisi pa ardhur fletët e votimit
N
jë ditë pasi Komisioni Qendror i Zgjedhjeve hapi dhe rinumëroi votat në 11 qendra votimi në bashkinë e Lezhës nga ku në përfundim numri i votave doli i njëjtë me ato që ishin të shkruara në procesverbalin e socialistëve, Partia Demokratike konteston atë që ndodhi në v o t i m e t moniste që Edi Rama dhe të emëruarit e tij në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve organizoi më 30 qershor. Sekretari i Përgjithshëm i PD-së, Gazmend Bardhi, denoncoi dhe nxori prova të reja duke faktuar se fletët me të cilat u votua më 30 qershor në Vaun e Dejës ishin të falsifikuara. “Votimet moniste të 30 Qershorit ishin prova e radhës se me Edi Ramën nuk mund të ketë kurrë zgjedhje të lira dhe të ndershme. Komisioni Qendror i Vjedhjeve, nën urdhrat e Ramës, është përfshirë nga skandali në skandal. Tre janë skandalet më të mëdha, ku është kapur në flagrancë: Falsifikoi dhe manipuloi pjesëmarrjen në votime për llogari të propagandës së Edi Ramës; Falsifikoi rezultatin e votimeve në Bashkinë Elbasan sipas urdhrave të Taulant Ballës për të fshehur se për Elbasanin kishte më shumë vota për kandidatin se sa fletë votimi në kuti; Ka lejuar që në Vaun e Dejës të kryhet votim me fletë të fallsifikuara dhe që nuk i dihet origjina e tyre. Ky i treti, është një skandal i ri, për të cilin kemi në dore disa dokumente që ë provojnë atë”, deklaroi Bardhi. Dokumenti i doganës Gazment Bardhi në vijim të denoncimit të skandalit më të fundit të KQZ-së, publikoi dhe dokumentin e doganës që tregon se fletët e votimit kanë qenë në doganë në orën 7.58 të së dielës, ndërsa votimet kanë nisur në orën 7.00 të 30 qershorit. “Duke qenë se materialet zgjedhore u dogjën, KQZ vendosi në 28 qershor nxjerrjen jashtë përdorimit të të gjitha fletëve të votinit, rreth 40 mijë të tilla, të të gjitha materialeve të tjera zgjedhore, përfshirë lista, vula etj. Në orën 07:00 të 30 qershorit, u deklarua se edhe me angazhimin personal të deputetit Tom Doshi, person në listën e zezë të SHBA, gjithçka ishte në rregull, fletët kishin ardhur, materialet zgjedhore gjithashtu, dhe kishte nisur procesi i votimit në të gjitha QV e Bashkisë së Vaut të Dejës. E gjitha është një gënjeshtër. Është mashtrim publik me pasoja të rënda i KQZ. Sipas dokumenteve zyrtare rezulton se fletët e votimit në orën 07.58 min të datës 30 qershor kanë qenë ende në Doganën e Hanit të Hotit. Ky është dokumenti që
Skandalet e 30 qershorit, Bardhi: Në Vaun e Dejës, u votua me fletë të fallsfikuara MANDATET E KËSHILLTARËVE
KQZ nuk plotëson 5 votat, PS të hënën 15 padi në Kolegjin Zgjedhor
provon se në orën 8 të mëngjesit të datës 30 Qershor fletët e votimit ishin ende në Doganë”, deklaroi Bardhi. Për këtë arsye, Sekretari i Përgjithshëm i PD-së, ngriti disa pyetje rreth asaj çfarë ka ndodhur ditën e votimeve në Vaun e Dejës. “Nëse në orën 8 të mëngjesit fletët e votimit ishin ende në Doganë, çdo shqiptar pyet sot me çfarë fletësh votimi nisi procesi i votimit në orën 7.00? Sa zgjati procedura e dërgimit të tyre në KQZ, marrjes së tyre në dorëzim nga KQZ, nisjes për në KZAZ, shpërndarjes në çdo QV? I gjithë dokumentacioni zyrtar mbi këtë çështje, fakton një skandal të jashtëzakonshëm, një proces privat dhe kriminal të kryer nga KQZ në bashkëpunim me KZAZ e Vaut të Dejës, për të cilën prokuroria duhet të kishte nisur menjëherë hetimet penale”, deklaroi dje Sekretari i Përgjithshëm i PDsë, Gazment Bardhi.
Botues dhe Drejtor: Nikoll LESI
Kandidatja e PS-së Por ai nuk i ndali me kaq akuzat. Bardhi bëri publike dokumentet ku një nga kandidatet e PSsë për këshillin bashkiak, Listinë Ndoja ishte njëherësh edhe anëtare e KZAZ-së që do të mbikëqyrte votimet. “E gjithë farsa e votimeve moniste të 30 Qershorit në Bashkinë e Vaut të Dejës, është e provuar te këtë qenë e shoqëruar në cdo fazë me paligjshmëri. Shkelje flagrante e ligjit është vetë përbërja e KZAZ. Sipas të dhënave zyrtare anëtare e KZAZ ka qenë edhe znj. Listinë Ndoja, e cila rezulton të jetë e punësuar si arkëtare zyre pranë shoqërisë “MARE ADRIATIK” shpk, që ka si ortak të vetëm, kandidatin e PS Mark Babani. Kjo bie ndesh me nenin 32 të Kodit Zgjedhor, që për të shmangur konfliktin e interesit nuk lejon që një anëtar i KZAZ të jetë në marrëdhënie pune me ndonjë nga kandidatët. Por akoma më shumë
KQZ vendos nesër për shpalljen e pavlefshme ose jo të zgjedhjeve në Tiranë e Shkodër
KËRKESA E BINDJES
Kryeredaktor: Qamil XHANI Zv/kryeredaktorë: Albina Gjergji, Herion Mesi
vetë kjo anëtare ka qenë edhe kandidatë për anëtare të Këshillit Bashkiak. Pra cdo vendim i KZAZ i marrë me votën e kësaj anëtareje është absolutisht i pavlefshëm dhe krejtësisht i paligjshëm. E gjitha kjo paligjshmëri duhet të ndëshkohet. Të gjithë personat përgjegjës duhet të vihen përpara përgjegjësi. Pandëshkueshmëria e krimeve zgjedhore të vitit 2016 dhe 2017, i jep kurajo, të njëjtëve njerëz, që edhe kur vetë kandidojnë, vetë votojnë dhe vetë numurojnë, përsëri të kryejnë paligjshmëri, përsëri të manipulojnë, përsëri të kryejnë krime, sepse ata e dinë shumë mirë sesa kohë Edi Rama është Kryeministër, drejtësia i ka duart e lidhura për të ndëshkuar bandën e organizuar që dhunon themelin e demokracisë, zgjedhjet e lira dhe të ndershme”, u shpreh dje në denoncimin e tij, Sekretari i Përgjithshëm i PD-së, Gazment Bardhi.
Të hënën Partia Socialiste do të depozitojë në Kolegjin Zgjedhor 15 padi për rezultatin e zgjedhjeve të 30 qershorit për këshillat bashkiakë. Socialistët do kërkojnë nga Kolegji zgjedhor shpërndarjen e mandateve edhe për 15 bashki të tjera. Ditën e djeshme, u dërguan 4 padi në Kolegj, për bashkinë e Urës Vajgurore, Konispolit, Devollit dhe Kuçovës. PS i kërkoi Kolegjit të shprehet, pasi KQZ nuk mundi t’i shpërndajë mandatet, në mungesë të shumicës absolute prej 5 votave, pasi kryetari i KQZsë Klement Zguri ka votuar në çdo rast kundër pasi nuk e njeh proçesin dhe respekton dekretin e Presidentit. Kjo do të thotë që do të jetë Kolegji Zgjedhor që do të certifikojë rezultatin e zgjedhjeve për këshilltarët bashkikë si në rastin e vitit 2011 në bashkinë e Tiranës. Kështu PS-ja do të dërgojë në Kolegj padi për të gjithë bashkitë për t’i certifikuar. Kujtojmë që kryetarët e rinj të bashkive nuk nisin dot detyrën pa u betuar në Këshillin Bashkiak.
K
omisioni Qendror i Zgjedhjeve do të shqyrtojë ditën e hënë ora 11:00, dy kërkesat ankimore të Partisë Bindja Demokratike për shpalljen e pavlefshmërisë së zgjedhjeve në të gjitha Qendrat e Votimit të Zonës Zgjedhore Bashkia Tiranë dhe Bashkia Shkodër. Bindja Demokratike ka ankimuar procesin elektoral të 30 qershorit në të gjitha ato zona zgjedhore ku ajo konkuroi me
ADRESA E REDAKSISË:
Rruga: “Sami Frashëri”, Pallati i Aviacionit të Vjetër, Nr. 2, Tiranë/ Web: www.kohajone.com
NUMRI I KONTAKTIT:
kandidatë për kryetarë ose këshilltarë bashkie. Anëtari i bordit të përkohshëm përfaqësues, Fabian Topollaj, ka dorëzuar dosjen në KQZ. Bindja Demokratike shpreh dyshime se procesi u administrua keq. Ajo pretendon se pasur shtim fiktiv të numrit të përgjithshëm të votuesve, si dhe ndryshim të votave në tavolinat e numërimit në favor të Partisë Socialiste dhe të aleatëve të saj.
0697044477
Marketingu: Bardhyl Ucaj E-mail: reklama@kohajone.com
POLITIKE
3 E diel, 14 KORRIK 2019
Edi Rama projekton ndryshime në qeveri Spartak Ngjela piketohet për ministër Drejtësie, Pandeli Majko largohet nga qeveria në rrugë pa kthim, ndërsa disa ministra ndërrojnë karriget me njeri-tjetrin. Në pikëpyetje mbetet nëse ikën Rama, a do të jetë Erjon Braçe kryeministri për zgjedhjet e parakohshme? Burime të besueshme tregojnë se kryeministri po pikëton ndryshimet e reja në qeveri, të cilat do ti paraqesë në seancën e parë të sesionit të ri në shtator të këtij viti. Me sa duket, kryeministri po përgatitet për zgjedhje të parakohshme parlamentare, si një mënyrë për të ulur tensionin politik, ndaj disa figura ministrore do t’i kalojë në selinë rozë për ti patur në fushatën e pritshme për në tetor ose në mars-prill të vitit të ardhshëm. Burimet thonë se ikën ministrja e drejtësisë Etilda Gjonaj, e cila zëvendësohet nga Spartak Ngjela. Kalimi i avokat Ngjelës në postin e ministrit të Drejtësisë vjen si pasojë e luftës politike e cila do të jetë shumë e ashpër sapo të fillojë vjeshta. Spartak Ngjela duke qenë hapur ndaj Metës, Bashës dhe Berishës do jetë krahu i djathtë i kryeministrit në sulmet ndaj tyre. Ndaj roli i tij do jetë në sulmet politike dhe në media, pasi ministrat dhe ish-ministrat kanë dështuar në duelet politike. Për të bërë punë në ministrinë e drejtësisë, kryeministri ka menduar ta dublojë me dy zv/ministra, ndërkohë që Ngjela do jetë në detyrën që bën më mirë, te sulmet politike. Po kështu ikën Pandeli Majko. Qëndrimet e tij publike dhe disa me spirale karrieriste ku donte ti zinte vendin kryeministrit, e kanë bërë dyshues në mendjen e Edi Ramës. Ai shkon drejt venitjes, pasi në zgjedhjet e radhës nuk do t’a kandidojë, sikurse ka ndërmend për Ditmir Bushatin dhe Fatmir Xhafën, pavarësisht se të tre janë ikona të PS-së. Rama e ka të qartë në kokën e tij se kush duhet palosur nga selia e PS-së për çdo rast
rreziku që mund ti vijë karriges së tij politike. Përherë Pandeli Majko mbetet rrezik serioz për të, sepse ka dhënë prova dy herë si ish-kryeministër sa herë kishte kriza të forta politike. Dhe prapë rri me çelësa në dorë për ta marrë për të tretën herë zyrën e qeverisë, aq me tepër se opozita e pranon si kryeministër që nuk prek zgjedhjet. Blendi Klosi rrezikon seriozisht këtë herë, sidomos pas kritikës së Ramës se është parë me Fahri Balliun, botuesin e “Gazetës 55”, duke pirë kafe. Nuk ka asnjë logjikë kjo, por kështu kanë shkuar punët në PS. Me sa duket i është prerë bileta për të ikur. Dhe në grupin parlamentar po fërkojnë duart për ti zënë karrigen e ministrit. Ndërsa Sandër Lleshi ndërron vendin me Olta Xhaçkën. Kjo me sa kuptohet vjen për të larguar imazhin negative
të ministrit të Brendshëm në raport me përdorimin e gazit masiv ndaj opozitës. Olta Xhaçka mbetet një figurë me emblematike dhe e pa akuzuar. Aq më tepër një femër në krye të ministrisë së Brendshme i jep me civilizim kësaj ministrie të kthyer në një fabrikë gazi helmues. Ogerta Manastirliu nuk lëviz, pasi ka kryer reforma shëndetësore korrekte, sipas mazhorancës. Në vend të Pandeli Majkos kryeministri ka menduar të sjellë një tjetër kosovar në krye të ministrisë së Diasporës. Flitet për një intelektual të njohur kosovar, që edhe shkruan, por burimet thanë se mbetet në dilemë Edi Rama. Mëqenëse vjeshta do jetë realisht e nxehtë prej opozitës e cila nuk ka më se ç’të humbas e ku protestat do jenë radikale, mësohet se Edi Rama ka një plan rezervë.
Mendohet se dhe mund të jap dorëheqjen për ta drejtuar PS-në në zgjedhjet e parakohshme si dhe për ti hequr opozitës një armë të saj publike, ku ka deklaruar se nuk do të pranojë Ramën kryeministër në zgjedhje. Burimet thanë se mund të caktojë Erjon Braçen si kryeministër zgjedhjesh ose një femër ministre, por se cilën është e vështirë të mësohet deri me tani, sepse burimet tregojnë se kryeministri Rama nuk i beson askujt. Ai e di se po i rrëshqiti këmba, të nesërmen nuk i hapin telefonat ministrat më të afërt. Dihet rasti i Fatos Nanos ku sapo iku nga kryeministër nuk i hapte telefonin as një ish-ministër. Megjithatë qeveria po ndryshon, ndërkohë opozita synon ta fshijë krejt qeverinë me Ramën. S.P.
POLITIKE
4
E diel, 14 KORRIK 2019
Nënkryetari i LSI-së denoncon skandalin e radhës: Edi Rama përmes parlamentit i hoqi kompetencat Këshillit të Ministrave
N
ënkryetari i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Petrit Vasili ka akuzuar kryeministrin Edi Rama, se po vijon që monopolizojë pushtetin në duart e tij. Ishkreu i deputetëve të LSI-së, në një status të gjatë në rrjetet sociale, denoncoi dje se Rama ia ka hequr të drejtën qeverisë që të blejë arin, duke ia kaluar këtë të drejtë kryeministrit, në rastin konkret vetë atij Edi Ramës. Bëhet fjalë për një vendim që mban datën 20.06.2019, ku shkruhet se “lëvrimi dhe shitja e mallrave rezervë të grupit A (bëhet fjalë për Arin, argjendin, platinin) bëhet me urdhër të kryeministrit me propozim të ministrit”, në një kohë që më parë një vendimmarrje e tillë u bënte nga Këshilli i Ministrave në mbledhjet e tij. lidhur me këtë, Vasili ka ngritur disa pyetje, sipas së cilit përgjigjet e tyre të çojnë në një pikë: monopolizimin e pushtetit, teksa ka publikuar edhe disa dokumente. “Edi Rama i ka dhënë vetes në mënyrë individuale të drejtën, të blejë vetëm ai, me urdhër të tij arin e Shqipërisë, dhe jo qeveria siç ka qenë e vendosur me Ligjin. Nr. 9900 dt. 10.04. 2008. Parlamenti i Edi Ramës ka votuar ndryshimin e një pike të vetme në ligjin e Rezervave Materiale të Shtetit, pikërisht nenin 10. Me këtë ndryshim, Kryeministri ja ka hequr Qeverisë të drejtën që
Vasili: Vjedhje skandaloze! Ari do shitet dhe blihet me urdhër nga Rama
të vendosë, si deri më sot, për Mallrat e grupit A ku është ari pjesë kryesore e tyre, dhe ka ligjëruar rrëmbimin në grushtin e tij. Në relacionin skandaloz shpjegues të qeverisë, që shoqëroi ligjin thuhej se: Kjo bëhej që këto blerje të kryheshin më shpejt. Pra të mos vonoheshin nga mbledhjet e qeverisë dhe se hierarkia e akteve të tjera e kërkonte. Ky mashtrim është sa bajat aq edhe provon qëllimet e errëta personale të kryeministrit në këtë aferë. Ka
disa pyetje të pakapërcyeshme që duan përgjigje: 1. Përse këtë vendimmarrje shumë të rëndësishme të Qeverisë ai e rrëmben në grushtin e tij? 2. Përse gënjen me shkakun gjoja për të bërë blerjet më shpejt, kur dihet botërisht që kryeministri e mbledh sa herë të dojë qeverinë, bile ky yni ngarkon edhe zv. kryeministrat të cilët e kanë bërë dhe e bëjnë me dhjetëra herë? 3. Përse gënjejnë me hierarkinë e akteve, kur dihet që për
shkakun se grupi A përmbante mallra me peshë si ari dhe argjendi ky atribut duhet të ishte vetëm i Qeverisë? 4. Ç’qëllim i errët fshihet pas këtij veprimi juridikisht të pajustifikueshëm e denueshëm. 5. Interesin e kujt cenonte diskutimi dhe vendimmarrja e hapur në mbledhjen e Qeverisë për këto mallra ku bën pjesë edhe ari dhe argjendi? 6. Përse nuk ka asnjë rast të përshkruar në relacion se kur na qenka vonuar apo penguar nga qeveria praktika e blerjes
së mallrave të grupit A që i detyrokërka sot që ti marrë kryeministri në grushtin e vet? 7. Përse nuk ka asnjë ndryshim tjetër as në Ligj dhe as në VKM Nr. 1128 date 5.08.2008 për grupet e tjera të mallrave, të cilat janë edhe ato pjesë e Rezervave Materiale të Shtetit? Kryeministri e ka rrëmbyer përmes parlamentit kompetencën e Qeverisë për blerjen e Mallrave të Grupit A, pra arit në mënyrë që të vendosë ai dhe vetëm ai dhe me urdhërin e tij për blerjen e arit. Kryeministri e ka bëre trashë, në mënyrë brutale dhe pa asnjë arsye bindëse, sepse arsyet e vërteta janë të tjera... Është e qartë që ky është një ligj që vjen erë, por era bëhet shumë më e rëndë, sepse bëhet fjalë për arin e Shqipërisë. Meqënëse prokuroria shqiptare dihet tashmë botërisht që është tërësisht e kapur dhe ka mbyllur sytë dhe vazhdon të mbyllë sytë, ne së pari po e denoncojmë hapur e publikisht, që të gjithë shqiptarët të hapin sytë se ç’po ndodh me arin e tyre, dhe më tej do ta denoncojmë edhe në të gjitha kanceleritë perëndimore dhe agjencitë e specializuara për këto çështje të rënda”, deklaroi dje nënkryetari i LSIsë, Petrit Vasili.
SEKRETARI I PËRGJITHSHËM I LSI-së: ULSI MANJA DUHET TË ISHTE ARRESTUAR PËR VJEDHJE VOTASH NË DIBËR
S
ekretari i Përgjithshëm i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Endrit Braimllari, e cilëson komisionin e Partisë Socialiste për hetimin e Presidentit të Republikës si një strukturë kriminale. Në një intervistë për “Fax News”, Braimllari shprehet se gjithë fushata e qeverisë kundër kreut të shtetit ka qëllim tërheqjen e vëmendjes nga probleme reale që ka vendi. “E para duhet të sqaroj opinionin publik, që kjo nuk është një përplasje e krijuar nga opozita dhe presidenti republikës, por një situatë e krijuar nga Edi Rama. Edi Ramës i intereson kjo përplasje dhe i hedh më shumë benzinë zjarrit. Shmang vëmendjen nga varfëria, nga votimet moniste dhe nga gjithë situata që krijoi, ai tenton të krijojë këtë përplasje në mënyrë që të fokusojë debatin diku tjetër. Për të devijuar çështjen nga këto skandale ai krijoi këtë përplasje”, tha Braimllari. Në vijim, Sekretari i Përgjithshëm i LSI-së
Braimllari: Komisioni hetimor për Metën, strukturë kriminale u shpreh se drejtuesi i komisionit hetimor, Ulsi Manja, duhet të ishte nën hetim për përgjimet e publikuara lidhur me vjedhjen e votave në Dibër. “Ky komision hetimor përfaqëson një strukturë kriminale. Personi që drejton këtë komision hetimor, Ulsi Manja është kapur në përgjime zyrtare në Dibër. Që këtu, nëse do kishim një sistem të pavarur drejtësie, Ulsi Manja duhet të ishte nën hetim dhe në arrest. Ky është paradoksi, drejton një komision hetimor kur kryetari duhet të ishte nën hetim. Jo vetëm ky, fakte tronditëse do të dalin dhe për anëtarë të tjerë të komisionit që janë të lidhur drejtpërdrejt me struktura kriminale dhe me hetime që prokuroria po ndjek. Ky komision nuk mund të shkarkojë presidentin e republikës.
Ky komision nuk mund të nxjerrë një raport për shkarkimin e presidentit. Si mund të nxjerrë Ulsi Manja një raport për institucionin e presidentit kur vetë Ulsi Manja është kapur në përgjime për trafik votash. Kur vetë Ulsi Manja është kapur në përgjime me shefin e policisë, duke i thënë që do të çojmë më lart që të ndajmë lekët bashkë. Anëtarët e këtij komisioni janë nën hetim për përvetësim pronash. Nuk mundet Ulsi Manja të drejtojë një komision hetimor. Kryetari i Komisionit të Ligjeve që mbronte me zemër drejtësinë e re është nën hetim. Ulsi Manja paska pasur siklet të madh sepse paska qenë i përgjuar. Nëse do të ishte pa imunitet do të ishte arrestuar”, tha dje ish-deputeti i LSIsë, Endrit Braimllari.
POLITIKE
5
E diel, 14 KORRIK 2019
Ish-deputeti i PD-së në Shkodër i përgjigjet Jozefina Topallit: Një demokrat i vërtetë nuk pajtohet me grushtin e shtetit apo me votimet farsë
“Ndalim politik”, Spahia paralajmëron padi: Do t’i shkoj kësaj çështjeje deri në fund N
ë intervistën e parë pas lirimit, ishdeputeti demokrat Bardh Spahia shprehu vendosmërinë e tij për t’i shkuar deri në fund çështjes së ndalimit të padrejtë sipas tij, duke çuar në gjykatë personat përgjegjës, dhe këtë tha Spahia nuk e bën vetëm për vete, por për të gjithë protestuesit e mbështetësit demokratë, që siç u shpreh janë ndaluar në mënyrë të padrejtë. “Do t’i shkoj kësaj çështjeje deri në fund, pastaj do të jenë organet kompetente që do të nxjerrin përgjegjësit të kujt kanë qenë. Këtë nuk e bëj për vete, e bëj më shumë edhe për ato qindra aktivistë të PD, mbështetës, protestues që janë ndaluar e mbajtur në mënyrë të padrejtë nga strukturat e rendit të influencuara e të drejtuara politikisht apo të përdorura politikisht nga kundërshtarët tanë. Është e tmerrshme të shikosh se si qytetarë të thjeshtë, qytetarë të ndershëm të këtij vendi, janë ndaluar pa asnjë argument, janë burgosur në mënyrën më të shëmtuar të mundshme sikur ne të ishim pjesë e një vendi diktatorial. Do të jenë avokatët që do të më sugjerojnë kërkesat tona, nëse do të ketë dëmshpërblim financiar, çdo e ardhur hipotetike nga këto do të jemi në gjendje ti adresojmë drejt bamirësisë. Nuk e inicioj këtë çështje për arsye personale, e inicioj për të treguar që Shqipëria nuk pranon rikthime të modeleve të viteve të errëta të viteve të diktaturës”, tha Spahia. Ndër të tjera, gjatë intervistës së tij për “News 24” Spahia komentoi edhe deklaratën e deputetes Rudina Hajdari, e cila është shprehur se do të vendosë në dispozicion pagën e saj për të riparuar dëmet në shkollën “Shejnaze Juka” në Shkodër. “Unë nuk mendoj se aty ka nevojë për të bërë një dhuratë të tillë. Aty nuk ka pasur dëmtime të shkollës. Mesa kam informacion ato pak
dëmtime që ka pasur i ka marr përsipër bashkia e Shkodrës, e cila është edhe pronare e atij institucioni. Unë mendoj se çdo shqiptar i ndershëm, për më tepër një intelektual, ka një detyrë shumë më madhore se sa të merret me mbulimin e shpenzimeve të papërfillshme aty. Ka detyrën e ngritjes së zërit për rrezikun që i kanoset demokracisë, zgjedhjeve e votës së qytetarëve shqiptarë”, u shpreh ishdeputeti demokrat Bardh Spahia. Mesazh Jozefina Topallit Një përgjigje ish-deputeti i Shkodrës rezervoi edhe për ish-kryetaren e Kuvendit Jozefina Topalli, e cila u shpreh se pas incidentit në shkollë se një demokrat nuk djeg as mandate e as shkolla. “Një demokrat i vërtetë nuk pajtohet me
grushtin e shtetit apo me votimet farsë. Shkodranët e vërtetë, demokratët e vërtetë i kanë thënë jo 30 vjet përpara janë përball madje madje me sakrifica të jashtëzakonshme me diktaturën më të egër ndoshta në botë pikërisht për të fituar të drejtën e votës së lirë, të drejtën e zgjedhjes, dhe në këtë kontekst unë mendoj se qytetarët shkodranë janë më të vendosur se kushdo për të mos e lënë vendin të rrëshqasë drejt diktaturës, për të mos e lënë vendin të rikthehet votimeve pa zgjedhje. Edhe një herë po e them asgjë s’ka më të rëndësishme në një shtet demokratik se sa vota e lirë. Për votën e lirë, ia vlen në fakt çdo sakrificë”, u shpreh Bardh Spahia. Duke iu rikthyer asaj dite, Spahia thotë se do të donte që policia të
kishte pasur një komunikim zyrtar, siç ka pasur nga ana e bashkisë. “Unë nuk do të doja që policia të kishte ndërhyrë për të marr nën kontroll dhunshëm institucione të bashkisë Shkodër. Unë do të kisha dash që nga ana e policisë të kishte pas një komunikim zyrtar siç ka pasur nga bashkia e Shkodrës. Ka qenë shumë serioze bashkia gjatë atyre ditëve dhe nuk ka pas asnjë përgjigje zyrtare nga policia e shtetit, që vendosi të zbatojë urdhra politikë, në kundërshtim me dekretin e presidentit. Po të kishte pas komunikim normal, ngjarjet nuk do kishin ndodhur”, tha Spahia. “Asgjë rastësore” Ish-deputeti demokrat Bardh Spahia solli në vëmendje edhe situatën me babain e tij, doktori Ali Spahia, i dënuar për agjitacion e propagandë në vitet e diktaturës. Spahia tha se ndalimi i tij, të cilën e konsideron gjithashtu politik, nuk është thjesht çështje ironi e fatit. “Unë nuk besoj se është thjesht çështje ironi e fatit, unë besoj se është çështje principesh, është çështje e mënyrës të të menduarit, e mënyrës të të mësuarit të përjetimit të gjërave apo reagimit të situatave të caktuara. Mendoj se është ë natyrshme e çdo intelektuali shqiptar, çdo njeri që e konsideron veten njeri të ndershëm të këtij vendi të tregojë përgjegjshmërinë e vet, përmes vendimeve konkrete për t’i dalë zot këtij vendi, për t’i dalë zot të drejtave të qytetarëve të këtij vendi, dhe mendoj se si në atë kohë edhe sot po e njëjta sakrificë kërkohet, po e njëjta frymë ndikon edhe në veprimet tona. Unë besoj se nuk është rastësore, është edhe pjesë e rritjes e instruktimit e mësimit për vite të tëra që në vogëli, e ambientit ku rritesh në një farë mënyre, unë ndihem krenar për këtë pjesë. Nuk e konsideroj rastësore, por të mënyrës se si jam rritur”, tha Spahia.
Ish-kryeministri publikon denoncimin për lidhjet e Taulant Ballës me njerëz të botës së krimit
I
sh-Kryeministri Sali Berisha njoftoi për një takim me rëndësi që ai ka zhvilluar ditën e djeshme me ish-kryeministrin e Kanadasë, Stephen Harper. Ka qenë vetë ish-kryeministri shqiptar i cili ka ndarë përmes faqes së tij zyrtare në rrjetin social “Facebook”, temat e diskutuara mes dy homologëve. Në këtë kontekst, Berisha thekson se dy ishin temat kryesore të bashkëbisedimit me Harper-in: rreziqet nga krijimi i narkoshtetit dhe ai i ndryshimit të kufijve, veçanërisht kur bëhet fjalë për Ballkanin. “Sot pata kënaqësi të veçantë të drekoj me presidentin e Bashkimit Ndërkombëtar Demokrat dhe ish-kryeministrin e Kanadasë, z Stephen Harper, i cili në nëntor të vitit 2007 më kishte pritur si kryeministër i Kanadasë në Otava dhe mbështetur anëtarësimin
Berisha takon Stephen Harper: Rreziqet e narkoshtetit dhe ndryshimit të kufijve
e Shqipërisë në NATO. Në drekë pata rastin ta njoh mikun e shquar me problematikën madhore të krijuar nga instalimi i narkoshtetit në Shqipëri, shkatërrimin e mekanizmit zgjedhor në vend si dhe sundimin
e krimit si vendimmarrës në të gjitha nivelet. Gjatë drekës, diskutuam gjithashtu për probleme të rajonit, rrezikun e madh që paraqesin përpjekjet luftënxitese të ndryshimit të kufijve në Ballkan, përpjekje që kanë qenë shkaku i të gjitha luftërave të shumta të rajonit. Në këtë drekë ishte i pranishëm edhe kryetari i PR, Fatmir Mediu, diskutimet ishin të hapura”,vë në dukje ish-kryeministri Berisha, i cili njoftimit të tij i bashkëngjit dhe fotografi nga takimi me ish-kryeministrin e Kanadasë, Stephen Harper. Denoncimi për Ballën Publikohen detaje të reja që e
lidhin kreun e Grupit Parlamentar të PS, Taulant Balla me njerëz të botës së krimit. Sipas asaj që publikoi dje ish-kryeministri Sali Berisha, referuar denoncimit të një qytetari, Balla ka lidhje të forta me shtetasin Bujar Shega, i cili ka ndryshuar emër dhe që është i njohur për drejtësinë italiane, kryesisht në trafikun e femrave dhe vrasjet. Sipas denoncuesit, ai tashmë ka marrë titullin “Biznesmen” dhe jeton i qetë me përkrahjen e Taulant Ballës. “Taulant Bego/Yaris/ Gjura/etj etj fiton edhe një mbiemër të ri nga Kolana e Trafiqeve!”, shkruan Berisha, ndërsa publikon edhe mesazhin
e qytetarit digjital. I nderuar Zoti Berisha. Kam shumë respekt për ju dhe doja t’ju vija në dijeni se si kjo qeveri që thotë që lufton “kriminelët” dhe korrupsionin, vazhdon të bashkëpunojë me kriminelë dhe vrasës! Një ndër këta është Taulant Balla dhe miku i tij “Biznesmen”.Ky person i quajtur Bujar Shega dhe që tani jeton me një emër tjetër, ka bërë nga gjërat më të poshtra në këtë botë. Që tek shfrytëzimi i femrave për prostitucion! Gjë që faktohet shumë lehtë nga drejtësia italiane! Dhe deri tek vrasjet! Do doja që ta publikoni këtë histori për të treguar që persona të tillë e kanë vendin në burg! Dhe jo të jetojnë si “Biznesmenë””, thuhet në mesazhin e publikuar dje nga ana e ish-kryeministrit Sali Berisha.
POLITIKE
6
E diel, 14 KORRIK 2019
Kuvendi i Ramës me 121 deputetë do të bëjë ndryshimin e ligjit për statusin e gjyqtarëve të prokurorëve
Q
everia “Rama” propozon ndryshime të reja në një nga 7 ligjet kryesore të paketës së reformës në drejtësi, që u miratuan me konsensus në vitin 2016. Bëhet fjalë për ligjin për statusin e gjyqtarëve të prokurorëve, ku kryeministri Edi Rama në bashkëpunim me deputetët si Kujtim Gjuzi, Myslim Murrizi etj, kërkon plot ndryshimi i 16 neneve, përmes të cilave synohet të garantohet transparencë në emërimin dhe promovimin në karrierë të magjistratëve. Referuar projektligjit të botuar në Faqen Zyrtare të Parlamentit, rezulton se projektligji në fjalë është iniciuar nga deputetët e maxhorancës, Bashkim Fino, Adnor Shameti dhe Alket Hyseni, si dhe dy deputetët e opozitës së re, Rudina Hajdari e Myslim Murrizi. Nevoja për ndryshimet në ligj, lindi pas vendimit të gjykatës Kushtetuese në 2017, e cila pranoi pjesërisht kërkesën e Shoqatës së Gjyqtarëve, të cilët kundërshtonin një sërë nenesh të ligjit “Për statusin”, duke i cilësuar si antikushtetuese. Projektligji u është dërguar për konsultim grupeve të interesit dhe gjasat janë që të miratohet në Parlament vjeshtën e këtij viti. Relacioni Në relacionin bashkëngjitur draftit, qeveria thotë se shtesat dhe ndryshimet e propozuara janë të domosdoshme me qëllim plotësimin vakuumit ligjor të krijuar nga shfuqizimi i dispozitave që lidhen me shkeljet disiplinore të magjistratëve. Nenet më të rëndësishme janë ato që parashikojnë dispozitat e shkeljeve disiplinore nga ana e gjyqtarëve dhe prokurorëve, të cilat u shfuqizuan si antikushtetuese. Projektligji përbëhet nga 16 nene, si më poshtë: Neni 1 i projektligjit ka si qëllim plotësimin e vakuumit të krijuar nga shfuqizimi i dispozitës që trajton papajtueshmërinë ambientale, i cili është konsideruar nga Gjykata Kushtetuese si një parashikim që kufizon karrierën e magjistratit, tej urdhërimit të nenit 143 të Kushtetutës. Qëllimi i dispozitës së riformuluar dhe të propozuar është që Keshillat të shmangin pa përputhshmërinë ambientale sa më shumë që të jetë e mundur kur të vendosin për hapat e karrierës së magjistratëve. Kjo pasi, bazuar në nenin 147/a të Kushtetutës, Këshilli është organi kompetent për karrierën e magjistratit. Dispozita e propozuar parashikon gjithashtu të drejtën e Këshillit për të vendosur rregulla të mëtejshme, duke synuar garantimin e një sistemi efikas të drejtësisë që gëzon besimin e publikut dhe siguron pavarësinë dhe paanësinë e magjistratëve. Në funksion të parimit të ligjshmërisë rastet e papajtueshmërisë ambientale janë përcakuar në mënyrë të detajuar në përmbajtjen e dispozitës. Duke marrë parasysh arsyetimin e vendimit të GJKsë lidhur me shfuqizimin e nenit 8 duhet theksuar se propozimi i nenit 8 është konceptuar ne perputhje me vendimin e GJK-së. Për sa i përket pikës 2, propozohet formulimi “Këshilli merr masa për të shmangur”. Nëpërmjet këtij propozimi Këshilli është i detyruar të shmangë pa përputhshmërinë ambientale bazuar në dy kritere të rëndësishme: a) kriterin e proporcionalitetit; b) mos cenimin e të drejtës për zhvillimin normal të karrierës profesionale të magjistratit. Neni 2 - Parashikimi i bërë në nenin 2, i cili propozohet të ndryshojë paragrafin 7 dhe 8 të nenit 9, synon vendosjen e një rregulli për të gjithë magjistratët për të marrë pjesë në veprimtari jashtë funksionit të papaguara, pa miratimin e Këshillit, vetëm në rastet kur: a) vepron si
Qeveria ndryshon një nga 7 ligjet e paketës së reformës në drejtësi
përfaqësues i gjyqësorit ose prokurorisë; b) bën deklarata publike të përgjithshme për çështje që prekin sistemin gjyqësor ose sistemin e prokurorisë; c) merr pjesë në diskutime për çështje të ligjit. Paragrafi i shfuqizuar nga GJK-ja parashikonte detyrimin e magjistratëve për të njoftuar kryetarin përkatës. Me projekt dispozitën e re janë marrë në konsideratë vërejtjet e GJK-së lidhur me marrëdhëniet që krijohen midis gjyqtarëve dhe kryetarëve, dhe paanshmërinë e gjyqtarëve. Magjistrati për kategorinë e veprimtarive jashtë funksionit të parashikuar në këtë paragraf nuk kërkohet të marrë miratimin e Këshillit. Angazhimi i vetëm që parashikon dispozita në këtë rast është raportimi që duhet të bëjë magjistrati pranë Këshillit, brenda muajit Mars të çdo viti për natyrën dhe numrin e orëve, për veprimtaritë e papaguara jashtë funksionit. Detyrimi i magjistratit për të njoftuar Këshillin është në përputhje të plotë me dispozitat kushtetuese që përcaktojnë kompetencat e Keshillit në këtë drejtim. Neni 3 - Në nenin 3 plotësohet vakuumi i krijuar nga shfuqizimi i një paragrafi në nenin 23 të ligjit. Propozimi për ndryshimin e pikës 10 të nenit 23 është i rëndësishëm për dy arsye: (i) rregullon një parim të mirë vendosur të së drejtës së punës, i cili garanton që pagesa i jepet vetëm atyre që kryejnë shërbimin, apo punën; (ii) përmirëson disiplinën në punë të magjistratëve. Sipas vendimit Nr. 34/2017 të GJK-së, dispozita e mëparshme shkelte pavarësinë e brendshme të magjistratëve bazuar në marrëdhëniet e krijuara për shkak të kompetencave, mes kryetarit dhe magjistratit për të miratuar pushimin vjetor dhe lejet e veçanta. Më konkretisht, u theksua se kompetencat e kryetarit mund të keqpërdoreshin për të ndikuar në veprimtarinë gjyqësore dhe të ndjekjes penale të magjistratëve. Në këtë kuptim, për të garantuar pavarësinë e magjistratëve, sugjerohet të shtohet një paragraf lidhur
me të drejtën për të apeluar vendimin e kryetarit në Këshillin e Lartë Gjyqësor dhe të Prokurorisë. Kjo do të garantojë të drejtën e magjistratit për pushim vjetor dhe do ta mbrojë atë nga ndërhyrjet e panevojshme. Nga ana tjetër, Këshilli përmes procedurës së ankesës mund të shqyrtojë veprimtarinë e kryetarëve. Neni 4 propozon rregullime në nenin 26 të ligjit që trajton uljen e ngarkesës së magjistratëve. Vendimi i GJK nr. 34/2017 argumenton se disa parashikime të këtij neni nuk janë në përputhje me nenin 138 të Kushtetutës. Qëllimi i dispozitës ka qenë dhënia e mundësisë për ulje të angazhimit të plotë në gjykatë/prokurori. Nëse magjistrati punon vetëm 25 % të kohës, ai/sjo përfiton shumën përkatëse të pagës. Si e tillë, nuk është ulje e pagës, por ulje e INPUTIT, ku paga (në të njëjtën kategori të skemës së pagës) përshtatet në përputhje me rrethanat. Trajtimi i njëjtë (për nga paga) i magjistratëve, të cilët me kërkesë të tyre dhe në baze të vullnetit të tyre të lirë punojnë më pak se ata të cilët punojnë me kohë të plotë do të cenonte parimin e barazisë. Formulimi i ri qartëson faktin që arsyeja për kërkesën e uljes së ngarkesës në punë bazohet në vullnetin e lirë të magjistratit, dhe që është një privilegj dhe jo domosdoshmëri për magjistratin, për rrjedhojë nuk kemi ulje të pagës, por vetëm përshtatje të saj me veprimtarinë që realizohet nga magjistrati. Nuk ekziston rreziku i abuzimit, duke qenë se Këshillat kanë diskrecionin dhe mund të japin pëlqimin vetëm nëse ulja e ngarkesës nuk cenon interesat thelbësore të funksionit, afatet dhe ushtrimin në mënyrë eficiente të funksioneve në gjykatën ose prokurorinë përkatëse. Dispozita të tilla gjenden në shumë ligje që rregullojnë statusin e zyrtarëve publik dhe synojnë të zgjidhin problemin që Këshillat kanë pasur në të kaluarën, Neni 5 ka si qëllim ndryshimin e nenit 64 të ligjit 96/2016 bazuar në arsyetimin e
vendimit të Gjykatës Kushtetuese. Sipas vlerësimit të dhënë në vendimin nr. 34/2017, mosha e pensionit të magjistratëve duhet të garantojë sigurinë ligjore dhe duhet të miratohet me shumicë të cilësuar. Bazuar në këtë arsyetim sugjerohet që me këtë ligj të përcaktohet mosha e daljes në pension të magjistratëve. Në këtë aspekt është propozuar që mosha e daljes në pension të magjistratëve të jetë 67 vjeç, e cila merr parasysh edhe legjislacionin në fuqi për sigurimet shoqërore. Rritja e moshës së pensionit është një prirje që vihet re edhe në vendet e tjera të BE. Ndryshimet e propozuara lidhur me paragrafin 4 dhe 5 të nenit 64 synojnë të vendosin rregulla dhe procedura të qarta për përfundimin e mandatit të gjyqtarëve të Gjykatës së Lartë kur mbushin moshën e pensionit gjatë ushtrimit të funksioneve si gjyqtarë në Gjykatën e Lartë. Ndryshimet janë në përputhje me nenin 139, paragrafi 2 i Kushtetutës. Neni 6 propozon një rregullim në këndvështrim të qartësisë së normës me qëllim që saktësimin e parashikimit pas shfuqizimit të togfjalëshit “nëse kryetari i gjykatës nuk ka dhënë për gjyqtarin vlerësimin përfundimtar “i pamjaftueshëm”” në përmbajtjen e paragrafit 3 të nenit 78 nga vendimi 34/2017 i Gjykatës Kushtetuese. Neni 7 gjithashtu paraqet një rregullim të natyrës teknike me qëllim që pas shfuqizimit të togfjalëshit “me një nivel më të ulët sesa “mire” në paragrafin 7 të nenit 95 të saktësohet kuptimi i dispozitës. Nenet 8, 9, 10 dhe 11 përbëjnë dispozitat më të rëndësishme të projektligjit, të cilat plotësojnë vakuumin ligjor të krijuar në Kreun e shkeljeve disiplinore pas shfuqizimit të disa dispozitave nga Gjykata Kushtetuese. Sipas GJK-së, formulimi i shkeljeve disiplinore nuk i plotësonte kriteret kushtetuese për qartësi, qëndrueshmëri dhe efektivitet dhe terminologjia dhe teknikat legjislative të përdorura në hartimin e tyre ngritën dyshime serioze për kuptimin e tyre, gjë që mund të çonte në pasoja serioze negative për statusin e magjistratëve. Prandaj, dispozitat e shkeljeve disiplinore u rishikuan për të rritur qartësinë dhe për t’i thjeshtuar ato duke hequr, riformuluar dhe ndryshuar dispozitat e mëparshme. Struktura e neneve të mëparshme u mbajt për të siguruar konceptin e procedurës disiplinore dhe referencave. Një qasje tjetër do të shkelte seriozisht këtë koncept dhe do të kërkonte ndryshime thelbësore në dispozitat e tjera. Dispozitat e propozuara kanë trajtuar në mënyrë të qartë dhe shteruese shkeljet disiplinore, duke i ndarë ato në: shkelje disiplinore gjatë ushtrimit të funksionit, shkelje disiplinore jashtë ushtrimit të funksionit dhe shkelje disiplinore për shkak të kryerjes së veprës penale. Të katër dispozitat janë përshkruar nga parimi i qartësisë dhe kuptueshmërisë së normës me qëllim që veprimet/mosveprimet dhe sjelljet që do të konsiderohen shkelje disiplinore dhe ndaj të cilave do të merren masat disiplinore të specifikohen në ligj në funksion të parimit të ligjshmërisë.
POLITIKE
7
E diel, 14 KORRIK 2019
FOTO LAJM
KREU I FRPD-së
Belind Këlliçi: Pr/ligji për rininë, antikushtetues. Rama ka rënë moralisht
K
reu i FRPD-së, Belind Këlliçi është shprehur se 30 qershori është një farsë që e refuzuan 85% e shqiptarëve dhe se kryeministri Edi Rama ka rënë para qytetarëve. Në një intervistë dhënë dje për mediat, Këlliçi u shpreh se Edi Rama ka rënë moralisht dhe është provuar
çdo akuzë që opozita ka bërë. “I vetmi autoritet që ka të drejtë ta gjykojë është Gjykata Kushtetuese. Edhe pse 30 qershori u zhdekretua, sërish u vazhdua me farsën. Administrata shtetërore jeton në Tiranë. Edhe pse të detyruar të dalin në votime, sërish Erion Veliaj nuk i ka votat për të qeverisur Tiranën. 85% e shqiptarëve e refuzuan këtë farsë. Edi Rama ka rënë moralisht dhe është provuar çdo akuzë që kemi bërë. Me Edi Ramën nuk mund të ketë zgjedhje të lira e të ndershme. Gazeta Bild, dosaj 184 dhe 339 treguan se çfarë është bërë edhe më herët me zgjedhjet”, u shpreh
Këlliçi. Sa i përket projekt/ligjit për rininë, kreu i FRPD deklaroi se jo vetëm që ligji është antikushtetues, por ai nuk mbron aspak interesat e të rinjve shqiptarë. “Është një ligj antikushtetues dhe që nuk mbron interesat e të rinjve. E vetmja gjë që i ka mbetur Ramës është organizimi i disa organizmave fantazmë që kontrollohen nga ministria e Arsimit e që do ti bëjnë lavde liderit suprem”, u shpreh kreu i FRPD-së. “Me votime moniste nuk mund të pretendojmë të hapim negociata”, u shpreh Këlliçi sa i përket vendimit në tetor të vendeve anëtare të BE.
Hapja e kutive të 30 qershorit, kreu i Partisë Republikane: Opozita, e unifikuar. Duhet transparencë
Aksioni i opozitës, Mediu: Protesta dhe komunikim me ndërkombëtarët
Rama në fermën e lopëve në Libofshë
Kryeministri Edi Rama ka qenë dje në Libofshë të Fierit, në inaugurimin e një ferme blektorale. Pas vizitës në fermë kryeministri ka postuar disa foto në Facebook ku shfaqet mes lopëve dhe viçave të Libofshës. “Në Libofshë të Fierit, ku falë mbështetjes nga grantet e qeverisë, kjo fermë blegtorale ka shumëfishuar punësimin dhe kapacitetin prodhues deri në 6.5 tonë qumësht në ditë, duke u kthyer në një shembull zhvillimi për të gjithë zonën”,shkruan kryeministri në Facebook.
ISH-DEPUTETI I PD
Shehu: Qeveria greke larg aventurave majtisto-populiste
K
reu i Partisë Republikane Fatmir Mediu thotë se opozita është e unifikuar në kërkesën e saj për hapjen e materialeve zgjedhore, pavarësisht se kërkesa u firmos vetëm nga demokratët. “Sigurisht që ishte kërkesë e unifikuar, madje ne kemi qenë pjesë e përgatitjes së kësaj shkrese. Për normalitet, e kemi dërguar nëpërmjet firmës së Sekretarit të Përgjithshëm të Partisë Demokratike, pasi ajo është partia kryesore e opozitës, dhe besoj se është një kërkesë shumë logjike dhe normale duke konsideruar pikërisht atë çfarë ka parashtruar raporti i OSBE/ODIHRit, problematikën e madhe zgjedhore dhe mbas raportit të OSBE/ODIHR-it: mbushjes së kutive të votimit, problemet gjatë votimit”, shpjegoi Mediu. Aleati i PDsë mbështet idenë e vijimit të protestave nga opozita e bashkuar, por sugjeron edhe forcimin e komunikimit me faktorin ndërkombëtar. Ai zbulon takimet që Basha ka zhvilluar në Luksemburg gjatë javës së shkuar. “Shkuam përballë Partive Popullore Europiane (PPE). Ka qenë takimi me zotin Joseph Daul, kryetari i PPE-ve, takime me përfaqësues të Senatit dhe të Dhomës së Përfaqësuesve të Kongresit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, takime padyshim edhe me faktorin politik në Tiranë, të cilët ndajnë të njëjtin shqetësim për zgjedhjet, që këtoj zgjedhje janë zgjedhje të cilat kërkojnë një vlerësim objektiv dhe zgjidhjes së më parë të problematikave të vërejtuara, në mënyrë që të kthehet besimi i qytetarëve tek vota e lirë”, u shpreh kryerepublikani Fatmir Mediu. Aksioni opozitar Në kuadër të organizimit të aksionit opozitar, kreu i PD-së Lulzim Basha
mblodhi dy ditë më parë në selinë blu Kryesinë dhe ish-grupin parlamentar demokrat, ku iu ka dhënë fund zërave për negociata të fshehta mes tij dhe Ramës. Basha tha se këto janë lajme që nxirren nga mercenarët e Rilindjes, dhe se kauza e opozitës mbeten zgjedhjet e lira, pa Edi Ramën kryeministër, dhe qeveria tranzitore. “Kjo krizë nuk mbyllet me pazar mes PS-PD, siç po flasin mercenarët e Ramës. Kriza zgjidhet me parime. Parimi i parë, është fundi i pandëshkueshmërisë i atyre që kanë vjedhur votat. Për këtë duhet drejtësi e pavarur, por drejtësi me Ramën kryeministër nuk ka për të pasur. 30 qershori është dërrmimi më i madh politik dhe moral i ndonjë pushteti në këto 30 vjet. U faktua ajo që
ne paralajmëruam: Është varreza politike e Edi Ramës. Duhet të jemi të qartë në mesazhet tona: Nuk ka kthim pas. Nuk ka ulje në tavolinë me Edi Ramën, me njeriun që vjedh zgjedhjet. Zgjedhje të lira me Edi Ramën nuk ka. Synimi ynë është largimi i tij, është qeveria tranzitore, është krijimi i kushteve për zgjedhje të lira e të ndershme. Do të vazhdojmë aksionin politik, do të vazhdojmë protestat. Është koha të bëhemi gati që përveç protestës, të shpalosim bashkë me njerëzit alternativën, që shumicën “Rama ik”, shumicën që kërkon ndryshim ta kthejmë në një mazhorancë politike dhe qeverisëse”, u shpreh Lulzim Basha në mbledhjen e fundit të Kryesisë dhe ishgrupit parlamentar demokrat.
Ish-ministri i Jashtëm Tritan Shehu thotë se qeveria e re greke i është bashkuar SHBA dhe Perëndimit duke njohur Guaidon si president të Venezuelës. Në nj shënim të publikuar dje në faqen e tij zyrtare në rrjetin social “Facebook”, Shehu deklaron se ky është një sinjal i fortë për kursin e ri të qeverisë së re që tregon sipas tij se është larg aventurave majtiste-populiste. Ai shprehet se Shqipëria duhet të përshëndesë këto hapa të rëndësishëm për rajonin, ndërsa pyet nëse qeveria shqiptare e ka uruar qeverinë e re greke. “Greqia i bashkëngjitet SHBA dhe Perëndimit. Mbrëmë Qeveria e Mitsotakis njohu si President të Venezuelës, Z. J. Guaido. Braktisja e Maduros, që mbështetet nga despotët Lindore dhe njohja e pro Perëndimorit, është një sinjal i fortë për kursin e ri të Qeverisë së re aty, si pjesë e Perëndimit e larg aventurave majtistopopuliste. Veçanërisht Shqipëria duhet të përshëndesë këto hapa tejet të rëndësishme për të gjithë Rajonin tonë, për stabilitetin dhe të nesërmen europiane të tij. Fatkeqësisht dëgjoj disa media pro qeveritare në Shqipëri, që akoma vajtojnë ndryshimet politike në atë partner strategjik për ne! Po Qeveria jonë a e ka uruar qeverinë e re greke?!”, u shpreh dje në reagimin e tij, ish-deputeti i Partisë Demokratike, Tritan Shehu.
POLITIKE
8 E diel, 14 KORRIK 2019
Intervistë për “Koha Jonë” ish-deputeti i PD-së, Luçiano Boçi: 30 qershori nuk ka prodhuar kryebashkiakë të rinj. Procesi është nul
Boçi: Në mes të Europës, Rama po ndërton regjimin polici-krim, PD luftë deri në fund
S Nga Redjon Shtylla
i është qeveria “Rama 2”? “Në mes të Europës, është duke ndërtuar regjimin e tij, me një aparat perfid dhune që mikson më së miri binomin e bërë tashmë një, polici-krim”. Kështu shprehet në një intervistë për “Koha Jonë”, ish-deputeti i PD-së, Luçiano Boçi. Ai thotë se Rama ka marrë të gjitha pushtetet por që nuk ka kryesorin. “Sovrani e ka refuzuar në 85% të masës Ramën dhe ka dalë shesheve e rrugëve dhe kërkon bashkë me opozitën politike largimin e tij”. Ndaj dhe dialog me Ramën për zgjidhjen e krizës, PD-ja nuk sheh. “Me organizatat kriminale si kjo që drejton kryeministri, pavarësisht veladonit politik, nuk mund të negociohet”. Opozita është shprehur se kryebashkiakët e djathtë nuk do ti lirojnë zyrat por a mund të çojë kjo situatë në një konflikt civil? Për ish-deputetin Boçi, frika e konfliktit civil nuk qëndron, “sepse të mbrosh kushtetutën e republikën nuk është konflikt civil por përplasje qytetare me regjimin”.
Sa do të presë opozita? Maxhoranca ka thënë se nuk pranon kushtet për qeverinë tranzitore amës dhe siç tranzitore,, largimin e R Ramës Basha ka thënë për ngritjen e një qeverie që do të krijonte kushtet për zgjedhje të lira dhe të ndershme azhndershme.. Sa do të vvazhdohet kështu, pa dialog mes palëve? Si do të zgjidhet kriza? Ne nuk jemi aspak duke pritur dhe betejën tonë nuk e kemi dorëzuar asesi. Intensifikimi i saj është i dukshëm dhe po ecën në shumë plane. Mbështetja e qytetarëve është absolute, sikurse refuzimi që ata i bënë Ramës më 30 qershor është thirrës. Betejë nuk janë vetëm protestat. Ato do të vazhdojnë. Betejë është dhe ngjallja e besimit, shpalosja e ideve, e vizioneve, organizimi kapilar dhe njëkohësisht intensifikimi i kontakteve ndërkombëtare. Kauza jonë është kauzë e të gjithë shqiptarëve, përfshi të majtë e të djathtë, me parti e pa parti. Ne duam t’i japim shqiptarëve të drejtën për të zgjedhur të lirë në një proces të ndershëm e të vërtetë, të pa diktuar nga krimi i organizuar, të pa diktuar nga policia politike apo administrata e korruptuar dhe të pa ndikuar nga tundimi i parave që blejnë gjithçka. Ne nuk ndalemi. Largimi i Ramës nuk është hapje rruge për pushtet por është çlirim i vendit nga kapja e një organizate kriminale që ka marrë peng demokracinë, të ardhmen dhe fatet e vendit. Me Ramën si serial killer i zgjedhjeve të lira, si hajdut ordiner votash dhe si kryeministri më i korruptuar i Europës, sipas të gjitha raporteve ndërkombëtare përfshirë dhe DASH, nuk mund të ketë dialog. Dialogu nis kur ai të largohet nga karrigia e uzurpuar me 1000 marifete e 1000 krime. Me organizatat kriminale si kjo që drejton kryeministri, pavarësisht veladonit politik, nuk mund të negociohet. Me to vetëm luftohet deri në fund për t’i ofruar vendit një zgjidhje definitive, e cila për shkak të dinamikës politike nuk ka për të vonuar. Rama ka qev erinë, parlamentin, qeverinë, prokurorinë, gjykatat, pushtetin lokal, KQZ, ka krijuar “opozitën e re” re”.. Presidentin kërkon që ta shkarkojë. Në të gjithë këtë situatë, a nuk ka fuqi të mjaftueshme opozita për ta rrëzuar R amën? Ramën? A po gabon opozita me lëvizjet e saja? Rama mund të kërkojë dhe hënën nesër dhe vërtet ato të sipërpërmendurat i ka. I ka pushtuar pothuaj të gjitha. Diku me intrigë e diku me forcë. Hapur në mes të Europës, është duke ndërtuar regjimin e tij, me një aparat perfid dhune që mikson më së miri binomin e bërë tashmë një, polici-krim e po ndërton bazat e një ekonomie të korruptuar e kriminalizuar që e kanë bazën tek grabitja e votës. Do të marrë dhe Presidencën. Megjithatë çfarëdo që
të bëjë, sado që të përpiqet me mënyrat e tij kriminale apo jo, ai sot nuk ka atë që është thembra e Akilit në një pushtet. Sot nuk ka sovranin. Sovrani e ka refuzuar në 85% të masës Ramën dhe ka dalë shesheve e rrugëve dhe kërkon bashkë me opozitën politike largimin e tij. Regjimet si ky i Ramës i zë pesha e vetvetes në një theqafje të pashmangshme që nxiten drejt rrëzimit nga protesta dhe revolta qytetare. Fuqia e opozitës është fuqi anteiste dhe e ka burimin tek mbështetja qytetare si Anteu me tokën. Kjo fuqi është e papërballueshme dhe sfidon çdo pikë tjetër force qoftë ajo kriminale, ekonomike apo policore. Përpos kësaj çdo veprim i opozitës ka një frymëzim kushtetues dhe demokratik në mbrojtje të vlerave e parimeve më thelbësore të demokracisë. Opozita është shumë e qartë në rrugën e saj me një destinacion të përcaktuar e definuar më së miri. Ka kombinuar revoltën si shprehje e domosdoshmërisë së largimit të kësaj kaste kriminale e të korruptuar, me shpalosjen e alternativës për të çliruar vendin nga krimi e korrupsioni dhe për ti dhënë të ardhmen e merituar e të kërkuar evropiane. Opozita nuk është duke gabuar por është duke ndërtuar. Duke ndërtuar nëpërmjet betejave dhe nëpërmjet ofertës politike për ti dhënë vendit një të ardhme të përbashkët politike të mbështetur në vlera dhe norma. A duhet të ketë një reflektim më të madh nga Basha duke marrë parasysh edhe zërat që bëjnë thirrje për dialog, thirrje që janë të pandalshme edhe nga ndërkombëtarët? Qëndrimet e të huajve tregojnë një sjellje që shkon në mbështetje të qeverisë. Ne nuk jemi e as nuk kemi qenë kundër dialogut. Përkundrazi pikërisht ne kërkojmë dialog me pjesën më të ndershme të mazhorancës për të gjetur një zgjidhje të përbashkët dhe afatgjatë për fatet e vendit. Për ti dhënë shqiptarëve proces zgjedhor të vërtetë e plotësisht demokratik. Të bësh dialog me hajdutët e kriminelët e votave, me ata që kriminalizuan e rropën gjithçka, vendi të cilëve duhet të ishte qelia dhe jo tavolina, është akt tradhtie ndaj republikës, kushtetutës e interesave të qytetarit e vendit. Ne nuk presim që ndërkombëtarët të flasin me gjuhën e opozitës. E megjithatë të gjitha raportet e tyre gati sa nuk ulërasin për gjendjen e kriminalitetit e korrupsionit e për domosdoshmërinë e largimit të Ramës. Ftesat për dialog janë brenda politesës institucionale dhe nuk besoj se duhet që gjithçka të vijë si zgjidhje apo si frenim nga kjo gjuhë me paradigmë të kushtëzuar. Opozita thotë se kryebashkiakët e djathtë nuk do lirojnë zyrat por deri në kr-
ijimin e Gjykatës Kushtetuese dhe me mbarimin e afatit të qëndrimit të detyrë, nuk përbën shkelje? A mund të agravojë qëndrimi me rev oltë civile revoltë civile,, pasi kandidatët që fituan më 30 qershor do kërkojnë vënien në zbatim të mandatit? Këtë nuk e thotë opozita. Këtë e kërkon Kushtetuta dhe ligji. Kryebashkiakët janë të zgjedhurit nga qytetarët. Si përfaqësues të tyre ata janë funksion të detyrës së ngarkuar. Ky funksion i detyron ata të respektojnë kushtetutën, e cila i drejton të njohin dekretin e Presidentit si kreun e shtetit dhe jo urdhrat politikë të dalë nga një organ administrativ i kapur politikisht siç është KQZ. 30 qershori nuk ka prodhuar kryebashkiakë të rinj. Procesi është nul. Një farsë elektorale e neveritshme. Ishte një zgjedhje brenda një partie, sipas parimit “vetë votojmë, vetë numërojmë, vetë shtojmë vota, vetë bëjmë tabela rezultatesh si ti duam, vetë vendosim, vetë vulosim”. E kjo farsë nuk mund të njihet. Qytetarët e refuzuan këtë proces me të majtë e të djathtë në 85%. Vetë OSBEODHIR ka nxjerrë në pah rolin antikushtetues të KQZ dhe ka njohur fuqinë e dekretit të Metës, si dhe pamundësinë e alternativës për shqiptarët. Frika e konfliktit civil nuk qëndron, sepse të mbrosh kushtetutën e republikën nuk është konflikt civil por përplasje qytetare me regjimin. 1 kutiv Pas rinumërimit të 1 11 kutivee në Lezhë për votimet një partiake të 30 qershorit, PS-ja se deklaratat e PD-së për manipulim votash nuk qëndrojnë. Si e komentoni dhe cilët janë argumentet tuaja që kutitë u mbushën? Nuk ka nevojë për shumë komente. Kjo e Lezhës ishte një ndër aktet e komedisë së numërimit të votave të vjedhura. Për të qenë të qartë se çka ndodhur me këtë tragjikomedi mjafton ti referohesh deklaratës së kreut të KQZ-së i cili tha qartë, shkurt, saktë atë që PD-ja e ka dëshmuar, faktet e kanë treguar që numri i fletëve të votimit në kuti është shumë i madhe se numri i votuesve të shënuar në procesverbalet e votimit. Pra dhe vetëm tundimi i vjedhjes i çoi domosdo në mbushjen fiktive të kutive. Për të rritur me zor pjesëmarrjen por dhe për të kryer aktin instiktiv të grabitjes pa të cilin këta nuk flenë rehat.
Lezha megjithëse u trukua si ankimim provoi po të njëjtën gjë: këta kanë vjedhur vetveten në mënyrë galopante. Për të qeshur e për të qarë njëkohësisht. Nga ana tjetër QZ është shprehur se tjetër,, K KQZ nuk ka bazë ligjore për kërkesën e opozitës për hapjen e kutiv enkutivee, çka e vvendosi edhe me mos pranimin e kërkesës suaj. A ka bazë ligjore kjo kërkesë, pasi PD-ja nuk morri pjesë në zgjedhjet lokale lokale,, si me kandidatë por edhe me komisionerë? Fshehja e krimit elektoral nga KQZ-ja nuk është gjë e re. Tashmë dihet se ajo nuk është KQZ-ja por një segment politik i organizatës kriminalo-politike të Rilindjes. Është qesharake që po e njëjta KQZ e cila i jep tagër vetvetes të gjykojë dekretin presidencial, ndërkohë nuk gjen dot bazën ligjore, e lidhur me funksionin e saj specifik për të plotësuar një detyrim të cilin e ka të përcaktuar në kodin zgjedhor por dhe në kushtetutë, për të bërë transparencën e procesit të numërimit. Kërkesa e PD pavarësisht nëse ishte subjekt apo jo duhej përmbushur në funksion të detyrimit që ka vetë KQZ-ja në raport me një proces votimi cilido qoftë ai. Si e komentoni që në pak ditë, ka një bum aplikimesh nga maturantët për të vijuar studimet e larta në vendet e BEsë. A është kjo ““arratisje” arratisje” përmes diplomës një lloj emigracioni i ri? Është një fenomen në rritje progresive. Në 2013 numri i tyre që kërkonin të largoheshin për studime ishte rreth 6000, ndërsa në 2018 arriti në 11.000. Sivjet ka një rritje akoma më të madhe për shkak të rënies së besimit të të rinjve tek vlera e diplomës shqiptare dhe mungesa e së ardhmes në Shqipëri. Është një lloj eksodi akademik që ka pushtuar si dëshirë dhe si zgjidhje pothuaj shumicën dërmuese të maturantëve të cilët nuk mendojnë më as të kthehen në Shqipëri, duke u larguar nga sytë këmbët, çfarëdo lloj fati të ketë ecuria e tyre e shkollimit në vendet e BE. Duhet parë dhe si një lloj revolte e heshtur ndaj zhgënjimit absolut që të rinjtë kanë ndaj kësaj qeverisje. Një vazhdim i protestave studentore të dhjetorit por tashmë në një dinamikë arratisje nga vendi që qeveriset nga vetë çmenduria totale.
POLITIKE
9
E diel, 14 KORRIK 2019
“100 FSHATRAT”
Rama në Lin: Ju me punë dhe ne me fonde do arrijmë transformimin Kryeministri Edi Rama teksa u ndal në Pogradec në kuadër të projektit “100 fshatrat” foli ndër të tjera edhe për mundësinë e shërbimeve që duhet të ofrojnë fshatrat turistikë për të krijuar më shumë mundësi zhvillimi dhe të ardhura duke tërhequr këtu edhe më shumë turistë.“Faleminderit për mikpritjen. Punën për Linin e kemi filluar prej disa kohësh është dashur të bëhet një vlerësim i përgjithshëm i zonës dhe potencialeve për të identifikuar ndërhyrjet që duhen bërë që të mund të kombinojmë forcat dhe të arrijmë rezultate. Shumë kush mund të pyesë se si ka mundësi që vijnë gjithë këta njerëz këtu. Arsyeja pse e bëjmë është që të promovojmë këtë model me shembuj konkretë se si mund të funksionojë për një familje
të zakonshme bashkëpunimi me qeverinë me një buxhet modest ku mungojnë mjetet financiare. Ajo që qeveria bën është se i vjen në mbështetje kësaj familjeje duke i dhënë një dhuratë me kushte që të realizohet ky projekt që të shkohet në këtë drejtim për shpenzimin e fondeve në mënyrën e duhur. Pasi kemi inciiuar këtë program kemi në dispozicion edhe një fond të konsiderueshëm nga BE për bujtinat”,- tha kryeministri. Ai theksoi nevojën e rritjes së investimeve të tjera në këtë sektor. “Duke marrë shembull nga këto raste të gjithë duhet të bëjnë përpjekjet e tyre. Është diçka që bëhet me bashkëpunimin e agjencisë dhe një lloj mbështetje teknike. Faktikisht një aset i fjetur siç është shtëpia si
në rastin ku përdoret vetëm për t’u strehuar kthehet në burim të ardhurash. Nëse ky fshat kthehet në rezort turistik ku çdo pronar shtëpie merr fitimin do fillojnë të rriten edhe çmimet ekzistuese. Unë u habita ku i dëgjova çmimet se janë goxha, në aspektin e nismës individuale do merrni mbështetjen e qeverisë. Ne do bëjmë disa ndërhyrje për ta kthyer këtë fshat në një model të suksesshëm transformimi në këto vite që nis mandati i ri me kryetarin e ri të bashkisë. Unë besoj që këtu kemi një aleat shumë të madh që është natyra e mrekullueshme dhe trashëgimia e pasur dhe na duhet të bashkojmë forcat. Nga një drejtim ju për të bërë më shumë bujtina dhe nga ana tjetër ne me mbështetjen financiare”, tha Rama.
Anëtarësimi i Ballkanit Perëndimor në BE as s’mund të sfidohet dhe as s’mund të zëvendësohet me forma të tjera
Intervistoi Ani Ruci
A
nëtarësimi i Ballkanit Perëndimor në BE as s’mund të sfidohet dhe as s’mund të zëvendësohet me forma të tjera angazhimi të BE, thekson në intervistë me DW, Ambasadori WieslaswTarka, koordinator i Samitit të Poznan-it. DW: Ambasador Tarka, cilat janë çështjet kryesore që diskutuan ekspertët në forumin “Think Tank” dhe në Forumin e Shoqërisë Civile, nw Samitin e Poznan, lidhur me politikat e BE-së ndaj Ballkanit Perëndimor? Wieslaw Tarka: Forumi “Think Tank” iu kushtua kryesisht situatës socialekonomike në Ballkanin Perëndimor dhe të ardhmes së politikës së BE-së ndaj rajonit. Në Forumin e Shoqërisë Civile u diskutuan Axhenda e Gjelbër për rajonin, mënyrat më të mira për të mbështetur bashkëpunimin kulturor, procesin e pajtimit, politikat antikorrupsion, dezinformimin dhe kërcënimet hibride ndaj demokracisë, perspektivat për të rinjtë në rajon dhe zhvillimin e Organizatave të Shoqërisë Civile. Mesazhi i përbashkët nga dy Forumet është i qartë: duhet të ndryshojë mënyra sesi ka funksionuar deri tani zgjerimi i BE në Ballkanin Perëndimor, në mënyrë që zgjerimi si politikë dhe BE si aktor i politikës në BP të mbeten të besueshme. BE dhe BP janë në udhëkryq: procesi i zgjerimit duhet ose të përshpejtohet deri në arritjen e qëllimit përfundimtar, që vendet e reja anëtare t’i bashkohen BE-së në një të ardhme të parashikueshme, ose politika e zgjerimit dhe BE, si aktor politik në BP do të humbasin qëllimin. DW: A u dëgjua zëri i shoqërisë civile në samitin e Poznan-it për një politikë zgjerimittë BE në përputhje me realitetin në BP? Wieslaw Tarka: Organizatat e shoqërië civile, pjesëmarrëse në samit, përgatitën materiale për politikën e zgjerimit dhe tani po përgatisin konkluzionet nga diskutimet në Forumin e Shoqërisë Civile. Organizimi i të gjitha ngjarjeve vetëm në një vend ishte një avantazh i Samitit të Poznanit, sepse kjo bëri të mundur ndërveprimin mes zyrtarëve, ekspertëve dhe organizatave të shoqërisë civile. Për
Ballkani Perëndimor dhe BE janë në udhëkryq herë të parë, përfaqësuesit e shoqërisë civile në Ballkanin Perëndimor morën pjesë në sesionin plenar të Ministrave të Jashtëm të BP. DW: Çfarë sugjeruan ekspertët e Ballkanit Perëndimor për të shtyrë përpara axhendën e konnektivitetit mes vendeve të rajonit, që mbetet një nga shtyllat e Procesit të Berlinit për lidhjen dhe bashkëpunimin rajonal? Wieslaw Tarka: Para së gjithash, për ta bërë Komunitetin e Transportit funksional, duhet përqëndrim jo vetëm në infrastrukturën e rëndë, por edhe zbatimin e masave të buta, si psh. harmonizimin e rregulloreve, që mund të shkurtojnë në mënyrë të konsiderueshme kohën e udhëtimeve në rajon. Rekomandimi i dytë është forcimi i pozitës së Komunitetit të Energjisë që monitoron zbatimin e rregullores së politikës së energjisë së BE në BP. Sipas Komunitetit të Transportit ky institucion është dobësuar kohët e fundit dhe rekomandimet e tij nuk janë zbatuar. Çështja e tretë është rritja e kapaciteteve të administratës në Ballkanin Perëndimor jo vetëm në nivel qendror, por sidomos në nivel lokal. Një nga arsyet pse projektet rajonale kanë mbetur pa u zbatuar është, se Ballkani Perëndimor nuk ka kapacitete të mjaftueshme për të përgatitur sa më shpejt dokumentacionin e nevojshëm. DW: Çfarë mendojnë ekspertët e Ballkanit Perëndimor dhe përfaqësuesit e shoqërisë civile për sigurinë në rajon dhe kërcënimet kryesore ndaj saj? Wieslaw Tarka: Ekspertët dhe shoqëria civile diskutuan çështjet e sigurisë. Nga perspektiva e tyre kërcënimi kryesor për sigurinë dhe stabilitetin në rajon është mungesa e një perspektive të qëndrueshme anëtarësimi në BE, elitat politike të rajonit nuk kanë interes për zbatimin e reformave, që do të forconin institucionet në rajon, sidomos gjyqësorin, prokurorinë dhe policinë, që janë vendimtare në
luftën kundër krimit të organizuar, një kërcënim ky kryesor i sigurisë në rajon. Pa një perspektivë të qartë anëtarësimi në BE, elitat qeverisëse po kërkojnë aleatë alternativë si Rusia, e cila dëshëron të destabilizojë rajonin. DW: Cili është qëndrimi mbizotërues në Samitin e Poznan-it ndaj deklaratës të para disa ditëve të fundit të Presidentit francez, Macron, sipas të cilës Franca do të refuzojë miratimin e zgjerimit të mëtejshëm të BE derisa ai të rikuperojë kredibilitetin e humbur dhe përshpejtojë vendim-marrjen? Wieclaw Tarka: Ekspertët në forumin
“Think Tank” i kushtuan vëmendje të veҫantë qëndrimit të Francës. Sipas tyre, Franca po mbështet politikën e zgjerimit të BE në BP sipas meritës. Por në fakt, politika që po ndjek BE është krejt e kundërta: Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut i kanë përmbushur të gjitha kushtet. Rekomandimi i Komisionit Europian është pozitiv, por Parisi është kundër hapjes së negociatave me këto dy vende. Politika e zgjerimit është politika më efikase kundrejt vendeve fqinje me BE. Ekspertët mendojnë, se Franca po minon themelet e kesaj politike dhe nuk po propozon asnjë alternativë. Ky qëndrim do të dobësojë në masë të konsiderueshme ndikimin e BE jo vetëm në BP por në gjithë vendet e tjera fqinjë me BE. Qëndrimi i Polonisë është që procesi i zgjerimit të BE ka një fuqi pozitive transformuese në BP dhe njëherazi është një investim për paqen dhe stabilitetin në rajon. Është shumë e rëndësishme të sigurohet progresi i përgjithshëm i rajonit. BE duhet të plotësojë zotimet e tij të qarta për integrimin europian të BP. Anëtarësimi në BE i vendeve të BP as nuk mund të sfidohet, as nuk mund të ndryshojë në forma të tjera angazhimesh, siҫ sugjerojnë disa shtete anëtare. BE duhet të përmbushë angazhimet dhe konfirmojë kredibilitetin e tij në të gjithë rajonin dhe përtej. Është e rëndësishme që BE të përballojë bashkë me BP sfidat e tanishme si psh lëvizjet migratore, terrorizmin, kërcënimet kibernetike, kërcënimet hibride nga Rusia dhe aktorë të tjerë. Polonia, si shumica e shteteve anëtare, është e kënaqur që Komisioni Europian rekomandoi hapjen pa kushte të negociatave të pranimit me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut. Na vjen keq që nuk u mor vendim muajin e kaluar, në qershor, dhe presim që në tetor të merret një vendim pozitiv, pa asnjë vonesë të mëtejshme.
POLITIKE KOMENT Nga Kastriot Islami
N
uk ka ndodhur asnjëherë më parë, në asnjë demokratik, qoftë edhe me demokraci problematike, që zgjedhjet të zhvillohen në kushtet e mungesës së Gjykatës së Lartë dhe të Gjykatës Kushtetuese, në dhunim të dekretit të Presidentit për përcaktimin kushtetues të datës së zgjedhjeve, dhe të fitohen të gjithë bashkitë. Këto zgjedhje kanë prodhuar një rezultat të njëjtë me atë të vendeve me sistem monist, ndërkohë që mungesa e Gjykatës së Lartë dhe Gjykatës Kushtetuese, qoftë edhe në aspektin formal, nuk është evidentuar as në vendet me regjim monist, pra të drejtuar praktikisht dhe ligjërisht nga një parti e vetme. Më poshtë jepen disa të dhëna që flasin qartë për këtë përfundim. Rasti I: Bashkia Shkodër Në vitin 2015 Kandidatja e opozitës së sotme (pa LSI dhe PDIU) për Bashkinë e
Shkodrës ka fituar 38747 vota, ndërkohë që PD+LSI+PDIU llogaritet se kanë fituar në 2015 për këshillin bashkiak të Shkodrës 37423 vota. Skandali I: në zgjedhjet e 2019, kandidati i Edi Rames ka fituar 16450 vota ose 22207 vota me pak sesa ka fituar kandidati i PD ne 2015 (38747). Madje kandidati i PS në 2019 duke fituar vetëm 16450 vota ka mundur të sigurojë 29883 vota më pak sesa kanë fituar për këshillin bashkiak në 2015 të tre partisë që në 2019 duke qenë në opozitë nuk kanë marrë pjesë në zgjedhje (PD, LSI dhe PDIU). Skandali II: Po të krahasohen të dhënat e tabelave të KQZ për bashkinë e Shkodrës, rezulton se ‘Pjesëmarrja’ në votime është 15913 votues ndërkohë që kandidati i PS ka fituar 16450 vota, pra ka më shumë vota sesa votues. Skandali III: Justifikimi
OPINION Nga Ylli Manjani
M
ësime racionale që duhen mësuar nga kjo situatë: 1. Në sistemin demokratik braktisja e parlamentit dhe e zgjedhjeve dëmton demokracinë, jo detyrimisht pushtetin. Ky i fundit bëhet ekstremist abuziv deri sa degradon në ilegjitimtet, abuzim dhe dhunë gjithfarësh. 2. Zgjedhjet sado të vidhen e të copëtohen nga pushteti, prapë nuk mund të braktisen. Partitë kanë detyrë të konkurrojnë brenda sistemit që kanë krijuar vetë dhe gjithnjë vetë do ta ndryshojnë. Partitë janë pjesë e menaxhimit të zgjedhjeve dhe kanë
detyrë të ruajnë njëra-tjetrën nga abuzimi zgjedhor. Pse duhen braktisur zgjedhjet?! 3. Pushteti as merret e as mbahet me dhunë. Në rezultante, populli shqiptar në çdo zgjedhje ka dhënë këtë mesazh. Shqiptarëve mund t’u rrisësh taksat, mund t’i rrënosh e t’i vjedhësh, por nuk mund ti bësh arrogantin dhe pordhacin! 4. Partitë nuk mund të vendosin as në favor e as kundër njëra-tjetrës. Krizat politike si kjo e tanishmja i zgjidh vetëm populli me zgjedhje dhe jo pushteti me policë, KQZ e as gjykata! 5. Rama, Basha, Monika, Meta, Berisha e të gjithë sa
10 E diel, 14 KORRIK 2019
Monizëm dhe manipulime idioteske
se vlera e votuesve në tabelën ‘Pjesëmarrja’ është provizore nuk arrin dot ta fshehë manipulimin sepse 14 ditë pas zgjedhjeve ende nuk na dalë shifra zyrtare e Pjesëmarrjes për çdo bashki ndërkohë që ka përfunduar numërimi i votave dhe votuesve në çdo QV dhe është shpallur rezultati për kandidatin fitues?! Rasti II: Bashkia Pogradec Në vitin 2015 Kandidati i opozitës së sotme (pa LSI dhe PDIU) për Bashkinë e Pogradecit ka fituar 17647 vota. Skandali I: Në zgjedhjet e 2019, kandidati i Edi Ramës ka garuar i vetëm … pra konkurrimi është monist… Skandali II: Ndonëse ka garuar i vetëm ka fituar 17306 vota pra 341 vota me pak sesa ka fituar kandi-
dati i PD ne 2015 (17647). Skandali III: Justifikimi se vlera e votuesve në tabelën ‘Pjesëmarrja’ është provizore nuk arrin dot ta fshehë manipulimin sepse 14 ditë pas zgjedhjeve ende nuk na dalë shifra zyrtare e Pjesëmarrjes për çdo bashki ndërkohë që ka përfunduar numërimi i votave dhe votuesve në çdo QV dhe është shpallur rezultati për kandidatin fitues?! Rasti III: Bashkia Lezhë Në vitin 2015 Kandidati i opozitës së sotme (pa LSI dhe PDIU) për Bashkinë e Lezhës ka fituar 21425 vota. Skandali I: Në zgjedhjet e 2019, kandidati i Edi Ramës ka fituar vetëm 12930 vota pra 8540 vota më pak ose rreth 40 përqind më pak sesa ka fituar kandidati i PD ne 2015 (21425).
Skandali i II: Sipas të dhënave elektronike të KQZ, në bashkinë e Lezhës kanë marrë pjesë në zgjedhjet e 30 qershorit 15436 votues, pra 5989 më pak se ç’janë votat e fituara nga kryetari i PD i kësaj bashkie në vitin 2015. Pra edhe pjesëmarrja ka qenë shumë më e ulët (rreth 30 përqind më e ulët) sesa votat e fituara nga kryetari aktual i bashkisë së Lezhës. Skandali III: Justifikimi se vlera e votuesve në tabelën ‘Pjesëmarrja’ është provizore nuk arrin dot ta fshehë manipulimin sepse 14 ditë pas zgjedhjeve ende nuk na dalë shifra zyrtare e Pjesëmarrjes për çdo bashki ndërkohë që ka përfunduar numërimi i votave dhe votuesve në çdo QV dhe është shpallur rezultati për kandidatin fitues?!
Çmendurinë e Ramës e shëron vetëm populli me zgjedhje janë sot në krye të politikës, poshtë, lart e anash saj duhen falenderuar. Duhen falenderuar sepse prezantuan një model ekstremiteti që vetëm në teori mund të studiohet, por kurrë s’ishte parë në praktikë. Situata ku jemi sot është arritur me kontributin e të gjithëve bashkë. Pa dyshim çmenduria e pa llogaritshme e Edi Ramës ndihmoi më shumë për të përjetuar këtë situatë, por edhe por të nxjerrë disa mësime racionale, pa emocion e pa gjykime
partish. Tani duhet të rikthehemi në normalitet. Duhen sa më parë zgjedhje parlamentare që të rikthehet parlamenti pluralist. Nga parlamenti pluralist burojnë të gjitha institucionet e besueshme të shtetit. Ky është kryemësimi që tashmë duhet ta kenë mësuar të gjithë. *** Ore si nuk kam dëgjuar një program, projekt apo thirrje, deklaratë, qoftë edhe një fjali të vetme të artikuluar nga
dikush që të ndalojë largimin e shqiptarëve nga vendi i tyre?! As për sy e faqe, as për hi syve. Fare! Asnjë fjalë të vetme! As nga qeveria e as nga opozita. Kulmi! Përkundrazi, vetë i yshtin njerëzit të ikin. Për të njëjtën punë që bëjnë këtu, ikin në Gjermani. IKIN! Popullsia dhe territori janë dy elementët klasikë të një shteti. Nëse territori shpopullohet edhe shteti merr fund... Ruajtja e popullsisë në territorin e saj është detyrë e çdo shtetari.
FORUM Nga Ilir Demalia
Q
shteti shqiptar është i falimentuar dhe nuk dihet a do të ekzistojë me këto ritme në të ardhmen, prej kapjes nga krimi dhe trafiqet, nga mosfunksionimi i shtetit dhe institucioneve të tij, nga varfëria në rritje si vëndi më i varfër në Europë dhe nga më të varfrit në botë.
OPINION Nga Anila Hoxha
N
ë brendësi të Institutit Bujqësor, në ish konviktet e rrënuara dhe me kushte aspak njerëzore mes disa familjeve që mbijetojnë, janë strehuar me fëmijët e tyre edhe dy policë. Njëri me inicialet R.M jeton në katin e parë të godinës numër pesë. Ka dy fëmijë. Krahasuar me të tjerët shteti i tij ja ka shprehur “mirënjohjen” duke mos ja ndërprerë energjinë elektrike. Dritat janë maksimumi i luksit ku jeton ai, në një ndërtesë të amortizuar, me tualete të përbashkëta, e korridore të zhytura në errësirë ku zvarriten të pamundurit, në një jetë te varfërish dhe te ndershme R.M çdo ditë vesh uniformën e policit të Forcave të Ndërhyrjes së Shpejtë dhe niset nga Instituti për të luftuar krimin, të organizuar dhe të paorganizuarin. Shërben polic i shtetit tonë në qytetin e Elbasanit. R.M, jeton aq ngushtë dhe në mjerim sa nuk ka as vend për të mbajtur shishet me ujë, të cilat i mban si rezerva në korridorin e përbashkët që e ndan me të ngjashmit si ai. Në ballkonin e sajuar gjendet lavatriçja, kuzhina, në brendësi një krevat, të cilin e ndan me bashkëshorten dhe dy fëmijët. Një ditë, kur faturat i përplaseshin fytyrës dhe i dhimbnin më shumë se “presioni” që i shkakton krimi, çifti vendosi që mbase do ishte më mirë që fëmijët ta mbushnin barkun me bukë në Itali, ndaj dhe gruaja ju bashkua familjarëve të tjerë bashkë më fëmijët. Dhe kështu për t’ja dalë, ndershëm dhe me dinjitet, gruaja me fëmijët e vegjël përpiqet të punojë në shtetin fqinj dhe kështu familja e një polici
E diel, 14 KORRIK 2019
Atë që s’e bëri Çubrilloviç, po e bën sekti i Rilindjes
KOMENT uo Vadis Albania? Atë që nuk mundi ta realizojë plani Çubrilloviç, po e realizon sekti antishqiptar Rilindja e Edi Ramës! Klasa politike e post-komunizmit po vret çdo ditë të ardhmen e shqiptarëve, shtetit dhe kombit Pa lojëra fjalësh por me shifra,
11
lufton përditë me faturat. Pa asnjë favor, pa asnjë lehtësi. Dhe R.M është një nga policët e shumtë, që veshin uniformën e shenjtë të ligji , dhe ka forcë nën betimin për atdheun të vazhdojë përditë, i bindur se atdheu e do. Pak metra më tej, në një godinë tjetër mjerane, në ishkonviktin numër 7 jeton familja me shtatë anëtarë e policit S.H. Me një rrogë qesharake, të tillë sa nuk i garantoi dot as shkollimin e fëmijëve, e shoqja Fitnetja është vetëpunësuar. Fitnetja mbush njëmijë copë cigare për të cilat paguhet 500 lekë. “Blej bukën ... ushqimet, por është shumë e vështirë”,thotë gruaja e vetëpërmbajtur. Djali i madh quhet Mërgim dhe kur pa se ishte e vështirë, la familjen dhe iku për azil në Francë. Fëmijët e tjerë Elda, Ersilda dhe Klisioni jetojnë mes erës së duhanit që mbush e ëma, zhurmës së dritareve që përplasen dhe plastmasit të sajuar si xhama. Nën shkallë është vendosur krevati i njërit prej tyre, ngjitur me sobën, tenxheret e dhuruara dhe dritës së dobët. Edhe këtu ata janë më të favorizuarit sepse ajo dritë që ndriçon, të tjerët nuk kanë shans ta kenë. Fitnetja nuk e di çfarë është krimi, por gruaja di mire se çfarë është mendimi i përditshëm i një zonje shtëpie se çfarë do gatuaje për drekë. Çifti ka strehuar edhe një fëmijë të pestë , të cilën e ka braktisur e ëma dhe që ata nuk duruan dot ta shikonin në kosha plehrash. Qytetarë të ndershëm të vendit tim të dashur, por të padukshëm. Ata ëndërrojnë të përfitojnë kredi të butë, por nuk kanë
Le ti referohemi shifrave që tregojnë qartë alarmin e ekzistencës së shtetit shqiptar në të ardhmen; 82% e prindërve sot në Shqipëri duan të largojnë fëmijët e tyre nga Shqipëria dhe mos të kthehen më. 60% e shqiptarëve sot mendojnë të largohen përgjith-
monë nga Shqipëria. Shqipëria rreshtohet pas Sierra Leone me 71%., Liberisë 66%, Haiti 63% Shqipëria ka një sistem shëndetësor të falimentuar. Shumë qytete të Shqipërisë nuk kanë mjek, për fshatra nuk ka as infermier dhe as një ndihmë mjekësore. Me këto ritme të emigracionit si shkak
i një shteti të kriminalizuar dhe një sistemi drejtësie të lidhur me krimin dhe në funksion të politikës kriminale, shqiptarët nuk shikojnë asnjë shpresë për të ndërtuar të ardhmen në vendin e tyre. Me këto ritme Shqipëria pas 70 vjetësh, popullsia e saj do të jetë më pak se 1 milion.
I ndershëm në Shqipëri... lekë mënjanë që të paguajnë një përqindje të domosdoshme të për blerë një strehë, ku ata të jetojnë si njerëz. Kanë aplikuar dhe nuk kanë marrë asgjë. Policia e shtetit nuk ka asnjë evidencë dhe të dhënë se sa efektivë, oficerë police, jetojnë nën pragun minimal. Do duhej që çdonjëri që vesh atë rrobë, përpara se të luftojë krimin e organizuar të ketë të garantuar kushtet minimale. Sindikata nuk është shqetësuar ndonjëherë për këtë çështje. Shumë prej drejtorëve të përgjithshëm kanë qenë më të shqetësuar për karrigen e tyre, dhe asnjëherë nuk është hartuar një skemë që do tu jepte policëve të thjeshtë, agjentëve me rroga të ulëta, disa “privilegje” që në fakt ata duhet ti gëzojnë për shkak të uniformës së veshin dhe rrezikut që përballen. Polici i tretë në fakt është një ish-polic. E quaj polic sepse sapo ulesh me të ai fillon e të flet sipas sëmundjes profesionale që kanë të gjithë policët që e duan detyrën. Më tregon aksione ku ka marrë pjesë, se si në një rast kishin ndërhyrë për të kapur Sokol Buzederrin (një eksponent i njohur i krimit) , se si arrestoi vrasësin me pagesë Salvadore Letizia, se si arrestoi nipin e burrit të një politikaneje me drogë dhe se si ai më pas ishte liruar në mënyrë të çuditshme, se si kishte ndaluar pa patentë djalin e një biznesmeni të njohur dhe se si shefat kishin tundur kokën të zhgënjyer prej tij. Si për fatin e tij te keq, në një postbllok njëherë gjatë një ndërhyrjeje kishte shoqëruar kunatin e një ministri
dhe si e kishin bërë për një lekë, ja kështu duke e pyetur “a je i sigurtë që qytetari nuk u soll mirë me policinë”. E kishte kuptuar polici që kishte prekur një të paprekshëm sepse e kishte shtrire te paprekshmin me fytyre ne asflat dhe kishte kërkuar falje për sjelljen e papërshtatshme për një polic. Mbase policit duhet ti mësojnë se ca makina të fortësh nuk duhen ndaluar, ca ambiente nuk duhen kontrolluar, ca e ca nuk duhet tu hidhen prangat, polici para tyre duhet të rrije i nënshtruar, i pagoje dhe gati-tu. Polici me ta duhet të sillet jo me forcën e ligjit, por me forcën e predikimit ndoshta si prift apo hoxhë. Pasi, së pari, për këto raste mbizotërojnë të drejtat e njeriut. Ky ish-polici polic quhet Artan A. Punoi 17 vjet në radhët e policisë, së fundmi ishte tek Shqiponjat në Tiranë. Iku prej andej sepse në ndërhyrjen e fundit shoqëroi nipin e dehur të një ish-ministri, i cili i hëngri kokën. “Ditën që ndodhi kjo, ne i kërkuam shtetasit dokumentet, ai tha do ua bëj siç ua bënë policëve në Elbasan. U nxeha, kërkova përforcime dhe e përcolla në komisariat. Qytetari nuk firmosi asnjë pretendim për dhunë, dhe më pas ai u lirua. Por pesë ditë më vonë ai dorëzoi një akt ekspertizë me shenja nga prangat në duar, kjo u pa si dhunë dhe sjellje e pahijshme dhe aktualisht jam nën hetim”. Artan A. e bën këtë rrëfim me fund të shpirtit jo sepse dëshiron të kthehet më në polici, por sepse ndihet i pavlerësuar, i hedhur poshtë, i tradhtuar nga
eprorët, i pambrojtur, ndonëse ishte një shërbëtor i verbër i shtetit të tij. “Sepse jam i pafajshëm dhe sepse kam bërë armiq në emër të shtetit tim, i cili më ktheu kurrizin!” . “Jetoj me qera dhe muajt e parë ishin të vështirë, sepse kur je polic që e do policinë, të ngjan sikur të kanë shkulur zemrën”,- thotë Artani. Ai punon shofer dhe shpërndan produkte bulmeti dhe unë u njoha me të në një dyqan. Ai më tha se policinë nuk e duan, “isha nga ata që edhe po të vritesha për vendin tim, s’do më vinte keq për jetën, por për familjen” . Ndaj, mos i braktisni policët, mos u tallni me ta. Sepse policia është një nga detyrat që përpara se të kërkojë muskuj, kërkon shpirt, dhe të gjithë ata që dalin çdo ditë për të siguruar jetën tonë, ndoshta në darkë nuk kthehen në shtëpi. Për të tjerat, nuk është këtu rasti të përmend shprehjen e një polici të njohur, të cilit kur i vranë ish kolegun tha “mishi i policit shqiptar, është mishi më i lirë”. Por ndoshta kjo ishte më tepër një deklaratë në dhimbje e sipër, sepse ligjet janë aq të kopsitura sa për çdo vrasës polici gjykata shpall dënimin e përjetshëm. Megjithatë, a nuk duhet të klasifikohet si krim edhe mos vlerësimi i një polici, hedhja e tij në rrugë, rrogat e ulëta, vonesat e orëve shtesë, uniformat që më së shumti i blejnë vetë pasi tenderbërësit e tyre i vjedhin. A e meritojnë policët kaq vlerësim të ulët, vetëm një pistoletë, dhe një numër me 41?
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
REKLAMA
12 E diel, 14 KORRIK 2019
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
FJALIMI
13 E diel, 14 KORRIK 2019
Linda Rama rrëfen në Samitin e Londrës tre biseda për gratë me Netën, nënën e saj dhe Rean Linda Rama, bashkëshorte e Kryeministrit Edi Rama, ka marrë pjesë në Samitin Global të Grave, që u mbajt në 13 dhe 14 korrik në Londër. Në këtë forum me temë fuqizimi i grave, Linda Rama ka sjellë shembullin e Shqipërisë, për të treguar që sot gratë janë më të arsimuara dhe mbajnë disa nga postet më të larta në Institucionet kryesore në Shqipëri. Fjalimi i saj ka nisur me pyetjen "cilat janë sfidat e një gruaje sot"...për një përgjigje ka pyetur mamanë e Ramës, nënës e saj, Rean, vajzën dhe shumë gra të tjera, të cilat kanë dhënë këndvështrimet e tyre lidhur me këtë çështje, në të cilën nxirren në pah sakrificat që çdo grua përballet në ditët e sotme. *** Gruaja shqiptare u bë këto kohët e fundit temë interesimi në mënyra të shumëllojshme. Por temë bisedimi, me një ngjyrë pak a shumë serioze, nuk u bë kurrë. Mjerisht i është vënë rëndësi më e madhe anës reklamonjëse të kësaj shfaqjeje. Është koha, na duket, të pushohen zhurmat e sallonevet, dëfrimet e dansevet dhe krenarit e tualetevet dhe të drejtohen vështrimet e pjesës së ndërgjegjshme të shoqërisë sonë në problemet shoqërore të jetës kombëtare, midis të cilëve ai i gruas zë vend të radhës së parë”. Është ky, një shënim i redaksisë së revistës të përmuajshme kulturale “Përpjekja Shqiptare” të Branko Merxhanit, në prill 1938 që i paraprin artikullit Feminizmi dhe shoqëria, shkruar nga feministja e parë e artikuluar shqiptare Olga Plumbi. Duke menduar se çfarë mund të thosha në këtë samit, pyeta nënën e Edit: Cila është sfida më e madhe që ka gruaja sot? Të refuzojë agresivitetin dhe të ruajë epërsinë e thelbit ndaj formës - m’u përgjigj. Pyeta nënën time: Cila është sfida më e madhe që ka gruaja sot? Përpara se të mendosh për sfidat, mos harro të kujtosh arritjet e gruas, që gjyshja ime iku pa i imagjinuar dot për mua, ndërsa unë i imagjinoj të pafundme mundësitë për mbesat e mia – m’u përgjigj. Pyeta Rean, vajzën tonë 29-vjeçare: Cila është sfida më e madhe që ka vajza sot? Të njohë dhe të përqafojë plotësisht natyrën e saj – m’u përgjigj. Pyeta Gregun, djalin tonë 28-vjeçar: Cila është sfida më e madhe që ka gruaja sot? Lufta për shkollim dhe punësim dhe përballja me mentalitetet patriarkale në Shqipërinë rurale dhe periferike, - më tha. Pyeta mikeshën time, një profesioniste shumë e mirë: Cila është sfida më e madhe që ka gruaja profesioniste sot? Të pretendojë e të guxojë më shumë, duke shtruar rrugën dhe lëne gjurmë për të frymëzuar gra e vajza të tjera qe
të mund ta ndjekin e çojnë më tej lartësimin e saj,-m’u përgjigj. Pyeta dhe të tjerë, duke marrë të tjera përgjigje që plotësonin mozaikun e sfidave të gruas në një vend të vogël si Shqipëria, që historia për gjysmë shekulli e vuri në sprovën e diktaturës më të egër krahasuar me të ngjashmet e veta dhe të tranzicionit shumë të vështirë në 30 vitet e fundit. Këto dy sprova nuk do të mund të kaloheshin pa vajzat dhe gratë e kthyera në model të një sakrifice vetëmohuese për të mbajtur në këmbë ekuilibrat e familjes e të shoqërisë! Gruaja shqiptare ka qenë, është dhe do të mbetet heroinë, në shtjellat e një historie aspak bujare me të- sjell në vëmendjen tuaj këtu se komunizmi erdhi në jetën e shqiptarëve me flamurin e emancipimit të gruas, që prej shekujsh jetonte e dënuar me përjashtim nga jeta sociale në pjesën dërrmuese të vendit. Në pamundësi për ta trajtuar mozaikun e sfidave të gruas shqiptare në të gjithë kompleksitetin e vet historik, por edhe aktual, përtej ndryshimeve marramendëse të kohës së re, do të përqendrohem tek potenciali i jashtëzakonshëm i vajzës dhe gruas shqiptare për më shumë kontribut cilësor në shoqëri, dhe avancimi i përfaqësimit të saj në të gjitha nivelet. Kjo besoj është një nga ato tema që qëndron në agjendën e gruas të çdo vendi të zhvilluar apo në zhvillim, por besoj po ashtu se në realitetin e Shqipërisë këto dy momente ku po fokusohem, janë domethënës. Gruaja shqiptare nuk ka qenë kurrë më e arsimuar sesa sot. Vetëm 5% e grave të brezit të nënave
tona ishin me arsim të lartë. Sot, janë gjashtë herë më shumë vajza me diplomë universitare në grupmoshën 25-39 vjeç. Sot nuk ka hendeqe gjinore në arsimin e detyrueshëm, çka është arsye për optimizëm lidhur me mbylljen në jo shumë kohë të hendekut të ngushtë gjinor që ende ekziston në arsimin e mesëm. Sot, ka shumë më shumë vajza sesa djem që ndjekin arsimin e lartë dhe kjo do të ishte e pamendueshme deri jo shumë dekada më parë. Por, në tregun e punës ky potencial zbehet. Janë më pak gra se burra të punësuar, janë dy herë më shumë gra se burra të përfshira në punë pa pagesë në bizneset familjare, të parat që dalin nga tregu i punës janë gra, kryesisht për shkak të mëmësisë e vështirësuar së tepërmi në kohët që jetojmë, ndërsa shumë të tjera qëndrojnë ende nën trysninë e mentaliteteve patriarkale pa mundur të shpalosin aftësitë dhe talentin e tyre. Përballë këtij realiteti, gjendet një potencial i jashtëzakonshëm që mbështetet në një këndvështrim mbi gruan që sot është në një nivel krejt tjetër nga më parë, si dhe në nivelet e përfaqësimit në vendimmarrjet administrative dhe politike që sot janë shume domethënëse e inkurajuese. Madje impresionuese. 30% e deputeteve në Parlament sot janë gra, 50% e përfaqësuesve në këshillat bashkiakë të vendit janë gra, 50% e anëtarëve të kabinetit qeveritar janë gra, të cilat aktualisht drejtojnë edhe sektorë që kurrë më parë nuk i ishin besuar gruas. Energjetika dhe infrastruktura sot kanë një Ministre grua, po ashtu
Financat dhe Ekonomia. Gra janë edhe ministret e Mbrojtjes, Drejtësisë, Arsimit, Shëndetësisë, Kulturës e të Marrëdhënieve me Parlamentin. Avokatja e Popullit është grua, Prokurorja e Përgjithshme është grua, Kryetarja e Kolegjit të Lartë të Gjyqësorit është grua, po kështu Kryetarja e Komisionit të Pavarur të Kualifikimit të gjykatësve e prokurorëve, është grua. Gra janë edhe Kryetarja e Kolegjit të posaçëm të Apelimit, grua është edhe drejtuesja e Prokurorisë së Krimeve të Renda, po kështu edhe Drejtuesja e Prokurorisë më te madhe në vend, ajo e Rrethit Gjyqësor të Tiranës. 47% e zëvendësministrave, 40% e institucioneve qendrore dhe 45% e drejtorive të Përgjithshme drejtohen nga gra. 30% e administratorëve dhe të pronarëve të biznesit privat janë gra. Dhe më shumë se 40% e pozicioneve në linjën e parë të menaxhimit në kompanitë private janë gra. Kjo tërësi domethënëse vajzash dhe grash që qëndron në majën e arkitekturës institucionale pa dyshim që është produkt i një kapaciteti të ri shoqëror e politik për të vlerësuar meritën, por edhe për të theksuar nevojën e gruas në vendimmarrje. Ky kapacitet i ri, është krijuar falë një investimi të gjatë, të vështirë dhe të vazhdueshëm, në të gjitha betejat aspak te lehta zhvillimore dhe emancipuese; përpjekje të nisura më pak se tre dekada më parë, nga baza e aktivizmit civil, për vendosjen e kuotave gjinore në politikë dhe për rritjen e përfaqësimit të gruas në administrimin publik. Por besoj se ky kapacitet i ri është edhe produkt i një integriteti të dallueshëm dhe një këmbënguljeje të admirueshme, të vajzave e të grave, falë ndër të tjera edhe dy faktorëve kyçë: Nënave që s’kanë dashur thjesht të trashëgojnë në paqe statusin social që kanë patur vetë, po kanë luftuar që vajzat e tyre, t’i kërkojnë më shumë të nesërmes në raport me pozitën gjinore. Dhe e dyta, mësueseve, të cilat duke qenë më së shumti gra, na kanë mësuar se për gruan është më kritike se për të tjerët të dijë të llogaritë kostot e ardhshme të vendimeve te sotme. Do të ishte jo vetëm e dëshirueshme, po në një farë mënyre edhe një lloj borxhi për t’u paguar që gratë që sot qëndrojnë në nivelet më të larta të përfaqësimit politik dhe të përfaqësimit në administratën e lartë publike ose në sektorin privat, t’i bënin vetes çdo ditë pyetjen: Çfarë kam bere që politika, qeverisja, sipërmarrja private të jenë më të hapura dhe më miqësore për gratë dhe vajzat si unë? Çfarë mund dhe duhet të bëj konkretisht, për t’i krijuar më shumë mundësi grave dhe vajzave të shkolluara që kërkojnë të hapim dyert e tregut të
punës? Çfarë ndihme mund të jap për të lehtësuar ato që gjenden nën presionin e dhunës në familje, për të përmirësuar kushtet e mëmësisë, për të shkëputur nga kthetrat e të shkuarës vajzat dhe për t’i drejtuar në klasa e auditorë? Çfarë hapash duhet të ndërmarr për të krijuar një shembull në stimulimin e shembujve të duhur?! Sot, gratë janë të pranishme më shumë se asnjëherë me pozicionet e tyre, por ndryshe nga ç’shpresohej vihet re se nuk është ende e pranishme ndjeshmëria e tyre ndaj problematikës gjinore. Shoqëria nuk ka ku e kërkon dhe as ku e gjen tjetër veçse tek gratë që ushtrojnë pushtet vendimmarrës e disponojnë një platformë publike, energjinë e shtuar për një betejë sa themeltare e po aq të vështirë për të ardhmen e saj, siç është beteja për barazinë gjinore. Kush tjetër mund t’i japë forcën e duhur reagimit ndaj agresivitetit, vulgaritetit dhe dhunës verbale, që po rrezikojnë të kthehen në një normalitet te ri, epidemik, në mjedisin e ndërveprimit publik? Kush më mirë dhe kush në vend të tyre, mund të marrë iniciativën e udhëheqjes së zëshme e konkrete, të reagimit ndaj kërcënimit të këtij normaliteti të ri, ku shumica e vajzave e grave rrezikon të tkurret e të struket? Nuk kemi ku ta kërkojmë, veçse tek ato vetë në radhë të parë, forcën e shembullit kundër çdo lloj shantazhi, bulizmi e diskomforti në mjedisin social. Nuk kemi ku i kërkojmë veçse përmes vetë atyre, iniciativat për të lehtësuar mëmësinë, për të garantuar punësimin dhe mbështetjen në karrierë, për të garantuar drejtësinë deri në fund, për ushtruesit e dhunës ndaj gruas, mohuesit e të drejtave të gruas dhe denigruesit e figurës së gruas. Ne presim prej tyre që t’i imponojnë me forcën e shembullit si standarde shoqërore, tolerancën ndaj tjetrit dhe solidaritetin për tjetrin; moslëshimin ndaj kujtdo që cenon tjetrin dhe mosnegocimin e respektit të domosdoshëm për njëri-tjetrin. Këtë borxh ndaj shoqërisë lipset ta kthejnë duke hapur perspektiva të reja, të qarta dhe të sigurta për gruan dhe duke kuruar me elegancë shëndetin e mjedisit social për më shumë tolerancë dhe respekt të ndërsjellë. Duke ju falënderuar për frymëzimin dhe mundësinë që më dhatë, po e mbyll duke ju rrëfyer se jam nga ato që besojnë se cilado grua qe ndjen se mund të sjellë ndryshim në jetët e njerëzve, sigurisht e kupton se pas shumë rruge i jemi ngjitur një mali, maja e të cilit duket ende larg… E prej këtu ajo që duhet të bëjmë së bashku është të ecim duke kombinuar pasionin me vetëdijen e çliruar nga frika e hezitimet, duke sfiduar te gjitha mundimet, në kërkim të majës tek e cila duhet të mbërrijmë sa më parë…
AKTUALITET
14
E diel, 14 KORRIK 2019
Dy persona kanë humbur jetën në plazhet e Lezhës këtë sezon veror për arsye që lidhen edhe me mosrespektimin e ligjit për sigurinë e pushuesve
P
açka se jemi në mes të sezonit turistik, në plazhet e Lezhës ka ende subjekte që nuk po zbatojnë ligjin për ngritjen e kullave dhe vrojtuesit e licensuar. Siguria në plazhe mbetet problem në të gjithë bregdetin. Që nga nisja e sezonit veror, deti i ka marrë jetën 11 pushuesve vendas dhe të huaj, shifër e dalë nga rastet e publikuara në media nga muaji qershor e deri më tani. Dy persona kanë humbur jetën në plazhet e Lezhës këtë sezon veror për arsye që lidhen edhe me mosrespektimin e ligjit për sigurinë e pushuesve. Njësia vendore nga ana e saj paralajmëron prishjen e kontratave me subjektet që nuk kanë marrë masa për sigurinë e pushuesve. Drejtori i Policisë, Ferdinand Mara, pohon se ende ka subjekte që nuk i plotësojnë kushtet e sigurisë por nga ana tjetër, thotë se: “Jo të gjitha subjektet që kanë një plazh të caktuar kanë plotësuar kushtet sipas vendimit të Këshillit të Ministrave apo dhe urdhrave të tjerë mbi rrethimin e detit me bova, vendosjen e kullave dhe personave të trajnuar të sigurisë apo dhe masa të tjera që duhet të jenë gjatë sezonit turistik”. Nënkryetari i Bashkisë Lezhë, Enver Hafizi, ka paralajmëruar sanksione ndaj subjekteve që nuk kanë plotësuar kriteret e përcaktuara në kontratën që kanë lidhur me bashkinë. “Jemi në diskutim me operatorët me vendos sanksione nëse ata nuk i vendosin brenda ditës së mërkurë kullat e vrojtimit dhe personat që merren me atë punë”. Ndyrshe nga se paraqitet situata në Lezhë, në Vlorë kemi
Pasiguria në plazh, bashkia e Lezhës u lë afat operatorëve SAKSIONE
të bëjmë me panoramë pozitive. Plazhi i Zvënecit është një prej alternativave kryesore për ata kërkojnë pushime familjare në bregdetin e Vlorës. Deti i pastër dhe jo shumë i thellë, bregdeti raror, siguria dhe shërbimet e përmirësuara vlerësohen nga pushuesit në plazhin ku mbizotërojnë familjarët dhe fëmijët. Deti është i pastër dhe jo shumë i thellë, ndërsa bregdeti i gjerë dhe ranor. Këto faktorë e bëjnë Zvërnecin zgjedhje të parë për ata që
DIVJAKË
“Made in Albania”, në plazh me zetor
kërkojë pushime familjare në bregdetin e Vlorës. Përmirësimi i kushteve atmoferike ka shtuar ndjeshëm numrin e pushuesve nga Shqipëria apo edhe atyre të ardhur nga vendet e Bashkimit Europian ku jetojnë e punojnë të cilët po shfrytëzojnë ditët me diell. Ndërhyrja e privatëve ka përmirësuar shërbimet, ndërsa prania e vrojtuesit jep siguri. Vit pas viti, Zvërneci ka shënuar rritje të numrit të pushuesve që kërkojnë plazhet ranore dhe qetësinë në pushimet bashkë
me familjen. Shqipëria muajt e fundit ka qenë shpesh në mediat e huaja, këtë herë jo për bukuritë e saj por për protestat. Ndërsa përfaqësuesit e biznesit flasin për anulime prenotimesh, kryetari i dhomës së tregtisë në Lezhë kërkon një zgjidhje para se të jetë vonë. Në hotelet dhe restorantet e bregut të Adriatikut, shpresojmë që përveç përmirësimit të motit i cili ka penalizuar jo pak turizmin në pranverë, sezoni i mbetur ta gjejë Shqipërinë edhe me një klimë më të mirë politike.
“Nënkryetari i Bashkisë Lezhë, Enver Hafizi, ka paralajmëruar sanksione ndaj subjekteve që nuk kanë plotësuar kriteret e përcaktuara në kontratën që kanë lidhur me bashkinë. “Jemi në diskutim me operatorët me vendos sanksione nëse ata nuk i vendosin brenda ditës së mërkurë kullat e vrojtimit dhe personat që merren me atë punë”. Dy persona kanë humbur jetën në plazhet e Lezhës këtë sezon veror për arsye që lidhen edhe me mosrespektimin e ligjit për sigurinë e pushuesve. Njësia vendore nga ana e saj paralajmëron prishjen e kontratave me subjektet që nuk kanë marrë masa për sigurinë e pushuesve”.
POGRADEC
Klosi: S’lejohet zaptimi i plazheve
N
Çdo histori është tipike “Made in Albania”. Në Divjakë familjarët gjejnë hapësirat dhe plazhin që duan. Pranë bregut të detit kanë parkuar edhe zetorë. Rrallë ndodh të shohësh mjete bujqësore në plazh por në Divjakë, kjo është e zakonshme. Familja prej 10 anëtarësh nga fshati Karavasta e Re, prej vitesh shkon në plazh me zetor. Të gjithë bashkë, burra gra dhe fëmijë, kanë marrë nga shtëpia dyshekët dhe çarçafet, si aksesorë plazhi. “Po i kemi marrë masat, çarcaf, dyshek dopio. I marrim me vete dhe zetorin që mos na kapë dielli. Mbrapa vëmë çarçafin mos na kapë dielli”. Është bregdeti më i populluar në Divjakë. Plazhi i njohur me emrin Adriatik, konsiderohet parajsë për vendasit. Pushuesit janë nga zonat e afërta me bregdetin, ku fshati më pranë është Bedati, vetëm 5 km larg detit.
ë mbledhjen e “Task-Forcës së Turizmit” në Pogradec, ministri i Turizmit dhe Mjedisit, Blendi Klosi paralajmëroi të gjitha subjektet që shfrytëzojnë hapësirën e bregdetit se nuk do tolerohet mungesa e respektimit të ligjit për hapësirën publike të plazheve. VKM-ja për stacionet e plazhit parashikon 20% të hapësirës së bregdetit brenda një njësie, duhet të jetë plazh publik. Kjo nuk është respektuar dhe tashmë institucionet do të veprojnë, sikundër në Durrës që iu kthye hapësira e plazhit publik, qytetarëve. “Vendimi i Këshillit të Ministrave për këtë është i prerë. Mozbatimi i tij penalizon drejtpërsëdrejti ata që ushtrojnë këtë aktivitet në mënyrë të paligjshme, organet vendore që duhet ta kontrollojnë dhe natyrisht edhe të gjithë ne organet shtetërore që duhet të bëjmë monitorimin”. Klosi
shtoi se duhet të veprohet edhe për mungesën e kullave dhe rojeve të çertifikuara të ruajtjes së jetës në plazhe. Nga 50 subjekte të monitoruara, vetëm 14 i zbatojnë të gjitha kriteret e VKM për stacionet e plazheve. Nuk mund të kemi
rritje cilësore të turizmit, nëse nuk kemi rritje të shpejtë të shërbimeve dhe standartevedeklaroi ministri Klosi duke shtuar se zbatimi i 3 elementë kyçë: ndarja e plazhit publik. siguria e jetës, dhe higjiena do të sigurojnë standardet e duhura.
AKTUALITET
N
ë të 28 qendrat shëndetësore verore janë unifikuar me të gjitha protokollet e shërbimit shëndetësor, ku nuk mungojnë barnat dhe pajisjet e nevojshme. Ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, Ogerta Manastirliu, gjatë një intervistë për “ERTV”, foli mbi planin e masave për të garantuar një sezon turistik të sigurt për të gjithë pushuesit në vendin tonë. Ministrja ka folur edhe për procesin e dezinsektimit, ku tha se “ky proces ka nisur me një hartë të zonave të nxehta të vlerësuar nga Instituti i Shëndetit Publik. Kemi filluar me Divjakën, Fierin dhe Shëngjinin dhe do të vijojë në gjithë Shqipërinë në ato zona të nxehta ku ky proces kryhet çdo vit”. Ministrja pohoi se që prej 1 qershorit, janë regjistruar 9800 vizita. “Sot pashë nga afër në qendrën 24 orë të Shëngjinit si ofrohet shërbimi për pushuesit. Kjo është një qendër që ka pasur një frekuentim të lartë nga pushuesit dhe turistët. Nga 1 qershori që qendrat shëndetësore verore janë hapur kjo qendër ka pasur një fluks prej 1200 raste, ku pushuesit kanë paraqitur problematika të ndryshme shëndetësore. Ndërkohë që në të gjithë 28 qendrat shëndetësore verore janë ofruar më shumë se 9800 vizita të ndryshme”,-nënvizoi Manastirliu. Sipas saj, në të 28 qendrat shëndetësore verore janë unifikuar të gjitha protokollet e shërbimet, nuk mungojnë paketa e barnave me 52 lloje medikamente, kur
15
E diel, 14 KORRIK 2019
Ministrja e Shëndetësisë, Ogerta Manastirliu: Janë kryer 2500 inspektime në subjekte apo njësi shërbimi, kemi marrë masa administrative dhe kemi rekomanduar për të përmirësuar shërbimet
Manastirliu: Standarde shërbimi në 28 qendrat shëndetësore verore
28 QENDRA
“Në të 28 qendrat shëndetësore verore janë unifikuar me të gjitha protokollet e shërbimit shëndetësor, ku nuk mungojnë barnat dhe pajisjet e nevojshme. Urgjencat mjekësore dhe verore, ato protokolle që mund të kryhen në një qendër shëndetësore ku ekipi në këto qendra përbehet nga mjekë dhe infermierë janë të protokolluara sipas protokolleve bazë, për raste që janë më të vështira transferohen në spitale”.
përfshihen edhe medikamentet siç janë anti vipera apo antitetanikët, të cilët janë shumë të rëndësishëm në këtë sezon pushimesh, si dhe materialet mjekësore që janë po kaq të
rëndësishme. “Urgjencat mjekësore dhe verore, ato protokolle që mund të kryhen në një qendër shëndetësore ku ekipi në këto qendra përbehet nga mjekë dhe infermierë
MINISTRIA
MINISTRJA
Xhaçka: 126 ushtarë i bashkohen FA-së
Forcat e Armatosura të Shqipërisë, kanë tashmë 126 ushtarë më të aftë, të cilët përfunduan Stërvitjen Individuale të Avancuar në Shkollën e Trupës Bunavi. Lajmi bëhet i ditur nga ministrja e Mbrojtjes, Olta Xhaçka, e cila theksoi se “ushtarët e rinj, mes të cilëve edhe 10 vajza, u përgatitën për postin e tyre luftarak në specialitete të ndryshme si Këmbësori, Logjistikë, Ndërlidhje dhe Polici Ushtarake”. Ushtarët më të aftë u nisën më 19 shkurt të këtij viti për në Shkollën e Trupës në Bunavi, ku për rreth 3 muaj iu nënshtruan Stërvitjes Individuale të Avancuar. Ata u përzgjodhën pas testimeve fizike, intelektuale dhe psikologjike nga Qendra e Personel Rekrutimit të Forcave të Armatosura. Pjesë e kandidatëve për ushtarë/detarë ishin edhe 10 vajza.
F
alë shërbimit falas që i është shtuar listës së shërbimeve pa pagesë që garanton qeveria shqiptare në Qendrën Spitalore Universitare “Nënë Tereza”, 1099 pacientë kanë përfituar vendosjen e lentes ose të kataraktit. Ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, Ogerta Manastirliu, solli shembullin e një të moshuare që ka përfituar nga ky shërbim. “Ku ka si drita e syve! Nënë Meribani ka kryer ndërhyrjen në sy dhe ka përfituar lentet falas në Qendrën Spitalore Universitare “Nënë Tereza” në Tiranë”, shprehet Manastirliu. M i n i s t r j a t h e k s o n se “si 83-vjeçarja janë 1099 pacientë që e kanë përfituar paketën e plotë të kataraktit pa pagesë. Më parë, i kushtonte të moshuarve mesatarisht 35 mijë lekë të reja/ lente sot ndërhyrja dhe lentet janë falas”. Manastirliu e cilëson këtë shërbim falas, edhe një
janë të protokolluara sipas protokolleve bazë, për raste që janë më të vështira transferohen në spitale”. Manastirliu gjatë fjalës së saj i është përgjigjur pyetjes së gazetarit në lidhje me
planin e masave që ministria ka ndërmarrë gjatë sezonit turistik për të ofruar siguri për turistët dhe pushuesit. “Angazhimi i qeverisë shqiptare, i ministrive dhe i institucioneve, i vetë kryeministrit, në gjithë këto vite ka qenë një fokus i shtuar tek turizmi. “TaskForca” është duke punuar me të gjitha institucionet, inspektoriatet për të garantuar kushtet higjieno-sanitare. Një plan masash i mirëfilltë është realizuar dhe tashmë po zbatohet”. Sipas saj, nga 1 qershori mjediset akomodese, bare, restorantet, uji i pishinave po vlerësohen në mënyrë periodike. “Janë kryer 2500 inspektime në subjekte apo njësi shërbimi, kemi marrë masa administrative dhe kemi rekomanduar për të përmirësuar shërbimet. Kjo është bërë në koordinim me të gjitha institucionet”. Lidhur me procesin e dezinsektimit, Manastirliu tha se “ky proces ka nisur me një hartë të zonave të nxehta të vlerësuar nga Instituti i Shëndetit Publik. Kemi filluar me Divjakën, Fierin dhe Shëngjinin dhe do të vijojë në gjithë Shqipërinë në ato zona të nxehta ku ky proces kryhet çdo vit”.
1099 pacientë përfituan falas ndërhyrjen në sy dhe lentet
hap përpara drejt mbulimit shëndetësor universal. Më herët ministrja Manastriliu është shprehur se ndërhyrja e
kataraktit, ose vendosja e lentes do të ofrohet për më shumë se 2000 pacientë në vit, gjithashtu dhe në spitalet rajonale.
AKTUALITET
16
E diel, 14 KORRIK 2019
Që nga nisja e sezonit veror, deti i ka marrë jetën 11 pushuesve vendas dhe të huaj, shifër e dalë nga rastet e publikuara në media nga muaji qershor e deri më tani
“Task-Forca” e ngritur në Prefekturën e Durrësit, po vijon inspektimin e të gjithë vijës bregdetare. Qytetarët kanë shprehur hapur irritimin e tyre për mungesën e hapësirave për plazh publik. Ata kërkojnë shtimin e hapësirave për vendosjen e çadrave, ku mund të shijojnë të qetë ditët e tyre të pushimit. Prefekti i qarkut të Durrësit, Roland Nasto, tha se: “”Task-Forca” vendore e ngritur pranë Prefekturës me përfaqësues nga të gjithë institucionet ndërmori një aksion kryesisht në zbatim të VKM 171 të urdhrit të Kryeministrit për sigurinë në plazhe”. Nasto deklaron për ATSH se gjatë këtij aksioni, janë hapur 10 plazhe publike në zonën bregdetare të Durrësit. “Ndërmorëm aksionin vetëm për hapjen e plazheve publike”. “Task-Forca” e Turizmit, e ngritur me urdhër të ministrit të Turizmit dhe Mjedisit, Blendi Klosi ka nisur punën në terren më datë 24 qershor dhe do të vijojë deri më datë 20 korrik, për të verifikuar kushtet e ligjshmërisë përgjatë gjithë vijës bregdetare dhe bregliqenore, nga veriu në jug për sezon turistik më të mirë dhe më të sigurt se paraardhësi. Siguria në plazhe mbetet problem në të gjithë bregdetin. Që nga nisja e sezonit veror, deti i ka marrë jetën 11 pushuesve vendas dhe të huaj, shifër e dalë nga rastet e publikuara në media nga muaji qershor e deri më tani. Hetimet
10 plazhe publike në Durrës, çlirohen nga privati AKSIONI “”Task-Forca” vendore e ngritur pranë Prefekturës me përfaqësues nga të gjithë institucionet ndërmori një aksion kryesisht në zbatim të VKM 171 të urdhrit të Kryeministrit për sigurinë në plazhe”. Nasto deklaron për ATSH se gjatë këtij aksioni, janë hapur 10 plazhe publike në zonën bregdetare të Durrësit. “Ndërmorëm aksionin vetëm për hapjen e plazheve publike”.
SIGURIA
penale për jetët e humbura në bregdetin shqiptar nuk duhet të mungojnë, sipas auditimit të KLSH-së dhe kjo bëhet e mundur me krijimin e një ligji specifik për plazhet. Viktimat kanë qenë kryesisht mbi moshën 60-vjeç por ka pasur raste edhe më fatkeqe kur deti nuk ka kursyer as moshat e reja, siç ishte rasti i 18-vjeçarit të mbytur në një nga plazhet e Lezhës apo 31-vjeçarit nga Skrapari,
BASHKIA
trupi i të cilit u gjet i mbytur në zonën e Currilave. Sipas policisë në shumicën e rasteve vdekja dyshohet të ketë ardhur nga komplikacione shëndetësore akute por deri më tani nuk ka një raport të detajuar si nga Policia e Shtetit dhe as nga Ministria e Shëndetësisë për të sqaruar shkaqet. Nga ana e saj zyra për mbrojtjen e konsumatorit bën përgjegjës institucionet qendrore dhe ato lokale për
Drejt përfundimit asfaltimi i A rrugëve në Velipojë
Njësia Administrative e Velipojës, është kthyer në një kantier ndërtimi javët e fundit. Me një investim të qenësishëm nga të ardhurat e vetë Bashkisë Shkodër, ka nisur dhe është drejt përfundimit sistemim-asfaltimi i rrugëve të plazhit. Puna ka filluar njëkohësisht në disa rrugë dhe konkretisht nga Kompleksi “Fishta” deri në Vilun, “Rruga e Peshkatarit” dhe rrugët 2, 3, 4, 10, 12, 13. Në pjesë më të madhe, pritet vetëm vendosja e sinjalistikës vertikale dhe horizontale. Është hera e parë që ndërhyhet në Velipojë në një numër kaq të madh rrugësh, duke patur parasysh edhe infrastrukturën nëntokësore aty ku ka munguar. Plazhi i Velipojës, është një zonë turistike mjaft e frekuentuar dhe nga viti në vit, cilësia e infrastrukturës rrugore por edhe e shëbimeve të ofruara, ka njohur rritje. Investimet më të fundit, në hapësira me densitet të lartë pushuesish por edhe banorësh, ndikojnë jo vetëm për sezonin veror por edhe për muajt e tjerë të vitit që Velipoja të jetë një destinacion i preferuar gjithmonë.
SITUATA
buzimet seksuale në familje janë ende një fenomen shqetësues. Psikologia e Policisë së Tiranës, Besmira Muça, thotë se kemi një rritje të denoncimeve. Vetëm në 6 muajt e parë të këtij viti, në qarkun e Tiranës janë evidentuar 29 raste të abuzimeve seksuale, 16 autorë të cilëve janë arrestuar. “Abuzues të këtyre krimeve seksuale kanë ndodhur si brenda familjes dhe jashtë saj, duke përmendur këtu babain, gjyshin, dajën apo edhe pjesëtarë të tjerë të familjes të cilët kanë pasur rrethana lehtësuese lidhur me një të mitur, i cili është në kushtet e viktimës. Rastet e krimeve seksuale janë raste shumë të rënda që shfaqen me trauma shumë të mëdha. Krimet seksuale që janë denoncuar kryesisht në komisariatet përkatëse, përgjithësisht kanë ardhur nga zona rurale por nuk përjashtohet edhe kryeqyteti. Ajo që unë bëj thirrje për të gjitha vajzat e gratë, apo edhe djemtë që ndjejnë se abuzohen
mungesën e rojeve bregdetare, një problem i trashëguar ndër vite. Pas vlerësimit të situatës në terren zyra për mbrojtjen e konsumatorit rendit si më të sigurta plazhet e Kavajës, si dhe pjesërisht plazhin e Shëngjinit dhe Sarandës në një kohë që në 13 plazhe të tjera nuk ka konstatuar as kulla vrojtimi dhe as jetëshpëtues. Hetimet penale për jetët e humbura në bregdetin shqiptar nuk duhet të mungojnë,
“Siguria në plazhe mbetet problem në të gjithë bregdetin. Që nga nisja e sezonit veror, deti i ka marrë jetën 11 pushuesve vendas dhe të huaj, shifër e dalë nga rastet e publikuara në media nga muaji qershor e deri më tani. Hetimet penale për jetët e humbura në bregdetin shqiptar nuk duhet të mungojnë, sipas auditimit të KLSH-së dhe kjo bëhet e mundur me krijimin e një ligji specifik për plazhet”. sipas auditimit të KLSH-së dhe kjo bëhet e mundur me krijimin e një ligji specifik për plazhet.
Abuzimet seksuale, rreth 30 raste në 6 muaj
nga persona të afërt ose jo, mund t’i drejtohen policisë duke u premtuar besueshmëri dhe rritje të kofidencialitetit lidhur me mënyrat se si do intervistohen
dhe se si do të trajtohen më tej, si dhe ndihma që u jepet me organizata qeveritare ose jo qeveritare për kujdesin që i jepet viktimës”,-tha ajo për Report TV.
SOCIALE
17 E diel, 14 KORRIK 2019
Përfundon rehabilitimi i bllokut të banimit prej 1.6 hektarësh në Njësinë 3
Erion Veliaj: Kthyem një “minifshat” në një nga lagjet më të mira të Tiranës
B
lloku i banimit prej 1.6 hek tarësh, i cili kufizohet nga Rr. “Endri Keko”, “Sadik Petrela” dhe lumi i Lanës në Njësinë 3, është shndërruar në një nga lagjet më të mira të Tiranës. Bashkia e Tiranës ka përfunduar një nga investimet më të rëndësishme në këtë njësi, duke nxjerrë në dritë transformimin e madh që ka pësuar i gjithë blloku i banimit. Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, tha se, pas investimit, lagjja ka ndryshuar shumë. “Mbaj mend kur kemi qenë këtu, meraku i njerëzve ishte se jetonin në Tiranë, por nuk u dukej si Tiranë. Kishin lënë fshatin e tyre në Kolonjë, në Devoll ose fs-
hatrat e largët të Korçës, dhe ishin kthyer në një minifshat që vetëm si lokacion ishte në Tiranë, kurse ujërat e zeza derdheshin në Lanë dhe ujin e mbushnin me kova. Për ndriçim nuk bëhej fjalë fare, ndërkohë sot kemi kaluar në ndriçim LED. Në fakt, është punuar më shumë nën tokë se mbi tokë. Ne shohim asfaltin dhe muret dekorative që i kanë kthyer nga shtëpi në proces legalizimi, në vila të legalizuara dhe të hipotekuara”, tha Veliaj. Ai theksoi se edhe në këtë rast, Bashkia e Tiranës ka treguar se është e fokusuar vetëm te puna, pavarësisht faktit nëse ka pasur zgjedhje apo përpjekje të politikës për të penguar
punimet. “Kemi treguar se vetëm kur fokusohemi te puna dhe problemet konkrete mund të kemi rezultat. Kemi sot përpjekje me protesta, me sherre, me grindje, me pengesa, të një pjese të politikës që mundohet të na fokusojë te problemet e tyre dhe te hallet që ata kanë. Ndërkohë, fokusi duhet të jenë te hallet, te prob-
lemet, që kanë njerëzit, te zgjidhjet që kërkojnë ata. Për të gjitha këto arsye, jam shumë krenar për të gjithë skuadrën që ka punuar e rehabilituar një bllok jashtëzakonisht problematik të Njësisë 3”, u shpreh kryebashkiaku. Veliaj nënvizoi se transformimi që ka pësuar kjo lagje do të vijojë edhe në zona të tjera të Njësisë 3, ndërsa u shpreh se Bashkia e Tiranës do të shfrytëzojë periudhën e verës për të intensifikuar punimet në të gjitha projektet e saj. “Ky ndoshta nuk është qyteti më i ri në botë, por është qartazi lagjja më e re e kryeqytetit më entuziast në botë. Mezi pres që të njëjtin ndryshim që kemi parë këtu ta vazhdojmë në fazën e dytë, te “Sadik Petrela”, dhe më pas aksi kryesor “Xhanfize Keko”, ku po punohet. E vetmja porosi që kam është të shfrytëzojmë verën, ndërkohë që njerëzit janë me push-
ime, Tirana është pak më e lirë dhe rrugët kanë më pak trafik”, u shpreh ai. Kryebashkiaku tha se gjatë këtyre javëve do të bëhen edhe përgatitjet e fundit para se të nisë sezoni i ri i çerdheve dhe kopshteve, për t’i krijuar mundësi banorëve të lagjeve respektive dhe familjeve në pamundësi ekonomike apo ato që vijnë nga shtresat vulnerabile. “Dua të nisim përgatitjet për regjistrimet në kopshte dhe çerdhe. Kemi një kërkesë të jashtëzakonshme, por do të duhet të gjejmë balancën mes atyre që janë banorë dhe iu takon, por edhe atyre që janë në gjendje të ngushtë ekonomike që kërkojnë pak ndihmë apo ata që vijnë nga komuniteti rom dhe egjiptian ose nga familje që kanë fëmijë me aftësi speciale që duan një vëmendje të veçantë”, deklaroi Veliaj.
VËZHGIM
Bibliotekat publike, trendi më i ri i qytetarëve të Tiranës
B
ibliotekat publike në Tiranë, duket se po kthehen në ten dencë për qytetarët e të gjitha grupmoshave. Falë Bashkisë së Tiranës, ato që dikur ishin shndërruar në kafene dhe pika bastesh, brenda mandatit të parë të kryebashkiakut Veliaj i janë rikthyer komunitetit. Brenda tyre gjen studentë, njerëz të profesioneve të ndryshme, deri dhe mësues e pedagogë, të cilët jo vetëm ndjekin pasionin për librin, por i shfrytëzojnë këto ambiente dhe për të studiuar apo për t’u përgatitur për sezonin e provimeve. Rea, Ervisi, Fatjona, Edisa etj., janë disa prej dhjetra e qindra emrave të tjerë, të cilët frekuentojnë bibliotekat publike në Tiranë, të cilat janë kthyer tashmë edhe në qendra me natyrë sociale, ku mjaft të rinj dhe të reja takohen për të studiuar bashkë, apo dhe për miq me moshë m, të cilët vijojnë të jenë lexues të rregullt të librit dhe
të medias. Biblioteka “Musine Kokalari” E vendosur përgjatë unazës, biblioteka “Musine Kokalari” është thuajse e tejmbushur gjatë gjithë ditës. Ndonëse është plot, askush nuk pipëtin për t’i krijuar mundësinë çdokujt të lexojë dhe të studiojë i qetë. Rea Ahmetbeja është një studente e juridikut dhe frekuentuese e rregullt e bibliotekës. Sipas saj, biblioteka është një vend ideal për të mësuar. “Ka të gjitha komoditetet, që nga ambienti moderne, qetësia e pse jo dhe luksi. Në një Tiranë pak të zhurmshme, por dhe me problematikat e ndotjes akustike në pallate, këtu ndihesh si në një liman. Është absolutisht një vend shumë i mirë, ku gjithësecili shikon punën e tij. Është një investim që ja ka vlejtur për Tiranën”, shprehet ajo. Ndërsa Ervis Nilo është student i inxhinierisë elektrike. Sipas tij, çdo gjë
në bibliotekë është jo vetëm funksionale, por dhe shumë moderne. Teksa vlerëson punën e Bashkisë së Tiranës për hapjen e këtyre bibliotekave nëpër lagje, Nilo thekson se ato po kthehen dhe në një stil jetese për të rinjtë. “Jemi një grup që vimë vazhdimisht në bibliotekë. Ndjehemi shumë mirë këtu, pasi jo vetëm ka kushte shumë të mira, por edhe personel të përkushtuar. Më vjen mirë që janë rihapur bibliotekat dhe janë rregulluar në mënyrë fantastike. Sa më shumë pika të tilla, që po kthehen dhe në një stil jetese për të rinjtë, aq më shumë ka dhe rritje të komunikimit dhe të marrëdhënieve sociale mes vetë të rinjve apo grupmoshave të ndryshme”, shprehet Ervisi. Biblioteka “Misto Treska” Fatjona Murati dhe Edisa Rushiti, janë dy vajza që studiojnë për ekonomik. Ato, në një farë mënyre, ‘hapin’ bibliotekën, pasi vinë që në orët e para të mëngjesit. Fatjona shprehet se aq
sa është e lehtë, ndonjëherë është dhe jo pak e komplikuar për të gjetur fjalët e duhura për të shprehur gjithë pozitivitetin për rregullimin e dhe vënien në funksion të bibliotekave në Tiranë. “As në shtëpi nuk kemi kushte kaq perfekte. Askush nuk të shqetëson. Madje këtu po njohim dhe shoqe dhe shokë të rinj, duke dalë pak dhe nga klishetë e përditshmërisë së Tiranës: kafe, shtëpi, shkollë. Dua vërtetë t’i ftoj të gjithë të interesuarit për librin apo për studim, që t’i
frekuentojnë bibliotekat. Më mirë 2 orë në bibliotekë sesa 4 orë parazit në kafe”, shprehet Fatjona. Ndërsa Edisa është e mendimit se kjo përvojë duhet të çohet më tej nga Bashkia e Tiranës. Ajo madje i kërkon Bashkisë që për blloqe lejesh ndërtimi që jep t’i kushtëzojë firmat private që t’i japin bashkisë një hapësirë dhe për bibliotekë. “Dija kushton pak sot, por padija është më e kushtueshme nesër. Ja pse duhet të kemi sa më shumë biblioteka”, komenton Edisa.
KULTURE
18 E diel, 14 KORRIK 2019
“Mik festival” në Korçë, Inva Mula tregon risitë e edicionit të 2-të Inva Mula është e ftuara speciale në emisionin “Chic” të Fjodora Fjorës në ‘News 24’. Në një intervistë ekskluzive sopranoja e njohur shqiptare tregon për festivalin e jashtëzakonshëm që pritet të startojë në qytetin e Korçës në edicionin e tij të dytë. Sopranoja e njohur është dhe organizatorja e këtij festivali së bashku me organizatën “Njerëz dhe ide”. “Do të doja që “Festivali mik” të kthehet në një traditë. Qytetet jetojnë vetëm me art, ato kanë nevojë për këtë shpirt që ia jep vetëm muzika dhe arti. Duke qenë se Korça u kthye në destinacion turistik duke mos qenë bregdetar, i vetmi atraksion i saj ishte ky shpirt, i cili ka disa shtresa për t’i zbuluar. Dhe duke e mbajtur me një festival internacional, duke bërë që njerëzit të rizbulojnë Korçën ne e rizbuluam vete, ne gjetëm një përkrahje të madhe të qytetarit korçar, i cili na shikonte dhe ishte i lumtur që ishim aty. Ajo që në presim këtë vit që të krijohet një
Muzeu “Shtëpia me Gjethe”, kandidat për Çmimin e Muzeut Europian të Vitit
traditë e bukur, që Korça të njihet, të identifikohet edhe me këtë emër me “Mik festival”. Këtë edicion duket se ka mbrëmje të ngjashme por artistë krejtësisht të ndryshëm që do të performojnë në të. Nuk mungon një mbrëmje që do t’i dedikohet serenatave korçare, një tjetër valles vjeneze, por kemi edhe një risi si bashkimin e artistëve spanjoll të cilët priten të bëjnë një mbrëmje të jashtëzakonshme
në pazarin e Korçën. Një nga elementët kryesor është serenata korçare e cila nuk mund të mungojë në një festival të tillë, por ajo që e bën të veçantë ‘Festivalin mik” është pikërisht prezenca e kombeve, të cilët kanë dhënë kontribut në muzikën internacionale. Ne duam të sjellim muzikën e botës në Korçë por dhe muzikën e Korçës ta njohi bota dhe ky gërshetim është një gjë shumë e bukur në këtë festival.
Polifonia shqiptare mirëpritet në Festivalin Ndërkombëtar “Lauksnos” G rupi folklorik “Bilbili”i Vlorës u duartrokit gjatë në prezan timin e tyre në festivalin Folklorik Ndërkombëtar “Lauksnos”, në qytetin bregdetar Klaipeda, rreth 300 km larg kryeqytetit Vilnus, Lituani, që po zhvillohet nga 11-14 korrik. Në një nga sheshet kryesore të qytetit të Klaipedas në Lituani, nisi mbrëmjen e djeshme paraqitja e grupeve të ardhura nga dymbëdhjetë vende të Europës e Botës për të performuar me vlera të trashëgimisë shpirtërore, mbrojtur nga UNESCO. Grupi foklorik “Bilbili” u prezantua me disa nga
këngët më të njohura të Labërisë e Bregut të Detit. Drejtori artistik i grupit “Bilbili”, Sejmen Gjokoli, tha për ATSH-në se “në koncertin e parë ku shënohet edhe prezantimi i të gjitha grupeve pjesëmarrëse e ku organizatorët kishin programuar një kohëzgjatje deri 10 minuta, “Bilbili” i Vlorës paraqiti një buqetë këngësh e melodish me instrumente popullorë, të cilat u përcollën me duartrokitje e ovacione nga të pranishmit e shumtë”. Meloditë baritore me fyell e cylë dyjare, interpretuar me mjeshtëri nga Vendim Kapaj “Mjeshtër i Madh” dhe
Sinan Gjoleka, u lanë vend këngëve polifonike kënduar nga Piro Latifaj, Tajre Bozhani e Valbona Nora. “Spektatorët dhe dëgjuesit e shumtë duartrokitën këngën baladë të Ymer Agos, “Thëllëza që shkon mbi vesë”, “Bejkë e bardhë” si dhe meloditë baritore në fyell e culë dyjare, shoqëruar me avaze zilesh e këmborësh”, tha Gjokoli. Polifonia e kënduar nga Grupi “Bilbili” u prezantua nga moderatorja e festivalit si kryevepër e trashëgimisë shpirtërore të njerëzimit e shpallur nga UNESCO në vitin 2005 dhe kjo e shtoi edhe më shumë vëmendjen dhe kërshërinë për të gjithë. Në festival, në Klaipeda të Lituanisë, në këtë qytet antik në breg të Balltikut, isopolifonia shqiptare po shënon një tjetër performancë të jashtëzakonshme, si një kryevlerë e pa diskutueshme e kulturës dhe trashëgimisë tonë kulturore kombëtare. Grupi folklorik “Bilbili” juridikisht është krijuar në vitin 1994. Në themel të këngës të këtij grupi është polifonia labe e disa trevave të Labërisë. Është pjesëmarrës në disa festivale zonale e kombëtare si dhe në një sërë takimesh folklorike ndërkombëtare.
Muzeu Kombëtar “Shtëpia me Gjethe” është zyrtarisht kandidat për Çmimin e Muzeut Europian të Vitit. Lajmi bëhet i ditur nga drejtorja e këtij muzeu, Etleva Demollari e cila ka sqaruar se aplikimi për të fituar çmimin e Muzeut Europian të Vitit u bë në prill. Lidhur me këtë, ka reaguar edhe ministrja e Kulturës, Elva Margariti e cila e konsideron një lajm të bukur. “Pas një aplikimi të suksesshëm në prill, një pjesëtare e jurisë, Metka Fujs nga Sllovenia, vizitoi dhe inspektoi muzeun në mënyrë të detajuar dhe më pas zhvilloi një bisedë me stafin, ku u njoh me punën, programet edukative dhe projektet e ardhshme. Përgëzime stafit për këtë arritje! Ruajmë memorien tonë, ua përcjellim brezave”, shprehet ministrja. “Shtëpia me gjethe” është kthyer tashmë në një atraksion turistik, jo vetëm për vizitorët shqiptarë, por veçanërisht për turistët e huaj që vizitojnë Shqipërinë. Vetëm gjatë qershorit, ky muze ka mirëpritur 22% vizitorë më shumë krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Ky muze ose thesari i memories kolektive i kushtohet njerëzve të pafajshëm që u arrestuan, internuan, torturuan dhe vuajtën dënime të rënda për shkak të përgjimeve, kontrolleve e spiunimeve gjatë regjimit komunist, shumica e të cilave kryheshin nga kjo shtëpi.
Pastrohet nga rëra Mozaiku i Linit Specialistët e Sektorit të Veprave të Artit pranë Institutit të Monumenteve të Kulturës, realizuan hapjen e mozaikut që ndodhet në bazilikën e Linit. Pasi u larguan shtresat e rërës, u realizua pastrimi me kujdes i sipërfaqes. Gjendja e tij do të monitorohet në mënyrë të vazhdueshme dhe pastrimi i tij do të bëhet në mënyrë periodike. Mozaiku shumëngjyrësh ka zbukurime kafshësh, bimore e gjeometrike, ku mbizotërojnë simbolet e kultit.
Dy artistë spanjollë në Festivalin e Muzikës së Dhomës në Durrës Edicioni i 14-të i Festivalit Ndërkombëtar të Muzikës së Dhomës që po zhvillohet në Durrës ka vijuar me koncertin e Duos nga Spanja. David Martin në violonçel, i shoqëruar në piano nga Miguel Angel Ortega Chavaldas interpretoi me mjeshtëri një sërë veprash nga kompozitorë mjaft të njohur. Vetëm 24 vjeç, shumë i talentuar dhe me një teknikë të lartë profesionale, David Martin solli për dëgjuesit dy Sonata nga Ludvig van Beethoven (1770-1827) dhe nga Sergey Prokofiev (1891-1953). Artistët spanjollë mjaft të vlerësuar për karrierën e tyre muzikore, në pjesën e dytë të programit interpretuan “Shtatë këngë popullore”, kompozuar nga Manuel de Falla (1876-1946). Më pas ata luajtën intermezzo nga opera “Goyescas” të kompozitorit Enrique Granados. Shikuesit e shumtë në sallën e muzeut arkeologjik të Durrësit duartrokitën gjatë lojën e instrumentistëve nga Spanja, të cilët u kthyen përsëri në skenën e improvizuar me “Dance of the elves” nga Popper. Festivali Ndërkombëtar i Muzikës së Dhomës që organizohet nga Nevila Kalaja do të mirëpresë edhe tre koncerte të tjerë me instrumentistë nga Italia, Austria dhe Shqipëria.
SHOWBIZ
P
avarësisht se sa i madh është talenti i një aktori, ata posedojnë tipare natyrore njerëzore. Ndonjëherë mund të kenë keqkuptime, pretendime dhe mosmarrëveshje të përgjithshme me njerëzit e tjerë. Dhe herë të tjera, ata thjesht nuk duan takime me bashkë-yjet e tyre që nga fillimi dhe përfundojnë duke u përfshirë në grindje të ndryshme. “Bright Side” ka sjellë së fundmi një listë me aktorët e famshëm që hezitojnë të luajnë me njëri-tjetrin dhe që zgjedhin të mos ndajnë me të njëjtën ekran. Dwayne Johnson Dhe Vin Diesel. Është e lehtë të supozohet se Dwayne “The Rock” Johnson dhe Vin Diesel janë miqtë më të mirë, pasi ata kanë aq shumë të përbashkëta. Megjithatë, kjo nuk mund të jetë më larg nga e vërteta – ata nuk bashkohen me njëri-tjetrin. Kjo është për shkak të një komenti që Johnson ka postuar në Instagram në vitin 2016, ndërsa ishte duke xhiruar “Fast dhe Furious:, ku ai pretendoi se yjet e tij femra në film ishin të qeshura, por ai nuk mund të thoshte të njëjtën gjë për bashkë-yjet e tij meshkuj. Që atëherë, ata rrallë shihen në ndonjë skenë të përbashkët. Në një intervistë për “Rolling Stone”, Johnson konfirmoi se ata nuk ishin në asnjë skenë së bashku në film, duke e përshkruar atë një “qasje të ndryshme ndaj filmave”. Lena Headey Dhe Jerome Flynn. Ju nuk mund të shihni dy të famshmit Cersei Lannister dhe Bronn së bashku në një skenë në “Game of Thrones”. Është edhe më e vështirë për t’i parë ata në të njëjtën hapësirë të kompensuar. Kjo për shkak se në vitin 2002, Headey dhe Flynn ishin
E diel, 14 KORRIK 2019
E pabesueshme por e vërtetë, aktorë të famshëm refuzojnë të luajnë bashkë
një çift. Me sa duket, historia e tyre e dashurisë nuk mbaroi me një shënim të mirë. Julia Roberts Dhe Nick Nolte. Julia Roberts dhe Nick Nolte nuk e kanë qenë asnjëherë së bashku në xhirimet e “I Love Trouble”. Dy të famshmit thjeshtë nuk mund të qëndronin pranë njëri-tjetrin – gjë që çoi në ftohjen e marrëdhënieve të tyre. Ata vazhdonin të grindeshin me njëri-tjetrin gjatë
Konfirmon Ed Sheeran: PO, jam martuar! Ed Sheeran pohoi se tashmë është një burrë i martuar. Gjatë një interviste për “iHeartRadio”, këngëtari dhe njëkohësisht shkruajtësi i teksteve, konfirmoi se ka lidhur kurorë me mikeshën e fëmijërisë, Cherry Seaborn. Diskutimi në fjalë erdhi fill pasi Sheeran po fliste rreth bashkëpunimit të tij me Eminem- in dhe 50 Cent- in në “Remember My Name”, ku e quan Seaborn- in “gruan e tij”. “Gruaja ime vendos të kuq, por duket më mirë pa të” thuhet ndër të tjera. Sheeran tregoi se e shkroi tekstin para se ta bënte martesën zyrtare. “Ishte para se unë dhe Cherry të martoheshim dhe e dija që do ta kishim kurorëzuar dashurinë kur kënga të hidhej në treg.” Ju kujtojmë
19
se 28- vjeçari lajmëroi në janar të 2018- s për fejesën me Cherry- n. Dyshja është njohur bashkë që në vegjëli, por nuk pati kurrë diçka më shumë në mes, derisa Sheeran- i e ftoi Cherry- n në një festë në 2015- n.
xhirimeve. Pas përfundimit të filmave, Roberts dhe Nolte thanë disa fjalë jo shumë të mira ndaj njëri-tjetrit në intervista të ndryshme dhe premtuan se kurrë nuk do të ndajnë kohën e ekranit përsëri. A mund të jetë magjia e emrit të filmit? Bill Murray dhe Lucy Liu. Thuhet se gjatë xhirimeve të “Charlie’s Angels”, Bill Murray kishte kritikuar pa kujdes autoritetin
Lori vjen me një dedikim për nënat Lori Kaçka kishte kohë që po paralajmëronte një këngë të re. Projekti i ri nga ajo tashmë është finalizuar. Këngëtarja ka publikuar këngën e re të cilën e ka shoqëruar edhe me klip, kënga është një dedikim për nënat dhe titullohet “Thuja Nanës”. Klipi i këngës është punuar nga EMFcreative ndërsa orkestrimin e bëri Irkenc Hyka.
e aktrimit të Lucy Liu, i cili çoi në shpërthimin e zemërimit të tij që prishi marrëdhëniet e tyre. Në vazhdimin e “Charlie’s Angels: Full Throttle”, Murray u zëvendësua nga Bernie Mac. Alec Baldwin Dhe Shia Labeouf. Nuk është në filmi, por në dramën e teatrit Broadway, “Orphans”, Alec Baldëin u sulmua nga Shia LaBeouf për mos mësimin përmendësh të skenarit. “Nëse
nuk i thoni vargjet tuaja”, kishte thënë LaBeouf, “unë do të vazhdoj të them rreshtat e mi”, kishte vazhduar ai. Nuk ka gjasa që ne do t’i shohim këta dy në një film apo në një shfaqje të Broadway-t përsëri. Sylvester Stallone Dhe Richard Gere. Grindja midis Richard Gere dhe Sylvester Stallone filloi në xhirimet e “Lords of Flatbush”. Arsyeja për mosbesimin e tyre të ndërsjellë nuk dihet – kjo ndodhi. Mosbesimi u rrit kaq shumë sa ata kishin edhe përplasje fizike, duke rezultuar në zëvendësimin e Gere në film. Ata nuk janë shfaqur së bashku në një skenë që atëherë. George Clooney Dhe Russell Croëe. Tensioni midis George Clooney dhe Russel Crowe u zbulua në dhjetor të vitit 2013 kur Clooney deklaroi në intervistën e tij për “Esquire” se Crowe duhej të kërkonte falje për fyerjen ndaj tij. “Ai [Crowe] zgjodhi një luftë me mua. Ai e nisi atë pa asnjë arsye”. Më vonë, Crowe i dërgoi Clooneyt një disk të muzikës së tij së bashku me poezinë e tij si një ofertë paqeje me një shënim duke thënë: “Ishte e gjitha një gabim”. Megjithatë, ende nuk i kemi parë këta dy aktorë në të njëjtën skenë së bashku.
Jennifer Aniston nis një lidhje të re? Që prej ndarjes nga aktori Justin Theroux aktorja e njohur Jennifer Aniston nuk është komentuar për ndonjë lidhje të re. Por sipas mediave të huaja ditët e fundit, Aniston është parë në shoqërinë e një mashkulli misterioz. Mbrëmjen e së premtes ajo ka darkuar me disa miq të saj dhe pasi është ndarë me ta është parë duke u përqafuar me këtë person. Ndërkohë që ai është duke përqafuar Aniston, aktorja i dhuron një puthje në faqe. Nuk dihet nëse kjo është një histori e re e saj apo vetëm një mik i ngushtë i aktores. Më herët ajo është shprehur se historitë e dashurisë nuk janë më një prioritet në jetën e saj, megjithatë nuk dihet nëse ky person i ka rrëmbyer zemrën apo jo.
SPORT
20
E diel, 14 KORRIK 2019
Klubi korçar nuk dorëzohet pas vendimit të CAS, duke besuar te një shkallë më e lart gjykimi
Skënderbeu: Dënim i paracaktuar, bëjmë rekurs në Gjykatën Federale
TALENTI
Bardhi rikuperohet për sfidën e kthimit në Champions League
Rozalb Lika
S
kënderbeu ka reaguar pas publikimit të vendimit të Gjykatës së Arbitrazhit Sportiv (CAS) që la në fuqi dënimin me 10 vjet përjashtim nga Europa dhe një gjobë 1 milionë euro për korçarët. Me anë të një postimi të gjatë në Facebook, Skënderbeu e quajti procesin ndaj klubit si “të paragjykuar, të njëanshëm dhe të paracaktuar që prej vitit 2016”, ndërkohë që e konsideroi sistemin e drejtësisë sportive si “një fasadë dhe mburojë e një sistemi të kalbur dhe të korruptuar. “Së pari, vendimi i CAS në formën e tij të plotë dhe integral nuk i është komunikuar ende KF Skënderbeut, veprim i cili nën dritën e ngjarjeve të ndodhura, nuk është më i dyshimtë. Kjo pasi i gjithë proçesi ndaj klubit tonë ka qenë i paragjykuar, i njëanshëm dhe i paracaktuar që prej vitit 2016. Nuk mundet të mos jetë i paragjykuar një proçes ku Skënderbeu është dënuar në bazë të gjoja perceptimit publik të klubit dhe të personave lidhur me të, perceptim të cilin institucioni i UEFA-s, veçanërisht inspektorët e lidhur me çështjen kanë tentuar të krijojnë, përmes metodave dhe formave nga më të paskrupullta. Nuk mund të mos jetë i njëanshëm një proçes i cili mbështetet mbi raporte të cilat nuk kanë asnjë
Partizani u ndal në një barazim 0-0 ndaj Qarabag-ut në ndeshjen e parë kualifikuese për turin e parë të Champions Leagues. Ekipi i trajneri Lerda zhvilloi një ndeshje të mirë, pasi pati dhe raste për ta fituar sfidë. Të kuqtë do të mundohen të kualifikohen dhe të realizojnë një mrekulli, ndërsa për sfidën e kthimit numri një i stolit do të ketë një tjetër përforcim. Sulmuesi Jurgen Bardhi do të jetë i gatshëm për të tijtë, pasi e ka kaluar dëmtimin dhe mund të zbresë në fushë. Sfida e kthimit do të luhet ditën e mërkurë, prej orës 19:00, në stadiumin “Dalga Arena”, në Azerbajxhan. bazë të provuar shkencore dhe të cilat nuk kanë të bëjnë fare me analiza të mirëfillta sportive. Është e papranueshme që CAS të mos marrë në konsideratë raportet shkencore të ekspertëve të basteve sportive dhe të ekspertëve sportivë të KF Skënderbeut, të cilët në mënyrë metodike dhe shkencore kane hedhur poshtë çdo argument të ngritur nga UEFA. Mbi të gjitha, është e papranueshme që të mos merren në konsideratë mbi 50 kundër-prova të paraqitura nga pala jonë, kur nga ana tjetër, e
MBROJTËSI
gjithë strategjia e inspektorëve të UEFA’s mbështetej mbi dëshmi personash anonim (as identiteti i tyre nuk na është bërë i ditur) ose personash të cilët kanë konflikt të hapur interesi në lidhje me proçesin. Në kushtet kur 2 nga 3 arbitrat e çështjes kanë qenë të mandatuar për të mbrojtur njërën palë, i vetmi konkluzion logjik është parapërcaktimi i rezultatit final. Sot mund të themi me sigurinë e plotë se sistemi i drejtësisë sportive i ngritur dhe i mbrojtur me fanatizëm nga federatat
ndërkombëtare është një fasadë dhe mburojë e një sistemi të kalbur dhe të korruptuar që ekziston brenda institucioneve të qeverisjes sportive. Në këto kushte, me vetëdijen që beteja ligjore në këtë sistem drejtësie është e kotë, bëjmë me dije se, pas konsultimit me përfaqësuesit tanë ligjore, brenda muajit korrik 2019, Skënderbeu do të paraqesë rekurs pranë Gjykatës Federale Zvicerane kundër vendimit të CAS. Duke qenë të bindur mbi pafajësinë tonë, ruajmë besimin se e drejta do të vihet në vend.
ZGJIDHJA
Napoli “dorëzohet” dhe ul çmimin Cerezo i “ luftë” Barcelonës: Kemi e Hysajt, Atletico gati të përfitojë prova për një akord më hershëm
Elseid Hysaj i është bashkuar skuadrës së Napolit në përgatitjet për sezonin e ri, por e ardhmja e tij nuk do të jetë më te të kaltrit. Mbrojtësi i kombëtares sonë është i destinuar që të largohet, teksa gazeta “Corriere del Mezzogiorno” raporton se De Laurentiis ka vendosur që të ulë çmimin e tij. “Hysaj është drejt largimit. Kontaktet janë të shpeshta me Atletico Madridin, që e konsideron një alternativë të mirë në krahun e djathtë. Negociatat mund të përshpejtohen javën e ardhshme, teksa Napoli ka pranuar që të ketë ulje të vlerës së kartonit në 15 milionë euro. Los Colchoneros ndërkohë mund të përfshijnë edhe bonuse”, shkruan gazeta italiane. Diego Simeone kërkon një tjetër për krahun e djathtë pasi për momentin ka në dispozicion vetëm Arias, i cili nuk mund të përballojë i vetëm tri kompeticione.
Enrique Cerezo nuk ka ndërmend që të heq dorë nga kërkesa prej 200 milionë eurosh për shërbimet e Antoine Griezmann. Presidenti i bardhekuqve la të kuptohet se klubi madrilen ka prova për marrëveshjen mes Barcelonës dhe francezit para se të hynte në fuqi ulje e klauzolës së largimit. “Nëse klubi ka mbajtur këtë qëndrim do të thotë se ka prova. Duhet t’i studiojmë këto prova dhe nëse i kemi vërtet atëherë do të kërkojmë shumë që ne e konsiderojmë të nevojshme. Jam i zhgënjyer nga qëndrimi i lojtarit, sepse dëshironte të largohej dhe nuk ka tha asgjë deri në minutën e fundit. Gjithsesi, Barcelona po bën një goditje të madhe. Nuk dëshironim që Griezmann të largohej, por e mori këtë vendim e tashmë duhet të shohim nëse ishte i drejtë”, deklaroi Cerezo.
BARCELONA
Griezmann kushton më shumë se Messi, ja 10 të “paprekshmit”
Në Spanjë, klauzolat e përfundimit të kontratave janë një çështje serioze. Çdo klub është i detyruar të vendosë një klauzolë në kontratat me lojtarët që blejnë. Kjo bëhet për t’i mbrojtur nga ndonjë ofertë e papritur. Rasti i fundit është ai i Griezmann, klauzola e të cilit ndryshoi brenda dy muajsh. Barcelona është pa dyshim është “mbreti” i merkato në Spanjë në lidhje me klauzolat. Klubi katalanas ka vendosur çmime të çmendura për shumë lojtarë për të shmangur ndonjë surprizë si ajo e Neymar. Braziliani u largua në vitin 2017, pasi PSG pagoi klauzolën prej 222 milionë eurosh që kishte vendosur klubi blaugrana. Në Top 10 klauzolat më të shtrenjta bie në sy fakti që më të lartën e ka Griezmann, 800 milionë euro, duke kaluar edhe Lionel Messin, i cili mbetet i dyti me 700 milionë euro. Sa i përket Umtiti, Sergi Roberto, Jordi Alba, Busquets dhe Pique, klauzolat e tyre arrijnë në 500 milionë euro. Të sapoardhurit De Jong, Arthur brazilian dhe Ousmane Dembelè mbyllin renditjen me 400 milionë euro.
SPORT
21
E diel, 14 KORRIK 2019
Trajneri i Bolognës zbuloi lajmin e dhimbshëm në një konferencë për shtyp
S
inisa Mihajlovic i ka përlotur të gjithë në konferencën për shtyp, të cilën ai me siguri kurrë nuk kishte menduar se do ta bënte. Trajneri serb i Bolognës ka shpjeguar para të gjithëve se vuan nga sëmundja e leucemisë. Mihajlovic ndërkohë nuk pranoi që do të dorëzohej, madje u shpreh i bindur se do të jetë më i fortë, ndërkohë që kritikoi edhe “Corriere dello Sport” për publikimin e lajmit në numrin e djeshëm. “Më vjen shumë keq që ka pasur disa media që për të shitur 200 kopje më shumë kanë tradhtuar miqësinë me mua, duke thënë gjëra të pavërteta. Kam bërë disa teste që treguan anomali, dua të jem i qartë: e kemi përhapur lajmin se kisha ethe, gjëja më e vështire ishte të bindja gruan time që kjo po ndodhte me të vërtetë, pasi unë nuk e kisha pasur atë prej 20 vitesh. Në fakt, mu desh të bëj teste të tjera dhe ato konfirmuan se unë kam leucemi. Ishte një goditje e rënë, kam kaluar dy ditë në dhomë duke qarë dhe duke menduar, jeta ime kaloi para meje. (Përlotet) Nuk janë lot dobësie, e kundërta, nuk ndihem keq, jam gati që të fillojë mjekimet dhe luftën ndaj kësaj sëmundje. Duhet kohë për të shëruar, por mund të shërohet, kjo është e rëndësishme. I shpjegova lojtarëve në konferencën e thirrjeve. Do ta bëj për familjen time dhe për të gjithë njerëzit që më duan.
Mihajlovic mes lotësh: Vuaj nga leucemia, por do ta mposht TRAJNERI
Tragjedinë në familjen e Zidane, humbet të vëllanë
Kam marrë 600 mesazhe, kërkoj falje për mosrespektim, por shpresoj që ata të më kuptojnë. Asnjëri prej nesh nuk duhet ta mendoj veten si të pamposhtur. Secili prej nesh mendon se nuk do të ndodhë asgjë, por duhet t’i parandalojmë gjëra. Nëse më ndodhi mua, pasi isha
BRAZILIANI
mirë, kjo mund të ndodhë me të gjithë. Në një moment sheh se të ndryshon e gjithë jeta. Fle, shikon makthe dhe zgjohesh dhe e kupton se është e vërtet”, ka deklaruar Mihajlovic. Më pas fjalën e mori drejtuesi i Bolognës walter Sabatini, i cili konfirmoi se trajneri serb do të vijojë punën
në stolin e kuqebluve, pasi ky ishte një vendi i përbashkët mes Mihajloviç dhe klubit. “Kemi vendosur që trajneri ynë të vijojë të jetë Mihajloviç. Kjo nuk është një zgjidhje humane, por sepse jemi të bindur që ai është më i miri, edhe duke mos qenë në 100 % të formës së tij”, tha Sabatini.
REAGIMI
Neymar rikthehet te PSG, Ajax konfirmon gati takimi “kokë më transferimin e De Ligt kokë” me Leonardon te Juventusi
Futbollistët e Real Madridit kanë mbajtur një minutë heshtje për humbjen e vëllait të Zinedine Zidane. Mediat iberike kanë zbuluar se kjo ka qenë arsyeja që strategu francez ka braktisur me urgjencë grumbullimin në Kanada. Legjenda franceze ka humbur të vëllanë, Farid, 54 vjeç, për shkak të një sëmundjes së rëndë, pasi ishte prekur nga kaceri. Drejtuesit madrilen i kanë qëndruar pranë trajnerit të njohur në këto çaste të vështirë. Zidane u largua dje nga grumbullimi pasi u informua se i vëllai ishte shumë sëmurë, ndërkohë që bashku më të u la i lirë edhe djali i tij, Luca Zidane.
ARGJENTINASI
Interi përzë Icardin nga grumbullimi, e ardhmja larg zikaltërve M
Verë e nxehtë për Barcelonën në merkato. Pas zyrtarizimit të Antoine Griezmann dhe Frenkie de Jong, klubi blaugrana beson se mund të rrëmbejë edhe Neymar. Zhvillime të rëndësishme për yllin brazilian vijnë nga Franca, teksa sipas “Sport”, sot lojtari do të arrijë në Paris me avionin e tij privat dhe të hënën do të kthehet në urdhrat e Tuchel. Sidoqoftë, në orët e ardhshme është planifikuar edhe një me drejtorin sportiv Leonardo. Pak javë më parë Neymar në një intervistë, konfirmoi dëshirën për t’u larguar dhe për t’u rikthyer sërish te Barcelona. Katalanasit duhet të paguajnë 300 milionë euro, një shifër që mund ta arrijnë vetëm duke përfshirë një ose dy futbollistë të rëndësishëm.
Matthijs de Ligt është më pranë se kurrë transferimit te Juventusit. Pas raportimeve të gazetës holandeze “De Telegraaf”, Ajaxi sot ka konfirmuar se mbrojtësi nuk do të shkojë në grumbullimin e Bramberg të Austrisë me pjesën tjetër të ekipit. Në një publikim në rrjetet sociale, kampionët e Holandës e kanë justifikuar me faktin që është në tratativa. Të dyja ekipet kanë arritur një akord për shifrën e 70 milionë euro. Mbetet thjesht për t’u përcaktuar edhe detajet e fundit dhe 19-vjeçari do të udhëtojë drejt Torinos, aty ku do të firmosë kontratën e tij me Juventusin. Për De Ligt ndërkohë është gati një kontratë 5-vjeçare, nga e cila do të përfitojë 12 milionë euro në sezon (bonuse të përfshira) dhe do të ketë një klauzolë lirimi prej 150 milionë eurosh.
auro Icardi nuk do të marrë pjesë në turneun e Azisë me skuadrën e Interit. Sulmuesi argjentinas nuk do të jetë në miqësoret ndaj Manchester United, Juventus dhe PSG. Vendimi është marrë nga drejtuesit zikaltër pas marrëveshjes me lojtarin. Në deklaratën zyrtare, Inter pretendon se Icardi do të kthehet në Milano për të vazhduar përgatitjet atletike dhe për të rifituar gjendjen e tij më të mirë. Largimi i tij nga grumbullimi në Zvicër është sinjali më i qartë që gjithçka ka marrë fund dhe Interi pret me padurim ta shesë. Sulmuesi argjentinas pritet që të largohet nga zikaltërit, teksa Napoli dhe Juventusi janë dy alternativat më të mundshme. Ndërkohë situata është më ndryshe për Radja Nainggolan, i cili do të udhëtojë me
pjesën tjetër të ekipit. Juventusi duket në “pole position” për të marrë bomberin argjentinas, por bardhezinjtë nuk kanë ndërmend të investojnë, pa larguar më parë Gonzalo Higuainin dhe Mario Mandzukic, dy sulmues që nuk bëjnë pjesë në planet
e Sarrit. Skuadra të tjera që monitorojnë nga afër situatën e Icardit dhe janë gati të bëjnë ofertën e tyre, janë Napoli dhe Atletico Madrid, dy ekipe që nuk e kanë fshehur interesin për argjentinasin, por që ende nuk kanë bërë hapa konkretë.
SHENDETESI
22 E diel, 14 KORRIK 2019
Studimi i ri: Ushqimet me kalcium, ndihmojnë në dobësim N ga një publikim i fundit shkencor vërtetohet gjithmonë e më shumë fakti se marrja e kalciumit ndihmon në humbjen e peshës. Kalciumi, mineral i cili është i pranishëm në organizmin tonë, përbën pothuaj të gjithë skeletin, por ai nuk është vetëm burim mirëqenieje. Dhëmbët dhe kockat përfitojnë më shumë nga ky element, por gjithsesi, kalciumi ndihmon edhe aktivitetin e gjakut, duke favorizuar koagulimin, funksionin normal të muskujve dhe është agjent aktiv për
sistemin nervor. Por tani, falë një studimi shkencor, konfirmohet se ai është shumë i rëndësishëm edhe për metabolizmin tonë. Ky i fundit është rregulluesi i konsumit të kalorive dhe si pasojë, kontrollon peshën. Falë punës se një grupi kërkuesish danezë, të cilët kanë studiuar 7569 persona, është provuar shkencërisht lidhja mes sasisë së kalciumit të konsumuar dhe dobësimit. Kjo i bashkohet edhe disa studimeve të tjera të kryera në vitin 2009, se si laktinat mund të reduktojnë peshën
trupore, ku masa e kalciumit është 40%. Por në vitin 2011, bashkohet dhe një studim tjetër i publikuar në "Nutrition Reviews", gjithmonë i lidhur me ushqimet, të cilat përmbajnë kalcium që ndikojnë si humbës të peshës. Kështu, jemi përballë një elementi tjetër, i cili ndihmon rritjen e metabolizmit, për t'u vlerësuar me një sy tjetër, për ta futur në ushqimet të cilat stimulojnë metabolizmin. Për të mos u harruar, përveçse është një mineral bazë për një orga-
nizëm të fortë dhe në formë, edhe kosi dhe djathi janë aleatë për të reduktuar peshën trupore, e sigurisht duhen zgjedhur ata më të
përshtatshmit. Kështu që në një dietë për të rritur metabolizmin, duhet kujtuar që këto produkte të jenë prezentë në të.
LLOJET E FRUTAVE DHE MENYRA E PERDORIMIT TE LEVOREVE TE TYRE
L
ëvoret mund t'i përdorim si preparate natyrale për parandalimin-shërimin e disa sëmundjeve, përmirësimin e lëkurës, e madje edhe për lustrimin e këpucëve. Në vazhdim do t'ju ofrojmë disa këshilla se ç'ka të bëni me lëvoret e pemëve sezonale. Molla Falë kërkimeve të bëra, është vërtetuar se acidi që përmban lëvorja e mollës na jep më shumë vlera shëndetësore sesa brendësia e mollës, duke filluar nga forcimi i muskujve, mbajtja nën kontroll e kolesterolit, sheqerit etj. Pjeshka Duhet ta hani lëvoren e pjeshkës për arsye të vlerave të pasura ushqyese ose mund ta fërkoni fytyrën me t ë që të keni lëkurë shkëlqyese. Përmban kalium dhe vitaminë A, e cila rigjallëron dhe e hidraton lëkurën. Lëvorja e pjeshkës do t'jua përmirësojë sistemin tuaj të imunitetit, do të largojë toksinat nga trupi, do të zvogëlojë mundësitë për kancer, sëmundje të zemrës dhe artrit, por edhe do t'i ruajë sytë tuaj nga katarakti. Lëvoren mund ta përdorni si një ilaç të shpejtë të lëkurës, pas një nate të stuhishme me erë, vendosni pak sheqer në anën e brendshme të lëvores dhe fërkojeni butë fytyrën tuaj. Limoni Ky frut përmban acid limoni, kështu që ju mund ta përdorni atë si një mjet të shkëlqyeshëm për lustrim të mesingut, bakrit…etj. Shtrydhni pak lëng në sodën e bikarbonit që të fitoni një efekt edhe më të mirë, ose vendosni disa copëza të lëvores në shishe të ujit për të krijuar një freskues aromatik në shtëpi. Nëse vajit të ullirit do t`i shtonit lëvoren e limonit, do t'i jepni një aromë interesante, por edhe do ta gjallëronit vajin që ka ndenjur gjatë. Ju mund t`i përdorni lëvoret e li-
Efektet shëndetësore që kanë lëvoret e frutave
monit për të mënjanuar erërat e palakmueshme nga furra mikrovalore, duke i zier ato dhe të mbeturat nga lëngu i limonit, disa minuta në një enë të pambuluar. Portokalli Lëvorja e portokallit është plot me antioksidantë të fuqishëm të quajtur "superflavonide", e të cilat ndikojnë ndjeshëm në reduktimin e nivelit të kolesterolit. Sipas disa hulumtimeve të bëra, antioksidantët që gjenden në lëvore janë 20 herë më të fuqishëm se ata në lëngun e shtrydhur të portokallit.Shtojeni lëvoren e prerë në rende në ëmbëlsira që të përforconi ushqimin dhe të fitoni një aromë të mirë. Më së miri është të hidhet e tërë lëvorja e portokallit në shtrydhëse frutash dhe të përfitohet krejt ajo që fsheh kjo lëvore e pasur. Vetëm
se duhet ta lani mirë lëvoren para se ta fusni në shtrydhëse. Banania Përdorni anën e brendshme të bananes për të shkëlqyer gjethet e luleve të shtëpisë. Jo vetëm që do të shkëlqejnë, por gjethet edhe do të mbrohen për shkak se lëvorja e bananes është pleh natyral dhe pesticid. Lëvorja e bananes është ideale për shkëlqim të madh, kurse pas lustrimit pastrojeni me një pecetë të fortë. Lëvorja e bananes përmban shumë kalium dhe antioksidantë, të cilët e mbajnë lëkurën të butë dhe fine si edhe i mundësojnë asaj një këndellje edhe më të shpejtë. Nëse keni gërvishtje ose diçka të ngjashme, vendosni mbi të lëvoren e bananes dhe do t'ju shërohet më shpejt. Nëse ju pickon mushkonja, kjo
lëvore do të qetësojë kruarjen, vetëm fërkojeni vendin e prekur. Lëvoren mund edhe ta hani, vetëm se së pari ziejeni ose përziejeni me mikser! Për shkak të luteinës, e cila gjendet në masë të madhe në këtë lëvore, me konsumimin e këtij ushqimi, sytë tuaj do të jene të mbrojtur nga dëmtimi i shkaktuar nga ekspozimi ndaj rrezeve UV. Ziejeni lëvoren për 10 minuta dhe pini ujin, ose thjesht përziejeni në shtrydhësen e frutave dhe pini lëngun e përfituar. Kivi A e keni ditur që lëvorja me qime e kivit përmban tri herë më shumë antioksidante se sa brendësia e vetë kivit dhe vepron si një mjet i fuqishëm kundër alergjive, infeksioneve, por edhe tumorëve. Lëvorja e kivit gjithashtu është një
ilaç natyral kundër baktereve. Ju mund ta shfrytëzoni bananen që ta maskoni shijen duke i përzier së bashku në shtrydhëse dhe mund t'i pini. Shega Lëvoren e shegës mund ta përdorim për shumë gjëra. Prijeni në copa të vogla, thani dhe rregullojeni këndin tuaj të vogël aromatik. Nëse keni probleme me diarre ose dhimbje në stomak ziejeni lëvoren e shegës në ujë dhe shtoni kanellë. Kur të ftohet pini nga pak tri herë në ditë. Patatja Lëvorja e patates është e mirë për flokët tuaj. Ju mund t'i hiqni qafe thinjat në mënyrë natyrale. Vetëm ziejeni atë në ujë për 30 minuta dhe lëreni të ftohet. Këtë ujë shfrytëzojeni për t'i shpërlarë flokët pas shampos dhe gradualisht do t'i errësojë thinjat tuaja, pra ju nuk do të keni nevojë për kimikate dhe ngjyra të forta. Lëvorja e patates është një ushqyes shumë i pasur. Vetëm lëvorja e një patateje të madhësisë së grushtit ofron gjysmën e sasisë ditore të rekomanduar të fibrave të tretshme, kaliumit, hekurit, fosforit, zinkut dhe vitaminës C. Dardha Ju do të gabonit shumë nëse hidhni lëvoren e kësaj frute. Lëvorja e dardhës është e pasur me vitamina, fibra dhe vlera ushqyese të cilat e tejkalojnë vlerën e asaj çka gjendet nën të. Në mesin e përbërësve të tjerë cilësorë, duhet theksuar materien që pengon rritjen e qelizave të tumorit-flavonoidin floretin.
KOHA E LIRE HORIZONTALISHT 1. Gjendje e brendshme e një njeriu që është i mbushur me ndjenja të zjarrta a me frymëzim të lartë 4. Njoftim i shkurtër që ia japim dikujt me gojë ose me shkrim për një ngjarje të re 11. Drin i Bardhë dhe Drin i Zi 14. Punonjës që merret me grumbullimin, ruajtjen dhe përpunimin e materialeve 16. Aftësia për të krijuar ose për të përfytyruar diçka 17. Shpatë lufte me një ose me dy tehe 20. Kokërr fildishi ose prej lënde sintetike, e rrumbullakët dhe e madhe sa një portokall, që përdoret në lojën e bilardos 21. Dru i pyjeve malore, me trung të lartë, të trashë e të drejtë dhe me lëvore të lëmuar në ngjyrë hiri 22. Fondi Ndërkombëtar për Zhvillimin e Bujqësisë 24. ... bej Toptani (1864-1942), veprimtar i çështjes kombëtare, prijës çetash, firmëtar i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë dhe ministër Financash në qeverinë e parë, pjesëtar i Këshillit të Naltë dalur nga Kongresi i Lushnjës 25. GRamshi e kishte ashtu targën 26. Në drejtim të anës së përparme të diçkaje 29. I thonë edhe ashtu ushëtimës 31. Metal i fortë me ngjyrë hiri në të bardhë e me shkëlqim si argjend 33. Vend i cekët në një lumë, quhet ashtu 37. Pjesë e dalë në murin e prapmë të një kishe, që ka trajtën e një gjysmërrethi ose të një shumëkëndësh 41. Shërbesa kryesore që bëhet në kishë zakonisht në mëngjes ose paradreke 44. Lëkurë e hollë, zakonisht prej bagëtish të imëta, e regjur dhe e përpunuar 45. Uriel ... (1590-1640), filozof çifut, mohoi shumë tradita religjioze çifute, përkraha tezën mbi vdekshmërinë e shpirtit njerëzor 47. Rrethi i Vlorës, e kishte ashtu targën e makinave 48. Paraja ruse quhet ashtu 50. Emërtim i përgjithshëm për disa pemë të vendeve të nxehta 52. Këpucë të posaçme për të rrëshqitur mbi akull 53. Vendbanim i përkohshëm i shpendëve, kafshëve, apo insekteve, çerdhe 54. Rregull në të ngrënë e në të pirë, që i caktohet dikujt nga mjeku; pehriz 55. Ndjenjë munduese që lind nga dëshira e madhe për të pasur diçka, smirë, inat 56. Rrethi i Pukës, ashtu e shënonte targën 57. Rrethi i Tepelenës, ishte me targë ashtu 58. Lutje drejtuar zotit, që bëhet nga hoxha në xhami 61. Pemë që bën fruta me kokërr të verdhë, të mëdha dhe të mbuluara me pak push, e me erë të këndshme 62. Në auditor një profesor që mban leksione, është ... 64. Gaz pa ngjyrë i përbërë nga karboni e hidrogjeni, që digjet me një dritë të bardhë të fortë e që përdoret për ngjitje, për ndriçim etj 67. Ëmbëlsirë e gufuar dhe e lehtë, e cila bëhet me të bardhat e vezëve
E diel, 14 KORRIK 2019
Nga Albert VATAJ
69. Element kimik i dobishëm për organizmin që e marrim në bregdet dhe në produktet e detit 70. Partia Lëvizja Socialiste për Integrim 72. Ai që lidhet e bashkërendon veprimet me një tjetër për qëllime të njëjta 73. Dërgestar lajmi, ai që lajmëron për diçka, ai që çon lajme të ndryshme te njerëzit e tjerë 77. Ashtu quhet produkti i një shpirti që lartësohet duke lindur art si marrëdhënie estetike 79. Sëmundje e lëkurës që shfaqet me disa puçrra që të hanë 80. Skaji më i hollë dhe i mprehtë i diçkaje, pjesa e diçkaje që vjen si thumb 82. Pjella e pelës, kalë i ri dy a tre vjeç 83. Mjet për të kapur minj, zogj ose kafshë të egra 85. Po Gjirokastra si e kishte targën 89. Bimë barishtore njëvjeçare, me gjethe në trajtë të pëllëmbës, me lule të mëdha me nga pesë petla në ngjyrë trëndafili ose vjollce të mbyllur, përdoret në mjekësinë popullore 90. Jam kryetar, jam në krye të një delegacioni, drejtoj një mbledhje 91. Pastaj e ka brenda 93. Banor vendës nga Labëria, është ... 96. Më 3 mars 1923 erdhi në jetë një nga revistat amerikane më prestigjoze, e cila jeton ende, dhe quhet ... Koha, anglisht duhet 100. Mbulesë tryeze prej pëlhure të trashë e zakonisht me qëndisje 102. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, na duhen inicialet 103. Vendi ku nis një rrjedhë uji, burim; shtrati i një rrjedhe uji
106. Që është i përshtatshëm për të dëgjuar mirë tingujt 107. Mbamëndja, kujdesi, maturia në veprime është edhe ashtu 109. Shenjë që u bëhet kafshëve, drurëve etj. në lëkurë për t'i dalluar nga të tjerët 111.Vegël bujqësore e dorës, që përbëhet nga një presë si hark, e dhëmbëzuar lehtë, 112.Dallgë të mëdha, tallaze; kreshtat me shkumë të dallgëve të detit. 113.Shportë e vogël, e rrumbullakët, që vjen e ngushtohet nga gryka VERTIKALISHT 2. Në një vend të caktuar larg meje, po afër bashkëbiseduesit 3. Bashkim kimik që del nga veprimi i oksigjenit mbi një metal a mbi një lëndë tjetër. 5. Dëmtim i një makine, i një mekanizmi etj. gjatë kohës së punës ose gjatë lëvizjes 6. Daton 15 mars 1820 kur ... u pranua si shteti i 23-të i SHBA-ve 7. Rrethi i Kolonjës, Ersekë, targa e saj ishte 8. Mali i ..., ësh shtet ballkanik, Guri i ... është një fshat në Shkodër 9. Shkop i shkurtër, i prerë pjerrtas në të dy anët, me të cilin luajnë fëmijët duke e goditur me një shkop 10. Po rrethi i Matit, si e kishte targën 11. Kafshë e madhe shtëpiake femër, që mbahet për qumështin, mishin e lëkurën 12. Kokrrat e kësaj bime, përdoren zakonisht si ushqim për shpendët 13. Nga amatorët e llotosportit
shënohet me X 14. Shumë i verdhë, shumë i zbehtë 15. Zyrtarisht quhet, ndërrmarrje e trajtimit të studentëve, fjetore, mencë,etj 18. Vend i ulët midis malesh a kodrash, nëpër të cilin zakonisht kalon një lumë 19. Ai që bën lëshime ndaj të metave, gabimeve etj 23. Jurist që jep ndihmë e këshilla për çështje të drejtësisë 26. Mjet sinjali, që përdoret në makina 27. Nuk e marr diçka nga vendi ku është 28. Punëtor krahu në bujqësi, që punon me mëditje 30. Rrethi i Kuçovës, e kishte ashtu targën 32. Art që e pasqyron jetën dhe shpreh ndjenjat, përshtypjet, mendimet etj. me anë të tingujve të bashkërenduar në një mënyrë ritmike 34. Pjesë e parë e fjalëve të përbëra, e cila u përgjigjet nga kuptimi fjalëve: ajror, i ajrit. nga ajri, me anë të ajrit 35. E gjithë gjatësia e tokës, e cila kufizohet me detin dhe mbulohet nga rëra dhe pushuesit 36. Omer ... ishte politikan shqiptar i pas Luftës së Dytë Botërore, ministër i Punëve të Jashtme i Shqipërisë 37. Nënshkrim, që i merret kryesisht një njeriu të njohur në një fushë, për ta mbajtur si kujtim 38. Rrethi i Dibrës, ashtu ishte targa 39. Njeri i shquar, me aftësi të veçanta në një fushë të caktuar 40. Naim ... politikan, eprorë ushtarak i UÇK-së
62. Rrethi i Librazhdit, e kishte ashtu targën e mjeteve 63. Kurti i famshëm i muzikës qytetare shkodrane, (1858-1920) 65. Tirana, e kishte targën e makinave ... 66. ... FRASHERI 1846-1900. Poet i madh i Rilindjes Kombëtare shqiptare, atdhetar, mendimtar dhe veprimtar i shquar i arsimit dhe i kulturës 68. Shkolla dhe shoqëria janë të ndara në të tilla 71. Ai që jep jetën për një çështje të madhe, bëhet ashtu 74. Giulio ... (14 janar, 1919, 6 maj 2013), politikan Italian, Kryeministër i Italisë tri herë dhe mbajtës i shumë posteve qeveritare 75. Caktoj detyrat dhe punët që do të plotësohen në të ardhshmen sipas një rendi të përshtatshëm 76. E vendos dikë a diçka në një vend 78. Më ha lëkura dhe e ... 79. Gjarpër i madh me helm të fortë, jeton në vende të nxehta; gjarpri me syze, ose ... 81. Ai që ka në duart e veta gjithë pushtetin e lartë, ai që sundon me pushtet të pakufizuar, sundimtar absolut. 84. Që ka ngjyrë qielli të mbyllur. Flamuri i BE dhe ai i PD është ashtu 86. Rrethi i Mirditës, e kishte asht targën 87. Lëndë që nxirret nga përpunimi i drurit. Libra,gazeta,revista, etj. gjithçka përbëhet prej saj 88. Shkoj nga brenda jashtë 92. Njësia bazë për matjen e rezistencës elektrike. 94. Kashtë e imët dhe e copëtuar, që del nga shirja e nga pastrimi i grurit, i elbit, i orizit, i tërshërës, i thekrës etj 95. Partia Lëvizja Shqipëria e Re 97. Dita e katërt e javës që vjen pas së mërkurës dhe para të premtes 98. Kung fu ..., është fjala për ariun e famshëm 99. Dakord në gjuhë universale 101. Partia Aleanca për Demokraci dhe Solidaritet 104. Umberto... një nga filozofët, kritikët letrarë dhe novelistët më të shquar të kulturës italiane dhe ndërkombëtare 105. Fryma e Re Demokratike 106. Frank, ditari i së cilës u bë një nga dëshmitë më rrënqethëse të mizorive naziste ndaj hebrejve 108. Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, inicialet e formacionit kryengritës, dalzotës i shqiptarëve të Kosovës 110.Kukës, ashtu e identifikoje targën e këtij rrethi
42. Emër i lashtë për gadishullin dhe zonën ndërmjet Kaukazit dhe Armenisë 43. Ben ... Abraham, filozof çifut (1110-1180), kundërshtar i fortë i platonistëve, në shumë teza i afërm me Aristotelin 46. Mbështeti kokën në ... të nënës 49. Ashtu quhet një proces teknik i transmetimeve televizive, kronikave të lajmeve kryesisht 50. Partia Agrare Ambjentaliste e Shqiperise 51. Krijues, studiues dhe njohës i muzikës, kompozitor, orkestrues, etj. 55. Dru i thatë e i kalbur që thërrmohet lehtë e bëhet si pluhur 56. Njeriu si individ; njeri, vetë, ashtu si dhe ju 58. Karakteri shumë i nderë e tronditës i veprimit në një vepër letrare, ajo që e bën dramatike një vepër 59. I tillë është Ithtari i pacifizmit 60. Për Peqinin e dini se kishte targën e makinave 1
PËRGJIGJE E SUPERFJALEKRYQIT TE NUMRIT TE KALUAR
SUPERFJALEKRYQI
23
2
O
3
R M I
4
5
P
B
D A
M L
6
P
A T
7
8
R O
N A
H
K
Z
H
9
V
10
A D
I
T
E
M
11
D 12
B
L
A
13
I
L
L
K
15
W
S
O
L
L
F
L
M U K
A
T
O
E
O
¸
20
S
V
21
V
M J
R
R D
37
R
L
O
O
P
N
P
B
P
S
˙
H
A
C O
P
M
T
I
O
¸ 41
P
A L
V E
I
G J
¸
B
K ¸
S
E
D I
E
X
U E
S
U
B
A J
49
S
T
E
H
¸
M
E
L
R
V
D
60
A J
T
P
A R
O
L
L
A
68
51
A
L
R A
Q E
R
T
K ¸
S
A R
K A
T
A
L
L
A K
V
A N
V
K
I 71
P
A R
R
U
E
A D
O K
¸
72
S
A
U B
81
73
L
F
I
A
E 86
L
A
M
R E
T
K
A
S
H
E
R
I
U
F
R
D I
84
R
S
V
88
V A
R D
A R
Z
E
E
K
Z
P
¸ 93
A R
S
R
H
O X
K
N
I
89
E
S
P
U
L
H K
O J
E
A E
R
95
L
A
98
H A
A F
K
94
M A L
M 97
A E
C E
U R 83
87
I
96
E
B
91
S
92
P
75
77
P
90
H
P
E
R
99
K
B
T
A N
A
G
O
C
R B
A N
J
¸
A R
K I
100
R 101
R 106
T
102
O R
O
I
I
M E
S
O
105
K U
108
I
I 109
I
B
O P
K
T
I
K ¸
I
J
A Z
K
110
I
Z
N E
A
R
111
C U
T
104
107
O P
M U
103
¸
V
S 112
B
N S
74
82
P
E
I
79
N
C
85
M
V A
L
I
78
M
I
67
U
A
T
57
P
R
I
I
76
¸
80
T
A N
65
70
R
S
O
62
64
69
O P
61
P
¸
66
S
T
O 50
M O
T 59
63
K
M E
46
K
A N
O
I
43
56
A
K
H W T
O 42
55
J
N I 35
I
V
53
58
E
A J R
D K
C
L
48
J C
H
T R
34
52 54
˙
I
45
Y T
I
S K
26
M U R
U S
40
A S
I N
33
47
L
O N
38
O
44
L
A K
25
P O I
A L 36
L I
32
39
O
S
29
K
31
B
E L
28
¸
30
T
J
24
V E 27
E
D
19
23
K
17
22
O
A
16
O
18
A
A
S
14
M A K
H
N
P
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SPECIALE
24 E diel, 14 KORRIK 2019
Presidenti Meta vlerësohet me Çmimin Ndërkombëtar të Venecias “Luani i Artë”
P
residenti i Repub likës, Ilir Meta, u vlerësua në Venecia me Çmimin Ndërkombëtar “Luani i Artë”. Në motivacionin për këtë çmim theksohet: “Në vlerësim të kontributeve të tij për promovimin e demokracisë dhe pluralizmit politik, për forcimin e paqes dhe stabilitetit në Ballkan, për promovimin e bashkëjetesës dhe harmonisë fetare, si edhe për forcimin marrëdhënieve italo-shqiptare”. Në prani të autoriteteve vendore të Rajonit të Venetos, që i akorduan këtë çmim, Presidenti Meta u shpreh: “Të nderuar Miq të Çmimit Ndërkombëtar të Venecias! Ju faleminderit nga zemra! Ky është një çmim që në radhë të parë i dedikohet popullit shqiptar. Veçanërisht shqiptarëve të Italisë, që nga ata të ardhur prej shekujsh në Itali e deri tek shqiptarët e ditëve të sotme, për punëtorët, studentët, e për të gjitha familjet e shqiptarëve. Ky është një çmim që i shkon edhe mijëra italianëve që jetojnë e punojnë në Shqipëri prej vitesh: sipërmarrës, studentë, profesionistë. Ky çmim është një simbol i miqësisë Itali-Shqipëri, një miqësi unike dhe e pandashme. Çdo gjë mund të ndryshojë në botë, por gjeografia jo, e Italia dhe Shqipëria janë të bashkuara nga historia e
rajonit, të cilët falë pjekurisë, dialogut, kanë bërë që vendet e Ballkanit, që sillnin vetëm krizë e luftë, sot janë më afër Europës e më afër paqes mes popujve. Ky është një çmim që u shkon edhe udhëheqësve fetarë, të cilët me inteligjencë, mund, sakrifica, harmoni e dashuri kundrejt pasardhësit, kanë bërë të mundur që dialogu ndërfetar dhe bashkekzistenca të jenë të shkëlqyera dhe shembull për mbarë botën. Ky çmim i dedikohet edhe familjes time, për mbështetjen dhe dashurinë, duke më lejuar të punoj çdo ditë me këmbëngulje e qetësi. Ju faleminderit të dashur miq! Faleminderit Venecia! Faleminderit Itali!” nga gjeografia. Ky është një çmim që i shkon edhe së ardhmes së marrëdhënieve tona, të miqësisë të së rinjve tanë, të cilët janë edhe shpresa jonë. Unë kam lindur 50 vite më parë në diktaturën më të errët që Europa ka njohur. Falë demokracisë unë, një student i ri, u bëra deputet, ministër, Kryeministër, Kryetar Kuvendi e President i Republikës, ndaj ky çmim i dedikohet demokracisë, si sistemi i vetëm që mund të ndryshojë të ardhmen për të rinjtë dhe qytetarët e një vendi. Ky është një çmim, që u dedikohet gjithashtu udhëheqësve të moderuar të
MEDIA ITALIANE
“Meta, simbol i demokracisë dhe respektit ndaj institucioneve” Presidenti Ilir Meta u vlerësua në Venecia me Çmimin Ndërkombëtar “Luani i Artë. Mediat italiane i kanë bërë jehonë ceremonisë së zhvilluar në Venecia, duke vlerësuar rëndësinë që ka dhënia e këtij çmimi për personalitete ndërkombëtare. “Një datë që mund të
mbahet në historinë e marrëdhënieve ndërkombëtare. Dje, më 12 korrik, në Venecia, pranë pallatit historik të Rajonit Veneto, ju dorëzua “Luani i Artë” i karrierës, Presidentit të Republikës së Shqipërisë, Ilir Meta”,shkruan agjencia e lajmeve “Agenparl.eu”.