Koha Jone_26 maj 2019

www.kohajone.com

CYANMAGENTAYELLOWBLACK

Protestë madhështore dhe krejtësisht paqësore E përditshme e pavarur

Viti i XXIX i botimit

Nr: 123 (8564)

E diel, 26 Maj 2019

Çmimi 30 Lekë

Dje qeveria Rama realisht u rrëzua, kushdo që kupton nga politika e ndjen se kryeministri mori udhën drejt dorëheqjes, por pret vetëm garancitë nga pala fituese. Ndërkohë në PS po ndjejnë shijen e ikjes nga pushteti prej votës së lirë me një qeveri zgjedhore. Ndërkombëtarët kanë ndryshuar qëndrim kundrejt kryeministrit, nuk janë më ata të para disa muajve.

Sondazhet tregojnë se opozita është 10 pikë para PS dhe aleatëve të saj FAQE 3

Pjesëmarrje historike në protestën kombëtare të opozitës.

Shqiptarët i japin përgjigje letrave të kryeministrit Rama

Në fotot: Nga protesta e djeshme e opozitës

VATIKAN

MESAZHET

YLLI MANJANI

ANALIZË

Lulzim Basha: Kriza zgjidhet vetëm duke ikur Edi Rama

“Duhet ndalur epshi i papërmbajtur i sundimtarit”

Meta i kritikon, eurokratët e sulmojnë me gënjeshtra dhe dogma

FAQE 5

FAQE 5

Nga Vincent Van Gerven Oei FAQE 5

Papa Françesku takon arbëreshët: Jeni dëshmitarë të vëllazërimit

FAQE 11

PROTESTA

Monika Kryemadhi: Ne jemi këtu, do të qëndrojmë këtu

FAQE 2

POLITIKE Nga LulzimBasha

S

onte shoh në sytë tuaj, dëgjoj në zërin tuaj, unë dhe gjithë Shqipëria, Europa dhe gjithë bota, shpresën e një kombi të ngritur në këmbë për të mos u ulur më kurrë. Është mbushur ky shesh me kurajo, me vendosmëri, me një mesazh të prerë dhe të vendosur: bëjeni ta dëgjojë gjithë bota.

E duam Shqipërinë si gjithë Europa!

Ky është mesazhi, kjo është aspirate që i ka mbledhur shqiptarët në këtë bashkim të pashembullt për herë të 6 në këtë shesh.

Nuk ka në Evropë kryeministër që kapet duke vjedhur zgjedhjet e mos të shporret një orë e më parë nga karrigia e të çohet para drejtësisë. Nuk ka në Evropë politikan që ta mbushë partinë e tij e grupin parlamentar me 19 përdhunues, vrasës e trafikantë dhe të mos shporret e të shkojë para drejtësisë. Standardet, vlerat dhe normat e Evropës do të kishin diktuar me dhjetëra herë largimin e Edi Ramës dhe të bandës së tij. Në këto 6 vite e gjysëm, vetëm krim, korrupsion e hajdutëri, babëzi dhe dhunë ndaj qytetarëve shqiptarë. Ndaj sot e derisa të bëhet realitet, ka vetëm një mesazh nga populli: Rama ik.

Më lejoni në emër të të gjithëve, teksa vjen momenti i thyerjes së agjërimit, për vëllezërit dhe motrat tanë në agjërim, tju uroj nga zemra, Zoti jua shpërbleftë sakrificën. Zoti e shndërroftë këtë bekim hyjnor për të gjithë shqiptarët dhe Shqipërinë sakrificën tuaj. Ju ftoj të falemi e të lutemi bashkë me ta për një minutë, teksa thyejnë agjërimin në një akt hyjnor të sakrificës dhe të bindjes vetëm ndaj të Madhit Zot si autoriteti suprem i qenieve të tjera mbi tokë.

Kjo betejë sot bëhet për Shqipërinë, kjo betejë sot bëhet për Evropën. Në këtë orë vendimtare kur qytetarët evropiane u drejtohen kutive të votimit le ti shtrijnë sytë në këtë shesh e të shohin se beteja për vlerat evropiane në Shqipëri po shkon drejt fitores. Në emrin tuaj dhe të një populli të tërë dua të shpreh mirënjohjen time të thellë për miqtë tanë perëndimorë që kanë folur me një zë dhe kanë kërkuar ti jepet fund farsës kriminale të zgjedhjeve kriminale pa opozitën, kanë kërkuar që edhe kreu i bandës në pushtet ti thërrasë mendjes dhe të jetë i gatshëm të zbatojë standardin

2

E diel, 26 MAJ 2019

“Ky miting madhështor është mesazhi i popullit evropian të Shqipërisë. Ky mesazh është shansi për zgjidhjen politike të krizës. Mjerë kush e lexon si shenjë dobësie, pasi ne jemi më të fortë se kurrë. Liri a vdekje! Demokraci a vdekje!”

Kriza zgjidhet me largimin e Edi Ramës

evropian për përgjegjësitë që ka para kushtetutës e ti hapë rrugë zgjidhjes politike. Populli shqiptar, populli evropian në këtë shesh e kudo është i vendosur për zgjidhjen politike. Ajo

kalon vetëm përmes largimit të shkaktarit dhe pengmarrësit ët demokracisë. Ai kurrë më nuk do ta ketë në dorë fatin e zgjedhjeve shqiptare. Ja ku është bashkimi dhe mesazhi ynë: Rama ik.

NDALIMET

Policia shoqëron 7 protestues

Edhe pse protesta e opozitës së bashkuar kaloi paqësore e pa incidente të dhunshme, policia ka nisur shoqërime të protestuesve të cilët janë kapur në shkelje të ligjit. Mësohet se rreth 7 protestues janë shoqëruar mbrëmë në ambientet e komisariatit numër 1 në Tiranë. Drejt komisariatit është drejtuar edhe kreu i FRPD, BelindKëlliçi, si edhe përfaqësues të forumit rinor demokrat. Policia pretendon se të rinjtë sulmuan me sende të forta në momentin që protesta zhvillohej para godinës së Parlamentit.

Botues dhe Drejtor: Nikoll LESI

Kryeredaktor: Qamil XHANI Zv/kryeredaktorë: Albina Gjergji, Herion Mesi

ADRESA E REDAKSISË:

Rruga: “Sami Frashëri”, Pallati i Aviacionit të Vjetër, Nr. 2, Tiranë/ Web: www.kohajone.com

Ky miting madhështor është mesazhi i popullit evropian të Shqipërisë. Ky mesazh është shansi për zgjidhjen politike të krizës. Mjerë kush e lexon si shenjë dobësie, pasi ne jemi

më të fortë se kurrë. Liri a vdekje! Demokraci a vdekje!

Le të jetë kjo mbrëmje preludi fatlum i zgjidhjes së kësaj krize, përmes diktatit të normave dhe parimeve të Evropës. Pa asnjë kompromis për parimet dhe normat euroatlantike. Le të jetë preludi i zgjidhjes politike për ti hapur rrugën Shqipërisë si e gjithë Evropa. Le ti lutemi Zotit, se arsyeja e njejrëzve të arsyeshëm edhe në kampin kundërshtar do ti mbivendoset verbimit të syve të atij që ëshë kapur peng nga krimi në sofrën e qeverisë dhe sundon me krimin.

Por le ti themi po kështu se ora po troket tik-tak tik-tak dhe se cdo ëndërr për të sunduar si despot lindor popullin perëndimor të Shqipërisë, çdoëndër për të imponuar me krimin zgjedhje moniste dhe çdo përpjekjke për të mos u larguar por për të vijuar të qeverisë me krimin, do të marrë përgjigjen e merituar nga ky shesh. *Pjesë nga fjalimi i kreut të PD, dje në protestën kombëtare të opozitës

GAZETARI I FAMSHËM VJEN NË TIRANË PËR PROTESTË

“Bulevardi është plotë, protestë paqësore” Media ndërkombëtare ka ndjekur dje me interes të madh protestën e opozitës.

“Reuters”, “Zëri i Amerikës”, DetuscheWelle dhe media të tjera kanë transmetuar live tubimin para Kryeministrisë, që nga fillimi deri në fund. Në shesh, bashkë më qytetarët ishin dhe gazetarë të huaj.

Njëri prej tyre është edhe Tim Judah, gazetarë i njohur dhe artikullshkrues në mediat më të njohura në botë.Ai shkroi në Twitter se ndodhej në Tiranë për të ndjekur dhe mbuluar si gazetar protestën e sotme të shqiptarëve. Ndërsa shton se bulevardi është plotë dhe protesta është paqësore.

NUMRI I KONTAKTIT:

0697044477

Marketingu: Bardhyl Ucaj E-mail: reklama@kohajone.com

POLITIKE

3 E diel, 26 MAJ 2019

Protestë madhështore dhe krejtësisht paqësore

Dje qeveria Rama realisht u rrëzua, kushdo që kupton nga politika e ndjen se kryeministri mori udhën drejt dorëheqjes, por pret vetëm garancitë nga pala fituese. Ndërkohë në PS po ndjejnë shijen e ikjes nga pushteti prej votës së lirë me një qeveri zgjedhore. Ndërkombëtarët kanë ndryshuar qëndrim kundrejt kryeministrit, nuk janë më ata të para disa muajve.

Sondazhet tregojnë se opozita është 10 pikë para PS dhe aleatëve të saj Opozita ka arritur dje të thyej çdo parashikim për protestat në Shqipëri. Si asnjëherë tjetër shqiptarët u janë përgjigjur thirrjeve të Frontit Opozitar dhe kanë zbritur në shesh si kurrë më parë.

Tubimi opozitar mblodhi në Tiranës numrin më të madh të qytetarëve që kanë rritur të mbledhin ndonjëherë partitë politike. Bulevardi “Dëshmorët e Kombit” dhe gjithë qendra e Tiranës, nga fillimi i sheshit “Skënderbej” dhe deri në sheshin “Nënë Tereza” ishte e mbushur me qytetarë që kërkoni largimin e kryeministrit Edi Rama dhe krijimin e një qeverie tranzitore që do të garantojë zgjedhje normale.

Siç ishte parashikuar, një numër i madh protestuesish erdhën nga rrethet. Në protestë kishte qytetarë nga çdo cep i vendit. Por ajo çfarë e bënte më të veçantë tubimin ishte fakti se banorët e Tiranës iu përgjigjën thirrjes së opozitës për të marrë pjesë në tubim. Pjesëmarrja masive ishte një fakt që nuk mohohej dje, as edhe nga ana e Partisë Socialiste. Edhe pse zyrtarë afër Ramës tentuan t’a paraqesin tubimin si një miting të “vakët”, në fakt jashtë mediave e pranonin se përballë nuk kishin parë një miting partiak, por ishte Shqipëria që kishte zbritur në shesh kundër Kryeministrit Edi Rama. Numri i jashtëzakonshëm i qytetarëve në shesh, siç tregojnë edhe vetë pamjet e mediave afër qeverisë, e bëri tubimin e djeshëm një manifestim madhështorë. Pjesëmarrja e qytetarëve në protestën kombëtarë të opozitës nuk ishte i vetmi zhvillim për t’u mbajtur mendje dje. Pas disa protestash me incidente serioze dhe me përplasje të ashpër mes qytetarëve dhe forcave të rendit, dje pamë një manifestim krejt ndryshe. Tubimi ishte paqësor dhe qytetarë gjatë gjithë zhvillimit

të tij nuk ranë pre e policisë, siç kishte ndodhur në protestat e tjera.

Ato pak incidente që ndodhen para Parlamentit dhe hedhja e ujit me presion nga policia, janë krejt të papërfillshme dhe nuk e zbehin imazhin e një tubimi qytetar. Shqiptarët treguan dje se nuk kanë problemin me institucionet, se nuk duan të përplasen me policinë dhe as kërkojnë që Tirana të kthehet në arenë beteje. Me shumë vendosmëri, opozita arriti të mbaj nën kontroll edhe atë pjesë të qytetarëve që realisht janë të zemëruar keq me këtë qeveri. Janë ata qytetarë që këto muaj janë plasur nëpër burgje, janë rrahur dhe helmuar me gaz nga policia, ndaj dhe është e kuptueshme se reagimi i tyre në protesta të tilla do të jetë më i ashpër se pjesa tjetër e shoqërisë. Por opozita, falë një organizimi perfekt duke vendosur kordonë sigurie me vajza dhe djem të rinj, mes protestuesve dhe policisë, arriti të shmang përplasjet. Në këtë mënyrë jo vetëm qytetarët e revoltuar u shmangën të kryenin akte të forta, por u shmangën edhe provokimet e policisë. Ndaj dje opozita arriti të paktën dy fitore. E para, i tregoi Qeverisë dhe ndërko-

mbëtarëve se shqiptarët nuk janë me Edi Ramën, por kundër tij. Pjesëmarrja masive në tubim ishte fakti më domethënës se balanca e votuesve ka ndryshuar. Qeveria ka kohë që nuk e ka shumicën dhe besimin e qytetarëve e prova ishte dje në shesh. Gjithashtu, mesazhi ishte dhe për ndërkombëtarët. Tashmë çdo ambasador që ndonjëherë bën deklarata të papërgjegjshme për protestat në Shqipëri, duket të shoh pamjet filmike dhe jo të lexojë raportet e qeverisë Rama para se të reagojë. Mesazhi i dytë dhe më i rëndësishëm është se opozita bashkë me mbështetjen qytetare ka një projekt konkret dhe plan sesi dilet nga situata. Fjalimi i Lulzim Bashës dje, bashkë me notat revolucionare, kishte dhe elementët e një platforme kombëtare që do të ndryshojë shumë gjëra në sherret politike shqiptare.

Në këtë mënyrë, Basha dhe opozita treguan dje se largimi i kryeministrit Edi Rama nuk është thjesht një tekë për të marrë pushtetin, por hapja e një rruge që do të garantojë zgjedhje normale, një parlament që përfaqëson realisht qytetarët dhe një sistem politik që nuk jep u jep më pushtet të pakufizuar kryeminis-

trave. Është një projekt që dje ju prezantua pjesërisht shqiptarëve dhe ndërkombëtarëve, por që tregon se opozita është në rrugën e duhur për të kthyer më në fund vendin në shinat e ligjit, Kushtetutës dhe demokracisë normale. Manifestimi i djeshëm ishte një leksion qytetarie dhe një mesazh që shqiptarët dhe opozita i dhanë Edi Ramës. Është koha që kryeministri ta lexojë siç duhet këtë mesazh dhe të bëj hapa pas nga rruga e konfliktit ku e ka futur vendin. Shqiptarët po i japin edhe një herë mundësinë të tregohet politikan që reflekton. Dhe duhet të reflektojë para se qytetarët të zbresin edhe një herë në shesh më 31 maj.

Dje qeveria Rama realisht u rrëzua, kushdo që kupton nga politika e ndjen se kryeministri mori udhën drejt dorëheqjes, por pret vetëm garancitë nga pala fituese. Ndërkohë në PS po ndjejnë shijen e ikjes nga pushteti prej votës së lirë me një qeveri zgjedhore. Ndërkombëtarët kanë ndryshuar qëndrim kundrejt kryeministrit, nuk janë më ata të para disa muajve. Sondazhet tregojnë se opozita është 10 pikë para PS dhe aleatëve të saj.

Qamil Xhani

POLITIKE

O

pozita ka mbushur dje sërish Tiranën me mbështetësit e saj për të protestuar kundër kryeministrit Edi Rama dhe qeverisë e për zgjedhje të lira me moton “E duam Shqipërinë si gjithë Europa”, një protestë që do të përsëritet të premten e ardhshme me 31 maj.

Këtë të shtunë opozita siç dhe kishte paralajmëruar, zhvilloi një tjetër protestë kombëtare përpara godinës së Kryeministrisë që nisi në orën 19:00 dhe u mbyll në selinë blu nga kryedemokrati Lulzim Basha rreth orës 21:30, një protestë kjo e cila sipas drejtueseve të partive opozitare, do të ishte protesta më e madhe e organizuar ndonjëherë gjatë historisë së pluralizmit politik në Shqipëri.

Por ndryshe nga protestat e tjera, situata pasditen e djeshme ishte tejet e qetë, ku edhe pse masiviteti nuk mungonte. Kryetari i PD-së doli nga selia rreth orës 19:30, për t’iu bashkuar pak minuta më vonë protestuesve në Bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, në sheshin para Kryeministrisë. Ndërkohë që në Tiranë pas oprë 16:00 nisën dhe mbërritjet e një numri tejet të madh mbështetësish të opozitës.

Pak orë para protestës, njëherazi do të reagonin edhe zyrat e SHBA-së, delegacioni i BE-së dhe ambasadat e shteteve anëtare të BE-së dhe OSBE, të cilat bënë thirrje që protesta të jetë paqësore dhe jo e dhunshme. Një apel është drejtuar edhe nga presidenti Meta i cili nënvizon vetëpërmbajtje. Po dje, në kuadrin e situatës politike që ka prodhuar djegia e mandateve nga opozita, edhe vetë kryeministri Eii Rama publikoi letrën e IV publike drejtuar kryetarit të PD-së ku e fton për dialog duke i kujtuar se është ai që mund të humbasë politikisht dhe shton se duhet ta harrojë dorëheqjen e tij. Protesta e djeshme që zgjati rreth 180 minuta dhe u zhvendos nga Kryeministria tek Parlamenti kaloi pa incidente, dhe si gjithmonë, në mbyllje të protestës, Basha iu drejtua mbështetësve të tij nga selia blu.

Ai tha se e djeshmja ishte protesta më masive popullore në 29 vite dhe se Europa e ka dëgjuar tashmë zërin e tyre. Por kreu i opozitës nuk ka hequr dorë nga kërkesat, pasi ai theksoi se është koha për zgjidhje politike, largimi i kryeministrit, qeveri tranzitore zgjedhje të lira. Rreth 1700 forca policie do të jenë në terren për të ruajtur rendin dhe qetësinë.

Efektivët e policisë janë vendosur gardh rreth Kryeministrisë, ndërsa janë mbuluar me dritaret dhe dyert e institucionit.

Incidenti te Kuvendi Protestuesit me të mbërritur në sheshin para Kuvendit nisën të hedhin gurë drejt parlamentit, ku dhe do të hiqej gardhi metalik.

Policia është përgjigjur me ujë, ndërsa Sekretari i Përgjithshë i PD-së Gazment Bardhi iu ka bërë thirrje vazhdimisht dhe shenja protestuesve të ndalojnë aktet e dhunës. Protestuesit më pas kanë ndezur zjarre me pankartat që

4

E diel, 26 MAJ 2019

Protesta e djeshme që zgjati rreth 180 minuta dhe u zhvendos nga Kryeministria tek Parlamenti kaloi pa incidente. Me 31 maj sërish në shesh

Opozita protestë masive dhe qytetare te Kryeministria dhe Kuvendi

janë shuar nga policia me fikëse.

Pas këtyre momenteve Basha ka mbyllur protestën nga selia e PD duke iu bërë thirrje për t’u takuar në protestën e ardhshme.

Retorika politike Kryeministri Edi Rama ka ftuar disa herë kundërshtarin e tij politik në tryezën e dialogut, por lideri i PD-së, Lulzim Basha duket se është i vendosur në kauzën e tij. Në mënyrë të përsëritur shefi i ekzekutivit iu drejtua Bashës me katër letra publike duke i kërkuar dialog pa kushte, pasi siç pohonte mes tjerash kryeministri, koha nuk pret sepse 30 qershori po afron. Lideri i selisë blu ka mohuar në formë kategorike një dialog në këto kushte, ndërsa ka shtuar se kryefjala e kauzës së opozitës së bashkuar është largimi

i kryeministrit Rama dhe krijimi i qeverisë tranzitore. Sipas Bashës, këto janë dy parakushte që do të ndihmojnë në zgjidhjen e krizës politike, e cila prej kohësh në fakt është shoqëruar me argumente dhe akuza të forta në distancë mes palëve. Por duket se “ujërat” politikë në vend disi janë trazuar pas apelit të koalicionit gjerman CDU/CSU, i cili përmes një deklarate për mediat ftoi partitë në Shqipëri të ulen në dialog dhe të diskutojnë për të gjitha temat, pa përjashtuar edhe mundësinë e shtyrjes së zgjedhjeve të 30 qershorit. Në të njëjtën gjatësi valë u vendos edhe presidenti i Republikës, Ilir Meta, i cili dha një mesazh të fortë duke theksuar se është i gatshëm të sakrifikojë edhe mandatin, me qëllim që

5 PROPOZIMET E OPOZITËS Kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha në fjalën e tij para protestuesve prezantoi 5 propozimet e opozitës, që sipas tij po diskutohen kudo.

1-Një parlament të fortë që merret peng vetëm nga ju, që kontrollon qeverisjen me një apo dy dhoma.

Me deputetë të zgjedhur drejtpërdrejt apo proporcional me lista të hapura.

2-Një president me kompetenca të plotë kushtetuese, drejtësi të pavarur që nuk i mbron, por i ndës-

hkon politikanët e lidhur me krimin.

3-Referendumi popullor si e drejtë e patjetërsueshme për të vendosur ju për çështjet që ju takojnë.

4-Financimi i partive politike për të dekrtiminalizuar politikën për të bërë që as partitë dhe as zgjedhjet mos jenë preja e radhës e krimit të organizuar.

5-Një paketë e fortë masash për ti dhënë fund krimit në Shqipëri për ti çuar aty ku e kanë vendin bashkë me politikanët që vodhën zgjedhjet. Rama ik!

palët të gjejnë zgjidhje për krizën ku ndodhen aktualisht vendi.

Gjithashtu kreu i shtetit theksoi se do të jetë i hapur të dekretojë një tjetër datë për zgjedhjet lokale, ndërsa iu bëri apel palëve që të jenë më të përgjegjshme dhe të shohin me përparësi interesat kombëtare të vendit.

Protesta minutë pas minute Ora 12:20 – Presidenti Meta apel: Më mirë të protestojnë sesa të ikin, por të jetë paqësore Ora 12:00 - Letra IV e Edi Ramës për Bashën: Harroje dorëheqjen time!

Pak orë para nisjes së protestës, kryeministri Rama publikoi letrën e katërt publike drejtuar Bashës ku thuhet se nuk do të japë dorëheqjen dhe data e zgjedhjeve nuk do të ndryshojë.

Ora 13:00 - OSBE apelon para protestës: Dhuna e papranueshme Ora 14: 46 - Reagon sërish Rama: Durimi nuk është pritje Kur kishin mbetur vetëm pak orë nga fillimi i protestës, kryeministri Edi Rama ka përcjellë një tjetër mesazh drejtuar opozitës shqiptare. “Durimi nuk është pritje. S’është të presësh duarkryq.

Kjo është përtaci. Durimi është të vazhdosh kur vazhdimi është i vështirë dhe i ngadaltë. Dy luftëtarët më të fuqishëm janë koha dhe durimi”, tha Rama në reagimin e tij në rrjetet sociale.

Ora 16:00- BE apel për protesta

paqësore: Palët të mbështeten në ofertën ekzistuese për dialog Ora 16:46 - Ishin nisur drejt Tiranës, policia shoqëron 2 protestues në Korçë Dy protestues nga Korça, të cilët ishin nisur me autobus drejtë Tiranë për t’iu bashkuar protestës kombëtare të opozitës u shoqëruan për verifikim. Lajmin e bëri të ditur kreu i PD-së në Korçë, Andrea Mano, i cili pretendoi se shoqërimi i tyre në Komisariatin e qytetit është bërë pa asnjë arsye.

Bëhet e ditur se policia e ndaloi autobuzin në Bulgarec, ndërsa të shoqëruarit janë shtetasit Artur Keci dhe Klement Karafili (Ish-polic).

Ora 17: 06 - Protesta, SHBA: Përmbahuni, kush përfshihet në akte dhune kryen krim Ora 18:36 - Thirrja e LSI për protestuesit: Mos bini pre e provokimeve të policisë Ora 19:10 - Protestës i bashkohen edhe banorët e Astirit Ora 19:27 - Protestuesit hedhin shashka dhe tymuese Ora 19: 38 - Mesazhi kryesor është shmangia e akteve të dhunës.

Disa të rinj me shirita të bardhë do të kujdesen për të mos pasur përplasje mes protestuesve dhe policisë.

Ora 19: 46 - Kryemadhi: Rama të mos provokojë qytetarët. Basha i bashkohet protestuesve Kryetarja e LSI-së i bën thirrje Edi Ramës të mos provokojë qytetarët. “Lëri qytetarët të qetë të mos i provokojë. I bëj thirrje qytetarëve të distancohen ndaj çdo rast dhune sepse sot viktimë nuk është Edi Rama por ata 500 mijë që u larguan pë shkak të Edi Ramës”, theksoi Kryemadhi.

Ora 19: 58 - Kryetari i PD-së mban fjalën para mijëra protestuesve Për më shumë se 30 minuta kryetari i PD-së, Lulzim Basha mbajti fjalimin para protestuesve.

Basha e quajti protestën mesazh politik drejtuar Ramës. “Mjerë kush e lexon si shenjë dobësie, kurrë nuk kemi qenë më të fortë.. liri a vdekje .. demokraci a vdekje”, tha ai. Basha tha se me zgjedhje pa opozitën Rama kërkon të çojë vendin drejt një përplasjeje të pashmangshme civile. “Rama do ta çojë vendin drejt një përplasjeje të pashmangshme civile. Do të

(Vijon në faqen 5)

POLITIKE

5

E diel, 26 MAJ 2019

MUAJI I RAMAZANIT

Basha ndalon fjalën në respekt të iftarit të besimtarëve myslimanë

N

dërsa mbante fjalimin e protestës lideri i opozitës ka ndërprerë për disa çaste fjalën në shenjë respekti për momentin e iftarit, kohë kur besimtarët myslimanë çelin vaktin pas më shumë se 17 orësh agjërim. “Më lejoni në emër

P

as 180 minutash, Kryetari i PD-së Lulzim Basha ka mbyllur protestën e opozitës që me përjashtim të disa momenteve tek parlamenti, shkoi pa incidente. “Ky bashkim i jashtëzakonshëm ka forcën, vendosmërinë dhe qartësinë për ta çuar këtë betejë deri në fund.

Ne nuk do ta pranojmë dhunën e krimit të organizuar në kutitë e votimit. Nuk do pranojmë kurrë më paligjshmërinë e një qeverie të faktuara ilegjitime.

Nuk do pranojmë më zgjedhje kriminale të kësaj qeverie ilegjitime dhe këtij kryeministri të kapur në krim. Jemi gati që së bashku me gjithë faktorët e përgjegjshëm politikë të vendit të hapim rrugën e zgjidhjes politike duke bërë të mundur së pari largimin e pengmarrësit dhe përmes një qeverie tranzitore ndarjen e pushteteve, zgjedhje të lira e të ndershme. Ky kushtrim është dëgjuar nga miqtë tanë strategjikë. Orët dhe ditët në vijim qofshin ditë reflektimi të thellë për ata që mendojnë se mund ta marrin peng këtë popull se mendojnë se mund ta mbajnë peng qeverisjen e këtij vendi.

Për ata që iu shkon në mendje se më 30 qershor do iu shtrëngojnë kularin në fyt shqiptarëve dhe do mbysin demokracinë, kjo nuk ka për të ndodhur. Sot në këtë mbrëmje të mbushur me shpresë, të mbushur me optimizëm, me mesazh pozitive të shkrirjes në një të vullneteve tuaj, të popullit shqiptar për liri dhe demokraci, vetë vullnetit të Europës dhe miqve tanë për ta çliruar Shqipërinë nga diktatura e krimit, të ndahemi me një mesazh të qartë se ne jemi gati ta çojmë këtë betejë deri në fund po kështu dhe paralajmërimi se kush mendon se do ta thyejë këtë vendosmëri popullore, gabohet rëndë dhe e pret vetëm përmbysja popullore. Rama ik, hapi rrugë (Vijon nga faqja 4) diktojë më 30 qershor kapjen përfundimtare të pushteteve”, theksoi kryedemokrati Lulzim Basha.

Ora 20: 33 Nis marshimi drejt Kuvendit “Rama ik!” Pas qëndrimit për një orë para Kryeministrisë, protestuesit po marshojnë drejt Kuvendit. Teksa protestuesit mbanin dritat e celularëve

të të gjithëve, teksa vjen momenti i thyerjes së agjërimit, për vëllezërit dhe motrat tanë në agjërim, t’ju uroj nga zemra, Zoti jua shpërbleftë sakrificën!

Zoti e shndërroftë këtë bekim hyjnor për të gjithë shqiptarët dhe Shqipërinë

sakrificën tuaj. Ju ftoj të falemi e të lutemi bashkë me ta për një minutë, teksa thyejnë agjërimin në një akt hyjnor të sakrificës dhe të bindjes vetëm ndaj të Madhit Zot si autoriteti suprem i qenieve të tjera mbi tokë”, tha Basha.

Pas 180 minutave, kryedemokrati: Orët dhe ditët në vijim qofshin ditë reflektimi të thellë për ata që mendojnë se mund ta marrin peng këtë popull

Basha: Koha për zgjidhje politike, Rama do të çojë vendin në përplasje civile

zgjidhje politike. Beteja jonë po shkon drejt fundit që paracakton historia për kombet që nuk e duan të keqen”, deklaroi Basha.

Përgjigja për Ramën Kryedemokrati Lulzim Basha zgjodhi sheshin për t’i kthyer përgjigje kryeministrit Edi Rama pas letrës së katërt të dërguar dje. Basha tha se nuk ka dialog me Ramën, duke ua lënë fjalën protestuesve për t’iu përgjigjur me “Joooooo”.

“Jepjani përgjigjen, ta dëgjojë në Surrel, në çdo bunker ku futet.

Jepjani përgjigjen. Mirënjohjen

më të thellë kam sot për kurajën tuaj që zgjoi botën demokratike se ne jemi popull i Europës, i lirisë, i demokracisë. Jemi njerëz që besojmë në vlera, tek dinjiteti i njeriut. Besojmë tek Zoti, besojmë tek demokracia, ndaj kjo betejë sot bëhet për Shqipërinë, për Europën. Në këtë orë vendimtare kur qytetarët evropiane u drejtohen kutive të votimit le t’i shtrijnë sytë në këtë shesh e të shohin se beteja për vlerat evropiane në Shqipëri po shkon drejt fitores. Në emrin tuaj dhe të një populli të tërë dua të

shpreh mirënjohjen time të thellë për miqtë tanë perëndimorë që kanë folur me një zë dhe kanë kërkuar t’i jepet fund farsës kriminale të zgjedhjeve kriminale pa opozitën, kanë kërkuar që edhe kreu i bandës në pushtet t’i thërrasë mendjes dhe të jetë i gatshëm të zbatojë standardin evropian për përgjegjësitë që ka para kushtetutës e t’i hapë rrugë zgjidhjes politike. Populli shqiptar, populli evropian në këtë shesh e kudo është i vendosur për zgjidhjen politike.

Ajo kalon vetëm përmes largimit

të shkaktarit dhe pengmarrësit të demokracisë. Ai kurrë më nuk do ta ketë në dorë fatin e zgjedhjeve shqiptare. Ja ku është bashkimi dhe mesazhi ynë: Rama ik”, deklaroi Basha.

Më tej, kryedemokrati akuzoi Ramën se më 30 qershor po kërkon të cojë vendin në një përplasje të pashmangshme civile, dhe kjo vetem për pushtetin e tij. “Mjerë ai që nuk ka vesh e nuk dëgjon.

E dëgjon e gjithë Shqipëria, e gjithë bota, zgjedhje demokratike pa opozitën nuk ka e nuk do të ketë. Rama ik. Në një javë Europa tregoi standardin e saj të vërtetë. Nga Londra në Vjenë, politikanët e përgjegjshëm dhanë dorëheqjen e i rikthyen sovranit atë që është e sovranit. Sot në vendin tonë, për akoma pak kohë, zotër janë politikanë të lidhur me krimin, një grup horrash që kanë marrë peng partinë e tyre dhe e shohin popullin si shërbëtor.

Edi Rama sakrifikoi gjithçka të qytetarëve, vodhi zgjedhjet për një qëllim, pushtetin e tij, për këtë do ta cojë vendin në një përplasje të pashmangshme civile. Duke cuar për herë të parë në 29 vite, të njëjtët trafikantë e banditë, figura të krimit, që nëse drejtësia nuk do ishte e kapur, do i dënonte për përfshirjen e tyre në shitblerjen e votës. Për pushtetin e tij, për pasurinë e tij, jo vetëm i ka mbrojtur kriminelët por do përfundimisht të vendosë zgjedhën e krimit në Shqipërinë”, deklaroi Lulzim Basha.

ndezur, kryedemokrati i ftoi ata në marshimin drejt godinës së Kuvendit. “Me drita ndezur te marshjome drejt kuvendit që së shpejti do ta çlirojmë dhe do ia kthejmë popullit sovran”, ishte ftesa e Lulzim Bashës.

Ora 21:00 – Protestuesit mbërrijnë tek Parlamenti, por u hodhën gurë dhe shashka drejt policisë që ndodhen para Kuvendit, gjë që detyroi policinë t’i bënte thirrje Gazmend Bardhit të merrte masa

për të qetësuar turmën dhe për të shmangur çdo incident të mundshëm.

Ora 21:09 - Protestuesit hedhin gurë e shashka, Gazmend Bardhi i ndalon Protestuesit hodhën gurë dhe shashka drejt policisë para Kuvendit. Policia i bëri thirrje Bardhit të merrte masa.

Ndërkohë që është hequr dhe gardhi dhe po digjen disa kartonë.

Ne nje moment policia hodhi

uje drejt protestuesit. Në një moment Gazmend Bardhi ka dalë para protestuesve në hyrje të parlamentit për ti bërë thirrje të qetësohen.

Ora 21: 30 Basha mbyll protestën: Zgjidhja politike, largimi i Rames Ashtu si çdo protestë, kreu i PD-së, Lulzim Basha e ka mbyllur tubimin me një fjalim nga selia blu. Ai tha se mesazhi i dhënë nga qytetarët është i qartë. Zgjidhje politike është vetëm largimi i Ramës.

Ora 21:52 – Basha mbledh ishdeputetët, kryetarët e degëve dhe të bashkive Pas mbylljes së protestës së opozitës, Kryetari i Partisë Demokratike Lulzim Basha ka kërkuar një mbledhje me ishdeputetët demokratë, kryetarët e degëve dhe të bashkive. Basha ka ndërmarrë këtë veprim për t’i falënderuar për punën e tyre me strukturat dhe pjesëmarrjen në protestat e opozitës.

POLITIKE

6

E diel, 26 MAJ 2019

Protesta paqësore - Kryetarja e LSI-së: Ne jemi këtu, do të qëndrojmë këtu. Do ta bëjmë Shqipërinë një vend të BE-së!

Kryemadhi: Dhuna i shton jetën Ramës, po tregojmë se jemi vërtetë europianë!

N

ë nisje të marshimit të saj drejt Kryeministrisë, kryetarja e Lëvizjes Socialiste për Integrim, Monika Kryemadhi është shprehur se, pjesëmarrja në protestë është masive, ndërsa shtoi se sot jemi më evropianë se kurrë. Para gazetarëve, Kryemadhi është shprehur se shqiptarët nuk janë viktima, por është kryeministri Edi Rama. Më tej ajo tha se shqiptarët nuk e meritojnë të ikin nga vendin, por meritojnë zgjedhje të lira dhe të ndershme. “Ne sot në atë shesh me ato qindra dhe mijëra shqiptarë protestojnë dhe për ata socialistë që janë të pamundur të vijnë aty, për policët, për administratën publike që ndihet e kërcënuar, mësuesit e mjekët. Ne jemi sot për të treguar që jemi qytetarë, që jemi të vendosur në rrugën tonë, që jemi më të vendosur se kurrë. Jemi këtu sepse e duam vendin. Ne sot më shumë se kurrë tregojmë që jemi europianë. Dëshira për të qenë anëtarë të BE është shumë më shumë se çdo flamur politik. Për mua protesta e ka arritur qëllimin e saj. Çdo ditë e më shumë qytetarët shtohen, deklaratat në favor të opozitës shtohen. Deklaratat qaramane të kryeministrit… Dua të them që të mos vazhdojë të provokojë qytetarët, t’i lërë të protestojnë në mënyrë qytetare dhe të largojë provokatorët. Iu bëj thirrje shqiptarëve të distancohen nga çdo akt dhune sepse viktima nuk është Rama por shqiptarët, ata që kanë ikur. Çdo dhunë që bëjmë i japim pikë Edi Ramës. Ai ka ikur, e mori përgjigjen e tij. Ai e di shumë mirë që ka ikur. Ai e di shumë mirë se dhuna i shton jetën atij. Qëndresa e qytetarëve shqiptarë është goditja më e madhe për Edi Ramën. Sot kjo protestë madhështore, entuziaste është çlirim shpirtëror. Dialogu ynë është një dialog kombëtar. Ka të bëjë me shqiptarët jo individët”, deklaroi kryetarja e LSI-së. Kryemadhi ka dalë në protestë me një parullë të shkruar në bluzën e saj, me mbishkrimin “Here I am”.

Zonja Kryemadhi parashikohet një protestë e gjatë sot, çfarë do të ndodhë me të?

Protesta për mua e ka arritur qëllimin e saj. Qëllimi i protestës tregon që çdo ditë dhe në çdo protestë qytetarët shtohen. Çdo ditë e më shumë deklaratat në favor të opozitës shtohen, në favor të qëndrimeve tona. Mjafton të shikosh letrat qaramane të kryeministrit që ka filluar me këngën “mora një letër mu në postë, tuj shku rrugës më humbi”. Ajo që dua të them është që të mos vazhdojë më t’i provokojë qytetarët, të mos provokojë më me dhimbjen, nervozizmin dhe varfërinë e shqiptarëve. Por i bëj thirrje që t’i lërë qytetarët të qetë, të protestojnë në mënyrë paqësore, të largojë çdo provokator që mund të ketë në turmë. Dhe këtu përfitoj nga rasti t’i bëj thirrje të gjithë qytetarëve të distancohen nga çdo rast dhune. Sepse sot viktima nuk është Edi Rama, viktimat janë ata 500 mijë shqiptarë që janë larguar nga Shqipëria për shkak të politikave të tij të këqija, për shkak të mbylljes së vendeve të punës, për shkak të taksave të larta, për

shkak të pensioneve të ulëta, për shkak të shërbimit shëndetësor skandaloz, për shkak të mungesës së mjekëve dhe infermierëve në spitalet tona, për shkak të mësuesve të cilët nuk kanë mundësi të shkollojnë fëmijët e shqiptarëve. Viktimat janë shqiptarët, nuk është Edi Rama. Dhe Edi Rama është shkaktari i viktimave,.

Dhe çdo rast dhune, dhe çdo provokim që bëjmë ne sot nuk është në favor, ai ka ikur, çdo dhunë që mund të bëjmë ne sot i jep pikë Edi Ramës. Edi Rama ka ikur, Edi Rama e mori përgjigjen e tij dhe ai e di shumë mirë që zgjedhje nuk ka për të pasur. Ai e di shumë mirë që vetëm dhuna i shton jetën atij. Qëndresat paqësore të qytetarëve, të grave dhe vajzave shqiptare që luftojnë për fëmijët e tyre, janë goditjet më të mëdha për Edi Ramën. Dhe ajo që dua të them është që sot kjo protestë që është protestë madhështore e jashtëzakonshme, entuziaste, është çlirim shpirtëror jo vetëm për shqiptarët por dhe për socialistët që ndihen të kapur dhe të izoluar nga Edi Rama.

Ashtu si ju edhe ndërkombëtarët kanë bërë thirrje për që të jetë një protestë e qetë dhe pa dhunë por kanë bërë thirrje dhe për dialog…

E ka bërë të qartë dhe z.Basha si Kryetar i opozitës ku thotë, dialogu ynë është kombëtar. Që do të thotë është një dialog që ka të bëjë me shqiptarët dhe jo midis individëve. Nuk ka më dialog me kryetarët e partive. Ka dialog për ti dhënë zgjidhje halleve të shqiptarëve, për ti dhënë zgjidhje njëherë e përgjithmonë për të pasur zgjedhje të lira dhe të ndershme, për tu thënë shqiptarëve dhe njëherë që do vendosin ata për fatin e tyre, për të thënë dhe njëherë që iku koha kur vendosin individët. Sot do të vendosin shqiptarët.

Dialogu fillon jo duke provokuar shqiptarët por duke ofruar alternativën, duke ofruar zgjidhjen dhe duke dhënë shansin dhe mundësinë shqiptarëve për tu përfshirë në çdo marrëveshje e cila është transparente. I bëj thirrje Ramës që të jetë i sinqertë në letrat e pajtimit sepse janë

vetëm provokative, i bëj thirrje të gjithë socialistëve që të përfshihen në fillim duke dialoguar brenda partisë së tyre sepse ata vetë e dinë që nuk janë aty ku duhet të jenë. Por mbi të gjitha i bëj thirrje të gjithë qytetarëve shqiptarë. Problemet tona nuk qëndrojnë të dialogu i individëve por te sistemi i kalbur, te ai sistem të cilin e ka kapur sot krimi i organizuar.

Znj. Kryemadhi më dt 31 maj, z.Rama ka thirrur të 61 kandidatët për të hapur fushatën zgjedhore…

Deklarata e deputetëve të Bundestagut gjerman ishte shumë i qartë. Kur ata deklaruan që nuk do të pranojnë zgjedhje pa opozitën dhe është një deklaratat me të forta ku thotë që edhe shtyrja e zgjedhjeve nuk është tabu edhe dorëheqja e një Kryeministri nuk është tabu. Sot unë mendoj që hall më i madh është ca do ti japim shqiptarëve jo të ruajmë një karrige për një njeri. Mendoj që shqiptarët do duan që kjo klasë politike të iki. Nëse shqiptarët duan zgjedhje të lira dhe të ndershme duhet tu bëjmë zgjedhje të lira dhe të ndershme. Të mbyllim tranzicionin njëherë e përgjithmonë. Të paktën njëherë të vetme të mos mendojnë politikanët për veten e tyre, por për të ardhmen e fëmijëve të shqiptarëve. Mendoj që kjo është shumë më e rëndësishme se çdo gjë tjetër.

Znj. Kryemadhi, a keni një koment në lidhje me deklaratat e Presidentit Meta, i cili tha se këto protesta ndikojnë në imazhin e vendit?

Unë mendoj që është shumë e rëndësishme që bota, ndërkombëtarët por edhe ne shqiptarët të mendojmë që ne nuk jemi vendi i botës së tretë, por kemi djem dhe vajza që dinë të udhëheqin vendin e tyre, kemi djem dhe vajza të cilët kërkojnë të ndërtojnë të ardhmen e tyre në Shqipëri.

Imazhi i Shqipërisë është shumë më i keq kur në raportin e DASH shkruhet që Shqipëria është baza operacionale e krimit të organizuar dhe e trafikut të drogës për Amerikën e Jugut, Amerikën e Veriut, për Lindjen e Mesme, për Evropën e kështu me radhë. Mendoj që është më

keq të kesh një deklaratë të tillë sesa të kesh qindra e mijëra gra, vajza, burra e djem që dalin e protestojnë sepse nuk duan të ikin nga vendi. Ky është një nga imazhet më të mira. Ne kemi nevojë të kemi një vend demokratik dhe protestat demokratike ja japin shansin Shqipërisë për t’u ndërtuar dhe për të qenë vërtet një vend i BE-së.

Presidenti është shprehur i gatshëm për të rishikuar dekretin për të ndryshuar datën e zgjedhjeve, por gjithashtu ai ka shprehur edhe pakënaqësi në lidhje me qëndrimet ekstreme si tuajat, ashtu edhe të mazhorancës…

Të gjithë kemi këndvështrimet tona por unë mendoj që djegia e mandateve nuk erdhi brenda një dite por si rezultat i të gjithë atij akumulimi të shkeljes së të gjithë procesit demokratik në Shqipëri.

Të gjithë atij procesi të uzurpimit të shtetit, të kapjes së tij dhe shkatërrimit të çdo hallke nga grupi që drejtohet nga Edi Rama që quhet Rilindje e që tanimë duhet ta quajmë një sekt kriminal.

Dhe nuk duhet ta ngatërrojmë kurrë Partinë Socialiste me sektin kriminal të Rilindjes. Mendoj që nuk kishte rrugë tjetër. Opozitës ia mbyllën të gjitha rrugët e komunikimit, shkatërrimi i Gjykatës Kushtetuese, skandali i radhës tashmë edhe pa Gjykatë të Lartë. Çfarë ndodhi?

Ndodhi që ne sot kemi shejtanin brenda godinës së Kryeministrisë, i cili ka kapur drejtësinë, gjykatat, shëndetësinë, arsimin, infrastrukturën, ekonominë, mediat dhe kjo është diçka shumë e rëndë.

Ka kapur çdo gjë.

A po përçoni një mesazh me mbishkrimin që keni në T-shirt-in tuaj?

Unë jam në Shqipëri, do të jetoj dhe do të luftoj për Shqipërinë, sepse dua që fëmijët e mi të jetojnë në Shqipëri. Ashtu siç dua unë që t’i përkëdhel fëmijët në mëngjes dhe në darkë, ashtu janë të gjithë shqiptarët.

Ndoshta unë e kam mundësinë për t’i parë fëmijët, por janë me qindra mijëra shqiptarë që nuk e kanë këtë mundësi. Do të dëshiroja siç iu është dhënë mundësia, ose sikurse Zoti është treguar bujar me mua, të tregohet me politikën shqiptare.

Të lëshojnë të gjithë diçka nga vetja, të lëshojmë të gjithë çfarë kemi për t’u dhënë shqiptarëve shansin për të gjithë. Edhe për ju gazetarët që të jeni më dinjitozë, me integritet e të pavarur, për median që të jetë e lirë në punën e vetë. Për mjekët dhe doktorët që të kenë mundësi t’u shërbejnë qytetarëve, për mësuesit që të mësojnë fëmijët e shqiptarëve, për të gjithë ata që duan një jetë të mirë për fëmijët e tyre. Shqiptarët janë të rëndë në vendin e tyre. Por unë mendoj që ky është mesazhi më i mirë. Ne jemi këtu, do të qëndrojmë këtu. Të mos harrojmë që Shqipëria ka qenë një nga vendet që ka krijuar gjithmonë stabilitetin në rajon, por edhe destabilitetin. Ne nuk do të lejojmë as Edi Ramën e as bandën e tij që të destabilizojë Shqipërinë.

POLITIKE TAKIMI NË PRRENJAS

K

ryetari i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste Taulant Balla dhe Ministri i Turizmit dhe Mjedisit Blendi Klosi kanë zhvilluar një takim elektoral në Bashkinë e Prrenjasit. Ata prezantuan kandidatin socialist Nuri Belba. Balla dhe Klosi u shprehën përpara qytetarëve që të votojnë për kryetar bashkie Nuri Belbën, që Prrenjasi të marrë zhvillim. Taulant

7

E diel, 26 MAJ 2019

Balla: Zgjedhjet më 30 qershor, detyrim kushtetues Balla në fjalën e tij tha se PS nuk e ndryshon datën e zgjedhjeve, që do të mbahen më 30 qershor. Në fjalën e tij Balla tha se zgjedhjet me 30 qershor janë detyrim kushtetues kushdo që do përpiqet të cenojë zgjedhjet do përballet me ligjin. “Partia Socialiste ka marre besimin e shqiptarëve për të bërë shtet. Shteti fillon nga respektimi i

Kushtetutës dhe i ligjeve nga të gjithë.

Zgjedhjet me 30 Qershor janë detyrim Kushtetues. Askush nuk mund te dalë mbi Kushtetutën. Ligji jep ndëshkim shembullor për këdo që do të guxojë të cënojë zgjedhjet. Edi Rama do të marrë në vitin 2021 mandatin e tretë qeverisës”, u shpreh dje kryetari i grupit parlamentar socialist, Taulant Balla.

Letra IV e kreut të Qeverisë drejtuar kreut të PD-së për uljen e palëve në tryezë për gjetjen e një zgjidhjeje të krizës politike: Edhe armiqtë dialogojnë

Kreministri Rama - Bashës: Harroje dorëheqjen time, por eja në dialog T

eksa na ndajnë pak orë nga protesta e thirrur nga opozita në orën 19:00, kryeministri Edi Rama vazhdon të insistojë në apelin drejtuar kryedemokratit Lulzim Basha. Në letrën e radhës, Rama vijon të këmbëngulë për mos negocimin e 30 qershorit dhe mosdhënien e dorëheqjes.

Në letrën e tij të radhës, Rama apelon prerë ndaj kreut të opozitës se nuk mund të nënshtrojë mazhorancën. Sipas Ramës vendimi i opozitës për të mos hyrë në zgjedhje vjen si pasojë e frikës nga vota e popullit, por shton se ky hap do të sjellë daljen nga sistemi të PD. Në letër, Rama i adresohet Bashës me paralajmërimin se tatëpjeta për grupimin politik të opozitës, por sidomos për kreun e opozitës personalisht, do të jetë pa mundësi ndalese deri në fundin dhimbshëm.

Letra e plotë e Ramës Zoti Kryetar, nuk dua t’Ju krijohet ideja se ky është një ushtrim serial i llojit “m’ka çu nana me la gojën”, as një përsiatje e zgjatur ku unë kam thjesht interesin e ndarjes me publikun, të mendimeve të mia lidhur me situatën e krijuar prej Jush.

Padyshim që këto letra publike, synojnë të qartësojnë sa të jetë e mundur edhe opinionin publik, lidhur me pozicionin e me opinionin tim në këtë situatë. Por nëse një nisëm e tillë, do të ishte pa asnjë interes për Ju e për grupimin Tuaj politik, sigurisht që s’do zgjidhja këtë rrugë për t’u sqaruar deri në fund me njerëzit. Kam frikë se Ju nuk e shihni fare interesin e drejtëpërdrejtë që keni, në leximin e këtyre mesazheve publike drejtuar Juve personalisht, ashtu sikundër jam i bindur se më herët se vonë, kur t’i lexoni në një situatë tjetër, do t’Ju vijë keq që s’i lexuat e kuptuat kur duhej, nëse nuk uleni tani në Tryezën e Dialogut.

Unë e kam ditur dhe fatmirësisht Ju’a kam thënë, shkruar në një sms të shkurtër, shumë kohë më parë, se ku mund t’Ju çonte heqja dorë nga frenat e retorikës politike ose, shqip, të folurit e gojës para mendjes, në kuturisjen e dëshpëruar për të treguar forcën e kërcitjes së dhëmbëve, duke braktisur forcën e arsyes. Ja ku jemi sot dhe në shumë pak kohë, nëse Ju nuk frenoni për t’u kthyer në rrugën e arsyes, e tatëpjeta për grupimin Tuaj politik, po sidomos për Ju personalisht, do të jetë pa mundësi ndalese deri kur të prekni fundin

e saj të dhimbshëm.

Në historinë e demokracisë janë tkurrur e tretur parti historike shumë më të mëdha e të lavdishme, se sa grupimi që Ju aktualisht drejtoni me një papërgjegjshmëri të hatashme. Po kurrë s’ka ndodhur që pluralizmi të tretet bashkë me to. Janë shfaqur e zhdukur pa lënë gjurmë, udhëheqës të dështuar në krye të plot partive me peshë dhe jeta politike ka vijuar e ka prodhuar udhëheqës të rinj pa ndonjë vështirësi të pakapërcyeshme.

Kështu që, nuk është as keqardhja ndaj Jush që më mundon, as dalja e palavdishme nga skena e grupimit Tuaj, të degraduar sot në një masë depresive muskujsh, inatesh e britmash. Po më shqetëson shumë, humbja e panevojshme dhe e dëmshme për vendin tonë e kohës dhe energjive, me një histori kaq të shëmtuar e të kotë politike, sa kjo që po zhvillohet në amullinë e dëshpërimit të opozitës Suaj, qyshse dogjët qorrazi mandatet parlamentare e nisët t’i fryni me tërbimin e humbësit zjarrit të barbarisë politike.

Kundërshtarët janë krijuar për t’u mundur, por në demokraci ata s’janë armiq, nuk trajtohen si armiq dhe nuk munden armiqësisht, sepse koston e armiqësisë e

paguan vendi. Këtu, tek kostoja që ka për vendin mënyra krejt e papërgjegjshme se si Ju keni zgjedhur të përballeni me frikën nga humbja e nga drejtësia, e ka burimin edhe keqardhja ime. Edhe marrja e këtij mundimi letërshkrimesh nga ana ime, buron nga bindja ime se ka ende kohë, për t’i ulur kostot e kësaj historie krejt të tepërt politike për Shqipërinë sot dhe nga ndjenja e detyrës sime, për t’i thirrur të kthehet arsyes Suaj të humbur.

Edhe armiqtë dialogojnë, madje edhe kur janë në llogoret e luftës prej vërteti, ata e ndalin këmbimin e zjarreve dhe i lenë një kohë këmbimit të fjalëve. Pastaj, nëse fjalët nuk e ndalin dot zjarrin, zjarri rimerr vendin e fjalëve. Ndërsa kundërshtarët në demokraci hedhin e presin shumicën e kohës, po ka gjithnjë një kohë kur ulen e flasin, sepse demokracia edhe mur edhe urë, fjalën ka. Si mund t’i thuhet kundërshtarit në demokraci ik ti dhe pastaj flasim ose unë do t’i ve zjarrin vendit?!

Kur ka ndodhur kjo dhe ku, përveçse në Shqipërinë e udhëheqësit Tuaj ndjellakeq e çmendurak?! Ah po, e vërtetë, ka ndodhur edhe në Shqipërinë e dy viteve më parë, kur fiks si në këta muaj, Ju thoshit ik ti dhe pastaj flasim, madje bjere dorëheqjen

me shkrim në Çadrën e Republikës së Re që të flasim!

Dhe në fakt, dorëheqja me shkrim nuk erdhi se s’kishte si të vinte, po erdhët Ju në rrugën e arsyes dhe çadra iku bashkë me Republikën e Re, se s’kishin si të mos iknin.

Edhe sot, Ju duhet ta harroni dorëheqjen time për një arsye shumë të thjeshtë: Unë as jam zgjedhur nga Ju, as punoj për Ju e as mund të tradhtoj ata që më kanë zgjedhur dhe të gris kontratën detyruese me ta, shumicën e shqiptarëve, pse Ju nuk pranoni t’i nënshtroheni vullnetit të shumicës dhe i frikeni zgjedhjeve e drejtësisë si djalli temianit!

Bashkë me dorëheqjen time, Ju i dashur Lulzim, duhet të harroni edhe se mund ta nënshtroni shumicën, duke imponuar me dalë-mendjen e një pakice në tkurrje, anullimin e zgjedhjeve të 30 qershorit – të cilat nuk i kam caktuar unë po Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë dhe nuk i kam në dorë unë, po populli shqiptar.

Nëse Ju s’doni të hyni në zgjedhje se keni frikë nga gjykimi i popullit me votë apo se shihni në bezen e imagjinatës Suaj, një film ku votën e shqiptarëve pa dallim, e zëvendëson molotovi i ndjekësve Tuaj të verbuar a të paguar, kjo është llogaria Juaj e gabuar dhe natyrshëm, edhe e drejta Juaj për ta vetëasgjësuar grupimin Tuaj politik duke i besuar kësaj llogarie marroqe. Por Ju duhet ta harroni po ashtu, se mund ta ktheni përmbys logjikën e sistemit demokratik, duke ndjekur logjikën e forcës së dëshpëruar të të humburit, që gabimisht kujton se s’ka ç’humbet tjetër dhe kthehet në të mbyturin që të mbyt!

Keni akoma shumë, sa shumë, për të humbur! Keni akoma kohë, shumë pak kohë, për të rifituar kthjelltësinë, qetësinë dhe orientimin e humbur, duke u kthyer në Tryezën e Dialogut e duke i kursyer Shqipërisë, po edhe vetes e grupimit Tuaj, kostot e një aventure sa qesharake, aq edhe të kushtueshme për këtë vend.

Këto letra të miat po zgjaten përditë, sepse po mbarojnë! Dhe me durim po Ju përsëris, ftesën për Dialog. Pa kushte dhe pa frikë.

Kushtet dhe frika, janë pengesat që do t’Ju nxjerrin nesër si dështak nga politika, nëse nuk i nxirrni sot fishek nga vetja.

Në pritjen Tuaj që vazhdon, Edi Rama 25 maj, 2019

POLITIKE

8

E diel, 26 MAJ 2019

Protesta e opozitës/ Këshilltari i CDU-së: Të krijohet qeveria transitore. Meta: Shqiptarët më mirë të protestojnë se të largohen

Martin Henze përgëzon Presidentin Meta: Një demokrat i vërtetë në Ballkan K

ëshilltari i partisë gjermane të Angela Merkel CDU, Martin Henze ka reaguar në lidhje me situatën politike në Shqipëri duke komentuar deklaratat e presidentit Ilir Meta për mundësinë e ndryshimit të datës së zgjedhjeve. Henze shkruan se kreu i shtetit shpjegoi qartësisht çfarë duhet bërë.

Politikani gjerman në mesazhin e tij theksoi se Partia Socialiste dhe opozita duhet të reagojnë për gjetjen e një zgjidhje. “Si organi suprem i Kushtetutës, Presidenti i Shqipërisë shpjegoi qartësisht çfarë duhet bërë.

Partia Socialiste dhe opozita të reagojnë”, shprehet Martin Henze. Këshilltari i CDU-së në mesazhin e tij ka vënë në dukje nevojën për krijimin e qeverisë tranzitore. “Qeveria duhet ti përmbahet Kushtetutës. Është e rëndësishme tani për kombin shqiptar që së bashku me një opozitë të zgjedhur demokratikisht dhe me orientim evropian të organizohet një qeveri tranzitore, kështu do mund të stabilizohet shteti dhe të organizohen zgjedhjet vendore”, u shpreh Martin Henze. Presidenti Ilir Meta, në një koment të lënë në rrjetet sociale për ndjekësit e tij, është shprehur se “Garantimi i rendit, sigurisë publike, stabilitetit të vendit, zgjedhjeve të lira, të ndershme dhe demokratike prevalon mbi çdo aspekt tjeter formal, përfshirë edhe rishikimin e datës së zgjedhjeve”,

tha ai. Ndërkohë, në komentin e lënë nga Presidenti Meta ka komentuar edhe këshillatari i CDU-së, Martin Henze. Në komentin e tij Henze përgëzon Presidentin Meta duke e cilësuar si një demokrat të vërtetë në Ballkan.

Reagimi i Presidentit Dy ditë më parë presidenti i republikës Ilir Meta përmes një deklarate apeloi për zgjidhjen e krizës politike në vend duke iu adresuar kryeministrit Edi Rama dhe kreut të opozitës Lulzim Basha. Meta tha se ishte gati të rishikonte dekretin për datën e zgjedhjeve në interes të zgjidhjes së ngërçit politik në vend. Dhe në vazhdën e mesazhe për një dialog mes palëve, Presidenti Ilir Meta do të reagonte dje pak orë para protestës së opozitës së bashkuar, ku mes tjerash thotë se ajo duhet të jetë paqësore. Në qëndrimin e

presidentit theksohet se protestat demokratike janë një e drejtë e qytetarëve dhe kjo i shërben përmirësimit të vendit, ndërsa drejtuesve partiakë iu kërkon që të udhëheqin protestuesit paqësisht në tubimin përpara Kryeministrisë. Kreu i shtetit pohon se shqiptarët është më mirë që të protestojnë dhe të mbushin sheshet për të kërkuar qeverisje më të drejtë për vendin, sesa të zgjedhin rrugën e largimit prej tij. “Në prag të protestës kombëtare të thirrur sot në mbrëmje nga drejtuesit e Opozitës së Bashkuar, duke shprehur bindjen se tubimet paqësore e demokratike, janë një e drejtë fondamentale e demokracisë, legjitime e kushtetuese, dua të theksoj se sa e rëndësishme është që ajo të jetë tërësisht paqësore. Si President i Republikës kam qenë dhe jam

i bindur se është më mirë që shqiptarët të protestojnë për të drejtat e tyre dhe të kërkojnë një Shqipëri më të mirë dhe gjithëpërfshirëse, se sa të largohen nga vendi. Në protestat e mëparshme, pavarësisht nga përkrahja qytetare, janë vërejtur disa akte dhune të papranueshme, ndaj dua t’ju kujtoj se drejtësia e kauzës tuaj, nuk duhet të cënohet nga veprime të papërmbajtura të individëve të caktuar. Është përgjegjësi e udhëheqësve të Opozitës së Bashkuar për mbarëvajtjen e protestave ku ata ftojnë qytetarët të marrin pjesë.

Vetëm në këtë mënyrë, kauza juaj për një demokraci të vërtetë, që garanton një bashkëjetesë të gjerë qytetare, legjitimitet e funksionalitet të institucioneve, do të dëgjohet më mirë brenda dhe jashtë vendit. Protestat e vazhdueshme të opozitës

ISH-DEPUTETJA E LSI-së

Kërpaçi: Letra e katërt e Ramës, fasadë!

Pas letrës së katërt të kryeministrit Edi Rama ku e ftoi sërish dje Lulzim Bashën në dialog, ka ardhur reagimi i parë nga radhët e LSI-së. Ishte Floida Kërpaçi, ish-deputetja e Lëvizjes Socialiste për Integrim, e cila e ftuar në Report Tv i ka konsideruar si një fasadë të radhës nga kreu i qeverisë.

Sipas saj, ato letra janë tregues se Rama nuk do të mirën e vendit, por vetëm karrigen e tij.

“Një fasadë e radhës, që nuk kërkon të gjejë zgjidhje. Sepse po të kishte dashur të mirë, do ishte larguar nga ajo karrige, nuk do Shqipërinë”, u shpreh Kërpaçi. Duke u ndalur tek protesta e opozitës, që do të zhvillohet të shtunën pasdite, Kërpaçi ka deklaruar se PDLSI kanë leje nga policia për të protestuar vetëm dy orë.

“Na kanë dhënë leje dy orë për të protestuar, por do të jenë qytetarët ato që do të vendosin se sa do të zgjasë kjo protestë”, tha ish-deputetja e LSI. Ftesa e kryeministrit Edi Rama për dialog i është drejtuar vetëm kryedemokratit, Lulzim Basha duke përjashtuar nga kjo tryezë, ish-aleaten e tij, Monika Kryemadhi. kanë pasur vëmendjen dhe janë transmetuar nga mediat më të njohura botërore, por imazhet tërësisht paqësore të protestës suaj do t’i shërbejnë më mirë të ardhmes europiane të Shqipërisë”, u shpreh Presidenti Meta.

ISH-MINISTRI I DREJTËSISË: DUHET NDALUR EPSHI I PAPËRMBAJTUR I SUNDIMTARIT PËR TË SHKRIRË OPOZITËN

Letrat publike, Manjani, Ramës: Shkruj, shkruj se lirohesh I

sh-ministri i Drejtësisë, Ylli Manjani përmes një statusi në facebook komenton deklaratat me “burg” që kryeministri dhe përfaqësuesit e maxhorancës për këdo që prek procesin zgjedhor. Manjani thotë se duhet ndalur epshi i papërmbajtur i sundimtarit për të shkrirë opozitën dhe goditur cilindo që nuk mendon si ai. “Kryeministri dhe zëdhënësit e tij, bërtasin çdo ditë: “Opozita do hyjë në burg”.

Në një Republikë Kushtetuese, ku pushtetet janë të ndara, vendimin si dhe deklarimin

se kush hyn në burg e kush jo e jep gjykata e pavarur nga qeveria. Imagjinoni dot Merkel të deklarojë çdo ditë “opozita në burg”?! Jo për opozitën, por as për një qytetar normal nuk ndodh një gjë e tillë. Detyrat kushtetuese që i janë dhënë gjykatës janë të patjetërsueshme, dmth nuk i bën dot asnjë pushtet tjetër. Mirëpo, pasardhësit e komunizmit dinë vetëm atë që bënte Enveri. Partia të njoftonte arrestimin dhe sigurimi bënte ekzekutimin. Gjykata jepte vendimin. Kjo ishte e ndyra Drejtësi Popullore,

që ende vepron sot e kësaj ditë. Drejtësia që burgosi e surgjynosi shqiptarë që folën kundër pushtetit... Epshi i

papërmbajtur i sundimtarit të sotëm për të shkrirë opozitën dhe goditur cilindo që nuk mendon si ai, duhet ndalur.

Tani sesa më vonë, kur të jetë shumë vonë...”, u shpreh dje ish-ministri i Drejtësisë, Ylli Manjani. Po dje, Manjani do të ironizonte dhe letrat publike që kryeministri Edi Rama i ka drejtuar në ditët e fundit kreut të opozitës Lulzim Basha. Ishministri Manjani ka ironizuar kryeministrin Edi Rama për publikimin e një serie letrash ku flet për dialog, por nuk jep asnjë mundësi për negociata me opozitën. “Shkruj, shkruj se lirohesh- thotë populli”, u shpreh dje po përmes rrjeteve sociale, ish-ministri i Drejtësisë, Ylli Manjani.

POLITIKE ANALIZË Nga Vincent Van Gerven Oei

T

ë enjten mbasdite, Delegacio ni i BE-së në Tiranë sulmoi në mënyrë të paprecedentë Presidentin e Shqipërisë.

Më herët gjatë ditës, Presidenti Meta shprehu shqetësimet e tij për përparimin e Reformës në Drejtësi, e cila ka çuar në mos funksionimin e Gjykatës Kushtetuese, e mbetur me vetëm një gjyqtar, dhe të Gjykatës së Lartë, e mbetur vetëm me dy gjyqtarë e rreth 40 mijë dosje në pritje të gjykimit.

Presidenti Meta kishte preku, gjithashtu, edhe paligjshmërinë e “opinionit ligjor” famëkeq të EURALIUS-it për emërimin e Prokurores së Përgjithshme të Përkohshme dhe akuzoi se misioni merr “porosi politike”: “Vijmë tek rasti i Gjykatës Kushtetuese. Kam bërë përpjekjet më të mëdha që gjithçka të bëhet në përputhje me Kushtetutën. Herën e dytë, si President duke ditur dështimin e herës së parë që u humb një vit kohë dhe askush nuk mbante përgjegjësi, kam kërkuar me shkrim angazhimin e delegacionit të BE-së dhe EURALIUS, që është një mision që paguahet nga taksapaguesit europianë për të garantuar zbatimin e reformës në drejtësi në Shqipëri sipas standardeve evropiane dhe në respekt me Kushtuetutën dhe ligjet e Shqipërisë.

EURALIUS i ktheu përgjigje Presidentit, ku i tha se ata nuk mund të merrnin pjesë në takim sepse ishin një mision i ndihmës teknike, çfarë do të thotë se ata kanë marrë “porosi politike”… I njejti EURALIUS certifikoi Kryetarin e Komisionit të Ligjeve në Kuvend për të zgjedhur një institucion që nuk ekziston në Republikën e Shqipërisë, Prokurorin e Përgjithshëm të Përkohshëm. Kjo nuk është drejtësi evropiane.”

Brenda ditës, Delegacioni Europian u përgjigj, përmes nje letre me fjalë të forta, botuar në gazetën Panorama: Kemi vërejtur kritika për punën e projektit të asistencës teknike të financuar nga BE-ja për sektorin e drejtësisë EURALIUS. Profesionalizmi, përkushtimi, puna e madhe dhe integriteti i EURALIUS-it janë për t’u lavdëruar. Ndihma e tyre është provuar e domosdoshme për të çuar përpara axhendën e reformave, duke punuar ngushtësisht me partnerë të tjerë si OPDAT i SHBAsë, ekspertë nga Shtetet Anëtare të BE-së dhe shërbimet e Komisionit Evropian. Kjo mbështetje është kërkuar nga autoritetet shqiptare dhe roli monitorues i Komisionit dhe i SHBA-ve u miratua njëzëri nga Kuvendi në kohën e adoptimit të amendamenteve kushtetuese.

Reforma në drejtësi po zbatohet në përputhje të plotë me Kushtetutën e Shqipërisë dhe legjislacionin kombëtar përkatës. Ky është një

proces kompleks, por reforma është në rrugën e duhur dhe është me rëndësi shumë të madhe që të gjitha institucionet shqiptare ta mbështesin atë. Sigurisht që është e rëndësishme që sapo të përfundojnë zgjedhjet dhe klasifikimi nga Këshilli për Emërimet në Drejtësi, të gjitha institucionet kompetente, duke përfshirë edhe Presidencën e Republikës, të sigurojnë që kandidatët të zgjidhen me prioritet. ne jemi të bindur se një detyrë e tillë do të ndiqet plotësisht dhe në kohën e duhur”.

Së pari, kjo përgjigjje për kritikat ndaj EURALIUS është në vetvete veprim shumë domethënës. Exit.al i ka drejtuar disa herë pyetje EURALIUS-it rreth akuzave të ndryshme që janë bërë ndaj tij, por përherë kemi marrë përgjigjen se EURALIUS nuk bën deklarata për media. Siç shihet, ata bënkërkan deklarata, por thjesht përçmojnë median. Kjo tregon se kanë përqafuar më së miri veset e politikës shqiptare!

Së dyti, bie në sy fakti se përgjigjia u lëshua nga Delegacioni i BE-së në Tiranë. Sikurse vë në dukje letra, EURALIUS thjesht financohet nga BE, por nuk është pjesë e makinerisë burokratike të BE-së. Në fakt, ai menaxhohet nga një konsorcium aktorësh privatë, pa asnjë detyrim për transparencë kundrejt taksapaguesve evropianë, paratë e të cilëve ata shpenzojnë.

EURALIUS nuk është pjesë e Delegacionit të BE-së, por thjesht një projekt i financuar nga BE. Duke patur parasysh se ka shumë projekte të financuara nga BE që kanë dështuar në Shqipëri, është domethënëse që ata vendosën të mbronin këtë projekt në veçanti.

Le të ndalojmë, fillimisht, tek i ashtuquajturi “profesionalizëm, dedikim, punë e shkëlqyer, dhe integritet i EURALIUS-it.” Presidenti Meta, vuri në dukje, në mënyrë korrekte—pa spekulluar për motivimin politik të tij—se opinioni ligjor i EURALIUS-it, i cili u përdor nga qeveria për të zgjedhur me vetëm votat e shumicës Arta Markun si Prokurore e Përgjithshme e Përkohshme, ishte jo vetëm tmerrësisht i pamenduar, por së fundmi u vertetua nga vetë Arta Marku se ai ishte thëlbësisht i metë.

Për më tepër, EURALIU-s u përpoq shumë ta fshihte opinionin ligjor nga publiku shqiptar, çfarë është shkelje e kontratës së tij me BE-në, dhe ky dokument nuk gjendet më në faqen zyrtare në rrjet të EURALIUS-it.

Ky opinion ligjor—i vetmi i lëshuar ndonjëherë nga EURALIUS—u hartua në kohën kur konsorcumi që zbatonte EURALIUS IV po garonte në tenderin për vazhdimin e kontratës, EURALIUS V. Nuk është suprizë që ai e fitoi vazhdimin e

9 E diel, 26 MAJ 2019

Meta i kritikon, eurokratët e sulmojnë me gënjeshtra dhe dogma kontratës, pasi lëshoi një opinion në interes të ish-Ambasadores së BE-së Romana Vlahutin dhe të Qeverisë Rama. Pas periudhës tranzitore nga EURALIUS IV në V, të gjitha të dhënat e punonjësve të misionit u hoqën nga faqja e EURALIUS-it, pa asnjë dyshim, me qëllimin për të fshehur faktin se qeveria Rama punësoi në EURALIUS “specialistët tekniknicienë” të preferuar të saj, me qëllim që ata t’i “dedikohen” një kauze të mirë. Rastësisht, gjyqtari i ri i Shqipërisë në Gjykatën e të Drejtave të Njeriut në Strasburg, i propozuar nga qeveria Rama, ka qënë më parë ekspert ligjor i EURALUS V. EURALIUS V i ka ndaluar vazhdimisht qytetarët shqiptarë të kuptonin misionin dhe mësonin funksionimin e tij të brendshëm. Exit.al ka kërkuar një sërë raportesh zyrtare rreth aktivitetit të EURALIUS, të cilat më parë gjendeshin lirisht në faqen zyrtare në rrjet të misionit dhe tani janë hequr, por nuk na është dhënë ende asnjë qasje në to.

Raportet e ngjashme për ecurinë e EURALIUS IV treguan, ndër të tjera, se ka patur një Komitet Drejtues të EURALIUS-it, me anëtarë ishMinistrin e Brendshëm Fatmir Xhafaj dhe avokatin e ish-ministrit të Brendshëm Saimir Tahiri, i cili aktulisht është në proces gjyqësor për trafik narkotikësh dhe korrupsion. Është e kuptueshme se Komisioni i BE-së nuk do që këto fakte të zbulohen nga publiku, sepse ato tregojnë pikërisht atë që EURALIUS është: një konsorcium privat jotransparent i drejtuar nga qeveria shqiptare dhe Delegacioni i BE-së— asnjëra prej të cilëve nuk mund të konsiderohet neutral apo profesional në këtë kohë.

Letra e Delegacionit, gjithashtu, shprehet se “reforma në drejtësi po zbatohet në pëputhje të plotë me Kushtetutën e Shqipërisë dhe me legjislacionin përkatës të vendit.” Ky është një deklarim i dyshimtë, jo vetëm sepse një pjesë e madhe e këtij “legjislacioni përkatës të vendit” u miratua vetëm me votat e shumicës socialiste, por edhe sepse ky legjislacion bie në shumë pika ndesh me Kushtetutën (përfshi edhe vetë përcaktimin e “vetingut”, çfarë ka çuar ne emërimin e anëtarëve të pa vetuar në institucionet kryesore të drejtësisë) dhe, për më tepër, sepse vendi nuk ka më Gykatës Kush-

tetuese për të trajtuar këto çështje me rëndësi të jashtëzakonshme.

Pastaj vjen gënjeshtra e hapur se ecuria e “reformës është në shinat e duhura”. Në fakt, nuk është—nuk është në asnjë nga standardet që BE i ka vendosur vetes. Dy Shefa të ndryshëm të Delegacionit të BE-së dhe një mori ministrash të qeverisë Rama kanë deklaruar afate kohore për çdo pjesë të reformës që mund të imagjinohet dhe të gjitha këto afate janë tejkaluar pa asnjë përjashtim.

Nuk ka më as shina për reformën në drejtësi, dhe tani madje edhe specialistët që u përfshinë në hartimin e legjislacionit të saj pranojnë se ajo po shfaq shenjat e dështimit.

Një ditë pas Delegacionit, të premten Drejtoresha për Ballkanin Perëndimor në Komisionin Evropian, njëkohësisht shefja e Misionit Ndërkombëtar të Monitorimit, Genoveva Ruiz Calavera, lëshoi një deklaratë tjetër në mbështetje të reformës në drejtësi: Rezultatet shumë të prekshme të arritura deri më sot na kanë lejuar të analizojmë këtë vitin të parë punë intensive dhe të trajtojmë sfidat që na presin përpara, duke marrë parasysh se vetingu do të vazhdojë për disa vjet për të përfunduar vlerësimin e mbi 800 gjyqtarëve dhe prokurorëve. …Kur shqyrtohen rezultatet e vetingut të vitit të parë të zbatimit, është e qartë se procesi ka pasur ndikim të fortë mbi institucionet ekzistuese. …Mungesa e kuorumit në Gjykatën Kushtetuese ka qenë, natyrisht, një çmim shumë i lartë për t’u paguar për tranzicionin. Nuk duhet të habitemi që procesi i rivlerësimit ka pasur ndikime dhe pasoja në gjyqësor në të gjitha nivelet. Megjithatë, procesi i zëvendësimit të gjyqtarëve është në vazhdim dhe ky tranzicion do të përfundojë së shpejti.

Kjo deklaratë tregon saktësisht problemin gjigand që po vuan reforma në drejtësi. fdysit e saj nuk e menduan asnjëherë se vendi do të përfundonte pa Gjykatë Kushtetuese dhe Gjykatë të Lartë.

Më pak se një vit më parë, Ruiz Calavera edhe publikisht deklaroi se ajo ishte e “bindur se shumë nga gjyqtarët dhe prokurorët do ta kalonin vetingun pa vështirësi,”

duke përdorur të njëjtën metaforë si Delegacioni i BE-së: “vetingu është mbi shinat e duhur.”

Por tani, befas, “mungesa e kuorumit në Gjykatën Kushtetuese ka qenë, natyrisht, një çmim i lartë për t’u paguar.” Nuk ka asgjë “të natyrshme” ose “të qartë” në në këtë deklaratë, dhe asnjë burokrat i BE-së nuk i ka thënë asnjëherë qytetarëve shqiptarë se ky do të ishte “çmimi”.

Përkundrazi, tani paska ardhur koha për të “vlerësuar” dhe “trajtuar sfidat që presin përpara”. Jo për ndonjë arsye të veçantë, apo sepse ky ishte një moment i paracaktuar në proces, por thjesht sepse në fakt, “vlerësoi” Presidenti Meta, por qartazi jo në mënyrën që donin ata.

Ndaj, Ruiz Calavera vazhdon të shfaqë një optimizëm qesharak që vjen me superioritetin që ajo mendon se i jep pozicioni i saj, duke deklaruar se “tranzicioni do të përfundojë së shpejti.”

Ky “tranzicion” në fakt, do të marrë edhe 8 vjet të tjera, dhe gjatë këtyre 8 vjetëve dhe shumë pas tyre do të destabilizojë tërësisht Shqipërinë. Çfarë është tejet e mjerueshme nga këto deklarata që vinë nga BE-ja, është fakti se ato bëhen me një arrogancë që e ndjen lehtësisht çdo qytetar shqiptar.

Të dy, si Soreca dhe Ruiz Calavera flasin sikur shqiptarët të mos e kuptonin se procesi i vetingut është një proces politik—po aq politik sa gjyqet publike në regjimin komunist. Të dy sillen sikur nuk e dinë se çdo deputet që votoi reformën në drejtësi e bëri sepse besonte se partia e tij do të mund ta manipulonte procesin në favor të tyre.

Ata sillen sikur shqiptarët nuk e dinë se eurokratët do të zhduken sa të përfundojnë mandatet e tyre, për të mos u kthyer më kurrë pas tek rrënojat e shkrumbuara që ata krijuan nën mbikqyrjen e tyre.

Besimi i eurokratëve në reformën në drejtësi—një eksperiment pa objektiva të verefikueshme, pa asnjë standard, dhe me kritere të vagëta— është kthyer në një fe, një fe me rituale, dogma, hierarki, premtime, Parajsë dhe Ferr.

Dhe, njësoj si të gjitha fetë, ajo i ka bërë eurokratët të verbër dhe të shurdhër ndaj realitetit. Nga zyrat e tyre, ata e predikojnë për ditë këtë fe, duke harruar fare se ku janë—në të parin vend ateist në botë.

Exit.al

AKTUALITET

10

E diel, 26 MAJ 2019

Në Kod, parashikohet për herë të parë që dhuna ndaj bluzave të bardha të dënohet nga 1 deri në 5 vite heqje lirie, ndërsa për kanosjen e mjekut, dënimi dyfishohet “Në Kod, do të parashikohet për herë të parë që dhuna ndaj profesionistëve të shëndetit është e dënueshme nga 1 deri në 5 vite lirie. Gjithashtu, parashikohet një rëndim i dënimit për kanosjen e mjekut, duke shtuar një paragraf të ri në ligj që dyfishon dënimin për kanosjen e tyre.

Shtohet gjithashtu një nen i ri, kundravajtje penale për “pengimin e ushtrimit të detyrës së profesionistit shëndetësor”, çka do të ofrojë një mbrojtje shtesë për të gjithë personelin mjekësor”. Kështu u shpreh disa javë më parë Ministrja e Shëndetësisë dhe e Mbrojtjes, Ogerta Manastirliu. Nga ana tjetër, Urdhri i Mjekëve kërkon që lidhur me ndryshimet që po bëhen në Kodin Penal për dhunën ndaj mjekëve por edhe për gabimet mjekësore Urdhri i Mjekut kërkon që këto të dyja të përkufizohen në ligj si koncepte të ndara dhe kur konsiderohen të tillë. Në pamje të parë duket se plotësohet kërkesa e mjekëve por nëse nuk përcaktohet çfarë është gabimi mjekësor dhe neglizhenca atëherë do të shkojmë përsëri tek mjekimi i pakujdesshëm dhe nuk do të realizohet qëllimi për të cilin u bënë këto ndryshime në Kod. Kjo duhet përcaktuar kush është gabim mjekësor dhe kush neglizhencë. Gabimi mjekësor është kur mjeku kryen të njëjtën procedurë mjekësore tek të gjithë sipas protokollit të miratuar por në një x pacient nuk shkon mirë, pra dështon.

Për këtë nuk ka pse dënohet mjeku. Ndërsa neglizhenca ka të bëjë me mos bërjen apo bërjen e veprimeve të papërgjegjshme për të cilat mjeku e di që do

Urdhri i Mjekut: Duhet ndarë gabimi nga neglizhenca KËRKESA “Urdhri i Mjekëve kërkon që lidhur me ndryshimet që po bëhen në Kodin Penal për dhunën ndaj mjekëve por edhe për gabimet mjekësore Urdhri i Mjekut kërkon që këto të dyja të përkufizohen në ligj si koncepte të ndara dhe kur konsiderohen të tillë. Nëse nuk përcaktohet çfarë është gabimi mjekësor dhe neglizhenca atëherë do të shkojmë përsëri tek mjekimi i pakujdesshëm dhe nuk do të realizohet qëllimi për të cilin u bënë këto ndryshime në Kod”. të dështojë. Duke qenë se në vendin tonë nuk ka gjykata profesionale, ose mjekësore, Urdhri i Mjekut propozon që kompetenca e gjykimit të jetë më e gjerë. Në Kod, parashikohet për herë të parë që dhuna ndaj bluzave të bardha të dënohet nga 1 deri në 5 vite heqje lirie, ndërsa për kanosjen e mjekut, dënimi dyfishohet.

Kundërvajtje penale cilësohet edhe “pengimi i ushtrimit të

detyrës së mjekut”. Për shkak të defekteve të ligjit vetëm gjatë vitit 2015 është shënuar edhe numri i lartë i mjekëve të ndaluar përgjatë 20 viteve të fundit. Dispozita aktuale “mjekim i pakujdesshëm” penalizonte mjekun ose personelin tjetër mjekësor edhe për gabimin mjekësor.

Mjekimi i pakujdesshëm e dënonte mjekun ose personelin tjetër mjekësor deri në 5 vjet.

SITUATA

Rritet nota mesatare për pranimin në universitet D

rejtoresha e Politikave dhe Zhvillimit të Arsimit, Zamira Gjini, tregoi për Top Channel se këtë vit do të rritet nota mesatare për pranimin në universitet. Për maturantët që duan të studiojnë në programet e mësuesisë, nota mesatare është rritur nga 7 në 7.5, ndërsa për programet e tjera nga 6 në 6.5. “Ne kemi bërë një studim në lidhje me numrin e maturantëve që sa ndryshon nëse do të rritet nota mesatare. Pasi ne do e rrisim këtë vit, por vitin tjetër mund ta rrisim edhe më shumë”, tregoi ajo. Përsa i përket mënyrës si do të ndikojë një vendim

Në ndryshimet e propozuara mjekimi i pakujdesshëm është hequr si vepër penale, ndërsa neglizhenca në mjekim do të jetë e dënueshme, por ndryshe nga më parë, do të ketë përshkallëzim të ndëshkueshmërisë për rastet e neglizhencës mjekësore. Më parë, neni 96 i kodit penal, ishte përgjithësues dhe ndëshkonte më të njëjtën ashpërsi si veprime të cilat sjellin pasoja minimale për shëndetin e

pacientit, ashtu edhe veprime të cilat çonin në gjymtime apo pasoja fatale në shëndetin e pacientit. Kjo duhet përcaktuar kush është gabim mjekësor dhe kush neglizhencë. Gabimi mjekësor është kur mjeku kryen të njëjtën procedurë mjekësore tek të gjithë sipas protokollit të miratuar por në një x pacient nuk shkon mirë, pra dështon. Për këtë nuk ka pse dënohet mjeku.

RAPORTI

Bashkitë borxhe të konsiderueshme ndaj shoqërive B

i tillë te maturantët, Gjini theksoi se “janë të paktë nxënësit që do të preken nga një vendim i tillë”. Një pjesë e tyre ndihen skeptikë dhe të painformuar, por pjesa tjetër e mbështet këtë vendim. Këtë vit, maturantët do të testohen vetëm në një lëndë me

zgjedhje por përmbajtja do të jetë më e thelluar se më parë. Për shembull, nëse dikush jep provim kiminë, do të testohet për kimi bërthamë dhe për kimi të thelluar. Provimet e maturës nisin më 7 qershor dhe përfundojnë më 24 qershor.

ashkitë vijojnë që të kenë borxhe të konsiderueshme ndaj shoqërive kryesisht kundrejt ujësjellsave dhe OSHEE. Raporti i Ministrisë së Financave tregon se në total stoku i detyrimeve shkon në 6.8 miliard lekë. Tendenca tregon se gjatë 3 viteve bashkitë e mëdha i kanë ulur ndjeshëm detyrimet ndërsa bashkitë e vogla i kanë rritur ndjeshëm ato duke vazhduar të mos paguajnë për shërbimet që marrin. Tirana i ka ulur detyrimet ndjeshëm gjatë tre viteve të fundit po ashtu edhe bashkia Elbasan, Fier, Durrës e

Berat. Disa bashki të vogla thuajse i kanë dyfishuar detyrimet përmendim këtu bashkinë Mirditë, Kamëz, Bulqizë dhe Dibër. Përtej detyrimeve të larta njësitë vendore janë kushtëzuar të mos realizojnë asnjë tender gjatë muajit qershor. Në Agjencinë e Prokurimeve Publike vihet re një shtim

i tenderëve gjatë ditëve të fundit. Kundër pezullimit të tenderëve shprehet edhe kreu i Bashiksë Lezhës, Fran Frroku por ai argumenton se se ky vendim nuk e pengon institucionin që ai drejton për të realizuar investimet e parashikuara, pasi shumica prej tyre janë prokuruar.

SOCIALE

11

E diel, 26 MAJ 2019

Papa Françesku u lut në Sallën Pali VI në përfundim të takimit, që arbëreshët kudo janë, të shoqërohen në udhën e tyre të përditshme nga Nëna e Shenjtë e Zotit “Historia e Arbëreshëve të Eparkisë së Ungros- Kalabri karakterizohet nga udha e guximshme shpirtërore dhe nga besnikëria ndaj traditave, pa marrë parasysh vështirësitë e vuajtjet”. Këtë nënvizoi Papa Françesku duke takuar në Sallën Pali VI, pjesëmarrësit në shtegtimin e Eparkisë së Ungros, e cila numëron më se 30 mijë katolikë italo-shqiptarë të ritit bizantin, të përhapur në zona të ndryshme të gadishullit italian.

Lungro një nga dy komunitetet katolike Italo-Shqiptare në Itali; Eparchy Piana degli Albanesi, në Sicili numëron rreth 23,000 anëtarë të pagëzuar. Papa u lut në përfundim që arbëreshët kudo janë, të shoqërohen në udhën e tyre të përditshme nga Nëna e Shenjtë e Zotit.

Të kujtohet e kaluara Papa Françesku kujtoi se kanë kaluar 100 vjet nga themelimi i kësaj Eparkie. Ishte 13 shkurti i vitit 1919 kur Papa Benedikti XV, ndërsa bota ishte e copëtuar nga Lufta I Botërore themelonte me Kushtetutën Apostolike Catholici fideles, këtë Seli të Kishës katolike italo-shqiptare.

Kjo ngjarje e rëndësishme nënvizoi Ati i Shenjtë Bergoglio, “na krijon mundësinë ta falënderojmë Zotin për atë që bëri në bashkësinë tuaj shekujt e fundit, me mirësinë e mëshirën e Tij: “Prandaj ju ftoj ta jetoni këtë jubile jo aq si pikarritje por si hov të ri e të gëzueshëm të impenjimit tuaj njerëzor e të udhës suaj të krishterë. Në këtë kuptim, është më e nevojshme se kurrë të thellohet njohja e së kaluarës e të kujtohet me mirënjohje, për të gjetur në të arsyet e shpresës e për të ecur së bashku drejt ardhmërisë që Zoti dëshiron të na e dhurojë”.

Të jetojmë si të krishterë Papa Françesku e nxiti bashkësinë e katolikëve italoshqiptarë ta mirëpresë gjithnjë ndër zemra, dashurinë e Zotit, burim e shkak i gëzimit tonë, të marrin pjesë në Sakramentet, të jenë pranë çdo familjeje, t’i kushtojnë vëmendje më të varfërve e më nevojtarëve, t’i shoqërojnë breznitë e reja në sfidën e madhe edukative, që u përket të gjithëve: “Janë këto përmasat, në të cilat duhen ruajtur traditat tuaja”, u kujtoi Papa të pranishmëve, edhe se: “Ashtu si edhe përkatësia ndaj Krishtit e Kishës së Tij. Jeni të thirrur të jetoni si të krishterë, duke dëshmuar se dashuria është më e bukur se urrejtja; miqësia, më e bukur se armiqësia e vëllazërimi ndërmjet të gjithëve, shumë më i bukur se konflikti”.

Papa u lut në përfundim që arbëreshët kudo janë, të shoqërohen në udhën e tyre të përditshme nga Nëna e Shenjtë e Zotit, Odegitria në greqisht, “Ajo që tregon udhën”. Është paraqitja

Papa Françesku takon arbëreshët: Jeni dëshmitarë të vëllazërimit

bizantine e Marisë që me dorën e djathtë tregon Krishtin Fëmijë.

“Ajo, shërbëtorja e bindur, që e pranoi fjalën e Zotit” uroi Papa Françesku. “Ju bëftë gjithnjë më të bindur ndaj vullnetit të Atit e mjete bujare të planit të Tij të shëlbimit. E në përfundim, falënderimi për vizitën dhe bekimi papnor: “Të dashur vëllezër e motra, ju falënderoj edhe një herë për këtë

vizitë e ju uroj përzemërsisht njëqindvjetorin tuaj. Duke ju kujtuar të luteni për mua, ju jap, me gjithë zemër bekimin, të cilin e shtrij me kënaqësi mbi familjet tuaja e mbi mbarë Eparkinë e Ungros”. Lungro një nga dy komunitetet katolike Italo-Shqiptare në Itali; Eparchy Piana degli Albanesi, në Sicili numëron rreth 23,000 anëtarë të pagëzuar.

ARBËRESHËT

“”Historia e Arbëreshëve të Eparkisë së UngrosKalabri karakterizohet nga udha e guximshme shpirtërore dhe nga besnikëria ndaj traditave, pa marrë parasysh vështirësitë e vuajtjet”. Papa u lut në përfundim që arbëreshët kudo janë, të shoqërohen në udhën e tyre të përditshme nga Nëna e Shenjtë e Zotit, Odegitria në greqisht, “Ajo, që tregon udhën”. Është paraqitja bizantine e Marisë që me dorën e djathtë tregon Krishtin Fëmijë.

“Ajo, shërbëtorja e bindur, që e pranoi fjalën e Zotit” uroi Papa Françesku”.

THIRRJA “Papa Françesku e nxiti bashkësinë e katolikëve italo-shqiptarë ta mirëpresë gjithnjë ndër zemra, dashurinë e Zotit, burim e shkak i gëzimit tonë, të marrin pjesë në Sakramentet, të jenë pranë çdo familjeje, t’i kushtojnë vëmendje më të varfërve e më nevojtarëve, t’i shoqërojnë breznitë e reja në sfidën e madhe edukative, që u përket të gjithëve: “Janë këto përmasat, në të cilat duhen ruajtur traditat tuaja”, u kujtoi Papa të pranishmëve, edhe se: “Ashtu si edhe përkatësia ndaj Krishtit e Kishës së Tij”.

CYANMAGENTAYELLOWBLACK

REKLAMA

12 E diel, 26 MAJ 2019

CYANMAGENTAYELLOWBLACK

SOCIALE

13 E diel, 26 MAJ 2019

Tirana me një muze të ri, shtëpia e Ismail Kadaresë hapet për publikun

Veliaj: Edhe shtëpia e Dritëro Agollit do të kthehet në muze N

ga dje, qytetarët, por edhe vizitorët e shumtë vendas dhe të huaj, kanë një destinacion më shumë për të vizituar në kryeqytet. Falë projektit të Bashkisë së Tiranës udhëhequr nga arkitektja Elizabeta Terragni, shtëpia ku jetoi dhe punoi për shumë vite për të shkruar disa nga veprat e tij më të njohura letrare gjeniu i letrave shqipe Ismail Kadare, është kthyer në një muze. Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, ministrja e Kulturës, Elva Margariti, regjisori Piro Milkani, ambasadorë e mjaft personalitete të fushës së artit dhe të letrave, morën pjesë në hapjen e apartamentit që pasqyron jetën e shkrimtarit të njohur Ismail Kadare gjatë periudhës totalitare. “Shprehja e Ismailit se gjithmonë ka kohë që njeriu të bëjë diçka të dobishme për vendin e tij, është fantastike. Në njëfarë mënyre gjetëm kohë, në shumë punë që ka qyteti, të bëjmë diçka të dobishme për vendin tonë, jo diçka ekskluzive të Tiranës, por diçka që lartëson, por edhe që hap një dritare për një nga figurat më emblematike, një nga markat më të njohura ‘Made in Albania’, që është Ismail Kadare, Helena dhe familja e tyre, si dhe vepra që ka buruar nga kjo shtëpi”, tha Veliaj.

Kreu i Bashkisë shprehu bindjen se kjo ndërtesë do të kthehet në një destinacion për turistët. “Ne duam që ky muze të jetë patjetër një në dhjetë gjërat që shihet në Tiranë, pas Bunkerit, Shtëpisë me gjethe, sheshit, institucionet tona të kultit, Muzeu Kombëtar, Opera e Baletit”, u shpreh ai.

Brenda apartamentit, ekspozimi ndahet midis dokumenteve origjinale, objekteve, librave dhe mobilieve, si dhe hapësira ku mund të marrësh

njohuri për veprën e shkrimtarit, në formën e një këndi leximi.

Por në Pallatin me Kuba, siç njihet ndryshe në kryeqytet, ka jetuar edhe shkrimtari i njohur Dritëro Agolli.

Bashkia e Tiranës ka vendosur që edhe ky apartament të kthehet në një muze për të ndarë me publikun disa copëza nga jeta e Agollit. “Ky pallat nuk ka qenë vetëm adresa e Ismailit dhe e Elenës, por është edhe adresa e familjes Agolli. Jemi në diskutime me të dy fëmijët e Dritëroit që të bëjmë të njëjtën gjë, dhe ta kthejmë edhe atë në muze. Kështu, i gjithë pallati do të jetë i vizitueshëm. Fehmi Ibrahimi dhe të tjera personalitete kanë jetuar në këtë pallat, ndaj besoj se herët a vonë do të kthehet në një destinacion

ku Bashkia e Tiranës me muzeumet vendore do të fillojë një traditë të re”, nënvizoi Veliaj.

Puna nuk do të ndalet këtu. I gjithë pallati ku kanë jetuar dy korifejtë e letrave të gjuhës shqipe do t’i nënshtrohet një ndërhyrjeje të thellë, që i është besuar arkitektit të tij, Maks Velo. Ky objekt i ndërtuar para viteve ’90 në mes të Tiranës ishte shfaqje e modernizmit dhe rezultoi si një provokacion i vazhdueshëm për artin zyrtar të asaj kohe. Bashkia e Tiranës po eksploron mundësi të reja për krijimin e hapësirave të tjera të vizitueshme për qytetarët dhe turistët e shumtë. Ndaj, krahas atyre në qendër të qytetit, edhe në zona të tjera të Tiranës do të ketë muze të tjerë që

do të rrëfejnë më shumë për kryeqytetin. “Ne jemi duke eksploruar edhe hapësirat e tjera në Tiranë, që ashtu si shtëpia e Ismailit edhe Dritëroit, të kemi edhe hapësira të tjera që mund t’i kthejmë të vizitueshme, edhe në cepa të ndryshme të qytetit, për të mos u fokusuar në pjesën tonë qendrore. Ne duam që me këtë rast, të fillojmë një traditë shumë të bukur të muzeumeve vendore. Po diskutojmë që në zonën e Kalasë së Tiranës të kemi një muze vendor të qytetit të Tiranës, dhe të sigurohemi që në shtëpitë e mëdhaja tiranase, ndoshta mënyra më e mirë për t’i ruajtur ato ndërtesa është marrja në pronësi e tyre, siç bëmë me këtë ndërtesë”, theksoi Veliaj. Një tjetër lajm i mirë është edhe shpërndarja e Kartës Studentore, e cila u krijon mundësi të rinjve që të kenë akses nëpër muzetë e ndryshëm falas ose me çmime shumë të reduktuara. “Nga sot muzeu do të jetë i hapur, madje për studentët, duke qenë se bashkë me ministren, javën tjetër fillojmë shpërndarjen e Kartave Studentore, për studentët është me 80 % ulje. Pra, thuajse falas për të gjithë studentët.

Ndërkohë, sigurisht që ka oferta të ndryshme për ata që janë turistë, që janë grupe, për fëmijët, është gjithashtu falas”, bëri të ditur Veliaj.

Teksa e cilësoi një projekt kurajoz, ministrja e Kulturës Elva Margariti, theksoi se kjo studio-muze do të kthehet në një hapësirë kërkimi për të rinjtë që do të njohin një pjesë të kulturës së tyre. “Kanë kryer për mendimin tim një gjest shumë të fortë dhe shumë kurajoz për faktin që kanë hapur dyert e intimitetit të tyre dhe e kanë bërë pjesë të jetës sonë. Çelësi është koha; koha këtu vërtet ka ndalu-

ar, por e ndjen që rrjedh dhe koha këtu do të vazhdojë dhe do ta ndryshojë këtë vend. Këtu do të kthehet në një hapësirë kërkimi ku të rinjtë do të njohin një pjesë të kulturës së tyre, do të kenë mundësi të njohin akoma më nga afër një nga thesaret e vendit tonë sepse Ismail Kadareja faktikisht është për ne, në të gjithë botën, një thesar i kombit shqiptar”, tha Margariti. Një nga ikonat e kinematografisë shqiptare, regjisori Piro Milkani i cili është dhe një nga miqtë dhe bashkëpunëtorët më të ngushtë të Ismail Kadaresë, rrëfeu edhe disa nga emocionet e tij teksa sheh se si dyert e këtij apartamenti hapen sërish, por tashmë për të gjithë adhuruesit e veprave të tij. “Kam qenë dhe mbetem mik me Kadarenë prej 50 vitesh, dhe e kam vizituar këtë shtëpi disa herë. Për të qenë të sinqertë të kesh mik Kadarenë është shumë e vështirë. Duhet pranuar si i tillë. Por ka momente që mund t’ju them që humori i tij është i jashtëzakonshëm.

Unë e quaj veten të privilegjuar, kam pasur bashkëpunimin më të parë me Ismail Kadarenë në filmin “Përse bie kjo daulle”, sipas romanit “Dasma”, këtu e 50 vite përpara, dhe së fundmi 50 vjet më vonë kanë një dokumentar së bashku me Emën që quhet “Gjeneralët e vdekur të ushtrisë”. Ju faleminderit dhe urime të gjithëve për këtë pune të pakufishme”, tha Milkani.

Japonia mbështet krijimin për herë të parë në Shqipëri të hartës digjitale topografike

Krijohet harta digjitale topografike për zhvillimin urban në Shqipëri

Q

everia Japoneze po mbështet Shqipëria në krijimin për herë të parë të hartave digjitale topografike të standardeve bashkëkohore, që i vijnë në mbështetje zhvillimit të qëndrueshëm dhe afatgjatë sektorëve ekonomiko-socialë të vendit. Që nga viti 2017, qeveria shqiptare në bashkëpunim me qeverinë e Japonisë, përmes Agjencisë Japoneze të Bashkëpunimit

Ndërkombëtar (JICA), mbështesin Autoritetin Shtetëror për Informacionin Gjeohapacin (ASIG), për të zbatuar "Projektin për Informacionin Gjeohapësinor dhe Zhvillimin e Qëndrueshëm të Tokës në Zonën Tiranë-Durrës". Projekti synon të përmirësojë kapacitetin e stafit të ASIG dhe të prodhojë hartën digjitale topografike (1:2000) në zonat e Tiranës dhe Durrësit bazuar në njohuritë

dhe teknologjitë e transferuara nga ky projekt. Në verën e vitit 2018, projekti mundësoi për ASIG-un një sërë pajisjesh për hartografinë digjitale, në shumën prej 300.000 euro, të tilla si kompjutera, softuerë të hartave, ekranë, printera lazer me ngjyra për printimin e hartave digjitale. Gjithashtu, stafi i ASIG është specializuar përmes trajnimit të përditshëm në vendin e punës dhe kurseve të trajnimit gjeohapësinor në Japoni. Si pjesë e aktivitetit për

përmirësimin e kapaciteteve njerëzore, JICA dhe ASIG organizuan në Tiranë një sesion trajnimi për studentët e Fakultetit të Inxhinierisë Civile të Universitetit Politeknik të Tiranës. Duke përdorur pajisjet e softuerët e prokuruara nga Projekti, si dhe njohuritë e fituara përmes trajnimit, stafi i ASIG dhe ekspertët japonezë u mësuan studentëve se si të prodhojnë harta digjitale topografike. Ky aktivitet u mundësoi studentëve të përdorin

teknologji të përparuara për kapjen e të dhënave, si të shfrytëzojnë informacionin gjeohapësinor dhe teknikat për hartimin e hartave topografike digjitale. Të pranishëm në aktivitet ishin ambasadori i Japonisë në vendin tonë Makoto Ito, përfaqësuesi rezident i Zyrës së Ballkanit të JICA, Hideya Kobayashi, si dhe Drejtori i Përgjithshëm i ASIG, Lorenc Çala, të cilët vlerësuan këtë proces me impakt të drejtpërdrejtë në zhvillimin e vendit.

AKTUALITET

14

E diel, 26 MAJ 2019

Bllokimi i aksit rrugor Ura e Shkozetit-Plepa për këmbësorët është bërë sërish shkak që banorët e lagjes nr.13 në Durrës të dalin në protesta, si ajo e së shtunës

B

anorët e Lagjes nr. 13 në Durrës, edhe pse paguajnë taksat rregullisht, ndihen prej vitesh të harruar nga pushteti vendor, madje edhe pas raste tragjike në këtë zonë nuk është marrë asnjë masë. Bllokimi i aksit rrugor Ura e ShkozetitPlepa për këmbësorët është bërë sërish shkak që banorët e lagjes nr.13 në Durrës të dalin në protesta, si ajo e së shtunës.

Semafori që shërbente që banorët që të kalonin nga njëri krah i rrugës në tjetrin u prish dhe për të evituar aksidentet, Drejtoria e Rrugëve vendosi disa blloqe betoni. Në këto kushte, banorët por edhe drejtuesit e automjeteve duhet të udhëtojnë rreth një km për të kaluar në krahun tjetër të rrugës. Ata kërkojnë rivendosjen e semaforit ose të një mbikalimi.

Banorët e konsiderojnë këtë rrugë si “rruga e vdekjes” për shkak të aksidenteve të shumta që kanë ndodhur, ku në shumicën e rasteve shkak është bërë mungesa e sinjalistikës.

Në të dyja krahët, rruga është e mbushur me shtëpi dhe biznese dhe banorët kërkojnë vendosjen e sinjalistikës dhe ndriçimit. Një nga banoret e zonës u shpreh se në 3 vite në këtë vend kanë vdekur 10 persona nga aksidentet. “Jemi të frikësuar deri kur vijnë fëmijët në shtëpi, pasi për të shkuar në shkollë kjo është e vetmja rrugë.

Jemi me zemër të ngrirë. Këtu kanë vdekur 10 persona nga aksidentet, kërkojmë ndërhyrjen e shtetit të vendoset semafori ose një mbikalim”,-thanë disa nga banorët. Kjo nuk është protesta e parë që ata kanë bërë për këtë problem. Edhe herë të tjera ata janë mbledhur bashkë duke kërkuar rehabilitimin e kësaj rruge. Banorët e konsiderojnë këtë rrugë si “rruga e vdekjes”

“10 të vdekur për një semafor”, banorët në protestë “RRUGA E VDEKJES” “Banorët e konsiderojnë këtë rrugë si “rruga e vdekjes” për shkak të aksidenteve të shumta që kanë ndodhur, ku në shumicën e rasteve shkak është bërë mungesa e sinjalistikës. Në të dyja krahët, rruga është e mbushur me shtëpi dhe biznese dhe banorët kërkojnë vendosjen e sinjalistikës dhe ndriçimit”.

RAPORTI për shkak të aksidenteve të shumta që kanë ndodhur, ku në shumicën e rasteve shkak është bërë mungesa e sinjalistikës.

Në të dyja krahët, rruga është e mbushur me shtëpi dhe biznese dhe banorët kërkojnë vendosjen e sinjalistikës dhe ndriçimit. Ata kërcënojnë me përshkallëzim protestash nëse propozimet e tyre nuk merren parasysh nga Ministria e Transporteve dhe Infrastrukturës. Sipas të dhënave të INSTAT, në muajt janar-prill të këtij viti nga

KUKËS

Tre në pranga për kontrabandë mjetesh

përplasjet e automjeteve humbën jetën 62 qytetarë, 1 viktimë më shumë se vitin e shkuar. Në muajin prill 2019 numërohen 112 aksidente rrugore nga 134 aksidente të ndodhura në prill 2018, duke u ulur, ndërsa për sa i përket llogaritjeve për katër muajt e parë, ky vit rezulton me 630 aksidente, ndërsa vitin e shkuar me 651. Gjithashtu sipas të dhënave zyrtare numri i të aksidentuarve brenda prillit është 147 persona nga 168 që ishte një vit më parë, kurse numri i

të vdekurve është 14 persona duke mbetur i pandryshuar, krahasuar me prillin 2018. Shkak për ndodhjen e aksidenteve vijojnë të mbeten sjelljet e drejtuesve të mjeteve dhe më shqetësues është fakti që mosha e drejtuesve të mjeteve të përfshira në aksident është 25-35 vjeç.

Kryeqyteti mban numrit më të lartë të aksidenteve të shënuara e lidhur kjo edhe me fluksin e lartë të qarkullimit të automjeteve, e ndjekur nga Durrësi, Lezha dhe Fieri. Ndërsa për sa i përket

“Në muajin prill 2019 numërohen 112 aksidente rrugore nga 134 aksidente të ndodhura në prill 2018, duke u ulur, ndërsa për sa i përket llogaritjeve për katër muajt e parë, ky vit rezulton me 630 aksidente, ndërsa vitin e shkuar me 651”. numrit të viktimave rezulton se në Tiranë ka pasur më shumë aksidente me pasojë vdekjen, e ndjekur nga Shkodra dhe Fieri.

PADIA

Grupi Shullazi, 11 seanca të dështuara P

Tre persona u arrestuan për akuzën e kontrabandës dhe trafikut të mjeteve motorike në qytetin e Kukësit. Të arrestuarit janë: F.B banues në Kukës, S.M banues në Pobreg, Kukës, Z.N banues në Gjegjan, Kukës. “Arrestimi i këtyre shtetasve u bë pasi gjatë kontrollit të ushtruar në servisin e secilit prej tyre, u konstatuan mjete pa ju nënshtruar regjimit doganor, mjete të çregjistruara të blera pa asnjë faturë tatimore apo fletë shoqërimi, pa akt shitje e blerje, të cilat u bllokuan në cilësinë e provës materiale”,-informoi policia e Kukësit. Materialet për veprime të mëtejshme i kaluan Prokurorisë Pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës, për veprat penale “Kontrabanda me mallra të tjera”, “Trafikimi i mjeteve motorike” dhe “Fshehja e të ardhurave”.

as më shumë se 11 seancave të dështuara në Apelin e Krimeve të Rënda, grupi i dosjes Shullazi deklarojnë se pengesë për zhvillimin e këtij procesi nuk janë ata por gjyqtarët. Sipas tyre, gjyqtarja Saida Dollani duhet të përjashtohet pasi ka shpifur duke sajuar një kërcënim me jetë të bërë prej tyre si dhe gjyqtarja Valdete Hoxha ka qenë më parë pjesë e trupit gjykues në procesin “Vollga”. Me anë të një letër publike për mediat, Emiljano Shullazi, Gilmando Dani, Endrit Zela, Blerim Shullazi, të paraburgosur në 313 si pjesë e një grupi kriminal kërkojnë përjashtimin e trupës gjykuese. Ata nisin letrën duke sqaruar se: “Mbi tre vjet mbahen në burg dhe e vetmja gjë që kemi kërkuar nga Gjykata, ka qenë

që ajo të zhvillojë një proces të paanshëm dhe objektiv, e pandikuar nga faktorë të tjerë dhe të marrë një vendim pa paragjykim por të mbështetur vetëm ne provat e shqyrtuara në seancë”. Gjyqtari Nure Dreni u dorëhoq për shkak se kishte shqyrtuar një çështje tjetër në lidhje me Shullazin, ndërkohë më herët është dorëhequr edhe Sokol Binaj. Ndërkohë, Blerim

Shullazi ka kallëzuar penalisht në prokurorinë e Tiranës gjyqtaren Saida Dollani për shpërdorim detyre. Ky proces është shtyrë për disa herë pasi nuk plotësohej trupa gjykuese për shkak të largimit të gjyqtares Saida Dollani. Pas dënimit nga Gjykata e Shkallës së parë, grupi i Emiljano Shullazit e apeloi vendimin, i cili vijoi të zvarritet për mungesë të trupës gjykuese.

AKTUALITET

15

E diel, 26 MAJ 2019

Ligji që parashikon izolimin dhe çdo kontakt me botën e jashtme u miratua para disa muajsh dhe ka si shembull ligjin italian të quajtur “41 bis” i aplikuar në Itali ndaj Toto Rinës

Izolimi në burgje, kokat e krimit pa kontakte me botën P

rej kohësh në vend flitet për ligjin italian “41bis” pjesë e legjislacionit tonë që përkthehet në izolim të kokave të krimit. Me urdhër të Kryeprokurores së Përkohshme, Arta Marku u ngarkua kreu i Krimeve të Rënda, Donika Prela, e cila do drejtojë procesin e izolimit të të dënuarve sipas ligjit “41 bis” dhe kjo procedurë do vijojë deri sa të ndërtohet SPAK. Ligji që parashikon izolimin dhe çdo kontakt me botën e jashtme u miratua para disa muajsh dhe ka si shembull ligjin italian të quajtur “41 bis” i aplikuar në Itali ndaj Toto Rinës apo Provencanos.

Në bazë të këtij ligji do të futen në izolim të veçantë të dënuarit e grupit të imamëve, të cilët rekrutuan luftëtarë në Siri, apo Emiliano Shullazin për sa kohë u shpall fajtor për grup kriminal, si edhe të të dënuar që u shpallen fajtorë për vrasje të efektivëve të policisë në vite. Aplikimi i këtyre masave kryhet pas dështimit të autoriteteve, të cilave shpesh ju dilnin në përgjime të burgosurit duke dhënë urdhra për krime të ndryshme. Çdo i dënuar për pjesëmarrje në grup kriminal, akte terroriste, trafik ndërkombëtar droge, apo pjesëmarrjen në grup të strukturuar kriminal do t’i nënshtrohen ligjit “41 bis” që

është një nga ligjet italiane ndaj grupeve mafioze në shtetin fqinj.

Vendosja nën regjim të posaçëm të të paktën 270 të dënuarve dhe të paraburgosurve do të thotë se ndaj tyre do të vëzhgohen takimet me familjarët, këto takime do të përgjohen dhe regjistrohen. E gjitha kjo ndodh me qëllim për të parandaluar takimet me njerëz të jashtëm.

Bëhet fjalë për personat me

rrezikshmëri të lartë shoqërore të dënuar për vepra të rënda penale si pjesëmarrës në grup të strukturuar kriminal, organizatë kriminale, bandë e armatosur apo organizatë terroriste.

Ministrja e Drejtësisë, Etilda Gjonaj zhvilloi një vizitë zyrtare në Romë dhe gjatë kësaj vizite, Gjonaj u takua me homologun e saj, Ministrin e Drejtësisë së Italisë, Alfonso Bonafede. Ky

BERAT

Sherr për motive banale, plagoset 32-vjeçari

Një 43-vjeçar me iniciale E.P ka plagosur me armë zjarri shtetasin me iniciale D.B, 32-vjeç. Sipas policisë, ngjarja ndodhi të shtunën rreth orës 16:45 në fshatin Fermë-Partizani, pas një konflikti për motive të dobëta. Mësohet, ndër të tjera se 32-vjeçari menjëherë pas ngjarjes është dërguar për mjekim në Spitalin Rajonal Berat dhe është jashtë rrezikut për jetën. “Në fshatin Fermë Partizani, Kuçovë, pas një konflikti për motive të dobëta shtetasi E.P, 43-vjeç, banues në Kuçovë, ka plagosur me armë zjarri në këmbë shtetasin D.B, 32-vjeç. Shtetasi D.B, mori mjekim në Spitalin Rajonal Berat dhe është jashtë rrezikut për jetën. Grupi hetimor dhe shërbimet e policisë po punojnë për zbardhjen e rrethanave të ngjarjes si dhe kapjen e autorit”,-njofton policia.

KONKURSI

P

rokuroria e Përgjithshme ka vendosur të pranojë 27 persona në policinë gjyqësore me ligjin e vjetër në një kohë kur ligji i ri i miratuar nga parlamenti për këtë strukturë hyn në fuqi për një javë. Interesi i madh për pjesëmarrje në konkurim duket se lidhet me faktin se policia gjyqësore konsiderohet një strukturë e lakmuar pas ndryshimeve ligjore të reformës në drejtësi që kanë sjellë rritjen e pagave deri në nivelin e 60 për qind të prokurorit. Urdhëri për pranimin e 27 emrave të rinj në policinë gjyqësore është firmosur nga kryeprokurorja arta marku. Në njoftimin e publikuar nga zyra e arta markut të vetmet kritere që deklarohen për kandidatët janë intervista në ambjentet e Prokurorisë së Përgjithshme, dhe kërkesa që të gjithë kandidatët të kenë me vete dokument identifikimi. Ligji i vjetër ka kërkesa më liberale

ishte takim i dytë pas takimit të muajit shtator 2018 në Romë ndërmjet dy ministrave, për të diskutuar mbi bashkëpunimin e mëtejshëm midis dy vendeve. Në fokus të bisedimeve dypalëshe, sipas zyrës së shtypit të ministrisë ishin marrëdhëniet shumë të mira ndërmjet dy vendeve tona dhe veçanërisht bashkëpunimi ndërmjet dy Ministrive të Drejtësisë.

270 TË DËNUAR “Vendosja nën regjim të posaçëm të të paktën 270 të dënuarve dhe të paraburgosurve do të thotë se ndaj tyre do të vëzhgohen takimet me familjarët, këto takime do të përgjohen dhe regjistrohen. E gjitha kjo ndodh me qëllim për të parandaluar takimet me njerëz të jashtëm”.

Të dy ministrat theksuan rëndësinë e vazhdimësisë dhe thellimin e këtij bashkëpunimi në fushën e Drejtësisë dhe të marrëdhënieve juridiksionale dypalëshe. Pjesë e diskutimit ishte dhe bashkëpunimi në luftën kundër krimit të organizuar dhe zbatimit të regjimit të posaçëm për të dënuarit “41 bis”, regjim i miratuar së fundmi në legjislacionin tonë i ngjashëm me modelin italian.

Nëpërmjet këtij bashkëpunimi do të mundësohet dhe ofrimi i ekspertizës italiane dhe vizitat e përbashkëta të stafeve penitenciare për zbatimin e këtij regjimi dhe masave të shtuara të sigurisë. Çështjet e krimit të organizuar dhe zbatimi i “41 bis”, ka qenë temë diskutimi edhe në takimin e ministres Gjonaj me Prokurorin Kombëtar antimafia dhe antiterror De Raho, ku ky i fundit por sipas njoftimit, vlerësoi bashkëpunimin midis Italisë dhe Shqipërisë për rezultatet e grupeve hetimore të përbashkëta.

Prokuroria pranon 27 persona në policinë gjyqësore

duke lejuar edhe pranimin e kandidatëve me shkollë të mesme ndërsa ligji i ri ka përcaktuar se në policinë gjyqësore pranohen

vetëm kandiatë me arsim të lartë dhe me një sërë kriteresh të tjera shtesë përfshi edhe 5 vite pune eksperiencë.

DOSSIER

Nga Kristaq BALLI

P

ara afro dy vitesh, në Korçë u çel Muzeu i ri Kombëtar i Artit Mes jetar. Inaugurimi i tij me një protokoll e ceremoni impozante e fjalime panergjike shtetërore e cilësonte atë si një institucion të një niveli të lakmueshëm kulturor dhe si një zenith të padiskutueshëm suksesi qeveritar. Por, pas zbaticës së ditirambeve ekzaltuese dhe përditësimit të situatës në rrjedhën e saj normale, siç ndodh zakonisht kur ndërtohen vepra dhe institucine kulturore me status e rëndësi kombëtare pritet një reflektim, një opinion, një impenjim profesional nga studiues, arkitektë, kritikë arti, muzeologë, specialistë për të vlerësuar në optikë realiste cilat janë tiparet arkitekturore, teknologjike, ekspozicionale, restauruese ato që i venë vulën e suksesit, dështimit, apo mesit të artë të një ndërtimi të ri kulturor e artistik madhor që daton dhjetëvjeçarin e dytë të shek. XXI, pra të më të riut nga të rinjtë. Jehona e ndërtimit dhe çeljes së tij u venit, u shua, u harrua shumë shpejt, pasi askush nga opinioni profesional vlerësues pozitivist, apo kritikues nuk është marrë deri sot me këtë ndërtim arktekturor e teknologjik tepër kompleks, unikal e të veçantë që përpunon brenda tij një prej arteve më sipërore, atë mesjetar, me të cilin lidhet një histori e gjatë identiteti kombëtar, por edhe me vlera kulturore, artistike e numerike kompetitive me ato të të gjitha vendeve të ish Perandorive Bizantine e Otomane. “Indiferentizmi dhe mospërfillja” e opinionit të specializuar, posaçërisht, tregon një mungesë serioze në realitetin e kritikës së ndërtimeve bashkëkohore kur bëhet fjalë sidomos për institucione të rëndësisë së veçantë kombëtare, ose, së paku nënkupton shijen e hidhur të një objekti të rëndomtë e të padenjë për t’u marrë me të. Mendoj se në këtë rast janë prezente të dyja konstatimet, por prevalon pa dyshim e

dyta, ajo që ka të bëjë me mossuksesin, apo më troç me dështimin… Pse? Odiseja e ndërtimit të Muzeut Kombëtar të Artit Mesjetar ka përshkuar një kalvar shumë të gjatë, të vështirë, të improvizuar, të shkapërderdhur, të deformuar, plot metamorfoza, jotransparent nga të gjitha optikat ligjore, administrative, projektuese, ndërtimore, teknologjke e ekspozuese, performancës akademike, shkencore e perspektivës së tij, që, në shumicën e rasteve përbëjnë skandale.

16 E diel, 26 MAJ 2019

Muzeu (i ri) Kombëtar i Artit Mesjetar një dështim i muzeologjisë shqiptare

1.Projekti.

Projekti i muzeut, në fakt, nuk ka filluar si i tillë, destinacioni i tij ishte përcaktuar ndryshe. Këtë e tregonte tabela e zbatimit të objektit. Objekti u konceptua e u projektua “me urgjencë” si një godinë fare e zakonshme, me strukturë si një magazinë e rëndomtë dhe pa pjesën arkitekturore dhe funksionale “teknologjike” e interierin (pa studim, detyrë projektimi e projektide) nga Bashkia e Korçës dhe u ndërtua së pari (e më pas deri në fund) e pagëzuar me emrin “Qendër për mbrojtjen dhe promovimin e kulturës” (!), ku investimi financiar ishte fillimisht ai i një fonda-

cioni grek dedikuar këtij objekti. Muzeu Kombëtar i Artit Mesjetar nuk kishte dijeni dhe asnjë lloj dialogu, lidhje, apo marrëdhënieje me këtë projekt. Pa paragjykuar në përdorimin efektiv, apo jo të tij, ky fond dhuratë nuk mjaftoi për të realizuar as gjysmën e objektit në fjalë, pra vetëm pjesën skeletore konstruktive vertikale e horizontale të betonit (kollonat e soletat). Punimet u ndërprenë dhe objekti ngeli jetim për shumë vjet, pa ditur se çdo të bëhej me të më tej.

Duhet të theksoj përsëri se as që bëhej

fjalë për një projekt destinuar si “Muze Kombëtar i Artit Mesjetar”, pasi bashkia nuk e kishte një detyrim dhe tagër të tillë dhe se, si rregull, projektimet e ndërtimet e institucioneve të përmasave e rëndësisë së veçantë kombëtare realizohen me involvimin dhe vendimmarrjen për to të institucioneve qendrore dhe financime të buxhetit të shtetit, apo nga ministria e linjës në këtë rast minimum nga Ministria e Kulturës... Por atëhere shteti as që kishte projekte dhe parashikime buxhetore për një projekt madhor (që të quhej “Muzeu Kombëtar i Artit Mesjetar), sepse, për ndryshe investimi do të kishte filluar ndryshe e nuk do të ndërpritej. Fatkeqësisht, por edhe për padurimin, nxitimin, mungesën e rakordimit dhe pamundësinë e faturës së mëtejshme financiare (lokale) ky skelet fantazmagorik betoni “i mbeti në derë”, pra, bashkisë së Korçës e sidomos kryetarit të saj Niko Peleshi, i cili ishte edhe nismëtar e sipërmarrës institucional i saj, por që i la një stigmë e kosto të hidhur përgjegjësie, administrative, morale e qytetare. Si ka mundësi që të fillojë ndërtimi i një objekti madhor pa u siguruar më herët gjithë dokumentacioni ligjor dhe burimi i plotë i investimit?...

Kjo është arsyeja pse, për shumë vjet, objekti mbeti në mëshirën e fatit. Por, me emërimin e N. Peleshit si zv.kryeministër në vitin 2013, duke shfrytëzuar pozicionin e tij, ai mundi të sigurojë një fond “underground” shtetëror të cilin ia alokoi bashkisë Korçë, duke i ndezur sërish dritën jeshile vijimit të punimeve, por këtë herë duke e orientuar objektin në destinacion të “konvertuar” nga një “Qendër për mbrojtjen dhe promovimin e kulturës” në “Muze të Artit Mesjetar” (edhe pse në tabelën e re të punimeve emërtimi nuk u ndryshua deri në fund). (foto1) Një vendim i tillë kërkonte rimodelimin e projektit

konstruktiv (punimet fizike të të cilit tashmë kishin rifilluar) si dhe projektin arkitekturor e teknologjik.

Për këtë projekt u angazhua me orientim direkt e urgjencë nga Zv.kryeministri, studioja projektuese “Dea Studio” në Tiranë. Pas një verifikimi disa orësh të mjediseve të ish muzeut ekzistues të Artit Mesjetar (madje ku edhe unë nuk jam ftuar qëllimisht si ixhinieri më i vjetër i muzeut…!), projektuesit e “Dea Studio” ju përveshën punës me ngut marramendës për të realizuar projektet e mësipërme, edhe pse ata nuk kishin ndonjë eksperiencë të ngjashme për projektimin e instituioneve të tilla kulturore, ndërsa në terren, madje pa mbaruar projekti final, prishej e ndreqej sipas oreksit të riprojektuesve.

Siç verifikohet lehtë çdo gjë është kryer deri këtu në kundërshtim flagrant me ligjin e projektimit dhe ndërtimit të objekteve kombëtare social kulturore.

Për të dyja fazat e mësipërme të projektimit nuk ekziston asnjë studim, asnjë detyrë projektimi asnjë projekt ide, asnjë konkurs projekti, asnjë diskutim i detyrueshëm i projektit, asnjë oponencë, asnjë miratim përfundimtar i projektit dhe i buxhetit përkatës, asnjë transparencë. Dhe kur çdo sipërmarrje fillon e

“Dea”, edhe pse pa këto dokumente të domosdoshme, të mos ketë përfshirë në grupin e projektimit “teknologë” muzeologë, jo për koperturë, por për të mbajtur përgjegjësinë e pjesës “teknologjike” e muzeologjike pasi, siç dihet, Muzeu Kombëtar i Artit Mesjetar nuk është vetëm një sallon ekspozues, por një institucion multifunksional dhe veçmas se ai ka një “linjë teknologjike” ku përfshihen ruajtja, manipulimi, konservimi, restaurimi, kërkimi e eksperimentimi shkencor, studimi e më në fund ekspozimi? Si ka mundësi që Ministria e Kulturës, prej nga varej Muzeu Mesjetar të ishte jashtë loje?

Ka edhe shumë argumente të tjerë dekonspirues, por janë mjaft edhe këto dy për të parashikuar se projekti jo vetëm i pjesës teknologjike, por gjithë muzeut do të dështonte. Përgjegjësia e përvojës sime 33 vjeçare në Muzeun Mesjetar(qysh prej krijimit të tij), eksperiencat e mia jashtë vendit, marrëdhëniet me organizata ndërkombëtare muzeore si ICOM, ICROM, ICOMOS, NEMO, etj., por edhe detyrimi intelektual e qytetar më kishin krijuar bindjen pesimiste se gjithçka nuk po shkonte siç duhej. Madje po shkonte keq e më keq në realizimin e kësaj “ve-

vijon me shpërfilljen e ligjeve e rregullave shtetërore të lojës nga vetë shteti, merret me mend se si destinohet të përfundojë, vetëm me dështim! Po detajoj vetëm dy tre fakte që përbëjnë skandale të pafalshme gjatë fazave të projektimit. A është në kompetencën e bashkisë ndërtim i një institucioni me status kombëtar e që varet administrativisht nga Ministria e Kulturës? Si mund të tolerohet fakti që drejtoria e Muzeut të Artit Mesjetar, apo Ministria e Kulturës, si “zotër shtëpie” të kenë qenë kaq të mefshtë dhe e paaftë sa të mos kenë hartuar e paraqitur studimin, detyrën e projektimit, konkursin dhe projektidetë paraprake, pra, siç e kërkon ligji? Si ka mundësi që studioja e projektimit

pre madhore”! Edhe pse nuk doja të bëja Kasandrën, sugjerimet e mia bërë drejtorit të muzeut për të ndërhyrë e për të influencuar bashkarisht mbi ndërtimin e “shtëpisë sonë” binin në veshin e shurdhër. Ai ishte bërë ortak me ilegjimitetin e pushtetarëve. Në vesh të shurdhër ranë edhe letrat e mia të datës 8 Tetor 2014 drejtuar Zv/kryeministrit N.Peleshi, ministres së Kulturës, M. Kumbaro, dhe Kryetarit të Bashkisë Korçë, S. Filo (të cilit i kërkova edhe një takim të veçantë konsultues që nuk u realizua për për shkak të tij), ashtu si edhe shkrimi im “Që Muzeu i Ri i Artit Mesjetar të mos dështojë…” (Gazeta (Vijon në faqen 17)

DOSSIER

(Vijon nga faqja 16)

Telegraf, 3 Shtator 2015, f. 10-11.), si dhe kërkesa që unë i drejtova më në fund Kontrollit të Lartë të të Shtetit më 15.11.2015, për të verifikuar zbatimin e ligjshmërisë së projektimit dhe ndërtimit të objektit. Si dukej gjithçka ishte mbështjellë në një rreth vicioz të disa qeveritarëve, qëllimi kryesor i të cilëve, më shumë se ndërtimi i një muzeu dinjitoz, ishte mbyllja e asaj varreze fosilesh betoni që ju kishte mbetur gjatë si dobiçi në derë, si dhe shpëtimi i tyre nga ngarkesa e madhe e përgjegjësisë shtetërore e morale që ata kishin ndaj objektit dhe qytetarëve. I indinjuar, por edhe me një hamendje se kishte ende kohë e mundësi për të çtiliksur këtë lëmsh të ngatërruar, me iniciativën time shkova për t’u takuar me projektuesit e” “DEA Studio-s” në Tiranë. Ju parashtrova argumentet e mia profesionale, kryesisht ato të karakterit teknologjik e funksional me planimetritë e hartuara prej tyre mbi tavolinë, duke ju dhënë disa shembuj se ku nuk funksiononte projekti dhe se ishte një nonsense që në grupin e projektimit të mos punonin si projektues të rregullt, apo qoftë edhe si konsulentë të atashuar teknologë muzeologë, ca më tepër që studioja e tyre nuk kishte realizuar ndonjëherë një projekt të tillë të ngjashëm e të marrë përsipër nga kjo studio pasi ishin kryer shumica e punimeve strukturore e ndërtimore të projektuar nga dikush tjetër dhe për destinacion tjetër. Edhe pse ata i pranuan si të drejta e racionale vërejtjet e mia (që në të vërtetë hapnin telashe të mëdha sa i takon madhësisë së godinës, zhvendosjes dhe organizimit të planimetrive të kateve, pra korrigjime themelore teknologjike thuajse të parealizueshme në variantin e detyruar të projektit të tyre ), gjatë diskutimeve, ata më lanë të kuptohej se ishin përpara një presioni e detyre urgjente që ja u kishte dhënë vetë zv.kryeministri dhe se zor të bënin ndryshime, edhe pse ishin “të kapur” e të pasigurt në punën e tyre. Kështu ata realizuan këtë projekt arkitekturor(foto 2).

Kush ka idenë dhe njeh sado pak numurin e madh dhe kualitetet e objekteve të Muzeut Kombëtar të Artit Mesjetar, së pari ky maket i krijon idenë e vogëlsisë, të pamjaftueshmërisë. Në fakt, këtu është edhe “thembra e Akilit” të dështimit të këtij muzeu.

Koncepti i tij, si një skenografi teatrale kukullash, bazohet në vizionin e një mikrokështjelle virtuale guri rrethuar me një kanal të gjerë përreth githë perimetrit të tij të mbushur me ujë, ku përpara portës kryesore të hyrjes varet një urë druri, për të dhënë idenë e ngritjes dhe uljes së saj, sa herë “barbarët do ta sulmonin fortesën nga jashtë” e ku pengesë do të bëhej ky kanal i uji. Mungojnë vetëm bedenat! Duke imituar një konvencion virtual nga Europa veriperëndimore, infantil dhe të papërsh-

tatshëm për muzeun, që në fakt, nuk u zbatua kurrë në praktikë (do ta spjegoj më poshtë), nga ana tjetër krijoi probleme të tjera sa i takon arkitekturës, sepse godina duket e vendosur nën kuotën e sheshit para tij, në gropë, duke shpërfillur principin se kështjellat zhvillohen zakonisht në lartësi vertikale, jo në linearitet. Edhe veshja e plotë me gurë e godinës është bërë një lloj “ekzagjerimi abuziv” tashmë në Korçë. (Edhe kjo u ndryshua). Në rastin konkret kjo krijon një monotoni inerte, neutrale të mërzitshme e të kudogjendur në këtë qytet.

Nga pikpamja stilistikore, arkitektët janë kushtëzuar që të “zhvillojnë fantazinë krijuese” konform “trupit strukturor eksistues”. Andaj nuk mund të flasim për një stil arkitektonik origjinal, unik, integral, prej nga zë fill projektideja e një projektuesi të regjur, por për një kryqëzim të detyruar e proliks. Pra as mish, as peshk!

Ndërkohë, në objekt vijonin punimet me projekte pjesore dhe në një terror të veçantë sigurie e fshehtësie, aq sa edhe unë, që isha punonjësi më i vjetër i këtij institucioni nuk lejohesha të hyja e të shihja çfarë bëhej brenda. Dëgjoheshin varé e matrapikë që prishnin ato çka ishin ndërtuar më herët. Po sjell dy shembuj për të ilustruar se si shpërdorohen lekët ose kur “dy dado e mbytin foshnjën”, por edhe kur askush nuk mban përgjegjësi. Për atë që kish realizuar projektuesi paraardhës, projektuesve pasardhës nuk u interesonte, ndaj vendosnin të hiqnin apo të shtonin ato çka atyre u dukeshin të nevojshme. Kështu u prish gjysma e soletës mbi katin e parë, pasi u konsiderua jo funksionale.

Por, prej këtij modifikimi, përveç parave të kthyera në beton e hekur skrap, mbetën të varur në ajër në mënyrën më të shëmtuar profesionale inxhinierike, por edhe estetike për një muzeum prestigjoz dy traversa konstruktive të stërmëdha betoni, si dy brirë përbindëshi që mbanin soletën e prishur e që shkojnë tejpërtej gjatësisë së muzeut (Foto 3), por që krijojnë edhe një shqetësim pamor për vizitorin. Sigurisht kjo prishje i ka pasoja dekonstruktive edhe stabilitetit fizik të godinës…Një skandal i vërtetë! Sado që këtotrarë pjesërisht u mbuluan nga një shkallë druri e improvizuar, por po aq e shëmtuar dhe zhurmëmadhe si një bunker, sa krijon edhe një goditje të besdisshme akustike kur njerëzit zbresin prej saj. Kjo është fotoja “monstër”, më domethënëse e sinonime se si mund të katandiset një institucion i ri kulturor i përmasave kombëtare, madje edhe më gjerë. Arkitektët le ta vlerësojnë!

Por “dadot” do të shtohen. Kur veshja e jashtme e gjithë godinës me gurë të gdhendur gri të errët kish përfunduar, rezultoi se muzeu dukej nga jashtë shumë i shëmtuar, i zymtë dhe i papranueshëm arkitektonikisht e vizualisht. (Foto 4.)

Për këtë arsye, pasi shpenzimet ishin kryer, hyn në lojë një “dado” tjetër, për-

17 E diel, 26 MAJ 2019 faqësuesi i kompanisë gjermane “Bolles+Wilson”, z. Peter Wilson, një beniamin i afërt i zyrtarëve të lartë shqiptarë (i njohur në Korçë si ndërtues i kullës më të shëmtuar në Europë të ashtuquajtur “RED TOWER”, i cili vendosi ta mbulojë fasadën e përparme të gurtë të muzeut me suva me ngjyrë të zezë, për të thyer sadopak monotoninë dhe shëmtinë e tij. Pra, shpenzime mbi shpenzime dhe, siç thotë populli “kallaj mbi gunë”. Sipas gazetës “MAPO” dhe Kult Plus.com, portali gjerman “Bau Netz” që ka shkruar një artikull të shkurtër për Muzeun e Artit Mesjetar thekson: “Në fund, edhe pse nuk ishte pjesë e kontratës, gjermanët (kupto Peter Wilson K.B.) u morën edhe me fasadën e godinës. Si anekdodë thuhet se punonjësit e ndërtimit kishin menduar se po bënin një burg dhe e bënë fasadën e gurit shumë të errët…” madje dhe se (dadoja e katërt, K.B.) “Kryeministri Edi Rama ndërhyri personalisht dhe tashmë edhe fasada ka ndryshuar.” (Foto 5) Imagjinoni, pra, se si degjeneron projektimi i një prej institucioneve më të rëndësishëm të trashëgimisë kulturore e artistike të kombit shqiptar në ca paçavure dizajnesh hibride që hartohen e ndryshohen sipas midesë së “dadove” që mohojnë njera- tjetrën, që iu pëlqen të fitojnë legjitimitetin, por edhe shpërblimin financiar që u takon, e që ua jep qytetari, sigurisht.

E them me bindje se po të duash të kërkosh, apo të gjesh në arkivë një dosje të plotë projektimi të kësaj vepre, nuk do të mundësh kurrsesi, pasi ky rast përbën një shembëll unikal të kokteileve amatore, fantazisë e mendjelehtësisë adoleshente, spekullimit, abuzimit, papërgjegjshmërisë ligjore. “Projekti” i tij, ku kanë futur duart sipas shijeve të tyre subjektive me hir e pahir një lukuni e tërë eksperimentuesish që s’kanë lidhje me njeritjetrin, madje edhe politikanë e ku janë qepur mbi njera-tjetrën mballoma me tegela të trashë e të shëmtuar, një projekt aspak legjitim, unik, origjinal e integral, por një rebus, një zgidhje e shartuar “in extremis”, përbën ndoshta jo vetëm një prej megaekzemplarëve të dështimit arkitekturor kombëtar, por edhe një dështim “ndërkombëtar” në kontekst të të drejtave e detyrimeve të ndërsjellta që ka Shqipëria me institucionet relevante europiane e botërore mbi trashëgimisë kulturore e artistike.

Tek e fundit Muzeu i Artit Mesjetar është një institucion me status kombëtar me 39 vjet përvojë aktiviteti, ai varet për të gjithë veprimtarinë e tij nga Ministria e Kulturës…dhe çdo ndërmarrje ndaj tij,

siç është edhe rasti i ndërtimit të një godine të re për të është detyrim i kësaj ministrie dhe qeverisë, madje me respektimin ligjor të informimit, konsultimit e shkëmbimit të projektideve dhe ndihmës nga institucionet ndërkombëtare më të specializuara e të përparuara. Ato duhet të reflektojnë e t’i referohen këtij precedenti negativ dhe ta detyrojnë palën shqiptare të troshitet e të korrektojë gabimet foshnjore, madje të ngarkojnë edhe me përgjegjësi drejtuesit e Ministrisë së Kulturës që shkelën me të dy këmbët me mosveprimet e tyre ligjet shtetërore kompetencat e detyrimet funksionale.

2. Vendosja në hapësirë Por, le t’i afrohemi muzeut të ri duke qëndruar përballë fasadës së tij për të bërë disa konstatime të jashtme arkitekturore. Të kujtojmë se arkitektura është procesi i përbashkët dhe produkt i planifikimit, projektimit dhe ndërtimit të ndërtesave. Veprat arkitekturore, sidomos ato muzeore perceptohen shpesh si simbole kulturore e vepra arti arti.

Historitë e qytetërimeve identifikohen shpesh me arritjet arkitekturore. Nga ana tjetër, jetojmë në dhjetvjeçarin e dytë të shek. XXI, pra kur arkitektura kontemporane identifikohet me stilin postmodernist. Vetë ideja e ndërtimit të një muzeu kombëtar arti, tejet të rëndësishëm e unikal duhet të inspironte arkitektët që edhe në kontekst të brendisë cilësisore e sasiore të koleksioneve të tij, por edhe të anës së disafishtë funksionale, ta kishin konceptuar arkitekturën e jashtme si një kompleks simboli kulturor e arkitektonik unik, me elementë e detaje të bazuar ose mbi lirinë e pakufizuar të krijimit modern, ose mbi një prej stileve apo drejtimeve arkitekturore tradicionale monumentale klasike, apo neoklasike, mjafton që të jepnin vizionin estetik të një vepre të mirëfilltë muzeale të artit mesjetar. ( Sipas arkitektit romak Vitruvius, një ndërtim i mirë duhet të kënaqë tre parime: “firmitas, utilitas utilitas, venustas” - qëndrueshmërinë, funksionin funksionin, kënaqësinë).

Fatkeqësisht pamja ballore e volumore e godinës as që të le një perceptim monumental muzeologjik, apo të arkitekturës artistike. Forma stereometrike simpliste prej paralelpipedi me disa sqetulla, thyerje, strehë e frëngji të vogla, së shumti të mprovizuara pa ndonjë lidhje organike me objektin e plotë, si prej bunkeri butaforik, të le së shumti idenë e një ndërtese të zakonshme publike administrative, apo rendi. Projektuesit e kanë kuptuar këtë dhe për të thyer

“monotoninë” janë përpjekur të bëjnë një sërë ndërhyrjesh kryesisht duke përdorur si alternativë aplikimin e disa “qepenave” me sipërfaqe të ekzagjeruara e të rëndomta drusore, të kombinuara me shirita hekuri. Por, “paçavurja” e dizajneve nuk ka të sosur, ajo është shndrruar në tautologji, sepse çdo ndryshim kërkon të tjera modifikime pasardhëse. Afrohemi edhe më për të tentuar të hyjmë në muze. Ndeshimi me një zgjidhje arkitekturore, që s’’ka asnjë lidhje as me arkitekturën, as me konstruksionin dhe as me brendinë e muzeut dhe që e shëmton deri në vulgaritet konceptin e tërësisë unitare të objektit.

Siç e përmendëm më lart, projekti parashikon që i gjithë perimetri i muzeut nga jashtë të jetë i rrethuar me një kanal uji të përhershëm dhe hyrja në muze të realizohet jo nëpërmjet shkallëve dhe shesheve të bollshme të pushimit, por nëpërmjet një ure të varur me tiranta metalikë mbi këtë kanal e që tenton të nxitë idenë se ura mund të ulet e të ngrihet. Veç të tjerash, ky kanal me ujë do të ishte prezent pikërisht aty ku poshtë tij ndodhen fondet prej mijra ikonash e ku ndërtuesit duhet të marrin parasysh maksimumin e garantimit të rrezikut nga lagështia e jashtme dhe ajo kapilare. Akoma, kjo nyje e dukshme (me kanalin, urën dhe dy trarët e shëmtuar e joproporcionalë me objektin, që shërbejnë si parmakë mbrojtës), si dhe mungesa e shesheve të bollshme të pushimit dhe, sidomos, dera kryesore hyrëse e muzeut e projektuar dhe e zbatuar tërësisht prej qepenash të rëndomta e aestetike dërrasash e që qëndron gjithmonë e mbyllur (do ta komentoj më pas) tek vizitorët lë përshtypjen e izolimit, dilemës, pra jo të mikpritjes, bujarisë e mirëseardhjes!

Së fundi, edhe projekti i kanalit dështoi.

Arkitektët kanë mohuar vetveten! Kanali nuk u mbush kurrë me ujë, (për fat të mirë!) por vetëm me ca fiçorë lumi. Por, i tillë i gjithë projekti i kësaj nyjeje (Kanali perimetrik, ura) rrëzohet, zhvlerësohet edhe nga ideja edhe nga funksioni arkitektonik edhe nga ai pamor (ose kanal me ujë dhe me urë, ose hiç fare - një paradoks profesional, një mishmash), pra kjo nyje që e ka humbur idenë arkitektonike, gjithashtu nuk ka asnjë lidhje me muzeun, veçse pamjen e ftohtë gri që të le një përrua i tharë dhe që do të krijojë probleme për sigurimin e godinës gjatë periudhave të shirave e dëborës. *Artikullin e plotë mund ta lexoni në faqen online www .kohajone .com www.kohajone .kohajone.com

SHOWBIZ

18 E diel, 26 MAJ 2019

Alban Skenderaj koncert madhështor në Prishtinë

Këngëtari i njohur nga Shqipëria, Alban Skenderaj përmes një postimi në rrjetet sociale ka informuar të gjithë se do të mbajë koncert në Kosovë. Koncerti “Hapësira e një ëndrre” do të mbahet më 19 qershor në sallën “1 Tetori”. Ky koncert për këngëtarin është një ëndërr, e cila po bëhet realitet pas një pune të madhe. Albani këtë koncert e ka cilësuar si një moment kulmor i karrierës së tij si dhe një pikë arritje tepër të rëndësishme të jetës së tij. “Drejt në zemër”, titullohet projekti i fundit i Albanit, të cilin e solli në bashkëpunim me 2Ton. Ky projekt i dyshes i publikuar në këtë muaj është prit shumë mirë nga publiku në kanalin Youtube deri tani ka mbledhur mbi 3 milionë klikime.

George Clooney i tmerruar: Kam frikë se ISIS mund të vrasë fëmijët George Clooney është i frikësuar për familjen e tij! Bashkëshortja, një avokate shumë e shquar, Amal Clooney është duke drejtuar një çështje kundër ISIS në Francë. Nisur nga kjo, ylli i Hollivudit është shprehur se është shumë i shqetësuar për sigurinë e fëmijëve të tij, binjakëve Aleksandër dhe Ella pothuajse dy vjeç. “Nuk duam që fëmijët tanë të jenë objektiv sulmi, kështu që duhet t’i kushtojmë vëmendje”, shpjegoi ai.

Në një intervistë për “The Hollywood Reporte” aktori theksoi se çdo ditë po përballen me problemin e sigurisë. Çështja që po trajtohet nga Amal Clooney është padia në Francë kundër Lafarge, një gjigand francez i çimentos, i cili dyshohet se ka paguar militantët e ISIS për të mbajtur një fabrikë në Siri veriore. Prandaj, akuza për kompaninë është ajo e

Albërie Hadërgjonaj: Jam gati për një kapitull të ri në jetën time Këngëtarja shumë e dashur nga publiku, Albërie Hadërgjonaj, numëron me mijëra fansa që e pëlqejnë muzikën e saj. Ajo është shumë aktive në rrjetet sociale, përmes së cilave ndan herë pas here me ndjekësit imazhe të ndryshme nga përditshmëria apo aktivitetet muzikore. Së fundmi, ajo ka shfrytëzuar rrjetin social Instagram, për t’u treguar fansave se ka vendosur të nisë një kapitull të ri në jetën e saj. Këtë madje ajo e ka bërë duke publikuar plot gjashtë herë të njëjtën fotografi me të njëjtin mbishkrim. “Unë jam gati për një kapitull të ri në jetën time, shtyp “Po” nëse je edhe ti”, shkruhet në këtë fotografi që Hadërgjonaj e ka shpërndarë. Ajo nuk ka treguar se për çfarë bëhet fjalë saktësisht, megjithatë duket se është fjala për një kthesë të rëndësishme në jetën e këngëtares.

Meghan Markle ka gënjyer, ky është emri i saj i vërtetë Meghan Markle ka sjellë thuajse dy javë më parë në jetë djalin e saj Archie. Ditë më parë certifikata e lindjes ka sqaruar disa thashetheme në lidhje me lindjen e të voglit. Por gjithashtu kjo certifikatë ka nxjerrë në dritë dhe një “gënjeshtër” të dukeshës së Sussex-it. Në dokumentin e lëshuar nga autoritetet britanike, Meghan është quajtur ‘’Lartmadhëria e saj, dukesha e Sussex-it”, me profesion ‘’Princeshë e Mbretërisë së Bashkuar”. Por kjo certifikatë ka zbuluar se emri i parë i saj nuk është Meghan, por Rachel, njëlloj si emri i personazhit që ka interpretuar në serialin ‘’Suits”. Nuk dihet pse ajo është prezantuar me këtë emër.

Ermal Mamaqi zbulon fitimet marramendëse të filmit “2 Gisht Mjaltë” pjesëmarrjes në krimet e ISIS. Një grup i grave Yazid, i ndihmuar pikërisht nga gruaja e Clooney, hyri në procedura civile duke kërkuar kompensim: viktimat, në fakt, u rrëmbyen nga ISIS dhe u shndërruan në skllave seksuale për ushtrinë. “Ky proces - siç tregoi Amal Clooney në nëntor, kur u paraqit çështja - është një

mundësi për të vendosur që ISIS dhe të gjithë ata që e ndihmojnë atë, do të mbajnë përgjegjësi për krimet e kryera dhe se viktimat do të kompensohen “. Gruaja e George Clooney është njëkohësisht e angazhuar në një tjetër gjyq kundër ISIS-it, kësaj radhe në Gjermani, ku një grua 27vjeçare gjermane ishte bërë pjesë e ISIS.

Ermal Mamaqi ka premtuar se filmi i tij i fundit “Dy Gisht Mjaltë” do të transmetohet në të gjithë SHBA-në. Në një intervistë për median prestigjioze “CINEUROPA”, moderatori Ermal Mamaqi i cili është aktor dhe producent i filmit ka thënë se së shpejti filmin do e shohim në kinematë e Amerikës. Ermali u shpreh se filmi ka mbledhur më shumë se 1 milion euro dhe se buxheti i tij ishte 300 mijë euro. “Filmi ka mbledhur më shumë se 1 milion euro në kinema dhe në muajin e parë shitëm 250 mijë bileta. Buxheti i filmit ishte gati 300 mijë euro. Gjysmat e parave ishin të miat dhe gjysmat e sponsorëve”. Moderatori tregoi se në fillim druhej për ecurinë e filmit, dhe nëse do t’i merrte paratë të cilat i kishte shpenzuar: “Në fillim kisha frikë nëse do mund t’i merrja sërish paratë apo do humbja.

Por ky është biznesi. Nëse di si të luash, është lojë e mirë. Nëse nuk di, është si kumar”, u shpreh Ermal Mamaqi për “CINEUROPA”. “2 gisht mjaltë” së shpejti do jepet në Angli, Itali, Greqi dhe Amerikë, ndërsa aktualisht filmi ka pushtuar kinematë e Austrisë dhe Gjermanisë.

POLITIKE

19 E diel, 26 MAJ 2019

“Shpirti i Ballkanit”, dy netë festë në Korçë “Shpirti i Ballkanit” vjen për herë të parë në juglindje të vendit, në “Korca folk fest Balkan”. Festival që ka ngjallur një interesim të jashtëzakonshëm tek artdashësit e këtij qyteti dhe jo vetëm. Organizatorët e festivalit kanë menduar që Shpirtin e Ballkanit ta kenë për dy net në qytetin e Korçës.

Në natën e parë sipas drejtores së Teatrit, Zamira Kita, folku ballkanik do të ngjitej në skenën e këtij teatri, ndërkohë që në natën e dytë ballkanasit do të performojnë në pazarin e vjetër të qytetit. Atje ku edhe për Kitën, përzihet fort mirë folku, tradita me vlerat e trashëgimisë kulturore. Në natën e parë të “Shpirtit të Ballkanit” janë ngjitur në skenë trupat nga Bullgaria, Greqia, Kosova, Turqia, Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria.

Trupa që sollën në skenë tabanin e valleve të tyre tradi-

Aktori shqiptar, pjesë e serisë “City on a Hill” “City on a Hill” është një prej serive më të shikuara në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, me protagonist kryesor Kevin Bacon dhe producentë ekzekutivë Ben Affleck dhe Matt Damon. Në një episod të kësaj serie do të shfaqet edhe aktori shqiptar Marko Caka.

Në disa postime në rrjetet e tij sociale, Caka publikoi foto nga xhirimet, si dhe shprehu kënaqësinë dhe nderin për të punuar pranë një aktori si Kevin Bacon.

cionale. Valle të cilat por edhe muzika, në një pjesë të konsiderueshme ngjanin fort me njëra-tjetrën. Aq shumë sa të dukej se po shikoje valle maqedonase pa çka se në skenë ishin bullgarët apo nga trevat greke. Për muzikologun e njohur Pandi Bello, pak gjëra i ndajnë fqinjët me njëri-tjetrin,

edhe në folk. Ndarje që bëhet më e vogël me afërsinë gjeografike të shteteve. Të gjitha trupat në natën e dytë do të ngjiten në një skenë të madhe në sheshin e pazarit të vjetër. Aty ku do të ndahen edhe çmimet për grupin më të mirë, valltarin më të mirë dhe kostumografin.

Rritet numri i turistëve të huaj, destinacioni i preferuar është Saranda Nga viti në vit vihet re një rritje e numrit të turistëve të huaj që dëshirojnë të kalojnë pushimet në Shqipëri. Tregues për këtë fakt janë dhe rezervimet që kanë bërë kroçerat në portin e Sarandës, ku për vitin 2019 ky port është rezervuar nga 42 të tilla, duke pasur një impakt mjaft pozitiv në ekonominë e vendit. Lajmi u bë i ditur për ATSH-në nga drejtoresha e portit të Sarandës, Kozeta

Statha. “Për vitin 2019 porti i Sarandës është rezervuar nga 42 kroçera, që do të prekin qytetin tonë dhe do të vizitojnë pikat turistike të tij”, – tha Statha. Sipas saj, kapiteneria e portit dhe autoritetet e tjera që operojnë në të ofrojnë mbështetje maksimale për pushuesit.

“Qyteti i Sarandës ka filluar që në muajin shkurt të këtij viti të presë turistët e parë, të cilët pritet të kenë një fluks të

shtuar gjatë pikut të sezonit turistik”, – theksoi Statha.

Qyteti i Sarandës njihet për plazhet mahnitëse dhe ujin si kristal. Përveç diellit e plazhit, Saranda veçohet dhe për historinë dhe kulturën e saj: e magjishme është kalaja e Lëkurësit, ndërsa Parku Arkeologjik i Butrintit nxit kureshtjen e turistëve të shumtë me historinë e tij mijëravjeçare.

“One Woman show” tregon sekretet e femrave në Durrës Keti Bashhysa u rikthye para publikut me guximin për të treguar publikisht sekretet e femrave, ndërthurur me nota humori, ironie e sarkazme. E ndjerë ishte dhe hapësira e sensibilizimit për fëmijët autikë. Keti Bashhysa: “Mesazhi ishte si fillim argëtues, që të dalim pak nga rutina e përditshme e mërzitshme, ishte për të mos kaluar në feminizmin histerik, çdo gjë me masë. Ishte edhe për fëmijët autikë.” Pjesë e shfaqjes ishin, poezitë e Irma Kurtit, skenografia e Avni Delvinës dhe tingujt e muzikës. Një ngjarje artistike jo e zakontë, por me mesazhe të forta që mori duartrokitje e vlerësime nga publiku. Spektakli, në formatin e “One Woman Show” u ngjit premierë në Teatrin e Durrësit “Aleksandër Moisiu”.

Naime Beqiraj shpërblehet me “Çmimin e lirisë” Poetja Naime Beqiraj u laurua me “Çmimin e lirisë” për poezinë “Republika” në Takimet letrare Ndërkombëtare “Azem Shkreli” në Pejë . “Çmimet letrare nuk të bëjnë poete më t’mirë; janë vetëm dëshmi që krijimtaria vlerësohet, e sidomos kur mbajnë sinonim lirinë – gjakimit shekullor të pejanëve për liri, kur mbajnë Azem Shkrelin emër, kur ndahet nga tri poete dhe profesoresha universitare: Ilire Zajmi, Entela Kasi e Vjollca Dibra. Faleminderit vasha!”, shkruan Beqirja në faqen e saj në Facebook.

SPORT VERLINDORËT

20

E diel, 26 MAJ 2019

Gjoka: Të sigurojmë vendin e dytë, do forcohemi në merkato K ukësi kërkon që ta mbyllë në mënyrë më të mirë kampionatin, teksa sfida e radhës do të jetë ndaj Partizanit. Trajneri Ernest Gjoka, në konferencën për shtyp para sfidës me Partizanin e vuri theksin tek rëndësia që ka mbrojtja e vendit të dytë. “Është ndeshje e fortë ndaj kampionëve të rinj, i respektojmë.

Tashmë vendi i dytë nuk është i sigurt dhe ndeshja e nesërme merr kuptim tjetër. Do të duhet sforcim i madh. Do të mungojnë Shameti, Maliqi, Rroca për arsye dëmtimi.

Jemi munduar të përgatisim Shkurtajn.

Ndërkohë Valdet Rama është i gatshëm.

Largimi i Hallaçit? Karriera e tij flet vetë. E dimë të gjithë kush është, mendoj se do të ishte mirë të punonte për ekipet e moshave.

Për 3-4 vite do të jetë gati për ekipet e para.

Presidenti i ofroi kontratë 2-vjeçare te Kukësi B, por ai refuzoi. Ky është informacioni që kam, nuk di më shumë. Objektivat? Kupa dhe vendi i dytë janë synimet që kemi. Trajneri varet nga rezultatet. Kemi bërë ndryshime dhe pse kemi pasur shumë të dëmtuar. Duhet patjetër një trofe për investimet që janë bërë.

Kupat e Europës? Sfida e parë do të jetë në 11 korrik. Faza përgatitore do të nisë më 15

qershor dhe në datën 25 qershor do të jemi në Ohër. Për merkaton kam biseduar me drejtorin Nexhipi dhe presidentin. Do të duhen përforcime në mbrojtje, sepse kemi probleme me dëmtimet. Në repartet e tjera do të ruhet boshti. Jo të gjitha varen nga trajneri. Ka edhe lojtarë që duan të ikin vetë ndonjëherë, por synimi është të ndryshohet sa më pak. Nder Tiranës? Nuk dua sukses mbi fatkeqësitë e tjetrit. Për Tiranën më vjen keq, por mendoj vetëm për Kukësin. Dua të fitojmë fillimisht nesër, pastaj për ndeshjen kundër Kastriotit ka kohë”, deklaroi Gjoka.

Trajneri i të kuqve do të hedhë në fushë formacionin më të mirë ndaj verilindorëve

Gega: Reja trajner ekspert, Kukësi gjithmonë ka qenë pas nesh

SULMUESI

Manaj dëmtohet dhe humbet sfidat me kombëtaren

Rozalb Lika

T

rajneri i Partizanit, Skënder Gega, ka folur para ndeshjes kundër Kukësit në “Selman Stërmasi”.

Numri një i stolit doli në një konferencë për shtyp ku sqaroi situatat që kanë kapluar skuadrën e kuqe dhe u ndal te festa e madhe që do të zhvillohet pas kësaj sfide. Koncert që do të mbahet në sheshin “Nënë Tereza”. “Kukësi ka qenë ndjekësi ynë, asnjëherë para nesh. E rëndësishme ta mbyllim me emocione dhe spektakël. Jemi përgatitur si duhet, pavarësisht se është ndeshja e fundit. Do të mundohemi të bëjmë më të mirën dhe me formacionin më të mirë do të dalim. Do të kemi disa ndryshime. Nuk kemi vendos akoma, por do të mundohemi të respektojmë atë grup që ka çuar Partizanin deri këtu”.

Motivimi - “Nuk kemi mungesa.

Lojtarët e grumbulluar me kombëtaren bashkohen sot me grupin. Motivimi është vetvetiu, pasi jemi përpara një ndeshje që duhet të marrim kënaqësi. Jemi stërvit me të njëjtin ritëm si në fillim të kampionatit”.

Kombëtarja - “Jemi të kënaqur që lojtarët tanë kanë ikë. E kanë merituar ata që kanë shkuar, pasi kanë marrë djersën dhe mundin e tyre. E drejta e çdo trajneri që të zgjedhë lojtarët.

Nuk e di përfundimtare, por e rëndësishme është që sheh kampionatin tonë dhe ka informacion. Të gjithë meritojnë një shans, por është detyra e Rejës. Ne kemi lojtarë që e meritojnë”.

Asani - “Në asnjë rast nuk e ka lëshuar stërvitjen apo është demoralizuar. Asani, Bardhi, Hebaj dhe lojtarët shqiptarë kanë të drejtë të shpresojnë”.

Përkrah trajnerit Skënder

Gega në konferencën për shtyp përkrah trajnerit Skënder Gega. Mesfushori ka treguar se është befasuar për mirë nga kampionatin ynë. “Klubi dhe skuadra ka pësuar shumë rritje. Kam pasur një eksperiencë shumë të mirë

këtu. Në përfundim të sezonit do bisedoj për rinovimin me drejtuesit. Dua të qëndroj këtu. Nuk mund të flas për kombëtaren, mund të flas vetëm për Partizanin. Fola me trajnerin Gega. Ai më shpjegoi planet e tij dhe jam

ndier mirë për këtë zgjedhje.

Futbolli shqiptar? Çdo shtet është ndryshe. Luhet në mënyra të ndryshme. Këtu më surprizoi niveli i futbollit. Këtu ka mjaft talente, ndoshta nuk është një kampionat më shumë emër në Europë, por kualiteti mbetet”.

Trajneri i Kombëtares, Edi Reja ka marrë një lajm negativ në prag të sfidave të muajit qershor ndaj Islandës dhe Moldavisë. Sulmuesi Rei Manaj është dëmtuar në stërvitje, teksa me shumë gjasa nuk do të jetë në dispozicion të ekipit Kombëtar.

Lushnjari nuk është grumbulluar as në sfidën e sotme, që skuadra e tij Albacete do të luajë në transfertë ndaj Gijonit.

Një humbje e madhe kjo për kuqezinjtë.

22-vjeçari ka luajtur 26 ndeshje këtë sezon nga të cilat 14 si titullar dhe ka shënuar 6 gola me ekipin spanjoll.

EDITORIALI

Horizonte të reja dhe ngritja e futbollit shqiptar Në faqen e gazetarit të “Sky Sport” Gianluca Di Marzio, “gianlucadimarzio.com“, është publikuar një editorial plot lëvdata për Shqipërinë dhe për presidentin e FSHF-së, Armand Duka“Plazhe shumë të bukura, panorama të lënë pa frymë, qytete që transmetojnë histori dhe art. “Toka e Shqiponjave” ka pasur një ngjitje konstante në vitet e fundit, në të gjitha drejtimet. Edhe sportive, mbi të gjitha në futboll.

Kualifikimi për në ‘Euro 2016’ është vetëm kulmi i një sërë rezultatesh të rëndësishme. Mentalitet i fortë, i palëkundur, të rinj të gatshëm të sakrifikojnë përditë, investime të nivelit të lartë dhe rinovime në infrastrukturë. Linja politike, fitimtare, e presidentit të federatës shqiptare Armand Duka. Zgjedhja e tij ka shënuar një pikë të vërtetë kthese, një fillim i ri për futbollin shqiptar. Nga ndërtimi i qendrave të reja teknike për të rekrutuar lojtarë të rinj dhe me

perspektivë deri tek inaugurimi i stadiumit të ri të Kombëtares, që pritet në muajt e ardhshëm, përveç investimeve madhore në strukturat e të rinjve për hedhjen e themeleve solide për të ardhmen. Këto janë linjat thelbësore që ndjek programi i zhvillimit të Dukës, që është zgjedhur edhe në Komitetin Ekzekutiv të UEFA-s. Lidhje të forta edhe me futbollin italian, si model për t’u ndjekur. Emërimi i Edy Reja-s si trajner i kombëtares shqiptare, por edhe terren pjellor për investuesit, si për shembull kompania ‘Dm Football Management’ e drejtuar nga Daniele Mura, që operon prej 5 vitesh në Shqipëri dhe ndër të tjerë ka çuar në Itali, tek Empoli, talentin Kleis Bozhanaj. Nëse rezultatet janë të prekshme, zhvillimi i futbollit shqiptar do të jetë edhe më i qartë në të ardhmen. Me një rol të rëndësishëm në horizont në panoramën europiane…”.

SPORT

21

E diel, 26 MAJ 2019

Portieri i kombëtares sonë është i pari në list sipas “The Sun” për të zëvendësuar Lloris-in

“Sirena” angleze për Strakoshën, projektohet kalimi te Tottenhami

SULMUESI

Sadiku më në fund rrugën e rrjetës në Zvicër

N

uk kanë fund zërat e merkatos për Thomas Strakoshën. Portieri i kombëtares sonë që nga muaji janar është në qendër të vëmendjes së ekipeve angleze.

Gardiani i ditëlindjes 1995, shihet si një nga portierët më të mirë në qarkullim dhe për pasojë ai ka përfunduar edhe në listën e Tottenhamit prej kohësh, por pa harruar edhe skuadra të tjera.

Interesimi i “Spursave” është konkret, teksa sipas tabloidit “The Sun”, ata janë të gatshëm që të ofrojnë 40 milionë euro për të bindur Lazion që ta lërë të lirë. Një shifër e tillë duket e mjaftueshme për Taren dhe Lottiton, që kishin vendosur këtë kufi për të filluar negociatat për të ardhmen e tij. Strakosha mund t’i thotë po një aventure në Premier League, për më tepër që do të bëhet pjesë e klubit që ka stadiumin dhe fushat stërvitore më moderne në Europë. Do të ishte një hap gjigant në karrierën e tij, pasi kujtojmë që “Spursat” janë finalist të Champions League gjatë këtij edicioni, ku

do të sfidojnë Liverpoolin në finale. Largimi i Lloris të këtij sezoni, ka bërë që Tottenham të futet në merkato në kërkim të një portieri, ku “gardiani” shqiptar është një ndër më të spikaturit.

Lazio ndërkohë duket se ka filluar ta mendojë të ardhmen

edhe pa të. Bardhekaltrit janë të interesuar për portierin e Fiorentinës, Lafont, i cili mund të blihet për një shifër shumë më të ulët, 10 milionë euro. Mosha e tij e re, vetëm 20 vjeç, ka bindur Lazion që të besojë te ai, pasi kërkon të përsërisë besimin që

ARGJENTINASI

JUVENTUS

Pochettino zbulon sekretin: Përdor limon për te hequr energjitë negative!

Allegri me “look” si Guardiola: Po ju jap formacionin dhe po iki!

Mauricio Pochettino është padyshim një nga trajnerët më të mirë në botë, por së fundmi mediat kanë zbuluar se ai është supersticioz. Strategu argjentinas e lufton mërzinë dhe gjërat negative në jetë me fruta dhe agrume. “Nëse jeta te jep limon, mund të bësh një limonatë të këndshme”, shkruan Stephen King në një nga shkrimet e tij. Ndërkohë që trajneri i Tottenhamit vendos copëza limoni në sy në zyrën e tij. Arsyeja?

“Jo të gjithë njerëzit që vijnë në zyrën time kanë energji pozitive. Limonët përdoren për të hequr qafe energjitë negative, ata janë si një pengesë, një sfungjer që heq të gjitha negativitetet. I ndryshoj limonët çdo 10 ditë, pasi konsumohen”, zbuloi vetë trajneri për “talkSPORT”.

Efektiv apo jo, Tottenham e tij është në finalen e Ligës së Kampionëve dhe Pochettino me siguri do të vazhdojë me ritualin e tij supersticioz, ndoshta duke sjellë disa limona në Madrid. “Unë mendoj se ka një energji universale – argjentinasi vijoi në intervistë ku ai konfirmoi vullnetin e tij për të qëndruar në Londër – por duhet të dimë se si ta kuptojmë. Gjërat ndodhin për një arsye dhe ne duhet ta kuptojmë pse”. Pochettino është një nga emrat kryesor që janë në listën e Juventusit për të marrë drejtimin në sezonin e ri. Limonët në Itali janë më cilësorë dhe ndoshta mund ta ndihmojnë dhe më shumë.

Massimiliano Allegri ka folur për herë të fundit si trajner i Juventusit, para transfertës së fundit ndaj Sampdorias, që do të mbyllë sezonin. Strategu toskan u paraqit me një “look” ndryshe të ngjashme me atë të Guardiolës (duke shtuar edhe më zërat), ndërkohë që ka dhënë menjëherë formacionin.

“Po ju them formacionin dhe do të përshëndetemi.

Ronaldo duhet të pushojë për shkak të ndeshjeve të kombëtares dhe kjo është e drejtë. Nesër do të luajë Pinsoglio në portë, më pas Caceres, Rugani, Chiellini, De Sciglio, Cuadrado, Emre Can, Bentancur, Pereira, Dybala dhe Kean. Szczesny ka pasur një problem në gju dhe në javët e ardhshme do të bëjë një radioskopi. Pjanic do të jetë. Matuidi dhe Bernardeschi janë të skualifikuar, ndërkohë që Cancelo ka një dëmtim në hundë. Alex Sandro është më mirë, por ka pasur disa shqetësime muskulore. Douglas Costa do të rikthehet sezonin e ardhshëm. Spinazzola nëse do të rikuperohet do të zërë vendin e Pereiras”, deklaroi Allegri.

i dha Strakoshës. Skuadra nga Firence e ka gjetur zgjidhjen sepse dëshirojnë të promovojnë portierin polak Bartlomiej Dragowski, i cili është lënë në huazim tek Empoli këtë sezon dhe ka luajtur në 16 ndeshje si titullar.

Armando Sadiku jep një lajm fantastik për trajnerin Edy Reja, teksa ka arritur që të gjejë rrugën e rrjetës.

Sulmuesi i kombëtares ka shënuar me skuadrën e tij të Luganos në Zvicër. Sadiku realizoi golin e parë të ndeshjes ndaj Grasshoppers.

Pas një krosimi nga krahu i djathtë, sulmuesi i shkëputet bukur mbrojtjes dhe godet me kokë duke mposhtur portierin. Ky ishte goli i tretë në kampionat për 27-vjeçarin, i cili u transferua te skuadra bardhezi në merkaton e janarit nga spanjollët e Luganos. Kujtojmë që më herët Sadiku kishte shënuar ndaj Bazelit dhe Luzernit.

Kombëtarja shqiptare do të ndeshet më 8 qershor në Rejkjavik ndaj Islandës dhe Moldavisë në 11 qershor në “Elbasan Arena”.

MERKATO

“Bomba” nga Italia, Sarri me Hysajn te Juventusi

Maurizio Sarri është në “pole positions” për të marrë drejtimin e Juventusit. Nuk përjashtohet mundësia që një ndër blerjet e para të strategut toskan të jetë Elseid Hysaj. Pasi humbi rolin e titullarit të padiskutueshëm me Ancelottin trajner, mediet italiane kanë raportuar në vazhdimësi për një largim të mundshëm të 24-vjeçarit nga Napoli. Interi ka shfaqur interes për shkodranin, ndërsa gjatë ditës së sotme del në skenë edhe Juventusi. Po, Juventusi i Cristiano Ronaldos, që ende është në kërkim të një trajneri. Janë disa emra të rëndësishëm për të marrë drejtimin e “Zonjës së Vjetër”, ndër të cilët edhe Maurizio Sarri, pozicioni i të cilit që është në fije të perit te Chelsea. Madje nga Anglia raportojnë se çfarëdo që të ndodhë në finalen e Europa League-s, italiani do të shkarkohet. E nëse kjo ndodh, atëherë me shumë mundësi do të marrë Juventusin. Pikërisht në stacionin e radhës trë karrierës, me kampionët e Italisë, pritet të kërkojë Elseid Hysajn, të cilin e ka pikë të dobët. A do të ketë fatin shkodrani kuqezi të luajë krah Ronaldos? Mediat italianë, më konkretisht “Corriere dello Sport”, tashmë e ka hedhur si hipotezë. Është e qartë që Ancelotti ka kërkuar shitjen e tij, por nëse rrethanat çojnë Sarrin te bardhezinjtë, atëherë edhe Hysaj mund të bëhet pjesë e kampionëve të Italisë.

SHENDETESI

22 E diel, 26 MAJ 2019

A vuani nga anoreksia? Shenjat që mund ta dalloni Anoreksia është një çrregullim psikiatrik mjaft serioz që prek kryesisht vajzat në fazën para adoleshencës, duke qenë se kushtëzohen edhe nga ndikimi i modeleve të bukurisë që u propozohen nga shoqëria. Në mendjen e një vajze në fazë rritjeje sfilojnë modele shumë të dobëta, gjë që e detyron këtë të fundit të heqë dorë nga ushqimi, ose të numërojë kaloritë e çdo kafshate që ha. Për të mos u futur në tunelin e kësaj sëmundjeje është mirë që të njihni shenjat e anoreksisë. Ja cilat janë ato: 1. Vëmendja e tepërt te dieta

Dëshira për të rrëzuar disa kile dhe të fiksuarit pas dobësisë janë dy gjëra krejtësisht të ndryshme. Por nëse në lojë futen diuretikët dhe laksativët në sasi të pakontrolluara, atëherë situata po përkeqësohet dhe është momenti për të marrë masa.

2. Pesha trupore tejet e ulët Trupi i njeriut duhet të arrijë një lloj peshe për të siguruar energjinë dhe aftësinë e veprimit, si mendore ashtu edhe fizike.

Dobësia e përgjithshme është një shenjë që nuk duhet nënvlerësuar.

3. Kreshma Refuzimi i vakteve dhe ushqim-

it nuk është gjë as natyrale dhe as e shëndetshme. Mund të ndodhë një herë, por nuk duhet justifikuar nga qëllimi për t'u dobësuar sa më shpejt të jetë e mundur.

4. Refuzimi i ftesave për të dalë dhe për të darkuar Shmangia për të darkuar nën shoqërinë e miqve ose njerëzve të dashur sidomos në darkë është shenjë që nuk vlerësohet aspak nga njerëzit, madje mund të merret si fyerje, pavarësisht se ju mund të jeni e fiksuar pas trupit dhe të qenët e dobët.

5. Fiksimi për pamjen e jashtme

Rëndësia e aktivitetit fizik për personat që vuajnë nga sëmundja kronike

A

ktiviteti i shtuar fizik është shumë i rëndësishëm tek personat që vuajnë nga sëmundja kronike e veshkave dhe mund t'ua zgjasë jetën, thonë studiuesit e një universiteti amerikan.

Shumë persona që vuajnë nga sëmundjet kronike të veshkave vdesin tepër herët, por jo aq për shkak të kësaj sëmundjeje, sa për shkak se nuk janë fizikisht aktivë.

Në studimin e ri kanë marrë pjesë 15.368 amerikanë të rritur, nga të cilët 5.9 për qind kishin sëmundje kronike të veshkave. Pasi janë përgjigjur në pyetjet nga pyetësori rreth shpeshtisë dhe intensitetit të aktiviteteve fizike, pjesëmarrësit janë ndarë në joaktivë, jo mjaftueshëm aktivë dhe aktivë. Pas kësaj, studiuesit i kanë përcjellë ata gjatë një periudhe mes 7 dhe nëntë vjetëve.

Studiuesit kanë zbuluar se 28 për qind e personave me sëmundje kronike të veshkave janë joaktivë në

krahasim me vetëm 13.5 për qind të personave që nuk kanë sëmundje të veshkave. Rreth 56 për qind e personave me sëmundje kronike ishin aktivë dhe jo mjaftueshëm aktivë, kështu që është treguar se kanë 42 për qind mundësi që gjatë studimit të vdesin. Një dobi nga ushtrimet është vërejtur edhe tek njerëzit që nuk kanë pasur sëmundje të veshkave.Këto të dhëna tregojnë në atë se aktiviteti i shtuar fizik mund të ketë veprim pozitiv në mbijetesën tek personat që vuajnë nga sëmundja kronike e veshkave, kanë deklaruar autorët e studimit.

Kjo është posaçërisht e rëndësishme për shkak se shumica e njerëzve në fazën e tretë të sëmundjes kronike të veshkave vdesin para se vetë sëmundja të arrijë fazën e fundit", kanë sqaruar ata.

Shikimi i tepruar në pasqyrë, ndërrimi i vazhdueshëm i rrobave (duke zgjedhur kryesisht ato që janë më të gjera dhe që e fshehin pamjen e vërtetë) peshimi i herëpashershëm në peshore, janë pasojat e dëshirës së sëmurë për t'u dobësuar.

6. Konsumimi i ushqimeve të zgjedhura Bëni mirë që e zgjidhni ushqimin, por gabim është kur fiksoheni dhe nuk fusni në gojë asgjë me kalori dhe që e raciononi deri në minimum ushqimin.

7. Menstruacionet që vijnë me vonesë Një vonesë prej tre muajsh e ciklit menstrual mund të shkaktohet nga anoreksia nervore, prandaj që situata të mos rëndohet edhe më shumë, është mirë që të merrni menjëherë masa.

8. Ndihma Familja dhe miqtë janë të vetmit njerëz që mund ta ndihmojnë një person anoreksik, duke u konsultuar me një mjek specialist. Për t'i shpëtuar kësaj sëmundjeje duhet të merren masat e duhura në mënyrë që subjekti të shërohet sa më shpejt dhe të rifillojë një jetë normale e të shëndetshme, larg këtij modeli vrasës. Anoreksia nervore është një çrregullim që lidhet

drejtpërdrejt me ushqimin, duke e reduktuar atë në maksimum dhe duke e shtyrë subjektin drejt një humnere. Është një sëmundje që prek më tepër femrat dhe mund të ndryshojë zhvillim normal të rritjes. Duke i njohur shenjat e sëmundjes, atëherë jeni në gjendje të kuptoni se kur është momenti të hiqni dorë nga dieta dhe të rifilloni jetën.

Anoreksia është një defekt cerebral Një zonë e trurit me përmasa më të vogla se normalja dërgon pamje tonat të shtrembërua. Ky është zbulimi më i ri dhe shkaku kryesor i kësaj të keqeje. Sipas studiuesve mendohet të jetë kjo baza neurologjike e anoreksisë: shtrembërimi i pamjeve mendore që lidhet me figurën tonë, e nxit subjektin të heqë dorë nga ushqimi dhe të mos e pranojë veten. Duke zbuluar lidhjen mes strukturës trunore dhe anoreksisë nervore, tashmë mund të gjendet edhe trajtimi kurativ i kësaj patologjie.

Ky çrregullim mendor nuk shkaktohet vetëm nga faktorët psikologjikë, socialë e mjedisorë, por ka edhe një bazë biologjike. Fatmirësisht sot mund të studiohen kura të reja, duke u fokusuar te perceptimi i subjektit si e sheh ai veten e tij.

Shkaqet që na sjell diabeti i pakuruar D

iabeti është një sëmundje i cili kërkon një kujdes të veçantë pasi nga momenti në moment mund të bëhet shkaktare e shumë problemeve shëndetsore.

Njerëzit me diabet kanë një rrezik në rritje të dëmtimit të disa organeve nëse nuk trajtojnë sëmundjen e tyre. Këto komplikime zakonisht ndodhin pas 10 vitesh.

Dëmi zhvillon në mënyrë progresive me kalimin e kohës dhe ndërhyrja e hershme mund të parandaloj dëme të pakthyeshme.

Diabeti i patrajtuar përfshin verbërim, dështimin e veshkave dhe infeksionet që mund të çojë në amputim. Nevropati, e cila mund të shkaktojë dhimbje ose mpirje dhe ndjesi shpimi gjilpërash në duart dhe këmbët, mund të çojë në probleme të tjera të tilla si gastropareza.

Sëmundjet kardiovaskulare janë gjithshtu një ndërlikim i madh dhe shkaktari kryesor i vdekshmërisë në mesin e pacientëve me diabet.

Ndërkohë sipas studimeve komplikimet si këto mund të reduktohen në mënyrë të konsiderueshme apo të vonohen nëse diabeti trajtohet mirë.

KOHA E LIRE HORIZONTALISHT 5. Arsenal ushtarak, granatë.

Ose kur shohim një femër hata, themi seks ...

9. Në ditën para së sotmes, një ditë më parë 11. Eshtë film shqiptarë i prodhuar më 1979, me regji të Muharrem Fejzo, skenari, Natasha Lako, muzika Limoz Disdari 14. Eshtë ashtu një shprehje krahinore që do të thotë, bojë shkrimi 17. Rrethi i Pukës, ashtu e shënonte targën 18. Periudhë kohe që zgjat dhjetë vjet rresht 20. Në kohën pas drekës a pas mesditës; pasdite 22. Riti fetar që bëhet kur pagëzojnë një foshnjë a një të rritur 23. Brezi i mëparshëm, paraardhësit, etërit 25. Që përbëhet nga lënda e që perceptohet si e tillë nga shqisat 27. Partia Lidhja Demokristiane e Shqipërisë 29. Tirana, e kishte targën e makinave ...

30. Rrethi i Malësisë së Madhe e kishte targën 32. ... ose thur një pëlhurë apo diçka tjetër për të krijuar 35. Makinat e rrethit të Hasit e shënonin ashtu në targë 36. Lëndë kimike ose me prejardhje bimore etj., që përdoret për përgatitjen e barnave qetësues, narkotik 37. Ornella e famshme e kinematografisë italiane, duhet mbiemri 39. Trenit i vijnë nga pas 40. Me ujin e kripur e bregun me rërë 43. Zakonisht ushqimet e ndenjura, buka kryesisht zë ...

44. Rrafsh me tokën, shesh; këmbëkryq 45. Copë e vogël zakonisht prej letre a kartoni, që i ngjitet një malli 46. Vaji i shenjtë, me të cilin prifti miros besimtarët e krishterë, vaj i bekuar 47. Sipërfaqe e vogël toke e thurur, zakonisht pranë shtëpisë, që e mbjellin me fruta, perime apo lule 49. Fitoi pavarësinë më 28 nëntor 1912, ka një sipërfaqe prej 28,748 km², kryeqytet ka Tiranën 50. Institucion që merret me grumbullimin, ruajtjen, sistemimin e të dhënave 53. Gozhdë të shkurtra me kokë të rrumbullakët a katrore që u vihen këpucëve nën shoje 54. Vend i ulët që nuk e zë era, vend i ngrohtë 59. Arteria më e madhe, që del nga barkushja e majtë e zemrës dhe që ushqen me gjak gjithë trupi 60. Me kryeqytet Madridi. Në perëndim të saj ndodhet Portugalia, në jug Gjibraltari dhe Maroku. Më bjeshkët e pirenejtë në veri kufizohet me Francën dhe principaten e Andorrës 62. Pëlhurë e trashë, e mbuluar me një shtresë të hollë lëndësh që nuk e thithin lagështirë 63. Gojëza prej metali së bashku me rripat, e cila u vihet kuajve 64. Dëshmi a diçka tjetër që njihet e pranohet si e vërtetë dhe shërben për të argumentuar 66. Inicialet ndërkombëtare të

E diel, 26 MAJ 2019

Nga Albert VATAJ

Shqipërisë 68. Thurje, prerje a qëndisje me bedena e me lule, që bëhen ose që qepen anës një rrobe.

69. Ai me të cilin kemi shumë të përbashkëta, na do të mirën, na ndihmon me gjithë zemër e na gjendet në çdo nevojë 70. Njeri, që për shkak të paragjykimeve fetare, bën një jetë të vetmuar 72. Bimë për prodhimin e birrës, për të bërë një lloj kafeje etj 74. Nota e tretë e shkallës muzikore, shenja për këtë notë 76. Shqipëria e tillë, ka qënë dhe është ëndërr e nacionalistëve 78. Ai që nuk është analfabet, duhet të dijë shkrim e ... (këndim) 79. emër i përbashkët për muzikën, pikturën, skulpturën, arkitekturën, etj 80. Mustafa ... dirigjent shqiptar. Është lauruar me çmime të Republikës, Urdhërin "Naim Frashëri", dhe dekoruar me medaljen "Dvurzhak" nga presidenti çek 81. Ana e horizontit ose drejtimi midis jugut dhe lindjes 84. Romani i Anton Pashkut 85. Hasan ... (1895-1991) ishte një jurist dhe politikan shqiptar.

Ministër Drejtësie në qeverinë e Mustafa Krujës, drejtues i lartë i Ballit Kombëtar 87. Uji është i tillë, pa...., pashije dhe pangjyrë.

89. Umberto... një nga filozofët, kritikët letrarë dhe novelistët më të shquar të kulturës italiane dhe ndërkombëtare 91. Mjet prej metali, me trajta e me përmasa të ndryshme, me një hallkë të harkuar 92. Njeri i shquar, me aftësi të

veçanta në një fushë të caktuar 94. Josif Visarionovic Xhugashvillit i njohur si... ish udhëheqës i Bashkimit Sovjetik 97. Aleanca Kuq e Zi 98. Emërtesa që merr një person që ka buajtur në një vend tjetër 101. Kokrrat e kësaj bime, përdoren zakonisht si ushqim për shpendët 103. I themi ashtu një personi që është specialist i një fushe të shkencës 105. Shkalla më e lartë e veprimtarisë njohëse të njeriut 107. Gjysmerrësirë e mbrëmjes ose e agimit; koha kur zë e ngryset ose kur zë e gdhin 109. Fëmijë, pjella e dikujt (bir ose bijë), shprehje e turqizuar 110. Kungohet për besimtarët në kishë 112. Bishti i penës për të shkruar 116. Maja e një plage që ka zënë qelb 117. E sulmuan pas shpine, e vranë ...

VERTIKALISHT 1. Nuk e marr diçka nga vendi ku është 2. Teli i kitarës i mandolinës etj.

Janë të tilla ... zanore 3. E vendos dikë a diçka në një vend 4. Në zonën e Shkodrës, ndryshe asaj i thonë mollatarta 5. përdoret me nderim përpara emrit të babait 6. Mjetet e Bulqizës, e kishin ashtu targën 7. Rrethi i Krujës, ashtu si e shënonte në targë 8. Kafshë shtëpiake për-

typëse e imët, me lesh të butë 9. Ai që na ka nip ose u ka mbesë.

10. Rrethi i Kolonjës, Ersekë, targa e saj ishte 12. Eshtë i tillë një fëmijë që ka humbur njërin ose dy prindërit 13. Ai që pret miq në shtëpinë e tij, i zoti i shtëpisë 15. Ema mëkatare e njerëzimit, Havaja, sipas besimit mysliman 16. Nota e gjashtë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë 18. Nota e parë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë 19. Veshje e posaçme që mbahet sipas kushteve të punës a rrethanave të veçanta 20. ... Abelar, filozof francez (1079-1142) 21. Korja e fortë që zë buka nga jashtë kur piqet 22. Rrip i gjerë prej lëkure a prej leshi, që i kalon kafshës së barrës nën bark 24. Punonjës që merret me grumbullimin, ruajtjen dhe përpunimin e materialeve 25. Rrethi i Lushnjës, e shënonte ashtu targën 26. Susanna..., romanciere italiane 28. Shkëmb i bardhë, që është i përbërë nga sulfati i paujë i kalciumit dhe që kur bashkohet me ujë jep gjipsin 31. Mënyrë arsyetimi që niset nga e përgjithshmja për të nxjerrë të veçantën a më pak të përgjithshmen 33. Ai që është i dhënë pas diçkaje me ëndje e me dashuri 34. Pije freskuese, që bëhet me miell meli ose misri të thartuar me brumë buke dhe që ka shije majhoshe 38. United Kingdom of Great

francez, romanet emblematik të të cilit janë, "Katedralja e Parisit", "Të mjerët", "Njeriu që qesh" 61. Nëpunës i ngarkuar për të drejtuar një fushë veprimtarie pranë një përfaqësie diplomatike 63. Organizata e Ushqimit dhe Bujqësisë 65. Strofull që bëjnë disa kafshë në pyll të dendur ose thellë nëpër shkurre 67. Shteti, institucioni, ndërmarrja ose ai që i ka borxh dikujt, ai që i detyrohet diçka 71. Hekurudhë e nëndheshme në disa qytete, lloj shërbimi i transportit publik 73. Ai që bën ligjet, legjislator 75. Këngëtare kolumbiane e pop- dhe rok-muzikës, ... Isabel Mebarak Ripoll 77. Unioni Ndërkombëtar i Telekomunikacionit 78. Sëmundje ngjitëse, shfaqet me ethe, me puçrra të kuqe në fytyrë, në kokë e në trup 82. Po Gjirokastra si e kishte targën 83. Kadri..., gazetar dhe jurist, veprimtar i shquar atdhetar, vritet me vëllezërit Gërvalla më 17 janar 1982 85. Në Shkodër i thonë katërdhet 86. Muaji i parë i vitit.

88. Krotonias ..., filozof dhe mjek grek (rreth 520 p.e.r.) Pitagorist që mësoi se në të gjitha gjërat njerëzore sundon kontradikta 90. Vend i cekët në një lumë, quhet ashtu 93. Nuk e pyet as për osh as për ...

95. I mirënjohur i muzikës, ... Simaku, ka kompozitor muzikën e një ser filmash 96. Bruce ..., aktor i artit luftarak, instruktor i arteve marciale si dhe themelues i stilit Jeet Kune Do 99. Pengesë për të pritur ujërat që vërshojnë. Fierza dhe Komani njihen për atë të madh 100. Petk pa jakë e pa mëngë, zakonisht përpara prej stofi e prapa me astar 102. Lëng pa ngjyrë e i tejdukshëm si uji, me shije si të kripur, del nga sytë 104. ... Mall, një lloj cigareje 106. Rrethi i Shkodrës, ashtu e kishte targën 108. Eshtë ajo e gjuhës shqipe 111. Institucion që merret me një veprimtari të caktuar në fushën e ekonomisë, të arsimit etj 113. Rrethi i Tepelenës, ishte me targë ashtu 114. GRamshi e kishte ashtu targën 115. Rrethi i Pogradecit, ashtu e kishte targën

Britain and Northen Ireland, shkurtima 39. E ngrohet pak ujin, e ..., nuk e valoj 41. Lloj byreku me shumë petë 42. ... Gligorov, politikan dhe avokat bullgaro-maqedonas, Presidenti i Parë i Republikës së Maqedonisë 47. Xhaketë burrash prej shajaku, me mëngë të shkurtra dhe me kapole, jakucë e thjeshtë pa thekë 48. Që është lënë i lirë të veprojë a të bëjë si të dojë; i papërmbajtur 51. Vath ..., shkrimtar dhe skenarist, ka qenë deputet në legjislaturën e XVI-të të Kuvendit të Shqipërisë 52. E kindëta e saj është virtyti 53. Partia e Gjelber 55. Po rrethi i Matit, si e kishte targën 56. Fletë e madhe dhe e hollë letre, llamarine etj 57. Vishet me bimësi, mbulohet me bar e me gjethe të blerta 58. Victor Marie..., shkrimtari 1

PËRGJIGJE E SUPERFJALEKRYQIT TE NUMRIT TE KALUAR

SUPERFJALEKRYQI

23

2

M 9

E

3

4

L

Z

E X

I

10

C

L

5

J 11

A

K

E

K

A

N

A

P

J

T

I

18

D

R

E

R

J

T

A N

R

D

B I

B ¸

H

R

B

E

19

O K N

E

K A

N

O

˙

R

K

B

O K

O N

A

N

R

23

S

T

E T

I

M

L

K

E

G

A

25

N

27

E

E

20

D

K

8

˙ L I

17

S

24

26

D R

E J

T O

R I

R

S

A

R

28

K A

B I

L A

T I

N K

A

H

29

L

S

P

30

R

S

33

34

H I

O B

E

32

K ¸

V A

K S

I

N

¸

S

L A

A

R

D

K

E

B U

F

C

O

A

L

I

N S

A T

O R

A

U

N

D E

I

K L

58

U S

R

A

T

D E

O

K

D

52

V I

53

A V

G

U L

L

R

A

O

J

55

A

61

Y L

K

E

J

A

N I

59

D 60

N

O

R K

X

51

U D

A L

T 57

O B

P

45

L E E

54

U

R

39

48

O N

L 56

K A

I

N

R

50

E C

T O 44

E U

49

A

S

¸

42

47

K

H

38

A R 43

M P

S

Z 37

U L

41

46

M I

35

A

40

M E

I

31

36

Z

K

O

16

22

M I

7

P 13

R

15

21

D

6

N A

12

M

14

F

E

R

I

62

B I

63

M

P

A

T I

¸

S

64

H

65

K O

D E

K

L

R

66 67

V

I 68

E L

¸

69

Z

A

P

K

70

L 71

O M

B

M

Z

E

U

F

72

U G

73

H

L

79

B 80

Y R

B

C

E

O V

L O

N

P

D

76

U R

S

81

C

74

K

A

75

A 78

82

R

E

T

T

K

77

U L

L

83

V

C

I

K

E

84

U

E

O

Z

O

P

B

R

E

85

S

E T

¸

R

87

R A

A N

O

86

K T

Q E

91

M I

M

H 92

93

N E

A

D

L

N

R

T A

O

94

J

I

95

P Z H

A

A

N

R

D 98

A R

G O

100

E 103

E P

E 104

S

N

M

U

C I

O N

E

N

E G

R

K

L U

D

S

H

K

J

E

I

S

H

S

A

E

108

O A S

L I

H

106

¸

L

112

E F

B E

105

107

S

R

O

99

R

101

K I

111

L

B O 96

97

M C

E 90

M

102

V

K

N O

89

E

A

88

L I

A R

A

S

109

I

V

110

M K

D

113

P

M ¸

V E

T ¸

S

I

CYANMAGENTAYELLOWBLACK

SPECIALE

24 E diel, 26 MAJ 2019

Protesta e opozitës Opozita zhvilloi dje protestën e gjashtë kombëtare kundër kryeministrit Edi Rama. Pamje që vijnë nga bulevardi ‘Dëshmorët e Kombit’, tregojnë mijëra shqiptarë u bashkuan në protestën e thirrur nga opozita.