FAQE 18
AKADEMIA SHQIPTARE E ARTEVE DHE SHKENCAVE THEMELOHET FORUMI I INTELEKTUALËVE Akademia zgjedh Ismail Kadarenë si President Nderi. Ja emrat e 34 anëtarëve të zgjedhur
THEMELUES HENRI ÇILI - KRYEREDAKTOR ARION SULO - E MËRKURË, 1 SHKURT 2012. NUMËR 492. VITI III BOTIMIT. ÇMIMI 20 LEKË. 1.5 EURO. WWW.MAPO.AL E-MAIL: GAZETAMAPO@GMAIL.COM. ADRESA: BLV "GJERGJ FISHTA"
NË BRENDËSI
RREGULLORJA E RE
EKSPERTI ITALIAN: VIDEOJA ORIGJINALE META-PRIFTI, E FSHIRË QËLLIMISHT NGA ORA Kërkuesi italian Antonio Federico shpjegon ekspertizën mbi videon Meta-Prifti, për të cilën thotë se ka mbi 15 ndërhyrje e parregullsi.
FAQE 6
Ekzekutohet ish-kryeplaku, dyshohet hakmarrja për një vrasje me pagesë Policia: E gjetëm me pistoletë në dorë. Viktima ka shkëmbyer zjarr me personat që i kishin bërë pritë ndërsa ai po kthehej në shtëpi. 12 të shoqëruar menjëherë pas ngjarjes
FAQE 15
DËMSHPËRBLIM FINANCIAR PËR AKSIDENTET JA SA KUSHTON PLAGOSJA DHE VDEKJA Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare miraton për herë të parë një rregullore që përcakton tarifat që do të aplikohen nga kompanitë e sigurimeve në rastet kur personat aksidentohen apo humbin jetën. Kompensimi financiar për të dëmtuarit ose familjarët e viktimave. Rregullorja parashikon dëmshpërblim për dëmtimin fizik dhe atë moral. Procedurat që duhet të ndiqen në rastet e fatkeqësive. FAQE 8-9
Basha: 21 Janari, procesi të bazohet në ligj Rama: PS pro heqjes së 3 imuniteteve Gjykata e Vlorës liron Qetsorin, masë sigurie detyrim paraqitje
FAQE 17
OP-ED / 10-11
Kreu i Bashkisë së Tiranës flet nga ShBA për hetimin e 21 Janarit. Prokuroria kërkon bisedat telefonike të ish-kreut të Gardës. Prokurori
britanik: Jo sulme publike mbi institucionet e pavarura
NGËRÇ
NGA BUJAR KAPEXHIU
Kapitalizmi dhe përgjegjësia sociale
ANALIZA GILMAN BAKALLI
“Kapitalizmi, në stadin e tij aktual, nuk i përshtatet më realitetit” “Kriza...
Tenison, bujaria shqiptare, dhe ministri i (pa) Kulturës
KOMENT
NDREK GJINI
19
Në librin “Land of Eagles”, të botuar para dy vjetësh në...
Çelentano në San Remo për 750 mijë euro, por Rai është lento Pas shumë zërash dhe polemikash, më në fund u
SPEKTAKËL vendos: Adriano Çelentano do të jetë në Festivalin e Sanremos, por me kusht
Gadishmëri
Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha, ka komentuar dje nga Washingtoni zhvillimet e fundit për çështjen e 21 Janarit. I pyetur nga Zëri i Amerikës, pas takimit në qendrën e studimeve të avancuara ndërkombëtare SAIS, Basha tha se është e rëndësishme që procesi të bazohet në ligj. "Mendoj se është shumë e rëndësishme që procesi të ecë
Basha me kryebashkiakun e Uashingtonit
Dy tregtarë përleshen me hajdutin e bojërave, e vrasin me thikë në zemër Klajdi Sejfullari, i skeduar për dhjetëra vjedhje në Tiranë, është kapur në furgonin e dy tregtarëve duke marrë disa bojëra. Dëshmitë e tregtarëve në polici: Na kërcënoi me
thikë, ndaj e goditëm. Nuk donim ta vrisnim
DRAMA E TË MITURIT
GRIPI
Pse gjykata u hoqi prindërve kujdestarinë
Vendi përfshihet nga epidemia, 16 mijë të prekur në javë FAQE 14
FAQE 17
Vritet me thikë, teksa po tentonte të vidhte bojëra brenda një furgoni, një 31-vjeçar i skeduar për një sërë grabitjesh në Tiranë. Klajdi... FAQE 7
në parametrat e shtetit ligjor dhe në këtë kuptim, çdo aktor duhet të udhëhiqet pikërisht nga ligji dhe nga nevoja për të ekzekutuar brenda kornizës ligjore përgjegjësitë që ka" - iu përgjigj Basha interesimit të medias për 21 Janarin. Në vijim të vizitës së tij në ShBA, Basha është takuar dje me kryetarin e Bashkisë së... FAQE 2-3
EDITORIAL / 11 ARJAN VASJARI
Ajo çfarë palët nuk duhet të presin nga 21 Janari Në fakt, ajo çfarë palët nuk duhet të presin nga 21 Janari, është saktësisht ajo çfarë ato presin prej tij. Që nuk është e thënë se, duhet të jetë domosdoshmërish ashtu si ato shpresojnë. Madje, ajo çfarë palët shpresojnë, po merr përditë trajtat e një agresioni cinik kundër asaj date, sepse, që të dyja, nuk presin nga hetimi atë se “çfarë ka ndodhur”, por atë se “çfarë dëshirojnë që të ketë ndodhur”. Prandaj, edhe kur thonë “t’i shkohet deri në fund zbardhjes së asaj dite”, kjo më së shumti duhet kuptuar si një shpresë meskine se, pas plumbave mizorë mbi viktimat e pafajshme ose dhunën barbare mbi institucionet, ka më shumë se aq, fshihet diçka...
2
MAPO
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
f kus
Kryebashkiaku komenton nga Washingtoni procesin për 21 janarin:Procesi të ecë në parametrat e shtetit ligjor
Basha në ShBA: 21 Janari, procesi të bazohet në ligj Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha, ka komentuar zhvillimet për 21 Janarin gjatë vizitës së tij në ShBA: Është shumë e rëndësishme që procesi të ecë në parametrat e shtetit ligjor dhe, në këtë kuptim, çdo aktor duhet të udhëhiqet pikërisht nga ligji dhe nga nevoja për të ekzekutuar brenda kornizës ligjore përgjegjësitë që ka Tiranë Kryetari i Bashkisë së Tira-
nës, Lulzim Basha, ka komentuar dje nga Washingtoni zhvillimet e fundit për çështjen e 21 Janarit. I pyetur nga Zëri i Amerikës, pas takimit në qendrën e studimeve të avancuara ndërkombëtare SAIS, Basha tha se është e rëndësishme që procesi të bazohet në ligj. “Mendoj se është shumë e rëndësishme që procesi të ecë në parametrat e shtetit ligjor dhe në këtë kuptim, çdo aktor duhet të udhëhiqet pikërisht nga ligji dhe nga nevoja për të ekzekutuar brenda kornizës ligjore përgjegjësitë që ka” - iu përgjigj Basha interesimit të medias për 21 Janarin. Në vijim të vizitës së tij në ShBA, Basha është takuar dje me kryetarin e Bashkisë së Washingtonit, Vincent Gray. Gjatë qëndrimit në Washington, Basha ishte ftuar edhe në qendrën e studimeve të avancuara ndërkombëtare SAIS, ku ai foli për vizionin e tij si kryetar i bashkisë së kryeqytetit. Ai tha se si kryetar i qytetit më të madh e të rëndësishëm të Shqipërisë, gjithë energjia e tij do të drejtohet drejt përmirësimit të jetës së qytetarëve të saj. Sipas tij, problemet e Tiranës janë të shumta dhe nuk mund të zgjidhen brenda 24 orësh, por ai shtoi se për zgjidhjen e tyre ai do të tërheqë mendimin e qytetarëve dhe do ta mbajë bashkinë larg politikës. “Mendoj se kemi arritur të nxjerrim Bashkinë e Tiranës nga vorbulla e konfliktit politik dhe orientimin e saj 100% te problemet, sfidat, dëshirat dhe aspiratat e qytetarëve. Bashkia është e hapur për qytetarët jo vetëm me takimet me mua personalisht, por edhe përmes kontakteve të drejtpërdrej t a m e nj e r ë z it . G j it h a s ht u , qytetarët janë të përfshirë në vendimmarrje. Asnjë vendimmarrje e rëndësishme nuk është bërë pa pjesëmarrjen e qytetarëve”-tha Basha gjatë aktivitetit. “Mendoj se ia kemi arritur këto 6 muaj që të orientojmë resurset e bashkisë në shërbim të qytetarëve. Bashkia është sot e hapur për qytetarët, për çështje të rëndësishme të qytetit. Asnjë vendim nuk është marrë pa konsultimin me qytetarët dhe grupit të interesit dhe kjo do të vazhdojë edhe në të ardhmen’, - tha kryetari i Bashkisë së kryeqytetit për Zërin e Amerikës. Sa i përket një ndër premtimeve më të
takimi
Basha me kreun e Bashkisë së Washingtonit: Bashkëpunim mes 2 qyteteve Bashkia e Uashingtonit ka premtuar të ndihmojë Bashkinë e Tiranës në krijimin e zyrës së punësimit, ndërtimin e linjës së tramit, përmirësimin e cilësisë së jetës duke nisur me hapësirat e gjelbra dhe cilësinë ajrit si dhe do t’i vërë në shërbim planin e zhvillimit të Uashngtonit. Premtimet i janë bërë kryetarit të Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha, dje gjatë takimit që ai zhvilloi me kryetarin e Bashkisë së Uashingtonit, z. Vincent Gray. Basha e ka njohur homologun e tij me projektet e tij për ta ndryshuar Tiranën. Dy kryebashkiakët kanë folur edhe për shkëmbimin e eksperiencave në punë dhe veçanërisht në një projekt të Bashkisë së Uashingtonit për të ndihmuar në punësimin e banorëve të atij qyteti. Pas takimit Basha tha: “Jam tepër i lumtur për takimin me kryetarin e Bashkisë, Gray, ai ka më shumë kohë në këtë post, se unë, por edhe ai po merret me disa çështje të cilat janë edhe pjesë e axhendës...dhe për një rol kryesor të Bashkisë në tregun e punës, e cila është pikë kryesore e
rëndësishme gjatë fushatës elektorale, atë të hipotekimit të banesave, kryetari i Bashkisë së Tiranës tha se ky proces pritet të përfundojë brenda vitit 2012. “Ministria e Transportit dhe e Drejtësisë janë mbështetëse të procesit të hipotekave dhe falë
axhendës sime të punës”. Nga ana e tij kryetari i Bashkisë së Uashingtonit i premtoi Bashës se do t’i jepte kodin e gjelbër të ndërtesave të qytetit dhe gjithashtu ai tha se do t’i japë planin e zhvillimit të Uashingtonit si një kontribut për hartimin e Planit Urbanistik të Tiranës dhe shtimin e hapësirave të gjelbra. “Jam tepër i kënaqur që bashkë me kryebashkiakun Basha ndamë një numër çështje me interes të përbashkët për të dy qytetet tona. Mendoj se do nisim të bashkëpunojmë në çështje që do t’i vendosim në vijimësi, por ne jemi të lumtur të ndajmë së bashku me ato që kemi për të ecur më përpara”, theksoi homologu i Bashës, Grey.
kësaj ne kemi arritur të avancojmë shumë mirë me një pjesë të pallateve me leje, por të pahipotekuara. Me mbështetjen e tyre do të arrijmë ta finalizojmë këtë proces brenda një kohe të shkurtër, brenda vitit 2012”tha Basha.
Kryebashkiaku Lulzim Basha me homologun e tij në Washington, Vincent Gray
Rama: Berisha kërkon të vërë nën kontroll Prokurorinë Grupi parlamentar i PS-së do të votojë pro kërkesës së prokurorisë për heqjen e imunitetit të tre deputetëve socialistë TIRANË Grupi parlamentar i Partisë Socialiste do të votojë pro kërkesës së Prokurorisë për heqjen e imunitetit të tre deputetëve, Besnik Baraj, Tom Doshi dhe Taulant Balla. Kryetari i PS-së, Edi Rama, deklaroi dje gjatë mbledhjes së grupit parlamentar, se deputetët e opozitës do të mbështesin pa asnjë kusht hetimin dhe vetë Prokuroren e Përgjithshme lidhur me 21 Janarin. “Ina Rama për ne nuk është Silvia Konti kur na intereson dhe ‘lavirja e bulevardit’ kur s’na intereson, po Prokurorja e Përgjithshme e Republikës. Mbështetja për punën e saj është, në çdo rast, në interes të vendit dhe të shoqërisë.
Dhe për ne interesi i vendit dhe i shoqërisë është mbi çdo interes vetjak apo partiak. Qëndrimi i politikës ndaj hetimeve për 21 Janarin dhe zbardhja e plotë e krimeve të kryera atë ditë kanë të bëjnë me interesin e Shqipërisë e të shoqërisë shqiptare në përpjekjen për të ndërtuar shtetin e së drejtës. Këtë përpjekje ne s’mund ta çojmë përpara pa miqtë e partnerët ndërkombëtarë të Shqipërisë. Qëndrimet e Kryeministrit dëmtojnë Shqipërinë në sytë e botës demokratike, përveçse minojnë përpjekjet për ndërtimin e shtetit të së drejtës”, - tha dje Rama. Kryetari i PS-së shtoi se kreu i ekzekutivit ka si qëllim vënien nën kontroll të plotë të Prokurorisë, Drejtësisë dhe vetë Shërbimin Sekret. “Qëndrimi publik i të tre deputetëve të kërkuar nga Prokuroria dhe pranimi nga ana e tyre pa asnjë ngurrim për heqjen e imuniteteve
“Ina Rama për ne nuk është Silvia Konti kur na intereson dhe ‘lavirja e bulevardit’ kur s’na intereson, po Prokurorja e Përgjithshme e Republikës
është shembull i prekshëm se programi ynë i ri nuk është një libër i vdekur, po një vizion i gjallë, një mision i marrë përsipër me vetëdije të plotë një angazhim solemn i Partisë Socialiste përpara qytetarëve të këtij vendi dhe miqve e partnerëve tanë ndërkombëtarë”, - tha ai, duke shtuar se fati i këtij hetimi është vetë fati i shtetit të së drejtës në Shqipëri. “Ajo tragjedi duhet zbardhur e ndëshkuar pa humbur kohë. Të mos e harrojmë se pas disa muajsh Shqipërisë i vjen radha të kryesojë Këshillin e Europës. Do të ishte tejet e vështirë që Shqipëria ta nderonte rolin e Presidencës së radhës në Këshillin e Europës pa ndëshkuar vrasjet e bashkë me vrasjet edhe përpjekjet e qeverisë për të penguar hetimet, duke fshirë gjurmët e krimit e duke sulmuar me një gjuhë të papranueshme për Europën Prokuroren e Përgjithshme...”, tha ai.
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
MAPO
3
Hetimet për ngjarjet e 21 janarit përqëndrohen tek bisedat telefonike të zyrtarëve nën arrest
Prokurori britanik: Jo sulme mbi institucionet e pavarura Prokurori i Përgjithshëm britanik, Keir Starmer, i cili zhvilloi një vizitë 2-ditore në Tiranë, ka komentuar konfliktin mes mazhorancës dhe prokurorisë, gjatë një konference për mediat. “Si drejtues i një organi të pavarur, unë jam i shqetësuar nga sulmet personale dhe publike mbi integritetin e institucioneve të pavarura dhe individëve në to’, - tha ai. Për kreun e hetimit britanik, këto sulme dëmtojnë dhe cenojnë elementet më demokratike të sistemit. “Nëse ka shqetësime reale apo prova të shkeljeve, atëherë ato pretendime duhen ndjekur nëpërmjet kanaleve të duhura dhe jo të thuhen kot apo të përdoren për të ushtruar presion mbi individët”,- tha
Starmer. Prokurori britanik nuk komentoi hetimet apo ngjarjet e 21 Janarit, por deklaroi se edhe në Britaninë e Madhe, kur ai merrte vendime që binin ndesh me qeverinë apo politikanët, haste në kundërshtinë e tyre të hapur. Duke këshilluar drejtuesit më të lartë të drejtësisë në vend, Starmer tha se kur ndodhej në një situatë të tillë, ai shqetësohej vetëm për vijueshmërinë e procesit. Sipas prokurorit britanik, Shqipëria i ka kapacitet për të kryer një reformë në drejtësi, ku nuk duhet të ketë emërime prej militantësh partiakë në postet kryesore të pushtetit gjyqësor. “Kam dëgjuar shqetësime për perceptimin në rritje të pandëshkueshmërisë
e korrupsionit në Shqipëri, për çështjen e imunitetit dhe nevojës për të përmirësuar Kodin e Procedurave Penale. Po kështu, nevojën që politikanët të mbështesin procese të besueshme dhe jo militantë në emërime”, - tha ai.
21 Janari, Prokuroria kërkon bisedat telefonike të ish-kreut të Gardës Pas urdhër-arresteve për ish-kreun e Gardës, Ndrea Prendi, shoferin e tij dhe specialistin e IT-së, prokuroria është në pritje të tabulateve telefonike për 21 Janarin e vitit të kaluar, por edhe ditët e mëpasme Leonard Bakillari
Objektiprokurorisëmësohettëjenë telekomunikimetetretëarrestuarvemë21 Janar,poredhepaskësajdite,përtësiguruar informacionembipersonatëtjerëtëdyshuar
Tiranë Hetimet për ngjarjet e 21 Janarit, ku mbetën të vrarë katër qytetarë dhe u plagosën disa të tjerë, pritet të pasurohen me të tjera informacione për personat e dyshuar si të përfshirë në ngjarje. Akuza ka kërkuar zyrtarisht tabulatet telefonike për tre të arrestuarit, ish-komandantin e Gardës së Republikës, gjeneral Ndrea Prendin; shoferin e tij Margarit Kume dhe specialistin e IT-së në Kryeministri, Armando Kasaj. Burime pranë prokurorisë thanë se tashmë u janë dërguar shkresat zyrtare kompanive celulare respektive dhe pritet që në ditët në vijim t’u vihen në dispozicion tabulatet e tre të dyshuarve. Objekt i prokurorisë mësohet të jenë telekomunikimet e tre të ar-
restuarve më 21 Janar, por edhe pas kësaj dite, për të siguruar informacione mbi persona të tjerë të dyshuar për ng jarjet e dhunshme g jatë demonstratës së opozitës. Sipas burimeve, mësohet se ende nuk ka një përgjigje zyrtare nga kompanitë celulare, por interesi më i madh i hetimit ka të bëjë me telekomunikimet e komandantit të Gardës dhe specialistit të IT-së, i cili nuk ka pranuar asnjëherë që të ketë kopjuar dhe më pas fshirë pamjet filmike që ndodheshin në serverin e kamerave të Kryeministrisë. Në pritje të përgjigjeve, grupi
hetimor ka kryer një sërë verifikimesh për zbardhjen e plotë të ngjarjes, ku përveç pyetjes së tre të arrestuarve, ka marrë dëshmi edhe nga kolegët e tyre, apo persona të tjera, emrat e të cilëve kanë dalë gjatë hetimeve. Janë dërguar për ekspertim pranë Policisë Shkencore dy kompjuterat tip lap-top, të sekuestruar në banesën e specialistit të IT-së, me qëllim evidentimin e përmbajtjes së tyre, dhe më pas seleksionimin e të dhënave të vlefshme të hetimit, nëse do të disponohen të tilla materiale. Mësohet se deri tani grupi hetimor ka marrë në pyetje thuajse gjithë efektivët e Gardës së Republikës, të caktuar me shërbim pranë Kryeministrisë më 21 Janar, të cilët kanë shpjeguar pozicionin e tyre dhe detyrat që kishin marrë nga eprorët. Po ashtu, grupi hetimor është duke kryer hetime dhe verifikime edhe për dy vrasjet e tjera të ndodhura më 21 Janar të vitit të shkuar, të cilat mbeten ende pa autor. Vrasja e Hekuran Dedës dhe Aleks Nikës, të cilët u qëlluan me plumb në kokë, deri tani nuk janë zbuluar ende nga prokuroria. Hekuran Deda është qëlluar nga një plumb me goditje tejshpuese dhe të vetmet elemente që ka aktualisht hetimi janë dëshmitë e personave që ndodheshin pranë tij në momentin e ngjarjes, përfshi edhe mikun e tij, dëshmitarin Hysni Peposhi, si dhe pamjet filmike të transmetuara nga mediat. Ndërsa për predhën e gjetur në trupin e Aleks Nikës, ekspertët e FBIsë kanë deklaruar se ka elemente të ngjashme me predhën e gjetur në trupin e Ziver Veizit, vrasje për të cilën dyshohet majori i Gardës së Republikës, Agim Llupo.
4
MAPO
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
politika
Bashkëpunimi rajonal, Topi takon deputetë të Turqisë TIRANË Presidenti i Republikës, Bamir Topi,
zhvilloi dje një takim me kryetarin e Komisionit të Jashtëm të Asamblesë së Madhe Kombëtare të Turqisë, Volkan Bozkir, dhe delegacionin parlamentar turk, që po zhvillon një vizitë pune në Shqipëri dhe në disa vende të tjera të rajonit. Duke vlerësuar mbështetjen e Turqisë dhënë për vendin tonë për anëtarësimin me të drejta të plota në NATO, si dhe angazhimin e plotë të
Shqipërisë përkrah partnerëve të saj të Aleancës më të madhe të paqes dhe të sigurisë në botë, presidenti Topi ritheksoi “përpjekjet e shtetit shqiptar për integrimin e vendit në Bashkimin Europian, si një prioritet i politikës së jashtme shqiptare, ashtu sikundër është dhe ruajtja dhe zhvillimi i marrëdhënieve të fqinjësisë së mirë me vendet e rajonit ballkanik”. “Shqipëria ndjek një politikë konstruktive
dhe bashkëpunimi me fqinjët, pasi ne besojmë se nëpërmjet angazhimit dhe synimeve të përbashkëta mund të kapërcehen sfidat politike, çka i hap rrugë zhvillimit dhe integrimit të të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor në strukturat euro-atlantike”, - u shpreh Presidenti i Republikës. Presidenti Topi dhe zoti Bozkir nënvizuan gjithashtu rolin moderator të faktorit shqiptar në rajon.
lista
Njësitë ku nuk janë zhvilluar zgjedhje Qarku Tiranë Bashkia Tiranë Bashkia Kavajë Bashkia Rrogozhinë Bashkia Vorë 4 komuna 11 minibashki Qarku Korçë Bashkia Bilisht 6 komuna Qarku Kukës Bashkia Kukës Bashkia Krumë 17 komuna Qarku Lezhë Bashkia Lezhë Bashkia Rubik 12 komuna
PS zgjedh kryetarët e degëve në 117 bashki dhe komuna Në degën më të madhe, atë të Tiranës, do të kandidojë Saimir Tahiri, por dëshirë kanë shfaqur edhe Ilir Zela si dhe Andis Harasani. Kryetarë të rinj pritet të dalin edhe në Vlorë, Shkodër, Kavajë etj. Fejzi Braushi
Partia Socialiste ka hyrë në një fazë të dytë të zgjedhjeve në parti. Faktikisht nuk bëhet fjalë për një proces të ri zgjedhor të strukturave partiake, por vazhdim të procesit të vjetër që nisi vjet në shtator, por që për shkak të problemeve që u hasën rrugës nuk mundën të përfundonin. Dhe bëhet fjalë jo pak, por zgjedhjen e plot 117 kryetarëve të partisë në bashki dhe komuna. Megjithëse në shumicën dërmuese bëhet fjalë për kryetarë të partisë në komuna, në
listën e 117 njësive bëjnë pjesë dhe degë shumë të rëndësishme siç është ajo e Tiranës, Fierit, Shkodrës etj. Zgjedhjet
Mbledhja e fundit e Asamblesë Kombëtare ndërmjet një sërë vendimesh me karakter organizativ, miratoi edhe atë për përmbylljen e procesit të zgjedhjeve të brendshme në parti. Në këtë mënyrë mes debatit për përgjegjësinë për këtë gjendje dhe vonesë, selia rozë ka vendosur që muaji shkurt të jetë kohë zgjedhjesh të brendshme për të gjitha 117 njësitë vendore ku nuk ka ende një kryetar të ri partie të zgjedhur. Thënë ndryshe, PS do të organizojë zgjedhje në thuajse 1/3 e të gjitha degëve të saj në gjithë Shqipërinë. Në funksion të këtij qëllimi janë angazhuar të gjitha strukturat e partisë, përfshi këtu deputetët që mbulojnë njësitë përkatëse si dhe anëtarët e rinj të krye-
sisë të deleguar së fundmi. Nga selia rozë në qendër është shpërndarë dhe baza materiale, si fletët e votimit dhe listat e anëtarësisë etj. Njësitë
Procesi duhet të përfundonte dhe të finalizohej në Kongresin e 5 nëntorit 2011 në të 1/3 e njësive vendore dhe bie në sy dega e Tiranës. Megjithëse kryetari i zgjedhur i kësaj dege, Besnik Bare, dha dorëheqjen për shkak të humbjeve të zg jedhjeve lokale, ai është zëvendësuar nga Sajmir Tahiri, i cili nuk është i zgjedhur por i komanduar prej kryetarit Edi Rama. Tashmë kjo degë pritet të votojë për të zgjedhur kryetarin e ri të saj, ku përveç Tahirit, dëshirën për të kandiduar e kanë shfaqur edhe Ilir Zela si dhe deputeti Andis Harasani. Përveç degës së Tiranës qytet, zgjedhje nuk janë bërë në këtë qark edhe Bashkinë e Kavajës, Rrogozhinës e Vorës. Po ashtu ed-
he në 11 minibashkitë e 4 komuna. Prapa me planin duket se është edhe qarku Kukës, në të cilin zgjedhjet nuk janë kryer në degët e partisë në tre bashkitë e tij, si dhe në 17 komuna. Po në të njëjtat nivele është edhe qarku Lezhë në të cilin përveç bashkisë me të njëjtin emër, zgjedhjet nuk janë zhvilluar as në bashkinë Rubik si dhe 12 komuna. Keq me procesin e zgjedhjeve të brendshme janë dhe dy qarqet e tjera të rëndësishme siç është Shkodra dhe Vlora. Në qarkun e Shkodrës përveç degës së bashkisë me të njëjtin emër nuk janë zhvilluar zgjedhjet as në bashkinë tjetër, atë të Pukës si dhe në një komunë. Por më e rëndë duket situate në qarkun e Vlorës, ku përveç bashkisë së këtij qyteti, nuk janë zhvilluar zgjedhjet edhe në bashkitë e tjera të këtij qarku, si Bashkia Delvinë, Bashkia Sarandë, Bashkia Konispol dhe në 7 komuna.
Qarku Shkodër Bashkia Shkodër Bashkia Pukë 1 komunë Qarku Vlorë
Bashkia Vlorë Bashkia Delvinë Bashkia Sarandë Bashkia Konispol 7 komuna Qarku Berat 1 komunë Qarku Dibër Bashkia Klos 4 komuna Qarku Durrës Bashkia Sukth 7 komuna Qarku Elbasan Bashkia Gramsh Bashkia Librazhd Bashkia Belsh Bashkia Peqin 11 komuna Qarku Fier Bashkia Fier 6 komuna Qarku Gjirokastër 7 komuna
PS, nismë ligjore për shqiptarët e Preshevës Kryetari i PS-së ka propozuar politika të reja që duhet të adresojnë strategji të qarta për faktorin shqiptar kudo në rajon TIRANË Kryetari i Partisë Socialiste,
Edi Rama, e ka filluar mbledhjen e djeshme të grupit parlamentar me përshtypjet që ai mori gjatë vizitës së zhvilluar në Luginën e Preshevës. Gjatë fjalës së tij, Rama informoi se PS-ja do të jetë afër tyre si në opozitë, por edhe kur të jetë në pushtet, duke theksuar se roli i socialistëve
në politikën rajonale të Shqipërisë do të vijë duke u rritur. Për këtë arsye, Rama ka propozuar politika të reja që duhet të adresojnë strategji të qarta për faktorin shqiptar kudo në rajon. “Në këndvështrimin tim, sot ka një domosdoshmëri për të plazmuar një vizion të kthjellët shqiptar për të ardhmen e shqiptarëve në rajon dhe të vetë rajonit, përmes politikash të reja, të cilat duhet të adresojmë me një strategji të qartë dhe të dakordësuar mes gjithë faktorëve shqiptarë, sipas specifikave të çdo territori ku shqiptarët jetojnë të ardhmen. Pro-
grami ynë i ri ‘Për një Rilindje Shqiptare’ ka një kapitull që i kushtohet ribashkimit me Europën, në frymën e gjithë përpjekjes historike të shqiptarëve për të qenë pjesë e pandarë e Europës. Ky kapitull do të shtjellohet e plotësohet në rrugën e programit dhe do të kthehet në një angazhim të detajuar qeverisës të Partisë Socialiste në prag të zgjedhjeve të ardhshme”, - tha dje Rama. Ndërkohë, ai shtoi se nuk ka kohë për të humbur, ndaj propozoi që kjo të fillojë me Luginën e Preshevës. “Duhet të vihemi në lëvizje për të mundësuar një ndi-
Rama në Preshevë
hmë të parë krejt të mundshme për bashkësinë shqiptare të Luginës së Preshevës. Kujt mund t’i duken vogëlsira një maternitet i ri dhe të paktën dy shkolla të reja shqipe në atë zonë për të cilat shteti ynë duhet të financojë sot, jo nesër nga buxheti i tij, unë i them të parafytyrojë më parë se të gjitha nënat e reja shqiptare të asaj zone duhet të ikin larg nga aty për të lindur fëmijët e tyre...“, - tha ai, duke propozuar një nismë ligjore parlamentare me qëllim vënien e këtyre financimeve në dispozicion të administratës vendore atje.
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
ekonomia
MAPO
5
Guvernatori lajmëron ulje tjetër të normës bazë të interesit Norma bazë e interesit për monedhën vendase, lekun, për periudhën afatmesme do të vijë në ulje. Lajmin për uljen e mëtejshme të kostos së lekut e ka dhënë dje Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Ardian Fullani. “Siç mund të keni dëgjuar, javën që kaloi Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë uli përqindjen e interesit me 0.25 pikë përqindje. Ishte ulja e tretë radhazi e bërë prej nesh, me synimin e mirëpërcaktuar për të mbështetur dhe nxitur më shumë aktivitetin ekonomik të vendit”, - tha Fullani. Sipas tij, rritja
ekonomike e ndikuar nga kriza e paprecedentë e ekonomisë botërore në përgjithësi dhe e eurozonës më në veçanti, mbetet nën ekuilibrin e vet afatgjatë. Politika e Bankës së Shqipërisë ka qenë stimuluese, duke u përpjekur të zvogëlojë kostot e ndërmjetësimit financiar për të nxitur më shumë investimet dhe konsumin, e përmes tij edhe aktivitetin ekonomik. “Përveç kësaj, ne e kemi furnizuar sistemin bankar dhe ekonominë shqiptare me të gjithë likuiditetin monetar të kërkuar prej tyre, në përmbushje të
aktivitetit tregtar e ekonomik. Gjithashtu, nëpërmjet politikës së suksesshme monetare ne kemi përmbushur objektivin tonë të inflacionit të ulët dhe kemi garantuar një ambient të qëndrueshëm makroekonomik e financiar”, - tha Fullani. Kjo qëndrueshmëri, e cila përbën thelbin e misionit të një banke qendrore u mundëson familjeve, bizneseve e institucioneve financiare të ndërmarrin vendime financiare dhe iniciativa biznesi, në prani të një sigurie më të lartë për të ardhmen.
Fullani: Kriza, thikë me dy presa për ekonominë Kriza ekonomike në eurozonë do të godasë në dy kahe ekonominë e vendit tonë. Guvernatori Fullani shpjegoi dje disa nga humbjet dhe përfitimet, duke bërë thirrje për vigjilencë më të madhe për ta kthyer krizën në përfitim Blerina Hoxha
“Rritja ekonomike e vendit do të ndikohet në rreth 50 % nga kriza në eurozonë, por ndërkohë kanë dalë në pah edhe disa përfitime që mund të ketë ekonomia e vendit nga kriza”, - tha dje Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Ardian Fullani në Fier, ku prezantoi për të pranishmit avantazhet ekonomike të rajonit. Ndikimet negative
Shumë përfaqësues të respektuar të akademisë dhe biznesit e gjejnë shkakun e krizës (borxhet dhe bilancet e rënduara të qeverive dhe të individëve) pikërisht te globalizimi dhe te konkurrenca që ai ka krijuar. Guvernatori Fullani tha se përgjithësisht, vendet e zhvilluara për arsye të kostove kanë humbur avantazhet historike në prodhimin e mallrave dhe shërbimeve, duke zëvendësuar të ardhurat e munguara me borxh, të cilin tashmë duhet ta paguajnë. Por sa janë këto zhvillime të rëndësishme për ekonominë tonë? Së pa-
ri, është e nevojshme të kuptojmë se këto vende të zhvilluara janë partnerët tanë kryesorë tregtarë. Ato janë përdoruesit kryesorë të eksporteve tona dhe njëkohësisht janë burimet e importeve të mallrave të konsumit dhe të lëndëve djegëse. Së dyti, këto ekonomi janë investuesit kryesorë në ekonominë dhe sistemin financiar shqiptar. Së treti, këto vende janë ekonomitë ku jeton e punon emigracioni shqiptar. Së katërti, ne besojmë se një efekt tjetër lidhet me faktorin psikologjik, i cili shfaqet në formën e hezitimit të konsumatorëve dhe bizneseve për të konsumuar dhe investuar. Rrjedhimisht, vështirësitë e fqinjëve-partnerë konvertohen në vështirësi për ekonominë shqiptare. Çdo shkurtim i shpenzimeve të konsumit dhe të investimeve, qofshin këto private apo shtetërore, do të shkaktojë shkurtim të investimeve në Shqipëri nga këto ekonomi, rënie të kërkesës për eksporte, rënie të dërgesave nga emigrantët. Kjo do të shkaktonte rënien e prodhimit, krijimin e kapaciteteve të lira, përkeqësimin e bilanceve të kompanive, të individëve dhe një sërë fenomene të tjera negative. Ndikimet pozitive
“Kriza globale përveç efekteve negative ofron edhe disa mundësi, të cilat mendoj se është koha t’i evidentojmë me shpejtësi, për të përfituar prej tyre”, - lajmëroi dje Fullani nga qyteti i Fierit. Sipas tij, ka një konstatim se ‘Pranvera arabe’
është një nga faktorët që ndikoi në rritjen e industrisë së fasonit në Shqipëri, duke bërë që performanca e kësaj dege jo vetëm të mos goditej nga kriza, por të rriste aktivitetin. Me të drejtë dikush mund të thotë se ‘Pranvera arabe’ ndodh vetëm një herë. Vendet si Kina, Turqia, Vietnami etj., kanë rritur kostot e punës. Një mundësi tjetër që na jepet nga kriza botërore është thithja e kapitaleve më të mëdha për zhvillimin e vendit. Është një fakt tashmë i njohur se teknologjia dhe kapitali financiar tentojnë të lëvizin drejt sektorëve, drejt degëve dhe drejt vendeve, të cilat ofrojnë të ardhura më të larta mbi investimin. “Në opinionin tim personal por edhe sipas një analize të detajuar të ekonomisë shqiptare, Shqipëria e ofron gjithnjë e më shumë një destinacion të tillë”, - tha Fullani. Një leksion tjetër i nxjerrë nga kriza është se konsumi duhet riorientuar nga mallrat e importit drejt prodhimit vendas.
“Kriza globale përveç efekteve negative ofron edhe disa mundësi, të cilat mendoj se është koha t’i evidentojmë me shpejtësi, për të përfituar prej tyre”, lajmëroi dje Fullani Guvernatori Ardian Fullani
Siguron të ardhura 2 mln në vit, nga shtatori nis raportimi te Tatimet Komisioni i Ekonomisë ka miratuar dje me 10 votat e mazhorancës ndryshimin e pragut të deklarimit të të ardhurave të individëve dhe shtyrjen e afatit të deklarimit. Opozita ka abstenuar duke kërkuar shtyrje më të gjatë të afatit. Sabina Veizaj Mazhoranca miraton e vetme ndryshimet në projektligjin “Për tatimin mbi të ardhurat”. Opozita e mbështet në teori, por kërkon shtyrjen e afatit të aplikimit duke argumentuar se mungon sistemi i dixhitalizuar për përpunimin e të dhënave të deklarimit. “Ndryshimi i paraqitur ka të bëjë me pragun e deklarimit. Aktualisht, çdo tatimpagues rezident ose jo në Shqipëri që ka një shumë të ardhurash prej 2 milionë lekësh në vit, ose më shumë se një burim të ardhurash, është i
detyruar të bëjë deklaratën e të ardhurave pranë administratës tatimore. Me këtë prag të ardhurash, numri i deklaruesve do të ishte shumë i lartë; nga 400 000 deri në 1.6 mln. Një fluks i tillë do ta vendoste administratën tatimore në vështirësi. Ndryshimet e sjella për pragun e rrisin atë në 2 mln lekë në vit për t’u rritur gradualisht. Gjithashtu, edhe afati është një ndryshim tjetër i sjellë në këtë projektligj. Është menduar shtatori i 2012-ës si nisje e aplikimit”, - u shpreh zëvendësministri i Financave, Alfred Rushaj. Referuar projektligjit në fjalë, ndryshim kanë njohur edhe shpenzimet e njohura. Sipas ndryshimeve të propozuara, shpenzime të zbritshme do të njohin tatimpaguesit që kanë të ardhura vjetore deri në 1 mln lekë, ndërkohë që me ligjin e vjetër u njiheshin si shpenzime të zbritshme deklaruesve që kishin të ardhura vjetore deri në 80 000 lekë. Opozita, në teori i mbështeti ndryshimet duke theksuar se jo shumë kohë më parë ishte ajo që i kishte propozuar në një nga mbledhjet e komis-
Komisioni i Ekonomisë
ionit kuvendor të Ekonomisë, por sipas saj nuk është momenti që ligji të implementohet. Sipas opozitës, administrata tatimore nuk disponon sistemin e duhur për trajtimin e deklaratave. “Edhe ne si opozitë na vjen mirë që këto ndryshime vijnë në komision. Zgjerimi i shpenzimeve të zbritshme nuk është në gamën e kërkuar. Ne kërkojmë shtyrjen e zbatimit të ligjit. Nuk e kuptoni deri ku
shkon kapaciteti zbatues i administratës tatimore... Është i pamundur zbatimi. Lig ji është i mirë, po. Mbushim gropa në sistem? Po. Por jo të gjitha. Të dhënat zyrtare nga tatimet, po të doni mund t’i verifikoni, flasin për 36 000 deklarime të papërpunuara. Ka pamundësi të përpunimit. 1.6 mln deklarime. Tatimet do ta kenë të pamundur përpunimin e tyre. Nuk ka aktualisht sistem për t’i përpunuar deklaratat e të ardhurave. Në SHBA, deklaratat e një viti u është dashur 4-6 vjet të përpunoheshin”, - u shpreh deputeti i opozitës Arben Ahmetaj. Deputeti socialist, Ahmetaj theksoi gjithashtu se në ligj gjuha është e saktë, por në zbatim kthehet në nyje që nuk zgjidhen dhe rrëzojnë sistemin. Ai vuri në dukje edhe fluksin e emigrantëve për t’u deklaruar. Ndërsa zv/ ministri Rushaj këmbënguli se ekziston sistemi i përpunimit të deklarimeve edhe për emigrantë, duke shtuar se për regjistrimin e janarit 2012 ku deklaruesit arrijnë 50-100 mijë, është çështje e zgjidhur.
Debatet Ahmetaj: Nuk ka përputhje mes sistemit të Ministrisë së Brendshme dhe atij të Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve. Flas edhe për emigrantët që nuk e përballonin dot përpunimin e deklarimeve. Rushaj: E kemi sistemin. Ahmetaj: Jo, s’e keni. Një tatimpagues do të ndodhë që të dalë debitor. Spaho: Emigrantët do deklarojnë në vendet e punës. Ahmetaj: Po ato si do të përpunohen? Sistemi do të konfuzohet. Ne propozojmë shtyrjen derisa administrata të jetë gati. A është testuar që të jenë 1.2 mln deklarues. Po bëj një pyetje retorike: Pse përdor referencë për pagat e sektorit privat? Se nuk ka mundësi. Kërkojmë shtyrje deri në 2014-2015, si ta vendosim bashkë. Rushaj: Janë 50-100000 deklarues nga 1 janari 2012. Është çështje e zgjidhur. Ekziston sistemi i testuar për sa u përket listëpagesave si për sektorin shtetëror, ashta dhe atë privat. Shehu: Me këtë ligj forcohet detyrimi për të deklaruar të ardhurat. Nuk është problem sistemi për momentin. Përpunimi nuk është shqetësim, pasi rrogën 1mln e 660 mijë lekë në muaj nuk e kemi as ne si deputetë. Është hap i parë për t’u zbatuar ligji. Spaho: Sa më shpejt të fillojë, aq më mirë është, pasi kjo kategori deklaron tek Inspektorati i Deklarimit të Pasurive.
6 18 16
MAPO
E 12010 SHKURT 2012 MARTË, PREMTE, 15 17 27MAJ MARS MAJ2011 2011 13 E MËRKURË, MARTË, QERSHOR 24 JANAR 2012 WWW.MAPO.AL WWW.GAZETAMAPO.COM WWW.MAPO.AL
intervista
Kërkuesi italian, Antonio Federico shpjegon ekspertizën mbi videon Meta-Prifti, për të cilën thotë se ka mbi 15 ndërhyrje e parregullsi. “Është montazh. Nuk dëgjohet asnjë 700 ose 7 për qind”
Eksperti italian: Videoja origjinale Meta-Prifti, e fshirë qëllimisht nga ora Intervistoi: Blendi Fevziu Antonio Federico, eksperti italian i kontaktuar nga avokatët e Ilir Metës për video-përgjimin, ka pohuar mbrëmë në emisionin “Opinion” të Blendi Fevziut, se ka gjetur rreth 15-20 parregullsi në materialin filmik, për të cilin thotë se është montazh. Duke prezantuar kërkimet e tij, eksperti Federico ka shpjeguar se videoja origjinale është fshirë qëllimisht nga ora përgjuese, ndërsa ky veprim sipas tij është kryer nga persona profesionistë. Në këtë çështje, pra në çështjen ‘MetaPrifti’, kur ju jeni kontaktuar menjëherë pas çështjes? Duhet të kemi parasysh që unë nuk e njoh dhe për këtë u kërkoj falje telespektatorëve shqiptarë që janë kaq të durueshëm, nuk e njoh gjuhën shqipe, dhe për pasojë nuk e njoh shumë mirë atë çka ndodh në Shqipëri. Unë e ndjek këtë gjë nëpërmjet lajmeve të gazetave dhe të televizioneve. Le të flasim për videon... Më kanë dhënë një video, CD, pra thelbësisht. Që ishte kopje origjinale? Që kishin dhënë të gjitha televizionet. Ishte kopje orig jinale, apo produkti i transmetuar i televizionit? Nuk mund të jetë një origjinal, tashmë ishte një filmim, i montuar, ishte një produkt studioje televizive. Cila është diferenca midis një produkti origjinal dhe një produkti të një studioje televizive? Unë prodhoj një sekuencë pamjesh dhe tingujsh nëpërmjet një instrumenti çfarëdo, zakonisht nëpërmjet një telekamere, pastaj mund të bëj montazhe, mbivendosje, kthime mbrapa, prerje, pra mund të bëj çdo gjë. Normalisht e bëj këtë gjë për ta bërë programin më të pëlqyeshëm për dëgjuesit, për të dëgjuar atë që flet…Në atë rast nuk u duk menjëherë, dhe nga përvoja e rasteve si ky, doli që nuk bëhej fjalë për një çështje plotësisht të pafajshme, që thelbësisht është me të vërtetë e papranueshme që në pamundësinë për të garantuar dëgjimin e telespektatorëve me veshët e tyre të një mesazhi të caktuar duke u mbështetur, tek i cili duhet të krijohet një opinion për çështjen për të cilën flitet, të cilën unë nuk e njihja. As aktorët e kësaj çështjeje, as atë për të cilën bëhet fjalë. Pra me pak fjalë, ata në atë studio janë orvatur që të përmirësojnë cilësinë e këtij sinjali, por operacioni që nuk u doli as atyre, as edhe të tjerëve në vijim, siç do ta shohim pastaj, ata kanë bërë një montazh edhe janë sajuar duke vënë poshtë shkrimet e titrave. Ky operacion nuk mund të përkufizohet si ilegal, por thelbësisht është i paligjshëm. Në ç’kuptim? Në kuptimin juridik? Jo, le ta themi, në kuptimin e respektimit të zgjuarsisë së dëgjuesve. Çfarë do të thotë “imazhet”? Siç po e thoshim më përpara, në dukje kjo punë do të dukej sikur të ishte bërë nga një diletant, në kuptimin që gabimet që janë grumbulluar janë shumë, por pastaj kemi gjetur disa gjëra që nuk janë gjëra prej diletanti. E para prej të cilave është që tek mikrospia, e cila i është dorëzuar prokurorisë, ku nuk ka asnjë gjurmë të bisedës për të cilën flitet, pra e ashtuquajtur mikrospi, “Sedicente”, nuk di a ka një term, ne e përdorim në Itali, nuk e di a ka një term ekuivalent në shqip. Le ta themi, aty nuk e kemi failin e filmimit, por çfarë ka aty ama, aty kemi një punë fshirjeje sistematike të kryer nga një person, të cilin mund ta cilësojmë një “HAKER”, një personazh që vepron me instrumentet e informatikës me qëllime jo të ligjshme. Dhe pra, çfarë ka ndodhur? Tek mikrospi-ja është gjetur …. Tek memoria e mikrospias? Po! Tek memoria e mikrospias, është korrekt korrigjimi, janë gjetur një sërë failesh të fshirë. Më saktësisht, një fail të cilin unë nuk e kam parë, sepse është pjesë e një procesi që po zhvillohet këtu në Shqipëri, dhe pra na është hequr nga vëmendja jonë që po merremi me këtë, plus një sistem për të fshirë gjithçka kishte aty poshtë, që formohet nga mijëra dhe mijëra pamje të gjitha njësoj pa datë referimi etj, etj, si dhe ato vetë të fshira. Është një operacion që përdoret nga hakersat? Po! Është një operacion prej hakeri, pra një operacion të cilin e bëjnë subjektet që duan të fshehin diçka. Profesor, desha t’ju pyesja më parë për raportet, ju i keni parë tek raporti i ekspertëve shqiptarë? Është i vetmi burim informimi, të cilin unë kam pasur mundësinë të disponoj në fazat e para. Sepse në fazat e para unë kam pasur filmimin,
është bërë analiza e filmimit …. Profesor, kthehemi tek çështja, ju keni marrë një CD me filmimin që është e transmetuar në televizion. Dhe keni parë që ishte… Ishte një montazh. E kanë pranuar edhe ata të televizionit sepse kanë bërë një montazh, që është një gjë normale ku një filmim shkon … Është një montazh i çuditshëm, sepse ka mbivendosje, zgjatje etj. Unë kisha përgatitur një relacion të parë me një numër të madh shënimesh, që po jua tregoj juve këtu, por pa zbritur në hollësi. Secila prej atyre pikave është një parregullsi. Sa parregullsi? Duhet të ketë nja 15-20… Parregullsi që mund të ndryshojnë kuptimin e ligjëratës, apo gjëra që e bëjnë më mirë atë për ta dëgjuar më mirë? Pjesa që ka rëndësi nuk ka asnjë ligjëratë, janë vetëm titrat, janë vetëm titrat, pra janë ato që e ndryshojnë kuptimin e historisë. Pse titrat e ndryshojnë kuptimin e ligjëratës? Sepse nuk i korrespondojnë kuptimit, nuk i korrespondojnë tekstit të dëgjueshëm poshtë. Prokuroria, d.m.th. Prokurorja e Përgjithshme tha se 700 mijë euro nuk dëgjohet, ashtu siç ishte nxjerrë tek titrat, por 7 % ajo ka thënë se dëgjohet dhe ne e kemi dëgjuar. Ju e keni dëgjuar? Unë kërkoj përsëri falje, por nuk mund nga ana profesionale, nuk mund ta dëgjoj shqipen, pra, çfarë bëra unë? Unë gjeta në Romë docentë universitarë shumë të zotë, që e kanë gjuhën shqipe gjuhën e nënës, të cilëve ua parashtrova problemin. Sa veta? 4-5. Sepse futa në punë shumë veta. Ua thatë atyre që bëhet fjalë për këtë material? Pyetja juaj është e drejtë. Unë ndoqa procedura të standardizuara, në bazë të të cilave personat nuk informohen për materien me të cilën po merren, dhe unë shpesh u jap atyre sinjalet të përziera, pra u kam ndryshuar vendin, dhe ata... Dhe çfarë kanë thënë ata? Ata kanë thënë nga gjërat më të çuditshme, sepse kur kuptueshmëria mungon, si e kuptoni ju këtë gjë? Personat fillojnë e kuptojnë gjëra të ndryshme. Në qoftë se ne të dy flasim me njëritjetrin, siç flasim tani, askush nuk mund të thotë
Eksperti italian, Antonio Federico
që ne themi gjëra ndryshe nga ato që themi, por kur dalëngadalë e ulim zërin… Po! Ngremë zhurmën në sfond, në një farë pike personat nuk dëgjojnë mirë, por kujtojnë se dëgjojnë. Kujtojnë ata se dëgjojnë. Kjo është një gjë psikologjike. Çfarë kanë thënë këta persona? Është shumë e vështirë për mua. Unë nuk mund ta kujtoj, do të duhej që të shikonim e ta shikonim, por nuk kanë thënë atë që thoshte prokuroria. Pra që …ju më folët për një fjali, nuk e di me saktësi kuptimin e asaj fjalie. Diçka që numëron 7%... Nuk e kemi këtë tek transkriptimet… Nuk është kjo kurrë tek transkriptimet? Dhe pastaj kemi një tjetër…sepse janë ato dy të kuqet e famshme. Pastaj kemi një 700. Një 700... E shpikur! E shpikur!! Nuk gjejmë fare gjurmë të kësaj, në kuptimin që kur ne shkojmë të studiojmë një sinjal për të kuptuar nëse kjo gjë është thënë, unë duke mos e njohur fare shqipen shkoj e kërkoj pikëmbështetje, zanoret. Unë nuk e di se çfarë zanoresh ka tek 7%. Por me duket se kam kuptuar se kemi një lloj A-je, dhe se A-ja shqiptare është e ngjashme me A-në italiane. Pra, në qoftë se unë gjej një A shqiptare pranë asaj pjese ku më thuhet se është ajo gjë, mund të imagjinoj se aty afër ka diçka tjetër, por në qoftë se nuk e gjej, them që është gjithçka tërësisht e shpikur. Pra ekzistojnë metoda teknike për të vënë plotësisht në diskutim një hipotezë transkriptimi. Përveç kësaj, transkriptimet e sforcuara nën standardet ndërkombëtare nuk janë të pranueshme nga pikëpamja legale dhe gjykata e ka njohur këtë gjë plotësisht. Por unë i bëj një pyetje vetes, nëse janë njohur nga pikëpamja gazetareske? Ndoshta për këtë gjë ju jeni më kompetentë se mua në këtë temë. Por unë nuk mund të vihem e të luaj me pëshpërima dhe me zëra të tingujve të pakuptueshëm. Nuk ia kanë dalë mbanë…. Janë kthyer mbrapa, duke mos pasur asnjë gjë në dorë. Do të thotë që cilësia e këtij regjistrimi ka qenë nën këtë normë? I yni? I yni është shumë më pak. I yni është një … Jeni ju i sigurt se kjo video nuk dëgjohet? Jo, kujdes, videoja ka një kohëzgjatje prej 21 minutash, vetëm për pjesën…Jo e gjitha më duket.
E gjitha janë 21 minuta, e mbaj mend. Në disa pjesë dëgjohet shumë mirë. Dëgjohet shumë mirë? Dëgjohet. Në kuptimin që, në qoftë se unë ju tregoj këtë që është një grafikë që i ngjan pak atij, nuk e di nëse telekamera juaj mund ta kapë. Mund ta kapë?? Profesor Federico, kthehemi tek pyetjet e fundit që kanë të bëjnë me vendimet ku kanë arritur ekspertët amerikanë, eksperti britanik dhe ekspertët shqiptarë. Ju i keni lexuar që të tria vendimet. Dallohen nga njëritjetri? Ekspertët janë ekspertë për materie të ndryshme. Ndryshe nga njëri-tjetri dhe ndryshe nga ne. Dhe ndryshe nga ekspertët shqiptarë që kanë bërë … Në ç’kuptim? Temat me të cilat janë marrë nuk janë të njëjtët. Eksperti amerikan është një ekspert informatike bazë, d.m.th. kompjuter, memorie etj, etj. Dhe sipas mendimit tim, ka bërë një punë shumë të mirë nga kjo pikëpamje. Edhe sepse nëpërmjet punës së tij unë kuptova 90 % të gjërave. Sepse më përpara unë kisha vetëm një CD në dorë dhe çfarë mund të kuptoja, pra duke parë atë që ai ka bërë, duke vënë re saktësinë me të cilën jepte rezultatet e tij në fletët e tij, mësova shumë gjëra. Por, ai nuk është as një ekspert akustike, as një ekspert i analizës së sinjaleve. Dhe e thotë. Dhe midis gjërave që ai shkruan, nuk ka përvoja në materien me të cilën merrem unë, analizën e sinjaleve akustike. Është aq e vërtetë sa ai as nuk provon që të thotë që shikon apo nuk shikon modifikime dhe të çfarë lloji janë. Madje kur i përgjigjet një pyetjeje të drejtuar saktë, unë presupozoj prej këtu, ai i jep një përgjigje, e kishte në dorë më përpara avokati, tek e cila kuptohet se ai nuk ka një përgjigje të vetën. Thotë këto dy gjëra: për sa i përket videos, i jam drejtuar një eksperti që është kolegu im, dhe eksperti që është kolegu im më thotë se nuk shikon gjëra të mëdha tek sekuencat në video. Nga ana tjetër, pastaj përfundimet tona dhe ato të gjykatës shqiptare nuk kanë të bëjnë me sekuencat në video. Natyrisht, jo ato të CD. Flasim gjithmonë për … Flasim gjithmonë për materialin origjinal? Pastaj ai nuk thotë gjë tjetër për ndryshime të papritura të zërit. Tani është evidente për të gjithë se kur studiohen modifikime të zërit, gjërat nuk janë kaq të habitshme dhe kaq të dhunshme sa dikush mund t’i kapë menjëherë. Në fakt, modifikimet ekzistojnë dhe janë të një lloji të imët. Pra, ai thelbësisht… Do të thotë… Ai thelbësisht pranon se nuk ka kompetenca për këtë materie. Dhe ekspertja angleze, më duket se bëhej fjalë për një grua, që ka bërë filtrim në Cambridge, nuk ka thënë asgjë, thjesht e ka marrë sinjalin dhe e ka kthyer atë të filtruar. Prandaj, ne kemi të dy versionet: të filtruarin dhe të pafiltruarin, nuk kuptohet gjë këtu dhe… Nuk kuptohet asgjë? Keqësohet në disa raste. Si shihet kjo? Në qoftë se unë ju jap për të dëgjuar një pjesë, ju mundeni ta kuptoni mesazhin sepse përktheni, presupozojmë, 10 fjalë. Në qoftë se unë jua jap të filtruar dhe ju më përktheni vetëm 8, e kuptoj se sinjali i filtruar është më i keq. Dhe është tamam ajo që … Po ekspertët shqiptarë? Jo, askush në Shqipëri nuk ka bërë transkriptime të këtij lloji. Po ekspertët e Gjykatës? Nuk kanë bërë transkriptime ata. Prandaj për këtë gjë, me sa di unë, unë nuk di gjithçka. Prandaj për këtë materie, opinioni që ekziston është i imi, nuk ka të tjera. Që do të thotë se dy ekspertët, anglezi dhe amerikani e kanë bërë mirë punën e tyre. E kanë bërë mirë punën e tyre kur nuk u është kërkuar që të thonë gjëra që nuk kishin të bënin me punën e tyre, kanë dhënë përgjigje që, sipas meje, është e udhës që ata të japin sepse njëri nuk mund të thotë që unë jam plotësisht injorant. Thotë nuk e di. Kjo gjë është një deklaratë shumë e qartë në gjuhën tonë. Nuk kanë qenë në gjendje që … Dhe kjo në thelb thotë që këto gjëra nuk duhet të m’i kërkoni mua. Nga ana tjetër, ai është një ekspert informatike. Në qoftë se më lejoni, desha të them një gjë.... Ishin para se të dërgohej në Shtetet e Bashkuara? Ndryshe do t’i kishte futur prokuroria. Më duket diçka e ekzagjeruar. Pra, duhet të ishin aty që më përpara. Por ai nuk i ka parë ama. Eksperti amerikan? Nuk i ka parë. Marrë me shkurtime nga “Opinion”
E MËRKURË, 1 SHKURT 2012 WWW.MAPO.AL
Vidhen kompjuterët në zyrën e rektorit të Sporteve Vidhet zyra e rektorit të Universitetit të Sporteve, Vesel Rizvanolli. Mësohet se mëngjesin e së martës, në zyrën e rektorit kanë hyrë persona të panjohur dhe kanë marrë dy kompjuterët që mbante në zyrë, ndërsa nuk është marrë asnjë send tjetër në zyrën e tij. Burime policore i thanë dje MAPO-s se hyrja në zyrën e rektorit është bërë me çelës dhe
nuk ka patur shpërthim të derës. Kjo ka shtuar dyshimet te hetuesit se mund të mos bëhet fjalë për ndonjë vjedhje të rëndomtë po për një rast të organizuar nga brena. Këto dyshime duket se i ka shtuar më shumë edhe fakti se Ministria e Kulturës Rinisë dhe Sporteve, nëpërmjet auditit të bërë nga ana e saj ka referuar në prokurori shkeljet me disa ten-
dera dhe blerje të prokuruara nga institucionet vartëse të saj. Vetë rektori, pasi është pyetur nga policia, ka hedhur dyshime edhe vetë se mund të bëhej fjalë për një vjedhje të qëllimtë, pasi në njësitë qendrore të kompjuterëve të vjedhur ka patur informacion të detajuar në lidhje me të gjithë aktivitetin financiar të institucionit.
7
MAPO
kronikë
Dy tregtarë përleshen me hajdutin e bojërave, e vrasin me thikë në zemër
Vendi i ngjarjes
Klajdi Sejfullari, i skeduar për dhjetëra vjedhje në Tiranë, është kapur në furgonin e dy tregtarëve duke marrë disa bojëra. Dëshmitë e tregtarëve në polici: Na kërcënoi me thikë, ndaj e goditëm. Nuk donim ta vrisnim Habjon Hasani Tiranë Vritet me thikë, teksa po ten-
tonte të vidhte bojëra brenda një furgoni, një 31-vjeçar i skeduar për një sërë grabitjesh në Tiranë. Klajdi Sejfullari ka humbur jetën dje pas një goditje me thikë në zemër, ndërsa ishte duke u transportuar për në spitalin ushtarak të Tiranës. Policia e kryeqytetit ka zbardhur brenda disa minutash ngjarjen dhe ka ndaluar dy tregtarë, të cilët dyshohet se kanë vrarë 31- vjeçarin pasi e kanë kapur në flagrancë duke vjedhur furgonin e tyre të punës. Viktor Laku dhe Anesti Uruçi janë dy tregtarët e shoqëruar mbrëmë në polici, ndërsa nga dëshmitë paraprake të dhëna prej tyre kanë ndihmuar po-
licinë në sqarimin e rrethanave të krimit. Sipas dëshmisë së tregtarëve, mësohet se ata kanë parkuar dje, rreth orës 17:30 furgonin e tyre në një rrugicë në Rrugën e Kavajës dhe kanë shkuar rreth 15 metra më larg, për të pirë një kafe. Pasi janë ngritur nga lokali, rreth orës 18:15 minuta, dy tregtarët kanë gjetur Klajdi Sejfullarin brenda në furgonin e tyre. “Pasi e pyetëm se çfarë bënte në furgon, ai na tha se ishte furgoni i tij. Ne ia kthyem se gënjente dhe se ishte furgoni ynë, por ai menjëherë na nxori një thikë për të na goditur”,- kanë rrëfyer dy tregtarët. Pas tensioneve në debat, tregtarët e akuzuar për krimin janë munduar ta neutralizojnë 31-vjeçarin, duke i rrëmbyer thikën nga duart, ndërsa ky i fundit ka vazhdar përleshjen me ta. “I kërcënuar vazhdimisht prej tij i kam kthyer thikën nga vetja dhe e kam goditur. Nuk kisha për qëllim ta vrisja”, - ka pohuar para policisë njëri prej tregtarëve të ndaluar. Viktima është plagosur brenda furgonit ku ishte duke tentuar vjedhjen e disa bojërave që dy tregtarët i kishin marrë për t’i shitur
“Pasi e pyetëm se çfarë bënte në furgon, ai na tha se ishte furgoni i tij. Ne ia kthyem se gënjente dhe se ishte furgoni ynë, por ai menjëherë na nxori një thikë për të na goditur”,kanë rrëfyer dy tregtarët
në treg. Vetë tregtarët kanë qenë ata që kanë njoftuar policinë dhe janë dorëzuar me vullnetin e tyre të lirë, nga ku janë marrë në pyetje për më shumë se tre orë. Por zyrtarë të policisë pohojnë se deklarimet e tyre do të krahasohen edhe me analizat e bëra në vendngjarje. Mësohet se, pasi është goditur në zemër me thikë, viktima ka humbur jetën pak minuta më vonë, ndërsa ishte duke u transportuar për në spital, ndërsa dy tregtarët kanë deklaruar në polici se nuk kanë patur si qëllim që ta vrisnin apo t’i bënin keq, por, sipas tyre, ata tentuan që ta mbanin për t’ia dorëzuar policisë hajdutin e kapur në flagrancë. Burime policore thanë dje për MAPO-n se tre javë më parë, viktima i njohur me nofkën “Klajdi i Mrikës” ishte shpallur në kërkim për një seri grabitjesh të ndodhura në kryeqytet, ndërsa skeda e tij penale përmban disa arrestime dhe dënime për vjedhje. Policia dje ka ndaluar dy tregtarët, ndërsa pritet që t’i komunikohet arresti me burg Viktor Lakut, i cili është edhe personi që ka goditur me thikë Klajdi Sejfullarin.
Shet 3 herë një vilë, arratiset me 300 mijë euro në Itali Kujtim Dema nga Valiasi shpallet në kërkim ndërkombëtar, pasi vilën e tij ua kishte shitur dy personave si dhe e kishte vënë si kolateral në bankë Kishte në pronësi një vilë, por përmes kësaj prone ka mundur të vërë në jetë një plan “perfekt” mashtrimi, duke realizuar fitimin e 300 mijë eurove përpara se të arratisej nga Shqipëria. Një 35-vjeçar nga Tirana, i quajtur Kujtim Dema, është shpallur në kërkim ndërkombëtar, pasi nëpërmjet një
shtëpie që dispononte në zonën e Valiasit ka mundur që të thurë një skemë mashtrimi ku viktima kanë rënë dy blerës dhe një bankë. Në shkurt të vitit 2011 Kujtim Dema rezulton se i ka marrë me kontratë një shumë prej 8 milionë lekësh shtetasit F.Z. në këmbim të shitjes së një kati të shtëpisë së tij dykatëshe në Valias. Blerësit i është njohur pronësia mbi shtëpinë. Fill pas këtij veprimi, Kujtim Dema nëpërmjet një kontrate noteriale ka mundur t’i marrë 200 mijë euro shtetasit Sh.V., i cili ka paguar për blerjen e të gjithë vilës. Pasi ka marrë pronësinë e vilës, Vukaj ka zbuluar se jo vetëm njëri kat
i shtëpisë i ishte shitur dikujt tjetër, por vila dykatëshe ishte lënë dhe kolateral në bankë, pasi Kujtim Dema kishte aplikuar në një bankë të nivelit të dytë duke marrë 5 milionë lekë dhe duke lënë kolateral vilën për të cilën kishin
paguar lekët dy blerës. Pasi kanë kuptuar kurthin, dy blerësit dhe ekspertët e bankës kanë kërkuar të kontaktojnë me 35-vjeçarin mashtrues që kishte arkëtuar rreth 300 mijë euro nga skema e tij e mashtrimit, por nuk kanë gjetur asnjë gjurmë të tij. Tre të mashtruarit kanë bërë kallëzim në polici, ndërsa hetuesit kanë zbuluar nëpërmjet sistemit TIMS se Demaj është larguar drejt Italisë, së bashku me familjen e vet rreth dy muaj më parë. Për këtë arsye ndaj tij është shpallur kërkim ndërkombëtar pasi ai akuzohet tashmë për vjedhjen e shumave të mëdha nëpërmjet mashtrimit. H.Hasani
TIRANË
Nis procesi gjyqësor për naftën virxhin Gjykata e Tiranës nisi dje shqyrtimin gjyqësor të çështjes së njohur si skandali i naftës “virgin”, i denoncuar më shumë se një vit më parë nga ish-ministri i Ekonomisë, Dritan Prifti. Çështja po shqyrtohet nga një trup gjykues i kryesuar nga gjyqtari Kreshnik Omari, i cili për herë të parë çeli procesin ndaj të pandehurve të kësaj dosjeje, edhe pse në seancën e parë mungonin të akuzuarit kryesorë. Shumica e të pandehurve që ishin dje para gjykatësve ishin shoferët e kamionëve që transportonin naftën kontrabandë, apo edhe punonjësit e tjerë të kompanive që dyshohet se kanë kryer transportin dhe rihedhjen në treg të naftës virxhin. Para gjykatës u paraqitën edhe dy ish-zyrtarët e akuzuar për falsifikim dokumentesh dhe shpërdorim detyre, Edmond Ferraj ish-doganier në Vlorë dhe ish-punonjësi i antikontrabandës, Arjan Daçi si dhe i akuzuari për shpërdorim detyre si dhe inspektori i sektorit të VIP-ave në Drejtorinë e Tatimeve, Dashamir Kasaj. Në seancën e parë për këtë çështje mungonin dy të pandehurit kryesorë, biznesmeni Hajri Elezaj, i akuzuar për mashtrim me pasoja të rënda, i cili është në kërkim pas largimit nga banesa, ku qëndronte nën masën “arrest shtëpie” dhe biznesmeni tjetër Ilias Fisheku, i akuzuar për mashtrim në bashkëpunim.
8
MAPO
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
ekonomia
Kriza ngadalësoi investimet e huaja Kriza ekonomike në vendet e eurozonës ka ndikuar negativisht tek investimet e huaja në Shqipëri. Megjithëse interesi i shfaqur nga investitorët për të shfrytëzuar potencialet e vendit tonë ka qenë i lartë, kriza në Itali apo Greqi, shtete ku janë të përqendruar edhe pjesa më e madhe e sipërmarrësve, ka shkaktuar një
ngadalësim të prurjes së investimeve. Drejtoresha e Agjencisë Shqiptare për Zhvillimin e Investimeve (AIDA), Eneida Guria, shprehet për mediat se sektori më i kërkuar ka qenë ai energjetik. Por përpos krizës në vendet fqinje, Guria thekson se pritshmëritë për vitin 2012 janë pozitive, pasi performanca eko-
nomike e Shqipërisë është shumë e mirë dhe potencialet janë të mëdha. Drejtoresha e Agjencisë Shqiptare për Zhvillimin e Investimeve e vlerëson klimën e Shqipërisë si mjaft të përshtatshme për të bërë biznes, duke nënvizuar se janë bërë reforma në shmangien dhe reduktimin e burokracive të tepërta.
Udhëzimi i ri, çmimet e dëmshpërblimeve për aksidentet rrugore Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare ka miratuar një rregullore, e cila përcakton tarifat e reja që do të aplikohen nga kompanitë e sigurimeve në rastet kur dëmtohen personat. Ja tarifat në përqindje sipas formulave Blerina Hoxha
Të gjithë personat që aksidentohen në linjat e transportit publik ose privat do të dëmshpërblehen. Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare ka miratuar një rregullore të re për këtë qëllim, e cila ka hyrë tashmë në fuqi dhe përcakton tarifat që përfitojnë qytetarët shqiptarë në rast aksidentesh edhe me pasojë jetën. Sipas rregullores së re, çdo person, të cilit i është shkaktuar një dëm nga përdorimi i mjetit të transportit brenda territorit të Republikës së Shqipërisë, ka të drejtë të kërkojë dëmshpërblim. Dëmi kërkohet për humbjet apo dëmtimet e pësuara, që sipas rastit përbëhen nga dëm pasuror, dëm me pasojë vdekjen, dëmtime shëndetësore të përkohshme (të pjesshme/të plota) dhe të përhershme (të pjesshme/ të plota); dëm material të lidhur me dëmtimin apo shkatërrimin e pro-
nës, dëm jopasuror, dëm biologjik, dëm moral, dëm ekzistencial. Pasagjeri i përfshirë në një aksident ose përfituesi, në rastin kur pasagjeri vdes, ka të drejtë që sipas kushteve të kontratës së sigurimit të kërkojë që shoqëria e sigurimit me të cilën është lidhur kontrata e sigurimit, të paguajë detyrimet që rrjedhin nga kjo kontratë drejtpërdrejt tek ai. Në rast të ngjarjes së aksidentit, i siguruari/ pasagjeri i dëmtuar ose përfituesi i tij, në rastin kur pasagjeri vdes, është i detyruar të njoftojë shoqërinë e sigurimit, me të cilën është lidhur kontrata e sigurimit. Njoftimi bëhet brenda 10 ditëve nga data e ndodhjes së aksiden-
tit, ose nga momenti që pala e dëmtuar ka pasur mundësi të dërgojë njoftimin. Kërkesa për d ë m s h p ë r b l i m p a r a q it e t m e shkrim ose në mënyrë elektronike dhe duhet të tregojë vendin, ditën, orën, shkakun e aksidentit, mjetin e transportit, si dhe itinerarin e udhëtimit. Shoqëria e sigurimit është e detyruar të pranojë dhe të regjistrojë kërkesën për dëmshpërblim. Nëse pronari i një mjeti motorik nuk ka lidhur kontratë për sigurimin e pasagjerëve, sipas dispozitave të ligjit, dhe aksidenti ka ndodhur, pasagjeri ose personi përfitues ka të drejtë të kërkojë pagesën e shumës së siguruar nga fondi i kompensimit.
Dëmshpërblimet në (%) për aksidentet rrugore ndaj personave Dëmi biologjik 1. Dëmi biologjik përbën në thelb cenimin e së mirës së shëndetit, të integritetit fizik dhe/ ose psikik të njeriut dhe që ka një ndikim negativ në aktivitetin jetësor të përditshëm, në aspektin dinamik dhe ndërpersonal të jetës së palës së dëmtuar, pavarësisht kthimit të mundshëm të kapacitetit të tij për të siguruar të ardhura. 2. Dëm biologjik përfiton personi i dëmtuar sipas shkallës së paaftësisë së përhershme, i përcaktuar nga raporti i komisionit të ekspertëve mjekoligjorë, si dhe trashëgimtarët ligjorë të të ndjerit në rastin me pasojë vdekje. 3. Dëmi biologjik për dëmtimin e përhershëm përcaktohet, referuar shkallës së dëmtimit dhe moshës së palës së dëmtuar dhe llogaritet për çdo 10% shkallë të paaftësisë, si më poshtë:
Deri në moshën 20 vjeç: a) deri në 30% mbi 30%
90,000 lekë 100,000 lekë;
Prej moshës 20 vjeç deri në 30 vjeç: b) deri në 30% 75,000 lekë mbi 30% 90,000 lekë; Prej moshës 30 vjeç deri në 50 vjeç: c) deri në 30% 45,000 lekë mbi 30% 75,000 lekë; Mbi moshën 50 vjeç: d) deri në 30% mbi 30%
30,000 lekë 50,000 lekë.
Në rastet me pasojë vdekjen, trashëgimtarët ligjorë të të ndjerit do të përfitojnë në mënyrë proporcionale vlerën që do të përfitonte i ndjeri në rast mbijetese, sipas vlerave të mësipërme me shkallë paaftësie 100%. Dëmi moral dhe dëmi ekzistencial 5. V lera e dëmit moral dhe ekzistencial për paaftësinë e pjesshme të përhershme do të llogaritet për çdo 10% shkallë
paaftësie në masën 100 000 lekë; nga kjo shumë, familjarët e personit të dëmtuar nuk mund të përfitojnë më shumë se 1/3 e vlerës së përfitimit. 6. Vlera e dëmit moral dhe ekzistencial që përfitojnë trashëgimtarët e të ndjerit llogaritet jo më shumë se 1/2 e dëmit moral që do të përfitonin ai dhe familjarët e tij, nëse personi do të mbijetonte me paaftësi totale të përhershme. 7. Vlera e dëmit moral që përfiton personi i dëmtuar në rastin e dëmtimit total të përhershëm të shëndetit (shkalla e paaftësisë 100%), llogaritet nga 1/2 deri në dyfishin e dëmit biologjik sipas moshës përkatëse; nga kjo shumë, familjarët e personit të dëmtuar nuk mund të përfitojnë më tepër se 1/3 e vlerës së përfitimit. 8. Vlera e dëmit ekzistencial që përfiton personi i dëmtuar në rastin e dëmtimit total të përhershëm të shëndetit (shkalla e paaftësisë 100%), llogaritet nga 1/2 deri në 3/2 e dëmit biologjik sipas moshës përkatëse; nga kjo shumë, familjarët e personit të dëmtuar nuk mund të përfitojnë më shumë se 1/3 e vlerës së përfitimit. Kërkesa për dëmshpërblim 1. Në rast të ndodhjes së aksidentit 2. Njoftimi bëhet brenda 10 ditëve 3. Kërkesa për dëmshpërblim paraqitet me shkrim ose në mënyrë elektronike dhe duhet të tregojë vendin, ditën, orën, shkakun e aksidentit, mjetin e transportit, si dhe itinerarin e udhëtimit Afatet e trajtimit të kërkesës për dëmshpërblim Siguruesi kthen përgjigje brenda 30 ditëve nga data e marrjes së kërkesës për dëmshpërblim
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
MAPO
9
Apeli i BE: Rrisni transparencën në dogana Procedurat doganore në vend duhet të jenë të shpejta, të drejta dhe transparente. Apeli vjen nga Bashkimi Europian, i cili në kuadër të projektit IPA 2008 ka dhënë një asistencë prej 2 milionë eurosh për përshtatjen e procedurave doganore të Shqipërisë me vendet e BE-së. Në mbyllje të këtij projekti, ambasadori i BE në Tiranë, Ettore Sequi vuri
theksin tek transparenca me të cilën duhen kryer procedurat doganore, duke lënë të kuptohet se deri më tani kjo ka qenë pika e dobët e doganave shqiptare. Sipas Sequi, një sistem i mirë doganor është pika kyçe për zhvillimin ekonomik të vendit. “Nëse dua të udhëtoj dhe të eksportoj mallra, dua të jem i sigurt që doganat do më shërbejnë
në mënyrë transparente. Bashkimi Europian monitoron çfarë hyn dhe çfarë del nga doganat. Ne paguam 2 milion euro për të përmirësuar praktikat dhe standardet me Bashkimin Europian. Do të kërkoja shpejtësi, drejtësi dhe transparencë; çdo hap përpara në legjislacion është një hap përpara në administratën doganore”, - tha Sequi.
Aksidentet, procedurat që ndiqen për të aplikuar në kompanitë e sigurimeve Mjafton t’i drejtohesh kompanisë së sigurimit dhe atje do të të japin një formular për të plotësuar, në mënyrë që të marrësh dëmshpërblimin nga aksidenti rrugor ose ajror i pësuar. Sabina Veizaj
Tanimë, kompanitë e sigurimit edhe në Shqipëri do të detyrohen të dëmshpërblejnë të aksidentuarit në rrugë, ajër dhe det, që janë të siguruar. Në Fletoren Zyrtare është publikuar dje rregullorja e Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare “Për trajtimin e dëmeve që mbulohen nga kontrata e sigurimit të detyrueshëm në sektorin e transportit”. Rregullorja në fjalë, e cila ka hyrë në fuqi menjëherë pasi është botuar në Fletoren Zyrtare, rendit me detaje të gjitha kategoritë e dëmeve dhe masën e përfitimit. Në qoftë se ke pësuar një aksident rrugor ose ajror dhe je i siguruar, mënyra për të përfituar dëmshpërblimin është të paraqesësh kërkesën për dëmshpërblim. Kërkesën për dëmshpërblim duhet ta paraqesësh me shkrim, ndërsa njoftimin e sigurimit për ngjarjen mund ta bësh me shkrim ose në mënyrë elektronike. Kërkesa për
Dokumentacioni i dosjes së dëmit a) Njoftimin/kërkesën e të siguruarit/pasagjerit të dëmtuar ose përfituesit të tij b) Certifikatën mjekësore c) Raportin mjekësor mbi shkallën e paaftësisë. d) Radiografi/skaner/rezonancën manjetike/epikrizë/ anamnezë etj f) Biletën e udhëtimit/kartë ose ndonjë dokument tjetër g) Konfirmim me shkrim nga policëmbajtësi, h) Konfirmimin e mbulimit në sigurim nga shoqëria e sigurimit; Certifikatën e vdekjes (në rast të vdekjes së pasagjerit); k) Skedën e vdekjes; l) Vendimin e Gjykatës për përcaktimin e trashëgimtarëve të të ndjerit; m) Deklarata e pranimit të dëmshpërblimit Përllogaritja e dëmit me pasojë vdekje 1. Në rastin e vdekjes së pasagjerit si pasojë e një aksidenti të mbuluar nga sigurimi i detyrueshëm i pasagjerëve nga aksidentet në transportin publik, shoqëria e sigurimit është e detyruar të paguajë dëmshpërblimin në masën e shumës së sigurimit të përcaktuar në pikën 1 dhe germën “a” të pikës 2 të nenit 19 të ligjit nr.10 076, datë 12.2.2009 “Për sigurimin e detyrueshëm në sektorin e transportit”. 2. Kur i ndjeri ka qenë i vetëm në familje, paguhen vetëm shpenzimet e varrimit. 3. Nëse trashëgimtarët e të ndjerit janë të mitur, dëmshpërblimi do të depozitohet në emër të tyre në një bankë të
dëmshpërblim është në formën e formularit standard që e disp o n o n sh o q ë r i a e s i g u r i m it . Shoqëria e sigurimit, pasi të kesh plotësuar formularin, ka për detyrë ta publikojë atë edhe në faqen zyrtare të internetit. Për të përfituar dëmshpërblimin, pas ngjarjes së ndodhur duhet të drejtohesh tek siguruesi përgjegjës i pronarit të mjetit të transportit, me të cilin është shkaktuar aksidenti, ose tek siguruesi i drejtpërdrejtë, në rast se në aksident janë përfshirë të dyja palët dhe njëkohësisht janë të siguruara me kontratë sigurimi të detyrueshëm për përgjegjësinë ndaj palëve të treta. Gjithashtu edhe në rastet kur
nivelit të dytë, që operon në Republikën e Shqipërisë dhe shoqëria e sigurimit duhet të njoftojë me shkrim menjëherë përfituesin e mësipërm. Masa e dëmshpërblimeve në rast aksidentesh në përqindje sipas formulës së përllogaritjes -Manifestime të dhimbshme, të rënda, të vazhdueshme pas dëmtimeve traumatike të kokës (të kafkës dhe të trurit ) goditje psikike, dobësi mendjeje, kriza epileptike të shpeshta, paralizë, afazi, apraksi, agnozi, çrregullime të skemës së trurit, tronditje vestibulare të rëndësishme 100% -Manifestime të dhimbshme, të vazhdueshme, por më pak të rënda pas dëmtimeve traumatike të kokës (të kafkës dhe të trurit) – prekje organike të nervave - kranio - cerebral, çrregullime të madhësisë së lëvizjeve dhe të fuqisë në ekstremitetet, çrregullimi i koordinimit të lëvizjeve, hiperkinezi, çrregullim i rëndësishëm i tonuzit, kriza epileptike jo të shpeshta, dobësim i konsiderueshëm i kujtesës, i intelektit mungesë kuraje 70-90% -Manifestime reziduale pas tronditjes së trurit: neurozë postkoocionale e shoqëruar me manifestime reziduale të vazhdueshme edhe pas mjekimit, çrregullime të vazhdueshme të funksioneve të sistemit nervor vegjetativ, disfunksion hormonal, çrregullim i metabolizmit, sindromë paraksizmale jo e shpeshtë, kriza vestibulare, kriza epileptiforme, çrregullim i organeve të shqisave, të të nuhaturit, të shijimit 30-70%
midis shoqërive të sigurimit është lidhur një marrëveshje. Rregullorja e AMF-së citon edhe një mënyrë tjetër; mund të drejtohesh edhe tek shoqëritë e sigurimit të autorizuara si trajtues dëmesh, në rast se mjeti i transportit, shkaktar i aksidentit, është i pasiguruar apo i paidentifikuar. Kërkesën për dëmshpërblim mund ta paraqesësh brenda një periudhe 2-vjeçare nga data e ngjarjes së aksidentit. Këtu përjashtohen aksidentet në rrugë ajrore, ku pronarët e avionëve u shkaktojnë dëme palëve të treta. Sipas rregullores tashmë në fuqi, pasi bëhet kërkesa për dëmshpërblim, ajo protokollohet dhe regjistrohet menjëherë në regjistrin elektronik të dëmeve. Rregullorja citon se, pala e dëmtuar nuk është e detyruar të përsërisë kërkesën për dëmshpërblim në rast se identifikohet shoqëria e sigurimit të mjetit shkaktar të aksidentit. Në këtë rast shoqëria e sigurimit që disponon kërkesën për dëmshpërblim e dërgon atë te shoqëria e sigurimit të mjetit shkaktar të dëmit, brenda 3 ditëve kalendarike nga data e identifikimit të shoqërisë së sigurimit përgjegjëse. Kjo e fundit njofton palën e dëmtuar për marrjen e kërkesës për dëmshpërblim. Pas kësaj, shoqëria e sigurimit hap dosjen e dëmit dhe e shqyrton. Në rast se kërkesa refuzohet, shoqëria e sigurimit është e detyruar të të njoftojë me shkrim.
-Manifestime reziduale pas kontuzionit të kokës, dhimbje koke të fortë, marrje mendsh, irritacion, lodhje e shpejtë çrregullim i gjumit, djersitje manifestim kardiovaskular, simptoma vegjetative, manifestime reziduale të parëndësishme të prekjes së nervave taranio-cerebral (shenja organike të lehta) etj. 10-30% Dëmshpërblimi Sytë nga 10-100% Veshët nga 10-60% Fytyra 5-50% Hunda 10- 40% Qafa dhe laringu nga 10-75% Kraharori 10-100% Shtylla kurrizore 10-100% Basini 25-60% Dora 5-30% Kyçi i dorës Majtë –Djathtë 10-75% Llëra nga 15-75% Krahu nga 15-100% Gjymtyrët e poshtme nga 5-50% Kyçi i këmbës nga 10-60% Kërciri nga 10-60% Kofsha nga 10-100% Organet urinare dhe seksuale nga 15-60% Barku nga 25-100 %
OpEd
10
MAPO
E MËRKURË, 1 SHKURT 2012 WWW.MAPO.AL
Opinione dhe Editoriale
01 02 03
Amerika mund të jetë unike në atë se është i vetmi vend që ka kaluar nga barbarizmi në dekadencë pa prekur civilizimin.
BUJAR KAPEXHIU NGA
Një artist është një gabim i vetes. Plakaruqe të vogla nga të dy gjinitë: pse i lejoj të më shqetësojnë? John O’Hara, shkrimtar amerikan
Kapitalizmi dhe përgjegjësia sociale K
apitalizmi, në stadin e tij aktual, nuk i përshtatet më realitetit” “Kriza ekonomike mund të thellohet akoma më shumë” - “Rreziku i një depresioni të madh është gjithnjë e më prezent”- këto janë disa fjali të shkëputura nga intervista e Klaus Schwab, themeluesit të Forumit Ekonomik që mbahet çdo vit në Davos të Zvicrës, dhënë revistës ekonomike Bilanc. Ky skepticizëm ndaj gjendjes aktuale të sistemit kapitalist shenjoi edhe klimën në të cilën u mbajt Forumi i sivjetshëm. Thuajse të gjitha pyetjet e ngritura shprehin në thelb shqetësimin se sistemi kapitalist në formën e tij të tanishme nuk përputhet aspak me aspiratën e njeriut për një jetë më të lumtur e më të drejtë. Drejtimi në të cilin po ecën kapitalizmi po e gërryen bazën morale të shoqërisë duke bërë që askush të mos ndihet përgjegjës për asgjë. Duhet thënë se shqetësimet e ngritura javën e kaluar në Davos nuk janë të reja. Herë pas here, me intensitet të ndryshëm këto shqetësime janë artikuluar nga filozofë dhe teoricienë të njohur të ekonomisë. Ia vlen t’ua shkundim pak pluhurin e kohës disa nga mendimeve më të spikatura, duke i parë nën dritën e pikëpyetjeve të ngritura së fundmi në forumin ekonomik të Davos-it. Le të fillojmë me Adam Smith, të cilin e ka shqetësuar vazhdimisht raporti i kapitalizmit me moralin e shoqërisë. Si një vrojtues tejet i vëmendshëm i shoqërive aksionere, Smith e gjykon modelin e shoqërive me përgjegjësi të kufizuar si një model anakronik pa të ardhme. Në librin e tij “Mirëqenia e Kombeve” nuk thotë asnjë fjalë të mirë për shoqëritë aksionere. Duke qenë se aksionerët nuk marrin fort vesh nga biznesi, ia besojnë këtë administratorëve. Këta të fundit nuk e marrin seriozisht detyrën, sepse, në fund të fundit, nuk janë paratë e tyre në lojë. Prandaj, sipas Smith, “indiferenca dhe shpërdorimi abuziv do ta dominojnë drejtimin e biznesit”. Ç’është e vërteta parashikimet e Smith-it nuk u realizuan. Shoqëritë aksionere nuk rezultuan si specie në zhdukje, përkundrazi atyre do t’u përkiste e ardhmja. Ato çliruan energji të panjohura deri atëherë rezultuan si forma më e suksesshme në tregjet botërore. Sidoqoftë suksesi i tyre kishte (dhe ka) një karakter të dyshimtë. Me moralin e një tregtari të ndershëm e fisnik shoqëritë aksionere nuk duket se kanë fort lidhje. Në një shoqëri me përgjegjësi të kufizuar nuk ndihet njeri
ANALIZA GILMAN BAKALLI
Le të fillojmë me Adam Smith, të cilin e ka shqetësuar vazhdimisht raporti i kapitalizmit me moralin e shoqërisë. Si një vrojtues tejet i vëmendshëm i shoqërive aksionere, Smith e gjykon modelin e shoqërive me përgjegjësi të kufizuar si një model anakronik pa të ardhme. Në librin e tij “Mirëqenia e Kombeve” nuk thotë asnjë fjalë të mirë për shoqëritë aksionere. Duke qenë se aksionerët nuk marrin fort vesh nga biznesi, ia besojnë këtë administratorëve. Këta të fundit nuk e marrin seriozisht detyrën, sepse, në fund të fundit, nuk janë paratë e tyre në lojë. Prandaj, sipas Smith, “indiferenca dhe shpërdorimi abuziv do ta dominojnë drejtimin e biznesit”.
përgjegjës për moralin. Për bilancin po! Mesa duket shoqëritë aksionere janë përgjegjëse vetëm për pasurimin personal, por jo për përgjegjësinë personale. Ideja e përgjegjësisë së kufizuar është bërë ideja dominante e ekonomisë globale dhe mbetet e tillë edhe në ditët e sotme. Europa imperialiste, e cila zhvaste kolonitë në mbarë botën, e bëri këtë mbi bazën e rregullave të përgjegjësisë së kufizuar. Për bastisjen e vendeve të Botës së Tretë kanë qenë përgjegjëse shoqëritë tregtare, të cilat nuk mbartën asnjë përgjegjësi për pasojat sociale dhe ekologjike. Edhe bankat e mëdha, shkaktare për krizën e fundit (?) financiare, e bënë gjithë këtë rrëmujë me një përgjegjësi kaq të kufizuar, saqë jo atyre, por shtetit iu desh të përgjigjej për dëmet dhe borxhet. E njëjta gjë edhe për menaxherët e niveleve të larta, financierët e superpaguar, të cilët nuk artikuluan as edhe një shprehje keqardhjeje, le më të përgjigjeshin me pasuritë e tyre private. E parë në aspektin psikologjik, shoqëritë me përgjegjësi të kufizuar ofrojnë një terren ideal për abuzimin moral. Aty ku nuk mbajmë përgjegjësi, nuk jemi përgjegjës. Para derës së shtëpisë sime nuk lejoj asnjë mbeturinë; plehrat i pastroj nëse burojnë prej meje. Rrugëve të qytetit nervozohem kur shoh njerëz që hedhin plehrat përtokë, por me siguri nuk e marr mundimin t’i lëviz që andej! Ekonomia moderne kapitaliste dhe morali e përgjegjësia sociale janë dy elemente që nuk mund t’i bashkosh kollaj me njëri-tjetrin. Si mund t’i bësh bashkë ato, si mund të përgatitet koktejli me përbërës kaq të ndryshëm si p u sht e t i p r ivat e ko n o m i k m e përgjegjësinë sociale? Me këtë pyetje të koklavitur janë marrë veç e veç e bashkërisht tre studiues të së ashtuquajturës “Shkolla e Freiburgut”: ekonomisti Walter Eucken (1891-1950), juristi Franz Boehm (1895-1977), dhe Hans Grossmann-Doerth (1894-1944). Pyetjet e mësipërme nuk janë krejtësisht të reja. John Stuart Mill i kishte ngritur ato në një formë të ngjashme kur kishte folur për dy vlera bazë të politikës, e sidomos për vështirësinë e bashkimit të tyre në një të vetme: ideja e liberalizmit dhe ideja e demokracisë. Megjithëse ne sot i shohim të dyja si vlera pozitive, nuk është se te dyja ecin dora dorës në krah të njëra-tjetrës. Sepse për të funksionuar realisht demokracia ka si parakusht një dozë të lartë barazie: barazi në të drejtën për të
Gadishmëri zgjedhur, mundësi të barabarta në arsimim, në të drejtën për informim e kështu me radhë. Kurse liberalizmi konsideron si parim suprem lirinë dhe, në këtë mënyrë edhe shansin për avantazhe ekonomike e politike ndaj të tjerëve. Për të tre studiuesit e mësipërm dhe bashkëshoqëruesit e tyre filozofë, Wilhelm Roepke, Alfred Mueller-Armack dhe Alexander von Ruestow, problemi zgjidhet vetëm me një kusht: ekonomisë i duhet nga pikëpamja morale një shtet i fortë. Sepse vetëm atje ku shteti ia del ta ushtrojë rolin e tij si rregullator ekonomik, mund të lulëzojnë me të vërtetë tregjet e lira. Nëse duam një lojë të ndershme forcash ekonomike, duhet një shtet si arbitër, i cili i bie bilbilit kur loja bëhet e pandershme, një arbitër që ndëshkon me karton të verdhë e të kuq. Ndryshe nga shumë ekonomistë sot, që nuk interesohen fort për çështje të moralit në ekonomi, studiuesit e shkollës së Freiburgut u përpoqën të gjenin një sintezë të tregut me moralin. Të tre përjetuan periudhën e Raichut të Tretë dhe nxorën një konkluzion të rëndësishëm: mënyra sesi një popull zhvillon ekonominë e tij pasqyrohet direkt në rendin e tij shoqëror. Dhe anasjelltas, rendi shoqëror përcakton kulturën e një ekonomie. Tregu dhe morali janë të lidhur fort me njëri-tjetrin. Po cili është raporti mes tyre? Një konstatim mjaft esencial në këtë drejtim bën Wilhelm Roepke: “tregu ekonomik liberal bazohet në premisa, të cilat nuk i përcakton ai vetë”. E shprehur më thjesht: “në fillim është kultura pastaj vjen tregtia; e para përcakton të dytën dhe jo anasjelltas”. Kush e bazon sjelljen mbi fitimin, mund të konsiderohet i zgjuar në aspektin ekonomik, por është larg së prodhuari moral. Përkundrazi, duke vepruar thjesht me orientim drejt fitimit, ai po konsumon atë bazë morale që gjen në shoqërinë ku jeton. Ai përdor rregullat e ndershmërisë. Ai nxit besimin dhe jep besim. E zhvillon aktivitetin e tij duke u nisur nga besueshmëria e klientëve apo partnerëve. Të gjitha këto nuk i krijon tregu, por merren prej këtij si kushte paraprake në mënyrë që tregu të funksionojë. Në plan afatgjatë tregu mund të kthehet në një barrë dhe rrezik për shoqërinë. Sa më në mënyrë racionale të kalkulojnë njerëzit fitimin e tyre, aq më e pashëndetshme bëhet klima shoqërore. Tregu e gërryen moralin duke konsumuar resurset etike sociale. Kush synon thjesht dhe vetëm avantazhe personale, shkatërron në
plan afatgjatë interesin e komunitetit. Si i bëhet halli atëherë? Roepke-s nuk është se i shkonte ndërmend të vinte në pikëpyetje kapitalizmin dhe nuk shihte gjëkundi alternativë tjetër. E vetmja gjë që kërkonte ishte një shtet, i cili, i pandikuar, ecte kundër rrymës duke penguar degradimin moral të qytetarëve në konkurrencën e ashpër të tregut. Sipas Roepke-s, tregu nuk është një parim absolut, por thjesht një instrument, ndonëse i rrezikshëm, por pa alternativë tjetër konkurruese. I ashtuquajturi “parim i individualitetit” si bërthamë e ekonomisë së tregut duhej mbajtur në ekuilibër me një parim tjetër, atë të “social dhe human”. “Ekonomia sociale e tregut”, një koncept i kolegut të Roepke-s, Alfred MuellerArmack, nënkupton jo vetëm një rend të caktuar tregu, por edhe një model edukimi e formimi të shoqërisë. Sigurisht Roepke me kolegët e tij ishin utopistë. Ata kërkonin jo vetëm një rend të mirë shoqëror, por edhe njerëz të mirë, një “humanizëm ekonomik” siç e quanin ata. Që nga politika e deri te banka, gjithçka duhej t’i nënshtrohej një kredoje: inkurajimit të shoqërisë drejt vlerave “të duhura”, si ndershmëria, drejtësia, përkujdesja dhe besimi. (vijon nesër...)
Ndryshe nga shumë ekonomistë sot, që nuk interesohen fort për çështje të moralit në ekonomi, studiuesit e shkollës së Freiburgut u përpoqën të gjenin një sintezë të tregut me moralin. Të tre përjetuan periudhën e Raichut të Tretë dhe nxorën një konkluzion të rëndësishëm: mënyra sesi një popull zhvillon ekonominë e tij pasqyrohet direkt në rendin e tij shoqëror.
E MËRKURË, 13 1QERSHOR SHKURT 2010 2012 ËËË.GAZETAMAPO.COM WWW.MAPO.AL
MAPO
11
Dhe pikërisht prej këtij fakti, ajo çfarë palët presin nga 21 Janari nuk është normale. Kjo sepse njolla politike që ato kërkojnë me obsesion te kundërshtari ekziston edhe pa u hetuar fare. Ngaqë njolla politike, sipas kulturës së tyre, nuk është fakt racional, por bindje irracionale. Të cilën nuk ia shkul dot nga koka as Sali Berishës për Edi Ramën dhe as Edi Ramës për Sali Berishën. — ARJAN VASJARI
Tenison, bujaria shqiptare, dhe ministri i (pa)Kulturës N ë librin “Land of Eagles”, të botuar para dy vjetësh në Angli, me autor Robin Hanbury-Tenison, përveç fjalëve të mira që fliten për Shqipërinë dhe mikpritjen shqiptare, shpaloset dhe shëmtia, fodullëku, dhe mosmikpritja e ministrit shqiptar të Kulturës të vitit 2007, dhe djalit të tij. Ministri i Kulturës, në këtë libër, nuk përmendet me emër, ndaj dhe unë po e lë pa emër. Autori i këtij libri, Robin Hanbury-Tenison, është një personalitet i vlerësuar nga revista ‘Time’ si eksploratori më i madh në botë i 20 viteve të fundit. Në fillimvjeshtën e vitit 2007 ai vizitoi Shqipërinë. Së bashku me gruan e tij, hipur mbi kuaj, nëpër shtigje malesh, dhe jo rrugëve me asfalt, ata e përshkruan hapësirën shqiptare nga Veriu në Jug. (Ky libër nuk besoj të jetë përkthyer ende në shqip. Ndofta dhe po. Por qëllimi i këtij shkrimi nuk është një thirrje për përkthimin e këtij libri, dhe as koment rreth këtij libri, i cili, sipas mendimit tim, është një libër i shkruar mirë, dhe përgjithësisht flet shumë mirë për Shqipërinë dhe shqiptarët, përveç të katër-pesë faqeve të tij ku flitet për një gjest të pakulturë të ministrit shqiptar të Kulturës). Çfarë ka ndodhur realisht atë natë në bujtinën mes maleve? Nga faqja 32 deri në faqen 37 të këtij libri, autori përshkruan rrugëtimin e tij dhe ekipit të tij, sesi hipur mbi kuaj ata kaluan nga Thethi në Valbonë. Ai përshkruan bukuritë magjepsëse të natyrës, aventurat e asaj rruge, shiun që i lag, lodhjen, urinë, rreziqet që paraqisnin ato shtigje të ngushta etj. Ai tregon sesi pak pa rënë nata, në afërsi të Valbonës, ata kishin humbur rrugën. Dhe më tej përshkruan skenën kur aty kalon një makinë policie e më pas disa fuoristrada. Ato ndalojnë, përshëndeten, madje dhe prezantohen midis tyre. Një nga pasagjerët që zbret nga fuoristrada prezantohet para tyre si ministri i Kulturës i qeverisë shqiptare. Bisedojnë për pak minuta. Dikush u tregon me dorë shtegun që të shpie te bujtina e vetme në atë zonë... dhe me pas ministri me eskortën e tij hipin në makinat e tyre dhe largohen. Tenison me gruan e tij dhe shoqëruesin bëjnë edhe nja dy orë rrugë hipur mbi kuaj, derisa mbërrijnë te kjo bujtinë, shkruhet në librin ‘Land of Eagles’. Kur mbërrijnë, janë krejt të lagur, të uritur, të lodhur e të stërmunduar nga rruga e gjatë, shkruan ai. Pikërisht tek ajo bujtinë kishte shkuar për të darkuar edhe ministri i Kulturës me djalin e tij, së bashku me disa të tjerë, tregon autori. Pronari i bujtinës ua hap derën dhe i mirëpret. Por e gjithë vëmendja është e përqendruar te ministri. Askush nuk do t’ia dijë se Tenison, gruaja e tij, dhe shoqëruesi janë të lagur, të uritur e të lodhur. Në dhomën e pritjes së kësaj bujtine as ministri dhe as i biri
KOMENT
NDREK GJINI
Autori i këtij libri e kishte krijuar përfytyrimin e tij për Shqipërinë para se të vinte në këtë vend. Këtë gjë e dëshmojnë citimet që u bën në libër mëse 20 autorëve të tjerë që kanë kaluar nëpër Shqipëri dhe që kanë shkruar rreth Shqipërisë. Shënimet e udhëtarëve si Edith Durham, Lord Bajron, Martin Leak e kanë intriguar së tepërmi autorin dhe këtë e shpreh në mënyre mjaft të sinqertë në faqet e librit. nuk denjojnë të ngrihen e t’u lëshojnë pak vend në divanet ku janë ulur. Robin tregon sesi atij, gruas së tij dhe shoqëruesit u shërbehet për të ngrënë nga ato pak ushqime tanimë të ftohta që kanë mbetur prej tavolinës ku kishte ngrënë ministri me grupin e tij. Ai tregon sesi ministri luan me pultin e televizorit duke ndryshuar kanalet me shpejtësi, pa ia ditur fare për mysafirët e huaj që ndodhen aty. Ai tregon sesi ai dhe i biri janë mosmikpritës deri në paturpësi dhe fodullë të pa fre. Autori i këtij libri përshkruan gjithçka në detaje, sesi ministri fillon t’i japë mend atij rreth nevojës së reklamimit të bregdetit shqiptar dhe jo zonave malore etj. Tenison konkurron në Festivalin e Kanës me filmin e tij për Shqipërinë Eksploruesi britanik Robin Hanbury-Tenison në faqet e këtij libri i ka përshkruar me thjeshtësi, sinqeritet dhe vërtetësi të admirueshme përshtypjet e kësaj aventure shqiptare. “Vendi i Shqiponjave, me kuaj përmes vendit të harruar të Europës” është një libër i cili është promovuar para disa kohësh në Royal Geographic Society në Londër, e cila është një nga qendrat më prestigjioze të eksplorimeve, që financon eksplorime në vende të ndryshme të botës. Në faqet e këtij libri shpaloset bukur Shqipëria me kulturën e historinë e saj të pasur, shpalosen doket dhe zakonet shqiptare. “Shqiptarët janë një popull mikpritës. Shqipëria është një vend që
për vite me radhë është veshur me misteriozitet përballë publikut të huaj. Unë dua t‘u tregoj njerëzve realisht se cila është Shqipëria dhe pse duhet ta duan ata...”, thoshte Robin Hanbury-Tenison në shtator të 2007-ës, kohë kur nga Thethi nisi aventurën e tij. Në çdo faqe të këtij libri ndihet dashamirësia dhe mikpritja e popullsisë rurale, të cilët hapën për Tenisonin dhe ekipin e tij dyert e shtëpive, u ofruan atyre bukë të ngrohtë, djathë të bardhë të kriposur, dhallë dhe raki. Kështu që sjellja fodulle e ministrit tretet dhe harrohet tek lexon më se 200 faqet e tjera të këtij libri të shkruar me aq dashuri për Shqipërinë e shqiptarët. Në rrugëtimin e tyre në viset shqiptare, Theth, Valbonë, Lurë, Martanesh, Voskopojë, apo dhe Shkodër, Librazhd, Korçë, Gjirokastër, Tepelenë e deri në skajet jugore, Robin Hanbury-Tenison dhe gruaja e tij u shoqëruan nga regjisori amerikan Mickey Grant, i cili gjatë gjithë kohës fiksoi në kamera aventurën e tyre. Me materialin e përzgjedhur ata realizuan filmin dokumentar “Vendi i Shqiponjave”, me të cilin konkurruan edhe në seksionin e dokumentarëve në Festivalin e Kanës. Nuk e kam parë këtë film. Ndaj dhe nuk e di nëse në të është përfshirë sjellja e ministrit të Kulturës. Gjithsesi, edhe nëse është përfshirë, mendoj se tërë ai shtegtim i gjatë i tyre dhe gjithë ajo mikpritje e ngrohtë që ata prekin dhe ndiejnë në çdo hap në Shqipëri, e bëjnë këtë ministër tejet të vockël në vogëlsinë, fodullëkun dhe mosmikpritjen e tij. Libri i Tenison-it u shtohet zërave që promovojnë sot Shqipërinë turistike, një vend i njohur më së pari përmes shënimeve të udhëtareve të shekujve të shkuar, por njëkohësisht i panjohur e i pashkelur për shkak të izolimit 50-vjeçar. Një letër falënderimi dhe ndjesë për autorin e këtij libri Autori i këtij libri e kishte krijuar përfytyrimin e tij për Shqipërinë para se të vinte në këtë vend. Këtë gjë e dëshmojnë citimet që u bën në libër mëse 20 autorëve të tjerë që kanë kaluar nëpër Shqipëri dhe që kanë shkruar rreth Shqipërisë. Shënimet e udhëtarëve si Edith Durham, Lord Bajron, Martin Leak e kanë intriguar së tepërmi autorin dhe këtë e shpreh në mënyre mjaft të sinqertë në faqet e librit. Nuk e di se ku është, dhe se çfarë po bën aktualisht ‘ministri shqiptar i Kulturës, i vitit 2007’ (ai që Tenison përshkruan në libër), por gjithsesi këshilla ime është që këtë libër ta lexojë së paku këshilltari për kulturën i Kryeministrit të Shqipërisë dhe t’i sugjerojë Kryeministrit t’i shkruajë Robin Hanbury-Tenison një letër falënderimi për botimin e këtij libri, si dhe t’i kërkojë atij ndjesë për sjelljen e padenjë të ‘ministrit të Kulturës, të vitit 2007’. *Ndrek Gjini, MA në Letërsi, National University of Ireland, Galway.
Ajo çfarë palët nuk duhet të presin nga 21 Janari EDITORIAL
ARJAN VASJARI
Por, përtej kësaj dhe pavarësisht gjithçkaje, për njëritjetrin ata do të ngelen përgjithmonë prapavija politike e asaj dite. Nuk ka rëndësi asnjë fakt dhe provë: për Edi Ramën, Sali Berisha ka qenë e do të mbetet urdhëruesi politik i atyre që qëlluan mbi demonstruesit
N
ë fakt, ajo çfarë palët nuk duhet të presin nga 21 Janari, është saktësisht ajo çfarë ato presin prej tij. Që nuk është e thënë se, duhet të jetë domosdoshmërish ashtu si ato shpresojnë. Madje, ajo çfarë palët shpresojnë, po merr përditë trajtat e një agresioni cinik kundër asaj date, sepse, që të dyja, nuk presin nga hetimi atë se “çfarë ka ndodhur”, por atë se “çfarë dëshirojnë që të ketë ndodhur”. Prandaj, edhe kur thonë “t’i shkohet deri në fund zbardhjes së asaj dite”, kjo më së shumti duhet kuptuar si një shpresë meskine se, pas plumbave mizorë mbi viktimat e pafajshme ose dhunën barbare mbi institucionet, ka më shumë se aq, fshihet diçka tjetër që është jo vetëm më e madhe, por më e rëndësishmja, më dobiprurëse. Që nënkupton se, sipas tyre (dëshirës së tyre), 21 Janari duhet me patjetër të ketë brenda intrigë politike, komplot revolucionar. Për një skenar tjetër, le të themi “më normal”, që ka të njëjtin marzh besueshmërie si ky për të cilin flasin gjithë ditën, as që duan të dëgjojnë. Thënë shkurt: palët presin që 21 Janari mos t’i zhgënjejë në pritshmëritë e tyre. Dhe pritshmëri do të thotë: implikim politik i kundërshtarit. Sa është e mundur që të ketë implikim politik? Është po aq e mundur sa edhe të mos ketë aspak implikim politik. Dhe përderisa deri në këtë moment nuk kemi asnjë provë të besueshme se turmat erdhën para Kryeministrisë me orientim politik për t’i bërë rreshtore Kryeministrit, apo gardistët qëlluan me armë zjarri pas urdhrit politik të Kryeministrit, atëherë është më racionale t’i besojmë 21 Janarit ashtu si e pamë dhe jo ashtu si po përpiqen të na e interpretojnë. Në këtë vështrim, qëndrimet politike që palët kanë ndërtuar ndaj 21 Janarit janë kokë e këmbë absurde. Absurd është qëndrimi i mazhorancës për t’i zgjatur mandatin komisionit parlamentar për hetimin e 21 Janarit, absurd është disponibiliteti qesharak i opozitës ndaj prokurorisë në këtë hetim. Sepse kuptohet: Sali Berishës, më shumë se zbardhja e dhunës që një hordhi kriminelësh bënë kundër institucionit kushtetues, i intereson që pas tyre të qëndrojë Edi Rama. E njëjta gjë vlen edhe për këtë të dytin: më shumë se zbardhja e vrasësve të atyre katër qytetarëve të pafajshëm, i intereson që pas vrasësve të qëndrojë Sali Berisha. Të dy këta pretendojnë vetëm nektarin politik të 21 Janarit. Asgjë tjetër, asgjë më pak! Por, përtej kësaj dhe pavarësisht gjithçkaje, për njëritjetrin ata do të ngelen përgjithmonë prapavija politike e asaj dite. Nuk ka rëndësi asnjë fakt dhe provë: për Edi Ramën, Sali Berisha ka qenë e do të mbetet urdhëruesi politik i atyre që qëlluan mbi demonstruesit. Nuk ka rëndësi asnjë hetim apo dëshmi: për Sali Berishën, Edi Rama ka qenë e do të mbetet organizatori politik i dhunës mbi institucionet kushtetuese. Me fjalë të tjera, nëse çështja shtrohet për të gjetur implikimet politike të 21 Janarit, atëherë nuk ka nevojë për sforcime të tjera. Palët, sipas dëshirës së tyre, “i dinë”. Madje “i kanë ditur” me saktësi që atë ditë të një viti më parë. Po çfarë ndryshon kjo? Çfarë zgjidh në raport me 21 Janarin? Asgjë! Absolutisht asgjë! Dhe pikërisht prej këtij fakti, ajo çfarë palët presin nga 21 Janari nuk është normale. Kjo sepse njolla politike që ato kërkojnë me obsesion te kundërshtari ekziston edhe pa u hetuar fare. Ngaqë njolla politike, sipas kulturës së tyre, nuk është fakt racional, por bindje irracionale. Të cilën nuk ia shkul dot nga koka as Sali Berishës për Edi Ramën dhe as Edi Ramës për Sali Berishën. Në këto kushte, meqenëse 21 Janarit historia na detyron t’i vëmë një emër, është më mirë që t’ia vëmë ashtu siç e pamë të gjithë dhe jo të na e imponojnë palët ashtu si kanë dëshirë që ne ta besojmë. Kjo do t’i ndihmojë shumë të gjithë për të gjykuar me gjakftohtësi mbi atë se çfarë dhe pse ndodhi atë ditë. Në të kundërt, nëse do të vazhdohet me vesin patologjik për të zbuluar me çdo kusht fajin politik te kundërshtari, atëherë 21 Janari do të jetë një mitër e mbarsur gjithmonë me urrejtje politike. Le ta mendojnë njëherë palët 21 Janarin si një tragjedi “më normale”! Le ta respektojnë më shumë dhe përdorin më pak! Dhe në fund, le të korrigjojnë pretendimet dhe mos të presin prej asaj dite atë që ajo, mbase, nuk ua jep dot: kapitalin politik!
CMYK fq 12 / 1 shkurt
CMYK fq 13 / 1 shkurt
14
MAPO
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
sociale
Të verbrit, në protestë për faturat e kompensimeve Personat me aftësi të kufizuara do të nisin protestat në mbarë vendin nëse kërkesat e tyre nuk do të gjejnë një zgjidhje. Kryetari i Këshillit Kombëtar që përfaqëson këtë kategori, Sinan Tafaj iu ka kërkuar dhe njëherë strukturave të qeverisë që të rishikojnë vendimet më të fundit që lidhen me pagesën e energjisë elektrike, transportit dhe asaj të
telefonit. “Në qoftë se deri më sot transportin e kemi pasur falas në nivel urban për vete dhe për shoqëruesin dhe në nivelin interurban, gjysmë falas; nëse për energjinë elektrike ne kemi paguar 20% të faturës, apo te telefoni kemi pasur një kufi deri në 2 mijë impulse, apo 2 mijë lekë të reja; tani kjo kërkohet të bëhet nëpërmjet një shume që
do të përcaktohet nga qeveria me kritere, procedura etj. Ne do të kërkojmë një zgjidhje kompromisi”, - tha Tafaj. Vetëm një muaj më parë, Këshilli i Ministrave miratoi një vendim, në bazë të të cilit personit me aftësi të kufizuara do t’i përcaktohej nga qeveria shuma që do të përfitonte për energjinë, telefonin apo transportin.
Vendi përfshihet nga epidemia e gripit, 16 mijë të prekur në javë Specialistët: Ky është fillimi i epidemisë që do të zgjasë një muaj, qarkullojnë më shumë se dy viruse. Kujdes fëmijët dhe të moshuarit, po shfaqen komplikacione deri në pneumoni Jonida Tashi
Epidemia e gripit ka mbërthyer gjithë vendin, duke shënuar kulmin e saj për këtë vit me 16 mijë persona të prekur brenda një jave. Vetëm në urgjencën e Infektivit dhe atë të Pediatrisë në QSUT, brenda një dite paraqiten 600-700 persona të prekur nga virozat dhe infeksionet e sistemit të frymëmarrjes. Por edhe më e rëndë pritet të jetë situata në ditët në vijim, kur edhe kushtet e motit parashikohen që të jenë aspak favorizuese për shëndetin, pasi temperaturat do të zbresin nën zero gradë celsius në të gjithë territorin e vendit. Specialistët e shëndetit bëjnë të ditur se ky është vetëm fillimi i një epidemie kombëtare, e cila pritet të zgjasë së paku një muaj. “Mund të themi me plot gojën që jemi futur në epidemi. Dyndja më e madhe në spitale vërehet kryesisht në repartet e pediatrisë. 40% e të prekurve janë të moshës 0-5 vjeç dhe disa raste kanë ardhur në spitale në gjendje vërtetë të rëndë. Gjendja gripale është e rrezikshme, pasi shpesh herë krijon diagnoza të tjera të rrezikshme, siç është pneumonia”, - ka pohuar specialisti i ISHP-së, Dritan Ulqinaku. Sipas bluzave të bardha, rastet kanë
shfaqur shumë komplikacione, probleme të shëndetit me kollë, sekrecione, temperaturë shumë të lartë, të miksuara me diarre, e deri te probleme më serioze të frymëmarrjes. Kjo, pasi është verifikuar në qarkullim më shumë se një virozë. “Ne kemi identifikuar dy tipe virusi, por ka edhe të tjerë në qarkullim që nuk janë viroza gripale. Mund të ketë viruse respiratorë, të cilët japin simptoma pothuajse të njëjta me atë të gjendje virale”. Në këto kushte, ekspertët e shëndetësisë thonë se nuk duhet anashkaluar në asnjë rast kjo situatë dhe të prekurit duhet t’i drejtohen detyrimisht mjekut, sidomos në rastin e të moshuarve dhe fëmijëve. Mjekët shpjegojnë se për vetë natyrën e këtyre viruseve, ekziston mundësia që pacientët të shfaqin komplikacione deri në pneumoni. Situatë kjo e cila krijon probleme serioze për jetën. Po kështu, mjekët këshillojnë që kujdes duhet të kenë ata persona, të cilëve brenda pak ditëve nga kalimi i virozës iu rikthehet temperatura, pasi kanë kaluar në komplikacione të sëmundjes. Problem mbetet sipas mjekëve, përdorimi i medikamenteve të marra drejtpërdrejt në farmaci, apo mbërritja në spital e pacientëve pas qëndrimit për ditë të tëra në shtëpi. Shqipëria pritet të përshihet nga mot i acartë në ditët e para të shkurtit, me temperatura që do të arrijnë deri në minus 15 gradë celsius. Sipas sinoptikanëve, natën e së mërkurës pritet të fillojnë reshjet e shiut e borës që do të përfshijnë fillimisht jugun e vendit, ndërsa nuk do të përjashtohen edhe në Tiranë.
Urgjenca e Petriatrisë në QSUT
Kukës, 300 raste të reja në ditë
Korçë, fluks pacientësh në sanatorium
Dimri i ashpër në Qarkun e Kukësit me temperatura nga -5 deri në -14 gradë, prej një muaji ka shtuar numrin e personave të prekur nga gripi. Vetëm në një ditë në spitalin e qytetit dhe urgjencën e tij janë paraqitur 300 raste të pacientëve me temperaturë të lartë, kollë, të vjella e diarre. Drejtori i Shëndetit Publik, Nikolin Martini bën të ditur se për banorët e zonave të izoluara në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë është vënë në dispozicion një helikopter. “Situata vazhdon të jetë në kushtet e një epidemie, por duhet thënë që është një grip që vërtetë paraqet probleme për shëndetin, por përgjithësisht ka shkuar mirë, nuk kemi pasur komplikacione”, - thotë Martini.
Sanatoriumi i Korçës është pushtuar nga pacientët, të cilët kanë probleme me mushkëritë. Ditët e fundit pranë këtij spitali ka pasur një shtim të ndjeshëm të rasteve për sa u përket vizitave, të cilat arrijnë edhe 30 raste në dite, por edhe shtrimit të personave, të cilët kanë paraqitur probleme me mushkëritë. Më kritike situata është paraqitur për rastet e astmatikëve, të cilët në këtë periudhë kanë pasur një dyfishim. Aktualisht në Sanatoriumin e Korçës janë të shtruar 45 persona me sëmundje të mushkërive, ku pjesa më e madhe e rasteve janë të moshuarit, tek të cilët gjendja shëndetësore paraqitet më e rëndë dhe kërkohet një vëzhgim mjekësor i vazhdueshëm.
Hapet fushata te Mjekësia, prezantohet Bajram Hysa Tre pedagogë në të njëjtën garë, “thembra e Akilit” zgjidhja e ngërçit të specializimeve. Hysa premton fakultet elitar dhe sistem meritokrat për studimet e ciklit të tretë Hapet fushata për zgjedhjen e dekanit të ri të Mjekësisë në Universitetin e Tiranës, ku do të jenë përballë njëritjetrit tre pedagogë të këtij fakulteti. Gara për Mjekësinë, që është një ndër fakultetet më të preferuara në vend nga të rinjtë, duket se do të jetë e ashpër, pasi në të do të marrin pjesë emra shumë të njohur dhe persona të afërt për studentët. Ata janë kancelari i fakultetit, Bajram Hysa, i cili jep edhe lëndën e Ekonomisë së Shëndetit, pranë Departamentit të Shëndetit Publik; zëvendësdekani Genc Sulçebe, që është gjithashtu edhe pedagog, dhe drejtori i Politikave në Ministrinë e Shëndetësisë, që është njëherësh edhe pedagog në Departamentin e Së-
mundjeve Infektive, Pëllumb Pipero. E po kështu, për Fakultetin e Mjekësisë, këto janë zgjedhje të veçanta duke pasur parasysh edhe protestat e vazhdueshme të studentëve për rritjen e cilësisë së mësimdhënies dhe përmirësimit të infrastrukturës akademike. Këto kanë bërë që të ketë një interes dhe përfshirje të madhe nga ana e studentëve për këto zgjedhje, duke theksuar nevojshmërinë e ndryshimeve në Fakultetin e Mjekësisë. I pari që ka shpalosur para studentëve të Mjekësisë programin e tij 4-vjeçar për drejtimin e fakultetit ka qenë Prof.dr.Bajram Hysa. Për studentët ai është ekonomisti që do të bëjë më mirë llogaritë se si duhen zgjidhur problemet te Mjekësia, ndërsa vetë ai premton një fakultet elitar. “Gjendja e rëndë e Fakultetit të Mjekësisë, sot është rezultat i keqmenaxhimit prej shumë vitesh dhe mbi të gjitha mungesa e vizionit të drejtuesve të tij. Unë do të jem i përkushtuar në ndërtimin e një fakulteti elitar, ekselent në performancën akademike, inovator në
Prof. Bajram Hysa me studentët e Mjekësisë
Gara, 6 ditë kohë për kandidaturat Duke filluar nga sot e deri ditën e diel, të gjithë ata që duan të kandidojnë për rektor, dekan, shef departamenti apo dhe poste të tjera në Universitetin e Tiranës, mund të dorëzojnë zyrtarisht dosjet e tyre pranë Komisionit Qendror Zgjedhor të këtij institucioni. Mes emrave të vjetër që pritet të marrin pjesë në zgjedhje do të ketë dhe shumë emra të rinj. Kjo, në veçanti për postet e dekanëve e shefave të departamenteve. Në Universitetin e Tiranës pritet të votojnë rreth 1 mijë persona që i përkasin stafit akademik, 400 personel administrate dhe 28 mijë studentë.
fushën e teknologjisë dhe kërkimit shkencor nën petkun e një integriteti profesional të gjithanshëm. Motivimi dhe edukimi cilësor i studentëve të këtij fakulteti në rrugën e realizimit të tyre përbën qëllimin tim kryesor”, - është shprehur Prof. Hysa. Ndërkaq, në programin e tij ai ka parashikuar edhe zgjidhjen e një prej çështjeve më të rëndësishme për studentët e Mjekësisë, që janë specializimet, për të cilat ai propozon që përzgjedhja e fushës të bëhet sipas një sistemi meritokrat të rezultateve, si dhe hapjen e dy degëve të reja: Mjeku i familjes dhe Farmacist prodhimi. Në fakt, çështja e specializimeve që është bërë më e ndjeshmja tek Mjekësia, duket se do të jetë edhe “thembra e Akilit” për të tre kandidatët, ku studentët do të pranojnë dhe votojnë atë që do t’u duket më bindëse për t’u realizuar. Pas Prof.Hysës, në datën 2 shkurt, do të çel fushtatën një tjetër kandidat potencial për dekan tek Mjekësia, që do të jetë Prof.ass.dr. Pëllumb Pipero.
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
rrethe
MAPO
15
Greku vret shqiptarin me çifte pas një sherri në lokal Një shtetas shqiptar ka humbur jetën dje në një tavernë në Stilidha të prefekturës Fthiotidha, në Greqinë qendrore. Sipas mediave greke, një grup shqiptarësh janë konfrontuar me fjalë me disa qytetarë grekë që ndodheshin në të njëjtin lokal. Duke dashur të zbusë gjakrat, pronari u ka kërkuar të ndalojnë sherrin dhe të largohen. Dëshmitarë okularë kanë thënë më pas se sherrxhinjtë u larguan duke thyer pjata dhe
gota, por janë kthyer përsëri, kësaj herë të armatosur me pistoleta dhe kanë filluar të kërcënojnë e të shajnë pronarin dhe të gjithë klientët e pranishëm. Informacionet janë ende të paqarta nëse kanë qëlluar apo jo në ajër për të frikësuar. Ndërkohë, pronari 54-vjeçar ka rrëmbyer një çifte që ndodhej në kuzhinën e tij dhe ka qëlluar duke vrarë njërin prej shqiptarëve. Dy të tjerët janë larguar nga
vendngjarja dhe janë shpallur në kërkim nga policia. Ende nuk dihet emri i viktimës, ndërsa forca të shumta policore kanë mbërritur në vendngjarje dhe kanë rrethuar të gjithë zonën. Sipas autoriteteve të rendit, ekziston frika e hakmarrjes, pasi janë mbledhur edhe shumë shqiptarë të tjerë në qendër të qytetit. Pronari i tavernës është ndaluar pa rezistencë nga forcat e rendit.
shkurt Pritet mot i ashpër, Shkodra përgatitet për 15 ditë dëborë
Komisariati i Pogradecit
Ekzekutohet 50-vjeçari, dyshohet hakmarrja për një vrasje me pagesë Policia: E gjetëm me pistoletë në dorë. Viktima ka shkëmbyer zjarr me personat që i kishin bërë pritë ndërsa ai po kthehej në shtëpi. 12 të shoqëruar menjëherë pas ngjarjes. Pogradec- Ekzekutohet në mjetin e
tij me armë zjarri një 50-vjeçar nga rrethi i Pogradecit. Ish- kryeplaku i fshatit Leshnicë në këtë rreth, i njohur për policinë e zonës, mendohet të jetë vrarë për hakmarrje. Myderi Verdha është përleshur me armë me ekzekutohet që i kishin bërë pritë ndërsa ai kthehej për në fshatin e tij, duke shfrytëzuar edhe përqendrimin e policisë së qytetit në stadiumin ku luhej ndeshja mes Skënderbeut dhe Flamurtarit. Policia tha se 50-vjeçari ishte person i skeduar dhe dyshohej për një vrasje me pagesë, ndaj dhe mendohet se ngjarja ka ar-
dhur si hakmarrje ndaj këtij të fundit. Ndërkohë, 12 persona janë shoqëruar në polici dhe po pyeten rreth vrasjes. Ngjarja
Duke iu referuar informacioneve paraprake të policisë lokale, mësohet se ngjarja ka ndodhur në aksin nacional Korçë-Pogradec dhe konkretisht në Qafë-Plloçë, aty ku mendohet se i kanë zënë pritë mjetit me të cilin udhëtonte 50-vjeçari babai i tre fëmijëve. Ai është gjetur i përgjakur në mjetin e tij me disa plagë në trup, ndërkohë që në dorë policia i ka gjetur dhe një armë zjarri pistoletë, me të cilën dyshohet të ketë qëlluar mbi autorët që ka gjasa t’i ketë njohur. Nuk dihet se si ka ndodhur krimi, por sipas policisë, prita për shtetasin Myderi Verdha ka qenë e mirëmenduar, ndërsa autorët e kanë ndjekur atë për disa ditë për të mësuar lëvizjet e tij. Verdha, banor i Leshnicës, ishte duke shkuar
në fshatin e tij, ndërsa sipas të njëjtave informacione që ka grumbulluar policia, ai gjendej çdo ditë në qytetin e Pogradecit. Hetimet
Viktima ishte një person i njohur dhe me precedentë penalë për uniformat blu të policisë liqenore, ndërkohë që dyshohet për një vrasje me pagesë të ndodhur kohë më parë në Pogradec. Ndërkaq, afro dy vjet
Viktima ishte një person i njohur dhe me precedentë penalë për uniformat blu të policisë liqenore, ndërkohë që dyshohet për një vrasje me pagesë të ndodhur kohë më parë në Pogradec
më parë atij i është bërë një atentat gati në të njëjtën mënyrë dhe në një pritë të ngjashme me armë zjarri në qytetin e Korçës. Sipas policisë lokale, viktima udhëtonte me Benzin e tij me targë Pg 5477 B. Ai ishte duke u kthyer në shtëpi në fshatin në të cilin kishte qenë dhe kryeplaku. Autorët kanë qenë shumë të kujdesshëm gjatë krimit, duke mos lënë gjurmë dhe vrasja është kryer gjatë kohës kur në Pogradec luhej ndeshja Skënderbeu-Flamurtari dhe ku e gjithë vëmendja e policisë ishte përqendruar tek kjo ndeshje. Nga ana tjetër, përveç pistoletës që i është gjetur, viktimës i është sekuestruar dhe telefoni i tij në cilësinë e provës materiale për të mësuar më shumë rreth thirrjeve të fundit që ka pasur në të. Hetimet kanë nisur me intensitet të plotë, ndërsa janë shoqëruar 12 persona në polici për të mësuar më shumë rreth autorësisë së këtij krimi misterioz. Irena Vreto
Shkodër-Situata e pritshme e reshjeve të dëborës dhe temperaturave të ulëta në rajonin e Shkodrës ka bërë që Drejtoria Rajonale e Rrugëve të zhvillojë një mbledhje emergjence me të gjitha strukturat e saj. Sipas drejtorit Nesti Kiri, qëllimi është angazhimi total i të gjithëve për të mbajtur të hapura rrugët nacionale, pasi parashikohen 15 ditë reshje dëbore, nga të cilat 10 ditë do të jenë edhe në zonat më të ulëta të Shkodrës, përfshirë dhe qytetin. Pavarësisht kësaj situate që do përfshijë Qarkun e Shkodrës, sipas drejtuesve të Drejtorisë Rajonale të Rrugëve po merren të gjitha masat e nevojshme në mënyrë që të sigurohen të gjitha mjetet për të mbajtur të hapur akset nacionale, duke angazhuar firmat kontraktuese dhe siguruar sasinë e nevojshme të kripës dhe skorieve. Kiri ka kërkuar bashkëpunim më efikas me të gjithë drejtuesit e njësive të qeverisjes vendore, veçanërisht ato në zonat malore ku izolimi mund të sjellë probleme.
Vrau dy shqiptarët, burg përjetë italianit Itali-Gjykata e Bolonjës në Itali dënoi dje me burgim të përjetshëm Fabrizio Morandin, 35 vjeç, nga Modena, për vrasje të dyfishtë, e ndodhur në 22 shtator të vitit 2009. 35-vjeçari akuzohej për vrasjen e shqiptarëve Nikolla Ekonomi 28 vjeç dhe Shkëlzen Allka 21 vjeç, kuzhinier e ndihmëskuzhinier në një restorant në Modena. Shqiptarët u gjetën të vrarë disa javë pas ngjarjes në një makinë “Fiat Punto” e dalë në pah në ujërat e një kanali. Seanca e fundit për dhënien e dënimit ndaj vrasësit zgjati plot 4 orë, deri në marrjen e një vendimi për burgosje përjetë. Sipas organit të akuzës thuhet se Morandi ishte bashkëpunëtor i viktimave në trafikun e drogës që shqiptarët dhe autori bënin nga Modena në Bolonja. Mësohet se motivi i krimit ka qenë një borxh lidhur me shitjen e një pjese të kokainës dhe që dy shqiptarët nuk e kishin kthyer dot për shkak të disa borxheve të tjera po në këtë linjë.
Shtyhet seanca ndaj Tafilit, mungojnë familjarët e vëllezërve të vrarë Shkodër-Seanca e radhës në ngar-
kim të Admir Tafilit është shtyrë për shkak të mungesës së dëshmitarëve, ndërsa në seancën e ardhshme pritet të dëshmojnë familjarët e vëllezërve Gjovalin e Nik Pjetrushi, 43 dhe 25 vjeç, të cilët mbetën të vrarë pasi u qëlluan në pritë nga Admir Tafili. Admir Tafili akuzohet për kryerjen e veprës penale të “vrasjes në rrethana cilësuese”, ndërsa ka zgjedhur që të përfaqësohet nga avokati mbrojtës Alfred Pjetrani, duke mos ardhur në asnjë seancë gjyqësore në Gjykatën e Shkallës së parë në Shkodër. Në seancat e mëparshme
trupi gjykues i kryesuar nga gjykatësi Ken Dhima, ka refuzuar kërkesën për gjykim të shkurtuar, ndërsa avokati mbrojtës ka kërkuar përjashtimin e trupit gjykues, kërkesë kjo e refuzuar. Në seancën e ardhshme janë thirrur për të dëshmuar të afërm të familjes Pjetrushi, si dhe një person i cili më 18 mars të 2011-ës ka qenë pranë vendit të krimit. Admir Tafili u arratis nga burgu ku vuante dënimin për plagosje, dhe kreu vrasjen e dy vëllezërve për hakmarrje ndaj vrasjes së babait. Pas marrjes në pyetje në polici ai pranoi autorësinë e vrasjes së dyfishtë dhe deklaroi
se e ka bërë për hakmarrje. Nga ana tjetër, Tafili përballet dhe me akuzën e arratisjes, pasi në tetor të vitit 2010 ai u arratis nga burgu duke mos respektuar lejen e dhënë nga organet përkatëse. Ndërkohë, familja e tij dhe ajo e të vëllait janë larguar nga Shqipëria për shkak të frikës për hakmarrje. Vetëm pak ditë më parë, në banesën e Admir Tafilit, persona të panjohur vendosën eksploziv. Nga shpërthimi i tritolit nuk ka pasur të lënduar, pasi nëna e të dënuarve në momentin e shpërthimit nuk ndodhej në banesë. Diana Kolaj
Admir Tafili
Admir Tafili akuzohet për kryerjen e veprës penale të “vrasjes në rrethana cilësuese”, ndërsa ka zgjedhur që të përfaqësohet nga avokati mbrojtës Alfred Pjetrani, duke mos ardhur në asnjë seancë gjyqësore në Gjykatën e Shkallës së parë në Shkodër.
fq 16 / 1 shkurt
e diel
PLUS
çdo ditë gazeta ‘MAPO’ çdo muaj revistat ‘MAPO’ dhe ‘MADAME MAPO’
E përmuajshme
E përmuajshme
300 lekë
300 lekë
Agjencia e Abonimit të Shtypit (Arben Trenova): 04 223 52 05 • 068 20 47 825 Posta shqiptare: 04 237 5598 • 068 50 24 159 Agjencia e Abonimit Adrion: 04 224 0018 • 069 20 36 768 Agjencia e Abonimit, Durrës (Agim Memko): 0692372850
E MËRKURË, 1 SHKURT 2012 WWW.MAPO.AL
rrethe
MAPO
17
Urbanët rrisin çmimin e biletës, protestojnë banorët Gjirokastër - Tentativa e autobusëve të linjave të brendshme urbane në qytetin e Gjirokastrës, për të rritur çmimin e biletës, ka hasur në kundërshtitë dhe protestën e qytetarëve. Gjatë ditëve të fundit disa prej autobusëve urbanë që qarkullojnë në qytet e kanë rritur çmimin e biletës nga 30 lekë në 50 lekë. Kjo rritje e biletës ka hasur në
kundërshtimin e banorëve, kryesisht të lagjeve periferike të qytetit. “Një rritje e tillë e çmimit të biletës së urbanit është e pashpjegueshme dhe do të rëndojë në xhepat tanë”, thotë një prej banorëve në lagjet e sipërme të qytetit. Madje ditën e martë një grup banorësh ka marrë një takim me përfaqësues të Bashkisë së
Gjirokastrës duke kërkuar ndërhyrjen e pushtetit lokal për mosrritjen e çmimit të biletës së urbanit. Specialisti i Zyrës së Shërbimeve në bashkinë e qytetit, Dasho Sejdo, pohoi pas takimit se “Bashkia e Gjirokastrës do të ndërhyjë për të frenuar rritjen e çmimit të biletës nga ana e autobusëve urbanë në qytet”.
SHKURT
Ngricat, lista e rrugëve të bllokuara dhe të kalueshme me zinxhirë
Gjykata e Vlorës liron Qetsorin, masë sigurie detyrim paraqitje Arrestimi i njërit prej fituesve të Big Brother cilësohet i ligjshëm, gjykatësi la në fuqi kërkesën e prokurorit. Ferunaj: Nuk e dija që tubat kishin pronarë Gjykata caktoi si masë sigurie “detyrim paraqitje” dhe la të lirë dje paradite Qetsor Ferunajn, i cili u arrestua nën akuzën e vjedhjes. Arrestimi i fituesit të Big Brother u krye nga policia pasi ai kishte punësuar tre persona për të prerë tubacionin e vaditjes në Orikum. Trupi gjykues i gjykatës së Vlorës ka zhvilluar në orën 11.00 të ditës së sotme seancën e marrjes së masës së sigurisë për Qetsor Ferunaj i akuzuar për vjedhje të tubacionit vaditës në zonën e Orikumit para tri ditësh, tubacion në pronësi të ndërmarrjes së ujësjellsit Vlorë. Prokurori i çështjes i ka
kërkuar trupit gjykues vlerësimin e ligjshëm, arrestimit për shtetasin Qetsor Ferunaj, si dhe marrjen e masës së sigurisë me detyrim paraqitje për vazhdimin e hetimeve të mëtejshme. Ferunaj është i akuzuar për tentativë vjedhje të tubacioneve të vaditjes për qëllime fitimi. Sipas akuzës, “shtetasi Qetsor Ferunaj ka marrë tre punëtorë të punësuar prej tij për të nxjerrë një pjesë tubacioni, i cili ka shërbyer për para viteve 1990 për vaditjen e fushave në zonën e Orikumit, tashmë në pronësi të Ujësjellësit. Sipas akuzës, kemi të bëjmë me vjedhje të pronës publike të mbetur në tentative, sepse nuk u krye veprimi deri në fund, por u parandalua nga policia. Avokati i Ferunajt, Kastriot Brahimmuçaj, i ka kërkuar trupit gjykues vlerësimin jo të ligjshëm të arrestimit të klientit të tij, sepse, sipas tij, nuk kemi të bëjmë me kryerjen e një vepre penale. Ai gjithashtu ka kërkuar të lihet i lirë, dhe heti-
met të vazhdohen në gjendje të lirë nga policia gjyqësore. Mbas deklarimit të palëve, trupi gjyqësor ka vendosur pranimin si të ligjshëm të arrestimit të Ferunajt si dhe masën: detyrim paraqitje në policinë gjyqësore sa herë të thirret prej saj. Ndërkohë një punonjës i ndërmarrjes së Ujësjellësit në Orikum, Pëllumb Lagji, u shpreh se tubat prej më shumë se 20 vitesh kanë qenë jashtë përdorimit, si dhe pjesa më e madhe e tyre kanë qenë të çara dhe të kalbëzuara nga lagështia e tokës, e cila tashmë po i rikthehet kënetëzimit. Po ashtu, shprehet punonjësi i Ujësjellësit, Lagji, për të mos humbur dhe transformatorët e këtij sistemi vaditës, ato janë hequr para katër vitesh. Qetsor Ferunaj u arrestua disa ditë më parë, sepse kishte punësuar 3 persona për t’i prerë tubat e sistemit vaditës, ndërsa më parë i kishte nxjerrë në sipërfaqe. Ferunaj fituesi
i edicionit të "Big Brother 2" është vënë në pranga në Orikum së bashku me tre persona të tjerë, për prerjen e tubove të hekurit në pronësi të Drejtorisë së Ujërave, përgjatë rrugës në bregdetin e kësaj zone. Policia njoftoi se “nga shërbimet e patrullës së përgjithshme të Komisariatit të Policisë Vlorë janë kapur në flagrancë duke prerë disa tubo hekuri që ndodheshin përgjatë rrugës që të çon për bregdetin e Orikumit, personat: 22-vjeçari Daniel Sadikaj, 28-vjeçari Gjovalin Mikaj, dhe 24-vjeçari Arsen Fisti”, njoftoi policia e Vlorës, ndërsa shton në komunikatë se këta 3 persona ishin punësuar për prerjen e tubove nga Qetsor Ferunaj. “Këto tubo ishin nxjerrë nga toka nga Qetsor Ferunaj, 37 vjeç, banues në Orikum; dhe se këta persona ishin punësuar prej tij për prerjen e tubove”, tha në komunikatë policia. Ajo sqaron se 37-vjeçari është ndaluar me akuzën e “vjedhjes”.
Temperaturat e ulëta kanë shkaktuar bllokime dhe situatë problematike në disa akse rrugore të vendit. Probleme janë shfaqur dje në Veri, ku akset Topojan-Shishtavec dhe Aras-Lurë janë të bllokuara, ndërsa në akset Topojan-Kukës, Ujmisht-Lusen-Bushtricë-Kala, Shëmri-Qafë Shllak, kalohet vetëm me zinxhirë. Ndërkohë të rrezikshme paraqiten akset Peshkopi-Sllovë-Kala e Dodës, Reç-Zall-Dardhë-Aras-Muhurr-Peshkopi, ku si pasojë e akullit ka vështirësi në qarkullim edhe me zinxhirë. Po ashtu akset Bulqizë-Shupenz-Ostren dhe Stëblevë-Librazhd janë të kalueshme vetëm me zinxhirë. E njëjta situatë edhe në zonat e thella në Malësinë e Madhe. Lejohet kalimi vetëm me zinxhirë në akset Fushë Arrës-Qafë Mali-Qafë Shllak, Qafë Mali-Dardhë dhe Fushë Arrës-Iballë në Pukë si dhe në akset Korçë-Qafa e Qarrit, Korçë-Boboshticë-Dardhë dhe Korçë-Voskopojë. Ndërsa vështirësi qarkullimi edhe me zinxhirë, në aksin Librazhd-Bulqizë. Ndërkaq, në segmentin Vlorë-Llogora, kërkohet përdorimi i zinxhirëve gjatë natës dhe në mëngjes.
Krujë, tritol makinës të një të riu, s`ka të lënduar Tritol automjetit të një 25-vjeçari në qytetin e Krujës. Ngjarja e rëndë ka ndodhur mëngjesin e djeshëm në lagjen “Zim Zeneli” ku një automjet me targa AA 985 BD ka shpërthyer por fatmirësisht nuk ka të lënduar në njerëz por vetëm dëme materiale. Sipas informacioneve, automjeti i dëmtuar është në pronësi të një 25-vjeçari nga qyteti i Krujës, i identifikuar si kujtim Xixa. Nuk dihen ende shkaqet e shpërthimit, por policia ka ka nisur hetimet për zbardhjen e plotë të ngjarjes ndërsa pohohet se ka dyshime rreth një konflikti të mundshëm të të riut, por nuk është përjashtuar as mundësia e ngatërrimit të objektivit nga autorët. Sipas policisë 25 vjeçari nuk ka pranuar të ketë ndonjë konflikt që mund të cconte deri në eleminimin e tij. Dëshmitarë thanë se shpërthimi kishte qenë i fuqishëm dhe disa pjesë të mjetit kanë fluturuar deri në 200 metra nga vendi ku ishte parkuar makina.
Drama e të miturit nga Fieri, pse gjykata u hoqi prindërve kujdestarinë Babai i fëmijës ka pranuar se nuk mund të kujdesej për të dhe shërbimet sociale kanë zbuluar se fëmija vazhdonte të dhunohej dhe të mos kishte përkujdesje. Ndërkohë 12-vjeçari që është fëmija i parë që merret në mbrojtje, duke u hequr të drejtën e përkujdesjes prindërve, pritet të sillet në Tiranë në Shtëpinë e Fëmijës. Historia e dhunës ndaj të miturit është rrëfyer në gjykatë nga punonjësja sociale e Drejtorisë së Policisë Fier, e cila edhe ka paditur rastin në gjykatë. Ndërkohë babai i fëmijës duket se e ka pranuar këtë vendim, ndërsa para gjykatësit ka deklaruar se nuk mund të kujdesej për të. “Nuk mund të ush-
qej djalin tim 12-vjeçar, për shkak se jam i papunë dhe nuk kam mundësi ekonomike që të kujdesem për mirërritjen e tij”, tha babai i fëmijës 12 vjeç para trupit gjykues Fier në seancën gjyqësore që kishte për objekt “Lëshim i urdhrit të mbrojtjes”, bazuar në ligjin 9669 “Për masat ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”. Në fakt procesi gjyqësor ka nisur pasi përfaqësuesja ligjore e fëmijës së mitur nga ana e Seksionit të Mbrojtjes së të Miturve e Dhunës në Familje në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Fier, i është drejtuar me një kërkesë padie këtij institucioni, duke kërkuar njëkohësisht edhe heqjen e përkohshme të
përgjegjësisë prindërore të paditurit, në rastin konkret babait të 12-vjeçarit. Palët u vunë përballë trupit gjykues të përbërë nga gjyqtari Alfred Konomi. Përfaqësuesja e policisë deklaroi në proces se gjykata ka nxjerrë një vendim për urdhër mbrojtjeje ndaj mamasë së 12-vjeçarit, kjo pasi e ëma e dhunonte fëmijën i cili shfaqte probleme mendore. Në këto kushte kujdestaria e përkohshme i kaloi babait të vogëlushit. Por ky i fundit, sipas vëzhgimeve të punonjësve socialë dhe strukturave të seksionit kundër dhunës në Drejtori të Policisë, nuk është kujdesur për djalin e vet. Fëmija është me paaftësi mendore. Babai i tij nuk i
ka plotësuar kushtet e jetesës dhe nuk i ka dhënë mjetet për jetesë. Në këto rrethana përfaqësuesja e policisë i kërkoi gjykatës që të marrë si masë mbrojtjeje për fëmijën e mitur, duke hequr përkohësisht përgjegjësinë prindërore të paditurit T.L. Gjyqtari i çështjes, Alfred Konomi, vendosi të
Babai i fëmijës duket se e ka pranuar këtë vendim, ndërsa para gjykatësit ka deklaruar se nuk mund të kujdesej për të...
pranojë kërkesën e përfaqësueses së policisë, duke lëshuar urdhër mbrojtjeje dhe në funksion të urdhrit të mbrojtjes të heqë përkohësisht përgjegjësinë prindërore, dërgimin e menjëhershëm të të miturit në qendrën rezidenciale shtëpia e fëmijës ‘Zyber Halluli’ në kryeqytet. Vendimi deri tani nuk është ankimuar dhe kjo do të thotë se fëmija 12 vjeç K.L është ndoshta rasti i parë në Shqipëri që në këtë moshë nuk do të ketë përgjegjësi prindërore dhe do të jetë nën mbrojtje dhe mirërritje të shërbimeve sociale. Ai është një nga rastet e shumta të fëmijëve të dhunuar në familjet shqiptare.
18 16
MAPO
E 12010 SHKURT 2012 MARTË, PREMTE, 15 17 27MAJ MARS MAJ2011 2011 13 E MËRKURË, MARTË, QERSHOR 24 JANAR 2012 WWW.MAPO.AL WWW.GAZETAMAPO.COM WWW.MAPO.AL
nisma
President Nderi i saj zgjidhet shkrimtari Ismail Kadare. Rreth saj janë mbledhur intelektualë që me njohuritë dhe talentet e tyre të kontribuojnë për gjallërimin e jetës kulturore dhe shkencore në Shqipëri
Themelimi i Akademisë Shqiptare të Arteve dhe Shkencave
Akademia Shqiptare e Arteve dhe Shkencave
FORUMI I INTELEKTUALËVE SHQIPTARË P
ër të promovuar krijimtarinë më të mirë kulturore, shkencore, artistike dhe letrare të realizuar në Shqipëri, në trojet shqiptare dhe në Diasporë, me nismën e disa intelektualëve shqiptarë është themeluar Akademia Shqiptare e Arteve dhe Shkencave. Pikërisht dje Gjykata e Qarkut të Tiranës miratoi krijimin e Akademisë Shqiptare të Arteve dhe Shkencave, e cila u themelua më 17 dhjetor 2011. E ideuar sipas modelit të Akademisë Amerikane të Arteve dhe Shkencave (American Academy of Arts and Sciences), e cila dallon nga Akademia Kombëtare e Shkencave (National Academy of Sciences) në ShBA, Akademia Shqiptare e Arteve dhe e Shkencave u krijua me dëshirën dhe vullnetin për të promovuar krijimtarinë më të mirë kulturore, shkencore, artistike dhe letrare të realizuar në Shqipëri, në trojet shqiptare dhe në Diasporë. Anëtarët e kësaj akademie marrin përsipër të shërbejnë pro bono me njohuritë dhe talentet e tyre për gjallërimin e jetës kulturore dhe shkencore në Shqipëri dhe për t’i ndihmuar krijimit të një sfere publike, në të cilën shoqëria civile të konsolidohet si një institucion demokratik. Kjo akademi synon, gjithashtu, të shërbejë si një forum intelektual serioz, duke bashkuar preokupimet e shkencëtarëve dhe të artistëve shqiptarë për dijen teorike dhe rekomandimet praktike në të mirë të zgjidhjeve
racionale të problemeve të shumta e të rëndësishme me të cilat ballafaqohet shoqëria e sotme shqiptare, për të shërbyer si një katalizator për ngritjen e vazhdueshme të standardeve akademike dhe artistike në çdo fushë të krijimtarisë intelektuale, si edhe për të popullarizuar edhe më mirë në tregun global të vlerave dhe ideve arritjet më të mira të artit, të letërsisë, të kulturës dhe të shkencës shqiptare. Në mbledhjen e themelimit të saj, Akademia Shqiptare e Arteve dhe e Shkencave zgjodhi President Nderi të saj për jetë, shkrimtarin e njohur Ismail Kadare. Po në këtë mbledhje, anëtarët themelues të Akademisë Shqiptare të Arteve dhe Shkencave zgjodhën Presidencën e parë të saj, të përbërë nga: Ksenofon Krisafi (president), Alajdin Abazi (zv. president), Isuf Kalo (zv. president), Inva Mula (zv. presidente) dhe Fatos Tarifa (sekretar shkencor). Shkrimtari Ismail Kadare
Kjo akademi synon, gjithashtu, të shërbejë si një forum intelektual serioz, duke bashkuar preokupimet e shkencëtarëve dhe të artistëve shqiptarë
ANËTARËT THEMELUES TË ASHASH Alajdin ABAZI, fizikan (Maqedoni) Panajot BOGA, mjek Luljeta BOZO, inxhiniere Adrian CIVICI, ekonomist Limoz DIZDARI, kompozitor Dhimitër DHORA, biolog Përparim FUGA, fizikan Romeo GURAKUQI, historian Gëzim HOXHA, arkeolog Ermonela JAHO, soprano Helena KADARE, shkrimtare Ismail KADARE, shkrimtar Isuf KALO, mjek Ksenofon KRISAFI, jurist Xhevat LLOSHI, gjuhëtar Piro MILKANI, regjisor Inva MULA, soprano Mina NAQO, matematikan Llukan PUKA, matematikan Skënder RIZA, historian (Kosovë) Marenglen SPIRO, fizikan Sali SHIJAKU, piktor Fatos TARIFA, sociolog Thoma THOMAI, skulptor Pëllumb XHUFI, historian Aleksandër XHUVANI, inxhinier
PRESIDENT NDERI Ismail Kadare
ANËTARË NDERI
Jean-Philippe ASSAL, mjek (Zvicër) Amitai ETZIONI, sociolog (ShBA) Lord Anthony GIDDENS, sociolog (Angli), Pierre HASSNER, filozof (France) Peter LUCAS, gazetar/shkrimtar (ShBA) Mateo MANDALA, gjuhëtar (Itali) Obrad SAVIC, filozof (Serbi)
E MËRKURË, 1 SHKURT 2012 WWW.MAPO.AL
MAPO
19
mijë euro për të marrë pjesë në
sanremo Pas shumë zërash dhe polemikash, më në fund u vendos: Adriano Çelentano do të jetë në Festivalin e Sanremos, në Itali, por me kusht
ÇELENTANO ËSHTË RROK P
as shumë zërash dhe polemikash, më në fund u vendos: Adriano Çelentano do të jetë në Festivalin e Sanremos në Itali, por me kushte të vendosura sipas tij. Më në fund Rai ka rënë dakord që ai të jetë pjesë e festivalit me një performancë show dedikuar vetëm atij. Sipas kontratës, Çelentano do të jetë në të gjitha netët e festivalit, ku do të ketë minutazhin e tij. Kushtet e këngëtarit rrok-politik janë: liri maksimale në monologjet e Çelentanos, por në respekt të ligjit dhe kodit të etikës së Rai-t, si dhe performanca e parë e Çelentanos nuk duhet të ndërpritet nga reklamat, por pranohen ndërhyrjet shumë të shkurtra (në sekonda) në netët pasuese. E kjo dalje pas 8 vitesh mungesë e Adriano Çelentanos në skenën e Sanremos do t’i kushtojë Rai-t 300 mijë euro një puntatë dhe në total, 750 mijë euro. Pjesëmarrja e Adriano Çelentanos në festivalin italian të këngës është konceptuar si një mini/shoe brenda spektaklit. Loja si macja me miun mes Adriano Çelentanos dhe Rai-t nisi kur Gianni Morandi (prezantuesi i Sanremos) deklaroi në televizion se do të ishte bukur sikur në stafin drejtues të ishte edhe Çelentano një natë, ose në të gjitha netët. “Varet kur të dojë ai. Mëkat që firma në kontratë nuk është akoma”, - pat deklaruar Morandi. E kështu, polemikat rreth pjesëmarrjes së tij në Sanremo nisën kur këngëtari shkruante në blog-un e tij për mungesën e firmës së vet në kontratë se; Rai nuk e donte atë në skenën ‘Ariston’. Të menjëhershme ishin reagimet e publikut e kësisoj dhe të drejtuesve të Rai-t. “Më rezulton që në këtë mes dy janë problemet: autonomia editoriale dhe mungesa e reklamave”, shprehet një nga drejtuesit e Rai-t, Mauro Mazza, i cili gjithsesi shton se liria editoriale sipas tij është e garantuar. “Rai i ka garantuar Çelentanos liri të plotë editoriale, por në limitet e ligjit dhe kodit të etikës së Rai-t. Unë nuk e di çfarë ka në mendje të bëjë Çelentano, por me siguri ai do të thotë çfarë të dojë, ashtu siç ka bërë gjithmonë”. Por, pavarësisht debateve dhe polemikave të fillimit, më në fund palët kanë rënë dakord sipas kushteve të vendosura nga Çelentano, i cili do të jetë që në natën e parë me një “event special”, ku do të flasë sa të dojë e si të dojë, pa ndërhyrjen e reklamave dhe pa censurë. Këngëtari Gianni Morandi që do të jetë
edhe moderator i evenimentit kryesor të kulturës, nuk e ka fshehur gëzimin për pjesëmarrjen e kolegut. “Tani ndjehem shumë më i qetë. Adriano Çelentano është Sanremoja, pikërisht këtu filloi në 1961-shin, kur këndoi “24 mijë puthje”. Ai është historia, është muzika, pjesëmarrja e tij është e padiskutueshme”, - tha Morandi. Çelentano: 750 mijë eurot e Rai-t do të shkojnë për bamirësi Pjesëmarrja e këngëtarit që së fundmi publikoi albumin e tij të ri “Faciamo finta che sia vero”, tani ka hapur një tjetër polemikë, atë të çmimit të lartë që iu desh të paguante Rai për ta pasur në netët e festivalit, për më tepër sipas kushteve të vendosura prej tij. Në faqet e ndryshme por dhe në media, debati ishte i ashpër për sa i përket vlerës monetare që Rai duhej të paguante për Çelentanon. Ata që ishin kundër deklaronin se ky është skandali i radhës i televizionit publik, që me paratë e taksapaguesve lidh kontrata skandaloze, ndërkohë që kishte dhe nga ata që idhullin e tyre e vlerësonin shumë më shumë se 750 mijë euro. Më e ashpra në deklaratat kundër ishte ish-senatorja Adriana Poli Bortone, e cila e ka konsideruar një vlerë të pamerituar për këngëtarin që kërkon të hiqet si “predikator françeskan”, në një kohë që taksapaguesit italianë vuajnë nga rritja e taksave. I së njëjtës linjë ishte edhe deputeti i PD, Marco Carra, për të cilin, shpërblimi për pjesëmarrjen e Çelentanos në Sanremo është diçka imorale, karshi kërkesave që ka qeveria ndaj italianëve që u duhet të sakrifikojnë për të paguar taksat”. Por përgjigja vjen nga vetë drejtuesit e Rai-t, të cilët dolën në një konferencë për shtyp ku deklaruan se “shpërblimi i Çelentanos do të shkojë për bamirësi deri në euron e fundit. Madje, taksat që paguhen në këtë rast do të dalin nga xhepi i vetë Çelentanos, duke mos prekur asnjë cent nga shpërblimi i tij. Prandaj, duhet t’iu vijë turp atyre që bërtitën dhe i frynë gjoja skandalit”, - u shpreh i revoltuar drejtori artistik i Festivalit të Sanremos, Gianmarco Mazzi. Festivali i Sanremos do të zhvillohet nga data 14-18 shkurt. Festivali do të drejtohet nga Gianni Morandi, i cili do të ketë në krah Ambra Angioinin dhe kampionen e notit, Federika Pelegrini.
“Rai i ka garantuar Çelentanos liri të plotë editoriale, por në limitet e ligjit dhe kodit të etikës së Rai-t. Unë nuk e di çfarë ka në mendje të bëjë Çelentano, por me siguri ai do të thotë çfarë të dojë, ashtu siç ka bërë gjithmonë”
RAI ËSHTË LENTO
Loja si macja me miun mes Adriano Çelentanos dhe Rai-t nisi kur Gianni Morandi (prezantuesi i Sanremos) deklaroi në televizion se do të ishte bukur sikur në stafin drejtues të ishte edhe Çelentano një natë, ose në të gjitha netët
20
MAPO
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
sport
Dinamo merr Elton Gramin dhe mbyll merkaton Merkatoja e dimrit duket se nuk ka sjellë surpriza të mëdha për skuadrën e Dinamos, e cila e mbyll me vetëm një pikë tabelën e renditjes. Ndonëse janë afruar lojtarë të tillë si Sorra, Bilibashi apo Djarmati, jo gjithçka ka shkuar sipas planeve. Mladen Brkiç i ka thënë jo ofertës së bluve, duke i shuar shpresat për afrimin e një sulmuesi potent,
që do t’i jepte më shumë mundësi Kulit për të goditur portën. Trajneri Mërgjyshi bën bilancin e merkatos dhe zbulon se dilema e vetme mbetet mbrojtësi Elton Grami, i cili është në provë te një skuadër sllovene. Gjithsesi, ish-mbrojtësi i Kastriotit është regjistruar në FSHF si futbollist i Dinamos. Vetë trajneri i Dinamos ka qenë në dilemë
për të ardhmen e tij, por në fund u bind nga presidenca për të qëndruar. Mërgjyshi thekson se ndryshe nga faza e parë, mbështetja e drejtuesve është shumë më e ndjeshme. Dinamo pret ta nisë fazën e dytë me tjetër fytyrë. Për Mërgjyshin tri ndeshjet e para do të jenë përcaktuese për të shpëtuar nga rënia një kategori më poshtë.
Skandal në Pogradec
Gjakoset anësori Çokaj, delegatët e bëjnë çorbë rregulloren, Flamurtari rebelohet Ndeshja e vlefshme për Kupën e Shqipërisë, Skënderbeu-Flamurtari, është shndërruar edhe njëherë në një skadal futbollistik. Pas golit të dytë të vendësve, tifozët godasin ndihmësin e Mashës, që nuk është në gjendje të vijojë ndeshjen. Delegati Hoxha, vëzhguesi Canaj lejojnë vijimin e ndeshjes. Flamurtari e mbyll sfidën “për publikun” Jeton Selimi Luhej Skënderbeu-Flamurtari dhe natyrisht që vëmendja ishte e madhe, sidomos pas pauzës së gjatë të kampionatit shqiptar që e kishte bërë opinionin sportdashësh edhe më të uritur. Por, qëllon që futbolli ynë të vel aq shumë sa të tejngop ende pa u mbyllur mirë ndeshja e katërt e vitit kalendarik 2012. Dje në Pogradec, edhe njëherë u ul këmbëkryq dhuna, por kësaj radhe fajtorë ishin tifozët korçarë, pasi Skënderbeu kishte vendosur ta luante ndeshjen kundër Flamurtarit në qytetin fqinj, për shkak të borës që e kishte shndërruar fushën e stadiumit “Skënderbeu” në një bllok akulli. Dje, edhe njëherë Skënderbeu e Flamurtari treguan se mes tyre asgjë nuk është shuar pas titullit të sezonit shkuar. Vlonjatët edhe njëherë çojnë zërin për padrejtësitë që u bëhen, korçarët edhe njëherë e kalojnë limitin e tyre, kësaj radhe më keq se asnjëherë tjetër pasi viktima, përveç skuadrës kundërshtare, është edhe një zyrtar i Federatës Shqiptare të Futbollit. Dje, edhe njëherë të dërguarit e FSHF-së për të ekzekutuar rregulloren e saj, kanë treguar mangësi të mëdha në interpretim, duke sjellë revoltën e skuadrës së Flamurtarit, që kësaj here nuk e braktis fushën, por vendos të luajë “për publikun”, duke e ditur se pas ndodhisë, Skënderbeu nuk do të mund të fshihet prapa gishtit. Sidoqoftë, edhe njëherë gjithçka do t’i kalojë për shqyrtim Komisionit të Disiplinës, që nëse më parë ka mundur të gjejë shtigje shpëtimi për ndonjë skuadër apo element të përkëdhelur, kësaj radhe e ka vërtet pisk punën, sidomos pas pamjeve tv që treguan fare qartë plagën e thellë të gjyqtarit anësor dhe gjakun që i rridhte curril nëpër fytyrë. Marrësia e radhës Është minuta e 76-të e takimit. Rezultati mes Skënderbeut dhe Flamurtarit është i mbërthyer 1-1. Bratiç gjuan nga distanca, topi devijohet nga Spaho, top i cili ka shkuar tek Shkëmbi, që nga distanca godet bukur dhe shënon, 2-1 për Skënderbeun. Por goli prodhon tension, pasi portieri Spaho me të drejtë proteston tek gjyqtari anësorë, pasi në rrezen e topit të gjuajtur nga Shkëmbi ndodhej Bratiç në pozicion jashtë lojë, që merr pjesë në aksion. Gjyqtari anësor, mesa duket, e paska ngritur flamurin për të lajmëruar pozicionin jashtëloje të kroatit Bratiç, porn ë ato çaste diçka ka fluturu-
Ngjarja në St Pauli-Shalke Një gotë plastike me birrë fluturoi nga tribunat e stadiumit të St Paulit dhe goditi gjyqtarin anësor në qafë në minutën e 88-të të ndeshjes. Anësori sinjalizoi kryesorin për ngjarjen dhe ky i fundit e ndërpreu ndeshjen menjëherë. Ngjarja në fjalë u etiketua si skandal i përmasave të mëdha në Gjermani dhe St Pauli, me dënimin që mori, ra nga kategoria. Situata si kjo ne kemi parë me dhjetëra në Shqipëri, por asnjëherë nuk kemi parë një vendosmëri të tillë nga gjyqtarët dhe federata.
ar nga tribuna ku ishte vendosur tifozëria korçare, dhe e ka goditur në kokë. U desh pak kohë që të kuptohej se çfarë kishte ndodhur, por gjaku në kokën e Çokajt bëri që mjekët e të dyja skuadrave të turreshin për ta ndihmuar. Plaga është e konsiderueshme dhe do qepur, pasi gjakrrjedhja nuk ndalet. Në këto kushte, delegati Arsen Hoxha, vëshguesi Astrit Canaj dhe gjyqtari Migjen Masha, vendosin që ta zëvendësojnë anësorin Çokaj me gjyqtarin e katërt, Taullau. Po ky veprim nxeh jashtë mase drejtuesit e Flamurtarit, për të cilët ky veprim është i pabazuar në rregullore. Por zyrtarët e federatës e kishin ndarë mendjen, ndeshja rifillon pas 15 minutash. Drejtuesit vlonjatë nuk e kapërdijnë dot parregullsinë e radhës në dëm të tyre dhe u japin urdhër lojtarëve që të qëndrojnë statikë në fushë. Geri Çipi: E tmerrshme, kjo s’ndodh as në Afrikë Shefi i klubit vlonjat, Geri Çipi, është parë tejet i nxehur pasi nuk po u besonte syve me atë që po ndodhte në Pogradec. Në linjë telefonike për gazetën, numri dy i Flamurtarit do të shprehte haptazi indinjatën e tij me 90 minutat e përjetuara në Pogradec. “Është një situatë e paparecedent, situatë që unë nuk e kam parë kurrë më parë. Gjyqtari është çarë keq në kokë, aq keq sa nuk mund të gjykonte më dhe delegate me vëshguesin, pa ua bërë syri tërr, duke thyer të gjitha rregullat e normat e futbollit, vendosen që në ndeshja të luhej. Ky është një skandal, as në Afrikë nuk ndodh kjo,” është shprehur tej mase i nevozuar Geri Çipi, që më pas sqaron, sipas tij, edhe momentin e goditjes së anësorit: “Gjyqtari u godit në momentin që anulloi golin e dytë të Skënderbeut, por ata e quajtën të rregullt edhe golin. Duket qartë se anësori ka ngri-
tur flamurin për pozicion jashtëloje, prandaj edhe tifozët e goditën.” Natyrisht që për Çipin, e gjithë kjo që ndodhi e ka një emërues të përbashkët dhe ai emërues është Skënderbeu, që sipas tij bën ligjin në futbollin shqiptar. “Skënderbeu na është bërë federata, i bën rregullat si të dojë vetë. Po mirë na e bën, kur na gjen neve që hedhim gjithë atë lek për një futboll pa rregulla dhe që rrotullohet siç ia ka qejfi një skuadre. Ne e mbajtëm skuadrën në fushë sa për të thënë, që të mos e braktisnim veprimtarinë, por futbolli në Shqipëri është bërë skandaloz,” do të përfundonte deklaratën e tij shefi i klubit të Flamurtarit, Geri Çipi. Kronika “normale” e një ndeshjeje Janë vlonjatët që e nisin shumë bukur takimin, pasi e gjejnë golin që në minutën e dytë me anë të Franc Veliut, i cili ekzekuton mjeshtërisht një goditje standarte. Pra që në minutën e dytë Flamurtari i trajnerit Shkëlqim Muça udhëheq takimin.Pas golit të vlonjatëve janë korçarët ata që bëjnë të pamundurën për të shënuar, por pa rezultat. Madje në minutën e 18-të Skënderbeu arrin të shënojë me anë të vlonjatit Daniel Xhafa, por goli anullohet për pozicion jashtëloje të sulmuesit. Kështu që gjithçka vijon 0-1.Pjesa e parë mbyllet me fitoren 1-0 të Flamurtarit. Në pjesën e dytë, Skënderbeu është më këmbëngulës dhe në minutën e 64-ët do të gjejë golin e barazimit. Muzaka ekzekuton një goditje dënimi, por topi kthehet nga barrikada dhe shkon në këmbët e kapiteni Shkëmbi, që gjuan mrekullisht duke kthyer barazpeshën. Minuta e 76-të sjell edhe golin e shumëpërfolur, ndërsa pas këtij momenti, nuk ka më futboll. Flamurtari qëndron pasiv në fushë dhe korçarët arrijnë të shënojnë golin e tretë me Muzakën në minutën 95-të dhe 2 minuta më vonë golin e katërt me anë të Plakut.
Skënderbeu dënon dhunën, por shmanget: Gjyqtarin s’e goditën tifozët tanë Klubi “Skënderbeu” regaon ndaj incidentit të ndodhur ndaj gjyqtarit të ndeshjes. Kampionët dënojnë dhunën ndaj gjyqtarit në ndeshjen për Kupën, por mendojnë se ajo nuk është vepër e tifozerisë së tyre, ndërkohë që janë të kënaqur për fitoren e arritur. Duket se gjithçka ka nisur normalisht, por goli i dytë dhe i avantazhit të korçarëve ka sjellë jo pak probleme në stadiumin “Gjorgj Kyçyku“ të Pogradecit. Gjatë këtij momenti fill pas golit një send i fortë është hedhur në drejtim të gjyqtarit duke e dëmtuar dhe e përgjakur këtë të fundit. Ilirjan Përmeti drejtori teknik i klubit “Skënderbeu” ka reaguar duke bërë të ditur njëherësh dhe për një vendim të klubit mik për tërheqjen nga loja dhe lënien e saj në formë proteste. “Gjithçka ka ndohur pasi ne kemi kaluar në avantazh me golin e dytë. Është hedhur një send në drejtim të gjyqtarit. Kjo që ka ndodhur është absurde, por gjithashtu mund të them se nuk ka pse sendi të hidhej nga tifozët e Skënderbeut, kur ne sapo kishim kaluar në avantazh duke patur dhe epërsi në lojë. Sigurisht në nuk mund të vemë gishtin për autorësinë, por jam i sigurtë se kanë qënë ndokush që nuk i pëlqeu rezultati që ishte duke marë Skënderbeu. Sidoqoftë ne lojën e kishim nën kontroll dhe po tregonim epërsi dhe kjo është pozitvie. Përsa i përket reagimit të klubit vlonjat për një tërheqje të tyre në formë proteste duke e lënë lojën, kjo më duket krejt e papranueshme. Kjo nuk i shërben sigurisht futbollit. Gjithsesi janë vendime që i takojnë Komisionit të Disiplinës apo instancave të tjera që do meren me këtë çështje. Ne nuk pajtohemi kursesi dhe dënojmë çdo lloj dhune pavarësisht nga kush vjen ajo në stadiumet tona. Skënderbeu kërkon dhe lufton për një futboll korrekt. Ne ishim të përgatitur të bënim një lojë të mirë dhe të fitonte ekipi më i mirë, këto episode nuk i shëbejnë askujt”, ka deklaruar për gazetën Ilirjan Përmeti drejtori teknik i klubit “Skënderbeu”. Sigurisht korçarët janë kënqur me atë që kanë arritur, por ngjarje të tillë sipas tyre i prishin imazhin futbollit ndaj dhe në këtë drejtim nuk mund të jenë të kënaqur. Irena Vreto
sport
PSG
E mërkurë, 1 shkurt 2012 www.mapo.al
MAPO
21
Tiago Mota i thotë lamtumirë Interit, vjen Palombo Morati kishte këmbëngulur se në këtë merkato dimri Tiago Mota nuk do të lëvizte, por milionat e sheikëve të Paris Sent Zhermenit jo vetëm që i hapën ato, por i treguan rrugën italo-brazilianit drejt “Parc De Prince”, duke i marrë zikaltërve në ditën e fundit të tregut të shit-blerjeve mesfushorin e tyre, që Ranieri pretendonte ta mbante të
paktën deri në mars. Agjentët francezë, pas një operacioni blic në Milano, i vunë në tavolinë 10 milionë euro Moratit, e mesfushorit një kontratë për 3 vjet e gjysmë me një pagë prej 2.5 milion euro në sezon, më pak sesa merrte te Interi por të sigurta për një periudhë afatgjatë. Në këtë mënyrë, parizienët konfirmohen deri diku mbretër të kësaj
merkatoje janari, teksa kanë mundur të sigurojnë jo vetëm shërbimet e një trajneri të ri si Ançeloti, por njëkohsisht kanë blerë dhe dy lojtarë të rëndësishëm në mbrojtje si Maksuell dhe Aleks. Ndërkohë, Interi ka vendosur që ta gjejë shpejt zëvendësuesin e mesfushorit dhe për këtë ka siguruar firmën e ish-kapitenit të Sampdorias, Anxhelo Palombo.
Dëbora shtyn ndeshjen, tërbohet 34 Juventusi Trajneri Konte hap polemikat: “Kur dihej kjo situatë përse nuk u luajt në drekë?” Ndërsa drejtori i Parmës, Leonardi, përgjigjet se kjo masë duhej marrë edhe kundër Palermos Jeton Selimi
Juventusi, kryesuesi i Serie A, sheh t’i shtyhet një tjetër ndeshje pas rrebeshit të Napolit dhe kësaj here nuk ka ndërmend që ta lërë çështjen mënjanë. Në Parma ka rënë shumë borë dhe pavarësisht pastrimeve të fushës, aty kishte thuajse gjithnjë 10 cm trashësi bore. Menjërë nge polemika trajneri i Juventusit, Antonio Konte. “Jemi të detyruar që ta vonojmë daljen nga stadiumi sepse tifozët e Parmës janë të zemëruar me ne sepse thonë se nuk duam të zbresim në fushë. Të jemi të kujdesshëm kur flasim. Realiteti është se në këtë fushë nuk mund të luash, ka 10 centimetra dëborë dhe me instrumentet e motit, e denim që tre ditë më parë se çfarë kohe do të kishim sot (dje). Si mund të luanim sot? Çfarë spektakli do të mund të dhuronim? Dhe tani jemi të detyruar që të kthehemi me au-
tobus në Torino duke udhëtuar 15 orë dhe më pas të kthehemi në Parma. Mund të evitohej e gjitha kjo nëse do të kishim luajtur pasdite në orën 15:00”. Nga ana tjetër, drejtori sportiv i Parmës, Leonardi kërkon të mbrohet duke shfrytëzuar faktin se kundër Palermos u luajt në jnë terren të keq. “Isha i nxehur sepse u luajt Parma-Palermo dhe kësaj radhe jo. Vendimin e morën autoritetet. Nuk e di se kur do të rikuperohet, por e sigurt është që nuk do luhet nesër (sot).” Abete: Milan-Juve, duel deri në fund
“Për atë që kanë treguar deri më tani dhe duke iu referuar klasifikimit të të dy ekipeve, është e qartë se Juve -Milan do të sfidohen deri në momentin e fundit edhe pse Kampionati është ende i gjatë”. Kështu e komenton duelin mes bardhezinjve dhe kuqezinjve për Skudeton Presidenti i Federatës Italiane të Futbollit, Xhankarlo Abete. “Ky është një Kampionat shumë i bukur, shumë interesant dhe për më tepër shumë intensiv dhe të mos harrojmë që jemi edhe në pritje të Champions. Përpara kemi muaj futbolli shumë të ngjeshur, ashtu siç u pëlqen tifozëve. Do të kulmojë ky vit me Kampionatin Europian. Vit feste pra për
Ish-trajneri i Uellsit
dashamirësit e këtij sporti”, përfundoi Abete. Sot Lazio-Milan
Me Juventusin që nuk luajti dot 90 minutat e programuara, Milani ka në dorë një mundësi të mirë që të rimarrë vendin e parë në klasifikim pas një periudhe vërtet të gjatë. Kuqezinjtë duhet të fitojnë
sot në Romë kundër Lacios dhe me tre pikë të fituara do të dilnin sipër Juves me 2 pikë. Megjithatë, përballë tyre është Lacio, forca e katërt në këtë kampionat, që kërkon një vend në Champions dhe një triumf ndaj Milanit do ta afronte shumë skuadrën e Edi Rejas me vendin e dytë, që mbahet momentalisht nga kuqezinjtë.
Merkato
Geri Spid mund të ketë vdekur aksidentalisht Mjeku ligjor për vdekjen e Geri Spid tha se ka mundësi që ish-trajneri i Uellsit të mos ketë kryer një vetëvrasje. E veja e Spid, Luiz, tha se puna e tij kishte vënë pengesa në martesën e tyre dhe shtoi se vetëm një natë para se ai të gjendej i vdekur çifti kishte pasur një zënkë. Më vonë ajo gjeti trupin e tij të varur në garazh, në shtëpinë e tyre pranë Çesterit. Mjek ligjor tha se “provat nuk janë të mjaftueshme për të përcaktuar nëse vdekja ishte e qëllimshme apo aksidentale”. Luiz Spid tha se kishte ajo kishte dalë për një shëtitje me makinë, pasi ata kishin bërë fjalë, ndërsa u kthyen nga një darkë, por ajo nuk u kthye në shtëpi atë natë. Katër ditë përpara Spid, 42-vjeç, i dërgoi gruas së tij një tekst duke folur “në aspektin e marrjes së jetës së tij”, por ajo tha se ai më vonë e kishte fshirë atë për shkak të fëmijëve të
Me Juventusin që nuk luajti dot 90 minutat e programuara, Milani ka në dorë një mundësi të mirë që të rimarrë vendin e parë në klasifikim pas një periudhe vërtet të gjatë
David Pizarro lë Romën për Mançester Sitin Mançester Siti ka bërë një tjetër goditje në merkato, duke marrë nga Roma mesfushorin David Pizarro. Futbollisti ishte afruar gjatë ditëve të fundit te Juventus, por në fund ka preferuar të vendoset në urdhërat e trajnerit Roberto Mançini. Në pritje të zyrtarizimit, mediat italiane flasin për një huazim deri në fund të sezonit me klauzolë blerjen përfundimtare të kartonit.
Lëv: Nuk e lë Gjermaninë për Real Madridin
tyre. Gjithsesi sipas ish-sulmuesit të Anglisë, Alan Shirer, i fundit që e pa gjallë Spidin, ai nuk dukej i stresuar apo i depresuar. Ndërsa së fundmi një tjetër pistë duket në dritë për vdekjen e tij që është ajo aksidentale.
Trajneri i Gjermanisë, Joakim Lëv, ka mohuar spekulimet se do të jetë trajner i ri i Real Madridit. Sipas medieve spanjolle, gjiganti madrilen kishte veçuar Lëvin si pasardhës të Zhoze Murinjos, nëse portugezi vendoste të largohej nga klubi në fund të këtij sezoni. Por, strategu gjerman ka insistuar se do të vazhdojë detyrën e tij të tanishme. “Murinjo duhet të presë deri më 2014, kur më skadon kontrata me Gjermaninë. Seriozisht janë vetëm
spekulime, asgjë më tepër. Jam trajner i Gjermanisë dhe nuk ka shumë detyra në botë që janë më të mira se kjo. Nuk humb kohë për të menduar rreth gjërave të tilla. Jam i bindur se Murinjo është trajneri më i mirë për Realin për momentin”, deklaroi Lëv për “Abendzeitung Munchen”.
Inzaghi refuzon Sienën, mbetet te Milani Filipo Inzaghi nuk do të largohet nga Milani dhe për këtë arsye ka refuzuar ofertën e Sienës. Masimiliano Alegri deklaroi se Inzaghi është i lirë të vendosë vetë se çfarë dëshiron për të ardhmen dhe se është i lumtur që do të qëndrojë në skuadër, por edhe nëse do të kishte pranuar ofertën për të qënë sërish protagonist në fushë do të kishte sërish mbështetjen e trajnerit kuqezi.
Sporting Gijon shkarkon trajnerin Presiado Manuel Presiado nuk është më trajneri i Sporting Gijonit. Tekniku 54-vjeçar u shkarkuar nga drejtuesit
e klubit për shkak të rezultateve të dobëta. Njoftimin e dha presidenti i klubit, Manuel Vega-Arango ndërsa Presiado pagoi vendin e parafundit në renditje me vetëm 18 pikë. Tekniku spanjoll drejtoi Gijonin për 5 vjet e g jysmë dhe për momentin skuadrën do ta drejtojë zëvendëstrajneri, Inaki Tehada.
Milani huazon nga Interi Sullej Muntarin! Sky Sport 24 ka njoftuar se Milani ka zyrtarizuar blerjen e Sullej Ali Muntarit nga Interi. Pastorelo, ag jenti i futbollistit ganez dhe njëkohësisht ndërmjetësi i transferimit, ka dekalruar se palët janë duke firmosur kontratat përkatëse. Sullej Muntari, lojtar i kombëtares ganeze ka luajtur për disa sezone me Interin dhe para zikaltërva ka luajtur me Totenham Hotspurs në Premier League. Transferimi i tij te rivalët e Milanit u bë i detyrueshëm pas dëmtimeve të shumta që u ndodhën mesfushorëve të Milanit (Boateng, Akuilani, Merkel, Gatuzo, Flamini)
22
MAPO
E MËRKURË, 1 SHKURT 2012 WWW.MAPO.AL
MERIMANGA E FBI-SË PËR RRJETAT SHOQËRORE Në FBI kanë bërë gati një vegël (spider, crawler) i cili rregullisht do të vizitoj Facebookun, Twitterin dhe rrjetat tjera shoqërore ashtu që FBI të mund të marr vesh ose parashikoj rreziqet potenciale. Natyrisht, këtu kryesisht bëhet fjalë për sulmet e kolektivit haktivist Anonymous, aktivitetet e të cilëve deri tani në të vërtetë nuk ishin aq të vështirë për tu përcjellë për shkak se përmes disa faqeve të veta në Twitter shkruanin se çfarë po ndodhë, respektivisht cilat ueb-faqe janë duke rrëzuar. Por përcjellja metodike e sa më shumë llogarive të jetë e mundur në sa më shumë mediume FBI-së do të duhej ti ndihmonte që të parashikoj sulmet e ardhshme, respektivisht të provoj ti parandaloj ata edhe para se të fillojnë, e mundësisht edhe të kuptoj se kush janë individët të cilët janë kyçur në sulme.
Fjalëkryqi klasik 1
2
13
DEMI (21/IV-20/V)
BINJAKET (21/V-20/VI)
GAFORRE (21/VI-22/VII)
Nganjëherë u jepni fare pak rëndësi ose aspak fakteve që nuk besonit se do t’ju shërbenin. Duke vepruar kështu do të mëkatoni duke lënë t’ju ikin nga duart shumë raste të mira. Mbrojini sytë nga pluhuri dhe nga era, nëse nuk doni t’i irritoni.
Nëse ndiqni shumë gjatë një ritëm të shfrenuar, pa i lejuar vetes asnjë pushim, do të përfundoni duke i harxhuar të gjitha energjitë tuaja dhe do të gjendeni përtokë. Një dietë më e pasur me lëngje është pikërisht ajo që ju duhet.
Hëna është e çekuilibruar nga harmonia me Uranin, por do të bëjë gjithçka për të rezistuar, duke kërkuar mbështetjen me Saturnin dhe me stabilitetin tuaj të brendshëm. Mundohuni të hani ushqime të shëndetshme, mundësisht me përmbajtje biologjike.
Duke mos ditur dhe duke mos imagjinuar se në çfarë drejtimi është mirë të lëvizni në këtë moment, bëni mirë të ndaloni dhe të evitoni lëvizjet e gabuara. E rëndësishme është që kjo situatë të mos vazhdojë gjatë sepse rrezikon t’ju dembelosë.
19
18
VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)
PESHORJA (23/IX-22/X)
AKREPI (22/X-21/XII)
Me humorin e mirë çdo terren bëhet i kalueshëm, edhe pse në fillim gjërat dukeshin jo premtuese, çdo gjë varet nga mënyra se si do t’i shihni ju gjërat. Provoni të pini sa më pak kafe dhe pije energjike, keni forcën e mjaftueshme për t’ia dalë mbanë.
Çdo pengesë që hasni në rrugën tuaj përpara duhet përballuar me dëshirën për të luftuar, sepse ju e dini mirë që edhe situatat e vështira mund të jenë të kalueshme nga një shpirt i fortë. Gabimi më i madh do të jetë të bini në një pesimizëm të kotë.
Ndoshta ka ardhur momenti që pritnit për të avancuar në një kërkim ose për të shtuar aktivitetin tuaj. Gjallëria dhe mirësjellja bëhen shenjat njohëse të karakterit tuaj. Vetëm kush ju njeh shumë thellë, di që ju fshihni edhe kujtime të trishtueshme.
Sinqeriteti që keni treguar nëlidhjemevetentuaj,duke refuzuar atë që nuk bën pjesë në idealet tuaja, përveçse ju ka sjellë të ardhura të mira nga pikëpamja ekonomike, ju dhuron një siguri të rëndësishme, me të cilën kërkoni të siguroni edheataqëjanëpranëjush.
SHIGJETARI (22/XI-21/XII)
BRICJAPI (22/XII-20/I)
UJORI (20/I-19/II)
PESHQIT (20/II-19/III)
Bashkëpunëtorët që keni zgjedhur nuk do t’ju zhgënjejnë, sepse e dinë se me sa angazhim i dedikoheni çdo detaji të vogël. Duket se çdo gjë ikën, se gëzimet më të mëdha zgjasin vetëm një sekondë, duke mbetur përgjithmonë në kujtimet tuaja.
Aftësia që keni fituar me kohën dhe me praktikën do të jenë shumë shpejt të nevojshme për ju. Konfuzioni dhe paqartësia mund të vihen në rregull me pak programim, ndërsa ndaj mungesës së stimujve përgjigjet forca e vullnetit.
Në një rast tjetër, do të ishte interesante të ndalonit një moment, por sot duket se koha ecën shumë shpejt dhe nuk ju mbetet tjetër veçse t’i shkoni pas, duke evituar të bëni shumë pyetje tendencioze. Mundohuni të ruani qetësinë.
Sigurisht që është për shkak të Hënës në harmoni me Uranin, që dita sot sjell atë ndjenjë rebelimi në lidhje me rutinën dhe çështjetesëpërditshmes. Kështu që mos përçmoni gjestet e çdo dite, shërbejnë për t’ju ofruar gjëra të rëndësishme.
8
9
16
20
Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.
10
17
21
22
23
27
28 32
33
24
29
34
26
36
39 42
25
30
35
38
40
43
44
41
45
Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____
46
48
49
Horizontalisht:
Vertikalisht:
1. Rruazat e bardha të gjakut. 8. Artikull satirik. 11. Notë muzikore. 12. Emri i Duçes. 13. Lloj pëllumbi i egër. 15. Pak nderime. 16. Zgjidhje e martesës. 18. Gropë e madhe, që e hapin në vendet malore për të mbledhur ujin e shiut. 19. Vozë e vogël druri. 21. Institucion që mbledh materiale me vlerë historike. 22. Tingull që shqiptohet më fort. 23. Juria Letrare. 24. Organizatë e madhe uushtarake. 27. Nuk ka shumë budallai. 28. Mjet kozmetik. 30. Mjet transporti. 31. Gëzim i madh. 35. Emision Televiziv. 36. Masë e vjetër gjatësie. 37. Ngjarje a rrethanë që lind në mënyrë të paparashikuar. 39. Ndërmarrje Ndërtimi. 40. Pandi, aktor i njohur. 42. Dëshirë e fortë për lavdi personale. 46. Skuadër Ushtarake. 47. Nuk hanë vegjetarianët. 48. Fletë ose shpallje e vogël që njofton për diçka. 49. Trung i trashë që përdoret për ndërtim.
1. Dru pylli me gjethe gjithmonë të gjelbra. 2. Përmbledhje rregullash dhe mënyrash për përdorimin e diçkaje. 3. Gjitar marsupial që jeton në Australi. 4. Instituti Bujqësor. 5. Organizohet nga një ndërmarrje për blerjen e një mali. 6. Akoma, ose... 7. Përemër vetor. 8. Njeri mendjemadh. 9. Skuadër futbolli italiane. 10. Përfytyrimi ose mendimi që kemi për diçka, njohuri e thjeshtë ose fillestare. 14. Universteti Beratit. 17. I ka viza në mes. 19. Që ka trup shumë të madh. 20. Flori, ose... 21. Vegël, send. 25. Ai që krijon vepra arti. 26. Tregu Europian. 29. Lokal ku hanë punëtorët. 32. Një shtet i SHBA-së. 33. Besim shpirtëror. 34. Përputhja e rrokjebe të fundit në vargje. 38. Nuk ka gjë, s’prish punë. 39. Minder, ose... 41. Pyesim për kohën. 43. Janë në majë të Bjeshkëve. 44. Industria e Rëndë. 45. Ent Industrial.
Sudoku | nivel mesatar 2 5
6
9
2 3
1
4
2
8 LUANI (23/VII-22/VIII)
7
15
47
DASHI (20/III-20/IV)
6
12
4
HOROSKOPI I DITËS
5
14
37
Nga Foxconn arrijnë informatat rreth versionit të ardhshëm të iPhoneit. Sipas pohimeve të të punësuarve të këtij prodhuesi OEM, prodhimi i iPhone 5 është i gatshëm, derisa dërgesat në treg do të duhej të fillojnë gjatë verës. Ekzistonin disa prototipa, e secili nga ata kishte ekranin prej më së paku katër inç, dhe ishin më të mëdhenj nga versioni aktual i smartphoneit. Në së paku njërin nga prototipat ndodhej ekrani i prodhuar nga LG. Gjithashtu, është publikuar se të gjitha pajisjet kishin trashësi të njëjtë në të gjitha pjesët, e asnjëri nga ta nuk paraqet versionin përfundimtar të pajisjes. Burimi i njëjtë vitin e kaluar pati publikuar se iPhone 5 nuk do të lansohet se Apple në përgatitje e kishte modelin 4S.
4
11
31
NGA FOXCONN RRETH IPHONE 5
3
6 1 3
6
3 2 4
8 1
8 5
1
7 9
1
6
3
7 8
3
6
4
9
9 8
4
7
4
5 9 5 1
Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.
8 6 7
1
7 5 8
9
2
6 8
Koha e fillimit _____:____
1
4
7
Koha e mbarimit ____:____
Numërkryq
4
6
2
1
0
Shah | nivel mesatar Gjeni figurën duke bashkuar pikat
Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!
Numra me 3 shifra:
52133, 61193, 62511, 69784, 87848, 93689, 94649.
086, 103, 132, 384, 481, 632, 687, 709.
Koha e fillimit _____:_____ Koha e mbarimit _____:_____
I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut
044853, 103026, 152632, 258905, 313756, 352621, 401864, 468217, 523654, 623214, 651445, 696321, 754654, 895417, 965334, 968574.
0735, 1823, 3596, 4621, 5142, 6589, 6596, 9898.
Numra me 5 shifra:
01236, 01634, 11464, 13612, 21014, 23158, 32148, 36958, 47627,
Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën
PËRGJIGJET NR TË DJESHËM
D
GJENI 10 NDRYSHIMET
Numra me 6 shifra:
Numra me 4 shifra:
O
O M
A
I N
M
E
N
I
K
A
N
E
M
E
T
I
M
I
L
I
Q
I
A
N
E
M
E
N
T
O
A
N
S
K
I
A
T
K
G O
Z O
I
E
D
B
A
N
E
U
N
I
F
A
T
A
S
O
L
G
E
K
D
O
T
A
L
E
T
E
R
O
C
I
K
A
J
M
O
V
A
Q
I
L
A
K
T
O
R
R I
D
M
K
I
M
I
M, O
N
A
R
A
N
I
L
T
O
I
N
A
L
M
I
R
E
I
N
R
I N
I
A R
K
I
O
K
D
E
E U
R
O
3
5
2
5
4
1
6
5
2
1
4
8
5
9
6
5
4
8
2
1
0
2
5
6
3
2
0
1
5
2
4
5
1
5
2
8
5
4
1
5
2
6
3
4
5
1
5
9
8
7
6
3
2
5
1
0
1
4
5
2
2
2
2
2
1
5
2
3
0
2
1
5
6
2
5
4
8
9
5
4
7
8
4
1
5
2
1
0
2
3
0
2
1
5
6
5
4
8
9
7
8
0
5
1
0
1
2
1
0
1
2
3
0
2
0
6
5
4
8
9
8
7
8
4
5
8
2
1
5
9
5
1
4
5
5
5
5
2
6
4
1
5
3
6
6
3
2
1
0
1
4
4
4
7
8
8
8
5
4
5
1
5
2
1
0
3
2
1
5
6
5
1
9
8
7
5
4
8
1
1
4
4
2
6
2
3
0
2
1
5
6
9
5
8
7
4
1
5
2
4
1
2
3
2
6
5
1
4
5
9
5
8
7
4
5
5
4
1
2
0
1
1
1
retro 1969 SOT FAQJA E FUNDIT profil&
E MËRKURË, 1 SHKURT 2012 WWW.MAPO.AL
MAPO
23
1 SHKURT
Gabriel Batistuta
Gabriel Batistuta, i pagëzuar Batigol, u lind më 1 shkurt 1969, bir i një punëtori të një fabrike mishi dhe sekretareje në qytetin e Avellanedas, provinca e Santa Fesë në Argjentinë. Sulmuesi i Argjentinës e kaloi shumicën e karrierës në Itali, ku luajti për Fiorentinën. Ai është golashënuesi i nëntë më i mirë i të gjitha kohëve në Serie A me 184 gola në 318 ndeshje. Në nivel ndërkombëtar
ai është golashënuesi më i mirë i të gjitha kohëve i Argjentinës me 56 gola në 78 ndeshje. Përfaqësoi vendin e tij në tri Kupa Bote. Në vitin 2004 u fut në listën e 125 futbollistëve më të mirë të të gjitha kohëve. Kur klubi i tij Fiorentina ra në kategorinë e dytë në vitin 1993, Batistuta nuk u largua dhe ndihmoi klubin e tij të ngjitej në Serie A një vit më vonë. Një figurë popullore në
Firence, tifozët e Fiorentinës i ngritën një statujë bronzi në vitin 1996 si nderim për performancën e tij me ekipin. Ai nuk e fitoi kurrë titullin kampion me Fiorentinën, por kur lëvizi në Romë në vitin 2000 më në fund u shpall kampion me këtë ekip. Sezonin e tij të fundit profesionist e luajti me skuadrën nga Katari Al-Arabi, para se të linte futbollin në vitin 2005.
VLADIMIR PUTIN
Leximet e një ish-spiuni të paimagjinatë Alexander Nazaryan, New York Daily News
“Vetëm në Rusi respektohet poezia-njerëzit vriten për të”, tha poeti Osip Mandelstam, që u bë viktimë e parashikimit të vet morbid në vitin 1938, kur u dërgua të vdiste në një kampburg sovjetik pasi shkroi v a r g j e k r it i ke p ë r Stalinin. Dhe ndërkohë që na pëlqen ta mb i p ë r d o r i m at ë vargun e vjetër të Percy Bysshe Shelley-t rreth poetëve, dhe shkrimtarëve në përgjithësi, si ‘ligjvënësit e fshehtë të botës’, letërsia këtu (në Amerikë) për nga fuqia as nuk i afrohet pushtetit që ka pasur në Bashkimin Sovjetik. Askush, në fund të fundit, nuk do ta dërgojë Alice Walkerin në Alaskë nëse shan republikanët. Është pikërisht pse boja dhe gjaku përzihen lirshëm në Rusi, që u shqetësova kur lexova rreth propozimit të fundit të kryeministrit rus Vladimir Putin, shpallur në një gazetë, ku kërkohej bashkimi i rusëve përmes një standardi letrar të përbashkët. Sugjerimi i Putinit vinte përmes një sprove prej disa mijëra fjalësh, vetëm njëri prej gurëve në fushatën e tij për të marrë një mandat të tretë si President i Rusisë në zgjedhjet, pothuajse të paravendosura, e 4 marsit. Ai ka thënë dhe shkruar shumë gjëra të tjera të tmerrshme; vazhdimisht kërcënon; përqesh dhe shan ata të cilët nuk i pëlqen apo kupton. Por teoria e tij e unitetit kulturor përmes letërsisë është më kërcënuesja ndër të gjitha. Kjo pasi është një rregull i historisë që vetëm tiranët janë të interesuar në çka lexojnë nënshtetasit e tyre. Shumica e esesë së gjatë deri në mërzitje, të titulluar “Rusia: çështja e etnicitetit” është huazuar pa turp nga ligjërata e një demagogu, duke pozicionuar një Perëndim konfuz (kazani shkrirës i asimilimit është bërë shumë i paqëndrueshëm) kundër një Rusie që pothuajse u shkatërrua, jo nga komu-
GAZETA
MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 GAZETAMAPO@GMAIL.COM CEL: 068 477
nizmi, por nga rënia eventuale e Bashkimit Sovjetik (Rusia nuk u shua, edhe kur institucioni i shtetit u dobësua në kulm). Çfarë e ka lejuar kombin të mbijetojë përmes këtyre ndr yshimeve kataklizmike? Përgjigjja e Putinit: “Populli rus dhe kultura ruse janë thelbi, lënda që e mban bashkë këtë qytetërim unik”. Këshilla e tij për të gjithë ata armenë apo taxhikë që jetojnë në vendin e tij është të bëhen më shumë rusë, pasi “ky lloj identiteti qytetërues është bazuar në ruajtjen e dominancës së kulturës ruse”. Nëse nuk frikësoheni nga kjo, ju sugjeroj të dëgjoni një prej fjalimeve të Hitlerit. Zëvendësoni Russki narod me Volksdeutsche dhe u del e njëjta gjë. Dhe tani Putini kërkon të ruajë “dominancën e kulturës ruse” me një listë leximesh. Përpunim social nëpërmjet letërsisë së mandatuar nga shteti: asgjë tjetër nga arsenali i Putinit nuk ka qenë kaq sovjetike. “Le të bëjmë një anketim të 100 figurave më me ndikim të kulturës sonë
Fasada e klasifikimit të shkrimtarëve në Rusi ka të bëjë me përpjekjen për t’u mbyllur gojën atyre; qoftë në rastin e Dostojevskit në katakombe, apo Sollzhenicinit në Gulag. Putini, amator i historisë, e di këtë. Ai di gjithashtu se ‘strategjia e tij e patriotizmit qytetar’ do t’i kërkojë promovimin e disa librave dhe ndalimin e disa të tjerëve.
Themelues: Henri ÇILI Kryeredaktor: Arion SULO. Zv/kryeredaktor: Alfred LELA, Aleksandra BOGDANI. Politika: Nevila PËRNDOJ, Fejzi BRAUSHI. Kronika: Leonard BAKILLARI, Habjon HASANI. Rrethe: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina HOXHA, Sabina VEIZAJ. Sociale: Jonida TASHI. Kultura: Aida TUCI. Sporti: Jeton SELIMI. Komentatorë&Analistë: Artur ZHEJI, Mark MARKU. Gentian ELEZI, Arjan VASJARI. Rubrikat: Prof. Dr. Artan FUGA, Prof. Asoc. Dr. Adrian CIVICI. Karikatura: Bujar KAPEXHIU. Faqosja: Florenc ELEZI. Ilir DRIZARI, Koordinatore: Shkëndi ÇILI. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET
dhe të hartojmë një listë prej 100 librash që çdo nxënës shkolle në Rusi duhet të lexojë”, shkruan ai. Terapia kulturore nuk ka qenë kurrë delikate në Rusi; as nën car Nikollën I, “Seksioni i Tretë” i të cilit kishte si qëllim zbatimin e censurës perandorake; as nën Putinin, kur grupi hitlerian i të rinjve, “Të ecim së bashku”, dogji kopje të një romani në Moskë në vitin 2003. Fasada e klasifikimit të shkrimtarëve në Rusi ka të bëjë me përpjekjen për t’u mbyllur gojën atyre; qoftë në rastin e Dostojevskit në katakombe, apo Sollzhenicinit në Gulag. Putini, amator i historisë, e di këtë. Ai di gjithashtu se ‘strategjia e tij e patriotizmit qytetar’ do t’i kërkojë promovimin e disa librave dhe ndalimin e disa të tjerëve. Librat që do përfitojnë nga politika e re kulturore e Putinit me siguri do të përfshijnë hedhurina të epokës sovjetike, të shtypura në shumicë nga aktivistët e Lidhjes së Shkrimtarëve, ku himnizohej ekzistenca mjerane e bashkatdhetarëve të tyre-nëse dikush ka një dacha në Krime, do i duhet të shkruajë diçka, në fund të fundit. Që tani ai ka përfolur shkrimtarë si Boris Akunin dhe Edvard Limonov për prirjet e tyre politike anti-autoritariane; siç, ish-spiuni i paimagjinatë i KGB-së, nuk ka durim as për futuristët e llojit të Tatyana Tolstayas apo Victor Pelevinit. Në vend të tyre prit rikthimin e veprave të tilla si “Doni i qetë” të Mikhail Shollohovit, ku i thuret himn jetës rurale ruse. Pat fituar çmimin ‘Stalin’ në vitin 1941 dhe ‘Nobelin’ në vitin 1965, pavarësisht fakteve të forta se Shollohovi nuk ishte autori i librit dhe, çka është më e rëndësishme, se është aq i lidhur me realitetin sa edhe “Harry Potter”. Putini ka thënë gjithashtu se pëlqen tregimet e Mikhail Prishvinit, që cila nuk është më shumë se himnizim sipërfaqësor i natyrës së bollshme ruse (e njëjta natyrë që Putini dhe sejmenët e tij e kanë shitur te prurësi më i parë në dekadën e fundit). Në esenë e tij rreth rëndësisë së kulturës, Putini citon edhe filozofin sllavofil Ivan Ilyin, për të përshkruar “karakterin shumëkombësh të shtetit të vjetër rus”. Me gjasë, së shpejti ky autor do të jetë duke u lexuar nëpër shkolla nga Moska në Shën Pjetërburg.
CMYK fq 24 / 1 shkurt
Paul Hollander: Saga e Post-Komunizmit shqiptar
Fatos Tarifa shkruan kujtimet e Washington-it
Ardian Ndreca: Nuk na çliroi as 28 as 29 Nandori
NR. 1 (248), VITI VII BOTIMIT JANAR 2012 ÇMIMI 300 LEKË
JO VETËM POLITIKË SI ZAKONISHT
SEKRETI I NICHOLAS GAGE
E PËRMUAJSHME
NËNËN IA VRANË SHQIPTARËT Dy librat e greko-amerikanit, ‘Eleni’ dhe ‘Një vend për ne’, që hedhin dritë mbi raportin e vështirë me shqiptarët. Pavlo Arvaniti dhe Arqile Lika pjesë e grupit që i dënoi me vdekje të ëmën gjatë Luftës Civile Greke. Arben Kallamata kujton debatin me Gage në Harvard në vitin 1993: Gage është gjysmë shqiptar, mercenar i paguar nga Federata Panhelenike.
Sot në treg
Kolumna: Mark MARKU - Librashitësit e kryeqytetit / Sokol BALLA - Shëndet, shtet dhe pushtet / Preç ZOGAJ - Kronikë në gur ose ‘libri i librave’ / Adrian CIVICI - Goodbye, homo economicus! / Ardian NDRECA - Ditar fundviti / Belina BUDINI - Rrëfenja si ato të Ngjelës! / Albert P. NIKOLLA Euro-pa-Euro / Gilman BAKALLI - Elozh amatorizmit... edhe në politikë! Të tjera: nga Vladimir KARAJ - Për patriotët, çakejtë dhe elektrizuesit e turmës. Flasin Shpëtim Idrizi, Koço Danaj, Albin Kurti dhe Adri Nurellari / nga Van CHRISTO - Andoni Athanas, siç e kam njohur / nga Aida TUCI - Neritan Ceka, Libra të lexuar në duart e të tjerëve / nga Suadela BALLIU - Dëshmia e Bujar Kapexhiut: Festivali i 11-të, Revolucioni që (nuk) erdhi nga muzika / nga Enada Hoxha & Gerdi Vaso - Të kam thënë ndonjëherë sa të dua?/ nga Elisa Spiropali - Sikur të isha Kryeministre… / nga Armand Sallabanda - Ina
100 faqe
300 LEKË