Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu. Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Gazetta.
Copyright © by Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu, 2013 Redakcja: Małgorzata Nocuń, Andrzej Brzeziecki Projekt okładki: Piotr Grzyb Korekta: Magdalena Jankowska, Kamila Zimnicka-Warchoł Skład komputerowy: Studio F ISBN: 978-83-7893-128-7 ISBN: 978-83-7893-084-6 (ePub) ISBN: 978-83-7893-088-4 (mobi) ISBN serii: 978-83-611617-40-2 Tom siódmy z serii Biblioteka Nowej Europy Wschodniej Książki wydawnictwa Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu są do nabycia w księgarni internetowej www.east24.eu Konwersja:
Spis treści Wstęp Utracony dom - Joanna Dziuba Slums made in USSR - Marcin Wojciechowski Mołdawia woli stabilność - tekst i zdjęcie Kamil Całus i Piotr Oleksy Kryzys w mieście łyżek - Katarzyna Kwiatkowska Państwo obiadową porą - tekst i zdjęcie Ziemowit Szczerek Ivan & Ivan - Katarzyna Kwiatkowska Ukraina to nie dom publiczny - Piotr Pogorzelski Cienka czerwona linia - Jagoda Kołodziejczak i Kamil Całus Wielka Alija ukraińskich Żydów - tekst i zdjęcie Piotr Andrusieczko, Kateryna Szestakowa Wybory w Dagestanie. Demonstracja lojalności i pogardy - Iwona Kaliszewska Nie tylko babuszki i seksowne krasunie - Lucyna Dąbrowska Karabach: wojna i dyskoteka - tekst i zdjęcie Iwona Kaliszewska Cierpki smak wina - tekst i zdjęcie Wojciech Śmieja Urwać łeb Stalinowi - Tomasz Kułakowski Osetia Południowa: smutna niepodległość - Iwona Kaliszewska Sztukmistrz z Kremla - Katarzyna Kwiatkowska Ukraińskie luksusy - Piotr Pogorzelski Świat według Nawalnego - Katarzyna Kwiatkowska Babcia Luda - Maciej Jastrzębski
Wstęp Kiedy pięć lat temu zaczynaliśmy wydawanie „Nowej Europy Wschodniej” w formie dwumiesięcznika, przyjęliśmy założenie, że oprócz tekstów publicystycznych i analitycznych będziemy drukować dużo reportaży – one bowiem pomagają zrozumieć wiele wydarzeń w regionie, często ukazują „ludzką” stronę wielkiej polityki. Mieliśmy szczęście: współpracę z nami nawiązali świetni autorzy. Ich teksty najczęściej były zapisem niezwykłych podróży, przeżyć, spotkań z ludźmi – gdzieś na końcu poradzieckiego świata albo na leżących tuż za miedzą Ukrainie czy Białorusi. Te reporterskie teksty od lat wzbogacają „Nową Europę Wschodnią”, sprawiają, że nie jest periodykiem hermetycznym, pozwalają obok perspektywy politycznej pokazywać równie ważną perspektywę społeczną i kulturową przemian i procesów zachodzących na Wschodzie. Stąd powstał pomysł wydania tomu najlepszych reportaży opublikowanych przez ostatnie cztery lata na łamach „Nowej Europy Wschodniej”. Reportaże ujęte w tym zbiorze to teksty będące zapisem bieżących chwil, ale mówiące o wydarzeniach szczególnych, które często zmieniły historię Europy Wschodniej i których konsekwencje odczuwamy do dziś; takim wydarzeniem była na przykład wojna pięciodniowa w Gruzji w sierpniu 2008 roku. Teksty te ilustrują również przemiany społeczne i mentalnościowe dokonujące się w regionie, takie jak problem homoseksualizmu w Rosji, ruchów neofaszystowskich, kryzys gospodarczy w mieście, które żyło z produkcji łyżek, a kiedy zakład padł, ludzie nie wiedzą, jak związać koniec z końcem. Autorzy reportaży piszą o Rosji, Białorusi, Ukrainie – państwach obecnych w polskim dyskursie medialnym, ale opisują też miejsca często zapominane przez dziennikarzy: Mołdawię, Kaukaz Północny, Gagauzję. W czasie kiedy dzienniki i tygodniki „obcinają” kolumny działów „świat” i „reportaż”, ten zbiór – a także kolejne teksty reporterskie publikowane w „Nowej Europie Wschodniej” – stanowią najlepszy sposób uzupełnienia wiedzy o tym regionie, a także poczucia piękna, brutalności czy chaosu tam panującego. Poczucia w sposób najbliższy, jakie daje jedynie reportaż. Małgorzata Nocuń, zastępczyni redaktora naczelnego Nowej Europy Wschodniej
Utracony dom Joanna Dziuba Poprosiliśmy Rosjan, żeby nie strzelali do nas w czasie pogrzebu. Na szczęście nie złamali obietnicy. Wiesz, pierwszy raz w życiu widziałem, jak snajper patrzy na mnie przez wizjer. Wcześniej tylko na filmach. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Slums made in USSR Marcin Wojciechowski Dzielnice biedy w Bombaju, Kalkucie, Meksyku, Nairobi czy Pretorii wrosły w krajobraz. Ćwierć wieku temu w radzieckich republikach slumsów nie było. W powstałych po ZSRR państwach są. I nikt nie ma pomysłu, co z nimi zrobić. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Mołdawia woli stabilność tekst i zdjęcie Kamil Całus i Piotr Oleksy Ludzie trzymają się z dala od polityki i dlatego albo nie poszli na kwietniowe wybory, albo dla świętego spokoju zagłosowali na komunistów. Młodzież emigruje lub pracuje po kilkanaście godzin dziennie. W takich warunkach trudno angażować się w politykę. Rządzący doskonale rozumieją tę sytuację i wspierają młodych w wyjazdach za granicę. Ryzyko napięć społecznych wyjeżdża wraz z nimi... Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Kryzys w mieście łyżek Katarzyna Kwiatkowska Pierwszego czerwca w Nytwie, dwudziestotysięcznym mieście w obwodzie permskim, zakręcono kurek z ciepłą wodą. Nie byłoby w tym nic dziwnego – takie praktyki, nazywane „remontem kanalizacji”, zdarzają się latem w prawie każdym rosyjskim mieście. Tym razem jednak nie chodziło o oszczędność, lecz o światowy kryzys gospodarczy i o być albo nie być miasta. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Państwo obiadową porą tekst i zdjęcie Ziemowit Szczerek „Nie planujemy i nie chcemy ogłaszania niepodległości, ale jakby co, zawsze możemy to zrobić”, mówi Nikołaj Stojanow, zastępca baszkana Gagauzji. Tak, baszkana. To nazwa najwyższego urzędu w autonomii. „I co z tego, że Gagauzja mała – ciągnie Stojanow. – A Luksemburg to duży? A Andora duża?” Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Ivan & Ivan Katarzyna Kwiatkowska Rosyjscy homoseksualiści zaczynają coraz śmielej mówić o swojej orientacji – w dorosłość wchodzi właśnie pokolenie, które tylko z opowieści wie, że za „inność” w Związku Radziecki szło się do łagrów i więzień. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Ukraina to nie dom publiczny Piotr Pogorzelski Ukraiński ruch kobiecy Femen to nie uniwersyteckie debaty o równouprawnieniu ani tradycyjna Manifa 8 marca. Ukrainki chcą rozwiązywać podstawowe dla nich problemy i robią to głośno, krzykliwie, wyzywająco, a przede wszystkim kobieco. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Cienka czerwona linia Jagoda Kołodziejczak i Kamil Całus W ciągu Moskwie Marcowy poczucie stolicy.
sześciu lat od poprzedniego ataku terrorystycznego wydano w duże środki na wzmocnienie systemu bezpieczeństwa w metrze. atak pokazał jednak, że nie zrobiono w tej kwestii tyle, ile obiecano, a zagrożenia, od lat uśpione, znów pojawiło się wśród mieszkańców
Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Wielka Alija ukraińskich Żydów tekst i zdjęcie Piotr Andrusieczko, Kateryna Szestakowa Kiedyś w Izraelu spotykało się osoby mówiące po polsku, teraz ich miejsce zajęli Żydzi rosyjskojęzyczni. Ich przyjazd nazywa się cudem Izraela, choć wielu nie wytrzymuje. Sięgają po najtańszy alkohol lub wracają. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Wybory w Dagestanie. Demonstracja lojalności i pogardy Iwona Kaliszewska – Gulia, idziesz na wybory? – ??? A co za wybory? U nas? – A ty, Abdurachman? – pytam z nadzieją. – E, szkoda czasu. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Nie tylko babuszki i seksowne krasunie Lucyna Dąbrowska Ukraińska telewizja aż kipi od nagości wystylizowanych kobiet, które nawet w programach muzycznych imitują pozy kojarzące się z pornografią. Jednocześnie ukraińskie ulice sprzątane i odśnieżane są głównie przez kobiety. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Karabach: wojna i dyskoteka tekst i zdjęcie Iwona Kaliszewska Górski Karabach stracił różnorodność, dynamikę i spokój. Choć karabaska młodzież zajmuje się problemem braku dyskoteki, a prezydent do spółki z oligarchą – rozmnażaniem, to w podświadomości mieszkańców panuje strach, że szybciej niż Europa przyjdzie tu armia azerska. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Cierpki smak wina tekst i zdjęcie Wojciech Śmieja W pierwszej scenie Ogniem i mieczem Skrzetuski częstuje Chmielnickiego mołdawskim winem. Ten trunek to najlepszy klucz do zrozumienia Mołdawii, najnieszczęśliwszego kraju Europy. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Urwać łeb Stalinowi Tomasz Kułakowski Akcja obcięcia głowy Stalinowi trwała kilkadziesiąt sekund. Do popiersia podbiegło trzech mężczyzn z piłą łańcuchową, dwóch zablokowało drzwi do budynku, jeden nakręcił filmik, a reszta stała na czatach. Miał to być społeczny akt patriotyzmu, ale dziewięciu osobom grozi nawet dziesięć lat więzienia. Proces trwa. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Osetia Południowa: smutna niepodległość Iwona Kaliszewska Czterdziestotysięczne malutkie państwo, rządzone przez skorumpowany klan prezydenta Edwarda Kokojty’ego. Kraj, który nie jest w stanie sam się utrzymać, wyizolowany i zależny od sąsiada. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Sztukmistrz z Kremla Katarzyna Kwiatkowska Lista oskarżeń Władisława Surkowa jest długa: organizowanie fałszerstw wyborczych, wprowadzenie cenzury w mediach, wspieranie faszyzujących organizacji młodzieżowych czy wreszcie zarządzanie nielegalnymi dochodami Kremla. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Ukraińskie luksusy Piotr Pogorzelski Rezydencja prezydenta Wiktora Janukowycza jest strzeżona niczym najważniejsza tajemnica państwowa. Dziennikarze chcący obejrzeć willę próbowali podpłynąć do niej pontonem, przelatywali nad nią helikopterem i wykorzystywali zdjęcia satelitarne. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Świat według Nawalnego Katarzyna Kwiatkowska Aleksieja Nawalnego nazywają wschodzącą gwiazdą politycznego firmamentu Rosji, najsłynniejszym blogerem, jedynym opozycjonistą. Niektóre jego hasła mrożą krew w żyłach, swoim znakiem charakterystycznym uczynił „niedostępność dla dziennikarzy”, a rzeczywiste życie przeniósł do sieci. Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Babcia Luda Maciej Jastrzębski W Rosji zna ją każdy uczciwy człowiek. Kim jest niezwykła okularnica, która trzydzieści sześć lat temu z grupą przyjaciół założyła Moskiewską Grupę Helsińską? Tekst dostępny w pełnej wersji publikacji.
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu. Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Gazetta.