Vrije tijd © We Document Art
50 jaar Frans Masereel Centrum: een interview met Stijn Maes In het Frans Masereel Centrum op de Masereeldijk in Kasterlee vinden kunstenaars van over de hele wereld een verblijf- en werkplaats. In de verschillende gebouwen bevinden zich een zestal werkplaatsen, inclusief een digitaal atelier. Maar wat is het Frans Masereel Centrum nu eigenlijk? En hoe zijn ze 50 jaar geleden in Kasterlee terechtgekomen? Stijn Maes, directeur van het centrum, vertelt hier graag meer over!
“De centrale figuur in onze ontstaansgeschiedenis is Fons Mertens, een jonge kunstenaar uit Turnhout die midden de jaren 60 een hoeve in Houtum in Kasterlee huurde en daar een klein atelier installeerde met drukpersen, om met een aantal vrienden te experimenteren. Op een bepaald moment begint hij ook bier te schenken en groeit Atelier Grafiek door naar een café en zelfs een dancing. Nadien kocht hij aan de Masereeldijk een groter perceel grond en liet daar een atelierwoning bouwen door Lou Janssen, een belangrijk architect uit de Turnhoutse School. Ze hadden allebei een voorliefde voor windmolens. Het hoofdgebouw van het Frans Masereel Centrum is hier op geïnspireerd, zonder de wieken. Hij blijft hier atelier houden, samen met bevriende kunstenaars. Begin jaren 70 komt hij in contact met toenmalig minister van cultuur Frans Van Mechelen die kunst dichter bij het volk wilde brengen. Zo heeft hij in ’72 de Warande in Turnhout gerealiseerd en besliste hij om het Frans Masereel Centrum aan te kopen. Het centrum kan echter ook niet losgezien worden van de historische drukindustrie in de regio, waar ook het speelkaartenmuseum en het wereldvermaarde Cartamundi in Turnhout schatplichtig aan zijn. Voor wie graag meer te weten komt, kan ik van harte de vuistdikke publicatie aanraden die we momenteel samen met onderzoekers van de UGent aan het voorbereiden zijn en die we dit najaar voorstellen.” © Ksenia Kuleshova
12
Gemeentelijk informatieblad Kasterlee – juni 2022
© Ksenia Kuleshova
Hoe is het Frans Masereel Centrum hier 50 jaar geleden terechtgekomen?
Voor veel inwoners is het Frans Masereel Centrum nog steeds onbekend. Dit willen we graag anders zien. Wat moeten ze over het centrum weten? “In onze kenmerkende driehoekige huisjes verblijven hedendaagse kunstenaars van over heel de wereld. Zo hebben we telkens 7 à 9 gasten die hier gedurende enkele weken grafisch werk maken. Naast deze residentiewerking organiseren we ook tentoonstellingen en evenementen zoals lezingen. Zeker met de nieuwbouw die in 2019 in gebruik werd genomen hebben we meer mogelijkheden om bezoekers te ontvangen.” “Een ander leuk weetje is dat onze residenten telkens een of meerdere werken schenken aan het Frans Masereel Centrum, waardoor we momenteel een collectie hebben van meer dan 20.000 stuks!”
Is het centrum vrij toegankelijk? “Behalve een publiek toegankelijk programma met tentoonstellingen en evenementen werken we ook aan het bezoekerscomfort. Zo zijn we net begonnen met de heraanleg van de tuin aan de voorkant. Er komt een mooi wandelpad over de site, dat vrij toegankelijk zal zijn voor bezoekers of passanten. Jammer genoeg is het niet mogelijk om op elk moment van het jaar bezoekers te ontvangen, om toch voldoende rust aan onze residenten aan te bieden.”