ALS HENRIËTTA NAAR DAGBESTEDING IS, HEEFT HAAR MAN TIJD VOOR ZICHZELF Sinds 1 januari heeft de gemeente nieuwe taken op het gebied van jeugd, werk en zorg. Wat betekent dat voor inwoners van Tilburg? Wordt het allemaal minder of maken ze zich onnodig zorgen? In deze serie aandacht voor deze veranderingen en hoe mensen ermee omgaan. Dit keer mevrouw Janssen (76), die nog steeds naar haar vertrouwde zorgboerderij kan. Henriëtta Janssen houdt van dieren en zij houden van haar. Zelfs schuwe boerderijkatten komen af op de 76-jarige inwoonster van Tilburg. “Eén zwart-witte poes gaat altijd op mijn rollator zitten”, zegt ze. “Dat lukt alleen Henriëtta en nog één andere gast”, lacht Gerrie Martens van de Hemelrijksche Hoeve. Sinds twee jaar komt Henriëtta op de zorgboerderij in Biezenmortel: eerst één dag, tegenwoordig drie dagen per week. Een arts heeft de ziekte van Pick bij haar vastgesteld, een tamelijk zeldzame vorm van dementie. Daardoor zijn haar gedrag en persoonlijkheid veranderd. Ze voelt zich het best in een omgeving die ordening en structuur biedt, zoals de Hemelrijksche Hoeve. DAG OP BOERDERIJ KENT VAST PATROON Een dag op de zorgboerderij kent een vast patroon. “Dat geeft veiligheid en vertrouwen”, zegt Johan Martens, de echtgenoot van Gerrie. Dagelijks ontvangen hij en zijn vrouw achttien gasten, allemaal mensen met dementie.
“WE STEKEN NU MEER TIJD EN ENERGIE IN DE ONDERSTEUNING VAN MANTELZORGERS.” Het boerderijleven bevordert het lichamelijk en geestelijk welzijn van de gasten. Johan geeft als voorbeeld het samen bakken van een appeltaart. Zowel het fruit als de eieren komen van het eigen erf. Door die ingrediënten zelf te halen, worden de ouderen gestimuleerd naar buiten te gaan. Het samen bakken en opeten bevordert niet alleen de
fijne motoriek maar ook het onderling contact. De oude boom met sterappeltjes tenslotte brengt herinneringen tot leven, wat belangrijk is voor mensen met dementie. DAGBESTEDING ONTLAST MANTELZORGER Als Henriëtta naar dagbesteding gaat, ontlast dat haar man Ton (76) van zijn zware taak als mantelzorger. Hij doet de boodschappen, kookt en wast, ook al heeft hijzelf fysieke klachten. Het zware poetswerk doet de huishoudelijke hulp. De persoonlijkheidsverandering die Henriëtta’s ziektebeeld met zich meebrengt, is voor haar omgeving moeilijk om mee om te gaan. Haar gedrag is onvoorspelbaarder geworden. Vooral in het begin was ze soms ook opstandig. “Het is verbijten. Slikken, slikken, slikken”, zegt Ton wel eens. ONDERSTEUNING VAN DE MANTELZORGER Ton heeft veel steun van de mensen om hem heen. “M’n broer komt drie keer per week koffie drinken, we hebben een fantastische buurvrouw en schoonzus en ook een hele goede begripvolle kameraad.” Hun 50-jarige dochter, die in Alphen aan de Rijn woont, zien ze gemiddeld eens per veertien dagen. “Jullie hebben een geweldig netwerk”, vindt Gerrie van de Hemelrijksche Hoeve. Ze kent Ton goed en heeft een duidelijk beeld van de mensen op wie hij een beroep kan doen. Nu niet langer het Rijk maar de gemeente verantwoordelijk is voor dagbesteding, is er veel veranderd voor het echtpaar Martens. “We steken meer tijd en energie in de ondersteuning van mantelzorgers”, zegt Gerrie. De Hemelrijksche Hoeve spreekt hen regelmatig, individueel of in groepsverband. Door familieleden van gasten bij elkaar te brengen, ervaren die dat anderen tegen dezelfde
Ouderen die al vele jaren hun leven delen, blijven het liefst zo lang mogelijk samen. Maar als de één aan dementie lijdt, betekent dat een zware belasting voor de ander. Dagopvang, bijvoorbeeld op een zorgboerderij, kan dan de mantelzorger ontlasten. Die dagbesteding is sinds begin dit jaar niet langer de verantwoordelijkheid van het Rijk maar van de gemeente. Per persoon wordt bekeken, in overleg met bijvoorbeeld de huisarts en de dementieconsulent, of dagbesteding de beste oplossing is en wat er verder met hulp van anderen geregeld kan worden.
problemen aanlopen als zij. Ook krijgen mantelzorgers handige tips van het team van de zorgboerderij. GOED VOORBEREID OP DE NIEUWE WMO Johan en Gerrie waren goed voorbereid op de nieuwe Wmo. Zo heeft Gerrie een cursus casemanagement gevolgd. Ze is erin geschoold contact te leggen en te onderhouden met het informele en het formele netwerk van de gasten. Ze kent niet alleen de mensen om hen heen, maar heeft ook regelmatig overleg met andere professionals Het echtpaar Martens zag de veranderingen aankomen en heeft daar tijdig op ingespeeld. Door het bedrijf efficiënter te organiseren kan de Hemelrijksche Hoeve nu dagbesteding leveren voor de prijs die de gemeente biedt. Veel mantelzorgers waren de laatste tijd bezorgd dat hun naasten niet meer terecht konden op de Hemelrijksche Hoeve. Gerrie: “Gelukkig hebben we hen duidelijkheid kunnen bieden: ook in 2015 zijn ze welkom op hun vertrouwde zorgboerderij.”
WWW.TILBURG.NL/ ZORGVANAF2015