De weg naar Fair Trade Gids om alvast je receptie helemaal (h)eerlijk te maken 2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 1
6/11/13 16:57
© Oxfam-Wereldwinkels
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 2
6/11/13 16:57
Beste collega, Je was goe bezig! dit jaar, en we wensen je hetzelfde voor volgend jaar! Nu de gezellige drukte van de jaarwisseling er aankomt, geven we je graag enkele praktische tips voor eerlijke feesten en recepties. Je vindt ze in deze compacte gids. Je zal merken dat eerlijk feesten heel makkelijk is en echt niet zoveel hoeft te kosten. Bovendien koop je een mooi verhaal dat helemaal past bij de tijd van het jaar. De Stad Gent wil een voorbeeldconsument zijn en koopt zoveel mogelijk duurzaam aan. Dat wil zeggen: met respect voor de arbeidsomstandigheden en voor het milieu waarin de producten werden gemaakt. Onze ecologische doelen en ons streven naar een socialere economie hier en in het Zuiden vullen elkaar zo mooi aan. Het is belangrijk dat we dit in praktijk brengen. Openbare recepties zijn bij uitstek een moment om te tonen waar wij als Stad voor staan. Samen zijn we goe bezig! Tine Heyse, Schepen van Milieu, Klimaat, Energie en Noord-Zuid
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 1
1
6/11/13 16:57
2
© Oxfam-Wereldwinkels
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 2
6/11/13 16:57
Iedereen kan goe bezig zijn Je hoeft niet all the way te gaan om goe bezig te zijn. Ook een kleine verandering in wat je koopt, eet of draagt, kan al een grote impact hebben. Duurzaam consumeren stelt je soms voor uitdagende keuzes: welk product is nu precies het meest milieuvriendelijke? Welk logo bewijst dat de producent een eerlijk loon kreeg? Weinig producten scoren optimaal op alle vlakken. Gebruik daarom deze stelregel: koop zoveel mogelijk lokaal geproduceerde – en waar mogelijk biologisch geteelde – producten. Wil je dan toch ingrediënten die van ver moeten komen? Kies dan steeds voor fair trade! Fairtradeproducten worden door verschillende merken aangeboden. Je vindt ze in de Oxfam Wereldwinkels en in de meeste supermarkten. Je herkent ze aan een van deze drie labels, die vergelijkbare garanties geven:
3
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 3
6/11/13 16:57
4
© Oxfam-Wereldwinkels
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 4
6/11/13 16:57
Hoezo Fair Trade is goe bezig? Fair trade is een systeem van handeldrijven waarbij producenten uit het Zuiden een menswaardig bestaan kunnen opbouwen. Een eerlijke prijs voor de producten is een belangrijke start, maar fair trade gaat verder: het garandeert goede handelsvoorwaarden, respect voor de rechten van de werknemers en voor het milieu, versterking van producentenorganisaties en de opbouw van lokale gemeenschappen.
Al die kilometers transport, dat is toch niet goe? Het allerbelangrijkste is dat je lokale producten koopt, volgens het principe van de ‘korte keten’: appels uit België hebben minder impact op het milieu dan appels uit Spanje. Maar sommige producten (sinaasappels, bananen, rijst, heel wat soorten wijn …) moeten wel van ver komen. Kies bij die producten altijd voor fair trade! 5
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 5
6/11/13 16:57
Waarom is er dan geen lokale Fair Trade? Onze boeren zijn toch ook goe bezig? Een lokale boer die binnen een korte keten werkt of biologisch teelt is inderdaad goe bezig. En ook onze boeren krijgen niet altijd een eerlijke prijs. Fair trade staat voor een alternatief economisch model dat boeren uit het Zuiden een sterkere stem geeft op de wereldmarkt, hen beschermt tegen uitbuiting en hen meer kansen geeft op ontwikkeling. Daarom krijgen alleen exotische producten het label ‘fair trade’. Maar goe bezig zijn gaat over meer dan alleen fair trade. Het Ecoplan Gent brengt alle dimensies van duurzaamheid samen en helpt je oog te hebben voor het milieu, voor eerlijke handel en voor sociale economie in Gent, helemaal volgens jouw voorkeuren en mogelijkheden. Het Ecoplan wijst je de weg naar meer dan 200 duurzame adressen in Gent. Een link naar het digitale plan vind je op www.goebezig.org. 6
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 6
6/11/13 16:57
En wat ga jij doen? Veel mensen, bedrijven en verenigingen in Gent zijn al goe bezig. Ze kopen eerlijke producten voor zichzelf, collega’s of medewerkers. De Stad Gent heeft zelfs een heuse strategie voor duurzame aankopen die de principes van eerlijke handel verzoent met ecologische en sociaaleconomische criteria. Maar het kan altijd nóg beter. Gebruik deze gids bij jouw volgende aankopen en maak van jouw winkelmandje een verzameling eerlijke producten. Zeker voor hapjes en dranken op feesten en recepties bestaan er veel lekkere fairtrade-alternatieven. Neem snel een kijkje op de volgende pagina’s. Meer tips en trucs vind je ook op www.goebezig.org.
7
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 7
6/11/13 16:57
Zo goed als elke traiteur kan fair trade leveren. Vraag ernaar! 8
Hoe pak je het aan?
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 8
6/11/13 16:57
Kleine bestelling De meeste recepties die de Stad aanbiedt blijven onder de drempel van 5.500 euro (excl. btw). Er komt dus niet veel procedure aan te pas. Vraag waar mogelijk drie offertes en maak al bij de start duidelijk dat je fairtradeproducten wil bestellen. ✸ Ga je zelf naar de winkel voor een drink met collega’s? Eenvoudig: neem dan enkel de fairtradedranken en snacks uit de rekken. ✸ Bestel je dranken uit het raamcontract van de Stad (via intranet)? Geen zorgen: fruitsappen en wijnen in dat aanbod zijn fair trade en vaak ook bio. ✸ Werk je met een traiteur of drankenhandel? Het kan! Laat duidelijk weten dat je enkel eerlijke dranken wilt. Ook al bieden ze het misschien niet allemaal spontaan aan, zo goed als alle traiteurs kunnen eerlijke alternatieven aanbieden. Opgelet: verwijs niet naar een bepaald keurmerk, dat is wettelijk niet toegestaan. Eerlijke Handel of fair trade mag je wel gebruiken.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 9
9
6/11/13 16:57
Grote opdracht Heb je een grotere receptie of een evenement waarvoor je een bestek opmaakt dat binnen de wet op overheidsopdrachten valt? Ook dan laat de wet je toe om voor eerlijke handel te kiezen! Vermeld in de titel dat je producten van eerlijke handel wilt bestellen en neem deze omschrijving op in het bestek. “De geleverde dranken moeten voldoen aan de principes van eerlijke handel, zijnde: ✸ De aankoopprijs bij de producent moet ten alle tijden de reële productiekost dekken ✸ De producent ontvangt een premie die onafhankelijk is van de wereldmarktprijs ✸ De inkoper van het basisproduct onderhoudt een stabiele handelsrelatie met de producent en koopt zo rechtstreeks mogelijk in. ✸ De groep van producenten beschikt over een democratisch georganiseerde structuur 10
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 10
6/11/13 16:57
✸ Bij de arbeiders geldt een verbod op discriminatie, wordt recht op vereniging gegarandeerd net zoals betaling van het wettelijke minimumloon en verbod op gedwongen kinderarbeid Dit kan makkelijk aangetoond worden door bijvoorbeeld een certificaat van Max Havelaar, Fair For Life, Ecocert Fairtrade of gelijkwaardig.� Als je dit bij de uitvoeringsvoorwaarden opneemt hebben de aanbieders geen keuze: ze moeten producten van eerlijke handel leveren. Je kan dit ook opnemen als gunningscriterium maar dan is het steeds mogelijk dat een onduurzaam alternatief met een heel lage prijs de opdracht binnenhaalt.
11
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 11
6/11/13 16:57
Maar het kan altijd nog dat tikkeltje beter. Gebruik deze gids bij jouw volgende aankopen en verander stap voor stap je winkelmandje in een verzameling eerlijke producten.
12
Meer tips en trucs vind je ook op www.goebezig.org.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 12
6/11/13 16:57
Product Schuimwijn Raza Fair Trade ingrediënten Torrontésdruif Herkomst Argentinië Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Delhaize, Oxfam-Wereldwinkels Producent in de kijker La Riojana (Argentinië) Een comité, het ‘Organo Mixto’, beslist over de besteding van de fairtradepremie. Dit comité bestaat uit vertegenwoordigers van de arbeiders (zowel vaste krachten als seizoenarbeiders) die democratisch verkozen worden. De fairtradepremie wordt vooral gebruikt voor educatie (bouwen van scholen of geven van informaticacursussen), waterputten, milieubescherming…
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 13
13
6/11/13 16:57
Product Wijnduo Reserva Malbec en Reserva Torrontés Fair Trade ingrediënten Malbecdruif (rode wijn) & Torrontésdruif (witte wijn) Herkomst Argentinië Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker La Riojana (Argentinië)
14
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 14
Oxfam Fair Trade koopt deze wijn van La Riojana, een coöperatie in het noordoosten van Argentinië. Wijnboer Francisco Pozo getuigt: “Dankzij de coöperatie kan ik heel wat materiaal goedkoper aanschaffen. En zonder La Riojana zou ik natuurlijk nooit op de fairtrademarkt zijn geraakt. Oxfam Fair Trade betaalt bovendien een mooie prijs.”
6/11/13 16:57
Product Wijnduo Fuego Sagrado Fair Trade ingrediÍnten Cabernet Sauvignon / Carmenère / Merlotdruif (rode wijn) en Chardonnaydruif (witte wijn) Herkomst Chili Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Sociedad Vitivinicola Sagrada Familia (Chili) Door de steun van Oxfam-Wereldwinkels kunnen de boeren investeren in kwaliteit en milieuvriendelijke productie. Dankzij de fairtradepremie is een sociaal fonds opgericht. Alle schoolgaande kinderen van de leden van Sagrada Familia ontvangen uit dit fonds een studiebeurs.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 15
15
6/11/13 16:57
Product RosĂŠ Koopmanskloof Fair Trade ingrediĂŤnten Pinotagedruif Herkomst Zuid-Afrika Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Koopmanskloof (Zuid-Afrika)
16
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 16
Een deel van de winst van Koopmanskloof gaat naar een fonds voor de leden. Dit fonds dient om hun huizen te renoveren en hun kinderen naar de secundaire school of universiteit te sturen.
6/11/13 16:57
Product Chenin Blanc Fair Trade ingrediënten Witte Chenindruif Herkomst Zuid-Afrika Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Groot Eiland (Zuid-Afrika) De W.J. Du Toit Boerdery ondersteunt enthousiast de fairtradegedachte. De arbeiders zijn georganiseerd in een ‘Joint Body’. Daar nemen ze beslissingen over welke projecten ten gunste van de gemeenschap zullen worden uitgevoerd. Onlangs werd een gemeenschapscentrum met een computerruimte en bibliotheek geopend.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 17
17
6/11/13 16:57
Product Merlot Fair Trade ingrediĂŤnten Merlotdruif Herkomst Chili Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Consorcio Vinicola (Chili)
18
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 18
Consorcio Vinicola is gevestigd in Talca, een Chileense streek die in 2010 zwaar getroffen werd door een aardbeving. Oxfam Fair Trade steunt de coĂśperatie bij de wederopbouw van de huizen. Met de fairtradepremie financiert Consorcio medische zorgen en opleidingen voor haar leden.
6/11/13 16:57
Product Pisco Fair Trade ingrediënten Muskaatdruif Herkomst Chili Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Pisco Capel (Cooperativa Agrícola Pisquera Elqui Limitada) (Chili) De coöperatie verzorgt de boekhouding voor de leden. Er zijn studiebeurzen voor de kinderen en kleinkinderen van de leden. Op gezondheidsvlak zijn er afspraken met apothekers, tandartsen en klinieken voor betere prijzen. De coöperatie betaalt ook een bijkomende ziekteverzekering en beschikt over een overlijdensfonds.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 19
19
6/11/13 16:57
Product Worldshakesap Fair Trade ingrediënten Fruit, bananen Herkomst Cuba, Brazilië, Ecuador Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Bioshop, Match, Oxfam-Wereldwinkels, Smatch
Producent in de kijker Coagrosol (Brazilië)
20
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 20
Coagrosol is uniek in Brazilië omdat het enkel biologisch geteelde sinaasappelen verwerkt. In een regio waar immense plantages suikerriet zich afwisselen met eindeloze plantages van sinaasappelen is dat extra opmerkelijk.
6/11/13 16:57
Product Sinaasappelsap Fair Trade ingrediënten Sinaasappelen Herkomst Cuba, Brazilië Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Bioshop, Match, Oxfam-Wereldwinkels,
Smatch, Delhaize
Producent in de kijker Coopealnor (Brazilië) De Braziliaanse markt voor sinaasappelsap is sterk geconcentreerd. De gewone boer heeft het zwaar te verduren. Fair trade biedt hier een uitweg, maar ook de fairtradeboeren staan onder druk vanwege de machtspositie van de industrie. De rol van de coöperatie blijft daarom onontbeerlijk in de strijd voor eerlijke handel.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 21
21
6/11/13 16:57
Product Biosap mango en braambes Fair Trade ingrediĂŤnten Mango, braambes Herkomst Ecuador, Peru Leverancier Ethiquable
Te koop bij Carrefour, Wereldwinkel Mariakerke,
Blauwe Bloem, Panda, Aula
Producent in de kijker Apromalpi (Peru)
22
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 22
Tijdens het fruitseizoen stort de lokale marktprijs in door een overaanbod. Dankzij Fair Trade hebben de producenten een bijkomende afzetmarkt en een stabieler inkomen het hele jaar door.
6/11/13 16:57
Product Biosap mango en braambes Fair Trade ingrediënten Mango, passievrucht, guave, banaan, sinaasappel Herkomst Ecuador, Peru, Brazilië
Leverancier Ethiquable Te koop bij Carrefour, Wereldwinkel Mariakerke,
Blauwe Bloem, Panda, Aula Producent in de kijker Apromalpi, Cepicafe, Fapecafes, Urocal, Coagrosol (Zuid-Amerika) Vijf Zuid-Amerikaanse coöperatieven leveren vruchten voor dit sap. De fairtradeprijs wordt in onderling overleg bepaald en is onafhankelijk van de schommelende wereldmarktprijs. Zo kunnen de producenten hun kosten dekken én investeren in ontwikkeling van hun gronden en hun gemeenschap.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 23
23
6/11/13 16:57
Product Tapenades zongedroogde tomaat / peppersweet Fair Trade ingrediĂŤnten Kruiden, specerijen en groenten Herkomst Zuid-Afrika Leverancier Fair Trade Original
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Turqle Trading en Nantekara African Foods (Zuid-Afrika)
24
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 24
Nantekara African Foods is een klein familiebedrijf dat culinaire producten produceert met Afrikaanse signatuur. De voornamelijk vrouwelijke medewerkers volgen cursussen, zoals computeropleidingen en lessen in rijvaardigheid of veiligheid op de werkvloer. De export wordt verzorgd door Turqle Trading.
6/11/13 16:57
Product Bio cashewnoten curry / zout / bio amazonenoten Fair Trade ingrediënten Noten Herkomst Ivoorkust en Bolivia Leverancier Pakka
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Coinacapa (Bolivia) Dankzij de fairtradepremie kan Coinacapa gezondheidszorg organiseren voor de leden en hun familie. Onlangs opende Coinacapa het eerste publieke internetcafé in het departement Pando. De notencoöperaties uit het Amazonegebied van Brazilië, Bolivia en Peru werken trouwens samen.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 25
25
6/11/13 16:57
Product Yucachips zout, paprika, taco en jalapeño Fair Trade ingrediënten Yuca (cassave of maniok) Herkomst Costa Rica Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Coopesarapiquí (Costa Rica)
26
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 26
Coopesarapiquí is één van de negen coöperatieven die lid zijn van Coocafé, een andere partner van Oxfam die fairtradekoffie verkoopt. Een deel van de fairtradepremie gaat rechtstreeks naar de boeren voor de ondersteuning van de koffieteelt, het andere deel naar de uitbouw van sociale projecten zoals het aankopen van kookbenodigdheden in scholen.
6/11/13 16:57
Product Blauwe aardappelchips Fair Trade ingrediënten Aardappelen Herkomst Peru Leverancier Ethiquable
Te koop bij Carrefour, Wereldwinkel Mariakerke, Panda, Aula,
AD Delhaize Drongen, Spar Nieuw Gent, Blauwe Bloem Producent in de kijker Agropia (Peru) Deze coöperatie verenigt 65 kleine producenten. Ze verbinden zich ertoe vergeten aardappelvariëteiten te herwaarderen, zo houden ze de biodiversiteit in stand. Agropia verwerkt lokaal aardappel tot chips, een directe toegevoegde waarde. Het draagt bij tot de diversificatie van de inkomensbronnen van de boeren van het Peruviaanse hoogland.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 27
27
6/11/13 16:57
Product Noussines Fair Trade ingrediĂŤnten Cacao, rietsuiker Herkomst Dominicaanse Republiek en Costa Rica Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Conacado (Dominicaanse Republiek)
28
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 28
In 2012 verkocht Conacado twee derde van de cacao als fair trade. De premie die ze hiervoor ontvangen wordt gebruikt om de economische duurzaamheid voor de boeren veilig te stellen door te investeren in opslagplaatsen, fermentatie- en drooginstallaties en transportmiddelen. De boeren kregen ook opleidingen, kredieten en gezondheidscentra.
6/11/13 16:57
Product Zeevruchten Fair Trade ingrediĂŤnten Cacao, rietsuiker Herkomst Ghana, Ivoorkust Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Match, Smatch, Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Kuapa Kokoo (Ghana) Kuapa Kokoo is de enige cacao-inkoper in Ghana die in handen is van de boeren zelf. Het zijn nu de boeren zelf die de weegschaal bedienen. Dit is belangrijk om controle te hebben over hun inkomen. Het is helaas ook uitzonderlijk.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 29
29
6/11/13 16:58
Product Choco Biscuits Puur Fair Trade ingrediënten Cacao, rietsuiker Herkomst Dominicaanse Republiek, Ghana en Paraguay Leverancier Fair Trade Original
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker El Arroyense (Paraguay)
30
De relatief kleine coöperatie El Arroyense in Paraguay verenigt 460 leden, onder wie ruim 120 suikerrietboeren. Het suikerriet wordt deels tot suiker verwerkt door OTISA, een verwerkingsbedrijf in de buurt. Verder verbouwen de boeren verbouwen groenten en fruit dat ze verkopen in Asunción.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 30
6/11/13 16:58
Product Espressokoffie Fair Trade ingrediënten Koffie Herkomst Haïti, Tanzania, Honduras & Ethiopië Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Kagera Co-operative Union (KCU) (Tanzania) KCU garandeert de afzet van de koffie, regelt het transport en geeft vorming over kwaliteit en organische productie. Via de organisatie geraken de boeren makkelijker en goedkoper aan meststoffen en ander materiaal. De helft van de productie wordt aan eerlijke handel verkocht en een belangrijk deel van hun productie is biologisch gecertificeerd.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 31
31
6/11/13 16:58
Product Kivukoffie Fair Trade ingrediĂŤnten Koffie Herkomst Democratische Republiek Congo Leverancier Oxfam Fair Trade
Te koop bij Oxfam-Wereldwinkels
Producent in de kijker Sopacdi (DR Congo)
32
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 32
Ondanks de schermutselingen in deze regio kon Sopacdi de verkoop van hun koffie ruim verhonderdvoudigen (van 3 ton in 2010 naar 380 ton in 2013). Dit was mogelijk dankzij o.a. de bouw van een wasstation voor de koffiebessen, een opslagplaats en verschillende droogtafels, gefinancierd door Oxfam en andere fairtradeorganisaties.
6/11/13 16:58
Product Groene thee met jasmijn Fair Trade ingrediĂŤnten Groene thee en jasmijnbloemen Herkomst China Leverancier Ethiquable
Te koop bij Carrefour, Wereldwinkel Mariakerke, Panda, Aula,
AD Delhaize Drongen, Spar Nieuw Gent, Blauwe Bloem
Producent in de kijker Dazhangshan Organic Farmers (China) Dazhangshan Organic Farmers verenigt ruim 14.600 kleine producenten en telt 53 theetuinen. Ze rollen theebladeren tot fijne draadjes. Dankzij de fairtradepremie kan deze organisatie de sanitaire omstandigheden in de dorpen verbeteren en de opleiding van jongeren steunen.
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 33
33
6/11/13 16:58
V.U. Tine Heyse, Botermarkt 1, 9000 Gent
Fair Trade leeft in Gent! Volg het online, laat weten hoe jij goe bezig bent en deel je tips. Zo maak je regelmatig kans op unieke aanbiedingen en acties. Facebook: FairTradeGemeente Gent | Twitter: @FairTradeGent
Interessante vragen en antwoorden Wat beweegt er in Gent rond fair trade? www.fairtradegemeentegent.be Welke producten en campagnes zijn van Oxfam Wereldwinkels? www.oxfamwereldwinkels.be Waar zijn welke fairtradeproducten te koop? www.maxhavelaar.be Is er overzicht van fair trade voor business-to-business? www.fairtradebizz.be Wat beweegt er in Gent rond duurzame voeding? www.gentsklimaatverbond.be
2013_hID_GOE_BEZIG_RECEPTIE_collega.indd 4
6/11/13 16:58