Σχολείο. Στρατηγικέσ Μελέτησ ςτο ςπίτι. Συμβουλέσ ςε γονείσ
Αλαζηαζία Φαηδεγηαλλαθνύ, Εηδηθή παηδαγσγόο
Ειζαγφγή
Η ζρνιηθή εξγαζία ηελ νπνία θαιείηαη ν καζεηήο λα νινθιεξώζεη ζην ζπίηη ηνπ απνηειεί ζε αξθεηέο πεξηπηώζεηο έλα δύζθνιν ζέκα ρεηξηζκνύ γηα ηνπογνλείο θαη θαη’ επέθηαζε θαη γηα ην ίδην ην παηδί. Οι λόγοι γηα ηνπο νπνίνπο πηζαλόλ λα ζπκβαίλεη ε θαηάζηαζε απηή είλαη πνιινί. Υπάξρνπλ πεξηπηώζεηο ζηηο νπνίεο ε θαη’ νίθνλ ζρνιηθή εξγαζία είλαη ππεξβνιηθή θαη σο απνηέιεζκα ηνπ ηεξάζηηνύ ηεο όγθνπ ν καζεηήο ζηεξείηαη από ην λα ζπκκεηέρεη ζε επράξηζηεο δξαζηεξηόηεηεο, όπσο είλαη ην παηγλίδη, ε θνηλσληθή ζπλαλαζηξνθή. Υπάξρνπλ νη πεξηπηώζεηο ησλ καζεηώλ πνπ αληηκεησπίδνπλ δπζθνιίεο ζηνζρνιείν. Σ’ απηέο ηηο πεξηπηώζεηο, ε θαη’ νίθνλ ζρνιηθή εξγαζία απνηειεί κηα δύζθνιε γηα ηνλ ίδην ην καζεηή θαηάζηαζε, επίπνλε, ε νπνία απαηηεί πνιύ κεγάιν θόπν, γηα λα νινθιεξσζεί, θαη κάιηζηα ζε κεξηθέο πεξηπηώζεηο επηβεβαηώλεη
θαη ηε δπζθνιία πνπ αληηκεησπίδεη ν καζεηήο. Οη γνλείο από ηελ άιιε πιεπξά αγρώλνληαη πνιύ γηα ηε ζρνιηθή εξγαζία πνπ έρεη ην παηδί ηνπο θαη επηζπκνύλ λα νινθιεξώλεηαη κε θάζε δπλαηό ηξόπν θαη κέζν. Πνιιέο θνξέο θαηά ηε δηαδηθαζία απηή κπαίλνπλ ζε ξόιν παηδαγσγνύ, ζηελ πξνζπάζεηά ηνπο λα βνεζήζνπλ ή λα ζηεξίμνπλ ην παηδί ηνπο, κε απνηέιεζκα λα ράλνληαη νη ηζνξξνπίεο αλάκεζα ζηε ζρέζε γνληνύ-παηδηνύ. Οη πξναλαθεξόκελνη απνηεινύλ πηζαλνύο ιόγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ε θαη΄ νίθνλ ζρνιηθή εξγαζία είλαη έλα πνιύ ζνβαξό ζέκα ζηε δσή ελόο καζεηή θαη ηεο νηθνγέλεηάο ηνπ. Η ιύζε, κε ζηόρν ηελ όζν ην δπλαηό πην απνηειεζκαηηθή αληηκεηώπηζε ηεο θαη΄ νίθνλ ζρνιηθήο εξγαζίαο θαη ηνπ άγρνπο, ην νπνίν θαίλεηαη όηη πξνθαιείηαη ζε όινπο ηνπο εκπιεθνκέλνπο (παηδί, γνλείο), έγθεηηαη ζε ζπγθεθξηκέλεο κεζνδνινγηθέο
εηζεγήζεηο πνπ αθνξνύλ ζπγθεθξηκέλεο ζηξαηεγηθέο, νη νπνίεο ζα πξέπεη λα αλαπηπρζνύλ από ηνπο γνλείο θαη κέζσ απηώλ λα κεηαθεξζνύλ ζην παηδί ηνπο. Τν ζρνιείν αλακθίβνια δηαδξακαηίδεη έλα πνιύ ζεκαληηθό ξόιν ζηε δηδαζθαιία ζπγθεθξηκέλσλ ζηξαηεγηθώλ, αιιά απηό δελ είλαη ζέκα ην νπνίν ζα αλαπηπρζεί ζην ζπγθεθξηκέλν άξζξν. Γιαηί ένα παιδί ανηιδρά ζηη ζτολική εργαζία; Πξνηνύ πξνρσξήζεη θαλείο ζηελ παξάζεζε πηζαλώλ ιύζεσλ, είλαη πνιύ ζεκαληηθό λα κπνξεί λα θαηαλνήζεη, γηαηί έλα παηδί αληηδξά απέλαληη ζηελ θαη’ νίθνλ ζρνιηθή εξγαζία πνπ θαιείηαη λα νινθιεξώζεη. Έλα παηδί κπνξεί λα αληηδξά ζηε ζρνιηθή εξγαζία γηα πνιινύο δηαθνξεηηθνύο ιόγνπο. Υπάξρεη πηζαλόηεηα ην παηδί, γηα παξάδεηγκα, λα αληηκεησπίδεη δπζθνιία, όζνλ αθνξά ζπγθεθξηκέλεο δεμηόηεηεο ή
ζηξαηεγηθέο. Παξάδεηγκα ηεο θαηάζηαζεο απηήο κπνξεί λα απνηειεί έλα παηδί ην νπνίν δπζθνιεύεηαη λα εθθξαζηεί κέζσ ηνπ γξαπηνύ ιόγνπ θαη γηα ην ιόγν απηό όζα γξάθεη δελ είλαη πάληα ζρεηηθά κε ην ζέκα, πξνβαίλεη ζε πνιύ ζπρλέο επαλαιήςεηο ή ηα όζα γξάθεη είλαη πνιύ ιίγα ζε όγθν. Σηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε, ην παηδί θαίλεηαη όηη αληηκεησπίδεη δπζθνιίεο ζην γξαπηό ηνπ ιόγν, δπζθνιίεο νη νπνίεο κπνξεί λα αθνξνύλ ηελ νξγάλσζή ηνπ, ηε γξαπηή έθθξαζε, θαζώο θαη ην κεησκέλν ιεμηιόγην πνπ κπνξεί λα αλαθαιέζεη, γηα λα ρξεζηκνπνηήζεη ν καζεηήο θ.ν.θ. Επηπιένλ, πνιιέο θνξέο έλαο καζεηήο κπνξεί λα ιύλεη κε ιάζνο ηξόπν κηα άζθεζε, γηαηί δελ έρεη αληηιεθζεί αθξηβώο ηη ηνπ δεηείηαη λα θάλεη. Υπάξρνπλ θνξέο, εηδηθά ζε πεξηπηώζεηο όπνπ νη εθθσλήζεηο ησλ αζθήζεσλ είλαη δηαθνξεηηθέο, όπνπ
παξαηεξείηαη όηη νη καζεηέο δελ είλαη ζε ζέζε λα επηιύζνπλ ηηο αζθήζεηο ζσζηά. Η δπζθνιία απηή κπνξεί λα πθίζηαηαη θαη ζε αζθήζεηο νη νπνίεο έρνπλ πνιιά κέξε, όπνπ ν καζεηήο κπνξεί λα επηιύζεη ηα πξώηα θαη ζηε ζπλέρεηα λα μεράζεη ηα επόκελα. Άιινη καζεηέο κπνξεί λα βαξηνύληαη θαη λα κελ έρνπλ θαλέλα απνιύησο θίλεηξν, γηα λα νινθιεξώζνπλ ηελ θαη’ νίθνλ ζρνιηθή ηνπο εξγαζία. Τν θίλεηξν απηό κπνξεί λα πξνέξρεηαη από ηνπο ίδηνπο ηνπο καζεηέο, από ηελ νηθνγέλεηά ηνπο ή από ην ζρνιείν. Οπόηαλ, ζηελ πεξίπησζε ηεο νηθνγέλεηαο, πώο πεξηκέλνπκε από έλα παηδί λα έρεη αλαπηύμεη θίλεηξν, όηαλ ε ίδηα ηνπ ε νηθνγέλεηα θαίλεηαη λα κελ ελδηαθέξεηαη γηα ηελ θαη’ νίθνλ ζρνιηθή εξγαζία πνπ έρεη ν καζεηήο ή γηα ηα ηεθηαηλόκελα πνπ δηαδξακαηίδνληαη ζην ζρνιείν; Απηό δελ παξαηεξείηαη κόλν ζε καζεηέο νη νπνίνη αληηκεησπίδνπλ δπζθνιίεο ζην
ζρνιείν, ππάξρνπλ πεξηπηώζεηο όπνπ θαη νη πνιινί ηθαλνί καζεηέο, εμαηηίαο ηεο έιιεηςεο γλώζεο θαη ρξήζεο ζηξαηεγηθώλ θαη ηερληθώλ, δελ κπνξνύλ λα απνδώζνπλ ηα κέγηζηα ζην ζρνιείν. Τέινο, ππάξρεη θαη κηα κεξίδα καζεηώλ, όπσο νη καζεηέο νη νπνίνη αληηκεησπίδνπλ καζεζηαθνύ ή θαη άιινπ ηύπνπ δπζθνιίεο, ε νπνία κπνξεί λα βηώλεη εληνλόηεξα ηηο δπζθνιίεο απηέο. Γηα ηνπο καζεηέο απηνύο ε θαη’ νίθνλ ζρνιηθή εξγαζία πνιιέο θνξέο απνηειεί ηε ζπλέρεηα ηεο απνηπρίαο θαη ηεο καηαίσζεο πνπ αληηκεησπίδνπλ ζην ζρνιείν θαη ζην ζπίηη. Η απνηπρία θαη ε καηαίσζε ηώξα κπνξεί λα είλαη θαη δπζθνιόηεξε ζην ρεηξηζκό, γηαηί πξόθεηηαη λα απνθαιπθζνύλ νη δπζθνιίεο ησλ καζεηώλ κπξνζηά ζηνπο γνλείο ηνπο. Σε πεξηπηώζεηο κάιηζηα ζηηο νπνίεο ζην ζπίηη ππάξρνπλ πνιύ ηθαλά καζεζηαθά παηδηά, ηόηε ηα ζπλαηζζήκαηα πνπ βηώλεη ην παηδί
είλαη αθόκα πην δύζθνια ζην ρεηξηζκό ηνπο. Πρακηικές ειζηγήζεις - Σσμβοσλές Ιδηαίηεξα ζεκαληηθό, πξνηνύ έλα παηδί μεθηλήζεη ην δηάβαζκά ηνπ, είλαη λα δηαζθαιηζηεί έλαο ήζστος τώρος για διάβαζμα, ν νπνίνο ζα βξίζθεηαη καθξηά από πηζαλέο εζηίεο απόζπαζεο ηεο πξνζνρήο ηνπο. Πνιιέο θνξέο ην παηδί, εηδηθά αλ απηό είλαη ζε κηθξόηεξε ειηθία, δηαβάδεη ζε θνηλόρξεζηνπο ρώξνπο, όπσο είλαη ε θνπδίλα ή ην θαζηζηηθό ηεο νηθνγέλεηαο. Απηό έρεη σο απνηέιεζκα ε πξνζνρή ηνπ παηδηνύ λα απνζπάηαη ζπρλά, λα ζέιεη λα παξαθνινπζήζεη γηα παξάδεηγκα ζπγθεθξηκέλα πξνγξάκκαηα ζηε ηειεόξαζε, λα ζέιεη λα θάεη θάηη θ.ν.θ. Εμαζθαιίδνληαο ζην παηδί έλα ήζπρν ζηαζεξό κέξνο γηα δηάβαζκα, ην ηδαληθόηεξν είλαη ην δσκάηην ηνπ παηδηνύ, ηόηε απμάλνληαη θαη νη πηζαλόηεηεο ην παηδί λα παξακείλεη ζπγθεληξσκέλν θαη
επηθεληξσκέλν. Σε πεξίπησζε πνπ ζην ζπίηη ππάξρεη θαη άιιν παηδί ή παηδηά, ηόηε ζα πξέπεη λα γίλεη πξνζπάζεηα λα ππάξρνπλ δηαθνξεηηθνί ρώξνη γηα ην θάζε παηδί. Πξνηνύ μεθηλήζεη ην παηδί ην δηάβαζκά ηνπ, ζα πξέπεη λα ζηγνπξεπηνύκε όηη όιεο οι απαραίηηηες προϋποθέζεις για ηην καη’ οίκον ζτολική εργαζία ππάξρνπλ. Τέηνηεο πξνϋπνζέζεηο είλαη ηα κνιύβηα, ηα βηβιία ηνπ παηδηνύ. Υπάξρεη πηζαλόηεηα ζηελ αξρή πνπ ην παηδί ζα καζαίλεη ηε ξνπηίλα ηνπ δηαβάζκαηόο ηνπ λα δεηήζεη λα έρεη ζπρλά δηαιείκκαηα. Τα δηαιείκκαηα ζα πξέπεη λα γίλνληαη κε γλώκνλα ηηο αληνρέο ηνπ θάζε παηδηνύ θαη όρη κε γλώκνλα ηηο αληνρέο ηνπ γνλέα ηνπ παηδηνύ. Άξα, ρξεηαδόκαζηε ζπρλά δηαιείκκαηα γηα ηνπαιέηα ή γηα έλα κηθξό ζλαθ. Δηαιείκκαηα όκσο ηα νπνία πξνλννύλ παξαθνινύζεζε ηειενπηηθνύ πξνγξάκκαηνο ή παηγλίδη
ζηελ απιή ή ειεθηξνληθό παηγλίδη θαιύηεξα λα απνθεύγνληαη, γηαηί δελ είλαη πξνο όθεινο ηνπ παηδηνύ. Πεξίπνπ ην δηάιεηκκα δελ πξέπεη λα μεπεξλά ην ρξνληθό δηάζηεκα ησλ πέληε ιεπηώλ, εηδηθά ζε κηθξέο ειηθίεο. Επηπξόζζεηα, κηα ζεκαληηθή εηζήγεζε είλαη η ζηαθερόηηηα ηοσ προγράμμαηος νινθιήξσζεο ηεο θαη‘ νίθνλ ζρνιηθήο εξγαζίαο ηνπ παηδηνύ. Πξέπεη νη γνλείο ηνπ παηδηνύ, κε βάζε ην δηθό ηνπο πξόγξακκα, ην πξόγξακκα ηνπ παηδηνύ ηνπο ή ησλ άιισλ παηδηώλ, λα θαηαξηίζνπλ καδί κε ην παηδί ηνπο πξόγξακκα γηα ηελ νινθιήξσζή ηεο. Πξέπεη λα κέλνπλ επίζεο όζν ην δπλαηό πην πηζηνί ζην πξόγξακκα απηό θαη λα κελ επηηξέπνπλ ζπρλά απνθιίζεηο από απηό. Έλα παηδί, εηδηθά αλ απηό είλαη κηθξήο ειηθίαο, πξέπεη λα νινθιεξώλεη ηε ζρνιηθή ηνπ εξγαζία λσξίο ην απόγεπκα, ώζηε λα παξέρεηαη ρξνληθό δηάζηεκα ζην παηδί λα αζρνιεζεί θαη
κε επράξηζηεο γηα απηό δξαζηεξηόηεηεο. Τν παηδί πξέπεη να μάθει να οργανώνει ηο διάβαζμά ηοσ. Δειαδή πξέπεη λα ζπγθεληξώλεη ηηο εξγαζίεο πνπ έρεη θαη λα κπνξεί λα ηεο ζέηεη ζε ζεηξά, μεθηλώληαο από απηήλ πνπ ζέιεη ν ίδηνο λα θάλεη. Σπλήζσο, ηα παηδηά ζέινπλ λα μεθηλήζνπλ κε ηηο πην απιέο γη’ απηά εξγαζίεο θαη λα αθήζνπλ ηηο πην ζύλζεηεο γηα ην ηέινο. Αλ απηό είλαη ην αίηεκα ηνπ παηδηνύ καο, εκείο πξέπεη λα ην ζεβαζηνύκε. Μπνξνύκε κάιηζηα λα ελζαξξύλνπκε ην παηδί καο λα θάλεη έλα κέξνο ηεο εξγαζίαο ηνπ κόλν ηνπ, ιέγνληάο ηνπ πόζν πηζηεύνπκε όηη ζα ηα θαηαθέξεη κόλν ηνπ, θαη λα ηνπ πνύκε όηη εκείο κπνξνύκε λα ην βνεζήζνπκε, αλ παξαζηεί αλάγθε. Πνιιέο θνξέο νη γνλείο είλαη ηόζν αγρσκέλνη γηα ηε ζρνιηθή εξγαζία ηνπ παηδηνύ ηνπο πνπ θάζνληαη ζπλερώο θνληά ζην παηδί, κε απνηέιεζκα λα κελ κπνξεί ζηε
ζπλέρεηα ην παηδί λα δηαβάζεη θαζόινπ κόλν ηνπ θαη λα δεηά ηελ παξνπζία ελήιηθα. Ο απώηεξνο ζηόρνο είλαη λα κπνξεί ην παηδί λα απεπζπλζεί θνληά καο γηα βνήζεηα, όηαλ ρξεηαζηεί. Από ηελ άιιε πιεπξά όκσο πξέπεη λα κπνξεί θαη κόλν ηνπ λα ρεηξηζηεί ζην κεγαιύηεξν βαζκό θαη αλεμάξηεηα ηελ εξγαζία ηνπ. Οι γονείς οθείλοσν να είναι διαθέζιμοι σο πξνο ηε βνήζεηα πνπ κπνξεί λα δεηεζεί από ην παηδί ηνπο. Η βνήζεηα όκσο πξέπεη λα δίλεηαη κόλν, όηαλ δεηείηαη θαη επίζεο, αθνύ θξίλεη ν γνληόο όηη είλαη απαξαίηεηε. Οη γνλείο κπνξνύλ λα επεμεγήζνπλ ηελ νδεγία ηεο άζθεζεο θαη λα θάλνπλ θαη θάπνηα παξαδείγκαηα, ώζηε ην παηδί ηνπο λα θαηαλνήζεη ηελ άζθεζε. Είλαη πνιύ ζεκαληηθό γηα ην παηδί λα κπνξέζεη λα βηώζεη ηελ επηηπρία ηεο εθπιήξσζεο κηαο άζθεζεο. Άξα, νη γνλείο πξέπεη λα απνθεύγνπλ λα δίλνπλ απιά ηηο απαληήζεηο ζην παηδί ηνπο, αιιά
πξέπεη λα κάζνπλ ην παηδί λα αλαθαιύπηεη ηελ απάληεζε. O γνληόο ζα κπνξνύζε γηα παξάδεηγκα κεξηθέο θνξέο λα ζθέθηεηαη δπλαηά, δίλνληαο έηζη ην πξόηππν ζθέςεο θαη ζην παηδί ηνπ. Πνιινί γνλείο, όηαλ ζπλεηδεηνπνηήζνπλ όηη ην παηδί αληηκεησπίδεη δπζθνιίεο ζε ζπγθεθξηκέλα ζέκαηα, ζπλεζίδνπλ λα εηζεγνύληαη ή λα αλαγθάδνπλ ην παηδί ηνπο λα θάλεη θαη άιιεο παξόκνηεο αζθήζεηο. Απηό είλαη αξθεηά βαζαληζηηθό γηα ην παηδί, εηδηθά αλ απηό αληηκεησπίδεη απμεκέλεο δπζθνιίεο. Οη αζθήζεηο ηηο νπνίεο πνιιέο θνξέο βάδνπλ νη γνλείο ζηα παηδηά ηνπο κπνξεί λα πξνέξρνληαη από εθπαηδεπηηθά βνεζήκαηα ηα νπνία θπθινθνξνύλ ζην εκπόξην. Τα εθπαηδεπηηθά όκσο βνεζήκαηα ζηελ πιεηνλόηεηά ηνπο δελ απεπζύλνληαη ζηνπο γνλείο, αιιά ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο, νπόηαλ πξέπεη λα είκαζηε ηδηαίηεξα πξνζεθηηθνί σο γνλείο γη’ απηό.
Πξνβιήκαηα ηα νπνία είλαη πνιύ ζύλζεηα κπνξνύλ λα ζπάδνπλ ζε κηθξόηεξα κέξε ζε πξώηε θάζε, κε ζηόρν ην παηδί ζηε ζπλέρεηα λα κπνξεί από κόλν ηνπ λα εθηειέζεη ηε ηερληθή απηή. Πξνζνρή ζηα ζρόιηα ηα νπνία γίλνληαη από εζάο θαηά ηελ θαη‘ νίθνλ ζρνιηθή εξγαζία ηνπ παηδηνύ ζαο. Θεσξείηαη σο ηδηαίηεξα ζεκαληηθή παξάκεηξνο ζηελ επηηπρία ελόο παηδηνύ ε θαηαλόεζε ησλ αλαγθώλ ηνπ από ηνπο γνλείο ηνπ. Πνιιέο θνξέο παξαηεξείηαη ην θαηλόκελν νη γνλείο λα κελ είλαη ηθαλνπνηεκέλνη από ηελ επίδνζε ηνπ παηδηνύ ηνπο θαη λα επηδεηνύλ όιν θαη πεξηζζόηεξα από ην παηδί ηνπο. Ο γνληόο πξέπεη λα γλσξίδεη πνηεο είλαη νη πξαγκαηηθέο αλάγθεο ηνπ παηδηνύ ηνπ θαη λα ζέβεηαη ην ρξόλν θαη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν ην παηδί ηνπ καζαίλεη. Ο ξπζκόο κάζεζεο είλαη μερσξηζηόο γηα ην θάζε άηνκν θαη απηό πξέπεη λα γίλεη θαηαλνεηό από ηνπο γνλείο.
Οη γνλείο πξέπεη λα ενθαρρύνοσν ακόμη και ηην πιο μικρή προζπάθεια ηνπ παηδηνύ ηνπο. Δελ πξέπεη λα πεξηκέλνπλ ηεξάζηηα πξόνδν, γηα λα επηβξαβεύζνπλ ην παηδί ηνπο. Η επηβξάβεπζε πξέπεη λα είλαη ζπλερήο θαη έληνλε. Καιά είλαη λα απνθεύγνληαη νη πιηθέο επηβξαβεύζεηο, γηαηί ν ζηόρνο είλαη λα θαηαλνήζεη ην παηδί όηη ε ελ ιόγσ εξγαζία απνηειεί κηα ππνρξέσζή ηνπ. Άξα, κε ηνλ ηξόπν απηό απμάλεηαη θαη ε ππεπζπλόηεηα ηνπ παηδηνύ. Επίζεο, ζε πεξίπησζε πνπ ην παηδί γηα νπνηνδήπνηε ιόγν δελ έρεη ζεκεηώζεη ηε ζρνιηθή ηνπ εξγαζία, δε πξέπεη νη γνλείο ηνπ παηδηνύ λα είλαη εθείλνη νη νπνίνη κε θάπνην ηξόπν ζα ελεκεξσζνύλ γη’ απηή. Σηόρνο είλαη λα βξεη ην παηδί ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν ζα ηελ εμαζθαιίζεη, κηα θαη απηό έγθεηηαη ζηε ζθαίξα ησλ ππνρξεώζεώλ ηνπ.
Λύζεις ποσ προηείνονηαι Λακβάλνληαο ππόςε ηε ζρεηηθή κε ην ζέκα καο βηβιηνγξαθία, νη ιύζεηο νη νπνίεο θαίλεηαη όηη έρνπλ βνεζήζεη ηδηαίηεξα ηνπο γνλείο ζηε δύζθνιε ζέζε ζηελ νπνία κπνξεί λα βξεζνύλ, αλάκεζα ζηε ζρνιηθή εξγαζία ηνπ παηδηνύ ηνπο θαη ζηνπο ηδίνπο, είλαη αξθεηέο. Καηαξράο, ην θηηάμηκν ελόο πίλαθα. Σηνλ πίλαθα απηό ζα ππάξρνπλ όια ηα καζήκαηα ηνπ αλαιπηηθνύ πξνγξάκκαηνο αλά κέξα ηεο βδνκάδαο. Τν παηδί ζα αλαηξέρεη ζηνλ πίλαθα απηό, γηα λα ζπκεζεί ηα καζήκαηα ηα νπνία είρε ηε ζπγθεθξηκέλε κέξα ζην ζρνιείν θαη έηζη ζε ζπλάξηεζε κε ηα καζήκαηα ηα νπνία έρεη γξακκέλα ζα πξνρσξήζεη ζηελ νξγάλσζε ηνπ δηαβάζκαηόο ηνπ. Επίζεο, κε βάζε απηό ηνλ πίλαθα ζηε ζπλέρεηα ην παηδί πξέπεη λα εηνηκάζεη ηε βαιίηζα ηνπ γηα ηελ επόκελε κέξα ζην ζρνιείν. Απηό είλαη ππνρξέσζε ηνπ καζεηή θαη κόλν. Οη γνλείο
κπνξνύλ ζε κηθξέο ειηθίεο λα βνεζνύλ ην παηδί ηνπο ζηε δηαδηθαζία απηή, αιιά δελ εηνηκάδνπλ ηε βαιίηζα νύηε απηνί, αιιά νύηε θαη ε νηθηαθή βνεζόο ηνπο. Θέμαηα οργάνφζης Η νξγάλσζε απνηειεί έλα πνιύ ζεκαληηθό παξάγνληα γηα ηελ επηηπρία ηεο ζρνιηθήο εξγαζίαο θαη γηα ην ιόγν απηό δξαζηεξηόηεηεο νη νπνίεο πεξηιακβάλνληαη ζηνλ ηνκέα απηό πξέπεη λα απνθηεζνύλ από ην παηδί. Καηαξράο ην παηδί κπνξεί λα νξγαλώλεη ηα δηάθνξα θπιιάδηα πνπ παίξλεη από ην ζρνιείν ζε θάηιο δηαθνξεηηθνύ ρξώκαηνο. Με απηό ηνλ ηξόπν ηα θπιιάδηα πνπ αθνξνύλ ην κάζεκα ησλ ειιεληθώλ κπνξνύλ, γηα παξάδεηγκα, λα κπαίλνπλ ζε θόθθηλν θάηι θ.ν.θ. Έηζη απνθεύγεηαη ε πηζαλόηεηα λα ππάξρνπλ δηάζπαξηα θπιιάδηα, ηζαιαθσκέλα ζηε βαιίηζα ηνπ καζεηή. Μάιηζηα ηα θπιιάδηα απηά κπνξνύλ λα ηαμηλνκνύληαη,
πξνηνύ μεθηλήζεη ε εθηέιεζε ηεο ζρνιηθήο εξγαζίαο ηνπ καζεηή. Η ίδηα θηινζνθία κπνξεί λα ππάξρεη θαη ζην ζεκεησκαηάξην ελόο παηδηνύ ην νπνίν κπνξεί λα είλαη ρσξηζκέλν αλά κάζεκα. Πνιύ θαιή είλαη ε εηζήγεζε λα ππάξρεη έλαο μερσξηζηόο ρώξνο ζην ζπίηη όπνπ ζα ηνπνζεηνύληαη νη αλαθνηλώζεηο πνπ θέξλεη ην παηδί από ην ζρνιείν. Επίζεο, κπνξεί λα νξηζηεί έλαο άιινο μερσξηζηόο ρώξνο ζην ζπίηη ζηνλ νπνίν ζα ηνπνζεηνύληαη όια όζα πξέπεη λα επηζηξέθνληαη ζην ζρνιείν. Η ρξήζε νπηηθώλ δηαγξακκάησλ ή θαη κλεκνληθώλ βνεζεκάησλ βνεζνύλ πνιύ ηνπο καζεηέο ζην λα αληηκεησπίζνπλ απνηειεζκαηηθά ηελ θαη‘ νίθνλ ζρνιηθή ηνπο εξγαζία. Τα νπηηθά δηαγξάκκαηα βνεζνύλ ηδηαίηεξα ηνπο καζεηέο ζην λα νξγαλώζνπλ όζα δηάζπαξηα ππάξρνπλ κέζα ζην κπαιό ηνπο, γηα λα κπνξέζνπλ ζηε ζπλέρεηα
λα εθθξαζηνύλ κέζσ ηνπ γξαπηνύ ή ηνπ πξνθνξηθνύ ιόγνπ. Έηζη γηα παξάδεηγκα έλα παηδί ην νπνίν θαιείηαη λα γξάςεη έλα «Σθέθηνκαη θαη Γξάθσ» γηα ην ζπίηη ηνπ, ζα βνεζεζεί ηδηαίηεξα, αλ ηνλ νξγαλώζνπκε ζηηο πιεξνθνξίεο πνπ πξέπεη λα αλαθέξεη, π.ρ. εζσηεξηθό ηνπ ζπηηηνύ, εμσηεξηθό ηνπ ζπηηηνύ θ.ν.θ, θάλνληαο δειαδή κε ηε βνήζεηά ηνπ έλα ζρεδηάγξακκα/ζθειεηό/δνκή ηεο έθζεζεο. Οθείινπκε λα εκπεδώζνπκε ζ‘ απηό ηελ αλάγθε ύπαξμεο δνκεκέλνπ ιόγνπ ζηνλ νπνίν ζα πεξηέρνληαη ηα αθόινπζα: Πξόινγνο Κύξην Θέκα - Επίινγνο. Η ρξήζε κλεκνληθώλ βνεζεκάησλ βνεζά ηνπο καζεηέο λα ζπκνύληαη θαλόλεο γξακκαηηθήο, ζεηξά γεγνλόησλ, θ.ν.θ., ζηνηρεία ηα νπνία κε άιιν ηξόπν ζα δπζθνιεύνληαλ λα αλαθαιέζνπλ. Σηε ρξήζε κλεκνληθώλ βνεζεκάησλ πξέπεη λα είκαζηε ηδηαίηεξα πξνζεθηηθνί, γηαηί δε ζεκαίλεη
όηη ην κλεκνληθό βνήζεκα πνπ καο βνεζά εκάο είλαη θαηάιιειν λα βνεζήζεη απαξαίηεηα θαη ην παηδί καο. Πξέπεη λα πξνζπαζνύκε ηα κλεκνληθά βνεζήκαηα λα δεκηνπξγνύληαη κε ηε βνήζεηα ηνπ παηδηνύ καο. Ο κεηξεηήο ρξόλνπ ή ην ρξνλόκεηξν γηα κηα κεξίδα καζεηώλ θαίλεηαη λα είλαη έλα ρξήζηκν βνήζεκα, γηαηί, κε ηνλ ηξόπν απηό, νξγαλώλνπλ πνιύ θαιύηεξα ην ρξόλν ηνπο θαη δελ αθήλνπλ ην ρξόλν λα θπιά ρσξίο λα είλαη παξαγσγηθνί. Ο καζεηήο πξέπεη λα εθπαηδεπηεί ζηε ρξήζε απηνύ ηνπ βνεζήκαηνο. Άξα, νη γνλείο νξίδνπλ ην ρξόλν ηνλ νπνίν ζα ρξεηαζηεί έλαο καζεηήο θαη ζηε ζπλέρεηα ρξεζηκνπνηνύλ ην ρξνλόκεηξν. Έηζη νη γνλείο κπνξνύλ λα ελεκεξώλνπλ ην παηδί ηνπο γηα ην ρξόλν πνπ ηνπ απνκέλεη, γηα λα νινθιεξώζεη ηελ εξγαζία ηνπ. Απηό ην εξγαιείν κπνξεί λα είλαη ηδηαίηεξα αγρσηηθό γηα θάπνηα
παηδηά, γη’ απηό θαη πξέπεη λα είκαζηε ηδηαίηεξα πξνζεθηηθνί ζηε ρξήζε ηνπ. Ανηιμεηώπιζη λαθών Πνιιέο θνξέο θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο δηεθπεξαίσζεο ηεο θαη‘ νίθνλ ζρνιηθήο εξγαζίαο παξαηεξείηαη όηη ν γνληόο ηνπ παηδηνύ, εμαηηίαο ηεο θαζεκεξηλήο ηνπ θόπσζεο ή εμαηηίαο ησλ δπζθνιηώλ πνπ ηπρόλ αληηκεησπίδεη ην παηδί ηνπ, ζπκώλεη θαη κεξηθέο κάιηζηα θνξέο έληνλα, ηηκσξώληαο θηόιαο ην παηδί ηνπ. Απηό αλακθίβνια είλαη κηα ηαθηηθή ε νπνία δελ πξόθεηηαη λα βνεζήζεη ην παηδί λα αληηκεησπίζεη ζεηηθά ηελ εξγαζία απηή. Έλα παηδί εηδηθά, όηαλ απηό αληηκεησπίδεη δπζθνιίεο, πξέπεη λα κε θνβάηαη όηη θάλνληαο ιάζε είηε ζα ηηκσξεζεί είηε ζα απνγνεηεύζεη ην γνληό ηνπ. Οη γνλείο είλαη πνιύ ζεκαληηθό λα πεξάζνπλ ην κήλπκα όηη καζαίλνπκε κέζα από ην ιάζε καο. Επίζεο, ηε θηινζνθία όηη ηα ιάζε δελ είλαη κόλν απνδεθηά, αιιά θαη
αλακελόκελα πξέπεη λα ηελ ελζηεξληζηνύλ ηα παηδηά καο. Τν θάζε ιάζνο πνπ ζα γίλεη ζα απνηειέζεη αθνξκή ζπδήηεζεο, ζρεηηθά κε ην ηη ζα κπνξνύζε λα γίλεη, ώζηε λα βειηησζεί ε θαηάζηαζε. Πνιύ ζεκαληηθό είλαη αθόκε νη γνλείο λα πξνζπαζήζνπλ λα κηινύλ κε ηα παηδηά ηνπο γηα ηα ζπλαηζζήκαηα πνπ ηνπο πξνθαιεί ε απνηπρία θαη ηα ιάζε ηνπο. Τα ιάζε δε πξέπεη λα ηηκσξνύληαη, αιιά λα ζπδεηνύληαη από ηνπο γνλείο θαη ηα παηδηά ηνπο όζν ην δπλαηό πην ειεύζεξα. Στέζη ζτολείοσ - ζπιηιού Η ζρέζε ζρνιείνπ-ζπηηηνύ θξίλεηαη σο κηα ηδηαίηεξα ζεκαληηθή ζρέζε, ζρεηηθά κε ηελ επηηπρία πνπ ζα έρεη έλαο καζεηήο ζηηο ζηξαηεγηθέο κειέηεο. Πνιιέο θνξέο παξαηεξείηαη ην θαηλόκελν ν καζεηήο λα ρξεζηκνπνηεί κηα ηερληθή ή ζηξαηεγηθή ηελ νπνία δηδάρζεθε ζην ζρνιείν, ελώ ζην ζπίηη ν γνληόο ηνπ, κε βάζε ηε δηθή ηνπ
πείξα σο καζεηήο, πηζηεύεη όηη ππάξρεη άιιε πην απνηειεζκαηηθή ζηξαηεγηθή θαη επηκέλεη όπσο ην παηδί ηνπ ρξεζηκνπνηεί άιιε ηερληθή. Απηή ε δηάζηαζε απόςεσλ πνπ δεκηνπξγείηαη αλάκεζα ζηηο ζπζηάζεηο ηνπ ζρνιείνπ θαη ηνπ ζπηηηνύ δεκηνπξγεί κηα αλαζηάησζε ζην καζεηή, ν νπνίνο δελ κπνξεί λα απνθαζίζεη ηη είλαη επθνιόηεξν γηα απηόλ, εηδηθά ζηελ πεξίπησζε πνπ ν καζεηήο ζέιεη λα ηθαλνπνηήζεη ηόζν ην γνληό ηνπ όζν θαη ην δάζθαιό ηνπ. Είλαη ζεκαληηθό νη γνλείο λα ελεκεξώλνληαη γηα ηηο ηερληθέο πνπ ρξεζηκνπνηεί ην ζρνιείν θαη λα πξνζπαζνύλ λα ηηο αθνινπζνύλ. Δελ πξέπεη λα μερλάκε όηη νη εθπαηδεπηηθνί είλαη απηνί νη νπνίνη είλαη επηζηεκνληθά θαηαξηηζκέλνη, γηα λα δηδάμνπλ ηηο ηερληθέο θαη σο απνηέιεζκα απηνύ πξέπεη λα αθνινπζνύληαη νη εηζεγήζεηο ηνπο, νη νπνίεο ελδερνκέλσο λα ζηεξίδνληαη είηε ζε πξνϋπάξρνπζα
γλώζε ή λα ζηεξίδνπλ ζηε ζπλέρεηα επόκελε γλώζε. Υπάξρνπλ καζεηέο νη νπνίνη, εμαηηίαο δπζθνιηώλ πνπ αληηκεησπίδνπλ, πηζαλόλ λα ρξεηαζηνύλ δηαθνξνπνίεζε όζνλ αθνξά ηελ θαη‘ νίθνλ ζρνιηθή εξγαζία ηελ νπνία ζα κεηαθέξνπλ ζην ζπίηη ηνπο. Σε απηή ηελ πεξίπησζε πξέπεη λα ππάξρεη πνιύ ζηελή ζπλεξγαζία αλάκεζα ζην ζρνιείν θαη ζην ζπίηη. Οη γνλείο πξέπεη λα είλαη ελεκεξσκέλνη θαη λα ζπκθσλνύλ κε ηηο δηαθνξνπνηήζεηο απηέο, νη νπνίεο δε ζα πεξηιακβάλνπλ ηελ πνζνηηθή κείσζε ησλ αζθήζεσλ ηνπ παηδηνύ γηα ην ζπίηη, αιιά ηελ πνηνηηθή δηαθνξνπνίεζε ησλ εξγαζηώλ πνπ δίλνληαη ζην καζεηή. Έηζη, γηα παξάδεηγκα κπνξεί έλαο καζεηήο ρσξίο δπζθνιία λα πξέπεη λα γξάςεη κηα ζπγθεθξηκέλε έθζεζε γηα ην ζπίηη, ελώ έλαο άιινο καζεηήο λα πξέπεη λα γξάςεη ζηνλ ππνινγηζηή ή λα καγλεηνθσλήζεη ηελ έθζεζή ηνπ.
Σθνπόο ηεο παξνρήο δηαθνξνπνηεκέλεο ζρνιηθήο εξγαζίαο είλαη λα απμεζεί ε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ καζεηή θαη λα κεησζεί ε αλάισζε ηνπ καζεηή κε ζέκαηα ηα νπνία ή δελ ηνλ ελδηαθέξνπλ ή δελ είλαη ηόζν ζεκαληηθά γηα ηε καζεηηθή ηνπ δσή. Οη γνλείο πξέπεη λα θαηαλνήζνπλ όηη ε δηαθνξνπνίεζε ζέβεηαη ην δηαθνξεηηθό ξπζκό θαη ην δηαθνξεηηθό ηξόπν κε ηνλ νπνίν ν θάζε καζεηήο καζαίλεη. Έηζη, αληί λα έρνπκε ζε θάπνηα ρξόληα έλα καζεηή ν νπνίνο έρεη παξαηηεζεί εμαηηίαο ησλ πνιιαπιώλ καηαηνηήησλ πνπ έρεη βηώζεη ζην ζρνιηθό ζύζηεκα, πξνηηκνύκε λα έρνπκε έλα καζεηή ν νπνίνο αληηκεησπίδεη ηε γλώζε ζεηηθά θαη πηζηεύεη κάιηζηα όηη θαη απηόο, όπσο θαη νη ππόινηπνη καζεηέο, δηθαηνύληαη λα έρνπλ πξόζβαζε ζηε γλώζε. Η γλώζε είλαη δηθαίσκα ηνπ θάζε καζεηή θαη πξέπεη λα βξεζνύλ νη ηξόπνη γηα πξόζβαζε πξνο απηή. Καηαληκηικές ζκέυεις
Η θαηάθηεζε ησλ ζηξαηεγηθώλ κειέηεο απνηεινύλ ύςηζηε ζεκαζία ζηελ επηηπρία ή ζηελ απνηπρία πνπ κπνξεί λα έρεη έλαο καζεηήο ζηε καζεηηθή ηνπ δσή. Γηα ηελ θαηάθηεζε ησλ ζηξαηεγηθώλ κειέηεο ζε έλα βαζκό επζύλεηαη θαη ε νηθνγέλεηα ηνπ παηδηνύ, ε νπνία πξέπεη λα δηαδξακαηίζεη έλα ηδηαίηεξα ζηεξηθηηθό ξόιν ζε απηό. Οη γνλείο πξέπεη λα ζπκνύληαη όηη ε ζρνιηθή εξγαζία απνηειεί κόλν έλα κέξνο ηεο δσήο ηνπ παηδηνύ ηνπο, αξθεηά ζεκαληηθό, όρη όκσο ην πην ζεκαληηθό. Αλ νη ίδηνη ληώζνπλ όηη αδπλαηνύλ λα αληεπεμέιζνπλ ζηηο πηζαλέο δπζθνιίεο νη νπνίεο κπνξεί λα πξνθύςνπλ, ζα ήηαλ ηδηαίηεξα επσθειέο ηόζν γηα ηνπο ίδηνπο όζν θαη γηα ην ίδην ην παηδί λα απεπζπλζνύλ γηα βνήζεηα ζε άιια άηνκα, ηα νπνία έρνπλ σο επάγγεικα ην ζπγθεθξηκέλν αληηθείκελν. Με απηό ηνλ ηξόπν ζα κπνξνύλ λα επηθεληξσζνύλ αλεπεξέαζηνη ζην γνληθό ηνπο ξόιν, ν νπνίνο άιισζηε είλαη θαη ν πην
ζεκαληηθόο γη’ απηνύο. Οη εληάζεηο θαη νη ηξηβέο νη νπνίεο κπνξεί λα ππάξμνπλ κπνξεί λα απνβνύλ ηδηαίηεξα ηξαπκαηηθέο γηα ην παηδί θαη γη’ απηό πξέπεη κε θάζε ηξόπν λα απνθεπρζνύλ. Πξέπεη λα απνιαύζνπκε ηε δσή καο κε ην παηδί ή κε ηα παηδηά καο, πξνζπαζώληαο ζην δπλαηό βαζκό λα ηα βνεζήζνπκε ή λα ηα ζηεξίμνπκε ζην δύζθνιν δξόκν απόθηεζεο ηεο γλώζεο. Τα παηδηά πξέπεη λα είλαη ζεηηθά πξνζθείκελα ζηε γλώζε θαη απηό πξέπεη λα δηαθπιαρζεί από ηνπο γνλείο ηνπο κε θάζε ηξόπν. Θα πξέπεη ηέινο λα ζπκόκαζηε όηη ε γλώζε δελ κπνξεί λα ζηεξηρζεί, αλ δελ ππάξμνπλ πξώηα νη ζηξαηεγηθέο, νη ηερληθέο θαη θπζηθά ην θίλεηξν, γηα λα ηελ ζηεξίμνπλ.