Τι νέο κομίζουν οι Παράξενοι Φτωχοί Στρατιώτες; Σύντομη παρουσίαση του βιβλίου: Παράξενοι Φτωχοί ΣτρατιώτεςΘαυμαστά Στοιχεία της Αρβανίτικης Στρατιωτικής Παράδοσης των Ελληνικών Κοινών Εκδόσεις «Αλφειός» Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Βιβλία για το Αρβανίτικο ζήτημα υπάρχουν πολλά. Κάθε μέρα βγαίνουν κι άλλα. Αυτό σημαίνει πως τα υπάρχοντα όχι μόνο δεν κάλυψαν το θέμα αλλά και δεν έλυσαν το ζήτημα της ταυτότητας των «Δωριέων του μεταβυζαντινού ελληνισμού». Όμως κι αυτά που γράφονται και τυπώνονται για να συμβάλλουν στην «διαλεύκανση του μυστηρίου» φέρουν το «προπατορικό αμάρτημα» της μέχρι τούδε αρβανιτολογίας. Το αμάρτημα αυτό αρχίζει από το πώς εννοούμε το έθνος και δυστυχώς δεν τελειώνει εκεί. Ως Αρβανίτης που σέβομαι τον εαυτό μου και, πρωτίστως, τους άλλους Αρβανίτες, ζώντες και τεθνεώτες, δεν αναπαύτηκα στις υπάρχουσες δοξασίες. Ανακίνησα το ζήτημα από την αρχή και εξέτασα όλα τα υπάρχοντα επιχειρήματα και θεωρίες. Παρουσιάζω το αποτέλεσμα της από το 1990 έρευνάς μου στους Παράξενους Φτωχούς Στρατιώτες. Αρματωμένοι με ό, τι καλύτερο υπάρχει στη σημερινή συζήτηση για το έθνος-τη θεωρία του Θ.Ι. Ζιάκα- οι Στρατιώτες κομίζουν, επάνω στους υψαύχενους κι ανεμόποδες ίππους τους, αρκετά καινούργια πράγματα - όπως οι προπάτορές τους εκόμισαν στη Δύση τακτικές, τρόπους, ήθη και έθιμα του πολέμου, διαφορετικά. Η ένδοξη Αρβανιτιά καλείται να στήσει «ορθόν ους» στα «λάφυρα» τούτου του πολέμου που κρατάει έξι αιώνες. Αν της φανούν πολύτιμα να τα κρατήσει κι αν της φανούν κίβδηλα να τ' απορρίψει. Συνοψίζοντας θα λέγαμε πως τα «λάφυρα» αυτά είναι τα κάτωθι: 1. Το οντολογικό και ταυτοτητο-ποιητικό. Τι κάνει τον Αρβανίτη να είναι ό, τι είναι . Αυτό που είναι, ο Αρβανίτης, με τι μοιάζει. Με βάση ποια «σχέδια», ποια πρότυπα, φτιάχνεται η ιδιοπροσωπία του. Ποια είναι η ταυτότητα αυτών των «σχεδίων» και μαστορικών. Ποιες μεγάλες παραδόσεις αποτελούν το εργαστήρι της ταυτότητας του Αρβανίτη και ποια τα πεδία της μάχης όπου αυτή η ταυτότητα ασκείται και προάγεται από το Ζην στο Ευ Ζην. 2.
Ποιο είναι το Ζην και ποιο το Ευ Ζην των Αρβανιτών Στρατιωτών που
κατεβαίνουν στην Νότιο Ελλάδα, στα Νησιά και στις Μεγαλονήσους, στα μέσα του 14ου αιώνα. Πώς αντιμετωπίζουν τα φοβερά προβλήματα της εποχής της πτώσης της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τι απαντήσεις δίνουν και με ποια πλευρά τάσσονται. Πώς οι μεν βρίσκουν πεδίον δόξης λαμπρό στο Ευ Ζην της Βενετικής Δημοκρατίας του Αγίου Μάρκου και διαπρέπουν αφήνοντας έκπληκτους τους Δυτικούς και πώς οι δε μένουν εδώ, στην τουρκοπατημένη πατρίδα, όπου το Ζην και το Ευ Ζην τους υφίστανται ασύμμετρη σχάση, με αποτέλεσμα, ο τρόπος ζωής τους να περιγράφεται, από δικούς και ξένους, ως πρωτόγονος και οι ίδιοι ως αγράμματοι, αμόρφωτοι και στενοκέφαλοι γεωργοκτηνοτρόφοι. 3. Επανεξετάζεται το ζήτημα της προέλευσής τους από το λεγόμενο Άρβανο. Μέσα από την πολεμική, ενάντια σε εκείνες τις απόψεις που αμφισβητούν την ελληνική ταυτότητα των Σουλιωτών, ξεπροβάλλει μια εντελώς νέα άποψη για το Άρβανο και τα άρβανα, τεκμηριωμένη με κείμενα της εποχής εκείνης τα οποία υπέχουν θέση μνημειακών επιγραφών. 4. Ο υποτιμημένος, άχρι του νυν, θεσμός της Πρόνοιας αναλύεται και αποκαθίσταται στα ιστορικά του βάθρα. Χρειάζεται να «ταξιδέψουμε» μέχρι την Κύπρο για να διδαχτούμε από τον εκεί προνοιασμό των Αρβανιτών Στρατιωτών. Πρόκειται για την αιτία που είμαστε, εδώ που είμαστε, εμείς οι Αρβανίτες. Ο σοφός αυτός θεσμός της Ρωμανίας κρατάει από τους Ακρίτες και εκτείνεται ως τα Αρματολίκια του 19ου αιώνα. Οι Στρατιώτες έρχονται να επιβεβαιώσουν στον διμάχο Νικόλαο Κασομούλη ότι όντως οι Αρματολοί κατάγονται από «τα λείψανα του στρατού του Βασιλείου μας», όπως διερωτάται και εικάζει χωρίς να μπορεί να το τεκμηριώσει. 5. Το παράξενο της διγλωσσίας, της μητρικής δεύτερης γλώσσας, η οποία για τους ιστορικούς των δύο τελευταίων αιώνων θεωρείται τόσο σπάνιο και τόσο παράδοξο που τους κάνει να θεωρούν τους Αρβανίτες διαφορετικής ταυτότητας από τους Έλληνες. Οι Παράξενοι Φτωχοί Στρατιώτες εισηγούνται την άποψη πως τα Αρβανίτικα είναι η επαγγελματική-στρατιωτική τους γλώσσα. Ένας «κώδικας Ναβάχο» μεγάλης έκτασης ο οποίος τους δίνει τη δυνατότητα να κρατούν την ετερότητά τους μέσα στο συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, όπου ζουν και πολεμούν. 6. Συναρμόζοντας όλα τα παραπάνω στοιχεία, προκύπτει αυτό το οποίο οι Στρατιώτες εισηγούνται: η αρβανιτικότητα δεν είναι τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από την στρατιωτική παράδοση των Ελληνικών Κοινών, ή αλλιώς: η στρατιωτική παράδοση των Ελληνικών Κοινών της Ηπειρωτικής (και ηπειρωτικής) Ελλάδος έχει όνομα και λέγετε Αρβανιτιά. Όπως είναι αδιανόητο να θεωρήσουμε τους Κοζάκους χωρίς την ρωσική
τους ταυτότητα, έτσι, και χίλιες φορές έτσι, είναι αδιανόητο να θεωρήσουμε τους Αρβανίτες χωρίς την ελληνική τους ταυτότητα. Θεωρούμε πιο δόκιμο τον παραλληλισμό με τους Κοζάκους παρά με τους Δωριείς γιατί οι Δωριείς ήταν ένας λαός που κατέκλυσε τα πάντα και ανασχημάτισε όλον τον βίο των παλαιοτέρων ελληνικών φύλων μαζί με τον πολιτισμό τους. Κάτι τέτοιο δεν έγινε από τους Αρβανίτες. Σάρξ εκ της σαρκός του Ελληνισμού, εντυπωσιακή εν όπλοις υπόστασή του, εγκαταστάθηκαν σε καίρια σημεία της άμυνας της Ελλάδος -πήραν θέσεις μάχης, για την ακρίβεια- και συνέχισαν να ζουν με τον πατροπαράδοτο τρόπο, ο οποίος ήταν φορέας κι εργαστήρι της ελληνικής στρατιωτικής παράδοσης. 7. Συνεπώς το θέμα που τίθεται για τους «Αλβανούς» και η όλη συζήτηση για το όνομα αυτό και τα παράγωγά του είναι εκ του μη όντως. «Αλβανοί» δεν υπάρχουν τώρα και, πολύ περισσότερο, δεν υπήρξαν τότε. «Αλβανός» είναι η μετάφραση στα φράγκικα του «Αρβανίτης», όπως το «Γκρεκ» είναι μετάφραση του «Έλληνας». Το μόνο που υπάρχει σήμερα είναι το «Σκιπιτάρης» και αυτό προέκυψε από την εξωμοσία μεγάλου μέρους των Αρβανιτών της Ηπείρου και στη συνέχεια από τον εκτουρκισμό τους. (Αυτό άλλωστε έγινε και στην Ιωνία και στον Πόντο και στην Κρήτη και στην Κύπρο και, γενικά, όπου πάτησε Τούρκος). Οι μεταλλαγμένοι εθνολογικά και προσκυνημένοι πολιτικά απόγονοι των Τουρκαρβανιτών (όπως λέμε Τουρκοκρητικών), όταν είδαν πως η Οθωμανική Αυτοκρατορία καταρρέει συμπαρασύροντάς τους στον όλεθρο, την ώρα που όλοι οι γύρω λαοί αναλαμβάνουν τις τύχες τους, τελευταίοι απ' όλους, εκκινούν για το δικό τους εθνικό ταξίδι ως Σκιπιτάροι στη χώρα που την είπαν και την λένε Σκιπερία, χάρη στην «ευλογία» και υστεροβουλία των Μεγάλων Δυνάμεων. Τόσο πριν όσο και μετά την ίδρυση του κράτους τους, οι Σκιπιτάροι, έχουν ως χαρακτηριστικό αυτό που τους ξεχωρίζει από τους Έλληνες Αρβανίτες: την δορυφοροποίηση και την υποταγή σε μια μεγάλη δύναμη. Όταν οι Έλληνες τα βάζουν με «θεούς και δαίμονες» εκείνοι σπεύδουν να συμμαχήσουν με τους αντιπάλους τους και ιδιαίτερα με τους δαίμονες. Κι όσο περισσότερο επαίρονται και κομπάζουν για τα κατορθώματά τους τόσο πιο πολύ βουλιάζουν μέσα στην δίνη της υποταγής και της υποτέλειας. Ειδικά για την Βοιωτία: 1. Οι Στρατιώτες επισημαίνουν, αναδεικνύουν και τεκμηριώνουν πως η Βοιωτία ήταν, πάντα και ως τους τελευταίους πολέμους, ο στρατηγικός ρόμβος της Ελλάδας. Αυτός ο στρατηγικός της ρόλος είναι που κάνει όλους τους κυβερνήτες της, δικούς ή κατακτητές, να προνοιάζουν στα εδάφη της ισχυρές Αρβανίτικες δυνάμεις. Όλη η Βοιωτία είναι άρβανο, ολόκληρη η Βοιωτία είναι δερβένι. Γύρω από όλα αυτά προσκομίζονται άφθονα στοιχεία από την αρχαία ιστορία της περιοχής αλλά και από την πολύ πρόσφατη. 2. Πέραν αυτού, η Βοιωτία έχει μιαν ιδιαίτερη σχέση με την Ήπειρο από παλιά. Από τους Χάονες, τους Άβαντες, τον Κάδμο, την Αρμονία. Η σχέση αυτή δεν είναι απλώς φυλετική, είναι ζώσα πολιτισμική παράδοση που εκτείνεται σε τρεις χιλιετίες. Οι Στρατιώτες προσκομίζουν εντυπωσιακά στοιχεία για όλα αυτά και μας εμπνέουν να επανιδρύσουμε τις κοινωνίες μας αίροντας τη σχάση Ζην και Ευ Ζην,
κατά τον αρχαίο χρησμό του Μαντείου των Δελφών στον Κάδμο: «Περί μεν Ευρώπης μη πολυπραγμονείν....κτίζειν πόλιν». Ο οποίος Κάδμος, έχτισε πόλη κραταιά και ένδοξη με τους Σπαρτούς που επέζησαν του εμφυλίου πολέμου, την Αρμονία στο πλευρό του και την εύνοια των θεών όλων. 3. Στοιχεία οι Στρατιώτες προσκομίζουν και για την συγκεκριμένη ιστορία των χωριών της Βοιωτίας. Αναφέρονται στους οικιστές ημών προγόνους -με σειρά χαρτών διαφορετικών χρονικών στιγμών- στα πρώτα τους ονόματα, στην κινητικότητα και στις μεταλλάξεις που υπέστησαν οι οικισμοί εκείνοι, έως ότου πάρουν την σημερινή μορφή τους και αποκτήσουν τα σημερινά τους ονόματα. Τέλος, οι Στρατιώτες, επιδιώκοντας να είναι όσο περισσότερο κατανοητοί γίνεται, παραθέτουν πολλά, ποικίλα και σπάνια στοιχεία (χάρτες, πίνακες, εικόνες, γκραβούρες, στίχους, αφηγήσεις κι ένα εκτεταμένο παράρτημα με αρχαία κείμενα σε μετάφραση για την περιοχή του Ασωπού), για την ευκολότερη προσέγγιση και μελέτη της ιστορίας των Αρβανιτών. Ξεχωριστή θέση σε αυτά τα στοιχεία κατέχουν τα δύο χρονολόγια και το πλήθος των δημοτικών και άλλων τραγουδιών της εποχής. Και τα δύο αυτά όπλα αποσκοπούν στο να βοηθήσουν και τέρψουν τον αναγνώστη διευκολύνοντας την περιήγηση, καθιστώντας την ενδιαφέρουσα σε κάθε της καμπή, «κρύβοντας» εκεί σημαντικούς πολιτιστικούς θησαυρούς της Αρβανίτικης Στρατιωτικής Παράδοσης των Ελληνικών Κοινών. Κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία στα μισά του Νοεμβρίου...