Το κόστος μιας θυσίας
Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
«Την όμορφη τη λίμνη αφήνοντας, στα ολόχαλκα τα ουράνια πρόβαλε ο γήλιος, στους αθάνατους το φως του να χαρίσει και στους θνητούς, στα πολυκάρπιστα της γης χωράφια απάνω· και τούτοι έφταναν στην καλόχτιστη την Πύλο, του Νηλέα το κάστρο᾿ εκεί στην ώρα επρόσφερναν θυσίες στον Κοσμοσείστη το γαλαζόχαιτο κατάμαυρους στο περιγιάλι ταύρους. Σ᾿ εννιά σειρές κάθονταν όλοι τους — σειρά και πεντακόσιοι — κι ομπρός στην καθεμιά τους κοίτουνταν εννιά σφαγμένοι ταύροι. Κι απάνω που 'χαν φάει τα σπλάχνα τους και τα μεριά θα καίγαν στον Ποσειδώνα, εκείνοι ετράβηξαν γραμμή για το λιμάνι, και τα πανιά μαΐναραν του άρμενου, το άραξαν κι όξω βγήκαν κι ως βγήκε απ᾿ το άρμενο ο Τηλέμαχος, την Αθηνά ακλουθώντας, πρώτη η Αθηνά, η θεά η γλαυκόματη, το λόγο επήρε κι είπε:...»
Ομήρου Οδύσσεια γ΄ 3-13
Καθώς ο Τηλέμαχος και η Αθηνά αποβιβάστηκαν στην Πύλο, μετά από μιας νυχτιάς ουριοδρομία, βρέθηκαν μπροστά στην εξής εικόνα: Όλοι οι Πυλιώτες, μαζί και ο γερήνιος Νέστορας με τους γιους του, είχαν μαζευτεί για να προσφέρουν θυσίες στον Ποσειδώνα. Ήταν θρονιασμένοι όλοι σε σειρές, εννιά τον αριθμό. Κάθε σειρά είχε πεντακόσιους νομάτους. Αυτό θα πει ότι ήταν στο σύνολο τεσσερισήμισυ χιλιάδες! Κάθε σειρά ανδρών είχε μπροστά της και εννιά σφαγμένους ταύρους. Εννέα επί εννέα μας κάνει ογδόντα ένα. Ογδόντα ένας σφαγμένοι ταύροι! Παρά λίγο μια...εκατόμβη! Μπορούμε άραγε να σκεφτούμε, να φανταστούμε, τη σκηνή; Όλοι αυτοί οι άνδρες να ασχολούνται, στην αρχή, με τη σφαγή των ταύρων. Και μετά με τη εκδορά και τον τεμαχισμό. Την εξαγωγή των σπλάχνων και την διαλογή των μερών που προορίζονταν για την θυσία. Φανταστείτε τα μεγαλόπρεπα και περήφανα ζώα που το καθένα μπορεί να έφτανε και τα χίλια κιλά, να τιθασέβονται και να υποκύπτουν τελικά στη μάχαιρα! Σε κάθε σφαγή αντιστοιχούν πενήντα πέντε περίπου άνδρες. Φανταστείτε τους...σε ομάδες των πενήντα-εξήντα να καταγίνονται με τα σχετικά. Κι έπειτα να παίρνουν τις θέσεις τους, πλυμένοι, καθαροί, για να μετάσχουν στη θυσία, στη γιορτή! Θέλοντας να αποφύγω την υπερβολή δεν θα υποθέσω ότι οι ταύροι αποδίδουν καθαρό κρέας χίλια κιλά ο καθένας αλλά οκτακόσια. Θα αφαιρέσω, δηλαδή, τη φύρα και το μεράδι των θεών. Αυτό το «οκτακόσια» θα το πολλαπλασιάσω με το ογδόντα ένα. Τον αριθμό των ταύρων. Το γινόμενο είναι εξήντα τέσσερις χιλιάδες οκτακόσια (64.800) κιλά! Σχεδόν εξήντα πέντε τόνοι κρέας!!! Και αν αυτό το 64.800 το διαιρέσω με το 4.500- τον αριθμό των ανδρών- τότε το πηλίκον μας δίνει το 14,4. Δεκατέσσερα κιλά τετρακόσια γραμμάρια κρέας αντιστοιχεί στον κάθε άνδρα. Αν τώρα το 64.800 κιλά το αναγάγω σε...χρήματα σημερινά θα βρω τον αριθμό 518.400,00 ευρώ!!! Σαν τιμή μονάδας παίρνω το 8,00 ευρώ ανά κιλό. Εκτός του ότι ο αριθμός «οκτώ» τριγυρίζει εδώ και ώρα στους λογαριασμούς και τον συμπάθησα, αν λογαριάσουμε ότι το μοσχάρι σήμερα έχει 10,00 € το κιλό τότε μπορούμε να πούμε ότι το κρέας του ταύρου είναι είκοσι τοις εκατό φθηνότερο. Επομένως το μισό εκατομμύριο ευρώ είναι η ασφαλής κοστολόγηση της θυσίας! Μισό εκατομμύριο ευρώ για τέσσερις χιλιάδες πεντακόσιους άνδρες σημαίνει 115,20 € ανά άτομο!
Αυτό είναι το κόστος της θυσίας ανά άτομο. Εκατόν δέκα πέντε ευρώ, όσο παίρνει ο υδραυλικός για ν’ αλλάξει έναν θερμοσίφονα.( Ο ΦΠΑ περιλαμβάνεται) Μισό εκατομμύριο ευρώ για να μια γιορτή κι ένα τσιμπούσι!!! Για να φαν, να πιουν, να μιλήσουν και να γλεντήσουν. Πάντα «συν θεώ»! Πάντα με τον Θεό! Μια καταστροφή πλούτου εσκεμμένη, μια θυσία μισού εκατομμυρίου μόνο για την «επικράτεια» της Πύλου και μόνο για μία γιορτή! Αν θεωρήσουμε ότι η κρίση δεν είναι τίποτα άλλο από καταστροφή ενός μέρους των πλεοναζόντων μέσων και αγαθών τότε μπορούμε να πούμε ότι εκείνη την ημέρα της δεύτερης χιλιετίας προ Χριστού, οργανώθηκε μια εσκεμμένη, μια σχεδιασμένη «κρίση»!!! Μια κρίση αλλά και μια...αναδιανομή! Προς όφελος των θεών και των πολλών! Ένα μεγάλο μέρος «κάηκε» για να απολαύσουν την τσίκνα οι θεοί και ένα άλλο μοιράστηκε «στον καθέναν ανάλογα με τις ανάγκες του», ανάλογα με το πόσο μπορεί να φάει! Δεν λέει, ο Τυφλός Τραγουδιστής, ποιοι είναι οι ιδιοκτήτες των ταύρων. Δεν μας διευκολύνει στις κοινωνιολογικές μας προσεγγίσεις! Κανείς δεν είναι τέλειος. Μπορούμε όμως να συμπεράνουμε ότι δεν είναι των φτωχών. Μπορούμε να ισχυριστούμε ότι μια τόσο αρχοντική και πλούσια θυσία δεν γίνηκε από το υστέρημα του φτωχού. Δεν έγινε με την βίαιη επίταξη των σφαγίων. Αν είχε συμβεί αυτό μάλλον τη σφαγή των αρχόντων θα έβλεπε ο Τηλέμαχος και όχι των ταύρων. Άρα, σύντροφοι, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι η τότε πλουτοκρατία προέβη σε μια εσκεμμένη και σχεδιασμένη αναδιανομή του πλούτου της, της ήδη ιδιοποιηθήσης υπεραξίας. Μπορείτε, βέβαια, να ισχυριστείτε ότι είναι «παραχώρηση του δευτερεύοντος για τη διατήρηση του σημαντικού». Κι έτσι να είναι δεν παύει να είναι εκούσια και με ενδοκοινωνικό τρόπο ρυθμισμένη. Δεν παύει να είναι μια θυσία και μια αναδιανομή, φιλοτίμου ένεκεν και όχι ανάγκας ένεκεν! Δεν παύει να είναι μια εσκεμμένη και εκούσια «θυσία» του πλεονάσματος ήγουν μια εκούσια παραίτηση από την συσσώρευση κεφαλαίου! Εμείς, οι Έλληνες, εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια προτιμάμε να τα φάμε, να τα πιούμε και να τα «κάψουμε», με τους θεούς και με τους φίλους, παρά να τα κάνουμε καπιτάλια!!! Κι εσείς, οι «ελληνόφωνοι απάτριδες του βαλκανικού νότου», σταματήστε να ολοφύρεστε και...κοπιάστε στο τραπέζι μας! «Κοπιάστε» γιατί θέλει πολύ κόπο και πολύ τ(ρ)όπο για να λάβει μέρος κανείς στο συμπόσιο αυτό. Πρωτίστως δε, πρέπει να θέλει!