ΤΕΥΧΟΣ 65 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2007
σελ 3 ETOΣ ΙΔ΄ TEYXOΣ 65 ΙΑΝ. - ΦΕΒ. 2007
ΔΙMHNIAIO OPΘOΔOΞO ΠEPIOΔIKO
IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ , NAOYΣHΣ KAI KAMΠANIAΣ ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ
�
σελ 4
ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑ του Αθανασίου Βουδούρη
X E I P O Γ PA Φ A AΣXETΩΣ ΔHM OΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI ΣTPEΦONTAI TO ΠEPIOΔIKO AΠOΣTEΛΛETAI ΔΩPEAN ΕΝΤΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ME TO TAXYΔPOMEIO ΣE OΠOION TO ZHTHΣEI . ΠPOAIPETIKEΣ ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΓINONTAI ΔEKTA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY
www.imvn.gr
ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ ΤΟΥ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ της Μαρίας Δημ. Βουδούρη
σελ 20 σελ 6
ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΟΥΝΤΟΥΛΗΣ 1926 -2007 του Τρύφωνος Τσομπάνη
σελ 22 σελ 8
ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ του Αρχιμ. π. Θεοφίλου Λεμοντζή
σελ 24 σελ 10
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΚΕΝΥΑ του Σεβ. Μητροπολίτου Κένυας κ. Μακαρίου
ΚΩΔΙΚΟΣ 2638 APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ Λ O N TA I Σ T H Ν ΤΑ Χ ΥΔ Ρ Ο Μ Ι Κ Η ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY: ΠEPIOΔIKO «ΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣ» ΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ, T.Θ. 241, 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317, ΦAΞ 23310 25275, E-mail: imveria@ otenet.gr
ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ του Σεβ. Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος
σελ 16
Σεβασμιώτατος Mητροπολίτης Bεροίας κ. Παντελεήμων
ΣΥΝΤΑΞΗ: Αρχιμ. π. Διονύσιος Ανθόπουλος, Ιεροδ. π. Αρσένιος Χαλδαιόπουλος, Αθανάσιος Βουδούρης, Εμμανουήλ Ξυνάδας. HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣEΛIΔOΠOIHΣH & KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA: Mον. Γεράσιμος Mπεκές. ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ: Αρχιμ. π. Χρυσόστομος Ξενιτόπουλος ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ: Νίκος Μεταξόπουλος. EKTYΠΩΣH TYΠOΓPAΦEIO: «TYPE PRESS» Nέα Nικομήδεια
ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΝΕΟΥ ΕΤΟΥΣ
σελ 12
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ του Αρχιμ. π. Διονυσίου Ανθόπουλου
σελ 30
σελ 26
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΝΙΚΟΜΗΔΕΙΑΣ του Αρχιμ. π. Χρυσοστόμου Ξενιτόπουλου
MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ
ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑ του π. Νεκταρίου Σαββίδη
EΞΩΦYΛΛO Από την προσκυνηματική εκδρομή του Γραφείου Νεότητας της Ι. Μητροπόλεως στους Αγίους Τόπους, έξω από τον Ναό της Αναστάσεως. ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛO Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας στο σύνθρονο του Ι. Ναού Αγίου Αντωνίου κατά την εορτή των Θεοφανείων
ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΝΕΟΥ ΕΤΟΥΣ «Δὸς ἡμῖν, Κύριε, ἐν τῷ φωτὶ τῶν ἐντολῶν Σου εὐσχημόνως ὡς ἐν ἡμέρᾳ καλῶς ὁδεύειν»
Ο
λόθυμη καὶ μυριόστομη ἀκούεται σήμερα ἡ ἱκεσία τῶν πιστῶν πρὸς τὸν χρόνους καὶ καιροὺς ἐν τῇ ἰδίᾳ Αὐτοῦ ἐξουσίᾳ θέμενον Θεόν. Τὸν παρακαλοῦμε γιὰ τὸ νέο ἔτος, τὸ ὁποῖο ἡ ἀγάπη Του μᾶς χαρίζει. Τὸν παρακαλοῦμε γι’ αὐτὸν τὸν χρόνο ποὺ ἀρχίζει σήμερα καὶ Τοῦ ζητοῦμε πολλά. Τοῦ ζητοῦμε ὅσα μᾶς φαίνονται σπουδαῖα καὶ σημαντικὰ γιὰ τὴν ἐπίγεια ζωὴ καὶ τὴν εὐημερία μας, γιὰ τὸν ἑαυτό μας καὶ τὰ οἰκεῖα μας πρόσωπα. Κι ἴσως συχνὰ ἐπιμένουμε σ’ αὐτὰ καὶ νομίζουμε ὅτι, ἂν μᾶς τὰ δώσει ὁ Θεός, δὲν θὰ ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ τίποτε ἄλλο. Ζητῶντας ὅμως ἀπὸ τὸν Θεὸ στὴν ἀρχὴ τοῦ νέου ἔτους μόνο τὰ ὑλικὰ καὶ ἐφήμερα ἀγαθά, ἀποδεικνύουμε ὅτι ξεχνοῦμε ποιὸς εἶναι ὁ πραγματικὸς σκοπὸς τῆς ζωῆς μας καὶ τῆς παρουσίας μας στὴ γῆ, ξεχνοῦμε πὼς ὁ Θεὸς μᾶς χαρίζει τὸ νέο χρόνο, θέλοντας νὰ μᾶς δώσει μία εὐκαιρία νὰ Τὸν πλησιάσουμε περισσότερο, θέλοντας νὰ μᾶς δώσει τὴ δυνατότητα νὰ ὁμοιάσουμε σ’ Αὐτὸν περισσότερο καὶ πορευόμενοι τὴν ὁδὸ τῶν ἐντολῶν Του νὰ Τὸν συναντήσουμε, γιὰ νὰ ζήσουμε μαζί Του αἰώνια. Ὁ νέος χρόνος, στὸν ὁποῖο μᾶς ἀξιώνει ὁ Θεὸς νὰ εἰσέλθουμε σήμερα, εἶναι μία πίστωση χρόνου, ποὺ ἡ ἀγάπη Του μᾶς προσφέρει, ἀδελφοί μου, μία πίστωση χρόνου,
τὸν ὁποῖο δὲν θὰ πρέπει νὰ ἀφήσουμε νὰ περάσει ἀνεκμετάλλευτος καὶ κενὸς ἀληθινῶν ἀγαθῶν ἔργων, ἀλλὰ θὰ πρέπει νὰ τὸν ἀξιοποιήσουμε γιὰ τὴν πνευματική μας προαγωγὴ, γιὰ τὴν ἀπόκτηση πνευματικῶν καρπῶν, γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς αὐτογνωσίας καὶ τῆς Θεογνωσίας. «Ὅταν ἴδῃς ἐνιαυτὸν πληρωθέντα», γράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, «εὐχαρίστησον τῷ Δεσπότῃ, ὅτι σὲ εἰσήγαγεν εἰς τὴν περίοδον ταύτην τῶν ἐνιαυτῶν· κατάνυξόν σου τὴν καρδίαν, ἀναρίθμησαί σου τὸν χρόνον τῆς ζωῆς, εἰπὲ πρὸς ἑαυτόν «αἱ ἡμέραι τρέχουσι καὶ παρέρχονται, οἱ ἐνιαυτοὶ πληροῦνται, πολὺ τῆς ὁδοῦ προεκόψαμεν · ἆρά τι ἡμῖν εἴργασται καλόν; ἆρα μὴ κενοὶ καὶ ἔρημοι δικαιοσύνης ἁπάσης ἐντεῦθεν ἀπελευσόμεθα;». Ἀκολουθῶντας κι ἐμεῖς, ἀδελφοί μου, τὴν προτροπὴ αὐτὴ τοῦ μεγάλου πατρὸς τῆς Ἐκκλησίας μας, ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, στὸν ὁποῖο ἡ Ἐκκλησία μας εὐλαβῶς ἀφιερώνει τὸ νέο ἔτος 2007 ἐπὶ τῇ συμπληρώσει χιλίων ἑξακοσίων ἐτῶν ἀπὸ τῆς κοιμήσεώς του, ἂς κάνουμε σήμερα, εἰσερχόμενοι στὸ νέο ἔτος, μία ἀνασκόπηση τῆς μέχρι τώρα ζωῆς μας. Ἂς δοῦμε τί κάναμε καὶ τί παραλείψαμε νὰ κάνουμε, ἂς ἐξετάσουμε ἂν ἀξιοποιήσαμε ὅπως ἔπρεπε τὸν χρόνον τῆς ζωῆς μας καὶ ἂς πα-
ρακαλέσουμε τὸν δοτῆρα παντὸς ἀγαθοῦ, ὑλικοῦ καὶ πνευματικοῦ, Θεὸ νὰ μᾶς ἐνισχύσει, ὥστε τὸ νέο ἔτος νὰ πορευθοῦμε μέσα στὸ φῶς τῆς χάριτός Του, νὰ βαδίσουμε τὴν ὁδὸ τῶν ἐντολῶν Του «ἐκμεταλλευόμενοι τὸν καιρὸν» ποὺ μᾶς χαρίζει εἰς ἔργα ἀγάπης καὶ ἀγιότητος. Καὶ ἂς Τὸν παρακαλέσουμε ἀκόμη νὰ φωτίζει μὲ τὸ φῶς Του ὁλόκληρο τὸν κόσμο, τοὺς ἄρχοντες καὶ τοὺς ἀρχομένους, τοὺς πλούσιους καὶ τοὺς ἰσχυροὺς τῆς γῆς, τοὺς ἀσθενεῖς καὶ τοὺς ἐνδεεῖς, ὥστε νὰ βαδίσουμε ὅλοι τὸν δρόμο τῆς εἰρηνικῆς καὶ ἀγαθοποιοῦ συνυπάρξεώς μας μὲ τοὺς ἀδελφούς μας, ζῶντας «ἐν εἰρήνῃ καὶ ὁμονοίᾳ βεβαίᾳ τὸν κύκλον» τοῦ νέου ἔτους. Εὔχομαι διὰ πρεσβειῶν τοῦ τιμωμένου ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, τὸ νέο ἔτος νὰ εἶναι γιὰ ὅλο τὸ εὐσεβὲς πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας εἰρηνικό, καρποφόρο καὶ γεμᾶτο ἀπὸ τὶς εὐλογίες τοῦ Θεοῦ. Διάπυρος πρὸς τὸν αἰώνων ποιητὴν καὶ Δεσπότην Θεὸν εὐχέτης Ὁ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ † Ὁ Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας Παντελεήμων
Παύλειος Λόγος 3
ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑ
Ἕνα ἀκόμη θαῦμα τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου τοῦ Νέου τοῦ Βεροιέως τοῦ Ἀθανασίου Βουδούρη
Ο
Ὅσιος Ἀντώνιος ὁ νέος ὁ Βεροιεύς, πολιοῦχος τῆς ἱστορικῆς καὶ ἀποστολικῆς πόλεως τῆς Βεροίας, ἀνέκαθεν ἀπελάμβανε ἀπὸ τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως καὶ τῆς εὐρύτερης περιοχῆς, τὸν προσήκοντα σεβασμὸ καὶ τὴν ἁρμόζουσα πρὸς αὐτὸν τιμή. Ἂν καὶ πολλὰ ἀπὸ τὰ στοιχεῖα τῆς τιμῆς ποὺ ἀπέδιδαν οἱ Βεροιεῖς στὸν Ὅσιο Ἀντώνιο ἔχουν ἀσφαλῶς χαθεῖ στὸ πέρασμα τοῦ χρόνου, ἡ παράδοση γιὰ τὴ ζωὴ καὶ τὰ θαύματά του ἦταν καὶ εἶναι πάντοτε ζωντανή. Οἱ μαρτυρίες στὰ σωζόμενα ἁγιολογικὰ κείμενα γιὰ ἐγκώμια καὶ βίους τοῦ Ὁσίου κατὰ τὴ βυζαντινὴ περίοδο, ἔστω καὶ ἂν δὲν σώζονται σήμερα, μαρτυροῦν τὴν ἀγάπη καὶ τὸν σεβασμὸ ποὺ ἔτρεφαν οἱ Βεροιεῖς στὸν πολιοῦχο τους. Τὰ κείμενα αὐτὰ παρέχουν ἐπίσης καὶ ἀρκετὲς μαρτυρίες γιὰ θαύματα τοῦ Ἁγίου. Ἐνδιαφέρουσα εἶναι καὶ ἡ προφορικὴ παράδοση ποὺ ἀναπτύχθηκε σχετικὰ μὲ τὴν ἀνέγερση τοῦ πρώτου ναοῦ τοῦ Ὁσίου τὸ ἔτος 1.000 μ. Χ., τὴ μουριὰ στὴν ὁποία σταμάτησε ἡ ἅμαξα ποὺ μετέφερε τὸ λείψανο τοῦ Ὁσίου καὶ τὴ θαυματουργικὴ θεραπεία ποὺ προσέφερε ὁ Ἅγιος στοὺς ψυχοπαθεῖς καὶ τοὺς δαιμονιζόμενους. Ἡ μνήμη τοῦ Ὁσίου ἑορταζόταν πάντοτε πανηγυρικὰ στὴ Βέροια στὶς 17 Ἰανουαρί-
4 Παύλειος Λόγος
ου, ἡμέρα τῆς μετακομιδῆς τοῦ λειψάνου του στὴν πόλη, ἀλλὰ καὶ τὴν πρώτη (1) Αὐγούστου ἑκάστου ἔτους, παράλληλα μὲ μεγάλη ἐμποροπανήγυρη. Μία ἀπὸ τὶς παλαιότερες μαρτυρίες γιὰ ἐπίσκεψη ἀσθενή στὸν ναὸ προκειμένου νὰ θεραπευθεῖ, ἀποτελεῖ ἡ ἐπιστολὴ τοῦ ἐπισκόπου Καμπανίας Παρθενίου πρὸς τοὺς ἐπιτρόπους τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου κατὰ τὸ ἔτος 1896, στὴν ὁποία ὁ ἐπίσκοπος τούς παρακαλεῖ νὰ δεχθοῦν στὸν ναὸ ἕναν νεαρὸ φρενοβλαβή. Παρόμοια ἐπιστολὴ ἀπηύθυναν τὴν 1η Μαΐου τοῦ 1911 οἱ δημογέροντες, οἱ ἐφοροεπίτροποι καὶ ὁ ἀρχιερατικὸς ἐπίτροπος ἀρχιμανδρίτης Ἀλέξανδρος ἐκ μέρους τῆς ἑλληνικῆς κοινότητας Γιαννιτσῶν πρὸς τὸν Μητροπολίτη Βεροίας Λουκᾶ, μὲ τὴν ὁποία παρακαλοῦν νὰ παραμείνει στὸν ναὸ κάποια νεαρὴ φρενοβλαβής. Μερικὰ χρόνια ἀργότερα οἱ δημογέροντες καὶ οἱ ἐφοροεπίτροποι τῆς κοινότητας Δοβρινόβου Ζαγορίου, ἔστειλαν στὶς 24 Νοεμβρίου τοῦ 1914 παρόμοια ἐπιστολὴ μὲ τὶς προηγούμενες, πρὸς τοὺς ἐπιτρόπους τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου, παρακαλώντας τους νὰ δεχθοῦν στὸν ναὸ ἕναν συντοπίτη τους φρενοπαθή. Πολλὰ ἀπὸ τὰ ὀνόματα ἀσθενῶν ποὺ προσέφυγαν στὸν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Ἀντωνίου, ἀπὸ τὶς 7 Ἰανουαρίου τοῦ ἔτους 1927 μέχρι τὸν Ἰανουάριο τοῦ
1938, προκειμένου νὰ θεραπευθοῦν, ἔχουν καταγραφεῖ στὸ «Βιβλίον εἰσερχομένων καὶ ἐξερχομένων φρενοβλαβῶν προσκυνητῶν», ποὺ φυλάσσεται στὸ Ἀρχεῖο τοῦ Ναοῦ. Ἡ καταγραφὴ τῶν ὀνομάτων διακόπτεται, σύμφωνα μὲ σημείωμα τοῦ γραμματέα καὶ λογιστή τοῦ ναοῦ Ἀναστασίου Καρατζόγλου, ἀπὸ τὸ ἔτος 1941 μέχρι τὸν Μάιο τοῦ 1946, λόγω τῆς ἐπιστρατεύσεως τοῦ ἰδίου καὶ τῆς Γερμανικῆς στὴ συνέχεια κατοχῆς. Ἀπὸ τὸ 1946 μέχρι τὸ 1952, ὁπότε σημειώνεται τὸ τελευταῖο ὄνομα, καταγράφονται 55 ἀσθενεῖς ἀπὸ πολλὲς πόλεις τῆς Μακεδονίας, πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ὁποίους, ὅπως σημειώνεται δίπλα στὸ ὄνομά τους θεραπεύθηκαν. Σκοπὸς τοῦ παρόντος ἄρθρου εἶναι ἡ παρουσίαση ἑνὸς ἀκόμη θαύματος τοῦ Ὁσίου Ἀντωνίου, τὸ ὁποῖο ἐπιτελέστηκε στὰ μέσα τοῦ περασμένου αἰώνα (17/01/1950), στὸν ἱερὸ ναὸ Ἁγίου Ἀντωνίου Βεροίας. Τὸ θαῦμα αὐτὸ διασώζει ὁ μακαριστὸς π. Ἀθανάσιος Ἀν. Μαρμαράς, ἐφημέριος τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Νικολάου Φυτειᾶς σὲ δυὸ ἐπιστολές του. Ὁ τίτλος τοῦ ἄρθρου εἶναι δανεισμένος ἀπὸ τὸν τίτλο ποὺ δίνει ὁ ἴδιος π. Ἀθανάσιος στὶς δυὸ προαναφερθεῖσες ἐπιστολές. Τὸ κείμενο μίας ἀπὸ αὐτὲς ἔχει ὡς ἑξῆς : «…Εἶναι ἀπερίγραπτη ἡ χαρὰ
Τοιχογραφία μέσα στο Κιβώριο του Ι. Ναού Αγίου Αντωνίου Βεροίας
τὴν ὁποία ἔνιωσα καὶ νιώθω ἀπὸ χθὲς ποὺ ἔχω λάβει τὴν ἐπιστολή σου. Μὰ πιὸ μεγάλη εἶναι αὐτὴ τὴ στιγμὴ πού σοῦ γράφω διότι θὰ ἐπικοινωνήσω πνευματικῶς μὲ ἕναν ἀδελφό, ποὺ ὡς σκοπὸν ἔχει τὴν διάδοση τῆς ἀλήθειας. Μοῦ γράφεις ὅτι σᾶς κάναμε τὸ χατίρι νὰ σᾶς πᾶμε στὴν ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου Βεροίας. Ἄκουσε λοιπὸν ἕνα θαῦμα ποὺ ἔχει γίνει στὶς 17 Ἰανουαρίου ἡμέρα Τρίτη τοῦ 1950 ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου, εἰς τὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου, πολιούχου Βεροίας, τὸ ὁποῖο ἔχει ὡς ἑξῆς: ἡ ὥρα 05:00 π.μ. τὴν ὥρα ποὺ ἄνοιξε τὸ ἱερὸ κουβούκλιο στὸ ὁποῖο φυλάσσονται τὰ λείψανα τοῦ Ἁγίου, ἐδόθη τὸ κλειδὶ εἰς ἕνα παιδάκι ὀχτὼ ἐτῶν, νὰ τὸ ἀνοίξει, τὸ ὁποῖο ἦτο κωφάλαλο, δηλαδὴ οὔτε ἤκουε οὔτε μιλοῦσε, καὶ μόλις ἄνοιξε τὸ ἱερὸ κουβούκλιο καὶ μπῆκε μέσα, ὦ! τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ! «εὐθέ-
ως διηνοίχθησαν αὐτοῦ αἱ ἀκοαί καί ἐλύθη ὁ δεσμός τῆς γλώσσης αὐτοῦ, και ἐλάλει ὀρθῶς» καὶ οἱ παρεστῶτες ἐκεῖ ἐδόξαζον τὸν Θεὸν καὶ ἔλεγον: «Τὶς Θεὸς μέγας ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν;». Τοῦτο δὲ ἔγινε ἵνα στερεωθοῦμε ἡμεῖς (οἱ παρεστῶτες) καλύτερον στὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ, καὶ νὰ φανερωθεῖ εἰς τοὺς ἀπίστους ὅτι ὑπάρχει εἷς Θεὸς ὁ Δημιουργός τοῦ κόσμου, ὁ ὁποῖος «καί τούς κωφούς ποιεῖ ἀκούειν καί τούς ἀλάλους λαλεῖν». Νὰ τί κατορθώνει ἡ χριστιανικὴ πίστη! Ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα εἶναι ἀδύνατα στοὺς ἀνθρώπους στὸ Θεὸ εἶναι δυνατὰ «τά ἀδύνατα παρά ἀνθρώποις δυνατά παρά τῷ Θεῷ ἐστίν». Ὁ κόσμος θαύματα ζητᾶ γιὰ νὰ πιστέψει, καὶ ὁ Θεὸς κάνει θαύματα γιὰ νὰ πιστέψει ὅλος ὁ κόσμος καὶ νὰ σωθεῖ «ὁ Θεός πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι».
Ὁ Ἅγιος καὶ πολιοῦχος τῆς Βεροίας, Ὅσιος Ἀντώνιος ὁ Νέος, συνεχίζει ἀκόμη καὶ σήμερα νὰ ἐπιτελεῖ θεραπεῖες καὶ θαύματα, πρὸς ὅλους ὅσους προστρέχουν σ’ αὐτὸν μὲ πίστη καὶ ταπείνωση, ἐπιζητῶντας τὴν Χάρη καὶ τὸ Ἔλεος τοῦ Κυρίου μας. Εἴθε ἡ Χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, διὰ πρεσβειῶν τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου, νὰ σκεπάζει ὅλους τούς εὐσεβεῖς καὶ πιστοὺς χριστιανοὺς ποὺ προστρέχουν μὲ πίστη στὸν Ἱερὸ Ναὸ τοῦ Ὁσίου καὶ μὲ εὐλάβεια προσκυνοῦν τὰ θεία του λείψανα.
Παύλειος Λόγος 5
Ποιμαντορική Εγκύκλιος ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ †ΠΑΝΤ ΕΛΕΗΜΩΝ ἐλέῳ Θεοῦ Ἐπίσκοπος καὶ Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας Π ρ ὸ ς τὸν ἱερὸν κλῆρον καὶ τὸν εὐσεβῆ λαὸν τῆς καθ’ ἡμᾶς θεοσώστου ἐπαρχίας
«Σήμερον ὁ ἄδυτος ἥλιος ἀνέτειλε καὶ ὁ κόσμος τῷ φωτὶ Κυρίου καταυγάζεται»
Π
ρὶν ἀπὸ λίγες ἡμέρες, κατὰ τὴ μεγάλη καὶ δεσποτικὴ ἑορτὴ τῆς τοῦ Κυρίου γεννήσεως, εἴδαμε, ἀδελφοί μου, τὸν τῆς δικαιοσύνης ἥλιον νὰ γεννᾶται ἐν τῷ σπηλαίῳ. Ἡ γέννησή Του ὅμως, ἂν καὶ πανηγυρίστηκε ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους, ἂν καὶ προσκυνήθηκε ἀπὸ τοὺς ποιμένες καὶ τοὺς μάγους, ἂν καὶ τρομοκράτησε τὸν Ἡρώδη, ὁ ὁποῖος, ἀνησυχῶντας γιὰ τὴ διατήρηση τῆς κοσμικῆς του ἐξουσίας, κατέσφαξε τὰ βρέφη καὶ ἐξεδίωξε τὸν Ἰησοῦ στὴ γῆ τῆς Αἰγύπτου, διέλαθε τῆς προσοχῆς τῶν συγχρόνων Του, διέλαθε τῆς προσοχῆς ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι, τυφλωμένοι ἀπὸ τὴν 6 Παύλειος Λόγος
ἁμαρτία καὶ τὴν καθημερινότητα, δὲν μπόρεσαν νὰ διακρίνουν τὸ φῶς τοῦ ἀστέρος ποὺ σηματοδοτοῦσε τὸ μέγα θαῦμα τῆς γεννήσεως τοῦ Θεανθρώπου. Ὅμως ὁ Χριστὸς δὲν ἐνηνθρώπισε, γιὰ νὰ δεχθεῖ τὴν προσκύνηση τῶν ποιμένων καὶ μάγων· ἐνηνθρώπισε, γιὰ νὰ σώσει τὸν κόσμο καὶ νὰ λυτρώσει τὸν ἄνθρωπο. Καὶ γι’ αὐτὸ ἐμφανίζεται σήμερα γιὰ δεύτερη φορὰ στὸν κόσμο μὲ τρόπο πιὸ ὁρατὸ καὶ πιὸ κατανοητὸ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους. Καὶ ἐὰν κατὰ τὴ γέννησή Του ταπεινώθηκε, προσλαμβάνοντας τὴν ἀνθρώπινη σάρκα, ποὺ ὁ Ἴδιος δημιούργησε, ἀπὸ τὴν Παναγία μητέρα Του, σήμερα
προσέρχεται στὰ ρεῖθρα τοῦ Ἰορδάνου καὶ κλίνει τὸν αὐχένα μαζὶ μὲ τὶς χιλιάδες τῶν ἀνθρώπων ποὺ προστρέχουν στὸν ἀσκητὴ τῆς ἐρήμου, τὸν ἅγιο Ἰωάννη, γιὰ νὰ λάβουν τὸ βάπτισμα τῆς μετανοίας. Προσέρχεται ὁ ἀναμάρτητος Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, προσέρχεται «ὁ πάσης ἐπέκεινα καθαρότητος» Χριστὸς μαζὶ μὲ τοὺς ἁμαρτωλοὺς στὸν Ἰωάννη καὶ εἰσέρχεται στὰ ὕδατα τοῦ Ἰορδάνου, ὄχι γιὰ νὰ λάβει τὴν ἄφεση, ἀλλὰ γιὰ νὰ χαρίσει τὴν ἄφεση, γιὰ νὰ χαρίσει τὴν ἀπολύτρωση καὶ τὴν κάθαρση στὸ γένος τῶν ἀνθρώπων. Προσέρχεται στὸ βάπτισμα ὁ Χριστός, γιὰ νὰ βαπτίσει μὲ τὸ δικό Του
βάπτισμα ἐν ὕδατι καὶ Πνεύματι ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα. Προσέρχεται ὁ «ἄδυτος ἥλιος» καὶ καταυγάζει μὲ τὸ φῶς τῆς θεότητός Του ὁλόκληρο τὸν κόσμο. Καὶ ἐὰν κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς θείας γεννήσεώς Του τὸ φῶς τοῦ ἀστέρος ὑπέδειξε τὸ φῶς τῆς θεότητος, ποὺ ἀνέτειλε στὸν κόσμο, κατὰ τὴ σημερινὴ ἡμέρα τῆς βαπτίσεώς Του τὸ φῶς τῆς θεότητός Του διαχέεται στὸν κόσμο μὲ τὴν παρουσία τῆς Ἁγίας Τριάδος στὰ ρεῖθρα τοῦ Ἰορδάνου, διαχέεται καὶ φωτίζει ὅλους μας, ἔτσι ὥστε νὰ μὴν ὑπάρχει πλέον κανείς, ὁ ὁποῖος δὲν θὰ τὸ ἔχει δεῖ καὶ δὲν θὰ ἔχει ἀντιληφθεῖ τὴν εὐεργετική
του παρουσία, ἔτσι ὥστε νὰ μὴν ὑπάρχει πλέον κανείς, ὁ ὁποῖος δὲν θὰ ἔχει αἰσθανθεῖ τὴ σωστικὴ χάρη στὴν ψυχή του, ἔτσι ὥστε νὰ μὴν ὑπάρχει πλέον κανείς, ποὺ νὰ μὴν ἔχει νιώσει τὴ λάμψη καὶ τὴν εὐφροσύνη ποὺ δημιουργεῖ ἡ ἀκτινοβολία του. «Σήμερον ὁ ἄδυτος ἥλιος ἀνέτειλε καὶ ὁ κόσμος τῷ φωτὶ Κυρίου καταυγάζεται». Ἂς ἀνοίξουμε, ἀδελφοί μου, κι ἐμεῖς τὰ μάτια τῆς ψυχῆς μας, γιὰ νὰ δοῦμε τὸν ἀνατείλαντα ἥλιο τῆς θεότητος. Ἂς ἀνοίξουμε τὰ μάτια μας κι ἂς ἀφήσουμε τὸ φῶς τοῦ Κυρίου νὰ καταυγάσει τὶς ψυχές μας, νὰ φωτίσει ὅλες τὶς σκοτεινὲς γωνίες της καὶ νὰ ἐκδιώξει ὅλες τὶς σκιές, ποὺ
ἔχουν δημιουργήσει μέσα της τὰ πάθη, οἱ κακίες καὶ οἱ ἁμαρτίες μας. Ἂς ἀνοίξουμε τὰ μάτια μας στὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ, ποὺ καταυγάζει τὸν κόσμο καὶ ἂς τὸ ἀφήσουμε νὰ ὁδηγήσει τὴ ζωή μας μέσα ἀπὸ τὶς τρίβους τῶν ἐντολῶν Του στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Διάπυρος πρὸς τὸν ἐν Ἰορδάνῃ δι’ ἡμᾶς βαπτισθέντα Κύριον Ὁ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ † Ὁ Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας Παντελεήμων
Παύλειος Λόγος 7
ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ Ὅλοι οἱ αἱρετικοὶ εἶναι πλάνοι καὶ ἀντίχριστοι ( Β΄ Ἰω., 7)
Η
Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ, Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας
ἀρχαία Ἐκκλησία δίδασκε ὅτι ὅλα τὰ δόγματα ποὺ ἀποκαλύφθηκαν ἦταν ἀπαραίτητα καὶ ἔπρεπε νὰ γίνουν πιστευτὰ καὶ ἀποδεκτά, ὅπως καὶ ἕνα θεραπευτήριο ἀπαιτεῖ τὴν ἀποδοχὴ ὅλων τῶν ἀρχῶν του ποὺ συμβάλλουν στὴν καλὴ ὑγεία. Ἡ ἀπόρριψη ἑνὸς καὶ μόνον δόγματος ὡς ἀσήμαντου, ἢ ἔστω μὴ θεμελιώδους, ἐθεωρεῖτο ὡς ἀπόκλιση ἀπὸ τὴν ἀποκεκαλυμμένη ἀλήθεια καὶ ἑπομένως ὡς αἵρεση. Τὴν ἀλήθεια αὐτὴ τὴν βλέπουμε ὄχι μόνο στοὺς Κανόνες τῶν πρώτων Συνόδων, ἀλλ’ ἀκόμη καὶ σ΄αὐτὴν τὴν Ἁγία Γραφή. Στὸν σύγχρονο κόσμο τῆς θρησκευτικῆς ἀνοχῆς καὶ τῆς δογματικῆς σχετικοκρατίας, ὁ ὅρος «αἵρεση» ἔχει γίνει ταμποὺ γιὰ πολλοὺς προοδευτικοὺς Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι εἶναι καλὰ ἐνημερωμένοι γιὰ τὶς φρικαλεότητες τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως, ποὺ διαπράχθηκαν ἀπὸ τὴν μὴ Ὀρθόδοξη πλέον Ἐκκλησία στὴ Δύση. Ὅμως ἀκόμη καὶ σύγχρονοι Ὀρθόδοξοι χρησιμοποιοῦν τὴ λέξη «ἑτερόδοξοι», γιὰ νὰ ἀποφύγουν αὐτὴ τὴν ἐνδεχομένως προσβλητικὴ λέξη.
8 Παύλειος Λόγος
Ἀλλὰ ἡ λέξη «αἵρεση» ἀναφέρεται σὲ μία πνευματικὰ θανάσιμη ἀσθένεια στὸν χριστιανικὸ κόσμο, τὴν ὁποία οἱ ἅγιοι Πατέρες ἀπὸ πολὺ ἀγάπη ἀρνήθηκαν νὰ παραβλέ-
ψουν, ἐπειδὴ ἡ αἵρεση στέκεται ἐμπόδιο στὴν πορεία τοῦ ἀνθρώπου γιὰ τὴν κάθαρση, τὸν φωτισμὸ καὶ τὴν τελείωση. Ἀπὸ τὴν ἄποψη τῆς θεραπευτικῆς μεθοδολογίας, εἶναι παρόμοιο, τὸ γεγονὸς τῆς αἱρέσεως, μὲ μία ἐσφαλμένη καὶ βλα-
βερὴ ἰατρικὴ διαδικασία, τὴν ὁποία κάθε ἁρμόδια ἰατρικὴ κοινότητα θὰ ἦταν ὑποχρεωμένη νὰ καταδικάσει. Ἂν καὶ κάθε αἵρεση χρησιμοποιεῖ τὴν Ἁγία Γραφὴ γιὰ νὰ δικαιώσει τὸν ἑαυτό της, ἡ αἵρεση εἶναι, στὴ βαθύτερη οὐσία της, ἀντιβιβλική, ἐπειδὴ ὁ ἔσχατος σκοπός της δὲν εἶναι ἡ ὅραση τοῦ Χριστοῦ στὴν ἄκτιστη θεία δόξα Του, ὅπως Τὸν εἶδαν οἱ Προφῆτες, οἱ Ἀπόστολοι καὶ οἱ Ἅγιοι, ἀλλὰ ἡ δικαίωση μιᾶς φιλοσοφίας τῆς θεολογίας δομημένης στὴ βάση τοῦ ἀνθρωπίνου στοχασμοῦ καὶ τῶν νόμων τῆς λογικῆς. Μὲ μία τέτοια ριζοσπαστικὰ διαφορετικὴ βάση, ἡ αἵρεση ὡς διδασκαλία πολὺ φυσικὰ παρεκκλίνει ἀπὸ ὅ,τι ἔχει κοινῶς παραληφθεῖ καὶ προσφέρεται ὡς Παράδοση. Ἀνάμεσα στὶς τέσσερις πνευματικὰ θανάσιμες ἀσθένειες, οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν πληγὲς γιὰ τὸν χριστιανικὸ κόσμο – τὴν ἁμαρτία, τὸ σχίσμα, τὴν πλάνη καὶ τὴν αἵρεση- ἡ αἵρεση εἶναι ἡ περισσότερο θανάσιμη καὶ δύσκολα θεραπεύεται. « Ἡ ἁμαρτία συνίσταται στὴν παράβαση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Τὸ σχίσμα διαιρεῖ τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ σὲ ἀντιμαχόμενες φατρίες. Ἡ πλάνη ὁδηγεῖ τὸν πιστὸ σὲ λανθασμένες ἐπιλογές. Ὅμως ἡ αἵρεση προσβάλλει τὸ Πρόσω-
πο τοῦ Θεοῦ». Νὰ γιατί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος κατηγορηματικὰ ὀνομάζει τοὺς αἱρετικοὺς πλάνους καὶ ἀντιχρίστους. Ἀλλοῦ ἡ αἵρεση ἀναφέρεται ὡς ἀνατροπὴ τῆς Πίστεως, ὡς γάγγραινα, ὡς βλασφημία καὶ ἀθεϊσμός. (Ματθ. 12, 31-32 καὶ Α΄ Τιμ. 6, 20-21 καὶ Β΄ Πέτρ. 2, 1-2). Ἐὰν ὁ «τρόπος σεβασμοῦ τοῦ Θεοῦ συνίσταται στὶς εὐσεβεῖς διδασκαλίες καὶ στὶς καλὲς πράξεις», ὅπως διδάσκει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρχει μεγαλύτερη ἀπειλή γιὰ τὴν πνευματικὴ θεραπεία τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὶς ἀσεβεῖς διδασκαλίες καὶ τὶς λανθασμένες τακτικές. Ἡ Ἀλήθεια καὶ ἡ Ζωή, ποὺ ἔχει ἀποκαλύψει ὁ Θεὸς στοὺς ἁγίους Του γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, πρέπει νὰ γίνει ἀποδεκτὴ καὶ νὰ βιωθεῖ μὲ μεγάλη ἀκρίβεια, ὅπως ἀκριβῶς οἱ ἄρρωστοι εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ἀποδεχθοῦν καὶ νὰ ἐφαρμόσουν τὴν σωστὴ θεραπευτικὴ διαδικασία γιὰ νὰ θεραπευθοῦν. Ὁ διάβολος χρησιμοποιεῖ ὡς ἔσχατο μέσο ἀποπλάνησης τὴν αἵρεση, γιὰ νὰ παραχαράξει τὴν ἀλήθεια ποὺ σώζει, ὥστε αὐτὴ νὰ μὴν ἐφαρμόζεται μὲ τὴν ἀπαιτούμενη ἀκρίβεια, καὶ ἔτσι ὁ ἄνθρωπος νὰ παραμένει ἀθεράπευτος καὶ σκλαβωμένος σ’ αὐτόν. Οἱ αἱρετικὲς ὁμάδες εἶναι φυσικὸ νὰ ἰσχυρίζονται ὅτι ἡ κάθε μία ἀπὸ αὐτὲς εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Ἡ πραγματικότητα εἶναι ὅμως ὅτι αὐτὲς στεροῦνται τῶν ἀκόλουθων
ἀναγκαίων προϋποθέσεων τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ: 1. Τῆς ἱστορικῆς συνέχειας τοῦ Ὑπερώου τῆς Πεντηκοστῆς, ἡ ὁποία συνέχεια μαρτυρεῖται ἱστορικὰ μὲ τὴν Ἀποστολικὴ Διαδοχὴ τῆς ἐξουσίας τῶν ποιμένων τῆς Ἐκκλησίας τοῦ «δεσμεῖν καὶ λύειν» τὶς ἁμαρτίες τοῦ πιστοῦ λαοῦ καὶ ἡ ὁποία μεταβιβάζεται διὰ τῆς χειροτονίας. (Πρξ. 14, 23 καὶ Α΄Τιμ. 4,14 καὶ 2,6). 2. Τῆς πνευματικῆς ταύτισης μὲ τὴν πρώτη Ἐκκλησία ποὺ ἱδρύθηκε τὴν Πεντηκοστὴ καὶ ἡ ὁποία χαρακτηρίζεται ἀπὸ ἀσκητικὸ ἀγῶνα καὶ τροφοδοτεῖται μὲ τὴν Χάρη ἀπὸ τὰ Μυστήρια του Χριστοῦ: τὸ Βάπτισμα, τὸ Χρίσμα, τὴ Θεία Εὐχαριστία, τὴ Χειροτονία, τὴν Ἐξομολόγηση κ.λ.π., τὰ ὁποῖα εἶναι ἱκανὰ νὰ καθαρίσουν, νὰ φωτίσουν καὶ νὰ θεώσουν τὸν πιστό. 3. Τῆς μὴ μολύνσεώς της ἀπὸ τὴν αἵρεση ἢ ἀπὸ πεπλανημένες ἀντιλήψεις. 4. Τῆς παραδοχῆς, ἐκ μέρους της, ὅλων τῶν δογμάτων, μεγάλων καὶ μικρῶν, ποὺ δόθηκαν ἀπὸ τὸν Χριστὸ καὶ τοὺς Ἀποστόλους, προφορικὰ ἢ γραπτά, καθὼς καὶ τῆς ἀποδοχῆς τῶν Ὅρων τῶν ἐννέα Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Χωρὶς ἴχνος θριαμβολογίας, μαρτυροῦμε καὶ ὁμολογοῦμε ὅτι μόνον ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐκπληρώνει ὅλες τὶς παραπάνω προϋποθέσεις.
Παύλειος Λόγος 9
Ἀπό τήν καθημερινή ζωή τῶν ὀρθοδόξων τῆς Κένυας Μετά τήν κηδεία βλάστησε ὁ σπόρος τῆς Ὀρθοδοξίας
Ξ
εφυλλίζοντας τό ἄλμπουμ τῆς Ἱεραποστολῆς σταματῶ μπροστά σέ μιά φωτογραφία. Πίσω ἀπό αὐτήν τήν φωτογραφία κρύβεται μία ὁλόκληρη ἱστορία, πού συνδέεται μέ τό ξεκίνημα τῆς Ὀρθοδοξίας σέ μιά ἀπό τίς πλέον ἀπομονωμένες καί ἀπομακρυσμένες περιοχές. Ἡ φωτογραφία αὐτή παρουσιάζει τήν ταπεινότητά μου μπροστά σέ ἕνα τάφο μαζί μέ δύο ἱερεῖς καί τή σύζυγο τοῦ ἀποθανόντος, καί ἡ ἱστορία αὐτή ἐξελίσσεται ὡς ἑξῆς : Σέ ὁρισμένες περιοχές τῆς Κένυας ἰδιαίτερα στίς φυλές ἐκεῖνες πού ἔχουν γνωρίσει τήν Ὀρθοδοξία, οἱ πιστοί γιά διάφορους λόγους μετακινοῦνται καί ἀρχίζουν μιά νέα πορεία ζωῆς σ’ ἕνα χῶρο, ὅπου νομίζουν πώς θά ἔχουν περισσότερη ἄνεση κι ἕνα καλύτερο μέλλον γιά τά παιδιά τους. Ἐδῶ στήν Ἀφρική, ὅταν μιλοῦμε γιά ἀνέσεις, ἐννοεῖται, ὅτι δέν πρέπει μέ κανένα τρόπο νά τίς συγκρίνουμε μέ τίς ἀνέσεις τῆς δικῆς μας ζωῆς (δηλαδή ἕνα καλό σπίτι μέ ἡλεκτρικό ρεῦμα καί νερό, μέ θέρμανση καί κλιματιστικό κ. ἄ.). Ἐδῶ ὅταν μιλοῦμε γιά ἀνέσεις ἐννοοῦμε μία καλύβη ἄν ὄχι χορτοκαλύβα τουλάχιστον τσίγκινη κι ἕνα μικρό χωραφάκι, ὅπου νά μπορεῖ κανείς νά σπείρει λίγο καλαμπόκι, μερικά λαχανικά καί ὄσπρια ἤ ἀκόμη καί λίγα φροῦτα τροπικά καί πιθανόν νά ὑπάρχει καί ἡ δυνατότητα παροχῆς ὕδατος. Βέβαια αὐτό εἶναι
10 Παύλειος Λόγος
τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Κένυας κ. Μακαρίου
σπάνιο. Ὡστόσο μ’ αὐτά τά δεδομένα γιά μιά φτωχή οἰκογένεια ἡ κατάσταση αὐτή θεωρεῖται ἀποκατάσταση, γιατί ἔτσι μπορεῖ νά συντηρεῖται καί νά ζεῖ κάπως ἄνετα. Ὑπάρχει ἀκόμη καί ἡ πιθανότητα στήν περιοχή νά ὑπάρχει καί κάποιο μικρομάγαζο – σχῆμα λόγου καί τοῦτο – δηλαδή ἕνας ξύλινος πάγκος, ὅπου νά διατίθενται πρός πώληση τά εἴδη πρώτης ἀνάγκης πού ἀναφέραμε πιό πάνω. Ἔτσι μέ τόν τρόπο αὐτό ἡ ζωή γίνεται πιό ἄνετη καί οἱ ἄνθρωποι νιώθουν εὐτυχισμένοι ἔστω καί μ’ αὐτά τά λίγα πού τούς προσφέρει ἡ γῆ τους. Μιά οἰκογένεια, λοιπόν, Ὀρθοδόξων ἀπό τήν φυλή τῶν Ναντί, πού δέν εἶχε δική της γῆ, θέλησε νά μετοικήσει καί νά ἐγκατασταθεῖ ἐκεῖ, πού κατά τήν κρίση της, θά εἶχε τήν δυνατότητα νά ζήσει μέσα στή φύση καί νά ἀπολαμβάνει ὅλα τά ἀγαθά τοῦ Θεοῦ, καί ἐπαναλαμβάνω, λίγα μέν ἀλλά γι’ αὐτούς ὑπεραρκετά, γιατί ἀφ’ ἑνός τούς συντηροῦν ἀφ’ ἑτέρου τούς δίνουν ἕνα μικρό κέρδος, πού προκύπτει ἀπό τήν πώλησή τους, δεδομένου, ὅτι ἐδῶ ἡ ἐκπαίδευση δέν παρέχεται δωρεάν. Αὐτή δέ ἡ εἰκόνα τῆς ζωῆς εἶναι πολύ συνήθης στήν Ἀφρικανική πραγματικότητα. Ἡ οἰκογένεια, λοιπόν, αὐτή ζοῦσε εὐτυχισμένη ὅλα αὐτά τά χρόνια ἐφόσον ὁ Θεός τήν εὐλόγησε, ὥστε νά ἀπολαμβάνει ὅλα τά ἀγαθά τῆς φύσης. Κάποτε ὁ ἀρχηγός τῆς οἰκογένειας ἄφησε τήν τελευταῖα του πνοή καί κλήθηκε γι’ αὐτό ὁ ἱερέας
τῆς ἐνορίας, πού ἀνῆκε ὁ ἀποθανών προτοῦ μετακινηθεῖ, νά διαβάσει τίς σχετικές εὐχές. Σύμφωνα μέ τό Ἀφρικανικό ἔθιμο ἡ ταφή γίνεται στό οἰκόπεδο τῆς καλύβας τῆς οἰκογένειας. Ἔφθασε τότε ἐκεῖ ὁ ἱερέας μαζί μέ δύο ἄλλους Ὀρθόδοξους ἱερεῖς γιά νά τελέσουν τήν νεκρώσιμη ἀκολουθία. Συνήθως σέ τέτοιες περιπτώσεις μαζεύεται πολύς κόσμος ἀνεξαρτήτως θρησκεύματος. Οἱ ἱερεῖς ἐτέλεσαν τήν κηδεία κήρυξαν καί οἱ τρεῖς καί τέλος ἔθαψαν τόν νεκρό, ὅπως εἴπαμε, στήν αὐλή τῆς καλύβας. Ὁ κόσμος ἐντυπωσιάστηκε τόσο πολύ ἀπό τήν νεκρώσιμη ἀκολουθία ἀλλά καί ἀπό τό κήρυγμα τῶν ἱερέων, ὥστε πολλοί ἀπό τούς παρευρισκομένους ζήτησαν νά μάθουν περισσότερα γι’ αὐτή τή νέα θρησκεία, πού γιά πρώτη φορά συναντοῦσαν. Οἱ ἱερεῖς ἦταν πολύ φυσικό νά τούς δώσουν ἀρκετές πληροφορίες. Προτοῦ ἀποχωρήσουν μάλιστα πολλοί ἀπό τούς παρευρισκομένους τούς παρεκάλεσαν νά ἐπιστρέψουν καί νά τούς διδάξουν περισσότερα. Ἤδη εἶχαν ἀποφασίσει ὅτι αὐτή ἡ πίστη τούς ταιριάζει. Ἔφυγαν, λοιπόν, οἱ ἱερεῖς μά δέν ἄργησαν νά ἐπιστρέψουν καί νά ἀρχίσουν τίς κατηχήσεις, σ’ αὐτούς πού πίστεψαν. Καί τό ἔκαναν αὐτό μέ πολλήν προθυμίαν, ἐνθουσιασμόν καί ζῆλον ἀφοῦ προηγουμένως ζήτησαν τήν εὐλογία τοῦ ἐπισκόπου. Ὅταν πιά ἦλθε ἡ ὥρα καί ἀφοῦ βεβαιώθηκαν, ὅτι
οἱ ἄνθρωποι αὐτοί ἦταν ἀποφασισμένοι νά δεχθοῦν τό βάπτισμα δέν καθυστέρησαν. Ἀφιέρωσαν μία ὁλόκληρη μέρα νά βαπτίσουν ὅλον αὐτόν τόν κόσμον, νά τελέσουν τήν θεία λειτουργία καί στό τέλος νά μεταδώσουν τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου σ’ αὐτούς. Ἔτσι δημιουργήθηκε μιά νέα Ὀρθόδοξη Ἐνορία «Νάντι Χίλς», στούς λόφους δηλαδή τῶν Νάντι. Ὁ ἱερέας ἐνημέρωσε καί πάλιν τόν ἐπίσκοπον γιά τήν πορεία τῆς νέας αὐτῆς ἐνορίας. Κατά καιρούς ὁ ἐπίσκοπος περιόδευε στήν ἀχανή καί ἀπέραντη αὐτή περιοχή. Ἀτενίζοντας τούς λόφους τῶν Νάντι ποτέ του δέν ὑποψιάστηκε ὅτι μιά μέρα θά μποροῦσε νά πάει ἐκεῖ καί νά γνωρίσει μιά νέα ἐνορία. Τόν ἐπίσκοπο συνόδευσε ὁ ἱερέας σέ μία πανοραμική διαδρομή μέσα ἀπό ἀτέλειωτες φυτεῖες τσαγιοῦ. Κάποτε ἔφθασαν στό ἀκριβές σημεῖο, ὅπου δημιουργήθηκε ἡ νέα ἐνορία, στό ἴδιο τό οἰκόπεδο, ὅπου βρίσκεται ὁ τάφος τοῦ ἀποχωρήσαντος ἀπό τήν πρόσκαιρη αὐτή ζωή, πρώτου ὀρθοδόξου στήν περιοχή. Ναός δέν ὑπῆρχε παρά
μόνον στημένα δοκάρια, οὔτε κἄν στέγη. Ἐκεῖ περίμεναν οἱ πιστοί τόν ἐπίσκοπο, πού τούς συναντοῦσε γιά πρώτη φορά ἀπό τή σύσταση τῆς νέας ἐνορίας. Ἡ συνάντηση ἦταν συγκινητική τόσον γι’ αὐτούς πού γιά πρώτη φορά ἔβλεπαν τόν πνευματικό τους πατέρα, ὅσον καί γιά τόν ἴδιο πού γιά πρώτη φορά συναντοῦσε τά πνευματικά του τέκνα, τούς νεοφώτιστους. Ἡ σκηνή ἦταν ἀποκαλυπτική. Τά μάτια ὅλων καρφωμένα στόν ἐπίσκοπο πού τούς μιλοῦσε μέ τρόπο ἤρεμο καί γλυκό γιά τόν θαυμαστό αὐτό τρόπο τῆς μεταστροφῆς τους πρός τήν ἀλήθεια καί τό φῶς, πρός τόν Ἕναν καί μόνον Ἀληθινόν Θεόν, καί ἐκείνοι ἀμίλητοι, βουβοί ἔπαιρναν λέξη πρός λέξη τό μήνυμα τῆς θρησκείας, πού μέ πίστη ἀποδέχθηκαν μέ προσήλωση, ἀφοσίωση καί σεβασμό στό πρόσωπο τοῦ ἐπισκόπου, πού ἀβίαστα τούς μετέφερε στό πνεύμα τοῦ Εὐαγγελλίου «Ἔρχου καί ἴδε». Γιατί αὐτό ἀκριβῶς ἔγινε καί στή δική τους περίπτωση. Ἡ ἐπιτροπή τοῦ «ναοῦ», παρουσίασε στόν ἐπίσκοπο τίς προτάσεις
της γιά τό ξεκίνημα τῆς νέας αὐτῆς Ὀρθόδοξης Ἐνορίας. Μετά τόν ὁδήγησαν στόν τάφο τοῦ μεταστάντος, αὐτοῦ δηλαδή πού ἔγινε αἰτία νά ἱδρυθεῖ ἡ νέα αὐτή ἐνορία, ὅπου ἐτέλεσε Τρισάγιο, τονίζοντας, ὅτι σέ τέτοιες περιπτώσεις κανείς πρέπει νά σιωπᾶ καί νά παρατηρεῖ καί νά μελετᾶ τόν τρόπον ἐπενεργείας τοῦ Θεοῦ γιά τήν ἐκπλήρωση τῆς ἀποστολῆς τῆς Ἐκκλησίας καί τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Σκοπός ἄλλωστε τῆς παρουσίας μας ἐδῶ εἶναι νά δοθοῦν μέ κάθε τρόπο δυνατότητες γνωριμίας τῶν ἀνθρώπων μέ τόν Χριστό καί τήν Ὀρθοδοξία νά πιστεύσουν στήν ἀποστολή της καί νά ἀκολουθήσουν τόν δρόμο τῆς αἰωνιότητος, τῆς πραγματικῆς χαρᾶς καί τῆς εὐδαιμονίας. Τώρα οἱ ἐνορίτες αὐτοί συνεχίζουν τήν πορεία τους καί συνεχῶς αὐξάνονται δοξολογοῦντες καί εὐχαριστοῦντες τόν Κύριον, πού τούς ὁδήγησε κοντά Του ...
Παύλειος Λόγος 11
μικρές καί μεγάλες στιγμές πού ἄλλαξαν τήν ἱστορία μας
«ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ» Κωνσταντινούπολη 1955
ἴσως ὁ πιὸ ἐφιαλτικὸς Σεπτέμβρης τῆς Ἑλληνικῆς Ἱστορίας!!!
Π
έντε αἰῶνες εἶχαν συμπληρωθεῖ τὸ 1953 ἀπὸ τότε ποὺ οἱ Σελτζοῦκοι Τοῦρκοι ὑπὸ τὸν Μωάμεθ τὸν Πορθητὴ εἶχαν πατήσει τὸ ἀσιατικὸ πόδι τους στὴν Βασιλίδα τῶν Πόλεων, τὴν ξακουσμένη Πόλη τοῦ Κωνσταντίνου. Πέντε αἰῶνες εἶχαν περάσει, μὰ τὴν μακαριότητα τῶν κατακτητῶν συνέχισε νὰ ἐνοχλεῖ ἕνα ἀγκάθι, ἕνα τόσο δὰ ἀγκαθάκι ποὺ ἄκουγε στὸ ὄνομα «Ἑλληνισμὸς τῆς Κωνσταντινούπολης». Πεντακόσια χρόνια δὲν εἶχαν σταθεῖ ἱκανὰ νὰ ἐξαλείψουν αὐτὴ τὴν ἐνοχλητικὴ παρουσία τῶν πρώην «ἰδιοκτητῶν» τῆς Πόλης. Ἔτσι τόσο τὸ νεοτουρκικὸ κίνημα ὅσο καὶ τὸ προερχόμενο ἀπὸ αὐτὸ κεμαλικὸ καθεστὼς ποὺ ἀκολούθησε (μέχρι καὶ τὶς ἡμέρες μας) ἔθεσαν ὡς ἕνα ἀπὸ τοὺς βασικοὺς στόχους τους τὴν ἐξαφάνιση τοῦ ἑλληνισμοῦ τῆς Πόλης. Ἁπλὰ ἔλλειπε ὡς τότε ἡ ἀφορμή. Τώρα ὅμως ὑπῆρχε καὶ ἄκουγε στὸ ὄνομα «Κύπρος». Ἤδη ἀπὸ τὸν καιρὸ τῆς περίφημης καὶ πολυδιαφημισμένης «ἑλληνοτουρκικῆς φιλίας» κι ἐνῶ ἐπίσημα τὸ τουρκικὸ κράτος ἔδειχνε νὰ ἀδιαφορεῖ γιὰ τὸ Κυπριακό, οἱ τουρκικὲς κυβερνήσεις φρόντισαν νὰ στήσουν σιγὰ σιγὰ τὸ κατάλληλο ἀνθελληνικὸ σκηνικό. Ἰδιαίτερα ὅταν ἄρχισε τὴ δράση τοῦ ὁ Ε.Ο.Κ.Α. τουρκικὲς ἐφημερίδες μὲ πρώτη καὶ καλύτερη τὴν «ναυαρχίδα» τοῦ τουρκικοῦ Τύπου «Χουρριέτ» ἄρχισαν νὰ φιλοξενοῦν ἄρθρα ἀνθελληνικοῦ χαρακτήρα. Στὰ ἄρθρα αὐτὰ ποὺ μὲ τὸν καιρὸ αὔξαναν τόσο σὲ ἀριθμὸ ὅσο καὶ σὲ μένος, παρουσιάζονταν φανταστικὲς ἢ ὑπερβολικὰ διογκωμένες ὑποτιθέ-
12 Παύλειος Λόγος
τοῦ Ἀρχιμ. π. Διονυσίου Ἀνθόπουλου μενες ἐχθρικὲς ἐνέργειες τῆς Ἑλλάδας ἐναντίον τῶν Τουρκοκυπρίων οἱ ὁποῖοι παρουσιάζονταν νὰ ὑποφέρουν τὰ πάνδεινα ἀπὸ τὴν διπλὴ καταπίεση Ἑλληνοκυπρίων καὶ Ἄγγλων. Βασικὸ καὶ καθημερινὸ στοιχεῖο ἀποτελοῦσε ἡ ἀναφορὰ ὅτι στὴν Κύπρο οἱ Ἕλληνες προέβαιναν σὲ σφαγὲς ἄμαχων Τουρκοκυπρίων. Παράλληλα ἄρχισαν νὰ διοχετεύονται στὸν Τύπο «πληροφορίες» πὼς βασικὸς οἰκονομικὸς ὑποστηρικτὴς τῆς Ε.Ο.Κ.Α. ἦταν ὁ εὔπορος ἑλληνισμὸς τῆς Κωνσταντινούπολης καὶ πολιτικὸς ἡγέτης της, πίσω ἀπὸ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Μακάριο, τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο καὶ ὁ ἴδιος ὁ Πατριάρχης Ἀθηναγόρας. Ὁ καταιγισμὸς ἀνθελληνικῶν ἄρθρων καὶ εἰδήσεων ἔφερε γρήγορα τὸ φανατισμὸ καὶ καλλιέργησε τὸ μίσος ἐναντίον τῆς Ἑλλάδας καὶ ἰδιαίτερα τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Πόλης ὁ ὁποῖος φέρονταν ὡς ὁ ἠθικὸς αὐτουργὸς καὶ ὑποκινητὴς τοῦ ὅλου Κυπριακοῦ ζητήματος. Ἐθνικιστικὲς ὁμάδες καὶ πατριωτικὲς ὀργανώσεις ξεφύτρωσαν σὰν μανιτάρια στὴν Τουρκία καὶ πράκτορες τῶν τουρκικῶν μυστικῶν ὑπηρεσιῶν χρησιμοποιήθηκαν γιὰ νὰ «ἀφυπνίσουν» τὸν λαὸ ἐναντίον τῶν ἑλληνικῶν σχεδίων γιὰ «ἁρπαγή» τῆς Κύπρου. Παράλληλα ἐνεργοποιήθηκε ὁ φοιτητικὸς χῶρος -ὅπου κυριαρχοῦσε ἔντονα ὁ κεμαλισμός- καὶ ὁ ὁποῖος προέβαινε καθημερινὰ σὲ διαδηλώσεις καὶ ἀνθελληνικὲς διαμαρτυρίες. Παίζοντας τέλεια τὸ ρόλο της ἡ τουρκικὴ κυβέρνηση σκλήρυνε σταδιακὰ τὴ στάση τῆς ἀπέναντι στὴν Ἀθήνα, γιὰ νὰ φτάσει τελικὰ ὁ Τοῦρκος πρωθυπουργὸς Ἀντνᾶν Μεντερές, στὶς 30 Αὐγούστου τοῦ ’55, τὴν ἡμέρα τῆς
ἐθνικῆς ἐπετείου τῶν Τούρκων -κι ἐνῶ ἡ χώρα του ὑποτίθεται ὅτι εἶχε προσέλθει σὲ διαπραγματεύσεις στὴν Τριμερῆ Διάσκεψη τοῦ Λονδίνου (ἀναφερθήκαμε σ’ αὐτὴν σέ προηγούμενο τεῦχος)-, νὰ καταγγείλει προκλητικὰ τὸν Πατριάρχη Ἀθηναγόρα ὡς συνωμότη καὶ ὑποστηρικτὴ τῆς Ε.Ο.Κ.Α.. Σχεδὸν ἀμέσως τὸ σύνολο τοῦ Τύπου ἄρχισε νὰ ζητᾶ ἀπὸ τὴν κυβέρνηση τὴν ἔξωση τοῦ Πατριαρχείου ἀπὸ τὴ χώρα. Φυσικὰ οἱ καταγγελίες τοῦ τουρκικοῦ Τύπου μόνο πραγματικὲς δὲν ἦταν καὶ σίγουρα δὲν ἔπειθαν τοὺς σοβαρὰ σκεπτόμενους πολίτες, ὅμως μέσα στὸ κλίμα τοῦ ἄκρατου φανατισμοῦ ποὺ ἐπικρατοῦσε τὸν καιρὸ ἐκεῖνο στὴ γείτονα χώρα, οἱ ἀντίθετες φωνὲς ἢ καταπνίγονταν ἢ ἁπλὰ σιωποῦσαν. Σκοπὸς ὅμως τῆς τουρκικῆς πολιτικῆς δὲν ἦταν νὰ πείσει τοὺς σκεπτόμενους ἀλλὰ νὰ φανατίσει τὸν ὄχλο ποὺ θὰ προέβαινε στὸ χτύπημα τοῦ ἑλληνισμοῦ τῆς Πόλης. Μὲ τὴν ἴδια «μαεστρία» ἡ τουρκικὴ κυβέρνηση μεθόδευε καὶ τὴν εἰδικὴ ἀφορμή, τὸ γεγονὸς ποὺ θὰ ἄναβε τὴ θρυαλλίδα γιὰ τὴν ἔκρηξη τοῦ τουρκικοῦ ἐθνικιστικοῦ μένους. Γιὰ τὸ σκοπὸ αὐτὸ ἐργάστηκαν μεθοδικὰ τὸ τουρκικὸ Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν, τὸ τουρκικὸ προξενεῖο Κομοτηνῆς καὶ τὸ ἀντίστοιχο τῆς Θεσσαλονίκης. Τὸ σχέδιο τῆς προβοκάτσιας προέβλεπε τὴν ἀνατίναξη ἐκρηκτικοῦ μηχανισμοῦ στὸ προξενεῖο τῆς Θεσσαλονίκης, τὸ κτήριο τοῦ ὁποίου ἦταν κατὰ παράδοση τὸ σπίτι ὅπου γεννήθηκε ὁ Μουσταφὰ Κεμάλ. Τὸ τουρκικὸ προξενεῖο τῆς Κομοτηνῆς ὑπακούοντας σὲ ἐντολὲς τῆς Ἄγκυρας στρατολόγησε ἕναν φανατικὸ
Ο Πατριάρχης Αθηναγόρας στα ερείπια μιάς Εκκλησίας
μουσουλμάνο φοιτητὴ τῆς Νομικῆς στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Θεσσαλονίκης τὸν Ὀκτάι Ἐνγκὶν (γνωστὸ γιὰ τὶς σχέσεις του μὲ τὴν ὀργάνωση «Kibris Turktur» «ἡ Κύπρος εἶναι Τουρκική» καὶ τὰ μισελληνικὰ του αἰσθήματα) ὁ ὁποῖος ἀνέλαβε νὰ μεταφέρει τὸν ἐκρηκτικὸ μηχανισμὸ καὶ τὴ δυναμίτιδα ἀπὸ ἀνθρώπους τῆς ΜΙΤ (τουρκικὲς μυστικὲς ὑπηρεσίες) στὴ Θεσσαλονίκη καὶ νὰ τὸν παραδώσει στὸν ἴδιο τὸν πρόξενο Μεχμὲτ Ἀλὴ Μπαλίν. Ἐκεῖνος μὲ τὴ σειρὰ του τὸν ἐμπιστεύθηκε στὸν ὑποπρόξενο Ἀλὴ Τεκίνογλου κι αὐτὸς τὸν παρέδωσε τελικὰ στὸν κλητήρα τοῦ προξενείου Οὐλοῦ Χασᾶν. Τὸ «τρομοκρατικό» χτύπημα εἶχε κανονισθεῖ νὰ γίνει τὸ βράδυ τῆς 5ης Σεπτεμβρίου του’55 ἀκριβῶς τὴν ἴδια ἡμέρα τῆς ἀποχώρησης τῆς τουρκικῆς διπλωματικῆς ἀντιπροσωπίας ἀπὸ τὴν Τριμερή Διάσκεψη τοῦ Λονδίνου. Ὁ Οὐλοῦ Χασᾶν τοποθέτησε τὸν μηχανισμὸ στὸν περίβολο τοῦ κτηρίου σὲ σημεῖο τέτοιο ὥστε νὰ μὴν προκληθοῦν ζημιὲς στὸ «ἱερό» αὐτὸ «τέμενος» τῆς κεμαλικῆς Τουρκίας. Γιὰ τοὺς ὀργανωτικοὺς ἐγκεφάλους τῆς προβοκάτσιας ἀρκοῦσε ἁπλὰ τὸ γεγονὸς γιὰ νὰ ἐξεγείρει τὰ πλήθη στὴν Κωνσταντινούπολη. Τελικὰ ἡ βόμβα ἐξερράγη στὶς 10 μ.μ. τὸ βράδυ τῆς 5ης Σεπτεμβρίου σύμφωνα μὲ τὸ σχέδιο καὶ οἱ ζημιὲς ποὺ προκάλεσε ἦταν ἀσήμαντες περιορισμένες στὸ σπάσιμο μερικῶν τζαμιῶν τῶν παραθύρων. Ἡ εἴδηση πὼς οἱ Ἕλληνες ἀνατίνα-
ξαν καὶ κάψανε τὸ πατρικὸ σπίτι τοῦ Κεμὰλ Ἀτατοὺρκ μεταδόθηκε ἀστραπιαία στὴν Τουρκία προκαλώντας ἔκρηξη λαϊκῆς ὀργῆς. Ἀμέσως μπῆκε σὲ ἐφαρμογὴ ὅλος ὁ μηχανισμὸς προπαγάνδας καὶ νωρὶς τὰ χαράματα οἱ ἐφημερίδες κυκλοφόρησαν μὲ πηχυαίους τίτλους ποὺ καλοῦσαν τὸν τουρκικὸ λαὸ νὰ ξεπλύνει τὴν ἐθνικὴ ντροπὴ ἐκδικούμενοι τοὺς ἠθικοὺς αὐτουργοὺς τοῦ ἐγκλήματος. Ὅλη τὴ νύχτα τραῖνα, λεωφορεῖα καὶ φορτηγὰ ἀκόμα τοῦ Στρατοῦ μετέφεραν ἔξαλλους κατοίκους τῶν προαστίων τῆς Πόλης καὶ χωριῶν στὴν Κωνσταντινούπολη. Δεκάδες ὑπῆρξαν καὶ οἱ ποινικοὶ κρατούμενοι οἱ ὁποῖοι ἀφέθηκαν προσωρινὰ ἐλεύθεροι μὲ ἀόριστες ὑποσχέσεις γιὰ μείωση τῆς ποινῆς τους γιὰ νὰ συμμετάσχουν στὸ ὄργιο βίας ποὺ προετοιμάζονταν νὰ ξεσπάσει τὸ ἀπόγευμα τῆς 6ης Σεπτεμβρίου. Τὸ πρωὶ βρῆκε χιλιάδες μαινόμενους διαδηλωτὲς στοὺς δρόμους τῆς Πόλης τοὺς ὁποίους ἐντεταλμένοι καθοδηγητὲς κατεύθυναν πρὸς τὴν πλατεία Ταξὶμ καὶ τὸ Πέραν ὅπου βρισκόταν οἱ περισσότερες ἑλληνικὲς ἐπιχειρήσεις, καταστήματα καὶ οἰκεῖες. Τὸ ἔξαλλο πλῆθος χωρίστηκε σὲ ὁμάδες κρούσης ἀπὸ τοὺς ὑπεύθυνους στὶς ὁποῖες τοποθετήθηκε καὶ ἕνας «ἀρχηγός». Κάθε ὁμάδα ἐφοδιάστηκε μὲ ὀνομαστικὲς καταστάσεις καὶ σχεδιαγράμματα ἐνῶ τῆς καθορίσθηκαν συγκεκριμένοι στόχοι ποὺ εἶχαν ἐπισημανθεῖ νωρίτερα. Φορτηγά τοῦ Στρατοῦ βρίσκονταν σὲ προκαθορισμένα σημεῖα ὅπου διένει-
μαν στὶς ὁμάδες ρόπαλα, λοστοὺς καὶ μαχαίρια γιὰ νὰ τὰ χρησιμοποιήσουν στὸ «πατριωτικό» τους ἔργο. Ἡ ἔναρξη τῆς ἐπιδρομῆς –ποὺ διευθύνονταν ὅπως ἀποδείχθηκε πέντε χρόνια ἀργότερα ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν ὑπουργὸ Ἐσωτερικῶν Ναμὶκ Γεντίκ, ποὺ εἶχε ἐγκατασταθεῖ μὲ ἐπιτελεῖς τῆς ΜΙΤ στὸ κτήριο τῆς νομαρχίας τὸ ἀπόγευμα τῆς ἴδιας ἡμέρας- ξεκίνησε στὶς 6.30 μ.μ. μὲ ἄοπλες ὁμάδες φοιτητῶν ποὺ κολλοῦσαν εἰδικὰ αὐτοκόλλητα στὶς βιτρίνες τῶν καταστημάτων ποὺ δὲν ἔπρεπε νὰ δεχθοῦν ἐπίθεση. Λίγο ἀργότερα ἐμφανίστηκαν ἄτομα μὲ παραδοσιακὲς τουρκικὲς ἐνδυμασίες ποὺ μοίραζαν σημαῖες στὸ πλῆθος καὶ προσπαθοῦσαν νὰ τὸ ἐξεγείρουν ἔτι περισσότερο ἀλαλάζοντας. Στὶς 8 μ.μ. περίπου οἱ ὁμάδες κρούσης ξεχύθηκαν στοὺς δρόμους τοῦ Πέραν. Πρῶτα ἔμπαιναν στὰ καταστήματα γυναῖκες καὶ ἄοπλοι ἄνδρες οἱ ὁποῖοι κατέστρεφαν τὰ ἐμπορεύματα ἢ τὰ πετοῦσαν στὸ δρόμο ὅπου τὰ λαφυραγωγοῦσαν. Ἀμέσως μετὰ ὁρμοῦσαν οἱ ἔνοπλοι ποὺ μὲ ρόπαλα καὶ λοστοὺς κατέστρεφαν ὁλοσχερῶς τὸ ἐσωτερικὸ τῶν καταστημάτων καὶ σὲ πολλὲς περιπτώσεις τὰ πυρπολοῦσαν. Κοντὰ στὰ καταστήματα, τὰ ἐμπορικὰ κέντρα, τὰ ἐργαστήρια, τὰ ἐργοστάσια, τὶς οἰκεῖες λεηλατήθηκαν καὶ ἐκπαιδευτήρια, σχολὲς καὶ κοινωφελῆ ἱδρύματα τῶν Ἑλλήνων τῆς Πόλης. Ἀπὸ τὸ τουρκικὸ παραλήρημα βίας δὲν ἑξαιρέθηκαν οὔτε οἱ ὀρθόδοξοι ναοὶ οἱ ὁποῖοι λεηλατήθηκαν καὶ βεβηΠαύλειος Λόγος 13
λώθηκαν. Ἱερὰ σκεύη, εἰκόνες, λείψανα ἁγίων, ἁγίες τράπεζες, ἁγιάσματα, τοιχογραφίες καταστράφηκαν. Ἀκόμα καὶ τὰ χριστιανικὰ νεκροταφεῖα δέχθηκαν τὶς ἐπιθέσεις τοῦ φανατισμένου ὄχλου ποὺ ἔσπασε σταυρούς, ἐπιτύμβιες στῆλες, ἀγάλματα ἐνῶ βρέθηκαν ἀκόμα καὶ λείψανα νεκρῶν πεταμένα ἔξω ἀπὸ τοὺς τάφους. Δὲν ἔλειψαν φυσικὰ καὶ οἱ βιαιοπραγίες ἐναντίον τῶν ἴδιων τῶν Ἑλλήνων. Καταγγέλθηκαν πάμπολλοι ξυλοδαρμοί, διακόσιες περιπτώσεις βιασμῶν γυναικῶν ἀκόμα περιορισμένος (ἂν καὶ ἀδιευκρίνιστος) ἀριθμὸς τραγικῶν καὶ βιαιότατων θανατώσεων. Ἀνάλογες δυναμικὲς κινητοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα καὶ στὴ Σμύρνη. Ἐκεῖ καταστράφηκε καὶ πυρπολήθηκε τὸ περίπτερο τῆς Ἑλλάδος στὴ Διεθνή Ἔκθεση ἡ ὁποία εἶχε ἀνοίξει τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες στὴν πόλη αὐτή. Ἡ ἑλληνικὴ σημαία ὑπεστάλη καὶ καταξεσκίσθηκε μὲ λύσσα. Ἕνας παρακείμενος μικρὸς ναὸς στὸν ὁποῖο ἐκκλησιαζόταν οἱ Ἕλληνες ἀξιωματικοὶ καὶ στρατιῶτες ποὺ ὑπηρετοῦσαν στὸ ἐκεῖ εὑρισκόμενο στρατηγεῖο τοῦ ΝΑΤΟ ἐπίσης παραδόθηκε στὶς φλόγες ἀφοῦ πρῶτα λεηλατήθηκε καὶ βεβηλώθηκε. Τὸ ἑλληνικὸ προξενεῖο καὶ τὰ σπίτια τῶν Ἑλλήνων ἀξιωματικῶν δέχθηκαν ἄγρια ἐπίθεση καὶ ὑπέστησαν τρομακτικὲς καταστροφές. Ἡ ἐπιδρομὴ ἔληξε σύμφωνα μὲ τὸ πρόγραμμα στὶς 10 μ.μ.. Μέσα σὲ τρεισήμισι περίπου ὧρες ὁ ἑλληνισμὸς τῆς Κωνσταντινούπολης ἔζησε τὶς τρομακτικότερες στιγμές του στὸν 20ο αἰώνα, δεχόμενος ἕνα πλῆγμα ἀπὸ τὸ ὁποῖο δὲν μπόρεσε ποτὲ νὰ ἀνακάμψει. Ὁ ἀπολογισμὸς τῆς ἑπομένης 6ης Σεπτεμβρίου ἄγγιξε τὰ ὅρια τῆς τραγωδίας: 4.340 καταστήματα εἶχαν καταστραφεῖ μερικῶς ἢ ὁλοσχερῶς, 2.500 οἰκίες λεηλατήθηκαν, 100 ξενοδοχεῖα καὶ ἑστιατόρια, 21 ἐργοστάσια, ὅλα τὰ ἑλληνικὰ τυπογραφεῖα καὶ οἱ ἐκδοτικοὶ ὀργανισμοὶ ἐφημερίδων, 5 ἀθλητικοὶ σύλλογοι, 8 Ἁγιάσματα, 38 ἱεροὶ ναοὶ καὶ μονὲς παραδόθηκαν στὴ φωτιὰ ἐνῶ ἄλλοι 35 ὑπέστησαν ἐκτεταμένες ζημιές. Οἱ δρόμοι τοῦ Πέραν, τοῦ Γαλατᾶ καὶ τοῦ Μπέγιογλου παρουσίαζαν τὴν εἰκόνα βομβαρδισμένης περιοχῆς. Τὰ πάντα μαρτυροῦσαν πὼς «οἱ Τοῦρκοι εἶχαν περάσει ἀπὸ ἐδῶ». Τὴν ἑπόμενη ἡμέρα κηρύχθηκε στρατιωτικὸς νόμος. Γιὰ τὰ μάτια τοῦ
14 Παύλειος Λόγος
κόσμου οἱ ἀρχὲς κλείσανε τὰ γραφεῖα τῆς ὀργάνωσης «Kibris Turktur» καὶ προέβησαν σὲ συλλήψεις ὑπόπτων γιὰ τὶς ταραχὲς οἱ ὁποῖοι φυσικὰ ἀφέθηκαν στὴ συνέχεια ἐλεύθεροι. Τὸν τόπο τῆς καταστροφῆς ἐπισκέφθηκε ὁ Πρόεδρος τῆς Τουρκικῆς «Δημοκρατίας» Τζελὰλ Μπαγιὰρ καὶ ὁ πρωθυπουργὸς Μεντερὲς οἱ ὁποῖοι περιῆλθαν τοὺς κατάσπαρτους ἀπὸ συντρίμμια δρόμους καὶ ἐξέφρασαν τὴν «ἀγανάκτησή» τους. Μάλιστα ὁ πρωθυπουργὸς «ἔκπληκτος» ἀπὸ τὸ ἀποτρόπαιο αὐτὸ ἔγκλημα ἔσπευσε νὰ δηλώσει πὼς «κάτι τέτοιο μόνο ἔργο τῶν κομουνιστῶν μπορεῖ νὰ εἶναι». Πέντε χρόνια ἀργό-
τερα ὅταν τὸ στρατιωτικὸ καθεστὼς θὰ παρέπεμπε σὲ δίκη τὸν Μεντερὲς (θὰ καταδικάζονταν σὲ θάνατο διὰ ἀπαγχονισμοῦ) θὰ ἀποδεικνύονταν ὅτι μαζὶ μὲ τὸν ὑπουργὸ Ἐσωτερικῶν Ναμὶκ Γεντὶκ ἦταν οἱ ἠθικοὶ αὐτουργοὶ τῶν «Σεπτεμβριανῶν». Ποιὲς ὅμως ἦταν οἱ ἑλληνικὲς ἀντιδράσεις; Οἱ τοπικὲς ἀρχὲς στὴ Θεσσαλονίκη κινήθηκαν ταχύτατα καὶ ἀποτελεσματικὰ συλλαμβάνοντας τὸν κλητήρα τοῦ τουρκικοῦ προξενείου Οὐλοῦ Χασᾶν ὁ ὁποῖος ὁμολόγησε τὴν πράξη του καὶ ὑπέδειξε ὡς συνεργάτη του τὸν Ὀκτάι Ἐνγκίν. Ὁ τελευταῖος συνελήφθη λίγο ἀργότερα καὶ παραπέμφθηκε σὲ δίκη μαζὶ μὲ τὸν Οὐλοῦ Χασᾶν, τὸν πρόξενο Μεχμὲτ Ἀλὴ Μπαλὶν καὶ τὸν ὑποπρόξενο Ἀλὴ Τεκίνογλου. Παράλληλα ὁ ἀναπληρωτὴς ὑπουργὸς Βορείου Ἑλλάδος Νικόλαος Βλαχογιάννης παραχώρησε συνέντευξη τύπου σὲ Ἕλληνες καὶ ξένους δημοσιογράφους ἐνημερώνοντας γιὰ τὶς ὁμολογίες τῶν δραστῶν τῆς προβοκατόρικης βομβιστικῆς ἐπίθεσης (τελικὰ οἱ δράστες γιὰ ἄγνωστο λόγο ἀφέθηκαν ἐλεύθεροι,
κατέφυγαν στὴν Τουρκία ὅπου τοὺς ὑποδέχθηκαν ὡς ἥρωες!!!). Δυστυχῶς δὲν ἐπέδειξε τὴν ἴδια δραστηριότητα καὶ τόλμη ἡ ἴδια ἡ Ἑλληνικὴ Κυβέρνηση. Ἡ ἀπουσία, λόγω μιᾶς χρόνιας βαρύτατης ἀσθενείας, τοῦ πρωθυπουργοῦ Ἀλέξανδρου Παπάγου ἀπὸ τὸν κυβερνητικὸ οἴακα εἶχε ἀπὸ καιρὸ παραλύσει τὴν Κυβέρνηση δημιουργώντας πολιτικὴ κρίση στὴ χώρα ἡ ὁποία μετὰ τὰ δραματικὰ γεγονότα τῆς Κωνσταντινούπολης ἔγινε ἐντονότατη. Οἱ ἀντιπρόεδροι τῆς Κυβέρνησης Κανελλόπουλος καὶ Στεφανόπουλος στάθηκαν ἀνίκανοι στὸ νὰ ἀντιδράσουν δυναμικὰ στὴν τουρκικὴ πρόκληση καὶ περιορίστηκαν στὸ νὰ μετριάσουν τὴν λαϊκὴ ὀργὴ τῶν Ἑλλήνων ποὺ εἶχε φτάσει στὸ ζενὶθ τόσο ἐξ’ αἰτίας τῶν τουρκικῶν ἐγκλημάτων ὅσο καὶ ἀπὸ τὴν πρόσφατη διπλωματικὴ ἀποτυχία τῆς Ἑλλάδος στὴν Τριμερή Διάσκεψη τοῦ Λονδίνου. Ὁ Πατριάρχης Ἀθηναγόρας ἀντέδρασε δυναμικότερα ἀπὸ τὴν ὑποτονικὴ ἀντίδραση τῆς ἑλληνικῆς Κυβέρνησης. Ἀπέστειλε διαμαρτυρία στὴν τουρκικὴ Κυβέρνηση ἐκφράζοντας τὴν ἀγανάκτησή του γιὰ τὴν ἀπάθεια τῶν κυβερνήσεων τοῦ πολιτισμένου κόσμου. Στὶς 13 Σεπτεμβρίου δέχθηκε τὴν ἐπίσκεψη τοῦ Ἀμερικανοῦ πρέσβη στὴν Τουρκία στὸν ὁποῖο κατήγγειλε ἀνοικτὰ τὸν προσχεδιασμένο χαρακτήρα τῶν τουρκικῶν βιαιοτήτων ἐνῶ ἐξέφρασε τὴ λύπη του γιὰ τὴν στάση τῶν Η.Π.Α. δηλώνοντας χωρὶς περιστροφὲς πὼς «ἡ Ρωμιοσύνη ἔχασε τὴν ἐμπιστοσύνη της στοὺς φίλους καὶ συμμάχους». Παράλληλα μὲ ἐνέργειές του καὶ προκειμένου νὰ ἀναδειχθεῖ τὸ θέμα διεθνῶς, συγκλήθηκε τὸ Παγκόσμιο Συμβούλιο τῶν Ἐκκλησιῶν τὸ ὁποῖο συγκρότησε διερευνητικὴ ἐπιτροπὴ ὑπὸ τὸν Γενικὸ Γραμματέα τοῦ Συμβουλίου Δρ Φίστερ Τάφτ, ἡ ὁποία κατέφθασε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ διαπίστωσε ἰδίοις ὄμμασι τὸ μέγεθος τῆς καταστροφῆς καὶ προχώρησε σὲ σφοδρὲς ἐπικρίσεις κατὰ τῆς Τουρκίας. Ποιὰ ἡ στάση τῶν «μεγάλων»; Ὁ ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν τῶν Η.Π.Α. Τζών Φόστερ Ντάλλες (ἀναλαμβάνοντας ἐπίσημα πλέον τὸν ρόλο τοῦ διαιτητή μεταξὺ τῶν δυὸ χωρῶν) ἔσπευσε μὲ μήνυμά του νὰ ἀποδώσει τὶς εὐθύνες καὶ στὶς δυὸ πλευρές, ἐξισώνοντας τὸ θύτη μὲ τὸ θύμα καὶ προειδοποιώντας αὐστηρὰ πὼς οἱ Η.Π.Α. δὲν θὰ ἀνεχόταν τὴν σύγκρουση δύο χωρῶν μελῶν τοῦ ΝΑΤΟ, ἀπειλώντας μάλιστα μὲ παύση τῆς οἰκονομικῆς καὶ στρατι-
Αριστερά:Εξεγερμένοι τούρκοι στο καταστροφικό τους έργο. Επάνω: Απομέτρηση των ζημιών την επόμενη ημέρα.
ωτικῆς ὑποστήριξής τους. Παράλληλα διεμήνυσε σὲ αὐστηρὸ τόνο πρὸς τὴν Ἑλληνικὴ Κυβέρνηση πὼς θὰ ἔπρεπε ἄμεσα νὰ ἀνακαλέσει τὴν δεύτερη προσφυγὴ της στὸ Ο.Η.Ε. γιὰ τὸ Κυπριακὸ γιατί ἐκεῖ θὰ ἔβρισκε ἀντίθετες καὶ τὶς Η.Π.Α.. Τελικὰ ἡ προσφυγὴ τῆς Ἑλλάδος ἀπορρίφθηκε ὁριστικὰ στὶς 19 Σεπτεμβρίου προκαλώντας ἀπογοήτευση στὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν Κύπρο. Ὁ πρωθυπουργὸς Ἀλέξανδρος Παπάγος ὑπέκυψε σὲ λίγες ἡμέρες στὴν ἀνίατη ἀσθένειά του καὶ ὁ Βασιλιὰς Παῦλος ἔδωσε ἐντολὴ σχηματισμοῦ Κυβέρνησης στὸν μέχρι τότε ὑπουργὸ Συγκοινωνιῶν στὴν Κυβέρνηση Παπάγου Κωνσταντῖνο Καραμανλή. Ἡ νέα ἑλληνικὴ Κυβέρνηση ποὺ σχηματίστηκε στὶς ἀρχὲς Ὀκτωβρίου, ἕνα μήνα μετὰ τὰ γεγονότα τῆς Κωνστατνινούπολης καὶ τῆς Σμύρνης ἀνακίνησε δυναμικὰ τὰ θέμα ἀπαιτώντας ἱκανοποιήσεις ἀπὸ τὴν τουρκικὴ πλευρά. Πέντε ἡμέρες μόνο ἀπὸ τὸν σχηματισμό της ἡ νέα Κυβέρνηση διεμήνυσε στὸ ΝΑΤΟ πὼς δὲν ἐπρόκειτο νὰ λάβουν μέρος οἱ ἑλληνικὲς ἔνοπλες δυνάμεις στὴν προγραμματισμένη ἄσκηση Ρὲντ Τρίντεντ ΙΙΙ ἕως ὅτου κανονισθεῖ τὸ θέμα μὲ τὴν Τουρκία. Ταυτόχρονα ἀνακλήθηκε τὸ ἑλληνικὸ ἐκστρατευτικὸ σῶμα ποὺ πολεμοῦσε στὴν Κορέα. Δυὸ ἡμέρες ἀργότερα ζητήθηκε ἀπὸ τὶς Η.Π.Α. ἡ κατάργηση τῆς ἑτεροδικίας καὶ ἀπὸ τὴν Ἀγγλία ἡ ἄμεση ἀνάκληση τῆς ναυτικῆς ἀποστολῆς ἐνῶ εἰδοποιήθηκε τὸ ΝΑΤΟ πὼς θὰ ἀποσύρονταν τὸ ἑλ-
ληνικὸ κλιμάκιο τῆς συμμαχίας ἀπὸ τὸ Στρατηγεῖο τῆς Σμύρνης. Οἱ δυναμικὲς αὐτὲς κινήσεις τῆς Ἑλλάδας θορύβησαν τὶς Η.Π.Α. καὶ κατ’ ἐπέκταση τὸ ΝΑΤΟ (νὰ τί πετυχαίνει ἡ δυναμικὴ πολιτική! Καλὸ παράδειγμα γιὰ τὶς σύγχρονες ἑλληνικὲς κυβερνήσεις) ποὺ ἔσπευσαν νὰ ἀσκήσουν ἔντονες πιέσεις στὴν Τουρκία γιὰ νὰ ἱκανοποιηθεῖ ἡ ἑλληνικὴ πλευρά. Ἡ Ἄγκυρα παρὰ τὶς ἀντιρρήσεις ὑπέκυψε στὶς πιέσεις τοῦ «μεγάλου προστάτη» καὶ ἀνακοίνωσε πὼς θὰ προχωροῦσε σὲ ἀποζημιώσεις τῶν πληγέντων τῆς 6ης Σεπτεμβρίου. Ἐπίσης ἀνέλαβε νὰ ἀποκαταστήσει τὶς ζημιὲς στὸ ἑλληνικὸ Γενικὸ Προξενεῖο Σμύρνης. Μάλιστα τὴν ἡμέρα τῶν ἐγκαινίων τοῦ προξενείου, στὶς 24 Ὀκτωβρίου, ὁ ἴδιος ὁ Τοῦρκος ὑπουργὸς Συγκοινωνιῶν, ἐνώπιον ὅλων τῶν ξένων ἀξιωματικῶν τοῦ κλιμακίου τοῦ ΝΑΤΟ καθὼς καὶ τῶν τουρκικῶν στρατιωτικῶν καὶ πολιτικῶν ἀρχῶν, ἔδεσε μὲ τὰ χέρια του καὶ ὕψωσε στὴ συνέχεια στὸ κοντάρι τοῦ προξενείου τὴν ἑλληνικὴ σημαία ἐνῶ ἡ τουρκικὴ σημαία ποὺ ἔφερε τὸ τουρκικὸ στρατιωτικὸ ἀπόσπασμα ποὺ ἀπέδιδε τιμὲς χαμήλωσε ὡς τὸ ἔδαφος «σὰν νὰ προσκυνοῦσε» ἐκφράζοντας δι’ αὐτοῦ τοῦ τρόπου τὴ ἔκφραση τῆς συγνώμης τῆς Τουρκίας πρὸς τὴν Ἑλλάδα. Τὴν ὥρα τῆς «ἐντυπωσιακῆς αὐτῆς τελετῆς συγνώμης» πάνω σὲ εἰδικὸ βάθρο στέκονταν σὰν ἐπίσημα πρόσωπα δεχόμενα τὶς ἀποδιδόμενες τιμές, πέντε Ἕλληνες ἀξιωματικοὶ τῶν ὁποίων οἱ
κατοικίες εἶχαν λεηλατηθεῖ τὴν ἡμέρα τῆς ἐπιδρομῆς. Ὅσες ὅμως ἱκανοποιήσεις κι ἂν δινόταν πλέον, πραγματικὰ ἱκανοποιημένοι παρέμεναν οἱ «μετανοημένοι» Τοῦρκοι, μιὰ ποὺ τὸ σχέδιό τους γιὰ ἕνα θανάσιμο πλῆγμα στὸν Ἑλληνισμὸ τῆς Πόλης εἶχε ἐπιτύχει. Πολλοὶ Ἕλληνες, ἔχοντας ζωγραφισμένο τὸν τρόμο ἐκείνης τῆς νύκτας στὰ πρόσωπα καὶ τὶς ψυχὲς τους ἄρχισαν νὰ ἐγκαταλείπουν τὴν πατρίδα τους, τὴν ὄμορφη Κωνσταντινούπολη γιὰ νὰ βροῦν τὴν γαλήνη καὶ τὴν ἀσφάλεια στὴν Ἑλλάδα τῶν προσφύγων. Ὁ γνωστὸς Τοῦρκος πολιτικὸς Ἰσμὲτ Ἰνονού, ἀρχηγὸς τοῦ Λαϊκοῦ Κόμματος, στὶς 9 Σεπτεμβρίου, ὁμολόγησε μὲ κυνισμὸ σὲ δηλώσεις του: «Ἐμεῖς, ὡς Λαϊκὸ Κόμμα, δὲν ἀναμειχθήκαμε στὰ γεγονότα. Οἱ ἐκδηλώσεις, ὅμως, ἦταν ὠφέλιμες γιὰ τὴ χώρα καὶ τὸ λαό μας. Τώρα ἡ Τουρκία θὰ καθαρίσει ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες, ποὺ εἶναι ὁ βραχνάς μας»!!! Ἦταν Σεπτέμβριος τοῦ 1955. Ἴσως ὁ πιὸ ἐφιαλτικὸς Σεπτέμβρης τῆς Ἑλληνικῆς Ἱστορίας!!!
Παύλειος Λόγος 15
Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας & Ναούσης κ. Παντελεήμονος Τοιχογραφία στον Ι. Ναό Υπαπαντής του Σωτήρος Βεροίας
16 Παύλειος Λόγος
ΩΤΗΡΟΣ
«Οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καί ἀνάστασιν πολλῶν καί εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον»
Η
Παναγία Μητέρα καί ὁ Ἰωσήφ ὁ Μνήστωρ ἔφεραν τήν ὁγδόη ἡμέρα στό Ναό τοῦ Σολομῶντος τό Χριστό μαζί καί ἕνα ζευγάρι τρυγόνια, γιά νά πληρώσουν τό νόμο. Ἐκεῖ στό Ναό συνάντησαν τόν Συμεών τόν Πρεσβύτη, ἄνθρωπο εὐλαβή, φοβούμενο τόν Θεό καί φωτισμένο μέ Πνεῦμα Ἅγιον. Παίρνοντας στήν ἀγκαλιά του τό Παύλειος Λόγος 17
παιδί ὁ Συμεών μαζί με τό γνωστό «Νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλον σου» εἶπε καί κάποιες προφητεῖες, πού ἀφοροῦσαν τό παιδί. Αὐτό, εἶπε, εἶναι προορισμένο γιά νά γίνει αἰτία πτώσης καί ἀνάστασης πολλῶν καί θά εἶναι σημεῖον ἀντιλεγόμενον. Αὐτά τά λόγια εἶναι ἕνα μέρος τῆς προφητείας τοῦ δικαίου Συμεών γιά τό Χριστό, τότε πού ἦταν μόλις κάποιων ἡμερῶν. Αὐτή ἡ προφητεία πού ἐκπληρώθηκε καί ἐκπληρώνεται μέχρι σήμερα κατά λεπτόν εἶναι μία ἀπάντηση στόν ἐσωτερικό προβληματισμό μας καί σέ κάποιες ἐρωτήσεις πού μᾶς βασανίζουν κάθε φορά. Γιατί ὁ Χριστός πολεμᾶται, γιατί ἀμφισβητεῖται, γιατί ἀκόμη καί οἱ λεγόμενοι πιστοί του ἀμφισβητοῦν τόν νόμο του ἤ ἀδυνατοῦν νά τόν ἐφαρμόσουν; Δεν ἔπρεπε σάν Θεός νά ἐπιβληθεῖ παντοῦ, δέν ἔπρεπε νά εἶναι ὁ ἀδιαφιλονίκητος κυρίαρχος τοῦ κόσμου καί τῶν ψυχῶν ὅλων; Δέν συμβαίνει ὅμως ἔτσι. Τό λέει φωτισμένος ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα ὁ Συμεών, σημειώνει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς. Ὁ Χριστός θά εἶναι (τό) σημεῖον ἀντιλεγόμενον, δηλαδή ἄλλοι θά τόν πιστεύουν καί θά ἀνασταίνονται, ἄλλοι θά ἀπιστοῦν καί θά πέφτουν καί συνεχῶς γύρω ἀπό τόν Χριστό οἱ ἄνθρωποι λόγοις καί πράξεσι θά διαφοροποιοῦνται, θά ἀντιλέγουν. Ἄλλοι θά παίρνουν τόν ἀκρογωνιαῖο λίθο του καί θά τόν τοποθετοῦν θεμέλιο στή ζωή τους, ἄλλοι θά πετοῦν τό λίθο του στό περιθώριο.
Αὐτή ἡ προφητεία ἐκπληρώθηκε ὅσο ζούσε ὁ Χριστός. Ἔκανε τά θαύματα φανερά ὁ Χριστός καί ἐνῶ τά πλήθη τόν ἐπεφημοῦσαν, οἰ ἀρχιερεῖς ἔλεγαν δαιμόνιο ἔχει, τί τόν ἀκοῦτε; Ὁ τυφλός τόν εὐλογοῦσε καί οἱ Φαρισαίοι ἔλεγαν ὅτι εἶναι ἁμαρτωλός. Οἱ σταυρωτές τόν χλεύαζαν καί ὁ ληστής τόν ἀναγνώριζε Θεό του καί ἔμπαινε στόν παράδεισο. Καί μετά τήν Σταύρωση καί τήν Ἀνάστασή Του, ἦταν σημεῖον ἀντιλεγόμενο καί μέσα στήν Ἐκκλησία του ἀκόμα ἀπό τούς ἑκάστοτε αἱρετικούς. Ἄλλοι ἀρνοῦνταν τήν θεότητά Του, ἄλλοι τήν ἀνθρώπινη φύση Του. Πράγματι, σημειώνει ὁ Μ. Ἀθανάσιος, καί μέσα στήν Ἐκκλησία καί ἔξω ἀντιλέγεται, πολεμεῖται, ἀλλά δέν νικιέται, τοξεύεται, ἀλλά δέν πληγώνεται, πολιορκεῖται, ἀλλά δέν κυριεύεται, δέν πέφτει, δέν συντρίβεται ὁ Χριστός, ἀλλά μένει στόν αἰώνα. Γιατί ὅμως ὁ Χριστός καί ὁ Θεός μας κατ’ ἐπέκταση ὑπόκεινται σ’ αὐτή τήν ἀντιλογία; Γιατί καί σήμερα ὁ κόσμος εἶναι διχασμένος σχετικά μέ τήν ὕπαρξή Του καί ἄλλοι τόν πιστεύουν καί ἄλλοι Τόν ἀπορίπτουν; Γιατί τό ἐπιτρέπει ὁ Θεός, λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, ἄν δέν τό ἐπέτρεπε ὁ Θεός δέν θά ὑπῆρχε ἀντιλογία. Καί δεῖτε πόσο ὡφέλιμη εἶναι ἡ ἀντιλογία. Μέ τήν ἀμφιβολία, τήν ἀμφισβήτηση, τήν ἀντιλογία, δοκιμάζεται ἡ ἀλήθεια καί βγαίνει νικήτρια. Αὐτό συνέβη μέ τίς αἱρέσεις. Μέ τήν ἀπιστία, τήν ἀμφισβήτηση δοκιμάζεται
καί ἡ πίστη. Ἔτσι ἀναδείχθηκαν οἱ μάρτυρες, οἱ ὅσιοι, οἱ πατέρες καί οἱ ὁμολογητές, γιατί ὑπάρχουν οἱ ἀμφισβητίες, οἱ ἄπιστοι καί οἱ ἀντιλέγοντες. Ὁ Χριστός ἀνατέλλει τό φῶς, αὐτοί πού βλέπουν τό χαίρονται, αὐτοί πού δέν βλέπουν ἤ πού εἶναι ἄρρωστοι στά μάτια, ἀντιλέγουν γιά τήν ὡφέλειά τους. Γι’ αὐτό δέν πρέπει νά σκανδαλίζει τούς πιστούς, τονίζει ὁ ἱερός πατήρ, ἡ ἀντιλογία γύρω ἀπό τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Συμβαίνει, γιατί τήν ἐπιτρέπει ὁ Θεός, γιατί ὡφελεῖ, γιατί ὑφίσταται μόνο ἐπάνω στή γῆ. Κάποια ἡμέρα ὅμως, ὅταν ὁ Χριστός ἐμφανιστεῖ στόν οὐρανό ἐν δόξει κατά τήν Δευτέρα Παρουσία Του, τότε τό σημεῖον Του δέν θά ἀντιλέγεται. Τότε θά κονιορτοποιηθοῦν οἱ ἀμφισβητήσεις, οἱ ἀμφιβολίες οἱ ἀπιστίες, οἱ ἀντιλογίες, ἡ πλάνη μπροστά στή Θεότητα καί τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Καί ὅσοι τόν πίστεψαν βλέποντας τό σημεῖο του θά δοξάσουν καί θά δοξασθοῦν, ὅσοι ὅμως τόν ἀμφισβήτησαν θά κατακριθοῦν αἰώνια. Εὔχομαι ἀδελφοί μου, νά εἴμαστε μεταξύ αὐτῶν πού ἀπό ἐδῶ, ἀπό αὐτή τή ζωή, θά εἴμαστε πιστοί στόν Χριστό γιά νά ζήσουμε αἰώνια κοντά του μέσα στή δόξα του.
Ο Ιερός Ναός Υπαπαντής του Σωτήρος Βεροίας
18 Παύλειος Λόγος
Εικόνα τέμπλου από τον Ι. Ναό Υπαπαντής Βεροίας
Παύλειος Λόγος 19
Η ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ ΤΟΥ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ Μέ βάση τήν «εἰς Εὐτρόπιον ...» ὁμιλία
Ο
ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος εἶναι ἕνας ἀπό τούς μεγαλύτερους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι, ἀναμφισβήτητα, ὁ ἐνδοξότερος καί πολυγραφώτατος τῶν ἐκκλησιαστικῶν συγγραφέων, ἰδιαιτέρως τῶν πρώτων βυζαντινῶν χρόνων. Τά κείμενά του, θεολογικά, ἑρμνηνευτικά, ποιμαντικά, διαβάζονται συνεχῶς μέχρι σήμερα. Κατά τή διάρκεια τῆς ποιμαντικῆς του διακονίας ἐκφώνησε δύο ὁμιλίες «πρός Εὐτρόπιον», μέ ἀφορμή δύο συγκεκριμένα περιστατικά τῆς ζωῆς του. Ἡ πρώτη ἀπό αὐτές, μέ τίτλο «Εἰς Εὐτρόπιον εὐνοῦχον, πατρίκιον καί ὕπατον», ἐκφωνήθηκε ὅταν ὁ Εὐτρόπιος, διώκτης τῆς Ἐκκλησίας, καταδιωκώμενος ἀπό τό ἐξαγριωμένο πλῆθος κατέφυγε στήν Ἐκκλησία ζητῶντας ἄσυλο, τό ὁποῖο ὁ ἴδιος προηγουμένως κατέχοντας ἐξουσία εἶχε καταργήσει. Ὁ Χρυσόστομος, ἐξασφάλισε δικαίωμα ἀσυλίας γιά τόν Εὐτρόπιο ἀπό τόν αὐτοκράτορα καί μέ τήν ὁμιλία του αὐτή κατεύναυσε τά ἐξαγριωμένα πλήθη. Ἡ δεύτερη ὁμιλία, μέ τίτλο «Ὅτε τῆς Ἐκκλησίας ἔξω εὑρεθείς Εὐτρόπιος ἀπεσπάσθη, καί περί Παραδείσου καί Γραφῶν καί εἰς τό παρέστη ἡ βασίλισσα ἐκ δεξιῶν Σου», ἐκφωνήθηκε ὅταν ὁ Εὐτρόπιος, λίγες μέρες ἀργότερα, θέλοντας νά φύγει ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη, ἀπομακρύνθηκε ἀπό τό ναό πού εἶχε καταφύγει καί τό πλῆθος ἀναγνωρίζοντάς τον, τόν συνέλαβε. Στήν ὁμιλία αὐτή, ὁ Χρυσόστομος ἀναφέρεται ἀρχικά στό πρόσωπο τοῦ Εὐτρόπιου καί
20 Παύλειος Λόγος
τῆς Μαρίας Κ. Δημοσθένους - Βουδούρη στίς συνέπειες πού εἶχε γι’ αὐτόν ἡ ἐγκατάλειψη τοῦ ναοῦ καί κατ’ ἐπέκταση τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Στή συνέχεια ἀσχολεῖται μέ τή δύναμη καί τό νόημα τῆς Ἐκκλησίας, τή μυστική σχέση πιστοῦ καί Ἐκκλησίας, τή σχέση τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν κεφαλή της, δηλαδή τόν Χριστό. Στή δέκατη πέμπτη (15) παράγραφο τῆς δεύτερης αὐτῆς ὁμιλίας τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, διακρίνεται ἡ πολύτροπη ποιμαντική του δραστηριότητα καί κατ’ ἐπέκταση σύνολης τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἀποσκοπεῖ στό νά βοηθήσει τά μέλη της νά φθάσουν στόν τελικό σκοπό καί προορισμό τους, πού εἶναι ἡ θέωση. Ὅπως ἀναφέρει ὁ Χρυσόστομος, ὁ Θεός «ποικίλας ἔτεμεν ὁδούς», ὥστε ὁ κάθε ἄνθρωπος νά ἔχει τή δυνατότητα τῆς σωτηρίας ἀκολουθῶντας τό δρόμο πού ταιριάζει σ’ αὐτόν. Ἄν δέν μπορεῖ κάποιος νά ἀκολουθήσει τό δρόμο τῆς παρθενίας ἔχει τή δυνατότητα νά ἐπιλέξει τό δρόμο τῆς μονογαμίας. Ἄν τόν δυσκολεύει κι αὐτός, μπορεῖ νά ἐφαρμώσει τήν ἐλεημοσύνη. Ἄν δέν μπορεῖ νά ἀκολουθήσει οὔτε αὐτόν τόν δρόμο, ὑπάρχει σίγουρα ἕνας ἄλλος δρόμος ἀγώνα. Ἔτσι, μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι ὑπάρχουν τόσοι δρόμοι πρός τή σωτηρία, ὅσοι καί ἄνθρωποι. Μοναδική προϋπόθεση, γιά νά εἶναι ὁ δρόμος πού θά ἀκολουθήσει κάποιος, δρόμος σωτηρίας, εἶναι νά τίθεται κάτω ἀπό τή σκέπη τῆς Ἐκκλησίας. Ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχει σωτηρία, ἐπειδή δέν ὑπάρχει Χριστός. Αὐτήν ἐξέλεξε ὡς νύμφη Του καί φροντίζει συνεχῶς γι’ αὐτή.
Ἡ Ἐκκλησία, στήν ὁμιλία αὐτή, παρουσιάζεται ὡς «βασίλισσα ἐν ἰματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένη, πεποικιλμένη». Ἐδῶ, ὁ ἱερός Χρυσόστομος τονίζει ὅτι τό ἰμάτιο εἶναι διάχρυσο καί ὄχι χρυσό, θέλοντας νά φανερώσει ὅτι αὐτή δέ δέχεται μόνο ὅσους ἔχουν μία συγκεκριμένη ἀρετή (χρυσό), ἀλλά ὅλους ὅσους ἀγωνίζονται ἐν Χριστῷ (χρυσό, ἄργυρο, τίμιο λίθο). Δέν ἰσοπεδώνονται οἱ ἄνθρωποι μέσα στήν Ἐκκλησία, ὥστε νά γίνουν ὅλοι τό ἴδιο, ἀλλά ἀντιμετωπίζονται ὡς ξεχωριστές προσωπικότητες μέ τίς δικές τους ἀδυναμίες καί ἰκανότητες. Καί ἡ Ἐκκλησία τούς δέχεται ὅλους, ὄχι μόνο αὐτούς πού πρόσκεινται θετικά ἀπέναντί της, ἀλλά κι αὐτούς πού τή διώκουν. Ἕνας ἀπ’ αὐτούς εἶναι καί ὁ Εὐτρόπιος, ὁ ὁποῖος τήν πολέμησε σκληρά, ἀλλά αὐτή τώρα τόν δέχθηκε καί τόν προστάτευσε χωρίς νά κρατᾶ κακία ἤ νά ζητᾶ ἀνταλλάγματα. Ποικίλο εἶναι τό ἰμάτιο τῆς Ἐκκλησίας, πολλές καί οἱ ἀρετές στίς ὁποίες καλεῖται νά ἀσκηθεῖ ὁ κάθε πιστός. Κι ἄν δέν μπορεῖ κάποιος νά φτάσει σέ μεγάλα ὕψη ἀρετῆς, νά λάμψει σάν τόν ἥλιο, δέν ἀπορρίπτεται ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Μπορεῖ νά γίνει σελήνη ἤ ἀστέρι, μικρό ἤ μεγάλο. Φτάνει μόνο νά παραμείνει στόν οὐρανό, δηλαδή στήν Ἐκκλησία. Ὅλοι μέσα στήν Ἐκκλησία εἴμαστε ἕνα, «τό μέν, σῶμα, τό δέ, ὀφθαλμοί, τό δέ, δάκτυλος. ἀλλά πάντες εἷς».Ὑπάρχει ποικιλία μέσα στήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας καί κανένας δέν ὑποτιμᾶ τόν ἄλλο, ὁ ὁποῖος εἶναι διαφορετικός ἀπό αὐτόν. Στήν Ἐκκλησία ὑπάρχουν
καί οἱ παρθένοι καί οἱ ἔγγαμοι καί οἱ χῆρες. Καί οἱ μέν παρθένοι ἔχουν τήν ἀνάγκη τῶν ἐγγάμων, ἀφοῦ ἀπό γάμο προέρχονται. Ἀκολούθως, ὁ ἱεράρχης, ἀναφέρεται εἰδικότερα στήν Ἐκκλησία καί στή σχέση της μέ τό Χριστό. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ νυμφίος της, ἡ κεφαλή της, ὁ ποιμένας της, τό πρόβατο πού θυσιάστηκε γι’ αὐτή, ὁ ἄνδρας πού τήν φροντίζει. Αὐτός τήν ἀγάπησε καί ἀπό θυγατέρα δαιμόνων τήν ἔκανε θυγατέρα τοῦ βασιλέως. Ὁ Χριστός ὡς νυμφίος, ὁμορφαίνει και ἁγιάζει τήν Ἐκκλησία μέ τήν παρουσία Του σ’ αὐτήν καί μέ τήν προίκα πού τῆς ἔδωσε καί πού ὑποσχέθηκε νά τῆς δώσει. Τῆς
ἔδωσε τά μυστήρια τοῦ βαπτίσματος καί τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί τῆς ὑποσχέθηκε τήν Ἀνάσταση, «τήν μετ’ αὐτοῦ πολιτείαν»,τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Γι’ αὐτό καί ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου μπορεῖ νά ἐπιτευχθεῖ μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία. Γι’ αὐτό καί ὁ Χρυσόστομος ἐμφαντικά τονίζει ὅτι ὁ κάθε ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἀκολουθήσει διαφορετικό δρόμο, ἀλλά «μόνον ἐν τῷ ἰματίῳ», «μόνον ὑπό τήν βασίλισσαν». Φαίνεται, λοιπόν, ὅτι ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι ἕνας ἀνθρώπινος ὀργανισμός πού διέπεται ἀπό κανόνες καί νόμους, τούς ὁποίους πρέπει νά τηρήσει κάποιος γιά νά ἔχει ἀποτέλεσμα ἤ ὄφελος καί τούς ὁποίους
ἄν δέν τηρήσει θά τιμωρηθεῖ ἤ θά ἀπορριφθεῖ. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἕνας θεανθρώπινος ὀργανισμός πού δέν προσπαθεῖ νά «καλοπιάσει» κανένα, ἀλλά νά σώσει ὅλους. Μέσα σ’ αὐτό τό πνεῦμα τῆς ἐλευθερίας καλεῖται καί ὁ ποιμένας νά ἀσκήσει τό ποιμαντικό του ἔργο. Ἔχει ὑποχρέωση νά δέχεται τούς πάντες καί νά γίνεται «τοῖς πᾶσι τά πάντα». Νά δέχεται τόν καθένα ὅπως εἶναι. Με τά θετικά καί τά ἀρνητικά του, νά ἀγωνίζεται γιά τήν ἐν Χριστῷ μεταμόρφωσή του.
Παύλειος Λόγος 21
ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΟΥΝΤΟΥΛΗΣ (+) 1926-2007 ΚΑΘΙΣΜΑ ΔΩΔΕΚΑΤΟΝ Ψαλμ. Π Ε ΄.
« Κλίνον Κύριε το ους σου και επάκουσόν μου, ότι πτωχός και πένης ειμί εγώ … Ότι συ Κύριε, χρηστός και επιεικής και πολυέλεος πάσι τοις επικαλουμένοις σε . Ενώτισαι Κύριε την προσευχήν μου και πρόσχες τη φωνή της δεήσεώς μου…» .
Μ
ε αυτά τα λόγια του ψαλτηρίου, έφυγε από κοντά μας και μετέβη εις την άνω καλιάν των αγγέλων, ένας διακεκριμένος άνθρωπος της επιστήμης και της Εκκλησίας, ο ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής σχολής Θεσσαλονίκης Ιωάννης Φουντούλης. Αϊβαλιώτης την καταγωγή, γεννημένος στη αγαπημένη του Λέσβο, σπούδασε στην Αθήνα Θεολογία και κατόπιν στην Ευρώπη Φιλοσοφία, Αγιολογία και Λειτουργική. Υπήρξε μαθητής του μεγάλου Π.Τρεμπέλα και του Ε.Θεοδώρου, τον οποίον και διεδέχθη στην έδρα της Λειτουργικής και Ομιλητικής στη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης, την πόλη που αγάπησε σαν δεύτερη πατρίδα του και έζησε τα τελευταία 50 χρόνια της ζωής του, προσφέροντας πολλά στην πνευματική και λειτουργική παράδοσή της. Τέκνο πνευματικό του σοφού γέροντος Γαβριήλ του Διονυσιάτου, φιλαγιορείτης και άκρα φιλακόλουθος , σπούδασε την τάξη και διδάχθηκε τη λατρεία παρά τους πόδας των ευλαβεστάτων και αγίων ιερομονάχων Ιερωνύμου και Φωτίου των αγιορειτών, οικονόμων του ιερού μετοχίου της Μονής Σίμωνος Πέτρας στην Αττική. Έκτοτε δεν έχανε ευκαιρία, στα
22 Παύλειος Λόγος
του Τρύφωνος Τσομπάνη, Δρ. Α.Π.Θ. ιερά μετόχια των αγιορειτικών μονών της Θεσσαλονίκης, να αναβαπτίζεται και να ξαναζεί τις μακάριες εκείνες στιγμές της θεολογικής του νεότητος. Είχε την ευλογία να γνωρίσει σοφούς και αγίους ανθρώπους και η αναστροφή μαζί τους απετέλεσε, για τον σοφό δάσκαλο, αφορμή γόνιμης μαθητείας· γι’αυτό και πάντοτε έλεγε στους νεώτερους το «δίδου σοφῷ ἀφορμήν καί σοφότερος ἔσται». Αυτή η εμπειρία και σοφία που απέκτησε τον κατέστησαν ως τον μεγαλύτερο σύγχρονο έλληνα λειτουργιολόγο, ο οποίος με σεμνότητα και πολύ ταπείνωση διακόνησε την εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, της Ελλάδος, της Κύπρου, της Αλεξανδρείας, των Ιεροσολύμων αλλά και της Σερβίας. Αναγορεύθηκε Επίτιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου. Διετέλεσε μέλος συνοδικών επιτροπών λατρείας, ψυχή όλων των λειτουργικών συνεδρίων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όργωσε σχεδόν όλες τις Μητροπόλεις της Ελλάδος, μιλώντας για τη λατρεία της Εκκλησίας μας, εκλέχτηκε Κοσμήτορας της Θεολογικής σχολής ΑΠΘ και Διευθυντής του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών στη Θεσσαλονίκη, στην αγαπημένη του Ιερά Μονή των Βλατάδων, όπου θα τον έβρισκες πάντα πίσω από τον πεσό του δεξιού χορού
να ισοκρατεί ή να κανοναρχεί αγαλλόμενος. Έγραψε πάνω από 250 βιβλία, μελέτες και άρθρα, που αποτελούν μια σοβαρή και πλούσια κληρονομιά για τους εραστές της ορθόδοξης λατρείας. Το τελευταίο διάστημα της ζωής του το πέρασε στη σκληρή δοκιμασία του πόνου, έχοντας δίπλα του μόνιμη παρηγοριά, το κομποσχοινάκι του, τα μηναία, την παρακλητική, το τριώδιο και το ψαλτήρι. Συχνά απήγγειλε τα γλυκύτερα υπέρ μέλι λόγια του, «οὐκ ἔστιν ὅμοιός σοι ἐν Θεοῖς Κύριε οὐκ ἔστι κατά τά ἔργα σου…», έτσι παρέδωσε την ψυχή του εις την αγκάλην του δικαίου Κριτού, του παλαιού των ημερών του τρισαγίου, ο οποίος αναστάς εκ των νεκρών, απαρχή των κεκοιμημένων εγένετο. Στις 25 Ιανουρίου, μνήμη του αγαπημένου του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, το σκήνωμα του σεβαστού δασκάλου, ετέθη στο ναό της του Θεού Σοφίας της Θεσσαλονίκης, όπου μετείχε της τελευταίας λατρευτικής συνάξεως, κατέχοντας όμως τη θέση του, στο άγιο δισκάριο, με τις μερίδες των «ἐπ’ ἐλπίδι ζωῆς αἰωνίου κεκοιμημένων δούλων τοῦ Θεοῦ». Καλό σου ταξίδι δάσκαλε, θα σε θυμόμαστε πάντα με σεβασμό και αγάπη, καλή Ανάσταση.
Παύλειος Λόγος 23
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΝΙΚΟΜΗΔΕΙΑΣ τοῦ Ἀρχιμ. π. Χρυσοστόμου Ξενιτόπουλου ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 5 Θεόπεμπτος ἐπίσκοπος. Ἦταν ὁ πρῶτος ἐπίσκοπος πού ἤλεγξε τόν Διοκλητιανό γιά τήν κακία του νά ὑπογράψει ἀνελέητο διωγμό ξανά στίς 23 Ἰανουαρίου τοῦ 303. Ἐπειδή ἔμεινε ἀβλαβής ἀπό τά δηλητήρια πού τόν κέρασε ὁ μάγος Θεωνᾶς, τόν ἔκαμε νά ὁμολογήσει ὡς Θεό τόν Χριστό καί θανατώθηκαν μαζί, ὁ μέν ἀποκεφαλιζόμενος, ὁ δέ ζωντανός θαπτόμενος. (305 μ.Χ.) 9 Ἀντωνίνα μάρτυς ἡ ἐν τῇ θαλάσσῃ. 13 Εὐφρασία μάρτυς.Ἔδειξε πῶς μπορεῖ κανείς νά ξεγελᾶ τούς ἐχθρούς εἰδικά γιά θέμετα τιμῆς. Εὐγενής, ἀπό πλούσια οἰκογένεια παραδόθηκε σέ πλούσιο στρατιώτη γιά νά τήν ἀτιμάσει. Τοῦ εἶπε λοιπόν, πώς θά τοῦ δώσει ἕνα δῶρο ἄν δέν τήν πείραζε. Τό δῶρο θά τόν ἔκανε ἄτρωτο στίς μάχες. Τό αἷμα της τάχα εἶχε μαγικές ἰδιότητες γι’ αὐτό καί ἔπρεπε νά τήν χτυπήσει δυνατά καί νά δοκιμάσει νά τῆς κόψει τό κεφάλι. «Θά δεῖς ὅτι δέν μπορεῖς νά μέ βλάψεις». Ἐκεῖνος τήν πίστεψε ἀλλ’ ὅταν τήν χτύπησε ἡ παρθένος σκοτώθηκε καί μέ τό σοφό της ψέμμα γλίτωσε ἀπ’ τήν ἀσέλγειά του. Μάρτυς τῆς σωφροσύνης. (290 μ.Χ.) ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 7 1003 μάρτυρες (285-305 μ.Χ.) «Εἴμαστε δυό, εἴμαστε τρεῖς, εἴμαστε χίλιοι δέκα τρεῖς» λέει ἕνα τραγούδι καί δείχνει πώς αὐξάνεται τό πλῆθος τῶν «πεινώντων καί διψώντων τήν δικαιοσύνην», πώς ἁπλώνεται ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐπί τῆς γῆς. Οἱ Ἅγιοι αὐτοί ἔκαμαν εἰρηνική 24 Παύλειος Λόγος
διαδήλωση στήν πόλη ζητῶντας τήν παύση τοῦ διωγμοῦ καί θανατώθηκαν ἀπό τούς κατά ἄλλα φημιζομένους γιά τό δίκαιό τους ἐθνικούς. Μποροῦν νά εἶναι οἱ προστάτες τῶν διαδηλωτῶν ὅταν πρόκειται γιά δίκαια αἰτήματα. ΜΑΡΤΙΟΣ 8 Θεοφύλακτος ἐπίσκοπος Νικομηδείας ὁ ὁμολογητής. Ἐξορίστηκε καί πέρασε κακουχίες γιά τήν προσκύνηση τῶν Ἁγίων Εἰκόνων στόν καιρό τῆς εἰκονομαχίας. (+842) 18 Τρόφιμος καί Εὐκαρπίων στρατιῶτες μάρτυρες. Πρώην εἰδωλολάτρες καί διῶκτες πού μεταστράφηκαν καί τιμωρήθηκαν σχιζόμενοι τίς σάρκες καί ριπτόμενοι σέ ἀναμμένο καμίνι. 30 Εὐβούλη μητέρα τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος. Εὐλαβής χριστιανή πού ἀπέδειξε τό λόγιο ὅτι πίσω ἀπό κάθε μεγάλο ἄντρα κρύβεται μιά γυναῖκα, (συνήθως καλή μητέρα). Ἡ καλή της βουλή ἦταν νά ἀνατραφεῖ ὁ μοναχογιός της Παντολέων ἀλλά δέν πρόλαβε. Ἔφυγε νωρίς ἀφήνοντάς τον ὀρφανό ἀλλά μέ τίς πρεσβεῖες της ἀπό τόν οὐρανό τόν ἐχάρηκε ἀργότερα ὡς μεγαλομάρτυρα Παντελεήμονα. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2 Γρηγόριος ὅσιος ἐκοιμήθη τό 1240. 21 Ἀλεξάνδρα βασίλισσα, σύζυγος τοῦ Διοκλητιανοῦ καί οἱ ὑπηρέτες της Ἀπολλώ, Ἰσαάκιος καί Κοδράτος. Ὁ μεγάλος διώκτης ἀγωνιζόταν κατά τοῦ Χριστοῦ κι ὁ Χριστός ἔπαιρνε τή γυναῖκα ἐκείνου γιά τήν Ἐκκλησία Του. Ἡ βασίλισσα δεύτερη γυναῖκα τοῦ αὐτοκράτορα
πίστεψε στό Χριστό ἀπό τά θαύματα τοῦ Ἀγ. Γεωργίου κι ἔκανε σκηνή στόν ἄντρα της ἐλέγχοντάς τον γιά τήν σκληροκαρδία του. Ρίχτηκε στή φυλακή καί ὁ Διοκλητιανός ἔδωσε διαταγή νά τή θανατώσουν. Ἡ Ἀλεξάνδρα ὅμως ἀποκρούοντας τόν ἄχρηστο ἄντρα της ξεψύχησε πρίν τήν ἐκτελέσουν. Οἱ ὑπηρέτες ἤλεγξαν μέ δριμύτητα τό ἀφεντικό τους καί ὑπέστησαν τήν ὀργή του ἀποκεφαλιζόμενοι. (303μ.Χ.) 23 Γεώργιος Μεγαλομάρτυς ὁ Τροπαιοφόρος. Τό ἔνδοξο καύχημα τῆς πόλεως Νικομηδείας καί ὅλης τῆς Ἐκκλησίας. Περί αὐτοῦ οὐδέν σχόλιον. Μαρτύρησαν μαζί του οἱ στρατηλάτες Ἀνατόλιος & Πρωτολέων , ὁ ἀπό μάγων μεταστραφείς Ἀθανάσιος ὅταν εἶδε τήν Ἀνάσταση νεκροῦ πού ἔκανε ὁ ἅγιος καί τά φαρμάκιά του πού δέν ἔπιασαν τόν Γεώργιο, Γλυκέριος ὁ γεωργός πού ὁ ἅγιος τοῦ θεράπευσε τό βόδι καί οἱ Οὐαλέριος, Δονάτος, Θερινός. Ὁ ἀναστηθείς νεκρός ἴσως ἦταν ἀπό τούς θανατωθέντες μάρτυρες καί ὁ ἀμετενόητος καί ἀθετῶν τό λόγο του Διοκλητιανός (ἔλεγε πώς θά πιστέψει ἄν δεῖ θαῦμα μεγάλο) ἔδωσε ἐντολή νά θανατωθεῖ ἐκ νέου. Τόν μακαρίζουν οἱ συναξαριστές ὡς διπλομάρτυρα τοῦ Χριστοῦ. Οἱ συμμάρτυρες τοῦ Τροπαιοφόρου συνεχίζουν νά παρελαύνουν καί τίς ἑπόμενες μέρες. Ἔτσι ἔχουμε στις: 24 Εὐσέβιος, Νέωνας, Λεόντιος, Λογγίνος, Νέσαβος, Δάναβος, Δημήτριος καί Χριστοφόρος. Ἴσως ἦταν στρατιῶτες ἤ πολίτες, πιστοί ἤ πιστεύσαντες.
25 Νίκη μάρτυς. Καί μόνο τό ὄνομά της τά λέει ὅλα, τί κατάφεραν οἱ μάρτυρες κατά τῆς πλάνης. «Ὁ θάνατος τῶν μαρτύρων, νίκη τῶν μαρτύρων». Στίς 20 προεορτάζουν οἱ συμμάρτυρες τοῦ ἁγίου Γεωργίου Ἀκίδυνος, Ἀντωνίνος, Βίκτωρ, Ζήνων, Ζωτικός, Θεωνᾶς, Καισάριος, Σεβηριανός καί Χριστοφόρος (ἄν δέν εἶναι ὁ ἴδιος τῆς 24ης) ΜΑΪΟΣ 7 Κοδράτος καί μαζί του οἱ μάρτυρες Ρουφίνος καί Σατορνίνος ἀπό τήν Καισάρεια. Βασανίστικαν ἀπό τόν ἔπαρχο Περίνιο καί ὁ Κοδράτος μεταφέρθηκε σέ πολλές πόλεις γιά ταλαιπωρία. Τόν ἀποκεφάλησαν στήν Ἐρμούπολη τῆς Μ. Ἀσίας. 7 Φλάβιος ἐπίσκοπος ἱερομάρτυς Νικομηδείας καί οἱ ἀδελφοί αὐτοῦ Αὔγουστος καί Αὐγουστῖνος μάρτυρες. Μαρτύρησαν ἐπί Διοκλητιανοῦ. Ἡ μνήμη τους άναφέρεται στό ρωμαϊκό μαρτυρολόγιο. ΙΟΥΛΙΟΣ 1 25 Μάρτυρες μαρτύρησαν στη φωτιά. 7 Κυριακή μεγαλομάρτυς καί οἱ γονεῖς της Δωρόθεος καί Εὐσεβεία μάρτυρες (284μ.Χ.). Ἀπό τίς πλέον λαοφιλείς ἁγίες, δεκαεπτάχρονη κόρη. Παρέδωσε τό πνεῦμα μετά ἀπό πολλά μαρτύρια, πρίν τή θανατώσει τό ξίφος. 26 Ἐρμόλαος, Ἔρμιππος καί Ἐρμοκράτης ἱερεῖς μάρτυρες καί ἰατροί. Ὁ πρῶτος κατήχησε καί βάπτισε τό μέγιστο Παντελεήμονα (305μ.Χ.). 27 Παντελεήμων μεγαλομάρτυς ὁ ἱαματικός καί ἀνάργυρος. Ἔφερε στήν πίστη καί τόν εἰδωλολάτρη πατέρα του Εὐστόργιο, ἐνῶ θεράπευσε τόν τυφλό πού δέν μποροῦσαν νά θεραπεύσουν οἱ ἄλλοι ἰατροί. Ὁ ἰαθείς τυφλός ὁμολόγησε πίστη στό Χριστό (ὅπως ὁ συνά-
δελφός του τοῦ Εὐαγγελίου) καί ἀποκεφαλίστηκε. Τόν ἀκολούθησαν οἱ ὡς ἄνω ἱερεῖς καί ὁ Παντελεήμων. Στήν τομή τῆς κεφαλῆς ἔρρευσε γάλα ἀντί αἵματος. Μετά τόν Γεώργιο, ἡ δεύτερη μεγάλη δόξα τῆς Νικομήδειας. (Τρίτη, ἡ Κυριακή.) Λίαν δημοφιλής καί ἀγαπητός στό
λαό τοῦ Θεοῦ. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 12 Ἀνίκητος καί Φώτιος θεῖος καί ἀνηψιός, μάρτυρες (+288) 17 Φίλιππος, Ευτυχιανός, Κυπριανός καί Στράτων μάρτυρες (+303) καί τέλος στίς 26 τό ἅγιον ζεῦγος Ἀδριανός καί Ναταλία (ἀρχές Δ’ αἰ). Ὅταν πιάστηκαν 23 χριστιανοί ὁ Ἀδριανός ἔτρεξε νά συναριθμηθεῖ μαζί τους. Ἡ γυναῖκα
του τό ἔμαθε. Σάν τόν ἄφησαν νά πάει νά τήν χαιρετίσει, ἐκείνη δέν τόν δεχόταν, νομίζοντας πώς ἀρνήθηκε τό Χριστό καί τότε μόνο ἄνοιξε τήν πόρτα, ὅταν τῆς ἐξήγησε πώς θά μαρτυροῦσε μαζί τους. Ἡ Ναταλία πῆγε στό δικαστήριο καί ἡ ἴδια συμπαραστεκόταν στό μαρτύριο τοῦ ἄνδρα της βάζοντας τά μέλη του γιά νά τά κόβουν οἱ δήμιοι, παράδειγμα φοβερό ἀνδρείας γυναικός. Ἔθαψε τόν ἄνδρα της καί ἀργότερα ἔφερε τά λείψανά του στό Βυζάντιο. Ἐκεῖ ἐτάφη κι αὐτή ὡς χήρα μάρτυρος. Τήν ἴδια μέρα ἑορτάζει καί ὁ συνώνυμος μάρτυς Ἀδριανός ὁ βασιλόπαις (γιός τοῦ αὐτοκράτορα Πρόβου). Καταγόταν ἀπό τή Ρώμη. Ὁ ἀδερφός του Δομέτιος ἔγινε ἐπίσκοπος Βυζαντίου. Ὁ ἴδιος πῆγε στή Νικομήδεια καί στηλίτευσε τόν αὐτοκράτορα Λικίνιο γιά τή σκληρότητά του πρός τούς χριστιανούς. Βασανίστηκε τότε καί ἀπόκεφαλίστηκε. (+313μ.Χ.). Ὁ Δομέτιος τόν κήδεψε δίπλα στόν ἄλλο ἅγιο Ἀδριανό καί στόν ἀπόστολο Στάχυ στό Βυζάντιο. Τά ὀνόματα τῶν 23 Μαρτύρων εἶναι: Ἀνατόλιος, Ἄνθιμος, Ἀντίοχος, Γεντίλιος, Ἐλευθέριος, Ἐρμογένης, Εὐνίθιος, Εὐρετός, Εὐτύχιος, Θεαγένης, Θεόδωρος, Θῦρσος, Ἰωάννης, Καρτέριος, Κλαύδιος, Κυριακός, Μαρῖνος, Μαρδόνιος, Μηνώδιος, Πλάτων, Συνετός, Τρωάδιος καί Φαρέτριος. Ἄς ἔχουμε ὅλων τίς πολυπληθεῖς πρεσβεῖες.
Παύλειος Λόγος 25
Γ E Γ O N O TA Χειροτονίες και χειροθεσίες
Ο
Σεβασμιώτατος κατά τη Θεία Λειτουργία της εορτής των Τριών Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου) στον Ι. Ναό Αγίου Αντωνίου Βεροίας, τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του Μοναχού π. Πορφυρίου Σιμωνοπετρίτου. Επίσης την Κυριακή 4 Φεβρουαρίου λειτούργησε στον Μητροπολιτικό Ναό και τέλεσε την εις Πρεσβύτερον χειροτονία του π. Πορφυρίου και στη συνέχεια του απένειμε το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου και τον προχείρησε Πνευματικό. Ο Αρχιμ. π. Πορφύριος θα αναλάβει χρέη Ηγουμένου στην παλαίφατο Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτεως Βεροίας. Στις 21 Ιανουαρίου μετά το πέρας της θείας Λειτουργίας στον Ι. Ναό Αγίου Δημητρίου Ναούσης απένειμε το οφφίκιο του Οικονόμου στον π. Νικόλαο Παπαθεοδώρου. Τέλος το Σάββατο 3 Φεβρουαρίου λειτούργησε στην Ι. Μονή Αγίων Πάντων Βεργίνας και τέλεσε την κουρά της Βασιλικής Μήτκα μετονωμάσας αυτήν εις Μοναχή Νεκταρία.
Από την εις Πρεσβύτερο χειροτονία του π. Πορφυρίου
Η εορτή του Αγίου Σεραφείμ Σαρώφ στο Σέλι
Σ
τις 3 Ιανουαρίου, πραγματοποιήθηκε, όπως κάθε χρόνο, η Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ στο χιονοδρομικό κέντρο Σελίου. Μετά το πέρας της λειτουργίας, παρουσιάστηκε η πρώτη φάση της εικονογράφησης του Ναού, στην οποία εικονογραφούνται παραστάσεις από τη ζωή του Αγίου. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε η κοπή της Βασιλόπιτας για τα στελέχη του νεανικού έργου της Μητροπόλεως, στις εγκαταστάσεις του Ορειβατικού – Χιονοδρομικού Συλλόγου.
Από την τέλεση της θείας Λειτουργίας στον Ι. Ναό Αγίου Σεραφείμ στο Χιονοδρομικό Κέντρο Σελίου.
Εκδηλώσεις για την εξωτερική Ιεραποστολή
Τ
ο Γραφείο Εξωτερικής Ιεραποστολής της Ι. Μητροπόλεως διοργάνωσε τις εξής εκδηλώσεις: Στις 4 Ιανουαρίου στη Λέσχη Αξιωματικών Βεροίας, που περιελάμβανε ομιλία του Σεβασμιωτάτου και προβολή ενδιαφέροντος Βίντεο με σκηνές από την Ιεραποστολική δράση στην Κένυα, κοπή Βασιλόπιττας, σύντομη εισήγηση του Πανοσ. Αρχιμ. π. Παύλου Δημητρακόπουλου και μουσικό πρόγραμμα. Στις 25 Φεβρουαρίου το πρωί στο Π.Κ. Αγ. Μηνά που περιελάμβανε ομιλία του Πανοσ. Αρχιμ. π. Παύλου Δημητρακόπουλου με θέμα “Η ορθοδοξία ριζώνει στη Κένυα” και προβολή Βίντεο.
Από την κοπή Βασιλόπιττας του Γραφείου Εξωτερικής Ιεραποστολής στη ΛΑΦΒ
Παρουσίαση CD με την Παράκληση του Αγίου Λουκά
Τ
η Δευτέρα 15 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα ΣΕΙΡΙΟΣ συνεστίαση και κοπή Βασιλόπιττας της Ερανικής Επιτροπής ανεγέρσεως του Ι. Ναού Αγίου Λουκά του Ιατρού. Στη διάρκεια της εκδηλώσεως παρουσιάστηκε από τον μουσικολογιώτατο κ. Ιωάννη Χασανίδη το νέο CD με τον παρακλητικό Κανόνα του Αγίου Λουκά, τον οποίο ψάλλουν οι Μοναχοί της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά.
Επίσκεψη μαθητών στο Σεβασμιώτατο
Από την εκδήλωση της Ερανικής Επιτροπής Ανεγέρσεως Ι.Ν. Αγ. Λουκά στην αίθουσα ΣΕΙΡΙΟΣ
Σ
τις 24 Ιανουαρίου 2007, επισκέφθηκαν τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονα, οι μαθητές της Ε΄ τάξης του 13ου Δημοτικού Σχολείου Βεροίας, με τη συνοδεία του δασκάλου τους κ. Λεωνίδα Αφεντούλη, στο πλαίσιο του πολιτιστικού προγράμματος του μαθήματος των θρησκευτικών. Κατά την επίσκεψη αυτή, ο Σεβασμιώτατος μίλησε στα παιδιά για τον θεσμό της Εκκλησίας, για τους Τρεις Ιεράρχες, καθώς και για επίκαιρα θέματα που αφορούν την παιδεία. Στο τέλος της συνάντησης προσφέρθηκαν στα παιδιά κέρασμα και δώρα.
Από την επίσκεψη των μικρών μαθητών στο γραφείο του Σεβασμιωτάτου. Παύλειος Λόγος 27
Μετάβαση του Σεβασμιωτάτου στην Πολωνία
Ο
Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων, κατά το Σαββατοκύριακο 27-28 Ιανουαρίου, μετέβη στην Πολωνία, προκειμένου να λάβει μέρος στη χειροτονία του νέου επισκόπου Σεμιατίτσης κ. Γεωργίου, ο οποίος είναι εξαιρετικά ελληνομαθής και μόνιμος συνοδός Πολωνικών εκκλησιαστικών αποστολών στην Ελλάδα. Τον Σεβασμιώτατο συνόδευαν ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως π. Γεώργιος Χρυσοστόμου, ο Μοναχός π. Γεράσιμος Μπεκές και λαϊκοί συνεργάτες της Ιεράς Μητροπόλεως. Το Σάββατο ο Σεβασμιώτατος και η συνοδεία έγιναν δεκτοί από τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας κ. Σάββα. Ο Μακαριώτατος Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Πολωνικής Εκκλησίας αναφέρθηκε με πολύ θερμά και εγκάρδια λόγια στην επίσκεψή του στην Ημαθία και τη συμμετοχή του στα περυσινά ‘’Παύλεια’’, διατηρώντας θετικές καί ζωντανές αναμνήσεις από την ελληνική φιλοξενία, την εκκλησιαστική ζωή αλλά και τις ομορφιές του τόπου μας. Την επόμενη ημέρα, πρώτη Κυριακή του Τριωδίου, τελέστηκε η θ. λειτουργία και η επισκοπική χειροτονία, προεξάρχοντος του Μακαριωτάτου κ. Σάββα, με τη συμμετοχή δώδεκα αρχιερέων από τον Καναδά, την Ελλάδα, την Ουκρανία και την Πολωνία. Ένα πλήθος κόσμου, μέσα και έξω από τον Ιερό Καθεδρικό Ναό της Βαρσοβίας και παρά το δριμύ ψύχος και τα πολλά χιόνια, συμμετείχε στην ιστορική αυτή στιγμή της Ορθόδοξης Πολωνικής Εκκλησίας. Με δεδομένο ότι οι Ορθόδοξοι Πολωνοί είναι μόλις το 3% του πληθυσμού, η χειροτονία ενός επισκόπου είναι γεγονός σπάνιο και εξαιρετικό.
Από την πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία στον καθεδρικό Ναό της Βαρσοβίας, προεξάρχοντος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Βαρσοβίας κ. Σάββα
Επίσκεψη στην Έδρα της Εκκλησίας της Πολωνίας στη Βαρσοβία.
Εγκαίνια Πνευματικού Κέντρου Ι.Ν. Αγ. Δημητρίου Ναούσης
Ο
Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων στις 21 Ιανουαρίου εορτή του Αγίου Ευγενίου του Τραπεζουντίου λειτούργησε στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Ναούσης, όπου πανηγυρίζεται η μνήμη του ανωτέρω Αγίου. Μετά το τέλος της πανηγυρικής θείας Λειτουργίας ο Σεβασμιώτατος τέλεσε αγιασμό για το ανακαινισμένο Πνευματικό Κέντρο της Ενορίας, όπου θα λειτουργούν πλέον αίθουσες για τα κατηχητικά, εντευκτήριο νέων και αίθουσα δεξιώσεων για τις ανάγκες της Ενορίας.
28 Παύλειος Λόγος
Από τον Αγιασμό των εγκαινίων του Πνευματικού Κέντρου του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου Ναούσης
Προσκύνημα του Γραφείου Νεότητας στους Αγίους Τόπους
Π
ραγματοποιήθηκε με επιτυχία 5νθήμερη (7 -12 Φεβρουαρίου) προσκυνηματική εκδρομή που διοργάνωσε το Γραφείο Νεότητος της Ιεράς Μητροπόλεώς μας για τα στελέχη του. Μία ομάδα από 40 στελέχη με επικεφαλής τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονα και τη συμμετοχή του υπευθύνου του Γραφείου Νεότητας Αρχιμ. π. Διονυσίου Ανθόπουλου και άλλων κληρικών, μετέβη στα Ιεροσόλυμα όπου τους δόθηκε η ευκαιρία να προσκυνήσουν στα περισσότερα προσκυνήματα του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, όπως τον Πανάγιο Τάφο και τον φρικτό Γολγοθά, την οδό του Μαρτυρίου, το Πραιτόριο, τον Τάφο της Παναγίας στη Γεθσημανή, τη Βασιλική της Γεννήσεως στη Βηθλεέμ, τα προσκυνήματα της περιοχής της Γαλιλαίας όπως το Ναό του Ευαγγελισμού στη Ναζαρέτ και την Ι. Μονή Μεταμορφώσεως στο Όρος Θαβώρ και πολλά άλλα μέρη. Την Ομάδα δέχθηκε σε ακρόαση ο νέος Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος και είχε την ευκαιρία να τους καλωσορίσει στους Αγίους Τόπους και να τους τονίσει τη μεγάλη σημασία που έχει αυτό το προσκύνημα. Ο Μακαριώτατος μάλιστα απήντησε σε πολλές ερωτήσεις που του απηύθυναν τα στελέχη του Γραφείου Νεότητας. Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η αγρυπνία που τελέστηκε μέσα στον Πανάγιο Τάφο κατά την οποία τη θεία λειτουργία τέλεσαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Νεαπόλεως και Σαμαρείας κ. Αμβρόσιος και Βεροίας και Ναούσης κ. Παντελεήμων μαζί με δύο Αρχιερείς από τη Ρωσία.
Με τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλο στην Αίθουσα του Θρόνου
Στην Ι. Μονή Αγίου Γερασίμου στην Έρημο του Ιορδάνου
Ο Εσπερινός της Συγχωρήσεως
Τ
ην Κυριακή της Τυρινής ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων τέλεσε αρχικά τον Εσπερινό της Συγχωρήσεως στον Ι. Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναούσης και στη συνέχεια στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Πολιούχου Βεροίας. Ο Σεβασμιώτατος, αφού ζήτησε πρώτα ο ίδιος τη συγχώρηση από το ποίμνιό του, διάβασε στη συνέχεια τη συγχωρητική ευχή και όλος ο κόσμος πέρασε για να ασπαστεί το χέρι του.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας διαβάζει στον Κλήρο και τον Λαό τη συγχωρητική ευχή κατά τον Εσπερινό της συγχωρήσεως στον Ι. Ναό Αγίου Αντωνίου Παύλειος Λόγος 29
τύπος & ουσία τοῦ Πρωτ/ρου π. Νεκταρίου Σαββίδη
Π
ερνούν οι ώρες,οι μέρες, τα χρόνια. Πότε έφτασε ξανά ο Ιανουάριος; Νοιώθει ο άνθρωπος εγκλωβισμένος στο σήμερα, καθώς δεν μπορεί να εξιχνιάσει το μέλλον του. Και το ερώτημα κάθε πρωτοχρονιά επανέρχεται έντονο: Τι κρύβει το αύριο; Πώς μπορούμε να υπερβούμε τον χρόνο;… Όμως το σήμερα και το αύριο ανήκουν στην αιωνιώτητα. Μα η αιωνιώτητα στα χέρια του Αιώνιου, μια και σύμφωνα με τους Πατέρες ο χρόνος είναι δημιούργημα του Θεού, «ος προ χρόνου και υπέρ χρόνου ην». Αν ακουμπάμε την ελπίδα μας στον Θεό γεμίζει η ψυχή μας ειρήνη για το μέλλον. Ζώντας μέσα στο αδιάκοπο «παρών» του Θεού αντικρύζουμε αισιόδοξα και το αύριο. ***
Σε μια εποχή συγχύσεως σαν την δική μας οι Τρείς Ιεράρχες μας δείχνουν τον δρόμο της αλήθειας και της προσφοράς. Έγιναν οι βράχοι πάνω στους οποίους διαλύθηκαν τα αφρισμένα κύματα των αιρέσεων. Ορθοτόμησαν τον λόγο της αληθείας, όπως ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Προστάτευσαν την ορθόδοξη πίστη από το μικρόβιο των αιρετικών, όπως ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Ανακούφισαν τους πονεμένους αδελφούς μας με έργα αγάπης, όπως ο Μέγας Βασίλειος και με όλη τους τη ζωή δοξάστηκε ο Θεός. Είναι οι αληθινοί παιδαγωγοί της νεότητας. Η παιδεία μας που στις μέρες μας ταράζεται από καταλήψεις, ταραχές και βρίσκεται σε αδιέξοδο έχει ανάγκη το παράδειγμά τους περισσότερο από ποτέ.
*** Έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας έφερε στην επιφάνεια μια σειρά από παθήσεις που μπορεί να προκαλέσει η πολύωρη παρακολούθηση τηλεόρασης από τα παιδιά. Εκτός δηλαδή που προκαλεί από μυωπία μέχρι και παχυσαρκία, εθισμό στην βία, χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο και άλλα πολλά, το τελευταίο που μαθαίνουμε ότι προκαλεί είναι το Αλτσχάϊμερ. Το βασικότερο όμως είναι πως δηλητηριάζει πνευματικά τις αγνές ψυχές των μικρών παιδιών. Και όχι μόνο των παιδιών θα συμπληρώναμε…. *** «Φαιδρώς εισδεξώμεθα της Νηστείας την είσοδον πιστοί». Για κάθε αγώνισμα πολύ μεγάλη σημασία έχει το ξεκίνημα, η εκκίνηση. Και εμείς που θέλουμε να είμαστε
αθλητές της αγιότητας και μπήκαμε στο «στάδιο των αρετών», όπως ονομάζεται η Μ. Τεσσαρακοστή, πρέπει να προσέξουμε την αρχή, το ξεκίνημα στην πορεία της νηστείας. Αν οι αθλητές που ενδιαφέρονται για την σωματική τους διάπλαση αποφεύγουν ορισμένα φαγητά που παχαίνουν το σώμα, πολύ περισσότερο πρέπει με χαρά να αποφεύγουμε ορισμένες τροφές, προκειμένου να απαλλαγεί η ψυχή μας από τα βάρη των παθών. Η Νηστεία δεν είναι εφεύρημα των ανθρώπων αλλά αγία εντολή του θεού και αποβλέπει στο να υποτάσεται το σαρκικό μας φρόνημα και να προαγόμαστε στην υπακοή.
ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ
στην Ι. Μονή Παναγίας Δοβρά οι εργασίες ανέγερσης του Ιερού Ναού
ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ
ΕΠ. ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ
ε τ σ ύ ά χ κ σ ι ι εν ονομ οικ έργο το
ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: 23310 20951, 6945384355 ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ: ΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607
αριθµ. κωδ. αριθµ. κωδ. 2638 2638
Ταχ. Γραφείο Ταχ. Γραφείο ΒΕΡΟΙΑΣ ΒΕΡΟΙΑΣ
ΚΑ ∆ΙΑ ∆ΙΚ
ΕΦΗΜ ΕΦΗΜ
ΠΕΡΙΟ ΠΕΡΙΟ
ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ΤΕΛΟΣ
Ι∆ΕΣ ΕΙΡ∆ΕΣ ΕΡ