Παύλειος Λόγος τεύχος 91

Page 1

ΤΕΥΧΟΣ 91 ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011


ETOΣ ΙΗ TEYXOΣ 91 ΜΑΪ. - ΙΟΥΝ. 2011

σελ 4

ΔΙMHNIAIO OPΘOΔOΞO ΠEPIOΔIKO

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ , NAOYΣHΣ KAI KAMΠANIAΣ

σελ 6

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ

Σεβασμιώτατος Mητροπολίτης Bεροίας κ. Παντελεήμων ΣΥΝΤΑΞΗ, HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣE­­­­­­­ΛI­­­­­­­ΔO­­­­­­­­­­ΠOI­­HΣH, KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA και ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ: Mον. Γεράσιμος Mπεκές. ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ: Νίκος Μεταξόπουλος. EKTYΠΩΣH TYΠOΓPAΦEIO: «TYPE PRESS» Nέα Nικομήδεια ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ: Μον. Αντώνιος Σισμανίδης

σελ 10

ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ΙΑΤΡΟΣ ΨΥΧΩΝ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΩΝ

σελ 14

σελ 16

ΠΑΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΣ

σελ 18

σελ 11

σελ 12

σελ 20 ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ: Γ. ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ

σελ 22

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ. ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ: 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ & ΚΥΠΡΟ, 40ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY website:

2

Παύλειος Λόγος

ΜΕ ΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

ΙΕΡΩΣΥΝΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ

XEIPOΓPAΦA AΣXETΩΣ ΔH­MOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI­ΣTPE­ ΦONTAI

www.imverias.gr

Η ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΑ ΩΣ ΜΗΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ

ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΧΩΡΙΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΝ ΚΑΙ ΧΟΡΕΥΟΥΝ

ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ­ Λ O N TA I Σ T H Ν Τ Α Χ Υ Δ Ρ Ο Μ Ι Κ Η ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY: ΠEPIOΔIKO «ΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣ» ΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO­ ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ, T.Θ. 241, 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317, ΦAΞ 23310 25275, E-mail: imverias@gmail.com

ΕΝΑΡΞΗ ΙΖ’ ΠΑΥΛΕΙΩΝ ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

EΞΩΦYΛΛO Η επίσημη αφίσσα των ΙΖ΄Παυλείων.

ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ: ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΠ ΤΟ ΡΟΥΜΛΟΥΚΙ


σελ 38

ΤΡΙΗΜΕΡΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΥΜΝΟΙ ΕΩΘΙΝΟΙ

σελ 40

σελ 30

σελ 31

σελ 32

ΤΕΛΕΤΗ ΑΓΙΟΚΑΤΑΤΑΞΕΩΣ 1241 ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΣΑΡΚΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ

σελ 50

σελ 52

ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΤΗΧΗΤΩΝ

σελ 34

ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ Μετά την τέλεση του αγιασμού για την έναρξη εργασιώνστην Παλαιά Μητρόπολη Βεροίας.

ΠΑΥΛΕΙΑ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ

ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ

www.imverias.gr

σελ 28

ΟΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΣΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΙΖ΄ΠΑΥΛΕΙΩΝ

σελ 36

ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΙΖ´ΠΑΥΛΕΙΩΝ

το επίσημο site της Ι. Μητροπόλεως

σελ 24

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Σ ΕΝΑΝ «ΑΛΛΟ» ΚΟΣΜΟ

Παύλειος Λόγος

3


Κυριακή 5 Ιουνίου

με Αρχιερατική Θ. Λειτουργία

Μ

ε την καθιερωμένη υπαίθρια αρχιερατική θεία λειτουργία, που τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελήμων την Κυριακή 5 Ιουνίου, ξεκίνησε το λατρευτικό μέρος των ΙΖ Παυλείων. Ο καλός καιρός που επικράτησε ευνόησε ώστε μεγάλος αριθμός

4

Παύλειος Λόγος

πιστών να κατακλύσει τον ιερό χώρο του «Βήματος» του αποστόλου Παύλου. Το παρόν έδωσαν και οι τοπικές πολιτικές και στρατιωτικές αρχές. Στην ομιλία του ο σεβασμιώτατος τόνισε: «Καί τανῦν παρατίθεμαι ὑμᾶς, ἀδελφοί, τῷ Θεῷ καί τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ τῷ δυναμένῳ ἐποικοδομῆσαι καί δοῦναι ἡμῖν κληρονομίαν ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πᾶσιν». Δύο παράλληλα ἀναγνώσματα ἐπέλεξαν, ἀδελφοί μου, οἱ θειότατοι πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας καί ὅρισαν νά ἀναγινώσκονται σήμερα, Κυριακή Ζ´ ἀπό τοῦ Πάσχα, Κυριακή τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ζ´ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα εἶναι ἡ λεγομέ νη ἀρχιερατική προσευχή τοῦ Ἰησοῦ, ἡ προσευχή του λίγο πρίν ἀπό τό Πάθος του, μέ τήν ὁποία ἐμπιστεύεται τούς μαθητές του καί τό ἔργο του στήν πρόνοια τοῦ ΘεοῦΠατέρα του καί τόν παρακαλεῖ γιά τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας του. Τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα

εἶναι ἡ προσφώνηση τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου πρός τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ ὥρα τοῦ μαρτυρίου του ἐγγίζει καί ἡ στιγμή τῆς «ἀναλύσεώς» του, ὅπως χαρακτηριστικά γράφει, καί τῆς συναντήσεώς του μέ τόν Χριστό πλησιάζει. Ἀσφαλῶς τά λόγια τοῦ μαθητοῦ δέν μποροῦσαν νά εἶναι διαφορετικά ἀπό τά λόγια τοῦ διδασκάλου του. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀκολουθεῖ τό πρότυπο τοῦ Χριστοῦ καί οἱ λόγοι του ἐμπνέονται ἀπό τούς δικούς του. Οἱ πρεσβύτεροι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐφέσου εἶναι μαθητές τοῦ ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν, εἶναι ἐκεῖνοι τῶν ὁποίων τήν πνευματική εὐθύνη τοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁ Χριστός, καί οἱ ὁποῖοι μέ τή σειρά τους ἀνέλαβαν τήν πνευματική εὐθύνη τῶν χριστιανῶν πού πίστευσαν στό ὄνομα καί τό εὐαγγέλιο τοῦ Ἰησοῦ μέ τό κήρυγμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου. Τή βαρύτητα αὐτῆς τῆς εὐθύνης, εὐθύνης γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων καί τή διαφύλαξη τῆς ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας, τήν ἔχει συνειδητοποιήσει ἀπόλυτα ὁ πρωτοκορυφαῖος ἀπόστολος καί αὐτήν προσπαθεῖ νά μεταδώσει στούς πρεσβυτέρους, οἱ ὁποῖοι θά πρέπει νά συνεχίσουν τό ἔργο του, πού εἶναι ἔργο τοῦ Χριστοῦ μέσα στήν Ἐκκλησία του, ὅταν ὁ ἴδιος δέν θά βρίσκεται πλέον ἀνάμεσά τους. Γι᾽ αὐτό καί τονίζει δύο βασικά στοιχεῖα τά ὁποῖα δέν θά πρέπει ποτέ νά ξεχνοῦν: τό πρῶτο εἶναι ἡ θεία προέλευση τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἐκκλησία δέν ἀποτελεῖ ἀνθρώπινο δημιούργημα ἤ θεσμό, ἀλλά θεῖο καθίδρυμα, τό ὁποῖο ὄχι μόνο δημιούργησε ὁ Χριστός στή γῆ, ἀλλά «περιεποιήσατο διά τοῦ ἰδίου αἵματος». Ἡ φροντίδα καί ἡ μέριμνα τοῦ Θεοῦ γιά τήν Ἐκκλησία του δέν περιορίσθηκε μόνο στήν διά τοῦ Ἰησοῦ ἵδρυση καί θεμελίωσή της ἀλλά καί στήν ἀνά

www.imverias.gr

Έναρξη των ΙΖ΄Παυλείων


Από την αρχιερατική θ. Λειτουργία στο «Βήμα» του αποστόλου Παύλου στη Βέροια.

τούς αἰῶνες παρουσία μέσα σ᾽ αὐτή τοῦ ἁγίου Πνεύματος, τό ὁποῖο θέτει τούς ἐπισκόπους, τούς ποιμένες καί τούς διδασκάλους νά ποιμαίνουν τήν Ἐκκλησία καί νά ἐργάζονται «πρός καταρτισμόν τῶν ἁγίων», δηλαδή τῶν πιστῶν. Τό δεύτερο στοιχεῖο εἶναι ἡ ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας. Καί ἡ ἑνότης αὐτή δέν εἶναι προϊόν ἀνθρωπίνων σχέσεων ἤ συμφωνιῶν, ἀλλά ἀποτέλεσμα τῆς προσηλώσεως στήν πίστη τήν ὁποία παρέδωσε ὁ Χριστός στούς μαθητές του καί αὐτοί στήν Ἐκκλησία, καί ἡ διαφύλαξή της ἀκαινοτομήτου καί ἀπαραχαράκτου. Γιατί στήν πίστη καί στήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχουν ἀπόψεις καί ἑρμηνεῖες προσωπικές, ὑπάρ­χει ἡ χάρη τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ὑπάρχει ἡ ζωή καί ἡ ἐμπειρία τῶν ἁγίων, πού εἶναι ζωή καί ἐμπειρία ἐν ἁγίῳ Πνεύματι. Ὑπάρχει ὁ Θεός, στήν πρόνοια καί τή δύναμη τοῦ ὁποίου ἐμπιστεύεται ὁ Ἰησοῦς τούς μαθητές του, παρακαλῶντας τον νά τούς «τηρήσει ἐν τῇ ἀληθείᾳ του». Ὑπάρχει ὁ Θεός, στήν πρόνοια καί τή δύναμη τοῦ ὁποίου ἐμπιστεύεται καί ὁ πρωτοκορυφαῖος ἀπόστολος τό ἀποστολικό του ἔργο καί τά πνευματικά του τέκνα. Ὑπάρχει ὁ Θεός, ἡ πρόνοια καί ἡ δύναμη τοῦ

ὁποίου στήριξε καί κατηύθυνε τούς ἁγίους Πατέρες τῆς Ζ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου γιά νά ὀρθοτομήσουν τόν λόγο τῆς ἀληθείας του καί νά ἀπομακρύνουν τούς βαρεῖς λύκους πού εἶ­χαν ἐπιπέσει στήν Ἐκκλησία, ἐπιδιώκοντας νά ἀλλοιώσουν τήν πίστη της καί νά ἀπομακρύνουν ἀπό τήν ἀλήθεια τά τέκνα της. Αὐτούς τούς θεοφόρους Πατέρες πού διεφύλαξαν καί μᾶς μετέδωσαν τόν εὐαγγελικό λόγο, τόν ὁποῖο ἐκήρυξε πρῶτος στό Βῆμα αὐτό ὁ οὐρανοβάμων ἀπόστολος Παῦλος, τιμοῦμε σήμερα, μνημονεύοντας τῶν ἀγώνων καί τῶν πόνων τους ὑπέρ τῆς Ἐκκλησίας καί ὑπέρ τῆς δικῆς μας κατά Θεόν προκοπῆς. Καί μαζί τους τιμοῦμε τόν μέγα ἀπόστολο καί διδάσκαλο τῶν Ἐθνῶν, τόν πρωτοκορυφαῖο Παῦλο, στόν ὁποῖο ἀφιερώνουμε εἰς ἔνδειξη σεβασμοῦ καί εὐγνωμο-

σύνης καί τίς φετινές ἑορταστικές καί λατρευτικές ἐκδηλώσεις τῶν ΙΖ´ Παυλείων, πού ἐγκαι­νιάζουμε μέ τή σημερινή θεία Λειτουργία στόν τόπο αὐτό, ὅπου ἔστησαν οἱ πόδες του, καί ὅπου γιά πρώτη φορά ἀκούσθηκε ὁ λόγος τοῦ Σταυροῦ, πού μπορεῖ νά ἀποτελεῖ «Ἰουδαίοις μέν σκάνδαλον, Ἕλλησι δέ μωρίαν», εἶναι ὅμως γιά τούς κλητούς «Θεοῦ δύναμις καί Θεοῦ σοφία», καί ἐπικαλούμεθα τίς πρεσβεῖες του πρός τόν Θεό, «τῷ δυναμένῳ ἐποικοδομῆσαι καί δοῦναι ἡμῖν κληρονομίαν ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πᾶσιν».

Παύλειος Λόγος

5


27-28 Μαΐου Κυριακή 31 Μαΐου

Συνέδριο την ευκαιρία συμπλήρωσης • έναρξη με καλλιτεχνικών εκδηλώσεων 50χρόνων μαθητικού από την κοίμησή του • βραβεύσεις διαγωνισμού

Κ

ατά το διήμερο 27 και 28 Μαΐου διεξήχθησαν στο Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο της Ι. Μητροπόλεως Βεροίας οι εργασίες του διήμερου συνεδρίου, που διοργανώθηκε στο πλαίσιο των ΙΖ Παυλείων και ήταν αφιερωμένο στα 50 χρόνια από την κοίμηση του αγίου Λουκά του ιατρού. Πρώτος έλαβε το λόγο ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος καλωσόρισε τους αρχιερείς, κληρικούς και λαϊκούς επιστήμονες που μετέχουν στο συνέδριο αυτό. Στη συνέχεια κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου μεταξύ άλλων είπε: «Ανταποκρινόμενη η ιερά Μητρόπολή μας στον εσώτερο πόθο πολλών ευσεβών πιστών, που με σεβασμό και αγάπη προστρέχουν καθημερινά στη χάρη του τιμίου λειψάνου του αγίου Λουκά και γίνονται μάρτυρες των θαυμάτων του, ανέλαβε την πρωτοβουλία της διοργανώσεως αυτού του συνεδρίου προς τιμήν του, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την κοίμησή του με σκοπό να προβάλλει την ιερή μορφή του σε έναν κόσμο που έχει ανάγκη από ιατρούς ψυχών και σωμάτων, προβάλλοντας τον κατεξοχήν ιατρό, τον άγιο Λουκά, αρχιεπίσκοπο Συμφερουπόλεως. Γι αυτό και το θέμα του συνεδρίου είναι: «Άγιος Λουκάς: ιατρός ψυχών και σωμάτων». Επανειλημμένα στις ημέρες μας τίθεται το ζήτημα της σχέσεως της πίστεως με την επιστήμη. Το ζήτημα αυτό είναι ανάλογο με το θέμα της σχέσεως ψυχής και σώματος. Και εάν στο πρώτο ερώτημα για πολλούς η απάντηση είναι αρνητική, και εάν πολλοί ακόμη και στις ημέρες μας αρνούνται να δουν τη σχέση της

6

Παύλειος Λόγος

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Εδέσσης κ. Ιωήλ

πίστεως με την επιστήμη, που παρότι έχουν διαφορετική αφετηρία και χρησιμοποιούν διαφορετικές μεθόδους, εάν ασκούνται με ορθό τρόπο, καταλήγουν στο ίδιο τέλος, στον ίδιο δηλαδή σκοπό, η σχέση ψυχής και σώματος αποδεικνύεται από την σύγχρονη επιστήμη προοδευτικά στενότερη. Όμως για όσους είναι ειλικρινείς με τον εαυτό τους και αντικειμενικοί με την επιστήμη που υπηρετούν, η σχέση πίστεως και επιστήμης είναι αδιαμφισβήτητη. Αυτό δεν σημαίνει ασφαλώς, ότι η μία αντικαθιστά την άλλη, αλλά ότι επ΄ουδενί η μία ακυρώνει ή καταργεί την άλλη. Άλλωστε το «ενδοξάζεσθαι εν τοις θαυμασίοις» του Θεού, το οποίο κατά την Σοφία Σειράχ, είναι ο σκοπός για τον οποίο έδωσε ο Θεός στους ανθρώπους την επιστήμη, είναι μία άλλη προοπτική της θείας δόξης στην οποία καλείται και μπορεί ο πιστός να μετάσχει διά της αγιότητος και της θεώσεως. Ασφαλώς η δεύτερη είναι τελειότερη

και υψηλοτέρα, αλλά και η πρώτη έχει οικονομηθεί από τον Θεό με τρόπο ανάλογο με αυτόν που εκφράζει ο πρωτοκορυφαίος απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή του: «Τα γαρ αόρατα αυτού από κτίσεως κόσμου τοις ποιήμασιν νοούμενα καθοράται, η τε αΐδιος αυτού δύναμις και θεότης» (Ρωμ. 1,20) ΟΙ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ Σεβ. Μητροπολίτης Εδέσσης κ. Ιωήλ, «Ο άγιος Λουκάς ως επίσκοπος» Ο σεβ. κ. Ιωήλ αναφέρθηκε στην εισήγησή του στο πρόσωπο του αγίου ως αρχιερέα, που συνδύασε με τον καλύτερο τρόπο τα χαρίσματα της ιερωσύνης και αυτά του ιατρού. Ένας αρχιερέας αγάπης, που εργάστηκε σκληρά για την αναδιοργάνωση της αρχιεπισκοπής του και την πνευματική οικοδομή των ιερέων του. Ένας αριχερέας που θυσίαζε από

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ ο ΛΟΥΚΑΣ: Άρχοντας ΑΓΙΟΣ της γης» ιατρός ψυχών και σωμάτων»


Ο Πρωτ/ρος Απόστολος Χατζηδήμου

το έλλειμά του όλα τα υλικά αγαθά για χάρη του ποιμνίου του. Πρωτ. Απόστολος Χατζηδήμου, «Γράφοντας με νυστέρι την αγάπη» Ο π. Απόστολος Χατζηδήμου, ιατρός, στην εισήγησή του, ανέπτυξε τόσο τις ιατρικές εμπειρίες του Αγίου Λουκά, όσο και την χριστιανική προσέγγιση στις ιατρικές πράξεις του. Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στην αντιμετώπιση των πυογόνων λοιμώξεων, χειρουργικά από τον Άγιο και στην βιβλιογραφία που συνέταξε πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Επίσης

ο π. Απόστολος έκανε μια αναδρομή στα χαρίσματα που κοσμούσαν τον Άγιο, από τα φοιτητικά του χρόνια ακόμη, χαρίσματα που τον ανέδειξαν σε κορυφαίο ιατρό. Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, καλλιέργησε ο Άγιος, για να αντιμετωπίσει τον πόνο των ασθενών, να ανακουφίσει την ασθένεια, για να αντέχει στις διώξεις και τις κακουχίες. Πρώτος αυτός επιχείρησε μεταμόσχευση νεφρού από ζώο σε άνθρωπο. Χαρακτηριστικό δε των χαρισμάτων του, ήταν η διάγνωση ασθενειών, χωρίς να υπάρχουν σύγχρονα διαγνωστικά μηχανήματα. Ο π. Απόστολος τέλος συνέδεσε την ιατρική διακονία του Αγίου Λουκά, με την άπειρη αγάπη που διέθετε για τον πάσχοντα συνάνθρωπό του. Μια αγάπη θυσίας και προσφοράς, μια αγάπη που καθοδηγούσε το νυστέρι του με ακρίβεια, ακόμη και στις πιο λεπτές επεμβάσεις, μια αγάπη από την οποία περίσσευε χρόνο, κόπο και αντοχές, για την εικόνα του Θεού. Γεώργιος Παπαγεωργίου, Διευθυντής Β΄ χειρουργικής κλινικής Ευαγγελισμού, «Επιστήμη και θαύμα μπορούν να συνυπάρξουν; Η άποψη ενός χειρούργου» Κατά την διάρκεια της εισήγησής του ο κ. Παπαγεωργίου, προσέγγισε το θαύμα με την λογική του απλού ανθρώπου. Παρουσιάζοντάς το ως ένα γεγονός που δεν μπορεί να

Ο κ. Γεώργιος Παπαγεωργίου

εξηγηθεί με τα ανθρώπινα δεδομένα, που αποτελεί όμως μια πραγματικότητα αναμφισβήτητη. Μια πραγματικότητα που λειτουργεί πέρα από τα αποτελέσματα των εξετάσεων και τις διαγνώσεις, έχοντας ως κέντρο της την πίστη. Επιστήμη, θαύμα και πίστη μπορούν να συνυπάρχουν τόνισε ο κ. Παπαγεωργίου και περίτρανη απόδειξη αυτού ήταν ο Άγιος Λουκάς. Ένας γιατρός με πίστη στο Θεό, που η προσευχή του αποτελούσε κανόνα κατά τη άσκηση των ιατρικών καθηκόντων του.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων κηρύσσει την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου Παύλειος Λόγος

7


Ο κ. Παπαγεωργίου αναφέρθηκε επίσης σε προσωπικές εμπειρίες, σε ιατρικά ζητήματα, που χωρίς την θεία παρέμβαση δεν θα είχαν αίσιο αποτέλεσμα. Τέλος τόνισε πως από την πείρα του καταλήγει στο συμπέρασμα πως δεν υπάρχουν γιατροί, που έστω και μια φορά στην καριέρα τους να μην επικαλέστηκαν την βοήθεια του Θεού. Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Αντωνόπουλος, Ηγούμενος Ιεράς Μονής Σαγματά «Η διά θαυμάτων μετά θάνατον άσκηση της ιατρικής από τον Άγιο Λουκά» Η υπόσχεση θαυμάτων του Χριστού προς τους μαθητές Του, δεν έπαυσε να ισχύει και μετά την Αποστολική περίοδο, τόνισε στην αρχή της εισήγησής του ο π. Νεκτάριος, συνδέοντας αριστοτεχνικά, ως κρίκο της αλυσίδας των Αποστόλων και τον Άγιο Λουκά. Ο Άγιος αγάπησε τον άνθρωπο, ως εικόνα Θεού και κήρυττε και θεράπευε, σύμφωνα με τη διδασκαλία του Κυρίου. Ενώ η αρρώστια βασανίζει τον άνθρωπο, με

Κυριακή Σάββατο31 5 Ιουνίου Μαΐου

Ο Αρχιμ. Νεκτάριος Αντωνόπουλος

την θεραπεία αναδεικνύεται η συμπόνια, έλεγε ο Άγιος, και πως μακάριος είναι ο γιατρός, γιατί πράττει μια από τις δύο εντολές του Χριστού. Ως δείγμα αγάπης, χαριτώθηκε από τον Θεό και ενώ όσο ζούσε έτρεχε παντού και με κάθε μέσο προς τον πάσχοντα, τώρα δεν τον εμποδίζουν σύνορα και αποστάσεις. Εμφανίζεται

8

Παύλειος Λόγος

Ο Ιερομ. Ιωακείμ Καρεώτης

σε όνειρα, σε οράματα, στο χειρουργείο ή αλλού, με γάζες ή χειρουργικά εργαλεία, επίσκοπος ή ιατρός, πλήθος οι μαρτυρίες των εμφανίσεων του προς ανακούφιση. Χαρακτηριστικά ο π. Νεκτάριος αναφέρθηκε σε έξη εμφανίσεις του Αγίου Λουκά, που ήταν καθοριστικές για την έκβαση της πορείας των ασθενών. Δεν παρέλειψε δε να τονίσει ο ομιλητής πως η εκκλησία ενώνει, οι Άγιοι είναι υπερεθνικοί και δεν υπάρχουν σύνορα για την χάρη και την ίαση, ο Άγιος πετάει όπου χρειάζεται. Ιερομόναχος Ιωακείμ Καρεώτης, «Το μήνυμα του Αγίου Λουκά στον σύγχρονο κόσμο» Από την παιδική του ηλικία ο Άγιος Λουκάς, εκδηλώνει την θρησκευτικότητα του, φλέγεται να γίνει εργάτης στον αμπελώνα του Κυρίου. Σπουδάζει ιατρική, είναι άριστος στην ανατομία, δέχεται πολλές προτάσεις επαγγελματικές, αλλά προτιμά με τις γνώσεις του να βοηθά τους φτωχούς. Πλήθος ασθενών ζητούν την βοήθεια του και αυτός την προσφέρει απλόχερα και αφιλοκερδώς. Θεωρεί τον κάθε άνθρωπο μοναδικό και ανεπανάληπτο, πονά και ο ίδιος για κάθε σοβαρά πάσχοντα. Πρωτοπόρος χειρούργος, δεν ανέχεται την προχειρότητα και την επιπολαιότητα. Μελετά ακατάπαυστα. Δέχεται την ιερατική κλίση, απλά έτσι όπως ο Θεός είχε φροντίσει από την παιδική του ηλικία. Δεν ήταν θεωρητικός, ήταν

άνθρωπος των έργων. Τόνισε, ο π. Ιωακείμ, την αδυναμία των συναδέλφων του στο πανεπιστήμιο και το νοσοκομείο, να κατανοήσουν τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, που θεωρούνταν ξεπερασμένες στα χρόνια των αλλαγών. Ο ίδιος ένιωσε πειρασμούς που τον απομάκρυναν από τον Θεό, όμως όταν φθάνεις στο κατώτερο σημείο της ζωής σου ή γίνεσαι Άγιος ή δαίμονας. Ο Άγιος αρρώστησε πνευματικά, συνήλθε και αγίασε. Τα Αγιοπνευματικά αγαθά που έλαβε κατά την βάπτισή του, τα διατήρησε. Απλός, καθημερινός, έλαβε τον σταυρό του και οδηγήθηκε στην αγιότητα. Όσο πιο πολύ πλησίαζε τον Θεό δια των ανθρώπων, τόσο πιο πολύ χαριτωνόταν. Ο Άγιος Λουκάς είναι η απάντηση στα προβλήματα της εποχής μας. Βασιλική Κώστα, Καθηγήτρια Ιατρικής σχολής ΑΠΘ, «Τι έχει να πει ο Άγιος Λουκάς στα σύγχρονα αμφιθέατρα της ιατρικής» Η κ. Κώστα τόνισε στην αρχή της εισήγησής της πως οι φοιτητές στα αμφιθέατρα παραμένουν ίδιοι. Όπως και στα χρόνια του Αγίου Λουκά. Οι περισσότεροι θέλουν να βοηθήσουν τον συνάνθρωπό τους. Ο ίδιος ο Άγιος ήταν πολύ απλός και μιλούσε κατανοητά για να προσφέρει τις γνώσεις του. Ετοίμαζε με προσοχή τα μαθήματά του, ήταν ήρεμος και δίδασκε με σεβασμό απέναντι σε όλους. Είχε πολλές ιδιότητες

Η Καθηγ. Βασιλική Κώστα


που η μία αλληλεπικάλυπτε την άλλη. Το εποπτικό του υλικό ήταν πλούσιο και πάντα ερευνούσε σε βάθος για να βρει λύσεις στα προβλήματα των ασθενών. Ήταν πηγή γνώσης και πίστης που δεν σταμάτησε να αναβλύζει. Πίστευε ο Άγιος πως μέσα από τη γνώση ανοίγεται η σκέψη, θέτονται προβληματισμοί που οδηγούν στην αλήθεια. Ήθελε τους φοιτητές σκεπτόμενους, προβληματιζόμενους, αφοσιωμένους, δημιουργικούς και ακριβείς στην επίλυση προβλημάτων. Ήταν κλινικός γιατρός, συγγραφέας, δάσκαλος, ερευνητής, ευφυής, στοχαστικός, σκεπτόμενος. Τι θα έλεγε σήμερα στους φοιτητές; Να έχουν υψηλά ηθικά και επιστημονικά κριτήρια, να είναι προσηλωμένοι στους κανόνες της βιοηθικής, ο άνθρωπος είναι ψυχοσωματική ενότητα, να έχουν συνεχή εκπαίδευση, προβληματισμό και έρευνα, να έχουν ηθικές αξίες και γνώση του αντικειμένου. Σταύρος Μπαλογιάννης, Καθηγητής Ιατρικής σχολής ΑΠΘ, «Το έργο του Αγίου Λουκά ως ακαδημαϊκού διδασκάλου» Ο κ. Μπαλογιάννης τόνισε την αλλαγή που επέφερε στη σκέψη των γιατρών ο Άγιος Λουκάς. Συνέδεσε τον όρκο του Ιπποκράτη με τον Ευαγγελιστή και ιατρό Λουκά, τους Αναργύρους Κύρο και Ιωάννη τους ιατρούς, την αριστοτελική άποψη με το σταυρό του Κυρίου. Έζησε σε μια εποχή που δεν ενδιαφερόταν για τον άνθρωπο, αλλά για τα επιστημονικά επιτεύγματα. Ο Άγιος οργανώνει νοσοκομείο και ιατρική σχολή στην Τασκένδη, ασχολείται με την συγγραφή συγγραμμάτων, ασχολείται με την ψυχοσωματική υπόσταση του ανθρώπου, περιέγραψε λεπτές χειρουργικές διαδικασίες. Σχεδίαζε ώρες μια επέμβαση για να ακολουθήσει τον καλύτερο δρόμο, έγραψε για τη ψυχή, το πνεύμα, το σώμα, χωρίς να τα ξεχωρίσει, αλλά δένοντάς τα σε μια αγιοπνευματική αρμονία. Έλεγε ο Άγιος πως επιστήμη χωρίς θρησκεία είναι ουρανός χωρίς ήλιο. Το φως της επιστήμης, ο Κύριος, βοηθά τους επιστήμονες να ζουν στην λαμπρότητα της επιστήμης. Τέλος ο κ. Μπαλογιάννης παρουσίασε ένα παράδειγμα. Είπε χαρακτηριστικά πως 700 χρόνια πριν τον Χριστό ο προφήτης, προφήτεψε γεγονότα της ζωής του Κυρίου, μπορεί κανείς ή η επιστήμη να το εξηγήσει

αρτηρίες και η τρώση τους προκαλεί ακόμη και θάνατο. Το 1934 δημοσιεύει τη χειρουργική των πυογόνων λοιμώξεων, με 149 σχέδια του ιδίου. Το 1946 συμπληρώνει το σύγγραμμά του με τη χειρουργική μολυσμένων αρθρικών τραυμάτων από σφαίρες. Με τα λιγοστά μέσα που διέθετε προσπάθησε να υπηρετήσει με τον καλύτερο τρόπο τον άνθρωπο, κάτω από αντίξοες συνθήκες. Ο π. Γεώργιος ανέφερε στο τέλος πως στο αστεροσκοπείο της Κριμαίας ανακάλυψε έναν καινούργιο αστεροειδή και του έδωσαν το όνομά του, 6161 Vojno Yasenetsky.

Ο Καθηγ. Σταύρος Μπαλογιάννης

αυτό; Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Ρουσάκης, Ιατρός, «Η παγκόσμια ακτινοβολία του Αγίου Λουκά ως ιατρού» Ο Άγιος Λουκάς έθεσε τις βάσεις της ιατρικής, σε μια δύσκολη εποχή. Η πρόοδος που επιτεύχθηκε οφείλεται και στον Άγιο, καθώς έθεσε ως προϋπόθεση την ασφάλεια του ασθενούς, ο οποίος κινδύνευε περισσότερο από την νάρκωση παρά από την ίδια την επέμβαση. Το 1909 ανέπτυξε τη μέθοδο της περιοχικής αναισθησίας, μιας μεθόδου δύσκολης για τα μέτρα της εποχής, καθώς γύρω από τα νεύρα περνούν μεγάλες

ΛΗΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟ Μετά την ολοκλήρωση των εισηγήσεων ετέθησαν πλήθος ερωτήσεων από τους συνέδρους και το συνέδριο ολοκληρώθηκε με την κήρυξη λήξεως των εργασιών από τον σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βεροίας κ. Παντελεήμονα, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε:... «Την αλήθεια του λόγου του Κυρίου συνειδητοποιήσαμε, πιστεύω, όλοι, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, που οργάνωσε η ιερά Μητρόπολίς μας προς τιμήν του Αγίου Λουκά, αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως του ιατρού και θαυματουργού, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως πενήντα χρόνων από την κοίμησή του, αυτό το διήμερο. Και την συνειδητοποιήσαμε, διότι, εάν και έχουν περάσει πενήντα χρόνια, εμείς τον αισθανθήκαμε μέσα από τις εισηγήσεις των διακεκριμένων ομιλητών μας και τη συζήτηση, ανάμεσά μας, ζώντα και ενεργούντα ως ιατρό ψυχών και σωμάτων»... Και ο σεβασμιώτατος αφού ευχαρίστησε τους συντελεστές και διοργανωτές κατέληξε: ... «Τελευταίες άφησα τις ευχαριστίες προς αυτόν ο οποίος υπήρξε η αιτία, η αρχή και το τέλος του συνεδρίου, προς αυτόν που μας πλουτίζει καθημερινά με τον λόγο και τα θαύματά του, και που αρδεύει με την χάρη των ιάσεών του την άνυδρη έρημο του σύγχρονου κόσμου μας. Στον Άγιο Λουκά, λοιπόν, τον ιατρό και θαυματουργό ανήκει η ευγνωμοσύνη, ο σεβασμός και η αγάπη μας, και εύχομαι η χάρη του να μας συνοδεύει και οι θεοπειθείς πρεσβείες του προς τον Θεό να μας στηρίζουν και να μας καθοδηγούν στη ζωή και τη διακονία μας.»

Ο Αρχιμ. Γεώργιος Ρουσάκης Παύλειος Λόγος

9


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων • βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού •

πανήγυρις του αγίου Λουκά του ιατρού

28-2931 Μαΐου Κυριακή Μαΐου

Μ

ε περισσή λαμπρότητα τελέστηκε το διήμερο 2829 Μαΐου στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά η πανήγυρις για την μετακομιδή τεμαχίου λειψάνου του Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως του Ιατρού και Θαυματουργού από την Συμφερούπολη της Ουκρανίας στην Ιερά Μονή. Κάτα το εσπέρας της 28ης Μαΐου πραγματοποιήθηκε μέγας πολυαρχιερατικός εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνατίου ο οποίος στο τέλος του εσπερινού κήρυξε και τον θείο λόγο σημειώνοντας την μεγάλη προσφορά του αγίου Λουκά στην επιστήμη της ιατρικής αλλά και το ότι αν και πολυάσχολος και διωκόμενος από το άθεο καθεστώς εκείνος πάντα μεριμνούσε για το ποίμνιό του, λειτουργούσε και ομολογούσε χωρίς φόβο και πάθος την αγάπη του προς τον Χριστό και την Εκκλησία του. Στον μέγα πολυαρχιερατικό εσπερινό συμμετείχαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες: Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ, , Κοζάνης κ. Παύλος Κιλκισίου

10

Παύλειος Λόγος

και Πολυανής κ. Εμμανουήλ και ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων. Το πρωί της 29ης Μαΐου τελέστηκε ο αναστάσιμος όρθρος χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κοζάνης κ. Παύλου και εν συνεχεία τελέστηκε πολυαρχιερατική Θ. Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ελασσώνος κ. Βασιλείου, επίσης στην Θ. Λειτουργία συμμετείχαν και οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες: Κοζάνης κ. Παύλος, Κιλκισίου και Πολυανής κ. Εμμανουήλ, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ. Δημήτριος και ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας ακολούθησαν τα εγκώμια προς τον Άγιο Λουκά και εν συνεχεία λιτανεία πέριξ του υπό ανέγερση επιβλητικού Ιερού Ναού του Αγίου Λουκά. Στο τέλος μίλησε ο Σεβασμιώτατος

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ«Πατέρας ο Άρχοντας τηςιατρός» γης» και

Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος αφού ευχαρίστησε εκ μέσης καρδίας τους Αρχιερείς, τους ιερείς αλλά και όλον τον πιστό λαό του Θεού που προσήλθε κατά εκατοντάδες να τιμήσει τον Άγιο Λουκά τόνισε την σκανδαλώδη αγάπη του Αγίου που δείχνει σε όλους τους Έλληνες. Μία αγάπη η οποία εκδηλώνεται με τα πολλά θαύματα που πραγματοποιούνται στο Μοναστήρι της Παναγίας Δοβρά, όπου φυλάσσεται ιερό τεμάχιο από το λείψανο του Αγίου, καταστώντας την Ιερά Μονή μία σύγχρονη «κολυμβήθρα του Σιλωάμ», «το Νοσοκομείο του Αγίου», όπως χαρακτηριστικά επισήμανε. Ο Σεβασμιώτατος τόνισε ακόμη ότι: «…τα θαύματα που γίνονται δεν πραγματοποιούνται μόνο για την θεραπεία και την ίαση εκείνων που τα ζητούν, αλλά οικονομεί ο Θεός να γίνονται και για τη θεραπεία και την ίαση της ψυχικής τυφλώσεως που ταλαιπωρεί τον σύγχρονο άνθρωπο και του στερεί τη χαρά να βλέπει, να αισθάνεται και να ζει με τον Θεό…». Ανήμερα της πανηγύρεως τελέστηκε μεθέορτος εσπερινός και εψάλει και η παράκληση του Αγίου Λουκά. Όλο το διάστημα της πανηγύρεως τέθηκαν σε προσκύνηση τα χαριτόβρυτα λείψανα του Αγίου Λουκά τα οποία ασπάστηκαν πλήθος προσκυνητών απ’ όλη την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό.


έναρξη καλλιτεχνικώνεκδήλωση εκδηλώσεων μουσικοχορευτική • βραβεύσεις μαθητικού στη Νάουσαδιαγωνισμού •

Κυριακή31 29Μαΐου Μαΐου Κυριακή

Μ

ε μια μουσική βραδιά γεμάτη παιδικούς χορούς και τραγούδια που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Κυριακής 30 Μαΐου στην κατάμεστη αίθουσα θεάτρου του Δήμου Νάουσας ξεκίνησαν οι εκδηλώσεις των ΙΖ παυλείων στη Νάουσα. Το πρόγραμμα περιελάμβανε μουσικοχορευτική εκδήλωση με τη συμμετοχή της Παιδικής Χορωδίας της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, υπό τη διεύθυνση του κ. Θωμά Τσουκαλά και τη συνοδεία στο πιάνο από την κ. Μαρία Πέτκου, καθώς επίσης του παιδικού τμήματος του Χορευτικού συγκροτήματος «Αράπιτσα» υπό τον χοροδιδάσκαλο κ Γιώργο Πίπιλα. Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων στην ομιλία του μεταξύ άλλων τόνισε: «Εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων κατηρτίσω αίνον». Η αθωότητα των παιδιών και η αγνότητα της ψυχής τους κάνει τον ύμνο τους, κάνει το τραγούδι τους, κάνει και το παιγχνίδι τους ακόμη, ευπρόσδεκτο αίνο για το

Θεό που υπέδειξε δια του Υιού Του σε όλους εμάς τους ανθρώπους ότι εάν δεν γίνουμε σαν τα παιδιά δεν θα έχουμε θέση στη βασιλεία του. Αυτά τα παιδιά, τα παιδιά μας, τραγουδούν και χορεύουν απόψε προς τιμήν του αποστόλου Παύλου, καθώς η εκδήλωση εντάσσεται στο πλαίσιο των ετησίων εορταστικών εκδηλώσεων των Παυλείων. Και είναι ό,τι πιό πολύτιμο μπορούν να προσφέρουν μαζί με την αγάπη τους και την ειλικρίνεια των αισθημάτων τους στον πρωτοκορυφαίο απόστολο, γιατί είναι αυτό που προσπάθησαν να μάθουν και να τελειοποιήσουν όλο το χρόνο, παράλληλα με τις σχολικές τους δραστηριότητες. Είναι τα τραγούδια και οι χοροί, οι εμπνευσμένοι από την παράδοσή μας, που θυμίζουν σε όλους μας, ιδιαίτερα στους σημερινούς δύσκολους καιρούς τον πλούτο που διαθέτουμε ως έθνος και που συχνά με την αδιαφορία μας και τη ραθυμία μας αφήνουμε ανεκμετάλλευτο. Απόψε, όμως, τα παιδιά μάς διδάσκουν ότι, όταν προσπαθεί κανείς προοδεύει και όταν κοπιάζει και επιμένει επιτυγχάνει

τον στόχο του, όπως τον επέτυχαν και εκείνα, που διακρίθηκαν πρόσφατα στον Βόλο για τις επιδόσεις τους. Αγαπητά μου παιδιά, η συμμετοχή σας στις εορτές της Μητροπόλεώς μας μάς γεμίζει, εμάς τους μεγαλυτέρους, με χαρά και ελπίδα. Σας χαιρόμαστε και σας χειροκροτούμε, και εσάς και όσους σας δίδαξαν τα ωραία τραγούδια και τους χορούς και ευχόμαστε να συνεχίσετε στη ζωή σας να προσπαθείτε για να γίνετε καλύτεροι, τελειότεροι, για να προοδεύετε και να διακρίνεστε, για να χαίρεστε για τις επιτυχίες σας και να δίνετε χαρά σε όλους μας». Ο σεβασμιώτατος δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τον παρευρισκόμενο Δήμαρχο κ. Αν. Καραμπατζό για την δωρεάν παραχώρηση της δημοτικής αίθουσας θεάτρου, καθώς επίσης και τους μουσικιύς της οικογένειας κ. Τρύφωνα Παζαρέντζη και όλους τους υπολοίπους συντελεστές της ωραίας εκδήλωσης που κατενθουσίασε το κοινό και τον κ. Παναγιώτη Γιάτση για την ανιδιοτελή προσφορά του..

Από την παρουσίαση παραδοσιακών χορών από το παιδικό τμήμα του συγκροτήματος «Αράπιτσα» Παύλειος Λόγος

11

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ ο Άρχοντας «Τα παιδιά τραγουτης χορεύουν» γης» δούν και


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων Γέρονταςμαθητικού Φιλόθεος διαγωνισμού Ζερβάκος • βραβεύσεις •

Δευτέρα31 30Μαΐου Μαΐου Κυριακή

Σ

τα πλαίσια των ΙΖ΄ Παυλείων, πραγματοποιήθηκε στο Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο, το ζεστό απόγευμα της Δευτέρας 30 Μαΐου, εκδήλωση προς τιμή του π. Φιλόθεου Ζερβάκου. Την εσπερίδα, τίμησαν με την παρουσία τους, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Παροναξίας κ. Καλλίνικος, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κιλκισίου κ. Εμμανουήλ, καθώς και ο οικοδεσπότης Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων. Η αίθουσα του Παύλειου Πολιτιστικού Κέντρου, ήταν κατάμεστη από πατέρες και πιστούς, που με αυτόν τον τρόπο κατέδειξαν την δική τους ιδιαίτερη τιμή και αγάπη προς τον γέροντα Φιλόθεο. Την ευθύνη της παρουσίασης της εκδήλωσης είχε ο πανοσιολογιώτατος Αρχιμ. Παλαμάς Κυριλίδης, καθηγούμενος ιεράς Μονής Παναγίας Καλλίπετρας. ο οποίος, αφού καλωσόρισε τους αρχιερείς, τους πατέρες και το κοινό, χαρακτήρισε τον π. Φιλόθεο ως τον έσχατο εκπρόσωπο του κολυβαδικού κινήματος, που υπερασπίστηκε τις θρησκευτικές παραδόσεις και σφράγισε με την παρουσία του

12

τις περισσότερες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Όπως τόνισε ο π. Παλαμάς, ήταν ο γέροντας μια θαυμαστή προσωπικότητα, τόσο στα μικρά όσο και στα μεγάλα. Διακόνησε για πενήντα χρόνια τον Θεό και τον άνθρωπο, κηρύττοντας μετάνοια και εξομολογώντας ακατάπαυστα. Στη συνέχεια της εκδήλωσης το λόγο πήρε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος αναφέρθηκε στην προσπάθεια, διά Ο Σεβ. Μητροπολίτης Παροναξίας κ. Καλλίνικος μέσου των εκδηλώσεων αυτών να της προσευχής, έγιναν διά της αγρυπνίας προβληθούν μορφές πνευματικές που σαν ευφροσύνη θείων λάμψεων, ήταν το φως φάροι φωτεινοί οδηγούν τους ανθρώπους και η παρηγορία των ανθρώπων. Στις στο Χριστό. Μορφές που, όπως ανέφερε, δύσκολες εποχές, όπου οι αξίες αμφισβηέζησαν εν Χριστώ στις ατελείωτες ώρες τούνται και κλονίζονται, κλονίζονται μαζί

Ο αρχιμ. Παλαμάς Κυριλλίδης παρουσιάζει την ημερίδα Παύλειος Λόγος

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ ο Άρχοντας «Σύγχρονες μορφές γης» τηςτης Εκκλησίας»


οι ψυχές και οι ζωές των ανθρώπων που ψάχνουν εναγωνίως για στηρίγματα. Και είναι στήριγμα οι βίοι των πνευματικών πατέρων, πως η εν Χριστώ ζωή δεν είναι κάτι μακρινό και ξεπερασμένο. Είναι ο μόνος τρόπος που μπορεί να βοηθήσει τον κόσμο να βρει την χαμένη ευτυχία. Μια ζωή που παρά τις δυσκολίες είναι μέσα στη χάρη και την αγάπη του Θεού. Τόνισε δε ο Επίσκοπός μας, πως όπως για τον Απόστολο Παύλο, ο Ιησούς Χριστός ήταν στο παρελθόν, το παρόν και εις τους αιώνες, έτσι και η εν Χριστώ ζωή, υποδεικνύεται από την εκκλησία και σε αυτήν τη ζωή αφοσιώθηκε ο π. Φιλόθεος. Αναφέρθηκε δε ο ποιμενάρχης μας στη προσωπική επαφή και εμπειρία που είχε από τον π. Φιλόθεο, εξιστορώντας την αφήγηση του γέροντα για το πώς βρέθηκε κάποια χρονιά, στην πανήγυρη του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη, με θαυμαστό τρόπο, καθώς μια κακοκαιρία τον εμπόδιζε να ταξιδέψει από την Πάρο στην Θεσσαλονίκη. Η μεταφορά της εμπειρίας αυτής του γέροντα αλλά και η διακονία του από τον νεαρό τότε Μητροπολίτη μας, χαράχτηκαν στη ψυχή και το μυαλό του, χαρακτήρισε δε τον εαυτό του τυχερό που τον γνώρισε και δέχθηκε τις συμβουλές του. Επόμενος ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Σεβ. Μητροπολίτης Παροναξίας κ. Καλλίνικος, ο οποίος εξέφρασε την συγκίνησή του, για την πρόσκληση που δέχθηκε, ώστε να μιλήσει για το καύχημα του νησιού της Πάρου. Χαρακτήρισε τον γέροντα Φιλόθεο ως κορυφαία μορφή του ορθόδοξου μοναχισμού, λαμπρό λειτουργό, κτήτορα πολλών ευαγών ιδρυμάτων, πρύτανη των πνευματικών. Ένας πνευματικός που καθοδηγούσε με λόγους, συμβουλές, νουθεσίες και πράξεις. Υπολογίζονται σε δέκα χιλιάδες οι επιστολές του προς τα πνευματικά του παιδιά, ενώ δύο χιλιάδες είναι γνωστές. Έγραψε ακολουθίες για τον Άγιο Αρσένιο, την Παναγία και την Ζωοδόχο Πηγή. Η προσήλωσή του στην ορθή πίστη ήταν

Ο κ. Στυλ. Κεμεντσετζίδης

Ο αρχιμ. Τύχων Ανδρέου από την Κύπρο αρκετή για να χαριτωθεί από τον Θεό με την θαυματουργία. Τόνισε ο Άγιος Παροναξίας πως η μεγάλη αποδοχή του γέροντα από τον λαό, οδήγησε το επιτελείο της Μητροπόλεώς του, στην πραγματοποίηση εκδηλώσεων το 2010, με την συμπλήρωση τριάντα χρόνων από την κοίμησή του. Η εκτίμηση που τρέφουν οι Παριανοί για τον γέροντα Φιλόθεο, προέρχεται από τα δύσκολα χρόνια της κατοχής, όπου με την ιδιαίτερη ευφυΐα του, έσωσε 125 νέους από το εκτελεστικό απόσπασμα. Ο γέροντας ευεργετούσε τους πάντες, σε ό,τι του ζητούσαν, για τούτο και στα σπίτια της Πάρου υπάρχουν παντού φωτογραφίες του, σημείωσε ο ομιλητής, ενώ οι Παριανοί διηγούνται θαυμαστές επεμβάσεις στη ζωή τους, γι αυτό και είναι πολλά τα αφιερώματα στο λείψανό του. Τέλος χαρακτήρισε ο ομιλητής την εσπερίδα, ως απόδειξη της αγιοσύνης του γέροντα Φιλόθεου. Στη συνέχεια στο βήμα ανέβηκε ο π. Τύχων Ανδρέου, ο οποίος ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τον π. Φιλόθεο, καθώς ως θέμα της διδακτορικής διατριβής του έχει: «βίος, δράση και συγγράμματα του π. Φιλοθέου Ζερβάκου. Τόνισε πως χαρισματούχοι στην εκκλησία αναδείχθηκαν αυτοί που καθάρισαν την καρδιά τους και δέχθηκαν τον Χριστό όπως ο π. Φιλόθεος. Ανέλυσε ο π. Τύχων τον τρόπο με τον οποίο καθαρίζει η καρδιά, δηλαδή με την συναίσθηση της αμαρτίας και την θεραπεία της από τον πνευματικό. Ο γέροντας Φιλόθεος ήταν ένας πνευματικός που με διάκριση, αγάπη, σοφία, καλοσύνη, υπευθυνότητα και φόβο Θεού διακόνησε τις πονεμένες ψυχές. Είχε δυνατή μνήμη και διηγούνταν περιστατικά από το Γεροντικό, η εξομολόγηση πολλές φορές διαρκούσε μία ή δύο ώρες. Θεωρούσε τα επιτίμια θεραπευτικά για να ζητηθεί το

έλεος του Θεού, ενώ δεν σταματούσε να μιλά για τα ευεργετικά αποτελέσματα της εξομολόγησης. Αναφέρθηκε ο ομιλητής στα λόγια του γέροντα που θεωρούσε ότι η ορθόδοξη εκκλησία είναι παράδειγμα θείας οικονομίας και διάκρισης. Έλεγε δε πως όποιος δεν εξομολογείται με κατάνυξη, πρέπει να προβληματίζει τον πνευματικό και να τον κάνει τούτο το γεγονός προσεκτικό, αλλά και για όσους δεν διορθώνονται ο πνευματικός να μην είναι προσβλητικός. Τέλος έλεγε ο όσιος γέροντας, πως το να πεθαίνεις για τα πνευματικά σου παιδιά είναι σαν να ανεβαίνεις στον ουρανό. Ενώ στην πνευματική του διαθήκη, νουθετεί και υπόσχεται πως δεν θα ξεχάσει τα πνευματικά του τέκνα αν βρει παρρησία στον Θεό. Τελευταίος ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο κ. Κεμετσετζίδης Στυλιανός, ο οποίος παρουσίασε βιογραφικά στοιχεία του όσιου γέροντα, αναφέρθηκε στις περιοδείες του ανά την Ελλάδα και όχι μόνο, ενώ τον χαρακτήρισε ως άγγελο παρηγοριάς, εξέχουσα φυσιογνωμία του 20ου αιώνα, χριστομίμητη, χαρισματική οσιακή μορφή, που διακρίθηκε για την πίστη του, την ταπείνωση, την αγάπη, την αγαθή του συνείδηση, την δύναμη ευσέβειας, το ήπιο του χαρακτήρα του, το ανεξίκακο, την πραότητα του. Οίκος ευσπλαχνίας χαρακτηρίστηκε, αληθινός δάσκαλος, ήρεμη δύναμη που μαγνήτιζε ψυχές. Επίσης έκανε ο ομιλητής εκτενή αναφορά σε επιστολές των πιστών που όχι μόνο καταδεικνύουν την αγάπη που του είχαν, αλλά και το πιστεύω τους πως ο γέροντας ήταν αυτός που μπορούσε να τους οδηγήσει στον δρόμο της αρετής. Στο τέλος της εκδήλωσης προβλήθηκε οπτικοακουστικό αφιέρωμα με σπάνια ντοκουμέντα, που επιμελήθηκε αριστοτεχνικά ο π. Παλαμάς Κυριλλίδης.

Παύλειος Λόγος

13


Σ

την φιλόξενη ενορία του Διαβατού και συγκεκριμένα στον νεόδμητο ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 4/6/2011, η ετήσια σύναξη πρεσβυτερών, εκδήλωση που εντάσσεται στα πλαίσια των ΙΖ΄ Παυλείων. Της εκδήλωσης προηγήθηκε η τέλεση της θείας Λειτουργίας, υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, ενώ έψαλλε με βυζαντινή κατάνυξη, ο χορός της μοναστικής αδελφότητας, της Παναγίας Μικροκάστρου, της Ιεράς Μητρόπολης Σισσανίου και Σιατίστης. Κατά την έναρξη της σύναξης πρεσβυτερών, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων, αναφέρθηκε στα τρία βασικά στοιχεία που πρέπει να κοσμούν την κάθε μητέρα, αλλά ιδιαίτερα την πρεσβυτέρα. Αυτά τα στοιχεία είναι η απόλυτη και απεριόριστη αγάπη προς όλους, η προσπάθεια

Η Καθηγουμένη αδελφή Θεολογία κατά την εισήγησή της

για την διατήρηση της συνοχής της οικογένειας και των μελών της ενορίας, αλλά και η μεσολάβησή της προς τον πατέρα όταν κάποιο πρόβλημα απασχολεί τα μέλη της οικογένειαςενορίας. Η πρεσβυτέρα τόνισε ο ποιμενάρχης μας, είναι η μητέρα της ενορίας και οι σχέσεις που αναπτύσσει, είναι σχέσεις αγάπης και μέριμνας. Πρέπει λοιπόν να ασχολείται με λεπτότητα και διάκριση και όχι με διάθεση αναμίξεως στα προβλήματα των τρίτων. Είναι η πρεσβυτέρα ο άνθρωπος που ψάχνουν οι πονεΗ πρεσβυτέρα κ. Αικατερίνη Πενιρτζή

14

Παύλειος Λόγος

μένοι για να μιλήσουν, είναι το πρότυπο της ενορίας με χριστιανική ζωή, στάση αλλά και λόγο. Θα πρέπει δε να μην ξεχνά πως η θέση της δεν είναι να υπερβαίνει αυτή του συζύγου της. Κάποιες δε φορές μπορεί η συμβολή της να είναι καταλυτική και σωτήρια στους ανθρώπους που περιμένουν μια κουβέντα της. Αυτός ο ιδιαίτερος ρόλος είναι τιμητικός για την γυναίκα και προσπάθειά της διαρκής είναι η σωστή πορεία που δεν θα υποβιβάζει την θέση που της εμπιστεύτηκε η εκκλησία δίπλα στον ιερέα σύζυγό της, κατέληξε ο Σεβασμιώτατος. Στη συνέχεια της ημερίδας, η οσιολογιωτάτη καθηγουμένη της Ιεράς Μονής Παναγίας Μικροκάστρου, αδελφή Θεολογία, αναφέρθηκε στον πολλαπλό ρόλο της πρεσβυτέρας, που ενεργεί στο στίβο της ζωής με την χάρη που της εξασφαλίζει ο ιερέας σύζυγός της. Μετά το μυστήριο του γάμου, η ενότητα ψυχής είναι αδιάλειπτη και στόχο έχει την συνεχή ένωση δια της

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων Πρεσβυτερών στο Διαβατό •Ημερίδα βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού •

Κυριακή Σάββατο31 4 Ιουνίου Μαΐου

«Εγώ ο Άρχοντας «Η πρεσβυτέρα ως της γης» μητέρα της ενορίας»


μυστηριακής ζωής, ταυτιζόμενη μετέχει δε η πρεσβυτέρα στο μυστήριο της κένωσης. Δέχεται και αντανακλά τη θεία χάρη, που αντανακλάται από το άρωμα της ιεροσύνης του συζύγου της και από τις αγιαστικές πράξεις του ιερέα. Αυτή η ύψιστη λειτουργική ζωή ανακαλύπτεται από την πρεσβυτέρα που αγιάζει ακόμη και αν ο ιερέας είναι ανάξιος. Πως όμως η πρεσβυτέρα ανταποκρίνεται στην αποστολή της; Την απάντηση εύγλωττα έδωσε η αδελφή Θεολογία, τονίζοντας πως η ισορροπία στις σχέσεις είναι λεπτή. Όλα όμως ξεκινούν και απορρέουν από την εκλογή της υποψήφιας πρεσβυτέρας που πρέπει να γίνει πολύ προσεκτικά, να μην είναι βιαστική, ενώ θύμισε και τον λόγο του Ιωάννου του Χρυσοστόμου: «ουδέν ισχυρότερο, γυναικός ευλαβούς». Στη συνέχεια της ημερίδας μίλησε η πρεσβυτέρα κ. Αικατερίνα Πενιρτζή – Ζαχαράκη από την ιερά Μητρόπολη Κοζάνης με θέμα «το μητρικό χάρισμα της γυναίκας» Ακολούθησε συζήτηση επί των θεμάτων που αναπτύχθηκαν και τέλος παρετέθη γεύμα στην αίθουσα της ενορίας.

Απονομή αναμνηστικών των ΙΖ΄Παυλείων στις εισηγήτριες

Αναμνηστική φωτογραφία μετά τη λήξη εργασιών της Ημερίδας στον Ι. Ν. Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης Διαβατού Παύλειος Λόγος

15


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων τα παιδιά στέλνουν μήνυμα για την • βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος •

Κυριακή Κυριακή31 5 Ιουνίου Μαΐου

Σ

τα πλαίσια της παγκόσμιας ημέρας περιβάλλοντος η Αρχιερατική Περιφέρεια Αλεξανδρείας σε συνεργασία με το Δήμο Αλεξανδρείας, τα συστήματα προσκόπων Αλεξανδρείας και το Σύλλογο Αλεξάνδρειας: «Αθλητισμός-Πολιτισμός-Φύση», οργάνωσε εκδήλωση αφιερωμένη στο περιβάλλον. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε το πρωί της Κυριακής 5 Ιουνίου, στον αύλειο χώρο του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αλεξανδρείας και συμμετείχαν σε αυτήν 230 παιδιά καθώς και αριθμός ενηλίκων.

Η έναρξη της εκδήλωσης έγινε μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, με την καταγραφή των ονομάτων όλων των συμμετεχόντων στους οποίους διανεμήθηκαν αναμνηστικά καπελά-

κια. Έπειτα τον λόγο πήρε ο Αρχιερατικός Επίτροπος Αλεξανδρείας και υπεύθυνος του Γραφείου Νεότητος της Ιεράς Μητροπόλεως Αρχιμανδρίτης Διονύσιος Ανθόπουλος ο οποίος ευχαρίστησε όλα τα παιδιά για την ανταπόκρισή τους στην πρόσκληση των διοργανωτών (είχε προηγηθεί την Παρασκευή 3 Ιουνίου ενημέρωση των μαθητών και διανομή φυλλαδίων στα σχολεία της πόλης) και τόνισε την αξία της συμμετοχής στον αγώνα που διεξάγεται από πολλούς φορείς και από την Εκκλησία για την ευαισθητοποίηση όλων στα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος. Κατόπιν την εκδήλωση χαιρέτησαν ο Δήμαρχος Αλεξάνδρειας κ. Φώτης Δημητριάδης και εκ μέρους των προσκόπων ο Αναπληρωτής Έφορος Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας κ. Χαράλαμπος Μπλατσάς.

Αμέσως μετά ξεκίνησε το πρώτο μέρος της εκδήλωσης που περιελάμβανε ποδηλατοδρομία στο κέντρο της πόλης. Με το σύνθημα εκκίνησης παιδιά και ενήλικες με τα ποδήλατά τους, ξεχύθηκαν στις καθορισμένες από την διοργάνωση οδούς μεταφέροντας με τον τρόπο αυτό το μήνυμα του περιορισμού της χρήσης του αυτοκινήτου και την υιοθέτηση του ποδηλάτου για της μετακινήσεις εντός της πόλης και όχι μόνο. Σημαντική στη φάση αυτή της εκδήλωσης υπήρξε η συμβολή των ανδρών της τροχαίας που συνόδευσαν με δύο οχήματα τους ποδηλάτες και που με τις συμβουλές και τις υποδείξεις τους βοήθησαν τα μέγιστα στην ασφαλή διεξαγωγή του ποδηλατικού γύρου. Επίσης σημαντική ήταν η βοήθεια του καταστήματος εμπορίας ποδηλάτων Σαουλίδη, που προσέφερε τεχνική υποστήριξη στους ποδηλάτες καθώς

Από την ποδηλατοδρομία που διοργανώθηκε στην ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας

16

Παύλειος Λόγος

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ ο Άρχοντας «Μία μέρα γης» χωρίςτης αυτοκίνητο»


Ο Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος

και αριθμό ποδηλάτων σε παιδιά που επιθυμούσαν να συμμετέχουν στον ποδηλατικό γύρο αλλά δεν διέθεταν ποδήλατο. Με την επιστροφή των παιδιών στον αύλειο χώρο του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ξεκίνησε το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης. Σε αυτό, αφού τα παιδιά χωρίστηκαν σε τέσσερις μεγάλες ομάδες κλήθηκαν να συμμετάσχουν σε δράσεις που είχαν προετοιμαστεί από τους προσκόπους της πόλης. Οι δράσεις αυτές ήταν: 1) ζωγραφίζω για το περιβάλλον, 2) στέλνω μήνυμα για τα δάση, 3) καθαρή πόλη-ανακύκλωση υλικών, 4) εξοικονομώ ενέργεια και 5) προστατεύω το υδάτινο περιβάλλον. Ήταν τόσος ο ενθουσιασμός των παιδιών και τόσο όμορφο το θέαμά τους να σπεύδουν από τη μία δραστηριότητα στην άλλη κατακλύζοντας με την κίνησή τους το μεγάλο χώρο, να ζωγραφίζουν και να παίζουν που προκάλεσε το θαυμασμό των περιοίκων και δεν ήταν λίγοι αυτοί που βγήκαν στα μπαλκόνια τους και παρακολούθησαν με χαρά όλη την εκδήλωση στο τέλος της οποίας έσπευσαν να συγχαρούν τους διοργανωτές. Μετά την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων, κληρώθηκαν τρία ποδήλατα και αριθμός ηχητικών συστημάτων, ενώ δόθηκαν σε όλα τα παιδιά αναμνηστικά διπλώματα υπογεγραμμένα από το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονα. Την εκδήλωση έκλεισε ο Αρχιερατικός Επίτροπος Αλεξανδρείας Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος ο οποίος ευχαρίστησε τους συνδιοργανωτές για την συμπαράστασή τους στην πρωτοβουλία της τοπικής Εκκλησίας καθώς και όλα τα παιδιά για τη συμμετοχή τους. Τα παιδιά στέλνουν μηνύματα για το Περιβάλλον Παύλειος Λόγος

17


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων μαθητικός μουσικός διαγωνισμός • βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού •

Κυριακή Κυριακή31 5 Ιουνίου Μαΐου

Τ

ην Κυριακή 5 Ιουνίου σμού όπως και κάθε διαγωνισμού που τῆς Ἐκκλησίας, σέ ὅλους ὅσους ἔχουν μέσα στο πλαίσιο των ΙΖ΄ διοργανώνει η Ιερά Μητρόπολη σκοπό τήν τιμή νά συνεχίζουν τό ἔργο του Παυλείων πραγματοποιέχει όχι έναν αθέμιτο ανταγωνισμό πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου, σύμήθηκε στο Χώρο Τεχνών αλλά να αναπτυχθεί στα παιδιά ένας φωνα μέ τόν λόγο τοῦ Κυρίου: «ἄλλοι του Δήμου Βεροίας ο ευγενής συναγωνισμός, συνεργασία κεκοπιάκασιν καί ὑμεῖς εἰς τόν κόπον τελικός στον μαθητικό αλλά και να καλλιεργηθεί το αίσθημα αὐτόν εἰσεληλύθατε». Μουσικό Διαγωνισμό που της συμμετοχής και της τόλμης. Ὅλοι ἐμεῖς, λοιπόν, πού ἔχουμε αὐτή διοργάνωσε το Γραφείο Στο τέλος ο κ. Ορδουλίδης Γεώργιος, τή μεγάλη τιμή νά διακονοῦμε στό Νεότητος της Ιεράς Μητροπόλεως πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, αναἔργο τῆς Ἐκκλησίας, αἰσθανόμαστε τήν κοίνωσε τα ονόματα των νικητών και Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας. ἀνάγκη νά τό συνεχίζουμε μέ ὅλες μας Την εκδήλωση πατίς δυνάμεις ρουσίασε ο αρχιμ. καί σέ ὅλους Διονύσιος Ανθόπουλος, τούς τομεῖς, υπεύθυνος του Γραφείἀπευθυνόμενοι ου Νεότητας. σέ μικρούς καί Οι συμμετοχές οι μεγάλους, μέ οποίες ξεπέρασαν τις τόν τρόπο πού εκατό χωρίστηκαν ταιριάζει στόν σε τρεις κατηγορίες: καθένα. δημοτικού, γυμνασίου Καί ἕνας ἀπό και λυκείου. αὐτούς τούς Όλα τα παιδιά συμτρόπους εἶναι μετείχαν στην προκρικαί τό κατηχηματική φάση η οποία τικό ἔργο τῆς έγινε μερικές ημέρες Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, πού πριν και οι συμμετοχές που προκρίθηκαν διαπροσπαθεῖ νά γωνίστηκαν ζωντανά γνωρίσει στά μπροστά στους κριτές παιδιά καί τούς αλλά στην αίθουσα του νέους τῆς Ἱερᾶς Χώρου Τεχνών η οποία Μητροπόλεώς Απονομή επάθλων διενοριακού πρωταθλήματος 5Χ5 τό πρόσωπο ήταν κατάμεστη από μας ποδοσφαίρου «Δημήτριος Βικέλας» ενθουσιώδεις μικρούς τοῦ Χριστοῦ, γιά και μεγάλους φίλους της νά τούς κάνει εν συνεχεία ο Σεβασμιώτατος βράβευσε μουσικής. ἔτσι μετόχους τῆς ἀληθείας, τῆς σοφίας τους νικητές. Επίσης, βραβεύτηκαν και καί τῆς ζωῆς του. Και οι 19 συμμετοχές στον τελικό οι νικητές του διενοριακού πρωταθλήχειροκροτήθηκαν και έδωσαν μία ευχάὍλοι γνωρίζουμε τίς ἀνησυχίες ματος ποδοσφαίρου 5Χ5 που διοργάπαιδιῶν καί τῶν νέων μας. Ὅλοι ριστη αίσθηση σε όλους του παρευριτῶν νωσε και φέτος το Γραφείο Νεότητας. σκομένους για ένα καλύτερο πολιτιστιγνωρίζουμε τίς ἐπιδράσεις καί τίς ἐπιρΗ ομιλία του Σεβασμιωτάτου: «Διό κό μέλλον της Ημαθίας. γρηγορεῖτε, μνημονεύοντες ὅτι τριετίαν ροές τοῦ κόσμου πού ἀσκοῦνται πρός Αφού όλοι οι συμμετέχοντες πέρααὐτούς μέ κάθε τρόπο. Ὅλοι γνωρίζουνύκτα καί ἡμέραν οὐκ ἐπαυσάμην μετά σαν από την μουσική σκηνή και κατέμε τούς κινδύνους πού διατρέχουν καί δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον». θεσαν εκεί τον καλύτερο εαυτό τους τούς πειρασμούς στούς ὁποίους εἶναι Αὐτά τά λόγια πού ἀπευθύνει ὁ η κριτική επιτροπή αποσύρθηκε για να ἐκτεθειμένοι. Ὅλοι γνωρίζουμε πόσο ἀπόστολος Παῦλος στούς πρεσβυτέλάβει την τελική απόφαση για τους νιρους τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐφέσου μπορεῖ ἀναζητοῦν τήν ἀλήθεια, πόσο ἐπιδικητές κάθε κατηγορίας. Το λόγο πήρε ο κυριολεκτικά νά ἀπευθυνόταν σέ ώκουν τή γνώση, πόσο ἐπιθυμοῦν τή Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, ζωή. Καί ἀκόμη ὅλοι γνωρίζουμε τήν ἐκείνους, στήν πραγματικότητα ὅμως Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήπροσπάθεια πού καταβάλουν γιά νά ἀπευθύνονται σέ ὅλους ὅσους ἔχουν μων και αφού συνεχάρη όλα τα παιδιά, προχωρήσουν καί νά προοδεύσουν, γιά τήν εὐθύνη νά ἐργάζονται στό γεώργιο τόνισε ότι σκοπός αυτού του διαγωνινά κατακτήσουν τή ζωή καί νά δοῦν τά

18

Παύλειος Λόγος

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ Άρχοντας «Με ταο φτερά της της γης» Ελληνικής μουσικής»


ὄνειρά του νά πραγματοποιοῦνται. Σέ αὐτή τους τήν προσπάθεια τά παιδιά καί οἱ νέοι μας χρειάζονται στήριξη καί συμπαράσταση, χρειάζονται ἐνδιαφέρον καί ἀγάπη, χρειάζονται ἀνθρώπους πού θά τούς ἐμπιστευθοῦν καί θά εἶναι διαθέσιμοι νά ἀκούσουν τά ἐρωτήματά τους καί νά τούς βοηθήσουν νά βροῦν τίς ἀπαντήσεις. Αὐτό προσπαθεῖ νά προσφέρει ἡ Ἐκκλησία μας στά παιδιά καί στούς νέους μας μέ τά κατηχητικά καί τίς νεανικές συντροφιές πού λειτουργοῦν σέ ὅλες τίς ἐνορίες καί δέν παραλείπει, ὅταν ὑπάρχει ἀνάγκη, νά ἀκολουθεῖ τό παράδειγμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου καί νά νουθετεῖ «νύκτα καί ἡμέρα μετά δακρύων ἕνα ἕκαστον». Οἱ δικές του, ἄλλωστε, μεσιτεῖες καί πρεσβεῖες στόν θρόνο τοῦ Θεοῦ ἦταν πού ἐνίσχυσαν τούς κατηχητές καί τίς κατηχήτριές μας στό ἔργο τους, ἔργο διακονίας καί προσφορᾶς, ἀλλά καί τά παιδιά καί τούς νέους μας, οἱ ὁποῖοι σέ μιά ἐποχή πού τά πάντα ἀμφισβητοῦνται, ἔδωσαν τό δικό τους παρόν στήν Ἐκκλησία καί τό ἔργο της, γεμίζοντας μας ἐλπίδες γιά τό μέλλον. Καί ἀπόψε αὐτό τό ἔργο ὁλοκληρώνει ἕναν ἀκόμη κύκλο. Δέν τελειώνει, δέν σταματᾶ, γιατί τό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας δέν σταματᾶ ὅσο ὑπάρχουν ἄνθρωποι, ὅσο ὑπάρχει ὁ κόσμος. Ἁπλῶς κλείνει ἕναν κύκλο, γιά νά ξαναρχίσει καί πάλι μέ τό νέο ἐκκλησιαστικό ἔτος. Γι᾽ αὐτό καί αὐτή τήν ὥρα θά ἤθελα νά εὐχαριστήσω ὅλους ἐκείνους πού ἐργάσθηκαν καί φέτος στό πνευματικό ἔργο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, προσφέροντας μέ ἀγάπη τόν χρόνο, τίς δυνάμεις καί τίς ἱκανότητές τους στήν

Ἐκκλησία καί τούς ἀνθρώπους. Εὐχαριστῶ θερμά τούς κατηχητές καί τίς κατηχήτριές μας, τούς ἱερεῖς πού συνέβαλαν στήν εὔρρυθμη λειτουργία τῶν κατηχητικῶν σχολείων καί τῶν νεανικῶν συνάξεων καί συμπαραστάθηκαν στούς λαϊκούς συνεργάτες τοῦ πνευματικοῦ ἔργου τῆς Ἐκκλησίας μας μέ κάθε τρόπο. Εὐχαριστῶ ἀκόμη τούς ἐκπαιδευτικούς καί τούς γονεῖς πού ὁδήγησαν τά παιδιά καί τούς νέους μας στήν Ἐκκλησία ἤ τά ἐνεθάρρυναν στήν ἀπόφασή τους νά ἔρθουν κοντά μας. Εὐχαριστῶ καί τά παιδιά καί τούς νέους μας πού μᾶς ἔδωσαν τή χαρά τῆς παρουσίας τους καί τῆς συμμετοχῆς τους στό κατηχητικό μας ἔργο. Ὁ κύκλος τοῦ πνευματικοῦ ἔργου ἔκλεισε φέτος μέ τόν Παύλειο Μουσικό Μαθητικό Διαγωνισμό «Μέ τά φτερά τῆς μουσικῆς» πού προκήρυξε γιά τό 2011 ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας καί εἶχε ὡς σκοπό νά δώσει τήν εὐκαιρία στά παιδιά καί στούς ἐφήβους νά ἀναδείξουν τό μουσικό τους χάρισμα, νά ἀξιοποιήσουν τίς ἱκανότητές τους δημιουργικά καί νά συμβάλλουν μέ τή συμμετοχή τους στήν πολιτιστική ἀνάπτυξη τῆς περιοχῆς μας. Γι᾽ αὐτό καί εὐχαριστῶ ὅλους τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες, τά παιδιά καί τούς νέους, πού συμμετεῖχαν στόν διαγωνισμό καί μᾶς παρεῖχαν αὐτή τή μουσική πανδαισία πού ἀπολαύσαμε ἀπόψε. Ὑπάρχουν, βεβαίως, καί ἐκεῖνοι πού διακρίθηκαν. Καί ἀπόψε εἴχαμε τή χαρά νά βραβεύουμε τά παιδιά πού ξεχώρισαν στόν μουσικό αὐτό διαγωνισμό καί μᾶς ἔδωσαν ἐξαίρετα δείγματα τοῦ ταλέντου καί τῶν ἱκανοτήτων τους. Καί

μαζί τους βραβεύσαμε καί τά παιδιά πού διακρίθηκαν στίς ἀθλητικές δραστηριότητες τοῦ Γραφείου Νεότητος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας. Ὅλοι ἀξίζουν τά θερμά μας συγχαρητήρια, ἀξίζουν τό χειροκρότημά μας. Σέ ὅλους ἐσᾶς πού διακριθήκατε ἀλλά καί σέ ὅλους ἐσᾶς πού συμμετείχατε στούς διαγωνισμούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας εὔχομαι νά συνεχίσετε νά καλλιεργεῖτε τά χαρίσματα τά ὁποῖα σᾶς ἔδωσε ὁ Θεός. Συνεχίστε νά πολλαπλασιάζετε τά τάλαντα αὐτά ὄχι μόνο γιά τή δική σας ὠφέλεια ἀλλά καί γιά τή δική του δόξα· γιατί «πᾶσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον» εἶναι προϊόν τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Τό καλοκαίρι πού ἀρχίζει μπορεῖ νά εἶναι περίοδος σχολικῶν διακοπῶν ἀλλά δέν πρέπει νά εἶναι περίοδος ραστώνης. Γι᾽ αὐτό ἄς μήν ξεχνοῦμε ὅλοι, μικρότεροι καί μεγαλύτεροι, τήν προτροπή τοῦ ἀποστόλου Παύλου, μέ τήν ὁποία ἄρχισα ἀπόψε: «Διό γρηγορεῖτε, μνημονεύοντες ὅτι τριετίαν νύκτα καί ἡμέραν οὐκ ἐπαυσάμην μετά δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον». Ἄς μήν ξεχάσουμε ὅσα ἀκούσαμε καί ὅσα διδαχθήκαμε φέτος στίς εὐκαιρίες πού μᾶς προσέφερε ἡ Ἐκκλησία μας μέ τό πνευματικό της ἔργο. Ἄς συνεχίσουμε τόν ἀγώνα καί τήν προσπάθειά μας μέ τή χάρη καί τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας, τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου, πρός τόν ὁποῖο ἀνήκει ἡ ἀγάπη καί ἡ εὐγνωμοσύνη, τήν ὁποία ἐκδηλώσαμε καί μέ τήν ἀποψινή ἐκδήλωση.

Από την απονομή βραβείων του Παύλειου μαθητικού μουσικού διαγωνισμού στο Χώρο Τεχνών Παύλειος Λόγος

19


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων Ημερίδα ιερέων στηδιαγωνισμού Βεργίνα • βραβεύσεις μαθητικού •

Κυριακή Τρίτη 731 Ιουνίου Μαΐου

Π

ραγματοποιήθηκε και φέτος η Ημερίδα Ιερέων της Ιεράς Μητροπόλως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, ενταγμένη, όπως πάντοτε, στις εκδηλώσεις ΙΖ΄ Παύλεια που έχουν ως γενικό θέμα «Η πνευματική πατρότητα στην Ορθόδοξη παράδοση». Η Ημερίδα έλαβε χώρα στη Βεργίνα την Τρίτη 7 Ιουνίου 2011 με θέμα: «Ιερωσύνη και πνευματική πατρότητα» και άρχισε με Αρχιερατική Θ. Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Φωτίου, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Παντελεήμονος, ο οποίος κήρυξε και την έναρξη των εργασιών της Ημερίδας. Ομιλητές ήταν οι: α) Βασίλειος Κουκουσάς, Ιστορικός και Αναπλ. Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με θέμα «Η σχέση διδασκάλου και μαθητή μέσα από το παράδειγμα του Ιερού Φωτίου» και β) Κων/νος Νιχωρίτης, Σλαβολόγος και Αναπλ. Καθηγητής της Σχολής Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυσικής Μακεδονίας, με θέμα «Η

Ο κ. Βασίλειος Κουκουσάς

οικουμενική διάσταση του έργου των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και των μαθητών τους». Μετά τις συζητήσεις ακολούθησε διάλογος με τους ιερείς, ενώ ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Αρχιμ. Γεώργιος Χρυσοστόμου, ως συντονιστής της Ημερίδας, εξήγαγε τα

Από την αρχιερατική θεία λειτουργία στον ι. ναό Αγ. Φωτίου Βεργίνας

20

Παύλειος Λόγος

συμπεράσματα, ιδιαίτερα χρήσιμα για την άσκηση της πνευματικής πατρότητας από τους σημερινούς ιερείς. Συγκεκριμένα από τους εισηγητές αναφέρθηκε ότι: Ο Ιερός Φώτιος: 1. Ήταν άνθρωπος της προσευχής. Συμπέρασμα: Η προσευχή είναι απαραίτητο στοιχείο ενός ποιμένα. 2. Δεν ήταν αυτοδίδακτος αλλά μελετούσε συνεχώς. Συμπέρασμα: Οι ιερείς πρέπει να καταρτίζονται και να μελετούν συνεχώς. 3. Αρνήθηκε τη θ. κοινωνία, σε κάποια συγκεκριμένη περίπτωση, έστω και έγινε δυσάρεστος. Συμπέρασμα: Οι ιερείς δεν πρέπει να καλλιεργούν πελατειακές σχέσεις με τους πιστούς, για να γίνονται αρεστοί. Οφείλουν να ορθοτομούν την αλήθεια. 4. Ήταν γνώστης των κοινωνικών συνθηκών της εποχής του. Συμπέρασμα: Εάν ένας ιερέας αγνοεί τις σύγχρονες καταστάσεις και ανάγκες της κοινωνίας, δεν ασκεί το έργο του επιτυχώς. 5. Υπέστη διώξεις. Συμπέρασμα: Σήμερα δεν είναι αυτονόητος ο σεβασμός όλων των ανθρώπων απέναντι στους ιερείς. Αντίθετα οι ιερείς πρέπει να είναι έτοιμοι να δεχθούν προσβολές και άλλες αρνητικές καταστάσεις, οι οποίες συχνά οφείλονται στην πλημμελή άσκηση των ποιμαντικών καθηκόντων τους. 6. Οι μαθητές του ήταν πρόθυμοι να ακούν τη διδασκαλία του κάθε φορά που τους καλούσε. Συμπέρασμα: Οι ιερείς συχνά είναι απρόθυμοι να συμμετέχουν σε επιμορφωτικά σεμινάρια και ιερατικές συνάξεις. 7. Φάνηκε πολύ ανεκτικός στους εικονομάχους. Τους αντιμετώπισε θεολογικά αλλά δεν τους καταδίωκε. Συμπέρασμα: Δεν θα πρέπει να εξουθενώνουμε τους ανθρώπους που έχουν μια διαφορετική από εμάς πίστη. Το ότι βρίσκονται μακριά ή εκτός Εκ-

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ ο Άρχοντας «Ιερωσύνη και πνευτης γης» ματική πατρότητα»


κλησίας ίσως να οφείλεται και σε εμάς. 8. Δεν επιχείρησε να δημιουργήσει «ομάδα» οπαδών. Συμπέρασμα: Αντίθετα, στις μέρες μας παρατηρούμε ομάδες οπαδών γύρω από συγκεκριμένα πρόσωπα. Από την άλλη πλευρά, οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος με τους μαθητές τους: 1. Σεβάστηκαν την ταυτότητα και τον πολιτισμό των άλλων λαών. Συμπέρασμα: Αυτό οφείλει να κάνει και σήμερα η Ορθόδοξη Ιεραποστολή, που ανθεί στην Αφρική και την Ασία. 2. Έδωσαν μεγάλη ώθηση στην Ιεραποστολή. Συμπέρασμα: Η Ορθόδοξη Εκκλησία στις μέρες μας δίνει μεγάλη έμφαση στην Ιεραποστολή, ακολουθώντας το παράδειγμα του Ιερού Φωτίου, των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και των μαθητών τους. Να σημειωθεί ότι η τιμή του Ιερού Φωτίου, των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και των Αγίων Δεκαρίθμων μαθητών τους είναι ιδιαίτερα έντονη στην Ιερά Μητρόπολη. Συγκεκριμένα: α) Ο Ιερός Ναός της Βεργίνας τιμάται στο όνομα του Αγίου Φωτίου. β) Στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βέροιας φυλάσσεται η τιμία κάρα του Αγίου Κλήμεντος Αχρίδος, μαθητού των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, η τιμή του οποίου είναι πολύ διαδεδομένη στην περιοχή του Ρουμλουκιού ή Καμπανίας, της πεδιά-

Ο κ Κωνσταντίνος Νιχωρίτης κατά την εισήγησή του

δας δηλαδή μεταξύ Θεσσαλονίκης και Βέροιας. γ) Σύμφωνα, άλλωστε, με κάποια επιστημονική άποψη στον ίδιο χώρο βρισκόταν και η Σκλαβηνία, η περιοχή δηλαδή, όπου μεγάλωσαν οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, καθώς ο πατέρας τους είχε την ιδιότητα του διοικητή της περιοχής αυτής. Για τον λόγο αυτό στην Αλεξάνδρεια ανεγείρεται περικαλλής Ιερός Ναός των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου. Την ευθύνη διοργάνωσης της Ημερίδας είχαν ο Αρχιμ. Ιερεμίας Γεωργαλής,

Αρχιερατικός Επίτροπος Βεργίνας, και ο Πρεσβ. Ευάγγελος Νεστορόπουλος, εφημέριος Βεργίνας. Η Ημερίδα ολοκληρώθηκε με την απονομή του αναμνηστικού των ΙΖ΄ Παυλείων στους εισηγητές και γεύμα, που παρέθεσε η Εκκλησιαστική Επιτροπή του Ιερού Ναού Αγίου Φωτίου Βεργίνας. Τέλος, σε όλους τους ιερείς μοιράστηκε καλαίσθητο αντίγραφο εικόνας των Δεκαρίθμων Αγίων, μαθητών των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου.

Ο Σεβασμιώτατος απευθύνεται στους ιερείς του μετά την ολοκλήρωση της ημερίδας Παύλειος Λόγος

21


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων το πέρασμά του απ΄το Ρουμλούκι

• Σάββατο Κυριακή 31 11 Μαΐου Ιουνίου

Τ

βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού

ο Σάββατο 11 Ιουνίου το απόγευμα διοργανώθηκε στην Αλεξάνδρεια, στο πλαίσιο των ΙΖ΄Παυλείων Εσπερίδα τοπικής ιστορίας και λαογραφίας με θέμα: «Πατροκοσμάς ο Αιτωλός: το πέρασμά του από το

Ρουμλούκι». Ο Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος στην παρουσίαση της Ημερίδας μεταξύ άλλων είπε: «Φέτος οργανώθηκαν στην Αλεξάνδρεια τρεις εκδηλώσεις στο πλαίσιο των ΙΖ΄Παυλείων και απόψε είναι η τελευταία, καθιερωμένη πλέον, ημερίδα τοπικής ιστορίας και λαογραφίας προκειμένου να διασωθεί και παραδοθεί στις επόμενες γενιές η ιστορία του Ρουμλουκιού, του τόπου μας. Το θέμα της ημερίδας είναι εμπνευσμένο από το γενικό θέμα των ΙΖ΄Παυλείων και αφορά ένα πνευματικό

πατέρα του τόπου και του γένους μας, τον Πατροκοσμά, που πέρασε από το Ρουμλούκι και άφησε ανεξίτηλη τη μνήμη του στους κατοίκους αυτού του τόπου. Με τη σημερινή εκδήλωση ξοφλούμε ένα μικρό μέρος από το μεγάλο χρέος μας στον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό». Κατόπιν ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων κήρυξε την έναρξη των εργασιών της εσπερίδος τονίζοντας: «Συνεχίζοντας την ωραία παράδοση προβολής της ιστορίας του Ρουμλουκιού και των σπουδαίων μορφών που συνδέονται με αυτήν, θελήσαμε να αφιερώσουμε τη φετινή Ημερίδα σε ένα πρόσωπο που πέρασε από τον τόπο αυτό, δίδαξε το λόγο του Θεού, ξυπνώντας ξεχασμένες συνειδήσεις, στηρίζοντας και ενισχύοντας τους ανθρώπους, που ταλαιπωρημένοι

από τα δεινά της μακροχρόνιας δουλείας, κινδύνευαν να χάσουν την εθνική τους ιδιοπροσωπία και να λησμονήσουν την ιστορία και την γλώσσα τους. Έτσι αναθέρμανε την ελπίδα και την πίστη για την ελευθερία του Γένους. Θελήσαμε, λοιπόν, να φωτίσουμε την ιερή μορφή του αγίου ιερομάρτυρα Κοσμά του Αιτωλού του ισαποστόλου και φωτιστού του Γένους μας, στην προσωπικότητα και το έργο του οποίου όλοι οφείλουμε πολλά. Ο Θεός τον έστειλε σε μία κρίσιμη καμπή της ιστορίας του ελληνικού Έθνους, σε ένα χρονικό σημείο που έπρεπε να τεθούν τα θεμέλια γι αυτό που θα ακολουθούσε, για τον ξεσηκωμό του Γένους. Και τα θεμέλια δεν θα μπορούσαν να είναι οι ιδέες του διαφωτισμού που είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν στη Δυτική Ευρώπη, αλλά η πίστη στην ιστορία του Γένους και η πίστη στο Θεό.

Άποψη του ακροατηρίου της Εσπερίδας στο πνευματικό κέντρο της ενορίας Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξάνδρειας

22

Παύλειος Λόγος

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Πατροκοσμάς «Εγώ ο Άρχοντας οτης Αιτωλός» γης»


Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός πίστευε στις δύο αυτές εσωτερικές δυνάμεις του ελληνισμού, όπως τις είχε διδαχθεί στα σχολεία της πατρίδος του αρχικά και στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους στη συνέχεια. Αυτές οι δύο δυνάμεις που αισθανόταν μέσα του, ήταν που τον παρακίνησαν να εγκαταλείψει την γαλήνη και την ησυχία του Άθωνος και να αναλάβει το επίπονο αυτό και δύσκολο έργο του επανευαγγελισμού του Γένους. Αυτές οι δύο δυνάμεις ήταν που τον βοηθούσαν να υπομένει την ταλαιπωρία των πολύωρων οδοιποριών για να περάσει από όσο περισσότερους τόπους μπορούσε, για να αφυπνήσει με τον λόγο και με το παράδειγμα της ζωής του τους ανθρώπους. Και ήταν αυτές που τον έκαναν να μη λυγίσει και μπροστά στο μαρτύριο. Αποτελεί, λοιπόν, ιδιαίτερη τιμή και ευλογία το πέρασμα του αγίου ιερομάρτυρος και ισαποστόλου Κοσμά του Αιτωλού από την περιοχή μας, από το Ρουμλούκι, από τον τόπο αυτό όπου τα ίχνη της παρουσίας και του κηρύγματος του αποστόλου Παύλου είναι πάντοτε νωπά. Και είμαστε ευγνώμονες στο Θεό που οδήγησε για άλλη μία φορά στην ιστορία αυτής της περιοχής έναν απόστολό του εδώ για να ανανεώσει την πίστη και την ελπίδα μας σ’ Εκείνον. Και εάν ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός ακολούθησε τα βήματα του πρωτοκορυφαίου αποστόλου Παύλου, εμείς απόψε θα παρακολουθήσουμε τα δικά του βήματα από το Άγιο Όρος μέχρι το Ρουμλούκι, θα προσεγγίσουμε την ιερή μορφή του και θα γνωρίσουμε το μέγεθος της συμβολής του στο Γένος μας. Οδηγοί μας σε αυτήν την οδοιπορία στα βήματα του αγίου ισαποστόλου Κοσμά, που τον τιμούμε απόψε μαζί με τον ουρανοβάμονα Παύλο, καθώς η εκδήλωσή μας εντάσσεται στα ΙΖ΄Παύλεια, που οργανώνει και φέτος η Ιερά Μητρόπολή μας προς τιμήν του ιδρυτού της τοπικής μας Εκκλησίας, θα είναι οι εκλεκτοί ομιλητές μας, τους οποίους και ευχαριστώ θερμά για την ευγενή αποδοχή της προσκλήσεώς μας να μοιραστούν μαζί μας την επιστημονική τους γνώση και να μας ξεναγήσουν στη ζωή και το έργο του φωτιστού του Γένους, αγίου ισαποστόλου και ιερομάρτυρος Κοσμά» Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Δήμαρχος Αλεξάνδρειας κ. Φώτιος Δημητριάδης, ο οποίος ευχήθηκε οι εκδηλώσεις των ΙΗ΄Παυλείων του χρόνου να πραγματο-

ποιηθούν στη νέα αίθουσα της πόλεως που μέχρι τότε θα είναι έτοιμη. Ακολούθως ο κ. Δημήτριος Δελιόπουλος, εκπαιδευτικός και συγγραφέας ανέλαβε την προεδρία της εσπερίδας και αφού παρακάλεσε τους ομιλητές να είναι συνεπείς στο χρόνο τους κάλεσε τον πρώτο εισηγητή κ. Κωνσταντίνο Νιχωρίτη, Αν. Καθηγητή Σλαβολογίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η συμβολή του Αγίου Όρους στον επανευαγγελισμό του υπόδουλου γένους». Ο εισηγητής αναφέρθηκε στην διαχρονική πορεία της ελληνικής παιδείας και του ρόλου που διαδραμάτισε το Άγιο Όρος, κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας. Μίλησε για το «κελλιώτικο Σχολειό» που λειτουργούσε στο Άγιο Όρος και σε όλα τα μετόχια του στις Βαλκανικές χώρες. Εστίασε την προσοχή του στην Αθωνιάδα Σχολή του Βούλγαρη και την πλούσια παραγωγή της. Την αντίσταση που προέβαλε το

Όρος έναντι του Ισλάμ με τους Νεομάρτυρες, δηλ. με την παραγωγή νέων μαρτύρων. Τέλος, κατέληξε στην πίστη και την αναβίωση της παράδοσής μας για να αντεπεξέλθουμε τα όποια δεινά μας φέρνουν οι σύγχρονοι τεχνοκρατικοί καιροί». Δεύτερος εισηγητής ήταν ο κ. Ιωάννης Μοσχόπουλος, νομικός, ιστορικός ερευνητής και συγγραφέας, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Το Ρουμλούκι κατά το 18ο αιώνα. Ιστορικό – κοινωνικό περίγραμμα». Ο ομιλητής αναφέρθηκε στις άμεσες δυσμενείς επιπτώσεις που είχε για τους υπόδουλους η ανακοπή του επεκτατισμού των Οθωμανών, διότι τότε τους καταπίεσαν περισσότερο. Όμως, οι συνθήκες του Κάρλοβιτς και του Πασσάροβιτς και αργότερα του Κιουτσούκ Καϊναρτζή, συνετέλεσαν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των υποδούλων. Αναφέρθηκε ακόμα στον καταλυτικό ρόλο της Εκκλησίας για την υποστήριξη

του ελληνισμού και την ανέλυσε με την αναφορά στην πολυσήμαντη δράση του επισκόπου Καμπανίας Θεοφίλου. Επίσης αναφέρθηκε στον αγώνα των ελληνικών σωμάτων εναντίον των αλβανικών ομάδων που ταλαιπωρούσαν την περιοχή. Τρίτος εισηγητής ήταν ο κ. Μιχαήλ Τρίτος, Κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. και είχε ως θέμα του: «Κοσμάς ο Αιτωλός. Ο Φωτιστής του γένους, ο προφήτης». Ο εισηγητής τόνισε ότι ο πατρο-Κοσμάς δεν υπήρξε μονάχα ο μεγάλος θρησκευτικός, εθνικός και κοινωνικός αναμορφωτής των χρόνων της σκλαβιάς. Ακόμη, αναφέρθηκε διεξοδικά στις προφητείες του Πατροκοσμά και στο πώς έχουν επιβεβαιωθεί ιστορικά. Και ο ομιλητής κατέληξε: « Το προφητικό χάρισμα αποτελεί μία μονάχα πτυχή της πολύπλευρης και πολυδιάστατης προσωπικότητας του αγίου Κοσμά του Αιτωλού, που υπήρξε η πιο πρωτότυπη και δραστήρια φυσιογνωμία του νεοελληνικού μαρτυρολογίου, ο θερμός κήρυκας του πνευματικού διαφωτισμού, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης και της ελευθερίας». Την τελευταία εισήγηση του κ. Δημητρίου Πανταζόπουλου, εκπαιδευτικού, ιστορικού ερευνητή και συγγραφέα, που είχε ως θέμα: «Το πέρασμα του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού από το Ρουμλούκι» ανέγνωσε, λόγω απουσίας του εισηγητή, ο Αρχιερατικός Επίτροπος Αλεξάνδρειας , Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος. Στην εισήγηση έγινε εκτενής αναφορά στα κηρύγματα και τις προφητείες του Πατροκοσμά στην περιοχή του Γιδά (Αλεξάνδρεια), όπως διασώθηκαν στην τοπική παράδοση. Μετά το τέλος των εισηγήσεων έγινε συζήτηση επί των θεμάτων που τέθηκαν καθώς επίσης και κατάθεση προσωπικών μαρτυριών. Η Εσπερίδα ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση του τόμου πρακτικών του προηγούμενου συνεδρίου που διοργανώθηκε στο πλαίσιο των ΙΣΤ Παυλείων και είχε ως θέμα του «Ο θεσμός της Εκκλησίας στο Ρουμλούκι», ενώ στο τέλος ο Αρχιερατικός Επίτροπος Αλεξανδρείας ανακοίνωσε τη διάθεση για την ανέγερση ενός μνημείου για το πέρασμα του Πατροκοσμά από την Αλεξάνδρεια και ζήτησε την ευλογία του σεβασμιωτάτου, ενώ του προσέφερε μία μικρογραφία του προτεινόμενου αγάλματος. (φωτο επάνω).

Παύλειος Λόγος

23


• έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων Ημερίδα θεολόγων καθηγητών Ημαθίας Κυριακή Τρίτη 14 31Ιουνίου Μαΐου

βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού

Τ

ην Τρίτη 14 Ιουνίου, στο αμφιθέατρο της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Βέροιας, διοργανώθηκε στο πλαίσιο των ΙΖ΄Παυλείων από την Ιερά Μητρόπολη, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δευτοροβάθμιας εκπαίδευσης Ημαθίας Ημερίδα για τους θεολόγους Σχοείων ευθύνης της μητροπολιτικής περιφέρειας που είχε ως θέμα της: «Εκκλησία και Εκπαίδευση σ΄έναν «άλλο» κόσμο». Η Ημερίδα ξεκίνησε με εισαγωγή από τον Πρωτοπρεσβύτερο του Οικουμενικού Θρόνου και θεολόγο Στυλιανό Μακρή, ο οποίος αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της διοργάνωσης της Ημερίδας και κάλεσε τους θεολόγους να δούνε τον «άλλο» ως εικόνα του Θεού. Ανέλυσε το επίθετο «άλλος», που δίνει αρνητική ή θετική χροιά

Ο πρωτ/ρος του Οικ. Θρόνου π. Στυλιανός Μακρής παρουσιάζει την Ημερίδα.

Οι θεολόγοι της Ημαθίας που παρακολούθησαν τις εργασίες της Ημερίδας

24

Παύλειος Λόγος

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ ο Άρχοντας «Εκκλησία και εκπαίδευση σ’ έναντης «άλλο» κόσμο» γης»


προσδιοριστικά και έτσι πολλές φορές οι συμπεριφορές είναι αρνητικές. Τόνισε δε πως για τους θεολόγους ο ξένος είναι μία πρόκληση για προσαρμογή σε μία νέα πραγματικότητα. Στη συνέχεια στο βήμα ανέβηκε η κ. Σοφία Γρηγοριάδου, Σχολική Σύμβουλος Θεολόγων, η οποία αφού ευχαρίστησε τον σεβασιώτατο, τους ομιλητές και όλους τους διοργανωτές τόνισε πως ο «άλλος» συνδέεται με τη σχολική ζωή, αλλά και πως η φιλαλήθεια του κατ΄εικόνα καταργεί κάθε διάκριση, ενώ ο Χριστός καταργεί τις διαφορές. Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Διονύσιος Διαμαντόπουλος ο οποίος αναφέρθηκε στο φαινόμενο της παγκοσμιότητας της θρησκείας, και της διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών ως αναγκαιότητας. Η μορφή και το περιεχόμενο του μαθήματος, τόνισε, είναι τα χαρακτηριστικά που στήριζαν τον λαό μας στην ορθόδοξη πίστη. Παρόλο που προβάλλονται ιδέες που ενοχοποιούν το μάθημα των θρησκευτικών, πρέπει να προταθούν απαντήσεις, που απενοχοποιούν το μάθημα και το απαλλάσσουν από τη χειραγωγία, διευκρίνησε ο ομιλητής. Κατέληξε δε λέγοντας πως στον διαφορετικό κόσμο, η θρησκευτική ελευθερία είναι κατοχυρωμένη. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων στον χαιρετισμό του τόνισε: «Η Εκκλησία και η εκπαίδευση είναι δύο θεσμοί με αρκετές ομοιότητες στην αποστολή και το έργο που έχουν μέσα στον κόσμο. Αποστολή και των δύο είναι να μορφώνουν τους ανθρώπους. Η εκκλησία μορφώνει μέσα στην ψυχή των ανθρώπων το θεανδρικό πρόσωπο του Κυρίου, κατά το πρότυπο του αποστόλου Παύλου, ο οποίος περιγράφει τη διαδικασία αυτή ως μακροχρόνια και επώδυνη, γράφοντας προς τους Γαλάτες: «τεκνία μου, ους πάλιν ωδίνω άχρις ού μορφωθεί Χριστός εν υμίν». Η διαδικασία αυτή έχει ως τέλος τη μεταποίηση του ανθρώπου σε νέον άνθρωπο, σε «κατά Θεόν κτισθέντα», γεγονός που έχει συνέπειες και επίδραση στο σύνολο της προσωπικότητός του. Η εκπαίδευση μορφώνει το πνεύμα των ανθρώπων, προσφέροντας γνώση και αρωγή, διαμορφώνοντας χαρακτήρα και προσωπικότητα, μέσα από την άσκηση, την πειθαρχία, την καλλιέργεια των διανοητικών και ψυχικών χαρισμάτων, αλλά και μέσα από την επαφή και την επικοινωνία με τους συμμαθητές, τους εκπαιδευτικούς και γενικότερα με το σχολικό περιβάλλον. Όπως είναι προφανές τόσο η αποστολή της Εκκλησίας, όσο και η αποστολή της εκπαιδεύσεως εκτελείται μέσα στον κόσμο. Ο κόσμος όμως δεν παραμένει ο ίδιος στο πέρασμα των αιώνων· αλλάζει,

Η κ. Σοφία Γρηγοριάδου

Η κ. Αδελαΐς Ισμυρλιάδου και ο κ. Κων/νος Φλίτουρης

Ο κ. Διονύσιος Διαμαντόπουλος Παύλειος Λόγος

25


και αλλάζει με ποικίλους τρόπους, γεγονός που αναγκάζει τόσο την Εκκλησία όσο και την Εκπαίδευση να αναθεωρήσουν την θέση τους και τη στάση τους, να αναπροσαρμόσουν τους τρόπους και τις μεθόδους τους, ώστε να ανταποκρίνονται στην αποστολή τους μέσα σε αυτόν τον διαφορετικό, μέσα σ΄αυτόν τον «άλλο» κόσμο. Υπάρχει όμως και ένας ακόμη λόγος για τον οποίο και η Εκκλησία και η Εκπαίδευση καλούνται να κάνουν αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο μεταφέρουν 21 το μήνυμά Δευτέρα Ιουνίουτους: και αυτός είναι για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές γύρω τους και τις αλλαγές στον κόσμο που τους επηρεάζουν. Διότι η αλλαγή μιάς δεδομένης καταστάσεως, ή των συνθηκών ή των προσώπων γύρω μας είναι κάτι που οι περισσότεροι από εμάς δυσκολεύονται να την αποδεχθούν. Η αλλαγή του κόσμου και των ανθρώπων γύρω μας δεν είναι ασφαλώς φαινόμενο μόνο της εποχής μας· είναι φαινόμενο επαναλαμβανόμενο και επανερχόμενο, που η κάθε εποχή καλείται να αντιμετωπίσει. Αυτό ακριβώς καλείται να αντιμετωπίσει και η Εκκλησία και η εκπαιδευτική κοινότητα, όχι προσπαθώντας να κατηγορήσει ή να αλλάξει το διαφορετικό που υπάρχει και αναπτύσσεται γύρω της, αλλά προσπαθώντας να βρει τρόπους χωρίς να αλλοιώσει το μήνυμα και την αποστολή της, να αξιοποιήσει το διαφορετικό προς το κοινό όφελος. Και εάν αυτά ακούονται κάπως θεωρητικά, υπάρχει ασφαλώς και η πραγματικότητα, την οποία ζούμε όλοι μας, και εμείς ως κληρικοί και σεις ως εκπαιδευτικοί. Η πραγματικότητα συνδέεται αφ’ ενός με την πολυπολιτισμική κοινωνία στην οποία πλέον ζούμε, και αφετέρου με τις αλλαγές στις δομές και τις αξίες της κοινωνίας μας. Ζούμε σήμερα σε πόλεις και κοινότητες μαζί με ανθρώπους που προέρχονται από άλλες χώρες, που έχουν άλλες συνήθειες και που σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν διαφορετική θρησκεία. Όλοι αυτοί είναι όμως συνάνθρωποί μας, είναι μέλη της ενορίας, είναι άνθρωποι που έρχονται σε επαφή και συναλλαγή με τα μέλη της ενορίας, είναι παιδιά που φοιτούν στα σχολεία μας. Είναι ακόμη παιδιά που μεγάλωσαν σε δύσκολες οικογενειακές συνθήκες αλλά και παιδιά που έχουν προβληματική και μερικές φορές και παραβατική συμπεριφορά. Είναι παιδιά αλλά και γονείς που δεν έχουν καμιά σχέση με την Εκκλησία και αγνοούν και βασικές αρχές της χριστιανικής πίστεως. Αυτές είναι κάποιες από τις περιπτώ-

26

Παύλειος Λόγος

σεις που, πιστευω, ότι και σεις οι εκπαιδευτικοί αλλά κι εμείς οι κληρικοί αντιμετωπίζουμε καθημερινά. Το ζητούμενο είναι να βρούμε τους τρόπους να προσεγγίσουμε όλους αυτούς τους «άλλους», και για να τους μεταφέρουμε το μήνυμά μας, είτε αυτό είναι μήνυμα πίστεως, είτε είναι μήνυμα γνώσεως, και για να γκρεμίσουμε όποιες προλήψεις ή προκαταλήψεις δημιουργούνται στους άλλους ανθρώπους σχετικά με αυτούς. Τόσο για την Εκκλησία όσο και για την Εκπαίδευση ο «άλλος» δεν είναι ούτε ξένος, ούτε διαφορετικός, ούτε πολύ περισσότερο εχθρός. Το «ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ» του αποστόλου Παύλου αποτελεί μία βασική και θεμελιώδη αρχή που θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας σοβαρά σε όλες τις ενέργειες και τις δράσεις μας. Ο «άλλος», όποιος και αν είναι, όπως και αν είναι, είναι αδελφός μας, είναι ο εαυτός μας. Και ο «άλλος» κόσμος μέσα στον οποίο καλούμεθα να ζήσουμε είναι ο κόσμος μας. Αν κινητήρια δύναμη στην αποστολή μας, είτε ως κληρικών είτε ως εκπαιδευτικών, είναι η αγάπη, τότε θα βρούμε τους τρόπους που χρειάζονται κάθε φορά για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους και να επιτελέσουμε την αποστολή μας. Γιατί η αγάπη ως πάντα στέγουσα, κατά τον απόστολο Παύλο, μας κάνει προσαρμοστικούς στα νέα δεδομένα και στις νέες συνθήκες μέσα στα οποία καλείται και η Εκκλησία και η Εκπαίδευση να προσφέρει. Ως νέα δεδομένα και ως νέες συνθήκες, ασφαλώς, θεωρούνται και οι συνθήκες που δημιουργεί η Ορθόδοξη ιεραποστολή σε άλλες ηπείρους· εκεί όπου η Εκκλησία καλείται να μεταδώσει το μήνυμά της σε διαφορετικά περιβάλλοντα, αλλά και οι εκπαιδευτικοί που συνεισφέρουν στο έργο βρίσκονται ενώπιον νέων προκλήσεων και δυνατοτήτων. Στα θέματα αυτά αναφέρονται οι τρεις εισηγήσεις που θα παρακολουθήσουμε σήμερα και θα μας προσφέρουν τη δυνατότητα να ανταλλάξουμε απόψεις και προβληματισμούς πάνω στο θέμα: «Εκκλησία και εκπαίδευση σ΄έναν «άλλο» κόσμο», που είναι το θέμα της Ημερίδος θεολόγων του Νομού μας που οργανώνεται φέτος στο πλαίσιο των ΙΖ΄Παυλείων, ενός θέματος επίκαιρου, που μας απασχολεί όλους. Πριν να παραχωρήσω το βήμα στον πρώτο εισηγητή, τον καθηγητή κ. Β. Γιούλτση, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά και εκείνον και τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κεντρώας Αφρικής κ.

Νικηφόρο, που δεν μπόρεσε να είναι σήμερα μαζί μας, έχει στείλει όμως την εισήγησή του, αλλά και τον τρίτο μας εισηγητή, τον κ. Β. Κωνσταντίνου, μαθηματικό και ιεραπόστολο. Σας ευχαριστώ για την συμμετοχή σας και την συμβολή σας και αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον να σας ακούσουμε». Αμέσως μετά τον χαιρετισμό του σεβασμιωτάτου ανήλθε στο βήμα ο πρώτος εισηγητής κ. Βασίλειος Γιούλτσης, ομ. Καθηγητής Α.Π.Θ. ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Ο «άλλος» ως πλησίον στην εκπαιδευτική κοινότητα». Ο εισηγητής ανέφερε ότι το σχολείο σε οποιαδήποτε βαθμίδα είναι ένας ιδιότυπος χώρος σχέσεων. Σ’ αυτό το χώρο λοιπόν αναβλύζουν όνειρα, σχέδια, πικρίες. Ο «άλλος» είναι μία ιδιότυπη έννοια. Μία πολυσήμαντη λέξη που καλύπτει το εσωατομικό μας εγώ. Τα λόγια του Robert L. Stevenson: «η ψυχή έχει δύο πρόσωπα». Έτσι πέρασε στη συνείδηση των ανθρώπων πώς ο «άλλος» είναι ο μοχθηρός, ο κακός, ο αντίδικος, ορίζεται δε και με την έννοια του αντίχριστου. Ο κ. Γιούλτσης στάθηκε στην προς Ρωμαίους επιστολή του απ. Παύλου για να υπογραμμίσει τις εσωατομικές διαφορές του «άλλου». Ενώ δήλωσε πως με τις εξωατομικές διαφορές ασχολείται ένας νέος κλάδος της επιστήμης για την έννοια του «άλλου» η αλλολογία. Χαρακτηρισμός όπως φίλος, γνωστός, ξένος φορτίζουν την έννοια του «άλλου». Στάθηκε ακόμη στη Βίβλο και πως μικραίνει η απόσταση με τον «άλλον» στις σελίδες της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο καλός Σαμαρείτης, που φέρνει τον «άλλον» κοντά του. Επίσης, στάθηκε στη διαφορετική άποψη περί Θεού, τόσο από τους Ιουδαίους, όσο και από τους Σαμαρείτες. Αναφέρθηκε στη φυλή και τον γενάρχη και τη σχέση των Ιουδαίων με τη φυλή, απ΄όπου γίνεται φανερή η ρευστότητα των «φυλετικά ξένων» για τους Ιουδαίους. Ο κ. Γιούλτσης έκανε μία μικρή αναφορά στο Άπρχαϊντ και στάθηκε στη προσωπική εγωϊστική έξαρση του καθενός, για να μην αναγνωρίσει την αξία του «άλλου». Χαρακτηριστική ήταν επίσης η αναφορά του στον Σαύλο, που πριν το όραμα της Δαμασκού, ήταν σκληρός και τρόμαζε από τη δύναμη της νέας πίστης του. Ο Σαύλος δεν αγαπά, γι αυτόν ο «άλλος» είναι επικίνδυνος. Με το θαύμα της μεταστροφής όμως γίνεται η υπέρβαση και στην προς Ρωμαίους γράφει: «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν».


Κατέληξε δε ο ομιλητής τονίζοντας πως τα πάντα εξαφανίζονται, μπροστά στην αξία της ζωτικής εικόνας του Θεού. Δεν υπάρχουν αποστάσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η Εκκλησία με τα μέλη της διακονεί, δεν είναι θεσμός ανταγωνιστικός ή μεταρρυθμιστικός. Η πνευματική ζωή των μελών της μεταμορφώνει την κοινωνία. Την εισήγηση διαδέχθηκε παρατεταμένος διάλογος μεταξύ των συνέδρων και ακολούθησε διάλειμμα. Στο δεύτερο μέρος ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλέως μας Αρχιμ. Γεώργιος Χρυσοστόμου Αν. Καθηγητής ΑΕΑΘ, ανέλαβε την Προεδρία και αντί της εισήγησης του απουσιάζοντος Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κεντρώας Αφρικής κ. Νικηφόρου που είχε ως θέμα: «Διαφορετικότητα και προσαρμοστικότητα στην Ορθόδοξη Ιεραποστολή» ανέπτυξε την προσωπική του εμπειρία από πρόσφατο ταξίδι του στην ιεραποστολή, όπου δίδαξε στο πανεπιστήμιο της Κινσάσσα ως επισκέπτης καθηγητής και είχε την ευκαιρία να γνωρίσει τις ιδιαιτερότητες της εκπαίδευσης στη Μαύρη Ήπειρο. Τελευταίος εισηγητής της Ημερίδας ήταν ο κ. Βασίλειος Κωνσταντίνου μαθηματικός και ιεραπόστολος, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η εκπαίδευση στην ορθόδοξη ιεραποστολή». Στην εισήγησή του έκανε μία εκτενή αναφορά που συνοδευόταν από φωτογραφική τεκμηρίωση, για την εκπαιδευτική κατάσταση στην Αφρική, όπου οι άνθρωποι είναι φιλομαθείς, αλλά τα χρήματα που απαιτούνται για τις σπουδές και τα χιλιόμετρα που αναγκάζονται να περπατούν καθημερινά, τους αποτρέπουν τελικά από τις σπουδές. Τόνισε πως σε κάποιες περιοχές όπως Κατάνγκα και Κινσάσσα, οι μαθητές πληρώνουν ένα ποσό για τις σπουδές τους, ενώ το κράτος συμμετέχει και αυτό στους μισθούς των εκπαιδευτικών. Το σχολικό έτος διαρκεί από τά μέσα Οκτωβρίου ως τον Ιούλιο. Στην Κατάγκα φοιτούν στα σχολεία 1500 παιδιά, αγόρια και κορίτσια, ενώ λειτουργεί σχολή ραπτικής και αγροτικής. Σε ένα μικρό χωριό μέσα στη ζούγκλα το Λούγκ λειτουργεί δημοτικό σχολείο, ενώ πρόσφατα απέκτησαν γεώτρηση. Στην Κινσάσσα λειτουργεί από την ιεραποστολή Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο καθώς και Θεολογική Σχολή. Αναφέρθηκε επίσης αναλυτικά στην εκπαιδευτική προσφορά όλων των κλιμακίων της ιεραποστολής στην κεντρική Αφρική. Και ο ομιλητής κατέληξε ότι τα αδύνατα γίνονται δυνατά όταν η πίστη των ανθρώπων συναντά τη θεία θέληση.

Ο ομ. Καθηγητής Α.Π.Θ. κ. Βασίλειος Γιούλτσης

Ο Αρχιμ. Γεώργιος Χρυσοστόμου, πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ.Β.Ν.Κ.

Ο κ. Βασίλειος Κωνσταντίνου Παύλειος Λόγος

27


28

Παύλειος Λόγος


Παύλειος Λόγος

29


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων συναυλία βυζαντινής μουσικής • βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού στη Χαλάστρα •

Τετάρτη Κυριακή 15 31 Ιουνίου Μαΐου

Τ

ην Τετάρτη 15 Ιουνίου το βράδυ διοργανώθηκε στο πλαίσιο των ΙΖ΄ Παυλείων, στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Χαλάστρας εκδήλωση με τον τίτλο «Ύμνοι εωθινοί». Το πρόγραμμα περιελάμβανε συναυλία βυζαντινής μουσικής από το τοπικό παράρτημα της σχολής της ιεράς Μητροπόλεως. Ο Αρχιερατικός Επίτροπος Καμπανίας αρχιμ. Θεόφιλος Λεμοντζής παρουσιάζοντας το πρόγραμμα της εκδήλωσης αφού αναφέρθηκε στο θεσμό των «Παυλείων» και στη συνεισφορά του στην πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου κατέληξε: «Στη Χαλάστρα, έδρα της αρχιερατικής Περιφέρειας Καμπανίας, συμμετέχουμε όπως κάθε χρόνο στις Παύλειες εκδηλώσεις, με τη σημερινή μας εκδήλωση, με σειρά ψαλμών και θρησκευτικών ύμνων, που θα αποδοθούν από τους σπουδαστές του παραρτήματος της Σχολής βυζαντινής μουσικής της ιεράς Μητροπόλεώς μας, υπό τη διεύθυνση του χοράρχου και καθηγητού της Σχολής ιεροψάλτου κ. Αντωνίου Μεσιάρη» και κάλεσε στη συνέχεια το σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονα να απευθύνει το χαιρετισμό του. Ο Σεβασμιώτατος τόνισε: «Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος η Ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας τιμά τον ιδρυτή της, ουρανοβάμονα απόστολο Παύλο με ποικίλες εκδηλώσεις που οργάνωσε και πραγματοποιεί στο πλαίσιο των ΙΖ΄Παυλείων. Μία τέτοια εκδήλωση οργάνωσε απόψε το τοπικό παράρτημα Χαλάστρας της Σχολής μας, προκειμένου να προσφέρει στους μαθητές την ευκαιρία να τιμήσουν «εν ύμνοις και ωδαίς πνευματικαίς» τον μέγα κήρυκα του ευαγγελίου, τον ουράνιο άνθρωπο, το στόμα του Χριστού, τη σάλπιγγα του θείου Λόγου, που εύφρανε με τη γλυκύτατη μελωδία του θείου κηρύγματος τις ψυχές των ανθρώπων σε ολόκληρη την οικουμένη. Τιμά, λοιπόν, σήμερα η τοπική μας Εκ-

30

εωθινούς για τον απόστολο Παύλο. Πριν απολαύσουμε το ωραίο πρόγραμμα, που με αγάπη προετοίμασαν, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά και να συγχαρώ και τα μέλη της Χορωδίας, τους μαθητές μας, και τους καθηγητές τους και τον Διευθυντή της Σχολής για τον κόπο και την προσπάθειά τους για την αποψινή συναυλία. Ας τους απολαύσουμε».

κλησία τον ακαταπόνητο εργάτη του ευαγγελίου, τον ακούραστο διδάσκαλο, τον στοργικό πατέρα, τον συνετό παιδαγωγό, αλλά και τον υψινούστατο θεολόγο και θεατή των αρρήτων και απορρήτων μυστηρίων του Θεού. Τιμά και γεραίρει τον απόστολο Παύλο όχι μόνο ως απόστολο των Εθνών, όχι μόνο ως απόστολο της Ελλάδος, αλλά κυρίως ως δικό της απόστολο, αφού σε αυτόν οφείλουμε τη γνωριμία μας με τον αληθινό Θεό. Και απόψε εκφράζουμε την τιμή και την αγάπη μας στον μεγάλο απόστολο με τρόπο μουσικό και μελωδικό, ακούγοντας τους μαθητές μας να ψάλλουν ύμνους

Μετά την ολοκλήρωση του καλλιτεχνικού μέρους το λόγο έλαβε ο Διευθυντής της Σχολής κ. Γεώργιος Ορδουλίδης ο οποίος ανέπτυξε το ρόλο και τη σημασία της αποστολής του ιεροψάλτη στη θεία λατρεία και στη συνέχεια αναφέρθηκε στην προσωπικότητα του τιμωμένου, φέτος, ιεροψάλτου που είναι ο Άρχων Μουσικοδιδάσκαλος του Οικουμενικού Θρόνου Στέφανος Δόντσιος, από την ι. Μητρόπολη Φλωρίνης που κατάγεται από τη Χαλάστρα. Την τιμητική πλακέτα επέδωσε στον τιμώμενο ο σεβασμιώτατος, ενώ ακολούθως ο κ. Δόντσιος ευχαρίστησε για την τιμητική αυτή διάκριση αποδίδοντας βυζαντινούς ύμνους και σκορπίζοντας ενθουσιασμό στο πολυπληθές κοινό με την μοναδική φωνή του.

Οι σπουδαστές βυζαντινής μουσικής τοπικού παραρτήματος Χαλάστρας. Παύλειος Λόγος

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ ο Άρχοντας «Ύμνοι της εωθινοί» γης»


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων Εκδήλωση προβληματισμού για • βραβεύσεις μαθητικούπαιδί διαγωνισμού το αγέννητο •

Δευτέρα Κυριακή 20 31 Ιουνίου Μαΐου

Μ

ια ιδιαίτερη εκδήλωση πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της 20ης Ιουνίου στο χώρο του Παύλειου Πολιτιστικού Κέντρου. Στα πλαίσια των ΙΖ Παυλείων, η Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, σε συνεργασία με το σύλλογο προστασίας αγέννητου παιδιού η «Αγκαλιά» και το σύλλογο κοινωνικής παρέμβασης «Έρασμος», φιλοξένησε την πρεσβυτέρα Βαρβάρα Μεταλληνού, διδάκτορα της θεολογικής σχολής Αθηνών, που ανέπτυξε το θέμα: «Από την σαρκική σε μια πνευματική οικογένεια». Την εκδήλωση προλόγισε και παρουσίασε ο Αρχιμ. π. Ναθαναήλ Καραγέργος, ο οποίος αναφέρθηκε στην σπουδαιότητα της ανατροφής των παιδιών, ένα ζήτημα επίκαιρο και ταυτόχρονα, βασικό παράγοντα οικογενειακής ευτυχίας. Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε και η κ. Ελένη Κυριακίδου, εθελόντρια ψυχολόγος του συλλόγου «Έρασμος», η οποία μεταξύ άλλων μετέφερε την πενταετή πείρα της αναφερόμενη σε περιστατικά οικογενειακής βίας, και αγέννητων εμβρύων, που απασχολούν έντονα το σύλλογο. Κατέθεσε διάφορους προβληματισμούς, για το αν το έμβρυο θεωρείται προσωπικότητα και ολοκληρωμένος άνθρωπος καθώς και αν η άμβλωση θεωρείται έγκλημα. Παρότρυνε δε να δοθούν απαντήσεις σε αυτά τα καίρια ζητήματα, ενώ τόνισε πως ο σύλλογος συμπαρίσταται στις μητέρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα, στις γυναίκες που θέλουν και απαιτούν απαντήσεις στα ζητήματα που τις απασχολούν. Στο χαιρετισμό του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, δήλωσε την έντονη χαρά του για την συνεργασία με τον σύλλογο «Έρασμος» και το υψηλό έργο που αυτό επιτελεί, μειώνοντας τον αριθμό των αγέννητων παιδιών. Ο θεσμός της σαρκικής οικογένειας τείνει να αποδυναμωθεί, ενώ οδηγούμαστε σε αύξηση των εκτρώσεων και σε λανθασμένη διαπαιδαγώγηση, τόνισε ο Σεβασμιώτατος.

Χρειάζεται δε προσπάθεια ενημέρωσης στους νέους και στις υποψήφιες μητέρες. Θα πρέπει όμως να αποφευχθεί η ψυχική φθορά. Θα πρέπει να στηριχθούν οι υποψήφιοι γονείς και να γίνει μια ουσιαστική προσφορά πνευματικής οικογένειας. Ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει την κεντρική ομιλήτρια, την πρεσβυτέρα Β. Μεταλληνού, για την παρουσία της στην εκδήλωση. Η πρεσβυτέρα Β. Μεταλληνού, στην ομιλία της αναφέρθηκε στην τραγική πρωτιά της χώρας μας στις εκτρώσεις, που ταυτόχρονα μας καθιστά μια χώρα γερόντων. Έκανε δε μια αναδρομή στη

δράση του συλλόγου «Αγκαλιά», που 13 χρόνια τώρα στηρίζει την ζωή. Σε μια καθαρά επιστημονική ανάλυση, τόνισε την εκ συλλήψεως σημαντικότητα του εμβρύου ως ανθρώπου. Μια σημαντικότητα που καθιστά τη φάση της ενδομήτριας ζωής δυναμική και το ίδιο το έμβρυο μοναδικό και ανεπανάληπτο οργανισμό και με αυτό τον τρόπο πραγματώνεται το θαύμα της ζωής. Η πρεσβυτέρα στην ομιλία της τόνισε τις φάσεις ανάπτυξης του εμβρύου, στοιχεία που μας βοηθούν να καταλάβουμε ότι δεν αναφερόμαστε σε κάτι άψυχο και ασήμαντο, όταν ήδη από την 18η ημέρα της σύλληψης χτυπάει η καρδιά του, την 3η εβδομάδα ξεχωρίζει το κεφάλι του και ο θώρακας του και δημιουργείται το τμήμα του εγκεφάλου όπου αναπτύσσεται ο λόγος. Το έμβρυο, παρόλο που αναπτύσσεται και προστατεύεται στο σώμα της μητέρας, είναι όμως κάτι διαφορετικό από αυτήν. Μετά την εισήγηση πραγματοποιήθηκε συναυλία της μικτής Χορωδίας της Ιεράς Μητροπόλεως η οποία απέδωσε με επιτυχία γνωστά και άγνωστα βεροιώτικα τραγούδια, υπο τη διεύθυνση του Δημήτρη Κεχαγιά.

Η μικτή χορωδία της ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας Παύλειος Λόγος

31

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ ο Άρχοντας «Από τη σαρκική σε μία πνευματική οικογένεια» της γης»


έναρξη καλλιτεχνικών100 εκδηλώσεων με τη συμπλήρωση χρόνων • βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού από την κοίμησή του •

Παρασκευή Κυριακή 31 17Μαΐου Ιουνίου

Τ

ο επ’ εμοί, ενόσω ζω και αναπνέω και σωφρονώ, δε θα παύσω πάντοτε, ιδίως δε κατά τας πανεκλάμπρους ημέρας ταύτας, να υμνώ μετά λατρείας τον Χριστό μου, να περιγράφω μετ’ έρωτος την φύση και να ζωγραφώ μετά στοργής τα γνήσια ελληνικά ήθη.» Τούτη η αυτοβιογραφική πρόταση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, πλημμύρισε το χώρο του Παύλειου Πολιτιστικού Κέντρου, κατά την διάρκεια της εκδήλωσης προς τιμήν του μεγάλου Σκιαθίτη λογοτέχνη, που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια των ΙΖ Παυλείων την Παρασκευή 17 Ιουνίου στο Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας. Παρόντες στην εκδήλωση αυτή ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων, ο κεντρικός ομιλητής κ. Κεσελόπουλος Ανέστης, καθηγητής του θεολογικού τμήματος του ΑΠΘ, η εκπρόσωπος του δήμου Σκιάθου κ. Αργυρώ Σταμέλου, ο αντιπεριφερειάρχης κ. Καραπαναγιωτίδης καθώς και μεγάλος αριθμός ενδιαφερόμενων ακροατών, που προσπάθησαν για λίγο να μεταφερθούν

32

σε μια άλλη εποχή, στην εποχή της απέριττης, όμορφης και κατανυκτικής προσέγγισης του λατρευτικού γίγνεσθαι από τον κυρ Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Την εκδήλωση και τους ομιλητές παρουσίασε, ο Ιεροδιάκονος π. Λουκάς Σταμέλος, ο οποίος αναφέρθηκε σε βιογραφικά στοιχεία της ζωής του Παπαδιαμάντη. Στοιχεία που αφορούν την γέννησή του, τις σπουδές του, αλλά και την συγγραφική του παραγωγή που περιλαμβάνει περί τα εκατό διηγήματα.

Ο π. Λουκάς τόνισε πως η Εκκλησία της Ελλάδος αφιέρωσε το 2011 στον Παπαδιαμάντη, σε ένδειξη τιμής, με την ευκαιρία των 100 χρόνων από την κοίμηση του και των 160 από την γέννηση του. Χαρακτηριστικά παρουσίασε την αγαπητική προσέγγιση του λογοτέχνη ως προς τον Θεό, μια στάση που προσπάθησε να μεταδώσει στους αναγνώστες του. Ενώ σκιαθίτης και ο ίδιος δεν παράλειψε να δηλώσει υπερήφανος για την Παπαδιαμάντικη κληρονομιά που κουβαλάει. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων στον χαιρετισμό του τόνισε: ««Το επ εμοί, ενόσω ζω και αναπνέω και σωφρονώ, δεν θα παύσω να υμνώ μετά λατρείας τον Χριστόν μου, να περιγράφω μετ’ έρωτος την φύσιν, και να ζωγραφώ μετά στοργής τα γνήσια ελληνικά ήθη». Σε αυτή τη φράση συνοψίζει ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης τη ζωή, το έργο, τις μύχιες σκεψεις του και τα σκιρτήματα της ψυχής του. Σε αυτή τη φράση απεικονίζεται ανάγλυφα μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες των ελληνικών γραμμάτων, που άφησε το στίγμα της στην ιστορία της

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων χαιρετίζει την εκδήλωση Παύλειος Λόγος

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Αφιέρωμα στον Αλ. «Εγώ ο Άρχοντας Παπαδιαμάντη» της γης»


νεοαλληνικής λογοτεχνίας και έδωσε μία ξεχωριστή διάσταση στην εξέλιξή της. Αυτήν την προσωπικότητα, αυτόν το λογοτέχνη, αυτόν τον «άγιο» των ελληνικών γραμμάτων, όπως τον ονόμασαν πολλοί, τιμούμε και εμείς σήμερα, μαζί με όλη την Ελλάδα, μαζί με όλον τον πνευματικό κόσμο, που αποφάσισε, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 100 ετών από τον θάνατό του, να αφιερώσει το έτος 2011 στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Γεννημένος στην Σκιάθο από πατέρα έναν ευλαβή ιερέα, που είχε μεγαλώσει μέσα στο πνεύμα των Κολλυβάδων, μέσα στο πνεύμα της Ορθοδόξου Παραδόσεως, συνδέθηκε με την Εκκλησία και αγάπησε τον Χριστό από τα παιδικά του χρόνια. Οι οδοιπορίες που έκανε από μικρό παιδί με τον ιερέα πατέρα του, αλλά και με τα ξαδέλφια του, ανάμεσά τους και ο άλλος Αλέξανδρος της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, στα χωριά και στα εξωκκλήσια της Σκιάθου, οι λειτουργίες και οι εσπερινοί, η επαφή του με τους απλούς ανθρώπους και τη φύση, διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα του, που δεν άλλαξε και όταν βρέθηκε στην Αθήνα για να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο και να εργαστεί, που δεν άλλαξε κι όταν έγινε γνωστός και διάσημος με τα διηγήματά του, που δημοσιευόταν στα καλύτερα έντυπα της Αθήνας, αλλά και της Κωνσταντινουπόλεως. Όσες αδυναμίες κι αν προσπάθησαν να ανακαλύψουν ορισμένοι στις πτυχές της ζωής και του έργου του, δεν κατάφεραν να σκιάσουν την εικόνα και την προσφορά του στα ελληνικά γράμματα· δεν κατόρθωσαν να μειώσουν την αξία του και την σημασία του ως ενός από τους πρωτοπόρους της γενιάς του και τους σκαπανείς της νεοελληνικής λογοτεχνίας· δεν κατόρθωσαν να αμαυρώσουν την σχέση του με την Εκκλησία, με την πίστη και με την παράδοση του Γένους. Έτσι η τιμή προς τον μεγάλο λογοτέχνη, τον ταπεινό άνθρωπο, τον ευσεβή πιστό, του οποίου το έργο αναδίδει, όπως γράφει και ο ίδιος, την αγάπη για την πατρίδα, την φύση και την Ορθοδοξία, είναι κοινή και ομόθυμη. Και η τιμή αυτή, που φέρνει τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη με ποικίλες εκδηλώσεις και πάλι στο επίκεντρο της προσοχής μας, κάνει να ξανακούονται τα λόγια του εξαιρετικά επίκαιρα και διδακτικά γιά όλους μας σε αυτές τις δύσκολες ημέρες: « Το επ εμοί, ενόσω ζω και αναπνέω και σωφρονώ, δεν θα παύσω να υμνώ μετά λατρείας τον Χριστόν μου, να περιγράφω μετ’ έρωτος την φύσιν, και να ζωγραφώ μετά στοργής τα γνήσια ελληνικά ήθη». Στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, λοιπόν, θελήσαμε να αφιερώσουμε κι εμείς την σημερινή εκδήλωση τιμής και μνήμης, με ομιλητή το διακεκριμένο

μελετή του έργου του Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. κ. Ανέστη Κεσελόπουλο. Τον ευχαριστώ θερμά που αποδέχθηκε την πρόσκληση και έτσι έχουμε τη χαρά να τον έχουμε απόψε ανάμεσά μας και να περιμένομε με μεγάλο ενδιαφέρον να ακούσουμε όσα θα μας πει απόψε για τον μεγάλο Σκιαθίτη λογοτέχνη». Μετά τον χαιρετισμό του Σεβασμιωτάτου ποιμενάρχη μας, στο βήμα ανέβηκε ο κ. Κεσελόπουλος Ανέστης, καθηγητής της θεολογικής σχολής του ΑΠΘ, ο οποίος αφού ευχαρίστησε του φορείς για τη επετειακή αναγνώριση ενός έλληνα που ήθελε να ζει στην αφάνεια, ασχολήθηκε με στοιχεία και σημάδια της ζωής του κυρ Αλέξανδρου, που μαρτυρούν την μοναδικότητα του. Ασχολήθηκε ο ομιλητής τόσο με την ημέρα γέννησης του λογοτέχνη, την δεύτερη Κυριακή των νηστειών, αλλά και με το γεγονός ότι στη κολυμβήθρα, κατά την βάπτισή του σχηματίστηκε σταυρός με το λάδι, το οποίο χαρακτηρίστηκε ως δείγμα ευλογίας. Ο Παπαδιαμάντης προτιμούσε να ζει στην έντιμο πενία, σε ανήλιες κάμαρες και άλλοτε νηστικός. Η ζωή του στρεφόταν γύρω από τον λειτουργικό χρόνο της εκκλησίας και όλα τα γεγονότα στα διηγήματά του καθορίζονται από τις γιορτές του εκκλησιαστικού ημερολογίου. Θεωρεί την εκκλησία ως χώρο υπερβάσεων των θλίψεων και των συμφορών των ανθρώπων, όπως και ο ίδιος ακούμπησε την ζωή του στην εκκλησία. Είκοσι πέντε χρόνια μετά την κοίμηση του, ο Τέλος Άγρας, τόνιζε ότι ξενίζει την νέα γενιά ο λόγος του Παπαδιαμάντη, ως απόμακρος και αταίριαστος. Ο κ. Κεσελόπουλος όμως διερωτήθηκε: «σκοντάφτουμε στην γλώσσα του ή στις λατρευτικές και λειτουργικές εμπειρίες του;; ποιόν ενδιαφέρει το ήθος του Παπαδιαμάντη σήμερα;» Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στον τρόπο που τα παιδιά αντιμετώπιζαν την ψαλ-

τική ικανότητα του λογοτέχνη και την χαρά που ο ίδιος λάμβανε από αυτή την αντιμετώπιση. Από τα παιδιά δανείστηκε και τον όρο τα τραγούδια του Θεού, για τους ύμνους της εκκλησίας. Ειπώθηκαν ακόμη αναφορές για το ιδιαίτερο ατομικό ιδίωμα του Παπαδιαμάντη στην ψαλτική, που δεν ήταν άλλο από το αγιορείτικο ιδίωμα. Ενώ ο μακαριστός γέροντας π. Φιλόθεος Ζερβάκος, που γνώρισε τον Παπαδιαμάντη τόνιζε πως η υμνωδία του ήταν μεστή ευλάβειας και κατάνυξης, ήταν μια συνομιλία με τον Θεό, ήταν προσευχή και όχι ψαλμωδία. Ο κ. Κεσελόπουλος επίσης αναφέρθηκε στο ιδιαίτερο ήθος του λογοτέχνη, που όχι μόνο δεν έκανε πικρόχολη κριτική στα έργα των συναδέλφων του, αλλά και δεν ήθελε να ακούει τα λόγια άλλων, που τα θεωρούσε προσβλητικά ή άσχημα. Χαρακτηρίστηκε ο Παπαδιαμάντης από τον ομιλητή τυπικάρης ικανός όχι μόνο στο αναλόγιο αλλά και στην κονίστρα της ζωής. Ενώ έκλεισε την παρουσίαση του ο κ. Κεσελόπουλος με την φράση: «γεννήθηκε, μεγάλωσε και απέθανε εις τη σκιά του Άθω, στην Σκιάθο, που τόσο αγάπησε». Στη συνέχεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκε οπτικοακουστικό υλικό από τη ζωή και το έργο του Παπαδιαμάντη, καθώς και έθιμα της Μεγάλης Εβδομάδας της Σκιάθου, που πέρασαν στα νεότερα μέσα από τα κείμενα του λογοτέχνη. Στο τέλος της εκδήλωσης χαιρε-

τισμό απεύθυνε η εκπρόσωπος του δημάρχου Σκιάθου κ. Αργυρώ Σταμέλου, η οποία δήλωσε συγκινημένη για την εκδήλωση και περήφανη για τις Παπαδιαμάντικες και κολλυβάδικες καταβολές της, ενώ μετέφερε και τις εμπειρίες της παιδικής της ηλικίας, πλημμυρισμένες από τον αντίλαλο της ζωής του Παπαδιαμάντη στο νησί.

Παύλειος Λόγος

33


Σάββατο Κυριακή 31 18 Μαΐου Ιουνίου

αφιερωμένη στον «άγιο των

έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων νεοελληνικών γραμμάτων» • βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού •

Τ

ο Σάββατο 18 Ιουνίου το πρωί διοργανώθηκε, στο πλαίσιο των ΙΖ΄Παυλείων, στην Αίθουσα «Αριστοτέλης» του ομώνυμου Πολιτιστικού Κέντρου στη Μίεζα, Ημερίδα για τους Κατηχητές της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπνανίας αφιερωμένη στα 100 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Προηγήθηκε αρχιερατική θεία Λειτουργία που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον ιερό ναό Παναγιοπούλας Ναούσης, καθώς και μνημόσυνο για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Με το κήρυγμά του, στο κοινωνικό, ο Αρχιμ. Αρσένιος Χαλδαιόπουλος, εισήγαγε τους συμμετέχοντες στο πνεύμα της ημερίδας, αλλά και του κατηχητικού έργου, τη σημασία του και την αποστολή του στο παρελθόν, καθώς και την αποστολή του στο παρόν και το μέλλον. Όλα αυτά όμως μέσα από το πρίσμα και την προοπτική της Παπαδιαμάντικης σχέσης με την λατρεία και το εκκλησιαστικό βίωμα Την Ημερίδα παρουσίασε ο Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος, υπεύθυνος του

Γραφείου Νεότητας της ιεράς Μητροπόλεώς μας, ο οποίος αφού καλωσόρισε τους συμμετέχοντες και παρουσίασε τους ομιλητές της ημερίδας, αναφέρθηκε στο κατηχητικό έργο της Μητροπόλεως, πραγματοποιώντας τον ετήσιο απολογισμό, που ξεκίνησε τον Σεπτέμβρη του 2010 και συνεχίστηκε ως σήμερα. Αναφέρθηκε στις ποικίλες δραστηριότητες του γραφείου νεότητας, στην συγγραφή κατηχητικού εγχειριδίου αφιερωμένο στους τοπικούς Αγίους, καθώς και στον μουσικό διαγωνισμό και στο πρωτάθλημα 5Χ5. Τόνισε δε πως οι λατρευτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, αυτό το πανηγύρι πίστεως, προς τιμή του Αποστόλου Παύλου, βοηθούν όλους όσους ασχολούνται με το κατηχητικό έργο, που σαν άλλοι απόστολοι ευαγγελίζουν τις ψυχές των ανθρώπων. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων στον χαιρετισμό του τόνισε πως η μορφή του Παπαδιαμάντη ανήκει στις μεγάλες λογοτεχνικές μορφές της γενιάς του 1880. Ενώ η ανατροφή του και η ασκητική του ζωή του προσδίδει τον χαρακτηρισμό, ως «άγιο των ελληνικών γραμμάτων». Επίσης ο Σεβασμιώτατος

Από την αρχιερατική θεία λειτουργία στην Παναγιοπούλα Νάουσας

34

Παύλειος Λόγος

αντέκρουσε τους ισχυρισμούς κάποιων, που θα ήθελαν να αποδείξουν ότι η ζωή του Παπαδιαμάντη ήταν προϊόν καταναγκασμού. Χαρακτήρισε τον βίο του λογοτέχνη αληθινό, αγνό, γνήσιο, όπως αντίστοιχα τέτοιοι ήταν οι βίοι των πρωταγωνιστών του, οι οποίοι μας διδάσκουν και μέσα από τα λάθη τους, γι αυτό και προστρέχουμε στον συγκεκριμένο διηγηματογράφο. Ακόμη ο Σεβασμιώτατος στάθηκε στη γλώσσα και το ύφος του Παπαδιαμάντη, σε αντιδιαστολή μάλιστα με τα έργα της σύγχρονης λογοτεχνίας όπου επικρατεί η άρνηση του Θεού και της πίστεως. Ο Παπαδιαμάντης λοιπόν δίνει άλλη πνοή στα γράμματα με την ενασχόληση του με τη φύση, την πατρίδα, και το Θεό. Και η απάντηση σε κάθε δυσκολία έρχεται από τον Οδ. Ελύτη, όπως χαρακτηριστικά κατέληξε ο ποιμενάρχης μας: «όπου σας βρίσκει το κακό, όπου και αν τρέχει ο λογισμός σας, μνημονεύετε Δ. Σολωμό και Αλ. Παπαδιαμάντη.» Πρώτος ομιλητής της ημερίδας ήταν ο κ. Κωνσταντίνος Κουτούμπας με θέμα της εισήγησης του: «χριστιανικό βίωμα και καθημερινός βίος στα έργα του Παπαδιαμάντη». Ο ομιλητής άρχισε με τις παραινέσεις του Φώτη Κόντογλου το 1962, που καλούσε τους πιστούς να βρούνε τον καλό μαργαρίτη, όπως σκιαγραφήθηκε μέσα από τα έργα του. Έγινε μια μικρή βιογραφική αναφορά, με επισήμανση στην ιδιαίτερη προσοχή που έδειξε ο Παπαδιαμάντης στην οικογένεια του και τις αδερφές του, στις γνωριμίες του με διανοούμενους της εποχής του, καθώς και με την ενασχόλησή του με την μετάφραση και την δημοσιογραφία. Ως συγγραφέας ο Παπαδιαμάντης κρίνει σκωπτικά την ενασχόλησή του με θρησκευτικά διηγήματα, ενώ δεν έπαψε να τονίζει την ανάγκη που πάντα θα έχει το ελληνικό έθνος, από το ορθόδοξο βίωμα. Επίσης χαρακτηρίζει με κάθετη γραμμή τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό και με οριζόντια τη σχέση του ανθρώπου με τον άνθρωπο, έτσι ώστε να σχηματίζεται σταυρός. Σε πολλά διηγήματά του παρουσιάζεται το βίωμα της εκκλησίας, ως διάσταση και διάσπαση που προκαλείται από

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ ο Άρχοντας «Ημερίδα Κατηχητών» της γης»


αντιδράσεις. Στα έργα του συναντά κανείς τους αγαθούς και αλαφροΐσκιωτους, καθώς και τις προσπάθειες που κάνει για την κοινωνική ένταξη αυτών των ανθρώπων. Συναντά επίσης ιερείς που προσπαθούν με κάθε ευκαιρία να συμβουλέψουν και να παρασταθούν στους ενορίτες τους με κάθε ευκαιρία. Από τις ιστορίες του φανερώνεται η δύναμη του Θεού και η πίστη πως τίποτε δεν χάνεται, από ό,τι προσφέρεται στο Θεό. Αναφορά έκανε ο ομιλητής στη προτροπή του Παπαδιαμάντη να μη λείπει κανείς από το κοινό ποτήριο. Ενώ σε άλλα διηγήματά του οι ήρωες αντιμετωπίζουν πάθη ή έχουν αρετές που πρέπει να χρησιμοποιήσουν, καθώς δεν λείπουν ακόμη και οι τραγικές φιγούρες των διηγημάτων του. Σε αυτά τα παραδείγματα ανθρώπων που ενώ αμαρτάνουν προσπαθούν να ενταχθούν στη χριστιανική κοινότητα και ιερέων που συμβουλεύουν με πνεύμα ενότητας, στάθηκε ο κ. Κουτούμπας, παρουσιάζοντας αναλυτικά τέτοιες φιγούρες του Παπαδιαμαντικού θησαυρού. Ο δεύτερος ομιλητής της ημερίδας ο κ. Αναστάσιος Πολυχρονιάδης, είχε ως θέμα: «ο Παπαδιαμάντης των αγρυπνιών». Τόνισε πως ο όρος αγρυπνία καταγράφει το κοινό ήθος της εκκλησίας. Μετέφερε δε στο ακροατήριο το βίωμα του Σκιαθίτη λογοτέχνη μέσα από περιγραφές τρίτων και ιδιαίτερα του Αλ. Μωραϊτίδη, ο οποίος χαρακτήριζε τον Παπαδιαμάντη συντροφιά καλή που ιλαρύνει το πνεύμα. Επίσης τονίστηκε πως ήξερε από έξω όλες τις πανηγυρικές ακολουθίες του ενιαυτού και τους δύσκολους ειρμούς.

Ο υπεύθυνος του Γραφείου Νεότητας αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος με τους δύο ομιλητές της ημερίδας Είχε πολύ καλή μνήμη και έλεγε συχνά πως όσοι γνωρίζονται εν τη εκκλησία και διά της εκκλησίας είναι οι καλύτεροι φίλοι, ενώ ο βυζαντινός χαρακτήρας του γινόταν δύσκολα αποδεκτός από την εποχή του. Δεν τον συγκινούσαν τα πολύπλοκα και εξεζητημένα, ήθελε τα απλά και απέριττα. Το παρεκκλήσιο του Αγίου Ελισσαίου ήταν παράδεισος της ψυχής του που αποζητούσε τις αγρυπνίες. Ήταν φαινόμενο μαθήσεως και εξυπνάδας. Ο καλύτερος φίλος του ήταν ο κυρ Μιχάλης ο αμαξάς που δεν γνώριζε την αξία του λογοτέχνη, αλλά ο Παπαδιαμάντης του

εμπιστεύονταν τα μυστικά του. Ο κ. Πολυχρονιάδης έκλεισε την παρουσίαση του λέγοντας πως όλη η ζωή του συγγραφέα περιστρέφονταν γύρω από τις αγρυπνίες της εκκλησίας και αυτές έδιναν νόημα και λάμψη στη ζωή του. Μετά το τέλος των εισηγήσεων ακολούθησε συζήτηση ιδιαίτερα για τη θέση της γυναίκας στο έργο του Παπαδιαμάντη και τονίστηκε η ορθόδοξη προοπτική των δύο φύλλων, όπως διαφαίνεται με την ποιητική δικαίωση του λογοτέχνη στις γυναίκες.

Αναμνηστική φωτογραφία των συνέδρων μετά την ολοκλήρωση της ημερίδας Παύλειος Λόγος

35


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων σε διάφορες περιοχές της • βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού μητροπολιτικής μας περιφέρειας •

Κυριακή 31 Μαΐου

Τ

ο απόγευμα της 28ης Μαΐου πραγματοποιήθηκε στον χώρο της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά η καταληκτήρια συνάντηση των ομάδων μελέτης Αγίας Γραφής της Μητροπόλεώς μας. Την συνάντηση χαιρέτησε ο αρχιμανδρίτης Διονύσιος Ανθόπουλος, υπεύθυνος του Γραφείου Νεότητος της Μητροπόλεως και εν συνεχεία τον λόγο πήρε η κ. Χάρις Δημητρακούδη προσφέροντας σε όλους τον ενθουσιασμό, την αγάπη και την ζωντάνια της.

Η κ. Χάρις Δημητρακούδη μιλάει στη λήξη των Κύκλων Αγίας Γραφής

Σ

τον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξάνδρειας πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 4 Ιουνίου, στο πλαίσιο των ΙΖ΄Παυλείων συναυλία βυζαντινής μουσικής του τοπικού παραρτήματος της σχολής βυζαντινής μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεώς μας. Το πρόγραμμα παρουσίασε ο Διευθυντής της Σχολής κ. Γεώργιος Ορδουλίδης.

Τ

Από τη συναυλία βυζαντινής μουσικής στην Αλεξάνδρεια

36

Παύλειος Λόγος

ο διήμερο 19 και 20 Ιουνίου εορτάστηκε στην Καβάσιλα Ημαθίας η μνήμη του αγίου Νικολάου Καβάσιλα. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στον μέγα πανηγυρικό αρχιερατικό Εσπερινό, ομίλησε και έλαβε μέρος στην λιτάνευση της ιεράς Εικόνας. Παρέστησαν ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Κ. Καραπαναγιωτίδης, ο Δήμαρχος Αλεξάνδρειας κ. Φώτιος Δημητριάδης και άλλοι επίσημοι. Την ημέρα της εορτής τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία. Το βράδυ της Κυριακής παρακολούθησε τις εορταστικές εκδηλώσεις που διοργάνωσε, στο πλαίσιο των ΙΖ΄ Παυλείων, ο τοπικός πολιτιστικός Σύλ-

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ οεκδηλώσεις Άρχοντας «άλλες γης» των της ΙΖ΄Παυλείων»


λογος στο προαύλιο του Δημ. Σχολείου Καβασίλων με παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα. Στον χαιρετισμό του ο Σεβασμιώτατος τόνισε: «Τιμά και φέτος η Ιερά Μητρόπολις Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τη μεγάλη προσωπικότητα των γραμμάτων και της Εκκλησίας που συνδέεται στενά με την περιοχή αυτή που φέρει και το όνομά του. Τιμά τον διακεκριμένο αστρονόμο και μαθηματικό, τον φιλόσοφο αι θεολόγο, άγιο Νικόλαο τον Καβάσιλα. Οι αποψινές εορταστικές εκδηλώσεις που και φέτος διοργανώθηκαν εντάσσονται στα ΙΖ Παύλεια και συνοδεύουν τις λατρευτικές εκδηλώσεις που άρχισαν απόψε με τον εσπερινό προς τιμήν του αγίου Νικολάου του Καβάσιλα και θα συνεχισθούν με την αυριανή πανηγυρική θεία Λειτουργία. Τιμούμε τον άγιο Νικόλαο τον Καβάσιλα ως γνήσιο μαθητή των αποστόλων και των πατέρων, ως εκφραστή της παραδόσεως και μιμητή της αναστροφής των και μνημονεύουμε μαζί με τον τιμώμενο άγιο και των κόπων και των μόχθων όλων εκείνων που έσπειραν και εφύτευσαν το γεώργιο της Εκκλησίας του Χριστού, όλων εκείνων που πότισαν τον σπόρο για να αποδώσει καρπούς. Τον τιμούμε και μαζί του αποδίδουμε το οφειλόμενο χρέος τιμής και ευγνωμοσύνης στον ουρανοβάμονα και ουρανοπολίτη απόστολο Παύλο, που είναι αυτός που δίδαξε και έσπειρε τον σπόρο και στη γενέτειρα του αγίου Νικολάου και εδώ και αποτελεί γι’ αυτόν, όπως και για μας, διδάσκαλο και ηγούμενό μας στην πίστη. Γι’ αυτό θα ήθελα να συγχαρώ όλους όσους συνέβαλαν στη διοργάνωση των εορταστικών εκδηλώσεων και όλων όσων συμμετέχουν στην πραγματοποίησή τους, τιμώντας και τον άγιο Νικόλαο και τον απόστολο Παύλο.

Τ

ην Τετάρτη 22 Ιουνίου διοργανώθηκε στο Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο από τη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής και Παραδοσιακών Οργάνων της Ιεράς Μητροπόλεώς μας συναυλία των μαθητών στο πλαίσιο των ΙΖ΄Παυλείων. Στο πρώτο μέρος ακούστηκαν οι μαθητές του τμήματος βυζαντινής μουσικής που ενθουσίασαν το κοινό με την ποιότητα της δουλείας τους και απέδειξαν με τον πιο περίτρανο τρόπο τις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες που παρέχει η Σχολή. Κατόπιν οι μαθητές του τμήματος παραδοσιακών οργάνων παρουσίασαν με τη σειρά τους τις επιδόσεις τους και η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με εκτέλεση τραγουδιών από μαθητές του τμήματος μονωδίας.

Απόλυσις του εσπερινού μετά την ολοκλήρωση της λιτανείας του αγ. Νικολάου Καβάσιλα

Χορευτικά συγκροτήματα συμμετέχουν στα «Καβασίλεια»

Από τη συναυλία «Μικροί σολίστες» στο Παύλειο Πολιτιστικό Κεντρο Παύλειος Λόγος

37


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων διορθόδοξο συλλείτουργο • βραβεύσειςστη μαθητικού διαγωνισμού Νάουσα •

Κυριακή 31 26 Μαΐου Ιουνίου Κυριακή

Τ

ο πρωί της Κυριακής 26 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στον μητροπολιτικό ιερό ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναούσης η τελετή της αγιοκατατάξεως των 1241 Νεομαρτύρων της Νάουσας που μαρτύρησαν στην περιοχή Κιόσκι κατά το έτος 1822. Στο πολυαρχιερατικό συλλείτουργο έλαβαν μέρος αρχιερείς εκπρόσωποι των ορθοδόξων Πατριαρχείων και αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Προεξήρχε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ιωσήφ, εκπρόσωπος της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου και έλαβαν μέρος οι σεβασμιώτατοι εκπρόσωποι των ορθοδόξων Εκκλησιών. Στο τέλος του πολυαρχιερατικού συλλείτουργου έλαβε το λόγο ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης

και Καμπανίας κ. Παντελεήμων ο οποίος τόνισε: «Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον από του νυν και έως του αιώνος». Τη φράση αυτή της δοξολογίας προς τον Θεό η οποία σφραγίζει τη θεία λειτουργία και έψαλλαν μόλις οι καλλίφωνοι χοροί των ιεροψαλτών μας, ολοκληρώνοντας τη συμμετοχή τους στην πανηγυρική πολυαρχιερατική θεία λειτουργία αισθάνομαι βαθύτατη ανάγκη να την επαναλάβω και εγώ αυτή την ώρα, ευχαριστώντας τον Θεό για την μεγάλη δωρεά την οποία επεδαψίλευσε σήμερα στην ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας και ιδιαιτέρως στην ηρωική πόλη της Ναούσης. Συμμέτοχοί μας στη μεγάλη ευλογία, την οποία απολαμβάνουμε, αλλά και συμμαρτυρούντες στη μεγάλη χαρά και τιμή την οποία ζούμε, πανηγυρίζοντας σήμερα την επίσημη αναγραφή εν τοις αγιολογι-

κοίς δέλτοις της αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, των Ναουσαίων νεομαρτύρων, οι συγχοροστατούντες άγιοι αρχιερείς, με προεξάρχοντα τον Σεβασμιώτατο εκπρόσωπο της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, Μητροπολίτη της ιστορικής και αγιοτόκου Μητροπόλεως Προικοννήσου κ.κ. Ιωσήφ, συμπαραστατούμενο από τους εκπροσώπους των πρεσβυγενών και νεωτέρων Πατριαρχείων και των κατά τόπους αγιωτάτων Εκκλησιών, τους Σεβασμιώτατους Μητροπολίτες Άκκρας κ.κ. Γεώργιο, του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, Ιόππης κ.κ. Δαμασκηνό του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, αρχιεπίσκοπο Μποριεπόλσκ κ.κ. Αντώνιο, του Πατριαρχείου Μόσχας, Αχρίδος κκ. Ιωάννη, του Πατριαρχείου Σερβίας, Στοβίου κ.κ. Ναούμ, του Πατριαρχείου Βουλγαρίας,

Από την τελετή της αγιοκατατάξεως των 1241 Νεομαρτύρων της Νάουσας

38

Παύλειος Λόγος

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Τελετή «Εγώ αγιοκατατάξεο Άρχοντας ως 1241 Νεομαρτύρων» της γης»


Αμαθούντος κ.κ. Νικόλαο, της Εκκλησίας της Κύπρου, Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ και Νέας Σμύρνης κ.κ. Συμεών της Εκκλησίας της Ελλάδος, Μιχαλουπόλεως κ.κ. Γεώργιο, της Εκκλησίας της Τσεχίας, Ιεραπύτνης και Σητείας κ.κ. Ευγένιο της Εκκλησίας της Κρήτης, του Καθηγουμένου κ.κ. Βαρσανουφίου, της Εκκλησίας της Πολωνίας και του αρχιμανδρίτου κ.κ. Κοσμά, της Εκκλησίας της Αλβανίας. Η στιγμή αυτή κατά την οποία ο σεβασμιώτατος άγιος Προικοννήσου θα αναγνώσει το Πατριαρχικό Πιττάκιο της κατατάξεως εις την χορεία των αγίων νεομαρτύρων των ηρωικών συμπολιτών μας, οι οποίοι έδωσαν την καλή ομολογία της πίστεως και, θεωρήσαντες τα «πάντα σκύβαλα είναι» προκειμένου να κερδίσουν τον Χριστό, θυσίασαν τη ζωή τους για την εις Αυτόν πίστη, και οι παριστάμενοι Σεβασμιώτατοι Αρχιερείς θα συνυπογράψουν την Πράξη, έχει χάριτι Θεού φθάσει. Και το γεγονός αυτό πληροί την ψυχή μας από ευγνωμοσύνη προς τον Θεό, διότι μας αξίωσε να αποδώσουμε το οφειλόμενο χρέος τιμής και σεβασμού στους συμπολίτες μας, οι οποίοι μαρτύρησαν για χάρη του στο χαλασμό της Ναούσης και ανέδειξαν την πόλη μας όχι μόνο ηρωική αλλά και αγιοτόκο. Ευγνωμοσύνη και ευχαριστία οφείλουμε προς την σεπτή Κορυφή της Ορθοδόξου Εκκλησίας, την Αυτού Θειοτάτη Παναγιότητα, τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο για την αποδοχή του ευλαβούς αιτήματός μας, και προς την περί Αυτόν Αγία και Ιερά Σύνοδο η οποία θετικώς απεφάνθη περί της αναγραφής των εις το Αγιολόγιο της κατ’ Ανατολάς Αγίας του Χριστού Εκκλησίας. Αυτή τη μεγάλη στιγμή για την πόλη και την ιερά Μητρόπολή μας, τη στιγμή της επισήμου αναγνωρίσεως των αγίων Ναουσαίων νεομαρτύρων, θα ήθελα να ευχαριστήσω εκ μέσης ψυχής τον Σεβασμιώτατο εκπρόσωπο του Οικουμενικού Πατριάρχου, Μητροπολίτη Προικοννήσου

κ.κ. Ιωσήφ και τους Σεβασμιώτατους Μητροπολίτες, εκπροσώπους των άλλων Εκκλησιών, οι οποίοι λάμπρυναν με την παρουσία τους την σημερινή πανήγυρη επί τη καθιερώσει της εορτής των αγίων νεομαρτύρων της Ναούσης. Αποτελεί, αδελφοί μου, ευλογημένη συγκυρία, ότι η επίσημη ανακήρυξη πραγματοποιείται μέσα στα ΙΖ΄Παύλεια, τις εορταστικές και λατρευτικές εκδηλώσεις, που αφιερώνει κάθε χρόνο η τοπική μας Εκκλησία στον ιδρυτή της, ουρανοβάμονα απόστολο Παύλο, διότι και οι άγιοι αυτοί νεομάρτυρες αποτελούν γλυκείς καρπούς της πνευΟ Σεβασμιώτατος υπογράφει την Πράξη Αγιοκατατάξεως ματικής αμπέλου, την οποία εφύτευσε Ακολούθως το λόγο έλαβε ο Σεβαμε το κήρυγμά του ο μέγας απόστολος. σμιώτατος Μητροπολίτης Προικοννήσου Έτσι σήμερα τους τιμούμε μαζί του, κ. Ιωσήφ ο οποίος μεταξύ άλλων συνεως μαθητές του κοινού μας διδασκάλου, χάρη τον σεβασμιώτατο Μητροπολίτη που έμειναν πιστοί στο κήρυγμά του, Βεροίας κ. Παντελεήμονα για την πρωτοπιστοί μέχρι θανάτου για να λάβουν στη βουλία του να προκαλέσει την επίσημη συνέχεια τον στέφανο της δικαιοσύνης αναγραφή στας δέλτους του ορθοδόαπό τα χέρια του Θεού και να τιμώνται ξου αγιολογίου των νεομαρτύρων της ως άγιοι από τη επί γης στρατευομένη Νάουσας, που το στεφάνι της αγιότητος Εκκλησία και ιδιαιτέρως από την Εκκλητο έλαβαν βέβαια τη στιγμή του ένδοξου σία της πόλεως, την οποία τίμησαν και μαρτυρίου τους. Στη συνέχεια έπλεξε αγίασαν με το μαρτύριό τους». το εγκώμιο της Νάουσας λέγοντας ότι η πόλις αυτή πλέον θα λέγεται όχι μόνο ηρωική αλλά και αγιοτόκος. «Υπάρχουν πόλεις που έδωσαν δύο ή τρεις ή πέντε ή δέκα αγίους, όμως σχεδόν δύο χιλιάδες αγίους δεν νομίζω να υπάρχει άλλη πόλη παγκοσμίως». Στο τέλος ανέγνωσε το Πατριαρχικό Πιττάκιο της επισήμου αναγραφής των νεομαρτύρων στο ορθόδοξο αγιολόγιο, θυμίασε τη εικόνα των αγίων, άναψε τα κεριά, προσεκύνησε την εικόνα και υπέγραψε τη σχετική Πράξη. Κατά σειρά το αυτό έπραξαν και λοιποί αρχιερείς που έλαβαν μέρος στο πολυαρχιερατικό συλλείτουργο. Στην τελετή παρέστη ο Δήμαρχος Νάουσας κ. Αναστάσιος Καραμπατζός, άλλοι τοπικοί άρχοντες καθώς και μεγάλος αριθμός πιστών.

Ο Σεβ. Μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ιωσήφ ανάβει τις λαμπάδες της εικόνας των νεομαρτύρων Παύλειος Λόγος

39


Διεθνές Επιστη

26-28 Ιουνίου

Κ

ατά το τριήμερο από 26 έως και 28 Ιουνίου πραγματοποιήθηκαν οι εργασίες του 17ου Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, που διοργανώνεται κάθε χρόνο παραμονές της εορτής του Αποστόλου Παύλου, ιδρυτή της τοπικής μας Εκκλησίας. Το φετινό Συνέδριο είχε ως θέμα: «Η πνευματική πατρότητα, κατά τον Απόστολο Παύλο». Τις εργασίες του Συνεδρίου παρηκολούθησαν οι εκπρόσωποι των Ορθοδόξων Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών οι οποίοι ανέγνωσαν και τα μηνύματα των Προκαθημένων: 1) Μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ιωσήφ, Οικουμενικό Πατριαρχείο 2) Μητροπολίτης Άκκρας κ. Γεώργιος, Πατριαρχείο Αλεξανδρείας 3) Μητροπολίτης Ιόππης κ. Δαμασκηνός, Πατριαρχείο Ιεροσολύμων 4) Αρχιεπίσκοπος Μπορίσπολ κ. Αντώνιος, Πατριαρχείο Ρωσίας 5) Μητροπολίτης Αχρίδος και Σκοπίων κ. Ιωάννης, Πατριαρχείο Σερβίας 6) Επίσκοπος Στοβίου κ. Ναούμ, Πατριαρχείο Βουλγαρίας 7) Επίσκοπος Αμαθούντος κ. Νικόλαος, Εκκλησία της Κύπρου 8) Μητροπολίτης Καστορίας κ. Σεραφείμ, Εκκλησία της Ελλάδος 9) Μητροπολίτης Ιεραπύτνης κ. Ευγένιος, Εκκλησία της Κρήτης 10) Μητροπολίτης Μιχαλόβτσε και Κωσίτσε κ. Γεώργιος, Εκκλησία Τσεχίας και Σλοβακίας 11) Αρχιμανδρίτης Βαρσανούφιος, Εκκλησία της Πολωνίας 12) Αρχιμανδρίτης Κοσμάς, Εκκλησία της Αλβανίας Η ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Αρχικά χαιρετισμούς και μηνύματα των προκαθημένων τους απηύθυναν οι σεβασμιώτατοι εκπρόσωποι των ορθοδόξων Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, η Δήμαρχος Βέροιας κ. Χαρούλα Ουσουλτζόγλου, ο Κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Μιχαήλ Τρίτος, και ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής των Παυλείων ομ. Καθηγητής Θεολογίας Α.Π.Θ. κ. Ιωάννης Καραβιδόπουλος. Ακολούθως ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων κήρυξε την έναρξη των εργασιών του λέγοντας: «Εαν γαρ μυρίους παιδαγωγούς έχητε εν Χριστώ αλλ’ ου πολλούς πατέρας· εν γαρ Χριστώ

40

Παύλειος Λόγος

«Η πνευματική πατρότητ Ιησού δια του Ευαγγελίου εγώ υμάς εγέννησα» (1 Κορ. 4,15). Σεβασμιώτατε εκπρόσωπε της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως κ.κ. Βαρθολομαίου, Μητροπολίτα Προικοννήσου κ.κ. Ιωσήφ, Σεβασμιώτατοι Εκπρόσωποι των πρεσβυγενών και νεωτέρων Πατριαρχείων και των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, Αξιότιμη κ. Δήμαρχε, Αξιότιμε κ. Εκπρόσωπε του Αντιπεριφερειάρχη, Ενδοξώτατε Στρατηγέ, κ. Διευθυντά της Αστυνομίας, κ. Διοικητά της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Ελλογιμώτατε Κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής, Ελλογιμώτατε κ. Πρόεδρε της Επιστημονικής Επιτροπής των Παυλείων, Ελλογιμώτατες κυρίες και ελλογιμώτατοι κύριοι καθηγητές, αγαπητοί πατέρες, αγαπητοί αδελφοί, Αποκαλυπτικός ακούεται ο λόγος του αποστόλου των Εθνών προς τους χριστιανούς της Κορίνθου: «Εάν γαρ μυρίους παιδαγωγούς έχητε εν Χριστώ αλλ’ ου πολλούς πατέρας· εν γαρ Χριστώ Ιησού δια του ευαγγελίου εγώ υμάς εγέννησα» (1 Κορ. 4,15). Σε μία εποχή, κατά την οποία κανείς σχεδόν δεν απέδιδε σημασία στο πατρικό ένστικτο, ο ουρανοβάμων απόστολος Παύλος ομολογεί ευθαρσώς τη σχέση πατρότητος η οποία τον συνδέει με τους χριστιανούς της Κορίνθου, και τη διαχωρίζει από οποιαδήποτε άλλη πνευματική σχέση. Ομολογεί τη σχέση πατρότητος και προσδιορίζει τη γενεσιουργό αιτία της: «εν γαρ Χριστώ Ιησού δια του ευαγγελίου εγώ υμάς εγέννησα». Η πνευματική πατρότης, όπως και η σαρκική, έχει ως αφετηρία τη γέννηση του τέκνου· στην περίπτωση όμως της πνευματικής πατρότητος η γέννηση δεν είναι σαρκική, δεν είναι γέννηση «εκ σαρκός και αίματος», αλλά πνευματική «διά του ευαγγελίου εν Χριστώ Ιησού». Ο απόστολος διακρίνει σαφώς την κατά σάρκα από την κατά πνεύμα γέννηση γράφοντας προς τους Γαλάτες ότι «ώσπερ τότε ο κατά σάρκα γενηθείς εδίωκεν τον κατά πνεύμα, ούτω και νυν». (Γαλ. 4,29), και τις συνδέεει με τον «παλαιό» άνθρωπο, ο οποίος συσταυρούμενος και θνήσκων συν Χριστώ αναγεννάται εν αυτώ και περιπατεί εν καινότητι ζωής και ζει τω Θεώ εν Χριστώ (πρβλ. Ρωμ. 6, 4-11). Η κατά πνεύμα γέννηση, επομένως, συντελείται εν Χριστώ Ιησού δια του πνευματικού πατρός, ο οποίος χρησιμοποιεί το ευαγγέλιο και το κήργυμά του ως το μέσον δια του οποίου ολοκληρούται η πνευματική γέννηση. Το κήρυγμα του ευαγγελίου δεν είναι όμως αποκλειστικό προνόμοιο των πνευματικών


τα κατά τον Απόστολο Παύλο»

www.imverias.gr

ημονικό Συνέδριο

Άποψη του ακροατηρίου του Συνεδρίου Παύλειος Λόγος

41


πατέρων, ούτε το μέσον για την πνευματική γέννηση του ανθρώπου. Το ευαγγέλιο αποτελεί τον σπόρο της πνευματικής γεννήσεως του πιστού, αλλά και το γάλα το οποίο τον διατρέφει, η λυχνία, η οποία του δείχνει την οδό της σωτηρίας, και το φως, το οποίο τον καθοδηγεί προς αυτήν. Το ευαγγέλιο είναι το μέσον δια του οποίου ο πνευματικός πατήρ γεννά τα πνευματικά του τέκνα, δίνοντας σε αυτά τη ζωή, καθώς το ευαγγέλιο είναι ο λόγος του Κυρίου, ο οποίος, κατά την διαβεβαίωσή του, είναι η αληθής ζωή. Δεν είναι όμως μόνο το ευαγγέλιο και το κήρυγμά του, τα οποία προσδίδουν εις τον άνθρωπο την ιδιότητα του πνευματικού πατρός. Ο πρωτοκορυφαίος απόστολος είναι απολύτως σαφής στο σημείο αυτό. Για τον κάθε πιστό υπάρχουν πολλοί παιδαγωγοί, όπως και για τον κάθε άνθρωπο υπάρχουν πολλοί διδάσκαλοι. Παρότι όμως δεν αρνείται την αξία και την σημασία των παιδαγωγών εν Χριστώ για την πνευματική ζωή και προόδο των πιστών, δεν τους ταυτίζει με τους πνευματικούς πατέρες, καθώς ο πνευματικός πατέρας κατέχει έναν αποκλειστικό ρόλο στη ζωή του κάθε πιστού, είναι ένας και μοναδικός για τον κάθε πιστό, όπως ένας και μοναδικός είναι και ο σαρκικός πατέρας για τον κάθε άνθρωπο. Ο πνευματικός πατέρας δεν είναι, για τον απόστολο Παύλο, αυτός ο οποίος απλώς διδάσκει και παιδαγωγεί αλλά είναι αυτός ο οποίος μεριμνά για την τροφή και την εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου αύξηση του τέκνου του, συναισθανόμενος την ευθύνη την οποία έχει για τον άνθρωπο ο οποίος αναγεννήθηκε εν Χριστώ από τον ίδιο. Γι αυτό και ο απόστολος Παύλος αναφέρεται επανειλημμένα στη διαδικασία αυτή γράφοντας προς τους Κορινθίους «καγώ αδελφοί, ουκ ηδυνήθην λαλείσαι υμίν ως πνευματικοίς αλλ’ ως σαρκίνοις, ως νηπίοις εν Χριστώ. Γάλα υμάς επότισα, ου βρώμα· ούπω γαρ εδύνασθε αλλ’ ουδέ έτι νυν δύνασθε» (1 Κορ. 3. 1-2), ενώ υπενθυμίζει και στους αποδέκτες της προς Εβραίους επιστολής του ότι «γεγόνατε χρείαν έχοντες γάλακτος και ου στερεάς τροφής». Το ενδιαφέρον του αποστόλου των Εθνών επικεντρώνεται και σε ένα ακόμη στοιχείο, το οποίο προσδιορίζει το περιεχόμενο της πνευματικής πατρότητος. Το στοιχείο αυτό είναι το στοιχείο της ταυτίσεως του πιστού με τον Χριστό. Και σ’ αυτό επιμένει· και γι αυτό μεριμνά και αγωνιά και κοπιάζει ο απόστολος Παύλος συνεπής έναντι της αποστολής του ως πνευματικού πατρός και του Ιησού, ο οποίος του την ενεπιστεύθη. «Τεκνία μου», γράφει προς τους Γαλάτες, «ους πάλιν ωδίνω άχρις ού μορφωθεί Χριστός εν υμίν» (Γαλ. 4,19). Ο πόνος και η ωδίνη για την «μόρφωση του Χριστού» στις ψυχές των πιστών είναι η ειδοποιός διαφορά του πνευματικού πατρός από τον παιδαγωγό ή τον κήρυκα του ευαγγελίου· είναι η λυδία λίθος επί της οποίας δοκιμάζεται η γνησιότης της πνευματικής πατρότητος· είναι το κριτήριο της θυσιαστικής αγάπης υπέρ των τέκνων κατά μίμηση του αρχιποίμενος Χριστού. Αυτήν την αγάπη διέθετε καθ’ υπερβολήν ο πρωτοκορυφαίος απόστολος και μ’ αυτήν συνεχίζει αν περιβάλλει εξ ουρανού τις

42

Παύλειος Λόγος

Εκκλησίες τις οποίες Εκείνος ίδρυσε, συνεχίζει να περιβάλλει όλους εμάς, τα πνευματικά του τέκνα, τα οποία «δια του ευαγγελίου εγέννησε» και τα οποία και κατά το τρέχον έτος ευλαβώς και χρεωστικώς αφιερώνουν ως εις πνευματικό πατέρα το δέκατο έβδομο διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα: «η πνευματική Πατρότης κατά τον απόστολο Παύλο». Ζώντας σε μιά εποχή κατά την οποία οι πνευματικές σχέσεις κλονίζονται και οι άνθρωποι αναζητούν, έστω και εν αγνοία τους, πνευματικά ερείσματα για να κρατηθούν όρθιοι μέσα στην καταιγίδα του παρόντος κόσμου και την τρικυμία των πολλαπλών κρίσεων που αντιμετωπίζει, το θέμα του συνεδρίου μας, το οποίο θα αναπτυχθεί σφαιρικώς δια των εισηγήσεων των εκλεκτών ομιλητών μας, θα έχει να διδάξει πολλά σε όλους μας, πνευματικούς πατέρες και πνευματικά τέκνα, και να μεταδώσει τον πλούτο της σοφίας και της χάριτος εκ της ακενώτου πηγής του πρωτοκορυφαίου αποστόλου. Στο συνέδριό μας είναι παρόντες και φέτος εκπρόσωποι των πρεσβυγενών και νεοτέρων Πατριαρχείων και των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών για να μεταφέρουν τις ευχές και τις ευλογίες της Α.Θ.Π., του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, των Μακαριωτάτων Πατριαρχών και Αρχιεπισκόπων τους οποίους καλωσορίζω με σεβασμό και τιμή, τους ευχαριστώ εκ καρδίας και τους παρακαλώ να μεταφέρουν την ευγνωμοσύνη και τον σεβασμό μας προς τους προκαθημένους των αγιωτάτων Εκκλησιών, τις οποίες εκπροσωπούν. Το Συνέδριό μας τιμούν με την παρουσία τους οι πολιτικές και στρατιωτικές αρχές της πόλεώς μας και του Νομού Ημαθίας, που μαζί με τον ευσεβή κλήρο και τον ευγενή λαό της Βεροίας και της Ημαθίας εκφράζουν και με τον τρόπο αυτό την αγάπη και τον σεβασμό μας προς τον ιδρυτή της τοπικής μας Εκκλησίας απόστολο των Εθνών και της Ελλάδος, προς τον Μέγα Παύλο. Σας ευχαριστώ όλους θερμά. Χωρίς τους συντελεστές του συνεδρίου, την επιστημονική και οργανωτική επιτροπή, και τους διακεκριμένους ομιλητές μας, η πραγματοποίησή του δεν θα ήταν εφικτή. Γι αυτό και η ευχαριστία μας προς όλους σας είναι αυτονόητη και επιβελημένη. Και εάν σε όλους εσάς ανήκει όντως η ευχαριστία και η ευγνωμοσύνη μας, στον Θεό και στον πρωτοκορυφαίο απόστολό Του, τον ουρανοπολίτη Παύλο, ο οποίος αποτελεί όχι μόνο την αφορμή αλλά και την αρχή και το τέλος αυτού του Συνεδρίου, ανήκει η τιμή και η δόξα. Τις δικές του, άλλωστε, πρεσβείες επικαλούμαι, κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του ΙΖ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, πρός τιμήν του ιδρυτού της, αγίου ενδόξου αποστόλου Παύλου». ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΑΛΑΝΗΣ Κατά την εισαγωγική ομιλία του ο ομ. Καθηγητής Θεολογίας κ. Ιωάννης Γαλάνης, που είχε θέμα: «Η πνευματική πατρότητα στην παύλεια θεολογία», ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η πατρότητα είναι λέξη, που χρησιμοποιείται κυριολεκτικά, μεταφορικά και υπερβα-

τικά. Η φυσική πατρότητα αναφέρεται στη σχέση τέκνων – πατέρα (κατά σάρκαν). Η μεταφορική χρήση της λέξης αναφέρεται στη σχέση ανθρώπων (τέκνων) – πατέρα (κατά πνεύμα). Η υπερβατική πατρότητα περιγράφει τη σχέση ανθρώπων – τέκνων (πιστών) με το Θεό πατέρα. Φράσεις, όπως το «ο Θεός και πατήρ ημών» είναι πολύ συχνές στην Κ.Δ. γενικότερα και στην παύλεια θεολογία ειδικότερα. Οι όροι πατήρ, μήτηρ, αδελφός, τέκνα επιστρατεύονται από τη φυσική τους χρήση, για να περιγράψουν την κατάσταση της πνευματικής πατρότητας. Η λέξη «αδελφός» είναι όρος γνωστός και στην αρχαιοελληνική γραμματεία, όπου δηλώνει εκτός από την οικογενειακή σχέση τη φιλία, την ένταξη στον ίδιο λαό, φυλή, θρησκεία. Ο όρος σπανίζει στην Π.Δ. (λίγες μόνο αναφορές στους Προφήτες). Από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους χρησιμοποιείται, για να περιγράψει τη σχέση των πιστών μεταξύ τους κατ’ επιταγήν του ιδίου του Χριστού. Ο όρος «τέκνα» (συνοδεύεται από τις λέξεις μου ή αγαπητά), είναι φράση που χρησιμοποιεί συχνά ο Παύλος για να δηλώσει την πνευματική του σχέση με τον Τίτο και τον Τιμόθεο. Τον Ονήσιμο τον χαρακτηρίζει ως παιδί του, που γεννήθηκε στην φυλακή. Συχνά χρησιμοποιεί τη λέξη «τέκνα» στο πλαίσιο της γέννας. Η πνευματική πατρότητα μπορεί να αναπτυχθεί και σε πρόσωπα ώριμα (ηλικιακά) και με υψηλή μόρφωση. Γιά τον Παύλο είναι προτιμότερο να έχουν οι πιστοί έναν πνευματικό πατέρα παρά χιλιάδες παιδαγωγούς. Ο πνευματικός πατέρας πρέπει να είναι τρυφερός, να στηρίζει τα τέκνα στην πίστη τυς, να τα φροντίζει και να τα παροτρύνει να ζουν σύμφωνα με το θέλημα του Θεού». ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ο Καθηγητής Θεολογίας του Α.Π.Θ. κ. Μιλτιάδης Κωνσταντίνου ανέπτυξε, στη συνέχεια το θέμα: «Η πνευματική πατρότητα στην Παλαιά Διαθήκη». Ανέφερε ότι η εικόνα του πατέρα παίζει σημαντικό ρόλο στην ποιμαντική φροντίδα του αποστόλου Παύλου προς τα πνευματικά του τέκνα (πιστοί) των εκκλησιών, που ο ίδιος έχει ιδρύσει. Η εικόνα του «πατέρα» προέρχεται από την ηθική του ελληνορωμαϊκού κόσμου, από την αυτοκρατορική προπαγάνδα και από την ιουδαϊκή παράδοση. Η εικόνα του «υιού» συναντάται στο βιβλίο των Παροιμιών (ο Κύριος παιδεύει όποιον αγαπά, δηλ. τους γιούς του). Στα εννέα πρώτα κεφάλαια των Παροιμιών υπάρχει πλήθος γνωμικών, που αποτελούν συμβουλές – προτροπές του πατέρα προς τα παιδιά του. Οι προτροπές αυτές αποτελούν ένα λογοτεχνικό εύρημα και άρα ο συλλέκτης των Παροιμιών αποτελεί κατά κάποιον τρόπο, έναν πνευματικό πατέρα. Στα διδακτικά βιβλία της Π.Δ. (Παροιμίες, Σοφία Σειράχ, Σοφία Σολομώντος) είναι συχνή η θέση «αρχή σοφίας φόβος Θεού». Βέβαια οι σύγχρονες μεταφράσεις αντικαθιστούν τη λέξη «φόβο» με τη λέξη «σεβασμό». Στις μυθολογικές διηγήσεις για την δημιουργία του κόσμου (κοσμογονία) προηγείται η θεογονία. Στη Βίβλο, όπως ο πατέρας παραχωρεί στο γιό του όλην την περιουσία του, έτσι και ο Θεός παραχωρεί στον άνθρωπο (γιό) του το δικαίωμα της κυριαρχίας πάνω στα υπόλοιπα δημιουργήματα. Κάθε τέκνο


βιολογικό ή μη, έχει την τάση να μοιάσει στον πατέρα του και κάθε γονιός έχει την τάση να φροντίσει τα παιδιά του. Η εικόνα της καταστροφής του λαού δεν ήταν το τέλος, αλλά μία παιδαγωγική τιμωρία του Θεού-Πατέρα προς τα παιδιά του (Ιερεμίας). Το τρίπτυχο του σωστού πνευματικού πατέρα είναι η αγάπη, η υπομονή- συγχωρητικότητα και η αρχή της αμοιβαιότητας. Η αγάπη του Θεού, όπως άλλωστε και κάθε πατέρα, προς τα παιδιά του, δε γνωρίζει όρια. Η πνευματική πατρότητα ως θεσμός, όπως το γνωρίζουμε από την Εκκλησία, δεν υφίσταται στην Παλαιά Διαθήκη. ΑΝΝΑ ΚΟΛΤΣΙΟΥ – ΝΙΚΗΤΑ Η αν. Καθηγήτρια Θεολογίας Α.Π.Θ. κ. Άννα Κόλτσιου –Νικήτα ανέπτυξε το θέμα: «Απαρχές της πνευματικής πατρότητας στον ελληνορωμαϊκό κόσμο». Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι την εποχή της εμφάνισης του χριστιανισμού ο όρος «πνευματική πατρότητα» έχει διπλή σημασία. Η πρώτη είναι η διδακτική και η δεύτερη είναι η θρησκευτική – λατρευτική, η οποία είναι μεταγενέστερη. Σε ό,τι αφορά τη θρησκευτική – λατρευτική σημασία σχετίζεται με τις μυστηριακές λατρείες (ο όρος «πατήρ» αναφέρεται συχνά στους ιερείς και ο όρος «αδελφοί» στους πιστούς μυημένους). Συχνά η διδακτική σημασία του όρου «πνευματική πατρότητα» εμπεριέχεται στη θρησκευτική σημασία. Η μεταφορική χρήση του όρου «πατήρ» εμφανίζεται ήδη στον Όμηρο και δηλώνει το θεό (Δία), αλλά και τα σεβάσμια πρόσωπα. Στη Ρώμη ο όρος «πατήρ» είναι πολύ διαδεδομένος και δηλώνει τον πατέρα-αρχηγό της οικογένειας (Pater Familiae). Ο όρος δηλώνει στον ρωμαϊκό κόσμο ταυτόχρονα και τον διδάσκαλο. Και μεταξύ των Πυθαγορείων μαρτυράται η πνευματική σχέση πατέρα-τέκνων (μεταφορική χρήση), η οποία οριοθετείται στα πλαίσια της παιδαγωγικής σχέσης. Ο Πλάτωνας φαίνεται να βιώνει τη σχέση πατέρα και διδασκάλου ταυτόχρονα και από τις δύο σχέσεις. Η αγωνία του παιδαγωγού είναι ίδια με αυτή του φυσικού γονιού. Για τον Πλάτωνα τα πνευματικά τέκνα είναι προτιμότερα. Ο Γρηγόριος Νύσσης χρησιμοποιεί μία εικόνα από τη γεωργική ζωή, για να περιγράψει την πνευματική διδασκαλία. Η διδασκαλία είναι βροχή, που ποτίζει την ανθρώπινη φυτεία. Κατά τους Καππαδόκες Πατέρες η πνευματική διδασκαλία οδηγεί στη σωτηρία (ιδιαίτερα στον Μ. Βασίλειο). Στον αρχαιοελληνικό κόσμο τονίζεται εμφατικά η πνευματική τεκνογονία, ενώ στο ρωμαϊκό κόσμο η πνευματική πατρότητα. ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ κ. ΣΥΜΕΩΝ Τελευταίος ομιλητής της πρώτης ημέρας του συνεδρίου ήταν ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών Κούτσας, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Ιερωσύνη και πνευματική πατρότητα». Ο σεβασμιώτατος ανέφερε ότι η έννοια της πατρότητας την Π.Δ. απαντάται στα πρόσωπα των Πατριαρχών, ενώ στην Κ.Δ. αναφέρεται στον Θεό – Πατέρα. Η άσκηση της πνευματικής πατρότητας από την αποστολική εποχή προϋποθέτει το χάρισμα της ιερωσύνης. Ο σταθερός και αμετάθετος σκοπός της πνευματικής πατρότητας είναι η σωτηρία των πιστών, γεγονός που πραγματώνεται μέσα στην Εκκλησία. Η πνευματική πατρότητα, όπως αυτή διαμορφώθηκε στην ορθόδοξη εκκλησιαστική παράδοση αποτελεί κορύφωση του ιερατικού λειτουργήματος. Ο πνευματικός πατέρας είναι κατεξοχήν φορέας του Αγίου Πνεύματος. Δεν νοείται εκκλησιαστικός ποιμένας, που δεν έχει πνευματικό πατέρα. Ιδιαίτερη παρουσία έχει η πνευματική πατρότητα κατά το μυστήριο του βαπτίσματος, όπου ο ιερέας, ως πατέρας, καλωσο-

Η αν. Καθηγήτρια Θεολογικής Α.Π.Θ. κ. Άννα Κόλτσιου - Νικήτα

ο Σεβ. Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών Κούτσας

ο ομ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ κ. Χρήστος Βασιλόπουλος Παύλειος Λόγος

43


ρίζει το βαπτιζόμενο τέκνο στο σώμα των πιστών (αδελφών). Η αδελφική σχέση των πιστών είναι ιδιαίτερα εμφανής στην ενοριακή ζωή. Η αγάπη είναι το πιό σημαντικό χαρακτηριστικό για έναν καλό και έμπειρο πνευματικό πατέρα. Πνευματική πατρότητα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ιερωσύνη.

Ο Πρόεδρος Αρείου Πάγου ε.τ. κ. Βασίλειος Νικόπουλος

ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Στρασβούργου κ. Αστέριος Αργυρίου

Ο διδ. Καθηγητής ΑΕΑΘ κ. Αναστάσιος Μαράς

44

Παύλειος Λόγος

ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ Ο ομ. Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Χρήστος Βασιλόπουλος, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Πνευματική πατρότητα και σύγχρονη παιδαγωγική πράξη υπό το φως της παύλειας θεολογίας», μεταξύ άλλων τόνισε ότι η αγωγή ως παιδαγωγική διαδικασία είναι μία εφαρμοσμένη ανθρωπολογία. Στο βιβλικό και πατερικό λόγο η λογική του ανθρώπου είναι άρρηκτα δεμένη με την ελευθερία του. Για τον Παύλο η μεγαλύτερη αρετή του πνευματικού πατέρα είναι η αγάπη. Η πνευματική πατρότητα είναι μία διαρκής, επώδυνη διαδικασία, που παρομοιάζεται με τις ωδίνες μιας γέννας. Η πνευματική πατρότητα είναι μία παιδαγωγία αγάπης. Ο Παύλος παιδαγωγώντας τα πνευματικά του τέκνα στην αγάπη, την παρομοιάζει με έναν κρίκο απαραίτητο στην αλυσίδα της παιδαγωγίας. Η ελευθερία του ανθρώπου στην απόλυτη έννοιά της, χωρίς φραγμούς και όρια είναι ανέφικτη. Η ελευθερία στην παύλεια θεολογία είναι η ελευθερία εν Χριστώ. Πρόκειται για την θεληματική δέσμευση του ανθρώπου, τη θεληματική παραίτησή μας από δικαιώματα, χάριν της αγάπης μας για τους συνανθρώπους. Η ποιότητα των διαπροσωπικών σχέσεων πνευματικού πατέρα – πνευματικών τέκνων είναι αυτή που καθορίζει αν στέκει ή όχι το θεωρητικό υπόβαθρο της παιδαγωγίας. Σημαντικό ρόλο στην πνευματική πατρότητα ως παιδαγωγική πράξη παίζει και η επικοινωνία. Το περιεχόμενο του μηνύματος (και του ευαγγελικού) δε λειτουργεί αυτόνομα, αλλά σε άμεση σχέση με τον αποδέκτη. Η γλώσσα είναι πολύτιμο εργαλείο για τον απόστολο Παύλο, ώστε να μεταδίδεται η αλήθεια της πίστης σε όσον το δυνατόν περισσότερους πιστούς. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ Ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου ε.τ. κ. Βασίλειος Νικόπουλος, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η υιοθεσία στην παύλεια θεολογία και τη νομική σκέψη», ανέφερε ότι ο θεσμός της υιοθεσίας κατέχει στον Παύλο βασική θέση στη σωτηριολογική του σκέψη. Ο Παύλος χρησιμοποιεί γενικά πλήθος νομικών εννοιών, ως εγκρατέστατος νομοδιδάσκαλος, για να κηρύξει το λόγο του Θεού ανά τα έθνη και να επιτευχθεί η σωτηρία. Το τρίπτυχο της υιοθεσίας της σωτηρίας και της κληρονομικής διαδοχής δεσπόζει στην παύλεια θεολογία. Ο δουλωθείς (στο διάβολο) μεταπτωτικός άνθρωπος έχει χάσει τη δικαιοκτητική ικανότητα (απέναντι στον ίδιο το Θεό) του, γι αυτό και είναι τραγικός. Ο Παύλος διέγνωσε τη δυνατότητα του ανθρώπου να απελευθερωθεί δια του Χριστού, αφού αποφασίσει ελεύθερα την υποταγή του στον ελευθερωτή του Χριστό. Ο μεταπτωτικός άνθρωπος δεν έπαψε απλώς να είναι οικείος του Θεού αλλά κατέστη κι εχθρός του. Ερευνώντας το ρωμαϊκό δίκαιο ο Παύλος κατέληξε ότι μόνο διά της υιοθεσίας μπορούσε ο άνθρωπος να ανακτήσει την οικείωσή του με το Θεό. Με απλά λόγια μέσω της επίτευξης τεχνητής συγγένειας (ο άνθρωπος – υιός του Θεού, ο Θεός – πατέρας του ανθρώπου). Η υιοθεσία είναι πανάρχαιος δικαιϊκός θεσμός γνωστός ιδιαίτερα στους λαούς της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου. Ο θεσμός της υιοθεσίας κατά τον Παύλο θεμελιώνεται στο Γαλ. 10, 4-7, με βάση το οποίο απόσπασμα ο υιοθετημένος άνθρωπος δικαιούται να αποκαλεί το


Θεό πατέρα. ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΑΡΓΥΡΙΟΥ Ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου (Γαλλία) κ. Αστέριος Αργυρίου, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «οι έννοιες «πνευματική πατρότητα» αι «πνευματικός πατέρας» στη μουσουλμανική θρησκεία», είπε ότι στο Ισλάμ ο άνθρωπος οφείλει να είναι υποταγμένος (μουσλίμ) στο Θεό. Η εκδίωξη των πρωτοπλάστων από τον παράδεισο στον ισλαμισμό δεν συνεπάγεται καμιά οντολογική αλλαγή τους. Στο μουσουλμανισμό δεν υφίσταται το προπατορικό αμάρτημα. Το κίνημα των Σούφι ανέπτυξε πλουσιότατη μυστική θεολογία. Ο μουσουλμανικός ασκητισμός δεν συνίσταται τόσο στην άρνηση της κοσμικής ζωής (υλικά αγαθά και αγαμία) όσο σε μία συγκεκριμένη στάση ζωής. Αντλεί τις βασικές αρχές του από το ιερό βιβλίο (κοράνιο). Για τους μουσουλμάνους ο Προφήτης Μωάμεθ συγκεντρώνει όλες τις αρετές στο πρόσωπό του και γι αυτό επιδιώκουν να τον μιμηθούν. Ο Μωάμεθ είναι η σφραγίδα των προφητών, είναι άγιος». Οι ασκητές μιμούνται τον προφήτη και τον τρόπο ζωής του. Τον 10ο -11ο αιώνα (3ο 4ο της Εγίρας) έχει αναπτυχθεί μια πλούσια μυστική θεολογία στους κόλπους του ασκητισμού, ειδικότερα των Σούφι. Τα τρία στάδια του αγώνα του πιστού είναι τα ακόλουθα: 1) η οδός του ισλάμ, η οδός της υποταγής. 2) η οδός του Ιμάμη, η οδός της πίστης. Αυτά τα δύο είναι ανοιχτά για τον κάθε πιστό. 3) Η οδός της τελειότητας, της καθαράς μυστικής ζωής. Αυτή είναι μόνο των Σούφι. Η κοινότητα των Σούφι αποτελεί ουσιαστικά μία πρότυπη αδελφότητα (οι ασκητές αδελφοί μεταξύ τους). Στον ισλαμισμό βέβαια, δεν υπάρχει πνευματικός πατέρας με την αυστηρή χριστιανική έννοια. Υπάρχουν νομοδιδάσκαλοι και καθοδηγητές. Κεντρική θέση στη ζωή των πιστών αποτελεί η έγνοια τους να τηρηθούν κάποια καθηκοντα –υποχρεώσεις. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΜΑΡΑΣ Ο Διδ. Καθηγητής ΑΕΑΘ κ. Αναστάσιος Μαράς ο οποίος είχε ως θέμα: «Η πνευματική πατρότητα κατά τους πατέρες της Εκκλησίας. Η περίπτωση των απολογητών», αναπτύσσοντας το θέμα του ανέφερε ότι κατά τον 4ο αιώνα η έννοια της πνευματικής πατρότητας ήταν αποκλειστικά συνδεδεμένη με τον επίσκοπο. Οι απολογητές έγραψαν τα έργα τους για να εξηγήσουν και εκτός χριστιανισμού τις αλήθειες της πίστης με εργαλείο την αρχαιοελληνική φιλοσοφία. Ο Τατιανός βλέπει την πνευματική πατρότητα ως κληρονομικό ηθικό δικαίωμα της πνευματικής ιδιοκτησίας ασκώντας αυτό το δικαίωμά του κρίνει τους Έλληνες και τους αποκαλεί σφετεριστές των βαρβαρικών γνώσεων. Αν και έλαβε ο ίδιος ελληνική παιδεία υπήρξε πολέμιος του ελληνικού ειδωλολατρικού πολιτισμού. Στον Ιουστίνο η έννοια της πατρότητας εξετάζεται στο πλαίσιο της Τριάδος. Προσπαθεί να δείξει την ενότητα πατέρα και υιού. Η χρήση του όρου «λόγος του Θεού» σχετίζεται με τη μη φυσική γέννηση του υιού. Η διδασκαλία της Τριάδας από τον Ιουστίνο ολοκληρώνεται με το Άγιο Πνεύμα. Ο Αθηναγόρας συμφωνεί σε αρκετά σημεία με τον Τατιανό. Στα έργα του αναφέρεται στην Αγία Τριάδα, τα πρόσωπα της οποίας δεν είναι απρόσωπες θείες δυνάμεις. Στην «επιστολή προς Διόγνητο» η έννοια της πνευματικής πατρότητος διαφαίνεται μέσω του γεγονότος της σαρκώσεως. Οι απολογητές ανέπτυξαν την έννοια της πνευματικής πατρότητος στο πλαίσιο της τριαδολογίας.

ο Αρχιμ. Viktor Bikov, Ηγούμενος Ι.Μ. Προφ. Ηλιού Οδησσού

Η Μοναχή Ευφημία Κόκοβα, Ηγουμένης Ι.Μ. Παντοκράτορος Κέρκυρας

ο Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Αθανάσιος Καραθανάσης Παύλειος Λόγος

45


ο Επ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Παναγιώτης Υφαντής

Ο Δ/ντης της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης κ Κωνσταντίνος Κενανίδης

Ο Ιερομόναχος Αθανάσιος Σιμωνοπετρίτης

46

Παύλειος Λόγος

Αρχιμ. VIKTOR BIKOV Ο Αρχιμ. VIKTOR BIKOV, Ηγούμενος της ιεράς μονής Προφήτη Ηλιού Οδησσού (Ουκρανία), ο οποίος ανέπτυξε με τη βοήθεια διερμηνέα το θέμα: «Η πνευματική πατρότητα στους Ρώσους ασκητές», ανέφερε ότι οι βασικές αρχές της πνευματικής πατρότητας του μοναστικού βίου διαμορφώθηκαν στην Αίγυπτο, όταν έγιναν οι πρώτες μοναστικές κοινότητες. Η λέξη «γέροντας» δηλώνει τη σοφία – εμπειρία και όχι απαραίτητα την ηλικία. Ο Αντώνιος κι ο μαθητής του Θεοδόσιος, αμφότεροι από το Κίεβο, είναι οι θεμελιωτές του μοναστικού βίου στη Ρωσία. Ο Αντώνιος υπήρξε φορέας της πνευματικής παράδοσης του Αγίου Όρους. Η λέξη «γέροντας» αποδίδεται στη ρωσική γλώσσα με τη λέξη «στάρετς». Ονομαστός στάρετς υπήρξε ο Αμβρόσιος, που τόνισε την αυτοθυσία για τον συνάνθρωπο. Συζητούσε συχνά με το γνωστό Ρώσο συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Ο Σεραφείμ του Σάρωφ υπήρξε επίσης ονομαστός στάρετς της γνωστής σχολής της Όπτινα. Οι γέροντες – στάρετς καθοδηγούσαν και λαϊκούς προσκυνητές, γεγονός που μαρτυρείται σε πολλές αγιογραφίες. Οι αρχιερείς του Κούρσκ αποκαλούσαν τους γέροντες της Λίσκαγια «στολίδια του μοναχισμού». Ο 20ος αιώνας, εξαιτίας της αθεΐας που επικράτησε, πολέμησε και εκδίωξε τους στάρετς. Ο αρχιμανδρίτης Κύριλλος Παβλώφ αποτελεί ένα λαμπρό εν ζωή παράδειγμα στάρετς. Φορείς της μοναστικής ζωής είναι και οι μοναχές. Ξεχωριστές περιπτώσεις είναι της Ξένιας, Σεραφειμίας κ.ά. ΜΟΝΑΧΟΣ ΜΩΥΣΗΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ Ο Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης, ο οποίος είχε ως θέμα: «Η πνευματική πατρότητα κατά τους αγιορείτες πατέρες», αναφέρθηκε στο ήθος του πνευματικού πατέρα, το οποίο, όπως τόνισε, ορίζεται λεπτομερώς από τον ίδιο τον απόστολο Παύλο στις επιστολές του προς τους ποιμένες Τίτο και Τιμόθεο. Ο Παύλος δίνει μία σειρά από συμβουλές. Οι πνευματικοί πατέρες δεν πρέπει να προσκολλώνται στα κοσμικά – υλικά αλλά να αφοσιώνονται στα πνευματικά. Σημαντική αρετή του πνευματικού πατρός, κατά το Μ. Βασίλειο, είναι η απλότητα και η ικανότητα προσέγγισης των πνευματικών του τέκνων. Οι αγιορείτες πατέρες ακολουθούν πιστά τους αγίους Αποστόλους και μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας. Ονομαστοί αγιορείτες πατέρες: 1) Όσιος Ευθύμιος ο νέος από τη Βιθηνία. Βοηθούσε τους άλλους και προσέφερε παρηγορία. 2) Όσιος Αθανάσιος. Θαυμαστό στο βίο του υπήρξε η οικονομία και οι διακρίσεις. Υπήρξε καλός ποιμένας γιατί αγάπησε υπέρμετρα τον αρχιποιμένα Χριστό. Ίδρυσε σχολείο για τους αγράμματους. Προσπαθούσε να διορθώσει τους ανυπάκοους και τους ράθυμους. 3) Ο θεοφόρος άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Υπήρξε άξιος εκφραστής της πνευματικής πατρότητας, πολυγραφότατος, ησυχαστής, διορατικός. 4) Όσιος Νείλος της Όρα (από τη Ρωσία). Επέμεινε στην προσωπική εργασία όλων. Δεν δεχόταν τη φιλανθρωπία. 5) Όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω. Λογιζόταν ως ιατρός σωμάτων και ψυχών. Έκτισε μονές στον Όλυμπο και τη Ζαγορά Πηλίου. 6) Ο Σέρβος άγιος Βασίλειος Όστρωμ. Ζούσε για τους άλλους κι ως επίσκοπος ζούσε ασκητικά μέσα σε ένα σπήλαιο. 7) Ο γνωστός ιεραπόστολος και νεομάρτυς Κοσμάς ο Αιτωλός. Κήρυττε υπαίθρια, γιατί καμία Εκκλησία δε χωρούσε τους πιστούς που ήθελαν να τον ακούσουν. Τις διδαχές του συνόδευαν θαύματα και προφητείες. Ίδρυε εκκλησίες και σχολεία. Ο εισηγητής κατέληξε με τη διαπίστωση ότι ο


πνευματικός πατέρας δεν είναι δεσμοφύλακας αλλά ούτε και ψυχολόγος. Είναι ο διακριτικός σοβαρός και σεμνός ψυχοανατόμος, που καλείται στη σύγχρονη εποχή να σηκώσει μεγάλα βάρη. ΜΟΝΑΧΗ ΕΥΦΗΜΙΑ ΚΟΚΟΒΑ Τελευταία ομιλήτρια της 2ης ημέρας ήταν η Μοναχή Ευφημία Κόκοβα, Καθηγουμένη της ιεράς μονής Παντοκράτορος Κέρκυρας, που είχε ως θέμα: «Αμμάδες: το γυναικείο πρόσωπο της πνευματικής πατρότητας». Η εισηγήτρια ανέφερε ότι στον χριστιανισμό «ουκ ένι άρσεν και θήλυ». Ο ασκητής είναι το πρόσωπο που δέχθηκε το χάρισμα «Πατήρ» (αββάς) είναι αυτός που μεταμορφώθηκε οντολογικά λόγω της ένωσης με τον Χριστό. Η πνευματική πατρότητα εκφράζεται κυρίως με την ιεροσύνη. Οι διακριτικοί ποιμαντικοί έλεγχοι και τα επιτίμια δεν έχουν σκοπό να διορθώσουν αλλά να βοηθήσουν στην αύξηση της αγιότητας. Κατ αντιστοιχία οι πνευματικές μητέρες (αμμάδες) βαδίζουν στο δρόμο του Χριστού, δια της Παναγίας. Σε επιστολή του Παϊσίου Βελιτσκόφσκι προς τη μοναχή Μάρθα δίνονται τα πλαίσια της σωστής «πνευματικής μητέρας». Η πνευματική μητέρα πρέπει να θεωρεί τον εαυτό της ως τον πλέον αμαρτωλό. Στα νεότερα χρόνια ο γέροντας Πορφύριος παροτρύνει μία μοναχή να αγαπάει τις αδελφές της μυστικά – πνευματικά κι όχι ανθρώπινα. Η οσία Αθανασία της Αίγινας θεωρούσε τον εαυτό της ανάξιο να ζει ανάμεσα στις αδελφές της. Η οσία Ειρήνη Χρυσοβαλάντου, ως δούλη, προσέφερε στις μοναχές την πιό ταπεινωτική υπηρεσία. Το ποιμαντικό εύρος των γνησίων αμμάδων φθάνει κατά περίσταση ακόμα και στην καθοδήγηση μοναχών. Το μοναστήρι διοικεί η ηγουμένη, υποβοηθούμενη μόνο από τον πνευματικό. Αρχαίες και νεότερες αμμάδες πριν χαριτωθούν οι ίδιες να διακονήσουν τον συνάνθρωπο, διέσχισαν οι ίδιες το δρόμο της μετανοίας. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ Ο Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Αθανάσιος Καραθανάσης, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η πνευματική καθοδήγηση κατά την εποχή της τουρκοκρατίας», μεταξύ άλλων τόνισε ότι το γεγονός της αλώσεως έφερε στο Γένος μία κατάρρευση αξιών, τις οποίες προσπάθησε να στηρίξει το Πατριαρχείο. Αυτό κατέστη εφικτό – επιτυχές μέσω των προνομίων αρχικά. Επιπρόσθετα κλήθηκε να αντιμετωπίσει και τη ρωμαιοκαθολική προπαγάνδα. Οι λόγιοι κληρικοί ασχολήθηκαν με την έκδοση λειτουργικών κυρίως βιβλίων (ωρολόγιο, ψαλτήρι κ.α.) για να καλύψουν τις ανάγκες των πιστών. Εξέδωσαν επίσης και πολλούς «βίους αγίων», καθώς και «ακολουθίες νεομαρτύρων». Δημοφιλή υπήρξαν και πολλά λαϊκά αναγνώσματα, όπως η «φυλλάδα του γαϊδάρου», που στόχευαν στην ψυχαγωγία αλλά και στη διδασκαλία – καθοδήγηση του λαού. Τα βιβλία αυτά ήταν επιτρεπτά από το Πατριαρχείο και εντάσσονταν στη δημώδη λογοτεχνία. Δημοφιλείς ήταν και οι «μύθοι του Αισώπου». Την εποχή αυτή κυκλοφορούν και πολλά συγγράμματα εκλαϊκευμένης

θεολογίας. Το Πατριαρχείο έπρεπε ν’ αντιμετωπίσει αρχικά τη ρωμαιοκαθολική προπαγάνδα, πολεμώντας κυρίως το τάγμα των Ιησουιτών. Απέναντι στους προτεστάντες ήταν αρχικά ανεκτικό το Πατριαρχείο, γιατί και οι προτεστάντες πολεμούσαν τον ρωμαιοκαθολικισμό. Συγκλονιστική μορφή στο τέλος του 16ου αιώνα υπήρξε ο Μάξιμος Μαργούνιος, ο οποίος πολέμησε μέσω του συγγραφικού έργου του το ρωμαιοκαθολικισμό (κυρίως τους Ιησουΐτες), αγάπησε το λαό μας και έδωσε μάχη για τη μόρφωση – πνευματική αναβάθμισή του. Ο Μελέτιος Πηγάς είναι ο πρώτος που μίλησε για εθνική αντίσταση. Πολέμησε με το έργο του τον ιουδαϊσμό αλλά και τον παπισμό. Οι εκκλησιαστικοί ρήτορες της εποχής καλλιέργησαν με έξοχο τρόπο τη νεοελληνική γλώσσα, συγγράφοντας έργα εκλαϊκευμένης δογματικής. Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Τουρκοκρατία ανέδειξε λαμπρούς πνευματικούς καθοδηγητές (κυρίως εκκλησιαστικούς), που στήριξαν το λαό με την έκδοση βιβλίων (θεολογικών, γλωσσικών αλφαβηταρίων). ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΥΦΑΝΤΗΣ Ο επ. Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Παναγιώτης Υφαντής, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η πνευματική πατρότητα στα χρόνια της πληροφορίας», στην ομιλία του τόνισε μεταξύ άλλων ότι ο πολιτισμός της πληροφορίας αποτελεί το σπουδαιότερο επίτευγμα του τεχνολογικού πολιτισμού της μετανεωτερικής εποχής. Πρόκειται για τον πολιτισμό – θρίαμβο του ατομικισμού. Εργαλείο έκφρασης του πολιτισμού αυτού είναι ο κυβερνοχώρος. Η διαδεδομένη πλέον χρήση του διαδικτύου, ως τρόπος έκφρασης της πίστης, έχει προτεσταντικό υπόβαθρο. Αλλά και η καθολική Εκκλησία διατηρεί πολλές ιστοσελίδες που καλούν τους πιστούς σε προσευχή, σε ιεραποστολική μαρτυρία και ποιμαντική δράση. Ο κυβερνοχώρος έχει καταστήσει την ηλεκτρονική εξομολόγηση εξαιρετικά δημοφιλή, καθώς εξασφαλίζει άνεση, αμεσότητα και ανωνυμία. Κατά συνέπεια δεν θα ήταν υπερβολή να μιλήσουμε για τον «ηλεκτρονικό πνευματικό πατέρα». Ωστόσο η μετοχή στην αλήθεια προϋποθέτει πάντα τη συμμετοχή στην αλήθεια και η αγιότητα είναι ένα γεγονός προσωπικό και εκκλησιαστικό (απαιτείται η προσωπική παρουσία στο σώμα των πιστών). Η ηλεκτρονική εξάπλωση και στο χώρο της θρησκείας είναι ένα αναμφισβήτητο γεγονός. Η πρόκληση είναι η επίτευξη της διάκρισης. Την αρετή αυτή καλείται να ασκήσει όχι μόνο ο φορέας της πνευματικής πατρότητας αλλά και αυτός που αναζητά την αλήθεια. Η μη συνάντηση των εμπλεκομένων ηλεκτρονικά και απρόσωπα πνευματικού – πατέρα και αναζητητή της αλήθειας είναι βάναυση παραβίαση της προσωπικής σχέσης πνευματικού πατέρα – τέκνων. Το κλειδί βρίσκεται στη σωστή χρήση του κυβερνοχώρου συνολικά. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΕΝΑΝΙΔΗΣ Ο Διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδη-

μίας Κρήτης κ. Κωνσταντίνος Κενανίδης, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η αναγκαιότητα της πνευματικής πατρότητας σε μία μετα – μεταμοντέρνα κοινωνία», τόνισε ότι στο όνομα του ανθρωπισμού διαπράχθηκαν πολλά εγκλήματα γιατί εξέλειπε ο θεανθρωπισμός. Η επιστράτευση των χριστιανών για δήθεν διάδοση των αληθειών της πίστης οδήγησε σε φαινόμενα ελιτισμού και απομόνωσης. Στην ορθόδοξη παράδοση είναι εντελώς ξένη η αντίληψη ότι όσο προχωράει κανείς πνευματικά, τόσο απομονώνεται από τους συνανθρώπους του. Ο γέροντας Παΐσιος έλεγε χαρακτηριστικά: «είμαι κατά πολύ χειρότερος, ακόμα κι από τα ίδια τα ζώα». Για να μπορέσει κάποιος να διατηρήσει μία ταυτότητα, πρέπει να ισχύουν κάποια πνευματικά κριτήρια. Δεν αρκεί μόνο η προδιάθεση, πρέπει να ακολουθήσει και η καλλιέργεια. Στην Εκκλησία της μετα- μεταμοντέρνας κοινωνίας επικρατεί μία σύγχυση, λόγω της έλλειψης κατά περίσταση, πνευματικών κριτηρίων. Η σύγχυση εντοπίζεται κυρίως στο πλαίσιο της σωτηριολογίας. Η Εκκλησία πρέπει να ανταποκριθεί στις ανάγκες των πιστών της σημερινής εποχής. Η δυσκολία εφαρμογής του θείου μηνύματος οφείλεται στη δική μας ατελή φύση κι όχι στην τελειότητα του μηνύματος. Βασικό χαρακτηριστικό της μετα-μεταμοντέρνας κοινωνίας είναι η νομιμοποιημένη ανομία. Σε περιόδους κρίσης (οικονομικής και ηθικής) αμφισβητούνται ακόμα και οι παραδοσιακές σταθερές αξίες. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να εννοήσουμε το μυστήριο της μετανοίας έξω από τα σωτηριολογικά πλαίσια. ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΗΣ Τελευταίος εισηγητής του συνεδρίου ήταν ο Ιερομόναχος Αθανάσιος Σιμωνοπετρίτης, Υμνογράφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Σύγχρονοι πνευματικοί πατέρες». Ο εισηγητής στην ομιλία του τόνισε ότι δεν είναι λίγοι οι συνάνθρωποί μας που ασκούν δριμεία κριτική στο φαινόμενο της γεροντολαγνείας (τόσο απ τη μεριά των πνευματικών πατέρων, όσο και από τη μεριά των πιστών). Η ποικιλία στους χαρακτήρες των γερόντων δείχνει με τον πιο πειστικό τρόπο τον ευρύ χαρακτήρα της Εκκλησίας μας η οποία είναι πολυδιάστατη. Οι γέροντες είναι απλοί άνθρωποι κι αυτοί, με την μόρφωση, την ιδιομορφία τους, τις αδυναμίες και τις ατέλειές τους. Άλλωστε, όπως όμορφα παρατηρεί ο Ιωάννης ο Σιναΐτης, «μόνο στον παράδεισο θα υπάρχει η πλήρης – απόλυτη τελειότητα». Αν ο πιστός πλησιάζει τον πνευματικό πατέρα ως θαυματοποιό, τότε η σχέση πνευματικού πατέρα – τέκνου είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Επίσης η στείρα αντιγραφή – μίμηση του πνευματικού πατέρα, η οποία δεν συνοδεύεται από εσωτερική μεταστροφή, καταντά ανούσια και θυμίζει πνευματικό τουρισμό. Ακολούθως ο εισηγητής ανέφερε το παράδειγμα κάποιων ξεχωριστών πνευματικών πατέρων – γερόντων από όλες τις ιερατικές και μοναχικές τάξεις.

Παύλειος Λόγος

47


ΛHΞH ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΒΕΡΟΙΑΣ κ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ Όπως κάθε χρόνο μετά το πέρας των εισηγήσεων ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής ομ. Καθηγητής κ. Ιωάννης Καραβιδόπουλος ανακοίνωσε το θέμα του επόμενου Συνεδρίου τον Ιούνιο του 2012 που θα είναι: «Ελευθερία και ευθύνη στον άνθρωπο, κατά τον Απόστολο Παύλο». Τελευταίος έλαβε τον λόγο ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας ο οποίος παρουσίασε τον τόμο πρακτικών του προηγούμενου συνεδρίου και κήρυξε την λήξη των εργασιών του φετινού τονίζοντας: «Μέ τήν οἰκειότητα τῶν πνευματικῶν τέκνων ἐπιχειρήσαμε αὐτές τίς τρεῖς ἡμέρες τοῦ ΙΖ´ Διεθνοῦς Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου, τό ὁποῖο ὀργάνωσε ἡ Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας πρός τιμήν τοῦ ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν καί ἱδρυτοῦ της, νά προσεγγίσουμε καί νά ἐμβαθύνουμε στό θέμα τῆς πνευματικῆς πατρότητος κατά τόν ἀπόστολο Παῦλο. Ἐπιχειρήσαμε νά ἐμβαθύνουμε σέ ἕνα θέμα γιά τό ὁποῖο ὁ πρωτοκορυφαῖος ἀπόστολος ὁμιλεῖ ὄχι ὡς «διδακτός ἀνθρωπίνης σοφίας» ἀλλά «ὡς διδακτός πνεύματος»· καί δέν περιορίζεται στήν ὁμιλία, ἀλλά διδάσκει καί μέ τό παράδειγμα τῆς ζωῆς του. Ἤδη μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί τίς πρεσβεῖες τοῦ οὐρανοβάμονος ἀποστόλου Παύλου τό Συνέδριό μας ἔφθασε στό τέλος του. Οἱ εἰσηγήσεις πού παρακολουθήσαμε ἦταν πολλές καί σημαντικές καί ἐξέτασαν τό ὑπό συζήτηση θέμα ἀπό πολλές πλευρές καί τό φώτισαν ἀπό διαφορετικές ὀπτικές γωνίες. Ἡ ἐναρκτήρια εἰσήγηση ἦταν ὁμότιτλη μέ τό θέμα τοῦ συνεδρίου μας καί μᾶς παρουσίασε διεξοδικά καί ἀπόλυτα τεκμηριωμένα μέ βάση τίς ἐπιστολές τοῦ ἀποστόλου Παύλου τίς θέσεις καί τίς ἀπόψεις του γιά τήν πνευματική πατρότητα. Ἡ ἑνότητα τῶν εἰσηγήσεων πού ἀκολούθησε ἀσχολήθηκε μέ τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο ἀντιμετωπίσθηκε ἡ πνευματική πατρότητα στήν Παλαιά Διαθήκη καί παράλληλα ὁ τρόπος μέ τόν γινόταν ἀντιληπτή ἡ πνευματική πατρότητα στόν ἑλληνορωμαϊκό κόσμο, στό περιβάλλον δηλαδή μέσα στό ὁποῖο ἀνατράφηκε, ἔζησε καί κήρυξε ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Τή θεματολογία αὐτῆς τῆς ἑνότητος διεύρυνε μία ἀκόμη εἰσήγηση, αὐτή πού παρουσίασε τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο προσέλαβε τήν ἔννοια τῆς πνευματικῆς πατρότητος καί τοῦ πνευματικοῦ πατρός ἡ μουσουλμανική θρησκεία, πού ὡς γνωστόν ἀναπτύχθηκε πολύ κοντά στά ἱστορικά κέντρα τοῦ χριστιανισμοῦ. Μιά δεύτερη ἑνότητα ἀποτέλεσαν

48

Παύλειος Λόγος

Ο Σεβασμιώτατος παρουσιάζει τον τόμο πρακτικών του 2010 και κηρύσσει τη λήξη του συνεδρίου οἱ εἰσηγήσεις πού παρουσίασαν τήν κατά τήν Παύλεια θεολογία στή νομική πνευματική πατρότητα, ὅπως ἀντιμετωπίσκέψη. σθηκε καί βιώθηκε μέσα στήν Ὀρθόδοξη Σέ ὅλες αὐτές τίς δεκαπέντες λαμπρές Ἐκκλησία σέ διαφορετικές ἐποχές καί ἀπό εἰσηγήσεις εἴχαμε πάντοτε τήν εὐκαιρία διαφορετικές ὁμάδες μελῶν της. νά ἀκοῦμε τή φωνή τοῦ ἀποστόλου ΠαύἜτσι ἐμβαθύναμε στόν τρόπο μέ τόν λου καί νά ἀναβαπτιζόμεθα μέσα στόν ὁποῖο ἀντελήφθησαν καί κατανόησαν τήν καθαρό καί θεόπνευστο λόγου του. πνευματική πατρότητα οἱ Πατέρες τῆς Ὅσα ἀκούσαμε, ὅσα αἰσθανθήκαμε, Ἐκκλησίας, μέ ἰδιαίτερη ἔμφαση στήν πεὅσα συζητήσαμε, ὅσα μᾶς προβλημάτιρίπτωση τῶν ἀπολογητῶν, καί παράλληλα σαν δέν εἶναι δυνατόν νά ἐκφρασθοῦν τή θεώρηση καί τή βίωση τῆς πνευμααὐτή τήν ὥρα. Εἶναι ὅμως, πιστεύω, ἕνας πλοῦτος γιά ὅλους μας, ἕνα δῶρο τοῦ τικῆς πατρότητος ἀπό τούς Ἁγιορεῖτες πατέρες καί τούς Ρώσους ἀσκητές, ἀλλά πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου στόν καθέἀκόμη καί τό γυναικεῖο πρόσωπο τῆς να μας προσωπικά, ἀπό ὅποια θέση καί πνευματικῆς πατρότητος, καί τόν τρόπο ἐάν παρακολούθησε τό Συνέδριό μας, εἴτε μέ τόν ὁποῖο ἀσκήθηκε ἡ πνευματική καἀπό αὐτή τοῦ εἰσηγητοῦ εἴτε ἀπό ἐκείνη τοῦ ἀκροατοῦ. θοδήγηση στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας. Συναφής μέ τή θεματική τῶν εἰσηΚαί αὐτόν τόν πλοῦτο καί αὐτό τό γήσεων αὐτῶν ἦταν καί δύο ἀκόμη δῶρο, γιά τό ὁποῖο εἴμαστε εὐγνώμονες εἰσηγήσεις: ἡ πρώτη μᾶς παρουσίασε τή καί πρός τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο σχέση τῆς ἱερωσύνης μέ τήν πνευματική Παῦλο καί πρός ὅλους τούς ἐκλεκτούς πατρότητα καί ἡ δεύτερη φωτεινές μορεἰσηγητές μας, εἶμαι βέβαιος ὅτι θά τόν φές συγχρόνων πνευματικῶν πατέρων. διατηρήσουμε βαθειά μέσα στή σκέψη Οἱ εἰσηγήσεις μας ὅμως ἐξέτασαν καί τήν ψυχή μας μέχρι τό ἑπόμενο ἔτος, καί ἄλλες παραμέτρους τοῦ θέματος, οἱ κατά τό ὁποῖο σύν Θεῷ θά κρατήσουμε ὁποῖες ὑπερβαίνουν τά ὅρια τῆς ἀκραιφστά χέρια τόν τόμο τῶν Πρακτικῶν τοῦ ΙΖ´ Διεθνοῦς Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου νοῦς θεολογικῆς ἑρμηνείας καί παρουσιάζουν τήν πρακτική της, ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ μας. ἡ ἔκφραση, πλευρά τῆς πνευματικῆς Αὐτή τήν ὥρα ὅμως ὁ ἀπόστολος τῶν πατρότητος. Ἐθνῶν καί ἀπόστολος τῆς Βεροίας μᾶς Πρόκειται γιά μιά σειρά ἀπό πολύ προσφέρει ἕνα ἄλλο δῶρο, τόν τόμο τῶν ἐνδιαφέρουσες εἰσηγήσεις πού ἀκούσαμε Πρακτικῶν τοῦ ΙΣΤ´ Διεθνοῦς Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου, τό ὁποῖο πραγματοποιήκαί ἐξέτασαν τή σχέση τῆς πνευματικῆς θηκε τό παρελθόν ἔτος καί εἶχε ὡς θέμα: πατρότητος μέ τή σύγχρονη παιδαγωγική πράξη, πού μᾶς παρουσίασαν τή θέση της «Ἐκκλησία: θεσμός καί χάρισμα κατά τόν στήν ἐποχή τῆς πληροφορίας της, πού ἀπόστολο Παῦλο». μᾶς ἀπέδειξαν τήν ἀναγκαιότητά της σέ Αὐτόν τόν τόμο ἔχω τήν τιμή καί τήν μιά μεταμοντέρνα κοινωνία καί πού μᾶς χαρά νά σᾶς παρουσιάζω κλείνοντας ἑρμήνευσαν τήν ἐπίδραση τῆς υἱοθεσίας τίς ἐργασίες τοῦ παρόντος Συνεδρίου,


ὑπογραμμίζοντας, ἄν μοῦ ἐπιτρέπετε, τή συνάφεια τῶν δύο θεμάτων· γιατί ἡ πνευματική πατρότητα γύρω ἀπό τήν ὁποία περιεστράφη τό φετινό Συνέδριο, ἀποτελεῖ ἀναμφίβολα χάρισμα μέσα στήν Ἐκκλησία. Χάρισμα γιά ἐμᾶς, στήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας, εἶναι ὅμως καί ἡ παρουσία τόσων πολλῶν καί ἐκλεκτῶν προσκεκλημένων πού ἦρθαν στήν πόλη μας ἀπό τά πέρατα τῆς οἰκουμένης γιά νά συνεορτάσουν μαζί μας τόν μέγιστο ἀπόστολο Παῦλο, συμμετέχοντας στίς ἐργασίες τοῦ Συνεδρίου μας καί στίς λατρευτικές ἐκδηλώσεις πρός τιμήν του. Θά ἤθελα, λοιπόν, νά ἐκφράσω πρωτίστως τήν εὐγνωμοσύνη μου πρός τόν Σεβασμιώτατο ἐκπρόσωπο τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος κ.κ. Βαρθολομαῖο, Μητροπολίτη Προικοννήσου κ.κ. Ἰωσήφ, τόν Σεβασμιώτατο ἐκπρόσωπο τοῦ Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας, Μητροπολίτη Ἄκκρας κ.κ. Γεώργιο, τόν Σεβασμιώτατο ἐκπρόσωπο τοῦ Πατριαρχείου ῾Ιεροσολύμων, Μητροπολίτη Ἰόππης κ.κ. Δαμασκηνό, τόν Σεβασμιώτατο ἐκπρόσωπο τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, Ἀρχιεπίσκοπο Ἀντώνιο, τόν Σεβασμιώτατο ἐκπρόσωπο τοῦ Πατριαρχείου Σερβίας, Μητροπολίτη Ἀχρίδος κ.κ. Ἰωάννη, τόν Σεβασμιώτατο ἐκπρόσωπο τοῦ Πατριαρχείου Βουλγαρίας, Μητροπολίτη Στοβίου κ.κ. Ναούμ, τόν Σεβασμιώτατο ἐκπρόσωπο τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, Μητροπολίτη Ἀμαθοῦντος κ.κ. Νικόλαο, τούς Σεβασμιωτάτους ἐκπροσώπους τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τόν Σεβασμιώτατο ἐκπρόσωπο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Τσεχίας, Μητροπολίτη Μιχαλουπόλεως κ.κ. Γεώργιο, τόν ἐκπρόσωπο τῆς

Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ἰεραπύτνης κ. Εὐγένιο, τόν ἐκπρόσωπο τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Πολωνίας, καθηγούμενο κ. Βαρσανούφιο καί τόν ἐκπρόσωπο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, ἀρχιμανδρίτη κ. Κοσμᾶ, οἱ ὁποῖοι μᾶς τιμοῦν μέ τήν παρουσία τους καί μᾶς μετέφεραν τίς εὐχές καί τίς εὐλογίες τῶν Προκαθημένων τῶν Ἐκκλησιῶν τούς ὁποίους ἐκπροσωποῦν. Εὐχαριστῶ θερμά ὅσους μετεῖχαν καί παρακολούθησαν τίς ἐργασίες τοῦ Συνεδρίου μας: τούς κληρικούς, τούς μοναχούς, τίς μοναχές, τούς εὐλαβεῖς ἄρχοντες καί τόν εὐσεβῆ λαό τῆς πόλεως καί τοῦ Νομοῦ Ἠμαθίας. Θερμές εὐχαριστίες ἀνήκουν σέ ὅλους τούς ἐκλεκτούς ἐπιστήμονες πού συμμετεῖχαν μέ τίς ἐξαιρετικές εἰσηγήσεις τους στό Συνέδριό μας, καί σέ ὅλα τά μέλη τῆς Ἐπιστημονικῆς καί Ὀργανωτικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Συνεδρίου καί τούς συνεργάτες τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, οἱ ὁποῖοι κοπίασαν καί μόχθησαν γιά τήν ἐπιτυχῆ πραγματοποίησή του. Ἡ εὐγνωμοσύνη καί ἡ τιμή πρός τόν οὐρανοβάμονα ἀπόστολο Παῦλο δέν εἶναι αὐτή τήν ὥρα ἕνα ὀφειλόμενο χρέος, ἀλλά ἐσωτερική ἀνάγκη τῆς ψυχῆς πού συνοδεύεται ἀπό τήν εὐχή ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, διά πρεσβειῶν τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου, νά πληροῖ τή ζωή καί νά κατευθύνει τά ἔργα ὅλων μας».

ΑΓΙΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ Την Τρίτη 27 Ιουνίου το απόγευμα πραγματοποιήθηκε μέσα στην «παλαιά

Μητρόπολη» της Βέροιας αγιασμός με την ευκαιρία έναρξης των εργασιών αποκατάστασης του ναού. Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 3.500.000 ευρώ και χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ. Πρόκειται για μοναδικό στα Βαλκάνια μνημείο του 11ου αιώνα (τρίκλιτος βασιλική) με εξαιρετικές τοιχογραφίες διαφόρων εποχών. Τον αγιασμό τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ιωσήφ, ο οποίος μετέφερε και τις ευχές του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου για την επιτυχή και γρήγορη ολοκλήρωση των εργασιών. Παρέστησαν και όλοι οι εκπρόσωποι των πρεσβυγενών και νεοτέρων Πατριαρχείων και Εκκλησιών που μετέχουν στον εορτασμό της μνήμης του αποστόλου Παύλου. Μετά τον αγιασμό ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων εξέφρασε την ικανοποίησή του που ύστερα από συντονισμένες προσπάθειες 17 ετών από όλους τους φορείς της πόλης, επιτέλους ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασης της παλαιάς Μητρόπολης, ενος μνημείου του 11ου αιώνα μοναδικού στην περιοχή των Βαλκανίων. Δεν παρέλειψε ο σεβασμιώτατος να εκφράσει τις ευχαριστίες του στον Διευθυντή της 11ης ΕΒΑ κ. Αντώνη Πέτκο για την ολοκλήρωση και ωρίμανση των μελετών, αλλά και για το επίπονο έργο της υλοποίησης τους. Κατόπιν ο κ. Πέτκος μίλησε στους ξένους αρχιερείς για την ιστορία και τη σπουδαιότητα του παλαιού μητροπολιτικού ναού της Βέροιας.

Από τον αγιασμό μέσα στον παλαιό μητροπολιτικό ναό Βέροιας Παύλειος Λόγος

49


Δευτέρα 27 Ιουνίου

Μ

μουσική εκδήλωση με τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας

ία μοναδική μουσική παράσταση περιελάμβανε τη Δευτέρα 27 Ιουνίου η κεντρική καλλιτεχνική εκδήλωση των φετινών Παυλείων με τη συμμετοχή της γνωστής συμφωνικής ορχήστρας, χορωδίας και κουαρτέτου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (διεύθυνση Γεώργιος Βράνος). Ακούστηκαν έργα των Φιλ. Τσαλαχούρη (Επτά Λόγοι του Χριστού) και Κ. Μπραβάκη (Ύμνος της Αγάπης σε πρώτη εκτέλεση). Ενθουσίασαν το κοινό και καταχειροκροτήθηκαν οι σολίστες: Κώστας Τσαχουρίδης (φωνή), Δημήτρης Χανδράκης (βιολί) και Ματθαίος Τσαχουρίδης (ποντιακή λύρα).

50

Παύλειος Λόγος

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων στον χαιρετισμό του είπε: «Σεβασμιώτατε Ἐκπρόσωπε τῆς Α.Θ.Π., τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, Μητροπολίτα Προικοννήσου κ.κ. Ἰωσήφ, Σεβασμιώτατοι Ἐκπρόσωποι τῶν πρεσβυγενῶν καί νεωτέρων Πατριαρχείων καί τῶν κατά τόπους Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, Ἐξοχώτατοι κύριοι Βουλευτές, Ἀξιότιμε κ. Ἀντιπεριφερειάρχα, ἀξιότιμη κ. Δήμαρχε, ἐνδοξώτατε Στρατηγέ, κ. Διευθυντά τῆς Ἀστυνομίας, κ. Διοικητά τῆς Πυροσβεστικῆς Ὑπηρεσίας, Ἐλλογιμώτατοι σύνεδροι, ἀγαπητοί πατέρες, ἀγαπητοί ἀδελφοί,

«Ἐάν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καί τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην δέ μή ἔχω, γέγονα χαλκός ἠχῶν ἤ κύμβαλον ἀλαλάζον». Δέν ὑπάρχει ἀσφαλῶς πιό ἐγκάρδιο καλωσόρισμα ἀπό τά λόγια τοῦ ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν, τοῦ ἀποστόλου τῆς Βεροίας· δέν ὑπάρχει πιό εὔλαλη μελωδία ἀπό αὐτή τοῦ ὕμνου τῆς ἀγάπης. Ἡ ἀγάπη, ἄλλωστε, τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου εἶναι αὐτή πού μᾶς συνεκέντρωσε ἀπόψε ἐπί τό αὐτό, στόν λαμπρό Χῶρο Τεχνῶν τῆς πόλεώς μας· γιατί ἡ ἀγάπη του ἦταν αὐτή πού τόν ἔκανε νά διασχίσει χιλιάδες χιλιόμετρα καί νά φθάσει μέχρις ἐδῶ, μέχρι τή Βέροια γιά νά κηρύξει τό εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἀγάπη του εἶναι αὐτή πού μᾶς ὁδήγησε στόν Χριστό καί μᾶς ἔκανε ἀδελφούς μεταξύ μας, ὥστε νά μποροῦμε ἀπόψε νά ἀπολαμβάνουμε τήν τερπνότητα τῆς συναντήσεώς μας σέ μία ἐκδήλωση πρός τιμήν του. Ἡ ἀγάπη του εἶναι αὐτή πού τόν κάνει νά μᾶς θεωρεῖ τέκνα του ἠγαπημένα, γιά τά ὁποῖα μεριμνᾶ νύκτα καί ἡμέρα, ἀλλά καί αὐτή πού κάνει καί ἐμᾶς νά αἰσθανόμαστε τόν μεγάλο ἀπόστολο ὡς πνευματικό μας πατέρα καί νά θέλουμε νά τοῦ ἐκφράσουμε τήν ἀγάπη, τόν σεβασμό καί τήν τιμή μας μέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις τῶν Παυλείων, καί ἰδιαιτέρως ἀπόψε μέ τή μουσική αὐτή

Ο Μαέστρος και οι σολίστ της εκδήλωσης

www.imverias.gr

«Παύλεια αγάπη και μουσική πατρότητα»


Από την παρουσίαση του «Ύμνου της Αγάπης» στο Χώρο Τεχνών Βέροιας ἐκδήλωση. Καί ἐάν ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ πιό μουσική ἔκφραση τῆς ψυχῆς, ἡ μουσική εἶναι ἡ πιό μελωδική ἔκφραση τῆς ἀγάπης. Καί ἔτσι ἀπόψε συνδυάζουμε τήν ἀγάπη μέ τή μουσική. Συνδυάζουμε τήν ἀγάπη τοῦ ἀποστόλου Παύλου καί τή σχέση πνευματικῆς πατρότητος πού μᾶς συνδέει μαζί του, μέ τή δική μας ἀγάπη πρός αὐτόν πού ἐκφράζεται μέσα ἀπό τή μουσική πού παρουσιάζεται ἀπόψε γιά πρώτη φορά, ὡς ἔνδειξη σεβασμοῦ καί εὐγνωμοσύνης πρός τόν μέγιστο Ἀπόστολο. Ἀπόψε ἡ «Παύλεια ἀγάπη» συναντᾶ τή «μουσική πατρότητα» σέ μία θαυμάσια μουσική ἐκδήλωση μέ τή συμμετοχή ἐξαιρετικῶν καλλιτεχνῶν: τῶν μουσικῶν τῆς συμφωνικῆς ὀρχήστρας, τῆς χορωδίας καί τοῦ κουαρτέτου τοῦ Πανεπιστημίου Μακεδονίας, οἱ ὁποῖοι μέ τήν καλλιτεχνική ἐπιμέλεια τοῦ Δημήτη Χανδράκη, τοῦ Κώστα Τσαχουρίδη καί τοῦ Ματθαίου Τσαχουρίδη θά μᾶς παρουσιάσουν ἔργα νέων καί χαρισματικῶν συνθετῶν, τοῦ Φίλιππου Τσαλαχούρη καί τοῦ Κώστα Μπραβάκη. Τούς εὐχαριστῶ ὅλους θερμά γιά τή συμμετοχή τους στήν ὀργάνωση τῆς μοναδικῆς καί ὑπέροχης αὐτῆς μουσικῆς ἐκδηλώσεως πρός τιμήν τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας, τοῦ οὐρανοβάμονος ἀποστόλου Παύλου. Ἡ συνέχεια ἀνήκει στή μουσική, ἡ ὁποία θά μᾶς μεταφέρει μέ τά φτερά της πιό κοντά στόν μεγάλο Ἀπόστολο πού τιμοῦμε καί στόν ὁποῖο ἀφιερώνουμε εὐλαβῶς τήν ἀποψινή μουσική πανδαισία. Καλή ἀκρόαση».

Ο συνθέτης Κώστας Μπραβάκης

Παύλειος Λόγος

51


έναρξη καλλιτεχνικών εκδηλώσεων προς τιμήν του Απ. Παύλου • βραβεύσεις μαθητικού διαγωνισμού •

28 - 29 Ιουνίου Κυριακή 31 Μαΐου

Τ

ο λατρευτικό πρόγραμμα ξεκίνησε με αρχιερατικό συλλείτουργο στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναούσης την Κυριακή 26 Ιουνίου (βλ. σελ. 38), κατά το οποίο προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ιωσήφ, ο οποίος κήρυξε και τον θείο Λόγο. Στο τέλος της θ. Λειτουργίας έλαβε χώρα η τελετή αγιοκατατάξεως των 1241 Νεομαρτύρων της Νάουσας. Ακολούθως τελέστηκε μέ επισημότητα και λαμπρότητα η μνήμη του αποστόλου Παύλου στον μητροπολιτικό ιερό ναό των αγίων πρωτοκορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου, ενώ τα ΙΖ΄ Παύλεια ολοκληρώθηκαν με τον πανηγυρικό υπαίθριο διορθόδοξο εσπερινό στο «Βήμα». Στον εσπερινό την παραμονή της εορτής χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Άκκρας κ. Γεώργιος, ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καστορίας κ. Σεραφείμ. Την κυριώνυμο ημέρα στο πολυαρ-

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον Ι. Ν. Μεταμορφώσεως Σωτήρος Ναούσης

52

Παύλειος Λόγος

Ο Σεβ. Μητροπολίτης Άκκρας κ. Γεώργιος χοροστατεί στον Εσπερινό της εορτής του Απ. Παύλου

www.imverias.gr

www.pavlia.gr

«Εγώ Λατρευτικές ο Άρχοντας εκδηλώσεις της γης»


χιερατικό συλλείτουργο προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ιωσήφ ο οποίος κήρυξε και το θείο λόγο. Μετά το πέρας της θείας Λειτουργίας πραγματοποιήθηκε εθιμοτυπική επίσκεψη στο Δημαρχείο της Βέροιας. Στον εσπερινό του «Βήματος» χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων ο οποίος και εξεφώνησε τον πανηγυρικό λόγο, ενώ εκ μέρους των ξένων εκπροσώπων απηύθυνε χαιρετισμό ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μιαλόβτσε κ. Γεώργιος (Εκκλησία της Τσεχίας). Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ κ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΣΤΟ «ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ» Σεβασμιώτατε Ἐκπρόσωπε τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, Σεβασμιώτατοι Ἐκπρόσωποι τῶν πρεσβυγενῶν καί νεωτέρων Πατριαρχείων καί τῶν κατά τόπους Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, Ἐξοχώτατοι κύριοι Βουλευτές, Ἀξιότιμε κ. Ἀντιπεριφερειάρχα, ἀξιότιμη κ. Δήμαρχε, Ἐλλογιμώτατοι κύριοι καθηγητές, ἀγαπητοί πατέρες, ἀγαπητοί ἀδελφοί, «Παρακαλοῦντες ἕνα ἕκαστον ὑμῶν ὡς πατήρ τέκνα καί παραμυθούμενοι καί μαρτυρούμενοι εἰς τό περιπατεῖν ὑμᾶς ἀξίως τοῦ Θεοῦ τοῦ καλοῦντος ὑμᾶς εἰς τήν ἑαυτοῦ βασιλείαν καί δόξαν». Δέν εἶναι τυχαία αὐτή ἡ ἀποστροφή τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου πρός τούς χριστιανούς τῆς Θεσσαλονίκης οὔτε φυσικά συμπτωματική. Δέν εἶναι ἔκφραση εὐκαιριακοῦ συναισθηματισμοῦ ἤ κενολόγου φιλοφρονήσεως. Ὁ ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν, ὁ ἀπόστολος Παῦλος, δέν παρασύρεται ἀπό ἐξάρσεις οὔτε

καταφεύγει σέ ρητορικά σχήματα μέ σκοπό νά συγκινήσει τούς ἀκροατές του. Ἄν καί οὐρανοβάμων, δέν αἰθεροβατεῖ· ὁμιλεῖ τόν λόγο τῆς ἀληθείας καί ἐπ᾽ αὐτοῦ στηρίζει καί οἰκοδομεῖ τόν σύνδεσμό του μέ τούς ἀνθρώπους. Ὅταν, λοιπόν, περιγράφει τή σχέση του μέ τούς Θεσσαλονικεῖς ὡς σχέση πατρός πρός τέκνα, ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐκφράζει αὐτό ἀκριβῶς τό ὁποῖο αἰσθάνεται ἡ ψυχή του, καί τό ἐκφράζει μέ τόν τρόπο ἀκριβῶς μέ τόν ὁποῖο τό βιώνει. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἔχει βαθύτατη συναίσθηση τῆς κλήσεώς του ἀπό τόν Θεό καί τῆς ἀποστολῆς του. Τό θαῦμα τῆς μεταστροφῆς του στήν πίστη τοῦ Ναζωραίου μέ τήν προσωπική ἐμφάνιση τοῦ Χριστοῦ στόν δρόμο πρός τή Δαμασκό καί οἱ οὐράνιες ἀποκαλύψεις τῶν ὁποίων ἔγινε θεατής καί μέτοχος τόν ἔχουν μεταβάλει ἀπό «ζηλωτή τῶν πατρικῶν παραδόσεΟ Σεβ. Μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ιωσήφ ων» σέ ἀφοσιωμένο ἐργάτη χοροστατεί στον Όρθρο της εορτής του Απ. Παύλου τοῦ ἀμπελῶνος τοῦ Κυρίου, σέ «κλητό» ἀπόστολο Τό βίωμα τῆς προσωπικῆς του συναντήὁ ὁποῖος ταυτίζεται μέ τόν ἀποστείλαντα σεως μέ τόν Ἰησοῦ τόν ἔχει μεταποιήσει αὐτόν Ἰησοῦ Χριστό, ὥστε νά δηλώνει ἀπό διώκτη σέ πιστό μαθητή τοῦ Κυρίου, ὁ εὐθαρσῶς τό «ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ὁποῖος ἔχει χρέος νά «μαθητεύσει πάντα τά ἐμοί Χριστός». ἔθνη»· τόν ἔχει μετασχηματίσει σέ κήρυκα

Από το πολυαρχιερατικὀ συλλείτουργο της εορτής του Αποστόλου Παύλου

Παύλειος Λόγος

53


Από την επιστροφή στον μητροπολιτικό ναό μετά την ολοκλήρωση του Εσπερινού τοῦ εὐαγγελίου, ὁ ὁποῖος καλεῖται νά ἀναγεννήσει ἐν Χριστῷ τούς ἀνθρώπους καί νά τούς προσαγάγει στήν οὐράνια ποίμνη τοῦ ἀρχιποίμενος Χριστοῦ. Σέ αὐτό τό πνευματικό πλαίσιο κινεῖται ὁ μέγας ἀπόστολος, ὁ ὁποῖος δέν φείδεται κόπου καί μόχθου, ὁ ὁποῖος δέν δειλιάζει ἐνώπιον «ἐθνῶν καί βασιλέων», ὁ ὁποῖος δέν ὑπολογίζει τίς ὁδοιπορίες, τίς ταλαιπωρίες, τίς φυλακίσεις, τούς διωγμούς, τούς κινδύνους ἐκ γένους καί ἐξ ἐθνῶν, προκειμένου νά κηρύξει τόν ζῶντα Θεό, ὁ ὁποῖος «ἔδωκεν» εἰς τούς πιστεύοντας αὐτόν «ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι». Πρός αὐτήν τήν «ἐξουσία», πρός αὐτή τή δυνατότητα καί τή χάρη τήν ὁποία καί ὁ ἴδιος ὁ ἀπόστολος ἔχει βιώσει προσωπικά σέ

ἀπόλυτο βαθμό, προσπαθεῖ νά χειραγωγήσει τούς ἀνθρώπους, σεβόμενος ἀπολύτως τήν ἐλευθερία τους, ἀλλά καί ταυτόχρονα παρακολουθῶντας ἐκ τοῦ σύνεγγυς καί μέ πατρική στοργή τήν κατά Θεόν πρόοδό τους, τήν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ προκοπή ὅλων ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι μέ τό κήρυγμά του εἶδαν τό φῶς τοῦ Χριστοῦ καί κατηύγασαν μέ αὐτό τήν ψυχή τους διά τοῦ ἁγίου βαπτίσματος. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἔχει ἀπόλυτη συναίσθηση τῶν δυσκολιῶν, τίς ὁποῖες ἀντιμετωπίζει κάθε πιστός προκειμένου νά βαδίσει «ἀξίως τῆς κλήσεως ἥν ἐκλήθη», καί ἰδιαιτέρως οἱ πιστοί τῆς ἐποχῆς του, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἀσπασθεῖ μέ τό κήρυγμά του τή νέα θρησκεία, δέν ἔπαυαν ὅμως νά εἶναι νεόφυτοι καί νά ζοῦν μέσα σέ ἕνα εἰδωλο-

Λιτανεία προς το «Βήμα του Αποστόλου Παύλου

54

Παύλειος Λόγος

λατρικό καί ξένο πρός τή χριστιανική πίστη περιβάλλον. Ἔχει ἀπόλυτη συναίσθηση ὅτι τό δικό του ἔργο δέν σταματᾶ στό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου, ἀλλά συνεχίζεται καί μέ τήν ἐνίσχυση καί στήριξη τῶν πιστῶν, ὥστε καί νά διατηρηθοῦν στήν πίστη καί νά προοδεύσουν ἐν Χριστῷ. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος δέν ἀντιλαμβάνεται τήν ἀποστολή του ὡς ἀποστολή ἱεροκήρυκος, ἀλλά ὡς ἀποστολή πνευματικοῦ πατρός ὁ ὁποῖος δέν ἐγκαταλείπει τά ἐν Χριστῷ ἀναγεννηθέντα τέκνα του μόνα, καί ἀγωνίζεται καί ἀγωνιᾶ «ἄχρις οὗ μορφωθῇ Χριστός ἐν αὐτοῖς». Γι᾽ αὐτό καί στίς ἐπιστολές του δέν παραλείπει νά ἀναφέρεται σέ αὐτή τή σχέση πατρός καί τέκνων, ἡ ὁποία προφανῶς τόν ἐκφράζει περισσότερο καί ἀπό τή σχέση διδασκάλου καί μαθητοῦ, διότι περιγράφει μία σχέση ἀπό τήν ἀφετηρία της, ἀπό τή γέννηση δηλαδή τοῦ πιστοῦ στήν νέα, τήν ἐν Χριστῷ ζωή, ἡ ὁποία δέν διακόπτεται σέ καμία φάση τῆς ζωῆς, ἀλλά συνεχίζεται διά βίου. Ἡ σχέση πνευματικοῦ πατρός καί τέκνων, τήν ὁποία ὑποστηρίζει ὁ οὐρανοβάμων ἀπόστολος, συμβαδίζει ἄριστα καί μέ τίς ἀπόψεις του γιά τήν Ἐκκλησία ὡς μία πνευματική οἰκογένεια, στήν ὁποία ἀσφαλῶς ὁ «εἰς τύπον καί τόπον Χριστοῦ» εὑρισκόμενος ἀπόστολος ἔχει τήν εὐθύνη καί τό βάρος τῆς πνευματικῆς πατρότητος, τό ὁποῖο ἀναλαμβάνει καί διεκπεραιώνει μέ ἄριστο τρόπο καί ὑποδειγματική ἀφοσίωση ὁ μέγας Παῦλος, ὅπως ἀκριβῶς τό περιγράφει στήν πρός Θεσσαλονικεῖς ἐπιστολή του: «Παρα-


Διορθόδοξος Εσπερινός στο «Βήμα του Απ. Παύλου» χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος καλοῦντες ἕνα ἕκαστον ὑμῶν ὡς πατήρ τέκνα καί παραμυθούμενοι καί μαρτυρούμενοι εἰς τό περιπατεῖν ὑμᾶς ἀξίως τοῦ Θεοῦ τοῦ καλοῦντος ὑμᾶς εἰς τήν ἑαυτοῦ βασιλείαν καί δόξαν». Ἡ σχέση πνευματικοῦ πατρός πρός τέκνα γιά τόν ἀπόστολο Παῦλο δέν περιορίζεται βεβαίως στή σχέση του μέ τούς χριστιανούς τῆς Θεσσαλονίκης, οὔτε στή σχέση του μέ τούς χριστιανούς τῆς ἐποχῆς του. Γιά τόν πρωτοκορυφαῖο τῶν ἀπόστολων, τόν οὐρανοπολίτη Παῦλο ἡ σχέση αὐτή συνεχίζεται καί διαρκεῖ μέχρι σήμερα· γιατί τέκνα του πνευματικά εἴμαστε καί ἐμεῖς, οἱ ὁποῖοι ἱστάμεθα αὐτήν τήν ὥρα στό ἱερό αὐτό Βῆμα, ὅπου εἴκοσι αἰῶνες πρίν ἀκούσθηκε τό γλυκύφθογγο μήνυμα τοῦ εὐαγγελίου ἀπό τά χείλη του. Τέκνα του πνευματικά εἴμαστε καί ἐμεῖς, οἱ ὁποῖοι προσβλέπουμε πρός αὐτόν, «δι᾽ οὗ καί τήν προσαγωγήν ἐσχήκαμεν τῇ πίστει». Τέκνα του πνευματικά εἴμαστε καί ἐμεῖς, καί ἀπό αὐτόν περιμένουμε τήν παραμυθία καί τήν ἐνίσχυση «εἰς τό περιπατεῖν ὑμᾶς ἀξίως τοῦ Θεοῦ τοῦ καλοῦντος ὑμᾶς εἰς τήν ἑαυτοῦ βασιλείαν καί δόξαν». Τέκνα του πνευματικά εἴμαστε καί ἐμεῖς, καί γι᾽ αὐτό εὐγνωμόνως καί ὀφειλετικῶς ἐκφράζουμε καί μέ τόν πανηγυρικό διορθόδοξο αὐτό ἑσπερινό, ὁ ὁποῖος κατακλείει τόν κύκλο τῶν ἐκδηλώσεων τῶν ΙΖ´ Παυλείων τήν τιμή καί τόν σεβασμό μας,

διότι ποτέ δέν παύει διά τοῦ λόγου καί διά τῶν πρεσβειῶν του σέ ἐποχές κρίσιμες καί δύσκολες γιά τόν κόσμο καί τήν πατρίδα μας νά νουθετεῖ «ἕνα ἕκαστον ἡμῶν» καί νά μᾶς παρηγορεῖ γιά νά τρέχουμε «τόν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα, ἀφορῶντες εἰς τόν τῆς πίστεως ἀρχηγόν καί τελειωτήν Ἰησοῦ», τοῦ ὁποίου τό ὄνομα γνωρίσαμε διά τοῦ δικοῦ του κηρύγματος. Ἐπιτρέψατέ μου, αὐτή τήν ὥρα, νά ἐκφράσω τίς εὐχαριστίες καί τήν εὐγνωμοσύνη μου διά μίαν εἰσέτι φορά πρός τούς Σεβασμιωτάτους ἀρχιερεῖς, τούς ἐκπροσωποῦντας τά πρεσβυγενῆ καί νεώτερα πατριαρχεῖα καί τίς κατά τόπους Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες, γιά τήν παρουσία τους καί τή συμμετοχή τους καί εἰς τό Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέδριό μας καί εἰς τίς λατρευτικές ἐκδηλώσεις ἐπί τῇ μνήμῃ τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας, μεγίστου ἀποστόλου Παύλου,

νά ἐκφράσω τίς εὐχαριστίες μου πρός τήν Ἐπιστημονική Ἐπιτροπή τοῦ ΙΖ´ Διεθνοῦς Συνεδρίου, ἡ ὁποία παρίσταται καί στόν πανηγυρικό ἑσπερινό, πρός τόν εὐαγῆ κλῆρο καί τόν εὐσεβῆ λαό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, τούς θεοφιλεῖς ἄρχοντες καί τούς εὐλαβεῖς προσκυνητές, ἐπικαλούμενος, διά πρεσβειῶν τοῦ τιμωμένου ἀποστόλου Παύλου, τή χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία εὔχομαι νά πληροῖ «πᾶσαν χρείαν ἡμῶν κατά τό πλοῦτος αὐτοῦ ἐν δόξῃ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ».

Λιτάνευση του ιερού λειψάνου του αποστόλου Παύλου. Παύλειος Λόγος

55


ΕΦΗΜ ΕΦΗΜ

Ι∆ΕΣ ΕΙΡ∆ΕΣ ΕΡ

ΠΕΡΙΟ ΠΕΡΙΟ

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ΤΕΛΟΣ

Ταχ. Γραφείο Ταχ. Γραφείο ΒΕΡΟΙΑΣ ΒΕΡΟΙΑΣ

αριθµ. κωδ. αριθµ. κωδ. 2638 2638

ΚΑ ∆ΙΑ ∆ΙΚ


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.