Kinderboerderij mikt op schoon en veilig

Kinderboerderij De Hertenkamp wil een jne, schone en veilige plek zijn voor bezoekers. Daarom zijn ze deelnemer aan het GD Keurmerk Zoönosen.

Een meisje van een jaar of drie roept dat ze hertjes wil zien. Chantal van Aarde reageert meteen. “Ga hier maar door het hekje en dan daarheen. Dan kunnen jullie de hertjes heel goed zien”, zegt Chantal tegen het meisje en haar opa. Ze draait zich weer om: “We doen ons best om onze bezoekers het naar de zin te maken. Een stukje ontspanning in een omgeving met dieren. Dat is wat we willen bieden.” Chantal van Aarde is één van de drie beheerders van kinderboerderij De Hertenkamp in Hilversum. En daar is ze trots op.

Lange geschiedenis

De Hilversumse kinderboerderij heeft een lange geschiedenis. De naam De Hertenkamp verwijst naar hoe het allemaal begon in 1938; de gemeente Hilversum opende toen een hertenkamp in het kader van de werkverschaf ng. “Enige tientallen jaren later wilde de gemeente er mee stoppen omdat het te duur werd. Burgers die het hertenkamp niet kwijt wilden, richtten begin jaren 80 van de vorige eeuw een stichting op en dat was het begin van de huidige kinderboerderij”, vertelt Yvonne Bon, collega-beheerder.

De kinderboerderij is ook zorgboerderij. Verdeeld over de week krijgen de beheerders van De Hertenkamp bij de dagelijkse werkzaamheden hulp van ongeveer tien zorgcliënten; mensen met een beperking die op de zorgboerderij een zinvolle dagbesteding vinden. Daarnaast steken ook diverse vrijwilligers met regelmaat hun handen uit de mouwen op De Hertenkamp. “Iedereen die hier werkt is belangrijk. We doen het met elkaar. Samen vormen we een team dat mogelijk maakt wat hier gebeurt”, benadrukt Chantal.

Allerlei soorten en rassen

De kinderboerderij telt een ink aantal diersoorten en rassen. Naast herten treffen bezoekers er onder meer: geiten, schapen, varkens, pony’s, kippen, ezels, konijnen en cavia’s. “We mikken op dieren die goed te houden zijn in combinatie met publiek; vriendelijke dieren die niet snel in de stress raken van bezoekers. Verder kiezen we vooral rassen die ook op boerderijen in de regio te vinden zijn. Dat is makkelijk als je een keer dieren moet aankopen. Als dat het geval is, letten we scherp op de gezondheidsstatus. Daarbij gaan we af op wat de verkoper ons vertelt, maar we vragen ook gezondheidscerti caten op bij GD.”

“Keurmerk nuttig bij preventie”

“Het GD Keurmerk Zoönosen is een nuttig hulpmiddel bij de preventie van ziekten die van dier op mens overdraagbaar zijn”, zegt Liza Dekker. Ze is dierenarts bij dierenartsenpraktijk Amstel Vecht en Venen en komt regelmatig bij kinderboerderij De Hertenkamp. Onderdeel van het keurmerk is het jaarlijks invullen van de zoönosechecklist door dierenarts en kinderboerderijbeheerders. “Zeker de eerste jaren leidt het invullen van de checklist tot actiepunten om zoönoserisico’s te verkleinen. Als een kinderboerderij al langer meedoet, is het laaghangend fruit wel geplukt. Dan zorgt het invullen van de checklist vooral voor het opleven van bewustwording.”

Dekker vindt het belangrijk om op kinderboerderijen veel aandacht te schenken aan bewustwording en preventie van zoönosen. “Dat zijn nou juist plekken waar veel van de bezoekers tot een risicogroep behoren. Wij spreken over Yopi’s, en dat staat voor young, old, pregnant and immunocompromised. Bij mensen uit deze groepen kan besmetting met een zoönose extra grote gevolgen hebben.”

Bij De Hertenkamp doen ze hun best om niet alleen gezonde dieren aan te kopen, maar ook om de veestapel zo gezond mogelijk te houden. Bij de schapen en geiten doet de boerderij mee aan de certi cering voor zwoegerziekte, CAE en CL. “We schenken extra aandacht aan het weren van ziekten die van dier op mens overdraagbaar zijn, de zogenoemde zoönosen”, vertelt Yvonne. “CL bij schapen en geiten is daar een voorbeeld van. Voor ons als publieksboerderij is het nog belangrijker om vrij te zijn van zo’n ziekte dan voor reguliere boerderijen.”

GD Keurmerk Zoönosen

Om het risico op overdracht van zoönosen zo klein mogelijk te houden is De Hertenkamp ook deelnemer aan het GD Keurmerk Zoönosen. “Sinds GD dat keurmerk introduceerde, doen we al mee. We vinden het heel belangrijk om gezondheidsrisico’s voor medewerkers en bezoekers te minimaliseren”, stelt Yvonne. “Het keurmerk helpt ons ook bij de communicatie daarover. We kunnen met het keurmerk onze bezoekers laten zien dat we werken aan bewustwording rondom zoönosen en alles in het werk stellen om een veilige kinderboerderij te zijn. De dierenarts is hierbij voor ons een belangrijke adviseur. Als er onverhoopt een dier ziek is, plaatsen we het in quarantaine en bellen we de dierenarts.”

De kinderboerderij doet al sinds het begin mee aan Keurmerk Zoönosen van GD en heeft inmiddels een mooie verzameling aan goedkeuringsstickers.

Het is er netjes en schoon Yvonne en Chantal benadrukken dat ze het niet alleen ‘op papier’ goed willen doen, maar ook in de praktijk. “Zo vinden we het bijvoorbeeld belangrijk dat het hier altijd netjes en schoon is. Iedere dag verwijderen we mest van de dieren. Paden voor bezoekers spuiten we dagelijks schoon, en eens per week reinigen we elk hok.”

De beheerders ervaren dat bezoekers zelf ook waarde hechten aan hygiëne. “We vragen op bordjes aan mensen om hun handen te wassen na contact met dieren. Veel bezoekers geven daar gehoor aan. Uiteraard hebben we het hun makkelijk gemaakt met wasgelegenheden op verschillende plekken op het terrein.”

Bij De Hertenkamp is het vanzelfsprekend om regelgeving en adviezen op het gebied van diergezondheid op te volgen. Zo vaccineren ze de schapen en geiten tegen Q-koorts, en zijn de kippen vanwege vogelgriep opgehokt. “We doen ons best, maar als je met dieren werkt kan er altijd iets misgaan. Recent is bijvoorbeeld een pauw uit het hok ontsnapt. Die valt ook onder de ophokplicht. Vangen is in deze tijd van het jaar heel moeilijk, dus we laten haar maar. Overigens krijgen we van onze bezoekers dagelijks vragen over wat we doen. Veel mensen snappen niet dat er nog steeds sprake is van een ophokplicht.”

Schoon en netjes:

Een geliefde plek voor uiteenlopende bezoekers

De Hertenkamp is een geliefde plek voor veel inwoners van Hilversum en omgeving. Chantal: “De benaming kinderboerderij dekt niet helemaal de lading. Uiteraard komen hier veel kinderen, vergezeld van ouders en grootouders; maar we zien ook veel bezoekers uit andere categorieën. Zo zien we de laatste jaren steeds vaker werknemers van bedrijven die met hun wandelrondje tussen de middag ook De Hertenkamp aandoen. Dat juichen we toe. We willen heel laagdrempelig zijn, en vinden het jn dat veel mensen genieten van deze plek.”

De Hertenkamp moet blijven Kinderboerderij De Hertenkamp betreurt het recente besluit om hertenkampen door een fokverbod uit te faseren. Bij De Hertenkamp vinden ze dat de argumenten om hertenkampen uit te faseren door een fokverbod niet kloppen. ‘Veiligheid wordt genoemd omdat herten tijdens de bronstijd gevaarlijk kunnen zijn als ze hun hindes verdedigen. Wij herkennen dat gevaar niet. Tijdens ons 85-jarig bestaan is er nog nooit een incident met een hert geweest. En ook met het andere argument, onvoldoende dierenwelzijn, zijn we het niet eens. Bij De Hertenkamp huisvesten we al onze dieren zo dat ze hun natuurlijke gedrag kunnen uitoefenen en dat ze daar voldoende ruimte voor hebben.’

De beheerders van De Hertenkamp hopen dat het voornemen om hertenkampen uit te faseren wordt heroverwogen.