GHV / Groene Hart Magazine - maart 2024

Page 1

Onderzoek visstand

Hemelwater

Feedervissen in Madestein

Het Verversingskanaal van toen naar nu

Update van de Goudse karperprojecten

29, nr. 1. Maart 2024 Een uitgave van HSV GHV / Groene Hart
Jaargang

Bijdragen

In deze uitgave

Onderzoek visstand Hemelwater

Bijdragen aan het welzijn van vis en het huis van de

Verversingskanaal van toen naar nu Infographic GHV / Groene Hart 26

Voorwoord

Ton van der Spiegel

Martijn Jungsschläger 5 10 12 14 22 25 29 30 32 34

Feederen in het voorjaar

Gijs Nederlof

De Makers

Hans Moolenaar

Vliegvissen in België

Chris van Elk

Dressuur

Arnout Terlouw

Gecoördineerde hengelsverslaving

Column Jan Teuben

Werp- en bindcursus

Jan Ockhorst

Nieuw lid Roofviscommissie

Martijn Jungsschläger

Update Goudse Karperprojecten

Niels Koetsier

De Kunstaaskoffer van...

Op de omslag: Vis-TV coryfee en GHV / Groene Hart lid Ed Stoop met een onvervalste Madestein-brasem, gevangen tijdens een middagje feederen. Foto: Gijs Nederlof.

Vrijwilligers van onze vereniging inventariseren het aantal en de staat van mindervaliden steigers in Den Haag zodat ook mensen met een beperking kunnen blijven vissen. MINDERVALIDEN STEIGERS Op de Invictus Games in Den Haag hebben wij gezien en gehoord dat veteranen van de krijgsmacht, politie, brandweer en BOA’s baat hebben bij vissen. VISSEN TEGEN PTSS Twintig leden van onze vereniging zetten zich, na het volgen van een cursus, in als controleur voor de sportvisserij. CONTROLE & HANDHAVING Wij gebruiken sportvissen om het bewustzijn te vergroten van de natuur. Ook in de grote stad is er NATUURBEWUSTZIJN Jongeren weghalen achter het scherm en met behulp van vislessen en wateronderzoek weer naar buiten krijgen. Voor ouderen organiseren we ‘struinwandelingen’ rond ons clubhuis. MEER BEWEGEN In samenwerking met Sportvisserij Nederland organiseren we Samen Vissen. Met vrijwilligers van onze vereniging gaan bewoners van zorginstellingen heerlijk een middag vissen. SAMEN VISSEN GLASAAL MONITORING In 2006 is door de vereniging ontdekt dat glasaal zich ophoopt voor het gemaal in Scheveningen. De jonge, ernstig bedreigde aaltjes proberen van het zoute- naar het zoete water van onze Haagse grachten te migreren om op te groeien. Nog altijd zijn vrijwilligers van onze vereniging betrokken bij het project dat inmiddels het RAVON-project 'Samen voor de Aal' is gaan heten. SPIEGELKARPER PROJECT specifieke schubpatronen worden de migratie, groei en overleving van in Den Haag uitgezette spiegelkarpers gevolgd. Karpers trekken via de boezem in (tot aan de Biesbosch) en keren vaak weer terug naar Den Haag. SNOEK PAAIPLAATSEN Vrijwilligers van onze vereniging werken mee aan het beheer van het snoek paaiproject bij het Oranjekanaal in samenwerking met het Hoogheemraadschap van Delfland. ONDERZOEKEN/ SIGNALEREN/ HANDELEN Leden en vrijwilligers van GHV / Groene Hart zijn de ‘ogen in het veld’ en melden zich als zich problemen of juist kansen voordoen. De vereniging handelt dan zelf of schakelt de juiste instanties in. Hieronder enkele voorbeelden. VISSTAND ONDERZOEK Jaarlijks vinden er diverse onderzoeken plaats naar de visstand in de Haagse wateren. SOS SYSTEEM VIS IN NOOD ziet, kan via onze website een melding doen, waarna wij direct de juiste instanties KROOS OPHOPING signalering systeem voor kroos ophoping in Haagse wateren. RECREATIEGEBIED MADESTEIN Rond ons clubhuis De Topstek in Madestein doen wij veel om het water en de omgeving te verbeteren. Zo zijn er: PILOTGEBIED LOODVRIJ In het water van Madestein worden vissers geacht te vissen zonder lood. SCHOONMAAKACTIE In samenwerking met Haagse duikverenigingen is de bodem van de Madesteinplas ontdaan van zwerfafval. Project WaterQi Madesteinplas om te verbeteren. VASTLEGGEN VISWATER De status van de ecologische gezondheid van visstand en viswater wordt aan de hand van 155 monsterpunten in de Haagse wateren vastgelegd in een eigen Geografisch Informatie Systeem. STADSPOLDER MARIAHOEVE Signalering en suggesties voor verbetering van ecologisch slechte toestand van de stadspolder Mariahoeve. AANDACHT VOOR WELZIJN VAN VISSEN Er is veel aandacht voor bijvoorbeeld een gedragscode ‘Welzijn Vis’, dragen bij aan het protocol voor maaien van waterplanten en baggeren, en er is a een protocol voor het doorspuiten van verstopte duikers. Leden 10.000 sportvissers in Den Haag zijn regelmatig aan het water te vinden. Zoetermeer 2.000 leden Gouda 1.900 leden Leidschendam Voorburg 1.800 leden Rijswijk 800 leden Alphen a/d Rijn 600 leden Stolwijk 200 leden Wassenaar 130 leden 1.500 sportvissers van 67+ jaar 8.000 sportvissers van 14 tot 67 jaar 94% 6% In ons clubhuis organiseren we regelmatig de praatmiddag Visserslatijn. Ouderen kunnen hier samen herinneringen ophalen aan mooie vis VISSERSLATIJN
aan het welzijn van visser en burger
6
vis
18
3 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024
“Wat een weelde die vrijwilligers; ogen en oren in het veld”
4 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Voorwoord

Beste Sportvissers,

Ik heb al eens eerder geschreven over onze missie als vereniging om maatschappelijk verantwoord om te gaan met de levende dieren en planten in en om ons viswater en jullie, onze leden, te stimuleren om rekening te houden met dierenwelzijn. Wij zijn dan ook als hengelsportvereniging op allerlei mogelijke manieren bezig om bij te dragen aan het welzijn van vis en het huis van de vis.

Een mooi voorbeeld hiervan staat op de hiernaast afgebeelde foto van de glasaalmonitoring die onlangs weer is gestart bij gemaal Schoute op Scheveningen. Een prachtig moment waarbij vrijwilligers – ook die van onze vereniging (op de foto David en Marius) – zich inzetten voor de glasaal monitoring van het RAVON-project ‘Samen voor de Aal’. In dit Magazine kunt u lezen dat het ook de vrijwilligers van onze vereniging zijn geweest die in 2007 ontdekten dat na 30 jaar afsluiting van het Verversingskanaal van zee nog steeds elk jaar opnieuw vele glasaaltjes tevergeefs voor het gemaal lagen te wachten om het zoete water van de Haagse grachten te kunnen optrekken. Die ontdekking heeft uiteindelijk geresulteerd in de bouw van een mooie vispassage bij het gemaal. Wat een weelde die vrijwilligers; ogen en oren in het veld. En bezig voor het welzijn van vis! En dat is nog maar één van de vele voorbeelden.

Dat wij ons als sportvissers met heel veel liefde en passie inzetten voor het welzijn van vis, wordt niet door iedereen begrepen. Als je niet zelf vist en onze hengelsport op een afstand bekijkt, is dat met weinig achtergrondkennis ook niet echt makkelijk te begrijpen. Feit is echter dat onze sportvisserij een wettelijk toegestane activiteit is die meer dan 1,7 miljoen beoefenaars heeft; dat is ruim 10% van de Nederlandse bevolking! Feit is dat sportvissers gehouden zijn aan wetgeving en gedragscodes. Feit is dat wij via onze overkoepeling Sportvisserij Nederland zijn aangesloten bij NOC*NSF als tweede sportbond in grootte. Feit is ook dat wij als sportvisserij een groot sociaal-maatschappelijk belang vertegenwoordigen. Feit is vooral dat wij ons al jarenlang met veel ecologische en biologische kennis en expertise inzetten voor het welzijn van vis en het huis van de vis. Zonder sportvissers zou veel van ons (vis)water er heel wat slechter hebben uitgezien. Tevreden hierover zijn wij overigens nog lang niet.

Tegelijkertijd is er een groeiende groep burgers die zich via de politiek inzet voor de rechten en het welzijn van dieren en bezorgd is over de impact van de sportvisserij op het welzijn van vissen. Dat is ook het geval in Den Haag, waar sinds een half jaar de Partij voor de Dieren met een wethouder is vertegenwoordigd in het college. Met deze wethouder, Robert Barker, heeft ons Dagelijks Bestuur inmiddels op het stadhuis kennisgemaakt. Omdat in het Haags coalitieakkoord bij het thema ‘dierenwelzijn’ ook aandacht wordt besteed aan ‘hengelen’ (de wethouder vermijdt het woord ‘sportvissen’) en daarbij de nadruk wordt gelegd op vermeend dierenleed en het beperken van gebieden waar mag worden gevist, hebben wij speciaal voor deze kennismaking een infographic laten maken (met dank aan onze secretaris Juri Froger) die de positieve bijdrage van onze vereniging aan het welzijn van vis en het huis van de vis laat zien. Het geeft aan dat vissen meer is dan alleen vangen! In dit Magazine is deze infographic in alle details te bekijken.

Op verzoek van de wethouder werd er tijdens de kennismaking gesproken over het vissen met lood beperken of verbieden, uitzetten van karpers, vissen in de ecologische hoofdstructuur, viswedstrijden en het gebruik van weerhaken. Zonder nu in te gaan op de details van het overleg hebben wij naar de wethouder aangegeven dat wij als vereniging streven naar het bewust maken van sportvissers om goed om te gaan met vis en natuur en viswater. Voor wat betreft het loodvrij vissen volgen wij het beleid van Sportvisserij Nederland: stimuleren i.p.v. verbieden en eerst Europees i.p.v. lokaal verbod. Wij gaan overigens wel een extra pilotgebied loodvrij vissen in Den Haag inzetten.

Ton van der Spiegel, voorzitter

5 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Viswaterbeheer

Onderzoek visstand Hemelwater

Tekst: Ton van der Spiegel

Eind vorig jaar is op verzoek van de commissie Haagse wateren door Sportvisserij Nederland in samenwerking met Visserijbedrijf Wilkin den Boer een onderzoek uitgevoerd naar de visstand in het Hemelwater en aangrenzende watergangen in het Wateringse Veld.

Een paar maanden eerder, in de zomer, is eveneens door Sportvisserij Nederland een inventarisatie van het huidige milieu, het huis van de vis, uitgevoerd.

Het doel van het onderzoek is een representatief beeld te krijgen van de samenstelling en leeftijdsopbouw van de huidige visstand. Het onderzoeksresultaat zal worden weergegeven in een rapport dat binnenkort zal worden opgeleverd. Het rapport zal worden gebruikt om in het Overlegplatform Visstandbeheer Haagse wateren, waarin als verantwoordelijke beheerders het hoogheemraadschap van Delfland en de gemeente Den Haag zitting hebben, te bespreken waar in het beheer eventuele verbeteringen voor visstand en viswater mogelijk zijn.

Te hoog ambitieniveau

Hoewel het ambitieniveau van het Waterplan Den Haag indertijd bij het inrichten van deze VINEXlocatie zo rond het millennium hoog was, namelijk een wijk met ‘water dat leeft’, dat wil zeggen helder en plantenrijk water met plantenminnende vissoorten als snoek, zeelt en ruisvoorn, is die ambitie nooit bereikt. Het was achteraf te hoog gegrepen. De wijk is gebouwd in de voormalige Oud- en Nieuw-Wateringveldschepolder. Het deel van het plangebied ten zuiden van de Bovendijk ligt in wat vroeger een droogmakerij was. In het gebied is vanaf de 17e eeuw een dik pakket veen afgegraven en als turf afgevoerd waarna het gebied onder water is komen te staan. Later is het gebied als de Wateringveldsche Polder ingepolderd. Daarom bestond dit deel van Wateringse Veld tot 1994 hoofdzakelijk uit weiland terwijl het noordelijk deel van Wateringse Veld voornamelijk voor glastuinbouw werd gebruikt.

Kwetsbare waterkwaliteit

Het water in die polder met weilanden stond destijds al bekend om de sloten met veel troebel water met weinig waterplanten en een karperstand die bij gebrek aan voldoende roofvis door natuurlijke voortplanting en opgroei grote dichtheden kon bereiken.

Zegentrek

6 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Met de inrichting van de nieuwe wijk met een gescheiden rioolstelsel voor regenwater en huishoudelijk afvalwater dacht men een betere waterkwaliteit te kunnen bereiken.

Ook was aan de oostkant van de Eilandenbuurt een ecologische zone met lange, slingerende helofytenfilters (waterzuiverende rietzones) voorzien. Die helofytenfilters zijn er overigens nooit gekomen; het zijn moerasachtige plasjes geworden.

Door meer, breder en dieper water kon de visstand en dus ook de karperstand zich in de nieuwe wijk in snel tempo verder ontwikkelen. Vooral schubkarper, dus geen uitgezette spiegelkarpers (wel wat illegale uitzettingen). Prachtige vangsten waren de eerste jaren mogelijk. Maar de toevoer van voedselrijk kwelwater uit de bodem van de voormalige polder ging ook door. Het water werd steeds rijker aan nutriënten en algenbloei was in de zomerperiode meer regel dan uitzondering. Dat kon niet lang goed gaan.

De slechte waterkwaliteit en een te dichte visstand hebben uiteindelijk geleid tot een periode met veel vissterfte. Vooral de karpers – en later ook giebels - moesten het ontgelden. Na het rampjaar 2013 werd het aantal dode karpers geschat op 1000 tot 1200 stuks. En nog steeds konden en kunnen er mooie karpers worden gevangen. Wat moet die karperstand dan toch groot geweest zijn; te groot.

Meer doorspoeling

Om de interne nutriëntenbelasting van het water te verlagen en de waterkwaliteit te verbeteren, werd uiteindelijk door het hoogheemraadschap van Delfland besloten om het watersysteem in Wateringse Veld te gaan doorspoelen met beter water uit de Reijnerwatering. Een gezond, helder ecosysteem gaat dit hoogstwaarschijnlijk niet opleveren. Door het doorspoelen van het systeem krijgen algen wel minder de kans om zich te ontwikkelen en is de kans op zuurstofloos, stinkend water kleiner.

Meten van snoekbaars
7 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

De waterkwaliteit is daarna inderdaad iets beter geworden. Grote vissterftes hebben zich niet meer voorgedaan. Berichten van sportvissers over de vangsten varieerden van goed tot slecht. Nodig dus om in 2023 na te gaan hoe de visstand daadwerkelijk is.

Brasem-snoekbaars viswatertype

Voor een goed beeld van de visstand moet het rapport van Sportvisserij Nederland worden afgewacht. Er kunnen al wel wat voorzichtige conclusies worden getrokken na het zien van de vangsten. Op het open water werden zegentrekken gedaan met een hydraulische zegen van 275 meter. En de oevers en de smallere watergangen werden met het elektrovisapparaat bevist.

De vangst op het open water bestond vooral uit veel grote vis, namelijk brasem, schubkarper en snoekbaars. En een enkele snoek. Vooral langs de ecozone waar de oevers iets meer onderwaterstructuur en schuilgelegenheid hebben, werd ook een flinke hoeveelheid blankvoorn gevangen. Zo op het oog minder giebels dan verwacht. Wel ook een echte kroeskarper. Een typische brasem-snoekbaars visstand dus zoals te verwachten was.

Kroeskarper (foto: Lex Peters)
8 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024
Mooie schubkarper

AGENDA

VOOR ALGEMENE LEDENVERGADERING, DONDERDAG 23 MEI 2024

AANVANG 20.00 UUR, CLUBHUIS DE TOPSTEK.

1. Opening van de vergadering door de voorzitter van de vereniging, de heer drs. A. van der Spiegel.

2. Notulen van de vorige Algemene Ledenvergadering d.d. 1 juni 2023.

3. Jaarverslag van de vereniging over 2023. Het jaarverslag is ter vergadering beschikbaar.¹ Mededelingen over verrichtingen van het bestuur en activiteiten van de activiteiten- en werkcommissies sinds de vorige Algemene Ledenvergadering.

4. Financieel verslag opgesteld door Advon administratieve en fiscale dienstverlening. De exploitatierekening 2023 en de balans per 31 december 2023 zijn ter vergadering beschikbaar.¹ De penningmeester geeft tijdens de vergadering een mondelinge toelichting.

5. Verslag van de Financiële Controlecommissie over Financieel verslag 2023.¹

6. Vaststelling van de begroting over 2024.

7. Voorstel wijziging Huishoudelijk Reglement en commissie reglementen.

8. Vergunningsvoorwaarden 2025

9. Uitreiken van de jubileumspelden aan diegenen die in 2023 veertig dan wel vijftig jaar ononderbroken lid van HSV GHV / Groene Hart zijn geweest. De jubilarissen worden hiervoor persoonlijk uitgenodigd.

10. Verkiezing Financiële Commissie. Aftredend is de heer:

- Bierhuis. Hij stelt zich opnieuw verkiesbaar.

11. Verkiezing bestuur. Aftredend zijn de heren:

- Boere (penningmeester)

- Renirie (facilitaire zaken)

De heren Boere en Renirie stellen zich opnieuw verkiesbaar.

12. Wat verder ter tafel komt en rondvraag

13. Sluiting van de vergadering

Wilt u de vergaderstukken van de algemene vergadering eerder ontvangen, mail dan met secretaris@ghvgroenehart.nl

Onderscheiden met de Koninklijke Erepenning

Correspondentieadres: Madesteinweg 34, 2553 EC Den Haag contact@ghvgroenehart.nl / www.ghvgroenehart.nl

IBAN: NL35 INGB 0000 4156 17 t.n.v. Hengelsportvereniging GHV - Groene Hart

Ingeschreven Kamer van Koophandel te Den Haag onder nr. V 40407045

Lid van Sportvisserij Zuidwest Nederland en als zodanig aangesloten bij Sportvisserij Nederland

Lid van koepelstichting Sportvisserij Combinatie Zuid-Holland

9 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Feedervissen

Feederen in het voorjaar met Ed Stoop

Tekst en foto’s: Gijs Nederlof

Zo vroeg in het voorjaar is het altijd even afwachten hoe de vis gaat azen. Alles is afhankelijk van de stek die je kiest, de watertemperatuur en de weersomstandigheden. Als je het treft kun je in het voorjaar zomaar je zonnecrème factor 50 moeten meenemen. Zo´n laagstaand voorjaarszonnetje kan er immers zomaar voor zorgen dat je je flink kunt verbranden.

Ik ben er eens met Vis TV coryfee, en enthousiaste wedstrijdvisser, Ed Stoop op uit gegaan om eens duidelijk te krijgen hoe hij nu zijn visjes weet te vangen in het voorjaar. Plaats van handeling is de surfvijver bij Partycentrum Madestein. Voor inwoners van Den Haag is dit geen onbekend water. In het verleden is deze vijver aangelegd om te dienen als surfvijver, vandaar ook de naam. De wisselende weersomstandigheden zorgden er echter voor dat het die dag niet meeviel om er te surfen. Vandaag de dag kom je er eigenlijk nog maar sporadisch een surfer tegen. Sportvissers zie je er daarentegen vaker en dat is natuurlijk niet voor niets.

“Nu de vis actiever begint te azen, kan hij ook wat meer aas in zijn lokvoer brengen”

Wij gaan zitten op de kop van het stukje oever net naast het Partycentrum. Op deze stek hebben we de ruimte en vissen we op een deel van de vijver waar de zon op schijnt. Vooral in het voorjaar kan het wel eens handig zijn om zo´n zonnige stek op te zoeken. Brasem wil ook nogal eens richting de zonnige plekken trekken omdat het water daar net even iets warmer is.

De opstelling van Ed

Ed pakt twee feeders uit, een van 11 en een van 12 ft. In gewoon Nederlands, eentje van 3,30 meter en eentje van 3,60. Uit de tas diept hij twee molens uit de 4000 serie tevoorschijn. Voorzien van een 10 mm gevlochten lijn is dit een perfecte basis voor een ochtendje feederen. Aan de gevlochten lijn knoopt hij een nylon voorslag van 25/00. De lengte van de voorslag is ongeveer 2,5 keer de hengellengte.

De afstanden waar Ed vandaag voor kiest zijn 40 en 55 meter. Op die afstand staat er ongeveer 3,5 meter water. Hij weet uit ervaring dat de rondzwemmende brasems vaak op die afstand te vangen zijn in het vroege voorjaar. Als jij er nu later in het jaar eens wilt gaan vissen, dan kun je het rustig dichter bij de kant zoeken. De aanwezige vis trekt dan dichter naar de kant toe. Feederen op een meter of twintig of vissen met de vaste stok op 10 meter, of zelfs met vier deeltjes, wil dan nog wel eens een leuk netje vis opleveren.

Ed begint met het opbouwen van beide stekken. Het lokvoer is een gewoon brasemvoertje. Direct klaar en diezelfde ochtend gereed gemaakt om mee aan de slag te gaan. Wat maden en castertjes erbij en al snel vliegen de eerste korfjes richting de voerstek. Ed brengt op beide afstanden drie korven en dan kan het vissen gaan beginnen.

10 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

De onderlijnen, 60 centimeter lengte voorzien van haak 18, worden voorzien van een drietal maden en niet veel later liggen de hengels in de steunen en kan het wachten beginnen. Zo vroeg in het voorjaar kan het zomaar even duren voor de vis je voerstek heeft ontdekt. Als jij er nu op een warme dag in het voorjaar op uitgaat kan het wel eens handig zijn om pas eind van de ochtend richting de waterkant te gaan. De vis begint op dit soort frisse voorjaarsdagen toch vaak pas te bewegen als het zonnetje wat feller schijnt.

Dat vissen geen wiskunde is, blijkt maar weer uit de felle aanbeet die Ed op zijn 55-meter feederstek krijgt. We zijn nog geen half uur bezig en hij kan al aan de slag. Voorzichtig drillend, met de feeder laag om te voorkomen dat je de vis er af trekt, komt er al snel een schitterende Madesteinbrasem in zicht. Scheppen, onthaken, even poseren en de vis kan terug. Dat belooft nog wat.

Omdat de vis er blijkbaar zin in heeft besluit Ed, om naast wat casters en maden, ook wat geknipte piertjes aan zijn voer toe te voegen. De korf wordt gevuld en de haak wordt weer opnieuw beaasd met drie maden. Ingooien, afsteunen en het turen naar de top kan weer beginnen. Al snel krijgt hij weer een tikje op zijn top. De vis zit er wel, maar bijt niet echt door. Na een paar van die tikjes pakt Ed de lijn even tussen twee vingers en trekt een centimeter of tien lijn naar zich toe. Zo’n beetje beweging onder water kan de vis zomaar triggeren om het aas te pakken. Ik heb het nog niet gezegd of de top van Ed loopt rond en het drillen kan weer beginnen. Na een lekker dril kan Ed weer op de foto met een brasem.

Nu de vis actiever begint te azen kan hij ook wat meer aas (red; eetbare delen) in zijn lokvoer brengen. Als de vis eenmaal aast is het wel zo verstandig om te zorgen dat er iets te eten op de voerstek ligt. Zo’n ploegje brasems is net een stofzuiger en als je dan niet regelmatig een korfje brengt zwemmen ze zo weer door. We vissen nog een uurtje door en ondertussen vangt Ed nog een paar van die schitterende brasems.

Het leuke van zo’n feedersessie aan de Madestein is dat je er maar weinig materiaal voor nodig hebt. Een paar feeders, iets om op te zitten, wat klein materiaal, lokvoer, aas en je bent er al klaar voor. Bij het Partycentrum kun je perfect parkeren. Neem wel iets mee om je materialen op te kunnen vervoeren. De stek waar wij zijn gaan vissen is ongeveer 100 meter van de parkeerplaats af en dan kan een karretje best wel eens handig zijn.

Een mooie Madestein-brasem De korfjes voor vandaag Vullen met een gewoon brasemvoertje
11 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024
Accuraat gaan de korfjes richting de stekken.

Rubriek

De makers

Tekst en foto: Hans Moolenaar

Onlangs bleek dat er binnen de vereniging aardig wat mensen een hobby binnen hun vishobby hebben, met het vervaardigen van hengelsportmateriaal, of andere -zaken. De redactie lijkt het een leuk idee een aantal van hen eens aan het woord te laten via de beproefde weg van het interview. Komende vier edities telkens eentje. We trappen af met Jeroen van Straalen, vrijetijds hengelbouwer en eigenaar van JvS-Rods.

Op een regenachtige, wat zeg ik, het stortregent, kom ik aan bij het gezin van Straalen, compleet in huis. Jeroen woont zowaar aan een leuke sloot, aan de rand van Hazerswoude, midden in het Groen Hart. Ik ken Jeroen al eventjes, een fanatieke karpervisser met een voorliefde voor penvissen. Daarbij bezigen wij dezelfde tongval, te herleiden als het tweede deel van de eerste naam van onze vereniging, dus wij hebben wel een verstandhouding. Waarmee we gelijk het startpunt van zijn huidige bezigheden gevonden hebben; Jeroen kwam bij de Aalduiker, hengelsportwinkel van Otto Maandag en Hans Nijman en daar werden ook hengels vervaardigt door Hans. Jeroen werd dermate aangestoken dat hij na het zelf bouwen van dobbers en spinners een spinhengel gebouwd heeft, eigenlijk om de gemaakte spinners ook goed te testen. Daar stopte ook direct dat experiment, om 15 jaar geleden weer de kop op te duiken. Cor Spinhoven (CJW; Neerlands meest aansprekende hengelbouwer van de laatste 40 jaar) wist dat hij zou gaan stoppen, en vroeg aan Jeroen of dat niks voor hem was? En zo rolde Jeroen er langzaam in, eerst een penhengel, toen nog wat meer, daar kwamen statische karperhengels bij, spinhengels, soms een vliegenhengel.

Momenteel rolt er elke week wel een hengel van de lopende band. Dat laatste is onzin natuurlijk, alles is van A tot Z handwerk. Ondanks dat wordt hij steeds professioneler, heeft een mooi logo, nagedacht over zijn beeldmerk, en koopt zelf blanks in. Alhoewel zijn grote passie nog steeds de penhengel voor de karper is, groeit ook de Ierse markt gestadig (met roofvishengels). Jeroen komt zelf regelmatig in Ierland, om er op snoek te vissen. Zijn grootste is 118 cm, en gevangen aan een zelf ontwikkelde hengel, hoe leuk is dat? Wat zeker een pré was, was Jeroens werk in de jachtbouw waarbij veel met extreme lakken gewerkt werd, die kennis past hij nu weer toe op hengels, en ik hoor als snel dat dat heel ver gaat. Niks zomaar een tweecomponentje van de Gamma…

Naast de totaalbouw is ook het zogenaamde refitten erg in trek. Dat is het opnieuw opbouwen van een hengel: ogen en lak er af, en daarna er weer wat mooier weer op. Of nieuwe ogen, andere kleur wikkeling, betere lak, noem maar op. Maar ook het maken van een topoog, maken van een reelhouder, of een andere simpele reparatie is voor Jeroen niet te min. Om dat te staven heb ik een onderkant van een statische karperhengel meegenomen, daar moet het startoog op vervangen worden, en ook dat heb ik bij me. Kunnen we gelijk wat leuke plaatsjes schieten. Ik moet zeggen, ben onder de indruk van Jeroens finesse bij het verwijderen van het oude oog. Gaat dus wel goed komen.

12 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024
Jeroen in zijn werkruimte

1 - Tot op de milimeter

4 - Heeeel voorzichtig

7

9

Ik vraag Jeroen hoe zo’n nieuwe hengel tot stand komt, en hij legt uit hoe dat doorgaans werkt; iemand benaderd hem voor een nieuwe hengel, daarna volgt een gesprek (dat kan via de mail, maar ook face to face), waarbij Jeroen vragen stelt, om zoveel mogelijk informatie te verkrijgen wat de wens van de klant is. Die informatie gaat hij dat terugbrengen in een conceptgedachte, die wordt teruggekoppeld en langzaam wordt er een nieuwe hengel geboren. Er gaat dus best wat tijd inzitten. Jeroen vindt het heel belangrijk dat de gebruiker een persoonlijk gevoel heeft tijdens het vissen met de hengel. Moet zeggen dat ik van alle hengelsportspullen die ik bezit ook het meest verknocht ben aan mijn hengels, dus ik begrijp zijn visie compleet. Jeroen bedank ik voor het gesprek, en de hengel kom ik binnenkort ophalen, heb er alle vertrouwen in.

Mocht je interesse hebben, zowel voor nieuw als vernieuwd als reparaties kijk dan eens op www.jvsrods.nl Daar zijn alle creaties op te vinden, plus de contact gegevens.

En mocht jij vinden dat je ook een leuk product hebt dat je via deze weg aan de leden wil presenteren stuur dan de redactie even een mailtje: redacteur@ghvgroenehart.nl

De Ierse snoek uit het verhaal

Een greep uit zijn collectie homemades

- Precies zoals het was 2 - En om het zeker te weten achteraf 5 - Dan het startoog er af 8 - Lakken 3 - Eerst de wikkeling verwijderen 6 - Opnieuw wikkelen - Vissen met die handel
13 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Vliegvissen

Vliegvissen in België zowel Vlaanderen als Wallonië

Tekst en foto’s: Chris van Elk

Stel je bent net begonnen met vliegvissen en je bent eraan toe om te beginnen met het vliegvissen op /in stromend water. Tot je knieën in een mooie bruisende rivier staan en dan een mooie vis landen op je lichte hengel, sensatie dus. En je hoeft er niet te ver voor te rijden als je bijvoorbeeld België uitkiest als visland. Gemiddeld duurt de autorit rond de 3 uren en je kunt er volop kamperen, een chalet huren of in een auberge, B&B of hotel verblijven. En er zit ook nog vis, je moet er wel een beetje je best voor doen is mijn ervaring, maar als je de rivieren gaat leren kennen vind je de stekken wel. En op de clubavond (elke dinsdag behalve in de zomer) kun je altijd advies vragen.

In dit artikel lees je informatie over het vissen in België op basis van eigen ervaring, aangevuld met wat kennis uit naslagwebsites van de Federatie Vlaamse Vliegvissen en de Federatie Waalse Vliegvissers.

Ten eerste welke vergunningen en hoe je die kunt verkrijgen. Dat is al gelijk gecompliceerd omdat de Belgen hun land in twee “sublanden” hebben opgedeeld. Vlaams België en Waals België. De grens tussen die twee loopt grofweg van west naar noord.

Ga je in Vlaams België vissen, we noemen het verder Vlaanderen, dan moet je rekening houden met het volgende: mijn ervaring is dat je voor mooi vliegvissen op stromende water vooral in Wallonië moet zijn, het Waalse deel. Volledigheidshalve heb ik hier de Vlaamse info opgenomen.

Het Vlaams Visverlof

Om te vissen in de openbare wateren in Vlaanderen hebt u een Vlaams visverlof nodig. Via het E-loket www.visverlof.be kan u online een visverlof aanvragen en downloaden voor uzelf, een familielid, een vriend of een andere hengelaar. U kan aanmelden in het E-loket visverlof via eID, ITSME of via e-mailadres.

“Tot je knieën in een mooie

bruisende rivier

staan en dan een mooie vis landen op je lichte hengel...”
14 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Voorwaarden

Er zijn drie soorten visverlof:

• Jeugdvisverlof voor jongeren tot en met 17 jaar - € 5,-

• Gewoon visverlof - € 13,-

• Groot visverlof - € 48,-

OPGELET: jongeren tot en met 17 jaar mogen zonder visverlof vissen onder bepaalde voorwaarden, zie www.visverlof.be.

Een visverlof is altijd geldig voor het jaar waarin het is afgeleverd: vanaf de datum van aankoop tot en met 31 december.

Procedure

Wanneer visverlof aanvragen?

• Online: u kan uw visverlof voor het volgende jaar al aanvragen vanaf december van het lopende jaar via www.visverlof.be

• In een postkantoor van bpost: u kan uw visverlof voor het volgende jaar al aanvragen vanaf de laatste week van december van het lopende jaar.

Hoe het visverlof aanvragen?

• Via het E-loket www.visverlof.be kan u online een visverlof aanvragen, online betalen en downloaden voor uzelf, een familielid, een vriend of een andere hengelaar. U kan aanmelden in het E-loket visverlof via eID, ITSME of via e-mailadres.

• Na online betaling is uw visverlof digitaal beschikbaar in het overzicht van het E-loket op www.visverlof.be U ontvangt ook een e-mail met als bijlage een pdf van het visverlof.

• Geen e-mail ontvangen? Check de map ‘ongewenste e-mail’ van uw mailbox

• Download het visverlof in het overzicht van het e-loket visverlof.

• Het visverlof is ook verkrijgbaar in elk postkantoor van bpost in Vlaanderen. Neem uw identiteitskaart mee naar het postkantoor. OPGELET: in het postkantoor betaalt u € 4,85 extra aan bpost om uw visverlof af te leveren.

Bijkomende info

visserijregelgeving en visverlof

Op de webpagina Vissen en hengelen van het Agentschap voor Natuur en Bos vindt u alle informatie over de visserijregelgeving en het visverlof.

Het Waals visverlof

Ga je naar het Waalse deel, Wallonië, dan geldt het volgende:

Voor de beginnende Vlaamse vliegvisser of voor ons, de noorderburen, niet altijd eenvoudig om de bomen door het bos te zien voor wat betreft de hengelvergunningen in Wallonië, we zetten daarom enkele zaken op een rijtje:

• De hengelaar moet de visvergunning van het Waalse Gewest en zijn identiteitsbewijs altijd bij zich dragen bij het hengelen.

• De vergunning is verplicht voor iedereen, ongeacht de leeftijd.

• De vergunning van het Waals Gewest is voldoende om te vissen op de openbare waterwegen. Op andere waterwegen, moet de hengelaar zijn vergunning en de lidkaart van de lokale hengelclub of, bij gebrek hiervan, de machtiging van de oevereigenaar bij zich dragen.

Soorten visvergunningen Waals gewest:

Vergunning A - € 12,39

Jaarvergunning met één of twee lijnen uitsluitend vanaf de oever + gebruik van een schepnet;

Vergunning B - € 37,18

Idem als vergunning A maar anders dan vanaf de oever (waden, boot, aanlegsteiger) + maximaal vijf kreeftennetten voor gebruik overdag. Dit is de vergunning die wij als Nederlandse Vliegvissers nodig hebben. We mogen in alle openbare wateren vliegvissen en we mogen er waden. Let er wel op dat je er met deze vergunning nog niet helemaal bent: als het water niet openbaar is heb je vergunning nodig van de rechthebbende, meestal een vereniging. Een water is, in het algemeen, niet openbaar als je het NIET kunt bevaren met bv een kajak, een mooie natuurlijke rivier dus met wild water. Zodra je er kunt kajakken dan heb je voldoende aan vergunning B.

Vergunning T - € 25,-

Geeft toegang tot dezelfde rechten als die waarin vergunning B voorziet, maar slechts voor een periode van veertien opeenvolgende dagen.

De andere vergunningen laat ik hier buiten beschouwing, op de website van de beide federaties vind je meer en kun je makkelijk bestellen. DE VERGUNNING IS ALTIJD PERSOONLIJK EN GELDIG VOOR HET LOPENDE JAAR. EEN VERGUNNING KAN NIET INGERUILD WORDEN TEGEN EEN VERGUNNING VAN EEN ANDERE WAARDE.

15 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Mijn ervaring is dat het Waalse deel veruit het mooiste water kent. Een paar bekende rivieren zijn de Ambleve, de Semois en de Ourthe.

De Ambleve

Het bekken van de Amblève bevat de volgende rivieren, de Amblève, de Salm, de Lienne, L’Eau Rouge, Rouannay en Chavanne. De Amblève ontspringt in het plaatsje Honsfeld in de Duitstalige gemeente Büllingen, helemaal in het oosten van België op 640 m boven de zeespiegel. De totale lengte van de Amblève bedraagt 71 km en vloeit te Comblain-au-Pont in de Ourthe om verder in de Maas te eindigen. De Amblève kent een groot verval of verhang, van 640 m naar 120 m op amper 71 km. Men kan er terecht om te vliegvissen op forel, beekridder, vlagzalm, kopvoorn en barbeel.

De Ourthe

Het bekken van de Ourthe omvat eveneens de rivier L’Aisne en Martin Moulin. De Ourthe wordt gevormd door de samenvloeiing van twee stromen: de ene noemt de Ourthe Occidentale (53 km) met bron nabij Libramont, te SainteMarie (501 m), en de andere Ourthe Orientale (46 km) welke ontstaat nabij het dorpje Ourthe op een boogscheut van Gouvy (507 m). Deze twee vloeien samen in de omgeving van Engreux (Nisramont) om daar de ‘Ourthe Superieure’ te vormen. Aan de voet van de ‘Barrage de Nisramont’ start zowat de middenloop. De Ourthe vloeit daarna noordwestelijk tot aan Noiseux, om zich daarna direct in een noordoostelijke bocht te krommen. De Ourthe vloeit uiteindelijk in de Maas nabij Luik, op zo’n 63 m boven de zeespiegel, na een afstand van 125 km afgelegd te hebben vanaf Nisramont.

Een kleine vlagzalm

Ephemera vlieg

De Semois

Het bekken van de Semois bevat de rivieren Semois, Vierre, Rulles, Breuvanne, Civanne en Vresse. Terecht wordt dit bekken omschreven als het mooiste van België. Het is mogelijk heel de loop van de rivier te volgen, van haar begin tot waar ze samenvloeit met de Maas in Frankrijk. Maar zo’n (wandel) tocht is zowat 190 km lang! De Semois heeft haar bron in Aarlen (Arlon), in het hartje van de hoofdstad van de provincie Luxemburg! De bron zat echter lange jaren verborgen in een kelder van een vroegere brouwerij. In 1966 heeft men haar blootgelegd, en nu zie je op die plek een kleine en een grotere vierkante vijver. Tussen beide vijvers staat een afgietsel van een Romeins beeld: een reiziger die zich laaft aan de bron.

Ik ben nu 4 keer in Wallonië in de Ardennen geweest. Je bent er wel afhankelijk van de waterstanden. Ik heb in het najaar in de Ambleve en de Lienne stroomopwaarts gevist (daarvoor extra lokale vergunning nodig) en er bleek te weinig water te staan, geen goede doorstroming en dus geen vis. Hetzelfde overkwam me dit jaar in de Lesse, ik was daar met m’n vismaat Leen Lock, die wat verder weg wandelde en tussen de bomen die over de rivier hingen toch nog een diepe poel vond waar hij twee mooie forellen ving.

De Ourthe is zonder meer een prachtige rivier. Ik heb er gevist vanaf La Roche-en-Ardenne en verder stroomafwaarts. Met GoogleMaps vind je mooi plekken waar je het water in kunt en op alle manieren, droog vissen, nimf met verklikker maar vooral ook Tjechnimfen vang je vis. We hebben daar veel vis gevangen. Niet alleen kopvoorn, maar ook forel.

16 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Je moet je verwachtingen ten aanzien van forellen in algemene zin bijstellen. Je kunt ze er wel vangen, maar toch is het minder in openbaar water. Forel wordt in het algemeen uitgezet in verenigingswater, de wildere stukken in de bovenloop, en daar heb je dan een vergunning per deel van de rivier voor nodig. Mijn ervaring is dat het niet simpel is er achter te komen waar je voor welke vergunning moet zijn. Die mening werd gedeeld door een Belgische controleur die ons om de papieren vroeg. We stonden 10 meter naast het deel waarvoor de vergunning gold en de controleur nam het ons niet kwalijk dat we dat niet doorhadden. Hij wilde vooral checken of we geen vis meenamen. Want dat is zonder twijfel een Belgische gewoonte, alles voor de pan.

Wij hadden forel gevangen en teruggezet, geen probleem dus met de controleur, we mochten door vissen. Voor info over de specifieke vergunningen verwijs ik je weer naar de websites van de federaties van Vlaanderen en Wallonië.

Wat er wel in behoorlijke hoeveelheden zwemt, ook op de openbare delen, zijn kopvoorns, barbelen en snepen. En reken maar dat je even schrikt als je een kopvoorn van 40 cm op je drietje vangt. Een prachtige sportvis waar je veel plezier aan beleeft.

De rivieren zijn in het algemeen goed te bewaden, een stok is altijd aan te bevelen, er liggen soms leisteenplaten die best glad kunnen zijn.

Er liggen langs die rivieren veel campings. Daar kun je met je tent of caravan naar toe, maar je kunt er vaak ook een chalet huren. Met Leen heb ik dat vaak gedaan, goede prijs en veel comfort. Eten kun je overal en met name de Belgische frietkotten zijn een bezoek waard. De rivieren kunnen aan het einde van het seizoen nogal begroeid zijn met waterplanten, de bekende witte waterranonkel. Daarom is ook hier het voorjaar favoriet. En als je buiten de vrije dagen en vakanties gaat vissen, dan heb je bijna geen last van kano’s.

Na jarenlang te hebben gevist in Duitsland, de Kyll, en in Luxemburg de Sure, ben ik nu ook erg te spreken over de Waalse Ardennen. Ik moet echter wel bekennen dat ik dit jaar 2024, samen met Leen gekozen heb voor een combinatiereis, 4 dagen Waalse Ardennen en aansluitend 3 dagen Luxemburg, camping du Moulin, waar we enkele jaren geleden belachelijk veel grote forellen hebben gevangen. Maar je weet het: resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst, het blijft vissen…

Met de Tenkara hengel
17 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024
Mooi water

Hengelsportvereniging GHV / Groene Hart is opgericht in 1908 in Den Haag en is voor haar bijzondere diensten voor de burgers van Den Haag onderscheiden met de Koninklijke Erepenning en de Sportpenning van de gemeente Den Haag. De vereniging is visrechthebbende van al het gemeentelijk viswater in Den Haag en ook in grote delen van het Groene Hart. Wij zijn aangesloten bij de Koninklijke Sportvisserij Nederland, de één na grootste bij NOC*NSF aangesloten sportbond. Met bijna 21.000 leden is het de grootste sportvereniging van Den Haag! Onze leden komen uit heel Nederland, maar bijna de helft van onze leden komt uit Den Haag. Dat maakt sportvissen de twee na meest beoefende sport van de stad.

Naast het faciliteren van vissen, doet onze vereniging veel voor de inwoners van Den Haag, de vissen en de omgeving. Met recht een vereniging met hart voor vis, visser en omgeving!

20.600 Leden

10.000 sportvissers in Den Haag zijn regelmatig aan het water te vinden.

Bijdragen aan het welzijn van visser en burger

Bijdragen

te verbeteren.

Vrijwilligers van onze vereniging inventariseren het aantal en de staat van mindervaliden steigers in Den Haag zodat ook mensen met een beperking kunnen blijven vissen. MINDERVALIDEN STEIGERS Op de Invictus Games in Den Haag hebben wij gezien en gehoord dat veteranen van de krijgsmacht, politie, brandweer en BOA’s baat hebben bij vissen. VISSEN TEGEN PTSS Twintig leden van onze vereniging zetten zich, na het volgen van een cursus, in als controleur voor de sportvisserij. CONTROLE & HANDHAVING Wij gebruiken sportvissen om het bewustzijn te vergroten van de natuur. Ook in de grote stad is er voldoende natuur te vinden. NATUURBEWUSTZIJN Jongeren weghalen achter het scherm en met behulp van vislessen en wateronderzoek weer naar buiten krijgen. Voor ouderen organiseren we ‘struinwandelingen’ rond ons clubhuis. MEER BEWEGEN In samenwerking met Sportvisserij Nederland organiseren we Samen Vissen. Met vrijwilligers van onze vereniging gaan bewoners van zorginstellingen heerlijk een middag vissen. SAMEN VISSEN GLASAAL MONITORING In 2006 is door de vereniging ontdekt dat glasaal zich ophoopt voor het gemaal in Scheveningen. De jonge, ernstig bedreigde aaltjes proberen van het zoute- naar het zoete water van onze Haagse grachten te migreren om op te groeien. Nog altijd zijn vrijwilligers van onze vereniging betrokken bij het project dat inmiddels het RAVON-project 'Samen voor de Aal' is gaan heten. SPIEGELKARPER PROJECT Aan de hand van individueel specifieke schubpatronen worden de migratie, groei en overleving van in Den Haag uitgezette spiegelkarpers gevolgd. Karpers trekken via de boezem van Delfland soms ver het land in (tot aan de Biesbosch) en keren vaak weer terug naar Den Haag. SNOEK PAAIPLAATSEN Vrijwilligers van onze vereniging werken mee aan het beheer van het snoek paaiproject bij het Oranjekanaal in samenwerking met het Hoogheemraadschap van Delfland. ONDERZOEKEN/ SIGNALEREN/ HANDELEN Leden en vrijwilligers van GHV / Groene Hart zijn de ‘ogen in het veld’ en melden zich als zich problemen of juist kansen voordoen. De vereniging handelt dan zelf of schakelt de juiste instanties in. Hieronder enkele voorbeelden. VISSTAND ONDERZOEK Jaarlijks vinden er diverse onderzoeken plaats naar de visstand in de Haagse wateren. SOS SYSTEEM VIS IN NOOD Iedereen die vis(sen) in nood ziet, kan via onze website een melding doen, waarna wij direct de juiste instanties inschakelen. KROOS OPHOPING Het opzetten van een signalering systeem voor kroos ophoping in Haagse wateren. RECREATIEGEBIED MADESTEIN Rond ons clubhuis De Topstek in Madestein doen wij veel om het water en de omgeving te verbeteren. Zo zijn er: PILOTGEBIED LOODVRIJ VISSEN In het water van Madestein worden vissers geacht te vissen zonder lood. SCHOONMAAKACTIE In samenwerking met Haagse duikverenigingen is de bodem van de Madesteinplas ontdaan van zwerfafval. WATER QI Project WaterQi Madesteinplas om zuurstofarme diepere waterlagen
De status van de ecologische gezondheid van visstand en viswater wordt aan de hand van 155 monsterpunten in de Haagse wateren vastgelegd in een eigen Geografisch Informatie Systeem. STADSPOLDER MARIAHOEVE Signalering en suggesties voor verbetering van ecologisch slechte toestand van de stadspolder Mariahoeve. AANDACHT VOOR WELZIJN VAN VISSEN Er is veel aandacht voor vissenwelzijn. We hebben bijvoorbeeld een gedragscode ‘Welzijn Vis’, dragen bij aan het protocol voor maaien van waterplanten en baggeren, en er is a een protocol voor het doorspuiten van verstopte duikers.
VASTLEGGEN VISWATER
500 sportvissers tot 14 jaar* *Kinderen tot 14 jaar kunnen gratis meevissen met een ouder/ verzorger Zoetermeer 2.000 leden Gouda 1.900 leden Leidschendam Voorburg 1.800 leden Rijswijk 800 leden Alphen a/d Rijn 600 leden Stolwijk 200 leden Wassenaar 130 leden 1.500 sportvissers van 67+ jaar 8.000 sportvissers van 14 tot 67 jaar 94 % 6 % In ons clubhuis organiseren we regelmatig de praatmiddag Visserslatijn. Ouderen kunnen hier samen herinneringen ophalen aan mooie vis avonturen en sterke verhalen vertellen. VISSERSLATIJN
aan het welzijn van vis en het huis van de vis

Allround

Dressuur Hoe ga je daar mee om?

Tekst en foto’s: Arnout Terlouw

Dressuur is een woord wat we steeds vaker in de hengelsport tegenkomen; dressuurwater, dressuurdoorbrekend (kunst)aas, dressuur vermijden, stekdressuur, om maar een paar termen te noemen die te pas en onpas worden gebruikt. Dressuur heeft ook altijd een negatieve associatie; iets wat het vissen moeilijker maakt, waar we rekening mee moeten houden, waar we mee moeten leren omgaan…

Aanvankelijk was het vooral een term die in de karpervisserij veelvuldig naar boven kwam, maar inmiddels is dit begrip ook binnen de visserij op roofvis aardig ingeburgerd geraakt. Vrijwel iedere visser weet wel wat er met dressuur bedoeld wordt, maar misschien is het goed om eerst eens te benoemen dat aanvankelijk ‘dressuur’ juist iets positiefs was. Het woord ‘dressuur’ komt van het Franse woord ‘directaire’, dat africhten of trainen betekent. Zo ‘trainen’ wij karpers met voorvoeren dat er op gezette tijden wat lekkers te halen valt op een bepaalde stek, zodat ze keer op keer terugkeren en hun aanvankelijk aangeboren voorzichtigheid wat laten varen. In het gunstigste geval reageren de karpers positief op het geluid van de gevoerde boilies, als een soort van etensbel dat ze aan tafel kunnen.

We zien nu al duidelijk dressuur optreden bij het pelagisch vissen met live sonar

‘Stealth mode’ bij de struinende visserij op graskarper

Positieve en negatieve conditionering

Conditionering (in het bovenste geval positieve conditionering) is eigenlijk een betere term om te gebruiken: aangeleerd gedrag als reactie op externe prikkels. Een mooi voorbeeld daarvan is bijv. het voeren van eenden met brood op een parkvijver, waar karpers ook graag wat van meepikken… mits er niet wordt gevist. Of de reactie van meerkoeten of meeuwen op het geluid van een katapult of het kenmerkende geluid van een werppijp, waarmee (voor) gevoerd wordt. Dat geluid wordt al snel geassocieerd dat er wat te halen valt, in dit geval boilies. Voor de vogels een positieve conditionering, voor jou als visser een negatieve waar je een oplossing voor moet zien te vinden…

Op de Grensmaas is ook duidelijk sprake van (negatieve) dressuur
20 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Negatieve conditionering treedt vaak op als er een associatie is met gevaar of met een eerdere, vervelende ervaring zoals het gehaakt worden na het opnemen van het haakaas of na een aanval op het kunstaas. Hoe vaker dat gebeurt, hoe sterker die negatieve associatie zal zijn. Vluchtgedrag is een instinctieve reactie, een vorm van zelfbehoud als er gevaar dreigt, als de vis het gevoel heeft dat er iets niet in de haak is, om maar even in vissersjargon te spreken.

Maar vluchtgedrag is slechts één vorm om op negatieve prikkels te reageren. Negatieve dressuur, om toch maar voor het gemak bij deze term te blijven, kan zich op veel manieren manifesteren. Het mijden van een bepaalde stek die druk bevist wordt, het negeren van een bepaald soort (kunst)aas, een schrikreactie op een herkenbare aaspresentatie of een verschuiving naar een ander aasmoment om er maar een paar te noemen.

Stealth aanpak

De grote gemene deler in deze is associatie, herkenning. Wil je de negatieve dressuur (negatieve associatie) omzeilen dan zal je ernaar moeten streven om de herkenning met een bepaalde situatie zo miniem mogelijk te houden. Vissen zijn door hun zijlijn bijvoorbeeld heel gevoelig voor trillingen en hebben ook een goed gehoor. Als je bedenkt dat geluid en trillingen in water nog eens versterkt worden, dan begrijp je dat je er goed aan doet om je aanwezigheid zo goed mogelijk te ‘camoufleren’ – niet alleen visueel dus! De ene vis is daar gevoeliger voor dan de andere (graskarper is bijvoorbeeld heel ‘sensitief’ wat dat betreft), maar de essentie is dat een niet verstoorde, een vis die geen onraad ‘ruikt’, makkelijker te vangen is. Iets om even bij stil te staan als je je tent opzet, of steunen de grond in hamert… geluid reikt ver! Of wanneer je in je waadpak in je enthousiasme het water inloopt richting stek of op de kant luidkeels met je vismaat aan het discussiëren bent over de beste aanpak. Een ‘stealth aanpak’ zal altijd meer vis opleveren!

Slappe lijn of strakke lijn?

Struinend in het kantje met de pen of method met slappe lijn: dodelijk!

Een mooi voorbeeld maakte ik een aantal jaren geleden mee aan de Po in Italië. De grote meervallen daar kennen het klappen van de zweep en mijn visgids ‘Super Mario’ vist daarom altijd op grote afstand, minimaal op 150 meter, maar vaker op meer dan 200 meter afstand, zeker wanneer hij statisch vanuit een verankerde boot vist. De ankertouwen maken een kenmerkend geluid in de stroming dat ver draagt en hoe je stil je ook in de boot bent, je maakt altijd geluid, om maar niet te spreken wanneer je per ongeluk iets laat vallen. Of dat de reden was voor zijn opmerkelijke vangsten (hij viste ook met extreem lange onderlijnen) weet ik niet, maar hij ving keer op keer grote vissen terwijl anderen vergeefs op een aanbeet wachtten…

Stereotype visserij

Ook een aanpak die totaal (of net even) anders is dan de het gros van de vissers, kan helpen om negatieve dressuur te omzeilen. Dat kan het bevissen zijn van stekken die zelden of nooit bevist worden, maar ook het vissen met een totaal ander aas, andere voeraanpak of een andere manier van benadering, een andere manier van vissen. Het vissen met de pen bij het karpervissen is daar een mooi voorbeeld van. Of het vissen met slappe lijnen. Maar ook bij het vissen op roofvis zijn er veel manieren op negatieve dressuur te doorbreken.

21 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Dat ook snoeken, snoekbaarzen, baarzen en zeker ook roofbleien steeds vaker een negatieve associatie krijgen met een bepaalde stereotype visserij staat vast. Of dat nu een dode voorn onder een dobber is, het zoveelste kunstaas wat trollend voorbijkomt langs hetzelfde talud, of de ‘ping’ van de live sonar in combinatie met het schakelen van de (elektro) motor om maar recht boven de vis te blijven – stuk voor stuk herkenbare ervaringen, wat maakt dat vissen al snel ‘op scherp staan’.

Het loont om daar af en toe bij stil te staan. Het is niet voor niets dat op dit moment het vissen vanuit een bellyboot zo’n opmars maakt. Flippers maken toch minder herrie dan een (elektro)motor (denk nog even aan de stealth aanpak).

Net als bij het meervalvoorbeeld, kan bij het vissen vanuit een boot afstand bewaren ook dressuurdoorbrekend werken.

Afstand tot de herkenbare, zichtbare, hoorbare boot… Zeker nu het water op veel wateren steeds helderder wordt. Langere worpen maken (dat gaat vaak beter met een spinhengel) kan verrassend succesvol zijn op drukbeviste wateren (en welk water wordt tegenwoordig niet druk bevist?), net als gebruik van planerboards bij de slepende visserij. Niet alleen bestrijk je daardoor meer water, maar je biedt daarmee je aasvis of kunstaas ook aan buiten de baan van je boot.

Heel vaak zijn het dan de dikke vissen die zich dan als eerste melden

Zeker in de zomermaanden loont het om vroeg, heel vroeg op het water te zijn, voordat er andere bootjes arriveren

Rust is alles!

De belangrijkste factor om negatieve dressuur te doorbreken is (naast voedselnijd creëren, maar dat is wellicht iets voor een volgende keer) misschien wel rust. Rust die je ook probeert te creëren met een stealth aanpak (zo min mogelijk verstoring), maar waar ik hier op doel is eigenlijk het met rust laten van de vissen, de stek, een water. Iedereen weet wel dat na een periode van rust, bijvoorbeeld na de winter (al wordt er tegenwoordig met de zachte winters steeds vaker doorgevist) of na een gesloten periode, de vissen beter te vangen zijn. Ze staan nog niet op scherp, en trappen gemakkelijker in onze valletjes. Zij het meestal niet voor lang… Rust creëren op een stek door bijvoorbeeld in de nacht of een gedeelte van de dag zorgen dat er geen lijnen in het water liggen, speelt daar ook op in. Of een gedeelte van een water met rust te laten, terwijl je daar wel regelmatig wat voert, zodat de vissen zich daar meer op hun gemak voelen.

Iets wat ook met rust te maken heeft is het vissen tijdens de rustigste uren, tijdens de uren dat het op en aan het water het stilst is. Wanneer er (nog) geen waterrecreatie is, en veel vissers nog wakker moeten worden… of alweer naar huis zijn. Dat is een van de redenen waarom ik vaak de vroege uurtjes benut en met het eerste licht op of aan het water wil zijn. Of al in het donker… Of het nu voor graskarper, karper, roofblei of voor snoek is.

Het kan ook zijn dat de vissen hun aastijden hebben aangepast aan de drukte, of het stereotype gedrag van vissers. Zo vingen we op een zandafgraving pas goed als de eerste zwemmers het water ingingen… de meeste karpervissers waren dan al naar huis vertrokken.

22 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Column Jan Teuben

“Gecoördineerde Hengel Verslaving”

“Goedendag, mijn naam is Jan Teuben en het is vier maanden geleden dat ik voor het laatst gevist heb”. Voelt alsof ik lid geworden ben van de AA of in dit geval de AH, Anonieme Hengelaars. Oke, twee 15 minuten sessies, één tijdens woon-werkverkeer in november en de tweede afgelopen week in januari niet meegerekend. (Er is nog hoop.)

De laatste keer echt vissen was het All-float-day op de Vlietland met de GHV op 1 oktober. En waar ik zo rond de jaarwisseling hoop had op een mooi West-Fries kunstaas avontuur ging dat uitje door hard water (de 5 centimeter of dikker variant) helaas niet door.

Werk en een uitgebreide verbouwing met (voor mij) nog het nodige afwerkgehalte heeft mij de afgelopen tijd goed beziggehouden. En dat in een herfst- en winterseizoen dat qua regen en ander naar weer z’n weerga niet kende. Rivieren buiten haar oevers, schuimkoppen kletsend tegen de kade en zandzakken voor de deur, al is het bij schrijven volgende week pas carnaval. De afgelopen maanden heb ik niet veel gemist, en volgende week al helemaal niet.

Waar anderen bakken regen en pittige kou trotseerden… tja, een beetje verslaving moet je onderhouden, keek ik vanaf de schilderstrap naar buiten en was blij dat ik geen tijd kon maken. Na een week gehurkt plinten verstek zagen, kitten en verven, wist ik op voorhand al dat een struintochtje door de polder geen succes zou gaan worden. (Ik ben al een tijdje “geen dertig meer”).

Terwijl bij het klussen oefening-maakt-meester meer en meer te bemerken viel, begon een andere zijde van de medaille te knagen: ik kom er gewoon even niet aan toe. Niet het “niet aan vissen toe komen”, maar er aan toe komen om uberhaupt tijd, zin en vooral een afspraak met mijzelf te maken.

Nu bouwmarkt en vuilstort minder vaak op de routeplanner staan heb ik vorige week dus plichtsgetrouw de ultralight hengel, tas, net en matje weer achter in de auto gegooid… tja, een beetje verslaving moet je onderhouden. Na een paar dagen kon ik eindelijk een keer zonder file eerder aan het IJ stoppen om een kwartiertje werpen, tikken, voelen, maar vooral even tijdloos in de wind gestaan nu het daglicht weer lengt. Helaas bleek na het tweede verspeelde loodje* dat er in m’n klein grut cassette geen lichte dropshotloodjes meer bevatte. Einde oefening… Een beetje verslaving moet je onderhouden, de verslavingsspullen des te meer.

Toevallig belt twee dagen daarna een oud-collega. Een visfanaat tot de factor 10 in vergelijking tot mezelf. Geïnteresseerd in alles wat zwemt, waar je speciaal voer voor kunt maken en zelfs daar waar je stil voor moet zitten…

“Hi, ik ben Jeroen en het is twaalf maanden geleden dat ik gevist heb.”Jeroen was verhuisd naar de Kaasstad, had het druk met werk en eveneens ook nog eens het nodige afwerkgehalte. We hebben gelijk maar een datum proberen te prikken. Februari was al onmogelijk, en eind maart komen de kaasmarkt toeristen en sluit “ons seizoen”. Dus: 1 maart is Al(k)maar Baars-dag, ik ga snel nog even m’n spullen coördineren.

*) Inderdaad, ik ben nog een afvallige omtrent HNZWA (het nieuw zwaar wegend alternatief) proefpakketjes voor 5gr en lichter kunnen naar de redactie worden gestuurd, komt het vanzelf bij mij terecht ;-)

23 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Viswater

Het Verversingskanaal van toen naar nu Belangrijk voor de glasaal

Tekst: Ton van der Spiegel

Het Verversingskanaal dat van het centrum van Den Haag naar de havens van Scheveningen loopt, speelt een belangrijke rol bij de intrek van glasaal vanaf zee naar het zoete binnenwater van de Haagse grachten. Daarmee is Scheveningen één der belangrijkste intrekpunten voor glasaal van Delflands boezem. Maar dat is niet altijd zo geweest! In dit artikel meer over de geschiedenis van dit kanaal.

De voorgeschiedenis

Het Afvoerkanaal, in de volksmond Verversingskanaal geheten, is dé verbinding tussen zee en Delflands boezem voor migrerende vissoorten zoals glasaal, driedoornige stekelbaars, schieraal en bot. Ooit is dat anders geweest. Scheveningen had helemaal geen verbinding met zee. Scheveningen had zelfs geen eigen zeehaven. De Scheveningse vissersboten, de bomschuiten, werden eeuwenlang na de visserij op het strand getrokken.

Het Verversingskanaal is in 1888 aangelegd en diende vooral om een goede doorspoeling van de toen zeer vervuilde Haagse grachten te krijgen. Het kanaal kwam toen direct in zee uit. Een uitwateringssluis met waaierdeuren sloot de monding van het kanaal af van de zee. Op 1600 meter afstand daarvan werd – ter hoogte van de Groot Hertoginnelaan - een stoomgemaal gebouwd met een schutsluis (binnensluis). Vanaf dat moment was vismigratie tussen de Haagse boezem en zee mogelijk. Dus ook voor glasaal van zout naar zoet en schieraal in de omgekeerde richting.

Uitmonding in zee van het Verversingskanaal in 1949 (foto Dienst Stadsbeheer_ collectie Haags Gemeentearchief)

Scheveningen na 1888 met het nieuw gegraven Verversingskanaal

24 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Ontdekking van de eerste glasaal bij de keersluis in 2007 met Peter Jol (foto Lex Peters)

Verbinding met de havens

Een volgende wijziging in de waterstaatkundige situatie van het Haagse water vond plaats in de periode 1923 – 1931 door het graven van een kort kanaal met schutsluizen tussen de nieuwe (tweede) vissershaven en het Verversingskanaal. Daarmee kreeg Scheveningen een scheepvaartverbinding met de provinciale wateren. Hierdoor ontstonden er nog meer mogelijkheden voor vismigratie. Nog rond 1960 was veel intrek van glasaal vanuit zee mogelijk. Er was soms zoveel glasaal dat in maart en april duizenden glasaaltjes in de branding op het strand aanspoelden.

In 1965 werd echter - bij de bouw van de rioolwaterzuiveringsinstallatie Houtrust en het aanleggen van twee persleidingen voor rioolwater naar zee – het Verversingskanaal bij de monding afgedamd. In 1967 werd het verbindingskanaal tussen de Tweede Binnenhaven en het Verversingskanaal voor de scheepvaart gesloten. Ter vervanging van de spuisluis direct naar zee werd de schutsluis van het verbindingskanaal voorzien van een hefdeur, waarmee gespuid kon worden en die tevens diende als stormvloedkering.

Einde vismigratiemogelijkheden

Hoewel de mogelijkheden voor vismigratie hiermee aanzienlijk minder waren geworden, was er nog steeds intrek van glasaal tijdens het spuien mogelijk. Echter toen in 1977 ter vervanging van het oude stoomgemaal, het nieuwe boezemgemaal Scheveningen (tegenwoordig gemaal Schoute) – even voor de Duindorpdam ter hoogte van de Willem de Zwijgerlaan – werd aangelegd, was het gedaan met de vismigratie. Vanaf dat moment kon de glasaal vanuit zee het Haagse boezemwater niet meer bereiken.

En zo rond de eeuwwisseling was helaas al duidelijk geworden dat in de laatste 40 jaar in Nederland de hoeveelheid glasaal die vanuit zee de Nederlandse binnenwateren intrekt, met 95% was teruggelopen.

Onderzoek door commissie

Haagse wateren

Geconfronteerd met dit probleem en bekend met de grote hoeveelheid glasaal die nog aan het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw het Verversingskanaal kon binnentrekken, vroegen de vrijwilligers van de commissie Haagse wateren van onze vereniging zich af of het mogelijk zou zijn de intrek van glasaal via Scheveningen te herstellen.

In de winter en het vroege voorjaar van 2007 is door de commissie Haagse wateren begonnen met de monitoring van de aanwezigheid van glasaal voor de schutsluis in de Scheveningse haven en voor het gemaal Schoute. Peter Jol van de commissie (tegenwoordig Objectbeheerder Watersysteem, waaronder vispassages, bij het hoogheemraadschap van Delfland) maakte hiervoor een plan van aanpak en in tweetallen werd midden in de nacht rond hoogwater met een kruisnet - vervaardigd door beroepsvisser Wilkin den Boer - bemonsterd bij de schutsluis en bij het gemaal.

De onderzoeksresultaten waren verrassend. Bij elke bemonstering werd steeds veel glasaal aangetroffen. De meeste glasalen werden aangetroffen voor het gemaal en dan juist als er gespuid werd. Geen van deze glasaaltjes kon verder optrekken naar het zoete water van Den Haag. Het gemaal was een te grote barrière.

25 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024
Glasaaltjes

Na 35 jaar eindelijk weer glasaalmigratie mogelijk Drie jaar verder, kon uiteindelijk met onderzoek van externe adviesbureaus in opdracht van de commissie Haagse wateren duidelijk worden aangetoond dat elk jaar in de maanden februari, maart, april en mei duizenden glasaaltjes tevergeefs voor gemaal Schouten lagen te wachten om te kunnen migreren naar het zoete Verversingskanaal. In overleg met het Hoogheemraadschap van Delfland is toen naar oplossingen gezocht om de glasalen hun natuurlijke migratie naar het zoete binnenwater te laten volbrengen. Niet alleen voor glasaal maar ook voor andere migrerende vissoorten, zoals de driedoornige stekelbaars en bot.

Delfland reageerde enthousiast en al snel werd het vispasseerbaar maken van gemaal Schoute als prioriteit nummer 1 op het lijstje van uit te voeren maatregelen gezet. Mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van Rijkswaterstaat ZuidHolland werd in de loop van 2010 begonnen met het aanpassen van gemaal Schoute. Begin 2011 was de aanpassing een feit met de aanleg van een vispassage (onder het gemaal door!) en de glasaal voor gemaal Schoute kon voor het eerst sinds bijna 35 jaar weer het zoete water van het Verversingskanaal optrekken!

Complex keersluis en gemaal Schoute

Huidige situatie

Na diverse aanpassingen aan de vispassage (werking als een vissluis), het toevoegen van een zoetwater lokstroom die de glasaal tot in de vissluis onder het gemaal lokt, speciale softwarematige aansturing van het gemaal om regelmatig zoetwater te spuien naar zee ten tijde van de glasaalintrek en het minder vaak sluiten van de keersluis (hefdeur) bij de Tweede Binnenhaven, lijken de intrekmogelijkheden voor glasaal momenteel bijzonder goed.

De aanwezigheid van glasaal wordt nu alweer vanaf 2015 jaarlijks van februari tot en met mei elk maandagen donderdagavond (half uur na zonsondergang) gemonitord door vrijwilligers van het RAVON-project ‘Samen voor de Aal’. Onlangs is men weer begonnen en bij de eerste trek van het keernet werd direct al glasaal gevangen! Ook vrijwilligers van onze vereniging zijn hier weer actief! Vrijwilligers: GOUD WAARD!

26 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024
Scheveningen‚ ingang voor glasaal

Vliegvissen

Werp- en bindcursus

De ‘s Gravenhaagse Vliegvisser

Tekst en foto’s: Jan Ockhorst

Dit jaar hebben we ervoor gekozen om de bind- en werpcursus beide in het voorjaar te organiseren. De bindcursus in januari is inmiddels achter de rug. Er waren 10 deelnemers, een mooi aantal om te overzien voor cursusleider Hanafi Saleh.

Er is, zoals elk jaar, geprobeerd om alle deelnemers in vier avonden de basis van het vliegbinden te leren. Er werd uitleg gegeven over de gebruikte materialen en hun eigenschappen. Dit kunnen natuurlijke materialen zijn zoals veren en haar, maar ook synthetische materialen.

Er werden ook een aantal vliegen gebonden die gebruikt kunnen worden bij het vissen met de vliegenhengel. Bij het maken van deze vliegen wordt gebruik gemaakt van verschillende technieken. Van het opzetten van een draad op de haak tot uiteindelijk het knoopje (whipfinish) waarmee het bindpatroon wordt afgewerkt. Daartussen zit dan bijvoorbeeld nog het inbinden van een staart, het dubben van een lijfje, een ribbing om het lijfje te segmenteren en een thorax. Bij droge vliegen heb je dan ook nog de vleugels.

Voor de werpcursus die in maart en april is geldt hetzelfde als voor de bindcursus. We proberen de deelnemers in vier cursusdagen de basis van het werpen met een vliegenhengel te leren. Dit onder leiding van een ervaren instructeur. De basistechniek van het werpen, maar ook verschillende worpen zoals een rolworp en parachuteworp komen aan bod.

Bindcursus 2024 in De Topstek

maar eenmaal per jaar. Het kan zijn dat u deze net heeft gemist en dan is het natuurlijk jammer als u weer tot de volgende cursus zou moeten wachten.

Omdat wij uw kennismaking met het vliegvissen niet willen laten afhangen van twee momenten per jaar is er het hele jaar door de mogelijkheid om onder begeleiding een lijntje te werpen of een vlieg te binden. Wij doen dit graag op onze wekelijkse clubavond. U hoeft hiervoor niet eerst een hengel of bindmateriaal aan te schaffen, dit kunt u van ons gebruiken. Op een later moment en na een gedegen advies kunt u dan uw eigen hengel en lijn aanschaffen.

De ’s-Gravenhaagse Vliegvisser bestaat uit enthousiaste vliegvissers met ervaring op veel verschillend water. Meer informatie over ons kunt u vinden op de website van GHV Groene Hart (https://ghvgroenehart.nl/activiteiten/ vliegvissen/) Hier kunt u door gebruik te maken van het contact met De’s-Gravenhaagse Vliegvisser uw vragen stellen. Wij hebben elke dinsdagavond clubavond in De Topstek aan de Madesteinweg 34 in Den Haag.

U bent hier van harte welkom om eens kennis te maken en hoeft dus niet te wachten op de volgende cursus.

27 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Roofvissen

Martijn Jungschläger nieuw lid Roofviscommissie

Tekst en foto: Martijn Jungschläger

Wisseling van de wacht binnen de Roofviscommissie. Serge Sonneveldt treedt uit en Martijn treedt na 1 jaar ‘proefdraaien’ officieel aan. Serge wordt natuurlijk enorm bedankt voor zijn jarenlange inzet en dat doen we nog op gepaste wijze op een inloopavond. In dit artikel stelt Martijn zich voor aan een breder publiek.

Ik ben Martijn Jungschläger, op dit moment 41 jaar jong en woonachtig in Voorburg samen met mijn vrouw Wendy en een reusachtige oud Duitse herdershond, genaamd Tank. Sinds januari 2023 aspirantcommissielid van de roofvisgroep GHV / Groene Hart.

Ik ben gaan roofvissen omdat ik actief wil vissen, graag in beweging ben. Daarom is witvissen of statisch aan de waterkant zitten niet aan mij besteed. Ik doe veel verschillende

visserijen, van streetfishing tot aan doodaasvissen. Maarhet liefst geef ik de voorkeur aan de jerkbait-visserij. Ook kan ik genieten van het vissen vanuit mijn Hobie kajak en dat vooral in de natuur. Denk hierbij aan polders of natuurgebieden/parken.

Bij mij staat altijd de beleving voorop. Uiteraard is vangen een belangrijk onderdeel van het vissen, daar doen we het natuurlijk voor, maar wat er om je heen gebeurt en de sfeer, dat is voor mij een essentieel iets. Hazen die rammelen, kiekendieven die over het veld scheren, buizerds die schreeuwend door de lucht gaan, snoeken die elk moment een aanbeten kunnen geven en dat allemaal in de polder. De sfeer wordt voor mij bepaald door een praatje en een grapje over nieuwe hengelsportontwikkelingen, kunstaas of de laatste YouTube roofviscompetitie, samen een bak koffiedrinken met een gevulde koek van de Voorburgse markt die vrouwlief heeft geregeld. Beleving sleurt je ook door de dagen heen als het enorm taai is of als het weer niet meezit.

Sfeer probeer ik ook mee te nemen als ik met een groep aan het vissen ben tijdens een georganiseerd uitje. Het gaat er toch om dat de leden die jij onder je hoede hebt een leuke dag ervaren met hopelijk mooie vangsten. Soms zit het mee en soms zit het tegen. Het blijft immers vissen en niet vangen. Soms zit er een visserij tussen waar ik minder affiniteit mee heb, dan houden we samen de stemming er goed in.

In dit jaar 2024 zal er van mij als nieuw commissielid een actievere rol verwacht worden en deze pak ik dan ook graag op. Ik hou van zaken aan te pakken en kan mij er vaak ook goed in vast bijten. Zo kwam ook de enquête die de roofvisgroep eind 2023 per mail heeft ontvangen tot stand. Nog bedankt voor het invullen ervan. Ook het komende seizoen, staan er weer mooie activiteiten op het programma, zowel in het clubhuis als aan de waterkant. Hierbij zal ik ook uitjes organiseren en inloopavonden presenteren, ik kijk hier erg naar uit.

28 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2023

In Memoriam

Hans van der Kleij 1954 - 2024

Op dondermiddag 22 februari jl. is Hans van der Kleij op 69-jarige leeftijd in het bijzijn van zijn gezin rustig in zijn slaap is overleden. Hans was al een tijdje ernstig ziek.

Hans heeft veel betekend voor de hengelsport in Gouda. Met name zijn twee boeken over de hengelsport in Gouda waren en zijn nog steeds een niet te vergeten weergave van een prachtig stukje hengelsport geschiedenis in Gouda. Met zijn gevoel voor historie was het dan ook niet vreemd dat hij het indertijd niet eens was met het opheffen van de Goudse HV Viswaterpachting als zelfstandige hengelsportvereniging om zich aan te sluiten bij de ’s-Gravenhaagse Hengelsport Vereniging. Hans heeft toen als bestuurslid van de VWP bedankt.

Hans en ondergetekende hebben daar achteraf eigenlijk nooit onenigheid of discussie over gehad. Ik vond die houding van Hans wel een mooi voorbeeld hoe sterk de clubman Hans verbonden was met de hengelsport in Gouda. En wat moet het moeilijk voor hem zijn geweest, toen het bestuur van de VWP het besluit nam om de vereniging op te heffen. Dat besluit had als doel om als grotere hengelsportvereniging vanuit de GHV de toekomst van de hengelsport in het Groene Hart en dus ook in Gouda te borgen. En dat is aardig gelukt.

We doen ons uiterste best om de hengelsport in Gouda op een mooie manier voort te zetten! Dat zijn we verplicht aan Hans en de toenmalige bestuursleden van de VWP. Hans en ik hebben altijd heel goed contact gehouden. In 2021 heeft Hans nog bijdragen geleverd aan ons Magazine. Samen hebben we toen twee artikelen mogen schrijven over ‘Gouds water en het veen’

In de zomer van 2023 heb ik hem nog opgezocht en kreeg ik zijn twee boeken mee voor de bibliotheek van GHV / Groene Hart. Ik heb er inmiddels toch weer met veel genoegen in zitten bladeren en lezen. Wat een prachtige verhalen en wat mooi stuk hengelsport archief.

Namens het bestuur wens ik zijn vrouw Anna Martje, kinderen en kleinkinderen veel sterkte toe bij het verwerken van dit verlies.

Hans, rust in vrede!

Ton van der Spiegel, voorzitter

29 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Update van de Goudse karperprojecten

Tekst en foto’s: Niels Koetsier & André de Ronde

Afgelopen winter hebben wij als vereniging weer karpers uitgezet op diverse locaties waar wij het visrecht hebben. Zoals jullie inmiddels van ons gewend zijn houden we jullie hiervan jaarlijks op de hoogte middels dit blad en via onze Facebookpagina’s. Ditmaal wederom in diverse van onze polderwateren, in de omgeving Den Haag en óók in Gouda. Hierbij is gebruik gemaakt van diverse kwekers; Corten, Van de Put en EDKO-vis/Special-Carp.

Daiton Pinter en Nora van Houwelingen tijdens het uitzetten van twee edelschubkarpers. De jeugd heeft de toekomst!

Een hooggebouwde VdP spiegel uitgezet in de Singels

In Gouda hebben we net als in 2022 gebruik gemaakt van twee kwekers. Viskwekerij Van de Put kwam ons prachtige spiegelkarpers en hooggebouwde edelschubs leveren, deze zijn uitgezet in de Singels, op de Gouwe en een groot deel van de wijkwateren. Daarnaast werd er nog een gedeelte spiegelkarper geleverd door EDKO-VIS ter aanvulling van de bestanden op onze wijkwateren.

Hieronder wat foto’s, oordeel zelf maar eens, wij vonden het ieder geval prachtige vissen met goede groeipotentie.

Uiteraard hopen we dat jullie de komende tijd ook wat moois mogen vangen en verheugen ons dan ook op nieuwe aanmeldingen voor beide Goudse projecten!

Vang je er één? Meld de vis dan via onze website, scan de QR code hiernaast. Met deze terugmeldingen leren we veel over de groei en het (migratie)gedrag van karper in onze wateren.

Viswater
30 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

SKP Avond Gouda

Tekst en foto’s: Niels Koetsier

Op zaterdagavond 2 februari vond alweer de 3e SKP avond in Gouda plaats in het LuMiNa-gebouw. De tijd gaat zoals vaker wordt gezegd erg hard. Moet je eens nagaan dat we vanaf 2018 begonnen met de Goudse karperprojecten.

De presentatie begon met de uitzettingen van afgelopen najaar (reeds gecommuniceerd via dit blad & Facebook). Hierbij werden plankfoto’s getoond en de kwekers benoemd om ieder een idee te geven wat er zoal uitgezet en ook te vangen is. Vervolgens werd een deel van de aanmeldingen over het jaar 2023 getoond voor zowel ons SKP-water als ook de afgesloten wateren in Gouda. Niet te missen in de presentatie was een korte uitleg “hoe doe je nou eigenlijk een aanmelding?”, voor degenen die dit nog niet wisten. Het kan al in één minuut en levert ons veel informatie op. Daarnaast kunnen we middels deze aanmeldingen ook zo’n avond organiseren. Het is dan ook mede mogelijk gemaakt door en ook voor onze leden vanuit Gouda en omgeving.

SKP Weekend 2023

De resultaten van het SKP Weekend van 2023 kwamen ook aan bod. Remco Pinter werd door Hans Moolenaar vanuit het bestuur van de GHV bedankt voor zijn winst van het spiegelkarperterugmeldweekend (SKP-weekend), en het in beeld brengen van de vereniging. Hij kreeg daarvoor ook een envelop met inhoud.

Federatief nieuws

Er werd nog een leuk nieuwtje vermeld. In samenwerking met de federatie Sportvisserij Zuidwest Nederland hebben wij afgelopen winter vis uitgezet op de Hollandse (getijde) IJssel. Dit is federatief water, het visrecht ligt dan ook niet bij onze vereniging. De uitgezette karpers worden gemonitord via de Matching Community van de BVK. En kunnen straks al snel tussen onze Goudse singelvissen gaan zwemmen, één sluis is zo gepasseerd.

Een goed bezochte en gezellige SKP Avond

Uitzetting op de Hollandse IJssel

Prijsuitreiking & tombola

We sloten de presentatie af met een prijsuitreiking & tombola. Met een tombola hopen we het aanmelden te stimuleren, want wie wil er nou geen prijs?

Zo werden er onder andere mutsen, hangers en een onthaakmat van Nash, Ridgemonkey spullen vanuit House of Carp en boilies & particles van Baitworld verloot. Wij willen hierbij de hieronder genoemde bedrijven bedanken voor de bijdrage aan deze tombola. Erg leuk om te vermelden dat Patrick (eigenaar van Baitworld & House of Carp) en één van onze sponsoren speciaal voor ons een kleine stand had neergezet tijdens de SKP Avond. Zo konden we de aanwezigen ook wat aas of Ridgemonkey materialen laten zien. Patrick zit alweer een paar jaar met zijn bedrijf aan de rand van Gouda en we kunnen hem dan ook zeker een lokale winkelier noemen.

Al met al was het een erg geslaagde avond met 36 aanwezigen. Na afloop werd er nog gezellig nagepraat en was er ruimte voor een hapje en drankje. Iedereen nogmaals bedankt voor zijn en haar komst en vangse dit jaar!

Karpervissen
31 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Roofvissen De kunstaankoffer van Martijn Jungschläger

Tekst en foto’s: Martijn Jungschläger

In een ander artikel stelt Martijn zich officieel voor als nieuw lid van de Roofviscommissie GHV Den Haag. We hebben hem ook gevraagd of we een blik in zijn kunstaaskoffer kunnen werpen en hij hieruit zijn 3 favoriete kunstaasjes kan benoemen.

Als roofvisser heb je natuurlijk bakken vol met kunstaas, dat kan iedere visser wel beamen. Om dan 3 kunstaasjes uit te zoeken als favoriet… oef dat is best wel een opgave, maar toch ook weer niet. Ondanks dat elke visser vaak tassen vol met kunstaas meeneemt naar de waterkant, heeft iedereen altijd wel die twee of drie favorieten bij zich om die aan de speld te hangen. Bij mij is dat niet anders. Je vist met het aasje waarin je een rotsvast vertrouwen in heb. Dat aasje gaat er dan vaak als eerste aan.

Ik vis graag actief en meestal op snoek. Vaak trek ik dan de polder in, maar ik pak ook graag de kajak voor het grotere water of soms met diezelfde kajak de polders in. Onderstaande aasjes zet ik dan ook graag in. Ik zal mijn top 3 even voorstellen.

Nummer 1: Buster Jerk van Strike Pro Er is geen moment dat deze niet aan de spelt hang als ik ga jerkbait-vissen. Voor de meeste van ons roofvissers ook wel bekend en heeft waarschijnlijk geen uitleg nodig. Het is een makkelijk te vissen jerkbait van het type glider. Met een prachtige uitslaande slag van links naar rechts. Maar als je hem iets harder jerkt gaat die soms ook nog wel eens een keertje op zijn kop en komt altijd weer ‘op zijn pootjes’ terecht met een verleidelijke wobbel. Je hebt wel een aardige hengel om het gewicht van 75 gram weg te zetten, maar ondanks zijn gewicht is dit kunstaas prima inzetbaar in de polder. Er zit een doffe ratel in waardoor de Buster Jerk goed te vinden is door snoeken, zelfs in troebel water. Na het uitwerpen geef ik twee korte rukjes en daarna gelijk even één a twee seconden stil laten hagen, vervolgens vis ik hem rustig binnen met korte pauzes. De meeste en agressiefste aanbeten komen meestal tijdens de pauzes of net daarna.

Wat betreft de kleur vind ik het leuk om aparte kleuren te kiezen, mijn favoriet is White Fever en deze is ook aardig kaal gegeten. Dit is een witte jerkbait met zwarte rug en blauw/paarse baars-strepen met een oranje aan de achterkant. Soms pak ik wel eens een andere kleur zoals Ocean Blue of Stickleback.

Voor deze jerkbait gebruik ik een set-up van: BFT Lizzard X “Stefan Trumstedt” 2,39 meter, 130 gram, met daarop een Diawa Tatula 300 reel. Hoofdlijn is Strike Pro’s Strike Wire, 0,32mm gevlochten lijn met een titanium onderlijn.

32 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

Nummer 2: Ricky the Roach van Westin Vroeger viste ik nooit met softbaits, altijd met hardbaits of spinners. Na een dag gevist te hebben met een visgids en daar mijn persoonlijk record voor snoek tot wel drie keer toe verbrak op notabene softbaits was ik verkocht. Die dag viste ik met de Westin BullTeez. Hoewel de Bullteez bij mij ook in de koffer zit, is er toch een andere shad van Westin favoriet. Bij een hengelsportwinkel struinend door de vele bakken softbaits liep ik al snel tegen Ricky the Roach aan.

Ik koos een flinke maat, 18 centimeter omdat ik toch die 14 cm wat aan de kleine kant vond. Onverzwaard met een shallow-rigged dreggenmontage de polders in. Deze shad laat zich ongelofelijk traag vissen, de grote schoepstaart zorgt er voor dat de gehele softbait een rollende actie krijgt, levensecht en erg verleidelijk voor de snoek. 18 cm is een behoorlijke stuk rubber en de 85 gram is het niet geschikt voor elke hengel en gebruik ik dezelfde set-up als eerder genoemd bij de Buster Jerk. Ik kies voor contrast met kleuren, iets wat altijd te zien is, Fire Perch, een gele shad, met oranje onderkant, zwarte rug en baars-strepen. Als extra toevoeging doe ik in de bovenkant van de staart een glasratel, zodat er ook nog lawaai onderwater is. Het is wel meestal het eerste onderdeel wat kapotgebeten wordt door de snoeken, maar ik heb er altijd genoeg bij me. In 2021 is het mij gelukt om met één Ricky 12 snoeken te vangen variërend van 35 tot 95 centimeter, toen was er geen redden meer aan en moest ik hem echt vervangen. De poldersnoeken van 50 a 60 cm (en zelfs kleiner) hebben echt geen moeite met die 18 cm. Durf dus eens wat groter kunstaas in te zetten. Wie weet…

Nummer 3: Platypus van Westin

Dit is absoluut mijn favoriet voor het slepend vissen vanuit de kajak. De kleine variant voor in de polder en de grote versie voor op het grotere water. Op het eerste oog een vreemd uitziend aasje, een lange slanke plug, waarbij de zwemlip in de body zit verwerkt. De kleine variant is 10 centimeter, 15 gram en floating, met een zenuwachtige waggelende actie. Hij loopt ongeveer 1 meter diep, afhankelijk van de snelheid van de kajak. Omdat die zo klein is kan er ook baars, snoekbaars of roofblei mee gevangen worden. De kleur waar ik mee vis is Bling Perch, maar ik wil deze ook wel eens om wisselen voor Steel Sardine, op deze kleuren heb ik de meeste successen gehad. Dubbele cijfers heb ik met dit aasje meerdere malen gehaald.

De grote variant is eigenlijk hetzelfde verhaal, deze is alleen een maat groter, namelijk 16 cm en 57 gram en het aasje is suspending/ langzaam zinkend. De lip van deze variant heeft twee bevestigingsogen, voor verschillende dieptes, de bovenste brengt de plug naar één meter en het onderste oogje liefst vier meter. Met behulp van mijn fishfinder probeer ik tussen de drie en drieënhalf kilometer per uur te varen.

Voor het vissen vanuit de kajak bestaat mijn set-up voor het slepen uit een Westin W4 Kayak 2nd Gen. Hengel met een lengte van 2,10 meter en werpgewicht 20-60 grams, met daarop een Shimano Stradic CI4+ 2500 versie met een Westin W10 hoofdlijn van 0,16 mm met een titanium onderlijn.

Tot zover mijn top 3. Misschien heb ik jullie overtuigd om ook eens met deze aasjes te vissen? Ik hoop dat in het volgende clubmagazine iemand anders zijn favoriete kunstaas kan beschrijven. Daar ben ik zeer benieuwd naar.

33 GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024

www.ghvgroenehart.nl

https://www.facebook.com/ ghvgroenehart

Alles rond lidmaatschap, vergunningen en ledenadministratie

Postadres: GHV / Groene Hart, Postbus 162, 3720 AD Bilthoven. ledenadministratie@vispas.nl Telefoon 030-6058400

Algemeen correspondentie-adres

Madesteinweg 34, 2553 EC Den Haag secretaris@ghvgroenehart.nl

Telefonisch informatie (geen voicemail) 070-3297965

Clubhuis GHV / Groene Hart, Madesteinweg 34 - 2553 EC Den Haag

Voorzitter/Webmaster

Ton van der Spiegel

Secretaris

Juri Froger

Penningmeester

Ben Boere

Tweede secretaris

Hans Moolenaar

Tweede penningmeester, ledenadministrateur

Emile Meuldijk

https://www.instagram.com/ ghvgroenehart/

https://www.youtube.com/ @hsvghv-groenehart8550

Bestuurslid Coördinator uitgifte vergunningen

Jan Ockhorst

Bestuurslid Externe relaties viswaterhuur Marius van Kampen

Bestuurslid Facilitaire zaken

Raymond Renirie

Bestuurslid Commissie Viswaterbeheer Kors Verweij

Bestuurslid Roofviscommissie Haakon Nadorp roofvissen@ghvgroenehart.nl

Bestuurslid Vliegviscommissie Jan Ockhorst vliegvissen@ghvgroenehart.nl

Vertegenwoordiger afdeling VWP Ben Boere vwpgouda@ghvgroenehart.nl

Vertegenwoordiger afdeling MWV

Emile Meuldijk mooiweervissers@ghvgroenehart.nl

Website/Internet GHV / Groene Hart www.ghvgroenehart.nl

Meldpunt spiegelkarperprojecten skp@ghvgroenehart.nl of via aanmeldbutton website

Meldpunt vissterfte sos@ghvgroenehart.nl

Redactie GHV / Groene Hart Magazine

Hans Moolenaar (Ton van der Spiegel) p/a GHV / Groene Hart redactie, Madesteinweg 34, 2553 EC Den Haag redactie@ghvgroenehart.nl

Ontwerp en opmaak Juri Froger, info@roodd.nl

Contactadres Speyclub speyclub@ghvgroenehart.nl

Clubhuisbeheerder Raymond Renirie beheerder@ghvgroenehart.nl

Verkooppunten GHV / Groene Hart VISpas

Bij onderstaande winkeliers en regionale aanmeldpunten kan men lid worden van GHV / Groene Hart en direkt de schriftelijke toestemming meekrijgen na betaling van de verschuldigde contributie.

Albatros Hengelsport* Dr. Lelykade 68-70, 2583 CM Scheveningen

070-3556013

Camp Carp* Appelstraat 199, 2564 EE Den Haag 070-3239816

De Sportvisser* Jan van der Heijdenstraat 61, 2522 EL Den Haag 070-3905820

Dierenshop Rijswijk* Huis te Landelaan 45 - 47, 2283 VA Rijswijk 070-3935118

Hofstede Dier en Tuin* Schrepelpad 6, 2491 EE Den Haag/Leidschendam 070-3860916

Hengelsport De Spot Zuidkade 1, 2741 JA Waddinxveen 0182-620417

Hengelsport Gouda Walvisstraat 96, 2802 SE Gouda 0182-529091

Hengelsport Leiden Mary Beystraat 9, 2324 DK Leiden 071-5318002

Hengelsport Zoetermeer* Oranjelaan 31, 2712 GA Zoetermeer 079-3164822

Hotspot Fishing Ripselaan 3, 2375 NA Rijpwetering 071-5801323

Nico’s Hengelsport* Rottumsestraat 11a, 2583 HG Den Haag 06-14536756 rtv Hengelsport* Almeloplein 60, 2533 AD Den Haag 070-8874370

Teunissen Hengelsport Korevaarstraat 37, 2311 JT Leiden 071-5122053 Vismania van Foreestlaan 10, 2404 HC Alphen aan de Rijn 0172-491772

* Winkeliers waar ook het Stadsvisbewijs van Den Haag los te koop is.

Colofon Volg ons ook online!
GHV / Groene Hart Magazine Maart 2024 34

SCHREPELPAD 6

OPENINGSTIJDEN

Maandag: 08.30 – 17.30 uur

Dinsdag: 08.30 – 17.30 uur

Woensdag: 08.30 – 17.30 uur

Donderdag: 08.30 – 17.30 uur

Vrijdag: 08.30 – 17.30 uur

Zaterdag: 08.30 – 17.00 uur

2491 EE DEN
TEL
RUIM 5000 M 2 VOOR DIER EN TUIN! WWW.HOFSTEDEDIERENTUIN.NL MA 8.00
18.00 DI 8.00
18.00 WO 8.00 - 18.00 DO 8.00 - 21.00 VR 8.00 - 18.00 ZA 8.00 - 17.00
20%
HAAG
070 386 09 16
-
-
HOFSTEDE DIER & TUIN ALLES VOOR DE SPORTVISSER! OP EEN HENGELSPORTARTIKEL NAAR KEUZE Maximaal 1 bon per klant. Niet geldig i.c.m. andere aanbiedingen. Tegen inlevering van deze bon
KORTING
EE DEN
TEL 070 386 09 16 - WWW.HOFSTEDEDIERENTUIN.NL
WO 8.00 - 18.00 VR 8.00 - 18.00 ZO 12.00 - 17.00 DI
18.00 DO 8.00 - 21.00 ZA 8.00 - 17.00 RUIM 5.000
VOOR DIER EN TUIN
Alles voor: ZEEVISSEN KARPERVISSEN ROOFVISSEN WITVISSEN SCHREPELPAD 6 - 2491
HAAG -
MA 8.00 - 18.00
8.00 -

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.