Συγγραφή Εγχειριδίου: Ελένη Ανδρεάδη, Σταμάτιος Γιαννίκης, Σοφία Δαναδιάδου Επιμέλεια Έκδοσης: Σταμάτιος Γιαννίκης
Copyright © Ελένη Ανδρεάδη 2010. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση με οποιονδήποτε τρόπο, και γενικά η αναπαραγωγή, ολική ή μερική του παρόντος έργου, καθώς και η μετάφραση, διασκευή ή εκμετάλλευση με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις των Ν.237/1920, 4264/62, 2121/93 και τους λοιπούς κανόνες του διεθνούς δικαίου περί πνευματικών δικαιωμάτων χωρίς την γραπτή άδεια της Ελένης Ανδρεάδη, που έχει την αποκλειστικότητα, κυριότητα, νομή και κατοχή του έργου.
Πράκτορες του Πλανήτη Εκπαιδευτικό Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα Εγχειρίδιο Δασκάλου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ............................................................................................ 4 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ............................................................................... 9 ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ .. 10 Η ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ......................................................... 12 Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ...................................................... 13 Ολιστική προσέγγιση της γνώσης ............................................................. 13 Διαθεματικότητα .................................................................................... 13 Βιωματική προσέγγιση της γνώσης ........................................................... 14 Παιδοκεντρικότητα και διαφοροποίηση της σχολικής εργασίας ..................... 14 Ομαδοσυνεργατικές μορφές διδασκαλίας ................................................... 15 Υιοθέτηση ρόλων ................................................................................... 15 Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ................................................................... 16 Αποστολές ............................................................................................. 16 Πράκτορας του Πλανήτη................................................................................... 16 Πράσινο Σχολείο Ενέργεια................................................................................. 16 Πράσινο Σχολείο Νερό....................................................................................... 17 Πράσινο Σχολείο Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω .......................... 17 Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση ................................................................... 17 Πράσινος Κώδικας του Σχολείου....................................................................... 17 Ενότητες ............................................................................................... 17 Συζήτηση ............................................................................................................ 18 Βίντεο/Φωτο ...................................................................................................... 18 ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ................................................................. 21 Το Εγχειρίδιο του Δασκάλου .................................................................... 21 Τα Βίντεο του Προγράμματος .................................................................. 21 Το Εκπαιδευτικό Υλικό του Μαθητή .......................................................... 22 Μήνυμα .............................................................................................................. 22 Αρχείο................................................................................................................. 23 Πείραμα .............................................................................................................. 23 Δράση ................................................................................................................. 23 Τα Παράσημα του Μαθητή ...................................................................... 24 Το Ντοσιέ του Μαθητή............................................................................ 24
4
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 1.............................................................................................25 ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ...........................................................................................26 Πράκτορας Του Πλανήτη .........................................................................26 ΕΝΑΡΞΗ ............................................................................................................. 26 ΜΗΝΥΜΑ.Πράκτορας του Πλανήτη.................................................................. 26 ΑΡΧΕΙΟ.01.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας .................................................... 27 ΒΙΝΤΕΟ.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας......................................................... 27 ΠΑΙΧΝΙΔΙ.Βασική Εκπαίδευση .......................................................................... 27 ΑΡΧΕΙΟ.02.Οικολογικό Αποτύπωμα ................................................................. 28 ΑΡΧΕΙΟ.03.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου ................................................... 28 ΠΕΙΡΑΜΑ.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου ..................................................... 28 ΔΡΑΣΗ.Υπόσχεση .............................................................................................. 29 ΛΗΞΗ 1ης Αποστολής - Παράσημο.................................................................... 30 ΑΠΟΣΤΟΛΗ 2.............................................................................................31 ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ...........................................................................................32 Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Α .....................................................................32 ΕΝΑΡΞΗ ............................................................................................................. 32 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Α ............................................................ 32 ΒΙΝΤΕΟ.Ενέργεια, ας την εξοικονομήσουμε! .................................................. 33 ΑΡΧΕΙΟ.01.Αέρια του Θερμοκηπίου ................................................................. 33 ΑΡΧΕΙΟ.02.Η Στάθμη της Θάλασσας ............................................................... 34 ΠΕΙΡΑΜΑ.Το Λιώσιμο των Πάγων .................................................................... 35 ΑΡΧΕΙΟ.03.Πλημμύρες...................................................................................... 35 ΛΗΞΗ.................................................................................................................. 35 ΕΝΟΤΗΤΑ 3 ...........................................................................................36 Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Β .....................................................................36 ΕΝΑΡΞΗ ............................................................................................................. 36 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Β ............................................................ 36 ΑΡΧΕΙΟ.01.Ενέργεια Βαμπίρ ............................................................................. 37 ΒΙΝΤΕΟ.01.Οι Πολικές Αρκούδες και οι Λαμπτήρες ........................................ 37 ΑΡΧΕΙΟ.02.Λαμπτήρες ...................................................................................... 37 ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Συγκρίνοντας Λαμπτήρες............................................................ 38 ΔΡΑΣΗ.Επιθεώρηση.Ενέργεια ........................................................................... 38 ΑΡΧΕΙΟ.03.Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ...................................................... 40 ΒΙΝΤΕΟ.02.Η Πατάτα Μπαταρία ...................................................................... 40 5
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΕΙΡΑΜΑ.02.Η Ταπεινή Πατάτα ....................................................................... 40 ΛΗΞΗ .................................................................................................................. 41 ΕΝΟΤΗΤΑ 4 ........................................................................................... 42 Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Γ ..................................................................... 42 ΕΝΑΡΞΗ .............................................................................................................. 42 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Γ ............................................................. 42 ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα.Ενέργεια ............................................................ 43 ΛΗΞΗ 2ης Αποστολής - Παράσημο ................................................................... 43 ΑΠΟΣΤΟΛΗ 3 ............................................................................................ 45 ΕΝΟΤΗΤΑ 5 ........................................................................................... 46 Πράσινο Σχολείο Νερό Α.......................................................................... 46 ΕΝΑΡΞΗ .............................................................................................................. 46 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Α................................................................... 46 ΒΙΝΤΕΟ.Ο Ελέφαντας Ντουζιέρα...................................................................... 47 ΑΡΧΕΙΟ.01.Νερό ................................................................................................ 47 ΠΕΙΡΑΜΑ.Μην την αφήνεις να στάζει .............................................................. 48 ΑΡΧΕΙΟ.02.Έλλειψη Νερού ............................................................................... 48 ΔΡΑΣΗ.Eπιθεώρηση.Νερό ................................................................................. 48 ΛΗΞΗ .................................................................................................................. 49 ΕΝΟΤΗΤΑ 6 ........................................................................................... 50 Πράσινο Σχολείο Νερό Β.......................................................................... 50 ΕΝΑΡΞΗ .............................................................................................................. 50 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Β................................................................... 50 ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα.Νερό .................................................................. 51 ΛΗΞΗ 3ης Αποστολής - Παράσημο ................................................................... 51 ΑΠΟΣΤΟΛΗ 4 ............................................................................................ 53 ΕΝΟΤΗΤΑ 7 ........................................................................................... 54 Πράσινο Σχολείο Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω Α....................... 54 ΕΝΑΡΞΗ .............................................................................................................. 54 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μείω Έπα Άνα Α ................................................... 54 ΒΙΝΤΕΟ.Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω ......................................... 55 ΑΡΧΕΙΟ.01.Η πορεία των σκουπιδιών .............................................................. 56 ΑΡΧΕΙΟ.02.Ραπ Τραγούδι.................................................................................. 56 ΔΡΑΣΗ.Επιθεώρηση.Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω ..................... 57 ΛΗΞΗ .................................................................................................................. 57 6
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 8 ...........................................................................................58 Πράσινο Σχολείο Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω Β .......................58 ΕΝΑΡΞΗ ............................................................................................................. 58 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μείω Έπα Άνα Β ................................................... 59 ΒΙΝΤΕΟ.01.Το χταπόδι και η πλαστική σακούλα ............................................ 59 ΒΙΝΤΕΟ.02.Οι λεοπαρδάλεις μισούν τα σκουπίδια.......................................... 59 ΒΙΝΤΕΟ.03.Τα λιοντάρια ανακυκλώνουν......................................................... 59 ΑΡΧΕΙΟ.01.Το ταξίδι του πλαστικού μπουκαλιού ........................................... 60 ΠΑΙΧΝΙΔΙ.01.Από που προέρχομαι; ................................................................. 60 ΒΙΝΤΕΟ.04.Ο κύκλος της ανακύκλωσης .......................................................... 61 ΒΙΝΤΕΟ.05.Ανακύκλωση χαρτιού .................................................................... 61 ΒΙΝΤΕΟ.06.Ανακύκλωση πλαστικού ................................................................ 61 ΒΙΝΤΕΟ.07.Ανακύκλωση γυαλιού .................................................................... 62 ΒΙΝΤΕΟ.08.Δεν είναι παραμύθι ........................................................................ 62 ΔΡΑΣΗ.Επιστολή.Ανακύκλωση ......................................................................... 63 ΠΑΙΧΝΙΔΙ.02.Ανακύκλωση σε ιλιγγιώδη ταχύτητα + Κάρτες......................... 63 ΛΗΞΗ.................................................................................................................. 64 Ενότητα 9 ..............................................................................................65 Πράσινο Σχολείο Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω Γ .......................65 ΕΝΑΡΞΗ ............................................................................................................. 65 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μείω Έπα Άνα Γ ................................................... 65 ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα. Μειώ-Επα-Ανα ................................................. 66 ΔΡΑΣΗ.Ομάδα Πράσινης Επιθεώρησης ............................................................ 66 ΛΗΞΗ 4ης Αποστολής - Παράσημο.................................................................... 66 ΑΠΟΣΤΟΛΗ 5.............................................................................................67 Ενότητα 10 ............................................................................................68 Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Α .........................................................68 ΕΝΑΡΞΗ ............................................................................................................. 68 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Α .............................................. 68 ΑΡΧΕΙΟ.01.Το Γράμμα Του Παρεξηγημένου Σκουληκιού ............................... 69 ΠΕΙΡΑΜΑ.Γαιοσκώληκες ................................................................................... 70 ΑΡΧΕΙΟ.02.Μαρί Λουίζ Κομποστίν.................................................................... 70 ΒΙΝΤΕΟ.Κομποστοποίηση ................................................................................. 71 ΠΑΙΧΝΙΔΙ.Κουίζ Κομποστοποίησης .................................................................. 71 ΔΡΑΣΗ.Επιστολή.Κομποστοποίηση .................................................................. 71 7
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΛΗΞΗ .................................................................................................................. 72 Ενότητα 11............................................................................................ 73 Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Β ......................................................... 73 ΕΝΑΡΞΗ .............................................................................................................. 73 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Β ............................................... 73 ΑΡΧΕΙΟ.Οικολογικό Κυλικείο ............................................................................. 74 ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα.Κομποστοποίηση............................................... 74 ΛΗΞΗ 5ης Αποστολής - Παράσημο .................................................................... 75 ΑΠΟΣΤΟΛΗ 6 ............................................................................................ 77 Ενότητα 12............................................................................................ 78 Πράσινος Κώδικας του Σχολείου ............................................................... 78 ΕΝΑΡΞΗ .............................................................................................................. 78 ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινος Κώδικας Σχολείου ............................................................. 79 ΒΙΝΤΕΟ.Το σπίτι μου ο πλανήτης Γη ............................................................... 79 ΔΡΑΣΗ.Αφίσα.Πράσινος Κώδικας του Σχολείου ............................................... 80 ΑΡΧΕΙΟ.Πιστοποιητικό Τι; ................................................................................. 80 ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα.Πράσινος Κώδικας Σχολείου ............................. 81 ΛΗΞΗ 6ης Αποστολής - Παράσημο .................................................................... 81 ΥΠΟΜΝΗΜΑ .............................................................................................. 83 Το Εκπαιδευτικό Υλικό του Μαθητή .......................................................... 83 Τα Βίντεο του Προγράμματος .................................................................. 84 Τα Παράσημα του Μαθητή ...................................................................... 85 Βιβλιογραφία ......................................................................................... 85
8
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Το πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης «Πράκτορες του Πλανήτη» σχεδιάστηκε για την ευαισθητοποίηση και κατανόηση των περιβαλλοντικών ζητημάτων και απευθύνεται σε μαθητές/μαθήτριες της Γ’, Δ’ και Ε’ Δημοτικού. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που σχεδιάστηκε από την Ελένη Ανδρεάδη – απόφοιτη του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ με ειδίκευση στην περιβαλλοντική διαχείριση –, ιδρύτρια της ομώνυμης αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας. Στόχος του προγράμματος είναι να μάθουν τα παιδιά έμπρακτα πως να προστατεύουν το περιβάλλον και να εφαρμόζουν τις αρχές της οικολογίας και αειφορίας στην καθημερινότητά τους. Το πρόγραμμα έχει ήδη διακινηθεί και εφαρμοστεί με επιτυχία στο Δημοτικό σχολείο του Αμερικανικού Κολεγίου Ανατόλια, ANATOLIA ELEMENTARY SCHOOL στη Θεσσαλονίκη, στις Γ’,Δ’ και Ε’ δημοτικού. Το παρόν πρόγραμμα διαρθρώνεται και εξελίσσεται μέσω ποικίλων «αποστολών». Κάθε μαθητής/μαθήτρια μυείται στο ρόλο του μυστικού «πράκτορα» με στόχο να σώσει τη Γη. Αυτό επιτυγχάνεται με την ολοκλήρωση των «αποστολών», οι οποίες χωρίζονται σε ενότητες και επιχειρούν να προσεγγίσουν και να καλύψουν βασικούς γνωστικούς περιβαλλοντικούς άξονες με τρόπο διασκεδαστικό και καινοτόμο (π.χ. φαινόμενο του θερμοκηπίου, κύκλος νερού, κομποστοποίηση). Στο τέλος κάθε αποστολής ο κάθε πράκτορας ανταμείβεται για το έργο και την προσπάθεια που καταβάλλει με την παραλαβή ενός «παρασήμου» από ανακυκλωμένα υλικά. Βασική επιδίωξη του προγράμματος είναι να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον των μαθητών/τριών προκειμένου να ενημερωθούν, κατανοήσουν, ευαισθητοποιηθούν και να ασχοληθούν με τα οικολογικά προβλήματα, το φυσικό περιβάλλον, την προστασία του και τη διάσωσή του μέσα από διασκεδαστικές δραστηριότητες, όπως παίζοντας παιχνίδια ανακύκλωσης, κατασκευάζοντας κάδους ανακύκλωσης ή φυτεύοντας οι ίδιοι δενδρύλλια στην αυλή του σχολείου τους. Η μεθοδολογία που προτείνεται είναι η εκπόνηση σχεδίων εργασίας (project) διαπνεόμενα από τις θεμελιώδεις αρχές της σύγχρονης Παιδαγωγικής, δηλαδή τη βιωματική και ομαδοσυνεργατική μάθηση, τη διαθεματικότητα, την υιοθέτηση ρόλων και την καλλιέργεια των σωματικών και πνευματικών δεξιοτήτων των μαθητών/τριών. Είναι πολύ σημαντικό για την εκπαιδευτική ομάδα του προγράμματος να μας κοινοποιείτε φωτογραφίες, σημειώματα, παρατηρήσεις και προτάσεις τις οποίες έχετε κατά τη διάρκεια διεξαγωγής του. Η ανατροφοδότηση που θα λαμβάνουμε από τους εκπαιδευτικούς αλλά και τους μαθητές/τριες θα μας βοηθήσει για την πορεία, αξιολόγηση και βελτίωση του προγράμματος «Πράκτορες του Πλανήτη». ΜΚΟ – ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΡΟΔΩΝ 13, ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ 55236 τηλ.+30 2310 343160, info@planetagents.org, www.planetagents.org
9
ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ Η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη των τελευταίων δεκαετιών, ιδιαίτερα μετά από τη «βιομηχανική επανάσταση», όταν και ο άνθρωπος άρχισε να επεμβαίνει ακόμα πιο δυναμικά στη φύση, έχει, δυστυχώς, γίνει σε βάρος του οικοσυστήματος του πλανήτη μας. Η οικολογική ευαισθησία δεν έχει συμβαδίσει με τα ύψη των τεχνολογικών γνώσεων τα οποία έχει κατακτήσει το ανθρώπινο είδος. Οι αρνητικές συνέπειες των εφαρμογών των επιτευγμάτων της ανθρωπότητας σε διάφορους τομείς, όπως της βιομηχανίας, της μηχανικής και των πυρηνικών εξοπλισμών, είναι λίγο ως πολύ γνωστές. Από την υπέρ-αλιεία μέχρι την εξαφάνιση της βιοποικιλότητας στα δάση μας και τις χωματερές που υπερχειλίζουν, αρνητικές επιπτώσεις πτυχών της ανθρώπινης δράσης είναι πλέον εμφανείς. Τα πρώτα δείγματα των κλιματικών αλλαγών δεν είναι πια στο μακρινό μέλλον αλλά ήδη εδώ: από την δημιουργία προσφύγων του κλίματος σε μακρινές χώρες όπως την Ινδία και τη Νιγηρία, μέχρι δείγματα επανεμφάνισης της μαλάριας στη κοντινή Ιταλία. Το πόσο έντονες θα είναι οι μελλοντικές επιπτώσεις θα εξαρτηθεί από τα μέτρα που θα πάρει ο κάθε πολίτης, επιχείρηση, κράτος και το σύνολο τους, και προς την κατεύθυνση μετριασμού του προβλήματος αλλά και προσαρμογής στις συνέπειες της αύξησης θερμοκρασίας, που θεωρείται από τους περισσότερους επιστήμονες για τουλάχιστον κατά δύο βαθμούς Κελσίου δεδομένη. Από αυτές τις συνέπειες και τα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης μας, όπως οι κλιματικές αλλαγές, τα παιδιά θα επηρεαστούν περισσότερο από τους ενήλικες. Στην Ελλάδα αναμένεται, μεταξύ άλλων, αύξηση της θερμοκρασίας από 0,3-0,7C ανά δεκαετία, αύξηση του κινδύνου για πυρκαγιές και πλημμύρες και αύξηση της στάθμης της θάλασσας, προκαλώντας κινδύνους σε παράκτιες περιοχές. Τα παιδιά όταν μεγαλώσουν θα παραλάβουν μια πολύ διαφορετική Ελλάδα και οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά αντιλαμβάνονται αυτό τον κίνδυνο: ανησυχούν πολύ για περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως η αλλαγή του κλίματος, και δεν πιστεύουν ότι οι γονείς τους και οι ενήλικες κάνουν αρκετά για να επιλυθεί το πρόβλημα. Παράλληλα όμως δεν τους προσφέρονται πολλές λύσεις μέσω των οποίων να αισθανθούν τα ίδια ότι μπορούν να επιφέρουν αλλαγές στον κόσμο γύρω τους. Τα παιδιά χρειάζονται καθοδήγηση, ενημέρωση, ενθάρρυνση και την πίστη πως έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τα πάντα. Σε σχέση με τον κυκεώνα περιβαλλοντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πλανήτης σήμερα και στο μέλλον πρέπει να τους δώσουμε τις κατάλληλες γνώσεις και τα εφόδια για να τα αντιμετωπίσουν και να καλλιεργήσουν αυτό που λέγεται οικολογική συνείδηση. Το πρόγραμμα που έχετε στα χέρια σας, «Πράκτορες του Πλανήτη», στοχεύει να επιτύχει ακριβώς αυτό. Σχεδιάστηκε με αποκλειστική έμπνευση την αγάπη και το ενδιαφέρον για το περιβάλλον, για ένα πλανήτη πιο όμορφο, πιο «πράσινο», πιο ζωντανό μέσα από τα μάτια των δικών μας παιδιών και μαθητών. Θέλει να δώσει
10
στα παιδιά τη δύναμη και την ώθηση να μη στέκονται άπρακτα μπροστά σε αυτό που λέγεται «οικολογική καταστροφή». Το πρόγραμμα «Πράκτορες του Πλανήτη» επιδιώκει να αντισταθεί στην αίσθηση ότι η ατομική συνεισφορά δεν αρκεί, καθώς θεωρεί ότι αυτή η νοοτροπία όχι μόνο υποβιβάζει το ρόλο της ατομικής πράξης, αναγκάζει τον άνθρωπο να χάνει την αισιοδοξία του και την πίστη του σε αξίες, αλλά κρύβει και αναλήθειες. Το πρόγραμμα πρεσβεύει ότι με τα κατάλληλα εφόδια, τα παιδιά με τον ενθουσιασμό και την επιχειρηματικότητα που τα διακρίνει, μπορούν να εφαρμόσουν και να επηρεάσουν στο άμεσο περιβάλλον τους απλά πράγματα, τα οποία όμως είναι μεγάλα στην συνεισφορά τους. Οι μαθητές/τριες μέσα από την καθημερινότητα και δρώντας στο χώρο του σχολείου, που αποτελεί μικρογραφία της κοινωνίας και το πρώτο στάδιο κοινωνικοποίησής τους, μαθαίνουν, παίζουν, προτείνουν πρακτικές λύσεις για καθημερινά μεγάλα ή μικρά περιβαλλοντικά προβλήματα προσπαθώντας –πρώτα από όλα- να «πρασινίσουν» το σχολείο τους και στη συνέχεια να επεκτείνουν τη δράση τους και στους υπόλοιπους χώρους όπου κινούνται (σπίτι, γειτονιά). Με αυτό τον τρόπο δημιουργούμε ευσυνείδητους πολίτες δημιουργώντας ταυτόχρονα και μια νέα δυναμική στην κοινωνία για ένα μέλλον ευοίωνο, όχι μόνο για εμάς αλλά και για τις γενιές που θα ακολουθήσουν.
11
Η ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Σύμφωνα με τις βασικές αρχές της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και έτσι όπως κρίνεται απαραίτητη και ουσιώδης στα πλαίσια του σχολικού προγράμματος επιδιώκεται :
Η διεπιστημονική και διαθεματική προσέγγιση του προβλήματος.
Η έμφαση στην ενεργή συμμετοχή των μαθητών.
Ο προσανατολισμός στην πρόληψη ή επίλυση περιβαλλοντικών θεμάτων.
Η ευαισθητοποίηση στην ορθολογική χρήση των φυσικών πόρων.
Η ανάδειξη συνεργασίας καλλιέργειας αξιών και δημιουργίας νέων προτύπων, στάσεων και συμπεριφορών απέναντι στο περιβάλλον.
Το άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία και τη ζωή.
Πιο συγκεκριμένα, μέσα από την υλοποίηση των "Αποστολών" επιδιώκεται για όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες που θα εφαρμόσουν το πρόγραμμα "Πράκτορες του Πλανήτη":
12
Να στοιχειοθετήσουν επαρκώς περιβαλλοντικές έννοιες και γνώσεις.
Να κατανοήσουν τη σχέση και την αλληλεπίδραση του ανθρώπου με το φυσικό του περιβάλλον.
Να αναπτύξουν ερευνητική διάθεση, κριτική και δημιουργική σκέψη για την προσέγγιση και κατανόηση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προβλημάτων.
Να κοινωνικοποιηθούν, να εκφράσουν τη δημιουργικότητά τους και να αναπτύξουν πρακτικές και πνευματικές δεξιότητες.
Να ασκηθούν στην ομαδική εργασία.
Να προσεγγίσουν τη γνώση ολιστικά και να βιώσουν τη μάθηση μέσα από την άμεση εμπειρία.
Να επιτευχθεί η σύνδεση του σχολείου με την τοπική και ευρύτερη κοινωνία μέσα από τη συνεργασία με φορείς, γονείς και επαγγελματίες.
Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Στο πρόγραμμα «Πράκτορες του Πλανήτη» μπορούν να εφαρμοστούν ποικίλες παιδαγωγικές και διδακτικές μορφές διδασκαλίας και μάθησης, όπως προκύπτουν από τα πορίσματα της σύγχρονης Διδακτικής και Παιδαγωγικής επιστήμης και συνάδουν με τη φιλοσοφία των πρόσφατων Αναλυτικών Προγραμμάτων για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Το πρόγραμμα προτείνεται να λάβει χώρα στα πλαίσια της Ευέλικτης Ζώνης, όπου η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση εντάσσεται ως βασικό θέμα από την εκπαιδευτική νομοθεσία. Η πρόταση αυτή ενδείκνυται για την εξασφάλιση αυτοτέλειας στη διάρθρωση του προγράμματος και τη διατήρηση του «μυστηριακού» του χαρακτήρα («πράκτορες», «αποστολές», παράσημα), όπως και για την επιτυχή εφαρμογή και ολοκλήρωσή του. Τα παιδιά θα πρέπει να νιώθουν σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος πως δρουν και δουλεύουν «μυστικά» για μια ανώτερη δύναμη και ένα καλύτερο αύριο διατηρώντας την ταυτότητα του «μυστικού πράκτορα» κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους. Οι παιδαγωγικές αρχές και μέθοδοι του προγράμματος είναι:
Ολιστική προσέγγιση της γνώσης
Διαθεματικότητα
Βιωματική προσέγγιση της γνώσης
Παιδοκεντρικότητα και διαφοροποίηση της σχολικής εργασίας
Ομαδοσυνεργατικές μορφές διδασκαλίας
Υιοθέτηση ρόλων
Ολιστική προσέγγιση της γνώσης Η κάθε αποστολή καλύπτει ένα γνωστικό θέμα ολιστικά αλλά και όλες οι αποστολές μαζί διατρέχουν το βασικό θέμα του προγράμματος που είναι η διάσωση και προστασία του Πλανήτη.
Για παράδειγμα, στη Αποστολή 2 Πράσινο Σχολείο- Εξοικονόμηση νερού τα παιδιά μαθαίνουν για την αναγκαιότητα εξοικονόμησης του πόσιμου νερού. Τα επιμέρους θέματα της αποστολής είναι: ο κύκλος του νερού, το πρόβλημα της έλλειψης νερού και διάφοροι τρόποι εξοικονόμησης αυτού. Στην ουσία, η αποστολή αυτή «Πράσινο Σχολείο- Εξοικονόμηση νερού» μπορεί να ενταχθεί με μια ευρύτερη έννοια στο πλαίσιο του μαθήματος της Μελέτης Περιβάλλοντος.
Διαθεματικότητα Προκειμένου να υλοποιηθεί η κάθε δραστηριότητα-αποστολή θα πρέπει εκπαιδευτικοί και μαθητές/τριες να ενεργοποιήσουν γνώσεις και δεξιότητες από 13
Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
διάφορες επιστημονικές περιοχές. Η προϋπόθεση αυτή προκύπτει από την ίδια τη φύση της ανθρώπινης γνώσης καθώς εμπεριέχει στοιχεία και χαρακτηριστικά από πολλές διαστάσεις.
Για παράδειγμα, στην Αποστολή 2 Πράσινο Σχολείο- Εξοικονόμηση νερού, τα παιδιά προσπαθούν να διαπιστώσουν πόσο πολύτιμο νερό «χάνεται» καθημερινά μόνο από μια βρύση που στάζει. Αυτό γίνεται μέσω του πειράματος «Μην την αφήνεις να στάζει!» όπου κρίνεται απαραίτητη η χρήση μαθηματικών πράξεων. Σε άλλη αποστολή, Αποστολή 3 Πράσινο Σχολείο- Μειώνω-ΕπαναχρησιμοποιώΑνακυκλώνω, τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να εξασκηθούν σε γλωσσικές δραστηριότητες, καθώς πρέπει να γράψουν τη «Διακήρυξη υπέρ της Ανακύκλωσης» με τις δικές τους προτάσεις και λύσεις.
Βιωματική προσέγγιση της γνώσης Τόσο οι δραστηριότητες που προβλέπεται να υλοποιηθούν μέσα στη σχολική τάξη όσο και αυτές στις οποίες απαιτείται η δράση των παιδιών εκτός αυτής διαπνέονται από το σκοπό της βιωματικής μάθησης, της ανοιχτής διδασκαλίας και του ανοιχτού σχολείου. Τα παιδιά καλούνται να ανακαλύψουν και να ζήσουν τη γνώση μέσα από παιγνιώδεις και δημιουργικές διαδικασίες μάθησης.
Για παράδειγμα, στην Αποστολή 4 Πράσινο Σχολείο- Κομποστοποίηση, τα παιδιά βγαίνουν έξω στην αυλή του σχολείου και έχοντας όλα τα απαραίτητα υλικά και σύνεργα, προετοιμάζουν μόνα τους το πείραμα «Πείραμα με γαιοσκώληκες» και το εκτελούν. Η διαδικασία αυτή μπορεί να μεταφερθεί και στο σπίτι, με τα παιδιά να παίρνουν τα δοχεία μαζί τους για να καταγράφουν τις διαφορές. Μέσα από το πείραμα από απλοί ακροατές της διαδικασίας γίνονται παρατηρητές εξάγοντας τα συμπεράσματα οι ίδιοι.
Παιδοκεντρικότητα και διαφοροποίηση της σχολικής εργασίας Στο επίκεντρο της κάθε δραστηριότητας ο στόχος είναι να συνδεθεί το ευρύτερο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον με την προσωπικότητα και τις ιδιαίτερες κλίσεις του κάθε παιδιού.
Για παράδειγμα, στο τέλος της πρώτης (Αποστολή 1-Πρασινίζω την Ενέργεια του Σχολείου μου), δεύτερης (Αποστολή 2 Πράσινο Σχολείο- Εξοικονόμηση νερού) και τρίτης αποστολής (Αποστολή 3 Πράσινο Σχολείο- Μειώνω-ΕπαναχρησιμοποιώΑνακυκλώνω), οι Πράκτορες, αφού πληροφορηθούν για την εξοικονόμηση ενέργειας, νερού και για την ανακύκλωση, καλούνται να φτιάξουν προειδοποιητικές αφίσες ή να κατασκευάσουν σήματα ώστε να προτρέψουν και τους υπόλοιπους μαθητές του σχολείου να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους. Η φιλοτέχνηση και η κατασκευή αυτών αφήνεται στη φαντασία τους και τη δημιουργικότητά τους μέσω οποιωνδήποτε υλικών θέλουν να χρησιμοποιήσουν.
14
Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Ομαδοσυνεργατικές μορφές διδασκαλίας Οι δραστηριότητες ενδείκνυται να υλοποιηθούν μέσα από σχέδια εργασίας (project) και ομαδικά παιχνίδια.
Για παράδειγμα, στην Αποστολή 3 Πράσινο Σχολείο- Μειώνω-ΕπαναχρησιμοποιώΑνακυκλώνω, οι μαθητές έχοντας λάβει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τα υλικά που ανακυκλώνονται, παίζουν το παιχνίδι «Ανακύκλωση σε ιλιγγιώδη ταχύτητα». Το παιχνίδι αυτό είναι ένα είδος σκυταλοδρομίας όπου τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες, διαγωνίζονται μεταξύ τους και πρέπει να τοποθετήσουν τα αντίστοιχα υλικά σε αντίστοιχους κάδους όσο πιο γρήγορα μπορούν.
Υιοθέτηση ρόλων Σε κάθε αποστολή οι μαθητές/μαθήτριες υιοθετούν το ρόλο του Πράκτορα, ενός υπεύθυνου πολίτη με σεβασμό και γνώση για το φυσικό περιβάλλον και στόχο τη διάδοση ενός διαφορετικού μηνύματος –ανάλογα με την αποστολή- με απώτερο σκοπό τη διάσωση του Πλανήτη. Μέσα από αυτή τη διαδικασία όχι μόνο διατηρείται το «μυστηριακό» και παιγνιώδες μέρος του προγράμματος αλλά το κυριότερο, οικοδομείται και ενσταλάζεται στη συνείδηση των παιδιών η αγάπη για το περιβάλλον. Πέρα όμως από την υιοθέτηση αυτού του ρόλου, οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να βιώσουν και να ανακαλύψουν διαφορετικές πνευματικές και πρακτικές δραστηριότητες μέσω των διάφορων αποστολών. Έτσι, η υιοθέτηση ρόλων αποτελεί μια άτυπη μορφή Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και αποσκοπεί στην ολόπλευρη μορφωτική καλλιέργεια των μαθητών/τριών.
15
Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το Πρόγραμμα Πράκτορες του Πλανήτη είναι οργανωμένο σε έξι Αποστολές και δώδεκα Ενότητες. Κάθε Αποστολή αποτελεί μια θεματική ενότητα. Σε κάθε Αποστολή αντιστοιχεί μία, δύο ή τρεις Ενότητες. Κάθε Ενότητα αποτελεί μια διδακτική ώρα. Οι Ενότητες προτείνεται να λαμβάνουν χώρα εβδομαδιαία. Το Πρόγραμμα Πράκτορες του Πλανήτη ολοκληρώνεται σε δώδεκα εβδομάδες.
Αποστολές Οι Αποστολές του Προγράμματος Πράκτορες του Πλανήτη επιχειρούν να καλύψουν μία ευρεία θεματολογία περιβαλλοντικών ζητημάτων. Οι έξι αυτές Αποστολές είναι:
Πράκτορας του Πλανήτη
Πράσινο Σχολείο Ενέργεια
Πράσινο Σχολείο Νερό
Πράσινο Σχολείο Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω
Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση
Πράσινος Κώδικας του Σχολείου
Πράκτορας του Πλανήτη Τα παιδιά μαθαίνουν για την έννοια του οικολογικού αποτυπώματος και αναλαμβάνουν να βοηθήσουν τον πλανήτη που βρίσκεται σε κίνδυνο, μέσα από τις Αποστολές που θα ακολουθήσουν.
Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Τα παιδιά μαθαίνουν για το πρόβλημα της εξάντλησης των ενεργειακών πόρων και την αναγκαιότητα εξοικονόμησης ενέργειας. Μαθαίνουν επίσης τι σημαίνει ενέργεια και που μας χρειάζεται, για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, την ενέργεια βαμπίρ, τη διαφορά συμβατικών-οικολογικών λαμπτήρων. Μαθαίνουν και προτείνουν τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας και τέλος διαδίδουν το μήνυμα της εξοικονόμησης ενέργειας και στις υπόλοιπες τάξεις.
16
Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Πράσινο Σχολείο Νερό Τα παιδιά μαθαίνουν για το πρόβλημα της εξάντλησης των υδατικών πόρων και την αναγκαιότητα εξοικονόμησης νερού. Μαθαίνουν επίσης για τον κύκλο του νερού και το πρόβλημα της μόλυνσης των υδάτων. Μαθαίνουν και προτείνουν τρόπους εξοικονόμησης νερού και τέλος διαδίδουν το μήνυμα της εξοικονόμησης νερού και στις υπόλοιπες τάξεις.
Πράσινο Σχολείο Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω Τα παιδιά μαθαίνουν για το πρόβλημα της συσσώρευσης των απορριμμάτων και την αναγκαιότητα μείωσής τους. Μαθαίνουν επίσης για τα ανακυκλώσιμα υλικά και τη διαδικασία επεξεργασίας των, τη σημασία της ανακύκλωσης και πώς να την κάνουν μέρος της καθημερινότητας τους και ότι πρέπει να σέβονται το περιβάλλον και να μην πετάνε σκουπίδια παρά μόνο στους κάδους και τους κάδους ανακύκλωσης. Μαθαίνουν και προτείνουν τρόπους μείωσης των απορριμμάτων και τέλος διαδίδουν το μήνυμα της ανακύκλωσης και της μείωσης των απορριμμάτων και στις υπόλοιπες τάξεις.
Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Τα παιδιά μαθαίνουν για τη ανακύκλωση φυτικών υλών (κομποστοποίηση). Μαθαίνουν επίσης για τη σημασία των φυτικών υλών στη φύση και πως η ανακύκλωση φυτικών υλών (κομποστοποίηση) βοηθάει στην ελάφρυνση των χωματερών και την προστασία του περιβάλλοντος, για το πώς πραγματοποιείται η διαδικασία της κομποστοποίησης και ποιες ύλες που κομποστοποιούνται. Μαθαίνουν ότι πρέπει να κάνουν την κομποστοποίηση μέρος της καθημερινότητας τους και τέλος διαδίδουν το μήνυμα της κομποστοποίησης και στις υπόλοιπες τάξεις.
Πράσινος Κώδικας του Σχολείου Όλες οι παραπάνω Αποστολές οδηγούν στο τέλος της σχολικής χρονιάς και στον «Πράσινο Κώδικα» που θα συντάξουν οι μαθητές/τριες, συγκεντρώνοντας όλα αυτά που μάθανε για να τα μεταφέρουν και στις υπόλοιπες τάξεις του σχολείου με σκοπό να τα ακολουθήσουν όλοι και το σχολείο τους να γίνει πιο «πράσινο».
Ενότητες Οι Ενότητες είναι δομημένες με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εφικτό να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια μίας διδακτικής ώρας. Η δομή κάθε Ενότητας είναι συγκεκριμένη (η δομή κάθε Ενότητας παρουσιάζεται, επεξηγείται και
17
Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
αναλύεται βήμα προς βήμα στο Εγχειρίδιο του Δασκάλου) και είναι άρτια οργανωμένες για την καλύτερη διεξαγωγή τους. Αυτό δε σημαίνει πως λείπει η αυτενέργεια του κάθε εκπαιδευτικού στη ροή του Προγράμματος. Οι Πράκτορες του Πλανήτη αναγνωρίζουν ότι κάθε σχολική τάξη αποτελεί ένα ζωντανό οργανισμό με τις δικές του δυνατότητες και ιδιαιτερότητες. Είναι συνεπώς θεμιτό και ουσιαστικό να αναζητήσετε και να βρείτε τον καλύτερο τρόπο για να αποδώσετε στο μέγιστο σε αυτό που προσπαθεί να συνεισφέρει το πρόγραμμα «Πράκτορες του Πλανήτη». Κάθε Ενότητα ξεκινάει με ένα Απόρρητο Μήνυμα Πράκτορα (ΜΗΝΥΜΑ) το οποίο αποτελεί την εισαγωγή στην Ενότητα, συνεχίζει με το κύριο της μέρος το οποίο περιέχει Ειδικά Αρχεία Πληροφορίας (ΑΡΧΕΙΟ), Βίντεο (ΒΙΝΤΕΟ), Πείραμα (ΠΕΙΡΑΜΑ), Παιχνίδια & Κουίζ (ΠΑΙΧΝΙΔΙ) και Δράσεις (ΔΡΑΣΗ) και κλείνει είτε με το Παράσημο (όταν η Αποστολή φτάνει στο τέλος της) ή με μικρή ανακεφαλαίωση των συμβάντων της Ενότητας και παρότρυνση για τη συνέχεια (όταν η Αποστολή συνεχίζεται και στην επόμενη Ενότητα). Στο κύριο μέρος της Ενότητας παρουσιάζονται οι έννοιες και οι γνώσεις που πρέπει να έχουν τα παιδιά μετά το πέρας της Αποστολής, πραγματοποιούνται συζητήσεις για περισσότερη εμβάθυνση στους γνωστικούς άξονες που πρέπει να κατέχουν οι μαθητές/τριες μέσα από ενδεικτικές ερωτήσεις και απαντήσεις που προωθούν το μάθημα και ελέγχουν την κατανόηση των εννοιών που σχετίζονται με αυτό και τέλος πραγματοποιούνται δραστηριότητες των μαθητών μέσα στους χώρους του σχολείου.
Συζήτηση Από τους κυριότερους στόχους του προγράμματος είναι η έμφαση στην ενεργή συμμετοχή των μαθητών/τριών και η ανάπτυξη ερευνητικής διάθεσης, κριτικής και δημιουργικής σκέψης. Σε κάθε Ενότητα μετά από κάθε Απόρρητο Μήνυμα Πράκτορα (ΜΗΝΥΜΑ), Ειδικό Αρχείο Πληροφορίας (ΑΡΧΕΙΟ), Βίντεο (ΒΙΝΤΕΟ), Πείραμα (ΠΕΙΡΑΜΑ), Παιχνίδια & Κουίζ (ΠΑΙΧΝΙΔΙ) και Δράσεις (ΔΡΑΣΗ), τα παιδιά προβληματίζονται πάνω στο σχετικό πληροφορικό υλικό και στη δράση που τους έχει ανατεθεί, μέσω ενεργής συζήτησης με όλη την τάξη ή σε μικρότερες ομάδες. Στο Εγχειρίδιο του Δασκάλου ο δάσκαλος/δασκάλα θα βρει ενδεικτικές ερωτήσεις και ενδεικτικές απαντήσεις πάνω στη σχετική θεματολογία για τη διευκόλυνση της ροής της Ενότητας.
Βίντεο/Φωτο Κατά την διάρκεια του προγράμματος ενθαρρύνεται η προαιρετική βιντεοσκόπηση και φωτογράφηση δράσεων για το αρχείο της τάξης και του σχολείου. Εφόσον υπάρχει στο σχολείο η δυνατότητα, προτείνεται οι «Πράκτορες του Πλανήτη» να
18
Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
αναλάβουν την διεκπεραίωση αποστολών χρησιμοποιώντας και τέτοια μέσα, όπως π.χ. για την επικοινωνία του Πρασίνου Κώδικα στο υπόλοιπο σχολείο.
19
ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το Πρόγραμμα «Πράκτορες του Πλανήτη» παρέχει στο δάσκαλο/δασκάλα το παρακάτω υλικό για τη διεξαγωγή του Προγράμματος:
Το Εγχειρίδιο του Δασκάλου.
Τα Βίντεο του Προγράμματος
Το Εκπαιδευτικό Υλικό του Μαθητή.
Τα Παράσημα του Μαθητή.
Το Ντοσιέ του Μαθητή
Το Εγχειρίδιο του Δασκάλου Το Εγχειρίδιο του Δασκάλου γράφτηκε για την κατανόηση και διευκόλυνση του εκπαιδευτικού σας έργου κατά τη διάρκεια του προγράμματος «Πράκτορες του Πλανήτη». Το πρόγραμμα «Πράκτορες του Πλανήτη» είναι ένα πρόγραμμα το οποίο σχεδιάστηκε με επίκεντρο το μαθητή/τρια. Ο ρόλος σας σαν εκπαιδευτικού είναι ουσιώδης και μείζονος σημασίας για τη διεξαγωγή του μαθήματος αλλά οι πρωταγωνιστές του προγράμματος αυτού είναι οι μικροί μας ήρωες, οι πράκτορες, οι μαθητές σας. Για αυτό το λόγο αποτελεί καίριας σημασίας να κατανοήσετε έννοιες που χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμα όπως αυτές του «Απόρρητο Μήνυμα Πράκτορα» και «Ειδικό Αρχείο Πληροφορίας» για να μπορέσετε να αποδώσετε καλύτερα το ρόλο τους αλλά και τον δικό σας μέσα στο πρόγραμμα.
Τα Βίντεο του Προγράμματος Τα Βίντεο του Προγράμματος είναι δεκαπέντε (15). Τα Βίντεο αποτελούν πληροφοριακό και επεξηγηματικό υλικό που ακολουθεί τους γνωστικούς άξονες της κάθε Αποστολής. Στόχος του Βίντεο είναι να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μαθητών/τριών και να δώσει σημαντικές πληροφορίες για το θέμα της Αποστολής. Στο Εγχειρίδιο του Δασκάλου δίπλα σε κάθε Βίντεο αναφέρεται ο χρόνος διάρκειας, η γλώσσα στην οποία είναι, η πηγή του βίντεο καθώς και μικρή περίληψη του Βίντεο για τη διευκόλυνση του Δασκάλου. Τα Βίντεο έχουν επιλεγεί ώστε η εικόνα να είναι κατανοητή από μόνη της και να μην είναι απαραίτητο να μεταδοθεί με ήχο. Η προβολή των Βίντεο μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε σε οθόνη τηλεόρασης ή υπολογιστή είτε σε προτζέκτορα. Σε περίπτωση που υπάρχει ενεργή σύνδεση στο διαδίκτυο στην τάξη ή στην αίθουσα που 21
ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
πραγματοποιείται η προβολή στο βίντεο η προβολή του Βίντεο μπορεί να πραγματοποιηθεί απευθείας από το διαδίκτυο από την ηλεκτρονική διεύθυνση που αναφέρεται στο σχετικό πίνακα στο τέλος του Εγχειριδίου του Δασκάλου. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ενεργή σύνδεση στο διαδίκτυο η προβολή πραγματοποιείται από το DVD που παρέχεται από το Πρόγραμμα. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει δυνατότητα προβολής του Βίντεο ο Δάσκαλος αναφέρει περιληπτικά τα τεκταινόμενα του Βίντεο στους μαθητές και το Πρόγραμμα συνεχίζεται κανονικά.
Το Εκπαιδευτικό Υλικό του Μαθητή Το Εκπαιδευτικό Υλικό του Μαθητή παρέχεται από το Πρόγραμμα είτε σε ψηφιακή μορφή είτε σε έντυπη μορφή. Όταν παρέχεται από το Πρόγραμμα σε ψηφιακή μορφή εκτυπώνεται από το Δάσκαλο σε έγχρωμες εκτυπώσεις (ασπρόμαυρες όπου δεν είναι εφικτή η έγχρωμη εκτύπωση) διαστάσεων Α4 διπλής όψης (μονής όψης όπου δεν είναι εφικτή η διπλής όψης εκτύπωση) σε επαρκή αντίτυπα (ένα για κάθε μαθητή της τάξης) πριν από την ΕΝΑΡΞΗ κάθε Ενότητας. Το Εκπαιδευτικό Υλικό του Μαθητή που παρέχεται από το Πρόγραμμα είναι δεκατέσσερα Μηνύματα, δέκα Αρχεία, τέσσερα Πειράματα , δέκα Δράσεις και τρία Παιχνίδια .
Μήνυμα Το Μήνυμα σηματοδοτεί την ΕΝΑΡΞΗ της κάθε Ενότητας και αποτελεί τη ραχοκοκαλιά και την έμπνευση του Προγράμματος «Πράκτορες του Πλανήτη». Η λειτουργία του είναι πολλαπλή, αφού λειτουργεί με έναν ή και με περισσότερους από τους παρακάτω τρόπους:
Σηματοδοτεί την ΕΝΑΡΞΗ της Αποστολής.
Ενημερώνει τους μαθητές /τριες για την εξέλιξη της Αποστολής.
Παρέχει πληροφοριακό υλικό σχετικό με την Αποστολή.
Κατευθύνει τους μαθητές/τριες στο επόμενο στάδιο της Αποστολής.
Επιβραβεύει τους μαθητές για τις προσπάθειές τους κατά τη διάρκεια της Αποστολής και του Προγράμματος γενικότερα.
Σε κάθε μαθητή/τρια αντιστοιχεί το δικό του/της Μήνυμα. Μπορεί να μοιραστεί με διάφορους τρόπους για την ύπαρξη ποικιλομορφίας και παιχνιδιού, όπως να βρίσκεται στα θρανία των μαθητών πριν την είσοδο τους στη σχολική τάξη ή να τους μοιράζεται μέσω δραματοποίησης από άλλα άτομα πέραν του δασκάλου. Το Μήνυμα βρίσκεται μέσα σε ένα φάκελο με την κόκκινη ένδειξη «ΑΚΡΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ» για να διατηρείται
22
ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών αλλά και για να διατηρείται ο μυστηριακός χαρακτήρας του προγράμματος. Το Μήνυμα διαβάζεται και συζητείται εντός της σχολικής τάξης με τη βοήθεια του δασκάλου και η δράση ξεκινά!
Αρχείο Το Αρχείο αποτελεί πληροφοριακό και επεξηγηματικό υλικό που ακολουθεί τους γνωστικούς άξονες της κάθε Αποστολής. Στόχος του Αρχείου είναι να καλύψει με τρόπο στους μαθητές/τριες και διαβάζεται και συζητείται εντός της σχολικής τάξης με τη βοήθεια του δασκάλου.
Πείραμα Μέρος της βιωματικής και διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης, το Πείραμα καλεί τα παιδιά να ανακαλύψουν τη γνώση και να διεξάγουν συμπεράσματα μέσα από σύντομες και καινοτόμες έμπρακτες δοκιμές. Για κάθε πείραμα υπάρχουν αναλυτικές επεξηγήσεις: αναφέρονται τα υλικά του πειράματος, ο χρόνος προετοιμασίας και ολοκλήρωσης του, και ο βαθμός δυσκολίας του (χαμηλός, μέτριος, υψηλός). Σε κάθε μαθητή/τρια αντιστοιχεί το δικό του/της Πείραμα. Μοιράζεται στους μαθητές/τριες και διαβάζεται και εκτελείται πάντα με προσοχή και την αρωγή του/της δασκάλου/δασκάλας. Στη συνέχεια τα αποτελέσματα του πειράματος συζητούνται εντός της σχολικής τάξης με τη βοήθεια του δασκάλου. Τα υλικά του πειράματος δεν παρέχονται από το Πρόγραμμα αλλά είναι ως επί το πλείστον καθημερινά αντικείμενα, εύκολο να βρεθούν και χαμηλού κόστους.
Δράση Με τη Δράση οι μαθητές/τριες προχωρούν από τον προβληματισμό και τη συζήτηση στη δημιουργική πράξη. Η κατηγορία Δράση στην κάθε Ενότητα, αποτελεί τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά εφαρμόζουν γνώσεις και δεξιότητες από διάφορες επιστήμες και φέρνουν σε πέρας κάθε αποστολή. Στις δράσεις, η τάξη συνήθως χωρίζεται σε ομάδες και ακολουθείται η εκπόνηση σχεδίων εργασίας (project). Παραδείγματα δράσεων είναι η υλοποίηση προγράμματος ανακύκλωσης στο σχολείο ή η κατασκευή αφισών με συμβουλές εξοικονόμησης ενέργειας. Για κάποιες δράσεις, στις οποίες αυτό αναγράφεται στη σχετική ενότητα, θα είναι
23
ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
απαραίτητο να έχει συνεννοηθεί ο/η δάσκαλος/δασκάλα προηγουμένως με τη διεύθυνση και με σχετικούς συναδέλφους. Σε κάθε μαθητή/τρια αντιστοιχεί το δικό του/της Δράση. Μοιράζεται στους μαθητές/τριες και διαβάζεται και πραγματοποιείται με την αρωγή του/της δασκάλου/δασκάλας. Στη συνέχεια τα αποτελέσματα της δράσης συζητούνται εντός της σχολικής τάξης με τη βοήθεια του δασκάλου.
Τα Παράσημα του Μαθητή Όταν ολοκληρώνονται η κάθε Αποστολή που έχουν αναλάβει οι μαθητές/τριες ως Πράκτορες του Πλανήτη τότε λαμβάνουν ένα παράσημό ως επιβράβευση των προσπαθειών τους και επισφράγιση του τέλους της κάθε αποστολής. Τα παράσημα αυτά έχουν ως στόχο να τονώσουν την οικολογική συνείδηση των μαθητών/τριών και να προωθήσουν το μήνυμα της προστασίας της φύσης. Τα παράσημα που απονέμονται στους Πράκτορες του Πλανήτη κατά τη διάρκεια του Προγράμματος είναι έξι (όσες δηλαδή και οι Αποστολές που αναλαμβάνουν) και διατίθενται από το Πρόγραμμα. Τα Παράσημα είναι κατασκευασμένα από ανακυκλωμένα ή βιοδιασπώμενα υλικά (μπρελόκ από ανακυκλωμένο πλαστικό, κονκάρδα από ανακυκλωμένο πλαστικό, μολύβι από ανακυκλωμένη εφημερίδα, χάρακας από ανακυκλωμένα πλαστικά ποτήρια, σελιδοδείκτης από ανακυκλωμένο λάστιχο, βιοδιασπώμενο στυλό) ή είναι σπόροι για φύτευση.
Το Ντοσιέ του Μαθητή Σε κάθε μαθητή/τρια αντιστοιχεί το δικό του/της Παράσημο και μοιράζεται στους μαθητές/τριες από το/τη δάσκαλο/δασκάλα. Στο τέλος της ολοκλήρωσης του Προγράμματος οι Πράκτορες του Πλανήτη μαζί με το τελευταίο παράσημό τους απονέμονται και το Δίπλωμα ολοκλήρωσης του Προγράμματος Πράκτορες του Πλανήτη. Το Δίπλωμα Ολοκλήρωσης του Προγράμματος επίσης διατίθεται από το Πρόγραμμα. Όλο το υλικό που μοιράζεται στους μαθητές αποτελεί αυτόνομες σελίδες διαστάσεων Α4. Το Πρόγραμμα Πράκτορες του Πλανήτη παρέχει στους μαθητές ένα ειδικό ντοσιέ στο οποίο τοποθετούν και συγκεντρώνουν όλο το υλικό του Προγράμματος. Σε κάθε μαθητή/τρια αντιστοιχεί το δικό του/της Ντοσιέ και μοιράζεται στους μαθητές/τριες από το/τη δάσκαλο/δασκάλα στην ΕΝΑΡΞΗ του Προγράμματος
24
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 1 ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ
ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ
ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Πράκτορας Του Πλανήτη
ΕΝΑΡΞΗ Το μάθημα αυτό αποτελεί το εισαγωγικό μάθημα μέσω του οποίου οι μαθητές/τριες αναλαμβάνουν να γίνουν ενεργοί πράκτορες προστασίας του πλανήτη. Πρέπει να γίνει με τρόπο διασκεδαστικό και να ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον και την περιέργεια των παιδιών ώστε να έχουμε τα καλύτερα αποτελέσματα κατά τη διάρκεια εξέλιξης του προγράμματος. Σκοπός της αποστολής:
Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον των μαθητών/τριων για το περιβάλλον
Σκοπός της ενότητας:
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τι σημαίνει οικολογικό αποτύπωμα
Να δώσουν οι μαθητές/τριες την υπόσχεση για να γίνουν «Πράκτορες του Πλανήτη»
Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
ΕΝ.01.ΜΗΝΥΜΑ.Πράκτορας του Πλανήτη ΕΝ.01.ΑΡΧΕΙΟ.01.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας ΕΝ.01.ΒΙΝΤΕΟ.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας ΕΝ.01.ΠΑΙΧΝΙΔΙ.Βασική Εκπαίδευση ΕΝ.01.ΑΡΧΕΙΟ.02.Οικολογικό Αποτύπωμα ΕΝ.01.ΑΡΧΕΙΟ.03.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου ΕΝ.01.ΠΕΙΡΑΜΑ.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου ΕΝ.01.ΔΡΑΣΗ.Υπόσχεση Παράσημο 1ης Αποστολής
ΜΗΝΥΜΑ.Πράκτορας του Πλανήτη Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 2 Σελίδες
Το μήνυμα ΕΝ.01.ΜΗΝΥΜΑ.Πράκτορας του Πλανήτη παραθέτει μια σειρά οικολογικών προβλημάτων για να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μαθητών/ τριών και τους καλεί να γίνουν «Πράκτορες του Πλανήτη».
26
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 1
ΑΡΧΕΙΟ.01.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. 3 Σελίδες
Το αρχείο ΕΝ.01.ΑΡΧΕΙΟ.01.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας είναι οι στίχοι του τραγουδιού ‘Στην Κορυφή του Πλανήτη μας’ και συνοδεύει το αντίστοιχο ΒΙΝΤΕΟ.
ΒΙΝΤΕΟ.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Συζητάτε το βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του βίντεο. Διάρκεια 1’ 59’’ / Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.01.ΒΙΝΤΕΟ.01.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας είναι ένα τραγούδι για την υπερθέρμανση του Πλανήτη, τις συνέπειές της, τις αιτίες που τη δημιουργούν και τρόπους μείωσης των.
ΠΑΙΧΝΙΔΙ.Βασική Εκπαίδευση Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το παιχνίδι. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το παιχνίδι και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Δίνεται στους μαθητές λίγο χρόνο για να συμπληρώσουν το παιχνίδι μόνοι τους. Συζητάτε το παιχνίδι με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του παιχνιδιού. 2 Σελίδες
Το παιχνίδι ΕΝ.01.ΠΑΙΧΝΙΔΙ.Βασική Εκπαίδευση καλύπτει τα θέματα οικολογίας με διασκεδαστικό τρόπο. Οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις είναι διαμορφωμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολο να καταλάβουν οι μαθητές/τριες ποια είναι η σωστή απάντηση.
27
ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ
ΑΡΧΕΙΟ.02.Οικολογικό Αποτύπωμα Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 2 Σελίδες
Το αρχείο ΕΝ.01.ΑΡΧΕΙΟ.02.Οικολογικό Αποτύπωμα χρησιμοποιεί την περίπτωση του Χάρη και του Μάκη για να εξηγήσει στους μαθητές/τριες τι σημαίνει οικολογικό αποτύπωμα.
ΑΡΧΕΙΟ.03.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 1 Σελίδα
Το αρχείο ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.03.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου περιέχει πληροφορίες για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την αναλογία του με το θερμοκήπιο των κηπουρών.
ΠΕΙΡΑΜΑ.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το πείραμα.Πραγματοποιείτε με τους μαθητές/τριες το πείραμα. Συζητάτε τα αποτελέσματα του πειράματος 1 Σελίδα
Το πείραμα ΕΝ.01.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου είναι μια πρακτική εφαρμογή του φαινομένου του θερμοκηπίου. Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
28
Δύο (2) πλαστικά διαφανή μπουκάλια 1,5 λίτρου Ψαλίδι Άμμος Λάμπα θερμότητας 150w Διάφανο πλαστικό κάλυμμα (ζελατίνα/σελοφάν) Δύο (2) θερμόμετρα Κολλητική ταινία
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 1
Διάρκεια Προετοιμασίας: 10’ Διάρκεια Ολοκλήρωσης: 15’ Βαθμός Δυσκολίας: Μέτριος Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Γιατί αυξήθηκε η θερμοκρασία στο κάθε μπουκάλι;
Γιατί αναπτύχθηκε περισσότερη θερμότητα στο κλειστό μπουκάλι απ’ ότι στο ανοιχτό;
Τι θα μπορούσε να συμβεί στην θερμοκρασία της Γης αν η ηλιακή ενέργεια έφτανε στην επιφάνεια της Γης, αλλά δεν ήταν εύκολο γι’ αυτή να δραπετεύσει;
Τι δημιουργεί η ενέργεια που χρησιμοποιούμε; /Από πού προέρχονται τα αέρια του θερμοκηπίου;
ΔΡΑΣΗ.Υπόσχεση Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το φύλλο τη δράσης. Ρωτάτε τους μαθητές/τριες αν δέχονται να γίνουν «Πράκτορες του Πλανήτη» Ζητάτε από τους μαθητές/τριες να δώσουν μια υπόσχεση για την Προστασία του Πλανήτη. Την υπόσχεση αυτή είτε τη γράφουν, είτε τη ζωγραφίζουν, είτε τη μελοποιούν. Οι μαθητές παρουσιάζουν την υπόσχεσή τους στην τάξη. 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.01.ΔΡΑΣΗ.01.Υπόσχεση είναι ένα φύλλο στο οποίο οι μαθητές/τριες θα γράψουν επάνω την υπόσχεσή τους. Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Ενδεικτική υπόσχεση:
Υπόσχομαι να προστατεύω τον Πλανήτη Γη γιατί είναι το σπίτι μου.
Υπόσχομαι να διατηρώ τον Πλανήτη Γη υγιή και όμορφο.
Υπόσχομαι να είμαι υπερασπιστής του Πλανήτη Γη.
Υπόσχομαι να προστατεύω τη στεριά, τον αέρα, το νερό και όλα τα ζωντανά πλάσματα.
Υπόσχομαι να σώσω τον Πλανήτη Γη!
29
ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ
ΛΗΞΗ 1ης Αποστολής - Παράσημο Μετά το πέρας και αυτών των ενεργειών ανακοινώνετε στους μαθητές/τριες το τέλος της πρώτης αποστολής και μπορείτε να τους μοιράσετε τα παράσημά τους από ανακυκλωμένα υλικά. Το παράσημο της 1ης Αποστολής είναι ένα μπρελόκ/κονκάρδα από ανακυκλωμένο πλαστικό.
30
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 2 ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Α
ΕΝΑΡΞΗ Σκοπός της Αποστολής:
Να παρουσιαστεί στους μαθητές/τριες το πρόβλημα της εξάντλησης των ενεργειακών πόρων και η αναγκαιότητα εξοικονόμησης ενέργειας.
Σκοπός της Ενότητας:
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες το φαινόμενο του θερμοκηπίου και να μάθουν πώς δημιουργείται.
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τι σημαίνει ενέργεια και που μας χρειάζεται.
Να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες ότι πρέπει να εξοικονομούν την ενέργεια γιατί δεν είναι ανεξάντλητη.
Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
ΕΝ.02.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Α ΕΝ.02.ΒΙΝΤΕΟ.Ενέργεια, ας την εξοικονομήσουμε! ΕΝ.02.ΕAΠ.01.Αέρια Θερμοκηπίου ΕΝ.02.ΑΡΧΕΙΟ.02.Στάθμη Της Θάλασσας ΕΝ.02.ΠΕΙΡΑΜΑ.Το Λιώσιμο των Πάγων ΕΝ.02.ΑΡΧΕΙΟ.03.Πλυμμήρες
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Α Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το ΜΗΝΥΜΑ. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το ΜΗΝΥΜΑ και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.02.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Α καλεί τους μαθητές/τριες να δούνε το σχετικό βίντεο και να κάνουν την ενέργεια του σχολείου τους πιο «πράσινη».
32
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 2
ΒΙΝΤΕΟ.Ενέργεια, ας την εξοικονομήσουμε! Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Συζητάτε το βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του βίντεο. Διάρκεια 3’ 40’’ / Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.01.ΒΙΝΤΕΟ.01.Ενέργεια, ας την εξοικονομήσουμε! παρουσιάζει την ιστορία μιας οικογένειας που σπαταλά διαρκώς ενέργεια χωρίς να το συνειδητοποιεί. Όταν η οικογένεια μαθαίνει για το φαινόμενο του λιωσίματος των πάγων αλλάζει στάση, μαθαίνει να εξοικονομεί ενέργεια στο σπίτι και διαδίδει την εξοικονόμηση της ενέργειας στο γραφείο, στις μετακινήσεις και αλλού.
ΑΡΧΕΙΟ.01.Αέρια του Θερμοκηπίου Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 4 Σελίδες
Το αρχείο ΕΝ.02.ΑΡΧΕΙΟ.01.Αέρια του Θερμοκηπίου περιέχει πληροφορίες για τα αέρια του θερμοκηπίου. Πώς παράγονται, πώς συμβάλλουν στην επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου στον πλανήτη και πώς μπορούν να μειωθούν. Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Τι δημιουργεί η ενέργεια που χρησιμοποιούμε; /Από πού προέρχονται τα αέρια του θερμοκηπίου;
Τι κάνουν τα αέρια του θερμοκηπίου;
Ποια είναι τα σημαντικότερα είδη αερίων του θερμοκηπίου;
Γιατί είναι όλα αυτά τόσο κακά; Θα ήταν τόσο κακό αν ήταν λίγο πιο ζεστός ο καιρός;
Τι κάνουν τα δέντρα στο διοξείδιο του άνθρακα;
Ενδεικτικές απαντήσεις:
Η ενέργεια που χρησιμοποιούμε δημιουργεί αέρια του θερμοκηπίου
Παγιδεύουν τη θερμότητα στην ατμόσφαιρα του πλανήτη.
Τα σημαντικότερα αέρια του θερμοκηπίου είναι το μεθάνιο και το διοξείδιο του άνθρακα.
33
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Το φαινόμενο του θερμοκηπίου συμβάλει στην αύξηση της στάθμης της θάλασσας. Η αύξηση της στάθμης της θάλασσας θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τις πολικές αρκούδες (όπως είδαμε στο τραγούδι ‘Στην κορυφή του Πλανήτη’) αλλά και τον άνθρωπο. Παραθαλάσσιες κατοικημένες περιοχές και περιοχές σε χαμηλό υψόμετρο σε όλο τον πλανήτη τίθενται σε κίνδυνο.
Τα δέντρα «τρώνε» το διοξείδιο του άνθρακα μέσα από τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης.
Μετά από τις παραπάνω ερωτήσεις οδηγείτε τους μαθητές/τριες σε νέους προβληματισμούς, τονίζοντας ότι ‘χρειαζόμαστε ενέργεια για να ζήσουμε’ και ξεκινάτε συζήτηση με τους μαθητές/τριες με το παρακάτω ερώτημα: Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Πού πιστεύετε ότι χρησιμοποιούμε και χρειαζόμαστε την ενέργεια;
Ενδεικτικές απαντήσεις:
Για να θερμανθούμε και να δροσιστούμε: κλιματισμός, ανεμιστήρας, ηλεκτρική σόμπα κ.ά.
Για να τραφούμε: ψυγείο, ηλεκτρική κουζίνα κ.ά.
Για ψυχαγωγία και επικοινωνία: τηλέφωνο, τηλεόραση, DVD, iPod, Playstation, στερεοφωνικό, ηλεκτρονικός υπολογιστής κ.ά.
Για εργασία: ηλεκτρονικός υπολογιστής, φωτοτυπικό μηχάνημα, εκτυπωτής κ.ά.
Για καθαριότητα: πλυντήριο ρούχων, πλυντήριο πιάτων, ηλεκτρική σκούπα, μηχανή κουρέματος γκαζόν κ.ά.
Άλλα: άντληση νερού, καταστροφή απορριμμάτων κ.ά.
ΑΡΧΕΙΟ.02.Η Στάθμη της Θάλασσας Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 1 Σελίδα
Το αρχείο ΕΝ.02.ΑΡΧΕΙΟ.02.Η Στάθμη της Θάλασσας περιέχει πληροφορίες για το φαινόμενο της αύξησης της στάθμης της θάλασσας. Αυτή συντελείτε με δύο κυρίως τρόπους: με την αύξηση του όγκου του νερού της θάλασσας και με το λιώσιμο των πάγων στους πόλους του πλανήτη.
34
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 2
ΠΕΙΡΑΜΑ.Το Λιώσιμο των Πάγων Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το πείραμα. Πραγματοποιείτε με τους μαθητές/τριες το πείραμα. Συζητάτε τα αποτελέσματα του πειράματος 1 Σελίδα
Το πείραμα ΕΝ.02.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Το Λιώσιμο των Πάγων παρουσιάζει το φαινόμενο της αύξησης της στάθμης της θάλασσας. Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5.
Δύο (2) ίδια διαφανή ποτήρια Δύο (2) παγάκια Κανάτα με νερό Κομμάτι χαρτόνι Μαρκαδόρο
Διάρκεια Προετοιμασίας: 3’ Διάρκεια Ολοκλήρωσης: 15’ Βαθμός Δυσκολίας: Χαμηλός
ΑΡΧΕΙΟ.03.Πλημμύρες Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 3 Σελίδες
Το αρχείο ΕΝ.02.ΑΡΧΕΙΟ.03.Πλυμμήρες περιέχει πληροφορίες για τις συνέπειες των κλιματικών αλλαγών. Μέσα από το παράδειγμα της Ανίτας από το Μπαγκλαντές, μιλάει για τους ‘πρόσφυγες του κλίματος’ και την κατανάλωση ενέργειας και το οικολογικό αποτύπωμα διαφόρων χωρών στον πλανήτη.
ΛΗΞΗ Κλείνετε την ενότητα αναφέροντας στους μαθητές/τριες ότι στην επόμενη ενότητα θα σχηματίσουν την πρώτη τους Ομάδα Δράσης, την Ομάδα Δράσης: Επιθεώρηση Σχολείου Ενέργεια και αν καταφέρουν να ολοκληρώσουν τη δεύτερή τους αποστολή ‘Πράσινο Σχολείο Ενέργεια’ με επιτυχία, θα τους απονεμηθεί το δεύτερό τους παράσημο!
35
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 3 Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Β
ΕΝΑΡΞΗ Σκοπός της Αποστολής:
Να παρουσιαστεί στους μαθητές/τριες το πρόβλημα της εξάντλησης των ενεργειακών πόρων και η αναγκαιότητα εξοικονόμησης ενέργειας.
Σκοπός της Ενότητας:
Να γνωρίσουν τι σημαίνει ενέργεια βαμπίρ
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τη διαφορά συμβατικών-οικολογικών λαμπτήρων
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας
Να προτείνουν οι μαθητές/τριες τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας
Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
ΕΝ.03.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Β ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.01.Ενέργεια Βαμπίρ ΕΝ.03.ΒΙΝΤΕΟ.01.Οι Πολικές Αρκούδες και οι Λαμπτήρες ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.02.Λαμπτήρες ΕΝ.03.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Συγκρίνοντας Λαμπτήρες ΕΝ.03.ΔΡΑΣΗ.Eπιθεώρηση.Ενέργεια ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.03.Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ΕΝ.03.ΒΙΝΤΕΟ.02.Η Πατάτα Μπαταρία ΕΝ.03.ΠΕΙΡΑΜΑ.02.Η Ταπεινή Πατάτα
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Β Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.03.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Β δεν περιέχει κείμενο αλλά μόνο φράσεις που έχουν στόχο να τονώσουν την περιέργεια των μαθητών/τριών. Πραγματοποιείται σύντομη εισαγωγική συζήτηση με τους μαθητές/τριες για την ενέργεια που χρησιμοποιούμε στο σχολείο.
36
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 2
Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Που χρησιμοποιούμε ενέργεια στην αίθουσα της τάξης;
Που χρησιμοποιούμε ενέργεια σε άλλους χώρους του σχολείου (γυμναστήριο, κυλικείο, διάδρομος, αίθουσα εκδηλώσεων);
ΑΡΧΕΙΟ.01.Ενέργεια Βαμπίρ Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 2 Σελίδες
Το αρχείο ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.01.Ενέργεια Βαμπίρ περιέχει πληροφορίες για την ενέργεια βαμπίρ, την ενέργεια που καταναλώνεται χωρίς να το έχουμε συνείδηση όπως η ενέργεια που καταναλώνουν οι συσκευές σε αναμονή, τη συμβολή της στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και τους τρόπους εξάλειψης της. συνέπειές της.
ΒΙΝΤΕΟ.01.Οι Πολικές Αρκούδες και οι Λαμπτήρες Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Συζητάτε το βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του βίντεο. Διάρκεια 0’ 49’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.03.ΒΙΝΤΕΟ.01.Οι Πολικές Αρκούδες και οι Λαμπτήρες παρουσιάζει με διασκεδαστικό τρόπο την εξοικονόμηση ενέργειας που πραγματοποιείται με τη χρήση λαμπτήρων φθορισμού σε σχέση με τους λαμπτήρες πυρακτώσεως.
ΑΡΧΕΙΟ.02.Λαμπτήρες Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 2 Σελίδες
Το αρχείο ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.02.Λαμπτήρες περιέχει πληροφορίες για τους λαμπτήρες πυρακτώσεως και τους λαμπτήρες φθορισμού. 37
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Συγκρίνοντας Λαμπτήρες Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το πείραμα. Πραγματοποιείτε με τους μαθητές/τριες το πείραμα. Συζητάτε τα αποτελέσματα του πειράματος 1 Σελίδα
Το πείραμα ΕΝ.03.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Συγκρίνοντας Λαμπτήρες συγκρίνει λαμπτήρες φθορισμού και λαμπτήρες πυρακτώσεως και αποδεικνύει την εξοικονόμηση ενέργειας που συντελείται με τους λαμπτήρες φθορισμού. Υλικά: 1. 2. 3. 4.
Ένα (1) λαμπτήρα πυρακτώσεως 75W Ένα (1) λαμπτήρα φθορισμού 20W Ένα (1) θερμόμετρο Δύο (2) βάσεις παροχής ρεύματος λαμπτήρα
Διάρκεια Προετοιμασίας: 3’ Διάρκεια Ολοκλήρωσης: 5’ Βαθμός Δυσκολίας: Χαμηλός
ΔΡΑΣΗ.Επιθεώρηση.Ενέργεια Μοιράζετε στους μαθητές/τριες τη δράση. Χωρίζετε τους μαθητές σε ομάδες και πραγματοποιείτε τη δράση. Συζητάτε τα αποτελέσματα της δράσης 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.03.ΔΡΑΣΗ.01.Eπιθεώρηση.Ενέργεια προτρέπει τους μαθητές να παρατηρήσουν και να καταγράψουν που και πώς καταναλώνεται η ενέργεια στο σχολείο και να προτείνουν τρόπους μείωσης της κατανάλωσης της ενέργειας. Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Ενδεικτικές ερωτήσεις ηλεκτρικό ρεύμα:
38
Πόση είναι η συνολική επιφάνεια του σχολείου;
Πόση είναι η μέση ημερήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του σχολείου;
Πόσο αλλάζει η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του σχολείου ανά εποχή;
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 2
Ενδεικτικές ερωτήσεις φωτισμός:
Πόσα φώτα έχει κάθε χώρος του σχολείου;
Τι λαμπτήρες έχει ο κάθε χώρος;
Πόση ώρα είναι αναμμένα τα φώτα σε κάθε χώρο ημερησίως;
Ενδεικτικές ερωτήσεις ηλεκτρικές συσκευές:
Τι συσκευές βρίσκονται σε κάθε χώρο;
Ποιές συσκευές δεν είναι σε χρήση αλλά είναι σε αναμονή;
Ενδεικτικές ερωτήσεις θέρμανση:
Πόσα σώματα θέρμανσης (καλοριφέρ) έχει κάθε χώρος;
Πόσες ώρες λειτουργεί κάθε σώμα ημερησίως;
Στους πόσους βαθμούς είναι η ρύθμιση του θερμοστάτη κάθε χώρου;
Ενδεικτικές ερωτήσεις κλιματισμός:
Πόσα σώματα κλιματισμού (αιρ κοντίσιον) έχει κάθε χώρος;
Πόσες ώρες λειτουργεί κάθε σώμα ημερησίως;
Στους πόσους βαθμούς είναι η ρύθμιση του θερμοστάτη κάθε χώρου;
Ενδεικτικές ερωτήσεις κουφώματα:
Πόσα παράθυρα και πόσες πόρτες έχει κάθε χώρος;
Τι μόνωση έχουν τα κουφώματα (παράθυρα και πόρτες) κάθε χώρου;
Υπάρχουν διαρροές θερμότητας στα κουφώματα (παράθυρα και πόρτες) κάθε χώρου;
Ενδεικτικές απαντήσεις:
Ρυθμίζουμε τα θερμαντικά σώματα στη χαμηλότερη θερμοκρασία που είναι ανεκτή στο σώμα.
Αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε το κλιματιστικό όταν η μέρα δεν είναι αρκετά θερμή.
Ανοίγουμε τα παράθυρα ώστε να δημιουργηθεί φυσικό αερισμός μέσα στο χώρο.
Αντικαθιστούμε τα απλά κουφώματα με θερμομονωτικά κουφώματα (κουφώματα με θερμοδιακοπή και διπλούς υαλοπίνακες)
Αν δεν μπορούμε να αντικαταστήσουμε τα απλά κουφώματα, επιδιορθώνουμε τις διαρροές τους.
39
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΑΡΧΕΙΟ.03.Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 1 Σελίδα
Το αρχείο ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.03. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας περιέχει πληροφορίες για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
ΒΙΝΤΕΟ.02.Η Πατάτα Μπαταρία Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Συζητάτε το βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του βίντεο. Διάρκεια 2’ 12’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.03.ΒΙΝΤΕΟ.03.Η Πατάτα Μπαταρία παρουσιάζει το πείραμα παραγωγής ενέργειας από πατάτα.
ΠΕΙΡΑΜΑ.02.Η Ταπεινή Πατάτα Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το πείραμα. Πραγματοποιείτε με τους μαθητές/τριες το πείραμα. Συζητάτε τα αποτελέσματα του πειράματος 1 Σελίδα
Το πείραμα ΕΝ.03.ΠΕΙΡΑΜΑ.02.Η Ταπεινή Πατάτα παρουσιάζει πώς μπορούμε να παράγουμε ενέργεια από δύο πατάτες, ενέργεια αρκετή για να λειτουργήσει ένα ψηφιακό ρολόι χαμηλής τάσης LED. Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5.
Δύο (2) μεγάλες πατάτες Δύο (2) μικρά κομμάτια τσίγκινο επικαλυμμένο γαλβανιζέ σύρμα ή δύο καρφιά Δύο (2) μικρά κομμάτια χάλκινο σύρμα ή δύο χάλκινα νομίσματα. Τρία (3) μεγάλα κομμάτια μονωμένο χάλκινο σύρμα Ένα (1) ψηφιακό ρολόι χαμηλής τάσης LED
Διάρκεια Προετοιμασίας: 20’ Διάρκεια Ολοκλήρωσης: 1’ Βαθμός Δυσκολίας: Υψηλός 40
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 2
Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Μπορείτε να βρείτε κάποια διαφορά στο πόσο φως παράγουν οι δύο λάμπες;
Ποια λάμπα παράγει περισσότερη ζέστη από την άλλη;
Ποια λάμπα είναι περισσότερο οικονομική χρηματικά και ενεργειακά;
Ποια λάμπα εμποδίζει την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου στον αέρα μας;
ΛΗΞΗ Κλείνετε την ενότητα αναφέροντας στους μαθητές/τριες ότι στην επόμενη ενότητα θα σχηματίσουν την δεύτερή τους Ομάδα Δράσης, την Ομάδα Δράσης: Διαδώστε το Μήνυμα και αν καταφέρουν να ολοκληρώσουν τη δεύτερή τους αποστολή ‘Πράσινο Σχολείο Ενέργεια’ με επιτυχία, θα τους απονεμηθεί το δεύτερό τους παράσημο!
41
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 4 Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Γ
ΕΝΑΡΞΗ Για τη διεξαγωγή αυτής της Ενότητας, είναι απαραίτητο να έχετε συνεννοηθεί προηγουμένως με τη διεύθυνση και με τους συναδέλφους σας. Αυτή η Ενότητα εμπεριέχει παρέμβαση/ συμμετοχή των μαθητών/τριων του Προγράμματος «Πράκτορες του Πλανήτη» στα τεκταινόμενα του σχολείου. Αυτή η παρέμβαση/ συμμετοχή είναι ιδιαίτερα σημαντική για το Πρόγραμμα «Πράκτορες του Πλανήτη». Μόνο όταν η εμπειρία και η γνώση που αποκτούν οι μαθητές/τριες επικοινωνείται στο ευρύτερο περιβάλλον του σχολείο αποκτά νόημα το Πρόγραμμα. Σκοπός της Αποστολής:
Να παρουσιαστεί στους μαθητές/τριες το πρόβλημα της εξάντλησης των ενεργειακών πόρων και η αναγκαιότητα εξοικονόμησης ενέργειας.
Σκοπός της Ενότητας:
Να διαδώσουν το μήνυμα της εξοικονόμησης ενέργειας στις υπόλοιπες τάξεις
Υλικά: 1. 2. 3.
ΕΝ.04.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Γ ΕΝ.04.ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα. Ενέργεια ΕΝ.04.ΠΡΣ.Παράσημο 2ης Αποστολής
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Γ Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.04.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Γ ενθαρρύνει τους μαθητές/τριες να διαδώσουν το μήνυμα της εξοικονόμησης ενέργειας στις υπόλοιπες τάξεις για να παραλάβουν το δεύτερό τους παράσημο.
42
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 2
ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα.Ενέργεια Μοιράζετε στους μαθητές/τριες τη δράση. Χωρίζετε τους μαθητές σε τέσσερις ομάδες και πραγματοποιείτε τη δράση. Συζητάτε τα αποτελέσματα της δράσης 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.04.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα.Ενέργεια παροτρύνει τους μαθητές/τριες να διαδώσουν όσο έμαθαν για την ενέργεια (πού και πώς καταναλώνεται και πώς μπορεί να εξοικονομηθεί). Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Ενδεικτικές προτάσεις:
Η αντικατάσταση λαμπτήρων πυρακτώσεως με λαμπτήρες φθορισμού. Η αντικατάσταση και επιδιόρθωση ελαττωματικών κουφωμάτων.
Ενδεικτικά σήματα:
‘Παρακαλώ σβήνετε τα φώτα όταν εξέρχεστε από την αίθουσα’.
‘Παρακαλώ κλείνετε τον υπολογιστή όταν δεν τον χρησιμοποιείτε’.
ΛΗΞΗ 2ης Αποστολής - Παράσημο ΕΝ.04.ΠΡΣ.Παράσημο 2ης Αποστολής Μετά το πέρας και αυτών των ενεργειών ανακοινώνετε στους μαθητές/τριες το τέλος της δεύτερης αποστολής και μπορείτε να τους μοιράσετε τα παράσημά τους από ανακυκλωμένα υλικά. Το παράσημο της 2ης Αποστολής είναι ένα μολύβι από ανακυκλωμένη εφημερίδα.
43
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 3 ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΡΟ
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΡΟ
ΕΝΟΤΗΤΑ 5 Πράσινο Σχολείο Νερό Α
ΕΝΑΡΞΗ Σκοπός της Αποστολής
Να παρουσιαστεί στους μαθητές/τριες το πρόβλημα της εξάντλησης των υδατικών πόρων και η αναγκαιότητα εξοικονόμησης νερού.
Σκοπός της Ενότητας
Να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες πως το νερό δεν είναι ανεξάντλητο και πως πρέπει να το εξοικονομούν
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τον κύκλο του νερού
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες το πρόβλημα της μόλυνσης των υδάτων
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τρόπους εξοικονόμησης νερού
Να προτείνουν οι μαθητές/τριες τρόπους εξοικονόμησης νερού
Υλικά 1. 2. 3. 4. 5. 6.
ΕΝ.05.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Α ΕΝ.05.ΒΙΝΤΕΟ.Ο Ελέφαντας Ντουζιέρα ΕΝ.05.ΑΡΧΕΙΟ.01.Νερό ΕΝ.05.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Μην την αφήνεις να στάζει ΕΝ.05.ΑΡΧΕΙΟ.02.Έλλειψη Νερού ΕΝ.05.ΔΡΑΣΗ.Επιθεώρηση.Νερό
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Α Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.05.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Α καλεί τους μαθητές/τριες να σκεφτούν ότι το νερό δεν είναι ατελείωτο και ζητά να σχηματίσουν ειδικές ομάδες δράσης για το νερό ώστε να βοηθήσουν το σχολείο τους να το εξοικονομήσει.
46
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 3
ΒΙΝΤΕΟ.Ο Ελέφαντας Ντουζιέρα Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Συζητάτε το βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του βίντεο. Διάρκεια 0’ 39’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.05.ΒΙΝΤΕΟ.01.Ο Ελέφαντας Ντουζιέρα παρουσιάζει με διασκεδαστικό τρόπο την ανάγκη εξοικονόμησης νερού.
ΑΡΧΕΙΟ.01.Νερό Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 4 Σελίδες
Το αρχείο ΕΝ.05.ΑΡΧΕΙΟ.01.Νερό περιέχει πληροφορίες για το νερό: τη διαφορά ανάμεσα στο θαλασσινό και το πόσιμο νερό, τη μόλυνση του νερού, τον κύκλο του νερού και την κατανάλωση του νερού. Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Τι μάθατε σήμερα για το νερό;
Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στο θαλασσινό και το πόσιμο νερό;
Ποιος είναι ο κύκλος του νερού;
Πού και γιατί χρειαζόμαστε το νερό στο σπίτι και το σχολείο;
Ενδεικτικές απαντήσεις:
Για μπάνιο, για να πλύνουμε τα δόντια μας, να ποτίσουμε το γκαζόν, να μαγειρέψουμε, να ζεστάνουμε το σπίτι.
47
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΡΟ
ΠΕΙΡΑΜΑ.Μην την αφήνεις να στάζει Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το πείραμα. Πραγματοποιείτε με τους μαθητές/τριες το πείραμα. Συζητάτε τα αποτελέσματα του πειράματος 1 Σελίδα
Το πείραμα ΕΝ.05.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Μην την αφήνεις να στάζει παρουσιάζει πόσο μεγάλη άσκοπη κατανάλωση πόσιμου νερού συντελείται από μια βρύση που στάζει. Υλικά: 1. 2. 3.
Μια βρύση που στάζει Έναν (1) κυλινδρικό ογκομετρητή Μολύβι ή στυλό
Διάρκεια Προετοιμασίας: 1’ Διάρκεια Ολοκλήρωσης: 5’ Βαθμός Δυσκολίας: Χαμηλός
ΑΡΧΕΙΟ.02.Έλλειψη Νερού Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 2 Σελίδες
Το ΕΝ.05.ΑΡΧΕΙΟ.02.Έλλειψη Νερού παρουσιάζει το πρόβλημα της έλλειψης νερού μέσα από το παράδειγμα του Πράκτορα του Πλανήτη Τζακ από την Αυστραλία, αναφέρεται στην ανακύκλωση νερού και παρουσιάζει τέλος έναν τρόπο για μείωση της κατανάλωσης νερού στα καζανάκια.
ΔΡΑΣΗ.Eπιθεώρηση.Νερό Μοιράζετε στους μαθητές/τριες τη δράση. Χωρίζετε τους μαθητές σε ομάδες και πραγματοποιείτε τη δράση. Συζητάτε τα αποτελέσματα της δράσης 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.05.ΔΡΑΣΗ.01.Eπιθεώρηση.Νερό προτρέπει τους μαθητές να παρατηρήσουν και να καταγράψουν που και πώς καταναλώνεται το νερό 48
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 3
στο σχολείο και να προτείνουν τρόπους μείωσης της κατανάλωσης του νερού. Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Με ποιόν τρόπο μπορούμε να εξοικονομήσουμε νερό;
Με ποιόν τρόπο μπορούμε να εξαλείψουμε τη σπατάλη νερού;
Ενδεικτικές απαντήσεις:
Δεν σπαταλάμε το νερό άσκοπα.
Κλείνουμε καλά τις βρύσες όταν τελειώσουμε με τη χρήση τους
Τοποθετούμε μειωτές ροής στις βρύσες
Ποτίζουμε τον κήπο κατά τη διάρκεια της νύχτας ώστε να μην εξατμίζεται το νερό.
ΛΗΞΗ Κλείνετε την ενότητα αναφέροντας στους μαθητές/τριες ότι στην επόμενη ενότητα θα σχηματίσουν την τρίτη τους Ομάδα Δράσης, την Ομάδα Δράσης Νερού, θα ολοκληρώσουν τη τρίτη τους αποστολή ‘Πράσινο Σχολείο Εξοικονόμηση Νερού’ και αν τα καταφέρουν με επιτυχία θα τους απονεμηθεί το τρίτο τους παράσημο!
49
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΡΟ
ΕΝΟΤΗΤΑ 6 Πράσινο Σχολείο Νερό Β
ΕΝΑΡΞΗ Σκοπός της Αποστολής
Να παρουσιαστεί στους μαθητές/τριες το πρόβλημα της εξάντλησης των υδατικών πόρων και η αναγκαιότητα εξοικονόμησης νερού.
Σκοπός της Ενότητας
Να διαδώσουν το μήνυμα της εξοικονόμησης νερού στις υπόλοιπες τάξεις
Υλικά 1. 2. 3.
ΕΝ.06.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Β ΕΝ.06.ΔΡΑΣΗ.Νερό ΕΝ.06.ΠΡΣ.Παράσημο 3ης Αποστολής
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Β Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.06.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Β περιλαμβάνει πρόσθετες πληροφορίες για τις συνέπειες της σπατάλης νερού και καλεί τους μαθητές/τριες να φτιάξουν τις ειδικές ομάδες δράσης για την εξοικονόμηση νερού για να παραλάβουν και το τρίτο τους παράσημο. Πραγματοποιείται σύντομη εισαγωγική συζήτηση με τους μαθητές/τριες για τις συνέπειες της σπατάλης νερού. Ενδεικτικές ερωτήσεις:
50
Πώς νιώθετε για όλα αυτά;
Τι μπορείτε να κάνετε στο μέλλον για να σώσετε το νερό;.
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 3
ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα.Νερό Μοιράζετε στους μαθητές/τριες τη δράση. Χωρίζετε τους μαθητές σε τέσσερις ομάδες και πραγματοποιείτε τη δράση. Συζητάτε τα αποτελέσματα της δράσης 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.06.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα. Νερό παροτρύνει τους μαθητές/τριες να διαδώσουν όσο έμαθαν για το νερό (πού και πώς καταναλώνεται και πώς μπορεί να εξοικονομηθεί). Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Ενδεικτικές προτάσεις:
Η τοποθέτηση μειωτών ροής νερού.
Η επιδιόρθωση βρυσών που στάζουν και καζανακίων που τρέχουν.
Ενδεικτικά σήματα:
‘Παρακαλώ κλείνετε τις βρύσες’
‘Παρακαλώ μην σπαταλάτε το νερό άσκοπα όταν δε το χρησιμοποιείτε’.
ΛΗΞΗ 3ης Αποστολής - Παράσημο Μετά το πέρας και αυτών των ενεργειών ανακοινώνετε στους μαθητές/τριες το τέλος και της τρίτης αποστολής και μπορείτε να τους μοιράσετε τα παράσημά τους από ανακυκλωμένα υλικά. Το παράσημο της 3ης Αποστολής είναι χάρακας από ανακυκλωμένα πλαστικά ποτήρια.
51
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 4 ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΙΩΝΩΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩ-ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΩ
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΕΝΟΤΗΤΑ 7 Πράσινο Σχολείο Μειώνω-ΕπαναχρησιμοποιώΑνακυκλώνω Α
ΕΝΑΡΞΗ Σκοπός της Αποστολής:
Να παρουσιαστεί στους μαθητές/τριες το πρόβλημα της συσσώρευσης των απορριμμάτων και η αναγκαιότητα μείωσής των.
Σκοπός της Ενότητας:
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τα ανακυκλώσιμα υλικά
Να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες τη σημασία της ανακύκλωσης και να την κάνουν μέρος της καθημερινότητας τους
Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5.
ΕΝ.07.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Α ΕΝ.07.ΒΙΝΤΕΟ.Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω ΕΝ.07.ΑΡΧΕΙΟ.01.Η πορεία των σκουπιδιών ΕΝ.07.ΑΡΧΕΙΟ.02.Ραπ Τραγούδι ΕΝ.07.ΔΡΑΣΗ.Επιθεώρηση.Μειώ-Επα-Ανα
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μείω Έπα Άνα Α Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.07.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Α εισαγάγει τους μαθητές/τριες στο θέμα με το οποίο θα ασχοληθούν σε αυτή την αποστολή και έχει να κάνει με τα σκουπίδια και την ενέργεια που παράγεται από αυτά. Το μήνυμα αποτελεί τον πρώτο προβληματισμό των μαθητών/τριών και τους ενθαρρύνει να ακολουθήσουν και να ολοκληρώσουν την αποστολή για να παραλάβουν και το τέταρτό τους παράσημο.
54
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 4
ΒΙΝΤΕΟ.Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Συζητάτε το βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του βίντεο. Διάρκεια 0’ 34’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.07.ΒΙΝΤΕΟ.01.Μειώνω-ΕπαναχρησιμοποιώΑνακυκλώνω παρέχει εικόνα σε αυτά που μόλις διαβάσατε με τους μαθητές/τριες παραπάνω στο μήνυμα ΕΝ.07.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Α, καθώς τα λίγα λόγια που λέει ο πρωταγωνιστής είναι ίδια με αυτά του περιεχομένου του φακέλου. Επιστρέφετε στην έννοια του οικολογικού αποτυπώματος και διεξάγετε συζήτηση στην τάξη θέτοντας τα παρακάτω ερωτήματα: Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Από τι φτιάχνεται μια πλαστική σακούλα;
Ποιο από τα δύο κορίτσια, η Μαρία ή η Αναστασία έχει μεγαλύτερο οικολογικό αποτύπωμα;
Από τι υλικό κατασκευάζονται τα πράγματα που χρησιμοποιούμε, ποια είναι η διάρκεια ζωή τους και τι συμβαίνει με αυτό στο τέλος τους, (Μια τηλεόραση, μια κουβέρτα, ένα πλαστικό μπουκάλι;)
Πόσα πράγματα πετάμε καθημερινά για να πραγματοποιήσουμε απλές διεργασίες όπως π.χ. να φτιάξουν οι γονείς μας ένα γλυκό στη κουζίνα (όπως ένα σοκολατένιο κέικ);
Ενδεικτικές Απαντήσεις
Το πλαστικό φτιάχνεται από πετρέλαιο και για τη δημιουργία του είναι απαραίτητη η χρήση μεγάλης ποσότητας ενέργειας στο εργοστάσιο πλαστικού. Στο τέλος της ζωής της, η πλαστική σακούλα μπορεί να θέλει μέχρι και 1000 χρόνια για να διαλυθεί εντελώς.
H επιλογή της Μαρίας να χρησιμοποιεί περισσότερες πλαστικές σακούλες επιβαρύνουν τον πλανήτη πιο πολύ από ότι η επιλογή της Αναστασίας, και της δίνουν μεγαλύτερο οικολογικό αποτύπωμα.
Για ένα σοκολατένιο κέικ θα πετάξουμε τα τσόφλια του αυγού και τη χάρτινη τους θήκη, το αλουμινένιο και χάρτινο περιτύλιγμα σοκολάτας, τις πλαστικές κάψουλες baking soda, το κουτί από το γάλα, τη σακούλα μέσα στην οποία αγοράσαμε τα υλικά αν λερώθηκε κτλ;
55
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΑΡΧΕΙΟ.01.Η πορεία των σκουπιδιών Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 3 Σελίδες
Το αρχείο ΕΝ.07.ΑΡΧΕΙΟ.01.Η πορεία των σκουπιδιών παρουσιάζει μέσω κόμικ την πορεία των σκουπιδιών. Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Που πάνε τα σκουπίδια που πετάμε στον κάδο;
Τι είναι η χωματερή;
Γιατί δημιουργούνται προβλήματα από τα πολλά σκουπίδια που πετάμε;
Ποια είναι η ζωή μιας σακούλας σαν αυτή που χρησιμοποιεί η Μαρία; Για πόση ώρα τη χρησιμοποιούμε, μετά που καταλήγει και για πόσα χρόνια;
Πως μπορεί να βλάψει το θαλάσσιο κόσμο μια πλαστική σακούλα μέσα στη θάλασσα;
Ενδεικτικές απαντήσεις
Την τρώνε οι θαλάσσιες χελώνες νομίζοντας ότι είναι φαγητό και πνίγονται.
Όταν κόβεται σε μικρά κομμάτια την τρώνε και τα ψάρια που τα βλάπτει.
ΑΡΧΕΙΟ.02.Ραπ Τραγούδι Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 3 Σελίδες
To αρχείο ΕΝ.07.ΑΡΧΕΙΟ.01.Ραπ Τραγούδι είναι ένα ραπ τραγούδι που μιλάει για τη μείωση την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση. Προτρέψετε τους μαθητές/τριες να δραματοποιήσουν το τραγούδι για το επόμενο μάθημα.
56
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 4
ΔΡΑΣΗ.Επιθεώρηση.Μειώνω-ΕπαναχρησιμοποιώΑνακυκλώνω Μοιράζετε στους μαθητές/τριες τη δράση. Χωρίζετε τους μαθητές σε ομάδες και πραγματοποιείτε τη δράση. Συζητάτε τα αποτελέσματα της δράσης 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.07.ΔΡΑΣΗ.01.Eπιθεώρηση.Μειω-Επα-Ανα προτρέπει τους μαθητές να παρατηρήσουν και να καταγράψουν τι είδους απορρίμματα παράγονται στο σχολείο και να προτείνουν τρόπους μείωσης των απορριμμάτων. Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Τι απορρίμματα δημιουργούμε στο σχολείο;
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα απορρίμματα της τάξης;
Με ποιον τρόπο μπορούμε να μειώσουμε τα απορρίμματα της τάξης;
Πόσα θα μείωνε τον όγκο των απορριμμάτων κάτι τέτοιο;
Πόσα σκουπίδια μαζεύονται στη τάξη σε μία εβδομάδα;
Τι είδους πράγματα έχει ο κάδος της τάξης.
Πόσα από κάθε είδος έχει ο κάδος της τάξης.
Ενδεικτικές απαντήσεις:
Μπορούμε να τα επαναχρησιμοποιήσουμε ή να τα ανακυκλώσουμε.
ΛΗΞΗ Κλείνετε την ενότητα αναφέροντας στους μαθητές/τριες ότι στην επόμενη ενότητα θα σχηματίσουν την τρίτη τους Ομάδα Δράσης, την Ομάδα Δράσης Νερού, θα ολοκληρώσουν τη τρίτη τους αποστολή ‘Πράσινο Σχολείο Εξοικονόμηση Νερού’ και αν τα καταφέρουν με επιτυχία θα τους απονεμηθεί το τρίτο τους παράσημο!
57
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΕΝΟΤΗΤΑ 8 Πράσινο Σχολείο Μειώνω-ΕπαναχρησιμοποιώΑνακυκλώνω Β
ΕΝΑΡΞΗ Σκοπός της Αποστολής:
Να παρουσιαστεί στους μαθητές/τριες το πρόβλημα της συσσώρευσης των απορριμμάτων και η αναγκαιότητα μείωσής των.
Σκοπός της Ενότητας:
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τη διαδικασία επεξεργασίας των ανακυκλώσιμων υλικών.
Να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες ότι πρέπει να σέβονται το περιβάλλον και να μην πετάνε σκουπίδια παρά μόνο στους κάδους και τους κάδους ανακύκλωσης.
Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.
58
ΕΝ.08.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Β ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.01.Το χταπόδι και η πλαστική σακούλα ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.02.Οι λεοπαρδάλεις μισούν τα σκουπίδια ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.03.Τα λιοντάρια ανακυκλώνουν ΕΝ.08.ΑΡΧΕΙΟ.01.Το ταξίδι του πλαστικού μπουκαλιού ΕΝ.08.ΑΡΧΕΙΟ.02.Από που προέρχομαι; ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.04.Ο κύκλος της ανακύκλωσης ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.05.Ανακύκλωση χαρτιού ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.06.Ανακύκλωση πλαστικού ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.07.Ανακύκλωση γυαλιού ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.08.Δεν είναι παραμύθι ΕΝ.08.ΔΡΑΣΗ.Επιστολή.Ανακύκλωση ΕΝ.08.ΑΡΧΕΙΟ.03.Ανακύκλωση σε ιλιγγιώδη ταχύτητα + Κάρτες
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 4
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μείω Έπα Άνα Β Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.08.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Β καλεί τους μαθητές/τριες να παρακολουθήσουν τα παρακάτω βίντεο που έχουν σχέση με τα σκουπίδια και στη συνέχεια να παίξουν ένα παιχνίδι.
ΒΙΝΤΕΟ.01.Το χταπόδι και η πλαστική σακούλα Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Διάρκεια 0’ 36’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.01.Το χταπόδι και η πλαστική σακούλα με σαφή και διασκεδαστικό τρόπο μεταφέρει το μήνυμα για τις πλαστικές σακούλες
ΒΙΝΤΕΟ.02.Οι λεοπαρδάλεις μισούν τα σκουπίδια Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Διάρκεια 0’ 49’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.02.Οι λεοπαρδάλεις μισούν τα σκουπίδια με σαφή και διασκεδαστικό τρόπο μεταφέρει το μήνυμα να μην πετάμε σκουπίδια
ΒΙΝΤΕΟ.03.Τα λιοντάρια ανακυκλώνουν Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Διάρκεια 0’ 29’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.02.Οι λεοπαρδάλεις μισούν τα σκουπίδια με σαφή και διασκεδαστικό τρόπο μεταφέρει το μήνυμα για την ανακύκλωση. Συγκεντρώστε τα αποτελέσματα της εβδομάδας παρατήρησης σκουπιδιών στη τάξη και ενθαρρύνετε τους μαθητές/τριες να σας μιλήσουν για αυτά:
59
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα πράγματα που πετάμε στο σχολείο;
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα πράγματα που πετάμε στο σπίτι;
Από πού έρχονται όλα αυτά τα πράγματα;
Ενδεικτικές απαντήσεις:
Αλουμινένια κουτάκια, πλαστικές συσκευασίες, γυάλινα μπουκάλια ή συσκευασίες, χαρτόνια, χάρτινες συσκευασίες, εφημερίδες και περιοδικά, συσκευές όπως παλιά τηλέφωνα, κλιματιστικά, υπολείμματα φαγητού, γκαζόν και φύλλα από τον κήπο κ.α.
ΑΡΧΕΙΟ.01.Το ταξίδι του πλαστικού μπουκαλιού Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 1 Σελίδα
Το αρχείο ΕΝ.08.ΑΡΧΕΙΟ.Το ταξίδι του πλαστικού μπουκαλιού παρουσιάζει δύο εκδοχές για την πορεία ενός πλαστικού μπουκαλιού: Μία κυκλική πορεία ανακύκλωσης και μία γραμμική πορεία που καταλήγει στη χωματερή.
ΠΑΙΧΝΙΔΙ.01.Από που προέρχομαι; Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το παιχνίδι. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το παιχνίδι και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Δίνεται στους μαθητές λίγο χρόνο για να συμπληρώσουν το παιχνίδι μόνοι τους. Συζητάτε το παιχνίδι με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του παιχνίδι. 1 Σελίδα
Το παιχνίδι ΕΝ.08.ΠΑΙΧΝΙΔΙ.01.Από που προέρχομαι; Βάζει τους μαθητές/τριες να αναρωτηθούν από πού προέρχονται τα πράγμα που μας περιστοιχίζουν ώστε να αντιληφθούν αν ανακυκλώνονται και πώς. Απαντήσεις: κουτί αλουμινίου ανθεκτικό πλαστικό δοχείο 60
ορυχείο αλουμινίου πετρέλαιο
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 4
μπλουζάκι κουτί δημητριακών κορν φλεικς μπουκάλι πλαστικό μολύβι κουτάκι τόνο μπουκάλι γυάλινο χάρτινο κουτί βιβλίο γυάλινο βάζο καπάκι σε γυάλινο βάζο
βαμβάκι δέντρα δημητριακά πετρέλαιο δέντρα ορυχείο σίδηρο άμμος δέντρα δέντρα άμμος ορυχείο σίδηρο
ΒΙΝΤΕΟ.04.Ο κύκλος της ανακύκλωσης Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Διάρκεια 1’ 45’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.04.Ο κύκλος της ανακύκλωσης παρουσιάζει τη διαδικασία του αρχικού διαχωρισμού των ανακυκλώσιμων υλικών. Η διαδικασία διαχωρισμού που παρουσιάζεται στο βίντεο είναι αυτοματοποιημένη. Η διαδικασία διαχωρισμού μπορεί να πραγματοποιηθεί και χειροποίητα.
ΒΙΝΤΕΟ.05.Ανακύκλωση χαρτιού Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Διάρκεια 1’ 06’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.05.Ανακύκλωση χαρτιού παρουσιάζει τη διαδικασία ανακύκλωσης χαρτιού.
ΒΙΝΤΕΟ.06.Ανακύκλωση πλαστικού Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Διάρκεια 1’ 06’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.06.Ανακύκλωση πλαστικού παρουσιάζει τη διαδικασία ανακύκλωσης πλαστικού.
61
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΒΙΝΤΕΟ.07.Ανακύκλωση γυαλιού Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Διάρκεια 0’ 43’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.07.Ανακύκλωση γυαλιού παρουσιάζει τη διαδικασία ανακύκλωσης γυαλιού. Συζητάτε τα βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης των βίντεο. Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Πώς προετοιμάζουμε τα απορρίμματα πριν τα τοποθετήσουμε στον κάδο ανακύκλωσης;
Γιατί είναι προτιμότερο τα απορρίμματα να τοποθετούνται χύμα μέσα στον κάδο ανακύκλωσης χωρίς να είναι μέσα σε κλειστή σακούλα;
Τι συμβαίνει αφού βάλουμε τα αντικείμενα μας στον κάδο ανακύκλωσης;
Ενδεικτικές Απαντήσεις:
Τα ξεπλένουμε ελαφρώς
Για να τα ξεχωρίσει κανείς πιο εύκολα
Μεταφέρονται στο εργοστάσιο ανακύκλωσης όπου και διαχωρίζονται για να ανακυκλωθούν
ΒΙΝΤΕΟ.08.Δεν είναι παραμύθι Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Συζητάτε το βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του βίντεο. Διάρκεια 5’ 00’’/ Ελληνική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.08.Δεν είναι παραμύθι είναι μία διαδραστική εξιστόρηση της διαδικασίας ανακύκλωσης μικρών και μεγάλων ηλεκτρικών συσκευών και λαμπτήρων φθορισμού (εξοικονόμησης). Το βίντεο ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.08.Δεν είναι παραμύθι καθότι είναι διαδραστικό βίντεο, πραγματοποιείται μόνο σε ηλεκτρονικό υπολογιστή με ενεργή σύνδεση στο διαδίκτυο.
62
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 4
ΔΡΑΣΗ.Επιστολή.Ανακύκλωση Μοιράζετε στους μαθητές/τριες την επιστολή. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες την επιστολή και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτήν. Συζητάτε την επιστολή με τους μαθητές/τριες προσθέτοντας οτιδήποτε άλλο κρίνετε απαραίτητο. Οι μαθητές/τριες υπογράφουν την επιστολή (με το μολύβι των Πρακτόρων του Πλανήτη που έχουν ήδη λάβει ως παράσημο στην προηγούμενη Αποστολή) και η επιστολή αποστέλλεται στη διοίκηση. 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.08.ΔΡΑΣΗ.Επιστολή.Ανακύκλωση είναι μια επιστολή που στέλνουν οι μαθητές/τριες στη διοίκηση του σχολείου για να διεκδικήσουν υποδομές ανακύκλωσης. Η Δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Ανακυκλώνει το σχολείο μας αρκετά;
Θα μπορούσαμε να μειώσουμε τα σκουπίδια που μετρήσαμε την περασμένη εβδομάδα;
Τι χρειαζόμαστε για να ανακυκλώνουμε περισσότερο;
ΠΑΙΧΝΙΔΙ.02.Ανακύκλωση σε ιλιγγιώδη ταχύτητα + Κάρτες Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το παιχνίδι. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το παιχνίδι και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Παίζεται το παιχνίδι. 1 Σελίδα
Το παιχνίδι ΕΝ.08.ΠΑΙΧΝΙΔΙ.02.Ανακύκλωση σε ιλιγγιώδη ταχύτητα μαθαίνει στους μαθητές/τριες για το διαχωρισμό των σκουπιδιών με διασκεδαστικό τρόπο. Το παιχνίδι προτείνεται να λαμβάνει χώρα την ώρα της Φυσικής Αγωγής σε συνεργασία με το δάσκαλο/α Φυσικής Αγωγής σε διδακτική ώρα του αντίστοιχου πεδίου. Η παρουσία σας κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού είναι απαραίτητη για να βοηθήσετε στα μετρήσιμα αποτελέσματα του αγώνα αλλά (το σημαντικότερο) να παρακολουθήσετε την πορεία των μαθητών και μαθητριών σας.
63
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΛΗΞΗ Κλείνετε την ενότητα αναφέροντας στους μαθητές/τριες ότι στην επόμενη ενότητα θα σχηματίσουν την επόμενη τους Ομάδα Δράσης, Διαδώστε το Μήνυμα Μειω-Επα-Ανα και την πρώτη Ειδική Ομάδα Δράσης, την Ομάδα Πράσινης Επιθεώρησης για να ολοκληρώσουν τη τρίτη τους αποστολή ‘Πράσινο Σχολείο Μειω-Επα-Ανα.
64
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 4
Ενότητα 9 Πράσινο Σχολείο Μειώνω-ΕπαναχρησιμοποιώΑνακυκλώνω Γ
ΕΝΑΡΞΗ Σκοπός της Αποστολής:
Να παρουσιαστεί στους μαθητές/τριες το πρόβλημα της συσσώρευσης των απορριμμάτων και η αναγκαιότητα μείωσής των.
Σκοπός της Ενότητας:
Να προτείνουν οι μαθητές/τριες τρόπους ανακύκλωσης μέσα στο χώρο του σχολείου.
Υλικά: 1. 2. 3. 4.
ΕΝ.09.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Γ ΕΝ.09.ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα. Μειώνω-ΕπαναχρησιμοποιώΑνακυκλώνω ΕΝ.09.ΔΡΑΣΗ.Ομάδα Πράσινης Επιθεώρησης ΕΝ.09.ΠΡΣ.Παράσημο 4ης Αποστολής
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μείω Έπα Άνα Γ Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.09.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Γ συγχαίρει τους μαθητές/τριες για την πρόοδό τους μέχρι τώρα και τους παρακινεί να δημιουργήσουν την Ειδική Ομάδα Πράσινης Αστυνόμευσης για να παραλάβουν και το τέταρτο τους παράσημο
65
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα. Μειώ-Επα-Ανα Μοιράζετε στους μαθητές/τριες τη δράση. Χωρίζετε τους μαθητές σε τέσσερις ομάδες και πραγματοποιείτε τη δράση. Συζητάτε τα αποτελέσματα της δράσης. 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.09.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα. Μειώ-Επα-Ανα παροτρύνει τους μαθητές/τριες να διαδώσουν όσο έμαθαν για τα απορρίμματα και πώς μπορούμε να τα μειώσουμε. Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης.
ΔΡΑΣΗ.Ομάδα Πράσινης Επιθεώρησης Μοιράζετε στους μαθητές/τριες τη δράση. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες την δράση και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. Πραγματοποιείτε με τους μαθητές/τριες τη δράση. Συζητάτε τα αποτελέσματα της δράσης. 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.09.ΔΡΑΣΗ.02.Ομάδα Πράσινης Επιθεώρησης είναι ένα φυλλάδιο που περιγράφει τα χαρακτηριστικά και τη δραστηριότητα της Ομάδας Πράσινης Αστυνόμευσης. Η Ομάδας Πράσινης Αστυνόμευσης είναι μια Ειδική Ομάδα Δράσης που δραστηριοποιείται στο χώρο του Σχολείου καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης.
ΛΗΞΗ 4ης Αποστολής - Παράσημο Μετά το πέρας και αυτών των ενεργειών ανακοινώνετε στους μαθητές/τριες το τέλος και της τέταρτης αποστολής και μπορείτε να τους μοιράσετε τα παράσημά τους από ανακυκλωμένα υλικά. Το παράσημο της 4ης Αποστολής είναι ένας σελιδοδείκτης από ανακυκλωμένο λάστιχο.
66
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 5 ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
Ενότητα 10 Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Α
ΕΝΑΡΞΗ Σκοπός της Αποστολής:
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες για την κομποστοποίηση (ανακύκλωση φυτικών υλών)
Σκοπός της Ενότητας:
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τη σημασία των μικροοργανισμών στη φυσική ανακύκλωση.
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τη διαδικασία της κομποστοποίησης
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τις ύλες που κομποστοποιούνται
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες πώς η ανακύκλωση κομποστοποίηση (ανακύκλωση φυτικών υλών) βοηθάει στην ελάφρυνση των χωματερών και την προστασία του περιβάλλοντος
Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
ΕΝ.10.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Α ΕΝ.10.ΑΡΧΕΙΟ.01.Το Γράμμα Του Παρεξηγημένου Σκουληκιού ΕΝ.10.ΠΕΙΡΑΜΑ.Γαιοσκώληκες ΕΝ.10.ΑΡΧΕΙΟ.02.Μαρί Λουίζ Κομποστίν ΕΝ.10.ΒΙΝΤΕΟ.Κομποστοποίηση ΕΝ.10.ΠΑΙΧΝΙΔΙ.Κουίζ Κομποστοποίησης ΕΝ.10.ΔΡΑΣΗ.Επιθεώρηση Κομποστοποίηση
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Α Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.10.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Α εισάγει τους μαθητές/τριες στον νέο όρο (κομποστοποίηση) που έχουν να γνωρίσουν και να κατανοήσουν σε αυτή την αποστολή και τους δίνει πληροφορίες σχετικά με τους γαιοσκώληκες.
68
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 5
ΑΡΧΕΙΟ.01.Το Γράμμα Του Παρεξηγημένου Σκουληκιού Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 2 Σελίδες
Το αρχείο ΕΝ.10.ΑΡΧΕΙΟ.01.Το Γράμμα Του Παρεξηγημένου Σκουληκιού μιλάει για τους μικροοργανισμούς και τη συνεισφορά τους στη φυσική ανακύκλωση και την οικιακή κομποστοποίηση. Ενδεικτικές Ερωτήσεις:
Τι είναι η φυσική ανακύκλωση;
Ποιος είναι ο ρόλος των σκουληκιών και γιατί είναι σημαντικά;
Αναφέρετε ύλες που μπορούν να ανακυκλωθούν φυσικά:
Ενδεικτικές Απαντήσεις:
Σε κάθε δάσος ή κήπο συμβαίνει φυσική ανακύκλωση. Όταν τα φυτά ξεραίνονται, πέφτουν στο χώμα και διαλύονται. Διασπώνται σιγά σιγά από τους μικροοργανισμούς που ζουν στο έδαφος και τελικά τα κομμάτια των νεκρών φυτών εξαφανίζονται γιατί έχουν γίνει πια εκείνο το σκούρο ευκολοδούλευτο χώμα που βρίσκουμε στα δάση κάτω από τα φύλλα που σαπίζουν. Προσφέροντας το κατάλληλο περιβάλλον για τέτοιους μικροοργανισμούς σε έναν κάδο κομποστοποίησης καταφέρνουμε να φτιάξουμε χώμα εξαιρετικής ποιότητας, επιταχύνοντας τις διαδικασίες της φύσης.
Είναι ένας από τους μικροοργανισμούς που συμβάλλουν στη φυσική ανακύκλωση
Φύλλα, μπανανόφλουδα, τσόφλια αυγού
Στη συνέχεια παρουσιάζεται στην τάξη στον πίνακα μια λίστα με το χρόνο αποσύνθεσης υλικών. Χαρτί ή Εφημερίδα Φλούδες πορτοκαλιού ή μπανάνας Φύλλα φυτών Βαμβακερό Ύφασμα: Σχοινί Ραβδί από Μπαμπού: Μάλλινο ύφασμα Αποτσίγαρα Χαρτί με Επίστρωση Πλαστικού: Πλαστική Σακούλα, Πάνα Μωρού: Αλουμινένια κουτιά Υλικά από Νάιλον: Γυάλινο μπουκάλι Πλαστικό μπουκάλι
2-4 εβδομάδες 2-5 εβδομάδες 1-3 μήνες 1-5 μήνες 3-14 μήνες 1-3 χρόνια 1 χρόνος 1-5 χρόνια 5 χρόνια 10-20 χρόνια 80-500 χρόνια 30-40 χρόνια περισσότερο από 500 χρόνια περισσότερο από 450 χρόνια 69
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΠΕΙΡΑΜΑ.Γαιοσκώληκες Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το πείραμα. Πραγματοποιείτε με τους μαθητές/τριες το πείραμα. Συζητάτε τα αποτελέσματα του πειράματος. 2 Σελίδες
Το πείραμα ΕΝ.10.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Γαιοσκώληκες παρουσιάζει πώς λειτουργεί η διαδικασία της κομποστοποίησης. Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Δύο (2) διαφανή πλαστικά μπουκάλια αναψυκτικού (1,5 λίτρου). Οργανικές ύλες όπως μαρούλι, καρότα, τσόφλια αυγού Χώμα Λίγους γαιοσκώληκες (5-10 μεσαίους ή 24-36 μικρούς) Κοπίδι / Ψαλίδι Κολλητική ταινία
Διάρκεια Προετοιμασίας: 20’ Διάρκεια Ολοκλήρωσης: Δυο Εβδομάδες’ Βαθμός Δυσκολίας: Υψηλός Ενδεικτικές Ερωτήσεις:
Τι νομίζετε ότι θα συμβεί στα δύο δοχεία;
Τι συνέβη τελικά στο ένα δοχείο, και τι στο άλλο;
ΑΡΧΕΙΟ.02.Μαρί Λουίζ Κομποστίν Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 3 Σελίδες
To αρχείο ΕΝ.10.ΑΡΧΕΙΟ.02.Μαρί Λουίζ Κομποστίν παρουσιάζει αναλυτικά τη διαδικασία της οικιακής κομποστοποίησης: πώς πραγματοποιείται και ποια υλικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε αυτήν. Ενδεικτικές Ερωτήσεις:
70
Τι μας λέει η ορχήστρα των σκουληκιών; Τι μπαίνει και τι δε μπαίνει στο κόμποστ και γιατί;
Ποια είναι η συνταγή της κομποστοποίησης;
Πως μπορεί να γίνει αυτό πράξη στην καντίνα μας;
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 5
Πως μπορεί ο κηπουρός να βοηθήσει;
ΒΙΝΤΕΟ.Κομποστοποίηση Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Συζητάτε το βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του βίντεο. Διάρκεια 8’ 05’’/ Ελληνική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.10.ΒΙΝΤΕΟ.01.Κομποστοποίηση παρουσιάζει τη διαδικασία κομποστοποίησης
ΠΑΙΧΝΙΔΙ.Κουίζ Κομποστοποίησης Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το παιχνίδι. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το παιχνίδι και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Δίνεται στους μαθητές λίγο χρόνο για να συμπληρώσουν το παιχνίδι μόνοι τους. Συζητάτε το παιχνίδι με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του ΠΑΙΧΝΙΔΙ. 1 Σελίδα
Το παιχνίδι ΕΝ.10.ΠΑΙΧΝΙΔΙ.Κουίζ Κομποστοποίησης ελέγχει αυτά που μάθανε οι μαθητές από τον ΑΡΧΕΙΟ για την κομποστοποίηση.
ΔΡΑΣΗ.Επιστολή.Κομποστοποίηση Μοιράζετε στους μαθητές/τριες την επιστολή. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες την επιστολή και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτήν. Συζητάτε την επιστολή με τους μαθητές/τριες προσθέτοντας οτιδήποτε άλλο κρίνετε απαραίτητο. Οι μαθητές/τριες υπογράφουν την επιστολή (με το στυλό των Πρακτόρων του Πλανήτη που έχουν ήδη λάβει ως παράσημο) και η επιστολή αποστέλλεται στη διοίκηση. 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.10.ΔΡΑΣΗ.01.Επιστολή.Κομποστοποίηση είναι μια επιστολή που στέλνουν οι μαθητές/τριες στη διοίκηση του σχολείου για να διεκδικήσουν υποδομές κομποστοποίησης. 71
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης.
ΛΗΞΗ Κλείνετε την ενότητα αναφέροντας στους μαθητές/τριες ότι στην επόμενη ενότητα θα σχηματίσουν την επόμενη τους Ομάδα Δράσης, την Ομάδα Δράσης Κομποστοποίησης και αν τα καταφέρουν με επιτυχία θα τους απονεμηθεί το πέμπτο τους παράσημο!
72
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 5
Ενότητα 11 Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Β
ΕΝΑΡΞΗ Σκοπός της Αποστολής:
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες για την κομποστοποίηση (ανακύκλωση φυτικών υλών)
Σκοπός της Ενότητας:
Να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες ότι πρέπει να κάνουν την κομποστοποίηση μέρος της καθημερινότητας τους
Υλικά: 1. 2. 3. 4.
ΕΝ.11.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Β ΕΝ.11.ΑΡΧΕΙΟ.Οικολογικό Κυλικείο ΕΝ.11.ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα. Κομποστοποίηση. ΕΝ.11.ΠΡΣ.Παράσημο 5ης Αποστολής
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Β Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.11.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Β οδηγεί τους μαθητές/τριες στο τελευταίο στάδιο της αποστολής. Πρέπει να μεταφέρουν ό,τι έχουν μάθει στην καντίνα και τον κηπουρό του σχολείου για να τα εφαρμόσουν και για να παραλάβουν με τη σειρά τους τα παιδιά το πέμπτο τους παράσημο.
73
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΑΡΧΕΙΟ.Οικολογικό Κυλικείο Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 1 Σελίδα
To αρχείο ΕΝ.11.ΑΡΧΕΙΟ.Οικολογικό Κυλικείο μιλάει για το πλαστικό, το μεγάλο εχθρό του οικολογικού κυλικείου, και προτείνει τρόπους μείωσής του. Ενδεικτικές Ερωτήσεις:
Θα μπορούσε το κυλικείο του σχολείου να είναι πιο οικολογικό; Πώς;
ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα.Κομποστοποίηση Μοιράζετε στους μαθητές/τριες τη δράση. Χωρίζετε τους μαθητές σε τέσσερις ομάδες και πραγματοποιείτε τη δράση. Συζητάτε τα αποτελέσματα της δράσης. 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.11.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα.Κομποστοποίηση παροτρύνει τους μαθητές/τριες να διαδώσουν όσο έμαθαν για την κομποστοποίηση και το οικολογικό κυλικείο. Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Ενδεικτικά σήματα:
‘Μόνο είδη που κομποστοποιούνται στον κάδο κομποστοποίησης’
‘Τα είδη που κομποστοποιούνται είναι τα οργανικά υπολείμματα’
Στη συνέχεια οδηγείτε τους μαθητές στο χώρο του κυλικείου και του κήπου και οι μαθητές/τριες:
74
Κάνουν τις προτάσεις τους στον υπεύθυνο του κυλικείου
Βλέπουν τον κάδο κομποστοποίησης (αν μετά από το αίτημα τους έχει πάρει ή κατασκευάσει το σχολείο)
Εξηγούν στον υπεύθυνο του κήπου τι έχουν μάθει για την κομποστοποίηση
Εξηγούν στον υπεύθυνο του κήπου τι πρέπει να κάνει με τον κάδο κομποστοποίησης (π.χ. ανακάτεμα ανά τακτά διαστήματα)
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 5
Συζητούν με ποιους τρόπους μπορούν να εξασφαλίσουν την ορθή λειτουργία του κάδου.
Αναθέτουν στην Ομάδα Πράσινης Επιθεώρησης να επιβλέπει ότι η κομποστοποίηση προχωράει καλά.
ΛΗΞΗ 5ης Αποστολής - Παράσημο Μετά το πέρας και αυτών των ενεργειών ανακοινώνετε στους μαθητές/τριες το τέλος και της πέμπτης αποστολής και μπορείτε να τους μοιράσετε τα παράσημά τους από ανακυκλωμένα υλικά. Το παράσημο της 5ης Αποστολής είναι ένα βιοδιασπώμενο στυλό.
75
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 6 ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Ενότητα 12 Πράσινος Κώδικας του Σχολείου
ΕΝΑΡΞΗ Είναι σημαντικό το τελευταίο μάθημα να αφήσει τους Πράκτορες με περηφάνια για το έργο τους αλλά και με το μήνυμα, όπως αυτό καταγράφεται και στο πτυχίο, ότι η δουλειά τους ακόμα συνεχίζεται, στην καθημερινότητα τους. Ο Πλανήτης βασίζεται σε συνειδητοποιημένους πολίτες σαν αυτούς, μέσα και έξω από το μάθημα. Σκοπός της Αποστολής:
Να γίνει επανάληψη της ύλης όλης της χρονιάς μέσα από έναν πράσινο κώδικα για το σχολείο που θα μεταδοθεί σε όλους τους μαθητές του σχολείου
Σκοπός της Ενότητας:
Να θυμηθούν τις αρχές της εξοικονόμησης ενέργειας και πως γίνεται μέρος της καθημερινότητάς τους
Να θυμηθούν τις αρχές της εξοικονόμησης νερού και πως γίνεται μέρος της καθημερινότητάς τους
Να θυμηθούν τον κανόνα Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω και πως γίνεται μέρος της καθημερινότητάς τους
Να θυμηθούν την κομποστοποίηση και πως γίνεται μέρος της καθημερινότητάς τους
Nα μεταδοθεί ο κώδικας σε όλους τους μαθητές του σχολείου
Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
78
ΕΝ.12.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Αποστολή Πράσινος Κώδικας ΕΝ.12.ΒΙΝΤΕΟ.Το σπίτι μου ο πλανήτης Γη ΕΝ.12.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα.Πράσινος Κώδικας του Σχολείου ΕΝ.12.ΑΡΧΕΙΟ.Αποστολή εξετελέσθη ΕΝ.12.ΔΡΑΣΗ.02.Σχολική Γιορτή ΕΝ.12.ΠΡΣ.Παράσημο 6ης Αποστολής
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 6
ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινος Κώδικας Σχολείου Οι μαθητές/τριες βρίσκουν στο θρανίο τους ένα φάκελο στον οποίο αναγράφεται: «Άκρως Απόρρητος Φάκελος» και περιέχει το μήνυμα. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το μήνυμα και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτόν. 1 Σελίδα
Το μήνυμα ΕΝ.12.ΜΗΝΥΜΑ. Πράσινος Κώδικας Σχολείου ζητάει από τους μαθητές/τριες να συνθέσουν τον πράσινο κώδικα λειτουργίας του σχολείου και να τον επικοινωνήσουν σε όλους τους υπόλοιπους μαθητές.
ΒΙΝΤΕΟ.Το σπίτι μου ο πλανήτης Γη Προβάλετε στους μαθητές/τριες το βίντεο. Συζητάτε το βίντεο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του βίντεο. Διάρκεια 2’ 01’’/ Αγγλική γλώσσα
Το βίντεο ΕΝ.11.ΒΙΝΤΕΟ.01.Το σπίτι μου ο πλανήτης Γη δείχνει πόσο πιο όμορφος και υγιής μπορεί να είναι ο πλανήτης μας όταν όλοι μαζί υιοθετήσουμε έναν πιο οικολογικό τρόπο ζωής, Ενδεικτικές Ερωτήσεις:
Ποια είναι τα κύρια πράγματα από αυτά που έχουν μάθει φέτος που θέλουν να μεταφέρουν στις άλλες τάξεις και στους υπόλοιπους μαθητές,
Τι συμπεριφορά πρέπει να έχουμε ώστε να εξοικονομούμε ενέργεια στο σχολείο; Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;
Τι συμπεριφορά πρέπει να έχουμε ώστε να εξοικονομούμε νερό στο σχολείο; Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;
Τι μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τα απορρίμματα; Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;
79
ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
ΔΡΑΣΗ.Αφίσα.Πράσινος Κώδικας του Σχολείου Συζητάτε με τους μαθητές/τριες τη δράση. Συγκεντρώνετε ιδέες για τον Πράσινο Κώδικα στον πίνακα. Κατασκευάζετε τον Πράσινο Κώδικα στο φύλλο που σας παρέχει το πρόγραμμα. 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.11.ΔΡΑΣΗ. Αφίσα.Πράσινος Κώδικας του Σχολείου έχει ως στόχο την κατασκευή μιας αφίσας που περιέχει τον Πράσινο Κώδικα του Σχολείου, η ανακεφαλαίωση ουσιαστικά των όσων έχουν μάθει οι μαθητές/τριες για την εξοικονόμηση ενέργειας, νερού, μείωσης απορριμμάτων και κομποστοποίησης σε μία λίστα από κανόνες/προτάσεις. Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Ενδεικτικός κώδικας
Σβήνουμε τα φώτα
Χρησιμοποιούμε λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας
Απενεργοποιούμε τις συσκευές από τον κεντρικό διακόπτη
Χρησιμοποιούμε εναλλακτικές μορφές ενέργειας
Μειώνουμε τη χρήση καυσίμων
Κλείνουμε τις βρύσες
Κάνουμε ανακύκλωση
Κάνουμε κομποστοποίηση (ανακύκλωση φυτικών υλικών)
Δε ρυπαίνουμε το περιβάλλον
Δημιουργούμε εστίες πρασίνου
Προστατεύουμε τα δάση
ΑΡΧΕΙΟ.Πιστοποιητικό Τι; Μοιράζετε στους μαθητές/τριες το αρχείο. Διαβάζετε με τους μαθητές/τριες το αρχείο και απαντάτε σε όποιες απορίες τους σχετικά με αυτό. Συζητάτε το αρχείο με τους μαθητές/τριες θέτοντάς τους ερωτήσεις κατανόησης– ανακεφαλαίωσης του αρχείου. 1 Σελίδα
To αρχείο ΕΝ.12.ΑΡΧΕΙΟ.Πιστοποιητικό Τι; παρουσιάζει με διασκεδαστικό τρόπο το Δίπλωμα Ολοκλήρωσης Προγράμματος που θα
80
ΑΠΟΣΤΟΛΗ 6
παραλάβουν οι μαθητές/τριες ώστε να τους ενθαρρύνει να ολοκληρώσουν το πρόγραμμα και να πραγματοποιήσουν τη σχολική γιορτή.
ΔΡΑΣΗ.Διαδώστε το Μήνυμα.Πράσινος Κώδικας Σχολείου Μοιράζετε στους μαθητές/τριες τη δράση. Πραγματοποιείτε με τους μαθητές/τριες τη δράση. Συζητάτε τα αποτελέσματα της δράσης 1 Σελίδα
Η δράση ΕΝ.12.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα. Πράσινος Κώδικας Σχολείου παροτρύνει τους μαθητές/τριες να διαδώσουν όσο έμαθαν όλη τη χρονιά μέσα από το πρόγραμμα Πράκτορες του Πλανήτη. Η δράση προτείνεται να βιντεοσκοπηθεί και να φωτογραφηθεί για το αρχείο της τάξης. Είναι σκόπιμο η δράση αυτή να πραγματοποιηθεί μέσα από ένα τραγούδι ή μια θεατρική παράσταση μπροστά σε όλο το σχολείο ή αν αυτό δεν είναι εφικτό, σε κάθε τάξη ξεχωριστά. Για να γίνει αυτή η παρουσίαση εφικτή και για να έχει το καλύτερο αποτέλεσμα που θα ανταποκρίνεται στο έργο και στις προσπάθειες των Πρακτόρων είναι σκόπιμο να δοθεί χρόνος παραπάνω της μίας διδακτικής ώρας. Ενδεικτικές Ερωτήσεις:
Πώς θα ήταν καλύτερο να επικοινωνήσουν οι Πράκτορες τον κώδικα σε όλο το σχολείο;
Που πρέπει να αναρτηθεί ο Κώδικας;
Πώς θα κατασκευαστούν αφίσες με τον κώδικα;
Ενδεικτικές Απαντήσεις:
Σε κοινούς χώρους του σχολείου όλη τη χρονιά
Με μια παράσταση
Με ένα τραγούδι
ΛΗΞΗ 6ης Αποστολής - Παράσημο Μετά το πέρας και αυτών των ενεργειών οι μαθητές/τριες έχοντας ολοκληρώσει την Αποστολή 005 Πράσινος Κώδικας του Σχολείου είναι σε θέση να παραλάβουν το τελευταίο παράσημό τους, όπως και το πτυχίο ολοκλήρωσης του Προγράμματος Πράκτορες του Πλανήτη. 81
ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Πραγματοποιείτε απονομή του πτυχίου μαζί με την παρουσίαση του «Πράσινου Κώδικα». Πραγματοποιείτε προβολή φωτογραφιών ή βίντεο που έχουν καταγραφεί κατά τη διάρκεια του προγράμματος μαζί με την απονομή του πτυχίου. Πραγματοποιείτε συζήτηση Το παράσημο της 6ης Αποστολής είναι σπόροι για φύτευση. Ενδεικτικές Ερωτήσεις:
82
Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από το πρόγραμμα.
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
ΥΠΟΜΝΗΜΑ Το Εκπαιδευτικό Υλικό του Μαθητή Μήνυμα: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
ΕΝ.01.ΜΗΝΥΜΑ.Πράκτορας του Πλανήτη ΕΝ.02.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Α ΕΝ.03.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Β ΕΝ.04.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Ενέργεια Γ ΕΝ.05.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Α ΕΝ.06.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Νερό Β ΕΝ.07.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Α ΕΝ.08.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Β ΕΝ.09.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Μειώνω Γ ΕΝ.10.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Α ΕΝ.11.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινο Σχολείο Κομποστοποίηση Β ΕΝ.12.ΜΗΝΥΜΑ.Πράσινος Κώδικας Σχολείου
Αρχείο: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.
ΕΝ.01.ΑΡΧΕΙΟ.01.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας ΕΝ.01.ΑΡΧΕΙΟ.02.Οικολογικό Αποτύπωμα ΕΝ.01.ΑΡΧΕΙΟ.03.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου ΕΝ.02.ΑΡΧΕΙΟ.01.Αέρια Θερμοκηπίου ΕΝ.02.ΑΡΧΕΙΟ.02.Η Στάθμη της Θάλασσας ΕΝ.02.ΑΡΧΕΙΟ.03.Ανίτα ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.01.Ενέργεια Βαμπίρ ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.02.Λαμπτήρες ΕΝ.03.ΑΡΧΕΙΟ.03.Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ΕΝ.05.ΑΡΧΕΙΟ.01.Νερό ΕΝ.05.ΑΡΧΕΙΟ.02.Έλλειψη νερού ΕΝ.07.ΑΡΧΕΙΟ.01.Η πορεία των σκουπιδιών ΕΝ.07.ΑΡΧΕΙΟ.02.Ραπ Τραγούδι ΕΝ.08.ΑΡΧΕΙΟ.01.Το ταξίδι του πλαστικού μπουκαλιού ΕΝ.10.ΑΡΧΕΙΟ.01.Το Γράμμα Του Παρεξηγημένου Σκουληκιού ΕΝ.10.ΑΡΧΕΙΟ.02.Μαρί Λουίζ Κομποστίν ΕΝ.11.ΑΡΧΕΙΟ.01.Οικολογικό Κυλικείο ΕΝ.12.ΑΡΧΕΙΟ.01.Πιστοποιητικό Τι;
Πείραμα: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
ΕΝ.01.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου ΕΝ.02.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Το Λιώσιμο των Πάγων ΕΝ.03.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Συγκρίνοντας Λαμπτήρες ΕΝ.03.ΠΕΙΡΑΜΑ.02.Η Ταπεινή Πατάτα ΕΝ.05.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Μην την αφήνεις να στάζει ΕΝ.11.ΠΕΙΡΑΜΑ.01.Γαιοσκώληκες
Δράση: 1. 2. 3. 4. 5.
ΕΝ.01.ΔΡΑΣΗ.01.Υπόσχεση ΕΝ.03.ΔΡΑΣΗ.01.Eπιθεώρηση.Ενέργεια ΕΝ.04.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα.Ενέργεια ΕΝ.05.ΔΡΑΣΗ.01.Eπιθεώρηση.Νερό ΕΝ.06.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα.Νερό
83
ΥΠΟΜΝΗΜΑ 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
ΕΝ.07.ΔΡΑΣΗ.01.Eπιθεώρηση.Μειω-Επα-Ανα ΕΝ.08.ΔΡΑΣΗ.Επιστολή.Ανακύκλωση ΕΝ.09.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα. Μειώ-Επα-Ανα ΕΝ.09.ΔΡΑΣΗ.02.Ομάδα Πράσινης Επιθεώρησης ΕΝ.10.ΔΡΑΣΗ.01.Επιστολή.Κομποστοποίηση ΕΝ.11.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα.Κομποστοποίηση ΕΝ.12.ΔΡΑΣΗ.01.Διαδώστε το Μήνυμα.Πράσινος Κώδικας Σχολείου
Τα Βίντεο του Προγράμματος 1. ΕΝ.01.ΒΙΝΤΕΟ.01.Στην Κορυφή του Πλανήτη μας http://www.youtube.com/watch?v=0J3l23foaOI&feature=related 2.
3.
ΕΝ.02.ΒΙΝΤΕΟ.01.Ενέργεια, ας την εξοικονομήσουμε! Sustainable Energy Europe, Energy, let's save it! http://www.youtube.com/watch?v=1-g73ty9v04&feature=player_detailpage ΕΝ.03.ΒΙΝΤΕΟ.01.Οι Πολικές Αρκούδες και οι Λαμπτήρες Animal Planet Animals Save the Planet - polar beers and bulbs
http://www.youtube.com/watch?v=xF7kFHzwvfw&feature=channe l 4. ΕΝ.03.ΒΙΝΤΕΟ.02.Η Πατάτα Μπαταρία Potato Battery http://www.youtube.com/watch?v=ufoOJfzro2c
5. ΕΝ.05.ΒΙΝΤΕΟ.01.Ο Ελέφαντας Ντουζιέρα Animal Planet Animals Save the Planet - Elephant Shower
www.youtube.com/watch?v=h8Ek3v1RBEU&feature=related 6. ΕΝ.07.ΒΙΝΤΕΟ.01.Μειώνω-Επαναχρησιμοποιώ-Ανακυκλώνω Pierce Brosnan - Reduce reuse recycle Live Earth
http://www.youtube.com/watch?v=eIG4I_GQ2Hk 7.
ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.01.Το χταπόδι και η πλαστική σακούλα Animal Planet Animals Save the Planet - Romancing The Bag
http://www.youtube.com/watch?v=VzsQwwnqSGo&feature=channel 8. ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.02.Οι λεοπαρδάλεις μισούν τα σκουπίδια Animal Planet Animals Save the Planet - Leopards Hate Litter
http://www.youtube.com/watch?v=VvFsMe8_NIM&feature=channel 9. ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.03.Τα λιοντάρια ανακυκλώνουν Animal Planet Animals Save the Planet – Lions Recycle*
http://www.youtube.com/watch?v=xUeNyPTjfec&feature=channel 10. ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.04.Ο κύκλος της ανακύκλωσης Explore the cycle mrf
http://www.explorethecycle.com/#/mrf/ 11. ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.05.Ανακύκλωση χαρτιού Explore the cycle paper http://www.explorethecycle.com/#/paper/ 12. ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.06.Ανακύκλωση πλαστικού Explore the cycle plastic http://www.explorethecycle.com/#/plastic/ 13. ΕΝ.08.ΒΙΝΤΕΟ.07.Ανακύκλωση γυαλιού Explore the cycle glass http://www.explorethecycle.com/#/glass/ 14. ΕΝ.10.ΒΙΝΤΕΟ.01.Οικιακή Κομποστοποίηση ΔΡΑΣ.Ε. Οικιακή κομποστοποίηση http://www.drase.gr/
http://www.youtube.com/watch?v=7LpgvXpX0IA 15. ΕΝ.11.ΒΙΝΤΕΟ.01.Το σπίτι μου ο πλανήτης Γη Anita sancha Eco animator Home Sweet Home
www.youtube.com/user/anitasancha#p/a/u/1/ikVDvdYt0xY
84
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
Τα Παράσημα του Μαθητή 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Παράσημο 1ης Αποστολής: Μπρελόκ/κονκάρδα από ανακυκλωμένο πλαστικό Παράσημο 2ης Αποστολής: Μολύβι από ανακυκλωμένη εφημερίδα Παράσημο 3ης Αποστολής: Χάρακας από ανακυκλωμένα πλαστικά ποτήρια Παράσημο 4ης Αποστολής: Σελιδοδείκτης από ανακυκλωμένο λάστιχο Παράσημο 5ης Αποστολής: Βιοδιασπώμενο στυλό, Παράσημο 6ης Αποστολής: Σπόροι για φύτευση
Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5.
Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης http://www.eepf.gr/ Animal Planet http://animal.discovery.com/ Teachers 4 energy http://www.teachers4energy.eu/LangSpecPages/GR/PDFGR/comulsory_GR/compulsory_energy_monitoring_gr.pdf Sustainable Energy Europe http://www.sustenergy.org/ Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. http://www.deneinaiparamithi.gr/
85
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
86