#1024

Page 1

Δεν είμ' εγώ σπορά της τύχης ο πλαστουργός της νιάς ζωής. Εγώ 'μαι τέκνο της ανάγκης κι ώριμο τέκνο της οργής

Κ. Βάρναλης

# 1024 | ΜΑΗΣ 2015 | 2 ευρώ


2 Ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός για την επιλογή λογότυπου – σήματος για τα 100 χρόνια από την ίδρυση του ΚΚΕ Ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός για τη διαμόρφωση λογότυπου – σήματος, το οποίο θα σηματοδοτεί και θα ενοποιεί τις πολύπλευρες δραστηριότητες εορτασμού των 100 χρόνων του ΚΚΕ. Με βάση τα τελικά αποτελέσματα: 1ο κατά σειρά λογότυπο είναι του γραφίστα - εικαστικού Κλεφτογιάννη Γιάννη, 2ο κατά σειρά είναι το

18

12

λογότυπο της γραφίστριας Μαριάννας Τσαγκάρη και 3ο κατά σειρά το λογότυπο που δημιουργήθηκε με ομαδική δουλειά από την Λιλή Ευθυμία, Παπαστεργίου Δέσποινα, Παπαστεργίου Πολυξένη. Όλα τα σήματα που πληρούσαν τους όρους της προκήρυξης, θα τυπωθούν σε ειδική έκδοση και θα εκτεθούν σε ειδική εκδήλωση το Σάββατο 30 Μάη ώρα 7 μ.μ., όπου θα γίνει και η βράβευση των τριών πρώτων.

Πολιτική – πολιτιστική εκδήλωση στο Δίστομο στις 10 Μάη Θα μιλήσει ο Δημήτρης Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

38

24

3 Από το Σικάγο στην Καισαριανή, ζήτω η 1 Μάη η

και η πάλη η ταξική!

Πεζοπορία στα αντάρτικα μονοπάτια της Πάρνηθας

22

10 χρόνια απ’ τον θάνατο του σ. Χαρίλαου Φλωράκη : «Οι ζευγάδες φεύγουν, η σπορά μένει»

4 Σχόλια 6 Ερωτήσεις-Απαντήσεις για τις εξελίξεις και τις

24 Δραστηριότητα μαθητών μπροστά στα 70

9

Ημερίδα του ΚΣ της ΚΝΕ με θέμα "Σχολικός εκφοβισμός: Μύθοι και πραγματικότητα". Για μια άλλη προσέγγιση της παιδικής επιθετικότητας.

10 Πρακτικάριοι σχολών μαθητείας - κατάρτισης: Με

28 Μαθητικά Φεστιβάλ της ΚΝΕ 30 2 Πανελλαδικός διαγωνισμός συλλογικής

θέσεις του ΚΚΕ

Βασικός μισθός – Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας: Ο διάλογός τους είναι μια απάτη, νόμος είναι το δίκιο του εργάτη

το κεφάλι ψηλά, από την πρώτη στιγμή στη δουλειά!

12 Κάνουν τη Μεσόγειο θάλασσα νεκρών, πόλεμος στον πόλεμο των καπιταλιστών!

14 Στις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές ψηφίζουμε Πανσπουδαστική ΚΣ

χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών: Μάθε την αλήθεια! Γιατί η ιστορία διδάσκει!

25

ερευνητικής εργασίας της ΚΝΕ και του “Οδηγητή”: συνέντευξη με μέλη της κριτικής επιτροπής.

32 Εργατική τάξη: η πρωτοπόρα κοινωνική

δύναμη απελευθέρωσης από τα δεσμά της εκμετάλλευσης

34

“Για τον Αναρχισμό. Η πάλη με τον μπακουνισμό την περίοδο της Α΄Διεθνούς” ΠΡΟΛΟΓΟΣ (Μέρος 2ο)

18 Εγκαινιάστηκε το Στέκι Πολιτισμού και Νεα-

λοελληνικό πόλεμο 1940-41”

νικής Δημιουργίας της ΚΝΕ! Χαιρετισμός του Δημήτρη Κουτσούμπα, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

20 Τα καλά και συμφέροντα...για ενδεχόμενο νέας σύγκρουσης στην Ουκρανία

21 Στοιχεία για την κατάσταση της νεολαίας στην

Ευρώπη: Το εκμεταλλευτικό σύστημα στερεί από τους νέους το δικαίωμα στη ζωή.

Την Κυριακή 7 Ιουνίου το ΚΣ της ΚΝΕ και το Τμήμα Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της ΚΕ του ΚΚΕ διοργανώνει πεζοπορία σε μονοπάτια της Πάρνηθας που συνδέονται με τις ηρωικές στιγμές του λαϊκού κινήματος στη χώρα μας την περίοδο 1940-1949. Περισσότερες πληροφορίες θα ανακοινωθούν τις επόμενες μέρες στο πόρταλ του ΚΚΕ, 902.gr και στον Ριζοσπάστη. Δηλώσεις συμμετοχής γίνονται στις οργανώσεις της ΚΝΕ και του ΚΚΕ και στο mail της ΚΝΕ: kne@kne.gr

Κομμουνιστική Επιθεώρηση κυκλοφορεί το τεύχος 3/2015

ος

16 Έργα και ημέρες των ΕΑΑΚ-ΑΡΕΝ 17 Επιστημονικό Συνέδριο της ΚΕ του ΚΚΕ για τον κομμουνιστή ποιητή Ναζίμ Χικμέτ

Η Τομεακή Επιτροπή Λιβαδειάς του ΚΚΕ θα πραγματοποιήσει πολιτική – πολιτιστική εκδήλωση στο Δίστομο, την Κυριακή 10 Μάη, στις 11:00 π.μ. με θέμα: 70 χρόνια από την αντιφασιστική νίκη των λαών – Ο καπιταλισμός γεννάει το φασισμό μαζί με κρίση, πόλεμο και αντικομμουνισμό.

36 Βιβλιοπαρουσίαση: “Το ΚΚΕ στον ιτα37 Μαρία Λουλέ: «Η ζωή της παρέμεινε

αδιαίρετα δεμένη με την αγωνιστική, περήφανη ιστορική πορεία του Κόμματός μας»

38 Δηλώσεις καταδίκης της ναρκωκουλτού-

ρας από γονείς, θεραπευτικές κοινότητες, εκπαιδευτικούς και μουσικούς

Στο εξώφυλλο: Το έργο του Ντιέγκο Ριβέρα "Η Βιομηχανία του Ντιτρόιτ" (1932 - 1933)

OΔΗΓΗΤΗΣ: Όργανο του ΚΣ της ΚΝΕ, www.odigitis.gr, e-mail: mail@odigitis.gr Ιδιοκτησία: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕΒΕ, Εκδότρια - Διευθύντρια: Αναστασία Μοσχόβου, Διεύθυνση: Κοτοπούλη 11 και Βερανζέρου, ΤΚ: 104 32, Αθήνα, Κωδικός: 3995, ISSN 1791-3594, Τηλ.: 210 5282.526-528, Fax: 210 5241.526, Συνδρομητές: Σόλωνος 130, ΤΚ:106 81, Τηλ: 210 3320.800 (ετήσιες συνδρομές: εσωτερικού: 22 ευρώ, εξωτερικού: 35 ευρώ), Εκτύπωση: Τυποεκδοτική Α.Ε, Λεύκης 134 - Κρυονέρι

Αναλυτικά τα περιεχόμενα του τεύχους: Οικονομία-Πολιτική  Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ: Εκτίμηση για τις οικονομικές - πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και διεθνώς μετά τις εκλογές της 25ης Γενάρη 2015. Σχεδιασμός δράσης για το επόμενο διάστημα.  Μάκη Παπαδόπουλου: Φανερές και αθέατες όψεις της αστικής διαπραγμάτευσης. Υγεία  Χριστίνας Ματσιακά: Η στρατηγική της ΕΕ 2014-2020 στην Υγεία-Πρόνοια και η εφαρμογή της από τις αστικές κυβερνήσεις. Παιδεία  Κέλλυς Παπαϊωάννου: Οι εξελίξεις στην ανώτατη εκπαίδευση. Η θέση του ΚΚΕ. Γυναικείο Ζήτημα  Ελένης Μπέλλου: Η αντίληψη των Μαρξ - Ένγκελς για το γυναικείο ζήτημα, σε αντιπαράθεση με τις σημερινές θεωρίες περί «κοινωνικού φύλου». 70 Χρόνια απο την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών  Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ: Για τα 70 χρόνια από το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Ιμπεριαλιστικού Πολέμου και τη μεγάλη αντιφασιστική νίκη των λαών, 9 Μάη 1945.  Εισαγωγικό σημείωμα  Αρχειακό υλικό: «Αντιπολεμική Διακήρυξη Ελλήνων Διανοουμένων» και Ντοκουμέντα της Αντιφασιστικής Στρατιωτικής Οργάνωσης (ΑΣΟ). Βιβλιοπαρουσίαση  Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ: «Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο 1940-41». Κομματικά Ντοκουμέντα


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

3

Από το Σικάγο στην Καισαριανή Ζήτω η 1η Μάη και η πάλη η ταξική!

Ο

μήνας Μάης δεν μπορεί παρά να φέρει στο μυαλό μερικές από τις λαμπρότερες σελίδες αγώνων του εργατικού κινήματος, διεθνώς και στην χώρα μας. Μερικές από τις πιο ένδοξες στιγμές του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος και του Κόμματός μας, του ΚΚΕ. Αγώνες που μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης και διαπαιδαγώγησης για τους νεότερους, αλλά και άντλησης συμπερασμάτων για τη συνέχιση του αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Είναι μήνας βαμμένος από το αίμα της εργατικής τάξης, αλλά και μήνας κατά τον οποίο πριν 70 χρόνια η Κόκκινη Σημαία με το σφυροδρέπανο, το λάβαρο του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους, ανέμιζε θριαμβευτικά στο Ράιχσταγκ, σηματοδοτώντας την Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών. Η Πρωτομαγιά του Σικάγου του 1886, ο ηρωικός Μάης της Θεσσαλονίκης του 1936, οι 200 εκτελεσμένοι κομμουνιστές της Καισαριανής αποτελούν σύμβολα της ασίγαστης ταξικής πάλης. Αποτελούν “καρφιά” στο μάτι της αστικής τάξης και των απολογητών της και γι’ αυτό έχουν βαλθεί να “ξεδοντιάσουν” το ταξικό περιεχόμενό τους. Η Πρωτομαγιά βαφτίζεται “γιορτή της άνοιξης”, η 9η Μάη “μέρα της Ευρώπης” και ο ευρω-οπορτουνισμός του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) σε ανακοίνωσή του για την Πρωτομαγιά αναφέρει: «να ανακηρύξουμε την Πρωτομαγιά του 2015 σε «Ευρωπαϊκή Μέρα Κατά της Λιτότητας» και να μετατρέψουμε τις προγραμματισμένες κινητοποιήσεις σε ενωτικές κινητοποιήσεις για την αλλαγή στην Ευρώπη»! Αυτοί οι ηρωικοί αγώνες αναδεικνύουν ότι τίποτα δεν χαρίστηκε ποτέ από κανέναν. Κανένα δικαίωμα δεν παραχωρήθηκε γενναιόδωρα από τους αστούς στην εργατική τάξη, αλλά μετά από σκληρή ταξική πάλη, μετά από σκληρούς και συχνά αιματηρούς αγώνες. Και στις σημερινές συνθήκες η ανάκτηση των απωλειών που είχε η λαϊκή οικογένεια τα χρόνια της κρίσης, η κατάργηση όλου του αντεργατικού – αντιλαϊκού πλαισίου και πολύ περισσότερο η κάλυψη των σύγχρονων αναγκών είναι ζήτημα αγώνα, διεκδίκησης του

ίδιου του εργατικού – λαϊκού κινήματος. Η αστική τάξη είναι ολοφάνερο ότι δεν συμβιβάζεται με κανένα δικαίωμα του λαού, καμία κατάκτηση και μεθοδικά παλεύει για να τα πάρει πίσω, να τα τσακίσει. Η ιστορική πείρα δείχνει ότι οι καπιταλιστές, οι κυβερνήσεις τους και οι ενώσεις τους, εναλλάσσουν καταστολή και ενσωμάτωση, μαστίγιο και καρότο, για να διατηρούν αλώβητη την εξουσία τους και την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Ιδιαίτερα, στο στόχαστρό τους μπαίνουν τα Κομμουνιστικά Κόμματα, είτε βάζοντας εμπόδια στην δράση τους, μέχρι και την απαγόρευσή τους, όπως σε μια σειρά χώρες, είτε κάνοντας συστηματική προσπάθεια να τα ενσωματώσουν μέσα στο αστικό πολιτικό σύστημα και να τα μετατρέψουν σε κόμματα διαχείρισης της αστικής εξουσίας. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συνειδητοποιείται το γεγονός ότι η κινητήρια δύναμη της ιστορίας, η πάλη των τάξεων, δεν σταματάει ποτέ. Μπορεί να υπάρχουν πισωγυρίσματα, υποχωρήσεις στην κατάσταση του κινήματος, αλλά η φωτιά σιγοκαίει περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή για να ξαναφουντώσει, να γίνει πυρκαγιά. Στις συνθήκες της υποχώρησης έχει μεγάλη σημασία η αντοχή των αγωνιστών, η αντοχή της πρωτοπορίας τους. Πρωτοπόροι αγωνιστές, χιλιάδες κομμουνιστές, σε δύσκολους καιρούς στάθηκαν ακλόνητοι μπροστά ακόμη και στα εκτελεστικά αποσπάσματα, επειδή ακριβώς είχαν βαθιά συναίσθηση της ιστορικής τους αποστολής, συναίσθηση ότι εκπροσωπούν το νέο κόσμο που προσπαθεί να γεννηθεί κόντρα στον

Χαρακτικό του Α. Τάσσου για την εκτέλεση των 200 κομμουνιστών στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά του '44

παλιό, κόντρα στον γερασμένο καπιταλισμό, που όσο και αν έχει σαπίσει, δεν αποσύρεται μόνος του από το προσκήνιο και οδηγεί ολόκληρη την ανθρωπότητα στην ακόμη μεγαλύτερη βαρβαρότητα, γεννώντας φτώχεια, πολέμους, φασισμό. Τέτοια ακλόνητη πεποίθηση είχαν οι 200 εκτελεσμένοι κομμουνιστές της Καισαριανής την Πρωτομαγιά του 1944, όταν στήθηκαν μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Τέτοια αταλάντευτη πίστη είχε ο Αύγουστος Σπάις, ένας από τους ηγέτες των εργατών του Σικάγου το 1886, όταν λίγο πριν εκτελεστεί, έλεγε στην απολογία του στην δίκη: «Αν σας περνάει η ιδέα στα σοβαρά πως με τις κρεμάλες σας μπορείτε να σταματήσετε τον αγώνα εκατομμυρίων εργατών, που αν και γονατισμένοι από την καταπίεση εξεγείρονται, είστε, μα την αλήθεια, πτωχοί τω πνεύματι. Να περιμένετε το τέλος. Αν δεν το περιμένετε, εγώ σας το αναγγέλλω. Γύρω σας, δίπλα σας, πάνω σας, απ΄ όλες τις μεριές θεριεύει μια φωτιά. Μπορείτε να την αγνοείτε, αλλά δεν μπορείτε να την αποφύγετε. Θα ‘ρθει μια εποχή που η σιωπή μας στον τάφο θα είναι πιο ισχυρή από τις φωνές που στραγγαλίζετε σήμερα». Είναι σίγουρο ότι ό μόνος αγώνας που είναι χαμένος είναι αυτός που δεν γίνεται. Κάθε αγώνας, μικρότερος ή μεγαλύτερος, αφήνει αντίκτυπο, είτε στην απόσπαση άμεσων κατακτήσεων, είτε στην παρεμπόδιση και καθυστέρηση αντιλαϊκών μέτρων. Αν το αποτέλεσμα δεν είναι άμεσο, αφήνει πολύτιμη πείρα στην οργάνωση, στην διαπαιδαγώγηση,

στην εξαγωγή συμπερασμάτων για την επόμενη μάχη του αγώνα διαρκείας ανάμεσα στην εργατική τάξη και την αστική για την οριστική ανατροπή της αστικής εξουσίας, για το τσάκισμα του αστικού κράτους και το πέρασμα της εξουσίας και της οικονομίας στα χέρια της εργατικής τάξης. Τα σημερινά μέλη της ΚΝΕ αντλούμε δύναμη από την μελέτη των ηρωικών αγώνων του λαού και συνεχίζουμε. Εμπνεόμαστε από το παράδειγμα χιλιάδων ηρώων που ανέδειξε ο λαός μας. Ξέρουμε ότι κανείς δεν γεννιέται ήρωας, αλλά διαμορφώνεται στην φωτιά της πάλης, υποτάσσοντας τον εαυτό του στον συλλογικό σκοπό. Πολλοί είχαν την δυνατότητα να κάνουν πίσω την κρίσιμη ώρα, αλλά διάλεξαν τον αγώνα και όχι την υποταγή, δεν υπέγραψαν δήλωση μετανοίας. Ο κομμουνιστής Ναπολέων Σουκατζίδης, μολονότι του δόθηκε από τους ναζί η δυνατότητα να αποφύγει την εκτέλεση, αυτός αρνήθηκε. Το όνομά του έμεινε αιώνιο και όχι το όνομα των εκτελεστών του. Στον ίδιο δρόμο βαδίζουμε και σήμερα, σε συνθήκες εξελισσόμενες, έχοντας στην καρδιά και το μυαλό τα λόγια του συντρόφου Χαρίλαου Φλωράκη, που φέτος συμπληρώνονται δέκα χρόνια από τον θάνατό του: «Είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον. Το τέλος της ιστορίας δεν ήρθε ούτε θα έρθει. Ο κόσμος που ζούμε μπορεί να αλλάξει και θα αλλάξει. Είμαστε σίγουροι». Θανάσης Χαστάς, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ


4

Ποτέ και πουθενά οι εργάτες μαζί με τα αφεντικά

Έρχεται ΠΝΠ για τους κουμπαράδες

«Η εποχή όπου μια κυβέρνηση της Αριστεράς ήταν εξ ορισμού αντίθετη με το χώρο της "επιχειρηματικότητας" έχει παρέλθει. Να το πω διαφορετικά: Αν φτάσουμε σ' ένα σημείο όπου θα αναπτυσσόμαστε, τότε μπορούμε να ξαναρχίσουμε να μιλάμε για συγκρουόμενα συμφέροντα εργασίας και κεφαλαίου. Σήμερα είμαστε μαζί». Αυτά είπε ο Βαρουφάκης στο 20ό Banking Forum που διοργάνωσε η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών. Δεν ξέρουμε και δεν μας ενδιαφέρει σε ποια θεωρία τα είδε γραμμένα αυτά ο “μεγάλος οικονομολόγος”. Άλλωστε, η αγωνία του ήταν να δώσει διαπιστευτήρια στους τραπεζίτες (αυτούς που κάποτε ήταν “τοκογλύφοι”) ότι η κυβέρνησή του δεν πρόκειται να θίξει τα συμφέροντά τους. Το πόσο κοινά συμφέροντα έχουν οι εργαζόμενοι με το κεφάλαιο, το βιώνουν καθημερινά, με τους μισθούς πείνας, την απληρωσιά, τους εκβιασμούς, τις απολύσεις κ.λπ. (μήπως περνάνε τα ίδια και οι τραπεζίτες;). Το έζησαν όταν φορτώθηκαν τα βάρη της κρίσης. Το ζούνε και τώρα, που η “αριστερή” κυβέρνηση με τη μία Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου κλέβει τον ιδρώτα τους από ασφαλιστικά ταμεία και Οργανισμούς για να πληρώσει τους “δανειστές” και με την άλλη χαρίζει πρόστιμα για λαθρεμπόριο στο μεγάλο κεφάλαιο. Η αλήθεια είναι αμείλικτη: Πουθενά και ποτέ δεν είμαστε μαζί!

Την πρώτη φορά, κάλεσαν τους Οργανισμούς, τις Περιφέρειες και τα ασφαλιστικά ταμεία να δώσουν “εθελοντικά” τα ταμειακά τους διαθέσιμα για να πληρωθούν οι δόσεις στους “δανειστές”. Τη δεύτερη, έβγαλαν Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) με την οποία υποχρεώνουν τους Δήμους και άλλους φορείς του κράτους να κάνουν το ίδιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το τρίτο βήμα θα είναι νέα ΠΝΠ με τίτλο “το πατριωτικό καθήκον των πολιτών ηλικίας 6-12 ετών”, με την οποία θα υποχρεώνουν τα πιτσιρίκια να σπάσουν τους κουμπαράδες τους και να καταθέσουν το περιεχόμενό τους σε ειδικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος για την αποπληρωμή του χρέους.

Οι Προτάσεις Νόμου και οι Τροπολογίες του ΚΚΕ... στο καλάθι των αχρήστων Μετά την ανάδειξη της νέας συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ έχει καταθέσει ουκ ολίγες Προτάσεις Νόμου και Τροπολογίες για την ανακούφιση των λαϊκών οικογενειών και την ανάκτηση των απωλειών των εργαζομένων. Ας δούμε την...τύχη που είχαν: 1. Πρόταση Νόμου για την κατάργηση των μνημονίων, των μεσοπρόθεσμων και των εφαρμοστικών τους νόμων και καταγγελία των δανειακών συμβάσεων. Στα αζήτητα! Δεν έχει τεθεί καν σε συζήτηση. 2. Τροπολογία για την κατάργηση των διοδίων στις Εθνικές οδούς και όλων των διώξεων και των προστίμων που σχετίζονται με την μη καταβολή διοδίων. Απορρίφθηκε χωρίς καν να τεθεί σε συζήτηση. Ε βέβαια, αφού η συγκυβέρνηση έχει δεσμευτεί για την επέκταση των διοδίων, αρχίζοντας από την Εγνατία Οδό... 3. Τέσσερις τροπολογίες-προσθήκες στο νομοσχέδιο-παυσίπονο που κατέθεσε η συγκυβέρνηση για την “ανθρωπιστική κρίση” οι οποίες προβλέπουν: τη διαγραφή των χρεών των φτωχών οικογενειών προς τις επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας, τη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους, την παροχή ενός δωρεάν γεύματος σε όλους τους μαθητές ημερησίως και τη διαγραφή των χρεών των σχολικών επιτροπών, ΑΕΙ και ΑΤΕΙ προς τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας. Μαντέψτε… καμία δεν έγινε δεκτή. Δεν μας κάνει εντύπωση τίποτα από τα παραπάνω, απλώς αποδεικνύεται για άλλη μια φορά πως η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ βαδίζει πιστά στις ράγες των προηγούμενων αστικών κυβερνήσεων (αφού την ίδια τύχη είχαν και τότε αντίστοιχες Προτάσεις Νόμου του ΚΚΕ), υπηρετώντας τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων...

Είσαι φτωχός υπό προϋποθέσεις Τα επιδόματα για την “ανθρωπιστική” κρίση που πρόκειται να καταβάλει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ σε οικογένειες που βρίσκονται σε κατάσταση εξαθλίωσης, συνοδεύονται από συγκεκριμένα κριτήρια! Ποια είναι αυτά; -Το ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα να είναι λιγότερο από 6.000 ευρώ (ατομικό 2.400, δηλαδή 200 ευρώ το μήνα). -Η ακίνητη περιουσία να μην ξεπερνά τις 90.000 ευρώ (προσαυξημένο 10.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο μέλος). Για παράδειγμα, ένας ιδιοκτήτης σπιτιού 70 τ.μ. εξαιρείται από τα επιδόματα. Η κυβέρνηση υπολογίζει ότι θα ωφεληθούν 153.000 άτομα για 9 μόλις μήνες. Ίσως κάποιος να σκεφτεί ότι είναι ένα θετικό βήμα που η κυβέρνηση βοηθάει στην καταπολέμηση της φτώχειας. Είναι όμως έτσι; Τα συγκεκριμένα επιδόματα “μισοζωής”, τα οποία αποτελούν ψίχουλα μπροστά στις πραγματικές ανάγκες του λαού και της νεολαίας, δεν καλύπτουν καμία απολύτως ανάγκη αφού δίνουν μόνο 300kWh το μήνα για θέρμανση, 70 ευρώ επίδομα σίτισης και στέγασης και μάλιστα αν χρωστάς σε εφορίες και τράπεζες σου κάνουν κρατήσεις! Τέτοια, λοιπόν, είναι η “αντιμετώπιση” της φτώχειας του λαού απ' την συγκυβέρνηση. “Φτιασιδώματα” για λίγους και με εξαιρέσεις, τα οποία μάλιστα θα τα πληρώσουν -και μέσω της φορολογίας- όσοι εργαζόμενοι δεν έχουν φτάσει στην απόλυτη εξαθλίωση. ΥΓ: Μέτρα αντιμετώπισης για την ανθρωπιστική κρίση έχουμε δει, όμως και στην περιφέρεια της Αττικής. Εκεί, η διοίκηση του ΣΥΡΙΖΑ διατυμπάνιζε ότι θα επανασυνδέσει το ρεύμα σε 10.000 νοικοκυριά τα οποία τελικά, με αντίστοιχα κριτήρια επί κριτηρίων, έγιναν μόλις…98!

ΜΙΚΡΕΣ

ΑΓΓΕΛΙΕΣ Σας θυμάμαι

Να λέτε ότι “δεν πληρώνετε-δεν πληρώνετε” τα διόδια των “διαπλεκόμενων μεγαλοκατασκευαστών” κ.λπ. Τώρα σας είδα να απορρίπτετε την τροπολογία του ΚΚΕ για κατάργηση των διοδίων. Τώρα έγιναν και τα διόδια “πατριωτικό καθήκον”. Ε ΣΥΡΙΖΑίοι;

Σε άκουσα Να λες ότι επί Βρούτση το ΠΑΜΕ δεν πήγαινε στο Υπουργείο Εργασίας. Τις δεκάδες παραστάσεις διαμαρτυρίας, συγκεντρώσεις, καταλήψεις, τους 35 συλληφθέντες συνδικαλιστές το Γενάρη του 2013 τους ξέχασες ΣΥΡΙΖΑίε;

Σε άκουσα Να λες ότι δεν μπορείς να πάρεις πίσω τις 300 καθαρίστριες του ΥΠ.ΟΙΚ. που δούλευαν με σύμβαση γιατί δεν το επιτρέπει το Σύνταγμα. Όταν μοιράζατε δεξιά και αριστερά τις υποσχέσεις για επαναπρόσληψη, το ίδιο Σύνταγμα δεν ίσχυε, κ. 12% Κατρούγκαλε;


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

Η κρίση χτύπησε και τους εφοπλιστές (εδώ γελάνε…) Πρόσφατα τα “Νέα” έγραψαν πως ο ελληνόκτητος στόλος παραμένει πανίσχυρος σήμερα «με τη μεγαλύτερη οικονομική αξία παγκοσμίως, που υπολογίζεται σε περίπου 106 δισ. δολάρια και ελέγχει το 19% των τάνκερ όλου του πλανήτη». Μάλιστα ορισμένοι από τους Έλληνες εφοπλιστές βρίσκονται και στις λίστες με τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου... Την ίδια περίπου στιγμή, σε άλλο ρεπορτάζ στα “Παραπολιτικά”, διαβάσαμε πως αυτοί οι αναξιοπαθούντες (που παρεμπιπτόντως δεν πληρώνουν και δεκάρα τσακιστή για φόρους) ετοιμάζονται να αποσύρουν όσα σύγχρονα πλοία υπάρχουν στην ακτοπλοΐα και να τα αντικαταστήσουν με άλλα, παλιότερα, και λιγότερο ενεργοβόρα. Αυτό γιατί όπως υποστηρίζει η εφημερίδα τους “χτύπησε η κρίση” και βρίσκονται σε “δύσκολη κατάσταση”. Επί της ουσίας, θα βάλουν σαπιοκάραβα στα ήδη μειωμένα δρομολόγια, πράγμα που αν και επικίνδυνο για τους επιβάτες και το πλήρωμα, είναι πιο κερδοφόρο για το κεφάλαιο. Όλα στο βωμό της κερδοφορίας με δικαιολογία την κρίση, την ίδια ώρα που ο πλούτος των εφοπλιστών ζαλίζει.

5

Θεσούλα στην ΕΡΤ εξασφάλισε η ΧΑ με τις ευλογίες της συγκυβέρνησης «Κατά τη γνώμη μου, ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας πρέπει να εξασφαλίζει την ισονομία όλων. Και αυτό δεν έχει να κάνει με το αν εμένα μου είναι απεχθείς κάποιες ιδέες». Αυτά δήλωσε ο υπουργός Επικρατείας, Ν. Παππάς, κατά τη συζήτηση στη Βουλή για το νομοσχέδιο που αφορά την ΕΡΤ, απαντώντας σε ερώτηση του Παναγιώταρου. Ίσες αποστάσεις δηλαδή, που δίνουν το δικαίωμα στο ναζιστικό μόρφωμα να χύνει το δηλητήριό του και μέσα από τις συχνότητες της κρατικής ραδιοτηλεόρασης. Και βέβαια η συγκεκριμένη δήλωση έρχεται ως συνέχεια άλλων δηλώσεων και κινήσεων στελεχών της κυβέρνησης που καλλιεργούν την ανοχή απέναντι στους φασίστες, λες και είναι απλά ένα ακόμα πολιτικό κόμμα, λες και ο ναζισμός είναι απλά μια ακόμα ιδεολογία. Ας βγάλει ο καθένας συμπεράσματα για το ποιος δίνει ανοχή στην εγκληματική-ναζιστική Χρυσή Αυγή.

Σιγά μάστορα μην πάθεις κάνα λουμπάγκο!

Ένα ελλιπές quiz Τον τελευταίο καιρό, από όλο και περισσότερες πλευρές ακούμε θεωρίες (για αγρίους...) για την ανάγκη να νομιμοποιηθεί η χρήση κάνναβης, αφού δήθεν έτσι θα... περιοριστεί (!) κ.ά. Στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης γνωστό site φιλοξενεί κουίζ προκειμένου να τεστάρουν οι επισκέπτες του τις γνώσεις τους γύρω από τη χρήση μαριχουάνας! Εκεί περιλαμβάνονται πληροφορίες μέχρι και για το ποιο είδος μουσικής βοηθά να... «αναπτύσσεται καλύτερα το δενδρύλλιο», ενώ το γενικό συμπέρασμα που βγάζει κανείς είναι ότι η χρήση κάνναβης δεν είναι και τίποτα σπουδαίο. Ωστόσο, ο συντάκτης ξέχασε να συμπεριλάβει ορισμένα ακόμα στοιχεία: - Στη χώρα μας και στην ΕΕ πάνω από το 25% όσων απευθύνονται σε θεραπευτικό πρόγραμμα είναι λόγω της εξάρτησης από την κάνναβη. - Στη χώρα μας, με όχημα τη λογική της αποποινικοποίησης ή του διαχωρισμού των ναρκωτικών σε “σκληρά” ή “μαλακά”, έχει τριπλασιαστεί ο αριθμός των μαθητών που συστηματοποιεί τη χρήση της (από 3,4% το 1984 σε 13,5% το 2011). - Εκθέσεις του ΠΟΥ (Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας) δείχνουν ότι η κάνναβη είναι 50% περισσότερο καρκινογόνα από τη νικοτίνη. Μάλλον αυτά αποτελούν ψιλά γράμματα, όταν σκοπός είναι να καλλιεργηθεί η ανοχή απέναντι στα ναρκωτικά...

Σε περίπτωση που δεν τον αναγνωρίζετε, είναι ο Παναγιώτης Λαφαζάνης που υποκλίνεται στον πρόεδρο της Gazprom

ΕΑΑΚ: Κόμπαρσοι (της κυβέρνησης) για Όσκαρ

Quiz τούς λύτες! για πολύ δυνα

: «Είμαι μαζίρΠοιος είπεμε κυβέ τους. Είμαι τρίδτηαςν μου και πα ς τη νηση φέρουν». εύχομαι να τα κατα

ς

Α. Μητροπολίτη Άνθιμος

Γ. Τζίμης Πανούσης

Οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι της Πανσπουδαστικής κατέθεσαν στα ΔΣ των Φοιτητικών πρόταση για κινητοποίηση των φοιτητών στο Υπουργείο οικονομικών, ενάντια στη δήμευση των αποθεματικών των ΑΕΙ-ΤΕΙ. Γεγονός 1: Στο σύλλογο της Ιατρικής τα ΕΑΑΚ την καταψήφισαν λέγοντας πως «Δεν είμαστε εμείς λογιστές των πανεπιστημίων». (Από τη ΔΑΠ το άκουσαν και το κλέψαν;) Γεγονός 2: Σε άλλη σχολή, στο Πάντειο, είπαν πως τα λεφτά αυτά θα επιστραφούν διπλά μαζί με τους τόκους, διπλά! Εκεί έγιναν λογιστές, και μάλιστα της Κυβέρνησης. Τελικά, αφού κατά τα συνήθη λεγόμενά τους «η κίνηση αυτή ήταν τουφεκιά στον αέρα», αντιτάχθηκαν στην πρόταση που κατέθεσε η Πανσπουδαστική ΚΣ και με χίλιες δύο άλλες δικαιολογίες προτίμησαν να “αγωνιστούν” μένοντας με τα χέρια σταυρωμένα την ώρα που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έβαζε χέρι και στα τελευταία λεφτά των ιδρυμάτων, βάζοντας ξανά εμπόδια στην πάλη των φοιτητών.

Β. Τάκης Μπαλτάκος

Δ. Νότης Σφακιανάκης

Η αλήθεια είναι ότι όλοι αυτοί οι γνωστοί για τις... προοδευτικές τους απόψεις έχουν κατά καιρούς εκφράσει τη στήριξή τους στην κυβέρνηση. Η σωστή απάντηση, όμως, είναι ο Νότης Σφακιανάκης. Όλοι θυμόμαστε τι έχει δηλώσει κατά καιρούς ο συγκεκριμένος. Μεταξύ αυτών και τα εξής: «Η Χρυσή Αυγή δεν σπάει κανένα στο ξύλο. Σπάνε τους πάγκους σε όποιον δεν έχει άδεια. Μπορεί να πάρουν τα προϊόντα και να τα δώσουν σε φτωχές οικογένειες. Μια χαρά». Να τον χαίρονται τον νέο υποστηρικτή...

Κρύψε το πτυχίο σου για 495 ευρώ! Αφού το μελετήσανε, το ξαναμελετήσανε, κάνανε συσκέψεις επί συσκέψεων, τελικά βγήκε λευκός καπνός από τις καμινάδες του Υπουργείου Εργασίας και ανακοινώθηκε η έναρξη του προγράμματος Κοινωφελούς Εργασίας. Το πρόγραμμα αφορά 32.000 ανέργους, είναι διάρκειας 5 μηνών, διατηρεί τον μισθολογικό διαχωρισμό με βάση την ηλικία, ενώ ο μισθός από τα 490 ευρώ για τους άνω των 25 έφτασε στο… αστρονομικό ποσό των 495 ευρώ!!! Στο πρόγραμμα, ο κάθε άνεργος μπορεί να κάνει αίτηση για μια μόνο ειδικότητα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, όποιος έχει πτυχίο να το κρύβει για να μπορέσει να κάνει αίτηση σε θέση “γενικών καθηκόντων”, μήπως και έχει κάποια ελπίδα να προσληφθεί. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι για την ειδικότητα των Φυσικών, προκηρύχτηκαν μόνο 2 θέσεις πανελλαδικά!!! Πρόκειται, λοιπόν, για ένα ακόμα πρόγραμμα υπερεκμετάλλευσης, κατά τα γνωστά ευρωενωσιακά πρότυπα, αυτή τη φορά με υπογραφή κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Άλλωστε, η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι θα γενικεύσει αυτά τα προγράμματα, που ανακυκλώνουν την ανεργία και προσφέρουν φτηνά ή και τσάμπα εργατικά χέρια σε εργοδότες και κράτος.


? ??

6

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΚΕ Δεν είναι πατριωτικό καθήκον να δώσουν τα ΑΕΙ, τα ΤΕΙ, οι Δήμοι και οι Περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία τα διαθέσιμά τους για να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις;  Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) που πέρασε η κυβέρνηση στις 24/4/2015 είναι και αυτή κομμάτι της λεγόμενης διαπραγμάτευσης. Με την ΠΝΠ η κυβέρνηση προχωράει σε “εσωτερικό δανεισμό”. Τι κάνει η κυβέρνηση με την ΠΝΠ; Η κυβέρνηση δεσμεύει για τους δανειστές και για τη λειτουργία του κράτους τα αποθεματικά δημοσίων οργανισμών (ΑΕΙ, ΤΕΙ, ΟΑΕΔ, Δήμοι, Περιφέρειες, Νοσοκομεία). Δεσμεύουν δηλαδή χρήματα που έχουν πληρώσει και ξαναπληρώσει οι εργαζόμενοι και προορίζονταν για την κάλυψη άμεσων αναγκών, κάτι που θα έχει άμεσες συνέπειες στη ζωή των λαϊκών οικογενειών το επόμενο διάστημα. Αρπάζουν από το λαό για να έχει διαθέσιμα το κεφάλαιο. “Πατριωτικό καθήκον” δεν είναι η συναίνεση σε αυτήν πολιτική, αλλά ο αγώνας για τις δικές μας ανάγκες.  Με τη δέσμευση των αποθεματικών η κυβέρνηση επαναφέρει τους ίδιους εκβιασμούς που χρησιμοποιούσε και η προηγούμενη κυβέρνηση. “Να πληρωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις ή να λειτουργήσουν τα ΑΕΙ-ΤΕΙ”; “Να πληρωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις ή να λειτουργούν τα νοσοκομεία;” Αυτούς τους εκβιασμούς τους έχουμε ξανακούσει. Άλλωστε, χέρι στα αποθεματικά ξαναμπήκε το 2012 με το PSI, με το κούρεμα του χρέους. Και εννοείται ότι από αυτό το κούρεμα δεν επιστράφηκε δεκάρα. Το ίδιο θα γίνει και τώρα.  Η αναγνώριση του χρέους είναι βαρέλι δίχως πάτο. Στο όνομα της αποπληρωμής του

χρέους θα μας καλούν συνεχώς σε νέες θυσίες, θα τσακίζουν καθημερινά τα δικαιώματά μας. Γι’ αυτό το λόγο ο λαός και η νεολαία δεν πρέπει να αναγνωρίσουν το χρέος που δε δημιούργησαν οι ίδιοι.  Μιλούν για “πατριωτικό καθήκον”, αλλά κρύβουν ότι η ΠΝΠ ήταν απαίτηση της τρόικα. Και βέβαια, αυτό το “πατριωτικό καθήκον” δεν ισχύει για όλους. Τα ταμεία δεν έχουν για τις άμεσες λαϊκές ανάγκες, αλλά έχουν για να πληρώνουν 500 εκατομμύρια ευρώ για επισκευές αεροσκαφών σε αμερικάνικη εταιρεία, όπως αποφάσισε η κυβέρνηση μέσα στον προηγούμενο μήνα.  Την ίδια στιγμή που εκβιάζουν λέγοντας ότι «στερεύουν τα κρατικά ταμεία και από κάπου πρέπει να πληρωθούν οι μισθοί» η κυβέρνηση αφήνει άθικτες τις φοροαπαλλαγές και τα προνόμια του κεφαλαίου. Με άλλη ΠΝΠ χάρισε στους μεγαλοεπιχειρηματίες ακόμα και πρόστιμα για λαθρεμπόριο και πλαστά τιμολόγια. Η πολιτική της κυβέρνησης είναι ταξική πολιτική, αντιλαϊκή με “αριστερό” περιτύλιγμα.  Τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ δεν είχαν κάνει ψωμοτύρι τις καταγγελίες προς την προηγούμενη κυβέρνηση ότι «κυβερνούσε με ΠΝΠ» και «απαξίωνε τη Βουλή»; Τώρα κάνουν τα ίδια, αφού έχουν τον ίδιο καημό με τους προηγούμενους: να βοηθήσουν τα μονοπώλια να ξεπεράσουν την κρίση τους μια ώρα αρχύτερα.

Στην απόφαση της κυβέρνησης να κλέψει ό,τι έμεινε από τα αποθεματικά των ΑΕΙ-ΤΕΙ απάντησαν άμεσα οι φοιτητικοί και σπουδαστικοί σύλλογοι.

Δεν πρέπει όλοι να στηρίξουν τη διαπραγμάτευση που κάνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ;

 Η κυβέρνηση όντως διαπραγματεύεται σκληρά με τους εταίρους. Όμως, είτε μαλακά είτε σκληρά, διαπραγματεύεται για τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Η “σκληρή” και “περήφανη” διαπραγμάτευση της κυβέρνησης παραμένει η μεγαλύτερη διαφημιστική απάτη. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ δεν διαπραγματεύεται ούτε για νέα δικαιώματα, ούτε για να αποκατασταθούν οι απώλειες των οικογενειών μας, ούτε για να έχουμε σταθερή και μόνιμη δουλειά, ούτε για να μπορούμε να σπουδάζουμε δωρεάν. Αυτά δε θα μπορούσαν να είναι στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης. Η κυβέρνηση επιδιώκει με άλλο μείγμα από αυτό που εφάρμοζαν οι προηγούμενοι να στηρίξει το στόχο της ανάκαμψης των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων. Αυτό σημαίνει ότι μένει απείραχτο το αντεργατικό-αντιλαϊκό πλαίσιο που ισχύει σήμερα, ότι μένει ανοιχτό το παράθυρο για νέα αντιλαϊκά μέτρα, ότι οι ελπίδες για να κερδίσει η νεολαία μία ζωή με δικαιώματα εξανεμίζεται. Στο έδαφος αυτό, εξελίσσεται και η αντιπαράθεση εντός της ΕΕ, η οποία όχι μόνο δεν αλλάζει, όπως ισχυριζόταν ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά παραμένει βαθιά αντεργατική, αντιλαϊκή, γιατί είναι ένωση καπιταλιστικών κρατών.  Σε αυτή τη φάση οι ντόπιοι επιχειρηματικοί όμιλοι θέλουν να αλλάξει το μείγμα διαχείρισης στην Ευρωζώνη προκειμένου να μπορούν οι ίδιοι να στηριχτούν με ζεστό κρατικό χρήμα. Επιδιώκουν μία νέα συμφωνία για το χρέος, ώστε χρήματα που θα πήγαιναν για την αποπληρωμή του να πάνε κατευθείαν στους λογαριασμούς τους για επενδύσεις στο έδαφος των σαρωμένων εργασιακών δικαιωμάτων. Η αλλαγή αυτή στο μείγμα τώρα είναι πιο σύνθετη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια γιατί η Ελλάδα είναι ενταγμένη στην Ευρωζώνη. Επιδίωξη για αλλαγή του μείγματος δεν έχει μόνο η αστική τάξη της Ελλάδας. Ίδιες επιδιώξεις έχουν και οι αστικές τάξεις της Γαλλίας και της Ιταλίας, ώστε “να ανέβουν σκαλιά”, να μικρύνουν την

απόσταση που τους χωρίζει από τη Γερμανία. Σε αυτήν την προσπάθεια έχουν και τη στήριξη των ΗΠΑ, που προσβλέπουν επίσης σε αδυνάτισμα της Γερμανίας για τα δικά τους συμφέροντα. Η διαπραγμάτευση συνδέεται με ευρύτερους ανταγωνισμούς και αντιθέσεις.  Γι’ αυτό τη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης τη στηρίζουν ο ΣΕΒ, οι ντόπιοι επιχειρηματικοί όμιλοι, ενώ τη στήριξή τους διαρκώς δηλώνουν η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι. Ακόμα και η ναζιστική ΧΑ προσφέρει ουσιαστικά “κριτική” στήριξη στην κυβέρνηση. Όλοι αυτοί καλά κάνουν και στηρίζουν τη διαπραγμάτευση. Η νεολαία όμως δεν έχει κανένα λόγο. Οι εκβιασμοί της κυβέρνησης, το γνώριμο εμπόριο φόβου και η σεναριολογία (για δημοψήφισμα, εκλογές κ.ά) έχουν στόχο να μας κάνουν συνένοχους στη συνέχιση της ίδιας αντιλαϊκής πολιτικής. Να διαλέξουμε με ποιον τρόπο θα μας περάσουν τη θηλιά.  “Κάτι καλό” για τις δικές μας ανάγκες, για τη ζωή μας δεν πρόκειται να βγει, είτε επικρατήσουν οι αξιώσεις της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, είτε επικρατήσουν οι αξιώσεις των “εταίρων”. Μόνη εγγύηση για να μπει φρένο στην αντιλαϊκή πολιτική, για να παρθούν πίσω όσα πήραν από τις οικογένειές μας την περίοδο της κρίσης, για να καταργηθούν τα μνημόνια και όλοι οι αντεργατικοί νόμοι, για να ικανοποιηθούν οι σύγχρονες ανάγκες μας, είναι να δυναμώσει η συλλογική διεκδίκηση, η λαϊκή συμμαχία ρήξης και ανατροπής με την εξουσία των εκμεταλλευτών, την ΕΕ, τις κυβερνήσεις που τους υπηρετούν. Εγγύηση σε αυτήν την κατεύθυνση είναι το δυνάμωμα του ΚΚΕ, η ανασύνταξη του εργατικού λαϊκού κινήματος, με τη συμβολή της νεολαίας, των νέων εργαζομένων και ανέργων, των σπουδαστών στις σχολές μαθητείας, των σπουδαστών σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Γι’ αυτό η απάντηση η δική μας πρέπει να είναι: καμία στήριξη στη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης. Γίνεται για τα συμφέροντα των λίγων.


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

7

Αν έρθει σε “ρήξη” η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ γιατί να μην τη στηρίξει το ΚΚΕ;

Τουλάχιστον αυτή η κυβέρνηση δε μειώνει τους μισθούς…  Ποιο είναι το “τερτίπι” που λανσάρει ο ΣΥΡΙΖΑ; Ότι δε θα φέρει τα χειρότερα, προκειμένου να αφήσει άθικτη την ίδια άσχημη κατάσταση αλλά και να κάνει γαργάρα όσα υποσχόταν προεκλογικά. Λύση στα όσα ζουν ήδη οι νέοι εργαζόμενοι δεν είναι όσα σχεδιάζει να φέρει η συγκυβέρνηση. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει αποδεχτεί και εφαρμόζει όλους τους αντεργατικούς νόμους που ψήφισαν οι προηγούμενοι. Γι’ αυτό και συνεχίζει ακάθεκτη η εργασιακή ζούγκλα για τους νέους εργαζόμενους. Τα 3ωρα και τα 4ωρα, η ανακύκλωση της ανεργίας με την κοινωφελή εργασία, τις πρακτικές και τα voucher να οργιάζουν.  Την ίδια στιγμή η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, που το είχε κάνει σημαία ο ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά, τώρα μετατίθεται το 2016, και αυτό αν συμφωνήσουν οι κοινωνικοί εταίροι στον “κοινωνικό διάλογο”. Ακόμα και αν η κυβέρνηση προχωρήσει προς ψήφιση το σχέδιο νόμου που παρουσίασε μέσα στο μήνα για τον κατώτατο μισθό και τις συλλογικές συμβάσεις, θα οδηγήσει ουσιαστικά στη σύγκλιση προς τα κάτω όλων των μισθών και στη συρρίκνωση των κλαδικών συμβάσεων. Αυτό μεθοδεύουν κυβέρνηση και εργοδοσία.  Η όποια αύξηση θα αφορά ελάχιστους εργαζόμενους και σίγουρα όχι την πλειοψηφία των νέων εργαζομένων που δουλεύουν με προγράμματα, με εργασιακές σχέσεις λάστιχο, με voucher που συνεχίζονται κανο-

νικότατα. Όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι ούτε με τα κιάλια δε θα δουν τα 751 ευρώ.  Το λαϊκό εισόδημα όμως θα συνεχίζει να εξανεμίζεται. Για παράδειγμα, με την πράξη νομοθετικού περιεχομένου για τη δήμευση των αποθεματικών, “χάνονται” ουσιαστικά χρήματα που πήγαιναν για την κάλυψη άμεσων αναγκών. Που σημαίνει ότι μια σειρά κοινωνικές παροχές θα ξαναπληρωθούν από τις τσέπες μας. Να λοιπόν πώς συνεχίζεται η επίθεση στο λαϊκό εισόδημα, ακόμα και χωρίς νομοθετικά να υπάρξει μείωση μισθών.  Η άμεση αποκατάσταση των εισοδημάτων στα προ κρίσης επίπεδα και η κάλυψη των απωλειών αποτελούν επείγον μέτρο ανακούφισης της εργατικής - λαϊκής οικογένειας. Αυξήσεις στους μισθούς μπορούν να επιβληθούν μόνο από τους σκληρούς αγώνες των εργαζόμενων, από τους αγώνες στους χώρους δουλειάς. Μόνο το δυνάμωμα των σωματείων, η όξυνση της ταξικής πάλης μπορεί να επιβάλει ουσιαστικές αυξήσεις και κατάργηση όλου του αντεργατικού οπλοστασίου που θεσπίστηκε τα προηγούμενα χρόνια. Σε αυτόν τον αγώνα συμβάλλει και η πρόταση νόμου που κατέθεσε πρόσφατα το ΚΚΕ στη Βουλή για την «Επαναφορά κατώτερου μισθού, επαναφορά 13ης και 14ης σύνταξης, 13ου και 14ου μισθού. Ρυθμίσεις για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και κατάργηση αντεργατικών διατάξεων». Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα…

 Οποιοδήποτε ενδεχόμενο αντιπαράθεσης εντός της ΕΕ και της εξουσίας των μονοπωλίων, εκφράζοντας αντιτιθέμενα μεγάλα συμφέροντα, είναι ψευδεπίγραφη “ρήξη”. Υπηρετεί τους στόχους μερίδας του κεφαλαίου που θα ωφεληθεί από μια ενδεχόμενη έξοδο από την Ευρωζώνη και ένα πιο υποτιμημένο νόμισμα. Γι’ αυτό δε διαλέγουμε αν οι οικογένειές μας θα χρεοκοπήσουν με ευρώ ή δραχμή, με εσωτερική ή και εξωτερική υποτίμηση ή όποιο άλλο σενάριο ακούγεται.  Ακόμα και χωρίς ευρώ κουμάντο στην οικονομία και την εξουσία θα συνεχίσουν να κάνουν τα μονοπώλια. Θα είναι εδώ δηλαδή όλα όσα οδήγησαν το λαό στη χρεοκοπία. Οι νόμοι που ψηφίστηκαν το προηγούμενο διάστημα, η ανεργία, τα άθλια και κακοπληρωμένα προγράμματα απασχόλησης, η παιδεία εμπόρευμα. Είτε με τον “έντιμο συμβιβασμό”, είτε με τη “ρήξη” το λογαριασμό θα τον πληρώσουν οι εργατικές-λαϊκές οικογένειες. Γιατί θα παραμένει το ίδιο εκμεταλλευτικό σύστημα, η ΕΕ και οι κατευθύνσεις της.  Αυτό που διαφημίζεται ως “ρήξη” δε συνιστά λύση προς όφελος των συμφερόντων του λαού και της νεολαίας. Οι μόνοι που θα επωφεληθούν θα είναι πάλι οι εκμεταλλευτές. Η έξοδος από το ευρώ αποτελεί μία ακόμα εναλλακτική λύση που έχουν στο “οπλο-

στάσιό” τους. Κοινός στόχος ανάμεσα στους εκμεταλλευτές και στους εκμεταλλευόμενους δεν υπάρχει. Ό,τι συμφέρει του λίγους, στρέφεται ενάντια στους πολλούς. Άρα και οι αγώνες της νεολαίας, των εργαζομένων δεν μπορούν να έχουν αιτήματα που συναντιούνται με επιδιώξεις των εκμεταλλευτών. Γι’ αυτό και το ΚΚΕ επιμένει να προβάλλει και να αγωνίζεται για την πραγματική ρήξη. Τη ρήξη με την εξουσία του κεφαλαίου, την αποδέσμευση από την ΕΕ, τη μονομερή διαγραφή του χρέους, που σημαίνει ο εργαζόμενος λαός να έρθει στην εξουσία. Σε αυτήν την κατεύθυνση οργανώνει καθημερινά και πρωτοστατεί σε μεγάλες και μικρές καθημερινές μάχες στους χώρους μόρφωσης, στους χώρους δουλειάς, στις λαϊκές γειτονιές. Δεν κάνουμε βήμα πίσω από όσα δικαιούμαστε. Παλεύουμε για ουσιαστική μόρφωση, δωρεάν για όλους σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Παλεύουμε για να καταργηθεί το σύγχρονο σκλαβοπάζαρο των προγραμμάτων απασχόλησης. Για να έχουμε μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, με σύγχρονα δικαιώματα, με σταθερό ωράριο, με ασφάλιση, με μισθό όχι λιγότερο από 751 ευρώ. Παλεύουμε για τη ζωή που σήμερα μας στερούν για να στηρίζουν τα κέρδη μίας χούφτας επιχειρηματικών ομίλων. Αυτές είναι οι δικές μας κόκκινες γραμμές.

Από την κινητοποίηση του ΠΑΜΕ, της ΠΑΣΕΒΕ και του ΜΑΣ ενάντια στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της κυβέρνησης.

ΚΑΜΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ


8

ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 2015

Αγώνας – Ρήξη – Ανατροπή Ο δικός μας δρόμος χωρίς φτώχεια, ανεργία, μνημόνια!

Μ

ε αυτό το σύνθημα οι εργάτες, οι νέοι εργαζόμενοι παλεύουμε για τις σύγχρονες ανάγκες μας. Συνεχίζουμε στον ίδιο δρόμο που φωτίσανε εκατομμύρια εργάτες στον κόσμο παλεύοντας για τις σύγχρονες ανάγκες τους για σταθερή δουλειά με δικαιώματα. Δυναμώνουμε την οργάνωσή μας, την ταξική ενότητα, την εργατική αλληλεγγύη. Είναι τα δικά μας όπλα! Δεν συμβιβαζόμαστε με τη φτώχεια, την ανέχεια, την ανεργία, τα προγράμματα απασχόλησης.

Εμπνεόμαστε από τους αγώνες της εργατικής τάξης Εμπνεόμαστε από την μεγάλη απεργία των εργατών στο Σικάγο το 1886 για το 8ωρο, από τον μεγάλο ξεσηκωμό της εργατικής τάξης της Θεσσαλονίκης τον Μάη του 1936, μία από τις πιο ένδοξες σελίδες της ιστορίας της ταξικής πάλης στη χώρα μας. Απ’ αυτόν τον ηρωικό αγώνα έχουμε να διδαχθούμε πολλά. Ο Μάης του ’36 δείχνει τον μόνο δρόμο που μπορεί να ακολουθήσει η εργατική τάξη για να επιβάλλει το δίκιο της. Δείχνει επίσης την ακατάβλητη δύναμη της λαϊκής συμμαχίας: ο αγώνας των καπνεργατών αγκαλιάστηκε και έγινε κοινός αγώνας όλων των εργατών, των επαγγελματοβιοτεχνών, των αγροτών και των φοιτητών. Απέκτησε τη συμπαράσταση των φαντάρων, που αρνήθηκαν να εκτελέσουν διαταγές ενάντια στους απεργούς. Η Πρωτομαγιά είναι για όλη την εργατική τάξη μέρα μνήμης, αλλά κυρίως μέρα ευθύνης για το πώς ο κάθε εργάτης και η κάθε εργάτρια θα πάρουν μέρος στην οργάνωση της ταξικής πάλης, για την ανασύνταξη του εργατικού-λαϊκού κινήματος, την ενίσχυση της Λαϊκής Συμμαχίας, βασικές προϋποθέσεις για να αντιμετωπιστεί η καπιταλιστική βαρβαρότητα και να ικανοποιηθούν οι επείγουσες ανάγκες της εργατικής και λαϊκής οικογένειας.

Μικρό χρονικό του Μάη του 1936 - Στις 29 Απρίλη, 40.000 καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, του Βόλου, της Ξάνθης, της Δράμας και της Καβάλας κατέβηκαν σε απεργία, διεκδικώντας την εφαρμογή της συλλογικής σύμβασης εργασίας. Τους απεργούς στηρίζει η Ενωτική ΓΣΕΕ, που είχε δημιουργηθεί στο μεταξύ μετά το 4ο συνέδριο-παρωδία της ΓΣΕΕ, απ’ την οποία αποκλείστηκαν τα ταξικά συνδικάτα. - Στις 3 Μάη η αστυνομία κατέλαβε το Ενωτικό Εργατικό Κέντρο, ισχυρές δυνάμεις της χωροφυλακής και του στρατού γύρισαν σ’ όλη τη Θεσσαλονίκη. Η κυβέρνηση του Μεταξά -κοινοβουλευτική ακόμα τότε, στις 4 Αυγούστου έγινε η δικτατορία- ήταν αποφασισμένη να εφαρμόσει “το κράτος του νόμου”, να καταστείλει την απεργία με κάθε τρόπο.

- Στις 8 Μάη πραγματοποιείται μεγάλη συγκέντρωση στη Θεσσαλονίκη. Κυριαρχεί το σύνθημα «Πρέπει να τους δείξουμε τη γροθιά μας». Η πορεία των απεργών προς τη Γενική Διοίκηση της πόλης αντιμετωπίζεται με αγριότητα από την αστυνομία, που επιτίθεται ακόμα και σε μικρά κορίτσια, γίνονται πολλές συλλήψεις, ενώ δεκάδες ήταν οι τραυματίες. - Στις 9 Μάη σχεδόν όλη η Θεσσαλονίκη απεργούσε. Τα μαγαζιά κι αυτά κλειστά, οι φοιτητές κι αυτοί σ’ απεργία. Οι τροχιοδρομικοί και οι σιδηροδρομικοί, που είχαν κατέβει σε απεργία, αγνόησαν το διάταγμα της επιστράτευσής τους, που είχε τοιχοκολληθεί από το βράδυ της προηγούμενης μέρας. Η διαδήλωση πυκνώνει συνεχώς. Οι χωροφύλακες χτυπάνε στο ψαχνό. Οι καμπάνες χτυπούν συναγερμό. Στήνονται οδοφράγματα. Πέφτει ο πρώτος νεκρός, κομμουνιστής, ο αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης (βλ. φωτογραφία).

- Στις 10 Μάη η εργατιά της Θεσσαλονίκης κηδεύει τους νεκρούς της. Σε όλη τη χώρα οργανώνονται απεργίες, συγκεντρώσεις, συλλαλητήρια. Στη Θεσσαλονίκη οι διαδηλωτές στους δρόμους της πόλης ξεπερνάνε τους 150.000. Το σύνθημα που κυριαρχεί είναι «Εκδίκηση».

- Στις 11 Μάη οι καπνέμποροι υποχωρούν και αναγκάζονται να δεχτούν αυξήσεις στα μεροκάματα. Δύο μέρες μετά, στην πανελλαδική απεργία που είχαν κηρύξει η Ενωτική-ΓΣΕΕ και η ΓΣΕΕ απήργησαν πάνω από 300.000 εργάτες, δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες και αγρότες. Έτσι “έκλεισε” αυτή η πολυήμερη ηρωική απεργία που προσέφερε πολύτιμη πείρα και δύναμη στην εργατική τάξη της χώρας μας.

Ο “Επιτάφιος” του Γιάννη Ρίτσου Στις 9 Μάη κατά τη διάρκεια του μεγάλου λαϊκού ξεσηκωμού του Μάη του ’36 στη Θεσσαλονίκη, πέφτει νεκρός ο κομμουνιστής Τάσος Τούσης, αυτοκινητιστής, πρώτο θύμα της άγριας καταστολής του αστικού κράτους. Την επόμενη μέρα ο “Ριζοσπάστης” δημοσιεύει στο πρωτοσέλιδο τη φωτογραφία της μάνας του εργάτη να θρηνεί πάνω από το άψυχο κορμί του γιού της. Ο Γιάννης Ρίτσος, βλέποντας αυτή τη φωτογραφία, γράφει σε μια νύχτα την πρώτη μορφή του “Επιτάφιου” με τίτλο “Μοιρολόι” και τη δίνει για δημοσίευση στον “Ριζοσπάστη”. Αργότερα ο “Επιτάφιος” συμπληρωμένος κυκλοφορεί σε έκδοση του “Ριζοσπάστη”. Απ’ το ποίημα αυτό, του μεγάλου κομμουνιστή ποιητή, αναδημοσιεύουμε επιλεγμένα αποσπάσματα, που δεν είναι ευρύτερα γνωστά μέσω της μελοποίησης.

Γιέ μου, δεν ξέρω αν πρέπει μου να σκύβω, να σπαράζω, για πρέπει μου όρθια να σταθώ, να σε χιλιοδοξάζω. (…) Γιέ μου, καλά μου τάλεγε το γνωστικό σου αχείλι κάθε φορά που ορμήνευε, κάθε φορά που εμίλει: Εμείς ταγίζουμε τη ζωή στο χέρι: περιστέρι, κ ‘ εμείς ούτ’ ένα ψίχουλο δεν έχουμε στο χέρι. Εμείς κρατάμε όλη τη γης μες στ’ αργασμένα μπράτσα και σκιάχτρα στέκουνται οι Θεοί κι αφέντη έχουνε φάτσα. (…) Τι έκανες, γιέ μου εσύ κακό; Για τους δικούς σου κόπους την πλερωμή σου ζήτησες απ’ άδικους ανθρώπους. Λίγο ψωμάκι ζήτησες και σούδωκαν μαχαίρι, τον ίδρωτά σου ζήτησες και σούκοψαν το χέρι. Δεν είσουν ζήτουλας εσύ να πας παρακαλιώντας, με τη γερή σου την καρδιά πήγες ορθοπατώντας Και χύμηξαν απάνου σου τα σμουλωχτά κοράκια και σούπιαν το αίμα, γιόκα μου, σου κλείσαν τα χειλάκια. (…) Ω, γιέ μου αυτοί που σ’ έσφαξαν σφαγμένα να τα βρούνε τα τέκνα τους και τους γονιούς και στο αίμα να πνιγούνε. Και στο αίμα τους τη φούστα μου κόκκινη ναν τη βάψω, και να χορέψω. Αχ, γιόκα μου, δεν πάει μου να σε κλάψω. (…) Κι όπως περνάν, λεβέντηδες, γέροι κι αδερφωμένοι λέω και θα καταχτήσουνε τη γης, την οικουμένη. Κ’ οι λύκοι αποτραβήχτηκαν και κρύφτηκαν στην τρούπα - μαμούνια που τα σάρωσε βαρειά του εργάτη η σκούπα. (…) Κι ακολουθάς και συ νεκρός, κι ο κόμπος του λυγμού μας δένεται κόμπος του σκοινιού για το λαιμό του οχτρού μας (…) Γιέ μου, στ’ αδέλφια σου τραβώ και σμίγω την οργή μου, σου πήρα το ντουφέκι σου κοιμήσου, εσύ, πουλί μου


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

9

ΒΑΣΙΚΟΣ ΜΙΣΘΟΣ – ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ο διάλογός τους είναι μια απάτη, νόμος είναι το δίκιο του εργάτη

Σ

ε εξέλιξη βρίσκεται ο “κοινωνικός διάλογος” σχετικά με το νομοσχέδιο της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για το βασικό μισθό, τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και άλλα εργασιακά θέματα. Αν μείνει κανείς στην προπαγάνδα της κυβέρνησης, θα πιστέψει ότι πρόκειται για ένα φιλεργατικό νομοσχέδιο. Από το γεγονός και μόνο ότι η κυβέρνηση χρησιμοποιεί το δοκιμασμένο από όλες τις αστικές κυβερνήσεις εργαλείο του προσχηματικού “κοινωνικού διαλόγου”, προκύπτει το ακριβώς

αντίθετο. Όποτε στήθηκε μια τέτοια διαδικασία στο παρελθόν, είχε ένα και μόνο σκοπό: Εργοδότες, κυβερνήσεις και εργατοπατέρες κάθονταν στο ίδιο τραπέζι για να νομιμοποιήσουν αντεργατικά μέτρα στις συνειδήσεις των εργαζομένων. Από την πρώτη μορφή του νομοσχεδίου που δημοσιοποιήθηκε, προκύπτει ότι η κυβέρνηση κάνει πίσω ακόμα και από τα ψίχουλα που υποσχόταν προεκλογικά, ενώ ανοίγει το δρόμο για παραπέρα μείωση του μέσου επιπέδου των μισθών.

Με ποιους συζητάει η κυβέρνηση; Προκύπτει ένα απλό ερώτημα: Με ποιους, αλήθεια, συζητάει η κυβέρνηση για την αύξηση του βασικού μισθού και την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων; Με αυτούς που απαξιούν ακόμα και να απαντήσουν στις προσκλήσεις των Ομοσπονδιών των εργαζομένων για την υπογραφή νέων κλαδικών Συμβάσεων, έχοντας “πιάσει την καλή” με τις ατομικές συμβάσεις και τις ελαστικές μορφές απασχόλησης; Η κοροϊδία βγάζει μάτι. Αν ήθελε όντως η κυβέρνηση να νομοθετήσει τα παραπάνω, θα το έκανε από την πρώτη μέρα με νόμο, όπως έλεγε προεκλογικά. Μήπως δεν ήξερε τι θα απαντήσουν οι εργοδότες; Χαρακτηριστικά, ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ είπε ότι «η θεσμοθέτηση υψηλότερων αμοιβών και άλλων αμφιλεγόμενων διοικητικών μέτρων μπορεί να διογκώσει περαιτέρω την αδήλωτη εργασία και εισφοροδιαφυγή», ή με άλλα λόγια, «αν αυξήσετε τους μισθούς δεν θα δηλώνουμε τους εργαζόμενους»! Και μετά από όλα αυτά, η κυβερνητική Αυγή γράφει όλο περηφάνια ότι «συνδικάτα και εργοδότες θα αποφασίσουν για το βηματισμό προς τα 751 ευρώ». Σωθήκαμε… Η αλήθεια είναι ότι ο “διάλογος” που διεξάγεται δίνει άλλοθι στην κυβέρνηση για να εξασφαλίσει νέα ισοδύναμα κίνητρα προς τους εργοδότες (π.χ. φορολογικά κίνητρα, παραπέρα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, διεύρυνση της τζάμπα εργασίας μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ κ.λπ.), στο όνομα του να συμφωνήσουν στη σταδιακή αύξηση του βασικού μισθού. Ακόμα, όμως, και αν πραγματοποιηθεί η τελευταία, και με δεδομένο ότι παραμένει άθικτο το καθεστώς της μερικής απασχόλησης, της εκ περιτροπής εργασίας, των ενοικιαζόμενων εργαζομένων κ.λπ., γίνεται σαφές ότι οι νέοι εργαζόμενοι δεν πρόκειται να δουν τα 751 ευρώ ούτε με το κιάλι.

Τι προβλέπει και (κυρίως) τι ΔΕΝ προβλέπει το νομοσχέδιο Από το σχέδιο νόμου που διέρρευσε από την κυβέρνηση γίνεται φανερό ότι αυτό δεν επαναφέρει ούτε ένα μέρος από τις τεράστιες

Βασικός κρίκος σε αυτόν τον αγώνα είναι το μέτωπο των κλαδικών συμβάσεων και αίτημα αιχμής αυτό που προβάλλει το ταξικό κίνημα: Να επανέλθουν στο ύψος που ήταν πριν από την κρίση και τις αλλεπάλληλες μειώσεις από την εργοδοσία, να καταργηθεί όλο το αντεργατικό αντιλαϊκό πλαίσιο, να δυναμώσει η πάλη για την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Συμβολή σε αυτό τον αγώνα αποτελεί και η νέα πρόταση νόμου που κατέθεσε το ΚΚΕ και η οποία, χωρίς αστερίσκους και περιστροφές, προβλέπει μεταξύ άλλων: Από την κινητοποίηση συνδικάτων και Ομοσπονδιών του ιδιωτικού τομέα στο Υπουργείο Εργασίας τη μέρα έναρξης του "κοινωνικού διαλόγου" για τα εργασιακά

απώλειες στους κλαδικούς μισθούς που είχαν οι εργαζόμενοι την πενταετία της κρίσης. Πιο συγκεκριμένα ορίζει ότι: «Συλλογικές συμβάσεις εργασίας και διαιτητικές αποφάσεις που έληξαν κατ’ εφαρμογή του άρθρου 2 της ΠΥΣ 6/2012 δεν αναβιώνουν». Υπάρχουν, όμως, κι άλλα “σκοτεινά” σημεία στο σχέδιο νόμου. Για παράδειγμα, απαλείφεται ολόκληρο το άρθρο προηγούμενου νόμου που όριζε ρητά πως οι ατομικές Συμβάσεις ήταν επικρατέστερες μόνο στις περιπτώσεις που είχαν καλύτερους όρους για τους εργαζόμενους. Χωρίς αυτή την πρόβλεψη, οι κλαδικές Συμβάσεις θα ακυρώνονται στην πράξη με την καθιέρωση ατομικών Συμβάσεων από τους εργοδότες. Συμπερασματικά, η κυβέρνηση όχι μόνο δίνει λίγα ψίχουλα στον κατώτερο μισθό (και αυτά με δόσεις), αλλά την ίδια στιγμή εξασφαλίζει στο κεφάλαιο ότι οι κλαδικοί μισθοί θα κρατηθούν σε όσο γίνεται πιο χαμηλά επίπεδα, συγκλίνοντας σταδιακά στο όριο του κατώτερου. Εκεί βρίσκεται, άλλωστε, και το “ψαχνό” για τους καπιταλιστές: Στους κλαδικούς μισθούς, που αφορούν 8 στους 10 εργαζομένους.

Καμία αναμονή. Οι εργαζόμενοι δεν έχουν ούτε λεπτό για χάσιμο Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι δεν μπορεί και δεν πρέπει να αφήσουν την

υπόθεση των μισθών και των Συλλογικών Συμβάσεων στα χέρια της κυβέρνησης, των εκμεταλλευτών τους και των εργατοπατέρων. Το λόγο έχουν οι ίδιοι οι εργάτες, που δεν θα πρέπει να δείξουν ανοχή, να περιμένουν “λύσεις” απ’ τα πάνω. Έχοντας επίγνωση ότι η κυβέρνηση δεν θέλει και δεν μπορεί να αποκαταστήσει τις απώλειες που επέβαλαν εργοδότες και κυβερνήσεις, να οργανώσουν άμεσα την πάλη τους, διεκδικώντας την κάλυψη των απωλειών τους ως βάση για αυξήσεις.

• Επαναφορά άμεσα του βασικού μισθού στα 751 ευρώ για όλους, ως βάση για ουσιαστικές αυξήσεις. • Κατάργηση των ελαστικών εργασιακών σχέσεων, ώστε να έχει αντίκρισμα η αύξηση του βασικού μισθού. • Επαναφορά όλων των κλαδικών συμβάσεων που καταργήθηκαν με την ΠΥΣ 6/1012. • Κατάργηση της δυνατότητας των εργοδοτών να συνάπτουν επιχειρησιακές συμβάσεις με όρους χειρότερους από των κλαδικών. • Επαναφορά της υποχρεωτικότητας και της μετενέργειας των κλαδικών συμβάσεων. • Επαναφορά της 13ης και 14ης σύνταξης και του 13ου και 14ου μισθού στο δημόσιο τομέα.

Τι είναι Οικονομική Κοινωνική Επιτροπή (ΟΚΕ); Αυτή τη στιγμή το νομοσχέδιο της κυβέρνησης βρίσκεται στη διαδικασία της γνωμοδότησης από την ΟΚΕ. Όπως διαβάζουμε στο site της: «Ο θεσμός των ΟΚΕ άρχισε να αναπτύσσεται στη δεκαετία του '50 σε εθνικό επίπεδο και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από τη Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. […] Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, ένα από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδρύθηκε το 1957 […]. Η ελληνική ΟΚΕ ιδρύθηκε το 1994, με πρότυπο την ΟΚΕ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που στηρίζεται στον τριμερή διαχωρισμό των εκπροσωπούμενων συμφερόντων, διαχωρισμό δηλαδή σε τρεις Ομάδες, μία των εργοδοτών-επιχειρηματιών, μία των εργαζομένων -στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, και μία των λοιπών κατηγοριών.» Πρόκειται, λοιπόν, για ένα ακόμα ευρωενωσιακό κατασκεύασμα. Είναι το κατεξοχήν “εργαλείο” του κοινωνικού εταιρισμού στην Ελλάδα, καθώς σ’ αυτήν συμμετέχουν όλες οι μεγάλες εργοδοτικές οργανώσεις, μαζί με τη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ. Έχει βάλει τη σφραγίδα της σε όλες τις μεγάλες ανατροπές στο Ασφαλιστικό και τα Εργασιακά.


10

ΠΡΑΚΤΙΚΑΡΙΟΙ ΣΧΟΛΩΝ ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ - ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

Με το κεφάλι ψηλά, από την πρώτη στιγμή στη δουλειά!

Α

υτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη η διαδικασία της πρακτικής άσκησης για τους σπουδαστές μιας σειράς σχολών, όπως είναι οι ΕΠΑΣ, τα ΙΕΚ, τα ΣΕΚ. Εκατοντάδες σπουδαστές των τουριστικών σχολών ετοιμάζονται για την πρακτική τους κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, σε ξενοδοχεία των νησιών και των πόλεων. Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί κατακόρυφα ο αριθμός των επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν το θεσμό της πρακτικής για να καλύπτουν τις ανάγκες τους σε

Πώς αξιοποιούν σήμερα την πρακτική; Ο θεσμός της πρακτικής άσκησης ισχύει σε όλη την τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση ως προϋπόθεση για τη λήψη του πτυχίου. Όπως εφαρμόζεται σήμερα στα πλαίσια του συστήματος, αντί να συμβάλλει στη διαδικασία της μάθησης, αξιοποιείται από τους εργοδότες για να “βγάζουν τη δουλειά” χωρίς κόστος. Άλλωστε είναι κανόνας το φαινόμενο οι πρακτικάριοι να κάνουν οποιαδήποτε άσχετη δουλειά, να βγάζουν όλη τη “λάντζα”. Όταν οι ενώσεις των εργοδοτών και οι κυβερνώντες λένε ότι πρέπει να συνδεθεί η εκπαίδευση με την αγορά εργασίας, εννοούν ότι πρέπει οι μεγαλοεπιχειρηματίες να καθορίζουν τους όρους με τους οποίους οι νέοι εργαζόμενοι θα μπαίνουν στη δουλειά, τους μισθούς, τα εργασιακά δικαιώματα, τις ειδικότητες, τις δεξιότητες με βάση τις σημερινές, αλλά και τις μελλοντικές ανάγκες για να αυξήσουν τα κέρδη τους και όχι με βάση τις κοινωνικές και λαϊκές ανάγκες.

Τα παραδείγματα από όλους τους κλάδους και τους τύπους σχολών που δείχνουν την υπερεκμετάλλευση που υφίστανται σήμερα οι πρακτικάριοι είναι αμέτρητα. Ενδεικτικά: Σε πεντάστερο ξενοδοχείο της Αττικής βάζουν τους σπουδαστές που κάνουν πρακτική στη ρεσεψιόν να πηγαινοφέρνουν τα ρούχα των πελατών στο καθαριστήριο, να πηγαίνουν στην τράπεζα για ψιλά και άλλα, για να μην προσλάβουν περισσότερους εργαζόμενους. Σπουδαστές που κάνουν πρακτική σε αρτοποιία “λιώνουν” όλη μέρα στο κουβάλημα, αντί να μαθαίνουν την τέχνη τους. Κατά την διάρκεια της τουριστικής σεζόν οι περισσότεροι σπουδαστές εργάζονται στα ξενοδοχεία χωρίς ρεπό. Δουλεύουν Κυριακές και βραδινά χωρίς να λαμβάνουν τις προσαυξήσεις.

εργατικό δυναμικό πληρώνοντας ελάχιστα, αντί να προσλαμβάνουν μόνιμους ή εποχιακούς εργαζόμενους, που τους κοστίζουν περισσότερο. Γι’ αυτό και αποκτά σήμερα ακόμη μεγαλύτερη σημασία να ανοίξει ανάμεσα στους σπουδαστές, στα σωματεία, η συζήτηση που αφορά: Τους όρους με τους οποίους γίνεται η πρακτική άσκηση, το ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες των πρακτικάριων, αλλά και ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να καλυφθούν αυτές.

Όταν οι ενώσεις των εργοδοτών και οι κυβερνώντες λένε ότι πρέπει να συνδεθεί η εκπαίδευση με την αγορά εργασίας, εννοούν ότι πρέπει οι μεγαλοεπιχειρηματίες να καθορίζουν τους όρους με τους οποίους οι νέοι εργαζόμενοι θα μπαίνουν στη δουλειά

Για τους μαθητές, τους σπουδαστές και τους καταρτιζόμενους του υπουργείου Τουρισμού το ωράριο πρακτικής άσκησης καθορίζεται “με αποκλειστική ευθύνη των υπευθύνων των επιχειρήσεων”, δηλαδή όσες ώρες ο εργοδότης χρειάζεται εργατικά χέρια θα αποφασίζει για την απασχόλησή τους, ενώ η αμοιβή είναι στα 300 ευρώ το μήνα. Οι σπουδαστές των δημοσίων ΙΕΚ που κάνουν την πρακτική τους άσκηση σε ξενοδοχεία δεν παίρνουν τίποτα από τους ξενοδόχους, παρά μόνο μια αποζημίωση στο τέλος του εξαμήνου από τον ΟΑΕΔ, που δεν ξεπερνά τα 250 ευρώ μηνιαίως.

Στις ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ, η εργασία με βάση τη σύμβαση μαθητείας είναι εξάωρη για τέσσερις μέρες τη βδομάδα, ενώ σπανίως τηρείται και ο μισθός ξεκινά από το 50% του μεροκάματου του ανειδίκευτου εργάτη. Στις σπουδάστριες από τις ΕΠΑΣ Υγείας λένε ότι δεν χρειάζονται γάντια κατά τη διάρκεια της πρακτικής, γιατί έχουν… εκπαιδευτεί να προφυλάσσουν τον εαυτό τους! Οι σπουδαστές που δουλεύουν σε μαγειρεία πολλές φορές φεύγουν με εγκαύματα, γιατί κάποιο καζάνι τρύπησε και τους έκαψε με το καυτό νερό ή με λάδι.

Στοχεύουν στο μυαλό των σπουδαστών Από τα παραπάνω παραδείγματα γίνεται φανερό ότι τα αφεντικά είναι οι απόλυτοι κερδισμένοι από τη διαδικασία της πρακτικής, άρα έχουν κάθε συμφέρον να διατηρηθεί και να γενικευτεί αυτή η κατάσταση. Άλλωστε, έτσι προετοιμάζουν τους σπουδαστές από νωρίς ώστε να αποδεχτούν την εργασιακή ζούγκλα στους τόπους δουλειάς. Προϋπόθεση για να το πετύχουν αυτό είναι να έχουν τους σπουδαστές υποταγμένους, ανοργάνωτους, να μπαίνουν στους χώρους δουλειάς φοβισμένοι, σαν πρόβατα στη σφαγή, να μην διεκδικούν όσα τους ανήκουν, να φαγώνονται με το διπλανό τους για μια θέση κακοπληρωμένης δουλειάς. Γι’ αυτό, επιχειρηματίες και ξενοδόχοι μαζί με τους ανθρώπους τους στις σχολές αραδιάζουν στους σπουδαστές “θεωρίες επί θεωριών” για την πρακτική άσκηση. Πουλάνε φύκια και μεταξωτές κορδέλες, μιλούν για “καριέρα” και για “ευκαιρίες”. Είναι, όμως αυτοί που μετατρέπουν τις σχολές σε δουλεμπορικά γραφεία. Το μόνο που τους κόφτει είναι το δικό τους συμφέρον. Η δικιά τους τσέπη. Λένε: «Κοίταξε να μάθεις πρώτα, δεν είναι ώρα για διεκδικήσεις. Η καλή διαγωγή στον εργοδότη εμπλουτίζει το βιογραφικό σου για να βρεις μετά τη σχολή δουλειά». Η αλήθεια είναι πως, όπως γίνεται σήμερα η πρακτική, οι σπουδαστές δε μαθαίνουν. Πολλές φορές δεν έχουν καν δίπλα τους κάποιον εργαζόμενο να τους καθοδηγεί. Αυτό που φοβούνται είναι μήπως οι σπουδαστές αξιοποιήσουν την πρακτική άσκηση για να μάθουν ένα μάθημα πιο σπουδαίο από όλα τα μαθήματα μαζί, που κανένας σχολάρχης δεν έχει συμφέρον να διδάξει: Το μάθημα της οργάνωσης και του αγώνα, της αλληλεγγύης, της δύναμης που έχουν οι εργαζόμενοι όταν είναι μια γροθιά. Όταν απορρίπτουν την αυτα-


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

11

Οι εργαζόμενοι αμείβονται, επειδή παράγουν, βγάζουν δουλειά και κέρδος για τον εργοδότη. Το ίδιο κάνουν και οι πρακτικάριοι. Δεν είναι “κόστος”, αλλά χρυσωρυχείο για τα αφεντικά. Γι’ αυτό, άλλωστε, προτιμούν να προσλαμβάνουν πρακτικάριους και όχι κανονικούς εργαζόμενους

Οι σπουδαστές των σχολών της τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης που κάνουν την πρακτική τους αποτελούν πραγματικό χρυσωρυχείο για τους εργοδότες. Για παράδειγμα, το ωράριο των πρακτικάριων από τις σχολές του Υπουργείου Τουρισμού καθορίζεται "με αποκλειστική ευθύνη των υπευθύνων των επιχειρήσεων", δηλαδή όσες ώρες θέλουν οι ξενοδόχοι, ενώ ο μισθός είναι μόλις 300€.

πάτη του ατομικού “βολέματος”. Το μάθημα για το ποιος παράγει και ποιος καρπώνεται τον πλούτο που υπάρχει γύρω μας. Λένε: «Εφόσον δεν έχεις πτυχίο ακόμη, δεν μπορείς να αμείβεσαι με συλλογική σύμβαση. Είσαι κόστος για τον εργοδότη, κανονικά εσύ θα έπρεπε να τον πληρώνεις». Η αλήθεια είναι ότι ο βασικός μισθός του εργαζόμενου είναι ίδιος, είτε έχει πτυχίο είτε όχι. Το πτυχίο προσθέτει το επίδομα εκπαίδευσης, το οποίο άλλωστε δεν το δίνει κανείς εργοδότης. Οι εργαζόμενοι αμείβονται, επειδή παράγουν, βγάζουν δουλειά και κέρδος για τον εργοδότη. Το ίδιο κάνουν και οι πρακτικάριοι. Δεν είναι “κόστος”, αλλά χρυσωρυχείο για τα αφεντικά. Γι’ αυτό, άλλωστε, προτιμούν να προσλαμβάνουν πρακτικάριους και όχι κανονικούς εργαζόμενους.

Οι σπουδαστές δεν έχουν τα ίδια συμφέροντα με αυτούς. Δεν μπορούν να έχουν τα ίδια άγχη και ανησυχίες Έχουν κάθε συμφέρον να μπουν στις επιχειρήσεις με το κεφάλι ψηλά. Να προσπαθήσουν να μάθουν όσα πιο πολλά μπορούν πάνω στο αντικείμενό τους, χωρίς να υποκύψουν σε πιέσεις και εκβιασμούς για να παραιτηθούν από τα δικαιώματά τους. Να οργανωθούν στα σωματεία τους από την πρώτη μέρα και να παλέψουν σαν μια γροθιά με τους συναδέλφους τους, έχοντας για πυξίδα τις σύγχρονες ανάγκες τους.

Δε θα γίνουμε δούλοι στον 21ο αιώνα. Παλεύουμε για:  Κατάργηση της μαθητείας, πρακτική άσκηση οργανικά ενταγμένη στη μάθηση. Να αποτελεί, δηλαδή, μαθησιακή διαδικασία και όχι να αξιοποιούνται οι πρακτικάριοι από τους εργοδότες ως τζάμπα εργατικά χέρια.  Η αμοιβή να γίνεται με βάση την Συλλογική Σύμβαση Εργασίας του κλάδου και όχι με τα ψίχουλα των 300 ευρώ. Υποχρεωτικότητα της Κλαδικής Σύμβασης και επαναφορά της στα επίπεδα του 2009.  Κατάργηση του μισθολογικού διαχωρισμού για τους άνω και κάτω των 25 ετών.  Η πρακτική άσκηση και τοποθέτηση των σπουδαστών στις επιχειρήσεις, ο έλεγχος των όρων με τους οποίους εργάζονται να αποτελούν ευθύνη του υπουργείου και των ελεγκτικών μηχανισμών του και όχι των λιγοστών καθηγητών της σχολής.  Πενθήμερο, 8ωρο για όλους τους πρακτικά ασκούμενους. Να σταματήσει επιτέλους το απαράδεκτο φαινόμενο με την δουλειά χωρίς ρεπό την περίοδο αιχμής και τα δεκάωρα και δωδεκάωρα δουλειάς.  Κατάργηση κάθε πιστοποίησης και επαγγελματικών εξετάσεων, το πτυχίο να είναι η μόνη προϋπόθεση για την άσκηση του επαγγέλματος. Ταυτόχρονα, μέσα στις σχολές, οι σπουδαστές πρέπει να αντισταθούν στην υποβάθμιση των σπουδών τους. Να διεκδικήσουν να μην πληρώνουν ούτε ένα ευρώ από την τσέπη τη δική τους και των οικογενειών τους για βιβλία, αναλώσιμα, σίτιση, στέγαση, με-

τακίνηση. Να καλυφθούν άμεσα τα κενά σε εκπαιδευτικούς. Σύγχρονα βιβλία και εργαστήρια με την ευθύνη του κράτους, χωρίς την εμπλοκή εταιρειών και ιδιωτών. Αυτή η πάλη μπορεί να πάρει πιο μαζικά χαρακτηριστικά, αν δεθεί με τα σωματεία που παλεύουν καθημερινά με βάση τα συμφέροντα των εργαζομένων, κόντρα στις απαιτήσεις των επιχειρηματικών ομίλων. Τα σωματεία, δηλαδή, που δουλεύουν για να ανέβει η οργάνωση και η διεκδίκηση των νέων από τις επαγγελματικές σχολές τόσο μέσα στη σχολή,

Σε αυτό το πλαίσιο ο καθένας μπορεί να αναπτύσσει τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά του για το καλό του συνόλου της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που επειδή είναι απαλλαγμένη από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο καθορίζει, με βάση το σχεδιασμό, την επαγγελματική και την επιστημονική μόρφωση, λύνει το πρόβλημα της ανεργίας και αξιοποιεί όλο το παραγωγικό και ανθρώπινο δυναμικό για την ικανοποίηση των υλικών και πολιτιστικών αναγκών.

αλλά και στους χώρους δουλειάς. Απέναντι στα μαθήματα υποταγής που δίνουν διάφοροι διευθυντές και καθηγητές, τα σωματεία που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ ενημερώνουν τους σπουδαστές για τα δικαιώματά τους, για το πώς κατακτήθηκαν μια σειρά δικαιώματα όπως η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, το ωράριο. Είναι το καλύτερο μάθημα που εμπνέει δύναμη και κουράγιο.

Έλα σε επαφή με το σωματείο σου

Για ποια προοπτική αξίζει σήμερα να παλέψουμε; Όταν το ΚΚΕ και η ΚΝΕ θέτουν το αίτημα για κατάργηση της μαθητείας και της ψευτοκατάρτισης, φυσικά και δεν εννοούν ότι μπορεί ή πρέπει να σταματήσει η εκπαίδευση να συνδέεται με την παραγωγή. Γι’ αυτό μάλιστα κάνουν λόγο για πρακτική άσκηση μέσα στις σπουδές, με κατοχυρωμένα δικαιώματα κ.λπ. Αυτοί που λένε ότι η μαθητεία δίνει και ένα χαρτζιλίκι, κάνουν πως ξεχνούν ότι εδώ μιλάμε για επιδότηση των εργοδοτών. Η Επαγγελματική Εκπαίδευση στην αντίληψη του ΚΚΕ ξεκινά μετά το ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο είτε ως ανώτατη, είτε μέσα από επαγγελματικές σχολές, με ελεύθερη συμμετοχή, για εκείνες τις δραστηριότητες που δεν απαιτούν επιστημονική ειδίκευση. Οι σχολές αυτές:  Είναι ενταγμένες στο εκπαιδευτικό σύστημα (όχι σαν τα αδιαβάθμητα ΙΕΚ - ΚΕΚ κ.λπ.).  Δίνουν πτυχίο που εξασφαλίζει το δικαίωμα στο επάγγελμα και την ένταξη του αποφοίτου στην παραγωγική διαδικασία μέσω του κεντρικού σχεδιασμού.

Από την πρόσφατη παράσταση διαμαρτυρίας άνεργων και πρακτικάριων υγειονομικών στο Υπουργείο Υγείας

 Βρίσκονται σε διασύνδεση με τους αντίστοιχους κλάδους της σοσιαλιστικής οικονομίας.

 Συνδικάτο εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού - Τουρισμού – Ξενοδοχείων & συναφών επαγγελμάτων Ν. Αττικής Διεύθυνση: Γλάδστωνος 3, στοά Φέξη, Ομόνοια, 7ος όροφος Website: www.hwu.gr  Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Τηλεπικοινωνιών & Πληροφορικής Διεύθυνση: Εργατικό Κέντρο Αθήνας, Γ΄ Σεπτεμβρίου 48β & Μάρνης Website: www.setip.gr  Συνδικάτο Οικοδόμων Αθήνας Διεύθυνση: Βερανζέρου 1, Πλ. Κάνιγγος, 2ος όροφος Website: syndikatooikodomonathinas.gr  Σωματείο Προσωπικού Ιδιωτικών Κλινικών & Εργαστηρίων Διεύθυνση: Εργατικό Κέντρο Αθήνας, Γ΄ Σεπτεμβρίου 48β & Μάρνης, 3ος όροφος Website: somateioergygeias.wordpress.com  Σύνδεσμος Ιδ. Υπαλλήλων ΑΕ & Γραφείων Διεύθυνση: Εργατικό Κέντρο Αθήνας, Γ΄ Σεπτεμβρίου 48β & Μάρνης, 3ος όροφος Website: http://idiotikoi-athinas.blogspot.gr/


12

Κάνουν τη Μεσόγειο θάλασσα νεκρών, πόλεμος στον πόλεμο των καπιταλιστών

Π

ερισσότεροι από 800 νεκροί πρόσφυγες και μετανάστες είναι ο απολογισμός των τελευταίων τραγωδιών ανάμεσα στην Ιταλία και τη Λιβύη. Έρχονται να προστεθούν στα χιλιάδες άλλα θύματα που πνίγηκαν τα προηγούμενα χρόνια στη Μεσόγειο. Με βάση τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, ήδη από τις αρχές του 2015 περισσότεροι από 1.600 ανθρώποι έχασαν τη ζωή τους, αριθμός που είναι 30 φορές πάνω σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014. Συνολικά, το 2014 καταγράφηκαν 3.500 θάνατοι, την ώρα που περίπου 220.000 πρόσφυγες και μετανάστες διέσχιζαν τα νερά της Μεσογείου. Μέχρι στιγμής, περίπου 35.000 μετανάστες έχουν ταξίδεψει με πλοιάρια στη Μεσόγειο.

Σύμφωνα με τις καταγραφές της Ύπατης Αρμοστείας ένας μετανάστης θαλασσοπνίγεται κάθε δυο ώρες στη Μεσόγειο. Τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα επιβεβαιώνουν με τον πιο ανατριχιαστικό τρόπο τη μακάβρια πραγματικότητα που ζουν χιλιάδες άνθρωποι που φεύγουν από τη χώρα τους για να βρουν μια καλύτερη ζωή. Στο ταξίδι αυτό μετακινούνται κατά χιλιάδες, φτάνουν στις χώρες της Μεσογείου οι ίδιοι ή τα άψυχα σώματά τους, περνώντας - κυριολεκτικά και μεταφορικάαπό χίλια κύματα. Οι πρόσφατες τραγωδίες, αύξησαν γεωμετρικά την τραγική λίστα θανάτων, μετέτρεψαν για άλλη μια φορά τη Μεσόγειο σε έναν τεράστιο υδάτινο τάφο.

Ο καπιταλισμός γεννά πολέμους, προσφυγιά και μετανάστευση

τικά ρεύματα, δεν πρόκειται να τα σταματήσουν ούτε οι "φράχτες", ούτε η Frontex, ούτε άλλα μέτρα καταστολής. Όλα αυτά απλά και μόνο αυξάνουν τον αριθμό των νεκρών και την τιμή των δουλεμπόρων.

Με βάση έκθεση του Λιμενικού Σώματος, το 2014 το 51% των μεταναστών που φτάνουν στις χώρες της Μεσογείου ήταν από τη Συρία, 32% από το Αφγανιστάν, 5% από τη Σομαλία, 12% από άλλες χώρες, κυρίως Λιβύη, Ιράκ κ.λπ. Ακόμα, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, το 60% όσων έχουν εντοπιστεί στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου προέρχονται από τη Συρία. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Το μεγαλύτερο ποσοστό των προσφυγικών και μεταναστευτικών κυμάτων προέρχεται από τις χώρες εκείνες που τα προηγούμενα χρόνια υπέστησαν και υφίστανται ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Τα προσφυγικά και μεταναστευτικά κύματα έχουν τη ρίζα τους στο σύστημα της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο που νόμος του είναι το κέρδος. Μπροστά σε αυτό δεν λογαριάζονται ανθρώπινες ζωές. Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις για το μοίρασμα και τον έλεγχο των αγορών, των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των ενεργειακών πόρων, των δρόμων μεταφοράς δυναμώνουν και οδηγούν σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους και επεμβάσεις σκορπώντας το θάνατο στους λαούς, καταδικάζοντας χιλιάδες απελπισμένους ανθρώπους στην προσφυγιά. Η πολιτική της ΕΕ, των ΗΠΑ και άλλων χω-

ρών είναι εγκληματική. Είναι αυτοί που μαζί με το ΝΑΤΟ πρωταγωνίστησαν στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και τις επεμβάσεις σε Συρία, Λιβύη, Ιράκ, Μάλι και σε άλλες χώρες της Αν. Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής. Είναι η ίδια η ΕΕ που με την πολιτική της πνίγει χιλιάδες πρόσφυγες, αφού προσπαθώντας να ξεφύγουν από την κόλαση που βιώνουν στις χώρες τους, εξαιτίας της φτώχειας, των πολέμων και της εξαθλίωσης, παίζουν τις ζωές τους κορώνα-γράμματα στη θάλασσα της Μεσογείου. Η ΕΕ έχει ευθύνη για την αντιμεταναστευτική πολιτική που ακολουθείται εδώ και χρόνια από τις κυβερνήσεις της. Με το νομοθετικό πακέτο για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου και το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, τα προηγούμενα χρόνια πάρθηκαν σκληρά μέτρα καταστολής στα θαλάσσια σύνορα. Επεκτάθηκε η δράση της Frontex, από την Κύπρο έως την Ισπανία, παράλληλα με εφαρμογή του συστήματος επιτήρησης των συνόρων. Τα μέτρα αυτά ήρθαν ως συνέχεια της καταστολής απέναντι στους μετανάστες και της πολιτικής που κρατάει εγκλωβισμένους στη χώρα μας εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες που έχουν προορισμό άλλες χώρες της ΕΕ (κανονισμός Δουβλίνο 2). Τα τραγικά γεγονότα των τελευταίων ημερών επιβεβαιώνουν ότι όσο και να αυξηθεί η καταστολή, τα προσφυγικά και μεταναστευ-

Ευρωπαϊκή Ένωση: οργανώνει πολέμους, προωθεί αντιμεταναστευτική πολιτική Πρόσφατα, στις 23 Απρίλη, πραγματοποιήθηκε έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ με θέμα τη “διαχείριση των μεταναστευτικών ροών”. Όσα “δάκρυα” όμως και αν χύσουν η ΕΕ και οι κυβερνήσεις της, όσα “λεπτά σιγής” και αν τηρήσουν οι ηγέτες της, δεν μπορούν να κρύψουν τα πραγματικά κίνητρα για το δήθεν “ανθρωπιστικό ενδιαφέρον” της ΕΕ. Αυτά διατυπώθηκαν με σαφήνεια στην πρόσφατη Σύνοδο. Στη Σύνοδο Κορυφής επιβεβαιώθηκε ότι το Μεταναστευτικό και το δράμα των προσφύγων θα χρησιμοποιηθεί ως νέο πρόσχημα για τη συνέχιση των ιμπεριαλιστικών σχεδίων. Οι “28” αποφάσισαν να προετοιμάσουν ουσιαστικά το κλίμα για στρατιωτικές επιχειρήσεις κάθε είδους στις χώρες προέλευσης των μεταναστών, με το πρόσχημα της πάταξης των δουλεμπόρων. Έτσι, το δουλεμπόριο γίνεται το νέο πρόσχημα για να προετοιμαστεί το έδαφος για νέα ιμπεριαλιστική επέμβαση.

Ταυτόχρονα, το σχέδιο δέκα σημείων που υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα, αλλά αντίθετα δημιουργεί το υπόβαθρο για νέες ανθρώπινες τραγωδίες. Με τα μέτρα αυτά ενισχύεται ακόμα περισσότερο η άγρια καταστολή στα σύνορα, ενώ παραμένουν και επεκτείνονται όλοι οι μηχανισμοί δίωξης (FRONTEX, EUROPOL, EUROJUST) που μετατρέπουν χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία σε “αποθήκες ψυχών” προσφύγων και μεταναστών που έχουν προορισμό άλλες χώρες της ΕΕ. Ακόμα, επιβάλλουν στους μετανάστες νέο φακέλωμα μέσω των δακτυλικών

“Φονιάδες, ληστές, υποκριτές είναι οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές” το σύνθημα του γιγαντοπανό που κρεμάστηκε στα γραφεία της ΕΕ στην κινητοποίηση του ΠΑΜΕ, 23 Απρίλη.


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

αποτυπωμάτων. Τεράστια ευθύνη έχει και η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Η στάση της είναι υποκριτική, καθώς αποδέχεται το πλαίσιο της ΕΕ, το ΝΑΤΟ, τις δεσμεύσεις και για τη “μεταναστευτική πολιτική”. Έως και στελέχη της παρουσιάζουν με δηλώσεις τους τους μετανάστες περίπου σαν να κάνουν ηλιοθεραπεία. Προσπαθεί να κρύψει την πραγματικότητα πίσω από τις κορώνες δήθεν για “ριζικές αλλαγές στη μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ”, για “ανθρωπιστική προσέγγιση και αλληλεγγύη”. Η πραγματικότητα λέει ότι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ πρωτοστατεί στη συζήτηση για προετοιμασία νέας στρατιωτικής επέμβασης στη Λιβύη για λογαριασμό των συμφερόντων της ελληνικής αστικής τάξης, που θέλει μερίδιο από το πλιάτσικο που ξαναστήνουν οι ιμπεριαλιστές. Γι’ αυτό, υιοθετεί κι αναπαράγει τα προσκλητήρια των ιμπεριαλιστών και τα προσχήματά τους μπλέκοντας το λαό μας σε μεγάλους κινδύνους.

Να απαιτήσουν με την πάλη τους :  Nα δημιουργηθούν ανοιχτά κέντρα προσωρινής φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών. Σε αυτά να παρέχεται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δωρεάν σίτιση και στέγαση, ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, διερμηνεία και νομική βοήθεια. Να υπάρξει ειδική μέριμνα από κρατικούς φορείς για ανήλικους μετανάστες και πρόσφυγες, μητέρες και παιδιά.  Να δοθεί καθεστώς ασύλου ή επικουρική προστασία σε όλους τους πρόσφυγες, θύματα ιμπεριαλιστικών πολέμων, επεμβάσεων και αντιδραστικών καθεστώτων, με γρήγορες, αξιόπιστες και δίκαιες διαδικασίες, με την αύξηση των γραφείων ασύλου και του προσωπικού τους.  Να δοθούν ταξιδιωτικά έγγραφα για όλους τους πρόσφυγες και μετανάστες που θέλουν να πάνε σε άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ. Η απειθαρχία στη Σένγκεν και τον κανονισμό Δουβλίνο ΙΙ είναι μονόδρομος.

Τεράστια ήταν η συμβολή των κατοίκων της Ρόδου στην προσπάθεια διάσωσης στο ναυάγιο ιστιοφόρου με σύριους πρόσφυγες.

Είναι τουλάχιστον υποκριτικό να μιλάνε για αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος αυτοί που το δημιουργούν. Περισσότερο όμως είναι προκλητικό να λένε ότι θα το αντιμετωπίσουν με πόλεμο τη στιγμή που ο πόλεμος έχει ξεριζώσει ήδη εκατομμύρια ανθρώπους από τις πατρίδες τους. Το πρόβλημα των προσφυ-

γικών και μεταναστευτικών ρευμάτων δεν λύνεται χωρίς την αντιμετώπιση των αιτιών που τα δημιουργούν.

Να δυναμώσει η αλληλεγγύη. Η θέση του ΚΚΕ Το ΚΚΕ έχει επεξεργασμένα αιτήματα άμεσης ανακούφισης του προβλήματος. Ταυτόχρονα, παίρνει πρωτοβουλίες όπως η κοινή ανακοίνωση των Κομμουνιστικών Κομμάτων Ελλάδας, Ιταλίας, Μάλτας, των Λαών της Ισπανίας. Ο λαός και η νεολαία πρέπει να δυναμώσουν την αλληλεγγύη τους στα θύματα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, όπως έκαναν και κάνουν οι κάτοικοι των νησιωτικών περιοχών της χώρας που ακόμα και με κίνδυνο τη ζωή τους συνέβαλαν καθοριστικά στη διάσωση μεταναστών.

13

 Να απομακρυνθούν η FRONTEX και οι άλλοι ευρωενωσιακοί μηχανισμοί καταστολής μεταναστών στα σύνορα, που κάθε άλλο παρά διασφαλίζουν τη διάσωση των προσφύγων και μεταναστών, όπως έδειξε και σειρά τραγικών περιστατικών.  Να νομιμοποιηθούν οι μετανάστες που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα, ιδιαίτερα αυτοί που βρίσκονται πολλά χρόνια και έχουν αναπτύξει ισχυρούς βιοτικούς δεσμούς (εργασία, οικογένειες κ.λπ.).  Άμεση αποχώρηση όλων των ελληνικών στρατευμάτων από τις ιμπεριαλιστικές αποστολές σε ξένες χώρες.  Καμία συμμετοχή στις νέες επεμβάσεις που προετοιμάζονται με πρόσχημα τους "τζιχαντιστές", που θα πολλαπλασιάσουν τα κύματα των προσφύγων. Κανένας εργαζόμενος, κανένας νέος δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος απέναντι σ’ αυτά τα εγκλήματα. Ο πόνος και η οργή για τον τραγικό θάνατο χιλιάδων ανθρώπων, ανάμεσά τους και μικρών παιδιών, πρέπει να στραφεί ενάντια στους υπεύθυνους αυτών των εγκλημάτων, που είναι η ΕΕ, το ΝΑΤΟ και οι κυβερνήσεις τους, το ίδιο το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα.

Πού το πάνε; Στις 20 Απρίλη, τη μέρα που ξεκίνησε η δίκη της Χρυσής Αυγής, δεκάδες σωματεία και φορείς από όλη την Αττική πραγματοποίησαν μαζική και δυναμική κινητοποίηση ενάντια στη δράση της ναζιστικής, εγκληματικής οργάνωσης και με αίτημα την καταδίκη της από το δικαστήριο ως τέτοιας (βλ. φωτογραφία). Η δίκη των στελεχών και των μελών της Χρυσής Αυγής που αναβλήθηκε για τις 7 Μάη πρέπει να ολοκληρωθεί με την καταδίκη των δολοφόνων του Παύλου Φύσσα και των συνεργών τους, όσων συμμετείχαν στη δολοφονική επίθεση κατά των μελών του ΚΚΕ στο Πέραμα, αλλά και κατά των Αιγύπτιων ψαράδων. Για όλα αυτά τα εγκλήματα, αλλά και για δεκάδες άλλα, την ευθύνη έχει η ίδια η ηγεσία της. Γιατί η Χρυσή Αυγή είναι εγκληματική οργάνωση γιατί είναι ναζιστική! Ωθεί, καθοδηγεί τα μέλη της στο να εγκληματούν σε βάρος μεταναστών, εργατών, συνδικαλιστών, αντιφασιστών, κομμουνιστών. Το αποκρουστικό, εγκληματικό της πρόσωπο έδειξε λίγο πριν την έναρξη της δίκης, όταν επιτέθηκε στους μάρτυρες κατηγορίας και φίλους του Παύλου Φύσσα. Ωστόσο το διάστημα πριν και μετά τη δική έχει στηθεί ένα σκηνικό που δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά. Από τη μία, η υπερασπιστική γραμμή της Χρυσής Αυγής, όπως είναι λογικό, διαχωρίζει τις εγκληματικές πράξεις της οργάνωσης από το ναζιστικό χαρακτήρα της, πράγμα που έχουν ξανακάνει σε παλιότερες δίκες. Επιδιώκουν την απαλλαγή των κατηγορούμενων στελεχών της Χρυσής Αυγής, με το επιχείρημα ότι δεν συνδέονται άμεσα με τις εγκληματικές ενέργειες για τις οποίες θα δικαστούν. Αντίστοιχα, η ηγεσία της Χρυσής Αυγής επιχειρεί να παρουσιάσει ότι οι άμεσοι αυτουργοί των εγκλημάτων δήθεν έδρασαν μόνοι τους, δεν ήταν καν μέλη της. Από την άλλη, ερωτήματα προκαλεί η στάση μιας σειράς στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων πριν και μετά τη δίκη. Δημιουργούνται σοβαρά ερωτήματα από σειρά γεγονότων, όπως :  Η στάση της προέδρου της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου, η οποία είχε ψηφίσει “παρών” στην αναστολή χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής, είχε διαφωνήσει με την άρση της ασυλίας των βουλευτών της. Αντίστοιχη στάση έχουν κρατήσει επανειλημμένα και οι ΑΝΕΛ, ο κυβερνητικός εταίρος του ΣΥΡΙΖΑ.  Η στάση του υπουργού Επικρατείας Ν. Παππά που ούτε λίγο ούτε πολύ υπερασπίστηκε το “δικαίωμα” της Χρυσής Αυγής να χύνει το ναζιστικό της δηλητήριο και μέσα από την κρατική ραδιοτηλεόραση στη συνεδρίαση της αρμόδιας κοινοβουλευτικής Επιτροπής για το νομοσχέδιο που αφορά την ΕΡΤ.  Η κρατική ΝΕΡΙΤ μετέδωσε τη συνέντευξη Τύπου της Χρυσής Αυγής, που έσταζε ρατσιστικό δηλητήριο, πέντε μέρες πριν την Παγκόσμια Μέρα κατά του Ρατσισμού και επιπλέον μετέδωσε ολόκληρη την προκλητική συγκέντρωση που είχε το θράσος να οργανώσει η Χρυσή Αυγή την ίδια τη Μέρα κατά του Ρατσισμού.  Τέλος η Εισαγγελία δεν κάλεσε κανένα από τα πολιτικά πρόσωπα που είχαν καταθέσει στην αρχή της υπόθεσης ως μάρτυρες στη δίκη. Αυτές οι μεθοδεύσεις είναι επικίνδυνες, καλλιεργούν την ανοχή απέναντι στη ναζιστική εγκληματική οργάνωση. Προσπαθούν να αποστειρώσουν τη δίκη από τον πολιτικό χαρακτήρα που έχει. Παρουσιάζουν τη Χρυσή Αυγή ως “ένα ακόμα κοινοβουλευτικό κόμμα” και το ναζισμό ως “μία ακόμα ιδεολογία”. Συμφέρον από τον αποχαρακτηρισμό της Χρυσής Αυγής ως ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης έχει το σύστημα που θέλει να προστατέψει το ναζιστικό φασιστικό τερατούργημά του. Είναι το ακραίο πρόσωπο του βάρβαρου και σάπιου συστήματος.

Απομονώνουμε τους ναζιστές! Παλεύουμε για την ανατροπή του συστήματος που γεννά τον φασισμό!


14

Στις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές

ψηφίζουμε Πανσπουδαστική ΚΣ

Τ

ην Τετάρτη 13 Μάη διεξάγονται οι εκλογές για τα όργανα των φοιτητικών και σπουδαστικών συλλόγων σε όλη την Ελλάδα. Ο αγώνας των φοιτητών πρέπει να στραφεί ενάντια σε παλιούς και νέους υπηρέτες των μονοπωλίων, που προωθούν τις αντιλαϊκές κατευθύνσεις της ΕΕ. Το νέο που έχουμε ανάγκη βρίσκεται στο δρόμο του αγώνα για τη ζωή που χάνουμε, για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας, σε ρήξη με την ΕΕ, το κεφάλαιο και την εξουσία τους. Ο συμβιβασμός και η απάθεια δεν έδωσαν ποτέ τίποτα καλό. Τίποτα ποτέ δε χαρίστηκε. Τα όνειρα και τα "θέλω" μας κατακτιούνται στην πράξη, με μικρές και μεγάλες καθημερινές μάχες, μαζί με τον εργαζόμενο λαό. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται ένα φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα που δεν θα είναι χειροκροτητής ή κομπάρσος των νέων αντιλαϊκών συμφωνιών και

ΦοίΤΗΤίΚεΣ – ΣΠουδαΣΤίΚεΣ εΚΛογεΣ των νέων μνημονίων. Χρειάζονται σύλλογοι που θα βάζουν εμπόδια στη συνέχιση της αντιλαϊκής πολιτικής, που θα γίνεται πραγματική συζήτηση στις συνελεύσεις για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές και οι σπουδαστές. Σύλλογοι που θα έχουν εκλεγμένους αντιπροσώπους στα διοικητικά συμβούλια να πρωτοστατούν στον αγώνα, στην ενημέρωση των φοιτητών και την οργάνωση της πάλης τους.

Μαζί για να δυναΜώΣουΜε

Μαζί να οΡγανώθουΜε

τον αγώνα για τις σύγχρονες ανάγκες μας:

με αγωνιστικούς ζωντανούς συλλόγους και μαχητικά όργανα:

 Για επαρκή χρηματοδότηση των ιδρυμάτων και επιστροφή των αποθεματικών. Όχι στην υποχρηματοδότηση και την ιδιωτική χρηματοδότηση για να "βάζουν χέρι" οι επιχειρηματίες σε υποδομές, περιεχόμενο σπουδών και έρευνα.  Για δωρεάν σίτιση, στέγαση, μετακίνηση, βιβλία, αναλώσιμα, για ανέγερση νέων εστιών στην ευθύνη του κράτους και επίδομα ενοικίου. Κανένας να μην πληρώνει για να σπουδάσει.  Για Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν, για επιστημονική γνώση και ειδίκευση υψηλού επιπέδου.  Για ένα πτυχίο ανά επιστημονικό αντικείμενο, με όλη τη γνώση σε αυτό, χωρίς κύκλους σπουδών, ώστε το πτυχίο να αποτελεί τη μοναδική προϋπόθεση για δουλειά στο αντικείμενο σπουδών.  Για έρευνα στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών και όχι των μονοπωλίων.  Για αξιοπρεπή δουλειά και ζωή, ενάντια στα σχέδια υπερεκμετάλλευσης που επιβάλλουν στους νέους να δουλεύουν για 5 μήνες με 400 ευρώ, για μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους.

 Με συχνές μαζικές συνελεύσεις με πραγματική συζήτηση. Με αγωνιστική δράση για κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές και οι οικογένειές τους. Σε σταθερή επαφή με το ταξικό εργατικό κίνημα.  Με κέντρο της οργάνωσης και του αγώνα το τμήμα και το έτος, που θα έχουν και τις εκλεγμένες επιτροπές τους.  Με διοικητικά συμβούλια αγωνιστικά, διεκδικητικά, που συνεδριάζουν σταθερά, ενημερώνουν, κάνουν απολογισμό στους φοιτητές που τα εξέλεξαν με την ψήφο τους στις φοιτητικές εκλογές. Όχι ΔΣ "φαντάσματα", που κανένας φοιτητής δεν ξέρει ποιοι τα αποτελούν. Αυτήν την κατάσταση έχουν δημιουργήσει σήμερα οι αρνητικοί συσχετισμοί στο φοιτητικό - σπουδαστικό κίνημα. Η κατάσταση διάλυσης στα όργανα του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος έχει τη σφραγίδα της δαΠ (παράταξη της ΝΔ), της ΠαΣΠ (παράταξη του ΠΑΣΟΚ), των ομάδων της εααΚ (ΑΝΤΑΡΣΥΑ) και της αΡεν (ΣΥΡΙΖΑ).

Μαζί να δυναΜώΣουΜε το Μέτωπο αγώνα Σπουδαστών (ΜαΣ) γιατί:

Στηρίζουμε Πανσπουδαστική ΚΣ για συλλόγους που αντιστέκονται στην αντιλαϊκή πολιτική κυβέρνησης - εε - πλουτοκρατίας. Που με τους αγώνες τους καθυστερούν μέτρα, αναστέλλονται νόμοι, αποσπώνται έστω προσωρινές κατακτήσεις. οι αγωνιστές που συγκροτούν τα ψηφοδέλτια της Πανσπουδαστικής ΚΣ σε αυτούς τους αγώνες πρωτοστάτησαν μέσα από τους συλλόγους, τις επιτροπές ετών και τις επιτροπές αγώνα.

 Έδωσε αγωνιστική πνοή στους συλλόγους! Διαμόρφωσε πλαίσιο πάλης και διεκδίκησης που απαντά στις σύγχρονες ανάγκες μας για τις σπουδές και τη ζωή που μας αξίζει.  Μπήκε μπροστά στην οργάνωση της πάλης των φοιτητών για δημόσιες και δωρεάν σπουδές! Σε αντιπαράθεση με τις αντιεκπαιδευτικές κατευθύνσεις της ΕΕ, ενάντια στην πολιτική των μονοπωλίων που θέλουν η γνώση να είναι εμπόρευμα και οι φοιτητές φθηνό εργατικό και επιστημονικό δυναμικό.  Τάραξε τα νερά στο φοιτητικό κίνημα για να ζωντανέψουν αγωνιστικά οι σύλλογοι!  Συντόνισε τους συλλόγους με το υπόλοιπο εργατικό-λαϊκό κίνημα!  Ανοίγει δρόμους για να σπάσει η μοιρολατρία και οι αυταπάτες!  Βρέθηκε στο πλευρό και πάλεψε μαζί με τους υπό μετεγγραφή φοιτητές και τους φοιτητές που απειλούνται με διαγραφή!  Στήριξε τη λαϊκή αλληλεγγύη!  Αντιπαλεύει το φασισμό και τους ναζιστές εγκληματίες της Χρυσής Αυγής!

για να γίνει το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα αναπόσπαστο μέρος του λαϊκού κινήματος, ρυάκι στο μεγάλο λαϊκό ποτάμι που θα σαρώσει την αντιλαϊκή πολιτική. για να δυναμώσει η ενότητα των φοιτητών. Στηρίζουμε Πανσπουδαστική ΚΣ για να σπάσει η μοιρολατρία και η απογοήτευση. για να δεχτεί πλήγμα η αυταπάτη ότι με διαπραγματεύσεις και παρακάλια θα αλλάξει προς το καλύτερο η ζωή μας. Η μόρφωση, η δουλειά και η ζωή που έχουμε ανάγκη σήμερα δεν χωράει στις δεσμεύσεις της εε και του συστήματος. Παλεύουμε για επιστήμη στην υπηρεσία των κοινωνικών και λαϊκών αναγκών.


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

15

Αποδυνάμωσε τη ΔΑΠ, σταθερό υποστηρικτή της αντιλαϊκής πολιτικής!

Ο

ι φοιτητές και οι σπουδαστές έχουν δεκάδες λόγους στις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές να αποδυναμώσουν όσο περισσότερο γίνεται τη ΔΑΠ, που παραμένει 1η δύναμη στους συλλόγους μας, που είναι φανατικός υπερασπιστής της "αντιλαϊκής πολιτικής από όπου και αν προέρχεται". Την ώρα που η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ προχωρά σε επέκταση του μνημονίου, η ΔΑΠ γελά χαιρέκακα παρουσιάζοντας ως μονόδρομο αυτή την άσχημη για τις λαϊκές οικογένειες κατάσταση. Στηρίζει την αντιεκπαιδευτική πολιτική και τη βολεύει η ανοργανωσιά και η αποχή των φοιτητών από συλλογικές διαδικασίες. Θέλει συλλόγους Να τι προτείνει για τη χρηματοδότηση των ιδρυμάτων:  «Απευθείας χρηματοδότηση των ιδρυμάτων από οργανισμούς και επιχειρήσεις»  «Δάνεια στα ιδρύματα από τράπεζες και επιχειρήσεις»  «Χρηματοδότηση μεταπτυχιακών από ιδιώτες/ εταιρείες/ οργανισμούς/ φορείς» Δηλαδή η απάντηση στην τεράστια υποχρηματοδότηση των σχολών να είναι ιδιωτική χρηματοδότηση για να κάνουν οι ιδιώτες τσιφλίκι τους τις υποδομές, το περιεχόμενο σπουδών, την έρευνα! Όποιο ίδρυμα δεν βρίσκει μόνο του χρηματοδότηση ας υπολειτουργεί ή ας κλείνει! Αυτό ήδη συμβαίνει σήμερα σε κάποια ΤΕΙ.

Ακόμα θέλει τα ίδια τα ιδρύματα να λειτουργούν ως επιχειρήσεις:  «Έσοδα ιδρυμάτων από αξιοποίηση και μίσθωση ακίνητης περιουσίας»  «Αμοιβές στα ιδρύματα από παροχή υπηρεσιών (π.χ. Σεμινάρια επιμόρφωσης)»  «Αξιοποίηση περιουσίας ιδρυμάτων για άντληση εσόδων» Δηλαδή ιδρύματα-επιχειρήσεις που «τα παίρνουν» από παντού και φοιτητές πελάτες που βάζουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για τα πάντα!

Τέλος, για την έλλειψη υποδομών στη μέριμνα προτείνει:  «Μεταβίβαση της λειτουργίας των φοιτητικών σπουδαστικών εστιών από το Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας στα κατά τόπους ακαδημαϊκά ιδρύματα... »  «Χορήγηση κινήτρων σε ιδιώτες, προκειμένου να κατασκευαστούν ιδιωτικές εστίες συμβεβλημένες με το κράτος, στις οποίες ο φοιτητής θα πληρώνει χαμηλό μίσθωμα» Δηλαδή να φτιαχτούν ιδιωτικές εστίες με νοίκια! Δηλαδή οι υπάρχουσες εστίες να οδηγηθούν στο κλείσιμο ή την επιβολή ενοικίων! Αυτό σημαίνει η μεταφορά της ευθύνης των εστιών στα ιδρύματα που «δεν έχουν μαντίλι να κλάψουν» από την υποχρηματοδότηση! Να καταδικαστεί παντού και με όλους τους τρόπους η ΔΑΠ, η παράταξη της ΝΔ, που στηρίζει την αντιλαϊκή πολιτική «από όπου κι αν έρχεται»!

συμβιβασμένους στις κατευθύνσεις που μετατρέπουν τη μόρφωση σε εμπόρευμα και τους φοιτητές σε πελάτες. Έχει σημασία να βγουν από τη μέση αυτοί, μαζί με το "αδερφάκι" τους, την ΠΑΣΠ, να αποδυναμωθούν στα όργανα των φοιτητών. Η ΔΑΠ λέει ότι έχει προτάσεις για το καλό του πανεπιστημίου και του ΤΕΙ, προτάσεις που γίνονται πράξη. Βεβαίως έχει προτάσεις. Όμως είναι ενάντια στις ανάγκες των φοιτητών, των οικογενειών τους, του λαού γενικότερα.

- οι μειώσεις στους προϋπολογισμούς των σχολών μας ξεπερνούν το 50% τα τελευταία 5 χρόνια και η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου αδειάζει τα ταμεία των σχολών μας...

... η ΔΑΠ

- είναι πλασιέ των προγραμμάτων “τζάμπα” εργασίας, σαν δουλεμπορικά γραφεία διαφημίζουν στις σχολές τα προγράμματα voucher προσφέροντας τζάμπα εργασία σε επιχειρήσεις!!!

τη στιγμή που...

- η ναζιστική εγκληματική Χρυσή Αυγή πραγματοποιεί δολοφονικές επιθέσεις, όπως αυτή σε συνδικαλιστές του συνδικάτου Μετάλλου, όπως η δολοφονία του Π. Φύσσα και οι δεκάδες επιθέσεις κατά μεταναστών, εργατών, αντιφασιστών...

... η ΔΑΠ

- διοργανώνει διάφορα σεμινάρια ανά την Ελλάδα, δίνοντας διάφορα ψευτοπιστοποιητικά παρακολούθησης ως ένα δήθεν παραπάνω προσόν.

τη στιγμή που...

- μας έχουν αφαιρέσει πλήρως το δικαίωμα στη σταθερή δουλειά με δικαιώματα πάνω στο αντικείμενο που σπουδάζουμε...

... η ΔΑΠ

- ψήφισε με χέρια και με πόδια τις τεράστιες μειώσεις των προϋπολογισμών των σχολών μας, στήριξε το κούρεμα 187 εκατ. ευρώ από τα αποθεματικά των σχολών μας το 2012. Γι' αυτό ευθύνεται για την άθλια κατάσταση στις σχολές μας!!!

τη στιγμή που...

- οι αντιλαϊκές κατευθύνσεις της ΕΕ στερούν όλο και περισσότερο από τα πτυχία μας την επιστημονική γνώση και ειδίκευση και τα μετατρέπει σε άθροισμα σκόρπιων γνώσεων και δεξιοτήτων...

τη στιγμή που...

... η ΔΑΠ

- κάνει πλάτες στη Χρυσή Αυγή στις σχολές. Με αφορμή τις δίκες των ναζιστών-εγκληματιών έλεγε «Δεν μπορούμε να πούμε από τώρα ότι η Χρυσή Αυγή είναι εγκληματική οργάνωση»!!!

Στις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές στις 13 Μάη να ενισχυθούν τα ψηφοδέλτια της Πανσπουδαστικής ΚΣ:  Για επαρκή κρατική χρηματοδότηση και επιστροφή των «κουρεμένων» αποθεματικών!  Για αποκλειστικά δωρεάν σπουδές!  Για πτυχία με επιστημονική γνώση και ειδίκευση!  Για σταθερή δουλειά με δικαιώματα πάνω σε αυτό που σπουδάζουμε!


16

ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ ΤΩΝ ΕΑΑΚ-ΑΡΕΝ Καθένας κρίνεται από τις πράξεις του. Και τα έργα των ΕΑΑΚ-ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύουν ότι οι φοιτητές και οι σπουδαστές δεν μπορούν να τους εμπιστεύονται.

Ας σκεφτούμε: Έχουμε αρκετά στοιχεία που δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι δυνάμεις του στα Πανεπιστήμια, η ΑΡΕΝ, μας κοροϊδεύουν

 Η κατάργηση του μνημονίου με ένα νόμο πήγε περίπατο και τη θέση της πήρε η 4μηνη επέκταση του μνημονίου και η διαπραγμάτευση για νέο μνημόνιο τον Ιούνη.  Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ προχωρά με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου σε δέσμευση και των ελάχιστων ταμειακών διαθέσιμων των σχολών μας, οδηγώντας τις σχολές σε αδυναμία λειτουργίας!  Από τις δηλώσεις περί «τέλους της λιτότητας» πήγαμε στις δηλώσεις Βαρουφάκη για «λιτό βίο» και τις δηλώσεις Μπαλτά ότι κριτήριο για το αν θα σπουδάζουμε είναι η τσέπη μας!  Η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και των υπόλοιπων μνημονιακών χαρατσιών πήγε περίπατο και τη θέση της πήρε η δήλωση της Ν. Βαλαβάνη «η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ αποτελεί πατριωτικό καθήκον».  Η εναντίωση στο νόμο-πλαίσιο της Διαμαντοπούλου έγινε Πολυνομοσχέδιο για το οποίο ο υπουργός Παιδείας Αρ. Μπαλτάς δηλώνει ότι «πειράζει μόνο τα 10 από τα 80 άρθρα του προηγούμενου νόμου Διαμαντοπούλου». Δηλαδή, μετά το συμφωνούμε με το 70% του μνημονίου του Βαρουφάκη, έχουμε το συμφωνούμε με το 87.5% του νόμου-πλαισίου από τον Μπαλτά!  Από τη δήλωση Κουράκη προεκλογικά ότι «οι μετεγγραφέντες φοιτητές δεν μπορεί να θεωρούνται φοιτητές δεύτερης κατηγορίας» πήγαμε στη δήλωση Μπαλτά ότι η κίνηση των καθηγητών της Αρχιτεκτονικής «αποτελεί πράξη αντίστασης».

Με αυτούς σφιχταγκαλιάζονται τα ΕΑΑΚ σε όλες τις σχολές!

Ας σκεφτούμε: τι εξυπηρετεί η στάση τους σε μία σειρά σχολές;

 Σε πάνω από 35 σχολές σε όλη την Ελλάδα, καταψήφισαν την πρόταση νόμου του ΚΚΕ για την κατάργηση των μνημονίων και των δανειακών συμβάσεων μαζί με τη ΔΑΠ, την ΠΑΣΠ και την ΑΡΕΝ. Από τους παλιούς και νέους πλασιέ των μνημονίων το περιμέναμε, όμως τα ΕΑΑΚ γιατί την καταψήφισαν;  Μπροστά στα συλλαλητήρια ενάντια στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που αδειάζει τα ταμεία των σχολών μας, τα ΕΑΑΚ καταψήφισαν στην πλειοψηφία των συλλόγων την συμμετοχή σε αυτά τα συλλαλητήρια, γιατί «είναι τουφεκιά στον αέρα». Το να μην κάνουμε τίποτα τι είναι; Πράξη αντίστασης;  Μπροστά στην κατάθεση του Πολυνομοσχεδίου για την Παιδεία που δε βγάζει κουβέντα για την υποχρηματοδότηση και τα τεράστια προβλήματα της φοιτητικής μέριμνας, τα ΕΑΑΚ δήλωσαν στην Πάντειο ότι «το Πολυνομοσχέδιο... δημιουργεί νέους όρους για το πλαίσιο φοίτησης»!!! Αυτό να το πουν στους χιλιάδες φοιτητές που πληρώνουν ένα σκασμό λεφτά κάθε μήνα για να σπουδάσουν...  Σε όλες τις σχολές της Αττικής, καταψήφισαν την πρόταση για διεξαγωγή Γενικών Συνελεύσεων και συλλαλητηρίου ενάντια στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που καταργούσε τις μετεγγραφές. Με τη δικαιολογία ότι «υπάρχει άλλο συλλαλητήριο». Τόσο γραφειοκράτες... Μήπως να διαδηλώσουμε μετά την κατάργηση των μετεγγραφών;  Την ώρα που ο υπουργός Παιδείας δήλωνε ότι κριτήριο για το αν και που θα σπουδάζουμε είναι η τσέπη μας, τα ΕΑΑΚ σε όλη την Ελλάδα δήλωναν «το Υπουργείο υιοθετεί τα αιτήματα του φοιτητικού κινήματος». Μήπως ήταν αίτημα του φοιτητικού κινήματος να αρπάξουν ό,τι έμεινε στα ταμεία των σχολών μας; Ενώ έφτασαν στο σημείο να λένε (στους Ναυπηγούς του ΕΜΠ) ότι «ο υπουργός Παιδείας είναι άνθρωπος του κινήματος». Τα λόγια είναι περιττά...  Επιτέθηκαν λυσσασμένα μαζί με την ΔΑΠ και την ΠΑΣΠ στις προσπάθειες των σπουδαστών της Νοσηλευτικής του ΤΕΙ Αθήνας και των φοιτητών του Ιστορικού-Αρχαιολογικού της Φιλοσοφικής να ξεπεράσουν τον εκφυλισμό που επικρατεί στους συλλόγους και να πάρουν την υπόθεση της οργάνωσης και του αγώνα στα χέρια τους. Έφτασαν μέχρι το σημείο να προτείνουν στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Φοιτητών της Φιλοσοφικής να απαγορευτεί η συμμετοχή των υποψηφίων με την Πανσπουδαστική ΚΣ του Ιστορικού - Αρχαιολογικού στις εκλογές του συλλόγου Φιλοσοφικής, κάνοντας τη ΔΑΠ να τρίβει τα χέρια της από χαρά!

Γι' αυτό γύρισε την πλάτη στις δυνάμεις της ΑΡΕΝ που θέλουν το φοιτητικό κίνημα στήριγμα και νέο χειροκροτητή της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που συστήνει σε εμάς και τις οικογένειές μας «λιτό βίο» και υπογράφει τη συνέχιση των μνημονίων, αλλάζοντάς τους το όνομα. Γύρισε την πλάτη και στο «αγωνιστικό» δεκανίκι τους, τα ΕΑΑΚ. Την κινητοποίηση ενάντια στην καταλήστευση των αποθεματικών με την ΠΝΠ καταψήφισαν παντού οι δυνάμεις των ΑΡΕΝ και ΕΑΑΚ.

Μην τους εμπιστεύεσαι! Στις 13 Μάη στηρίζουμε το ψηφοδέλτιο της Πανσπουδαστικής ΚΣ!


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

17

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟ ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ

«Να είσαι, λέει, Κομμουνιστής! Αυτό σημαίνει να προχωράς και εσύ καθώς προβαίνει εμπρός η ιστορία»

Η

ΚΕ του ΚΚΕ, συνεχίζοντας τον κύκλο των επιστημονικών συνεδρίων για την ανάδειξη του έργου μεγάλων στρατευμένων δημιουργών, διοργανώνει το Σαββατοκύριακο 13 και 14 Ιούνη του 2015 το 4ο Επιστημονικό Συνέδριό της. Μετά από τα συνέδρια για τους Ρίτσο, Βάρναλη, Μπρεχτ και όπως είχε προαναγγελθεί στη λήξη του προηγούμενου συνεδρίου, το 4ο συνέδριο θα είναι αφιερωμένο στον Τούρκο κομμουνιστή ποιητή Ναζίμ Χικμέτ (1902 - 1963), με τίτλο: “Ναζίμ Χικμέτ: Για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη”.

Ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του 20ου αιώνα Το Επιστημονικό Συνέδριο είναι αφιερωμένο στον Ναζίμ Χικμέτ, ο οποίος πριν ακόμα έρθει σε επαφή με την κομμουνιστική ιδεολογία, έγραψε μόλις στα 17 του χρόνια: «Ένας νόμος, μια θρησκεία, ένα δίκιο: Η δουλειά του εργάτη». Στον αταλάντευτο αγωνιστή, που στα ποιήματά του έδειξε το δρόμο που οφείλει να ακολουθήσει η εργατική τάξη, οι φτωχοί αγρότες και τα άλλα καταπιεζόμενα στρώματα. «Υπάρχει δρόμος που γυρνάει και φέρνει πάλι στη σκλαβιά/ Υπάρχει δρόμος που οδηγεί στη μεγάλη λευτεριά της μεγάλης αδελφοσύνης...». Στον Ναζίμ Χικμέτ, που άκουσε πρώτη φορά τα ονόματα των Μαρξ και Ένγκελς από συμπατριώτες του που μόλις είχαν γυρίσει από τη Γερμανία και είχαν έρθει σε επαφή με τους Σπαρτακιστές. Στον κομμουνιστή Ναζίμ Χικμέτ, που επέλεξε να επισκεφτεί την νεαρή ΕΣΣΔ το 1921, όταν έμαθε ότι εκεί ξέσπασε η νικηφόρα Οκτωβριανή Επανάσταση. «Ο στρατός των πεινασμένων προχωρεί/ Τα βήματά του βροντή/ Τα τραγούδια του από φωτιά/ Στη σημαία του ελπίδα/ Η ελπίδα των ελπίδων στη σημαία του». Στον “γαλανομάτη γίγαντα”, που γνώριζε πολύ καλά ότι η στράτευση του καλλιτέχνη με τα ιδανικά της εργατικής τάξης, όχι μόνο δεν καταστρέφει τα έργα του, αλλά αυτή ακριβώς η στράτευση είναι που του επιτρέπει να μεγαλουργεί, να αποκτά η τέχνη του διάρκεια μέσα στο χρόνο. «Γνωρίζετε ότι εγώ είμαι

μέλος του ΚΚ απ’ το 1923 και αυτή είναι η μόνη μου περηφάνια (...). Δε θα μπορούσατε αλήθεια να μου πείτε το όνομα ενός μόνο μεγάλου συγγραφέα, σ’ όλη την ιστορία του κόσμου, που να ‘μεινε ουδέτερος απέναντι στα μεγάλα προβλήματα της εποχής του; Μπορεί να το πιστεύει ότι είναι ουδέτερος και να το διακηρύσσει μάλιστα, αλλά στην ουσία δεν είναι ποτέ! Όσο για μένα, προτιμώ να είμαι δεσμευμένος και μάλιστα μ’ όλη μου τη συνείδηση». Στον διεθνιστή Χικμέτ, που πάντα η καρδιά του στην Ελλάδα ντουφεκίζεται, που γράφει το ποίημά του “Στους συγγραφείς ΑσίαςΑφρικής”: «Αδέρφια μου/ Μη βλέπετε που ‘μαι ξανθός/ Ασιάτης είμ’ εγώ/ Μη βλέπετε που ‘χω γαλάζια μάτια/ Αφρικάνος είμ’ εγώ...». Στον Τούρκο ποιητή, που μετά από 12 χρόνια φυλακής αναγκάστηκε να φύγει απ’ την χώρα του. Πηγαίνει στην ΕΣΣΔ και του αφαιρείται η τούρκικη υπηκοότητα. Στη χώρα του τον αποκαλούν προδότη κι αυτός απαντά: «Αν η πατρίδα είναι τα τσιφλίκια σας, το χρηματοκιβώτιό σας/ το βιβλιάριο επιταγών σας αν είναι πατρίδα/ πατρίδα αν είναι να ψοφάς στους δρόμους απ’ την πείνα/ να πίνουν το κόκκινο αίμα μας στα εργοστάσια αν είναι πατρίδα/(..)/ πατρίδα αν είναι γκλομπ αστυνομικού/ οι πληρωμές σας, οι μισθοί σας αν είναι πατρίδα/(...)/ πατρίδα αν είναι σωτηρία απ’ το βρώμικο σκοτάδι σας/ εγώ είμαι προδότης/ Γράψτε πάνω σε τρεις στήλες με κατάμαυρους κραυγαλέους τίτλους:/ Ο Ναζίμ Χικμέτ συνεχίζει να είν’ ακόμα προδότης».

«Αν δούλεψες σαν κομμουνιστής, αν σκέφτηκες σαν κομμουνιστής, αν αγάπησες σαν κομμουνιστής, αν πάλεψες σαν κομμουνιστής, αν έζησες σαν κομμουνιστής, είσαι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του 20ού αιώνα». Ναζίμ Χικμέτ

Πολιτιστικές εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν πριν το Συνέδριο Πριν την διοργάνωση του Συνεδρίου θα προηγηθούν πολιτιστικές εκδηλώσεις που θα βοηθήσουν να γίνει πλατύτερα γνωστή η τέχνη του, αλλά και η ζωή του, για να γνωρίσει το κοινό το έργο του Ν. Χικμέτ.

Ο Χικμέτ στον κινηματογράφο Ήδη έχει ξεκινήσει το κινηματογραφικό αφιέρωμα στον Ναζίμ Χικμέτ. Οι ταινίες προβάλλονται στον κινηματογράφο “Αλκυονίς new star art cinema” (Ιουλιανού 42 - 46, πλ. Βικτωρίας). Τις ταινίες προλογίζουν οι: Τζία Γιοβάνη, κριτικός κινηματογράφου, και Κώστας Σταματόπουλος, σκηνοθέτης. Η είσοδος είναι ελεύθερη. Αναλυτικά, το υπόλοιπο πρόγραμμα έχει ως εξής:

Τετάρτη 6 Μάη, 8.30 μ.μ. “Κόκκινο ποτάμι, μαύρο πρόβατο”, Τουρκία 1967, ταινία μυθοπλασίας μεγάλου μήκους. Σενάριο Ναζίμ Χικμέτ - Λιτφί Ακάντ, σκηνοθεσία Λιτφί Ακάντ. Πρωταγωνιστεί ο Γιλμάζ Γκιουνέι.

Τετάρτη 13 Μάη, 8.30 μ.μ. “Ορατόριο για τον Ναζίμ Χικμέτ”, Τουρκία 2005, κινηματογραφημένη μουσική παράσταση από το αρχαίο θέατρο της Ασπένδου. Μουσική Φαζίλ Σάι, απαγγελία Γκέντζο Ερκάλ, διεύθυνση ορχήστρας Ιμπραήμ Γιαζιτζί και άλλοι 200 συντελεστές.

Ο Χικμέτ στη μουσική Μετά από την ολοκλήρωση των κινηματογραφικών προβολών, θα πραγματοποιηθεί κύκλος μουσικών παραστάσεων, στην Αίθουσα Συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό.

Σάββατο 16 Μάη, ώρα 8.00 μ.μ. Συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου με μελοποιημένη ποίηση του Χικμέτ από τους Θ. Μικρούτσικο και Μάνο Λοΐζο. Θα ερμηνεύσουν οι Ρίτα Αντωνοπούλου και Κώστας Θωμαΐδης. Θα απαγγείλει ο ηθοποιός Δημήτρης Παπανικολάου.

Τετάρτη 10 Ιούνη, ώρα 8.00 μ.μ. Συναυλία από επταμελές μουσικό συγκρότημα του Πολιτιστικού Κέντρου “Ναζίμ Χικμέτ”, με μελοποιημένη ποίηση του Χικμέτ από Τούρκους συνθέτες.

Κάλεσμα σε δημιουργία νέου καλλιτεχνικού έργου Η Πολιτιστική Επιτροπή και η Επιτροπή Φεστιβάλ του ΚΣ της ΚΝΕ καλούν νέους μουσικούς να εμπνευστούν από το έργο του μεγάλου κομμουνιστή ποιητή Ναζίμ Χικμέτ και να δημιουργήσουν... Στοιχεία επικοινωνίας: festival@kne.gr και στο τηλ: 6972774899. Στο επόμενο φύλλο του Οδηγητή θα ανακοινωθεί η καταληκτική ημερομηνία παράδοσης των έργων, όπως και που θα παρουσιαστούν.


18

Εγκαινιάστηκε το Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ!

Μ

ετά από αρκετούς μήνες προετοιμασίας και εθελοντικής δουλειάς, το “Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας” της ΚΝΕ άνοιξε τις πύλες του! Τα εγκαίνια του “Στεκιού” πραγματοποιήθηκαν στις 25 Απρίλη, ξεκινώντας έτσι ένα νέο “ταξίδι” και ταυτόχρονα συνέχεια της πολύχρονης και πολύπλευρης παρέμβασης της ΚΝΕ για την διαμόρφωση ενός πλατιού πολιτιστικού και μορφωτικού ρεύματος στις γραμμές της Οργάνωσης και στη νεολαία. Στην εκδήλωση των εγκαινίων, χαιρέτισε ο Δημήτρης Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ αλλά και ο Τάσος Γαλανόπουλος, μέλος του Γραφείου του ΚΣ, εκ μέρους της ΚΝΕ. Παραθέτουμε παρακάτω εκτενή αποσπάσματα απ’ τον χαιρετισμό του Δημήτρη Κουτσούμπα.

Το “Στέκι” να γίνει εστία φωτιάς Το Φεστιβάλ σε μια περίοδο ανόδου της λαϊκής πάλης μετά την πτώση της χούντας, νομιμοποίησης του ΚΚΕ, άνοιξε νέους δρόμους σε πολλούς τομείς, έδωσε δυναμισμό στην ανάπτυξη της ΚΝΕ. Το στέκι αυτό εδώ στην Τροίας, στην καρδιά της Αθήνας, σε μια περίοδο που αγωνιζόμαστε να γυρίσουμε μπροστά τον τροχό, μπορεί, χέρι- χέρι με το φεστιβάλ, να εμπνεύσει τη συλλογική και ατομική δημιουργία, την αγωνιστική ανάταση της νεολαίας, του λαού μας. Να γίνει εστία φωτιάς, που θα συμβάλει στο "κάψιμο" της σαπίλας. (...) Πολλοί άνθρωποι σήμερα του πολιτισμού, των τεχνών, νέοι και νέες αναζητούν απαντήσεις, νέες απαντήσεις. Δεν υπάρχει άλλος χώρος που μπορεί να συμβάλει, που μπορεί να δώσει πραγματικές απαντήσεις σε δύσκολα ερωτήματα, να ανοίξει έστω δρόμους αναζήτησης, από το ΚΚ και την ΚΝ, που σχεδόν έναν αιώνα τώρα ανέδειξαν και αναδεικνύουν τα συμφέροντα των εργαζομένων σε όλους

Η πρόσοψη του κτηρίου που στεγάζει το “Στέκι” στην οδό Τροίας 36, κοντά στην πλατεία Βικτωρίας.

τους τομείς της ζωής συμπεριλαμβανομένης και της τέχνης. Το Κόμμα μας, ένα Μαρξιστικό -Λενινιστικό εργατικό κομμουνιστικό κόμμα, γνωρίζει ότι κάθε κοινωνία βασιζόμενη στην ταξική εκμετάλλευση παράγει δύο πολιτισμούς. Στον καπιταλισμό, ο πολιτισμός, η φιλοσοφία, τα έθιμα, η τέχνη, της αστικής τάξης είναι κυρίαρχα. Αυτοί που δουλεύουν και παράγουν τις υλικές ανάγκες της ζωής, οι εκμεταλλευόμενοι, παράγουν έναν πολιτισμό που είναι σε αντίθεση, αλλά την ίδια στιγμή δεν μπορεί –παρά να επηρεάζεται από την άρχουσα τάξη. Όταν η εργατική τάξη έρθει στην εξουσία, θα επανακτήσει τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά του παρελθόντος και θα γίνει ο φυσικός κληρονόμος των θετικών παραδόσεων, δημιουργώντας βέβαια σε νέα, ανώτερη βάση τον πολιτισμό της νέας κοινωνίας της πραγματικής ελευθερίας.

Η τέχνη είναι το νήμα που δένει τους ανθρώπους μεταξύ τους Η τέχνη είναι που καταγράφει την ιστορία κάθε εποχής. Η τέχνη είναι το νήμα που δένει τους ανθρώπους μεταξύ τους, δίνοντας το όραμα και την συνειδητοποίηση ενός ευρύτερου ορίζοντα της κοινωνίας, της οποίας αποτελούν μέρος. Στον καπιταλισμό οι αστοί εκφράζουν τις αξίες της κοινωνίας που υπηρετούν και υπό αυτό το πρίσμα αντιμετωπίζουν και την τέχνη. Είναι χαρακτηριστικό τι έγραφε ο Έρεμπουργκ: «(...) Η ηθική του αστού είναι διπλή. Θέλει εκείνοι που δουλεύουν να τηρούν τις δέκα εντολές και μία ενδέκατη, επινοημένη από τον αστό: «τίμα το χρήμα»! Όσο γι' αυτόν, αυτός δεν «φυλάσσει» παρά μόνο την ενδεκάτη εντολή γιατί είναι υπεράνω της κοινής ηθικής. Αυτός μπορεί να κλέβει, να ψεύδεται, να ζεί σε ακολασία, να σκοτώνει. Στη σοσιαλιστική κοινωνία η διπλή ηθική προκαλεί την γενική κατακραυγή. Σε μας, κανείς τίμιος άνθρωπος δεν έχει ανάγκη από διπλή ηθική. Μια τέχνη που εξαπατά το λαό δεν ενδιαφέρει κανέναν». Ο Έρεμπουργκ ταυτόχρονα κριτίκαρε αυ-

Έργο της Βάσως Κατράκη.

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ ξεναγείται στους χώρους του “Στεκιού”.

στηρά την άποψη ότι η τέχνη, οι συγγραφείς, κ.λπ, πρέπει να παρουσιάζουν ιδεώδεις ανθρώπους, ιδεώδεις καταστάσεις. Πρέπει να δίνονται και με τις καλές, θετικές ιδιότητές τους, αλλά και με τις ελλείψεις, τις αδυναμίες τους, δίδασκε. Άλλωστε την κοινωνία που οραματιζόμαστε δεν θα την χτίσουν ιδανικά μανεκέν, αλλά μέσοι άνθρωποι, καθημερινοί, ζωντανοί. Δεν χρειάζεται να μιμούμαστε ιδεώδεις ήρωες, κάποιους μακρινούς, άπιαστους. Το κύριο είναι το παράδειγμα των ανθρώπων, που δεν είναι απαλλαγμένοι από αδυναμίες, που τα λάθη τους και οι αδυναμίες τους τούς διδάσκουν. Οι νέοι και οι νέες θέλουν να μάθουν, όχι πώς μπορεί να γεννηθεί ένας ήρωας, αλλά πώς γίνεται κανείς τέτοιος. Γι’ αυτό με ό,τι καταπιανόμαστε χρειάζεται σοβαρότητα, θέρμη, ανθρωπιά. Καθώς η ζωή εξελίσσεται περίπλοκα, η ανθρώπινη αντίληψη και νόηση διευρύνονται και το επίπεδο της αισθητικής, γίνεται δεκτικό στις νέες τάσεις και φόρμες. Όταν αυτά τα μέσα είναι επιτυχώς προσαρμοσμένα σε έναν αξιόλογο σκοπό, προσθέτουν μια νέα διάσταση στην τέχνη του κοινωνικού ρεαλισμού. Σήμερα, σε συνθήκες δύσκολες, αντεπανάστασης, συνολικής, γενικής υποχώρησης του εργατικού κινήματος διεθνώς, του κομμουνιστικού κινήματος, όπου έχει αδυνατίσει

η επιρροή του ΚΚ, η γνώση, η μελέτη, η ετοιμασία δυνάμεων είναι όρος ύπαρξης και νέας ανόδου, κάτι το οποίο θα συμβεί και θα ξανασυμβεί στην πορεία της εξέλιξης. Η διδασκαλία της πολιτιστικής κληρονομιάς του Κόμματος, ολόκληρων 96 χρόνων, μπορεί να στείλει εμπνευσμένα μηνύματα σε πολλές χιλιάδες ανθρώπους, νέους και νέες που δουλεύουν στις τέχνες σήμερα. Πολλές δεκαετίες τώρα, η αστική ιδεολογία στην τέχνη επέχει θέση εντολής- κυρίαρχης γραμμής. Στο χέρι μας είναι συνεχώς να το αποκαλύπτουμε και αρκετοί και αρκετές που ανήκουν στη νέα γενιά, ψάχνουν σήμερα για μια κατεύθυνση, πού να προσανατολιστούν. Σημαντικό τμήμα διανοουμένων, καλλιτεχνών, όσο κι αν δεν έχει την πολιτιστική έκρηξη και την μαζικότητα που γνώρισε στις δεκαετίες του '60 και του '70, συμβάλλουν σε αυτή τη γνώση, την αντίσταση, την σύγχρονη δημιουργία, τη σημερινή προσφορά, ταυτόχρονα με το σεβασμό στην ιστορία και την ταξική πείρα. Δεκάδες καλλιτέχνες, συγγραφείς, μουσικοί, ηθοποιοί κ.λπ, εμπνεύστηκαν από το Κόμμα στο διάβα των δεκαετιών, από το ίδιο το κίνημα, τον αγώνα, διαδήλωσαν για το δικαίωμα να είσαι πολιτισμένος εργάτης. Μουσικά συγκροτήματα, θεατρικά σχήματα, σκηνοθέτες, ποιητές, λογοτέχνες, συνθέτες,


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

“Το πραγματικό υλικό, αν δεν ζυμωθεί με ευαισθησία και έμπνευση, δεν κάνει έργο τέχνης”

Μια μικρή “γεύση” απ' όσα θα... ακολουθήσουν στο “Στέκι”, δόθηκε απ' το σύντομο καλλιτεχνικό πρόγραμμά που παρουσιάστηκε στην εκδήλωση των εγκαινίων. Μέλη της ΚΝΕ διάβασαν και απήγγειλαν κείμενα και ποιήματα των Μπρεχτ, Χικμέτ, Μαγιακόφσκι, Ρίτσου, Λειβαδίτη, Αναγνωστάκη. Τραγούδησαν επίσης ποιήματά τους μελοποιημένα από τους Μικρούτσικο, Λεοντή και Τσαγκάρη.

χορογράφοι, εικαστικοί δούλεψαν, δημιούργησαν στις γειτονιές, στις πόλεις, στα εργοστάσια, στους τόπους δουλειάς, στις σχολές, κάποιοι έγιναν γνωστοί ευρύτερα, σε όλη τη χώρα, διεθνώς, χωρίς όμως να αφομοιωθούν από τη βιομηχανία θεάματος, που παράγει άβουλα όντα τραπεζικών λογαριασμών και υπηρέτες πλουτοκρατών.

Η υψηλότερη διάσταση της δημιουργίας επιτυγχάνεται όταν το ταλέντο και η ταξική συνείδηση συναντώνται Ο Ναζίμ Χικμέτ επεσήμανε ότι πρέπει να κάνουμε τέχνη που να γίνεται μια από τις αναγκαίες πηγές γνώσης της ζωής. Πάντα θύμιζε τι έγραφε η Κρούπσκαγια, στις αναμνήσεις της για τον Λένιν: ότι για τον Λένιν, η ρούσικη λογοτεχνία ήταν μία από τις πηγές της γνώσης της πραγματικότητας. Να γράφουμε ποιήματα, μυθιστορήματα, θεατρικά έργα, που να έχουν αυτή την αρετή, έλεγε. Η τέχνη έχει αναμφίβολα ευρύ πεδίο, αντανακλά πολλούς τομείς της ανθρώπινης ζωής και εμπειρίας. Την αγάπη για την φύση, μπορεί να αναδεύει σκέψεις, αγωνίες, ερωτηματικά, μπορεί να εκφράζεται ανάλαφρα, ρομαντικά ή με ένταση, να είναι διακοσμητική και ευχάριστη, να γίνεται κραυγή για το δίκιο, να εκφράζει την οργή σε ένα θέατρο του δρόμου ή σε μια ραπ μελωδία. Αλλά από όλες τις ποικιλομορφίες της, η τέχνη αγγίζει το ύψιστο σημείο της όταν είναι κοινωνική και πολιτική. Ο διάσημος μεξικάνος τοιχογράφος, ζωγράφος, Ντιέγκο Ριβέρα, συνήθιζε να λέει: «αν δεν είναι προπαγάνδα, δεν είναι τέχνη», όσο κι αν αυτό μπορεί όντως να ακούγεται ακραίο σε ορισμένους. Ο Ένγκελς έλεγε ότι οι ποιητές προαισθά-

νονται το μέλλον. Αν όμως είναι ικανοί να προαισθάνονται το μέλλον, τότε μπορούν και να οσφραίνονται πολύ καλύτερα ακόμα, και τα προβλήματα του παρόντος. Η υψηλότερη διάσταση της δημιουργίας επιτυγχάνεται όταν το ταλέντο και η ταξική συνείδηση συναντώνται στο παρόν για να παράγουν «προπαγάνδα» για την οριστική απελευθέρωση του ανθρώπου. Δηλαδή, η καλλιτεχνική δημιουργία να γίνεται πράξη, να μετουσιώνεται σε σπέρμα ζωής για τους περισσότερους κι έτσι να βγαίνει το μήνυμα της καταξίωσης του ανθρώπου. Η καταξίωση που λέει ΝΑΙ στη ζωή, αντιστεκόμενη στο θάνατο. Που λέει ΝΑΙ στην ελευθερία, αντιστεκόμενη στην δουλεία. ΝΑΙ στην αλήθεια, αντιστεκόμενη στον σκοταδισμό και το παράλογο. ΝΑΙ στην δικαιοσύνη, αντιστεκόμενη σε κάθε είδους αυταρχισμό και εκμετάλλευση. ΝΑΙ στο μέλλον, αντιστεκόμενη στην οπισθοδρόμηση και την απαισιοδοξία. Σε τελευταία ανάλυση, η τέχνη που βρίσκεται σε συμπόρευση με τις κινητήριες δυνάμεις της ιστορίας, αντιστεκόμενη στο τυφλό και το τυχαίο. Έτσι ώστε να φτάσουμε στο σημείο της εξέλιξης της κοινωνίας, της ανθρωπότητας, στον σοσιαλισμό- κομμουνισμό, όπου θα πάρει πρακτικό βαθύτερο νόημα η ρήση του Γκόρκι «ηθική του μέλλοντος θα είναι η αισθητική». Ο καπιταλισμός έχει μετατρέψει την τέχνη σε όπλο επιβολής του στον πολιτισμό. Η επιλογή η δική μας, είναι η μετατροπή της τέχνης σε ένα όπλο ενάντια στην σαπίλα του καπιταλισμού και την αστική επιρροή κι εδώ οι κομμουνιστές και οι κομμουνίστριες έχουμε σημαντικό ρόλο να παίξουμε.

(...) Θα ήθελα να θυμίσω κάποια ιστορία διδακτική και για το σήμερα που έλεγε ο παλαίμαχος κομμουνιστής, Γιάννης Χαρατσίδης: Κάποτε, τέλη της δεκαετίας του '50, πήρε ένα γράμμα από ένα νεαρό αγροτόπαιδο που του έλεγε ότι θέλει να γίνει ηθοποιός και ζητούσε να τον συμβουλέψει πώς. Του απάντησε, καθώς τον ήξερε πολύ καλά, και αυτόν και όλη τη οικογένειά του, ότι αυτή είναι μια δύσκολη δουλειά, που θέλει ταλέντο, μόρφωση και εκπαίδευση και από ότι ξέρει εκείνος δεν καλύπτει αυτές τις απαιτήσεις. Ο νέος πικράθηκε φαίνεται και παραπονέθηκε σε συγγενείς του λέγοντας: -Τι, ούτε να φιλάμε δεν ξέρουμε; Αυτό μέχρι τότε είχε δει ή καταλάβει από τον κινηματογράφο, τον πρωταγωνιστή να φιλά την πρωταγωνίστρια. Μια παρεξήγηση που συνοδεύει όσους δεν έχουν το χάρισμα της αυτογνωσίας και της μετριοφροσύνης. Τριάντα περίπου χρόνια μετά το παραπάνω περιστατικό, δηλαδή κάπου στη δεκαετία του '80, ένας επιμορφωτικός σύλλογος νέων ενός μεγάλου χωριού της Αττικής, παρακάλεσε τον Γ. Χαρατσίδη να συμμετάσχει στην κριτική επιτροπή ενός ποιητικού διαγωνισμού που ο σύλλογος προκήρυξε ανάμεσα στα μέλη του. Στη συλλογή που τυπώθηκε και κυκλοφόρησε με τα καλύτερα ποιήματα του διαγωνισμού, προτάχθηκαν κρίσεις και σχόλια των μελών της επιτροπής. Να τι είπε εκεί ο Χαρατσίδης: «Οι νεοσσοί που δοκιμάζουν τα φτερά τους στον α΄ ποιητικό διαγωνισμό… να μην ξεχνούν ότι έχει και παραπάνω ύψη να πετάξουν, ότι η τέχνη είναι πολύ απαιτητική φίλη και ανάγκη, ότι το καλό γράψιμο περνάει μέσα από το πολύ και σωστό διάβασμα του προοδευτικού βιβλίου. Το καλό ψωμί γίνεται από καλό αλεύρι και καλό ζύμωμα και καλό φούρνο- ψήσιμο. Μην κουράζεσθε ποτέ να ζυμώνετε, να επεξεργάζεστε το υλικό σας. Κάτι βγάζει η μέλισσα και βάζει στο νέκταρ και το μετατρέπει σε μέλι. Στο νέκταρ της πραγματικότητας, εάν δεν έχετε να βάλετε

19

ταλέντο, δεν θα κάνετε τέχνη. Κάθε ήχος δεν είναι μελωδία. Ο ήχος έχει άλλες λειτουργίες, αλλά η μελωδία αιχμαλωτίζει. Μάθετε την ποιητική μουσική. Στην τέχνη δεν ισχύουν οι κανόνες της στατιστικής. Καλύτερα λίγα και καλά παρά πολλά και άσχημα». Κι επειδή επρόκειτο για χωριό που έβγαζε καλό και πολύ κρασί να επισημάνουμε ότι: «Ο γλυκερός μούστος χωρίς ζύμωση δεν γίνεται ευφραντικό κρασί. Το πραγματικό υλικό, αν δεν ζυμωθεί με ευαισθησία και έμπνευση, δεν κάνει έργο τέχνης». Ας κρατήσουμε αυτές τις σκέψεις, αυτά τα λόγια, αυτή την πείρα.

Το “Στέκι” να γίνει κυψέλη δημιουργίας και ανάτασης για τους νέους και τις νέες Ας μην επαναπαυόμαστε, να ψάχνουμε, να αναζητάμε συνεχώς νέους τρόπους επικοινωνίας με τη νεολαία, πλάι στους δοκιμασμένους, φροντίζοντας να έχουμε την στέρεη άποψή μας και να την μεταφέρουμε για προβληματισμό, με ανοικτό μυαλό, πλατιά σε όλους και όλες, όσους θέλουν να βρεθούν μαζί μας, να δημιουργήσουμε, να αγωνιστούμε, να ομορφύνουμε τη ζωή μας. Μέσα από την μελέτη, το τραγούδι, τη μουσική, το θέατρο, το χορό, τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική, τη χαρακτική, την ποίηση, τη λογοτεχνία. Ας γίνει αυτό το στέκι που παραχώρησε το ΚΚΕ στην ΚΝΕ, κυψέλη δημιουργίας και ανάτασης για τους νέους και τις νέες. Στην πορεία για τον γιορτασμό των 100 χρόνων από την ίδρυση του ΚΚΕ και των 50 χρόνων από την ίδρυση της ΚΝΕ που συμπληρώνονται το 2018, ας δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας για να κάνουμε πράξη το σύνθημα των 100χρονων: «Με το λαό για το σοσιαλισμό», διανθισμένο με το στίχο του μεγάλου κομμουνιστή ποιητή μας, Γιάννη Ρίτσου: «Σεμνή υπογραφή του λαού μας στις λεωφόρους του μέλλοντος». Καλή δύναμη, νέες επιτυχίες σε όλους και όλες.

Στην εκδήλωση των εγκαινίων βραβεύτηκε η ΤΟ Κατάρτισης της ΟΠ Αττικής της ΚΝΕ για την προσφορά των μελών της στην δημιουργία του “Στεκιού”.


20

Τα καλά και συμφέροντα... για ενδεχόμενο νέας σύγκρουσης στην Ουκρανία

Σ

τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών στην περιοχή της Ουκρανίας, ξεχωρίζει ο αντικομμουνιστικός νόμος-έκτρωμα που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο της χώρας στις 9 Απρίλη, στα πλαίσια της προώθησης της ανιστόρητης θεωρίας των δύο άκρων, για την ταύτιση φασισμού-κομμουνισμού. Με βάση το νόμο αυτό, κινδυνεύουν με ποινές κάθειρξης έως και 10 ετών όσοι ασπάζονται την κομμουνιστική ιδεολογία, χρησιμοποιούν τη σημαία και τον ύμνο της ΕΣΣΔ, ενώ ανοίγει ο δρόμος για την καταστροφή σοβιετικών μνημείων και τη μετονομασία πόλεων. Παράλληλα, την ίδια μέρα, υπερψηφίστηκε νόμος που ηρωοποιεί τους ντόπιους φασίστες του “Ουκρανικού Απελευθερωτικού Στρατού”, δηλαδή τους συνεργάτες των ναζί στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον... Πληθαίνουν συνεχώς τα σενάρια για το ενδεχόμενο νέας γενικευμένης πολεμικής σύγκρουσης στις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας από την αντιδραστική κυβέρνηση του Κιέβου. Τα σημάδια πολλά: Οι συνεχείς παραβιάσεις της “συμφωνίαςσυμβιβασμού” που υπογράφηκε στο Μινσκ της Λευκορωσίας τον περασμένο Φλεβάρη και η παρατεταμένη καθυστέρηση πολιτικής διευθέτησης του ζητήματος. Η απροκάλυπτη επέμβαση ΗΠΑ-ΝΑΤΟ στην περιοχή, με την παροχή στρατιωτικής εκπαίδευσης σε Ουκρανούς στρατιώτες της εθνοφρουράς, στρατιωτικού εξοπλισμού και βαρέων όπλων, όπως επίσης και οι ολοένα αυξανόμενες στρατιωτικές ασκήσεις σε Μαύρη Θάλασσα και Λιθουανία. Τα στοιχεία που διαρρέουν και από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, κάνουν λόγο για την ύπαρξη 300 Αμερικανών αλεξιπτωτιστών στη δυτική επαρχία του Λβιβ που θα αξιοποιηθούν για την εκπαίδευση 900 Ουκρανών στρατιωτών, ενώ η Ρωσία διαθέτει στρατιωτική δύναμη 50 χιλιάδων και 420 τεθωρακισμένων, στα σύνορα των επαρχιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Η ουκρανική κυβέρνηση, με τις ευλογίες βέβαια από ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, κινείται στις ίδιες ράγες του αντικομμουνισμού με τις αντίστοιχες κυβερνήσεις των Βαλτικών χωρών (Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία), της Πολωνίας, της Ουγγαρίας, της Τσεχίας και της Σλοβακίας, χώρες στις οποίες μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές, ο αντισοβιετισμός καλά κρατεί. Παρόμοιοι αντικομμουνιστικοί νόμοι και η στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων σε πολίτες ρωσικής καταγωγής στις χώρες αυτές, είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα. Έτσι και στην περίπτωση της Ουκρανίας, γίνεται ξεκάθαρα προσπάθεια για την ενσωμάτωση της χώρας στους σχεδιασμούς ΕΕ και ΝΑΤΟ, με στόχο την απεξάρτηση της ουκρα-

νικής οικονομίας από τα ρωσικά μονοπώλια και τη μείωση της γενικότερης επιρροής της Ρωσίας. Να λοιπόν πώς χρησιμοποιεί ο καπιταλισμός το εργαλείο του αντικομμουνισμού, προκειμένου να προωθήσει τα συμφέροντα των μεγάλων ιμπεριαλιστικών ενώσεων ΗΠΑΝΑΤΟ-ΕΕ. Σιγή... ιχθύος σχετικά με το νόμο-έκτρωμα κράτησε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ενταγμένη πλήρως στον ρόλο της ως μέλους της ΕΕ, που έχει ανακηρύξει σε επίσημη ιδεολογία της τον αντικομμουνισμό. Εδώ φαίνεται μάλλον πως η πολυδιαφημιζόμενη “πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική” που εγκωμιάζεται από τα στελέχη της συγκυβέρνησης “μπατάρει” προς την πλευρά της εξυπηρέτησης των συμφερόντων των ιμπεριαλιστικών οργανισμών ΕΕ-ΝΑΤΟ-ΗΠΑ στην περιοχή της Ουκρανίας. Καμία έκπληξη...

Εκρηκτική η κατάσταση με τις διώξεις κομμουνιστών Σύμφωνα με τα όσα έχουν καταγγελθεί τον τελευταίο χρόνο σχετικά με τις διώξεις που έχουν ασκηθεί σε βάρος νέων κομμουνιστών στην Ουκρανία, ενδεικτικά αναφέρουμε: Ο Denis Chubakha, μέλος της ΚΕ της Λενινιστικής Κομμουνιστικής Ένωσης Νεολαίας Ουκρανίας (LCYUU), απήχθη στην ελεγχόμενη από τον ουκρανικό στρατό επαρχία του Ντονέσκ, με κατηγορία την οργάνωση διαμαρτυριών ενάντια στην κατάχρηση εξουσίας εκ μέρους των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Ο Α’ Γραμματέας της Περιφερειακής Επιτροπής του Λουγκάνσκ της LCYUU, Alexander Efimov, ενώ η περιοχή βρισκόταν υπό τον έλεγχο των αρχών του Κιέβου, χτυπήθηκε βάναυσα για την συμμετοχή του σε κινητοποιήσεις τον Μάρτη του 2014. Το μέλος της ΚΕ της LCYUU Sergei Kucher, χτυπήθηκε κατά την διάρκεια του συλλαλητηρίου ενάντια στην κατάργηση των προγραμ-

Στρατιωτική δύναμη 300 αλεξιπτωτιστών έχει σταλεί στην δυτική Ουκρανία για την εκπαίδευση 900 στρατιωτών της ουκρανικής εθνοφρουράς.

μάτων κοινωνικής στήριξης που πραγματοποιούνται από την κυβέρνηση του Κιέβου. Συγκεντρωτικά, περίπου 1500 κομμουνιστές και μέλη της LCYUU έχουν εγκαταλείψει τη χώρα για την αποφυγή διώξεων, 48 είναι νεκροί, 152 αγνοούνται και γύρω στους 300 βρίσκονται υπό ανάκριση, κατηγορούμενοι για εγκληματικές ενέργειες.

Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ εκφράζουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους Από την πρώτη στιγμή, με βάση τις πρόσφατες εξελίξεις, οι δυνάμεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ έδειξαν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους προς τον ουκρανικό λαό, με την πεποίθηση ότι θα βάλει φρένο στα αντικομμουνιστικά σχέδια που του επιβάλλουν. Σε κινητοποίηση διαμαρτυρίας στην ουκρανική πρεσβεία της Αθήνας, στην οποία συμμετείχαν αντιπροσωπεία του ΚΚΕ και της ΚΝΕ με επικεφαλής τον Κώστα Παπαδάκη, μέλος της ΚΕ και ευρωβουλευτή του Κόμματος, παραδόθηκε στον πρέσβη η επιστολή του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα, που απευθύνεται προς τον πρόεδρο της Ουκρανίας Πιοτρ Ποροσένκο. Στην επιστολή του ΓΓ, χαρακτηριστικά αναφέρεται: «Οι αποφάσεις αυτές αποτελούν πρόκληση για όσους αγωνίστηκαν ενάντια στο τέρας του φασισμού. Είναι βλασφημία στα εκατομμύρια των ανθρώπων, που έδωσαν την ζωή τους στη μάχη με το φασισμό, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Ιμπεριαλιστικού Πολέμου. Αποσκοπούν στην απαράδεκτη εξίσωση της Σοβιετικής Ένωσης με τη ναζιστική Γερμανία, την ώρα που είναι πασίγνωστη η συνεισφορά της ΕΣΣΔ, που με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές, σήκωσε το βάρος του πολέμου κατά του φασισμού. Η υπογραφή από μέρους σας των παραπάνω απαράδεκτων νομοθετημάτων θα σημαίνει την προώθηση μιας καταδικασμένης από

τους λαούς ανιστόρητης επιλογής που σας φέρνει με αντιπαράθεση με το δικαίωμα στην πολιτική δράση, με τα λαϊκά δικαιώματα, αναλαμβάνοντας μεγάλες ευθύνες». Μπροστά στην επέτειο για την συμπλήρωση 70 χρόνων από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών, εντείνουμε την παρέμβασή μας για να μην περάσει η αντικομμουνιστική νομοθεσία και καλούμε κάθε νέα και νέο να μη νομιμοποιήσει στη συνείδησή του την προσπάθεια που γίνεται από την αστική τάξη για την ταύτιση φασισμού-κομμουνισμού. Καλούμε τη νεολαία στην Ελλάδα, την Ουκρανία και τις υπόλοιπες χώρες γνωρίσουν την ιστορία και τις κατακτήσεις της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, να οργανώσουν την πάλη τους με κατεύθυνση αποδέσμευσης από τις λυκοσυμμαχίες ΕΕ και ΝΑΤΟ, για την οικοδόμηση της κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, τη σοσιαλιστική κοινωνία.

Φωτογραφία από την πρόσφατη κινητοποίηση δυνάμεων του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στην ουκρανική πρεσβεία, κατά την οποία επιδόθηκε στον πρέσβη η επιστολή του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα προς τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Πιοτρ Ποροσένκο.


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

21

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Το εκμεταλλευτικό σύστημα στερεί από τους νέους το δικαίωμα στη ζωή

Κ

ατά τη διάρκεια της 11ης Ευρωπαϊκής Συνάντησης Κομμουνιστικών Νεολαιών, πραγματοποιήθηκε σεμινάριο με θέμα: «Ο αγώνας ενάντια στην ανεργία των νέων, την επισφαλή εργασία και την επίθεση στην Τεχνική Εκπαίδευση. Η απάντησή μας στην κρίση». Ακολουθούν ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία για τη ζωή της νεολαίας στην Ευρώπη, που φανερώνουν την ενιαία στρατηγική των μονοπωλίων και της ΕΕ σε όλες τις χώρες ανεξάρτητα από το μίγμα της οικονομικής πολιτικής απέναντι στην εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα και τα παιδιά τους, όπως τα περιέγραψαν στις παρεμβάσεις τους οι εκπρόσωποι των ΚΝ.

Άνεργοι, NEETs, απλήρωτοι, εξαντλημένοι, μετανάστες... Σε μία από τις παραπάνω “ομάδες” ανήκει η πλειοψηφία των νέων στην Ευρώπη. Άλλωστε, το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας προέρχεται, ανήκει ή προσεγγίζει την εργατική τάξη. Σήμερα, 14 εκατομμύρια νέοι σ’ όλη την ΕΕ ζουν σε όλο τους το μεγαλείο τις "ελευθερίες" του καπιταλισμού: όχι μόνο είναι άνεργοι, αλλά έχουν πεταχτεί εκτός σχολείου, επαγγελματικών ή πανεπιστημιακών σχολών, είναι δηλαδή οι αποκαλούμενοι NEETs (Not in Education, Employment or Training). Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ζουν πάνω από 6 εκατομμύρια νέοι έως 25 ετών. Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την Ισπανία και την Ελλάδα, όπου 2 στους 3 νέους είναι άνεργοι. Στην Ιταλία π.χ. η ανεργία στους νέους είναι πάνω από 40%. Σε περιοχές της Νότιας Ιταλίας η ανεργία των νέων αγγίζει το 60%. Στη Σερβία, που δεν έχει προσχωρήσει στην ΕΕ, η πραγματική ανεργία είναι περίπου 25% και σε αυτό ίσως θα μπορούσαμε να προσθέσουμε το 10% του εργατικού δυναμικού που δουλεύει χωρίς να πληρώνεται για μήνες. Στην Τσεχία, επισήμως 1 στους 5 νέους βρίσκεται στην ανεργία, μία λέξη την οποία ο λαός της Τσεχοσλοβακίας αγνοούσε στα χρόνια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Μάλλον και γι’ αυτό το λόγο το 40% των πιο φτωχών νέων και των σπουδαστών σε σχολές μαθητείας έχουν θετική γνώμη για το σοσιαλισμό. Από τη μία λοιπόν, μεγαλώνουν οι στρατιές των ανέργων και των NEETs, ενώ από την άλλη για τους νέους που βρίσκονται στην παραγωγή επεκτείνεται ο θεσμός της κινητικότητας και της πρακτικής, με την παράλληλη εντατικοποίηση της δουλειάς. Όλοι θυμούνται τον 21χρονο Γερμανό φοιτητή

που πέθανε από εξάντληση στο Λονδίνο, μετά από 72 ώρες συνεχούς εργασίας, στο πλαίσιο της πρακτικής του. Στη Βρετανία, (ισχυρή καπιταλιστική δύναμη, που συμμετέχει στην ΕΕ, χωρίς ευρώ αλλά με δικό της εθνικό νόμισμα), σύμφωνα με στοιχεία της κυβέρνησής της, ένας στους έξι (17%), δηλαδή πάνω από 1 εκατομμύριο νέοι (ηλικίας 16-24 ετών) είναι NEETs. Όμως, την ίδια στιγμή με όρους ελαστικής εργασίας δουλεύουν πάνω από 8 εκατομμύρια ή το 27% των εργαζομένων. Διευρύνονται τα ακόμα πιο ελαστικά “zero hours contracts”, τα οποία είναι συμβόλαια που δεσμεύουν τους εργαζόμενους να δουλεύουν οποιαδήποτε στιγμή το ζητάει η επιχείρηση, χωρίς κατώτατο όριο ωρών και αποδοχών. Η εξαντλητική δουλειά είναι κανόνας, ιδιαί-

Το σήμα της 11ης Συνάντησης Κομμουνιστικών Νεολαιών της Ευρώπης.

τερα στους κλάδους με άνοδο, όπως π.χ. στην Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελλάδα είναι ο τουρισμός, ή η πολύωρη δουλειά μέχρι και για 12 ώρες για ψίχουλα στις διάφορες τηλεφωνικές εταιρείες. Στη Γερμανία, "τη νικήτρια της κρίσης" όπως την παρουσιάζει η κυβέρνησή της προς το γερμανικό λαό, με πλούτο τρισεκατομμυρίων ευρώ που παράγουν οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι ξεπερνούν τα 2,5 εκατομμύρια. Η ανεργία ποσοστιαία δεν είναι τόσο μεγάλη όσο σε άλλες χώρες, είναι στο 5%, όμως αυτό γίνεται επειδή 8 εκατομμύρια (κυρίως νέοι, και βασικά γυναίκες) απασχολούνται στα λεγόμενα “mini jobs”, με μερική απασχόληση και 450 ευρώ μισθό. Περίπου 300.000 νέοι κάθε χρόνο εντάσσονται στη μαθητεία, πηγαίνοντας σε κάποιο χώρο δουλειάς με πολύ χαμηλούς μισθούς (για δεκάδες χιλιάδες νέους δεν ξεπερνούν τα 500 ευρώ, που με βάση το κόστος ζωής στη Γερμανία είναι κυριολεκτικά ψίχουλα) και την υπόλοιπη μέρα στη σχολή. Οι αστικές κυβερνήσεις και η Ευρωπαϊκή Ένωση αξιοποιούν το μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας που είναι σύμφυτο με τον καπιταλισμό, για να προωθήσουν πιο μαζικά τις επισφαλείς συμβάσεις απασχόλησης, για να χτυπήσουν τα όποια εναπομείναντα εργατικά δικαιώματα, για να εντείνουν την εκμετάλλευση. Χρησιμοποιούν το νέο ηλικιακά εργατικό δυναμικό για να τσακίσουν τα δικαιώματα των “παλιών” και τελικά ολόκληρης της εργατικής

Οι αστικές κυβερνήσεις και η Ευρωπαϊκή Ένωση αξιοποιούν το μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας που είναι σύμφυτο με τον καπιταλισμό, για να προωθήσουν πιο μαζικά τις επισφαλείς συμβάσεις απασχόλησης, για να χτυπήσουν τα όποια εναπομείναντα εργατικά δικαιώματα, για να εντείνουν την εκμετάλλευση

Από τις εργασίες της συνάντησης.

τάξης. Το παρουσιάζουν ως “λύση”. Πράγματι έτσι είναι για τους καπιταλιστές, ώστε να ξεπεράσουν την κρίση με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες. Στην Κύπρο π.χ., κυβέρνηση και εργοδότες αξιοποιούν το σύνθημα “το καλό της οικονομίας” (κάτι σαν το δικό μας “λιτό βίο”) και ουσιαστικά ανοίγουν το δρόμο για την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, αξιοποιώντας τη μεγάλη ανεργία. Στην Ιταλία, η κυβέρνηση Ρέντσι ξήλωσε όποιους νόμους εγγυώνταν κάποια εργασιακά δικαιώματα και το παρουσίασε μάλιστα ως προσπάθεια για την ενίσχυση της απασχόλησης. Το αποτέλεσμα είναι μεγάλες νεολαιίστικες μάζες να τριγυρνούν ανάμεσα στην ανεργία, την επισφαλή εργασία και τη μετανάστευση. Το 2014, για πρώτη χρονιά μετά το 1973, μετανάστευσαν από την Ιταλία πιο πολλοί από όσους μετανάστευσαν προς αυτή.

Καθήκον των Κομμουνιστικών Νεολαιών η οργάνωση της πάλης Είναι σημαντικό ότι στο συγκεκριμένο σεμινάριο δεν έγινε απλώς μια περιγραφή της κατάστασης, αλλά ανταλλάχθηκε πείρα από τη δράση των Κομμουνιστικών Νεολαιών στα διάφορα τμήματα της νεολαίας. Στο επίκεντρο της συζήτησης τέθηκε αυτό που η ΚΝΕ σημείωσε στην παρέμβασή της, ότι «σε κάθε βήμα πρέπει να ψάχνουμε με ποιον τρόπο, με ποιες μεθόδους θα αναπτύσσουμε γνωριμία και θα σταθεροποιούμε τις σχέσεις μας με τους νέους και τις νέες που εντάσσονται πλέον στην παραγωγή. Πρέπει συνεχώς να αποκτάμε την ικανότητα, για να αναδεικνύουμε τα ασυμφιλίωτα, ανειρήνευτα συμφέροντα της εργατικής και της αστικής τάξης, την αναγκαιότητα του αγώνα, παίρνοντας υπόψη την κοινωνική πείρα, τις φοβίες και τις αναστολές που έχουν πολλοί νέοι εργαζόμενοι». Κατά την συζήτηση στο σεμινάριο ήταν κοινός τόπος ότι δεν παίρνει αναβολή το καθήκον, παρά τις μεγάλες και υπαρκτές, αντικειμενικές και υποκειμενικές δυσκολίες, να ενταθούν οι προσπάθειες για δυνατές Κομμουνιστικές Νεολαίες, ριζωμένες στους τόπους δουλειάς, στους χώρους της Τεχνικής Εκπαίδευσης, στις λαϊκές γειτονιές, όπου εργάζεται, σπουδάζει και ζει η νεολαία. Κάτι που είναι όρος για την ενδυνάμωση και αναζωογόνηση του εργατικού – λαϊκού κινήματος στην Ευρώπη.


22

10 χρόνια απ’ τον θάνατο του σ. Χαρίλαου Φλωράκη

“Οι ζευγάδες φεύγουν, η σπορά μένει”

Δ

έκα χρόνια πέρασαν από εκείνη την Κυριακή, 22 Μάη του 2005. Ήταν η μέρα που ο Χαρίλαος Φλωράκης έφυγε απ’ την ζωή, που η αγωνιστική ζωή του έφτασε στο τέλος της. Απ’ τα μικρά του χρόνια μπήκε στον αγώνα, έδωσε όλη τη ζωή του στο Κόμμα και κατέκτησε τον τίτλο του λαϊκού ηγέτη σε όλα τα επίπεδα του αγώνα, ως συνδικαλιστής, ως καπετάνιος Γιώτης, μαχητής του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ, ως φυλακισμένος και εξόριστος, ως Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ. Ο Χαρίλαος Φλωράκης συνέβαλε καίρια, ώστε να σταθεί το Κόμμα μετά από πολλά χρόνια παρανομίας, έδωσε σκληρή μάχη ενάντια στην προσπάθεια διάλυσης του Κόμματος από τις οπορτουνιστικές δυνάμεις την περίοδο ’89-’91. Στάθηκε όρθιος, όταν άλλοι υποχωρούσαν. Στα 10 χρόνια απ’ το θάνατό του, τιμώντας την διαδρομή του σ. Χαρίλαου στον αγωνα, την προσφορά του στο Κόμμα και στο κίνημα, δημοσιεύουμε αποσπάσματα από ομιλίες, συνεντεύξεις και κείμενά του -που παρότι γράφτηκαν χρόνια πριν, διατηρούν ατόφια και ολοζώντανη την αξία τους.

Μια ζωή αγώνες, 1914 - 2005

Ο Χαρίλαος Φλωράκης γεννήθηκε το 1914 στη Ραχούλα, στα Θεσσαλικά Άγραφα. Σε ηλικία 15 χρονών οργανώνεται στην ΟΚΝΕ, αποκτά την πρώτη επαφή με το Μαρξισμό-Λενινισμό. Το 1932, τελειώνοντας το Γυμνάσιο, κατεβαίνει στην Αθήνα και πιάνει δουλειά ως τηλεγραφητής, όπου πρωτοστατεί στη συνδικαλιστική, ταξική πάλη. Το 1941 γίνεται μέλος του ΚΚΕ. Λίγο αργότερα περνά στην παρανομία, γίνεται ο θρυλικός ταγματάρχης Γιώτης και δίνει σκληρές μάχες μέσα από τις γραμμές του ΕΛΑΣ και αργότερα του ΔΣΕ. Το 1949 εκλέγεται μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Με την ήττα στον εμφύλιο, παίρνει το δρόμο της αναγκαστικής προσφυγιάς στην Ανατολική Ευρώπη. Το 1954 επιστρέφει παράνομα, συλλαμβάνεται και δικάζεται για κατασκοπία. Φυλακίζεται ως το 1966, ενώ ένα χρόνο αργότερα εξορίζεται στη Γυάρο και τη Λέρο ως το 1971, οπότε διαφεύγει στο εξωτερικό. Το 1972 εκλέγεται στο Πολιτικό Γραφείο και έπειτα πρώτος Γραμματέας της ΚΕ, θέση στην οποία επανεκλέχθηκε σε όλα τα Συνέδρια ως το 1989. Με τη μεταπολίτευση, παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανασύσταση του Κόμματος μετά από 27 χρόνια παρανομίας. Την περίοδο ’89- ’91 θα συμβάλει καθοριστικά στην υπεράσπιση του Σοσιαλισμού, στη διαφύλαξη του επαναστατικού χαρακτήρα του ΚΚΕ. Ως και την τελευταία στιγμή, ήταν στην πρώτη γραμμή σε κάθε λαϊκό αγώνα, σε κάθε μάχη που έδωσε το Κόμμα.

Φωτογραφία σπουδαστών της Σχολής των ΤΤΤ (Ταχυδρομεία, Τηλέγραφοι, Τηλέφωνο), κατά την διάρκεια αποχής απ' το μάθημα το σχολικό έτος 1933 – 34. Ανάμεσα τους, ο 19χρόνος τότε ΟΚΝίτης Χαρίλαος Φλωράκης.

«Να μελετάτε… »

Για την αξία της μελέτης της επαναστατικής θεωρίας, του Μαρξισμού-Λενινισμού σε συνδυασμό με την επαναστατική πράξη, αλλά και για την αξία της καθημερινής δουλειάς, τη μάχη με τα εμπόδια, ο Χαρίλαος Φλωράκης σημείωνε στο 8ο Συνέδριο της ΚΝΕ, το Δεκέμβρη του 2001: «Συνήθως οι νέοι είναι αυθόρμητοι, ανυπόμονοι, ελάχιστα εγκρατείς, αφάνταστα ενθουσιώδεις, ορμητικοί, κι όλα αυτά τους κάνουν να νομίζουν υποσυνείδητα ότι ο κόσμος όλος αρχίζει με αυτούς και τελειώνει με αυτούς. Δεν θέλω να πιστεύω ότι οι KNίτισσες και οι KNίτες έχουν αυτή την εντύπωση για τον εαυτό τους, αλλά επειδή και εσείς νέοι είστε, σίγουρα σας αγγίζει ορισμένες φορές αυτή η ατέρμονη αυτοπεποίθηση, με αποτέλεσμα να υποτιμάτε την πείρα των άλλων και τα διδάγματα της Ιστορίας. Mην το κάνετε αυτό το λάθος. Mελετήστε σε βάθος την ιστορία του Kόμματος, μελετήστε σε βάθος την ιστορία του εργατικού κινήματος. Nα διδάσκεστε πάντοτε από τις μάζες, από τη ζωή, την εμπειρία και τη δράση τους. Nα φυλάτε ως κόρη οφθαλμού τη θεωρία, να τη μελετάτε σε βάθος, να την καλλιεργείτε και να την αναπτύσσετε, αλλά μην την αποσπάτε ποτέ από την πραγματικότητα. Χωρίς επαναστατική θεωρία δεν υπάρχει επαναστατική πράξη, έλεγαν οι κλασικοί, οι οποίοι επίσης πρόσθεταν ότι κριτήριο για την αλήθεια κάθε θεωρίας είναι η πράξη». «Στην πορεία της ζωής σας και του αγώνα σας, θα ζήσετε στιγμές ανάτασης, άνοδο του κινήματος. Aλλά η κίνηση προς τα μπρος δεν είναι πάντα γρήγορη όσο θέλουμε ή πάντα ανοδική. Kαι τα “άγονα” χρόνια, τα χρόνια της μονότονης καθημερινής δουλειάς, δεν είναι ευκαταφρόνητα. H πιο σπουδαία ικανότητα για τον κομμουνιστή είναι αυτή να μπορεί να δουλεύει με συνέπεια και με ενθουσιασμό, θα ‘λεγα, στην καθημερινή μονότονη κατάσταση και να ξεπερνά μέρα με τη μέρα το ένα εμπόδιο ύστερα από το άλλο. H ικανότητα να διατηρεί τον ενθουσιασμό του μπροστά στα εμπόδια που η πρακτική ζωή βάζει μπροστά του κάθε μέρα, κάθε ώρα. Nα έχει πάντα στο μυαλό του και να μη χάνει από τα μάτια τους τελικούς μεγάλους σκοπούς που παλεύει να πραγματοποιήσει. Μια τέτοια στάση γενναιότητας Ο Καπετάνιος – Γιώτης πάνω στ' άλογο. Ο Χαρίλαος Φλωράκης πρέπει να φιλοδοξεί να κατακτή- έδωσε θρυλικές μάχες ως αξιωματικός του ΕΛΑΣ και αργότερα σει». του ΔΣΕ.


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

Έτσι βαδίζει η ιστορία…

Ο Χαρίλαος Φλωράκης, σε σημειώσεις του που γράφτηκαν την περίοδο της αντεπανάστασης, αναδείκνυε την ακλόνητη πίστη στο Σοσιαλισμό, ξεκαθάριζε πως το τέλος της ιστορίας δεν ήρθε και ούτε πρόκειται να έρθει, ότι η ταξική πάλη είναι η κινητήρια δύναμη της ιστορίας. «Σύντροφοι, αν υπάρχει κάποιος ανάμεσά σας που να βιάζεται περισσότερο από όλους τους άλλους να δει το σοσιαλισμό στον τόπο μας, σίγουρα αυτός είμαι εγώ. Πάλεψα 75 χρόνια για το σοσιαλισμό και τώρα που φεύγω, φυσικό και ανθρώπινο είναι να λαχταρώ να τον δω, προτού κλείσω τα μάτια - ενώ όλοι εσείς είστε κατά πολύ νεότεροι και έχετε βάσιμες ελπίδες να τον δείτε. Παρά ταύτα, ούτε τρομαγμένος είμαι, ούτε απελπισμένος. Θα φύγω με τη βεβαιότητα ότι ο σοσιαλισμός -όσες αναποδιές και όσα πισωγυρίσματα κι αν υπάρξουν- τελικά θα φτάσει. Έτσι προχωρούν οι λαοί, έτσι βαδίζει η ιστορία. Καμιά αυτοκρατορία, καμιά αντίδραση και καμιά αντεπανάσταση δεν υπήρξε αιώνια. Γιατί οι μπροστάρηδες των λαών και των εποχών -όπως είμαστε και οι κομμουνιστές- ποτέ δεν σταύρωσαν, όσο βαριά κι αν ήταν η ήττα, τα χέρια. Πάντα έβρισκαν τρόπους να ξαναβάζουν μπροστά τις τροχαλίες της ιστορίας. Άλλωστε, σύντροφοι, τίποτε δεν πάει χαμένο. Και ας μη σας πιάνει πανικός ότι όλα χάθηκαν με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Όσα και να ξηλώσει η αντεπανάσταση, κάτι θα μείνει. Κι αυτό που θα μείνει είναι το προζύμι, η μαγιά, για Ο σ. Χαρίλαος στο βήμα του 4ου Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή. ένα νέο – για πολλά νέα και δυναμικότερα ξεκινήματα…»

Ο χρόνος φθείρει αυτό που πρέπει να φύγει…

«Ο χρόνος φθείρει αυτό που πρέπει να φύγει, ό,τι είναι πραγματικά παλιό και εμποδίζει την εξέλιξη προς τα μπρος. Αντίθετα δυναμώνει και ωριμάζει το νέο, αυτό που ανοίγει το δρόμο για το μέλλον. Η θεωρία, η στρατηγική του ΚΚΕ είναι η επαναστατική αλλαγή, είναι ο σοσιαλισμός, μια ανώτερη, ανθρώπινη κοινωνία.»

Αγώνας, η λέξη κλειδί!

«Αγώνας! Αυτή είναι η λέξη-κλειδί. Γιατί τίποτε δεν μπορεί και δεν πρόκειται να γίνει από μόνο του. Χρειάζεται αέναη πάλη της εργατικής τάξης και των συμμάχων της σε κάθε χώρα – και συντονισμός της πάλης αυτής. Ποιος, τάχα, εργαζόμενος δεν θα ήθελε μια δικαιότερη κοινωνία; Και αυτό είναι το μεγάλο καθήκον για όλους μας: Να ξαναδώσουμε αίγλη στο όραμα του σοσιαλισμού και να αγωνιζόμαστε γι’ αυτό.»

Οι ζευγάδες φεύγουν…

«Οι ζευγάδες φεύγουν, μωρέ! Η σπορά μένει. Και φουντώνει. Και με τους σπόρους στη γη. Και οι κύκλοι επαναλαμβάνονται. Έτσι νόμιζε και η γενιά του 1912-1913, ότι είναι η τελευταία ηρωική γενιά. Και τι θα γίνει ο τόπος μόλις φύγει. Μα ήρθε η γενιά του ’40, η νέα σπορά, και ανέβασε πιο ψηλά τη σημαία του αγώνα. Έτσι λέει κάθε γενιά - ταυτίζοντας τον εαυτό της με την ιστορία. Και λησμονά τη σπορά. Που έρχεται πολύ βαθιά από το παρελθόν και πηγαίνει πολύ βαθιά στο μέλλον. Βλέπεις, μωρέ, αυτά τα νιάτα γύρω σου, που νομίζεις πως είναι ξεστρατισμένα και συμβιβασμένα; Κούνια που σε κούναγε. Μόλις υπάρξει μια σπίθα, αυτά τα νιάτα θα γίνουν πυρκαγιά, θα γίνουν ηφαίστειο. Και θα αποδειχθούν καλύτερα από τη γενιά των πατεράδων τους και των παππούδων τους. Και θα σηκώσουν τη σημαία του αγώνα μέχρι τον ήλιο. Είναι η σπορά, σου λέω...»

23

Αποχαιρετισμός

Αρκετά χρόνια πριν τον θάνατό του, ο σ. Χαρίλαος έγραψε ένα σημείωμα-αποχαιρετισμό, μικρό δείγμα της σεμνότητας και του αγωνιστικού του ήθους, της πίστης του στο Κόμμα του, το ΚΚΕ: «Δεν το ονοματίζω τούτο το χαρτί διαθήκη για το λόγο ότι δεν έχω τίποτα να διαθέσω. Ό,τι βιος είχα το έχω δώσει στο Κόμμα, στο ΚΚΕ με τα γνωστά σύμβολά του, τη Μαρξιστική - Λενινιστική ιδεολογία του, το πρόγραμμά του και τις αρχές του. Πολιτικά δεν έχω επίσης τίποτα να αφήσω. Ό,τι είχα το έδωσα με τη συγκεκριμένη δράση μου. Να αφήσω πολιτικές ορμήνιες δεν το θεωρώ σοβαρό. Θέλω να επιστρέψω και να ταφώ στον τόπο που γεννήθηκα, στο Παλιοζογλώπι και συγκεκριμένα στον Αηλιά, για να ’χω αγνάντιο. Ο τάφος να είναι απλός, μόνο να φραχτεί για να μη με ξεχώσουν τα αγρίμια. Δεν θέλω λόγους και στεφάνια. Αυτά να εκφραστούν με βοήθεια στο Κόμμα. Γεια σας». Ο “Ριζοσπάστης” αναγγέλλει, στο πρωτοσέλιδο του, τον θάνατο του σ. Χαρίλαου.

Επιμορφωτικό Κέντρο“Χαρίλαος Φλωράκης”

Στο σπίτι που ο Χαρίλαος Φλωράκης έζησε τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του ως το θάνατό του και κληροδότησε στο Κόμμα, στεγάζεται το Επιμορφωτικό Κέντρο - Βιβλιοθήκη “Χαρίλαος Φλωράκης”. Το Επιμορφωτικό Κεντρο ιδρύθηκε με Απόφαση της ΚΕ και εγκαινιάστηκε τον Ιούνη του 2007. Ένας σημαντικός όγκος αρχειακού υλικού -που γίνεται προσπάθεια να εμπλουτίζεται συνεχώς- και βιβλίων είναι διαθέσιμος σε κάθε νέο και νέα, ερευνητή και ερευνήτρια προκειμένου να γνωρίσει και να μελετήσει την Ιστορία του ΚΚΕ και του εργατικού-λαϊκού κινήματος. Το ΚΚΕ, με την ίδρυση του Επιμορφωτικού Κέντρου, επιδιώκει η νέα βάρδια της εργατικής τάξης, η “σπορά”, αξιοποιώντας την υπερενηντάχρονη πείρα των “ζευγάδων” να φουντώσει, να καρπίσει, να μεγαλώσει και να ρίξει νέους καρπούς στη γη. Μ’ αυτή την έννοια, στόχος του ΕΚ είναι να μεταλαμπαδεύσει στις νέες γενιές των κομμουνιστών, των νέων αγωνιστών την ιστορική πείρα που πηγάζει απ’ τους αγώνες της εργατικής τάξης και του Κόμματός της. Οι νέοι κομμουνιστές και οι νέες κομμουνίστριες, επισκεπτόμενοι το Κέντρο, μελετώντας τον πλούτο του αρχειακού υλικού που είναι διαθέσιμο, έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν αντικειμενικά την ιστορία του Κόμματος και του εργατικού-λαϊκού κινήματος από “πρώτο χέρι” και όχι μέσα απ’ τη διαστρέβλωση και τον αντικομμουνισμό που κυριαρχεί στα σχολεία και τα πανεπιστήμια. Διεύθυνση: Χαρίλαου Φλωράκη 6 (πρώην Πυθίας) – Χαλάνδρι Τηλ. 2106851129 Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή 9 π.μ. – 5 μ.μ. Πρόσβαση: Με το Μετρό: 250μ. από τη στάση “Αγ. Παρασκευή”. Με το Λεωφορείο: Το λεωφορείο 421 (Αγ. Ανάργυροι – Αγ. Παρασκευή), στάση “Υψηλάντου”. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε τo www.ekxf.gr

Εκδηλώσεις του ΚΚΕ για τα 10 χρόνια απο το θάνατο του Χαρίλαου Φλωράκη Παρασκευή 22 Μάη στις 20:30 στο Επιμορφωτικό Κέντρο "Χαρίλαος Φλωράκης" (Χ. Φλωράκη 6, Χαλάνδρι) Θα μιλήσει ο Δημήτρης Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Κυριακή 24 Μάη στις 12:00 στο σημείο ταφής του σ. Χαρίλαου (Παλιοζογλώπι Καρδίτσας) Θα παρευρεθεί ο Δημήτρης Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Φωτογραφία από πρόσφατη επίσκεψη Οργανώσεων της ΚΝΕ στο Επιμορφωτικό Κέντρο “Χαρίλαος Φλωράκης”.


24

Δραστηριότητα μαθητών μπροστά στα 70 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών

Μάθε την αλήθεια! Γιατί η ιστορία διδάσκει!

Ο

ι μαθητές, τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ, παίρνοντας τη σκυτάλη από τα πετυχημένα Μαθητικά Φεστιβάλ που πραγματοποιήθηκαν τις προηγούμενες μέρες σε όλη την Ελλάδα, οργανώνουν αυτές τις μέρες μια πλούσια δραστηριότητα και παρέμβαση μέσα κι έξω απ’ τα σχολεία, με αφορμή τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών στις 9 Μάη. Στόχος να διαδοθεί σε κάθε σχολείο η πραγματική αλήθεια, να μάθουν οι μαθητές ότι η 9η Μάη δεν είναι η μέρα της Ευρώπης, όπως διδάσκονται στα σχολικά βιβλία, αλλά η μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης των λαών. Να τιμήσουν, να εμπνευστούν και να διδαχθούν από τον αγώνα που έδωσαν οι λαοί εκείνη την περίοδο.

Τα 5μελή και 15μελή κάνουν δική τους υπόθεση τη διάδοση της αλήθειας!

Ήδη, εκλεγμένοι μαθητές σε 5μελή και 15μελή έχουν μπει μπροστά στη διάδοση της αλήθειας για τον πραγματικό χαρακτήρα της 9ης Μάη, στην καταδίκη του φασισμού - ναζισμού, την απομόνωση των φασιστών - χρυσαυγιτών από τα σχολεία και τις γειτονιές. Μάλιστα, με αφορμή τη δίκη της Χρυσής Αυγής, η Συντονιστική Επιτροπή μαθητών Αθήνας έβγαλε ψήφισμα καταδίκης της ναζιστικής-εγκληματικής Χρυσής Αυγής καλώντας τα 5μελή και 15μελή των σχολείων της Αθήνας να πάρουν κι αυτά αποφάσεις καταδίκης, να συζητήσουν σε κάθε τάξη για τον φασισμό και τον ναζισμό, να οργανώσουν πολύμορφη αντιφασιστική δραστηριότητα. Αξιοποιώντας, λοιπόν, κάθε τρόπο και μέσο, με μεράκι και πρωτοβουλία οι μαθητές επιδιώκουν να στείλουν μήνυμα ενάντια στον φασισμό, να τιμήσουν όλους εκείνους τους αγωνιστές που έδωσαν ακόμα και τη ζωή τους την περίοδο της κατοχής για τη λευτεριά από τους ναζί κατακτητές και για μια καλύτερη ζωή. Σε πολλά σχολεία διοργανώνονται αντιφασιστικές συναυλίες, εκδηλώσεις και παρεμβάσεις στις τάξεις με τη συμμετοχή αγωνιστών της ΕΑΜικής αντίστασης και του ΔΣΕ, για να ακούσουν οι μαθητές από πρώτο χέρι τι ήταν αυτό που τους ενέπνευσε για να μη λυγίσουν. Οργανώνονται αντιφασιστικά αφιερώματα, με τους μαθητές να αξιοποιούν λογοτεχνικά κείμενα και ποιήματα μεγάλων ποιητών όπως ο Μπρεχτ, ο Ρίτσος κ.ά., πολλά από τα οποία θα ακουστούν για πρώτη φορά μέσα στα σχολεία, αναδεικνύοντας με ένα διαφορετικό και πρωτότυπο τρόπο τι είναι ο φασισμός, τις αιτίες και τα συμπεράσματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κ.λπ. Επίσης, φτιάχνονται φωτογραφικά αφιερώματα, εφημεριδάκια τοίχου και graffiti, προγραμματίζονται προβολές αντιφασιστικών ταινιών, αλλά και θεατρικές παραστάσεις. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρέμβαση που γίνεται και σε Λαϊκά Φροντιστήρια, όπου οι μαθητές μαζί με τους καθηγητές τους οργανώνουν “αντιμαθήματα” ιστορίας για την 9η Μάη καλώντας τους συμμαθητές και τους γονείς τους να τα παρακολουθήσουν. Όλη αυτή η δραστηριότητα που αναπτύσσεται αυτή την περίοδο από τα μαθητικά συμβούλια χρειάζεται να πολλαπλασιαστεί, να “ακουμπήσει” ακόμα περισσότερα σχολεία και τάξεις, να εμπνεύσει ακόμα περισσότερους μαθητές να μπουν στον αγώνα και να παλέψουν για τη ζωή και το μέλλον που ονειρεύονται και έχουν ανάγκη.

Φωτογραφίες από ιστορικούς περιπάτους για μαθητές σε Εξάρχεια και Πάτρα.

Ζωντανά “μαθήματα” ιστορίας από την ΚΝΕ

Από τη μεριά τους οι μαθητικές Οργανώσεις της ΚΝΕ κάνουν προσπάθεια μέσα από μια πλούσια και πολύμορφη δραστηριότητα που αναπτύσσουν αυτό το διάστημα, να φτάσει παντού, μέσα κι έξω απ’ τα σχολεία, το πραγματικό νόημα της 9ης Μάη, ως μέρας της μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών. Σε κάθε πόλη και γειτονιά οι Οργανώσεις της ΚΝΕ οργανώνουν εκδηλώσεις, συζητήσεις, “ιστορικούς περιπάτους”, κυνήγια χαμένου θησαυρού με θέμα: “Ψάχνοντας το μυστικό της 9ης Μάη”, επισκέψεις σε χώρους ιστορικής μνήμης, προβολές ταινιών, βιβλιοπαρουσιάσεις κ.ά. Είναι χαρακτηριστική η απήχηση που έχουν στους μαθητές οι “ιστορικοί περίπατοι”. Ουσιαστικά αποτελούν ζωντανά μαθήματα ιστορίας, που στόχο έχουν να φέρουν μικρότερες ηλικίες σε επαφή με την ιστορία και τους αγώνες του λαού μας. Δρόμοι και σημεία από τους οποίους περνάνε καθημερινά οι μαθητές αποκτούν άλλη διάσταση και σημασία στα μάτια τους, όταν με τη βοήθεια της περιήγησης της ΚΝΕ ανακαλύπτουν την ιστορική σημασία τους και μαθαίνουν τι πραγματικά έγινε στην περιοχή τους. Αντίστοιχα και τα κυνήγια χαμένου θησαυρού αποτελούν ένα αλλιώτικο μάθημα ιστορίας, όπου οι μαθητές με ευρηματικό και διασκεδαστικό τρόπο μαθαίνουν παίζοντας... Όλη αυτή η προσπάθεια, όλη αυτή η πολύμορφη παρέμβαση πρέπει να γενικευτεί! Άλλωστε, η ίδια η συμμετοχή των μαθητών σε τέτοιου είδους δραστηριότητες αναδεικνύει την ανάγκη που υπάρχει να συνεχιστούν τέτοιου είδους πρωτοβουλίες.

Εκδηλώσεις της ΟΠ Αττικής της ΚΝΕ για τους μαθητές μπροστά στην 9η Μάη Μπροστά στην 9η Μάη, τη μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης των λαών, οι Οργανώσεις της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα, οργανώνουν πολύμορφες δραστηριότητες με στόχο οι νέοι να έρθουν σε επαφή με την αλήθεια, την ιστορία του τόπου μας καθώς και τα σύγχρονα διδάγματα που προκύπτουν από αυτήν. Ενδεικτικά, αναφέρουμε κάποιες από τις προγραμματισμένες εκδηλώσεις της Οργάνωσης Περιοχής Αττικής:

31 Απρίλη-10 Μάη - Οι Οργανώσεις Βάσης της Περιφερειακής Οργάνωσης του Δυτικού Τομέα θα επισκεφθούν την έκθεση του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών στο Δήμο Χαϊδαρίου, όπου θα πραγματοποιηθεί και ξενάγηση.

3 Μάη -Οι Οργανώσεις Βάσης της Αργυρούπολης και της Γλυφάδας θα πραγματοποιήσουν ιστορικό περίπατο στην περιοχή «μπαρουταποθήκης» στη Βούλα στις 11.00 - Οι μαθητικές Οργανώσεις Βάσης του Μπραχαμίου και του Αλίμου θα πραγματοποιήσουν επίσκεψη στο Μουσείο Μακρονήσου στις 12.00 - Οι μαθητικές Οργανώσεις Βάσης της Καλλιθέας θα πραγματοποιήσουν επίσκεψη στο «κάστρο» της οδού Μπιζανίου, όπου θα γίνει συζήτηση για τα ιστορικά γεγονότα της μάχης της Καλλιθέας. - Οι Οργανώσεις Βάσης του Θριασίου θα συμμετάσχουν στον 2ο ιστορικό περίπατο που διοργανώνει η ΠΕΑΕΑ στα κατατόπια που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στα χρόνια της κατοχής από τους Γερμανούς φασίστες.


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

25

Ημερίδα του ΚΣ της ΚΝΕ με θέμα "Σχολικός εκφοβισμός: Μύθοι και πραγματικότητα"

Για μια άλλη προσέγγιση της παιδικής επιθετικότητας

Ο

“Οδηγητής” συνεχίζει σ’ αυτό το φύλλο τη δημοσίευση των παρεμβάσεων στην ημερίδα που διοργάνωσε το Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ την Παρασκευή 27 Μάρτη στο Πάντειο Πάνεπιστήμιο με θέμα: “Σχολικός εκφοβισμός: Μύθοι και πραγματικότητα”. Στο προηγούμενο φύλλο δημοσιεύσαμε την εισαγωγική τοποθέτηση του σ. Δημήτρη Κουτσούμπα, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Σ’ αυτό το φύλλο παρουσιάζουμε την ομιλία του Ελισαίου Βαγενά, διδάκτορα Παιδαγωγικής και Εξελικτικής Ψυχολογίας και μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ, με θέμα: “Για μια άλλη προσέγγιση της παιδικής επιθετικότητας”. Ένα πλήθος δημοσιευμάτων προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να μας πείσει πως έχουμε μπροστά μας ένα μεγάλο ζήτημα στο οποίο δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη η κοινωνία. Αυτό της «ενδοσχολικής βίας» ή του «σχολικού εκφοβισμού». Εδώ συχνά «παντρεύονται» οι πιο διαφορετικές εκδηλώσεις της συμπεριφοράς, από τη λεκτική επίθεση έως αποκρουστικές εγκληματικές ενέργειες, και μάλιστα με τέτοιο τρόπο που αναρωτιέσαι, μέχρι πού φτάνει η πραγματικότητα και πού ξεκινά ο μύθος γύρω από αυτό το ζήτημα; Καταρχήν, εφόσον μιλάμε για ένα ζήτημα που εκδηλώνεται μέσα στο σχολείο, μέσα δηλαδή σε ένα οργανωμένο κοινωνικό σύνολο, μπορούμε εξαρχής να θεωρήσουμε πως πρόκειται για ένα κοινωνικό ζήτημα. Επιπλέον, θα ήταν από μέρους μας λαθεμένο να ισχυριστούμε πως ο λεγόμενος σχολικός εκφοβισμός ή ενδοσχολική βία έχουν τείχη. Ότι δηλαδή ξεκινούν και σταματούν μόλις το παιδί, ο νέος περάσει στο προαύλιο του σχολείου, του εκπαιδευτικού του ιδρύματος και σταματά μόλις αυτός βγει απ’ αυτό. Είναι προφανές πως αυτό το σύνθετο και πρώτα απ’ όλα κοινωνικό ζήτημα έχει σαφή σχέση με τη συνολική διαδικασία διαμόρφωσης της προσωπικότητας του παιδιού, του εφήβου, του νέου. Υπάρχουν, βέβαια, όπως είπαμε, διάφο-

ροι ορισμοί του φαινομένου που εξετάζουμε σήμερα. Αν πάρουμε ως βάση τον ορισμό που θεωρεί πως έχουμε να κάνουμε με τη συχνή, συστηματική άσκηση βίας σε βάρος συνομηλίκων, τότε σαφώς το ζήτημα έχει σχέση με αυτό της παιδικής επιθετικότητας. Με την έννοια «επιθετικότητα» εννοούμε την ατομική ή συλλογική συμπεριφορά, πράξη που στοχεύει να προκαλέσει τη φυσική ή ψυχική βλάβη κάποιου ανθρώπου ή και ομάδας ανθρώπων.

Ορισμένες απαραίτητες επισημάνσεις Έχει σημασία εδώ εξαρχής να διευκρινίσουμε ορισμένα πράγματα: Πρώτον, θα έχετε παρατηρήσει πως στις μέρες μας επανέρχονται απόψεις που προσδιορίζουν τις αιτίες της κάθε είδους επιθετικότητας, από το σχολικό εκφοβισμό έως τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, στα ζωώδη ένστικτα της βίας και στα γονίδια. Σαφώς και δεν ευσταθούν τέτοιες απόψεις, που επιδιώκουν να μας πείσουν πως η επιθετική συμπεριφορά οφείλεται στο υπόβαθρο των ενστίκτων, στα γονίδια ή ότι είναι ένα φυσικό επακόλουθο της εκδήλωσης της ζωώδους φύσης του ανθρώπου. Από την εποχή τους ακόμα, οι Κ. Μαρξ και Φρ. Ενγκελς

Όταν όλο το κοινωνικό - οικονομικό υπόβαθρο της καπιταλιστικής κοινωνίας, στηρίζεται πάνω στο κυνηγητό του κέρδους, στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, είναι λογικό να αναπτύσσονται και τα ανάλογα κοινωνικά ιδανικά, πρότυπα και πεποιθήσεις, που μπορούν να συμβάλουν στην επιθετικότητα ή στην έλλειψη και στρεβλή διαμόρφωση άλλων, όπως η αλληλεγγύη, η ενσυναίσθηση, η ικανότητα να μπορείς να μπεις στη θέση του άλλου

Ο Ελισαίος Βαγενάς στο βήμα της ημερίδας.

ασκούσαν σκληρή κριτική στις διάφορες ιδεαλιστικές, εξωπραγματικές αντιλήψεις περί "ανθρώπινης φύσης", που διαχωρίζονται από το κοινωνικό σύστημα, από την Ιστορία, από την ανθρώπινη δραστηριότητα, χαρακτηρίζοντας τέτοιες απόψεις ως «ομιχλώδη ουρανό της φιλοσοφικής φαντασίας»1. Όπως, μεταξύ άλλων, σημείωνε ο μεγάλος Σοβιετικός ψυχολόγος Λέεβ Βιγκότσκι: «Το μπέρδεμα και η μη διάκριση του φυσικού από το πολιτιστικό, του φυσικού από το ιστορικό, του βιολογικού από το κοινωνικό στην ψυχολογική ανάπτυξη του παιδιού οδηγεί αναπόφευκτα στη θεμελιακά λαθεμένη κατανόηση και ερμηνεία των δεδομένων»2. Ένα δεύτερο που απαιτείται να ξεκαθαρίσουμε είναι πως η επιθετική συμπεριφορά έχει κάθε φορά ένα συγκεκριμένο ιστορικό, κοινωνικό χαρακτήρα. Σε κάθε ιστορική εποχή, σε κάθε κοινωνία, διαφορετικά μπορεί να ορίζεται αυτή. Έτσι, μια συμπεριφορά που σήμερα θεωρείται επιθετική, σε άλλες εποχές και κοινωνίες να θεωρούταν κάτι το φυσιολογικό, ακόμη και επιβεβλημένο. Επίσης, ένα τρίτο ζήτημα που πρέπει εξαρχής να διευκρινίσουμε είναι ότι το κοινωνικό περιβάλλον δεν αποτελεί κάποιον παράγοντα, ο οποίος καθορίζει τη συμπεριφορά της προσωπικότητας, αλλά αποτελεί τις ίδιες τις συνθήκες μέσα στις οποίες εξελίσσεται η δραστηριότητα του ανθρώπου και συμπερασματικά είναι η πηγή ανάπτυξης της προσωπικότητας. Ο καπιταλισμός, που λειτουργεί στη βάση της εξασφάλισης κέρδους για τον καπιταλιστή, όχι μόνο δεν μπορεί να επιλύσει τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες, αλλά αποτελεί τη «μήτρα» της εμφάνισης μεγάλων οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων. Ας αναλογιστούμε, π.χ., πώς ζει και μεγαλώνει, ποιες οι οικογενειακές συνθήκες ενός παιδιού που οι γονείς του βιώνουν την ανεργία, την εξαθλίωση, τη φτώχεια, που έχουν βυθιστεί στην απόγνωση από τα οικονομικά αδιέξοδα μέσα στις συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης; Επιπλέον, να πάρουμε υπόψη μας πως στην

κοινωνία μας έχει διαμορφωθεί, σε μεγάλη έκταση και βάθος, όλη εκείνη η κοινωνική βάση διαμόρφωσης τέτοιων "κοσμοθεωρητικών προτύπων", όπως αυτών του ατομισμού και του ανταγωνισμού, που με ακραίο τρόπο και μορφή μπορούν να οδηγήσουν στην επιθετική συμπεριφορά.

Η διαμόρφωση της προσωπικότητας είναι μια σύνθετη διαδικασία Βεβαίως, αν και στις μέρες μας η κοινωνική βάση τέτοιων φαινομένων βρίσκεται στις καπιταλιστικές σχέσεις, αυτό καθόλου δε σημαίνει ότι όλοι στον καπιταλισμό θα γίνουν εγκληματίες ή όλοι θα οδηγηθούν σε "αντικοινωνικές" επιθετικές συμπεριφορές. Και αυτό γιατί η διαμόρφωση της προσωπικότητας αποτελεί μια σύνθετη, πολύπλοκη και αντιφατική διαδικασία. Η κοινωνία πράγματι διαμορφώνει την προσωπικότητα, αλλά η εξελικτική αυτή διαδικασία δεν είναι ευθύγραμμη, σ’ αυτήν εμπλέκονται εσωτερικοί, ψυχικοί καθορισμοί, από τη δραστηριότητα του ίδιου του ανθρώπου. Ο άνθρωπος, εξαιτίας της παραγωγικής εργασίας του, που άλλωστε τον διαχωρίζει από τα ζώα, μεταδίδει ό,τι καινούργιο κατακτά η μια γενιά στην άλλη μέσω των υλικών και πνευματικών αντικειμένων που δημιουργεί, όπως είναι για παράδειγμα η γλώσσα, ο πολιτισμός, τα διάφορα επιτεύγματα, η τεχνολογία κ.λπ. Στη συνέχεια, χάρη βέβαια στη διαδικασία της μάθησης, έχουμε την κατάκτησή τους από το παιδί. Πρόκειται για μια διαδικασία έμμεσης αφομοίωσης από το άτομο των αξιών του πολιτισμού. Μιας αφομοίωσης, εσωτερίκευσης καλύτερα, που γίνεται μέσω της επικοινωνίας, των κοινωνικών επαφών του παιδιού με τους ενήλικες και στη συνέχεια "αφομοιώνονται" στη συνείδησή του χάρη στις ατομικές ηθικές ανάγκες, συμφέροντα, ιδανικά, πεποιθήσεις, μοτίβα που διαμορφώνει κάθε προσωπικότητα. Όταν, λοιπόν, όλο το κοινωνικό - οικονομικό


26

υπόβαθρο της κοινωνίας μας, της καπιταλιστικής κοινωνίας, στηρίζεται πάνω στο κυνηγητό του κέρδους, στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, είναι λογικό να αναπτύσσονται και τα ανάλογα κοινωνικά ιδανικά, πρότυπα και πεποιθήσεις, που μπορούν να συμβάλουν στην επιθετικότητα ή στην έλλειψη και στρεβλή διαμόρφωση άλλων, όπως η αλληλεγγύη, η ενσυναίσθηση, η ικανότητα να μπορείς να μπεις στη θέση του άλλου. Αυτό είναι "ένα το κρατούμενο", αλλά δε σημαίνει ότι μια προσωπικότητα θα "ρουφά" αδιακρίτως όλα τα "πρότυπα" που κυριαρχούν στο περιβάλλον της. Ούτε αυτομάτως η φτώχεια, η εξαθλίωση, η ανεργία οδηγούν στην επιθετική συμπεριφορά, στην εγκληματικότητα ή στη μαχητική αγωνιστική στάση

Έχει, λοιπόν, σημασία να δει κάποιος πώς μέσα από την "εσωτερίκευση" από το παιδί εκείνων ή των άλλων προτύπων, κοινωνικών αξιών, μέσα από την κυρίαρχη δραστηριότητα και την "κοινωνική κατάσταση ανάπτυξης", το παιδί μπορεί να οδηγηθεί στην επιθετικότητα.

Για την ανάπτυξη επιθετικής συμπεριφοράς Σε κάθε ηλικιακό στάδιο ανάπτυξης του ανθρώπου είναι διαφορετική η κυρίαρχη δραστηριότητά του, αυτή δηλαδή η δραστηριότητα που στο συγκεκριμένο στάδιο έχει μεγάλη σημασία για την παραπέρα ανάπτυξη της προσωπικότητας. Να γιατί βλέπουμε πως οι σοβαρές δυσκολίες, που μπορεί να

Η διαφορετική οργάνωση της κοινωνίας και του σχολείου, συνολικά του εκπαιδευτικού συστήματος, η ριζική αλλαγή στα οικονομικά και κοινωνικά θεμέλια της ζωής, η κυριαρχία των κομμουνιστικών ιδανικών, όπως έδειξε η Ιστορία, αποτελούν τη λύση για τα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργεί ο καπιταλισμός

ζωής. Ο Λεβ Βιγκότσκι έγραφε σχετικά: «Όπως με τον αλκοολισμό του παππού συχνά με ευθύ τρόπο ερμηνεύουν τη συμπεριφορά του εγγονού, έτσι και εκείνα ή τα άλλα οικογενειακά σημεία διαβίωσης (στενότητα χώρου, κακές σχέσεις ανάμεσα στους γονείς, ύπαρξη κακών παραδειγμάτων κ.λπ.) τα συνδέουν σε άμεση εξάρτηση με την συμπεριφορά του παιδιού...». Όμως, αυτή η σχέση δεν είναι τόσο ευθεία, υπογράμμιζε ο Βιγκότσκι, καλώντας να μεταφερθεί η προσοχή μας, το κέντρο των ερευνών μας, προς την πλευρά της μελέτης της ίδιας της δραστηριότητας, της ενεργητικότητας του παιδιού, των βιωμάτων του που συνδέονται με την αλλαγή του κοινωνικού του περιβάλλοντος. Και προσθέτει: «Η επιστημονική προσέγγιση διαφέρει από την εμπειρική στο ότι προϋποθέτει την αποκάλυψη των βαθύτερων εσωτερικών εξαρτήσεων και μηχανισμών εμφάνισης της μιας ή της άλλης επίδρασης του περιβάλλοντος»3.

αντιμετωπίζει ένας άνθρωπος στην κυρίαρχη δραστηριότητά του (π.χ., το παιδί της προσχολικής ηλικίας στο παιχνίδι, ο μαθητής στα μαθήματά του, ο εργαζόμενος στην εργασία του), μπορεί μεταξύ των άλλων να τον οδηγήσουν και σε επιθετική συμπεριφορά. Βεβαίως, η επιθετική συμπεριφορά δεν έχει πάντα την ίδια σημασία, το ίδιο «προσωπικό νόημα» για εκείνον που την εκδηλώνει. Έχει ιδιαίτερη σημασία η "θέση" που καταλαμβάνει η επιθετική συμπεριφορά στη δομή της δραστηριότητας. Πρόκειται για μια υπερβολική αμυντική αντίδραση; Για το αποτέλεσμα μιας έντονης συναισθηματικής φόρτισης; ‘Η μήπως αποτελεί έναν αυτοτελή σκοπό και αποκτά ένα αυτοτελές νόημα για την προσωπικότητα; Πρέπει να θέτουμε την παραπάνω ερώτηση, γιατί είναι σημαντικό κάθε φορά να διαχωρίζουμε με τι είδους επιθετική συμπεριφορά έχουμε να κάνουμε. Και εδώ είναι φανερό πως στην περίπτωση του σχολικού εκφοβισμού δεν έχουμε να κά-

νουμε με μια εκδήλωση πρόσκαιρης συναισθηματικής φόρτισης αλλά με μια επιθετική συμπεριφορά με πιο βαθύ και μόνιμο χαρακτήρα. Και εδώ, όμως και πάλι, μπορεί να έχει αυτή η συμπεριφορά διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά και αιτίες από περίπτωση σε περίπτωση. Βλέπουμε, δηλαδή, πως μέσα στη διαδικασία ανάπτυξης της προσωπικότητας, μέσω της δραστηριότητας και μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία, διαμορφώνονται τόσο οι ανάγκες όσο και τα κίνητρα, οι στόχοι της προσωπικότητας που κινητοποιούν τον άνθρωπο προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση και δημιουργούν τον "προσανατολισμό της προσωπικότητας". Αν η όλη "σφαίρα των κινήτρων της προσωπικότητας" διαμορφώνεται με τέτοιον τρόπο που αποκτά έναν καθαρά εγωιστικό προσανατολισμό, τότε είναι πολύ πιθανή η εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς με στόχο την ικανοποίηση των "αναγκών" εκείνου που επιτίθεται, όπως, βέβαια, αυτός τις συνειδητοποιεί. Π.χ., της ανάγκης του για κυριαρχία μέσα σε ένα σύνολο ανθρώπων, σε μια ομάδα ανθρώπων ή της ανάγκης του για αναγνώριση από το κοινωνικό σύνολο ή αρχικά της αναγνώρισης από ένα σύνολο ανθρώπων. Ο Σοβιετικός ψυχολόγος Βιγκότσκι έγραφε: «Η λογική της ανάπτυξης του χαρακτήρα είναι η ίδια, όπως και η λογική οποιασδήποτε ανάπτυξης. Ο,τι αναπτύσσεται, αναπτύσσεται από αναγκαιότητα... Σε ποια όμως αναγκαιότητα είναι τοποθετημένες οι κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης του χαρακτήρα; Σε αυτήν την ερώτηση, μπορεί να υπάρξει μόνο μια απάντηση: Σ’ εκείνη που είναι βασική και καθοριστική αναγκαιότητα για όλη την ανθρώπινη ζωή, στην αναγκαιότητα να ζει στο ιστορικό, κοινωνικό περιβάλλον και να αναπροσαρμόζει όλες τις οργανικές λειτουργίες με βάση τις απαιτήσεις που του αξιώνει αυτό το περιβάλλον»4. Γνωρίζουμε πως βασική ανάγκη του παιδιού και γενικότερα του ανθρώπου είναι αυτή της αναγνώρισης. Μια σειρά μελετών έδειξαν πως η αποστέρηση της ανάγκης των παιδιών για αναγνώριση συνδέεται με την ανάπτυξη της επιθετικής συμπεριφοράς. Η αδυναμία υλοποίησης αυτής της ανάγκης οδηγεί τα παιδιά και στην επιθετικότητα. Το ίδιο κι η ματαίωση της ανάγκης για επικοινωνία με τους ενήλικες μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση

της επιθετικότητας. Εκτιμάται, επίσης, ότι η επιθετική συμπεριφορά του παιδιού μπορεί να σχετίζεται με την απομόνωση του παιδιού από τους συνομήλικούς του. Μια αρνητική αντιμετώπιση του παιδιού από τον εκπαιδευτικό δημιουργεί και επιτείνει την απομόνωση του παιδιού από τους συνομήλικούς του.

Μελέτη της επιθετικότητας μέσα από τη δραστηριότητα που αναπτύσσει το παιδί Ο μεγάλος παιδαγωγός Αντόν Μακαρένκο είχε διατυπώσει τη θέση ότι η προσωπικότητα αναπτύσσεται στην κολεκτίβα και μέσω της κολεκτίβας. Σε αυτή την κατεύθυνση, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν έρευνες που καταλήγουν στο συμπέρασμα πως αιτία διάφορων "δυσκολιών" στη συμπεριφορά του παιδιού (και της επιθετικής συμπεριφοράς) μπορεί να βρίσκεται στα προσωπικά χαρακτηριστικά του παιδιού (μεταξύ των άλλων, στη χαμηλή αυτοεκτίμηση, στη δυσφορία του για τη χαμηλή θέση στο σύστημα σχέσεων της ομάδας) ή στο χαμηλό επίπεδο ανάπτυξης των δεξιοτήτων του, μεταξύ αυτών και των ικανοτήτων του στο παιχνίδι. Ένα τέτοιο χαμηλό επίπεδο δε δίνει σε αυτά τα παιδιά τη δυνατότητα δημιουργίας ικανοποιητικών σχέσεων με τους συνομήλικούς τους. Αν θεωρήσουμε πως η δραστηριότητα διαχωρίζεται στην "επιχειρησιακή" πλευρά της (δηλαδή στα μέσα και στους τρόπους υλοποίησής της) και στην "αιτιολογική" πλευρά της (δηλαδή στους λόγους, στα κίνητρα που καθοδηγούν το παιδί στη συγκεκριμένη δραστηριότητα), τότε θα δούμε πως η σύγκρουση με τους συνομηλίκους και η εκδήλωση της επιθετικότητας μπορεί να σχετίζεται και με τις δύο πλευρές της δραστηριότητας. Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια να βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής μας η μελέτη του φαινομένου της επιθετικότητας μέσα από τη δραστηριότητα που αναπτύσσει το παιδί. Μέσα από το πλέγμα της επικοινωνίας του παιδιού, τόσο με τους ενήλικες όσο και με τους συνομήλικούς του. Αυτό οπωσδήποτε ισχύει για όλες τις ηλικιακές κατηγορίες, δηλαδή και για την περίοδο της εφηβείας και της νεότητας, με τις οποίες ταυτίζεται η έννοια της "νεολαίας" που

Η συλλογική αγωνιστική δράση της νεολαίας και του λαού συμβάλλει στη διαμόρφωση άλλων αξιών και προτύπων, που βρίσκονται στον αντίποδα της αποπνικτικής βαρβαρότητας που ζούμε.


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

Ο Λένιν περιγράφει κάπου με μεγάλη ευστοχία το πώς μέσα στις ίδιες κοινωνικές συνθήκες μπορεί να διαφέρει η προσωπική στάση. Φέρνει το παράδειγμα της σκλαβιάς και λέει συγκεκριμένα: «Ο σκλάβος, ο οποίος συνειδητοποιεί τη σκλαβιά του και σιωπηλά μαραζώνει, είναι απλώς σκλάβος. Ο σκλάβος που εθελούσια περιγράφει τις ομορφιές της σκλαβιάς και είναι ενθουσιασμένος από τον καλό κύριό του είναι ραγιάς. Αντίθετα ο σκλάβος, που συνειδητοποιεί τη θέση της σκλαβιάς του και αγωνίζεται ενάντιά της είναι επαναστάτης».

χρησιμοποιούμε. Καταρχήν, είναι φανερό πως όταν ένα παιδί έχει μάθει ν’ αντιδρά από πολύ μικρή ηλικία επιθετικά, π.χ., για να επιτύχει κάποιο στόχο, είτε γιατί αυτή η επιθετική συμπεριφορά έχει γίνει αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς του, έχει δηλαδή πάρει "αυτοτελές νόημα", τότε αυτό δεν είναι κάτι που εύκολα μπορεί να αλλάξει στην εφηβική περίοδο ή στην ηλικία της νεότητας. Ωστόσο, στην εφηβική ηλικία υπάρχουν σοβαρές διαφορές με την παιδική. Άλλωστε, η εφηβική και νεανική περίοδος της ζωής χαρακτηρίζονται από δραστηριότητες που σε μεγάλο βαθμό "διαχώρισαν" αυτή την περίοδο από την παιδική και ενήλικη περίοδο, στη φάση της επικράτησης του καπιταλισμού. Τέτοιες δραστηριότητες είναι η διεύρυνση της γενικής μόρφωσης και η ανάγκη απόκτησης επαγγελματικής ειδίκευσης αλλά και η προετοιμασία δημιουργίας οικογένειας. Ταυτόχρονα, σε αυτή την περίοδο έχουμε τη βιολογική ωριμότητα και τη διαμόρφωση των βασικών κοσμοθεωρητικών θέσεων, στις οποίες θα στηριχτεί στη συνέχεια η ζωή της κάθε προσωπικότητας. Παρά τους διαφορετικούς τρόπους που γίνεται η ενηλικίωση, γνωρίζουμε πως εδώ έχει μεγάλη σημασία η συναναστροφή με τους συνομηλίκους, ιδιαίτερα με τους φίλους, όπως και η αυτοαξιολόγηση, τα κριτήρια της αυτοεκτίμησης που κυριαρχούν στον περίγυρο, που οδηγούν στην αυτογνωσία του νέου ανθρώπου. Τα κριτήρια αυτά της αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης μπορεί να ποικίλλουν από τον ένα νέο άνθρωπο σε έναν άλλο. Π.χ., ένας φανατικός οπαδός μιας ποδοσφαιρικής ομάδας μπορεί να αυτοαξιολογεί τον εαυτό του στη βάση του μεγέθους των γνώσεών του για την αγαπημένη του ομάδα ή ακόμη και στη βάση της ενεργής συμμετοχής του σε συμπλοκές με νέους αντίπαλης ομάδας. Να γιατί η επιθετική και αντικοινωνική συμπεριφορά σχετίζεται με τα κριτήρια που κυριαρχούν στον περίγυρο και στην κοινωνία.

Η σημασία της οργανωμένης ζωής και πάλης Επιπλέον, η επιθετική συμπεριφορά μπορεί να εκδηλωθεί και ως απόρροια των δυσκολιών που μπορεί να υπάρχουν στο επίπεδο της συναναστροφής του νέου με τους συνομηλίκους και τους ενήλικες. Σήμερα που τα αδιέξοδα που προβάλλουν μπροστά στη νεολαία των λαϊκών στρωμάτων αυξάνονται εξαιτίας της όξυνσης των συνεπειών της καπιταλιστικής κρίσης, της εμπορευματοποίησης της Παιδείας και της αύξησης των ταξικών φραγμών, σήμερα που η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων "σαρώνει" ιδιαίτερα τις νέες ηλικίες, είναι φανερό πως η νεολαία βρίσκεται σε πιο δυσχερή θέση από το παρελθόν. Και, αναπόφευκτα, τμήματά της μπορεί να οδηγηθούν σε επιθετική συμπεριφορά. Σε ποια "κανάλια" αυτή θα οδηγηθεί; Βεβαίως, τα αστικά ΜΜΕ συχνά επιδιώκουν να τσουβαλιάσουν κάθε είδους βίαιη δράση, καταδικάζοντας γενικά τη βία. Όμως, η ζωή κι η Ιστορία διδάσκουν πως κάτω από ορισμένες συνθήκες όξυνσης της ταξικής πάλης θα μπορούσε να εκδηλωθεί από την προσωπικότητα μια έντονη διαμαρτυρία, π.χ., η αντίδραση στην κοινωνική αδικία, που μπορεί να πάρει και βίαιη, επιθετική μορφή. Κάτι τέτοιο, όταν δεν αντιστρατεύεται αλλά συνδυάζεται και εντάσσεται μέσα στα πλαίσια της δράσης των λαϊκών μαζών για την ανατροπή του συστήματος της κοινωνικής αδικίας, όχι μόνο δεν είναι κάτι το προβληματικό, αλλά αποβαίνει σωτήριο και δημιουργικό, τόσο για τη μεμονωμένη προσωπικότητα όσο και για την κοινωνία. Και εδώ είναι αναντικατάστατος ο ρόλος του ΚΚΕ και της ΚΝΕ για να συνειδητοποιήσουν διευρυμένα τμήματα της νεολαίας, που προέρχεται από τα εργατικά - λαϊκά στρώματα, τα αυξανόμενα αδιέξοδα του καπιταλισμού, καθώς και την ανάγκη για κοινωνική δικαιοσύνη, για ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Και ένα μέλος μιας πολιτικοποιημένης ομάδας, π.χ., ένα μέλος

της ΚΝΕ, που μαθαίνει να ζει μια οργανωμένη ζωή, που βάζει συγκεκριμένους πολιτικούς στόχους, γνωρίζει πώς να αξιολογεί διαφορετικά τον εαυτό του από έναν οργανωμένο φίλαθλο. Μαθαίνει μέσα από την οργανωμένη πάλη και τους σκοπούς της, τη συντροφικότητα και την ταξική αλληλεγγύη. Ο Λένιν περιγράφει κάπου με μεγάλη ευστοχία το πώς μέσα στις ίδιες κοινωνικές συνθήκες μπορεί να διαφέρει η προσωπική στάση. Φέρνει το παράδειγμα της σκλαβιάς και λέει συγκεκριμένα: «Ο σκλάβος, ο οποίος συνειδητοποιεί τη σκλαβιά του και σιωπηλά μαραζώνει, είναι απλώς σκλάβος. Ο σκλάβος που εθελούσια περιγράφει τις ομορφιές της σκλαβιάς και είναι ενθουσιασμένος από τον καλό κύριό του είναι ραγιάς. Αντίθετα ο σκλάβος, που συνειδητοποιεί τη θέση της σκλαβιάς του και αγωνίζεται ενάντιά της είναι επαναστάτης»5.

Τα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργεί ο καπιταλισμός εξαλείφονται στη σοσιαλιστική κοινωνία Φίλες και φίλοι, Συντρόφισσες και σύντροφοι, Φτάνοντας στο τέλος αυτής της παρέμβασης, πρέπει να τονίσω πως είναι ανάγκη να μείνει μακριά από κάθε σκεπτόμενο νέο, από κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο η λογική του "τσουβαλιάσματος", της ισοπέδωσης στην αξιολόγηση, στην ερμηνεία των κοινωνικών προβλημάτων. Εδώ η όποια "δημιουργική ασάφεια" έχει ένα και μόνο σκοπό: Να συσκοτίσει τις αιτίες των κοινωνικών φαινομένων και, από την άλλη, να αξιοποιήσει τέτοια φαινόμενα για τη θωράκιση του συστήματος. Το σύστημα, που δημιουργεί αυτά τα κοινωνικά προβλήματα και είναι υπόλογο γι’ αυτά, δεν μπορεί να τα αντιμετωπίσει. Όσες καμπάνιες και αν διοργανώσει, όσες επιτροπές και αν συγκροτήσει, όσους νόμους και αν ψηφίσει. Μπορεί, ωστόσο, να τα αξιοποιήσει για την ενίσχυση της καταστολής σε βάρος του λαϊκού κινήματος. Η ζωή δείχνει πως τα κοινωνικά ζητήματα, που δημιουργεί ο καπιταλισμός, μπορούν με

27

σοβιετικός λαός για να ανορθώσει μια χώρα, όπου για πρώτη φορά θα οικοδομούνταν ένα σύστημα χωρίς την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Η νεαρή εργατική εξουσία στη Σοβιετική Ρωσία έπρεπε να αντιμετωπίσει ένα εκρηκτικό πρόβλημα που κληρονόμησε από το καπιταλιστικό σύστημα. Ένα πρόβλημα που δημιούργησε ο ιμπεριαλιστικός Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και η στρατιωτική επέμβαση 14 καπιταλιστικών κρατών (μεταξύ αυτών και της αστικής Ελλάδας) ενάντια στη μπολσεβίκικη επανάσταση. Αυτό το πρόβλημα ήταν ουσιαστικά για το νέο κοινωνικό σύστημα μια «ωρολογιακή βόμβα». Επρόκειτο για τα εγκαταλειμμένα παιδιά που -με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν- τα πρώτα χρόνια της σοβιετικής εξουσίας έφταναν τα 7,5 εκατομμύρια. Παιδιά του δρόμου, που μέσα στη βιοπάλη συχνά κατέληγαν σε συμμορίες που έκλεβαν, επαιτούσαν, εκ των οποίων μάλιστα τουλάχιστον το 10% έκανε και χρήση ναρκωτικών ουσιών. Παρά το μέγεθος του προβλήματος, τις τεράστιες καταστροφές που είχαν προκληθεί από τους πολέμους, η χώρα των Σοβιέτ το πάλεψε! Μέσα σε μερικά χρόνια το σοβιετικό κράτος κατάφερε με οργανωμένο τρόπο να περιθάλψει και να μορφώσει όλα αυτά τα παιδιά σε ειδικές μορφωτικές - εργασιακές κολεκτίβες. Σπούδασε εκατοντάδες χιλιάδες ειδικούς, μηχανικούς, γιατρούς και παιδαγωγούς, ξεσήκωσε ολόκληρη την κοινωνία "στο πόδι" κατά κάθε ναρκωτικού, χτυπώντας το πρόβλημα στη ρίζα του. Η διαφορετική οργάνωση της κοινωνίας και του σχολείου, συνολικά του εκπαιδευτικού συστήματος, η ριζική αλλαγή στα οικονομικά και κοινωνικά θεμέλια της ζωής, η κυριαρχία των κομμουνιστικών ιδανικών, όπως έδειξε η Ιστορία, αποτελούν τη λύση για τα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργεί ο καπιταλισμός. Μια λύση που οικοδομείται από σήμερα, μέσα από τη συλλογική αγωνιστική δράση της νεολαίας και του λαού, που με τη σειρά της συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας άλλης ατμόσφαιρας από άποψη αξιών, προτύπων, που βρίσκεται στον αντίποδα της αποπνικτικής βαρβαρότητας του καπιταλισμού.

Η ζωή δείχνει πως τα κοινωνικά ζητήματα, που δημιουργεί ο καπιταλισμός, μπορούν με επιτυχία να περιοριστούν έως και να εξαλειφθούν οριστικά μόνο κατά την οικοδόμηση της νέας, της σοσιαλιστικής, κομμουνιστικής κοινωνίας

επιτυχία να περιοριστούν έως και να εξαλειφθούν οριστικά μόνο κατά την οικοδόμηση της νέας, της σοσιαλιστικής, κομμουνιστικής κοινωνίας. Και εδώ είναι πρωτοπόρο και ιδιαίτερα χαρακτηριστικό το έργο που επιτέλεσε η Σοβιετική Ένωση στα πρώτα χρόνια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και που, σε ένα βαθμό, περιγράφεται στο «Παιδαγωγικό ποίημα» του Αντόν Μακάρενκο, στο οποίο αντανακλάται η τιτάνια μάχη που έδωσε εκείνα τα χρόνια ο

Παραπομπές 1. Κ. Μαρξ, Φρ. Ενγκελς. «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος», Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1986, σελ. 55. 2. Λ. Βιγκότσκι, «ΑΠΑΝΤΑ», τόμος 5, σελ. 156, 1983. 3. Λ. Σ. Βιγκότσκι, «ΑΠΑΝΤΑ», τόμος 5, Μόσχα 1983, σελ. 308. 4. Λ. Σ. Βιγκότσκι, «ΑΠΑΝΤΑ», τόμος 5, Μόσχα 1983, σελ. 156. 5. Β. Ι. Λένιν, «Άπαντα», τόμος 16, σελ. 40, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή».


28

ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΗΣ ΚΝΕ

Κάθε χρόνο και καλύτερα...

Ο

λοκληρώθηκε και φέτος με μεγάλη επιτυχία το ταξίδι των Μαθητικών Φεστιβάλ της ΚΝΕ. Πόλεις, χωριά, γειτονιές σε όλη την Ελλάδα γέμισαν ζωή μέσα από το κέφι, το μεράκι, τα όνειρα χιλιάδων μαθητών. Ακούστηκε από άκρη σ’ άκρη το σύνθημα των Μαθητικών Φεστιβάλ "ΕΕ vs Νεολαία. Σκέψου έξω από τα όρια του συστήματος" από τους μαθητές που ένωσαν τη φωνή και τη δύναμή τους απέναντι σε αυτό το σάπιο σύστημα που τσακίζει τα όνειρα και τις ανάγκες τους.

«ΕΕ vs Νεολαία Σκέψου έξω από τα όρια του συστήματος» Με αφορμή τα Μαθητικά Φεστιβάλ άνοιξε πλούσια συζήτηση με βάση το φετινό τους θέμα, τόσο κατά την προετοιμασία όσο και μέσα στα ίδια τα Φεστιβάλ. Έγιναν συσκέψεις, εκδηλώσεις, διάφορες δραστηριότητες μέσα στα σχολεία όπου οι μαθητές συζήτησαν για την ΕΕ, για την πολιτική και τον χαρακτήρα της. Αναδείχτηκε ότι η ΕΕ είναι μία ένωση που υπηρετεί τα αφεντικά και το σύστημά τους, γι’ αυτό και η πολιτική της τσακίζει τα δικαιώματα των νέων και του λαού συνολικά. Σε αυτή τη βάση οι μαθητές συζήτησαν γύρω από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν μέσα και έξω από το σχολείο. Ιδιαίτερα απασχόλησαν τα ζητήματα που αφορούν το σημερινό σχολείο, οι αλλαγές που γίνονται σ’ αυτό, συνολικά το ζήτημα της εκπαίδευσης έτσι όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα από τις κατευθύνσεις της ΕΕ. Δεν θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά, αφού η φετινή χρονιά έχει σημαδευτεί από τις κινητοποιήσεις και τον αγώνα των μαθητών ενάντια στο σχολείο που τους εξοντώνει αντί να τους μορφώνει. Απέναντι σε όλο αυτόν τον προβληματισμό, τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ, με τον “Οδηγητή” στο χέρι, συζήτησαν με τους συμμαθητές τους, ανέδειξαν ποιος είναι ο ρόλος και το περιεχόμενο του σχολείου σήμερα, προβάλλοντας όμως παράλληλα ποιο είναι το σχολείο που τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών έχουν πραγματικά ανάγκη και ποια κοινωνία μπορεί να το κάνει πραγματικότητα. Αποκάλυψαν ότι το σημερινό σχολείο που φτιάχνουν η ΕΕ, τα αφεντικά και οι κυβερνήσεις τους στόχο έχει να διαμορφώνει τον νέο άνθρωπο στα μέτρα τα δικά τους. Οι νέοι όμως σήμερα έχουν ανάγκη από ένα σχολείο

που δεν θα τους κοιτάει στην τσέπη, ένα σχολείο που θα μορφώνει ολόπλευρα, θα τους ετοιμάζει για να αντιμετωπίσουν τη ζωή δημιουργικά. Σε αυτήν την κατεύθυνση ήταν σημαντική και ενδιαφέρουσα η δραστηριότητα που άνοιξε μέσα στα σχολεία με τη συλλογή απαντήσεων και προβληματισμών των μαθητών μέσα από ερωτηματολόγια της ΚΝΕ. Είναι χαρακτηριστικές οι απαντήσεις που

φανερώνουν πώς βλέπουν οι ίδιοι οι μαθητές το σχολείο, ποια είναι τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Οι περισσότεροι μαθητές απάντησαν πως το σημερινό σχολείο απαιτεί να έχουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους γεμάτες τσέπες, πως το σχολείο είναι ένα ατέλειωτο εξεταστικό κέντρο, είναι το σχολείο της παπαγαλίας, των σκόρπιων γνώσεων, που δεν αφήνει χώρο να αναπτυχθούν οι κλίσεις και τα ενδιαφέροντα των μαθητών.

Εκατοντάδες μαθητές δούλεψαν με μεράκι για την επιτυχία των Μαθητικών Φεστιβάλ της ΚΝΕ Η επιτυχία των Φεστιβάλ δεν είναι τυχαία. Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος δεκάδες ήταν οι ομάδες μαθητών που φτιάχτηκαν για την επιτυχία των Φεστιβάλ και “έστησαν” γύρω από το κεντρικό σύνθημα των Φεστιβάλ τα δικά τους προγράμματα με οδηγό τη συλ-

λογική δουλειά, την τέχνη, και τη φαντασία, τις ανησυχίες και τα όνειρα τους, επιλέγοντας πρωτότυπους τρόπους και πολύμορφες δραστηριότητες.

Τα ενδιαφέροντα των μαθητών έντυσαν το πρόγραμμα των Μαθητικών Φεστιβάλ Από μία κατεξοχήν μαθητική γιορτή λοιπόν, όπως τα Μαθητικά Φεστιβάλ της ΚΝΕ, δεν θα μπορούσαν να λείπουν και δραστηριότητες που είναι βασισμένες στα ενδιαφέροντα των μαθητών. Για άλλη μια χρονιά τα Μαθητικά Φεστιβάλ αποδείχτηκαν χώρος έκφρασης δεκάδων μαθητικών συγκροτημάτων που έδωσαν τον τόνο μέσα από τα μουσικά προγράμματα που ετοίμασαν. Δεν ήταν λίγα και τα συγκροτήματα που έγραψαν τους δικούς τους στίχους “εμπνευσμένους” από την καθημερινότητα τη δική τους και των οικογενειών τους αλλά

Μαθητικά Φεστιβάλ χωρίς μουσική και χορό δε γίνονται... Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος εκατοντάδες μαθητικά συγκροτήματα και ομάδες χορού έδωσαν το “παρών” ανεβάζοντας το κέφι στα ύψη!

ΚΕΡΚΥΡΑ

ΓΚΡΑΒΑ

ΝΙΚΑΙΑ

ΒΟΛΟΣ

Ν. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

και από το σύνθημα των Φεστιβάλ. Κάποια μαθητικά συγκροτήματα μάλιστα δημιουργήθηκαν με αφορμή τα Μαθητικά Φεστιβάλ κατά την προετοιμασία τους μετά από κάλεσμα της ΚΝΕ και έπαιξαν για πρώτη φορά σε αυτά. Το πρόγραμμα σε κάθε Φεστιβάλ εμπλουτίστηκε από πολύμορφες πρωτοβουλίες και δραστηριότητες. Εκατοντάδες μαθητές λοιπόν από σχολεία όλης της χώρας αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά ότι προβληματίζονται, σκέφτονται, ονειρεύονται, δημιουργούν, έβαλαν το δικό τους λιθαράκι για να πραγματοποιηθούν τα Μαθητικά Φεστιβάλ της ΚΝΕ στις γειτονιές τους. Επιστρατεύοντας τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους σε συνδυασμό με την ίδια τους την εμπειρία πήραν πρωτοβουλία και έφτιαξαν δεκάδες σκετς. Παρουσίασαν με αυτόν τον τρόπο στιγμές από τη ζωή τους στο σχολείο, την τάξη. Ανέδειξαν τα προβλήματά τους αλλά και τη μόνη λύση που έχουν για να τα αντιμετωπίσουν, τον συλλογικό και οργανωμένο αγώνα, την αλληλεγγύη μεταξύ τους. Πρόβαλλαν την προσπάθειά τους να απαντήσουν στα ψέματα που διδάσκονται μέσα στις σχολικές αίθουσες, στο μάθημα, απέναντι δηλαδή σε όλα αυτά που λένε τα σχολικά βιβλία ή και καθηγητές για την ΕΕ, για το σάπιο σύστημα που ζούμε. Ιδιαίτερη στιγμή στα Μαθητικά Φεστιβάλ, ήταν και η παρουσία δεκάδων θεατρικών, μουσικών, χορευτικών και άλλων ομάδων που συμμετείχαν από διάφορα σχολεία παρουσιάζοντας εργασίες, πρότζεκτ, δημιουργίες, video, θεατρικά έργα ή αποσπάσματά τους. Και με αυτόν τον τρόπο έδειξαν την όρεξη και τη διάθεση που έχουν να δουλέψουν συλλογικά και να περάσουν το μήνυμά τους. Αντίστοιχα εντυπωσιακή ήταν η συμμετοχή δεκάδων πολιτιστικών και αθλητικών συλλόγων που παρουσίασαν το έργο τους στήνεται με πολύ μεράκι και κόντρα σε πολλά εμπόδια. Παράλληλα με όλες τις δραστηριότητες δεν έλειψε το παιχνίδι. Οι μαθητές έφτιαξαν ομάδες όπου διαγωνίστηκαν σε παιχνίδια που δεν

Για δύο ολόκληρους μήνες μεταφέρθηκε απ' άκρη σ' άκρη σε όλη την Ελλάδα το μήνυμα των Μαθητικών Φεστιβάλ της ΚΝΕ: “ΕΕ vs νεολαία... Σκέψου έξω από τα όρια του συστήματος”. Κυκλοφόρησε ειδική έκδοση του “Οδηγητή” με άρθρα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις συνέπειες της πολιτικής της στις ζωές των μαθητών, ενώ διακινήθηκε στα σχολεία και ερωτηματολόγιο, με το οποίο οι Οργανώσεις της ΚΝΕ συνέλεξαν τη γνώμη χιλιάδων μαθητών για την ΕΕ, το σημερινό σχολείο, τα προβλήματα και τα ενδιαφέροντά τους, πραγματοποιώντας και συζητήσεις στα Μαθητικά Φεστιβάλ.

απαιτούσαν μόνο γνώσεις αλλά και χιούμορ. Μέσα από fun quiz αλλά και επιδαπέδια παιχνίδια, οι μαθητές έμαθαν για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την πολιτική της, παίζοντας και διασκεδάζοντας. Τέλος μεγάλη ήταν η συμμετοχή των μαθητών και στα αθλητικά τουρνουά που πραγματοποιήθηκαν πριν και κατά τη διάρκεια των Φεστιβάλ διεκδικώντας παράλληλα χώρους και υποδομές άθλησης σε κάθε γειτονιά, ασφαλείς, δωρεάν και προσβάσιμες για όλους. Κορύφωση αυτής της αθλητικής δραστηριότητας ήταν η απονομή βραβείων στις νικήτριες ομάδες κάθε περιοχής, που έγινε στα ίδια τα Μαθητικά Φεστιβάλ.

29

Στα πλαίσια των μαθητικών φεστιβάλ πραγματοποιήθηκαν μαθητικά αθλητικά τουρνουά και αθλητικές δραστηριότητες, που είτε ήταν αφιερωμένα στον αγώνα κατά των ναρκωτικών, είτε είχαν χαρακτήρα διεκδίκησης δωρεάν αθλητικών χώρων και υποδομών στις γειτονιές.

ΠΑΤΡΑ

ΑΙΓΑΛΕΩ

Ν. ΙΩΝΙΑ

ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ

Το ταξίδι συνεχίζεται… Τα Μαθητικά Φεστιβάλ ολοκλήρωσαν το ταξίδι τους, αλλά οι μαθητές συνεχίζουν να προβληματίζονται, να έχουν ενδιαφέροντα, να θέλουν ένα μέλλον όπως τους αξίζει. Γι’ αυτό και το ταξίδι συνεχίζεται μέσα από κάθε στιγμή αγώνα, συλλογικής δράσης, νεανικής δημιουργίας. Συνεχίζουμε λοιπόν δίνοντας όλες μας τις δυνάμεις μπροστά στην 9η Μάη, την επέτειο της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών. Για να αποκαλυφθεί, κόντρα στα ψέματα και τη διαστρέβλωση της ιστορίας, ότι στις 9 Μάη γιορτάζουμε τη δύναμη που έχουν οι λαοί όταν παλεύουν, γιορτάζουμε τη νίκη των λαών απέναντι στον φασισμό-ναζισμό. Αυτή τη γιορτή να οργανώσουν από δω και πέρα οι μαθητές στα σχολεία και τις γειτονιές τους. Τον τρόπο τον ξέρουν. Με αυτόν δούλεψαν και ετοίμασαν τα Μαθητικά Φεστιβάλ και έδωσαν πραγματικά το στίγμα τους! Με συλλογικότητα, δημιουργικότητα, μεράκι και αξιοποιώντας την πείρα τους.

ΝΙΚΑΙΑ

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Σε πολλά Μαθητικά Φεστιβάλ οι μαθητές παρουσίασαν εργασίες, έφτιαξαν επιδαπέδια παιχνίδια, επιτραπέζια και άλλων ειδών διαδραστικά παιχνίδια για την ΕΕ, που τράβηξαν το ενδιαφέρον και τη συμμετοχή των μαθητών.

Φωτεινή Παγούνη, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ ΠΑΤΡΑ

ΓΙΑΝΝΕΝΑ

Το περιεχόμενο των Μαθητικών Φεστιβάλ αναδείχθηκε μέσα από έξυπνες και πρωτότυπες ιδέες, όπως τα χιουμοριστικά θεατρικά που οργάνωσαν μαθητές με επίκεντρο το τι διδάσκονται στα σχολεία για την ΕΕ, αλλά και την πραγματικότητα που βιώνουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους, σατιρικά σκετς για την πολιτική επικαιρότητα κ.λπ. Βέβαια από τα Φεστιβάλ δεν έλειψαν και θεατρικές παραστάσεις, όπως η “Εβραία” του Μπ. Μπρεχτ που παρουσιάστηκε στο Μαθητικό Φεστιβάλ στην Γκράβα στην Αθήνα από τη θεατρική ομάδα του 8ου Γυμνασίου Αθηνών.

ΓΚΡΑΒΑ ΓΚΡΑΒΑ

ΚΑΛΛΙΘΕΑ

ΤΡΙΠΟΛΗ

ΠΑΤΡΑ

ΠΕΙΡΑΙΑΣ


30

«Ο πανελλαδικός διαγωνισμός που οργανώνει η ΚΝΕ είναι μια πολύ καλή απάντηση, μια διέξοδος στην ανάγκη των μαθητών να σκεφτούν και να δράσουν “έξω από τα όρια”»

Ο

λοκληρώθηκε αυτόν τον μήνα η αποστολή των εργασιών των μαθητικών ομάδων που πήραν μέρος στον 2ο πανελλαδικό διαγωνισμό συλλογικών ερευνητικών εργασιών της ΚΝΕ και του “Οδηγητή” και οδεύουμε ολοταχώς στην τελική φάση του διαγωνισμού, την επιλογή δηλαδή των καλύτερων εργασιών. Ο “Οδηγητής”, θέλοντας να δώσει μια μικρή γεύση από την πρωτοβουλία αυτή της ΚΝΕ, αλλά και από τις εργασίες που έχουν σταλεί, συζήτησε με δύο μέλη της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού, τον Κώστα Καζάκο, ηθοποιό και σκηνοθέτη και τον Κυριάκο Ιωαννίδη, υπεύθυνο του τμήματος Παιδείας της ΚΕ του ΚΚΕ.

με τον Κυριάκο Ιωαννίδη, υπεύθυνο του τμήματος Παιδείας της ΚΕ του ΚΚΕ και τον Κώστα Καζάκο, ηθοποιό και σκηνοθέτη. “Οδηγητής”: Είναι η δεύτερη χρονιά που η ΚΝΕ και ο “Οδηγητής” πραγματοποιούν πανελλαδικό διαγωνισμό συλλογικής ερευνητικής εργασίας και η ανψωωταπόκριση από τους μαθητές είναι σημαντική. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό; Κυριάκος Ιωαννίδης: Οι μαθητές κυριολεκτικά ασφυκτιούν μέσα στα πλαίσια του σχολείου. Ενός σχολείου που κατηγοριοποιεί τα παιδιά, διδάσκει τις αξίες της επιχειρηματικότητας, τα αντιδραστικά οράματα αυτών που κατέχουν τον πλούτο, της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ.λπ.. Ο πανελλαδικός διαγωνισμός που οργανώνει η ΚΝΕ είναι μια πολύ καλή απάντηση, μια διέξοδος στην ανάγκη των μαθητών να σκεφτούν και να δράσουν “έξω από τα όρια”. Όμως η μεγάλη ανταπόκριση έχει να κάνει και με τα ίδια τα θέματα που δίνονται.

Και αυτό γιατί ακουμπούν μια μεγάλη γκάμα των νεανικών ανησυχιών και ενδιαφερόντων. Φυσικά κάποιος θα μπορούσε να πει ότι υπάρχουν κι άλλα ζητήματα. Σωστά, όμως ας έχουμε υπομονή μέχρι και τον επόμενο διαγωνισμό! Όπως και να ’ναι πάντως, τα παιδιά συμμετέχουν γιατί νιώθουν ότι εδώ δεν θα μπει βαθμός, με την αυστηρή έννοια του όρου. Γιατί ξέρουν, και η ΚΝΕ το έχει αποδείξει, ότι το κρίσιμο είναι η συμμετοχή, η προσπάθεια να ψάξεις, να αναζητήσεις την αλήθεια. Και αυτό το τελευταίο έχει να κάνει με τον ίδιο τον χαρακτήρα της ΚΝΕ, ως κομμουνιστικής οργάνωσης νέων. Γιατί, ας πούμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους, το θέμα δεν είναι ότι η ΚΝΕ σκέφτηκε κάτι που ήταν εντελώς ρηξικέλευθο. Άλλωστε μια σειρά φορείς προσπαθούν να οργανώσουν την παρέμβασή τους στη νεολαία. Το βασικό

Ο πανελλαδικός διαγωνισμός της ΚΝΕ δεν είναι διαγωνισμός όπου θα πάρουν βραβείο επιχειρηματικότητας οι μαθητές, αλλά συλλογική προσπάθεια που έχει και τον χαρακτήρα της άμιλλας ανάμεσα σε συναγωνιστές

είναι οι δεσμοί που έχει διαμορφώσει η ΚΝΕ με τους νέους ανθρώπους. Δεσμοί που φυσικά πρέπει να σφυρηλατούνται κι άλλο, να αποκτούν πιο βαθιά, ποιοτικά, τελικά επαναστατικά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, όταν όλο το εκπαιδευτικό σύστημα, οι φορείς της ΕΕ, οι ΜΚΟ υμνούν την επιχειρηματικότητα, μιλάνε γενικά και αφηρημένα για αξίες της δημοκρατίας, εννοώντας φυσικά τη δημοκρατία των αστών, τότε πόσο “ψαγμένο” και δημιουργικό μπορεί να είναι ένα νεανικό έργο; Θα αναπαράγει μια ρηχή αντίληψη για την πραγματικότητα και τελικά, ακόμα κι αν είναι φτιαγμένο από νέους ανθρώπους, θα αναπαράγει μια γερασμένη αντίληψη, του καπιταλισμού που σαπίζει και των μηχανισμών του. Το βασικό στο διαφορετικό που προσφέρει η ΚΝΕ, πέρα απ’ όλα τα άλλα που είπα, είναι στο περιεχόμενο του διαγωνισμού. Στο ότι η νεανική δημιουργικότητα δεν κατευθύνεται στην εκτόνωση, στην αποδοχή των κυρίαρχων αξιών. Ο πανελλαδικός διαγωνισμός της ΚΝΕ δεν είναι διαγωνισμός όπου θα πάρουν βραβείο επιχειρηματικότητας οι μαθητές, αλλά συλλογική προσπάθεια που έχει και τον χαρακτήρα της άμιλλας ανάμεσα σε συναγωνιστές.

“Ο”: Πολλές ομάδες έχουν αναφέρει στις περιλήψεις των εργασιών τους ότι τους δίνεται η ευκαιρία να ασχοληθούν με θέματα που τους απασχολούν και να αξιοποιήσουν διάφορες μορφές. Μάλιστα αναφέρουν ότι το σχολείο δεν τους δίνει αυτή τη δυνατότητα στο βαθμό που το θέλουν. Τι διαφορετικό, λοιπόν, προσφέρει αυτή η πρωτοβουλία της ΚΝΕ για τους μαθητές; Κώστας Καζάκος: Είναι πολύ σημαντικό να δίνονται στα παιδιά ερεθίσματα, να αναπτύσσουν αυτό το βασικό ιδίωμα του ανθρώπου, την περιέργεια, την εξερεύνηση, τη διάθεση της έρευνας, που είναι το βασικότερο κίνητρο στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος

δε μένει στην επιφάνεια των πραγμάτων, στα φαινόμενα, ψάχνει να βρει τις αίτιες που τα προκαλούν. Αν δεν αγωνιστούμε να κατακτήσουμε τις ιδιότητες που εμπεριέχει αυτή η έννοια του ανθρώπου, μένουμε δούλοι προς εκμετάλλευση. Για να μπορέσουμε να αντιληφθούμε την πραγματικότητα που βιώνουμε και να πάρουμε μέτρα για να καθορίσουμε τη στάση μας μέσα σ’ αυτή την πραγματικότητα και να την αλλάξουμε πρέπει να έχουμε αναπτυγμένο αυτό το στοιχείο που λέμε ανθρωπιά. Αυτός ο διαγωνισμός, λοιπόν, είναι πολύ


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

σημαντικός, ειδικά σήμερα που η παιδεία είναι κατεστραμμένη, έχει καταντήσει μια επαγγελματικού προσανατολισμού εκπαίδευση, δεμένη με τις ανάγκες της αγοράς. Σήμερα το σύστημα της παιδείας αφήνει τα παιδιά αδιαμόρφωτα, μετατρέποντάς τα σε στρατιές προς εκμετάλλευση. Το να κάτσει, λοιπόν, ένα παιδί να ασχοληθεί σε βάθος μ’ έναν σπουδαίο ποιητή, μ’ έναν διανοητή, μ’ έναν μεγάλο επιστήμονα είναι πολύ ουσιαστικό. Αυτή είναι η ουσία της παιδείας. Και αυτό δεν το κάνει το σχολείο. Το σχολείο είναι σαν ένα δόκανο που έχει πιάσει το πόδι του παιδιού και το σακατεύει. Αυτές, λοιπόν, τις πρωτοβουλίες μόνο ένας χώρος που ονειρεύεται αλλιώς την ανθρώπινη κοινωνία, που σχεδιάζει αλλιώς την παιδεία, που σχεδιάζει αλλιώς την ανθρώπινη εργασία μπορεί να τις πραγματοποιήσει. Γι’ αυτό είναι μεγάλη υπόθεση και πολύ αισιόδοξη η πρωτοβουλία αυτή της ΚΝΕ και το ότι υπήρξε τέτοια θερμή ανταπόκριση. “Ο”: Ήταν αναμενόμενο για σας οι μαθητικές ομάδες που συμμετέχουν στον διαγωνισμό να αξιοποιούν τέτοιες πρωτότυπες μορφές για να αποδώσουν το θέμα που επέλεξαν; Κ. Ι.: Ένα πράγμα που μου έκανε εντύπω-

ση και με συγκίνησε κιόλας ήταν η συνεργασία με τους παππούδες και τις γιαγιάδες που αγωνίστηκαν και πολέμησαν στην κατοχή, στον εμφύλιο πόλεμο, μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ και του ΔΣΕ. Είναι μια συνάντηση δυο γενεών που αποδεικνύει ότι στις γραμμές του κομμουνιστικού κόμματος ενώνονται αρμονικά μικροί και μεγάλοι για τον κοινό σκοπό. Όμως και οι άλλες μορφές που αξιοποιούνται, μέσα από την τέχνη, την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών κ.ά. Δείχνουν πώς μπορεί να δέσει αρμονικά η νεανική αναζήτηση με ό,τι καλύτερο και προοδευτικό έχει δώσει η ανθρωπότητα.

31

Δείχνει επίσης ότι στους νέους λείπει, έχουν ανάγκη απ’ όλα αυτά που τους στερεί το σχολείο και η καπιταλιστική κοινωνία σήμερα. Τους λείπει η επαφή με το προοδευτικό έργο τέχνης και γι’ αυτό το αναζητούν, τους λείπει η ουσιαστική επαφή με την ιστορία του λαού και του τόπου και γι’ αυτό την ψάχνουν. “Ο”: Βρισκόμαστε στην τελική φάση του διαγωνισμού. Όλες οι εργασίες έχουν σταλεί. Από μια πρώτη ματιά που έχετε ρίξει στις ίδιες τις εργασίες, αλλά και στις περιλήψεις τους, τι γνώμη έχετε σχηματίσει; Κ. Κ.: Διάβασα τις περιλήψεις των παιδιών που έστειλαν απ’ όλη την Ελλάδα. Είναι πολύ εντυπωσιακό και αξιοσημείωτο το ότι μαζεύονται τρεις, τέσσερις, οχτώ μαθητές του Γυμνασίου, του Λυκείου και συνεργάζονται αντιμετωπίζοντας αυτά τα θέματα. Είναι πολύ σημαντικό, για παράδειγμα, ότι επιλέγουν στο θέμα για την ποίηση και τη λογοτεχνία να ασχοληθούν με τους καλύτερους ποιητές και λογοτέχνες. Με ανθρώπους που διαμόρφωσαν συνειδήσεις, που δίνανε λύσεις και προοπτική στα προβλήματα των ανθρώπων και γι’ αυτό άλλωστε τους αγάπησε και ο λαός. Ήταν άνθρωποι που ξέ-

ρανε τι κάνανε, ξέρανε ότι η δουλειά της τέχνης απευθύνεται στον λαό, σταθήκανε στο πλάι του, παλέψανε μαζί του, ζήσανε τα προβλήματά του και μπορέσανε και τα αποδώσανε με την τέχνη τους. Με απλές μορφές, κατανοητές καλλιέργησαν τα κριτήρια του λαού. Είναι πηγές κίνησης για τον λαό μας. Και το ότι τα παιδιά επιλέγουνε με ακρίβεια και στοχευμένα τους ανθρώπους που δώσανε τη ζωή τους, τον κόπο, το μόχθο, το πνεύμα τους, όλο το σύνολο της ύπαρξής τους συμπαραστεκόμενοι στα βάσανα του κόσμου, είναι πολύ ουσιαστικό και ακριβό. Εκείνο, επίσης, που με εντυπωσίασε

πολύ ήταν το θέμα της επιστήμης και της νέας τεχνολογίας, για το οποίο τα

Φωτογραφία από την περσινή βράβευση των καλύτερων εργασιών που πραγματοποιήθηκε στο 40ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του "Οδηγητή" στην Αθήνα.

παιδιά βρίσκουνε την ουσία, δε μένουν στο επιφανειακό, στο χιλιοειπωμένο. Πραγματικά περιμένω με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τις εργασίες όλων των ομάδων. Κ. Ι.: Διάβασα τις περιλήψεις και το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό ήταν “αυτή η προσπάθεια πρέπει να πολλαπλασιαστεί και να αναδειχτεί ακόμα περισσότερο”! Οι μαθητές έχουν μεράκι, έχουν πάρει την υπόθεση της εργασίας τους πολύ ζεστά. Εδώ θέλω να ξεχωρίσω και την ευθύνη και το ρόλο των κομμουνιστών εκπαιδευτικών που όπου μπορούσαν, βοήθησαν αποφασιστικά και δημιουργικά στις εργασίες των μαθητών. Δεν αποτελεί ένα παράπλευρο καθήκον, αλλά μια κρίσιμη στιγμή στην παρέμβαση στο περιεχόμενο της γνώσης. Πρόκειται για μια βοήθεια που μπορεί να ανοίξει δρόμους επαφής με την κομμουνιστική ιδεολογία, την προοδευτική σκέψη της ανθρωπότητας.

“Ο”: Τι έχετε να πείτε στις ομάδες που συμμετείχαν στον διαγωνισμό;

Μέσα από τον πανελλαδικό διαγωνισμό οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να ψάξουν, να μελετήσουν και να εκφράσουν τις ανησυχίες τους καλλιεργώντας τη συλλογικότητα και τη δημιουργικότητά τους (φωτογραφία από παρουσίαση μαθητικής συλλογικής εργασίας για το διαδίκτυο στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του “Οδηγητή).

Κ. Κ.: Πρέπει να πάρουνε μέτρα τα παιδιά, τα οποία είναι και έξυπνα και προχωρημένα. Ζούμε σε μια εποχή που τους δίνει όλα τα μέσα να καταλαβαίνουν, αρκεί να μην αδιαφορούν, να μην τους πνίγει η ρουτίνα, η αδιαφορία και αυτή η πλήξη που τα σκοτώνει και να πάρουνε μέτρα με ατομική ευθύνη να καλύψουν τα κενά της παιδείας. Κατ’ αρχάς, την αγλωσσία, την καταστροφή της γλώσσας. Όταν δεν έχεις γλώσσα, δεν μπορείς να σκεφτείς, δεν μπορείς να αποτυπώσεις τη σκέψη σου σε λόγια και αυτό καθηλώνει τον εγκέφαλο και τον αχρηστεύει. Πρέπει να πάρουν μέτρα, να διαβάζουν, να διαβάζουν ποίηση, να διαβάζουν πεζό, δοκίμια, τον γραπτό λόγο. Να μην αποχωριστούν το βιβλίο. Δε θα υπάρξει καλύτερος σύντροφος στη ζωή τους από το βιβλίο, με επιλογές, με

κατεύθυνση, με πρόγραμμα, με μέθοδο. Και φυσικά την ιστορία, η οποία έχει καταστραφεί επίσης. Η γλώσσα και η ιστορία είναι δύο τομείς που το σχολείο τους έχει καταστρέψει, τους έχει αχρηστέψει. Τα παιδιά βγαίνουν μ’ ένα πλήθος πληροφοριών, ασύνδετων, που δεν μπορούν να τις βάλουνε σε τάξη και να διατυπώσουν μία δική τους κρίση. Άμα δεν ξέρεις την ιστορία του τόπου σου, δεν μπορείς να καταλάβεις πώς είναι διαμορφωμένος ο λαός με τον οποίο ζεις και από τον οποίο προέρχεσαι. Για να κατανοήσουν τα προβλήματα των σημερινών συνανθρώπων μας εδώ, πρέπει να ξέρουνε τι πέρασε ο τόπος, πώς διαμορφώθηκε ο Έλληνας. Αν για παράδειγμα ήταν άλλες οι συνθήκες θα ήταν αλλιώς. Για να γνωρίζουν, λοιπόν, πού ζουν, με ποιους ανθρώπους ζουν, ποιοι είναι οι πατεράδες τους, οι παππούδες τους, πρέπει να μάθουνε την ιστορία του τόπου σε βάθος και τη γλώσσα. Αυτά τα δύο πράγματα με ατομική ευθύνη πρέπει να τα προσέξουν για να αντισταθούν στο σύστημα της παιδείας, έτσι όπως το έχει διαμορφώσει αυτό το σύστημα που ζούμε, της εκμετάλλευσης και της αδικίας. Κ. Ι.: Μου έρχονται στο μυαλό τα λόγια του Μπρεχτ, «μάθαινε και τ’ απλούστερα». Θα έλεγα λοιπόν στους μαθητές, ότι η προσπάθεια για την κατάκτηση της γνώσης δεν σταματά ποτέ, ότι μέσα στις γραμμές της ΚΝΕ προσπαθούμε να δένουμε όσο το δυνατόν καλύτερα τον αγώνα και τη μόρφωση. Θα τους έλεγα επίσης ότι με το ίδιο πνεύμα, με διάθεση αναζήτησης, ψαξίματος της αλήθειας, θα πρέπει να λειτουργήσουν και μέσα στο σχολείο, αξιοποιώντας τα όποια περιθώρια τους δίνονται, αμφισβητώντας τις κυρίαρχες σάπιες αξίες του καπιταλισμού, του ανορθολογισμού.


32

129 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΤΟΥ ΣΙΚΑΓΟ

Εργατική τάξη: η πρωτοπόρα κοινωνική δύναμη απελευθέρωσης από τα δεσμά της εκμετάλλευσης

Μ

ε αφορμή την επέτειο της εργατικής Πρωτομαγιάς αξίζει όχι μόνο να “θυμηθούμε” τα ιστορικά γεγονότα, αλλά και να σταθούμε σε ορισμένες πλευρές της σύγχρονης διαπάλης γύρω από ζητήματα όπως η ταξικότητα της κοινωνίας, η ανάπτυξη της εργατικής τάξης και του κινήματός της και ο ρόλος τους στην κοινωνική εξέλιξη, σε αντιπαράθεση Τι είναι η εργατική Πρωτομαγιά; Η εξέγερση των εργατών των ΗΠΑ την 1η Μάη του 1886 στο Σικάγο με κεντρικό σύνθημα την καθιέρωση του 8ώρου αποτελεί οξυμένη έκφραση των καθαρά αντίθετων συμφερόντων της εργατικής και της αστικής τάξης, στο έδαφος της ανεπτυγμένης καπιταλιστικής κοινωνίας. Είναι μία ηρωική σελίδα στην ιστορία της ταξικής πάλης, αγώνας ορόσημο στην πορεία ανάπτυξης του εργατικού κινήματος, τη χειραφέτησή του από την αστική τάξη. Η καθιέρωση της 1ης Μάη ως διεθνούς μέρας του αγώνα της εργατικής τάξης από το ιδρυτικό συνέδριο της Β’ Διεθνούς το 1889 αποτέλεσε έναυσμα ένδοξων αγώνων του παγκόσμιου προλεταριάτου. Η κόκκινη Πρωτομαγιά είναι μέρα μνήμης και αγώνα για το εργατικό κίνημα.

Πώς διαμορφώνεται ιστορικά το εργατικό κίνημα; Οι αστικές επαναστάσεις, από τα τέλη του 18ου αιώνα τράβηξαν στον πολιτικό αγώνα κατά της φεουδαρχίας και τη νεαρή τότε εργατική τάξη με τη φτωχή αγροτιά για τη συντριβή των ξεπερασμένων φεουδαρχικών σχέσεων. Η ανάπτυξη και επέκταση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, η επέκταση της μισθωτής εργασίας συντέλεσαν και στην ανάπτυξη της ίδιας της εργατικής τάξης. Μαζί με την αστική τάξη γεννιέται και ο “νεκροθάφτης” της, η εργατική τάξη και το κίνημά της. Η ανάπτυξη του καπιταλισμού ανέπτυξε και τη βασική του αντίθεση, την αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας, την αντίθεση ανάμεσα στα συμφέροντα της εργατικής και της αστικής τάξης.

με τις θεωρίες για το “τέλος” της εργατικής τάξης και την ύπαρξη “νέων” επαναστατικών υποκειμένων. Αυτή η ιστορική επέτειος πρέπει να συνοδεύεται και από την προώθηση κρίσιμων συμπερασμάτων για την πάλη της εργατικής τάξης για την ανατροπή της καπιταλιστικής κοινωνίας και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού-κομμουνισμού. Η εργατική τάξη έρχεται στο προσκήνιο της ταξικής πάλης, αρχικά μέσω των πρώτων εργατικών ενώσεων, των εργατικών συνδικάτων, δηλαδή με το κίνημα βελτίωσης των όρων ζωής της και διεκδίκησης ευνοϊκότερων όρων πώλησης της εργατικής δύναμης. Το επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού το 19ο αιώνα, δεν είχε ακόμη διαμορφώσει τις συνθήκες ώστε η “νεαρή” τότε εργατική τάξη να διαμορφώσει ένα ολοκληρωμένο επαναστατικό πολιτικό σχέδιο, ένα πρόγραμμα για τη δική της εξουσία. Η ανάπτυξη και όξυνση της αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας, στα μέσα του 19ου αιώνα βρήκε την πολιτική της έκφραση στην έκδοση, το 1848, του πρώτου προγράμματος του κόμματος της εργατικής τάξης, του “Μανιφέστου του Κομμουνιστικού Κόμματος”, που έγραψαν οι Μαρξ- Ένγκελς, έργου ορόσημου για το κίνημα της εργατικής τάξης και για την πρωτοπορία της, το Κομμουνιστικό Κόμμα. Εκεί αναφέρεται: «Ολόκληρη η κοινωνία όλο και περισσότερο χωρίζεται σε δύο μεγάλα αντίπαλα στρατόπεδα, σε δύο μεγάλες τάξεις, που βρίσκονται άμεσα αντιμέτωπες η μια με την άλλη: στην αστική τάξη και το προλεταριάτο».

Από πού προκύπτει ο πρωτοπόρος ρόλος της εργατικής τάξης; Η εργατική τάξη είναι η τάξη που στερείται μέσων παραγωγής και είναι υποχρεωμένη να πουλάει την εργατική της δύναμη στην τάξη των ιδιοκτητών μέσων παραγωγής, των καπιταλιστών. Οι καπιταλιστές την αγοράζουν, γιατί μέσω της “κατανάλωσής” της, δηλαδή της συνένωσής της με τα μέσα παραγωγής, Τα συνθήματα που κυριάρχησαν στην εξέγερση του Σικάγο το 1886: 8 ώρες δουλειά, 8 ώρες ψυχαγωγία, 8 ώρες ανάπαυση.

παράγεται αξία μεγαλύτερη από αυτή που έχει η ίδια. Έτσι, παρά το γεγονός ότι ο καπιταλιστής αγοράζει την εργατική δύναμη στην αξία της, του μένει το μεγαλύτερο κομμάτι της παραγόμενης αξίας, η υπεραξία. Η σχέση κεφαλαιοκρατών - εργατών δεν περιορίζεται μόνο στη σχέση ανάμεσα στον ατομικό κεφαλαιοκράτη και τους εργάτες που ο ίδιος εκμεταλλεύεται. Είναι σχέση ανάμεσα σε τάξεις. Οι κεφαλαιοκράτες ως σύνολο εκμεταλλεύονται την εργατική τάξη και τον πλούτο από το απλήρωτο προϊόν της εργασίας της. Η εργατική τάξη είναι η βασική παραγωγική δύναμη της καπιταλιστικής κοινωνίας. Είναι η τάξη που υφίσταται την καπιταλιστική εκμετάλλευση και που χωρίς αυτή δεν μπορεί να λειτουργήσει στο ελάχιστο η καπιταλιστική παραγωγή. Η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου σε μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους συνεπάγεται και τη συγκέντρωση του εργατικού δυναμικού, την κοινωνικοποίηση της εργασίας και της παραγωγής, καθιστά την εργατική τάξη το κέντρο και το νεύρο της παραγωγής και γενικότερα της οικονομίας. Στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία, οι καπιταλιστές είναι μέτοχοι-παράσιτα, που δεν παίζουν κανένα ρόλο στην παραγωγή, η οποία θα μπορούσε να συνεχίζεται απρόσκοπτα χωρίς αυτούς. Ο πρωτοπόρος ρόλος της εργατικής τάξης δεν καθορίζεται από το ποσοστιαίο μέγεθός της στον Οικονομικά Ενεργό Πληθυσμό, αλλά από την ίδια τη θέση της στην κοινωνική παραγωγή. Είναι αντικειμενικά η κινητήρια δύναμη της σοσιαλιστικής επανάστασης, γιατί είναι ο φορέας των νέων σχέσεων παραγωγής.


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

Μήπως σήμερα δεν υπάρχει εργατική τάξη, μήπως η κοινωνία όπου ζούσαν οι Μαρξ και Ένγκελς με αστούς και προλετάριους είναι παρελθόν; Έχουν αναπτυχθεί εδώ και δεκαετίες διάφορες θεωρίες από αστούς και οπορτουνιστές, που κοινό στόχο έχουν να “αποδείξουν” ότι η εργατική τάξη δεν υφίσταται όπως την περίοδο των κλασικών του μαρξισμού-λενινισμού, για να καταλήξουν ότι δεν ισχύει η θεωρία της ταξικής πάλης. Αξιοποιούν διάφορες αφορμές, κυρίως την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην παραγωγή, και κάνουν λόγο για “μεταβιομηχανική κοινωνία”, χρησιμοποιώντας διάφορες παραλλαγές. Μία από τις παραλλαγές αυτές έχει ως κύριο στοιχείο ότι χαρακτηρίζει την κοινωνία με κριτήριο το τεχνολογικό επίπεδο των μέσων

τηλεπικοινωνιών. Επομένως σε αυτούς τους τομείς η μισθωτή εργατική δύναμη, δηλαδή η εργατική τάξη, είναι η βασική παραγωγική δύναμη. Άλλωστε, ο ίδιος ο Μαρξ στον καιρό του μιλά για βιομηχανία μεταφορών και για τις τηλεπικοινωνίες της εποχής (τηλέγραφο, ταχυδρομείο). Με βάση την ενιαία χρήση των λενινιστικών κριτηρίων, όχι μόνο δεν έχουμε συρρίκνωση της εργατικής τάξης (πόσο μάλλον “τέλος” της), αλλά διεύρυνσή της. Σήμερα η εργατική τάξη είναι η πλειοψηφούσα κοινωνική δύναμη στην Ελλάδα, αλλά και σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου. Βέβαια είναι υπαρκτή η διεύρυνση των εσωτερικών διαφορών της, όπως “ειδικευμένοι-ανειδίκευτοι”, “υψηλόμισθοι-χαμηλόμισθοι”, “εργαζόμενοι-άνεργοι”, με συλλογικές συμβάσεις ή με ευέλικτες εργασιακές σχέσεις. Οι διαφορές

Ο πρωτοπόρος ρόλος της εργατικής τάξης δεν καθορίζεται από το ποσοστιαίο μέγεθός της στον Οικονομικά Ενεργό Πληθυσμό, αλλά από την ίδια τη θέση της στην κοινωνική παραγωγή. Είναι αντικειμενικά η κινητήρια δύναμη της σοσιαλιστικής επανάστασης, γιατί είναι ο φορέας των νέων σχέσεων παραγωγής

παραγωγής και όχι τις σχέσεις παραγωγής. Θεωρεί ως εργατική τάξη μόνο εκείνo το τμήμα της που εργάζεται χειρωνακτικά ή που εργάζεται στη μεταποίηση. Η πραγματικότητα όμως είναι άλλη. Πρώτον, την εργατική τάξη την αποτελούν οι εργαζόμενοι που βρίσκονται σε σχέση μισθωτής εκμετάλλευσης από το κεφάλαιο. Δηλαδή δεν έχουν δικά τους μέσα παραγωγής, έχουν εκτελεστικό ρόλο στην παραγωγή, πληρώνονται με μισθό, άσχετα αν δουλεύουν στη μεταποίηση, στις τηλεπικοινωνίες, στο εμπόριο ή στον επισιτισμό. Δεύτερον, η μαρξιστική θεωρία αποδεικνύει πως βιομηχανικός είναι κάθε κλάδος της κοινωνικής παραγωγής όπου παράγεται αξία και επομένως υπεραξία. Δηλαδή πέρα από τη μεταποίηση, κλάδοι όπως της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών, που η αστική στατιστική τους κατατάσσει στις υπηρεσίες. Επομένως σήμερα, με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, μπορούμε να μιλάμε για βιομηχανία πληροφορικής, βιομηχανία

σε υπαρκτά προβλήματα, αποσπώνται από την ταξική τους ρίζα. Αυτά τα “κινήματα”, ανεξάρτητα από τα αιτήματά τους, συσκοτίζουν τον ταξικό χαρακτήρα των λαϊκών προβλημάτων, αντικειμενικά εμποδίζουν την ανάπτυξη της ταξικής πάλης. Ορισμένες φορές στρέφονται και έμπρακτα απέναντι στο εργατικό κίνημα και το ΚΚ, αποτελώντας και χώρο “ζύμωσης” αντικομμουνιστικής προπαγάνδας και δράσης. Το πραγματικά νέο και αναγκαίο σήμερα είναι οι παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου να γίνουν και ιδιοκτήτες του. Δηλαδή ο σοσιαλισμός-κομμουνισμός. Τα παραπάνω "κινήματα" παλεύουν για την διαχείριση των προβλημάτων εντός του καπιταλισμού, γι' αυτό αρνούνται και τον πρωτοπόρο επαναστατικό ρόλο της εργατικής τάξης. Η εργατική τάξη είναι η πρωτοπόρα επαναστατική δύναμη από την θέση της στην παραγωγή, είναι ο φορέας των νέων κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής.

Ποια είναι τα καθήκοντα του εργατικού κινήματος σήμερα; Η αστική τάξη διαχρονικά επιδιώκει να στοιχίζει την εργατική τάξη πίσω από τις δικές της επιδιώξεις, βαφτίζοντας “εθνικό στόχο” την εκάστοτε πολιτική που προωθεί τα δικά της συμφέροντα στο διεθνή ανταγωνισμό, είτε σε συνθήκες κρίσης, είτε ανάπτυξης. Την περί-

33

οδο εμφάνισης και βαθέματος της κρίσης, τα κυβερνητικά κόμματα προπαγάνδιζαν τις θυσίες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων ως αναγκαίες γιατί “όλοι μαζί τα φάγαμε” και “όλοι μαζί” πρέπει να πληρώσουμε. Σήμερα, που εμφανίζεται το ενδεχόμενο ανάκαμψης της καπιταλιστικής οικονομίας με μεγάλες δυσκολίες να παραμένουν και γίνεται προσπάθεια εξόδου από την κρίση με αντίστοιχη προσαρμογή του μείγματος διαχείρισης, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ προσπαθεί να κερδίσει και να αξιοποιήσει τη λαϊκή στήριξη ως “χαρτί” για τη διαπραγμάτευση με τους εταίρους. Είτε η διαπραγμάτευση καταλήξει σε κάποιο συμβιβασμό, είτε σε “ρήξη”, ο σίγουρος χαμένος είναι η εργατική τάξη. Το κίνημά της δεν πρέπει να συμβιβαστεί με χαμηλές απαιτήσεις, να αποδεχτεί την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ως δείκτη για την επαναφορά των απωλειών, που εκ των πραγμάτων οδηγεί στην υπεράσπιση των συμφερόντων της αστικής τάξης. Στη σημαία του αγώνα πρέπει να βάλει τις σύγχρονες ανάγκες της, που γεννιούνται αντικειμενικά από τη δυνατότητα ικανοποίησής τους, αλλά μπορούν να καλυφθούν μόνο μέσα από τις σοσιαλιστικές σχέσεις παραγωγής. Να αξιοποιήσει την εργατική πρωτομαγιά φέτος, ως σταθμό για την ισχυροποίηση και την ανασύνταξη του εργατικού, λαϊκού κινήματος.

αυτές, αν και φέρουν δυσκολίες στην ανάπτυξη του εργατικού κινήματος, δεν αναιρούν το ενιαίο συμφέρον της εργατικής τάξης απέναντι στο κεφάλαιο.

Υπάρχουν νέα επαναστατικά υποκείμενα και κινήματα; Στη βάση αυτών των θεωριών, αναζητούνται από διάφορες οπορτουνιστικές δυνάμεις, εδώ και πολλά χρόνια, νέα επαναστατικά υποκείμενα, σε αντίθεση με το κίνημα της εργατικής τάξης, που παρουσιάζεται ως ξεπερασμένο. Μερικά παραδείγματα είναι η “γενιά του άρθρου 16” στις φοιτητικές κινητοποιήσεις το 2006, η "γενιά των 700€", το “κίνημα της κουκούλας” το Δεκέμβρη του 2008, το “κίνημα της πλατείας”, κινήματα τύπου "Αραβικής Άνοιξης" κ.λπ. Ακόμα κάνουν την εμφάνισή τους διάφορα "κινήματα" που με ποικιλία μορφών (ακόμα και διαδικτυακά) προτάσσουν διάφορες διεκδικήσεις, οι οποίες ακόμα και αν βασίζονται

 Μαρξ-Ένγκελς «Το μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος»  Μαρξ «Μισθός, τιμή και κέρδος»  Κείμενο της Ι.Ε. της ΚΕ: «Η σύγχρονη εργατική τάξη και το κίνημά της», ΚΟΜΕΠ, τ. 3/2009

«Τάξεις ονομάζονται μεγάλες ομάδες ανθρώπων που ξεχωρίζουν μεταξύ τους από τη θέση που κατέχουν μέσα σε ένα καθορισμένο σύστημα της κοινωνικής παραγωγής, από τη σχέση τους (στο μεγαλύτερο μέρος κατοχυρωμένη και διατυπωμένη σε νόμους) προς τα μέσα παραγωγής, από το ρόλο τους στην κοινωνική οργάνωση της εργασίας και συνεπώς από τους τρόπους που ιδιοποιούνται τη μερίδα του κοινωνικού πλούτου που διαθέτουν και από το μέγεθος αυτής της μερίδας. Τάξεις είναι οι ομάδες εκείνες ανθρώπων, που η μια μπορεί να ιδιοποιείται τη δουλειά της άλλης χάρη στη διαφορά της θέσης που κατέχει μέσα σ’ ένα καθορισμένο σύστημα της κοινωνικής οικονομίας.» Β. Ι. Λένιν, «Μεγάλη Πρωτοβουλία», “Απαντα”, εκδ. “Σύγχρονη Εποχή”, τ. 39, σελ. 15


34

ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ - ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ

Για τον Αναρχισμό

Η πάλη με τον μπακουνισμό την περίοδο της Α΄Διεθνούς - ΠΡΟΛΟΓΟΣ (μέρος 2ο)

Σ

το προηγούμενο φύλλο του «Οδηγητή» ξεκινήσαμε τη δημοσίευση του Προλόγου της νέας έκδοσης της «Σύγχρονης Εποχής», με τίτλο «Για τον Αναρχισμό. Η πάλη με τον μπακουνισμό την περίοδο της Α΄Διεθνούς». Με σκοπό τη συμβολή στη διάδοση της έκδοσης, συνεχίζουμε με το δεύτερο μέρος απ' τον πρόλογο της έκδοσης, τον οποίο έχει επιμεληθεί η Ιδεολογική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ. Η πάλη για την επαναστατική θεωρία

Η

θεωρία της εργατικής τάξης είναι επαναστατική, διότι είναι επιστημονική. Ο μαρξισμός αναπτύχθηκε μέσω της επιστημονικής αντιμετώπισης αστικών και μικροαστικών αντιλήψεων για την καπιταλιστική κοινωνία, για το σοσιαλισμό-κομμουνισμό και τον τρόπο μετάβασης σε αυτόν. Η περίπτωση του Μπακούνιν, αν και δεν ταυτίζεται με τους ουτοπικούς σοσιαλιστές, φέρει μεγάλο φορτίο ουτοπικής-μικροαστικής και μη επιστημονικής σκέψης. Όπως έλεγε ο ίδιος ο Μπακούνιν, «ο δικός μου σοσιαλισμός δεν είναι επιστημονικός, όπως του Μαρξ, είναι ενστικτώδης»1. Σε αυτό το πλαίσιο, μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητή η επιμονή των Μαρξ και Ένγκελς για την επικράτηση έναντι του μπακουνισμού στις γραμμές της Α΄Διεθνούς, αφού, μαζί με την αγωνιστική του δράση, ο Μπακούνιν έφερε και το τεράστιο φορτίο του μη επιστημονικού, του ουτοπικού σοσιαλισμού, ο οποίος, παρά τη συμβολή του στα πρώτα βήματα της σοσιαλιστικής σκέψης και του εργατικού κινήματος, δεν μπορούσε να δώσει πλέον προοπτική στο εργατικό κίνημα.

Α

ρκετές αναρχικές απόψεις, ως γέννημα και κριτική της αστικής κοινωνίας, είναι προγενέστερες του επιστημονικού σοσιαλισμού των Μαρξ και Ένγκελς, διαπλέκονται με αστικές ανθρωπιστικές αντιλήψεις και επηρεάζονται από αυτές. Ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα αξίζει να σημειωθεί η περίπτωση του Άγγλου Γουίλιαμ Γκόντγουιν (William Godwin, 1756-1836). Ο

διαμαρτυρόμενος ιερέας Γκόντγουιν γρήγορα άρχισε να αμφιβάλλει για την ορθότητα των θρησκευτικών δογμάτων και το 1783 παραιτήθηκε από τη θέση του και πήγε στο Λονδίνο για να ζήσει ασκώντας το επάγγελμα του συγγραφέα. Υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους2 της αναρχικής σκέψης και από τους πρώιμους εκπροσώπους του λεγόμενου ουτοπικού σοσιαλισμού. Ο Γκόντγουιν διαχώρισε την κοινωνία από το κράτος και στιγμάτισε τους εξής παράγοντες ως αιτίες για την κοινωνική δυστυχία: Δίκαιο (νόμοι), ιδιοκτησία και κράτος (εξουσία). Υποστήριζε πως η κοινωνική οργάνωση θα έπρεπε να στηριχτεί στην υψηλή ιδέα της “καθολικής ευδαιμονίας”. Ο άνθρωπος θα έπρεπε να αποκτήσει υψηλό αίσθημα αυτοσυνειδησίας και υπευθυνότητας, απορρίπτοντας κάθε εξωτερική αυθεντία. Η μετάβαση στην κοινωνία της καθολικής ευδαιμονίας θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με την πειθώ και κάθε προσφυγή στη βία διακύβευε την υπόθεση της κοινωνικής αλλαγής. Οι ιδέες του Γκόντγουιν άσκησαν σημαντική επίδραση στους νεαρούς συγχρόνους του και ιδιαίτερα στον Ρόμπερτ Όουεν, για τη διαμόρφωση των θεωριών του οποίου είχαν αποφασιστική σημασία.

Ο

ι θεωρίες του ουτοπικού σοσιαλισμού αποτέλεσαν για τους Μαρξ και Ένγκελς μία από τις πηγές που μελέτησαν για τη διαμόρφωση της επαναστατικής θεωρίας, ενώ άσκησαν καταλυτική κριτική και πολεμική στον αντιεπιστημονικό τους χαρακτήρα. Όπως σημειώνει ο Λένιν για τη διδασκαλία των Μαρξ και Ένγκελς: «…Ήταν υποχρεωμένη να κατακτά με μάχη το κάθε της βήμα στο δρόμο της ζωής. […] Στα πρώτα 50 χρόνια

(1806-1856), καθώς και στις μικροαστικές απόψεις του Πιερ Ζοζέφ Προυντόν (1809-1865). Στο έργο του “Η Γερμανική Ιδεολογία” αντιπαρατέθηκε με τον Στίρνερ, που υποστήριζε πως ο άνθρωπος πρέπει να επιζητεί την ατομική και όχι την κοινωνική ελευθερία. Καθοριστική ήταν η αντιπαράθεση και με τον Προυντόν, οι απόψεις του οποίου επηρέασαν όχι μόνο τον Μπακούνιν, αλλά είχαν και ευρύτερη διάδοση σε μικροαστικούς, καθώς και εργατικούς κύτης ύπαρξής του (από τη δεκαετία του 18401850) ο μαρξισμός πάλευε ενάντια σε θεωρίες που ήταν ριζικά εχθρικές προς αυτόν. Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1840-1850 οι Μαρξ και Ένγκελς ξεκαθάρισαν τους λογαριασμούς τους με τους ριζοσπάστες νεοχεγκελιανούς, που ακολούθησαν την άποψη του φιλοσοφικού ιδεαλισμού. Στα τέλη της δεκαετίας 1840-1850 διεξάγεται η πάλη στον τομέα των οικονομικών θεωριών ενάντια στον προυντονισμό. Στη δεκαετία του 18501860 ολοκληρώνεται αυτή η πάλη: Η κριτική των κομμάτων και των θεωριών που παρουσιάστηκαν μέσα στη θύελλα του 1848. Στη δεκαετία του 1860-1870 η πάλη μεταφέρεται από τον τομέα της γενικής θεωρίας σ’ έναν τομέα που βρίσκεται πιο κοντά στο άμεσο εργατικό κίνημα: Το διώξιμο του μπακουνισμού από τη Διεθνή.»3 Ο Μαρξ από νωρίς αντιπαρατέθηκε στον ατομικιστικό αναρχισμό του Μαξ Στίρνερ

κλους στη Γαλλία. Ο Προυντόν, ήδη από το 1840 στο έργο του “Τι είναι η ιδιοκτησία;”, χρησιμοποιεί τον όρο “αναρχία” και αυτοχαρακτηρίζεται ως “αναρχικός”. Ο Κ. Μαρξ, κατά την περίοδο που έζησε στο Παρίσι, συνδέθηκε φιλικά με τον Προυντόν. Αναγνώριζε τις τίμιες προθέσεις του και τη σπουδαιότητα του έργου του, ταυτόχρονα όμως άσκησε κριτική και πολεμική στον αντιεπιστημονικό χαρακτήρα του έργου του. Αναφερόμενος το 1865 στο “Τι είναι η ιδιοκτησία;”, όπου ο Προυντόν διατυπώνει τη φράση “η ιδιοκτησία είναι κλοπή”4, έγραψε: «Θεωρώ το ύφος του ως το κύριο πλεονέκτημά του. […] Προκλητική ισχυρογνωμοσύνη που θίγει τα “άγια των αγίων” της πολιτικής οικονομίας, πνευματώδη παραδοξολογία με την οποία χλευάζεται η κοινή αστική νοημοσύνη, συντριπτική κρίση, πικρή ειρωνεία, πού και πού ένα διορατικό, βαθύ και αληθινό αίσθημα αγανάκτησης για την ατιμία του


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

Φωτογραφία απ' το Συνέδριο της Εργατικής Διεθνούς στη Βασιλεία (1869).

υπάρχοντος, επαναστατική σοβαρότητα –μ’ όλα αυτά ηλέκτριζε τους αναγνώστες το “Tι είναι η ιδιοκτησία;” και έδωσε μια πολύ μεγάλη ώθηση με την πρώτη του εμφάνιση. Σε μια αυστηρά επιστημονική ιστορία της πολιτικής οικονομίας είναι ζήτημα αν θα άξιζε καν να αναφερθεί. Μα τέτοια εντυπωσιακά συγγράμματα παίζουν τόσο καλά το ρόλο τους στην επιστήμη όσο και στη λογοτεχνία.»5 Το 1846 εκδόθηκε το έργο του Προυντόν “Σύστημα οικονομικών αντιφάσεων ή φιλοσοφία της αθλιότητας”, στο οποίο ο Μαρξ απάντησε με το έργο “Η αθλιότητα της φιλοσοφίας” που εκδόθηκε το 1847 και ασκεί κριτική στις ιδεαλιστικές αντιλήψεις του Προυντόν για την ιστορία και την οικονομία. Σε αυτό το έργο ο Μαρξ θέτει για πρώτη φορά τη διαλεκτική σχέση της σύγκρουσης των αναπτυσσόμενων παραγωγικών δυνάμεων με τις υφιστάμενες σχέσεις παραγωγής. Εκτεταμένη κριτική παρουσίαση των απόψεων και των οικονομικών ουτοπιών του προυντονισμού περιλαμβάνεται και στο έργο του Ένγκελς “Για το ζήτημα της κατοικίας” (1872).

Η

παρούσα έκδοση επικεντρώνεται σε κείμενα της πάλης των Μαρξ-Ένγκελς ενάντια στον Μπακούνιν και τους οπαδούς του. Η αντιπαράθεση Μαρξ και Μπακούνιν δεν υπήρξε εύκολη υπόθεση, ταυτόχρονα ήταν κρίσιμης σημασίας για το θεωρητικό εξοπλισμό της εργατικής τάξης. Στο πεδίο της αντιπαράθεσης βρέθηκαν διάφορα θέματα, τα οποία θα τα βρει ο αναγνώστης αναλυτικά στα κείμενα της “Συλλογής”, όπως, για παράδειγμα, η λεγόμενη “κατάργηση του κληρονομικού δικαιώματος”, θέμα στο οποίο υπερψηφίστηκαν οι θέσεις του Μπακούνιν στο Συνέδριο της Βασιλείας6. Άλλες απόψεις του Μπακούνιν, όπως το πρόταγμα της πάλης ενάντια στη θρησκεία, είχαν επίσης απήχηση, ιδιαίτερα σε χώρες με έντονη την καταπίεση από τον κλήρο όπως η Ισπανία και όχι μόνο.

Ο

ι Μαρξ και Ένγκελς στους κόλπους της Α΄Διεθνούς αντιμετώπισαν όχι μόνο την αντίληψη του Μπακούνιν, που

έβλεπε τις απεργίες ως μικρές εξεγέρσεις, αλλά και τις διάφορες επιρροές του λασαλισμού που θεωρούσε τις απεργίες αχρείαστες και βλαβερές. Σε αυτό το θέμα είναι αφιερωμένη η διάλεξη (σε δύο μέρη) του Μαρξ στο Γενικό Συμβούλιο της Διεθνούς με τίτλο “Μισθός, τιμή και κέρδος” το 1865, με την οποία αντιμετωπίζει λαθεμένες απόψεις και υπερασπίζεται την απεργιακή πάλη: «Αν υποχωρούσαν άνανδρα στην καθημερινή τους σύγκρουση με το κεφάλαιο, θα υποδείχνονταν ανίκανοι να επιχειρήσουν ένα οποιοδήποτε πλατύτερο κίνημα.»7 Από την άλλη ο Μαρξ είναι υποχρεωμένος να αναδεικνύει τα στενά όρια αυτής της μορφής πάλης: «…η εργατική τάξη δε θα πρέπει να υπερβάλλει την τελική αποτελεσματικότητα των καθημερινών αυτών αγώνων. Δε θα πρέπει να ξεχνά ότι παλεύει ενάντια στα αποτελέσματα κι όχι ενάντια στις αιτίες των αποτελεσμάτων […]. Αντί το συντηρητικό σύνθημα: “Ένα δίκαιο μεροκάματο για μια δίκαιη εργάσιμη μέρα”, θα πρέπει να γράψει στη σημαία της το επαναστατικό σύνθημα: “Κατάργηση του συστήματος της μισθωτής εργασίας”.»8

της Διεθνούς Σοσιαλιστικής Συµµαχίας του Μπακούνιν καλεί σε "ισότητα των τάξεων", αν και δεν είναι η µοναδική τοποθέτηση του Μπακούνιν για το θέµα. Οι αντιλήψεις του Μπακούνιν σχετικά µε το κράτος επιδρούσαν µε τη σειρά τους και στις αντιλήψεις του για τη µορφή οργάνωσης της εργατικής τάξης, υποστήριζε πως και η οργάνωση της εργατικής τάξης θα έπρεπε να είναι ένα προείκασµα της µελλοντικής κοινωνικής οργάνωσης. Έτσι, υποστήριζε πως δε θα έπρεπε να υπάρχει επιβολή του Γενικού Συµβουλίου της Διεθνούς στα επιµέρους τµήµατά της, αφού και η µελλοντική κοινωνική οργάνωση θα έπρεπε να είναι απαλλαγµένη από κάθε είδους επιβολή-υποταγή σε ένα ενιαίο κέντρο. Στην πράξη αυτό δεν µπορούσε να το τηρήσει ούτε καν η οµαδοποίηση των µπακουνικών µέσα στη Διεθνή, αφού οι ίδιοι διατηρούσαν ξεχωριστή πειθαρχία στη δική τους οργάνωση που διαµόρφωσαν µέσα στη Διεθνή. Αυτά θα τα διαβάσει ο αναγνώστης αναλυτικά στα κείµενα της Συλλογής. Στο πλαίσιο του προλόγου επικεντρώνουµε σε ορισµένες πλευρές της αντιπαράθεσης σχετικά µε το κράτος, αλλά και στη διαστρέβλωση που έγινε στις µαρξιστικές θέσεις από τους οπορτουνιστές ηγέτες της Β΄Διεθνούς (ιδρύθηκε το 1889), οπότε κατά την έξοδο του 19ου αιώνα η επαναστατική θέση του για τσάκισµα του αστικού κράτους βαφτιζόταν "αναρχισµός". Η οπορτουνιστική πλειοψηφία της Β΄Διεθνούς (Κάουτσκι, Πλεχάνοφ κ.ά.) εκπόρνευε το µαρξισµό και κατηγορούσε όσους µιλούσαν για τσάκισµα του αστικού κράτους ότι υιοθετούν θέσεις του αναρχισµού (τον Λένιν κ.ά.). Ο Κάουτσκι θεωρούσε ως «ιδιαίτερο γνώρισµα του αναρχισµού» τη θέση ότι το κράτος είναι «παρασιτικός οργανισµός». Ο Β. Ι. Λένιν, στο έργο του "Κράτος και επανάσταση. Η διδασκαλία του µαρξισµού για το κράτος και τα καθήκοντα του προλεταριάτου στην επανάσταση", απάντησε σε όσους µεταχειρίζονταν τον Μαρξ ως ένα αβλαβές εικόνισµα και την επαναστατική του θεωρία ως δόγµα, όπως ο Κάουτσκι και ο Πλεχάνοφ. Οι τελευταίοι σε καµιά περίπτωση δεν έφταναν τις αναλύσεις τους ως την ανάγκη

35

τσακίσµατος του αστικού κράτους, ενώ για να παρουσιάσουν τις θέσεις τους ως µαρξιστικές, κατέφευγαν σε αναλύσεις των Μαρξ και Ένγκελς οι οποίες δεν περιείχαν ακόµα ολοκληρωµένα το ζήτηµα του τσακίσµατος του αστικού κράτους. Αντιθέτως, ο Λένιν επισηµαίνει την εξέλιξη των θέσεων των ΜαρξΈνγκελς: «Το να µιλάς, όµως, για “αναρχισµό και σοσιαλισµό” και να παρακάµπτεις το όλο ζήτηµα του κράτους, χωρίς να βλέπεις όλη την ανάπτυξη του µαρξισµού πριν και µετά από την Κοµµούνα, σηµαίνει πως κατρακύλησες αναπότρεπτα στον οπορτουνισµό».

Παραπομπές 1. Μ. Μπακούνιν, Θεός και Κράτος 2. Τις απόψεις του εξέθεσε κυρίως στην “Πραγματεία για την πολιτική δικαιοσύνη και την επίδρασή της στην καθολική αρετή και ευδαιμονία” (1793) και στο μυθιστόρημα “Τα πράγματα όπως έχουν ή Οι περιπέτειες του Κάλεμπ Γουίλιαμς” 3. Β. Ι. Λένιν, “Μαρξισμός και αναθεωρητισμός”, Άπαντα, τομ. 17, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, σ. 17 και 18 4. Η πατρότητα της φράσης ανήκει στο Γάλλο γιρονδίνο Μπρισό (Jacques Pierre Brissot, 1754-1793) 5. Κ. Μαρξ, “Για τον Π.Ζ.Προυντόν”, γράμμα στον Γ. Β. Σβάιτσερ, Λονδίνο 24 Γενάρη 1865, Διαλεχτά Έργα, τομ.1, σ.458 6. Βλ. Ουίλιαμ Ζ. Φόστερ, “Ιστορία των Τριών Διεθνών”, εκδ. Γνώσεις, σ. 99-100. Άλλες καταγραφές λένε ότι το Συνέδριο δεν κατέληξε σε απόφαση 7. Συγκεκριμένα, η διάλεξη γίνεται με αφορμή τις απόψεις του Άγγλου εργάτη Τζον Ουέστον, ο οποίος στο Γενικό Συμβούλιο της ΔΕΕ υποστήριζε πως μια αύξηση των μισθών δεν μπορεί να καλυτερέψει τη θέση της εργατικής τάξης και ότι πρέπει να χαρακτηριστεί ως επιζήμια η δράση των συνδικάτων. 8. Κ.Μαρξ, “Μισθός, τιμή και κέρδος”, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, σ. 75, 76 9. Β. Ι. Λένιν, Κράτος και επανάσταση, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, σ. 124

Ορισµένες πλευρές σχετικά µε το ζήτηµα του κράτους

Ξ

εχωριστή σηµασία στην αντιπαράθεση µαρξισµού-µπακουνισµού έπαιξαν οι αντιλήψεις σχετικά µε το κράτος. Ο Μπακούνιν υπέθετε µια άµεση, γρήγορη και εύκολη επικράτηση της επανάστασης, που θα ερχόταν ως αποτέλεσµα πολλών εξεγέρσεων και θα τσάκιζε το αστικό κράτος. Ταυτόχρονα όχι µόνο απέρριπτε την ανάγκη επαναστατικής εργατικής εξουσίας, αλλά την θεωρούσε βλαβερή. Η τοποθέτηση του Μπακούνιν απέναντι στο κράτος δε φωτιζόταν από τη σκοπιά του µέλλοντος, αλλά έλκυε την καταγωγή της στην εχθρότητα της παλιάς τοπικής αυτονοµίας απέναντι στο νέο συγκεντρωτικό αστικό κράτος. Έτσι, ανάµεσα σε άλλες θέσεις του έβλεπε το κράτος ως την πηγή όλων των δεινών, ως αιτία της ταξικής διαίρεσης της κοινωνίας και όχι ως αποτέλεσµά της. Γι’ αυτό, δεν είναι παράξενο που η διακήρυξη

Ο Μαρξ και ο Ένγκελς στην εκτύπωση της "Εφημερίδας του Ρήνου".


36

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

“Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο 1940-41”

Η

έκδοση αυτή είναι ενταγμένη σε σειρά εκδόσεων που έγιναν και θα γίνουν στην πορεία συμπλήρωσης 100 χρόνων (2018) από την ίδρυση του ΚΚΕ. Η νέα αυτή έκδοση αποτελεί συνέχεια της συλλογικής μελέτης της Ιστορίας, που αποτυπώνεται σε σειρά ντοκουμέντων και επεξεργασιών του Κόμματος (Απόφαση 18ου Συνεδρίου, Α΄ και Β΄ Δοκίμια Iστορίας του ΚΚΕ κ.ά.), αποτελεί συνέχεια αυτής της προσπάθειας.

Απαραίτητη η μελέτη της ιστορικής πείρας Η μελέτη της Ιστορικής πείρας είναι προϋπόθεση για την εξαγωγή συμπερασμάτων από την ηρωική δράση της εκατοντάχρονης πορείας του KKE. Η σημασία της συγκεκριμένης περιόδου καθορίζεται από την ύπαρξη πυκνών γεγονότων που αποτυπώνουν τη μεγαλύτερη όξυνση της βασικής αντίθεσης κεφαλαίουεργασίας και την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων. Σε αυτές τις αντικειμενικές συνθήκες, η δράση του υποκειμενικού παράγοντα αποκτά τεράστια σημασία για την εξέλιξη της ταξικής πάλης. Η σημασία της μελέτης μεγαλώνει αν αναλογιστούμε πως η παγκόσμια καπιταλιστική οικονομική κρίση έχει διαμορφώσει τα τελευταία χρόνια ένα παρόμοιο πλαίσιο αντικειμενικών συνθηκών. Ιδιαίτερο καθήκον του ΚΚΕ και της ΚΝΕ είναι τα διδάγματα αυτά να διαδοθούν στη νεολαία. Ιδιαίτερα αν συνυπολογίσουμε την προσπάθεια που κάνουν οι εκμεταλλευτές σήμερα να παραχαράξουν την Ιστορία, τα διδάγματά της για τη νεολαία, το μελάνι αλλά και τα χρήματα που έχουν πέσει από την ΕΕ και την πρόσφατη προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να εμφανίσει την ανάδειξή του στην κυβέρνηση, ως δικαίωση των αγώνων του ΕΑΜ, το καθήκον αυτό αποκτάει μια παραπάνω σημασία.

Ο χαρακτήρας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου Η έκδοση αυτή επιχειρεί να αντιμετωπίσει κριτικά τις τοποθετήσεις της Κομμουνιστικής Διεθνούς και τα τρία γράμματα του Ν. Ζαχαριάδη, υπό το πρίσμα συγκεκριμένων κριτηρίων που απορρέουν από τον προσδιορισμό του χαρακτήρα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, από την αρχή ως το τέλος του, εξίσου και από τις δύο πλευρές που τον προκάλεσαν (“δημοκρατικές” ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και ιμπεριαλιστικές δυνάμεις του Άξονα) ήταν ιμπεριαλιστικός, δηλαδή γινόταν για τα συμφέροντα των μονοπωλίων, για το ξαναμοίρασμα των αγορών, για το ποιας χώρας τα μονοπώλια θα πάρουν το πάνω χέρι στον διεθνή συσχετισμό. Δίκαιο πόλεμο έκαναν μόνο η ΕΣΣΔ, στο πλαίσιο της

υπεράσπισης της σοσιαλιστικής πατρίδας που από την πρώτη στιγμή ήταν στόχος και των μεν και των δε, αλλά και τα ΚΚ σε κάθε χώρα ξεχωριστά, που πρωτοστάτησαν στην οργάνωση της αντίστασης του λαού.

Η στρατηγική του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος Αποφάσεις της ΚΔ Μέσω αυτής της οπτικής η έκδοση εντοπίζει ότι το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα δεν μπόρεσε να διαμορφώσει επαναστατική στρατηγική και να συνδέσει τον εθνικοαπελευθερωτικό ή αντιφασιστικό αγώνα με την στρατηγική για την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας. Τα ΚΚ των καπιταλιστικών χωρών διακήρυσσαν ότι στόχος τους ήταν ο σοσιαλισμός. Όμως, στη διαμόρφωση της πολιτικής τους έθεταν κυβερνητικούς στόχους στα πλαίσια αυτού του συστήματος, στο όνομα μιας σειράς αντικειμενικών δυσκολιών (διώξεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις κ.ά.). Έτσι δεν αντιμετωπίστηκε αποφασιστικά η προσπάθεια της αστικής τάξης να παρουσιάσει τα συμφέροντά της, ιδιαίτερα σε περίοδο πολέμου, σαν “εθνικό συμφέρον” που χρειάζεται “εθνική ενότητα”, όπως επιχειρεί και η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ σήμερα. Καμιά εθνική ενότητα δεν υπήρξε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Υπήρξαν ασφαλώς αυταπάτες στις λαϊκές μάζες, όχι όμως και πραγματική εθνική ενότητα, γιατί αυτή είναι ανύπαρκτη σε μια ταξική κοινωνία. Βέβαια, το ΚΚΕ, από την αρχή σχεδόν της ύπαρξής του εντάχθηκε στην Κομμουνιστική Διεθνή (ΚΔ). Έτσι, η ευθύνη για τα προβλήματα στη διαμόρφωση της στρατηγικής του ΚΚΕ, δεν βρισκόταν μόνο στο Κόμμα, αλλά πρώτα απ’ όλα στην καθοδήγηση της ΚΔ, δίχως να αναιρούνται οι ευθύνες της καθοδήγησης του ΚΚΕ.

Εξόριστοι κομμουνιστές και κομμουνίστριες στην Ανάφη, 1940. Στη μέση διακρίνεται η Ηλέκτρα Αποστόλου με την κόρη της (Απ' τα φωτογραφικά ντοκουμέντα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο).

Το ΚΚΕ στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, η προσπάθεια για τη διαμόρφωση στρατηγικής Ακόμα, στην έκδοση αναδεικνύεται η πείρα από την προσπάθεια του Κόμματος να διαμορφώσει την πολιτική του γραμμή, να δείξει την αδάμαστη θέλησή του για δράση που συνοδεύτηκε από ηρωισμό, να παρέμβει στις εξελίξεις και να σηματοδοτήσει την παρουσία του σε συνθήκες βαθιάς παρανομίας, διώξεων από τη δικτατορία του Ι. Μεταξά. Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο το ΚΚΕ τοποθετήθηκε με τα τρία γράμματα του τότε ΓΓ της ΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη. Το Α’ γράμμα του Ν. Ζαχαριάδη για τον ελληνοϊταλικό πόλεμο έχει ημερομηνία 31 Οκτώβρη 1940 και σηματοδότησε την έναρξη της ηρωικής δράσης χιλιάδων κομμουνιστών και αγωνιστών, με «έπαθλο για τον εργαζόμενο λαό [...] μια καινούργια Ελλάδα της δουλειάς, της λευτεριάς,λυτρωμένη [...] από κάθε εκμετάλλευση». Το Β΄ γράμμα έχει ημερομηνία 26 Νοέμβρη 1940 και το Γ΄ γράμμα 15 Γενάρη 1941. Τα δύο τελευταία δεν είδαν τότε το φως της δημοσιότητας, για τους λόγους που αναφέρονται αναλυτικά στην έκδοση. Στο δεύτερο και στο τρίτο γράμμα του χαρακτηρίζει τον πόλεμο ιμπεριαλιστικό και από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Επί πολλά χρόνια στο παρελθόν το ΚΚΕ τοποθετήθηκε εκθειάζοντας το Α΄ γράμμα του Ν. Ζαχαριάδη και αποσιωπώντας ή κρατώντας αρνητική στάση απέναντι στα άλλα δύο. Πριν από 4 χρόνια το Κόμμα μας, με ειδική

απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψής του, αποκατέστησε επίσημα και πλήρως τον Νίκο Ζαχαριάδη, ακυρώνοντας όλες τις προηγούμενες κομματικές αποφάσεις σε βάρος του. Ο Ν. Ζαχαριάδης πρωτοστάτησε στη δημιουργία και δράση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (1946 - 1949), την κορυφαία έκφραση της ταξικής πάλης στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα. Είχε μεγάλη συμβολή του στην ανάπτυξη του Κόμματος με την αξιοποίηση της παράνομης και νόμιμης δράσης, ενώ ταυτόχρονα έδωσε την μάχη αλύγιστος 9 χρόνια, από τη Γκεστάπο της Βιέννης μέχρι και το Νταχάου. Επίσης, άγνωστη στο πλατύ αναγνωστικό κοινό, παραμένει η ύπαρξη και η δράση της “Παλιάς ΚΕ” (1939 - 1941). Με την παρούσα μελέτη η “Παλιά ΚΕ” αντιμετωπίζεται αντικειμενικά, όχι μόνο ως προς την αναγνώριση της ανιδιοτέλειας και συνολικά της κομματικής ακεραιότητας όλων των μελών της, αλλά και ως προς τις πολιτικές θέσεις της για τον πόλεμο. Η “Παλιά ΚΕ” προσεγγίζεται από τη σκοπιά της κομματικής νομιμοποίησης και της συνέχειας που αποτέλεσε η σύσταση και η ύπαρξή της ως ΚΕ του ΚΚΕ. Γενικότερα, μέσω της συνολικής μελέτης της περιόδου και της δραστηριότητας των κομμουνιστών σε συνθήκες παρανομίας του Κόμματος, εκτοπισμού, φυλακίσεων και βασανισμών των ίδιων, αναδεικνύεται η ανάγκη σε όλες τις συνθήκες το Κόμμα να σφυρηλατεί την ιδεολογικοπολιτική του ενότητα, αλλά και την επαγρύπνηση κόντρα στον ταξικό αντίπαλο ως βασικά χαρακτηριστικά της δράσης του.


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

37

ΜΑΡΙΑ ΛΟΥΛΕ

«Η ζωή της παρέμεινε αδιαίρετα δεμένη με την αγωνιστική, περήφανη ιστορική πορεία του Κόμματός μας»

Σ

τις 6 Απρίλη, έφυγε από τη ζωή η σ. Μαρία Λουλέ. Για εμάς, τους νέους κομμουνιστές και κομμουνίστριες, η αλύγιστη και αγωνιστική στάση της σ. Μαρίας σε δύσκολες στιγμές της ταξικής πάλης, μας γεμίζει ελπίδα και θάρρος να συνεχίσουμε τον αγώνα ενάντια στο σύστημα της εκμετάλλευσης. Μας γεμίζει περηφάνια για την υπερενενηντάχρονη

πορεία του Κόμματός μας, γνωρίζοντας καλά πως η συνέπεια, το αγωνιστικό ήθος, η αφοσίωση, η ανιδιοτέλεια, στοιχεία της προσωπικότητας της σ. Μαρίας, αναπτύχθηκαν μέσα από την οργανωμένη ζωή και πάλη, μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ και την ταξική πάλη.

Αποσπάσματα από την αποχαιρετιστήρια ομιλία που έκανε η σ. Αλέκα Παπαρήγα εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ «Η ΚΕ του ΚΚΕ αποχαιρετά με θλίψη, τιμή και πολύ μεγάλο σεβασμό την αγαπημένη συντρόφισσα Μαρία Λουλέ. Δυστυχώς, πολλά από τα νεότερα μέλη της ΚΕ, αλλά και του Κόμματος, δεν είχαν την τύχη να την γνωρίσουν από κοντά, καθώς τα τελευταία χρόνια δεν μπορούσε να είναι ανάμεσά μας στις εκδηλώσεις, σε δραστηριότητες, λόγω του βάρους της ηλικίας και της υγείας. Η ζωή της παρέμεινε αδιαίρετα δεμένη με την αγωνιστική, περήφανη ιστορική πορεία του Κόμματός μας. 98 χρόνια έζησε η Μαρία, καθώς γεννήθηκε την 1η Σεπτέμβρη του 1917, 97 χρόνια ζει το ΚΚΕ, μια ανάσα πριν τα 100. Οι κομμουνιστές και οι κομμουνίστριες που μένουν αλύγιστοι στον αγώνα έχουν κοινά στοιχεία μεταξύ τους, ανεξαρτήτως στελεχικής ιδιότητας, όπως: τη συνειδητή επιλογή η προσωπική ζωή να βαδίζει αντάμα με το ΚΚΕ, ό,τι και αν γίνει, όπως και αν έλθουν τα πράγματα. Αναπολούν τις μάχες του χτες, τους συντρόφους που έπεσαν στον αγώνα, χωρίς πνεύμα στείρας παρελθοντολογίας, με τη γνώση ότι το χρέος μας απαλείφεται μόνο την ώρα του θανάτου. Κοιτάμε μπροστά, βγάζοντας τα απαραίτητα διδάγματα και συμπεράσματα από το χτες. Όμως, ο καθένας και η καθεμία από εμάς έχουμε και ιδιαίτερα ατομικά χαρακτηριστικά. Αξίζει να μιλήσουμε για τα ιδιαίτερα προσωπικά χαρακτηριστικά της συντρόφισσας Μαρίας, σε δύσκολες, σκληρές φάσεις της ταξικής πάλης, μέχρι σήμερα. Από την πρώτη ματιά, αν δεν ήξερε κάποιος, δεν μπορούσε να φανταστεί ότι η Μαρία Λουλέ δεν ήταν απλά μια σύζυγος που της έλαχε να παντρευτεί έναν κομμουνιστή και επειδή έδωσε όρκο γάμου, όφειλε να τον περιμένει για πολλά χρόνια, με καρτερία. Ήταν βεβαίως η γυναίκα του Λουλέ αλλά ήταν και ο εαυτός της, η Μαρία, το γένος Μπαρτζώτα. Και η ίδια και τα αδέλφια της μπήκαν στον αγώνα, στο Κόμμα, στην υπόθεση της εργατικής τάξης συνειδητά, στις πιο δύσκολες και επικίνδυνες στιγμές.

Διώχθηκε και φυλακίστηκε, έμεινε για ένα διάστημα μακριά από τα μικρά παιδιά της, με βράχο την γιαγιά, που ήταν και δική μας γιαγιά, την Βασιλική, χωρίς να δείχνει βαρυγκόμια και κούραση, χωρίς ίχνος έπαρσης. Από τον Οκτώβρη του 1948 η Μαρία Λουλέ έμεινε για τριάμισι χρόνια υπόδικη, με μοναδική κατηγορία ότι ήταν γυναίκα του Κώστα Λουλέ και αδελφή του Βασίλη Μπαρτζώτα (Φάνη). Με ημερομηνία 25/9/1950 κατάφερε να στείλει στον Κώστα Λουλέ ένα γράμμα που έγραφε: «Είμαι ευχαριστημένη από το σχολείο που βρέθηκα, παρακολουθώ πολλά μαθήματα, όσα μου επιτρέπει η υγεία μου». Τελικά, αφέθηκε ελεύθερη αφού δεν υπήρχε κατηγορία σε βάρος της. ‘Όταν βγήκε από τη φυλακή συνέχισε τον αγώνα, ζούσε αγωνίες, σίγουρα και στιγμές προσωπικής μοναξιάς, αλλά ήταν πάντα χαμογελαστή, χωρίς ίχνος μοιρολατρίας. Ποτέ από το στόμα της δεν ακούσαμε την προσωπική της ιστορία, μιλούσε συνεχώς για τις ιστορίες των άλλων κομμουνιστών και των οικογενειών τους, λες και εκείνη ήταν ένας απλός παρατηρητής. Επιτρέψατέ μου στο σημείο αυτό, χωρίς να ξεχνώ την ευθύνη να μιλήσω για λογαριασμό της ΚΕ, να δώσω ορισμένα στοιχεία από το πώς την γνωρίσαμε, νέοι άνθρωποι, όταν βγήκε από τη φυλακή πριν 60 χρόνια. Ήταν από τις γυναίκες αγωνίστριες που έπαιξε ρόλο στην παιδική και εφηβική μας ηλικία, ιδιαίτερα στις κινητοποιήσεις των οικογενειών των φυλακισμένων και εξορίστων, στα γραφεία του ΑΣΟΠΕΦ και ΠΕΟΠΕΦ. […] Όταν έμαθε την αποφυλάκιση του Κώστα Λουλέ, την υποδέχθηκε με το ίδιο ήρεμο χαμόγελο. Το θυμάμαι σαν σήμερα, όταν την επισκεφθήκαμε για το καλωσόρισμα. Ήταν σχεδόν σίγουρη ότι πιθανόν ο Κώστας να μην ήταν για πολλά χρόνια ελεύθερος. ‘Ηταν ετοιμασμένη για όλα. Δεν έπεσε έξω, στις 21 Απριλίου 1967 ξανά στην εξορία ο Κώστας, στη Γυάρο και στο Παρθένι της Λέρου. Αλλά

και η ίδια η Μαρία Λουλέ συνελήφθη και μεταφέρθηκε στη Γυάρο, έμεινε εκεί έως το χειμώνα του ‘68, μετά μεταφέρθηκε στις φυλακές της Αλικαρνασσού και αποφυλακίσθηκε το καλοκαίρι του ‘69. Στα επισκεπτήρια στους κρατούμενους της Λέρου ήταν από τις πρώτες. Για τις πιο πολλές γυναίκες ήταν απλά η Μαρία Λουλέ που έκανε επισκεπτήριο στον Κώστα όταν επιτρεπόταν, μαζί με τα παιδιά και τα εγγόνια της. Κι όμως, δεν ήταν έτσι τα πράγματα. Για εκείνη ήταν ταξίδια αγωνίας και ευθύνης, ρίσκου. […] Η Μαρία είχε μαζί της, στα μπαγκάζια της, στα φαγητά που ετοίμαζε, ό,τι απαγορευόταν να μπει στο στρατόπεδο, δηλαδή παράνομα κομματικά σημειώματα με πληροφορίες για το τι γίνεται έξω, τρανζίστορ, και όλα τα σχετικά. Διακινδύνευε περισσότερο από τον Λουλέ, αν ανακάλυπταν τι είχε κρύψει, καθώς τα κρυμμένα ήταν η αδιάσειστη απόδειξη ότι η ίδια είχε άμεση σύνδεση με το παράνομο ΚΚΕ. Όταν σε ένα επισκεπτήριο δεν μπόρεσε να πάει, για σοβαρό λόγο, έδωσε το επικίνδυνο φορτίο στον λατρεμένο γιο της Δημήτρη, με όλη την αγωνία, γιατί εκείνος δεν είχε την απαιτούμενη εμπειρία. Στη διάρκεια της δικτατορίας έβρισκε τρόπους να λειτουργεί ως σύνδεσμος σε παράνομα κομματικά ραντεβού, και αν κάτι δεν πήγαινε σύμφωνα με τον προγραμματισμό, καταλάβαινε και διόρθωνε τα κενά. […] Η ζωή δεν της επιφύλαξε αγωνίες και δυσκολίες αποκλειστικά εξαιτίας της κομμουνιστικής της διαδρομής. […] Κι όμως, άντεξε. Η αντοχή και το κουράγιο για μερικούς είναι αποτέλεσμα μοιρολατρίας, για κάποιους άλλους ίσως εκφράζει αίσθημα αυτοσυντήρησης. Για τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες, όπως και για την Μαρία, ήταν το αποτέλεσμα άσκησης, διαπαιδαγώγησης, ιεράρχησης αξιών, καταστάλαγμα μιας ζωής αφοσιωμένης στην υπόθεση του αγώνα κατά της ταξικής εκμετάλλευσης και αδικίας, στον αγώνα για το σοσιαλισμό, κομμουνισμό. [...]

Η συντρόφισσα Μαρία Λουλέ με τον Κώστα Λουλέ σε εκδήλωση του Κόμματος στη Λάρισα, το 1977.

Αυτή η προσωπική σεμνότητα και υπευθυνότητα που χαρακτήριζε την Μαρία Λουλέ ήταν το ιδιαίτερο προτέρημά της. Όλοι και όλες μας που την γνωρίσαμε δεν θα την ξεχάσουμε. Όσοι δεν την γνώρισαν καλό είναι να διδαχθούν ότι το Κόμμα μας, η ταξική πάλη, το επαναστατικό εργατικό κίνημα, μετέτρεψε συνηθισμένους ανθρώπους σε ασυνήθιστους με αφοσίωση, ανιδιοτέλεια, σεβασμό στη συλλογική δράση και προσφορά. Ας μου επιτραπεί να πω στα εγγόνια της, που τα ξέρω από νεογέννητα, που την λάτρεψαν και ήταν κοντά της συνεχώς έως το τέλος, ότι δεν ήταν απλά η γιαγιά Μαρία, ήταν η κομμουνίστρια γιαγιά που δεν μετάνιωσε για την επιλογή της, όχι γιατί ο δρόμος ήταν εύκολος, όχι γιατί δεν είχε και πίκρες, αλλά έμαθε να ξεχωρίζει το κύριο και το βασικό: Τον μοναδικό και αναντικατάστατο ρόλο του ΚΚΕ, τη μεγάλη αξία να μένεις όρθιος, "ορθοστατών και ορθοβαδίζων", όπως έλεγε ο Κώστας Λουλές. Συντρόφισσα Μαρία, σου λέμε "αντίο", θα σε θυμόμαστε, να είσαι σίγουρη».


38

«Σε θέλουν σκλάβο να χτυπάς το κούτελο στο χώμα, χασίς αν θες μετά χαράς, αλλά όχι λευτεριά» Κώστας Βάρναλης

Η

χασισογιορτή που ετοιμάζουν στις 9 του Μάη πρέπει να συναντήσει την καταδίκη και την αντίδραση της νεολαίας. Είναι ενέργεια προκλητική και επικίνδυνη. Σε μια περίοδο που τα δικαιώματα της νεολαίας πετσοκόβονται, που η ανεργία θερίζει, που αντί για μισθό παίρνουμε ψίχουλα, την ώρα που τα δικαίωματα στη μόρφωση, την υγεία, τον πολιτισμό και τον αθλητισμό

χτυπιούνται, οι γνωστοί υπερασπιστές της νομιμοποίησης των ναρκωτικών, του διαχωρισμού σε σκληρά και μαλακά οργανώνουν γιορτή για την “ελευθερία” στην μαστούρα. Μάλιστα, την φετινή χασισογιορτή όπως και όλα τα ναρκωφεστιβάλ των προηγούμενων χρόνων, τα συνυπογράφει και η νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, η κυβερνητική νεολαία.

Ελευθερία δεν είναι η φυγή και η παραίτηση από τη ζωή

Στον “Οδηγητή” αυτού του μήνα φιλοξενούμε δηλώσεις καταδίκης της ναρκωκουλτούρας από γονείς, θεραπευτικές κοινότητες, εκπαιδευτικούς και μουσικούς:

Προβάλλουν για νέο και προοδευτικό ό,τι πιο σάπιο… Γιατί είναι σαπίλα να προσπαθούν να πείσουν πως το να εξαρτάται το σώμα, η σκέψη, η ζωή της νεολαίας από μια “ουσία” είναι ελευθερία. Ελευθερία και εξάρτηση, ελευθερία και χρήση είναι έννοιες που δεν πάνε μαζί! Διαφημίζουν τη ναρκωκουλτούρα, γιατί θέλουν τη νεολαία ανήμπορη να αντιδράσει σε όλα αυτά που τσακίζουν τη ζωή της. Τα ναρκωτικά είναι ακόμα μια αλυσίδα που θέλουν να περάσουν στη ζωή της νεολαίας. Για να ψάχνουν οι νέοι την λύση στα προβλήματά τους σε μια εικονική φυγή, να μην μπορούν να κρίνουν με καθαρό μυαλό ποια είναι η ζωή που τους αξίζει και πώς μπορούν να την κατακτήσουν. Τα ναρκωτικά διαμορφώνουν στάση ζωής για να πέφτει ο πήχης της απαίτησης. Δηλαδή θολούρα στο μυαλό και τα κεφάλια κάτω… Ελευθερία δεν είναι η φυγή και η παραίτηση από τη ζωή.

Στη νεολαία δεν ταιριάζει η απάθεια και η φυγή στον ψεύτικο κόσμο των ναρκωτικών Η ΚΝΕ είναι η μοναδική πολιτική νεολαία που έχει σταθερή και καθαρή θέση απέναντι σε όλα τα ναρκωτικά και δίνει όλες της τις δυνάμεις για να μάθει η νεολαία την αλήθεια, να μην παγιδευτεί στα σάπια επιχειρήματα που της πλασάρουν. Ταυτόχρονα μπαίνουμε μπροστά σε κάθε διεκδίκηση και αγώνα των νέων εργαζομένων, των ανέργων, των μαθητών, των σπουδαστών και φοιτητών για τη ζωή και το μέλλον μας. Παλεύουμε ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά, γιατί παλεύουμε ενάντια στις αιτίες που τα γεννούν. Ενάντια στο σημερινό σάπιο σύστημα που γεννά φτώχεια, ανεργία, ανασφάλεια και θέλει τους νέους ανήμπορους να αντιδράσουν σε όσα τσακίζουν τη ζωή τους. Διέξοδος είναι η αγωνιστική και η ανυπότακτη στάση ζωής. Η πάλη για μια

κοινωνία που με την εργατική τάξη στην εξουσία θα καταργήσει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Η νεολαία πρέπει να απομονώσει και να καταδικάσει κάθε προσπάθεια προβολής και νομιμοποίησης της ναρκωκουλτούρας. Παλεύουμε για μια κοινωνία ελεύθερη από ναρκωτικά και όχι με ελεύθερα τα ναρκωτικά.

Βάσω Κολυβά, Πρόεδρος Συλλόγου γονέων και φίλων θεραπευτικού προγράμματος “18 Άνω” «Ο σύλλογος γονέων και φίλων καταδικάζει τις συντονισμένες προσπάθειες για την αποποινικοποίηση και απελευθέρωση της χρήσης του χασίς παραβλέποντας τους εκατοντάδες χιλιάδες χρηστών κάνναβης υπό ιατρική παρακολούθηση για ψυχωτικά επεισόδια. Αδιαφορώντας για τους χιλιάδες νέους εξαθλιωμένους στην πολυτοξικομανία με εφαλτήριο την χρήση κάνναβης. Ανοίγοντας τον δρόμο και σε αυτούς που δεν δοκίμασαν ακόμη, ετοιμάζοντας νέους “πελάτες” και για άλλα ναρκωτικά. Θέλουν να φιμώσουν τους νέους ώστε παρά τα όσα βιώνουμε σήμερα να μην αντιστέκονται, να μη διεκδικούν. Γονείς και φίλοι του Συλλόγου υψώνουμε την φωνή μας απέναντι σε όλους τους υποστηρικτές της νόμιμης μαστούρας για μια χειραγωγημένη νεολαία. Παλεύουμε και διεκδικούμε τη ζωή των παιδιών μας και όχι την καταστροφή και τον θάνατό τους».

Αφροδίτη Ρέτζιου, Ψυχίατρος – επιμελήτρια Β’ Ψυχιατρικής στο Θριάσιο Νοσοκομείο «O μύθος ότι η χρήση της ινδικής κάνναβης είναι αθώα έχει καταρριφθεί. Συχνά αποτελεί τον προθάλαμο για την “χωρίς επιστροφή” είσοδο στην χρήση άλλων ναρκωτικών ουσιών, ενώ είναι αποδεδειγμένο ότι μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ψυχολογική εξάρτηση. Μπορεί να ανοίξει τη βεντάλια όλων των ψυχοπαθολογικών εκδηλώσεων από αγχώδεις, καταθλιπτικές διαταραχές μέχρι και ψυχώσεις. Ενοχοποιείται ακόμα για μια κατάσταση, η οποία ονομάζεται “σύνδρομο απώλειας κινήτρων” που χαρακτηρίζεται από απώλεια ενδιαφερόντων, κοινωνική απόσυρση, απάθεια, νωθρότητα. Ακόμη πιο σοβαρές μπορεί να είναι οι επιπτώσεις στους εφήβους χρήστες που η ανάπτυξη του εγκεφάλου (π.χ. ενός τμήματός του, του προμετωπιαίου φλοιού, υπεύθυνου για τη λειτουργία σύνθετων νοητικών λειτουργιών όπως η ικανότητα σχεδιασμού, επίλυσης προβλημάτων, η αφηρημένη σκέψη, η λήψη αποφάσεων και η κριτική ικανότητα) δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη. Τέλος, σοβαρές είναι οι επιπτώσεις της χρήσης κάνναβης και στη σωματική υγεία, καθώς ο καπνός της περιέχει πάνω από 50 καρκινογόνες ουσίες».

Ειρήνη Κουκνά, μέλος του ΔΣ του Παραρτήματος Αθήνας του ΕΣΥΝ «Δεν είναι τυχαίο ότι η προσπάθεια απενεχοποίησης χρήσης κάνναβης στη συνείδηση του λαού και κυρίως της νεολαίας εντείνεται τα τελευταία χρόνια μέσα στις συνθήκες της οικονομικής καπιταλιστικής κρίσης. Ενώ οι αντιθέσεις οξύνονται με την αύξηση της ανεργίας και την επιδείνωση της ζωής της λαϊκής οικογένειας, το σύστημα επιδιώκει να στρέφει τους νέους σε ανώδυνους για το ίδιο τρόπους “διαφυγής”. Τους θέλει αδύναμους και αμέτοχους, να μη σκέφτονται, να μην ονειρεύονται, να μη διεκδικούν! Η χρήση κάνναβης καλλιεργεί παθητική στάση ζωής, συμβάλλει στην απομόνωση του χρήστη, ενώ παράλληλα αυξάνει τη χρήση άλλων ναρκωτικών ουσιών. Χαρακτηριστικό είναι ότι συνεχώς αυξάνονται οι αιτήσεις σε προγράμματα απεξάρτησης από χρήστες κάνναβης παρά το πόσο “αθώα” ουσία την παρουσιάζουν μερικοί. Οι υπερασπιστές της ελευθερίας χρήσης ναρκωτικών ξεχνούν το δικαίωμα σε άλλες ελεύθερες επιλογές όπως η μόρφωση, η δουλειά, η ψυχαγωγία».


Οδηγητής ϐ Μάης 2015

Κώστας Τζιάρας, Εκπαιδευτικός στο ΚΕΘΕΑ – ΙΘΑΚΗ Θεσσαλονίκης

39

Μαθητές απ’ όλη την Ελλάδα συμμετείχαν σε πρωταθλήματα ποδοσφαίρου και μπάσκετ, που διοργανώθηκαν στα πλαίσια των πρόσφατων εκδηλώσεων των Μαθητικών Φεστιβάλ της ΚΝΕ, στέλνοντας το δικό τους μήνυμα ενάντια σ’ όλα τα ναρκωτικά!

«Για όλους τους πρώην χρήστες – μέλη του προγράμματος, ανεξάρτητα αν η ουσία για την οποία εντάχθηκαν στο πρόγραμμα είναι το χασίς ή άλλα ναρκωτικά, υπάρχει κοινός τόπος διαφωνίας με την προσπάθεια αποποινικοποίησης της χρήσης χασίς. Το κύριο θέμα είναι η εξάρτηση, ανεξάρτητα από την ουσία που την προκαλεί. Η προσπάθεια που γίνεται να διαχωριστούν τα ναρκωτικά σε μαλακά και σκληρά τους θυμώνει γιατί υποβιβάζει κατά κάποιο τρόπο τον δύσκολο δρόμο της απεξάρτησης. Η ίδια τους η πείρα, οι εμπειρίες που πέρασαν, συνηγορεί στο ότι η εξάρτηση κατά συντριπτική πλειοψηφία ξεκινά από τη χρήση κάνναβης για να ακολουθήσουν οι υπόλοιπες ουσίες. Η λεγόμενη “χρήση για σένα και τους φίλους” δύσκολα μένει εκεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το ΚΕΘΕΑ, σαν στεγνό θεραπευτικό πρόγραμμα, θεωρείται πιο “δύσκολο” στην αποφοίτηση σε σύγκριση με προγράμματα απλής συμβουλευτικής, παρόλα αυτά οι χρήστες χασίς το ζητούν και το επιλέγουν, γεγονός που αποδεικνύει ότι η απεξάρτηση από την κάνναβη δεν είναι τόσο εύκολη όσο παρουσιάζεται».

Β. Κ. Γονιός, Μέλος του Συλλόγου Οικογένειας Θεραπευτικού Προγράμματος ΚΕΘΕΑ – ΣΤΡΟΦΗ «Δυστυχώς, εδώ και αρκετό καιρό εμείς οι γονείς εφήβων και νεαρών χρηστών που τα παιδιά μας είναι σε θεραπευτική κοινότητα και δίνουν τον προσωπικό τους αγώνα για να απεξαρτηθούν, γινόμαστε μάρτυρες, όπως και ολόκληρη η κοινή γνώμη, μιας, όπως φαίνεται, καλά σχεδιασμένης προπαγάνδας από το μεγαλύτερο μέρος των ΜΜΕ προκειμένου να περάσει “εύκολα” το νομοσχέδιο για την αποποινικοποίηση των ναρκωτικών. Στην ίδια κατεύθυνση είναι και η διοργάνωση εκδήλωσης από φορείς και “κινήματα” για την αποποινικοποίηση της χρήσης κάνναβης. Εμείς οι γονείς που ζήσαμε στις οικογένειές μας τον πόνο, το χάος και το σκοτάδι που φέρνουν τα ναρκωτικά, είτε τα ονομάζουν μαλακά είτε σκληρά, και που τώρα βιώνουμε καθημερινά την τιτάνια προσπάθεια των παιδιών μας για την απεξάρτηση, απαντάμε καθαρά και στεκόμαστε απέναντι σε όλους αυτούς που προσπαθούν με χίλιους δυο ύπουλους και ευρηματικούς τρόπους να περάσουν το νέο νομοσχέδιο για την αποποινικοποίηση των ναρκωτικών. Ας απαντήσουν στα ερωτήματά μας, κατά ποσόν στις χώρες που έχει υπάρξει αποποινικοποίηση και νομιμοποίηση της διάδοσης έχει μειωθεί η χρήση; Ποια είναι τα πραγματικά κίνητρα του νομοθέτη και όλων όσων πιέζουν να ισχύσει αυτό το νομοθέτημα; Γιατί τόσο μεγάλη ευαισθησία στην κατοχύρωση της ελευθερίας της χρήσης, τόση ώστε ούτε οι έμποροι του θανάτου να μην θίγονται ; Γιατί το οικονομικό κέρδος των εταιρειών και του κράτους να μετράει περισσότερο από τη δημόσια υγεία και την κοινωνική και ατομική προστασία των πολιτών και δη των νέων ανθρώπων της; Αλήθεια, γιατί δεν δείχνουν την ίδια ευαισθησία, αφού με πρόσχημα τις αναπότρεπτες συνέπειες της κρίσης έχουν μειωθεί οι ενέργειες και τα μέτρα για την πρόληψη σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής αλυσίδας και έχουν αποδυναμωθεί τα στεγνά θεραπευτικά προγράμματα λόγω της έλλειψης ειδικευμένου προσωπικού και περικοπών των δαπανών τους».

KollektivA, μουσικό συγκρότημα «Ο αγώνας, η διεκδίκηση και η αναζήτηση της ελευθερίας μπορεί να γίνει μόνο μακριά από εξαρτήσεις, θολούρα και ναρκωμένα μυαλά».

Ψήφισμα του Πανελλαδικού Συνεδρίου του Εθνικού Συμβουλίου κατά των Ναρκωτικών (ΕΣΥΝ) ενάντια στην νομιμοποίηση της χρήσης ναρκωτικών Το ΕΣΥΝ καταδικάζει κάθε προσπάθεια για τη νομιμοποίηση της χρήσης ναρκωτικών και στέκεται απέναντι σε όσους με τη δράση τους και την ανοχή τους υπερασπίζονται την αντιεπιστημονική θέση για διαχωρισμό των ναρκωτικών σε “σκληρά” και “μαλακά”. Καταδικάζει όσους πρωτοστατούν στη διοργάνωση της κινητοποίησης για τη νομιμοποίηση της κάνναβης στις 9 Μάη στην Αθήνα ή στη δημιουργία της “λέσχης κάνναβης” στη Θεσσαλονίκη. Σε μια περίοδο που οι νέοι στερούνται ουσιαστικά το δικαίωμα στη ζωή με την επίθεση στα στοιχειώδη δικαιώματά τους, κάποιοι έχουν το θράσος να “διεκδικούν” το “δικαίωμα” στη χρήση της δήθεν αθώας κάνναβης. Θέλουν το λαό και τη νεολαία στο δρόμο της παραίτησης και της φυγής, ειδικά σε μια περίοδο, που λόγω της καπιταλιστικής κρίσης, αυξάνονται οι αιτίες που γεννούν και αναπαράγουν το φαινόμενο της ουσιοεξάρτησης (εκθέσεις ESPAD, INCB, EMCDDA). Στη χώρα μας η κοινωνική ανοχή στα ναρκωτικά έχει τριπλασιάσει τη χρήση στους μαθητές και έχει μειώσει την ηλικία πειραματισμού και έναρξης της χρήσης πριν τα 13 έτη. Δεν είναι η χρήση ναρκωτικών “ελεύθερη επιλογή”, η χρήση και η εξάρτηση είναι ανελευθερία, γιατί ο άνθρωπος υποτάσσεται στο κυνήγι της ουσίας της οποίας κάνει χρήση. Η χρήση ναρκωτικών είναι ο δρόμος της παραίτησης από τη ζωή. Αυτό θέλουν όσοι μας στερούν τη μόρφωση, τη δουλειά, το μεροκάματο, την διέξοδο στον αθλητισμό και τον πολιτισμό. Αγωνιζόμαστε για μια κοινωνία ελεύθερη από ναρκωτικά και όχι με ελεύθερα τα ναρκωτικά. Οργανώνουμε τη δράση μας και διεκδικούμε:

Φωτογραφία απ’ την “αποφοίτηση” μελών στεγνών θεραπευτικών προγραμμάτων του ΚΕΘΕΑ. Είναι η στιγμή που τα μέλη των θεραπευτικών προγραμμάτων ολοκληρώνουν με επιτυχία την προσπάθειά τους για καθαρή ζωή. (Πηγή φωτογραφίας: ΚΕΘΕΑ)

 Πρόληψη – θεραπεία – κοινωνική επανένταξη δημόσια και δωρεάν για όλους.  Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού σε όλα τα προγράμματα θεραπείας.  Τη δημιουργία “στεγνών” θεραπευτικών προγραμμάτων και Κέντρων Πρόληψης σε όλη τη χώρα.  Προγράμματα Πρόληψης στα σχολεία, τις σχολές, το στρατό, στους χώρους που εργάζεται και διασκεδάζει η νεολαία.  Μέτρα κατά της σχολικής διαρροής.  Μέτρα προστασίας των ανέργων και των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.


www.odigitis.gr


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.