#1024| Ένθετο Αφιέρωμα

Page 1

1


2 Ερωτήσεις- Απαντήσεις για τις αιτίες και το χαρακτήρα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Αστείρευτη πηγή σθένους και ηρωισμού ο λαός της ΕΣΣΔ

4

6 To KKE νους, ψυχή και αιμοδότης της Αντίστασης στους φασίστες κατακτητές

Ό,τι γράφτηκε με αίμα, δε σβήνει με βρώμικο μελάνι

13

11

Οι διεθνείς εξελίξεις μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Τα εγκλήματα του καπιταλισμού

17 Προτάσεις με αφορμή την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών

19 Διδασκόμαστε Εμπνεόμαστε - Συνεχίζουμε!

21

Μεγάλες εκθέσεις αρχειακού υλικού, φωτογραφίας και έργων Τέχνης Οι εκδηλώσεις του ΚΚΕ για τον εορτασμό της 70ής επετείου της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών ξεκίνησαν με τη διοργάνωση δύο μεγάλων εκθέσεων πρωτότυπου αρχειακού υλικού, φωτογραφίας και έργων Τέχνης, που πραγματοποιούνται στους Δήμους Χαϊδαρίου και Καισαριανής. Η λειτουργία των εκθέσεων ξεκίνησε την Πέμπτη 30 Απρίλη. Στο πλούσιο, πρωτότυπο και συγκλονιστικό αρχειακό υλικό που εκτίθεται, ανάμεσα σε άλλα, περιλαμβάνονται: Χειρόγραφες εφημερίδες από τόπους εξορίας, παράνομες προκηρύξεις, ανακοινώσεις από τη δράση του ΚΚΕ, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ και άλλων οργανώσεων της Αντίστασης. Παράνομες εφημερίδες και έντυπα, καθώς και άλλα υλικά που μαρτυρούν και φωτίζουν την ηρωική πάλη των κομμουνιστών και του ΕΑΜικού κινήματος. Οι εκθέσεις φωτογραφίας είναι από τις συλλογές των Κώστα Μπαλάφα, Σπύρου Μελετζή και Ντμίτρ Κέσελ. Θα εκτεθούν έργα Τέχνης, εμπνευσμένα από την αντιστασιακή πάλη του λαού, των Οικονομίδη, Μεγαλίδη, Φέρτη, Σεμερτζίδη, Τάσσου, Ζ. Μακρή, Κατσικογιάννη κ.ά.

Δες το βίντεο του ΚΚΕ για τα 70 χρόνια απ' την 9η Μάη 1945 Δες το εδώ: http://goo.gl/4FdLxG

23


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

3

Μαθαίνουμε την αλήθεια γιατί η ιστορία διδάσκει!

Α

ν κάποιος σήμερα ψάξει να μάθει γιατί η 9η Μάη είναι μία ιδιαίτερη μέρα, πρέπει να περάσει πολλά εμπόδια μέχρι να φτάσει στην αλήθεια. Για παράδειγμα, ένας μαθητής στο σχολείο του θα διδαχθεί ότι στις 9 Μάη είναι η μέρα της Ευρώπης. Και όταν λένε Ευρώπη τα σχολικά βιβλία εννοούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ένωση των εκμεταλλευτών των λαών της Ευρώπης. Μετά από ένα σχετικό ψάξιμο που μπορεί να κάνει ο καθένας, ίσως φτάσει και σε μία αλήθεια: στις 9 Μάη του 1945 η ναζιστική Γερμανία συνθηκολόγησε άνευ όρων και έληξε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Τώρα για το πώς έφτασε η Γερμανία να συνθηκολογήσει μπορεί να ακούσει και να διαβάσει κανείς πολλά. Μπορεί να διαβάσει ότι οι Γερμανοί έχασαν τον πόλεμο, γιατί είχε κρύο στη Ρωσία. Μπορεί να διαβάσει ότι η Γερμανία τα “μάζεψε” μετά την απόβαση στη Νορμανδία το 1944. Τέτοιες εκδοχές μπορεί να βρει κανείς τόσο στην επίσημη διδασκαλία στα σχολεία, όσο και διάσπαρτα εδώ και εκεί, ιδιαίτερα στο διαδίκτυο. Άλλες πιο “αληθοφανείς” και άλλες πιο “κομπογιαννίτικες" Την πραγματική αλήθεια όμως θα τη βρει πολύ δύσκολα.

Αυτήν την αλήθεια θέλουμε να αποκαλύψουμε και να διαδώσουμε και μέσα από το αφιέρωμα του “Οδηγητή”. Η 9η Μάη είναι η μέρα της λήξης του Β’ Παγκοσμίου Ιμπεριαλιστικού Πολέμου και της Αντιφασιστικής Νίκης των λαών. Πώς όμως ξεκίνησε ο πόλεμος; Οι αιτίες του βρίσκονταν στη ζούρλα του Χίτλερ; Ποιος τσάκισε τον ναζισμό και ποιος τον ενίσχυσε; Γιατί τελικά είχε αυτήν την έκβαση ο πόλεμος; Τι έγινε στην Ελλάδα την περίοδο της τριπλής κατοχής της από τους Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους φασίστες (1941-1944); Ποιοι πολέμησαν και με ποιο σκοπό τους κατακτητές και τους συνεργάτες τους στην Ελλάδα; Τι συμπεράσματα προκύπτουν; Θέλουμε να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα, γιατί έχει μεγάλη αξία να μάθουμε την αλήθεια. Να μάθουμε για την τεράστια συμβολή της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ) στη συντριβή του ναζισμού και στην απελευθέρωση των λαών. Να έρθουμε σε επαφή με την ηρωική ιστορία του λαού μας, που έδωσε τα καλύτερα παιδιά του την περίοδο της κατοχής στην Ελλάδα

ανιστόρητη θεωρία των “δύο άκρων”. Γι’ αυτό το σκοπό ξοδεύουν εκατομμύρια ευρώ. Ταυτίζουν τον κομμουνισμό, την κοινωνία που καταργεί την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, με το ναζισμό-φασισμό, που γεννιέται από το εκμεταλλευτικό καπιταλιστικό σύστημα. Επιδιώκουν έτσι και να συκοφαντήσουν την ΕΣΣΔ, που για το τσάκισμα του φασισμού έδωσε 20.000.000 νεκρούς, αλλά και να αθωώσουν το παιδί του δικού τους συστήματος, το φασισμό. Την ίδια στιγμή επιχειρείται η καπηλεία του αγώνα των λαών στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και του αγώνα του ελληνικού λαού την περίοδο της Κατοχής και αργότερα, την περίοδο της σύγκρουσης με την αστική εξουσία και τους Άγγλους ιμπεριαλιστές το Δεκέμβρη του 1944 και τον τρίχρονο αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (1946-1949) ενάντια στους ντόπιους εκμεταλλευτές και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Η σημερινή κυβέρνηση από τη μία υμνεί το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, τους δυνάστες και μακελάρηδες των λαών, δίνει εγγυήσεις για συμμετοχή ακόμα και σε νέο ιμπεριαλιστικό πόλεμο και από την άλλη προκλητικά

για τη λευτεριά από τους ναζί κατακτητές και για μία καλύτερη ζωή. Σε αυτόν τον τιτάνιο αγώνα του λαού μας επικεφαλής τέθηκε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, το ΚΚΕ. Έφτιαξε το ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο), το λαϊκό στρατό, τον ΕΛΑΣ (Εθνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), την ΕΠΟΝ (Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων) που συσπείρωσαν τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού και των παιδιών του. Μαθαίνουμε την αλήθεια, γιατί η Ιστορία διδάσκει. Γιατί επιστήμη σημαίνει αλήθεια, γιατί αλήθεια για την κοινωνική πρόοδο σημαίνει αγώνας για το σοσιαλισμό. Γι’ αυτό και έχουν λυσσάξει να ξαναγράψουν την Ιστορία η Ευρωπαϊκή Ένωση, το κράτος και το εκπαιδευτικό του σύστημα, οι εκμεταλλευτές. Θέλουν να καταπίνουμε αμάσητα τα ψέματα που διδάσκουν σαν αλήθεια, γιατί έτσι θα κρύψουν και τα διδάγματα που βγαίνουν από την Ιστορία. Διδάγματα που μπορούν να γίνουν όπλο στον αγώνα που δίνουμε. Σήμερα έχει γίνει επίσημη πολιτική της ΕΕ και διδασκαλία στις σχολικές και πανεπιστημιακές αίθουσες η ταύτιση του θύτη με το θύμα, η

«Ο θρίαμβος του νικητή λαού», πίνακας του Mikhail Khmelko

«Οι νικητές», πίνακας του κ. Αντόνωφ

προβάλλεται σαν κυβέρνηση που ούτε λίγο ούτε πολύ δικαιώνει τα οράματα της ΕΑΜικής αντίστασης! Από τη μία “τιμάει” όσους έπεσαν στον αγώνα ενάντια στο φασισμό και από την άλλη στελέχη της με δηλώσεις τους καλλιεργούν ανοχή και απενεχοποιούν τη ναζιστική-εγκληματική Χρυσή Αυγή.

Η μνήμη δε διαγράφεται! Τιμάμε και υπερασπιζόμαστε από τη διαστρέβλωση την τεράστια προσφορά της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ). Νιώθουμε τιμή που είμαστε η νεολαία του ΚΚΕ, που φτάνει στα 100 χρόνια ζωής και δράσης του, με φορτίο αγώνες γεμάτους θυσίες! Είμαστε περήφανοι, γιατί χιλιάδες μέλη και στελέχη του ΚΚΕ πέρασαν στο πάνθεον των ηρώων του λαού μας δίνοντας μέχρι και τη ζωή τους στον αγώνα για το σοσιαλισμό! Τιμάμε τον αντιφασιστικό αγώνα των λαών, εμπνεόμαστε και διδασκόμαστε. Συνεχίζουμε με μεγαλύτερη ορμή και γνώση. Για τη νίκη, για να πάρει ο λαός την εξουσία!

«Η παράδοση», πίνακας του Πετρ Κριβονόγκοφ


4

ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ Γιατί έγινε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος;

Ο

Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν αποτέλεσμα της μεγάλης όξυνσης των αντιθέσεων και των ανταγωνισμών ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη, στους εκμεταλλευτές των λαών. Ανταγωνισμοί για το ποιος θα έχει το πάνω χέρι στις πρώτες ύλες, τις αγορές, για το ξαναμοίρασμα του κόσμου. Η λήξη του Πρώτου Παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού Πολέμου (1918) δεν σήμανε και το τέλος αυτών των ανταγωνισμών. Συνέχεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου αποτέλεσε ο Δεύτερος. Ανάμεσα στους δύο παγκόσμιους πολέμους έγιναν σημαντικές αλλαγές στη δύναμη ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη. Αλλαγές που επιταχύνθηκαν και τροφοδοτήθηκαν από τη μεγάλη παγκόσμια οικονομική κρίση του καπιταλισμού 1929-1933, αλλά και τη νέα κρίση που εκδηλώθηκε το 1937-1938. Δυνάμωσε δηλαδή η κόντρα τους για το ποιος θα έχει να χάσει λιγότερα και το ποιος θα κερδίσει περισσότερα. Επιπλέον, καθοριστικός παράγοντας που όξυνε περισσότερο τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις ήταν η ύπαρξη του πρώτου εργατικού κράτους, της ΕΣΣΔ (Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών). Κοινός στόχος όλων των καπιταλιστικών κρατών, φασιστικών και μη, ήταν να συντρίψουν το πρώτο εργατικό κράτος στον κόσμο, την ΕΣΣΔ. Μπροστά στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο συγκρο-

τήθηκαν δύο ιμπεριαλιστικά μπλοκ. Από τη μία ήταν οι Γερμανία-Ιταλία-Ιαπωνία και από την άλλη οι ΗΠΑ-Γαλλία-Βρετανία. Και η ιστορία του Β’ Παγκοσμίου πολέμου αποδεικνύει ότι οι πόλεμοι δεν προκαλούνται, επειδή το θέλουν κάποιοι μανιακοί (π.χ. ο Χίτλερ ή ο Μουσολίνι), ούτε λόγω μιας σειράς τυχαίων γεγονότων, αλλά είναι αποτέλεσμα της όξυνσης των αντιθέσεων των καπιταλιστών. Ο πόλεμος και ο καπιταλισμός είναι αξεχώριστοι. Στον καπιταλισμό, το κυνήγι του κέρδους, ο σφοδρός ανταγωνισμός των μονοπωλίων για τον έλεγχο των αγορών αποτελούν νόμο. Αυτή η διαδικασία διαμορφώνει ένα συσχετισμό δύναμης ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη. Δεν αναπτύσσονται όλα με τον ίδιο ρυθμό, αλλά το καθένα κατέχει μία διαφορετική θέση στην “παγκόσμια κατάταξη”, που καθορίζεται από την οικονομική, την πολιτική και τη στρατιωτική του ισχύ. Δηλαδή αναπτύσσονται ανισόμετρα. Σε αυτή τη βάση διαμορφώνονται συμμαχίες και αντισυμμαχίες ανάμεσα στα κράτη, που όμως είναι προσωρινές, αναδιάτασσονται ανάλογα με τα συμφέροντά τους. Οι αντιθέσεις τους, όταν δε μπορούν να λυθούν με λόγια σε συνόδους και γεύματα εργασίας, λύνονται με τα όπλα. Γι’ αυτό ισχύει ότι «ο πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα».

Σοβιετική αφίσα που αναδεικνύει τους ανταγωνισμούς των καπιταλιστικών κρατών.

Πώς γεννήθηκε ο φασισμός-ναζισμός; Από ποιους στηρίχτηκε;

Ό

πως υπογράμμιζε και ο μεγάλος κομμουνιστής διανοητής Μπέρτολτ Μπρεχτ: «Ο καπιταλισμός στις φασιστικές χώρες υπάρχει πια μονάχα σαν φασισμός κι ο φασισμός δεν μπορεί να πολεμηθεί παρά σαν καπιταλισμός στην πιο ωμή και καταπιεστική του μορφή, σαν ο πιο θρασύς κι ο πιο δόλιος καπιταλισμός. Πώς, λοιπόν, τώρα να πει κάποιος αντίπαλος του φασισμού την αλήθεια για το φασισμό, όταν δε θέλει να πει τίποτα για τον καπιταλισμό, που τον προκαλεί; Πώς να ‘χει η αλήθεια αυτή πραχτική σημασία;» Ο καπιταλισμός γεννάει το φασισμό και αυτό αποδεικνύεται και από το παράδειγμα των ναζί στη Γερμανία. Το ναζιστικό καθεστώς στη Γερμανία στήριξε και στηρίχτηκε από τα γερμανικά και διεθνή μονοπώλια. Χαρακτηριστικά είναι τα εξής:  Ο Χίτλερ τον Φλεβάρη του 1933 συναντήθηκε με εκπροσώπους των 25 μεγαλύτερων βιομηχανιών της Γερμανίας. Στη συνάντηση συμφωνήθηκε να συσταθεί ταμείο για την υποστήριξη του ναζιστικού κόμματος στις εκλογές. Ο Γερμανός βιομήχανος Φ. Τύσσεν έγραψε: «Προσέφερα προσωπικά ένα συνολικό ποσό ενός εκατομμυρίου μάρκων στο ναζιστικό κόμμα. (…) Η βαριά γερμανική βιομηχανία έθετε στη διάθεση των εθνικοσοσιαλιστών περίπου το ποσό των δύο εκα-

τομμυρίων τον χρόνο».  Ο Γερμανός βιομήχανος Γ. Κρουπ, ευχαριστώντας ουσιαστικά τους ναζί, είπε σε ομιλία του στις 26 Ιανουαρίου 1934: «Ο Εθνικοσοσιαλισμός απελευθέρωσε τον Γερμανό εργάτη από τη μέγγενη ενός δόγματος (σ. σ. του κομμουνισμού) που ήταν βασικά εχθρικό τόσο για τον εργοδότη όσο και για τον εργαζόμενο. Ο Αδόλφος Χίτλερ επέστρεψε τον εργάτη στο έθνος του. Τον μετέτρεψε σε πειθαρχημένο στρατιώτη της εργασίας και συνεπώς σύντροφό μας (σ. σ. των βιομηχάνων!)». Το ναζιστικό καθεστώς έπαιξε τον κύριο ρόλο στο τσάκισμα του εργατικού και του κομμουνιστικού κινήματος.  Το ναζιστικό καθεστώς εξασφάλισε ακόμα μεγαλύτερη κερδοφορία για το γερμανικό κεφάλαιο. Απογείωσε την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο με τα στρατόπεδα εργασίας που πρακτικά σήμαιναν δουλειά μέχρι θανάτου. Μέσα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης εξασφάλιζε πάμφτηνα εργατικά χέρια για γερμανικές εταιρείες στη Γερμανία και στις κατεχόμενες από αυτή χώρες. Μόνο από ένα τέτοιο στρατόπεδο (το Μαουτχάουζεν) άντλησαν εργάτες 45 ιδιωτικές εταιρείες.  Το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Χίτλερ (NSDAP) αναδείχτηκε σε κυβέρνηση το 1933 μέσα από τις διαδικασίες της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Ο φασισμός ήταν επιλογή της αστική τάξης. Αυτό φαίνεται και

από τη στάση ανοχής που κράτησαν όλα τα αστικά κόμματα απέναντι στους Ναζί. Η σοσιαλδημοκρατία όχι μόνο δεν απέτρεψε την άνοδο των ναζί, αλλά έως και προετοίμασε το έδαφος. Χαρακτηριστικό είναι ότι στις εκλογές του 1932 υποστήριξαν για την προεδρία της δημοκρατίας το στρατάρχη Χίντεμπουργκ, ο οποίος στις 30 Γενάρη 1933 διόρισε καγκελάριο τον Χίτλερ. Μόνο οι κομμουνιστές πάλεψαν σκληρά ενάντια στο φασισμό. Η αλλαγή του καθεστώτος στη Γερμανία (όπως και σε άλλες χώρες) από κοινοβουλευτική δημοκρατία σε φασιστική δικτατορία ήταν αναγκαία για την καλύτερη εξυπηρέτηση των συμφερόντων της αστικής τάξης στο εσωτερικό της χώρας, ενώ αυτή η αλλαγή υπηρετούσε την καλύτερη προετοιμασία και διεξαγωγή του επικείμενου πολέμου. Ο φασισμός-ναζισμός είναι παιδί του καπιταλισμού. Αποτελεί μορφή άσκησης της εξουσίας των μονοπωλίων. Υπερασπίζεται την καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο που φτάνει στο απόγειό της. Ιδιαίτερα σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης, φτώχειας και φθοράς των αστικών κοινοβουλευτικών κομμάτων, η αστική τάξη αξιοποιεί πολλαπλώς τα φασιστικά-ναζιστικά κόμματα, ως “σιδερένιο χέρι” για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της.

“Εκατομμύρια στέκονται πίσω μου”. Πίσω απ’ τον Χίτλερ, ήταν τα μονοπώλια, οι καπιταλιστές. Αυτοί τον στήριξαν για να έρθει στην εξουσία, αυτούς υπηρέτησε.


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

5

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος προκλήθηκε αποκλειστικά από τη φασιστική Γερμανία;

Ό

λα τα μεγάλα καπιταλιστικά κράτη έχουν μερίδιο ευθύνης γι’ αυτό το τεράστιο ματοκύλισμα των λαών, συμμετείχαν στον πόλεμο για να διασφαλίσουν και να επεκτείνουν τα συμφέροντά τους. Με διάφορους τρόπους, οι ΗΠΑ, η Αγγλία και η Γαλλία επέτρεψαν στην Γερμανία να γίνει ξανά δύναμη κρούσης του διεθνούς ιμπεριαλισμού, μετά την ήττα της στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπάρχουν ακράδαντες αποδείξεις που μαρτυρούν ότι η μεγάλη οικονομική και στρατιωτική δύναμη της Γερμανίας αποκτήθηκε χάρη και στην άμεση στήριξη που της έδωσαν ΗΠΑ, Γαλλία και Βρετανία. Τα οικονομικά, μονοπωλιακά μεγαθήριά τους πρωταγωνίστησαν στην ενίσχυση της Γερμανίας και συνέχισαν τη συνεργασία μαζί της και στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, με την ανοχή των κυβερνήσεών τους.

Ταυτόχρονα, τα μη φασιστικά κράτη ακολουθώντας την λεγόμενη πολιτική του “κατευνασμού” ανέχτηκαν ως και υποστήριξαν τις συνεχόμενες επιθέσεις και κατακτήσεις χωρών. Χαρακτηριστικά:  Ανέχτηκαν την κατάκτηση της Αιθιοπίας απ’ την Ιταλία (1936) και την προσάρτηση της Αυστρίας απ’ την Γερμανία (1938). Υποστήριξαν με την υποκριτική στάση της “μη επέμβασης” τον φασίστα Φράνκο στην Ισπανία.  Απέρριψαν όλες τις προτάσεις της ΕΣΣΔ ή οδήγησαν σε αποτυχία τις διαπραγματεύσεις για μια κοινή αμυντική συμφωνία.  Αποκορύφωμα της πολιτικής του “κατευνασμού” ήταν η ιμπεριαλιστική Συμφωνία του Μονάχου (1938), όπου Αγγλία και Γαλλία παραχώρησαν στην Γερμανία ένα τμήμα της Τσεχοσλοβακίας.  Ακόμα και όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, οι μη φασιστικές χώρες “δεν έριξαν ντουφεκιά”

 Η μηχανογραφική οργάνωση των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης-εξόντωσης (78 στο σύνολο), που υπήρξε καταλυτική στην “αποτελεσματική” λειτουργία τους, έγινε χάρη στην παραχώρηση της τεχνολογίας και της τεχνογνωσίας από την IBM (αμερικάνικο μονοπώλιο τεχνολογίας υπολογιστών);  Η General Motors (αμερικάνικο μονοπώλιο) κατασκεύασε χιλιάδες θωρακισμένα αυτοκίνητα, φορτηγά και τανκς για το γερμανικό στρατό;  Το 1941 το εργοστάσιο της Ford (αμερικάνικο μονοπώλιο) στο Βερολίνο προμήθευσε το 1/3 σχεδόν του συνόλου των φορτηγών της Βέρμαχτ, ενώ οι μισοί “εργαζόμενοι” της εταιρείας ήταν “σκλάβοι εργασίας”, προερχόμενοι από στρατόπεδα συγκέντρωσης και τις κατεχόμενες από τους ναζί χώρες;

για ένα μεγάλο διάστημα! Έτσι, την 1η Σεπτέμβρη 1939, όταν η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία, οι συμφωνίες αμοιβαίας βοήθειας που είχε υπογράψει η Πολωνία με τη Βρετανία και τη Γαλλία έμειναν στα χαρτιά. Ο πόλεμος που Βρετανία και Γαλλία κήρυξαν κατά της Γερμανίας δεν διεξαγόταν, γι’ αυτό και έμεινε στην Ιστορία ως “παράξενος πόλεμος”. Η στάση τους αυτή, πήγαζε απ’ την επιθυμία τους να στρέψουν την Γερμανία εναντίον της ΕΣΣΔ, προκειμένου να πετύχουν και την αποδυνάμωση της πρώτης και τη συντριβή της δεύτερης, για να εξασφαλίσουν την πρωτοκαθεδρία τους στο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο και την ανατροπή του σοσιαλισμού. Η Γερμανία και η Ιαπωνία δεν έκρυψαν αυτόν τους το στόχο. Το Νοέμβρη του ‘36

υπέγραψαν το “Αντικομιντέρν” Σύμφωνο, δηλαδή το Σύμφωνο εναντίον της Κομμουνιστικής Διεθνούς, που περιελάμβανε και μυστικό πρωτόκολλο για την ανάγκη δράσης εναντίον της ΕΣΣΔ. Είναι επίσης αποκαλυπτικό (και απόδειξη πως η αντιπαράθεση καπιταλισμού-σοσιαλισμού συνεχιζόταν σ’ όλη την διάρκεια του πολέμου) πως ακόμα και όταν δημιουργήθηκε η “αντιχιτλερική συμμαχία” και ως το τέλος του Πολέμου, ΗΠΑ και Αγγλία είχαν διάφορες συνομιλίες και επαφές με την Γερμανία.

Η Συνδιάσκεψη του Μόναχου το 1938 όπου Αγγλία και Γαλλία παρέδωσαν στη ναζιστική Γερμανία την Τσεχοσλοβακία. Στην φωτογραφία διακρίνονται, από αριστερά: Ο Πρωθυπουργός της Αγγλίας Ν. Τσάμπερλεν, ο Πρωθυπουργός της Γαλλίας Εντ. Νταλαντιέ, ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι.

“Όλοι μαζί” στον πόλεμο; Πώς αντιμετωπίζεται ο φασισμός;

Η

Το φασισμό μπορεί να τον αντιμετωπίσει μόνο η ταξική πάλη και όχι το σύστημα που τον θρέφει (Αντιφασιστική σοβιετική αφίσα 1937).

ΕΣΣΔ, ο λαός της και ο Κόκκινος Στρατός τσάκισαν τον φασισμό, απελευθέρωσαν τους λαούς της Ευρώπης. Απ’ τον ηρωικό αγώνα του Κομμουνιστικού Κόμματος των Μπολσεβίκων για την υπεράσπιση της εργατικής εξουσίας και της σοσιαλιστικής πατρίδας, αντλούμε πολύτιμα διδάγματα για το σημερινό μας αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Τιμάμε την μεγάλη συνεισφορά της ΕΣΣΔ, διδασκόμαστε από την ιστορική πείρα. Μόνο η ΕΣΣΔ, έχοντας καταργήσει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, είχε καταργήσει και το κίνητρο της συμμετοχής στο μοίρασμα και στο ξαναμοίρασμα του κόσμου. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, η ΕΣΣΔ ήταν το μόνο από τα συμμετέχοντα κράτη που διεξήγαγε δίκαιο πόλεμο. Δίκαιο πόλεμο έκαναν και τα Κομμουνιστικά Κόμματα όπου γης, καθώς και τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα στα οποία πρωτοστάτησαν τα Κομμουνιστικά Κόμματα με αμέτρητες θυσίες. Οι ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία μπορεί να “συμ-

μάχησαν” με την ΕΣΣΔ, αλλά ποτέ δεν εγκατέλειψαν το στόχο να ανατραπεί η σοσιαλιστική εξουσία. H αστική τάξη και η εργατική τάξη, ο λαός είναι δυο “κόσμοι” σε διαρκή σύγκρουση. Ποτέ δεν είχαν και δε θα έχουν κοινά συμφέροντα σε οποιεσδήποτε συνθήκες, είτε “ειρηνικές” είτε πολέμου. Οι καπιταλιστές θέλουν μια “πατρίδα” που θα εξασφαλίζει την κερδοφορία τους και το ξεζούμισμα των εργατών. Οι εργαζόμενοι και τα παιδιά τους έχουν ανάγκη μια πατρίδα λεύτερη από ντόπιους και ξένους εκμεταλλευτές. Απ’ αυτή την σκοπιά, τα καπιταλιστικά κράτη, ανεξάρτητα αν είναι επιτιθέμενα ή αμυνόμενα, διεξήγαγαν πόλεμο ληστρικό και άδικο σε βάρος του λαού της χώρας τους και των άλλων λαών, με στόχο την συνέχιση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Η πείρα των “Αντιφασιστικών Μετώπων” και των κυβερνήσεων που δημιουργήθηκαν στην βάση τους (Γαλλία, Ισπανία) δείχνει ότι δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τον φασι-

σμό. Έτσι, η Γαλλία το 1940 δεν κατάφερε να αποκρούσει την γερμανική εισβολή και στην Ισπανία η κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου δεν πρόλαβε την άνοδο του φασισμού, ούτε και κατάφερε να οργανώσει την αντιμετώπισή της. Ταυτόχρονα εγκαταλείφθηκε ο στρατηγικός στόχος της σοσιαλιστικής επανάστασης. Αποδείχτηκε ότι η πάλη για την εργατική εξουσία προϋποθέτει τον απόλυτο διαχωρισμό της εργατικής τάξης, του εργαζόμενου λαού, των Κομμουνιστικών Κομμάτων από την αστική τάξη και τα κόμματά της και τον οπορτουνισμό. Η πείρα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου απέδειξε επίσης πως τον φασισμό-ναζισμό δεν μπορεί και δεν θέλει να τον αντιμετωπίσει ριζικά το αστικό κράτος, αλλά ούτε η συμμαχία του εργατικού-λαϊκού κινήματος με αστικές πολιτικές δυνάμεις. Μπορεί να τον αντιμετωπίσει μόνο η ανάπτυξη της ταξικής πάλης, που θα έχει στόχο να συντρίψει το καπιταλιστικό σύστημα που γεννάει το φασισμό.


6

“Η νίκη”, πίνακας του Petr Krivonogov.

Αστείρευτη πηγή σθένους και ηρωισμού ο λαός της ΕΣΣΔ

Η

Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η προσφορά του λαού της, του σοβιετικού κράτους και του Κόκκινου Στρατού αποτελεί αξεπέραστο έπος. Η Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών με την καθοδήγηση του μπολσεβίκικου Κόμματος ήταν φάρος για τα κινήματα που αναπτύχθηκαν και στις καπιταλιστικές χώρες. Τη δική τους συμβολή είχαν και τα εθνικοαπελευθερωτικά και αντιφασιστικά κινήματα των καπιταλιστικών χωρών. Και σε αυτά, ψυχή, οργανωτής και κύριος αιμοδότης ήταν τα Κομμουνιστικά Κόμματα. Αυτή τη μεγάλη προσφορά της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών στην ανθρωπότητα, που προκύπτει από την ανωτερότητα του σοσιαλισμού, οι αστοί ιστοριογράφοι και όχι μόνο, “ξεχνούν” να την γράψουν.

ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

ΟΙ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΤΩΝ ΝΑΖΙ

20 εκ.

10 εκ.

επέσαν σε μάχες με τον Κόκκινο Στρατό

0,405 εκ. 0,375 εκ.

3 εκ. σε όλα τα άλλα μέτωπα

Περισσότεροι από 20 εκατομμύρια ήταν οι νεκροί της ΕΣΣΔ, ανάμεσά τους το άνθος των κομμουνιστών. Αντίστοιχα, οι νεκροί της Βρετανίας έφτασαν τις 375 χιλιάδες και των ΗΠΑ τις 405 χιλιάδες.

ΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΣΤΗΝ ΕΣΣΔ

200 μεραρχίες 70.000

VS

75 μεραρχίες Το καλοκαίρι του 1944 στη δυτ. Ευρώπη οι ΗΠΑΜ. Βρετανία αντιμετώπιζαν 75 γερμανικές μεραρχίες, ενώ ο Κόκκινος Στρατός είχε καθηλώσει 200 στο ανατολικό μέτωπο.

32.000

1.710

Σε σωρούς ερειπίων μετατράπηκαν 1.710 πόλεις. Κάηκαν 70.000 χωριά και κεφαλοχώρια. Καταστράφηκαν ολοκληρωτικά ή εν μέρει 32.000 βιομηχανικές επιχειρήσεις.

Πλησίασαν τα 30 εκατομμύρια οι ανθρώπινες θυσίες της, μαζί με τους αναπήρους και τους τραυματισμένους. Τεράστιες ήταν ακόμα και οι άλλες καταστροφές που υπέστη η Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών: Σε σωρούς ερειπίων μετατράπηκαν 1.710 πόλεις. Κάηκαν 70.000 χωριά και κεφαλοχώρια. Καταστράφηκαν ολοκληρωτικά ή εν μέρει 32.000 βιομηχανικές επιχειρήσεις και 65.000 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών. Καταληστεύτηκαν 98.000 κολχόζ, 5.000 σοβχόζ και μηχανοτρακτερικοί σταθμοί, χιλιάδες νοσοκομεία, σχολεία, ανώτερα ιδρύματα και βιβλιοθήκες. Γι’ αυτό αξίζει την αναγνώριση και την ευγνωμοσύνη όλων όσοι τιμούν την αντιφασιστική νίκη η Σοβιετική Ένωση, ο λαός της, ο Κόκκινος Στρατός, το Κομμουνιστικό Κόμμα των Μπολσεβίκων που ήταν επικεφαλής, καθοδηγητής του τιτάνιου αγώνα, η νεολαία του η ΚΟΜΣΟΜΟΛ. Η έναρξη της χιτλερικής επίθεσης στην ΕΣΣΔ Στις 22 Ιούνη του 1941, η χιτλερική Γερμανία άρχισε την επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης, την “Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα”. Η ναζιστική Γερμανία, έχοντας υπό την κατοχή της ολόκληρη την ηπειρωτική Ευρώπη, αξιοποιούσε για τις πολεμικές της ανάγκες τα εργοστάσια της Γαλλίας, του Βελγίου, της Αυστρίας, της Τσεχοσλοβακίας κ.ά και υπερτερούσε ασύγκριτα έναντι της ΕΣΣΔ. Επιπλέον, οι πόροι της για τη βαριά βιομηχανία -τη δική της και των κατεχόμενων χωρών- ήταν δύο με δυόμισι φορές περισσότεροι από εκείνους της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1942 το 1/4 της γερμανικής παραγωγής το έδιναν οι κατακτημένες περιοχές. Με την επίθεσή της εναντίον της ΕΣΣΔ, η ναζιστική Γερμανία κατάφερε να θέσει υπό την κατοχή της υπεραναπτυγμένες βιομηχανικές σοβιετικές παραγωγές. Χαρακτηριστικό είναι ότι αυτές έδιναν προπολεμικά το 71% της παραγωγής χυτοσιδήρου. Το Κομμουνιστικό Κόμμα, πρωτοστατώντας στην υπόθεση της υπεράσπισης της σοσιαλιστικής πατρίδας, δημιούργησε αμέσως μετά τη χιτλερική επίθεση την Κρατική Επιτροπή Άμυνας, στην οποία μπήκαν όλα τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου με επικεφαλής τον Ι. Στάλιν. Λίγους μήνες μετά την εισβολή των χιτλερικών στρατευμάτων στην ΕΣΣΔ, ο Ι. Στάλιν σε ομιλία του για την 24η επέτειο από τη μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση μεταξύ άλλων είπε:

«Από τούτη τη στιγμή το καθήκον μας, το καθήκον των λαών της ΕΣΣΔ, το καθήκον των μαχητών, των διοικητών και των πολιτικών στελεχών του στρατού και του ναυτικού μας είναι να εξοντώσουν ως τον τελευταίο όλους τους Γερμανούς, που μπήκαν στο έδαφος της πατρίδας μας σαν κατακτητές της. Κανένα έλεος για τους Γερμανούς κατακτητές! Θάνατος στους Γερμανούς επιδρομείς!” Τα μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος και της νεολαίας του βρέθηκαν από την πρώτη στιγμή του πολέμου στους πιο αποφασιστικούς, στους πιο δύσκολους, τους πιο υπεύθυνους τομείς. Κατά τους πρώτους μόνο μήνες του πολέμου, στις ένοπλες σοβιετικές δυνάμεις υπηρετούσαν πάνω από 1.100.000 κομμουνιστές. Στα τέλη του 1944, ένας στους τέσσερις σοβιετικούς φαντάρους και αξιωματικούς ήταν κομμουνιστής.

Η μεταφορά εργοστασίων από τη Δύση στην Ανατολή Απ΄ την αρχή του πολέμου και παράλληλα με την οργάνωση της άμυνας, στο Κομμουνιστικό Κόμμα και το Σοβιετικό κράτος τέθηκε ένα εντελώς ασυνήθιστο καθήκον: η ανάγκη μεταφοράς τεράστιων υλικών πόρων και ανθρώπινου δυναμικού από τις απειλούμενες περιοχές στα μετόπισθεν της χώρας. Από τις δυτικές περιοχές της χώρας μεταφέρθηκαν στις ανατολικές πάνω από 10 εκατομμύρια Σοβιετικοί πολίτες. Στο


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

Το Κομμουνιστικό Κόμμα με ηγέτη τον Ιωσήφ Στάλιν ήταν επικεφαλής και καθοδηγητής του ηρωικού αγώνα του Σοβιετικού λαού για τη συντριβή του ναζισμου-φασισμού. (Πίνακας που απεικονίζει συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος των Μπολσεβίκων).

δεύτερο εξάμηνο του 1941 μεταφέρθηκαν στις μακρινές περιοχές της Ανατολής εκατοντάδες μεταλλουργικά εργοστάσια, εργοστάσια μηχανοκατασκευών και άλλες επιχειρήσεις. Μεταφέρθηκαν μάλιστα ολόκληρα βιομηχανικά συγκροτήματα. Από την Ουκρανία μεταφέρθηκαν 283 επιχειρήσεις, από το Λένινγκραντ 92 επιχειρήσεις, από τη Μόσχα 498 επιχειρήσεις. Συνολικά, στο πρώτο εξάμηνο του πολέμου μεταφέρθηκαν στις ανατολικές περιοχές μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα 1.523 επιχειρήσεις, από τις οποίες οι 1.360 ήταν μεγάλες και κυρίως αμυντικής σημασίας. Για πρώτη φορά στην ιστορία, ένα ολόκληρο βιομηχανικό σύμπλεγμα μεταφέρθηκε χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, μέσα στις δύσκολες συνθήκες του πολέμου. Γι’ αυτό χρειάστηκαν 1,5 εκατομμύριο βαγόνια. Ήταν πραγματικά μετακίνηση χωρίς προηγούμενο. Χάρη στις τιτάνιες προσπάθειες του σοβιετικού λαού, το 1942 στην παραγωγή πολεμοφοδίων είχαν ενταχθεί πάνω από 1.108 επιχειρήσεις, ενώ το 1941 ήταν ενταγμένες μόλις 382 επιχειρήσεις. Το δ’ τρίμηνο του 1942 η συνολική παραγωγή αεροπλάνων, αρμάτων μάχης, όπλων και πυρομαχικών αυξήθηκε στα Ουράλια 5 φορές, στην περιοχή του Μέσου Βόλγα 10 φορές, στη Δυτική Σιβηρία 28 φορές σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του 1940. Οι επιχειρήσεις της αμυντικής βιομηχανίας στο τελευταίο τρίμηνο του χρόνου κατασκεύασαν πάνω

Τέτοια έκρηξη αυτενέργειας, όπως εκείνη που έδειξε το μεγαλύτερο τμήμα του σοβιετικού λαού, τέτοια προσήλωση και συνειδητή πειθαρχία δεν μπορούν να υπάρξουν σε συνθήκες τρόμου σε βάρος του λαού, όπως ισχυρίζονται ότι επικρατούσαν η ιμπεριαλιστική και η οπορτουνιστική προπαγάνδα. Δεν ήταν δυνατό να δράσουν σε συνθήκες τρόμου οι οικοδόμοι του σοσιαλισμού, που μετέφεραν στα ενδότερα της Σοβιετικής Ένωσης χιλιάδες εργοστάσια των δυτικών περιοχών, για να συνεχιστεί η παραγωγή. Οι οικοδόμοι του σοσιαλισμού που, μεσούντος του πολέμου, έχτιζαν από την αρχή τις ερειπωμένες περιοχές, όταν οι γερμανικές στρατιές τις εγκατέλειπαν. Εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες έπιασαν δουλειά στα εργοστάσια αντικαθιστώντας στην παραγωγή τους άντρες που πολεμούσαν στο μέτωπο. Πάνω από 200 χιλιάδες έγιναν υπεύθυνες συνεργείων

7

και πρόεδροι κολχόζ, ενώ 1 εκατομμύριο πήραν μέρος στις μάχες, στο μέτωπο και στα αντάρτικα τμήματα. Αλλά και οι τέτοιας έκτασης και βάθους, γιγάντιες στρατιωτικές επιχειρήσεις, όπως αυτές που διεξήγαγε ο Κόκκινος Στρατός, ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθούν δίχως την αυτοθυσία, την πρωτοβουλία και την ατομική υπευθυνότητα από τους πολιτικούς και στρατιωτικούς ιθύνοντες κάθε χώρου.

από 7,1 χιλ. πολεμικά αεροπλάνα, πάνω από 6,7 χιλ. άρματα μάχης, 32,4 χιλ. όλμους, πάνω από 42,6 χιλιάδες οβίδες και νάρκες και 7 πλοία. Στο Στάλινγκραντ τα εργοστάσια δεν έπαυαν να προμηθεύουν το μέτωπο (συχνά ελάχιστα μέτρα από το ίδιο το εργοστάσιο) με πυρομαχικά, άρματα μάχης, κ.ο.κ., ακόμα και όταν έφταναν πια να μοιάζουν περισσότερο ερείπια από τους βομβαρδισμούς παρά μονάδες παραγωγής.

Η ανωτερότητα του σοσιαλισμού Η γιγάντια συμβολή της Σοβιετικής Ένωσης στη νίκη κατά της Γερμανίας και των συμμάχων της επιτεύχθηκε χάρη: Στην ανωτερότητα του σοσιαλισμού–κομμουνισμού, στα πλεονεκτήματα και στις τεράστιες δυνάμεις που απελευθερώνονται από την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και τον κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας, στον πρωταγωνιστικό ρόλο των λαϊκών μαζών, με ηγέτιδα δύναμη την εργατική τάξη. Χάρη στο ρόλο του Κομμουνιστικού Κόμματος ως επαναστατικής εργατικής πρωτοπορίας. Θα ήταν αδύνατη η σωτηρία της Σοβιετικής Ένωσης αν δεν είχε διανύσει, στα μόλις 20 χρόνια από τη λήξη του εμφυλίου πολέμου που ακολούθησε την Οκτωβριανή Επανάσταση, μία τεράστια απόσταση στο δρόμο της συνειδητά σχεδιασμένης κοινωνικοοικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης, της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.

“Τρία χρόνια πολέμου”. Σοβιετική Αφίσα (1944).

Σοβιετικοί στρατιώτες φέρουν ναζιστικά λάβαρα ως λάφυρα του πολέμου στην Κόκκινη Πλατεία (Μόσχα), το 1945.

Η σοβιετική εποποιία πηγή έμπνευσης και διδαγμάτων

Η

προσφορά του σοβιετικού λαού, του σοβιετικού κράτους και των Κόκκινων Ένοπλων Δυνάμεών τους καταγράφηκε οριστικά και αμετάκλητα ως αθάνατη εποποιία. Καμία πλαστογραφία δεν μπορεί να σβήσει τις εποποιίες του Στάλινγκραντ, του Λένινγκραντ, της Μόσχας, του Κουρσκ, της Σεβαστούπολης, όλων των ηρωικών πόλεων, τον απίστευτο ηρωισμό εκατομμυρίων. Οι εργάτες και οι εργάτριες, οι νέοι της Σοβιετικής Ένωσης πολέμησαν με τόσο σθένος και αυταπάρνηση, γιατί υπεράσπιζαν τη δική τους πατρίδα και εξουσία, γιατί πάλευαν για να περι-

φρουρήσουν όσα είχαν κατακτήσει με τον αγώνα τους: τη ζωή χωρίς εκμετάλλευση, τη δουλειά με δικαιώματα για όλους τους εργάτες, την παιδεία και υγεία υψηλού επιπέδου, την πρόσβαση στον πολιτισμό, τον αθλητισμό, την αναψυχή για όλο το λαό. Υπέρ αυτής της ζωής, αυτής της εξουσίας έπεφτε η κάθε τουφεκιά, ο κάθε πυροβολισμός των κόκκινων στρατιωτών. Αυτή τη σοσιαλιστική πατρίδα υπερασπίστηκε ο λαός της ΕΣΣΔ. Η σοβιετική εποποιία αποτελεί πηγή έμπνευσης, τεράστιο ιστορικό δίδαγμα για το παρόν και το μέλλον του επαναστατικού κινήματος.


8

Η πορεία του Κόκκινου Στρατού προς τη Νίκη 1941

Η μάχη της Μόσχας Τον Οκτώβρη, τα χιτλερικά στρατεύματα έφτασαν έξω από τη σοβιετική πρωτεύουσα. Τα σχέδια της χιτλερικής Γερμανίας για την “παρέλαση της νίκης” στην Κόκκινη πλατεία τινάχτηκαν στον αέρα, αφού τα στρατεύματά της καθηλώθηκαν μετά από την ηρωική αντίσταση του Κόκκινου Στρατού και του σοβιετικού λαού. Το Δεκέμβρη του 1941 έχασαν τη μάχη της Μόσχας. Η ιδιαίτερη σημασία της μάχης στη Μόσχας έγκειται στο γεγονός ότι ο Κόκκινος Στρατός διέλυσε το μύθο του “αήττητου” της Βέρμαχτ, η οποία αναγκάστηκε να σταματήσει την επίθεση και να περάσει ο στρατός της στην άμυνα.

Η μάχη του Στάλινγκραντ

1942

Tα γερμανικά στρατεύματα εξαπέλυσαν τη μεγάλη επίθεση στο νότιο τομέα του ανατολικού μετώπου. Αν “έπεφτε” το Στάλινγκραντ, τότε στον έλεγχο των Ναζί θα περνούσαν οι βασικές σιτοπαραγωγικές περιοχές, τα 4/5 της εξόρυξης πετρελαίου της Σοβιετικής Ένωσης, ενώ θα σταματούσαν οι συγκοινωνίες μέσω της υδάτινης αρτηρίας του Βόλγα. Από τις 333 μεραρχίες και τις 18 ταξιαρχίες που διέθεταν συνολικά η χιτλερική Γερμανία και οι σύμμαχοί της, οι 258 μεραρχίες και οι 16 ταξιαρχίες βρίσκονταν στο ανατολικό μέτωπο και οι καλύτερες από αυτές ρίχτηκαν στη μάχη του Στάλινγκραντ. Οι μάχες διεξάγονταν από γειτονιά σε γειτονιά, από δρόμο σε δρόμο, από σπίτι σε σπίτι, μέσα στο ίδιο σπίτι, για κάθε δωμάτιο στο ίδιο σπίτι. Στις 20 Νοέμβρη 1942, σε λιγότερο από 72 ώρες, ο Κόκκινος Στρατός σχημάτισε κλοιό γύρω από τις χιτλερικές στρατιές με μια αιφνιδιαστική και τέλεια οργανωμένη επίθεση. Οι μάχες συνεχίστηκαν, σκληρές, μέχρι τα τέλη Γενάρη, οπότε παραδόθηκε η επίλεκτη 6η στρατιά των χιτλερικών και στις 2 Φλεβάρη ολοκληρώθηκε η συντριβή.

1943

Η μάχη του Κουρσκ Τον Ιούλη, ξεκίνησε η μεγαλύτερη αρματομαχία στην ιστορία, η μάχη του Κουρσκ, που κράτησε έως τις 23 Αυγούστου. Η χιτλερική Γερμανία άρχισε την επίθεση παρατάσσοντας 900 χιλιάδες στρατιώτες και αξιωματικούς, 10 χιλιάδες βαριά όπλα, κάπου 2.700 άρματα μάχης και άλλα άρματα, πάνω από 2.000 αεροπλάνα. Τα σχέδιά τους όμως κατέρρευσαν μπροστά στην αντίσταση και την ορμητική αντεπίθεση των σοβιετικών ενόπλων δυνάμεων. Η γερμανική άμυνα έσπασε. Η πλήρης και τελική συντριβή της χιτλερικής Γερμανίας πλησίαζε. Με τη νίκη του Κόκκινου Στρατού στο Κουρσκ σήμανε η οριστική στροφή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

1944

Η πολιορκία του Λένινγκραντ Η πολιορκία του Λένινγκραντ άρχισε το Σεπτέμβρη του 1941. Οι Ναζί υπολόγιζαν ότι σε 4 βδομάδες θα κατάφερναν να καταλάβουν την πρώτη μεγάλη σοβιετική πόλη. Τελικά, η πολιορκία κράτησε 872 μέρες . Η Γερμανία κινήθηκε προς το Λένινγκραντ με πάνω από 1 εκατομμύριο άντρες, 1.600 άρματα μάχης, 1.000 αεροπλάνα. Στην πρώτη μεγάλη επίθεση έριξαν 6.000 εμπρηστικές βόμβες, με αποτέλεσμα να καούν οι κυριότερες αποθήκες τροφίμων. Η τροφή έγινε σύντομα πιο πολύτιμη από τις σφαίρες. Από τα 2,5 εκατομμύρια κατοίκων του Λένινγκραντ, ένας στους τρεις πέθαναν από την πείνα, τις βόμβες, τις οβίδες. Από τις πρώτες μέρες του πολέμου, χιλιάδες σοβιετικοί κατατάχθηκαν εθελοντικά και αγωνίζονταν για να οργανώσουν την άμυνά τους. Παρά την πείνα και τις στερήσεις που προκάλεσε ο αποκλεισμός, οι αδιάκοποι αεροπορικοί βομβαρδισμοί και το σφυροκόπημα του πυροβολικού, οι ηρωικές μάχες του Κόκκινου Στρατού και η ανδρεία όλου του λαού κρατούσαν το Λένινγκραντ. Το Γενάρη του 1944 ο Κόκκινος Στρατός κατάφερε να σπάσει τον αποκλεισμό από τα χιτλερικά στρατεύματα. Το Λέ-

νινγκραντ έγινε σύμβολο θάρρους, αυταπάρνησης, μαχητικότητας και δύναμης για τους λαούς όλου του κόσμου.

1944 1945

1 Μάη 1945

O Κόκκινος Στρατός απελευθερωτής των λαών της Ευρώπης Ο Κόκκινος Στρατός στην πορεία προς το Βερολίνο απελευθέρωσε 10 ευρωπαϊκά κράτη, συνολικής έκτασης 1 εκατομμυρίου τετραγωνικών χιλιομέτρων και με πληθυσμό 113 εκατομμύρια. Πάνω από 1 εκατομμύριο σοβιετικών στρατιωτών έδωσαν τη ζωή τους για την απελευθέρωση των άλλων λαών. Στις μάχες για την απελευθέρωση της Πολωνίας 600 χιλιάδες σοβιετικοί στρατιώτες και αξιωματικοί σκοτώθηκαν, 500 χιλιάδες τραυματίστηκαν. Πάνω από 140 χιλιάδες έπεσαν για την απελευθέρωση της Τσεχοσλοβακίας, 69 χιλιάδες θάφτηκαν στη Ρουμανία και 140 χιλιάδες στην Ουγγρική γη. (Στη φωτογραφία ο λαός της Βουλγαρίας υποδέχεται τον απελευθερωτή Κόκκινο Στρατό).

Η μάχη του Βερολίνου Το Γενάρη του 1945, η επίθεση των σοβιετικών στρατιωτικών δυνάμεων ήταν τεραστίων διαστάσεων. Κάλυπτε ένα μέτωπο 1.200 χιλιομέτρων - από τη Βαλτική ως τα Καρπάθια - με τη συμμετοχή 150 μεραρχιών. Λίγο πριν τη σοβιετική επίθεση, οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις τοποθετούσαν το τέλος του πολέμου στα τέλη του 1945. Κι όμως, δε χρειάστηκαν περισσότερες από 40 μέρες για να καταρρεύσουν τα πιο ουσιώδη στρατιωτικά εμπόδια που μπορούσε να προβάλει ο γερμανικός στρατός. Οι δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού συνέκλιναν προς το Βερολίνο, σφίγγοντας όλο και περισσότερο την τανάλια γύρω από τον κάποτε αήττητο στρατό του Χίτλερ. Την 1η Μάη του 1945 η Κόκκινη Σημαία με το σφυροδρέπανο υψώθηκε στην καρδιά του κτήνους, στη γερμανική βουλή, το Ράιχσταγκ. Τη νύχτα της 8ης προς την 9η Μάη, η Γερμανία συνθηκολόγησε άνευ όρων.

Το ναζισμό τον τσάκισε ο Κόκκινος Στρατός, με τους κομμουνιστές νικάει ο λαός!


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

9

Ούτε βήμα πίσω!

Σ

το σκληρό αγώνα που έδωσε ο Σοβιετικός λαός και ο Κόκκινος Στρατός για τη συντριβή του ναζισμού-φασισμού, είναι αμέτρητες οι στιγμές που έμειναν χαραγμένες στη μνήμη, πέρασαν στην ιστορία. Στιγμές μαζικού και λαϊκού ηρωισμού, αυτοθυσίας και αυταπάρνησης, οργάνωσης του αγώνα. Ορισμένα -ελάχιστα- τέτοια παραδείγματα επιλέξαμε και παρουσιάζουμε σε αυτές τις σελίδες.

Μείνε μέχρι τη νίκη! Ο Αντιστράτηγος Μ. Σ. Σουμήλωφ έγραψε: «...Εκείνες τις μέρες (σ.σ. στο Στάλινγκραντ το 1942) ο κομματικός και πολιτικός μηχανισμός του στρατού ήταν σε μεγάλη ενεργητικότητα. Όλη του η δράση ήταν στοχευμενη σε ένα μόνο σκοπό: να μετατρέψουν τη διαταγή "Ούτε βήμα πίσω!" σε πολεμικό σύνθημα κάθε στρατοπέδου, κάθε διοικητή, κάθε στρατιώτη... Το τμήμα προπαγάνδας, εκμεταλλευόμενο τα διαλείμματα μεταξύ των μαχών, εξέδιδε άρθρα με θέματα: "Ούτε βήμα πίσω - Η διαταγή της Πατρίδας", "Πειθαρχία και αντοχή, τα κλειδιά για τη νίκη", "Σθεναρή άμυνα των θέσεών μας μέχρι την τελευταία σταγόνα αίματός μας", "Η τιμή του στρατιωτικού εμβλήματος είναι και δικιά σου τιμή" κ.ά. […] Η δύναμη της επίδρασής τους συμπεριλαμβανόταν στο ότι όλα τους τα κείμενα ανταποκρίνονταν στις σκέψεις και τις προσδοκίες των στρατιωτών, στους οποίους έκαιγε η φλόγα του μίσους για τον ανελέητο εχθρό, είχε ωριμάσει η επιθυμία να τον πολεμήσουν και ως γνήσιοι σοβιετικοί να τον ξαποστείλουν, έτσι ώστε από εδώ και στο εξής να μην ξαναεπιτεθούν στο πρώτο στον κόσμο κράτος των εργατών και των αγροτών. "Ούτε βήμα πίσω, χωρίς περαιτέρω διαταγή!". Αυτή η λιτή φράση για την πάλη διείσδυε παντού, εμπλουτίζοντας τις σάρκες και το αίμα των στρατιωτών και των αξιωματικών. Αυτή η φράση έδινε μια πειθαρχία ανώτερης ποιότητας. Έφτανε μέχρι την αυταπάρνηση και, όπως βλέπουμε στο παράδειγμα του λοχαγού Μουράτωφ, μέχρι και την αυτοθυσία. «Μείνε μέχρι τη νίκη!». Αυτός ήταν ο σιδερένιος νόμος πειθαρχίας στο πεδίο της μάχης. Εκείνες τις αυγουστιάτικες ημέρες (τον Αύγουστο του 1942), έγινε γνωστός στο στρατό ο άθλος του λοχαγού Μουράτωφ [...]. Δεν ήταν πολύ νέος, αλλά ήταν πολύ δραστήριος και γενναίος άνθρωπος, κομμουνιστής, δοσμένος για πάντα στη Μητέρα-Πατρίδα. [...] Οι στρατιώτες ήξεραν ότι ο διοικητής τους θα είναι μαζί τους στη δύσκολη στιγμή και μέχρι το τέλος, και μαχόμενος γενναία τους ενίσχυε αυτή την αντίληψη.

Το τάγμα του Μουράτωφ βρισκόταν στο κέντρο της στρατιωτικής διάταξης του συντάγματος. Ήταν σε άθλια κατάσταση, μετρούσε στις γραμμές του όχι παραπάνω από 20 ξιφολόγχες […]. Χρειαζόταν η ικανότητα με τις μικρές μας δυνάμεις να κρατήσουμε τις θέσεις μας. Χρειαζόταν η ετοιμότητα να παλέψουμε μέχρις εσχάτων. Ο εχθρός εξαπέλυσε πυρ με το υπεράριθμο πυροβολικό του στις θέσεις του τάγματος, ένα σμήνος βομβαρδιστικών U-88 άδειασε τις βόμβες του στο τάγμα. Σύννεφα καπνού απλώθηκαν και ξεκίνησαν και τα τανκς, ύστερα οι πυροβολητές […]. Ο λοχαγός δεν άφηνε το πολυβόλο από τα χέρια του […]. Μετά την πρώτη επίθεση ακολούθησαν και άλλες. Η απόκρουση γινόταν όλο και πιο δύσκολη. Προς το τέλος της ημέρας από το τάγμα έμειναν μόνο δυο στρατιώτες και ο πληγωμένος λοχαγός Μουράτωφ. Το αίμα έτρεχε από τις πληγές, αλλά ο λοχαγός τρέχοντας από χαράκωμα σε χαράκωμα, πυροβόλαγε με το τουφέκι του για να δείξει ότι το οχυρό είναι ακόμα ζωντανό, ότι υπάρχουν ακόμα άτομα που αντιστέκονται. Άρχισε να σκοτεινιάζει. Σε ένα κομμάτι χαρτί ο λοχαγός έγραφε τα τελευταία του λόγια: «Αποκρούστηκαν έξι επιθέσεις. Εξολοθρεύτηκαν μερικές δεκάδες στρατιώτες και αξιωματικοί του εχθρού. Από εμάς έμειναν μόνο δύο. Συνεχίζω τη μάχη. Μουράτωφ» […] Ο θαρραλέος λοχαγός πέθανε σε μια άνιση μάχη, χωρίς να κάνει ούτε βήμα πίσω από το οχυρό που αμυνόταν». Πηγή: Συλλογικό, Διακόσιες φλογερές μέρες (ДВЕСТИ ОГНЕННЫХ ДНЕЙ), σελίδες 194-204

Ο λοχίας Παβλόφ και οι 28 στρατιώτες του, για την υπεράσπιση αυτού του κτηρίου σκότωσαν περισσότερους Γερμανούς απ’ όσους νεκρούς είχε η Γερμανία για την κατάκτηση της Γαλλίας. Το κτήριο έπειτα ονομάστηκε "Παβλόφ" προς τιμήν του λοχία.

Η περικύκλωση του ναζιστικού στρατού από τον Κόκκινο Στρατό στο Στάλινγκραντ.

Πέρα από το Βόλγα δεν υπάρχει γη! Στις 13 Σεπτεμβρίου 1942 αναπτύχθηκαν μάχες για το ίδιο το Στάλινγκραντ [...]. Στα μέτωπα αυτά δόθηκε διαταγή να κρατήσουν την πόλη με κάθε θυσία. Μαζί με το στρατό, στη μάχη έπαιρναν μέρος και οι κάτοικοι της πόλης, που είχαν συγκροτήσει εργατικά τάγματα και αποσπάσματα εξόντωσης του εχθρού. Οι υπολογισμοί των χιτλερικών να σπάσουν σε μια δυο μέρες την αντίσταση δεν δικαιώθηκαν. Μόλις στο τέλος του Σεπτεμβρίου κατόρθωσαν, με τεράστιες απώλειες, να κυριεύσουν το νότιο τμήμα της πόλης και να διεισδύσουν στο κέντρο. Μάχες γίνονταν για κάθε τετράγωνο, για κάθε σπίτι. Οι φασίστες κυρίευσαν 13 φορές το σιδηροδρομικό σταθ-

μό και μόλις στις 27 Σεπτεμβρίου κατάφεραν να σταθεροποιήσουν εκεί τη θέση τους. Τις τελευταίες μέρες του Σεπτεμβρίου τέσσερις μαχητές με επικεφαλής τον λοχία της Φρουράς Γιάκοβ Φ. Παβλόφ οχυρώθηκαν σε ένα τετραώροφο κτήριο [...]. Αργότερα ενώθηκε μαζί τους η διμοιρία πολυβόλων του υπολοχαγού της Φρουράς Ι. Φ. Αφανάσιεφ, μια ομάδα αντιαρματιστές με επικεφαλής τον δεκανέα της Φρουράς Φ.Ζ. Ρομάζανοφ, ολμιστές με επικεφαλής τον ανθυπολοχαγό της Φρουράς Α.Ν. Τσερκάσιν. 58 μέρες 24 γενναία παλικάρια - Ρώσοι, Ουκρανοί, Ουζμπέκοι, Τάταροι, Καζάχοι, Γεωργιανοί, Εβραίοι - υπεράσπιζαν αυτό το κτήριο, χωρίς τελικά να το παραδώσουν στους φασίστες. Ο ηρωισμός τους έγινε κανόνας συμπεριφοράς των σοβιετικών μαχητών στο Στάλινγκραντ. Θανάσιμα τραυματισμένος, ο τηλεφωνητής Βασίλι Τιτάγιεφ έσμιξε και έσφιξε με τα δόντια τις κομμένες άκρες του καλωδίου και αποκατέστησε το σύνδεσμο ανάμεσα στις μονάδες. Οι μαχητές Ν.Ι. Σαραφάνοφ και Μ.Φ. Τσεμπάροφ πολέμησαν γενναία σε άνισο αγώνα με 10 άρματα μάχης. Ένα άρμα το χτύπησαν με αντιαρματικό τουφέκι, τρία τα πυρπόλησαν με μποτίλιες γεμάτες εκρηκτικό μείγμα και στο τέλος ζώστηκαν χειροβομβίδες και ρίχτηκαν κάτω από τις ερπύστριες των αρμάτων. Πηγή: Παγκόσμια Ιστορία Τόμος Ι1-Ι2, εκδ. Μέλισα, σ. 263-265


10 Η ηρωική άμυνα της Μόσχας Η σύσκεψη των κομματικών στελεχών της Μόσχας στις 13 του Οκτώβρη αποφάσισε την κινητοποίηση όλης της κομματικής οργάνωσης, όλων των κομμουνιστών και κομσομόλων, όλων των εργαζομένων της πρωτεύουσας για την υπεράσπιση της Μόσχας, για τη συντριβή του εχθρού. Στις συνοικίες της πόλης συγκροτούνταν κομμουνιστικοί και εργατικοί λόχοι και τάγματα. Σε 3 μόλις μέρες συγκροτήθηκαν 25 λόχοι και τάγματα κομμουνιστών και κομσομόλων, δύναμης 12.000 μαχητών. Έως το τέλος του μήνα είχαν σχηματισθεί 3 μεραρχίες. Ο κίνδυνος που απειλούσε τη Μόσχα συσπείρωσε ακόμα περισσότερο το σοβιετικό λαό. [...] Σε πολυάριθμα γράμματα που στέλνονταν στην Κεντρική Επιτροπή και στις αποφάσεις των συνελεύσεών τους, οι εργαζόμενοι έδιναν όρκο στο κόμμα και στην κυβέρνηση ότι θα αντέξουν και θα συντρίψουν τον εχθρό.

τωπο η κομματική οργάνωση Μόσχας και οι εργαζόμενοι της πρωτεύουσας. Εκατομμύρια ζεστά χειμωνιάτικα κοστούμια, γούνες, ζεστές μπότες στάλθηκαν για τον εφοδιασμό του στρατού το χειμώνα του 1941. Μεγάλη σημασία για την ενίσχυση του ηθικού των στρατευμάτων και την καλλιέργεια επιθετικού πνεύματος είχε η κομματική πολιτική δουλειά που έκαναν η στρατιωτική διοίκηση, τα πολεμικά συμβούλια, τα πολιτικά όργανα, οι κομματικές και κομσομόλικες οργανώσεις, που εξηγούσαν στους μαχητές ότι στα πρόθυρα της Μόσχας έχουν να επιτελέσουν μια ιστορική αποστολή: να αρχίσουν τη συντριβή των γερμανοφασιστών επιδρομέων και την απελευθέρωση της πατρίδας. Χάρη στις προσπάθειες που κατέβαλε ο σοβιετικός λαός με την καθοδήγηση του Κομμουνιστικού Κόμματος, στα μέσα του 1942 τελείωσε η ανασυγκρότηση της οικονομίας της ΕΣΣΔ για τις ανάγκες του πολέμου [...]. Οι εργαζόμενοι στα μετόπισθεν δούλευαν εντατικά, ώστε η εθνική οικονομία, που είχε

Όλοι στη μάχη: Μοσχοβίτισσες σκάβουν αντιαρματικές τάφρους γύρω από τη Μόσχα το 1941.

Ο σοβιετικός λαός γιόρταζε εκείνη την περίοδο την 24η επέτειο της Μεγάλης Οκτωβριανής σοσιαλιστικής επανάστασης […]. Οι πυκνές γραμμές, τα αυστηρά πρόσωπα των ανθρώπων με τις στρατιωτικές στολές που χτες ακόμα εργάζονταν ειρηνικά και τώρα υποχρεώθηκαν να πάρουν τα όπλα, γέμισαν την Κόκκινη Πλατεία. Οι μαχητές ορκίστηκαν να μην υποχωρήσουν, να μην κλονιστούν, να κρατήσουν, να αντέξουν και να νικήσουν. Στα σφιγμένα πρόσωπα των στρατιωτών διάβαζες την απόφαση να πετύχουν στροφή στην πορεία των πολεμικών επιχειρήσεων […]. Την περίοδο της μεγαλύτερης έντασης στο μέτωπο [...] η Κρατική Επιτροπή Άμυνας και το Γενικό Στρατηγείο, χωρίς να μειώνουν τις προσπάθειες για την άμυνα της πρωτεύουσας, προετοίμαζαν με επιμονή και μεθοδικότητα την αντεπίθεση. Στη Μόσχα κατέφταναν αμαξοστοιχίες με στρατεύματα, με πολεμικά τεχνικά μέσα, με όπλα, πυρομαχικά και τρόφιμα από τα Ουράλια, τη Σιβηρία, την Κεντρική Ασία και άλλες περιοχές της χώρας. Μεγάλη βοήθεια προσέφεραν στο Δυτικό μέ-

To Κομμουνιστικό Κόμμα οργανωτής και καθοδηγητής του αγώνα Με την έναρξη της εισβολής το Κομμουνιστικό Κόμμα της ΕΣΣΔ μετατράπηκε σε συλλογικό οργανωτή και καθοδηγητή της πολεμικής προσπάθειας, τόσο στην πρώτη γραμμή όσο και στα μετόπισθεν. Οι κομμουνιστές μπήκαν μπροστά στους πιο δύσκολους, σύνθετους και επικίνδυνους τομείς του αγώνα, εμψυχώνοντας και συμπαρασύροντας τις λαϊκές μάζες με το αγωνιστικό τους παράδειγμα και ήθος. Μόνο τον πρώτο χρόνο του πολέμου εντάχθηκαν στον Κόκκινο Στρατό και Ναυτικό κοντά 1 εκατομμύριο μέλη του Κόμματος και 2 εκατομμύρια μέλη της Νεολαίας του. Σχεδόν το 1/3 των μελών της Κεντρικής Επιτροπής βρισκόταν στο μέτωπο. Συνολικά, το ποσοστό του κομματικού δυναμικού που τάχθηκε στις στρατιωτικές και παραγωγικές ανάγκες του πολέμου έφτασε το 81,8%. Ένας στους τρεις άνδρες και γυναίκες των σοβιετικών ενόπλων δυνάμεων προς το τέλος του πολέμου ήταν οργανωμένος κομμουνιστής! Μόνο τους 6 πρώτους μήνες του πολέμου το Κόμμα είχε πάνω από 500.000 νεκρούς, ενώ έως το 1945 είχαν δώσει τη ζωή τους κοντά 2.000.000 κομμουνιστές. Το Κομμουνιστικό Κόμμα υπήρξε ο ιδεολογικοπολιτικός εμπνευστής, καθοδηγητής και πρωτοπόρος οργανωτής και στην μάχη της παραγωγής. Άμεσος ήταν ο αναπροσανατολισμός και η οργάνωση της παραγωγής από τις ανάγκες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης σε καιρό ειρήνης στις απαιτήσεις της πολεμικής προσπάθειας. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο τα μηχανουργικά εργοστάσια άρχισαν να παράγουν πολεμικά τεχνικά μέσα, τα εργοστάσια της ελαφράς βιομηχανίας να παράγουν πυρομαχικά κ.ο.κ. Για να καλυφθούν τα κενά στην παραγωγή που άφηναν οι στρατευμένοι εργάτες, οργανώθηκε η εκπαίδευση νέων εργατών, που μόνο στα 1942 ξεπέρασαν τα 1,25 εκατομμύρια. Άλλο ένα εκατομμύριο νέοι εργάτες αποφοίτησαν το ίδιο διάστημα από τα νεοσυσταθέντα εκπαιδευτικά ιδρύματα προπαρασκευής εργατικών εφεδρειών. Με πρωτοβουλία της κομμουνιστικής νεολαίας συγκροτήθηκαν επίσης ομάδες για την ποιοτική βελτίωση της παραγωγής. Έως τον Οκτώβρη του 1943 υπήρχαν 36.000 τέτοιες ομάδες. Το 1944 υλοποιήθηκαν κοντά 20.000 προτάσεις των ίδιων των εργαζομένων για την τελειοποίηση της τεχνικής και δυναμικότητας της παραγωγής. Σπουδαίο ρόλο στην ποσοτική και ποιοτική ανάπτυξη της παραγωγής όμως έπαιξε και η σοσιαλιστική άμιλλα, η οποία αγκάλιασε εκατομμύρια εργαζόμενους –ιδιαίτερα τους νέους, που οργάνωσαν ομάδες άμιλλας σχεδόν σε κάθε βιομηχανική μονάδα σε κάθε κλάδο. Ειδικό βάρος είχε η άμιλλα που κήρυξαν μεταξύ τους τα δύο μεγαλύτερα σοβιετικά μεταλλουργικά συγκροτήματα, του Μαγνιτογκόρσκ και του Κουζνέτσκ. Οι σιδηροδρομικοί συγκρότησαν εθελοντικά 3.700 ομάδες συντήρησης των γραμμών στις ώρες που δεν είχαν υπηρεσία. Έτσι, παρά τους συνεχείς βομβαρδισμούς της Λουφτβάφε, η ροή έμψυχου δυναμικού και άψυχου υλικού προς τα μέτωπα του πολέμου δεν διακόπηκε ποτέ. Έτσι δόθηκε η μάχη της παραγωγής, όπου η κεντρικά σχεδιασμένη σοσιαλιστική οικονομία και η συνειδητή εργασία του σοβιετικού εργάτη νίκησαν κατά κράτος τις συνδυασμένες παραγωγικές δυνατότητες μιας ολόκληρης ηπείρου (μεταξύ των οποίων και ορισμένων από τα πλέον ανεπτυγμένα καπιταλιστικά κράτη της εποχής, της Γερμανίας, της Γαλλίας, κ.ά.) και την καταναγκαστική εργασία εκατομμυρίων εργατών.

προσαρμοστεί στις ανάγκες του πολέμου, να λειτουργεί αδιάκοπα και ρυθμισμένα, εξασφαλίζοντας σε αυξημένες ποσότητες την παραγωγή τανκς, αεροπλάνων, κανονιών και άλλων μέσων του ενόπλου αγώνα. Τα σημαντικότερα εργοστάσια πατρονάρονταν από την Πανενωσιακή Λενινιστική Κομμουνιστική Ένωση Νεολαίας. Με την ενεργό βοήθεια των κομσομόλων πραγματοποιούνταν με ταχείς ρυθμούς, για παράδειγμα, η αύξηση της δυναμικότητας των θερμοηλεκτρικών σταθμών του Τσελιάμπινσκ, του κρατικού περιφερειακού ηλεκτρικού σταθμού Σρεντνεουράλσκ, η ανέγερση του υδροηλεκτρικού σταθμού στο Φαρχάντ του Ουζμπεκιστάν. Πηγή: Ο Δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος. 19391945 τόμος 1, εκδ. Σύγχρονη Εποχή και Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ, Παγκόσμια Ιστορία, τ. Ι1-Ι2, εκδ. Μέλισσα

“Από το εργοστάσιο στο μέτωπο”, πίνακας του Pavel Chernyshev (1977).


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

11

Ό,τι γράφτηκε με αίμα δεν σβήνει με βρώμικο μελάνι

Σ

ήμερα, περίπου 25 χρόνια μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές στην Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ) και τις υπόλοιπες χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, διεξάγεται συντονισμένη επίθεση στη συνείδηση της νεολαίας. Κομμάτι αυτής της επίθεσης είναι και η παραχάραξη της Ιστορίας, που ενισχύει την ανιστόρητη θεωρία των δύο άκρων. Η λογική της ταύτισης φασισμού-κομμουνισμού αφενός εξυπηρετεί την αθώωση του καπιταλισμού και αφετέρου την συκοφάντηση του σοσιαλισμού, μέσω της επίθεσης στην ΕΣΣΔ, του πρώτου

εργατικού κράτους στην Ιστορία που κατάργησε την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Είναι επομένως καθήκον μας η αποκάλυψη της αλήθειας που κρύβεται πίσω από την παραχάραξη της Ιστορίας. Παρακάτω, θα αναφερθούμε σε δύο από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα διαστρέβλωσης της ιστορικής αλήθειας, τα οποία τα συναντάμε σε σχολικά βιβλία αλλά και στην επίσημη προπαγάνδα του συστήματος που χρησιμοποιεί για να τεκμηριώσει δήθεν την ταύτιση φασισμού-κομμουνισμού.

Ποια είναι η αλήθεια για το Σύμφωνο Μολότωφ-Ρίμπεντροπ;

την Γερμανία, για παράδειγμα, τον Μάρτη του ‘38. Κορύφωση αυτής της πολιτικής ήταν η ιμπεριαλιστική Συμφωνία του Μονάχου, που υπογράφτηκε στις 29-30 Σεπτέμβρη 1938 από Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία. Με την συμφωνία αυτή, παραχωρήθηκε τμήμα της Τσεχοσλοβακίας, χώρας με στρατηγική θέση στην Ευρώπη και ιδιαίτερα αναπτυγμένη πολεμική βιομηχανία, στα χέρια των ναζί. Όσον αφορά το... διαμελισμό της Πολωνίας, χρειάζεται να έχουμε υπόψη τα εξής: Μετά το τέλος του σοβιετοπολωνικού πολέμου το 1921, εδάφη της ΕΣΣΔ πέρασαν στην κατοχή της Πολωνίας. Όταν λοιπόν την 1η Σεπτέμβρη του ‘39 η Γερμανία επιτέθηκε στην Πολωνία, απειλώντας τα σύνορα της ΕΣΣΔ και ενώ την ίδια ώρα η πολωνική κυβέρνηση είχε πάψει ουσιαστικά να λειτουργεί επί πολωνικού εδάφους, η ΕΣΣΔ πέρασε τα σύνορα, φράζοντας τον δρόμο στα ναζιστικά στρατεύματα. Μάλιστα, είχε προηγηθεί η επανειλλημένη άρνηση της Πολωνίας για την προσφορά οποιασδήποτε βοήθειας από την ΕΣΣΔ. Οι περιοχές της Πολωνίας, που ο Κόκκινος Στρατός απέσπασε από αυτήν το 1939, ήταν εδάφη στην περιοχή της δυτικής Ουκρανίας και της Λευκορωσίας, που ακόμα και σήμερα δεν αποτελούν πολωνικό έδαφος.

«Ο Χίτλερ στην επιλογή του υπέρ του πολέμου ενισχύθηκε και από την υπογραφή, στις 23 Αυγούστου 1939, της Συνθήκης μη Επίθεσης με τη Σοβιετική Ένωση (Σύμφωνο Μολότωφ-Ρίμπεντροπ), η οποία συνοδευόταν και από μυστικό πρωτόκολλο με αναφορά στο ενδεχόμενο διαμελισμού της Πολωνίας» (από το βιβλίο Ιστορίας Γενικής Παιδείας Γ’ Λυκείου) Αυτά ακούγονται στις σχολικές αίθουσες λοιπόν και μπολιάζουν το μυαλό των νέων σήμερα. Έχει αξία να δούμε τις ιστορικές συνθήκες στις οποίες υπογράφτηκε το γερμανοσοβιετικό σύμφωνο: Καταρχάς, η ΕΣΣΔ, πριν την υπογραφή του συμφώνου, είχε επανειλλημένα προσπαθήσει να συνάψει διπλωματικές συμφωνίες με τα μη φασιστικά καπιταλιστικά κράτη στην Ευρώπη (Αγγλία, Γαλλία), χωρίς επιτυχία. Για παράδειγμα, τον Μάρτιο του ‘39 η ΕΣΣΔ πρότεινε σε Γαλλία, Βρετανία, Πολωνία, Ρουμανία και Τουρκία την οργάνωση διάσκεψης με θέμα την αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης επίθεσης από την Γερμανία, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε λόγω της άρνησης της Βρετανίας. Όπως και η πρόταση προς την Γαλλία και την Βρετανία στις 27 Μαϊου για την κατοχύρωση αμοιβαίας βοήθειας εναντίον κάθε επιθετικής ενέργειας στην Ευρώπη, επίσης δεν απέδωσε καρπούς. Επίσης, η ΕΣΣΔ είχε απορρίψει μια σειρά από προτάσεις της Γερμανίας για τη σύναψη συμφωνίας, που είχαν ξεκινήσει από τον Μάη του ‘39. Ταυτόχρονα, η Σοβιετική Ένωση βρισκόταν ουσιαστικά ήδη σε εμπόλεμη κατάσταση, καθώς η Ιαπωνία είχε ήδη ξεκινήσει επιθετικές ενέργειες εναντίον της. Επίσης, είχε διαφανεί η επιδίωξη των μη φασιστικών καπιταλιστικών κρατών να “σπρώξουν” την Γερμανία να επιτεθεί προς την ΕΣΣΔ. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του υπουργού εξωτερικών της Αγγλίας Λόρδου Χάλιφαξ μετά από συνάντησή του με τον Χίτλερ τον Νοέμβρη του ‘37 πως η Γερμανία είναι “το προπύργιο της Δύσης ενάντια στον μπολσεβικισμό”. Να προσθέσουμε επίσης οτι λίγους μήνες μετά την υπογραφή

Σοβιετική αφίσα για την ιμπεριαλιστική συμφωνία του Μονάχου. Ο Ν. Τσάμπερλεν και ο Εντ. Νταλαντίε, Πρωθυπουργοί της Αγγλίας και της Γαλλίας αντίστοιχα προσφέρουν την Τσεχοσλοβακία στο στόμα του ναζιστικού λύκου ενώ στην πλακέτα που κρατούν αναγράφεται: «Προς την ανατολή!»

του συμφώνου, το χειμώνα του 1939 ξέσπασε ο σοβιετοφινλανδικός πόλεμος με τους κατά τ’ άλλα εμπόλεμους - από το Σεπτέμβρη Γερμανία, Βρετανία, Γαλλία να στηρίζουν τη Φινλανδία ενάντια στην ΕΣΣΔ. Η Σοβιετική Ένωση, υπογράφοντας το Σύμφωνο μη Επίθεσης, κατόρθωσε να εξασφαλίσει 21 πολύτιμους μήνες πολεμικής προετοιμασίας ιδιαίτερα για τις αμυντικές της γραμμές, αξιοποίησε τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και επιπλέον δημιούργησε τριγμούς στις δεδομένες ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, αποδυναμώνοντας έτσι το κοινό μέτωπο των υπόλοιπων δυνάμεων εναντίον της.

Με το Σύμφωνο Μολότωφ-Ρίμπεντροπ, αυτό που πραγματικά έγινε ήταν ότι κερδήθηκε πολύτιμος χρόνος για την πολεμική προετοιμασία της ΕΣΣΔ για να τσακίσει τους ναζί.

Η ναζιστική θηριωδία στο δάσος του Κατίν: οι στρατιώτες… φαντάσματα και η στημένη προβοκάτσια Ένα ιδιαιτέρως προσφιλές θέμα που αξιοποιείται στην υπόθεση της παραχάραξης της Ιστορίας, είναι η σφαγή χιλιάδων Πολωνών στρατιωτών στο δάσος του Κατίν (στο Σμόλενσκ της Λευκορωσίας) το ‘41, που η ναζιστική προπαγάνδα αποδίδει στον Κόκκινο Στρατό. Τον Απρίλη του 1943, ανακαλύφθηκαν τα πτώματα 3000 Πολωνών αξιωματικών στο δάσος του Κατίν, σε περιοχή που βρισκόταν υπό τον έλεγχο της Γερμανίας, μετά την επίθεση της εναντίον της ΕΣΣΔ τον Μάη του 1941. Τα πτώματα βέβαια με το πέρας του χρόνου έγιναν περίπου 25.000 αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία... Σύμφωνα με τη ναζιστική προβοκάτσια, το έγκλημα διέπραξε η Σοβιετική Ένωση. Για να προσδώσουν μάλιστα και το απαραίτητο δήθεν επιστημονικό υπόβαθρο στα «ευρήματα», οι ναζί συνέταξαν μια «Διεθνή Επιτροπή» για να

Μας λένε: «Το σύμφωνο Μολότωφ-Ρίμπεντροπ ενίσχυσε τον Χίτλερ» Αυτό που πραγματικά ενίσχυσε τον Χίτλερ, ήταν η “πολιτική κατευνασμού” των μη φασιστικών κρατών, δηλαδή μια στάση ανοχής έως και ενεργού στήριξης των επιθετικών ενεργειών από πλευράς Γερμανίας, όπως έγινε με την προσάρτηση της Αυστρίας από

Ο Αμερικανός γερουσιαστής Μάντεν παραλαμβάνει από τον Γκαίμπελς τα "έγγραφα" της προβοκάτσιας για το Κατίν (Σοβιετικό σκίτσο).


12 - Επίσης, ανεξάρτητη εγκληματολογική ανάλυση, που ξεκίνησε το Νοέμβρη του ’07 και ολοκληρώθηκε στις 31 Μάρτη του ’09, έδειξε πως στα έγγραφα αυτά είχαν “δουλέψει” διαφορετικές γραφομηχανές, ενισχύοντας σημαντικά την εκδοχή της πλαστογραφίας. Την ίδια ώρα που όσοι μιλάνε για τα εγκλήματα του Κόκκινου Στρατού αναμασούν όσα έλεγαν οι χιτλερικοί, νέα στοιχεία έρχονται στο φως που ενισχύουν την απόψη περί ναζιστικής προβοκάτσιας: - Το 2005, Ρώσοι ιστορικοί που μελετούσαν τα Κεντρικά Αρχεία του Υπουργείου Άμυνας, ανακάλυψαν την ύπαρξη ενός αρχείου καταθέσεων από Γερμανούς στρατιώτες που είχαν πάρει προσωπικά μέρος στην σφαγή των Πολωνών στο Κατίν. - Το 2010, ένας από τους πλαστογράφους των “ντοκουμέντων” που προαναφέραμε, ήρθε σε επαφή με τον Β. Ιλιούχιν, βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ). Για την επιβεβαίωση της ερευνήσει τα στοιχεία της υπόθεσης. Τα μέλη της επιτροπής ανήκαν σε χώρες συμμάχους της ναζιστικής Γερμανίας, ενώ τα «επιστημονικά πορίσματα» βασίστηκαν σε αναλύσεις μόλις 9 πτωμάτων, τα οποία είχαν ήδη προεπιλεχθεί από τους ναζί. Να σημειώσουμε εδώ ότι την περίοδο εκείνη, κανένας δεν αποδεχόταν ως αληθές το ναζιστικό κατασκεύασμα. Μέχρι και ο Ουίνστον Τσόρτσιλ δήλωνε τότε σχετικά με την έρευνα ότι «θα ήταν απάτη και τα συμπεράσματα της προϊόν τρομοκρατίας».

Η αποκάλυψη της αλήθειας Μετά την απελευθέρωση της Πολωνίας από τον Κόκκινο Στρατό το ‘43, με ευθύνη της ΕΣΣΔ, συστάθηκε επιστημονική επιτροπή για την περαιτέρω έρευνα της υπόθεσης, με επικεφαλής τον καθηγητή Ν. Μπουρντένκο. Η έρευνα διήρκεσε για ενάμιση περίπου χρόνο και ολοκληρώθηκε το Γενάρη του 1944. Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας που αποδεικνύουν την πλαστότητα των στοιχείων που παρουσιάστηκαν από τους ναζί, ήταν τα εξής: - Ο χρόνος εκτέλεσης των Πολωνών στρατιωτών, σύμφωνα με την ιατροδικαστική εκτίμηση, τοποθετείται περίπου στο φθινόπωρο του ’41, περίοδο που η περιοχή βρισκόταν υπό γερμανική κατοχή. - Δεκάδες μάρτυρες υποστήριξαν ότι είχαν δει τους Πολωνούς εν ζωή μετά την άνοιξη του ’40, οπότε και τοποθετείται σύμφωνα με τους ναζί η εκτέλεσή τους. Μάλιστα, πολλοί απ’ αυτούς που οι ναζί τους είχαν συγκαταλέξει στους καταλόγους με τους νεκρούς, ήταν ζωντανοί.

- Στα άψυχα σώματα των θυμάτων βρέθηκαν έγγραφα με ημερομηνίες μεταγενέστερες της γερμανικής εισβολής και της άνοιξης του ΄40. - Αξίζει να παραθέσουμε και τη δήλωση του Αμερικανού πρέσβη Χάριμαν, που βασίστηκε στα συμπεράσματα της αμερικανικής αποστολής που παρίστατο στην έρευνα, σύμφωνα με την οποία «σε κάθε περίπτωση, από τα αποδεικτικά στοιχεία, η σφαγή πραγματοποιήθηκε από τους Γερμανούς».

Η νίκη της αντεπανάστασης ξαναφέρνει στο φως τα "απόρρητα" έγγραφα Η υπόθεση του Κατίν ξανάρθε στο φως τα τελευταία χρόνια, μετά την ανάρτηση από τις αρχές της στο διαδίκτυο ψηφιακών αντιγράφων “απόρρητων εγγράφων” που υποτίθεται ότι αποδεικνύουν την ενοχή των σοβιετικών. Ωστόσο: Μια σειρά από ιστορικούς και ερευνητές έχουν εκφράσει τις αμφιβολίες τους σχετικά με τη γνησιότητα των εγγράφων. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε: - Τέτοια ντοκουμέντα (όπως αυτά που παρουσιάζονται σαν αποδεικτικά ενοχής των Σοβιετικών), ακολουθούσαν αυστηρό πρωτόκολλο και συγκεκριμένους “τύπους” στον τρόπο γραφής τους. Μία σειρά τέτοιων χαρακτηριστικών απουσιάζουν από τα “ντοκουμέντα” που έχουν παρουσιαστεί (όπως σφραγίδες, διακριτικά γνωρίσματα) ή κάποια από τις συνήθεις ενδείξεις για τέτοιου είδους έγγραφα (π.χ. εμπιστευτικό, απόρρητο κ.λπ.).

Φόρμες, σφραγίδες και άλλα υλικά πλαστογραφίες που χρησιμοποιήθηκαν για την πλαστογράφηση των «ντοκουμέντων» για το Κατίν.

μαρτυρίας του, προσκόμισε στοιχεία όπως φύλλα χαρτιού του ’40, πλαστές σφραγίδες και διάφορα έντυπα του ΚΚ, που αξιοποιήθηκαν για την πλαστογραφία.

Γιατί όλα αυτά δεν αναφέρονται στον Τύπο ή τα ιστορικά βιβλία τουλάχιστον για τα προσχήματα; Η απάντηση είναι πως η ιστορική αλήθεια δεν απασχολεί ούτε τους “επιστήμονες”, ούτε όσους απλώς δημοσιολογούν έναντι αδρής αμοιβής. Η ναζιστική προπαγάνδα, που αρχικά είχε αποκαλυφθεί η σκοπιμότητά της, γρήγορα υιοθετήθηκε από τα “δημοκρατικά“ καπιταλιστικά κράτη, γιατί εξυπηρετούσε την ανιστόρητη θεωρία “των δύο άκρων”. Η υπόθεση του Κατίν έγινε ακόμα ένα “όπλο” στην παραχάραξη της Ιστορίας, στη συκοφάντηση του σοσιαλισμού.

Η ΕΕ πρωτεργάτης στην παραχάραξη της Ιστορίας και τον αντικομμουνισμό Η ΕΕ αποτελεί πρωτοστάτη στην προαποτελούν πλέον νόμο του κράτους, για σπάθεια της διαστρέβλωσης της Ιστοτην εξίσωση κομμουνισμού-φασισμού, ρίας και έχει ανακηρύξει σε επίσημη την απαγόρευση κομμουνιστικών συμιδεολογία της την ανιστόρητη θεωρία βόλων, την τοποθέτηση εκτός νόμου των δύο άκρων, γεγονός που διαπνέει των Κομμουνιστικών Κομμάτων και των επίσημα έγγραφα και αποφάσεις των κομμουνιστικών νεολαιών. οργάνων και των κρατών-μελών της.  Στην Λετονία καλούν τους φασίστες Ενδεικτικά αναφέρουμε: των Ες-Ες να μιλήσουν σε νηπιαγωγεία  Θέλοντας να σβήσει μια για πάντα και σχολεία, για να ποτίσουν με το νααπό την μνήμη των Λαών τη συντριβή ζιστικό τους δηλητήριο το μυαλό των μιτου φασισμού από τον Κόκκινο Στρατό, κρών παιδιών και στην Κροατία δίνονται στις 9 Μάη του ‘45, ανακήρυξε την 9η πλουσιοπάροχες συντάξεις σε όσους Μάη σε «μέρα της Ευρώπης». πολέμησαν με τα Ες-Ες.  Έδωσε μόνο για την περίοδο 2014 Στην Ουκρανία, στα μέσα του Απρί2020 πάνω από 200 εκατομμύρια ευρώ λη, η κυβέρνηση του Κιέβου, με τις ευστο πρόγραμμα «Μνήμη και Ευρωπαϊκή λογίες ΕΕ-ΝΑΤΟ και ΗΠΑ, ψήφισε την ιθαγένεια» και ειδικά σε όσα προγράμματα απαγόρευση του ΚΚ Ουκρανίας, ενώ σε σχολεία και πανεπιστήμια φτιαχτούν έχουν προηγηθεί πολλές διώξεις κομγια να δείξουν όπως λένε «τα εγκλήματα μουνιστών, όπως του Α’ Γραμματέα της των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καΚΕ του ΚΚ Ουκρανίας, Πέτρο Σιμονένκο. θεστώτων». Ταυτόχρονα, ηρωποιεί τους φασίστες  Το Συμβούλιο της Ευρώπης το 2006, του Ουκρανικού Απελευθερωτικού Στρακατέθεσε προς ψήφιση το πρώτο «Αντιτού, που έδρασαν στον Β’ Παγκόσμιο κομμουνιστικό Μνημόνιο», με στόχο την Πόλεμο. «καταδίκη των εγκλημάτων των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων».  Το Ευρωκοινοβούλιο έχει υιοθετήσει ψήφισμα βάσει του οποίου καθιερώνεται η 23/8 (μέρα υπογραφής του Συμφώνου Μολότωφ-Ρίμπεντροπ) ως «Ευρωπαϊκή Μέρα Μνήμης για τα θύματα όλων των ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων».  Σε μια σειρά από χώρες, όπως στην Εσθονία, την Τσεχία, την Πολωνία, με πρωτοβουλία των ευρωπαϊκών θεσμών, έχουν γίνει συντονισμένες προσπάθειες, οι οποί- Λετονός ντυμένος με την στολή των S-S παραδίδει μαθήματα ες σε αρκετές περιπτώσεις σε νήπια!!!


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

13

To KKE

νους, ψυχή και αιμοδότης της αντίστασης στους φασίστες κατακτητές

Τ

ην 28η Οκτώβρη ‘40 η φασιστική Ιταλία επιτέθηκε στη χώρα μας. Ο ελληνικός λαός απάντησε στην επίθεση αυτή με το “ΟΧΙ” στον φασισμό-ναζισμό και την ηρωική του πάλη στα βουνά της Πίνδου. Ακολούθησε η εισβολή των ναζιστικών στρατευμάτων και η τριπλή κατοχή της Ελλάδας από τους Ιταλούς, Γερμανούς και Βούλγαρους φασίστες. Καθ’ όλη τη διάρκειά της κατοχής, από το 1941 ως το 1944, το ΚΚΕ στάθηκε νους, ψυχή και αιμοδότης της αντίστασης στον κατακτητή. Αυτό δεν αναιρεί τις στρατηγικές αδυναμίες που υπήρξαν και δεν του επέτρεψαν να οδηγήσει το λαό μέχρι την τελική νίκη, την κατάκτηση της εργατικής

Η στάση της ελληνικής αστικής τάξης και των πολιτικών της εκπροσώπων στον πόλεμο και την κατοχή

Ο

πόλεμος βρήκε την Ελλάδα υπό τη φασιστική δικτατορία του Μεταξά, που είχε επιβληθεί την 4η Αυγούστου του ’36. Η δικτατορία ήταν επιλογή της αστικής τάξης και είχε τη στήριξη του Παλατιού, της Αγγλίας και όλων των αστικών κομμάτων που της έδωσαν και ψήφο εμπιστοσύνης ή ανοχής. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου ενίσχυσε ακόμα παραπέρα την πλουτοκρατία, εξαθλίωσε το λαό, τσάκισε το εργατικό-λαϊκό κίνημα, χτυπώντας πρώτα απ’ όλα το ΚΚΕ. Το “όχι” του Μεταξά στο τελεσίγραφο που του επέδωσε ο Ιταλός πρεσβευτής τα ξημερώματα της 28ης Οκτώβρη ’40 εξέφραζε τα συμφέροντα του συντριπτικά μεγαλύτερου κομματιού της ελληνικής αστικής τάξης, που τότε συνδεόταν με τη Βρετανία. Ένα μικρότερο τμήμα του ελληνικού κεφαλαίου προσανατολίζονταν σε συμμαχία με τη Γερμανία, εκτιμώντας, πέρα από τα οικονομικά συμφέροντα, ότι η Γερμανία, και όχι η Αγγλία και η Γαλλία, ήταν σε θέση να συντρίψει την ΕΣΣΔ. Παρά το γεγονός ότι ο Μεταξάς ήταν ένας κατ’ εξοχήν γερμανόφιλος αστός πολιτικός, λειτούργησε με βάση τα συμφέροντα της αστικής τάξης στο σύνολό της.

"Μπουρλοτιέρηδες του μηχανικού Ολύμπου" του Δημήτρη Κατσικογιάννη.

εξουσίας. Το παραπάνω συμπέρασμα δεν ακυρώνει την καθοριστική και ηρωική προσφορά του ΚΚΕ. Εκείνα τα χρόνια ο ελληνικός λαός, μέσα από τις γραμμές του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) και του Εθνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΕΛΑΣ), της Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων (ΕΠΟΝ) και τις άλλες οργανώσεις που δημιουργήθηκαν με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, έγραψε χρυσές σελίδες στην ιστορία του. Καμία “εθνική ενότητα” δεν υπήρξε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο Οι αστικές δυνάμεις στην Ελλάδα ακολουθούν την “πεπατημένη” όλων των αστικών τάξεων. Κρύβουν το γεγονός ότι ο πόλεμος είναι η συνέχιση της ίδιας πολιτικής που ακολουθείται σε καιρό ειρήνης, αλλά στον πόλεμο ακολουθείται με τα όπλα. Από τη στιγμή που η πολιτική των κυβερνήσεων συντείνει και υπερασπίζεται την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, είναι φυσικό επακόλουθο και ο πόλεμος, στον οποίο θα πάρει μέρος η αστική τάξη, είτε αμυνόμενη είτε επιτιθέμενη, να είναι πόλεμος ληστρικός, εκμεταλλευτικός, άρα και ξένος προς τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Καμιά εθνική ενότητα δεν υπήρξε στον ιταλοελληνικό πόλεμο. Υπήρξαν ασφαλώς αυταπάτες στις λαϊκές μάζες, όχι όμως και πραγματική εθνική ενότητα, γιατί αυτή είναι ανύπαρκτη σε μια ταξική κοινωνία. Στο τέλος του ιταλοελληνικού πολέμου φάνηκε δραματικά ποια ήταν η πραγματικότητα.

υμνούν οι απόγονοί τους, οι χρυσαυγίτες) που κατέσφαξαν και κατέκαψαν τον λαό μας. Όσον αφορά το αγγλόφιλο τμήμα της αστικής τάξης, ένα κομμάτι του εγκατέλειψε τη χώρα αρπάζοντας τα κρατικά αποθέματα σε χρυσό και εγκαταστάθηκε μαζί με το Παλάτι στη Μέση Ανατολή. Εκεί, υπό την αιγίδα των Βρετανών αλλά και σε διαπλοκή με τους συνεργάτες των κατακτητών, ραδιουργούσαν και σχεδίαζαν για την “επόμενη μέρα” πώς θα διατηρήσουν την αστική εξουσία, ενώ ήταν οι απόντες του αγώνα. Ένα άλλο κομμάτι, που ανέλαβε να διεξάγει αντικατοχικό αγώνα, συνεργαζόταν στην πλειοψηφία του και με τους κατακτητές, για να χτυπηθούν οι ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και το ΚΚΕ. Παρά τις μεταξύ τους αντιπαραθέσεις, όλοι αυτοί εξυπηρετούσαν σταθερά τα ταξικά τους συμφέροντα και δεν είχαν κανένα πρόβλημα να ενωθούν αργότερα ενάντια στον πραγματικό τους εχθρό, δηλαδή το ένοπλο λαϊκό κίνημα και το ΚΚΕ.

Μετά τη συνθηκολόγηση

Έλληνες στρατιώτες στο αλβανικό μέτωπο.

Με την έναρξη της κατοχής, ένα τμήμα της ελληνικής αστικής τάξης και του αστικού πολιτικού κόσμου παρέμεινε στην Ελλάδα και συνεργάστηκε ανοιχτά με τις δυνάμεις κατοχής. Ήταν οι γνωστοί δωσίλογοι, που σχημάτισαν τις κατοχικές κυβερνήσεις, επάνδρωσαν στις νέες συνθήκες το αστικό κράτος που συνέχισε να λειτουργεί, που έφτιαξαν ολόκληρες περιουσίες από την εκμετάλλευση και την πείνα του λαού. Έφτιαξαν με τους Χιτλερικούς και σε συνεννόηση με τους Άγγλους τα “Τάγματα Ασφαλείας” (αυτά που σήμερα

Ο Μεταξάς ηγούνταν ενός φασιστικού δικτατορικού καθεστώτος και ήταν ένας κατ’ εξοχήν γερμανόφιλος αστός πολιτικός. Παρ’ όλα αυτά, λειτούργησε με βάση τα συμφέροντα της αστικής τάξης στο σύνολό της, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας συνδεόταν στενά με την Αγγλία.


14

Το ΚΚΕ οργανώνει την αντίσταση

Ο

ελληνικός λαός πολέμησε τόσο τον Ιταλό εισβολέα, όσο και τους Γερμανούς κατακτητές από τελείως διαφορετικό μετερίζι από αυτό των αστών. Οι αστοί ενδιαφέρονταν για τα κέρδη τους και δρούσαν αναλόγα με το πώς αυτά εξυπηρετούνται καλύτερα. Οι εργάτες, οι αγρότες, οι απλοί φαντάροι, πολεμούσαν για να υπερασπιστούν τα σπίτια τους, τις δουλειές τους και τις οικογένειές τους. Αυτή η αντίθεση εκφράστηκε και αργότερα, την περίοδο της κατοχής, όταν οι εργοστασιάρχες και οι εφοπλιστές έκαναν μπίζνες με τον κατακτητή, την ίδια ώρα που ο λαός πέθαινε από την πείνα στις πόλεις και τα χωριά.

Το ΚΚΕ στον πόλεμο Ο πόλεμος βρήκε το ΚΚΕ σοβαρά τραυματισμένο και χτυπημένο από τη μεταξική δικτατορία, με χιλιάδες μέλη του στις φυλακές και τις εξορίες. Παρόλ’ αυτά, από την πρώτη στιγμή σάλπισε την αντίσταση στον εισβολέα. Με το πρώτο γράμμα του από τη φυλακή, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Ν. Ζαχαριάδης, κάλεσε τον ελληνικό λαό να δώσει όλες του τις δυνάμεις στον αγώνα ενάντια στους Ιταλούς. Ακολούθησαν ακόμα δύο γράμματα του Ν. Ζαχαριάδη, με τα οποία σωστά χαρακτήριζε τον πόλεμο “ιμπεριαλιστικό” και καλούσε λαό-στρατό να ανατρέψει την κυβέρνηση και να πάρει στα χέρια του την υπεράσπιση των συνόρων με στήριξη στη Σοβιετική Ένωση. Αυτά τα γράμματα δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας, γιατί έπεσαν στα χέρια της ασφάλειας. Οι φυλακισμένοι κομμουνιστές από την πρώτη στιγμή ζήτησαν να αποφυλακιστούν για να πολεμήσουν στο μέτωπο, κάτι το οποίο αρνήθηκε η δικτατορία της 4ης Αυγούστου, η οποία στη συνέχεια τους παρέδωσε στους Γερμανούς κατακτητές. Το ΚΚΕ έδωσε όλες του τις δυνάμεις για να οργανωθεί η αντίσταση στον κατακτητή. Υπήρξε ο νους, η ψυχή και ο κύριος αιμοδότης του αγώνα.

Οι δυσκολίες δε λυγάνε τους κομμουνιστές Στελέχη του Κόμματος δραπετεύουν απ’ τις φυλακές και τις εξορίες και μαζί με όσους βρίσκονται στην παρανομία οργανώνουν την αντίσταση. Με πρωτοβουλία του ΚΚΕ δημιουργήθηκε η Εθνική Αλληλεγγύη, το Εργατικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΕΑΜ) και στη συνέχεια το ΕΑΜ, ο Εθνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ), το Εθνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Ναυτικό (ΕΛΑΝ) και η Οργάνωση Προστασίας του Λαϊκού Αγώνα

Ο λαός μας, με καθοδηγητή το ΚΚΕ, τσάκισε τους κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους Με κάθε μέσο, με κάθε τρόπο -με απεργίες, συλλαλητήρια, σαμποτάζ, με το χωνί, τον παράνομο Τύπο, με το όπλο στο χέρι- και με ηρωισμό, ο λαός μας τσάκισε τους κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους, απελευθέρωσε την Ελλάδα. Χάρη στη δράση του ΕΑΜ δε στάλθηκε ούτε ένας εργάτης να δουλέψει στα γερμανικά εργοστάσια, με εξαίρεση αυτούς που είχαν συλλάβει ως ομήρους οι Γερμανοί, δε στάλθηκε ούτε ένας να πολεμήσει κατά της Σοβιετικής Ένωσης, ενώ ο ΕΛΑΣ καθήλωσε 8 έως 12 ναζιστικές μεραρχίες. Το ΕΑΜ δημιούργησε φύτρα εξουσίας στις απελευθερωμένες περιοχές (Αυτοδιοίκηση, Λαϊκή Δικαιοσύνη). Στις 10 Μάρτη 1944 ορκίστηκε η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), το κεντρικό πολιτικό όργανο διοίκησης των απελευθερωμένων περιοχών. Μετά από εκλογές (23 Απρίλη 1944), που έγιναν στις συνθήκες της Κατοχής, εκλέχτηκε το “Εθνικό Συμβούλιο”. Στις εκλογές αυτές ψήφισαν 1.800.000 ψηφοφόροι, δίχως

να υπολογίζονται τα αποτελέσματα της Κρήτης, της Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης και των νησιών του Αιγαίου (σημειώνεται ότι στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 1936 είχαν πάρει μέρος 1.000.000 ψηφοφόροι), ενώ ψήφισαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα οι γυναίκες και οι νέοι από 18 χρόνων. Τεράστιο ήτανε το κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Δεκάδες χιλιάδες ΕΑΜίτες και ΕΛΑΣίτες, κομμουνιστές και κομμουνίστριες βασανίστηκαν, στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, εκτελέστηκαν ή έπεσαν στη μάχη με τους ξένους φασίστες και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Μόνο η Κομματική Οργάνωση Αθήνας είχε 5.000 νεκρούς. Για το έπος που έγραψε ο λαός μας με καθοδηγητή το ΚΚΕ την περίοδο της κατοχής έχουν γραφτεί τόμοι ολόκληροι και προφανώς δεν αρκούν λίγες σελίδες. Παρόλ’ αυτά, ξεχωρίζουμε κάποιες χαρακτηριστικές στιγμές αυτής της ηρωικής περιόδου.

Ο Νίκος Ζαχαριάδης, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

(ΟΠΛΑ). Στις 23 Φλεβάρη 1943, μετά από πρόταση της ΟΚΝΕ, ιδρύθηκε η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων, η θρυλική ΕΠΟΝ, που έγραψε απαράμιλλες σελίδες ηρωισμού στα χρόνια της κατοχής, αλλά και αργότερα. Έδωσε σε φοβερά δύσκολες συνθήκες τη μάχη ενάντια στον κατακτητή, αλλά και για τα δικαιώματα της νεολαίας στο ψωμί, στη δουλειά, στον πολιτισμό, ενάντια στα ναρκωτικά. Από τις γραμμές της πέρασαν 600.000 νέοι, από τους οποίους ένα μεγάλο ποσοστό εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ. Σε 1.300 υπολογίζονται οι ΕΠΟΝίτες αντάρτες που έπεσαν στα πεδία των μαχών, ενώ άγνωστος παραμένει ο αριθμός αυτών που έπεσαν στις διαδηλώσεις των πόλεων, που εκτελέστηκαν, που πέθαναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Αντάρτικη ομάδα της ΕΠΟΝ.

Στις εκλογές που οργάνωσε η ΠΕΕΑ στην Ελεύθερη Ελλάδα στις 23 Απρίλη 1944 για την ανάδειξη του "Εθνικού Συμβουλίου" ψήφισαν για πρώτη φορά στην ιστορία τις Ελλάδας οι γυναίκες και οι νέοι από 18 χρονών.

“Το ΕΑΜ μας έσωσε απ’ την πείνα”: Η μάχη του λαού της Αθήνας και του Πειραιά για την επιβίωση Το 1941, σε συνθήκες κατοχής, η παραγωγή είχε σχεδόν εκμηδενιστεί, το ίδιο και οι μισθοί. Τα τρόφιμα που δίνονταν ημερησίως με το δελτίο περιείχαν μόλις 300-400 θερμίδες. Η κατάσταση αυτή οδήγησε σε έναν τρομερό λιμό. Υπολογίζεται ότι το χειμώνα του 1941-1942 πέθανε πάνω από το 10% των κατοίκων της Αθήνας και του Πειραιά. Ο ελληνικός λαός ξεσηκώθηκε, με την καθοδήγηση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, σε μεγάλους και αποφασιστικούς αγώνες για την επιβίωση. Οι κομμουνιστικοί πυρήνες στα εργοστάσια οργανώνουν παραστάσεις διαμαρτυρίας στους εργοδότες. Ένα από τα πρώτα θετικά αποτελέσματα ήταν η οργάνωση λαϊκών συσσιτίων που πέτυχαν τα εργατικά σωματεία και οι σύλλογοι των φοιτητών. Λίγο μετά από αυτόν το φοβερό χειμώνα, στις 12 Απρίλη 1942, ξεσπά η πρώτη απεργία σε ολόκληρη την κατεχόμενη Ευρώπη. Στην απεργία αυτή πήραν μέρος πάνω από 50.000 εργαζόμενοι στο δημόσιο, με μπροστάρηδες τους λεγόμενους "τριατατικούς" (δηλαδή τους εργαζόμενους στην Τηλεφωνία, την Τηλεγραφία και το Ταχυδρομείο). Αφορμή στάθηκε η λιποθυμία από την πείνα ενός διανομέα στο Κεντρικό Ταχυδρομείο. Τα έκτακτα μέτρα της επιστράτευσης, οι συλλήψεις και οι απειλές δεν πτόησαν την αποφασιστικότητα των απεργών, οι οποίοι πέτυχαν τελικά μικρή αύξηση στους μισθούς τους. Ανάμεσά τους και ο μετέπειτα ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Χαρίλαος Φλωράκης.


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

15

Οι 10 ήρωες ΕΠΟΝίτες της Οδού Μπιζανίου

Μαχητές του ΕΛΑΣ στην απελευθέρωση της Αθήνας. Διακρίνονται ο Στέφανος Σαράφης και ο Σπύρος Κωτσάκης (Νέστορας).

Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει την Ελλάδα Το Φθινόπωρο του 1944, η ζυγαριά του πολέμου έχει πια γύρει υπέρ της Σοβιετικής Ένωσης. Την ίδια περίοδο, ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τη μια μετά την άλλη τις πόλεις της Ελλάδας. Το Σεπτέμβρη απελευθερώνει την Καρδίτσα, τον Πύργο, την Καλαμάτα, την Αλεξανδρούπολη. Τον Οκτώβρη την Κόρινθο, την Αθήνα, τη Θήβα, τη Λάρισα και τη Θεσσαλονίκη. Ταυτόχρονα δίνει μάχες για τη διάσωση των υποδομών της χώρας, που οι χιτλερικοί προσπαθούσαν να καταστρέψουν καθώς αποχωρούσαν. Στις 12 Οκτώβρη 1944, όταν απελευθερώθηκε η Αθήνα, χιλιάδες λαού πλημμύρισαν τους δρόμους και χαιρετούσαν τους ηρωικούς μαχητές του Α' Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ. Έγραψε ο Ριζοσπάστης για κείνη τη γιορτινή μέρα: «Χάθηκε το βρωμερό κουρέλι του φασισμού απ’ την Ακρόπολη. Τούτο το σύνθημα περίμενε η Αθήνα (…). Απ’ τον εξώστη του Μετοχικού ακούγεται η φωνή του ΚΚΕ. Χιλιάδες είναι ο κόσμος που κρέμεται απ’ τα χείλια του ομιλητή. Ατέλειωτες ζητωκραυγές σκεπάζουν το λόγο του. Μα κανείς δε φεύγει. Όλοι περιμένουν να τους μιλήσει ακόμη το Κόμμα τους, το Κόμμα του λαού, που πρώτο σήκωσε τη σημαία της αντίστασης, της ενότητας και της λευτεριάς, που στάθηκε πάντα μπρος, έδωσε αμέτρητα τα θύματά του κι οδήγησε το λαό στη Νίκη.» Την επόμενη μέρα, τμήμα του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Πειραιά, μαζί με τη βάρδια του εργοστασίου Ηλεκτρισμού, που ήταν ένοπλο τμήμα του ΕΛΑΣ, ύστερα από σκληρή μάχη με τμήμα καταστροφών του γερμανικού στρατού, κατόρθωσε να αποτρέψει την καταστροφή του εργοστασίου της ηλεκτρικής, των αερομύλων της ΣΕΛ, της Στάνταρ και άλλων βιομηχανικών επιχειρήσεων. Οι απώλειες του εχθρού ήταν 56 νεκροί και 21 αιχμάλωτοι και του ΕΛΑΣ 14 νεκροί.

Το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ. Στην πρώτη σειρά διακρίνονται ο Άρης Βελουχιώτης και ο Στέφανος Σαράφης.

Στις 23 Ιούλη του 1944 τα μηχανοκίνητα του ταγματασφαλίτη Μπουραντά με ισχυρές δυνάμεις Γερμανών και διοίκηση χιτλερικών αξιωματικών, κύκλωσαν την Καλλιθέα, με σκοπό να διαλύσουν τα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ που δρούσαν στην περιοχή και να μαζέψουν εργάτες για τα εργοστάσια της χιτλερικής Γερμανίας. Αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία από τμήματα του 1ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, που ύστερα από πολύωρη μάχη τους ανάγκασαν να φύγουν με σοβαρές απώλειες. Την επομένη, 1.500 περίπου Γερμανοτσολιάδες ξαναγύρισαν και έζωσαν για δεύτερη φορά Λιθογραφία για το κάστρο της οδού Μπιζανίου. την Καλλιθέα. Σήμανε αμέσως συναγερμός. Το "χωνί" κάλεσε το λαό σε συναγερμό. Τμήματα του ΕΛΑΣ έφτασαν για ενισχύσεις. Δέκα ανταρτοΕΠΟΝίτες από το λόχο Χαροκόπου οχυρώθηκαν σε σπιτάκι στην οδό Μπιζανίου 10, που ήταν και έδρα του φρουραρχείου. Ο οπλισμός τους: 3 αυτόματα, 7 ντουφέκια, 10 χειροβομβίδες και λίγα πυρομαχικά. Κλείνουν τα μαγαζιά και οι τροχιοδρομικοί κατεβαίνουν σε απεργία, που σε λίγο μετατρέπεται σε γενική. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ καθηλώνουν τους Γερμανοτσολιάδες. Το σπιτάκι δέχεται καταιγισμό πυρών από τις γύρω ταράτσες, που όμως αποκρούονται. Μέσα στο σπιτάκι υπάρχει μια μάνα με τα δυο παιδιά της. Ένας από τους ΕΠΟΝίτες βγαίνει με άσπρη σημαία και φυγαδεύει τους ενοίκους του σπιτιού. Όμως μια σφαίρα τον ρίχνει νεκρό. Πέντε ώρες κράτησε η πολιορκία. Όταν, μετά από πέντε ώρες, οι ηρωικοί ΕΠΟΝίτες καταλαβαίνουν ότι δεν έχουν σωτηρία, αυτοκτονούν για να μην πέσουν στα νύχια των εχθρών, περνώντας έτσι στην αθανασία. Το σπιτάκι - κάστρο της οδού Μπιζανίου έπεσε, μα οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν για να τελειώσουν με τη νίκη των τμημάτων του ΕΛΑΣ, νίκη που στάθηκε αποφασιστική στη ματαίωση των σχεδίων του εχθρού για την επιστράτευση που σχεδίαζε.

Τα μπλόκα στις ΕΛΑΣοκρατούμενες περιοχές της Αθήνας Το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ, με την ηρωική τους δράση και τη στήριξη από το λαό της Αθήνας, είχαν καταφέρει προς το τέλος της κατοχής να ελέγχουν ολόκληρες συνοικίες της πρωτεύουσας. Από τις "απελευθερωμένες" αυτές συνοικίες, οι Γερμανοί και οι συνεργάτες τους δεν μπορούΧαρακτικό του Α. Τάσσου σαν ούτε να περάσουν. Για να τις για το μπλόκο της Κοκκινιάς. θέσουν ξανά υπό τον έλεγχό τους οργάνωναν δολοφονικές στρατιωτικές επιχειρήσεις που έμειναν στην ιστορία ως "μπλόκα". Μια από αυτές τις περιοχές ήταν η ηρωική Κοκκινιά. Ο Ριζοσπάστης στις 30 Αυγούστου 1944 έγραψε για το μπλόκο της Κοκκινιάς: «Στις 17 Αυγούστου στις 2 το πρωί κυκλώνουν την Κοκκινιά. Χιλιάδες είναι οι Γερμανοί, οι τσολιάδες, οι χωροφύλακες της Ειδικής. Δύο συνεχείς ώρες την βαράνε με πυροβολικό, με όλμους, με πολυβόλα. Κι έπειτα μπαίνουν. Μαζεύουν τον κόσμο στην Οσία Ξένη. Διαλέγουν 74 και τούς τουφεκίζουν μπροστά στον κόσμο. Καίνε ύστερα τα Αρμένικα, κάπου 50 σπίτια και τουφεκίζουν άλλους 41. Ες-Ες, τσολιάδες, χωροφύλακες σπρώχνουν στα σπίτια που πυρπολούν, άντρες, γυναίκες, γέρους, γριές, παιδιά και τούς καίνε ζωντανούς.[...] Ο κόσμος μαζεύει τα πτώματα αυτά την άλλη μέρα. Πρόσωπα πελιδνά, μέτωπα συνοφρυομένα, δόντια και γροθιές σφιγμένα, μάτια βουρκωμένα βλέπεις παντού.[...] Οχτώ χιλιάδες είναι κείνοι που λείπουν απ’ την Κοκκινιά ύστερ’ απ’ την επιδρομή της 17/8. Τούς πήραν μαζί τους τα Ες-Ες, οι τσολιάδες οι “Ειδικοί”».


16

Οι μεταπολεμικές εξελίξεις στην Ελλάδα

Π

ριν τον πόλεμο, καθόλη τη διάρκειά του, αλλά και μετά τη λήξη του, οι Βρετανοί και η ελληνική αστική τάξη λειτούργησαν αποκλειστικά με ταξικό ένστικτο. Ιδιαίτερα μετά τη συντριβή των Γερμανών στο Στάλινγκραντ (2 Φλεβάρη 1943) η σκέψη και η δράση των Βρετανών, του αστικού κόσμου στην Ελλάδα, μαζί και της κυβέρνησης των δωσίλογων, ήταν στραμμένη στο πώς θα ελέγξουν τις μεταπολεμικές - μετακατοχικές εξελίξεις, στο πώς θα διασφαλίσουν την αστική εξουσία στην Ελλάδα, καθώς απέναντι στη διασπασμένη αστική τάξη και τις ανυπόληπτες αστικές πολιτικές δυνάμεις είχε αναπτυχθεί ένα ρωμαλέο ένοπλο λαϊκό κίνημα με καθοδηγητή το ΚΚΕ. Αυτή την πραγματικότητα, αλλά και την αναγκαιότητα της πάλης για την εργατική εξουσία εκφράζει η ένοπλη σύγκρουση του ηρωικού λαού της Αθήνας με τους Άγγλους και το αστικό κράτος το Δεκέμβρη του 1944. Το ίδιο συμπέρασμα προκύπτει και από το όργιο τρομοκρατίας που εξαπέλυσε η αστική τάξη απέναντι στους κομμουνιστές μετά την απαράδεκτη συμφωνία της Βάρκιζας (Φλεβάρης 1945), την ώρα που οι συνεργάτες των ναζί αθωώνονταν και στελέχωναν το αστικό κράτος. Έστω και καθυστερημένα, το λαϊκό κίνημα, στο δίλημμα “υποταγή ή οργάνωση της πάλης και αντεπίθεση”, επέλεξε το δεύτερο δρόμο. Με καθοδηγητή το ΚΚΕ πήρε ξανά το δρόμο του ένοπλου αγώνα. Μέσα από τις γραμμές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας πολέμησε την αστική εξουσία και τους ξένους συμμάχους της, γράφοντας την περίοδο 1946-1949 μια ακόμα εποποιία. Αυτός ο αγώνας, παρόλο που δεν νίκησε στρατιωτικά, αποτελεί την κορυφαία στιγμή της ταξικής πάλης στην Ελλάδα και σπουδαία παρακαταθήκη για το εργατικό-λαϊκό κίνημα της χώρας μας.

Οι στρατηγικές αδυναμίες του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος και του ΚΚΕ O πόλεμος διαμόρφωσε συνθήκες μεγάλης όξυνσης των ταξικών αντιθέσεων στο εσωτερικό πολλών χωρών, όμως η αντιφασιστική πάλη οδήγησε στην ανατροπή της αστικής εξουσίας μόνο σε χώρες της Kεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, χάρη στην καθοριστική υποστήριξη των λαϊκών κινημάτων από τον Κόκκινο Στρατό, γενικότερα από την ΕΣΣΔ. Γενικότερα, στην καπιταλιστική Δύση, τα ΚΚ δεν διαμόρφωσαν στρατηγική μετατροπής του ιμπεριαλιστικού πολέμου ή του απελευθερωτικού αγώνα σε πάλη για την κατάκτηση της εξουσίας. Οι στρατηγικές αυτές αδυναμίες δεν αφορούσαν μόνο το κάθε ΚΚ ξεχωριστά, αλλά αντανακλούσαν γενικότερες αδυναμίες του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και της Κομμουνιστικής Διεθνούς, τμήμα της οποίας ήταν και το ΚΚΕ. Όπως σημειώνεται στη Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 70 χρόνια από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Ιμπεριαλιστικού Πολέμου και την μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών: «Το ΚΚΕ, παρά την προσφορά του, δεν ήταν επαρκώς στρατηγικά - πολιτικά προετοιμα-

Ξυπόλυτα Αετόπουλα (μικροί ΕΠΟΝίτες) και μαχητές του ΕΛΑΣ σε οδόφραγμα το Δεκέμβρη του 1944.

Βγάζουμε συμπεράσματα από την ένδοξη ιστορία του ΚΚΕ, προετοιμαζόμαστε για τις μάχες που έρχονται

Μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

σμένο να θέσει το ζήτημα της κατάκτησης της εργατικής εξουσίας ως αποτέλεσμα της αντιστασιακής πάλης και έπαθλο του λαϊκού αγώνα. Δεν κατόρθωσε να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις μιας πορείας που μπορούσε, τουλάχιστον από την άποψη του υποκειμενικού παράγοντα, να οδηγήσει στη νίκη, στην εργατική εξουσία».

Σήμερα το ΚΚΕ, μελετώντας και βγάζοντας συμπεράσματα από την ένδοξη ιστορία του και έχοντας διαμορφώσει σύγχρονο Πρόγραμμα, είναι πιο ώριμο να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του ως επαναστατικό κόμμα της εργατικής τάξης. Όπως αναφέρεται στη Διακήρυξη: «Εβδομήντα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου τα διδάγματα από αυτόν ενισχύουν τη θεωρητική θέση ότι στην καπιταλιστική βαρβαρότητα η μόνη εναλλακτική λύση είναι ο σοσιαλισμός-κομμουνισμός. Είναι η απαλλαγή της εργατικής τάξης από την εκμετάλλευση, η θεμελίωση των νέων κοινωνικών σχέσεων, της κοινωνικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, του κεντρικού σχεδιασμού, της ενεργητικής συμμετοχής των εργαζομένων στην οργάνωση - διεύθυνση της κοινωνικής παραγωγής και των κοινωνικών υπηρεσιών (...). Η πάλη για την υπεράσπιση των συνόρων, των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας από τη σκοπιά της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, είναι αναπόσπαστη από την πάλη για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαί-

ου. Σε περίπτωση ιμπεριαλιστικής πολεμικής εμπλοκής της Ελλάδας, είτε σε αμυντικό είτε σε επιθετικό πόλεμο, το Κόμμα θα ηγηθεί της αυτοτελούς οργάνωσης της εργατικής λαϊκής πάλης με όλες τις μορφές, ώστε να οδηγήσει σε ολοκληρωτική ήττα της αστικής τάξης, εγχώριας και ξένης ως εισβολέα, έμπρακτα να συνδεθεί με την κατάκτηση της εξουσίας».

Ο "Ριζοσπάστης" και τα δεκάδες έντυπα της αντίστασης, που έβγαιναν τότε με κίνδυνο της ζωής των συντακτών και των τυπογράφων τους, έπαιξαν το δικό τους αναντικατάστατο ρόλο στην οργάνωση και την ενημέρωση του λαού και της νεολαίας. Την ίδια στιγμή, πολλές αστικές εφημερίδες συνέχισαν την έκδοσή τους υπερασπιζόμενες τις κατοχικές κυβερνήσεις. Αριστερά: Ο "Ριζοσπάστης" στις 25 Φλεβάρη 1943 γράφει για τη μεγαλειώδη διαδήλωση του λαού της Αθήνας που έγινε την προηγούμενη μέρα, ενάντια στα σχέδια των Γερμανών να μεταφέρουν Έλληνες στο ανατολικό μέτωπο για να πολεμήσουν την ΕΣΣΔ. Στο κέντρο: Τα "Αντάρτικα Νειάτα", όργανο της 1ης Μεραρχίας της ΕΠΟΝ Δεξιά: Η "Καθημερινή" στις 5 Μαϊου 1941 ενημερώνει τους αναγνώστες της πως «η Γερμανία ουδέποτε έτρεφεν εδαφικάς βλέψεις» στην Ελλάδα.


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

Τα εγκλήματα Ο Β’ Παγκόσμιος Ιμπεριαλιστικός Πόλεμος ήταν από μόνος του ένα έγκλημα του καπιταλισμού. Ήταν ο μεγαλύτερος ως προς την έκταση, τη διάρκεια, τα ερείπια που άφησε, τις υλικές καταστροφές και τους θανάτους (50.000.000 νεκροί) στην ιστορία της ανθρωπότητας.

17

του καπιταλισμού Αμέτρητες είναι οι θηριωδίες και τα εγκλήματα των φασιστών - ναζιστών και των συνεργατών τους σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα. Οι ναζιστές, οδηγούμενοι απ’ την εγκληματική ιδεολογία τους, το φυλετικό μίσος, εξόντωσαν εκατομμύρια ανθρώπους σε ολοκαυτώματα.

Στρατόπεδα “εργασίας” των ναζί: Το απόγειο της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο

ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΣΤΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

Οι χιτλερικοί ίδρυσαν εκατοντάδες στρατόπεδα συγκέντρωσης σε όλη την Ευρώπη, τα οποία αποτέλεσαν αποκορύφωμα της ταξικής εκμετάλλευσης: Υποχρεωτική εργασία μέχρι να επέλθει ο θάνατος από τις κακουχίες ή την ασιτία. Αδιανόητες στιγμές φρίκης εκτυλίχθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Αούσβιτς, του Νταχάου, του Μπούχενβαλντ. Απάνθρωπα ήταν τα βασανιστήρια. Χιλιάδες και χιλιάδες έγιναν “πειραματόζωα”, εξοντώθηκαν καιόμενοι σε φούρνους, σε θαλάμους αερίων κ.ά. Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης υπήρξαν τα μεγαλύτερα συγκροτήματα εξόντωσης ανθρώπων. Εκατομμύρια Εβραίοι, Σλάβοι, Τσιγγάνοι εξοντώθηκαν ως “υπάνθρωποι”. Την ίδια τύχη είχαν κομμουνιστές και αντιστασιακοί από τη Σοβιετική Ένωση, την Ελλάδα, την Πολωνία, τη Γαλλία και πολλές άλλες χώρες. Οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους: Καθένα από τα μεγάλα στρατόπεδα περιελάμβανε μέχρι 40.000 κρατούμενους, τους οποίους ανάγκαζαν να δουλεύουν 17-20 ώρες. Υπολογίζεται ότι πάνω από 15.000.000 άτομα πέρασαν από τα διάφορα στρατόπεδα. Μόνο στο στρατόπεδο του Άουσβιτς πέθαναν περίπου 4.000.000 κρατούμενοι. Όσοι επέζησαν είχαν τα κορμιά τους γεμάτα πληγές και είχαν καταντήσει σκελετοί.

Εσείς, που δεν μπορεί κανένας να σας φτάσει! Θαμμένοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Αποκομμένοι από κάθε ανθρώπινη λέξη Υποφέρετε τη θηριωδία τους Κατάχαμα πεσμένοι απ’ τα χτυπήματά τους, μα Χωρίς να ‘χετε τίποτα αναιρέσει! Εξαφανισμένοι, μα Όχι ξεχασμένοι!

Οι ναζί διατηρούσαν από τα χρόνια πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αμέτρητα (μικρά και μεγάλα) στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, με σκοπό από τη μία να τροφοδοτούν τα γερμανικά μονοπώλια με δωρεάν εργατικά χέρια και από την άλλη να εξοντώνουν τους κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές, αργότερα Εβραίους και Τσιγγάνους. Ο Χίτλερ, από το 1932 ήδη, δηλαδή πριν αναλάβει την καγκελαρία, είχε υποσχεθεί σε τριακόσιους εκπροσώπους μονοπωλίων «να ξεριζώσει το μαρξισμό στη Γερμανία». Μονοπώλια όπως “Krupp”, “Rheinmetall-Borsig”, “Bochumer Verein”, “IGFarben”, “Junkers” και “BMW” τον στήριξαν ενεργά και όλα αυτά τα χρόνια έκαναν χρυσές δουλειές βγάζοντας τεράστια υπερκέρδη, τόσο με την εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών των κατεχόμενων από τη φασιστική Γερμανία χωρών, όσο και με την καταναγκαστική εργασία χιλιάδων δεσμωτών στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Στα κολαστήρια αυτά οι κομμουνιστές έγραψαν σελίδες ανυπέρβλητου ηρωισμού κατά τον 20ο αιώνα. Ανάμεσά τους, ο Έρνστ Τέλμαν, ΓΓ του ΚΚ Γερμανίας, που δολοφονήθηκε στο Μπουχεβάλντ και ο τότε Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης, που φυλακίστηκε στο Νταχάου.

Το μέγεθος των εγκλημάτων και η απανθρωπιά της βάρβαρης ναζιστικής μηχανής είναι δύσκολο να περιγραφεί. Ο φόρος αίματος που πλήρωσαν οι λαοί ήταν βαρύς. Στην Ουκρανία, στη χαράδρα του Μπάμι Γιαρ έξω από το Κίεβο εξοντώθηκαν δεκάδες χιλιάδες. Στο χείλος της χαράδρας απλώνονταν σε ατελείωτες σειρές, δολοφονούνταν με μια σφαίρα στο κεφάλι και ρίχνονταν, πεθαμένοι ή ημιθανείς, κάτω στον γκρεμό, για να πάρουν τη θέση τους οι επόμενοι μελλοθάνατοι. Περίπου 150.000 άτομα -Μπολσεβίκοι, στελέχη του Σοβιετικού κράτους, Εβραίοι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά- σκοτώθηκαν με τον τρόπο αυτό στα 1941, οι 33.800 από αυτούς, οι Εβραίοι του Κιέβου, σε δύο μόλις ημέρες, στις 29 και 30 Σεπτέμβρη του 1941.

"Μέσα από την πάλη και το θάνατο στη νίκη": Αυτό το σύνθημα έγραψαν δίπλα στο Μπούχενβαλντ οι οικοδόμοι του Σοσιαλισμού στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία (ΓΛΔ) τιμώντας τους 240.000 δεσμώτες από 32 χώρες που κρατήθηκαν από το 1937 έως το 1945 στο συγκεκριμένο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Εκεί, 60.000 κρατούμενοι εκτελέστηκαν ή έχασαν τη ζωή τους από την πείνα, τις αρρώστιες και τις κακουχίες. Ανάμεσά τους ο Ερνστ Τέλμαν, πρόεδρος του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας την περίοδο 1924-1933, ο κομμουνιστής ηγέτης, “ο γιος της τάξης τους”, όπως τον χαρακτήρισαν οι Γερμανοί εργάτες, που δολοφονήθηκε από τους ναζί στις 18 Αυγούστου του 1944.

Κάθε γωνιά της Ελλάδας ποτισμένη με αίμα Από το 1941 οι ναζιστές κατακτητές μαζί με τους ντόπιους συνεργάτες τους, προκειμένου να υποτάξουν τον λαό μας, άρχισαν τις ομαδικές συλλήψεις, τους βασανισμούς και τις εκτελέσεις. Η ορμητική άνοδος του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος, η συνεχώς αυξανόμενη επιρροή του ΚΚΕ και του ΕΑΜ προκάλεσαν σοβαρή ανησυχία στους φασίστες κατακτητές και τους Έλληνες συνεργάτες τους. Όσο φούντωνε η πάλη του λαού στις πόλεις, τόσο εντείνονταν τα τρομοκρατικά μέτρα των φασιστών. Στη χώρα μας, τα χρόνια της κατοχής οι φασίστες ίδρυσαν 36 στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τα πιο φοβερά ήταν του Χαϊδαρίου, της Λάρισας, του Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη. Βέβαια, και τα κρατητήρια της Γκεστάπο, της ιταλικής καραμπινιερίας και των “ελληνικών” υπηρεσιών Ασφαλείας υπήρξαν άντρα απάνθρω-

Από τα λίγα που μαθαίνουμε για σας, το μαθαίνουμε όμως: Είσαστε Αδιόρθωτοι. Ανεπίδεκτοι μάθησης, λέγεται, είσαστε στην υπόθεση του προλεταριάτου αφιερωμένοι Αμετακίνητα πεισμένοι, πως ακόμα στη Γερμανία υπάρχουνε Δύο κατηγορίες ανθρώπων: Εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενοι Και πως μόνο η ταξική πάλη Μπορεί να λευτερώσει τις ανθρώπινες μάζες στην πόλη και την ύπαιθρο απ’ τη μιζέρια. (...) Μαζί μ’ όλους τους αδιόρθωτους που συνεχίζουνε την πάλη Ανεπίδεκτα στην αλήθεια αφοσιωμένοι Τώρα και πάντα οι αληθινοί Της Γερμανίας ηγέτες. Μπ. Μπρεχτ

πων βασανιστηρίων. Βασικός τόπος εκτέλεσης αγωνιστών, κομμουνιστών ήταν το Σκοπευτήριο της Καισαριανής στην Αθήνα. Οι εκτελεσμένοι έφτασαν τις 48.000 και οι όμηροι ήταν πάνω από 100.000. Δεκάδες χιλιάδες ήταν οι Έλληνες όμηροι που στάλθηκαν σε διάφορα γερμανικά στρατόπεδα και χιλιάδες αυτοί που εξοντώθηκαν στα γερμανικά κρεματόρια. Το ΚΚΕ στάθηκε ο αιμοδότης του λαϊκού αγώνα. Δεκάδες χιλιάδες μέλη και οπαδοί του ΚΚΕ έδωσαν τη ζωή τους για τη λευτεριά του ελληνικού λαού, για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ανάμεσα στις εκατόμβες των κομμουνιστών και των αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης, ξεχωριστή θέση κατέχει η ομαδική εκτέλεση στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής 200 αγωνιστών κομμουνιστών, που τους πήραν από το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου την Πρωτομαγιά του 1944.


18

Η σφαγή των παιδιών στο Λίντιτσε

Στις 6 Ιουνίου 1942, οι ναζί μπήκαν στο χωριό Λίντιτσε της Τσεχοσλοβακίας. Όλοι οι άντρες άνω των 16 ετών εκτελέστηκαν. Οι γυναίκες μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, όπου και οι περισσότερες εκτελέστηκαν. Ένα μήνα μετά, συγκέντρωσαν τα 105 παιδιά του χωριού στο σχολείο, για να τα στείλουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Γλίτωσαν μόνο όσα παιδιά είχαν τα χαρακτηριστικά της “αρείας φυλής”, για να “διαπαιδαγωγηθούν” με τα ναζιστικά ιδεώδη. Απ’ τα 105 παιδιά, 82 μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο εξόντωσης Chelmno όπου δηλητηριάστηκαν με αέρια. Μόλις 17 παιδιά επέστρεψαν κάποια στιγμή στο χωριό τους.

Τόποι θυσίας και μαρτυρίου στην Ελλάδα Παράλληλα με τις εκτελέσεις ή σε συνδυασμό μ’ αυτές, οι χιτλερικοί με τους ντόπιους συνεργάτες τους έκαναν πολλές επιδρομές και μπλόκα σε συνοικίες πόλεων και σε χωριά. Έκαψαν συθέμελα ολόκληρα χωριά, ξεκλήρισαν εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες σε ολόκληρη την Ελλάδα και στο διάβα τους έπραξαν φρικαλεότητες που δεν χωρά ο ανθρώπινος νους. Η μαζικότερη σφαγή που διέπραξαν οι ναζί κατακτητές στην Ελλάδα ήταν η σφαγή των Καλαβρύτων. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας που οργάνωσαν οι Γερμανοί στην επαρχία των Καλαβρύτων από τις 5 ως 13 του Δεκέμβρη 1943 εκτέλεσαν 1.100 άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Μόνο μέσα στην πόλη των Καλαβρύτων εκτέλεσαν 776, από τους οποίους ο μικρότερος ήταν μόλις 12 χρόνων. Χαρακτηριστική είναι η αφήγηση της Βασιλικής Κυριακοπούλου, μιας από τις γυναίκες των εκτελεσμένων στα Καλάβρυτα, στις 13 Δεκέμβρη του ‘43: «Μας έκλεισαν στο Σχολείο. Όταν άνοιξε η πόρτα, όρμησα μαζί με τα παιδιά μου προς το σπίτι μας, που ‘ναι στο ύψωμα της Αγίας Βαρβάρας. Σαν έφτασα, είχε λαμπαδιάσει για καλά. Ρίχνω μια ματιά γύρω μου και το μάτι πέφτει στο χωράφι του Καππή. Κοκκίνιζε ο

τόπος γύρω του.[...] Περπατούσα μες στο αίμα. Έψαξα πολύ και βρήκα τον άνθρωπό μου. Τον σήκωσα, τον έβαλα στην πλάτη μου και μοιρολογώντας τον κατέβασα στο νεκροταφείο. Το θέαμα στο νεκροταφείο ήταν ανατριχιαστικό. Έβλεπε κανείς στούς κορμούς των κυπαρισσιών στοιβαγμένα πτώματα. Σωριασμένες οικογένειες». Επίσης, στην ιστορία έχει μείνει το ολοκαύτωμα του Διστόμου από τους χιτλερικούς, στις 10 Ιούνη του ‘44. Να πώς περιγράφει το μακελειό η V ταξιαρχία του ΕΛΑΣ, σε ειδική έκθεσή της: «Σκότωσαν αδιάκριτα, γέρους, μωρά, εξαμηνίτικα, γριές, τα παιδιά του σχολείου (όλα στην αίθουσα του σχολείου) κι αυτόν τον παπά. Βρέθηκαν όλες σχεδόν οι γυναίκες σχισμένες με ξίφος ή μαχαίρι [...]. Ολόκληρες οικογένειες σφαγιάστηκαν... Όλα τα σπίτια ληστεύτηκαν... Πολλοί κάτοικοι τρελάθηκαν και υπάρχουνε πολλοί τραυματισμένοι...». Οι θηριωδίες αυτές των κατακτητών και τα ολοκαυτώματα του ελληνικού λαού μεγάλωναν ακόμα περισσότερο τη λαϊκή αγανάκτηση, δυνάμωναν την ορμή της πάλης για εθνική απελευθέρωση.

Ιμπεριαλιστικά εγκλήματα και από τους χιτλερικούς και από τους... “δημοκρατικούς” Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν διέπραξαν μόνο οι δυνάμεις του «Άξονα», αλλά και οι κυβερνήσεις των «δημοκρατικών» αστικών κρατών. Το πιο μεγάλο, μαζικό και ανατριχιαστικό έγκλημα διέπραξαν οι ΗΠΑ, όταν, δίχως να υπάρχει στρατιωτική ανάγκη, προχώρησαν με τη ρίψη των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι (6 και 9 Αυγούστου 1945) στο ολοκαύτωμα τουλάχιστον 300.000 ανθρώπων και χιλιάδων άλλων που βίωσαν και βιώνουν τις συνέπειες της ραδιενέργειας. Επίσης, από τα πιο χαρακτηριστικά εγκλήματα των ΗΠΑ - Βρετανίας ήταν ο βομβαρδισμός της Δρέσδης (13 προς 14 Φλεβάρη 1945) παρότι δεν είχε στρατιωτική σημασία για την έκβαση του πολέμου. Ο βομβαρδισμός μετέτρεψε την πόλη σε σωρούς ερειπίων (βλ. φωτογραφία), ενώ χάθηκαν πάνω από 120.000 άνθρωποι και καταστράφηκε ανυπολόγιστης αξίας πολιτιστικός πλούτος. Όμως, τα εργοστάσια της Γερμανίας, όπου οι ΗΠΑ είχαν επενδύσεις, παρέμειναν άθικτα.

Τάγματα στην υπηρεσία της αστικής τάξης και των χιτλερικών Στο πλευρό των ναζί κατακτητών, στο "έργο" εξόντωσης του ελληνικού λαού και αντιμετώπισης του αντιστασιακού κινήματος και του ΚΚΕ συνέδραμαν και οργανώσεις όπως η Χ, η ΠΑΟ κ.ά. Μεγάλο ρόλο έπαιξαν και τα λεγόμενα “τάγματα ασφαλείας”, που δημιουργήθηκαν από την κατοχική κυβέρνηση του Ι. Ράλλη, το 1943. Τα “Τάγματα”, που ο λαός μας ονόμασε απαξιωτικά “Γερμανοτσολιάδες”, δημιουργήθηκαν για να εξυπηρετήσουν την περιφρούρηση της αστικής εξουσίας. Η ίδρυσή τους έγινε σε συνεννόηση με τους Άγγλους ενώ ρόλο στη συγκρότησή τους έπαιξαν διάφοροι παράγοντες του αστικού πολιτικού κόσμου, όπως ο Θ. Πάγκαλος και ο Σ. Γονατάς. Τα τάγματα αυτά χρηματοδοτήθηκαν από Έλληνες μεγαλοβιομήχανους και μαυραγορίτες, ενώ τμήματά τους χρησιμοποιήθηκαν και εναντίον του λαού της Αθήνας απ’ την κυβέρ-

νηση του Γ. Παπανδρέου, τον Δεκέμβρη του ’44, όταν δηλαδή είχαν φύγει οι Γερμανοί. Τα “Τάγματα Ασφαλείας” ορκίζονταν να υπακούν “απολύτως” στον Αδόλφο Χίτλερ, κατέσφαξαν και κατέκαψαν τον λαό μας. Απ’ τα εγκλήματά τους σε βάρος του λαού μας ας αναφέρουμε μονάχα ένα: το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη. Στις 2 Σεπτέμβρη του 1944 ισχυρές δυνάμεις του γερμανικού στρατού, συνοδευόμενες από ογδόντα περίπου ταγματασφαλίτες της μονάδας του Σούμπερτ, σκότωσαν βρέφη, βίασαν γυναίκες, εκτέλεσαν εν ψυχρώ, έκαψαν και λεηλάτησαν. Στη συνέχεια, συγκέντρωσαν όσους κατοίκους δεν είχαν εγκαταλείψει το χωριό στο φούρνο του Γκουραμάνη και το σπίτι του Νταμπούδη και τα έκαψαν, μετατρέποντάς τα σε νέα κρεματόρια. Ο απολογισμός εξοντωτικός: 149 νεκροί. Από αυτούς οι 51 ήταν ανήλικα παιδιά, 36 κάτω από δέκα χρονών και μερικά βρέφη.

Ανάμεσα στους χιλιάδες “επώνυμους” και “ανώνυμους” κομμουνιστές, η Ηλέκτρα Αποστόλου με τη ζωή, τη δράση και τη θυσία της κατέχει μια ξεχωριστή θέση. Η Ηλέκτρα Αποστόλου, στέλεχος του ΚΚΕ, βασανίστηκε μέχρι θανάτου από την Ασφάλεια τον Ιούλη του 1944, με τα πιο φρικιαστικά και απάνθρωπα βασανιστήρια. Όταν μαθεύτηκε ο θάνατος της Ηλέκτρας, ο ΕΛΑΣ έβγαλε ειδική απόφαση που διαβάστηκε σε όλες τις αντάρτικες μονάδες και καλούσε σε εκδίκηση.

Τότε ταγματασφαλίτες, τώρα χρυσαυγίτες, όπλο το συστήματος είναι οι φασίστες Σήμερα, οι φασίστες χρυσαυγίτες υμνούν όσους αιματοκύλησαν τον λαό μας, τους Γερμανούς και Ιταλούς φασίστες και τους συνεργάτες τους την περίοδο ‘40-’44. Τους ταγματασφαλίτες που την περίοδο της κατοχής έκαιγαν, έσφαζαν ολόκληρες πόλεις και χωριά, δολοφονούσαν αγωνιστές που πάλευαν για να διώξουν τους ναζί και για μια καλύτερη ζωή. Υμνούν τα φασιστικά καθεστώτα, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τους βασανιστές αγωνιστών και κομμουνιστών. Από αυτά τα κατακάθια της ιστορίας κρατάει η σκούφια των χρυσαυγιτών. Η εγκληματική τους δράση δεν έρχεται από το πουθενά. Οι ιδέες του εθνικοσοσιαλισμού-ναζισμού εκφράζονται με εγκληματικές πράξεις, με τρομοκρατία, με δολοφονικές επιθέσεις. Ο φασισμός δεν αποτελεί κάποια ξεχωριστή “ιδεολογία”. Ενσωματώνει ό,τι πιο αντιδραστικό έχει παραχθεί στην αστι-

κή ιδεολογία και πολιτική: τον εθνικισμό, τον ρατσισμό, τον σκοταδισμό, τον φανατισμένο αντικομμουνισμό, το μίσος απέναντι στον αλλόχρωμο, τον αλλόθρησκο, το μίσος απέναντι στον άνθρωπο και την κοινωνική πρόοδο. Γι’ αυτό ισχύουν στο ακέραιο τα λόγια του Γερμανού κομμουνιστή διανοητή, Μπέρτολτ Μπρεχτ: «Ο φασισμός δεν μπορεί να πολεμηθεί παρά σαν καπιταλισμός στην πιο ωμή και καταπιεστική του μορφή, σαν ο πιο θρασύς και ο πιο δόλιος καπιταλισμός». Αυτό είναι το σύστημα που τους γέννησε. Το αυγό που γεννάει το ναζιστικό φίδι είναι το σύστημα της εκμετάλλευσης, της φτώχειας και της ανεργίας. Γι’ αυτό οι φασίστες επιτίθενται στους φτωχούς, σε μετανάστες και Έλληνες εργάτες, γιατί υπερασπίζονται τους πλούσιους, τα αφεντικά. Αυτούς που ζουν από τη φτώχεια των πολλών.

«Μα το δείχνει η ιστορία, σαν θελήσει ο λαός και το φίδι το τσακίζει και όσους κλώσησαν το αυγό»

Τ

ον φασισμό μόνο ο ίδιος ο λαός μπορεί να τον αντιμετωπίσει. Ο λαός που θα βάλει στόχο να παλέψει για την ανατροπή του συστήματος που τους γεννάει, τους συντηρεί και τους θρέφει, να βάλει τέρμα στην εξουσία των μονοπωλίων.

Οι φασίστες, όπως έχει αποδείξει η ίδια η Ιστορία, τον δάσκαλό τους θα τον βρουν μόνο από τον οργανωμένο λαό που παλεύει για τα δικά του συμφέροντα.


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

19

Οι διεθνείς εξελίξεις μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Η

διαμόρφωση των μεταπολεμικών εξελίξεων, ο συσχετισμός δύναμης που προέκυψε με τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ήταν το αντικειμενικό έδαφος πάνω στο οποίο αναπτύχθηκε η ταξική πάλη, η σύγκρουση ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό τις επόμενες δεκαετίες. Η μελέτη των εξελίξεων αυτών και της κατάστασης που διαμορ-

φώθηκε μπορεί να δώσει χρήσιμα συμπεράσματα στο σημερινό αγώνα για την ανατροπή του συστήματος της εκμετάλλευσης, για την οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Με αφορμή, άλλωστε, τις εξελίξεις αυτής της περιόδου σήμερα επιχειρείται να συκοφαντηθεί ο σοσιαλισμός, η κοινωνία που κατάργησε την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Η Διάσκεψη της Γιάλτας (Φλεβάρης 1945) τεύσεις με τη ναζιστική Γερμανία, με απο Στην τάχα "μοιρασμενη" Ελλάδα ο λαΟδεύοντας προς τη λήξη του πολέμου, τέλεσμα οι κύριες δυνάμεις της Βέρμαχτ να ός μας συγκρούστηκε ένοπλα με την αστική πραγματοποιήθηκε το Φλεβάρη του 1945 μεταφερθούν απ’ το Δυτικό στο Ανατολικό εξουσία και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό η διάσκεψη της Γιάλτας, στο πρώην ΑνάΜέτωπο. την περίοδο 1946-1949. Στον τάχα μοιρασμένο κτορο Λιβάντια, στη Γιάλτα της Κριμαίας.  Έξι μήνες μετά τη Γιάλτα οι ΗΠΑ διέκόσμο σε μια σειρά χώρες οι λαοί ανέτρεψαν Στη Διάσκεψη συμμετείχαν οι Ι. Β. Στάλιν, πραξαν το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της το σύστημα της εκμετάλλευσης. Πρόεδρος του Συμβουλίου των Επιτροπών ανθρωπότητας με τη ρίψη ατομικής βόμβας  Αυτά τα χαρακτηριστικά ιστορικά γετου Λαού της ΕΣΣΔ, Φ. Ρούσβελτ, Πρόεστη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Στόχος; Η γονότα και άλλα (συνεργασία των καπιταλιδρος των ΗΠΑ, και ο Ου. Τσώρτσιλ, πρωτρομοκράτηση της ΕΣΣΔ και των λαών όλου στικών χωρών με ναζιστές αμέσως μετά τον θυπουργός της Μ. Βρετανίας. Η Διάσκεψη του κόσμου. Αν όντως ήταν μοιρασμένος πόλεμο, διώξεις των ΚΚ σε Γαλλία, Ιταλία κ.ά.) πραγματοποιήθηκε ενώ ο Κόκκινος Στρατός κόσμος και με συμμετοχή της ΕΣΣΔ, γιατί να απορρίπτουν το προπαγανδιστικό επιχείρημα είχε πετύχει σημαντικές νίκες και προέλαυνε προέβαιναν σε μία τέτοια ενέργεια οι ΗΠΑ; για “μοίρασμα του κόσμου”. περίπου 100 χλμ. έξω από το Βερολίνο. Η Σοβιετική αντιπροσωπεία στη ΓιάλΠώς διαμορφώθηκε ο τα, αξιοποιώντας τη θετική για συσχετισμός δυνάμεων την ΕΣΣΔ συγκυρία, προσπάθησε μεταπολεμικά; να αποτρέψει μία σειρά επιδιώΜε το τέλος του Β’ παγκοσμίξεις των ιμπεριαλιστών. ου πολέμου στην Κεντρική και Η Διάσκεψη αυτή έχει γίνει Ανατολική Ευρώπη συγκροτήστοιχείο αστικής και οπορτουνιθηκε ο βασικός πυρήνας του στικής προπαγάνδας για δεκαετίσοσιαλιστικού συστήματος, ες. Ποιος δεν έχει ακούσει ότι η τον οποίο αποτελούσαν οι ΕΣΣΔ πήρε μέρος μαζί με την Αγχώρες που με την απελευθέγλία και τις ΗΠΑ στο “μοίρασμα ρωσή τους από τον Άξονα με του κόσμου” σε σφαίρες επιρροτην καθοριστική συμβολή του ής; Κάτι τέτοιο βέβαια ουδέποτε Κόκκινου Στρατού, αποσπάέγινε. Αυτή η προπαγάνδα στόχο στηκαν από το καπιταλιστικό έχει την εξίσωση της ΕΣΣΔ με τα σύστημα (Αλβανία, Βουλγαιμπεριαλιστικά κράτη, να πλήξει ρία, το ανατολικό τμήμα της το αυξημένο κύρος που κέρδιΓερμανίας-ΓΛΔ, Ουγγαρία, σε η ίδια και τα κομμουνιστικά Τσεχοσλοβακία, Πολωνία, κόμματα κατά τη διάρκεια του Β’ Ρουμανία και Γιουγκοσλαβία). Παγκοσμίου Πολέμου, να δικαιΤον Οκτώβρη του 1949 η Κίνα, ολογήσει το δόγμα του “Ψυχρού ύστερα από πολύχρονο ένοπλο Πολέμου” και τις μεταπολεμικές αγώνα του κινεζικού λαού εναιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στο ντίον των μεγαλογαιοκτημόνων, σοσιαλιστικό σύστημα. Να κατης αστικής τάξης και των ξένων τοχυρωθεί στη συνείδηση ότι το ιμπεριαλιστών με καθοδηγητή το μέλλον το φτιάχνουν οι “ισχυΚΚ Κίνας, ανακηρύχτηκε σε Λαϊροί”, ότι ο αγώνας των λαών κή Δημοκρατία της Κίνας. είναι μάταιος. Δύο ακόμα χώρες προχώρησαν Τα όσα ακολούθησαν τη στο δρόμο της σοσιαλιστικής οιΔιάσκεψη της Γιάλτας αποδεικοδόμησης, η Λαϊκή Δημοκρατία κνύουν ότι το “μοίρασμα του Στις 6 και 9 Αυγούστου του 1945 οι ΗΠΑ βομβαρδίζουν με δύο ατομικές βόμβες τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Ο απολογισμός τραγικός. της Κορέας και η Λαοκρατική κόσμου” με τη συμμετοχή της 300.000 νεκροί και βαριά τραυματισμένοι και ακρωτηριασμένοι, δύο Δημοκρατία του Βορείου Βιετνάμ. ΕΣΣΔ αποτελεί ένα μύθο. Ενδειπόλεις στα ερείπια. Οι ατομικές βόμβες στην Ιαπωνία έχουν καταγραΣτο τέλος της δεκαετίας του 1950, κτικά: φεί σαν ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα των ιμπεριαλιστών κατά της μετά τη νικηφόρα έκβαση του  Μόλις ένα μήνα μετά τη ανθρωπότητας. ένοπλου αντιδικτατορικού και Γιάλτα, ΗΠΑ και Μ. Βρετανία εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα ήρθαν σε μυστικές διαπραγμα-

στην Κούβα (1959), ακολουθήθηκε ο δρόμος την οικοδόμησης του σοσιαλισμού, με άμεση υλική βοήθεια της ΕΣΣΔ. Η ΕΣΣΔ, που ο ρόλος της στη μεγάλη αντιφασιστική νίκη των λαών ήταν καθοριστικός, είχε και τις μεγαλύτερες απώλειες στον πόλεμο, ανθρώπινες και υλικές. Αυτές οι εκτεταμένες καταστροφές στην ΕΣΣΔ και στα κράτη της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης επέδρασαν σημαντικά στην όξυνση των προβλημάτων της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Μετά τη λήξη του πολέμου, στην ΕΣΣΔ έπρεπε ουσιαστικά να χτιστούν από την αρχή πόλεις, εργοστάσια, ένα ολόκληρο τμήμα της χώρας που αποτέλεσε το βασικό θέατρο διεξαγωγής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έτσι και έγινε. Η μεταπολεμική οικονομική ανόρθωση της ΕΣΣΔ ήταν ένας ακόμα άθλος της σοβιετικής εξουσίας. Από την άλλη μεριά, οι ΗΠΑ κατοχύρωσαν την πρωτοκαθεδρία τους στον καπιταλιστικό κόσμο. Βασικό ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι στον πόλεμο υπέστησαν πολύ μικρές απώλειες, ενώ η πολεμική βιομηχανία τους γνώρισε σημαντική ανάπτυξη. Η καπιταλιστική ανασυγκρότηση στη Δυτική Ευρώπη, που έγινε και με τη στήριξη των αμερικανικών κεφαλαίων, έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη των ευρωπαϊκών καπιταλιστικών οικονομιών, ιδιαίτερα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, αλλά και της Ιαπωνίας. Ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος, με τις καταστροφές παραγωγικών δυνάμεων στις καπιταλιστικές οικονομίες, λειτούργησε όπως μια γιγάντια κρίση υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου. Δηλαδή αποκατέστησε τις ανισορροπίες της καπιταλιστικής οικονομίας που συγκλονιζόταν σχεδόν όλη τη δεκαετία του ’30 και “καθάρισε” το έδαφος για την αναζωογόνηση της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Παρά τη βελτίωση που είχε συντελεστεί υπέρ του σοσιαλισμού στον μεταπολεμικό συσχετισμό δυνάμεων με την απόσπαση σημαντικού τμήματος της υφηλίου από το καπιταλιστικό στρατόπεδο και το σπάσιμο της περικύκλωσης της ΕΣΣΔ, ο συσχετισμός δυνάμεων παρέμενε υπέρ του συστήματος.


20

Τον Απρίλιο του 1949 ιδρύεται το ΝΑΤΟ (North Atlantic Treaty Organization – Οργανισμός Βορειατλαντικού Συμφώνου) από τις εξής χώρες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής: ΗΠΑ, Βέλγιο, Μεγάλη Βρετανία, Γαλία, Δανία, Ισλανδία, Ιταλία, Καναδάς, Λουξεμβούργο, Νορβηγία, Ολλανδία, Πορτογαλία. Η Ελλάδα γίνεται μέλος αυτού του ιμπεριαλιστικού οργανισμού το 1952, όπως και η Τουρκία, ενώ το 1955 προσχωρεί στο ΝΑΤΟ και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Σήμερα το ΝΑΤΟ αριθμεί 28 κράτη μέλη από όλον τον κόσμο (φωτογραφία από την ιδρυτική διάσκεψη του ΝΑΤΟ).

Τα εγκλήματα του καπιταλισμού συνεχίστηκαν

Τι απέγιναν οι ναζί μετά τον πόλεμο;

Το γεγονός ότι την περίοδο του πολέμου οι ΗΠΑ και η Βρετανία ήταν "σύμμαχοι" της ΕΣΣΔ, δεν αναιρεί ούτε τον κοινό τους στόχο για την ανατροπή του σοσιαλισμού, ούτε την επιθυμία τους να αρπάξουν περισσότερες αγορές, περισσότερα εδάφη. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι ΗΠΑ, τον Αύγουστο του 1945, προχώρησαν στη ρίψη δύο ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Διέπραξαν το μεγαλύτερο έγκλημα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η ενέργεια αυτή δεν υπαγορευόταν από καμία πολεμική αναγκαιότητα και στοίχισε τη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων. Έτσι οι ΗΠΑ “δήλωσαν” την πρωτοκαθεδρία τους στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Επίσης χαρακτηριστική είναι και η γρήγορη αναδιάταξη των συμμαχιών στο καπιταλιστικό στρατόπεδο, μετά τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας. Πολύ γρήγορα, ο πρότερος αντίπαλος, η Γερμανία, έγινε ο νέος σύμμαχος και αντίστροφα ο προηγούμενος “σύμμαχος”, η ΕΣΣΔ, έγινε ξανά αντίπαλος. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε δύο παραδείγματα. Με τις ευλογίες των ΗΠΑ: - επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του δυτικού τμήματος της Γερμανίας τέθηκε ο Ρέινχαρντ Γκέλεν, που ήταν Ναζί και είχε καταδικαστεί ως εγκληματίας πολέμου. - ο Αδόλφος Χοΐσινγκερ, πρώην Αρχηγός του Επιτελείου Στρατού της Βέρμαχτ (σ.σ. του στρατού των Ναζί), διορίστηκε Αρχηγός του Επιτελείου Στρατού της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, ενώ στη συνέχεια τοποθετήθηκε Πρόεδρος της Μόνιμης Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ!

"Σιδηρούν παραπέτασμα" και δόγμα Τρούμαν

«Οι “τιμωρημένοι” Ναζί ή πως ξαναπετάνε τα ψάρια μέσα στο νερό». Σοβιετική αφίσα του 1947 που σατιρίζει την αξιοποίηση των πρώην στελεχών του ναζιστικού καθεστώτος από τα ιμπεριαλιστικά κράτη.

Το ιμπεριαλιστικό σύστημα πήρε υπόψη τη νέα παγκόσμια κατάσταση, οργάνωσε και μεθόδευσε καλύτερα την επίθεσή του κατά του σοσιαλιστικού συστήματος. Κινήθηκε στη γραμμή του “ψυχρού πολέμου”, που επισημοποιήθηκε με την ομιλία του Βρετανού πρωθυπουργού Ου. Τσώρτσιλ στις 5 Μαρτίου 1946, στις ΗΠΑ, όπου μεταξύ άλλων είπε: «Θα ήταν λάθος και απερισκεψία να εμπιστευτούμε στην παγκόσμια οργάνωση (σ.σ. ΟΗΕ) τη μυστική γνώση ή την πείρα περί της ατομικής βόμβας, που τώρα μοιράζονται μεταξύ τους οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία και

Μεταπολεμική σοβιετική αφίσα ενάντια στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα

ο Καναδάς [...]. Από το Στετίνο στη Βαλτική έως στην Τριέστη στην Αδριατική έχει απλωθεί ένα σιδηρούν παραπέτασμα πάνω από την Ήπειρο.» Στις 12 Μαρτίου 1947 εξαγγέλθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Χ. Τρούμαν το ομώνυμο δόγμα, δηλαδή η επιδίωξη για την εξαγωγή της αντεπανάστασης και την εγκαθίδρυση της παγκόσμιας κυριαρχίας του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Το ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο αξιοποίησε πολλές μεθόδους για την επίτευξη αυτού του στόχου, όπως την άμεση επιθετικότητα, τη διάσπαση του σοσιαλιστικού συστήματος, την οικονομική αποδυνάμωσή του, την αποδυνάμωση και ενσωμάτωση του εργατικού και λαϊκού κινήματος στις καπιταλιστικές χώρες.

Η ίδρυση του ΝΑΤΟ (1949) Τον Απρίλη του 1949 ιδρύθηκε το βορειοατλαντικό σύμφωνο, το ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ από την ιδρυτική του πράξη κιόλας ξεκαθάριζε ότι βασικός σκοπός του ήταν η αντιμετώπιση του “κομμουνιστικού κινδύνου”. Η συγκρότηση του ΝΑΤΟ εξέφρασε την ένωση καπιταλιστικών κρατών και τη συντονισμένη δράση τους ενάντια σε αυτό που τους τρόμαζε, την Σοβιετική Ένωση και τις χώρες που οικοδομούσαν σοσιαλισμό. Τους τρόμαζε γιατί η ΕΣΣΔ ήταν φάρος για τους λαούς όλου του κόσμου. Έχοντας καταργήσει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, οι λαοί στις χώρες που οικοδομούσαν το σοσιαλισμό ζούσαν με ευημερία, με πραγματική ελευθερία, χωρίς ανεργία, φτώχεια και κρίσεις, με πρωτοφανή δικαιώματα στη μόρφωση, στον πολιτισμό, στον αθλητισμό. Ταυτόχρονα το ΝΑΤΟ, σε όλη του την ιστορία μέχρι σήμερα, έχει σφαγιάσει δεκάδες λαούς όπου γης. Έχει ενορχηστρώσει ιμπεριαλιστικούς πολέμους, πραξικοπήματα και επεμβάσεις με στόχο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των μονοπωλίων.

Α

πέναντι σε αυτήν την προσπάθεια του καπιταλισμού που οργανωνόταν για να υπονομεύσει το σοσιαλισμό η ενιαία πάλη των κομμουνιστών όλου του κόσμου αδυνάτισε. Καθοριστική ήταν η απουσία ενιαίου καθοδηγητικού κέντρου, καθώς η Κομμουνιστική Διεθνής είχε αυτοδιαλυθεί από το 1943. Χαλάρωση της λειτουργίας της είχε εμφανιστεί πολλά χρόνια πριν την αυτοδιάλυσή της. Η διάλυση της ΚΔ, παρά τα προβλήματα ενότητας που αυτή είχε και ανεξάρτητα από το αν μπορούσε να διατηρηθεί ή όχι, στέρησε από το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα τη δυνατότητα συντονισμένα να επεξεργαστεί ενιαία στρατηγική απέναντι στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, ως ενιαίο καθήκον που αφορούσε το κάθε Κομμουνιστικό Κόμμα στις συνθήκες της δικής τους χώρας.

Ψάξ’ το ...παραπάνω  Αλήθειες και Ψέματα για το Σοσιαλισμό, 3. Για την παραχάραξη της Ιστορίας, ΚΣ της ΚΝΕ

Κομμουνιστική Επιθεώρηση, Τεύχος 1, 2010. «Γιάλτα: Μία ακόμα σύγκρουση σοσιαλισμού καπιταλισμού»

Κομμουνιστική Επιθεώρηση, Τεύχος 1, 2010. «Η παγκόσμια σύγκρουση μεταξύ σοσιαλισμού και καπιταλισμού όπως εκφράστηκε στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία και στο Bερολίνο»

Δοκίμιο ιστορίας του ΚΚΕ, 1949-1968, Β’ Τόμος

Απόφαση 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ για το Σοσιαλισμό


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

με αφορμή την

Αντιφασιστική Νίκη των Λαών Ο μεγάλος αγώνας των λαών την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για μεγάλους δημιουργούς που θέλησαν με το έργο τους να αναδείξουν την εποποιία της Μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης, αλλά και την αγριότητα του εκμεταλλευτικού συστήματος απέναντι στους λαούς, όπως εκφράστηκε από τις ναζιστικές θηριωδίες. Πολλά είναι τα έργα κομμουνιστών και προοδευτικών καλλιτεχνών – ορισμένα γραμμένα και στη φωτιά της μάχης, που “τραγούδησαν” και ύμνησαν αυτό τον αγώνα, που συνέβαλαν στην πάλη κατά του φασισμού, του πιο βάρβαρου προσώπου του καπιταλισμού. Ορισμένα απ’ αυτά τα έργα παρουσιάζουμε παρακάτω.

21

Τραγουδάω και ξανατραγουδάω εσάς αδέλφια Εσάς που ανατινάζατε τα γερμανικά τανκς με μια μπουκάλα Μόνο γεμάτη απ’ το θυμό σας. Τραγουδάω εσάς που πολεμάγατε από πάτωμα σε πάτωμα Και χάνατε στο ισόγειο το να χέρι σας, μ’ από τα κεραμίδια Πυροβολούσατε με τ’ άλλο Σώζοντας το Στάλινγκραντ και την ανθρώπινη ελπίδα… (Τάσος Λειβαδίτης, Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο)

Κινηματογράφος Την περίοδο 1943–1945, μόνο το “Μοσφίλμ” πρόσφερε στους λαούς της ΕΣΣΔ 20 μεγάλου μήκους ταινίες. Μεγάλοι σκηνοθέτες πρόσφεραν υψηλή κινηματογραφική δημιουργία. Παράλληλα ομάδες οπερατέρ και σκηνοθετών “όργωναν” το μέτωπο, κινηματογραφώντας, και πολλοί από αυτούς δεν επέστρεψαν ποτέ. Το μη μυθοπλαστικό τμήμα της σοβιετικής κινηματογραφικής παραγωγής του πολέμου μετρά συνολικά 100 ντοκιμαντέρ και 490 σύντομα επίκαιρα, ενώ μόνο το ντοκιμαντέρ “Τα χρονικά του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου” αποτελείται από 3,5 εκατομμύρια μέτρα φιλμ! Αλλά και από τα μεγάλα στούντιο πολλοί ήταν οι κινηματογραφιστές, που επέλεξαν την εθελοντική ένταξή τους σε μάχιμους σχηματισμούς, όπως η ομάδα της “Μοσφίλμ” που πολέμησε στην Ειδική 3η Μοσχοβίτικη Κομμουνιστική Μεραρχία.

“Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν” (Αντρέι Ταρκόφσκι, ΕΣΣΔ, 1962)

Θεατρικά έργα “Τρόμος και αθλιότητα στο Τρίτο Ράιχ”, Μπ. Μπρεχτ, εκδόσεις Μωραΐτη Πρόκειται για 24 σκηνές που έγραψε ο Μπρέχτ εξόριστος στα 1935-1939. Η κάθε μια ξεχωριστή, αλλά και όλες μαζί συνθέτουν μια ολότητα. Βασίζεται σε μαρτυρίες και σε σημειώσεις εφημερίδων. Οι σκηνές τυπώθηκαν το 1938 στην Πράγα, αλλά δεν πρόφτασαν να κυκλοφορήσουν εξαιτίας της χιτλερικής εισβολής. Σ’ αυτές τις σκηνές, φαίνεται με φρικιαστική διαύγεια πως «πολύ πριν φανούν από πάνω μας τα βομβαρδιστικά», οι γερμανικές πόλεις δεν ήταν κατοικήσιμες, όπως σημειώνει ο ίδιος.

“Αντιγόνη”, Μπ. Μπρεχτ, εκδόσεις Δωδώνη Ο Μπρεχτ διαλέγει την Αντιγόνη, για να μιλήσει στους συμπατριώτες του και να σκεφτούν μπροστά από τα ερείπια της μεταπολεμικής Γερμανίας για το πώς κατάντησε η χώρα τους και κυρίως για το πώς επέτρεψε ο λαός της να συμβεί αυτό. Στο έργο προβάλλεται η αντίσταση, που ο λαός –και όχι μια μόνο Αντιγόνη- όφειλε και προτείνεται στο μέλλον να πράττει. «Εσύ που τα πάντα αψήφησες / Ξέρω πόσο το θάνατο φοβήθηκες/ Μα πιότερο φόβοσουνα / Μια ανέντιμη ζωή /Και καρφί έγινες στους δυνάστες / Και με τους σκοταδιστές / Δεν έσμιξες ποτέ».

“Πέρα από τον ίσκιο των κυπαρισσιών”, Γιάννης Ρίτσος, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή Το έργο γράφτηκε για πρώτη φορά σαν μονόπρακτο δράμα, λίγο μετά το Δεκέμβρη του 1944 στα Τρίκαλα. Με αρχικό τίτλο: “Η Αθήνα στ’ άρματα”. Ετσι ανέβηκε για πρώτη φορά στην Κοζάνη το Φλεβάρη του ‘45. Το 1958 κυκλοφορεί το έργο στην τελική του μορφή από τον εκδοτικό του ΚΚΕ “Πολιτικές και Λογοτεχνικές εκδόσεις”. Στο έργο ο Ρίτσος σμιλεύει την τέχνη του με τη μορφή του κομμουνιστή-λαϊκού αγωνιστή, που στάθηκε κεντρική μορφή στην πάλη του λαού μας στην περίοδο της κατοχής, πρότυπο παλικαριάς και αυτοθυσίας, αλλά και πρότυπο ανθρωπιάς. Σε αυτούς τους αγωνιστές μπορεί ο αναγνώστης, ο θεατής να βρει τα αληθινά μέτρα του ανθρώπου.

Ο μικρός Ιβάν κατατάσσεται στον Κόκκινο Στρατό ως ανιχνευτής και αναλαμβάνει επικίνδυνες αναγνωριστικές αποστολές, μια που είναι και ο πιο κατάλληλος χάρη στο μικρό του μπόι και τη σβελτάδα του. Δημιουργεί φιλίες ζωής με πολλούς από τους ενήλικες συμπολεμιστές και όλοι τον σέβονται και τον αναγνωρίζουν ως ισότιμο. Όταν του προτείνουν να πάει σε στρατιωτική ακαδημία -για να τον προφυλάξουν από τους κινδύνους της μάχης- ο Ιβάν απορρίπτει πεισματικά την πρόταση.

“Το ημίχρονο του θανάτου” (Ευγκένι Καρέλοφ, ΕΣΣΔ, 1960) Βασίζεται στην ιστορία της ομάδας “START FC” του Κιέβου, η οποία σε αγώνα με ομάδα των Ναζί πλήρωσε τη νίκη της με τη ζωή των παικτών της, οι οποίοι εκτελέστηκαν ως αντίδραση των δεύτερων για την ήττα.

“Ο αληθινός φασισμός” (Μιχαήλ Ρομ, ΕΣΣΔ, 1965) Κινηματογραφημένο ιστορικό από τα πολεμικά αρχεία της ΕΣΣΔ, της Πολωνίας και της Γερμανίας και από τα απόρρητα αρχεία του χιτλερικού υπουργείου προπαγάνδας. Ταινία υψηλής αισθητικής αξίας, που αποτελεί ένα σύγχρονο μάθημα ιστορίας.

Δίσκοι  Τα τραγούδια του Κόκκινου Στρατού, από τη χορωδία του Κόκκινου Στρατού  Μαουτχάουζεν (Ιάκωβος Καμπανέλης, Μίκης Θεοδωράκης)  Τα αντάρτικα (Θάνος Μικρούτσικος. Τραγουδούν οι Μαρία Δημητριάδη, Αφροδίτη Μάνου και χορωδία)  Καταχνιά (Κώστας Βίρβος, Χρήστος Λεοντής. Ερμηνεύουν οι Στέλιος Καζαντζίδης και Μαρινέλλα. Απαγγέλει ο Δημήτρης Μυράτ, κείμενο Νικηφόρος Βρεττάκος)


22

Μουσική

“7η Συμφωνία” (Λένινγκραντ), Ντμίτρι Σοστακόβιτς

Ο σοβιετικός συνθέτης Ντ. Σοστακόβιτς, από τους μεγαλύτερους του 20ου αιώνα.

Το Σεπτέμβρη του 1941 ο μεγάλος σοβιετικός μουσικοσυνθέτης Σοστακόβιτς ξεκινά να γράφει τη συμφωνία στο ήδη πολιορκούμενο Λένινγκραντ. «Πριν από μια ώρα τελείωσα το δεύτερο μέρος του νέου μου συμφωνικού έργου. Αν όλα πάνε καλά και καταφέρω να γράψω το τρίτο και το τέταρτο μέρος, θα έχω κάνει την Έβδομη Συμφωνία μου. Γιατί σας τα λέω αυτά; Σας τα λέω για να μπορέσουν να μάθουν οι κάτοικοι του Λένινγκραντ που με ακούν τώρα ότι η ζωή στην πόλη μας εξακολουθεί να συνεχίζεται. Ο καθένας από μας εκτελεί το στρατιωτικό του καθήκον. Οι εργαζόμενοι στον τομέα του Πολιτισμού εκπληρώνουν το καθήκον τους με τιμή και ανιδιοτέλεια, όπως και όλοι οι Λενινγκραντινοί», ανέφερε χαρακτηριστικά ο συνθέτης. Τον Αύγουστο του 1942, ανεβαίνει το έργο στο πολιορκημένο Λένινγκραντ. Η παρτιτούρα φτάνει με ειδικό αεροπλάνο, ενώ η ορχήστρα συμπληρώνεται με μουσικούς από το μέτωπο. Για την πρεμιέρα, ο Διοικητής του μετώπου είχε διατάξει το πυροβολικό να αναγκάσει τα εχθρικά πυροβολεία να σιωπήσουν...

Λογοτεχνία “Η Δημοσιά του Βολοκολάμσκ” (Αλεξάντρ Μπλοκ, Σύγχρονη Εποχή) Το βιβλίο περιγράφει μια από τις αληθινές ιστορίες που διαδραματίστηκαν για την υπεράσπιση της Μόσχας. Στην περιοχή του Βολοκολάμσκ έγιναν σκληρές μάχες μεταξύ των σοβιετικών στρατευμάτων και παρτιζάνικων τμημάτων με τους Γερμανούς φασίστες επιδρομείς. Το Νοέμβρη του 1941 ένα τάγμα της 316ης Μεραρχίας πυροβολικού του Κόκκινου Στρατού σταμάτησε τα εχθρικά τανκς και τα εμπόδισε να περάσουν από το δρόμο Μόσχας - Βολοκολάμσκ.

“Ρεπορτάζ κάτω Γιούλιους Φούτσικ

από

την

κρεμάλα”,

Ο Γιούλιους Φούτσικ, μέλος της ΚΕ του ΚΚ Τσεχοσλοβακίας και αρχισυντάκτης της εφημερίδας “Rude Pravo” (“Ρούντε Πράβο”), κατέγραψε στις συνθήκες της απομόνωσής του στις φυλακές Πάνκρατς της Πράγας τις μέρες από τη σύλληψή του από την Γκεστάπο και τσέχικα όργανα της Ασφάλειας έως τη μεταφορά του στη Γερμανία, όπου δικάστηκε και εκτελέστηκε τον Αύγουστο του 1943. Το βιβλίο αναδεικνύει τον ηρωισμό των κομμουνιστών, την ταξική αδιαλλαξία, την ανιδιοτέλεια, στοιχεία απαραίτητα στην πάλη απέναντι σε πανίσχυρους κρατικούς μηχανισμούς. Στοιχεία που όσο και να θέλει ο ταξικός αντίπαλος δεν μπορεί να τα αποκτήσει, αφού υπερασπίζεται το σάπιο σύστημα της ταξικής εκμετάλλευσης και τα προνόμιά του που απορρέουν από αυτό.

“17 Στιγμές της Άνοιξης”, (Σεμιόνοφ Γιουλιάν, Σύγχρονη Εποχή) Βασικός ήρωας του βιβλίου είναι ο Σοβιετικός κατάσκοπος Ιβάν Ισάγιεφ, που δουλεύει στην καρδιά των ναζιστικών μυστικών υπηρεσιών, με το ψευδώνυμο Στίρλιτς. Η δράση του ήρωα είναι μια ζωντανή σύνθεση της δράσης επώνυμων και ανώνυμων ηρώων, που αναμετρήθηκαν με το φασισμό, όχι μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά και μέσα στα πολεμικά και πολιτικά επιτελεία του εχθρού.

Ιδεολογικά-πολιτικά βιβλία  ΚΕ του ΚΚΕ: “Δοκίμιο Ιστορίας, Β’ τόμος”, σελ. 17-30 (Εισαγωγή) και σελ. 93-99.  Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ: “Το ΚΚΕ στον Ιταλοελληνικό Πόλεμο 1940-41”, “Τα τρία γράμματα του Ζαχαριάδη”, οι αποφάσεις της Κομμουνιστικής Διεθνούς, οι θέσεις της Παλιάς ΚΕ.  Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ: “Δεκέμβρης 1944. Κρίσιμη ταξική σύγκρουση”  Β. Ι. Λένιν: “Για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και τη σοσιαλιστική επανάσταση”.  Ι. Β. Στάλιν: Άπαντα, τ. 14, “Απολογισμός στο 18ο Συνέδριο του Κόμματος για τη δουλειά της ΚΕ του ΠΚΚ (μπ), 10 Μάρτη 1939”, το απόσπασμα: “Η διεθνής θέση της Σοβιετικής Ένωσης”, σελ. 368-386.  Ρατζάνι Πάλμε Ντατ: “Φασισμός και Κοινωνική Επανάσταση”.  Ιβάν Μαΐσκι: “Ποιος βοήθησε τον Χίτλερ’;”  Θ. Παπαρήγα: “Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος-Σκέψεις για μερικές πλευρές του”.  18ο Συνέδριο του ΚΚΕ (απόφαση για το σοσιαλισμό), το κεφάλαιο: “Η στρατηγική του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος και οι εξελίξεις σε αυτό”, σελ. 72-81.  Ι. Β. Στάλιν: ‘Απαντα, τ. 15 (ολόκληρος ο τόμος αφορά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου) και τ. 13, σελ. 339-355 (ιδιαίτερα σελ. 346-347 “για την ενδεχόμενη επαναστατική κατάσταση στις καπιταλιστικές χώρες”).

“Ο δρομάκος με την πιπεριά”, (Δημήτρη Ραβάνη-Ρεντή, Σύγχρονη Εποχή) Ένα μυθιστόρημα που αντανακλά την ηρωική αντίσταση του λαού μας, κάτω από την καθοδήγηση του ΚΚΕ, του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, αλλά και τις 33 μέρες σκληρής ταξικής σύγκρουσης στην Αθήνα το Δεκέμβρη του 1944. Όλα αυτά μάσα από τη ζωή και τη δράση απλών καθημερινών ανθρώπων της οδού Ωραίας, μιας συνοικίας της Αθήνας.

“Τα επικαιρικά” (Γιάννης Ρίτσος, εκδόσεις Κέδρος) Σε αυτό τον τόμο βρίσκονται οι “Γειτονιές του κόσμου”, που έγραψε ο Γ. Ρίτσος εξόριστος στη Μακρόνησο και στον Άη Στράτη, “Το υστερόγραφο της δόξας”, αφιερωμένο στον πρωτοκαπετάνιο του ΕΛΑΣ Άρη Βελουχιώτη και πολλά άλλα. Όπως σημειώνει ο ποιητής: «Τα επικαιρικά είναι η άμεση ανταπόκριση στο γεγονός, ο ύμνος των ηρώων ή τα ημερολογιακά σημειώματα εξορίας. Η εν θερμώ καταγραφή του αγώνα, το χρονικό μέρα με τη μέρα, με μόνη εξαίρεση τις Γειτονιές του κόσμου, που εκτείνονται σε μια μεγάλη χρονική περίοδο, ανασυνθέτοντας ολόκληρη τη δεκαετία…». Για τις μεγαλύτερες τάξεις του Δημοτικού και τις μικρότερες τάξεις του Γυμνασίου:

“Τα παιδιά της Αθήνας” (Δημήτρης Ραβάνης-Ρεντής, Σύγχρονη Εποχή) Οι ιστορίες του Φώτη, του Μιχάλη, της Ρηνούλας και άλλων παιδιών, όλα μέλη των Αετόπουλων Θυμαρακίων. Μέσα από τη δράση τους διδάσκονται τις αξίες της αλληλεγγύης, της αγωνιστικότητας, της πειθαρχίας. Ωριμάζουν και προετοιμάζονται για ένα μέλλον λεύτερο και χωρίς εκμετάλλευση. Και όπως σημειώνει ο συγγραφέας στον επίλογο του βιβλίου «Κάθε συγγραφέας ξέρει πως, στο τέλος του βιβλίου του πρέπει να γράψει ΕΠΙΛΟΓΟΣ. Εγώ αντί γι αυτό έβαλα εκείνο το 12 ακριβώς. Γιατί… η ιστορία δεν έχει επίλογο… Ή όχι είχε έναν επίλογο που δεν ταίριαζε καθόλου με τον αγώνα των παιδιών και των γονιών τους». Και καταλήγει «Παρακαλώ, γράφτε εσείς, αναγνώστες και φίλοι μου, τον επίλογο! Κι εγώ μαζί σας».


Αφιέρωμα | Οδηγητής ϐ Μάης 2015

23

Διδασκόμαστε - Εμπνεόμαστε

Συνεχίζουμε!

Τ

α μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ με θάρρος υπερασπιζόμαστε την ιστορική αλήθεια, κόντρα στο ψέμα και τη σαπίλα που πλασάρει το σύστημα. Αυτό θα επιδιώξουμε να κάνουμε και μέσα από εκατοντάδες εκδηλώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ που θα πραγματοποιηθούν το επόμενο διάστημα σε όλη την Ελλάδα με αφορμή τη συμπλήρωση των 70 χρόνων από τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και τη μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των

Λαών! Προβάλλουμε την ηρωική πάλη των λαών και του κομμουνιστικού κινήματος, καθώς και τα συμπεράσματα από την πάλη των επαναστατικών κινημάτων. Προετοιμαζόμαστε για την επόμενη "έφοδο στον ουρανό", τη σοσιαλιστική επανάσταση. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος "προσφέρεται" για εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων για τα σύγχρονα καθήκοντα του κομμουνιστικού κινήματος.

«Ο πόλεμος γεννιέται από την ειρήνη τους, καθώς ο γιος από τη μάνα»

Πορευόμαστε με έναν και μόνο σκοπό: Να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις των καιρών, να οικοδομήσουμε τη μεγάλη λαϊκή αντικαπιταλιστική συμμαχία που θα βάλει τέλος στη βαρβαρότητα του καπιταλισμού, στους πολέμους, στις κρίσεις, στην εκμετάλλευση, στη φτώχεια, στην ανεργία, στην καταπίεση

Μπέρτολτ Μπρεχτ Σήμερα τα τύμπανα του πολέμου ακούγονται ξανά. Ήδη σε μία σειρά περιοχές του πλανήτη διεξάγεται πόλεμος. Στην Ουκρανία, στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική σήμερα σφάζουν λαούς για τα κέρδη των λίγων, ενώ συνολικά οι μεγάλες αντιθέσεις, για τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και τους δρόμους μεταφοράς τους, ανάμεσα σε μεγάλα καπιταλιστικά κράτη, μονοπώλια οξύνονται με ορατό τον κίνδυνο ενός πιο γενικευμένου πολέμου. Για τα κέρδη τους δε θα διστάσουν να βουτήξουν ξανά τους λαούς στο αίμα. Οι ίδιοι που μας στερούν τη ζωή με σύγχρονα δικαιώματα, που τσακίζουν εμάς και τις οικογένειές μας, είναι αυτοί που θέλουν αύριο να μας κάνουν κρέας στα κανόνια του ιμπεριαλιστικού πολέμου. Η νεολαία, ο λαός μας, αλλά και οι λαοί των γειτονικών περιοχών δεν έχουν κανένα συμφέρον να χύσουν το αίμα τους για τα συμφέροντα των εκμεταλλευτών. Αντίθετα, έχουν συμφέρον να πολεμήσουν για τα δικά τους

συμφέροντα, που δε συναντιούνται πουθενά με αυτά των εκμεταλλευτών τους, ντόπιων ή ξένων, ούτε σε συνθήκες πολέμου.

Σε αυτούς τους μεγάλους ανταγωνισμούς η αστική τάξη της Ελλάδας συμμετέχει θέλοντας να αναβαθμίσει τη θέση της, να αρπάξει μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα των κερδών. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, εκφράζοντας αυτές τις επιδιώξεις, παίρνει μέρος σε αυτούς τους σχεδιασμούς. Σ’ αυτούς τους ανταγωνισμούς μπλέκει και το λαό μας κι αυτό εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους. Δίνει διαβεβαιώσεις γι’ αυτό στις ΗΠΑ, στο ΝΑΤΟ, στην ΕΕ. Όπως αναφέρεται και στη Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 70 χρόνια από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Ιμπεριαλιστικού Πολέμου: «Η πάλη για την υπεράσπιση των συνόρων, των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, από τη σκοπιά της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, είναι αναπόσπαστη από την πάλη για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου. Σε περίπτωση ιμπεριαλιστικής πολεμικής εμπλοκής της Ελλάδας, είτε σε αμυντικό είτε σε επιθετικό πόλεμο, το Κόμμα θα ηγηθεί της αυτοτελούς οργά-

νωσης της εργατικής - λαϊκής πάλης με όλες τις μορφές, ώστε να οδηγήσει σε ολοκληρωτική ήττα της αστικής τάξης, εγχώριας και ξένης ως εισβολέα, έμπρακτα να συνδεθεί με την κατάκτηση της εξουσίας».

Προχωράμε με αισιοδοξία και αποφασιστικότητα! Ο αρνητικός συσχετισμός δυνάμεων σήμερα δε μας τρομάζει. Και την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κάποιοι έλεγαν ότι «οι ναζί είναι ανίκητοι», ότι «δεν έχει αξία να τα βάλεις μαζί τους». Τους διέψευσαν όμως οι λαοί που με επικεφαλής την ΕΣΣΔ και τους κομμουνιστές μπροστάρηδες σε κάθε χώρα έγραψαν όλη την εποποιία της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών.

Είμαστε πεισμένοι ότι ο 21ος αιώνας θα είναι αιώνας νέων εξεγέρσεων και νέων σοσιαλιστικών επαναστάσεων. Η εποχή μας είναι εποχή περάσματος από τον καπιταλισμό, στο σοσιαλισμό. Στην κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, της ζωής με σύγχρονα δικαιώματα στη μόρφωση, τη δουλειά. «Πορευόμαστε με έναν και μόνο σκοπό: Να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις των καιρών, να οικοδομήσουμε τη μεγάλη λαϊκή αντικαπιταλιστική συμμαχία που θα βάλει τέλος στη βαρβαρότητα του καπιταλισμού, στους πολέμους, στις κρίσεις, στην εκμετάλλευση, στη φτώχεια, στην ανεργία, στην καταπίεση» (από τη Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 70 χρόνια από τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Ιμπεριαλιστικού Πολέμου).



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.