Ένθετο αφιέρωμα στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας
# 1036 | ΙΟΥΝΗΣ 2016 | 2 ευρώ
ΜΕ ΑΓΩΝΑ ΚΑΙ ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΠΡΟΧΩΡΑ Η ΙΣΤΟΡΙΑ...
ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ!
2
* Για την αφίσα στο οπισθόφυλλο του “Οδηγητή” Κοινή αφίσα Κομμουνιστικών Νεολαιών της Ευρώπης, με την οποία καλούν τους νέους στις χώρες τους, να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις αλληλεγγύης προς τους πρόσφυγες και μετανάστες, στις 20 Ιούνη (Παγκόσμια Μέρα για τους Πρόσφυγες). Το σύνθημα των εκδηλώσεων, όπως αποφασίστηκε κατά την ετήσια Συνάντηση των Ευρωπαϊκών ΚΝ τον Φλεβάρη, είναι: “Να σταματήσουμε το έγκλημα ΕΕ-ΝΑΤΟ. Καμία συμμετοχή των χωρών μας στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις”. Μάλιστα, θα δημιουργηθεί κοινή ιστοσελίδα Κομμουνιστικών Νεολαιών της Ευρώπης στα αγγλικά που θα προβάλλει αυτή τη δραστηριότητα.
3
19
* Για το εξώφυλλο του ενθέτου του “Οδηγητή” Το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου που δημοσιεύεται στο εξώφυλλο και είναι σε ελεύθερη απόδοση ανήκει στην ποιητική συλλογή «Ασκήσεις», η οποία περιλαμβάνεται στα «Ποιήματα – τόμος Γ΄», εκδόσεις Κέδρος. Η φωτογραφία προέρχεται από το αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ.
33
26
3 42 Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή 24 12 Ιούνη - Παγκόσμια μέρα κατά της παιδικής εργασίας Υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί, 6 Σχόλια υπάρχει ελπίδα... 8 Δε θυσιάζουμε τη ζωή και της ανάγκες μας για 26 26 ΙΟΥΝΗ – ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ την “ανάπτυξή” των κερδών τους ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ 10 Τουρισμός: πάνω στην εργασιακή ζούγκλα “στε- ΖΩΗ ΟΛΟΚΛΗΡΗ, ΟΧΙ ΜΕ ΔΟΣΕΙΣ! ριώνει” η ανάπτυξη των επιχειρηματικών ομίλων του 27 Μια ενδιαφέρουσα εργασία για τις επιδράσεις κλάδου της κάνναβης στη λειτουργία του εγκεφάλου 12 25 Αντιιμπεριαλιστικό Διήμερο της ΚΝΕ, 1-3 29 Σπουδαστές ΙΕΚ Λάρισας Ιούλη, Φλώρινα-Βίτσι
Κομμουνιστική Επιθεώρηση
ο
ο
Κυκλοφορεί το τεύχος 3/2016
Αναλυτικά τα περιεχόμενα του τεύχους:
ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ Λίνας Κροκίδη: Για το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα και τα καθήκοντα των κομμουνιστών Κώστα Μπορμπότη: Η ανασύνθεση του οπορτουνιστικού χώρου με ορίζοντα τη διαμόρφωση του νέου πόλου
ΥΓΕΙΑ - ΠΡΟΝΟΙΑ Αιμίλιου Κακλαμάνου & Χριστίνας Ματσιακά: Ιατρική έρευνα και και-
Στα βήματα των ηρωικών μαχητών του ΔΣΕ, 70 χρόνια μετά...
«Δεν δεχόμαστε να δουλεύουμε τσάμπα»
15 Γνωρίζουμε την ιστορία και τα διδάγματα του
Ερώτηση του ΚΚΕ στη Βουλή για την εκκαθάριση των σπουδαστών των ΙΕΚ από τα μητρώα του ΟΑΕΔ
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ
17 Πεζοπορία στα αντάρτικα μονοπάτια του Παρ- 31 Φοιτητικές και Σπουδαστικές εκλογές Μαΐου 2016
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
τιτάνιου αγώνα του ΔΣΕ
30
νασσού Στα χνάρια των αγωνιστών του λαού μας
Με νέες δυνάμεις για την αγωνιστική ανασυγκρότηση του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος
18 Μαθητικά Φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Αττική
33 «Συνεχίζουμε ασυμβίβαστα στο δρόμο του
Στο επίκεντρο του προβληματισμού των μαθητών ο πόλεμος και η προσφυγιά
νοτομία στον καπιταλισμό
Βασίλη Όψιμου: 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ. Σημείο οπορτουνιστικής στροφής Τμήμα Παιδείας & Έρευνας της ΚΕ του ΚΚΕ: “Ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο σύγχρονης γενικής παιδείας”
ΚΟΜΜΑΤΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ
αγώνα για τη γυναικεία ισοτιμία και τις σύγχρονες ανάγκες μας»
19 16 πολιτικό-πολιτιστικό διήμερο εκδηλώσεων 35 Κεντρική Επιτροπή ΚΚΕ Επίσκεψη-προσκύνηο
της ΚΟΑ για Έλληνες και μετανάστες εργαζόμενους
μα στον Άη Στράτη, 11 Ιούνη 2016
20
37 Τρίκερι
Στον “κόφτη” τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών
22
Τόπος εξορίας αλλά και ασυμβίβαστου αγώνα για το δίκιο
Έκδοση της Μαθητικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ “Τι σχολείο έχουμε ανάγκη σήμερα;”
Ιστορικοί περίπατοι των Οργάνωση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στο εξωτερικό
23 Η ιστορική αλήθεια... “εκτός ύλης”
39 Eurovision 2016
38
Όπλο ιδεολογικής και πολιτικής χειραγώγησης
OΔΗΓΗΤΗΣ: Όργανο του ΚΣ της ΚΝΕ, www.odigitis.gr, e-mail: mail@odigitis.gr Ιδιοκτησία: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕΒΕ, Εκδότρια - Διευθύντρια: Αναστασία Μοσχόβου, Διεύθυνση: Κοτοπούλη 11 και Βερανζέρου, ΤΚ: 104 32, Αθήνα, Κωδικός: 3995, ISSN 1791-3594, Τηλ.: 210 5282.526-528, Fax: 210 5241.526, Συνδρομητές: Σόλωνος 130, ΤΚ:106 81, Τηλ: 210 3320.800 (ετήσιες συνδρομές: εσωτερικού: 22 ευρώ, εξωτερικού: 35 ευρώ).
ΚΝΕ – ΕΔΟΝ: Διοργανώνουν αφιέρωμα στο έργο του Χρ. Λεοντή και του Μ. Τόκα Το ΚΣ της ΚΝΕ και το ΚΣ της ΕΔΟΝ πραγματοποιούν κοινή εκδήλωση - αφιέρωμα στην Αθήνα, για να τιμήσουν το έργο δύο μεγάλων συνθετών, του Χρήστου Λεοντή και του Μάριου Τόκα. Το αφιέρωμα θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 10 Ιούνη στις 19:00, στην Καισαριανή (στο χώρο δίπλα στο θυσιαστήριο). Θα περιλαμβάνει χαιρετισμούς από το Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ Νίκο Αμπατιέλο και τον Γενικό Γραμματέα του ΚΣ της ΕΔΟΝ Χρίστο Χριστόφια, καθώς και καλλιτεχνικό πρόγραμμα με τραγούδια των δύο συνθετών, σε εκτέλεση μουσικών σχημάτων των δύο Οργανώσεων. Με την συγκεκριμένη πρωτοβουλία οι δύο Οργανώσεις επιδιώκουν να φέρουν τους νέους σε επαφή με το πρωτοπόρο καλλιτεχνικό έργο των δύο συνθετών, που μελοποίησαν τα έργα μεγάλων μας ποιητών και που τα τραγούδια τους δέθηκαν με τους αγώνες του εργατικού-λαϊκού κινήματος της Ελλάδας και της Κύπρου. Αντίστοιχη πολιτιστική εκδήλωση είχε πραγματοποιηθεί το 2009 στην Αθήνα, αφιερωμένη στους ποιητές Κώστα Βάρναλη και Θοδόση Πιερίδη.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
42
o
3
Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή Αγώνας, Γνώση, Τόλμη, Αντοχή! «Να προχωράς και εσύ καθώς προβαίνει μπρός η Ιστορία!» Ν. Χικμέτ
Μ
ε αυτό το σύνθημα ξεκινά και φέτος το ταξίδι του σε όλη την Ελλάδα, καταλήγοντας με το στήσιμο της μεγάλης κόκκινης πολιτείας στην Αθήνα στις 22, 23 και 24 Σεπτέμβρη, στο πάρκο Τρίτση, το Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του Οδηγητή. Στα 42 χρόνια της ιστορίας του έχει φέρει εκατοντάδες χιλιάδες νέους σε επαφή με τις αξίες, τα ιδανικά, τις επαναστατικές και πρωτοπόρες ιδέες του ηρωικού ΚΚΕ, καταξιώνοντάς το στη συνείδησή τους σαν το μεγαλύτερο πολιτικό και πολιτιστικό γεγονός.
Απ’ τα ίδια “υλικά” που είναι φτιαγμένο το ΚΚΕ και η ΚΝΕ Η επιτυχία αυτή του Φεστιβάλ οφείλεται στο ότι είναι φτιαγμένο από τα ίδια “υλικά” που είναι φτιαγμένο το ΚΚΕ και η επαναστατική του νεολαία, η ΚΝΕ. Χτίζεται με την αισιοδοξία για ένα μέλλον χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, με εμπιστοσύνη στη δύναμη της εργατικής τάξης, με αγάπη για τους ανθρώπους του μόχθου. Χτίζεται χωρίς σπόνσορες και χορηγούς, με το μεράκι, την ανιδιοτέλεια, την αυτοθυσία, τη συλλογική, σχεδιασμένη δουλειά χιλιάδων μελών και φίλων της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα. Γι’ αυτό και εμπνέει δεκάδες καλλιτέχνες, μουσικούς, χορευτές, ηθοποιούς, που συμβάλλουν κάθε χρόνο με τη συμμετοχή τους. Το Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του “Οδηγητή” συνδύαζε πάντα την προβολή του έργου μεγάλων καλλιτεχνών που στράτευσαν την τέχνη τους στην υπόθεση της απελευθέρωσης της εργατικής τάξης, με την ανάδειξη της νέας και νεανικής δημιουργίας, μπολιάζοντάς την με ριζοσπαστικό περιεχόμενο. Έτσι και φέτος οι εκατοντάδες εκδηλώσεις, συζητήσεις, τα μουσικά και θεατρικά αφιερώματα, οι χορευτικές εκδηλώσεις, στημένες με μεγάλη απαίτηση τόσο στο περιεχόμενο, όσο και στη μορφή τους, θα αποτελέσουν ένα “παράθυρο ανοιχτό στη λιακάδα” κόντρα στην κουλτούρα και τον πολιτισμό της αστικής τάξης, την τέχνη που ψάχνει την έμπνευσή της σε “σκουληκιασμένες ιδέες” .
Αυτήν τη χρονιά με το 42ο Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή καλούμε κάθε νέο που τα όνειρα και οι ελπίδες του δεν χωράνε στον σάπιο κόσμο του καπιταλιστικού συστήματος, να αναλογιστεί τι πρέπει να γίνει σήμερα για να βελτιωθεί πραγματικά η θέση του λαού και της νεολαίας, αν μπορούμε να ελπίζουμε για κάτι καλύτερο μέσα στα πλαίσια του σημερινού συστήματος, ποια είναι πραγματικά η μόνη διέξοδος προς όφελος του λαού. Να αναλογιστεί τι χρειάζεται για να γίνεται ικανότερος να αφουγκράζεται τον παλμό της ιστορίας, να ακολουθεί τον βηματισμό της. Όχι σαν απλός παρατηρητής ή σαν συνοδοιπόρος αλλά με τη ματιά στραμμένη στο πιο όμορφο και πιο μεγάλο καθήκον που μας υπαγορεύει η εποχή μας, το καθήκον της επαναστατικής αλλαγής της κοινωνίας, της πάλης για την ανατροπή του καπιταλισμού, για την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας του σοσιαλισμού – κομμουνισμού. Αυτή είναι η ασίγαστη έγνοια των μελών και των φίλων της ΚΝΕ: πώς θα αποκτούμε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα μας επιτρέπουν να δρούμε κάτω από όλες τις συνθήκες στον αγώνα για την επαναστατική αλλαγή. Η καθημερινή μας προσπάθεια, δηλαδή, για ολόπλευρη ισχυροποίηση της ΚΝΕ, με οικοδόμηση γερών Οργανώσεων παντού, με συμβολή στην ανασύνταξη του κινήματος με νεότερες ηλικίες, στην ενίσχυση της Λαϊκής Συμμαχίας, για το δυνάμωμα της αντικαπιταλιστικής και αντιμονοπωλιακής πάλης, για διαφώτιση και εναντίωση στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, στο δυνάμωμα της πάλης για
Αγώνας, Γνώση, Τόλμη, Αντοχή! Αυτά τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει η επαναστατική νεολαία του ΚΚΕ, για να ανταπεξέλθει στον μεγάλο σκοπό της επαναστατικής αλλαγής της κοινωνίας, είναι τα χαρακτηριστικά που ταιριάζουν σε κάθε παιδί της εργατικής τάξης
τη νέα κοινωνία, τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Για να μπουν ορμητικά οι νέοι στον ταξικό αγώνα, μαζί με το ΚΚΕ και την ΚΝΕ, στο δρόμο της λαϊκής αντεπίθεσης, στον αγώνα για να πάρει η εργατική τάξη την εξουσία.
“Για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη…” Σήμερα ένας νέος έχει περισσότερες αποδείξεις για την ανάγκη ανατροπής της αστικής εξουσίας, για την ανάγκη να γίνει στάχτη το γερασμένο καπιταλιστικό σύστημα. Ένα βάρβαρο εκμεταλλευτικό σύστημα που: γεννά οικονομικές κρίσεις, ιμπεριαλιστικούς πολέμους, καταδικάζει εκατομμύρια ανθρώπους στον δρόμο της προσφυγιάς και του ξεριζωμού. στο στόχαστρο έχει κατακτήσεις που αφορούν στη μόρφωση, στην εργασία των νέων, κάνει πολυτέλεια την ενασχόληση με τον αθλητισμό και τον πολιτισμό. καλλιεργεί την απογοήτευση και τον συμβιβασμό, τα σάπια και κούφια ιδανικά του ατομισμού και της μοιρολατρίας, διαμορφώνει συνθήκες που ωθούν μαζικά τους νέους στη “φυγή” , στην “ελευθερία” σε ψεύτικους κόσμους, καλλιεργεί τη ναρκωκουλτούρα.
οι ιδεολόγοι του, στ’ όνομα της ιστορίας, επιχειρούν το ξαναγράψιμό της, για να συκοφαντήσουν και να αποκρύψουν κάθε προσπάθεια της εργατικής τάξης να απαλλαγεί από τους εκμεταλλευτές της. Από την άλλη μεριά οι νέοι σήμερα έχουν ανάγκη για μεγαλύτερη τεκμηρίωση της πάλης για «την νιότη, την λευτεριά και την ομορφιά του κόσμου», της επαναστατικής προοπτικής, της μόνης ρεαλιστικής φιλολαϊκής προοπτικής, της πολιτικής πρότασης διεξόδου του ΚΚΕ: για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, που την εξουσία θα την έχει η εργατική τάξη, ο εργαζόμενος λαός. με τη συλλογική προσπάθεια, τα χέρια, το μυαλό, τον ιδρώτα και τον κόπο του πλουτίζει κι ομορφαίνει τον κόσμο. οι τεράστιες σύγχρονες δυνατότητες της εργασίας και της παραγωγής, της τεχνικής και της επιστήμης μπορούν με τις νέες κοινωνικές σχέσεις να καλύψουν όλες τις σύγχρονες ανάγκες. Να εξασφαλίσουν το δικαίωμα στην μόνιμη και σταθερή εργασία, το δικαίωμα στη δωρεάν παιδεία, στη δωρεάν υγεία, να εξασφαλίσουν την πρόσβαση στον δωρεάν πολιτισμό και αθλητισμό, το δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο, το δικαίωμα στην αναψυχή και τις διακοπές.
4 Με το κουπόνι ενίσχυσης και το πρόγραμμα του Φεστιβάλ, τον “Ριζοσπάστη” και τον “Οδηγητή” στο χέρι, μαχητικά, με πείσμα και αισιοδοξία, μεταφέρουμε το μήνυμα του Φεστιβάλ: “Αγώνας Γνώση Τόλμη Αντοχή! Να προχωράς και εσύ καθώς προβαίνει μπρός η Ιστορία!” σε κάθε χώρο που ζει, μορφώνεται και εργάζεται η νεολαία
την επαναστατική αλλαγή. Γνώση και μελέτη της ιστορίας και πείρας του επαναστατικού κινήματος στη χώρα μας και διεθνώς. Αυτή η μαχητική γνώση της αλήθειας είναι που μας δίνει δύναμη, που μας γεμίζει με βαθιά πίστη για τον σκοπό που παλεύουμε.
Φεστιβάλ ενταγμένο στον εορτασμό για 100χρονα του ΚΚΕ και τα 50χρονα της ΚΝΕ
Εμπνεόμαστε, διδασκόμαστε, παίρνουμε δύναμη, πίστη, από τις επαναστατικές ιδέες, την επαναστατική δράση του Κόμματός μας σε όλη την 100χρονη πορεία του. Από την Μέσα από το φεστιβάλ της ΚΝΕ και του “Οδηγητή” χιλιάδες νέοι και νέες έρχονται κάθε χρόνο σε επαφή,  Τόλμη ν’ αγωνιζόμαστε γι’ αυτό που ηρωική στάση του Κόμματός μας στα δύσκοσε μία πρώτη-για πολλούς-γνωριμία με την ιστορία του ΚΚΕ και τους εργατικού λαϊκού κινήματος στη “σε κάποιους μοιάζει αδύνατο” . Να λα χρόνια των εξοριών και των φυλακών, τις χώρα μας και διεθνώς. βάζουμε και να παλεύουμε απαιτητιπιο λαμπρές σελίδες του λαϊκού κινήματος κούς και δύσκολους στόχους, και του Κόμματός μας, όπως η τρίΣήμερα ένας σε όλες τις συνθήκες, ακόχρονη εποποιία του ΔΣΕ. με την απογοήτευση και την μοιρολαΓια την νέα εξουσία που προϋποθέτει την μα και αν ο αρνητικός νέος έχει περισσότερες Το 42ο Φεστιβάλ και όλη τρία. Με τα πιο μεγάλα ιδανικά και αξίες, συσχετισμός βαραίνει ενεργή συμμετοχή των ίδιων των εργαζόμεη δραστηριότητά μας γύαποδείξεις για την ανάγκη ρω από αυτό, θα αποτετης συντροφικότητας, της αλληλεγγύης, στη συνείδηση των νων και της νεολαίας στους θεσμούς της, τον της διεκδίκησης, της ανιδιοτέλειας και νέων. Κόντρα στο δικό της έλεγχο με βάση τα γενικά συμφέρολέσουν σταθμό ελέγχου ανατροπής της αστικής της πίστης στις ανεξάντλητες δυνάμεις ρεύμα, με σταθερόντα των νέων και των εργαζομένων. Για την των υψηλών στόχων που της εργατικής τάξης. τητα, με πίστη στον εξουσίας, για την ανάγκη να έχουμε θέσει στην πορεία κοινωνία που η παραγωγή και η οικονομία θα σκοπό μας, σπάζο- γίνει στάχτη το γερασμένο των 100χρονων του ΚΚΕ. σχεδιάζεται κεντρικά, πανεθνικά, με επιστη Γνώση των πραγματικών τεράστιων ντας τον συμβιβασμό μονικότητα, με στόχο την κάλυψη των ολοέΣτόχοι για βαθύτερη αφοδυνατοτήτων που υπάρχουν σήμερα και την μοιρολατρία. καπιταλιστικό σύστημα μοίωση του Προγράμματος να διευρυνόμενων λαϊκών αναγκών. Για την στην κοινωνία, των επιτευγμάτων της Να παλεύουμε μαχητικά εξουσία της εργατικής τάξης και των συμμάτου ΚΚΕ, για αφομοίωση των αποεπιστήμης και της τεχνολογίας που για τα δικαιώματά μας, τα δικά χων της που δεν θα έχει δεσμεύσεις και εξαρφάσεων του Κόμματος για την ανασύέχουν δημιουργηθεί από το μυαλό και μας αλλά και όλων των νέων. Να μη τήσεις από το μεγάλο κεφάλαιο, από ιμπερινταξη του εργατικού κινήματος και την συτα χέρια των εργαζομένων. Αλλά και “σηκώνουμε” την αδικία όπου κι αν αλιστικούς οργανισμούς και ενώσεις όπως η γκρότηση της Λαϊκής Συμμαχίας, για βαθύτεγνώση των εμποδίων – των αιτιών που βρισκόμαστε. ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Για την κοινωνία που θα βάρη μελέτη της ιστορίας του Κόμματος και του δεν του επιτρέπει να τα απολαύσει, που ζει τις βάσεις για ν’ απαλλαχθεί από την φρίδιεθνούς επαναστατικού κινήματος. Στόχοι βρίσκονται στην καρδιά του καπιταλι Αντοχή στις δυσκολίες, στα διλήμματα κη του ιμπεριαλιστικού πολέμου. Για την κοιγια ανανέωση των δεσμών μας και δημιουρστικού συστήματος. Πρωτοπόρα μαχηκαι στους μηχανισμούς του συστήματος. νωνία της πραγματικής ελευθερίας, της ζωής γία νέων με χιλιάδες παιδιά των εργατικών τική στάση στην κατάκτηση της γνώσης Αντοχή να μην παρασυρόμαστε από την με σύγχρονα δικαιώματα για τον εργαζόμενο λαϊκών στρωμάτων, για οικοδόμηση μαζικών του δρόμου που απαιτείται για την αναρουτίνα, τη συνήθεια, το συμβιβασμό. και τη νεολαία. και γερών οργανώσεων της ΚΝΕ με ικανότητα τροπή του κόσμου των εκμεταλλευτών. Να ετοιμαζόμαστε ολόπλευρα ιδεολογιπαρέμβασης, κινητοποίησης, ιδεολογικής και Ικανότητα να μελετάμε, να βγάζουμε κά, πολιτικά, οργανωτικά για να ανταπολιτικής διαπάλης, διαπαιδαγώγησης. συμπεράσματα, να κερδίζουμε εμπειρία πεξέλθουμε σε όλες τις συνθήκες της Αγώνας, Γνώση, Τόλμη, Αντοχή! Ιδιαίτερος σταθμός στην πορεία εοραπό την πορεία μας, τον αγώνα μας για ταξικής πάλης. Από αυτόν τον μεγάλο κοινωνικό σκοπό τασμού των 100χρονων του ΚΚΕ και των καθορίζονται ο χαρακτήρας και οι επιδιώ50χρονων της ΚΝΕ είναι η συμπλήρωση ξεις της ΚΝΕ, της νεολαίας του επαναστατιφέτος 70 χρόνων από την ίδρυση του Δηκού κόμματος στη χώρα μας, του ηρωικού μοκρατικού Στρατού Ελλάδας, που έγινε ΚΚΕ. Από αυτά τα μεγάλα ιδανικά καθορίζοστις 28 Οκτώβρη 1946. Ο τρίχρονος αγώνας νται ο τρόπος λειτουργίας, όλη μας η δράτου ΔΣΕ είναι η κορυφαία στιγμή της ταξικής ση, από την πιο μικρή καθημερινή μέχρι πάλης στη χώρα μας κατά τον 20ο αιώνα. Είτην πιο μεγάλη. ναι η περίοδος που η αστική κρατική εξουσία Τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει η στην Ελλάδα γνώρισε τον μεγαλύτερο κίνδυνο επαναστατική νεολαία του ΚΚΕ, για να ανταγια την ίδια την ύπαρξή της. πεξέλθει στον μεγάλο σκοπό της επαναστατιΤα συμπεράσματα από αυτόν τον τιτάκής αλλαγής της κοινωνίας, είναι τα χαρακτηνιο αγώνα που πρωτοστάτησε το Κόμμα μας ριστικά που ταιριάζουν σε κάθε παιδί της ερμπορούν σήμερα να εμπνεύσουν, επιβεβαιώγατικής τάξης. νουν την επαναστατική στρατηγική του ΚΚΕ. Η καλύτερη τιμή στον αγώνα του ΔΣΕ, εί Αγώνας για να ενώσουμε τις αγωνίες, τις ναι σήμερα η μελέτη της ιστορίας του, χωπροσδοκίες μας από την ζωή με τις επαρίς ωραιοποιήσεις και χωρίς μηδενισμούς, ναστατικές, τις πιο πρωτοπόρες ιδέες για με στόχο να ισχυροποιείται η σύγχρονη πάτην κοινωνία που θα πάρουν εκδίκηση λη για την επαναστατική ανατροπή του κατα όνειρά μας. Αγώνας σε κάθε σχολείο πιταλισμού. και σχολή, σε κάθε χώρο δουλειάς και Στον αγώνα του ΔΣΕ είναι αφιερωμένο το γειτονιά για τις σύγχρονες ανάγκες μας. φετινό 25ο Αντιιμπεριαλιστικό Διήμερο και Με την οργάνωση κοινής συλλογικής θα πραγματοποιηθεί 1-3 Ιούλη στο Βίτσι, στη Κάθε χρόνο στο φεστιβάλ μας οι αθλητικές εκδηλώσεις έχουν ξεχωριστή θέση. δράσης και διεκδίκησης, για να σπάσουΦλώρινα.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
Το πάρκο Τρίτση είναι λαϊκή περιουσία!
Το 42ο Φεστιβάλ αγωνιστική απάντηση της νεολαίας Το 42ο Φεστιβάλ μπορεί και πρέπει να είναι μια μεγάλη απάντηση των παιδιών της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων στην επίθεση που δέχονται τα δικαιώματα, τα όνειρα και το μέλλον τους, από την πολιτική της κυβέρνησης, της ΕΕ, του ΔΝΤ, της αστικής τάξης. Νέοι από όλα τα σχολεία, τις σχολές κατάρτισης, νέοι εργαζόμενοι, φοιτητές χρειάζεται να δώσουν ένα μήνυμα ότι δεν συμβιβαζόμαστε στη ζωή με μισθούς πείνας, με ελαστικές σχέσεις εργασίας, με απλήρωτη δουλειά, με ανακύκλωση από την ανεργία στην υποαπασχόληση, με ακόμα μεγαλύτερους φραγμούς στις σπουδές, χωρίς δικαιώματα, που κατακτήθηκαν με αγώνες και σήμερα τα παίρνουν πίσω. Ένα μήνυμα ότι αυτή η ζωή, αυτό το μέλλον δεν είναι μονόδρομος, ότι δεν αρκούμαστε στο να μένουμε αμέτοχοι και μόνη μας επιλογή να είναι ο πιο “ικανός” εφαρμοστής της αντιλαϊκής πολιτικής σε κάθε φάση. Σήμερα κάθε νέος έχει εμπειρία για το πού οδήγησαν αστικές κυβερνήσεις, που κινούνται εντός των τειχών του συστήματος. Η περίφημη “διαπραγμάτευση” που έκανε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ–ΑΝΕΛ με την ΕΕ και το ΔΝΤ, το κλείσιμο της “αξιολόγησης” - συμφωνίας με τους θεσμούς, δεν αφορά τη βελτίωση της θέσης του λαού, αλλά τον τρόπο στήριξης των καπιταλιστών, ώστε αυτοί, πάνω στα αποκαΐδια των εργατικών-λαϊκών δικαιωμάτων, να ανακάμψουν και να επιστρέψουν σε ρυθμούς κερδοφορίας. Γι’ αυτό και η προπαγάνδα με το “Success Story” αλά ΣΥΡΙΖΑ, ότι «τα δύσκολα τελείωσαν», ότι η πολιτική της κυβέρνησης μπορεί να οδηγήσει σε «μικρά – σταθερά φιλολαϊκά βήματα» είναι μια απάτη, μια προσπάθεια χειραγώγησης της νεολαίας και του λαού. Γιατί η νεολαία σήμερα έχει περισσότερες αποδείξεις ότι η “περίφημη” ανάπτυξη απαιτεί τσάκισμα των εργατικών-λαϊκών δικαιωμάτων. Είναι το ίδιο καλοπαιγμένο έργο που είδαμε τα προηγούμενα χρόνια από τις κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που τα προηγούμενα χρόνια ψήφισαν μέτρα που τσάκισαν εργατικά λαϊκά δικαιώματα. Οι νέοι των φτωχών λαϊκών στρωμάτων δεν
5
Το Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του Οδηγητή έχει καθιερωθεί σαν θεσμός στους νέους και τις νέες, που συμμετέχουν κατά χιλιάδες στις εκδηλώσεις του.
πρέπει να εναποθέσουν τις ελπίδες τους στο παιχνίδι που παίζεται για την αναμόρφωση του αστικού πολιτικού σκηνικού. Να μην δείξουν καμία εμπιστοσύνη σε κόμματα που οι θέσεις τους είναι κομμένες και ραμμένες για τα συμφέροντα των βιομηχάνων, των εφοπλιστών, των τραπεζιτών, που αφήνουν στο απυρόβλητο τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης, την ΕΕ και θεωρούν “ιερή” τη συμμετοχή της χώρας σε ιμπεριαλιστικούς σχηματισμούς όπως το ΝΑΤΟ. Να απομονώσουν τη φασιστική, εθνικιστική, εγκληματική Χρυσή Αυγή, που είναι ό,τι πιο σάπιο, πιο αντιδραστικό γεννά το σύστημα της εκμετάλλευσης. Οι θέσεις της Χρυσής Αυγής είναι θέσεις υπεράσπισης των συμφερόντων της ολιγαρχίας του πλούτου, γι’ αυτό και είναι εχθρικές για τους νέους και τις νέες των φτωχών λαϊκών οικογενειών.
Όλοι στη μάχη για την επιτυχία του Φεστιβάλ Με το κουπόνι ενίσχυσης και το πρόγραμμα του Φεστιβάλ, τον Ριζοσπάστη και τον
Οδηγητή στο χέρι, μαχητικά, με πείσμα και αισιοδοξία, οργώνουμε τους εργασιακούς χώρους, τις γειτονιές, τα σχολεία και τις σχολές, τα στέκια της νεολαίας μεταφέροντας το μήνυμα του Φεστιβάλ: “Αγώνας-Γνώση-Τόλμη-Αντοχή! Να προχωράς και εσύ καθώς προβαίνει μπρός η Ιστορία!”. Για άλλη μια χρονιά να πλημμυρίσουν με νέους από την εργατική τάξη, οι εκδηλώσεις του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή. Να επισκεφτούν τις δεκάδες προφεστιβαλικές και φεστιβαλικές εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα χιλιάδες νέοι. Να αντλήσουν γνώση, επαναστατική εμπειρία και αισιοδοξία, να κάνουν το βήμα να συναντηθούν με το ΚΚΕ, να γνωρίσουν την επαναστατική του πολιτική, να κάνουν το βήμα να ενταχθούν στην οργανωμένη πάλη μέσα από τις γραμμές της ΚΝΕ. Λουκάς Αναστασόπουλος μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ
Το πάρκο Τρίτση, που από το 2010 πραγματοποιείται το Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του “Οδηγητή”, που είναι ένας από τους τελευταίους χώρους πρασίνου που έχει μείνει ζωντανός στη Δυτική Αθήνα, έχει αφεθεί στην τύχη του με ευθύνη των μέχρι τώρα κυβερνήσεων που στοχεύουν στην υποβάθμιση του, για να διευκολυνθεί η εμπορευματοποίησή του και η παράδοσή του ως ώριμο φρούτο σε ιδιώτες. Το πάρκο πρέπει να είναι χώρος πρασίνου, αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού με ελεύθερη και δωρεάν χρήση. Πρέπει να πληρωθούν εδώ και τώρα οι εργαζόμενοι του πάρκου και να διασφαλισθεί η απρόσκοπτη μισθοδοσία τους. Να υπάρξει επαρκής, πλήρης και αποκλειστική χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό καθώς και έκτακτη χρηματοδότηση για την κάλυψη των άμεσων αναγκών. Να γίνει πρόσληψη επαρκούς μόνιμου προσωπικού με πλήρη εργασιακά δικαιώματα, ώστε να εξασφαλίζεται η λειτουργία, η συντήρηση και η φύλαξη του χώρου και να υπάρχει ολοκληρωμένο σχέδιο πυροπροστασίας.
Το ταξίδι του Φεστιβάλ ξεκινάει! Σε αυτό το φύλλο του “Οδηγητή” δημοσιεύουμε τις ημερομηνίες από 6 κεντρικά Φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθούν σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο... Στο φύλλο του Ιούλη θα δημοσιευτούν όλες οι ημερομηνίες των κεντρικών εκδηλώσεων του 42ου Φεστιβάλ καθώς και ανταποκρίσεις από τις πρώτες προφεστιβαλικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται αυτό το μήνα στην Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα!
Αθήνα 22, 23 και 24 Σεπτέμβρη, πάρκο Τρίτση
Θεσσαλονίκη 15-16-17 Σεπτέμβρη, πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά
Πάτρα 16-17 Σεπτέμβρη
Ηράκλειο 16-17 Σεπτέμβρη
Λάρισα 16-17 Σεπτέμβρη
ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ 8-9-10 Ιουλίου στο Κρέφελντ της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας στη Γερμανία
6 Η ψήφος στα 17 και η υποκρισία της αστικής δημοκρατίας
Ευτυχώς υπάρχουν και ανεπτυγμένες χώρες
Όπως ακούγεται, στον επερχόμενο εκλογικό νόμο που θα φέρει η κυβέρνηση, πρόκειται να συμπεριληφθεί διάταξη σύμφωνα με την οποία θα αποκτά κανείς δικαίωμα ψήφου στα 17 του χρόνια, από 18 που είναι σήμερα. Καταρχήν πρόκειται για μια φυσιολογική διάταξη, καθώς οι 17άρηδες σήμερα ζουν από πρώτο χέρι τις συνέπειες της ακολουθούμενης πολιτικής και είναι εύλογο να έχουν γνώμη και ψήφο. Από την άλλη δεν μπορούμε να μην σχολιάσουμε την υποκρισία της κυβέρνησης (που είναι και υποκρισία της ίδιας της αστικής δημοκρατίας), που κόπτεται δήθεν για τα δικαιώματα των 17άρηδων, την στιγμή που τους έχει στερήσει, όπως και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, το δικαίωμα στην δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση, ενώ πολλούς από αυτούς τους έχει καταδικάσει από νωρίς στην υπερεκμετάλλευση και την τζάμπα δουλειά μέσω της “μαθητείας”…
Πολλοί πιστεύουν ότι τα προβλήματα που ζουν δεν οφείλονται στο ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, αλλά στο ότι η Ελλάδα είναι υποανάπτυκτη, ανοργάνωτη, εξαρτημένη και ό,τι άλλο φανταστεί ο καθένας. Για να δούμε, όμως, πώς ζει η εργατική τάξη στην πιο ανεπτυγμένη καπιταλιστική χώρα του πλανήτη, στις ΗΠΑ: Όπως καταγγέλλει η ΜΚΟ Oxfam America, κάθε χρόνο στα μονοπώλια επεξεργασίας πτηνοτροφικών προϊόντων χιλιάδες εργάτες και εργάτριες υφίστανται σοβαρούς ακρωτηριασμούς και άλλα εργατικά ατυχήματα, σοβαρές ασθένειες ή επιπλοκές στην υγεία τους, καθώς στερούνται ακόμη και το δικαίωμα να κάνουν τη φυσική τους ανάγκη και να πάνε τουαλέτα όποτε το χρειάζονται, προκειμένου να μην διακόψουν ή καθυστερήσουν τη γραμμή παραγωγής! Αρκετοί από αυτούς αναγκάζονται να φορούν πάνες ενηλίκων για να μη δεχτούν την αυστηρή επίπληξη του επόπτη εργασίας ή ακόμη και μείωση του ωρομισθίου τους ή απόλυση. Στην έκθεση γίνεται αναφορά στις τέσσερις μεγαλύτερες εταιρείες που ελέγχουν το 60% του κλάδου στις ΗΠΑ, τροφοδοτώντας με προϊόντα πάνω από 30 εταιρείες και αποκομίζοντας κέρδη περίπου 33 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Έτσι βγαίνουν τα κέρδη παντού στον κόσμο. Από τον ιδρώτα και το αίμα των εργατών.
ΥΓ: Αλήθεια, αν ψηφιστεί η συγκεκριμένη διάταξη, θα συνεχίσουν οι ΣΥΡΙΖΑίοι καθηγητάδες και διευθυντάδες να ζητάνε από τα μέλη της ΚΝΕ που δίνουν ανακοινώσεις σε μαθητές στα σχολεία να μην... ανακατεύουν τους μαθητές με την πολιτική;
Γιορτή νεολαίας (και καλά) με τις πλάτες ποιανού; Μέσα στο Μάη η Χρυσή Αυγή πραγματοποίησε στην Αθήνα “γιορτή νεολαίας”. Σε μία προκλητική ενέργεια ο Δήμος Αθηναίων μάλιστα της παραχώρησε και χώρο, το άλσος Χωροφυλακής λες και δεν ξέρει ότι η Χρυσή Αυγή διώκεται για εγκληματικές ενέργειες… Τέτοιες αποφάσεις, όπως αυτή του Δήμου, ουσιαστικά νομιμοποιούν και τη δράση της ναζιστικής – εγκληματικής Χρυσής Αυγής… Η “γιορτή νεολαίας” τελικά έγινε και προφανώς πάτωσε. Νέους δεν είχε, νέες δεν είχε, κόσμο – γενικά – δεν είχε εκτός από μερικές δεκάδες γεροντοφασίστες. Μάθαμε επίσης ότι στη “γιορτή νεολαίας” ένα συγκρότημα έπαιξε εθνικιστικό ροκ (!) με στίχους από κάτι ξεπεσμένα εθνικιστικά εμβατήρια όπως «Έχω μια αδερφή, κουκλίτσα αληθινή, τη λένε Βόρειο Ήπειρο, την αγαπώ πολύ»… Κάθε άλλο σχόλιο είναι περιττό…
Χτυπάνε τα ρετιρέ! Τα πράγματα στη θέση τους σχετικά με το ποιος και γιατί φορολογείται έβαλε με τη γνωστή πλέον δήλωσή της η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αφροδίτη Θεοπεφτάτου. Συγκεκριμένα είπε πως: «Επειδή δύσκολα συμβαίνει και να πίνεις πολύ και να καπνίζεις πολύ και να πηγαίνεις να πίνεις πολλούς καφέδες, δηλαδή πρέπει να συμπίπτουν πάρα πολλά πράγματα για να επιβαρυνθεί σοβαρά ένα νοικοκυριό, γι’ αυτό μοιράστηκε». Τόσο απλά. Και κάποιοι βρήκαν πάλι την ευκαιρία να κάνουν πικρόχολα σχόλια. Μα τι δεν καταλαβαίνουν; Αλήθεια, ξέρει κανείς κάποιο νοικοκυριό στο οποίο να υπάρχουν ΚΑΙ άνθρωποι που πίνουν καφέ (αν είναι δυνατόν...) ΚΑΙ άνθρωποι που πίνουν αλκοόλ (έλα Παναγία μου...) ΚΑΙ άνθρωποι που καπνίζουν (τα Σόδομα και τα Γόμορρα!); Και αν υπάρχουν 5-6 νοικοκυριά σε όλη την Ελλάδα που συμβαίνουν όλα αυτά, αυτά είναι σίγουρα εκτροφεία εγκληματιών, ενώ κάνει μπαμ ότι πρόκειται και για ρετιρέ, αφού έχουν τόσο πολυτελείς συνήθειες. Γι’ αυτό και πρέπει να φορολογηθούν αλύπητα!
Καραμπινάτος καπιταλιστής ο Μιχαλολιάκος Μέσα στο μήνα δημοσιεύθηκαν τα πόθεν έσχες των πολιτικών αρχηγών για το έτος 2012. Τι αποδείχτηκε από αυτά; Ο Νίκος Μιχαλολιάκος, αρχηγός της ναζιστικής- εγκληματικής Χρυσής Αυγής είναι ο πιο πλούσιος αρχηγός πολιτικού κόμματος. Συγκεκριμένα ο και καλά “αγωνίζομαι για αξίες και ιδανικά, και όχι για πλούτη” αρχηγός φαίνεται ότι δεν έχει και τόσο πρόβλημα με τα πλούτη, αφού μαζί με την επίσης χρυσαυγίτισσα γυναίκα του καταγράφουν για το 2012: - Εισοδήματα συνολικού ύψους 271.050 ευρώ - 10 εγγραφές ακινήτων - Καταθέσεις ύψους 183.372 ευρώ - Συμμετοχή σε δύο επιχειρήσεις Τι επιβεβαιώνουν τα παραπάνω; Ο κατά τ’ άλλα αντισυστημικός είναι καραμπινάτος καπιταλιστής. Πάντα άλλωστε πίσω από την “αντιπλουτοκρατική” φρασεολογία του φασισμού κρύβονταν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, που τον στήριζαν και τον ενίσχυαν! Αυτό επιβεβαιώνει και το παράδειγμα της ναζιστικής εγκληματικής Χρυσής Αυγής. Από εκεί πηγάζει και το μίσος τους για το ΚΚΕ και την ΚΝΕ, για την εργατική τάξη και τους αγώνες της. Και μην ξεχνάμε ότι οι χρυσαυγίτες με τον καπιταλιστή αρχηγό τους είναι αυτοί που τολμούν να αναπαράγουν βρωμιές για το ΚΚΕ…
Το παράδειγμα της Βενεζουέλας... Πολλή συζήτηση γίνεται το τελευταίο διάστημα για τη Βενεζουέλα... «Η χώρα, που διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο, βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης» διαβάζουμε σχεδόν καθημερινά σε πλήθος δημοσιευμάτων, μαζί με αναφορές περί τεράστιας κρίσης και χάους, εκκλήσεις «να μη γίνουμε Βενεζουέλα» κ.ά.. Αφορμή, η κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης για να αντιμετωπιστεί η άσχημη οικονομική κατάσταση, απόρροια της καπιταλιστικής κρίσης, της πτώσης της τιμής του πετρελαίου, του βασικού εξαγωγικού προϊόντος (96% του προϋπολογισμού της Βενεζουέλας βασίζεται στα έσοδα από το πετρέλαιο!), αλλά και της δυνατότητας των ντόπιων καπιταλιστών που ελέγχουν τη διατροφική αλυσίδα, να δημιουργούν τεράστιες ελλείψεις σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Τι επιβεβαιώνουν οι εξελίξεις στη Βενεζουέλα; Αυτό που από την αρχή της κρίσης τόνιζε το ΚΚΕ: Στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος δε γίνεται με κάποιες μεταρρυθμίσεις να υπάρξει φιλολαϊκή διέξοδος ακόμα και αν μία κυβέρνηση έχεις τις καλύτερες των προθέσεων. Ακόμα και τα “καλύτερα” προγράμματα αντιμετώπισης της φτώχειας, ακόμα και τις “καλύτερες” συμφωνίες με τις εταιρείες πετρελαίου να κάνεις, η πραγματικότητα δεν αλλάζει! Όσο κυριαρχούν οι εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής, η καπιταλιστική ιδιοκτησία, ο λαός και η νεολαία θα μοιράζονται την ανεργία και τη φτώχεια.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
7
Οι “καθαρές επιδράσεις” των ΕΑΑΚ/ΑΡΕΝ/ΑΡΔΙΝ… Διαβάζουμε μία μέρα μετά τις φοιτητικές εκλογές στην “Εφημερίδα των Συντακτών” το σχετικό ρεπορτάζ: «Η σύμπραξη ΕΑΑΚ-ΑΡΕΝ-ΑΡΔΙΝ ήταν αυτή που έδωσε πιο καθαρές επιδράσεις στο φοιτητικό εκλογικό σώμα». Όντως έδωσε καθαρές επιδράσεις, αλλά όχι αυτές που θέλει να παρουσιάσει η “ΕφΣυν”. Οι δυνάμεις αυτές, που αλλού κατέβηκαν μαζί και αλλού χώρια (άλλου αντάλλαζαν και μερικές ψιλές, έτσι για την “ενότητα”), στις φοιτητικές σπουδαστικές εκλογές σημείωσαν πτώση σε ψήφους που προσεγγίζει τις 4.000, περίπου 3,75%. Οι “καθαρές επιδράσεις” που είχαν δώσει αυτές οι δυνάμεις όλο το προηγούμενο διάστημα – και όχι μόνο στους φοιτητές - ήταν ότι πρόκειται για συνοδοιπόρους του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός ήταν και ο ρόλος τους μέχρι να αρχίσουν να παριστάνουν τους προδομένους από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ… Αυτή τη ρετσινιά κουβαλάνε και αυτό χρεώθηκαν - και σωστά - στις φοιτητικές εκλογές… Η γραμμή των ΕΑΑΚ/ΑΡΕΝ/ΑΝΤΑΡΣΥΑ ήταν αυτή που έστειλε χιλιάδες νέους στην απογοήτευση και στη μοιρολατρία, καθώς τους καλλιέργησαν ψεύτικες ελπίδες που διαψεύστηκαν πολύ γρήγορα… Εκεί οδηγεί και η γραμμή που τώρα αναμασάνε με νέο περιτύλιγμα, συσκοτίζοντας τον πραγματικό αντίπαλο και σπέρνοντας ξανά αυταπάτες...
Ο Κυρίτσης και οι “έχοντες” Σε... κεντρικό πρόσωπο της (αποπροσανατολιστικής) πολιτικής αντιπαράθεσης έχει εξελιχθεί τις τελευταίες μέρες ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Κυρίτσης. Αφορμή οι διαδοχικές τοποθετήσεις του στις οποίες υποστηρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ φορτώνει τα βάρη στους έχοντες, τους οποίους ταύτισε μάλιστα με όσους ψήφισαν ΝΑΙ στο περσινό δημοψήφισμα. Θα μπορούσαμε απλά να του απαντήσουμε ότι και το κόμμα του τελικά αυτό το ΝΑΙ εφάρμοσε. Λέμε, όμως, να παραθέσουμε κάποια πρόσωπα και μηχανισμούς που έδωσαν συγχαρητήρια το τελευταίο διάστημα στην κυβέρνησή του και τον ΣΥΡΙΖΑ για το έργο τους: Β. Σόιμπλε, Α. Μέρκελ, Μπ. Ομπάμα, Γ. Ντάισελμπλουμ, Κρ. Λαγκάρντ, Ζ. Κλ. Γιούνκερ, Φρ. Ολάντ, Π. Μοσκοβισί, ΝΑΤΟ, ΣΕΒ, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Μ. Σάλλας, μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τραπεζίτες Έλληνες και ξένοι κ.λπ., κ.λπ. Είναι προφανές ότι οι “έχοντες” και οι εκπρόσωποί τους δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τον... πόλεμο που δήθεν τους κάνει η κυβέρνηση.
Το μενού της αηδίας... “Βιωματική” βιβλιοπαρουσίαση στη Μακρόνησο οργάνωσε προ ημερών το βιβλιοπωλείο “Free Thinking Zone”, για να βιώσουν οι παρευρισκόμενοι «μια συγκλονιστική εμπειρία ενάντια στη συλλογική λήθη του διχασμού που κάθε Νεοέλληνας πρέπει να ζήσει για να ξέρει» και να πάρουν «μία πικρή γεύση της κατάρας που κουβαλά η φυλή μας», με τη συνδρομή και του καφέ “Αμαρυλλίς” στην Κηφισιά, που πρόσφερε «“προσαρμοσμένο” στις συνθήκες μενού εξορίας». Και η αλήθεια είναι πως δεν ξέρουμε πόσο “συγκλονιστική” ήταν για τους συμμετέχοντες η εμπειρία του γκουρμέ γεύματος - που κάθε άλλο παρά εξορίας ήταν - μετά συζητήσεως για την “κατάρα της φυλής μας”, όπως βαφτίστηκε η βαρβαρότητα του αστικού κράτους τους ενάντια στους κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές, που η δράση τους ήρθε σε σύγκρουση με τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Αλλά ξέρουμε σίγουρα ότι το σάπιο φαΐ της αναθεώρησης της Ιστορίας και της ιστορικής αμνησίας (βλέπε λήθης), που σερβίρουν εδώ και χρόνια κεφάλαιο, ΕΕ και οι κυβερνήσεις τους, ούτε με γκουρμέ σάλτσα δεν κατεβαίνει κάτω...
ΜΙΚΡΕΣ αγγελίες ΣΕ ΑΚΟΥΣΑ Να λες ότι πρέπει να υπάρχει όριο στις μέρες απεργίας σε μια επιχείρηση και η ημερομηνία της απεργίας να συμφωνείται με τον εργοδότη. Μετά είπες στην κυβέρνηση να επιλέξει: «Ή με τον Μαρξ ή με τις επενδύσεις». Μη στενοχωριέσαι Ιβάν. Έχουν επιλέξει οι άνθρωποι: Τις επενδύσεις...
ΣΕ ΕΙΔΑ Να αναρτάς στο Twitter “είδηση” - hoax που έλεγε ότι ένας καρκινοπαθής γιατρεύτηκε μόνος του πίνοντας... λάδι κάνναβης. Άσε μας ρε Καρανίκα, που εκτός από σύμβουλος στρατηγικού σχεδιασμού μας έγινες και ογκολόγος.
ΣΕ ΑΚΟΥΣΑ Να λες ότι οι Έλληνες θα αντέξουν 99 χρόνια... μνημόνιο, αφού άντεξαν 400 χρόνια τουρκοκρατίας. Εσάς, πάντως, κυρία Βαγενά, έτσι όπως πάτε θα σας πάρει ο λαός στο κυνήγι, όπως πήρε τους... Κοτζαμπάσηδες και πολύ πιο σύντομα μάλιστα.
ΥΓ: για τις 538 ψήφους του “Μπλόκου” του ΣΥΡΙΖΑ σε ΑΕΙ-ΤΕΙ κάθε σχόλιο είναι περιττό…
Τα ρομπότ μας παίρνουν τις δουλειές; Πρόσφατα διαβάσαμε ότι η πολυεθνική “Foxconn”, μεγάλος προμηθευτής των “Apple”, “Samsung” καθώς και άλλων πολυεθνικών εταιρειών, ανακοίνωσε ότι αντικατέστησε 60.000 εργάτες με ρομπότ. «Το εργοστάσιο της Foxconn έχει μειώσει τους υπαλλήλους του από τις 110.000 στις 50.000 χάρη στην εισαγωγή των ρομπότ. Έχει καταφέρει να μειώσει τα εργατικά κόστη», δήλωσε σε εφημερίδα ο εκπρόσωπος Τύπου της τοπικής κυβέρνησης. Άραγε, λοιπόν, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και της επιστήμης δρα εις βάρος των εργαζομένων; Σ’ αυτό το σύστημα, με τους καπιταλιστές να κάνουνε κουμάντο στην οικονομία, λειτουργώντας πάντα με κριτήριο την ολοένα και μεγαλύτερη κερδοφορία τους, ναι! Η ίδια, όμως, η ύπαρξη αυτών των επιτευγμάτων, η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας αποδεικνύει ότι ο άνθρωπος μπορεί να σπάσει φράγματα, να ζήσει καλύτερα... Αυτό, όμως, που τελικά συμβαίνει στον καπιταλισμό είναι πως ο,τιδήποτε νέο, η ανάπτυξη της παραγωγής, της επιστήμης, της τεχνολογίας, αντί να αξιοποιείται για την ικανοποίηση των αναγκών μας, αξιοποιείται προς όφελος των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Γι’ αυτό και η απάντηση στο ερώτημα του τίτλου είναι προφανώς, όχι! Τη δουλειά, τα σύγχρονα δικαιώματά μας, μάς τα στερεί αυτό το σύστημα που ζούμε, που στηρίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, φέρνει κέρδη για τους λίγους, ενώ για τους πολλούς σημαίνει εκμετάλλευση, ανεργία, φτώχεια.
Βολική η αντιπαράθεση ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ και για το ΣΥΡΙΖΑ και για τη ΝΔ Παραθέτουμε κάποια αποσπάσματα από τα όσα είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης απευθυνόμενος στον Πρωθυπουργό κατά τη συζήτηση του “πολυνομοσχεδίου” στη Βουλή: «Ο πολιτικός σας σκοπός είναι ξεκάθαρος. Η πληβειοποίηση της μεσαίας τάξης και βέβαια η νοσηρή ικανοποίηση, την οποία προσφέρετε στα φτωχότερα στρώματα, της ακόμα πιο κάτω συμπίεσης των ευπορότερων. Η Κυβέρνηση επενδύει σε ένα ακήρυχτο ταξικό πόλεμο. Η μεγάλη μας διαφορά είναι ότι εμείς πιστεύουμε στις μεταρρυθμίσεις. Δεν γίνατε φιλελεύθερος κ. Τσίπρα επειδή ψηφίσατε κάποιες φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Διότι οι φιλελεύθερες πολιτικές, όπως αυτές που σας παρουσίασα, απαιτούν φιλελεύθερους πολιτικούς για να τις υπηρετήσουν». Φυσικά ο Μητσοτάκης ξέρει ότι ο μόνος ταξικός πόλεμος που διεξάγει η κυβέρνηση είναι ενάντια στην εργατική τάξη και υπέρ του κεφαλαίου. Όταν λέει ότι ο ίδιος πιστεύει στις μεταρρυθμίσεις, ενώ ο Τσίπρας όχι, απευθύνεται στο κεφάλαιο και παρουσιάζει τον εαυτό του ως καταλληλότερο διαχειριστή. Όλα αυτά βέβαια μαζί με άλλα γελοία που λέει η ΝΔ (όταν π.χ. παρουσιάζει τους ΣΥΡΙΖΑίους ως... μπολσεβίκους) τα αξιοποιεί ο ΣΥΡΙΖΑ για να ξεπλυθεί από την αντιλαϊκή πολιτική που εφαρμόζει, την ίδια ακριβώς που εφάρμοζε και η ΝΔ. Κάπως έτσι στήνεται το κάλπικο δίπολο και βολεύει και τους δύο.
8
ΔΕ ΘΥΣΙΑΖΟΥΜΕ ΤΗ ΖΩΗ
ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΜΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ “ΑΝΑΠΤΥΞΗ”
ΤΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΤΟΥΣ
«Κ
λείνει ένας κύκλος αβεβαιότητας που κράτησε αρκετούς μήνες (...) και ανοίγουν οι προϋποθέσεις για να βγούμε από τον φαύλο κύκλο». Η παραπάνω πρόσφατη δήλωση ανήκει στην κυβερνητική εκπρόσωπο Όλγα Γεροβασίλη και αποτυπώνει σε γενικές γραμμές το μοτίβο της κυβερνητικής προπαγάνδας των τελευταίων ημερών. Σύμφωνα με τη ΣΥΡΙΖΑίικη εκδοχή του πάλαι ποτέ “success story”, τα μέτρα που ψηφίστηκαν με το πρόσφατο πολυνομοσχέδιο ήταν οι τελευταίες δύσκολες αποφάσεις που έπρεπε να ληφθούν, που θα ανοίξουν όμως το δρόμο για να ολοκληρωθεί η 1η αξιολόγηση του 3ου μνημονίου και να καταβληθεί η δόση που θα τονώσει την “πραγματική οικονομία”. Τι ψηφίστηκε; Μέσα στο Μάη ψηφίστηκαν ο νόμοςλαιμητόμος για το ασφαλιστικό-φορολογικό και, δύο εβδομάδες μετά, το περιβόητο πολυνομοσχέδιο. Για τον πρώτο, έχουμε γράψει αναλυτικά σε προηγούμενα φύλλα τι προβλέπει. Η ουσία είναι ότι καταργεί τον κοινωνικό χαρακτήρα της ασφάλισης, μειώνοντας δραστικά (μέχρι και 30%) τις συντάξεις για όσους συνταξιοδοτηθούν από εδώ και πέρα, εξοικονομώντας χρήματα προς όφελος του κεφαλαίου και ανοίγοντας πεδία κερδοφορίας για τα κοράκια της ιδιωτικής ασφάλισης. Ταυτόχρονα, με την πτώση του αφορολόγητου ορίου απογειώνει τη φορολογία ακόμα και για εισοδήματα της τάξης των 600 ευρώ το μήνα. Ας δούμε επιγραμματικά τι περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο: ÂÂ Περίοπτη θέση στο πολυνομοσχέδιο έχει και ο διάσημος πλέον “κόφτης” δαπανών, που θα ενεργοποιείται σε περίπτωση αποκλίσεων πάνω από 0,25% του ΑΕΠ από τους στόχους των κρατικών προϋπολογισμών και στον οποίο εντάσσονται και μισθοί και συντάξεις. ÂÂ Περιλαμβάνεται μια ατελείωτη λίστα μέτρων που αφορούν αυξήσεις στον ΦΠΑ και θέσπιση μιας σειράς ειδικών φόρων και τελών στα καύσιμα, στο πετρέλαιο θέρμανσης, στις τηλεφωνικές συνδέσεις με ίντερνετ, στη συνδρομητική τηλεόραση, στην μπύρα, στον καφέ, στις διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία κ.λπ. ÂÂ Το σύνολο σχεδόν της κρατικής περιουσίας μεταβιβάζεται στο νέο υπερ-ταμείο
με την επωνυμία “Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ” με διάρκεια ζωής 99 χρόνια! Τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις θα κατευθύνονται κατά 50% στην εξυπηρέτηση του κρατικού χρέους και κατά 50% στην στήριξη των καπιταλιστικών επιχειρήσεων. ÂÂ Τα παραπάνω μέτρα παρουσιάστηκαν από τους υπουργούς της κυβέρνησης ως δύσκολα, υφεσιακά, μέχρι και αντισυνταγματικα (!), αλλά αναγκαία για να τηρηθούν οι συμφωνίες και να κλείσει η αξιολόγηση. Από την άλλη βέβαια η κυβέρνηση φάνηκε πολύ πιο... large προς τους καπιταλιστές: Καταργείται ο ΕΦΚ στο φυσικό αέριο για τις βιομηχανίες που το χρησιμοποιούν αποκλειστικά
Ταυτόχρονα, προαναγγέλλουν την κατάθεση αντιλαϊκών νομοσχεδίων (αναπτυξιακός νόμος κ.ά.) τα οποία καθυστερούσαν ως τώρα και έχουν, όπως λένε, “θετικό πρόσημο”. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με μια ευνοϊκή για την ελληνική αστική τάξη ρύθμιση για το χρέος, θα ανοίξουν, σύμφωνα με την κυβέρνηση, τον δρόμο για την επιστροφή στην καπιταλιστική ανάπτυξη από το δεύτερο 6μηνο του τρέχοντος έτους, από την οποία δήθεν θα ωφεληθεί και ο λαός. «Η ανάπτυξη έρχεται, αλλά έχει σημασία, αυτή τη φορά, το πλεόνασμα της ανάπτυξης να κατανεμηθεί με δικαιοσύνη στον ελληνικό λαό» είπε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός. Είναι όμως έτσι; για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Για τα “κόκκινα” δάνεια, το πολυνομοσχέδιο προβλέπει την απαλλαγή από φόρους και τέλη μεταβίβασης των χαρτοφυλακίων που θα πουλήσουν οι τράπεζες σε άλλους “επενδυτές”, παρέχοντας ένα ακόμη κίνητρο στα διάφορα funds και τα άλλα κοράκια. Από τις περικοπές του “δημοσιονομικού κόφτη” εξαιρούνται οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, δηλαδή τα κονδύλια της ΕΕ (ΕΣΠΑ, “διαρθρωτικά” και επενδυτικά ταμεία) καθώς και οι κρατικές ενισχύσεις που προορίζονται για την τόνωση των νέων κερδοφόρων επενδύσεων. Άλλη μια απόδειξη της ταξικής μεροληψίας που επιδεικνύει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΑΝΕΛ.
Τα 10 νομοσχέδια... Στα περιβόητα 10 αντιλαϊκά νομοσχέδια που αναμένεται να περάσουν μέσα στο καλοκαίρι και η κυβέρνηση δεν χάνει ευκαιρία να διαφημίσει (κυρίως προς το κεφάλαιο) συμπεριλαμβάνονται: ο νέος αναπτυξιακός νόμος, ο νόμος για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ο νόμος για την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων και τη δημόσια διοίκηση, ο νέος “Καλλικράτης”, ο νόμος για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, νόμοι για δημόσιες συμβάσεις και αδήλωτες καταθέσεις κ.λπ. Πρόκειται για απαραίτητες ρυθμίσεις που χρειάζονται στο μεγάλο κεφάλαιο για να βοηθήσουν στην ανάκαμψη των κερδών του. Είναι δηλαδή το απαραίτητο συμπλήρωμα σε όσα μέτρα έχουν ήδη παρθεί. Πρώτος στη σειρά θα είναι ο αναπτυξιακός νόμος. Με βάση το σχέδιο που δόθηκε για διαβούλευση, σ' αυτόν περιέχονται γενναία προνόμια και επιδοτήσεις, προκειμένου η ελληνική οικονομία, σε συνδυασμό με τις ανατροπές σε Εργασιακά και Ασφαλιστικό, να γίνει πιο “φιλική” στην επιχειρηματικότητα και να προσελκύει επενδύσεις. Το κράτος παρέχει απλόχερα εγγυήσεις για την κάλυψη τυχόν ζημιών που θα εμφανίσουν οι επενδυτές, καθώς και χρηματικές ενισχύσεις για τον “επιχειρηματικό κίνδυνο”. Η κυβέρνηση με τον αναπτυξιακό της νόμο σχεδιάζει να επιδοτεί με 500.000 ευρώ τους επιχειρηματικούς ομίλους που θα επενδύσουν περισσότερα από 20 εκατ. ευρώ, για καθεμία θέση εργασίας που θα δημιουργούν. Για τις επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στον αναπτυξιακό νόμο, προβλέπεται πλήρης φορολογική απαλλαγή μέχρι και για 15 χρόνια και μέχρις ότου
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
Τα πιο δύσκολα είναι μπροστά... το ίδιο και ο αγώνας
εξαντληθεί το ποσό της προβλεπόμενης κρατικής ενίσχυσης. Όλα για το κεφάλαιο, δηλαδή, από τη “δεύτερη φορά αριστερά” του κεφαλαίου.
Όταν μιλάει το κεφάλαιο... Η κυβέρνηση συνεχίζει να παίζει την κασέτα της ανάκαμψης που τάχα αφορά τους πάντες. Επιμένει να κρύβει ότι η διευθέτηση του χρέους, η έξοδος στις αγορές, η ανάκαμψη, προϋποθέτουν να μην μπορεί η εργατική τάξη, η νεολαία να ζήσει καλύπτοντας τις σύγχρονες ανάγκες της. Γι’ αυτό άλλωστε επιλέχθηκε από το κεφάλαιο. Για να κάνει τη βρώμικη δουλειά, να περάσει όσα αντιλαϊκά μέτρα δεν κατάφεραν να περάσουν οι προηγούμενοι λόγω της μεγάλης φθοράς τους, και μάλιστα με τις μικρότερες δυνατές αντιδράσεις. Να πείσει τους εργαζόμενους ότι ο στόχος της καπιταλιστικής ανάπτυξης είναι και δικός τους. Αυτός ήταν διαχρονικά ο ρόλος της σοσιαλδημοκρατίας. Δεν είναι τυχαίο ότι (παρά τις αστειότητες που αναπαράγουν τα κυβερνητικά επιτελεία για τα “συμφέροντα” που δήθεν τούς πολεμούν επειδή θίγονται τα προνόμιά τους) το κεφάλαιο απονέμει εύσημα στην κυβέρνηση για όσα έχει ήδη κάνει και προεξοφλεί τα επόμενα αντιλαϊκά μέτρα: ÂÂ Ο ΣΕΒ προέτρεψε όλες τις αστικές πολιτικές δυνάμεις να βάλουν πλάτη στο αντιλαϊκό κυβερνητικό έργο: «Εκτιμούμε πως η ψήφιση του νομοσχεδίου θα προχωρήσει και είναι θετικό ότι θα έχει τη
επιμένει ότι το βάρος το σηκώνουν οι έχοντες. Οι έχοντες, όμως, δεν το έχουν πάρει είδηση... ÂÂ Ο γνωστός μεγαλοεπιχειρηματίας Μυτιληναίος δήλωσε πρόσφατα: «Φαίνεται ότι υπάρχει μια στροφή στο ρεαλισμό (...) παρά τα λάθη που έγιναν το 2015, κάτι που είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να συμβεί. Η σταθερότητα δεν εξαρτάται τόσο από την κυβέρνηση όσο από την αντιπολίτευση». Οι εκπρόσωποι των βιομηχάνων, των τραπεζιτών και των εφοπλιστών ακυρώνουν με τις δηλώσεις τους την προπαγάνδα της κυβέρνη-
Ο ενάμισης χρόνος διακυβέρνησης από το ΣΥΡΙΖΑ απέδειξε περίτρανα ότι καμία κυβέρνηση, όπως και αν αυτοπροσδιορίζεται (αριστερή, εθνικής συνεννόησης, κοινωνικής σωτηρίας) δεν μπορεί στο έδαφος του καπιταλισμού να ασκήσει φιλολαϊκή πολιτική
μερική στήριξη της αντιπολίτευσης. Ευχής έργον θα ήταν να συνεννοηθούν οι πολιτικοί και να χαράξουν σχέδιο (...) να καταλάβει ο κόσμος τις επώδυνες πλην απαραίτητες λύσεις». ÂÂ Μπορεί στη Βουλή η κυβέρνηση να προσπαθεί να πείσει ότι επί των ημερών της οι εφοπλιστές πληρώνουν περισσότερους φόρους, η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών όμως ξέρει από πρώτο χέρι ποιος υπερασπίζεται τα συμφέροντά τους και συγχαίρει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, διότι «με συνέπεια αιτιολόγησε και παρέσχε ισχυρά νομικά στοιχεία σχετικά με τη νομιμότητα του ελληνικού φορολογικού συστήματος της ναυτιλίας». ÂÂ Ο επικεφαλής της Τράπεζας Πειραιώς, Μ. Σάλλας, είχε δηλώσει προ ολίγων ημερών: «Επρεπε να ληφθούν μέτρα ούτως ή άλλως και νομίζω ότι ορθώς ελήφθησαν (...) Δεν υπάρχει αμφιβολία (...) πως ο λαός σηκώνει το βάρος. Ωστόσο, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση». Κάτι παράξενα πράγματα. Η κυβέρνηση
9
σης, αλλά και όλων των αστικών κομμάτων, περί ανάπτυξης με κοινωνικό πρόσημο, που σκοπό έχει να στοιχίσει τους εργαζόμενους και τη νεολαία πίσω απ’ τις σημαίες του κεφαλαίου. Ξεκαθαρίζουν ότι ο λαός πρέπει να σηκώνει τόσο το βάρος της εξόδου από την κρίση σήμερα, όσο και της ανάπτυξης αύριο και συγχαίρουν την κυβέρνηση που πορεύεται στο σωστό γι’ αυτούς δρόμο.
Από Σεπτέμβρη τα εργασιακά Παρά τα όσα λέει η κυβέρνηση περί “τελευταίων επώδυνων μέτρων”, όποιος έχει ρίξει έστω μια ματιά στα όσα προβλέπει το 3ο μνημόνιο ξέρει ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Ενόψει της δεύτερης αξιολόγησης, σειρά παίρνουν τα εργασιακά και η κυβέρνηση βάζει μπροστά την ίδια ακριβώς επικοινωνιακή τακτική που ακολούθησε και με το Ασφαλιστικό, περί “κόκκινων γραμμών”, “υπερβολικών απαιτήσεων” των δανειστών κ.λπ. Όμως, οι εργαζόμενοι έχουν πλέον πείρα και δεν πρέπει να τσιμπήσουν στα κυβερνητικά τερτίπια. Πο-
λύ περισσότερο, που με το 3ο μνημόνιο, η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει «να πραγματοποιήσει αυστηρή αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων, της συνδικαλιστικής δράσης και, σε εναρμόνιση με τη σχετική οδηγία της ΕΕ και τη βέλτιστη πρακτική, των ομαδικών απολύσεων»! Υπάρχει, όμως, μια ακόμα παράμετρος: Η επικοινωνιακή τακτική της κυβέρνησης θέλει να αποκρύψει τις μεγάλες ανατροπές που έχουν ήδη συντελεστεί στα Εργασιακά, μαζί και στο ζήτημα των απολύσεων, όλο το προηγούμενο διάστημα, τις οποίες η κυβέρνηση όχι μόνο δεν έθιξε στο παραμικρό, αλλά επιδιώκει να παγιώσει. Αποκαλυπτικά γι' αυτό είναι τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος “Εργάνη”, σύμφωνα με τα οποία, το 2015 απολύθηκαν ή αποχώρησαν τόσοι εργαζόμενοι, που σε απόλυτο αριθμό ξεπερνούν τον αριθμό των μισθωτών το ίδιο έτος! Άρα, και τίποτα περισσότερο να μην ψηφιστεί, σχετικά π.χ. με τις ομαδικές απολύσεις, οι καπιταλιστές έχουν στο οπλοστάσιό τους ό, τι χρειάζονται για να ξεζουμίζουν τους εργαζόμενους όσο κρίνουν σκόπιμο και να τους πετάνε στο δρόμο όποτε θέλουν. Συμπληρωματικά σ' αυτά θα λειτουργήσει η αλλαγή προς το χειρότερο του συνδικαλιστικού νόμου με στόχο να μπουν εμπόδια στη λειτουργία των Συνδικάτων, στην οργάνωση και την κινητοποίηση των εργαζομένων. Οι αλλαγές αυτές θα γίνει προσπάθεια να νομιμοποιηθούν αξιοποιώντας φαινόμενα σήψης και εκφυλισμού που υπάρχουν στο συνδικαλιστικό κίνημα, με ευθύνη του εργοδοτικού κυβερνητικού συνδικαλισμού.
Τα δύσκολα δεν πέρασαν, αλλά είναι μπροστά για την εργατική τάξη και τα παιδιά της. Εκτός από τις ανατροπές στα εργασιακά, εκτός από τυχόν έκτακτα μέτρα που μπορεί ανά πάσα στιγμή να έρθουν στο όνομα των αποκλίσεων από τους στόχους, μπροστά μας έχουμε την εφαρμογή όλων όσων έχουν ψηφιστεί το προηγούμενο διάστημα. Κανένα από τα μέτρα που ψηφίστηκαν δεν πρόκειται να καταργηθεί αν επιτευχθούν οι στόχοι, αν γίνει μια συμφωνία για το χρέος, αν η καπιταλιστική οικονομία περάσει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ακόμα και τότε η εργατική τάξη και τα παιδιά της θα ζουν συνεχώς υπό τον εκβιασμό της “επίτευξης των στόχων”, της “μη επιστροφής στην κρίση”, η οποία όμως θα ξαναέρθει νομοτελειακά. Ήδη τα διεθνή στοιχεία δείχνουν ότι κυοφορείται νέα καπιταλιστική κρίση. Το 25% των ανέργων δεν πρόκειται να απορροφηθούν από τις επενδύσεις που μπορεί να γίνουν. Αντίθετα, αυτές έχουν ως προϋπόθεση η τιμή της εργατικής δύναμης να είναι στον πάτο. Κανείς να μην πιστέψει το ΣΥΡΙΖΑίικο “success story”. Αυτό αφορά μόνο τους καπιταλιστές, γι’ αυτό είναι και οι μόνοι που πανηγυρίζουν. Άλλωστε, ο ενάμισης χρόνος διακυβέρνησης από το ΣΥΡΙΖΑ απέδειξε περίτρανα ότι καμία κυβέρνηση, όπως και αν αυτοπροσδιορίζεται (αριστερή, εθνικής συνεννόησης, κοινωνικής σωτηρίας) δεν μπορεί στο έδαφος του καπιταλισμού να ασκήσει φιλολαϊκή πολιτική. Οι κυβερνήσεις υπηρετούν αυτούς που έχουν την πραγματική εξουσία, τους εκμεταλλευτές. Ο καπιταλισμός έχει νόμους σιδερένιους, που καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να αναιρέσει και βασικός νόμος είναι ο νόμος του κέρδους που στηρίζεται στην εκμετάλλευση. Οι αγώνες που έγιναν το προηγούμενο διάστημα ακύρωσαν την προπαγάνδα της κυβέρνησης ότι αυτά έχουν τη συγκατάθεση των εργαζομένων και της νεολαίας. Σήμερα είναι κρίσιμο να μην περάσει η άποψη ότι «η κυβέρνηση κάνει ότι μπορεί, αλλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος», ότι σε τελική ανάλυση «πρέπει να βάλουμε όλοι πλάτη για να βγούμε στο ξέφωτο». Ο αγώνας δεν είναι μια και έξω, πρέπει να έχει συνέχεια, προοπτική, γραμμή που να αμφισβητεί την εξουσία του κεφαλαίου. Δεν υιοθετούμε τους στόχους των εκμεταλλευτών μας. Βάζουμε στο επίκεντρο του αγώνα τις σύγχρονες ανάγκες μας. Παντελής Καλαβρέζος
10
Τουρισμός: πάνω στην εργασιακή ζούγκλα “στεριώνει” η ανάπτυξη των επιχειρηματικών ομίλων του κλάδου
«Έ
ρχεται η ανάπτυξη» λέει η κυβέρνηση επιδιώκοντας να αποσπάσει την ανοχή των εργαζομένων και της νεολαίας, την αναμονή. Επιδιώκει να κερδίσει χρόνο, να αφοπλίσει το λαϊκό κίνημα, να το υποτάξει στη στρατηγική του κεφαλαίου. Βέβαια σε κάποιους κλάδους η καπιταλιστική ανάπτυξη έχει έρθει προ πολλού. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο κλάδος του τουρισμού, που κάθε χρόνο οι ρυθμοί ανάπτυξής του πάνε από ρεκόρ σε ρεκόρ. Τι σημαίνει όμως
η καπιταλιστική ανάπτυξη για τους εργαζόμενους στον κλάδο, μεγάλο μέρος των οποίων είναι νέοι και νέες ηλικιακά; Τι σημαίνει η ανάπτυξη του κλάδου για τους νέους που σήμερα βρίσκονται σε δομές της τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης που σχετίζονται με τον τουρισμό; Πάνω σε αυτά τα ζητήματα ο “Οδηγητής” συζήτησε με το Γιάννη Σακελλαράκη, ξενοδοχοϋπάλληλο στη Ρόδο και μέλος της Τομεακής Επιτροπής Νότιας Δωδεκάνησου του ΚΚΕ.
“Οδηγητής”: Πολλές φορές παρουσιάζεται η σεζόν σε νησιωτικές περιοχές (σε ξενοδοχεία, εστιατόρια και αλλού) σαν “ευκαιρία”. Τι αντιμετωπίζει ο νέος εργαζόμενος του κλάδου του τουρισμού;
Το νησί της Ρόδου αποτελεί ένα πάρα πολύ καλό παράδειγμα για το τι πρακτικά σημαίνει το “θαύμα του τουρισμού” στη ζωή της εργατικής τάξης του κλάδου, αφού ένα μεγάλο μέρος των αφίξεων της τριετίας ρεκόρ 2012-2015 το καρπώθηκε το ξενοδοχειακό κεφάλαιο της περιοχής
Γιάννης Σακελλαράκης: Ιδιαίτερα τα τελευταία χρονιά, από αστικά ΜΜΕ (έντυπα και ηλεκτρονικά) αλλά και από τους επίσημους κρατικούς φορείς π.χ. Περιφέρειες, Δήμους, και εργοδοτικές ενώσεις, όπως είναι ο ΣΕΤΕ (Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων), η Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου, αναπαράγεται το συγκεκριμένο επιχείρημα προκειμένου αρκετοί νέοι εργαζόμενοι να δελεαστούν σε μια τέτοια προοπτική. Για να κάνουν μάλιστα πιο ελκυστική την πρόταση, από την μια εκθειάζουν ως “ευκαιρία” ένας νέος να εργαστεί σε μια περιοχή που ο τουρισμός παρουσιάζει εκρηκτική ανάπτυξη ανοίγοντας καλύτερες προοπτικές για το μέλλον του, και από την άλλη την δυνατότητα “συνδυασμού εργασίας και διακοπών”. Βέβαια όσοι νέοι τελικά καταφέρνουν να βρουν μία δουλειά στον κλάδο, γρήγορα αντιλαμβάνονται πως πίσω από τα θηριώδη, πολυτελή ξενοδοχεία, βρίσκονται εργαζό-
μενοι που τους εκμεταλλεύεται βάναυσα η εργοδοσία για να βγάλει όσο μεγαλύτερο κέρδος μπορεί σε μικρό χρονικό διάστημα. Οι νέοι πολύ γρήγορα προσγειώνονται όταν η απίστευτη εντατικοποίηση δεν τους αφήνει περιθώριο για διακοπές. Η μισό-ασφαλισμένη ή και ανασφάλιστη εργασία, οι εργασιακές σχέσεις λάστιχο, η καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων, καθώς και η εργοδοτική τρομοκρατία είναι τελικά η μόνη “ευκαιρία” που δίνει το ξενοδοχειακό κεφάλαιο στους εργαζόμενους. “O”: Οι εργοδότες ξενοδοχείων και άλλων τουριστικών επιχειρήσεων προτιμούν να προσλαμβάνουν πρακτικάριους από τις τουριστικές σχολές της Ελλάδας αλλά και από χώρες της ανατολικής Ευρώπης μέσω “δουλεμπορικών” γραφείων. Γιατί το κάνουν αυτό και τι βιώνει κατά τη διάρκεια της πρακτικής του άσκησης ο σπουδαστής; Γ.Σ.: Η αλήθεια είναι πως όλες οι αστικές κυβερνήσεις καθώς και οι βαθμίδες που συγκροτούν το αστικό κράτος (Περιφέρειες, Δήμοι) έχουν βάλει πλάτη στο να υλοποιηθούν μια
Από κινητοποίηση των ταξικών δυνάμεων του ΠΑΜΕ στον κλάδο του επισιτισμού-τουρισμού στη Ρόδο.
σειρά από στρατηγικές κατευθύνσεις του κεφαλαίου στον κλάδο του Τουρισμού. Στο όνομα μάλιστα του ότι αποτελεί την “βαριά βιομηχανία” της χώρας, προχωρούν σε νομοθεσίες που περιλαμβάνουν ένα τεράστιο φάσμα διευκολύνσεων στα μονοπώλια π.χ. από ζεστό κρατικό χρήμα για κατασκευή νέων ξενοδοχειακών μονάδων, καθεστώς ειδικών οικονομικών ζωνών, μέχρι και σαρωτική αλλαγή στις εργασιακές σχέσεις μέσα στους χώρους δουλειάς. Και εδώ έρχεται και το ζήτημα της μαθητείας. Στην απαίτηση για ακόμα φτηνότερη εργατική δύναμη ήδη από το 2013 με απόφαση της τότε κυβέρνησης το επιτρεπτό ποσοστό μαθητείας μέσα σε μια ξενοδοχειακή μονάδα αυξήθηκε από το 10% στο 17%. Εξέλιξη κομμένη και ραμμένη δηλαδή στα μέτρα των κερδών των μεγαλοξενοδόχων καθώς τους δόθηκε η δυνατότητα να απασχολούν περισσότερους μαθητές με 300 ευρώ ανασφάλιστους αφού με κοινή υπουργική απόφαση της υπηρεσιακής κυβέρνησης, για λογαριασμό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η εργοδοσία απαλλάσσεται ακόμα και από το 1% του ελάχιστου μεροκάματου που κατέβαλλε για ασφάλιση του επαγγελματικού κίνδυνου του μαθητευόμενου. Ταυτόχρονα, οι σπουδαστές των σχολών κατάρτισης έρχονται αντιμέτωποι με την υπερεργασία που πολλές φορές φτάνει ακόμα και τις 14 ώρες δουλειάς, στην λογική που επιβάλλει να καλύπτουν όπου και όποτε χρειαστεί κενά κάνοντας στην κυριολεξία μπαλάκι τους σπουδαστές από πόστο σε πόστο. Σε αυτές τις συνθήκες είναι πολύ συχνό το φαινόμενο του εργατικού ατυχήματος που συνήθως συγκαλύπτεται κάτω από την πίεση της εργοδοτικής τρομοκρα-
τίας. Ταυτόχρονα και στην περιοχή της Ρόδου, μέσω διμερών συμφωνιών με χώρες της Ανατολικής Ευρώπης από το 2012 δραστηριοποιούνται όλο και πιο ενεργά δουλεμπορικά γραφεία σπουδαστών. Οι συγκεκριμένες εταιρείες στην ουσία “χρεώνουν” 300 ευρώ το “κεφάλι” στον ξενοδόχο παρέχοντας μια ακόμη πολύτιμη εφεδρεία φτηνού εργατικού δυναμικού κυρίως για την περίοδο της υψηλής σεζόν. “O”: Πρόσφατα σε διάσκεψη με θέμα “365 μέρες - Τουρισμός Πολλαπλών Προορισμών” η αναπληρώτρια υπουργός για θέματα Τουρισμού μεταξύ άλλων ανέφερε ότι ο Τουρισμός το 2015 «κατέγραψε επιδόσεις ρεκόρ στις διεθνείς αφίξεις», οι οποίες ήταν πάνω από 26 εκατομμύρια, όπως και στα «τουριστικά έσοδα που ανήλθαν στα 14,5 δισ. ευρώ». Ακόμα, πρόσθεσε ότι «καταφέραμε να έχουμε ρυθμούς ανάπτυξης 6% με 7%». Για τους εργαζόμενους στον κλάδο τι σημαίνουν αυτά τα “ρεκόρ”; Γ.Σ.:Το νησί της Ρόδου αποτελεί ένα πάρα πολύ καλό παράδειγμα για το τι πρακτικά σημαίνει το “θαύμα του τουρισμού” στη ζωή της εργατικής τάξης του κλάδου, αφού ένα μεγάλο μέρος των αφίξεων της τριετίας ρεκόρ 2012-2015 το καρπώθηκε το ξενοδοχειακό κεφάλαιο της περιοχής. Μέσα λοιπόν σε αυτά τα χρόνια οι αφίξεις στο νησί έφτασαν περίπου τα 2,5 εκατομμύρια ανά σεζόν καταγράφοντας σωρευτική αύξηση του 10% με τεράστια κέρδη. Μόνο το 2013 υπολογίζεται πως τα καθαρά κέρδη του κλάδου στην περιοχή φτάνουν τα 1,3 δισ. ευρώ. Παράλληλα αυξήθηκαν τα πεντάστερα ξενοδοχεία κα-
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
τά 4,2% με συνολική χωρητικότητα 1.500 άτομα κατά προσέγγιση ανά μονάδα. Διευρύνθηκαν τα επιδοτούμενα προγράμματα εργασίας προς το ξενοδοχειακό κεφάλαιο καθώς και οι διάφορες κρατικές χρηματοδοτήσεις που καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα της οικονομικής δραστηριότητάς τους. Καλύφθηκαν από τα ταμεία του Δήμου τα έξοδα διαφήμισης και προώθησης του τουρισμού της περιοχής σε διάφορες διεθνείς εκθέσεις που στοχεύουν οι μεγαλοξενοδόχοι καθώς επίσης μπήκαν στην διαδικασία αποκρατικοποίησης μέσω του ΤΑΙΠΕΔ φιλέτα γης και αρχαιολογικών χώρων προκειμένου να επενδύσουν τα διάφορα μονοπώλια που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Και αυτά σε γενικές γραμμές, την ίδια ακριβώς περίοδο που μια σειρά ειδικοτήτων εξαιρέθηκαν από το καθεστώς των βαρέων και ανθυγιεινών, μειώθηκαν οι μισθοί που προέβλεπε η κλαδική σύμβαση εργασίας στο 13%, διευρύνθηκε το καθεστώς των ατομικών συμβάσεων εργασίας, εντατικοποιήθηκε η εργασία μέσα από την αλλαγή σύνθεσης προσωπικού-πελατών (μείωση προσωπικού ανά ξενοδοχείο). Πάνω δηλαδή στο ξεθεμελίωμα των εργασιακών δικαιωμάτων είναι που συντελέστηκε και συνεχίζει να
Φωτογραφία από παλιότερη κινητοποίηση των δυνάμεων του ΠΑΜΕ σε ξενοδοχεία της Ρόδου.
πραγματοποιείται η καπιταλιστική ανάπτυξη του τουρισμού. “O”: Γιατί έχει σημασία η οργάνωση στο σωματείο ακόμα και για τον εργαζόμενο που θα μείνει λίγους μήνες σε ένα νησί; ΓΣ: Η οργάνωση στο σωματείο και κυρίως η
συσπείρωση των νέων ξενοδοχοϋπαλλήλων με τις ταξικές δυνάμεις του ΠΑΜΕ αποτελεί τον μόνο δρόμο για διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους, την προστασία από την αυθαιρεσία της εργοδοσίας, βάζοντας ταυτόχρονα στόχους πάλης που πατάνε στις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων και ιδιαίτερα της νέας βάρδιας, της εργαζόμενης νεολαί-
11
ας. Η οργάνωση λοιπόν στο σωματείο παίζει αναντικατάστατο ρόλο σε αυτή τη διαδικασία αφού αποτελεί τον φυσικό δίαυλο επικοινωνίας των εργαζομένων με τις ταξικές δυνάμεις, το ΠΑΜΕ, που συμβάλλει καταλυτικά σε αυτή την κατεύθυνση. Αντίθετα ο εργοδοτικός συνδικαλισμός στην περιοχή μας υπέγραψε Κλαδική Σύμβαση με την Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου με μειώσεις 13%, τη στιγμή που τα κέρδη των ξενοδόχων είχαν εκτοξευθεί στα ύψη, στο όνομα του “να μην πειραχτεί” ο Τουρισμός. Για να πάρει σάρκα και οστά η αναγκαία ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, αλλάζοντας τους συσχετισμούς προς όφελος εκείνης της γραμμής στο κίνημα που λέει ότι εργατικά-λαϊκά δικαιώματα και κέρδη δεν μπορούν να συνυπάρξουν, πράγμα που η ίδια η πείρα αποδεικνύει. Και αυτό αφορά και τα δικαιώματα των εργαζομένων στον κλάδο αλλά και το δικαίωμα του λαού, της νεολαίας στην αναψυχή και τις διακοπές που χρόνο με το χρόνο συνεχώς μειώνονται αυτοί που καταφέρνουν να επισκεφτούν ένα μέρος, πολύ περισσότερο αυτοί που μπορούν να επισκεφτούν προορισμούς όπως η Ρόδος.
ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΩ
Εκτοξεύεται η κερδοφορία του τουριστικού κεφαλαίου,
στα τάρταρα η ζωή των εργαζομένων στον Τουρισμό
Κ
άθε χρόνο χιλιάδες νέοι καταφτάνουν στο νησί της Κω για να δουλέψουν σε μία από τις εκατοντάδες ξενοδοχειακές μονάδες του νησιού. Η Κως φιγουράρει ως 4ος τουριστικός προορισμός στην Ελλάδα με πάνω από 280 ξενοδοχειακές μονάδες, που απασχολούν περίπου 12 χιλιάδες εργαζομένους. Αυτή η πολυδιαφημιζόμενη τουριστική “βιομηχανία” είναι ένας κλάδος με αξιοσημείωτη καπιταλιστική ανάπτυξη μέσα στα χρόνια της κρίσης, με ρυθμούς
μεγαλύτερους του 7% και δισεκατομμύρια κέρδη για το τουριστικό κεφάλαιο. Σε αυτές τις συνθήκες ραγδαίας ανάπτυξης όπου οι καπιταλιστές “χάνουν το μέτρημα” των κερδών τους, οι φθηνές και ποιοτικές διακοπές για την νεολαία και ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα των εργαζομένων της χώρας μετατρέπονται σε άπιαστο όνειρο, ενώ ταυτόχρονα η κατάσταση για τους εργαζόμενους του κλάδου χειροτερεύει όλο και περισσότερο.
Δεξαμενές φτηνού εργατικού δυναμικού για τους ξενοδόχους
σθούς πείνας των 300€ και την ανασφάλιστη εργασία.
Στο δρόμο της οργάνωσης η ελπίδα για τους νέους εργαζόμενους
Κέρδη για τα αφεντικά, υπερεκμετάλλευση για τους εργαζόμενους
Μονόδρομος για τους εργαζόμενους στον τουρισμό και ιδιαίτερα για τους νέους εργαζόμενους που δουλεύουν είτε εποχικά είτε σε καθεστώς πρακτικής, είναι η οργάνωση στο σωματείο τους, που θα τους δώσει τα όπλα που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν οτιδήποτε “πετάξει” η εργοδοσία απέναντί τους. Περήφανη στάση για τους νέους εργαζόμενους στον τουρισμό είναι η οργάνωση και ο κοινός αγώνας με όλους τους συναδέλφους τους, τόσο στον δικό τους κλάδο, όσο και στους υπόλοιπους. Κομμάτι αυτού του αγώνα είναι και η ανάγκη να “σπάσει η βιτρίνα” που παρουσιάζουν στη νεολαία για τον κλάδο του τουρισμού. Γιατί αν κάτι επιβεβαιώνεται από το παράδειγμα του τουρισμού είναι ότι το success story των ξενοδόχων σημαίνει να χειροτερεύει διαρκώς η θέση των εργαζόμενων του κλάδου.
Το τουριστικό κεφάλαιο αξιοποιεί μια σειρά ιδιωτικά ΙΕΚ και κολέγια, δημόσιες και ιδιωτικές επαγγελματικές σχολές, γραφεία “διασύνδεσης” κ.λπ., για να του στέλνουν φτηνό εργατικό δυναμικό, πολλές φορές μέσω των θεσμών της μαθητείας και πρακτικής. Αυτές οι “ευκαιρίες” όμως, στην ουσία σημαίνουν για τους περισσότερους εργαζόμενους του κλάδου που δουλεύουν 4 με 5 μήνες και ιδιαίτερα για τους νέους, μισθούς πείνας και συνθήκες “γαλέρας”, ώστε να μπορούν οι κεφαλαιοκράτες του τουρισμού να “σπάνε” νέα ρεκόρ και να πετυχαίνουν νέα επίπεδα κερδοφορίας κάθε χρόνο.
Τα “θεμέλια” της ανάπτυξης… Στα περισσότερα ξενοδοχεία της Κω δεν τηρείται η κλαδική ΣΣΕ εδώ και πολλά χρόνια. Την ίδια ώρα οι μεγαλοξενοδόχοι, εκμεταλλευόμενοι τους νόμους που περιλαμβάνονταν
στα μνημόνια και με την πλήρη στήριξη τόσο των προηγούμενων κυβερνήσεων όσο και της τωρινής ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, υπογράφουν είτε επιχειρησιακές συμβάσεις είτε ατομικές με βάση την απαράδεκτη Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας των 586€ για τους εργαζόμενους άνω των 25 χρονών και 511€ για τους κάτω των 25. Ταυτόχρονα επικρατεί σε όλα τα ξενοδοχεία οι εργαζόμενοι να δουλεύουν 30 μέρες, αλλά να ασφαλίζονται μόνο για τις 25 μέρες εργασίας, ενώ προβάλλεται συχνά το επιχείρημα της “απόκτησης εργασιακής εμπειρίας”, ώστε να δικαιολογούν τις διαφορές μισθών και εργασιακών δικαιωμάτων. Δεν σταματάνε όμως εκεί! Αξιοποιώντας διάφορες εκδηλώσεις (π.χ. “Μέρες Καριέρας”) που διοργανώνουν οι ιδιωτικές τουριστικές σχολές του νησιού, οι μεγαλοξενοδόχοι βρίσκουν τζάμπα εργαζόμενους χρησιμοποιώντας το τυράκι της επαγγελματικής αποκατάστασης. Δεν τους αποκαλύπτουν όμως τις άθλιες συνθήκες εργασίας και διαμονής, τα εξαντλητικά ωράρια “ήλιο με ήλιο”, τους μι-
Οι αντιθέσεις βέβαια στον κλάδο του τουρισμού “βγάζουν μάτι”. Όσο και να θέλουν να μας πείσουν οι υπηρέτες των αφεντικών (κυβερνήσεις, ξεπουλημένες συνδικαλιστικές ηγεσίες κ.ά.), πως όταν θησαυρίζουν οι μεγαλοεπιχειρηματίες κάτι περισσεύει και για τους εργάτες, τα στοιχεία δείχνουν άλλη εικόνα. Παρά τους ρυθμούς ανάπτυξης και τα κέρδη των 14,5 δισ. ευρώ, ο αριθμός των εργαζομένων στον τουρισμό μειώθηκε κατά 3% σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, στοιχείο που μεταφράζεται σε λιγότερους εργαζομένους, με χειρότερες συνθήκες εργασίας και κατά πολύ πιο εντατικούς ρυθμούς εργασίας. Ρεκόρ όμως έσπασε και ο αριθμός των εργαζομένων στο νησί μας που λιποθύμησαν εν ώρα εργασίας!
Δ.Τ.
12
Στα βήματα των ηρωικών μαχητών του ΔΣΕ, 70 χρόνια μετά...
Μ
ετά από δύο σταθμούς του θεσμού του Αντιιμπεριαλιστικού Διημέρου της ΚΝΕ στην ηρωική περιοχή του Γράμμου (2006, 2009, 2012) και στις Πρέσπες (2008), για πρώτη φορά φέτος η Οργάνωσή μας διοργανώνει το Διήμερό της στο Βίτσι, εκεί όπου γράφτηκαν ορισμένες από τις πιο ηρωικές σελίδες της ιστορίας του ΔΣΕ και του Κόμματός μας. Το 25ο Αντιιμπεριαλιστικό Διήμερο, που θα πραγματοποιηθεί από την 1η ως την 3η Ιούλη, θα είναι αφιερωμένο στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (ΔΣΕ) και εντάσσεται στο πολύμορφο πρόγραμμα εκδηλώσεων και πρωτοβουλιών του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, που πραγματοποιούνται φέτος με αφορμή τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την ίδρυσή του. Η κεντρική Ποιος ήταν ο ΔΣΕ; Ο ΔΣΕ ήταν λαϊκός στρατός εθελοντών ομοϊδεατών, στο μεγαλύτερο μέρος του αποτελούνταν από νέους και νέες -περίπου το 80% της συνολικής δύναμης του ΔΣΕ. Σε αυτές τις συνθήκες ιδρύθηκε η Δημοκρατική Νεολαία Ελλάδας (ΔΝΕ) και συνέχισε τη δράση της η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ). Τον ΔΣΕ στελέχωσαν απλοί λαϊκοί άνθρωποι, εργάτες κι εργάτριες, άντρες και γυναίκες της υπαίθρου. Τον στήριξε ο ίδιος ο λαός με εφόδια, με έμψυχο δυναμικό, με κάθε είδους βοήθεια που χρειαζόταν. 13 μήνες μετά την απαράδεκτη Συμφωνία της Βάρκιζας (Φλεβάρης 1945) και την παράδοση των όπλων του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, η κατάστα-
ση είχε διαμορφωθεί σε βάρος του ΕΑΜικού κινήματος: 1.289 δολοφονίες, 6.671 τραυματισμοί, 31.632 βασανισμοί, 18.767 λεηλασίες και φυλακίσεις, 84.931 συλλήψεις, 509 απόπειρες φόνου, 265 βιασμοί γυναικών. Μετά την απελευθέρωση της χώρας απ' την ξένη φασιστική κατοχή, το ΚΚΕ και το εργατικό λαϊκό κίνημα βρέθηκε μπροστά στο αμείλικτο δίλημμα: υποταγή ή ένας νέος ξεσηκωμός. Επέλεξε, έστω με καθυστερήσεις, να βαδίσει τον δρόμο της σύγκρουσης. Σε όλο τον ελλαδικό χώρο οργίαζαν οι συμμορίες που καταδίωκαν τους αγωνιστές. Τις στελέχωναν συνεργάτες των κατακτητών και πληρωμένοι δολοφόνοι, τους οποίους προστάτευαν τα αστικά
Το χιονοδρομικό κέντρο Πισοδερίου, όπου θα πραγματοποιηθεί η κατασκήνωση του Διημέρου.
εκδήλωση του Διημέρου θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 3 Ιούλη στη Φλώρινα, στο μνημείο της ΚΕ του ΚΚΕ που βρίσκεται στον ομαδικό τάφο των μαχητών του ΔΣΕ. Αυτή την περίοδο χιλιάδες μέλη και φίλοι της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα, από τον Έβρο ως την Κρήτη, δουλεύουν για την επιτυχία του Διημέρου, για να είναι μαζική η συμμετοχή νέων από όλες τις περιοχές. Ταυτόχρονα, απευθύνουν στη νεολαία κάλεσμα για να ενισχύσει και οικονομικά το Διήμερο, ώστε να καλυφθούν τα έξοδα της μετακίνησης και της διαμονής των συμμετεχόντων, αλλά και των εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων που θα πραγματοποιηθούν στα πλαίσιά του.
Η επίσκεψη σε ένα τέτοιο μέρος αποτελεί ένα ζωντανό μάθημα ιστορίας, πηγή διδαχής και συμπερασμάτων αλλά και επαναστατικής διαπαιδαγώγησης. Όσοι πάρουν μέρος θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν για τον ηρωισμό και την αυτοθυσία τους, την ηθική και πολιτική ανωτερότητα του ΔΣΕ και τα ιδανικά του που πήγαζαν από το δίκιο του αγώνα του και από την πίστη του στο ηρωικό ΚΚΕ
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
πολιτικά κόμματα και οι κρατικοί μηχανισμοί με τη συνδρομή του βρετανικού στρατού. Ο αγώνας του ΔΣΕ ήταν απάντηση του ΚΚΕ στο όργιο της αστικής βίας που επιχειρούσε να ανατρέψει το συσχετισμό που είχε διαμορφωθεί την περίοδο της κατοχής και της απελευθέρωσης. Ξεκίνησε ως αγώνας πίεσης για δημοκρατικά μέτρα, αλλά αντικειμενικά γενικεύτηκε σε ένοπλη ταξική σύγκρουση. Ο ΔΣΕ έσωσε την τιμή του λαού και του ΚΚΕ. Ο τρίχρονος αγώνας του ΔΣΕ υπήρξε αναγκαίος, δίκαιος, διεθνιστικός. Εξέφραζε τα συμφέροντα της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού και της νεολαίας ενάντια στα συμφέροντα των εκμεταλλευτών και καταπιεστών της. Η δράση του ΔΣΕ αποτέλεσε τον μεγαλύτερο κίνδυνο που έχει γνωρίσει η αστική κρατική εξουσία για την ίδια την ύπαρξή της. Ο αγώνας του ΔΣΕ αποτελεί μία από τις κορυφαίες εκδηλώσεις της ταξικής πάλης στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα.
Από παλιότερο Αντιιμπεριαλιστικό Διήμερο της ΚΝΕ.
8η Μάρτη 1949 μέσα σε μια μεγάλη αίθουσααμπρί συνήλθε η 1η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της “Πανελλαδικής Δημοκρατικής Ένωσης Γυναικών” (ΠΔΕΓ). Λίγα λόγια για την περιοχή Η επίσκεψη σε ένα τέτοιο μέρος αποτεΣτο βορειοδυτικό τμήμα της Ελλάδας, δυλεί ένα ζωντανό μάθημα ιστορίας, πηγή διτικά της Φλώρινας και βορειοδυτικά της Καδαχής και συμπερασμάτων αλλά και επαναστοριάς βρίσκεται ο ορεινός όγκος Βίτσι (ή στατικής διαπαιδαγώγησης. Όσοι πάρουν μέΒέρνο) και οι λίμνες Πρέσπες. Σε αυτή την ρος θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν “από περιοχή από την άνοιξη του 1947 μέχρι τον πρώτο χέρι” την ιστορία του ΔΣΕ που τόΑύγουστο του 1949 ο ΔΣΕ είχε σο έχει διαστρεβλωθεί, να περΣτο ισχυρές βάσεις. Εκεί βρίπατήσουν στις ίδιες πλασκονταν η έδρα του γιές που δόθηκαν οι βορειοδυτικό τμήΓενικού Αρχηγείμεγάλες μάχες, να μα της Ελλάδας, δυτικά της ου (ΓΑ) του ΔΣΕ, μάθουν για το η έδρα της Φλώρινας και βορειοδυτικά της πώς ζούσαν οι ΚΕ του ΚΚΕ, για Καστοριάς βρίσκεται ο ορεινός όγκος μαχητές, της Προσωτον ηρωρινής ΔηΒίτσι (ή Βέρνο) και οι λίμνες Πρέσπες. Σε ισμό και μοκρατιτην αυκής Κυ- αυτή την περιοχή από την άνοιξη του 1947 τοθυσία βέρνησης μέχρι τον Αύγουστο του 1949 ο ΔΣΕ είχε τους, την (ΠΔΚ), τα ισχυρές βάσεις. Εκεί βρίσκονταν η έδρα ηθική και βασικά πολιτική του επιτετου Γενικού Αρχηγείου (ΓΑ) του ΔΣΕ, η ανωτερότηλεία. Στις έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ, της Προσωρινής τα του ΔΣΕ περιοχές που και τα ιδανιΔημοκρατικής Κυβέρνησης (ΠΔΚ), κά του που πήήλεγχε ο ΔΣΕ το διάστημα αυγαζαν από το δίτα βασικά του επιτελεία τό, δημιουργήθηκε κιο του αγώνα του η “Ελεύθερη Ελλάδα”, και από την πίστη του όπου εγκαθιδρύθηκαν λαοστο ηρωικό ΚΚΕ. γέννητοι θεσμοί διοίκησης, δικαιΗ κατασκήνωση του Διημέρου θα οσύνης και παιδείας. πραγματοποιηθεί σε μια πανέμορφη περιοχή, Ο απελευθερωμενος από τον ΔΣΕ χώρος στο στο χιονοδρομικό κέντρο Πισοδερίου, στη Βίτσι περιελάμβανε τους ορεινούς όγκους Βαρθέση Βίγλα σε υψόμετρο 1.550 μέτρων, νούντας ή Μπέλλα Βόντα, το Βίτσι ή Βέρνο και 20 χιλιόμετρα δυτικά της Φλώρινας. Στο το Μάλι-Μάδι. Στο χωριό Πύλη μέσα σε μια χαΠισοδέρι, στην κορυφή Λέσιτς ήταν η έδρα ράδρα σε αμπριά και καλύβες στεγάζονταν το της 10ης Μεραρχίας του ΔΣΕ. Στο σημείο που ΓΑ του ΔΣΕ και η Προσωρινή Δημοκρατική Κυθα κατασκηνώσουν οι εκδρομείς βρισκόταν βέρνηση (ΠΔΚ). Εκεί βρίσκεται και η σπηλιά η “συνοριακή γραμμή” της Ελεύθερης Ελλάτου Ν. Ζαχαριάδη, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Στο χωδας, ενώ το σημείο ήταν για μεγάλο διάστηριό Λαιμός, το τρίτο δεκαήμερο του Δεκέμβρη μα στην πρώτη γραμμή των μαχών του ΔΣΕ 1947 εγκαταστάθηκε η Σχολή Αξιωματικών του με τον κυβερνητικό στρατό. ΓΑ (ΣΑΓΑ). Στο χωριό Οξυά ήταν η έδρα της Μονάδας Πυροβολικού, ενώ κοντά στο χωριό ήταν Η μάχη της Φλώρινας, 11-13 και η έδρα της Σχολής Πυροβολικού του ΓΑ. Το Φλεβάρη 1949 Γενάρη του '49 εγκαταστάθηκε εκεί και η έδρα των σαμποτέρ του ΓΑ. Στο χωριό Βροντερό σε Η μάχη της Φλώρινας ήταν μια από τις πιο μια σπηλιά ήταν ένα από τα κεντρικά Νοσοκοδύσκολες και πολύνεκρες μάχες που έδωσε μεία του ΔΣΕ. Επίσης, νοσοκομεία και χειρουρο ΔΣΕ. Σκοπός του ΔΣΕ ήταν να θέσει υπό γεία υπήρχαν και σε διάφορα άλλα σημεία της τον έλεγχό του μια μεγάλη πόλη και να εγκαπεριοχής. Στο χωριό Πυξός από την 1η ως την τασταθεί εκεί η έδρα της ΠΔΚ. Επιλέχθηκε
η Φλώρινα. Ο αστικός στρατός είχε έγκαιρα αντιληφθεί τις προθέσεις του ΔΣΕ από τη συγκέντρωση μεγάλων δυνάμεών του στην περιοχή και τις εντατικές ασκήσεις του με πραγματικά πυρά. Το γεγονός ότι ο αστικός στρατός ήταν προετοιμασμένος γι’ αυτή τη μάχη και ότι δεν είχε τον συσχετισμό δύναμης υπέρ του, έκανε εξαρχής αυτή την πολεμική σύγκρουση άνιση σε βάρος του ΔΣΕ, εφόσον είχε χαθεί το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, με αποτέλεσμα ο ΔΣΕ να βρίσκεται σε μειονεκτική θέση από το ξεκίνημά της Οι μαχητές και οι μαχήτριές του πολέμησαν και σε αυτή τη μάχη με άφθαστο ηρωισμό και αυτοθυσία, έχοντας συναίσθηση του καθήκοντος και της αποστολής τους. ‘Όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις επιχείρησαν μέσα σε αφάνταστα δύσκολες συνθήκες, με κύριο όπλο την αλύγιστη θέληση και την αφοσίωση στο δίκιο του αγώνα τους, με τη γενναιότητά τους να ανατρέψουν τον άνισο συσχετισμό δύναμης και να κάνουν κατορθωτό το ακατόρθωτο. Και στη μάχη της Φλώρινας, παρά την ήττα και τις πολύ μεγάλες απώλειες (πάνω από 800 ήταν οι νεκροί και πάνω από 1.000 οι τραυματίες), αναδείχθηκε περίτρανα η ηθική, η πολιτική ανωτερότητα και το ακατάβλητο σθένος του ΔΣΕ. Μετά το τέλος των επιχειρήσεων, ο αστικός στρατός διέπραξε ένα μεγάλο ανοσιούργημα. Μάζεψε τους νεκρούς μαχητές του ΔΣΕ μαζί με πολλούς τραυματίες και όλους μαζί, ζωντανούς και νεκρούς, τους παράχωσε με μπουλντόζες σε έναν λάκκο που άνοιξε σε χωράφι
13
στη νοτιοανατολική πλευρά της πόλης, στην περιοχή Άγιος Γεώργιος. Αυτό το χωράφι, που από τότε δεν οργώθηκε ποτέ, μετά από προσπάθειες χρόνων κατάφερε να αγοράσει το ΚΚΕ το 2009. Τον προηγούμενο Φλεβάρη με μια μεγάλη συγκέντρωση στον ιερό αυτό χώρο εγκαινιάστηκε το μνημείο της ΚΕ του ΚΚΕ για τους ηρωικούς και τιμημένους νεκρούς της Φλώρινας. Το μνημείο είναι έργο του σπουδαίου καλλιτέχνη Μέμου Μακρή, του οποίου τα δικαιώματα παραχώρησε η κόρη του, Κλειώ Μάκρη. Επιπλέον, το ΚΚΕ εδώ και χρόνια επεξεργάζεται και σχεδιάζει την κατασκευή υπόσκαφου μουσειακού χώρου, που πιθανόν θα συμπεριλάβει τη διαμόρφωση οστεοφυλακίου, καθώς και περιπτέρου βιογραφιών των νεκρών και γενικότερων ιστορικών τεκμηρίων. Η συνεχής ανταπόκριση του κόσμου και πρωτίστως το μεγάλο χρέος που απορρέει από τη σημασία του ιστορικού τόπου της Φλώρινας είναι βέβαιο ότι θα επιτρέψουν τελικά την ολοκλήρωση του έργου. Στον χώρο του μνημείου θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 3 Ιούλη η κεντρική εκδήλωση του Διημέρου.
Οι λαογέννητοι θεσμοί στο Βίτσι Στον ορεινό όγκο του Βίτσι από την άνοιξη του 1947 έως το τέλος του ένοπλου αγώνα δημιουργήθηκε η “Ελεύθερη Ελλάδα”, που αποτελούνταν από τις περιοχές που ήλεγχε ο ΔΣΕ. Μετά την έκδοση των καταστατικών διατάξεων και πράξεων του ΓΑ του ΔΣΕ δημιουργήθηκαν λαογέννητοι θεσμοί όπως Λαϊκά Συμβούλια και Λαϊκή Δικαιοσύνη. Συστάθηκε η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση (ΠΔΚ), η έδρα της οποίας ήταν σε μια χαράδρα κοντά στο χωριό Πύλη. Όλες οι δραστηριότητες της ΠΔΚ είχαν σκοπό την ολόπλευρη βοήθεια στον ΔΣΕ. Τα Λαϊκά Συμβούλια σε κάθε χωριό στην περιοχή του Βίτσι ασχολούνταν με όλα τα ζητήματα που αφορούσαν την ζωή των κατοίκων τους και γρήγορα δραστηριοποιήθηκαν στη ανοικοδόμηση, στη σπορά, στη διανομή των τσιφλικιών, στον επισιτισμό, στα παιδικά συσσίτια, στην ίδρυση νοσοκομείων, συνεταιρισμών, στη Λαϊκή Παιδεία, στη Λαϊκή Δικαιοσύνη. Την άνοιξη του 1948 στα ελεύθερα χωριά της Φλώρινας υπήρχαν 21 Λαϊκά Συμβούλια με ανάλογα Λαϊκά Δικαστήρια. Μεγάλη ήταν η συμμετοχή των γυναικών.
Η σπηλιά του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη, στην οποία θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη.
14 Το πρόγραμμα του Διημέρου Παρασκευή 1/7: 19:00: Εκδήλωση με θέμα «Οι λαογέννητοι θεσμοί εξουσίας στις ελεύθερες περιοχές του ΔΣΕ στο Βίτσι» 21:00: Προβολή βίντεο για τη δράση του ΔΣΕ 21:30: Συναυλία με νεανικά συγκροτήματα 22:00: Λαϊκό γλέντι με το συγκρότημα της ΚΝΕ Σάββατο 2/7:
Το μνημείο της ΚΕ του ΚΚΕ στον ομαδικό τάφο των νεκρών του ΔΣΕ στη μάχη της Φλώρινας, όπου θα πραγματοποιηθεί η κεντρική συγκέντρωση του Διημέρου την Κυριακή 3 Ιούλη.
Οδηγίες για τους κατασκηνωτές Η κατασκήνωση θα πραγματοποιηθεί στις εγκαταστάσεις του χιονοδρομικού κέντρου Πισοδερίου, σε μια τοποθεσία μεγάλης φυσικής ομορφιάς που περιτριγυρίζεται από πυκνό δάσος οξιάς. Η τοποθεσία και το πρόγραμμα του Διημέρου θα δώσουν την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να συνδυάσουν τη διαπαιδαγώγηση, τη ζωντανή γνώση της ιστορίας του ΚΚΕ και των συμπερασμάτων που απορρέουν από αυτή, με την απόλαυση ενός υπέροχου φυσικού τοπίου, την ψυχαγωγία και τη διασκέδαση. Οι κατασκηνωτές θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι η φετινή κατασκήνωση θα πραγματοποιηθεί σε μεγάλο υψόμετρο, μέσα σε δάσος. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχουν μαζί τους τα απαραίτητα για τη διαμονή τους εκεί. Δηλαδή: σκηνή και υπνόσακο (οπωσδήποτε), κλειστά αθλητικά παπούτσια (και δεύτερο ζευγάρι αν είναι δυνατό), ζεστά ρούχα (φούτερ και παντελόνια) αφού η θερμοκρα-
σία θα είναι χαμηλή το βράδυ και τις πρώτες πρωινές ώρες, αρκετά ζευγάρια κάλτσες, αρκετά μακό-βαμβακερά μπλουζάκια, αδιάβροχο (υπάρχει πάντα η πιθανότητα βροχής σε μεγάλο υψόμετρο), αντηλιακό και καπέλο. * Όσοι επιθυμούν να πάρουν μέρος στο 25ο Αντιιμπεριαλιστικό Διήμερο μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή στις Οργανώσεις της ΚΝΕ και στο kne@kne.gr * Περισσότερα για τη δράση του ΔΣΕ καθώς και για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του στην περιοχή που θα πραγματοποιηθεί το διήμερο μπορείτε να βρείτε στο ένθετο/αφιέρωμα του Οδηγητή για τα 70 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ. * Στις εκδηλώσεις του διημέρου θα συμμετέχουν αντιπροσωπείες από την Ένωση Κομμουνιστικής Νεολαίας Γιουγκοσλαβίας (SKOJ) και το Μέτωπο Κομμουνιστικής Νεολαίας Ιταλίας.
09:00: Πεζοπορία-ανάβαση σε ορειβατική διαδρομή που ξεκινά από το χώρο της κατασκήνωσης, περνά από οχυρωματικές θέσεις και αμπριά του ΔΣΕ και μετά από περίπου 1 ώρα καταλήγει στην κορφή Βίγλα, όπου θα γίνει ξενάγηση. Όποιος επιθυμεί μπορεί να ανέβει δωρεάν με το “λιφτ” του χιονοδρομικού κέντρου. 10:00: Επίσκεψη-περίπατος στο νοσοκομείο-σπηλιά του ΔΣΕ στο χωριό Βροντερό και στο μνημείο του Πέτρου Κόκκαλη. Απαιτείται δήλωση συμμετοχής. 10:00: Επίσκεψη-περίπατος στη σπηλιά του Ζαχαριάδη και στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ και της ΠΔΚ στο χωριό Πύλη. Απαιτείται δήλωση συμμετοχής. 17:30: Αθλητικές δραστηριότητες. 20:00: Χαιρετισμός καλωσόρισμα από την Τίνα Κουζιάκη, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και Γραμματέα της ΟΠ Δυτικής Μακεδονίας της ΚΝΕ. 20:30: Παρουσίαση του CD με τα ανέκδοτα τραγούδια του ΔΣΕ από το συγκρότημα της ΚΝΕ. 21:30: Συναυλία από συγκρότημα με παραδοσιακά χάλκινα και χορευτικό με παραδοσιακούς χορούς της περιοχής. 23:00: Λαϊκό γλέντι με τον Κασούρα και την ορχήστρα του. Κυριακή 3/7: 10:00: Συγκέντρωση και πορεία στο κέντρο της Φλώρινας με προορισμό το μνημείο των νεκρών του ΔΣΕ. 11:00: Μεγάλη πολιτική συγκέντρωση στο χώρο του μνημείου της Φλώρινας με ομιλητή το Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ, Νίκο Αμπατιέλο. 13:00: Αναχώρηση και επιστροφή. Στο χώρο του Διημέρου θα λειτουργεί βιβλιοπωλείο της Σύγχρονης Εποχής από όπου οι κατασκηνωτές θα έχουν τη δυνατότητα να προμηθευτούν τις νέες εκδόσεις για το ΔΣΕ (φωτογραφικό λεύκωμα από το αρχείο του Απόστολου Μουσούρη, συλλογή κειμένων για το ΔΣΕ εμπλουτισμένη με έγγραφα από το αρχείο του ΚΚΕ). Θα υπάρχει έκθεση με σπάνιο φωτογραφικό υλικό, χάρτες και ιστορικά στοιχεία για τις μεγάλες μάχες και συνολικά για τη δράση του ΔΣΕ στην περιοχή, στην οποία θα γίνονται ξεναγήσεις.
Η κατασκήνωση του Διημέρου θα πραγματοποιηθεί σε μια πανέμορφη περιοχή, στο χιονοδρομικό κέντρο Πισοδερίου, στη θέση Βίγλα σε υψόμετρο 1.550 μέτρων, 20 χιλιόμετρα δυτικά της Φλώρινας
Η προτομή του Πέτρου Κόκκαλη στο χωριό Βροντερό, στην οποία θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη.
Το μνημείο του ΔΣΕ στο χώρο όπου ήταν η έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ και της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης, στο οποίο θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
15
Γνωρίζουμε την ιστορία και τα διδάγματα του τιτάνιου αγώνα του ΔΣΕ
Σ
το πλαίσιο του εορτασμού για τα 100 χρόνια ζωής και δράσης του ΚΚΕ, τo 2016 είναι αφιερωμένο στον ΔΣΕ και τα 70 χρόνια από την ίδρυση του. Η πρόταση καλοκαιρινής αυτομόρφωσης που δημοσιεύουμε στον “Οδηγητή” συμβάλλει στην προσπάθεια γνώσης της ιστορίας του ηρωικού ΔΣΕ και των επίκαιρων συμπερασμάτων από την ένοπλη σύγκρουση με την αστική τάξη την περίοδο 1946-1949. Είναι χρήσιμη σε κάθε νέο και νέα, σε κάθε μέλος και φίλο της ΚΝΕ που θέλει να
γνωρίσει την ιστορική αλήθεια, να εμπνευστεί από τα μεγάλα ιδανικά του αγώνα μας! Τα βιβλία που προτείνονται, και πολλά ακόμη, που δυστυχώς δεν μπορούμε λόγω χώρου να συμπεριλάβουμε σε αυτήν την καλοκαιρινή πρόταση αυτομόρφωσης, τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ μπορούν να τα βρουν στα βιβλιοπωλεία της Σύγχρονης Εποχής και στο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο στην ιστοσελίδα sep. gr. Επίσης ο καθένας θα μπορεί να προμηθευτεί τις εκδόσεις που αναφέρονται και στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ της ΚΝΕ που ξεκινούν αυτόν τον μήνα.
Κατακτάμε τα συμπεράσματα από την ιστορική πείρα και τα θεωρητικά θεμέλια για την στρατηγική του ΚΚΕ Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ 1949-1968 Β΄ Τόμος Το Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ 1949-1968 Β΄ Τόμος αποτελεί μια από τις κορυφαίες συλλογικές επεξεργασίες του ΚΚΕ τα τελευταία χρόνια. Ήταν αποτέλεσμα πολύχρονης μελέτης και πολύμηνης συζήτησης στις Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, που ολοκληρώθηκε με την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ το 2011. Στα θέματα που μελετάει το Δοκίμιο περιλαμβάνεται η προσπάθεια του ΚΚΕ μετά την ήττα του ΔΣΕ το 1949, να βγάλει συμπεράσματα από τον ένοπλο αγώνα του 1946-1949, αλλά και συνολικότερα από την στρατηγική και τη δράση του ολόκληρη την δεκαετία του 1940. Η συζήτηση, η διαπάλη που αναπτύχθηκε, αλλά και οι επιλογές που έκανε το Κόμμα μας αποτελούν πηγή πολύτιμων συμπερασμάτων για την σύγχρονη στρατηγική του ΚΚΕ.
Θεωρητικά ζητήματα στο Πρόγραμμα του ΚΚΕ Η έκδοση που έχει επιμεληθεί η Ιδεολογική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εφόδιο για κάθε νέο και νέα που αναζητά με επιστημονικό τρόπο να κατανοήσει πώς θα ανατραπεί η καπιταλιστική βαρβαρότητα. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αναλύονται και θεμελιώνονται σημαντικές πλευρές του Προγράμματος του ΚΚΕ, δίνεται το θεωρητικό υπόβαθρο των συμπερασμάτων που αποτυπώνονται σε αυτό. Σημαντική πλευρά, που σχετίζεται με την πείρα του ΔΣΕ, αλλά και ολόκληρης της δεκαετίας του 1940, δίνεται στο κεφάλαιο “Τα καθήκοντα του ΚΚΕ σε επαναστατικές συνθήκες”.
Για το κράτος Για τον πόλεμο και τη σοσιαλιστική επανάσταση Β.Ι. Λένιν Πρόκειται για δύο πολύ σημαντικές συλλογές κειμένων του Β.Ι. Λένιν. Ο πυρήνας τους σχετίζεται με τα καθήκοντα που απορρέουν για την πρωτοπορία του λαού, το ΚΚ σε κάθε χώρα και της αγωνιζόμενης εργατικής τάξης, σε στιγμές που η ταξική πάλη παίρνει οξυμένες μορφές και μπαίνει εκ των πραγμάτων το δίλλημα: προσαρμογή στην καπιταλιστική βαρβαρότητα ή αξιοποίηση των δυσκολιών της αστική τάξης για την οικοδόμηση μιας νέας κοινωνίας, τη σοσιαλιστική-κομμουνιστική προοπτική;
16
Μαθαίνουμε την ιστορία του τιμημένου ΔΣΕ Πολεμώντας για τη λευτεριά Το διήγημα “Πολεμώντας για τη λευτεριά” γράφτηκε το καλοκαίρι του 1952, και εκδόθηκε το 1953 από το Εκδοτικό του ΚΚΕ, “Νέα Ελλάδα” που λειτουργούσε στη Λαϊκή Δημοκρατία της Ρουμανίας. Η έκδοση περιγράφει με ζωντανό τρόπο σημαντικές στιγμές από τη δράση του Λόχου Νεολαίας Κεντρικής Μακεδονίας του ΔΣΕ την περίοδο 1947-1948, ο οποίος είχε συγκροτηθεί τον Νοέμβρη του 1947 στο όρος Μπέλες, όπου βρισκόταν και το Αρχηγείο της Κεντρικής Μακεδονίας του ΔΣΕ.
Επίλεκτο απόσπασμα 1ης μεραρχίας ΔΣΕ Φλωράκη-Μπελογιάννη-Παπαγεωργίου Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αυτού, η νέα γενιά θα μπορέσει να γνωρίσει μια από τις πιο σπουδαίες στρατιωτικές επιχειρήσεις του ΔΣΕ. Ονομαζόμενη και ως “αποστολή θανάτου” λόγω της τεράστιας επικινδυνότητάς της, έλαβε χώρα την περίοδο Αυγούστου-Σεπτέμβρη 1949, στο χώρο του Γράμμου, των Αγράφων και της Μουργκάνας.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Βίτσι (Αύγουστος-Νοέμβρης 1948) Τις ημέρες του Αυγούστου-Νοέμβρη του 1948, στον ορεινό όγκο του Βίτσι, δόθηκαν ορισμένες από τις πιο κρίσιμες από πλευράς στρατηγικής κλίμακας μάχες του εμφυλίου πολέμου, γιατί δημιουργήθηκαν για τον ΔΣΕ οι προϋποθέσεις και δυνατότητες μεγάλης έκτασης ανατροπής της γενικής κατάστασης, που όμως αντικειμενικά δεν μπόρεσε να εκμεταλλευτεί και να αξιοποιήσει.
«Έφοδος στον ουρανό»: οι δύο επιχειρήσεις του ΔΣΕ Οι δύο επιχειρήσεις του ΔΣΕ, γνωστές ως “Ελιγμός Βάλτου” και “Ανακατάληψη Γράμμου” το Μάρτη-Απρίλη-Μάη του 1949 υπήρξαν αιματηρότατες και ως ένα βαθμό καθοριστικές, όχι για την τελική έκβαση του Εμφύλιου πολέμου, αλλά ίσως σε ό,τι αφορά τη διάρκειά του. Ο τίτλος του βιβλίου αντικατοπτρίζει το συσχετισμό δυνάμεων των δύο αντιπάλων που από την πλευρά του ΔΣΕ μοιάζει πραγματικά με έφοδο στον ουρανό.
Λογοτεχνία Που ‘ναι η μάνα σου μωρή; Η συγγραφέας Δήμητρα Πέτρουλα μέσα από τις σελίδες του βιβλίου της μιλάει με συγκλονιστικό τρόπο για το πώς το Γενάρη του ‘46 η ίδια, όντας μόλις 3,5 χρονών, έγινε αυτόπτης μάρτυρας των σφαγών πολλών μελών της οικογένειάς της από τους Χίτες, ανάμεσά τους και η μητέρα της και οι αδερφές της, ζώντας 2 μερόνυχτα μαζί με τους νεκρούς. Δολοφονείται ο πατέρας της στις φυλακές της Σπάρτης, σκοτώνεται ο αδερφός της, μαχητής του ΔΣΕ, και πολλά χρόνια αργότερα δολοφονείται ο ανιψιός της Σωτήρης, το 1965. Ζει τα δύσκολα παιδικά της χρόνια και την απότομη ενηλικίωση και συνειδητοποίηση τι σημαίνουν οι λέξεις “αυτοί” και “οι δικοί μας”...
Ίδρυση - Μονάδες - Αξιωματικοί - Δυνάμεις - Απώλειες – Κοινωνική σύνθεση Η έκδοση αυτή είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιας έρευνας. Στις σελίδες του δίνονται πληροφορίες για την ίδρυση, ανάπτυξη και στρατιωτική οργάνωση του ΔΣΕ. Παρουσιάζεται εξελικτικά η ίδρυση αντάρτικων ομάδων, συγκροτημάτων, περιφερειακών Αρχηγείων και Περιοχών, μέχρι την ίδρυση του Γενικού Αρχηγείου Ανταρτών. Δίνονται πληροφορίες για τους διοικητές και τα επιτελεία όλων των αρχηγείων και των ταξιαρχιών. Ιδιαίτερη αναφορά υπάρχει για την επιμελητεία, τις μεταφορές, τις διαβιβάσεις, τη διαφώτιση, την υγειονομική υπηρεσία. Παρουσιάζονται μερικές μεγάλες μάχες, καθώς η στρατηγική και τακτική των δύο αντίπαλων στρατών, όπως, π.χ., η μεγάλη νικηφόρα επιχείρηση του ΔΣΕ στο ΜάλιΜάδι το Σεπτέμβρη του 1948. Γίνεται μια πρώτη προσέγγιση της κοινωνικής καταγωγής, της σύνθεσης των δυνάμεων του ΔΣΕ, καθώς και διαχρονικά στοιχεία για το συνολικό αριθμό των δυνάμεων που πέρασαν από το ΔΣΕ, όλες τις απώλειες και τα τμήματα που πέρασαν στις Λαϊκές Δημοκρατίες και την ΕΣΣΔ.
Για το υγειονομικό του ΔΣΕ Το Υγειονομικό του Δημοκρατικού Στρατού Ενάντια στο θάνατο στο Γράμμο και στο Βίτσι Οι εκδόσεις αυτές αποτελούν συμβολή στην προσπάθεια ανάδειξης ιστορικού και αρχειακού υλικού από την ηρωική πορεία του ΚΚΕ. Αποτελούν μια ξεχωριστή μαρτυρία για πλευρές της δράσης του ΔΣΕ και ιδιαίτερα για την πάλη των μαχητών και των λιγοστών γιατρών και άλλων υγειονομικών “ενάντια στο θάνατο”. Στα βιβλία, εκτός από την οργάνωση της υγειονομικής υπηρεσίας, αποτυπώνεται το μεγαλείο της αντοχής των μαχητών του ΔΣΕ. Οι συγκεκριμένες εκδόσεις μπορεί να χρησιμεύσουν ιδιαίτερα σε νέους επιστήμονες, καθώς μέσα από ζωντανά παραδείγματα φαίνεται πως όταν η επιστημονική γνώση δένεται με τον αγώνα για τα πιο μεγάλα ιδανικά, τότε μπορούν να γίνουν πραγματικά θαύματα…
... και το τρένο τραβούσε για τα ξεχερσώματα Ιστορικό μυθιστόρημα, που με μεγάλη αφηγηματική δύναμη παρουσιάζει την διαδρομή των μαχητών του ΔΣΕ-πολιτικών προσφύγων που ξεκινούν μια νέα ζωή στην ΕΣΣΔ. Παρά τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετώπισαν, κατάφεραν να φτιάξουν την ζωή τους, να σπουδάσουν και να δουλέψουν, να έχουν μια ευτυχισμένη ζωή. Η συνεισφορά των σοσιαλιστικών κρατών ήταν ανεκτίμητη.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
17
Πεζοπορία στα αντάρτικα μονοπάτια του Παρνασσού
Στα χνάρια των αγωνιστών του λαού μας
Τ
ο ΚΣ της ΚΝΕ και το Τμήμα Αθλητισμού και Φυσικής Αγωγής του ΚΚΕ αξιοποιώντας την θετική εμπειρία που είχε από την περσινή συμμετοχή στην πεζοπορία στην Πάρνηθα οργάνωσε για δεύτερη χρονιά πεζοπορία, αυτή τη φορά σε μονοπάτια του Παρνασσού. Εκατοντάδες νέοι και νέες συμμετείχαν και φέτος στην πεζοπορία που έγινε στον Παρνασσό στις 29 Μάη και είχε ως στόχο να συνδυάσει από τη μία τη γνωριμία με την ιστορία του επαναστατικού κινήματος στην Ελλάδα και από την άλλη να φέρει νέους και νέες σε επαφή με τη μαζική ομαδική άσκηση.
Από την κατάβαση προς το Δίστομο.
λιτικά, οργανωτικά τις δυνάμεις που θα ηγηθούν αυτού του αγώνα.»
Από την Κίρφη...
Η έναρξη από το Ζεμενό Αράχωβας στις 10 το πρωί. Ομιλία από τον Αρη Ευαγγελίδη.
Ξεκινώντας γεμάτοι ορμή και γνώσεις Πριν την έναρξη της πεζοπορίας είπε λίγα λόγια ο Άρης Ευαγγελίδης, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ. Εξήγησε την αξία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, η οποία με έναν ιδαίτερο και πρωτότυπο τρόπο συμβάλλει στην άντληση σύγχρονων συμπερασμάτων απ’ την ιστορία του ΔΣΕ. Ο Άρης Ευαγγελίδης μεταξύ άλλων σημείωσε: «Πρωτοβουλίες σαν την σημερινή αποτελούν έμπρακτη απόδειξη πως το Κόμμα και η ΚΝΕ όχι μόνο δεν ξεχνάμε την ιστορία μας, αλλά αντίθετα καλλιεργούμε την μαχητική στάση για την γνώση της. Γιατί ο αγώνας του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, και ιδιαίτερα της τρίχρονης εποποιίας του ΔΣΕ, δεν ανήκουν στο μουσείο της ιστορίας. Τα συμπεράσματα από την πάλη ενάντια στους φασίστες κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους, και στην συνέχεια από την ένοπλη σύγκρουση με την αστική εξουσία την περίοδο 1946-49, έχουν θέση στην σύγχρονη ταξική πάλη. Τα διδάγματα αυτών των τιτάνιων αγώνων του λαού μας στους οποίους πρωτοστάτησε το Κόμμα μας ως εμπνευστής, καθοδηγητής και κύριος αιμοδότης, παίρνουν σάρκα και οστά μέ-
σα από τις επεξεργασίες του Κόμματός μας, το Πρόγραμμά του, μέσα από την καθημερινή μας δράση για την συσπείρωση της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων, της νεολαίας στον αγώνα για την ανατροπή του σάπιου και ιστορικά ξεπερασμένου καπιταλιστικού συστήματος. [...] Μπορεί οι συνθήκες σε σύγκριση με 70 χρόνια πριν να έχουν αλλάξει και νέα προβλήματα και καθήκοντα να έχουν τεθεί μπροστά μας, μα από την άποψη της ουσίας ο αγώνας συνεχίζεται ενάντια στον ίδιο αντίπαλο και με την ίδια διάταξη δυνάμεων. Η εργατική τάξη, η μικρομεσαία αγροτιά, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι μικροί έμποροι, βιοτέχνες και επαγγελματίες, τα παιδιά και οι γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων από τη μια μεριά, τα μονοπώλια και η αστική εξουσία, οι διεθνείς ενώσεις τους από την άλλη μεριά. [...] Δυο κόσμοι με ριζικά αντίθετα συμφέροντα. Δυο κόσμοι σε διαρκή αντίθεση και σύγκρουση. Αντίθεση που θα κριθεί στον στίβο της ταξικής πάλης και σύγκρουσης. Είναι θέμα ωρίμανσης στη συνείδηση του λαού το αναπόφευκτο της τελικής αναμέτρησης και είναι δικό μας καθήκον να κρατάμε ζωντανή αυτή την προοπτική και χωρίς ταλαντεύσεις να προετοιμάζουμε ιδεολογικά, πο-
Οι πεζοπόροι, με τη βοήθεια έμπειρων ορειβατών, ξεκίνησαν στις 10 το πρωί της Κυριακής από το Ζεμενό Αράχωβας και ανέβηκαν την πλαγιά της Κίρφης, ορεινού όγκου που αποτελεί κομμάτι του Παρνασσού. Με αρκετές μικρές στάσεις και μια μεγάλη γύρω στις 12 στο Διάσελο, σε ένα από τα πλατώματα της Κίρφης, οι συμμετέχοντες κατάφεραν χωρίς μεγάλη δυσκολία να διασχίσουν το βουνό, περνώντας από το εκπληκτικό φυσικό τοπίο και να φτάσουν στο Δίστομο το μεσημέρι.
...Στο Δίστομο Οι πεζοπόροι τερμάτισαν στις 3 το μεσημέρι στο Δίστομο όπου τους περίμενε ξενάγηση στο Μουσείο Θυμάτων του Ναζισμού και ομιλία από τον Γιώργο Ζελελίδη, εκ μέρους της ΤΕ Λιβαδειάς του ΚΚΕ, ο οποίος έκανε εκτενή αναφορά στις ηρωϊκές στιγμές του
ΔΣΕ και του θρυλικού διοικητή της 2ης Μεραρχίας Διαμαντή (Γιάννη Αλεξάνδρου). Ο Γιώργος Ζελελίδης έκλεισε την ομιλία του δίνοντας ραντεβού για την επόμενη χρονιά: «Ελπίζω του χρόνου να μας δοθεί η ευκαιρία να πιούμε νερό από τις ίδιες βρύσες του Παρνασσού που έπιναν νερό οι αντάρτες, να περπατήσουμε τα ίδια μονοπάτια και να ξεκουραστούμε κάτω από τα ίδια έλατα. Να δούμε το αιωνόβιο έλατο όπου λημέριαζε ο Διαμαντής, το μέρος που ξάπλωνε όταν είχε πάντα αγκαλιά τ’ όπλο του στο λημέρι στην Πέτρα. Θα διηγηθούμε και θα ακούσετε ιστορίες που θα ξαναζωντανέψουν την ηρωική δράση του αρχηγείου παρνασσίδας του ΔΣΕ. Σήμερα ο αγώνας του ΔΣΕ αποτελεί πηγή έμπνευσης και διαπαιδαγώγησης στους σκληρούς καθημερινούς αγώνες της ταξικής πάλης. Ζήτω ο ηρωικός αγώνας των ΕΑΜ-ΕΛΑΣΕΠΟΝ! Ζήτω ο ηρωικός αγώνας του ΔΣΕ! Ζήτω η ηρωική ΚΝΕ! Ζήτω το ηρωικό και τιμημένο κόμμα μας το ΚΚΕ!»
18
Μαθητικά Φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Αττική
Άλλαξε
Στο επίκεντρο του προβληματισμού των μαθητών ο πόλεμος και η προσφυγιά
Ε
κατοντάδες μαθητές από σχολεία όλης της Αττικής, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά ότι προβληματίζονται, σκέφτονται, ονειρεύονται και δημιουργούν, έβαλαν το δικό τους λιθαράκι για να πραγματοποιηθούν τα Μαθητικά Φεστιβάλ της ΚΝΕ στις γειτονιές τους. Παίρνοντας αφορμή από τις εξελίξεις, τη φωτιά του πολέμου που έχει ανάψει στη γειτονιά μας, ασχολήθηκαν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον με θέματα που αφορούσαν τον πόλεμο και την προσφυγιά. Συνδυάζοντας τη δημιουργικότητά τους με την εμπειρία τους, πήραν πρωτοβουλία και έφτιαξαν δεκάδες θεατρικές, μουσικές και άλλες ομάδες όπου συμμετείχαν μαθητές από διάφορα σχολεία παρουσιάζο-
τον κόσµο
το ‘χει
ανάγκη Mπ. Μπρεχτ
ντας εργασίες, δημιουργίες, video, θεατρικά έργα, με θέμα το προσφυγικό. Ανέδειξαν μέσα από διάφορες μορφές τις αιτίες που γεννούν πολέμους, προσφυγιά, φτώχεια. Έδειξαν την αλληλεγγύη τους στους πρόσφυγες και στους μετανάστες. Πρόβαλλαν την προσπάθειά τους να απαντήσουν στα ψέματα που διδάσκονται μέσα στις σχολικές αίθουσες, στο μάθημα, απέναντι δηλαδή σε όλα αυτά που λένε τα σχολικά βιβλία ή και καθηγητές για το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, τους πολέμους και για το σάπιο σύστημα που τους γεννά. Παρουσιάζουμε τρία παραδείγματα τέτοιων δραστηριοτήτων που κέντρισαν το ενδιαφέρον των μαθητών στις περιοχές που παρουσιάστηκαν...
Στη Ν. Ιωνία… Οι μαθητικές Οργανώσεις Βάσης Νέας Ιωνίας και Νέου Ηρακλείου της ΚΝΕ διοργάνωσαν ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον προφεστιβαλικό εργαστήρι με θέμα: “Τι μαθαίνουμε στο σχολείο για τον πόλεμο και την προσφυγιά και τι ισχύει στην πραγματικότητα”. Η εκδήλωση-συζήτηση που έγινε στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας αυτής ξεκίνησε με την προβολή βίντεο της ΚΝΕ για το προσφυγικό. Στη συνέχεια, με αφετηρία αποσπάσματα από σχολικά βιβλία. Οι μαθητές κουβέντιασαν για τον πόλεμο, τις αιτίες του, τον ρόλο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, την αλληλεγγύη που εκφράζεται σήμερα στους πρόσφυγες, αλλά και τη διέξοδο που προτείνει η ΚΝΕ, τον αγώνα, δηλαδή, για μια άλλη κοινωνία, που θα έχει κίνητρο την κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών και όχι το κέρδος, μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, ανεργία και πολέμους. Οι μαθητές θέλησαν μέσα από αυτά που ζουν, αυτά που διδάσκονται και μαθαίνουν, να αναδείξουν και να ψάξουν την αλήθεια. Γι’ αυτό και η συζήτηση που ακολούθησε ήταν πολύ πλούσια και ζωντανή, εκφράστηκε έντονος προβληματισμός.
Στο Πέραμα… Οι μαθητικές Οργανώσεις Βάσης της περιοχής μαζί με τους φίλους τους μαζεύτηκαν από νωρίς σχεδιάζοντας το πώς θα συμβάλουν στο περιεχόμενο του Φεστιβάλ, αναδεικνύοντας τα προβλήματα των προσφύγων που ζουν στο λιμάνι του Πειραιά. Έτσι αποφάσισαν να κάνουν ένα ρεπορτάζ με μαρτυρίες από παιδιά που ήρθαν στην χώρα μας ξεριζωμένα από τις δικές τους χώρες. Οι ίδιοι οι μαθητές πήγαν στο λιμάνι και πήραν συνεντεύξεις από παιδιά της ηλικίας τους, ρωτώντας τους για το πώς έφτασαν ως εδώ, τι δυσκολίες πέρασαν, ποιος πιστεύουν ότι φταίει για τον πόλεμο στη χώρα τους κ.ά. Όλες αυτές οι μαρτυρίες παρουσιάστηκαν από τους μαθητές του Περάματος στο Φεστιβάλ, συγκινώντας τους νέους που το παρακολούθησαν αλλά και συμβάλλοντας στο να αναδειχθεί η αλληλεγγύη απέναντι στους πρόσφυγες και μετανάστες, στο να αναδειχθεί ότι απέναντι σε όλα αυτά δεν μπορούμε να μένουμε αμέτοχοι. Στη συνέχεια οι μαθητές πρόβαλαν ένα βίντεο – αφιέρωμα που έφτιαξαν οι ίδιοι, το οποίο δεν άφησε κανέναν ασυγκίνητο. Χαρακτηριστικό είναι ότι κατά τη διάρκεια όλου αυτού αφιερώματος παρακολουθούσαν όλοι με κομμένη την ανάσα!
Στο Μπραχάμι… Μέσα από ένα ενδιαφέρον παιχνίδι οι μαθητικές Οργανώσεις Βάσης του Αλίμου, Φαλήρου και Μπραχαμίου θέλησαν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των συμμαθητών τους για τα σοβαρά ζητήματα του πολέμου. Έτσι αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα “κυνήγι κρυμμένου θησαυρού”. Οι μαθητές μαζεύτηκαν από νωρίς στην πλατεία Παναγούλη όπου στηνόταν το Φεστιβάλ, ετοίμασαν τις ερωτήσεις-γρίφους του παιχνιδιού και έκρυψαν τα στοιχεία σε διάφορα σημεία της πλατείας. Βασικός κορμός των γρίφων ήταν το ερωτηματολόγιο που διακινούσαν στο διάστημα της προετοιμασίας των Μαθητικών Φεστιβάλ, οι ΟΒ της ΚΝΕ στις Νότιες συνοικίες της Αθήνας, σε σχέση με το προσφυγικό. Μερικές ερωτήσεις ήταν: “Πιστεύεις ότι το ΝΑΤΟ έχει έρθει για καλό στο Αιγαίο;”, “Τι πρέπει να γίνει με τους πρόσφυγες;”, “Όλα αυτά που γίνονται στην Ελλάδα συνδέονται με τον πόλεμο στη Συρία;” και τέλος “Ο κόσμος μπορεί να αλλάξει;”. Μέσα από ένα δημιουργικό και διαδραστικό παιχνίδι, λοιπόν, οι μαθητές συζήτησαν για το ποιος πραγματικά ευθύνεται για τους πολέμους και την προσφυγιά. Στο τέλος του παιχνιδιού ακολούθησε συζήτηση για το πώς πραγματικά μπορεί να αλλάξει ο κόσμος.
Να προβάλουμε τις θέσεις του ΚΚΕ πλατιά στη νεολαία Όλες αυτές οι μορφές ενίσχυσαν η κάθε μία διαφορετικά το περιεχόμενο των μαθητικών Φεστιβάλ. Βοήθησαν δεκάδες μαθητές να συζητήσουν, να προβληματιστούν, να βγάλουν συμπεράσματα για τις αιτίες όλων αυτών που ζούμε. Ήταν δραστηριότητες που κέντρισαν το ενδιαφέρον χιλιάδων μαθητών από σχολεία της Αττικής. Όλη αυτή η εμπειρία αφήνει παρακαταθήκη και για τη συνέχεια, για τις δραστηριότητες και τις πρωτοβουλίες που θα πάρουν οι μαθητικές Οργανώσεις Βάσης, για το πώς κάθε χρόνο τα Μαθητικά Φεστιβάλ μπορούν να γίνονται πιο πλούσια και ζωντανά, αλλά και για το πώς συλλογικά μπορούμε να προβάλουμε τις θέσεις της ΚΝΕ και του Κόμματος πλατιά στη νεολαία. Νάντια Κυριαζίδου μέλος του Γραφείου του ΣΠ της ΟΠ Αττικής της ΚΝΕ
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
19
16
διήμερο εκδηλώσεων της ΚΟΑ ο πολιτικό-πολιτιστικό για Έλληνες και μετανάστες εργαζόμενους
Έλληνες και μετανάστες εργαζόμενοι ενάντια στον καπιταλισμό που γεννά κρίσεις-πολέμους-προσφυγιά
Γ
ια 16η συνεχόμενη χρονιά η Κομματική Οργάνωση Αττικής διοργανώνει πολιτικό-πολιτιστικό διήμερο εκδηλώσεων για Έλληνες και μετανάστες εργαζόμενους. Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στο Πάρκο Φιξ (Πατήσια) την Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25 Ιούνη με σύνθημα “ Έλληνες και μετανάστες εργαζόμενοι ενάντια στον καπιταλισμό που γεννά κρίσεις-πολέμους-προσφυγιά”. Το Σάββατο 25 Ιούνη στο χώρο των εκδηλώσεων θα μιλήσει η Λουίζα Ράζου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Για την αξία των εκδηλώσεων, την προετοιμασία τους και το περιεχόμενό τους ο “Οδηγητής” συζήτησε με τον Νίκο Λάππα, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και του Γραφείου του ΣΠ Αττικής της ΚΝΕ.
“Οδηγητής”: Φέτος συμπληρώνονται 16 χρόνια από το πρώτο πολιτικό - πολιτιστικό διήμερο εκδηλώσεων Ελλήνων και μεταναστών εργαζομένων που διοργανώνει η Κομματική Οργάνωση Αττικής. Ποια είναι η εμπειρία που υπάρχει, η ανταπόκριση από τον κόσμο όλα αυτά τα χρόνια; Νίκος Λάππας: Στις διήμερες εκδηλώσεις που γίνονται για 16η χρονιά στο Πάρκο Φιξ στα Πατήσια, μέσα από το πλούσιο πολιτιστικό περιεχόμενο που παρουσιάζεται από δεκάδες κοινότητες μεταναστών που συμμετέχουν, κορυφώνεται και η πλατιά πολιτική παρέμβαση και συζήτηση με Έλληνες και μετανάστες εργαζόμενους, σπουδαστές και μαθητές για την πολιτική πρόταση διεξόδου του ΚΚΕ για την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Χιλιάδες εργαζομένων, ανέργων και νεολαίας, Έλληνες και μετανάστες, περνούν κάθε χρόνο από τις εκδηλώσεις. Δεκάδες είναι αυτοί που συμβάλλουν να στηθεί, να προπαγανδιστεί, αλλά και να ντυθεί με πρόγραμμα που θα ενισχύει με κάθε τρόπο το σύνθημα του Φεστιβάλ. “O”: Με δεδομένο ότι τον τελευταίο χρόνο έχουν αυξηθεί οι προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές προς τη χώρα μας, τι ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αποκτά το φετινό πολιτικό – πολιτιστικό διήμερο; Ν.Λ: Το δράμα των προσφύγων που παρακολουθούμε εντονότερα τον τελευταίο χρόνο, οι χιλιάδες πνιγμένοι στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, τα εκατομμύρια ξεριζωμένων και κατατρεγμένων που προσπαθούν να ξεφύγουν από το θάνατο δεν μπορούν να αφήνουν κανέναν αδιάφορο. Όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα στήριξαν με κάθε τρόπο τις ιμπεριαλιστικές επεμ-
βάσεις που έγιναν σε μια σειρά χώρες με πρωτεργάτες ΕΕ και ΝΑΤΟ, με σκοπό να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα μιας χούφτας μονοπωλίων. Πολιτική που συνεχίζει με απόλυτη συνέπεια η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Σήμερα στην χώρα μας Έλληνες και ξένοι εργάτες αντιμετωπίζουν το τσάκισμα των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, της ζωής τους γενικότερα για να γεμίζουν με πλούτη και κέρδη μια χούφτα εκμεταλλευτές. Κανείς δεν επιλέγει να γίνει πρόσφυγας. Το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή ανέδειξε το χαρακτήρα, τα αίτια που οδηγούν στο προσφυγικό-μεταναστευτικό. Η Κομματική Οργάνωση Αττικής, όπως και σε όλη την Ελλάδα, έχει αναπτύξει πλούσια δράση τόσο στους Έλληνες εργαζόμενους, όσο και στους πρόσφυγες – μετανάστες που βρίσκονται στο Σχιστό, στο Ελληνικό, πιο πριν στο λιμάνι του Πειραιά.
Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ δίνουμε καθημερινά όλες μας τις δυνάμεις για να αναπτύσσεται κοινός αγώνας Ελλήνων και μεταναστών εργαζομένων στους χώρους δουλειάς και τις σχολές, στην πάλη και τη διεκδίκηση να ικανοποιηθούν οι σύγχρονες ανάγκες μας, στην οργάνωση για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κομμουνιστικής κοινωνίας. Η δράση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ δίνει τη δυνατότητα στους μετανάστες εργαζόμενους να οργανωθούν στα σωματεία τους, να βρουν στήριγμα και αποκούμπι στο εργατικό κίνημα, να παλέψουν μαζί με τα ταξικά τους αδέρφια, τους Έλληνες εργαζόμενους. Βάζει εμπόδια στις ρατσιστικές και εθνικιστικές αντιλήψεις, που μόνο στόχο έχουν να βάλουν αντιμέτωπο τον Έλληνα εργαζόμενο με τον μετανάστη με μόνο κερδισμένο το κεφάλαιο που και τους δύο τους ξεζουμίζει για να αυγαταίνει τα κέρδη του.
με τον Νίκο Λάππα, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και του Γραφείου του ΣΠ της ΟΠ Αττικής της ΚΝΕ.
“O”: Πώς προετοιμάζεται το Φεστιβάλ από τις κομματικές και ΚΝίτικες Οργανώσεις; Ν.Λ: Έχει προηγηθεί συζήτηση στις οργανώσεις της ΚΝΕ. Προετοιμάζεται μέσα από την πολύμορφη παρέμβαση που πραγματοποιούν οι οργανώσεις όλο αυτό το διάστημα και που θα κορυφωθούν στο διήμερο εκδηλώσεων στο Πάρκο Φιξ. Με εξορμήσεις, περιοδείες αλλά και συσκέψεις σε εκατοντάδες χώρους όπου ζει και εργάζεται η νεολαία, ανοίγει η συζήτηση για το πώς μπορούμε να οργανώσουμε την πάλη μας, από κοινού μετανάστες και Έλληνες, με στόχο μια καλύτερη ζωή. Όλη αυτή η πλούσια δραστηριότητα αναπτύσσεται στους κλάδους της βιομηχανίας και της μεταποίησης, των κατασκευών, σε χώρους δουλειάς του εμπορίου, του επισιτισμού, των τηλεπικοινωνιών κ.λπ. Αυτή η προσπάθεια γίνεται και σε χώρους που σπουδάζουν τα παιδιά των μεταναστών, που στην πλειοψηφία τους πλέον έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα, όπως είναι οι σχολές μαθητείας και κατάρτισης, τα ΤΕΙ και τα ΑΕΙ. Στόχος όλης αυτής της δραστηριότητας είναι Έλληνες, πρόσφυγες και μετανάστες να δυναμώσουμε την πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και το σύστημα που τους γεννά. Η οριστική λύση για τα προβλήματα των εργαζομένων και της νεολαίας σε ολόκληρη thn γη βρίσκεται μόνο στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού. Στην πάλη για μια άλλη κοινωνία όπου τα μέσα παραγωγής θα είναι κοινωνική ιδιοκτησία και οι εργαζόμενοι θα διαφεντεύουν τον πλούτο που παράγουν. Μια κοινωνία χωρίς κρίσεις, πολέμους, προσφυγιά -μια κοινωνία σοσιαλιστική.
20
Στον “κόφτη” τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών
Ε
δώ και πολλά χρόνια κάθε κυβέρνηση “που σέβεται τον εαυτό της”, κάθε υπουργός Παιδείας -όπως κι αν αυτοπροσδιορίζεται- επιδιώκει αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα και “μεταρρυθμίσεις” στην Παιδεία... Φυσικά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ως γνήσιος συνεχιστής των προηγούμενων κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και έχοντας ήδη στο ενεργητικό της μνημόνια, βάρβαρες, αντιλαϊκές “αναδιαρθρώσεις” στο ασφαλιστικό, το φορολογικό κ.α., επιχειρεί να υλοποιήσει με ταχύτητα τις κατευθύνσεις της ΕΕ και στην Παιδεία, συνεχίζοντας την αντιλαϊκή πολιτική της. Το προηγούμενο διάστημα, λοιπόν, δόθηκε στη δημοσιότητα το πόρισμα της Επιτροπής του κυβερνητικού διαλόγου για την Παιδεία, με το οποίο η κυβέρνηση μας προϊδεάζει για το τι πρόκειται να ακολουθήσει...
«Τα σχολεία θα λειτουργήσουν τον Σεπτέμβρη κανονικά…» ή αλλιώς «το άλλο με τον Τοτό το ξέρετε…;»
«Το σύστημα 4 χρόνια Γυμνάσιο και 2 Λύκειο θα βελτιώσει το Λύκειο... »
Σχεδόν κάθε φθινόπωρο τα τελευταία χρόνια, με το που ανοίγουν τα σχολεία και γίνονται φανερές οι τεράστιες ελλείψεις και τα κενά, οι εκάστοτε κυβερνήσεις και υπουργοί Παιδείας επιδίδονται σε διάφορα επικοινωνιακά τεχνάσματα και δηλώσεις για να πείσουν ότι «από τον ερχόμενο Σεπτέμβρη τα σχολεία θα λειτουργούν κανονικά...». Βέβαια η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ φέτος... το τερμάτισε! Με κόλπα επιπέδου... Χουντίνι πάει γι’ άλλη μια φορά να κοροϊδέψει τον λαό και τη νεολαία! Οι 20.000 μόνιμοι διορισμοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που έταξε προεκλογικά για να εξαπατήσει, γίνονται 10.000 απολύσεις και 3.000.000 τουλάχιστον χαμένες διδακτικές ώρες! Αντί να γίνουν μόνιμοι διορισμοί για να καλυφθούν τα χιλιάδες κενά, η κυβέρνηση εξαφανίζει τα κενά! Ψαλιδίζει το Ολοήμερο Δημοτικό σχολείο, από το οποίο αποκλείει χιλιάδες παιδιά που οι γονείς τους είναι είτε άνεργοι είτε δουλεύουν σε καθεστώς “μαύρης” εργασίας, εξορίζει από το σχολείο καθηγητές διάφορων ειδικοτήτων και Ειδικής Αγωγής, συμπτύσσει τμήματα, κλείνει νηπιαγωγεία. Και όλα αυτά, τη στιγμή που... δε λέει κουβέντα για τα 2.500 σχολεία που έκλεισαν ή συγχωνεύτηκαν τα προηγούμενα χρόνια, για τη μείωση κατά 50% της χρηματοδότησης για την παιδεία κ.ά.. Άρα, η διαβεβαίωση του υπουργείου ότι τα σχολεία θα ανοίξουν κανονικά, επί της ουσίας ισοδυναμεί με την εξασφάλιση ότι θα γίνει αγιασμός και ότι θα υπάρχουν και κάποια βιβλία...
Στο όνομα της αποδέσμευσης του Λυκείου από τις εξετάσεις προτείνεται, για άλλη μια φορά, ένα μοντέλο Λυκείου που η όλη λειτουργία του υπαγορεύεται από... εξετάσεις και από την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση! Συγκεκριμένα, προτείνεται αναδιοργάνωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε 4 χρόνια Γυμνάσιο και 2 χρόνια Λύκειο, όπου σε κάθε τάξη αυτού του διετούς Λυκείου, οι μαθητές θα διδάσκονται έξι μαθήματα (γλώσσα, αγγλικά και άλλα τέσσερα μαθήματα επιλογής). Μάλιστα, η έντονη διαφοροποίηση εντός αυτού του Λυκείου θα εκφράζεται και με το διαχωρισμό των μαθητών σε επίπεδα σε κάθε μάθημα. Δηλαδή κάθε μάθημα θα έχει τη μορφή βασικού επιπέδου και υψηλού (π.χ. γλώσσα βασικού επιπέδου - γλώσσα υψηλού επιπέδου) και οι μαθητές θα διαχωρίζονται με βάση το ποιο από τα δύο θα παρακολουθούν! Οι μαθητές, λοιπόν, αφού ξεπεράσουν αυτούς τους σκοπέλους, στο τέλος της Β’ Λυκείου θα εξετάζονται για να λάβουν το Εθνικό Απολυτήριο που θα αποτελεί το κατώφλι για την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση, ενώ προτείνεται στις εξετάσεις να πριμοδοτούνται οι υποψήφιοι που δηλώνουν μία ή πολύ λίγες σχολές προτίμησης. Μάλιστα στο Εθνικό Απολυτήριο θα μετράνε οι βαθμοί και των δύο τάξεων! Γίνεται ξεκάθαρο, λοιπόν, ότι το τετραετές Γυμνάσιο ανοίγει το δρόμο σε ένα ακόμα πιο ελιτίστικο Λύκειο, γενικεύει έναν ατέλειωτο εξεταστικό μαραθώνιο εντός Λυκείου, που θα λειτουργεί αποτρεπτικά στην επιλογή του Γενικού Λυκείου, φέρνοντας έτσι το “όνειρο” της κυβέρνησης για ελκυστικά ΕΠΑΛ πιο κοντά στην πραγματικότητα. Άλλωστε, είναι φανερή εδώ και χρόνια η προσπάθεια των αστικών κυβερνήσεων να πιάσουν το σφυγμό των κατευθύνσεων της ΕΕ και να ανακόψουν τη ροή προς το Γενικό Λύκειο σε ανάλογα ποσοστά με το μέσο όρο της ΕΕ.
HΞΕΡΕΣ ότι;??
Το πολυδιαφημισμένο φινλανδικό μοντέλο προβλέπει χρηματοδότηση των σχολείων 50% από το κράτος και 50% από τοπικές αρχές και επιχειρήσεις, οι οποίες, στις ΗΠΑ ειδικά, μετέτρεψαν σχολεία και μαθητές σε διαφημιστικές πινακίδες, ενώ σε αυτό το πλαίσιο αίσθηση είχε προκαλέσει πριν μερικά χρόνια η αποβολή μαθητή από το σχολείο του επειδή φορούσε μπλουζάκι με το λογότυπο εταιρείας ανταγωνιστικής προς το χορηγό του σχολείου...;
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
21
«...Για να λειτουργήσει ανθεκτικά το σύστημα της εθνικής παιδείας και να αντέξει στο χρόνο, χρειάζεται μια αναβαθμισμένη και επανασχεδιασμένη τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση...»
Όλα δείχνουν ότι και αυτή η κυβέρνηση επιδιώκει να απαντήσει από τη δική της πλευρά στο πάγιο αστικό αίτημα για στροφή στην πρώιμη επαγγελματική εκπαίδευση, προωθώντας την “ελκυστικότητά” της, δένοντάς την πιο στενά με τις ανάγκες των επιχειρήσεων και της αγοράς. Άλλωστε, η κατεύθυνση αυτή είναι σύμφωνη με τις αντίστοιχες της ΕΕ, αλλά και με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση στο πλαίσιο του μνημονίου, με βάση τις οποίες θα προχωρήσει στις απαραίτητες ρυθμίσεις για την εφαρμογή του προηγούμενου νόμου της ΝΔ για τα ΕΠΑΛ και συγκεκριμένα για την έναρξη από το σχολικό έτος 2016-2017 πιλοτικά του 4ου έτους μαθητείας. Η αλλαγή σελίδας στην επαγγελματική εκπαίδευση που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση λοιπόν είναι φύκια για μεταξωτές κορδέλες για τους μαθητές των ΕΠΑΛ. Γιατί πρώτα απ’ όλα παραμένει η πρόβλεψη του προηγούμενου νόμου της ΝΔ για καθορισμό ειδικοτήτων με βάση τις προτάσεις των κοινωνικών εταίρων. Τι σημαίνει αυτό; Ότι θα συνεχίζει και αυτή η κυβέρνηση να καταργεί και να δημιουργεί ειδικότητες όχι με βάση τις ανάγκες και τις προτεραιότητες της κοινωνίας, αλλά με βάση τι συμφέρει τους μεγαλοεπιχειρηματίες για να αυξάνουν τα κέρδη τους. Δηλαδή ο μαθητής και αυριανός εργαζόμενος θα είναι κυριολεκτικά έρμαιο της αγοράς, θα πιστοποιείται συνεχώς (κάτι που προφανώς δεν καταργεί η κυβέρνηση) από τις επιχειρήσεις. Στα πλαίσια αυτά λένε ότι χρειάζεται αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης... Αναβάθμιση για ποιον; Â Είναι αναβάθμιση για τις λαϊκές και νεανικές ανάγκες να δίνονται δεξιότητες με ημερομηνία λήξης; Â Είναι αναβάθμιση για τις λαϊκές και νεανικές ανάγκες να παίρνεις ένα πτυχίο και μετά να εξετάζεσαι και να ξαναεξετάζεσαι, να πιστοποιείσαι από μια σειρά εργοδοτικές ενώσεις, πολλές φορές να βάζεις και από την τσέπη σου; Â Είναι αναβάθμιση η μαθητεία και το χαρτζιλίκι που ουσιαστικά σημαίνει τζάμπα εργασία για τ’ αφεντικά, χωρίς κανένα δικαίωμα; Â Είναι αναβάθμιση οι μαθητές να πληρώνουν για αναλώσιμα, εργαλεία, να κάνουν μαθήματα σε κοντέινερ, να λείπουν καθηγητές; Â Είναι αναβάθμιση η πρακτική άσκηση να γίνεται σε άσχετες ειδικότητες και τα εργαστήρια να είναι χρόνια πίσω από τις εξελίξεις στην τεχνολογία; Οι στόχοι τους για “αναβάθμιση” και “επανασχεδιασμό” της επαγγελματικής εκπαίδευσης είναι από κάθε άποψη εχθρικοί για τον λαό και τη νεολαία, για τα συμφέροντα των σημερινών μαθητών και αυριανών εργαζομένων. Θέλουν να προσαρμόσουν ακόμα περισσότερο τους νέους στα συμφέροντά τους. Έχουν αγωνία ο νέος εργαζόμενος να είναι
ακόμα πιο φθηνός, ακόμα πιο ευέλικτος. Θέλουν την αύξηση της εκμετάλλευσής του, αλλά και την ιδεολογική του χειραγώγηση, να μην αμφισβητεί δηλαδή το σύστημα της εκμετάλλευσης και της αδικίας, να μη γνωρίζει ούτε τα δικαιώματά του, πολύ περισσότερο να μη γνωρίσει τη δύναμή του.
«Πώς θα αποκτήσει αυτονομία η σχολική μονάδα ως προς το πρόγραμμα και τη λειτουργία της; Μπορεί να έχουν οι σχολικές μονάδες τη διαχείριση του προϋπολογισμού τους; Μπορεί το σχολείο να βγει από την τυποποιημένη ανωνυμία και να αποκτήσει διακριτή φυσιογνωμία και brand name;»
Άραγε, πόσο απέχει αυτή η άποψη του Α. Λιάκου, προέδρου της επιτροπής του διαλόγουαπάτη για ένα σχολείο που «θα βγει από την τυποποιημένη ανωνυμία και θα αποκτήσει διακριτή φυσιογνωμία και brand name» από εκείνο το προκλητικό ερώτημα του Γ. Πανάρετου (εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ στο διάλογο του 2009): «Γιατί κάποιος να έχει το δικαίωμα να επιλέξει την οδοντόπαστα που θα αγοράσει αλλά όχι τις σπουδές και το δάσκαλο του παιδιού του;». Και οι δύο απόψεις πατάνε στο έδαφος της ίδιας στρατηγικής. Εξάλλου, η προώθηση μεγαλύτερης αυτονομίας των σχολείων είναι από τις κεντρικές κατευθύνσεις του ΟΟΣΑ και της ΕΕ, που έρχεται κι επανέρχεται σε όλες τις εκθέσεις του για την ελληνική Εκπαίδευση εδώ και μια δεκαετία τουλάχιστον. Η αυτονομία, λοιπόν, που επικαλείται και η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στη διαφοροποίηση, στην ένταση των ταξικών φραγμών. Αφού το τι και το πόσα θα μαθαίνει ο καθένας θα εξαρτώνται από την περιοχή όπου ζει, με εκπαιδευτικούς με κατακερματισμένα δικαιώματα, με σχολεία που θα παρέχουν όσα σηκώνει ο προϋπολογισμός τους, με τις εταιρείες και τους χορηγούς να αλωνίζουν στο πρόσφορο αυτό έδαφος και τις ανισότητες να εντείνονται στο έπακρο... Μιλάνε, δηλαδή, για ένα σχολείο στα λόγια δημόσιο, στην ουσία επί πληρωμή (βλ. κουπόνια και δίδακτρα για επιπλέον δραστηριότητες), στο οποίο θα παρεμβαίνουν επιχειρήσεις και Τοπική Διοίκηση πιο αποφασιστικά και με ουσιαστικό λόγο για σοβαρές πλευρές της εκπαιδευτικής διαδικασίας (δραστηριότητες, υποδομές, εκπαιδευτικό πρόγραμμα). Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι και στην τριαντασέλιδη “ενδιάμεση έκθεση” του προέδρου της επιτροπής του ψευτοδιαλόγου για την Παιδεία, Αντώνη Λιάκου και στο πόρισμα της επιτροπής δεν υπάρχει ούτε μια απλή αναφορά στη δωρεάν Παιδεία! Για να μη μιλήσουμε για τις δηλώσεις “λαγών” του ΣΥΡΙΖΑ, όπως αυτή του βουλευτή του, Αλ. Τριανταφυλλίδη, που μίλησε για δίδακτρα στα δημόσια σχολεία, την οποία φυσικά επικρότησε η ΝΔ...
Θα τους χαρίσουμε το μέλλον μας ή θα το παλέψουμε; Το σχολείο του ΣΥΡΙΖΑ, το “σχολείο Φίλη” δεν είναι τίποτα άλλο από τη συνέχεια του σχολείου του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ... Είναι το σχολείο της “αγοράς”, της ΕΕ και του ΟΟΣΑ, προσαρμοσμένο στα μνημόνια που όλοι μαζί ψήφισαν και υλοποιούν. Είναι το σχολείο που διατηρεί και επεκτείνει τη λογική των δεξιοτήτων από μικρή ηλικία, που προωθεί την αυτονομία, δηλαδή την κατηγοριοποίηση και την ανισότητα, το σχολείο των πολλαπλών ταχυτήτων, που οδηγεί στην επιχειρηματική δραστηριότητα μια σειρά τομείς. Σ’ αυτό το σχολείο δε χωράνε τα μορφωτικά δικαιώματα της νέα γενιάς! Είναι αδιανόητο τον 21ο αιώνα, το 2016, με την τεράστια ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας και τις δυνατότητες που αυτές προσφέρουν για ολόπλευρη μόρφωση, για σύγχρονο, ενιαίο, δημόσιο και δωρεάν σχολείο Γενικής Παιδείας, για μόνιμη και σταθερή δουλειά με δικαιώματα, να υποβαθμίζονται τα μορφωτικά δικαιώματα, να τσακίζεται η ζωή του λαού και της νεολαίας, να γυρίζουμε χρόνια πίσω! Παίρνοντας, λοιπόν, τη σκυτάλη από τους αγώνες που αναπτύχθηκαν όλη τη χρονιά φέτος, από τις μεγάλες μαθητικές κινητοποιήσεις που σύνθημά τους είχαν ότι “ρεαλισμός δεν είναι να κάτσουμε στ’ αυγά μας, είναι να παλέψουμε τα δικαιώματά μας”, δεν πρέπει να αφήσουμε τη μόρφωση και τα δικαιώματά μας σε κανέναν “κόφτη” κυβέρνησης - ΔΝΤ - ΕΕ!
Έλενα Μποτζιολή
22
Έκδοση της Μαθητικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ
“Τι σχολείο έχουμε ανάγκη σήμερα;”
Μ
ετά την έκδοση της θέσης του ΚΚΕ για το σχολείο, η ΚΝΕ έκρινε αναγκαίο να συμβάλει στην προώθηση της θέσης αυτής στους μαθητές, στη νεολαία συνολικά. Σε αυτήν την κατεύθυνση, η Μαθητική Επιτροπή του ΚΣ της ΚΝΕ ετοίμασε μία καλαίσθητη έκδοση που απευθύνεται σε μαθητές και παρουσιάζει βασικές πλευρές της πρότασης του ΚΚΕ για το σχολείο που έχουμε ανάγκη σύμφωνα με τις σύγχρονες δυνατότητες. Στόχος της έκδοσης δεν είναι απλά να παρουσιάσει θέσεις και στόχους πάλης. Μέσα από αυτήν επιδιώκεται να αναπτυχθεί προβληματισμός και συζήτηση μέσα και έξω από τα σχολεία, να δοθεί έναυσμα για παραπέρα αναζήτηση. Άλλωστε, όπως διαβάζουμε και στον πρόλογο της έκδοσης: «Η πρόταση του ΚΚΕ για το σχολείο δεν είναι άσχετη με την καθημερινότητα των μαθητών, αντιθέτως δίνει απαντήσεις σε καθημερινούς προβληματισμούς και ανησυχίες». Στο άρθρο αυτό θα παρουσιάσουμε τα βασικά σημεία στα οποία στέκεται η έκδοση “Τι σχολείο έχουμε ανάγκη σήμερα;”, μέσα από κάποιους βασικούς άξονες... Γιατί το σημερινό σχολείο είναι έτσι;
Το σχολείο που έχουμε ανάγκη είναι το σχολείο που αντιστοιχεί στο σοσιαλισμό!
Αυτό το ερώτημα που απασχολεί την πλειοψηφία των μαθητών σήμερα είναι ένα από τα πρώτα ζητήματα που θίγει η έκδοση. Στις πρώτες σελίδες, λοιπόν, αναδεικνύεται η βασική αιτία για την οποία σήμερα η μόρφωση έχει γίνει ένα πανάκριβο εμπόρευμα και το σχολείο μία καθημερινή αγγαρεία που δεν προσφέρει ουσιαστική και ολόπλευρη μόρφωση, δε δίνει ερεθίσματα για παραπέρα μελέτη και στέρεες βάσεις για να κατανοούν οι μαθητές την πραγματικότητα. Παράλληλα, αναδεικνύεται με ποιον τρόπο και για ποιο λόγο το σημερινό σχολείο διαπαιδαγωγεί με τις σάπιες αξίες και τα ιδανικά του σημερινού εκμεταλλευτικού συστήματος. Ποια είναι η σχέση του σχολείου που έχουμεΟι σήμερα με την κοινωνία στην οποία ζούμε, πώς και γιατί το ένα πλούσιοι δεν είναι ξεκομμένο από το άλλο.
πλουσιότεροι
και οι φτωχοί… φτωχότεροι *
Στοιχεία από την έκθεση της Oxfam International, που δηµοσιοποιήθηκε λίγες µέρες πριν την συνάντηση του Παγκόσµιου Οικονοµικού Φόρουµ του Νταβός.
Το σηµερινό σύστηµα στηρίζεται στην εκµετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο
Οι
62
πιο πλούσιοι άνθρωποι
στον κόσµο έχουν σήµερα τόσο πλούτο,
Μοιράζει σε µας φτώχεια, ανεργία, αβεβαιότητα για το παρόν και το µέλλον και στους λίγους χλιδάτη ζωή.
όσο το
50%
του πληθυσµού
της γης!
Η σηµερινή κοινωνία είναι άδικη για τους πολλούς και παράδεισος για τους λίγους. έχει αυξηθεί ο πλούτος Νόµος της είναι τα συµφέροντα των εκµεταλλευτών. των 62 πλουσιότερων ανθρώπων
44%
Η έκδοση της Μαθητικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ διατίθεται από τις Οργανώσεις της ΚΝΕ σ' όλη την Ελλάδα. Το επόμενο διάστημα προγραμματίζονται δεκάδες εκδηλώσεις, προκειμένου οι θέσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ για το σχολείο να φτάσουν πλατιά σε όλους τους μαθητές.
από το 2010
Το σχολείο προφανώς δεν είναι αποκοµµένο από αυτή... έχει µειωθεί ο πλούτος Εικόνα της είναι41% και τηςτων µοιάζει! φτωχότερων 3,5 δισ. ανθρώπων από το 2010
188 201 “κορυφαίων επιχειρήσεων” σε σύνολο
Είναι εφικτό ένα άλλο σχολείο που να μορφώνει χώρα - φορολογικό παράδεισο και όχι να εξοντώνει; έχουν παρουσία σε τουλάχιστον µια
«Κοιτάζω αυτό το σύστηµα, και επιφανειακά φαίνεταιαυτή γνώριµο, Πριν προλάβει κάποιος να απαντήσει ότι “αυτά δε γίνονται”, μέσα από την µου έκδοση μπορεί αλλά όχι και ο µηχανισµός του! Υπάρχουν αυτοί οι λίγοι επάνω και οι άλλοι κάτω, οι επάνω φωνάζουν στους κάτω: ελάτε επάνω να μάθει ότι υπήρξε ένα τέτοιο διαφορετικό πολλοί σχολείο. Μεκαιένα σύντομο φωτογραφικό αφιέρωγια να είµαστε όλοι επάνω, αλλά όταν κοιτάξεις προσεκτικά βλέπεις κάτι τις κρυµµένο ανάµεσαόλων σε αυτούς επάνω και στους άλλους κάτω. Κάτι τις μα, παρουσιάζεται αυτό το σχολείο που κάλυπτε ανάγκες των μαθητών, ανέπτυσσε που µοιάζει µε δρόµο, αλλά δεν είναι δρόµος. Είναι µια σανίδα. Τώρα φαίνεται ολοκάθαρα. Είναι στις η σανίδα µιας τραµπάλας. Όλο αυτό το κλίσεις και τα ενδιαφέροντά τους. Ένα τέτοιο σχολείο υπήρξε χώρες που οικοδόμησαν σύστηµα είναι µια κούνια µε δύο άκρες που εξαρτώνται η µία από την σοσιαλισμό. Όπως αναφέρεται και στην έκδοση: γιατίεπάνω, ο σοσιαλισμός είναι σύστηάλλη.«Αυτό Και αυτοίγινόταν επάνω κάθονται επειδή οι άλλοι κάθονται κάτω και µόνο όσο θα κάθονται οι άλλοι κάτω. Οι επάνω δεν θα κάθονταν μα όπου δεν υπάρχουν εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενοι. Στοάφηναν επίκεντρο μπαίνει η ολόπλευρη πια επάνω, αν οι κάτω τη θέση τους κι ανέβαιναν.» ανάπτυξη του ανθρώπου, οι ανάγκες των πολλών και όχι τα κέρδη των λίγων!» Μπ. Μπρεχτ, απόσπασµα από το θεατρικό έργο «Η Αγία Ιωάννα των σφαγείων»
Στις επόμενες σελίδες περιγράφεται το σχολείο που έχουν ανάγκη οι μαθητές και ποια κοινωνία μπορεί να το κάνει πραγματικότητα. Η έκδοση απαντάει, επίσης, στο γιατί ο σοσιαλισμός χρειάζεται ένα σχολείο διαφορετικό από το σημερινό και με ζωντανό τρόπο παρουσιάζει την πρόταση του ΚΚΕ για το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο Σύγχρονης Γενικής Παιδείας. Εξηγεί γιατί σκοπός αυτού του σχολείου είναι να μορφώνει τους μαθητές ολόπλευρα, να τους διαπαιδαγωγεί στην πράξη με τις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, της προσφοράς στην πρόοδο της κοινωνίας. Αναφέρει με ποιον τρόπο εξασφαλίζει τον ενεργητικό τους ρόλο στην οργάνωση της σχολικής ζωής και παράλληλα τους ετοιμάζει για να είναι ικανοί ως αυριανοί εργαζόμενοι να αντιμετωπίζουν δημιουργικά τη ζωή και την εργασία τους αλλά και να συμμετέχουν στην άσκηση της εξουσίας. Η έκδοση αυτή, “Τι σχολείο έχουμε ανάγκη σήμερα;”, τονίζει πως η σοσιαλιστική κοινωνία “χτίζει” ένα σχολείο ενιαίο και υποχρεωτικό για όλα τα παιδιά, χωρίς διαχωρισμούς και εμπόδια. Το εφοδιάζει με σύγχρονες υποδομές, εργαστήρια, καθηγητές και ό,τι άλλο χρειάζεται. Του δίνει περιεχόμενο τέτοιο, ώστε οι μαθητές να έρχονται σε επαφή με τον πλούτο της γνώσης που έχει κατακτήσει η ανθρωπότητα, να μπορούν να κατανοούν και να ερμηνεύουν τον κόσμο γύρω τους. Το “αγκαλιάζει” πολύμορφα ώστε οι μαθητές να γνωρίζουν από πρώτο χέρι πώς λειτουργεί η κοινωνία, να αντιλαμβάνονται τον ρόλο τους σ’ αυτήν. Του δίνει όλα τα εφόδια ώστε να παρέχεται υψηλού επιπέδου μόρφωση, μέσα από τη διαμόρφωση ενός προγράμματος που δένει ουσιαστικά τη θεωρία με την πράξη. Η σοσιαλιστική κοινωνία διαμορφώνει το σχολείο έτσι ώστε όλοι οι μαθητές να έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τον πολιτισμό, τις τέχνες, τον αθλητισμό. Να γνωρίσουν τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά τους και να τα αναπτύξουν.
Και ολοκληρώνοντας το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο Σύγχρονης Γενικής Παιδείας...; Τέλος, δε θα μπορούσε να λείπει τι θα γίνει μετά απ’ αυτό το σχολείο... Έτσι, λοιπόν, επισημαίνεται ότι μετά το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο Σύγχρονης Γενικής Παιδείας, κάθε μαθητής μπορεί να επιλέξει το δρόμο που θέλει να ακολουθήσει, είτε συνεχίζοντας στα δημόσια και δωρεάν πανεπιστήμια, είτε σε κάποια επαγγελματική σχολή, είτε μπαίνοντας αμέσως στην παραγωγή. Ό,τι και αν επιλέξει, ξέρει ότι τελειώνοντας θα βρει δουλειά. Γιατί στο σοσιαλισμό κανείς δεν είναι περιττός. Αντίθετα, η σοσιαλιστική κοινωνία γνωρίζοντας τις ανάγκες της διαμορφώνει ένα κεντρικό σχέδιο, με το οποίο κατανέμεται και αξιοποιείται κάθε εργαζόμενος.
Αυτόν τον κόσµο µε τη δύναµη της γνώσης µπορούµε να τον εξηγήσουµε! Με την οργάνωση του αγώνα µπορούµε να τον αλλάξουµε!
"Οι άνθρωποι". Έργο του Konstantin Yuon (1924).
Μπροστά! χωρίς να ξεχνάµε ποιος είναι ο δρόµος µας! Μπροστά χωρίς να ξεχνάµε: σε ποιον ανήκει ο δρόµος, σε ποιον ανήκει ο κόσµος… Μπ. Μπρεχτ 23
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
23
Η ιστορική αλήθεια... “εκτός ύλης”
Ο
ι πανελλαδικές εξετάσεις τελείωσαν όμως έχει αξία να σχολιάσουμε κάποια από τα θέματα που έπεσαν! Να δώσουμε απαντήσεις φωτίζοντας συνολικά τα γεγονότα, αναδεικνύοντας τις πραγματικές διαστάσεις τους, αλλά και τα αίτιά τους και όχι όπως αυτά παρουσιάζονται μισά, κουτσουρεμένα μέσα από τον διαστρεβλωτικό φακό του βιβλίου. Ενδεικτικά παίρνουμε δύο ερωτήματα από το μάθημα της Ιστορίας γενικής παιδείας της Γ' Λυκείου.
Ερώτηση 1η: Ποιες απόψεις διατυπώθηκαν για την ευρωπαϊκή ενοποίηση στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και ποιοι ήταν οι “πατέρες της Ευρώπης”; Το πρώτο ερώτημα παραπέμπει στις αξίες και τα ιδανικά της ΕΕ στην “αρχή της ίδρυσής της”. Ενισχύει από την πίσω πόρτα το επιχείρημα ότι πλέον το πρόσωπο της ΕΕ είναι διαφορετικό από την “αρχική” της ιδέα.. Πόσο ισχύει; Η ΕΕ έχει όντως αποκλίνει από τις αρχές της λόγω των “φιλελεύθερων” πολιτικών της ή λόγω κάποιων προσώπων, όπως υποστηρίζουν κάποιοι; Ας ρίξουμε φως στα γεγονότα που σχετίζονται με την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια πλευρά που είναι άγνωστη στον σημερινό μαθητή. Η ΕΕ ιδρύθηκε το 1952 ως Ευρωπαϊκή κοινότητα άνθρακα και χάλυβα (ΕΚΑΧ) μεταξύ των χωρών της Δ. Γερμανίας, Γαλλίας, Βελγίου, Ολλανδίας, Λουξεμβούργου. Ήδη μόνο από την αρχική της ονομασία φανερώνεται ότι από τότε υπήρξε ένωση μεταξύ μονοπωλίων, ώστε να ρυθμίζουν τις οικονομικές τους συμφωνίες. Γι’ αυτό και οι πρώτες συμφωνίες που υπογράφτηκαν αφορούσαν στα μεταξύ τους οικονομικά αλισβερίσια. Μήπως όμως και σήμερα δεν υπογράφονται συνθήκες, μνημόνια διαρκείας, που ρυθμίζουν την ελευθερία των μεγάλων ομίλων να κερδίζουν όλο και περισσότερα; Πρώτο το κρατούμενο. Η ΕΚΑΧ συγκροτήθηκε σε μια περίοδο που η Σοβιετική Ένωση (ΕΣΣΔ) αναπτυσσόταν και έπρεπε οι καπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης να δημιουργήσουν μια συμμαχία ενάντια στο πρώτο σοσιαλιστικόεργατικό κράτος. Οι λεγόμενοι “πατέρες της Ευρώπης” λυσσασμένα πολεμούσαν τη Σοβιετική Ένωση. Για παράδειγμα ο Αντενάουερ, πρώτος καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας, μπήκε μπροστά για να μην εφαρμοστεί η πρόταση για ουδέτερη ζώνη ανάμεσα σε Δυτική και Ανατολική Γερμανία που είχε προτείνει η ΕΣΣΔ. Το μίσος του για τον σοσιαλισμό φανερώνεται και από την φράση του: «Καλύτερα μισή Γερμανία και να είναι δική μας, παρά ολόκληρη και δική τους». Σήμερα, παρότι η ΕΣΣΔ έχει ανατραπεί, η αντικομμουνιστική υστερία αυξάνεται. Χαρακτηριστικά παραδείγματα που το αποδεικνύουν είναι οι νόμοι που εξισώνουν τον σοσιαλισμό με τον φασισμό, αποκαθιστούν τον Χίτλερ και τους ναζί, γκρεμίζουν αγάλματα από την περίοδο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, για να σβήσουν ιστορικές μνήμες. Ο βασικός εχθρός τους ήταν και παραμένει η εργατική τάξη και τα Κομμουνιστικά Κόμματα, παραμένουν φυσικά ακόμα στο κέντρο του στόχου τους!
Ερώτηση 2η: Να αναφερθείτε στο ανθρώπινο δυναμικό που απασχολήθηκε στη βιομηχανία της Αγγλίας, καθώς και στις συνθήκες εργασίας του. Στο απόσπασμα που δόθηκε ζητήθηκε από τους μαθητές να σχολιάσουν τις εργασιακές σχέσεις την περίοδο 1830-1840 παίρνοντας ως παράδειγμα τους κλωστοϋφαντουργούς της Αγγλίας. Η ιστορική στιγμή βέβαια μόνο τυχαία δεν είναι. Εκείνη την περίοδο ο καπιταλισμός έκανε τα πρώτα του μεγάλα βήματα στην ανάπτυξή του. Διεύρυνε αφάνταστα περισσότερο την παραγωγή μέσω της συγκέντρωσης των εργαζομένων κάτω από την ίδια στέγη, όπως και αργότερα με την μαζική εισαγωγή των μηχανών στην παραγωγική διαδικασία. Έτσι ο καπιταλισμός είχε ανάγκη πολύ περισσότερα “χέρια” μέσα στην παραγωγή απ’ ότι η φεουδαρχία την προηγούμενη εποχή. Μαζί με τον καπιταλισμό εμφανίζεται το φαινόμενο μαζικά να εντάσσονται στην παραγωγική διαδικασία γυναίκες και μικρά παιδιά. Ο μισθός του άντρα που πριν συντηρούσε όλη την οικογένεια κόπηκε στο μισό, με τη δικαιολογία ότι εφόσον εργάζεται και η γυναίκα και τα παιδιά (βέβαια με ακόμα μικρότερο μεροκάματο) δε χρειάζεται τόσα πολλά λεφτά για να συντηρήσει την οικογένεια. Έτσι η εκμετάλλευση εντάθηκε, αφού πλέον ο καπιταλισμός είχε περισσότερους εργαζόμενους στη δούλεψή του, άρα έβγαζε πολύ περισσότερο κέρδος, αλλά τα χρήματα που έδινε για μισθούς παρέμεναν τα ίδια! Το παράδειγμα των κλωστοϋφαντουργών, όμως, μας δίνει τη δυνατότητα να εξηγήσουμε και μια άλλη πλευρά της μαζικής εισόδου γυναικών και παιδιών στην παραγωγή. Στην κλωστοϋφαντουργία, τα νέα μηχανήματα που εισήχθησαν στην παραγωγή απαιτούσαν λεπτά χέρια που θα μπορούσαν να χειρίζονται τις κλωστές, να χειρίζονται τις λεπτομέρειες που απαιτούσε η ύφανση ενός ρούχου. Αυτήν τη δουλειά δεν μπορούσε να την κάνει ο άντρας, που από μικρός είχε ήδη “σκληρύνει” τα χέρια του σε άλλες χειρωνακτικές εργασίες. Γι’ αυτό το λόγο ο καπιταλισμός έσπρωξε τις γυναίκες στο εργοστάσιο. Αντίστοιχα τα μικρά παιδιά έμπαιναν στην παραγωγή γιατί εξυπηρετούσαν, λόγω της μικρής τους διάπλασης, την καθαριότητα του χώρου, ειδικά κάτω από τις μηχανές. Δηλαδή σε ώρα λειτουργίας των μηχανών περνούσαν από κάτω για να μαζέψουν π.χ. τα γρέζια (τα υπολείμματα από τις μηχανουργικές διαδικασίες κοπής) ώστε να μην σταματήσει η παραγωγή ούτε λεπτό. Αν νομίζει κάποιος ότι όλα αυτά ανήκουν σε κάποιες “ανήθικες” και “σκοτεινές” εποχές του παρελθόντος δεν έχει παρά να κοιτάξει τι γίνεται σήμερα στον κόσμο… Σε μια σειρά καπιταλιστικές χώρες τα μικρά παιδιά δουλεύουν μέσα σε ανθρακωρυχεία για να βγαίνουν ματωμένα διαμάντια από το αίμα τους. Στην Ελλάδα και στις υπόλοιπες καπιταλιστικές χώρες, παιδιά παρατάνε το σχολείο ώστε να συμπληρώσουν το εισόδημα της οικογένειάς τους. Τέτοιες πλευρές των ιστορικών γεγονότων, οι συνθήκες στις οποίες έγιναν, τι συμβαίνει σήμερα σκόπιμα αφήνονται “εκτός ύλης”. Ο λόγος; Δεν θέλουν να φανεί με κανέναν τρόπο ότι η ρίζα του προβλήματος έχει όνομα. Λέγεται καπιταλισμός που στο DNA του βρίσκεται η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ότι “ηθικό” για τον καπιταλισμό από τη γέννησή του είναι ό,τι του εξασφάλιζε περισσότερα κέρδη!
Α.Σ.
24 12 ΙΟΥΝΗ - ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα... Παιδική εργασία: ένα παλιό φαινόμενο... Η παιδική εργασία δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Με τη σημερινή έννοια τη συναντάμε πρώτη φορά όταν ο καπιταλισμός, το εκμεταλλευτικό αυτό και άδικο σύστημα που ζούμε, επικράτησε ως σύστημα παραγωγής. Τότε που η λεγόμενη “βιομηχανική επανάσταση” και η εισαγωγή των μηχανών στην παραγωγή έδωσαν στους καπιταλιστές τη δυνατότητα να “αξιοποιήσουν”, δηλαδή να εκμεταλλευτούν εκατομμύρια παιδιά, ως πιο επιδέξια, μιας και χρειάζονταν λεπτά και μικρά χέρια για τον χειρισμό μηχανών, πιο άγρια εκμεταλλευόμενα και πιο κερδοφόρα για το κεφάλαιο. Στην υφαντουργία, στη μεταλλουργία, στα ορυχεία, σε όλους τους τομείς χτίστηκαν αμύθητες περιουσίες, κυριολεκτικά πάνω στις πλάτες αυτών των παιδιών...
Σήμερα υπάρχει παιδική εργασία;
Σ
χολείο, φροντιστήρια (πολλών ειδών), σπίτι... Αυτή είναι η απαιτητική και δύσκολη πολλές φορές καθημερινότητα για τη μεγάλη πλειοψηφία των παιδιών που βρίσκονται στο σχολείο. Ωστόσο για χιλιάδες συνομηλίκους τους η καθημερινότητα είναι ακόμα δυσκολότερη. Περίπου 100.000 παιδιά στην Ελλάδα και πολλά εκατομμύρια στον πλανήτη αναγκάζονται να δουλεύουν κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες, για ένα κομμάτι ψωμί. Όλα αυτά βέβαια δεν είναι καθόλου χωρίς λόγο και αιτία...
HΞΕΡΕΣ ότι;??
Το 2006 η Εθνική Επιτροπή Εργασίας των ΗΠΑ εντόπισε ότι περίπου 200 παιδιά 11 ετών ή και μικρότερα ράβουν τα ρούχα για τις εταιρείες Hanes, Wal-Mart, JCPenney και Puma στο εργοστάσιο HarvestRich στο Μπαγκλαντές. Τα ίδια τα παιδιά κατήγγειλαν ότι κακοποιούνται, ενώ μερικές φορές καταρρέουν από την εξάντληση, καθώς είναι αναγκασμένα να δουλεύουν 12 έως 14 ώρες τη μέρα, κάποιες φορές και τα βράδια. Οι μισθοί τους είναι μόλις 6,5 σεντς την ώρα. Τα παιδιά σηκώνονται κάθε πρωί στις 5 π.μ. και για να βουρτσίσουν τα δόντια τους χρησιμοποιούν μόνο το δάχτυλό τους και στάχτη από τη φωτιά… Το 2009 ξέσπασε άλλο ένα σκάνδαλο όταν αποδείχθηκε ότι ο πολυεθνικός κολοσσός της Apple χρησιμοποιεί παιδική εργασία σε εργοστάσιά του στην Κίνα. Η εταιρεία απασχολούσε 74 παιδιά έως 16 ετών.
Οι παρακάτω αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί...
250.000.000 παιδιά ηλικίας
5-14 ετών
1 στα 6 παιδιά
του πλανήτη εργάζεται σε περιβάλλον που βλάπτει την ψυχική και σωματική του υγεία
εργάζονται σε όλο τον κόσμο
171.000.000 παιδιά
εργάζονται σε ορυχεία, λατομεία και άλλους επικίνδυνους χώρους.
22.000 παιδιά
Κάθε χρόνο κάτω των 10 ετών σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα!
Στην Ελλάδα... 100.000
Σε εκτιμάται ο αριθμός των παιδιών που εργάζονται αυτή τη στιγμή παράνομα.
920 παιδιά που επαιτούσαν στους δρόμους κα-
ταγράφτηκαν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη από τον Μάιο του 2012 έως τον Μάιο του 2013
Ο
ι συνέπειες για όλα αυτά τα παιδιά που δουλεύουν και που κατά κόρον εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο είναι ολέθριες για τη σωματική τους διάπλαση, τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους, την κοινωνικοποίηση αλλά και την ψυχική τους υγεία. Σε μια εποχή που υπάρχουν όλες οι δυνατότητες, ώστε όλα τα παιδιά της Γης να διασφαλίζουν επαρκή σίτιση, ασφαλή στέγη, αξιοπρεπή ζωή και μέχρι την ενηλικίωσή τους να αφοσιώνονται στη μόρφωση, αναγκάζονται να δουλεύουν για να επιβιώσουν αυτά και οι οικογένειές τους. Κι αυτό, γιατί είναι διαρκής η ανάγκη των μεγάλων επιχει-
11,4%
Το των μαθητών κατά μέσο όρο στην Ελλάδα δεν γράφτηκε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση το 2012
70%
Το των παιδιών που σταματάει το σχολείο, το κάνει για να εργαστεί και να βοηθήσει την οικογένειά του
ρηματικών ομίλων, των καπιταλιστών, για περισσότερα κέρδη και φτηνότερους εργάτες, ακόμα και παιδιά... Ο σοσιαλισμός από την άλλη είχε εξασφαλισμένες για τα παιδιά, από την κοιλιά της μάνας τους ακόμη, όλες τις ανάγκες τους. Τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, την κυριολεκτικά και ουσιαστικά υποχρεωτική εκπαίδευση, όλες τις δωρεάν υπηρεσίες υγείας, τον αθλητισμό, τις διακοπές, με απόλυτη ευθύνη του σοσιαλιστικού κράτους. Στο λεξικό του σοσιαλισμού δεν υπήρχε καν η έννοια της παιδικής εργασίας.
Τ
ην κόλαση που ζούσαν τα παιδιά που δούλευαν ως και 16 ώρες την ημέρα, με άθλια μεροκάματα και συνθήκες, την έχουν περιγράψει πολύ γλαφυρά στα έργα τους καλλιτέχνες όπως ο Τζακ Λόντον, ο Μαρκ Τουέιν, ο Μαξίμ Γκόρκι, ο Κάρολος Ντίκενς κ.ά. Άλλωστε, η λογοτεχνία είναι ο καθρέφτης κάθε κοινωνίας. Στις σελίδες της αποτυπώνονται συχνά οι πιο βαθιές αλήθειες... Έτσι, από τη στιγμή που γίνονται τα πρώτα δειλά βήματα στην εκβιομηχάνιση, που ιδρύονται εργατικά συνδικάτα, που πραγματοποιούνται οι πρώτες απεργίες, που διαδίδονται οι σοσιαλιστικές ιδέες, οι λογοτέχνες δεν μένουν αμέτοχοι και φυσικά δεν ανέχονται την εικόνα των παιδιών που δουλεύουν, αντί να παίζουν και να μορφώνονται...
Η παιδική εργασία στη λογοτεχνία...
Κ. Ντίκενς, Όλιβερ Τουίστ
Ε. Ζολά, Ζερμινάλ
Ο
Κάρολος Ντίκενς έδωσε σπαραχτικές εικόνες της εκμετάλλευσης στα μυθιστορήματά του “Όλιβερ Τουίστ”, “Δαβίδ Κόπερφιλδ” κ.ά. «...«Μικρέ», είπε ο κύριος από την ψηλή πολυθρόνα, «άκουσέ με. Ξέρεις ότι είσαι ορφανό, έτσι δεν είναι;». «Τι θα πει αυτό κύριε;», ρώτησε ο φτωχός Όλιβερ. «Το παιδί είναι πραγματικά ανόητο –ακριβώς όπως το σκέφτηκα», είπε με πολύ αποφασιστικό τόνο στη φωνή του ο κύριος με το λευκό γιλέκο. Αν υποθέσουμε ότι υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι ευλογημένοι με το χάρισμα να καταλαβαίνουν από διαίσθηση το χαρακτήρα των συνανθρώπων τους, ε, τότε ο κύριος με το λευκό γιλέκο ήταν αναμφισβήτητα το κατάλληλο πρόσωπο για να πει τι είδους άνθρωπος στεκόταν μπροστά του. «Σιωπή!», είπε ο κύριος που είχε μιλήσει πρώτος. «Ξέρεις ότι δεν έχεις πατέρα ή μητέρα και ότι σε μεγάλωσε η ενορία, έτσι δεν είναι;» «Μάλιστα κύριε», απάντησε ο Όλιβερ, κλαίγοντας με αναφιλητά. «Μα γιατί κλαις;», ρώτησε ο κύριος με το λευκό γιλέκο. Πραγματικά, το θέαμα ήταν πολύ περίεργο. Για ποιο λόγο θα μπορούσε να κλαίει το παιδί; «Ελπίζω ότι κάθε βράδυ κάνεις την προσευχή σου», είπε ένας άλλος κύριος με άγρια φωνή, «και ότι προσεύχεσαι για τους ανθρώπους που σε ταΐζουν και σε φροντίζουν σαν σωστό χριστιανό». ... «Λοιπόν! Εδώ ήρθες για να μορφωθείς και να μάθεις μια χρήσιμη τέχνη», είπε ο κοκκινομούρης κύριος από την ψηλή πολυθρόνα. «Γι’ αυτό θ’ αρχίσεις να μαζεύεις στουπιά από αύριο το πρωί στις έξι», είπε ο βλοσυρός κύριος με το λευκό γιλέκο. Γι’ αυτές ακριβώς τις δύο ευλογίες που του έδωσαν δηλώνοντας απλώς ότι θα μάζευε στουπιά, ο Όλιβερ έκανε μια βαθειά υπόκλιση μετά από υπόδειξη του επιτρόπου, και τον οδήγησαν βιαστικά σε ένα μεγάλο θάλαμο. Εκεί ξαπλωμένος σε ένα σκληρό, χοντροφτιαγμένο κρεβάτι, έκλαψε με λυγμούς μέχρι που τον πήρε ο ύπνος. Τι υπέροχη εικόνα των τρυφερών νόμων αυτής της προνομιούχας χώρας! Επιτρέπουν στους φτωχούς να κοιμούνται!» (Αγγλία, 1837)
Μ. Τουέιν, Οι περιπέτειες του Τομ Σόγιερ
Ο
Μαρκ Τουέιν,, από την Αμερική, δίνει μια σατιρική εκδοχή της εργασίας στο μυθιστόρημά του “Οι περιπέτειες του Τομ Σόγιερ”. Το πρωί του Σαββάτου είχε έρθει κι ο κόσμος έλαμπε ολοκαίνουριος μες στο καλοκαίρι που «Το ξεχείλιζε από ζωή. (...) Ο Τομ εμφανίστηκε στο πεζοδρόμιο μ’ έναν κουβά ασβέστη και μια βούρτσα με μακρύ χέρι. Επιθεώρησε τον φράχτη... όλο του το κέφι εξανεμίστηκε και μια βαθιά μελαγχολία κυρίεψε το πνεύμα του. Τριάντα μέτρα σανιδένιος φράχτης, τρία μέτρα ψηλός! Η ζωή του φάνηκε χωρίς περιεχόμενο και η ύπαρξη ένα φορτίο. Αναστενάζοντας βούτηξε τη βούρτσα και την πέρασε στην πάνω-πάνω σανίδα... επανέλαβε την ίδια δουλειά... την ξανάκανε... σύγκρινε την ασήμαντη ασπρισμένη γραμμή με την απέραντη ήπειρο του άβαφου φράχτη και κάθισε σ’ ένα κασόνι αποθαρρυμένος». Αλλά ο Τομ, επιδέξια, θα μεταβάλει την εικόνα. Γιατί, όπως γράφει ο Τουέιν, «να φτιάχνεις τεχνητά λουλούδια είναι δουλειά, ενώ να σκαρφαλώνεις στο Λευκό Όρος είναι διασκέδαση».. Μ’ άλλα λόγια, τα παιδιά πρέπει να διασκεδάζουν, να παίζουν, να διαβάζουν, χωρίς εξαναγκασμό, χωρίς κανένα οικονομικό όφελος, χωρίς κανένα συμφέρον. (Αμερική, 1876)
Ο
Γάλλος συγγραφέας Εμίλ Ζολά απεικόνισε την άθλια καθημερινότητα των ανθρακωρύχων της βόρειας Γαλλίας στο μυθιστόρημά του “Ζερμινάλ”, στα μέσα του 19ου αιώνα. Αργότερα θα εξομολογηθεί: «Δεν είχα παρά μία μόνο επιθυμία, να δείξω αυτούς τους εξαθλιωμένους, αυτά τα θύματα της εκμετάλλευσης, αυτούς που ασφυκτιούν, όπως ακριβώς τους έχει καταντήσει η κοινωνία μας... Να προκαλέσω τέτοια κραυγή για δικαιοσύνη, ώστε η Γαλλία να πάψει, επιτέλους, να επιτρέπει να την κατασπαράζουν» και θα ευχηθεί στους αστούς αναγνώστες του να νιώσουν «το ρίγος της φρίκης». «...Ο Καλοθάνατος Μαέ περιγράφει την ιστορία της εργασίας της οικογένειάς του στο ανθρακωρυχείο στον ανήλικο Ετιέν. Ο Ετιέν τον κοίταζε, κοίταζε το έδαφος που το λέκιαζε μ’ αυτόν τον τρόπο. - Πάει πολύς καιρός, συνέχισε, που δουλεύετε στο ανθρακωρυχείο; Ο Καλοθάνατος άνοιξε διάπλατα τα δύο του μπράτσα. - Πολύς καιρός, α, ναι!... Δεν ήμουν ούτε οχτώ χρονών όταν πρωτοκατέβηκα. Να, ακριβώς εδώ, στο Βορέ, κι είμαι τώρα την ώρα τούτη πενήντα οχτώ. Λογαριάστε τα... Έκανα τα πάντα εκεί μέσα, στην αρχή σαν μαθητευόμενος, έπειτα –όταν δυνάμωσα αρκετά για να μπορώ να σηκώνω τη δουλειά– σαν βολοκόπος και κατόπιν μιναδόρος για δεκαοχτώ ολόκληρα χρόνια. Έπειτα, εξαιτίας των καταραμένων ποδιών μου, μ’ έβγαλαν από το μέτωπο εξόρυξης να γεμίζω τους λάκκους με χώμα και κατόπιν επιδιορθωτή, ως τη στιγμή που χρειάστηκε να με βγάλουν απ’ τον πάτο, γιατί ο γιατρός έλεγε πως θα ’μενα εκεί κάτω... Επικράτησε σιωπή, το μακρινό σφυρί χτυπούσε ρυθμικά μέσα το φρεάτιο, ο άνεμος περνούσε με το παράπονό του, σαν κραυγή πείνας και κούρασης που ερχόταν από τα βάθη της νύχτας.» (Γαλλία, 1884)
26 ΙΟΥΝΗ – ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ
Ο
ι επίσημες έρευνες για τα ναρκωτικά που δημοσιεύτηκαν φέτος (από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά, το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής, το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων, τον Οργανισμό Κατά των Ναρκωτικών) φανερώνουν ότι όσο χειροτερεύουν οι συνθήκες ζωής της νεολαίας, τόσο ανοίγει ο δρόμος της ναρκωυποταγής. Τα στοιχεία στη χώρα μας αλλά και διεθνώς επιβεβαιώνουν ότι αυξάνεται η χρήση όλων των ουσιών με πρώτη την κάνναβη, ιδιαίτερα στο μαθητικό πληθυσμό.
Συγκεκριμένα μέσα στο 2015: Υπερδιπλασιάστηκαν οι μαθητές που δοκιμάζουν κάνναβη (9,1%), με τους μισούς να επαναλαμβάνουν τη χρήση πάνω από 3 φορές. Τριπλασιάστηκε η περιστασιακή χρήση (13,5%), ενώ εξαπλασιάστηκε η συστηματική (7%). 1 στους 4 16χρονους θεωρεί εύκολη την πρόσβαση στην κάνναβη. Διπλασιάστηκε το ποσοστό ανοχής στη χρήση κάνναβης, θεωρώντας την ακίνδυνη (από 12% το 2011 σε 23% το 2015). 602 νέες ναρκωτικές ουσίες εμφανίστηκαν στην αγορά, δηλαδή 55% αύξηση μέσα σε ένα χρόνο. Το 16% των μαθητών της Ελλάδας παραδέχεται τη χρήση κάποιας ναρκωτικής ουσίας.
Ποια είναι η λύση απέναντι στην αύξηση της χρήσης και της ανοχής στα ναρκωτικά; Ας δούμε τι λέει η ετήσια έκθεση του ΟΗΕ για τα ναρκωτικά, για το έτος 2015: «Η φτώχεια, η πείνα, η οικονομική ανισότητα, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η αποστέρηση, η μετανάστευση, η υποχρεωτική εκτόπιση, οι περιορισμένες δυνατότητες πρόσβασης στην εκπαίδευση και την εργασία, η έκθεση στη βία είναι κρίσιμοι παράγοντες που οδηγούν στη χρήση ναρκωτικών. Η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων είναι επομένως εξίσου σημαντική με τις προσπάθειες που στοχεύουν στις ίδιες τις ουσίες». Αυτό που ομολογεί ακόμα και ο ΟΗΕ, κρύβουν σήμερα οι υποστηρικτές του συστήματος που μπροστά στην αύξηση της χρήσης παρουσιάζουν σαν λύση τη νομιμοποίηση των ναρκωτικών. Μήπως δεν ξέρουν ότι στην Ολλανδία μετά από 30 χρόνια αντιαπαγορευτικής πολιτικής έχουν αυξηθεί κατά 41% οι εξαρτημένοι από την κάνναβη και το 30% των Ολλανδών κάνει χρήση καθημερινά; Κρύβουν σκόπιμα ότι ο καπιταλισμός, το σύ-
στημα της εκμετάλλευσης, προσφέρει απλόχερα τα ναρκωτικά. Τόσο γιατί τα κέρδη από το εμπόριό τους είναι αμύθητα, όσο και γιατί η θολούρα στο μυαλό προστατεύει την εξουσία τους, μετατρέπει τη νέα γενιά από πρωταγωνιστές της ζωής σε απαθείς αποδέκτες των βάρβαρων πολιτικών τους. Ποιος ευθύνεται για την φτώχεια, την ανεργία, τον πόλεμο, την προσφυγιά; Ποιος γεννά το κενό, την ανασφάλεια, τα αδιέξοδα, την ανάγκη για “φυγή” από μία πραγματικότητα που συνθλίβει τη νεολαία, καταστρέφοντας όνειρα, ακυρώνοντας προσπάθειες; Είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα που στο κυνήγι της αύξησης των κερδών του τσακίζει δικαιώματα, πολεμά κάθε τι συλλογικό, οργανωμένο, αποθεώνει τον ατομισμό. Και αφού μετατρέπει σε εμπόρευμα κάθε κοινωνική ανάγκη, μπορεί να εμπορεύεται ακόμα και την ανθρώπινη ανάγκη για επικοινωνία, κοινωνική συναναστροφή και δράση. Τα ναρκωτικά αξιοποιούνται για να βάζουν στο περιθώριο ένα κομμάτι νέων, να αλλοιώνουν τη συνείδηση και τις επιλογές τους, τον τρόπο που οργανώνουν τη ζωή και την καθημερινή τους δραστηριότητα.
Τεράστιες οι ευθύνες της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων Είναι τεράστιες οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ, των προηγούμενων κυβερνήσεων, της ΕΕ. Με την προπαγάνδα των τελευταίων χρόνων περί “ελευθερίας στη χρήση”, “σκληρών - μαλακών”, μείωσαν τα αντανακλαστικά της νεολαίας, έπαιξαν ρόλο στη συντήρηση και αύξηση του φαινομένου της χρήσης. Κάνουν πως δε βλέπουν τα τελευταία στοιχεία φτάνοντας σήμερα στο σημείο να μιλούν για ιατρική και βιομηχανική αξιοποίηση της κάνναβης παρουσιάζοντας τους εαυτούς τους ως σωτήρες της οικονομίας και της υγείας. Έχουν αποδείξει με τις πολιτικές τους πως όταν μιλούν για ανάπτυξη, εννοούν αποκλειστικά τα κέρδη των επιχειρηματιών. Είναι απαράδεκτη η πρόφαση ότι οι έρευνες που χρηματοδοτούνται αδρά από την ΕΕ για την “φαρμακευτική”, όπως την ονομάζουν, κάνναβη έχουν στόχο τη βελτίωση της ποιότητας υγείας του λαού. Οι ίδιοι διαλύουν τη δημόσια υγεία, παραδίδουν νοσο-
Στιγμιότυπο από την περσινή εκδήλωση της ΚΝΕ ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά.
κομεία στους ιδιώτες, κάνουν τις υπηρεσίες υγείας πανάκριβο εμπόρευμα, πετσοκόβουν την έρευνα που δεν ενισχύει τα κέρδη και τον ανταγωνισμό των μονοπωλίων. Την ανοχή στη χρήση επιδιώκουν! Άλλωστε, στις πολιτείες των ΗΠΑ που έχουν νομιμοποιηθεί τα προγράμματα ιατρικής χρήσης της κάνναβης, το 1/3 των τελειόφοιτων Λυκείου δηλώνει ότι έκανε χρήση τον τελευταίο χρόνο αποκτώντας πρόσβαση ακόμα και από συνταγογραφούμενη (σε άλλους) κάνναβη.
Παλεύουμε για µια κοινωνία ελεύθερη από ναρκωτικά και όχι µε ελεύθερα τα ναρκωτικά! Σήµερα πρέπει να δυναµώσει ο αγώνας ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά. Τα ναρκωτικά είναι όπλο του συστήματος. Για να απαλλαγεί η νεολαία από αυτό το φαινόμενο που δείχνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τη σαπίλα του καπιταλιστικού συστήματος, πρέπει να δυναμώσει τον αγώνα ενάντια στις πολιτικές που το συντηρούν και το αναπαράγουν. Είναι αγώνας για τη ζωή, είναι αγώνας για καθαρή σκέψη και συνειδητή δράση. Κανείς δεν περισσεύει από τον αγώνα, κανείς δεν πρέπει να “σπαταλά” τη ζωή του ψάχνοντας λύση στη φυγή. Η δύναμη να αλλάξουμε όσα µας στερούν τη ζωή µε δικαιώματα είναι στα χέρια µας, στον αγώνα, τη διεκδίκηση. Δεν το βάζουμε κάτω! Η ΚΝΕ καλεί κάθε νέο και νέα σε αυτό το δρόμο, στο δρόμο της ανυπότακτης στάσης ζωής. Παλεύουµε για µια κοινωνία ελεύθερη από ναρκωτικά και όχι µε ελεύθερα τα ναρκωτικά. Οι συναρπαστικές στιγμές και οι αληθινές συγκινήσεις βρίσκονται στην πραγματική ζωή, στο δρόμο του συλλογικού αγώνα για την ανατροπή του συστήματος που στηρίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Στην πάλη για την κοινωνία της πραγµατικής ελευθερίας, της ζωής µε δικαιώματα, το σοσιαλισµό.
ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΕΡΓΑΣΙΑ
Για τις επιδράσεις της κάνναβης στη λειτουργία του εγκεφάλου
Ο
“Οδηγητής” μπροστά στην 26η Ιούνη, παγκόσμια ημέρα κατά των ναρκωτικών, δημοσιεύει αποσπάσματα από μία ενδιαφέρουσα εργασία με τίτλο «Οι Γνωστικές και Συμπεριφορικές επιδράσεις της κάνναβης», της Δέσποινας Τσολίσου, φοιτήτριας του Τμήματος Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ. Η εργασία παρουσιάστηκε σε εκδήλωση της Τομεακής Οργάνωσης Φιλοσοφικής της ΚΝΕ στα πλαίσια εβδομάδας δράσεων ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά που πραγματοποιήθηκε το Δεκέμβρη του 2015. Παρακάτω δημοσιεύονται αποσπάσματα της εργασίας:
Η χρήση κάνναβης παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις τόσο στους ενήλικες όσο και στον ανήλικο πληθυσμό. Με βάση στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα το ΚΕΘΕΑ (2015), η κάνναβη μπορεί να προκαλέσει εξάρτηση όπως κάθε άλλη ψυχοτρόπος ουσία. 1 στα 9 άτομα που εκτίθενται στη μαριχουάνα οδηγούνται στην εξάρτηση από αυτήν, ενώ στους εφήβους η αναλογία είναι 1 στους 6. Ιστορικά, η χρήση ψυχοτρόπων ουσιών ξεκινά αιώνες πίσω, όπου ήταν κομμάτι μιας συλλογικής λειτουργίας μέσα σ’ ένα γενικότερο πολιτισμικό πλαίσιο όπου ο τελετουργικός ή μη χαρακτήρας τους είχε σκοπό την ενδυνάμωση των δεσμών της αντίστοιχης κοινωνίας (π.χ. μύηση των εφήβων στην ενήλικη ζωή). Είχε δηλαδή κοινωνικό χαρακτήρα, σε πλήρη αντίθεση με το σήμερα που πρόκειται για ένα φαινόμενο αποξένωσης. Βιολογικά, αλλά και κοινωνικο-πολιτικά, η κάνναβη αποτελεί πηγή διαμάχης. Οι κοινωνικο-πολιτικές διαμάχες αφορούν αρκετές πτυχές του θέματος της κάνναβης, όπως είναι οι διάφορες προσεγγίσεις του προβλήματος της εξάρτησης: ο βιολογισμός (έμφαση στη βιολογική πλευρά της εξάρτησης) ο κοινωνιολογισμός (έμφαση στην κοινωνική πλευρά), η ιατρικοποίηση (έμφαση στην ιατρική πλευρά του προβλήματος), η “συστημική” προσέγγιση, η οποία δίνει έμφαση στην οικογένεια χωρίς να παίρνει υπόψη άλλες παραμέτρους του προβλήματος. Τέλος, είναι η διαλεκτική υλιστική προσέγγιση, που αντιμετωπίζει την εξάρτηση ως ακραίο φαινόμενο κοινωνικής αποξένωσης, το οποίο αντανακλά την καπιταλιστική εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Όσον αφορά τον τομέα της βιολογίας και της ιατρικής, η διαμάχη αφορά, μεταξύ άλλων, την ποιότητα των φυσιολογικών και πνευματικών επιπτώσεών της, κυρίως στους νέους ανθρώπους ή το κατά πόσον οι συνέπειες της χρήσης είναι μόνιμες. Ως προς τη φαρμακολογία, τη χημική σύνθεση και τις βιολογικές επιδράσεις, όντως υπάρχει διαφοροποίηση στα ναρκωτικά. Σε κάθε περίπτωση όμως η αιτία που τα άτομα στρέφονται τόσο στην κάνναβη όσο και σε
άλλου είδους ναρκωτικά είναι ίδια, δηλαδή η φυγή από τα προσωπικά προβλήματά τους, την κοινωνική κρίση και η ψευδαίσθηση της υποκατάστασης των βασικών αναγκών τους.
Ενδοκανναβινοειδές Σύστημα Οι επιδράσεις της κάνναβης στις εγκεφαλικές λειτουργίες και στην ψυχολογία του χρήστη είναι πολυπληθείς. Ο Ames επεσήμανε σε μια έρευνά του πως τα υποκείμενά του βίωσαν αλλοίωση στην αίσθηση του εαυτού και του χώρου, επιμήκυνση του χρόνου, ευφορία και μερικές φορές εφήμερα επεισόδια ανησυχίας, παρανοϊκό ιδεασμό. Ενώ έξι από τα δέκα υποκείμενα βίωσαν εικονικές παραισθήσεις. Για να αντιληφθούμε με καλύτερο τρόπο τις επιδράσεις αυτές, πρέπει να μελετήσουμε τη λειτουργία του ενδογενούς κανναβινοειδούς συστήματος του εγκεφάλου. Η κάνναβη προέρχεται από το φυτό Cannabis sativa και το πιο δραστικό συστατικό της είναι η ένωση Δ9- τετραϋδροκανναβινόλη (THC), το οποίο αποτελεί εξωγενές κανναβινοειδές και δεν είναι υδροδιαλυτό. Έχει βρεθεί πως ο εγκέφαλος περιέχει συγκεκριμένους εσωτερικούς υποδοχείς για τα ενδογενή- κανναβινοειδή. Τα συστατικά της κάνναβης, όπως το THC, προσδένονται στους υποδοχείς του εγκεφάλου CB1 λειτουργώντας ως αγωνιστές τους. Οι CB1 βρίσκονται κυρίως σε GABAεργικούς (ανασταλτικούς) νευρώνες στον ιππόκαμπο, στην αμυγδαλή, στα βασικά γάγγλια, στην παρεγκεφαλίδα και στον εγκεφαλικό φλοιό και η ενεργοποίησή τους οδηγεί στην αναστολή απελευθέρωσης του αμινικού οξέος και της μονοαμίνης, ενώ έρευνες σε τρωκτικά έδειξαν την αναστολή απελευθέρωσης της ντοπαμίνης, της σεροτονίνης, του GABA, της νοραδρεναλίνης και της ακετυλοχολίνης. Οι Rubino και οι συνεργάτες του επισημαίνουν τη σημασία του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος στη νευρική ανάπτυξη, στη νευρογένεση, στη νευρική διαφοροποίηση, στην αξονική ανάπτυξη. Ο εγκέφαλος ενός εφή-
βου εξακολουθεί να αναπτύσσεται σημαντικά καθώς σταθεροποιείται το νευρικό σύστημα. Έτσι, νευρικές συνάψεις (νευρώνας, δενδρίτης, άξονας) που δε “χρησιμοποιούνται” χάνονται ενδυναμώνοντας τις “χρήσιμες”. Ακόμα, αυξάνεται η λευκή ουσία κι η φαιά υπόκειται σε αλλαγές, οι οποίες επιδρούν στην εγκεφαλική λειτουργική εξειδίκευση. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν αλλαγές στην ποσότητα των ενδοκανναβινοειδών την περίοδο της εφηβείας στο λοφίδιο του κερκοφόρου πυρήνα και στον προμετωπιαίο φλοιό, περιοχές που σχετίζονται με τα κίνητρα, την ενίσχυση και την επίγνωση. Επίσης ποσοτικές ταλαντεύσεις στην εφηβεία υπάρχουν και στους υποδοχείς CB1, οι οποίοι αυξάνονται στις περιοχές του λοφίδιου του κερκοφόρου πυρήνα και στον προμετωπιαίο φλοιό, ενώ ύστερα μειώνονται και πάλι με την ενηλικίωση. Έχει διατυπωθεί η άποψη πως η παρουσία του CB1 στον προμετωπιαίο φλοιό μπορεί να μαρτυρά τη σημασία τους στις γνωστικές λειτουργίες. Παίρνοντας υπόψη τις παραπάνω πληροφορίες και το ρόλο του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος στη νευρική ανάπτυξη μπορούμε εύλογα να θεωρήσουμε πως η κατανάλωση κάνναβης ιδιαίτερα στην εφηβεία επιδρά αρνητικά στην εγκεφαλική ανάπτυξη, αφήνοντας ίσως και μόνιμες βλάβες.
Κάνναβη και Εγκεφαλική Επίδραση Η ακριβής σχέση μεταξύ κατανάλωσης κάνναβης και γνωστικών και ψυχιατρικών διαταραχών παραμένει ακόμα υπό διερεύνηση. Στις έρευνες σε παγκόσμιο επίπεδο αυτό που εμποδίζει την ακριβή μετάφραση των αποτελεσμάτων είναι οικονομικοί, πολιτισμικοί και κοινωνικοί λόγοι, ενώ πολλές φορές δεν είναι δυνατή η αναγνώριση των ήδη ευάλωτων ατόμων και οι επιβλαβείς συνθήκες στις οποίες εκτίθενται.
Κάνναβη και άνθρωπος Η χρήση μαριχουάνας κατά την ενήλικη ζωή έχει αρνητικές επιδράσεις στις γνωστικές λειτουργίες. Οι λειτουργίες αυτές είναι η μνήμη, η προσοχή, οι εκτελεστικές εργασίες και η εκτίμηση του χρόνου. Όπως τονίσθηκε και παραπάνω, οι έφηβοι είναι περισσότερο ευάλωτοι εκθέτοντας αρνητικά μέσα σε λίγα λεπτά μετά τη δόση, τη λειτουργία της μάθησης, της μνήμης και της χωρικής εργαζόμενης μνήμης. Έρευνες έδειξαν πως αν κάποιος έρθει σε επαφή με την κάνναβη πριν από τα 16 του χρόνια, τότε έχει χειρότερη επίδοση σε έργα που απαιτούν πλήρη προσοχή ενώ,
28
Τα συστατικά της κάνναβης, όπως το THC, προσδένονται στους υποδοχείς του εγκεφάλου CB1 λειτουργώντας ως αγωνιστές τους. Οι CB1 βρίσκονται κυρίως σε GABAεργικούς (ανασταλτικούς) νευρώνες.
εάν γίνει πριν τα 17, τότε τα άτομα αυτά έχουν χαμηλότερο λεκτικό σκορ. Οι μελέτες έδειξαν πως οι ενήλικες που έκαναν χρήση κάνναβης βελτίωσαν ξανά τις γνωστικές λειτουργίες “φτάνοντας” την ομάδα ελέγχου (άτομα τα οποία δεν είχαν κάνει χρήση κάνναβης) μετά από κάποιον χρόνο. Σε αντίθεση, οι έφηβοι μετά από ένα μήνα αποχής δεν παρουσίασαν βελτίωση. Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε πως οι ενήλικοι χρήστες είχαν χειρότερα αποτελέσματα από την ομάδα ελέγχου στα τεστ που απαιτούσαν λεκτική μάθηση και λεκτική μνήμη, λειτουργίες που επανήλθαν μετά από δυο-τρεις βδομάδες. Κάτι τέτοιο δεν παρατηρήθηκε στην ομάδα των εφήβων. Όσον αφορά τη διάρκεια των επιδράσεων, ο Pope και οι συνεργάτες του με δείγμα άτομα πάνω από 18 χρονών, βρήκαν πως η αρνητική επίδραση στην προσοχή, στην ψυχοκινητική λειτουργία και στη βραχύχρονη μνήμη παραμένουν 12-24 ώρες μετά τη χρήση. Ο Deahl βρήκε ότι οι αλλοιώσεις στη βραχύχρονη μνήμη μπορεί να παραμείνουν ακόμα και μετά από μερικές εβδομάδες αποχής. Ο Solowij και η ομάδα του έδειξε στην έρευνά του πως οι χρόνιοι χρήστες δεν μπορούσαν να κρατήσουν σταθερή την προσοχή τους και δεν μπορούσαν να φιλτράρουν άχρηστες περιβαλλοντικές πληροφορίες. Ο Leon-Carrion ανέφερε την αδυναμία των χρηστών για συμ-
βιβασμό, λήψη σωστών αποφάσεων, λεκτική έκφραση και επικοινωνία, ενώ ο Tunving μίλησε για το σύνδρομο απάθειας, καθώς οι χρήστες έδειξαν έλλειψη κινητοποίησης. Ο ακριβής τρόπος με τον οποίο η κάνναβη επιδρά στις γνωστικές λειτουργίες παραμένει άγνωστος, όμως είναι γνωστό πως σχετίζεται με τη μειωμένη λειτουργία του ιππόκαμπου, τον αλλοιωμένο φλοιικό μεταβολισμό σε περιοχές που έχουν να κάνουν με την εκτέλεση μνημονικών έργων, την ιπποκάμπια ασυμμετρική ενεργοποίηση, αλλαγές σε λευκή ουσία, ενώ αποδείχτηκε διόγκωση του κατώτερου οπίσθιου παραγγεφαλιδικού σκώλικα στους εφήβους, που συνδεόταν με χειρότερη εκτελεστική λειτουργία, δυσλειτουργία η οποία επέμενε ακόμα και μετά από έναν μήνα αποχής. Στη συνέχεια, όλο και πιο πολλές μελέτες σε όλον τον κόσμο αποδεικνύουν τη σύνδεση μεταξύ χρήσης μαριχουάνας και συμπτώματα κατάθλιψης στους νέους ανθρώπους. Ο Graaf και οι συνεργάτες του σε μια μελέτη με δείγμα από 17 χώρες βρήκε ότι η χρήση στα άτομα κάτω από 17 χρονών αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου στην ανάπτυξη κατάθλιψης, ανεξαρτήτως φύλου. Άλλη έρευνα στην Αυστραλία με δείγμα άτομα 13-17 χρονών έδειξε πως εκείνα που είχαν κάνει χρήση κάνναβης βρίσκονταν τρεις φορές περισσότερο εκτεθειμένα σε κίνδυνο
να αναπτύξουν κατάθλιψη, ενώ μια άλλη με δείγμα εφήβων 15- 16 χρονών έδειξε 10 φορές πιο πιθανό αυτοί οι έφηβοι να αναπτύξουν διαταραχές διάθεσης ως ενήλικες. Ακόμα κι αν οι γνωστικές επιδράσεις δεν είναι μόνιμες, η κάνναβη καλλιεργεί την απάθεια ενώ, εάν καταναλωθεί στην εφηβεία, θα προκαλέσει αλλοιώσεις στη μάθηση και στη συνέχεια έλλειψη κινήτρων και παράλληλα οι χρήστες θα βιώσουν προβλήματα στις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους. Σε περιπτώσεις εξάρτησης, η ζωή του νέου θα περιστοιχίζεται από συνεχείς σκέψεις, ώστε να βρουν την επόμενη δόση. Όταν ερευνήθηκε η σχέση της χρήσης κάνναβης και ψύχωσης βρέθηκε πως η υπερβολική δόση στην εφηβεία μπορεί να προκαλέσει ψυχωσικά επεισόδια και να επιδεινώσει την ήδη αναπτυγμένη ψύχωση, αναδεικνύοντας έτσι τη σημασία που έχει η ηλικία έναρξης χρήσης κάνναβης και στην ανάπτυξη ψυχωτικών συμπτωμάτων. Σύμφωνα με μελέτη στη Γερμανία, άτομα 14- 24 χρονών, που έκαναν χρήση, αύξαναν την πιθανότητα ψυχωτικών επεισοδίων για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Η διατάραξη των νευρικών κυκλωμάτων στον εγκέφαλο, λόγω χρήσης κάνναβης ή κι άλλων ναρκωτικών, που σχετίζονται με την ενίσχυση, τη λήψη αποφάσεων, την προσοχή, τη μάθηση, τη μνήμη και τον έλεγχο της συμπεριφοράς σε μια ηλικία που ακόμα αναπτύσσονται, οδηγεί σε νευροβιολογικές αλλαγές, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο για εμφάνιση ψυχωτικών επεισοδίων. Ακόμα, η χρήση κάνναβης μπορεί φυσικά να επιβαρύνει την ήδη αναπτυγμένη ψύχωση. Παρόλα αυτά, η εμφάνιση ψυχωτικών συμπτωμάτων δεν αφορά το σύνολο των χρηστών μαριχουάνας θέτοντας έτσι το θέμα πως υπάρχουν κι
άλλοι παράγοντες (γενετικοί ή περιβαλλοντικοί) που παίζουν ρόλο στο όλο φαινόμενο. Ένα ακόμη πρόβλημα που συνδέεται με τη χρήση της κάνναβης είναι η “υπόθεση της πύλης” η οποία αναφέρει πως η μακρόχρονη χρήση μαριχουάνας μπορεί να οδηγήσει σε μελλοντική χρήση και άλλων ναρκωτικών. Το γιατί συμβαίνει ακριβώς αυτό είναι ακόμα ασαφές ενώ πολλοί ερευνητές τονίζουν πως οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που ώθησαν εξαρχής προς την κάνναβη συνεχίζουν να επηρεάζουν. Άλλοι τόνισαν πως οι εγκεφαλικές αλλοιώσεις αυξάνουν την τάση για χρήση κι άλλων ναρκωτικών. Για παράδειγμα, η αλλοίωση του οπιοειδούς συστήματος στον εγκέφαλο οδηγεί με τη σειρά του σε αλλαγές στη διαδικασία της ηδονής και αυξάνει την ανάγκη για χρήση όπιου.
*Σημείωση:
Για την εργασία αξιοποιήθηκαν οι παρακάτω πηγές: Rubino Τ., Zamberletti E., Parolaro D. (2012). Adolescent exposure to cannabis as a risk factor for psychiatric disorders. Journal of Psychopharmacology, 26 (1), 177–188. JM Court. (1998). Cannabis and Brain Function. J. Paeditr. Child Health, 34, 1-5. Henquet C., Murray R., Linszen D., Van Os J. (2005). The Environment and Schizophrenia: The Role of Cannabis Use. Schizophrenia Bulletin, 31 (3), 608–612. Iversen, L. (2003). Cannabis and the Brain. Brain, 126, 1252-1270. Rosenzweig M., Breedlove S., Watson N. (2005). Βιολογική Ψυχολογία (4η έκδοση), Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε. Στις πηγές αυτές υπάρχουν το έργο και οι έρευνες των επιστημόνων που αναφέρονται στην εργασία.
H ένωση Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη (Τetrahydrocannabinol) (THC) και η ένωση της κανναβιδιόλη (Cannabidiol) (CBD) που υπάρχουν στην κάνναβη.
Η ΚΝΕ σταθερά στο μέτωπο κατά των ναρκωτικών επιδιώκει μέσα από διάφορες πρωτοβουλίες την επαφή και συζήτηση με χιλιάδες νέους και νέες, την ανάδειξη του κάλπικου διαχωρισμού των ναρκωτικών σε “σκληρά” και “μαλακά”.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
29
Σπουδαστές ΙΕΚ Λάρισας
«Δεν δεχόμαστε να δουλεύουμε τσάμπα»
Μ
ε την έναρξη της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς πληροφορηθήκαμε από τον διευθυντή του 1ου ΙΕΚ Λάρισας, ότι η πρακτική άσκηση είναι υποχρεωτική για να δώσουμε εξετάσεις για πιστοποίηση, καθώς επίσης και απλήρωτη. Αυτό ήρθε να προστεθεί στα ήδη δυσβάσταχτα βάρη που σηκώνουμε, αφού βάζουμε βαθιά το χέρι στην τσέπη για αναλώσιμα, σημειώσεις και εισιτήρια, από την στιγμή που δεν δικαιούμαστε πάσο. Προσπαθήσαμε να αναδείξουμε το ζήτημα της απλήρωτης πρακτικής μέσα στα τμήματα. Άνοιξε η συζήτηση για το ποιον συμφέρει η απλήρωτη πρακτική, δηλαδή τον εργοδότη που θα έχει τζά-
μπα εργατικό δυναμικό. Ότι θέλουν να μας μάθουν από τις σπουδές μας κιόλας να έχουμε χαμηλές απαιτήσεις, να συμβιβαζόμαστε. Αρχικά πολλοί συνάδελφοι σκέφτονταν τρόπους για να κάνουν εικονική πρακτική ή έλεγαν ότι “μπορεί να τρέξει κάποιο πρόγραμμα ΕΣΠΑ, όπου θα ενταχθούμε”, λίγοι ήμασταν αυτοί που λέγαμε ότι “κάτι πρέπει να κάνουμε, να αγωνιστούμε”, ότι δεν είναι λύση η εικονική πρακτική, αλλά πρέπει να διεκδικήσουμε να κάνουμε κανονικά πρακτική πάνω στο αντικείμενό μας, να πληρωνόμαστε και να έχουμε ασφάλιση.
Η συγκρότηση Επιτροπής Αγώνα, στήριγμα για την οργάνωση του αγώνα Ξεκινώντας από το τμήμα Γραφιστικής, συντάξαμε ένα κείμενο που αναδείκνυε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στις σπουδές μας, αλλά και τα αιτήματά μας. Στις διεκδικήσεις μας συμπεριλάβαμε την κατάργηση της εγκυκλίου για την υποχρεωτική δωρεάν πρακτική, τη χορήγηση πάσο, δωρεάν αναλώσιμα, σημειώσεις, αύξηση της χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αναδείξαμε τον ρόλο, όχι μόνο της συγκεκριμένης κυβέρνησης αλλά και όλων των προηγούμενων, που τόσα χρόνια περνάνε μέτρα εις βάρος μας και υπέρ των μεγαλοεπιχειρηματιών. Αναδείξαμε ότι είναι ενιαία η επίθεση που δέχεται ο λαός, άρα ενιαία πρέπει και εμείς να απαντήσουμε, σε συμμαχία με τους εργάτες, τους αγρότες, τους ΕΒΕ, τους άλλους σπουδαστές. Αφού καταλήξαμε στο κείμενο, αρχίσαμε να το διακινούμε στα τμήματα, να κάνουμε ενημερώσεις και να μαζεύουμε υπογραφές. Στις ενημερώσεις αναδεικνύαμε ιδιαίτερα την ανάγκη οργάνωσης και κλιμάκωσης του αγώνα μας. Φέραμε σαν παράδειγμα τα ΙΕΚ στην Αθήνα που έχουν σύλλογο, είπαμε ότι και εμείς με κάποιον τρόπο πρέπει να οργανωθούμε. Πήραμε την απόφαση και φτιάξαμε μία Επιτροπή Αγώνα, που την απαρτίζει ένας σπουδαστής εκλεγμένος από κάθε τμήμα, για τον καλύτερο συντονισμό μας. Στην Επιτροπή Αγώνα πήραμε απόφαση να δημοσιεύσουμε στον Τύπο της Λάρισας το κείμενό μας, ώστε να γίνει πλατιά γνωστό. Να απευθυνθούμε σε φορείς, όπως το Εργατικό Κέντρο Λάρισας και τα σωματεία, και να τους ζητήσουμε να δηλώσουν την στήριξή τους. Ακόμα πραγματοποιήσαμε περιοδεία στο 2ο ΙΕΚ και στο ΙΕΚ Νοσηλευτικής και συζητήσαμε με τους συναδέλφους. Πραγματοποιήσαμε συνάντηση με τον διευθυντή του 1ου ΙΕΚ. Του αναδείξαμε τα προβλήματά μας και του καταθέσαμε το κείμενο με τα αιτή-
ματά μας. Μας απάντησε ότι δεν φέρει καμία ευθύνη αφού τους νόμους τους ψηφίζει η Βουλή, και ο δικός του ρόλος είναι να εφαρμόζει ό,τι του λέει το Υπουργείο. Του ζητήσαμε να μας δώσει μία ώρα από τα μαθήματα για να κάνουμε Γενική Συνέλευση, αλλά αρνήθηκε λέγοντας ότι δεν μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, επειδή θα χάσουμε ώρες από μαθήματα, τα οποία δεν θα μπορούμε να τα αναπληρώσουμε.
Με γενική συνέλευση και κινητοποιήσεις διεκδικήσαμε τη λύση των προβλημάτων μας Πήραμε την απόφαση να κάνουμε Γενική Συνέλευση εν ώρα μαθημάτων. Μαζευτήκαμε οι σπουδαστές από 4 τμήματα. Έγινε μία ενημέρωση για τις μέχρι τότε κινήσεις, αναδείξαμε το ζήτημα της οργάνωσης του αγώνα, και ποιες πρέπει να είναι οι επόμενες κινήσεις μας, την ανάγκη να οργανωθούμε
φτιάχνοντας σύλλογο. Ανοίξαμε τη συζήτηση για τους άθλιους όρους με τους οποίους θα κληθούμε να δουλέψουμε όχι μόνο στην πρακτική, αλλά και μετά τις σπουδές μας. Ότι χρειάζεται να απευθυνθούμε και στους υπόλοιπους σπουδαστές, να συζητήσουμε για την ανάγκη οργάνωσης και συλλογικής διεκδίκησης. Και στη γενική συνέλευση ακούστηκαν απόψεις περί της ατομικής λύσης, ότι με τους συλλογικούς αγώνες “τίποτα δεν αλλάζει”. Για να απαντήσουμε φέραμε σαν παράδειγμα τις δυσκολίες που είχε η κυβέρνηση να περάσει το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό, ότι οι αγώνες του λαού το καθυστέρησαν για μήνες. Η Επιτροπή Αγώνα ξαναμαζεύτηκε και αποφασίσαμε να κάνουμε κινητοποίηση στην περιφέρεια. Κάναμε και πάλι ενημερώσεις στα τμήματα του ΙΕΚ, αναδεικνύοντας ότι πρέπει να συμμετέχουν όλοι οι σπουδαστές, να καλέσουμε τον Τύπο κ.λπ. Φτιάξαμε γιγαντοπανό για να το κρεμάσουμε στην περιφέρεια. Συνα-
ντηθήκαμε με σπουδάστριες από το ΙΕΚ ΟΑΕΔ, που είχαν πρόβλημα με τον ΟΑΕΔ, από όπου τους έλεγαν να διαλέξουν ή την κάρτα ανεργίας ή την συνέχιση των σπουδών τους. Την επόμενη μέρα κάναμε παράσταση διαμαρτυρίας στην περιφέρεια Θεσσαλίας, όπου σε συνάντηση που είχαμε με τον πρόεδρο του περιφερειακού συμβουλίου, μας είπε ότι μας στηρίζει και θα προβεί σε κινήσεις για να λύσει το πρόβλημα της κάρτας ανεργίας και του πάσο. Στην πράξη, όμως, φάνηκε ότι δεν έκανε κάτι. Την ίδια μέρα συμμετείχαμε και στο συλλαλητήριο, που διοργάνωνε το Εργατικό Κέντρο Λάρισας, όπου μας δόθηκε βήμα για να μιλήσουμε και να αναδείξουμε τα προβλήματά μας. Συνολικά, με όλες τις παραπάνω πρωτοβουλίες και τη δράση μας δώσαμε την μάχη για να μην πληρώνουμε για τις σπουδές μας, να κάνουμε πρακτική με πλήρη δικαιώματα. Χρειάστηκε επιμονή για να σπάσουμε την αντίληψη της αναποτελεσματικότητας των αγώνων και τον συμβιβασμό, για να μπουν και άλλοι σπουδαστές στον αγώνα. Η πείρα που αποκομίσαμε όλο αυτό το διάστημα αποτελεί πολύτιμη παρακαταθήκη για το μέλλον. Αρχικά, βάζουμε τα θεμέλια για να δημιουργηθεί σύλλογος στο ΙΕΚ. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι μαθαίνουμε να μην σκύβουμε το κεφάλι, να αγωνιζόμαστε συλλογικά και οργανωμένα. Ότι δεν είμαστε μόνοι μας, αλλά έχουμε συμμάχους τους εργάτες και το λαϊκό κίνημα. Μπορεί προς το παρόν να μην έχει ικανοποιηθεί κάποιο από τα αιτήματά μας, όμως δεν κάνουμε πίσω. Χρειάζεται να συνεχίσουμε αυτόν τον αγώνα μέσα από την καλύτερη οργάνωσή μας και την δημιουργία συλλόγου, την μαζικοποίηση των συλλογικών διαδικασιών, για την λήψη αγωνιστικών αποφάσεων.
Βάσω Καραπάνου, σπουδάστρια Γραφιστικής 1ου ΙΕΚ Λάρισας
30
ΕΡΏΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΣΤΗ ΒΟΥΛΉ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΑΘΆΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΑΣΤΏΝ ΤΩΝ ΙΕΚ ΑΠΌ ΤΑ ΜΗΤΡΏΑ ΤΟΥ ΟΑΕΔ
Σ
οβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζουν σπουδαστές των δημοσίων ΙΕΚ που είναι ταυτόχρονα άνεργοι, εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ, καθώς ο Οργανισμός ακυρώνει τα δελτία ανεργίας τους υποστηρίζοντας ότι δεν μπορούν ταυτόχρονα να σπουδάζουν και να έχουν την ιδιότητα του ανέργου, παρά το γεγονός ότι πολλοί είναι αυτοί που δουλεύουν ταυτόχρονα με τις σπουδές τους. Έτσι, φέρνει τους σπουδαστές αντιμέτωπους με μια σειρά σοβαρές συνέπειες: Όλοι τους χάνουν τις ελάχιστες παροχές που δικαιούνται ως άνεργοι. Ορισμένοι από αυτούς βρίσκονται και ...“χρεωμένοι”, καθώς καλούνται να επιστρέψουν το ποσό του επιδόματος ανεργίας, εφόσον αυτό τους είχε χορηγηθεί κατά
Κινητοποίηση στον ΟΑΕΔ των Ιωαννίνων ενάντια στη διαγραφή σπουδαστών ΙΕΚ από τα μητρώα ανέργων
Η ερώτηση των Βουλευτών του ΚΚΕ
διεκδικήσουν επιδότηση ανεργίας, κατ’ εφαρμογή του ν. 1545/85».
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης εκκαθαρίζει τα μητρώα των ανέργων από ανθρώπους που αποφασίζουν κάτω από το βάρος της ανεργίας να φοιτήσουν σε κάποιο ΙΕΚ. Συγκεκριμένα, με έγγραφο του ΟΑΕΔ, το οποίο υπογράφει η προϊσταμένη της Διεύθυνσης, Θ. Μακρή, «οι φοιτητές και σπουδαστές δεν θεωρούνται άνεργοι και δεν μπορούν να γραφτούν στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ […]», εκτός κι αν πριν ή κατά τη διάρκεια των σπουδών τους αποδεδειγμένα εργάζονταν και στη συνέχεια «περιήλθαν σε κατάσταση ανεργίας». Συγκεκριμένα για τους σπουδαστές των ΙΕΚ προβλέπει ότι «δεν μπορούν κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους, ακόμα και αν θεωρηθεί ότι είναι διαθέσιμοι στην αγορά εργασίας, να θεωρούν το δελτίο ανεργίας τους ή να εγγραφούν στο μητρώο ανέργων και να
Είναι αντιληπτό ότι στις σημερινές συγκυρίες που η ανεργία πολλαπλασιάζεται, οι μισθοί και οι συντάξεις μειώνονται, η εκ περιτροπής και η μερική απασχόληση κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος, πολλοί φοιτητές και σπουδαστές είναι αναγκασμένοι, ακόμη κι αν δεν εργάζονταν πριν ή κατά τη διάρκεια των σπουδών τους να βγουν στην αγορά εργασίας, ώστε να υποστηρίξουν τις σπουδές τους. Αυτό ισχύει και για όσους επιλέγουν να φοιτήσουν και σε ΙΕΚ, αρκετοί από τους οποίους είναι μακροχρόνια άνεργοι, άνθρωποι με οικογένεια και παιδιά, μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι διαγράφονται από τα μητρώα των ανέργων και αναγκάζονται ακόμη και να επιστρέψουν επιδόματα ανεργίας που λάμβαναν ως άνεργοι για την περίοδο που ταυτόχρονα σπούδαζαν σε κάποιο ΙΕΚ. Υπάρχουν πε-
τους μήνες που φοιτούσαν στο ΙΕΚ. Όσοι στο μεταξύ κατάφεραν να βρουν μια θέση εργασίας, αξιοποιώντας τα μόρια της ανεργίας που είχαν συγκεντρώσει, απειλούνται με απόλυση, καθώς ακυρώνονται ή μειώνονται τα μόρια αυτά. Το πρόβλημα δεν είναι καινούργιο, αλλά η “εκκαθάριση” των σπουδαστών από τον ΟΑΕΔ έχει γίνει πιο συστηματική εδώ και δύο περίπου χρόνια. Για το θέμα αυτό, που απασχολεί χιλιάδες σπουδαστές των ΙΕΚ, κατέθεσαν ερώτηση στη Βουλή οι βουλευτές του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης, Σάκης Βαρδαλής, Νίκος Καραθανασόπουλος, Γιώργος Λαμπρούλης και Μανώλης Συντυχάκης. Παρακάτω παραθέτουμε ολόκληρη την ερώτηση.
ριπτώσεις ανέργων σπουδαστών ΙΕΚ οι οποίοι κατάφεραν να βρουν μια θέση εργασίας αξιοποιώντας τα μόρια της ανεργίας που είχαν συγκεντρώσει και απειλούνται με απόλυση, καθώς ακυρώνονται ή μειώνονται τα μόρια αυτά. Η φοίτηση στο ΙΕΚ για πολλούς ανέργους δεν είναι παρά μια επιπλέον προσπάθεια στη μάχη που δίνουν να εξασφαλίσουν πρόσθετα προσόντα για ένα μεροκάματο. Είναι προφανές πως η τακτική αυτή έχει στόχο να περικόψει ακόμα και τις κουτσουρεμένες παροχές που δικαιούνται οι άνεργοι και παράλληλα να μειωθεί πλασματικά ο αριθμός των εγγεγραμμένων στα μητρώα του ΟΑΕΔ ανέργων. Η ισχύουσα νομοθεσία αποτελεί το υπόβαθρο για να αναπτυχθεί και “ανθρωποφαγία” μεταξύ των ανέργων, στρέφοντας εκείνους τους σπουδαστές που δεν έχουν δελτίο του ΟΑΕΔ ενάντια στους
συναδέλφους τους που ακόμα δεν έχουν εκκαθαριστεί από τα μητρώα του Οργανισμού και διαθέτουν έτσι περισσότερα μόρια για την πρόσληψή τους σε έναν ενδεχόμενο διαγωνισμό. Ερωτάται ο κ. Υπουργός, τι μέτρα προτίθεται να πάρει η κυβέρνηση για να σταματήσει αυτή η απαράδεκτη μεταχείριση των ανέργων. Όλοι οι άνεργοι, ανεξάρτητα από το αν κατά τη διάρκεια της ανεργίας τους απέκτησαν την ιδιότητα του σπουδαστή ΙΕΚ, από τη στιγμή που δεν έχουν κι αναζητούν εργασία να παραμείνουν στα μητρώα του ΟΑΕΔ έχοντας το δικαίωμα να θεωρούν την κάρτα ανεργίας τους, να λαμβάνουν το επίδομα ανεργίας και ό,τι άλλο δικαίωμα απορρέει από την ιδιότητά τους ως ανέργων.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
31
Φοιτητικές και Σπουδαστικές εκλογές Μαΐου 2016
Με νέες δυνάμεις για την αγωνιστική ανασυγκρότηση του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος
Τ
ον προηγούμενο μήνα, στις 18 του Μάη, διεξήχθησαν οι φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές στους συλλόγους σε όλη την Ελλάδα. Είναι μια μάχη που έδωσαν μαζικά φίλοι και μέλη της ΚΝΕ, κάνοντας ένα βήμα στην ανασύνταξη του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος. Το προηγούμενο διάστημα οι φίλοι και τα μέλη της ΚΝΕ μίλησαν με χιλιάδες νέους σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ, μαζί με τους οποίους προβληματίστηκαν, συμμετείχαν σε κινητοποιήσεις και διεκδίκησαν τα δικαιώματά τους στη μόρφωση, τη ζωή, τη δουλειά, αναδεικνύοντας την
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ “Όδηγητής”: Πείτε μας κάποια πρώτα συμπεράσματα και εκτιμήσεις από την μάχη του τελευταίου διαστήματος. Κώστας Θεοδωρόπουλος: Καταρχάς για να εκτιμήσουμε σωστά τα συμπεράσματα από όλη αυτή την πορεία χρειάζεται να πάρουμε υπόψη τις συνθήκες μέσα στις οποίες δώσαμε μια σειρά από σημαντικές μάχες το προηγούμενο διάστημα. Όλο το προηγούμενο διάστημα αλλά και τώρα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ και ένας σημαντικός όγκος καθηγητών μέσα στις σχολές, τα ΜΜΕ στην πλειοψηφία τους, κάνουν τεράστια προσπάθεια για να αδρανοποιήσουν το οποιοδήποτε ψήγμα αγωνιστικής φωνής, να μας μετατρέψουν σε χειροκροτητή της επίθεσης στις σπουδές και το μέλλον μας! Όλοι αυτοί καλλιέργησαν τεράστιες αυταπάτες ότι δε χρειάζεται σύγκρουση με τους εκμεταλλευτές μας και το σύστημά τους αλλά μια «αριστερή» κυβέρνηση που θα λύσει τα προβλήματά μας! Με αυτό τον τρόπο κατάφεραν σε
σημαντικό βαθμό να απογοητεύσουν ένα σημαντικό μέρος αγωνιστών αλλά και ευρύτερα νέων ανθρώπων. Αυτό εκφράστηκε και στις εκλογές με την αποχή από ένα μεγάλο ποσοστό νέων. Ένα πρώτο λοιπόν συμπέρασμα που κρίνουμε ως θετικό είναι το ότι μια κρίσιμη μάζα νέων προβληματίζεται πάνω σε αγωνιστική κατεύθυνση, εμπιστεύεται τους αγωνιστές που συσπειρώνονται στο Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών, τη γραμμή που αυτό βάζει στο κίνημα. Αυτό εκφράζεται και με το ότι για 3η συνεχόμενη χρονιά η Πανσπουδαστική ΚΣ καταγράφεται ως δεύτερη δύναμη με ποσοστό 20% στα Πανεπιστήμια και 23% στα ΤΕΙ στέλνοντας το μήνυμα ότι δε δίνουμε το πράσινο φως στα μέτρα που τσακίζουν τις σπουδές και το μέλλον μας. Υπάρχουν αυτή τη στιγμή 41 Φοιτητικοί και Σπουδαστικοί σύλλογοι σε όλη την Ελλάδα, οι οποίοι με πρώτη δύναμη την Πανσπουδαστική ΚΣ και μάλιστα αυ-
Πανσπουδαστική ΚΣ σε πρώτη δύναμη σε 41 συλλόγους ΑΕΙ και ΤΕΙ και 2η δύναμη πανελλαδικά για 3η συνεχόμενη χρονιά. Ο “Οδηγητής” μίλησε με τον Κώστα Θεοδωρόπουλο, πρόεδρο του φοιτητικού συλλόγου Φυσικού ΕΚΠΑ και μέλος της εκτελεστικής γραμματείας του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών, και τον Βαλάντη Κατωμερίτη, πρόεδρο του φοιτητικού συλλόγου Φαρμακευτικής Πάτρας και μέλος της εκτελεστικής γραμματείας του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών, για το αποτέλεσμα των φοιτητικών και σπουδαστικών εκλογών και τα πρώτα συμπεράσματα. τοδύναμη σε 26 από αυτούς αποτελούν ένα πολύ καλό δυναμικό το οποίο μπορεί να αποτελέσει δύναμη κρούσης για την ανασύνταξη του φοιτητικού κινήματος το επόμενο διάστημα, για την ισχυροποίηση του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών. Με αγώνες που θα στοχεύουν όχι στην εναλλαγή «χαλίφη στη θέση του χαλίφη», δηλαδή στο ποια κυβέρνηση ανεξαρτήτως χρώματος θα μας λύσει το πρόβλημα, αλλά συνολικά ενάντια στην πολιτική που τσακίζει τις σπουδές και το μέλλον μας για να κερδοφορούν μια χούφτα παράσιτα, οι καπιταλιστές! Αυτή η πολιτική συνοψίζεται και στις κατευθύνσεις της ΕΕ και θα υπάρχει όσο δεν αποτινάξουμε από πάνω μας την αιτία που τη δημιουργεί, δηλαδή τα κέρδη των μεγάλων βιομηχάνων, των τραπεζιτών, των εφοπλιστών. Με συλλόγους που θα είναι σε θέση να στηρίζουν αυτούς τους αγώνες με τη μαχητικότητα, το βαθμό οργάνωσής τους, που σημαίνει γενικές συνελεύσεις μαζικές, προσιτές σε όλους τους φοιτητές και σπουδαστές οι οποίοι με τις ιδέες τους θα συμβάλλουν στη συζήτηση και την αγωνιστική δράση του συλλόγου για όλες τις ανησυχίες και τα προβλήματα των φοιτητών και σπου-
δαστών. Με συνελεύσεις σε όλα τα έτη με εκλογή επιτροπών ετών που μαζί με το Διοικητικό Συμβούλιο θα είναι τα μάτια και τα αυτιά του συλλόγου για κάθε μικρό και μεγάλο πρόβλημα των φοιτητών και θα πρωτοστατούν στην οργάνωση του αγώνα μας για την επίλυσή τους! Με την πραγματική ενότητα που έχουμε σήμερα ανάγκη, πλάι στους εργαζόμενους, τη φτωχή αγροτιά, τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικρούς ΕΒΕ, ενάντια στον κοινό μας αντίπαλο, τα μονοπώλια και τις κυβερνήσεις τους! Βαλάντης Κατωμερίτης: Το αποτέλεσμα των φοιτητικών εκλογών ήταν θετικό και μάλιστα έχει σημασία να δούμε ότι διαμορφώθηκε μέσα σε συνθήκες όπου γίνεται προσπάθεια να νομιμοποιηθεί στις συνειδήσεις της νέας γενιάς η κακοπληρωμένη δουλειά, η ζωή και οι σπουδές χωρίς δικαιώματα, η ανεργία, η εργασιακή περιπλάνηση, το μαύρο μέλλον που μας έχουν ετοιμάσει. Πάνω σε αυτό το έδαφος δυναμώνει η αναμονή, η λογική του ατομικού δρόμου, ο φόβος, ο συμβιβασμός με την αντιλαϊκή πολιτική στο όνομα του ρεαλισμού και η αποδοχή του ως μονόδρομου.
32
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες καλέσαμε τους φοιτητές να σηκώσουν ανάστημα, να στείλουν το δικό τους μήνυμα στηρίζοντας τα ψηφοδέλτια της Πανσπουδαστικης ΚΣ. Το μήνυμα που στείλαμε ήταν ότι δεν εγκρίνουμε τη βάρβαρη επίθεση που έχουν εξαπολύσει σε εμάς κεφάλαιο, κυβέρνηση και ΕΕ. Δεν εγκρίνουμε το τσάκισμα της κοινωνικής ασφάλισης, ότι δεν δεχόμαστε να αδειάζουν τις τσέπες των γονιών μας, αυτών που παράγουν τον πλούτο, την ίδια ώρα που δίνουν ζεστό χρήμα στα μονοπώλια. Στέλνουμε μήνυμα ότι όλοι μαζί μπορούμε, έχουμε δύναμη, με αγωνιστικούς φοιτητικούς συλλόγους, στην πάλη ενάντια στον πραγματικό αντίπαλο στο πλευρό των εργαζόμενων γονιών μας, των αγροτών, των αυταπασχολούμενων. Στέλνουμε μήνυμα ότι υπάρχει και άλλος δρόμος για το λαό και την νεολαία, ότι δεν μας ταιριάζει η απογοήτευση ούτε ο ρεαλισμός του συμβιβασμού με το σάπιο εκμεταλλευτικό σύστημα. Ρεαλιστικό σήμερα είναι να ζούμε με βάση τις σύγχρονες ανάγκες μας, να έχουμε δωρεάν σπουδές, ολόπλευρη μόρφωση για όλους, σταθερή δουλειά με δικαιώματα, έρευνα για την ικανοποίηση των λαικών αναγκών. “Ο”:Τι πρέπει να κάνει ένας νέος φοιτητής- σπουδαστής σήμερα για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στους συλλόγους; Β.Κ.: Καλούμε κάθε φοιτητή να μην τον τουμπάρει ο εκφυλισμός, η ανοργανωσιά, η διαλυτική κατάσταση που υπάρχει στο φοιτητικό κίνημα. Να αξιοποιήσει τη θετική πείρα,
να εμπιστευτεί τη δύναμή του ισχυροποιώντας τους φοιτητικούς συλλόγους ανεβάζοντας την οργάνωση γύρω από το σύλλογο, τη συλλογική συζήτηση μέσα από τις γενικές συνελεύσεις, τις συνελεύσεις ετών, τις επιτροπές αγώνα, να εμπιστευτεί τη συλλογική διεκδίκηση, να μετατρέψει τους συλλόγους του σε πραγματικά κάστρα αγώνα, να βάλει τέλος στους συλλόγουςσφραγίδες για να γίνουν οι σύλλογοι αποκούμπι των φοιτητών μέσα στα οποία ζει, συζητά, προβληματίζεται, αγωνίζεται για τις σύγχρονες ανάγκες του. Καλούμε όλους τους φοιτητές να βγάλουν συμπέρασμα, να πιστέψουν στη συλλογική μας δύναμη και να τη μετατρέψουν σε οργανωμένο αγώνα ενάντια στον πραγματικό αντίπαλο, τα μονοπώλια και την εξουσία τους, να πρωτοστατήσουν στη καθημερινή πάλη για ζωή και σπουδές με δικαιώματα, να αγωνιστούν για το ζωντάνεμα των συλλόγων τους. Κ.Θ.:Τώρα είναι η ώρα να δυναμώσει η προσπάθεια για την παραπέρα ισχυροποίηση του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών. Χρειάζεται να ανέβει η συσπείρωση γύρω από το ΜΑΣ, με περισσότερους συλλόγους, με περισσότερες επιτροπές ετών, με μαζικοποίηση των ήδη υπαρχόντων και δημιουργία νέων επιτροπών αγώνα που θα εκφράζονται σε κοινή γραμμή και πλαίσιο πάλης. Χρειάζεται τώρα και θαρρετά κάθε νέος που έχει ανησυχίες για το μέλλον του να μπει στο δρόμο του αγώνα και της συλλογικής διεκδίκησης. Συμμετέχοντας στις γενικές συνελεύσεις του έτους και του συλλόγου του, συμβάλλοντας με τις ιδέες του για την αγωνιστική δράση του συλλόγου του. Παλεύ-
οντας όχι για να του λύσει κάποια κυβέρνηση τα προβλήματά του αλλά για να πάρει αυτός την κατάσταση στα χέρια του! Βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση πανηγυρίζει για την περιβόητη καπιταλιστική ανάπτυξη, επιδιώκοντας να κάνουμε το ίδιο. Να χειροκροτάμε δηλαδή την ενίσχυση της κερδοφορίας των εκμεταλλευτών μας πάνω στα δικά μας σμπαραλιασμένα δικαιώματα στις σπουδές και το μέλλον μας. Γνωρίζουμε όμως πολύ καλά τι πάει να πει καπιταλιστική ανάπτυξη! Ας ρωτήσουμε τους εργαζόμενους της ΝΟΚΙΑ που σε περίοδο κρίσης, όπου τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματά τους τσακίζονται μέρα με τη μέρα και απολύονται πάνω από 17.000 εργαζόμενοι, βλέπουν την εταιρία όχι απλά να αυξάνει τα κέρδη της αλλά να φτάνει στο σημείο να διογκώνεται πάρα πολύ, αγοράζοντας μέχρι και την ALCATEL! Ας ρωτήσουμε τους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία που οι απολύσεις, οι εργασιακές σχέσεις λάστιχο για ψίχουλα στρώνουν το κατάλληλο έδαφος για τους μεγαλοξενοδόχους να αυξάνουν εκθετικά τα κέρδη τους! Άρα λοιπόν τέρμα τα παραμύθια! “Ο”: Πως πρέπει να σταθεί ένας φοιτητής σήμερα, αντιμετωπίζοντας την αβεβαιότητα στο μέλλον και τις δυσκολίες στις σπουδές και τη ζωή του που αντιμετωπίζει σήμερα; Τι ρόλο μπορούν να παίξουν οι εκλεγμένοι στα Διοικητικά Συμβούλια με την Πανσπουδαστική σε αυτό; Κ.Θ.: Αυτό τον προβληματισμό μπορεί να τον απαντήσει κάθε φοιτητής και σπουδαστής με βάση την πείρα του, την οποία και πρέπει τώρα να αξιοποιήσει. Καθένας μας ας σκεφτεί τι σύλλογο έχουμε ανάγκη σήμερα. Σύλλογο μαχητικό, που θα βγαίνει μπροστά για κάθε μικρό και μεγάλο πρόβλημα των φοιτητών και θα καταφέρνει αλλού μικρότερες και αλλού μεγαλύτερες νίκες! Τέτοιοι σύλλογοι είναι για παράδειγμα ο σύλλογος των Οικότροφων Εστιών Αθήνας που κατάφερε να πραγματοποιηθεί ανακαίνιση του κτιρίου της Εστίας ή ο σύλλογος του φυσικού Αθήνας που κατάφερε όλοι οι μετεγγραφέντες να έχουν δωρεάν σίτιση, πάσο και να μην χάσουν το εξάμηνό τους! Σύλλογο αναζωογονημένο ως προς τις συλ-
λογικές του διαδικασίες, με μαζικές γενικές συνελεύσεις που όλα τα μέλη του θα παίρνουν πρωτοβουλίες για την αγωνιστική του δράση, αλλά και την πολιτιστική, αθλητική και οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητά του. Σύλλογο που θα είναι μια γροθιά με τους υπόλοιπους φοιτητικούς και σπουδαστικούς συλλόγους σε κατεύθυνση σύγκρουσης συνολικά με το σύστημα των εκμεταλλευτών, σε ενότητα με το εργατικό- λαϊκό κίνημα! Το επόμενο διάστημα η επίθεση στις σπουδές και το μέλλον μας θα συνεχιστεί! Ας αξιοποιήσουμε λοιπόν αυτή την πείρα που έχουμε και ας την κάνουμε πράξη, για να δυναμώσει περισσότερο ο αγώνας για τις σύγχρονες ανάγκες μας! Σε αυτή την κατεύθυνση θα συμβάλλουν δίνοντας όλες τους τις δυνάμεις και οι εκλεγμένοι με την Πανσπουδαστική ΚΣ. Β.Κ.: Ήρθε η ώρα να απογοητεύσουμε εμείς αυτούς που μας στερούν τα δικαιώματά μας, μαχητικοποιώντας και μαζικοποιώντας τους συλλόγους μας, αντλώντας δύναμη από την πλατιά και πραγματική ενότητά μας, γιατί η επίθεση είναι κοινή και μόνο έτσι μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε, δυναμώνοντας την κατεύθυνση που βάζει στο στόχαστρο τον πραγματικό ένοχο δηλαδή τα μονοπώλια, την ΕΕ και τους μηχανισμούς της και τις εκάστοτε κυβερνήσεις που τους εξυπηρετούν. Οι εκλεγμένοι με την Πανσπουδαστική ΚΣ όλο το προηγούμενο διάστημα έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό για να μπει πραγματικά σφήνα το φοιτητικό κίνημα στα αντιλαϊκά τους σχέδια και να μην μετατραπεί σε δεκανίκι αυτής της πολιτικής που μας καταδικάζει. Οι φοιτητικοί σύλλογοι και σπουδαστικοί σύλλογοι όπου το ψηφοδέλτιο της Πανσπουδαστικής ΚΣ καταλαμβάνει την πρώτη θέση, πρέπει να αποτελέσουν συλλόγους - παράδειγμα στην προσπάθεια αγωνιστικής ανασυγκρότησης του φοιτητικού - σπουδαστικού κινήματος. Και αυτό αφορά τη λειτουργία τους, το περιεχόμενο και την πολυμορφία της δράσης τους, την κατεύθυνση της πάλης τους, ώστε να είναι μαχητικοί σύλλογοι αντεπίθεσης ενάντια σε κυβερνήσεις ΕΕ - κεφάλαιο, σε συμμαχία με το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Συνέντευξη: Νίκος Κωνστάντιος
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
33
«Συνεχίζουμε ασυμβίβαστα στο δρόμο του αγώνα για τη γυναικεία ισοτιμία και τις σύγχρονες ανάγκες μας»
Μ
ε αυτό το σύνθημα γιόρτασε η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας τα 40 χρόνια ζωής και αγωνιστικής δράσης, σε μια μεγάλη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 29 Μάη στο κλειστό γήπεδο Σπόρτινγκ. Παρακάτω παραθέτουμε αποσπάσματα από την ομιλία της Μαιρήνης Στεφανίδη, προέδρου της ΟΓΕ, στην εκδήλωση. δευση, οι αυστηροί περιορισμοί που είχε στις κοινωνικές της σχέσεις. Όλοι αυτοί οι αναχρονιστικοί νόμοι στο οικογενειακό δίκαιο, μέχρι και το ’83. Μόλις τότε, κάτω και από την πίεση των αγώνων του λαϊκού κινήματος, της ΟΓΕ, καταργήθηκε η προίκα, δόθηκε η δυνατότητα να κρατήσει η γυναίκα το πατρικό όνομα μετά το γάμο, η αναγνώριση των παιδιών εκτός γάμου. Μπορεί σήμερα αυτά να έχουν ξεπεραστεί στο νόμο. Μπορεί σήμερςα μεγάλο ποσοστό νέων γυναικών να σπουδάζει, να έχει τη δυνατότητα να βγει έξω χωρίς να είναι απαραίτητη η παρουσία του πατέρα, του αδερφού, του άνδρα τους. Περισσότερες γυναίκες εργάζονται ή αναζητούν εργασία. (…)
Η Μαιρήνη Στεφανίδη, πρόεδρος της ΟΓΕ
(…)Ιδιαίτερα μας τιμούν με την παρουσία τους οι συναγωνίστριες που πήραν μέρος στην Ιδρυτική Συνέλευση της ΟΓΕ, στις 20 Ιούνη 1976! Τότε που συναντήθηκαν στον κινηματογράφο Ίλιον 212 εκλεγμένες αντιπρόσωποι από 43 γυναικείους Συλλόγους από όλη την Ελλάδα. (…) Στηριχθήκαμε στους αγώνες του ριζοσπαστικού γυναικείου κινήματος και του λαϊκού κινήματος της χώρας μας, στις αγωνίστριες της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Γυναικών (ΠΟΓ)– 1946, της Πανελλαδικής Δημοκρατικής Ένωσης Γυναικών (ΠΔΕΓ)– 1948, της Πανελλήνια Ένωση Γυναικών(ΠΕΓ)-1964, που διέλυσε η χούντα το 1967. (…) Είμαστε μια ριζοσπαστική γυναικεία οργάνωση, που ασχολούμαστε με όλες τις πλευρές που αφορούν την γυναικεία ανισοτιμία. Βρεθήκαμε στην πρώτη γραμμή του αγώνα και συγκρουστήκαμε με όλους αυτούς τους φραγμούς που συναντούσε η γυναίκα, από το νέο κορίτσι μέχρι την ηλικιωμένη. Ήταν τα εμπόδια που συναντούσε η κοπέλα για να σπουδάσει στην τριτοβάθμια εκπαί-
Υπάρχει όμως πραγματική ισότητα στη ζωή; Η ΟΓΕ θεωρεί ότι η γυναικεία ανισοτιμία και οι διακρίσεις δεν είναι μόνο πρόβλημα νομικό. Δεν αντιμετωπίζεται η ρίζα του ζητήματος, αν αλλάξει η συμπεριφορά των ανδρών απέναντι στις γυναίκες, όπως λένε οι φεμινιστικές θεωρίες, χωρίς να υποτιμάμε ότι προβλήματα νοοτροπίας στις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων υπάρχουν. Όμως, οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών έχουν τη ρίζα τους χιλιάδες αιώνες πίσω. Όταν η εκμετάλλευση των δούλων από τους δουλοκτήτες, συνοδεύτηκε με την υποταγή του γυναικείου φύλου στο ανδρικό. Από εκείνη την εποχή μέχρι τη σύγχρονη κοινωνία οι γυναικείες ανισοτιμίες επιβιώνουν, με διαφορετικό κάθε φορά περιεχόμενο. Η καθημερινή ζωή, η ζωή λάστιχο της καθεμιάς μας (…) αλλά και εκατομμυρίων άλλων γυναικών, το επιβεβαιώνει. Περιλαμβάνει τις διακρίσεις στους μισθούς ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες, την πρωτιά των γυναικών στην ανεργία, στις ελαστικές εργασιακές σχέσεις, στην ανασφάλιστη δου-
λειά. Την έλλειψη μέτρων προστασίας του γυναικείου οργανισμού, της μητρότητας στο χώρο εργασίας, παντελής για τις αυτοαπασχολούμενες, τις αγρότισσες. Δεκάδες εργαζόμενες μητέρες απολύονται μετά την άδεια μητρότητας. Χιλιάδες νέες γυναίκες εκβιάζονται να υπογράψουν δήλωση ότι δε θα δημιουργήσουν οικογένεια ως προϋπόθεση για να προσληφθούν. Ο λόγος είναι ότι η μητρότητα είναι “κόστος” για την εργοδοσία και το κράτος. Περιλαμβάνει τον αποκλεισμό χιλιάδων γυναικών από τις δημόσιες και δωρεάν γυναικολογικές, διαγνωστικές εξετάσεις. Μόλις 50% των νέων κοριτσιών το 2011 είχαν κάνει τεστ ΠΑΠ και άλλες προληπτικές εξετάσεις. Οι έγκυες πληρώνουν ένα σκασμό λεφτά για τον προγεννητικό έλεγχο, τον τοκετό, όπως και τα υπογόνιμα ζευγάρια. Στοιχείο της ανισότιμης θέσης μας είναι η σχεδόν αποκλειστική ευθύνη που έχουμε για τη φροντίδα των παιδιών, των ηλικιωμένων, των ΑμεΑ, του ατομικού νοικοκυριού. Γιατί μια σειρά κοινωνικές υπηρεσίες και υποδομές για τη στήριξη της οικογένειας, όπως οι παιδικοί σταθμοί, είτε υποβαθμίζονται, είτε εμπορευματοποιούνται. Αυτό σημαίνει έλλειψη ελεύθερου χρόνου
για τη γυναίκα, που θα μπορούσε να τον αξιοποιήσει δημιουργικά στον αθλητισμό, στον πολιτισμό, με την οικογένειά της, για τη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή. Αυτά όμως τα εμπόδια δεν αφορούν όλες τις γυναίκες, αφορούν τις γυναίκες του καθημερινού μόχθου: τις μισθωτές, τις άνεργες, τις αυτοαπασχολούμενες, τις αγρότισσες, τις κοπέλες από τις λαϊκές οικογένειες που βρίσκονται στην εκπαίδευση, τις απόμαχους της δουλειάς, τις μετανάστριες, τις επιστήμονες με το γνωστό μπλοκάκι.
Να γίνει βήμα στην οργάνωση των γυναικών στους Συλλόγους και τις Ομάδες της ΟΓΕ Σε αυτές τις γυναίκες απευθύνεται η ΟΓΕ και τις καλεί να κάνουν το βήμα της οργάνωσης. Να συσπειρωθούν στη δραστηριότητα των Συλλόγων και Ομάδων γυναικών της ΟΓΕ, που 40χρόνια τώρα παλεύει για: ÂÂ το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή εργασία με όλα τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, ÂÂ την αναγνώριση της κοινωνικής αξίας της μητρότητας,
34
ÂÂ τα επιδόματα μητρότητας και τοκετού, τις άδειες μητρότητας, ÂÂ το δικαίωμα όλων των παιδιών στην προσχολική αγωγή, ÂÂ τα δικαιώματα της αγρότισσας, της αυτοαπασχολούμενης, ÂÂ την Δημόσια και Δωρεάν Υγεία-Πρόνοια, την Παιδεία, τον Πολιτισμό, το Περιβάλλον. Τελειωμό δεν έχει η ποικιλομορφία των θεμάτων και οι πρωτότυπες μορφές δράσης και διάδοσης των θέσεων της ΟΓΕ: ÂÂ Για την καταγγελία της βίας κατά των γυναικών, που παίρνει πολλές μορφές. Από την βία της εργοδοσίας, την απόλυση, τη σεξιστική συμπεριφορά στο χώρο δουλειάς, τη βία μέσα στην οικογένεια, το trafficking. ÂÂ Ενάντια στα απαράδεκτα πρότυπα γυναικών που προβάλλονται στα ΜΜΕ. ÂÂ Ενάντια στη ναρκωκουλτούρα που στοχεύει ιδιαίτερα τη νέα γενιά. ÂÂ Αντιπαρατεθήκαμε και συνεχίζουμε την εναντίωσή μας με τη νομιμοποίηση της πορνείας ως επάγγελμα. Που ντύνεται με το μανδύα της δήθεν ελευθερίας των γυναικών να κάνουν ό,τι θέλουν το σώμα τους.
Ασυμβίβαστα συνεχίζουμε στο δρόμο του αγώνα για τις σύγχρονες ανάγκες της γυναίκας, για την ισοτιμία και χειραφέτησή της (…) Αυτό που μας διαφοροποιεί από τις άλλες γυναικείες οργανώσεις δεν είναι μόνο η αγωνιστική μας δράση, με συνέχεια αυτά τα 40 χρόνια. Παλεύουμε για τη γυναικεία ισοτιμία, για τις σύγχρονες ανάγκες μας, παίρνοντας υπόψη ότι σήμερα υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες που δίνει η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας. Για να μπορεί η γυναίκα να συνδυάζει αρμονικά την εργασία με τη μητρότητα. Που σημαίνει ότι χρειάζεται πλήρης και αποκλειστική κρατική, κοινωνική προστασία της μητρότητας. Με δωρεάν σύγχρονες κοινωνικές υπηρεσίες στήριξης όλων των αναγκών της γυναίκας, σε κάθε ηλικιακή περίοδο της ζωής της. Για την πλειοψηφία των γυναικών, αυτά τα ζητήματα δε λύνονται με ατομικό τρόπο. Η λύση τους πρέπει να είναι υπόθεση της κοινωνίας, του κράτους. Για να μπουν στη ζωή,
στην οργάνωση της οικονομίας και στην πολιτική είναι προϋπόθεση η κατάργηση των μονοπωλίων, του κέρδους στην Υγεία-Πρόνοια. Όσο η μόρφωση, η εργασία, η μητρότητα, οι ανάγκες μας θεωρούνται ατομική υπόθεση, όσο η οικονομία, τα πάντα μετρώνται με το κέρδος των επιχειρηματικών κολοσσών, θα είμαστε διπλά καταπιεσμένες. Αυτός είναι ο πραγματικός ένοχος για τη βαρβαρότητα που ζούμε η πλειοψηφία των γυναικών στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο. Μόνο στην ΕΕ σχεδόν 65 εκατομμύρια γυναίκες βρίσκονται σε κατάσταση φτώχειας, με την επίθεση επιχειρηματικών ομίλων, κυβερνήσεων, ΕΕ.
Όσο σκληρός και αν είναι ο αντίπαλος, η ΟΓΕ σε αυτόν τον αγώνα δεν είναι μόνη της Η δράση μας συναντιέται με τη δράση δεκάδων σωματείων, Ομοσπονδιών, Εργατικών Κέντρων που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ, με κάθε σωματείο που μάχεται ενάντια στην καπιταλιστική εργοδοσία. Με τους μικρούς εμπόρους, τους/τις αυτοαπασχολούμενους/ες που συσπειρώνονται σε συλλόγους, Ομοσπονδίες, επιτροπές της ΠΑΣΕΒΕ. Με τους φτωχούς αγρότες από τους αγροτικούς συλλόγους και τις Ομοσπονδίες τους που συσπειρώνονται στην ΠΑΣΥ(…) Αλλά και όσους συμμετείχαν στην Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων, στους οποίους εκφράσαμε την αλληλεγγύη μας με επίσκεψη στα Μπλόκα του Αγώνα στη Νίκαια. Η δράση μας συναντιέται και με τις σπουδάστριες και σπουδαστές των φοιτητικών συλλόγων του ΜΑΣ. Αυτός ο κοινός μας αγώνας ενάντια στα μονοπώλια και τις κυβερνήσεις τους δεν παζαρεύει τα λαϊκά συμφέροντα. Ιδιαίτερα ελπιδοφόρα για τη συνέχεια αυτού του αγώνα μας, συνολικά του λαϊκού κινήματος, της ΟΓΕ είναι η παρουσία σήμερα των νέων γυναικών. Όσες βρίσκεστε ακόμα στην εκπαιδευτική διαδικασία μπορεί να σκέφτεστε γιατί υπάρχει ανάγκη γυναικείας οργάνωσης; Δεν αρκεί να είμαστε στο φοιτητικό σύλλογο σήμερα, αύριο στο σωματείο, στην επιτροπή ανέργων, στο σύλλογο αυτοαπασχολούμενων; Η οργάνωση στο γυναικείο σύλλογο της ΟΓΕ δεν έρχεται σε αντιπαράθεση με την οργάνωση στους άλλους μαζικούς φορείς. Στην ΟΓΕ συσπειρώνονται, συμμετέχουν εργατοϋπάλληλοι, άνεργες, αυτοαπασχολούμενες, αγρότισσες, νέες μητέρες, φοιτήτριες, συνταξιούχοι, μετανάστριες.
Κάποιες συμμετείχαν από πριν στο κίνημα. Κάποιες όμως ήρθαν πρώτα σε επαφή με τη συλλογική, ριζοσπαστική δράση μέσα από τους Συλλόγους και Ομάδες γυναικών της ΟΓΕ, που βρίσκονται στη γειτονιά τους. (…) Έρχονται σε επαφή με τις επεξεργασμένες θέσεις της, όχι μόνο για τις συνθήκες εργασίας των γυναικών, τις συνθήκες μόρφωσης. Αυτές οι επεξεργασμένες θέσεις μας απαντούν στα πρόσθετα εμπόδια που συναντά η γυναίκα στην οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική ζωή, στις κοινωνικές σχέσεις. Αλλά και αναδεικνύουν τις ιδιαίτερες ανάγκες των γυναικών λόγω του ρόλου της στην αναπαραγωγική διαδικασία. Η ΟΓΕ διαμορφώνει αγωνιστικές διεκδικήσεις για κάθε ζήτημα που αφορά τη γυναίκα, την οικογένειά της. Αυτά τα 40 χρόνια, χιλιάδες είναι οι γυναίκες που κράτησαν τις σημαίες και τα πανό της ΟΓΕ, που συμμετείχαν σε κινητοποιήσεις στα Υπουργεία, σε Νοσοκομεία και ΠΕΔΥ, σε εργασιακούς χώρους, στα Δημοτικά Συμβούλια για την κατάσταση των παιδικών σταθμών, για τις κοινωνικές υπηρεσίες «Βοήθεια στο σπίτι», για τους ελεύθερους χώρους, για την κατάσταση στα σχολεία, που στόλισαν πλατείες και
Τα θεμέλια της ΟΓΕ είναι οι Σύλλογοι και οι Ομάδες Γυναικών, με την αγωνιστική τους δράση Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να φτάσουμε στις γυναίκες του λαού που δεν έχουμε συναντηθεί ακόμα ή που διστάζουν. Για την οργάνωση αυτών των γυναικών στο εργατικό, λαϊκό κίνημα νοιαζόμαστε. Για να αυξηθεί το ποσοστό των γυναικών που συνδικαλίζονται, που εκλέγονται από τις συναδέλφισσες και τους συναδέλφους στα ΔΣ των εργατικών σωματείων, των ενώσεων αυτοαπασχολούμενων, των αγροτικών συλλόγων, των φοιτητών για την αγωνιστική τους στάση και δράση. Γι' αυτό η ΟΓΕ όλα αυτά τα χρόνια αντιπαρατέθηκε με την κυβέρνηση, τις προηγούμενες και τη σημερινή, με την ΕΕ, με τη ΓΓΙΦ, αλλά και κάποιες γυναικείες οργανώσεις, που ενδιαφέρονται για τη συμμετοχή των γυναικών στα Κέντρα Λήψης Αποφάσεων. Ουσιαστικά τους απασχολεί η συμμετοχή της γυναίκας της αστικής τάξης στα ΔΣ των επιχειρηματικών ομίλων Α.Ε, στην κυβέρνηση, στη βουλή, στις Περιφερειακές και Δημοτικές Δι-
Όσο σκληρός και αν είναι ο αντίπαλος, η ΟΓΕ σε αυτόν τον αγώνα δεν είναι μόνη της. Η δράση μας συναντιέται με τη δράση δεκάδων σωματείων, Ομοσπονδιών, Εργατικών Κέντρων που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ, με κάθε σωματείο που μάχεται ενάντια στην καπιταλιστική εργοδοσία
χώρους εκδηλώσεων, που έπαιξαν θέατρο, τραγούδησαν σε χορωδίες, που έγραψαν ένα άρθρο, μια ανταπόκριση, ένα ποίημα στο Δελτίο της ΟΓΕ «Η ΟΓΕ σας ενημερώνει», που πλέον βγαίνει κάθε 3 μήνες. Με το υλικό της ΟΓΕ έφτασαν και σε άλλες γυναίκες στο χώρο δουλειάς, στο σχολείο και στη σχολή, στη γειτονιά. Η ΟΓΕ διαμορφώνει αγωνιστικές διεκδικήσεις για κάθε ζήτημα που αφορά τη γυναίκα, την οικογένειά της.
οικήσεις. (…) Μήπως ακολουθούν φιλολαϊκή πολιτική η κ. Μέρκελ, η κ. Λανγκάρντ, επειδή είναι γυναίκες; Όλα αυτά είναι η χρυσόσκονη για να κερδίσουν την υποστήριξη της πλειοψηφίας των γυναικών στην πολιτική τους. Για να κρύψουν ότι οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών είναι πηγή πρόσθετου κέρδους για τους μονοπωλιακούς ομίλους. Το κίνητρο του κέρδους, οι τεράστιοι ανταγωνισμοί μεταξύ των κολοσσών στη βιομηχανία, στις μεταφορές, στο τραπεζικό σύστημα κ.ά. είναι η σπίθα που ανάβει τη φωτιά του πολέμου. (…)Σας καλούμε να ανανεώσουμε το ραντεβού μας. Να ξανασυναντηθούμε στην καθημερινή δράση των Συλλόγων και Ομάδων Γυναικών της ΟΓΕ. (…) στον δρόμο της αγωνιστικής διεκδίκησης, της συλλογικότητας. Σε αυτή τη μεγάλη αγκαλιά συναγωνιστών και συναγωνιστριών αποκτάμε αντοχή απέναντι στις καθημερινές οικονομικές, οικογενειακές, ατομικές δυσκολίες, για να σταθούμε στα πόδια μας. (…) Ό,τι κατακτήθηκε δεν είναι αυτονόητο… Αλλά κι ό,τι χάθηκε δεν χάθηκε για πάντα. Χρειάζεται μαζικός και συλλογικός αγώνας για να κερδηθεί σε ανώτερο επίπεδο και ανεπίστρεπτα, σε σύγκρουση με τα μονοπώλια, τις πολιτικές ΕΕ και κυβερνήσεων.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
35
Κεντρική Επιτροπή ΚΚΕ Επίσκεψη-προσκύνημα στον Άη Στράτη, 11 Ιούνη 2016
Άη Στράτης Βράχος ταξικής αδιαλλαξίας και ηρωισμού
Η
Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ οργανώνει επίσκεψη-προσκύνημα στον Αη Στράτη, το Σάββατο 11 Ιούνη. Η επίσκεψη γίνεται στα πλαίσια των εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια του ΚΚΕ, με σκοπό να τιμηθεί η θυσία των χιλιάδων μελών του ΚΚΕ και άλλων αγωνιστών εξόριστων στο νησί. Στην εκδήλωση θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας. Ακόμα, στην εκδήλωση θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου της ΚΕ προς τιμήν των αλύγιστων εξόριστων του Άη Στράτη και θα ακολουθήσει μικρό καλλιτεχνικό αφιέρωμα. Ενώ επίσης θα υπάρχει έκθεση αρχειακού υλικού. Με αφορμή την επίσκεψη αυτή ο “Ο” παρουσιάζει ένα μικρό αφιέρωμα για τον Άη Στράτη, το μικρό αυτό νησί όπου βρέθηκαν χιλιάδες ήρωες του λαού μας.
Από τη δεκαετία του '20, ο Άη Στράτης “υποδέχθηκε” τους πρώτους εξόριστους. Δηλαδή λίγο μετά την ίδρυση του ΚΚΕ (ΣΕΚΕ). Οι εξόριστοι στη μεγάλη τους πλειοψηφία ήταν εργάτες και συνδικαλιστικά στελέχη, μέλη και στελέχη του Κόμματος. Η μακρινή απόσταση του νησιού από την στεριά και άλλα μεγαλύτερα νησιά και η έλλειψη στοιχειωδών υποδομών για να ζήσει κανείς ήταν από τους λόγους που το αστικό κράτος επέλεξε το μικρό αυτό νησί ως τόπο εξορίας και εξόντωσης των “αμετανόητων εχθρών” του. Η δικτατορία του Πάγκαλου αυξάνει τον αριθμό των εξόριστων, ενώ ο Βενιζέλος με το “Ιδιώνυμο” θεσμοθετεί τις εξορίες. Στη δικτατορία του Μεταξά οι πολιτικοί εξόριστοι στον Άη Στράτη ξεπερνούν τους 250. Παραδίδονται στους ναζί και παρά την προσπάθεια εξόντωσής τους με πείνα, στις 17 Ιούνη του 1943, με καΐκι του ΕΛΑΝ οι εξόριστοι περνούν σε απελευθερωμένες περιοχές της Ελλάδας. Ο Άη Στράτης πλημμυρίζει και πάλι από εξόριστους από το 1946 έως και το 1949 (5.000 άντρες και 500 γυναίκες). Από το 1950 έως και το 1962 είναι η τρίτη περίοδος ενεργοποί-
ησης του στρατοπέδου. Αρχικά μεταφέρθηκαν εκεί 1.800 “αμετανόητοι” από τη Μακρόνησο. Αριθμός που αυξάνει ραγδαία για να φτάσει στους 4.500 πολιτικούς εξόριστους. Το στρατόπεδο κλείνει οριστικά το 1962. Υπολογίζεται ότι στην ιστορία του στρατοπέδου πάνω από 10.000 άντρες, γυναίκες και μικρά παιδιά εξορίστηκαν εκεί. Μέχρι και τον Ιούλη του '62, όταν και έκλεισε οριστικά το στρατόπεδο των πολιτικών εξόριστων, πάνω από 10.000 άντρες, γυναίκες και παιδιά “πέρασαν” από τον Άη Στράτη. Οι εξόριστοι οργάνωσαν τη ζωή τους , δημιουργώντας την Ομάδα Συμβίωσης Πολιτικών Εξόριστων (ΟΣΠΕ). Συλλογικά, με συνελεύσεις, οργάνωσαν τη ζωή τους, συγκροτώντας συνεργεία τσαγκάρηδων, οικοδόμων, ψαράδων κ.λπ. Ανέπτυξαν σχέσεις με τους κατοίκους του χωριού. Έβγαζαν τον τύπο τους, φρόντιζαν την αυτομόρφωσή τους. Για παράδειγμα, υπήρχαν σχολές αγραμμάτων, λογιστών, ξένων γλωσσών, δημοσιογραφίας κ.ά. Ακόμα, φρόντιζαν την καλλιτεχνική καλλιέργεια και ψυχαγωγία, είχαν δημιουργήσει θεατρικό θίασο, χορωδία, σχολή χορού.
Στην εξορία “Μας σιδεροδέσανε τα χέρια και μας κλείσαν ολούθε μανλιχέρια. Μουδιάσανε σφιχτόδετα καιρό χέρι δεξί με χέρι αριστερό. Μουδιασμένο και τ' άλλο μας, που εκράτει βαλίτσα ή δέμα για τον Άη-Στράτη. Τυχερέ, κείνο τ' άθλιο δειλινό σε δέσαν με το Δάσκαλο Γληνό. Μαζί μας τελευταίοι, με το βαπόρι πρεζάκηδες, αλάνια, λαθρέμποροι, ξεπίτηδες, για να φανεί, πως ίσια λογιούνται η Λεφτεριά με τα χασίσια.” Κ.Βάρναλης (Οκτώβρης 1935)
Στον Άη Στράτη ένα σημαντικό κομμάτι της οργάνωσης της καθημερινης ζωής των εξορίστων ήταν η φροντίδα της διαφώτισης. Σε αυτά τα πλαίσια, στα χρόνια της 4ης Αυγούστου, έβγαινε η εφημερίδα “Ο Εξόριστος” καθώς και η σατυρική “Τσιμπίδα”. Αργότερα, στη διάρκεια της ένοπλης ταξικής σύγκρουσης στα 1946-1949, η ΟΣΠΕ του Άη Στράτη εβγαζε τη χειρόγραφη εφημερίδα “Η Φωνή του Εξορίστου”. Τέλος, οι εξόριστοι του νησιού έβγαζαν τη σατυρική μηνιαία εφημερίδα “Φυλαχτείτε!”, που το πρώτο της φύλλο βγήκε το Γενάρη του ‘62. Σαν “απάντηση” στη σάτιρα του “Φυλαχτείτε!”, κυκλοφόρησε επίσης η εφημερίδα “Προ-φυλαχτείτε”.
36 Η μάχη με την πείνα Στην ιστορία του Άη Στράτη φοβερές ήταν οι στιγμές της μεγάλης μάχης με την πείνα, το χειμώνα του '41-'42, όταν και οι εναπομείνασες ελληνικές κρατικές αρχές προσπάθησαν να εξοντώσουν τους εξόριστους, κλείνοντάς τους σε μια μικρή αίθουσα για να πεθάνουν από την πείνα. Η συνέλευση των εξόριστων αποφάσισε “να ζήσει ή να πεθάνει, μα να μην προσκυνήσει”. Πολλοί χάθηκαν από την πείνα, μα δε λύγισαν. Όσοι επιβίωσαν, τον Ιούλη του '43 απέδρασαν με καΐκι του ΕΛΑΝ. Οι νέοι και οι νέες έχουμε κάθε λόγο να μαθαίνουμε την αληθινή ιστορία του λαού μας. Έχουμε καθήκον να τιμάμε τους χιλιάδες ανώνυμους και επώνυμους ήρωες που έπεσαν στη φωτιά της πάλης για να ξημερώσουν καλύτερες μέρες, που κράτησαν ψηλά την σημαία του δύσκολου, μα δίκαιου και όμορφου αγώνα.
*Πληροφορίες για την επίσκεψη που οργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ στον Άη Στράτη: Η αναχώρηση θα γίνει από το Λαύριο με πλοίο της γραμμής, στις 9 το πρωί του Σαββάτου 11 Ιούνη. Η επιστροφή, δηλαδή η αναχώρηση από Άη Στράτη, θα γίνει την ίδια μέρα, στις 10.30 μ.μ. και άφιξη στο Λαύριο, στις 6 π.μ. της Κυριακής 12 Ιούνη. Για περισσότερες πληροφορίες στα τηλέφωνα ΚΟ Αττικής: 210.5282.500, ΚΕ: 210.2592.111
1.
**Διάβασε: “Η ιστορία ενός ΟΚΝίτη-εξόριστου στον Άη-Στράτη” «Ο Σιντό πέθανε από την πείνα, μα δεν πρόδωσε…» ( “Οδηγητής”, Ιούλης 2015).
Ψάξ΄ τ
παραπανω
2.
“‘Αη Στράτης. Η μάχη της πείνας των πολιτικών εξόριστων. Χειμώνας 19411942” Γιώργης Καζάκος, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή. 3.
4.
Οι εξόριστοι στον Άη Στράτη αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για μεγάλους καλλιτέχνες, ενώ δημιούργησαν και οι ίδιοι καλλιτεχνικό έργο. Ζωγραφική, χαρακτική, λογοτεχνία, ποίηση, θέατρο ήταν μερικά μόνο από τα πεδία που “άγγιξαν” οι εξόριστοι στην Τέχνη. Επίσης, ανάμεσα στους εξορίστους ήταν και γνωστοί καλλιτέχνες, ποιητές, λογοτέχνες κ.λπ. όπως ο Κώστας Βάρναλης, ο Δημήτρης Γληνός, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Τάσος Λειβαδίτης κ.ά. Στις εικόνες φαίνονται: 1. Χειρόγραφη έκδοση για το “Φως που Καίει” του Κ. Βάρναλη από τους εξόριστους 2. Έργο του Χρήστου Δαγκλή, 1950 3. Καφέμπρικα σε αντίσκηνο του Άη Στράτη. Έργο του Γιώργου Φαρσακίδη 4. Χειρόγραφη έκδοση για τα 100 χρόνια του Παλαμά από τους εξόριστους 5. Το ποίημα του Κώστα Βάρναλη που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στην ειδική έκτακτη έκδοση του Ριζοσπάστη που εξέδωσαν οι ίδιοι οι εξόριστοι στον Άη Στράτη για να τιμήσουν την Οκτωβριανή Επανάσταση.
5.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
37
ΤΡΙΚΕΡΙ
Τόπος εξορίας αλλά και ασυμβίβαστου αγώνα για το δίκιο
Τ
ο Τρίκερι βρίσκεται στον Παγασητικό κόλπο, στο Νομό Μαγνησίας. Λειτούργησε από το 1947 έως το 1953 σαν τόπος εξορίας, κατά κύριο λόγο, γυναικών. Κομμουνίστριες, αγωνίστριες, μανάδες, αδερφές, σύζυγοι κομμουνιστών, μέλη ανταρτοοικογενειών έγραψαν ηρωικές σελίδες και σε αυτό τον τόπο εξορίας.
Οι συνθήκες στο κολαστήριο του Τρίκερι Κατά την πρώτη περίοδο, εξόριστες γυναίκες ζούσαν μαζί με τους άνδρες. Το Μάρτη του 1948 ο κύριος όγκος των εξόριστων γυναικών μεταφέρθηκε στην Χίο, από όπου επέστρεψαν στο Τρίκερι στις αρχές του 1949. Το Σεπτέμβρη του 1949 στο Μοναστήρι κρατούνταν χιλιάδες γυναικόπαιδα, στριμωγμένα, σε τρύπιες σκηνές, χωρίς στρώματα, ρούχα, παπούτσια. Στερούνταν τα πάντα και τα πιο στοιχειώδη: τροφή, νερό, γιατρό, φάρμακα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι φτάνοντας στο Τρίκερι οι εξόριστες αναγκάστηκαν να φτιάξουν πλίνθους από κοκκινόχωμα, για να μπορούν να ψηλώνουν τις σκηνές τους, ώστε να μπορούν να βάλουν μέσα ράντζα. Το 1949 η χωροφυλακή παρέδωσε το στρατόπεδο στο στρατό, ο οποίος ενίσχυσε τα τρομοκρατικά μέτρα εναντίον των εξόριστων γυναικών. Τους αφαιρούσαν ακόμα και τα χρήματα, τα δέματα και τα γράμματα που τους έστελναν οι οικογένειές τους. Τον Γενάρη του 1950 το Τρίκερι υπάχθηκε στον “Οργανισμό Αναμόρφωσης Μακρονήσου”, στο ΕΣΑΓ (Ειδική Σχολή Αναμορφώσεως Γυναικών), όπου και μεταφέρθηκαν οι εξόριστες και παρέμειναν έως τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου όποτε και επέστρεψαν στο Τρίκερι. Στο διάστημα των μηνών που έμειναν στην Μακρόνησο υπέστησαν ανείπωτα βασανιστήρια. Λόγω της διεθνούς κατακραυγής ενάντια στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, άρχισε η σταδιακή απόλυση εξόριστων γυναικών από το Τρίκερι στις αρχές του 1950 και ολοκληρώθηκε τον Απρίλη του 1953. Οι τελευταίες 19 εξόριστες μεταφέρθηκαν στον Άη Στράτη.
Από τη ζωή των γυναικών στο Τρίκερι.
Οι εξόριστες μαζί με τα παιδιά τους έζησαν ατέλειωτα χρόνια εγκλεισμού, κακουχιών, χωρίς οι δικοί τους να ξέρουν αν ζουν ή πέθαναν, χωρίς να γνωρίζουν τι τις περίμενε την επόμενη μέρα. Και όμως αυτές οι γυναίκες δεν κακομοιριάσανε, ούτε σταύρωσαν μοιρολατρικά τα χέρια. Την ασχήμια της εξορίας την μετέτρεψαν σε ένα φωτεινό χώρο.
“Απ’ τα μπουντρούμια και την εξορία, η νέα του κόσμου ξεκινά Ιστορία” Κ. Βάρναλης Κάτω από την επίδραση των κομμουνιστικών ιδεών, με τη δυναμική της ταξικής πάλης, κατόρθωσαν χιλιάδες γυναίκες καθημερινές, απλές να επιβιώσουν, οργανώνοντας μια ζωή με τις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης. Με καθημερινό αγώνα, πότε ενάντια στην έλλειψη νερού, πότε ενάντια στα καιρικά φαινόμενα, πότε ενάντια στο δεσμοφύλακα – βασανιστή, βιαστή τους, οι γυναίκες οργάνωναν τη σίτισή τους, την αλληλεγγύη τους για τα παιδιά, όποιας και αν ήταν. Μάλιστα το 1949 οι εξόριστες στο Τρίκερι αποφάσισαν να φτιάξουν παιδικό σταθμό για τα παιδιά που ζούσαν μαζί τους. Έτσι κάτω από τη σκιά μιας μεγάλης ελιάς έφτιαξαν ένα τετράγωνο σκάμμα, κουβαλώντας άμμο, βότσαλα και θαλασσινό νερό. Με τα χέρια τους έφτιαξαν παιχνίδια και μάζευαν καθημερινά τα παιδιά απασχολώντας τα με διάφορες δραστηριότητες από τις 8 το πρωί μέχρι το μεσημέρι. Για να οργανώσουν μια σειρά δουλειές που έπρεπε να γίνουν καθημερινά έκαναν ομάδες και αναλάμβαναν διάφορα πόστα. Από την κα-
θαριότητα και το μοίρασμα του φαγητού, μέχρι το ραφτάδικο, το τσαγκαράδικο, το παπλωματάδικο, το μαραγκούδικό τους. Τις πιο δύσκολες και βαριές δουλειές τις έκαναν οι νεότερες κοπέλες. Γι' αυτό το σκοπό μάλιστα είχαν φτιάξει ομάδα νεολαίας, με το όνομα “Επονίτικη”. Οι πολιτικές εξόριστες, πιστές στα ιδανικά του αγώνα, παρά την προσπάθεια του αστικού κράτους να μείνουν αποκομμένες από τον υπόλοιπο κόσμο, έδειξαν αντοχή στις κακουχίες, αναπτύσσοντας και πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα. Σημαντική συμβολή είχε η κομμουνίστρια παιδαγωγός Ρόζα Ιμβριώτη και η εκπαιδευτική ομάδα που η ίδια διαμόρφωσε. Ενώ το μάθημα απαγορευόταν αυστηρά από τη διοίκηση του στρατοπέδου οι 52 δασκάλες σε όλη τη διάρκεια της εξορίας συνέχισαν ασταμάτητα την δουλειά τους. Καταρτίστηκε “Μορφωτικό Πρόγραμμα”, ξεκινώντας από μαθήματα Γενικής Ιστορίας και Γεωγραφίας, έφτασαν οι αναλφάβητες εξόριστες να γράφουν και να διαβάζουν. Οι εξόριστες που είχαν εγκαταλείψει το Δημοτικό έκαναν Έκθεση, Δημοτική γλώσσα, Γραμματική, Αριθμητική, Γεωγραφία, Ιστορία. Οι μαθήτριες του Γυμνασίου έμαθαν Νέα Ελληνικά, Αρχαία και Μαθηματικά. Γίνονταν μέχρι και μαθήματα προετοιμασίας για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο για 15 απόφοιτες γυμνασίου. Ακόμα δημιουργήθηκε τετράφωνη χορωδία από 90 κοπέλες, από την μουσικό Έλλη Νικολαΐδη. Διδάχτηκαν πάνω από 150 τραγούδια ελληνικά, γαλλικά, γερμανικά, ρώσικα, νορβηγικά και νέγρικα, παρά την τρομοκρατία που υπήρχε λόγω της απαγόρευσης της συγκέντρωσης της χορωδίας. Οργανώθηκαν συναυλίες, σκετς και θεατρικές παραστάσεις. Το περιεχόμενο της ζωής τους ήταν πρωτοπόρο, επαναστατικό και ελπιδοφόρο, παρόλο που τις είχαν καταδικάσει να ζουν σε
συνθήκες φυσικής και ψυχικής εξόντωσης. Και οι εξόριστες γυναίκες του Τρίκερι έγραψαν ηρωικές σελίδες, όχι γιατί ήταν “υπεράνθρωπες”, αλλά γιατί ήταν διαπαιδαγωγημένες στον αγώνα από το ηρωικό ΚΚΕ, που ήταν η ψυχή, ο αιμοδότης της πάλης της εργατικής τάξης, του λαϊκού κινήματος στην σύγχρονη Ιστορία του. Το κίνητρο της αυτοθυσίας τους, η πίστη τους στο ιδανικό για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, ήταν που τους έδινε δύναμη.
Μαθαίνουμε, διδασκόμαστε, συνεχίζουμε τον αγώνα! Και η ιστορία του Τρίκερι αποδεικνύει πως πάντα χρειάζεται μια γυναικεία πρωτοπορία που με το παράδειγμά της επιδρά στη συνείδηση και στη στάση ζωής των εκμεταλλευόμενων και καταπιεσμένων γυναικών. Τα διδάγματα και τα συμπεράσματα της γυναικείας συμμετοχής στον πολιτικό αγώνα, στο δρόμο της ρήξης και ανατροπής, μπορούν και πρέπει να αξιοποιηθούν στις σύγχρονες συνθήκες της ταξικής πάλης. Αποτελούν την πυξίδα πάλης για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας. Κάτω από την ίδια σημαία συνεχίζουμε μέχρι την τελική νίκη!
38
Ιστορικοί περίπατοι των Οργανώσεων του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στο εξωτερικό
...στο Βερολίνο προς τιμήν της Αντιφασιστικής Νίκης
Η
οργάνωση της ΚΝΕ στο Βερολίνο, τιμώντας την 9η Μάη 1945, τη μέρα της μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών, πραγματοποίησε την Κυριακή 8 Μαΐου ιστορικό περίπατο στο σοβιετικό μνημείο στο Treptower Park. Στο μνημείο, που η κατασκευή του ολοκληρώθηκε στις 8 Μάη 1949, βρίσκονται θαμμένοι περισσότεροι από 7.000 στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού που έδωσαν τη ζωή τους στη σκληρή μάχη για την κατάληψη του Βερολίνου υπερασπιζόμενοι τη σοσιαλιστική πατρίδα και όλους τους λαούς της Ευρώπης. Στην είσοδο του μνημείου υπάρχουν δυο τεράστιες πέτρινες σημαίες της ΕΣΣΔ, και ακολουθεί ο κύριος χώρος του μνημείου που δεξιά και αριστερά έχει δεκαέξι ανάγλυφες αναπαραστάσεις με την ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στο επίκεντρο βρίσκεται το επιβλητικό άγαλμα του Σοβιετικού στρα-
τιώτη, ο οποίος με ένα μικρό παιδί στην αγκαλιά, που συμβολίζει τους Γερμανούς αμάχους, συντρίβει τη σβάστικα του ναζισμού. Φέτος, όπως και κάθε χρόνο στις 8 και 9 Μάη, πλήθος κόσμου αποδίδει φόρο τιμής στους σοβιετικούς ήρωες και τον ανιδιοτελή αγώνα τους, παρά τις επιδιώξεις της ΕΕ να σβήσει από την ιστορική μνήμη τη Μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης και να πλαστογραφήσει την Ιστορία. Πολλά μέλη και φίλοι του ΚΚΕ και της ΚΝΕ συμμετείχαν στην εκδήλωση, η οποία περιελάμβανε ξενάγηση και συζήτηση για το συμβολισμό του μνημείου και το χρονικό της αντεπίθεσης του Κόκκινου Στρατού που οδήγησε στη μεγάλη νίκη των λαών ενάντια στο φασισμό. Ιδιαίτερο κομμάτι της συζήτησης αποτέλεσε η γνωριμία με τα ιστορικά γεγονότα της ίδιας της μάχης του Βερολίνου, που διήρκεσε από τις 16 Απριλίου μέχρι τις 2 Μαΐου του 1945. Στην μάχη αυτή έδωσαν τη ζωή τους πάνω από 80.000 στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού. Το απαράμιλλο θάρρος τους και ο ηρωισμός τους, η αποφασιστικότητά τους να παλέψουν μέχρι το τέλος, αποτυπώνεται και σε υπογραφές που άφησαν χαραγμένες στο Ράιχσταγκ (το γερμανικό κοινοβούλιο όπου στις 30 Απριλίου του 1945 κυμάτιζε η κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο): «Είμαι από τη Μόσχα! Ο πιο σύντομος δρόμος για την επιστροφή μου είναι μέσα από το Βερολίνο!». Εκδηλώσεις σαν και αυτή αποτελούν απάντηση στον αντικομμουνισμό και το ξαναγράψιμο της ιστορίας που επιχειρούν η αστική τάξη στη Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιστρατεύουν αντικομμουνιστικά μουσεία στο κέντρο του Βερολίνου, εκδηλώσεις παραχάραξης της ιστορίας στα τμήματα του τείχους του Βερολίνου που υπάρχουν ακόμα, ξηλώνουν στην κυριολεξία αγάλματα και μνημεία του σοσιαλισμού στη γερμανική πρωτεύουσα, προσπαθώντας να σβήσουν από
...στο Παρίσι προς τιμήν των 145 χρόνων της Παρισινής Κομμούνας
ε μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 15 Μάη ο ιστορικός περίπατος των Οργανώσεων του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στο Παρίσι προς τιμήν των 145 χρόνων της Παρισινής Κομμούνας, της πρώτης προλεταριακής επανάστασης στην Ιστορία. Ο περίπατος περιλάμβανε ιστορικά μέρη στις λαϊκές βορειοανατολικές συνοικίες της γαλλικής πρωτεύουσας, στη Μονμάρτη και το 10ο διαμέρισμα, που αντιστάθηκαν με πείσμα και αυταπάρνηση στη βαρβαρότητα και τη μανία της γαλλικής αστικής τάξης, που ήθελε να πνίξει την πρώτη έφοδο των προλετάριων στον ουρανό.
Μ
τη μνήμη των εργαζόμενων την καθοριστική συμβολή της ΕΣΣΔ στην αντιφασιστική νίκη των λαών, να αμαυρώσουν στην συνείδηση του γερμανικού λαού την προσπάθεια οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. Τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ, στο πλευρό των οργανώσεων του ΚΚΕ σε όλη την Γερμανία, υπερασπιζόμαστε καθημερινά τον σοσιαλισμό που γνωρίσαμε στον 20ο αιώνα, που παρά τα λάθη και τις αδυναμίες στην οικοδό-
μησή του αποδείχθηκε ανώτερος από το σαπισμένο καπιταλιστικό σύστημα. Προσπαθούμε καθημερινά παρεμβαίνοντας ιδεολογικά και πολιτικά στους συναδέλφους, τους συμμαθητές και τους συμφοιτητές μας, παίρνοντας ενεργά μέρος στην οργάνωση του αγώνα τους, να καλλιεργήσουμε την ανάγκη για πάλη και σύγκρουση με το σάπιο σύστημα της εκμετάλλευσης, για την μόνη φιλολαϊκή προοπτική, τον αγώνα για τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό.
Παρουσιάστηκε το ιστορικό πλαίσιο, αναδείχτηκε ο απελευθερωτικός ρόλος της Κομμούνας, που στους τρεις μήνες ζωής της προσέφερε πράγματα που την εποχή εκείνη οι εργαζόμενοι δεν τολμούσαν καν να φανταστούν μέσα στον καπιταλισμό. Η εκδήλωση έκλεισε στο νεκροταφείο Περ Λασέζ (20ο διαμέρισμα), τελευταίο οχυρό των ηρωικών μαχητών της Κομμούνας, όπου η αστική τάξη εκτέλεσε και τους τελευταίους αιχμαλώτους. Τονίστηκε ότι η Κομμούνα προσφέρει πλούσια ιστορική πείρα, και ότι, παρά τις αδυναμίες του άπειρου τότε εργατικού κινήματος, η πάλη κατά της αστικής τάξης για 3 ολόκληρους μήνες εξακολουθεί να διδάσκει
και να εμπνέει με το θάρρος και την πίστη των μαχητών στη δύναμη του λαού. Ο περίπατος έκλεισε με τους συμμετέχοντες να τραγουδούν στα γαλλικά τη Διεθνή, έργο του κομμουνάρου Εζέν Ποτιέ.
Οδηγητής ϐ Ιούνης 2016
39
Όπλο ιδεολογικής και πολιτικής χειραγώγησης
Κ
αι ο διαγωνισμός της Γιουροβίζιον έληξε φέτος χαρίζοντας στην Ουκρανία και το τραγούδι της, με τον περίφημο τίτλο “1944”, τη νίκη… Το τραγούδι μιλά για την υποτιθέμενη εκτόπιση των Τατάρων της Κριμαίας από τους Σοβιετικούς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πέρα από το πώς αξιοποιήθηκε το συγκεκριμένο τραγούδι στην αντιπαράθεση της αντιδραστικής ουκρανικής κυβέρνησης, με την απλόχερη στήριξη της ΕΕ, με τη σημερινή καπιταλιστική Ρωσία - πράγμα καθόλου νέο για τη συγκεκριμένη διοργάνωση- η ουσία είναι αλλού.
Αντικομμουνιστικό ντελίριο Η ουσία βρίσκεται στο γεγονός ότι το συγκεκριμένο τραγούδι επιλέχθηκε για να συκοφαντήσει το σοσιαλισμό – κομμουνισμό, το πρώτο εργατικό κράτος του κόσμου, την ΕΣΣΔ. Εντάσσεται στη γενικότερη εκστρατεία της ΕΕ, από την εκπαίδευση μέχρι την απαγόρευση συμβόλων και την αποκατάσταση των συνεργατών των ναζί σε όλη την Ευρώπη, για την πλαστογράφηση της ιστορικής αλήθειας. Γιατί την ίδια στιγμή που η ιστορική αλήθεια λέει πως το 1944 ισοδυναμεί με την αρχή της λήξης του πολέμου και την ήττα των ναζιστικών και φασιστικών δυνάμεων από τη Σοβιετική Ένωση και τον Κόκκινο Στρατό, η παραχάραξή της – όπως την ακούσαμε στο φετινό διαγωνισμό της γιουροβίζιον- μιλάει για τους “κακόμοιρους” Τατάρους που δήθεν διώχθηκαν από τον “εγκληματία” Στάλιν.
Πέρα από τα δακρύβρεχτα τραγουδάκια υπάρχει και η ιστορική αλήθεια Κατά τη διάρκεια της προέλασης των ναζιστικών στρατευμάτων στη Σοβιετική Ένωση, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο λαός της Κριμαίας, όπως και ο υπόλοιπος σοβιετικός λαός, προέβαλε σημαντική αντίσταση, με πιο χαρακτηριστικά και γνωστά “στιγμιότυπα” την ηρωική πολιορκία της Σεβαστούπολης, αλλά και τη δράση των αντάρτικων σοβιετικών δυνάμεων, των θρυλικών παρτιζάνων που έδρασαν στην κατειλημμένη από τους ναζί περιοχή. Η αγριότητα των ναζί ήταν τέτοια, ώστε από τον Οκτώβρη του 1941 έως τον Απρίλη του 1942, 91.678 Σοβιετικοί πολίτες ή αλλιώς ο ένας στους 10 κατοίκους της περιοχής εκτελέστηκαν. Στα εγκλήματα αυτά οι ναζί δεν έδρασαν μόνοι τους, είχαν και τους ντόπιους συμμάχους τους. 20.000 περίπου Τάταροι, πολλοί από αυτούς αυτομολώντας από τον Κόκκινο Στρατό, πέρασαν με το μέρος των ναζί, οργανώθηκαν και εξοπλίστηκαν από τις κατοχικές δυνάμεις σε αντισοβιετικές ομά-
δες “αυτοάμυνας” και “τάγματα τιμωρίας” που πρωτοστάτησαν σε μαζικές δολοφονίες. Όπως χαρακτηριστικά περιέγραφε και η απόφαση εκτόπισής τους: «Ως μέλη των γερμανικών ταγμάτων τιμωρίας, κατά τη διάρκεια της κατοχής της Κριμαίας από τα γερμανικά φασιστικά στρατεύματα, οι Τάταροι της Κριμαίας ειδικότερα διακρίθηκαν για τις βάρβαρες αντεκδικήσεις τους εναντίον των Σοβιετικών παρτιζάνων, ενώ βοήθησαν επίσης και τους Γερμανούς επιδρομείς να οργανώσουν βίαιες συγκεντρώσεις Σοβιετικών πολιτών που προορίζονταν για σκλάβοι των Γερμανών, καθώς και στη μαζική εξόντωση των Σοβιετικών πολιτών. (...) συνεργάστηκαν ενεργά με τις γερμανικές αρχές κατοχής, συμμετέχοντας στις λεγόμενες “Ταταρικές Εθνικές Επιτροπές”, που συστάθηκαν από τα γερμανικά όργανα πληροφοριοδοτών και χρησιμοποιήθηκαν συχνά για τη διείσδυση στα νώτα του Κόκκινου Στρατού από κατασκόπους και δολιοφθορείς (...) προσανατόλισαν τις δραστηριότητές τους στις διώξεις και την καταπίεση του μη ταταρικού πληθυσμού της Κριμαίας από τη Σοβιετική Ένωση με τη βία, με τη βοήθεια των γερμανικών στρατιωτικών δυνάμεων»1. Κατά την αντεπίθεση του Κόκκινου Στρατού και την απώθηση των ναζί από την περιοχή την άνοιξη του 1944 και με τον πόλεμο ακόμα να μαίνεται, τέθηκε το ζήτημα. Είτε θα άφηναν τους Τατάρους σε μια κρίσιμη στρατηγικά περιοχή στα μετόπισθεν του Κόκκινου Στρατού, είτε θα τους μετακινούσαν ανατολικά, όπως και έκανε, με την απόφαση της 11ης Μάη του 1944 της Κρατικής Επιτροπής Άμυνας, του κεντρικού οργάνου της ΕΣΣΔ, με επικεφαλής τον Ι. Στάλιν. Μάλιστα, δόθηκε η δυνατότητα στους Τατάρους να πάρουν όλα τα προσωπικά τους αντικείμενα, απόδοση αποδείξεων για ιδιοκτησίες, κτίρια, γαίες και ό,τι άλλο άφηναν πίσω τους, εξασφάλιση τροφοδοσίας και ιατρικής περίθαλψης καθ’ όλη τη μετακίνηση, διασφάλιση της στέγης, δωρεάν σίτιση για τους πρώτους μήνες, πάρθηκαν ακόμα και μέτρα επαγγελματικής αποκατάστασης σε αγροτικές κολεκτίβες και εργατικές κοινότητες.
Ποιος είναι ο πραγματικός χαρακτήρας του θεσμού… Τα όσα έγιναν ωστόσο στον φετινό διαγωνισμό της γιουροβίζιον δεν προκαλούν καμία έκπληξη. Ο πραγματικός ρόλος του εν λόγω θεσμού καθιερώθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 σε μια περίοδο που κυριαρχούσε ο “ψυχρός πόλεμος” και η ένταση της αντικομμουνιστικής και αντισοβιετικής προπαγάνδας, με παράλληλες προσπάθειες, φανερές και μη, για υπονόμευση και αποσταθεροποίηση των Λαϊκών Δημοκρατιών. Από την ίδρυσή του δηλαδή αποτελεί μηχανισμό ιδεολογικής χειραγώγησης και πολιτικής παρέμβασης της αστικής τάξης. Γι’ αυτό εξάλλου, αν και με βάση τον κανονισμό του διαγωνισμού, η γιουροβίζιον δήθεν δεν έχει καμία σχέση με την πολιτική και δεν επιτρέπονται τραγούδια με πολιτικό περιεχόμενο... αυτά πάνε περίπατο κατά πως εξυπηρετούνται καλύτερα οι στόχοι του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος. Δηλαδή η προσπάθεια καθιέρωσης της λεγόμενης ”κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας”... Ή αλλιώς
η προσπάθεια να καθιέρωθούν στη συνείδηση του λαού και της νεολαίας η ανιστόρητη αλήθεια, οι σάπιες αξίες αυτού του συστήματος. Και σε αυτή την προσπάθεια, ο καπιταλισμός ρίχνει όλα τα όπλα που έχει στη φαρέτρα του. Τέτοιο είναι και ο πολιτισμός, όπως τον αξιοποιεί το σύστημα. Δηλαδή, ο εμπορευματοποιημένος “πολιτισμός”, που η αστική τάξη προορίζει για τις πλατιές λαϊκές μάζες και ιδιαίτερα τους νέους, με βασικά συστατικά του τον απλοϊκό στίχο, τα τυποποιημένα μουσικά μοτίβα και τελικά το ρηχό κι άνευρο περιεχόμενο, που εκτονώνει και ανακυκλώνει την κυρίαρχη ιδεολογία. Τίποτα εξάλλου δε συνδέει τη γιουροβίζιον με τον αληθινό Πολιτισμό και τη γνήσια καλλιτεχνική δημιουργία που εμπνέει βαθιά συναισθήματα και ανοίγει ορίζοντες της σκέψης και της γνώσης για τη ζωή. Παραπομπή: 1. Α. Γκίκας, Οι Έλληνες στη διαδικασία οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, εκδόσεις “Σύγχρονη Εποχή”.
Βέβαια η Ουκρανία πέρα από τις μοιρολογίστρες των ναζί σαν τη νικήτρια της eurovision έχει να επιδείξει σπουδαία δείγματα τέχνης και υψηλής αισθητικής. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η Kseniya Simonova που πριν λίγα χρόνια είχε παρουσιάσει στην ουκρανική τηλεόραση με την τεχνική του «sand animation» τόσο τα όσα υπέστη ο ουκρανικός λαός από την ναζιστική κατοχή, όσο και την τεράστια προσφορά της ΕΣΣΔ και του λαού της Ουκρανίας στην αντιφασιστική νίκη των λαών. Μπορείτε να δείτε –ή να θυμηθείτε όσοι είχατε δει– την εν λόγω δημιουργία στο https://goo.gl/ptnxN8
06
www.odigitis.gr