#1037

Page 1

42ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή

ΑΓΩΝΑΣ-ΓΝΩΣΗ-ΤΟΛΜΗ-ΑΝΤΟΧΗ

“Να προχωράς και εσύ καθώς προβαίνει μπρος η Ιστορία” (Ναζίμ Χικμέτ)

# 1037 | ΙΟΥΛΗΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2016 | 2 ευρώ

ΜΕ ΑΓΩΝΑ ΚΑΙ ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΠΡΟΧΩΡΑ Η ΙΣΤΟΡΙΑ...

ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ!


2

* 3ος Πανελλαδικός μαθητικός διαγωνισμός συλλογικής ερευνητικής εργασίας της ΚΝΕ και του “Οδηγητή”

15

17

Ολοκληρώνοντας και φέτος τον Πανελλαδικό μαθητικό διαγωνισμό συλλογικής ερευνητικής εργασίας που διοργάνωσε για τρίτη χρονιά η ΚΝΕ και ο “Οδηγητής”, οι Οργανώσεις της ΚΝΕ αυτήν την περίοδο πραγματοποιούν εκδηλώσεις όπου θα παρουσιαστούν οι συμμετοχές των μαθητικών ομάδων που πήραν μέρος στον διαγωνισμό. Σε αυτές τις εκδηλώσεις αναδεικνύονται, μέσα από ψηφοφορίες των μαθητών που τις παρακολουθούν, όλες οι ομάδες που θα περάσουν στην τελική φάση στην οποία η κριτική επιτροπή του διαγωνισμού θα αναδείξει τις νικήτριες ομάδες για κάθε θέμα. Ήδη οι παρουσιάσεις των συλλογικών εργασιών έχουν ξεκινήσει σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και μέσα στον Ιούλη ακολουθούν πολλές ακόμα εκδηλώσεις. Μέχρι στιγμής... Βέροια: 9/7 Ζάκυνθος: 16/7 Κατερίνη: 8/7 Κιλκίς: 10/7 Λάρισα: 12/7 Πάτρα: 6/7 Σέρρες: 8/7 Τρίκαλα: 15/7

30

20

3 42 Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή: Στόχος μας να φτά- 23 1η Διεθνής Προπαρασκευαστική Συνάντηση ο

σει σε χιλιάδες νέους το ανατρεπτικό μήνυμα του Φεστιβάλ μας!

για το 19ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών στη Βενεζουέλα: η συμμετοχή της ΚΝΕ

5

24 Φτιάχνουμε τη δική μας βιβλιοθήκη με μια

Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ: Για το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος σχετικά με την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ

902.gr

πρώτη επιλογή κλασικών λογοτεχνικών βιβλίων

27 Νέες εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής» προς

To portal του ΚΚΕ

τιμήν των 70 χρόνων από την ίδρυση του ΔΣΕ

6 Σχόλια 28 Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ: Αναντικατάστατο 8 “Δίκαιη ανάπτυξη”; Όσο δίκαιο είναι να πλουτί- εφόδιο για την πολύμορφη δραστηριότητα του ΚΚΕ ζουν οι λίγοι γονατίζοντας τους πολλούς...

και της ΚΝΕ

10 Πίσω από τις λέξεις... κρύβεται η αλήθεια! 30 Το παιδομάζωμα της Φρειδερίκης και η διάσωση παιδιών από τον Δημοκρατικό Στρατό Ελ11 Αποσπάσματα από την ομιλία του Νίκου Σοφια- λάδας νού, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στο Φεστιβάλ 32 36 χρόνια μετά τη δολοφονία της Σωτηρίας ΑΕΙ Αττικής της ΚΝΕ: “Μαθαίνουμε τον κόσμο, γιατί παλεύουμε να τον αλλάξουμε!”

14 EURO 2016: Όταν οι δρόμοι της Γαλλίας γίνο-

νται μέρος της άγριας κόντρας μεταξύ των ιμπεριαλιστών...

15 “Το Πάρκο Τρίτση είναι λαϊκή περιουσία!

33

Κώστας Βιδάλης: Ήρωας-κομμουνιστής δημοσιογράφος - Υπερασπίστηκε το δίκιο της εργατικής τάξης με την πένα και τη ζωή του

34

80 χρόνια από την έναρξη του Ισπανικού Εμφυλίου

17 Το ταξίδι του 42

35 Ούτε σε ξερονήσια, ούτε σε φυλακές, ποτέ

Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή ξε-

κίνησε!

19

Αναβιώνοντας τη μουσική των μαχών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας

τους δε λυγίσανε οι κομμουνιστές!

37 «Στήνουμε» προβολές ταινιών τις μέρες του καλοκαιριού!

20 Αποστολή του “Οδηγητή”: Αλληλεγγύη στην 38 Το δικαίωμά μας στις διακοπές και την αναεργατική τάξη της Γαλλίας

ε καθημερινή και συνεχή ειδησεογραφία, ανταποκρίσεις, σχολιασμό, φωτορεπορτάζ, βίντεο και ζωντανές μεταδόσεις το portal του ΚΚΕ βρίσκεται στην καρδιά των εξελίξεων.

Βασιλακοπούλου: Η μνήμη της παραμένει ζωντανή στους αγώνες του σήμερα

Κλειστό στα επιχειρηματικά συμφέροντα, ανοιχτό στο λαό!” ου

Μ

ψυχή το διεκδικούμε! Δεν το χαρίζουμε!

OΔΗΓΗΤΗΣ: Όργανο του ΚΣ της ΚΝΕ, www.odigitis.gr, e-mail: mail@odigitis.gr Ιδιοκτησία: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕΒΕ, Εκδότρια - Διευθύντρια: Αναστασία Μοσχόβου, Διεύθυνση: Κοτοπούλη 11 και Βερανζέρου, ΤΚ: 104 32, Αθήνα, Κωδικός: 3995, ISSN 1791-3594, Τηλ.: 210 5282.526-528, Fax: 210 5241.526, Συνδρομητές: Σόλωνος 130, ΤΚ:106 81, Τηλ: 210 3320.800 (ετήσιες συνδρομές: εσωτερικού: 22 ευρώ, εξωτερικού: 35 ευρώ).

Αγόρασέ τον Διάβασέ τον Διάδωσέ τον!


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

3

Στόχος μας να φτάσει σε χιλιάδες νέους το ανατρεπτικό μήνυμα του Φεστιβάλ μας!

Τ

ο 42ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή έχει ξεκινήσει το ταξίδι του. Σε δεκάδες εργατικές γειτονιές και χώρους μόρφωσης έχει φτάσει με πάρα πολλούς τρόπους το σύνθημα του φεστιβάλ μας: «Αγώνας, Γνώση, Τόλμη, Αντοχή -“Να προχωράς κι εσύ καθώς προβαίνει μπρος η Ιστορία” (Ναζίμ Χικμέτ)». Οι οργανώσεις της ΚΝΕ έχουν συζητήσει με χιλιάδες νέους. Προετοιμαζόμαστε μέχρι την κορύφωση του Φεστιβάλ το Σεπτέμβρη για να φτάσουμε σε ακόμα περισσότερους, χιλιάδες μαθητές, φοιτητές και σπουδαστές, άνεργους και νέους εργαζόμενους. Να συζητήσουμε, να ενημερώσουμε, να αποδείξουμε ότι σήμερα μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα και να ικανοποιούνται οι σύγχρονες ανάγκες των νέων και του εργαζόμενου λαού, πώς μπορεί να γίνει αυτό, γιατί η πρόταση του ΚΚΕ για την εργατική-λαϊκή εξουσία αποτελεί σήμερα τη μόνη ρεαλιστική διέξοδο που συμφέρει το λαό.

Οι αφορμές είναι πολλές εντός… Οι εξελίξεις τρέχουν. Οι εκμεταλλευτές, οι διεθνείς συμμαχίες τους, οι κυβερνήσεις που τους υπηρετούν ακονίζουν τα μαχαίρια τους. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συνεχίζει με βήμα ταχύ το αντιλαϊκό της έργο. Γι’ αυτό και μαζεύει φιλικά χτυπήματα στον ώμο από τους βιομήχανους, τους εφοπλιστές,

την ΕΕ, την κυβέρνηση των ΗΠΑ και άλλα κοράκια. Τώρα προετοιμάζουν νέα επίθεση στους εργαζόμενους και τη νεολαία. Οι “κόκκινες γραμμές” που (ξανά)διαφημίζει η κυβέρνηση θα μπορούσαν να προκαλούν γέλιο, αλλά προκαλούν οργή. Η αξιολόγηση, που προβλέπεται από το μνημόνιο 3 να “κλείσει” τον Οκτώβρη, για να ολοκληρωθεί “θετικά” για την κυβέρνηση πρέπει να

ψηφιστούν νέα μέτρα: ομαδικές απολύσεις, κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, εφαρμογή όλων των αντιλαϊκών μέτρων που έχουν ψηφιστεί από τη σημερινή και τις προηγούμενες κυβερνήσεις των ΝΔΠΑΣΟΚ. Και επειδή γνωρίζουν ότι η αντιλαϊκή τους πολιτική προκαλεί αντιδράσεις, και επειδή οι εκμεταλλευτές έχουν αδιαμφισβήτητα ταξικό κριτήριο, γι’ αυτό παίρνουν και τα μέτρα τους. Επιδιώκουν να αλλάξουν τον συνδικαλιστικό νόμο με τρόπο που να βάζει εμπόδια στην οργάνωση του αγώνα εκεί που γεννιέται η εκμετάλλευση των πολλών και τα κέρδη των λίγων: στους χώρους δουλειάς. Γι’ αυτό παίρνουν μέτρα περιορισμού του δικαιώματος στην απεργία. Αυτά που έρχονται αποδεικνύουν και το πόσο κάλπικες είναι οι υποσχέσεις της κυβέρνησης για “δίκαιη ανάπτυξη” και “ισχυρή δημοκρατία”. Η ανάπτυξη αφορά μόνο τα κέρδη των λίγων, η θέση των εργαζόμενων, και ιδιαίτερα της νέας βάρδιας, συνεχώς θα επιδεινώνεται για να διασφαλίζονται τα κέρδη και τα συμφέροντα των βιομηχάνων, των εφοπλιστών, των μεγαλεμπόρων, των τραπεζιτών. Η καπιταλιστική ανάπτυξη όταν και όποτε έρθει θα κυοφορεί τη νέα καπιταλιστική κρίση. Στο όνομα της καπιταλιστικής ανάπτυξης πίνουν νερό όλα

τα αστικά κόμματα, από το Λεβέντη και το Ποτάμι μέχρι και τη ναζιστική Χρυσή Αυγή. Έτσι ο καθένας τους αποκαλύπτει και ποιων τα συμφέροντα υπηρετεί. Η “ισχυρή δημοκρατία” που λανσάρει η κυβέρνηση θα αφορά πάλι το πώς τα συμφέροντα των εκμεταλλευτών θα διασφαλίζονται χωρίς εμπόδια. Θα μπορούσε ένας υπουργός της κυβέρνησης να μιλήσει για την “ισχυρή δημοκρατία” σε έναν νέο εργαζόμενο, που για να προσληφθεί για δουλειά πρέπει να υπογράψει ότι δεν έχει σχέση με σωματεία και συνδικάτα, ότι θα δουλεύει όσο και όποτε θέλει το αφεντικό… ή σε έναν μαθητή που, επειδή πάλεψε για ένα άλλο σχολείο τώρα τον καλούν σε απολογία στα δικαστήρια, όπως τους μαθητές από το Ηράκλειο Κρήτης ή τα Γρεβενά;

… κι εκτός συνόρων… Την ίδια στιγμή οι ανταγωνισμοί μεταξύ των ιμπεριαλιστών για το ποιος θα εξασφαλίσει περισσότερες αγορές, κέρδη κι εδάφη δυναμώνουν. Τα σημάδια τους φαίνονται πιο καθαρά: ÂÂ Στις ανακατατάξεις και στη συζήτηση για το αβέβαιο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που υπάρχει καιρό, αλλά αποκτά νέα διάσταση μετά το Brexit. Η δι-


4 Αυτό για το οποίο παλεύουμε, ο σοσιαλισμός, έγινε τον 20ο αιώνα, κι απέδειξε την ανωτερότητά του. Η ανεργία, η αβεβαιότητα για το μέλλον, η ακριβοπληρωμένη μόρφωση, όλα όσα αντιμετωπίζουμε σήμερα ήταν άγνωστες λέξεις για την νεολαία στις χώρες όπου οικοδομήθηκε ο σοσιαλισμός τον 20ο αιώνα. Μαθαίνουμε από την πρώτη προσπάθεια του ανθρώπου να οικοδομήσει μία νέα, σοσιαλιστική κοινωνία. Αντλούμε διδάγματα και πείρα από τα λάθη που οδήγησαν στην ανατροπή του σοσιαλισμού, με στόχο να γινόμαστε σήμερα πιο ικανοί στον καθημερινό αγώνα. Ξέρουμε ότι το «να προχωράς μπροστά καθώς προβαίνει μπρος η Ιστορία» απαιτεί θυσίες που το κόστος τους όμως είναι πολύ μικρότερο από το κόστος της υποταγής. Οι εκμεταλλευτές ποτέ δε θα συμβιβαστούν με το γεγονός ότι για 100 χρόνια δεν κατάφεραν να ξεριζώσουν από την Ελλάδα την εμπροσθοφυλακή των εκμεταλλευόμενων, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.

Με το κουπόνι ενίσχυσης των Φεστιβάλ, το πρόγραμμα των εκδηλώσεών μας, με όπλο την ανατρεπτική πολιτική και τις εκτιμήσεις του ΚΚΕ, τις θέσεις της ΚΝΕ, προετοιμάζουμε τη μεγάλη γιορτή της νεολαίας. Οι μηχανές μας μένουν ζεστές με στόχο την επιτυχία του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή!

καιολογημένη δυσαρέσκεια προς την ΕΕ θα μένει “στείρα” αν δεν αποκτά ταξικό υπόβαθρο, αν δε συνδέεται με τον αγώνα ενάντια στο σύστημα που υπηρετεί η ΕΕ. Το γεγονός ότι ο Τραμπ, η Λεπέν, η Χρυσή Αυγή στη χώρα μας, μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα στη Μ. Βρετανία χαιρέτισαν και στήριξαν το Βrexit δείχνει ότι δε συνιστά φιλολαϊκή λύση η αναδιάταξη των συμμαχιών μεταξύ των εκμεταλλευτών. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Μ. Βρετανία εκθέτει και όσες δυνάμεις στην Ελλάδα, δεξιές και “αριστερές”, θεωρούν το εθνικό νόμισμα ως πανάκεια για τη λαϊκή ευημερία. Η Βρετανία της στερλίνας έπαιρνε τα ίδια αντεργατικά - αντιλαϊκά μέτρα, όπως οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. Τα ίδια μέτρα θα συνεχίσει να παίρνει κι εκτός ΕΕ, αφού αυτά τα επιβάλλει η ανάγκη της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των δικών της μονοπωλίων. Λύση προς όφελος κάθε λαού υπάρχει στη σύγκρουση με την αστική εξουσία για την ανατροπή της. Η εργατική τάξη και το κίνημά της έχει συμφέρον να παλεύει με τη δική της σημαία, να μην εγκλωβίζεται στους σχεδιασμούς τμημάτων των εκμεταλλευτών αλλά να χαράσσει γραμμή με στόχο την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων. ÂÂ Στα σύννεφα του ιμπεριαλιστικού πολέμου που απλώνονται πιο γοργά και ρίχνουν τη σκιά τους στο Αιγαίο και στην ευρύτερη γειτονιά μας. ÂÂ Στους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ για αναβάθμιση της δράσης του στην Ανατολική Ευρώπη στο πλαίσιο του ανταγωνισμού με τη Ρωσία.

… για να δείξουμε το δρόμο που έχει συμφέρον να βαδίσει κάθε νέος με εργατική -λαϊκή καταγωγή! Όλα αυτά δεν είναι μεμονωμένα γεγονότα. Υπάρχει ένα ενιαίο νήμα που έχουμε καθή-

κον να το αποκαλύψουμε στους νέους και τις νέες, που βλέπουν το μέλλον τους χειρότερο κι από τα όσα ζουν σήμερα. Η νεολαία δεν έχει να περιμένει τίποτα θετικό από το σύστημα, που έχει όνομα και λέγεται καπιταλισμός. Έχει σαπίσει, γεννάει μόνο βάσανα, πολέμους και φτώχεια. Η θέση του είναι στο μουσείο της κοινωνικής Ιστορίας. Γι’ αυτό σήμερα καλούμε κάθε μαθητή, φοιτητή, άνεργο, σπουδαστή και νέο εργαζόμενο να παλέψει μαζί μας, με την ΚΝΕ και το ΚΚΕ. Να αμφισβητήσει ό,τι του σερβίρει το σύστημα, να σκεφτεί και να παλέψει ώστε οι σύγχρονες δυνατότητες της παραγωγής, της επιστήμης και της τεχνολογίας να υπηρετήσουν τον άνθρωπο και τις σύγχρονες ανάγκες του. Αυτό μπορεί να γίνει στα πλαίσια μία άλλης οικονομίας, όπου κίνητρο της ανάπτυξής της είναι η εξασφάλιση της λαϊκής ευημερίας. Οι ανάγκες της νεολαίας, του εργαζόμενου λαού και τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων δε συμβιβάζονται. Αυτή η οικονομία μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο με την αλλαγή τάξης στην εξουσία, με την εργατική-λαϊκή εξουσία. Σωτήρες, εύκολες λύσεις μέσω της ανάθεσης δεν υπήρξαν ποτέ και δεν υπάρχουν. Οι κυβερνήσεις στα πλαίσια του σημερινού συστήματος, άσχετα με το αν θέλουν να λέγονται “αριστερές”, “κοινωνικής σωτήριας” κ.τ.λ., υπηρετούν αυτούς που έχουν την πραγματική εξουσία, τους εκμεταλλευτές.

Θα τους χαρίσουμε τη ζωή και το μέλλον μας ή θα τα διεκδικήσουμε; Όσο δυναμώνει ο αγώνας με την προοπτική της ανατροπής τόσο στριμώχνονται και σήμερα οι εκμεταλλευτές και οι κυβερνήσεις τους. Δίνουμε όλες μας τις δυνάμεις για να συμμετέχουν όλο και περισσότεροι νέοι δραστήρια στα σωματεία και στα συνδικάτα, στους φοιτητικούς και σπουδαστικούς συλλόγους, στους συλλόγους σπουδαστών, στις επιτροπές ανέργων, στις λαϊκές επιτροπές. Για να δυναμώνει η λαϊκή συμμαχία ρήξης κι ανατροπής, η δύναμη που ενώνει

Ραντεβού στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα…

την πλειοψηφία του λαού ενάντια στον κοινό αντίπαλο, την εξουσία των μονοπωλίων, τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, την κυβέρνηση και τα κόμματα που τους υπηρετούν. Ξέρουμε ότι σήμερα σε πολλούς φαίνεται δύσκολο, ακατόρθωτο αλλά τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ είμαστε σίγουροι ότι στα συντρίμμια του παλιού, του σημερινού εκμεταλλευτικού συστήματος, γεννιούνται οι προϋποθέσεις για το νέο. Σε πείσμα των καιρών, της μοιρολατρίας, του “δεν αλλάζει τίποτα”, κάθε μέρα όλο και περισσότερες αποδείξεις δημιουργούνται για να παλέψουμε για τη νέα σοσιαλιστική κοινωνία. Αυτός είναι ο δικός μας δρόμος.

Αντλούμε αισιοδοξία, πείσμα, αντοχή από την ηρωική ιστορία του ΚΚΕ! Όπλο μας σε αυτόν τον δρόμο είναι η μελέτη και η αφομοίωση των συμπερασμάτων από την Ιστορία του ΚΚΕ και του διεθνούς επαναστατικού κινήματος. Ιδιαίτερα φέτος είναι ευκαιρία για τα μέλη και τους φίλους της ΚΝΕ με αφορμή τα 70 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ να μάθουμε όσο πιο πολλά μπορούμε για την κορυφαία εκδήλωση της ταξικής πάλης στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα. Το χτες διδάσκει και για το σήμερα και για το μέλλον.

Όλα αυτά αποτυπώνονται στο σύνθημα του φετινού 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή: «Αγώνας, Γνώση, Τόλμη, Αντοχή -“Να προχωράς κι εσύ καθώς προβαίνει μπρος η Ιστορία” (Ναζίμ Χικμέτ)». Με όρεξη, σχέδιο, ενθουσιασμό, χωρίς να λυπηθούμε χρόνο και κούραση τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό στην προετοιμασία και την επιτυχία των εκδηλώσεων του 42ου Φεστιβάλ απ’ άκρη σ’ άκρη στην Ελλάδα. Με το κουπόνι ενίσχυσης των Φεστιβάλ, το πρόγραμμα των εκδηλώσεών μας, με όπλο την ανατρεπτική πολιτική και τις εκτιμήσεις του ΚΚΕ, τις θέσεις της ΚΝΕ, προετοιμάζουμε τη μεγάλη γιορτή της νεολαίας. Οι μηχανές μας μένουν ζεστές με στόχο την επιτυχία του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή! Νίκος Ρεμπάπης μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ

Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ: Αθήνα (Πάρκο Τρίτση, Ίλιον): 22-23-24 Σεπτέμβρη Θεσσαλονίκη: 15-16-17 Σεπτέμβρη Πάτρα: 16-17 Σεπτέμβρη Αναλυτικά οι ημερομηνίες των εκδηλώσεων θα ανακοινωθούν στο «Ριζοσπάστη».


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

5

ΑΝΑΚΟΊΝΩΣΗ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΊΟΥ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

Για το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος σχετικά με την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ Τ

ο αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος αναδεικνύει την αυξημένη δυσαρέσκεια εργατικών-λαϊκών δυνάμεων απέναντι στην ΕΕ και τις αντιλαϊκές πολιτικές της, που όμως πρέπει να απεγκλωβιστεί από τις επιλογές τμημάτων και πολιτικών δυνάμεων της αστικής τάξης και να αποκτήσει ριζοσπαστικά-αντικαπιταλιστικά χαρακτηριστικά. Το αποτέλεσμα καταγράφει τη διάψευση των προσδοκιών, που για χρόνια καλλιεργούσαν όλα τα αστικά κόμματα -και στην Ελλάδα- μαζί με τα ευρωενωσιακά επιτελεία, ότι δήθεν θα μπορούσαν οι λαοί να ευημερήσουν στο πλαίσιο της ΕΕ.

Τ

ο γεγονός ότι τέθηκε τόσο έντονα το ζήτημα της αποχώρησης μιας χώρας από την ΕΕ -και μάλιστα του μεγέθους της Βρετανίας- οφείλεται αφ’ ενός στις εσωτερικές αντιθέσεις στην ΕΕ και την ανισομετρία των οικονομιών της και αφ’ ετέρου στη διαπάλη ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα, που οξύνθηκε σε συνθήκες οικονομικής ύφεσης. Αυτοί οι παράγοντες ενισχύουν τον λεγόμενο ευρωσκεπτικισμό, αποσχιστικές τάσεις, αλλά και τάσεις που επιδιώκουν αλλαγή της πολιτικής διαχείρισης της ΕΕ και της Ευρωζώνης.

Φ

ορείς του αντιδραστικού “ευρωσκεπτικισμού” είναι εθνικιστικά, ρατσιστικά ή και φασιστικών αντιλήψεων κόμματα, όπως π.χ. το Κόμμα για την Ανεξαρτησία της Βρετανίας (UKIP) του Φάρατζ, το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν στη Γαλλία, η “Εναλλακτική για τη Γερμανία” και παρόμοια σχήματα στην Αυστρία, στην Ουγγαρία και στην Ελλάδα, π.χ. η φασιστική Χρυσή Αυγή, η Εθνική Ενότητα του Καρατζαφέρη και άλλα. Η τάση του “ευ-

Η αναγκαία καταδίκη της λυκοσυμμαχίας του κεφαλαίου, της ΕΕ, η πάλη για την αποδέσμευση κάθε χώρας από αυτή, για να είναι αποτελεσματικές πρέπει να συνδεθούν με την ανάγκη ανατροπής της εξουσίας του κεφαλαίου, με την εργατική - λαϊκή εξουσία.

ρωσκεπτικισμού” εκφράζεται κι από κόμματα, που χρησιμοποιούν αριστερή ταμπέλα, ασκούν κριτική ή απορρίπτουν την ΕΕ και το ευρώ, υποστηρίζουν το εθνικό νόμισμα, αναζητούν άλλες ιμπεριαλιστικές συμμαχίες και σε κάθε περίπτωση κινούνται εντός των καπιταλιστικών τειχών.

Α

υτές οι αντιθέσεις κι οι ανταγωνισμοί διαπερνούν και την αστική τάξη κάθε χώρας-μέλους της ΕΕ. Οι οικονομικές και πολιτικές διεργασίες που δρομολογούνται, τόσο σε επίπεδο της Μ. Βρετανίας, όσο και της ΕΕ, τα παζάρια που θα ακολουθήσουν για τη θέση της βρετανικής αστικής τάξης την επόμενη μέρα, μπορεί να καταλήξουν σε νέες προσωρινές συμφωνίες της ΕΕ με τη Βρετανία. Το σίγουρο είναι πως σε κάθε περίπτωση, όσο παραμένει η καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής κι η αστική εξουσία, η όποια εξέλιξη θα συνοδευτεί με νέες βαριές θυσίες για τις εργατικές-λαϊκές δυνάμεις.

Τ

ο αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος εκθέτει τις άλλες πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, που όλα τα προηγούμενα χρόνια εκθείαζαν τη συμμετοχή της Ελλά-

δας στην ΕΕ, παρουσιάζοντας την ως μια ανεπίστρεπτη διαδικασία ή έσπερναν αυταπάτες περί ανάγκης για “περισσότερη Ευρώπη της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης”. Εκθέτει κι εκείνες τις δυνάμεις που θεωρούν το εθνικό νόμισμα ως πανάκεια για τη λαϊκή ευημερία. Η Βρετανία της στερλίνας έπαιρνε τα ίδια αντεργατικά – αντιλαϊκά μέτρα, όπως οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. Τα ίδια μέτρα θα συνεχίσει να παίρνει κι εκτός ΕΕ, αφού αυτά τα επιβάλλει η ανάγκη της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των δικών της μονοπωλίων.

Ε

ίναι σίγουρο ότι τις επόμενες ημέρες θα πυκνώσουν οι φωνές και τα “δάκρυα”, τόσο από τη μεριά της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΑΝΕΛ, όσο κι απ’ τη μεριά των άλλων αστικών κομμάτων, για την “ανάγκη επαναθεμελίωσης της ΕΕ”, για την “ΕΕ που έχασε το δρόμο της και πρέπει να επιστρέψει στις ρίζες της” κλ.π. Όμως η ΕΕ από γεννησιμιού της, ήταν και είναι μια αντιδραστική συμμαχία των αστικών τάξεων της καπιταλιστικής Ευρώπης, με στόχο το “ξεζούμισμα” των εργαζομένων και την καταλήστευση άλλων λαών, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού τους με

άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Δεν ήταν, ούτε θα είναι αιώνια, όπως δεν ήταν αιώνιες άλλες αντίστοιχες συμμαχίες στο παρελθόν. Η καπιταλιστική ανισομετρία κι ο ανταγωνισμός, η αλλαγή στο συσχετισμό δυνάμεων αργά ή γρήγορα φέρνουν στην επιφάνεια αντιθέσεις, που δεν είναι πλέον εφικτό να γεφυρωθούν με προσωρινούς κι εύθραυστους συμβιβασμούς. Ταυτόχρονα, στο καπιταλιστικό έδαφος γεννιούνται νέα φαινόμενα, διεργασίες για νέες αντιδραστικές συμμαχίες.

Τ

ο συμφέρον του ελληνικού, του βρετανικού λαού, όλων των λαών της Ευρώπης δεν πρέπει να μπαίνει “κάτω από ξένη σημαία”. Δεν πρέπει να μπαίνει κάτω από τη σημαία της αστικής τάξης και των διαφόρων τμημάτων της, που καθορίζουν τις επιλογές και τις διεθνείς τους συμμαχίες, με κριτήριο τα συμφέροντά τους και τη μεγαλύτερη δυνατή εκμετάλλευση των εργαζομένων. Η αναγκαία καταδίκη της λυκοσυμμαχίας του κεφαλαίου, της ΕΕ, η πάλη για την αποδέσμευση κάθε χώρας από αυτή, για να είναι αποτελεσματικές πρέπει να συνδεθούν με την ανάγκη ανατροπής της εξουσίας του κεφαλαίου, με την εργατική - λαϊκή εξουσία. Η κοινωνική συμμαχία της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, η ανασύνταξη κι ισχυροποίηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος είναι όρος για να ανοίξει αυτός ο ελπιδοφόρος δρόμος.

ΑΘΗΝΑ 24/6/2016, ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ


6 Όλα τα σφάζει όλα τα μαχαιρώνει...

Πώς διαμορφώνονται τα trendic topics του facebook;

Σαν να μην έφταναν οι προτάσεις του Δημάρχου Θεσσαλονίκης και της Πρυτανείας του ΑΠΘ για επιβολή διδάκτρων σε τμήματα ΑΕΙ προκειμένου να αντεπεξέλθουν στην υποχρηματοδότηση, πρόσφατα σε ραδιοφωνική του συνέντευξη ο υφυπουργός Παιδείας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ Θ. Πελεγρίνης, ερωτώμενος για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων απάντησε: «Είμαι υπέρ του δημόσιου πανεπιστημίου. Αυτό δεν σημαίνει ότι αποκλείεται να υπάρχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά δεν θα δώσουμε τα πανεπιστήμιά μας για ένα κομμάτι ψωμί.»… Έχουν πάρει φόρα εκεί στο ΣΥΡΙΖΑ και φαίνεται ότι δε θα αφήσουν καμία από τις απαιτήσεις του κεφαλαίου απραγματοποίητη…

Πολλοί χρήστες του facebook συμβουλεύονται τα λεγόμενα “trendic topics”, τα θέματα δηλαδή που χαρακτηρίζονται από το facebook ως τα πιο δημοφιλή ανά πάσα στιγμή. Όπως αποκαλύφτηκε πριν ένα μήνα, αυτά τα θέματα διαμορφώνονται από μία ομάδα εργαζομένων του facebook που αναλαμβάνει να παρακολουθεί συγκεκριμένα sites, να αξιολογεί και να διαμορφώνει έτσι τα trends. Δηλαδή συγκεκριμένοι άνθρωποι ουσιαστικά “σαρώνουν” το internet και βγάζουν μία σούμα που την πασάρουν σαν “τα πιο δημοφιλή νέα”. Το θέμα δε θα είχε ιδιαίτερη αξία αν δεν συνυπολογίζαμε ότι στις μέρες μας πολλοί είναι αυτοί που ενημερώνονται από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ) πιστεύοντας ότι αυτού του είδους η ενημέρωση έχει στοιχεία αδιαμεσολάβητης ενημέρωσης, πιο “ελεύθερης” πληροφόρησης… Το παραπάνω παράδειγμα – που έγινε και η αφορμή το facebook να απολογηθεί…. λέγοντας ότι θα συνεχίσει να αξιοποιεί τον ίδιο τρόπο – αποδεικνύει ότι και η ενημέρωση μέσω των ΜΚΔ κάθε άλλο παρά “αδιαμεσολάβητη” και “ελεύθερη” είναι. Ίσα – ίσα που τελικά καθορίζεται από τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα που ενημερώνουν με βάση ό,τι τους εξυπηρετεί καλύτερα και “θάβουν” ό,τι δεν τους συμφέρει, όπως ακριβώς συμβαίνει με όλα τα αστικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης…

Υ.Γ.: Όσο για τα περί “προσωπικών απόψεων” που τάχα εξέφρασε ο υφυπουργός, να θυμίσουμε την “προσωπική άποψη” του Αλέξη Τσίπρα, από το 2008 (λίγο μετά τις κινητοποιήσεις ενάντια στην επιδιωκόμενη αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος από την τότε κυβέρνηση της ΝΔ): «δεν είμαστε εχθρικοί προς τα ιδιωτικά πανεπιστήμια (...) το κύρος του δημόσιου πανεπιστημίου δεν θίγεται από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια»… Το κύρος λοιπόν “δε θίγεται”… Το δικαίωμα στη μόρφωση όμως θίγεται…

Οδύσσεια χωρίς τέλος και για τους πρόσφυγες που φτάνουν στον προορισμό τους… Αντιγράφουμε από άρθρο της Καθημερινής (2/6/2016): «Αυξάνονται οι εθελοντικοί επαναπατρισμοί προσφύγων και μεταναστών που ζητούν να φύγουν από τη Γερμανία, καθώς ο περσινός ενθουσιασμός για μια νέα ζωή στη βόρεια Ευρώπη δίνει τη θέση του στις σκληρές συνθήκες της ζωής στο περιθώριο της γερμανικής κοινωνίας. Φέτος αναμένεται να εγκαταλείψουν οικειοθελώς τη Γερμανία 61.000 άτομα, έναντι 37.000 πέρυσι, ενώ μεγάλος είναι και ο αριθμός όσων θέλουν να φύγουν αλλά δεν βρίσκουν τρόπο, καταφεύγοντας, για μια ακόμη φορά, στους διακινητές. Αντίθετα, οι απελάσεις από τις γερμανικές αρχές θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα, αυξανόμενες ελαφρά από τις 22.000 στις 27.000». Τι αποδεικνύουν τα παραπάνω; Ότι η κόλαση για τους λαούς δεν έχει τέλος. Τα καλωσορίσματα στους πρόσφυγες, όπως αυτά των γερμανών βιομηχάνων πέρυσι τέτοιον καιρό, κρύβουν από πίσω την ανάγκη για ακόμα πιο άγρια εκμετάλλευση προσφύγων και μεταναστών με στόχο την αύξηση της κερδοφορίας των λίγων… ή, όπως το είπε με ένα στίχο του στο ποίημα “Για τον όρο μετανάστες” ο Μπρεχτ: «Κι η χώρα που μας δέχτηκε, σπίτι δε θα ‹ναι, μα εξορία».

ΣΥΡΙΖΑ: δίνει συνεχώς διαπιστευτήρια (στο κεφάλαιο), μαζεύει διαρκώς συστατικές επιστολές (από το κεφάλαιο) Ο τίτλος σίγουρα είναι λίγο αφηρημένος. Πού να πρωτοαναφέρεται; Πρόσφατα ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε στη ναυτιλιακή έκθεση “Ποσειδώνια 2016”. Στην ομιλία του προς τους εφοπλιστές και άλλους εκπροσώπους του κεφαλαίου η αλήθεια είναι πως μας διαφώτισε σε σχέση με το τι εννοεί η κυβέρνηση “δίκαιη ανάπτυξη”. Ο Αλ. Τσίπρας απευθυνόμενος στο κοινό της εκδήλωσης είπε μεταξύ άλλων ότι «το μοντέλο με το οποίο αναπτύσσεται η ελληνική ναυτιλία μπορεί να αποτελέσει θετικό παράδειγμα στην εκπόνηση του νέου αναπτυξιακού υποδείγματος». Τι κρύβει όμως αυτό το μοντέλο, που δεν το είπε προφανώς ο Τσίπρας; Ενδεικτικά: Οι πρωτιές των εφοπλιστών στηρίζονται στις πάνω από τις 55 φοροαπαλλαγές που απολαμβάνουν. Σε λίγο οι ναυτεργάτες θα πληρώνουν μεγαλύτερα ποσά σε φόρους από ότι οι εφοπλιστές. Πίσω από τα αμύθητα κέρδη των εφοπλιστών κρύβεται η ανεργία που έχει θερίσει του Έλληνες ναυτεργάτες και πλέον, από 80.000 τη δεκαετία του 1980 ο αριθμός αυτός έχει πέσει στις 12.000. Τα πανάκριβα εισιτήρια της ακτοπλοϊας μετατρέπουν (και) τα καράβια σε είδη πολυτελείας. Οι τιμές των εισιτηρίων την περίοδο 2000 - 2015 στις περισσότερες γραμμές έχουν αυξηθεί από 200% έως 600%. Το γεγονός ότι για την υπηρέτηση των κερδών των εφοπλιστών μια σειρά νησιά έχουν προβληματική ακτοπλοϊκή σύνδεση, με τιμές εισιτηρίων στο θεό και με δρομολόγια μία στο τόσο…. Αν αυτό το είναι το “θετικό παράδειγμα” μπορεί να φανταστεί κανείς πόσο “δίκαιη” είναι η ανάπτυξη για την οποία πασχίζει (και) η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ… Πώς μετά να μην δεχτεί η κυβέρνηση τα συγχαρίκια της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, όπως και έγινε;

τω Ποιος είπε την παρακά το να φράση: «Είναι απαραίτη ον έρ εμπεδωθεί ότι το συμφ ηματιεργαζομένων - επιχειρ ινό»; ών είναι κατά βάση κο Α. Οι αφέντες του Μιρίν στο game of thrones Γ. Ένας παππούς στη λαϊκή που τον έβγαλε ο Λαζόπουλος

B. Ο Αλέξης Τσίπρας

Δ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Η σωστή απάντηση είναι το Δ. Αυτά τόνισε μεταξύ άλλων στην ομιλία του προς τον ΣΕΒ ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πρόεδρος της ΝΔ. Στο ίδιο συνέδριο με το ίδιο ακροατήριο ο Αλέξης Τσίπρας είπε: «Τούτη την ώρα έχουμε ένα κοινό στόχο και ένα κοινό συμφέρον, την έξοδο από την κρίση». Τα ίδια παραμύθια με άλλα λόγια δηλαδή…


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

7

Screenshot από την τηλεόραση του Alpha. Τι έγινε; Ένας εκ των παρουσιαστών στην πρωινή εκπομπή του σταθμού, σχολιάζοντας μία είδηση τόλμησε (αν είναι δυνατόν!!!!) να πει ότι δε γίνεται «η υγεία των παιδιών ενός ελληνικού νησιού να εξαρτάται από την ελεημοσύνη ενός επιχειρηματία». Έξαλλος ο ιδιοκτήτης του σταθμού πήρε τηλέφωνο να τους κατσαδιάσει “on air”, λέγοντας μάλιστα: «Ντράπηκα όσο δεν έχω ντραπεί στη ζωή μου με αυτά που άκουσα σήμερα». Και κάπου εδώ περιμένουμε να ακούσουμε: Για την ανεξαρτησία των ΜΜΕ από τους ιδιοκτήτες τους Για τον πλουραλισμό των ΜΜΕ… Υ.Γ.: Αν αυτά γίνονται “στον αέρα” μπορεί να φανταστεί κανείς τι γίνεται στο face to face των ιδιοκτητών και των ανθρώπων τους με τους δημοσιογράφους…

ΧΑ: αντιπολιτεύεται (κι αυτή) από θέσεις υπεράσπισης των συμφερόντων των πλουσίων…

Το παιχνίδι του ΣΥΡΙΖΑ με τις λέξεις και τον εκλογικό νόμο Τις τελευταίες μέρες, (και) για λόγους αποπροσανατολισμού, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει ανοίξει τη συζήτηση για την αλλαγή του εκλογικού νόμου. Ως συνήθως η κυβέρνηση παίζει με τις...λέξεις και ονομάζει απλή αναλογική τις σκέψεις της, που αν και δεν τις έχει δημοσιοποιήσει ακόμα, φαίνεται ότι θα διατηρήσει και bonus στο 1ο κόμμα αλλά και το πλαφόν για την εκλογή βουλευτών (το πλαφόν εισόδου στη Βουλή σήμερα είναι στο 3%). Το ΚΚΕ, ως γνωστόν, είναι υπέρ της απλής αναλογικής “χωρίς αστερίσκους”. Αυτό έχει γίνει ξεκάθαρο με όλους τους τρόπους. Αξίζει εδώ να θυμήσουμε ότι με Πρόταση Νόμου που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή το 2012, με υπογραφές και του κ. Τσίπρα αλλά και άλλων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και της σημερινής κυβέρνησης, πρότεινε: «Κατάργηση της αποκλειστικής ρήτρας του 3%, που δεν συμβιβάζεται με το σύστημα της απλής αναλογικής». Βέβαια, έχει ο καιρός γυρίσματα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί απλή αναλογική με bonus δεν γίνεται. Ούτε απλή αναλογική με πλαφόν γίνεται. Υ.Γ. 1: 'Οσο για το non paper του ΣΥΡΙΖΑ που ανέφερε ότι «αυτά που ο κ. Κουτσούμπας ισχυρίστηκε ότι ελέχθησαν από τον Πρωθυπουργό στη μεταξύ τους συζήτηση, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα», θα τους λέγαμε στο σπίτι του κρεμασμένου να μην μιλάνε για σκοινί... Υ.Γ.2: Για το θέμα επιστρατεύτηκε και ο γνωστός λαγός Λεβέντης, ο οποίος ξαφνικά έχει γίνει φανατικός υπερασπιστής του πλαφόν του 3%. Τι είπε; Ότι αν το ΚΚΕ δεν ψηφίσει τον εκλογικό νόμο του ΣΥΡΙΖΑ (αλήθεια, αυτός που ξέρει τι θα περιλαμβάνει ο νόμος;) θα σημαίνει ότι στηρίζει τη ΝΔ. Πραγματικά, πρωτότυπο επιχείρημα. Αυτές οι δηλώσεις έγιναν αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Τσίπρα. Τυχαίο;

Η συζήτηση στη Βουλή για τον νέο αναπτυξιακό νόμο ήταν αποκαλυπτική. Γιατί; Μα γιατί όλα τα κόμματα -πλην ΚΚΕ- εστίασαν στο πώς θα στηριχθούν ακόμα περισσότερο με νέα προνόμια, φοροαπαλλαγές, κρατικό χρήμα κι άλλες ενισχύσεις οι καπιταλιστές χωρίς ούτε για τα “μάτια του κόσμου” να αναφερθούν στις σύγχρονες ανάγκες του λαού και των παιδιών του… Το ίδιο έκανε και η ναζιστική – εγκληματική Χρυσή Αυγή. Καταψήφισε το νομοσχέδιο με το αιτιολογικό ότι δε δίνει περισσότερα προνόμια σε βιομήχανους συγκεκριμένων κλάδων (π.χ. χαλυβουργίες, ναυπηγεία), ενώ πρότεινε προς την κυβέρνηση «εάν θέλετε (…) κλείστε τον δημόσιο τομέα. Οι μισθοί και οι συντάξεις στα δημόσια ταμεία κοστίζουν 46 δισεκατομμύρια»… Πέραν του ότι η κυβέρνηση στην οποία το είπε, μόλις τον Μάη, με νόμο κατακρεούργησε τις συντάξεις (αυτό θα πει βολική κριτική στην κυβέρνηση!) τα λόγια του μας θύμισαν και κάτι ακόμα… «Το κράτος οφείλει να λειτουργεί με υψηλότερη παραγωγικότητα και να μειώσει την δαπάνη για μισθούς». Αυτά έγραφε το εβδομαδιαίο δελτίο του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων στις 5 Μάη του 2016… Να λοιπόν με ποιους έχουν τις ίδιες θέσεις οι τάχα “αντισυστημικοί” της Χρυσής Αυγής…

ΜΙΚΡΕΣ αγγελίες ΑΝΟΙΞΕ Διαφημιστική με όνομα “ΣΥΡΙΖΑ: και νεκρούς ανασταίνει”. Αναλαμβάνει την εκπόνηση πλήρους καμπάνιας από διαδίκτυο έως τηλεοράσεις. Προς το παρόν έχει ξεχωρίσει: στη διαφήμιση κινητοποιήσεων ΝΔ – ΠΑΣΟΚ (π.χ. “Παραιτηθείτε”), στο ξέπλυμα ξεπεσμένων πολιτικών (όχι 1, ούτε 2, αλλά δεκάδες παραδείγματα). Τιμές λογικές. Αξιοποίηση ίδιων μέσων. Πληροφορίες στο: syriza_advertising@gov.gr

ΣΕ ΕΙΔΑ Να γράφεις στα social media ότι ο Φύσσας ήταν φασίστας, όπως και οι δολοφόνοι του. Εντάξει, το ξέρω ότι κάνεις τα πάντα για να ασχοληθεί κάποιος με την άχρηστη ύπαρξή σου, αλλά έλεος πια ρε Τζήμερε. Δεν μας έχει μείνει σακούλα για σακούλα από τους εμετούς...


8

“Δίκαιη ανάπτυξη”; Όσο δίκαιο είναι να πλουτίζουν οι λίγοι γονατίζοντας τους πολλούς...

Γ

υρίζουμε σελίδα» , προχωράμε σε μια «δίκαιη ανάπτυξη»... Τέτοια και άλλα παρόμοια ντύνουν το τελευταίο διάστημα την προπαγάνδα της κυβέρνησης. Με τις κορώνες πως μπαίνουμε σε μια “νέα εποχή”, “σπάμε το φαύλο κύκλο της λιτότητας” και πάει λέγοντας, ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να κάνει αυτό που έκαναν και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Δηλαδή, να πείσει το λαό και τη νεολαία ότι υπάρχει φως στο τούνελ, ότι με τα μέτρα που παίρνονται, με το σφαγιασμό των δικαιωμάτων μας μπορεί να υπάρξει άσπρη μέρα για τους εργαζόμενους. Πίσω όμως από όλα αυτά βρίσκεται η αλήθεια, που δεν είναι και τόσο... άσπρη.

«

Τι έχουν πάρει από το λαό;

Για το καλό μας;

Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποια από τα αποτελέσματα των αντιλαϊκών μέτρων των τελευταίων χρόνων:

Όσο για το επιχείρημα που λέει ότι “οι επενδύσεις που θα γίνουν θα ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας”, είναι τουλάχιστον σαθρό. Γιατί ο καπιταλιστής δεν επενδύει με γνώμονα την κάλυψη των δικών μας αναγκών, αλλά με γνώμονα το που θα βγάλει πιο γρήγορα, πιο μεγάλο και ασφαλές κέρδος. Όταν όμως το κέρδος του καπιταλιστή δεν είναι το επιθυμητό γι’ αυτόν και δεν του επιτρέπει να παραμένει στην κούρσα του ανταγωνισμού με τους υπόλοιπους, γίνεται αυτό που έγινε με μια σειρά επιχειρήσεις. Ορισμένα μόνο από τα πρόσφατα παραδείγματα στην Ελλάδα:

 Ο μέσος μισθωτός, πριν από τη φορολογία του εισοδήματός του, έχει χάσει το 25% της αγοραστικής του δύναμης από το 2009.  Ο κατώτερος μισθός έχει κατέβει στα 586 ευρώ μεικτά από τα 751 ευρώ το 2012.  Ένας στους δύο οφείλει πλέον στην εφορία. Μέσα στο πρώτο φετινό τετράμηνο, τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία αυξήθηκαν κατά 4,33 δισ ευρώ.  Από τους 137 χιλιάδες που είχαν ενταχθεί στη ρύθμιση των 100 δόσεων, σήμερα οι 54 χιλιάδες δεν μπορούν να ανταποκριθούν.  Στο πρώτο τρίμηνο το 2016, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη ΔΕΗ έφτασαν τα 2,7 δισ ευρώ.  3 εκατομμύρια Έλληνες είναι στο όριο της φτώχειας.

Η αλήθεια είναι πως αυτή η συζήτηση που έχει “ξαναζεσταθεί” τον τελευταίο καιρό με αφορμή και την ψήφιση από την κυβερνητική πλειοψηφία του αναπτυξιακού νόμου (και όχι μόνο) είναι κάπως παλιά. Καθώς:  Στο όνομα της “ανάπτυξης” πάρθηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια σειρά αντιλαϊκών - αντεργατικών μέτρων. Τη σκυτάλη των αντιλαϊκών μέτρων πήρε και ο ΣΥΡΙΖΑ με την ανάδειξή του σε κυβέρνηση.  Για όλες τις κυβερνήσεις που προηγήθηκαν (αλλά και τις επόμενες) αποτελεί ιδεολογική “επένδυση” η προσπάθεια χειραγώγησης του λαού. Η προσπάθεια να πεισθεί ο εργαζόμενος, ο νέος ότι αξίζει να κάνει“υπομονή”, να κάνει στην άκρη τις δικές του ανάγκες και να στηρίζει τις ελπίδες και τις προσδοκίες στην καπιταλιστική ανάκαμψη, όταν και όποτε αυτή έρθει.

Το επιχείρημα της “δίκαιης” ανάπτυξης είναι ψεύτικο. Και είναι ψεύτικο γιατί σε ένα άδικο σύστημα δεν μπορεί να υπάρχει δίκαιη ανάπτυξη για όλους. Ή θα ευνοεί τους εκμεταλλευτές, τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους ή τους εκμεταλλευόμενους, τους εργαζόμενους, τους άνεργους, τους αυταπασχολούμενους της πόλης και του χωριού. Για να έχουν ανάπτυξη οι πρώτοι είναι όρος να γονατίζουν οι δεύτεροι. Η πραγματικότητα λέει πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, παίρνοντας τη σκυτάλη από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, με την πολιτική που ακολουθεί από την πρώτη στιγμή προσπαθεί να υπηρετήσει το στόχο της καπιταλιστικής ανάπτυξης που είναι στόχος του κεφαλαίου. Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής είναι συγκεκριμένα,και είναι εις βάρος των εργατικών-λαϊκών αναγκών.

 Στο “Athens Ledra” οι εργαζόμενοι ήταν απλήρωτοι από τα μέσα Μάρτη και τώρα βρίσκονται στον αέρα αφού το ξενοδοχείο βγαίνει στο σφυρί.

 Οι μονοπωλιακοί όμιλοι συνεισφέρουν λιγότερα από το 5% στα ετήσια φορολογικά έσοδα.  Το εφοπλιστικό κεφάλαιο πληρώνει για ετήσιους φόρους τα ναύλα μόλις 2-3 ημερών!

Ο λογαριασμός πάντα στο λαό

Τι δίνουν στο κεφάλαιο;

Δίκαιη ανάπτυξη;

 Στην “Πυρσός security” είναι ξεκρέμαστοι και απλήρωτοι 300 εργαζόμενοι.

Οι καπιταλιστές λοιπόν επενδύουν εκεί που αναμένουν το μεγαλύτερο κέρδος και αν η επιχειρηματική τους δραστηριότητα δεν το αποφέρει, τότε είτε κλείνουν, κηρύσσουν πτώχευση, είτε μεταφέρουν την δραστηριότητά τους σε κάποια άλλη χώρα ή σε κάποιο άλλο κλάδο για να διασφαλίσουν την κερδοφορία τους. Ακόμα και αν αποσυρθούν έχουν εξασφαλίσει αμύθητα πλούτη μέχρι και για τα τρισέγγονά τους...

 Η ανεργία έχει φτάσει το 25% το 2016.

Παλιά επιχειρήματα πλασάρονται σαν νέα

 Στην “Ηλεκτρονική Αθηνών” μπήκε λουκέτο και πετάχτηκαν στο δρόμο 450 εργαζόμενοι.

 Στο νέο αναπτυξιακό νόμο προβλέπονται κυρίως φοροαπαλλαγές αλλά και άμεσες επιδοτήσεις μέχρι και 20 εκατομμύρια ευρώ σε κάθε επενδυτή, χωρίς να χρειάζεται να βγάλει ούτε ένα ευρώ από την τσέπη του.  Δίνονται στους καπιταλιστές εκτεταμένες φοροαπαλλαγές, επιδοτήσεις, υποδομές, ευνοϊκοί όροι δανεισμού, κρατικές εγγυήσεις προκειμένου να κάνουν νέες επενδύσεις.

Ακόμα όμως και αν έρθει η περιβόητη ανάπτυξη, οι ίδιοι οι αστοί, τα οικονομικά και άλλα επιτελεία τους δείχνουν ανησυχία ότι αυτή θα είναι αναιμική, ότι το διάστημα μέχρι την επόμενη κρίση θα είναι μικρό. Σε κάθε περίπτωση, αυτή η ανησυχία που είναι υπαρκτή για τους εργαζόμενους, τους νέους σημαίνει ότι είτε στο όνομα του “να βγούμε από την κρίση” είτε “να προφυλαχτούμε από μία νέα κρίση” ο λογαριασμός για το λαό θα μεγαλώνει συνεχώς. Γι’ αυτό η κυβέρνηση και όλοι

Η ανάπτυξη στον καπιταλισμό έχει πρόσημο και είναι αντιλαϊκό. Αυτό αποδεικνύει και το παράδειγμα επιχειρήσεων οι οποίες, προκειμένου να εξυπηρετηθεί η κερδοφορία τους, στέλνουν χιλιάδες εργαζόμενους στην ανεργία.


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

οι επίδοξοι διαχειριστές του συστήματος δεν τολμούν ούτε για πλάκα να πουν ότι αν έρθει ανάπτυξη, θα ανακτηθούν οι απώλειες που είχε ο λαός τα προηγούμενα χρόνια. Γι’ αυτό η κυβέρνηση ήδη διαπραγματεύεται για νέα μέτρα. Όπως είναι η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, η συζήτηση για τη διαμόρφωση νέου κατώτερου μισθού, οι ανατροπές στα εργασιακά. Όλα αυτά αποτελούν ένα μέρος μόνο της αντιλαϊκής κλιμάκωσης που είναι προδιαγεγραμμένη για να εξυπηρετηθεί η κερδοφορία του κεφαλαίου. Βέβαια, καμία ανάπτυξη δεν “προφύλαξε” το καπιταλισμό από τις κρίσεις του. Αυτές είναι στο DNA του. Τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί η ελληνική οικονομία. Πριν τη “χτυπήσει” η κρίση, η ελληνική καπιταλιστική οικονομία είχε ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από το μέσο όρο των οικονομιών των κρατών μελών της ΕΕ...

Αχόρταγοι οι επιχειρηματικοί όμιλοι... Ακριβώς γι’ αυτή την πολιτική η κυβέρνηση μαζεύει συγχαρητήρια από τους ίδιους τους αστούς και τους εκπροσώπους τους, όπως ο ΣΕΒ, ο Ντάισελμπλουμ, ο Γιούνκερ κ.λπ. Ταυτόχρονα με τα “φιλικά” χτυπήματα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ μαζεύει και “συμβουλές”. Ή αλλιώς τις απαιτήσεις του μεγάλου κεφαλαίου προκειμένου να καθορίσει τα επόμενα αντιλαϊκά της βήματα. Ας δούμε τι λέει ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχα-

Ο λαός και η νεολαία να μην τσιμπήσουν στην προπαγάνδα της κυβέρνησης Γι’ αυτό κανένας εργαζόμενος, άνεργος, φοιτητής, νέος να μην τσιμπήσει στην προπαγάνδα της κυβέρνησης. Αντίθετα, κάθε νέος και νέα που βλέπει το μέλλον με ανασφάλεια και αβεβαιότητα έχει συμφέρον να οργανωθεί, να βάλει πλάτη στην ανασύνταξη του εργατικού λαϊκού κινήματος. Χρειάζεται σήμερα χωρίς καμία αναβολή, κόντρα στα σχέδια των εκμεταλλευτών να κάνουμε τα δικά μας σχέδια. Να ανοίξει η συζήτηση στους χώρους δουλειάς με επίκεντρο τα φλέγοντα προβλήματα που υπάρχουν σε κάθε χώρο αλλά και ευρύτερα, με βασικό το ποιος ευθύνεται αλλά και τι χρειάζεται να γίνει σήμερα, πως οι αγώνες μας θα είναι αποτελεσματικοί. Τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ πρωτοστατού-

9

νικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ), απευθυνόμενος στην κυβέρνηση με αφορμή τον αναπτυξιακό νόμο σε άρθρο του πρόσφατα σε γνωστή ιστοσελίδα: «Εδώ, στο νέο αναπτυξιακό νόμο υπάρχει – για κάποιες επενδύσεις – η δυνατότητα μικρών φοροαπαλλαγών και η δέσμευση για τη διατήρηση σταθερού φορολογικού συντελεστή στα επόμενα χρόνια. Λέμε, δηλαδή, στην επιχείρηση ότι αν επενδύσει 20 εκατ. ευρώ, θα διατηρήσει το συντελεστή του 29% για την επόμενη δεκαετία…Υπάρχει κάποια επιχείρηση, που θα το θεωρήσει αυτό κίνητρο; Διατηρώντας τη φορολογία που ισχύει σήμερα στην Ελλάδα, όχι κίνητρο δεν δίνει το κράτος αλλά αντίθετα δείχνει στους επενδυτές την έξοδο από τη χώρα.» Τι ζητάνε δηλαδή οι καπιταλιστές; Ζητάνε και άλλες φοροαπαλλαγές και άλλες διευκολύνσεις για τα κέρδη τους.

Καμία κυβέρνηση στο έδαφος το καπιταλισμού δεν μπορεί να ασκήσει φιλολαϊκή πολιτική. Είναι τουλάχιστον προσπάθεια εξαπάτησης, η προσπάθεια που κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ να πείσει ότι μπορεί να διαχειριστεί αυτό το σύστημα προς όφελος του λαού. Η πλούσια διεθνής και ελληνική πείρα έχει επιβεβαιώσει ότι καμία κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού δεν μπορεί να ασκήσει φιλολαϊκή πολιτική. Μια τέτοια κυβέρνηση, όπως και η κυβέρνη-

ση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, κρίνεται από τους αστούς στο κατά πόσο εξυπηρετεί τις ανάγκες του κεφαλαίου, που αντικειμενικά συγκρούονται με αυτές των εργαζομένων. Σε αυτή τη φάση ο ΣΥΡΙΖΑ για τις υπηρεσίες που παρέχει στο σύστημα έχει πάρει τα συγχαρίκια από το ΣΕΒ, τους εφοπλιστές, τη Κομισιόν, το Λευκό Οίκο. Γιατί; Μα γιατί προωθεί σκληρά αντεργατικά μέτρα, ενώ είναι πολύτιμη για το σύστημα η συμβολή του στον εγκλωβισμό του λαού και της νεολαίας. Έσπειρε την απογοήτευση και τη μοιρολατρία.

Ταυτόχρονα, καμία σχέση δεν έχουν με τις ανάγκες των εργαζομένων, των νέων οι κοκορομαχίες μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ για το ποιος μπορεί να υπηρετήσει αποτελεσματικότερα το στόχο της ανάκαμψης των κερδών του κεφαλαίου, για το ποιος μπορεί να χειραγωγήσει “καλύτερα” το λαό. Οι ομιλίες του Μητσοτάκη και του Τσίπρα, τόσο στην ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ) όσο και στο διήμερο συνέδριο του “Economist” που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, είναι αποκαλυπτικές ως προς αυτό.

με σε αυτή την προσπάθεια, βάζοντας υψηλούς στόχους. Οι αγώνες που ξεδιπλώθηκαν στην Ελλάδα τον προηγούμενο χρόνο μας γεμίζουν με νέα πείρα, με νέα συμπεράσματα και μας κάνουν ικανότερους στην προσπάθειά μας. Για να ανέβει η οργάνωση της πάλης, για να αυξηθεί σημαντικά η συμμετοχή νέων στο κίνημα. Για να είναι περισσότεροι οι νέοι και οι νέες που θα έρθουν σε επα-

φή με το σωματείο τους, θα δώσουν αίτηση εγγραφής, θα συμμετέχουν στη δραστηριότητα του από την πρώτη μέρα στη δουλειά ανεξάρτητα από την εργασιακή σχέση με την οποία απασχολούνται. Για να ανέβει η οργάνωση των ανέργων, των νέων γυναικών, των φοιτητών, σπουδαστών, των μαθητών. Για να αναπτυχθεί ένα κίνημα που θα σημαδεύει τον πραγματικό αντίπαλο, το κεφάλαιο, την εξου-

σία του. Για να δυναμώσει η Λαϊκή Συμμαχία. Για να αναπτυχθούν μαζικοί, μαχητικοί αγώνες με αφετηρία την απαίτηση για ανάκτηση όλων των απωλειών που επήλθαν την περίοδο της κρίσης, με διεκδικήσεις που απαντούν στην ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών του λαού και της νεολαίας. Τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό προκειμένου να δυναμώσει η αντικαπιταλιστική-αντιμονοπωλιακή γραμμή πάλης. Για να δυναμώσει η αμφισβήτηση της κυριαρχίας του κεφαλαίου. Να δυναμώσει η πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, του σοσιαλισμού-κομμουνισμού. Όπου κριτήριο της παραγωγής θα είναι η κάλυψη των συνεχώς διευρυνόμενων κοινωνικών αναγκών. Μόνο σε ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να υπάρχει ανάπτυξη προς όφελος των πολλών, των σημερινών εκμεταλλευομένων.

Αυτό που απαιτείται σήμερα είναι να δυναμώσει η πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού, και την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, του σοσιαλισμού-κομμουνισμού. Όπου κριτήριο της παραγωγής θα είναι η κάλυψη των συνεχώς διευρυνόμενων κοινωνικών αναγκών. Μόνο σε ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να υπάρχει ανάπτυξη προς όφελος των πολλών, των σημερινών εκμεταλλευομένων


Πίσω από τις λέξεις... κρύβεται η αλήθεια!

Τ

έλειωσαν και οι εξετάσεις... Μία ακόμα μάχη που έδωσαν χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες σε όλη την Ελλάδα. Η μάχη όμως συνεχίζεται για κάθε μαθητή, για κάθε νέο άνθρωπο που έχει όνειρα για τη ζωή και το μέλλον του. Η κυβέρνηση δεν κάνει διακοπές... στην επίθεση στα δικαιώματά μας στη μόρφωση και τη ζωή! Μπορεί να είμαστε στη μέση του καλοκαιριού, αλλά οι μηχανές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και του Υπουργείου Παιδείας δουλεύουν στο φουλ. ...Όχι για να καλύψουν τα κενά σε εκπαιδευτικούς που προκύπτουν για τη νέα χρονιά. Άλλωστε για το έτος 2015-16 δεν καλύφθηκαν ποτέ ολοκληρωμένα… ...Όχι για να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες υποδομές που έχουν ανάγκη τα σχολεία σε κάθε πόλη, χωριό και γειτονιά. ...Ούτε για να “αναβαθμίσουν” και να “αναπροσαρμόσουν” το σχολείο, το περιεχόμενο και τη λειτουργία του με βάση τις σύγχρονες ανάγκες των μαθητών. Αντίθετα, δουλεύουν για να προσαρμόσουν το σχολείο σε όσα επιτάσσουν οι ανάγκες των μονοπωλίων, των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, έτσι όπως αυτές διατυπώνονται στις διάφορες εκθέσεις και κατευθύνσεις του ΟΟΣΑ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων οργανισμών που λειτουργούν και αποφασίζουν με κριτήριο τις ανάγκες των πλουσίων και του συστήματός τους. Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και ο διάλογος για την Παιδεία που διοργάνωσε το Υπουργείο Παιδείας, κάτι που φάνηκε και από τα αποτελέσματά του. Αν κανείς πιστέψει ότι η ουσία των αλλαγών είναι αυτά που λένε τα ΜΜΕ, οι ενημερωτικές ιστοσελίδες, οι διάφορες ανακοινώσεις του Υπουργείου και οι συνεντεύξεις του Υπουργού, τότε θα νομίζει ότι το βασικό είναι

τα μεγαλύτερα διαλείμματα, η μείωση διδακτέας ύλης και μαθημάτων, η πιο δημοκρατική λειτουργία του σχολείου, η προαιρετική προσευχή και άλλα τέτοια. Ο ΣΥΡΙΖΑ βέβαια έχει φροντίσει με τα έργα του σε όλους τους τομείς να πείσει και τους μαθητές ότι η ουσία βρίσκεται συνήθως πίσω από τις λέξεις… Οι μαθητές μπορούν και πρέπει να σκεφτούν. Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα ως μαθητές αλλά και που θα βρουν μπροστά τους ολοκληρώνοντας το σχολείο;  Είναι τα εμπόδια που συναντούν για να μπορέσουν να ολοκληρώσουν το σχολείο, που πρέπει να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη οι οικογένειές τους.  Είναι το ότι η προσπάθειά τους να μορφωθούν συγκρούεται με τις ελλείψεις σε καθηγητές, βιβλία, υποδομές, εργαστήρια αλλά και την αντιεπιστημονικότητα και τη διαστρέβλωση που χαρακτηρίζει το σημερινό σχολείο.  Είναι ότι αγωνίζονται για να αποκτήσουν τα “εφόδια” ώστε να μπορούν μετά το σχολείο να βρουν δουλειά ή να σπουδάσουν, αλλά κανείς δεν μπορεί να τους εξασφαλίσει τίποτα για το μέλλον τους. Γι’ αυτούς τους λόγους, άλλωστε, χιλιάδες μαθητές κατέβηκαν στους δρόμους.

Απέναντι σε όλα αυτά, τι λέει η κυβέρνηση και το Υπουργείο;  Ότι θα μεγαλώσει τα διαλείμματα; Γιατί επί της ουσίας οι μαθητές θα έχουν το “μεγαλύτερο διάλειμμα” φέτος,

Από την εκδήλωση που διοργάνωσαν μαθητικές Οργανώσεις Βάσης της ΚΝΕ στη Νέα Ιωνία με θέμα: "Τι σχολείο έχουμε ανάγκη σήμερα..."

δηλαδή τα κενά από εκπαιδευτικούς που αντικειμενικά θα προκύψουν στο ωρολόγιο πρόγραμμα. Έτσι, θα “ελαφρύνει” η κυβέρνηση το Γυμνάσιο... Θα το “ελαφρύνει” από χιλιάδες καθηγητές, αφήνοντας μετέωρη την ίδια τη λειτουργία των σχολείων! Άλλωστε, οι ίδιοι οι μαθητές φέτος “προϋπάντησαν” τις νέες μεταρρυθμίσεις του Φίλη φωνάζοντας στις κινητοποιήσεις τους ότι: «Το νέο λύκειό σας είναι μαγικό, μάθημα καινούριο είναι το κενό!».  Προωθούν αλλαγές στο πρόγραμμα του σχολείου και τις διδακτικές ώρες κρίσιμων μαθημάτων με περικοπή ωρών στη Φυσική, τα Αρχαία Ελληνικά, τη Γεωγραφία, την Οικιακή Οικονομία με βασικό στόχο την περαιτέρω μείωση του εκπαιδευτικού προσωπικού, λες και αυτό που υπήρχε μέχρι τώρα ήταν αρκετό. Ακόμη καταργούν τους υπεύθυνους καθηγητές εργαστηρίων (πληροφορικής, φυσικών επιστημών). Συνολικά μειώνουν τους αντίστοιχους καθηγητές κατά 2.227!  Στοχεύουν να ενοποιήσουν διαφορετικά μαθήματα στα Γυμνάσια με στόχο τη μείωση των εκπαιδευτικών, ενώ ταυτόχρονα γυρίζουν αιώνες πίσω στο τι σημαίνει σύγχρονη γνώση. Γιατί είναι άλλο να διδάσκονται οι μαθητές τα διάφορα μαθήματα (π.χ.Βιολογία, Χημεία) σε ουσιαστική σύνδεση μεταξύ τους ώστε να αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους ολόπλευρα και όπως αντικειμενικά είναι. Είναι όμως άλλο πράγμα να καταργείς στην εκπαιδευτική διαδικασία τα διάφορα μαθήματα που αντιστοιχούν σε διαφορετικές επιστήμες και μας βοηθούν να αποκτάμε μια ολοκληρωμένη εικόνα του κόσμου και να διδάσκεις ενότητες επιστημών, λες και είμαστε στην εποχή του μεσαίωνα, που οι επιμέρους επιστήμες (Φυσική, Χημεία, Μαθηματικά κ.λπ.) δεν είχαν ακόμα αναπτυχθεί.  Προωθούν αλλαγές στο εξεταστικό σύστημα. Μάλιστα η βασική πρόταση στην οποία επικεντρώνονται (και μάλιστα προτείνουν την υιοθέτησή της από την ερχόμενη σχολική χρονιά) είναι η υιοθέτηση ενός συντελεστή που θα αυξάνεται όταν οι υποψήφιοι μαθητές θα επιλέγουν από μία έως ελάχιστες σχολές στο μηχανογραφικό τους... Τι προωθούν δηλαδή; Ένα ακόμα πιο ανταγωνιστικό, ψυχοφθόρο εξεταστικό σύστημα. Κριτήριο εκτός από το “τι πραγματικά θέλω”, “αν μπορώ να ανταπεξέλθω οικονομικά», θα είναι και το «ποια σχολή μπορώ να πιάσω” που πάλι θα οδηγεί στο ίδιο αποτέλεσμα με σήμερα. Τζόγος άνευ προηγουμένου δηλαδή... Άλλωστε, τα παιδιά από φτωχές-λαϊκές οικογένειες

έχουν ήδη μειώσει τις επιλογές σχολών, μιας και δεν μπορούν να καλύψουν το κόστος σπουδών σε μια άλλη πόλη, αλλά αυτό δεν έχει αλλάξει το χαρακτήρα του συστήματος, που παραμένει το ίδιο άνισο, ταξικό και εξοντωτικό. Επίσης, στο όνομα της αποδέσμευσης του Λυκείου από τις εξετάσεις προτείνεται ένα μοντέλο Λυκείου που η όλη λειτουργία του υπαγορεύεται από εξετάσεις... παρ’ όλο που λένε ότι τις καταργούν! Συγκεκριμένα, προτείνεται να γίνει 4 χρόνια το Γυμνάσιο και 2 χρόνια το Λύκειο. Οι μαθητές θα εξετάζονται για να λάβουν Εθνικό Απολυτήριο και μάλιστα θα μετράνε οι βαθμοί και των 2 τάξεων! Το Λύκειο δηλαδή και μ’ αυτές τις αλλαγές θα παραμείνει ένα ατέλειωτο εξεταστικό κέντρο, ακόμα πιο ελιτίστικο από πριν...

Παλεύουμε για το σχολείο των αναγκών μας! Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ έχουμε πρόταση για το σχολείο που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας και αυτή μας οδηγεί στον καθημερινό αγώνα. Είναι η πρότασή μας για το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο Σύγχρονης Γενικής Παιδείας που μπορεί να γίνει πραγματικότητα στη σοσιαλιστική κοινωνία, την κοινωνία που θα χτίσουν οι εργαζόμενοι με κριτήριο τις ανάγκες τους. Αυτό το σχολείο που προτείνουμε είναι ίδιο για όλα τα παιδιά, χωρίς φραγμούς και διαφοροποιήσεις. Είναι ένα σχολείο με όλους του απαραίτητους εκπαιδευτικούς, υποδομές, εργαστήρια, βιβλία, όλα δωρεάν από την κοινωνία. Ένα σχολείο που θα πάψει να είναι αγγαρεία, αλλά θα παρέχει σε όλους τους μαθητές ολόπλευρη και ουσιαστική μόρφωση, συνδέοντας τη θεωρία με την πράξη ως απαραίτητο στοιχείο στη διαδικασία απόκτησης και αφομοίωσης της γνώσης. Αυτό το σχολείο έχει στόχο να ανακαλύπτει κάθε μαθητής τις ιδιαίτερες κλίσεις του και να του εξασφαλίζει τη δυνατότητα να τις αναπτύσσει μέσα από δημόσιες και δωρεάν δομές. Σκοπός αυτού του σχολείου είναι να συμβάλει στη διαπαιδαγώγηση των νέων ώστε με δημιουργικότητα και μαχητικότητα να αντιμετωπίζουν τη ζωή και τη δουλειά τους, όποιον δρόμο κι αν ακολουθήσουν, ενώ παράλληλα θα είναι ικανοί να συμμετέχουν στην άσκηση της εξουσίας στη σοσιαλιστική κοινωνία. Η ΚΝΕ για αυτό το σχολείο παλεύει και για την κοινωνία που μπορεί να το κάνει πραγματικότητα. Κανένας νέος δεν μπορεί να λείπει από αυτόν τον αγώνα. Μαζί θα παλέψουμε, μαζί θα κερδίσουμε τη ζωή και το μέλλον που μας αξίζει. Φωτεινή Παγούνη, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

11

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΣΟΦΙΑΝΟΥ, ΜΕΛΟΥΣ ΤΟΥ ΠΓ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ ΣΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΕΙ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΚΝΕ

“Μαθαίνουμε τον κόσμο, γιατί παλεύουμε να τον αλλάξουμε!”

Το παραμύθι της “δίκαιης ανάπτυξης” έχει δράκο που κατασπαράζει δικαιώματά μας!

Δ

ιαγκωνίζονται κυριολεκτικά για το ποιος εγγυάται την ανάπτυξη, ποιος εγγυάται τις επενδύσεις που θα γίνουν, ποιος εγγυάται τη σταθερότητα. Και αυτά τα ιδεολογήματα σπάνε κυριολεκτικά κόκκαλα στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. (...) Αυτή την άτιμη προπαγάνδα και τους εκφραστές της πρέπει να την ξεδοντιάσουμε βάζοντας το κρίσιμο δίλημμα: Ανάπτυξη για ποιον; Ανάπτυξη με κριτήριο τι; Τις λαϊκές ανάγκες ή την κερδοφορία του κεφαλαίου; Και επειδή ακούτε και ξανακούτε ότι οι επενδύσεις και η ανάπτυξη θα αντιμετωπίσουν την ανεργία, θα δώσουν ευκαιρίες εργασίας, προσέξτε τι λέει η έκθεση του ΣΕΒ γι’ αυτό το μεγάλο επιχείρημα το οποίο ακούγεται ως λύση, ότι δηλαδή οι επενδύσεις, το ζεστό χρήμα δηλαδή που θα δώσου-

(...)

με στο κεφάλαιο, θα δώσει νέες θέσεις δουλειάς: Απ’ το 1982 μέχρι το 2009 υπήρχαν σ’ αυτά τα 27 χρόνια τέσσερις αναπτυξιακοί νόμοι διαφορετικών κυβερνήσεων. Πόσες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν αυτά τα 27 χρόνια; 160.000. Πόσες θέσεις χάθηκαν αυτά τα χρόνια της κρίσης; 800.000. Δηλαδή οι καπιταλιστές εισπράττοντας δισεκατομμύρια ζεστό χρήμα, μέσα σε 27 χρόνια έδωσαν τόσες θέσεις εργασίας σε αριθμό, όσες χάνονταν κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. (...) Είναι παραμύθι λοιπόν, με τα ίδια τα στοιχεία, με την ίδια την πραγματικότητα, ότι οι επενδύσεις, η ανάπτυξη των καπιταλιστών θα φέρει νέες θέσεις εργασίας, θα μεγαλώσει την πίτα και από αυτή την πίτα θα φάει κάτι και ο νέος που βρίσκεται με πτυχία, με μεταπτυχιακά ή και με διδακτορικά να κυνηγάει μια θέση στον ΑΣΕΠ για να πιάσει μια 5μηνη ή 8μηνη δουλειά. (...) Ψήφισαν τον αναπτυξιακό νόμο και μάλιστα όλοι οι άλλοι μαζί, απ’ τη ΝΔ έως τη

Χρυσή Αυγή, τους κατηγορούσαν ότι δίνουν λίγα στο κεφάλαιο, ότι πρέπει να δώσουν πιο πολλά λεφτά γιατί με 600 εκατομμύρια ευρώ, τι ανάπτυξη θα γίνει, τι επενδύσεις θα γίνουν; Δίνει λοιπόν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ζεστό χρήμα, έως και 20 εκατομμύρια στον κάθε καπιταλιστή, χωρίς να βάλει ούτε ευρώ από την τσέπη του. Τους δίνει εκτεταμένες φοροαπαλλαγές, επιδοτήσεις, τις υποδομές της χώρας, ευνοϊκούς όρους δανεισμού, κρατικές εγγυήσεις, όλα τους τα δίνει. Αλλά πού θα επενδύσει ο καπιταλιστής; Θα επενδύσει με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες; Όχι, θα επενδύσει με γνώμονα το πού θα βγάλει πιο γρήγορα, πιο μεγάλο, πιο ασφαλές κέρδος. Και τι θα τα κάνει τα κέρδη του ο καπιταλιστής; Θα τα κάνει off shore, θα τα κάνει τριγωνικές σχέσεις, θα τα κάνει διαφυγή κεφαλαίων. 140 δισεκατομμύρια έφυγαν αυτά τα χρόνια της κρίσης στο εξωτερικό, την ώρα που 3 εκατομμύρια Έλληνες είναι στα όρια της φτώχειας. Να λοιπόν πώς απαντιέται το ερώτημα αν υπάρχουν τα λεφτά, πού υπάρχουν τα λεφτά και ποιοι τα έχουν στα χέρια τους. (...) Μονίμως δηλαδή ο λογαριασμός θα έρχεται στην εργατική τάξη, θα έρχεται στον εργαζόμενο λαό, κλέβοντας την υπεραξία που παράγει, εντείνοντας το βαθμό της εκμετάλλευσης. Άρα, λοιπόν, τα ερωτήματα αυτά πρέπει να μπουν απέναντι σ’ αυτήν την ύπουλη προπαγάνδα, η οποία έχει πιάσει έδαφος, έχει πιάσει τόπο. Και δεν πρέπει να υποτιμήσουμε καθόλου ότι η ΔΑΠ, οι καθηγητές, τα ερευνητι-

κά προγράμματα, μια σειρά λειτουργίες του αστικού πανεπιστημίου παράγουν και αναπαράγουν αυτή τη λογική, αυτή την ιδεολογία με την οποία πρέπει να κοντραριστούμε. (...)

Γιατί δεν υπάρχει μαζική αντίδραση απ’ τον κόσμο;

Υ

πάρχει όμως και το ερώτημα που μπαίνει συχνά κι έχει μια βάση. Γίνονται αυτά που γίνονται, τα βλέπουμε, τα ζούμε, γιατί δεν υπάρχει αντίδραση; Γιατί δεν υπάρχει μαζική αντίδραση απ’ τον κόσμο; (…) Κι εδώ μπαίνει η συζήτηση περί πόσο αποτελεσματικοί είναι οι αγώνες που γίνονται. Πρέπει, χωρίς να υποτιμήσουμε τις δυσκολίες, να αναδείξουμε το γεγονός το οποίο πάνε να το θάψουν: Στη χώρα μας, απέναντι σ’ αυτή την κυβέρνηση, υπήρχαν σοβαροί, σημαντικοί εργατικοί αγώνες, υπήρχαν σημαντικές κινητοποιήσεις τμημάτων λαϊκών στρωμάτων που είχαν πληγεί και πλήττονται απ’ αυτή την πολιτική. Αυτοί οι αγώνες έφεραν αποτέλεσμα και μην το υποτιμάμε. Καταρρακώθηκε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν έχουν πρόσωπο να βγούνε στον κόσμο. Αυτοί οι αγώνες ακύρωσαν αυτή την ύπουλη προπαγάνδα, ότι τα μέτρα είναι δίκαια, ότι τα μέτρα έχουν ταξικό πρόσημο, ότι τα μέτρα πλήττουν τους λίγους και όχι τους πολλούς. Απέδειξαν αυτοί οι αγώνες ότι η εναλλακτική λύση που ετοιμάζει το αστικό πολιτικό σύστημα, η ΝΔ και οι πρόθυμοι συγκυβερνήτες λένε μία από τα ίδια. Όχι μόνο

Ο στόχος λοιπόν της δράσης μας, είναι να απεγκλωβίσουμε νεανικές συνειδήσεις από τον μονόδρομο της υποταγής, της διαχείρισης, η οποία δεν έχει κυριολεκτικά τίποτα να δώσει στο παρόν, πόσο μάλλον στο μέλλον της νεολαίας.


12

γιατί έχουν υπογράψει μαζί με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το τρίτο μνημόνιο, το “αριστερό”, αλλά γιατί και οι ίδιοι “δουλεύουν” αυτή την άτιμη προπαγάνδα που τις συνέπειες της κρίσης πρέπει μονίμως να τις πληρώνει ο ίδιος ο λαός. (…) Όμως έχει βάση αυτή η παρατήρηση που γίνεται από καλοπροαίρετο κόσμο ότι οι αγώνες είναι αναντίστοιχοι μ’ αυτή την επίθεση, με την ένταση και έκτασή της. Αυτό όμως δε σημαίνει αποδοχή. Αυτό δε σημαίνει ιδεολογική υπεροχή είτε του ΣΥΡΙΖΑ είτε των συνταγών με τις οποίες πάνε να διαχειριστούν την κρίση της οικονομίας αυτού του συστήματος. Σημαίνει όμως ηττοπάθεια, απογοήτευση, παραίτηση, μια σειρά συναισθήματα δηλαδή που τα συναντάμε, τα βλέπουμε. Μ’ αυτά πρέπει να συγκρουστούμε! (...) Το συμπέρασμα ότι δεν γίνεται τίποτα, ότι δεν μπορούμε αλλιώς, αυτό το συμπέρασμα μπορεί να αντιμετωπιστεί αξιοποιώντας τον πολιτικό λόγο, τις θέσεις, τη συγκεκριμένη στάση του Κόμματός μας, όλη αυτή την κρίσιμη περίοδο των ψεμάτων, της αυταπάτης, της κωλοτούμπας. Γιατί από την αρχή το ΚΚΕ έλεγε “προσέξτε, αυτό που έρχεται δεν είναι αυτό που φαίνεται”. Προσέξτε, αλλαγή δε σημαίνει να συγκρουστείς γενικώς και αορίστως με τους ξένους, με τη Μέρκελ, για να γίνεις μετά Μερκελιστής. Αλλαγή μπορεί να έρθει αν συγκρουστείς με την οικονομία του κεφαλαίου, με την οικονομία της αγοράς, με τις εκμεταλλευτικές σχέσεις εργασίας, παραγωγής, τις οποίες πρέπει να ανατρέψεις. Ανατροπή δεν είναι η “σκληρή διαπραγμά-

τευση”, η “περήφανη διαπραγμάτευση”, όλα αυτά που ακούγαμε. Ανατροπή σημαίνει σύγκρουση με την καπιταλιστική οικονομία. Σημαίνει Ελλάδα έξω από την ΕΕ και από όλες τις στρατηγικές επιλογές που έχουν κάνει. Σημαίνει ένας λαός οργανωμένος, αποφασισμένος, ενημερωμένος να συγκρουστεί για να γίνει ο ίδιος ιδιοκτήτης του πλούτου που παράγει σ’ αυτή τη χώρα, κοινωνικοποιώντας τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής. Αυτά που έλεγε το Κόμμα μας πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα μιας προσμονής ότι αυτό που έρχεται “ε, κάτι θα φέρει” έχουν αφήσει αποτύπωμα στη νεανική συνείδηση, το οποίο πρέπει να το αξιοποιήσουμε, πρέπει να δουλέψουμε αυτή την πείρα. (...) Γι’ αυτό σ’ αυτούς τους καιρούς, που κυριαρχούν τέτοια συναισθήματα στον κόσμο, που κυριαρχεί μια θολούρα μαζί με την αγανάκτηση και την οργή, το Κόμμα μας και η ΚΝΕ στη νεολαία είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να κινητοποιεί χιλιάδες λαού, που μπορεί να δυσκολεύει τους σχεδιασμούς τους, που μπορεί να στριμώχνει τις επιλογές που προωθεί το σύστημα. Είναι η δύναμη που μπορεί να εμπιστευτεί ο νέος άνθρωπος, γιατί εμείς μπορούμε να τον κοιτάξουμε στα μάτια, γιατί εμείς δεν τον κοροϊδέψαμε, του είπαμε την αλήθεια, του λέμε την αλήθεια και δεν του κρύβουμε ότι υπάρχει κόστος από αυτή την προοπτική της ανατροπής. Όμως είναι πολύ λιγότερο, πολύ μικρότερο απ’ το κόστος που είναι καταδικασμένος να πληρώνει με τη διαχείριση της κρίσης ή της αναιμικής, όπως υπολογίζουν, ανάκαμψης της καπιταλιστικής οικονομίας.

Η ενίσχυση της ιδεολογικής και πολιτικής διαπάλης μέσα στα αμφιθέατρα μπορεί να οδηγήσει τη σκέψη και τη δράση χιλιάδων φοιτητών έξω από τα όρια του εκμεταλλευτικού συστήματος.

Όρος για να αλλάξει η κατάσταση, ο απεγκλωβισμός από τον μονόδρομο της υποταγής...

Γ

νωρίζουμε ότι ο συσχετισμός είναι αρνητικός. Γνωρίζουμε ότι ιδιαίτερα οι φοιτητές και οι σπουδαστές ήταν η εύκολη λεία της ΣΥΡΙΖΑίικης προπαγάνδας, του “πρώτη φορά αριστερά” και του να ψηφίσουμε “Όχι” σε ένα δημοψήφισμα που από την αρχή έλεγε “Ναι”. Ξέρουμε επίσης ότι μαζί μ’ αυτούς έτρεξαν κι άλλοι να τους νομιμοποιήσουν. Ήταν οι συνοδοιπόροι του ΣΥΡΙΖΑ: η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ο Λαφαζάνης, η Κωνσταντοπούλου που έφτιαξε άλλο κόμμα. Αυτή δεν ήταν που έλεγε ότι “είπαμε και μια κουβέντα παραπάνω ότι θα καταργήσουμε τα μνημόνια”; Όλοι αυτοί νομιμοποίησαν τον εγκλωβισμό που επιχείρησε η κυβέρνηση Τσίπρα, έχουν άμεση ευθύνη για τις συνέπειες, οι οποίες έχουν δημιουργηθεί σε σημαντικά τμήματα του λαού μας. Ο στόχος λοιπόν της δράσης μας, είναι να απεγκλωβίσουμε νεανικές συνειδήσεις από τον μονόδρομο της υποταγής, της διαχείρισης, η οποία δεν έχει κυριολεκτικά τίποτα να δώσει στο παρόν, πόσο μάλλον στο μέλλον της νεολαίας. (...) Είναι η στράτευση στον αγώνα που ειδικά στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ, μπορεί να χαρακτηριστεί από το σύνθημα “Μαθαίνουμε τον κόσμο γιατί παλεύουμε να τον αλλάξουμε”. Και θα ήθελα σ’ αυτό το σημείο, να αναδείξω μια πλευρά εξίσου σημαντική για τη δουλειά μας στα Πανεπιστήμια: Πρέπει να πάρουμε υπ’ όψιν ότι εδώ η επίδραση των αντιδραστικών ιδεών της αστικής τάξης στη συνείδηση των φοιτητών είναι άμεση και πολυπρόσωπη. Η πάλη ενάντια στις επιπτώσεις της κρίσης που δώσαμε, δίνουμε και θα δίνουμε, είναι στενά δεμένη με την πάλη που πρέπει να κάνουμε για να χτυπηθεί το περιεχόμενο αυτών που σπουδάζουν οι φοιτητές. Αυτών που επενδύουν στα μυαλά και στις συνειδήσεις της νεολαίας. Με εμπιστοσύνη στην προσπάθεια που πρέπει να κάνουμε συλλογικά και ατομικά, ανοίγουμε το ζήτημα του τι επιστήμονα έχει ανάγκη ο λαός σε κάθε σχολή, σε κάθε τμήμα, σε κάθε επιστημονικό αντικείμενο. Πέφτει μεγάλο, δημιουργικό βάρος των κομμουνιστών στα Πανεπιστήμια σήμερα για να διαμορφώσουμε όρους ξεμπλοκαρίσματος από την κυρίαρχη ιδεολογία. Για να θέσουμε ερωτήματα, προβληματισμούς στους νέους που ψάχνουν το νέο, που οι αγωνίες τους δεν χωρούν στα αδιέξοδα του συστήματος. Για να απαντήσουμε επιθετικά στις διαχρονικές απόπειρες συσκότισης του εκμεταλλευτικού χαρακτήρα του καπιταλισμού και στα ιδε-

ολογήματα περί ελευθερίας, δημοκρατίας που κατά κόρον διδάσκονται, ειδικά στα τμήματα των κοινωνικών και πολιτικών επιστημών. Να αποκαταστήσουμε την ιστορική αλήθεια για βασικούς σταθμούς της ταξικής πάλης. Να δώσουμε δηλαδή επιχειρήματα, την αντικειμενικότητα της ιστορικής αλήθειας που συμπυκνώνεται στο σύνθημα: “Η Ιστορία έχει μια αλήθεια και αυτήν τη γράφουν οι λαοί”. Να μην αφήσουμε σε χλωρό κλαρί τις σάπιες ιδέες της επιχειρηματικότητας που υποτάσσουν ακόμα πιο οργανικά την επιστήμη και την έρευνα στην καπιταλιστική κερδοφορία. Να μιλήσουμε για το πώς αντιλαμβάνονται οι κομμουνιστές την κοινωνική αποδοτικότητα της επιστήμης, της έρευνας, που όπως έγραφε και ο Μπρεχτ: “είναι η απαλλαγή της ανθρωπότητας από το βάσανο και το μόχθο”. Να μιλήσουμε για το ρόλο των ιμπεριαλιστικών ενώσεων, την επικαιρότητα των άδικων πολέμων. Πόσο μάλλον σ’ αυτή την περίοδο που η χώρα μας συμμετέχει ενεργά στον πόλεμο που γίνεται στη γειτονιά μας, ενεργά στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς. Πληρώνει τις συνέπειες από αυτόν τον πόλεμο. Άρα, λοιπόν, είναι κρίσιμος ο παράγοντας της ιδεολογικής, της πολιτικής διαπάλης πάνω στο αντικείμενο, το περιεχόμενο των σπουδών. Γιατί η πολιτική και ιδεολογική διαπάλη που απαιτεί γνώση, που απαιτεί προσωπική δουλειά, δημιουργεί αντοχή, δημιουργεί τόλμη σ’ αυτές τις συνθήκες που ξέρουμε ότι τα πράγματα είναι δύσκολα, αλλά έχουμε την αισιοδοξία, τη σιγουριά, την αυτοπεποίθηση ότι μπορούμε να τα αλλάξουμε.

Γκρεμίζουμε τις αυταπάτες και αποκαλύπτουμε την αλήθεια!

Τ

αυτόχρονα, χρειαζόμαστε μια αποτελεσματική, γειωμένη στην εμπειρία, στη συνείδηση του φοιτητή πολιτική-ιδεολογική διαπάλη ακονισμένη σε κρίσιμα θέματα, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν τη σκέψη και τη δράση χιλιάδων έξω από τα όρια αυτού του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος. Είναι κρίσιμος παράγοντας, σε αυτήν τη διαπάλη ο χαρακτήρας της κρίσης, η καπιταλιστική οικονομική κρίση, τις συνέπειες της οποίας τις πληρώνει και θα τις πληρώνει και στη συνέχεια η νεολαία και ο λαός μας. (...) Είναι κρίσιμο στη διαπάλη να αποκαλύψουμε τον μηχανισμό της εκμετάλλευσης, της κλοπής της εργατικής δύναμης. Τον μηχανισμό της υπεραξίας που δημιουργεί τον πλούτο και ταυτόχρονα να φανεί η δυ-


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

νατότητα που έχει αυτός ο λαός και η χώρα να γίνει ιδιοκτήτης αυτού του πλούτου. Τη δυνατότητα που υπάρχει χωρίς τον εργάτη να μη δουλεύουν τα εργοστάσια, αλλά χωρίς τον καπιταλιστή να μπορούν να δουλεύουν. Να γκρεμίσουμε αυταπάτες με τις οποίες δεν έχουμε ξεμπερδέψει, ότι μπορεί μια άλλη κυβέρνηση, με ένα άλλο πρόσημο με κάποιες άλλες συμμαχίες μέσα στον καπιταλισμό, μέσα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ να κάνει κάτι καλύτερο. Αυτό το παραμύθι το είδαμε 1,5 χρόνο και έχουμε να δούμε κι άλλα. Μ’ αυτή την επιλογή δεν αντιμετωπίζεις τα χειρότερα. (...) Να φανούν οι δυνατότητες σήμερα ο λαός μας να απαντήσει με τη δική του συμμαχία απέναντι στη συμμαχία κεφαλαίουΕΕ. Με την κοινωνική συμμαχία της εργατικής τάξης, με την αγροτιά, με τους φοιτητές, με τους σπουδαστές, σε αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση με στόχους και αιτήματα που δημιουργούν αντοχή στο λαό μας, που του δημιουργούν δυνατότητες να οργανώσει τη δική του αντεπίθεση. Και φυσικά, η συζήτηση για την ανωτερότητα των νέων σχέσεων παραγωγής, των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής είναι η απάντηση στο πώς μπορούν οι αναπτυξιακές δυνατότητες που έχει η πατρίδα μας να αξιοποιηθούν στα πλαίσια του κεντρικού σχεδιασμού, στα πλαίσια του εργατικού, κοινωνικού ελέγχου, στα πλαίσια ανάπτυξης η οποία θα έχει σαν στόχο να διευρύνει, να καλυτερεύει συνεχώς το βιοτικό επίπεδο του λαού μας και όχι τα κέρδη της ολιγαρχίας.

Για να σηκώσει ανάστημα το φοιτητικό-σπουδαστικό κίνημα, μονόδρομος η ισχυροποίηση του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών...

Υ

πάρχει η ανάγκη η πολιτική-ιδεολογική διαπάλη να αποκτήσει διάρκεια, να αποκτήσει ακόμα πιο πλούσια παρέμβαση, πολυμορφία. Υπάρχει η ανάγκη να αναδειχτεί η αξία αυτή για να μπορέσεις να προωθήσεις τους στόχους που βάζεις, που βάζετε κι εσείς στο κίνημα της νεολαίας. Και είναι κρίσιμος στόχος η ανατροπή αυτής της κατάστασης που υπάρχει στο κίνημα και η οποία δεν μας ικανοποιεί. Γι’ αυτό και ξεχωρίζουμε σαν βασικό καθήκον την ανασύνταξη του κινήματος της εργατικής τάξης. Δηλαδή να ανέβει η οργάνωση της εργατικής τάξης στα σωματεία, να ανέβει η διεκδίκηση σε όλη τη γραμμή του μετώπου. Να ανέβει η αλληλεγγύη, ειδικά στα τμήματα του λαού μας που βρίσκονται σε συνθήκες ένδειας, φτώχειας, να εκφραστεί μάχιμα αυτή η αλληλεγγύη. Να γενικευτεί η προσπάθεια να ενισχυθούν τάσεις που υπάρχουν αποτυπώνοντας διεργασίες που γίνονται αυτό το διάστημα στο λαό μας για αλλαγή των συσχετισμών παντού. Και αυτή η δουλειά αφορά, εννοείται, και το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα. Γιατί είναι επιτακτική αυτή η ανάγκη; Γιατί είναι σε άνευ προηγουμένου εξέλιξη η επίθεση στο δικαίωμα των νέων για ολοκληρωμένες σπουδές, για δουλειά με δικαιώματα στο αντικείμενο που σπούδασαν. Επίθεση που έχει σκοπό την όσο δυνατόν καλύτερη εξασφάλιση κερδοφορίας των επιχειρήσεων στον αντα-

Το ΜΑΣ στη δική μας αντίληψη, στη δική μας προσπάθεια, δημιουργήθηκε σαν πόλος συσπείρωσης φοιτητικών και σπουδαστικών συλλόγων, επιτροπών ετών και εξαμήνων, επιτροπών αγώνα για να παλέψει μαζί με τον λαό ενάντια στην πολιτική της ΕΕ που υλοποιείται από τις κυβερνήσεις, διεκδικώντας τις σύγχρονες ανάγκες της σπουδάζουσας νεολαίας στη μόρφωση, στη δουλειά, στη ζωή. γωνισμό τους με τους άλλους ομίλους. Γι’ αυτόν τον σκοπό επικεντρώνουν και με τα πορίσματά τους και με τις θέσεις τους στις αλλαγές που πρέπει να ενισχυθούν, να προωθηθούν. Αλλαγές από την ΕΕ, τον ΟΟΣΑ, ειδικά για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, με στόχο να αντιστοιχήσουν το αυριανό επιστημονικό εργατικό δυναμικό με τις σημερινές και αυριανές επιδιώξεις των μονοπωλίων. Κι εδώ τα πράγματα τα γνωρίζετε καλύτερα κι από μας. Ο βαθμός ετοιμότητας του φοιτητικού - σπουδαστικού κινήματος είναι πίσω από τις ανάγκες. Το φοιτητικό - σπουδαστικό κίνημα παραμένει σε κρίση, κάτι που εκφράζεται στην απομαζικοποίηση των συλλόγων, στη διαλυτική λειτουργία, στον προσανατολισμό που κυριαρχεί στην πλειοψηφία των φοιτητικών και σπουδαστικών συλλόγων. Απέναντι σ’ αυτήν την κατάσταση όμως είναι όπλο ο ριζοσπαστικός πόλος, οι σύλλογοι, οι επιτροπές αγώνα, οι επιτροπές ετών, οι χιλιάδες φοιτητές που συσπειρώνονται στο Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών. Είναι σημαντική η συμβολή του ΜΑΣ σε ό,τι “κινήθηκε” στα Πανεπιστήμια -κυριολεκτικά- τα προηγούμενα χρόνια, τον προηγούμενο χρόνο. Το ΜΑΣ στη δική μας αντίληψη, στη δική μας προσπάθεια, δημιουργήθηκε σαν πόλος συσπείρωσης φοιτητικών και σπουδαστικών συλλόγων, επιτροπών ετών και εξαμήνων, επιτροπών αγώνα για να παλέψει μαζί με τον λαό ενάντια στην πολιτική της ΕΕ που υλο-

ποιείται από τις κυβερνήσεις, διεκδικώντας τις σύγχρονες ανάγκες της σπουδάζουσας νεολαίας στη μόρφωση, στη δουλειά, στη ζωή. Με επιστήμη στην υπηρεσία των κοινωνικών αναγκών και όχι του κέρδους των συμφερόντων των μονοπωλίων. Τα βήματα που έχετε κάνει με τη δουλειά σας και μετρώνται στην κατοχύρωση του ΜΑΣ είναι σημαντικά, μην τα υποτιμήσουμε 7 χρόνια μετά την ίδρυση του Μετώπου. Μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι σήμερα το ΜΑΣ αναγνωρίζεται από πλατιά τμήματα των φοιτητών και των σπουδαστών σε όλη τη χώρα. Έχει συμβάλει στην αποκάλυψη του αντιλαϊκού, φιλομονοπωλιακού χαρακτήρα των αλλαγών που γίνονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Έχει συμβάλει στην αποκάλυψη και αντιπαράθεση στα φαινόμενα εκφυλισμού και διάλυσης στα οποία βρίσκεται το φοιτητικό κίνημα. Έχει συμβάλει στη συνάντηση τμημάτων του φοιτητικού κινήματος με το εργατικό-λαϊκό κίνημα, ώστε να διαμορφώνεται μια πρωτοπορία που δε συμβιβάζεται, που δεν πέφτει στην παγίδα των αυταπατών. Τα μεγέθη που ήδη μετρά στην ικανότητα συσπείρωσής του το ΜΑΣ σάς είναι γνωστά και είναι σημαντικό βήμα. Είναι όμως κρίσιμο να είναι καθαρό στη δική μας αντίληψη: το ΜΑΣ δεν είναι η παράταξη της ΚΝΕ, δεν είναι μια ταμπέλα που βάζουμε όταν θέλουμε να οργανώσουμε αγώνες στο φοιτητικό κίνημα. Είναι συσπείρωση φοιτητικών-σπουδαστικών φο-

13

ρέων που η δράση της ΚΝΕ την κάνει δυνατή, ώστε η συσπείρωση αυτή να έχει στόχους και αιτήματα που συγκρούονται με την πολιτική της κυβέρνησης, του κεφαλαίου, της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι παίρνουμε υπ’ όψιν μας το επίπεδο συνείδησης των παιδιών που συσπειρώνονται. Δεν χρειάζεται να απαιτούμε, βιαστικά, να κατανοούνται όλα μονομιάς. Σημαίνει δράση, ζύμωση, γύρω από αιτήματα και πλαίσιο πάλης που βοηθά στην κατανόηση του προσανατολισμού της πάλης. Να δυναμώνει έτσι, μέσα απ’ αυτήν την κοπιαστική προσπάθεια των μελών της ΚΝΕ μέσα στους φορείς του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος αυτός ο προσανατολισμός, αυτός ο χαρακτήρας που έχει η συσπείρωση. Σημαίνει, επίσης, καμιά υποκατάσταση των συλλόγων και επιτροπών αγώνα που συσπειρώνονται στο ΜΑΣ. Αντίθετα, ζωντανή, πλούσια, διεκδικητική, δημιουργική λειτουργία των συλλόγων, των επιτροπών αγώνα, με μπροστάρηδες τα μέλη και τους φίλους της ΚΝΕ. Αυτά που έχουμε μπροστά μας είναι και πολλά και σύνθετα. Όμως αυτά θα τα υλοποιήσει μια ΚΝΕ, η οποία είναι δύναμη μέσα στη νεολαία. Οι πρόσφατες εκλογές ανέδειξαν -και το ξέρετε με τη δική σας δουλειά- την Πανσπουδαστική, το ψηφοδέλτιο δηλαδή της ΚΝΕ και των φίλων της για τρίτη χρονιά δεύτερη δύναμη. Είσαστε η δύναμη στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ. Είσαστε η δύναμη, η οποία μπορεί να δημιουργήσει όρους μιας μαζικής ενδυνάμωσης του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος. Γιατί ξέρετε πολύ καλά ότι η πολιτική πρόταση διεξόδου του ΚΚΕ και οι όροι οι οποίοι την προωθούν δεν είναι για την άλλη ζωή, είναι για αυτή τη ζωή, είναι για τη δική μας ζωή!

Ολόκληρη την ομιλία μπορείτε να την παρακολουθήσετε στο κανάλι του 902. gr στο youtube, στη διεύθυνση https://www.youtube.com/ watch?v=9ajWo7TS5s4.

Το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών, 7 χρόνια μετά την ίδρυσή του αναγνωρίζεται από πλατιά τμήματα των φοιτητών και των σπουδαστών σε όλη τη χώρα, έχει συμβάλει στην οργάνωση του αγώνα και στη διεκδίκηση των σπουδών και της ζωής με δικαιώματα.


14

Όταν οι δρόμοι της Γαλλίας γίνονται μέρος της άγριας κόντρας μεταξύ των ιμπεριαλιστών…

Μ

πάλα μέτριας ποιότητας, “μικροί” -σαν την Ουαλία- έτοιμοι για αγωνιστικές εκπλήξεις, μπόλικο αστυνομικό ρεπορτάζ για τις συμπλοκές μεταξύ οπαδών εθνικών ομάδων και ένας εθνικιστικός παροξυσμός στις κερκίδες των γηπέδων και στους δρόμους των γαλλικών πόλεων. Αυτό περιγράφει κάπως τα όσα βλέπουμε στο euro μέχρι τώρα.

Πριν το euro… Και ποιος δεν είχε ακούσει ότι η διοργάνωση κινδυνεύει από τις κινητοποιήσεις και τις απεργίες των Γάλλων εργαζομένων; Αυτό το σενάριο ήταν το τελευταίο, δίπλα στο σενάριο ότι το Παρίσι την περίοδο του euro είναι στόχος του ISIS. Γι’ αυτό το λόγο είχαν επιστρατευτεί από τη Γαλλική κυβέρνηση 90.000 άνθρωποι μεταξύ αστυνομίας, στρατού και εθελοντών, που ανέλαβαν τη διατήρηση της τάξης και την απομάκρυνση της “τρομοκρατικής” απειλής, ενώ παραμένει σε ισχύ -από το Νοέμβρη του 2015- η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Πριν την έναρξη της διοργάνωσης στέλεχος της Γαλλικής κυβέρνησης, ερωτώμενο αν η κυβέρνηση έχει σκεφτεί το ενδεχόμενο επεισοδίων, με βεβαιότητα απαντούσε ότι «τα γήπεδα και τα σημεία συνάντησης των φιλάθλων (οι απαραίτητες fan zone) είναι εύκολα ελέγξιμα». Η δήλωση θα προσφερόταν για τρολάρισμα αλλά τα όσα έγιναν - ή καλύτερα αυτά που κρύβονται πίσω από τα γεγονότα- είναι πιο σοβαρά.

Κατά τη διάρκεια του euro…  Ο χορός του εθνικιστικού παροξυσμού άνοιξε με ένα πανό οπαδών της Εθνικής ομάδας της Αλβανίας όπου αναγραφόταν: «Η Ελλάδα είναι ένοχη. Θυμήσου τη γενοκτονία στην Τσαμουριά. 100.000 Αλβανοί θύματα». Για το ιστορικό του θέματος, να σημειώσουμε ότι δεν υπάρχει θέμα γενοκτονίας Τσαμουριάς ή τσάμικης φυλής που πιθανώς να έχει διεκδικήσεις. Επίσης δεν μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι είναι τυχαία η περίοδος που αναρτήθηκε ένα τέτοιο πανό. Να θυμίσουμε επίσης ότι πριν έναν χρόνο (στα προκριματικά του euro) μεταξύ Σερβίας και Αλβανίας,

ένα drone πέταξε πάνω από το γήπεδο με κρεμασμένη τη σημαία της λεγόμενης “Μεγάλης Αλβανίας” που απεικόνιζε σαν έδαφος της Αλβανίας τόσο τμήματα της Ελλάδας, όσο και τμήματα της Σερβίας. Η ένταση του εθνικισμού στις βαλκανικές χώρες έχει απασχολήσει ουκ ολίγες φορές και στο παρελθόν, και φυσικά όχι μόνο στην Αλβανία αλλά και στην Κροατία, στη Σερβία και στην Ελλάδα.  Μετά από κάποια επεισόδια μεταξύ οπαδών στην Ελλάδα, είναι στάνταρ ότι θα διαβάσεις ένα άρθρο για το πώς «η Αγγλία αντιμετώπισε τον χουλιγκανισμό» και ότι «στην Αγγλία πλέον δεν υπάρχει χουλιγκανισμός» κ.τ.λ. Ε λοιπόν, οι κατά τ’ άλλα “ανύπαρκτοι” Άγγλοι χούλιγκαν μια χαρά εμφανίστηκαν στους δρόμους της Γαλλίας. Είτε σε συγκρούσεις με άλλους χούλιγκαν, κυρίως Ρώσους, είτε έγιναν γνωστές οι “μαγκιές” τους με διάφορα βίντεο που αναρτήθηκαν. Σε ένα απ’ αυτά Άγγλοι χούλιγκαν πετάνε μπύρα σε ένα μικρό παιδί που ζητιανεύει…  Την ίδια στιγμή που ξεχείλιζε ο ανθρωπισμός των Άγγλων χούλιγκαν, οπαδοί της Εθνικής Γερμανίας εμφανίστηκαν στη Γαλλία ξεδιπλώνοντας πανό με ναζιστικά σύμβολα και φωνάζοντας συνθήματα όπως “εισβάλαμε ξανά”, ενώ, μάλλον στα πλαίσια της κόντρας μεταξύ των φασιστών για το ποιος είναι πιο Άριος, επεισόδια σημειώθηκαν μεταξύ οπαδών της Ουκρανίας (πολλοί από αυτούς που βρίσκονταν στην κερκίδα είχαν τατουάζ με τη ναζιστική σβάστικα… ή μήπως με “αρχαιοουκρανικό σύμβολο;”) και φασιστών οπαδών της Γερμανίας…  Πολλές φορές μετά από περιστατικά βίας σε αθλητικούς αγώνες πολλοί εμφανίζονται να πέφτουν από τα σύννεφα, ιδιαίτερα οι παράγοντες- επιχειρηματίες του χώρου του

αθλητισμού, αθλητικογράφοι κ.λπ. Έτσι αντιμετώπισαν και την εμφάνιση των Ρώσων χούλιγκαν στη Γαλλία. Πάντως, μπορούμε να τους πληροφορήσουμε ότι:  Στο προηγούμενο euro πάλι Ρώσοι εθνικιστές, αυτή τη φορά με Πολωνούς, είχαν εμπλακεί σε εκτεταμένα επεισόδια.  Ομάδες χούλιγκαν εκπαιδεύονται στη Ρωσία μακριά από τις πόλεις, στην ύπαιθρο και σε μεγάλα πάρκα. Σε αντίστοιχους χώρους δίνονται και τα ραντεβού μεταξύ των οπαδών που τα κινηματογραφούν και τα ανεβάζουν στο ίντερνετ.  Ομάδες χούλιγκαν στα γήπεδα της Ρωσίας -και όχι μόνο- εμφανίζουν σωρηδόν ναζιστικά σύμβολα εδώ και μία εικοσαετία.  Πριν 10 χρόνια, ομάδα ναζί χούλιγκαν της Σπαρτάκ Μόσχας (οπαδοί της οποίας συμμετείχαν και στα τωρινά επεισόδια στο euro με την προβιά του “οπαδού” της Ρωσίας) είχε έρθει στην Ελλάδα, όχι για διακοπές, αλλά για να συμμετέχει σε επεισόδια μεταξύ οπαδών ελληνικών ομάδων.

Ποιοι τους χαϊδεύουν τα αυτιά; Μετά τις συμπλοκές Ρώσων-Άγγλων στη Μασσαλία ένας εκ των αντιπροέδρων του Ρωσικού κοινοβουλίου και υπερεθνικιστής βουλευτής του LDPR, ο Igor Lebedev, δήλωσε μέσω tweet: «Δεν βλέπω κάτι κακό στο να τσα-

κώνονται οι οπαδοί. Το αντίθετο κιόλας, τα παιδιά μας τα πάνε περίφημα! Συνεχίστε!». Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο πρόεδρος του λεγόμενου “Συνδέσμου Ρώσων Φιλάθλων” Αλεξάντρ Σπρίγκιν, που συνελήφθη μετά τα επεισόδια και απελάθηκε από τη Γαλλία, τυγχάνει να είναι επίσης στο LDPR και συνεργάτης του Lebedev.

Μικρογραφία της πραγματικότητας Η παραπάνω καταγραφή είναι ενδεικτική, καθώς στα επεισόδια μπλέχτηκαν οπαδοί από πολλές χώρες (Ισπανία, Κροατία, Τουρκία). Δύσκολα μπορεί να πιστέψει κανείς ότι τυχαία στο συγκεκριμένο euro έγιναν τόσα πολλά και τέτοιας έντασης επεισόδια. Το “όλοι εναντίον όλων” στους δρόμους της Γαλλίας είναι μια κυνική μικρογραφία της άγριας πραγματικότητας: των ανταγωνισμών μεταξύ των ιμπεριαλιστών που οξύνονται και σπέρνουν εθνικισμό, φασισμό, πολέμους και σχεδιασμούς με θύματα τους λαούς της Ευρώπης και όχι μόνο. Και οι οργανωμένοι στρατοί οπαδών (εθνικών ομάδων και συλλόγων) είναι χρήσιμα εργαλεία σε περιόδους που οξύνονται αυτοί οι ανταγωνισμοί. Ενδεικτική για το πώς σκέφτονται ορισμένοι από όσους πήραν μέρος σε επεισόδια στη Γαλλία είναι η δήλωση ενός Ρώσου εθνικιστή χούλιγκαν, που περιχαρής ανέφερε: «Προπονούμαστε στα δάση και ετοιμαζόμαστε για πόλεμο».

Μία αναγκαία σημείωση…

Μ

ε αφορμή την σημερινή έκταση του χουλιγκανισμού στη Ρωσία, δεν ήταν λίγοι αυτοί που επισήμαναν ότι ο χουλιγκανισμός ήταν άγνωστο φαινόμενο την περίοδο που υπήρχε η Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ, 1917-1991), την περίοδο δηλαδή που οικοδομούνταν ο σοσιαλισμός και ο αθλητισμός δεν ήταν εμπόρευμα αλλά δικαίωμα που το απολάμβαναν όλοι, χωρίς ιδιοκτήτες, παράγοντες, οργανωμένους στρατούς φονιάδων και οικονομικά συμφέροντα που εκμεταλλεύονταν την ανάγκη της νεολαίας για άθληση. Από τότε που ξεκίνησε πάλι ο αθλητισμός να γίνεται εμπόρευμα, εμφανίστηκαν και τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα που θέλανε να έχουν τους στρατούς τους. Και κάπως έτσι άνθισαν και τα σημερινά “μπουμπούκια” όχι μόνο στη Ρωσία, αλλά και στις άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης… Και τέλος: σε όσους τάχα φοβούνται ότι αν καταργηθούν οι ΠΑΕ δεν θα βλέπουμε καλή μπάλα, να θυμίσουμε ότι η ΕΣΣΔ, στα 8 euro που διοργανώθηκαν όσο υπήρχε, κατάφερε 1 κατάκτηση και άλλες 3 συμμετοχές σε τελικούς. Καμία σχέση δηλαδή με την τραγική εικόνα που παρουσιάσε (και) φέτος η Ρωσία... Για να μη μιλήσουμε για το μπάσκετ...


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

15

ΡΕΠΟΡΤΆΖ ΤΟΥ “Ο” ΣΤΟ ΠΆΡΚΟ ΤΡΊΤΣΗ

«Το Πάρκο Τρίτση είναι λαϊκή περιουσία! Κλειστό στα επιχειρηματικά συμφέροντα, ανοιχτό στο λαό!»

Τ

ο Πάρκο Τρίτση είναι ένας από τους λίγους εναπομείναντες πνεύμονες πρασίνου της Αττικής και μάλιστα ο μεγαλύτερος του Λεκανοπεδίου με έκταση 1.200 στρεμμάτων. Βρίσκεται στα Δυτικά της Αθήνας. Για τις λαϊκές γειτονιές των Αγίων Αναργύρων, του Καματερού, των Νέων Λιοσίων κ.α. αποτελεί πραγματικά την τελευταία ανάσα για λίγη ξεκούραση, για άσκηση και αναψυχή. Και ενώ θα περίμενε κανείς το Πάρκο αυτό να αναβαθμίζεται, να αποκτάει νέες υποδομές, το κράτος να μεριμνά για αυτόν τον πνέυμονα πρασίνου, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Αυτό έγινε σαφές και από το ρεπορτάζ του “Ο” στο Πάρκο, αυτό ομολογούν οι κάτοικοι αλλά και οι εικόνες...

Η τελευταία “πηγή οξυγόνου”... Η σημασία του Πάρκου για τους κατοίκους της περιοχής είναι αδιαμφισβήτητη. Χαρακτηριστικά, είναι όσα μας είπε κάτοικος της περιοχής σε πρόσφατη επίσκεψή μας στο Πάρκο: «Είναι ένα μέρος που μπορείς να πας βόλτα με τα παιδιά σου, να περπατήσεις. Και είναι και ένας χώρος πρασίνου που ομορφαίνει την περιοχή και μια πηγή οξυγόνου, καθώς και ένα μέρος όπου άνθρωποι όλων των ηλικιών μπορούν να ξεκουραστούν και να ηρεμήσουν».

Η κατάσταση στο Πάρκο σήμερα... Την ίδια στιγμή, που ένας τέτοιος χώρος απαντάει στις ανάγκες των εργαζομένων και της νεολαίας, η εικόνα στο Πάρκο Τρίτση αποτυπώνει την πλήρη εγκατάλειψη. Η

κατάσταση χρόνο με το χρόνο χειροτερεύει, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται σημαντικές φθορές στις υποδομές του και να απειλείται ο βιότοπος του Πάρκου. Συγκεκριμένα ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα αποτελεί η υποχώρηση της στάθμης του νερού των λιμνών, αφού η γεώτρηση που τροφοδοτούσε τις λίμνες εξαντλείται. Το νερό στις λίμνες δεν ανακυκλώνεται, γεγονός που το καθιστά λοιμώδες για την πανίδα της περιοχής, ενώ μακροπρόθεσμα μπορεί να αποτελέσει πηγή μόλυνσης για τους επισκέπτες. Το πάρκο σε πολλά σημεία του θυμίζει σκουπιδότοπο. Οι λιγοστοί κάδοι που υπάρχουν κατά μήκος του χώρου δεν είναι επαρκείς, οι περισσότεροι είναι κατεστραμμένοι, ενώ η απουσία διοικητικής μέριμνας για την καθαριότητα καθιστά τα βουνά των απορριμμάτων, μέσα και έξω από τους κάδους, καθημερινό φαινόμενο.

Τα κτίρια και οι γέφυρες παρουσιάζουν εκτεταμένες φθορές. Τα παγκάκια είναι ξηλωμένα και η φωταγώγηση του χώρου τουλάχιστον ελλιπής. Οι ιθύνοντες φορείς αδιαφορούν ακόμα και για το ηλεκτροδοτικό δίκτυο του Πάρκου, αφού δεν έχουν καταβληθεί ούτε καν οι προαπαιτούμενες δόσεις για την εξόφληση των οφειλών στη ΔΕΗ. «Είδα στην αρχή που ξεκίνησε η κατασκευή του πάρκου πώς ήταν, όμως στην πορεία δεν προχώρησε τίποτα. Αρχικά είχαν βάλει γκαζόν, ράγες για τρενάκι, άλογα για να κάνουν τα παιδιά μαθήματα ιππασίας, όμως ο χώρος πλέον έχει εγκαταλειφθεί εξολοκλήρου. Ακόμα, οι περισσότερες λίμνες δεν υπάρχουν πια, γιατί στη θέση τους έχουν φυτρώσει καλάμια, η στάθμη του νερού έχει υποχωρήσει σημαντικά και είναι τόσο βρώμικο που δεν αποτελεί κίνδυνο μόνο για τα ζώα άλλα και για εμάς. Επιπλέον δεν υπάρχει και ηλεκτροδότηση, γεγονός που το καθιστά επικίνδυνο και απρόσιτο τις απογευματινές και βραδινές ώρες.», τονίζει χαρακτηριστικά επισκέπτρια και κάτοικος της περιοχής. Ενώ άλλος κάτοικος μας λέει: «Δεν βλέπω καμιά προσπάθεια βελτίωσης και κάθε χρόνο η κατάσταση χειροτερεύει. Στην αρχή υπήρχαν κάποια άτομα που δούλευαν για την συντήρηση του πάρκου, τα 2-3 τελευταία χρόνια όμως ακόμα και αυτό έχει σταματήσει.»

Οι παρεμβάσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ Οι εικόνες της εγκατάλειψης, για τις οποίες έχουν ευθύνες όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις και η σημερινή των ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, δεν ταιριάζουν στις ανάγκες του λαού και της νεολαίας! Από αυτό το νήμα “πιάνονται” το ΚΚΕ και η ΚΝΕ και εδώ και δεκαετίες με δεκάδες παρεμβάσεις αναδεικνύουν το βασικό ζήτημα. Δηλαδή, ότι “Το Πάρκο Τρίτση είναι λαϊκή περιουσία. Κλειστό στα επιχειρηματικά συμφέροντα, ανοιχτό στο λαό.”. Με αυτό το θέμα, την Δευτέρα 4 Ιούλη, η Περιφερειακή Οργάνωση Δυτικής Αθήνας του ΚΚΕ θα προχωρήσει σε συνέντευξη τύπου στο χώρο του Πάρκου. Ενώ έχουν προηγηθεί και φυσικά θα ακολουθήσουν παρεμβάσεις από τις δυνάμεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ για να συνεχίσουν την προσπάθεια ανάδειξης, αλλά κύρια της διεκδίκησης. Σε αυτά τα πλαίσια εντάσσονται οι αλλεπάλληλες τοποθετήσεις των δημοτικών συμβούλων του ΚΚΕ στα Δημοτικά Συμβούλια που έχουν την ευθύνη του χώρου, οι συγκεντρώσεις και κινητοποιήσεις, η πλατιά εξόρμηση στις γύρω περιοχές και η συζήτηση με τους κατοίκους γύρω από το πλαίσιο διεκδίκησης. Αντίστοιχα, πρόσφατα το ΚΚΕ κατέθεσε και σχετική ερώτηση στη Βουλή με θέμα τα άμεσα μέτρα που πρέπει να παρθούν για την αντιμετώπιση της κατάστασης στο Πάρκο και την καταβολή των δεδουλευμένων των εργαζομένων που παραμένουν απλήρωτοι.


16 “Το Φεστιβάλ είναι διαμάντι. Εκείνες τις μέρες και τότε μόνο το Πάρκο αποκτά ομορφιά.” Ο λαϊκός κόσμος της περιοχής δεν πρέπει να δείξει καμία ανοχή απέναντι σε αυτή την κατάσταση, αλλά και να μην παραιτηθεί κάτω από την απογοήτευση που προκαλούν οι εικόνες της εγκατάλειψης. Να παλέψει έμπρακτα για τη διατήρηση του Πάρκου, παλεύοντας ταυτόχρονα ενάντια στις αιτίες που το έχουν φέρει σε αυτή την κατάσταση, την υποχρηματοδότηση και τα επιχειρηματικά συμφέροντα που λιγουρεύονται το Πάρκο. Η διεξαγωγή του Φεστιβάλ ΚΝΕ- Οδηγητή που πραγματοποιείται τα τελευταία 6 χρόνια στο συγκεκριμένο χώρο έχει και τα χαρακτηριστικά της διεκδίκησης, του αγώνα για να μην στερήσουν από τον εργατόκοσμο της περιοχής και τα παιδιά του το Πάρκο. Και για να μην τα λέμε εμείς, να τι μας είπε κάτοικος της περιοχής για τη συμβολή της ΚΝΕ στην ανάδειξή του κάθε χρόνο με την παρουσία του Φεστιβάλ εκεί: «Είναι αλήθεια πως το Φεστιβάλ έχει εδραιωθεί πλέον, γίνεται σταθερά κάθε χρόνο στο πάρκο και όλοι το γνωρίζουν. Τις μέρες του Φεστιβάλ το Πάρκο αναβαθμίζεται, καθαρίζεται και φωταγωγείται, γεμίζει κόσμο, αποκτά μια άλλη εικόνα και καταλαβαίνεις πως ο χώρος μπορεί να αξιοποιηθεί με πολύ διαφορετικό τρόπο. Το Φεστιβάλ είναι διαμάντι. Εκείνες τις μέρες και τότε μόνο το πάρκο αποκτά ομορφιά.»

“Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ ήταν και είναι στην πρώτη γραμμή των αγώνων για την υπεράσπιση του Πάρκου”

ꌃꔃ鴃锃鴃ꐃ锃ꔃ鸃霃 Γ

ια όλα τα παραπάνω και για τη θέση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, ο “Ο” συζήτησε ακόμα με τον Βασίλη Παπαβασιλείου, μέλος του Περιφερειακού Γραφείου του Δυτικού Τομέα και γραμματέα του ΤΣ των Δυτικών Συνοικιών. “Οδηγητής”: Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στο Πάρκο Τρίτση αυτή τη στιγμή; Βασίλης Παπαβασιλείου: Η κατάσταση στο Πάρκο χρόνο με το χρόνο χειροτερεύει, ως αποτέλεσμα του διαχρονικού ελλείμματος κρατικής χρηματοδότησης, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι εκρηκτική. Πέρα από τις φθορές στις υποδομές λόγω της έλλειψης συντήρησης που αντικρίζει κανείς μπαίνοντας στο Πάρκο, υπάρχουν και επιπλέον οξυμένα ζητήματα: Αυτήν τη στιγμή για την συντήρηση του Πάρκου υπάρχουν μόλις 3 μόνιμοι υπάλληλοι που παραμένουν απλήρωτοι από το Μάη του 2015 και έχουν περιέλθει σε τραγική κατάσταση. Παράλληλα, η ολοκλήρωση του έργου της διευθέτησης του Ρέματος της Εσχατιάς καθιστά πλέον αδύνατη τη σύνδεση των λιμνών που υπάρχουν στο πάρκο με τον υδροφόρο ορίζοντα, ενώ εξαντλείται και η γεώτρηση που τροφοδοτεί τις λίμνες. Επίσης, δεν έχει γίνει αποψίλωση με αποτέλεσμα να υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για την αντιπυρική προστασία του Πάρκου, ενώ ο χώ-

ρος μιας καφετέριας που υπάρχει στο νότιο κομμάτι του Πάρκου και πλέον δε λειτουργεί έχει γίνει εστία μόλυνσης, όπου βρίσκουν καταφύγιο τρωκτικά. Επιπλέον, ο φωτισμός στο χώρο είναι τουλάχιστον ελλιπής, λόγω εκτεταμένων καταστροφών στο ηλεκτρολογικό δίκτυο του Πάρκου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια των επισκεπτών. Κοντά σε όλα αυτά υπάρχει η συστηματική δράση διάφορων ύποπτων ΜΚΟ, που κάτω από τον πέπλο της δήθεν οικολογικής ευαισθητοποίησης λυμαίνονται τους χώρους του Πάρκου, για διάφορες “πράσινες μπίζνες”. Για την κατάσταση αυτή υπάρχουν τεράστιες ευθύνες των κυβερνήσεων διαχρονικά και της σημερινής συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που έχει αφήσει το Πάρκο στην τύχη του χωρίς χρηματοδότηση. Επίσης, ευθύνες έχουν η Περιφέρεια Αττικής, οι δήμοι Ιλίου και Αγίων Αναργύρων-Καματερού, ο ΑΣΔΑ, που παίζουν ένα κακοστημένο “θέατρο” εξαντλώντας την κουβέντα στο σχήμα διοίκησης του Πάρκου

Από την προετοιμασία του Πάρκου πριν το 41ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή.

και αφήνοντας στο απυρόβλητο το βασικό ζήτημα που είναι η επαρκής, σταθερή και αποκλειστική κρατική χρηματοδότηση.

ÂÂ Πρόσληψη επαρκούς μόνιμου προσωπικού με πλήρη εργασιακά δικαιώματα, ώστε να εξασφαλίζονται η λειτουργία, η συντήρηση και η φύλαξη του χώρου.

“Ο”: Ποιες είναι οι διεκδικήσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ για το Παρκο ;

ÂÂ Ολοκληρωμένο σχέδιο πυροπροστασίας.

Β.Π.: Η θέση του ΚΚΕ είναι ότι οι ελεύθεροι χώροι και οι χώροι πρασίνου είναι λαϊκή περιουσία. Το Πάρκο Τρίτση, λοιπόν, πρέπει να είναι χώρος πρασίνου, αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού με ελεύθερη και δωρεάν χρήση. Το ΚΚΕ καλεί το λαό να παλέψει για την υπεράσπιση του Πάρκου Τρίτση, το μεγαλύτερο πνεύμονα πρασίνου μέσα στην Αθήνα και πραγματική ανάσα ζωής για τους εργάτες, τη νεολαία της Δυτικής Αθήνας και του Λεκανοπεδίου συνολικά. Να παλέψει για Πάρκο που θα παραμένει “κλειστό” στα επιχειρηματικά συμφέροντα και ανοιχτό στο λαό, για να σταματήσει κάθε άμεση ή έμμεση συζήτηση για ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση. Να παλέψει για: ÂÂ Να πληρωθούν εδώ και τώρα οι εργαζόμενοι του Πάρκου και να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη μισθοδοσία τους. ÂÂ Επαρκή, πλήρη και αποκλειστική χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. ÂÂ Έκτακτη χρηματοδότηση για την κάλυψη των άμεσων αναγκών.

. “Ο”: Ποιες πρωτοβουλίες και δράσεις έχουν αναλάβει ή αναμένεται να αναλάβουν το ΚΚΕ και η ΚΝΕ για το ζήτημα αυτό ; Β.Π.: Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ ήταν και είναι στην πρώτη γραμμή των αγώνων για την υπεράσπιση του πάρκου και του χαρακτήρα του από τη δεκαετία του ‹80 μέχρι σήμερα: με συγκεντρώσεις, εξορμήσεις, περιοδείες που αναδεικνύουν τα προβλήματα και διαμορφώνουν στόχους πάλης, με ομάδες περιφρούρησής του μπροστά στον κίνδυνο πυρκαγιάς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη μαχητική συγκέντρωση στις 16 Ιουνίου με σύνθημα, “Το Πάρκο Τρίτση είναι λαϊκή περιουσία. Κλειστό στα επιχειρηματικά συμφέροντα, ανοικτό στο λαό”. Και βεβαίως η ίδια η διοργάνωση του Φεστιβάλ της ΚΝΕ για 6η συνεχόμενη χρονιά στο χώρο του Πάρκου έχει συμβάλει αποφασιστικά στην ανάδειξη του χαρακτήρα του και στην προβολή του διεκδικητικού δρόμου για την επίλυση των προβλημάτων του. Η εθελοντική εργασία των μελών της ΚΝΕ συντήρησε και αναβάθμισε υποδομές. Το πάρκο δημιουργήθηκε και κυρίως προστατεύτηκε με τους αγώνες του λαού της περιοχής, με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές. Η περιφρούρηση του χαρακτήρα του αποτελεί και σήμερα υπόθεση του εργατικού - λαϊκού κινήματος και γι’ αυτό καλούμε το λαό και τη νεολαία να είναι σε ετοιμότητα. Θα συνεχίσουμε να συμβάλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις στην οργάνωση της πάλης του λαού και της νεολαίας της Δυτικής Αθήνας σε αυτήν την κατεύθυνση. *Ευχαριστούμε τους συντρόφους, φοιτητές του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού που συνέβαλαν στο Ρεπορτάζ του “Οδηγητή” για το Πάρκο Τρίτση

Από τη συγκέντρωση της Περιφερειακής Οργάνωσης του Δυτικού Τομέα στο Πάρκο στις 16/6


Το ταξίδι του

Η

αυλαία των εκδηλώσεων του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή άνοιξε μέσα στον Ιούνη. Από την Κρήτη έως την Ξάνθη και από την Πάτρα, στην Αθήνα, στη Λάρισα και στη Θεσσαλονίκη, το Φεστιβάλ μας έκανε στάση σε μία σειρά χώρους μόρφωσης και εργατικές γειτονιές. Το μεγάλο ταξίδι του φεστιβάλ ξεκίνησε με δεκάδες πετυχημένες προφεστιβαλικές εκδηλώσεις. Συζητήσεις γύρω από θέματα που απασχολούν

ξεκίνησε! τη νεολαία, μουσικοθεατρικά αφιερώματα, θεματικές εκθέσεις, αξιόλογες συναυλίες με ερασιτεχνικά σχήματα αλλά και καταξιωμένους καλλιτέχνες. Ήδη το μήνυμα του Φεστιβάλ μας έφτασε σε χιλιάδες νέους, φοιτητές και σπουδαστές, εργαζόμενους, άνεργους και μαθητές που συμμετείχαν στις εκδηλώσεις του… Παρακάτω παραθέτουμε ρεπορτάζ και φωτογραφίες από τις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν τον προηγούμενο μήνα…

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΕΙ Αττικής Χιλιάδες φοιτητές πλαισίωσαν τις 2ημερες εκδηλώσεις

Στις 17-18 Ιούνη πραγματοποιήθηκε το φεστιβάλ των ΑΕΙ της Αττικής. Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ φιλοξενήθηκαν (και) φέτος στις Φοιτητικές Εστίες του Πανεπιστημίου Αθηνών και αγκαλιάστηκαν από χιλιάδες φοιτητές… Στο χώρο του Φεστιβάλ λειτουργούσε έκθεση αφιερώμενη σε αγωνιστές επιστήμονες που με τη γνώση τους και το έργο τους υπηρέτησαν τους αγώνες του λαού. Επίσης στον ίδιο χώρο λειτουργούσε έκθεση για το προσφυγικό και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Όπως και σε όλα τα φεστιβάλ που έγιναν την ίδια περίοδο σε ξεχωριστό χώρο μπορούσε ο καθένας να δηλώσει συμμετοχή για το 25ο αντιιμπεριαλιστικό διήμερο της ΚΝΕ στο Βίτσι, καθώς και να μάθει περισσότερα για τη δράση του ΔΣΕ μέσα από αντίστοιχη έκθεση που φιλοξενούσε το Φεστιβάλ. Το Φεστιβάλ κορυφώθηκε με μεγάλη πολιτική συγκέντρωση με ομιλητή το Νίκο Σοφιανό, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Τη 2η μέρα στο χώρο του Φεστιβάλ έγινε συζήτηση με θέμα: “Το πανεπιστήμιο που έχουμε, το πανεπιστήμιο που θέλουμε” με ομιλητή τον Δημήτρη Κοιλάκο, μέλος του Τμήματος Παιδείας και Έρευνας της ΚΕ του ΚΚΕ. Πριν την “επίσημη” έναρξη του Φεστιβάλ είχε ξεκινήσει και το τουρνουά μπάσκετ 3on3 με τη συμμετοχή ανδρικών και γυναικείων ομάδων και σύνθημα “Μην μένεις θεατής. Πάρε θέση στον αγώνα. Πες ΟΧΙ σε όλα τα ναρκωτικά”. Στο τουρνουά συμμετείχαν πάνω από 80 ομάδες. Στο Φεστιβάλ συμμετείχαν δεκάδες ερασιτεχνικά σχήματα ενώ την 1η μέρα στη σκηνή του Φεστιβάλ βρέθηκαν ο Θάνος Μικρούτσικος και ο Μίλτος Πασχαλίδης και τη 2η μέρα ο Λάκης Παπαδόπουλος, ο Γιάννης Γιοκαρίνης, ο Μανώλης Φάμελλος και ο Νίκος Ζιώγαλας.

*

Αναλυτικότερο ρεπορτάζ καθώς και αποσπάσματα από την κεντρική συζήτηση του Φεστιβάλ των ΑΕΙ μπορείτε να διαβάσετε στο 902.gr στη διεύθυνση http://goo.gl/kvWSJe.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΕΙ Αττικής Με μεγάλη συμμετοχή πραγματοποιήθηκαν οι διήμερες εκδηλώσεις

Τις ίδιες μέρες με το Φεστιβάλ των ΑΕΙ της Αττικής οι σπουδαστές των ΤΕΙ είχαν το δικό τους ραντεβού στο Αιγάλεω, στο Μπαρουτάδικο. Χιλιάδες σπουδαστές αλλά και νέοι και νέες απ’ τις γύρω γειτονιές έδωσαν το παρόν στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ. Στο χώρο που είχαν διαμορφώσει τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ φιλοξενούνταν 3 εκθέσεις: Αφιέρωμα στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας με αφορμή τα 70 χρόνια από την ίδρυσή του. Αφιέρωμα στα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ. Οι θέσεις της ΚΝΕ ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά. Οι εκδηλώσεις της 1ης μέρας του Φεστιβάλ ξεκίνησαν με συζήτηση με τίτλο: «Το σχέδιο “Αθηνά”, Ανωτατοποιήσεις… Τι θα γίνει επιτέλους με τα ΤΕΙ;», όπου εισηγήθηκε η Κέλλυ Παπαϊωάννου, μέλος του Τμήματος Παιδείας και Έρευνας της ΚΕ του ΚΚΕ. Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ κορυφώθηκαν τη 2η μέρα με μεγάλη πολιτική συγκέντρωση στο Μπαρουτάδικο με ομιλητή τον Κύριλλο Παπασταύρου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Στη σκηνή του Φεστιβάλ ανέβηκαν ερασιτεχνικά μουσικά σχήματα σπουδαστών των ΤΕΙ της Αττικής, ενώ φιλοξενήθηκε και μικρή θεατρική παράσταση που επιμελήθηκαν επίσης σπουδαστές των ΤΕΙ. Στη σκηνή του Φεστιβάλ ανέβηκαν όμως και καταξιωμένοι καλλιτέχνες, ο Βαγγέλης Κοράκακης την 1η μέρα, και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου με το Γιάννη Ζουγανέλη τη 2η μέρα, που με τις μουσικές τους και τα τραγούδια τους διαμόρφωσαν μία ωραία ατμόσφαιρα για τους χιλιάδες επισκέπτες του Φεστιβάλ…

*

Αναλυτικότερο ρεπορτάζ καθώς και αποσπάσματα από την κεντρική συζήτηση του Φεστιβάλ των ΤΕΙ μπορείτε να διαβάσετε στο 902.gr στη διεύθυνση http://goo.gl/XizYRI


18 7ο Εργατικό Φεστιβάλ ΚΚΕ-ΚΝΕ στη Θεσσαλονίκη Χιλιάδες εργάτες κι άνεργοι συμμετείχαν στις δραστηριότητες του Φεστιβάλ

Στις 24-25 Ιούνη, στις πρώην φυλακές του Γεντί Κουλέ φιλοξενήθηκε το 7ο εργατικό φεστιβάλ των κλαδικών οργανώσεων του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στη Θεσσαλονίκη με σύνθημα “Φωτίζουμε το δρόμο για νέους λαϊκούς ξεσηκωμούς. Ο σοσιαλισμός η μόνη απάντηση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα”. Μέσα από το διήμερο των εκδηλώσεων, οι νέοι εργάτες και εργάτριες της Θεσσαλονίκης, οι άνεργοι ήρθαν σε επαφή με την ιστορία του χώρου. Τον ιδιαίτερο συμβολισμό που έχει για τους αγώνες στο σήμερα η αταλάντευτη στάση και ανιδιοτελής θυσία των κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών που φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν και έχασαν τη ζωή τους στο κολαστήριο του Γεντί Κουλέ γιατί πάλεψαν ενάντια στους Γερμανούς ναζί κατακτητές και τη ντόπια πλουτοκρατία. Στο χώρο του Φεστιβάλ την 1η μέρα πραγματοποιήθηκε εκδήλωση - βιβλιοπαρουσίαση του έργου του Τζακ Λόντον “Η σιδερένια φτέρνα”, ενώ παράλληλα και τις 2 ημέρες λειτουργούσε έκθεση για την εμφάνιση και ανάπτυξη του εργατικού κινήματος μέχρι τον αιματοβαμμένο Μάη του ‘36 στη Θεσσαλονίκη. Χιλιάδες εργατών, σπουδαστών και ανέργων έδωσαν το παρόν το Σάββατο 25 Ιούνη, στην πολιτική συγκέντρωση του 7ου εργατικού Φεστιβάλ, όπου μίλησε ο Νίκος Αμπατιέλος, Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ. Και τις δύο ημέρες πλούσιο ήταν και το πολιτιστικό πρόγραμμα του εργατικού φεστιβάλ. Την πρώτη μέρα το Φεστιβάλ φιλοξένησε ερασιτεχνικά σχήματα σε παραδοσιακούς και έντεχνους ρυθμούς… Τη 2η μέρα η αυλαία άνοιξε με την παράσταση “Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας” από τη θεατρική ομάδα του ΠΑΜΕ και έκλεισε με μεγάλο λαϊκό γλέντι με τον Αγάθωνα.

*

Εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία του Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ, Νίκου Αμπατιέλου μπορείτε να διαβάσετε στο 902.gr στη διεύθυνση http://goo.gl/7D01pE

Φεστιβάλ των Τ.Ο. ΑΕΙ – ΤΕΙ Πάτρας Πλούσιος προβληματισμός και συζήτηση, πρωτότυπες δημιουργίες και μεγάλη συμμετοχή φοιτητών και σπουδαστών

Για δύο μέρες, στις 10 και 11 Ιούνη ο χώρος του Φάρου πλημμύρισε από τους φοιτητές και τους σπουδαστές της Πάτρας που συμμετείχαν στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ. Στο χώρο του Φεστιβάλ φιλοξενήθηκε έκθεση με θέμα: “Τα πρώτα βήματα, οι πρώτες μάχες”, αφιερωμένη στην ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας μας. Παράλληλα από τη θεατρική ομάδα και το συγκρότημα της ΚΝΕ παρουσιάστηκε αφιέρωμα στους πρόσφυγες με τίτλο “Εμείς οι ίδιοι μοιάζουμε των εγκλημάτων τους απόηχος, που κατάφερε τα σύνορα να δρασκελίσει”. Το ενδιαφέρον των νέων που επισκέφτηκαν και συμμετείχαν στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ τράβηξε η συζήτηση με θέμα “Οι φοιτητές απαντούν: Έρευνα, ανάπτυξη, καινοτομία για επιχειρηματική εκμετάλλευση ή αξιοποίησή τους προς όφελος του λαού;”. Εισηγήτρια της εκδήλωσης ήταν η Ελένη Μπέλλου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Ιδιαίτερη αξία έχει το γεγονός ότι μέρες πριν το Φεστιβάλ, τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ, προετοιμάζοντας τη συγκεκριμένη εκδήλωση πραγματοποίησαν ένα μίνι “γκάλοπ” στους φοιτητές και τους σπουδαστές των τμημάτων των ΑΕΙ και ΤΕΙ της Πάτρας, με ερωτήματα γύρω από το θέμα της εκδήλωσης. Το φεστιβάλ στήριξαν με τη συμμετοχή τους καλλιτεχνικές ομάδες της περιοχής, όπως το χορευτικό τμήμα του Δήμου Πατρέων, φοιτητικά συγκροτήματα αλλά και καταξιωμένοι καλλιτέχνες.

*

Εκτενή αποσπάσματα από την εισήγηση της Ελένης Μπέλλου στην εκδήλωση του Φεστιβάλ ΑΕΙ-ΤΕΙ Πάτρας μπορείτε να διαβάσετε στο Ριζοσπάστη, 22/6/16.

Φεστιβάλ της ΤΟ Πειραιά της ΚΝΕ Μεγάλη η συμμετοχή της νεολαίας της περιοχής στις εκδηλώσεις

«Το ’49 πιάστηκα. Δεν μπορεί να φανταστεί άνθρωπος τι θα πει να είσαι αιχμάλωτος». «Δεν ήταν εύκολη η ζωή στο βουνό». «Γνώριζα πόσο επικίνδυνα ήταν. Δεν ένιωσα ποτέ όμως τον φόβο ότι θα σκοτωθώ». «Δεν μπορείς να υπογράψεις και να προδώσεις για όσα πάλεψες τόσο καιρό, γιατί είναι τόσο δίκαια. Δεν είναι δυνατόν να μετανιώσω για τη ζωή που έκανα». Βασιλόπουλος Κωνσταντίνος, Κουλουράς Γιάννης, Πλατατζή Αλεξάνδρα, Λωρίδας Αντώνης, Αρίστος Στεφανάκης, Δημήτρης Αγαπίου, Άννα Σύριγγα, Νίκος Περδικάκης. Όλοι τους Πειραιώτες και μαχητές του ΔΣΕ. Κάποιοι απ΄ αυτούς μίλησαν στο συγκλονιστικό βίντεο που δημιούργησαν μαθητές και μέλη της Οργάνωσης του Πειραιά της ΚΝΕ με τη μορφή συνεντεύξεων για τις αξίες και τα ιδανικά του ΔΣΕ, τη ζωή στο βουνό. Το βίντεο προβλήθηκε στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ του Πειραιά της ΚΝΕ, που έγινε στην πλατεία Κύπρου, στο Δημαρχείο Κερατσινίου - Δραπετσώνας, το Σάββατο 25 Ιούνη. Η Οργάνωση κάλεσε έναν - έναν τους μαχητές και τους προσέφερε αναμνηστικό για την, ανυπολόγιστης αξίας, προσφορά τους. Επίσης μαθητές ανέβασαν στην εξέδρα του Φεστιβάλ μουσικό- θεατρικό αφιέρωμα για τα 70 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ. Στην αρχή του Φεστιβάλ, μαθητές από διάφορα μέρη του Πειραιά μετέφεραν το τηλεοπτικό παιχνίδι “άκου τι είπαν” στην πλατεία, με ερωτήσεις που αφορούσαν το σχολείο, ενώ τα πειράγματα και τα γέλια ακούγονταν παντού. Η κεντρική ομιλία έγινε από τον Κώστα Παρασκευά, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Ο χώρος του Φεστιβάλ φιλοξενούσε Στέκι Νέων Εργαζόμενων και Ανέργων, όπου υπήρχε κάλεσμα προς τους νέους να οργανωθούν στα σωματεία και τα συνδικάτα, να συμπληρώσουν αιτήσεις εγγραφής στα συνδικάτα, εξηγώντας τι είναι συνδικάτο, σε ποιους απευθύνεται, γιατί είναι η μοναδική απάντηση “σε όσους σε θέλουν μακριά από τα σωματεία, ανοργάνωτο, μόνο απέναντι στον εργοδότη και στην κυβέρνηση”. Αμέσως μετά υπήρχε το ταμπλό για το “σχολείο που έχουμε ανάγκη σήμερα”, το ενιαίο 12χρονο

υποχρεωτικό σχολείο, δημόσιο και δωρεάν για όλους, που θα θέτει τις βάσεις για τη διαμόρφωση ανθρώπων, με ολόπλευρη και υψηλού επιπέδου μόρφωση, με πολύπλευρη και δημιουργική προσωπικότητα, που θα διαπαιδαγωγούνται με τις αξίες της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Ιδιαίτερης έκτασης ήταν ο χώρος κατά των ναρκωτικών, όπου οι νέοι είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν ουσιαστικά για το ζήτημα των ναρκωτικών, για όσα κρύβονται πίσω από τα διάφορα τεχνάσματα της νομιμοποίησης της κάνναβης που προσπαθούν να αποσπάσουν τη στήριξη της νεολαίας στα σχέδιά τους και να διαφημίσουν τη θολούρα στο μυαλό. Οι εκδηλώσεις του φεστιβάλ ολοκληρώθηκαν με συναυλίες σε ροκ (στην αρχή) αλλά και σε πιο λαϊκούς ρυθμούς (αργότερα), με το Χρήστο Νικολόπουλο και τους Κωνσταντίνα και Ηλία Μακρή.

*

Ολόκληρη την ομιλία του Κώστα Παρασκευά μπορείτε να την παρακολουθήσετε στο: https://goo.gl/5lJdd1


Αναβιώνοντας την μουσική των μαχών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλαδας

Μ

ια ξεχωριστή ηχογράφηση ετοιμάζει η Πολιστική Επιτροπή του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ μπροστά στο 42ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - “ΟΔΗΓΗΤΗ”. Πρόκειται για αντάρτικα, ανέκδοτα στην πλειοψηφία τους, τραγούδια του ΔΣΕ. Τραγούδια που εμψύχωσαν, μαχητικοποίησαν, ύμνησαν τους αγώνες των μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Είναι τραγούδια που βρέθηκαν σε εφημερίδες του ΔΣΕ, σε χειρόγραφα, πολλά από αυτά σώζονταν στο Αρχείο της ΚΕ, ενώ άλλα βρέθηκαν μετά από έρευνα χρόνων και συζήτηση με παλιούς αγωνιστές.

Τραγούδια που ηχογραφούνται για πρώτη φορά Η ενορχήστρωση και ηχογράφηση των τραγουδιών αυτών είχε μια ιδιαίτερη δυσκολία, καθώς κάποια από αυτά δεν έχουν ηχογραφηθεί ποτέ ξανά. Η προηγούμενή τους εκτέλεση ήταν κυριολεκτικά στα βουνά του Γράμμου και του Βίτσι. Το γράψιμο της μουσικής βασίστηκε, τις περισσότερες φορές, σε κάποιες χειρόγραφες παρτιτούρες μαχητών και σε ηχογραφήσεις μαχητών του ΔΣΕ που τα τραγουδούσαν. Χαρακτηριστικό είναι ότι τραγούδια όπως “Οι Σαμποτέρ”, που ήταν αφιερωμένο σε αυτό το επίλεκτο σώμα του ΔΣΕ, “Ένας αντάρτης πεθαίνει” ή το “Καρπενήσι”, γράφτηκαν από την αρχή νότα προς νότα, με μοναδικό υλικό κάποιες ηχογραφήσεις από μαχητές του ΔΣΕ. Σε κάποια άλλα, όπως το τραγούδι “Τα τουφέκια μας λαλούν”, υπήρχαν μόνο χειρόγραφες παρτιτούρες και έτσι η απουσία κάποιου ηχητικού αποσπάσματος έκανε δύσκολη την απόδοση του χαρακτήρα και του ύφους που είχαν, όταν αυτά πριν από 70 χρόνια οι μαχητές του ΔΣΕ τα τραγουδούσαν.

Γεννήθηκαν μέσα στις μεγάλες στιγμές τις τρίχρονης εποποιίας του ΔΣΕ Τα περισσότερα από αυτά είναι τραγούδια ανώνυμων δημιουργών. Βασίζονται σε σκοπούς γνωστών παραδοσιακών τραγουδιών ή σε μελωδίες του διεθνούς επαναστατικού κινήματος και γράφτηκαν από μαχητές του ΔΣΕ, μετά από μάχες, κατά την διάρκεια μεγάλων πεζοποριών, στα αναρρωτήρια από τους τραυματισμένους μαχητές. Είναι τραγούδια που ύμνησαν τις μάχες για την κατάληψη μεγάλων πόλεων, καπετάνιους και σώματα και περιοχές στρατηγικής σημασίας στις οποίες γράφτηκε η τρίχρονη εποποιία του ΔΣΕ. Είναι στίχοι και μελωδίες ποτισμένες από τον ήχο του τιτάνιου αγώνα του. «Τα οχυρά της Νάουσας / δεν υπάρχουν πια / τα μετέτρεψαν οι αντάρτες / σε ερείπια...» είναι οι πρώτοι στίχοι από το ομώνυμο τραγούδι (“Τα οχυρά της Νάουσας”) που γράφτηκε με αφορμή τη νικηφόρα μάχη στη Νάουσα, που έδωσε η 10η Μεραρχία του ΔΣΕ με Διοικητή τον Υποστράτηγο Νίκο Θεοχαρόπουλο (Σκοτίδα) και Πολι-

Στις κεντρικές εκδηλώσεις του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή θα κυκλοφορήσει μια ξεχωριστή ηχογράφηση που ετοιμάζει η Πολιτιστική Επιτροπή του ΚΣ της ΚΝΕ με αντάρτικα, ανέκδοτα στην πλειοψηφία τους, τραγούδια του ΔΣΕ

τικό Επίτροπο τον Νίκο Μπελογιάννη, συνολικής δύναμης 2.438 μαχητών, το Γενάρη του ‘49. “Το Καρπενήσι” είναι ένα τραγούδι που έφερε στα χείλη χιλιάδων αγωνιστών μια άλλη μεγάλη επιτυχία του ένοπλου αγώνα: την κατάληψη του Καρπενησιού, τα χαράματα της 21ης Ιανουαρίου του 1949. Διοικητές αυτής της νικηφόρας μάχης ήταν ο Χαρίλαος Φλωράκης (καπετάν Γιώτης) στη 1η Μεραρχία Θεσσαλίας και ο Γιάννης Αλεξάνδρου (καπετάν Διαμαντής) στη 2η Μεραρχία Στερεάς Ελλάδας. «Το Καρπενήσι έπεσε και ο λαός γιορτάζει. / Ο Γιώτης με το Διαμαντή μ’ όλα τα παληκάρια / σαρώνουνε το φασισμό και πιάσαν τους προδότες...». Αυτό το τραγούδι το πρωτοτραγούδησαν 18 γυναίκες μαχήτριες του ΔΣΕ από το Καρπενήσι, κατά την διάρκεια της μακράς πεζοπορίας τους, 26 ημερών, για να δώσουν το “παρών” σε συνδιάσκεψη στο Βίτσι Άλλα τραγούδια όπως ο “Αυγερινός”, “Το τραγούδι των σαμποτέρ”, “Του Γράμμου ανάψαν οι κορφές” είναι τραγούδια που αποτύπωσαν με τους στίχους και τις μελωδίες τους την καταξίωση στην συνείδηση του

Οι συντελεστές της παραγωγής

λαού των καπετάνιων και των σωμάτων του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Το τραγούδι “Αυγερινός”, το οποίο τραγουδιέται μέχρι και τις μέρες μας, ανάλογα με την περιοχή, απευθυνόταν σε διαφορετικούς διοικητές του ΔΣΕ. Πρωτοτραγουδήθηκε προς τιμήν του, του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ, Αρη Βελουχιώτη. Στη συγκεκριμένη εκτέλεση απευθύνεται στο Γιάννη Παπαδόπουλο (Αυγερινό) από το Αμμοχώρι Φλώρινας. Ένα ιδιαίτερο τραγούδι είναι “Το τραγούδι της συναδέλφωσης” που τραγουδιόταν στον σκοπό του εμβατηρίου “Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει” και γράφτηκε για να κάμψει το ηθικό των αντιπάλων, να τους καλέσει να παραδώσουν τα όπλα. Το 1948 ο ραδιοφωνικός σταθμός “Ελεύθερη Ελλάδα” αναφέρει ότι το συγκεκριμένο τραγούδι γράφτηκε από τους μαχητές της 107ης ταξιαρχίας του ΔΣΕ και είχε αποδέκτες τους στρατιώτες του αστικού στρατού. Οι μαχητές του ΔΣΕ από τις φλόγες της μάχης με τηλεβόα καλούσαν τα “αδέρφια τους φαντάρους” να ενωθούν μαζί τους για να οικοδομήσουν από κοινού μια νέα, ελεύθερη, ειρηνική Ελλάδα.

Τ

α τραγούδια αυτά, μαζί με αρκετά ακόμα, τα συγκέντρωσε μετά από έρευνα χρόνων ο Ζελελίδης Γιώργος, μέλος της ΤΕ Λιβαδειάς του ΚΚΕ και της Κεντρικής Διοίκησης της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ. Την ενορχήστρωση των τραγουδιών έκαναν οι Δημήτρης Ανδρονιάδης, Στέφανος Χατζηαναγνώστου και Χάρης Λιβάνιος. Τα τραγούδια ηχογραφήθηκαν στο Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ από μέλη και φίλους του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Οι μουσικοί που συμμετείχαν στην ηχογράφηση είναι οι: Παύλος Παπαναστασάτος (Βιολί), Χρήστος Γκόντζος (Βιόλα), Άγης Παπαπαναγιώτου (Ηλεκτρικό Μπάσο), Πάνος Καπογιάννης (Κοντραμπάσο), Στέφανος Χατζηαναγνώστου (Φλάουτο), Καραλιάς Γιάννης (Κλαρινέτο, Κλαρίνο Παραδοσιακό), Κουφαλάκος Δημήτρης (Φαγκότο), Σαρρής Νίκος (Τρομπέτα), Καλτσούνης Γιώργος (Τρομπέτα), Μιχαηλίδης Μιχάλης (Τρομπόνι), Δημήτρης Καραχρήστος (Κρουστά), Περικλής Μαλακατές (Κιθάρα, Τραγούδι), Λευτέρης Κουάντας (Κιθάρα, Τραγούδι), Ματούλα Φιοράτου (Μαντολίνο), Καμπουράκης Αλέξανδρος (Ακορντεόν), Δημήτρης Ανδρονιάδης (Ακορντεόν, Πιάνο), Χάρης Λιβάνιος (Μπουζούκι), Απόστολος Μωραΐτης (Ούτι), Αθηνά Κουκή (Κανονάκι), Θοδωρής Στούγιος (Τραγούδι), Θοδωρής Καρέλλας (Τραγούδι), Δημήτρης Βουτσάς (Τραγούδι), Πολυξένη Καράκογλου (Τραγούδι), Αμέρισσα Φτούλη (Τραγούδι). Την ηχοληψία, τις μίξεις και το mastering έκανε ο Γιάννης Μπαλλούς.


20

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΟΔΗΓΗΤΗ

Αλληλεγγύη στην εργατική τάξη της Γαλλίας!

Α

πό τις αρχές του Μάρτη, η Γαλλία γνωρίζει μαζικές κινητοποιήσεις ενάντια στο νέο νόμο “Ελ Κομρί” (που πήρε το όνομά του από την Υπουργό Εργασίας Μιριάμ Ελ Κομρί), που προωθεί η κυβέρνηση Ολάντ και ο οποίος δίνει ένα συντριπτικό χτύπημα σε όλο το φάσμα των κατακτήσεων της εργατικής τάξης της Γαλλίας, στις οποίες συμμετέχουν μεγάλα τμήματα νεολαίας και εργαζομένων, συνδικάτα και σωματεία. Η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις είναι ανεβασμένη, φτάνοντας σε μέρες πανεθνικής κινητοποίησης και τα 1,5-2 εκατομμύρια διαδηλωτές. Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι στο επίκεντρο βρίσκεται ο απεργιακός αγώνας, σε κλάδους και επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας, όπως τα διυλιστήρια και οι δεξαμενές πετρελαίου, τα λιμάνια, οι σιδηρόδρομοι, μέχρι και οι πυρηνικοί αντιδραστήρες. Εμφανίστηκαν βέβαια και τα, γνωστά πλέον, “εναλλακτικά κινήματα” με στόχο την εκτόνωση της οργής των εργαζομένων και της νεολαίας με τρόπο ακίνδυνο για το κεφάλαιο, αλλά και τη μεταφορά των αγώνων μακριά από τους τόπους δουλειάς. Τέτοιο ήταν για παράδειγμα το περιβόητο κίνημα “NuitDebout” (σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει “ολονυκτία”), οι συμμετέχοντες στο οποίο μαζεύονταν σε πλατείες και ξενυχτούσαν διαμαρτυρόμενοι ενάντια στη “χρηματοπιστωτική δικτατορία”, αφήνοντας βέβαια στο απυρόβλητο το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα. Παρά την προκλητικά μεγάλη προβολή του από τα αστικά ΜΜΕ της Γαλλίας και όχι μόνο, τα ίδια που παρομοιάζουν τους απεργούς με τους τζιχαντιστές του ISIS, που λένε να μην γίνονται κινητοποιήσεις για να μην διαταραχτεί το Euro, το συγκεκριμένο “κίνημα” γρήγορα ξεφούσκωσε. Από την άλλη οι απεργιακές κινητοποιήσεις, το μπλοκάρισμα επιχειρήσεων και οι οργανωμένες διαδηλώσεις των συνδικάτων εμφανίζουν αξιο-

Μασσαλία, το λιμάνι των πολλών εθνοτήτων

Η

Μασσαλία, η πρωτεύουσα της περιφέρειας Μπους Ντου Ρον, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Γαλλίας μετά το Παρίσι, με πάνω από 850.000 κατοίκους. Από αυτούς, πάνω από 180.000 είναι εργάτες και υπάλληλοι και αντιπροσωπεύουν το 49,5% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. Το ποσοστό ανεργίας στη Μασσαλία είναι μεγαλύτερο από το γενικό ποσοστό της Γαλλίας και η ανεργία των νέων αγγίζει μέχρι και το 40% σε ορισμένες περιοχές της πόλης. Λόγω του εμβληματικού της λιμανιού (το μεγαλύτερο στη Γαλλία και ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη) η Μασσαλία ήταν ανέκαθεν προορισμός για χιλιάδες μετανάστες, κυρίως από τις πρώην Γαλλικές αποικίες της Βόρειας Αφρικής (Αλγερία, Τυνησία, Μαρόκο κ.λπ.) και όχι μόνο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα περίπου το 25% του πληθυσμού της σήμερα να είναι μουσουλμάνοι. Οι βασικές οικονομικές δραστηριότητες της πόλης είναι η εμπορική δραστηριότητα του λιμανιού (με την οποία συνδέονται περίπου 45.000 θέσεις εργασίας), η βιομηχανία πετρελαίου (το 60% του εμπορεύματος που περνά από το λιμάνι είναι πετρέλαιο, αλλά η Μασσαλία είναι και το βασικό κέντρο διύλισης πετρελαίου στη Γαλλία), ζάχαρης, πλαστικού, χημικών κ.λπ., ενώ τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται έντονα ο τουριστικός τομέας και οι νέες τεχνολογίες.

σημείωτη αντοχή και διάρκεια. Αυτή την περίοδο τα συνδικάτα δίνουν τη μάχη για τη διατήρηση των κινητοποιήσεων και μέσα στο καλοκαίρι, ώστε να υπάρχουν προϋποθέσεις για νέα άνοδο από το φθινόπωρο. Δεν πρέπει να παραγνωρίσουμε βέβαια ότι, παρά τις ανεβασμένες μορφές πάλης και τη μαζικότητα, δεν υπάρχει αντίστοιχος προσανατολισμός από τα πιο πολλά συνδικάτα. Η ρεφορμιστική ηγεσία της CGT1, που παίρνει μέρος στις κινητοποιήσεις επιδιώκει τη διαπραγμάτευση με την κυβέρνηση για τη βελτίωση πλευρών του νόμου. Δεν έχει γραμμή σύγκρουσης με το κεφάλαιο και τα συμφέροντά του. Για χρόνια έχει παίξει ρόλο στην ενσωμάτωση του κινήματος στη Γαλλία και διεθνώς. Φυσικά, η έλλειψη ταξικού προσανατολισμού που θα έβαζε στο επίκεντρο του αγώνα το βασικό πρόβλημα, δηλαδή την καπιταλιστική εκμετάλλευση, έχει άμεση σχέση με την απουσία επαναστατικού ΚΚ στη χώρα2. Την ίδια ώρα, όμως, είναι ενθαρρυντικό ότι μέσα στη CGT υπάρχουν κλαδικές και περιφερειακές οργανώσεις (κάποιες από τις οποίες έχουν συνδεθεί ή επιδιώκουν να συνδεθούν με την Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία (ΠΣΟ), στην οποία συμμετέχει και το ΠΑΜΕ) που δίνουν τη μάχη για κατεύθυνση των αγώνων σε σύγκρουση με το κεφάλαιο. Στη Γαλλία και συγκεκριμένα στη Μασσαλία βρέθηκε ο Παντελής Καλαβρέζος, μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του “Οδηγητή” και της Εργατικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ, εκπροσωπώντας την ΚΝΕ, η οποία προσκλήθηκε από τους “Νέους Κομμουνιστές της Μπους Ντου Ρον” για να πάρει μέρος σε μια συζήτηση που διοργάνωσαν, με τη συμμετοχή επίσης εκπροσώπων συνδικάτων και της ΠΣΟ. Με αφορμή αυτή την επίσκεψη βρεθήκαμε στην πρώτη γραμμή των αγώνων και είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με απεργούς εργάτες.


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

Από την εκδήλωση των "Νέων Κομμουνιστών της Μπους Ντου Ρον" με θέμα "Διεθνής συνδικαλισμός και πάλη των τάξεων. Πώς να οργανωθούμε ενάντια στο κεφάλαιο;"

O “Οδηγητής” στην καρδιά των αγώνων!

21

Αναμνηστική φωτογραφία μετά την εκδήλωση. Το πανό γράφει: "Ανεργία, εκμετάλλευση, καταπίεση. Ενάντια στη δικτατορία του κεφαλαίου".

Η

ώρα είναι μόλις δύο και μισή το πρωί της Παρασκευής 24 Ιουνίου, δεύτερης μέρας απεργιών και κινητοποιήσεων που έχει αποφασίσει το παράρτημα της CGT στη Μπους Ντου Ρον. Βγαίνουμε από το διαμέρισμα που μας φιλοξενεί στο κέντρο της Μασσαλίας. Από κάτω μας περιμένουν δύο σύντροφοι από τους “Νέους Κομμουνιστές της Μπους Ντου Ρον” για να μας οδηγήσουν στο σημείο συνάντησης για την σημερινή “δράση”, η οποία για λόγους περιφρούρησης δεν έχει ανακοινωθεί και δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς θα είναι. Μην ξεχνάμε ότι όλο αυτό το διάστημα οι απεργοί και οι διαδηλωτές στη Γαλλία έχουν αντιμετωπίσει πολλές φορές την κρατική καταστολή. Περπατάμε προς την πλατεία Ζαν Ζορές. Στο δρόμο βλέπουμε τα γραφεία της FO (Force Ouvrier, “εργατική δύναμη”), της τρίτης μεγαλύτερης συνδικαλιστικής συνομοσπονδίας στη Γαλλία, η οποία, όπως μας λένε οι σύντροφοι, πλειοψηφεί στο εσωτερικό της πόλης της Μασσαλίας, έχει δεσμούς ακόμα και με τη μαφία της πόλης και σαμποτάρει τις απεργίες. Φτάνουμε στην πλατεία, όπου σιγά-σιγά μαζεύονται και οι υπόλοιποι. Με αυτοκίνητα ξεκινάμε για την πόλη Μαρτίγκ, δίπλα στη Μασσαλία, διασχίζοντας τη βιομηχανική ζώνη, περιοχή με μεγάλες αγωνιστικές παραδόσεις. Όταν φτάνουμε στη Μαρτίγκ συναντιόμαστε με εργάτες από όλη την περιοχή, οι οποίοι φοράνε τα χαρακτηριστικά φωσφοριζέ τζάκετ με τα εμβλήματα των συνδικάτων τους. Είναι περίπου τέσσερις και μισή, όταν μας ανακοινώνεται ότι προορισμός μας θα είναι η δεξαμενή πετρελαίου στην κοντινή πόλη Φος Σουρ Μερ. Όλοι ξεσπάνε σε χειροκροτήματα. Όπως μας εξηγούν οι σύντροφοι, η συγκεκριμένη δεξαμενή είχε μπλοκαριστεί για πολλές μέρες στο πλαίσιο της απεργίας στις εταιρείες πετρελαίου, με περίπου 800 εργάτες να την περιφρουρούν! Όταν υπήρξε κάποια απομαζικοποίηση, λόγω και της λήξης της απεργίας σε κάποιους κλάδους, η αστυνομία βρήκε την ευκαιρία να επιτεθεί απροειδοποίητα με αντλίες νερού και πλαστικές σφαίρες στους εργάτες που πάλευαν με γυμνά χέρια. Κάποιοι κατέφυγαν στα γραφεία του συνδικάτου, όπου τους πολιόρκησαν ρίχνοντας μέσα στο κτήριο χημικά. Άλλοι αγωνιστές άρχισαν να μπλοκάρουν κεντρικούς δρόμους, ώστε να δημιουργήσουν αντιπερισπασμό για να απεγκλωβιστούν οι σύντροφοί τους. Αυτή η κατάσταση συνεχίστηκε για τρεις ώρες και όταν κατάφεραν

Με τους συντρόφους από τους "Νέους Κομμουνιστές της Μπους Ντου Ρον" την ώρα του αγώνα.

να βγουν, πραγματοποίησαν συμβολική διαδήλωση στους δρόμους της πόλης. Από τότε η αστυνομία φρουρούσε συνεχώς τη δεξαμενή για να μην επαναληφθεί ο αποκλεισμός, αλλά τις τελευταίες μέρες αποχώρησε. Γι’ αυτό λοιπόν και ο ενθουσιασμός που θα επέστρεφαν εκεί. Μπαίνουμε πάλι στα αυτοκίνητα και φτάνουμε στη διασταύρωση που οδηγεί στη δεξαμενή. Από εκεί πρέπει να περάσει κάθε φορτηγό για να φορτώσει με πετρέλαιο. Εκεί θα γίνει και ο αποκλεισμός. Γρήγορα δημιουργείται ένα “τείχος” από λάστιχα αυτοκινήτου, πίσω από το οποίο παρατάσσονται οι εργάτες, ενώ ανάβει και η απαραίτητη φωτιά. Σε λίγη ώρα έχει ήδη δημιουργηθεί μια μεγάλη ουρά από φορτηγά που περιμένουν άδικα να φορτώσουν πετρέλαιο. Όλα σχεδόν τα διερχόμενα αυτοκίνητα κορνάρουν προς συμπαράσταση στους εργάτες. Ο ήλιος βγαίνει σιγά-σιγά και άλλη μια μέρα αγώνα ξεκινάει στη βιομηχανική περιοχή της Μασσαλίας.

Το λιμάνι και οι δεξαμενές πετρελαίου της πόλης Φος Σουρ Μερ.


22

Κ

ατά τη διάρκεια του αποκλεισμού της δεξαμενής πετρελαίου της Φος Σουρ Μερ, ζητήσαμε από τον Γενικό Γραμματέα της περιφερειακής οργάνωσης της CGT στην περιφέρεια Μπους Ντου Ρον, η οποία συνεργάζεται με την ΠΣΟ, να μας πει δυο λόγια για την κινητοποίηση: «Σήμερα πραγματοποιούμε αποκλεισμό σε μια δεξαμενή πετρελαίου που προμηθεύει όλη την περιοχή και όχι μόνο. Εκτός από την αντίθεσή μας στον εργασιακό νόμο, θέλουμε να αντιπαλέψουμε και τη σχεδιαζόμενη μεταφορά των βιομηχανιών επεξεργασίας πετρελαίου σε άλλες χώρες και την εισαγωγή έτοιμου πετρελαίου στη συνέχεια στη Γαλλία. Αυτό θα στείλει χιλιάδες εργάτες στην ανεργία». Όταν του ζητήσαμε να μας πει δυο λόγια για το νόμο Ελ Κομρί, η απάντησή του ήταν αφοπλιστική: «Δεν χρειάζεται να σας εξηγήσω τίποτα. Είναι ακριβώς τα ίδια με αυτά που ζείτε στην Ελλάδα». Εκεί βρίσκεται ένας από τους εργάτες στο λιμάνι της Μασσαλίας και μέλος του αντίστοιχου συνδικάτου που μας λέει τα εξής: «Στο λιμάνι έχουμε τρία συνδικάτα, των ναυτών, των λιμενεργατών και των υπαλλήλων. Κατεβήκαμε σε απεργία σε συντονισμό με το συνδικάτο των εργατών πετρελαίου. Όταν απεργούσαμε, η θάλασσα είχε γεμίσει με 20 πλοία που περίμεναν να ξεφορτώσουν το πετρέλαιο. Δεν θέλαμε να γίνουμε ήρωες, θέλαμε μόνο να δυναμώσουμε τον γενικό αγώνα. Γιατί η απεργία μας διευκόλυνε και την απεργία των εργατών πετρελαίου με αποτέ-

Συζητώντας με απεργούς...

Συζητώντας με απεργούς κατά τη διάρκεια του αποκλεισμού της δεξαμενής πετρελαίου στην πόλη Φος Σουρ Μερ.

λεσμα οι εταιρείες να χάνουν 20 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα. Τα συνδικάτα κάλεσαν τους εργάτες να πηγαίνουν στους αποκλεισμούς, ακόμα και σε χώρους δουλειάς που δεν έχουν άμεση σχέση με το λιμάνι, για να χτίζεται η συμμαχία μεταξύ των εργατών». Δε χρειάζεται λοιπόν καν να ρωτήσουμε γιατί βρίσκεται σήμερα εδώ... Την επόμενη μέρα, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και με τον Γραμματέα του συνδικάτου μηχανοδηγών Βερσαλλιών, το οποίο είναι μέλος της ΠΣΟ. Όπως μας εξηγεί «οι σιδηροδρομικοί στη Γαλλία, και ειδικά στις Βερσαλλίες, έχουν μια τεράστια ιστορία αγώνων, από την εποχή που είχαν στενούς δεσμούς με το Γαλλικό ΚΚ, όταν αυτό ήταν ακόμα αληθινό ΚΚ. Έτσι, έχουν μια σειρά από σημαντικές κατακτήσεις, τις οποίες η κυβέρνηση βάζει σήμερα στο στόχαστρο, παράλληλα με τον εργασιακό νόμο που χτυπά έτσι κι αλλιώς όλους τους εργάτες». Για τη συμμετοχή των σιδηροδρομικών στις κινητοποιήσεις μάς λέει: «Ήταν η πρώτη φορά που κατεβήκαμε σε απεργία για 20 μέρες, συντονισμένα σιδηροδρομικοί, εργάτες πετρελαίου και εργάτες απορριμμάτων. Η ταξική πάλη δεν είναι μόνο απέναντι στο αφεντικό σου ή στην κυβέρνηση, αλλά και απέναντι στις γραφειοκρατικές ηγεσίες των συνδικάτων και τον οπορτουνισμό. Αυτοί θέλουν μόνο διαδηλώσεις και να μαζευόμαστε στις πλατείες. Εμείς θέλουμε μπλοκάρισμα της οικονομίας. Όταν έστειλαν την αστυνομία για να σπάσει τον αποκλεισμό στα πετρέλαια της Φος, την άλλη μέρα κάναμε αποκλεισμό στις Βερσαλλίες. Τους λέμε ότι αν σπάσετε έναν αγώνα, την άλλη μέρα ο αγώνας θα εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα». Για την αντιμετώπιση των κινητοποιήσεων από την “κοινή γνώμη” λέει: «Προσπαθούμε να χτίσουμε τη συμμαχία των εργατών μεταξύ τους, αλλά και των εργατών με τον υπόλοιπο λαό. Υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία. Οι δημοσκοπήσεις λένε ότι το 80% του λαού στηρίζει τις εργατικές κινητοποιήσεις, παρ’ όλο που οι εφημερίδες των αστών μας παρομοιάζουν με το ISIS! Να σας δώσω ένα παράδειγμα: Συνήθως όταν απεργούμε στο σιδηρόδρομο πολύς κόσμος διαμαρτύρεται γιατί χάνει το δρομολόγιό του. Τώρα, όταν ήρθαν να πάρουν το τρένο και αντί για αυτό είδαν μπροστά τους παρατεταγμένους τους εργάτες, τι λέτε ότι έκαναν; Φώναζαν “ζήτω το συνδικάτο”! Δεν έχω ξαναδεί τέτοιο πράγμα στη ζωή μου! Είναι πολύ σημαντική και η αλληλεγγύη των συνδικάτων της ΠΣΟ. Στο Μιλάνο μπλόκαραν το τρένο για το Παρίσι. Η νίκη μας θα είναι και των άλλων εργαζομένων στην Ευρώπη». Τέλος, τον ρωτήσαμε τι θα απαντούσε σε κάποιον που θα του έλεγε πως με τις κινητοποιήσεις καταστρέφουν την οικονομία και έτσι κινδυνεύουν θέσεις εργασίας: «Υπάρχει όντως αυτός ο εκβιασμός. Πιστεύουμε ότι ο καπιταλισμός είναι που δημιουργεί την κρίση και όχι οι αγώνες. Ο αγώνας μας δεν είναι για να καταστρέψουμε την οικονομία, αλλά για να τη σώσουμε. Όχι όμως την καπιταλιστική οικονομία, αλλά την οικονομία των ταξικών μας συμφερόντων. Αυτό που διεξάγεται είναι ταξικός πόλεμος. Ταυτόχρονα με τον αγώνα ενάντια στον νόμο δίνουμε και τη μάχη της αλλαγής του συσχετισμού στο συνδικαλιστικό κίνημα. Παλεύουμε ώστε ένα-ένα σωματείο, μία-μία ομοσπονδία να γίνεται μέλος της ΠΣΟ. Από τη βάση και όχι από την ηγεσία, γιατί αυτό θα ήταν αυταπάτη. Πριν λίγα χρόνια που οι σιδηροδρομικοί γίναμε μέλη της ΠΣΟ ήμασταν μόνοι μας στη Γαλλία. Τώρα δεν είμαστε και αυτό μας γεμίζει δύναμη».

Τι περιλαμβάνει ο νόμος “Ελ Κομρί”;

Μ

ε τον “Ελ Κομρί” η γαλλική κυβέρνηση προχωράει στην κατάργηση βασικών δικαιωμάτων των εργαζομένων της Γαλλίας, με την εξάπλωση των ελαστικών μορφών εργασίας και με τη διευκόλυνση των απολύσεων. Συγκεκριμένα, μέσω του νόμου: ÂÂ Προωθείται η πιο άμεση προσαρμογή του ωραρίου εργασίας στις εκάστοτε ανάγκες του κεφαλαίου. Για τον σκοπό αυτό θα χρησιμοποιηθούν εργαλεία τύπου “διευθέτησης” του χρόνου εργασίας, όπως έχει γίνει και στη χώρα μας. Μέσω του “Ελ Κομρί” δίνεται η δυνατότητα σε μια επιχείρηση να ανεβάζει μέχρι και σε 12 το ανώτατο ημερήσιο όριο εργάσιμων ωρών. Αντίστοιχα, σε εβδομαδιαία βάση, θα δίνονται στην εργοδοσία περιθώρια αύξησης του ορίου αυτού στις 60 ώρες σε περίπτωση «εξαιρετικών περιστάσεων και (μόνο) για τη διάρκεια αυτών». Οι εξαιρετικές περιστάσεις βέβαια, γίνεται κατανοητό ότι χωράνε πολλές ερμηνείες και σίγουρα θα είναι κομμένες και ραμμένες στις ανάγκες της κάθε εργοδοσίας.

Το μπλοκ των "Νέων Κομμουνιστών της Μπους Ντου Ρον" σε μια από τις μεγάλες διαδηλώσεις στη Μασσαλία.

ÂÂ Ανοίγει ο δρόμος για την αναβάθμιση των επιχειρησιακών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, με αποτέλεσμα την αχρήστευση των κλαδικών.

Παραπομπές

ÂÂ Στο κεφάλαιο της απελευθέρωσης των απολύσεων, η γαλλική κυβέρνηση μέσω του νόμου στοχεύει να καθορίσει “χαρακτηριστικές δυσκολίες” που όταν θα συντρέχουν, ουσιαστικά θα “δικαιολογούνται” οι απολύσεις, με άμεσες συνέπειες και στο ύψος των αποζημιώσεων. ÂÂ Θα αυξηθούν οι θέσεις των μαθητευόμενων στις γαλλικές επιχειρήσεις, τα φτηνά εργατικά χέρια δηλαδή για το κεφάλαιο, ενώ μέρος του εργατικού κόστους γι’ αυτές θα καλυφθεί από τα κρατικά ταμεία. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, στην αρχή του 2015 ο αριθμός των ανέργων που δεν είχαν εργαστεί καθόλου μέσα σε ένα έτος, είχε διπλασιαστεί από αυτόν του 2008. Με τον νέο νόμο που προτείνεται, καθιερώνεται μια παράλληλη αγορά αναγκαστικής υποαπασχόλησης για τους παραπάνω, με “ζώνες μηδενικών επιδομάτων ανεργίας” για όσους είναι άνεργοι περισσότερο από ένα έτος.

1. Confederation Generale du Travail, Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας. Πρόκειται για μια από τις δύο μεγαλύτερες συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες στη Γαλλία, η οποία συνδέεται ιστορικά με το πλήρως μεταλλαγμένο πλέον Γαλλικό ΚΚ. 2. Το Γαλλικό ΚΚ, μετά από μια διαβρωτική πορεία δεκαετιών από την εποχή του Ευρωκομμουνισμού, με σταδιακή εγκατάλειψη του στόχου της σοσιαλιστικής επανάστασης και μετά από τη συμμετοχή και στήριξη σε αστι-

κές κυβερνήσεις, στήριξε τον Ολάντ στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2012. Βρίσκεται στην προεδρία του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, στο οποίο αντιπρόεδρος είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ΚΚ μόνο στο όνομα. Για περισσότερες πληροφορίες: ÂÂ "ΕΥΡΩΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ": Θεωρία και στρατηγική υπέρ του κεφαλαίου, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή. ÂÂ Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ Β’ Τόμος 19491968, κεφάλαιο 1.Β.


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

23

1η Διεθνής Προπαρασκευαστική Συνάντηση για το 19ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών στη Βενεζουέλα: η συμμετοχή της ΚΝΕ

Π

ραγματοποιήθηκε στο Καράκας της Βενεζουέλας από τις 3 έως τις 8 Ιούνη η 1η Διεθνής Προπαρασκευαστική Συνάντηση για το 19ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών (ΠΦΝΦ) που θα γίνει στο Σότσι της Ρωσίας το 2017, όπως είχε αποφασιστεί στο Γενικό Συμβούλιο της ΠΟΔΝ τον περασμένο Φλεβάρη στη Μόσχα.

Η συνάντηση φιλοξενήθηκε από την Κομμουνιστική Νεολαία Βενεζουέλας και την Νεολαία του Ενωμένου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Βενεζουέλας (ΕΣΚΒ). Την ΚΝΕ εκπροσώπησε ο σ. Άρης Ευαγγελίδης, μέλος του γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ. Στην 1η Διεθνή Προπαρασκευαστική Συνάντηση αποφασίστηκε: ÂÂ Το ΠΦΝΦ να διεξαχθεί στις 14-22 Οκτώβρη του 2017 ÂÂ Το σήμα (logo) του φεστιβάλ ÂÂ Tο σύνθημα του ΠΦΝΦ που θα είναι: “Παλεύουμε ενάντια στον ιμπεριαλισμό για ειρήνη, αλληλεγγύη και κοινωνική δικαιοσύνη-Τιμώντας το παρελθόν μας, οικοδομούμε το μέλλον!”

Παραθέτουμε ενδεικτικά αποσπάσματα από το κάλεσμα που συναποφασίστηκε στα πλαίσια της συνάντησης στη Βενεζουέλα προς τη Νεολαία του Κόσμου, για συμμετοχή στο 19ο ΠΦΝΦ: «Σ' έναν κόσμο όπου ο ιμπεριαλισμός εμφανίζεται ως κάτι αναπόφευκτο, η αντιιμπεριαλιστική πάλη της νεολαίας και των λαών είναι πιο αναγκαία από ποτέ. Βασιζόμενοι στις κατευθυντήριες γραμμές δράσης που μπήκαν από το 18ο ΠΦΝΦ, οι εκτιμήσεις μας και η έκκληση για αντιιμπεριαλιστική πάλη έχουν επιβεβαιωθεί. Τα τελευταία χρόνια με την συνέχιση και το βάθεμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, το βάρος της οποίας πέφτει στις πλάτες των εργατών και της νεολαίας, φαίνεται πως ο ιμπεριαλισμός, το σύστημα στο οποίο κυριαρχούν τα μονοπώλια, συνεχίζει και επιτίθεται, αποκαλύπτει όλο και περισ-

σότερο την πραγματικά σκληρή και βάρβαρη φύση του που οδηγεί σε πολέμους, κατοχή, διεθνή αδικία, που προκαλεί πολυάριθμους θανάτους, μετανάστες και πρόσφυγες, παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων, απειλές και εκβιασμούς ενάντια σε λαούς, που έχει αναπτύξει νέες στρατηγικές και τακτικές ώστε να ελέγχει και να χειραγωγεί τη νεολαία. Η καπιταλιστική κρίση οδηγεί τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες να εντείνουν την επιθετικότητά τους, ώστε να επιβάλλουν τον έλεγχό τους στις αγορές. Ταξικοί φραγμοί υψώνονται σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας και γίνονται όλο και πιο παράλογοι και ανυπόφοροι. Η νεολαία σε πολλές χώρες εξακολουθεί να δέχεται επίθεση στα δικαιώματά της για παιδεία, εργασία, πολιτισμό, αθλητισμό, στέγαση και υγεία. Το 19ο ΠΦΝΦ θα πραγματοποιηθεί σε μια περιοχή όπου η νεολαία αντιμετωπίζει την ιμπεριαλιστική επιθετικότητα στα δικαιώματά της: την άνοδο των φασιστικών δυνάμεων σε πολλές χώρες, τις πολιτικές της ΕΕ και των εθνικών κυβερνήσεων που επιτίθενται στα δικαιώματα των εργατών, του λαού και της νεολαίας. Σε μια περίοδο που ο ιμπεριαλισμός προσπαθεί να διαδώσει στη νεολαία τις πιο αντιδραστικές αξίες, το ΠΦΝΦ θα δείξει ότι η

Το logo για το 19ο ΠΦΝΦ, που αποφασίστηκε στη συνάντηση στη Βενεζουέλα.

νεολαία συνεχίζει να κατοχυρώνει ειρήνη, αλληλεγγύη και φιλία ώστε να κρατήσει ζωντανή τη φλόγα του ΠΦΝΦ και της αντιιμπεριαλιστικής πάλης. Επιτρέψτε μας να ενώσουμε την πάλη μας ενάντια στον ιμπεριαλισμό στο 19ο ΠΦΝΦ που αγκαλιάζεται από την αντιιμπεριαλιστική νεολαία όλου του κόσμου.».

Η κατάσταση στη Βενεζουέλα προμηνύει σοβαρές εξελίξεις

Η

Διεθνής Συνάντηση στη Βενεζουέλα αποτέλεσε παράλληλα μια ευκαιρία ώστε “από πρώτο χέρι” να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με την κατάσταση στη Βενεζουέλα.

Η καπιταλιστική οικονομική κρίση, η πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου (είναι βασική πηγή εσόδων της οικονομίας) σε συνδυασμό με την προσπάθεια μερίδας της αστικής τάξης να πιέσει τις εξελίξεις για ανατροπή του προέδρου Μαδούρο δημιουργώντας έλλειψη τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης στην αγορά, έχουν δημιουργήσει μια εκρηκτική κατάσταση. Θύμα αυτής της κατάστασης είναι η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα η αγοραστική δύναμη των οποίων έχει καταβαραθρωθεί. Παράλληλα, είναι ιδιαίτερα έντονη η ιμπεριαλιστική επιθετικότητα των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, καθώς παρατηρείται αύξηση των παραβιάσεων εναέριου χώρου της χώρας, ενώ γίνεται συντονισμένη προσπάθεια περικύκλωσης της χώρας μέσω των αμερικανικών βάσεων που υπάρχουν σε διάφορες χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής.

Οι δυνάμεις της ΚΝΕ και του ΚΚΕ καταδικάζουν ξεκάθαρα κάθε προσπάθεια ανάμειξης των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών στο εσωτερικό της Βενεζουέλας, τονίζοντας την αντίθεσή τους στη συμμετοχή και της Ελλάδας σ' αυτούς τους οργανισμούς, που βάζουν στο στόχαστρο τους λαούς για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των μονοπωλίων.

Το καπιταλιστικό σύστημα να μπει στο στόχαστρο για τα προβλήματα του λαού της Βενεζουέλας Τα κόμματα του κεφαλαίου που στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες σπεκουλάρουν με τα προβλήματα της Βενεζουέλας είναι εκτεθειμένα. Προσπαθούν να διαγράψουν από τη μνήμη των λαών ότι κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του ‘60 , ‘70 , ‘80, ‘90 τα συγγενικά

Από την 1η Διεθνή Προπαρασκευαστική Συνάντηση στο Καράκας της Βενεζουέλας, για το 19ο ΠΦΝΦ που θα γίνει τον Οκτώβρη του '17, στη Ρωσία.

τους κόμματα κυβέρνησαν και καταδίκασαν την εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα της χώρας σε ακραία φτώχεια. Οι πλουτοπαραγωγικές πηγές αποτέλεσαν πηγή τεράστιων κερδών για το κεφάλαιο, οι επεμβάσεις των ΗΠΑ ήταν χαρακτηριστικό στοιχείο των εξελίξεων. Οι εξελίξεις στη Βενεζουέλα επιβεβαιώνουν τις θέσεις των κομμουνιστών που υποστηρίζουν πως υπεύθυνος για την κρίση που βιώνει η Βενεζουέλα είναι ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής. Και στην περίπτωση αυτή επιβεβαιώνεται ο κανόνας που ισχύει σε όλες τις χώρες και τονίζει πως όσο η εξουσία και η οικονομία είναι στα χέρια των μονοπωλίων, οι όποιες κοινωνικές κατακτήσεις του λαού δεν είναι διασφαλισμένες. Επιβεβαιώνεται πως ο καπιταλισμός δεν αντιμετωπίζεται με επιμέρους μικροβελτιώσεις και μεταρρυθμίσεις, αλλά με οργάνωση και ένταση του αγώνα για την προάσπιση των εργατικών-λαϊκών συμφε-

ρόντων, σε σύγκρουση με την αστική τάξη και την εξουσία της, με ριζική επαναστατική ανατροπή σε όλους τους τομείς. Η ΚΝΕ και το ΚΚΕ στέκονται αλληλέγγυοι προς την εργατική τάξη και το λαό της Βενεζουέλας. Στηρίζουμε το δίκαιο αγώνα που δίνει το Κομμουνιστικό Κόμμα και η Κομμουνιστική Νεολαία της Βενεζουέλας για την ενίσχυση της ταξικής πάλης, την ισχυροποίηση του εργατικού κινήματος, στο δρόμο της πάλης για την υπεράσπιση των λαϊκών δικαιωμάτων, της πάλης για τον σοσιαλισμό.

Όλια Φιλέρη Μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της ΚΝΕ


24

Φτιάχνουμε τη δική μας βιβλιοθήκη με μια πρώτη επιλογή κλασικών λογοτεχνικών βιβλίων...

Σ

το περσινό αντίστοιχο φύλλο Ιούλη-Αυγούστου του “Οδηγητή” ξεκινήσαμε μια προσπάθεια να προτείνουμε λογοτεχνικά βιβλία Ελλήνων και ξένων συγγραφέων που δεν πρέπει να λείπουν από τη βιβλιοθήκη κανενός. Μια προσπάθεια να αναδείξουμε τις αρετές και τη σημασία που κρύβει η ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων. Βιβλίων που αποτυπώνουν την πραγματικότητα, βοηθούν τον άνθρωπο να την κατανοήσει, αποτελούν μια ακόμη πηγή της τόσο απαραίτητης γνώσης για να την αλλάξει. Βιβλίων που συμβάλλουν στην αισθητική καλλιέργεια, που κεντρίζουν τη διάθεση για έρευνα και δημιουργία, που εκτός από τη χαρά και την καλλιτεχνική συγκίνηση που δίνουν, βοηθούν στην πνευματική ανάπτυξη και την ηθική συγκρότηση της προσωπικότητας ενός νέου ανθρώπου. Έτσι, λοιπόν, σ’ αυτό το φύλλο επιλέγουμε ορισμένα “κλασικά” λογοτεχνικά έργα ξένων συγγραφέων, που όσοι τα διαβάσαμε, αφεθήκαμε στη γοητεία τους, βυθιστήκαμε στον γεμάτο εικόνες λόγο τους, γελάσαμε, δακρύσαμε και σίγουρα “πλουτίσαμε”...

Για ηλικίες 11-15 ετών και όχι μόνο...

Μιγκέλ Θερβάντες, Ο Δον Κιχώτης (Διασκευή Κώστα Βάρναλη)

Ό

πως σημειώνει η συγγραφέας Ζωή Βαλάση: «Ο Βάρναλης μάς δίνει με τη διασκευή του Δον Κιχώτη, μια αρκετά σύντομη εκδοχή του δίτομου κλασικού μυθιστορήματος του Θερβάντες, το οποίο θεωρείται το πιο πολυμεταφρασμένο έργο μετά την Αγία Γραφή και που, ενώ γράφτηκε για μεγάλους, κυκλοφορεί κυρίως στα ράφια της παιδικής βιβλιοθήκης, πάντα βέβαια διασκευασμένο». Το γιατί θεωρείται ένα από τα κλασικά έργα της λογοτεχνίας και γιατί καταπιάστηκε μ’ αυτό ο Κ. Βάρναλης, καλύτερα ας μας το εξηγήσει ο ίδιος: «Ένα από τα μεγαλύτερα πνευματικά κατορθώματα του νεώτερου πολιτισμού, από κείνα που δε γνωρίζουνε σύνορα τοπικά και χρονικά, ο Δον Κιχώτης του Θερβάντες (...). Ποια είναι τα στοιχεία που κάνουνε τον Δον Κιχώτη ένα από τα πιο αθάνατα έργα της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας; Η απλότητα του μύθου, η απλότητα των μέσων, οι έξυπνες ευρέσεις και η καλοσύνη του συγγραφέα. Μολονότι σατιρίζει μιαν ολόκληρη εποχή, αυτόν τον εξημμένο περιπλανώμενο ιπποτισμό που είχε πια ξεφτίσει στα χρόνια της Αναγέννησης, όλοι οι ήρωες είναι συμπαθητικοί. Θα έλεγε κανείς πως ο ίδιος ο συγγραφέας σατιρίζει και τον εαυτό του, γιατί και τούτος άκρες μέσες υπήρξε ένας περιπλανώμενος ιππότης με μιαν αφάνταστα περιπετειώδη ζωή από την οποία τίποτες άλλο δεν εκέρδισε παρά σωματικά και ηθικά τραύματα. (...) Ο τύπος του Δον Κιχώτη είναι ένας αιώνιος ανθρώπινος τύπος. Αυτή του η καθολικότητα είναι η κυριότερη αιτία που τον έκανε πανανθρώπινο σύμβολο. Είναι ο τύπος που ζητάει να πραγματοποιήσει στη ζωή ένα μεγάλο ιδανικό, αλλά που η ζωή δεν το δέχεται. Η αντίθεση αυτή μεταξύ των ευγενικών προθέσεων και της πραγματικότητας δεν τον απογοητεύει. Ο Δον Κιχώτης δεν τη βλέπει. Τουναντίον, βλέπει ό,τι θέλει η φαντασία του και κανείς δεν θα έχει αντίρρηση πως όλοι, λίγο πολύ, έχουν κι έναν Δον Κιχώτη μέσα τους».

Αλέξανδρος Δουμάς, Οι τρεις σωματοφύλακες

Έ

να από τα κλασικά μυθιστορήματα που γαλούχησε γενιές και γενιές με το σύνθημα «ένας για όλους και όλοι για έναν», που τροφοδότησε τα όνειρα εκατομμυρίων παιδιών και έκανε τη φαντασία τους να πετάξει, σίγουρα είναι και “Οι τρεις σωματοφύλακες”, το πιο πολυδιαβασμένο έργο του Αλέξανδρου Δουμά. Ο Αλέξανδρος Δουμάς (1802-1870), προικισμένος με το χάρισμα να διηγείται και να συναρπάζει με το γράψιμό του, στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα μάς μιλά για τα κατορθώματα του νεαρού Ντ’ Αρτανιάν και των τριών αφοσιωμένων φίλων του και σωματοφυλάκων του βασιλιά, του Άθω, του Πόρθου και του Άραμη. Μια ιστορία γεμάτη περιπέτειες και πάθη, αλλά και βαθιές, ανεξίτηλες φιλίες, σε μια πολυτάραχη και κρίσιμη για την ιστορία όλης της Ευρώπης περίοδο. Το νήμα της ιστορίας ξετυλίγεται τον 17ο αιώνα στη Γαλλία και την Αγγλία, την εποχή που ο ραδιούργος καρδινάλιος Ρισελιέ συνωμοτεί ενάντια στη βασίλισσα και ενώ οξύνονται οι διαμάχες μεταξύ των δύο χωρών αλλά και οι εμφύλιες και θρησκευτικές έριδες στο έδαφος της Γαλλίας. Ένα κλασικό βιβλίο που διαβάστηκε από εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο και εξακολουθεί να συγκινεί μέχρι σήμερα με την πλοκή του και τους βαθιά ανθρώπινους χαρακτήρες των ηρώων του.

Απόσπασμα του βιβλίου: «Τρέλα μπορεί να είναι το να εγκαταλείπουμε τα όνειρά μας (…) Να αλλάξεις τον κόσμο φίλε μου Σάντσο, δεν είναι τρέλα, ούτε ουτοπία. Είναι δικαιοσύνη!»

Απόσπασμα του βιβλίου: «Αυτός ο κόσμος είναι μια αβέβαιη σφαίρα, γεμάτη με κίνδυνο. Η τιμή υπονομεύεται από την άσκηση της εξουσίας, η ελευθερία θυσιάζεται όταν οι αδύναμοι καταπιέζονται από τους ισχυρούς. Υπάρχουν όμως και εκείνοι που αντιτίθενται σε αυτές τις ισχυρές δυνάμεις, που αφιερώνουν τη ζωή τους για την αλήθεια, την τιμή και την ελευθερία».


Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Ο γέρος και η θάλασσα

Ο

Ε. Χέμινγουεϊ (1899-1961) είναι ένας από τους κορυφαίους συγγραφείς του 20ου αιώνα και ένας από τους πιο πολυμεταφρασμένους και πολυδιαβασμένους συγγραφείς στην Ευρώπη. Όχι τυχαία, βέβαια, καθώς η δράση του σε μέτωπα του πολέμου, η προοδευτική σκέψη του και το έργο του συμπορεύτηκαν με μεγάλες καμπές της νεότερης ιστορίας, όπως οι δύο Παγκόσμιοι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι και ο αγώνας του ισπανικού λαού κατά του φασισμού, για να μην αναφέρουμε τους βιωματικούς δεσμούς του με την Κούβα και τον αγώνα του λαού της. Από πολύ νωρίς έζησε πολυτάραχη ζωή, γεμάτη ταξίδια και περιπέτειες. Ως δημοσιογράφος κάλυψε τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο και ταξίδεψε στην Κίνα και τη Γαλλία. Στα μυθιστορήματά του περιγράφει τη ζωή ως δοκιμασία θάρρους απέναντι στην περιπέτεια και τον κίνδυνο. Δεν παρακολουθεί από μακριά τις εξελίξεις και τα ανθρώπινα πάθη. Είναι φανατικά ταγμένος με την πλευρά του λαού, των φτωχών ανθρώπων. Κύριο λογοτεχνικό χαρακτηριστικό του Χέμιγνουεϊ είναι, πέρα από την πλοκή που έχουν τα έργα του, οι χαρακτήρες των ηρώων του, πολλοί από τους οποίους ήταν υπαρκτοί άνθρωποι, όπως ο Κουβανός ναυτικός Γκρεγκόριο Φουέντες που ενέπνευσε τον Χέμινγουεϊ στον ήρωα του μυθιστορήματός του “Ο γέρος και η θάλασσα”. Στο συγκεκριμένο έργο, με το οποίο ο Χέμινγουεϊ τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1954, αναδεικνύει ένα τεράστιο μάθημα ζωής: Ότι ο άνθρωπος όταν αποφασίσει να πάρει τη ζωή στα χέρια του, όταν αποφασίσει ο ίδιος να γίνει πρωταγωνιστής των εξελίξεων και να αγωνιστεί για τη ζωή και το μέλλον του, τότε μπορεί να κάνει το αδύνατο δυνατό, μπορεί να νικήσει αυτόν που στα μάτια του φαίνεται ανίκητος...

Απόσπασμα του βιβλίου: —Μα ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος για να νικιέται, είπε. Ο άνθρωπος καταστρέφεται, μα ποτέ δε νικιέται…

HΞΕΡΕΣ ότι;??

Ο Ιούλιος Βερν, αν και δεν πήρε μέρος στην Παρισινή Κομμούνα, στην πρώτη εργατική επαναστατική κυβέρνηση το 1871, ήταν με το μέρος των επαναστατημένων... Βέβαια, πρέπει να σημειώσουμε ότι στον "γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες", αν και γενικά υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, δε συζητάει τη σχέση κυρίου και υπηρέτη δηλαδή του εκμεταλλευτή και του εκμεταλλευόμενου...

HΞΕΡΕΣ ότι;??

Ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ, αναγνωρίζοντας την ανεκτίμητη προσφορά του Κόκκινου Στρατού, έγραψε χαρακτηριστικά: «Ο κάθε άνθρωπος, που αγαπά την ελευθερία, χρωστάει τόσα στον Κόκκινο Στρατό, που δε θα μπορούσε να τα ξεπληρώσει ποτέ, με ό,τι κι αν έκανε».

Ιούλιος Βερν, Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες

Ο

Ιούλιος Βερν είναι ένας από τους πιο αγαπητούς και πολυδιαβασμένους συγγραφείς σε όλον τον κόσμο. Είναι αναμφισβήτητη η επιμορφωτική πρόθεσή του, η επιθυμία του να διαπαιδαγωγήσει το κοινό του με το σεβασμό στον άνθρωπο και την απέχθεια για κάθε μορφή καταπίεσης και αυταρχισμού, με την πίστη στη δύναμη της λογικής και της επιστήμης, στοιχεία που ταιριάζουν σε έναν συγγραφέα που στήνει έναν μελλοντικό καινούριο κόσμο, απαλλαγμένο από τις ασχήμιες του παρόντος. Δεν είναι τυχαία τα λόγια του εκδότη και επιστήθιου φίλου του, Χετζέλ, ο οποίος έγραφε για τον Βερν: «Σας παρουσιάζω έναν νεαρό σοφό που θέλει να κάνει την επιστήμη μυθιστόρημα». Και πράγματι, ο Βερν θεωρείται πρόδρομος ενός νέου είδους μυθιστορήματος που στον 20ο αι. θα ονομαστεί “επιστημονικής φαντασίας”. Η διαφορά βέβαια είναι, ότι ο φανταστικός κόσμος του Βερν δε στηρίζεται στους παλιούς μύθους, σε φανταστικά όνειρα και ψευδαισθήσεις, αλλά σε συγκεκριμένες εφευρέσεις και ανακαλύψεις, σε επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα που επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων στο επίπεδο του ψυχισμού τους, της συμπεριφοράς, της οικονομίας, της εξουσίας. Εξάλλου, την εποχή που έζησε (1828-1905), οι εφευρέσεις και οι πρόοδοι της επιστήμης διαδέχονται η μια την άλλη με γρήγορους ρυθμούς. Και ο Βερν γοητεύεται. Τις χρησιμοποιεί και τις πολλαπλασιάζει, τις προεκτείνει, τις τελειοποιεί! Για παράδειγμα, ο “Ναυτίλος” του Βερν στο “20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα” αρχίζει το φανταστικό ταξίδι του στα 1870, ενώ το πρώτο υποβρύχιο κατασκευάζεται στα 1887, δοκιμάζεται στα 1898, ενώ χρησιμοποιείται για αναγνωριστικές αποστολές και τορπιλισμούς στα 1914! “Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες” μοιάζει απίστευτος για την εποχή του σιδηροδρόμου, πριν την εποχή των αεροπλάνων. Κι όμως ο Βερν τον κάνει πιστευτό... Κάτι καλύτερο από επιστημονική φαντασία, διότι ειδικά στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα δεν παρεμβαίνουν "από μηχανής θεοί". Όλα γίνονται στα μέτρα του ανθρώπου και όλα μοιάζουν και είναι απολύτως ρεαλιστικά.


Για ηλικίες από 15 ετών...

Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Έγκλημα και τιμωρία

Απόσπασμα του βιβλίου:

Ο

«Όλα, ακόμα και το έγκλημά του, η καταδίκη του και η φυλακή, του φαίνονταν τώρα σαν ένα ξένο, παράξενο γεγονός, που δεν είχε καμιά σχέση μαζί του. Δεν μπορούσε όμως να σκεφτεί τίποτα για πολλή ώρα εκείνο το βράδυ κι ούτε μπορούσε ν’ αναλύσει ή να συνειδητοποιήσει. Απλώς αισθανόταν. Η ζωή είχε μπει στη θέση της διαλεκτικής και κάτι εντελώς διαφορετικό άνοιγε τώρα το δρόμο του μες το μυαλό του.»

Ντοστογιέφσκι (1821-1881) υπήρξε κορυφαία μορφή της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Θεωρείται ως ο μεγαλύτερος μυθιστοριογράφος όλων των εποχών και τα έργα του έχουν μεταφραστεί σχεδόν σε όλες τις γλώσσες του κόσμου. Μελέτησε την κοινωνία και τον κόσμο όχι θεωρητικά αλλά στην πράξη. Θέμα των έργων του, η ίδια η ζωή. Είδε από κοντά τις υποβαθμισμένες συνοικίες, γνώρισε τη φτώχεια, τον πόνο, την εξαθλίωση των ταπεινών ανθρώπων και στη συνέχεια μετέφερε τις εικόνες αυτές στα μυθιστορήματά του. Ο Ντοστογιέφσκι με το “Έγκλημα και τιμωρία” θέτει απροκάλυπτα μπροστά μας την υπαρξιακή του αγωνία: Ο φοιτητής Ρασκόλνικωφ, που έγινε δολοφόνος διαμαρτυρόμενος για την κοινωνική αδικία της τότε ρωσικής κοινωνίας, που δεν διαφέρει και πολύ από τις κοινωνίες του παρόντος, προβληματίζεται αν σε τελευταία ανάλυση είναι ο ίδιος εγκληματίας, τη στιγμή που όσοι κάνουν τους πολέμους ευθύνονται για εκατομμύρια θανάτους σε όλο τον κόσμο... Η ψυχολογική ανάλυση του ήρωα από το μεγάλο Ρώσο συγγραφέα δίνει στο έργο βάθος και ο προβληματισμός του το καθιστά διαχρονικό. Δίκαια θεωρείται ένα από τα μεγάλα μυθιστορήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Τζον Στάινμπεκ, Τα σταφύλια της οργής

Π Τζακ Λόντον, Η σιδερένια φτέρνα

Ο

Τζακ Λόντον (1876-1916) είναι ο μεγαλύτερος Αμερικανός συγγραφέας των αρχών του 20ου αιώνα. “Εκρηκτικός”, μεγαλωμένος στη σκληρή βιοπάλη και σε ταξικές συγκρούσεις, μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος ΗΠΑ, εμπνεύστηκε από τον Μαρξ, την Παρισινή Κομμούνα, τις επαναστάσεις εκείνης της εποχής και μας χάρισε έργα-σύμβολα για τον αγώνα της εργατικής τάξης να απαλλαγεί οριστικά από την εκμετάλλευση, τη φτώχεια και την αδικία και να οικοδομήσει τη δική της κοινωνία, τον σοσιαλισμό. Η “Σιδερένια Φτέρνα” αποτελεί το ωριμότερο, το πιο μαχητικό, επαναστατικό έργο του Τζακ Λόντον, ένα πραγματικό αριστούργημα της παγκόσμιας προλεταριακής λογοτεχνίας. Κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ το 1907 και από τότε μέχρι σήμερα μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες παγκοσμίως, διαβάστηκε από εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο. Η απήχηση του έργου στην εργατική τάξη ήταν τέτοια, ώστε μόνο στην Αγγλία το βιβλίο πούλησε την ίδια κιόλας χρονιά που εκδόθηκε 7 εκατομμύρια αντίτυπα! Αυτό που πραγματικά καθηλώνει τον αναγνώστη στο συγκεκριμένο έργο είναι η επαναστατική φλόγα, το ταξικό μίσος ενάντια στους εκμεταλλευτές, η ζωντανή προαναγγελία των επαναστάσεων του μέλλοντος, του ξεσηκωμού των καταπιεζόμενων ενάντια στους εκμεταλλευτές τους, η αλήθεια της ταξικής πάλης που περπατάει με αποφασιστικά βήματα σε κάθε αράδα του έργου που κι ο ίδιος ο συγγραφέας ξεχώριζε λέγοντας: «έχω βάλει μέσα του όλη μου την ψυχή κι όλη μου την καρδιά».

ρόκειται ίσως για το σπουδαιότερο έργο του μεγάλου Αμερικανού συγγραφέα Τζον Στάινμπεκ (1902-1968), που αφιέρωσε το σύνολο σχεδόν της δημιουργίας του, στους πόθους και τους αγώνες της παγκόσμιας εργατικής τάξης. Ένα μυθιστόρημα-σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής. Μέσα από την ιστορία μιας φτωχής οικογένειας, που μαζί με χιλιάδες άλλες περιπλανιέται στην αμερικανική επικράτεια προσπαθώντας να επιβιώσει, ο Στάινμπεκ, με γλαφυρότητα, ρεαλισμό και πάνω απ’ όλα με ταξική ματιά, συνθέτει το ζοφερό κάδρο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 1929 που βύθισε τους λαούς στη φτώχεια και την εξαθλίωση, για να οδηγήσει τελικά στο ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.

Απόσπασμα του βιβλίου: «Ένα τέτοιο έγκλημα ξεπερνά κάθε δημόσια καταγγελία. Μια τέτοια πίκρα είναι ανίκανα τα δάκρυα να τη συμβολίσουν. Εύφορη γη, ολόισιες αράδες δέντρα, ρωμαλέοι κορμοί, καρποί ωριμασμένοι. Και τα ετοιμοθάνατα παιδιά από πελλάγρα πρέπει να πεθάνουν, γιατί δε βγαίνει κέρδος από τα πορτοκάλια. Και οι γιατροί της δημαρχίας συμπληρώνουν τα πιστοποιητικά -πέθανε από υποσιτισμό- γιατί τα τρόφιμα πρέπει να σαπίσουν, πρέπει να σαπίσουν με το ζόρι. […] και ο λαός βλέπει τη σημερινή χρεωκοπία· και μες στα μάτια του πεινασμένου λαού η οργή μεστώνει. Μες στην ψυχή του λαού μεστώνουν και βαραίνουν τα σταφύλια της οργής, βαραίνουν για τον τρύγο…»

Απόσπασμα του βιβλίου: «...Ξέρουμε, μας το δίδαξε καλά η πικρή πείρα, πως καμιά έκκληση για το σωστό, για το δίκαιο, για ανθρωπιά δεν θα μπορέσει ποτέ να σας αλλάξει. Οι καρδιές σας είναι το ίδιο σκληρές όσο κι οι φτέρνες σας, που πατάτε πάνω στα πρόσωπα των φτωχών. Γι’ αυτό κηρύξαμε την ανάγκη για δύναμη. (...) Δεν μας ξεφεύγετε. Είν’ αλήθεια πως διαβάσατε σωστά την ιστορία. (...) Η δύναμη θα ‘ναι ο κριτής, όπως στάθηκε πάντα ο κριτής. Είναι μια πάλη των τάξεων. Όπως ακριβώς η δική σας τάξη γκρέμισε την παλιά φεουδαρχική αριστοκρατία, έτσι θα σας γκρεμίσει η δική μου τάξη, η εργατική τάξη. Αν διαβάσατε τη βιολογία και την κοινωνιολογία σας το ίδιο καθαρά όσο διαβάσατε την ιστορία σας, θα δείτε πως αυτό το τέλος που σας περιέγραψα είναι αναπόφευκτο. Δεν έχει σημασία αν θα ‘ρθει σ’ ένα χρόνο, σε δέκα ή σε χίλια χρόνια. Η τάξη σας θα γκρεμιστεί. Κι αυτό θα γίνει με τη δύναμη.» Επιμέλεια κειμένων: Έλενα Μποτζιολή


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

27

Νέες εκδόσεις της “Σύγχρονης Εποχής” προς τιμήν των 70 χρόνων από την ίδρυση του ΔΣΕ

Δ

ύο νέες πολύ σημαντικές εκδόσεις προς τιμήν των 70 χρόνων από την έναρξη του αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας κυκλοφορούν από τη “Σύγχρονη Εποχή”. Οι νέες αυτές εκδόσεις εντάσσονται στις κομματικές παρεμβάσεις στην πορεία συμπλήρωσης 100 χρόνων ύπαρξης και δράσης του ΚΚΕ.

“Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας, Συλλογή κειμένων. Έγραφα από το Αρχείο του ΚΚΕ”

Τ

ην έκδοση επιμελήθηκε το Τμήμα Ιστορίας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Πρόκειται για μια έκδοση που μέσα από μια σημαντική συλλογή ντοκουμέντων και κειμένων από το Αρχείο του Κόμματος, κάποια από τα οποία βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας, φωτίζει βασικές πλευρές που αφορούν στη συγκρότηση και δράση του ΔΣΕ, καθώς και τη στρατηγική του στόχευση. Συμβάλλει ακόμη στο να δοθεί απάντηση στην αστική και οπορτουνιστική ιστοριογραφία, που βάζουν στο επίκεντρο της πολεμικής τους, και όχι τυχαία, τον ΔΣΕ. Συσκοτίζουν την αντικειμενική πραγματικότητα και την ιστορική αλήθεια, με στόχο να υποτάξουν σήμερα την εργατική τάξη στις εντολές του κεφαλαίου. Μέσα από τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα κείμενα, σκιαγραφούνται οι συνθήκες της “Λευκής τρομοκρατίας” που διαμορφώθηκαν μετά από την κρίσιμη ταξική σύγκρουση το Δεκέμβρη του 1944 και τη Συμφωνία της Βάρκιζας (Φλεβάρης 1945), οι διώξεις αλλά και ο ανεξάντλητος ηρωισμός και η κομμουνιστική στάση απέναντι στην αστική καταστολή και τις εκτελέσεις. Μέσα από τα κείμενα αποτυπώνεται επίσης η επίδραση της στρατηγικής του ΚΚΕ στο χρόνο γενίκευσης της ένοπλης πάλης και στην έκβασή της, η επίδραση που είχαν οι ιδεολογικές-πολιτικές επεξεργασίες του ΚΚΕ, αλλά και του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος. Στη συλλογή υπάρχουν ακόμα κείμενα που αναφέρονται σε μια σειρά πλευρές της τρίχρονης εποποιίας του ΔΣΕ, όπως στη μορφή και το περιεχόμενο της διοίκησης των απελευθερωμένων περιοχών, στη συγκρότηση και το έργο της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης, στη ζωή και δράση της γυναίκας στο ΔΣΕ, στη διαφώτιση και τη συγκρότηση υγειονομικών ομάδων.

Επίσης η έκδοση εμπεριέχει σημαντικά ντοκουμέντα από το Αρχείο του ΚΚΕ που σχετίζονται με την δράση του ΚΚΕ, με τη συγκρότηση και δράση του ΔΣΕ. Συγκεκριμένα δημοσιοποιούνται οι επιστολές του Ν. Ζαχαριάδη, ανάμεσά τους αυτές προς την ΚΕ του ΚΚ της ΕΣΣΔ που έχουν συγκλονιστικό ενδιαφέρον. Πρόκειται για βαρυσήμαντα ντοκουμέντα, καθώς αποτυπώνουν τις δραματικές συνθήκες που διεξαγόταν ο αγώνας του ΚΚΕ και του ΔΣΕ. Κυρίως όμως αναδεικνύεται από αυτά η προβληματικότητα των σχέσεων του ΚΚΕ με τα αδελφά ΚΚ, γενικότερα με την Κομινφόρμ. Δημοσιεύεται επίσης το “Σύντομο Πραχτικό” από τα πρακτικά της 3ης ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ (11-12 Σεπτέμβρη 1947), η οποία αποφάσισε τη μεταφορά του κέντρου βάρους της πάλης του ΚΚΕ στον ένοπλο αγώνα. Η συλλογή ολοκληρώνεται με μια σειρά από ντοκουμέντα σε φωτογραφική ανατύπωση και με σημαντικό φωτογραφικό υλικό από τη ζωή και τη δράση του ΔΣΕ.

Απόστολος Μουσούρης “Φωτογραφίζοντας τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας”

Π

ρόκειται για ένα φωτογραφικό λεύκωμα βασισμένο σε εικόνες από το αρχείο του Απόστολου Μουσούρη, ο οποίος ήταν οπερατέρ του ΔΣΕ. Ο Απόστολος Μουσούρης έχοντας πάρει μέρος ως κινηματογραφιστής στις μάχες του Γράμμου (1948,1949) και του Βίτσι (1949) αποτύπωσε εικόνες ανεκτίμητης αξίας. Εικόνες που αποτελούν ντοκουμέντα ιστορικά, αδιαμφισβήτητα και αδιάβλητα. Αυτός ο πραγματικός φωτογραφικός θησαυρός δωρίθηκε, την άνοιξη του 2014, στο Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ από την Τάνια Μουσούρη και τον Αλέξη Χατζή που τον είχαν διαφυλάξει. Πρόκειται για ένα σύνολο φωτογραφικών καρέ που ξεπερνά τις 14.000 εικόνες. Η συγκεκριμένη έκδοση φιλοξενεί περίπου 1000 φωτογραφίες και αποτελεί μια αντιπροσωπευτική παρουσίαση των εικόνων που βρίσκονται στο αρχείο Μουσούρη. Το Λεύκωμα είναι χωρισμένο σε τρείς ενότητες:

α) Ο ΔΣΕ οργανωμένος λαϊκός στρατός, β) Η ζωή στις ελεύθερες περιοχές, γ) Στην πολιτική προσφυγιά. Μέσα από αυτές τις εικόνες που δημοσιεύονται, δίνεται η ευκαιρία ιδιαίτερα στους νέους αγωνιστές σήμερα να διακρίνουν τις δύσκολες συνθήκες όπου έδωσε τη μάχη ο ΔΣΕ. Να αντικρύσουν και να γνωρίσουν τις λεπτομέρειες από την καθημερινή ζωή των μαχητών και μαχητριών του ΔΣΕ, λεπτομέρειες που αναδεικνύουν τις αξίες της αλληλεγγύης, της συντροφικότητας, την κομμουνιστική διαπαιδαγώγηση στη φωτιά της μάχης. Στις εικόνες αυτές διαφαίνεται η λεβεντιά, το θάρρος και η πίστη στα ιδανικά του λαού σε όλες της πτυχές της δράσης των μαχητών του ΔΣΕ, στη μάχη, στην εκπαίδευση, στην καθημερινή φροντίδα με την αλληλοβοήθεια, στην ξεκούραση, στο συντροφικό γλέντι με τον ομαδικό χορό και το τραγούδι, στις λαϊκές συνελεύσεις και την παραγωγική διαδικασία στις ελεύθερες περιοχές. Πάντα με ψηλά το κεφάλι και κοιτώντας κατάματα τον θάνατο που παραμόνευε. Η έκδοση περιέχει ακόμα σύντομο ιστορικό του φωτογραφικού υλικού, βιογραφικά στοιχεία του Απόστολου Μουσούρη, καθώς και μικρή αφηγηματική παρουσίαση της δράσης του κινηματογραφικού συνεργείου, από το μέλος του συνεργείου και σκηνοθέτη Μάνο Ζαχαρία. Τις φωτογραφίες συνοδεύουν επιλεγμένα κείμενα κυρίως από έντυπα του ΔΣΕ βοηθώντας στην κατανόησή τους. Η δημοσιοποίηση του φωτογραφικού Αρχείου του Απόστολου Μουσούρη αποτελεί μια έμπρακτη έκκληση για προσφορά και άλλου υλικού στο Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ ώστε να βρει το δρόμο της διαφύλαξης, αξιοποίησης και διάδοσής του.


28

ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

Αναντικατάστατο εφόδιο για την πολύμορφη δραστηριότητα του ΚΚΕ και της ΚΝΕ

ꌃꔃ鴃锃鴃ꐃ锃ꔃ鸃霃 με το Σταύρο Ξενικουδάκη, μέλος της Επιτροπής Αρχείου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ

Τ

ο 2018 συμπληρώνονται τα 100 χρόνια από την ίδρυση του ΚΚΕ και τα 50 χρόνια από την ίδρυση της ΚΝΕ. Χρόνια ηρωικής δράσης, γεμάτα με την ανιδιοτέλεια και την αυτοθυσία των μελών και στελεχών του ΚΚΕ. Όλη η διαδρομή του Κόμματος είναι συνυφασμένη με τους μεγάλους αλλά και μικρούς, καθημερινούς, σκληρούς -πολλές φορές αιματηρούς- αγώνες του λαού μας. Εμείς οι νέοι κομμουνιστές έχουμε κάθε λόγο να μελετάμε αυτή την ιστορική διαδρομή, να μαθαίνουμε από

αυτή. Να βγάζουμε συμπεράσματα από τις μεγάλες στιγμές της ταξικής πάλης στη χώρα μας, να προετοιμαζόμαστε για τις μεγάλες στιγμές που έχουμε μπροστά μας, να γινόμαστε πιο ικανοί στην καθημερινή δράση. Σε αυτό το καθήκον, το Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ αποτελεί πολύτιμο εφόδιο. Για την αξία και την αξιοποίηση του Αρχείου της ΚΕ του ΚΚΕ, ο “Οδηγητής” συζήτησε με το Σταύρο Ξενικουδάκη, μέλος της Επιτροπής Αρχείου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ.

“Οδηγητής”: Το Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ είναι αντικειμενικά δεμένο με την ίδια την 100χρονη περίπου ιστορία του Κόμματος αλλά και την ιστορία του εργατικού λαϊκού κινήματος στη χώρα μας. Τι περιλαμβάνει; Σταύρος Ξενικουδάκης: Το Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ περιλαμβάνει αποφάσεις κομματικών οργάνων και σωμάτων, πρωτότυπα έγγραφα, χειρόγραφα, δακτυλογραφημένα ή έντυπα, γραμμένα από μέλη και στελέχη του ΚΚΕ και από άλλους αγωνιστές που στάθηκαν στο πλευρό του, στο ΕΑΜικό κίνημα και σε άλλες περιόδους. Περιλαμβάνει ακόμα βιβλία, το “Ριζοσπάστη και εκατοντάδες άλλους τίτλους εφημερίδων, την ΚΟΜΕΠ, περιοδικά, επιστολές, κάρτες, σχέδια και χάρτες, απομαγνητοφωνήσεις από τα δελτία ειδήσεων των ραδιοσταθμών “Ελεύθερη Ελλάδα” και “Φωνή της Αλήθειας”, δεκάδες χιλιάδες φωτογραφίες, ταινίες και ηχητικές καταγραφές, προσωπικά αντικείμενα αγωνιστών, έργα τέχνης. Ακόμα αλληλογραφία του ΚΚΕ με άλλα κομμουνιστικά κόμματα, υλικά από το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, τους αγώνες της αγροτιάς, της νεολαίας, του γυναικείου κινήματος, έργα ανθρώπων του πολιτισμού. Μαζί μ’ αυτά υπάρχουν και υλικά των αντιπάλων του ΚΚΕ και του λαϊκού κινήματος, που έπεσαν στα χέρια των μαχητών του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ, αντικομμουνιστικά έντυπα και έγγραφα διωκτικών αρχών του αστικού κράτους. Σημαντικό και διευρυνόμενο τμήμα του Αρχείου αποτελούν οι ατομικές συλλογές και αρχεία που προσφέρονται σε αυτό. Συγκλονιστικά είναι τα μικρά χαρτάκια που οι μελλοθάνατοι έριχναν από τα καμιόνια, καθώς οδηγούνταν για εκτέλεση, τα γεμάτα πόνο, αλλά και απόφαση σημειώματα των διωκόμενων μελών και στελεχών του ΚΚΕ προς

Στην ιστοσελίδα του Αρχείου της ΚΕ του ΚΚΕ (arxeio.kke.gr) παρουσιάζεται μέρος του πλούσιου υλικού του Αρχείου από τις στιγμές της ιστορίας του λαού στα χρόνια 1940-49, από την περίοδο της δράσης του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, από το Δεκέμβρη του '44, την τρίχρονη εποποιία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στα χρόνια 1946-1949, καθώς και από άλλες ιστορικές περιόδους. Το Αρχείο εμπλουτίζεται με νέα ντοκουμέντα που προσφέρονται στο Κόμμα από αγωνιστές ή τους απογόνους τους.

τους οικείους τους, των μανάδων προς τα παιδιά τους, των νέων, που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο, προς τα αδέρφια τους. Τα υλικά του Αρχείου καλύπτουν όλη την ιστορική διαδρομή του ΚΚΕ από την ίδρυσή του ως σήμερα, ενώ περιλαμβάνουν και τα διασωθέντα αρχεία του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ. Σημαντικό μέρος των υλικών εκτίθεται και είναι άμεσα διαθέσιμο σε επισκέπτες και ερευνητές, στο Επιμορφωτικό Κέντρο Χαρίλαος Φλωράκης. Το Αρχείο του ΚΚΕ είναι ζωντανό αρχείο, συνεχίζει να εμπλουτίζεται με τα υλικά

από τους νεότερους αγώνες του Κόμματος και του λαϊκού κινήματος, για να συνεχίσει να αποτελεί ιστορικά τεκμηριωμένη αντανάκλαση της διαδρομής του πιο ζωντανού τμήματος της ελληνικής κοινωνίας, της εργατικής τάξης και της πρωτοπορίας της, του ΚΚΕ. “Ο”: Σε αυτή τη μακρά ιστορία το Αρχείο συνάντησε πολλές δυσκολίες, από τους διωγμούς του αστικού κράτους, την καταστολή απέναντι στους κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές μέχρι και τις ίδιες τις

καιρικές συνθήκες (το 1994). Τι ήταν αυτό που εξασφάλισε τη διάσωσή του, την συντήρησή του μέχρι σήμερα αλλά και τον εμπλουτισμό του; Σ.Ξ.: Από την ίδρυση του ΚΚΕ, τμήματα του Αρχείου του λεηλατήθηκαν επανειλημμένα από τις δυνάμεις δίωξης και καταστολής του αστικού κράτους, με χαρακτηριστικότερη την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας, αλλά και από τους κατά καιρούς οπορτουνιστές που εμφανίστηκαν στους κόλπους του, με ακραίο


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

τεύθυνση μπορεί να συμβάλει η μελέτη και η αξιοποίηση του Αρχείου;

Τετράδιο μουσικής του Απόστολου Κουτσούμπα απο την εξορία στα Γιούρα

παράδειγμα τη ληστρική αφαίρεση από την αναθεωρητική ομάδα, που οδήγησε στη διάσπαση του Κόμματος το 1968, μεγάλης ποσότητας υλικών του Αρχείου, ενόσω αυτό βρισκόταν στη Ρουμανία. Τα καιρικά φαινόμενα, σε συνδυασμό με τη θανατηφόρα καθυστέρηση των αστικών κυβερνήσεων στην πραγματοποίηση αντιπλημμυρικών έργων, οδήγησαν το 1994 σε νέα καταστροφή, όταν πλημμύρισε ο χώρος φύλαξης του Αρχείου στην έδρα της ΚΕ στον Περισσό. Όμως η καταστροφή περιορίστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη συμμετοχή στην προσπάθεια διάσωσης χιλιάδων μελών, οπαδών και φίλων του ΚΚΕ και άλλων ανθρώπων που ένιωσαν την ανάγκη διαφύλαξης της ιστορικής μνήμης που αποτυπώνεται στο Αρχείο του. Το ΚΚΕ έχει βαθιές ρίζες μέσα στο λαό, είναι σάρκα από τη σάρκα του, εκφράζει και αγωνίζεται για τα λαϊκά συμφέροντα, την κατάργηση του καπιταλισμού, την οικοδόμηση του εργατικού κράτους, της νέας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση, που θα απελευθερώσει τις παραγωγικές δυνάμεις. Αυτή η σχέση αποτυπώθηκε και συνεχίζει να αποτυπώνεται στην επί δεκαετίες ανιδιοτελή συμβολή ειδικών και μη στη διάσωση και συντήρηση του Αρχείου του, στην προσφορά από μέλη του Κόμματος και άλλους αγωνιστές, τους συγγενείς και τους απογόνους τους προσωπικών αρχείων, που συμπληρώνουν και εμπλουτίζουν το ήδη διαθέσιμο υλικό. Η πρόσφατη έναρξη λειτουργίας της ιστοσελίδας arxeio.kke.gr διευκολύνει την προσφορά ιδιωτικών συλλογών, ώστε να διασφαλιστούν από τις φθορές του χρόνου και να αξιοποιηθούν για την ανάδειξη και μεμονωμένων ιστοριών αγώνα και προσφοράς, μέσα στο τεράστιο ψηφιδωτό συλλογικών αγώνων και προσφοράς που συνθέτει η ιστορική διαδρομή του ΚΚΕ. “Ο”: Η αξιοποίηση του Αρχείου στις εκδηλώσεις του Κόμματος και της ΚΝΕ παίζει αναντικατάστατο ρόλο, έχει μεγάλη αξία για τους νέους και τις νέες και όχι μόνο ιστορική. Με ποιον τρόπο και σε ποια κα-

Σ.Ξ.: Η γνώση της ιστορίας του Κόμματος είναι απαραίτητη, το λιγότερο για να μπορεί να σχηματίσει κανείς αντίληψη για γεγονότα, πρόσωπα και καταστάσεις, που είτε αναφέρονται σε αποφάσεις και επεξεργασίες του Κόμματος, είτε γίνεται προσπάθεια από τους πολιτικούς και ιδεολογικούς εκπροσώπους του αντιπάλου να χρησιμοποιηθούν για επιθέσεις ενάντια στο Κόμμα. Ούτε ο αντίπαλος, ούτε το ΚΚΕ μελετά την ιστορία της ταξικής πάλης απλώς για να ξεκαθαρίσει πτυχές των γεγονότων και για να βγάλει συμπεράσματα μόνο για το παρελθόν. Τα συμπεράσματα αυτά, ή η λήθη και κατά συνέπεια η έλλειψη συμπερασμάτων, επηρεάζουν τις στοχεύσεις, τις στρατηγικές και τις επιλογές του σήμερα και εκεί βρίσκεται η ουσία και για τις δυο πλευρές της ταξικής σύγκρουσης. Για αυτό είναι τόσο σημαντική η δουλειά που έγινε και συνεχίζει να γίνεται για τα Δοκίμια Ιστορίας του ΚΚΕ, στα οποία συνέβαλε το Αρχείο του ΚΚΕ με ντοκουμέντα. Για αυτό είναι τόσο σημαντική η ανάδειξη της τρίχρονης εποποιΐας του ΔΣΕ, της κορυφαίας μέχρι σήμερα στιγμής της ταξικής πάλης στην Ελλάδα. Τα ιστορικά συμπεράσματα για το σήμερα και το αύριο ενσωματώθηκαν στη στρατηγική του ΚΚΕ, όπως αποτυπώθηκε στο Πρόγραμμά του, που ψήφισε το 19ο Συνέδριο. Και γι’ αυτό ακριβώς λύσσαξαν και συνεχίζουν να λυσσομανούν οι αστοί κονδυλοφόροι. Άρα λοιπόν, για όλους και ιδιαίτερα για τους νέους και τις νέες, που θα πρέπει να συνεχίσουν με σταθερή πορεία τον αγώνα, όταν δεν θα υπάρχουν πια οι παλιότεροι, έχει σημασία να έχουν σαφή εικόνα για όλη τη διαδρομή του Κόμματος, για εκείνα που έκανε σωστά και εκείνα που έκανε λάθος, εξετάζοντάς τα πάντα στο ιστορικό πλαίσιο στο οποίο συνέβη-

σαν και με δεδομένο ότι το ΚΚΕ δεν εγκατέλειψε ποτέ το στόχο της σοσιαλιστικής επανάστασης και της οικοδόμησης του σοσιαλισμού. Η μελέτη της ιστορίας του ΚΚΕ, της ιστορίας του λαϊκού κινήματος και της ταξικής πάλης στην Ελλάδα, η αξιοποίηση του αρχειακού υλικού είναι απαραίτητη για το ιδεολογικό-πολιτικό και οργανωτικό ατσάλωμα του ΚΚΕ και της νεολαίας του, της ΚΝΕ. Ειδικότερα για τις νέες και τους νέους, είναι απαραίτητη και για να παρεμβαίνουν σωστά και εμπεριστατωμένα στους χώρους εκπαίδευσης όπου σπουδάζουν. Εκεί όπου στην καλύτερη περίπτωση “θάβεται” η διαχρονική προσφορά του Κόμματος στο λαό ή διαστρεβλώνεται και παραχαράσσεται μέσα στην πλημμυρίδα αντιεπιστημονικών, ανιστόρητων ερμηνειών και την προπαγάνδιση της ταξικής συνεργασίας ή του ανοιχτού αντικομμουνισμού. “Ο”: Ποια είναι η δουλειά που γίνεται σχετικά με το Αρχείο του Κόμματος μπροστά στα 100χρονα; Ποια είναι η σημασία της προσφοράς κόσμου, παλιών αγωνιστών ή απογόνων σε αυτό; Σ.Ξ.: Το Αρχείο του Κόμματος αποτελεί κεντρική πηγή άντλησης πληροφοριών και υλικών για την τεκμηρίωση και την πραγματοποίηση όλων των εκδηλώσεων, που έχουν γίνει ή θα γίνουν στο πλαίσιο των 100χρονων των ΚΚΕ, των 70χρονων του ΔΣΕ και για κάθε άλλη εκδήλωση ιστορικής μνήμης και διδαχής που διοργανώνει η ΚΕ ή οι κομματικές οργανώσεις του ΚΚΕ και το ΚΣ της ΚΝΕ. Οι σύντροφοι που είναι χρεωμένοι στη δουλειά του Αρχείου, μαζί με τους συντρόφους που ορίζουν τα τμήματα της ΚΕ, οι ΚΟ και το ΚΣ, αναζητούν τα υλικά που μπορούν να τεκμηριώσουν και να αποδώσουν με τον καλύτερο τρόπο την ουσία, αλλά και επιμέρους πλευρές της θεματολογίας των εκδηλώσεων. Τα υλικά αυτά

29

αξιοποιούνται για τη σύνθεση των ταμπλό και άλλων υλικών που κοσμούν τις εκδηλώσεις, για τη δημιουργία μικρών ντοκιμαντέρ που προβάλλονται σ’ αυτές, την επανέκδοση υλικών που άφησαν εποχή, όπως βιβλία και μελέτες για την εκπαίδευση, την υγεία, την παραγωγική ανάπτυξη σε μια Ελλάδα της λαϊκής εξουσίας. Καθώς ανακαλύπτουμε και γνωρίζουμε καλύτερα το τεράστιο περιεχόμενο του Αρχείου του ΚΚΕ, νέα, αδημοσίευτα μέχρι σήμερα υλικά, φέρνουν στην επιφάνεια ιστορικές μνήμες, τεκμηριώνουν ιστορικά συμπεράσματα. Σ’ αυτή τη διαδικασία, ανεκτίμητης σημασίας είναι η προσφορά νέων αρχειακών υλικών από αγωνιστές και τους απογόνους τους. Ορισμένες προσφορές μπορεί να έχουν μεγάλο αποτύπωμα, τόσο από ιστορικής ή καλλιτεχνικής πλευράς, όσο και από πλευράς μεγέθους, όπως είναι η προσφορά από τους οικείους του, χιλιάδων φωτογραφιών από τη ζωή και δράση του ΔΣΕ που τράβηξε ο Απόστολος Μουσούρης ή η προσφορά στο ΚΚΕ όλου του καλλιτεχνικού έργου του, από τον κομμουνιστή ζωγράφο Γιώργη Βαρλάμο. Όμως και το πιο μικρό κομμάτι χαρτί, μια προκήρυξη, ένα έγγραφο μεταγωγής σε φυλακές, ένα ιδιόχειρο σημείωμα αγωνιστή, ένα σπάνιο βιβλίο ή εφημερίδα, είναι χρήσιμο και απαραίτητο για τον εμπλουτισμό του Αρχείου του ΚΚΕ. Ίσως συμπληρώσει την εικόνα για κάποια ιστορική στιγμή, ίσως ακόμα να ‘χει πολύ μεγαλύτερη ιστορική αξία απ’ ό,τι εκτιμά ο κάτοχός του. Είτε γίνει ορατό το αποτύπωμά του σε κάποια από τις εκδηλώσεις και τις ιστορικές εκδόσεις, είτε όχι, μέσα και απ’ αυτό το σπάραγμα της ιστορίας θα οικοδομηθεί μια πιο πλήρης εικόνα για τα γεγονότα, τις αιτίες και τις συνέπειές τους, τους ανθρώπους που συμμετείχαν σ’ αυτά.

Φωτογραφία μετά τη σύλληψη του Ναπολέων Σουκατζίδη και την οδήγησή του στο τμήμα μεταγωγών Ρεθύμνου το 1936.

Συνέντευξη: Στέλλα Δήμου


30

Το παιδομάζωμα της Φρειδερίκης και η διάσωση παιδιών από τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας

Μ

ία σχετικά άγνωστη, ειδικά στους νεότερους, ιστορία από τα χρόνια του εμφύλιου πολέμου στην Ελλάδα, η οποία όμως γίνεται συχνά αντικείμενο διαστρέβλωσης, έχει να κάνει με την τύχη των παιδιών των εμπόλεμων περιοχών και κυρίως των περιοχών εκείνων που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του ΔΣΕ. Πολλά από αυτά τα παιδιά, κυρίως παιδιά ανταρτών του ΔΣΕ ή υποστηρικτών του ΚΚΕ, αρπάχθηκαν κυριολεκτικά από την αστική κυβέρνηση και κλείστηκαν στις περίφημες “παιδουπόλεις της Φρειδερίκης”, της Βασίλισσας δηλαδή, που είχε και την γενική ευθύνη της υλοποίησης του κατάπτυστου σχεδίου. Από την άλλη, χιλιάδες παιδιά φυγαδέφθηκαν με απόφαση της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης και με τη συγκατάθεση των γονιών τους στις σοσιαλιστικές χώρες της ανατολικής Ευρώπης για να γλιτώσουν από τους κινδύνους του πολέμου. Εκεί έζησαν για χρόνια, μέχρι που η ελληνική κυβέρνηση επέτρεψε την επιστροφή τους, και απόλαυσαν τη φιλοξενία, τη μόρφωση και όλα τα δικαιώματα που εξασφάλισαν οι νέες εξουσίες. Ξυπόλυτα παιδιά, αρπαγμένα από τα χωριά της Κόνιτσας, οδηγούνται από "φιλάνθρωπες" κυρίες της αστικής τάξης και αστυνομικούς στο γκέτο "Αγ. Σπυρίδωνας" στην Κέρκυρα.

Η ίδρυση των παιδουπόλεων Στις 10 Ιούλη 1947 ιδρύθηκε η Βασιλική Πρόνοια Επαρχιών Βορείου Ελλάδος. Η ημερομηνία έχει σημασία, καθώς αποδεικνύει ότι το παιδομάζωμα της Φρειδερίκης άρχισε ένα χρόνο πριν γίνει η πρόταση από τα Λαϊκά Επαρχιακά Συμβούλια, που λειτουργούσαν στις περιοχές που ήλεγχε ο ΔΣΕ, για τη μεταφορά παιδιών στις Λαϊκές Δημοκρατίες. Έτσι ακυρώνεται η προπαγάνδα της αστικής κυβέρνησης και του παλατιού ότι άρπαζαν τα παιδιά “πριν τα αρπάξουν οι κομμουνιστές”. Τον Ιούλη του 1947 εγκαινιάστηκε στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης η πρώτη “παιδούπολη”, στην οποία κλείστηκαν 500 παιδιά. Τον Ιανουάριο του 1948 σε όλη τη χώρα λειτουργούν 52 “παιδουπόλεις”, στις οποίες έχουν “μαντρώσει” 18.000 παιδιά, στα οποία εφαρμόζεται το σύστημα της “πειθαρχημένης διαβίωσης”. Αργότερα ο αριθμός αυτός φτάνει τις 28.000. Μετά την ήττα του ΔΣΕ επιτράπηκε η επιστροφή 15.000 παιδιών για να αποτελέσουν, όπως είπαν, “τον πυρήνα του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού”. Το ερώτημα είναι: τι έγιναν τα υπόλοιπα παιδιά; Το παιδομάζωμα της Φρειδερίκης αποτελεί μέρος ενός γενικότερου σχεδίου της κυβέρνησης και των συμμάχων της. Με την αναγκαστική μετακίνηση περίπου 800.000 κατοίκων χωριών, που η αστική προπαγάνδα ονόμασε “ανταρτόπληκτους”, το σχέδιο αποσκοπούσε στην αποκοπή του ΔΣΕ απ’ τους κατοίκους που βοηθούσαν με τρόφιμα, στη στέρηση της δυνατότητας στρατολόγησης νέων μαχητών, ιδιαίτερα των μεγαλύτερων παιδιών των μαχητών του ΔΣΕ.Πρωταρχικός σκοπός του πραγματικού παιδομαζώματος ήταν η μετατροπή των παιδιών σε αντικομμουνιστές γενίτσαρους, η μεταστροφή τους ενάντια στους γονείς τους.

Οι συνθήκες ζωής στις “παιδουπόλεις” Η φρούρηση των παιδουπόλεων και ειδικότερα αυτών που λειτουργούσαν στις επαρχιακές πόλεις είχε ανατεθεί σε χωροφύλακες που τους είχαν μετονομάσει σε “παιδονόμους”. Η συμπεριφορά τους στα παιδιά ήταν απάνθρωπη. Τα παιδιά δεν είχαν επαφή με τους δικούς τους και γενικότερα ήταν απομονωμένα από τον έξω κόσμο. Τα εμφάνιζαν μόνο στις παρελάσεις και σε θρησκευτικές λιτανείες, με ομοιόμορφη αμφίεση και σε στρατιωτικούς σχηματισμούς. Έτσι, στη διάρκεια απεργίας πείνας για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στη Φυλακή Ανηλίκων Κηφισιάς τα παιδιά έπιασαν στον αυλόγυρο μια μεγάλη ακρίδα, έδεσαν επάνω της ένα σημείωμα και την πέταξαν έξω από τον μαντρότοιχο. Τότε έφτασε στη φυλακή για πρώτη φορά δικη-

γόρος και μετά από ένα εξάμηνο το γκέτο αυτό έκλεισε. Το ημερήσιο πρόγραμμα θύμιζε στρατό, με εγερτήριο, προσκλητήριο, έπαρση σημαίας, σιωπητήριο κ.λπ. Όλες οι υπηρεσίες για τη λειτουργία των παιδουπόλεων είχαν ανατεθεί στα παιδιά, τα οποία ήταν υποχρεωμένα να καθαρίζουν, να μεταφέρουν τρόφιμα, να πλένουν τα καζάνια, τα αποχωρητήρια κ.λπ. Η επιδίωξη να αποξενώσουν τα παιδιά από τους γονείς τους, να τα κάνουν να τους θεωρούν προδότες της πατρίδας, συνοδευόταν από την προσπάθεια αντικατάστασης της πατρικής και μητρικής αγάπης με την υποκριτική “αγάπη” της “μητέρας Βασίλισσας”, της “πρώτης μάνας”, δηλαδή της Φρειδερίκης. Ο Γιώργος Χατζάτογλου, που ήταν ένα απ’ τα παιδιά του παιδομαζώματος της Φρειδερίκης περιγράφει: «Θυμάμαι ότι σε όλους τους τοίχους ήταν ζωγραφισμένη μια μορφή ενός

αγριανθρώπου γενειοφόρου με μια χατζάρα στο στόμα, που έσταζε αίμα, να αρπάζει απ’ την αγκαλιά της μάνας το παιδί της. Επίσης στους τοίχους υπήρχαν συνθήματα για το έθνος και τη βασίλισσα Φρειδερίκη. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα γίνονταν η διαπαιδαγώγηση και η νουθέτηση για τη “μάνα μας” τη Βασίλισσα. Νύχτα-μέρα αυτά διαρκώς μας έλεγαν». Τα παιδιά δεν είχαν κοινωνική, ούτε εξωσχολική δραστηριότητα, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι σε καμία “παιδούπολη” δεν υπήρχε βιβλιοθήκη. Η απασχόληση των κοριτσιών ήταν το πλέξιμο, το σιδέρωμα κ.λπ. ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν αργότερα στο ρόλο της “γυναίκας νοικοκυράς”. Τα κέρδη του ιδρύματος Βασιλική Πρόνοια Βορείου Ελλάδος από την εκμετάλλευση της υποχρεωτικής απλήρωτης εργασίας των κοριτσιών των παιδουπόλεων ανέρχονταν σε πολλά εκατομμύρια δραχμές. Κανένα κορίτσι δεν τελείωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η αγωγή των αγοριών στηρίχθηκε στο αυστηρό “σύστημα πειθαρχίας”, ενώ σε πολλές παιδουπόλεις που ήταν κλεισμένα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας εφαρμόστηκαν απαράδεκτες μέθοδοι σωφρονισμού (ξυλοδαρμοί, βιασμοί, στέρηση τροφής κ.λπ.).

10.000 δολάρια “το κεφάλι”

Ένα φλιτζάνι ζεστό γάλα στα προσφυγόπουλα που φτάνουν στο σιδηροδρομικό σταθμό των Σκοπίων.

Η επιστροφή των παιδιών στα χωριά τους και η απόδοση στους φυσικούς τους γονείς ήταν από δύσκολη έως αδύνατη. Απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η υποβολή βεβαίωσης της Αστυνομικής ή Στρατιωτικής αρχής του χωριού ότι ο γονέας που ζητούσε το παιδί “εμφορείται από ελληνοχριστιανικά ιδεώδη”. Έτσι τα παιδιά παρέμεναν στις παιδουπόλεις


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

Οι δρόμοι όλων των πόλεων, οι τοίχοι των σχολείων και των δημοσίων υπηρεσιών γέμισαν με τέτοιες αφίσες για να δικαιολογηθεί το παιδομάζωμα της Φρειδερίκης.

ή γίνονταν αντικείμενο αγοραπωλησίας. Βασικό ρόλο έπαιζαν Αμερικάνοι αξιωματούχοι, οι οποίοι είχαν έρθει στην Ελλάδα για να προσφέρουν “ανθρωπιστική βοήθεια”. Αυτοί οργάνωναν μαζί με παράγοντες της ελληνικής κυβέρνησης τη διοχέτευση των παιδιών στα σκλαβοπάζαρα της Αμερικής, της Ν. Ζηλανδίας, του Καναδά και αλλού. Το αντίτιμο έφτανε και τις 10.000 δολάρια ανάλογα με τη ζήτηση και την εμφάνιση του παιδιού. Προκειμένου να υπάρχει νομιμοφάνεια έδιναν στους φυσικούς γονείς ψεύτικα πιστοποιητικά θανάτου του παιδιού και στους αγοραστές έδιναν ψεύτικα πιστοποιητικά θανάτου των φυσικών γονέων.

Η φυγάδευση παιδιών στις σοσιαλιστικές χώρες Στη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου οι κάτοικοι των περιοχών που διεξάγονταν στρατιωτικές επιχειρήσεις, αντιμετώπιζαν πολλούς κινδύνους. Εκτός από τα πυρά, υπήρχαν οι αρρώστιες, η πείνα και οι επιθέσεις των παραστρατιωτικών αστικών συμμοριών που λεηλατούσαν ολόκληρα χωριά. Για τα παιδιά, όπως είδαμε, καραδοκούσε ο επι-

πλέον κίνδυνος να πιαστούν και να κλειστούν στα γκέτο της Φρειδερίκης. Για να προστατευτούν τα παιδιά αυτών των περιοχών, η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση απευθύνθηκε στις κυβερνήσεις των Λαϊκών Δημοκρατιών της ανατολικής Ευρώπης και εκείνες, όπως ανακοινώθηκε στις 7 Μάρτη 1948, ανέλαβαν να περιθάλψουν τα Ελληνόπουλα για όσο διάστημα χρειαζόταν. Έτσι, από τις περιοχές της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης συγκεντρώθηκαν με την ελεύθερη συγκατάθεση των γονέων ή των συγγενών τους περίπου 25.000 παιδιά. Ένας μικρός αριθμός από αυτά τα παιδιά ήταν από τις ελεγχόμενες από τον κυβερνητικό στρατό περιοχές, οι γονείς των οποίων, με κίνδυνο της ζωής τους, τα έφεραν στις περιοχές που ήλεγχε ο ΔΣΕ για να μεταφερθούν. Για τη συνοδεία των παιδιών οι ίδιοι οι γονείς εξέλεγαν μια γυναίκα για κάθε ομάδα 20-25 παιδιών. Με τη μεταφορά των παιδιών ξεκινούσε μια μεγάλη μάχη για τη διάσωση, αλλά και τη μόρφωση και διαπαιδαγώγηση των παιδιών.

Η υποδοχή των παιδιών Τα προσφυγόπουλα εγκαταστάθηκαν στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, την Τσεχοσλοβακία, την Πολωνία, τη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία και αργότερα στην Τασκένδη της ΕΣΣΔ. Η φροντίδα προς το παιδί, που αποτελούσε συστατικό στοιχείο της σοσιαλιστικής κοινωνίας, εκδηλώθηκε και προς τα Ελληνόπουλα. Όλα τα οικονομικά βάρη της διατροφής, το ρουχισμού, της θεραπείας από διάφορες αρρώστιες, καθώς και της μόρφωσης των παιδιών τα ανέλαβαν οι χώρες αυτές δείχνοντας με αυτό τον τρόπο τη διεθνιστική τους αλληλεγγύη προς τον ελληνικό λαό. Μόλις οι αποστολές περνούσαν τα σύνορα, τα παραλάμβαναν για να τα φροντίσουν ειδικά συνεργεία από μέλη νεολαιίστικων οργανώσεων, παιδίατροι, παιδοκόμοι, νηπιαγωγοί και νοσοκόμες του Ερυθρού Σταυρού. Από τα παιδιά που στάλθηκαν στις σοσιαλιστικές χώρες, το 60% ήταν αγράμματα, το 17% είχε τελειώσει μόνο την Α΄ Δημοτικού και το 14% μόνο τη Β΄ Δημοτικού. Έχοντας ζήσει τα πρώτα χρόνια της ζωής τους στα χωριά της βορείου Ελλάδας στα χρόνια της κατοχής και του Εμφυλίου, σχεδόν όλα έβλεπαν για πρώτη φορά τρένο, λεωφορείο, γιατρό και παιδα-

Σε παλάτια που άνηκαν πρώτα σε βασιλιάδες και φεουδάρχες φιλοξενήθηκαν τα προσφυγόπουλα από την Ελλάδα. Εδώ ο πύργος του Nove Hrady στη σημερινή Τσεχία, που φιλοξένησε 300 παιδιά.

31

Προσφυγόπουλα φωτογραφίζονται με τους δασκάλους τους έξω από το κτίριο της κατασκήνωσης στην κωμόπολη Στετσίνικ της Πολωνίας.

γωγό. Πρώτη φορά θα μάθαιναν να κοιμούνται σε δικό τους κρεβάτι με καθαρά σεντόνια, να κάνουν το πρωινό τους μπάνιο με σαπούνι, να τους κόβει τα μαλλιά ο κουρέας κ.λπ.

Ο άθλος της εκπαίδευσης των προσφυγόπουλων Καθοριστικό ρόλο για την υποδοχή, την οργάνωση της ζωής και τη μόρφωση των παιδιών είχε η Επιτροπή Βοήθειας για το Παιδί (ΕΒΟΠ) που συστάθηκε το Μάη του 1948 με πρωτοβουλία του ΚΚΕ. Πρόεδρος της ΕΒΟΠ ήταν ο Πέτρος Κόκκαλης, στέλεχος του ΚΚΕ, Υπουργός Υγείας της ΠΔΚ και καθηγητής χειρουργικής. Οι παιδικοί σταθμοί, όπου τα παιδιά έμαθαν τα πρώτα τους γράμματα, ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσαν να προσφέρουν τα σοσιαλιστικά κράτη. Ακόμη και μέγαρα ανακτόρων των πρώην βασιλιάδων χρησιμοποιήθηκαν για τη φιλοξενία τους. Στους παιδικούς σταθμούς, τα νηπιαγωγία και τα σχολεία που φοίτησαν τα Ελληνόπουλα υπήρχαν βιβλιοθήκες, εργαστήρια, μουσικά όργανα, είδη ζωγραφικής, αίθουσες προβολής ταινιών, αθλητικοί χώροι κ.λπ. Κάθε σύγκριση ακόμα και με το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα, πόσο μάλλον με εκείνης της εποχής, είναι περιττή. Αξίζει να αναφερθεί και ένα παράδειγμα: από το χωριό Βρυσικά στο Σουφλί, όλα τα παιδιά που πήγαν στις σοσιαλιστικές χώρες έμαθαν από μια-δυο τέχνες, ενώ 24 από αυτά γύρισαν με πτυχία ανωτέρων και ανωτάτων σχολών. Από τα 40 παιδιά που άρπαξε η Φρειδερίκη από το ίδιο χωριό, μόνο ένα κορίτσι έμαθε την τέχνη της νοσοκόμας... Υπήρχαν, όμως, και προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπιστούν. Το ένα ήταν να βρεθούν οι εκπαιδευτικοί που θα δίδασκαν στα παιδιά την ελληνική γλώσσα, ιστορία, γεωγραφία κ.λπ. Το δεύτερο ήταν ο εφοδιασμός των μαθητών με βιβλία στα ελληνικά, πρόβλημα δύσκολο να επιλυθεί σε χώρες κατεστραμένες από τον πόλεμο, που φυσικά δεν διέθεταν τυπογραφεία με ελληνικές σειρές τυπογραφικών στοιχείων. Παρ’ όλα αυτά, τα προβλήματα ξεπεράστηκαν. Πολύτιμο εργαλείο για την κατάρτιση δασκάλων ήταν το βιβλίο “Παιδαγωγικά Μαθήματα για ένα Δίμηνο Φροντιστήριο” που επεξεργάστηκε η ΕΒΟΠ.

Το εγχειρίδιο αυτό εκδόθηκε για τις ανάγκες του φροντιστηρίου για τους Έλληνες Δασκάλους των Πολιτικών Προσφύγων. Από το 1949 μέχρι το 1982 εκδόθηκαν με έξοδα των σοσιαλιστικών χωρών περισσότεροι από 150 τίτλοι σχολικών και εξωσχολικών βιβλίων και άλλων διδακτικών βοηθημάτων, με συνολικό τιράζ 1.000.000 αντίτυπα. Αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών, αλλά και του σοσιαλιστικού χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος στις χώρες αυτές ήταν ότι όλα τα παιδιά τελείωσαν το δημοτικό σχολείο και στη συνέχεια άλλα συνέχισαν τη βασική εκπαίδευση (Γυμνάσιο-Λύκειο) και άλλα πήγαν σε επαγγελματικές σχολές, ενώ στη συνέχεια σπούδασαν σε μέσες, ανώτερες και ανώτατες σχολές. Οι απόφοιτοι των μέσων και ανώτερων τεχνικών σχολών ήταν 6.440 ή το 23% του αρχικού αριθμού των παιδιών, ενώ οι απόφοιτοι πανεπιστημιακών σχολών ήταν 4.940 ή το 17,6%. Αναδείχθηκαν σε καθηγητές ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων 253, ενώ πάνω από 500 ήταν αυτοί που απέκτησαν τον τίτλο του Διδάκτορα. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι έζησαν και εργάστηκαν στις σοσιαλιστικές χώρες για δεκαΤΗΝ ΤΟΥ ετίες, αδελφωμένοι με τουςΑΠΟ ντόπιους καιΙ∆ΡΥΣΗ απολαμβάνοντας όλα τα δικαιώματα που εξασφά∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ λιζε και σε αυτούς ο σοσιαλισμός. Δεν ξέχασαν ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΛΛΑ∆ΑΣ όμως την πατρίδα τους και επέστρεψαν όταν τους επιτράπηκε, τη δεκαετία του ’80 για να συνεχίσουν τη ζωή τους εδώ, να προσφέρουν από διάφορα πόστα με βάση τις γνώσεις που απέκτησαν και να παλέψουν μαζί με τον ελληνικό λαό για ένα καλύτερο αύριο.

70 ΧΡΟΝΙΑ

*

Το στοιχεία του κειμένου και οι φωτογραφίες έχουν αντληθεί από το βιβλίο του Δημήτρη Σέρβου “Το παιδομάζωμα και ποιοι φοβούνται την αλήθεια” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις “Σύγχρονη Εποχή”.


32

36 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΒΑΣΙΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η μνήμη της παραμένει ζωντανή στους αγώνες του σήμερα

Π

ριν από 36 χρόνια, στις 28 Ιούλη του 1980 η Κνίτισσα φοιτήτρια της Πάντειο Σωτηρία Βασιλακοπούλου έπεσε νεκρή, χτυπημένη στην άσφαλτο, μπροστά από την πύλη του εργοστασίου της “ΕΤΜΑ”. «Παλέψτε μέσα από τα σωματεία για πραγματικές αυξήσεις - ΚΚΕ» έγραφαν οι προκηρύξεις που μοίραζε στους εργάτες, λίγο πριν το δολοφονικό χέρι της Αστυνομίας και της εργοδοσίας της στερήσουν τη ζωή. Από τότε και κάθε χρόνο, η πύλη της “ΕΤΜΑ” αποτελεί το χώρο στον οποίο εργάτες και φοιτητές τιμούν τη θυσία της Σωτηρίας, αναδεικνύοντας τον πραγματικό ένοχο και γι’αυτό αλλά και για πολλά άλλα εγκλήματα, δηλαδή την εργοδοσία, το κεφάλαιο και την εξουσία του. Το παράδειγμα της Σωτηρίας παραμένει επίκαιρο, η θυσία της αποτελεί πηγή δύναμης για εμάς τους νέους στους αγώνες που έχουμε μπροστά μας.

προς την Ιερά Οδό, χτυπάει την 21χρονη τριτοετή φοιτήτρια της Παντείου, Σωτηρία Βασιλακοπούλου, μέλος της ΚΝΕ. Ο οδηγός, παρά τις φωνές της ίδιας και των συντρόφων της, δε φρενάρει. Οι πίσω τροχοί περνούν πάνω από την Σ. Βασιλακοπούλου και την πολτοποιούν. Ο οδηγός ούτε τότε σταματάει. Εργάτες της ΕΤΜΑ καταγγέλλουν ότι είχε εντολή από την Αστυνομία και τη Διεύθυνση του εργοστασίου. Παρακάτω παραθέτουμε αποσπάσματα από τον “Οδηγητή” που κυκλοφόρησε ένα χρόνο μετά τη δολοφονία της συντρόφισσας, τον Ιούλη του ‘81: “Πέρασε κιόλας ένας χρόνος.... Αλλά οι μέρες εκείνες δεν ξεχνιούνται. Η Σωτηρία Βασιλακοπούλου

Το χρονικό του εγκλήματος Δευτέρα 28 Ιούλη 1980:

Σ

τις 13:15 το μεσημέρι, συνεργεία της Αχτίδας των ΑΕΙ της ΚΟΑ του ΚΚΕ πηγαίνουν στους εργαζόμενους της ΕΤΜΑ για να μοιράσουν προκηρύξεις του ΚΚΕ, ενάντια στην ανεργία, στις απολύσεις και την ακρίβεια. Στον περίβολο της ΕΤΜΑ υπάρχουν δύο περιπολικά. Στις 14:00 αρχίζουν να βγαίνουν μεμονωμένοι εργάτες και να παίρνουν τις προκηρύξεις, παρά τις απειλές των αστυνομικών σε μέλη των συνεργείων. Οι υπόλοιποι εργάτες της βάρδιας μεταφέρονται με πούλμαν, από άλλη πύλη, προκειμένου να μη φτάσουν στα χέρια τους οι προκηρύξεις. Όμως σε κάθε πύλη υπάρχουν συνεργεία. Ο υπαστυνόμος Αλεξ. Γεωργατσώνας δίνει εντολή να βγουν τα πούλμαν με ταχύτητα. Τα δύο από αυτά στρίβουν προς την Π. Ράλλη και το υπ’ αριθμόν ΥΜ 1633 πούλμαν, με οδηγό τον Μάριο Χαρίτο, καθώς στρίβει

28 Ιούλη 1980...

Ξ

εκίναγε η 3η βδομάδα των εξορμήσεων της ΚΟΑ του ΚΚΕ στο λαό της πόλης. Η συντρόφισσα η Σωτηρία μαζί, από τους πρώτους. Πάντα σ’ όλη της τη μικρή ζωή ξεχείλιζε από αγάπη και ανησυχούσε για τους άλλους. Δεν άντεχε την αδικία γύρω της. Ήταν πολύ ευαίσθητη, αλλά και θαρραλέα. Ήθελε να ατενίζει με πίστη το μέλλον κι είχε μια δύναμη να αγωνίζεται γι’αυτό. Κάθε μέρα... Τώρα έξω από το εργοστάσιο της ΕΤΜΑ για ένα πράγμα είχε αποφασίσει, όπως όλοι οι σύντροφοι: Να φτάσει στους εργάτες το αισιόδοξο μήνυμα του αγώνα, της αυριανής απεργίας, το μήνυμα του ΚΚΕ. Εκεί υπήρχε και η “διαφορά” με τους δυνάστες του “κάτεργου”. Φοβήθηκαν και όρθωσαν μπροστά στη Σωτηρία και στους συντρόφους της ολόκληρο το μηχανισμό τους. Τη σκότωσαν τη συντρόφισσα -στη λογική τους το έγκλημα, στην πρακτική τους η δολοφονία- αλλά δεν την νίκησαν! Αυτοί πολλοί σύντομα θα θερίσουν θύελλες, ενώ η Κνίτισσα Σωτηρία έγινε σύμβολο από την πρώτη στιγμή. Δέθηκε μονομιάς με τον αιμάτινο κρίκο της ατέλειωτης φάλαγγας χι-

Από την περσινή εκδήλωση μνήμης για τη Σωτηρία Βασιλακοπούλου, στον προαύλιο χώρο που λειτουργούσε το εργοστάσιο της ΕΤΜΑ, στον Ελαιώνα

Το 6ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή αφιερώθηκε στη μνήμη της συντρόφισσας Σωτηρίας Βασιλακοπούλου. Από τη σκηνή του Φεστιβάλ ο κομμουνιστής ποιητής Γιάννης Ρίτσος της αφιέρωσε τους στίχους: «Αν έχεις λείψει για ό,τι πρέπει θα ‘σαι πάντα μέσα σ’ όλα εκείνα που για αυτά έχεις λείψει. Θα ‘σαι για πάντα μέσα σ’ όλο τον κόσμο». λιάδων δολοφονημένων αγωνιστών. Την έβαλαν στην καρδιά τους οι εκατοντάδες εργάτες της ΕΤΜΑ, τιμώντας την εκείνη τη στιγμή με την πρώτη τους απεργία.

28 Ιούλη 1981...

Δ

εν θα σε ξεχάσουμε σ. Σωτηρία. Θα ‘ρθουμε στον τόπο της θυσίας σου. Θα σε τιμήσουμε. Κάναμε πολλά βήματα στο χρόνο που πέρασε. Δώσαμε πολλές μάχες με επιτυχία. Χιλιάδες νέοι πήραν τη θέση σου, όπως στο είχαμε τάξει... Η μορφή σου οδηγός μας. Η θυσία σου παράδειγμά μας”. Ο θάνατος της Σωτηρίας Βασιλακοπούλου δεν ήταν “τροχαίο ατύχημα”, όπως παρουσιάστηκε στον αστικό Τύπο της εποχής. Ήταν εργοδοτικό έγκλημα. Η αστική δημοκρατία όπως τότε έτσι και σήμερα σταματάει έξω από τις πύλες των εργοστασίων. Το κεφάλαιο μπροστά στην εξυπηρέτηση των κερδών του είναι αδίστακτο, διαπράττει φριχτά εγκλήματα εις βάρος των εργαζόμενων και των λαών. Η θυσία της Σωτηρίας Βασιλακοπούλου αλλά και όλων των υπόλοιπων νεκρών της εργαTο εξώφυλλο του “Οδηγητή” τον Αύγουστο του 1980, ένα μήνα μετά τη δολοφονία της Σωτηρίας Βασιλακοπούλου.

τικής τάξης δεν πάει χαμένη. Οι δυνάμεις της ΚΝΕ και του ΚΚΕ την τιμούν στους αγώνες που δίνουν καθημερινά, στα εργοστάσια, τους χώρους δουλειάς, τα σχολεία, τα Πανεπιστήμια, τις λαϊκές γειτονιές. Υποσχόμαστε ότι θα συνεχίσουμε στο δρόμο αυτό της ανυπακοής και της ανειρήνευτης σύγκρουσης με το κεφάλαιο και τους μηχανισμούς του, από οποια θέση κι αν βρισκόμαστε, με στόχο την οριστική ανατροπή του και την εγκαθίδρυση της κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, την κοινωνία του σοσιαλισμού-κομμουνισμού. Ο.Φ.


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

33

ΚΏΣΤΑΣ ΒΙΔΑΛΗΣ: ΗΡΏΑΣ-ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

Υπερασπίστηκε το δίκιο της εργατικής τάξης με την πένα και τη ζωή του

Προσωπογραφία του Κ. Βιδάλη που σχεδίασε ο Κωνσταντίνος Ρουγγέρης.

70

χρόνια συμπληρώνονται τον Αύγουστο από τη δολοφονία του μεγάλου κομμουνιστή δημοσιογράφου Κώστα Βιδάλη, ο οποίος έχασε τη ζωή από τη συμμορία του Σούρλα τον Αύγουστο του ’46, στο Θεσσαλικό κάμπο. Η στάση ζωής του Βιδάλη αποτελεί παράδειγμα για το ήθος, την ακεραιότητα, την ευσυνειδησία και την αυταπάρνηση με την οποία υπερασπίστηκε μέχρι την τελευταία στιγμή το ΚΚΕ και το συμφέρον του λαού. Η ζωή του Κώστα Βιδάλη ως κομμουνιστή δημοσιογράφου που έκανε το καθήκον του μέχρι την τελευταία στιγμή, αποτελεί φάρο έμπνευσης για τη νεολαία και τους εργαζόμενους.

Η ζωή και η δράση του Κώστα Βιδάλη Ο Κώστας Βιδάλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1904. Έχασε τον πατέρα του σε μικρή ηλικία και έτσι βγήκε από μικρό παιδί στη βιοπάλη, αλλά δεν σταμάτησε να διαβάζει, να διψά για μάθηση. Έδωσε εξετάσεις και πήρε το απολυτήριο του Γυμνασίου, αργότερα γράφτηκε στη Νομική Σχολή, την οποία ωστόσο δεν τελείωσε. Παράλληλα ξεκινάει ενεργά η ενασχόλησή του με τη δημοσιογραφία. Θα συνεργαστεί με πολλά περιοδικά και εφημερίδες, και ενώ ξεκινάει από το πολιτικό ρεπορτάζ, η εξειδίκευσή του θα είναι στα οικονομικά ζητήματα. Το 1924 ξεκινάει τη συνεργασία του με τον “Ριζοσπάστη” (“Ρ”). Στις αρχές της δεκαετίας του ‘30, μετά από μια διακοπή, ξαναρχίζει η συνεργασία του με τον “Ρ”. Το καλοκαίρι του 1936 βρίσκεται απεσταλμένος του “Ρ” στην Ισπανία για να παρακολουθήσει τη Σπαρτακιάδα της Βαρκελώνης (οι Σπαρτακιάδες ήταν αθλητικοί εργατικοί αγώνες). Εκεί τον βρίσκει το φασιστικό πραξικόπημα του Φράνκο, ενώ γυρίζοντας στην Ελλάδα βρίσκει τη μεταξική δικτατορία. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Συντακτών, δυναμικός συνδικαλιστής δημοσιογράφος. Αποκάλυψε σκάνδαλο με πρωταγωνιστή τον επιχειρηματία της εποχής Μποδοσάκη και εξορίστηκε στα Κύθηρα. Το 1941 έγινε μέλος του ΚΚΕ.

Χαρακτηριστικά, αναφέρει στο βιογραφικό του σημείωμα: «Μέλος του Κόμματος έγινα το 1941. Μα από το 1924 που άρχισα να δουλεύω στον “Ρ” ήμουνα οπαδός του Κόμματος. Ο λόγος της εγγραφής μου στο Κόμμα είναι η λογική συνέπεια της στάσης και των αγώνων μου μέσα στο επάγγελμα και το σωματείο, καθώς και το ιδεολογικό μου καταστάλαγμα». Τα χρόνια της Κατοχής και της ΕΑΜικής Αντίστασης (1941-1944) έγινε γραμματέας της Επιτροπής Κεντρικής Διαφώτισης του ΕΑΜ. Καθοριστική ήταν η συμβολή του στην κυκλοφορία του παράνομου Τύπου στην Κατοχή, στην έκδοση της “Ελεύθερης Ελλάδας”, του “Απελευθερωτή”, της “Επιμελητείας του Αντάρτη”, στην αναζήτηση τυπογραφικών μηχανημάτων, στο στήσιμο τυπογραφίων από το μηδέν.

Η άγρια δολοφονία του από τους συμμορίτες του Σούρλα Στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωση της χώρας απ’ την ξένη φασιστική κατοχή (1944), οργίαζαν οι συµµορίες που καταδίωκαν τους αγωνιστές για να τσακίσουν το εργατικό λαϊκό κίνηµα και το ΚΚΕ. Τις στελέχωναν συνεργάτες των πρώην κατακτητών και πληρωµένοι δολοφόνοι, τους οποίους προστάτευαν τα αστικά πολιτικά κόµµατα και οι κρατικοί µηχανισµοί µε τη συνδροµή του βρετανικού στρατού.

Το εξώφυλλο του Ριζοσπάστη της 20ης Αυγούστου 1948

«Να γράφεις, κύριε συνάδελφε, για τους απλούς ανθρώπους. Καθαρά, όχι συννεφώδη, σύντομα και περιεκτικά. Άφηνε στην άκρη τις φλυαρίες και δίνε το λόγο στα γεγονότα. Αυτά πείθουν.» Κώστας Βιδάλης Αύγουστος του 1946. Οι συμμορίτες του Σούρλα οργιάζουν στη Θεσσαλία. Ο Κώστας Βιδάλης αποφασίζει να βρεθεί στην καρδιά των γεγονότων. Παρά τις αντιδράσεις της Συντακτικής Επιτροπής του “Ριζοσπάστη”, αναχωρεί για τα θεσσαλικά χωριά, δηλώνοντας: «Πάω να δω με τα μάτια μου τους βασανιστές του λαού μας (...). Ν’ ακούσω με τα ίδια τ’ αυτιά μου το βογκητό των ανθρώπων μας». Ήξερε πως βαδίζει πορεία προς το θάνατο. Τον αψήφησε. Στις 11 του μηνός έφυγε. Στις 13 ταξίδευε από Λάρισα για Βόλο. Ήταν η μέρα που ο “Ρ” πήρε το τελευταίο του μήνυμα: «Λογαριάζω να ‘μαι αυτού Παρασκευή βράδυ, 16 του μηνός. Μάζεψα φοβερό υλικό. Θα τα πούμε». Στον Πλατύκαμπο, σταματούν το τρένο συμμορίτες του Σούρλα. Πάνοπλοι εισβάλλουν στο τρένο και, μπροστά σε αξιωματικούς του κυβερνητικού στρατού, απάγουν τον Βιδάλη. Ακόμα και στο μικρό καφενείο του χωριού Μελία, όπου τον οδηγούν, εκείνος κάνει ρεπορτάζ, μιλώντας με χωρικούς για τη ζωή τους, για τη σοδειά. Λίγες ώρες μετά, ο Βιδάλης οδηγείται στο νεκροταφείο, κι εκεί, οι συμμορίτες του Σούρλα, με πρωτεργάτη έναν Αγγλοκύπριο αξιωματικό,

τον βασανίζουν. Χτυπούν με ρόπαλα και μαχαίρια το γυμνό κορμί του Βιδάλη. Κι όταν ένας από τους βασανιστές του τον ρωτά ειρωνικά τι θα του δώσει για όσα έκανε, ο Βιδάλης έβγαλε από την τσέπη του ένα τελευταίο πενηνταράκι... Με πέντε σφαίρες τον αποτέλειωσαν και πέταξαν το σώμα του σ’ ένα χωράφι, όπου τον βρήκαν μετά από κάποιες μέρες, ενώ η κυβέρνηση και οι Αρχές του τόπου παρίσταναν τους “ανήξερους” για την εξαφάνισή του. «Να γράφεις, κύριε συνάδελφε, για τους απλούς ανθρώπους. Καθαρά, όχι συννεφώδη, σύντομα και περιεκτικά. Άφηνε στην άκρη τις φλυαρίες και δίνε το λόγο στα γεγονότα. Αυτά πείθουν.» Αυτό δίδασκε ο Κώστας Βιδάλης και αυτό υπερασπίστηκε μέχρι τέλους. Να παλεύεις απ’ όπου και αν είναι η θέση σου, εκείνος από αυτή του δημοσιογράφου, για το συμφέρον της εργατικής τάξης, να αποκαλύπτεις, να λες την αλήθεια στο λαό. Και μετά το θάνατό του, ως πρότυπο ηρωισμού, χρέος δικό μας είναι να συνεχίσουμε τον αγώνα, τιμώντας και στην πράξη το παράδειγμα κομμουνιστή δημοσιογράφου του Βιδάλη, την αλύγιστη στάση που κράτησε μέχρι τέλους. Εμπνεόμαστε, συνεχίζουμε. O.Φ.


Στρατηγοί προδότες: Κοιτάτε το νεκρό μου σπίτι, κοιτάτε τη ρημαγμένη Ισπανία. Όμως από κάθε νεκρό σπίτι βγαίνει πυρωμένο μέταλλο αντί λουλούδια, όμως από κάθε λάκκο της Ισπανίας βγαίνει η Ισπανία, κι από κάθε νεκρό παιδί βγαίνει ένα ντουφέκι με μάτια, κι από κάθε έγκλημα γεννιούνται σφαίρες που κάποια μέρα θα σας βρούνε ίσα στην καρδιά.1

80 χρόνια από την έναρξη του Ισπανικού Εμφυλίου Τα βασικά γεγονότα Στις 18 του Ιούλη 1936 ξέσπασε το φασιστικό - στρατιωτικό κίνημα του Φράνκο στην Ισπανία κατά της κυβέρνησης του Λαϊκού Μετώπου, στο οποίο συμμετείχαν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ισπανίας, το Εργατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα και άλλα κόμματα. Έτσι άρχισε ο Ισπανικός Εμφύλιος. Ήταν ένας πόλεμος σκληρός, με ιστορικές μάχες, όπως η μάχη αντιπερισπασμού και περικύκλωσης των φασιστών στο Μπρουνέτε, η μάχη του Τερουέλ στα 19371938 όπου κρινόταν η μοίρα της Μαδρίτης, και η μάχη του Έβρου το καλοκαίρι του 1938, με σκοπό να μην πέσει στα χέρια των φασιστών η Καταλονία και η Βαλένθια. Ο Φράνκο είχε προγραμματίσει την κατάληψη της Μαδρίτης ακριβώς στα εικοσάχρονα της Οκτωβριανής Επανάστασης, το Νοέμβρη του 1937 με σκοπό να καταφέρει διπλό πλήγμα, στρατιωτικό και ηθικό απέναντι στους υπερασπιστές της 2. Καθοριστικό ρόλο για την στρατιωτική επικράτηση των φασιστών, την άνοιξη του 1939 - οι οποίοι διατηρήθηκαν στην διακυβέρνηση της χώρας ως το 1975- «είχαν, από τη μια, η τεράστια βοήθεια σε έμψυχο, στρατιωτικό υλικό και οικονομικά μέσα που προσέφεραν η Γερμανία και η Ιταλία στους Ισπανούς φασίστες και, από την άλλη, η υποκριτική στάση

των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών, της Αγγλίας, της Γαλλίας και των ΗΠΑ που, στο όνομα της δήθεν “μη επέμβασης” και της υποκριτικής πολιτικής του “κατευνασμού” απέναντι στον κίνδυνο του φασισμού και του πολέμου, στέρησαν από τον ισπανικό λαό τα απαραίτητα μέσα για να πολεμήσει, βοηθώντας έτσι τον Φράνκο και τους συμμάχους του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για το ρόλο των σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων ήταν η στάση της αστικής κυβέρνησης του Λαϊκού Μετώπου (με πρωθυπουργό τον Λεόν Μπλουμ) στη Γαλλία, που βοήθησε πολιτικά τον Φράνκο στην επίθεση κατά του ισπανικού λαού και άφησε ανενόχλητη τη φασιστική οργάνωση στη Γαλλία, την ίδια ώρα που η γαλλική αστική τάξη, τα κόμματά της και η Καθολική Εκκλησία δημιουργούσαν, ενίσχυαν, εξόπλιζαν τις φασιστικές οργανώσεις (“Πύρινοι Σταυροί” κ.ά.). Η κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου - ανάμεσα στα άλλα - παρέδωσε στον Φράνκο τον ισπανικό πολεμικό στόλο που είχε καταφύγει σε γαλλικά λιμάνια, επέστρεψε μάλιστα τον ισπανικό χρυσό, ενέχυρο των δανείων της. Αντίθετα, η ΕΣΣΔ και το κομμουνιστικό κίνημα εξέφρασαν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους στο λαό της Ισπανίας. Η Σοβιετική Ένωση ήταν ο κύριος προμηθευτής σε όπλα, τρόφιμα, φάρ-

μακα, ιματισμό, που μεταφέρονταν διά θαλάσσης με πολλούς κινδύνους, σπάζοντας τις ενέδρες των γερμανικών και ιταλικών υποβρυχίων. Ακόμα, προσέφερε ειδικούς και αξιωματικούς. Ξεχωριστή ήταν η προσφορά των διεθνών ταξιαρχιών. Των χιλιάδων ξένων εθελοντών που πήγαν στην Ισπανία και πολέμησαν στο πλάι του ισπανικού λαού, δίνοντας ακόμη και τη ζωή τους. Πρώτοι ήταν οι κομμουνιστές, ανάμεσά τους και εκατοντάδες Έλληνες»3. Στην Ισπανία πολέμησαν οργανωμένα πάνω από 40.000 ξένοι εθελοντές μαχητές, από 53 χώρες, προσχωρώντας στις Διεθνείς Ταξιαρχίες. Ο κοινός λόχος που είχαν σχηματίσει περίπου 500 Έλληνες και Ελληνοκύπριοι μαχητές ονομαζόταν “Νίκος Ζαχαριάδης” και στη συνέχεια “Ρήγας Φεραίος”, ενώ τουλάχιστον 70 από αυτούς σκοτώθηκαν σε μάχες και θάφθηκαν σε ομαδικούς τάφους στη Μαδρίτη4. Φυσικά, στο παρόν άρθρο δε φιλοδοξούμε να γίνει μια αναλυτική καταγραφή των γεγονότων, ούτε των συμπερασμάτων που προκύπτουν από τον Ισπανικό Εμφύλιο. Ωστόσο, χρειάζεται να σημειωθεί ότι ως γεγονός αποτέλεσε σημαντική στιγμή ηρωισμού και αυτοθυσίας μεγάλων τμημάτων του ισπανικού λαού, κυρίως εργατών σε μεγάλα αστικά κέντρα και νεολαίας. Αυτό δεν μπορεί να αναιρεθεί από το γεγονός ότι τότε η στρατηγική του κομμουνιστικού κινήματος σε μια σειρά χώρες, μεταξύ αυτών και στην Ισπανία, δεν έθετε το ζήτημα της εξουσίας διαχωρίζοντάς το από τον αντιφασιστικό αγώνα, και θέτοντας έναν ενδιάμεσο “στόχο”, τη Λαϊκή Δημοκρατική Κυβέρνηση, στα πλαίσια των αποφάσεων της Κομμουνιστικής Διεθνούς.

Η συμβολή της νεολαίας στην ένοπλη λαϊκή πάλη

Η φωτογραφία δεξιά στον τίτλο απεικονίζει τη βασκική πόλη Γκουέρνικα μετά το βομβαρδισμό της το 1937 από ιταλικά και γερμανικά αεροπλάνα. Αυτό το έγκλημα σε βάρους του ισπανικού λαού ήταν και η αφορμή για το μεγάλο δημιουργό Πάμπλο Πικάσο να σχεδιάσει ένας από τους πιο γνωστούς πίνακες όλων των εποχών, την «Γκουέρνικα».

Πάνω από 250.000 νέοι, κυρίως από εργατικές – λαϊκές οικογένειες μέσα από τις γραμμές της Ενιαίας Σοσιαλιστικής Νεολαίας - JSU (νεολαιίστικη οργάνωση την οποία συγκρότησαν η Κομμουνιστική Νεολαία, η Σοσιαλιστική Νεολαία και άλλες), ανέλαβαν ενεργό ρόλο στην πάλη του ισπανικού λαού ενάντια στο φασισμό, τόσο στα μετόπισθεν, όσο και στη μάχη. «Σε όλη τη χώρα, τα γραφεία και τα κέντρα της JSU μετατράπηκαν σε χώρους στρατολογίας. Χιλιάδες άνδρες και γυναίκες κατέφταναν στο μέτωπο με ελάχιστη προετοιμασία, αλλά με περισσή θέληση. Πολλοί ήταν παιδιά 13, 14

και 15 χρονών. Μέσω της δομής “Alerta!!” οργανώνονταν νέοι από 14 μέχρι 20 χρονών για πολιτιστική, φυσική και στρατιωτική εκπαίδευση, συμβάλλοντας σε όλα τα καθήκοντα των μετόπισθεν. Πολλοί νέοι εντάχθηκαν στο Γενικό Επιτελείο Πολέμου και δεκάδες τάγματα (με πιο γνωστά τα Aida Lafuente, Οκτώβρης, Pasionaria και Νέα Φρουρά) δημιουργήθηκαν από τους νέους της JSU: Η δημοκρατική αεροπορία, η “Ένδοξη” (Gloriosa), τροφοδοτήθηκε με νέους και ηγήθηκε πολλών επιθέσεων στην ιταλογερμανική αεροπορία. […] Επίσης, οι γυναίκες, στην JSU κατέκτησαν έναν άνευ προηγουμένου στην ιστορία πρωταγωνιστικό ρόλο. Κατέλαβαν σημαντικές καθοδηγητικές θέσεις, κάθε επιπέδου. Ξεχωρίζει ο ρόλος της Ένωσης Νέων Γυναικών που μόνο στη Μαδρίτη έφτασε τα 1.200 μέλη. Η νέα γυναίκα έγινε πρωταγωνίστρια του πολέμου, καταφέρνοντας να συνεισφέρει στον αγώνα κατά του φασισμού, όπου χρειαζόταν. Μετά το τέλος του πολέμου, χιλιάδες εξακολούθησαν να παλεύουν ενάντια στο φασισμό στην Ευρώπη, στην ΕΣΣΔ, στη Γαλλία. Πάλεψαν επίσης στα βουνά και τις πόλεις της Ισπανίας, στις φυλακές του Φράνκο, στα χωριά και στην ύπαιθρο5. Παραπομπές 1. Πάμπλο Νερούδα- ”Εξηγώ μερικά πράγματα”. Από την ποιητική συλλογή “Στα χθόνια δώματα”- Τίτλος IV: “Με την Ισπανία στην καρδιά”, Εκδόσεις Ύψιλον Βιβλία, 2007. 2. Από το βιβλίο “Με τους Ισπανούς πατριώτες στον πόλεμο κατά του φασισμού (Junto con los patriotas espanoles en la guerra contra el fasci smo) - Μνήμες των σοβιετικών που συμμετείχαν στον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας”, εκδόσεις “Πρένσα Νόβοστι”, Μόσχα 1986. 3. Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ “Για τα 70 χρόνια από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τη Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών, 9 Μάη 1945”, Ριζοσπάστης, 19 Απρίλη 2015. 4. “No pasaran”, Έλληνες αντιφασίστες εθελοντές στην Ισπανία. Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, 1987. 5. “Η νεολαία επί ποδός πολέμου”, Tinta Roja, όργανο των Κολεκτίβων Νέων Κομμουνιστών Ισπανίας, τεύχος Αυγούστου, 2015. Δανάη Χέλμη, μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων του ΚΣ της ΚΝΕ


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

35

Ούτε σε ξερονήσια, ούτε σε φυλακές ποτέ τους δεν λυγίσανε οι κομμουνιστές

Ε

κατοντάδες μέλη και φίλοι του ΚΚΕ και της ΚΝΕ συμμετείχαν στην επίσκεψη που διοργάνωσε η ΚΕ του ΚΚΕ στις 11 Ιούνη στον τόπο της εξορίας του Άη Στράτη. Τίμησαν τους κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές που εξορίστηκαν στον Άη Στράτη από τη δεκαετία του ‘20, ιδιαίτερα εκείνους που εξοντώθηκαν από την πείνα την περίοδο 1941 - 1942, αφού πρώτα παραδόθηκαν από το καθεστώς της μεταξικής δικτατορίας στους ναζί. Στον Άη Στράτη παραβρέθηκε αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ με επικεφαλής τον ΓΓ της, Δημήτρη Κουτσούμπα. Πραγματοποιήθηκαν αποκαλυπτήρια του μνημείου που τοποθέτησε η ΚΕ προς

τιμήν των ηρωικών και τιμημένων νεκρών σε όλη την περίοδο των εξοριών, και στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκε εκδήλωση. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν τον “θάλαμο” στον οποίο οι Γερμανοί έκλεισαν τους εξόριστους για να πεθάνουν από την πείνα. Ακόμα, οι επισκέπτες ανέβηκαν με πορεία στο λόφο του Άη Μηνά, όπου βρίσκεται το κενοτάφιο των εξόριστων, το οποίο είχε σκεπαστεί με την κόκκινη σημαία. Σε όλη τη διάρκεια της επίσκεψης η συγκίνηση ήταν διάχυτη. Παρακάτω παραθέτουμε αποσπάσματα από την ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα:

Η ιστορία της εξορίας αρχίζει από παλιά Εμφανίζεται με το νόμο του 1871 “περί καταδιώξεως της ληστείας”, ενώ στη συνέχεια επεκτάθηκε, συμπεριλαμβάνοντας και τους πολιτικούς αντιπάλους του εκάστοτε καθεστώτος στους οποίους και επικεντρώθηκαν. Το 1917 ψηφίζεται νόμος της κυβέρνησης Βενιζέλου για την εκτόπιση των υπόπτων που απειλούσαν τη “δημοσίαν ασφάλειαν” και την “ησυχία των πολιτών”, ενώ το 1918 εκδόθηκε νόμος με τον οποίο προβλεπόταν η εκτόπιση για συγγενείς καταδικασμένων ή καταδιωκομένων προσώπων, τα οποία είχαν υποπέσει σε αδικήματα ανυποταξίας, στάσης κ.λπ. Το 1924 η κυβέρνηση Παπαναστασίου, του λεγόμενου και “πατέρα της Δημοκρατίας”, εξέδωσε το διάταγμα με το οποίο καθιερώθηκε επίσημα κι απροσχημάτιστα η εκτόπιση για πολιτικούς λόγους. Το διάταγμα αυτό δέχτηκε ουσιαστικές τροποποιήσεις με το νομοθετικό διάταγμα του 1926 της δικτατορικής κυβέρνησης Θ. Πάγκαλου. Το 1929 η κυβέρνηση Βενιζέλου εξέδωσε τον περίφημο νόμο, που έμεινε γνωστός ως “Ιδιώνυμο”, με τον οποίο επισημοποιήθηκε η καταδίωξη των κομμουνιστικών ιδεών και δραστηριοτήτων. Το “Ιδιώνυμο” τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλη του 1929 και αντικαταστάθηκε από τη δικτατορία του Μεταξά με τον αναγκαστικό νόμο του 1936. [...] Όλα αυτά τα διαρκώς εντεινόμενα μέτρα συνοδεύουν τη συνεχή όξυνση των κοινωνικών και ταξικών συγκρούσεων της εποχής

ται να λυγίσουν στον αιώνα τον άπαντα. Κράτησαν και θα κρατούν ψηλά τη σημαία της εργατικής τάξης, ψηλά τη σημαία του ΚΚΕ […]

Η τρομοκρατία, η βία, οι διώξεις δεν έκαμψαν το ηθικό χιλιάδων αγωνιστών

Αγάπησαν τον άνθρωπο γιατί αγάπησαν τη ζωή, γιατί μίσησαν την εκμετάλλευση

Η αστική, κρατική βία που διεύθυναν κυβερνήσεις των αστικών κομμάτων, με τη στήριξη μεγάλων δυνάμεων που επιδίωκαν να διασφαλίσουν το βάρβαρο εκμεταλλευτικό τους σύστημα και να προσδέσουν τη χώρα σε ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, η άγρια τρομοκρατία των εκτελέσεων, των μαζικών διώξεων, των φυλακών και των εξοριών, δεν κατόρθωσαν να σβήσουν το μεγαλείο των αγώνων των κομμουνιστών, της πάλης τους για να ανατρέψουν το βάρβαρο καπιταλιστικό σύστημα, την ηθική και πολιτική τους ανωτερότητα και υπεροχή τους το Μάη του ‘36, την περίοδο 1940-1944,

Ο αγώνας των χιλιάδων κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών, που πάλεψαν με αυταπάρνηση κάτω από τη σημαία του ΚΚΕ, αξίζει το σεβασμό μας. Αγάπησαν τον άνθρωπο γιατί αγάπησαν τη ζωή, γιατί μίσησαν την εκμετάλλευση, αγωνίστηκαν για να ζήσουν σε έναν καλύτερο κόσμο. Γι’ αυτό μισήθηκαν οι ίδιοι από τους διώκτες τους, κυνηγήθηκαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν χωρίς έλεος. Γιατί αυτός ο αγώνας ήταν κατά βάση αγώνας για έναν καλύτερο κόσμο χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Παρά τις προσπάθειες του συστήματος να σβήσει τη μνήμη, να χειραγωγηθεί και να διαστρεβλωθεί η ιστορία του, το νησί του Άη Στράτη δεν θα γίνει ποτέ γενικά ένα “σύμβολο δημοκρατίας”, αλλά θα μείνει το σύμβολο των αλύγιστων, να υπενθυμίζει και να διδάσκει ποιοι είναι οι δύο κόσμοι που συγκρούονται. Ότι οι κομμουνιστές δεν λύγισαν και δεν πρόκει-

Το μνημείο που τοποθέτησε η ΚΕ του ΚΚΕ στον Άη Στράτη.

Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η στιγμή κατά την οποία ο Βύρωνας Μανικάκης, κάτοικος του Άη Στράτη, παρέδωσε στον Δημήτρη Κουτσούμπα τη βέρα εξόριστου, που βρέθηκε στο χώρο της χαράδρας, ώστε με βάση τα στοιχεία που γράφονται σε αυτή να παραδοθεί σε οικεία πρόσωπά του.

και επιβάλλονται για την αντιμετώπιση του τότε “εσωτερικού εχθρού”. Για να εκτοπίζονται, κατά κύριο λόγο, μέλη και στελέχη του Κόμματος, εργάτες και συνδικαλιστικά στελέχη [...] Μεγάλος αριθμός εξόριστων μεταφέρεται στον Άη Στράτη μετά τη βίαιη καταστολή των μεγάλων απεργιών του 1936 στην Αθήνα, τη Δράμα, την Καλαμάτα, με αποκορύφωμα την αιματοβαμμένη εξέγερση του Μάη του ‘36 στη Θεσσαλονίκη [...] Το ζητούμενο σε όλες τις περιόδους εκτοπισμού και φυλακής από τους εξόριστους προκειμένου να απελευθερωθούν ήταν να αποκηρύξουν τον Κομμουνισμό και να δηλώσουν υποταγή στο καθεστώς, υπογράφοντας τις περίφημες “δηλώσεις μετανοίας” […]


36 του ΔΣΕ, της μετεμφυλιακής περιόδου. Οι μηχανισμοί της αστικής εξουσίας δεν σταμάτησαν ποτέ να διαστρεβλώνουν, να χλευάζουν και να συκοφαντούν τους “αλύγιστους” στους τόπους εξορίας, έκαναν τα αδύνατα δυνατά από την άλλη όμως να κάμψουν το ηθικό τους, να υπογράψουν “δήλωση μετανοίας”, να τους εξευτελίσουν. Τη δική του συμβολή σε αυτήν την επιχείρηση είχε και ο οπορτουνισμός που χαρακτήριζε ως μάταιες τις θυσίες, μάταια και άσκοπη την επιμονή, μάταιο και ανώφελο να μένει κανείς “αλύγιστος”, καλλιεργώντας έτσι το συμβιβασμό και την ηττοπάθεια. Κανένας αγώνας του εργατικού - λαϊκού κινήματος και των κομμουνιστών δεν πήγε χαμένος και καμιά θυσία δεν είναι μάταιη. Αυτό διδάσκει η ιστορία των λαών και του επαναστατικού κινήματος. Μέσα από τις μικρές και μεγάλες νίκες, τις οδυνηρές ήττες και τα προσωρινά πισωγυρίσματα, το επαναστατικό κίνημα της εργατικής

τάξης διδάσκεται, ανασυντάσσεται και προχωρά, γίνεται πιο ικανό και ισχυρό στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού και με περισσότερη ορμή εφορμά για τη νίκη των λαών, το σοσιαλισμό [...]

Οι εκδηλώσεις μπροστά στα 100χρονα του Κόμματος ευκαιρία να αναδείξουμε την τεράστια προσφορά χιλιάδων κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών Στην πορεία για το μεγάλο γιορτασμό των 100 χρόνων του μέλλοντός μας, το 2018, ορκιζόμαστε στη μνήμη των εκατοντάδων χιλιάδων ηρώων του λαού μας ότι θα συνεχίσουμε στην ίδια ταξική γραμμή πάλης για το δίκιο του μισθωτού εργάτη, εργαζόμενου και της οικογένειάς του.

“Εκείνα τα χρόνια παιδί μου, στον Άη Στράτη...”

Μ

ε αφορμή την επίσκεψη στον Άη Στράτη, δημοσιεύουμε σε αυτόν τον “Οδηγητή” αποσπάσματα από μια ιστορία από το βιβλίο “Εκείνα τα χρόνια παιδί μου, στον Άη Στράτη...”. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς μαθητών του Άη Στράτη το 1999. Περιλαμβάνει ιστορίες από ανθρώπους που έζησαν στο νησί και έχουν διασωθεί δια στόματος, ενώ στόχος είναι να σωθούν και στις επόμενες γενιές. Το βιβλίο προσφέρθηκε στο Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ κατά τη διάρκεια της επίσκεψης από τον Βύρωνα Μανικάκη, κάτοικο του νησιού. Ακολουθούν αποσπάματα:

Αδικημένοι από Θεό και ανθρώπους Μεγάλη αναστάτωση υπήρχε στους κλοβούς των εξόριστων εκείνο το φθινοπωρινό πρωινό. —Κηρύχτηκε πόλεμος. —Οι Ιταλοί μας κήρυξαν τον πόλεμο, αντηχούσε σε όλο το στρατόπεδο. Όλοι οι εξόριστοι συγκεντρώθηκαν, για να δουν τι θα κάνουν. Πρώτος μίλησε ο Κώστας. —Παιδιά, οι φασίστες μας κάνουν πόλεμο. Η πατρίδα κινδυνεύει. Μια τέτοια ώρα δεν μπορούμε να μείνουμε με σταυρωμένα χέρια. Πρέπει κάτι να κάνουμε. —Να ζητήσουμε από τις αρχές να μας αφήσουν για το μέτωπο. Έφτιαξαν μια επιτροπή, για να μεταφέρει τη θέλησή τους στη διοίκηση του στρατοπέδου. Ανάμεσα στα μέλη της επιτροπής ο Κώστας κι ο Νίκος. —Κύριε διοικητά, θέλουμε να πάμε στο μέτωπο να πολεμήσουμε τον εχθρό όλοι οι Έλληνες ενωμένοι, είπε ο Νίκος αποφασιστικά. —Ακούστε με. Δεν μπορώ να σας αφήσω από μόνος μου. Θα ρωτήσω τους ανώτερούς μου και θα σας πω αύριο. Οι εξόριστοι πήγαν στις σκηνές τους και άρχισαν τις ετοιμασίες, γιατί πίστευαν πως το αίτημά τους ήταν σωστό και δίκαιο και σί-

γουρα θα τους επέτρεπαν να πάνε να υπηρετήσουν την πατρίδα. Όλο το βράδυ στο στρατόπεδο υπήρχε μια ευθυμία παράξενη, λες και θα τους έκαναν το ωραιότερο δώρο στη ζωή τους. —Άντε ρε Νικόλα, να σε δω μες το χακί και τι στον κόσμο. —Α ρε Κώστα, να δούμε πότε θα συναντηθείς με τη γυναίκα σου. Από εξορία σε πόλεμο το πας... Η χαρά τους όμως δεν κράτησε για πολύ. Την άλλη μέρα έφτασε η απάντηση. Μια απάντηση που πάγωσε το χαμόγελο στα χείλη των εξόριστων. “Όχι. Είστε εκτοπισμένοι. Δεν μπορείτε να πάτε στον πόλεμο.” Σιγή και απογοήτευση... Πέρασαν μήνες και οι εξόριστοι παρακολουθούσαν τον πόλεμο από μακριά. Ήρθε ο Απρίλης του ‘41. —Έχει φτάσει ο κόμπος στο χτένι. Όπου να ‘ναι οι Γερμανοί έρχονται. Όλοι το λένε. Να κατεβούμε κάτω να απαιτήσουμε να μας αφήσουν, είπε ο Παναγιώτης. —Θα μας αφήσουν; Το ζητήσαμε τόσες φορές. —Θα το απαιτήσουμε, φώναξε ο Κώστας τονίζοντας μία μία τις λέξεις. —Εμπρός, ας ετοιμαστούμε, είπε κάποιος. —Τα ζωντανά μας; Τι θα τα κάνουμε; Ακού-

Το Μουσείο του Άη Στράτη βρίσκεται εκεί που ήταν ο “θάλαμος” στον οποίο οι Γερμανοί έκλεισαν τους εξόριστους για να πεθάνουν από την πείνα. Η αντιπροσωπεία του Κόμματος παρέδωσε δύο αντίτυπα της εφημερίδας “Η Φωνή του Εξόριστου” που εξέδιδε η Ομάδα Συμβίωσης των εξόριστων, δύο κάρτες προσκλήσεις που φιλοτέχνησαν εξόριστοι για ποιητικές βραδιές που διοργάνωσαν για τα 39 χρόνια του ΚΚΕ και για την 1η Μάη, που έγινε το 1959. Παραδόθηκαν επίσης 25 πρωτότυπα έγγραφα από το Αρχείο του ΚΚΕ.

στηκε από το πλήθος. Έπρεπε να φροντίσουν για τα ζώα τους. Τόσα χρόνια εκεί, είχαν φτιάξει μια μικρή αυτόνομη κοινωνία, για να επιβιώσουν. Αποφάσισαν να τα πάνε στον πατέρα Αμφιλόχιο. Άνθρωπος του Θεού ήταν αυτός... —Παππούλη, εμείς μάλλον θα φύγουμε για τον πόλεμο. Φύλαξέ τα αυτά και αν τελικά δε φύγουμε, θα ‘ρθουμε να τα πάρουμε. Αν όμως πάμε στον πόλεμο, δώστα σ’ όσους έχουν ανάγκη. Εσύ ξέρεις. —Μη σας νοιάζει. Θα φροντίσω εγώ. Έτσι του άφησαν όλη την “περιουσία” τους και όλοι μαζί με τα λιγοστά πράγματα τους για το λιμάνι. Ανήσυχοι αλλά και αποφασισμένοι. Οι χωροφύλακες στάθηκαν μπροστά τους προτάσσοντας τα όπλα τους. —Γυρίστε όλοι πίσω. Δε δόθηκε άδεια να φύγετε. Τα είπαμε αυτά, ακούστηκε η φωνή του διοικητή. Κανείς δεν κάνει πίσω. Τα χαρακτηριστικά των προσώπων τραβηγμένα από την αγωνία και την ένταση. Κραυγές διαμαρτυρίας σχίζουν τον αέρα: —Δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό. —Είμαστε Έλληνες. Τα δάχτυλα σχηματίζουν γροθιά και τα χέρια υψώνονται. —Ζήτω η πατρίδα! Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή... Χιλιάδες στόματα τραγουδούν τον ύμνο της λευτεριάς, που τον διακόπτουν προειδοποιητικές τουφεκιές στον αέρα. —Γυρίστε πίσω ή θα ανοίξουμε πυρ. Απ’ τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά... συνέχισαν οι εξόριστοι. —Ανοίξατε πυρ, ακούστηκε. Τουφεκιές. Πέφτει κάτω ο Νίκος. Παραδίπλα ο Κώστας και λίγο πιο πέρα ο Παναγιώτης. Πανικός... Οι συγκεντρωμένοι διαλύονται. —Παύσατε πυρ. Στο πρώτο φως της ημέρας οι εξόριστοι θάψαν τους νεκρούς τους. Επέ-

στρεψαν στις σκηνές τους πικραμένοι. Η απογοήτευση και η θλίψη είχε απλωθεί σε όλο το στρατόπεδο. —Ο Κώστας έχει γυναίκα και παιδί και τον Παναγιώτη τον περιμένει η γριά του. Κάποιος πρέπει να τους γράψει. — Ποιος να τους γράψει; Και τι; —Τι; Πως οι άνθρωποί τους πέθαναν σαν Έλληνες για την πατρίδα τους! Οι μέρες κύλησαν και η ζωή στο στρατόπεδο άρχισε να ξαναβρίσκει τους ρυθμούς της. Έπρεπε να συνεχίσουνε όπως πριν. Έτσι πήγαν να ζητήσουν τα ζωντανά τους από τον παπά— Αμφιλόχιο. — Τα ζώα σας δεν τα έχω πια. Τα έδωσα... — Μα υπάρχουν γυναίκες και παιδιά ανάμεσά μας. Πώς θα ζήσουν; τον διέκοψε ένας εξόριστος. — Τι να σας κάνω; Έφυγαν απελπισμένοι νιώθωντας την αδικία που τους έγινε. Από ποιον όμως να γυρέψουν το δίκιο τους; Απ’ τους ανθρώπους; Απ’ το Θεό; Δεν τους έμενε τίποτα άλλο. Θα ξεκινούσαν πάλι από την αρχή.


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

37

“Στήνουμε” προβολές ταινιών τις μέρες του καλοκαιριού!

Κ

αι το καλοκαίρι οι συζητήσεις και οι προβληματισμοί γύρω από θέματα που πραγματικά απασχολούν στην καθημερινότητα δεν σταματάνε. Τέτοια θέματα θίγουν με το περιεχόμενό τους και οι παρακάτω ταινίες, συμβάλλοντας σε γόνιμες σκέψεις για τις εξελίξεις που αφορούν την ίδια τη ζωή μας. Αξίζει να τις δει κανείς αξιοποιώντας δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο του, γνωρίζοντας αξιόλογα έργα του σύγχρονου και παλιότερου σινεμά, σκηνοθέτες και ηθοποιούς.

Με θέμα την προσφυγιά και τη ζωή αυτών των ανθρώπων στις χώρες που τους υποδέχονται “Το λιμάνι της Χάβρης” (2011), του Ακι Καουρισμάκι, 93’ Λακωνικό, χιουμοριστικό και κατά βάση βαθιά ανθρώπινο, αναφέρεται στη σημερινή πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη. Πρωταγωνιστής ο λούστρος Μαρσέλ Μαρξ που ζει μια ήσυχη ζωή με τη σύντροφό του Αρλετί. Μια μέρα ο Μαρσέλ συναντά ένα αγόρι, μετανάστη από την Αφρική που ξέφυγε από την αστυνομία, που συνεχίζει να τον αναζητά. Με αυτά τα απλά και αφελή νήματα ο Καουρισμάκι υφαίνει ένα σύγχρονο παραμύθι για τη σημασία του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης. Aισιόδοξο κοινωνικό παραμύθι, με το ζεστό του χιούμορ, την αλάνθαστη αισθητική του οπτική, την παιδιάστικης απλότητας ουμανιστική προσέγγιση, την ευγένεια και την καλοσύνη του συμβάλλει στο να γίνει ο κόσμος λίγο καλύτερος και λίγο oμορφότερος. Παίζουν: Αντρέ Βιλμς, Κάτι Ούτινεν, Ζαν-Πιέρ Νταρουσάν, Μπλοντίν Μιγκέλ, Πιέρ Εταίξ, Ζαν-Πιέρ Λεό, Εβλίν Ντιντί, κ.ά.

Με θέμα τα σύγχρονα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στους χώρους δουλειάς “Δύο Ημέρες, Μία Νύχτα” (2014), των Ζαν Πιερ & Λυκ Νταρντέν, 95’ Η Σάντρα, νεαρή σύζυγος και μητέρα, εργάζεται σε ένα εργοστάσιο σε μια μικρή πόλη του Βελγίου. Κατά την απουσία της, οι συνάδελφοί της συνειδητοποιούν ότι μπορούν να καλύψουν τη βάρδιά της με μικρές υπερωρίες και χρηματικά μπόνους. Η μοίρα της Σάντρα βρίσκεται στα χέρια 16 εργατών, τους οποίους πρέπει να πείσει να αρνηθούν τα μπόνους για να κρατήσει τη δουλειά της. Μπαίνει σε μια μάχη για να σώσει τη θέση της, δύο ημέρες και μία νύχτα, πριν την καταληκτική ψηφοφορία. Ένα καίριο, λιτό και απόλυτα επείγον κοινωνικό δράμα, μια ματιά στην εργασιακή πραγματικότητα τον καιρό της κρίσης, που φέρνει μπροστά σε κάθε καθημερινό άνθρωπο την ανάγκη να επαναπροσδιορίσει τα ζητήματα της συναδελφικότητας, της αλληλεγγύης, του ίδιου του αγώνα. Εξαιρετική ερμηνεία από τη Μαριόν Κοτιγιάρ στο ρόλο της Σάντρα, μιας εργάτριας που ταλαντεύεται μεταξύ αποφασιστικότητας και παραίτησης. Παίζουν: Μαριόν Κοτιγιάρ, Φαμπρίτσιο Ροντζιόνε

Με θέμα το ζήτημα του αντικομμουνισμού από τις αστικές κυβερνήσεις, κόντρα σε όσα θέλουν να προβάλλουν περί “ελεύθερης έκφρασης” “Τράμπο” (2015) του Τζέι Ρόουτς, 124’ 1947 ο Ντάλτον Τράμπο, ένας πλούσιος, πετυχημένος σεναριογράφος του Χόλιγουντ, μέλος του ΚΚ ΗΠΑ, με σταθερή παρουσία στους κοινωνικούς αγώνες, καλείται για κατάθεση ενώπιον της Επιτροπής που ερευνά κατά πόσο κομμουνιστικές ιδέες είχαν παρεισφρήσει στους αμερικανικούς θεσμούς. Ο Τράμπο αρνείται να απαντήσει στις ερωτήσεις της Επιτροπής. Καταδικάζεται σε φυλάκιση και εκτίει την ποινή του. Με την αποφυλάκισή του οι πιο σημαντικοί παραγωγοί του Χόλιγουντ αρνούνται να του δώσουν δουλειά, από φόβο μη συσχετιστούν με τις πολιτικές απόψεις του σεναριογράφου. Περιθωριοποιημένος από φίλους, συναδέλφους και γείτονες, ο Τράμπο ζει γράφοντας σενάρια για ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού, με ψεύτικο όνομα. Η ταινία του Ρόουτς αναδεικνύει τη συγκεκριμένη προσωπική περίπτωση, προσπαθώντας να σκιαγραφήσει μια εξόφθαλμα επικίνδυνη και θυελλώδη περίοδο στην ιστορία των ΗΠΑ, μια ιστορία “κυνηγιού μαγισσών” στην πολυδιαφημιζόμενη χώρα της ελευθερίας. Είναι ενδιαφέρουσα, μια κλασική προσέγγιση στον ηρωισμό του θέματος, με εκπληκτικές ερμηνείες, γρήγορη και διασκεδαστική, που παρά τα κλισέ αξίζει να τη δει κανείς. Παίζουν: Μπράιαν Κράνστον, Ελεν Μίρεν, Τζον Γκούντμαν κ.ά.

Μια σημαντική αντιπολεμική ταινία, από τις πιο γνωστές του λογοκριμένου Τράμπο “Ο Τζόνι πήρε τ’ όπλο του” (1971) του Dalton Trumbo, 111’ Ένας τραυματίας του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου φρικτά ακρωτηριασμένος, κατασκεύασμα των ηγετών και των συμφερόντων, στερημένος από τις πιο βασικές του λειτουργίες, ο Τζο είναι αδύνατον να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο. Όταν αποκτά ξανά τις αισθήσεις του, το μόνο που διαθέτει είναι η ικανότητά του να αποδιαρθρώνει το χώρο και το χρόνο, να κινείται έξω από το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον, να σκέφτεται, να αναπολεί στιγμιότυπα της περασμένης του ζωής ή να φαντάζεται. Ο Trumbo δεν ασχολείται με τον πόλεμο ως θέαμα, αλλά με τα αποτελέσματά του. Σκιαγραφεί τη μεγαλύτερη παράνοια του πολιτισμού μας σαν ένα εργοστάσιο παραγωγής κουφαριών. Παίζουν : Τίμοθι Μπότομς, Τζέισον Ρόμπαρντς, Ντόναλντ Σάδερλαντ, Νταϊάν Βαρσί


38

Το δικαίωμά μας στις διακοπές και την αναψυχή το διεκδικούμε! Δεν το χαρίζουμε!

Η

φετινή τουριστική περίοδος, με βάση προβλέψεις του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (και άλλων αστικών επιτελείων), αναμένεται να είναι πιο πετυχημένη από κάθε άλλη φορά, ξεπερνώντας κάθε ρεκόρ. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι αφίξεις θα ανέλθουν κοντά στα 30 εκ. από 23,5 εκ. το 2015 και τα αντίστοιχα κέρδη θα ανέλθουν στα 15 δισ. ευρώ από 14,2 δισ. το 2015. Τα παραπάνω στοιχεία φανερώνουν ότι ο κλάδος του Τουρισμού βρίσκεται σε ανάπτυξη απολαμβάνοντας τεράστια κέρδη. Τι πραγματικά, όμως, σημαίνει αυτή η ανάπτυξη για το λαό και τη νεολαία;

Ανάπτυξη με κριτήριο το κέρδος Ο κλάδος του Τουρισμού είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το τι πραγματικά σημαίνει ανάπτυξη στα πλαίσια του καπιταλισμού, αλλά και τι συνεπάγεται αυτό για τους εργαζόμενους και τη νεολαία. Τη στιγμή που οι επιχειρηματικοί όμιλοι, οι μεγάλοι ξενοδόχοι και οι εφοπλιστές κερδίζουν αμύθητα πλούτη, αυτό για τους εργαζόμενους του κλάδου σημαίνει δουλειά με εξαντλητικά ωράρια, εποχιακή εργασία, ενοικιαζόμενοι εργάτες σε όλες τις ειδικότητες, συμβάσεις μιας μέρας, μισθοί καθηλωμένοι για χρόνια, μαύρη εργασία. Οι πρακτικάριοι το καλοκαίρι αμείβονται με εξευτελιστικούς μισθούς, πολλές φορές κάτω από 200 ευρώ το μήνα. Το πρεσάρισμα των εργαζομένων είναι καθημερινότητα. Η καπιταλιστική ανάπτυξη, δηλαδή, που συντελείται στον κλάδο, έχοντας κριτήριο το κέρδος, πατάει πάνω στα συντρίμμια των τσακισμένων δικαιωμάτων των εργαζομένων. Τα συμφέροντα και οι ανάγκες των εργαζομένων στον καπιταλισμό αντιμετωπίζονται ως κόστος για τους εκμεταλλευτές, με αποτέλεσμα να μην ικανοποιούνται.

3 στους 4 δεν θα πάνε φέτος διακοπές Από αυτή την ανάπτυξη δεν ευνοούνται ούτε οι εργαζόμενοι του κλάδου, αλλά ούτε και οι νέοι που θέλουν να πάνε διακοπές για λίγες μέρες. Καθώς το κόστος των διακοπών είναι πραγματικά μεγάλο, για πολλές οικογένειες οι διακοπές δεν είναι μέσα στις “επιλογές” τους. Αποκαλυπτική ως προς αυτά τα στοιχεία είναι η πρόσφατη έρευνα του ινστιτούτου κα-

ταναλωτή. Συγκεκριμένα, αναδεικνύονται μεταξύ άλλων τα εξής:  το 75% των ερωτηθέντων δεν θα κάνει διακοπές λόγω οικονομικών δυσκολιών  το κόστος διακοπών για μια 4μελή οικογένεια για 15 μέρες ανέρχεται στα 2.700 ευρώ  το 40% των οικογενειών θα κάνει 4 μέρες διακοπές! Η ξεκούραση και η αναψυχή αποτελούν άπιαστο όνειρο για τους περισσότερους εργαζόμενους και πόσο μάλλον για τους νέους που δουλεύουν για 400 ευρώ, που δουλεύουν ως εποχιακοί, που είναι άνεργοι. Ένας νέος για να καταφέρει να πάει διακοπές σήμερα θα πρέπει να ξεκινήσει να αποταμιεύει (απ’ αυτά που δεν έχει!) τουλάχιστον 3 μήνες πριν, με αποτέλεσμα να στερείται την κάλυψη βασικών αναγκών για τη διαβίωσή του. Στον καπιταλισμό λοιπόν και οι διακοπές, η αναψυχή αποτελούν εμπορεύματα. Πωλούνται και αγοράζονται και μπορούν να τα απολαμβάνουν κάθε χρόνο όλο και πιο λίγοι, με

την πλειοψηφία του λαού και της νεολαίας είτε να αποκλείονται είτε να αναγκάζονται να χωρέσουν τις διακοπές, την ψυχαγωγία και την αναψυχή σε λίγες μέρες.

Οι διακοπές και η αναψυχή είναι σύγχρονη ανάγκη Οι διακοπές και η αναψυχή αποτελούν δικαίωμα όλων των εργαζομένων και των οικογενειών τους, που μπορεί να ικανοποιηθεί μόνο στα πλαίσια μιας άλλης κοινωνίας, στο επίκεντρο της οποίας θα μπαίνουν οι ανάγκες του λαού και της νεολαίας και όχι η μεγιστοποίηση των κερδών των μονοπωλιακών ομίλων. Μιας κοινωνίας, όπου ο λαός θα κάνει κουμάντο. Η μετατροπή σε κρατική–κοινωνική ιδιοκτησία όλων των μεγάλων ξενοδοχειακών και τουριστικών εγκαταστάσεων, σε συνδυασμό με την κατάργηση της εμπορευματοποίησης της γης μπορεί να συμβάλει στην αξιοποίησή τους προς όφελος του λαού.

Έσεις γιατί δεν θα πάτε φέτος διακοπές;

Επίσης, η γη, τα δάση και οι παραλίες θα αποτελούν λαϊκή, κρατική περιουσία και θα αξιοποίουνται αντίστοιχα προς όφελος του λαού. Σε αυτό το πλαίσιο, ο τουρισμός μπορεί να συμβάλει στη γνωριμία με άλλους λαούς και πολιτισμούς, στη δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου και των διακοπών, στην ψυχική και σωματική υγεία, στη μόρφωση, στη γνωριμία με την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά, στην ανάδειξη του λαϊκού πολιτισμού, στο σεβασμό και την προστασία της φύσης. Όλα αυτά όμως δεν αποτελούν απλά θεωρίες. Η ιστορία του 20ου αιώνα και ο Σοσιαλισμός που γνώρισε η ανθρωπότητα απέδειξαν ότι η ανάγκη της εργατικής τάξης για διακοπές μπορεί να ικανοποιηθεί. Απαιτείται όμως άλλος δρόμος ανάπτυξης, όπου την εξουσία θα την έχει η εργατική τάξη και όχι οι καπιταλιστές και κίνητρο για την παραγωγή θα είναι η κάλυψη των ολοένα διευρυνόμενων κοινωνικών αναγκών.


Οδηγητής ϐ Ιούλης - Αύγουστος 2016

39

Διακοπές: δικαίωμα στο σοσιαλισμό

Η

σοσιαλιστική οικοδόμηση τον 20ο αιώνα απέδειξε ότι οι διακοπές και η αναψυχή μπορούν να αντιμετωπιστούν σαν δικαίωμα για όλο το λαό και όχι σαν προνόμιο για λίγους. Οι διακοπές και η αναψυχή ήταν ανάγκη για την ευημερία των εργαζομένων, του λαού και της νεολαιάς! Γι’ αυτό και το πρώτο εργατικό κράτος, η ΕΣΣΔ, εξασφάλιζε αυτή την ανάγκη!

Κατασκήνωση για μαθητές στη Λαϊκή Δημοκρατία Γερμανίας

Μέριμνα για παιδιά και νέους Το σοσιαλιστικό κράτος παρείχε ιδιαίτερη φροντίδα στα παιδιά, παρέχοντας δωρεάν υγεία, παιδεία, φροντίζοντας για τη διαπαιδαγώγησή τους, αλλά και εξασφαλίζοντας ευχάριστες διακοπές γι’ αυτά. Την ευθύνη για την ανάπαυση των παιδιών την είχανε οι υπηρεσίες του κράτους. Το ίδιο το παιδί μέσα από τη δραστηριοποίησή του ενίσχυε ακόμα περισσότερο την προσωπικότητά του. Μόνο στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία, κάθε χρόνο πάνω από το 80% των μαθητών, πάνω από 2,6 εκατομμύρια παιδιά, περνούσαν τις διακοπές τους σε κατασκηνώσεις με πλούσιο πολιτιστικό και αθλητικό περιεχόμενο. Στην ΕΣΣΔ λειτουργούσαν έως και 40 χιλιάδες παιδικές κατασκηνώσεις, όπου κάθε χρόνο ξεκουράζονταν δωρεάν ή με πολύ χαμηλό κόστος περίπου 10 εκατομμύρια παιδιά! Στην ΕΣΣΔ οι φοιτητές είχαν τις δικές τους κατασκηνώσεις. Πολλοί φοιτητές επέλεγαν ένα μέρος των διακοπών τους να το περάσουν δουλεύοντας σε φοιτητικές εργασιακές ομάδες, που επισκέπτονταν διάφορες περιοχές της ΕΣΣΔ, αναλαμβάνοντας την οικοδόμηση έργων. Υπολογίζεται πως κάθε καλοκαίρι περίπου 800.000 φοιτητές συνδύαζαν με αυτόν τον τρόπο τη δουλειά και τη γνωριμία με άλλους τό-

πους και τη ζωή στις φοιτητικές εργασιακές κολεκτίβες. Συνολικά, την περίοδο 1965-1991 σχεδόν 13 εκατομμύρια φοιτητές συμμετείχαν στις εργασιακές κολεκτίβες.

Συνταγματικό δικαίωμα οι διακοπές και η αναψυχή Το συνταγματικό δικαίωμα του κάθε ανθρώπου για ετήσιες διακοπές η σοβιετική εξουσία το επιβεβαίωνε στην πράξη. Τα εισιτήρια για τα σανατόρια διανέμονταν από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι υποδείξεις για επιπρόσθετη θεραπευτική αγωγή γινόταν από τα θεραπευτικά και τα προληπτικά υγειονομικά ιδρύματα. Πάνω από το 50% των εισιτηρίων για τουριστικά θέρετρα που δίνονταν σε εργάτες και υπαλλήλους ήταν είτε δωρεάν, είτε με προπληρωμένο το 30% του κόστους τους, αφού καλύπτονταν από τον προϋπολογισμό των υπηρεσιών κοινωνικής ασφάλισης ή υγειονομικής περίθαλψης της ΕΣΣΔ. Υπολογίζεται ότι στις μέρες των διακοπών ξόδευαν μόλις το 20 με 25% ενός μηνιάτικου τις δεκαετίες ‘70 και ‘80, αφού οι λέξεις “ακρίβεια” και “αισχροκέρδεια” ήταν άγνωστες στο σοσιαλισμό. Τα τρόφιμα ήταν πάμφθηνα, όπως και τα εισιτήρια για τον κινηματογράφο και το

Όλοι οι πολίτες της ΕΣΣΔ απολάμβαναν τις διακοπές τους σε παραθεριστικά κέντρα, όπως αυτό στην περιοχή Ποτάβα της Ουκρανίας. Φυσικά, τα πάντα ήταν δωρεάν.

θέατρο, η βενζίνη για την ατομική μετακίνηση ή τα μεταφορικά έξοδα με τα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς. Η διάρκεια των διακοπών των εργαζομένων έφτανε έως τις 24 εργάσιμες μέρες (δηλαδή μαζί με τις αργίες ένα μήνα). Ακόμα, εκτός από τις μέρες της κανονικής ετήσιας άδειας, στην ΕΣΣΔ δίνονταν επιπλέον μέρες άδειας σε ειδικές κατηγορίες πληθυσμού, όπως σε νέους εργαζόμενους κάτω των 19, σε ανάπηρους, σε εργαζόμενους σε ανθυγιεινές εργασίες, σε εργαζόμενους που εργάζονταν σε απομακρυσμένες περιοχές του βορρά και σε άλλους, φτάνοντας έως και τις 48 εργάσιμες μέρες. Εκατομμύρια σοβιετικοί πολίτες πήγαιναν διακοπές στα σανατόρια, στα θεραπευτήρια, στα θέρετρα, σε τουριστικά ταξίδια. Με βάση τους υπολογισμούς του σοβιετικού κράτους ο εργαζόμενος που είχε ξεκουραστεί όχι μόνον δούλευε με διπλάσια ενέργεια, αλλά και αρρώσταινε σχεδόν 3 φορές λιγότερο από όσους προτιμούσαν να μην πάνε διακοπές. Αυτή η οργάνωση των διακοπών και της ξεκούρασης των εργαζομένων γινόταν με βασικό κριτήριο των κάλυψη των αναγκών της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Η άδεια και οι διακοπές δεν ήταν απλά κατοχυρωμένη από το νόμο, αλλά υπήρχε η μέριμνα για την καλύτερη αξιοποίησή της προς όφελος του λαού.

Ανάπτυξη των διακοπών και της αναψυχής προς όφελος του λαού Από το 1919 ο Β.Ι. Λένιν, ο ηγέτης της Μεγάλης Οκτωβριανής Επανάστασης, υπέγραψε διάταγμα το οποίο όριζε όλα τα παραθεριστι-

κά ιδρύματα και θεραπευτήρια ως ιδιοκτησία της Σοβιετικής Δημοκρατίας. Οι παλιές λουτροπόλεις και τα θεραπευτήρια άρχισαν να λειτουργούν για τη θεραπεία και ξεκούραση των εργαζομένων, ενώ ταυτόχρονα δημιουργήθηκαν και νέες υποδομές. Στις αρχές του 1940 υπήρχαν 3.600 σανατόρια με 470.000 θέσεις, ενώ πριν τη Μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση υπήρχαν μόλις 60 με 3.000 θέσεις και η λουτροθεραπεία ήταν απρόσιτη για τους εργαζομένους. Τη δεκαετία του ’80 υπήρχαν ήδη πάνω από 14.000 κέντρα αναζωογόνησης που δέχονταν 45.000.000 αδειούχους. Μάλιστα πολλά σανατόρια είχαν μετατραπεί σε μεγάλα εξειδικευμένα θεραπευτικά ιδρύματα πρόληψης διαφόρων νοσημάτων.

Αγώνας για τη σοσιαλιστική κοινωνία Σήμερα, ενώ υπάρχουν οι δυνατότητες να καλυφθούν οι ανάγκες των εργαζομένων και των νέων σε όλους τους τομείς, αυτό δεν γίνεται. Και δεν γίνεται γιατί η παραγωγή στον καπιταλισμό γίνεται με κριτήριο το κέρδος και σ’ αυτό “σκοντάφτουν” οι ανάγκες του λαού και της νεολαίας. Από την καθημερινή ζωή προβάλλει επιτακτικά η ανάγκη να αλλάξει χέρια η εξουσία προκειμένου να τεθεί η παραγωγή στα χέρια και τον έλεγχο των εργαζομένων και να σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να καλύπτει τις ανάγκες τους. Αυτό τον αγώνα έχουν συμφέρον να τον δώσουν όλοι οι νέοι μαζί με τις οικογένειές τους, για να ικανοποιήσουν τα δικά τους συμφέροντα και τις δικές τους ανάγκες.


07

www.odigitis.gr


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.