1045

ΕΝΘΕΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ 50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΗΣ 21ΗΣ ΑΠΡΙΛΗ 1967

# 1045 | ΑΠΡΙΛΗΣ 2017 | 2 ευρώ

ΙΣΧΥΡΟΠΟΙΟΥΜΕ ΤΟ ΚΚΕ ΓΙΑ ΔΥΝΑΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ - ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

2

Μαθητικά Φεστιβάλ της ΚΝΕ

10

14 18 27

με αφορμή τη διεθνιστική εκδήλωση της ΚΝΕ στη Θεσσαλονίκη για το Προσφυγικό με την Ντίνα Γκογκάκη, πρόεδρο του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας με τους “The Worksongs Project”

Ένθετο αφιέρωμα του “Οδηγητή”

TO Φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές 2017

16

3 Άρθρο μέλους του ΚΣ της ΚΝΕ 12 Πάμε Γυμνάσιο... “Θεματική βδομάδα” (γ΄ μέρος) 22 100 χρόνια απ’ την Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση: Οι θέσεις του Απρίλη 4 Σχόλια 15 Φωτορεπορτάζ από τα φοιτητικά φεστιβάλ της ΚΝΕ 24 Χρυσή Αυγή: τσιράκια των αφεντικών 6 Φτάνει πια! Δε χαραμίζουμε τη ζωή μας περιμένοντας 20 Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού: Αξιοποιούμε την 26 Καλλιτεχνικά έργα εμπνευσμένα από την Πρωτομασυμφωνίες-λεηλασίες! πείρα μας, οργανώνουμε τη δική μας απάντηση στην επίθεση των εφοπλιστών! γιά και τους αγώνες της εργατικής τάξης 8 Τα σενάρια για το μέλλον της ΕΕ και η πραγματική διέξοδος για τον λαό 21 Άρθρο με βάση την πείρα από τα πρόσφατα μπλόκα των αγροτών

Κομμουνιστική Επιθεώρηση Κυκλοφορεί το τεύχος 2/2017  Ιστορία

Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ: Για το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 Χάρη Ραζάκου: Το νομικό και πολιτικό πλαίσιο της περιόδου 1950-1967  8η Μάρτη

Μήνυμα της ΚΕ του ΚΚΕ: Για την 8η Μάρτη, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας Κείμενο του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για την Ισοτιμία των Γυναικών: Η εξειδικευμένη δουλειά στις γυναίκες, στοιχείο ισχυροποίησης του Κόμματος  Ιδεολογία-Πολιτική

Βασίλη Όψιμου: Η θεωρία του Λένιν για τον ιμπεριαλισμό και οι διαστρεβλώσεις της  20ο Συνέδριο ΚΚΕ

Προσυνεδριακός διάλογος  Κομματικά Ντοκουμέντα

“Μαθαίνουμε, εμπνεόμαστε, διδασκόμαστε…” Μαθητικό Διήμερο της Οργάνωσης Περιοχής Αττικής της ΚΝΕ Θα πραγματοποιηθεί στις 8 και 9 Απρίλη στο Λαύριο. Κατασκήνωση - διανυκτέρευση θα γίνει στο Τεχνολογικό - Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου. Δηλώσεις συμμετοχής στις οργανώσεις της ΚΝΕ και στο mail: propattikis@gmail.com. Αναχωρήσεις των οργανώσεων της ΚΝΕ το Σαββάτο 8 Απρίλη: 10.00 Πλατεία Καραϊσκάκη στο Μεταξουργείο 10.00 Πλατεία Καραϊσκάκη στον Πειραιά

Παίρνει παράταση ο 4ος Πανελλαδικός διαγωνισμός συλλογικής ερευνητικής εργασίας της ΚΝΕ και του “Οδηγητή” Δεκάδες ομάδες μαθητών Γυμνασίων, Λυκείων και ΕΠΑΛ από κάθε γωνιά της Ελλάδας ετοιμάζουν πυρετωδώς τις εργασίες τους, με στόχο να μας καταπλήξουν με τις ιδέες, την τέχνη, τη φαντασία και την πρωτοτυπία τους. Ήδη κάποιες ομάδες βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης των εργασιών τους. Η τελική ημερομηνία αποστολής του συνόλου της εργασίας μετατίθεται για τις 30 Ιούνη.

*

Διόρθωση

OΔΗΓΗΤΗΣ: Όργανο του ΚΣ της ΚΝΕ, www.odigitis.gr, e-mail: mail@odigitis.gr Ιδιοκτησία: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕΒΕ, Εκδότρια - Διευθύντρια: Αναστασία Μοσχόβου, Διεύθυνση: Κοτοπούλη 11 και Βερανζέρου, ΤΚ: 104 32, Αθήνα, Κωδικός: 3995, ISSN 1791-3594, Τηλ.: 210 5282.526-528, Fax: 210 5241.526, Συνδρομητές: Σόλωνος 130, ΤΚ:106 81, Τηλ: 210 3320.800

Στο οπισθόφυλλο του «Οδηγητή» του προηγούμενου μήνα, στο έργο του Πάμπλο Πικάσο για τον Νίκο Μπελογιάννη γράψαμε από λάθος: «σκίτσο του Γάλλου κομμουνιστή καλλιτέχνη Πάμπλο Πικάσο». Το σωστό είναι ότι ο Πάμπλο Πικάσο ήταν Ισπανός κομμουνιστής καλλιτέχνης, μέλος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος.

Εμπρός για ΚΝΕ γερή και μαζική με όπλο την Απόφαση του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΕ

Π

ροχωράμε μπροστά, με ορμή από την επιτυχία του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΕ. Παίρνουμε δύναμη από την πορεία ιδεολογικής - πολιτικής - οργανωτικής ισχυροποίησης του Κόμματος μας, από τη συζήτηση σε όλες τις Οργανώσεις της ΚΝΕ, τη συνειδητή αποδοχή από τα μέλη μας αλλά και ευρύτερα από άλλους νέους της πολιτικής του ΚΚΕ. Το μέλλον θα καθοριστεί από μικρές και μεγάλες ταξικές συγκρούσεις, θα το σφραγίσει η οριστική επικράτηση του νέου πάνω στο παλιό. Η εργατική τάξη θα εκπληρώσει την ιστορική της αποστολή στον δρόμο που χάραξαν οι κομμουνάροι του Παρισιού και οι μπολσεβίκοι το 1917. Σε αυτόν τον δρόμο συνεχίζουμε ορθοπατώντας και ορθοβαδίζοντας. Ατσαλωνόμαστε και ισχυροποιούμε το ΚΚΕ, δυναμώνουμε τη φλόγα της επαναστατικής ανατροπής. Γνωρίζουμε ότι η ιστορία της ανθρωπότητας δεν τελειώνει στη βαρβαρότητα του καπιταλισμού.

για να κερδίζουν αυτοί, να φτωχαίνουμε εμείς. Δεν στοιχιζόμαστε πίσω από τον στόχο για γεωστρατηγική αναβάθμιση της χώρας, για μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο. Βλέπουμε στη γειτονιά μας που οδηγεί η εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της κάθε χώρας για τα κέρδη των μονοπωλίων. Τα πρόσφατα παραδείγματα της Ουκρανίας και της Κύπρου είναι ενδεικτικά. Οι νησιώτες του Αιγαίου έχουν πλέον θέα τις ΝΑΤΟϊκές αρμάδες που πλέουν στις θάλασσες με σκοπό -άκουσον άκουσον- να ελέγξουν τις προσφυγικές ροές...

«Μα είμαστε εμείς αυτοί που τη διαδίδουν. Είναι η παραμονή της μάχης»… «Μας λένε οι εχτροί μας: και γνωστή ακόμα να γίνει η αλήθεια δεν μπορεί άλλο πια να διαδοθεί»… Ο καπιταλισμός βολοδέρνει σε αγιάτρευτες αντιθέσεις, οξύνονται οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στα αστικά κράτη και τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις. Ποιος περίμενε αλήθεια η ΕΕ των “κοινών παναθρώπινων ιδεών”, της “σύγκλισης” και της “αειφόρου ανάπτυξης” να συζητά τα 5 πιθανά σενάρια μετασχηματισμού της; Που πήγαν άραγε οι διακηρύξεις για την ικανότητα της “παγκόσμιας ελεύθερης αγοράς” να ρυθμίζει τα πάντα; Τι απέγιναν οι κραυγές σύσσωμου του αστικού κόσμου για την οριστική νίκη της “δημοκρατίας” απέναντι στον “ολοκληρωτισμό”, για τον “δρόμο της ειρήνης και της ασφάλειας” που θα προχωρούσαν οι λαοί μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές της περιόδου 1989-1991, σήμερα που οι εκμεταλλευτές γυαλίζουν τα κανόνια τους για να κυριαρχήσουν σε πλουτοπαραγωγικές πηγές και δρόμους μεταφοράς ενέργειας και εμπορευμάτων; Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι οι εξελίξεις έχουν

τη δική τους δυναμική, το ζήτημα είναι το εργατικό κίνημα να διαμορφώνει το δικό του σχέδιο νίκης, να έχει γραμμή σύγκρουσης με την καπιταλιστική εξουσία ώστε να μπορέσει να αξιοποιήσει τις αντιθέσεις και τα ρήγματα στο στρατόπεδο του αντιπάλου. Ας αναρωτηθεί η νεολαία για το ποιοι είναι οι “εθνικοί στόχοι”, το που οδηγούν οι διάφοροι “σωτήρες”. Είναι χαραγμένο στο πετσί μας ότι για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας κατά 24% έπρεπε να μειωθεί το βιοτικό μας επίπεδο κατά 50%. Δυστυχώς για αυτούς δεν είμαστε εθνικά υπερήφανοι για τα 17 δις κέρδη των μεγαλοξενοδόχων με 250 ευρώ μέσο μισθό των ξενοδοχοϋπαλλήλων. Δεν μας συνεγείρει η εθνική προσπάθεια της κυβέρνησης να περάσει “αναπτυξιακά αντίμετρα” γιατί ένα πουλάκι μας είπε ότι για να δώσουν φτηνό ρεύμα στους βιομηχάνους, τα χρέη των λαϊκών νοικοκυριών στη ΔΕΗ τα δίνουν προς διαχείριση στα κοράκια των εισπρακτικών εταιρειών. Δεν διαλέγουμε αν θα μετράμε τη φτώχεια μας με ευρώ ή δραχμή γιατί όσο κυριαρχούν οι κεφαλαιοκράτες στην παραγωγή θα πρέπει

Μας λένε οι εχτροί μας: και γνωστή ακόμα να γίνει η αλήθεια δεν μπορεί άλλο πια να διαδοθεί. Μα είμαστε εμείς αυτοί που τη διαδίδουν. Είναι η παραμονή της μάχης είναι το σφυρηλάτημα των στελεχών μας είναι η σπουδή του πλάνου του αγώνα είναι η μέρα πριν την πτώση των εχτρών μας

Δεν στεκόμαστε με φόβο και δέος απέναντι στις δυσκολίες της ζωής. Ο δικός μας ρεαλισμός καθορίζεται από τις δυνατότητες της εποχής. Δεν είναι μονόδρομος το 60% των θέσεων εργασίας να αφορά ευέλικτες μορφές απασχόλησης, οι νέοι να βρίσκονται σε καθεστώς μόνιμης περιπλάνησης στο όνομα της “κινητικότητας”. Ο άνθρωπος στη σημερινή εποχή δεν είναι δυνατόν να φοβάται ότι θα χάσει τη δουλειά του επειδή θα αξιοποιηθούν ρομπότ στις αλυσίδες παραγωγής αντί τα τεχνολογικά επιτεύγματα και η πρόοδος της γνώσης να αξιοποιούνται προς όφελος της απαλοιφής του ανθρώπινου πόνου, της

δημιουργίας ποιοτικού ελεύθερου χρόνου. Εμπόδιο στο να απολαμβάνουμε την ομορφιά της ζωής μπαίνει το καπιταλιστικό κέρδος, οι εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής. Την εποχή που κυριαρχεί η βαρβαρότητα τα διάφορα παπαγαλάκια του συστήματος μας λένε πως είναι “γραφικό” και “αναχρονιστικό” να διεκδικούμε τις σύγχρονες ανάγκες μας. Πήραν όμως μια πρώτη απάντηση από τους χιλιάδες που στις 20 Μάρτη φώναξαν «φτάνει πια». Είναι καρφί στο μάτι τους οι χιλιάδες φοιτητές και σπουδαστές που συζήτησαν για τα μέτρα που θα πάρουν για να έρθει το “μέλλον” στα φοιτητικά φεστιβάλ της ΚΝΕ. Δεν θα χωνέψουν με τίποτα ότι χιλιάδες μαθητές θα συζητήσουν για το πώς θα γίνουν καλύτεροι άνθρωποι αγωνιζόμενοι για το δίκιο στα μαθητικά φεστιβάλ μας, ότι θα τους ξαναβρούν μπροστά τους στα σχολεία, στους δρόμους, στις πλατείες, στα υπουργεία. «Μας λένε οι εχτροί μας: τελείωσε ο αγώνας. Μα λέμε εμείς: άρχισε τώρα Μας λένε οι εχτροί μας: την αλήθεια την απαρνήθηκαν. Μα λέμε εμείς: την ξέρουμε ακόμα. Μας λένε οι εχτροί μας: και γνωστή ακόμα να γίνει η αλήθεια δεν μπορεί άλλο πια να διαδοθεί. Μα είμαστε εμείς αυτοί που τη διαδίδουν. Είναι η παραμονή της μάχης είναι το σφυρηλάτημα των στελεχών μας είναι η σπουδή του πλάνου του αγώνα είναι η μέρα πριν την πτώση των εχτρών μας1»… Το 20ο Συνέδριο μας κάνει πιο δυνατούς. Θα βαδίσουμε στον δρόμο αυτό με το κεφάλι ψηλά, περνώντας σε φάση σημαντικής ανάπτυξης των δυνάμεων της ΚΝΕ. Αυτό είναι το καθήκον μας για να τιμήσουμε στην πράξη, όπως της αρμόζει, την επέτειο των 100 χρόνων του ηρωικού ΚΚΕ και των 50χρονων της ΚΝΕ, το 2018. Θα τα καταφέρουμε! Θα νικήσουμε! Σωκράτης Μπουντόλος, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ

Παραπομπή 1. Από το έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ “Η Αγία Ιωάννα των Σφαγείων”

4 Ανταπόκριση από νοσοκομείο...  Τα ράντζα κατακλύζουν τους διαδρόμους.  Ασθενείς ξεπερνούν τις 4 ώρες αναμονής στα επείγοντα, ενώ χιλιάδες εγχειρήσεις αναβάλλονται λόγω έλλειψης κρεβατιών.  Καρκινοπαθείς περιμένουν πάνω από 2 μήνες την έναρξη της θεραπείας τους.  Ένα 2χρονο αγοράκι με υποψία μηνιγγίτιδας περιμένει πάνω από 5 ώρες στα επείγοντα πάνω σε μια καρέκλα καθώς δεν υπάρχει κρεβάτι.  Δύο ασθενείς πέθαναν πάνω σε φορείο περιμένοντας σε διάδρομο νοσοκομείου.  Το 50% του προσωπικού εργάζεται απλήρωτες υπερωρίες για να καλυφθούν οι στοιχειώδεις ανάγκες.  Οι νοσηλευτές, που σε μεγάλο ποσοστό είναι γυναίκες, εργάζονται με χαμηλές αμοιβές και εξοντωτικά ωράρια εργασίας. Γνωστά πράγματα θα πει κάποιος, συμβαίνουν αυτά στην Ελλάδα. Μόνο που τα παραπάνω δε συμβαίνουν μόνο εδώ. Αυτά συμβαίνουν στη Βρετανία, που δεν αντιμετωπίζει το ζήτημα του “δημοσίου χρέους”, μιας χώρας με το δικό της εθνικό νόμισμα, που αποτελεί μία από τις ισχυρότερες καπιταλιστικές οικονομίες. Τι είπατε; Ξεπερασμένο το “υγεία που να υπηρετεί το λαό και τις ανάγκες του”;

Όταν ο Τσίπρας “τιμάει” τον Μπελογιάννη... ...και την επόμενη μέρα ο Καμμένος λέει: Μόνο η Αμερική

Ο “Οδηγητής” αποκαλύπτει... το ταξίδι του Αρτέμη Σώρρα! Ο Αρτέμης Σώρρας πραγματοποιεί αυτές τις μέρες... τους άθλους που του ανέθεσαν οι Δώδεκα Θεοί του Ολύμπου προκειμένου να πάρει μια θέση ανάμεσα τους. Βρισκόμαστε στη μεγάλη χαρά να σας ανακοινώσουμε το ταξίδι του που ξεκίνησε στις 17/3, μέρα που εξαφανίστηκε καταδικασμένος για απάτη. Μια μέρα που θα γραφτεί με μαύρες σελίδες στην ιστορία:  Την πρώτη μέρα αποστολής του ήπιε έναν φραπουτσίνο με τον Δία, που αντί για γάλα είχε αμβροσία.  Έπειτα κατευθύνθηκε στο μαντείο των Δελφών για να πάρει τον χρησμό από την Πυθία για το τι θα παίξει στο στοίχημα για ματσάκι στη Λεωφόρο.  Ύστερα κολύμπησε στα παγωμένα νερά του Αχέρωντα για να περάσει στο βασίλειο του Άδη και να σώσει την Περσεφόνη, αφού πρώτα βέβαια πολέμησε με τον Κέρβερο.  Έπειτα πήγε στη λίμνη Λέρνη για να αντιμετωπίσει τη Λερναία Ύδρα αφού πληροφορήθηκε ότι... ο Ηρακλής δεν κατάφερε να φέρει σε πέρας τον άθλο. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στον Λαβύρινθο του Μινώταυρου στην Κρήτη προσπαθώντας να βγει έξω, ώστε να πάει Αμερική για να δώσει πίσω στον Τραμπ κάτι ψιλά που του έδωσε για να αποπληρωθεί το “ελληνικό χρέος”. Μπράβο Αλέξη τέκνον μου που προστατεύεις τους αδύναμους...

Βλέπω πάπα μου, κι εσύ πρώτος είσαι στις ΠΑΠΑτζες!

μπορεί να μας βοηθήσει.

Το Σχέδιο Μάρσαλ που έγινε με το δόγμα Τρούμαν ήταν μια βοήθεια προς την Ελλάδα

Μιλάνε όλοι μιλάει και... η Athens voice! Πολλοί μίλησαν ή μάλλον έβρισαν με θράσος το ΚΚΕ και τον Νίκο Μπελογιάννη αυτές τις μέρες. Γραφικοί φασίστες, δήθεν σκεπτόμενοι ξερόλες, αστοί, δημοσιογράφοι, οπορτουνιστές με άποψη. Έγραψε ένας (πολύ λίγος να μιλά για τον Μπελογιάννη) στη διαδικτυακή Athens Voice (περιοδικό από τα λίγα!) : «(...) ο Μπελογιάννης μπορεί να καταδικάστηκε σε θάνατο από στρατοδικείο και να εκτελέστηκε από εκτελεστικό απόσπασμα του ελληνικού κράτους (φυσικοί αυτουργοί), αλλά ηθικός αυτουργός του φόνου του, όπως και των Μπάτση, Καλούμενου, Αργυριάδη, είναι το ίδιο το κόμμα τους, το ΚΚΕ». Η εμετική “ανάλυση” συνεχίζει καταλήγοντας να βρίζει τον ίδιο το Μπελογιάννη και φυσικά τον σκοπό για τον οποίο πάλευε. Αυτόν τον σκοπό φοβούνται και χτυπούν όσοι έμμεσα ή φανερά επιτίθενται στο ΚΚΕ, στους ήρωες που γέννησε. Ξέρουν καλά ότι οι λόγοι που γέννησαν και άνδρωσαν το ΚΚΕ και που ανέδειξαν την εποποιία του ΔΣΕ και τους “Μπελογιάννηδες” δεν έχουν ξεπεραστεί, ξέρουν ότι ο αγώνας που συνεχίζει το ΚΚΕ να δίνει για την τελική νίκη του Σοσιαλισμού-Κομμουνισμού είναι επίκαιρος και αναγκαίος. Απ΄ την πλευρά τους, καλά κάνουν... Καλά κάνουμε όμως και εμείς να τιμάμε την ιστορία μας και να παλεύουμε γι΄ αυτήν.

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

Ο εργασιακός μεσαίωνας διαφημίζεται...

Στη διαφημιστική καμπάνια της Vodafone #protifora ο εργαζόμενος παίρνει μισθό 435 ευρώ. Πλέον έχουμε περάσει σε άλλα επίπεδα... Ο εργασιακός μεσαίωνας -που δήθεν δεν ψηφίζει ο Τσίπρας- διαφημίζεται κιόλας...

Βολικά ερωτήματα με στάνταρ απαντήσεις...

5

Ζωή ολόκληρη και όχι με δόσεις! Διαβάζουμε σε πρόσφατη συνέντευξη στελέχους νεολαίας πολιτικού κόμματος: «Η χρήση κάνναβης για βιομηχανικούς σκοπούς πρέπει αυτονόητα να επιτρέπεται για την παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας. Το ίδιο και για ιατρικούς λόγους (...) Όσο για την ψυχαγωγική χρήση της κάνναβης, πρέπει να καταστεί σαφές, ότι η απαγόρευση και οι αυστηρές ποινές δεν έχουν συμβάλει ποτέ και πουθενά για την αντιμετώπιση του προβλήματος». Παραπέρα βλέπουμε πρόταση γνωστής φοιτητικής παράταξης προς τον Δήμαρχο Αθήνας για «(...) δημιουργία χώρων ιατρικώς ελεγχόμενης χρήσης ουσιών, που θα περιορίσουν τη δημόσια χρήση και τους θανάτους στον δρόμο», με αφορμή την κατάσταση έξω απ΄ την Νομική Σχολή Αθήνας. Η πρώτη δήλωση έγινε από στέλεχος της νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ και η πρόταση κατατέθηκε από την ΠΑΣΠ Οικονομικού ΕΚΠΑ. Κάτι παραπάνω από προφανής είναι η συνάφεια των δύο αυτών θέσεων. Ο ένας κόβει και ο άλλος ράβει. Και οι δύο αποδέχονται μια κοινωνία με “ελεύθερα” ναρκωτικά και δε λένε κουβέντα για το δικαίωμα της νεολαίας να ζήσει ελεύθερη από ναρκωτικά.

Όταν τα μεγάλα “πνεύματα” συναντιούνται...

Ερωτηματολόγιο δημοσίευσε η νεολαία ΣΥΡΙΖΑ εν όψει του συνεδρίου της. Για όλα είχαν να ρωτήσουν από κάτι, ωστόσο εμείς τους βγάζουμε από την αμήχανη θέση να ρωτήσουν ευθέως τον κόσμο για τα καυτά ζητήματα της επικαιρότητας και τους προσφέρουμε έτοιμες τις ερωτήσεις:  Πόσα εργατικά-λαϊκά δικαιώματα και κατακτήσεις πιστεύεις ότι ξήλωσε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ;  Υπάρχει ζωή χωρίς μνημόνιο;  Πώς εκτιμάτε την πρόταση από εδώ και στο εξής τη 17η Νοέμβρη να γίνεται η κεντρική εκδήλωση στην Αμερικάνικη Πρεσβεία;  Πιστεύετε ότι η συμμετοχή ελληνικών στρατευμάτων σε πολεμικές αποστολές του ΝΑΤΟ και της ΕΕ σε διάφορα σημεία του πλανήτη καθώς και η παρουσία του ΝΑΤΟ συμβάλλει στην υπεράσπιση των συμφερόντων του λαού μας; ΥΓ: Στην ίδια μπάντα οι νεολαίες κομμάτων, όπως της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που κάνουν κριτική στις μπαρούφες της νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ για το ερωτηματολόγιο για να κρύψουν αυτό που και οι ίδιοι ξέρουν, ότι στις παραπάνω ερωτήσεις θα έδιναν τις ίδιες στάνταρ απαντήσεις.

ΜΙΚΡΕΣ αγγελίες ΧΑΘΗΚΕ ...ο λογαριασμός από τα κόμματα από τα οποία έχει περάσει κατά καιρούς η Ραχήλ Μακρή. Αχ βρε Ραχήλ, πολύ έλειψες στη Ζωίτσα, στον Λαφαζάνη και σε όλο το υπόλοιπο “αντιμνημονιακό” τόξο...

Ο “Οδηγητής” κατάφερε να εξασφαλίσει την αληθινή φωτογραφία από τη συνάντηση του ναζί Μιχαλολιάκου με τον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμο.

Deja vu...  Επιστροφή του Survivor...  Nokia 3310 ξανά στην αγορά  Λεμονής στον Ολυμπιακό  Καρβέλας, Βίσση, Κωστόπουλος μαζί στην TV (με τον Καρβέλα να πετάει στη μούρη μας και την τσίχλα του)  Ξέπλυμα Σημίτη από τον ΣΚΑΪ

ΣΕ ΕΙΔΑ Να δίνεις show -από τα καλύτερα που έχεις δώσει μέχρι σήμερα- στο υπουργείο παιδείας. Την επόμενη φορά που θα θελήσεις λίγη δημοσιότητα, δήλωσε συμμετοχή στο “Survivor” και μην τα βάζεις με μαθητές...

 Βατοπέδι (τελευταίο επεισόδιο) Πληροφορίες του “Οδηγητή” ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ετοιμάζεται να μετονομαστεί σε «ΠΑΣΟΚ το ορθόδοξο» παραμένουν ανεπιβεβαίωτες...

Φτάνει πια! Δε χαραμίζουμε τη ζωή μας περιμένοντας συμφωνίες-λεηλασίες!

Θ

α μπορούσε να είναι το πιο σύντομο ανέκδοτο των ημερών». Έτσι σχολιάζει το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ τη δήλωση «Εγώ εργασιακό μεσαίωνα δεν ψηφίζω» που φέρεται να έκανε ο Αλέξης Τσίπρας. Και είναι ανέκδοτο γιατί την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει πιάσει το νήμα της αντιλαϊκής πολιτικής από τους προηγούμενους, καθώς έχει ψηφίσει το 3ο βάρβαρο μνημόνιο, ετοιμάζει τώρα νέα επίθεση στα δικαιώματα του λαού και της νεολαίας μπροστά στο κλείσιμο της αξιολόγησης.

«

Μήπως όμως αυτή τη φορά η κυβέρνηση το εννοεί ότι αγωνίζεται;

Ο

ΣΥΡΙΖΑ όντας ήδη δύο χρόνια στην κυβέρνηση έχει δώσει δείγματα γραφής. Όχι μόνο δεν έχει καταργήσει τους αντιλαϊκούς νόμους της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που συνήθως καταψήφιζε όταν ήταν στην αντιπολίτευση, όχι μόνο έχει επανειλημμένως απορρίψει τις προτάσεις νόμου του ΚΚΕ για αποκατάσταση του κατώτατου μισθού, των απωλειών σε κοινωνικά-ασφαλιστικά δικαιώματα, την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας κ.ά., πάει ένα βήμα παραπέρα προσθέτοντας νέα βάρη στο λαό. Τώρα στο επίκεντρο των συζητήσεων που κάνει με τους θεσμούς μπροστά στο κλείσιμο της αξιολόγησης σχετικά με το νέο πακέτο μέτρων, βρίσκονται στην πραγματικότητα οι όροι της νέας λεηλασίας για τα όποια δικαιώματα έχουν απομείνει. Όπως όλα δείχνουν, ανάμεσα σε αυτά που έχουν ήδη συμφωνηθεί είναι: η μείωση του αφορολόγητου ορίου, (πράγμα που σημαίνει αύξηση της φορολογίας ακόμα και σε εισοδήματα 460 ευρώ τον μήνα), νέες μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, νέες ιδιωτικοποιήσεις, όπως στον τομέα της Ενέργειας με πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ κ.ά. Εκτός όμως, από αυτά τα μέτρα που έχουν επί της ουσίας ήδη συμφωνηθεί, πατάνε πάνω στον μεσαίωνα που έχει διαμορφωθεί για τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού και της νεολαίας. Ενδεικτικά αυτής είναι ορισμένα από τα πρόσφατα στοιχεία, όπως: ÂÂTο 54,7% των συμβάσεων κατά το 2016 ήταν συμβάσεις “ευελιξίας”, με μερική απασχόληση και εκ περιτροπής εργασία (από την ετήσια έκθεση για την ελληνική οικονομία του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ). ÂÂΣτους μισθωτούς το ποσοστό που πλέον αντιμετωπίζει προβλήματα διαβίωσης διπλασιάστηκε, από 7,3% το 2010 στο 14,8% το 2015 (ό.π.). ÂÂΣύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΕΔ σε 1.095.866 άτομα ανήλθαν οι εγγεγραμμένοι άνεργοι ενώ το επίδομα ανεργίας λαμβάνει μόνο το 16,25%. Ταυτόχρονα, είναι εξαπάτηση ότι η κυβέρνηση κάνει “αγώνα” για την προφύλαξη του “κοινωνικού κεκτημένου της Ευρώπης”. Η κυβέρνηση με τέτοια τερτίπια προσπαθεί να καλλιεργήσει αυταπάτες στα εργατικά-λαϊκά στρώματα. Όμως, η προσήλωση της στην αντιλαϊκή πολιτική δε χωρά παρερμηνείες. Και δε χωρά ούτε αμφισβήτηση. Γι’ αυτό και η βασική αντιπαράθεση που της κάνει η ΝΔ είναι για την “καθυστέρηση” στην υλοποίηση και όχι για την ουσία. Αντίστοιχα, ενδεικτική για τον χαρακτήρα των μέτρων αλλά και για την μακροβιότητα που επιδιώκουν να έχουν είναι η δήλωση του Β. Σόιμπλε (σ.σ. για το κλείσιμο της αξιολόγησης): «θα πρέπει οι αποφάσεις να διατυπωθούν νομοθετικά με τέτοιο τρόπο, ώστε να παραμένουν ανεξάρτητες από τα εκλογικά αποτελέσματα».

Εκατοντάδες είναι οι παρεμβάσεις με συγκεντρώσεις, πικετοφορίες και μαζικές εξορμήσεις που πραγματοποίησαν το ΚΚΕ και η ΚΝΕ τη Δευτέρα 20 Μάρτη σε πολλές πόλεις σηματοδοτώντας την ανάγκη αγωνιστικής κλιμάκωσης, κόντρα στην αντιλαϊκή πολιτική Μπορούμε να παρέμβουμε στις εξελίξεις;

Α

πέναντι στην κυβερνητική πολιτική, όσες μάσκες κι αν προσπαθούν να της φορέσουν, ο λαός και η νεολαία δεν πρέπει να δώσουν κανένα άλλοθι. Πρέπει και μπορούν να υψώσουν το δικό τους τείχος αντίστασης! Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση, το κεφάλαιο και οι εκπρόσωποί τους στο συνδικαλιστικό κίνημα καλούν και εκβιάζουν τον λαό να συμβιβαστεί με τη μίζερη ζωή, να αποκηρύξει και τις απώλειες που είχε στα χρόνια της κρίσης, υπάρχουν όλα εκείνα τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι μπορούμε να ζήσουμε αλλιώς. Αυτά βρίσκονται στην άνοδο της παραγωγικότητας, στα επιτεύγματα της τεχνολογίας και της τεχνικής που επιτρέπουν την κάλυψη όλων των σύγχρονων λαϊκών αναγκών, που διευρύνονται διαρκώς. Για να μπορέσουμε όμως πραγματικά να ζήσουμε αλλιώς χρειάζεται σήμερα κάθε νέος και νέα να βάλουμε πλάτη ώστε να προχωρήσει αποφασιστικά η ανασύνταξη του εργατικού-λαϊκού κινήματος, η οργάνωση της πάλης σε σύγκρουση με το κεφάλαιο, τη στρατηγική του, τους στόχους για ανάκαμψη των κερδών του. Τα θετικά βήματα που γίνονται σε σωματεία (με γενικές συνελεύσεις, αγωνιστικές αποφάσεις, εκλογές) στην κατεύθυνση της αλλαγής του συσχετισμού δύναμης και ενίσχυσης των ταξικών δυνάμεων, πρέπει να σταθεροποιηθούν και να διευρυνθούν. Χρειάζεται, να ωριμάζει η ανάγκη ο αγώνας να κατευθύνεται στον στόχο να φύγουν από τη μέση το καπιταλιστικό κέρδος και η εξουσία του κεφαλαίου που ορθώνονται ως εμπόδιο, να κατευθύνεται στον στόχο της εργατικής εξουσίας και της κοινωνικοποίησης των μονοπωλίων.

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

7

Στις 7 Απρίλη να φωνάξουμε σε όλη την Ελλάδα “Φτάνει πια” με παλιά και νέα μέτρα “Κάτω τα μέτρα και τα αντίμετρα κυβέρνησης-ΕΕ-μονοπωλίων. Διεκδικούμε τις σύγχρονες ανάγκες μας!”: Με το σύνθημα αυτό, Σωματεία, Ομοσπονδίες και Εργατικά Κέντρα καλούν στα συλλαλητήρια που οργανώνουν σε όλη τη χώρα, την Παρασκευή 7 Απρίλη, τη μέρα που είναι προγραμματισμένη η επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup. Στην Αθήνα, το συλλαλητήριο στις 7/4 θα γίνει στις 6.30 μ.μ. στην Ομόνοια, ενώ στη Θεσσαλονίκη, στις 7 μ.μ. στο Άγαλμα Βενιζέλου. Κάλεσμα σε φοιτητές και σπουδαστές να πάρουν μέρος στα συλλαλητήρια, για “να μείνει στα χαρτιά η νέα συμφωνία”, απευθύνει και η Εκτελεστική Γραμματεία του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών, τονίζοντας «Δεν χαραμίζουμε τη ζωή μας περιμένοντας νέες συμφωνίες - λεηλασίες!».

Μήπως για να ζήσουμε καλύτερα πρέπει να αναβαθμιστεί η Ελλάδα γεωστρατηγικά;

Μ

ε μεγάλη προσήλωση στα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης προωθεί η συγκυβέρνηση τη λεγόμενη γεωστρατηγική αναβάθμιση της Ελλάδας. Αυτό τον στόχο-επιλογή επαναλαμβάνουν συνέχεια, σε όλους του τόνους τα στελέχη όλων των αστικών κομμάτων, συνδέοντας τον με την αντίληψη ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει “νησίδα σταθερότητας και ασφάλειας’’ σε ένα περιβάλλον γενικευμένης αστάθειας. Με αυτή τη γραμμή συναντήθηκε στα μέσα Μάρτη στις ΗΠΑ ο υπουργός εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, με τον Αμερικανό ομόλογο του, Ρέξ Τίλερσον και με στελέχη της κυβέρνησης Τράμπ. Ψηλά στην ατζέντα της συζήτησης τέθηκαν τα ελληνοτουρκικά και τα ζητήματα Ενέργειας αποδεικνύοντας ότι κλιμακώνονται οι προσπάθειες που εμπλέκουν τη χώρα μας σε επιζήμια για το λαό σχέδια. Ο Ν. Κοτζιάς μετά τη συνάντηση έκανε καθαρό μέσα από τις δηλώσεις του ότι η κυβέρνηση επιδιώκει ενεργή συμμετοχή στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς. Δήλωσε χαρακτηριστικά: «Δεν παρακολουθούμε παθητικά την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Προσπαθούμε να είμαστε ενεργός συμμέτοχος σε αυτήν την πολιτική». Ενώ συνέχισε: «Περισσότερο ήθελε (σ.σ. ο Τίλερσον) την ανάλυσή μας για την περιοχή, πώς μπορεί να υπάρξει σταθερότητα και ασφάλεια(...) Εξήγησα τα ενεργειακά projects που υπάρχουν στην περιοχή. (...)Αναφέρθηκα στην σημασία που έχει για τους Έλληνες να εξελιχθεί η Ελλάδα σε ένα κέντρο μεταφοράς διαφόρων μορφών ενέργειας (...)». Ακόμα, ενδεικτικό των προθέσεων της συγκυβέρνησης να αναλάβει ακόμα πιο ενεργό ρόλο στην υλοποίηση των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών είναι τα όσα έχει πει ο Π. Καμμένος για ενίσχυση της βάσης της Σούδας και για υποδοχή αμερικανονατοϊκών αεροσκαφών σε Καλαμάτα, Ηράκλειο, Καστέλι, Κάρπαθο. Μάλιστα, μετά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζέιμς Μάτις, στην Ουάσιγκτον δήλωσε σχετικά με αυτό: «Του είπα (σ.σ. στον Τζέιμς Μάτις) ότι θα είναι τιμή μας να επισκεφθεί και τη Σούδα. Για τη Σούδα κάναμε μεγάλη συζήτηση σχετικά με τις δυνατότητες που υπάρχουν για την επέκταση της βάσης και τη σημασία της για τη Συμμαχία». Αν βάλουμε αυτές τις δηλώσεις κοντά στα όσα δήλωσε σε αμερικανικό στρατιωτικό περιοδικό ο αρχηγός του Ναυτικού για την ανατολική Μεσόγειο ως “περιοχή εθνικού συμφέροντος’’, μπορούμε να βγάλουμε ένα συμπέρασμα. Η στρατιωτικοπολιτική προετοιμασία της αστικής τάξης της χώρας μας εντείνεται, ώστε να ωφεληθεί πολλαπλά από τις ανακατατάξεις στην ευρύτερη περιοχή αρπάζοντας κομμάτι της λείας από τον πλούτο της περιοχής. Κάθεται από κοινού με άλλους ιμπεριαλιστές σε τραπέζια διαλόγου ζητώντας να αναλάβει επιπλέον ρόλους, πόστα και δράση στο αμερικανονατοϊκό πλαίσιο. Τελικά, η πολυδιαφημισμένη πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που προβάλλει η κυβέρνηση είναι στην πραγματικότητα μονοδιάστατη υπέρ των συμφερόντων του κεφαλαίου και κατά των εργαζομένων.

Τα ταξικά σωματεία, που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ, νέοι, εργαζόμενοι, άνεργοι, μαθητές έχουν ριχτεί στη μάχη της προετοιμασίας για την επιτυχία των συλλαλητηρίων στις 7 Απρίλη. Εδώ φωτογραφία από πρόσφατη γενική συνέλευση του συνδικάτου μετάλλου Αττικής.

H πολυδιαφημισμένη πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που προβάλλει η κυβέρνηση είναι στην πραγματικότητα μονοδιάστατη υπέρ των συμφερόντων του κεφαλαίου και κατά των εργαζομένων

37η Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης την Κυριακή 7 Μάη

Την Κυριακή 7 Μάη 2017 θα πραγματοποιηθεί η 37η Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης, ξεκινώντας νωρίς το πρωί από τον Τύμβο στο Μαραθώνα με κατεύθυνση την Αθήνα. Πορείες ειρήνης και άλλες κινητοποιήσεις θα πραγματοποιηθούν στη Θεσσαλονίκη στις 21 Μάη, στην Κερασίτσα στις 14 Μάη, στο Άκτιο στις 13 Μάη, στη Λάρισα στις 7 Μάη, ενώ και σε άλλες περιοχές θα ανακοινωθούν το επόμενο διάστημα. Η Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη σημειώνει στο κάλεσμά της μεταξύ άλλων: «Αποκαλύπτουμε την επικίνδυνη στρατηγική πολιτική που ακολουθεί η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και τα κόμματα του κεφαλαίου. Κλιμακώνουμε την παρέμβαση ενάντια στην εμπλοκή του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στο Αιγαίο. Απαιτούμε: ÂÂΚαμία συμμετοχή στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Επιστροφή όλων των στρατιωτικών δυνάμεων από το εξωτερικό. ÂÂΚαμία αλλαγή συνόρων. Έξω το ΝΑΤΟ από το Αιγαίο. ÂÂΝα κλείσουν οι ευρωατλαντικές βάσεις και τα στρατηγεία. ÂÂΑποδέσμευση από Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ, με το λαό νοικοκύρη στον τόπο του. Εντείνουμε τη δράση μας, εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στους πρόσφυγες και τους μετανάστες».

8

Τα σενάρια για το μέλλον της ΕΕ και η πραγματική διέξοδος για το λαό

Σ

τις 25 Μάρτη συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) το 1957 με την Συνθήκη της Ρώμης. Επίσης στις 7 Φλεβάρη συμπληρώθηκαν 25 χρόνια από την υπογραφή της συνθήκης του Μάαστριχτ (1992), τον “θεμέλιο λίθο” της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έβαλε τις βάσεις για τη λεγόμενη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αλλά και για τις αντεργατικές πολιτικές που συνεπάγονται της «ολοκλήρωσης» αυτής. 25 χρόνια αργότερα μπορούμε με σιγουριά πλέον να πούμε ότι σε καμία περίπτωση δεν επιβεβαιώθηκαν οι αστικές αναλύσεις που υπογράμμιζαν τη μόνιμη δυναμική της ευρωενωσιακής συμμαχίας, υποστηρίζοντας ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι νομοτέλεια και πως η ΕΕ θα αγκαλιάσει όλα τα κράτη της Ευρώπης. Δεν επιβε-

βαιώθηκαν ούτε οι διθύραμβοι αστικών επιτελείων που διαβεβαίωναν ότι οι λαοί περνούν σε μια εποχή “αέναης ανάπτυξης” όπου όλοι “θα τρώνε με χρυσά κουτάλια” και ότι η ΕΕ είναι το “απάνεμο λιμάνι” των λαών. Απεναντίας, μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι επιβεβαιώθηκαν στο ακέραιο, οι προβλέψεις και οι εκτιμήσεις του ΚΚΕ, που αξιοποιώντας τη λενινιστική ανάλυση υποστήριζε και υποστηρίζει ότι κάθε ιμπεριαλιστική συμμαχία είναι προσωρινή, γιατί οι αντιθέσεις των καπιταλιστικών κρατών είναι μόνιμες και δε μπορούν να ξεπεραστούν μέσα στο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που εναντιώθηκε στην συνθήκη του Μάαστριχτ, ανέδειξε τον αντιλαϊκό χαρακτήρα της ΕΕ αξιοποιώντας και την πείρα από την προηγούμενη ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ.

Διεργασίες και σενάρια για το μέλλον της ΕΕ Σήμερα, βλέπουμε να αυξάνεται η ανησυχία και οι προβληματισμοί στα αστικά επιτελεία, για την διατήρηση και τη συνοχή της ΕΕ, ιδιαίτερα μετά το λεγόμενο Brexit, που ήρθε να ταράξει ακόμα περισσότερο τα ήδη ταραγμένα νερά, αφού η Μ. Βρετανία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία εντός της ΕΕ μετά την Γερμανία (και πρώτη στρατιωτικά), συνεισφέροντας το 20% των κοινοτικών εσόδων. Την ίδια στιγμή, στην σκιά του Brexit, αυξάνονται οι φυγόκεντρες τάσεις και σε άλλες χώρες. Φαίνεται ότι το επόμενο διάστημα θα ενταθούν οι διεργασίες εντός ΕΕ, η συζήτηση για το μέλλον, τη μορφή και τη λειτουργία της. Χαρακτηριστικά είναι τα “πέντε σενάρια” για το μέλλον της ΕΕ, που διατύπωσε τον προηγούμενο μήνα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, τα οποία περιλαμβάνουν από εμβάθυνση της ΕΕ μέχρι και ΕΕ πολλών ταχυτήτων, σενάρια τα οποία προσκρούουν στις διαφορετικές επιδιώξεις κρατών-μελών της ΕΕ και στους ανταγωνισμούς που αναπτύσσονται μεταξύ τους. Ουσιαστικά, η Κομισιόν παραδέχεται ότι πρέπει να υπάρξουν μετασχηματισμοί στην ΕΕ, ώστε να μπορέσει να ενισχύσει τους επιχειρηματικούς της ομίλους στον διεθνή ανταγωνισμό και να ανταποκριθεί στις

ανάπτυξη ώστε να δώσει ώθηση και στα υπόλοιπα, λειτουργώντας σαν ατμομηχανή. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι οικονομίες της Ευρωζώνης και της Ιαπωνίας δεν έχουν ξεπεράσει τα προ κρίσης επίπεδα του ΑΕΠ.  Ταυτόχρονα υπάρχει σημαντική ενίσχυση της κινέζικης οικονομίας, έναντι των ΗΠΑ και της Ευρωζώνης. Μάλιστα, πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος παρουσιάζει την Κίνα να περνά στην πρώτη θέση με βάση την ισοτιμία αγοραστικής δύναμης.

σύγχρονες προκλήσεις, την στιγμή που αναδυόμενες οικονομίες και συμμαχίες όπως αυτή των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Ν. Αφρική) κερδίζουν έδαφος απέναντι της.

Γιατί αναζωπυρώνεται τώρα αυτή η συζήτηση; Για να κατανοήσουμε τα διάφορα σενάρια και τις εξελίξεις στο πολιτικό επίπεδο σε σχέση με το αβέβαιο μέλλον της ΕΕ και της Ευρωζώνης, χρειάζεται

Το επόμενο διάστημα θα ενταθούν οι διεργασίες εντός ΕΕ, η συζήτηση για το μέλλον, τη μορφή και τη λειτουργία της

πρώτα να δούμε τις εξελίξεις στο επίπεδο της οικονομίας. Η συνοχή της Ευρωζώνης δε δοκιμάζεται μόνο από την ανισόμετρη ανάπτυξη των κρατώνμελών της και την απόκλιση τελικά των συμφερόντων τους, αλλά και από τις διεθνείς αντιθέσεις, την πορεία ισχυρών οικονομιών εκτός ΕΕ, όπως της Κίνας, της Ινδίας κ.ά.  Τα χρόνια που ακολούθησαν την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης το 2008 οξύνθηκε η ανισόμετρη ανάπτυξη ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ, ενώ ο συσχετισμός στον ηγετικό πυρήνα της έχει αλλάξει προς όφελος της Γερμανίας και εις βάρος της Γαλλίας και της Ιταλίας.  Σε διεθνές επίπεδο συνεχίζονται οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της καπιταλιστικής οικονομίας. Δεν υπάρχει κάποιο ιμπεριαλιστικό κέντρο που προβλέπεται να περάσει σε δυναμική

 Καθοριστικής σημασίας όμως, είναι το μεγάλο μέγεθος υπερσυσσωρευμένου κεφαλαίου που δε μπορεί να επενδυθεί με ικανοποιητικό ποσοστό κέρδους. Η απαξίωσή του είναι προϋπόθεση για τη δημιουργία ευνοϊκών επενδυτικών πεδίων, για το πέρασμα της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας σε φάση δυναμικής ανάκαμψης. Την ελεγχόμενη απαξίωσή του εμποδίζει το γεγονός ότι το κάθε ιμπεριαλιστικό κέντρο επιδιώκει από τη μία την απαξίωση του κεφαλαίου των ανταγωνιστών του και από την άλλη τη διαφύλαξη του δικού του κεφαλαίου για μελλοντικές κερδοφόρες επενδύσεις.

Ο ευρωσκεπτικισμός και οι εκδοχές του Αυτό είναι το έδαφος στο οποίο οξύνονται οι ανταγωνισμοί μέσα στην ΕΕ, αναπτύσσονται φυγόκεντρες τάσεις, το λεγόμενο ρεύμα του “ευρωσκεπτικισμού”. Τα κόμματα του ευρωσκεπτικισμού όπως το UKIP στη Μεγάλη Βρετανία, το κόμμα της Λεπέν στην Γαλλία

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

κ.α., κάνουν κριτική στην ΕΕ από την σκοπιά της υπεράσπισης των συμφερόντων της αστικής τάξης της χώρας τους, που βλέπουν να χάνει έδαφος στον διεθνή ανταγωνισμό. Έτσι προβάλλουν μια άλλη γραμμή διαχείρισης, αναζητούν άλλες συμμαχίες, υπερασπίζονται την ενίσχυση στοιχείων προστατευτισμού της εθνικής τους οικονομίας, στοχοποιώντας ορισμένες φορές το ελεύθερο εμπόριο, που οδήγησε στην απώλεια της ισχύος της αστικής τάξης της χώρας τους στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μεγάλου τμήματος της αστικής τάξης της Μεγάλης Βρετανίας που στήριξε το Brexit, βλέποντας ότι το ελεύθερο εμπόριο ωφελούσε περισσότερο τη γερμανική αστική τάξη εις βάρος της ίδιας. Την ίδια στιγμή επιδιώκει οικονομικές συμφωνίες με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα όπως οι BRICS. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι οικονομικές συναλλαγές μεταξύ Μ. Βρετανίας και Κίνας ξεπερνούν τα 70 δις λίρες. Αντίστοιχες ευρωσκεπτικιστικές τάσεις αναπτύσσονται και στην Ελλάδα, με διάφορα τμήματα του κεφαλαίου να μη βλέπουν εχθρικά την έξοδο από ΕΕ. Τέτοιο παράδειγμα είναι τμήματα του εφοπλιστικού κεφαλαίου που έχουν σχέσεις κυρίως με το αμερικανικό κεφάλαιο, ενώ οι διατάξεις της ΕΕ δεν είναι ευνοϊκές για τον ανταγωνισμό τους με το γερμανικό εφοπλιστικό κεφάλαιο. Αυτές οι τάσεις δεν είναι καινούργιες βέβαια. Τμήματα της αστικής τάξης της Ελλάδας είχαν εκφράσει την αντίθεση τους από πολύ παλαιότερα, όταν υπογράφτηκε η συμφωνία της σύνδεσης της Ελλάδας με την ΕΟΚ. Εκφράζονταν απόψεις, κυρίως από τμήματα του βιομηχανικού κεφαλαίου που τους ευνοούσε το καθεστώς προστατευτισμού που υπήρχε, ότι η Ελλάδα δεν είναι έτοιμη από την άποψη οικονομικής

και πολιτικής ανάπτυξης ώστε να έχει “ισότιμη” συμμετοχή στην ΕΟΚ. Μάλιστα το ΚΕΠΕ (Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών) τόνιζε ότι «Η παρούσα σύνδεση και προσδοκώμενη πλήρης προσχώρηση της Ελλάδας στην ΕΟΚ δεν θα βοηθούσε στην προαγωγή της οικονομικής ανάπτυξης». Βέβαια οι διαφωνίες γίνονταν από την σκοπιά της υπεράσπισης συμφερόντων τμημάτων της αστικής τάξης και καμία σχέση δεν είχαν με το χαρακτήρα της πολεμικής του ΚΚΕ απέναντι στην ΕΟΚ. Σήμερα όμως, μαζί με το ρεύμα του αστικού ευρωσκεπτικισμού, προβάλλει και από διάφορες οπορτουνιστικές ομάδες η γραμμή για έξοδο από την ΕΕ ή την Ευρωζώνη στα πλαίσια του καπιταλισμού, δηλαδή χωρίς την ανατροπή της αστικής εξουσίας. Το λεγόμενο GREXIT προβάλλεται με δύο “περιτυλίγματα”: αυτό που επικαλείται τη βελτίωση των όρων ζωής των εργαζόμενων, είτε αυτό που προβάλλεται ως κρίκος συσπείρωσης στην αντικαπιταλιστική πάλη. Και οι δύο απόψεις αυτές είναι επικίνδυνες για το λαϊκό κίνημα αφού πέρα από την επαναστατική και αντικαπιταλιστική φρασεολογία, αντικειμενικά δε διαφοροποιούνται από το ρεύμα του αστικού ευρωσκεπτικισμού, καλούν τον λαό να παλέψει για μια άλλη μορφή διαχείρισης του καπιταλισμού, διαμορφώνοντας διαφορετικές συμμαχίες.

Μπορεί η έξοδος από την ΕΕ να είναι φιλολαϊκή, χωρίς ανατροπή της αστικής εξουσίας; Η απάντηση είναι σαφώς και όχι, εφόσον η έξοδος αυτή θα γίνει με κριτήριο τα συμφέροντα της αστικής τάξης. Δηλαδή η κερδοφορία της θα συνεχίσει να στηρίζεται στο ξεζούμισμα των εργαζομένων, αφού θα συνεχίσουν να ισχύουν οι νόμοι του καπιταλισμού, το κυνήγι

9

Ο λαός να συνδέσει την πάλη για αποδέσμευση από την ΕΕ, με την πάλη για την ανατροπή της αστικής τάξης και την εργατική εξουσία. Μόνο έτσι μπορεί να δυναμώσει, να αποκτήσει νόημα η πάλη ενάντια στην ΕΕ, μόνο έτσι μπορεί η έξοδος από την ΕΕ να λειτουργήσει υπέρ του λαού της υπεραξίας, του μέγιστου κέρδους. Απεναντίας, τέτοιες απόψεις είναι επικίνδυνες γιατί αθωώνουν την ελληνική αστική τάξη, παρουσιάζουν τα μέτρα που παίρνονται σαν επιβολή των ξένων, την ίδια στιγμή μάλιστα που ο ΣΕΒ και άλλα αστικά επιτελεία, πιέζουν για την απρόσκοπτη εφαρμογή τους. Ούτε βέβαια μπορεί να λειτουργήσει σαν κρίκος στην αντικαπιταλιστική πάλη όπως ισχυρίζονται ορισμένοι. Η αντικαπιταλιστική γραμμή στο κίνημα κερδίζει έδαφος όσο κατανοείται ευρύτερα ο πραγματικός αντίπαλος σήμερα, που είναι τα μονοπώλια και η εξουσία τους. Πώς γίνεται όμως να αποκτήσει η πάλη του λαού αντικαπιταλιστικά - αντιμονοπωλιακά χαρακτηριστικά, όταν καλείται να παλέψει για μια άλλη μορφή διαχείρισης του καπιταλισμού; Όσο το ζήτημα της εξουσίας αποσπάται από την έξοδο από την ΕΕ, όχι μόνο δεν θα κερδίζει έδαφος η αντικαπιταλιστική πάλη, αλλά θα δημιουργούνται συγχύσεις μέσα στο εργατικό κίνημα, αφοπλίζοντάς και στοιχίζοντάς το πίσω από τους στόχους της αστικής τάξης. Αλήθεια, αυτό το αποτέλεσμα δεν είχαν στο πρόσφατο παρελθόν οι “μεταβατικοί κρίκοι” που παρουσίαζαν αυτές οι δυνάμεις, όπως η ανάδειξη αριστερής κυβέρνησης, ή το ΟΧΙ στο δημοψήφισμα; Σήμερα προσπαθούν να πετάξουν νέες “μπανανόφλουδες” στο κίνημα διανθίζοντας τες με επαναστατική φρασεολογία.

Ο λαός να μην παλέψει κάτω από ξένη σημαία! Σήμερα, η αυξανόμενη λαϊκή δυσαρέσκεια για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την πολιτική που ασκείται δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποταχθεί στα συμφέροντα τμημάτων της αστικής τάξης που αναζητούν νέες συμμαχίες με κριτήριο τη μεγαλύτερη κερδοφορία και την μεγαλύτερη δυνατή εκμετάλλευση των εργαζομένων. Για να μην γίνει αυτό χρειάζεται ο λαός να συνδέσει την πάλη για αποδέσμευση από την ΕΕ, με την πάλη για την ανατροπή της αστικής τάξης και την εργατική εξουσία. Μόνο έτσι μπορεί να δυναμώσει, να αποκτήσει νόημα η πάλη ενάντια στην ΕΕ, μόνο έτσι μπορεί η έξοδος από την ΕΕ να λειτουργήσει υπέρ του λαού. Μόνο όταν κοινωνικοποιηθούν τα μέσα παραγωγής, ο ορυκτός πλούτος, η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, οι μεταφορές, το εμπόριο, μόνο όταν αναπτυχθούν οι παραγωγικές δυνάμεις με κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό, μπορούν να υπηρετήσουν την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Ο αγώνας με αυτήν την κατεύθυνση είναι αυτός που δίνει νόημα και προοπτική στον αγώνα ενάντια στην ΕΕ, το ΝΑΤΟ και τους άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, μπορεί να συσπειρώσει την εργατική τάξη σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, ώστε να αλλάζει ο ταξικός συσχετισμός σήμερα, να μεγαλώνουν τα ρήγματα στο αστικό στρατόπεδο και σε συνθήκες αποσταθεροποίησης της αστικής εξουσίας να κερδίσει ο δρόμος της επαναστατικής ανατροπής.

Το κλίμα στην Κομισιόν δεν ήταν και τόσο εορταστικό στα 60 χρόνια από την ιδρυτική Συνθήκη της Ρώμης. Αντίθετα έξω από τη Σύνοδο, μέλη και φίλοι του Κομμουνιστικού Κόμματος και του Μετώπου Κομμουνιστικής Νεολαίας – Ιταλία οργάνωσαν μαχητική διαδήλωση στους δρόμους της Ρώμης.

10

ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΝΕ

Σε πυρετό προετοιμασίας οι μαθητές σε όλη την Ελλάδα!

Ο

ι ετοιμασίες των δεκάδων Μαθητικών Φεστιβάλ της ΚΝΕ που οργανώνονται αυτή την περίοδο απ’ άκρη σ’ άκρη σ’ όλη την Ελλάδα έχουν χτυπήσει κόκκινο! Οι μηχανές δουλεύουν στο φουλ! Τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ με σχέδιο και πείσμα, με τα καλέσματα και τα προγράμματα των Μαθητικών Φεστιβάλ στο χέρι “οργώνουν” κάθε γειτονιά, κάθε σχολείο και φροντιστήριο, κάθε χώρο άθλησης και διασκέδασης. Στόχος, το μήνυμα των φετινών Μαθητικών Φεστιβάλ «Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, δε θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι για το δίκιο…» να φτάσει

παντού! Να συζητηθεί με όσο το δυνατόν περισσότερους μαθητές που έχουν συμφέρον να παλέψουν για μια καλύτερη ζωή. Να γίνει αφετηρία για ένα ακόμα πιο πλατύ κάλεσμα της ΚΝΕ στους μαθητές, έτσι ώστε κάθε μαθητής που νιώθει την αδικία στη ζωή του και γύρω του να αναζητήσει την πηγή της και να πάρει θέση στον αγώνα ενάντια στην πραγματική αδικία και την αιτία που τη γεννά, που δεν είναι άλλη από το σημερινό άδικο, εκμεταλλευτικό σύστημα, τον καπιταλισμό. Να πάρει θέση μαζί με την ΚΝΕ στον αγώνα για τη μόρφωση, τη δουλειά και τη ζωή που μας αξίζει!

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος...

Α

ν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, λέει ο Τάσος Λειβαδίτης, και μας βάζει σε σκέψεις… Πώς πρέπει, δηλαδή, να είναι ο άνθρωπος; Την απάντηση μας τη δίνει ο ίδιος ο ποιητής: «Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, δε θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι για το δίκιο!». Άνθρωπος, επομένως, θα πει ο αγωνιστής, αυτός που δε σκύβει το κεφάλι, δε συμβιβάζεται…  Που αγανακτεί, που τον πνίγει η αδικία και θέλει ν’ αλλάξει τον κόσμο γύρω του, παλεύοντας για την κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, της πραγματικής ελευθερίας, τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό.  Που μελετάει και δεν αρκείται σε όσα του λένε, που αμφισβητεί όσα του πλασάρει το σύστημα για αλήθεια.  Που έχει καθαρό μυαλό και δεν ψάχνει τη λύση στη “φυγή”, σε εικονικούς, ψεύτικους κόσμους…  Που είναι μαχητής! Δεν υποτάσσεται, δε λυγίζει μπροστά στις δυσκολίες και τα εμπόδια. Που πάει κόντρα στο ρεύμα. Δε φοβάται και συγκρούεται με τους εκμεταλλευτές και τους μηχανισμούς τους, γιατί έχει δίπλα του την πιο γερή “ασπίδα”, τους φίλους και συναδέλφους του, τους συμμαθητές και συμφοιτητές του, όλους αυτούς που βιώνουν τα ίδια προβλήματα, έχουν κοινές ανάγκες και όνειρα.  Που είναι ακούραστος, δε λυπάται κόπους και θυσίες. Έχει υπομονή με τους ανθρώπους του λαού και επιμονή στον αγώνα για την ανατροπή του συστήματος της αδικίας και της εκμετάλλευσης.  Που αντιπαλεύει τον φασισμό, τον ρατσισμό και την αιτία που τα γέννα. Που ενώνει τη “γροθιά” του με όλους όσους έχουν κοινό συμφέρον -ανεξάρτητα από χρώμα και θρησκεία- να τσακίσουν το σύστημα που τσακίζει τις ζωές τους.

 Που είναι πρωτοπόρος και οργανωτής σ’ αυτόν τον αγώνα, γιατί «χωρίς οργάνωση οι ιδέες χάνουν την αποτελεσματικότητά τους μετά τον ενθουσιασμό της πρώτης στιγμής», όπως έλεγε και ο επαναστάτης κομμουνιστής Τσε Γκεβάρα. Γιατί η οργάνωση είναι πλεονέκτημα και δύναμη απέναντι σ’ αυτούς που φαινομενικά φαίνονται κυρίαρχοι. Πολλαπλασιάζει τις δυνάμεις μας.  Που νιώθει τιμή και περηφάνια που είναι κομμάτι του λαού, “σάρκα απ’ τη σάρκα” όσων παράγουν ό,τι υπάρχει γύρω μας.  Που αγωνίζεται για όσα αξίζουν στον λαό και του στερούν οι εκμεταλλευτές, που δεν κάνει βήμα πίσω από τον αγώνα για μόρφωση, δουλειά, ζωή με δικαιώματα. Αυτόν το δρόμο έχουν επιλέξει να βαδίσουν τα μέλη της ΚΝΕ, της επαναστατικής νεολαίας του ΚΚΕ, που πρωτοστατεί στην πάλη για το πραγματικά “σύγχρονο” και “νέο”, που είναι η κοινωνία που δουλεύει για να καλύπτει τις ανάγκες των πολλών και όχι τα κέρδη των λίγων. Παίρνουμε θάρρος και εμπνεόμαστε από τη μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση, που εγκαινίασε πριν από έναν αιώνα την εποχή των σοσιαλιστικών επαναστάσεων και φανέρωσε πως ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα ιστορικά ξεπερασμένο, ό,τι είχε να δώσει το έδωσε και πλέον μπαίνει εμπόδιο στη δυνατότητα που έχουν οι λαοί να ζήσουν καλύτερα. Διδασκόμαστε από τον Κόκκινο Οκτώβρη που αποδεικνύει πως η ιστορία κινείται προς τα μπρος, παρ’ όλα τα προσωρινά πισωγυρίσματα, που αποδεικνύει τη δύναμη της εργατικής τάξης μαζί με το λαό και μπροστάρηδες τους κομμουνιστές να βάλει τέλος στη βαρβαρότητα του καπιταλισμού και να οικοδομήσει τη νέα κοινωνία, τον σοσιαλισμό.

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

11

Ποιος ήταν ο Τάσος Λειβαδίτης, στίχο του οποίου “δανείστηκε” η ΚΝΕ για τα φετινά Μαθητικά της Φεστιβάλ;

Ο

Τάσος Λειβαδίτης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 20/4/1922 και πέθανε στις 30/10/1988. Από πολύ νεαρή ηλικία, από το Γυμνάσιο, ασχολήθηκε με την ποίηση. Την τετραετία 1948-1952 εξορίστηκε για τις πολιτικές του ιδέες στο Μούδρο, στον Αϊ-Στράτη και στη Μακρόνησο. Μαζί με άλλους της γενιάς του άφησε το στίγμα του παλεύοντας μέσα από τις γραμμές της ΕΑΜικής Αντίστασης. Στον εμφύλιο ο Τ. Λειβαδίτης εξορίστηκε, δικάστηκε, γιατί ένα ποιητικό του έργο θεωρήθηκε επικίνδυνο, αλλά τελικά αθωώθηκε. Το 1953 δημοσιεύει το “Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου”, για το οποίο του απονέμεται το πρώτο βραβείο ποίησης στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας στη Βαρσοβία. Το βιβλίο αργότερα κατασχέθηκε, λόγω του φιλειρηνικού περιεχομένου του. Το 1955, ο ποιητής θα δικαστεί για το συγκεκριμένο βιβλίο και η δίκη θα αποκτήσει πανελλήνιο ενδιαφέρον. Στο εδώλιο, ο ποιητής διατυπώνει τον σκοπό της τέχνης, συγκινεί τους ακροατές και τελικά αθωώνεται. Ανήκει σε εκείνους τους ποιητές, που αμφισβήτησαν και εναντιώθηκαν στην αστική ιδεολογία καθώς υπερασπίστηκε το δίκιο της εργατικής τάξης.

Δεκάδες ομάδες μαθητών παίρνουν πάνω τους την προετοιμασία, την οργάνωση και τη διεξαγωγή των Μαθητικών Φεστιβάλ στις γειτονιές τους.

Στο επίκεντρο η πολυμορφία, η φαντασία και η ζωντάνια!

Κ

άθε χρόνο τα Μαθητικά Φεστιβάλ της ΚΝΕ ανεβάζουν όλο και περισσότερο τον πήχη. Γίνονται ευκαιρία για χιλιάδες μαθητές να εκφραστούν δημιουργικά, να ανταλλάξουν σκέψεις, ιδέες και προβληματισμούς, να ενώσουν τη φωνή τους με συμμαθητές τους που ζουν τα ίδια προβλήματα, έχουν τις ίδιες ανάγκες και όνειρα για το μέλλον. Αποτελούν σταθμό όχι μόνο στην παρέμβαση της ΚΝΕ, στην επαφή της με περισσότερους μαθητές, αλλά και στο μεράκι, την πολυμορφία, τη φαντασία, τη ζωντάνια, με τα οποία “χτίζονται”. Ήδη οι προετοιμασίες έχουν ξεκινήσει… Οι μαθητικές Οργανώσεις της ΚΝΕ οργανώνουν συσκέψεις και συναντήσεις με μαθητές, με νέους δημιουργούς, με ομάδες σχολείων (αθλητικές, πολιτιστικές, θεατρικές κ.ά.). Συζητούν μαζί τους για το περιεχόμενο των Μαθητικών Φεστιβάλ, για το πώς θα συμβάλλουν κι αυτοί με τις ιδέες, τις σκέψεις, το ταλέντο και το κέφι τους στην επιτυχία τους. Οι πρώτες συζητήσεις για το πώς οι μαθητές θα “ντύσουν” το περιεχόμενο των Φεστιβάλ τους, τι μορφές θα αξιοποιήσουν και με ποιους τρόπους θα αποτυπώσουν το θέμα τους έχουν ξεκινήσει και οι ιδέες πέφτουν βροχή: Συναυλίες, μουσικοθεατρικές παραστάσεις και αφιερώματα, θεατρικά σκετς, χορευτικές επιδείξεις, προβολές βίντεο, διαδραστικά παιχνίδια, παρουσιάσεις συλλογικών εργασιών, συζητήσεις, αθλητικές δραστηριότητες, εργαστήρια, εκθέσεις φωτογραφίας και σκίτσου, graffiti κ.ά. Στήνονται “ομάδες δουλειάς”:  Μία ομάδα αναλαμβάνει να κάνει γνωστό, να προπαγανδίσει το Μαθητικό Φεστιβάλ στην περιοχή της με συνθήματα στα σχολεία και τις γειτονιές, με αφίσες, τρικάκια

και αυτοκόλλητα, με stencil και graffiti, με εξορμήσεις σε σχολεία, φροντιστήρια, πλατείες, γήπεδα, ωδεία, μέσω του διαδικτύου κ.λπ.  Άλλη αναλαμβάνει τη διοργάνωση αθλητικών δραστηριοτήτων στα πλαίσια του Φεστιβάλ και το μάζεμα συμμετοχών.  Άλλη αναλαμβάνει να καταγράψει ομάδες μαθητών, μαθητικά συγκροτήματα που υπάρχουν στην περιοχή.  Μαθητές που τους αρέσει ή ασχολούνται με το θέατρο αναλαμβάνουν τη δημιουργία και παρουσίαση θεατρικού έργου.  Αντίστοιχα, όσοι ασχολούνται με τη μουσική, παίζουν κάποιο μουσικό όργανο, τραγουδούν, έχουν συγκρότημα κ.λπ. ετοιμάζουν το μουσικό “ντύσιμο” του Φεστιβάλ.  Μαθητές που τους αρέσει η ζωγραφική, σκιτσάρουν ή κάνουν graffiti οργανώνουν τα καλλιτεχνικά εργαστήρια που θα στηθούν στο χώρο του Μαθητικού τους Φεστιβάλ κ.ο.κ. Όσο περνάνε οι μέρες οι μαθητές που προθυμοποιούνται να βοηθήσουν γίνονται όλο και περισσότεροι. Αποδεικνύεται γι’ άλλη μια χρονιά ότι τα Φεστιβάλ της ΚΝΕ είναι χτισμένα με τη δίψα των μαθητών για συζήτηση, συλλογικότητα, πολιτιστική δημιουργία, άθληση, διασκέδαση. “Χτίζονται” από την αρχή μέχρι το τέλος με το μεράκι, την εθελοντική δουλειά των μελών και φίλων της ΚΝΕ, μακριά από χορηγούς, σπόνσορες και εταιρίες και αποτελούν απάντηση σε όλους αυτούς που θέλουν να κάνουν την ανάγκη για ψυχαγωγία, άθληση και δημιουργία πεδίο για να αυξάνουν τα κέρδη τους. Έλενα Μποτζιολή

12

“ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΒΔΟΜΑΔΑ”

! ο ι σ ά ν µ υ γ ...

Ρίχνουμε τον “σπόρο” της αμφισβήτησης με κάθε ευκαιρία... (Γ΄ μέρος)

Ε

πικεντρώνοντας στην 3η θεματική ενότητα, με τίτλο “έμφυλες ταυτότητες” ολοκληρώνουμε σ’ αυτό το φύλλο το αφιέρωμά μας στη “θεματική βδομάδα”, την παρέμβαση του υπουργείου Παιδείας στα Γυμνάσια όλης της χώρας το Β’ τετράμηνο. Όπως και στις προηγούμενες δύο θεματικές ενότητες (“Διατροφή και ποιότητα ζωής”

και “Πρόληψη του εθισμού και των εξαρτήσεων”) ασχοληθήκαμε και προβάλλαμε συγκεκριμένα ζητήματα, που μπορούν να ανοίξουν τη συζήτηση μέσα στην τάξη και να πυροδοτήσουν τον προβληματισμό των μαθητών και μαθητριών, έτσι και σ’ αυτή θα εστιάσουμε στα “ανθρώπινα δικαιώματα” και τα “δικαιώματα των γυναικών”.

;

3η θεματική ενότητα: “Έμφυλες ταυτότητες” Τι είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα;

;;;

Ανθρώπινα δικαιώματα είναι οι ανάγκες που, χωρίς αυτές, ένας άνθρωπος σε μια συγκεκριμένη ιστορική εποχή και κοινωνία δε θα μπορούσε να ζήσει. Τα ανθρώπινα δικαιώματα αφορούν όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από το φύλο, τη φυλή, τη θρησκεία και το χρώμα του καθενός και της καθεμιάς. Θα πρέπει να σχετίζονται με τις ανάγκες μας να ζήσουμε με αξιοπρέπεια και να αναπτύξουμε ολόπλευρα και ελεύθερα την προσωπικότητά μας. Τα δικαιώματα, λοιπόν, δεν είναι απλώς μια λέξη... Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να έχουν δικαίωμα:  στην τροφή, στη στέγη  στη μόνιμη και σταθερή εργασία  στη δημόσια και δωρεάν υγεία και παιδεία  στην ελεύθερη πρόσβαση στον πολιτισμό και τον αθλητισμό.

;;

Αφού όλα αυτά τα δικαιώματα αφορούν γυναίκες και άντρες, αγόρια και κορίτσια, γιατί μιλάμε για δικαιώματα των γυναικών;

Οι γυναίκες, σε κάθε ηλικιακή περίοδο της ζωής τους, έχουν επιπλέον ανάγκες, που προκύπτουν από τον ρόλο τους στην αναπαραγωγική διαδικασία. Γι’ αυτό χρειάζονται και πιο ειδικά μέτρα προστασίας. Όχι μόνο να παίρνουν άδειες πριν και μετά τον τοκετό, να έχουν μειωμένο ωράριο όσο είναι μωρά τα παιδιά τους και να απαγορεύεται η νυχτερινή εργασία, αλλά και πριν γίνουν μητέρες, από μικρή ηλικία να υπάρχει εξειδικευμένη στήριξη του γυναικείου οργανισμού, με επιπλέον εξετάσεις κ.λπ.

Είναι η ισότητα απέναντι στο νόμο και ισότητα στη ζωή;

Στο Σύνταγμα προβλέπεται ίση αμοιβή για ίση εργασία. Όμως σήμερα στην Ελλάδα...

15%

οι γυναίκες παίρνουν μικρότερους μισθούς και μικρότερες συντάξεις από τους άντρες

35%

61,4%

το των ανέργων είναι γυναίκες

60%

“Αρπαγή των Σαβίνων Γυναικών”, έργο του Πικάσο, ο οποίος ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τις γυναίκες και τα παιδιά που υποφέρουν.

των μερικά το απασχολούμενων είναι γυναίκες

;

;

;;

Γιατί οι γυναίκες βιώνουν αυτές τις διακρίσεις; Μήπως φταίνε οι ίδιες; Μήπως οφείλεται στη συμπεριφορά των αντρών;

Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή... Πριν από χιλιάδες χρόνια, όταν ακόμα οι άνθρωποι ζούσαν στις σπηλιές, όλοι ήταν ισότιμοι μεταξύ τους. Άντρες και γυναίκες έκαναν εργασίες χρήσιμες για όλη την κοινωνία. Τα προϊόντα της εργασίας τους ήταν κοινωνική ιδιοκτησία και κατανέμονταν ισότιμα σε όλα τα μέλη της κοινότητας. Η γυναίκα, λόγω της μητρότητας, είχε αναγκαστεί να αναλάβει τις εργασίες στα πλαίσια της κοινοτικής εστίας, ενώ ο άντρας ήταν υπεύθυνος για την εξεύρεση τροφής με το κυνήγι. Στην πορεία όμως, οι άνθρωποι ανακάλυψαν τον τρόπο να καλλιεργούν τη γη, να εξημερώνουν και να εκτρέφουν ζώα, με αποτέλεσμα από ένα σημείο και μετά να παράγουν περισσότερα από όσα είχαν ανάγκη και ένα τμήμα από το προϊόν της δουλειάς τους να περισσεύει. Αυτό το περίσσευμα βρέθηκε στη “ζώνη” αρμοδιοτήτων του άντρα, που είχε στην κατοχή του τα μέσα εργασίας. Συνεπώς, εκμεταλλευόταν και το περίσσευμα. Δόθηκε, λοιπόν, η δυνατότητα σε μια μειοψηφία να ζει χωρίς να δουλεύει, εκμεταλλευόμενη την εργασία των αιχμαλώτων πολέμου, των δούλων. Εκείνη την περίοδο οι γυναίκες σταμάτησαν να είναι ισότιμες με τους άντρες... Επομένως, η ανισοτιμία της γυναίκας δεν οφείλεται ούτε στις φυσικές ιδιότητες της γυναίκας, ούτε στη συμπεριφορά των αντρών, αλλά στο γεγονός ότι σε μια συγκεκριμένη ιστορική εποχή η κοινωνία χωρίστηκε σε τάξεις, σε πλούσιους και φτωχούς, σε καταπιεστές και “Προλετάρια μάνα”, ελαιογραφία του Siqueiros. Πολλοί καλλιτέχνες, ανάμεσά τους και ο Siqueiros, καταπιεζόμενους. αφοσιώθηκαν να συνδέσουν την τέχνη τους στον αγώνα ενάντια στην αδικία και την εκμετάλλευση.

HΞΕΡΕΣ ότι;??

Η αρχαία κωμωδία του Αριστοφάνη “Εκκλησιάζουσες” είναι η τρίτη μετά τη “Λυσιστράτη” και τις “Θεσμοφοριάζουσες” που έχει γυναικεία υπόθεση. Ο Αριστοφάνης με αυτή του στην κωμωδία τάσσεται υπέρ των γυναικών και καυτηριάζει την κατάσταση υποταγής της γυναίκας στον άνδρα, που στη δουλοκτητική κοινωνία της αρχαίας Ελλάδας στερούνταν κάθε δικαίωμα. Σε εκείνη την εποχή, οι γυναίκες ήταν αποκλεισμένες στο σπίτι τους κάνοντας μη παραγωγικές εργασίες και ο άντρας τις αντιμετώπιζε ως μηχανές για την παραγωγή παιδιών. Δεν είχαν κανένα δικαίωμα συμμετοχής στα κοινά.

;;

Τι συμβαίνει στην εποχή μας;

;

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

13

Το σημείο καμπής για τις γυναίκες ήταν η ανάπτυξη της μεγάλης βιομηχανίας. Τότε δόθηκε η δυνατότητα μαζικά στις γυναίκες των καταπιεζόμενων στρωμάτων να βγουν από το νοικοκυριό που ήταν αποκλεισμένες για αιώνες και να αναζητήσουν ελεύθερα δουλειά, χωρίς να είναι οικονομικά και κοινωνικά εξαρτημένες από τους άντρες τους. Όμως, αυτή η θετική εξέλιξη στη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, στην οικονομία, την οικογένεια συνοδεύτηκε με άλλα δεινά: τις βάρβαρες συνθήκες εργασίας στα εργοστάσια της εποχής. Από τον 19ο αιώνα, σε Ευρώπη και Αμερική, η εργασία αγοριών και κοριτσιών σε εργοστάσια και ορυχεία φούσκωσε κάμποσο τα πορτοφόλια των αφεντικών, αφού δούλευαν σχεδόν τζάμπα!

Η ιστορία απέδειξε ότι κανένα δικαίωμα δε μας χαρίστηκε. Όλα τα κερδίσαμε με αγώνες! Στις 8 Μαρτίου 1857 οι γυναίκες που εργάζονταν στις βιοτεχνίες ενδυμάτων στη Νέα Υόρκη, οι υφάντρες και οι ράφτρες, έκαναν μια μεγάλη απεργία. Ζητούσαν:  καλύτερα μεροκάματα γιατί, ενώ έκαναν την ίδια δουλειά με τους άντρες, πληρώνονταν λιγότερο.  10ωρη δουλειά, γιατί δούλευαν μέχρι και 16 ώρες.  ανθρώπινες συνθήκες εργασίας. Οι εργάτριες δεν αγωνίζονταν κατά των αντρών συναδέλφων τους, αλλά κατά της εργοδοσίας και του κράτους. Καθημερινά γίνονταν πορείες και πικετοφορίες διαμαρτυρίας, οι οποίες χτυπιούνταν από την αστυνομία. Γιατί; Είναι απλό! Αν δέχονταν τα αιτήματά τους, δηλαδή, να πληρώνουν παραπάνω τις γυναίκες και τα παιδιά που δούλευαν στα εργοστάσιά τους, οι εργοστασιάρχες θα έβγαζαν λιγότερο κέρδος! Δεν τους συνέφερε ούτε να δεχτούν τα αιτήματα των γυναικών, ούτε να συνεχιστεί η απεργία... Το 1910 η επαναστάτρια Κλάρα Τσέτκιν πρότεινε στη Συνδιάσκεψη των σοσιαλιστριών γυναικών στην Κοπεγχάγη να τιμηθούν οι ιστορικές διαδηλώσεις των Αμερικανίδων εργατριών και να αφιερωθεί η 8η Μάρτη στις εργαζόμενες γυναίκες όλου του κόσμου και τον αγώνα τους! Έτσι, η 8η Μάρτη καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Από τότε μέχρι σήμερα πολλά έχουν αλλάξει… Όμως, ακόμα, υπάρχει εκμετάλλευση των εργαζομένων από αυτούς που έχουν τα εργοστάσια, τις επιχειρήσεις. Κουμάντο στην οικονομία κάνουν οι βιομήχανοι, οι εφοπλιστές, οι μεγαλέμποροι, οι τραπεζίτες και όλοι αυτοί που θέλουν ν’ αυξάνουν τα κέρδη τους ξεζουμίζοντας τους εργαζόμενους και πιο πολύ τις γυναίκες εργαζόμενες. Μόνο σε μια άλλη κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση και αδικία, χωρίς το κίνητρο του κέρδους των μονοπωλίων τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των γυναικών δε θα θεωρούνται κόστος. Γι’ αυτό, μέσα από τον οργανωμέΣτις 8 Μαρτίου 1857, μια ομάδα απεργών από την κλωνο αγώνα για την αλλαγή αυ- στοϋφαντουργία διαδήλωσαν στη Νέα Υόρκη απαιτώτού του συστήματος μπορούν ντας καλύτερες συνθήκες εργασίας και ίσα δικαιώματα οι ανάγκες μας, τα όνειρα μας για τις γυναίκες. «Αξιοπρεπείς μισθούς! Εργασία δέκα να γίνουν πραγματικότητα. ώρες την ημέρα!» η κραυγή τους.

Ένα τραγούδι... μια ιστορία!

“Bella ciao” λοι μας γνωρίζουμε τη μελωδία του πασίγνωστου τραγουδιού “Βella ciao”. Το τραγούδι έγινε παγκόσμια γνωστό όταν το τραγούδησε η ιταλική αντίσταση ενάντια στον φασισμό κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, εξυμνώντας τον απελευθερωτικό αγώνα των παρτιζάνων και τον ηρωικό τους θάνατο. Προτού, όμως, χρησιμοποιηθεί απ’ τους αντάρτες ήταν ήδη γνωστό απ’ τις γυναίκες που μάζευαν το ρύζι στις φυτείες. Οι αρχικοί στίχοι αναφέρονται στη δύσκολη ζωή των εργατριών αυτών και τις άθλιες συνθήκες εργασίας τους κάτω απ’ τον καυτό ήλιο και η πρώτη του ερμηνεία το 1906 είχε τη μορφή αντίδρασης ενάντια στο αφεντικό, που δεν πληρώνει και που μ’ ένα ραβδί στο χέρι είναι έτοιμο ανά πάσα στιγμή να χτυπήσει τις εργάτριες αν τυχόν καθυστερήσουν. Το τραγούδι κλείνει με την πεποίθηση των γυναικών πως μια μέρα η σκλαβιά τους θα τελειώσει!

Ό

«...Μόλις σηκώνομαι πρωί , είμαι υποχρεωμένη να πάω στο ρυζοχώραφο Και σκληρά πρέπει να δουλέψω μέσα στα έντομα και τα κουνούπια, Με σκυμμένο το κεφάλι κάτω απ’ το ραβδί του επιστάτη… Μάνα μου τι μαρτύριο! Δεν υπάρχει μέρα που να μην παρακαλώ να μην τελειώσει… Θα’ ρθει όμως κάποια μέρα που όλες μας θα δουλεύουμε χωρίς αφεντικά...»

14

Διεθνιστική εκδήλωση της ΚΝΕ στη Θεσσαλονίκη Αλληλεγγύη στους πρόσφυγες Εχθρός μας είναι ο καπιταλισμός που γεννά κρίσεις, πολέμους, προσφυγία!

Δ

ιεθνιστική εκδήλωση για το Προσφυγικό διοργανώνει η ΚΝΕ το Σάββατο 8 Απρίλη, στη Θεσσαλονίκη, με τη συμμετοχή εκπροσώπων Κομμουνιστικών Νεολαιών από άλλες χώρες. Η εκδήλωση που έχει τίτλο “Αλληλεγγύη στους πρόσφυγες. Εχθρός μας είναι ο καπιταλισμός που γεννά κρίσεις, πολέμους, προσφυγιά”, θα γίνει στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στις 7 μ.μ., στην αίθουσα τελετών και θα μιλήσει ο Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ, Νίκος Αμπατιέλος. Θα παραβρεθούν και θα χαιρετίσουν αντιπρόσωποι από τις Οργανώσεις:  Σοσιαλιστική Γερμανική Εργατική Νεολαία  Κολεκτίβες Νέων Κομμουνιστών-Ισπανία

“Οδηγητής”: Ποιος είναι ο στόχος της ΚΝΕ με την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης εκδήλωσης; Νικολέτα Θεογνώστου: Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος είναι ένα ζήτημα που απασχολεί τον λαό και ιδιαίτερα τη νεολαία. Ερχόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι με τις τραγικές συνέπειές του, με τα κύματα των ξεριζωμένων, τους πνιγμούς εκατοντάδων στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Ειδικά αυτή την περίοδο, τα σύννεφα του πολέμου πυκνώνουν στην περιοχή μας, η ΝΑΤΟϊκή παρουσία γίνεται πιο έντονη και στην χώρα μας με τη συναίνεση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που εμπλέκει πιο βαθιά τη χώρα στους διεθνείς ανταγωνισμούς για το μοίρασμα των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των δρόμων μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου. Είναι, λοιπόν, κρίσιμο για την Οργάνωσή μας, μπροστά στην εκδήλωση για το προσφυγικό, που διοργανώνει το Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ, συνεχίζοντας την πολύμορφη δραστηριότητα που έχουμε ήδη αναπτύξει προηγουμένως ως Οργάνωση Κεντρικής Μακεδονίας της ΚΝΕ να συζητήσουμε πλατιά τη θέση του ΚΚΕ. Να αναδείξουμε σε περισσότερους νέους τις πραγματικές αιτίες, τις ευθύνες της ελληνικής κυβέρνησης και των υπόλοιπων αστικών κομμάτων, να προβάλουμε τη λύση που προτείνουμε, παράλληλα με τη στάση που καλούμε τον λαό της χώρας μας να κρατήσει σε ενδεχόμενο γενικευμένων πολεμικών συγκρούσεων ή ακόμα και άμεσης εμπλοκής της χώρας

μας σε πόλεμο. Όπως αναφέρει και το κάλεσμα στην εκδήλωσή μας, θα δώσουμε απάντηση “στο ΝΑΤΟ, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις κυβερνήσεις, τους εκμεταλλευτές των λαών, οι οποίοι:  Με τους πολέμους τους στη Μέση Ανατολή, στην Ασία, στην Αφρική, στα Βαλκάνια, σφάζουν και ξεριζώνουν τους λαούς.  Με τις αποφάσεις τους εγκλώβισαν 62.000 πρόσφυγες στη χώρα μας, παρότι οι ίδιοι θέλουν να πάνε σε άλλες χώρες. Μέσα σε άθλιες συνθήκες στις προσφυγικές δομές στις οποίες πεθαίνουν μικρά παιδιά, μια κατάσταση που δεν αφήνει ανεπηρέαστους και τους ντόπιους κατοίκους, κυρίως στα νησιά.  Με την πολιτική τους σπέρνουν τον ρατσισμό και στρέφουν τον ένα λαό ενάντια στον άλλο, για να μην παλεύουμε όλοι οι λαοί αδελφωμένοι εναντίον τους”. “Ο”: Μπορείς να μας πεις λίγα λόγια για το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων; Ν.Θ.: Οι εκδηλώσεις θα ξεκινήσουν το πρωί του Σαββάτου 8 Απρίλη, με Διεθνές Ιδεολογικό Σεμινάριο του ΚΣ με θέμα “Η στάση των κομμουνιστών στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο”, με τη συμμετοχή των διεθνών αντιπροσωπειών που έχουν προσκληθεί. Το απόγευμα της ίδιας μέρας θα πραγματοποιηθεί ομιλία στην Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας από τον Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ, σύντροφο

 Μέτωπο Κομμουνιστικής Νεολαίας-Ιταλία  Ένωση Νέων Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας-Σερβία  Κομμουνιστική Νεολαία Τουρκίας Επίσης, θα ακολουθήσει συναυλία με τραγούδια της προσφυγιάς, ενώ στον χώρο θα συγκεντρώνονται σχολικά είδη που θα παραδοθούν σε προσφυγόπουλα. Με αφορμή την συγκεκριμένη σημαντική πρωτοβουλία της ΚΝΕ ο “Οδηγητής” συνομίλησε με τη Νικολέτα Θεογνώστου, μέλος του Γραφείου Περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας της ΚΝΕ.

Νίκο Αμπατιέλο και θα χαιρετήσουν οι σύντροφοι από άλλες χώρες που έχουμε προσκαλέσει. Επίσης, προετοιμάζεται συναυλία με διεθνιστικό, αντιπολεμικό τραγούδι, με τραγούδια της προσφυγιάς από τη Ρωσία, την Σερβία, τη Συρία και την Ιταλία με ερμηνευτές τους: Ειρήνη Σαββίδου, Νίκο Νατζμέ, Γιώργο Αετόπουλο και το συγκρότημα της ΚΝΕ. Στον χώρο των εκδηλώσεων θα συγκεντρώνεται γραφική ύλη για τα προσφυγόπουλα και θα παραδοθεί από τις ξένες αντιπροσωπείες που θα επισκεφτούν προσφυγική δομή. Το μεσημέρι της δεύτερης μέρας σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί αγώνας μπάσκετ με μεικτές ομάδες Ελλήνων και προσφύγων μαθητών. “Ο”: Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση με το προσφυγικό στην Κεντρική Μακεδονία; Γιατί ένας νέος από την περιοχή να έρθει στην εκδήλωση; Ν.Θ.: Η περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας φιλοξενεί χιλιάδες πρόσφυγες είτε στις δομές που υπάρχουν για τους πρόσφυγες είτε σε κάποια ξενοδοχεία. Το ζήτημα είναι ότι οι συνθήκες διαβίωσής τους παραμένουν στις περισσότερες περιπτώσεις άσχημες, ενώ το χειμώνα βρέθηκαν αντιμέτωποι για πολλές εβδομάδες με την παγωνιά. Επίσης, μικρός αριθμός παιδιών παρακολουθεί τα εκπαιδευτικά προγράμματα στα δημόσια σχολεία, ενώ αργά προχωράει και η απόδοση ασύλου. Το κύριο βέβαια είναι ότι με την Συμφωνία ΕΕ–Τουρκίας από τον περσινό Μάρτη βρίσκονται εγκλωβισμέ-

με τη Νικολέτα Θεογνώστου, μέλος του Γραφείου Περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας της ΚΝΕ νοι στη χώρα μας, παρά τη θέλησή τους. Η συμμετοχή των νέων στην εκδήλωση της ΚΝΕ εκφράζει την αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και απαντάει σ’ όλες τις αντιδραστικές και ρατσιστικές φωνές που ακούγονται κατά καιρούς και στοχοποιούν τους πρόσφυγες (τα θύματα) για να βγάλουν λάδι τους εκμεταλλευτές (τους θύτες). Επιπλέον, εμείς καλούμε τη νεολαία να έρθει και να ακούσει από πρώτο χέρι τις θέσεις του ΚΚΕ για το προσφυγικό, για τον πόλεμο, τη διέξοδο που εμείς οι κομμουνιστές προτείνουμε. Η επιτυχία της εκδήλωσής μας θα δώσει πραγματική απάντηση, θα είναι σοβαρό μήνυμα συνέχισης και ενδυνάμωσης του αγώνα.

ΡΟ 50 Χ

ΝΙΑ

ΙΛ ΜΑ 21ΗΣ ΑΠΡ Ω Ρ Ε ΦΙ ΗΣ ΤΟ Α ΤΟΡΙΑ Τ Ε Θ Α ΕΝ ΔΙΚΤ Η Τ ΑΠΟ

Η

2

Ξεκινώντας...

Σ

ε λίγες μέρες συμπληρώνονται 50 χρόνια από την 21η Απρίλη του 1967 οπότε και πέρασε η διακυβέρνηση της χώρας με στρατιωτικό πραξικόπημα στους συνταγματάρχες. Ακολούθησε η επτάχρονη δικτατορία που διήρκησε έως το 1974. Το ένθετο αφιέρωμα που ακολουθεί αποτελεί προσπάθεια της Συντακτικής Επιτροπής του “Οδηγητή” να αποτυπώσει στο χαρτί βασικές στιγμές από την πάλη της νεολαίας και του λαού κατά τη διάρκεια της περιόδου. Άλλωστε, οι νέοι κομμουνιστές, γενικότερα η νεολαία, έχουμε κάθε λόγο να μελετήσουμε τις συνθήκες μέσα στις οποίες πραγματοποιήθηκε το στρατιωτικό πραξικόπημα, τις συνθήκες μέσα στις οποίες ιδρύθηκε η Νεολαία του ΚΚΕ, η ΚΝΕ. Διδασκόμαστε και εμπνεόμαστε από τις στιγμές της αντιδικτατορικής πάλης που δείχνουν ότι ο λαός μπορεί να μην υποτάσσεται και να τα βάζει με ισχυρούς αντιπάλους. Αντλούμε πλούσια συμπεράσματα που μας δίνουν δύναμη στους καθημερινούς μας αγώνες. Τι άλλαξε με την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας Η αλήθεια είναι ότι οι λόγοι που οδήγησαν στην επιβολή της δικτατορίας έχουν δεχθεί μέχρι σήμερα διάφορες “ερμηνείες”. Άλλοι ισχυρίζονται πως η δικτατορία ήταν δήθεν το αποτέλεσμα ορισμένων επίορκων αξιωματικών που επέβαλαν τη θέλησή τους με τα όπλα, άλλοι πως η αιτία βρίσκεται στα λεγόμενα “Ιουλιανά” γεγονότα με την “αποστασία” ορισμένων βουλευτών της Ένωσης Κέντρου το 1965. Αντίστοιχα, καμία σχέση δεν έχει με την πραγματικότητα και το επιχείρημα των δικτατόρων ότι το πραξικόπημα έγινε για να αντιμετωπιστεί ο “κομμουνιστικός κίνδυνος”, αφού τέτοιος δεν υπήρχε για την αστική τάξη της Ελλάδας εκείνη την περίοδο, πράγμα που ομολόγησε

τελικά ο ίδιος ο Γ. Παπαδόπουλος, επικεφαλής του πραξικοπήματος: «πριν την Επανάσταση (σ.σ. με τον όρο “επανάσταση” αναφέρεται στο στρατιωτικό πραξικόπημα), η Δημοκρατία στην Ελλάδα δεν διέτρεχε κανέναν άμεσο κίνδυνο από τις δραστηριότητες των κομμουνιστών.» Αυτό φυσικά που δεν ερμηνεύουν –και δε θα μπορούσαν- όλα τα παραπάνω είναι πως με την επιβολή της χούντας δεν άλλαξε χέρια η εξουσία. Αυτό που άλλαξε ήταν η μορφή άσκησης της εξουσίας της αστικής τάξης. Από τη μορφή της αστικής “δημοκρατίας” πέρασε στην ανοιχτή δικτατορία με στόχο να ενισχυθεί η αστική εξουσία.

κτατορία γεννήθηκε μέσα από την κρίση του αστικού πολιτικού συστήματος και ο στόχος ήταν να το βγάλει από αυτήν και να εξυπηρετηθεί απρόσκοπτα η κερδοφορία του κεφαλαίου. Γι’ αυτό τον λόγο, αν και στην αρχή υπήρχαν τμήματα της αστικής τάξης της χώρας που διατηρούσαν επιφυλάξεις απέναντι στη χούντα, στη συνέχεια αρκετές από αυτές διαλύθηκαν. Ταυτόχρονα, το έδαφος για το χουντικό στρατιωτικό καθεστώς βρισκόταν στο ίδιο το σύνταγμα που από το 1952 νομιμοποιούσε τη δυνατότητα εκτροπής από τον αστικό κοινοβουλευτισμό, δίνοντας αυτήν την αρμοδιότητα στο βασιλιά.

Γιατί όμως πραγματοποιήθηκε το στρατιωτικό πραξικόπημα;

Ποιοι ήταν οι μεγάλοι ωφελημένοι

Οι αιτίες που οδήγησαν στο πραξικόπημα πρέπει να αναζητηθούν στα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης που φυσικά διαπλέκονταν με ισχυρά κέντρα του εξωτερικού, και στο ίδιο το αστικό πολιτικό σύστημα της περιόδου. Στη δεκαετία του ‘50 και κυρίως στη δεκαετία του ‘60, ο ελληνικός καπιταλισμός βρισκόταν στη φάση της μεταπολεμικής καπιταλιστικής ανάπτυξης. Σε αυτή τη φάση, οξύνθηκαν οι ενδοαστικές αντιθέσεις ανάμεσα στο Παλάτι (σ.σ. τότε στην Ελλάδα το πολίτευμα ήταν βασιλευόμενη δημοκρατία) και τα αστικά κόμματα, οι οποίες μάλιστα διαπλέκονταν με την όξυνση των διεθνών καπιταλιστικών ανταγωνισμών στην περιοχή. Οι ενδοαστικές αντιθέσεις στο αστικό πολιτικό σύστημα υπήρχαν από τη γέννηση της αστικής τάξης στην Ελλάδα. Βέβαια, οι αντιθέσεις που έπαιρναν όλο και πιο οξυμένα χαρακτηριστικά ήταν δύσκολο να επιλυθούν με τις συνήθεις διαδικασίες μέσω του κοινοβουλευτικού δρόμου. Έτσι, η στρατιωτική δι-

«Στην Ελλάδα βασιλεύει τώρα η τάξη και η γαλήνη» Σ. Ανδρεάδης, εφοπλιστής και τραπεζίτης, Ιούνης 1967 «Τίθεμαι εις την διάθεσιν της Εθνικής Κυβερνήσεως ίνα συμπράξω, εν τω μέτρω των δυνάμεών μου, δια την πραγματοποίησιν των οραματισμών της Εθνικής Επαναστάσεως.» Α. Χανδρής, εφοπλιστής, Ιούνης 1968 Αυτές οι δύο χαρακτηριστικές δηλώσεις –και όχι μόνο- αναδεικνύουν ότι το στρατιωτικό πραξικόπημα στηρίχθηκε από ισχυρά τμήματα της αστικής τάξης, με πιο φανερή τη στήριξη του εφοπλιστικού κεφαλαίου. Είχε ταυτόχρονα, την ανοχή -αν όχι τη στήριξητων ΗΠΑ. Οι σχέσεις χούντας - κεφαλαίου ήταν αμοιβαίες: η χούντα από

Αριστερά ο βασιλιάς Κωνσταντίνος με τους συνταγματάρχες, δεξιά ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος με τον μεγαλοεπειχειρηματία Τομ Πάππας.

Η χούντα έδωσε "και την ψυχή της" στο μεγάλο κεφάλαιο την πρώτη στιγμή δήλωσε την προσήλωσή της στη στήριξη της κερδοφορίας του κεφαλαίου και πήρε αντίστοιχα μέτρα (π.χ. φοροελαφρύνσεις, προγράμματα χρηματοδότησης δημοσίων επενδύσεων κ.λπ.). Ο Γ. Παπαδόπουλος, αποκρινόμενος στα αιτήματα των εφοπλιστών, στις 19 Μάρτη 1968 τους ζήτησε να βάλουν την ελληνική σημαία στα πλοία τους: «Θα σας παράσχω το παν (…). Και εγώ, εάν δεν ημπορώ να σας δώσω ψυχάς άλλας, πλην της ιδικής μου και των συνεργατών μου, τας οποίας σας προσφέρω εκ προοιμίου, θα σας προσφέρω οποιανδήποτε άλλην υλικήν συμπαράστασιν ζητήσετε δια να θεμελιώσετε το μεγαλείον της μεγάλης Ελλάδος, να κυματίζη η κυανόλευκος εις τα πέρατα της οικουμένης.» Ταυτόχρονα, η χουντική κυβέρνηση πήρε τα μέτρα της απέναντι στο εργατικό - λαϊκό κίνημα. Από τις πρώτες μέρες διέλυσε εργατικές ενώσεις και συνδικάτα, άνοιξε τις νέες φυλακές και εξορίες κ.ά. Παράλληλα με το “μαστίγιο” απέναντι στο εργατικό-λαϊκό κίνημα, προσπάθησε να χειραγωγήσει και να καλλιεργήσει κλίμα αποδοχής σε τμήματα της εργατικής τάξης (π.χ. με ορισμένα στεγαστικά προγράμματα). Παρ’ όλα αυτά, δεν κατάφερε να αποκτήσει οργανωμένο λαϊκό έρεισμα.

ΚΚΕ

50 ΧΡΟΝΙΑ από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απρίλη 3

η ψυχή του αντιδικτατορικού αγώνα Η κατάσταση του εργατικού λαϊκού κινήματος Το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ελλάδα δεν συνάντησε άμεση λαϊκή αντίδραση, παρά μόνο ορισμένες περιορισμένες αντιδράσεις. Δεν υπήρχε καμιά ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική προετοιμασία του εργατικού-λαϊκού κινήματος, πρώτα απ’ όλα από το ΚΚΕ. Στην κατάσταση που βρέθηκε το εργατικό-λαϊκό κίνημα επέδρασε καθοριστικά το γεγονός ότι το ΚΚΕ, η πρωτοπορία της εργατικής τάξης, δεν είχε Κομματικές Οργανώσεις στην Ελλάδα μετά την απόφαση της 8ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ το 1958. Η έλλειψη προετοιμασίας ανέκοψε τις όποιες διαθέσεις υπήρχαν μέσα στα πιο ριζοσπαστικοποιημένα τμήματα του λαού, που είχαν τις εμπειρίες και μνήμες του ΕΑΜικού αγώνα και του τρίχρονου αγώνα του ΔΣΕ. Ακόμα, πραγματοποιήθηκαν χιλιάδες συλλήψεις ταυτόχρονα και αμέσως μετά την πραγματοποίηση του πραξικοπήματος. Ανήμερα του πραξικοπήματος υπήρξαν τουλάχιστον τρεις νεκροί: ο 15χρονος Βασίλης Πεσλής, η 24χρονη Μαρία Καλαβρού, ο Βασίλης Μπεκροδημήτρης. Ο αστυνομικός και στρατιωτικός μηχανισμός του αστικού κράτους απάντησε με καταστολή απέναντι στον ελληνικό λαό. Η πρωτοπορία του εργατικούλαϊκού κινήματος, χιλιάδες έμπειροι αγωνιστές, βρέθηκαν –οι πιο πολλοί ξανά- πολιτικοί κρατούμενοι σε όλη

την Ελλάδα. Στη συνέχεια εξορίστηκαν στη Γυάρο, στη Λέρο, στην Αλικαρνασσό, στον Ωρωπό και αλλού.

Η 12η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ Η ουσιαστική οργάνωση του αντιδικτατορικού αγώνα και η ανασύνταξη του εργατικού-λαϊκού κινήματος ακολούθησε την πορεία της ανασυγκρότησης της πολιτικής πρωτοπορίας της εργατικής τάξης, του ΚΚΕ. Τον Ιούνη του 1967 ανασυγκροτούνται οι Κομματικές Οργανώσεις Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η “Φωνή της Αλήθειας”, ο ραδιοφωνικός σταθμός του ΚΚΕ μέσα από τον οποίο γίνονταν οι κρίσιμες ανακοινώσεις, παρεχόταν πληροφόρηση, συνέβαλλε με έναν τρόπο στην καθοδήγηση και οργάνωση των σκόρπιων κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών. Τον Φλεβάρη του 1968 πραγματοποιήθηκε η ιστορική 12η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ. Σε αυτή κρίθηκε η ιστορική συνέχεια του Κόμματος, αφού κορυφώθηκε η σύγκρουση για την ύπαρξή του ή όχι. Η γραμμή που επικράτησε τασσόταν υπέρ της ύπαρξης ενός κομμουνιστικού κόμματος με τις αρχές οργάνωσης και λειτουργίας ενός επαναστατικού εργατικού κόμματος νέου τύπου και η άλλη επιθυμούσε την αναθεώρηση αυτών των αρχών, τη διάλυση στην ουσία του ΚΚΕ. Με την οριστική ρήξη στη 12η Ολομέλεια και την αποχώρηση της αναθεωρητικής ομάδας από το Κόμμα, προχώρησε ουσιαστικά η ανασυ-

γκρότηση του Κόμματος. Δημιουργήθηκαν παράνομες Κομματικές Οργανώσεις. Κομβική ήταν η ίδρυση της Κομμουνιστικής Νεολαίας Ελλάδας τον Σεπτέμβρη του 1968 μετά από απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ και η έκδοση του παράνομου “Οδηγητή”.

Ο αγώνας πατούσε τώρα σε καλύτερες βάσεις και πήρε νέα ορμή Μετά τη 12η Ολομέλεια με πρωτοβουλία του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, ιδρύθηκαν οι αντιδικτατορικές οργανώσεις: Ενιαία Συν-δικαλιστική Αντιδικτατορική Κίνηση (ΕΣΑΚ), η Αντιδικτατορική Φοιτητική Ένωση Ελλάδας (ΑντιΕΦΕΕ) και η Μαθητική Οργάνωση Δημοκρατικής Νεολαίας Ελλάδας (ΜΟΔΝΕ). Νωρίτερα είχε δημιουργηθεί το Πανελλήνιο Αντιδικτατορικό Μέτωπο (ΠΑΜ) και το ΠΑΜ Νέων. Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ ήταν η ψυχή του αντιδικτατορικού αγώνα. Παρά τη βία και τον εκφοβισμό, αναπτύχθηκαν εργατικοί αγώνες με οικονομικά αιτήματα, κινητοποιήσεις των φοιτητών, των μαθητών για μια σειρά διεκδικήσεις, για κάθε μικρό και μεγάλο πρόβλημα. Η αντιδικτατορική δράση πήρε νέα πνοή τα επόμενα χρόνια, αξιοποιήθηκαν όλες οι μορφές, χιλιάδες προκηρύξεις και τρικ ρίχτηκαν στους δρόμους, σε εργοστάσια, συνθήματα γράφτηκαν σε τοίχους, ο “Ριζοσπάστης” και άλλα έντυπα των αντιδικτατορικών οργανώσεων δίνονταν χέρι με χέρι. Τον Μάρτη του 1968 επανεκδίδεται ο παράνομος “Ριζοσπάστης”, ενώ ο "Οδηγητής" κυκλοφορεί πρώτη φορά τον Σεπτέμβρη του 1968. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν και άλλα παράνομα έντυπα (από τον Αύγουστο του 1967 η ΚΟΑ κυκλοφορούσε την “ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΑΘΗΝΑ”).

Η χούντα επιδίωξε να καταστείλει το εργατικό-λαϊκό κίνημα με διώξεις, εξορίες, φυλακές. Αξιοποίησε όλες τις μεθόδους. Στη φωτογραφία απεικονίζονται ασφαλίτες εν ώρα "εργασίας".

4

«Τέκνο της ανάγκης κι ώριμο τέκνο της οργής»

15

Σεπτέμβρη 1968 ιδρύεται η Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας και λίγες μέρες αργότερα κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο του παράνομου "Οδηγητή". Η ίδρυση της ΚΝΕ αναπλήρωσε το κενό που είχε αφήσει η αυτοδιάλυση της ΟΚΝΕ το 1943, δίνοντας νέα πνοή στους αγώνες της νεολαίας πλάι στο ΚΚΕ. Σήμερα, σχεδόν 50 χρόνια μετά την ίδρυση της ΚΝΕ, που γεννήθηκε κατά τα μαύρα χρόνια της δικτατορίας και μπήκε επικεφαλής του αγώνα της ελληνικής νεολαίας για ένα καλύτερο αύριο, που δυστυχώς δεν έχει ανατείλει ακόμα, δίνουμε όρκο ότι συνεχίζουμε μέχρι την τελική νίκη. Η ίδρυση της ΚΝΕ Ξεκίνησε με 10-15 άτομα, αλλά καταξιώθηκε γρήγορα, έγινε μαζική μαχητική οργάνωση νέων. Μέσα στα μαύρα χρόνια της δικτατορίας, πρωτοστάτησε σε όλους τους μικρούς και μεγάλους αγώνες της νεολαίας της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Έγραφε ο “Οδηγητής” για τη δημιουργία της ΚΝΕ λίγους μήνες αργότερα (Δεκέμβρης 1968): «Η πρωτοβουλία αυτή δεν ξεπήδησε έτσι ξαφνικά, αλλά είχε προετοιμαστεί συστηματικά μέσα σε όλη την πορεία ανάπτυξης του κομμουνιστικού κινήματος της χώρας μας (...). Υπάρχει (...) η αντικειμενική ανάγκη για μια τέτοια οργάνωση, ανάγκη που έγινε ιδιαίτερα επιτακτική και επείγουσα μέσα στις νέες αυτές συνθήκες. Σήμερα (...) είναι ανάγκη να συσπειρωθούν οι πιο πρωτοπόρες δυνάμεις της ελληνικής νεολαίας σε μια οργάνωση στηριγμένη στις αρχές του Μαρξισμού-Λενινισμού (...) γερά συγκροτημένη και συνωμοτικά οργανωμένη, με την τή-

ρηση των επαναστατικών αρχών του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού και της επαγρύπνησης.» Στην απόφαση της 13ης Ευρείας Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ το 1969 σημειώνεται: «Η ΚΝΕ προετοιμάζει τα μέλη της για να γίνουν μέλη του ΚΚΕ. (…) φιλοδοξεί να βρεθεί στις πρώτες γραμμές και να παίξει όλο και πιο σοβαρό ρόλο στην πάλη της νεολαίας και όλου του λαού για τα ζητήματα των νέων για την ανατροπή της δικτατορίας για την ειρήνη και την κοινωνική πρόοδο.» Η ΚΝΕ, νεολαία του ΚΚΕ, στάθηκε επάξια δίπλα του στην πάλη κατά της χούντας, στην καλλιέργεια απειθαρχίας και ανυπακοής. Έδωσε όλες τις δυνάμεις της για τη συσπείρωση περισσότερων νέων στο ΚΚΕ, διαπαιδαγώγησε με τα ιδανικά του αγώνα, τις μαχητικές παραδόσεις της ΟΚΝΕ, της ΕΠΟΝ, την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος στη χώρα μας.

Πολύγραφος της ΚΝΕ απ' τα χρόνια της παρανομίας της (1968-1974).

“Οδηγητής”: μαχητική φωνή της νεολαίας! Στις 22 Σεπτέμβρη 1968 κυκλοφορεί ο “Οδηγητής”, όργανο του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ, ανακοινώνοντας την ίδρυσή της. Στην προμετωπίδα του, απ’ το πρώτο φύλλο, τέσσερις στίχοι απ’ το ποίημα “Οδηγητής” του Κώστα Βάρναλη, απ’ όπου είναι “δανεισμένο” και το όνομά του: «Δεν είμαι εγώ σπορά της τύχης ο πλαστουργός της νιας ζωής Εγώ είμαι τέκνο της ανάγκης κι ώριμο τέκνο της οργής». Από την πρώτη στιγμή είναι “παρών” στους αγώνες των νέων. Κυκλοφορεί σχεδόν κάθε μήνα, με εξαίρεση το 1971 που η Ασφάλεια χτυπά το παράνομο τυπογραφείο και η κυκλοφορία του διακόπτεται μέχρι τον Απρίλη του ’72 οπότε και επανακυκλοφορεί. «Οι Νεολαίοι κομμουνιστές και το δημοσιογραφικό τους όργανο ο “ΟΔΗΓΗΤΗΣ” έβαλαν σαν κύριο καθήκον τους να δουλέψουν και να πα-

λέψουν για να αποκτήσει η Νεολαία στο σύντομο χρονικό διάστημα το όργανο εκείνο που θα ενώσει και θα συντονίσει τον αγώνα που διεξάγει σήμερα η νεολαία ασυντόνιστα». Αυτά σημειώνονται στο πρώτο φύλλο του “Oδηγητή”. Έτσι έγινε: η ΚΝΕ και ο “Οδηγητής” έγιναν φάρος για χιλιάδες νέους στην οργάνωση και τον αγώνα. Ο “Οδηγητής” με τον “Ριζοσπάστη” και τα άλλα παράνομα έντυπα του Κόμματος διαφώτιζαν, καθοδηγούσαν και οργάνωναν αυτόν τον αγώνα. Η έκδοση και η διακίνησή του ήταν πρώτη μέριμνα των κομμουνιστών, οι οποίοι αφηφούσαν τους μεγάλους κινδύνους. Οι δυσκολίες όχι μόνο δεν σταματούσαν τους κομμουνιστές αλλά τους πείσμωναν. Ήταν μέλημά τους διαρκώς η βελτίωση και η αύξηση της διακίνησης. Καλούσε ο “Οδηγητής”, τον Ιούνη του 1972: «(...) διαβάζετε και κυκλοφορείτε τον “Ο”, οργανώστε με πρωτοβουλία “ΟΜΑΔΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΟΔΗΓΗΤΗ”. (...) Το μαχητικό και καθοδηγητικό όργανο όχι μονάχα της ΚΝΕ, αλλά και όλων των νέων.»

Παράνομα υλικά της ΚΝΕ.

Το "Αλφάβητο συνωμοτικότητας και επαγρύπνησης" που δημοσιεύτηκε στον παράνομο "Οδηγητή", τον Σεπτέμβρη του 1972.

Στα θρανία και στους δρόμους!

Η

Μαθητική Οργάνωση Δημοκρατικής Νεολαίας (ΜΟΔΝΕ) δημιουργείται με πρωτοβουλία της ΚΝΕ. Είναι ο καρπός της ανάπτυξης της αντιδικτατορικής δράσης των μαθητών στα ημερήσια και νυχτερινά σχολεία με την καθοριστική συμβολή της έντονης δραστηριότητας πυρήνων μαθητών, μελών της ΚΝΕ. Άρχισε να δρα το 1971 στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας. Έτσι μπόρεσε η μαθητική πάλη να οργανωθεί καλύτερα και να πάρει σχεδόν πανελλαδικό χαρακτήρα. Η ανάπτυξη του μαθητικού κινήματος τη δεδομένη στιγμή ακολούθησε την πορεία ανάπτυξης του εργατικού κινήματος, συνδέθηκε με αυτό και με το φοιτητικό κίνημα.

50 ΧΡΟΝΙΑ από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απρίλη 5

Η ΜΟΔΝΕ ανέπτυξε πλούσια δράση για όλα τα ζητήματα που απασχολούσαν τους μαθητές με διάφορους τρόπους. Κυκλοφόρησε προκηρύξεις σε χιλιάδες αντίτυπα. Οργάνωσε την πάλη των μαθητών για τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετώπιζαν μέσα και έξω από τα σχολεία, από τη σίτιση ως τα κτηριακά προβλήματα. Συγκρότησε επιτροπές εκδηλώσεων και διοργάνωσης αθλητικών και άλλων δραστηριοτήτων στα σχολεία, σε συνεργασία με προοδευτικούς καθηγητές διοργανώνονταν εκδηλώσεις. Είχε το δικό της παράνομο έντυπο, τη “Μαθητική Φωνή”.

“Φοβούνται ...και τα παιδιά” Με τη δημιουργία της ΜΟΔΝΕ αναπτύχθηκαν αντιδράσεις στα σχολεία, αρχικά των πιο πρωτοπόρων μαθητών, απέναντι στην επίθεση της χούντας στα λαϊκά δικαιώματα και τις ελευθερίες. Εξάλλου, η στρατιωτική δικτατορία από την πρώτη στιγμή δεν έκανε “εξαιρέσεις” στην καταστολή... Τον Οκτώβρη του 1967, λίγους μήνες μετά το πραξικόπημα, η εφημερίδα “ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ” είχε στην πρώτη σελίδα άρθρο με τίτλο “Φοβούνται ...και τα παιδιά” με το οποίο κατήγγειλε: «Πληροφορίες από την Αθήνα αναφέρουν πως η φασιστική κυβέρνηση προγραμμάτισε τη δημιουργία τριών αναμορφωτηρίων που προορίζονται για την “εθνικήν διαπαιδαγώγησιν” των παιδιών των κρατουμένων και των καταδιωκόμενων αγωνιστών. Σε εγκύκλιο του “πνευματικώς συνταξιούχου” υπουργού της Δικαιοσύνης Ροζάκη αποκαλύπτεται πως παραπέμπονται στο έκτακτο στρατοδικείο παιδιά κάτω των 17 χρονών.»

«Θα τους σαρώσει ο άνεμος της οργής» Μαθητικές ανταποκρίσεις στον “Οδηγητή”, τη “Φωνή της Αλήθειας” και αλλού επιβεβαίωναν πως η οργή των μαθητών φουντώνει...

ΤΕΝΕΚΕΔΟΣΠΙΤΑ ΓΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ «Η ανεμοθύελλα ανήρπασε κυριολεκτικώς το προκατασκευασμένο από λαμαρίνες και άλλα υλικά σχολείο στον Άγιο Δημήτριο, της περιοχής Αμαλιάδος.» Αυτά μας πληροφορούν οι εφημερίδες. Και διευκρινίζουν πως τα 80 παιδάκια του σχολείου γλύτωσαν από βέβαιο θάνατο μόνο χάρη στην ετοιμότητα του δασκάλου που έγκαιρα τα έβγαλε στο ύπαιθρο, μες στη βροχή, πριν γκρεμιστεί το κτήριο. (…) Κράτος αθλιότητας και αδικίας. Μα αυτό θα το σαρώσει τελικά ένας άλλος άνεμος, ο άνεμος της λαϊκής οργής και αγανάκτησης που φουντώνουν.» “Οδηγητής”, Δεκέμβρης 1969

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ, ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΙ ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ «Σε όλα τα νυχτερινά Γυμνάσια υπάρχει μεγάλη έλλειψη καθηγητών θετικών σπουδών. Τα χτήρια είναι χειρότερα από φυλακή, τα θρανία σπασμένα και στα παράθυρα αντί για τζάμια υπάρχουν χαρτόνια. Πειράματα φυσικής-χημείας δε γίνονται γιατί δεν υπάρχουν όργανα. (...) πρέπει να ζητήσουμε την άδεια από το αφεντικό που πολλές φορές είναι αρνητική για να πάμε στο σχολείο.» “Οδηγητής”, Ιούλης 1970

Οι μαθητές οργανώνουν τη δική τους απάντηση! Στιγμιότυπα από τη γιορτή της χούντας 21-4-1969 «Τα σχολεία λειτουργούν “κανονικά”. Όποιος μαθητής απουσιάσει θα τιμωρηθεί. Έχουν επιταχθεί λεωφορεία με τα οποία θα πραγματοποιηθεί η “αυθόρμητος προσέλευσις” των μαθητών στο Στάδιο. Έτσι τρέχουν τα παιδιά των Ελλήνων που βρίσκονται αλυσοδεμένοι στα κάτεργα διωγμένοι από τις δουλειές τους, να δουν και να ακούσουν το μεγάλο “ευεργέτη” τους. Με την εμφάνιση του “μεγάλου πατέρα” στο Στάδιο τράνταξε ο τόπος από το γιουχάισμα. Ο “σωτήρας” σαν φρενοβλαβής που είναι εκνευρίζεται ακόμα περισσότερο. Καλεί συνεχώς στην “τάξη” και απειλεί με πειθαρχικές ποινές. Οι μαθητές απαντούν με ρυθμικές φωνές υπέρ... όχι φυσικά του σωτήρα αλλά υπέρ του Ολυμπιακού… Η υποδοχή φυσικά που επιφύλαξαν οι μαθητές στον αρχηγό της μαύρης συμμορίας ήταν αναπόφευκτη, και εκφράζει το μίσος του υπερήφανου και αγωνιστή λαού, το μίσος της ελληνικής νεολαίας κατά των τυράννων, εφαρμόζει την απόφαση ολόκληρου του ελληνικού λαού να αγωνισθεί ως την συντριβή της φασιστικής τυραννίας.» “Οδηγητής”, Απρίλης 1969 Στην κατάληψη της Νομικής και στον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου Τις μέρες της κατάληψης της Νομικής τον Φλεβάρη του 1973, εκατοντάδες μαθητές συγκεντρώνονταν γύρω από το κτήριο της Νομικής φωνάζοντας συνθήματα. Η Νομική ήταν η πρώτη μεγάλης κλίμακας κινητοποίηση όπου πήρε μέρος η ΜΟΔΝΕ. Ξεχωριστή σημασία έχει η συμμετοχή της ΜΟΔΝΕ στην εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του 1973. Από την πρώτη μέρα μέλη της συμμετείχαν στην κατάληψη, ενώ στις 16 Νοεμβρίου κάλεσε τα σχολεία να κατέβουν οργανωμένα στον χώρο γύρω από το Πολυτεχνείο για συμπαράσταση στους φοιτητές και για πραγματοποίηση συγκεντρώσεων και πορειών με τον υπόλοιπο κόσμο. Πολλά σχολεία του κέντρου της Αθήνας (Εξάρχεια, Παγκράτι, Κυψέλη, Πατήσια, κ.ά.) ανταποκρίθηκαν με αποτέλεσμα η συμμετοχή των μαθητών μέσα και έξω από το Πολυτεχνείο να είναι μεγάλη. Ένα από τα πρώτα θύματα από την επέμβαση του στρατού μάλιστα ήταν και ο 17χρονος μαθητής Διομήδης Κομνηνός.

6

Η πάλη του φοιτητικού κινήματος ενάντια στη δικτατορία

Α

δάμαστη! ‘Ετσι αποκαλεί ο “Οδηγητής” τον Νοέμβρη του 1969 τη νεολαία που βρίσκεται στα πανεπιστήμια και συνεχίζει: «Γράφει η κίτρινη ΕΣΤΙΑ αναφερόμενη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας: “Τα κρούσματα των πολιτικολογούντων καθηγητών έφθασαν μέχρι του σημείου ώστε να μεταβάλλονται οι αίθουσες παραδόσεων εις χώρον διαδηλώσεων, όπου οι πολιτικολογούντες καθηγητίσκοι επευφημούνται ή χειροκροτούνται, όταν αντί του μαθήματος των ασχολούνται με τας πολιτικάς ανησυχίες των δήθεν φοιτητών.” Καμία βία και τρομοκρατία ούτε και οι απολύσεις καθηγητών, οι εκβιασμοί, ο αποκλεισμός χιλιάδων νέων απ’ τα πανεπιστήμια, η

Η ανάπτυξη του φοιτητικού κινήματος Καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του φοιτητικού κινήματος έπαιξε η δημιουργία της Αντιδικτατορικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδας (Αντι-ΕΦΕΕ) με πρωτοβουλία του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Η Αντι-ΕΦΕΕ πραγματοποίησε το Α΄ Πανελλαδικό Αντιδικτατορικό Συνέδριό της τον Ιούλη του 1972, ενώ τον Σεπτέμβρη κυκλοφόρησε το πρώτο φύλλο της εφημερίδας “Πανσπουδαστική”. Την ίδια χρονιά ξεκινά κύκλος κινητοποιήσεων με κύριο αίτημα τη διεξαγωγή γνήσιων σπουδαστικών εκλογών:

Η κατάληψη της Νομικής

παρουσία του σπουδαστικού της ασφάλειας δεν θα σταθούν ικανά να επιβάλουν τη χουντική τάξη στους χώρους διδασκαλίας. Η σπουδάζουσα, κι ολόκληρη η ελληνική νεολαία δεν θα δαμαστεί.» Μάλιστα, αυτά που με τόση “ιερή” αγανάκτηση, καταγγέλλει η “Εστία”, συμβαίνουν σ’ όλες τις σχολές και τα γυμνάσια, με κάθε ευκαιρία, αξιοποιώντας κάθε χαραμάδα. «Οι πορείες από φοιτητές της Φυσικομαθηματικής και διαδηλωτές φοιτητές της Νομικής και Πολυτεχνικής για λύση των φοιτητικών προβλημάτων έγιναν καθημερινό φαινόμενο, ενώ το κίνημα με τη συλλογή υπογραφών για αρχαιρεσίες στις Ανώτατες Σχολές της χώρας, απέκτησε μαζικό χαρακτήρα. Έντονες ζυμώσεις και συζητήσεις για το αναφαίρετο δικαίωμα τους να εκλέγουν οι φοιτητές αυτούς που θα τους εκπροσωπούν στο Σύλλογο της σχολής. Οι κάθε είδους παραστάσεις φοιτητών είχαν την απάντηση της χουντικής κυβέρνησης ότι οι πορείες και διαδηλώσεις θα δύνανται να διαλύονται και με τη χρήση όπλων.» “Οδηγητής”, Απρίλης-Μάης 1972

Ο ξεσηκωμός του Πολυτεχνείου

Το 1973 με αφορμή τον “καταστατικό χάρτη” της Ανώτατης Παιδείας που προωθούσε η χούντα οι δράσεις μέσα στο πανεπιστήμιο κλιμακώνονται, με αποκορύφωμα την κατάληψη της Νομικής στις 21 Φλεβάρη. Τη δεύτερη μέρα της κατάληψης οργανώνεται συλλαλητήριο στους δρόμους της Αθήνας στο οποίο συμμετέχουν δεκάδες χιλιάδες λαού. Αναβρασμός υπάρχει αυτές τις μέρες και σε πανεπιστήμια της Πάτρας και της Θεσσαλονίκης. Η χούντα απαντάει με καταστολή, συλλαμβάνονται και τραυματίζονται εκατοντάδες αγωνιστές. Παίρνει ως έκτακτα μέτρα τη διαγραφή φοιτητών από τα μητρώα και την επιστράτευση. Όμως οι φοιτητές συνεχίζουν απτόητοι τον αγώνα. Μέσα στους επόμενους μήνες γίνονται καταλήψεις στην Ιατρική, ξανά στη Νομική, διάφορες κινητοποιήσεις σε Αθήνα, Πάτρα, Θεσσαλονίκη. Μέσα από αυτήν τη διαδρομή φτάνουμε στον Νοέμβρη του 1973 και την κατάληψη του Πολυτεχνείου που δεν ήρθε σαν ξέσπασμα, αλλά ήταν το επιστέγασμα όλης της προηγούμενης αγωνιστικής πορείας του λαού και της νεολαίας.

Στις 14 Νοέμβρη ξεκινά η κατάληψη του Πολυτεχνείου. Φτιάχνεται ο πρώτος ραδιοφωνικός πομπός, αρκετός κόσμος μαζεύεται γύρω απ΄ το Πολυτεχνείο ως το βράδυ. Την επόμενη μέρα η Κομματική Οργάνωση Αθήνας καλεί τους εργαζόμενους να κατέβουν μαζικά στο Πολυτεχνείο. Η κατάληψη του Πολυτεχνείου αποκτά χαρακτήρα παλλαϊκού ξεσηκωμού καθώς ενώνεται με το εργατικό-λαϊκό κίνημα. Δίπλα στο σύνθημα “Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία” δυνάμωναν και τα “Έξω οι ΗΠΑ, έξω το ΝΑΤΟ” και “Κάτω η Χούντα”. Η 16η Νοέμβρη ήταν η μέρα κορύφωσης της εξέγερσης. Οι φοιτητές της Θεσσαλονίκης, της Πάτρας και των Ιωαννίνων προχωρούν σε καταλήψεις. Στην Αθήνα, χιλιάδες λαού κατεβαίνουν με μεγάλα μπλοκ στο Πολυτεχνείο. Οι οικοδόμοι και οι ιδιωτικοί υπάλληλοι έχουν τα μαχητικότερα μπλοκ. Περίπου 150.000 λαού είναι στους δρόμους. Η αστυνομία χτυπά τον λαό χωρίς να μπορεί να διαλύσει τις διαδηλώσεις. Αργά το απόγευμα πέφτουν οι πρώτοι νεκροί. Ξημερώματα της 17ης Νοέμβρη τα τανκ κυκλώνουν το Πολυτεχνείο. Μετά την πτώση της δικτατορίας εισαγγελικό πόρισμα κατέγραψε, κατά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, 18 βεβαιωμένους νεκρούς, 1.103 τραυματίες πολίτες και 61 αστυνομικούς. Η θυσία δεν πήγε χαμένη: το παράδειγμα του Πολυτεχνείου αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους σημερινούς αγώνες!

Η ζωή και ο αγώνας των νέων εργαζομένων στη διάρκεια της επταετίας

50 ΧΡΟΝΙΑ από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απρίλη 7

Η

στήριξη που έδωσε η χούντα στο κεφάλαιο, δε θα μπορούσε να μη συνδέεται με την πιο άγρια εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Εξαντλητικά ωράρια, παιδική εργασία, εργοδοτικά εγκλήματα, βία και καταστολή απέναντι στο εργατικό κίνημα είναι μόνο μερικά από όσα επιφύλαξε η χούντα απέναντι στους εργαζόμενους... Αυτό μαρτυρούν και τα παρακάτω αποσπάσματα δημοσιευμάτων του “Οδηγητή” της περιόδου. Οι θάνατοι των εργαζομένων είναι εγκλήματα όχι ατυχήματα «Μέσα σε μερικές μόνο μέρες έγιναν γνωστοί 9 θάνατοι νέων εργαζομένων. Ένα παιδί 13 χρονών, βοηθός σερβιτόρου, πέθανε από συγκοπή. Τέσσερες εργάτες, από τους οποίους ο νεώτερος 18 χρονών, κι ένας νέος καλλιτέχνης 18 χρονών έχασαν τη ζωή τους από ηλεκτροπληξία. Δύο νέοι αγρότες 16 και 17 χρονών σκοτώθηκαν από ανατροπή τρακτέρ. Ένας δύτης 19 χρονών πνίγηκε ενώ ψάρευε σφουγγάρια... Τελευταία μάλιστα ξεσηκώνουν συστηματική καμπάνια (σ.σ. η χούντα) για το ότι τα δήθεν ατυχήματα οφείλονται στην απροσεξία των θυμάτων... Δεν φταίει ούτε η απροσεξία των θυμάτων ούτε το μοιραίο. Φταίει το ότι είναι έγκλημα να δουλεύει ένα παιδί 13 χρονών στη σκληρή και χωρίς ωράριο δουλεία του βοηθού σερβιτόρου. Φταίει το ότι δεν υπάρχει προληπτική ιατρική εξέταση των εργαζομένων. Φταίει το ότι όταν γίνονται εργασίες κοντά στα ηλεκτροφόρα σύρματα δεν κόβεται το ρεύμα, για να μη μειωθεί η “παραγωγικότητα της εργασίας”. Από δω βγαίνει το συμπέρασμα ότι οι νέοι εργαζόμενοι πρέπει με επιμονή να απαντούν: άμεσα προστατευτικά μέτρα στους τόπους δουλειάς, προληπτική ιατρική εξέταση, άρτια επαγγελματική κατάρτιση...Μόνο με τους δικούς τους αγώνες θα προστατέψουν την υγεία και την ίδια τη ζωή τους.» “Οδηγητής”, Ιούλης 1970

Παιδική εργασία «Για τα παιδιά του εργαζόμενου λαού, σύμφωνα με τις προθέσεις του και τις εντολές εκ των άνω είναι έτοιμος (σ.σ. ο υπουργος εργασίας της χούντας) να τα σπρώξει κατά μάζες στα μεγάλα εργοστάσια μαζί με τους μαθητές και τις γυναίκες. Φαίνεται οι 65.000+ ανήλικοι από 10-14 χρόνων, που εργάζονται παρά τις απαγορεύσεις της ελληνικής και της διεθνούς εργατικής νομοθεσίας, δεν φτάνουν στην απληστία των μονοπωλίων.» “Οδηγητής”, Οκτώβρης 1973

Απέναντι στην εκμετάλλευση ένας δρόμος υπάρχει: ο αγώνας! Οι σπουδαστές της τεχνικής εκπαίδευσης, γενικότερα οι νέοι εργαζόμενοι δεν το έβαλαν κάτω. Αξιοποιώντας όλες τις μορφές και παράλληλα με την αντιδικτατορική πάλη οργάνωσαν τον καθημερινό αγώνα τους για επιβίωση, για ανθρώπινες συνθήκες εργασίας. Ανέπτυξαν κινητοποιήσεις με αιχμή τα ωράρια, τα μεροκάματα, τις συνδικαλιστικές ελευθερίες, την αντεργατική νομοθεσία κ.λπ. Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ πρωτοστάτησαν στην οργάνωση και προετοιμασία των εργατικών αγώνων, στο άνοιγμα της συζήτησης σε κάθε χώρο. Τέτοια δουλειά έγινε από τους κομμουνιστές και την Πρωτομαγιά του 1970 όπως αποτυπώθηκε και στον “Οδηγητή”: «Εντείνεται όλο και περισσότερο η δράση της νεολαίας μας, κάτω από την καθοδήγηση της ΚΝΕ. Η ΚΝΕ Αθήνας τιμώντας τη μεγάλη γιορτή όλου του κόσμου, την Πρωτομαγιά, πέταξε χιλιάδες τρυκ με τα συνθήματα “ΚΑΤΩ Η ΑΝΤΕΡΓΑΤΙΚΗ ΧΟΥΝΤΑ”, “ΖΗΤΩ Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ”. Οι οικοδόμοι της ΚΝΕ και του ΠΑΜ γέμισαν τα γιαπιά. Οι εργάτες που τα βρήκαν σχολίαζαν το γεγονός με περηφάνια και χαρά. Επίσης συνεργεία από νέους εργάτες κάθε κλάδου γέμισαν με τρυκ όλη τη βιομηχανική ζώνη του Κηφισού. Το ίδιο υλικό από άλλα συνεργεία σκορπίστηκε σε όλη την Αθήνα και τις συνοικίες.» (Ιούνης 1970).

Η κατάσταση στις τεχνικές σχολές «Στον Πύργο λειτουργεί η 9η σχολή μαθητείας. Σκοπός της σχολής, λένε, είναι η δημιουργία ειδικευμένων μηχανοτεχνιτών, ηλεκτρολόγων, εργοδηγών, σχεδιαστών. (...) Όλοι μας αφήνουμε τα χωριά μας και ερχόμαστε για να πάρουμε μια τεχνική μόρφωση με την ελπίδα ενός καλύτερου μεροκάματου και για ένα καλύτερο, πιο ανθρώπινο αύριο. Με το γράψιμό μας όμως στη σχολή αρχίζει μια σκληρή εκμετάλλευση. Για να μπορέσουμε να παρακολουθήσουμε τα βραδυνά μαθήματα, είμαστε υποχρεωμένοι να δουλεύουμε όλη μέρα (...) το λιγότερο 8,5-9 ώρες σε βαρύτατες δουλειές (οξυγόνο, ηλεκτροκολλήσεις, τόρνους, συνεργεία αυτοκινήτων κ.ά.) και ακόμα κάνουμε όλες τις αγγαρείες... η κλίμακα των αμοιβών να αρχίζει από το τίποτα και να φτάνει τις 150 δρχ. τη βδομάδα. Η εκμετάλλευση, όμως, δεν περιορίζεται στο καθημερινό ξεζούμισμα αλλά επεχτείνεται και στη διατροφή μας. Κάθε Παρασκευή βράδυ πληρώνουμε από 70 δρχ. για για να τρώμε στο μαγέρικο του Παρασκευόπουλου που 6 χρόνια τώρα έχει το αποκλειστικό προνόμιο της σίτισής μας.» “Οδηγητής”, Φλεβάρης 1973

8

Οι νέοι δεσμώτες της χούντας

Κ

ατά τη διάρκεια της χούντας, αλλά στην πραγματικότητα και σε όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, υπήρξε και τμήμα της νεολαίας που βρέθηκε σε τόπους εξορίας και σε φυλακές. Εκεί γράφτηκαν οι μεγαλύτερες στιγμές ηρωισμού από χιλιάδες κομμουνιστές και πρωτοπόρους αγωνιστές.

Έκκληση 33 Δεσμωτών φοιτητών στις φυλακές Αβέρωφ προς τη διεθνή κοινή γνώμη, “Οδηγητής”, Αύγουστος 1969.

Οι αγωνιστές την περίοδο της δικτατορίας αντιμετώπισαν εκτεταμένες διώξεις από το καθεστώς. Στις φυλακές και τις εξορίες η χούντα ζήταγε δηλώσεις μετανοίας με σκοπό να τσακίσει και να εξουθενώσει ηθικά καθέναν που έπεφτε στα χέρια της, μέχρι και να τον μετατρέψει σε όργανό της. Είναι διδακτικά τα παραδείγματα της στάσης των κομμουνιστών. Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση, επεδίωκαν να κρατούν σταθερά επαφή με τις εξελίξεις και επικοινωνία με την Οργάνωση με κάθε δυνατό τρόπο, κυκλοφορούσαν ακόμα και Τύπο, όπως το περιοδικό Νέα Φρουρά στις φυλακές του Κορυδαλλού. Δεν είναι λίγες οι φορές που μέλη και στελέχη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, του ΠΑΜ, μέσα στο δικαστήριο από κατηγορούμενοι μετατρέπονταν σε κατήγοροι του καθεστώτος, ξεσκέπαζαν τα εγκλήματα της χούντας. Φωτεινά είναι και τα παραδείγματα ακόμα και νέων παιδιών 18-20 χρονών, που βγήκαν νικητές απέναντι στον ανακριτή-βασανιστή με αντοχή και πείσμα που πήγαζε από την ιδεολογία τους, την ακλόνητη πίστη τους στην τελική νίκη.

*

Δες στο youtube την πρόσφατη συνέντευξη του Δημήτρη Γόντικα, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στην εκπομπή “Ιστορίες” στο ΣΚΑΪ για το θέμα των φακέλων κοινωνικών φρονημάτων, που περιλαμβάνει αναφορές για τις διώξεις και την καταστολή της χούντας απέναντι σε λαϊκούς αγωνιστές.

Αντιδικτατορικό σκίτσο.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα μεγαλύτερα καλλιτεχνικά έργα της περιόδου είχαν ως πηγή έμπνευσης ή αφορμή ακριβώς αυτόν τον τιτάνιο αγώνα (π.χ. έργα Ρίτσου, Θεοδωράκη, Τάσσου, Κατράκη, Καζάκου κ.ά.). Αντίστοιχα, η ΚΝΕ κατέβαλε μεγάλη εκδοτική προσπάθεια, και κατά τη διάρκεια της δικτατορίας τύπωσε μια σειρά μπροσούρες με οργανωτικό (π.χ.“Βασικοί κανόνες συνωμοτικότητας και επαγρύπνησης”), ιστορικό (“ΟΚΝΕΛενινιστικό μαχητικό σχολείο νέων”) περιεχόμενο, ενώ εξέδιδε Πληροφοριακά Δελτία (περιοδικό με ποικίλο περιεχόμενο) και έγινε σοβαρή προσπάθεια για τη διάδοση του μαρξιστικού βιβλίου.

Τα τσιράκια του συστήματος…

Η

χούντα δεν παρέλειψε να κάνει προσπάθειες για οργάνωση φασιστικής νεολαίας μαθητών στα πρότυπα της ΕΟΝ του Μεταξά. Απέναντί της στάθηκε η ΚΝΕ αναπτύσσοντας σταθερό μέτωπο ενάντια σε αυτήν την προσπάθεια καθόλη τη διάρκεια της δικτατορίας. Πράγματι, οι οργανώσεις αυτές δεν έπιασαν βαθιές ρίζες στην ελληνική νεολαία. Διαβάζουμε στον “Οδηγητή” του Φλεβάρη 1970: «Νεολαίοι καταγγέλλουν ότι έχει συγκροτηθεί και δρα οργάνωση φασιστικής νεολαίας. Το αρχηγείο της στεγάζεται στον ΟΠΑΠ. Ο αρχηγός της είναι γνωστός με το ψευδώνυμο Λυκούργος. Η στρατολογία γίνεται από το γυμνάσιο και ιδιαίτερα από το Σώμα Αλκίμων που χρησιμοποιείται για καμουφλάζ. Στην οργάνωση δεν επιτρέπεται να μπαίνουν εργατικά παιδιά.(...) Σχηματίζονται ομάδες από 15 άτομα με τη συμμετοχή και αστυνομικών. Υπάρχει πλήρης συνεργασία και συντονισμός με τα κατά τόπους αστυνομικά τμήματα Η “δράσις” της φασιστικής νεολαίας περιλαμβάνει θεωρητικά μαθήματα (η άνοδος του Χίτλερ, οι λόγοι του Παπαδόπουλου) και πρακτική εξάσκηση (πυγμαχία, τζούντο, καράτε, σκοποβολή). Οπλισμός: σουγιάδες, γκλομπς. Τόποι ασκήσεων: τα νταμάρια της Πεντέλης και στου Συγγρού. Οι ομάδες έχουν ειδική αποστολή την παρακολούθηση και αναφορά στην αστυνομία κάθε συζήτησης, ενέργειας ή ατόμου που τους φαίνεται ύποπτο, κατά απόλυτη κρίση τους. (...) Ένα καθεστώς που δεν έχει καμία βάση ανάμεσα στο λαό δεν μπορεί, για να στηρίζεται στην εξουσία, παρά να χρησιμοποιεί όλες τις μορφές του εγκλήματος. Αλλά και η ελληνική νεολαία κι όλος ο ελληνικός λαός θα προχωρήσει σ’ όλες τις μορφές της πάλης για να το ανατρέψει. Και θα το ανατρέψει!»

50 ΧΡΟΝΙΑ από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απρίλη 9

Οι νέοι του κόσμου στήριξαν τον αντιδικτατορικό αγώνα στην Ελλάδα

Χ

ιλιάδες λαού και νεολαίας από πολλές χώρες του κόσμου εξέφρασαν την καταδίκη τους απέναντι στη χούντα και την αλληλεγγύη τους στον αγωνιζόμενο λαό της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω δημοσίευμα -ένα από τα εκατοντάδες στα χρόνια 1968-1974:

«Για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων» «48 φοιτητικοί σύλλογοι των Πανεπιστημίων και Κολλεγίων των ΗΠΑ και του Καναδά, που αντιπροσωπεύουν πάνω από 900.000 φοιτητές, υπέγραψαν την παρακάτω έκκληση για τη χορήγηση γενικής πολιτικής αμνηστίας στη χώρα μας: “Η κατάσταση φυλάκισης πολιτών για πράξεις με κίνητρα αναμφισβήτητα πολιτικά δημιουργεί πελώριο ηθικό θέμα, συνυφασμένο με την αγωνία εκατοντάδων οικογενειών. (…) Οι υπογραφόμενοι διακηρύσσουμε ότι το πρόβλημα των πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα δεν αντιμετωπίζεται με σιωπή και παραμένει οδυνηρά ανοιχτό όσο δεν αμνηστεύονται όλοι ανεξαίρετα οι καταδικασμένοι για πολιτικά αδικήματα.» “Οδηγητής”, Ιούνης 1972 Το καλοκαίρι του 1970 ανακοινώνεται μέσα από τον “Οδηγητή” ότι η ΚΝΕ γίνεται μέλος της ΠΟΔΝ (Παγκόσμια Ομοσπονδία Δημοκρατικών Νεολαιών). Το καλοκαίρι του 1973 συμμετέχει για πρώτη φορά στο 10ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών, το φεστιβάλ που διοργανώνει ακόμα και σήμερα κάθε 4 χρόνια η ΠΟΔΝ.

Διαδηλώσεις κατά της χούντας πραγματοποιήθηκαν σε πολλές χώρες με τη συμμετοχή χιλιάδων λαού και νεολαίας. Ταυτόχρονα, αξιοποιήθηκαν και άλλες μορφές, ψηφίσματα καταδίκης, απεργίες πείνας, διοργάνωση εβδομάδων αλληλεγγύης κ.ά.

Έξω το ΝΑΤΟ από την Ελλάδα

Όχι στη διχοτόμηση της Κύπρου

Η

Η

στρατιωτική δικτατορία είχε σταθερά στον προσανατολισμό της την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της αστικής τάξης. Σε αυτό το πλαίσιο, επιδίωξε ομαλές σχέσεις με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ φτάνοντας έως το σημείο να παραχωρεί διευκολύνσεις, όπως π.χ. το 1973 οπότε στήριξε την πολεμική δράση του 6ου αμερικανικού Στόλου με συμφωνία ανάμεσα στο ελληνικό και το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό. Ήδη από το 1972 το ΚΚΕ και η ΚΝΕ προειδοποιούσαν για τους επικίνδυνους σχεδιασμούς. Σε άρθρο στον “Οδηγητή” Ιούλη-Αυγούστου του 1972 που τιτλοφορείται “ΕΞΩ Ο ΕΚΤΟΣ ΣΤΟΛΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ” αναφέρεται ανάμεσα στα άλλα: «Οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές βλέπουν τη ναυτική βάση του Πειραιά για την διευκόλυνση του 6ου στόλου, μέσα στα πλαίσια των επιθετικών τους σχεδίων κατά των σοσιαλιστικών χωρών και τη γρήγορη επέμβασή τους στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Οι κίνδυνοι που εγκυμονούν για το λαό και τη χώρα είναι σοβαροί. Ο ελληνικός λαός απαιτεί την απομάκρυνση του 6ου στόλου από τα νερά του, καθώς και όλων των στρατιωτικών εγκαταστάσεων από το έδαφος της Ελλάδας.»

Τρικάκια της ΚΝΕ.

στρατιωτική δικτατορία εξαρχής απέφευγε τη διεθνοποίηση του Κυπριακού. Σε μια πορεία με τη στάση που κράτησε απέναντι στο Κυπριακό έδωσε άλλοθι στις τούρκικες επιδιώξεις, οι οποίες βέβαια, προωθήθηκαν με την τουρκική εισβολή και κατοχή τον Ιούλη του 1974, μετά από το πραξικόπημα που οργανώθηκε στην Κύπρο με ευθύνη της χούντας και τη συνένοχη στάση των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, της Βρετανίας. Ήδη, χρόνια πριν την τουρκική εισβολή και κατοχή, το ΚΚΕ και η ΚΝΕ έδειξαν με αποφασιστικό τρόπο την αλληλεγγύη του απέναντι στον κυπριακό λαό: «Τη στιγμή που στην Κύπρο συμβαίνουν δραματικά γεγονότα, και το νησί απειλείται με τη διχοτόμηση και μετατροπή του σε αβύθιστο αεροπλανοφόρο των ιμπεριαλιστών για την Αφίσα της ΚΝΕ μετά το πραξικόπημα στην εξυπηρέτηση των επεκτατικών σχεδίων Κύπρο τον Ιούλη του '74. τους στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Την στιγμή που η τουρκική και η κυπριακή νεολαία καθημερινά εκδηλώνει τα αντιιμπεριαλιστικά της αισθήματα, η νεολαία της Ελλάδας, φιμωμένη με τον στρατιωτικό νόμο, με τις οργανώσεις της διαλυμένες, με τους ηγέτες της στις φυλακές και τα ξερονήσια, παρεμποδίζεται στο να εκφράσει τη θέλησή της για να δοθεί λύση στο κυπριακό...Όμως ο στρατιωτικός νόμος, η δικτατορία, οι διώξεις δεν μπορούν να σταματήσουν τη θέληση και την απόφαση της ελληνικής νεολαίας να αγωνισθεί και αυτή για την κυπριακή υπόθεση, όπως δεν μπόρεσαν να τη σταματήσουν οι δολοφονικές σφαίρες της αστυνομίας που στην πιο κρίσιμη περίοδο του κυπριακού αγώνα, κυλούσαν νεκρούς στους δρόμους της Αθήνας έλληνες φοιτητές γιατί αγωνίζονταν για την Κύπρο. Κάτω τα χέρια από την Κύπρο. Όχι διχοτόμηση. Έξω οι ιμπεριαλιστές από την Κύπρο. Έξω οι ιμπεριαλιστές από την Ελλάδα» «ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΠΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ», “Οδηγητής”, Μάρτης 1970

ΠΡΟΣΕΧΩΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ...

10

Α

υτό τον μήνα, η στήλη του “Οδηγητή” Προσεχώς στην τάξη μετακομίζει εκτάκτως από την ενότητα των μαθητών στο 12σέλιδο αφιέρωμα για τα 50 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα. Κι αυτό γιατί τα όσα γράφει το σχολικό βιβλίο της Ιστορίας γενικής Παιδείας της Γ΄ Λυκείου είναι αφορμή να ανοίξει η συζήτηση για την ιστορική αλήθεια μέσα και έξω από τα σχολεία.

«Ο ελληνικός πολιτικός κόσμος αντιτάχθηκε έντονα... ...και αντιστάθηκε στη δικτατορία, με πρωτοστάτες τον Γεώργιο Παπανδρέου, τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο (...). Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, αυτοεξόριστος στο Παρίσι, κατήγγειλε τη δικτατορία.» Ποιος όμως ήταν άραγε ο φορέας της αντίστασης ενάντια στη στρατιωτική δικτατορία; Αυτό είναι κρίσιμο ερώτημα στο οποίο προσπαθεί να απαντήσει το απόσπασμα από το σχολικό βιβλίο Ιστορίας. Αντέδρασε ενιαία ο πολιτικός κόσμος;  Πρώτον, η Χούντα υπήρξε μέρος της “φαγωμάρας” του αστικού πολιτικού κόσμου, σε μια μη ευνοϊκή περίοδο για αυτόν. Ήρθε να δώσει λύση σταθερότητας και σε καμία περίπτωση δεν ήταν ξένο σώμα για το αστικό σύστημα της χώρας. Άλλωστε τμήματα του πολιτικού κόσμου συνέχισαν να έχουν σχέσεις με τους δικτάτορες μετά το πραξικόπημα. Πολλοί από αυτούς λίγο καιρό πριν από αυτό δεν απέρριπταν μια τέτοια λύση. Είχε γράψει χαρακτηριστικά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προς τον Κ. Τσάτσο το

Μάη του 1966: «Ασπάζομαι ανεπιφύλακτα τις σκέψεις σου. Εισηγούμεθα λοιπόν παρεκτροπήν από το πολίτευμα και μιαν προσωρινή δικτατορία -ίσως ενός έτους».  Δεύτερον, το βιβλίο αγνοεί προκλητικά τη δραστηριότητα του λαού και των μαζικών οργανώσεών του ως γνήσια λαϊκή αντίσταση. Σχεδόν εξαφανίζει τα γεγονότα σε ΝομικήΠολυτεχνείο, προσπερνά τις εργατικές κινητοποιήσεις, τις μαζικές εκδηλώσεις-διαδηλώσεις εργατών-φοιτητών-μαθητών που φούντωσαν το 1972-1973. Δεν αναφέρονται πουθενά η Αντι-ΕΦΕΕ, η ΕΣΑΚ, το ΠΑΜ, η ΜΟΔΝΕ. Ούτε ελάχιστη αναφορά στο ΚΚΕ και την ΚΝΕ που πρωταγωνίστησαν στη λαϊκή πάλη και είχαν εξορισθέντες-βασανισθέντες. Καμία αναφορά σε όσους έδιναν καθημερινά και με διάφορους τρόπους τη μάχη ενάντια στη χούντα. Στόχος τους είναι να πείσουν ότι οι λαοί δεν μπορούν να καθορίσουν το μέλλον τους, ότι οι όποιες ανατροπές είναι υπόθεση σημαντικών και έγκυρων προσωπικοτήτων.

«Η χώρα απομονώθηκε διεθνώς, ιδίως στην Ευρώπη» Αυτή είναι μια ακόμα άποψη που διαπερνά την ανάλυση του ίδιου σχολικού βιβλίου. Πρόκειται για ψέμα, καθώς η χούντα καταρχήν επιδίωξε και διατήρησε ομαλές σχέσεις με ΗΠΑ-ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ φυσικά δεν ανέχονταν απλώς τη χούντα, όπως υποστηρίζει το βιβλίο, αλλά τη στήριζαν κιόλας. 9 μήνες μετά το πραξικόπημα οι ΗΠΑ αναγνώρισαν το καθεστώς και ακολούθησαν σύντομα η Βρετανία, η Αυστραλία, η Νότια Αφρική κ.λπ. Η πρώτη αναγνώριση βέβαια, ήρθε από την Τουρκία. Όσον αφορά την ΕΟΚ, στην πραγματικότητα δεν πάγωσε την τελωνειακή συμφωνία σύνδεσης με την Ελλάδα, ενώ τα 9 κράτη μέλη της -τότε- συνέχισαν να έχουν σχέσεις με την Ελλάδα, με πιο επίσημη αυτή της Γαλλίας.

Όταν έρχεται ντυμένο νέο το παλιό... Και τι δεν έχουμε ακούσει τα τελευταία χρόνια σε σχέση και με το πραξικόπημα της 21ης Απρίλη. Η ουσία είναι ότι παρουσιάζονται ως νέες, σάπιες απόψεις που καλλιεργεί το σύστημα.

“Μια χούντα μας χρειάζεται...” Μία φράση που ακούγεται δεξιά και αριστερά τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για αντίληψη που συστηματικά καλλιεργείται από το σύστημα, από εθνικιστικούς, βαθιά συντηρητικούς κύκλους, από τη Χρυσή Αυγή και όχι μόνο. Υπόβαθρο της σκέψης είναι η προπαγάνδα ότι επί χούντας πολλά πράγματα λειτουργούσαν καλύτερα, υπήρχε ηρεμία. Τι εννοούν όμως ηρεμία και σταθερότητα; Ηρεμία υπήρχε προπαντός στους χώρους δουλειάς. Επικρατούσε σιγή νεκροταφείου! Οι εργάτες με τσακισμένα συνδικαλιστικά δικαιώματα δεν μπορούσαν να σηκώσουν ανάστημα απέναντι στις απαιτήσεις των κεφαλαιοκρατών. Η μεγαλύτερη προσφορά τέτοιων καθεστώτων είναι ότι χρησιμοποιώντας απροκάλυπτα το “μαστίγιο’’ εξασφαλίζουν την ηρεμία στους χώρους δουλειάς για τους κεφαλαιοκράτες.

“Δεν ξαναγίνονται αυτά τα πράγματα” Απέναντι σε όσους σήμερα εκθειάζουν τη χούντα, η απάντηση δεν μπορεί να είναι αυτή που δίνουν τα πιο πολλά αστικά κόμματα, δηλαδή η αποθέωση της αστικής δημοκρατίας.

Πολιτικοί απόγονοι ό,τι πιο σάπιου γέννησε το καπιταλιστικό εκμεταλλευτικό σύστημα είναι οι φασίστες της Χρυσής Αυγής. Στη φωτογραφία ο Παππάς, βουλευτής του ναζιστικού μορφώματος (γνωστός από τις φωτογραφίες που χαιρετά ναζιστικά), εδώ με τη σημαία της 21ης Απρίλη.

Είναι γεγονός ότι η αστική δημοκρατία δεν εξισώνεται με τη στρατιωτική δικτατορία ή με τα φασιστικά καθεστώτα της Ευρώπης του Μεσοπολέμου. Αυτό το ζήτημα δεν αφήνει αδιάφορους τους κομμουνιστές οι οποίοι στις σημερινές συνθήκες επιδιώκουν να εξαντλούν όλα τα περιθώρια νόμιμης δράσης τους, αξιοποίησης όλων των μέσων, της κοινοβουλευτικής αλλά πολύ περισσότερο της εξωκοινοβουλευτικής πάλης. Η αστική πολυκομματική δημοκρατία έχει το εξής βασικό πλεονέκτημα για τους εκμεταλλευτές σε σχέση με τις άλλες μορφές διαχείρισης της εξουσίας των μονοπωλίων: Μπορεί να ενσωματώνει ευκολότερα την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα έχοντας μεγαλύτερη ευελιξία στην αντιμετώπιση του εργατικού-λαϊκού κινήματος. Οι εργαζόμενοι μπορούν να ψηφίζουν ποια κυβέρνηση θα τους κάθεται στο σβέρκο για τα επόμενα χρόνια, όμως η πραγματική δημοκρατία γι’ αυτούς, σταματά εκεί που αρχίζουν τα γκέτο των εργασιακών χώρων. Η ιστορία έχει δείξει ότι όσο το σύστημα που ζούμε, ο καπιταλισμός, σαπίζει και πεθαίνει, τόσο στρέφεται προς την αντίδραση σε όλο το φάσμα του. Συνεπώς, τα ευχολόγια σήμερα να μην ξαναζήσουν οι λαοί μαύρες περιόδους του παρελθόντος δεν έχουν αξία, αν δεν συνοδεύονται από την ανάπτυξη της λαϊκής πάλης για να ανατραπεί η μήτρα που γεννά το φασισμό και καθεστώτα όπως αυτό της 21ης Απρίλη, δηλαδή το καπιταλιστικό σύστημα.

ΑΓΩΝΑΣ-ΓΝΩΣΗ-ΤΟΛΜΗ-ΑΝΤΟΧΗ Η Ιστορία γράφεται με πάλη ταξική

Η

περίοδος της επτάχρονης στρατιωτικής δικτατορίας στα χρόνια 19671974, η εξέλιξη του αντιδικτατορικού αγώνα και η κορύφωσή του με τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, η δράση του Κόμματος και της ΚΝΕ προσφέρονται για πολύτιμα συμπεράσματα γύρω από πολλές πλευρές. Τα διδάγματα που βγαίνουν είναι επίκαιρα, με κύριο την ανάγκη οργάνωσης της πάλης κάτω από όλες τις συνθήκες, δικτατορικές ή μη, ενάντια στη μήτρα όλων των προβλημάτων. Ενάντια στο σάπιο σύστημα του καπιταλισμού που γεννά χούντες, φασισμό, φτώχεια και πολέμους, για να ανοίξει ο δρόμος για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού-κομμουνισμού. Ορισμένα συμπεράσματα...  Και η επτάχρονη δικτατορία στην Ελλάδα επιβεβαιώνει πως η αστική τάξη επιλέγει κάθε φορά την πιο κατάλληλη μορφή διακυβέρνησης προκειμένου να εξασφαλίζεται και να ενισχύεται η κερδοφορία της, η διαιώνιση της μισθωτής σκλαβιάς και εκμετάλλευσης. Έτσι, η επιλογή της αστικής τάξης να αξιοποιήσει ως διαχειριστή της εξουσίας της τους συνταγματάρχες πρέπει να κριθεί από αυτή τη σκοπιά. Δηλαδή, ως επιλογή της αστικής τάξης προς όφελος των συμφερόντων της, που εκ των πραγμάτων είναι απέναντι από τα συμφέροντα και τις ανάγκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Με αυτή την έννοια, η εργατική τάξη και το κίνημά της χρειάζεται να δίνει σκληρή μάχη απέναντι στην προσπάθεια υπονόμευσης των δικαιωμάτων και των ελευθεριών της, χωρίς όμως να στοιχίζεται πίσω από τις επιδιώξεις της αστικής τάξης. Να μην εγκλωβίζεται δηλαδή στα σενάρια διαχείρισης της αστικής εξουσίας, αλλά να παλεύει για την κατάκτηση της εξουσίας, για να αλλάξει η τάξη που βρίσκεται σε αυτήν.  Η αστική εξουσία συχνά εναλλάσσει, μεταμφιέζει τις μορφές διαχείρισής της προκειμένου να την θωρακίσει. Πότε αξιοποιεί την καταστολή, πότε την “αστική δημοκρατία”, πότε και τα δύο εναλλάσ-

σοντας το μαστίγιο της καταστολής με το καρότο των αυταπατών και των ψεύτικων ελπίδων. Δε διστάζει όμως να φτάσει μέχρι την ανοιχτή δικτατορία, την κατάργηση του κοινοβουλίου όπως έγινε και στην πρόσφατη ιστορία στην Ελλάδα, ή και να αξιοποιεί φασιστικές-ναζιστικές οργανώσεις (π.χ. τη Χρυσή Αυγή). Γι’ αυτό, η πάλη απέναντι στο φασισμό-ναζισμό, απέναντι στην καταστολή, απέναντι στο τσάκισμα των λαϊκών ελευθεριών και δικαιωμάτων πρέπει να συνδέεται με την συνολική πάλη για να αλλάξει χέρια η εξουσία. Σε κάθε περίπτωση, η αστική τάξη γνωρίζει καλά ποιοι πραγματικά μπαίνουν εμπόδιο στις επιδιώξεις της και αυτοί είναι το ΚΚΕ και η ΚΝΕ. Γι’ αυτό, και ιστορικά αναδεικνύεται ότι η επίθεση στους κομμουνιστές προμηνύει επίθεση στα εργατικά-λαϊκά δικαιώματα.  Όπως και τότε, έτσι και σήμερα το ΝΑΤΟ και η ΕΕ αποδεικνύονται παράγοντες εμπλοκής του λαού μας σε πολεμικές ενέργειες. Οι συμμαχίες που επιλέγει η αστική τάξη της χώρας μας, η συμμετοχή στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, οι αποφάσεις που παίρνει γίνονται με κριτήριο τη γεωστρατηγική της αναβάθμιση με στόχο την κερδοφορία των μονοπωλίων. Για το λαό και τη νεολαία σημαίνουν ενδεχόμενες επικίνδυνες περιπέτειες.  Η αντιδικτατορική πάλη παρά τις ελλείψεις και τις αδυναμίες, κύρια

Δημοσίευμα του “Οδηγητή” τον Γενάρη του 1970.

50 ΧΡΟΝΙΑ από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απρίλη 11

Η ύπαρξη ισχυρού ΚΚΕ και γερής ΚΝΕ είναι απαραίτητος όρος για την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος

στον προσανατολισμό του κινήματος, απέδειξε πως κανένας αντιδραστικός μηχανισμός, όσο κι αν εμφανίζεται παντοδύναμος και αιώνιος στην πραγματικότητα, τέτοιος δεν είναι. Οι λαοί, με τους αγώνες τους μπορούν να αναμετρηθούν με φαινομενικά πάνοπλους αντιπάλους και να βάλουν την σφραγίδα τους στις εξελίξεις.  Επιβεβαίωσε ακόμα την ανάγκη να υπάρχει Κομμουνιστικό Κόμμα και Κομμουνιστική Νεολαία κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, με γερές οργανώσεις πρώτα απ’ όλα στην εργατική τάξη. Η ύπαρξη ισχυρού ΚΚΕ και γερής ΚΝΕ είναι απαραίτητος όρος για την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος. Χωρίς ισχυρό Κομμουνιστικό Κόμμα, χωρίς αταλάντευτη πάλη με τον οπορτουνισμό, δεν μπορεί να υπάρξει κίνημα που να μπορεί να βάλει φραγμό και να ανατρέψει τα σχέδια σε βάρος του λαού.

Παράνομα υλικά της ΚΝΕ την περίοδο της χούντας.

 Η δράση του Κόμματος και της ΚΝΕ κάτω από όλες τις συνθήκες πρέπει να εξασφαλίζει τη διαμόρφωση όλων των προϋποθέσεων για μαζική πολιτική δράση μέσα στην εργατική τάξη και το κίνημά της. Τόσο σε περίοδο νομιμότητας, όσο και σε περίοδο παρανομίας από τους κομμουνιστές απαιτείται επαγρύπνηση και ετοιμότητα. Αυτό δε σημαίνει ότι οι κομμουνιστές σε διαφορετικές και πιο δύσκολες συνθήκες από τις σημερινές “κρύβονται”, αλλά δρουν μαζικά με ιδεολογικούς και πολιτικούς όρους ώστε, παίρνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα περιφρούρησης, να προετοιμάζουν τον λαϊκό παράγοντα για να αναμετρηθεί με την αστική τάξη και την εξουσία της. Η δράση του Κόμματος και της ΚΝΕ με αυτά τα χαρακτηριστικά εξασφάλισε την ντε φάκτο νομιμοποίηση του Κόμματος το 1974.

*Όλο το υλικό που υπάρχει στο αφιέρωμα

προέρχεται από το Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ και το Αρχείο του “Οδηγητή”

Αφίσα της ΚΝΕ: Γενική πολιτική αμνηστία στην Ελλάδα.

ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

«Το ΚΚ στον καπιταλισμό πρέπει να έχει στρατηγική ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας ανεξάρτητα από τη μορφή της ή τις συνθήκες δράσης του Κόμματος (νόμιμες, ημινόμιμες, βαθιά παράνομες). Ακόμα, ανεξάρτητα αν η μορφή της καπιταλιστικής εξουσίας είναι κομματική κυβέρνηση στηριγ μένη στο κοινοβούλιο ή όχι, ή κυβέρνηση τεχνοκρατών ή στρατιωτικών εκπροσώπων της αστικής τάξης, σε εμπόλεμη ή μη εμπόλεμη κατάσταση.» (Από την Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ για το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απρίλη 1967.)

ISBN 978-960-451-238-6

9 789604 51238 6

ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 1967 - 1974 κείμενα & ντοκουμέντα

Επιμέλεια: Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ

Η παρούσα έκδοση αποτελεί μία πρώτη συλλογική εκτεταμένη μελέτη του ΚΚΕ για την περίοδο 1967-1974 και το πρόπλασμα του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ, Γ΄ τόμος 1967-1974, που ήδη βρίσκεται υπό διαμόρφωση.

 Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ: “Για το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απρίλη 1967.”  Δοκίμιο ιστορίας του ΚΚΕ, Β΄ τόμος (1949-1968).  “Το αστικό πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα από το 1950 έως το 1967”, Μάκης Μαΐλης, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή

Στην παρούσα έκδοση περιέχονται κατά σειρά τα παρακάτω κείμενα: • Το αστικό πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1960 • Ο αντικομμουνισμός, το ιδεολογικό υπόβαθρο για τη δικτατορία 1967-1974 • Πολιτικοί κρατούμενοι στα σίδερα της δικτατορίας (1967-1974) • Ορισμένες πλευρές της ιδεολογίας της στρατιωτικής δικτατορίας 1967-1974 • Τάσεις της ελληνικής οικονομίας κατά τη δικτατορία • Η στρατηγική του ΚΚΕ στη δικτατορία 1967-1974 • Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ στον αντιδικτατορικό αγώνα. Οι άλλες αντιδικτατορικές οργανώσεις • Η “φιλελευθεροποίηση” της χούντας και οι αστικές πολιτικές δυνάμεις • Για το Πολυτεχνείο και με αφορμή το Πολυτεχνείο • Η έκδοση κλείνει με το “Χρονολόγιο γεγονότων της περιόδου 1967- 1974”

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

15

ακόφσκι

Β. Μαγι

Μ

ε αυτό το σύνθημα ταξιδεύουν το φοιτητικά φεστιβάλ της ΚΝΕ σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ σε όλη την Ελλάδα. Τα φεστιβάλ και οι εκδηλώσεις ανέδειξαν το μεράκι και την δημιουργικότητα των νέων που προβληματίζονται, συζητάνε, διεκδικούν, οργανώνουν τον αγώνα. Αποτέλεσαν το βήμα και την αφορμή για να έρθουν περισσότεροι σε επαφή με τις θέσεις και την πρόταση του ΚΚΕ, να μελετήσουν τα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης 100 χρόνια μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, να συζητήσουν γύρω από πληθώρα θεμάτων που αγγίζουν την καθημερινότητα της νεολαίας. Προχωράμε πιο δυνατοί, πιο αποφασισμένοι, οργανώνοντας τον αγώνα μέσα σε κάθε σχολή ώστε να μπορούμε να σπουδάσουμε ολοκληρωμένα, χωρίς εμπόδια, ώστε να μπορούμε να δουλέψουμε με δικαιώματα, να συμβάλουμε στην ανάπτυξη της κοινωνίας.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΑΘΗΝΑ

ΑΕΙ

Από την κεντρική ομιλία με τον Νίκο Αμπατιέλο, Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ.

ΑΕΙ

Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν στη μεγάλη πολιτική συγκέντρωση με τίτλο “Ο καπιταλισμός γεννά κρίσεις, πολέμους, προσφυγιά. Παλεύουμε για την ανατροπή του”, με ομιλητή τον Σωτήρη Ζαριανόπουλο, ευρωβουλευτή του ΚΚΕ. Ξεχώρισε η συζήτηση με τον Μάκη Παπαδόπουλο, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, με θέμα: “Brexit, Grexit, Trump... δεν τσακώνονται για το λαό! Μπορούμε να βάλουμε τη δική μας σφραγίδα στις εξελίξεις”. Η συζήτηση κέντρισε το ενδιαφέρον των φοιτητών, που άκουσαν τις εκτιμήσεις του ΚΚΕ γύρω από τις εγχώριες και διεθνείς εξελίξεις αλλά και για τη στάση που πρέπει να κρατήσει ο λαός απέναντι σε αυτές. Συναυλία με φοιτητικά συγκροτήματα

ΤΕΙ

ΠΑΤΡΑ Η θεατρική ομάδα και το συγκρότημα της ΚΝΕ παρουσίασε αφιέρωμα βασισμένο στο έργο του Ν. Καζαντζάκη “Ταξιδεύοντας: Ρουσία”.

ΗΡΑΚΛΕΙΟ

Πλήθος νεολαίας πέρασε από τις εκδηλώσεις, ενώ στο χώρο ξεχώρισε η έκθεση για τα επιτευγματα της Σοβιετικής Ένωσης.

ΓΙΑΝΝΕΝΑ

Ένδιαφέρον είχαν οι εκθέσεις του φεστιβάλ που ετοίμασαν μέλη και φίλοι της ΚΝΕ.

Από την έκθεση με θέμα “Σοσιαλισμός vs καπιταλισμός”.

Από την ομιλία με τον Νίκο Σοφιανό, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

16

ΦΟΙΤΗΤΙΚΕΣ-ΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 2017

Δυναμώνουμε τη συλλογική διεκδίκηση για το δίκιο μας και τις σύγχρονες ανάγκες μας

Σ

ε περίπου έναν μήνα θα διεξαχθούν οι εκλογές των φοιτητικών και σπουδαστικών συλλόγων. Μια μάχη που έχει τη δική της συμβολή στην πορεία ανασυγκρότησης του φοιτητικού – σπουδαστικού κινήματος. Η ενίσχυση των ψηφοδελτίων της Πανσπουδαστικής ΚΣ που στηρίζει η ΚΝΕ σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ σημαίνει ότι από καλύτερες θέσεις θα οργανώνεται ο αγώνας, η συζήτηση και η διεκδίκηση για τις σύγχρονες ανάγκες στις σχολές, κόντρα στη ζωή και το μέλλον που ετοιμάζουν κυβερνήσεις-ΕΕ-ΔΝΤ για τη νεολαία.

Σήμερα μέσα στα αμφιθέατρα είναι ζωντανό το άγχος και οι ανησυχίες των νέων για τις σπουδές και το μέλλον τους. Τα προβλήματα είναι γνωστά: η υποχρηματοδότηση, οι ελλείψεις καθηγητών, παρωχημένα εργαστήρια, πανάκριβες σημειώσεις και βιβλία, απουσία φοιτητικής μέριμνας. Το μέλλον είναι και αυτό γνωστό. Η ανεργία των αποφοίτων φτάνει στο 20%, η περιπλάνηση από δουλειά σε δουλειά, οι χαμηλοί μισθοί και η ανασφάλιστη εργασία κυριαρχούν, η μετανάστευση στο εξωτερικό φαντάζει σε αρκετούς μόνη λύση.

νειές μας ξεπαραδιάζονται στα τιμολόγια της ΔΕΗ ενώ στη Βόρεια Ελλάδα 6 στους 10 κατοίκους βρίσκονται σε καθεστώς “ενεργειακής φτώχειας”. Τα μονοπώλια του κλάδου βγάζουν τεράστια κέρδη, επιδοτούνται, ετοιμάζονται να πάρουν μερίδιο από το μοίρασμα της λείας στην περιοχή, ενώ οι περισσότεροι εργαζόμενοι του κλάδου δουλεύουν με μπλοκάκι, με εκ περιτροπής και ελαστική εργασία, ανασφάλιστοι.  Οι όποιες αλλαγές γίνονται στα προγράμματα σπουδών το τελευταίο διάστημα αντιστοιχίζονται με την κατάσταση που επικρατεί στον κλάδο. Από τη μία χρειάζονται επιστημονικό και ειδικευμένο εργατικό δυναμικό, γι΄ αυτό και πολλά τμήματα προσανατολίζουν τα προγράμματά τους στις κατευθύνσεις ενέργειας, και από την άλλη τα μονοπώλια έχουν ανάγκη από φτηνή, ευέλικτη εργατική δύναμη, χωρίς πολλά δικαιώματα. Γι΄ αυτό ενισχύεται η κατηγοριοποίηση ιδρυμάτων και αποφοίτων, ώστε στο όνομα του ανταγωνισμού να πέφτουν οι μισθοί και τα δικαιώματα. Ταυτόχρονα, ακόμα είναι ζωντανά τα παραδείγματα σε Συρία και Ουκρανία για το πώς ο πλούτος μιας χώρας μπορεί να μετατραπεί σε κόλαση για το λαό, όταν οξύνονται οι ανταγωνισμοί για δρόμους ενέργειας. Για να αποκτήσει ο αγώνας αντοχή, δυναμική και προοπτική χρειάζεται να στρέψουμε τα όπλα μας σε όλους αυτούς που θησαυρίζουν στις πλάτες των εργαζομένων, του λαού, δηλαδή στους καπιταλιστές. Στο κράτος που τους στηρίζει και στις κυβερνήσεις που τους κάνουν τη δουλειά για να γίνονται ακόμα πιο ισχυροί.

«Δεν ξοδεύουμε τα χρόνια μας περιμένοντας συμφωνίες, διαπραγματεύσεις και μνημόνια! Οργανώνουμε το δικό μας σχέδιο αντεπίθεσης! Διεκδικούμε το δικαίωμά μας στις σπουδές, τη μόρφωση και τη δουλειά!» Μέσα σε αυτή την κατάσταση αυτό το αισιόδοξο μήνυμα φέρνουν οι δυνάμεις της ΚΝΕ, μήνυμα που ταιριάζει με τα όνειρα, τις ανάγκες και τους προβληματισμούς της πλεοψηφίας των φοιτητών και σπουδαστών. Μήνυμα που μπορεί να φτάσει σε χιλιάδες σπουδαστές και φοιτητές, να αποτελέσει βάση για συζήτηση, προβληματισμό. Για να σπάσει ο συμβιβασμός και η απογοήτευση για την οποία ιδιαίτερη ευθύνη έχει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Ώστε πιο πολλοί να μπουν στον αγώνα, πιο πολλοί να συμβάλουν για να ζωντανέψουν οι φοιτητικοί και σπουδαστικοί συλλόγοι, να συσπειρωθούν με την ΚΝΕ στις σχολές, να μπουν στο ψηφοδέλτιο της Πανσπουδαστικής ΚΣ και να το ψηφίσουν.

Πολλοί φοιτητές και σπουδαστές μας ρωτούν: μπορεί αυτός ο αγώνας να έχει αποτέλεσμα; Να συμβάλει ώστε να ζήσουμε καλύτερα; Ναι μπορεί. Γιατί σήμερα υπάρχουν οι δυνατότητες να μορφωθούμε, να σπουδάσουμε και να δουλέψουμε με καλύτερους όρους. Η τεράστια ανάπτυξη της τεχνολογίας και της επιστήμης, που είναι αποτέλεσμα της εργασίας του λαού, το σηματοδοτεί αυτό. Το πρόβλημα δεν είναι εάν υπάρχουν δυνατότητες, αλλά προς τα που αξιοποιούνται και προς όφελος ποιου. Για παράδειγμα...  Η Ελλάδα είναι σε γεωστρατηγική θέση, έχει πλούτο σε ενεργειακά κοιτάσματα. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ παίζει με αυτό το χαρτί θέλοντας να μετατρέψει τη χώρα σε ενεργειακό κόμβο, κλείνει συμφωνίες με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, ιδιωτικοποιεί ακόμα περισσότερο τη ΔΕΗ.  Όμως δεν θα κερδίσουν όλοι από αυτό! Την ώρα που οι βιομήχανοι έχουν τζάμπα ρεύμα και παροχές, που ενισχύεται η εξαγωγή ενέργειας από την Ελλάδα, οι οικογέ-

Από την έκθεση στα φοιτητικά φεστιβάλ της ΚΝΕ

Τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ δεν είναι σε γυάλα Οι διοικήσεις και οι πρυτανικές αρχές, η πλειοψηφία των καθηγητών, η κυβερνητική παράταξη ΜΠΛΟΚΟ και οι πολιτικές δυνάμεις ΔΑΠ, ΠΑΣΠ, στηρίζουν ανοιχτά την αντιλαϊκή πολιτική όλων των κυβερνήσεων, αναμασούν τα επιχειρήματα κάθε κυβέρνησης, π.χ. ότι τα μέτρα είναι αναγκαία, χρειάζονται επενδύσεις. Είναι οι ίδιοι που μαζί με ΝΔ-ΠΑΣΟΚ τα χρόνια της κρίσης τσάκισαν τις λαϊκές οικογένειες ώστε να ξεπεραστούν τα προβλήματα του κεφαλαίου, που φόρτωσαν με χαράτσια τον λαό για να ξεπληρώσει ένα χρέος που δεν δημιούργησε ο ίδιος. Τώρα προσπαθούν να πείσουν το λαό να κάνει υπομονή για μια ανάπτυξη που έρχεται όμως και πάλι ο ίδιος δεν θα κερδίσει τίποτα. Ο καθένας με τον δικό του τρόπο διδάσκει στα αμφιθέατρα των σχολών τη σημασία της επιχειρηματικότητας, της ανταγωνιστικότητας, το δαιμόνιο του επιχειρηματία που τα κατάφερε. Στοχεύουν στο μυαλό της νεολαίας για να καταφέρουν διπλά τον σκοπό τους. Δηλαδή σήμερα οι φοιτητές να δεχτούν:  το πετσόκομμα στα προγράμματα σπουδών αφού “θα συμβάλλει στην σύνδεση με την αγορά εργασίας”.  την κατηγοριοποίηση των ιδρυμάτων και των αποφοίτων αφού “θα ξεχωρίζει ο καλός”.

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

17

 την υποβάθμιση της φοιτητικής μέριμνας και την παράδοσή της σε εργολαβίες αφού “το κράτος δεν έχει λεφτά”.  την εδραίωση των επιχειρήσεων στις σχολές αφού “θα μειωθεί η ανεργία”. Και αύριο που θα είναι εργαζόμενοι να δέχονται την εκμετάλλευση για να βγάζει η επιχείρηση κέρδη:  την μείωση μισθών γιατί “η επιχείρηση δυσκολεύεται”.  την ανασφάλιστη δουλειά γιατί “έξω υπάρχουν ανταγωνιστές και θα μας κλείσουν”.  τις υπερωρίες γιατί “έξω περιμένουν χιλιάδες άνεργοι και θα σου πάρουν τη δουλειά”. Η αλήθεια όμως είναι ότι σε ΑΕΙ και ΤΕΙ υπάρχουν χρόνια τώρα επιχειρήσεις, γραφεία διασύνδεσης που λειτουργούν ως δουλεμπορικά γραφεία και τίποτα δεν άλλαξε στο μέλλον των αποφοίτων. Οι εργολαβίες έχουν αναλάβει τη φοιτητική μέριμνα με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται το φαγητό και να μειώνονται οι κάρτες σίτισης. Οι αλλαγές στα προγράμματα σπουδών που γίνονται δεν αναβαθμίζουν τις γνώσεις με βάση το επίπεδο της επιστήμης αλλά πετάνε εκτός πτυχίου μαθήματα, αναγκάζοντας τους φοιτητές να πληρώνουν πανάκριβα πιστοποιητικά και μεταπτυχιακά. Από την κινητοποίηση φοιτητών και μαθητών στο Υπουργείο Παιδείας την Τετάρτη 22 Μάρτη.

Οι νέοι δεν μπορούν να κλείσουν τα όνειρά τους, τις ανάγκες τους, στα όρια αυτού του σάπιου συστήματος Έχει τεράστια σημασία σήμερα οι φοιτητικοί και σπουδαστικοί σύλλογοι:  να αποτελούν κάστρα αντίστασης και αγώνα. να μην παζαρεύουν τα δικαιώματα των φοιτητών για τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων.  να αποκαλύπτουν τα σχέδια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, κουαρτέτου, ΣΕΒ.  να βάζουν εμπόδια στην εφαρμογή της αντιλαϊκής πολιτικής.  να ανοίγουν δρόμο διεκδίκησης για σπουδές και δουλειά με βάση τις σύγχρονες ανάγκες. Για αυτό είναι σημαντικό να γίνουν βήματα στην αλλαγή συσχετισμών στους συλλόγους. Για να ξεπεραστεί ο εκφυλισμός, η ανοργανωσιά, ο συμβιβασμός που η ΔΑΠ, 30 χρόνια πρώτη δύναμη, έχει καλλιεργήσει στο φοιτητικό κίνημα, κατάσταση που σιγοντάρουν και οι άλλες δυνάμεις με τη στάση τους. Τα παραδείγματα συλλόγων που συσπειρώνονται στο ΜΑΣ μπορούν να αποτελέσουν φωτεινό παράδειγμα για τη σημασία της συλλογικής οργανωμένης διεκδίκησης. Είναι σύλλογοι που οργανώνουν την πάλη των φοιτητών, σύλλογοι που:  μπήκαν μπροστά για να μην πεταχτεί κανένας φοιτητής εκτός εστίας.  έγιναν ασπίδα για τους μετεγγραφέντες φοιτητές, για να μην πεταχτούν εκτός σχολών.  πρωτοστάτησαν στα πανελλαδικά συλλαλητήρια, στον συντονισμό και στις συσκέψεις συλλόγων.  γίνεται προσπάθεια να ενημερώνονται οι φοιτητές για τις εξελίξεις, μέσα και έξω από τις σχολές, με σταθερές γενικές συνελεύσεις, ανοιχτές συνεδριάσεις διοικητικών συμβουλίων, περιοδείες των αντιπροσώπων των συλλόγων.  οργανώνουν την αλληλεγγύη για τα προσφυγόπουλα και για μαθητές λαϊκών οικογενειών.  πρωτοστατούν στη λειτουργία και στη δράση πολιτιστικών ομάδων, αθλητικών δραστηριοτήτων, στη διεξαγωγή φοιτητικών φεστιβάλ. Οι φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές θα διεξαχθούν σε περίοδο έντονων πολιτικών εξελίξεων. Ενισχύεται η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης και της Ευρωζώνης, οξύνονται οι ανταγωνισμοί των ιμπεριαλιστών στη περιοχή, οι εστίες πολέμου είναι ακόμα ανοιχτές σε Συρία και Ουκρανία. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, με τη σύμφωνη γνώμη της ΝΔ και των υπόλοιπων αστικών κομμάτων, μπλέκουν τη χώρα μας ακόμα περισσότερο στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς στην περιοχή. Οι νέοι δεν μπορούν να παρακολουθούν με αμηχανία ή φόβο αυτές τις εξελίξεις. Χρειάζεται να διαμορφώσουν κριτήριο για τις αιτίες και τη λύση αυτής της κατάστασης. Να μην δεχτούν τα παραπλανητικά λόγια της κυβέρνησης, ότι δήθεν η χώρα είναι ασφαλής και πυλώνας σταθερότητας. Μπροστά και στις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές να κάνουν κριτήριο τη στάση και τις θέσεις των πολιτικών δυνάμεων για αυτές τις εξελίξεις.

Για το λαό και τη νεολαία δεν υπάρχουν αδιέξοδα, έχουν επιλογή! Να παλέψουν για αποδέσμευση από τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες ΝΑΤΟ και ΕΕ, συνδέοντας τον αγώνα με την πραγματικά φιλολαϊκή λύση, την εργατική εξουσία, τη μονομερή διαγραφή του χρέους, την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, τον κεντρικό και επιστημονικό σχεδιασμό. Με αυτή την προοπτική ο αγώνας θα μπορέσει να αποκτήσει αντοχή, να μην πέσει σε παγίδες που το σύστημα πιθανά θα του στήσει. Με αυτόν τον αγώνα το κίνημα θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τους γνωστούς εκβιασμούς “να κάνουμε θυσίες για να μείνουμε στην ΕΕ” αλλά και την πιθανή χρεοκοπία ή υποτίμηση του νομίσματος, που μπορεί να συμβεί εάν η Ελλάδα αποχωρήσει από την ΕΕ με επιλογή του κεφαλαίου -όπως έγινε και στη Μ. Βρετανία. Και αυτό θα γίνει αν δεν ταυτιστεί πίσω από τμήματα του κεφαλαίου αλλά οργανώσει τη δική του αντεπίθεση, αξιοποιώντας τις δυσκολίες που έχει η αστική τάξη, όχι για να τη σώσει, αλλά για να την δυσκολέψει ακόμα περισσότερο, μέχρι να μπορέσει να την τσακίσει. Έχει μεγάλη σημασία να δυναμώσει η φωνή της αποκάλυψης, της σύγκρουσης με το σύστημα σε κάθε σχολή και τμήμα. Για να σπάσει ο φόβος, η λογική “ότι τίποτα δεν γίνεται”, ότι ο “λαός δεν μπορεί να κάνει και πολλά”. Έχει σημασία οι φοιτητικοί και οι σπουδαστικοί σύλλογοι να πάρουν θέση: Απέναντι στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που είναι μανούλα στην εξαπάτηση και την κοροϊδία! Από τη μία περνάει τα πιο σκληρά μέτρα και από την άλλη το παίζει ότι αντιστέκεται στους κακούς δανειστές! Οι φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές μπορούν να την κάνουν να πάρει το μάθημά της από τη νεολαία, που τόσο πολύ απογοήτευσε με τις αυταπάτες που μοίραζε. Μόνο η ενίσχυση του ψηφοδελτίου της Πανσπουδαστικής ΚΣ μπορεί να στείλει ξεκάθαρο μήνυμα στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ότι η νέα γενιά την απορρίπτει και δεν έχει ανάγκη από κανέναν άλλο επίδοξο σωτήρα. Η ΔΑΠ και η ΠΑΣΠ κάνουν κριτική στην κυβέρνηση επειδή δεν προχωράει γρήγορα τα μέτρα. Οι φοιτητές και σπουδαστές δεν μπορούν να επιτρέψουν την επόμενη μέρα ο Μητσοτάκης να χαίρεται πως έχει έγκριση από τη νεολαία να συνεχίσει -όπως ο ίδιος λέει- το κράτος και τους νόμους του, δηλαδή την αντιλαϊκή πολιτική. Τα ΕΑΑΚ είναι αυτοί που στήριξαν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ σε κάθε της βήμα. Τώρα συνεχίζουν το sequel της σειράς “πρώτη φορά αριστερά” με τους ίδιους μάλιστα πρωταγωνιστές, τους πρώην υπουργούς της κυβέρνησης (ΛΑΕ), που στήριζαν την κυβέρνηση που έφερε το 3ο μνημόνιο. Απέναντι στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις που εκτυλίσσονται στην περιοχή με τη συμμετοχή της χώρας μας που δίνει γη και ύδωρ σε ΝΑΤΟ και ΕΕ. Δυναμώνοντας τις δυνάμεις στους συλλόγους που αντιστέκονται, αποκαλύπτουν, καλούν το λαό να είναι σε επαγρύπνηση και να μην μασάει στα ψέματα περί ασφάλειας της χώρας. Αποδυναμώνοντας τις δυνάμεις ΔΑΠ και ΠΑΣΠ που έχουν εικόνισμα την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, έχουν τεράστιες ευθύνες που παρουσιάζουν τις δολοφονικές αυτές μηχανές ως φιλανθρωπικά ιδρύματα. Στις φοιτητικές, σπουδαστικές εκλογές στέλνουμε μήνυμα ελπίδας, αισιοδοξίας! Ψηφίζουμε Πανσπουδαστική ΚΣ Ζωή Χαχάμη Μέλος του γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ

18

«Το σωματείο είναι η φωνή κάθε εργαζόμενου που παλεύει για τις ανάγκες και τα συμφέροντά του!»

Μ

προστά στα νέα αντιλαϊκά μέτρα που φέρνουν κυβέρνηση και κουαρτέτο αλλά και στα προβλήματα της εντατικοποίησης, των απολύσεων, των μειώσεων μισθών και δικαιωμάτων που αντιμετωπίζουν χιλιάδες εμποροϋπάλληλοι, ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας σχεδιάζει πρωτοβουλίες με στόχο την οργάνωση και την αγωνιστική απάντηση των εργαζομένων, με προοπτική την κλιμάκωση με απεργία. Πρώτος σταθμός το συλλαλητήριο στις 7 Απρίλη, μέρα που είναι προγραμματισμένη η συνεδρίαση του Eurogroup, καθώς και οι αρχαιρεσίες του σωματείου που είναι το επόμενο διάστημα. Ο “Οδηγητής” θέλοντας να αναδείξει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στον κλάδο των εμποροϋπαλλήλων, τους στόχους του σωματείου μπροστά στις αρχαιρεσίες του και όχι μόνο, συζήτησε με την Ντίνα Γκογκάκη, πρόεδρο του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας.

με την Ντίνα Γκογκάκη, πρόεδρο του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας “Οδηγητής”: Ποια είναι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί για τους εργαζόμενους στον κλάδο του εμπορίου; Ντίνα Γκογκάκη: Ο κλάδος του εμπορίου συνδέεται άμεσα με τις εξελίξεις και τις επιδιώξεις της ελληνικής αστικής τάξης για την ενίσχυση της καπιταλιστικής οικονομίας, που έχει να κάνει με την εφαρμογή των νέων αντιλαϊκών μέτρων, την ένταση της επίθεσης σε εργασιακά δικαιώματα, τη σταδιακή εφαρμογή της απελευθέρωσης και του ωραρίου, με στόχο τη γενικότερη εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κεφαλαίου. Τα τελευταία χρόνια οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις εταιρειών, κυρίως αλυσίδων super market προχωράνε με ταχύτερους ρυθμούς από ότι στο παρελθόν. Συγκεντρώνεται η "πίτα" σε όλο και λιγότερους μεγαλέμπορους και μεγάλα μονοπώλια του κλάδου. Τα πιο πρόσφατα παραδείγματα είναι τα My Market/ Βερόπουλος, Σκλαβενίτης/Μαρινόπουλος ενώ είναι αποκαλυπτικό το στοιχείο ότι την τελευταία 10έτια πάνω από 72 αλυσίδες super market έχουν "κατεβάσει ταμπέλες". Η συγκέντρωση και η συγκεντροποίηση του κλάδου συνοδεύεται με ένταση της επίθεσης στους εργαζόμενους, απολύσεις, μειώσεις μισθών, εντατικοποίηση της εργασίας. Οι ατομικές συμβάσεις εργασίας με σμπαραλιασμένα εργασιακά δικαιώματα, η εντατικοποίηση, η δουλεία – λάστιχο, οι μισθοί πείνας συν-

θέτουν μια ασφυκτική κατάσταση για κάθε εμποροϋπάλληλο. Οι εργαζόμενοι στον κλάδο έχουν δεχτεί μια μεγάλη επίθεση στους όρους εργασίας, που βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη. Η κλαδική συλλογική σύμβαση δεν βρίσκεται σε ισχύ, εφαρμόζεται η εθνική γενική συλλογική σύμβαση των 586 ευρώ μικτά για τους άνω των 25 και 511 ευρώ μικτά για τους κάτω των 25 ετών εργαζομένους, ενώ έχουν γενικευτεί οι ατομικές συμβάσεις. Ταυτόχρονα, στο εμπόριο απασχολείται το υψηλότερο ποσοστό νέων εργαζομένων κάτω των 25 ετών σε σχέση με άλλους κλάδους και επίσης μεγάλο ποσοστό γυναικών. Άλλωστε είναι ένας κλάδος στον οποίο δεν απαιτείται κάποια ιδιαίτερη ειδίκευση, είναι η πρώτη εργασία για χιλιάδες νέους. Σε αυτή την κατάσταση που διαμορφώνεται οι εργοδότες προτιμούν να απασχολούν εργαζόμενους κάτω των 25 καθώς γλιτώνουν 75 ευρώ! Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα συναδέλφισσας, η οποία βρέθηκε με την απειλή της απόλυσης γιατί συμπλήρωσε τα 25 χρόνια! Επίσης, το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων εργαζομένων -και όχι μόνο- εργάζονται με μερική απασχόληση και ευέλικτη εργασία (voucher, δουλεμπορικά, συμβάσεις μιας μέρας), με εξαιρετικά χαμηλούς μισθούς (180 – 200 ευρώ)! Η μερική απασχόληση είναι πλέον η βασική μορφή απασχόλησης στα super

market, σε μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους όπως η Intitex, H&M, σε εταιρείες όπως Jumbo, Praktiker, Ikea. “Ο”: Γιατί ένας νέος να οργανωθεί στο σωματείο του, να δρα μέσα από αυτό και να συμβάλλει με κάθε τρόπο για τη στήριξη των ταξικών δυνάμεων μέσα στο Σωματείο; Ν.Γ.: Πρώτα και κύρια για όλα τα παραπάνω! Απέναντι στην αντεργατική επίθεση που δεχόμαστε και συνεχώς εντείνεται από εργοδοσία – κυβέρνηση – ΕΕ, το σωματείο είναι το όπλο και το αποκούμπι κάθε νέου εργαζόμενου, είναι η δικιά του φωνή που παλεύει για τις δικές του ανάγκες και συμφέροντα!

Μπροστά στις αρχαιρεσίες του σωματείου μας που είναι το επόμενο διάστημα θέτουμε σαν βασικό στόχο τη μαζικοποίησή του, περισσότεροι νέοι εργαζόμενοι να εγγραφούν και να συζητήσουμε μαζί τους την αναγκαιότητα της οργανωμένης δράσης και διεκδίκησης των σύγχρονων αναγκών μας απέναντι στον εργασιακό μεσαίωνα που διαμορφώνει η εργοδοσία. Ήδη η διοίκηση του σωματείου έχει πάρει απόφαση οι μήνες Μάρτης και Απρίλης να είναι μήνες μαζικών εγγραφών στο σωματείο, να φτάσει αυτό το κάλεσμα και η αίτηση εγγραφής σε κάθε εργαζόμενο, ιδιαίτερα στους νέους εργαζόμενους και τις γυναίκες του κλάδου.

Από τη πρόσφατη κινητοποίηση του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, που με τους αγώνες των εργαζομένων, απέτρεψε τα σχέδια της εργοδοσίας να επιβάλει ατομικές συμβάσεις εργασίας.

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

19

Όταν οι εργαζόμενοι μπαίνουν μπροστά, κάνουν δίκη τους υπόθεση την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους, συσπειρωμένοι στα κλαδικά τους σωματεία μπορούν να υπάρχουν αποτελέσματα

Σήμερα, δε χωράνε οι λογικές "τίποτα δεν αλλάζει" ή "ας κάνω λίγη υπομονή ακόμα", δεν ταιριάζει σε κανέναν εργαζόμενο η απογοήτευση, η μοιρολατρία, ο συμβιβασμός και ο φόβος, κανένας νέος δεν πρέπει να μείνει στην “απ’ έξω”. Όπως ακριβώς οι πολυεθνικές του κλάδου έχουν τις οργανωμένες ενώσεις, με σκοπό να εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους, και σχεδιάζουν από κοινού την ενιαία επίθεσή τους απέναντι στα συμφέροντά μας και τις ανάγκες μας, έτσι και εμείς οι εμποροϋπάλληλοι έχουμε μια μοναδική επιλογή: να δυναμώσουμε τα κλαδικά μας σωματεία τα οποία παλεύουν για όλους τους εργαζόμενους και τους ανέργους του κλάδου με αιτήματα που απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες μας. Για να έχουμε σταθερή δουλειά με δικαιώματα, για να καταργηθούν οι ελαστικές μορφές απασχόλησης, για Νομοθετική κατοχύρωση της Κυριακής Αργίας, για δημόσια κοινωνική ασφάλιση για όλους, αποκλειστικά δημόσια δωρεάν υγεία και παιδεία. “Ο”: Ποια η δράση του Σωματείου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας μπροστά σε αυτήν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί; Ν.Γ.: Το σωματείο των εμποροϋπαλλήλων έχει μια μακρά ιστορία αγώνων. Ιδρύθηκε περίπου 130 χρόνια πριν και μέσα από τους αγώνες του, με αναρίθμητες θυσίες και αίμα, καθιερώθηκαν μια σειρά κατακτήσεις που δεν ήταν δεδομένες, όπως η ημιαργία την Τετάρτη, η αποζημίωση για τους συναδέλφους που συνταξιοδοτούνται, η ημιαργία του

Σάββατου, οι συνεχείς μάχες για το ωράριο, η υπεράσπιση της κυριακάτικης αργίας που είναι συνεχώς στο κέντρο του στόχου από τους μεγαλεμπόρους. Τίποτα δε δόθηκε απλόχερα στους εμποροϋπαλλήλους. Το σωματείο μας είναι από τα ιδρυτικά μέλη του ΠΑΜΕ, συμμετέχει με όλες τις δυνάμεις μέσα από τις γραμμές του. Στις σημερινές συνθήκες το σωματείο μας μέσα από τις συλλογικές διαδικασίες βρίσκεται ανάμεσα στα εκατοντάδες σωματεία που συνυπέγραψαν το κείμενο και τις διεκδικήσεις στους μισθούς, για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Χωρίς να παραβλέπουμε αδυναμίες, το σωματείο μας προσπαθεί να βρίσκεται σε κάθε χώρο, ιδιαίτερα στις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων, εκεί που η εκμετάλλευση χτυπάει κόκκινο και σηματοδοτεί την επίθεση και σε μικρότερες επιχειρήσεις. Με παρεμβάσεις μέσα σε χώρους, κινητοποιήσεις, περιοδείες, συσκέψεις και Γενικές Συνελεύσεις όλο το προηγούμενο διάστημα ήρθαμε σε επαφή με χιλιάδες συναδέλφους, συζητήσαμε για ζητήματα που υπάρχουν μέσα σε χώρους, για τις γενικότερες εξελίξεις. Για την ανάγκη υπογραφής Κλαδικής Σύμβασης Εργασίας με βάση τις σύγχρονες ανάγκες μας, για την ανάγκη συμπόρευσης με το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο, μια δουλειά που άνοιξε καλύτερα μπροστά στην 4η Συνδιάσκεψη του ΠΑΜΕ. Απευθυνθήκαμε σε άλλες συνδικαλιστικές οργανώσεις, σε συνδικαλιστές και εργαζομένους που μπορεί να μη συμφωνούν σε όλα μαζί μας, αλλά ξεχωρίζουν μέσα από τους αγώνες τους, την κόντρα τους απέναντι σε εργοδοσία – κυβέρνηση –

Oι μήνες Μάρτης και Απρίλης να είναι μήνες μαζικών εγγραφών στο σωματείο, να φτάσει η αίτηση εγγραφής σε κάθε εργαζόμενο, ιδιαίτερα στους νέους εργαζόμενους και τις γυναίκες του κλάδου

ΕΕ, απέναντι στη σαπίλα του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού, αλλά και στις διάφορες αυτοαποκαλούμενες “συλλογικότητες” που μόνο στόχο έχουν να διασπούν τον αγώνα των εργαζομένων και να εξυπηρετούν δικές τους συντεχνιακές λογικές. Το θετικό και αισιόδοξο όλης αυτής της προσπάθειας είναι ότι όλο και περισσότεροι νέοι εργαζόμενοι κάνουν το βήμα και έρχονται σε επαφή με το σωματείο. Συμμετέχουν ενεργά στις επιτροπές αγώνα, στα παραρτήματα του σωματείου, μπαίνουν μπροστά στη συγκρότηση νέων επιτρόπων, συμπληρώνουν την αίτηση εγγραφής του σωματείου. Τέτοια παραδείγματα είναι οι επιτροπές που συγκροτήθηκαν στα καταστήματα της επιχείρησης Μαρινόπουλος, μέσα από μαζικές, συλλογικές διαδικασίες λόγω και των εξελίξεων που υπάρχουν στον συγκεκριμένο χώρο. Αντίστοιχα, για τη συγκρότηση παραρτήματος του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας μπροστά μπήκαν νέοι ηλικιακά συνάδελφοι . Οι εξελίξεις είναι τέτοιες στον κλάδο και γενικότερα που δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για εφησυχασμό και επανάπαυση. Οι νέες ατομικές συμβάσεις που έδωσε η πολυεθνική H&M στους εργαζόμενους, με όρους που δένουν χειροπόδαρα τους συναδέλφους το επιβεβαιώνουν αυτό. Η άμεση αντίδραση των εργαζομένων, με γενική συνέλευση και απόφαση για κινητοποιήσεις στη συγκεκριμένη επιχείρηση, μετά από κάλεσμα του σωματείου και της επιτροπής εργαζομένων στην Η&Μ, έβαλε εμπόδια στα σχέδια της εργοδοσίας. Επιβεβαίωσε για ακόμα μια φόρα ότι όπου οι εργαζόμενοι μπαίνουν μπροστά, κάνουν δίκη τους υπόθεση την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους, συσπειρωμένοι στα κλαδικά τους σωματεία υπάρχουν αποτελέσματα. «Ο»: Ποια είναι η στάση των άλλων δυνάμεων, τι ευθύνες έχουν για την κατάσταση στον κλάδο του εμπορίου; Ν.Γ.: Στον κλάδο σημαντικό ρόλο στη στήριξη και την ενίσχυση της ιδεολογικής παρέμβασης της εργοδοσίας παίζουν οι δυνάμεις του οπορτουνισμού. Προτάσσουν μια αντιμνημονιακή ρητορεία, με βασική αντιπαράθεση στο μείγμα διαχείρισης, βγάζοντας λάδι τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης και την

τάξη των εργοδοτών. Καλλιεργούν την υποταγή, τον συμβιβασμό και τη μείωση των απαιτήσεων μπροστά στην επικείμενη ανάπτυξη, την προώθηση και την αποδοχή του κοινωνικού διαλόγου και της ταξικής ειρήνης. Είναι το δεξί χέρι των αφεντικών, είναι οι άνθρωποί τους μέσα στις γραμμές των εργαζομένων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα των μηχανισμών που διατηρούν είναι το πρόσφατο συνέδριο του ΕΚΑ όπου η συντριπτική πλειοψηφία των αντιπροσώπων είναι στελέχη των μεγάλων super market, διευθυντές καταστημάτων, επιτελικά διευθυντικά στελέχη που έχουν την ευθύνη της επιχείρησης απέναντι στον νόμο. Δεν έχουν καμία σχέση με τις αγωνίες και τα άγχη των εργαζομένων, είναι οι ίδιοι που υπογράφουν τις μειώσεις, την επίθεση στα δικαιώματά μας, εφόσον εκπροσωπούν τα συμφέροντα των αφεντικών τους. Οι δυνάμεις αυτές δρουν κυρίως μέσα απο την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΙΥΕ), τα επιχειρησιακά σωματεια που η ίδια η εργοδοσία έχει στήσει π.χ. Σκλαβενίτη, Βερόπουλου, Βασιλόπουλου. Παράλληλα, άλλες μορφές οργάνωσης προσπαθούν να ενισχύσουν συντεχνιακές λογικές, δυναμώνουν τη διάσπαση των εργαζομένων, τον αποπροσανατολισμό με αποτέλεσμα την απομάκρυνση από τη συλλογική, μαζική, οργανωμένη δράση. Εμείς καλούμε τους συναδέλφους και μέσα απο τις αρχαιρεσίες του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας να δώσουν απάντηση σε αυτές τις δυνάμεις, να τους γυρίσουν την πλάτη, να αποδυναμώσουν τη γραμμή του συμβιβασμού και της διαχείρησης. Να συμμετέχουν ενεργά στο κλαδικό τους σωματείο, στη δράση του και να δώσουν μαχητικό “παρών” τόσο στο συλλαλητήριο στις 7 Απρίλη ενάντια στην αντεργατική πολιτική κυβέρνησης – ΕΕ – κεφαλαίου όσο και στη συνέχεια… ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Με τον Σύλλογο Εμπορουπαλλήλων Αθήνας Αγ. Φιλοθέης 5Β, πίσω από τη Μητρόπολη Αθηνών Τηλ: 210-3236287 210 - 2103232463 Fax: 210-3221089 E-mail: sea1891@otenet.gr

20

Αξιοποιούμε την πείρα μας, οργανώνουμε τη δική μας απάντηση στην επίθεση των εφοπλιστών!

Μ

προστά στις εξελίξεις στον κλάδο της ναυτιλίας και την ένταση της εφοπλιστικής επιθετικότητας στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των ναυτεργατών, οι σπουδαστές στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού πρέπει να οργανώσουν τη δική τους απάντηση. Προϋπόθεση:  Η συγκρότηση, λειτουργία και δράση του Συλλόγου Σπουδαστών σε κάθε Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού πανελλαδικά, η ανάδειξη αγωΣου λένε:

Είναι έτσι; νωστό το “παραμύθι” τους και χιλιοειπωμένο, «Άμα αγωνίζεσαι, αλλά...δεν έχει δράκο. Κανένας δεν αγωνίζεται θα το φας το κεφάλι σου... χωρίς να υπάρχουν προβλήματα κι οι σπουδαστές Δε θα βρίσκεις εταιρεία έχουν μεγάλα και σοβαρά προβλήματα στη ζωή να δουλέψεις...» και τη δουλειά τους. Προβλήματα που δεν λύνονται με την αντεργατική πολιτική που υλοποιείται μέχρι σήμερα από όλες τις κυβερνήσεις και την ΕΕ, αντιθέτως συνεχώς μεγαλώνουν. Η δουλειά του πλοιάρχου και του μηχανικού στο καράβι, είναι δουλειά που απαιτεί μεγάλη υπευθυνότητα. Το επάγγελμα αυτό απαιτεί προσωπικότητες που δεν τα παρατάνε στην πρώτη δυσκολία, αλλά αντίθετα αγωνίζονται για τη ζωή και την ασφάλεια όλων των ανθρώπων που βρίσκονται στο καράβι. Γι’ αυτό και πρέπει να έχουν αυξημένες απαιτήσεις από τις σπουδές και τη ζωή τους. Όταν οι σπουδαστές είναι ενωμένοι, τότε έχουν δύναμη. Αδύναμος και φοβισμένος είναι αυτός που είναι μόνος του. Οι σπουδαστές στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού έχουν στέρεη βάση να “ακουμπήσουν”, να οργανωθούν και να παλέψουν οργανωμένα. Έχουν την ΠΕΜΕΝ και τα άλλα ταξικά ναυτεργατικά σωματεία τα οποία είναι πολύ γνωστά και έχουν μεγάλη δύναμη στον κλάδο. Δύναμη που προκύπτει από τους μεγάλους αγώνες που έκαναν για την υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων.

Σου λένε:

νιστικού και διεκδικητικού διοικητικού συμβουλίου που θα συσπειρώνει όλους τους σπουδαστές, θα δρα και θα παλεύει για τα συμφέροντά τους σε στεριά και θάλασσα.  Μέσα από συλλογικές και μαζικές διαδικασίες, μέσα από σπουδαστικές εκλογές σε κάθε ΑΕΝ οι σπουδαστές να διαμορφώσουν τους όρους ώστε να αντιτάξουν τα δικά τους αιτήματα, τις δικές τους σύγχρονες ανάγκες, κόντρα στις επιδιώξεις των εφοπλιστών, του Υπουργείου Ναυτιλίας, της Κυβέρνησης και των μηχανισμών του αστικού κράτους στις ναυτικές σχολές.

Γ

Σκέψου: ια να μπορούν σήμερα οι Έλληνες εφοπλιστές να εί«Οι εφοπλιστές ναι πρώτη δύναμη στην παγκόσμια ναυτιλία, έχουν μας δίνουν δουλειά!» προωθήσει μια σειρά από μέτρα τα προηγούμενα χρόνια που κάθε φορά τσάκιζαν όλο και πιο πολύ μισθούς, συντάξεις, επιδόματα, δικαιώματα που είχαν κατακτήσει οι ναυτεργάτες με τον κόπο, τις θυσίες και τη δράση τους τα προηγούμενα χρόνια. Κριτήριο για εκείνους είναι να έχουν όσα μεγαλύτερα κέρδη μπορούν. Όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα, όπως και η σημερινή ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, τους έχουν εξασφαλίσει 56 φοροαπαλλαγές και άλλα παχυλά προνόμια. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας εργαζόμενος στο καράβι πληρώνει περισσότερους φόρους από έναν εφοπλιστή που στην ιδιοκτησία του έχει καράβι 250 μέτρων! Τα καράβια χωρίς εργαζόμενους δεν κάνουν ρούπι από τα λιμάνια. Αντιθέτως, χιλιάδες καράβια ταξιδεύουν καθημερινά στους ωκεανούς χωρίς την παρουσία των εφοπλιστών. Τελικά, οι εργαζόμενοι, οι ναυτεργάτες με τη δουλειά, το μυαλό και τα χέρια τους δίνουν αμύθητα πλούτη στους εφοπλιστές ακριβώς γιατί αυτό το σύστημα τους εξασφαλίζει την ιδιοκτησία των καραβιών. Αυτό πρέπει σήμερα να αντιπαλέψουν οι ναυτεργάτες, οι μηχανικοί και οι πλοίαρχοι. Έχουν κάθε συμφέρον να δώσουν όλες τους τις δυνάμεις για να απαλλαγούν μια και καλή από τους εφοπλιστές. Να παλέψουν να πάρουν τα καράβια στα χέρια τους. Μόνο έτσι θα μπορούν να τα βάλουν σε κίνηση, με σκοπό να εξυπηρετούν τα συμφέροντα των ναυτεργατών, του λαού και της νεολαίας.

Γ

Από παλιότερη κινητοποίηση σπουδαστών ΑΕΝ μαζί με τα ταξικά σωματεία του κλάδου.

Σου λένε:

Ισχύει; ο κυνήγι για μεγαλύτερα κέρδη κλείνει τις επι«Οι αγώνες κλείνουν χειρήσεις, αυτό ευθύνεται που στα ναυπηγεία δε τα εργοστάσια, “βαράει σφυρί”. αυτοί κλείνουν Είναι χαρακτηριστικό πως κανένα από τα 529 νέα και τα ναυπηγεία» πλοία των εφοπλιστών, όπως και άλλα 2.000 πλοία των τελευταίων 15 χρόνων, δε θα ναυπηγηθούν στην Ελλάδα, αλλά σε μια σειρά άλλες χώρες, με φθηνότερο εργατικό δυναμικό για τους εφοπλιστές. Γι’ αυτό οι δυνάμεις της εγκληματικής- ναζιστικής Χρυσής Αυγής στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη έστησαν αντι-σωματείο, κόντρα στο ταξικό συνδικάτο Μετάλλου Αττικής. Για να εξασφαλίζουν στα αφεντικά τους, τους εφοπλιστές, φθηνούς εργάτες. Η χυδαία καθημερινή προπαγάνδα των εφοπλιστών ότι δήθεν με την κατάργηση των κλαδικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας θα ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας πρόκειται για απάτη. Κριτήριο για τους εφοπλιστές είναι να διαμορφώνεται ολοένα και περισσότερο φτηνό εργατικό δυναμικό για την αύξηση των κερδών του κεφαλαίου.

Τ

Οι σπουδαστές από φτωχές-λαϊκές οικογένειες πρέπει σήμερα να συναντηθούν με το ταξικό ναυτεργατικό κίνημα που έχει γράψει λαμπρές σελίδες στην ιστορία του. Να εμπιστευτούν τους κομμουνιστές στις σχολές και τα καράβια, να οργανώσουν τον αγώνα τους και να διεκδικήσουν όλα όσα τους ανήκουν.

Τόνια Γαρδούνη μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

21

«Τώρα με τα πόδια, μετά με τα τρακτέρ αν δε δικαιωθούμε θα γίνει Κιλελέρ*»

Ο

ι προηγούμενοι μήνες σημαδεύτηκαν από την κορύφωση των αγροτικών κινητοποιήσεων με το στήσιμο μπλόκων σε όλη την Ελλάδα, την κάθοδο στην Αθήνα στο μεγάλο συλλαλητήριο στις 15 Φλεβάρη, τον αγωνιστικό εορτασμό του Κιλελέρ στις 19 Μάρτη. Σημείο αναφοράς για τον αγώνα της μικρομεσαίας αγροτιάς αποτέλεσε για άλλη μια χρονιά το μπλόκο της Νίκαιας με εκατοντάδες τρακτέρ να παρατάσσονται στην εθνική οδό. Τα αγροτικά μπλόκα ήταν το αποτέλεσμα αγωνιστικής δραστηριότητας όλο το προηγούμενο χρόνο. Στο επίκεντρο της συζήτησης μπήκανε τα δίκαια αιτήματα της πανελλαδικής επιτροπής των μπλόκων που είχαν στόχευση: Την ικανοποίηση των άμεσων αιτημάτων επιβίωσης, την ανατροπή της ΚΑΠ της ΕΕ και της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης.

Οι νέοι αγρότες στον αγώνα Πολλοί πήραν μέρος για πρώτη φορά και φέτος στις κινητοποιήσεις. Η συμμετοχή τους στις κινητοποιήσεις, το “ζεστό” κλίμα που υπήρχε στην κάθοδο στην Αθήνα, η αλληλεγγύη που εξέφρασαν σωματεία, φορείς και σύλλογοι τους δίνουν δύναμη να συνεχίσουν, να μην το βάλουν κάτω. Τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ στη Θεσσαλία από την πρώτη μέρα στάθηκαν δίπλα στον δίκαιο αγώνα των αγροτών. Πραγματοποιήθηκαν περιοδείες και συσκέψεις με την ανακοίνωση του Συμβουλίου Περιοχής Θεσσαλίας της ΚΝΕ, με κάθε τρόπο προσπαθήσαμε να εκφραστεί η στήριξη και η αλληλεγγύη.

Οι σπουδαστές και φοιτητές στο πλευρό των αγροτών... Με ψηφίσματά τους 5 φοιτητικοί σύλλογοι, επιτροπές αγώνα, εργατικά σωματεία δήλωσαν στήριξη στον δίκαιο αγώνα της αγροτιάς, έδωσαν το παρόν στα μπλόκα, υποδέχτηκαν τα τρακτέρ μαζί με το Εργατικό Κέντρο Λάρισας από την

πρώτη μέρα που ανέβηκαν στην εθνική. Η συζήτηση άνοιξε και μέσα στα σχολεία, στις ΕΠΑΣ και στα ΙΕΚ. Ιδιαίτερη ήταν η δουλειά της Ε.Α. στη ΣΤΕΓ του ΤΕΙ και του συλλόγου Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην ενημέρωση των σπουδαστών. Ο σύλλογος εστιακών του ΤΕΙ Λάρισας χαιρέτισε τους αγρότες στο Πανθεσσαλικό Συλλαλητήριο στην κεντρική πλατεία της Λάρισας για τη στήριξη του μπλόκου της Νίκαιας.

που λέει μεγάλα λόγια τάχα για “εθνική παραγωγή”. Το βασικό είναι ότι όλοι τους υπερασπίζονται τον δρόμο ανάπτυξης που συμφέρει τα μεγάλα μονοπώλια.

Στον αγώνα βρίσκεται η δύναμη! Ο αγωνιστικός εορτασμός του Κιλελέρ έδωσε τον τόνο της συνέχειας της πάλης το επόμενο διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό το απόσπασμα από την ομιλία του Ρίζου Μαρούδα, μέλους της Γραμματείας της Πανελλαδικής Επιτροπής των μπλόκων και προέδρου της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων ν. Λάρισας : «Το Κιλελέρ (...) συμβολίζει το ανυπότακτο πνεύμα και αγώνα για το δίκιο του λαού μας, μέρος του οποίου είναι οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι (...) Η Πανελλαδική Επιτροπή των μπλόκων, οι Ομοσπονδίες και οι Αγροτικοί Σύλλογοι που συσπειρώνονται με το πλαίσιό της, ήδη αποφάσισαν 10ήμερο

πανελλαδικής αγροτικής δράσης το επόμενο διάστημα σε όλες τις περιοχές της χώρας. Ο δικός μας αγώνας δεν αρχίζει και σταματάει μόνο την περίοδο των μπλόκων (...). Όλοι μαζί σε συμμαχία με τους εργάτες και τα άλλα λαϊκά στρώματα, μπορούμε να πετύχουμε πολλά. Εμείς λέμε: Μαζί είμαστε δυνατοί, χώρια είμαστε αδύναμοι. Ο αγώνας που δίνουμε θα τραβήξει πολύ. Είναι αγώνας μακρύς και με προοπτική. Παλεύουμε για να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για την ολόπλευρη αξιοποίηση των τεράστιων παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας μας προς όφελος του λαού μας και της ευημερίας του» Αχιλλέας Σίμος μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ Γιάννης Παπακώστας μέλος ΓΠ Θεσσαλίας της ΚΝΕ

*

Μικρό χωριό έξω από τη Λάρισα απ΄ όπου ξεκίνησε η ηρωική εξέγερση των αγροτών του Θεσσαλικού Κάμπου, στις 6 Μάρτη 1910 ενάντια στους τσιφλικάδες καταπιεστές, οι οποίοι απάντησαν με κρατική και παρακρατική βία σκοτώνοντας και τραυματίζοντας φτωχούς αγρότες.

...κόντρα σ’ όσους είναι απέναντι στα συμφέροντα μας Άνοιξε η αντιπαράθεση με την προπαγάνδα της κυβέρνησης περί “βολεμένων” καλλιεργώντας τον κοινωνικό αυτοματισμό, με την προσπάθεια της ΝΔ να μην βγούνε οι αγρότες στο δρόμο. Αναδείχτηκε ότι η αντιαγροτική πολιτική κυβέρνησης - ΕΕ εφαρμόζεται με τη σύμφωνη γνώμη και των άλλων αστικών κομμάτων που ψήφισαν τα μνημόνια και βάζουν πλάτη για την υλοποίησή της ενώ ταυτόχρονα χαϊδεύουν αυτιά μιλώντας για “παραγωγική ανασυγκρότηση”. Αποκαλύψαμε τον βρώμικο ρόλο της Χρυσής Αυγής,

Άμιλλα Στρατολογίας στην Οργάνωση Περιοχής Θεσσαλίας της ΚΝΕ

Τ

ο Συμβούλιο Περιοχής Θεσσαλίας της ΚΝΕ αποφάσισε την προκήρυξη άμιλλας στρατολογίας μεταξύ των ΤΟ και των ΟΒ της ΟΠ μέχρι και τον Γενάρη του 2018. Είμαστε αισιόδοξοι ότι μπορούμε να οργανώσουμε ένα μεγάλο πολιτικό άνοιγμα το επόμενο διάστημα αξιοποιώντας ως σταθμούς πολιτικές – πολιτιστικές εκδηλώσεις, δραστηριότητες, τα Φεστιβάλ μας κ.λπ. Η προσπάθεια αυτή θέλουμε να καταλήξει σε υπερκάλυψη του πλάνου στρατολογίας τον Γενάρη του 2018 όπου και θα πραγματοποιήσουμε μεγάλη πανηγυρική εκδήλωση για όλη την ΟΠ με βραβεύσεις για τις πρώτες οργανώσεις. Η άμιλλα αποτελεί στοιχείο κομμουνιστικής δράσης και διαπαιδαγώγησης και ως τέτοιο την αξιοποιούμε. Για τα βραβεία ορίζουμε συνδυασμένα κριτήρια ανάμεσα στις ΤΟ και τις ΟΒ :

 Απόλυτος αριθμός στρατολογιών των ΤΟ / ΟΒ  Αναλογία μέλη της ΤΟ / ΟΒ με τις στρατολογίες που θα κάνει  Στρατολογίες στο Κόμμα  Διακίνηση του “Οδηγητή”

Η ΟΠ θα βραβεύσει:  Τις 3 πρώτες ΟΒ (1η : Εκδρομή σε χώρο ιστορικής σημασίας, 2η : Βιβλία Σύγχρονης Εποχής, 3η : Συλλογή Αντιφασιστικών ταινιών)  Την πρώτη ΤΟ (πολιτιστική εκδήλωση με έξοδα της περιοχής).  Τον πρώτο σύντροφο (αναμνηστική πλακέτα)

22

Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡΗ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Οι θέσεις του Απρίλη

Σ

υνεχίζουμε να παρακολουθούμε και αυτό τον μήνα, μέσα από τις σελίδες του “Οδηγητή”, την πορεία των μπολσεβίκων προς τη νίκη που τον Οκτώβρη του 1917 συγκλόνισε τον κόσμο. Στο παρόν κείμενο στεκόμαστε στο μνημειώδες έργο του Λένιν “Οι Θέσεις του Απρίλη”. Η πολιτική κατάσταση πριν την άφιξη του Λένιν στην Πετρούπολη

Μέχρι τον Φλεβάρη του 1917 η Ρωσία μετρούσε ήδη σχεδόν τέσσερα χρόνια συμμετοχής της στον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο (για τον οποίο γράφαμε στο προηγούμενο άρθρο), διάστημα στο οποίο είχε γνωρίσει αρκετές και σημαντικές ήττες και απώλειες εδαφών (π.χ. Πολωνία, Βαλτικές χώρες). Οι εργάτες και οι αγρότες, που είχαν πληρώσει βαρύ φόρο αίματος στα πεδία των μαχών, υπέφεραν από τις καταστροφές του πολέμου. Η λαϊκή δυσαρέσκεια φούντωνε ραγδαία, αλλά και η αστική τάξη της χώρας άρχισε να αμφισβητεί έντονα την ικανότητα της τσαρικής εξουσίας (με την οποία ως τότε ήταν σε συμβιβασμό) να διαχειριστεί τα συμφέροντά της σε μία τόσο κρίσιμη περίοδο. Η έκβαση του πολέμου για τη Ρωσία είχε οξύνει στο έπακρο τις κοινωνικές αντιθέσεις στο εσωτερικό της. Τα σχέδια της αστικής τάξης για ανατροπή του τσάρου συνδέθηκαν με τις μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις και απεργίες που πραγματοποιήθηκαν τον Φλεβάρη, ως αποτέλεσμα των ελλείψεων σε τρόφιμα, της μαζικής ανεργίας και της γενικότερης όξυνσης των κοινωνικών προβλημάτων. Η μαζική πολιτική δράση των εργατών (οργανωμένων στα Σοβιέτ), των αγροτών και της αστικής τάξης οδήγησε στις 27 (14 με το παλιό ημερολόγιο) Φλεβάρη 1917 στην ανατροπή του τσάρου. Οι επαναστατικές συνθήκες έφεραν ξανά στο προσκήνιο τα Σοβιέτ των αντιπροσώπων των εργατών και στρατιωτών στην Πετρούπολη, τα οποία είχαν πάψει να λειτουργούν κατά την περίοδο της αντίδρασης

που ακολούθησε την επαναστατική άνοδο του 1905. Στις 2 Μάρτη σχηματίστηκε η Προσωρινή Κυβέρνηση, μια κυβέρνηση αστική που περιελάμβανε στις τάξεις της τόσο εκπροσώπους του παλαιού φεουδαρχικού καθεστώτος, όσο και της αστικής τάξης (που εκφραζόταν κυρίως μέσα από το κόμμα των καντέτων). Εκείνη την περίοδο πλειοψηφούσαν στα Σοβιέτ οι μενσεβίκοι και οι εσέροι, που λειτουργούσαν ως δορυφόροι της αστικής τάξης. Θεωρούσαν ότι η επανάσταση είχε ολοκληρωθεί με την ανάδειξη της Προσωρινής Κυβέρνησης και έθεταν ως καθήκον την στήριξή της. Προέκυψε λοιπόν μια κατάσταση την ο Λένιν χαρακτήρισε “δυαδική εξουσία”, για να περιγράψει το γεγονός ότι η αστική τάξη είχε μεν πάρει την εξουσία, όμως δεν ήταν τόσο ισχυρή για να διαλύσει την οργάνωση των λαϊκών μαζών που ήταν ένοπλη και εκφράζοταν μέσα από τα Σοβιέτ (π.χ. τα Σοβιέτ είχαν δικές τους φρουρές). Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Αλεξάντρ Κερένσκι, που εντάχθηκε στο κόμμα των εσέρων, ήταν ταυτόχρονα αντιπρόεδρος του Σοβιέτ της Πετρού-

H ομιλία του Λένιν στον σταθμό των τρένων της Φινλανδίας.

πολης και επικεφαλής της Προσωρινής Κυβέρνησης! Έτσι παρά τις αντιδράσεις των μπολσεβίκων, τα Σοβιέτ “παρέδιδαν” την εξουσία στην αστική τάξη.

Η επιστροφή του Λένιν στη Ρωσία Στις 16 (3) Απρίλη 1917 ο Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν γύρισε στη Ρωσία από το εξωτερικό μαζί με άλλους μπολσεβίκους. Ο Λάσζλο Γκιούρκο αναφέρει σχετικά στο βιβλίο του “Ο Λένιν τον Οκτώβρη”: «στο σταθμό της Φινλανδίας υπήρχε τέτοιο πλήθος, που τα τραμ μετά βίας μπορούσαν να περάσουν. […] Ο κόσμος δεν περίμενε τον Λένιν, τον άνθρωπο που ούτε τον ήξερε, αλλά την ιδέα που ενσάρκωνε τ’ όνομά του. Γιατί στην Πετρούπολη αυτό το γνώριζαν πια όλοι: Λένιν = επανάσταση. […] Στην αποβάθρα ήταν οι ναύτες της Κροστάνδης σαν τιμητική φρουρά, η στρατιωτική ορχήστρα έπαιζε τη Μασσαλιώτιδα, όταν το τρένο μπήκε στο σταθμό. […] Όταν ο διοικητής των ναυτών τον χαιρέτησε κι εξέφρασε την ελπίδα του ότι θα μπει στην Προσωρινή Κυβέρνηση, σήκωσε απότομα (σ.σ. ο Λένιν) το κεφάλι του. Απάντησε με μερικές προτάσεις, στο τέλος ύψωσε τη φωνή του λέγοντας: “Ζήτω η παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση!”»1. Την επόμενη μέρα, στις 17 (4) Απρίλη, ο Λένιν παρουσίασε στα μπολσεβίκικα στελέχη τις προγραμματικές θέσεις που έμειναν γνωστές ως “Θέσεις του Απρίλη”. Με τις “Θέσεις του Απρίλη” ο Λένιν διατυπώνει τη στρατηγική των μπολσεβίκων για το πέρασμα από την αστικοδημοκρατική επανάσταση στη σοσιαλιστική, εξελίσσοντας την προγενέστερη στρατηγική

επεξεργασία του Κόμματος των μπολσεβίκων, που είχε διατυπώσει στο έργο του “Δύο τακτικές της σοσιαλδημοκρατίας στη δημοκρατική επανάσταση” στις συνθήκες της επανάστασης του 1905 και αφορούσε ολόκληρη την περίοδο έως τον Φλεβάρη του 19172. Με την ανατροπή του τσαρισμού τον Φλεβάρη, ο Λένιν βλέπει ως άμεσο καθήκον την προετοιμασία και το τράβηγμα του προλεταριάτου στη σοσιαλιστική επανάσταση. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η ιδιομορφία αυτή βάζει στην πρώτη γραμμή “να ρίξουμε ξίδι και χολή στο γλυκερό νεράκι της επαναστατικοδημοκρατικής φρασεολογίας” [...], απαιτεί δουλειά κριτικής, εξήγηση των λαθών των μικροαστικών κομμάτων των εσέρων και των σοσιαλδημοκρατών, προετοιμασία και συσπείρωση των στοιχείων του συνειδητά προλεταριακού, κομμουνιστικού κόμματος, απαλλαγή του προλεταριάτου από τη “γενική” μικροαστική μέθη»3.

Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ Ο Λένιν, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις που είχε επιφέρει η ταξική πάλη, ιδιαίτερα μετά τον Φλεβάρη του 1917, εισηγήθηκε τον Απρίλη του 1917 ένα σύνολο θέσεων που ουσιαστικά αποτελούσαν το πλαίσιο για την ανασυγκρότηση του επαναστατικού εργατικού κινήματος σε νέα βάση. Στις “Θέσεις του Απρίλη” έθεσε ζήτημα αλλαγής του Προγράμματος του Κόμματος των μπολσεβίκων, και ιδιαίτερα στα σημεία που αφορούσαν τον ιμπεριαλισμό και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, τη δικτατορία του προλεταριάτου, το μίνιμουμ

3-7 MaptН

8 MaptН

12 MaptН

Απεργιακό κύμα σαρώνει τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ρωσίας. Τον δρόμο δείχνουν οι εργάτες του εργοστασίου Πουτίλοφ στην Πετρούπολη, οι οποίοι δηλώνουν την εναντίωση τους στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.

Η εργατική τάξη της Πετρούπολης γιορτάζει την Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας προχωρώντας σε απεργία.

Σχηματισμός της αστικής “Προσωρινής Κυβέρνησης”.

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

πρόγραμμα κ.ά. Όπως χαρακτηριστικά σημείωνε: «Πρέπει να αναθεωρήσουμε ολόκληρο το πρόγραμμα, επειδή έχει ολότελα παλιώσει, πράγμα που στους κομματικούς κύκλους τονίζονταν πολύ πριν από τον πόλεμο». Ο Λένιν, αναγνωρίζοντας τον συμβιβασμό ανάμεσα στην Προσωρινή Κυβέρνηση και τα Σοβιέτ, τη “δυαδική εξουσία”, θεωρούσε ότι έπρεπε να ξεδιπλωθεί μια ευέλικτη και υπομονετική τακτική από τους μπολσεβίκους με σκοπό να πεισθούν οι εργάτες μέσα από την πείρα τους για την ανάγκη: α) Να μη στηρίζουν την Προσωρινή Κυβέρνηση, η οποία ήταν κυβέρνηση της αστικής τάξης. «Καμία υποστήριξη στην Προσωρινή Κυβέρνηση, να εξηγούμε ότι είναι περά για πέρα ψεύτικες όλες οι υποσχέσεις της, ιδιαίτερα η υπόσχεση για παραίτηση από τις προσαρτήσεις. Ξεσκέπασμα, αντί της απαράδεκτης “απαίτησης” -που σπέρνει αυταπάτες- να πάψει η κυβέρνηση αυτή, κυβέρνηση καπιταλιστών, να είναι ιμπεριαλιστική»4. β) Να συνειδητοποιήσουν ότι ο πόλεμος που συνεχιζόταν δεν ήταν δίκαιος, επαναστατικός-αμυντικός (όπως υποστήριζε η κυβέρνηση αλλά και τα κόμματα των μενσεβίκων και των εσέρων, άποψη στην οποία είχε παρασυρθεί και τμήμα των μπολσεβίκων), αλλά ιμπεριαλιστικός, ληστρικός και άδικος, αφού τον διεξήγαγε η αστική τάξη και έτσι δεν μπορούσε να οδηγήσει σε ειρήνη προς όφελος της εργατικής τάξης. γ) Να εγκαταλείψουν τους μενσεβίκους και τους εσέρους, τους εκπροσώπους του μικροαστισμού για ν’ αλλάξει ο συσχετισμός υπέρ των μπολσεβίκων στα Σοβιέτ. «Αναγνώριση του γεγονότος ότι στα περισσότερα σοβιέτ των εργατών βουλευτών το Κόμμα μας είναι μειοψηφία, και για την ώρα αποτελεί αδύνατη μειοψηφία, απέναντι στο συνασπισμό όλων των μικροαστικών, οπορτουνιστικών στοιχείων, που πέφτουν κάτω από την επιρροή της αστικής τάξης και που διοχετεύουν την επιρροή της στο προλεταριάτο […]. Να εξηγήσουμε στις μάζες ότι το σοβιέτ των εργατών βουλευτών είναι η μόνη δυνατή μορφή επαναστατικής κυβέρνησης και ότι γι’ αυτό, όσο η κυβέρνηση αυτή θα βρίσκεται κάτω από την επιρροή της αστικής τάξης, το καθήκον μας μπορεί να είναι μόνο η υπομονετική, συστηματική, επίμονη και προσαρμοσμένη στις πρακτικές ιδιαίτερα ανά-

γκες των μαζών εξήγηση των λαθών της τακτικής τους»5. δ) Τα Σοβιέτ να πάρουν την εξουσία ως μόνη προϋπόθεση για να λυθούν όλα τα φλέγοντα αιτήματα των λαϊκών στρωμάτων (ειρήνη, ψωμί, γη). Απέναντι στη θέση των “παλιών μπολσεβίκων”6 (Κάμενεφ, Ζηνόβιεφ, Ρίκοφ, Καλίνιν κ.ά.) ότι η αστικοδημοκρατική επανάσταση δεν είχε ολοκληρωθεί, ότι δεν είχαν πραγματοποιηθεί μια σειρά αιτήματα και στόχοι που περιλαμβάνονταν στο “μίνιμουμ” πρόγραμμα, ο Λένιν απάντησε ότι το κύριο ζήτημα σε κάθε επανάσταση ήταν το ζήτημα της εξουσίας. Με αυτήν την έννοια η αστικοδημοκρατική επανάσταση είχε τελειώσει αφού η αστική τάξη είχε πάρει την εξουσία. Σημείωνε χαρακτηριστικά: «Όποιος καθοδηγείται στη δράση του μόνο από τη διατύπωση: “η αστικοδημοκρατική επανάσταση δεν έχει τελειώσει”, είναι σαν να εγγυάται έτσι πως οι μικροαστοί είναι ασφαλώς ικανοί να τραβήξουν ανεξάρτητα από την αστική τάξη. Αυτός παραδίνεται έτσι ανίσχυρος τη στιγμή αυτή στο έλεος των μικροαστών. […]Το λάθος του σ. Κάμενεφ είναι ότι αυτός και στα 1917 βλέπει μόνο το παρελθόν της επαναστατικής-δημοκρατικής δικτατορίας του προλεταριάτου και της αγροτιάς. Ενώ στην πράξη άρχισε ήδη γι’ αυτή το μέλλον, γιατί τα συμφέροντα και η πολιτική του μισθωτού εργάτη και του νοικοκυράκου στην πράξη έχουν ήδη χωρίσει, και μάλιστα σ’ ένα τόσο σπουδαιότατο ζήτημα, όπως ο “αμυνιτισμός”, όπως η στάση απέναντι στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο»7. Επίσης: «Η “επαναστατική-δημοκρατική δικτατορία του προλεταριάτου και της αγροτιάς” έχει ήδη πραγματοποιηθεί (με μια ορισμένη μορφή και ως έναν ορισμένο βαθμό) στη ρωσική επανάσταση, γιατί η “διατύπωση” αυτή προβλέπει μόνο τον συσχετισμό των τάξεων και όχι τον συγκεκριμένο πολιτικό θεσμό που πραγματώνει αυτόν τον συσχετισμό, αυτήν τη συνεργασία. Το σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών, να η πραγματοποιημένη ήδη από τη ζωή “επαναστατική-δημοκρατική δικτατορία του προλεταριάτου και της αγροτιάς”»8. Οι “Θέσεις του Απρίλη” έχουν κοσμοϊστορική σημασία γιατί, πέρα από τη διαμόρφωση της στρατηγικής του Κόμματος των μπολσεβίκων στις τότε συνθήκες μετά την αστική επανάσταση του Φλεβάρη 1917, αποτελούσαν ταυτόχρονα και κάλεσμα για τη συγκρότηση του διεθνούς

16 aПpIЛН Ο Λένιν επιστρέφει στη Ρωσία μετά την πτώση του τσαρισμού.

23

Ιστορικό στιγμιότυπο από την πρώτη συνεδρίαση του Σοβιέτ εργατών και στρατιωτών Πετρούπολης, τέλη Μαρτίου 1917. Το επαναστατικό Σώμα συνήλθε σε αίθουσα των ανακτόρων της Ταυρίδας, όπου ήταν και η έδρα του την περίοδο της αστικοδημοκρατικής επανάστασης του Φεβρουαρίου.

κομμουνιστικού κινήματος. Δηλαδή καλούσαν σε πλήρη διαχωρισμό και ανεξαρτησία του επαναστατικού εργατικού κινήματος από το παλιό οπορτουνιστικό σοσιαλδημοκρατικό ρεύμα. Το καθήκον που έβαζαν στην ημερήσια διάταξη ήταν αυτό της άμεσης προετοιμασίας για τη σοσιαλιστική-προλεταριακή επανάσταση. Σε αυτή τη βάση έθεταν το ζήτημα αλλαγής του ονόματος από ΣΔΕΚΡ(μπ) σε Κομμουνιστικό Κόμμα και έβαζαν ως καθήκον τη διαμόρφωση μιας νέας Διεθνούς, της Κομμουνιστικής. Ο Λένιν αναφέρει χαρακτηριστικά για τα μπολσεβίκικα στελέχη που διαφωνούσαν με την αλλαγή του ονόματος του επαναστατικού κόμματος, με πρόσχημα τον φόβο μήπως δεν αναγνωριστεί από τις μάζες, μήπως προκαλέσει σύγχυση: «Εμείς όμως θέλουμε να μεταμορφώσουμε τον κόσμο. Θέλουμε να βάλουμε τέρμα στον παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο στον οποίο σύρθηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι, όπου μπλέχτηκαν τα συμφέροντα εκατοντάδων και εκατοντάδων δισεκατομμυρίων κεφαλαίων, πόλεμο που δεν μπορούμε να τον τελειώσουμε με μια αληθινά δημοκρατική ειρήνη χωρίς την πιο μεγάλη στην ιστορία της ανθρωπότητας επανάσταση, την προλεταριακή επανάσταση. Και φοβόμαστε τον ίδιο τον εαυτό μας. Θέλουμε να κρα­τήσουμε το “συνηθισμένο”, το “προσφιλές”, το βρόμικο πουκάμισο... Καιρός πια να πετάξουμε το βρόμικο πουκάμισο, και­ρός πια να φορέσουμε καθαρά ασπρόρουχα»9. Η περίοδος από τον Απρίλη έως τον Σεπτέμβρη του 1917 ήταν καθοριστική για την προετοιμασία του μπολσεβίκικου Κόμματος. Οι μπολσεβίκοι, οπλισμένοι με το νέο πρόγραμμά τους για τη σοσιαλιστική επανά-

1917

17 aПpIЛН

Ο Λένιν παρουσιάζει στα στελέχη του μπολσεβίκικου κόμματος τις νέες προγραμματικές θέσεις του κόμματος, γνωστές ως Θέσεις του Απρίλη.

σταση, έδωσαν μεγάλες μάχες σε σύνθετες και ραγδαία εξελισσόμενες συνθήκες για να κερδίσουν την κρίσιμη μάζα των επαναστατημένων δυνάμεων και να την οδηγήσουν νικηφόρα στη νέα επαναστατική άνοδο.

Παραπομπές 1. Λάσζλο Γκιούρκο: “Ο Λένιν τον Οκτώβρη”, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, σελ. 160 - 161 2. Βλ. αναλυτικότερα “Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡΗ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ: Η επανάσταση του 1905”, Περιοδικό “Οδηγητής”, τεύχος Φλεβάρη 2017 3. Β. Ι. Λένιν: “Οι Θέσεις του Απρίλη”, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, σελ. 43 4. Β. Ι. Λένιν: “Οι Θέσεις του Απρίλη”, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, σελ. 88 5. Ό.π. σελ. 89 6. Ο χαρακτηρισμός αυτών των στελεχών ως “παλιών μπολσεβίκων” δεν έγινε λόγω των πολλών χρόνων τους στο μπολσεβίκικο κόμμα, αλλά λόγω της υποστήριξής τους στην παλιά και ξεπερασμένη γραμμή των “Δυο τακτικών της σοσιαλδημοκρατίας”.

7. Β. Ι. Λένιν: “Οι Θέσεις του Απρίλη”, εκδ. Σύγχρονη Εποχή. σελ. 30, 31 8. Ό.π. σελ. 20 9. Ό.π. σελ. 78

1917-2017

100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ

ΟΚΤΩΒΡΙΑΝΗ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Χρυσή Αυγή: Tσιράκια των αφεντικών

Π

ολεμάμε ενάντια σε όλο το διεφθαρμένο σύστημα εξουσίας», Ν. Μιχαλολιάκος, 20-11-2015, συνέντευξη στο Crash. « «..το Εθνικό και Λαϊκό Κίνημα της ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ, το οποίο πρεσβεύει τις Ιδέες και τις Αξίες του Έθνους, του Λαού... της Τιμής, της Αξιοπρέπειας, της Αλληλεγγύης, είναι παντελώς ανεπιθύμητο από τους παγκόσμιους αφέντες» -άρθρο με τίτλο “Η αντισυστημική Χρυσή Αυγή, εχθρός για το σιωνιστικό State Department” στη φασιστική ιστοσελίδα grothia.gr, 7-3-2017. Σε όλους τους τόνους και με κάθε αφορμή, η φασιστική Χρυσή Αυγή αυτοπροβάλλεται ως αντισυστημική δύναμη, κόντρα στο “διεφθαρμένο σύστημα των τοκογλύφων”, συνολικά το“καθεστώς”, ισχυριζόμενη ότι η άνοδος της επιρροής της προξενεί “τρόμο” στους ισχυρούς στην Ελλάδα και παγκόσμια. Πολλά έχουν γράψει και έχουν κατά καιρούς πει, ενάντια στην «μεγάλη και εκμεταλλευτική ιδιοκτησία», τις «διεθνείς ελίτ», τις «ολιγαρχίες του χρήματος». Ωστόσο, μια ματιά στις ίδιες τις πολιτικές τους θέσεις, όπως βέβαια

και στην πολιτική τους δράση όλα αυτά τα χρόνια, αποδεικνύει ότι οι “αντισυστημικές” κορόνες τους είναι κυριολεκτικά φούμαρα, για να χαϊδέψουν τα αυτιά ενός λαού που τα τελευταία χρόνια έχει υποβληθεί σε ανυπολόγιστες θυσίες, ενός λαού που για την ανάκαμψη του κεφαλαίου από την οικονομική καπιταλιστική κρίση, έχει υποστεί λυσσαλέα επίθεση στα δικαιώματα και τη ζωή του από τις αστικές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της συγκυβένρησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Η Χρυσή Αυγή είναι με το κεφάλαιο και την κερδοφορία του

φίδι από την τρύπα”, να διαμορφώσει τις υποδομές και προϋποθέσεις για να επενδύσει το κεφάλαιο στην εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της Ελλάδας. Στο πάρτι επενδύσεων θα μπορούν να προσκληθούν όχι μόνο ντόπια, αλλά και ξένα κοράκια–μονοπώλια, αφού η ΧΑ προτείνει «προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την ανάθεση του τεράστιου έργου της έρευνας και εξόρυξης του πετρελαίου και του φυσικού αερίου» της Ελλάδας. Δεν είναι τυχαίο ότι σαν παράδειγμα προς μίμηση στην τέτοιου είδους εκμετάλλευση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας, παρουσιάζουν στις Πολιτικές τους Θέσεις το Ισραήλ (τους “Εβραίους–σιωνιστές” που κατά τα άλλα μισούν). Αντίστοιχη μεταχείριση και μέριμνα για επιδότηση επιφυλάσσει η πολιτική πρόταση της ΧΑ και σε άλλα τμήματα του ελληνικού κεφαλαίου, όπως τους εφοπλιστές, τους φαρμακοβιομήχανους, στους οποίους πλέκουν το εγκώμιο και κάνουν ειδική μνεία.

Στα ίδια τους τα επίσημα κείμενα, οι Χρυσαυγίτες δίνουν όρκους πίστης στον καπιταλισμό. Στην “Ιδεολογία” τους, αναρτημένη στην ιστοσελίδα τους, ξεκαθαρίζουν: «πιστεύουμε στην ιδιοκτησία, πιστεύουμε στην ιδιωτική πρωτοβουλία, όχι όμως στην ανήθικη και ασύδοτη κερδοσκοπία εις βάρος της Λαϊκής Κοινότητας και τον παράνομο θησαυρισμό». Ξεκαθαρίζουν δηλαδή, ότι έχουν για “Ευαγγέλιο” την ατομική καπιταλιστική ιδιοκτησία και πρωτοβουλία, την δυνατότητα μία χούφτα καπιταλιστές να κρατούν στα χέρια τους τα μέσα παραγωγής, όλη την οικονομία άρα και την εξουσία, να καρπώνονται τον πλούτο που παράγουν οι εργαζόμενοι με τον ιδρώτα τους, να θησαυρίζουν στις πλάτες του λαού. Η διάκριση των καπιταλιστών σε “υγιείς, παραγωγικούς”, και “διεφθαρμένους, ασύδοτους, κερδοσκόπους”, δεν είναι καθόλου καινούρια, ούτε την “οφείλουμε” στην καινοτόμα και ρηξικέλευθη σκέψη του φασιστικού μορφώματος. Πολλές αστικές πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες δεν ταυτίζονται με τους φασίστες, προβάλλουν και αυτές με την σειρά τους την λογική ενός κα-

πιταλισμού που στηρίζεται στην “υγιή επιχειρηματικότητα”. Οι Χρυσαυγίτες εμφανίζονται “πολέμιοι” όσων “τα έκλεψαν”, των “διεφθαρμένων”, ποτέ και πουθενά όμως δεν εμφανίζονται πολέμιοι συνολικά του κεφαλαίου, με τμήματα του οποίου διατηρούν άλλωστε υπόγειες διασυνδέσεις. Στις Πολιτικές Θέσεις τους, προτείνουν ουσιαστικά τη διαχείριση του σάπιου καπιταλισμού, με όρους στήριξης στο εγχώριο κεφάλαιο για να ανακάμψει: «Η δική μας πρόταση είναι να ξεκινήσει άμεσα η εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών μας πηγών και έτσι θα μπορέσουμε να επιδοτήσουμε και τη βάση της εθνικής μας οικονομίας»... «Όπου δεν υπάρχει επαρκής τεχνογνωσία για εξορύξεις, το Ελληνικό Δημόσιο θα γίνεται μέτοχος των κοινοπραξιών που θα πλειοδοτούν στους σχετικούς διαγωνισμούς». Με τα χρήματα δηλαδή των Ελλήνων εργαζομένων, από τον κρατικό κορβανά, να αναλαμβάνει το Ελληνικό Δημόσιο να “βγάλει το

Η πολιτική δράση και οι ενέργειες της ΧΑ αποδεικνύουν τον ρόλο της σαν υπηρέτη των αφεντικών και του συστήματός τους, είτε με το “κοστούμι” της αστικής νομιμότητας και της “καθωσπρέπει” πολιτικής δύναμης, είτε με την “παραλλαγή” των ταγμάτων εφόδου και της εγκληματικής δράσης.

Η πολιτική δράση και οι ενέργειες της ΧΑ αποδεικνύουν τον ρόλο της σαν υπηρέτη των αφεντικών και του συστήματός τους, είτε με το “κοστούμι” της αστικής νομιμότητας και της “καθωσπρέπει” πολιτικής δύναμης, είτε με την “παραλλαγή” των ταγμάτων εφόδου και της εγκληματικής δράσης. Είναι γνωστή η έγνοια της σε Βουλή και Ευρωβουλή, για την υπεράσπιση της κερδοφορίας του κεφαλαίου, και ιδίως των εφοπλιστών και ναυτιλιακών εταιρειών, που έχει εκφραστεί μέσα από εκατοντάδες ερωτήσεις και επερωτήσεις για τα συμφέροντά τους. Είναι αποκαλυπτικές οι ερωτήσεις του Νίκου Κούζηλου, Βουλευτή Α’ Πειραιώς της ΧΑ, που έκανε μόνο μέσα σε μία ημέρα (26/01/2017) στη Βουλή ερώτηση για:  το πώς θα προστατευθεί και αυξηθεί το ναυτιλιακό συνάλλαγμα, που λόγω των κεφαλαιακών ελέγχων καταρρέει.  το πότε και τι μέτρα θα παρθούν, ώστε να προχωρήσει η δημιουργία ναυτιλιακού cluster (δίκτυα συνεργασίας πολλών ναυτιλιακών επιχειρήσεων)  τις αλλαγές στις θαλάσσιες μεταφορές που προβλέπει το ευρωπαϊκό δίκαιο και ο ν. 4336/2015 (δηλαδή

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

το 3ο Μνημόνιο!) Πώς θα προχωρήσει η βασική προϋπόθεση, που είναι η αλλαγή στις οργανικές συνθέσεις των πλοίων (που συνδέονται με την διασφάλιση συγκροτημένων δικαιωμάτων των ναυτεργατών). Δηλαδή η αντι-μνημονιακή ΧΑ αγχώνεται για την υλοποίηση των επιταγών του μνημονίου, που προϋποθέτει τσάκισμα Συλλογικών Συμβάσεων και άλλων δικαιωμάτων των εργατών στα πλοία. Παράλληλα, η εγκληματική δράση της ΧΑ και συνολικά η προσπάθειά της να δηλητηριάσει με τη ναζιστική ιδεολογία της, πηγάζει από την ίδια έγνοια της: να σταθεί άξιο μαντρόσκυλο των καπιταλιστών. Όπως αναδείχθηκε από καταθέσεις στη δίκη της ΧΑ, η δολοφονική επίθεση στους κομμουνιστές και πρωτοπόρους συνδικαλιστές της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης στο Πέραμα, τον Σεπτέμβρη του 2013, εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του εφοπλιστικού κεφαλαίου και των μεγαλοεργολάβων, που δεκαετίες πάσχιζαν με κάθε τρόπο να “καθαρίσουν” τη Ζώνη από τη δράση των ταξικών σωματείων και από τις κατακτήσεις των εργαζομένων. Στη δίκη αναδείχθηκε ότι οι “υπεράνω διαφθοράς” φασίστες, δέχθηκαν “προσφορά” εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ από μεγαλοεργολάβους, για να κάνουν την “βρώμικη δουλειά”, να βγάλουν από τη μέση τις ταξικές δυνάμεις, να στρώσουν το έδαφος σε Ζώνη και Λιμάνι για την επέλαση του κεφαλαίου πάνω σε τσακισμένα εργατικά δικαιώματα. Η απάνθρωπη στάση τους απέναντι στους πρόσφυγες και μετανάστες, η προσπάθεια να ρίξουν το φταίξιμο για τα δεινά του λαού μας στους φτωχούς και κατατρεγμένους, είναι προσπάθεια να “βγει λάδι” ο πραγματικός ένοχος της αντιλαϊκής επίθεσης, το ίδιο το κεφάλαιο. Η προπαγάνδα τους ενάντια στα προσφυγόπουλα που ξεκίνησαν μαθήματα στα σχολεία, περιλάμβανε, πέρα από τον κίνδυνο “ισλαμοποίησης”, “διάδοσης ασθενειών” κ.ο.κ., και επιχειρήματα όπως «το προσφυγόπουλο που σήμερα μορφώνεται στο σχολείο σου, αύριο θα σου πάρει τη δουλειά γιατί θα είναι πιο φτηνός εργάτης». Την ίδια ώρα, τα δουλεμπορικά τους γραφεία στέλνουν Έλληνες εργάτες να δουλεύουν στα αφεντικά με μισθούς πείνας. Την ίδια ώρα, όταν οι μαθητές σε όλη την χώρα κινητοποιούνταν για το σχολείο και την ζωή που έχουν ανάγκη, οι δυνάμεις της ΧΑ στα σχολεία χλεύαζαν τον αγώνα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις “έδιναν” ονόματα πρωτοπόρων μαθητών στους διευθυντές, δρώντας δηλαδή σαν τσιράκια τους.

25

Χρυσή Αυγή: Με τα “μπούνια” σε (παλιές ή νέες) διεθνείς λυκοσυμμαχίες του κεφαλαίου Η θέση της ΧΑ απέναντι στην ΕΕ, τον ιμπεριαλιστικό οργανισμό που συγκροτήθηκε και λειτουργεί προς όφελος των αστικών τάξεων των ευρωπαϊκών κρατών, ενορχηστρώνοντας την ενιαία επίθεση στους λαούς της Ευρώπης, είναι μία πιο “δια-κυβερνητική” Ευρωπαϊκή Ένωση, που θα αφήνει μεγαλύτερα περιθώρια αυτοτελών χειρισμών στην άρχουσα τάξη της Ελλάδας. Πρόκειται για σχέδιο που ούτως ή άλλως εκφράζει σχετικούς προβληματισμούς αστών στην Ελλάδα και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, εκφράζεται σε πολιτικό επίπεδο από το λεγόμενο “ευρωσκεπτικιστικό ρεύμα”, και ήδη συζητιέται στις συνεδριάσεις και τα σαλόνια των πολιτικών ηγετών, σαν εναλλακτική για την Ευρώπη. Οι “βαθιές τομές στο σύστημα”, κατά την ΧΑ, είναι η αναπροσαρμογή και επανεξέταση διεθνών συμμαχιών, η σύνδεση και με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, και -στο βαθμό που αυτό θα ευνοεί το ελληνικό κεφάλαιο- κυρίως η “άμεση στροφή, επενδυτική και ενεργειακή καταρχάς προς τη Ρωσία”. Όχι τυχαία, μία από τις πιο πρόσφατες ερωτήσεις τους στη Βουλή (17/01/2017) εξέφραζε ανυπομονησία για την προώθηση της σύνδεσης με την Ελλάδα του τούρκικου αγωγού Turkish Stream, του δρόμου μεταφοράς φυσικού αερίου που εξυπηρετεί ρώσικα συμφέροντα, στον ανταγωνισμό τους με τα αντίστοιχα αμερικανικά σχέδια. Προφανώς, για τους “τουρκοφάγους” φασίστες εχθρός είναι ο τούρκικος λαός, και όχι το τούρκικο κεφάλαιο, που επενδύει στον συγκεκριμένο αγωγό. Το τι εννοούν αντισυστημική δύναμη στην ΧΑ, το παρουσιάζουν εύγλωττα σε πρόσφατο άρθρο-ανάλυση των διεθνών εξελίξεων στην ιστοσελίδα τους. Για όσους δεν τον γνώριζαν: «Το περασμένο έτος ήταν η χρονιά των πολιτικών επαναστάσεων. (!!) Το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου κατα το οποίο πλειοψήφησε η απόφαση για την αποχώρηση του Hνωμένου Bασιλείου από την ΕΕ και η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικάνικες προεδρικές εκλογές… σηματοδοτούν δομικές αλλαγές στο διεθνές πολιτικό στερέωμα.» Οι δύο αυτές επιλογές της τάξης των καπιταλιστών σε Αγγλία και ΗΠΑ, παρουσιάζονται «αντισυ-

στημικές», «απόρριψη των εγχώριων και διεθνών ελίτ, καθώς και των εκπροσώπων της καθεστηκυίας τάξης», ότι «αντιστρέφουν τον ρου της ιστορίας, συμβάλλοντας στην αποδόμηση της ΕΕ». Με άλλα λόγια, η αντισυστημική πρόταση της φασιστικής ΧΑ είναι η στήριξη του εγχώριου κεφαλαίου, η γιγάντωση των κερδών του με ένταση της εκμετάλλευσης του εργαζόμενου λαού της χώρας μας. Η “Χρυσή Αυγή του Ελληνισμού”, δεν είναι παρά “χρυσή ευκαιρία” για την εκμεταλλεύτρια τάξη. Η “νέα Μεγάλη Ελλάδα” δεν σημαίνει τίποτε άλλο από μεγάλωμα των περιθωρίων κερδοφορίας της ελληνικής αστικής τάξης, με όρους αναβάθμισης της διεθνούς της θέσης, σε σύνδεση και με άλλους ιμπεριαλιστές σύμμαχούς της. Ο αγώνας ενάντια στη ΧΑ, η απομόνωσή της από τους

χώρους που δουλεύει, μορφώνεται και ζει ο εργαζόμενος λαός και η νεολαία, περνά μέσα από την αποκάλυψη του ρόλου της, σαν τσιράκι των αφεντικών, από το ξεμπρόστιασμα της σαν γνήσιο υπηρετικό προσωπικό των αστών. Για να διαμορφώνεται κριτήριο, σε κάθε νέο που εχθρεύεται και αντιπαλεύει τον φασισμό, τον ρατσισμό, τον εθνικισμό, πως χρειάζεται οργανωμένος ανυποχώρητος αγώνας ενάντια στην μήτρα που γεννά κάθε βάρβαρη ιδεολογία, την μήτρα που γεννά την σημερινή βάρβαρη πραγματικότητα για τον λαό: τον ίδιο τον καπιταλισμό. Στέλλα Παπαοικονόμου μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ

26

Καλλιτεχνικά έργα εμπνευσμένα από την Πρωτομαγιά και τους αγώνες της εργατικής τάξης

Η

1η Μάη έχει μείνει στην ιστορία ως “η μέρα των εργατών” και είναι λογικό. Αφού έχει σημαδευτεί από μεγάλους και ηρωικούς αγώνες της εργατικής τάξης σε όλο τον κόσμο. Τα γεγονότα στο Σικάγο το 1886, ο ματωμένος Μάης του ΄36 στη Θεσσαλονίκη, οι 200 εκτελεσμένοι της Καισαριανής έχουν “σημαδέψει” διαχρονικά και το έργο πολλών καλλιτεχνών. Παρακάτω δίνουμε μια μικρή γεύση από γνωστά έργα ανάμεσα στα χιλιάδες που έχουν επηρεαστεί από τους αγώνες της εργατικής τάξης.

Η θυσία των 200 κομμουνιστών στην Καισαριανή μέσα από την τέχνη «10 η ώρα το πρωί που τους φέρανε κι ως τις 2 απ`το μεσημέρι βάσταξε κείνη η τελετή. Τους μάντρωσαν στο βάθος-βάθος, μες σε κάτι χωρίσματα ένα τετραγωνικό μέτρο χώρο το καθένα απ`τα τρία (...). Οι αγωνιστές ζήτησαν να σταθούν όλοι έξω, να τιμούν τις ομάδες που στήνουνταν κάθε φορά στον τοίχο, ζήτησαν μόνοι τους να φορτώνουν τα πτώματα για να τα πιάνουν μαλακά... και μόνο με την τελευταία δουλειά να ασχοληθούν οι γερμανοτσολιάδες. Μα δεν τους επιτρέψανε την τελευταία τους θέληση. Τους στοίβαξαν μέσα στις τρεις τρύπες, και κατά 20αδες έβγαιναν και στήνονταν στον τοίχο (...) Και τα πυρά τους ρίχναν, διασταυρωνόμενα.» (“Πρωτομαγιές 1886 – 1945”, της Μέλπως Αξιώτη) Τους νεκρούς ήρωες της Πρωτομαγιάς του `44 τίμησαν με στίχους τους πολλοί λογοτέχνες ανάμεσα στους οποίους ο Γιάννης Ρίτσος, ο Φώτης Αγγουλές, ο Βασίλης Ρώτας, η Σοφία Μαυροειδή – Παπαδάκη και άλλοι. Χαρακτικό του Α. Τάσσου

Η 3 συμφωνία του Σοστακόβιτς, αφιερωμένη στην Πρωτομαγιά, μέρα των εργατών Η

Η συμφωνία “1η Μαϊου” είναι έργο της πρώιμης περιόδου του Σοστακόβιτς, μάλιστα το συνέθεσε σε ηλικία 23 χρονών το 1929, λίγο μετά την αποφοίτησή του από το Ωδείο της Πετρούπολης. Όπως αναφέρει ο ίδιος, ήθελε να εκφράσει το πανηγυρικό και πιο ειρηνικό κλίμα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, καθώς ξεπερνούσε τις δυσκολίες της αντεπανάστασης. Για να το κάνει πιο ξεκάθαρο στους ακροατές, ενέταξε τη χορωδία με τους στίχους του Κιρσανόφ στο τέλος του έργου. Το ποίημα αυτό παραλληλίζει την πορεία των εργατών της Πρωτομαγιάς με την πορεία του σοσιαλισμού προς τη νίκη. Ο Σοστακόβιτς στο έργο δίνει μια ανάλογη μορφή της πορείας με μουσικά θέματα που περνούν και δεν

επαναλαμβάνονται, “παραβιάζοντας” την εξέλιξη και τη δομή που συνηθιζόταν να ακολουθεί ένα συμφωνικό έργο. Η συμφωνία παρουσιάστηκε πρώτη φορά από τη Φιλαρμονική του Λένινγκραντ στις 21 Ιανουαρίου 1930, έκτη επέτειο από τον θάνατο του Λένιν.

Το τραγούδι του εργάτη (“Worker’s Song”) Πολλά τραγούδια αφιερωμένα στην εργατική τάξη έχουν μείνει στην ιστορία. Παραθέτουμε μεταφρασμένους τους στίχους της διασκευής του συγκροτήματος Dropkick Murphys στο τραγούδι του Ed Pickford, που αναφέρεται στις δυσκολίες που συναντά ένας εργάτης σε διάφορες πλευρές της ζωής του.

Αυτό είναι για τους εργάτες που μοχθούν νύχτα και μέρα Με τα χέρια και το μυαλό για να πάρετε το μεροκάματο Για εσάς, που αιώνες τώρα για τίποτα παρα πάνω από το ψωμί σας Έχετε ματώσει για τις χώρες σας και μετρ άτε τους νεκρούς σας (...) (Ρεφραίν:) Είμαστε οι πρώτοι που λιμοκτονούμε, είμασ τε οι πρώτοι που πεθαίνουμε Οι πρώτοι στην ουρά για μια μετά θάνατον “ανταμοιβή” Και είμαστε πάντα οι τελευταίοι όταν γίνετ αι η μοιρασιά Γιατί καθώς ο εργάτης δουλεύει το μεγά λο ψάρι είναι κοντά Κι όταν ο ουρανός σκοτεινιάζει και πλησ ιάζει πόλεμος Σε ποιον δίνουν ένα όπλο και τον σπρώχνου ν στο μέτωπο Και περιμένουν να πεθάνουμε για τη χώρα που γεννηθήκαμε Παρόλο που δεν είχαμε ποτέ ούτε μια άθλια χούφτα γης; (...) Όλα αυτά τα πράγματα που έχει κάνει ο εργά της Από το να οργώνει τα χωράφια μέχρι να κουβ αλάει το όπλο Έχουμε κοπιάσει στο αλέτρι από τότε που ξεκίνησε ο χρόνος Και πάντα περιμένουμε να την πληρώσου με στο τέλος.

Δεξιά: Αφίσα για την εργατική Πρωτομαγιά (1928) του Γιάκοβ Γκούμνινερ.

…Και τον Απρίλη στο

ΣΤΕΚΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

& ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ

Πέμπτη 6/4 στις 18:00 Για όλες τις προβολές ταινιών μέσα στον Απρίλη στο πλαίσιο του αφιερώματος “100 χρόνια Οκτωβριανή Επανάσταση και Κινηματογράφος, επιστροφή στο Μέλλον” στην Αλκυονίδα, New Star art cinema (Ιουλιανού 42-46, στάση ΗΣΑΠ Βικτώρια) Προσκομίζοντας το κουπόνι που κρατάτε στα χέρια σας, πληρώνετε 3 ευρώ, αντί 7 ευρώ που είναι η τιμή χωρίς το κουπόνι.

Εκδήλωση-Συζήτηση: “Η ζωή της νεολαίας στην Ισπανία και η πάλη των νέων κομμουνιστών” Θα μιλήσει η Μαρίνα Γκόμεζ, Γραμματέας του Κεντρικού Συμβουλίου των Κολεκτίβων Νέων Κομμουνιστών - Ισπανίας (CJC)

Παρασκευή 7/4 στις 19:30 Cinema στο Στέκι Σοβιετικό φιλμ αφιερωμένο στον ηγέτη του κόμματος των Μπολσεβίκων Β.Ι. Λένιν. Καθώς εξελίσσεται η ταινία, ο θεατής βλέπει όλα τα γεγονότα που σηματοδότησαν την πορεία των Μπολσεβίκων προς τη νίκη το 1917.

Σάββατο 22/4 στις 19:30 Cinema στο Στέκι Το θέμα της ταινίας είναι η δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη από παρακρατικούς και η πορεία της ανακριτικής διαδικασίας, καθώς αποκαλύπτεται η σχέση της αστυνομίας με την οργάνωση της δολοφονίας.

Οδηγητής ϐ Απρίλης 2017

27

Α

πό τα Βαλκάνια στη Βόρεια Ευρώπη κι από την Άπω στη Μέση Ανατολή, από την Υποσαχάρια Αφρική, ως τις Άνδεις και ως τις ΗΠΑ τα τραγούδια της δουλειάς δείχνουν τις κοινές αγωνίες, το πως σκέφτονται οι άνθρωποι της δουλειάς στον καθημερινό αγώνα τους για επιβίωση. Βρεθήκαμε σε παράστασή τους και συζητήσαμε με τους “Worksongs project”, οι οποίοι πρόσφατα ολοκλήρωσαν έναν κύκλο πολύ πετυχημένων παραστάσεων στο Ρουφ. Το Σάββατο 8 Απρίλη θα συμμετέχουν στο μαθητικό διήμερο της Οργάνωσης Περιοχής Αττικής της ΚΝΕ, στο Λαύριο ενώ προετοιμάζονται να παρουσιάσουν τη δουλειά τους και με άλλες αφορμές. Το σχήμα απαρτίζουν οι: Ζαγαρέλος Λεωνίδας (φωνή, κιθάρα, φυσαρμόνικα), Λιάσκος Δημήτρης (πνευστά, επιμέλεια) Μαλακατές Περικλής, (φωνή, μπάσο), Μωραΐτης Αποστόλης (φωνή, ούτι, κιθάρα), Τσιμπλάκης Βαγγέλης (τύμπανα, κρουστά). Επιμέλεια βίντεο: Δημήτρης Στεφανής. “Ο”: Τι είναι τα “τραγούδια της δουλειάς” και τι σας ώθησε στο να προσανατολιστείτε σε αυτή την κατεύθυνση; Δ.Λ.: Τα τραγούδια της δουλειάς (worksongs) αναφέρονται σε δουλειές ή λέγονται κατά τη διάρκεια τους. Τα δεύτερα έχουν διάφορα θέματα και συντονίζουν μια ομαδική εργασία (π.χ. κωπηλασία) ή απλά την κάνουν ευχάριστη και άρα παραγωγική. Ενώ υπάρχουν διαφοροποιήσεις στη διεθνή λαογραφία, κινηθήκαμε βάσει της κατηγοριοποίησης που πρωτοσυναντήσαμε στο έργο “Το δημοτικό Εργατικό Τραγούδι” (Σπάλας, 1947) και υλικού του εθνομουσικολόγου Άλαν Λόμαξ (1915-2002). Β.Τ.: Εμένα προσωπικά με ώθησε το γεγονός ότι το είδα σαν πρόκληση για τον τρόπο που παίζω, καθώς θα έπρεπε να ξεφύγω από τον παραδοσιακό τρόπο και πώς αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει μέσα στα πλαίσια ενός λάιβ. Γιατί στην κάθε μας εμφάνιση ο ακροατής θα πάρει πολλές, μη μουσικές, πληροφορίες αλλά θα πρέπει ταυτοχρόνως και να περάσει καλά. “Ο”: Στις παραστάσεις σας παρουσιάζονται τραγούδια κυριολεκτικά από

όλο τον κόσμο. Τι δυσκολίες βρήκατε μπροστά σας στην προσπάθεια να ενσωματώσετε υλικό αποτελούμενο από διαφορετικές κουλτούρες, γλώσσες, μουσικούς τρόπους σε μία ενιαία δουλειά; Λ.Ζ.: Τα τραγούδια χρειάζονταν την κατάλληλη ιστορική επεξήγηση και μέσα από εικόνες και βίντεο να μεταφερθεί μια αντίστοιχη ατμόσφαιρα με μουσική επένδυση και δική μας πρόσθετη πινελιά και ήχο, κρατώντας όμως τα χαρακτηριστικά που αναλογούν στον κάθε τόπο. Επιπλέον, δύσκολο ήταν να τοποθετηθούν έτσι ώστε να “ρέει” το πρόγραμμα χωρίς να κουράζει. Πέρα από τη μουσική προσπαθήσαμε εκτός των ελληνικών να αποτυπώνεται η γλώσσα του τραγουδιού, κυρίως αγγλικά και ισπανικά, κάτι που προσθέτει κατά τη γνώμη μου στο ρεαλισμό, όντας η πρωτότυπη γλώσσα γραφής. Στο τέλος αυτό που θέλαμε να μείνει εκτός από την μουσική ευχαρίστηση και το “ταξίδεμα” του ακροατή , είναι και το ενδιαφέρον για την ουσία πίσω απ’ αυτά τα τραγούδια, ότι δηλαδή συνδέουν εργαζόμενους από όλες τις εθνότητες. Α.Μ.: Παρόλα αυτά, δεν κάναμε πιστή

Το ίδιο παράπονο της γυναίκας του ναυτικού συναντάμε στο τζιβαέρι και στο fear a bhata (Σκωτία), τραγούδια ρυμούλκησης πλοίων (βαρκάρηδων) βρίσκουμε στο Ρώσικο Βόλγα και στον Κινέζικο Γιανγκτσέ

ꌃꔃ鴃锃鴃ꐃ锃ꔃ鸃霃 με το συγκρότημα “The Worksongs Project” αντιγραφή. Έχουμε ειδικό οργανολόγιο, στιλ, προερχόμαστε από διαφορετικά είδη. Αποτέλεσμα είναι τραγούδια όπως η “πιπεριά” να γίνουν σχεδόν πρωτότυπα. Β.Τ.: Η ενσωμάτωση υλικού με βάση το στίχο και την κεντρική ιδέα τού project δεν ήταν ιδιαίτερα δύσκολη. Η όποια δυσκολία έγκειτο στο πώς θα μπορούσαμε με πέντε μουσικά όργανα να μεταφέρουμε την ατμόσφαιρα κάθε περιοχής. Εκεί ήταν που καθένας επιστράτευσε τη δημιουργικότητά του. Προφανώς δεν περιμένουμε από τον κόσμο να καταλάβει κέλτικα, αλλά εκεί είναι που πρέπει και ο ακροατής να βάλει τη φαντασία να δουλέψει και να δημιουργήσει εικόνες. “Ο”: Πώς ανταποκρίθηκαν οι ακροατές σε κάτι τόσο διαφορετικό απ’ το συνηθισμένο; Π.Μ.: Μια μουσική παράσταση, έχει να ισορροπήσει ανάμεσα σε δύο επιδιώξεις. Η πρώτη είναι το κοινό να περνά καλά, να διασκεδάζει και η δεύτερη να ‘’διαπαιδαγωγείται’’. Η πραγματικότητα της μουσικής ζωής, δείχνει ότι η πλειοψηφία επικεντρώνεται στην πρώτη επιδίωξη. Ο καλλιτέχνης θέλοντας ο κόσμος να χαλαρώνει, να ευχαριστιέται, τελικά αποτυγχάνει και σε αυτό. Δεν βλέπουν ότι το ένα σκέλος δεν μπορεί να πετύχει χωρίς το άλλο. Κατά τη γνώμη μου, το πιο δύσκολο και όμορφο κομμάτι του καλλιτεχνικού πονήματος είναι να πετυχαίνεις αυτήν την ισορροπία.

Β.Τ.: Οι πρώτες αντιδράσεις είναι το λιγότερο ενθαρρυντικές και αυτό μας δίνει φτερά! Ταυτόχρονα όμως μας βοηθάνε πολύ και επιμέρους παρατηρήσεις στην προσπάθεια να βελτιώνουμε το πρόγραμμα και να γινόμαστε καλύτεροι. “Ο”: Τελικά, παρά τις κατά τόπους διαφορές, υπάρχει κάτι κοινό στη δραστηριότητα και τον τρόπο σκέψης των ανθρώπων της δουλειάς όλου του κόσμου; Δ.Λ.: Αυτό φαίνεται και στα τραγούδια. Το ίδιο παράπονο της γυναίκας του ναυτικού συναντάμε στο τζιβαέρι και στο fear a bhata (Σκωτία), τραγούδια ρυμούλκησης πλοίων (βαρκάρηδων) βρίσκουμε στο Ρώσικο Βόλγα και στον Κινέζικο Γιανγκτσέ. Παραθέτω ενδεικτικά από ένα τραγούδι Ελλήνων κολίγων και ένα αφροαμερικανών εργατών γης: «Ήλιε γιατί μας άργησες κι αργείς να βασιλέψεις; Σε βλαστημά η εργατιά...», και αντίστοιχα: «Γιατί δε βασιλεύεις γεροήλιε και μην ανατείλεις ποτέ ξανά...». Η βαθιά σχέση ανάμεσα σε δραστηριότητα και σκέψη προσεγγίζεται βιωματικά στην παράσταση μας. Α.Μ.: Σίγουρα η μουσική είναι μια κοινή συνισταμένη των ανθρώπων της δουλειάς ως αποτέλεσμα της ταξικής καταγωγής που ενώνει τους λαούς και την εργατική τάξη όλου του κόσμου. Συνέντευξη: Ντίνος Τζαβάρας

www.odigitis.gr

ΤΑ ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΗΣ ΚΝΕ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

04

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Γρεβενά: 22/4 Καστοριά: 5/5 Κοζάνη: 29/4 Πτολεμαΐδα: 21/4 Σιάτιστα: 28/4 Φλώρινα: 6/5

Θεσσαλονίκη: Εύοσμος: 5-6/5 Θέρμη: 29/4 Καλαμαριά: 6/5 Μετέωρα: 7/5 Τούμπα: 29/4 Ωραιόκαστρο: 6/5

Βέροια: 29/4 Γιαννιτσά: 30/4 Κατερίνη: 7/5 Κιλκίς: 6/5 Λιτόχωρο: 29/4 Σέρρες: 29/4, Χαλκιδική: 7/5

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΘΡΑΚΗ Αλεξανδρούπολη: 29/4, Καβάλα: 29-30/4 Κομοτηνή: 7/4 Ξάνθη: 29/4

ΑΙΓΑΙΟ

ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Ικαρία: 6/5, Εύδηλος Κάλυμνος: 30/4 Κως: 29/4 Λέσβος: 8-9/4, Μανταμάδος 29/4, Μυτιλήνη Ρόδος: 29/4 Σάμος: 28/4, Βαθύ Χίος: 29/4

Βόλος: 6/5 Λάρισα: 6/5 Τρίκαλα: 5/5

ΗΠΕΙΡΟΣ-ΚΕΡΚΥΡΑ Άρτα: 22/4 Γιάννενα: 6/5 Κέρκυρα: 7/5 Πρέβεζα: 5-6/5

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑΕΥΒΟΙΑ Λαμία: 29/4 Λιβαδειά: 6/5 Χαλκίδα: 29/4

ATTIKH Άγιος Στέφανος: 6/5 Αιγάλεω: 29/4 Αμπελόκηποι: 29/4 Αργυρούπολη: 29/4 Γκράβα: 29-30/4 Ελευσίνα: 6/5 Ζωγράφου: 6/5 Ηλιούπολη: 6/5 Ίλιον: 6/5 Καισαριανή: 29/4 Καλλιθέα: 6-7/5 Κερατσίνι: 29/4 Κορυδαλλός: 30/4 Κυψέλη: 29/4 Μενίδι: 6/5

Μπραχάμι: 30/4 Νέο Ηράκλειο: 29/4 Νέος Κόσμος: 29/4 Νίκαια: 29/4 Παλλήνη: 6/5 Πειραιάς: 6/5 Πέραμα: 30/4 Περιστέρι: 6/5 Ραφήνα: 29/4 Σαλαμίνα: 22/4 Σεπόλια: 29/4 Σπάτα: 25/6 Ταύρος: 29/4 Χαλάνδρι: 30/4

ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ-ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΖΑΚΥΝΘΟΣ Πάτρα: Ληξούρι: 30/4 29/4, 12ο Γυμνάσιο Πύργος: 30/4 6/5, πλατεία Γεωργίου ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Αγρίνιο: 6/5 Αγ. Θεόδωροι: 29/4 Αίγιο: 6/5 Άργος: 29/4 Αμαλιάδα: 7/5 Καλαμάτα: 28/4 Αργοστόλι: 29/4 Σπάρτη: 28/4 Ζάκυνθος: 8/4 Τρίπολη: 29/4

ΚΡΗΤΗ Ηράκλειο: 6/5 Λασίθι: 29/4 Ρέθυμνο: 29/4 Χανιά: 29/4