Afierwma OKNE by giannis kle

201 ς η ν ύ ο Ι α Αφιέρωμ

Το χέρι Το χέρι ετούτο που άξια μου χαρίζει μόνο μου βιός και κέρδος, το ψωμί, Το χέρι ετούτο, εμπόρευμα που αξίζει κι έχει ξεπέσει τόσο στην τιμή… Το χέρι ετούτο, χρήσιμο εργαλείο που σπάει κι ιδρώνει πάντα στη δουλειά, Είτε κασμά βαράει στο μεταλλείο είτε σκαλίζει πρόστυχα λιλιά… Το χέρι ετούτο, που κρατάει δρεπάνι, πένα, τιμόνι, σίδερο, σφυρί, Στο δρόμο, στο εργοστάσιο, στο λιμάνι, που σφίγγει και ματώνει και βαρεί… Το χέρι ετούτο, που βωμούς υψώνει, μέγαρα, θρόνους, μπάγκες, εκκλησιές, Που ανοίγει τον Παράδεισο και στρώνει πούπουλα και μετάξια κι ομορφιές… Το χέρι ετούτο, που άνεργο όταν μείνει και το ψωμί του απλώνει και ζητά, Βάρβαρος νόμος άδικα το κλείνει κι η φυλακή στ΄ αλύσια το κρατά… Το χέρι ετούτο, αλί, κι όταν ορμήσει κι άγρια υψωθεί με μίσος σε γροθιά, Ξέρει γερά μαχαίρι να κρατήσει ξέρει ν΄ ανάψει ακέρια τη φωτιά… Ξέρει να ρίξει, ως ήξερε να χτίζει να πλερωθεί το απλέρωτο ψωμί, Το χέρι ετούτο, εμπόρευμα που αξίζει κι έχει ξεπέσει τόσο στην τιμή. του Θόδωρου Σκουρλή

«Έ

να Κυριακάτικο πρωινό του 1926. Συγκέντρωση στο λούνα παρκ, θερινό θέατρο στις στήλες του Ολυμπίου Διός. Το Κόμμα έχει ξαναέρθει στη νομιμότητα ύστερα από την παγκαλική διχτατορία. Στη συγκέντρωση εργάτες οι περισσότεροι, κάμποσοι φοιτητές και διάφοροι άλλοι. Γυναίκες δυο-τρεις. Όλοι-όλοι καμιά τετρακοσαριά άτομα. Παντού κασκέτα εργατικά. Μιά μεγάλη ομάδα φοράει τη χακιά στολή του τροχιοδρομικού. Άλλοι διαβάζουν «Ριζοσπάστη», άλλοι κουβεντιάζουν κι άλλοι κοιτάνε γύρω να βρουν γνωστές φάτσες, περιεργάζονται με συμπάθεια τους καινούργιους. […] Η χωρωδία της νεολάιας πιάνει το «Ψηλά στης ρωσίας τα χιόνια» και σε συνέχεια όλα τ’ αγαπημένα τραγούδια του αγώνα – τα κόκκινα τραγούδια. Η συγκέντρωση αρχίζει. Όλοι όρθιοι τραγουδάνε συγκινημένοι τη «Διεθνή». Οι φωνές τους περνάνε στη Λεωφόρο Συγγρού (το θέατρο ειναι στο ύψωμα) και οι διαβάτες γυρίζουν παραξενεμένοι το κεφάλι. Πολλοί αναρωτιούνται ποιοί τάχα νάναι αυτοί που φοβερίζουν «θεούς, αρχόντους, βασιλιάδες»,

Το συγκεκριμένο ποίημα αν και ιδιαίτερα γνωστό στα χρόνια της ΟΚΝΕ, απουσίαζε για καιρό. Στο παρόν αφιέρωμα δημοσιεύεται ύστερα από πολλές δεκαετίες και για πρώτη φορά στον “Οδηγητή”.

μιά χούφτα άνθρωποι. Θα περάσει ο καιρός, θα ρθούν δύσκολα χρόνια, θα ρθούν και τα μαύρα χρόνια της κατοχής, θα δει όλη η Αθήνα τι μεγάλη φοβερή δύναμη έκρυβε εκείνο το μικρό θέατρο όπου μερικές εκατοντάδες κομμουνιστές συγκεντρώθηκαν στο κάλεσμα του κόμματος. Ένας-ένας βγαίνουν στη σκηνή οι ομιλητές – ηγέτες του Κόμματος, που μόλις τελευταία γύρισαν απ’ την εξορία. Οι παληοί που τους γνωρίζουν κατατοπίζουν τους πλαϊνούς. Ζητωκραυγές και συνθήματα: «Κάτω η μπουρζουαζία», «ζήτω η Οκτωβριανή επανάσταση!», «Ζήτω το Κομμα μας»!… Ύστερ’ απ’ τους λόγους η απαραίτητη απαγγελία της εποχής εκείνης: Το χέρι τούτο που άξια μου χαριζει Μόνο μου βιός και κέρδος το ψωμί… Δεν έγινε συγκέντρωση που να μην ειπωθεί. Κι αν το ξεχνούσαν καμμιά φορά το απαιτούσε η πλατεία σαν παράλειψη.» (“Αναμνήσεις από τη ζωή της ΟΚΝΕ”, Αύρα Παρτσαλίδου)

Τιμάμε και μαθαίνουμε για τη δράση της ΟΚΝΕ Σ

την πορεία για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την ίδρυση του Κόμματός μας, που συμπληρώνονται το 2018, δίνεται μια μεγάλη ευκαιρία στα μέλη, στους φίλους της ΚΝΕ, σε άλλους νέους. Μέσα από την πολύμορφη πολιτική, εκδοτική, πολιτιστική δραστηριότητα του Κόμματος και της ΚΝΕ μας δίνεται η δυνατότητα να μάθουμε, να έρθουμε σε επαφή με πλευρές της ηρωικής ζωής και πρωτοπόρας δράσης του ΚΚΕ και άλλων αγωνιστών που βρέθηκαν στο πλευρό του σε αυτή την εκατοντάχρονη πορεία. Να μελετήσουμε και να συζητήσουμε για τα συμπεράσματα που βγαίνουν από όλη την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος στη χώρα μας και διεθνώς. Το 2018 συμπληρώνονται επίσης 50 χρόνια από το 1968, από όταν δηλαδή, μέσα στα μαύρα χρόνια της δικτατορίας, με απόφαση του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, ιδρύθηκε η Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας. Βαδίζουμε στον εορτασμό αυτών των μεγάλων επετείων με αγωνιστική αισιοδοξία, γιατί τα μέλη της ΚΝΕ, της επαναστατικής νεολαίας του ΚΚΕ, «ερχόμαστε από πολύ μακριά»: Είμαστε συνεχιστές της ηρωικής Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ), κληρονόμοι των μαχητικών παραδόσεων της ΕΠΟΝ και της Δημοκρατικής Νεολαίας (ΔΝ) του ΔΣΕ, της αγωνιστικής δράσης των νεολαίων κομμουνιστών κάτω από άλλες συνθήκες σε μαζικές πολιτικές οργανώσεις, όπως η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη (ΔΝΛ).

Οι νέοι κομμουνιστές έχουμε κάθε λόγο να μελετάμε την ιστορία του επαναστατικού εργατικού κινήματος στη χώρα μας και διεθνώς. Διδασκόμαστε, εμπνεόμαστε, αντλούμε πλούσια συμπεράσματα που μας δίνουν δύναμη, θάρρος και επαναστατική αισιοδοξία στους καθημερινούς μας αγώνες, στο πλευρό του Κόμματός μας, για την ανατροπή της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, του Σοσιαλισμού-Κομμουνισμού.

ε το αφιέρωμα αυτό επιδιώκουμε να φωτίσουμε γνωστές και άγνωστες πλευρές της ηρωικής πορείας και δράσης της ΟΚΝΕ με αφορμή το γεγονός ότι φέτος συμπληρώνονται 95 χρόνια από το 1922, οπότε και ιδρύθηκε η Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας, η ηρωική ΟΚΝΕ! Μέσα στις σελίδες του αναδεικνύονται οι συνθήκες μέσα στις οποίες ιδρύθηκαν το ΚΚΕ και η ΟΚΝΕ, ως «ώριμα τέκνα της ανάγκης» εξαιτίας της όξυνσης των αντιθέσεων της αστικής κοινωνίας, υπό το φως της μεγάλης Οκτωβριανής Επανάστασης. Επιδιώκουμε ακόμα να τιμήσουμε τους χιλιάδες επώνυμους και ανώνυμους ήρωες, όλους εκείνους που με τη στάση τους, την πίστη τους στο δίκιο του λαού, με την αυτοθυσία τους, έδειξαν ότι ακόμα και όταν τα εμπόδια μοιάζουν αξεπέραστα, η οργανωμένη επαναστατική πάλη μπορεί να τα υπερνικήσει. Στάθηκαν ανυποχώρητα απέναντι σε συν-

θήκες καθημερινών διωγμών, ημιπαρανομίας και παρανομίας γιατί ανδρώθηκαν και διαπαιδαγωγήθηκαν από το ΚΚΕ με τα ιδανικά και τις αξίες του οργανωμένου αγώνα, στην πάλη για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Τέτοιους ήρωες γαλούχησε η ΟΚΝΕ ως «μαχητικό λενινιστικό σχολείο νέων». Παραλαμβάνουμε τη σκυτάλη ενός ολόκληρου αιώνα αγώνων και θυσιών του Κόμματός μας, συνεχίζοντας στην διαδρομή που χάραξαν οι προηγούμενες γενιές κομμουνιστών και άλλων λαϊκών αγωνιστών που έδωσαν και τη ζωή τους για την υπόθεση της εργατικής τάξης, για την υπόθεση της κοινωνικής προόδου.

Η ίδρυση της θρυλικής ΟΚΝΕ*

ο Νοέμβρη του 1922, με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδας συνήλθαν στη Θεσσαλονίκη αντιπρόσωποι των σοσιαλιστικών οργανώσεων και ομίλων νέων από κάθε γωνιά της Ελλάδας, από την Αθήνα, τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη, από τον Βόλο, τη Χαλκίδα, τη Δράμα, την Πάτρα, την Καβάλα. Ξεκινά το ιδρυτικό Συνέδριο της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας, της ΟΚΝΕ. Η ΟΚΝΕ προσχώρησε άμεσα στην Κομμουνιστική Διεθνή Νέων.

Ιδρυτικό συνέδριο της ΟΚΝΕ

Αναφέρεται χαρακτηριστικά:

Έγραφε ο Ριζοσπάστης στο κυριακάτικο φύλλο του στις 28 Νοέμβρη 1922, αναγγέλλοντας το συνέδριο της ΟΚΝΕ: «Αύριο αρχίζει τις εργασίες του στη Θεσσαλονίκη το πρώτο συνέδριο της Ομοσπονδίας των Κομμουνιστικών Νεολαιών. Από πολύ καιρό έπρεπε να είχε συγκληθεί αυτό το Συνέδριο, μα οι επιστρατεύσεις, οι καταδιώξεις, ο φοβερός πόλεμος του παλαιοκομματισμού εναντίων κάθε κομμουνιστή δεν επέτρεψε την σύγκληση ενός τέτοιου Συνεδρίου. Και τώρα που κάπως οι περιστάσεις είναι λίγο ευνοϊκότερες καλούνται όλες οι Νεολαίες της Ελλάδος να χαράξουν πια με περισσότερη σκέψη και περισσότερη πείρα τον καινούριο δρόμο που πρέπει να τραβήξουν.» Μετά το τέλος των εργασιών του Συνεδρίου, η εκλεγείσα Κεντρική Επιτροπή της ΟΚΝΕ, δημοσιεύει ανακοίνωση με την οποία προτρέπει τα μέλη της σε όλη την Ελλάδα να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό στην ισχυροποίηση της Ομοσπονδίας, για να σταθεί αντάξιο τμήμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς των Νέων.

Δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία Το μεγάλο αυτό βήμα, της ίδρυσης νεολαιίστικης οργάνωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Η ΟΚΝΕ ήταν ώριμο τέκνο της ανάγκης. Στα τέλη του 19ου αιώνα και ιδίως στις αρχές του 20ού, η εργατική τάξη της χώρας μας συγκεντρωνόταν και πλήθαινε, ιδρύονταν σωματεία και δίνονταν οι πρώτες μάχες της ενάντια στην τάξη των καπιταλιστών. Τότε εμφανίστηκαν και στην Ελλάδα οι κατά τόπους Σοσιαλιστικοί Όμιλοι Νέων και οι Σοσιαλιστικές Νεολαίες,

«Το Α΄ Συνέδριο της Ομοσπονδίας μας τελείωσε τις εργασίες του, που κράτησαν 6 μέρες. Η σύγκλησις του Συνεδρίου αυτού, που από πολλά χρόνια ήταν ομόθυμη επιθυμία όλης της Ελληνικής Κομμουνιστικής Νεολαίας, επραγματοποιήθηκε επιτέλους με πλήρη επιτυχία. Στις 6 κοπιαστικές αυτές μέρες, οι αντιπρόσωποί σας βρήκαν τέλος την τόσο επιθυμητή ευκαιρία να χτίσουν πάνω σε γερά θεμέλια την Ομοσπονδία μας, να ορίσουν τις νέες υποχρεώσεις του κινήματός μας και να διακηρύξουν πανηγυρικώς πλέον την αμέριστη αφοσίωσίν των προς το Κόμμα μας, προς την Κομμουνιστική Διεθνή των Νέων και προς την Βαλκανική Ομοσπονδία της Κομμουνιστικής Νεολαίας. […] Εμπρός λοιπόν με την σιδηράν πειθαρχίαν και με την στενώτατην συνεργασίαν με το Κόμμα, προς την μεταβολήν της Ομοσπονδίας μας σε μια πραγματική οργάνωση μαζών. ΖΗΤΩ Η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΩΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΩΝ ΝΕΟΛΑΙΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ! ΖΗΤΩ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΝ ΕΡΓΑΤΙΚΟΝ (ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΝ) ΚΟΜΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ!»

που ανέπτυσσαν αρχικά κυρίως διαφωτιστική δράση, με στόχο τη διάδοση των σοσιαλιστικών ιδεών στη νεολαία. Την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918), οξύνθηκαν οι αντιθέσεις της αστικής κοινωνίας, ενώ η εργατική τάξη και το κίνημά της αναπτύχθηκε και ωρίμασε περισσότερο, ασκώντας μεγάλη επίδραση στην ωρίμανση και του κινήματος σε διάφορα τμήματα της νεολαίας.

Η Οκτωβριανή Επανάσταση έδωσε ώθηση Η Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση στην Ρωσία το 1917 επιτάχυνε την δημιουργία της ιδεολογικής-πολιτικής πρωτοπορίας της εργατικής τάξης τόσο στην χώρα μας όσο και σε άλλες σε διεθνές επίπεδο. Τον Νοέμβρη του 1918, ιδρύθηκε στον Πειραιά το

Απόσπασμα από τον πρόλογο του Γραφείου του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ, στην επανέκδοση του βιβλίου της Αύρας Παρτσαλίδου “Αναμνήσεις από την ζωή της ΟΚΝΕ”.

Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας (ΣΕΚΕ), που το 1924 μετονομάσθηκε σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ). Έναν χρόνο μετά την ίδρυση του ΣΕΚΕ, μια σειρά σοσιαλιστικές οργανώσεις νέων μετατράπηκαν σε νεολαιίστικους ομίλους, που εντάχθηκαν στις κατά τόπους Οργανώσεις του Κόμματος και δρούσαν πλέον υπό την καθοδήγησή τους. Στα μέσα του 1920 ιδρύθηκε η Ομοσπονδία Σοσιαλιστικών Εργατικών Νεολαιών της Ελλάδας (ΟΣΕΝΕ), που οδήγησε στην ίδρυση της ΟΚΝΕ μετά από δύο χρόνια Σύμφωνα με τις αποφάσεις του πρώτου Συνεδρίου της, η ΟΚΝΕ αποτελούσε τμήμα του ΚΚΕ και δρούσε στο πλαίσιο του προγράμματος και της πολιτικής γραμμής του ΚΚΕ, διατηρώντας την οργανωτική της αυτοτέλεια. Από τότε, μέχρι και την αυτοδιάλυσή της το 1943, η ιστορία της ΟΚΝΕ, ο ακούραστος αγώνας της να ανταποκριθεί στο καθήκον της οργάνωσης και καθοδήγησης της νεολαίας της εργατικής τάξης και των φτωχών στρωμάτων του λαού μας, ήταν αδιάσπαστο μέρος της ιστορικής πορείας του ίδιου του ΚΚΕ.

OKNE: Λενινιστικό μαχητικό σχολείο νέων κομμουνιστών

ΟΚΝΕ ήταν το λενινιστικό μαχητικό σχολείο νέων κομμουνιστών, που διαμόρφωσε χιλιάδες μέλη και στελέχη του ΚΚΕ, ανώνυμους και επώνυμους ήρωες, ορισμένες από τις πιο ένδοξες μορφές του κομμουνιστικού κινήματος στην χώρα μας όπως ο Χρήστος Μαλτέζος, ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο Άρης Βελουχιώτης, η Ηλέκτρα Αποστόλου και πολλοί άλλοι ακόμα. Η ΟΚΝΕ πρωτοστάτησε στο πλευρό του Κόμματος σε όλες τις μικρές και μεγάλες μάχες του εργατικού-λαϊκού κινήματος. Μέσα από την πρωτοπόρα δράση κάτω από όλες τις συνθήκες, διαπαιδαγωγούσε τα μέλη της με τις αρχές και τα ιδανικά του μαρξισμού – λενινισμού και του προλεταριακού διεθνισμού, την προλεταριακή ηθική, την βαθιά αγάπη για την εργατική τάξη. Έτσι διαμορφώθηκαν στις γραμμές της, αγωνιστές σεμνοί και ταγμένοι στον σκοπό της επαναστατικής ανατροπής, αφοσιωμένοι στην ιστορική αποστολή της εργατικής τάξης.

OKNE, η νεολαία του ΚΚΕ Η άμεση σχέση της ΟΚΝΕ με τις Οργανώσεις του ΚΚΕ, η καθοδήγηση των νέων κομμουνιστών με το ίδιο το παράδειγμα των μελών και στελεχών του Κόμματος, αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για την διαπαιδαγώγηση των νέων επαναστατών που πήραν την σκυτάλη του ΚΚΕ στα χέρια τους, συνέχισαν την ηρωική του παράδοση, στάθηκαν άξιοι αιμοδότες του. Η Αύρα Παρτσαλίδου σαν μέλος της ΟΚΝΕ, κρατούσε επαφή δι’ αλληλογραφίας με έναν εξόριστο. 20 περίπου χρόνια μετά, την ανάμνησή της αυτή, την γράφει κρατούμενη στις φυλακές Αβέρωφ: «-Θέλεις να έχεις συντρόφισσα αλληλογραφία με έναν εξόριστο αγωνιστή; - Και πως δε θέλω. Μετά χαράς. Έτσι άρχισε η αλληλογραφία με το νησί της Ανάφης γύρω στο 1927. Ο εξόριστος ήταν από την Θεσσαλονίκη. Έγραφα λοιπόν και έπαιρνα απάντηση. (…) Θυμάμαι μόνο ένα γράμμα μου το 1927. Είχα καρφιτσώσει στην κορυφή του μια κόκκινη σημαιούλα κι άρ-

χιζα έτσι: “Δέξου μια κόκκινη σημαία από την συγκέντρωση της Κυριακής...” και διάφορα άλλα ρομαντικά πράγματα. Είχα την προηγούμενη πάει στη συγκέντρωση του Κόμματος σε ένα θέατρο, όπου μου είχαν αναθέσει να πουλήσω τις σημαιούλες για οικονομική ενίσχυση…. Η απάντηση ήρθε γρήγορα. Ο εξόριστος μου έδωσε να καταλάβω πως καλούτσικα τα έγραψα και πως ακόμα πιο καλά έκανα που πήγα στη συγκέντρωση. Μου έγραφε πως είναι μόνος του σ’ αυτό το νησί και δουλεύει γκαρσόνι σε ένα καφενείο για να τα βγάλει πέρα. Όμως δε σκέφτηκα να του στείλω καμιά επιταγή, κανένα δέμα. Μετά όταν γνώρισα τις πίκρες και τις μικροχαρές της εξορίας, θυμήθηκα πολλές φορές αυτή μου την παράλειψη και τα ρομαντικά μου γράμματα. Τέλος πήρα γράμμα πως απολύεται. Σε λίγες μέρες τον γνώρισα στην Αθήνα. Ήταν ένας νέος άντρας, όχι ψηλός, με ώμους τετράγωνους, με πρόσωπο βαρύ ζωντανό. Ο Αδάμ Μουζενίδης, Ακροναυπλιώτης στη Μεταξική δικτατορία και ένα από τα πολλά μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ, που έδωσαν τη ζωή τους στον αγώνα του λαού. Σκοτώθηκε στον εμφύλιο πόλεμο στο δρόμο προς τη Θεσσαλονίκη, που πήγαινε για παράνομη κομματική δουλειά.»

Σκίτσο από την “Νεολαία” στις 30/8/1929, στο οποίο διακρίνονται ο Β. Ι. Λένιν (αριστερά) και ο Κ. Λίμπκνεχτ (δεξιά).

Σε άλλο σημείο αναφέρει: «1927, Φυλακές Συγγρού, πολλά στελέχη του Κόμματος υπόδικα εκεί. Οι ΟΚΝίτισσες τους πηγαίναμε τσιγάρα και φαγώσιμα κι αυτοί μαζεύονταν και μας χαιρετούσαν χαρούμενα και ενθαρρυντικά. Μια μέρα που πήγαμε επίσκεψη δύο νεολαίισσες, μας συνέβηκε το παρακάτω περιστατικό: ένα στέλεχος της ΟΚΝΕ που μας περίμενε έξω από τις φυλακές μας λέει, “στο φευγιό σας θα σας συνοδέψει ένας σύντροφος, αν δεν έρθει να σας πάρει να μην φύγετε”. Συμφωνήσαμε! Πήγαμε και κάναμε επισκεπτήριο στο θαλαμάκι όπου στέκονταν και κουβέντιαζαν οι φυλακισμένοι με τους δικούς τους, φωνάξαμε τον δικό μας κι ύστερα από λίγη ώρα έρχεται προς το μέρος μας ένας ψηλόλιγνος νέος με κασκέτο στο κεφάλι, “πάμε λοιπόν κοπέλες;”, μπήκε στη μέση και φύγαμε όλοι μαζί από τη μεγάλη πόρτα. Στη γωνία του δρόμου τον περίμενε ένας σύντροφός μας με κάτι άλλους, τον βάλανε στη μέση και γίναν άφαντοι. Όπως μάθαμε αργότερα, ο δραπέτης ήταν ο κατοπινά γραμματέας της ΟΚΝΕ ο Αγρινιώτης καπνεργάτης Γιώργος Ντούβας (Δήμος Φύτρης)».

Σκίτσα της “Νεολαίας” (Όργανο της ΟΚΝΕ) Ο Λένιν δείχνει το δρόμο προς τη νίκη (αριστερά). Αυτόν που έστω και για λίγες μέρες βάδισαν πρώτοι οι Κομμουνάροι του Παρισιού (κάτω).

Στην διάθεση του Κόμματος όπου υπάρχει ανάγκη Για τα στελέχη της ΟΚΝΕ, σπίτι τους ήταν όλη η Ελλάδα, οπουδήποτε είχε ανάγκη την συμβολή τους η Οργάνωση. Ο Αρίστος Βασιλειάδης, στέλεχος της ΟΚΝΕ και μετέπειτα μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα μίας ζωής – προσφοράς στον επαναστατικό αγώνα. Έγινε μέλος της ΟΚΝΕ στα 15 του, το 1925. Πρώτη φορά πιάστηκε από την χωροφυλακή το 1926, στον γιορτασμό της Εργατικής Πρωτομαγιάς. Το 1928 συλλαμβάνεται και καταδικάζεται μαζί με άλλα 9 μέλη της Επιτροπής Εργαζόμενης Νεολαίας Αθηνών, σε 1,5 χρόνο φυλακή και εξορία. Αποφυλακίζεται τέλη του 1929, ξανασυνδέεται με την οργάνωση στην Αθήνα. Το Μάρτη του 1930 εκλέγεται στην Περιφερειακή Επιτροπή της ΟΚΝΕ. Τον ίδιο μήνα πιάνεται ξανά σε μία συγκέντρωση για την Κομμούνα του Παρισίου, μετά από συμπλοκή του με χαφιέ - καταδικάζεται σε 6 μήνες φυλάκιση στο Ιτζεδίν. Το 1931 εκλέγεται γραμματέας της Οργάνωσης της Αθήνας της ΟΚΝΕ. Όσο ήταν φαντάρος με εντολή του Γραφείου της ΟΚΝΕ λιποτακτεί και πάει στη Θεσσαλονίκη για να αναλάβει χρέη Γραμματέα στην Κομμουνιστική Νεολαία Θεσσαλονίκης. Μετά από ένα δίμηνο πιάνεται αλλά λιποταχτεί ξανά και το 1932 αναλαμβάνει γραμματέας της Κομμουνιστικής Νεολαίας Πειραιά. Εκεί πιάνεται αλλά αφήνεται ελεύθερος και με εντολή της Οργάνωσης αναλαμβάνει χρέη Γραμματέα στην Κομμουνιστική Νεολαία Καβάλας μέχρι και τον Αύγουστο του 1933. Το 1933 με πρόταση του ΠΓ εκλέγεται Γραμματέας του Γραφείου της ΚΕ της ΟΚΝΕ αλλά σε λιγότερο από ένα μήνα συλλαμβάνεται και πάλι και έτσι τον διαδέχεται ο Νίκος Ζαγουρτζής. Αποφυλακίζεται το 1933 και τον Δεκέμβρη του 1934, με απόφαση του ΠΓ, πηγαίνει καθοδηγητής της Κομματικής Οργάνωσης του Βόλου. Αντίστοιχη πορεία υπηρετώντας το καθήκον του Κόμματος ακολουθεί μέχρι και το 1948, οπότε και εκτελείται στη Θεσσαλονίκη. Μπροστά στους στρατοδίκες του διάλεξε τον θάνατο με την φράση: «Δεν αναγνωρίζω κανένα νόμο σας. Ούτε το κράτος σας. Γιατί όλα αυτά είναι παράνομα.»

Οργανωμένη επαναστατική δράση σε όλες τις συνθήκες Η ΟΚΝΕ από την ίδρυσή της έμαθε να δρα πρωτοπόρα στο πλάι του Κόμματος κάτω από όλες τις συνθήκες: τους συνεχείς διωγμούς, τις φυλακίσεις-εκτοπίσεις, το καθεστώς ημιπαρανομίας ή και παρανομίας του Κόμματος και της Οργάνωσης. Έμαθε στη συνωμοτική δουλειά, στην άφοβη στάση και τη θαρραλέα οργάνωση της μάχης της νεολαίας των φτωχών λαϊκών στρωμάτων της εποχής. Περιγράφει ο Γ. Μπαρτζιώτας : «Η Κομμουνιστική Νεολαία Λάρισας και όλης της Θεσσαλίας, όπως και η Κομμουνιστική Νεολαία του Γυμνασίου μας, άντεξαν στα δυνατά χτυπήματα και στα στρατοδικεία της δικτατορίας. Η Κομμουνιστική Νεολαία του Γυμνασίου συνεχίζει τη δουλειά της, προσαρμόζοντάς τη σε συνθήκες παρανομίας. Η εφημερίδα “ΝΕΟΛΑΙΑ” που την έφερναν παράνομα οι σιδηροδρομικοί από την Αθήνα, όπου υπήρχε πυρήνας της ΟΚΝΕ, κυκλοφορούσε χέρι με χέρι μέσα στο Γυμνάσιο, ενώ στον Βόλο έφτανε με το καράβι “Η ΜΑΝΑ”, κρυμμένη μέσα σε τενεκέδες με γάλα. Για την κάλυψη της δουλειάς μας χρησιμοποιούσαμε κυρίως, όσο μπορούσαμε πιο έξυπνα, τον Μουσικοφιλολογικό Σύλλογο. Η δικτατορία του στρατηγού Πάγκαλου ήταν η πρώτη σοβαρή δοκιμασία για την Κομμουνιστική Νεολαία του Γυμνασίου, που παρ› όλα αυτά κράτησε τον μαζικό της χαρακτήρα, τις επαφές με τη μάζα των μαθητών.» (“ΟΚΝΕ 1922-1943 Λενινιστικό μαχητικό σχολείο νέων”, Χρ. Τσιντζιλώνης )

7 Μια διαφορετική Πρωτομαγιά «Η Επιτροπή Πόλης Πειραιά είχε αποφασίσει να κάνει 4 συγκεντρώσεις έξω από τις 4 εκκλησίες πριν από την Ανάσταση, γιατί η Πρωτομαγιά του 1937 έπεσε Μεγάλο Σάββατο. Ήταν τέτοια, όμως, τα μέτρα που είχε πάρει η Ασφάλεια, ώστε καμιά από τις συγκεντρώσεις δεν πραγματοποιήθηκε. Ανήμερα το Πάσχα, το Γραφείο της ΟΚΝΕ Πειραιά, αποφασίζει να πραγματοποιήσει οπωσδήποτε μια συγκέντρωση, τη Δευτέρα του Πάσχα στις 8 το βράδυ, στην πλατεία Κοκκινιάς. Για να προετοιμαστεί μέσα σε 30 ώρες συγκέντρωση, και μάλιστα κάτω από παράνομες συνθήκες, χρειάζεται πολύ τρέξιμο και αυτοθυσία. Για τους νέους όμως κομμουνιστές τίποτα δεν είναι αδύνατο. (...) Η εκδήλωση θα γίνει στον Άγιο Νικόλαο της πλατείας Κοκκινιάς, απέναντι απ’ το καφενείο “ΚΑΒΑ”, ακριβώς στις 8.15’. Είναι η Δευτέρα του Πάσχα, γιορτή του Αγίου Γεωργίου. Η οδός 8, όπως λεγότανε τότε, κι η πλατεία Κοκκινιάς είναι κατάμεστες από κόσμο, κυρίως νέους, που κάνουν τον περίπατό τους. Εκείνη τη στιγμή ακριβώς, στις 8.15’, εξοικονομείται μια καρέκλα από το καφενείο ΚΑΒΑ και στήνεται στη γωνία της εκκλησίας του Άη

Νικόλα, ακριβώς στην κολώνα του ηλεκτρικού, όπου ανεβαίνει ο ομιλητής. (...) Με το ανέβασμά του στην καρέκλα ακούγονται και τα συνθήματα: “Ζήτω η εργατική Πρωτομαγιά”, “Κάτω η δικτατορία του Μεταξά”, “Ζήτω το ΚΚΕ”, “Ζήτω η ΟΚΝΕ”. Αμέσως διακόσια περίπου μέλη της ΟΚΝΕ, που κινητοποιήθηκαν από ολόκληρο τον Πειραιά, αποφασισμένα να γιορτάσουν τη μεγάλη μέρα της εργατιάς, περιστοιχίζουν τον ομιλητή με τη θέληση να τον υπερασπιστούν με κάθε θυσία. Τα συνθήματα δονούν τον αέρα, τα τρικ σκορπίζονται προς κάθε κατεύθυνση. Η κίνηση των περιπατητών έχει σταματήσει για τρία τουλάχιστον λεπτά. Η αποφασιστικότητα των νέων της ΟΚΝΕ κάνει τους χαφιέδες να μην τολμούν να τους επιτεθούν κι αρχίζουν να πυροβολούν. Η εκδήλωση είχε τεράστια απήχηση σ’ όλους τους αντιφασίστες εργαζόμενους του Πειραιά. Από τους νέους της ΟΚΝΕ δεν πιάστηκε κανένας. Η ΟΚΝΕ του Πειραιά έγραψε, με την εκδήλωσή της αυτή, μια σελίδα ηρωισμού κι απόδειξε ότι καμιά τρομοκρατία δεν είναι ικανή να γονατίσει τους κομμουνιστές». (Κομμουνιστική Επιθεώρηση, 1978, τεύχος 5, σελ. 133-134)

Νέοι Κομμουνιστές με το βιβλίο στο χέρι

«Από τις πρώτες φυλακισμένες με το Ιδιώνυμο ήταν η καπνεργάτρια Χρύσα Λαδοπούλου, που την αναφέρουν οι συγγραφείς Έλλη Αλεξίου και Λιλίκα Νάκου σε έργα τους. Η Χρύσα είχε έρθει στη Μυτιλήνη με τη μικρασιατική καταστροφή. Ήταν καταμόναχη, όλη η οικογένειά της χαμένη. Μικροσκοπική, αδύνατη, με κλονισμένη την υγεία της απ’ τα βάσανα και την κακοπέραση, έκρυβε μέσα της μεγάλη αγωνιστική ψυχή. Έκανε κι αυτή λοιπόν τη θητεία της στο κελί των κομμουνιστριών. Πήρε μέρος και στην απεργία πείνας που έγινε με αίτημα να επιτραπούν τα βιβλία στη φυλακή. Ως τότε μοναδικό ανάγνωσμα ήταν το Ευαγγέλιο. Οι φυλακές Αβέρωφ ήταν “σωφρονιστήρια” και είχαν ειδικό καθεστώς. Η απεργία βάσταξε δύο μέρες, έληξε όταν κερδήθηκε το αίτημα. Μαζί με τα βιβλία επιτράπηκε και φως το βράδυ γιατί το κελί ήταν κατασκότεινο, δεν είχε μέσα ηλεκτρική εγκατάσταση. Δόθηκε η άδεια για ένα καντηλάκι με λάδι.» (“Αναμνήσεις απο την ζωή της ΟΚΝΕ”, Αύρα Παρτσαλίδου)

«Άη Στράτης 1932-1933, σε τούτη την καμάρα καθόμαστε ομάδες ομάδες κι επεξεργαζόμαστε το θεωρητικό μάθημα. Πολιτική Οικονομία! Θυμάμαι που καθόμαστε μια μέρα σε κείνη τη γωνία, το μάθημα ήταν για την αξία και την υπεραξία. Σφίγγαμε το μυαλό μας για να καταλάβουμε καλά για να πάμε στο μάθημα προετοιμασμένοι. Ένας διάβαζε κι όλοι μαζί ύστερα λέγαμε τι καταλάβαμε. Καθώς ήταν δύσκολο το θέμα πελαγώναμε, άλλος το καταλάβαινε έτσι άλλος αλλιώς. Εδώ, είχαμε και τη βιβλιοθήκη της ομάδας μας, γεμάτη μαρξιστικά βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες, βαλμένα στη σειρά. Τούτη η καμάρα το πρωί κάνει χρέη αναγνωστηρίου και το βράδυ γεμίζει στρωσίδια κι ακούς ροχαλητά κουρασμένων ανθρώπων.» (“Αναμνήσεις απο την ζωή της ΟΚΝΕ”, Αύρα Παρτσαλίδου)

Τύπος της ΟΚΝΕ: Διαφωτιστής – Οργανωτής – Συλλογικός καθοδηγητής

εφημερίδα ήταν πάντα ταυτότητα των κομμουνιστών. Τη σκυτάλη αυτής της παράδοσης του κομμουνιστικού κινήματος παίρνει και η ΟΚΝΕ, η οποία, πέρα από άλλα έντυπα που εξέδιδε ανά περιοχή της Ελλάδας ή τμήμα νεολαίας, είχε ως όργανο της Κεντρικής Επιτροπής της το περιοδικό “Νεολαία” και πλάι σε αυτό το θεωρητικό περιοδικό “Νέος Λενινιστής”. Αυτό το στίγμα μένει ανεξίτηλο στη μνήμη της Αύρας Παρτσαλίδου, η οποία θα γράψει το 1965 από τις φυλακές Αβέρωφ: «Λεωφόρος Συγγρού! Δεν μπορώ να την περάσω χωρίς ο νους μου να γυρίσει σαράντα σχεδόν χρόνια πίσω. Εκεί που οι άλλοι βλέπουν λεωφορεία και κόσμο να περιδιαβαίνει, εγώ βλέπω μικρούς νεολαίους με τα παντελόνια γεμάτα μηχανόλαδα ή ασβέστες, με την εφημερίδα “Νεολαία” στο χέρι ή στην τσέπη. Βιάζονται να πάνε πού; Βιάζονται να φτάσουν στο μέλλον». Έτσι, η ΟΚΝΕ στον ακούραστο αγώνα που έδινε για να «φτάσει στο μέλλον» μαζί με τους νέους της εργατικής τάξης και των φτωχών στρωμάτων του λαού μας είχε ένα αναντικατάστατο όπλο: Τον ΟΚΝίτικο τύπο! Μαζί με τον “Ριζοσπάστη” έπαιζε το ρόλο του διαφωτιστή, οργανωτή και καθοδηγητή. Αποτέλεσαν το βασικό μέσο για το ανέβασμα του πολιτικού - ιδεολογικού επιπέδου των μελών της ΟΚΝΕ, για τη διαφώτιση, για το χτίσιμο δεσμών με άλλους νέους.

Η “Νεολαία” και ο “Νέος Λενινιστής” Η “Νεολαία” ήταν το, δεκαπενθήμερο στην αρχή και μετά βδομαδιάτικο, περιοδικό των νέων. Εκδόθηκε από την ΟΣΕΝΕ (Ομοσπονδία Σοσιαλιστικών Εργατικών Νεολαιών Ελλάδας) το 1922 και μέσα σε λίγους μήνες μετά την ίδρυση της ΟΚΝΕ κυκλοφορεί πλέον με τον τίτλο: Όργανο της Ομοσπονδίας των Κομμουνιστικών Νεολαιών. Ήδη από το 1ο φύλλο της (1 Αυγούστου 1922) η “Νεολαία” έπαιξε σοβαρό ρόλο στις διεργασίες για τη δημιουργία της ΟΚΝΕ. Διαβάζουμε σε αυτό, κάτω από τον τίτλο “Εμπρός, στον αγώνα”: «Η Νεολαία! Τι παράξενη λέξη θα πουν πολλοί. Όμως εδώ, σ’ αυτή τη θέση, στις πρώτες γραμμές του πρώτου μας φύλλου, μπορούμε να το διακηρύξουμε: δεν είναι ούτε παράξενη, ούτε μόνο λέξη. (…) Στον αγώνα αυτό σας καλούμε εμείς πρώτοι. Το περιοδικό μας, έστω και δεκαπενθήμερο στην αρχή, θα προσπαθήσει να γίνει ο πυρσός που θα φωτίζει το δρόμο σας (...). Το έργο που αναλαμβάνουμε -το ομολογούμε- είναι πολύ δύσκολο και ίσως να μη μπορέσουμε ολότελα να το εκπληρώσουμε. Αλλά και μόνο μία σπίθα αν κατορθώσουμε να ρίξουμε στο πυκνό σκοτάδι που μας σκεπάζει, μόνο την αγάπη για κάποιο ανώτερο ιδανικό αν σταθούμε ικανοί να εμπνεύσουμε στους νέους του τόπου μας, η προσπάθειά μας, θα έχουμε τη βεβαιότητα, πως δεν πήγε χαμένη.» Η “Νεολαία” έγραφε για τα προβλήματα των νέων εργαζομένων, είχε ανταποκρίσεις από τη ζωή και τη δράση των πυρήνων, από τα τμήματα νέων των σωματείων, νέα από τα δημιουργικά κατορθώματα της σοβιετικής νεολαίας. Εκεί δημοσιεύονταν οργανωτικά ζητήματα, αποφάσεις της ΟΚΝΕ και της Κομμουνιστικής Διεθνούς των Νέων, άλλα ζητήματα του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος. Πολλές φορές είχε φιλολογικά θέματα, ποιήματα, διηγήματα και άλλα θέματα που προκαλούσαν το ενδιαφέρον των νέων. Αντίστοιχα, για τον “Νέο Λενινιστή” (ο οποίος άρχισε να κυκλοφορεί τον Ιούλη του 1927), η Αύρα Παρτσαλίδου γράφει στο βιβλίο “Αναμνήσεις από τη ζωή της ΟΚΝΕ”: «Δίπλα στο θεωρητικό περιοδικό του Κόμματος “Κομμουνιστική Επιθεώρηση” έβγαινε το θεωρητικό περιοδικό της ΟΚΝΕ “Ο Νέος Λενινιστής”. Πόσες και πόσες φορές δεν είχαμε σκύψει πάνω απ’ τις σελίδες του στην προσπάθεια να κατατοπιστούμε πάνω στα ζητήματα τα θεωρητικά και τα οργανωτικά.»

Η εφημερίδα τυπωνόταν και κυκλοφορούσε χάρη στην αποφασιστικότητα και την εφευρετικότητα των ΟΚΝιτών Η “Νεολαία” αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες (παρανομία και απαγόρευση κυκλοφορίας, οικονομικές δυσκολίες για το τύπωμά της) και αναγκάστηκε να διακόψει ορισμένες φορές την έκδοσή της. Όμως, η εφημερίδα «έπρεπε να βγαίνει και έβγαινε», έπρεπε να μελετάται, να φτάνει στους νέους. Αυτό εξασφάλιζαν με κάθε τρόπο τα μέλη της ΟΚΝΕ. Περιγράφοντας τις συνθήκες μέσα στις οποίες έβγαινε η “Νεολαία” όταν ήταν υπεύθυνος για την έκδοσή της ο Χρήστος Μαλτέζος, ο Κώστας Πουρναράς (Μπόσης) γράφει:

«Την έβγαζαν με το τίποτα σχεδόν. Έπρεπε να κυκλοφορεί οπωσδήποτε, να βλέπει η Ασφάλεια πως τα λυσσασμένα μέτρα της δεν μπορούν να λυγίσουν τη θέληση των αγωνιστών, να καταλαβαίνουν οι νεολαίοι πως η οργάνωση ζει και δουλεύει και να παίρνουν κουράγιο. Λεφτά δεν είχαν να νοικιάσουν έστω και μια τρύπα. Ένα φύλλο το έγραψαν σε μια σοφίτα. Πήγαν πριν φέξει κι όταν έφυγε για τη δουλειά του ο εργάτης τους κλείδωσε απόξω ως το βράδυ. Δεν έπρεπε να κάνουν θόρυβο, μην ακούσει η σπιτονοικοκυρά, και δεν μπορούσαν να βγουν ούτε για το νερό τους... Το δεύτερο φύλλο σ’ ένα πλυσταριό. Το τρίτο... Όμως κάποτε έφτασαν στο “αμήν”. Όλες οι προσπάθειες απέτυχαν. Έδειχνε πως δεν εκπλήρωσαν το αγωνιστικό τους καθήκον. Τέλος το αποφάσισαν. Έμειναν ένα εικοσιτετράωρο νηστικοί, τις πενταροδεκάρες που μάζεψαν απ’ τη Συνταχτική Επιτροπή τις έδωσαν σ’ ένα θυρωρό και τους άφησε να δουλέψουν σ’ ένα υπόγειο... Κι η εφημερίδα έβγαινε κανονικά». (περιοδικό “Νέος Κόσμος”, τεύχος 2/1967)

Είναι χαρακτηριστικό ακόμα, όπως σημειώνει ο Γιώργης Παπαρήγας, ότι την περίοδο της δικτατορίας του Πάγκαλου, η “Νεολαία” έφτανε στο Βόλο παράνομα με το καράβι “η Μάνα”, όπου υπήρχε πυρήνας της ΟΚΝΕ, και στη συνέχεια ο ίδιος έκρυβε το δέμα με την εφημερίδα μέσα σε τενεκέδες από γάλα για να το διακινήσει.

Μέσα στα βάσανα και τις αγωνίες των νέων της εργατικής τάξης

Όμως, τα μέλη της ΟΚΝΕ όχι απλά έδιναν μάχες για την εξασφάλιση της έκδοσης, της μελέτης και της διακίνησης του ΟΚΝίτικου τύπου κάτω από όλες τις συνθήκες, αλλά και είχαν μόνιμα προβληματισμό για την αναβάθμιση του περιεχομένου του. Έτσι, διαβάζουμε στον “Νέο Λενινιστή”, την 1η Μάρτη 1927 για τον τύπο: «Στο ζήτημα του περιεχομένου του φύλλου μας πρέπει να δώσουμε ακόμα προσοχή, πρέπει ν αποτελεί έναν δεσμό μεταξύ μας και των μαζών. Όλα τα βασανιστήρια της εργατικής και αγροτικής νεολαίας πρέπει να βρίσκουν μέσα σ’ αυτό την απήχησή τους. Πρέπει να γράφουμε τα όργανά μας μ’ έναν τρόπο καθαρό και απλό και να διαπραγματευόμαστε όλα τα ζητήματα κατά τρόπο ευκολονόητο μεν αλλ’ όχι και επιπόλαιο. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο πρέπει να δημιουργήσουμε ένα κύκλο συντακτών κι ένα δίχτυ εργατών και χωρικών ανταποκριτών.» Πράγμα που -όχι χωρίς αδυναμίες- εξασφαλίστηκε και εξασφάλισε ότι η “Νεολαία” έγινε η φωνή που μετέδιδε τα βάσανα και τις αγωνίες, αλλά και τους μαχητικούς αγώνες των νέων στα εργοστάσια και τις άλλες επιχειρήσεις, στα σχολεία και τις σχολές, στις λαϊκές συνοικίες των πόλεων και στα χωριά, παντού όπου ζούσαν, μορφώνονταν και δούλευαν. Οι ανταποκρίσεις που έφταναν στο περιοδικό έδιναν κουράγιο και δύναμη σε άλλους νέους.

ΚΑΒΑΛΑ Πώς δουλεύουν οι νέοι στον συνοικισμό Κιρτζή «Στον συνοικισμό Κιρτζή δουλεύουμε 400 εργάτες από τους οποίους οι περισσότεροι είμαστε νέοι, γιατί οι εργολάβοι καταλαβαίνουν πως μπορούν να μας εκμεταλλεύονται περισσότερο από τους μεγάλους… Αποτέλεσμα ήταν πολλοί από αυτούς, ενώ ήρθαν να βγάλουν λίγες δραχμές, να τσακιστούν, να αρρωστήσουν και να νοιώσουν το τι θα πει εργάτης (...). Γι’ αυτό και γράφτηκαν στην ένωση Οικοδόμων και πολλοί απ’ αυτούς γίνονται μέλη της Νεολαίας, με την απόφαση να αγωνιστούν κάτω από τη σημαία της ΟΚΝΕ, ενάντια στα “αγαθά” του καπιταλισμού. (...) Ανταποκριτής του πυρήνα» (“Η Νεολαία”, 25 Οκτώβρη 1929)

Σκίτσο έκτακτης έκδοσης της “Νεολαίας” το 1935.

Ασπίδα της “Νεολαίας”... ...ήταν πάντα τα μέλη της ΟΚΝΕ, οι φίλοι και άλλοι νέοι που εκτιμούσαν την ανιδιοτελή προσφορά των κομμουνιστών στον αγώνα. Αυτό αναδεικνύουν και δημοσιεύματα που υπήρχαν πολύ συχνά στη “Νεολαία”: «Παρ’ όλα τα τρομοκρατικά μέτρα, το πανηγυρικό φύλλο της “Νεολαίας” κυκλοφόρησε χωρίς να κατορθωθή η κατάσχεσή του. (...) Η Ασφάλεια, αφού δεν μπόρεσε με τα διάφορα εκβιαστικά μέτρα να ματαιώσει την έκδοση της πανηγυρικής “Νεολαίας” αφιερωμένης στον γιορτασμό της 15ης Δ.Η.Ν. και ύστερα από ρητή εντολή της κυβέρνησης των εκμεταλλευτών και του πολέμου, κατέληξε στο μέτρο της κατάσχεσης του φύλλου. Και το μέτρο όμως αυτό δεν μπόρεσε να καρποφορήσει γιατί, όταν η Ασφάλεια πήγε να κατασχέσει το φύλλο, αυτό βρισκόταν στα χέρια των νέων εργατών, αγροτών, στρατιωτών και ναυτών. (...) Η εργαζόμενη νεολαία θα απαντήσει στα μέτρα αυτά με την πιο φαρδιά διάδοση τόσο της “Νεολαίας” όσο και του “Ριζοσπάστη”.» (“Η Νεολαία”, 11 Σεπτέμβρη 1929)

Τον Ιούλη του 1929, η ελληνική βουλή ψήφισε το αντικομμουνιστικό νομοσχέδιο που είχε ετοιμάσει η κυβέρνηση Βενιζέλου “περί Ιδιωνύμου αδικήματος”, με το οποίο στάλθηκαν στις φυλακές και τις εξορίες χιλιάδες κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές. Την επομένη της ψήφισης του “Ιδιωνύμου”, στις 26 Ιούλη του 1929, έγινε η πρώτη δίκη: Ο φοιτητής Μαρμαρέλης δικάστηκε σε 8 μήνες φυλάκιση και τρεις μήνες εξορία, γιατί διάβαζε την εφημερίδα “Νεολαία”, όργανο της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών της Ελλάδας (ΟΚΝΕ) και δήλωσε στο δικαστήριο ότι είναι κομμουνιστής. Τον επόμενο χρόνο, στις 5 του Σεπτέμβρη 1930, οι αστυνομικές αρχές απαγόρευσαν την κυκλοφορία του περιοδικού της ΟΚΝΕ “Νεολαία”. Η “Νεολαία” και ο “Νέος Λενινιστής”, όργανα της ΟΚΝΕ

Σύντροφοι στον αγώνα, εμπρός με την αυγή της εργατιάς, της αγροτιάς, είμαστε μεις φρουροί

ΟΚΝΕ από την πρώτη στιγμή ήταν σάρκα από την σάρκα των νέων εργαζόμενων, οργανωτής της πάλης τους, έθετε ως στόχο κύρια την οικοδόμηση στους εργάτες και στις εργάτριες. Στο ιδρυτικό της συνέδριο εξέδωσε διακήρυξη προς την εργαζόμενη νεολαία στην οποία την καλεί να πυκνώσει τις γραμμές της. Ο προσανατολισμός της δράσης της ΟΚΝΕ ήταν η συσπείρωση των νέων στα συνδικάτα τους, η δημιουργία τμημάτων νέων στα σωματεία, ενώ απασχολούσε και η κατάσταση της εργατικής τάξης, η κατάλληλη διαμόρφωση αιτημάτων για την βελτίωση της ζωής των νέων εργαζομένων.

Διοργάνωση από την ΟΚΝΕ συνεδρίων της εργαζόμενης νεολαίας «Τα συνέδρια της εργαζόμενης νεολαίας για τις άμεσες πολιτικές και οικονομικές διεκδικήσεις. Έγιναν τέτοια σε Θεσσαλονίκη, Ξάνθη, Αθήνα, Βόλο και Ηράκλειο και είχαν μεγάλη απήχηση μέσα στους νέους εργάτες και χωρικούς. Σ’ αυτά έλαβαν μέρος περί τους 800 αντιπροσώποι, αντιπροσωπεύοντας 8.000 νέους εργάτες και χωρικούς. Αντιπροσωπεύτηκαν εργοστάσια και χωριά, και γενικώς μ’ όλο που η κίνηση δεν επεχτάθηκε παρά σ’ ένα μέρος της χώρας, είχε μεγάλη επιτυχία. Στην καμπάνια αυτή κινητοποιήθηκαν ένα μεγάλο μέρος των πυρήνων της Ομοσπονδίας. Η μέθοδος αυτή ζύμωσης και οργάνωσης απεδείχθηκε θαυμάσια και χρησιμοποιήθηκε εκ νέου τους τελευταίους μήνες απ’ την Ομοσπονδία μας.» (“Η ΟΚΝΕ 1922-1928”) Ηλεκτρική εταιρεία, Θεσσαλονίκη, 1928.

Μέτωπο απέναντι στην ανεργία «Η ανεργία καθημερινά μεγαλώνει. Στο στρατό των ανέργων που υπερβαίνει στη χώρα μας τις 200 χιλιάδες διαρκώς μπαίνουν καινούργια στρώματα εργαζομένων που πετιούνται ομαδικά από τα εργοστάσια και τις επιχειρήσεις. Μια μεγάλη και αποφασιστική μερίδα της μεγάλης αυτής μάζας των ανέργων είναι οι νέοι εργάτες και εργάτριες. (...) Η κατάσταση και η ζωή γενικά των νέων ανέργων γίνεται προβληματική. Μαζική πείνα και εξαθλίωση, θάνατοι από την πείνα και σκοτωμοί

Εκδήλωση καπνεργατών στις Σέρρες. Η κορδέλα γράφει: “Προλετάριοι όλου του κόσμου ενωθείτε”.

γίνονται κάθε μέρα. Το κράτος, οι δήμοι, ολόκληρη η κεφαλαιοκρατία με επικεφαλής την αντιλαϊκή κυβέρνηση του Τσαλδάρη, σε συμμαχία με τα υπόλοιπα αστικά κόμματα εφαρμόζουν πολιτική εξόντωσης και καταδίκης σε θάνατο απ’ την πείνα των ανέργων νέων. (...) Με τη σημαία του Κόμματος, της Ομοσπονδίας και όλων των επαναστατικών οργανώσεων οι άνεργοι εργάτες, νέοι και ενήλικοι, οργανώνουν την πάλη τους με καθόδους κ.λπ. για τα ζητήματά τους, ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης του Τσαλδάρη και των άλλων αστικών κομμάτων. (...) Πρέπει άμεσα να καταπιαστούμε με την οργάνωση και διεξαγωγή της πάλης των ανέργων νέων για τα άμεσα οικονομικά και πολιτικά τους συμφέροντα:  Για την εξασφάλισή τους απ’ την ανεργία με την παροχή ημερήσιου τακτικού επιδόματος σε όλους τους άνεργους νέους.  Συσσίτια από το Δήμο και το Κράτος διοικούμενα από εργάτες.  Δωρεάν κατοικία και φάρμακα για τους ασθενείς νέους, γιατρό σε περίπτωση ασθένειας από το Κράτος και τα ταμεία.  Κατά των εξώσεων των ανέργων νέων.  Κατά των απολύσεων και εφαρμογή 6ωρης δουλειάς για να προσληφθούν άνεργοι νέοι.  Διανομή των πολεμικών-αστυνομικών κονδυλίων στους ανέργους. Ελευθερία οργάνωσης, διαδήλωσης και συγκέντρωσης των νέων ανέργων, κατά του πολέμου, του φασισμού και για την υπεράσπιση της Σοβιετικής Ένωσης.» (“Νέος Λενινιστής”, Γενάρης 1933)

Ηρωικές στιγμές του αγώνα των νέων εργατών «Στα 1924-1927, ένα άμεσο και φλέγον, επίμαχο πρόβλημα που απ’ το 1921 ενδιέφερε άμεσα τους καπνεργάτες-καπνοπαραγωγούς-επαγγελματίες και ολόκληρες περιοχές (Αγρίνι, Θεσσαλία, Μακεδονία, Δ. Θράκη κλπ.), ήταν το πρόβλημα των ανεπεξέργαστων καπνών, δηλαδή να μην εξάγονται ανεπεξέργαστα καπνά από την Ελλάδα στο εξωτερικό, αλλά να υφίστανται επεξεργασία μέσα στην Ελλάδα, για να έχουν δουλειά όλο το χρόνο οι καπνεργάτες. (...) Για το ζήτημα αυτό γίνονταν αλλεπάλληλες και καθημερινές κοινές απεργίες καπνεργατών-επαγγελματιών και καθόδοι των καπνοπαραγωγών με τους καπνεργάτες των πόλεων. (...) Έτσι, οι καπνεργατικές οργανώσεις, τα μέλη του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ διεξήγαν έναν συνεχή και καθημερινό αγώνα, με αλλεπάλληλες κινητοποιήσεις, απεργίες, συλλαλητήρια και καθόδους κ.λπ. Στον αγώνα αυτόν, τα μέλη της ΟΚΝΕ ήταν στην πρώτη γραμμή και δίναν θυσίες. (...) Στην Καβάλα το 1924-1925 οι νεολαίοι της ΟΚΝΕ, εκτός από τη συμμετοχή τους στις απεργίες, διαδηλώσεις κ.λπ., ρίχνονταν με θυσίες στην πάλη για να εμποδίσουν να φύγουν απ’ την πόλη τ’ ανεπεξέργαστα καπνά. Σε μια μαζική απεργία της εποχής εκείνης οι καπνεργάτες ήρθαν σε σύγκρουση με τη χωροφυλακή και το στρατό, και υπήρξαν πολλοί τραυματίες. Είχε χυθεί αίμα εργατών. (...) Το λιμάνι το είχαν πολιορκημένο δυνάμεις χωροφυλακής και στρατού και δεν επέτρεπαν να

11 πλησιάσει κανείς. Τότε οι Νεολαίοι καπνεργάτες μέλη της Κομμουνιστικής Νεολαίας Καβάλας, όπως οι Υψηλάντης, Αναστασιάδης, Πέικος, Ζαφειρίου και άλλοι πολλοί, ρίχτηκαν στη θάλασσα και κολυμπώντας πλησίασαν τις μαούνες που είχαν φορτωμένα δέματα για να μεταφερθούν στα καράβια και να φύγουν στο εξωτερικό. Αφού ανέβηκαν οι νεολαίοι στις μαούνες, πέταξαν στη θάλασσα όλα τα δέματα καπνού. (...)» (“Σημειώσεις από την ιστορία της ΟΚΝΕ”, 1972)

Απεργία στον Βόλο την εποχή του Μεσοπολέμου.

Παράδειγμα από τον κλάδο της υφαντουργικής βιομηχανίας «Η υφαντουργική βομηχανία στη χώρα μας κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις στη γενική βιομηχανική παραγωγή της Ελλάδας. Τα μεγαλύτερα υφαντουργικά κέντρα Πειραιάς, Αθήνα, Πάτρα, Έδεσσα, Νάουσα απασχολούν πάνω από 15 χιλιάδες εργάτριες και εργάτες. Δίχως καμιά υπερβολή μπορούμε να πούμε πως από το σύνολο των εργαζομένων στα υφαντουργικά εργαστάσια το 70% είναι νέοι εργάτες και εργάτριες από 15 έως 20 ετών. Σε πολλές δε επιχειρήσεις παρουσιάζεται το φαινόμενο να δουλεύουν όλο νέοι και νέες εργάτριες εξαιρέσει

Βίαιη διάλυση απεργιακής διαδήλωσης.

Δουλειά μέσα στα συνδικάτα για την οργάνωση του αγώνα- δημιουργία τμημάτων νέων στα σωματεία «Μέχρι πρόσφατα καμιά ιδιαίτερη συνδικαλιστική δουλειά δεν γινόταν μέσα στους νέους. Οι νέοι τραβιόνταν μόνο στη γενική δράση του συνδικάτου και συχνά έπαιζαν και διευθυντικό ρόλο. Ιδιαίτερα όμως όργανα για τη δράση μέσα στους νέους δεν υπήρχαν, εκτός από μερικά τμήματα νέων μέσα στα καπνεργατικά σωματεία που έζησαν για λίγο κατά το 1922-1923. Τελευταία, με τη δράση της ΟΚΝΕ άρχισαν να ιδρύονται επιτροπές νέων στα συνδικάτα οι οποίες εκλέχθηκαν από συνδιασκέψεις νέων και θα οργανώσουν τμήματα νέων σε κάθε συνδικάτο». (“Η ΟΚΝΕ 1922-1928”)

των μηχανικών και των επιστατών που μετριούνται στα δάχτυλα. Επίσης στα υφαντουργεία και μεταξουργεία δουλεύουν και συνεχώς προσλαμβάνουνται παιδιά ηλικίας 6-8 και 10 ετών. (...) Το τελευταίο διάστημα, κυρίως λόγω της κρίσης, δυνάμωσε η επίθεση των βιομηχάνων στο επίπεδο της ζωής των υφαντουργών. Οι ώρες δουλειάς από 10 έγιναν 11 και μελετάται η εφαρμογή της 12ωρης εργασίας. (...) Η νέα αυτή επίθεση μεγάλωσε την αγανάκτηση των εργατών και ωρίμασε σε πολλά υφαντουργικά κέντρα τις απεργιακές διαθέσεις, που βρήκαν την εκδήλωσή τους άμεσα με την κάθοδο στην απεργία 8 εργοστασίων του Πειραιά με στάσεις στο 1ο και 3ο εργοστάσιο Ρετσίνα, ακόμα και με την γενική απεργία της Πάτρας που δεν έχει χάσει την πολιτική της αξία, τη μερική απεργία των Ποδαράδων. Επίσης τις κινητοποιήσεις της Νάουσας ενάντια στο λοκ-άουτ των βιομηχάνων. (...) Τα άμεσα καθήκοντα των οργανώσεών μας και των εργοστασιακών πυρήνων είναι να προετοιμάσουν και να καθοδηγήσουν τους καινούργιους αγώνες των νέων υφαντουργών που ωριμάζουν. (...) Με την οργάνωση των μερικών οικονομικών αγώνων των νέων εργατών και εργατριών υφαντουργών για τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντά τους τραβάμε τις πλατειές αυτές μάζες στο δρόμο της επαναστατικής εξόδου απ’ την καπιταλιστική κρίση.» (“Νέος Λενινιστής”, Γενάρης 1933)

Η ΟΚΝΕ καθοδηγητής της πάλης των φτωχών φοιτητών

ΟΚΝΕ αναπτύσσει πλούσια δράση στο φοιτητικό κίνημα. Στέκεται στο πλευρό των φτωχών φοιτητών, οργανώνει και καθοδηγεί την πάλη τους ενάντια στα δίδακτρα, στην καταστολή, στον φασισμό, στις αποβολές φοιτητών λόγω της δράσης τους, θέτει αιτήματα για καθιέρωση δωρεάν εκπαίδευσης, για το πανεπιστημιακό άσυλο κ.ά.

Στην πρώτη γραμμή για την οργάνωση των φοιτητικών κινητοποιήσεων Διαδήλωση για την υπεράσπιση του ακαδημαϊκού ασύλου το 1930. Η ΟΚΝΕ στην πρώτη γραμμή του φοιτητικού κινήματος.

1924 Από το 1924-1925 οργανώνονται πυρήνες της Κομμουνιστικής Νεολαίας σε Πανεπιστήμια, ενώ αναπτύσσεται μαζικό κίνημα με αλλεπάλληλες απεργίες φοιτητών. Χαρακτηριστικά, στις 2 Νοέμβρη του 1924 προγραμματίζεται από την Φοιτητική Ομάδα της Κομμουνιστικής Νεολαίας Αθήνας παμφοιτητική συγκέντρωση στην αίθουσα του Χημείου (Σόλωνος και Χ. Τρικούπη). Απόσπασμα από την προκήρυξη που απηύθυνε προς όλους τους φοιτητές και φοιτήτριες η Οργανωτική Επιτροπή που συγκροτήθηκε για την προώθηση των αιτημάτων των φοιτητών: «(...) Μα η τέτοια αγανάκτηση και διαμαρτυρία πάει ανώφελα. Δεν φέρνει καρπούς. Χρειάζεται δράση συστηματική και ομαδική, ενέργεια αποφασιστική για να υπερασπίσουμε αποτελεσματικά τα συμφέροντά μας. (...) Πρέπει να το δείξουμε με τον τρόπο που μας ταιριάζει, πως δεν κοιμούμαστε, πως κινούμαστε και πως, όταν θέλουμε, ξέρουμε να την φανερώνουμε και να την επιβάλλουμε τη γνώμη μας.» Ενώ όμως όλα προχωρούσαν κανονικά για την πραγματοποίηση της συγκέντρωσης, ο πρύτανης ανακαλεί την άδεια που είχε δώσει στους φοιτητές και ειδοποιεί το Α΄ Σώμα Στρατού και την Αστυνομία να μην επιτρέψουν την είσοδο των φοιτητών στο Χημείο. Αποτέλεσμα, να ακολουθήσουν επεισόδια μεταξύ των φοιτητών και των δυνάμεων καταστολής, να συλληφθούν φοιτητές. Στα γεγονότα ξεχωρίζει η θαρραλέα, αγωνιστική στάση των κομμουνιστών φοιτητών και η σωστή προβολή των βασικών ζητημάτων για λύση, που είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση του ρόλου και της επιρροής των κομμουνιστών στη φοιτητική νεολαία.

Στο πέτο του ΟΚΝίτη το σήμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς Νέων.

1932 «Απ΄ τον Οκτώβρη ως το Δεκέμβρη του 1932 η ιστορία του κινήματος των φτωχών φοιτητών του Πανεπιστημίου της Αθήνας εμπλουτίστηκε με καινούργιες μαχητικές σελίδες (..). Οι κινητοποιήσεις που άρχισαν στις αρχές του Ακαδημαϊκού χρόνου (Οκτώβρη) με βασικό σύνθημα το μπάσιμο όλων των υποψηφίων που πήρανε τη βάση στις εισιτήριες εξετάσεις, απέδειξαν τρανώτατα την τεράστια διαφοροποίηση της φτωχής φοιτητικής μάζας. Ένα μεγάλο μέρος των φτωχών φοιτητών και η πλειοψηφία των υποψηφίων αγκαλιάστηκαν κάτω από τα συνθήματα της ΟΚΝΕ, πήραν μέρος στις συγκεντρώσεις (...), κατέβηκαν στις διαδηλώσεις (...), ξυλοκόπησαν μαζικά τους φασίστες ηγέτες που θέλησαν ν΄ αντιδράσουν. Αποτέλεσμα των κινητοποιήσεων αυτών ήταν η πλέρια (100%) επιτυχία του βασικού συνθήματος και το μπάσιμο όλων των επιτυχόντων στο Πανεπιστήμιο (...), η διαρροή των μελών του Φασιστικού Εθνικού “Παμφοιτητικού”... Συλλόγου (...) και το σπάσιμο της τρομοκρατίας. Η πρώτη μεγαλειώδης συγκέντρωση της 3ης Δεκέμβρη έδειξε τρανώτατα τη διάθεση της μάζας για πάλη (...). Εκλέγεται 45μελής απεργιακή επιτροπή από την πλατιά μάζα των φτωχών φοιτητών (...). Επακολουθούν διαδηλώσεις και συγκρούσεις μαζικές και πολύωρες με την αστυνομία, οι καθηγητές και ο πρύτανης αποδοκιμάζονται (...). Η μαζική κίνηση των φτωχών φοιτητών ανάγκασε την Πρυτανεία και το Κράτος να υποχωρήσει μερικώς (συσσίτιο κ.λπ.) και να σκορπίσει άφθονες υποσχέσεις με αντικειμενικό σκοπό το καλμάρισμα της επαναστατικής διάθεσης. Στην πάλη αυτή οι φτωχοί φοιτητές βγάλανε διδάγματα που θα τους φανούν χρήσιμα στους προσεχείς αγώνες τους. (...) Καθήκον των κομμουνιστών φοιτητών είναι να καταπιαστούν άμεσα με τα ζητήματά τους ξεσκεπάζοντας τις επιδιώξεις της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας με την φασιστικοποίηση του Πανεπιστημίου, ξεκινώντας από τις άμεσες οικονομικές και γενικά πανεπιστημιακές διεκδικήσεις (ελευθερία συγκεντρώσεων, επαναφορά αποβληθέντων) σε συνδυασμό με την πάλη ενάντια στον φασισμό και τον προετοιμαζόμενο πόλεμο ενάντια στη Σοβιετική Ρωσία (...) να οργανώσουμε την πάλη των φτωχών φοιτητών με συσκέψεις, συνελεύσεις, συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, απεργίες κ.λπ. Να προετοιμάσουμε τη φοιτητική φτωχολογιά να βρεθεί στο πλάι της εργαζόμενης και καταπιεζόμενης νεολαίας και γενικά στο πλάι ολόκληρου του προλεταριάτου και της φτωχής αγροτιάς, στους προσεχείς μεγαλύτερους και αποφασιστικότερους αγώνες που θα ξεσπάσουν.» (“Νέος Λενινιστής”, Γενάρης 1933)

1936 «Το Μάρτη του 1936 στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης επικρατούσε μεγάλος αναβρασμός ανάμεσα στους φοιτητές. Κήρυξαν απεργία με αίτημα: “Να μην αυξηθούν τα δίδακτρα, να λειτουργήσουν τα φοιτητικά συσσίτια κ.ά.” Η μαχητικότητα των φοιτητών δυνάμωσε ακόμα πιο πολύ, όταν στην οδό Βενιζέλου εκατοντάδες φοιτητές που διαδήλωναν ειρηνικά για τα αιτήματά τους, δέχονται ξαφνικά επίθεση της έφιππης χωροφυλακής και πολλοί ανάμεσά τους τραυματίζονται. Την άλλη μέρα σε ένδειξη διαμαρτυρίας ξεχύνονται στους δρόμους. Η έφιππη χωροφυλακή τους επιτίθεται ξανά και τους χτυπά. Μα τώρα οι φοιτητές δεν κάθονται με σταυρωμένα χέρια. Με ξύλα, με πέτρες μ’ ότι βρίσκουν απαντούν στους χωροφύλακες. Έρχονται στα χέρια. Λυσσασμένοι οι χωροφύλακες σηκώνουν τα όπλα και πυροβολούν. Πολλοί φοιτητές τραυματίζονται. Το φοιτητικό αίμα βάφει για δεύτερη φορά τους δρόμους γύρω από το Πανεπιστήμιο. Είκοσι φοιτητές πιάνονται και οδηγούνται στο Τμήμα Μεταγωγών. Οι φυλακισμένοι φοιτητές κηρύσσουν απεργία πείνας. Η είδηση σαν αστραπή μαθεύτηκε σε όλη την πόλη. Κάτω από την πίεση της κοινής γνώμης οι αρχές αναγκάζονται να τους αφήσουν ελεύθερους. Ένα μήνα κράτησε η απεργία και λύθηκε στο τέλος με νίκη των φοιτητών.» (“Σημειώσεις από την ιστορία και τη δράση της ΟΚΝΕ”, 1972)

Μια αντικομμουνιστική διάλεξη... «Η χθεσινή αντικομμουνιστική διάλεξη υπό τους ήχους της Διεθνούς μετετράπη εις κομμουνιστικήν. Χθες εις τας 4 μ.μ. επρόκειτο να γίνει εις την αίθουσαν της Φιλοσοφικής Σχολής διάλεξις “προς διάσωσιν του Ελληνισμού” από έναν ανήλικον νέον (...). Εκτός από πέντε-δέκα, οι οποίοι είχαν με τον άνω κ. Χανιωτάκην μεταβή ...ως ακροατήριον, οι άλλοι που εγέμισαν την αίθουσαν ήσαν φοιτηταί (...). Ο ομιλητής αρχίζει κατακόκκινος να διαβάζη από χειρογράφου ότι οι Εβραίοι κατέκλυσαν την Ελλάδα... ότι ο κομμουνισμός θα καταστρέψει... την φιλτάτην Ελλάδα κ.λπ. Το ακροατήριον προς των σιχαμερών και αηδιαστικών συκοφαντιών (...) αγανακτεί και διαμαρτύρεται. Αποδοκιμασίαι εκ μέρους των φοιτητών γεμίζουν την αίθουσαν. Σταματά ο νέος κ. Χανιωτάκης και στρεφόμενος δήθεν προς το ακροατήριον (διότι είχαν σκηνοθετήσει από πριν την αντικομμουνιστικήν κωμωδίαν), είπεν: «Ας έρθη ένας να ειπή τι γίνεται στη Ρωσία από τους μπολσεβίκους». Ανέρχεται τότε εις την σκηνήν ένας τέως πρόξενος Ανδρόνικος με την μακράν γενειάδα του. Ομιλεί περί επαναστάσεων της Αιγύπτου, περί Σόλωνος... Οι φοιτηταί διαμαρτύρονται δια τας ανοησίας και ηλιθιότητας. Ο τέως γίνεται φανερόν ότι τα’ χασε, ότι δεν λέει τίποτε. (...) Τρομακτικά συγχυσμένος ψιθυρίζει: «Δεν είμαι προπαρασκευασμένος... ας είναι, άλλη φορά θα φέρω...νούμερα και αποδείξεις...» Δεν περιγράφεται τι επηκολούθησεν εις την αίθουσαν. Οι φοιτηταί φωνάζουν, διαμαρτύρονται. (...) Ένας εργάτης υπό τα χειροκροτήματα του ακροατηρίου ανεβαίνει στο βήμα, ύστερα από συνεχείς και αδιακόπους φωνάς των φοιτητών. “Να ακούσουμε τους κομμουνιστές”. Καταρρίπτει τας συκοφαντίας και ομιλεί (...). Οι φοιτηταί που παρακολουθούν πείθονται δια το δίκαιον των κομμουνιστών και ξεσπούν εις παταγώδη χειροκροτήματα. Άλλοι φωνάζουν: “Είμεθα όλοι με τους αγώνες των λαϊκών μαζών. Είμεθα παιδιά του λαού. Ζήτω οι κομμουνιστές!”. (...) Οι αστυνομικοί απαγορεύουν την περαιτέρω συζήτησιν. (...) Δημιουργείται νέον παινδαιμόνιον διαμαρτυριών. Και ενώ οι χωροφύλακες, οι χαφιέδες και τα ελάχιστα φασιστικά οντάρια προσπαθούν να διαλύσουν την συγκέντρωσιν, από όλα τα μέρη της αιθούσης ξαφνικά ηκούσθη η “Διεθνής”. Όλοι όρθιοι ψάλλουν: “Εμπρός της γης οι κολασμένοι...” (“Ριζοσπάστης”, 17 Νοέμβρη 1924)

Πορεία Γερμανών φοιτητών στο Βερολίνο κατά το Μεσοπόλεμο, σε ένδειξη αλληλεγγύης προς την ελληνική νεολαία.

Η κατάσταση στα Πανεπιστήμια και τα αιτήματα των φοιτητών «(...) Δεν θα επεκταθώ σε λεπτομερή ανάλυση του φασιστικού αυτού οργανισμού, η μάζα των φτωχών φοιτητών ένιωσε πια πως η εφαρμογή του θα έχει ως αποτέλεσμα κατά πρώτο λόγο τον αποκλεισμό τους απ’ το Πανεπιστήμιο, πως ο οργανισμός αυτός επιδιώκει τη φασιστικοποίηση του Πανεπιστημίου, το πνίξιμο της επαναστατικής πάλης των φτωχών φοιτητών κ.λπ. Μια μόνο ματιά στο περιεχόμενο του οργανισμού μπορεί να πείσει και τον πιο κακόπιστο για τα παραπάνω. Η διάλυση των φοιτητικών οργανώσεων, η απαγόρευση του συνέρχεσθαι, οι πειθαρχικές ποινές, τα πειθαρχικά συμβούλια. Η υποχρεωτική παρακολούθηση στα μαθήματα, αύξηση των διδάκτρων, η ελάττωση της εξεταστικής περιόδου κ.λπ. Είναι τα πρώτα μέτρα που συμπεριλαμβάνει ο καινούργιος αυτός οργανισμός. (...) Γενικά όλη την πολιτική του κράτους στην εκπαίδευση, που ενώ για τους πολεμικούς εξοπλισμούς ξοδεύει τα 35% του προϋπολογισμού, για την εκπαίδευση δεν δίνει παρά 1%. (...) Μέσ΄ τα πανεπιστήμια πρέπει να ξεσηκωθεί μια μαζική αποφασιστική πάλη κατά της εφαρμογής του νέου οργανισμού του πανεπιστημίου. Αφετηρία στην πάλη αυτή πρέπει να αποτελέσει η οργάνωση της πάλης των φοιτητών για τη διεκδίκηση των οικονομικών τους ζητημάτων.  Δωρεάν εκπαίδευση (κατάργηση των διδάκτρων, δωρεάν εγγραφή, παροχή βιβλίων κ.λπ. με έξοδα του Κράτους).  Επέκταση και καλυτέρευση του συσσιτίου σε όλα τα πανεπιστήμια σε όλους τους άπορους φοιτητές, χωρίς καμία απολύτως χρηματική επιβάρυνση.  Ελευθερία στους φοιτητές ν΄ ανήκουν σε εξωσχολικές οργανώσεις.  Ενάντια στις αποβολές και για την επιστροφή όλων των μέχρι τώρα αποβληθέντων φοιτητών για τον επαναστατικό τους αγώνα.  Για τη κατάπαυση κάθε τρομοκρατίας. Η πάλη αυτή πρέπει να ξεσηκωθεί με συσκέψεις, συνελεύσεις, συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, απεργίες, χρησιμοποιώντας κάθε έντυπο υλικό. Με την κατάλληλη χρησιμοποίηση της επαναστατικής εφημερίδας, της “Νεολαίας”.» (“Νέος Λενινιστής”, Οκτώβρης 1932)

«Kοντά σε κάθε τοπική ομάδα των επαναστατικών οργανώσεων και μια ομάδα παιδιών» Φωτογραφία τίτλου: Εργατόπαιδα διακινούν τη “Νεολαία”, εφημερίδα της ΟΚΝΕ.

υτόν τον στόχο έβαζε η Απόφαση της 10ης Ολομέλειας της Εξελεγκτικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς Νέων το 1933 για τη δουλειά και τα καθήκοντα των Ομοσπονδιών Κομμουνιστικών Νεολαιών στις μικρές σχολικές ηλικίες. Πάνω σε αυτόν τον στόχο δούλεψε αρκετά και η ΟΚΝΕ. Με επιμονή προσπαθούσε να ξεπεράσει αδυναμίες και καθυστερήσεις στο συγκεκριμένο ζήτημα, ώστε να δοθεί ώθηση και οργάνωση στο μαθητικό-παιδικό κίνημα, να κατοχυρωθούν δικαιώματα και για αυτές τις ηλικίες που είτε μορφώνονταν ελλιπώς είτε καθόλου, εργάζονταν σκληρά σε καθεστώς υπερεκμετάλλευσης και γενικά αντιμετώπιζαν μια εξαιρετικά δύσκολη ζωή.

“Οι διεκδικήσεις μας”

Οι αγώνες των μαθητών

Στον “Νέο Λενινιστή” τον Μάρτιο του 1927 δημοσιεύθηκαν τα ντοκουμέντα της Γ΄ Συνδιάσκεψης της ΟΚΝΕ, όπου αναφορικά με την οικονομική πάλη της εργατικής νεολαίας, κάτω από τον τίτλο“Οι διεκδικήσεις μας” διαβάζουμε:

Τα επόμενα χρόνια οι αγώνες και της νεολαίας και των εργαζομένων κλιμακώθηκαν με μαζική συμμετοχή των μαθητών και των εργαζόμενων παιδιών. Η ΟΚΝΕ πρωτοστάτησε στις μαθητικές απεργίες και έδειξε ιδιαίτερη φροντίδα για να κινητοποιηθούν τα εργαζόμενα παιδιά, δίνοντας συγκεκριμένες κατευθύνσεις, συνδέοντας τον αγώνα των μικρών παιδιών με αυτόν των γονιών τους. Χαρακτηριστική είναι η ανταπόκριση από μαθητές της Δράμας για μια απεργία τους με αφορμή την κατάσταση στο σχολείο τους:

«Για την επαγγελματική μόρφωση και τη μαθήτευση έχουμε τις παρακάτω διεκδικήσεις:  Δωρεάν σχολική εκπαίδευση για όλους τους νέους ως τα 18 χρόνια.  Η επαγγελματική μόρφωση να βασίζεται σε πραχτική διδασκαλία και να κανονίζεται επί τη βάσει των αρχών του σχολείου εργασίας.  Κατάργηση των ατομικών συμβολαίων μαθήτευσης. Συμβόλαια ομαδικά.  Συμμετοχή των μαθητευομένων και των μαθητών (…) με συμβούλια εκλεγμένα από τους ίδιους.  Πλήρης απαγόρευση δουλειάς στα παιδιά μέχρι 14 ετών.»

Πυρήνες σχολείων Από πολύ νωρίς η ΟΚΝΕ έθεσε αιτήματα για τα παιδιά των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων, ανέδειξε την ταξική φύση του προβλήματος της υπερεκμετάλλευσής τους και έθεσε συγκεκριμένα καθήκοντα για την υλοποίηση αυτών των αιτημάτων, όπως άλλωστε έκανε και το Κόμμα της, το ΚΚΕ, από την ίδρυσή του. Για παράδειγμα, στην ίδια την Γ’ Συνδιάσκεψη μπαίνει ως καθήκον να δημιουργηθούν πυρήνες σχολείων, αλλά και ειδικές ομάδες νέων κομμουνιστών που θα παρεμβαίνουν σε οργανώσεις μαθητών και συλλόγους, για να τραβηχτούν περισσότεροι νεολαίοι στη μάχη για τα δικαιώματά τους και τον Σοσιαλισμό. Σημαντική στιγμή στην παρέμβαση της ΟΚΝΕ στις μικρές ηλικίες είναι οι εκδηλώσεις που ξεδίπλωσε η Οργάνωση με αφορμή τη Διεθνή Εβδομάδα Παιδιού, 1-8 Ιούνη 1929. Τέτοιες εκδηλώσεις γίνονταν για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Η ΟΚΝΕ ανέπτυξε διαφωτιστική δουλειά, ενώ διοργάνωσε και συγκέντρωση εργαζόμενων παιδιών - μαθητών στην Αθήνα, με ομιλίες και καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Στη συγκέντρωση κυκλοφόρησε και το πρώτο φύλλο της εφημερίδας “Εργατόπουλο”!

«Όπως συνηθισμένα έτσι και εδώ στη Δράμα, το Γυμνάσιο βρίσκεται σε ένα εντελώς ανθυγιεινό χτίριο. Μια όμως τάξη του δεν ξεχωρίζεται από “κελλί καταδίκων”. Σκοτεινή, χωρίς φώς και αέρα, βουτηγμένη στη βρώμα, κλείνει 70 φτωχά παιδιά, που δεν μπορούσαν να υποφέρουν την κατάσταση αυτή. Άρχισαν να κινούνται και να ζητούν να γίνονται μαθήματα σε άλλη αίθουσα. Οι καθηγητές όμως, πιστά τσιράκια της κυρίαρχης τάξης, είχαν αντίθετη γνώμη. Στην απαίτηση των φτωχών μαθητών απήντησαν με το ότι “το φτωχό μας κράτος, η δυστυχησμένη Πατρίδα δεν έχει χρήματα...” (…) Φέτος τα λόγια των καθηγητών δεν έπιασαν κι έτσι οι μαθητές της τάξης αυτής εκήρυξαν απεργία ζητώντας αλλαγή δωματίου. Απ’ όλους τους μαθητές μόνον 5 μπήκαν στην “αίθουσα”. Οι υπόλοιποι έβγαλαν μια 5μελή Επιτροπή η οποία παρουσιάστηκε στο Γυμνασιάρχη. Αυτός σαν κοπέλι της τάξης των εκμεταλλευτών, δεν δέχτηκε τα αιτήματα των μαθητών (…) Οι φτωχοί μαθητές όμως πρέπει να συνεχίσουν τον αγώνα τους όλοι μαζί. Έτσι θα βελτιώσουν τη θέση τους.» (“Νεολαία”, 25 Οκτώβρη 1929) Οι μαθητικοί αγώνες το 1930 δυναμώνουν κι άλλο, αναπτύσσονται παράλληλα με ένα μαζικό κίνημα στα Πανεπιστήμια δημιουργώντας ένα καμίνι διαπαιδαγώγησης χιλιάδων νέων, πολλοί από τους οποίους θα στρατολογηθούν στην ΟΚΝΕ. Πολλά μετέπειτα ιστορικά στελέχη του ΚΚΕ είναι “παιδιά” αυτής της περιόδου.

«Ενάντια στην πείνα και την εξαθλίωση των φτωχών παιδιών για την οργάνωση της πάλης τους» Σε πολλά κείμενα της ΟΚΝΕ στα έντυπά της γίνεται αναφορά στα προβλήματα της παιδικής ηλικίας και μπαίνει επιτακτικά το καθήκον να καταπολεμηθούν. «Εκατοντάδες χιλιάδες είναι τα μικρά παιδιά στη χώρα μας (…) που δουλεύουν 10-12 ώρες τη μέρα με 5-10 δραχμές μεροκάματο και πολλά από αυτά δουλεύουν δίχως δεκάρα με το πρόσχημα της μαθήτευσης. Το ξύλο, οι αγγαρίες, το βρισίδι στα εργαζομένα παιδιά από τους εργοδότες είναι στην ημερίσια διάταξη. Παιδιά 8-13 ετών σακατεύονται μέσα στις πιο βαρειές και ανθυγιεινές δουλειές (…). Τα παιδιά στο χωριό μην μπορώντας από τη φτώχεια να πάνε στο σχολείο δουλεύουν απεριόριστες ώρες στο χωράφι. (...) Τα παιδιά στο σχολείο βρίσκονται νηστικά, γυμνά και δίχως βιβλία.» (“Νεολαία”, 25 Οκτώβρη 1929) Εντύπωση όμως προκαλούν και αρκετές ομοιότητες με το “σήμερα” σε ορισμένα θέματα…: «Η κεφαλαιοκρατία έχει μονοπώλιο τη μόρφωση για τα παιδιά της, ενώ για τα παιδιά των εργαζομένων έχει πείνα, γύμνια, αμορφωσιά. Τη στιγμή που ξοδεύονται ολάκερα δισεκατομμύρια για πολεμικούς εξοπλισμούς δεκάρα δεν δίνεται για τη μόρφωση των φτωχών παιδιών. 70 Γυμνάσια κλείνουν για οικονομία του κράτους. Νέα στρώματα φτωχών παιδιών προστίθενται στη στρατιά των ανέργων παιδιών και άλλα θα σκλαβωθούν στη βαρειά δουλειά.»

Ο σχεδιασμός!

«Το ζήτημα αυτό (σ.σ. πώς θα αντιμετωπιστούν με όρους κινήματος τα παραπάνω προβλήματα) πρέπει να απασχολήσει όλες τις επαναστατικές οργανώσεις της ΟΚΝΕ, τους πυρήνες νεολαίας για να αρχίσουμε μια δουλειά μέσα στα παιδιά. Οι διεκδικήσεις των παιδιών πρέπει να είναι: Ρούχα, συσσίτια, παπούτσια, γάλα, βιβλία δωρεάν από το κράτος στα φτωχά παιδιά. Κατάργηση των ανθυγιεινών σχολείων και θέρμανση εις όλα τα σχολεία, κατάργηση του ξύλου από τους δασκάλους. Να οριστούν υπεύθυνοι από όλους τους πυρήνες που θα πάνε στο εργοστάσιο, στη συνοικία, στο σχολείο και θα οργανώσουν μαζικές συσκέψεις και συγκεντρώσεις των παιδιών (...), να οργανώσουμε απεργίες στα παιδιά των νυχτερινών και δημοτικών σχολείων με επικεφαλής τις κόκκινες σχολικές πρωτοπορίες και μαζί με τα εργαζόμενα παιδιά να κάνουν διαδηλώσεις στο δήμο και τις κοινότητες για το κέρδισμα των αιτημάτων τους. Πρέπει να συνδυάσουμε την πάλη των παιδιών με την πάλη της εργαζόμενης και άνεργης νεολαίας, να οργανώσουμε τη συμμετοχή των παιδιών στις κινητοποιήσεις των ενηλίκων».

«Εγώ είμαι παιδί του Μαλτέζου. Δεν θα με λυγίσει τίποτα!» Μια από τις χιλιάδες ηρωικές μορφές της ΟΚΝΕ υπήρξε ο Σιντό Καλί. Παιδί εβραϊκής οικογένειας από τη Θεσσαλονίκη, γεννήθηκε και πέρασε τα πρώτα του χρόνια στη φτωχοσυνοικία της Τούμπας. Σε μικρή ηλικία (7 χρονών) αναγκάζεται να μπει στη σκληρή βιοπάλη για να βοηθήσει την οικογένειά του. Η γνωριμία του με έναν χαλκουργό εργάτη ήταν καθοριστική για να συνειδητοποιήσει από πού προερχόταν τόση αδικία. Σύντομα εντάχθηκε στο επαναστατικό κίνημα και οργανώθηκε στην ΟΚΝΕ. Ήταν δραστήριο μέλος της και γι’ αυτό το 1936 συνελήφθη, κακοποιήθηκε και εξορίστηκε στον Άη Στράτη. Παρά το νεαρό της ηλι-

κίας του, όχι μόνο δεν λύγισε, αλλά βοήθησε καθοδηγητικά τα μέλη της ΟΚΝΕ στην εξορία. Κατά την γερμανική κατοχή η ζωή στον Άη Στράτη έγινε ανυπόφορη. Η Γκεστάπο για να εξοντώσει τους κρατούμενους κομμουνιστές και τους άλλους αγωνιστές έβαλε μπροστά τον οικονομικό αποκλεισμό. Η πείνα θέρισε το νησί, μαζί και τον Σιντό, ο οποίος μέρα τη μέρα εξασθενούσε αλλά δεν λύγιζε. Ατενίζοντας το πορτρέτο του Ν. Ζαχαριάδη που είναι κρεμασμένο στον τοίχο του κελιού, του λέει: «Ό,τι και αν συμβεί δεν γίνομαι προδότης. Εγώ είμαι παιδί του Μαλτέζου. Δεν θα με λυγίσει τίποτα. Κι αν πεθάνω θα ειναι πε-

ρήφανη η ΟΚΝΕ γιατί κάνω σαν μέλος της το χρέος μου απέναντι στη νεολαία και το λαό μας». Πράγματι η πείνα τον σκότωσε, αλλά πριν εκπνεύσει αναφώνησε: «Ζήτω το ΚΚΕ! Ζήτω η ΟΚΝΕ!» Το παράδειγμα του Σιντό Καλί ξαφνιάζει, όπως και των χιλιάδων νεαρών μελών της ΟΚΝΕ που έδρασαν κάτω από τέτοιες συνθήκες. Αποδεικνύει όμως πως τα ιδανικά του Κομμουνιστικού Κόμματος και της Κομμουνιστικής Νεολαίας είναι ικανά να επιδράσουν βαθιά σε έναν άνθρωπο και να γαλουχήσουν αταλάντευτους αγωνιστές, ακόμα και μικρά παιδιά, διότι ο σκοπός του αγώνα είναι υψηλός και ολότελα αληθινός.

HΞΕΡΕΣ ότι;??

 Στη μεγάλη απεργία του Αυγούστου του 1923, ανάμεσα στους 4 νεκρούς διαδηλωτές που έπεσαν ήταν και ένας μαθητής. Στις απεργιακές κινητοποιήσεις τον Μάρτη του 1936, συμμετείχαν σ’ αυτές πάνω από 50.000 μαθητές και φοιτητές, ενώ οι 4.500 ήταν μαθητές του Δημοτικού.  “Καταπολέμησις του κομμουνισμού” λεγόταν το υποχρεωτικό μάθημα που διδασκόταν κάθε Παρασκευή στα σχολεία, κατά την περίοδο της δικτατορίας του Πάγκαλου (1925-26). Οι ΟΚΝίτες μπόρεσαν να σμπαραλιάσουν κι αυτό το χτύπημα, και με την μεθοδική δράση και την εφευρετικότητά τους, πολλές φορές αντέστρεφαν το κλίμα.

Τα παιδιά στην Ελλάδα (αριστερά) και στην Σοβιετική Ένωση (δεξιά).

Η ακλόνητη στάση των ΟΚΝιτών στον αστικό στρατό

ΟΚΝΕ ιεράρχησε από νωρίς την οργανωμένη παρέμβαση των κομμουνιστών στα χιλιάδες παιδιά του λαού που υπηρετούσαν στο στρατό ξηράς και στο πολεμικό ναυτικό.

Η παρέμβαση της ΟΚΝΕ

Ο πειθαρχικός Ουλαμός Καλπακίου

Από τις αποφάσεις της Οργάνωσης μπήκε το καθήκον να φτιαχτούν κομμουνιστικοί πυρήνες στο στρατό και εκδόθηκαν σταδιακά εφημερίδες των φαντάρων όπως ο “Κόκκινος Ναύτης” που διακινούνταν παράνομα στα στρατόπεδα, ενώ στη “Νεολαία” υπήρχε μόνιμη στήλη “ο Κόκκινος Ναύτης και ο Κόκκινος Φαντάρος”. Η παρέμβαση της ΟΚΝΕ στόχευε στο να προετοιμάσει τον λαό και τους φαντάρους για το ενδεχόμενο νέου μεγάλου ιμπεριαλιστικού πολέμου, να αναδείξει τον ταξικό χαρακτήρα του στρατού και του πολέμου και να σηκώσει τοίχο προστασίας απέναντί στις απειλές των αστών για στρατιωτική επίθεση στην νεαρή ακόμα ΕΣΣΔ. Ταυτόχρονα γίνεται προσπάθεια να μπουν αιτήματα για βελτίωση των συνθηκών της στρατιωτικής θητείας, για περιορισμό της διάρκειάς της σε 12 μήνες, να δοθεί απάντηση στα βασανιστήρια και στις προσβολές που δέχονταν όλοι οι φαντάροι και γενικά να βελτιωθούν οι όροι ζωής των στρατευμένων. Φυσικά η αστική τάξη της χώρας μας δεν θα άφηνε χωρίς απάντηση την παρέμβαση αυτή. Στην προσπάθειά τους να τσακίσουν κάθε φωνή αντίστασης εφάρμοσαν τα πιο βάρβαρα και απάνθρωπα βασανιστήρια, πειθαρχία, προσβολές και εξευτελισμούς, και όταν είδαν ότι αυτά δεν έφταναν για να αναστείλουν την μαχητικότητα των πρωτοπόρων στρατιωτών, αποφάσισαν να μεταφέρουν τους “απείθαρχους” στους πειθαρχικούς Ουλαμούς.

O πειθαρχικός Ουλαμός Καλπακίου συγκροτήθηκε το 1924, κοντά στο χωριό Καλπάκι κοντά στα Ελληνοαλβανικά σύνορα, και στα 10 χρόνια της λειτουργίας του αποτέλεσε το βασικό εργαλείο του αστικού στρατού στην μάχη του ενάντια σε φαντάρους και ναύτες που τόλμησαν να σηκώσουν το ανάστημά τους. Για ακόμα μια φορά η άρχουσα τάξη έδειξε το πραγματικό της πρόσωπο, βάζοντας στο στόχαστρο τον “εσωτερικό εχθρό”, δηλαδή το λαϊκό κίνημα και την πρωτοπορία του, τους κομμουνιστές. Σε πολλές περιπτώσεις ο Ουλαμός Καλπακίου δεν είχε τίποτα να ζηλέψει σε βαρβαρότητα από τα ξερονήσια και τις φυλακές των δεκαετιών που ακολούθησαν. Όλα αυτά βέβαια από την τότε πολιτική και στρατιωτική ηγεσία ντύθηκαν με τον μανδύα της προστασίας του στρατού από τον “κομμουνιστικό κίνδυνο”, που δήθεν ήθελε το κακό της πατρίδας. Με κάθε ευκαιρία δήλωναν ότι ο Ουλαμός δεν έχει στόχο να βασανίσει τους κομμουνιστές, αλλά δήθεν να τους “σωφρονίσει”, να τους “νουθετήσει” ή να τους απομονώσει από το υπόλοιπο στράτευμα. Η πραγματικότητα βέβαια ήταν άλλη. Στόχος τους ήταν να τσακίσουν σωματικά και ψυχολογικά κάθε αγωνιστή. Η ηρωική στάση των συντρόφων μας όμως τους ανέτρεψε τα σχέδια. Πολύ γρήγορα ο Ουλαμός Καλπακίου μετατράπηκε σε σύμβολο αντίστασης, σε ένα φάρο που φανέρωνε το μίσος των καπιταλιστών και των υπηρετών τους απέναντι στον λαό και τα παιδιά του.

Η ζωή στον Ουλαμό Οι μαρτυρίες των ίδιων των φαντάρων είναι χαρακτηριστικές για την κατάσταση που επικρατούσε στον Ουλαμό. Ο Ανδροκλής Σούρλας, τσαγκάρης από τα Γιάννενα, έχει περιγράψει την δική του εμπειρία από τον Ουλαμό ως εξής: “Με τρομοκρατικές απειλές μας υπέβαλλαν σε καταναγκαστικά έργα. Και από πάνω μας εμπαίζανε προκλητικά. Μέσα στην παγωνιά του χειμώνα και στο λιοπύρι του καλοκαιριού, κόβαμε ξύλα και τα κουβαλάγαμε στο Καλπάκι για λογαριασμό της Μεραρχίας. ¨Όταν αντιδρούσαμε στις τυραννικές δοκιμασίες μας στρίμωχναν για “λουτρό” στο γεφυράκι. Εκεί έπαθα τα κρυοπαγήματα στα πόδια μου. Αλλά το χειρότερο ήτανε που συχνά πυκνά μας τιμωρούσαν με “πενθήμερον φυλάκιση”. Δεν μας στέλνανε όμως στο πειθαρχείο. Μας “μπουζουριάζανε” στο απαίσιο μπουντρούμι. Μια θεοσκότεινη τρύπα, τέσσερα μέτρα κάτω από την γη όπου αχτίδα φωτός δεν πέρναγε”.» Ήταν τόσο μεγάλο το μίσος και η λύσσα του “προσωπικού” και των διοικητών απέναντι στους κομμουνιστές, που ακόμα και στις περιπτώσεις που κάποιος φαντάρος αρρώσταινε, στελνόταν με το κρεβάτι του στο “αναρρωτήριο” που δεν ήταν άλλο από το ποταμάκι που κυλούσε κοντά στον Ουλαμό. Τοποθετούσαν δηλαδή το κρεβάτι με τον άρρωστο μέσα στο παγωμένο νερό, δίνοντάς του δύο επιλογές. Να μείνει εκεί και να πεθάνει από το κρύο, ή να συνεχίσει τα βασανιστικά καταναγκαστικά έργα μέχρι να εξαντληθεί πλήρως το άρρωστο κορμί του. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Τρανουδάκη, που μην αντέχοντας πέθανε τελικά από αιμοπτύσεις. Οι μέθοδοι “σωφρονισμού” και “καλλιέρ-

“Καλπάκι”, σκίτσο του Δημήτρη Μεγαλίδη. Απεικονίζει το εξαντλητικό καψώνι του ποτίσματος των τηλεγραφόξυλων.

γειας πατριωτικού πνεύματος” όμως δεν σταματούσαν εκεί. Ξυλοδαρμοί, το ολοήμερο κουβάλημα πέτρας και ξύλων, το μαστίγωμα ήταν κάποια από τα εργαλεία που χρησιμοποίησαν οι δήμιοι στην προσπάθειά τους να σπάσουν το ηθικό και την πίστη των μελών της ΟΚΝΕ στο ΚΚΕ και στην εργατική τάξη. Δεν τα κατάφεραν όμως. Ακόμα και σε αυτές τις απάνθρωπες και ζωώδεις συνθήκες, οι κομμουνιστές μπήκαν μπροστά, και όχι μόνο οργάνωσαν την αλληλεγγύη μεταξύ των στρατιωτών, αλλά σήκωσαν σε πολλές περιπτώσεις κεφάλι αντίστασης απέναντι στην βαρβαρότητα που βίωναν. Ο σ. Σούρλας συνεχίζει στην μαρτυρία του: «Για να αντιμετωπιστούν οι δύσκολες εκείνες καταστάσεις, με πρωτοβουλία των κομμουνιστών είχε οργανωθεί η κολεκτίβα του Καλπακίου. Κύρια μαζεύαμε τα οικονομικά βοηθήματα που μας στέλνανε οι οικογένειές μας και τα μοιραζόμασταν μεταξύ μας. Αγοράζαμε προσφάγια και συμπληρώναμε το φαΐ μας. Δικαιολογούσαμε 7 τσιγάρα στον καθένα. Μάλιστα τα κόβαμε μισαδάκια για να φτουράνε και είχαμε το δικαίωμα να δίνουμε μέχρι 2 τσιγάρα στους φρουρούς, τσοπαναραίοι φουκαράδες, φτωχόπαιδα και αυτοί για να μην αισθάνονται απoμονωμένοι. Τα υπόλοιπα η κολεχτίβα τα είχε για να αγοράσουμε γραφική ύλη ή κανένα προοδευτικό βιβλίο και εφημερίδα.»

Η “Δίκη των 7” Παράδειγμα της αγωνιστικής στάσης των στρατιωτών είναι τα γεγονότα που πραγματοποιήθηκαν στον Ουλαμό τον Σεπτέμβρη του 1930. Τότε οι φαντάροι του Ουλαμού διατάχθηκαν να δουλεύουν 10 ώρες την ημέρα στην κατασκευή δρόμων και τις υπόλοιπες ώρες να κατασκευάζουν καμίνια ασβέστη και ξυλοκάρβουνου. Μπροστά σε αυτή την προσπάθεια εξόντωσης οι σύντροφοι οργάνωσαν στάση και απαίτησαν να μην δουλεύουν πάνω από 4 ώρες την ημέρα. Η απάντηση του διοικητή του Ουλαμού, Φατούρου, ήταν να επιχειρήσει να χτυπήσει τον φαντάρο που θεώρησε αρχηγό της στάσης. Οι υπόλοιποι φαντάροι τον υπερασπίστηκαν και επιτέθηκαν στον διοικητή του Ουλαμού. Το αποτέλεσμα ήταν η σύλληψη και τα βασανιστήρια 6 ανθρώπων, που κλείστηκαν στις Φυλακές του Ακραίου σε απομόνωση. Η απάντηση των κομμουνιστών ήταν να προχωρήσουν σε απεργία πείνας με αίτημα την άμεση αποφυλάκισή τους. Παρ’ όλες τις προσπάθειες του διοικητή της φυλακής και του επιτελάρχη της Μεραρχίας να τους τρομοκρατήσουν ή να τους καλοπιάσουν, οι αγωνιστές έμειναν αταλάντευτοι υποχρεώνοντας τελικά τους βασανιστές τους να ανακαλέσουν την απόφαση για απομόνωση. Η νίκη αυτή όμως ήταν προσωρινή. Οι 7 κομμουνιστές φαντάροι οδηγήθηκαν σε δίκη στο στρατοδικείο Ιωαννίνων με την κατηγορία της στάσης. Οι κομμουνιστές και σε αυτή την επίθεση δεν λύγισαν στιγμή. Η σκληρότητα της απόφασης των στρατοδικών είναι ενδεικτική της λύσσας με την οποία ο αστικός στρατός και η τότε κυβέρνηση Βενιζέλου αντιμετώπιζε το λαϊκό κίνημα. Οι φαντάροι Πανούσης και Μαρκοβίτης καταδικάστηκαν σε θάνατο, οι Γαμβέτας και Βλαντάς σε ισόβια δεσμά, οι Αδαμόπουλος και Τσακίρης σε 7 χρόνια φυλακή ενώ ο Κερδέλης σε 2. Η απάντησή τους ήρθε με το γράμμα που απέστειλαν στον Ριζοσπάστη μέσα από τις φυλακές:

“Αγαπητέ μας Ριζοσπάστη. Μέσα από τα μπουντρούμια που μας έριξε ο μιλιταρισμός γιατί δε δεχτήκαμε να πεθάνουμε κάτω από τον κασμά και το ξύλο στο κάτεργο του Καλπακίου, σου στέλνουμε τον πιο θερμό επαναστατικό χαιρετισμό. Τα κάτεργα και οι θανατικές καταδίκες δε μας πτοούν καθόλου. Οι τσαγκωφικές μέθοδοι που εφαρμόζονται από τον αρχιδήμιο Βενιζέλο θα τσακιστούν από το ροζάρικο χέρι του προλεταριάτου. Ο μακελάρης του ‘14, για την επιτυχία του νέου μακελειού, της σταυροφορίας ενάντια στην ΕΣΣΔ, θέλει να καθαρίσει τον δρόμο από τους επαναστάτες που καθοδηγούν τους καταπιεσμένους. Να γιατί μας καταδίκασαν σε θάνατο, ισόβια και δεκάδες χρόνια φυλακή. Σε απάντηση της απόφασης αυτής και της εν γένει εξεπολυθείσης τρομοκρατίας, σου στέλνουμε απ’το υστέρημά μας 50 δραχμές. Είναι 50 σφαίρες στο κουφάρι των δημίων που θέλουν με άτιμα μέσα να διακόψουν την έκδοσή σου. Στρατ. Φυλακές Ακραίου Ιωαννίνων, 5/12/1930. Οι 7 καταδικασθέντες φαντάροι του Καλπακίου.»

Η αντίδραση του λαϊκού κινήματος Ένα πρωτόγνωρο κλίμα συμπαράστασης προς τους αγωνιστές ξέσπασε, που απαιτούσε την απελευθέρωση των καταδικασμένων φαντάρων και το κλείσιμο του Ουλαμού Καλπακίου. Δεκάδες εργατικές και φοιτητικές οργανώσεις της Ελλάδας και του εξωτερικού με αποφάσεις τους εξέφραζαν την αλληλεγγύη τους. Μεγάλες μορφές της πνευματικής ζωής όπως οι Παλαμάς, Ξενόπουλος, Γληνός, Καζαντζάκης, Βουτυράς, Βάρναλης, Τερζάκης και άλλοι ύψωσαν φωνή διαμαρτυρίας. Με τις φωνές αυτές ενώθηκε και ο μεγάλος φυσικός Άλμπερτ Αϊνστάιν, που έστειλε με την σειρά του επιστολή διαμαρτυρίας. Ταυτόχρονα διοργανώνονται μεγάλες εργατικές και λαϊκές κινητοποιήσεις σε διάφορες πόλεις, ενώ το αντιμιλιταριστικό γραφείο της ΟΚΝΕ μοίρασε προκηρύξεις σε στρατιωτικές μονάδες που καλούσαν σε αλληλεγγύη τους υπόλοιπους φαντάρους. Το λαϊκό κίνημα, με το ηρωικό παράδειγμα των κομμουνιστών σηκώνει το ανάστημά του. Η κυβέρνηση Βενιζέλου εξαναγκάζεται σε αναδίπλωση και ανακοινώνει ότι αποσύρει την θανατική καταδίκη και τα ισόβια δεσμά και τις μετατρέπει σε προσωρινή κράτηση. Λίγα χρόνια αργότερα, το κολαστήριο του Καλπακίου κλείνει για πάντα. Το λαϊκό κίνημα έχει κερδίσει αυτή την μάχη.

Οι αξίες και τα ιδανικά του αγώνα γέννησαν τις ηρωίδες του λαού μας

ο ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του, τότε που ήταν αδιανόητο με βάση “την κοινή λογική” (όπως έλεγαν) να γίνεται λόγος για τη χειραφέτηση της γυναίκας, αντιπάλεψε σθεναρά τα αντιδραστικά ιδεολογήματα για την δήθεν “κατωτερότητα της γυναίκας”. Τότε που δεν αναγνωριζόταν στις γυναίκες ούτε το δικαίωμα της ψήφου, έδινε τις δυνάμεις του για τη συμμετοχή τους στην ταξική πάλη. Η ΟΚΝΕ πατώντας σε αυτόν τον δρόμο όχι μόνο αποτέλεσε το “βήμα” για να ακουστούν οι ανησυχίες και οι ανάγκες των νέων γυναικών της εργατικής τάξης, αλλά και τις έθεσε στην πρώτη γραμμή του αγώνα, της πάλης για την ανατροπή. Στην ηρωική πορεία της, η ΟΚΝΕ “μέτρησε” εκατοντάδες επώνυμους και ανώνυμους ήρωες, ανάμεσά τους και πολλές ηρωίδες όπως την Αθανασία Καλαϊτζίδου, την Ελένη Παρθενοπούλου, τη Χρύσα Χατζηβασιλείου, την Ηλέκτρα Αποστόλου και πολλές άλλες.

Οι κομμουνίστριες ήταν εκεί όπου δούλευαν οι εργάτριες Τα υφαντουργεία των Ποδαράδων είχαν συνηθίσει να βλέπουν απ’ έξω, την ώρα του σχολάσματος, τις κομμουνίστριες. Μοίραζαν την “Εργάτρια”, την εφημερίδα που εκδιδόταν με ευθύνη του Γυναικείου Γραφείου της Αθήνας, αποτελούμενου από γυναίκες, μέλη του Κόμματος και της ΟΚΝΕ. Η “Εργάτρια” δημοσίευε άρθρα και ανταποκρίσεις για τα ζητήματα και τους αγώνες των εργατριών. Οι κομμουνίστριες ανεβασμένες πάνω στα πεζούλια μιλούσαν στις υφαντουργίνες πότε για τα ζητήματά τους, πότε για την επέτειο της Κομμούνας του Παρισιού και για άλλα θέματα. Οι εργάτριες περνούσαν ομάδες-ομάδες. Καμιά δε σταματούσε, απ’ το φόβο του εργοδότη. Άλλες κοίταζαν τις γυναίκες σα να ήταν περίεργο θέαμα, άλλες περνούσαν αδιάφορα. Άλλες τις κοίταζαν με συμπάθεια, γιατί καταλάβαιναν, και κάμποσες το ξέρανε πολύ καλά, πως κάτι δικό τους είναι. Είχαν δει πολλές φορές τους χωροφύλακες του κοντινού τμήματος να καταφτάνουν και να σέρνουν τις κομμουνίστριες

με φωνές και σπρωξιές στο τμήμα. Άμα παίρνανε χαμπάρι πως τα τσιράκια του εργοδότη είχαν φωνάξει τους χωροφύλακες, όλο και κάποιες τις ειδοποιούσαν κρυφά να πάρουν τα μέτρα τους.

Η Ηλέκτρα στο εργοστάσιο υφαντουργίας του Μποδοσάκη Η Ηλέκτρα Αποστόλου, το 1928, σε ηλικία 16 χρονών, χρεώθηκε από την ΟΚΝΕ Αθήνας να δημιουργήσει οργανώσεις στο μεγάλο εργοστάσιο “Ελληνικής Εριουργίας” του Μποδοσάκη, που είχε 1.500 εργάτριες. «Κάθε βράδυ στις 6, που σχολούσαν οι εργάτριες, ήταν πάντα έξω από τη μεγάλη πόρτα του εργοστασίου, προσπαθούσε να πιάσει συζήτηση μαζί τους. (…) Φρόντισε να συνδεθεί με ορισμένα κορίτσια στους Ποδαράδες, από αυτά που δούλευαν στο εργοστάσιο. Έγινε φίλη μαζί τους. Από αυτές έμαθε τα προβλήματα του χώρου. Δουλειά 14 και 16 ώρες, μεροκάματο πείνας, 20 και 25 δραχμές, προστίματα, φυματίωση. Όσες ήταν όμορφες τις φώναζε ο

αρχιμηχανικός στο σπίτι του… Για την ζωή των υφαντουργίνων γράφει η Ηλέκτρα ενδιαφέρουσες ανταποκρίσεις στην εφημερίδα “Νεολαία”, τις δίνει στις φίλες της για να τις διαδώσουν στο εργοστάσιο, ορισμένες τοιχοκολλούνται από έξω. Ο κύκλος των υφαντουργίνων μεγαλώνει… Η Ηλέκτρα στρατολογεί τις πιο ζωηρές υφαντουργίνες στην ΟΚΝΕ και οργανώνει τον πρώτο πυρήνα. Σε μια πρώτη σύσκεψη που διοργανώνουν παίρουν μέρος 60 γυναίκες». Η Ηλέκτρα τους έλεγε χαρακτηριστικά: «Δεν θα σας μιλήσω για την πικρή ζωή σας, την ξέρετε καλύτερα από εμένα. Το ζήτημα είναι να δούμε ποιος φταίει γι’ αυτήν την κατάσταση και τι πρέπει να κάνετε για να σωθείτε. Ξέρω προσωπικά τον ιδιοκτήτη του εργοστασίου, τον Μποδοσάκη, ζει μέσα σε αφάνταστες πολυτέλειες, ενώ εσείς … πόσες έκαναν αιμοπτύσεις αυτή την εβδομάδα… Από πού τα βρήκε τα πλούτη ο Μποδοσάκης; Από τη δική σας δουλειά! Τι πρέπει να κάνετε; Να ζητήσετε να καλυτερέψει η ζωή σας, 8ωρη δουλειά, ν’ αυξηθεί κατά 50% το

Ηλέκτρα Αποστόλου: Από 14 χρονών μπήκε στην ΟΚΝΕ. Ανέλαβε μια σειρά από υπεύθυνες χρεώσεις, συμπεριλαμβανομένης αυτής του μέλους του γραφείου της ΚΕ της ΟΚΝΕ και της διεύθυνσης της εφημερίδας της ΟΚΝΕ “Νεολαία”. Φυλακίστηκε και εξορίστηκε πολλές φορές. Η μεταξική δικτατορία την έκλεισε στις γυναικείες φυλακές Αβέρωφ. Με την αποφυλάκισή της πέρασε στην παρανομία και στάλθηκε στη Θεσσαλονίκη, γραμματέας του Γραφείου ΟΚΝΕ Μακεδονίας-Θράκης. Πιάστηκε το 1939 και στάλθηκε εξορία στην Ανάφη. Το Σεπτέμβρη του 1942 δραπέτευσε από το τμήμα μεταγωγών της Αθήνας. Με την ίδρυση της ΕΠΟΝ έγινε μέλος του Κεντρικού της Συμβουλίου. Αργότερα χρεώνεται υπεύθυνη διαφώτισης της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας. Στις 25 Ιούλη 1944 την έπιασε η ασφάλεια και τη βασάνισε φριχτά. Την κρεμάσανε, τη μαστίγωσαν, την κάψανε. Στο τέλος την άλειψαν με οινόπνευμα σε διάφορα μέρη του σώματός της και της έβαλαν φωτιά. Η Ηλέκτρα ξεψύχησε στις 26 Ιούλη 1944. (“ΟΚΝΕ Λενινιστικό μαχητικό σχολείο των νέων”, παράνομη έκδοση της ΚΝΕ, Νοέμβρης 1972)

μεροκάματό σας και να εξισωθεί με το μεροκάματο των ανδρών». Λίγο αργότερα, με αφορμή ένα εργατικό ατύχημα, εκλέχτηκαν επιτροπές ζητώντας προστατευτικά μέτρα για την ζωή των εργατριών. Έβαλαν θέμα αύξησης του μεροκάματου και έκαναν 24ωρη απεργία. Ιδρύσαν σωματείο. Στον πυρήνα της κομμουνιστικής νεολαίας στρατολογήθηκαν 20 νέες υφαντουργίνες. Δημιουργήθηκε κομματικός πυρήνας...

Απέναντι στις συκοφαντίες του αστικού κράτους Το αστικό κράτος βέβαια, προσπαθώντας σταθερά να χτυπήσει το Κόμμα, χρησιμοποιούσε όλες τις μεθόδους. Ανάμεσα σε αυτές και την προσφιλή του μέθοδο της συκοφαντίας. Έτσι, ο αστικός τύπος σε συνεργασία με την Ασφάλεια, σερβίριζε συστηματικά “συνταρακτικές αποκαλύψεις” για τους “ανήθικους ανθρώπους του ΚΚΕ”. Κάθε τόσο δημοσίευε φωτογραφίες στελεχών και μελών του Κόμματος και της ΟΚΝΕ,

με ιστορίες κατασκευασμένες. Πολύ περισσότερο για τις γυναίκες... Όσες ασχολούνταν με τα κοινά ήταν “ξιπασμένες”, “ανήθικες” κ.λπ. Αναφέρει χαρακτηριστικά η Αύρα Παρτσαλίδου στο βιβλίο “Αναμνήσεις από τη ζωή της ΟΚΝΕ”: «Ένα πρωί η Ηλέκτρα ξεκίνησε απ’ το σπίτι της στη Βεΐκου να πάει να ψωνίσει στον μπακάλη. (...) Έρχεται σε λίγο πίσω, σκασμένη στα γέλια αλλά και στεναχωρημένη. “Πάει η παρανομία!” λέει. “Είδα στο περίπτερο μια εφημερίδα με ολόσωμη τη φωτογραφία μου κι απ’ τα δύο πλάγια δύο φωτογραφίες, του τάδε και του τάδε.” Και ονομάτισε δύο γνωστά στελέχη του Κόμματος. Πήραμε με τρόπο την εφημερίδα από ένα μακρινό μαγαζί και τι έλεγε; Τα γνωστά κατασκευάσματα της Ασφάλειας, με μπόλικο αλατοπίπερο. Ο “Ριζοσπάστης” και η “Νεολαία” μάχονταν και σ’ αυτό το μέτωπο, εξηγούσαν στο λαό τι σκοπούς επιδιώκει η αντίδραση με τις ασφαλίτικες αυτές καμπάνιες. Όταν πια φούντωσε το κίνημα και το Κόμμα άρχισε να μαζικοποιείται, τα δημοσιεύματα τα σχετικά με την κοινοκτημοσύνη των γυναικών ξεθύμαναν γιατί κανένας δεν τα πίστευε.»

Η ΟΚΝΕ πρωτοπόρα στον αθλητισμό και στον πολιτισμό!

τα μέσα της δεκαετίας του 1920 παρατηρείται άνθηση των αθλητικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα, που έχει ως βάση τα μεσαία αστικά στρώματα. Πολυάριθμοι αθλητικοί σύλλογοι εμφανίζονται σε μεγάλα αστικά κεντρα της χώρας όπου συμμετέχουν και πολλοί εργάτες, χωρίς όμως να σκέφτονται την αυτονόμησή τους και τη δημιουργία ξεχωριστών εργατικών αθλητικών σωματείων. Αυτοί οι σύλλογοι-σωματεία, τόσο λόγω της μαζικότητάς τους, όσο και λόγω της κοινωνικής τους σύνθεσης, αξιοποιούνταν από την αστική τάξη, αλλά και από αντιδραστικές ομάδες για τη διάχυση της κυρίαρχης ιδεολογίας. Παρατηρώντας όλη αυτή την αυξημένη δρατηριότητα γύρω από τον αθλητισμό, το ΚΚΕ, και με δεδομένο ότι το 1926 η δράση του ήταν παράνομη λόγω της δικτατορίας Παγκάλου, έκρινε ότι έπρεπε οι κομμουνιστές -και ειδικά οι νεολαίοι της ΟΚΝΕνα αξιοποιήσουν αυτή τη χαραμάδα των αθλητικών σωματείων για να πιάσουν επαφές με πλατύτερες μάζες.

Μάχη για το κέρδισμα της εργατικής-φτωχής νεολαίας Η ΟΚΝΕ προσπαθεί αμέσως να “πατήσει πόδι” στους αθλητικούς συλλόγους. Η προσπάθεια αυτή αποφέρει καρπούς ουσιασικά από το 1928. Στην Γ΄ Συνδιάσκεψη τον Φλεβάρη του 1927 είχαν παρθεί συγκεκριμένες αποφάσεις για την ανάπτυξη της ΟΚΝΕ σε αυτούς τους χώρους όπου συγκεντρωνόταν μαζικά εργατική νεολαία. Με βάση αυτές τις αποφάσεις, αλλά και τις επεξεργασίες της Κόκκινης Διεθνούς του Σπορ για το ζήτημα, άρχισε να γίνεται δουλειά και να αναπτύσσεται γοργά ο εργατικός αθλητισμός. «Στη χώρα μας τελευταία αναπτύχθηκε ένα πλατύ αθλητικό κίνημα. (…) Στους συλλόγους αθλητισμού συμμετέχουν πολλοί εργάτες. Το κίνημα έχει μεν εθνικιστικό χαρακτήρα αλλά δεν διακρίνεται για μια φασιστική ή και ζωηρή εθνικιστική δράση. (…) Εργατικό αθλητικό κίνημα δεν υπάρχει στη χώρα μας.(…) Τα δύο τελευταία χρόνια και κυρίως το 1928, άρχισε να αναπτύσσεται γλήγορα ο εργατικός αθλητισμός. Η βάση του ειναι επαναστατική και ως πρόγραμμά του έχει το πρόγραμμα της Κόκκινης Διεθνούς του Σπορ. Η ΟΚΝΕ εργάσθηκε μ’ όλες της τις δυνάμεις για την οργάνωση του κινήματος αυτού» (Μπροσούρα της ΟΚΝΕ, 1929) Όσον αφορά στους σκοπούς του εργατικού αθλητισμού, λέει η ίδια μπροσούρα: «α) Να δώσει μια διασκέδαση στις μάζες τις εργατικής νεολαίας. β) Να αντιδράσει, με τη φυσική διάπλαση των εργαζόμενων νέων, στη δηλητηρίαση της νέας γενεάς από την εκμετάλλευση. γ) Να ετοιμάσει ρωμαλέους και γυμνασμένους προλετάριους για τον αγώνα της εργατικής τάξης. δ) Να αποσπάσει τους εργαζομένους νέους απ’ την ιδεολογική εθνικιστική πραπαγάνδα των αστικών συλλόγων αθλητισμού. ε) Να οργανώσει καινούργια στρώματα δραστήριων νέων εργατών, τους οποίους να κατεβάσει στον κοινό αγώνα κατά της πλουτοκρατίας. Ο εργατικός αθλητι-

σμός δεν είναι πολιτική οργάνωση, δεν είναι όμως έξω από την πολιτική δράση. Ακολουθεί τη σημαία του εργατικού αγώνος και παραδέχεται τους σκοπούς του». Σύντομα με την παρέμβαση των κομμουνιστών το εργατικό αθλητικό κίνημα παίρνει πανελλαδικά χαρακτηριστικά με την ίδρυση της Ομοσπονδίας Εργατοαγροτικού Αθλητισμού το 1930 (ΟΕΑ). Το 1929 στην Αθήνα φτάνουμε να έχουμε περί τους 17 συλλόγους με 350 μέλη, στην Καβάλα 250 μέλη, στην Ξάνθη 150, στη Θεσσαλονίκη 100 και πανελλαδικά γύρω στα 1.800 μέλη. Ο πρώτος Γραματέας της ΟΕΑ ήταν ο Κώστας Λουλές, μετέπειτα μέλος του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΕ. Η ΟΕΑ εξέδωσε και μηνιαίο τετρασέλιδο περιοδικό το “Εργατοαγροτικό Σπορ’’ που έφτασε η διακίνηση του τα 3.000 φύλλα. Στην Αθήνα η ΟΕΑ συσπείρωσε πάνω από 10 συλλόγους. Συχνά τέτοιους συλλόγους ίδρυαν απευθείας τα συνδικάτα, όπως στην Ξάνθη όπου το Σωματείο των καπνεργατών δημιούργησε την “Πρόοδο’’ που είχε ποδοσφαιρική ομάδα. Ομοίως και στην Κοζάνη. Αντίστοιχα στον Βόλο ιδρύθηκε ο “Εργατικός Αστέρας’’. Ψυχή των συλλόγων ήταν τα Τμήματα Νέων των σωματείων και οι ΟΚΝίτες που δούλευαν μέσα σε αυτά. Στην Αθήνα η οργάνωση της ΟΚΝΕ στον επισιτισμό δημιούργησε ένα αξιόλογο αθλητικό σωματείο. Για να καταλάβουμε καλύτερα τι περιεχόμενο λάμβανε η παρέμβαση της ΟΚΝΕ στους αθλητικούς συλλόγους, ας δούμε ένα απόσπασμα από ένα άρθρο στη “Νεολαία’’:

“Ο εργατικός αθλητισμός ενάντια στη μιλιταριστικοποίηση της νεολαίας” «Την Πέμπτη αντιπροσωπεία της ΚΕ της Ομοσπ. Εργ. Αθλητισμού (...) υπέβαλε εις το Υπουργείο της Παιδείας υπόμνημα της Ομοσπονδίας Εργ. Αθλητισμού εναντίον του νόμου της “Εθνικής σωματικής αγωγής”. Εις την αρχήν του υπομνήματος η ΟΕΑ διαμαρτύρεται εναντίον του νόμου της ΕΣΑ ως κρατικοποιούντα και μιλιταριστικοποιούντα την αθλούμενη νεολαία, την κατά πλειονότητα εργατική. (...) Μετά λέγει ότι αν το κράτος πραγματικά ενδιαφέρετο για τη σωματική ευεξία και υγεία των νέων δεν θα τους είχε να δουλεύουν 10 και 12 ώρες και κάτω από τις φριχτές ανθυγιεινές συνθήκες που δουλεύουν, ούτε θα τους έδινε το γλισχρότατο μεροκάματο που τους δίνει (...). Τελειώνοντας το υπόμνημα η ΟΑΕ καλεί όλες τις εργατικές οργανώσεις της χώρας και τις εργατοαθλητικές όλου του κόσμου να την βοηθήσουν στον αγώνα ενάντια στο νόμο της ΕΣΑ.» Η “Νεολαία” αποκτά μόνιμη στήλη για το εργατικό σπορ και καθώς η ΟΚΝΕ απλώνει τη δουλειά της στις συνοικίες με τη δημιουργία ποδοσφαιρικών ομάδων γράφονται σημαντικές και εν πολλοίς άγνωστες σελίδες στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού. Τον Ιούλη του 1935 ιδρύεται η Ομοσπονδία Ποδοσφαιρικών Αθλητικών Σωματείων Αθήνας που είχε επίδραση σε αθλητές και πρωταθλητές της χώρας. Η δράση της ΟΚΝΕ μέσα στη συγκεκριμένη Ομοσπονδία οδήγησε στην ίδρυση της Ένωσης Ελλήνων Αθλητών που είχε δράση μέσα στην κατοχή και την Αντίσταση. Πρώτος πρόεδρός της υπήρξε ο Γρηγόρης Λαμπράκης.

Αθλητική ομάδα της ΟΚΝΕ στη Μυτιλήνη.

Έγνοια και για πολιτιστικές δραστηριότητες... Οι σύλλογοι που δημιουργούνταν στους κόλπους των εργατικών σωματείων ανέπτυσσαν και πολιτιστική δραστηριότητα. Υπήρχαν μουσικές ομάδες όπως στον σύλλογο “Πρόοδος” της Ξάνθης. Καμιά φορά συναντούσες και αυτόνομους μουσικούς συλλόγους. Τη δεκαετία του ’20 είναι που διαδίδονται στη χώρα τα “κόκκινα’’ τραγούδια, συνή-

Το εμβατήριο της Πρωτομαγιάς Πρωτομαγιά νέα ζωή όπου η φύση όλη γιοτάζει έτσι και η ιδέα η τρανή όλον τον κοσμο αγκαλιάζει πιο ψηλά απ’ τους αστούς πάνω από σύνορα και νόμους περνώντας τους Ωκεανούς φωτίζει ο ήλιος τους δύο κόσμους

θως μεταφράσεις ρωσικών επαναστατικών εμβατηρίων. Αυτά τραγουδιούνταν στις συγκεντρώσεις και στις απεργίες από μπάντες εργατών, κυρίως νέων. Διαβάζουμε ενδεικτικά στις σημειώσεις του Μήτσου Παπαρήγα για την ΟΚΝΕ: «Οι εκπολιστιστικές εκδηλώσεις είχαν ανοιχτή μαζική δράση. Οι εκπολιστιστικοί όμιλοι των Νέων διατηρήθηκαν και καθοδηγούνταν απ’ τις Σοσιαλιστικές Νεολαίες. Η δράση αυτών ήταν να προσελκύουν τους νέους στην εκμάθηση μουσικών οργάνων, να παίρνουν μέρος με τα όργανα στις εργατικές Πρωτομαγιές κ.λπ. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι από το 1917 οι Σοσιαλιστικές Οργανώσεις -και στα πρώτα χρόνια, 1922-1925 οι Κομμουνιστικές Νεολαίες- με τους εκπολιστιστικούς τους συλλόγους το πρωί, ξημερώματα Πρωτομαγιάς (...) να γυρίζουν τις συνοικίες των πόλεων, να παίζουν διάφορα εμβατήρια και να καλούν τους εργαζόμενους να πάρουν μέρος την ημέρα της Πρωτομαγιάς στη συγκέντρωση (...).» Όπως μας πληροφορεί η Αύρα Παρτσαλίδου, τα κόκκινα τραγούδια κυκλοφορούσαν σε βιβλιαράκι τσέπης και τραγουδιούνταν από την χορωδία της Νεολαίας στις συγκεντρώσεις. Στο άνοιγμα των συγκεντρώσεων έπαιζε η “Διεθνής’’, ενώ καθιερώνονται το “Επέσατε θύματα’’, η “Βαρσαβιάνκα’’, το “Bandiera Rossa’’.

O προλεταριακός διεθνισμός, φυσιογνωμικό χαρακτηριστικό της ΟΚΝΕ

ομοσπονδία προσχώρησε στην Κομ. Διεθνή των Νεών πριν αποκρυσταλλωθεί καλά σε ενιαία Ομοσπονδία. Πριν από το 1ο Συνέδριο. Παραδέχτηκε και προσπάθησε από την πρώτη στιγμή να εφαρμόσει το πρόγραμμα, την ταχτική και την οργάνωση της ΚΔΝ. Έλαβε ενεργό μέρος στην ίδρυση της Βαλκανικής Ομοσπονδίας των Νεολαιών.»

(Από την έκδοση “Η ΟΚΝΕ 1922-1928”, Αθήνα 1928)

Υπό το φως της Οκτωβριανής Επανάστασης «Το Κόμμα των μπολσεβίκων και η Οχτωβριανή Επανάσταση αποτέλεσαν την ιστορική συνέχεια της δράσης της επαναστατικής πτέρυγας των μαρξιστών στο πλαίσιο της Α΄ και της Β΄ Διεθνούς. Συνέβαλαν στο ξέσπασμα των εργατικών εξεγέρσεων που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια, όπως στο Βερολίνο, στη Βουδαπέστη, στο Τορίνο, οι οποίες ηττήθηκαν. Γενικότερα, η Οχτωβριανή Επανάσταση επιτάχυνε την ανάπτυξη του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και οδήγησε στη δημιουργία της Γ’ Κομμουνιστικής Διεθνούς (1919 - 1943), που συγκροτήθηκε απέναντι στη διεθνή δύναμη του κεφαλαίου. Η ανάγκη να υπάρξει σαφής διαχωρισμός και να οξυνθεί η διαπάλη με τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, που είχαν προδώσει την εργατική τάξη στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οδήγησε στη διατύπωση των 21 όρων για την ένταξη ενός κόμματος στην Γ΄ Διεθνή, στο 2ο Συνέδριό της το 1920, όροι που αφορούσαν τη διασφάλιση του επαναστατικού της χαρακτήρα.»*

Την ίδια στιγμή ιδρύονται δεκάδες Κομμουνιστικά Κόμματα, όπως και το ΚΚΕ στην Ελλάδα. Οι εργάτες βρίσκουν τον βηματισμό τους μέσα σε αυτά, συνειδητοποιούν ότι μπορούν να διεκδικήσουν και να κατακτήσουν ολόκληρη την εξουσία και όχι μόνο κάποια δικαιώματα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος, καθώς πλέον έχουν μπροστά τους ένα έμπρακτο παράδειγμα. Η νεαρή σοβιετική Ρωσία, με το παράδειγμά της δίνει διεθνιστική βοήθεια στην εργατική τάξη άλλων χωρών.

Κάτω από τη σημαία της Κομμουνιστικής Διεθνούς Νέων Τον Μάρτη του 1919 ιδρύεται η Κομμουνιστική Διεθνής (Κομιντέρν) στην οποία το ΣΕΚΕ εντάχθηκε επίσημα το 1924. Τα κομμουνιστικά κόμματα και η Κομιντέρν αντιλαμβάνονται γρήγορα ότι χρειάζεται να αναπτύξουν ειδική δουλειά στη νεολαία. Τα ΚΚ συγκροτούν Κομμουνιστικές Νεολαίες. Τον Νοέμβρη του 1919 ιδρύεται η Κομμουνιστική Διεθνής Νέων. Η ΟΚΝΕ εντάσσεται σε αυτή σχεδόν αμέσως μετά τη συγκρότησή της. Στο Α’ Συνέδριο της ΟΚΝΕ εκφωνείται χαιρετιστήριο μήνυμα της ΚΔΝ, ενώ στην ανακοίνωση για τη λήξη του ίδιου Συνεδρίου διαβάζουμε: «(...) Στις 6 κοπιαστικές αυτές μέρες, οι αντιπρόσωποί σας βρήκαν τέλος την τόσο επιθυμητή ευκαιρία να χτίσουν πάνω σε γερά θεμέλια την Ομοσπονδία μας, να ορίσουν τις νέες υποχρεώσεις του κινήματός μας και να διακηρύξουν πανηγυρικώς πλέον την αμέριστη αφοσίωσίν των

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ: Για τα 100χρονα της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης

προς το Κόμμα μας, προς την κομμουνιστική Διεθνή Νέων και προς την Βαλκανική Ομοσπονδία Κομμουνιστικής Νεολαίας». Αυτή η κοινή δράση των κομμουνιστών διεθνώς, στην οποία ανταποκρίθηκε και συμμετείχε πρώτα το Κόμμα και ύστερα η ΟΚΝΕ, κρίθηκε επιβεβλημένη τόσο για την υπεράσπιση της ΕΣΣΔ, όσο και για τη δημιουργία ισχυρών ρηγμάτων στις καπιταλιστικές χώρες με την αλληλεγγύη των κομμουνιστών στην πάλη της εργατικής τάξης της μιας ή της άλλης χώρας. Η ΟΚΝΕ μέσα από την ΚΔΝ, όπως και το ΚΚΕ μέσα από την ΚΔ, έκαναν τα πρώτα τους βήματα. Το βασικότερο είναι ότι επιταχύνθηκε η ωρίμανσή της ως επαναστατικής νεολαίας με την αποβολή των οπορτουνιστικών στοιχείων.

Η ΟΚΝΕ, φλογερός υπερασπιστής της ΕΣΣΔ Πλήθος άρθρων και ανταποκρίσεων για την ΕΣΣΔ θα βρει κανείς στις σελίδες της “Νεολαίας” και του “Νέου Λενινιστή”. Η ΟΚΝΕ σε κάθε ευκαιρία τονίζει σε όλους τους τόνους την ανάγκη υπεράσπισης της ΕΣΣΔ από τον διεθνή ιμπεριαλισμό. Αναγνωρίζει σε αυτή τη χώρα την πατρίδα όλων των εργατών και δεν διστάζει να πει ότι σε περίπτωση νέου πολέμου εναντίον της, οι λαοί των χωρών που θα συμμετέχουν πρέπει

να συνταχθούν με τον προλεταριακό στρατό της ΕΣΣΔ και όχι με τον αστικό στρατό των χωρών τους. Υπενθυμίζουν συνεχώς ότι για την εργατική τάξη οι άδικοι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι μόνο δεινά φέρνουν και ότι οι λαοί δεν πρέπει να σφαγιάζονται μεταξύ τους, αλλά να παλεύουν σταθερά ενάντια στους καπιταλιστές των χωρών τους για να αποτινάξουν το καθεστώς της εκμετάλλευσης και να οικοδομήσουν το σοσιαλιστικό σύστημα, όπως στην Σοβιετική Ένωση: «Η εργατική νεολαία, όπως και όλη η εργατική τάξη, (…) έχουν στενούς δεσμούς με τους εργάτες όλου του κόσμου, με τους οποίους αγωνίζονται από κοινού για την ανατροπή της παγκόσμιας καπιταλιστικής τυρανίας, ανατροπή που θα επιτρέπει την ελεύθερη παγκόσμια ένωση των λαών.» Αξιοσημείωτη είναι η προσπάθεια της ΟΚΝΕ να στηρίξει και υλικά την ΕΣΣΔ. Έτσι το 1929 διεξάγει έρανο για αγορά πολυβόλου, ώστε να το δωρίσει στον Κόκκινο Στρατό. Αρκετοί ανταποκρίθηκαν στον έρανο και το πολυβόλο τελικά δωρίστηκε! «Αγαπητή Νεολαία, εμείς οι συνειδητοί ναύτες του πολεμικού ναυτικού δίνουμε για την αγορά του ΠΟΛΥΒΟΛΟΥ που θα χαριστεί στον κόκκινο στρατό δρχ εκατόν δέκα και υποσχόμαστε στην τάξη μας: Τα πολυβόλα που μας μαθαίνουν οι μιλιταριστές να τα χρησιμοποιούμε ενάντια στα αδέρφια μας, θα τα στρέψουμε ενάντια στους μιλιταριστές και την πλουτοκρατία εγκαθιδρύοντας την εργατοαγροτική εξουσία σε όλο τον κόσμο. Πολλοί ναύτες του ναυστάθμου.» (επιστολή στη “Νεολαία” δημοσιευμένη στις 25 Οκτώβρη 1929)

Η Διεθνής Ημέρα Νέων Σημαντικός σταθμός στην πολιτική δράση της ΟΚΝΕ ήταν η κινητοποίηση των νέων με αφορμή τον ετήσιο εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Νέων (ΔΗΝ). Η συγκεκριμένη μέρα γιορταζόταν ήδη από το 1920 από τις κατά τόπους σοσιαλιστικές ομάδες. Από το 1923 ο εόρτασμός της με τη συμμετοχή της ΟΚΝΕ λαμβάνει όλο και πιο ταξικά χαρακτηριστικά, συνδέεται πιο πολύ με τη διεθνιστική αλληλεγγύη. Γράφει στις 30 Αυγούστου 1929 το περιοδικό “Νεολαία”: «Το 1927 ο γιορτασμός της Διεθνούς ημέρας νέων πήρε ένα πολύ μαζικό χαρακτήρα. Η ΟΚΝΕ πια δεν είναι μια άμαζη και φιλολογική οργάνωση των νέων του 1922. Μέσα στην πάλη, κάτω απ’ το κόμμα βρίσκεται πια στο δρόμο της μαζικής κομμουνιστικής οργάνωσης νέων. Στη Διεθνή αυτή μέρα πουλήθηκαν 13.000 “Νεολαίες”. Στις συγκεντρώσεις πού

γιναν στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στην Καβάλα, σ’ ολόκληρη τη Θεσσαλία και στον Πειραιά πήραν μέρος χιλιάδες νέοι και νέες εργάτες με ακράτητο ενθουσιασμό. Το 1928 γιορτάστηκε με μεγαλύτερη επιτυχία και μαχητική κινητοποίηση των εργατοχωρικών. (…) Το 1929 κάτω από παράνομες συνθήκες με τις οργανώσεις ουσιαστικά και τυπικά εκτός νόμου. Το 1929 η μπουρζουαζία όλου του κόσμου κι η δική μας με τις φυλακές, τις εξορίες, με τις κάθε λογής καταπιέσεις, με την μεγάλη εκμετάλλευση προετοιμάζουν άμεσα τον πόλεμο. Οι νέοι εργατοχωρικοί και ενήλικες, στη φετινή Διεθνή ημέρα ενάντια στα μέτρα της, ενάντια στην παρανομία, θα διαδηλώσουν τη θέλησή τους ν’ αγωνιστούν για την πραγματοποίηση του συνθήματος των επανασταστών της Βέρνης. Μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε επανάσταση ταξική, υπεράσπιση της Σ. Ένωσης.»

Από την ΟΚΝΕ στην ΚΝΕ Κάτω από την ίδια σημαία συνεχίζουμε Τ

α χρόνια της εμπλοκής της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, της ιταλικής και γερμανικής κατοχής, το ΚΚΕ, ήδη χτυπημένο από την Mεταξική δικτατορία, ήρθε αντιμέτωπο με νέες, σύνθετες συνθήκες και απαιτητικά καθήκοντα. Κατόρθωσε όμως να μείνει όρθιο, να καθοδηγήσει και να βαδίσει επικεφαλής των εργατικών λαϊκών μαζών στην πάλη για την αποτίναξη του ναζιστικού ζυγού, να πρωτοστατήσει σε μεγάλες μάχες του λαού μας και σε φάσεις όξυνσης της ταξικής πάλης. Τον Σεπτέμβρη του 1941 η 7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ συζήτησε την ίδρυση εθνικοαπελευθερωτικού μετώπου για την ανάπτυξη πρακτικής δράσης κατά των δυνάμεων κατοχής. Στις 27 Γενάρη 1941 ιδρύεται το ΕΑΜ. Στις 14 Γενάρη 1943 αποφασίστηκε η ενοποίηση των Οργανώσεων νεολαίας και στο πλαίσιο αυτό ιδρύθηκε η ΕΠΟΝ (23 Φλεβάρη 1943), που συνοδεύτηκε όμως από την αρνητική απόφαση αυτοδιάλυσης της ΟΚΝΕ.

ΕΠΟΝ, έγραψε απαράμιλλες σελίδες ηρωισμού, μέσα στις γραμμές της διαμορφώθηκαν χιλιάδες ανταρτόπουλα, αιμοδότες του ένοπλου αγώνα του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και μετέπειτα του ΔΣΕ, του εργατικού-λαϊκού κινήματος συνολικά. Είχε προηγηθεί, τον Μάρτη του 1936, απόφαση της Γραμματείας της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς: «Να μετατραπούν αυτές οι κομμουνιστικές οργανώσεις της νεολαίας σε πλατιές μαζικές οργανώσεις της εργαζόμενης νεολαίας, σε εξωκομματικές, αλλά επαναστατικές στην ουσία της υπόθεσης οργανώσεις». Οι λόγοι για αυτήν την απόφαση πρέπει να αναζητηθούν στην πορεία διαμόρφωσης της στρατηγικής της Κομμουνιστικής Διεθνούς και των Κομμουνιστικών Κομμάτων, κατά την περί-

οδο ανάμεσα στον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Την περίοδο εκείνη, το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα βρέθηκε σε μία νέα φάση, στην οποία την επαναστατική άνοδο του 1917 - 1919 διαδέχθηκε η υποχώρηση του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος. Παράλληλα, τη δεκαετία του 1930, το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα βρέθηκε αντιμέτωπο με την άνοδο του φασισμού και την πορεία προς έναν νέο παγκόσμιο πόλεμο, την ώρα που ακόμη ήταν νωπές οι πληγές από τον αιματηρό Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα Κομμουνιστικά Κόμματα διεθνώς χρειάστηκε να διαμορφώσουν πολιτική που να προωθεί την σύνδεσή τους με τις εργαζόμενες μάζες, την συσπείρωση δυνάμεων στον αντικαπιταλιστικό αγώνα, σε συνθήκες πρωτόγνωρες για αυτά, συνθήκες που δεν ευνοούσαν την άμεση επαναστατική ανατροπή, την σοσιαλιστική επανάσταση. Στο έδαφος αυτών των προβλημάτων, που απαιτούσαν επίλυση με ανάπτυξη του θεωρητικού οπλοστασίου των κομμουνιστών, αναπτύχθηκε διαπάλη γύρω από ζητήματα στρατηγικής σημασίας στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, την Κομμουνιστική Διεθνή. Η ηρωική δράση της ΕΠΟΝ δεν μπορούσε να καλύψει την αντικειμενική ανάγκη ύπαρξης επαναστατικής νεολαίας του ΚΚΕ, που θα διαπαιδαγωγούσε τα μέλη της, την αυριανή βάρδια της εργατικής τάξης, με τα ιδανικά και τις αξίες του αγώνα για την επαναστατική ανατροπή της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, που θα αποτελούσε επαναστατικό σχολείο διαμόρφωσης των νέων κομμουνιστών. 25 χρόνια αργότερα, το 1968, η ίδρυση της ΚΝΕ έρχεται να καλύψει αυτήν την ανάγκη.

ΚΝΕ είναι συνεχιστής της ηρωικής ΟΚΝΕ, κληρονόμος των μαχητικών παραδόσεων της ΕΠΟΝ και της Δημοκρατικής Νεολαίας

(ΔΝ) του ΔΣΕ, της αγωνιστικής δράσης των νεολαίων κομμουνιστών κάτω από άλλες συνθήκες σε μαζικές πολιτικές οργανώσεις, όπως η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη (ΔΝΛ). Παραλαμβάνουμε την σκυτάλη ενός ολόκληρου αιώνα αγώνων και θυσιών του Κόμματός μας, συνεχίζοντας στην διαδρομή που χάραξαν οι προηγούμενες γενιές κομμουνιστών και άλλων λαϊκών αγωνιστών, που έδωσαν και την ζωή τους για την υπόθεση της εργατικής τάξης, για την υπόθεση της κοινωνικής προόδου. Το 2018 συμπληρώνονται 100 χρόνια ηρωικής ζωής και πρωτοπόρας δράσης του ΚΚΕ, που σημάδεψαν κάθε μικρό και μεγάλο αγώνα της εργατικής τάξης της χώρα μας. Συμπληρώνονται, επίσης, 50 χρόνια από το 1968, το έτος που, μέσα στα μαύρα χρόνια της δικτατορίας, με απόφαση του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, ιδρύθηκε η Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας. Βαδίζουμε στον εορτασμό αυτών των μεγάλων επετείων με αγωνιστική αισιοδοξία. Μελετάμε την ιστορία του επαναστατικού εργατικού κινήματος στην χώρα μας και διεθνώς. Εμπνεόμαστε, διδασκόμαστε, αντλούμε θάρρος και επαναστατική αισιοδοξία, βγάζουμε συμπεράσματα πολύτιμα στη σημερινή μας πάλη.

ίνουμε όλες μας τις δυνάμεις, στο πλευρό του ΚΚΕ, με πρωτοπόρα μαχητική στάση, στον αγώνα ενάντια στο σύστημα που γεννά κρίσεις, πολέμους, φτώχεια, ανεργία. Με τόλμη και αντοχή στην πάλη για την ανατροπή της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, του Σοσιαλισμού-Κομμουνισμού.