Axis festival by Jan Diertens

19 t/m 21 september 2008

ASSEN

w w w. a x i s f e s t i v a l . n l

Beste bezoeker,

Axis 2

Het (muziek)theaterfestival ‘Axis’ viert haar eerste lustrum. Daar zult u op zich niet zoveel van merken, want we houden vast aan ons concept en blijven gewoon doen waar we goed in zijn: het programmeren van kwalitatief hoogstaande (muziek)theatervoorstellingen op vaak verrassende locaties in en rond de Asser binnenstad. Twee gezelschappen maken dit jaar speciaal voor Axis locatievoorstellingen: het theatermakersen kunstenaarscollectief Waterlanders maakt een theatervoorstelling aan de Havenkade en de jongerentheatergroep NiznO ontwikkelt een locatievoorstelling rond de Vaart. In het tweede jaar van het Axis-festival sloot theater De Kolk haar deuren om plaats te maken voor nieuwbouw. Daarmee verloor het festival een belangrijke speelplek en zag de organisatie zich genoodzaakt uit te zien naar alternatieve locaties. Het ‘gebrek’ bleek echter onverwacht positief uit te vallen: het programmeren van voorstellingen op ongebruikelijke locaties is inmiddels de charme en de kracht van het festival geworden. Behalve op straat, op pleinen en in kerken en loodsen wordt er dit jaar gespeeld in of rond een caravan, een (rijdende) bus, een auto, een voormalige zorgboerderij, een paardentrailer en een…kapsalon. De openingsvoorstelling van het festival wordt gespeeld door het muziektheatergezelschap Polly Maggoo. De voorstelling ‘Het Weerzien’ is aangrijpend muziektheater met als achtergrond het Joods-Palestijnse conflict. Met deze voorstelling is Polly Maggoo alweer voor de derde keer te gast op het Axis-festival. Niet voor niets, want het festival wil graag met een aantal theatermakers en gezelschappen een meerjarige relatie aangaan. Andere goede bekenden op het festival dit jaar zijn de theatermaaksters Elien van den Hoek en Nanna Tieman en het Tilburgse dansgezelschap Vloeistof. Ga kijken en laat u verwonderen!

Het Axis-team.

Overzicht voorstellingen Het Podium de Stad - theater & muziek op locatie Dame Jeanne, ‘As tears go by’ Elien van den Hoek, ‘In een land hier’ Elsbeth Vernout, ‘Gegijzeld’ FlauweCult, ‘Aan het eind van de aspergetijd’ Gerard Ammerlaan, ‘Backyard Visions’ Knoest., ‘(BR)OER!’ De Lege Ruimte, ‘Jour de Désir’ Nanna Tieman, ‘Thuis’ NiznO, ‘Het begin of het einde?’ Psarantonis Polly Maggoo, ‘Het Weerzien’ Leerlingen SCW-theater, Amalgaam Stichting Muziektheater Thrianta, ‘La Voix Humaine’

Axis Vloeistof, ‘Hondengeluk’

Vloeistof, ‘WegWerpWereld’

Waterlanders, ‘Graankoorts’

Het Podium de Straat - Straattheater Jeugdtheaterschool ICO, ‘Surprise!’ Nieuw Lef, ‘Miracle Lab’

Odd Enjinears, ‘Het Concert des Levens’ De Opladers, ‘Twee minuten reisje’

Het Podium voor Kunst Kunstroute

Kamermuziek aan de Vaart

Openingsvoorstelling Polly Maggoo ‘Het Weerzien’

Het muziektheatergezelschap Polly Maggoo is inmiddels een goede bekende op het Axisfestival en speelde eerder prachtige voorstellingen als ‘Op Hoop van Zegen’, ‘Het reservaat’ en ‘Josenfjord/Lampedusa’. Met de nieuwe voorstelling ‘Het Weerzien’ brengt Polly Maggoo meeslepend muziektheater over het Israëlisch-Palestijnse conflict. Na zich een leven lang op zijn werk gestort te hebben, gaat de Duitse chemicus Helmut Kahn tot opluchting van zijn vrouw Betty eindelijk met pensioen. Maar van een rustige oude dag komt het nauwelijks als Helmut besluit om samen met zijn vrouw te gaan reizen. Als ooggetuige van de bouw en de val van de Berlijnse muur wil hij voor zijn dood alle nog bestaande muren op de wereld bezoeken. Bij de muur in Israël komt de reis tot stilstand. Het stel ontmoet de jonge en zieke Palestijn Hassan en besluit voor hem en zijn vrouw te blijven zorgen. Er ontstaat een bijzondere vriendschap waarbij de geschiedenis van beide koppels steeds meer met elkaar verbonden blijkt. Polly Maggoo is een muziektheatergezelschap dat zich richt op het uitbrengen van nieuw Nederlandstalig repertoire en het ontwikkelen van muziektheater, waarbij de basis niet gevormd wordt door gebruik van vaste muzikale composities, maar door improvisaties. Verschillende muzikanten van het Arnhemse Conservatorium zijn inmiddels vast aan de groep verbonden. In ‘Het Weerzien’ spelen ze zowel oosterse, Palestijnse muziek als joodse klezmer.

Vrijdag, 20.00

Theater De Schalm ICO-gebouw, Zuidhaege 2 Prijs € 9,00 www.pollymaggoo.nu

Dame Jeanne ‘As tears go by’

Dame Jeanne is het nieuwe gezelschap van Anna Rottier, die daarvoor samen met Mathijs Verboom de artistieke leiding vormde van Polly Maggoo. ‘As tears go by’ gaat over beroemd (willen) worden en het verlies van onschuld. Centraal in de voorstelling staat het leven van de zangeres Marianne Faithful. De voorstelling speelt zich af in een (rijdende) tourneebus. Voor ‘As tears go by’ gaan we op weg naar de ongewisse toekomst. Op de valreep arriveert een laatste passagier: een jonge vrouw met een grote koffer. Ze maakt een verwarde indruk. Al pratende tegen de chauffeur, de passagiers en tegen een plots opduikende muzikant, probeert ze er achter te komen wie ze is, waar ze is en waar ze naar toe gaat. Beelden en muziek van de Rolling Stones (Faithful had een verhouding met Mick Jagger) brengen herinneringen terug. Langzaam maar zeker vallen de puzzelstukjes in elkaar. ‘As tears go by’ is muziektheater on the road, met als hoofdingrediënten: muziek van de Rolling Stones, het turbulente leven van de jonge zangeres Marianne Faithfull en hoe de Britse popwereld haar bijna fataal werd. De jaren ‘60 tilden haar op en trokken haar omlaag. Samen met Marianne stappen we de bus in. Een muzikale trip door het leven van een icoon. There’s no way back. De bus rijdt gewoon door.

Zaterdag 18.30 en 21.30 Zondag 12.30 en 16.00

Torenlaan (opstapplaats) Prijs: € 9,www.damejeanne.nl 6

Elien van den Hoek ‘In een land hier’

Elien van den Hoek stond drie jaar geleden op Axis met de prachtige voorstellingen ‘Hoog Bezoek’ en ‘Pierrot aan de Lantaarn’ in het Asserbos. Nu komt ze met ‘In een land hier’, een voorstelling voor volwassenen over de ‘kleine hypocrisie’. Van den Hoek speelt een wereldverbeteraar die op het toneel staat te oreren maar weigert om sprookjes te vertellen. Maar dan staan er elfen aan de deur en maakt een Ridder op het Witte Paard zijn opwachting. Het werk van Elien van den Hoek kenmerkt zich door een beeldende, licht absurdistische stijl. Met een vaak sprookjesachtige werkelijkheid zet zij een thema in een ongewoon daglicht. Daarbij maakt zij meestal spaarzaam gebruik van tekst. Met ‘In een land hier’ slaat ze een andere weg in en maakt de jonge theatermaakster na lange tijd weer eens een tekstuele theatervoorstelling. Laura van Dolron voert de regie. Van den Hoek schreef het stuk en speelt samen met David van Griethuysen. ‘In een land hier’ is een co-productie van Over het IJ Festival in Amsterdam en het Grand Theatre in Groningen. De voorstelling is in het kader van het project GT Grenzeloos na Assen nog in een aantal plaatsen in de provincie Groningen te zien. Recensent Bart Krull op TheaterCentraal.nl over ‘In een land hier’: Het publiek heeft wat om over na te denken na een indrukwekkend uurtje.

Zaterdag 16.00 Zondag 16.00

Havenkade 20

Prijs: € 9,www.grand-theatre.nl

Elsbeth Vernout ‘Gegijzeld’

De jonge theatermaakster Elsbeth Vernout maakte een muziektheatervoorstelling over de Molukse gijzelingsacties in de jaren zeventig. De voorstelling ontstond op basis van persoonlijke ervaringen: Elsbeths zus Willemijn was 31 jaar geleden één van de gegijzelde kinderen in de school in Bovensmilde. Je moet het maar aandurven. Want hoewel de gebeurtenissen inmiddels ruim dertig jaar achter ons liggen is het thema nog steeds erg gevoelig. Zo gevoelig zelfs dat het Prins Bernhard Cultuur Fonds en de provincie Drenthe geen subsidie wilden verlenen aan de voorstelling van Vernout. De zorg bleek ongegrond, want Vernout heeft in samenwerking met regisseuse Selma Susanna een genuanceerde voorstelling gemaakt, waarin ruimte is voor alle kanten. In ‘Gegijzeld’ worden de gebeurtenissen verteld uit de ogen van de kinderen, die in de school in Bovensmilde gegijzeld zaten. Fragmenten uit authentieke brieven van de kinderen vormen de rode draad in de voorstelling. De acteurs Elsbeth Vernout en Jeannie Charlene dansen, zingen en brengen maskertheater. Ze worden begeleid door de Molukse muzikant Ruloff Manuputty.

Zaterdag 19.30

Theater De Schalm ICO-gebouw, Zuidhaege 2 Prijs € 9,00 www.elsbethvernout.nl 8

FlauweCult

‘Aan het eind van de aspergetijd’ Frank Houtappels typeert in het stuk ,,Aan het eind van de aspergetijd’’ drie eenvoudige, bezielde zussen aan de hand van hun geroddel over elkaar, het dorp waarin ze wonen, mannen en seks. Ongegeneerd en niet vies van anekdotes spuien ze hun levensopvattingen die bol staan van banale vooroordelen en ordinaire levenswijsheden, gestolen uit het eerste het beste roddelblaadje. De realiteit achter dit masker van schone schijn is echter minder fraai en verhult diepgewortelde eenzaamheid. De drie leiden nochtans een schijnbaar succesvol en gelukkig leven. De één zet zich volledig in voor goede werken, en haar huwelijk met een knappe arts is een voorbeeld voor de maatschappij. De ander is een succesvol actrice, de derde bezit een goed draaiende kapsalon. En de dochter van deze laatste heeft de liefde van haar leven net gevonden. Maar de aspergetijd is bijna voorbij. De (amateur)theatergroep FlauweCult maakt deel uit van Stichting FlauweCult Collectief, een cultuurcollectief uit Groningen dat uit zo’n 25 actieve cultuurmakers bestaat. Naast een jaarlijks festival met muziek, poëzie en cabaret maakt FlauweCult vooral veel theater. De groep werd in 2005 genomineerd voor de Arend Hauerprijs in 2005 (‘Fausto Coppi’) en in 2006 geselecteerd voor het Landelijk Theatercircuit in 2006 (‘Welkom in het Bos’). Vorig jaar was FlauweCult op Axis te zien met de straatperformance ‘Roze Bril’, een co-productie met het kunstenaarscollectief SUBstitution. ‘Aan het eind van de aspergetijd’ wordt op locatie gespeeld in kapsalon Ed & Friends in de Singelpassage.

Zaterdag 19.30 Zondag 13.45

Kapsalon Ed & Friends

Prijs € 7,00 www.flauwecult.nl

Gerard Ammerlaan ‘Backyard Visions’

‘Backyard Visions’ is een opmerkelijk muziekproject van de Groningse componist Gerard Ammerlaan. Van klassiek sopraan tot jazzensemble, van brassband tot popkoor: alles komt langs. Maar liefst 75 (!) zangers en muzikanten bevolken op zaterdag de Zuiderkerk. Onmogelijk geachte cross-overs? Integendeel, alle composities zijn van één hand en dát maakt deze verrassende muzikale reis tot een oorspronkelijk geheel. Een muzikaal totaalgebeuren vormgegeven in de ‘Backyard Visions’. Het programma wordt uitgevoerd door: Lucia Meeuwsen, mezzosopraan, Ammerlaans Band, de Provinciale Brassband Groningen en het koor Toutes Les Oiseaux d’Europe. U valt van de ene verbazing in de andere. U luistert naar jazz/improvisatie van easy tot heavy, of naar een Kerkraadse tango. U droomt weg bij ballades over het mooiste moment van het leven of over een ongekend hete zomer. U doet boodschappen bij een elegante Slagerij. U hoort naklinkende echo’s van Middeleeuwse en Gregoriaanse gezangen. U wordt vergast op een klein concerto. U overschrijdt de grenzen in pakkende popsongs. Componist/bassist Gerard Ammerlaan maakt nu bijna 40 jaar muziek en dit heeft veel materiaal opgeleverd in allerlei schakeringen: jazz/improvisatiemuziek, opera’s, orkestwerken, strijkkwartetten, filmmuziek, enzovoort. Voor de opera ‘Ontstaan in grote nood’, over het leven en werk van H. N. Werkman, ontvingen librettist Jo Willems en Gerard Ammerlaan in 1995 de Wessel Gansfortprijs, de cultuurprijs van de provincie Groningen.

Zaterdag 13.30 en 15.15

Zuiderkerk Prijs: € 7,00 www.gerardammerlaan.nl 10

Knoest. ‘(BR)OER!’

Vroeger was alles simpel: een man was een man, een vrouw een vrouw en een koe een koe. Maar als rollen veranderen en patronen vertroebelen, waar staat de man dan nog? Twee bonkige broers bewonen de boerderij en bewerken het land. Niks minder en vooral niks meer. In stilte gaan de dagen voorbij. ‘(BR)OER!’ vertelt hoe twee mannen niet kunnen omgaan met de aanwezigheid van een vrouw. De komst van een vrouw uit de stad, die haar hectische leven is ontvlucht, zet hun onderlinge verhouding op scherp. Waar de één zich voorzichtig laat overhalen zijn gevoel te uiten, zet de ander koppig zijn klompen in de klei. De broers groeien steeds verder uit elkaar en de boerderij wordt ongewild het toneel van de strijd der seksen. Wat wil de vrouw nou eigenlijk? En de koe, die blijft toch wel gewoon de koe? Knoest. bestaat uit Gjalt Lindeboom, Bart Krull en Karen Mulder, drie beginnende theatermakers die na totaal verschillende carrières vol passie zijn begonnen in het theatervak. De voorstelling (BR)OER! is hun eerste professionele, zelfstandige productie. Hierin willen de makers hun verschillende speelstijlen en interesses op het gebied van theatermaken verwerken binnen een thema dat ze op dit moment erg fascineert. Knoest. houdt van een realistische speelstijl waarin humor scherp en schrijnend moet kunnen schakelen met leed.

Zaterdag 12.30 en 15.00 en 18.30 Zondag 12.30 en 15.00

Port Natalweg Tip: Parkeer uw auto bij het Wilhelminaziekenhuis

Prijs: € 9,www.knoest.info

De Lege Ruimte ‘Jour de Désir’

Vorig jaar speelde het Drentse gezelschap De Lege Ruimte op Axis ‘Jour de Fête’, een voorstelling waarmee de groep de mogelijkheden van het ’onzichtbare theater’ onderzocht. Kleine groepjes toeschouwers maakten een theatrale stadswandeling, onderweg geconfronteerd met onverwachte ontmoetingen en stillevens. Wat is realiteit en wat is theater? De voorstelling werd drie keer gespeeld en geen voorstelling was hetzelfde. Niets vermoedende voorbijgangers of omstanders bemoeiden zich met de scènes of werden er ongevraagd onderdeel van. In Emmen, waar de voorstelling ook werd gespeeld, kwam zelfs de politie langs om te informeren waarom die mevrouw met die zak sinasappels het verkeer ophield… Aardig is ook dat uit nagesprekken met bezoekers aan de voorstelling bleek dat sommige scènes door sommigen wel en door anderen niet waren opgemerkt. Voor beide regisseurs en de acteurs destijds een bijzondere ervaring. Met de nieuwe voorstelling ‘Jour de Désir’ gaat het onderzoek naar de mogelijkheden van het onzichtbare theater verder. Het thema van de voorstelling is ‘verlangen’. Omdat de verrassing wezenlijk is voor dit soort theater, kunnen we over de inhoud niets kwijt. Maar neem vooral uw verwondering mee… De Lege Ruimte is een productiehuis voor theater, waar ambitieuze amateurspelers onder professionele begeleiding voorstellingen maken.

Zaterdag 12.30 en 14.30

Theater Diana Prijs: € 7,00 www.delegeruimte.nl 12

Nanna Tieman ‘Thuis’

Actrice en theatermaakster Nanna Tieman ontwikkelde bij Het Zuidelijk Toneel de voorstelling ‘Honger’, die vorig jaar op het Axis-festival te zien was. In een bijzondere setting: tien bezoekers kregen een maaltijd voorgeschoteld en luisterden naar Tiemans aangrijpende (dagboek)verhaal. Dit jaar komt zij met ‘Thuis’, het tweede deel van het drieluik over de mens als eenzaam kuddedier. Tieman koopt een huis in Schiedam. Maar wat moet je in Schiedam? Wat moet je op een plek waar alles je vreemd is? Gegrepen door een verhaal van haar oma besluit Tieman het ‘goede’ te willen doen. Zij gaat als een kruising tussen Jeanne d’Arc en Bridget Jones op zoek naar hoe zij haar land kan dienen. Hoe praktiseer je Samenwerken/Samenleven? En willen we eigenlijk wel? Of zijn we bang voor alles wat vreemd is? “Ik weet niets over God. Ik wil niets weten over Allah. Allah is gevaarlijk. Moslims zijn gevaarlijk. Ik zie ze staan bij halte Parkweg. Ze denken dat ik aids heb. Ze denken dat ik in de hel kom. Ze denken dat ik een slecht mens ben. Ik leef niet voor Allah. Dus ben ik slecht. Ik ben niet slecht, alleen een beetje de richting kwijt. Ik weiger om te lopen. Dit is mijn metrohalte. Dit is de straat die naar mijn huis leidt. Dit is de kortste weg. Die neem ik.” In de monoloog ‘Thuis’ bevindt u zich wederom in een bijzondere setting. De scheiding tussen zaal en podium is opgeheven. Maar wees gerust. U bent te gast. Mijn huis is uw huis.

Zaterdag 21.00 Zondag 14.45

Vaart ZZ 9 Prijs: € 9,00

Axis-productie

NiznO

‘Het begin of het einde?’ Een graag geziene gast op het Axis-festival is jongerentheatergroep NiznO. In haar nieuwe voorstelling ‘Het begin of het einde?’ gaat NiznO op zoek naar de perfecte samenleving. De voorstelling handelt over de uitersten in een compromis van welvaart en natuurbehoud. Er wordt op twee locaties gespeeld: de ene locatie verbeeldt het paradijs en de andere de amusementsindustrie. Is het paradijs of de amusementsindustrie het begin of het einde? Waar gaan we naar toe? Het lijkt soms wel of alles dat ooit eens moest gebeuren al gebeurd is. Alsof we rondlopen in een groot museum van het verleden. Maar waarom? Kunnen we nog wel echte geschiedenis maken of leven we inmiddels in het laatste hoofdstuk van een ‘Waar is Wally’-boek? Hoe zou de laatste bladzijde van ons bestaan eruit zien? Wat betekent de wereld en het leven nog voor ons? Willen we onze tijd op aarde nuttig gebruiken en geschiedenis schrijven, of op zijn minst eens een keer het Journaal halen? Of is dat ‘ons nuttig maken’ niets meer en minder dan dat we vermaakt willen worden? En waar leidt zoiets ons dan naar toe? Zijn wij met z`n allen niet gewoon op zoek naar de perfecte samenleving en proberen we allemaal op één lijn dichter bij elkaar te komen? ‘Het begin of het einde?’ is totaaltheater van beeldende objecten, dans, tekst en muziektheater. Theatergroep NiznO is een werkplaats in Assen dat theater maakt en speelt in heel NoordNederland. Jong talent uit Drenthe, Groningen en Friesland leert bij NiznO theater maken en spelen.

Zaterdag 13.30 en 16.00 Zondag 13.30 en 16.00

Vijver Gouverneurstuin (start) Prijs: € 9,00 www.theatergroepnizno.nl 14

Psarantonis

De tovenaar met de lyra De Kretenzer zanger en lyra-speler Psarantonis is in Griekenland een levende legende. Een opmerkelijke verschijning die authentieke muziek van Kreta speelt. De optredens van Psarantonis zijn een belevenis: heftig en intens. Psarantonis, pseudoniem voor Andónis Xyloúris, wordt ‘de tovenaar met de lyra’ genoemd. Psarantonis, wat letterlijk ‘Visser Toon’ betekent, werd geboren op 6 september 1942 in Anogia, een Kretenzisch bergdorpje met zo’n 2.500 inwoners aan de voet van de Psiloritis of Idaberg, de hoogste berg van Kreta. De muzikale traditie is er tot op heden nog zeer levendig, ze maakt nog altijd deel uit van het dagelijkse leven. In het dorp Anogia (of Anoya ) zong haast iedereen of bespeelde er een muziekinstrument, zo ook in de familie van Psarantonis. Reeds op negenjarige leeftijd begon Psarantonis lyra te spelen, een instrument dat als nationaal symbool van Kreta beschouwd wordt. Door zijn bijzondere spel en zang werd Psarantonis al op zijn zestiende beschouwd als een van de beste en meest vernieuwende lyra -spelers en zangers van Kreta. Hij is autodidact en een echte natuurmens. De natuur van Kreta oefent op hem een bijzonder magische aantrekkingskracht uit en in veel van zijn liederen wordt trouwens de berg Ida of Psiloritis bezongen. Tot op de dag van vandaag is Psarantonis zeer populair, ook in het buitenland. Bij zijn concert op het Axis-festival wordt Psarantonis terzijde gestaan door zijn dochter Niki Xylouri (zang en percussie) en Nektarios Kontogiannis die de laoúto (luit) bespeelt.

Zaterdag 19.30

Jozefkerk Zondag 20.00

Café Whispers

Prijs: € 9,00

Tijdschema Axisfestival 2008 13:15

13:30

13:45

14:00

14:15

14:30

14:45

15:00

15:15

13:15