festival oudemuziek utrecht & seizoen oudemuziek
FESTIVALBOEK 2014
jaarprogramma 2014 | 2015
WENEN | PRA
AG
HABSBURG ISAAC | DE
MONTE | BIB
ER | FUX | ZEL
ENKA
Inleidende artikelen, programma’s en toelichtingen met gratis Festival-cd van Ars Antiqua Austria o.l.v. Gunar Letzbor
€ 10, voorverkoop € 8 (bestellen via het formulier in deze Festivalbrochure of www.oudemuziek.nl)
Wenen | Praag
Habsburg Isaac | De Monte | Biber | Fux | Zelenka
Locaties Festival Oude Muziek Utrecht 2014 str.
len
Wijdebegijnes
c
d Pre
Van Asch van Wij
Mo
Plompetorengracht
tr.
e
ad ksk
ere ikh
Kr
Wittevrouwenstr.
uis
Mu
Munts tr.
Pieterstr.
ht ac Gr
tr. nb urg s Vinke
Kr uis
burg
Nie e
olw
uw m
ka
erk
p
Locaties Festival Oude Muziek Utrecht 2014
aasb Serv
161
en
Locaties Seizoen Oude Muziek 2014/2015
E
.
r.
st
en
et
ni
Ag
6
P
mB R K mB R K mB R K middeleeuwen
renaissance
barok
160
ntso
Colofon
spla
152
t
Vrienden maken het mogelijk
p
150
ymu
Kaartverkoop & praktische informatie
ron Hie
146
ch ra
Seizoensprogramma 2014/2015
m ka
124
e
Festivalprogramma 2014
eG
Films
32
d Ou
30
e lig
str
te
er
Ge
tr.
ns
.
tr ns
tte
wju
u Vro
.
str
ne
oe
Gr
.
g
Beiaardfestival Oude Muziek
m
eS
ng
La
at
tra
s C-
AB
we
28
uw
Het Laboratorium
Nie
Kunstkammer Wien
26
Festivaljournaal
tr.
as
len
da
ag
M
r.
str
ee
r.
st
en
est
me
eS
13
8 il Zu
rt Ko
r.
st
ijk
lkw
ha
n ole
STIMU-symposium: Curriculum Matters
CENTRAAL STATION
n-
lm Pe
22 24
ig
Br
. str
The Juilliard School
uw Nie
Internationaal Van Wassenaer Concours
e itt
e ng La
18 20
ele
Sc
jde
Jonge klaviertijgers
Lep
tr.
ns
egzi
16
Ha
te Tols
Festivalcentrum TivoliVredenburg
.
14
tr ws ieu
TivoliVredenburg
eN
12
rt Ko
Collegium 1704 / Václav Luks
tr.
rs ve
eg
10
9
gw
Ars Antiqua Austria / Gunar Letzbor
tr.
ers
urg
Ha
at
tra
ns
re
rin
8
Beiaard
GVU
Kr
He
mb
P
Sp
Het repertoire
t ch gra
6
de
Habsburg
Ou
4
ieu
.N
m
s
eg
Festivalprogramma 2014
15
we
Do
4 n Tra
gw rin Sp
2
r
Ma
ats
la iap
r.
lst
de
Za
de
3
lein mp Do
g
Welkom
5
l
10
r iete
nweg
Stee
be
ter
2 r.
ur
nb re
1
12
st
P HOOG CATHARIJNE
of
rkh
dke
Ou STADHUIS
No
r. rsst
14
Ach
la
C er
th
11 P St. ter Ach
ht
be
m
Jansda
.
rstr
ede
bro
dwa
Minre
zijde
Ac
sa
of
e
e ng
P
Eli
.
Nobelstr.
erkh
Neud
rd Wee
1 La
Festival Oude Muziek 2014 & Seizoen Oude Muziek
r. Viest
str
lde rst r.
r. rst Vo o
P Jansk
cht
P
ars
Janskerkhof
Gra
e
g Lan
Jansv eld
Oude
t
rk ma
ens
Vark
rk
str.
w Pau
Drift
Boothstr.
of
7 tr.
rs Wate
lwe s Bo Luca
rkh
Wa
dw
str .
n ke
r.
st ter
P
1 Festivalcentrum TivoliVredenburg Festivalkassa Grote Zaal Hertz Pandora Cloud Nine Workshopruimte 2 Domkerk, Domplein 3 Pandhof, Domplein 21 4 Academiegebouw, Aula, Domplein 29 5 Flora’s hof, Hoek Domplein & Servetstraat 6 Geertekerk, Geertekerkhof 23 7 Jacobikerk, St.-Jacobsstraat 171 8 St.-Catharinakerk, Lange Nieuwstraat 36 9 Lutherse Kerk, Hamburgerstraat 9 10 Pieterskerk, Pieterskerkhof 3 11 St.-Willibrordkerk, Minrebroederstraat 21 12 Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK), Domplein 4
13 14 15
Leeuwenbergh, S ervaasbolwerk 1a Theater Kikker, Ganzenmarkt 14 Conservatorium, Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen (K&W), Mariaplaats 2
Het centrum van Utrecht is goed bereikbaar per openbaar vervoer. Het Centraal Station ligt naast het Festivalcentrum TivoliVredenburg. Parkeren bij TivoliVredenburg kan ook. Deze parkeergarages liggen in de directe omgeving: - La Vie (325 parkeerplekken, lift aanwezig) - Stationsstraat (391 parkeerplekken, 6 mindervalidenplekken, lift aanwezig) - Radboud (451 parkeerplaatsen, 7 mindervalidenplekken, lift aanwezig)
Wilkommen! Vítejte! Mozartkugeln, Nieuwjaarsconcerten in het Musikverein en heerlijke Wiener mélange met gebak bij Landtmann: aan spontane associaties met het hedendaagse Wenen geen gebrek. Maar kunnen we ons ook een voorstelling maken bij de hoofdstad van de Habsburgers tijdens de renaissance en de barok? Met Praag en Salzburg lukt dat al wat gemakkelijker, maar muzikaal bekeken valt er nog een wereld te ontdekken. Regnart, Vaet, Weichlein, Aufschnaiter zijn nobele onbekenden. Zelfs de muziek van grote namen als Isaac, De Monte, Fux en Schmelzer wordt nauwelijks uitgevoerd. Het komende Festival Oude Muziek wordt één grote ontdekkingstocht door het Oostenrijkse en Boheemse repertoire. Het is muziek met een gouden randje, zoals het keizerlijke muziek betaamt. Centraal Europa was onder de Habsburgers een echte culturele kruispuntregio, en dat verklaart het bonte, kosmopolitische karakter van de muziek. Maar wat het meeste opvalt, is de verfijning en de niet te imiteren zwierige flair. In deze brochure zit al flink wat voorpret, maar op oudemuziek.nl presenteren we bij de meeste concerten ook beeld- en geluidfragmenten. Blader vooral ook door naar het laatste katern van deze brochure. Want wanneer de slotnoten in Utrecht zijn uitgestorven begint het Seizoen Oude Muziek, met concerten in heel Nederland en België, het hele jaar door. Namens het hele festivalteam, Xavier Vandamme directeur
1
Festivalschema vr 29 aug
za 30 aug
zo 31 aug
9.00-18.00 Stimu-symposium TivoliVredenburg
11.00-18.00 Stimu-symposium TivoliVredenburg
11.00-18.00 Stimu-symposium TivoliVredenburg
ZS: Anne Smith TivoliVredenburg
09.30 uur
ma 1 sep
di 2 sep
ZS: Niels Berentsen
ZS: Paulus Rainer
ZS: Arjan de Koomen
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg Danscursus
10.00 uur
Pandora Suonar Cantando
Trio Froberger
Juilliard415
Ensemble Masques
Hertz
Hertz
Hertz
Hertz
naam van het concert
Olga Pashchenko
Alina Rotaru
Catalina Vicens
Petra Somlai
locatie van het concert
Lutherse Kerk
Leeuwenbergh
Lutherse Kerk
Lutherse Kerk
Rondleiding (TiVre)
Rondleiding (TiVre)
Rondleiding (TiVre)
Rondleiding (TiVre)
naam van het concert
Tiburtina
Leones
Schola Gregoriana
Cappella de la Torre
locatie van het concert
St.-Catharinakerk
St.-Willibrordkerk
St.-Catharinakerk
St.-Willibrordkerk
naam van het concert
Vivante
La Fontaine
Capriccio Stravagante
locatie van het concert
Leeuwenbergh
Hertz
Cloud Nine
Film (TiVre)
Film (TiVre)
Film (TiVre)
Film (TiVre)
naam van het concert
Per Sonat
Contrapunctus
Cinquecento
Cappella Mariana
locatie van het concert
Pieterskerk
Pieterskerk
Pieterskerk
Pieterskerk
Barocktrompeten Berlin
Collegium Marianum
Ars Antiqua Austria
Les Cornets Noirs
Geertekerk
Geertekerk
Geertekerk
Jacobikerk
11.00 uur
13.00 uur
15.00 uur
16.30 uur 17.00 uur
Wien Cuisine (TiVre)
Wien Cuisine (TiVre)
Wien Cuisine (TiVre)
Wien Cuisine (TiVre)
Huelgas Ensemble
Ars Antiqua Austria
Collegium 1704
Armonico Tributo
Grote Zaal
Grote Zaal
Grote Zaal
Grote Zaal
Juilliard Baroque
Ricercar Consort
Capriccio Stravagante
Collegium 1704
Hertz
Hertz
Cloud Nine
Hertz
naam van het concert
Ricercar Consort
Pierre Hantaï
Kirkby & Lindberg
Eduardo Egüez
locatie van het concert
Hertz
Lutherse Kerk
Aula
Aula
18.00 uur 20.00 uur
Collegium 1704
22.30 uur
24.00 uur
dagritme 9.30 uur: 10.00 uur: 11.00 uur: 13.00 uur:
zomerschool danscursus kamermuziek klaviertijgers
15.00 uur: 16.00 uur: 16.30 uur: 17.00 uur:
middeleeuwen beiaardrecital film renaissance & barok
2
18.00 uur: 20.00 uur: 22.30 uur: 24.00 uur:
diner grote avondconcerten kamermuziek middernachtconcert
wo 3 sep
do 4 sep
vr 5 sep
10.00-17.00 Halve Finale 12.00-18.00 Van Wassenaer Concours Oude Muziek Markt TivoliVredenburg Hertz
za 6 sep
zo 7 sep
10.00-18.00 Oude Muziek Markt TivoliVredenburg
10.00-17.00 Oude Muziek Markt TivoliVredenburg
ZS: Mary Helen Dupree
ZS: Robert Mealy
ZS: Rozenkrans
ZS: Leertouwer / NPU
ZS: Leertouwer / NPU
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
K&W
Grote Zaal
Danscursus
Danscursus
Danscursus
Pandora
Pandora
Pandora
Gli Incogniti
Édouard & Eichelberger
Malov & Birsak
Geertekerk
Hertz
Finale Van Wassenaer Concours 11.00-16.30 Hertz
Ensemble Tourbillon
Hertz Mark Edwards
Maude Gratton
Jean Rondeau
Francesco Corti
Aurélien Delage
Lutherse Kerk
Lutherse Kerk
Lutherse Kerk
Lutherse Kerk
Leeuwenbergh
Rondleiding (TiVre)
Rondleiding (TiVre)
Rondleiding (TiVre)
Rondleiding (TiVre)
Rondleiding (TiVre)
Servir Antico
Les Flamboyants
Psallentes
Les haulz et les bas
Cappella Romana
St.-Willibrordkerk
St.-Catharinakerk
St.-Willibrordkerk
St.-Catharinakerk
St.-Catharinakerk
Het Laboratorium
Het Laboratorium
Het Laboratorium
Zefiro
Theater Kikker
Theater Kikker
Theater Kikker
Hertz
Film (TiVre)
Film (TiVre)
Film (TiVre)
Film (TiVre)
Film (TiVre)
Gallicantus
Ens. Clément Janequin
Stile Antico
Discantus
Companyia Musical
Pieterskerk
Pieterskerk
Domkerk
Pieterskerk Film (TiVre)
Pieterskerk Film (TiVre)
The Rare Fruits Council
Juilliard415
Le Concert Brise
The Harmonious Society
Les Passions de l’Âme
Geertekerk
Geertekerk
Geertekerk
Geertekerk
Geertekerk
Wien Cuisine (TiVre)
Wien Cuisine (TiVre)
Wien Cuisine (TiVre)
Wien Cuisine (TiVre)
Wien Cuisine (TiVre)
Concerto Palatino
The Tallis Scholars
L’Arpeggiata
Graindelavoix
Vox Luminis & Scorpio
Grote Zaal
Grote Zaal
Grote Zaal
Grote Zaal
Grote Zaal
FLUX
L’Armonia Sonora
Ars Antiqua Austria
Ars Antiqua Austria
naam van het concert
Hertz
Hertz
Hertz
Hertz
locatie van het concert
Anthony Bailes
Glasharmonika Duo
naam van het concert
Cloud Nine
Cloud Nine
locatie van het concert
Van Elsacker & Johnsen Hopkinson Smith Aula
Aula
Hertz
middeleeuwen
zeventiende eeuw
overig
renaissance
achttiende eeuw
Van Wassenaer Concours
3
4
Fest i va l Oud e Muzi e k U t recht 20 1 4
habsburg Het Festival Oude Muziek kiest dit jaar niet voor een plaats of een periode, maar voor een familiegeslacht. De onwaarschijnlijk machtige Habsburgers heersten van 1438 tot en met de Eerste Wereldoorlog ononderbroken over grote delen van Europa, met Wenen en Praag als centra van de Habsburgse macht en cultuur. De levendigheid van deze steden en de grandeur van de Habsburgers – geen hertogen, geen koningen, maar keizers – lokte een bonte verzameling kunstenaars en musici uit Italië, Frankrijk, Duitsland, Bohemen, Hongarije en zelfs uit het vijandige Turkije. De uitvalsbasis van de Habsburgers was Wenen. De hoofdstad van de muziek, zeker. Maar van welke muziek eigenlijk? Wie nader toekijkt, merkt al snel dat Wenen binnen de muziekgeschiedenis een blinde vlek is… door overbelichting. De Eerste Weense School – met Mozart, Haydn, Beethoven en Schubert – is zo present op de hedendaagse concertpodia dat de meeste muziekliefhebbers zich geen enkele voorstelling kunnen maken van de muzikale rijkdom van vóór het classicisme. Laat dat nu de feestelijke uitdaging zijn die we tijdens deze zomer willen aangaan.
5
6
het repertoire De Oostenrijkse Habsburgers heersten in de loop der eeuwen over steeds wisselende gebieden binnen Centraal-Europa, met Wenen als uitvalsbasis. Deze regio, die vandaag een wat slaperige reputatie geniet, was eeuwenlang het artistieke brandpunt van Europa. De vaak vreedzame maar daarom niet minder doortastende machtspolitiek van de kunst- en muziekminnende Habsburgers was hier de grote aanjager van. Ons muzikale verhaal begint diep in de middeleeuwen, maar de echte stroomversnelling komt wanneer Maximiliaan trouwt met Maria van Bourgondië: door de fusie van beide territoria komt niet alleen een ijzersterke Europese macht tot stand, maar krijgen de Nederlandse polyfonisten ook vaste voet aan de grond in het Duitse taalgebied en later in Spanje. Het is een scharniermoment in de Europese muziekgeschiedenis. Ook de Oostenrijkse en Praagse barok zijn een verhaal apart: kruisbestuiving is hier opnieuw het devies. Maar wie goed toekijkt, merkt dat de uitwisseling van stijlen naar een hoger plan wordt getild: alles wat in de Habsburgse steden terechtkomt, krijgt een onmiskenbare flair en chic. Een aantal vooraanstaande componisten structureert het verhaal van dit Festival Oude Muziek. Met Heinrich Isaac en Philippus de Monte klinken twee zeer verschillende renaissancegrootheden uit de 15de en 16de eeuw. Biber, Schmelzer en Bertali staan voor de typische Oostenrijkse barok, terwijl Fux en Zelenka de brug slaan tussen de 17de en de 18de eeuw. Over de hele lijn kunnen we stellen dat dit repertoire schromelijk wordt onderschat. Maar wat nu aanvoelt als marginaal of anekdotisch was in de renaissance en de barok toonaangevend en, bovenal, van een verfijning die de rest van Europa het nakijken gaf.
7
8
A r t ist i n resi d e n ce
ars antiqua austria gunar letzbor Ars Antiqua Austria, het ensemble van de Oostenrijkse violist Gunar Letzbor keert terug naar Utrecht. Vorig jaar verzorgde Letzbor het openingsconcert van het Festival Oude Muziek met de onbekende mis van zijn landgenoot Muffat. Dit jaar vervullen ze met trots de rol van artist in residence. Tijdens vier concerten laat Ars Antiqua Austria een bijzondere mix van Oostenrijks, 17de-eeuws barokrepertoire horen. Het ensemble trapt af met de feestelijke Missa Alleluia van Biber. In het tweede concert presenteert Letzbor de twee Oostenrijkse componisten van wie hij het meeste houdt: Aufschnaiter en Weichlein. En tijdens het laatste festivalweekend maken we, twee avonden na elkaar en telkens om 22.30, tijd en ruimte voor een integrale van Bibers geliefde Rosenkranzsonaten. Dankzij Letzbor en zijn musici zijn talloze partituren voor het eerst in moderne tijd opnieuw uitgevoerd. Het ensemble toont graag de grote diversiteit aan culturen die hun stempel hebben gedrukt op Oostenrijkse barok, toen de politieke grenzen en de invloedssfeer van Oostenrijk veel verder reikten dan vandaag. Met steun van het K.F. Hein Fonds.
Ars Antiqua Austria / Gunar Letzbor zo 31 aug / 20.00
vr 5 sept / 22.30
Biber & Aufschnaiter
Bibers Rosenkranzsonaten (I)
ma 1 sept / 17.00
za 6 sept / 22.30
Musica Austriaca
Bibers Rosenkranzsonaten (II)
9
10
A r t ist i n resi d e n ce
collegium 1704 václav luks Václav Luks en zijn Collegium 1704 zijn tijdens dit festival onze tweede artist in residence. Met drie concertprogramma’s laat het jonge Praagse ensemble een keur van muziek uit Bohemen horen. Het accent ligt op de vroege 18de eeuw. Het openingsconcert met feestelijke muziek van Zelenka, T ma en Fux springt natuurlijk het meest in het oog. Maar nauwelijks enkele dagen later bestormen deze jonge honden het hoofdpodium opnieuw met een nooit eerder uitgevoerd oratorium van Caldara, dat erg toepasselijk is opgedragen aan Jan Nepomucký, de schutsheilige van Bohemen. Hun derde concert staat in het teken van onbekende barokmuziek uit hun thuisland. Met Praag als uitvalsbasis specialiseert Collegium 1704 zich in de werken van Zelenka, Bach en Händel. Het orkest plaatste zichzelf internationaal in de kijker met de spectaculaire opname van Zelenka’s Officium Defunctorum. In slechts enkele jaren hebben ze met hun gloedvolle en hoogenergetische uitvoeringen een plek veroverd aan de wereldtop van de barokmuziek. Met steun van het Tsjechisch Centrum en het K.F. Hein Fonds.
Collegium 1704 / Václav Luks vr 29 aug / 20.00 Openingsconcert
di 2 sept / 22.30
Festival Oude Muziek
Salon 1723
ma 1 sept / 20.00 Caldara – San Giovanni Nepomuceno
11
12
tivolivredenburg Eindelijk, we zijn weer thuis! Het oude vertrouwde Vredenburg is, na de ingrijpende verbouwing die zeven jaar duurde, opnieuw open. We kunnen weer genieten van de uitstekende akoestiek van de Grote Zaal, en dat is een flinke stap voorwaarts. Maar er is meer. Zo beschikt Utrecht met de Herz-zaal nu eindelijk over een goede middenzaal voor kamermuziek. Imposant is het ook, dat nieuwe muziekpaleis. Met vijf verschillende zalen en bijbehorende foyers is TivoliVredenburg een plek met ongehoorde mogelijkheden. Daarom richten we hier naast concerten ook lezingen, het symposium en de Oude Muziek Markt in. Natuurlijk blijven we de locaties in de historische binnenstad van Utrecht bespelen, maar als Festivalcentrum wordt TivoliVredenburg een aangename en inspirerende plek waar iedere oudemuziekliefhebber zich thuis zal voelen. Wie het nieuwe gebouw extra goed wil leren kennen kan mee met de rondleiding die dagelijks om 13.30 uur van start gaat. Bestel via de website of met het formulier in deze brochure. In coproductie met TivoliVredenburg.
13
14
festivalcentrum tivolivredenburg Wilt u tussen de bedrijven door genieten van een drankje en een hapje? Snuffelt u graag even in de festival-cd-winkel of wilt u het zonet bijgewoonde concert evalueren met gelijkgestemden? Dan is het Festivalcentrum TivoliVredenburg uw plek. Hier kunt u ook uw concertkaarten kopen of gratis fringekaarten afhalen bij de Festivalkassa. Bovendien worden er fringeconcerten gegeven en vinden er workshops en andere evenementen plaats. Festivalcentrum TivoliVredenburg is elke dag geopend. Festivalkassa Voor uw concertkaarten kunt u terecht bij de Festivalkassa in TivoliVredenburg. Tijdens het Festival geopend van 10.00 tot 20.00 uur. Weens koffiehuis Elke dag in het Festivalcentrum: overheerlijke koffie en Weens gebak. Festivalradio AVRO en Radio 4 nemen tijdens dit Festival heel wat concerten op om live of later uit te zenden. Ook verzorgen ze de Festivaljournaals waarin muzikale gasten aan het woord komen. Oude Muziek Markt De Oude Muziek markt vindt dit jaar plaats in TivoliVredenburg en hervindt daarmee de plaats die hij verdient, als kloppend hart van het Festival Oude Muziek. Een compleet overzicht van de ruim 50 standhouders vindt u vanaf 1 juli op oudemuziek.nl en in het festivalboek.
15
16
Ee n n i e uwe ge n e ra t i e musici
jonge klaviertijgers Ze zijn jong, maar vergis u niet. Dit is geen reeks met klavierbeloften voor morgen. Nee, dit is de nieuwe generatie die het vandaag waarmaakt. Dwergen op de schouders van de pioniers? Het maakt niets uit. De klavecimbel- en fortepianospelers die we tijdens dit Festival Oude Muziek aan u voorstellen zijn stuk voor stuk rasmusici, die hun plek op de grote podia ondertussen hebben veroverd. We maken graag een complete reeks met deze jonge toptalenten, elke dag om 13.00, omdat ze het waard zijn. Het is overigens opvallend hoe verschillend deze spelers zijn. Met hun internationale achtergrond krijgen we een breed spectrum aan scholen en stijlen te horen. De reeks wordt zo een staalkaart van wat er anno 2014 in klavierland gaande is. Niet te missen. za 30 aug / 13.00 zo 31 aug / 13.00 ma 1 sep / 13.00 di 2 sep / 13.00 wo 3 sep / 13.00 do 4 sep / 13.00 vr 5 sep / 13.00 za 6 sep / 13.00 zo 7 sep / 13.00
Olga Pashchenko (Rusland) Alina Rotaru (Roemenië) Catalina Vicens (Chili) Petra Somlai (Hongarije) Mark Edwards (Canada) Maude Gratton (Frankrijk) Jean Rondeau (Frankrijk) Francesco Corti (Italië) Aurélien Delage (Frankrijk)
17
18
Spr i ng pla n k vo o r jo ng talent
internationaal van wassenaer concours De grote aanwinst van dit Festival Oude Muziek is het Internationaal Van Wassenaer Concours (IVWC). Sinds de eerste editie in 1986 geeft het concours een boost aan de carrière van beginnende oudemuziekensembles. We zijn trots dat het Festival Oude Muziek met ingang van 2014 gastheer mag zijn voor deze gerenommeerde wedstrijd. De internationale vakjury bestaat uit sopraan Céline Scheen, violist en artist in residence Gunar Letzbor, fortepianiste Petra Somlai, gambist en leider van Armonico Tributo Lorenz Duftschmid, zanger en leider van Vox Luminis Lionel Meunier en Juilliard-docent en coördinator Benjamin Sosland. Voorzitter is Krijn Koetsveld. Samen beoordelen ze een twaalftal ensembles die zullen strijden om een plaats in de finale. De deelnemers die de finale niet halen krijgen masterclasses aangeboden die ook voor het publiek worden opengesteld. Voor de winnaars is er prijzengeld te verdelen. De deelnemerslijst wordt gepubliceerd in het derde nummer van het Tijdschrift Oude Muziek dat medio augustus verschijnt. Vanaf 1 augustus vindt u de lijst ook op oudemuziek.nl/concours In samenwerking met Stichting Internationaal Van Wassenaer Concours.
19
20
Co ns e r va to i re i n resi dence
the juilliard school Het Festival Oude Muziek gaat in 2014 in zee met The Juilliard School in New York, ‘s werelds meest prestigieuze conservatorium. Juilliard heeft sinds vijf jaar een oudemuziekafdeling die op een inspirerende manier aan de weg timmert. Hun pedagogische aanpak lichten ze toe tijdens het STIMUsymposium Curriculum Matters en tijdens een Zomerschoollezing, waar ook een stand van zaken van de oudemuziek-scene in de Verenigde Staten wordt geschetst. Belangrijker nog is dat het indrukwekkende studentenorkest Juilliard415 tijdens het Festival Oude Muziek twee maal te horen zal zijn. Ook hun professoren komen aan bod tijdens een docentenconcert en tijdens masterclasses. Afdelingscoördinator Benjamin Sosland neemt bovendien zitting in de jury van het Internationaal Van Wassenaer Concours. za 30 aug / 22.30 zo 31 aug / 10.00 ma 1 sep / 11.00 di 2 sep / 10.00 do 4 sep / 9.30 do 4 sep / 17.00
Juilliard Baroque (docenten) p. 45 Juilliard Masterclass p. 67 Juilliard415 Chamber Ensemble p. 58 Juilliard Masterclass p. 67 Zomerschool: Robert Mealy p. 86 Juilliard415 p. 91
In samenwerking met The Juilliard School for Music, Historical Performance Faculty, New York.
21
22
I nte r na t i o na a l ST IM U -s ymp osiu m
curriculum matters Het Internationaal STIMU-Symposium 2014 zet een vergrootglas op het oudemuziekonderwijs van vroeger en van nu. Historische kennis is van elementair belang voor wie professioneel met oude muziek bezig wil zijn. Meer en meer groeit daarbij de appreciatie voor leermethoden uit het verleden. Maar dat is niet alles. Onderzoek en experiment worden belangrijker voor muziekstudenten van nu, en er wordt een meer interdisciplinaire houding van hen verwacht. Het wordt tijd om een nieuw curriculum te ontwikkelen, dat weliswaar de wortels in het verleden heeft, maar gericht is op de toekomst. Curator Jed Wentz stelde een driedaags programma samen waarin sprekers van onder andere Oxford University, The Juilliard School, Harvard University, Royal College of Music London en het Bach-Archiv Leipzig worden uitgenodigd om te reflecteren over interdisciplinaire leerplannen. Dit moet interactie initiëren tussen musici en musicologen, jong en oud. Voertaal: Engels Curator: Jed Wentz Sprekers: Anne Smith, Jette Barnholt Hansen, Mary J. Carruthers, Nicola Cumer, Amy Blier-Carruthers, Julia Muller, Ben Sosland, Thérèse de Goede, Wendy Heller, Kate van Orden, Niels Berentsen, Kailan Rubinoff, Jed Wentz, Claire Genewein, Jennifer Thorp, Sharon Weller, Bernd Koska, Johannes Boer Het volledige programma vindt u op oudemuziek.nl/symposium
23
24
kunstkammer wien Het Kunsthistorisches Museum in Wenen bezit wat misschien wel de meest spectaculaire kunstcollectie van Europa is: die van de Habsburgse keizers. Naast de indrukwekkende Habsburgse schilderijengalerij is het museum de hoeder van de zogeheten Kunstkammer: de verzameling edelsmeedkunst, siervoorwerpen, meubilair, muziekautomaten en exotische rariteiten van onder anderen Ferdinand II en Rudolf II. Uit elk van de tentoongestelde stukken spreekt de goede smaak van de keizers. Anders dan de soms schreeuwerige collecties van jonge dynastieën als de Bourbons in Frankrijk, spreekt uit deze verzameling een beheerst zelfbewustzijn, maar ook speelsheid en humor. Het niveau is dermate hoog dat het te denken geeft over het muziekleven aan de Habsburgse hoven: ook dat moet van een onvoorstelbare finesse zijn geweest. De stukken zijn te waardevol om te vervoeren, maar we brengen ze toch naar Utrecht, in de vorm van een multimedia-installatie die dagelijks toegankelijk is in Festivalcentrum TivoliVredenburg. Zo kunt u, met een kop koffie in de hand en tussen twee concerten door, in stilte genieten van projecties van deze uitzonderlijke stukken. Na deze kijkervaring duikt u met een compleet nieuw referentiekader de concertzaal weer in. Virtuele Kunstkammer in TivoliVredenburg Vanaf zo 31 aug dagelijks geopend in Cloud Nine (zie oudemuziek.nl voor actuele openingstijden). Voorstellingen met Capriccio Stravagante en Profeti della Quinta o.l.v. Skip Sempé: ma 1 sep / 22.30 en di 2 sep / 15.00. In coproductie met het Kunsthistorisches Museum, Wenen.
25
26
Be n da ’ s M e de a
het laboratorium Vorig jaar beleefde Het Laboratorium met twee experimentele dansvoorstellingen zijn debuut als vast onderdeel van het Festival Oude Muziek. Hier wordt nieuw onderzoek, in een beschermde omgeving, aan de praktijk getoetst. Ons meerjarige onderzoeksthema is de relatie tussen muziek, retorica, gestiek en declamatie. Musici, acteurs, dansers en wetenschappers werken samen aan een theatrale minivoorstelling. Als publiek neemt u een kijkje in de keuken. Dit jaar staat het melodrama Medea (1775) van de Tsjechische componist Georg Benda centraal. Het genre van het melodrama wisselt gesproken teksten en muzikale intermezzi met elkaar af. Een team van musici en wetenschappers reconstrueerde de gebaren en muzikale spreekstijl van de Medea ten tijde van de première. De muzikale bijdragen zijn in handen van het Ensemble Aurora van violist Enrico Gatti. Als inleiding krijgt u een korte presentatie van de krachtlijnen van het onderzoek. Cast Medea Tanja Obalski Jason João Paixão Hofmeisterin Laila Neuman Laboratoriumteam Jed Wentz (Organisatie Oude Muziek, Conservatorium van Amsterdam) Mary Helen Dupree (Georgetown University) Ensemble Aurora / Enrico Gatti
27
28
beiaardfestival oude muziek Voor de vierde maal vindt het Beiaardfestival Oude Muziek in de binnenstad van Utrecht plaats. Elke dag is er een beiaardconcert dat thematisch aansluit bij het Festival Oude Muziek 2014 – Habsburg. De concerten vinden, behalve op zaterdag en maandag, plaats om 16.00, tussen de oudemuziekconcerten in de binnenstadkerken. Zo wandelt u onder begeleiding van de beiaardklanken naar de volgende concertlocatie. De beiaardconcerten kunt u ook beluisteren in de Pandhof aan het Domplein. Bovendien worden de concerten live gestreamd naar het Festivalcentrum TivoliVredenburg (met uitzondering van 30 aug, 3 en 6 sep). De Utrechtse stadsbeiaardier Malgosia Fiebig speelt de hoofdrol, maar ze nodigt ook vooraanstaande collega’s uit. De beiaardfringe biedt opnieuw plek aan aanstormend talent. Voor wie durft: bij de beiaardconcerten van 30 augustus en 6 september kunnen vijftien nieuwsgierigen mee in een rondleiding op de Domtoren, om ook te spieken bij de beiaard. Op woensdag 3 september is er een kinderrondleiding.
29
30
films De oudemuziekbeweging was ooit overtuigd van de puurheid van zijn queeste naar authenticiteit. Wie zich volledig op historische bronnen richt en de gevonden informatie in zijn musiceren toepast, krijgt vanzelf een historisch verantwoorde uitvoering. Vandaag is dit niet langer vanzelfsprekend: we raken meer bewust van ons vertekende perspectief, de ‘roze historische bril’ die het muzikale resultaat beïnvloedt. Een musicus maakt immers onlosmakelijk deel uit van zijn eigen culturele context. Om dit inzicht voelbaar te maken, en met onderwerpen als muzikale en theatrale gestiek en declamatie in gedachten, vertoont het Festival Oude Muziek dit jaar een serie films in een intieme ruimte in TivoliVredenburg. Het zijn zeer verschillende films, gemaakt tussen 1925 en 2012, maar steeds zijn ze gelinkt aan Wenen en Praag. Van stomme films met muzikale begeleiding tot fantasierijke animaties, van de romantische suikerspin Sissi tot Svankmajers stop-motion nachtmerrie: deze films demonstreren de dramatische veranderingen die zich sinds de Eerste Wereldoorlog in de Europese theatercultuur hebben voltrokken. De expressieve, betekenisvolle gebaren en grimassen van de vroege film (een erfenis van barokke acteertechnieken) evolueerde in het televisietijdperk tot natuurlijk, minimalistisch acteren. Alle films worden voorafgegaan door een korte introductie voor maximaal kijkgenot. Slechts 20 plekken beschikbaar. Engelse ondertiteling.
31
vrijdag 29 augustus 9.00 STIMU-symposium
19.45 Utrechts Klokkenluiders Gilde
TivoliVredenburg
Domtoren
19.00 Malgosia Fiebig 20.00 Collegium 1704
Domtoren
TivoliVredenburg
33
Thu is in Tivol i Vre d e n burg
openings avond Met het feestelijke openingsconcert in 2014 vieren we de terugkeer van het Festival Oude Muziek naar Vredenburg. De oude zalen werden in 2007 gesloten voor een ingrijpende herbouw. Nu nemen we weer onze intrek in het nieuwe TivoliVredenburg, met een gloednieuw Festivalcentrum, talloze activiteiten en, vooral, veel muziek in akoestisch optimale omstandigheden. 19.00-19.45 19.30-20.00 19.45-20.00 20.00
beiaardconcert door Malgosia Fiebig (Domtoren, met livestreaming in TivoliVredenburg) verwelkoming door Barocktrompeten Ensemble Berlin klokgelui voor festivalopening (Domtoren) openingsconcert door Collegium 1704
Het openingsconcert van het Festival Oude Muziek Utrecht 2014 komt tot stand met steun van het Tsjechisch Centrum en het K.F. Hein Fonds. Met dank aan alle donateurs van de Stichting Vrienden Oude Muziek.
34
vriendenconcert vr 29 aug / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 25 / € 10
bestelnummer 01
Openingsconcert: Fux en zijn Boheemse volgelingen T ma & Zelenka
Groots en feestelijk: zo beginnen we dit Habsburgse Festival Oude Muziek. Van de Weense hofcomponist Fux, zeer bewonderd door Bach, klinkt het stralende Te Deum. En twee van zijn beste leerlingen komen aan bod: we horen Tůma’s Stabat Mater en Zelenka’s Missa Divi Xaverii. Het wordt een avond vol barokke ontdekkingen, waarbij koor, orkest en solisten van het Praagse Collegium 1704 onder leiding van artist in residence Václav Luks garant staan voor een elektriserende uitvoering.
Collegium 1704 / Václav Luks Hana Blažíková, sopraan Kamila Mazalová, alt Václav Cížek, tenor Tomáš Král, bas 35
36
zaterdag 30 augustus 9.30 Zomerschool: Anne Smith
15.00 Tiburtina St.-Willibrordkerk
TivoliVredenburg
15.00 Vivante 9.30 STIMU-symposium
Leeuwenbergh
TivoliVredenburg
15.30 Fringe 1o.00 Festivalcentrum
diverse locaties
TivoliVredenburg
16.30 Film 11.00 Suonar Cantando
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
17.00 Per Sonat 11.00 Fringe
Pieterskerk
diverse locaties
17.00 Barocktrompeten Ensemble Berlin
11.00 Malgosia Fiebig Domtoren, Pandhof
Geertekerk
12.00 Utrechts Klokkenluiders Gilde
18.00 Wien Cuisine TivoliVredenburg
Kerktorens binnenstad
19.30 Festivaljournaal 12.30 Fabulous Fringe
AVRO / Radio 4
TivoliVredenburg
20.00 Huelgas Ensemble 13.00 Olga Pashchenko
TivoliVredenburg
Lutherse Kerk
22.30 Juilliard Baroque 13.30 Rondleiding
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
24.00 Ricercar Consort 14.00 Fringe
TivoliVredenburg
diverse locaties
37
za 30 aug / 11.00 uur TivoliVredenburg, Hertz
za 30 aug / 9.30 uur
€ 22 / € 19 / € 10
TivoliVredenburg, foyer Grote Zaal €5
bestelnummer 04
Suonar Cantando / Bojan i ić
bestelnummer 02
Anne Smith
Schatten uit het Weense Minorietenklooster
De pedagogische ‘hand van Guido’
Manuscript 726 uit het Minorietenklooster in Wenen bevat muziek uit het hart van het Habsburgse repertoire aan het einde van de zeventiende eeuw. De grote invloed van de Italiaanse componisten op het Weense muziekleven blijkt overduidelijk: sonates van Bertali, Valentini, Albertini zijn in het manuscript vertegenwoordigd. De briljante Kroatische violist Bojan Čičić speelt met zijn kamermuziekgroep enkele van de mooiste vioolsonates, waaronder een bijzonder, anoniem contrapunctus op Wie schön leuchtet der Morgenstern.
De ‘hand van Guido’ was in de zestiende eeuw een belangrijk pedagogisch middel om de jongens van de koorschool te leren zingen. Anne Smith (Schola Cantorum Basiliensis) legt de grondbeginselen uit van het praktische muziekonderwijs in de renaissance. Ze geeft u als het ware die eerste zangles, en die begint en eindigt met… ut re mi fa sol la. Voertaal: Engels Met steun van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.
38
za 30 aug / 12.00 uur Kerktorens binnenstad
za 30 aug / 11.00 uur
gratis
Domtoren, Pandhof
Utrechts Klokkenluiders Gilde
gratis
Klokgelui & klokkenwandelingen
Malgosia Fiebig Piep-knor op de beiaard
Gekwaak, getok en gemiauw: het zijn klanken die we niet gauw met de beiaard associëren. Natuurgeluiden hebben altijd tot de verbeelding van componisten gesproken, en in de Oostenrijkse barok zijn ze bijzonder geliefd. Stadsbeiaardier Malgosia Fiebig laat met werken van festivalcomponisten Schmelzer, Biber en Kerll horen dat de beiaard kan zingen als een nachtegaal.
De Utrechtse Klokkenluiders Gilde wekt de klokken van de hele Utrechtse binnenstad tot leven. Het begint met alle veertien klokken van de Domtoren. Dit is slechts enkele keren per jaar te horen. Daarna sluiten andere klokken uit de stad zich aan, zodat de klokkenmuziek over de stad uitwaaiert. Om 12.15 uur starten er vanaf het Domplein onder leiding van gidsen twee klokkenwandelingen, die de klokkenestafette op de voet volgen.
+ Spieken bij de beiaard i.s.m. Toerisme Utrecht Aanvang: 10.30, duur: 75 minuten Verzamelen: ingang Domtoren, Domplein 21 € 10 pp, bestelnummer 03. Geen live-streaming bij dit concert.
12.15: klokkenwandelingen o.l.v. gids, westelijke en zuidelijke route. Gratis, maar beperkt plek dus ophalen kaarten noodzakelijk, vanaf 10.00 in Festivalcentrum TivoliVredenburg.
39
za 30 aug / 13.00 uur Lutherse Kerk A € 18 / € 16 / € 10 B € 16 / € 14 / € 10
bestelnummer 05
za 30 aug / 13.30 uur TivoliVredenburg
Klaviertijgers: Olga Pashchenko
€5
Fux, Haydn, Mozart op klavecimbel en
bestelnummer 06
Rondleiding
pianoforte
Ontdek TivoliVredenburg
Halverwege de achttiende eeuw bestonden het vertrouwde klavecimbel en de nog jonge fortepiano broederlijk naast elkaar. De Russische Olga Paschenko – een pupil van Alexei Lubimov en Richard Egarr – speelt beide instrumenten tegen elkaar uit. De grote Fux, die als hofcomponist in Wenen drie keizers overleefde, klinkt met zijn Capriccio en Fuga in g. Met zijn Gradus ad Parnassum schreef Fux een invloedrijk pedagogisch boek over contrapunt, waarvan Haydn zijn exemplaar, volgeschreven met notities, doorgaf aan Mozart.
Nieuwsgierig naar het nieuwe TivoliVredenburg? Dan is onze dagelijkse rondleiding voor en achter de schermen iets voor u. Van Grote Zaal naar Hertz, Pandora, Cloud Nine en weer terug: al wandelend door het gebouw ontdekt u verborgen hoekjes en leert u dit fascinerende nieuwe muziekcentrum beter kennen. En met wat geluk pikt u ook nog een stukje repetitie mee. Duur: 45 minuten Voor aanvang melden bij de informatiebalie in het Festivalcentrum. Niet geschikt voor minder-validen.
40
za 30 aug / 15.00 uur A € 00 / € 00 / € 00
Leeuwenbergh
za 30 aug / 15.00 uur St.-Willibrordkerk € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 07
B € 00 / € 00 / € 00
bestelnummer 00
€ 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 08
Vivante / Anne Marie Dragosits
Tiburtina
Sances in Wenen
De treurende koningin
De Italiaan Giovanni Felice Sances kwam in 1636 naar Wenen, waar hij tot zijn dood in 1679 als zanger en kapelmeester werkte. Sances groeide uit tot een van de sleutelfiguren van het Habsburgse muziekleven, zijn faam strekte van daaruit over heel Europa. Het Weense Vivante schildert zijn portret met vocale duetten en fragmenten uit zijn opera’s Apollo deluso en Aristomene Messenio, die hij samen met Schmelzer en Draghi voor de Habsburgse keizer Leopold I produceerde.
De acht Praagse zangeressen van Tiburtina zingen, begeleid op harp, geestelijke en lyrische poëzie die klonk aan het hof van de cultuurminnende koning Wenceslaus II. Hij regeerde rond 1300 over de roerige regio van Bohemen. Tiburtina concentreert zich op het tragische leven van zijn vrouw, Judith van Habsburg, die op haar 26ste stierf, slechts enkele dagen na haar kroning. Voor het eerst sinds 700 jaar klinkt nu poëzie die haar is opgedragen. 41
za 30 aug / 17.00 uur Pieterskerk A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
Per Sonat / Sabine Lutzenberger
za 30 aug / 16.30 uur TivoliVredenburg, Workshopruimte €5
bestelnummer 10
De Habsburgse burgemeester van Augsburg
bestelnummer 09
Keizer Maximiliaan I, die trouwde met Maria van Bourgondië, werd in Augsburg ‘de burgemeester’ genoemd, zo vaak kwam hij in deze stad. Als oorlogszuchtige renaissanceman had Maximiliaan altijd geld tekort, en hij had enorme schulden bij zijn Augsburgse vriend en mecenas Jakob Fugger. Maximiliaan investeerde namelijk fors in zijn ensembles, en componisten als De la Rue, Josquin, Isaac en Senfl behoorden tot zijn persoonlijke kring. In een anoniem manuscript, het Augsburger Liederbuch, is veel van hun muziek verzameld.
Film: Museum Hours Regisseur: Jem Cohen (2012)
Museum Hours is een verhaal over de transformerende kracht van kunst. De film speelt zich af in het Kunsthistorisches Museum in Wenen en verbeeldt de ontluikende vriendschap tussen een toerist en een museumwacht, terwijl ze kijken naar en leren van de prachtige kunstcollectie. Beperkte capaciteit, Engelse ondertiteling.
42
za 30 aug / 18.00-19.30 uur TivoliVredenburg, Festivalcentrum
za 30 aug / 17.00 uur € 25
Geertekerk A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 12
Wien Cuisine
bestelnummer 11
Barocktrompeten Ensemble Berlin / Johann Plietzsch
Blijf in de Habsburgse sferen met Wien Cuisine. Iedere avond kunt u in het Festivalcentrum genieten van een heerlijk Oostenrijks avondmaal. En natuurlijk houden wij er rekening mee dat u nog naar een concert moet: het diner sluit perfect aan op het avondconcert.
Cum tubis in pleno
In het Duitse rijk was het samenspelen van blaasmuzikanten met andere musici aan strenge reglementering gebonden, maar binnen de directe Habsburgse invloedssfeer waren de regels niet zo strak. Zo ontstond een bloeiende trompet- en trombonecultuur. Het Berlijnse Barocktrompeten Ensemble presenteert muziek van Bertali, Biber en Schmelzer voor strijkers en blazers.
Inclusief: hoofdgerecht, een drankje en een kopje koffie toe.
43
za 30 aug / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 32 / € 10
bestelnummer 13
Huelgas Ensemble / Paul Van Nevel
is Gallus bijzonder veelzijdig, en hij laat op Venetiaanse leest geschoeide meerkorigheid op wonderlijke manier samenvloeien met het contrapunt van de Vlaamse polyfonisten. Tekstexpressie wordt versterkt door woordschilderingen of gewaagde chromatiek. Het Huelgas Ensemble is de best denkbare ambassadeur voor Gallus’ schitterende polyfone fusion.
Jacobus Gallus: de Sloveense Lassus
Jacob Gallus was lid van de Weense hofkapel en werkte rond 1586 als cantor in Praag. Ondanks zijn korte leven was hij zeer beroemd en liet zo’n 500 werken na. Stilistisch bekeken 44
za 30 aug / 24.00 uur TivoliVredenburg, Hertz
za 30 aug / 22.30 uur
€ 12 / € 10 / € 7
TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 15
Ricercar Consort & Céline Scheen
bestelnummer 14
Juilliard Baroque
Van Sances naar Schmelzer. Italiaanse
Bertali en Schmelzer
muziek in Oostenrijk
De Juilliard School for Music in New York is in dit Festival Oude Muziek ‘conservatory in residence’. Docenten van dit topinstituut, onder wie faculteitsdirecteur Robert Mealy, treden samen op in dit concert. Ze spelen kamermuziek van festivalcomponisten Bertali en Schmelzer.
Al in de renaissance werden Italiaanse componisten aan het Habsburgse hof in Wenen met open armen ontvangen. In de barok maakten Bertali en Sances er furore en ze beïnvloedden met hun ‘moderne’ Italiaanse opera’s en kamermuziek vele Oostenrijkse componisten. Onder hen ook Schmelzer, van wie vanavond een Duitstalig lied klinkt. Sopraan Céline Scheen beschikt over de poëzie en de verbeeldingskracht om het 17de-eeuwse repertoire tot leven te wekken, en wat dat betreft verkeert ze met Philippe Pierlot in uitstekend gezelschap.
Robert Mealy and Cynthia Roberts, viool Dominic Teresi, dulciaan Phoebe Carrai, cello Ignacio Prego, klavecimbel In samenwerking met The Juilliard School.
45
46
zondag 31 augustus 9.30 Zomerschool: Niels Berentsen
14.00 Fringe diverse locaties
TivoliVredenburg
15.00 Leones 9.30 STIMU-symposium
St.-Willibrordkerk
TivoliVredenburg
15.00 La Fontaine 10.00 Festivalcentrum & Kunstkammer
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
15.30 Fringe diverse locaties
10.00 Workshop renaissancezingen
16.00 Geert D’Hollander
Academiegebouw, Aula
Domtoren
10.00 Kinderspeurtocht TivoliVredenburg
16.30 Film
10.00 Juilliard Masterclass UCK
17.00 Contrapunctus
11.00 Trio Froberger
17.00 Collegium Marianum
TivoliVredenburg
Pieterskerk
TivoliVredenburg
Geertekerk
11.00 Fringe
18.00 Wien Cuisine
diverse locaties
TivoliVredenburg
12.30 Fabulous Fringe
19.30 AVRO / Radio 4
TivoliVredenburg
Festivaljournaal
13.00 Alina Rotaru
20.00 Ars Antiqua Austria
Leeuwenbergh
TivoliVredenburg
13.30 Rondleiding
22.30 Ricercar Consort
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg 47
zo 31 aug / 9.30 uur TivoliVredenburg, foyer Grote Zaal €5
zo 31 aug / 10.00-14.30 uur Academiegebouw, Aula
bestelnummer 16
€ 30 inclusief lunch
Zomerschool: Niels Berentsen
Workshop renaissancezingen
Op het boek zingen
Met Tore Tom Denys
Het ter plekke, ex tempore creëren van polyfonie op basis van bestaande Gregoriaanse melodieën was een belangrijke vaardigheid voor de renaissancezanger. ‘Op het boek zingen’, noemde theoreticus Tinctoris het, en vermoedelijk was het een onmisbare stap in het leren componeren van contrapunt. Musicoloog Niels Berentsen werpt licht op het onderzoek naar de reconstructie van de praktijk van geïmproviseerd contrapunt in de 14de en 15de eeuw.
Lang vóór Mozart en Beethoven werd het Weense muziekleven gedomineerd door Franco-Vlaamse componisten als De Monte, Vaet en Regnart. Onder leiding van de ‘Weense Vlaming’ Tore Denys (Cinquecento, La Capilla) zingt u werken van deze componisten die aan het Weense hof en in Praag gewerkt hebben. Op het programma staat onder andere het prachtige Miserere van De Monte. Opgave via oudemuziek.nl/toredenys 10.00 13.00 14.00
Voertaal: Nederlands Met steun van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.
48
workshop lunch presentatie in fringe
zo 31 aug / 11.00 uur
zo 31 aug / 10.00 uur
TivoliVredenburg, Hertz
TivoliVredenburg €5
€ 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 17
bestelnummer 19
Trio Froberger / Nima Ben David
Kinderspeurtocht Voor kinderen van 5 t/m 10 jaar
Froberger da camera
Wist je dat je er in het nieuwe TivoliVredenburg allerlei verborgen hoekjes zijn die niemand kent? Plekjes waar volwassenen misschien nooit mogen komen? Tijdens het Festival Oude Muziek valt er in TivoliVredenburg veel te ontdekken. Ga mee met een muzikale speurtocht door het gebouw om de geheimen te ontrafelen. En misschien hoor je ook wel dingen die je nog nooit eerder hebt gehoord.
Is het niet jammer dat Frobergers muziek, die tot het allerbeste repertoire van de 17de eeuw mag worden gerekend, bijna exclusief is voorbehouden aan klavecinisten en organisten? Waarom nemen we dit repertoire niet eens door met een paar kamermusici en kijken we wat er gebeurt? Dat is het originele uitgangspunt van de gambiste Nima Ben David. In violist Koji Yoda en klavecinist Pierre Trocellier vond ze twee verwante, poëtische zielen om het experiment mee aan te gaan.
Voor aanvang melden bij de informatiebalie in het Festivalcentrum.
49
zo 31 aug / 13.00 uur
zo 31 aug / 13.30 uur
Leeuwenbergh € 18 / € 16 / € 10
TivoliVredenburg bestelnummer 20
€5
Klaviertijgers: Alina Rotaru
bestelnummer 21
Rondleiding Ontdek TivoliVredenburg
Kerll en Froberger op klavecimbel
Nieuwsgierig naar het nieuwe TivoliVredenburg? Dan is onze dagelijkse rondleiding voor en achter de schermen iets voor u. Van Grote Zaal naar Hertz, Pandora, Cloud Nine en weer terug: al wandelend door het gebouw ontdekt u verborgen hoekjes en leert u dit fascinerende nieuwe muziekcentrum beter kennen. En met wat geluk pikt u ook nog een stukje repetitie mee.
Johann Jakob Froberger en Johann Caspar Kerll hadden allebei die kosmopolitische instelling die veel Duitse componisten van de 17de eeuw kenmerkt. De overeenkomsten tussen hen zijn bovendien opvallend: beiden studeerden in Rome, werkten in Wenen en bekeerden zich tot het Rooms-katholicisme. De Roemeense klaveciniste Alina Rotaru, die in 2012 grote indruk maakte met haar Utrechtse Sweelinckrecital, plaatst beide klaviergrootheden naast elkaar.
Duur: 45 minuten Voor aanvang melden bij de informatiebalie in het Festivalcentrum. Niet geschikt voor minder-validen.
50
zo 31 aug / 15.00 uur TivoliVredenburg, Hertz
zo 31 aug / 15.00 uur € 22 / € 19 / € 10
St.-Willibrordkerk € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 22
bestelnummer 23
La Fontaine / Alex Potter
Ensemble Leones / Marc Lewon
Fede e amore
Vriend en vijand van de Habsburgers
Weense barokmuziek voor stem en virtuoze trombones: het is een intrigerende combinatie, die inzicht verschaft in het hoge technische en muzikale niveau dat componisten als Caldara, Fux en Conti in de eerste helft van de achttiende eeuw van hun musici in de Weense Hofkapel eisten. Het timbre van de Britse countertenor Alex Potter past perfect bij de warme gloed van de trombones van Catherine Motuz en Simen van Mechelen.
Aan de hand van (soms grove) liederen over liefde, noodlot en oorlog schetst het specialistenensemble Leones het portret van minnezanger, bon vivant en diplomaat Oswald von Wolkenstein. ‘Oswald de kosmopoliet’ reisde tijdens zijn turbulente leven naar alle uithoeken van de toen bekende wereld en lag constant in de clinch met de Habsburgse vorsten. Door zijn interesse in een nieuwe ontwikkeling, de polyfonie, is hij een van de vroegste Duitse renaissancecomponisten.
NB: tijdens dit concert is er een crèche voor kinderen van 3 tot 8 jaar. Open 14.30-15.15 uur. Aanmelden verplicht via info@oudemuziek.nl
51
zo 31 aug / 16.30 uur TivoliVredenburg, Workshopruimte
zo 31 aug / 16.00 uur bestelnummer 24
Domtoren, Pandhof
€5
gratis
Film: Trollflöjten (1975) Regisseur: Ingmar Bergman
Geert D’hollander Zelenka, Kerll, Caldara en Franz Benda op
De Toverfluit: een grootse regisseur neemt een grootse opera onder handen. Bergman filmde een deel van zijn versie van deze sprookjesopera in het prachtige en goed bewaard gebleven 18de-eeuwse theater in Drottningholm. Het resultaat is weldadig, complex en magisch. De film, geheel in het Zweeds, onthult het perspectief van een 20e-eeuwse noorderling op Mozarts Weense klassieker.
beiaard
Geert D’hollander studeerde piano en koordirectie in Antwerpen en beiaard in Mechelen. Hij was jarenlang stadsbeiaardier in Antwerpen. Sinds 2012 is hij beiaardier van de monumentale, 60 ton zware Taylorbeiaard in de Bok Tower Gardens (Lake Wales, Florida), en stadsbeiaardier in Middelburg. D’hollander speelt vandaag werken van Zelenka, Kerll, Caldara en Franz Benda.
Beperkte capaciteit, Engelse ondertiteling.
52
zo 31 aug / 17.00 uur Geertekerk A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
zo 31 aug / 17.00 uur Pieterskerk
Collegium Marianum / Jana Semerádová
A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 26
bestelnummer 25
Paascantates van Zelenka
Contrapunctus Het Praagse Collegium Marianum legt zich toe op muziek uit de 17de en 18de eeuw van met name CentraalEuropese componisten. Hun inspanningen werden in 2010 beloond door UNESCO. Vandaag staat muziek van Zelenka op het programma, die weliswaar het overgrote deel van zijn carrière in Dresden doorbracht, maar van wie stukken bekend zijn, verbonden met zijn geboortestreek rond Praag. De prachtige Sepolcri werden voor Pasen uitgevoerd en demonstreren Zelenka’s gevoel voor kleur en drama.
De Monte, Lassus, Padovano
De huwelijken van de Habsburgse vorsten waren de perfecte gelegenheid om met uiterlijk en muzikaal vertoon hun macht te onderstrepen. Het Britse ensemble Contrapunctus zingt misdelen en huwelijksmotetten van De Monte, onder andere zijn prachtige Missa Si ambulavero en het theatrale Europam pueræ, en werken van Padovano en Lassus. Het ensemble is voor het eerst in Utrecht te horen. 53
zo 31 aug / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 32 / € 10
bestelnummer 28
Ars Antiqua Austria / Gunar Letzbor
Passau als opvolger van Georg Muffat, waar hij een groot aantal uitstekende composities schreef. Zijn Memnon sacer ab oriente is een uitgebreide zetting van de Vespers, bestemd voor de luisterrijke vieringen in de St.-Stephansdom in Passau. Gecombineerd met Bibers groot opgezette (36 partijen!) en feestelijke Missa Alleluia wordt dit een van de opwindendste concerten van de hele festivalweek.
Aufschnaiter: Memnon sacer ab oriente Biber: Missa Alleluia
Voor artist in residence Gunar Letzbor is Aufschnaiters muziek, met zijn uitgesproken Oostenrijks elan, de grote ontdekking. In zijn jonge jaren werkte Aufschnaiter vermoedelijk aan het Weense hof. Vanaf 1705 was hij in dienst bij de prins-bisschop van
Met steun van het K.F. Hein Fonds.
54
zo 31 aug / 18.00-19.30 uur TivoliVredenburg € 25
zo 31 aug / 22.30 uur
bestelnummer 27
TivoliVredenburg, Hertz
Wien Cuisine
€ 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 29
Ricercar Consort & Carlos Mena
Blijf in de Habsburgse sferen met Wien Cuisine. Iedere avond kunt u in het Festivalcentrum genieten van een heerlijk Oostenrijks avondmaal. En natuurlijk houden wij er rekening mee dat u nog naar een concert moet: het diner sluit perfect aan op het avondconcert.
Muziek voor Maria van Bertali, Biber, Schmelzer, Sances en Leopold I
Het Ricercar Consort presenteert muziek gewijd aan Maria van drie generaties musici aan het Weense hof. Het Stabat Mater, dé klaagzang voor Maria, mocht eind 17de eeuw niet tijdens de liturgie gezongen worden maar bleef onverminderd populair. Sances’ ontroerende zetting klonk waarschijnlijk in de privé-kapel van Leopold I, die zelf overigens niet onverdienstelijk componeerde. De Spaanse countertenor Carlos Mena is de ster van de avond.
Inclusief: hoofdgerecht, een drankje en een kopje koffie toe.
55
56
maandag 1 september 9.30 Zomerschool: Paulus Rainer
15.00 Schola Gregoriana Pragensis
TivoliVredenburg
St.-Catharinakerk
10.00 Festivalcentrum
15.30 Fringe
TivoliVredenburg
diverse locaties
11.00 Juilliard415 Chamber Ensemble
16.30 Film TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
17.00 Cinquecento 11.00 Fringe
Pieterskerk
diverse locaties
17.00 Ars Antiqua Austria 11.00 Jungeun Kim
Geertekerk
Domtoren
18.00 Wien Cuisine TivoliVredenburg
12.30 Fabulous Fringe TivoliVredenburg
20.00 Collegium 1704 TivoliVredenburg
13.00 Catalina Vicens Lutherse Kerk
22.30 Capriccio Stravagante & Profeti della Quinta
13.30 Rondleiding
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
14.00 Fringe diverse locaties
57
ma 1 sep / 9.30 uur TivoliVredenburg, foyer Grote Zaal €5
ma 1 sep / 11.00 uur TivoliVredenburg, Hertz
bestelnummer 30
€ 22 / € 19 / € 10
Zomerschool: Paulus Rainer
bestelnummer 31
Juilliard415 Chamber Ensemble
Kunstkammer Wien
Kamermuziek voor Leopold I
De Habsburgse keizers waren verwoede kunstverzamelaars en veel van de kunstvoorwerpen die ze aankochten of lieten vervaardigen zijn nu in het bezit van het Kunsthistorisches Museum in Wenen. Volstrekt uniek is de Kunstkammer met de meest exotische en zeldzame sierstukken. Kunstkammercurator Paulus Rainer leidt u langs deze magnifieke erfenis van de Weense keizers.
Zeven studenten van The Juilliard School uit New York, tijdens dit festival ‘conservatory in residence’, laten horen dat dit prestigieuze instituut zijn reputatie meer dan verdient. Jaarlijks worden slechts twaalf toptalenten aangenomen. Barokmusici van de jongste generatie demonstreren hun flair vandaag met muziek van componisten als Fux en Tuma, die in dienst waren van de Weense keizer Leopold I.
Voertaal: Engels Met steun van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.
In samenwerking met The Juilliard School.
58
ma 1 sep / 13.00 uur Lutherse Kerk
ma 1 sep / 13.30 uur TivoliVredenburg
A € 18 / € 16 / € 10 B € 16 / € 14 / € 10
bestelnummer 32
€5
Klaviertijgers: Catalina Vicens
bestelnummer 33
Rondleiding Ontdek TivoliVredenburg
Koninginnen van Bohemen
Nieuwsgierig naar het nieuwe TivoliVredenburg? Dan is onze dagelijkse rondleiding voor en achter de schermen iets voor u. Van Grote Zaal naar Hertz, Pandora, Cloud Nine en weer terug: al wandelend door het gebouw ontdekt u verborgen hoekjes en leert u dit fascinerende nieuwe muziekcentrum beter kennen. En met wat geluk pikt u ook nog een stukje repetitie mee.
De jonge Chileense klaveciniste Catalina Vicens studeerde aan het Curtis Institute (Philadelpia), in Freiburg en in Bazel, waar ze de eerste afgestudeerde was in middeleeuwse klavieren. Vroeg repertoire is ook wat ze in Utrecht presenteert, met intabulaties, fantasieën en dansen van De Monte, Luython, Byrd, Bull en Gibbons, geschreven voor twee Boheemse koningsdochters: Maria van Oostenrijk, dochter van keizer Ferdinand I, en Elizabeth Stuart, die door haar huwelijk met Frederik V van de Palts koningin van Bohemen werd.
Duur: 45 minuten Voor aanvang melden bij de informatiebalie in het Festivalcentrum. Niet geschikt voor minder-validen.
59
ma 1 sep / 15.00 uur St.-Catharinakerk € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 34
Schola Gregoriana Pragensis / David Eben
ma 1 sep / 16.30 uur TivoliVredenburg, Workshopruimte
Maiestas Dei: middeleeuwse polyfonie uit Tsjechië
€5
bestelnummer 35
Film: Sissi (1955)
De Schola Gregoriana Pragensis is een van de leidende ensembles voor de uitvoering van gregoriaans en middeleeuwse geestelijke muziek uit Centraal Europa. De muziek van de Poolse geestelijke Petrus Wilhelmi de Grudencz, geboren in 1392, werd tot begin zeventiende eeuw in Boheemse kerken gezongen. Rond 1440 was hij dienst van Frederik III, en vermoedelijk vergezelde hij de keizer bij vele reizen. Als componist stond hij met zijn voeten in de middeleeuwen, maar met zijn hoofd was hij al in de renaissance.
Regisseur: Ernst Marischka
Als een naoorlogse, onschuldige dagdroom behoudt de film Sissi zijn sentimentele aantrekkingskracht, zelfs in onze meer cynische tijd. De film rust op de schouders van een zeer jonge Romy Schneider, die de Oostenrijkse keizerin Elisabeth met een meisjesachtige frisheid portretteert. Beperkte capaciteit, Engelse ondertiteling.
60
ma 1 sep / 17.00 uur ma 1 sep / 17.00 uur
Geertekerk
Pieterskerk A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 37
bestelnummer 36
Ars Antiqua Austria / Gunar Letzbor
Cinquecento Jean Guyot de Châtelet & Philippe
Musica Austriaca
Schoendorff
Voor wie de Oostenrijkse muziek van de zeventiende eeuw wil ontdekken is dit absoluut hét concert van het festival. Artist in residence Gunar Letzbor brengt met zijn ensemble Ars Antiqua Austria een uitgekiend programma met instrumentale werken van Weichlein, Aufschnaiter, Vejvanovsky, Mouthon en Biber, stuk voor stuk verfijnd, dramatisch en ontroerend.
Soepele, uitgebalanceerde stemmen, perfecte intonatie en intelligente muzikaliteit: het Weense ensemble Cinquecento staat vooraan als het gaat om de uitvoering van renaissancepolyfonie, en die reputatie hebben ze in korte tijd verworven. Vandaag zingen ze muziek van de Luikse componisten Philippe Schoendorff, een leerling van De Monte, en Jean Guyot de Châtelet, beiden in dienst van het Weense hof.
Met steun van het K.F. Hein Fonds.
61
ma 1 sep / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 32 / € 10
bestelnummer 39
Collegium 1704 / Václav Luks
die als martelaar stierf op bevel van de tirannieke koning Wenceslaus IV van Bohemen. Het jonge Praagse Collegium 1704 van klavecinist en dirigent Václav Luks is artist in residence.
Caldara: San Giovanni Nepomuceno
Solisten: Hana Blažíková, sopraan (Regina) Alena Hellerová, sopraan (Angelo) Sophie Harmsen, mezzosopraan (San Giovanni Nepomuceno) Václav Cížek, tenor (Ministro) Tomáš Král, bas (Venceslao)
Na omzwervingen in Mantua, Barcelona en Rome werd de Venetiaanse componist Antonio Caldara in 1716 benoemd tot kapelmeester van het keizerlijke hof in Wenen. Hij was 46 en in heel Europa beroemd. Caldara schreef opera’s en oratoria. In San Giovanni Nepomuceno beschrijft hij het leven van de Tsjechische heilige Jan Nepomucký,
Met steun van het Tsjechisch Centrum en het K.F. Hein Fonds. 62
ma 1 sep / 18.00-19.30 uur TivoliVredenburg, Festivalcentrum
ma 1 sep /22.30 uur € 25
TivoliVredenburg, Cloud Nine
bestelnummer 38
€ 22 / € 19 / € 10
Wien Cuisine
bestelnummer 40
Capriccio Stravagante / Skip Sempé Profeti della Quinta / Elam Rotem
Blijf in de Habsburgse sferen met Wien Cuisine. Iedere avond kunt u in het Festivalcentrum genieten van een heerlijk Oostenrijks avondmaal. En natuurlijk houden wij er rekening mee dat u nog naar een concert moet: het diner sluit perfect aan op het avondconcert.
Muziek in de Kunstkammer
Te midden van projecties van de exotische schatten die de Habsburgers in hun spectaculaire Kunstkammer verzamelden, laat Skip Sempé muziek klinken voor de ‘Praagse’ keizer Rudolf II. Met chansons en madrigalen van Willaert, De Rore en Byrd voor stemmen en gambaconsort, moet dit concert een impressie geven van de finesse en het bijna onvoorstelbare vakmanschap van een vervlogen tijd.
Inclusief: hoofdgerecht, een drankje en een kopje koffie toe.
63
64
dinsdag 2 september 9.30 Zomerschool: Arjan de Koomen
14.00 Fringe diverse locaties
TivoliVredenburg
15.00 Capella de la Torre 10.00 Festivalcentrum
St.-Willibrordkerk
TivoliVredenburg
15.00 Capriccio Stravagante 10.00 Workshop barokdans met Rachel Farr
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
15.30 Fringe diverse locaties
10.00 Juilliard Masterclass 16.00 Janno den Engelsman
UCK
Domtoren
11.00 Ensemble Masques TivoliVredenburg
16.30 Film TivoliVredenburg
11.00 Fringe diverse locaties
17.00 Cappella Mariana Pieterskerk
12.30 Fabulous Fringe TivoliVredenburg
17.00 Les Cornets Noirs Jacobikerk
13.00 Petra Somlai Lutherse Kerk
18.00 Wien Cuisine TivoliVredenburg
13.00 Handleiding Oude Muziek
20.00 Armonico Tributo
diverse locaties
TivoliVredenburg
13.30 Rondleiding
22.30 Collegium 1704
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
65
di 2 sep / 10.00-12.00 uur
di 2 sep / 9.30 uur
TivoliVredenburg, Pandora
TivoliVredenburg, foyer Grote Zaal
€ 25 €5
bestelnummer 42
bestelnummer 41
Rachel Farr
Zomerschool: Arjan de Koomen
Workshop barokdans I: passepied
De Habsburgse keizers
Wegens groot succes herhaald: de cursus barokdans. Wilde u altijd al meer weten over de geheimen van barokdans? Rachel Farr leidt u binnen in deze wondere wereld van muziek en beweging, elke dag met een andere dans. Vandaag is dat de passepied. Uiteraard gaat u zelf de dansvloer op.
Wie waren die Habsburgerse vorsten nu eigenlijk? Historicus Arjan de Koomen (Universiteit van Amsterdam) vertelt u over de betekenis van de Weense keizers en plaatst ze in hun politieke en culturele context.
M.m.v. Scroll Ensemble
Voertaal: Nederlands Met steun van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.
di 2 sep: passepied / wo 3 sep: gigue / do 4 sep: sarabande / vr 5 sep: allemande
66
zo 31 aug & di 2 sep / 10.00-14.30 uur Utrechts Centrum voor de Kunsten €5
bestelnummer 18 & 43
di 2 sep / 11.00 uur
Juilliard Masterclass
TivoliVredenburg, Hertz € 22 / 19 / 10
Een unieke kans voor jonge ensembles: twee docenten van de gerenommeerde Juilliard School uit New York geven een masterclass over de uitvoeringspraktijk van oude muziek. En als publiek krijgt u de kans achter de schermen mee te kijken.
bestelnummer 44
Ensemble Masques / Olivier Fortin Schmelzer: kamermuziek
Masques, het jonge Canadese ensemble met talenten als Sophie Gent, Julien Léonard en Olivier Fortin, speelt sonates uit Schmelzers bundel SacroProfanus concentus musicus, afgewisseld met programmatische stukken: het muzikale zwaardgevecht Die Fechtschule, Die Polnische Sackpfeiffe, en de bekende Lamento sopra la morte Ferdinandi III.
zo 31 aug: met Phoebe Carrai en Dominic Teresi di 2 sep: met Gonzalo Ruiz en Cynthia Roberts 10.00-13.30 workshop 14.00-14.30 presentatie in fringe In samenwerking met The Juilliard School.
67
di 2 sep / 13.00-22.00 uur diverse locaties € 105 / € 90
bestelnummer 46
Handleiding Oude Muziek
di 2 sep / 13.00 uur Lutherse Kerk
Met Saskia Coolen A € 18 / € 16 / € 10 B € 16 / € 14 / € 10
bestelnummer 45
Een hele dag oude muziek: met specialiste Saskia Coolen gaat u op stap om de uitvoeringspraktijk van middeleeuwen, renaissance en barok te verkennen. Coolen schetst u de muzikale eigenschappen van elke stijlperiode, waarna u de verkregen kennis bij de concerten direct kunt toepassen. Tussendoor is er voldoende tijd om uw ervaringen met elkaar te bespreken.
Klaviertijgers: Petra Somlai Koželuch en Schubert op fortepiano
De Hongaarse fortepianiste Petra Somlai is aan een bliksemcarrière bezig. In 2010 won ze het Internationaal Fortepiano Concours van Brugge, ze is veelgevraagd als musicus en doceert in Boedapest en Texas. Vandaag speelt ze de Drei Klavierstücke D.946 van Franz Schubert en werken van de Tsjechische componist Leopold Koželuch, die in 1792 Mozart opvolgde als hofcomponist in Praag.
13.00 inleiding - Utrechts Centrum voor de Kunsten 15.00 concert Capella de la Torre – St.-Willibrordkerk 17.00 concert Cappella Mariana – Pieterskerk 18.00 Wien Cuisine – TivoliVredenburg 20.00 Armonico Tributo – TivoliVredenburg maximaal 40 deelnemers inclusief voucher voor gratis programmaboek t.w.v. € 10 / inclusief diner t.w.v. € 25.
68
di 2 sep / 15.00 uur TivoliVredenburg, Cloud Nine
di 2 sep / 15.00 uur St.-Willibrordkerk € 22 / € 19 / € 10
€ 22 / € 19 / € 10 bestelnummer 48
bestelnummer 49
Capriccio Stravagante / Skip Sempé Profeti della Quinta / Elam Rotem
Capella de la Torre / Katharina Bäuml Muziek voor keizer Ferdinand I
Muziek in de Kunstkammer
Capella de la Torre is ongeëvenaard in het repertoire voor renaissancerietinstrumenten als schalmei en dulciaan. In dit programma staat Ferdinand I, aartshertog van Oostenrijk en keizer vanaf 1558, centraal. Ferdinand was muziekliefhebber en onderhield een uitstekende hofkapel. De muziek van zijn kapelmeesters, zoals Jacobus Vaet en Arnold von Bruck, is bewaard gebleven in bronnen in Bohemen, Hongarije, Duitsland en Polen.
Te midden van projecties van de exotische schatten die de Habsburgers in hun spectaculaire Kunstkammer verzamelden, laat Skip Sempé muziek klinken voor de ‘Praagse’ keizer Rudolf II. Met chansons en madrigalen van Willaert, De Rore en Byrd voor stemmen en gambaconsort, moet dit concert een impressie geven van de finesse en het bijna onvoorstelbare vakmanschap van een vervlogen tijd. 69
di 2 sep / 16.30 uur TivoliVredenburg, Workshopruimte €5
bestelnummer 50
Film: Der Golem, wie er in die Welt kam (1920)
di 2 sep / 16.00 uur Domtoren, Pandhof
Regisseur: Paul Wegener (stomme film)
gratis
Om zijn volk te redden van de wreedheden van de Habsburgse keizer Maximiliaan I, creëert een rabbijn uit het Praagse ghetto een figuur van klei (de Golem), en brengt hem op magische manier tot leven. Der Golem is een van de mooiste voorbeelden van de cinema van Weimar en visueel spectaculair. De decors, kostuums, speciale effecten en stijl van acteren werden beïnvloed door werk van schilders als Bosch en Le Brun.
Janno den Engelsman Seger, Linek, Brixi en Benda op beiaard
Janno den Engelsman studeerde orgel, klavecimbel en kerkmuziek aan het Utrechts Conservatorium. In 2007 behaalde hij het diploma uitvoerend musicus aan de Nederlandse Beiaardschool in Amersfoort. Den Engelsman is organist-titularis van de Gertrudiskerk in Bergen op Zoom en stadsbeiaardier van Zierikzee. Hij stelde een programma samen met exclusief Tsjechische componisten.
Muzikale partituur: Jed Wentz Piano: Olga Pashchenko Beperkte capaciteit, Engelse ondertiteling.
70
di 2 sep / 17.00 uur
di 2 sep / 17.00 uur
Pieterskerk
Jacobikerk
A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
A € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 51
B € 19 / € 16 / € 10
Cappella Mariana
bestelnummer 52
Les Cornets Noirs / Johannes Strobl
Praga Magna
Leopold I: Keizer en componist
Keizer Rudolf II haalde eind zestiende eeuw de beste kunstenaars naar zijn residentie in Praag en transformeerde de stad tot een van de belangrijkste culturele centra in Europa. Hofcomponist De Monte, die na reizen naar Italië en Engeland in 1568 in dienst van de Habsburgse keizer kwam, was toen een van de beroemdste musici van Europa. Zijn achtstemmige Missa Confitebor tibi Domine stamt uit die periode. Het Praagse ensemble Cappella Mariana flankeert De Monte’s mis met enkele van zijn madrigalen en met werk van zijn collega’s Zanchi en Regnart.
Muziek interesseerde keizer Leopold I misschien wel meer dan politiek. Niet alleen had hij uitstekende musici als Schmelzer in dienst, de muziek vloeide ook uit zijn eigen pen. Les Cornets Noirs exploreren zijn vocale en instrumentale werken, waaronder het Mariamotet Vertatur in luctum en sonates voor vier gamba’s en basso continuo. De Tres Lectiones, die de keizer schreef na de dood van zijn tweede vrouw, maken indruk door de muzikale maturiteit en het tastbare persoonlijke verdriet. 71
di 2 sep / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 32 / € 10
bestelnummer 54
Armonico Tributo Austria / Lorentz Duftschmid Kudsi Erguner & ensemble
werden de Turken tot grote opluchting van de Weners verslagen. Armonico Tributo, al twintig jaar geliefd om zijn frisse en kleurrijke uitvoeringen, speelt spetterende battaglia’s die verslag doen van het beleg, treurende lamento’s en alla-turca hofdansen van Schmelzer, Fux en Biber. Voor de muziek van de Turkse prins Dimitrie Cantemir klinkt het achtkoppige ensemble van Kudsi Erguner, dé meester van de traditionele soefi-muziek.
Turcaria 1683
Gelegen op de grens van Europa was Wenen kwetsbaar voor aanvallen van het enorme Ottomaanse rijk. In 1683 stond het Turkse leger opnieuw voor de poorten, maar na een wekenlang beleg 72
di 2 sep / 18.00-19.30 uur TivoliVredenburg, Festivalcentrum
di 2 sep /22.30 uur € 25
bestelnummer 53
TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10
Wien Cuisine
bestelnummer 55
Collegium 1704 / Václav Luks
Blijf in de Habsburgse sferen met Wien Cuisine. Iedere avond kunt u in het Festivalcentrum genieten van een heerlijk Oostenrijks avondmaal. En natuurlijk houden wij er rekening mee dat u nog naar een concert moet: het diner sluit perfect aan op het avondconcert.
Salon 1723
Rond 1700 was Praag een waar kruispunt van culturen: muziek uit Duitsland, Oostenrijk en Italië werd omgesmolten in de elegante instrumentale muziek van Zelenka en zijn pas herontdekte collega’s Brescianello, Reichenauer en Orschler. Muziek die eens klonk in de privésalons van barokke paleizen herleeft nu onder de handen van artist in residence Collegium 1704.
Inclusief: hoofdgerecht, een drankje en een kopje koffie toe.
Met steun van het Tsjechisch Centrum en het K.F. Hein Fonds. 73
woensdag 3 september 9.30 Zomerschool: Mary Helen Dupree
15.00 Het Laboratorium Theater Kikker
TivoliVredenburg
15.30 Fringe 10.00 Festivalcentrum & Kunstkammer
diverse locaties
15.30 Klokken spelen
TivoliVredenburg
Domtoren
10.00 Workshop barokdans met Rachel Farr
16.00 Malgosia Fiebig
TivoliVredenburg
Domtoren
11.00 Gli Incogniti
16.30 Film
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
11.00 Fringe
17.00 Gallicantus
diverse locaties
Pieterskerk
12.30 Fabulous Fringe
17.00 The Rare Fruits Council
TivoliVredenburg
Geertekerk
13.00 Mark Edwards
18.00 Wien Cuisine
Lutherse Kerk
TivoliVredenburg
13.30 Rondleiding
19.30 Festivaljournaal
TivoliVredenburg
AVRO / Radio 4
14.00 Fringe
20.00 Concerto Palatino
diverse locaties
TivoliVredenburg
15.00 Servir Antico
22.30 FLUX
St.-Willibrordkerk
TivoliVredenburg
75
wo 3 sep / 9.30 uur TivoliVredenburg, foyer Grote Zaal €5
bestelnummer 56
Zomerschool: Mary Helen Dupree
t
wo 3 sep / 10.00-12.00 uur TivoliVredenburg, Pandora
Declamatie en gestiek in het Duitse theater
€ 25
bestelnummer 57
Rachel Farr
Mary Helen Dupree behaalde haar doctoraat Duitse literatuur aan Columbia University, en concentreert haar onderzoek op historische toneeluitvoeringen. In deze Zomerschool vertelt ze, als introductie op de laboratoriumvoorstelling Medea (3, 4, 5 sep), over de achttiende-eeuwse Duitse tradities van declamatie en gestiek in het theater, met speciale aandacht voor het genre van het melodrama.
Workshop barokdans II: gigue
Wegens groot succes herhaald: de cursus barokdans. Wilde u altijd al meer weten over de geheimen van barokdans? Rachel Farr leidt u binnen in deze wondere wereld van muziek en beweging, elke dag met een andere dans. Vandaag is dat de gigue. Uiteraard gaat u zelf de dansvloer op.
Voertaal: Engels Met steun van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.
di 2 sep: passepied / wo 3 sep: gigue / do 4 sep: sarabande / vr 5 sep: allemande
76
wo 3 sep / 11.00 uur
wo 3 sep / 13.00 uur
TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10
Lutherse Kerk bestelnummer 58
A € 18 / € 16 / € 10 B € 16 / € 14 / € 10
Gli Incogniti / Amandine Beyer
bestelnummer 59
Klaviertijgers: Mark Edwards
Viennoiseries: Schmelzer, Froberger, Biber, Pandolfi Mealli
Il Rossignolo
Een bakkerszoon die de mensen verbluft met zijn vioolspel. Een klavecinist die door heel Europa reist om met de beste musici te spelen. Een Italiaanse violist die de allermooiste maar woordloze recitatieven schrijft. En een violist die een zanger van de kathedraal in Messina vermoordt en zijn land moet ontvluchten… al deze persoonlijkheden produceerden de meest fascinerende en originele Oostenrijkse muziek van de zeventiende eeuw. Gli Incoginiti presenteert dit programma als een mand vol zoete broodjes, waarvan u maar blijft eten.
Halverwege de 17de eeuw vond Alessandro Poglietti dat de ontwikkeling van muziek voltooid was: perfectie was bereikt. Zijn oplossing om toch te kunnen blijven componeren, was door zijn muziek te doorspekken met geluiden en gebeurtenissen uit de fysieke wereld. Zo droeg hij een cyclus geïnspireerd op de zang van de nachtegaal op aan zijn broodheer Leopold I. De Canadese klavecinist Mark Edwards laat al zijn talenten los op de programmatische muziek van Poglietti, Frescobaldi en Kerll. Edwards won in 2012 het klavecimbelconcours in Brugge. 77
wo 3 sep / 13.30 uur TivoliVredenburg €5
wo 3 sep / 15.00 uur
bestelnummer 60
St.-Willibrordkerk
Rondleiding
€ 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 62
Ontdek TivoliVredenburg
Servir Antico / Catalina Vicens
Nieuwsgierig naar het nieuwe TivoliVredenburg? Dan is onze dagelijkse rondleiding voor en achter de schermen iets voor u. Van Grote Zaal naar Hertz, Pandora, Cloud Nine en weer terug: al wandelend door het gebouw ontdekt u verborgen hoekjes en leert u dit fascinerende nieuwe muziekcentrum beter kennen. En met wat geluk pikt u ook nog een stukje repetitie mee.
Een dynastie van grondleggers
De jonge middeleeuwenspecialiste Catalina Vicens vond in bronnen uit de late veertiende eeuw geestelijke muziek uit Oostenrijk en Zwitserland (waar nu nog altijd kasteel Habsburg staat). De keizerstroon van het Heilige Roomse Rijk werd op dat moment nog niet door de Habsburgers bezet, maar lang zou dat niet meer duren. Organetto, schuiftrompet en vedel begeleiden sopraan Els Janssens-Vanmunster in repertoire uit een roerige periode.
Duur: 45 minuten Voor aanvang melden bij informatiebalie in het Festivalcentrum. Niet geschikt voor minder-validen. Vandaag om 13.30 uur ook kinderspeurtocht (zie p. 49), bestelnummer 61. 78
wo 3 sep / 15.00 uur Theater Kikker
wo 3 sep / 16.00 uur € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 63
Domtoren, Pandhof
Het Laboratorium
gratis
Benda’s Medea
Malgosia Fiebig Vioolsonates op beiaard
Een team van musici en wetenschappers werken samen aan een theatrale mini-voorstelling, met het accent op experiment. Georg Benda’s melodrama Medea (1775) is het vertrekpunt voor een onderzoek naar de interactie tussen muziek, declamatie, retoriek en gestiek. De muzikale bijdragen zijn in handen van het Ensemble Aurora van violist Enrico Gatti. Als inleiding krijgt u een korte presentatie van de krachtlijnen van het onderzoek.
Stadsbeiaardier Malgosia Fiebig neemt een bijzonder stuk Oostenrijks repertoire onder handen: vioolsonates van festivalcomponisten Pandolfi Mealli, Biber en Schmelzer. De violisten in deze regio waren van een ongelooflijk kaliber, wat resulteerde in technisch zeer uitdagende muziek. + Kinderrondleiding Klokken Spelen 5+ Begeleiding van een volwassene verplicht. i.s.m. Toerisme Utrecht. Aanvang: 15.45 uur, duur: 75 minuten Verzamelen: ingang Domtoren, Domplein 21 € 5 pp, bestelnummer 64. Geen live-streaming bij dit concert.
Team: Tanja Obolski, João Paixão, Laila Neuman, Ensemble Aurora, Mary Helen Dupree en Jed Wentz.
79
wo 3 sep / 16.30 uur TivoliVredenburg, Workshopruimte
wo 3 sep / 17.00 uur €5
bestelnummer 65
Pieterskerk A € 22 / € 19 / € 10
Film: korte films Regisseur: Jan Švankmajer
B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 66
Gallicantus Spiel mit Steinen (1965), Johann Sebastian Bach: Fantasia G-moll (1965), Rakvi kárna (Punch and Judy, 1966)
De geheime link tussen De Monte en Byrd
Volgens een 18de-eeuws manuscript kwam De Monte in 1554 naar Engeland, in het voetspoor van zijn baas Philips II, en ontmoette hij daar William Byrd. Vonden ze in elkaar een gelijkgestemde, met hetzelfde Roomskatholieke geloof en vergelijkbare muzikale taal? Jaren later wisselden de twee per post motetten uit: een intrigerende muzikale correspondentie, die in dit concert door het Britse ensemble Gallicantus gereconstrueerd wordt. U hoort Super flumina Babylonis van De Monte en Quomodo cantabimus van Byrd naast andere motetten van deze verwante zielen.
Jan Švankmajer is een internationaal geprezen Tsjechische filmmaker wiens surreële werk voor veel jongere animators en kunstenaars een inspiratie is. Zijn liefde voor poppen leidde tot het ontstaan van een verontrustende korte film, Rakvi kárna, waarin handpoppen op leven en dood vechten. Maar zelfs in extreem geweld ziet Švankmajer nog humor. Zijn films zijn niet geschikt voor kinderen, maar zijn in hun virtuoze, perverse vernuftigheid monumenten van 20e-eeuwse zwarte humor. Beperkte capaciteit, Engelse ondertiteling.
80
wo 3 sep / 17.00 uur Geertekerk
wo 3 sep / 18.00-19.30 uur TivoliVredenburg, Festivalcentrum
A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 67
€ 25
The Rare Fruits Council / Manfredo Kraemer
bestelnummer 68
Wien Cuisine
Biber: Sonatae, tam Aris quam Aulis
Blijf in de Habsburgse sferen met Wien Cuisine. Iedere avond kunt u in het Festivalcentrum genieten van een heerlijk Oostenrijks avondmaal. En natuurlijk houden wij er rekening mee dat u nog naar een concert moet: het diner sluit perfect aan op het avondconcert.
servientes
In zijn cyclus van 12 sonates die ‘zowel het altaar als de tafel bedienen’ en dus voor geestelijk en wereldlijk gebruik geschikt zijn, laat Biber trompetten en strijkers in allerlei combinaties samenspelen. De spannende sonates staan bol van de scherpe contrasten. Een kolfje naar de hand van violist Manfredo Kraemer, die voor deze gelegenheid het fenomeen-op-natuurtrompetzonder-gaatjes Jean-François Madeuf meeneemt.
Inclusief: hoofdgerecht, een drankje en een kopje koffie toe.
Dit concert duurt 75 minuten en heeft geen pauze.
81
wo 3 sep / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 32 / € 10
bestelnummer 69
Concerto Palatino / Bruce Dickey
tweeëntwintigstemmige Missa Redemptoris en het motet Vidi Luciferum zijn indrukwekkend in hun pracht en praal. Concerto Palatino van cornettist Bruce Dickey en trombonist Charles Toet is al meer dan twintig jaar een van de leidende ensembles binnen de oude muziek.
Bertali: Missa Redemptoris
Antonio Bertali was naast zijn opera’s bekend om zijn monumentale en feestelijke religieuze werken. Zijn 82
wo 3 sep / 22.30 uur TivoliVredenburg, Hertz A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
wo 3 sep / 19.30 uur
bestelnummer 70
FLUX / Lidewij van der Voort & David Van Bouwel
TivoliVredenburg, Festivalcentrum
Biber: motetten
Festivaljournaal AVRO / Radio 4
In het oeuvre van Heinrich Ignaz Franz Biber valt nog veel spannends te ontdekken. De in Bohemen geboren componist is vooral bekend om zijn vioolwerken en grootschalige, meerkorige missen, maar zijn motetten in kleine bezetting, waaronder Nisi Dominus en Salve regina, zijn zeer de moeite waard. Ensemble FLUX ontsluiert deze kleinoden.
AVRO/Radio 4 zendt tijdens het Festival Oude Muziek vrijwel dagelijks een speciaal Festivaljournaal uit vanuit TivoliVredenburg, met reportages uit het Festival en interviews met muzikale gasten. Het Festivaljournaal gaat vooraf aan de live-uitzending van het Avondconcert op Radio 4. U bent van harte welkom!
Kristen Witmer, sopraan Peter Kooij, bas 83
84
donderdag 4 september 9.30 Zomerschool: Robert Mealy
15.00 Les Flamboyants St.-Willibrordkerk
TivoliVredenburg
15.00 Het Laboratorium 10.00 Festivalcentrum & Kunstkammer
Theater Kikker
15.30 Fringe
TivoliVredenburg
diverse locaties
10.00 Internationaal Van Wassenaer Concours
16.00 Jan-Geert Heuvelman Domtoren
TivoliVredenburg
10.00 Workshop barokdans met Rachel Farr
16.30 Film TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
17.00 Ensemble Clément Janequin
11.00 Édouard & Eichelberger Geertekerk
Pieterskerk
11.00 Fringe
17.00 Juilliard415
diverse locaties
Geertekerk
12.30 Fabulous Fringe
18.00 Wien Cuisine
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
13.00 Maude Gratton
20.00 The Tallis Scholars
Lutherse Kerk
TivoliVredenburg
13.30 Rondleiding
22.30 L’Armonia Sonora
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
14.00 Fringe diverse locaties
85
do 4 sep / 9.30 uur TivoliVredenburg, foyer Grote Zaal €5
bestelnummer 71
do 4 sep / 10.00-12.00 uur
Zomerschool: Robert Mealy
TivoliVredenburg, Pandora € 25
bestelnummer 72
Juilliard en de oude muziek in de Verenigde Staten
Rachel Farr Workshop barokdans III: sarabande
De gerenommeerde barokviolist Robert Mealy is directeur van de oudemuziekafdeling van The Juilliard School in New York. Mealy licht toe hoe het lesprogramma, waaraan topdocenten als Monica Huggett en Kenneth Weiss deelnemen, tot stand is gekomen en plaatst de opleiding in het licht van de oudemuziekpraktijk in de Verenigde Staten.
Wegens groot succes herhaald: de cursus barokdans. Wilde u altijd al meer weten over de geheimen van barokdans? Rachel Farr leidt u binnen in deze wondere wereld van muziek en beweging, elke dag met een andere dans. Vandaag is dat de sarabande. Uiteraard gaat u zelf de dansvloer op.
Voertaal: Engels Met steun van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.
di 2 sep: passepied / wo 3 sep: gigue / do 4 sep: sarabande / vr 5 sep: allemande
86
do 4 sep /10.00-16.30 uur TivoliVredenburg, Hertz gratis
do 4 sep / 11.00 uur Geertekerk
Internationaal Van Wassenaer Concours
A € 22 / 19 / 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 73
Halve finale
Odile Édouard & Freddy Eichelberger
Een primeur: het Internationaal Van Wassenaer Concours voor oudemuziekensembles vindt zijn nieuwe plek in het hart van het Festival Oude Muziek. Vandaag de halve finales: een tiental ensembles zetten in verschillende bezettingen hun beste beentje voor met repertoire uit de zeventiende en achttiende eeuw. Ze worden beoordeeld door een vakjury met onder anderen artist in residence Gunar Letzbor en Juilliard-docent Benjamin Sosland. Maximaal zes ensembles gaan door naar de finale op zaterdag!
Vioolsonates van Schmelzer en orgelwerken van Kerll
Schmelzer en Kerll waren collega’s in de keizerlijke Kapel in Wenen: Kerll was er organist en Schmelzer hofkapelmeester, overigens een van de weinige niet-Italianen op die post. Keizer Leopold I was zeer onder de indruk van de improvisaties die Kerll in Frankfurt tijdens zijn kroningsmis speelde en wist hem naar Wenen te lokken. Het duo Édouard-Eichelberger speelt sonates, toccata’s en battaglia’s vanaf het grote orgel in de Geertekerk.
I.s.m. Stichting Internationaal Van Wassenaer Concours.
87
do 4 sep / 13.30 uur
do 4 sep / 13.00 uur
TivoliVredenburg
Lutherse Kerk
€5
A € 18 / € 16 / € 10 B € 16 / € 14 / € 10
bestelnummer 74
bestelnummer 75
Rondleiding
Klaviertijgers: Maude Gratton
Ontdek TivoliVredenburg
Benda op klavecimbel
Nieuwsgierig naar het nieuwe TivoliVredenburg? Dan is onze dagelijkse rondleiding voor en achter de schermen iets voor u. Van Grote Zaal naar Hertz, Pandora, Cloud Nine en weer terug: al wandelend door het gebouw ontdekt u verborgen hoekjes en leert u dit fascinerende nieuwe muziekcentrum beter kennen. En met wat geluk pikt u ook nog een stukje repetitie mee.
Plaats Maude Gratton aan een klavecimbel en de wereld om haar heen wordt stil: de concentratie waarmee ze speelt is fascinerend. Ze koos vijf vroege sonates van de Boheemse musicus en componist Georg Benda, die uiteindelijk in Berlijn in dienst van Frederik van Pruisen terechtkwam. Zijn verrassende en originele klaviermuziek begeeft zich op het grensvlak van barok en klassiek.
Duur: 45 minuten Voor aanvang melden bij de informatiebalie in het Festivalcentrum. Niet geschikt voor minder-validen.
88
do 4 sep / 15.00 uur Theater Kikker
do 4 sep / 15.00 uur St.-Willibrordkerk € 22 / € 19 / € 10
€ 22 / € 19 / € 10 bestelnummer 76
bestelnummer 77
Het Laboratorium
Les Flamboyants / Michael Form
Benda’s Medea
Isaac: Ein frölich wesen
Een team van musici en wetenschappers werken samen aan een theatrale mini-voorstelling, met het accent op experiment. Benda’s melodrama Medea (1775) is het vertrekpunt voor een onderzoek naar de interactie tussen muziek, declamatie, retoriek en gestiek. De muzikale bijdragen zijn in handen van het Ensemble Aurora van violist Enrico Gatti. Als inleiding krijgt u een korte presentatie van de krachtlijnen van het onderzoek.
In de renaissance speelden componisten graag met materiaal van bestaande stukken. Van Heinrich Isaac zijn meerdere bewerkingen bekend waarin hij een bestaand chanson op virtuoze wijze tot quodlibet ombouwt of uit een klein motief een netwerk van contrapunt vlecht. Het Duitse ensemble Les Flamboyants is gespecialiseerd in de instrumentale praktijk van rond 1500. Ze voeren Isaacs virtuoze muziek uit met, naast een zanger, gamba’s, fluiten en tokkelinstrumenten.
Team: Tanja Obolski, João Paixão, Laila Neuman, Ensemble Aurora, Mary Helen Dupree en Jed Wentz.
89
do 4 sep / 16.30 uur TivoliVredenburg, Workshopruimte €5
bestelnummer 78
Film: Die freudlose Gasse (1925)
do 4 sep / 16.00 uur
Regisseur: G. W. Pabst
Domtoren, Pandhof gratis
Wenen, ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Die freudlose Gasse (‘de vreugdeloze straat’) volgt het leven van twee vrouwen die proberen te overleven in de chaotische en verarmde hoofdstad van een kwijnend keizerrijk. Asta Nielsen, een van de grote sterren van het stille witte doek, speelt hier met een jonge, verbluffende Greta Garbo.
Jan-Geert Heuvelman Fux, Caldara, Benda en Schmelzer op beiaard
Jan-Geert Heuvelman bespeelt als organist het Van Eeken-orgel in de Noorderkerk te Rijssen en geeft in binnen- en buitenland regelmatig concerten. Als beiaardier is hij de vaste bespeler van de Eijsboutsbeiaard in de Gudulatoren te Lochem. Hij is docent in Amersfoort.
De jonge Griekse componist Panos Iliopoulos improviseert bij deze film live op piano. Beperkte capaciteit, Engelse ondertiteling.
90
do 4 sep / 17.00 uur Geertekerk
do 4 sep / 17.00 uur Pieterskerk
A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 80
bestelnummer 79
Juilliard415 Ensemble Clément Janequin / Dominique Visse
Het Habsburgse orkest: Fischer, Muffat,
Chansons en motetten voor Ferdinand I
Sinds de oprichting in 2009 wordt Juilliard415, het oudemuziek-ensemble van The Juilliard School for Music in New York, geroemd om de hoge kwaliteit van de uitvoeringen en de originele repertoirekeuzes. Met 21 docenten en studenten van dit conservatorium in residentie voert het gezelschap werken uit van festivalcomponisten in Habsburgse dienst.
Fux, Schmelzer
In 1540 publiceerde uitgever August Vindel een collectie motetten en chansons voor Keizer Ferdinand I. De collectie bevat zo’n honderd werken van componisten als Gombert, Josquin, Mouton en De la Rue in verschillende talen. Ensemble Clément Janequin staat al sinds 1978 aan de top voor de uitvoering van renaissancerepertoire.
In samenwerking met The Juilliard School.
91
do 4 sep / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 32 / € 10
bestelnummer 82
The Tallis Scholars / Peter Phillips
Britse groep motetten van De Monte en Isaac, twee Franco-Vlamingen die in dienst van de Weense keizer werkten. De Monte had in zijn tijd een sterrenstatus, maar ook de faam van Isaac reikte tot ver over de Habsburgse grenzen. De Tallis Scholars zingen onder andere De Monte’s Missa sine nomine en Isaacs Virgo prudentissimae.
De Monte & Isaac
Na een afwezigheid van negen jaar zijn The Tallis Scholars eindelijk weer in Utrecht te horen. Onder leiding van dirigent Peter Philips zingt de fameuze 92
do 4 sep / 18.00-19.30 uur TivoliVredenburg, Festivalcentrum € 25
bestelnummer 81
do 4 sep / 22.30 uur TivoliVredenburg, Hertz
Wien Cuisine
€ 22 / € 19 / € 10
Blijf in de Habsburgse sferen met Wien Cuisine. Iedere avond kunt u in het Festivalcentrum genieten van een heerlijk Oostenrijks avondmaal. En natuurlijk houden wij er rekening mee dat u nog naar een concert moet: het diner sluit perfect aan op het avondconcert.
bestelnummer 83
L’Armonia Sonora / Mieneke van der Velden Bertali’s geestelijke werken
Bertali was een van de succesvolste Italiaanse componisten in Wenen, waar hij bijna veertig jaar verbleef. In dienst van de keizers Ferdinand III en Leopold I, beiden fanatiek Roomskatholiek, schreef hij religieuze muziek die de glans van de Habsburgers moest illustreren. Met bassolist Peter Kooij en een drietal talentvolle jonge zangers brengt L’Armonia Sonora het Salve Regina, Beatus Vir en andere motetten van Bertali.
Inclusief: hoofdgerecht, een drankje en een kopje koffie toe.
93
94
vrijdag 5 september 9.30 Zomerschool: Kathleen Nieuwenhuisen
15.00 Het Laboratorium Theater Kikker
TivoliVredenburg
15.30 Fringe 10.00 Festivalcentrum & Kunstkammer
diverse locaties
16.00 Malgosia Fiebig
TivoliVredenburg
Domtoren
10.00 Masterclasses IVWC 16.30 Film
diverse locaties
TivoliVredenburg
11.00 Malov & Birsak 17.00 Stile Antico
TivoliVredenburg
Domkerk
11.00 Fringe 17.00 Le Concert Brisé
diverse locaties
Geertekerk 12.00
Oude Muziek Markt
TivoliVredenburg
18.00
Wien Cuisine
TivoliVredenburg
12.30 Fabulous Fringe 19.30 Festivaljournaal
TivoliVredenburg
AVRO / Radio 4
13.00 Jean Rondeau 20.00 L’Arpeggiata
Lutherse Kerk
TivoliVredenburg
13.30 Rondleiding 22.30 Ars Antiqua Austria
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
14.00 Fringe 24.00 Anthony Bailes
diverse locaties
TivoliVredenburg
15.00 Psallentes St.-Willibrordkerk
95
vr 5 sep / 9.30 uur TivoliVredenburg, foyer Grote Zaal €5
bestelnummer 84
Zomerschool: Kathleen Nieuwenhuisen
vr 5 sep / 10.00-12.00 uur TivoliVredenburg, Pandora
Een kunstgeschiedenis van de rozenkrans € 25
De partituur waarin de vijftien Rosenkranzsonaten van Biber zijn overgeleverd, is voorzien van gravures waarop het onderwerp van elke sonate wordt afgebeeld. Dit was niet toevallig: in Salzburg bestond al langer een traditie van rozenkransdevotie en ook elders zijn de mysteriën op papier of doek verbeeld.Kunsthistorica Kathleen Nieuwenhuisen, verbonden aan de Universiteit van Utrecht, geeft u inzage in deze bijzondere vorm van Mariale kunst.
bestelnummer 85
Rachel Farr Workshop barokdans IV: allemande
Wegens groot succes herhaald: de cursus barokdans. Wilde u altijd al meer weten over de geheimen van barokdans? Rachel Farr leidt u binnen in deze wondere wereld van muziek en beweging, elke dag met een andere dans. Vandaag is dat de allemande. Uiteraard gaat u zelf de dansvloer op.
Voertaal: Nederlands Met steun van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.
di 2 sep: passepied / wo 3 sep: gigue / do 4 sep: sarabande / vr 5 sep: allemande
96
vr 5 sep / 11.00 uur TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 86
vr 5 sep / 12.00-18.00 uur
Sergey Malov & Florian Birsak
TivoliVredenburg gratis
Vioolsonates van Mozart, Beethoven, Hummel
Oude Muziek Markt
De Russische violist Sergey Malov maakte twee jaar geleden in het Festival Oude Muziek indruk met zijn uitvoering van Bachs Cellosuites op viola da spalla. Nu neemt dit jonge supertalent zijn klassieke viool weer ter hand voor een programma met de Salzburgse fortepianist Florian Birsak. Van Mozart spelen ze de Sonate in Bes KV 454, van diens leerling Hummel de Sonate in Es op.5 nr.3 en van de bevriende Beethoven de Sonate in A op.12 nr.2.
Ruim 50 muziekinstrumentenbouwers, bladmuziekuitgevers en cd-producenten staan klaar met advies of voor een demonstratie van hun instrumenten. Dé kans voor professionals en amateurs om historische strijk-, tokkel-, toets- en blaasinstrumenten zelf uit te proberen en te vergelijken. Een compleet overzicht van de standhouders vindt u vanaf 1 juli op oudemuziek.nl/markt, en in het festivalboek. 97
vr 5 sep / 15.00 uur St.-Willibrordkerk
vr 5 sep / 13.00 uur € 22 / € 19 / € 10
Lutherse Kerk A € 18 / € 16 / € 10 B € 16 / € 14 / € 10
bestelnummer 89
Psallentes / Hendrik Vanden Abeele
bestelnummer 87
De Heilige Walburgis
Jean Rondeau Palestrina, Fux, Muffat, Wagenseil en Haydn aan het klavecimbel
In de achtste eeuw ging koningsdochter Walburgis al op jonge leeftijd het klooster in. Ze evangeliseerde later grote delen van wat het Habsburgse Rijk zou worden en werd na haar dood heilig verklaard. Haar graf in Eichstätt (Zuid-Duitsland) werd een pelgrimsoord. De Vlaamse groep Psallentes presenteert het gregoriaanse officie dat voor Walburgis neergeschreven werd in een antifonarium uit Zutphen. De kracht en puurheid van het gregoriaans maken dit een bijna bezwerend eerbetoon aan deze bijzondere heilige.
De invloed van Fux’ boekwerk over contrapunt Gradus ad Parnassum, vrij te vertalen als ‘stappen naar perfectie’, is voelbaar bij zijn leerlingen, maar ook bij Haydn, die als autodidact leerde componeren door nauwgezet alle oefeningen te doorlopen. Klavecinist Jean Rondeau, winnaar van het klavecimbelconcours in Brugge en een ronduit inspirerende speler, plaatst meester en leerlingen naast elkaar. 98
vr 5 sep / 15.00 uur Theater Kikker € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 90
vr 5 sep / 16.30 uur
Het Laboratorium
TivoliVredenburg, Workshopruimte
Benda’s Medea
€5
bestelnummer 91
Film: Baron Prásil (1962)
Een team van musici en wetenschappers werken samen aan een theatrale mini-voorstelling, met het accent op experiment. Georg Benda’s melodrama Medea (1775) is het vertrekpunt voor een onderzoek naar de interactie tussen muziek, declamatie, retoriek en gestiek. De muzikale bijdragen zijn in handen van het Ensemble Aurora van violist Enrico Gatti. Als inleiding krijgt u een korte presentatie van de krachtlijnen van het onderzoek.
Regisseur: Karel Zeman
Zemans cultklassieker vertelt het wonderlijke, fantastische verhaal van baron Münchhausen, die vanaf de maan naar het 18de-eeuwse Turkije vliegt. De film vertoont een slimme en grappige mengeling van live acteren en animatie, en werd in 1962 als een meesterwerk ontvangen. Terry Gillian, bekend van Monty Python, is groot fan van Baron Prásil.
Team: Tanja Obolski, João Paixão, Laila Neuman, Aurora Quartet, Mary Helen Dupree en Jed Wentz.
Beperkte capaciteit, Engelse ondertiteling.
99
vr 5 sep / 16.00 uur Domtoren, Pandhof
vr 5 sep / 17.00 uur Domkerk
gratis A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
Malgosia Fiebig Kerll, Schmelzer en Poglietti op beiaard
bestelnummer 92
Stile Antico Josquin, Isaac, De la Rue
De Oostenrijkse componisten Kerll en Schmelzer, en Italiaan-in-Weensedienst Poglietti schreven fantastische klaviermuziek. U hoort een passacaglia van Kerll, een partita van Schmelzer en Poglietti’s variatiereeks Aria Allemagna con alcuni Variatoni Sopra l’Età della Maesta Vosta. Poglietti schreef dit stuk als verjaardagscadeau voor de keizerin. Als een kleurrijke stoet trekken volksmusici uit diverse regio’s van het Habsburgse rijk in twintig variaties voorbij.
De Britse vocalisten van Stile Antico richten zich op muziek voor twee grote Habsburgse vorsten: Maximiliaan II en zijn kleinzoon Karel V. Het kleurrijke en kosmopolitische verhaal van hun huwelijken, vieringen en begrafenissen vertelt Stile Antico aan de hand van chansons van Josquin, rijke polyfonie van Isaac en motetten van Crecquillon, De la Rue en anderen. 100
vr 5 sep / 18.00-19.30 uur TivoliVredenburg, Festivalcentrum € 25
vr 5 sep / 17.00 uur
bestelnummer 94
Wien Cuisine
Geertekerk A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 93
Blijf in de Habsburgse sferen met Wien Cuisine. Iedere avond kunt u in het Festivalcentrum genieten van een heerlijk Oostenrijks avondmaal. En natuurlijk houden wij er rekening mee dat u nog naar een concert moet: het diner sluit perfect aan op het avondconcert.
Le Concert Brisé / William Dongois Feestelijke muziek aan het hof van Kromeriz
Inclusief: hoofdgerecht, een drankje en een kopje
De briljante natuurtrompettist JeanFrançois Madeuf en cornettist William Dongois kiezen pakkende en kleurrijke muziek van Schmelzer, Bertali en Vejvanovsky. Schmelzer was een generatie jonger dan Bertali. Hij werd sterk beïnvloed door diens op Italiaanse leest geschoeide composities, maar zijn muziek valt vooral op door zijn uitgebalanceerde elegantie.
koffie toe.
101
vr 5 sep / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 32 / € 10
bestelnummer 95
L’Arpeggiata / Christina Pluhar
Sances en Bertali, uitgevoerd door de instrumentalisten van L’Arpeggiata en een vocale sterrencast.
Bertali & Sances: Salmi concertati
Solisten: Raquel Andueza, sopraan Valer Barna-Sabadus & Vincenzo Capezzuto, contratenor Fernando Guimarães, Cyril Auvity & Emiliano Gonzales-Toro, tenor Fulvio Bettini, bariton João Fernandes, bas
Geef Christina Pluhar goede muziek in handen en de vonken vliegen er van af. Dit volledig nieuwe concertprogramma heeft voor haar bovendien een persoonlijk randje: ze verrichte hiervoor onderzoek naar het repertoire van haar geboorteland, Oostenrijk. We horen nieuw ontdekt, religieus repertoire van
Dit concert heeft geen pauze. Met steun van de Turing Foundation.
102
vr 5 sep / 22.30 uur TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 96
vr 5 sep / 24.00 uur TivoliVredenburg, Cloud Nine
Ars Antiqua Austria / Gunar Letzbor
€ 12 / € 10 / € 7
Biber: Rosenkranzsonates I
bestelnummer 97
Anthony Bailes De luit in Oostenrijk
Weinig vioolwerken spreken zo tot de verbeelding als de vijftien Rosenkranzsonaten van Heinrich Ignaz Franz Biber. Het zijn ware barokke affectenmachines, erg virtuoos bovendien, en ze vragen het maximale van zowel de speler als het instrument. Voor elke sonate wordt de viool anders gestemd, wat de expressieve mogelijkheden vergroot. Artist in residence Gunar Letzbor levert deze tour de force in twee delen, vanavond én morgenavond.
Rond het jaar 1700 was de luit in Oostenrijk onverminderd populair – in tegenstelling tot bijvoorbeeld in Frankrijk, waar de gitaar in opkomst was. Meesterluitist Anthony Bailes presenteert muziek van componisten als Johann Anton Losy, Aureo Dix en Matthias Sigismund Biechteler. Hun werk getuigt van de afnemende invloed van het Franse luitrepertoire, ten voordele van de meer zangerige stijl van de Italiaanse opera.
Met steun van het K.F. Hein Fonds.
103
104
zaterdag 6 september 9.30 Zomerschool: Leertouwer & NPU
14.00 Fringe diverse locaties
15.00 Les haulz et les bas
K&W
St.-Catharinakerk
10.00 Festivalcentrum & Kunstkammer
15.30 Fringe diverse locaties
TivoliVredenburg
10.00 Oude Muziek Markt
16.00 Zindering
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
10.00 Workshop gregoriaans
16.30 Film TivoliVredenburg
St.-Willibrordkerk
17.00 Discantus
10.30 Spieken bij de beiaard
Pieterskerk
Domtoren
17.00 The Harmonious Society of Tickle-Fiddle Gentlemen
11.00 Internationaal Van Wassenaer Concours TivoliVredenburg
Geertekerk
11.00 Malgosia Fiebig
18.00 Wien Cuisine
Domtoren, Pandhof
TivoliVredenburg
11.00 Fringe
20.00 Graindelavoix
diverse locaties
TivoliVredenburg
13.00 Francesco Corti
22.30 Ars Antiqua Austria
Lutherse Kerk
TivoliVredenburg
13.00 Zindering TivoliVredenburg
24.00 Wiener Glasharmonika Duo
13.30 Rondleiding
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg 105
za 6 sep / 9.30 uur K&W, J.M. Fentener van Vlissingenzaal €5
bestelnummer 98
Zomerschool: Johannes Leertouwer & De Nieuwe Philharmonie Utrecht
za 6 sep / 10.00-18.00 uur TivoliVredenburg gratis
Oude Muziek Markt
Brahms’ Vioolconcert
Dirigent Johannes Leertouwer geeft, met zijn voltallige oudemuziekorkest op de bühne een lecture-performance over zijn onderzoek naar de historische uitvoeringspraktijk van Brahms’ Vioolconcert. Dit vindt uitgerekend plaats op de plek waar Brahms zelf ook dirigeerde: het K&W-gebouw van het Utrechts Conservatorium. Solist: Shunske Sato, viool
Ruim 50 muziekinstrumentenbouwers, bladmuziekuitgevers en cd-producenten staan klaar met advies of voor een demonstratie van hun instrumenten. Dé kans voor professionals en amateurs om historische strijk-, tokkel-, toets- en blaasinstrumenten zelf uit te proberen en te vergelijken. Een compleet overzicht van de standhouders vindt u vanaf 1 juli op oudemuziek.nl/markt en in het festivalboek.
Duur: 60 minuten Voertaal: Nederlands Met steun van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen. In coproductie met De Nieuwe Philharmonie Utrecht.
+ Kinderworkshop hommel maken. Maak je eigen tokkelinstrument. De hommel is een oud instrument met één snaar, waarop je binnen de korste keren een liedje kunt spelen. 14.00, 6 t/m 12 jaar, € 10. Bestelnummer 104.
106
za 6 sep / 10.00-14.30 uur St.-Willibrordkerk
za 6 sep / 11.00 uur Domtoren, Pandhof
€ 25
gratis
Workshop gregoriaans
Malgosia Fiebig
Met Hendrik Vanden Abeele
Keizerlijke muziek op beiaard
Hendrik Vanden Abeele weet als leider van het specialistenensemble Psallentes alles van gregoriaans en de daaraan verbonden uitvoeringspraktijken. Zingt u graag en vindt u het leuk om in deze workshop de fijne kneepjes van de gregoriaans zang te leren, dan is dit iets voor u. Mannen én vrouwen uiteraard welkom.
Stadsbeiaardier Malgosia Fiebig speelt een danssuite van Keizer Leopold I. Hij was niet alleen een groot muziekliefhebber, maar had als componist ook aardig wat talent. Daarnaast klinken sonates en balletten van zijn hofcomponisten Richter, Poglietti, Bononcini en Fux.
Opgave via oudemuziek.nl/gregoriaans
+ Spieken bij de beiaard i.s.m. Toerisme Utrecht Aanvang: 10.30, duur: 75 minuten Verzamelen: ingang Domtoren, Domplein 21 € 10 pp, bestelnummer 99. Geen live-streaming bij dit concert.
10.00 workshop 13.00 lunch 14.00 presentatie in fringe
107
za 6 sep / 11.00-16.30 uur TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 100
za 6 sep / 13.00 & 16.00 uur
Internationaal Van Wassenaer Concours
TivoliVredenburg, Pandora € 10
Finale
bestelnummer 101 & 106
Zindering Vandaag is het dan zover: de ontknoping van het Internationaal Van Wassenaer Concours voor oudemuziekensembles 2014. Maximaal zes ensembles binden de strijd met elkaar aan. Het draait natuurlijk om de muziek, maar er vallen ook geldprijzen te verdelen onder de finalisten, en er is een tournee in het Seizoen Oude Muziek te winnen. Uw mening telt ook: u kunt zelf meestemmen voor de Publieksprijs.
Kindervoorstelling 4+
Zindering is een interactieve, zintuiglijke reis voor mini-mensjes, een actrice, een viola da gamba en een theorbe. Het uitgangspunt van deze zoete voorstelling is de Suitte d’un Goût Etranger van Marin Marais. Jonge kinderen dromen weg bij hun eerste barokmuziek. Alexandra Aerts, spel Romina Lischka, viola da gamba Sofie Vanden Eynde, theorbe
I.s.m. Stichting Internationaal Van Wassenaer Concours.
108
za 6 sep / 15.00 uur za 6 sep / 13.00 uur
St.-Catharinakerk
Lutherse Kerk € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 105
A € 18 / € 16 / € 10 B € 16 / € 14 / € 10
bestelnummer 102
Les haulz et les bas
Klaviertijgers: Francesco Corti
Gut zu Blasen
Fux en Haydn op klavecimbel
Alpenpassen zijn van oudsher belangrijke routes voor culturele uitwisseling. Niet voor niets ontstonden hier twee belangrijke muziekcollecties: die van de veelbereisde Oswald von Wolkenstein en de Trente-codices, die meer dan 1000 stukken uit heel Europa bevatten. De vier alta capella-blazers van Les haulz et les bas kozen muziek van Wolkenstein (Kom liebster man), Dufay (Vasilissa ergo gaude), Ciconia (Ut te per omnes) en anderen, waaronder de Nachthorn van de mysterieuze Monnik van Salzburg.
Johann Joseph Fux was nog steeds hofkapelmeester toen Joseph Haydn als jonge zanger in het koor van de Stephansdom kwam. Fux was auteur van het belangrijkste boek over contrapunt, Gradus ad Parnassum, dat de jonge Haydn gulzig tot zich nam. Van Fux speelt de Italiaanse klavecinist Francesco Corti de Partita’s in a E115 en in g E117; van Haydn de Sonates in A Hob. XVI:26 en in D Hob. XVI:37 109
za 6 sep / 17.00 uur Pieterskerk A € 22 / € 19 / € 10
za 6 sep / 16.30 uur
B € 19 / € 16 / € 10
TivoliVredenburg, Workshopruimte €5
bestelnummer 108
Discantus / Brigitte Lesne
bestelnummer 107
Film: Pupendo (2003)
Universi populi
Regisseur: Jan Hřbejk
Gevoed door wonderverhalen groeide in de 12de eeuw, met name in Benedictijnerkloosters, de cultus rond Ludmilla en haar kleinzoon Wenceslaus, de patroonheiligen van Bohemen. De kloosters zwengelen het muzikale leven in Bohemen aan, en de bouw van de nieuwe Praagse kathedraal en de oprichting van de Universiteit versterken dat nog. Discantus volgt een muzikale lijn van de 12de tot de 15de eeuw, waarbij de Praagse liturgische tradities worden verrijkt door de beginnende polyfonie.
De zwarte komedie Pupendo vertelt het verhaal van een getalenteerde kunstenaar in Tsjechoslowaijke, die door de communisten op de zwarte lijst is gezet. Met zijn familie overleeft hij door kitsche keramiek te maken. De komst van een kunsthistoricus die de ware kunstenaar in hem herkent, biedt hoop op een betere toekomst. Maar het lot heeft een verrassing in petto die alle plannen in de war gooit. Beperkte capaciteit, Engelse ondertiteling.
110
za 6 sep / 18.00-19.30 uur TivoliVredenburg
za 6 sep / 17.00 uur Geertekerk
€ 25
A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 110
Wien Cuisine
bestelnummer 109
The Harmonious Society of Tickle-Fiddle Gentlemen
Blijf in de Habsburgse sferen met Wien Cuisine. Iedere avond kunt u in het Festivalcentrum genieten van een heerlijk Oostenrijks avondmaal. En natuurlijk houden wij er rekening mee dat u nog naar een concert moet: het diner sluit perfect aan op het avondconcert.
Vivaldi in Praag
Dit ensemble, met een naam die even opwindend is als hun speelstijl, onderzoekt de relatie van Vivaldi met Praag. In 1730 leidde Vivaldi daar zijn opera Il Farnace en zijn muziek had veel invloed op jonge Praagse componisten als Jiránek en Miča. Graaf Wenzel von Morzin, Vivaldi’s mecenas, had er bovendien een uitstekend orkest waarvoor de componist virtuoze concerten schreef. Aan de briljante fagottist Anton Möser hebben we Vivaldi’s fagotconcerten te danken.
Inclusief: hoofdgerecht, een drankje en een kopje koffie toe.
111
za 6 sep / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 32 / € 10
bestelnummer 111
Graindelavoix
dames. Een moord, een gevluchte vrouw en een veldslag later zwerft Ulrich als persona non grata rond met een boerenleger. De mis van Finck bleek onheilsmuziek te zijn. Graindelavoix brengt de mis, het jachtlied van Ulrich zelf en andere curieuze muziek in een spannende voorstelling over het roerige leven van deze Duitse edelman.
Fincks Missa O Venus Bant
Het huwelijk waarvoor de mis van Heinrich Finck was geschreven en uitgevoerd in de Stiftskirche in Stuttgart, verliep desastreus. Hertog Ulrich von Württemberg, vazal van Maximiliaan I, trouwde diens nichtje Sabine van Beieren, maar had ook een oogje op andere
Dit concert heeft geen pauze.
112
A € 00 / € 00 / € 00
za 6 sep / 22.30 uur
za B € 600sep /€/ 0024.00 / € 00 uur
TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 00
TivoliVredenburg, Cloud Nine bestelnummer 112
€ 12 / € 10 / € 7
bestelnummer 113
Ars Antiqua Austria / Gunar Letzbor
Wiener Glasharmonika Duo
Biber: Rosenkranzsonaten II
De mysterieuze glasharmonica
Gisteren speelde de Oostenrijkse violist en artist in residence Gunar Letzbor het eerste deel van de virtuoze Rosenkranzsonaten van Biber, vandaag deel twee. De vijftien sonates vertegenwoordigen elk een van de vijftien Mysteriën van de Rozenkrans. Biber stelde, door het hoge technische niveau en de emotionele rijkdom, een voorbeeld voor alle vioolcomponisten na hem.
Iedereen kent wel het effect: wanneer je met een vinger over de rand van een wijnglas wrijft ontstaat een zangerige, haast onaardse klank. De curieuze glasharmonica werd halverwege de 18de eeuw op dit principe gebouwd. Het instrument won snel aan populariteit en componisten als Mozart, Reichardt en Röllig schreven wonderlijke muziek, die Christa en Gerald Schönfeldinger in dit intieme middernachtconcert spelen en toelichten.
Met steun van het K.F. Hein Fonds.
113
114
zondag 7 september 9.30 Zomerschool: Leertouwer & NPU
15.00 Cappella Romana St.-Catharinakerk
TivoliVredenburg
15.00 Zefiro 10.00 Festivalcentrum & Kunstkammer
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
15.30 Fringe diverse locaties
10.00 Oude Muziek Markt 16.00 Bernard Winsemius
TivoliVredenburg
Domtoren
10.00 Kinderrondleiding 16.30 Film
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
11.00 Ensemble Tourbillon 17.00 Companyia Musical
TivoliVredenburg
Pieterskerk
11.00 Fringe 17.00 Les Passions de l’Âme
diverse locaties
Geertekerk
12.30 Fabulous Fringe 18.00 Wien Cuisine
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
13.00 Aurélien Delage 20.00 Vox Luminis / Scorpio Collectief
Leeuwenbergh
13.30 Rondleiding
TivoliVredenburg
TivoliVredenburg
14.00 Fringe diverse locaties
115
z0 7 sep / 9.30 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal €5
bestelnummer 114
Zomerschool: Johannes Leertouwer & De Nieuwe Philharmonie Utrecht
z0 7 sep / 10.00-17.00 uur TivoliVredenburg gratis
Oude Muziek Markt
Brahms’ Eerste Symfonie
Net als gisteren neemt dirigent Johannes Leertouwer een werk van Brahms onder de loep. Met het voltallige orkest leidt hij u langs de resultaten van zijn jarenlange onderzoek naar de historische uitvoeringspraktijk van de Eerste Symfonie van Brahms. Enkele uren later, om 12.30 wordt de symfonie in dezelfde Grote Zaal gratis integraal uitgevoerd.
Ruim 50 muziekinstrumentenbouwers, bladmuziekuitgevers en cd-producenten staan klaar met advies of voor een demonstratie van hun instrumenten. Dé kans voor professionals en amateurs om historische strijk-, tokkel-, toets- en blaasinstrumenten zelf uit te proberen en te vergelijken. Een compleet overzicht van de standhouders vindt u vanaf 1 juli op oudemuziek.nl/markt en in het festivalboek.
Duur: 60 minuten Voertaal: Nederlands Met steun van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen. In samenwerking met De Nieuwe Philharmonie Utrecht en het Utrechts Uitfeest.
+ Kinderworkshop hommel maken. Maak je eigen tokkelinstrument. De hommel is een oud instrument met één snaar, waarop je binnen de korste keren een liedje kunt spelen. 14.00, 6 t/m 12 jaar, € 10. Bestelnummer 119.
116
z0 7 sep / 11.00 uur
z0 7 sep / 10.00 uur
TivoliVredenburg, Hertz
TivoliVredenburg €5
€ 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 115
bestelnummer 116
Ensemble Tourbillon / Petr Wagner
Kinderspeurtocht Voor kinderen van 5 t/m 10 jaar
Finger: virtuoze muziek voor gamba
Wist je dat je er in het nieuwe TivoliVredenburg allerlei verborgen hoekjes zijn die niemand kent? Plekjes waar volwassenen misschien nooit mogen komen? Tijdens het Festival Oude Muziek valt er in TivoliVredenburg veel te ontdekken. Ga mee met een muzikale speurtocht door het gebouw om de geheimten te ontrafelen. En misschien hoor je ook wel dingen die je nog nooit eerder hebt gehoord.
Gottfried Finger werd geboren in Moravië maar bracht een groot deel van zijn carrière door in Engeland. Hoewel de viola da gamba in het oosten van Europa lang niet zo populair was als in Frankrijk en Engeland, draagt zijn muziek duidelijk de kenmerken van de Oostenrijks-Boheemse vioolacrobaten Biber en Schmelzer. De Praagse gambist Petr Wagner – ooit student bij Wieland Kuijken in Den Haag - legde deze veeleisende sonates vorig jaar op cd vast.
Voor aanvang melden bij de informatiebalie in het Festivalcentrum.
117
z0 7 sep / 13.30 uur TivoliVredenburg
z0 7 sep / 13.00 uur
€5
Leeuwenbergh € 18 / € 16 / € 10
bestelnummer 118
Rondleiding
bestelnummer 117
Ontdek TivoliVredenburg
Klaviertijgers: Aurélien Delage
Nieuwsgierig naar het nieuwe TivoliVredenburg? Dan is onze dagelijkse rondleiding voor en achter de schermen iets voor u. Van grote zaal naar Hertz, Pandora, Cloud Nine en weer terug: al wandelend door het gebouw ontdekt u verborgen hoekjes en leert u dit fascinerende nieuwe muziekcentrum beter kennen. En met wat geluk pikt u ook nog een stukje repetitie mee.
Muffat, Froberger, Kerll, Ebner, Fux op klavecimbel
Als kruispuntregio kwam in Oostenrijk vanaf de 17de eeuw de verschillende nationale stijlen bij elkaar. Aurélien Delage, de meest getalenteerde leerling van klavecimbelpoëet Laurent Stewart, speelde eerder in het Festival en Seizoen Oude Muziek. Hij focust in zijn recital op de Franse invloed in Wenen van Georg Muffat tot Gottlieb Muffat.
Duur: 45 minuten Voor aanvang melden bij de informatiebalie in het Festivalcentrum. Niet geschikt voor minder-validen.
118
z0 7 sep / 15.00 uur
z0 7 sep / 15.00 uur
St.-Willibrordkerk
TivoliVredenburg, Hertz
€ 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 120
€ 22 / € 19 / € 10
bestelnummer 121
Zefiro / Alfredo Bernardini
Cappella Romana / Alexander Lingas
De meester, de leerling en de nieuweling
Byzantijnse muziek rond de val van Constantinopel
Zefiro van hoboïst Alfredo Bernardini staat bekend als het allerbeste barokke blazersensemble. In dit nieuwe concertprogramma vergelijken ze muziek voor een of twee hobo’s, strijkers en continuo van meester Fux (waaronder zijn concerto Le dolcezze e l’amarezze della notte) met die van zijn Boheemse leerling Zelenka (Ouverture en de bekende Hypochondria) en Antonín Reichenauer (Ouverture en Concerto in Bes).
In 1453 viel Constantinopel, toen de welvarendste stad van Europa, in de handen van de Ottomanen. Een gevoelig verlies voor het christendom, maar het dichtzwaaien van de deur naar het oosten bevestigde ook de claim van de Habsburgse vorsten op de troon van het Heilige Roomse Rijk, zichtbaar in de dubbelkoppige Byzantijnse adelaar op hun blazoen. Het Amerikaanse ensemble Cappella Romana, al 20 jaar specialist voor dit repertoire, zingt Byzantijnse hymnen en de zogenaamde Byzantijnse motetten van Dufay.
NB: tijdens dit concert is er een crèche voor kinderen van 3 tot 8 jaar. Open 14.30-15.15 uur. Aanmelden verplicht via info@oudemuziek.nl
119
z0 7 sep / 16.30 uur z0 7 sep / 16.00 uur
TivoliVredenburg, Workshopruimte
Domtoren, Pandhof €5
bestelnummer 122
gratis
Film: Wings (1927)
Bernard Winsemius
Regisseur: William Wellman
Biber, Schmelzer en Bach op beiaard
Deze stomme film volgt de ervaringen van twee Amerikaanse soldaten in de Eerste Wereldoorlog. De cinematografie was destijds revolutionair en de spectaculaire luchtgevechten zijn nog steeds intens spannend. Wings ontving de allereerste Oscar voor Beste Film. De sterke anti-oorlogsboodschap dient niet alleen ter herinnering aan het begin van de Eerste Wereldoorlog, dit jaar 100 jaar geleden, maar fungeert ook als opmaat naar het slotconcert, waar Vox Luminis het Kaiserrequiem uitvoert. De Eerste Wereldoorlog betekende het einde van het Habsburgse keizerrijk.
Bernard Winsemius is een van de beroemdste beiaardiers ter wereld en met trots ontvangen we hem opnieuw in ons festival. In 1981 werd hij samen met Gustav Leonhardt benoemd tot organist van de monumentale historische orgels in de Nieuwe Kerk te Amsterdam, een functie die hij nog steeds vervult. Tot 2012 was hij stadsbeiaardier van Haarlem en Amsterdam. Vandaag speelt hij bewerkingen van sonates voor viool en basso continuo van festivalcomponisten Biber en Schmelzer, en van de grote Bach. 120
z0 7 sep / 17.00 uur Geertekerk
z0 7 sep / 17.00 uur Pieterskerk
A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 124
A € 22 / € 19 / € 10 B € 19 / € 16 / € 10
bestelnummer 123
Les Passions de l’Âme / Meret Lüthi
Companyia Musical / Josep Cabré
Exotische barok: Schmelzer, Biber, Fux
Isaac: Missa in festo assumptionis Beatae
De jonge Zwitserse violiste Meret Lüthi presenteert met haar orkest barokmuziek van rond 1683, toen de Turken andermaal op de poorten van Wenen bonkten. Dit inspireerde veel componisten tot programmatische muziekstukken waarin de strijd wordt nagebootst, zoals Schmelzers Fechtschule en de Türkenschlacht van zijn zoon Andreas Anton. Elementen uit de Turkse volksmuziek maken Turcaria van Fux een van de meest opwindende, exotische stukken uit de barok.
Maria Virginis
De Companyia Musical van de Spaanse bariton Josep Cabré zingt vandaag de zelden gehoorde mis voor Maria Hemelvaart van Heinrich Isaac. De componist, waarschijnlijk van Brabantse komaf en van 1497 tot zijn dood in 1517 in dienst van de Weense keizer Maximiliaan I, wisselt polyfone delen af met Gregoriaanse gezangen uit het Weense Graduale Pataviensis. 121
z0 7 sep / 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal € 36 / € 32 / € 10
bestelnummer 126
Vox Luminis & Scorpio Collectief / Lionel Meunier & Simen Van Mechelen
van Lotharingen, prins Eugene van Savoye en keizer Karel VI, en zo raakte het bekend als het Kaiserrequiem. De ontroerende mis wordt vooraf gegaan motetten en sonates van Fux, die in Weense dienst drie keizers overleefde. Dit slotconcert wordt verzorgd door Scorpio Collectief van de trombonespeler Simen Van Mechelen en het fabuleuze vocaal ensemble Vox Luminis, dat in 2015 artist in residence zal zijn.
Fux: Kaiserrequiem
Johann Joseph Fux schreef zijn dodenmis voor de weduwe van Leopold I. Het requiem werd ook uitgevoerd bij de begrafenissen van Leopold Joseph 122
z0 7 sep / 18.00-19.30 uur TivoliVredenburg, Festivalcentrum € 25
bestelnummer 125
Wien Cuisine Blijf in de Habsburgse sferen met Wien Cuisine. Iedere avond kunt u in het Festivalcentrum genieten van een heerlijk Oostenrijks avondmaal. En natuurlijk houden wij er rekening mee dat u nog naar een concert moet: het diner sluit perfect aan op het avondconcert. Inclusief: hoofdgerecht, een drankje en een kopje koffie toe.
123
124
2014 / 2015
Kent u ons Seizoen Oude Muziek? Geniet ook na het Festival van oude muziek! 95 concerten op ruim 40 locaties in heel Nederland en Vlaanderen. Kaartprijzen, abonnementen, adressen etc, zie: www.oudemuziek.nl of de uitgebreide Seizoensbrochure.
125
Bachdag
mB R K Bach en Nozeman
Furor Musicus
Vioolsonates
Antoinette Lohmann, viool Sarah Walder, cello Fred Jacobs, luit (16-19 okt)
Opwindende muziek uit de vroege achttiende eeuw: ensemble Furor Musicus brengt de virtuoze vioolsonates van de tijdgenoten Jacob Nozeman en Johann Sebastian Bach bij elkaar. De schaarse muziek van Nozeman doet in kwaliteit niet onder voor die van zijn meer productieve tijdgenoten. En naast Bachs virtuoze sonates voor viool en obligaat klavecimbel verbleken ze niet. Een plezier om te spelen, een plezier om naar te luisteren.
Thomas Boysen, luit (31 jan & 1 feb) Jörn Boysen, klavecimbel
do 16 okt, 20.15 Westzaan, Zuidervermaning vr 17 okt, 20.15 Ammerzoden, Kasteel Ammersoyen za 18 okt, 20.30 Maastricht, St.-Janskerk zo 19 okt, 16.00 Haarlem, Doopsgezinde kerk zo 25 jan, 14.30
Amerongen, Kasteel Amerongen
za 31 jan, 14.00 Utrecht, TivoliVredenburg (BachDag, zie p. 134-5)
zo 1 feb, 14.00 Amsterdam, Muziekgebouw 126
aan ’t IJ (BachDag, zie p. 134-5)
mB R K De gamba van Marais
Mieneke van der Velden viola da gamba Fred Jacobs luit
Muziek voor de Zonnekoning
Marin Marais speelde een hoofdrol aan het hof van Lodewijk XIV. Hij musiceerde in het orkest van de Académie Royale de Musique en schreef zelfs opera’s, maar we kennen hem natuurlijk het beste van zijn indrukwekkende oeuvre – meer dan 550 composities – voor zijn lievelingsinstrument: de basse de viole. Van der Velden en Jacobs spelen al jaren samen, en ze hebben een indrukwekkend evenwicht gevonden in dit subtiele maar ook erg krachtige repertoire.
wo 22 okt, 20.30 Zwolle, Lutherse Kerk za 15 nov, 16.00
Haarlem, Doopsgezinde
Kerk zo 16 nov, 14.30
Limbricht, St.-Salviuskerkje
wo 18 feb, 20.00 ’s-Heerenberg, Huis Bergh za 28 feb, 14.00
Amsterdam, Noorderkerk
zo 26 apr, 14.30 Amerongen, Kasteel Amerongen wo 29 apr, 20.15 Delft, Hippolytuskapel
127
do 30 apr, 20.15
Westzaan, Zuidervermaning
vr 22 mei, 20.15
Deventer, Penninckshuis
mB R K Liederen van C onstantijn Huygens
La Sfera Armoniosa Brigitte van Hagen, sopraan Henk Neven, bariton
Pathodia Sacra et Profana (1647)
Paulina van Laarhoven, gamba en lirone Mike Fentross, theorbe, barokgitaar en muzikale leiding
Wetenschapper en ‘amateur’-componist Constantijn Huygens oogstte veel lof van tijdgenoten als Froberger en Luigi Rossi voor zijn Pathodia (‘met hartstocht zingen’), een bundel met 39 psalmen en Italiaanse en Franse liederen. Bariton Henk Neven (Nederlandse Muziekprijs 2011) en sopraan Brigitte van Hagen wekken dit unieke Nederlandse repertoire tot leven.
wo 5 nov, 20.15
Delft, Remonstrantse Kerk
do 6 nov, 20.15
Westzaan, Zuidervermaning
vr 7 nov, 20.15
Deventer, Penninckshuis
za 8 nov, 20.15
Leeuwarden, Waalse Kerk
zo 16 nov, 14.30 ’s-Hertogenbosch, De Toonzaal
128
mB R K De geboorte van de viool
Le Miroir de Musique
De eerste violen en hun repertoire:
Baptiste Romain, viool, vedel en muzikale
Obrecht, Josquin, Brumel, Willaert e.a.
leiding Sabine Lutzenberger, zang Elizabeth Rumsey, viola d’arco
Renaissancecomponisten als Josquin en Obrecht associëren we niet meteen met vioolmuziek. Toch speelde de viola d’arco, de voorloper van de moderne viool, een belangrijke rol in het muziekleven van de zestiende eeuw. Het instrument klonk vaak in dansmuziek, maar ook in vocale polyfonie zoals motetten en madrigalen, vaak met virtuoze versieringen. Le Miroir de Musique werpt licht op de brede variëteit aan muziek voor de vroege viool.
Marc Lewon, luit
wo 26 nov, 20.00 Utrecht, TivoliVredenburg (19.15 inleiding)
do 27 nov, 20.00 Amsterdam, Waalse Kerk vr 28 nov, 20.15
Deventer, Penninckshuis
za 29 nov, 20.30 Maastricht, St.-Janskerk zo 30 nov, 15.30 Vlissingen, Grote of SintJacobskerk
129
di 2 dec, 20.30
Zwolle, Lutherse Kerk
do 4 dec, 20.15
Westzaan, Zuidervermaning
vr 5 dec, 21.00
Antwerpen (B), AMUZ
mB R K Ridder Florian
Frank Groothof
Kindervoorstelling 4+
Frank Groothof, concept en spel Marjet Huiberts en Frank Groothof, tekst Regina Albanez, theorbe en barokgitaar
De kindervoorstelling Ridder Florian, naar het bekende boek van Marjet Huiberts, ging vorig jaar met veel succes in première tijdens het Festival Oude Muziek. Frank Groothof trekt nu het land in en brengt met knipselkunstenares José Vingerling de avonturen van Ridder Florian tot leven. Het verhaal wordt begeleid door Italiaanse muziek op gamba, theorbe en barokgitaar.
Maaike Boekholt, viola da gamba José Vingerling, knipselschaduwkunst
zo 16 nov, 10.30
Muiden, Muiderslot
za 22 nov, 16.30
’s-Heerenberg, Huis Bergh
za 13 dec, 14.30
Ammerzoden, Kasteel Am-
mersoyen zo 14 dec, 14.30
Amerongen, Kasteel
Amerongen Deze voorstelling duurt ongeveer 45 min. en heeft geen pauze.
130
mB R K Die Kunst der Fuge
Ton Koopman & Tini Mathot, klavecimbel
Bachs meesterwerk op twee klavecimbels
Bachs testament en onvoltooide proeve van meerstemmig meesterschap, Die Kunst der Fuge, roept ook vragen op. Waarom schreef hij deze fuga’s en canons over hetzelfde thema? Bleef het onvoltooid omdat Bach stierf? Het maakt niet uit: Bachspecialisten Ton Koopman en Tini Mathot bewijzen dat het een even tijdloos als meeslepend meesterwerk is.
di 9 dec, 20.00
Zeist, Kerk van de Evangeli-
sche Broedergemeente
wo 10 dec, 20.15 Eindhoven, Studentenkapel
131
do 11 dec, 20.15
Leeuwarden, Waalse Kerk
vr 12 dec, 20.15
Deventer, Synagoge
za 13 dec, 20.00
Limbricht, St.-Salviuskerkje
mB R K Kerst in de renaissance
Ensemble Epsilon
Maud Hamon-Loisance, sopraan en Palestrina, Morales en tijdgenoten muzikale leiding Magali Pérol-Dumora, sopraan
Ensemble Epsilon is een Frans topensemble van de jongste generatie. Onder leiding van hun artistieke leider Maud Hamon-Loisance zingen ze dubbelkorige renaissancemotetten voor de Advent- en Kerstperiode van Palestrina, Morales, Gallus en Phinot. De waarschijnlijk uit Lyon afkomstige Phinot schreef bijzonder elegante polyfonie, die door de grote Palestrina zeer werd gewaardeerd.
Jonathan De Ceuster, contratenor Yann Rolland, contratenor Julien Drevet-Santique, tenor Martial Pauliat, tenor Romain Bockler, bariton Anass Ismat, bas-bariton Guillemette Schricke, orgel
wo 17 dec, 20.00 Amsterdam, Waalse Kerk do 18 dec, 20.00 Utrecht, TivoliVredenburg (19.15 inleiding)
132
vr 19 dec, 20.15
Vries, Dorpskerk
za 20 dec, 15.00
Bloemendaal, Opstan-
dingskerk Overveen
zo 21 dec, 14.30
Rotterdam, Laurenskerk
Bachdag
mB R K Hohe Messe
Concerto Copenhagen
Mis in b BWV 232
Maria Keohane, Joanne Lunn, sopraan Alex Potter, alt Jan Kobow, tenor
Het hoogtepunt van de BachDag is de Hohe Messe door Concerto Copenhagen onder leiding van Lars Ulrik Mortensen. De Hohe Messe is een van Bachs meest monumentale werken en vertegenwoordigt de ultieme demonstratie van zijn kunnen. Concerto Copenhagen kiest voor een dynamische aanpak met een kleine vocale bezetting van topsolisten en ripieno-zangers.
Peter Harvey, bas Lars Ulrik Mortensen, dirigent
vr 30 jan, 20.30
Maastricht, St.-Theresiakerk
za 31 jan, 20.15 Utrecht, TivoliVredenburg zo 1 feb, 20.15 Amsterdam, Muziekgebouw aan ’t IJ
133
3 1 ja n u a r i in U t re ch t e n 1 feb r ua r i i n Amsterda m
bachdag 2015 DAG Presentatie: Maartje Stokkers De vijfde editie van de BachDag in Utrecht en Amsterdam staat opnieuw garant voor een rijk gevuld programma met de mooiste muziek van Bach, uitgevoerd door topmusici. Het hoogtepunt van de BachDag is de Hohe Messe door Concerto Copenhagen onder leiding van Lars Ulrik Mortensen. Ze kiezen voor een dynamische aanpak met een kleine vocale bezetting. Dr. Christine Blanken van het Bach-Archiv Leipzig verzorgt een introductie. En er is meer: Leo Samama spreekt met Anna Enquist, Furor Musicus van violiste Antoinette Lohmann speelt sonates van Bach en zijn Nederlandse tijdgenoot Nozeman, en het Zweedse duo Rydberg-Idenstam brengt Bach, met een vleugje Scandinavische folk, op viool en harmonium. En natuurlijk kunt u weer zelf Bach zingen tijdens de BachScratch, dit jaar onder leiding van Bach- en Sweelinckspecialist Harry van der Kamp.
134
za 31 januari Utrecht, TivoliVredenburg
zo 1 februari Amsterdam, Muziekgebouw aan ’t IJ
11.00-14.30 BachScratch o.l.v. Harry van der
11.00-14.30 BachScratch: zelf Bach zingen
Kamp (zie website) (Pandora, € 32 incl. lunch) 11.00-12.00 Menno van Delft: Bach op klavichord (zie p. 136) (Grote Zaal, € 12 € 9,50) 12.15-13.00 Anna Enquist & Leo Samama:
o.l.v. Harry van der Kamp (zie website) (Kleine Zaal, € 32 incl. lunch) 11.00-12.00 Menno van Delft: Bach op klavichord (zie p. 136) (Studio 1, € 12 € 9,50)
Spreken over Bach (Plein, gratis)
12.15-13.00 Anna Enquist & Leo Samama:
13.00-14.00 Lunch: BachDagmenu (prijs
Spreken over Bach (Grote Zaal, gratis)
variabel) 13.15-13.45 Young Talent Lab: Raquel Martorell Dorta (Plein, gratis) 13.45-15.15 Bachworkshop voor kinderen 7+ (Workshopruimte, € 7) 14.00-15.00 Furor Musicus: Nozeman & Bach (zie p. 126) (Hertz, € 17 € 13,50) 15.10-15.30 Presentatie BachScratch (Plein, gratis) 15.45-17.15 Bachworkshop voor kinderen 7+ (Workshopruimte, € 7) 16.00-17.00 Rydberg & Idenstam: Bach på svenska (zie website) (Hertz, € 17 € 13,50) 17.00-19.00 BachDagmenu in Grand Café (prijs variabel) 18.30-19.30 Lezing Dr. Christine Blanken over de Hohe Messe (Hertz, voertaal Engels, gratis)
13.00-14.00 Lunch (Entreehal, € 10) 13.15-13.45 Young Talent Lab: Raquel Martorell Dorta (Entreehal, gratis) 13.45-15.15 Klankspeeltuinworkshop 7+ (Klankspeeltuin, € 8,50) 14.00-15.00 Furor Musicus: Nozeman & Bach (zie p. 126) (Grote Zaal, € 17 € 13,50) 15.10-15.30 Presentatie BachScratch (Entreehal, gratis) 15.45-16.15 Klankspeeltuinworkshop 7+ (Klankspeeltuin, € 8,50) 16.00-17.00 Rydberg & Idenstam: Bach på svenska (zie website) (Grote Zaal, € 17 € 13,50) Vanaf 17.00 Lichte maaltijd (Zouthaven, € 15) 18.30-19.30 Lezing Dr. Christine Blanken over de Hohe Messe (Kleine Zaal, voertaal Engels, gratis, beperkte capaciteit)
19.45 Voorgesprek door Maartje Stokkers
19.45 Voorgesprek door Maartje Stokkers
20.15 Concerto Copenhagen: Hohe Messe
20.15 Concerto Copenhagen: Hohe Messe
(zie p. 133) (Grote Zaal, € 36 € 29)
(zie p. 133) (Grote Zaal, € 35 € 28)
Aansluitend Bach met bubbels Meer informatie BachScratch: oudemuziek.nl Passe-partout: Furor Musicus 14.00,
Passe-partout: Furor Musicus 14.00,
Bach på svenska 16.00, Concerto
Bach på svenska 16.00, Concerto
Copenhagen 20.15 € 55
Copenhagen 20.15 € 55
mB R K Bach en zijn grote v oorgangers
Menno van Delft klavichord
Froberger, Kuhnau, Weckmann, Reincken en J.S. Bach
zo 25 jan, 15.00
Bloemendaal, Dorpskerk
wo 28 jan, 20.15 Delft, Oud-Katholieke Kerk
Sprankelend en fluisterzacht: het klavichord reageert hypersensitief op de kleinste beroering door de speler en kan, in tegenstelling tot het klavecimbel, hard en zacht spelen. Menno van Delft koos voor dit intieme concert werken van Bach en zijn grote voorgangers Froberger, Weckmann, Reincken en Kuhnau.
do 29 jan, 20.15
Westzaan, Zuidervermaning
za 31 jan, 11.00
Utrecht, TivoliVredenburg
(BachDag, zie p. 134-5) zo 1 feb, 11.00
Amsterdam, Muziekgebouw
aan ’t IJ (BachDag, zie p.
134-5)
136
mB R K Consortmuziek van Dowland en Holborne
Musicall Humors Julien Léonard, altgamba Nick Milne, alt- en tenorgamba
Infernum in Paradise
Myriam Rignol, tenorgamba Lucile Boulanger, basgamba Josh Cheatam, basgamba
Het jonge ensemble Musicall Humors van de briljante gambist Julien Leonard speelt consortmuziek van de Engelse componisten John Dowland en Anthony Holborne. Met speelse ritmes en soms wringende harmonieën verklanken de vijf gamba’s het hele scala van menselijke affecten, van uitbundige vreugde tot diepe melancholie.
Thomas Dunford, luit François Guerrier, orgel en klavecimbel
za 21 feb, 20.00
Limbricht, St.-Salviuskerkje
zo 22 feb, 14.30 ’s-Hertogenbosch, De Toonzaal di 24 feb, 20.30
Zwolle, Lutherse Kerk
wo 25 feb, 20.00 Amsterdam, Waalse Kerk do 26 feb, 20.00 Utrecht, Geertekerk vr 27 feb, 20.30
Rotterdam, Laurenskerk
zo 1 mrt, 15.00 Brugge (B), Concertgebouw Brugge 137
mB R K Cantigas de Santa Maria
Ensemble Gilles Binchois
Mariale devotie aan het hof van Alfons X
Anne-Marie Lablaude, sopraan Ana-Isabel Arnaz, sopraan Baptiste Romain, vedel en doedelzak
De Cantigas de Santa Maria, door de Castiliaanse koning Alfonso el Sabio verzameld, illustreren de rijke artistieke wereld aan zijn hof, waar Mariale devotie een grote rol speelde. In poëzie en muziek werden statige monodie, een erfenis van de troubadours, en eenvoudige liedvormen samengebracht in prachtige Marialiederen. Ensemble Gilles Binchois is al meer dan dertig jaar de referentie binnen het vroegste repertoire.
Keyvan Chemirani, zarb en daf Dominique Vellard, tenor, oud en muzikale leiding
do 5 mrt, 20.15
Westzaan, Zuidervermaning
vr 6 mrt, 20.15
Deventer, Penninckshuis
za 7 mrt, 16.00 Haarlem, Doopsgezinde Kerk zo 8 mrt, 15.30 Vlissingen, Grote of Sint-Jacobskerk
138
di 10 mrt, 20.00
Zeist, Kerk van de Evangeli-
sche Broedergemeente
wo 11 mrt, 20.15
Muiden, Muiderslot
mB R K Engelse lute songs
Dame Emma Kirkby sopraan Jakob Lindberg luit
Byrd, Lawes, Danyel, Blow e.a.
In het Engeland van de zestiende eeuw werd de welsprekendheid van Shakespeare geëvenaard in liederen van Dowland en zijn collega’s. De subtiele en troostende luit is de ideale partner voor de menselijke stem. Dame Emma Kirkby zingt, begeleid door luitist Jakob Lindberg, over schepping en metamorfose, over heldendom en lotsbestemming, over Ariadne, Orpheus, Venus en Dido.
di 17 mrt, 20.15 Amsterdam, Muziekgebouw aan ’t IJ (19.00 college) wo 18 mrt, 20.15 Eindhoven, Studentenkapel do 19 mrt, 20.00 Utrecht, TivoliVredenburg za 21 mrt, 20.30 Maastricht, Cellebroederskapel zo 22 mrt, 20.00 Brugge (B), Concertgebouw Brugge ma 23 mrt, 20.15 Delft, Lutherse Kerk di 24 mrt, 20.00
Hasselt (B), Cultuurcentrum
zo 29 mrt, 16.30 Pavia (I), Collegio Ghislieri 139
mB R K De verliefde abt
ClubMediéval
Ballate en madrigalen van Don Paolo da
Olalla Alemán, zang
Firenze (ca. 1355-1436)
Markéta Cukrová, zang Raffaele Giordani, zang Guillermo Pérez, organetto
Abt Don Paolo wist wel een en ander van het leven buiten de kloostermuren. De Italiaanse grootmeester componeerde zo’n zestig liefdesliederen, die tot de mooiste polyfonie van het Italiaanse Trecento gerekend mogen worden. In zijn muziek klinkt de ornamentiek van de laatgotische stijl naast de nieuwe humanistische stroming van menselijke eenvoud. ClubMediéval, met jonge musici uit de stal van Pedro Memelsdorff, is een nieuwe standaard voor laat-mideleeuwse muziek.
Elisabeth Seitz, psalterion Daan Verlaan, zang en gotische harp Thomas Baeté, vedel en artistieke leiding
vr 17 apr, 20.15
Deventer, Penninckshuis
za 18 apr, 14.00
Amsterdam, Noorderkerk
zo 19 apr, 15.00
Bloemendaal, Dorpskerk
wo 22 apr, 20.15 Groningen, Der Aa-Kerk do 23 apr, 20.30 Rotterdam, Laurenskerk
140
vr 24 apr, 20.00
Utrecht, Geertekerk
za 25 apr, 20.30
Maastricht, Kapel Zusters
onder de Bogen
mB R K Visioenen van Hildegard
Tiburtina
Mystieke en poëtische gezangen uit de
Barbora Sojková, sopraan, harp en artistieke
twaalfde eeuw
leiding Hana Blažíková, sopraan en harp Ivana Bilej Brouková, sopraan
Mystica, componiste en kerklerares Hildegard von Bingen was met al haar talenten een van de opmerkelijkste vrouwen uit de middeleeuwen. Ensemble Tiburtina koos gezangen waarbij ook de poëtische teksten van Hildegards hand zijn. De melismatische antifonen en hymnes laten ruimte voor instrumentale improvisatie, waarbij de Tsjechische stersopraan Hana Blažíková nu ook de harp ter hand neemt.
Tereza Havlíková, sopraan Daniela Cermáková, alt Kamila Mazalová, alt Anna Chadimová Havlíková, alt Margit Übellacker, dulcemelos
vr 1 mei, 20.00
Amsterdam, Waalse Kerk
za 2 mei, 20.15
Leeuwarden, Grote Kerk
zo 3 mei, 14.30
Limbricht, St.-Salviuskerkje
di 5 mei, 20.00
Hasselt (B), Sint-Quintinius-
kathedraal wo 6 mei, 20.00 Zeist, Kerk van de Evangeli-
141
sche Broedergemeente
do 7 mei, 20.00
Brussel (B), Kerk van OLV
Ter Kapelle
mB R K Ostinato’s & improvisaties
Jordi Savall viola da gamba Xavier Díaz-Latorre barokgitaar, vihuela en luit
Ortiz, Hume, De Murcia
Eindelijk is oudemuziek-ster Jordi Savall weer als solist in Nederland te horen. Op het programma: Spaanse passa mezzo’s, variaties en improvisaties op bekende thema’s uit de zestiende en zeventiende eeuw. Een programma vol vuur en virtuositeit, met de kenmerkende concentratie die we van de grootmeester kennen.
do 7 mei, 20.15
Groningen, Der Aa-Kerk
vr 8 mei, 20.00 Utrecht, TivoliVredenburg (19.15 inleiding)
za 9 mei, 20.30
Maastricht, Kerk Sint-Pieter
Boven zo 10 mei, 14.15
Eindhoven, Muziekgebouw
Eindhoven di 12 mei, 20.00 Hasselt (B), Cultuurcentrum wo 13 mei, 20.15 Amsterdam, Muziekgebouw 142
aan ’t IJ (19.00 college)
mB R K O dolce mio tesoro
Collegium Vocale Gent
Madrigalen van Carlo Gesualdo uit Boek V
Hana Blažíková, sopraan
en VI (1611)
Barbora Sojková, mezzo-sopraan Marnix De Cat, contratenor Thomas Hobbs, tenor
Philippe Herreweghe brengt een vocaal topteam samen voor een uitvoering van de getormenteerde madrigalen van de Italiaanse componist, luitspeler en edelman Carlo Gesualdo. Experiment en chromatiek staan centraal in deze muziek, en na een verpletterende opname van de responsoria vorig jaar, is duidelijk dat Herreweghe zijn hart definitief aan Gesualdo heeft verpand. Niet te missen!
Peter Kooij, bas Thomas Dunford, luit Philippe Herreweghe, dirigent
do 28 mei, 20.15 Eindhoven, Catharinakerk vr 29 mei, 20.00 Utrecht, TivoliVredenburg (19.15 inleiding)
za 30 mei, 20.15 Amsterdam, Muziekgebouw aan ’t IJ
143
ma 1 jun, 20.30
Brussel (B), Miniemenkerk
vr 5 jun, 21.00
Pavia (I), Collegio Ghislieri
Locaties Seizoen Oude Muziek 14/15 De 95 concerten van het Seizoen Oude Muziek 14/15 spelen zich af op 43 verschillende locaties, verspreid over Nederland en Vlaanderen. Van oudsher betekent het Seizoen Oude Muziek: bijzondere oude muziek op vaak historische locaties. U komt in kastelen of charmante kerkjes, maar ook in perfect uitgeruste concertzalen. Voor elke locatie geldt dat de muziek, uitgevoerd op historische instrumenten, hier uitstekend tot haar recht komt. NB: wanneer u vier concerten bestelt, krijgt u 15% korting! Amerongen / Kasteel Amerongen Ammerzoden / Kasteel Ammersoyen Amsterdam / diverse locaties Antwerpen (B) / AMUZ Bloemendaal / Dorpskerk Brugge (B) / Concertgebouw Brugge Brussel (B) / diverse locaties Delft / diverse locaties Deventer / Penninckshuis en Synagoge Eindhoven / diverse locaties Groningen / Der Aa-Kerk Haarlem / Doopsgezinde Kerk Hasselt (B) / diverse locaties ’s-Heerenberg / Huis Bergh
’s-Hertogenbosch / De Toonzaal Leeuwarden / Waalse Kerk en Grote Kerk Limbricht / St.-Salviuskerkje Maastricht / diverse locaties Muiden / Muiderslot Pavia (I) / Collegio Ghislieri Rotterdam / Laurenskerk Utrecht / diverse locaties Vlissingen / Sint-Jacobskerk Vries / Dorpskerk Westzaan / Zuidervermaning Zeist / Kerk van de Evangelische Broedergemeente Zwolle / Lutherse Kerk
zie voor alle kaartprijzen, bestelinformatie en adressen oudemuziek.nl 144
Wilt u ook een rol spelen in de toekomst van oude muziek?
Het Festival en Seizoen Oude Muziek staan samen garant voor 250 concerten met oude muziek per jaar, waarvan meer dan 75.000 mensen genieten. Waaronder u. Wilt u meer weten over legaten of schenkingen, neemt u dan contact op met Wilmer de Jong via 030 232 9000 of vrienden@oudemuziek.nl. Hij kan u ook alles vertellen over de bijgaande fiscale voordelen.
Ondersteun via een legaat of schenking duurzaam de uitvoering van oude muziek in Nederland. 145
Kaartverkoop & praktische informatie Kaarten voor het Festival Oude Muziek Utrecht en het Seizoen Oude Muziek koopt u bij de Organisatie Oude Muziek. Soms kunt u ook kaarten kopen en/of reserveren via een plaatselijke organisatie; gegevens vindt u per locatie vermeld. Voor concerten in België kunt u alleen aan kaarten komen via de locaties zelf. Online bestellen Vanaf 1 juni 2014 (voor Vrienden die € 80 of meer doneren: 15 mei, 10.00 uur; voor overige Vrienden: 22 mei, 10.00 uur) kunt u kaarten kopen via www.oudemuziek.nl. Gebruik uw inlognaam en wachtwoord, of maak, als u die nog niet heeft, op de website een persoonlijke account aan. NB: tot 1 juni kunnen Vrienden uitsluitend inloggen met de bestaande inloggegevens.
146
Per kaart betaalt u € 1,50 transactiekosten, met een maximum van € 7,50 per bestelling. Na betaling via iDEAL worden de kaarten u binnen enkele weken toegestuurd. Indien het concert binnen vijf dagen na bestellen plaatsvindt worden de kaarten niet meer verstuurd. Tijdens het Festival liggen de kaarten dan klaar bij het betreffende concert, bij seizoensconcerten geldt een afdruk van de e-mailbevestiging van uw bestelling als entreebewijs. Schriftelijk bestellen U kunt ook kaarten bestellen via de bijgevoegde bestelformulieren. Bestellingen worden in volgorde van binnenkomst behandeld (vanaf 15 mei: Vrienden die € 80 of meer doneren; vanaf 22 mei: overige Vrienden; vanaf 1 juni: andere bestellers). U betaalt per eenmalige machtiging; per bestelling betaalt u € 5 transactiekosten. Na verzending van de kaarten wordt het verschuldigde bedrag van uw rekening afgeschreven. Festivalkassa en -reserveringslijn De Festivalkassa is gevestigd in het Festivalcentrum TivoliVredenburg (ingang via Vlaamse Toren), geopend vanaf vrijdag 29 augustus, dagelijks van 10.00 tot 20.00 uur. Festivalreserveringslijn: 030 232 9010, van maandag 25 t/m donderdag 28 augustus van 10.00 tot 17.00 uur; vanaf vrijdag 29 augustus dagelijks van 10.00 tot 20.00 uur. Let op: voor concerten die niet plaatsvinden in TivoliVredenburg kunt u tot twee uur voor aanvang reserveringen afhalen en kaarten kopen bij de Festivalkassa. Daarna kunt u uitsluitend terecht op de concertlocatie, die een half uur voor aanvang open gaat. Vanaf een kwartier voor aanvang kunnen niet-afgehaalde kaarten worden verkocht. Telefonisch bestellen seizoensconcerten Vanaf maandag 29 september 2014 kunt u kaarten voor seizoensconcertenbestellen via telefoon 030 232 9010, op werkdagen tussen 10.00 en 16.00 uur. Tot twee weken voor het concert krijgt u de kaarten thuisgestuurd en betaalt u per eenmalige machtiging; per kaart betaalt u € 1,50 transactiekosten, met een maximum van € 7,50 per bestelling. Binnen twee weken voor het concert geldt uw bestelling als reservering en betaalt u (contant) aan de zaal. Vanaf een kwartier voor aanvang kunnen niet-afgehaalde kaarten worden verkocht.
147
Reductie De korting voor Vrienden geldt voor maximaal twee personen per concert. CJP’ers en studenten betalen een extra laag tarief, dat bij concerten in Utrecht ook geldt voor U-pashouders. Seizoensabonnementen en korting bij het bestellen van vier seizoensconcerten U kunt kiezen uit een aantal abonnementen, waarvoor de prijzen zijn gebaseerd op 15% korting. Deze korting geldt ook als u kaarten bestelt voor minstens vier losse seizoensconcerten (voor elke persoon die vier of meer concerten bezoekt). Bij online bestellingen wordt deze korting automatisch verrekend. Rangen en placering In een aantal locaties zijn de plaatsen ingedeeld in rangen. Rang A biedt plaatsen met het beste zicht op de musici, rang B biedt de wat minder gunstige plaatsen. Bij veel festivalconcerten worden de plaatsen op vak, rij en stoel verkocht; bij de meeste seizoensconcerten, lezingen en een aantal festivalconcerten is er vrije plaatskeuze. Dit staat uiteraard altijd vermeld op uw toegangskaart. Toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers Als u gebruik wilt maken van rolstoelplaatsen kunt u het beste telefonisch of schriftelijk bestellen. Wanneer u in het Muziekgebouw aan ’t IJ, TivoliVredenburg of Muziekgebouw Eindhoven naar een seizoensconcert gaat, raden wij u aan om via de concertzaal zelf te bestellen. Duur van de concerten De meeste festivalconcerten duren een uur en hebben geen pauze; de concerten van 20.00 uur eindigen doorgaans vóór 22.00 uur. Afwijkende eindtijden staan vermeld bij het betreffende concert. De seizoensconcerten duren maximaal twee uur, inclusief een pauze, tenzij anders vermeld. Uitverkochte concerten Op de website en bij de festivalkassa worden de uitverkochte concerten vermeld. Als u schriftelijk heeft besteld voor een reeds uitverkocht concert, dan wordt u daarvan zo snel mogelijk op de hoogte gebracht.
148
Voorwaarden Bewaar de kaarten zorgvuldig. Neem direct contact op als er kaarten zijn zoekgeraakt of als u ze niet tijdig heeft ontvangen. Eenmaal uitgegeven kaarten worden niet teruggenomen. Blijf op de hoogte Wilt u onze maandelijkse digitale nieuwsbrief ontvangen? Meldt u zich dan aan op www. oudemuziek.nl. U krijgt de nieuwsbrief ook wanneer u online bestelt en het vakje aankruist, of op het bestelformulier uw e-mailadres invult. Stuur uw volledig ingevulde en ondertekende bestelformulieren naar: Organisatie Oude Muziek Postbus 19267 3501 DG Utrecht
www.oudemuziek.nl 149
vrienden maken het mogelijk Houdt u van oude muziek en vindt u het belangrijk om talent te steunen? Zit u graag op de beste plaatsen en wilt u graag met korting naar onze concerten? Word dan Vriend van de Oude Muziek. Als Vriend draagt u eraan bij om oude muziek voor uzelf en de volgende generaties levend te houden. Jaarlijks bezoeken ruim 75.000 liefhebbers onze meer dan 250 concerten in het Festival Oude Muziek en het Seizoen Oude Muziek. Zonder financiële steun kunnen wij dit werk echter niet doen. Daarom vragen wij u bij te dragen aan de instandhouding van de oudemuziekcultuur in Nederland. Natuurlijk steunt u met uw donatie de Organisatie Oude Muziek, maar ook geniet u van een aantal privileges. Zo ontvangt u vier keer per jaar het Tijdschrift Oude Muziek, bent u welkom op ons jaarlijkse Vriendenconcert en krijgt u korting op alle toegangsprijzen en cd’s. Bovendien heeft u een voorsprong bij het bestellen van Festivalkaarten, waardoor u kans maakt op de beste plekken. Voor € 40 bent u al Vriend, maar er zijn meer mogelijkheden om ons te steunen. Alle voordelen hebben we hiernaast voor u op een rijtje gezet.
150
Uw voordelen op een rij
• één concert in het Seizoen Oude Muziek naar keuze met twee kaartjes voor de prijs van één (of één kaartje gratis)
Voor € 40 per jaar bent u al Vriend
• gratis bijwonen van het Vriendenconcert in het
• een Vriendenpas die voor twee personen korting
Festival (in 2014 het openingsconcert van het
geeft op ál onze concerten
Festival Oude Muziek Utrecht op 29 augustus.
• vier keer per jaar het Tijdschrift Oude Muziek in de
Voor twee personen; u ontvangt hiervoor in april
bus
een aparte uitnodiging).
• het hele jaar door profiteren van een aanzienlijke korting op de nieuwste cd’s en dvd’s • ruim één week voorsprong op niet-donateurs bij
Gildelid: vanaf € 1000 per jaar bijzondere steun
het bestellen van Festivalkaarten (in 2014: vanaf
Het Gilde Oude Muziek verenigt donateurs die zich
22 mei in plaats van 1 juni)
nog uitgesprokener willen engageren als beschermer van onze organisatie. Als Gildelid doneert u een
• extra hoge korting van € 10 op de toegangsprijs van het jaarlijkse Vriendenconcert (in 2014 het
bedrag van € 1000 of meer, al dan niet vastgelegd in
openingsconcert van het Festival Oude Muziek
een notariële akte.
Utrecht op 29 augustus) En verder… Voor € 80 heeft u als Vriend voorrang
Per 1 januari 2014 hoeven giften niet meer
Naast alle voordelen van een gewoon donateur-
vastgelegd te worden in een notariële akte om
schap krijgt u:
voor giftenaftrek in aanmerking te komen. Een
• ruim twee weken voorsprong bij het bestellen van
schriftelijke overeenkomst met de Stichting Vrienden
Festivalkaarten (in 2014: vanaf 15 mei i.p.v. 1 juni)
Oude Muziek volstaat. In het kader van de Geefwet is bovendien 125% van de waarde van uw gift fiscaal
• één concert in het Seizoen Oude Muziek naar keuze met twee kaartjes voor de prijs van één
aftrekbaar. Kijk voor de voorwaarden voor belasting-
(maar één kaartje gratis kan ook)
aftrek bij periodieke giften op onze website.
Vanaf € 160 heeft u een extra streepje voor Naast alle voordelen van een gewoon donateur-
Iets voor u? Voor meer informatie en advies over
schap krijgt u:
deze mogelijkheden kunt u natuurlijk altijd contact
• ruim twee weken voorsprong bij het bestellen van
opnemen met Wilmer de Jong, via vrienden@oudemuziek.nl of 030 232 9010.
kaarten (in 2014: vanaf 15 mei in plaats van 1 juni)
www.oudemuziek.nl/steun-ons 151
Colofon Brochure Festival Oude Muziek Utrecht 2014 & Seizoen Oude Muziek 14/15 © 2014 Utrecht redactie: Susanne Vermeulen (eindredactie), Xavier Vandamme, Jed Wentz, Juliette Dufornee, Nicolien van der Veer concept ontwerp: Kea Dunant lay-out: Esther de Bruijn druk: Drukkerij Practicum, Soest beeld cover: Merlijn Doomernik beelden dagoverzichten: Christian Mendez, Kunstkammer in Kunsthistorisches Museum Wien foto’s binnenwerk: Remke Spijkers, Georg Thum, Ivan Kor, Juri Hiensch, Tim Mintiens, Maarten Danial, EvS, Philip van Ootegem, Ludêk Sojka, Lichtwertig.art, Sabine Lutzenberger, Joanna Ogrodnik, Nan Melville, Jonas Niederstadt, Gabriele Lewon. Petra-Hajska, Michal Adamovsk, Wouter Jansen, David Samyn, Elisabeth Melchior, Michael Kooren, CdlT/Weishart,Eichhorst, Capriccio Stravagante Archives, Taco Witte, Jindrich Trcka, Jeremy West, Oscar Vasquez, Edouard , Bressy, Bram Tackenberg, Philippe Genestier, Marieke Wijntjes, Bob Handelman, Marco Borggreve, Lorris, Florence Grandidier, Susanne Vermeulen, Koen Broos, Hiroyuki Ito, Eric Richmond, Julia Wesley, Edouard Bressy, Patrick Charbon, Melcak, Zoetnet, Cynthia Johnston, Frank Eidel, Cristine Fronterota, Anne-Marie Berthon, Jens Mollenvanger, Boun-Sook Koo, Guillaume Perret, Ola Renska, Jörg Mutke, Thomas Lieser, Douglas Sprott, Nora Haak, Daniel Kruczynski, Gregor Kobelkoff, Thistledown_jp, Filedump, SludgeG, Clarence Sinclair Bull, Pieter Affourtit, Chani Lesaulnier, Roel Siebrand, Per-Ake Persson, Francesco Galli, Flore Tricotelle, Ludêk Sojka, David Ignaszewski, Michiel Hendryckx, Rien Zilvold, Ignacio Elosúa, Bridget Elliot, Bruno Gauthier Lorris, Boun-Sook Koo, gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France Publicatiedatum: 15 mei 2014, wijzigingen voorbehouden Het 33ste Festival Oude Muziek Utrecht is een productie van Organisatie Oude Muziek en wordt mede mogelijk gemaakt met steun van: Fonds Podiumkunsten, Provincie Utrecht, Gemeente Utrecht (Culturele Zaken), SNS REAAL Fonds, VSB Fonds, Turing Foundation, Tsjechisch Centrum in Rotterdam, Ministerie van Buitenlandse Zaken in Praag (Tsjechië), Oostenrijkse Ambassade in Den Haag, K.F. Heinfonds, Jacoba van Wassenaer Stichting, Gravin van Bylandt Stichting, Familie Stichting Van Wassenaer, Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, Institut français, Carel Nengerman Fonds, Fentener van Vlissingenfonds, Koninklijke Nederlandse Ambassade van Wetenschappen, De Oude Franz Jansen. In coproductie met: TivoliVredenburg, Kunsthistorisches Museum Wien, The Juilliard School in New York, AVRO, Radio 4, Internationaal, Van Wassenaer Concours, MAfestival, Stichting Vrienden Oude Muziek, Stichting Muziekhistorische Uitvoeringspraktijk, Omroep MAX, Concertzender, De Nieuwe Philharmonie Utrecht en Utrechts Klokkenluiders Gilde. Met dank aan: Sabine Haag, Franz Kirchweger, Paulus Rainer, Hana Schenkova, Tomas Bisschop, Daria Bouwman, Ward Rennen & Jacques Reijniers, Benjamin Sosland, team TivoliVredenburg, Utrechts Centrum voor de Kunsten, Toerisme Utrecht, fam. Brouwer, fam. Hoek, Kerken Kijken Utrecht, Bart van Meijl, Johannes Leertouwer, Tineke Lodders, Ton Herstel, Hans Kuperus, Stichting Cultuurparticipatie Utrecht, Malgosia Fiebig, Henk Klop klavecimbels & orgels, Jan Kalsbeek klavecimbels, Siebe Henstra, Menno van Delft, Tineke Steenbrink, Martine Visser, Jeroen Heijungs, Paul Hesseling, brava nl klassiek, beheerders, kosters en medewerkers van de genoemde instellingen en van de festivallocaties, en alle festivalvrijwilligers. Mediapartners Festival: AVRO / Radio 4, Trouw
Mediapartner Seizoen: Zin Magazine
Seizoen Oude Muziek 14/15 is een productie van de Organisatie Oude Muziek en wordt mede mogelijk gemaakt met steun van Fonds Podiumkunsten, Gemeentes Utrecht, Delft, Deventer, Haarlem, Tynaarlo, Zaanstad en Zeist, Stad Antwerpen en Stad Brugge, de Provincies Utrecht, Limburg, West-Vlaanderen, Antwerpen, Zuid-Holland, het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Prins Bernhard Cultuurfonds, Stichting Dioraphte, Amsterdams Fonds voor de Kunsten, Cultuurfonds Bank Nederlandse Gemeenten, Jenny Vrieling Fonds, Stichting Vrienden Oude Muziek. In samenwerking met: Stichting Kasteel Amerongen, Kasteel Ammersoyen, Stichting Oude Muziek Amsterdam, Stichting Noorderkerkconcerten, Muziekgebouw aan ’t IJ, AMUZ – Augustinus Muziekcentrum, Vrienden Dorpskerk Bloemendaal, Concertgebouw Brugge, BOZAR, Stichting voor Authentieke Muziek (Schuilkerkconcerten), Stichting Musora Deventer, Deventer Schouwburg, Muziekgebouw Eindhoven, Cultuurcentrum Hasselt, Stichting Huis Bergh, Muziekcentrum De Toonzaal, Stichting Appassionata, Stadsschouwburg De Harmonie, Stichting Oude Muziek Limburg, Stadsschouwburg Sittard-Geleen, Theater aan het Vrijthof, Stichting Rijksmuseum Muiderslot, Laurenskerk Rotterdam, Concertgebouw De Doelen, Muziekpodium Zeeland, Vredenburg Utrecht, Stichting Kerkconcerten Vries, Stichting Oude Hollandse Kerken, Theater Figi, Odeon De Spiegel, Ghislieri Musica Pavia, AVRO, Omroep MAX, Radio 4. Met dank aan: plaatselijke organisatoren, kosters en beheerders en alle seizoensvrijwilligers. 152
TIVOLI VREDEN BURG TOON VV
Z
L
financiën: Anita van der Kroft kaartverkoop: Wilmer de Jong assistentie kaartverkoop: Germaine Anema, Eelke Bakker, Judith Heeres assistentie bureau: Ellen Vogelezang, Tom Blaas, Miel Slager, Elly Witvliet festivalstemmers: Eduard Bos en Edwin Beunk transport: Matthijs Kappers licht en techniek: James Murray, Seeing and Hearing
Organisatie Oude Muziek kantooradres Plompetorengracht 4 3512 CC Utrecht correspondentieadres Postbus 19267 3501 DG Utrecht T 030 232 9000 F 030 232 9001 info@oudemuziek.nl IBAN-bankrekeningnummer NL35RABO0394476115
raad van toezicht Organisatie Oude Muziek voorzitter: Joyce Sylvester leden: Jan van der Tol RA en Johan van der Gronden
directeur-bestuurder: Xavier Vandamme artistiek adviseur: Jed Wentz planning & redactie: Susanne Vermeulen productie: Cato Ootes, Martine Maris, Lieven Cooiman productie en bureau: Marijse Poutsma coördinator vrijwilligers: Yvonne Postma marketing, communicatie & fondsenwerving: Juliette Dufornee, Nicolien van der Veer
bestuur Vrienden Oude Muziek voorzitter: Dick Hoek penningmeester: Jan van der Tol RA lid: Hans Tromp
Voor actuele informatie: www.oudemuziek.nl Volg ons ook via: 153
cello & voice
bestel nu kaarten
Ook het nieuwe concertseizoen
154
foto: Simon Van Boxtel
kaartverkoop is gestart!
Oude Muziek Festival Praag Praag houdt van muziek, en musici houden van Praag. Het jaar 2014 wordt een feest voor muziekliefhebbers van over de hele wereld . Vanwege enkele jubilea (Dvořák, Smetana, Janáček en het Praags Symfonie Orkest) is 2014 uitgeroepen tot het jaar van de Tsjechische muziek, onder de artistieke patronage van de klassieke muzieksterren Sir Simon Rattle en Magdalena Kožená en met maestro Jiří Bělohlávek, chef-dirigent van het Tsjechisch Philharmonisch Orkest, als erevoorzitter. Of u nu een doorgewinterde muziekfanaat of puur voor uw plezier wel eens naar een concert gaat, in 2014 zit er voor iedereen wel iets bij. Naar uw favoriete opera gaan in het theater waar die ooit in première ging, een experimenteel jazz stuk horen in één van Praags nieuwe jazz clubs of langs de straatmuzikanten op de Karelsbrug slenteren, in alle gevallen is het decor van Praag net zo’n groot onderdeel van de belevenis als de muziek. U bent van harte welkom om het zelf mee te maken, bijvoorbeeld in juli tijdens het festival Zomerfeest van de Oude Muziek. Kijk voor meer informatie over het programma op de website van Prague City Tourism www.prague.eu of surf direct naar www.musicinprague.com. Daar vindt u een programmaoverzicht, impressies van de optredende musici en een interactieve muziekmap van de stad waarop u aankomende concerten kunt vinden maar ook per artiest of componist informatie vindt over plekken die nauw verbonden zijn met de muziekgeschiedenis van Praag.
155
ME TA Jordi Savall Il Giardino Armonico MOR F Le Poème Harmonique Beyer OSEN Amandine Leonardo García Alarcón OUDE MUZIEK IN BRUGGE
1—10 AUG 2014
MET STEUN VAN DE VLAAMSE OVERHEID
EUROPESE UNIE EUROPEES FONDS VOOR REGIONALE ONTWIKKELING
Ensemble Correspondances Robin Verheyen Olivier Fortin
www.mafestival.be DOET GRENZEN VERVAGEN
MAf2014-erfgoed-202x156mm.indd 6
8/04/14 21:38
Musica Sacra Maastricht
ont zag wek kend
kunstenfestival
kaartverkoop vanaf 14 juni
do t/m zo
musicasacramaastricht.nl
t muziek t dans t theater t performance t film t beeldende kunst
18 - 21 sept 2014
156
MSM14 adv Festivalbrochure Oude Muziek 130x93mm.indd 1
07-04-14 21:27
Camerata Trajectina 40 jaar
Jubileumconcert - zo 30 nov, 16.00 uur, Geertekerk Geertekerkhof 23, 3511 XC Utrecht
Kaartverkoop via www.oudemuziek.nl korting bij vroeg boeken (vóór 8 september 2014)
Kunst en Cultuur liefhebbers opgelet!
Magazine voor leden van AVRO Cultuur | februari 2014 | nummer 1
Kunst & Cultuur
Een jaar lang Kunst & Cultuur voor slechts
Het grootste cultuurblad van Nederland
€10,-
met gratis nieuwste dubbel-cd De Tiende van Tijl,
Uw cadeau Van Charley Toorop tot Theo van Doesburg...
Palet van het interbellum
Hits van Grote Meesters Het grootste cultuurblad van Nederland, boordevol voordeel en exclusiviteit.
Liedrecital Elïna Caranca
Profiteer nu! Ga naar tijlcd.avro.nl
6772615_KenC_Cover 1
TIJL_ADV_130x93MM_FC.indd 1
157
Suze Robertson in Panorama Mesdag
De papieren kostuums van Isabelle de Borchgrave
24-01-14 12:00
22-04-14 15:13
Voor of na een concert Trouw lezen? Dat kan! Haal een gratis exemplaar op in het festivalcentrum in TivoliVredenburg.
TR-130x93.indd 1
16-04-14 13:15 ste
50ste INTERNATIONAAL VOCALISTEN CONCOURS 4 – 14 september 2014 Theater aan de Parade ’s-Hertogenbosch
VOORRONDEN 50STE IVC 27 & 28 juni 2014 Theater aan de Parade ’s-Hertogenbosch
Feestelijke Tiendaagse van de Stem Concours – Masterclasses - Familieconcert
De Stem van Bosch
Opera | Oratorium Jury: Dame Kiri Te Kanawa sopraan • Anne Gjevang mezzosopraan Siegfried Jerusalem tenor • Kenneth Montgomery dirigent Dominic Seldis solocontrabassist Koninklijk Concertgebouworkest Pieter Alferink impresario Jesús Iglesias Noriega De Nationale Opera Evamaria Wieser Osterfestspiele Salzburg, Opera Chicago & Rome Ioan Holender voormalig intendant Weense Staatsopera
Lied Duo Jury: Elly Ameling sopraan• Jard van Nes mezzosopraan Siegfried Jerusalem tenor • Meinard Kraak bariton Irwin Gage pianist • Rudolf Jansen pianist • Graham Johnson pianist 158
Workshops opera en musical voor amateurzangers Francis van Broekhuizen • Maaike Widdershoven Ernst Daniël Smid Zaterdag 30 augustus 2014 Theater aan de Parade ’s-Hertogenbosch
3de Elly Ameling Liedcursus Meinard Kraak bariton • Julius Drake pianist 4 & 5 oktober 2014 Muziekcentrum De Toonzaal ’s-Hertogenbosch
www.ivc.nu
S E I Z O E N
2 0 1 4 - 2 0 1 5 K O M D I C H T E R
B I J B AC H
ONZE NIEUWE BROCHURE IS UIT! BESTEL NU UW ABONNEMENT EN LOSSE K A ARTEN
BACHVERENIGING.NL
159
Seizoen Oude Muziek 2014/2015 ruim 100 concerten in heel Nederland en Vlaanderen zie voor alle route- en locatiebeschrijvingen www.oudemuziek.nl/locaties Amerongen
16 Leeuwarden
24 Westzaan
2
Ammerzoden
17 Limbricht
25 Zeist
3
Amsterdam
18 Maastricht
26 Zwolle
4
Antwerpen (B)
19 Muiden
5
Bloemendaal
20 Rotterdam
6
Brugge (B)
21 Utrecht
7
Brussel (B)
22 Vlissingen
8
Delft
23 Vries
9
Deventer
1
niet op kaart: Pavia (I)
10 ‘s-Hertogenbosch 11
11
Groningen
16
12 Haarlem
23
13 Hasselt (B) 14 ’s-Heerenbergh 15 Eindhoven
5 12
26
24 3 19
21 8
9
25
1 14
20 2 10
22
6
15
4
17 13 18
7
160
Locaties Festival Oude Muziek Utrecht 2014 str.
len
Wijdebegijnes
c
d Pre
Van Asch van Wij
Mo
Plompetorengracht
tr.
e
ad ksk
ere ikh
Kr
Wittevrouwenstr.
uis
Mu
Munts tr.
Pieterstr.
ht ac Gr
tr. nb urg s Vinke
Kr uis
burg
Nie e
olw
uw m
ka
erk
p
Locaties Festival Oude Muziek Utrecht 2014
aasb Serv
161
en
Locaties Seizoen Oude Muziek 2014/2015
E
.
r.
st
en
et
ni
Ag
6
P
mB R K mB R K mB R K middeleeuwen
renaissance
barok
160
ntso
Colofon
spla
152
t
Vrienden maken het mogelijk
p
150
ymu
Kaartverkoop & praktische informatie
ron Hie
146
ch ra
Seizoensprogramma 2014/2015
m ka
124
e
Festivalprogramma 2014
eG
Films
32
d Ou
30
e lig
str
te
er
Ge
tr.
ns
.
tr ns
tte
wju
u Vro
.
str
ne
oe
Gr
.
g
Beiaardfestival Oude Muziek
m
eS
ng
La
at
tra
s C-
AB
we
28
uw
Het Laboratorium
Nie
Kunstkammer Wien
26
Festivaljournaal
tr.
as
len
da
ag
M
r.
str
ee
r.
st
en
est
me
eS
13
8 il Zu
rt Ko
r.
st
ijk
lkw
ha
n ole
STIMU-symposium: Curriculum Matters
CENTRAAL STATION
n-
lm Pe
22 24
ig
Br
. str
The Juilliard School
uw Nie
Internationaal Van Wassenaer Concours
e itt
e ng La
18 20
ele
Sc
jde
Jonge klaviertijgers
Lep
tr.
ns
egzi
16
Ha
te Tols
Festivalcentrum TivoliVredenburg
.
14
tr ws ieu
TivoliVredenburg
eN
12
rt Ko
Collegium 1704 / Václav Luks
tr.
rs ve
eg
10
9
gw
Ars Antiqua Austria / Gunar Letzbor
tr.
ers
urg
Ha
at
tra
ns
re
rin
8
Beiaard
GVU
Kr
He
mb
P
Sp
Het repertoire
t ch gra
6
de
Habsburg
Ou
4
ieu
.N
m
s
eg
Festivalprogramma 2014
15
we
Do
4 n Tra
gw rin Sp
2
r
Ma
ats
la iap
r.
lst
de
Za
de
3
lein mp Do
g
Welkom
5
l
10
r iete
nweg
Stee
be
ter
2 r.
ur
nb re
1
12
st
P HOOG CATHARIJNE
of
rkh
dke
Ou STADHUIS
No
r. rsst
14
Ach
la
C er
th
11 P St. ter Ach
ht
be
m
Jansda
.
rstr
ede
bro
dwa
Minre
zijde
Ac
sa
of
e
e ng
P
Eli
.
Nobelstr.
erkh
Neud
rd Wee
1 La
Festival Oude Muziek 2014 & Seizoen Oude Muziek
r. Viest
str
lde rst r.
r. rst Vo o
P Jansk
cht
P
ars
Janskerkhof
Gra
e
g Lan
Jansv eld
Oude
t
rk ma
ens
Vark
rk
str.
w Pau
Drift
Boothstr.
of
7 tr.
rs Wate
lwe s Bo Luca
rkh
Wa
dw
str .
n ke
r.
st ter
P
1 Festivalcentrum TivoliVredenburg Festivalkassa Grote Zaal Hertz Pandora Cloud Nine Workshopruimte 2 Domkerk, Domplein 3 Pandhof, Domplein 21 4 Academiegebouw, Aula, Domplein 29 5 Flora’s hof, Hoek Domplein & Servetstraat 6 Geertekerk, Geertekerkhof 23 7 Jacobikerk, St.-Jacobsstraat 171 8 St.-Catharinakerk, Lange Nieuwstraat 36 9 Lutherse Kerk, Hamburgerstraat 9 10 Pieterskerk, Pieterskerkhof 3 11 St.-Willibrordkerk, Minrebroederstraat 21 12 Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK), Domplein 4
13 14 15
Leeuwenbergh, S ervaasbolwerk 1a Theater Kikker, Ganzenmarkt 14 Conservatorium, Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen (K&W), Mariaplaats 2
Het centrum van Utrecht is goed bereikbaar per openbaar vervoer. Het Centraal Station ligt naast het Festivalcentrum TivoliVredenburg. Parkeren bij TivoliVredenburg kan ook. Deze parkeergarages liggen in de directe omgeving: - La Vie (325 parkeerplekken, lift aanwezig) - Stationsstraat (391 parkeerplekken, 6 mindervalidenplekken, lift aanwezig) - Radboud (451 parkeerplaatsen, 7 mindervalidenplekken, lift aanwezig)
festival oudemuziek utrecht & seizoen oudemuziek
FESTIVALBOEK 2014
jaarprogramma 2014 | 2015
WENEN | PRA
AG
HABSBURG ISAAC | DE
MONTE | BIB
ER | FUX | ZEL
ENKA
Inleidende artikelen, programma’s en toelichtingen met gratis Festival-cd van Ars Antiqua Austria o.l.v. Gunar Letzbor
€ 10, voorverkoop € 8 (bestellen via het formulier in deze Festivalbrochure of www.oudemuziek.nl)
Wenen | Praag
Habsburg Isaac | De Monte | Biber | Fux | Zelenka