Erfgoedactiviteiten voorjaar – zomer 2018
UiT in de regio
ERFGOED Ma
a rt
2018 - August
van hier naar Ginter
www.ginter.be
18 0 2 us
2
Zondag 22 april
Erfgoeddag 2018: Kiezen Erfgoeddag 2018 vindt plaats op zondag 22 april met als thema 'Kiezen'. Met de lokale verkiezingen van dit najaar in het vooruitzicht biedt dit thema heel wat mogelijkheden. Op deze pagina's blikken we vooruit naar wat je van Erfgoeddag in de regio mag verwachten‌
Campagnebeeld met jurkjes
Lokale verkiezingen
Maar het beeld is ook representatief voor de keuzes die erfgoedinstellingen elke dag moeten maken: welke objecten houden we bij en waarom? Welke objecten tonen we bij een nieuwe tentoonstelling? Zijn de keuzes die we vroeger maakten vandaag nog te verantwoorden?
In deze brochure vind je een overzicht van de deelnemende gemeenten in onze regio. Meer info vind je op de website www.erfgoeddag.be.
Een vitrine vol jurkjes, op een straathoek ergens in Vlaanderen: dit opvallende campagnebeeld kleurt deze 18de editie van Erfgoeddag. De etalage verbeeldt op een symbolische manier de kleine en grote keuzes die we elke dag opnieuw maken. Vaak al vanaf het moment dat we wakker worden stellen we ons de vraag: wat zal ik vandaag aantrekken?
In het jaar van de lokale verkiezingen roept Erfgoeddag dus op om te kiezen voor erfgoed. Hoe bepalen erfgoedinstellingen wat ze bijhouden? Welke beslissingen brengt het digitale tijdperk? Het thema biedt daarnaast ook de kans om het cultureel erfgoed over verkiezingen te tonen. Hoe werden lokale verkiezingen vroeger geregeld?
3
Gistel
Erfgoedtentoonstelling: Kiezen en Verkiezen Dit jaar neemt de heem- en familiekundige kring Gestella deel aan de Vlaamse Erfgoeddag met een tentoonstelling waarin de verkiezingen centraal staan. Naast tal van affiches, pamfletten, flyers ... van vroegere verkiezingen in Gistel kan je ook neuzen in de collectie oude kiezerslijsten. Of kiesstrijd rond de vorige eeuwwisseling (1900) met de huidige verschilt, is zeer de vraag. Hoe de Gistelse gemeentelijke verkiezingspropaganda rond de vorige eeuwwisseling (1900) verliep, kun je tijdens de tentoonstelling aan de hand van oude pamfletten, flyers, kiesdrukwerk … nagaan. Klerikale beïnvloeding, politieke partijdruk, wederzijdse verwijten en moddercampagnes tijdens de verkiezingsstrijd waren toen ook aan de orde en zijn dus van alle tijden. De samenstelling van de discriminerende kiezerslijsten leert ons wie wel en wie niet mocht stemmen en hoeveel stemmen hij kon uitbrengen. Oude krantenartikels rond dit thema mogen zeker niet ontbreken; vooral de commentaren zijn boeiend om te lezen. Deze tentoonstelling leert ons hoe de democratie in de loop der jaren in gunstige zin is geëvolueerd. Vanaf 10 uur kan iedereen gratis deze tentoonstelling in het stemmige documentatiecentrum nabij de Oostmolen komen bezoeken, tot 17 uur.
10 tot 17 uur Documentatiecentrum Gestella zaal Jules Vanhevel (Oostmolensite), Warandestraat 29b, 8470 Gistel gratis 059 27 51 03 (tijdens de openingsuren) heemkring@gestella.be
Koekelare
Lange Max Museum: Kiezen voor goed weer Het Lange Max Museum, dat zich richt zich op de Duitse zijde van de Eerste Wereldoorlog, brengt op Erfgoeddag 'Kiezen voor goed weer'. Onderzoek heeft immers uitgewezen dat de Duitsers vaak geschikte weersomstandigheden afwachtten om hun aanvallen te plannen. Dat liep niet altijd zoals voorzien, dus het was een keuze met soms grote gevolgen. Tijdens doorlopende presentaties ervaar je tijdens Erfgoeddag op welke manier de Duitsers kozen voor goed weer. De verschillende gidsen staan klaar voor een extra woordje uitleg. 10 tot 12 uur en 13.30 tot 17 uur Lange Max Museum, Clevenstraat 2 Koekelare • gratis info@langemaxmuseum.be • www.langemaxmuseum.be
4
Zondag 22 april Zedelgem
De grootste archeologische vondst van Zedelgem Altijd al nieuwsgierig geweest naar de archeologische topvondsten uit Zedelgem? Kom op 22 april vanaf 10 uur naar de bibliotheek van Zedelgem en ontdek zes historische parels. Dit zijn zowel sites als voorwerpen, van de prehistorie tot de 19e eeuw. Raakvlak, die verantwoordelijk was voor de opgravingen, geeft je graag meer tekst en uitleg. Met het centrale thema van Erfgoeddag 'kiezen'in gedachten gaan we op zoek naar de 'Grootste archeologische vondst uit Zedelgem'. Je kunt stemmen op wat jij de mooiste, interessantste of leukste vondst vindt. Om 16 uur worden de stemmen geteld en wordt de winnaar feestelijk uitgeroepen. De tentoonstelling kan je al vanaf 9 april komen bezichtigen en na Erfgoeddag loopt ze nog door tot 2 mei. Graag stellen we al kort de zes kandidaten voor:
1. Silexvondsten uit Aartrijke en Zedelgem: het werk van archeologische pioniers
3. Grafmonumenten uit de metaaltijden in Aartrijke: een ritueel landschap
In het begin van de 20e eeuw werden in de Wynendaeleveldhoek, het gebied ten noorden van het kasteel De Maere, verschillende werktuigen uit silex ontdekt. De vondsten dateren uit het Neolithicum (5500 tot 2000 voor Chr.). Dat zijn echter niet de enige silexvondsten in Zedelgem. In 2012 zijn op de akkers langs de Hoge Rokersstraat verschillende vuurstenen artefacten verzameld. De silex artefacten worden tentoongesteld samen met een oude kaart van één van de archeologische pioniers: Gilles De Pélichy.
Tijdens de metaaltijden was Aartrijke een zeer aantrekkelijke plaats om begraven te worden. Het heuvellandschap, doorsneden door beekvalleien, vormde immers de ideale omgeving om op een goed zichtbare plaats een grafheuvel op te werpen. Vandaag zijn er op het grondgebied van Aartrijke meer dan 20 grafcirkels herkend. Ontdek ze aan de hand van een maquette.
2. De Zeeweg in Aartrijke: een kruispunt van Romeinse wegen
In 2011 werd in Merkemveld een labyrint herontdekt. De vondst is niet te verwarren met het doolhof bij het Kasteel van Loppem. In een labyrint kan je immers niet verdwalen en is er maar één weg naar het centrum. De precieze ouderdom van het labyrint van Zedelgem is niet bekend. Waarschijnlijk stamt het uit het midden van de 19e eeuw. Via een 3D-model kan je de tocht door het labyrint herbeleven.
De Zeeweg is een Romeinse weg die de Zandstraat in Oudenburg verbindt met Torhout. In Aartrijke kruist deze weg de Steenstraat. Onder meer ter hoogte van dat kruispunt is de originele Romeinse weg ontdekt. Op het perceel zijn verschillende metaalvondsten en een rijke collectie aardewerk opgegraven. Een heel bijzondere vondst is een glazen kraal. Het kobaltblauwe kraaltje maakte waarschijnlijk deel uit van een halsketting. De tentoonstelling omvat zowel het aardewerk, de metaalvondsten als de glazen kraal.
4. Het Labyrint van Zedelgem: een 19e eeuwse follie
5
5. De Romeinse kraagkom uit Zedelgem: een uniek stuk vaatwerk
Oudenburg
Oudenburgs uurtje: Onze sportvedetten op het podium
Archeologen ontdekten in 1999 langs de Torhoutse Steenweg in Zedelgem sporen van een Romeinse bewoning. Eén van die sporen leverde een heel bijzondere vondst op: een Romeinse kraagkom gemaakt in een koperlegering. Dit fraai stukje tafelservies uit de Romeinse tijd is uniek in Vlaanderen. In heel Gallië en het Rijnland zijn slechts een zevental kraagkommen in koperlegering gekend.
6. Het Hof van Steelant: de motte van de heren van Loppem
Ten zuiden van de dorpskern van Loppem ligt het Hof van Steelant. Achter deze mooie 18e eeuwse hoeve zijn de sporen van de residentie van de heren van Loppem zichtbaar. De heren van Loppem – de familie van Steelant – hebben hier in de 13e eeuw een mottekasteel opgericht. Op hedendaagse luchtfoto's zijn ten zuidoosten van het erf de sporen van de motte en haar omwalling nog duidelijk te zien.
Waarom heet de Oudenburgse voetbalclub eigenlijk White Star? We laten één van de oude vedetten op het podium een balletje trappen. Verder plakken we met de coureurs van de Mosquito's een tube, schieten we de hoofdvogel af met de boogschutters en krijgen we te horen waarom ook vissen, bollen en biljarten een topsport is. Nadien praten we op deze sportieve Erfgoeddag bij met een wespenaperitief.
De tentoonstelling is ook van 9 april tot 2 mei tijdens de openingsuren van de bibliotheek te bezoeken.
Tentoonstelling van 10 tot 16 uur (feestelijke onthulling van de winnaar om 16 uur) • Bibliotheek Zedelgem, Stadionlaan 50 Zedelgem • gratis • 050 20 80 08 • archief@zedelgem.be
10 uur • RAM, Marktstraat 25 Oudenburg gratis leden Erfgoedkring 8460 / € 3 niet-leden 059 56 84 00 • ram@oudenburg.be
6
Zondag 22 april Ichtegem
SBR-radiomuseum 't Eeuwfeestpaleisje
Gevelzicht museum
Binnenzijde museum
Etalage met poppen en herstelplaats van de radiodokter in de late jaren 30
Dit nostalgisch museum herbergt de meest complete verzameling vooroorlogse radio's van het grootste Belgische radiomerk: SBR, Société Belge Radio Electrique. Kom en snuif de geur van het roemrijke verleden van dit merk dat aan de basis lag van ons eigen radiopatrimonium. Hoor tal van historische radio-uitzendingen en waan je terug in de tijd. Geniet van diverse radiomodellen, randapparatuur en publiciteitsmateriaal vanaf het ontstaan van het merk in 1922 tot tijdens de oorlog en daarna... S.B.R. is dan uiteindelijk onder het juk van Philips, een geduchte concurrent, tenietgegaan. De technologische evolutie van dit merk wordt hier dan ook uitgebreid tentoongesteld, samen met een prachtige verzameling Philips-radio's, van het eerste model van 1927 tot en met 1934. De eerste S.B.R.-tv, samen met enkele eerste Philips-tv's, maken het geheel compleet. Het museum is altijd open de 1ste vrijdag van de maand van 10 tot 17 uur en de laatste zaterdag van de maand van 13 tot 17 uur, ofwel op afspraak. Conservator-archivaris Karel Verstringe voorziet je graag van alle toelichting.
Unieke restauratie van de enige overgebleven SBR-10 kW-kortegolfzender anno 1930
10 tot 17 uur • SBR-Radiomuseum 't Eeuwfeestpaleisje, Westkerkestraat 79 Eernegem • gratis eeuwfeestpaleisje@telenet.be • 0479 29 04 73 www.eeuwfeestpaleisje.be
7 Torhout
Kies voor Erfgoed ! Gekoppeld aan het centrale thema kiest Torhout ervoor om zijn Erfgoeddag creatief in te kleuren, binnen en buiten de lijntjes, en duidelijk te maken dat de stad daardoor verrijkt, duurzamer wordt en versterkt. Wat mag je verwachten? Tussen 10 en 18 uur kan je doorheen de stad naar enkele onbekende en verrassend mooie tuinen gaan kijken, en dat in de binnenstad. Een hint: binnen het stadskernvernieuwingsproject is een breed voorstel gebouwd rond 7 geheime tuinen die de binnenstad moeten verrijken. Een aantal zijn ingebed op Erfgoeddag, met of zonder gids te bekijken, op eigen ritme of net niet. refereren naar de aloude eigendommen van het kapittel van Torhout die in het Ancien Regime een ware grootbezitter was in Torhout. Dit stuk Torhout werd dan ook beheerst door de katholieke overheid die in de loop der 19de en 20ste eeuw daar ook scholen en schoolgebouwen, een bioscoop, vergaderruimten en een herberg-restaurant optrok. De tuin verkleinde voortdurend door elke nieuwe aanpassing.
4. Tuin Depuydt, Bruggestraat
Achter de gevelrij op de Burg is er een doorgang naar de binnentuin van apotheker Depuydt die - door het samenvoegen van binnentuinen doorloopt tot aan de kleine Burg. Een groot deel refereert zo naar 17de en 18de eeuwse binnentuinen van o.m. herberg 'Den Rooden Leeuw' en ''t Gouden Hooft', beide al lang verdwenen. Ten tweede: er staat iets te gebeuren in die tuinen. We organiseren in elke tuin erfgoedverkiezingen: kleine verkiezingen met als doel het mooiste stukje Torhouts Aardewerk of het belangrijkste stukje archeologisch materiaal te vinden. We krijgen daarbij de hulp van de Vrienden van het Museum Torhouts Aardewerk, Raakvlak en de erfgoedraad. Spannend, want verkiezingen leveren winnaars op nietwaar …
1. 's Gravenwinkel, Fraeysstraat 3
De site 's Gravenwinkel gaat terug op een voormalige grafelijke verblijfplaats en vormt in die zin een belangrijke historische site in de Torhoutse binnenstad. Hier vinden we een bewaarde tuin met 19de-eeuwse kenmerken: centraal verdiept gazon en solitaire parkbomen waaronder bruine beuken, taxus, tamme kastanje en een opmerkelijke mammoetboom, heestermassieven met o.m. sneeuwbes, hulst, aucuba, sering, gouden regen en hazelaar.
2. Tuin notaris Buylaert, Oostendestraat 17-19 / Fraeysstraat - ingang Fraeysstraat
In 1900 werd de herenwoning De Brabander gebouwd in de Oostendestraat. Dit dubbelhuis met een interieur in Vlaamse neo-renaissancestijl, lang bekend als het huis van notaris Vandevelde, werd vervangen in 2008/2009 door een volledige nieuwbouw voor een eigentijds notariaat. De oude tuin maakte plaats voor een nieuwe gebruiksruimte met parkeerplaatsen en hedendaags groen.
3. Tuin dekenij, Beerstraat/Papenbrugstraat, ingang Papenbrugstraat Bijna op de hoek van de Papenbrugstraat en de Beerstraat staat de na de Tweede Wereldoorlog herbouwde dekenij. Gebouwen en tuin
En ten slotte: erfgoed van over de grenzen… Op deze Erfgoeddag brengen we in de diverse tuinen de verhalen van mensen uit Azië, Afrika, Zuid-Amerika of andere plaatsen op deze aardbol die gekozen hebben voor een ander leven en zo in Torhout terecht zijn gekomen. Telkens wanneer een bepaalde bevolkingsgroep zich op een nieuwe plaats settelt, brengt ze haar eigen gebruiken, verhalen en gewoontes mee. Dit immaterieel cultureel erfgoed komt in contact met het reeds aanwezige erfgoed, wat leidt tot het maken van keuzes: welke elementen uit de andere cultuur worden na verloop van tijd overgenomen, door zowel de 'oude' als de 'nieuwe' bewoners? Gekozen of niet gekozen, aangrijpende verhalen die we in een samenwerking met het Sociaal Huis brengen, aangrijpend, soms verbijsterend en altijd heel menselijk. En, in elke tuin wordt aangepaste muziek gespeeld in samenwerking met de Academie. Raadpleeg het volledig programma met uurregelingen op www.torhout.be.
10 tot 18 uur • centrale startplaats Vrijetijdshuis, Markt 1 Torhout gratis / doorlopend gratis rondleidingen • 050 22 07 70 vrijetijdshuis@torhout.be • www.torhout.be
8
Zondag 22 april
Erfgoedwandeling: Verkiezingen vóór de Tweede Wereldoorlog in Torhout In oktober zijn er lokale verkiezingen in Vlaanderen. De democratie zoals we die vandaag kennen, ontwikkelde zich niet altijd als een logisch proces. In de lokale context van Torhout gaan we in op hoe de politiek evolueerde en ingreep op het dagelijkse leven van mensen. Want hoe begrijpen we anders dat er in Torhout in de 19de eeuw veel te doen was omtrent de vreemdelingenproblematiek? Of waarom betaalde men vroeger soms liever wat meer belastingen? Tijdens deze wandeling met de Geschied- en Heemkundige Kring Het Houtland Torhout is er aandacht voor partijen, personen, de zuilen, enzovoort. Op verschillende plaatsen in de stad kan de locatie gekoppeld worden aan de manier waarop het bestuur werd samengesteld. Daarnaast worden tijdens archiefonderzoek telkens kleine sporen gevonden. Gebundeld tot één verhaal tijdens deze erfgoedwandeling overstijgen ze het anekdotische verhaal. Gids is Hendrik Vandeginste.
10 uur / 14 uur / 16 uur (wandeling van 1,5 uur) • start Vrijetijdshuis, Markt 1 Torhout • gratis (inschrijven verplicht vóór 15 april) 050 21 18 89 • desender.decramer@scarlet.be
Vraag de nieuwe museumpocket In de marge van Erfgoeddag stelt Ginter de nieuwe 'museumpocket' voor. Dit leuke én praktische hebbeding past perfect in je achterof binnenzak en bevat alle nuttige info over de musea van de regio. En dat zijn er meer dan je denkt! Dit museumgidsje in zakformaat biedt inspiratie voor heel wat bezoekjes dicht bij huis. Er valt nog heel wat te ontdekken in je eigen buurt, inclusief een aantal kunstgalerijen die je misschien nog niet kent. De gratis museumpocket wordt officieel voorgesteld tijdens de Erfgoeddagactiviteit in Oudenburg en is vanaf dan verkrijgbaar over de hele regio bij de dienst toerisme en de toeristische infopunten. Vraag ernaar!
9
Maart 2018 zaterdag 17 maart
Bezoek met gids aan de O.-L.-Vrouwekerk in Brugge Deze top-erfgoedlocatie is weer toegankelijk en schittert na twee jaar restauratiewerken als nooit tevoren. Muren werden opnieuw geschilderd en beelden, altaren, de preekstoel, schilderijen en andere stukken werden gereinigd en in ere hersteld. Bezoekers zullen zelfs nieuwe elementen opmerken, want in de noordbeuk kwamen twee ooit overschilderde muurversieringen tevoorschijn. De uitleg van gids Raf Devriendt is een meerwaarde bij het bekijken van de praalgraven van Maria van Bourgondië, Karel de Stoute en Pieter Lanchals, de Madonna van Michelangelo en de schilderijen van Pieter Pourbus, Adriaan Isenbrant, Geeraert David, Barend van Orley/Marcus Gerards. 13 uur • carpoolparking De Buidel Koekelare / 14 uur • ingang O.-L.-Vrouwekerk Brugge € 10 • info@spaenhiers.be • www.spaenhiers.be
zondag 18 maart
Openingsvoordracht: Johan van Heesch Betalen in de Romeinse tijd. Romeins geld en muntvondsten uit Noord-Gallië Prof. dr. Johan van Heesch (KUL en UCL, conservator van het Penningkabinet van de Koninklijke Bibliotheek van België) komt in Oudenburg spreken over Romeins geld. Elk jaar worden er in het huidige België, alsook in de naburige landen, duizenden Romeinse munten in de bodem gevonden. Er worden meer Romeinse munten bovengehaald dan middeleeuwse. Hoe komt dat? Was de Romeinse maatschappij in het noorden van Gallië veel dieper gemonetariseerd dan de latere tijdperken?
Naast de algemene evolutie van het muntsysteem van de Romeinen wordt vooral ingegaan op het gebruik en de circulatie van de munt in onze gewesten. Waar worden munten vooral gevonden? Hoe het enorme aantal muntschatten uit de derde eeuw verklaren? Kunnen we de bewoningsgeschiedenis van een vindplaats reconstrueren aan de hand van de gevonden munten? Het zijn enkele vragen die zullen worden beantwoord aan de hand van enkele spectaculaire en ook minder spectaculaire vondsten. 10 uur • RAM Oudenburg • € 5 incl. aperitief • 059 56 84 00 ram@oudenburg.be
10
April 2018 1 april tot 30 september
vrijdag 13 april
Filmvoorstelling / Credo, de kraai. Een kras verhaal over Sint-Godelieve
Voorstelling Jaarboek 2017
In deze film vertelt een jonge kraai het verhaal van zijn betovergrootvleugelvader Christophe, vriend van Godelieve. Hoe Christophe het leven van de jonge vrouw meemaakte, haar volgde, rouwde om haar dood, waarom hij zijn naam veranderde en ten slotte Credo werd. Een pakkend verhaal over trouw, vertrouwen, ontrouw, doodslag om 16.15 u maar vooral … geloof. Apart en treffend actueel, een ontroerende film met uniek beeldmateriaal. dagelijks om 16.15 uur (voor groepen is een ander tijdstip mogelijk na afspraak) Abdij Ten Putte, Abdijstraat 84 Gistel • € 2 / 1,5 groepen / € 3 incl. Godelievemuseum / 2 groepen • 0479 79 08 89 godelievemuseum@hotmail.com • www.godelievevangistel.be (beschikbaar vanaf mei) van 1 april tot en met 30 september • abdij Ten Putte - Gistel
CREDO DE KRAAI Een kras verhaal over Sint-Godelieve
Dagelijkse filmvoorstelling
(voor groepen na afspraak ook op een ander tijdstip)
De Spaenhiers heten je welkom in de vertrouwde locatie van Ons Huis voor de jaarvergadering. Een met elektriciteit en landbouwbeleving geladen avond. Je ontvangt er het nieuwe, rijk gevulde jaarboek. 19.30 uur • Ons Huis, Dorpsstraat 8 Koekelare • info@spaenhiers.be www.spaenhiers.be
woensdag 18 april
Prof. Jan van Mourik (NL) Lezing Philips van Kleef
Toegang:
€ 2 individueel, € 1,50 groepen
Combinatieticket met Godelievemuseum: € 3 individueel, € 2 groepen
www.godelievevangistel.be
zaterdag 7 april
De Moerdijk / Restanten van een havensite Transport (langs de weg, het water, het spoor) bepaalde de ontwikkeling van het gehucht de Moerdijk in het grensgebied van de gemeenten Koekelare, Eernegem en Moere. Een aantal prachtige gebouwen getuigen van de havenactiviteit en de binnenscheepvaart (17e-20e eeuw) op de Moerdijkvaart. Namen van de families Questier, Van Sieleghem en Serruys komen als een verbindende factor in de geschiedenis van deze gemeenten voor. Historicus Koenraad Vandenbussche weet ons hier meer over te vertellen. We besluiten de wandeling met een koffie in de koffiebranderij Torenhof. 14 uur • parking De Kallebasse, Torhoutsebaan 170 Gistel • € 5 info@spaenhiers.be • www.spaenhiers.be
zondag 8 april
Seizoensopening Oostmolen Gistel De Gistelse vrijwillige molenaars nodigen je uit om samen met hen het nieuwe seizoen in te draaien met een hapje en een drankje. Er zijn doorlopend rondleidingen aan de draaiende Oostmolen voorzien en ondertussen dansen de Gistelse hovelingen hun vrolijke dansjes op het molenplein. De molen is verder elke zondag van april tot midden oktober te bezoeken van 14 tot 18 uur. In juli en augustus kun je de molen dagelijks bezoeken van 14 tot 18 uur. vanaf 11 uur • Warandestraat 29 Gistel • gratis • 0486 30 12 72 toerisme@gistel.be • www.gistelsemolens.be
De van Kleefs zijn prominent aanwezig op het Kasteel Wijnendale. En professor van Mourik ontdekte de oude stadsomwalling gebouwd in de 15de eeuw rond Ravenstein in de tuin. Philips van Kleef draagt immers ook de naam 'Heer van Wijnendale en Ravenstein'. De Gidsenkring Torhout organiseert een boeiende lezing over deze families die zo verbonden zijn met de geschiedenis van het kasteel (afbeelding: Getijdenboek Philips van Kleef). startuur en locatie nog niet bekend inschrijven via martin.lievens@gmail.com
vrijdag 27 april
Lokale Helden Kortemark @De Pastorie De Kortemarkse cultuur- en jeugddienst organiseert i.s.m. jeugdhuizen De Fauteuil, De Meeuwe en De Zunne het initiatief Lokale Helden in de Pastorie van Kortemark. Op deze unieke erfgoedlocatie krijgt lokaal muzikaal talent de kans om zijn kunnen aan het thuispubliek te tonen... Verwacht dus steengoede muziek in een originele omkadering! 19.30 tot 00.30 uur • Blanckestraat 17 Kortemark • gratis cultuur@kortemark.be
zondag 29 april
Vlaamse molendag Op 29 april zwaaien alle Vlaamse molens hun deuren open voor het grote publiek. Zo is in Gistel ook de Oostmolen in werking te bewonderen. Doorlopend zijn er gidsbeurten en bij voldoende wind wordt er ook graan gemalen. 10 tot 12 uur en 14 tot 18 uur • Warandestraat 29 Gistel • gratis 0486 30 12 72 • toerisme@gistel.be • www.gistelsemolens.be
11
Mei 2018 woensdag 2 mei t/m zaterdag 30 juni
Tentoonstelling fotowedstrijd 'vensters' De jaarlijkse fotowedstrijd stond dit jaar in het teken van 'vensters'. Een venster als onderdeel van een gebouw of monument biedt zowel een uitzicht op de buitenwereld als een kleine blik in het gebouw zelf… Maar even goed het venster van de fotograaf en zijn/ haar kijk op de werkelijkheid en op Koekelare en het bijhorende erfgoed. Tijdens de maand mei is er een tentoonstelling van alle foto's en in juni is er een selectie te zien aan de gevels in de Noordomstraat. Hoofdbibliotheek/Poëziestraat Sint-Maartensplein 15B / Noordomstraat Koekelare • gratis • 051 61 04 94 cultuurentoerisme@koekelare.be
zaterdag 5 mei
Bezoek aan de Drongengoedhoeve in Ursel Oud-Koekelarenaar Paul Vansteelandt is een van de bezielers van deze historische abdijhoeve. Zij is de uitvalsbasis voor het landschapstoerisme in het Meetjesland en het Maldegemveld. Paul zal er 'Het geheim van de cuesta' onthullen en een link leggen naar de ontstaansgeschiedenis van de Belhutteberg. 13 uur • carpoolparking De Buidel Koekelare / 14 uur • Drongengoedhoeve Ursel • € 5 • info@spaenhiers.be • www.spaenhiers.be
zondag 20 en maandag 21 mei
10de Romeins weekend
In 2018 viert Oudenburg tijdens het pinksterweekend de tiende editie van het Romeins Weekend. Meerdere authentieke re-enactmentgroepen strijken opnieuw neer in en rond de abtstuin en brengen ons terug naar ons rijkelijk verleden. Er zullen o.m. workshops, gladiatorengevechten, uiteenzettingen, spektakels, gidsbeurten en veel meer bij te wonen zijn. vanaf 10 uur doorlopend • RAM Oudenburg • gratis / workshops en gidsbeurten betalend / vooraf inschrijven • 059 56 84 00 ram@oudenburg.be • www.oudenburg.be
maandag 21 mei
Dag van het Kasteel / Kasteel Ravenhof
zondag 20 mei
Meelverkoop en openmolendag tijdens de rommelmarkt Sedert enkele jaren wordt er in de Warandestraat in Gistel een grote rommelmarkt georganiseerd. Eén van de blikvangers is natuurlijk de Oostmolen die tijdens deze dag doorlopend te bezoeken is. Je krijgt bovendien de unieke gelegenheid om verschillende soorten ambachtelijk gemalen meel te kopen. 9 tot 18 uur • Warandestraat 29 Gistel gratis • 0486 30 12 72 toerisme@gistel.be www.gistelsemolens.be
Op maandag 21 mei kun je voor één dag een bewoner zijn van het prachtige Kasteel Ravenhof. We gaan op zoek naar de verborgen verhalen van het kasteel en zijn bewoners. Vertelster Wonderling komt ons de diepste geheimen vertellen, we schilderen verborgen verhalen en gaan op zoek naar het verhaal van de slotgracht. Misschien kunnen de bomen ons iets laten weten. Domein Ravenhof wordt voor één dag de omgeving om kinderen te laten dromen van hoe het leven ooit geweest moet zijn in en rond een kasteel. 13.30 tot 17.30 uur • Kasteel Ravenhof Torhout • gratis • 050 22 07 70 vrijetijdshuis@torhout.be • www.torhout.be
12
Juni 2018 zondag 3 juni
Kortemarkse Molendag Kortemark, ooit een gemeente met 27 molens, stelt opnieuw de Kruisstraatmolen, de Wullepitmolen en de Couchezmolen open voor het grote publiek. Tijdens deze editie van de molendag staat de Kruisstraatmolen in Werken in de kijker met tal van geplande activiteiten: uitleg door de molenaars (bij voldoende wind wordt er gemalen), proevertjes molenjenever en molenkoekjes, demonstratie oude ambachten en kinderanimatie. Bij de Kruisstraatmolen krijgt iedere 50ste bezoeker uit de handen van de molenaar een gratis kruikje échte molenjenever aangeboden! 10 tot 18 uur • Kruisstraatmolen, Steenstraat Werken • gratis toerisme@kortemark.be
dinsdag 5 juni
Voorstelling jaarboek Stijn Streuvelsgenootschap Koekelare is dit jaar gastgemeente voor de voorstelling van het 23e jaarboek van het Stijn Streuvelsgenootschap rond het thema De oogst/De werkman en 'arbeid in den vreemde'. Aangezien deze thema's nauw aansluiten bij het Fransmansmuseum is de link snel gelegd. De voorstelling van het boek, met welkomstwoord van prof. em. Marcel De Smedt (KU Leuven), gaat dan ook hand in hand met een geleid bezoek aan het museum. 19 uur • CC De Brouwerij Koekelare • gratis • 051 61 04 94 cultuurentoerisme@koekelare.be
zaterdag 9 juni
Daguitstap naar Noord-Frankrijk De cultuurreis van de Oudenburgse Raad voor Cultuur gaat dit jaar naar NoordFrankrijk. Om 7.30 uur vertrekken we naar Atrecht (Arras), de fraaie Vlaamse stad in Noord-Frankrijk. Na de koffie bezoeken we de stad met zijn twee zestiende-eeuwse pleinen. Het wordt een wandeling onder en boven de grond. Na het middagmaal (driegangen) rijden we naar Louvre-Lens, het museumfiliaal van het grote Louvre uit Parijs dat intussen vijf jaar bestaat. Het is een vrij bezoek door de kunstvolle tijdslijn. Na een kennismaking met de cultuur vanaf Egypte tot de
achttiende eeuw gaat het naar de minder bekende Villa Cavrois in art deco en pas gerestaureerd. Omstreeks 17.30 uur keren we terug richting Oudenburg. vertrek 7.30 uur / terugkomst 19 uur • Abdijhoeve Oudenburg • € 70 incl. bus, koffie, middagmaal met koffie, toegangen en gidsen (inschrijven noodzakelijk voor 1 juni) • 059 56 84 00 • ram@oudenburg.be
zondag 10 juni
Gallo-Romeinse dag
Op zondag 10 juni kan je aan het Kasteel Wijnendale een heuse Romeinse ambachtenmarkt bezoeken. Je ziet er Gallo-Romeinen in volle actie aan het werk: houtbewerkers, smeden, wevers en vlechters … Soldaten tonen hun uitrusting en je kan er proeven van Romeinse delicatessen. Alle deelnemers geven uitleg over deze activiteiten, hun beroep en hun handelswaren. Maar je kan ook zelf aan de slag: vlechten met wilgentenen, munten slaan, Romeinse spelletjes spelen ... Een leerrijke en plezierige ervaring voor iedereen. Kom dus zeker kijken en meedoen! De organisatie van dit evenement is in handen van Raakvlak, Onroerend Erfgoed Brugge en Ommeland en de stad Torhout. 10 tot 17 uur • Kasteel Wijnendale, Oostendestraat 390 Torhout • gratis 050 22 07 70 • toerisme@torhout.be
zondag 24 juni
Op reis met de Erfgoedkring 8460 Oudenburg In het kader van het jaarthema gaat de jaarlijkse cultuurreis van de Erfgoedkring 8460 Oudenburg dit keer naar het sportmuseum van BLOSO in Zemst. Na de koffie bezoeken we eerst het onbekende Mechelen en maken we kennis met enkele grote dames die in deze stad van de 'maneblussers' hun residentie hadden. Na het middagmaal (drie gangen) trekken we naar het sportmuseum voor een geleid bezoek en mogelijkheid om enkele tafelsporten te beoefenen. We sluiten af met een vrije wandeling in het kasteeldomein van de Belgische Plantentuin in Meise. Omstreeks 18.30 uur keren we terug richting Oudenburg. vertrek 7.30 uur / aankomst ca. 20 uur • Abdijhoeve Oudenburg € 65 incl. middagmaal • 059 56 84 00 • ram@oudenburg.be www.oudenburg.be
13
Juli 2018
Augustus 2018
maandag 2 juli t/m vrijdag 31 augustus
zaterdag 25 augustus t/m zondag 21 oktober
Oorlogspoëzie in het straatbeeld
Tentoonstelling / Sportieve 'souveniers' uit Oudenburg, Ettelgem, Roksem en Westkerke
De herdenking aan 100 jaar Wereldoorlog I eindigt dit jaar. Tijdens de maanden januari en februari gaf de Koekelaarse dienst cultuur en toerisme bezoekers munitie – onder de vorm van bestaande oorlogspoëzie – om zelf in de pen te kruipen en die te hanteren als een wapen tegen oorlog. Een selectie van deze gedichten wordt tijdens de zomermaanden tentoongesteld in de Poëziestraat van Koekelare. Poëziestraat, Noordomstraat Koekelare • gratis • 051 61 04 94 cultuurentoerisme@koekelare.be
zaterdag 7 juli
Daguitstap / Saint-Riquier Op zoek naar sporen van een ver verleden in het Somme-departement met als gids Marc Decorte. Vooral het kleine stadje Saint-Riquier met zijn imposante abdij staat die dag in de kijker. Ontdek met de Geschieden Heemkundige Kring Het Houtland Torhout de taalkundige en historische verbanden tussen deze Sommestreek en onze eigen West-Vlaamse thuis. Deze reis gaat door in samenwerking met Parnassia Plus vzw. € 60 leden / € 65 niet-leden • 050 21 18 89 desender.decramer@scarlet.be • www.heemkundetorhout.be
zondag 8 juli
Godelieveprocessie Elk jaar gaat op de eerste zondag na 5 juli de Godelieveprocessie uit in Gistel. In 2017 werd de eeuwenoude processie erkend als Immaterieel Cultureel Erfgoed. Ca. 1.000 figuranten in historische klederdracht beelden het leven van Godelieve uit: vanaf haar jeugd over haar mislukte huwelijk tot haar marteldood in 1070. Godelieve werd in 1084 heilig verklaard en als voorbeeld gesteld voor de komende eeuwen. Dit vormt het onderwerp van het laatste deel van de processie. Er zijn die dag ook verschillende randactiviteiten in het stadscentrum. Na de processie is er een volksfeest in het park tussen de kerk en de markt. 16 uur • stadscentrum Gistel • gratis • 0474 65 38 59 toonbeelaerts@gmail.com • www.godelieveprocessie.be
Kom je vergapen aan het sportieve verleden van onze stad: van het prille begin van het voetbal tot een vinnig spelletje pingpong. We tonen je in deze tentoonstelling unieke foto's, filmpjes, voorwerpen, truitjes en trofeeën. Heb je zelf nog een mooie herinnering aan jouw sportieve carrière of aan die van je familie, vrienden of helden? Laat het ons weten! RAM Oudenburg • gratis • ram@oudenburg.be • www.oudenburg.be
augustus en september
Kortemark Verbeeldt Tentoonstelling WOI Kortemark Verbeeldt, een onderdeel van de regionale beeldbank Westhoek Verbeeldt, staat in voor de verzameling, bewaring en ontsluiting van bedreigd beeldmateriaal uit de gemeente Kortemark. Enkele keren per jaar pakken we uit met een eigen tentoonstelling. Hiermee trachten we deze oude foto's, dia's, postkaarten … in de kijker te zetten en de bevolking te overtuigen van de historische waarde van dit beeldmateriaal. Tijdens de maanden augustus en september kan je terecht in de pastorie van Kortemark voor een tentoonstelling over WOI in Groot-Kortemark. Daarnaast breiden we de tentoonstelling uit naar de deelgemeenten door beelden aan te brengen in het straatbeeld van Handzame, Werken, Zarren en Edewalle. Pastoor Blanckestraat 17 Kortemark • gratis • cultuur@kortemark.be
zaterdag 4 augustus t/m zondag 30 september
Tijdelijke tentoonstelling / Boter bij de vis Wat schaft de pot? Deze prangende vraag laat de Belgische bevolking de hele oorlog niet los. Al bij het begin van de Eerste Wereldoorlog is er een tekort aan voedsel. De schaarse voedingsmiddelen worden duur verkocht. Voedselproducenten en handelaars willen 'boter bij de vis'. Deze bekende uitdrukking slaat op de directe betaling bij levering. Ontdek het relaas van de Groote Oorlog vanuit een nieuw perspectief over het leven van alledag in deze rondreizende expo. CC De Brouwerij Koekelare • € 5 Fransmans- & Käthe Kollwitz Museum (ind. tarief) • 051 61 04 94 • cultuurentoerisme@koekelare.be
14
Augustus 2018 dinsdag 14 tot donderdag 16 augustus
Bevrijdingscolonne 1918-2018 door de regio In 2018 is het honderd jaar geleden dat het bevrijdingsoffensief werd ingezet. Om dat opnieuw onder de aandacht te brengen, organiseren de Patrouilleurs een historische optocht, 'De Bevrijding 1918 – 2018'. Een colonne Belgische, Britse en Franse soldaten, gekleed, uitgerust en bewapend zoals in 1918, met in hun zog een karavaan legermateriaal zal gedurende 7 dagen doorheen Vlaanderen trekken. Er nemen meer dan 150 mensen en een 50-tal paarden aan deel.
© De Patrouilleurs
© De Patrouilleurs Eind september 1918 lanceerde het Belgische leger samen met de Britten en de Fransen het eindoffensief om ons land te bevrijden. Een groot deel van West-Vlaanderen werd in de strijd betrokken, duizenden soldaten lieten hierbij het leven. Het bevrijdingsoffensief wordt deze zomer opnieuw onder de aandacht gebracht door een historische evocatie bestaande uit een colonne Belgische, Britse en Franse soldaten uitgerust zoals in 1918. In hun zog volgt een karavaan materiaal zoals veldkeukens, transportwagens, kanonnen e.a. Een tocht van herdenking en herbeleving van maandag 13 augustus tot en met zondag 19 augustus 2018.
Passages in Kortemark, Torhout en Loppem
Het project 'De bevrijding 1918-2018' is een organisatie van de Patrouilleurs, onderdeel van de vzw Platform voor Belgische Militaire Geschiedenis. In 2014 organiseerden zij 'De terugtocht 1914-2014', een evocatie die een beeld gaf van het Belgische leger dat zich in 1914 terugtrok richting de IJzer. Net als in 2014 leggen de vele vrijwilligers een oorlogsroute af met honderden soldaten, tientallen paarden en authentieke oorlogsvoertuigen. Dit keer reconstrueert de organisatie met haar deelnemers de Bevrijdingstocht die in 1918 plaatsvond, vertrekkende in de Westhoek om na 7 dagen Gent te bereiken.
© De Patrouilleurs Door onze regio passeert de colonne als volgt: • Op dinsdag 14 augustus trekken ze door Kortemark en houden ze halt op de markt, waar ze hun kamp opstellen. • Op woensdag 15 augustus omstreeks 11 uur bereikt de colonne Torhout, een indrukwekkende doortocht (met halthouden van een halfuur) die je niet mag missen. Daarna wordt verder gereden via Aartrijke en Zedelgem naar Loppem. • Op donderdag 16 augustus last de colonne een rustdag in aan het Kasteel van Loppem. Tussen 13 en 18 uur kan je o.m. een veldkeuken, hondenkar, ziekenwagen en een rijdend hoofdkwartier uit die tijd bewonderen. Meer info op http://debevrijding.be
© De Patrouilleurs
15
Augustus 2018 vrijdag 17 en zaterdag 18 augustus
Multimediale voorstelling Zie Ons, De Mens
© Lieve Blancquaert
zondag 26 augustus
Theaterfietstocht / 't Is Thuur mezienke Deze indrukwekkende theaterfietstocht rond de Torhoutse oorlogsrebel Arthur Naeyaert vindt plaats aansluitend op het event 'Ontbijt op de markt'. In verschillende groepen worden er 8 stopplaatsen aangedaan, waar telkens één of meerdere acts worden opgevoerd. Meer info op www.torhout.be
In augustus organiseert GoneWest, het cultuurprogramma voor de herdenking van WO I van de Provincie WestVlaanderen, i.s.m. fotografe Lieve Blancquaert, het ensemble Currende o.l.v. Erik van Nevel en literaire intendant van GoneWest Erwin Mortier één van zijn slotevenementen in de kerk van de Priorij Bethanië. Het programma wisselt Vlaamse polyfonie af met indringende beelden en aangrijpende teksten.
Zie Ons, De Mens zal vanuit een muzikale, fotografische en literaire invalshoek een multimediale voorstelling brengen die de hoop en wanhoop uit het verleden verbindt met wie vandaag hoopt op vrede, recht en rechtvaardigheid. Er zullen twee voorstellingen plaatsvinden op 17 en 18 augustus in de kerk van de Priorij Bethanië.
Herita
Word gratis lid
Meer info vanaf 7 mei op www.gonewest.be
vrijdag 24 augustus
Gevecht van Snaeskerke / Herdenking Herita vzw is een onafhankelijke ledenbeweging en een netwerk vereniging die iedereen met een hart voor waardevolle gebouwen, landschappen en archeologische sites samenbrengt. Lid worden is gratis … én leuk, want Herita wil van élke dag Open Monumentendag maken.
Sedert 2015 wordt in Snaaskerke aan de Kalsijdebrug een herdenkingsplechtigheid georganiseerd ter ere van 5 gendarmen die er 104 jaar geleden sneuvelden in een schermutseling met de Duitsers. Het was in de vroege ochtend van 25 augustus 1914 toen ter hoogte van de brug een eskadron Duitse kurassiers werd opgehouden; ze waren op weg naar Oostende om na te gaan of de Engelsen nog geen troepen aan land hadden gebracht. De Belgische gendarmen konden verhinderen dat de Duitse eenheid haar verkenning richting Oostende verder zette, maar de balans van de confrontatie was relatief zwaar. Vandaag bewijzen trompetters de eer, naast gewezen rijkswachters in het uniform anno 1914 en een tiental vaandeldragers. Ruiters van een lokale club symboliseren de deelname van een cavalerie-eenheid aan het gevecht. vanaf 9.30 uur • Kalsijdebrug Snaaskerke, Gistel • gratis • 0474 41 51 30 roger.rondelez@skynet.be
Herita wil jong en oud fan maken van erfgoed en ervoor zorgen dat iedereen van onze monumenten kan genieten. Door de deuren van monumenten open te gooien en om te toveren tot plaatsen vol beleving en verwondering. Word nu samen met het hele gezin gratis lid en geniet van een monumentaal aanbod vol activiteiten, kortingen en veel meer... Herita biedt je als lid een boeiende maandelijkse nieuwsbrief, bezoek aan monumenten uit het Herita-netwerk aan kortingstarief, leuke en avontuurlijke evenementen voor jong en oud, exclusieve blikken achter de schermen van erfgoedparels en in primeur interessante erfgoedweetjes en boeiende verhalen over mensen en monumenten. Spreekt dit je aan? Dan verwelkomt Herita je graag als gratis lid. Alle info op www.herita.be.
Tentoonstelling 4 april t/m 11 november Het Kasteel van Loppem in 1914-1918 De Stichting Jean van Caloen herdenkt in 2018 de Eerste Wereldoorlog met een tentoonstelling in het Kasteel van Loppem. Ze belicht Loppem als dorp in de oorlog, het verblijf van Koning Albert en Koningin Elisabeth op het kasteel, de vorming van de 'Regering van Loppem' en de figuur van Albert van Caloen als burgemeester. Loppem, gelegen tussen het front en Brugge, kent tijdens de Eerste Wereldoorlog een streng regime van opeisingen, verboden en boetes door de Duitse bezetter. Ook baron Albert van Caloen ontkomt er niet aan. Hij is vanaf 14 oktober verplicht om zijn kasteel te delen met Duitse hoge officieren. Naast burgemeester van Loppem is Albert van Caloen ook vader van drie zonen die aan het front strijden. Op 17 oktober 1918 slaan de Duitsers, die in Loppem gestationeerd zijn, op de vlucht. Gedurende bijna een maand, van 24 oktober tot 21 november 1918, verblijven koning Albert I, koningin Elisabeth en kroonprins Leopold op het kasteel van Loppem. Van daaruit leidt de vorst het toen al bezige bevrijdingsoffensief tot zijn einde op 11 november 1918. Ook organiseert hij er zijn consultaties, die op 21 november 1918 leiden tot de vorming van de 'Regering van Loppem'. De tentoonstelling in het kasteel belicht de thema's 'Loppem', 'de familie van Caloen', 'de bezetter', 'de koninklijke familie', 'het politieke verhaal' en 'Bevrijding en helden, rouw en wederopbouw'. O.m. de dagboeken van Albert van Caloen en zijn zoon Jean vormen een boeiende kijk op de gebeurtenissen. Naast archiefdocumenten en voorwerpen uit de collectie van het kasteel van Loppem zijn er bruiklenen afkomstig uit het Archief van het Koninklijk Paleis, het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis, het BELvuemuseum, het Gemeentearchief Zedelgem, het Stadsarchief Brugge en enkele privĂŠverzamelingen.
De tentoonstelling is inbegrepen bij een bezoek aan het kasteel. Ze loopt van 4 april tot 11 november 2018 en kan bezocht worden van dinsdag t/m zaterdag van 14 tot 18 uur. Gesloten op maandag, zon- en feestdagen.
Vraag de Gintergazet!
Colofon:
Ginter GAZET December 2017 Juni 2018
Deze en veel meer info over het cultuur- en vrijetijdsaanbod in de regio vind je twee keer per jaar terug in de Gintergazet.
Verantwoordelijke uitgever: Ginter, intergemeentelijke cultuurpartners, Snellegemsestraat 1, 8210 Zedelgem Wedding Day Lieve Blancquaert in Gistel
Ontwerp en druk: die Keure, Brugge
Koekelare viert 10 jaar cc De Balluchon
Nog geen gratis abonnement? Vraag er eenvoudig een aan door je naam en adresgegevens te bezorgen via info@ginter.be.
Uniek Klassiek Unieke concerten op unieke locaties Fidelis Fortibus Circus Ronaldo in Torhout
Ginter is het intergemeentelijk cultureel samenwerkingsverband van Gistel, Ichtegem, Koekelare, Kortemark, Oudenburg, Torhout en Zedelgem.
Johny Voners in Bekegem Zoals goede wijn‌ beter met de jaren
van hier naar ginter www.ginter.be
GinterGazet_NR2_2017.indd 1
17/11/2017 12:10