PROGRAMMA GINTERGEMEENTEN
‘T GROOT VERZET Naast de Open Monumentendag werkt Ginter, het cultureel samenwerkingsverband van de gemeenten Gistel, Ichtegem, Koekelare, Kortemark, Oudenburg, Torhout en Zedelgem, ook samen rond heel wat andere (toeristische) projecten. Zo werd er voor elke Gintergemeente een nieuwe fietsroute rond de Eerste Wereldoorlog ontwikkeld onder de naam ’t Groot Verzet. Dit verwijst niet alleen naar de versnellingen op een fiets, maar ook naar ontspanning en plezier, en uiteraard naar de oorlog zelf. De zeven lokale routes, telkens tussen 20 en 30 kilometer lang, zijn volledig bewegwijzerd en onderweg krijg je uitleg en verhalen uit de oorlog op horecastopplaatsen. Op deze manier leer je op een zowel aangename als sportieve manier ook nog iets bij over je eigen gemeente, je buurgemeenten en hun verleden. De fietstochten werden ontwikkeld in samenwerking met de regio Brugse Ommeland en zijn gebundeld in de gratis brochure ’t Groot Verzet. Vraag hem bij de dienst toerisme of cultuur, in het gemeentehuis of de bibliotheek van uw gemeente. Alle info en de fietsbrochure online is terug te vinden via deze link: www.brugseommeland.be/seizoensfietsroute
GINTER GINTERGAZET Ginter bundelt met zeven ge-
COLOFON
meenten de krachten op het vlak
Deze OMD-brochure is een gezamenlijke
van cultuur. Er wordt samenge-
uitgave van de Gintergemeenten Gistel,
werkt binnen drie grote domei-
Ichtegem, Koekelare, Kortemark, Oudenburg, Torhout en Zedelgem.
nen: erfgoed, bibliotheken en gemeenschaps- of cultuurcentra.
Deze brochure is gedrukt op FSC-papier.
Het rijke, op elkaar afgestemde
Dit label garandeert een goed en duur-
aanbod wordt twee keer per jaar
zaam bosbeheer, waarbij economische,
gebundeld in de Gintergazet.
sociale en ecologische aspecten cen-
Blijf op de hoogte en vraag nu
traal staan.
een gratis abonnement aan via info@ginter.be.
Ontwerp en druk: Printea Torhout
2
WELKOM OP OPEN MONUMENTENDAG! Beste bezoeker,
GINTERREGIO fietstocht oorlogserfgoed Oudenburg (p. 4)
Vanaf 2015 werkt Herita, de organisatie achter Open Monumentendag, niet meer met een overkoepelend thema, maar steekt ze meer reliëf in het programma aan de hand van zes categorieën.
Herbestemming/Restauratie: onroerend erfgoed op zijn best, met een nieuwe invulling aangepast aan hedendaags gebruik, maar met respect voor de erfgoedwaardes. Een perfecte symbiose van oud en nieuw.
Een opengesteld monument kan tot één categorie behoren, maar ook tot meerdere. Daarnaast bevat het programma activiteiten die verbonden zijn met onroerend erfgoed, maar niet noodzakelijk binnen één van de categorieën vallen.
GINTERREGIO oud Hospitaal Ten Walle Torhout (p. 8), pas-
De volgende zes groepen werden in het leven geroepen, met telkens erbij vermeld welke open monumenten in de Ginterregio er voor dit jaar onder thuishoren:
torie Moere en pastorie Gistel (p. 14)
Europees thema in 2015: de rode draad doorheen het Europese OMD-programma in 2015 is industrieel en technisch erfgoed. Heel wat lokaal erfgoed verwijst nog naar de vooruitgang op dat vlak in de voorbije twee eeuwen.
Verborgen parel: exclusief erfgoed, onbekend omdat het niet vaak wordt opengesteld. Deze monumenten verrassen, laten een ongeziene kant zien, je krijgt als bezoeker het gevoel dat je een ontdekking doet.
GINTERREGIO De Brouwerij en Muziekacademie Koekelare (p. 6)
GINTERREGIO Kasteeldomein Baesveld Zedelgem (p. 12), Kasteel La Croissière en kasteel Bon Vouloir
Voor families met kinderen: openstellingen en activiteiten waar iets bijzonders en specifieks wordt georganiseerd voor de erfgoedzorgers van morgen.
Gistel (p. 14 - zondag 20 september!)
Klassieker: bekend erfgoed, maar daarom niet minder waardevol. Deze gebouwen en sites hebben een blijvende aantrekkingskracht op het grote publiek. Zéker als er iets extra’s te beleven valt, zoals een aparte gidsbeurt, een blik achter schermen, …
U ziet het: een boeiend programma waarin heel wat te ontdekken valt! Wij wensen u alvast een zowel leerrijke als ontspannende auto-, fiets- of wandeltocht doorheen uw gemeente, de regio of op één van de opengestelde locaties.
GINTERREGIO Sint-Medarduskerk Eernegem (p. 5), Hovaeremolen en Lange Max Museum Koekelare (p. 9)
De diensten erfgoed & toerisme van de Gintergemeenten
Vergeet-me-nietje: dit soort erfgoed is dikwijls erg aanwezig in het straatbeeld, maar toch onbekend. We fietsen er bij wijze van spreken elke dag voorbij, maar beseffen niet dat het ook erfgoed is. OMD brengt hier verandering in.
3
OUDENBURG FIETSTOCHT EERSTE WERELDOORLOG Onder begeleiding van schepen voor cultuur Peter Velle neemt de Dienst Cultuur je tijdens Open Monumentendag mee op fietstocht doorheen Groot-Oudenburg. Met de fiets trekken we op zoek naar de plaatsen die in de Eerste Wereldoorlog een belangrijke rol speelden. Hoe zag de gemeente er toen uit? Hoe leefden de mensen tijdens de bezetting? Waren hier Duitse soldaten ingekwartierd? Behielden de kerken hun functie als bidplaats? We bezoeken enkele onbekende en verrassende hoekjes en vernemen meer over de resten van de ‘Groote Oorlog’ in onze stad. Dit is een ideale gelegenheid om Oudenburg ook eens van uit een ander standpunt te bekijken, zowel wat betreft bekend als minder bekend lokaal erfgoed. We vertrekken om 14 uur aan de Sint-Eligiuskerk in Ettelgem. Een fiets is noodzakelijk.
PRAKTISCHE INFO LOCATIE (startplaats) Sint-Eligiuskerk, Dorpsstraat, Ettelgem VERTREK 14 uur DEELNAME Gratis, fiets mee te brengen ORGANISATIE & INFO Dienst Cultuur (RAM), Marktstraat 25, 8460 Oudenburg, 059 56 84 00, ram@oudenburg.be, www.oudenburg.be
4
ICHTEGEM DE GEHEIMEN VAN DE SINT-MEDARDUSKERK Open Monumentendag ontsluiert dit jaar alle geheimen van de Eernegemse SintMedarduskerk. Historicus en heemkundige Koenraad Vandenbussche nam deel vier van de reeks ‘Ichtegems Erfgoed’ voor zijn rekening en schreef 32 pagina’s historische informatie over het gebouw bijeen. Met dit document als basis bezoeken we de kerk onder begeleiding van een bekwame gids. We maken er kennis met de invloed van de gro-
wezig is), een nieuwe neogotische kerk uit het
te Noord-Franse abdijen op de ontwikkeling van
midden van 19de eeuw en uiteindelijk een sterke
ons kerkelijk landschap, zien de verschuiving naar
uitbreiding in 1901.
de abdij van Oudenburg plaatsvinden en stellen de desintegratie van het kerkelijk landschap na
We leren er tevens het verhaal kennen van heel
de Franse revolutie vast.
wat illustere geestelijken, beruchte en beroemde grondbezitters en politieke mandatarissen, die
Het huidige uitzicht wordt bepaald door een op-
allen hun stempel hebben gedrukt op de ontwik-
eenvolging van een houten domaniaal kerkje, een
keling van het gebouw en het soms verrijkt heb-
Romaanse kerk die na de geuzentroebelen volle-
ben met heel wat schitterend religieus meubilair
dig verdween, een nieuw gotisch bouwwerk in de
en voorwerpen.
vroege 17de eeuw (waarvan de toren nog aanDe brochure ‘Ichtegems Erfgoed 4. De Eernegemse Sint-Medarduskerk’ is gratis verkrijgbaar ter plaatse.
PRAKTISCHE INFO LOCATIE Sint-Medarduskerk, Eernegem-Markt OPEN 10 tot 18 uur, doorlopend TOEGANG Gratis, rondgang met gidsen ORGANISATIE & INFO Dienst cultuur, erfgoed en toerisme, Stationsstraat 1, 8480 Ichtegem, 059 34 11 39, cultuurdienst@ichtegem.be, www.ichtegem.be
5
KOEKELARE UNIEK INDUSTRIEEL ERFGOED ONTDEKKEN Dit jaar zet Koekelare tijdens Open Monumentendag opnieuw heel wat interessante sites in de kijker, met als rode draad de vernieuwde ‘Kooklarenoene’ fietsroute. Aan de hand van deze volledig heropgefriste route ontdek je heel wat unieke locaties in de gemeente, al of niet met de fiets.
De Brouwerij is het cultureel-toeristisch hart van de gemeente en vormt dan ook de uitvalsbasis op deze dag. De voormalige brouwerij Christiaen is een stukje onvervalst industrieel erfgoed waarvan je nu nog steeds enkele restanten kunt bewonderen. Het complex herbergt op vandaag onder meer het Käthe Kollwitz Museum – over de bekende Duitse kunstenares van het beroemde beeldhouwwerk ‘Het Treurend Ouderpaar’ – en het Fransmansmuseum, dat een ode brengt aan de vele Koekelaarse seizoensarbeiders. Wie wil, kan vanaf deze site de vernieuwde Kooklarenoene fietsroute ontdekken en onder-
kleedje gestoken, uiteraard met respect voor
weg kennismaken met tal van monumenten en
het bestaande traject, maar wel volledig up-to-
unieke, soms verborgen plekjes die Koekela-
date en met hier en daar een kleine wijziging.
re herbergt. Naar aanleiding van Open Monu-
De route kan trouwens ook perfect met de
mentendag werd deze fietsroute in een nieuw
wagen afgelegd worden. Zo kom je onder meer langs het Lange Max Museum, een voor de Wereldoorlog I-toerist niet te missen plaats aan de Duitse zijde van het westelijk front. De site huisvest onder meer de volledig vrij te bezoeken geschutsbedding van het voormalig Duitse kanon ‘Lange Max’, waar een gids je meer vertelt over dit impressionante kanon. In het gloednieuwe, eigentijdse museum verneem je als bezoeker alles over het reusachtige kanon dat vanaf eind juni 1917 Duinkerke beschoot.
6
PRAKTISCHE INFO
Ook de gerestaureerde Hovaeremolen opent tijdens Open Monumentendag de deuren. Deze bergmolen onderging een heuse facelift en is niet enkel een beschermd monument, maar bepaalt ook mee het uitzicht van de gemeen-
LOCATIES
te. Zowel het dak, het binnenwerk als het bal-
CC De Brouwerij
kon kregen een grondige renovatiebeurt en dat
Sint-Maartensplein 15B, 8680 Koekelare
wordt vandaag met de nodige trots aan het
(centraal infopunt)
grote publiek voorgesteld.
Lange Max Museum Clevenstraat 2, 8680 Koekelare
Het voormalige maal- en graanbedrijf Pyck is
Hovaeremolen
tegenwoordig het decor voor de lokale muziek-
hoek Wulfaertdijk-Hovaerestraat, 8680 Koekelare
academie. Dit industrieel erfgoed werd op die
Muziekacademie
manier omgevormd tot cultureel erfgoed en is
Sint-Jorisplein 1, 8680 Koekelare
een waar pareltje geworden dat een bezoekje
OPEN 10 tot 18 uur
eveneens meer dan waard is!
TOEGANG Zowel de Brouwerijsite, Hovaeremolen als de muziekacademie zijn volledig gratis te bezoeken. De toegang tot het Lange Max Museum bedraagt ₏4, net als tot het Käthe Kollwitz en het Fransmansmuseum, met inbegrip van een unieke wandelgids die je door de hele site leidt! ORGANISATIE & INFO Dienst voor Toerisme en Cultuur, Sint-Maartensplein 15B, 051 61 04 94, info@koekelare.be, www.koekelare.be
7
TORHOUT OUD HOSPITAAL TEN WALLE EEN GERESTAUREERDE PAREL Niemand kan er naast kunnen kijken: oud Hospitaal Ten Walle in Torhout schittert terug in zijn aloude glorie. Op Open Monumentendag wordt deze gerestaureerde parel officieel open- en voorgesteld. Het gebouwencomplex krijgt een nieuwe toekomst voor de Academie en het verenigingsleven.
Sedert 1960 is het oude hospitaal onderwerp van heel wat discussie geweest binnen het beleid van de stad Torhout. Het oorspronkelijke hospitaalcomplex werd gedurende
de
late
20ste
eeuw
voor heel wat functies gebruikt en kende een voortdurende discussie rond het toekomstige gebruik en functies. Vanaf de vroege jaren ‘90 werd het duidelijk dat de site eindelijk en definitief gerestaureerd en gerenoveerd diende te worden, met een koppeling aan een definitieve gebruiksvorm. Een
vleugje
geschiedenis
Het
Torhoutse
hospitaal zou volgens de traditie rond 1229 ge-
de laatste hospitaalzuster werden de goede-
sticht zijn door Margaretha van Constantinopel,
ren van het hospitaal bij de bezittingen van de
gravin van Vlaanderen, langs de weg naar
Torhoutse kerk gevoegd (1590-1592).
Brugge, net buiten de oorspronkelijke stedeveste. Het was in deze beginperiode eerder een
In 1665 bekrachtigde de heer van Neuburg,
passantenhuis dan een verpleeginstelling en
heer van Wijnendale, de herinstelling van het
o.m. betrokken bij de befaamde jaarmarkten.
hospitaal uit 1661. Dit zou de nieuwe start bete-
Hospitalen maakten in de middeleeuwen deel
kenen van het Torhoutse hospitaal. In 1733, 1755
uit van de sociale en caritatieve voorzieningen
en 1780 breidde het hospitaal verder uit met
van een stad en waren oorspronkelijk burgerlij-
de bouw van enkele nieuwe vleugels. Tijdens
ke instellingen.
de Franse Revolutie werd het kloostergoed als ‘nationaal goed’ aangeslagen en gebruikt als
Op het einde van de 16de eeuw verdween de
stapelplaats, later door de gendarmerie.
oude kloostergemeenschap, ondanks een in 1586-1587 aangegaan akkoord tussen de abdij
Na 1816 zou het bekende pensionaat van Pieter
Hemelsdale en Torhout om de gemeenschap
Behaeghel een deel van de gebouwen bezetten.
nieuw leven in te blazen. Na het verdwijnen van
In 1836 werd het hospitaal volledig eigendom
8
van de stad. Vanaf 1840 werden de oude hospi-
meteen ook Opendeurdag van de Academie.
taalvleugels heringericht als tehuis voor oude-
Er is doorlopend bezoek mogelijk. Ga onder lei-
ren. Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog
ding van een gids op stap door de site en beleef
deed het hospitaal nog dienst als ‘Feldlazarett’
heel wat moois. De Academie zorgt op verschil-
vooraleer de functie van hospitaal verhuisde
lende plaatsen voor een boeiend aanbod en
naar het nieuwe Sint-Rembertziekenhuis.
de gids voorziet de historische achtergrond en invulling. Een mooie samenwerking!
Vanaf de jaren 1960 deden de oude hospitaal- en kloosterruimten dienst als ruimte voor
De rondleidingen starten elk half uur. Je wan-
socio-culturele initiatieven. Uit deze periode
delt door de verschillende oude hospitaal-
moet ook de naamgeving ‘Ten Walle’ stammen,
zalen (nu leslokalen) en ziet de oude inrichting
een naam die eigenlijk verkeerd door het stads-
om ten slotte in de twee paradepaardjes aan
bestuur aan dit voormalig hospitaal werd gege-
te belanden, zijnde de 17de en de 19de eeuw-
ven en verwijst naar de vroegere stadswal.
se kapel. Je kunt niet reserveren, dus wie eerst komt, eerst maalt…
In 2000 werd door de Dienst Monumenten- en Landschapszorg ook alle infrastructuur achter
Op de binnenkoer is er ook een droogje en een
de reeds beschermde voorgevels als te klasse-
natje voorzien, dus niets weerhoudt u om dit
ren geadviseerd.
nieuwe pareltje aan het erfgoedfirmament met een bezoek te vereren!
Open Monumenten- en Opendeurdag Op zondag 13 september is Open Monumentendag
HEDENDAAGS GEBRUIK Naast het gebruik door de Stedelijke Academie kunnen verenigingen en organisaties
de
twee
kapellen
voortaan ook afhuren. Daarom werden de nodige afspraken vastgelegd in reservatiemodaliteiten gekoppeld aan haalbare tarieven. De 17de eeuwse kapel zal hoofdzakelijk bezet worden door de Academie, aangevuld door het socio-culturele werkveld tijdens de vrije momenten. De 19de eeuwse kapel wordt hoofdzakelijk gebruikt door verenigingen, met daarnaast ruimte voor gebruik door de Academie. Het nieuwe reglement voor het gebruik van de 17de en 19de eeuwse kapellen met foyer is beschikbaar op www.torhout.be.
9
VAN PLANNEN
De neogotische kapel werd in haar ty-
TOT AFGEWERKT PRODUCT
pisch zichtmetselwerk hersteld en de
Een technisch dossier…
dakstructuur werd vernieuwd, met als pronkstuk het kloktorentje bovenop.
In 2005 werd het startschot gegeven
De zwarte metalen ramen bewaren het
om de site integraal te restaureren. Het
oude karakter van deze site. Binnenin
architectenbureau
Vermeersch
de kapel zijn de oude interieurschilde-
werd aangesteld om de studie voor te
ringen in ere hersteld; het Lam Gods en
bereiden.
andere typische neogotische schilde-
LMS
ringen werden naar de oppervlakte geEen dergelijk dossier vergt een grondige
bracht door firma Profiel. Deze werken
aanpak, in nauw overleg met de afde-
zijn nog maar voltooid in juli 2015. Deze
ling Erfgoed Vlaanderen. Vanuit de his-
kapel zal ook een nieuwe uitvalsbasis
toriek werd het gebouw teruggebracht
vormen voor mini-optredens van exter-
naar zijn oorspronkelijke uitstraling.
ne artiesten en de eigen academie.
Gevelopeningen die in de loop der tijd verdwenen, werden opgespoord en te-
Beide kapellen worden verbonden door
rug in het nieuwe ontwerp opgenomen.
een nieuwbouwgedeelte dat toegang
Muurschilderingen in de 19de eeuwse
geeft tot het sanitair blok en een foyer-
kapel werden door interieurspecialis-
ruimte. Akoestiek overheerst in alle
ten onderzocht en authentieke beelden
ruimten, in de nieuwbouw sober ver-
kwamen in de afwerking opnieuw naar
werkt in de bekleding in essenhout op
de oppervlakte.
wanden, vloer en plafond.
Sedert 2005 tot nu is alle historische
In
informatie verzameld en werd het ont-
West-Vlaanderen werden ook de heden-
werp voor subsidieaanvraag overge-
daagse technieken rond elektriciteit,
maakt aan de Vlaamse overheid. In 2011
verlichting, ventilatie en verwarming
kwam de goedkeuring binnen en is de
secreet verwerkt in deze erfgoedsite.
aanbesteding voor de restauratie op-
De technische uitrusting werd verzorgd
gestart. Op 2 april 2012 begon aanne-
door firma Vandewalle. De binnenkoer
mer Monument Vandekerckhove met
werd van een nieuwe afwatering voor-
de werken. Als eerste luik werd de gevel
zien en geplaveid met kasseien door
van de Academie in orde gezet: slechte
aannemer Rogiers.
nauw
overleg
met
Erfgoed
stukken metselwerk vernieuwd, ramen van dubbele beglazing voorzien, de ge-
Als laatste onderdeel is het nog even
vel gereinigd en terug in zijn authentie-
wachten op de restauratie van het Van
ke gele kleur uit het verleden gezet…
Peteghemorgel. Momenteel is de aanvraag tot subsidiëring nog lopende.
Daarna startte de ruwbouw-restauratie van de 2 kapellen. De 17de eeuwse kapel kreeg een nieuwe abscis en de kroonlijst werd volledig onder handen genomen. Deze kleine kapel zal in de toekomst stralen als nieuwe concertruimte.
10
LEZINGEN OM 11 EN 15 UUR Om meer achtergrond te verschaffen over de ingrijpende renovatieen restauratiewerken zijn er twee extra infosessies voorzien van telkens 40 à 50 minuten: • 11 uur : de architecturale / bouwkundige restauratie van het complex Ten Walle - een toelichting door architectenbureau Vermeersch • 15 uur: de interieurrestauratie van de kapellen, waaronder de neogotische (laat 19de eeuwse) hospitaalkapel door Monument
PRAKTISCHE INFO LOCATIE Ten Walle Academie Torhout, Bruggestraat 12, 8820 Torhout OPEN 10 tot 18 uur, doorlopend TOEGANG Gratis, gidsbeurten om het half uur (geen reservatie mogelijk) ORGANISATIE Dienst Vrije Tijd, Aartrijkestraat 11B, 8820 Torhout, 050 22 31 66, vrijetijd@torhout.be, www.torhout.be INFO Vrijetijdshuis, Markt 1, 8820 Torhout, 050 22 07 70, vrijetijd@torhout.be, www.torhout.be
11
ZEDELGEM EENMALIGE OPENDEURDAG IN HET BAESVELD In Zedelgem kun je dit jaar een exclusieve wandeling maken doorheen kasteeldomein Baesveld, in het grensgebied van Loppem en Veldegem. De gemeente werkt hiervoor samen met Natuurpunt Zedelgem, de heemkundige kring Pastoor Ronse en de eigenaars, familie Joly.
Het
schitterende
kasteel
en
parkdomein Baesveld ligt goed verscholen nabij het gemeentelijke bos Merkemveld. Het is de allereerste keer dat dit private domein wordt opengesteld voor het grote publiek. Een enige en unieke kans dus! De geschiedenis van dit domein gaat terug tot de 18de eeuw. De familie van Outryve de Merckem liet het aloude veld- en vijvergebied bebossen en richtte er een buitenverblijf met jachtpaviljoen in. Rond 1850 breidde Adolphe de Vrière, minister van Buitenlandse Zaken, het gebouw uit tot een groots kasteel in middeleeuwse stijl. Eromheen liet hij een prachtig park aanleggen in romantische, Engelse landschapsstijl met spiegelvijvers, een ijskelder, een speelhuisje en zelfs een labyrint. Als laatste adellijke familie woonde de familie de Kerchove d’Ousselghem op dit kasteel. Na W.O. II geraakte het domein versnipperd tussen talrijke eigenaars, met de familie Joly als eigenaar van het kerndomein met kasteel en vijver. We trakteren je op een geleide groepswandeling met gidsen. Zij brengen een boeiend ver-
van 180 jaar en ouder bevat, steken we door
haal met aandacht voor natuur en cultuur. Na
naar het gemeentelijke bos Merkemveld. Daar
een rondwandeling in het private parkgedeelte,
bezoeken we het pas herontdekte labyrint. Er is
dat nog een unieke collectie veteraanbomen
geen bezoek binnen in het kasteel zelf voorzien.
12
PRAKTISCHE INFO LOCATIE Kasteeldomein Baesveld, Ruddervoordsestraat, nabij de dreef Baesveld (startpunt en parking), 8210 Zedelgem OPEN 10 tot 17 uur, doorlopend TOEGANG Gratis, rondleidingen met gids (1.30 uur) om de 20 minuten. Niet geschikt voor kinderwagens en rolstoelen. Geen honden. Niet roken. Zorg bij regenweer voor aangepaste kledij en waterdicht schoeisel. RESERVATIE Reserveren is verplicht, maar kan ten vroegste vanaf 1 september via Onthaal Zedelgem, 050 28 83 30, onthaal@zedelgem.be ORGANISATIE Dienst Archief, Engelstraat 7, 8211 Aartrijke, www.zedelgem.be
13
GISTEL UNIEKE OPENSTELLING KASTEEL LA CROISSIERE
OPGE LET Zonda g 20 sep tembe r
In Gistel vindt Open Monumentendag uitzonderlijk plaats op zondag 20 september in plaats van 13 september. De datum werd gewijzigd in functie van de unieke openstelling van kasteel La Croissière. Daarnaast zijn nog drie projecten te bezoeken waarbij herbestemming centraal staat: de voormalige pastorie van Moere, de pastorie van Gistel en kasteel Bon Vouloir in Moere. Een monumentenbus zorgt voor het transport tussen de vier bezienswaardigheden.
Op Open Monumentendag staan monumenten centraal. Om die voor de toekomst te bewaren, worden ze gerestaureerd en herbestemd. Het is echter bekend dat die ingrepen telkens opnieuw maatwerk zijn: het wankel evenwicht tussen behoud van authentieke elementen en toevoeging van nieuwe functies blijft telkens opnieuw
een
moeilijke
zoek-
tocht. Dat verhaal interesseert de Open Monumentendagbezoeker. Uitleg door de restauratiearchitect of de eigenaar gekoppeld aan een rondleiding of een werfbezoek kan de nodige duidelijkheid scheppen. Voor zondag 20 september koos Gistel voor vier bezoeken waarbij een dergelijke herbestemming centraal staat. De voormalige pastorie van Moere met ommuurde tuin werd door het architectenbureau Dries Bonamie (Beernem) onderworpen aan een opwaarderende restauratie en herbestemming als eengezinswoning. Het architectenbureau Arpro (Jabbeke) verbouwt momenteel in opdracht van het kerkbestuur de vrijstaande neogotisch getinte pastorie van voor Wereldoorlog I in de Bruidstraat tot dekenij. Blikvangers van de namiddag zijn, naast de twee pastoriewoningen, ongetwijfeld de twee
14
!
kasteeldomeinen die in de 19de eeuw werden bewoond door de familie de Crombrugghe de Looringhe. Een opzettelijke brandstichting in 1999 vernielde het kasteel Bon Vouloir in Moere. Vanaf 2001 restaureerde de familie Verhelst-Leirman met veel engelengeduld en passie het vroegere jachtslot. Daarnaast is er op de baan van Gistel naar Zevekote het kasteel La Croissière, dat vanaf 1830 werd bewoond door het gezin de Crombrugghe de Beaupré – de Custis de Calvoorde. Op een kadastrale kaart uit 1762 werden de erfgenamen van jonkheer en schepen van de stad Brugge Charles de Custis als eigenaar vermeld. In 1949 komt het domein in handen van de familie Guyot de Mishaegen, waarvan de laatste erfgenamen het domein in 1993 verkochten aan de familie Vanden Broele-Berghmann. Jarenlang pachtte de landbouwersfamilie Logghe deze kasteelhoeve. In 2008 verkocht mevrouw Arlette Berghman het domein (van 15 ha, 95 a, 25 ca) aan de bvba Het Engels Hof. Eric en Beatrice Mattheeuws restaureerden niet alleen de vervallen gebouwen, maar realiseerden ook een natuurdomein met een prachtig uitzicht op het polderlandschap van Moere en Zevekote. Een monumentenbus zorgt voor het transport tussen de 4 bezienswaardigheden. De bus vertrekt om 13.45 uur aan het administratief
PRAKTISCHE INFO
centrum in Gistel. Voor de monumentenbus is het verplicht te reserveren bij de toeristische dienst. Gratis kaartjes voor deze bustrip kunnen verkregen worden aan de balie van het administratief centrum.
DATUM zondag 20 september LOCATIE (startplaats) Administratief centrum, Heyvaertlaan 18, 8470 Gistel OPEN (startuur) De monumentenbus vertrekt om 13.45 uur. TOEGANG Gratis – reservatie verplicht. Gratis tickets voor de bustrip zijn te verkrijgen aan de balie van het administratief centrum. ORGANISATIE & INFO Dienst Toerisme AC, Heyvaertlaan 18, 8470 Gistel, 059 27 02 17 of 0473 86 53 67, toerisme@gistel.be, www.gistel.be
15
VAN HIER NAAR... GINTER
OUDENBURG FIETSTOCHT EERSTE WERELDOORLOG
GISTEL UNIEKE OPENSTELLING KASTEEL LA CROISSIERE
OPGE LET Zond 20 sep ag tembe
ICHTEGEM DE GEHEIMEN VAN DE SINT-MEDARDUSKERK
r!
ZEDELGEM EENMALIGE OPENDEURDAG IN HET BAESVELD
KOEKELARE UNIEK INDUSTRIEEL ERFGOED ONTDEKKEN TORHOUT OUD HOSPITAAL TEN WALLE EEN GERESTAUREERDE PAREL
Kortemark
MEER INFO www.ginter.be www.openmonumenten.be CONTACT info@ginter.be