ΨΑΛΛΟΥΜΕ ΠΡΑΚΤΙΚΑ
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ
ΤΑΧΥΡΡΥΘΜΗ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΨΑΛΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ
ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Ι. ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ
ΑΘΗΝΑ 2012
ΕΚΤΥΠΩΣΗ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΚΡΕΤΣΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Πανεπιστημίου 59 & Εμ. Μπενάκη. ΤΗΛ. 2103215578 akretsis@yahoo.gr – www.kretsis.com
ΚΕΝΤΡΙ ΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ : Ι. Γ. ΚΑΚΟΥ ΛΙΔΗΣ ΖΗΝΩΝΟΣ 7 – 9, (8ος Όροφος) – ΑΘ ΗΝΑ 10 431. Τηλ. & Fax: 210- 523 1809, 694 257 03 07, 69 320 9569 7. Στο int ernet: www.byzantinemus ic.gr E-mail: kakoulid is @byzant inemus ic .g r
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η εκμάθηση της Βυζαντινής ψαλτικής τέχνης, με τρόπο πρακτικό, είναι πλέον ανάγκη, για όλους όσους θέλουν να ψάλλουν στις ιερές ακολουθίες, χωρίς να γνωρίζουν να διαβάζουν Βυζαντινή Μουσική. Η σύγχρονη τεχνολογία μάς παρέχει τη δυνατότητα να επινοήσουμε νέα μέθοδο πρακτικής εκμάθησης, χωρίς δάσκαλο και χωρίς χρονοβόρα μαθήματα, αλλά με ικανοποιητικό αποτέλεσμα. Η μέθοδος που προτείνουμε είναι απλή. Αυτά που απαιτούνται είναι: Ένα βιβλίο που περιέχει τα κείμενα των ακολουθιών του Τριωδίου με την τυπική διάταξη. CD για τα τροπάρια των ακολουθιών με τη φωνή του δασκάλου .
Ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να διαβάζει και ταυτόχρονα να ακούει τη μελωδία των τροπαρίων, μαθαίνοντας έτσι πρακτικά τις ακολουθίες του Τριωδίου, από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου, μέχρι την Κυριακή των Βαΐων, σύμφωνα με το τυπικό της Εκκλησίας. Τα βασικά CD που συνοδεύουν το βιβλίο είναι 11, και αφορούν στην κυρίως υμνολογία των ακολουθιών (No 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 257, 258, 259). Επιπροσθέτως ο αναγνώστης μπορεί να χρησιμοποιήσει και το CD 68 (Ακάθιστος Ύμνος), ως και όσα επιπλέον αναφέρονται εις τα διάφορα τροπάρια, προσόμοια κ.α.
Η τιμή του Βιβλίου και των CD είναι προσιτή σε όλους, γιατί πρόθεσή μας είναι η βοήθεια όσων ασχολούνται πρακτικά με την ψαλτική τέχνη και η συνδρομή στην ορθή απόδοση των ύμνων του Τριωδίου, ιδιαίτερα στην ελληνική περιφέρεια.
Αθήνα, Ιανουάριος 2012 Ο Πρωτοψάλτης, Χοράρχης & Συγγραφέας
Γεώργιος Ι. Κακουλίδης
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ Διακεκριμένος καλλίφωνος Πρωτοψάλτης, καθηγητής της Βυζαντινής Μουσικής, Χοράρχης και Συγγραφέας μουσικών μαθημάτων, από τους σημαντικότερους της εποχής μας. Γεννήθηκε στη Δράμα από γονείς πρόσφυγες του Πόντου το 1935 και από μικρή ηλικία μυήθηκε στην ψαλτική τέχνη από τον πατέρα του Ιωάννη, ο οποίος υπήρξε κατ' επάγγελμα Ιεροψάλτης. Στη συνέχεια συμπλήρωσε τις σπουδές του δίπλα στον αείμνηστο καλλίφωνο πρωτοψάλτη και ταλαντούχο μουσικό, αδελφό του Νίκο. Παρακολούθησε επίσης επί έξι χρόνια θεωρητικά μαθήματα Βυζαντινής και Δημοτικής Μουσικής κοντά στον σύγχρονο και καταξιωμένο μουσικολόγο της Ελληνικής Μουσικής Σίμωνα Καρρά. Το 1963 ίδρυσε στην Αθήνα τη "Βυζαντινή Εκκλησιαστική Χορωδία" και το 1975 ίδρυσε την 20μελή μικτή Ποντιακή Χορωδία, καταγράφοντας συγχρόνως τα τραγούδια από γέροντες και παλαιούς τραγουδιστές σε Βυζαντινή Σημειογραφία για πιστότερη απόδοση της Ακουστικής Δημοτικής μας παράδοσης. Από το 1977 υπήρξε τακτικός συνεργάτης του κρατικού ραδιοφώνου και της τηλεόρασης σε εκπομπές Βυζαντινής και Δημοτικής Μουσικής. Από το 1984 άρχισε τη συγγραφή και την έκδοση μέχρι και σήμερα δεκατριών μουσικών βιβλίων, τα οποία και ηχογράφησε. Έχει κληθεί κατά καιρούς στην Αμερική, όπου έχει δώσει συναυλίες με τη χορωδία του, και δίδαξε Βυζαντινή και Δημοτική Μουσική σε διάφορες πόλεις. Η χορωδία του έλαβε μέρος σε συναυλίες βυζαντινής, ποντιακής και δημοτικής μουσικής και στο φεστιβάλ Αθηνών τα έτη 2000-2004. Καλλίφωνος, με σεμνό ιεροπρεπές εκκλησιαστικό ύφος, ο Γεώργιος Κακουλίδης είναι για την εποχή μας μια εξέχουσα ψαλτική φυσιογνωμία με εξαίρετο ήθος και αρετή, με πολύ αξιόλογο μουσικό έργο και σημαντική προσφορά στην Ελληνική μας Μουσική. Σήμερα εξακολουθεί ακούραστα, φιλότιμα και μεθοδικά να δημιουργεί, να πλουτίζει το μουσικό του έργο και να υπηρετεί από κάθε πλευρά με υποδειγματική φιλοπονία και υπευθυνότητα τη Λειτουργική μουσική μας παράδοση.
Πίνακας Περιεχομένων ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ ......................... 1
ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ ..................................................................................... 2 ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ ........................................................................................... 4 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ
................................................................... 11
ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ ................................................................................... 12 ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ ......................................................................................... 14 ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΩΝ ΚΕΚΟΙΜΗΜΕΝΩΝ .............................................. 19
ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ ................................................................................... 20 ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ ......................................................................................... 22 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ................................................................... 25
ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ ................................................................................... 26 ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ ......................................................................................... 28 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ ..................................................................... 35
ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ ................................................................................... 36 ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ ......................................................................................... 38 ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ ................................................... 44 Α΄ ΕΒΔΟΜΑΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ....................................................... 47
ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ Α΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ........................................................ 48 ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ ΤΗΣ ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΗΣ ..................................... 48 Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΩΝ ΔΩΡΩΝ ............................... 58 ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ Α΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ .................................................. 62 ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΗΣ Α΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ....................................................... 65 Α΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ............................................ 70 Α΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΟΡΘΡΟΣ)................................................... 73 Α΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΚΑΤ. ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ................................... 78 Β΄ ΕΒΔΟΜΑΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ........................................................ 81
ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ......................................................... 82 ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ .................................................. 84 Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ............................................. 85 Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΟΡΘΡΟΣ) ................................................... 88
Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΚΑΤ. ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ................................... 93 Γ΄ ΕΒΔΟΜΑΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ........................................................ 95
ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ Γ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ......................................................... 96 ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ Γ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ................................................... 98 Γ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ............................................. 99 Γ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΟΡΘΡΟΣ) ................................................. 102 Γ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΚΑΤ. ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ................................. 108 Δ΄ ΕΒΔΟΜΑΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ .................................................... 111
ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ Δ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ....................................................... 112 ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ Δ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ................................................ 115 Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ........................................... 116 Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΟΡΘΡΟΣ) ................................................. 119 Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΚΑΤ. ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ................................. 123 Ε΄ ΕΒΔΟΜΑΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ..................................................... 125
ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ Ε΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ....................................................... 126 Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ....................................................................................... 133 ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ Ε΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ................................................. 135 Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ........................................... 138 Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΟΡΘΡΟΣ) ................................................. 141 Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΚΑΤ. ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ) ................................. 145 ΕΒΔΟΜΑΣ ΠΡΟ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ.......................................................... 147
ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ .............................................................. 148 ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ ...................................................... 150 ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ............................................................... 153 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ (ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ)....................................................... 161 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ (ΟΡΘΡΟΣ)............................................................. 164 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ....................................................................................... 173
ΤΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΑ ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ .............................................................. 173 ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΙΚΑ ΘΕΟΤΟΚΙΑ ..................................................................... 176 ΤΡΟΠΑΡΙΑ ΤΡΙΩΔΙΟΥ ΚΑΤ΄ ΗΧΟΝ .......................................................... 178 ΗΧΟΣ Α΄ .................................................................................................. 178 ΗΧΟΣ Β΄ .................................................................................................. 182
ΗΧΟΣ Γ΄ .................................................................................................. 185 ΗΧΟΣ Δ΄ .................................................................................................. 189 ΗΧΟΣ ΠΛ. Α΄ .......................................................................................... 193 ΗΧΟΣ ΠΛ. Β΄........................................................................................... 197 ΗΧΟΣ ΒΑΡΥΣ ......................................................................................... 200 ΗΧΟΣ ΠΛ. Δ΄........................................................................................... 203 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ..........................................................
207
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ
ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ Εἰς τό «Κύριε ἐκέκραξα» ψάλλομεν 7 Στιχηρὰ Aναστάσιμα τοῦ ἤχου τῆς ἑβδομάδος ἐκ τῆς Ὀκτωήχου (CD 246-249), καὶ τὰ παρόντα 2 Ἰδιόμελα τοῦ Τριῳδίου εἰς 3.
Ἦχος α' (CD 95)
Στίχ. Ὅτι παρὰ τῷ Κυρίῳ τὸ ἔλεος καὶ πολλὴ παρ' αὐτῷ λύτρωσις·
καὶ αὐτὸς λυτρώσεται τὸν Ἰσραὴλ ἐκ πασῶν τῶν ἀνομιῶν αὐτοῦ.
Μ
ὴ προσευξώμεθα φαρισαϊκῶς, ἀδελφοί· ὁ γὰρ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται· ταπεινωθῶμεν ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, τελωνικῶς διὰ νηστείας κράζοντες· Ἱλάσθητι ἡμῖν ὁ Θεός, τοῖς ἁμαρτωλοῖς.
Στίχ. Αἰνεῖτε τὸν Κύριον πάντα τὰ ἔθνη, ἐπαινέσατε αὐτὸν πάντες οἱ
λαοί. καί πάλιν: Mὴ προσευξώμεθα φαρισαϊκῶς… Στίχ. Ὅτι ἐκραταιώθη τὸ ἔλεος αὐτοῦ ἐφ' ἡμᾶς, καὶ ἡ ἀλήθεια τοῦ
Κυρίου μένει εἰς τὸν αἰῶνα.
Φ
αρισαῖος κενοδοξίᾳ νικώμενος, καὶ Τελώνης τῇ μετανοίᾳ κλινόμενος, προσῆλθόν σοι τῷ μόνῳ Δεσπότῃ, ἀλλ' ὁ μὲν καυχησάμενος, ἐστερήθη τῶν ἀγαθῶν, ὁ δὲ μὴ φθεγξάμενος, ἠξιώθη τῶν δωρεῶν. Ἐν τούτοις τοῖς στεναγμοῖς, στήριξόν με Χριστὲ ὁ Θεὸς ὡς φιλάνθρωπος.
Δόξα... Ἦχος πλ. δ' (CD 95)
Π
αντοκράτορ Κύριε, οἶδα, πόσα δύνανται τὰ δάκρυα· Ἐζεκίαν γὰρ ἐκ τῶν πυλῶν τοῦ θανάτου ἀνήγαγον, τὴν ἁμαρτωλὸν ἐκ τῶν χρονίων πταισμάτων ἐρρύσαντο, τόν δὲ Τελώνην, ὑπὲρ τὸν Φαρισαῖον ἐδικαίωσαν, καὶ δέομαι, σὺν αὐτοῖς ἀριθμήσας, ἐλέησόν με.
Καὶ νῦν... Τὸ Δογματικόν Θεοτοκίον τοῦ Ἤχου τῆς ἑβδομάδος (παρ/μα σελ.176).
-2-
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ Εἰς τά Ἀπόστιχα ψάλλομεν 4 Στιχηρὰ Ἀναστάσιμα τοῦ ἤχου τῆς ἑβδομάδος ἐκ τῆς Ὀκτωήχου (CD 246-249), καὶ τὰ παρόντα 2 Ἰδιόμελα τοῦ Τριῳδίου.
Δόξα... Ἦχος πλ. α' (CD 95)
Β
εβαρημένων τῶν ὀφθαλμῶν μου ἐκ τῶν ἀνομιῶν μου, οὐ δύναμαι ἀτενίσαι, καὶ ἰδεῖν τὸν αἰθέρα τοῦ οὐρανοῦ, ἀλλὰ δέξαι με ὡς τὸν Τελώνην, μετανοοῦντα Σωτήρ, καὶ ἐλέησόν με.
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον
Ν
αὸς καὶ πύλη ὑπάρχεις, παλάτιον καὶ θρόνος τοῦ Βασιλέως, Παρθένε πάνσεμνε, δι' ἧς ὁ λυτρωτής μου Χριστὸς ὁ Κύριος τοῖς ἐν σκότει καθεύδουσιν ἐπέφανεν, Ἥλιος ὑπάρχων δικαιοσύνης, φωτίσαι θέλων οὓς ἔπλασε, κατ' εἰκόνα ἰδίαν, χειρὶ τῇ ἑαυτοῦ. Διὸ Πανύμνητε, ὡς μητρικὴν παρρησίαν, πρὸς αὐτὸν κεκτημένη, ἀδιαλείπτως πρέσβευε, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
-3-
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ
ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ Ἀναστάσιμα ἀπολυτίκια (παρ/μα σελ.173) καί Καθίσματα τοῦ ἤχου. Τά Εὐλογητάρια καὶ οἱ Ἀναβαθμοὶ (CD 260-267). Μετὰ τὸν Ν΄ Ψαλμὸν ψάλλουμε τὰ παρόντα ἰδιόμελα :
Τ
Δόξα...Ἦχος πλ. δ' (CD 260-267)
ῆς μετανοίας ἄνοιξόν μοι πύλας Ζωοδότα· ὀρθρίζει γὰρ τὸ πνεῦμά μου, πρὸς ναὸν τὸν ἅγιόν σου, ναὸν φέρον τοῦ σώματος, ὅλον ἐσπιλωμένον· ἀλλ' ὡς οἰκτίρμων κάθαρον, εὐσπλάγχνῳ σου ἐλέει.
Τ
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον
ῆς σωτηρίας εὔθυνόν μοι τρίβους, Θεοτόκε· αἰσχραῖς γὰρ κατερρύπωσα, τὴν ψυχὴν ἁμαρτίαις, ὡς ῥαθύμως τὸν βίον μου, ὅλον ἐκδαπανήσας, ταῖς σαῖς πρεσβείαις ῥῦσαί με, πάσης ἀκαθαρσίας. Ἦχος πλ. β' (CD 260-267)
Στίχ. Ἐλέησόν με ὁ Θεὸς κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου καὶ κατὰ τὸ
πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου, ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου.
Τ
ὰ πλήθη τῶν πεπραγμένων μοι δεινῶν, ἐννοῶν ὁ τάλας, τρέμω τὴν φοβερὰν ἡμέραν τῆς κρίσεως· ἀλλὰ θαρρῶν εἰς τὸ ἔλεος τῆς εὐσπλαγχνίας σου, ὡς ὁ Δαυῒδ βοῶ σοι· Ἐλέησόν με ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα σου ἔλεος. Κανόνες: ὁ Ἀναστάσιμος (CD 260-267) καὶ ὁ παρὼν τοῦ Τριῳδίου μετά στίχου: Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν δόξα σοι.
ᾨδὴ α' Ἦχος πλ. β'
«Ὡς ἐν ἠπείρῳ πεζεύσας»
Π
αραβολαῖς ἐμβιβάζων πάντας Χριστός, πρὸς βίου διόρθωσιν, τὸν Τελώνην ἀνυψοῖ, ἐκ τῆς ταπεινώσεως δεικνύς, Φαρισαῖον τῇ ἐπάρσει ταπεινούμενον.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Ε
κ ταπεινώσεως γέρας ὑψοποιόν, ἐκ δὲ τῆς ἐπάρσεως, πτῶμα βλέπων χαλεπόν, τοῦ Τελώνου ζήλου τὰ καλά, καὶ τὴν φαρισαϊκήν, κακίαν μίσησον.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Ε
ξ ἀπονοίας κενοῦται πᾶν ἀγαθόν, ἐκ δὲ ταπεινώσεως, καθαιρεῖται πᾶν κακόν, ἥν περ ἀσπασώμεθα πιστοί, βδελυττόμενοι σαφῶς,
-4-
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ τρόπον κενόδοξον.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Τ
ὸ ταπεινόφρονας εἶναι τοὺς ἑαυτοῦ Μαθητὰς βουλόμενος, ὁ τῶν πάντων Βασιλεύς, παραινῶν ἐδίδασκε ζηλοῦν, τὸν Τελώνου στεναγμόν, καὶ τὴν ταπείνωσιν.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Ω
ς Τελώνης στενάζω, καὶ ὀδυρμοῖς ἀσιγήτοις Κύριε, νῦν προσέρχομαι τῇ σῇ εὐσπλαγχνίᾳ, οἴκτειρον κᾀμέ, ταπεινώσει τὴν ζωήν, νῦν διεξάγοντα. Θεοτοκίον
Στίχ. Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον ἡμᾶς νώμην, βουλήν, προσδοκίαν, σῶμα, ψυχήν, καὶ τὸ πνεῦμα Δέσποινα, ἀνατίθημι πρὸς σέ, δυσχερῶν ἐχθρῶν καὶ πειρασμῶν, καὶ μελλούσης ἀπειλῆς, ῥῦσαι καὶ σῶσόν με.
Γ
ᾨδὴ γ'
«Οὐκ ἔστιν ἅγιος ὡς σὺ»
Α
πὸ κοπρίας καὶ παθῶν, ταπεινὸς ἀνυψοῦται, ἀρετῶν ἀπὸ ὕψους, καταπίπτει δὲ δεινῶς, ὑψηλοκάρδιος πᾶς, οὗ τὸν τρόπον, τῆς κακίας φύγωμεν.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Κ
ενοδοξία ἐκκενοῖ πλοῦτον δικαιοσύνης, τῶν παθῶν δὲ σκορπίζει, ἡ ταπείνωσις πληθύν, ἣν μιμουμένους ἡμᾶς, τῆς μερίδος, δεῖξον τοῦ Τελώνου Σωτήρ.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Ω
ς ὁ Τελώνης καὶ ἡμεῖς, τύπτοντες εἰς τὸ στῆθος, κατανύξει βοῶμεν· Ἱλάσθητι ὁ Θεός, ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, ὅπως τούτου λάβωμεν τὴν ἄφεσιν.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Π
ρὸς ζῆλον ἔλθωμεν πιστοί, κατορθοῦντες τὸ πρᾷον, ταπεινώσει συζῶντες, ἐκ καρδίας στεναγμῷ, κλαυθμῷ τε καὶ προσευχῇ, ὅπως σχῶμεν ἐκ Θεοῦ συγχώρησιν.
-5-
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι. ποβαλλώμεθα πιστοί, τὸν ὑπέρογκον κόμπον, ἀπόνοιαν δεινήν τε, καὶ τύφον τὸν βδελυκτόν, καὶ τὴν κακίστην Θεῷ Φαρισαίου, ἀπρεπῆ ὠμότητα.
Α
Θεοτοκίον
Στίχ. Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον ἡμᾶς
Ε
ν σοὶ τῇ μόνῃ προσφυγῇ, πεποιθὼς μὴ ἐκπέσω, τῆς καλῆς προσδοκίας, ἀλλὰ τύχοιμι τῆς σῆς, ἐπικουρίας Ἁγνή, πάσης βλάβης δυσχερῶν ῥυόμενος. Τὸ Ἀναστάσιμο Κοντάκιο καὶ ὁ Οἶκος, καὶ τὰ παρόντα μεσώδια Καθίσματα τοῦ Τριωδίου.
Κάθισμα Ἦχος δ' «Ταχὺ προκατάλαβε» απείνωσις ὕψωσε, κατῃσχυμμένον κακοῖς, Τελώνην στυγνάσαντα, καὶ τό, Ἱλάσθητι, τῷ Κτίστῃ βοήσαντα· ἔπαρσις δὲ καθεῖλεν, ἀπὸ δικαιοσύνης, δείλαιον Φαρισαῖον, μεγαλορρημονοῦντα· ζηλώσωμεν διὸ τὰ καλά, κακῶν ἀπεχόμενοι.
Τ Τ
Δόξα... Ὅμοιον
απείνωσις ὕψωσε, πάλαι Τελώνην κλαυθμῷ βοήσαντα· Ἱλάσθητι, καὶ ἐδικαίωσεν. Αὐτὸν μιμησώμεθα, ἅπαντες οἱ εἰς βάθος, τῶν κακῶν ἐμπεσόντες, κράξωμεν τῷ Σωτῆρι, ἀπὸ βάθους καρδίας. Ἡμάρτομεν, ἱλάσθητι, μόνε φιλάνθρωπε.
Τ
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον, Ὅμοιον
αχὺ δέξαι Δέσποινα τὰς ἱκεσίας ἡμῶν, καὶ ταύτας προσάγαγε, τῷ σῷ Υἱῷ καὶ Θεῷ, Κυρία Πανάμωμε· λῦσον τὰς περιστάσεις, τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων, σύντριψον μηχανίας, καὶ κατάβαλε θράσος, τῶν ὁπλιζομένων ἀθέων, κατὰ τῶν δούλων σου. Ἐν συνεχείᾳ τὸ Κοντάκιο καὶ ὁ Οἶκος τοῦ Τριωδίου, τὸ Συναξάριον ἐκ τοῦ Μηναίου, καὶ τὸ ὑπόμνημα τοῦ Τριωδίου.
Κοντάκιον Ἦχος δ' «Ἐπεφάνης σήμερον» αρισαίου φύγωμεν ὑψηγορίαν, καὶ Τελώνου μάθωμεν, τὸ ταπεινὸν ἐν στεναγμοῖς, πρὸς τὸν Σωτῆρα κραυγάζοντες· Ἵλαθι μόνε ἡμῖν εὐδιάλλακτε.
Φ
-6-
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ Ἕτερον Ἦχος γ' «Ἡ Παρθένος σήμερον» τεναγμοὺς προσοίσωμεν, τελωνικοὺς τῷ Κυρίῳ, καὶ αὐτῷ προσπέσωμεν, ἁμαρτωλοὶ ὡς Δεσπότῃ· θέλει γὰρ τὴν σωτηρίαν πάντων ἀνθρώπων, ἄφεσιν παρέχει πᾶσι μετανοοῦσι· δι' ἡμᾶς γὰρ ἐσαρκώθη Θεὸς ὑπάρχων Πατρὶ συνάναρχος.
Σ
Οἶκος αυτοὺς ἀδελφοὶ ἅπαντες ταπεινώσωμεν, στεναγμοῖς καὶ ὀδυρμοῖς τύψωμεν τὴν συνείδησιν, ἵνα ἐν τῇ κρίσει τότε τῇ αἰωνίᾳ, ἐκεῖ ὀφθῶμεν πιστοὶ ἀνεύθυνοι, τυχόντες ἀφέσεως· ἐκεῖ γάρ ἐστιν ὄντως ἡ ἄνεσις, ἣν ἰδεῖν ἡμᾶς νῦν ἱκετεύσωμεν, ἐκεῖ ὀδύνη ἀπέδρα λύπη καὶ οἱ ἐκ βάθους στεναγμοί, ἐν τῇ Ἐδὲμ τῇ θαυμαστῇ, ἧς ὁ Χριστός δημιουργός, Θεὸς ὑπάρχων Πατρὶ συνάναρχος.
Ε
Το Συναξάριον (ἐκ τού μηναίου) καί τό παρόν Υπόμνημα Τῇ αὐτῇ ἡμέρα τῆς τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου ἐκ τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ (ιη' 10 – 14) παραβολῆς μνείαν ποιούμεθα. Στίχοι
Φαρισαΐζων, Ἱεροῦ μακρὰν γίνου, Χριστὸς γὰρ ἔνδον, ᾧ ταπεινὸς δεκτέον.Τρίτη μεγίστη Ἕτεροι εἰς τὸ τριῴδιον
Ὁ δημιουργὸς τῶν ἄνω καὶ τῶν κάτω, Τρισάγιον μὲν ὕμνον ἐκ τῶν Ἀγγέλων, Τριῴδιον δὲ καὶ παρ' ἀνθρώπων δέχου. Ταῖς τῶν Ἁγίων πάντων, μεγαλουργῶν σου πρεσβείαις, Χριστέ, ὁ Θεὸς ἡμῶν ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν. Καταβασίαι τῆς Ὑπαπαντῆς «Χέρσον ἀβυσσοτόκον», ἐάν δέν ἀπεδόθη ἡ ἑορτή. Ἄλλως, «Ὡς ἐν ἠπείρῳ πεζεύσας» (CD 23). Τήν Τιμιωτέραν (CD 267) και ἐξαποστειλάρια τό Ἀναστάσιμον (CD 93) καί τὰ παρόντα τοῦ Τριῳδίου. Ἦχος δ' «Τοῖς Μαθηταῖς συνέλθωμεν»
Υ
ψηγορίαν φύγωμεν, Φαρισαίου κακίστην, ταπείνωσιν δὲ μάθωμεν, τοῦ Τελώνου ἀρίστην, ἵν' ὑψωθῶμεν βοῶντες, τῷ Θεῷ
-7-
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ σὺν ἐκείνῳ· Ἱλάσθητι τοῖς δούλοις σου, ὁ τεχθεὶς ἐκ Παρθένου, Χριστὲ Σωτήρ, ἑκουσίως, καὶ Σταυρὸν ὑπομείνας, συνήγειρας τὸν κόσμον σου θεϊκῇ δυναστείᾳ. Θεοτοκίον, ὅμοιον ποιητὴς τῆς κτίσεως, καὶ Θεὸς τῶν ἁπάντων, σάρκα βροτείαν ἔλαβεν, ἐξ ἀχράντου γαστρός σου, πανύμνητε Θεοτόκε, καὶ φθαρεῖσάν μου φύσιν, ὅλην ἀνεκαινούργησε, πάλιν ὡς πρὸ τοῦ τόκου, καταλιπὼν μετὰ τόκον· ὅθεν πίστει σε πάντες ἀνευφημοῦντες κράζομεν· Χαῖρε, κόσμου ἡ δόξα.
Ο
Εἰς τοὺς Αἴνους ψάλλομεν 5 Στιχηρὰ Ἀναστάσιμα τῆς Ὀκτωήχου
(CD 260 - 267), 1 τοῦ Τριῳδίου (τοῦ Ἑσπερινού) καί 2 Ἰδιόμελα τῶν
αἴνων.
Ἦχος α' (CD 95) Στίχ. Αἰνεῖτε Αὐτὸν ἐν κυμβάλοις εὐήχοις· αἰνεῖτε Αὐτὸν ἐν
κυμβάλοις ἀλαλαγμοῦ. Πᾶσα πνοὴ αἰνεσάτω τὸν Κύριον.
Μ
ὴ προσευξώμεθα φαρισαϊκῶς, ἀδελφοί· ὁ γὰρ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται· ταπεινωθῶμεν ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, τελωνικῶς διὰ νηστείας κράζοντες· Ἱλάσθητι ἡμῖν ὁ Θεός, τοῖς ἁμαρτωλοῖς. Ἦχος γ' (CD 95)
Στίχ. Ἀνάστηθι Κύριε ὁ Θεός μου, ὑψωθήτω ἡ χείρ σου, μὴ ἐπιλάθῃ
τῶν πενήτων σου εἰς τέλος.
Τ
οῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου τὸ διάφορον, ἐπιγνοῦσα, ψυχὴ μου, τοῦ μέν, μίσησον τὴν ὑπερήφανον φωνήν, τοῦ δέ, ζήλωσον τὴν εὐκατάνυκτον εὐχήν, καὶ βόησον, ὁ Θεὸς ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ, καὶ ἐλέησόν με.
Στίχ. Ἐξομολογήσομαί σοι, Κύριε ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου, διηγήσομαι
πάντα τὰ θαυμάσιά σου.
Τ
οῦ Φαρισαίου τὴν μεχάλαυχον φωνήν, πιστοὶ μισήσαντες, τοῦ δὲ Τελώνου τὴν εὐκατάνυκτον εὐχὴν ζηλώσαντες, μὴ τὰ ὑψηλὰ φρονῶμεν, ἀλλ' ἑαυτοὺς ταπεινοῦντες, ἐν κατανύξει κράξωμεν· ὁ Θεὸς ἱλάσθητι, ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν.
Τ
Δόξα...Ἦχος πλ. δ' (CD 95) αῖς ἐξ ἔργων καυχήσεσι, Φαρισαῖον δικαιοῦντα ἑαυτὸν κατέκρινας Κύριε, καὶ Τελώνην μετριοπαθήσαντα, καὶ στεναγμοῖς ἱλασμὸν
-8-
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ αἰτούμενον, ἐδικαίωσας· οὐ γὰρ προσίεσαι, τοὺς μεγαλόφρονας λογισμούς, καὶ τὰς συντετριμμένας καρδίας, οὐκ ἐξουθενεῖς· διὸ καὶ ἡμεῖς σοὶ προσπίπτομεν, ἐν ταπεινώσει τῷ παθόντι δι' ἡμᾶς· Παράσχου τὴν ἄφεσιν καὶ τὸ μέγα ἔλεος.
Υ
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον (CD 38)
περευλογημένη ὑπάρχεις, Θεοτόκε Παρθένε· διὰ γὰρ τοῦ ἐκ σοῦ σαρκωθέντος, ὁ ᾍδης ἠχμαλώτισται, ὁ Ἀδὰμ ἀνακέκληται, ἡ κατάρα νενέκρωται, ἡ Εὔα ἠλευθέρωται, ὁ θάνατος τεθανάτωται, καὶ ἡμεῖς ἐζωοποιήθημεν· διὸ ἀνυμνοῦντες βοῶμεν· Εὐλογητὸς Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ οὕτως εὐδοκήσας, δόξα σοι. Δοξολογία μεγάλη, καὶ ἡ Θεία Λειτουργία (CD 162).
-9-
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ
-10-
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ
ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ Εἰς τό «Κύριε ἐκέκραξα» ψάλλομεν 7 Στιχηρὰ Αναστάσιμα τοῦ ἤχου τῆς ἑβδομάδος ἐκ τῆς Ὀκτωήχου (CD 246-249), καὶ τὰ παρόντα 2 Ἰδιόμελα τοῦ Τριῳδίου εἰς 3.
Ἦχος α' (CD 95)
Στίχ. Ὅτι παρὰ τῷ Κυρίῳ τὸ ἔλεος καὶ πολλὴ παρ' αὐτῷ λύτρωσις·
καὶ αὐτὸς λυτρώσεται τὸν Ἰσραὴλ ἐκ πασῶν τῶν ἀνομιῶν αὐτοῦ.
Ε
ἰς ἀναμάρτητον χώραν, καὶ ζωηράν, ἐπιστεύθην, γεωσπορήσας τὴν ἁμαρτίαν, τῇ δρεπάνῃ ἐθέρισα, τοὺς στάχυας τῆς ἀμελείας, καὶ δραγμάτων ἐστοίβασα, πράξεών μου τὰς θημωνίας, ἃς καὶ κατέστρωσα οὐχ ἅλωνι τῆς μετανοίας. Ἀλλ' αἰτῶ σε, τὸν προαιώνιον γεωργὸν ἡμῶν Θεόν, τῷ ἀνέμῳ τῆς σῆς φιλευσπλαγχνίας ἀπολίκμισον τὸ ἄχυρον τῶν ἔργων μου καὶ σιτάρχησον τῇ ψυχῇ μου τὴν ἄφεσιν, εἰς τὴν οὐράνιόν σου συγκλείων με ἀποθήκην καὶ σῶσόν με.
Στίχ. Αἰνεῖτε τὸν Κύριον πάντα τὰ ἔθνη, ἐπαινέσατε αὐτὸν πάντες οἱ
λαοί. καί πάλιν: Εἰς ἀναμάρτητον χώραν, … Στίχ. Ὅτι ἐκραταιώθη τὸ ἔλεος αὐτοῦ ἐφ' ἡμᾶς, καὶ ἡ ἀλήθεια τοῦ
Κυρίου μένει εἰς τὸν αἰῶνα.
Ε
πιγνῶμεν ἀδελφοὶ τοῦ μυστηρίου τὴν δύναμιν· τὸν γὰρ ἐκ τῆς ἁμαρτίας, πρὸς τὴν πατρικὴν ἑστίαν, ἀναδραμόντα, Ἄσωτον Υἱὸν ὁ πανάγαθος Πατήρ, προϋπαντήσας ἀσπάζεται, καὶ πάλιν τῆς οἰκείας δόξης, χαρίζεται τὰ γνωρίσματα, καὶ μυστικὴν τοῖς ἄνω ἐπιτελεῖ ευφροσύνην, θύων τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν, ἵνα ἡμεῖς ἀξίως πολιτευσώμεθα, τῷ τε θύσαντι φιλανθρώπῳ Πατρί, καὶ τῷ ἐνδόξῳ θύματι, τῷ Σωτῆρι τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Δόξα...Ἦχος β' (CD 95)
Ω
πόσων ἀγαθῶν, ὁ ἄθλιος ἐμαυτὸν ἐστέρησα! ὢ ποίας βασιλείας ἐξέπεσα ὁ ταλαίπωρος ἐγώ! τὸν πλοῦτον ἠνάλωσα, ὅνπερ ἔλαβον, τὴν ἐντολὴν παρέβην. Οἴμοι τάλαινα ψυχὴ! τῷ πυρὶ τῷ αἰωνίῳ λοιπὸν καταδικάζεσαι· διὸ πρὸ τέλους βόησον Χριστῷ τῷ Θεῷ. Ὡς τὸν Ἄσωτον δέξαι με υἱόν, ὁ Θεός, καὶ ἐλέησόν με.
-12-
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ
Καὶ νῦν... Τὸ Δογματικόν Θεοτοκίον τοῦ Ἤχου τῆς ἑβδομάδος (παρ/μα σελ.176). Εἰς τά Ἀπόστιχα ψάλλομεν 4 Στιχηρὰ Ἀναστάσιμα τοῦ ἤχου τῆς ἑβδομάδος ἐκ τῆς Ὀκτωήχου (CD 246-249), καὶ τὰ παρόντα 2 Ἰδιόμελα τοῦ Τριῳδίου.
Δόξα...Ἦχος πλ. β' (CD 95)
Τ
ῆς πατρικῆς δωρεὰς διασκορπίσας τὸν πλοῦτον, ἀλόγοις συνεβοσκόμην ὁ τάλας κτήνεσι, καὶ τῆς αὐτῶν ὀρεγόμενος τροφῆς ἐλίμωττον μὴ χορταζόμενος, ἀλλ' ὑποστρέψας πρὸς τὸν εὔσπλαγχνον Πατέρα, κραυγάζω σὺν δάκρυσι· Δέξαι με ὡς μίσθιον, προσπίπτοντα τῇ φιλανθρωπίᾳ σου, καὶ σῶσόν με.
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον (CD 248)
Ο
ποιητὴς καὶ λυτρωτής μου Πάναγνε, Χριστὸς ὁ Κύριος, ἐκ τῆς σῆς νηδύος προελθών, ἐμὲ ἐνδυσάμενος, τῆς πρώην κατάρας, τὸν Ἀδὰμ ἠλευθέρωσε· διό σοι Πάναγνε, ὡς τοῦ Θεοῦ Μητρί τε, καὶ Παρθένῳ ἀληθῶς, βοῶμεν ἀσιγήτως, τὸ Χαῖρε του Ἀγγέλου, χαῖρε Δέσποινα, προστασία, καὶ σκέπη, καὶ σωτηρία τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
-13-
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ
ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ Ἀναστάσιμα ἀπολυτίκια (παρ/μα σελ.173) καί Καθίσματα τοῦ ἤχου. Τά Εὐλογητάρια καὶ οἱ Ἀναβαθμοὶ (CD 260-267). Μετὰ τὸν Ν΄ Ψαλμὸν ψάλλουμε τὰ παρόντα ἰδιόμελα :
Τ
Δόξα...Ἦχος πλ. δ' (CD 260-267)
ῆς μετανοίας ἄνοιξόν μοι πύλας Ζωοδότα· ὀρθρίζει γὰρ τὸ πνεῦμά μου, πρὸς ναὸν τὸν ἅγιόν σου, ναὸν φέρον τοῦ σώματος, ὅλον ἐσπιλωμένον· ἀλλ' ὡς οἰκτίρμων κάθαρον, εὐσπλάγχνῳ σου ἐλέει.
Τ
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον
ῆς σωτηρίας εὔθυνόν μοι τρίβους, Θεοτόκε· αἰσχραῖς γὰρ κατερρύπωσα, τὴν ψυχὴν ἁμαρτίαις, ὡς ῥαθύμως τὸν βίον μου, ὅλον ἐκδαπανήσας, ταῖς σαῖς πρεσβείαις ῥῦσαί με, πάσης ἀκαθαρσίας. Ἦχος πλ. β' (CD 260-267)
Στίχ. Ἐλέησόν με ὁ Θεὸς κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου καὶ κατὰ τὸ
πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου, ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου.
Τ
ὰ πλήθη τῶν πεπραγμένων μοι δεινῶν, ἐννοῶν ὁ τάλας, τρέμω τὴν φοβερὰν ἡμέραν τῆς κρίσεως· ἀλλὰ θαρρῶν εἰς τὸ ἔλεος τῆς εὐσπλαγχνίας σου, ὡς ὁ Δαυῒδ βοῶ σοι· Ἐλέησόν με ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα σου ἔλεος. Κανόνες: ὁ Ἀναστάσιμος (CD 260-267) καὶ ὁ παρὼν τοῦ Τριῳδίου μετά στίχου: Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν δόξα σοι.
ᾨδὴ α' Ἦχος β'
«Τὴν Μωσέως ᾠδὴν»
Ι
ησοῦ ὁ Θεός, μετανοοῦντα δέξαι νῦν κἀμέ, ὡς τὸν Ἄσωτον Υἱόν, πάντα τὸν βίον ἐν ἀμελείᾳ ζήσαντα καὶ σὲ παροργίσαντα.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι. ν μοι δέδωκας πρίν, κακῶς ἐσκόρπισα θεῖον πλοῦτον, ἐμακρύνθην ἀπὸ σοῦ, ἀσώτως ζήσας, εὔσπλαγχνε Πάτερ. Δέξαι οὖν κἀμὲ ἐπιστρέφοντα.
Ο
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Τ
ὰς ἀγκάλας νυνί, τὰς πατρικὰς προσεφαπλώσας δέξαι, Κύριε, κᾀμέ, ὥσπερ τὸν Ἄσωτον, πανοικτίρμον, ὅπως εὐχαρίστως δοξάζω σε.
-14-
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ Θεοτοκίον
Στίχ. Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον ἡμᾶς
Ε
ν ἐμοὶ ὁ Θεός, πᾶσαν δεικνὺς ἀγαθωσύνην, πάριδέ μου τὴν πληθύν, τῶν ἐγκλημάτων ὡς εὐεργέτης, θείαις τῆς Μητρός σου δεήσεσι. ᾨδὴ γ'
«Στειρωθέντα μου τὸν νοῦν»
Ε
ξω ὅλος ἐμαυτοῦ, γεγονὼς φρενοβλαβῶς προσεκολλήθην, τοῖς παθῶν ἐφευρέταις, ἀλλὰ δέξαι με Χριστέ, ὥσπερ τὸν Ἄσωτον.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Τ
οῦ Ἀσώτου τὴν φωνήν, ἐκμιμούμενος βοῶ· Ἥμαρτον Πάτερ, ὡς ἐκεῖνον οὖν κᾀμέ, ἐναγκάλισαι νυνί, καὶ μὴ ἀπώσῃ με.
Στίχ. Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι.
Τ
ὰς ἀγκάλας σου Χριστέ, ὑφαπλώσας συμπαθῶς ὑπόδειξαί με, ἀπὸ χώρας μακρᾶς, ἁμαρτίας καὶ παθῶν ἐπαναστρέφοντα. Θεοτοκίον
Στίχ. Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον ἡμᾶς καλὴ ἐν γυναιξί, καταπλούτισον κᾀμέ, καλῶν ἰδέαις, ἁμαρτίαις πολλαῖς, τὸν πτωχεύσαντα, Ἁγνή, ὅπως δοξάζω σε.
Η
Τὸ Ἀναστάσιμο Κοντάκιο καὶ ὁ Οἶκος, καὶ τὰ παρόντα μεσώδια Καθίσματα τοῦ Τριωδίου.
Κάθισμα Ἦχος α' «Τὸν τάφον σου Σωτὴρ» γκάλας πατρικάς, διανοῖξαί μοι σπεῦσον, ἀσώτως τὸν ἐμόν, κατηνάλωσα βίον, εἰς πλοῦτον ἀδαπάνητον, ἀφορῶν τοῦ ἐλέους Σου. Νῦν πτωχεύουσαν, μὴ ὑπερίδῃς καρδίαν· σοὶ γὰρ Κύριε, ἐν κατανύξει κραυγάζω. Ἥμαρτον, σῶσόν με.
Α
καί πάλιν: Ἀγκάλας πατρικάς…
Α
Δόξα...
Καὶ νῦν...Θεοτοκίον, Ὅμοιον
νύμφευτε ἁγνή, Θεοτόκε Παρθένε, ἡ μόνη τῶν πιστῶν, προστασία καὶ σκέπη, κινδύνων καὶ θλίψεων, καὶ δεινῶν περιστάσεων, πάντας λύτρωσαι, τοὺς ἐπὶ σοὶ τάς ἐλπίδας, Κόρη, ἔχοντας, καὶ τὰς ψυχὰς ἡμῶν σῶσον ταῖς θείαις πρεσβείαις σου.
-15-
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ Ἐν συνεχείᾳ τὸ Κοντάκιο καὶ ὁ Οἶκος τοῦ Τριωδίου, τὸ Συναξάριον ἐκ τοῦ Μηναίου, καὶ τὸ ὑπόμνημα τοῦ Τριωδίου.
Κοντάκιον
Ἦχος γ' «Ἡ Παρθένος σήμερον» ῆς πατρῴας, δόξης σου, ἀποσκιρτήσας ἀφρόνως, ἐν κακοῖς ἐσκόρπισα, ὅν μοι παρέδωκας πλοῦτον· ὅθεν σοι τὴν τοῦ Ἀσώτου, φωνὴν κραυγάζω· Ἥμαρτον ἐνώπιόν σου Πάτερ οἰκτίρμον, δέξαι με μετανοοῦντα, καὶ ποίησόν με, ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου.
Τ
Οἶκος οῦ Σωτῆρος ἡμῶν καθ' ἑκάστην διδάσκοντος δι' οἰκείας φωνῆς, τῶν Γραφῶν ἀκουσώμεθα, περὶ τοῦ Ἀσώτου καὶ σώφρονος πάλιν, καὶ τούτου πίστει ἐκμιμησώμεθα τήν καλὴν μετάνοιαν, τῷ κατιδόντι πάντα τὰ κρύφια μετὰ ταπεινῆς καρδίας κράξωμεν· Ἡμάρτομέν σοι Πάτερ οἰκτίρμον, καὶ οὐκ ἐσμὲν ἄξιοι ποτέ, κληθῆναι τέκνα ὡς πρίν. Ἀλλ' ὡς φύσει ὑπάρχων φιλάνθρωπος, σὺ προσδέχου, καὶ ποίησόν με, ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου.
Τ
Το Συναξάριον (ἐκ τού μηναίου) καί τό παρόν Υπόμνημα Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ τῆς τοῦ Ἀσώτου Υἱοῦ παραβολῆς ἐκ τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου μνείαν ποιούμεθα, ἣν οἱ θειότατοι Πατέρες ἡμῶν δευτέραν ἐν τῷ Τριῳδίῳ ἐνέταξαν. Στίχοι
Ἄσωτος εἴ τις, ὡς ἐγώ, θαρρῶν ἴθι. Θείου γὰρ οἴκτου πᾶσα ἤνοικται θύρα. Τῇ ἀφάτῳ φιλανθρωπίᾳ σου, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν. Καταβασίαι τοῦ Ἀσώτου «Τὴν Μωσέως ᾠδήν» (CD 23). Τήν Τιμιωτέραν (CD 267) και ἐξαποστειλάρια τό Ἀναστάσιμον (CD 93) καί τὰ παρόντα τοῦ Τριῳδίου.
Ἦχος β' «Γυναῖκες ἀκουτίσθητε» ὸν πλοῦτον, ὅν μοι δέδωκας, τῆς χάριτος ὁ ἄθλιος, ἀποδημήσας ἀχρείως, κακῶς ἠνάλωσα Σῶτερ, ἀσώτως ζήσας δαίμοσι, δολίως διεσκόρπισα· διό με ἐπιστρέφοντα, ὥσπερ τὸν Ἄσωτον δέξαι, Πάτερ οἰκτίρμον, καὶ σῶσον.
Τ
-16-
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ Θεοτοκίον, ὅμοιον γία Μητροπάρθενε, τὸ μέγα περιήχημα τῶν Ἀποστόλων Μαρτύρων, καὶ Προφητῶν καὶ Ὁσίων, τὸν σὸν Υἱὸν καὶ Κύριον, ἱλέωσαι τοῖς δούλοις σου, ἡμῖν Θεογεννήτρια, ὅταν καθίσῃ τοῦ κρῖναι, τὰ κατ' ἀξίαν ἑκάστου.
Α
Εἰς τοὺς Αἴνους ψάλλομεν 5 Στιχηρὰ Ἀναστάσιμα τῆς Ὀκτωήχου
(CD 260 - 267), καί τὰ παρόντα Ἰδιόμελα τοῦ Τριῳδίου.
Ἦχος β' (CD 95)
Στίχ. Αἰνεῖτε Αὐτὸν ἐν κυμβάλοις εὐήχοις· αἰνεῖτε Αὐτὸν ἐν
κυμβάλοις ἀλαλαγμοῦ. Πᾶσα πνοὴ αἰνεσάτω τὸν Κύριον.
Τ
ὴν τοῦ Ἀσώτου φωνὴν προσφέρω σοι Κύριε. Ἥμαρτον ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν σου ἀγαθέ, ἐσκόρπισα τὸν πλοῦτον τῶν χαρισμάτων σου, ἀλλὰ δέξαι με μετανοοῦντα, Σωτὴρ καὶ σῶσόν με. Ἦχος δ' (CD 95) Στίχ. Ἀνάστηθι Κύριε ὁ Θεός μου, ὑψωθήτω ἡ χείρ σου, μὴ ἐπιλάθῃ
τῶν πενήτων σου εἰς τέλος.
Ω
ς ὁ Ἄσωτος Υἱὸς ἦλθον κᾀγὼ οἰκτίρμον, ὁ τὸν βίον ὅλον δαπανήσας ἐν τῇ ἀποδημίᾳ, ἐσκόρπισα τὸν πλοῦτον, ὃν δέδωκάς μοι Πάτερ, δέξαι με μετανοοῦντα ὁ Θεός, καὶ ἐλέησόν με. Ἦχος πλ. δ' (CD 95) Στίχ. Ἐξομολογήσομαί σοι, Κύριε ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου, διηγήσομαι
πάντα τὰ θαυμάσιά σου.
Δ
απανήσας ἀσώτως, τῆς πατρικῆς οὐσίας τὸν πλοῦτον, καὶ καταναλώσας, ἔρημος γέγονα, ἐν τῇ χώρᾳ οἰκήσας, τῶν πονηρῶν πολιτῶν, καὶ μηκέτι φέρων τὸ μετὰ τούτων συνοικέσιον, ἐπιστρέψας βοῶ σοι τῷ οἰκτίρμονι Πατρί· Ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανόν, καὶ ἐνώπιόν σου, καὶ οὐκ εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου· ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου, ὁ Θεός, καὶ ἐλέησόν με.
Π
Δόξα...Ἦχος πλ. β' (CD 95)
άτερ ἀγαθέ, ἐμακρύνθην ἀπὸ σοῦ μὴ ἐγκαταλίπῃς με, μηδὲ ἀχρεῖον δείξῃς τῆς βασιλείας σου· ὁ ἐχθρὸς ὁ παμπόνηρος ἐγύμνωσέ με, καὶ ᾖρέ μου τὸν πλοῦτον· τῆς ψυχῆς τὰ χαρίσματα ἀσώτως διεσκόρπισα, ἀναστὰς οὖν, ἐπιστρέψας πρὸς σὲ ἐκβοῶ· Ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου, ὁ δι' ἐμὲ ἐν Σταυρῷ τὰς
-17-
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ ἀχράντους σου χεῖρας ἁπλώσας, ἵνα τοῦ δεινοῦ θηρὸς ἀφαρπάσῃς με, καὶ τὴν πρώτην καταστολὴν ἐπενδύσῃς με, ὡς μόνος πολυέλεος.
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον (CD 38) περευλογημένη ὑπάρχεις, Θεοτόκε Παρθένε· διὰ γὰρ τοῦ ἐκ σοῦ σαρκωθέντος, ὁ ᾍδης ἠχμαλώτισται, ὁ Ἀδὰμ ἀνακέκληται, ἡ κατάρα νενέκρωται, ἡ Εὔα ἠλευθέρωται, ὁ θάνατος τεθανάτωται, καὶ ἡμεῖς ἐζωοποιήθημεν· διὸ ἀνυμνοῦντες βοῶμεν· Εὐλογητὸς Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ οὕτως εὐδοκήσας, δόξα σοι.
Υ
Δοξολογία μεγάλη, καὶ ἡ Θεία Λειτουργία (CD 162).
-18-