Hendek Savaşı Hendek Muhrebesi, 31 Mart 627 tarihinde gerçekleşmiştir. Mekkeli Müşriklerle Müslümanlar arasındaki üçüncü ve son muharebedir. Bu muharebe adını, Müslümanların savunma için kazdıkları hendekten almaktadır. Bu muharebede Müslümanların 3.000 müşriklerin ise 12.000 savaşanı vardı. Sonuçta yenen Müslümanlar oldu.
Nedenleri Mekkeli Müşrikler Uhud Muharebesi'nde kesin bir zafer kazanamamışlardı. Ayrıca Uhud Muharebesi'ndan sonra Müslümanlar, Medine'nin doğusuna ve kuzeyine bazı seferler yaparak Mekke kervanlarının Mısır, Suriye ve Irak yolunu kapattırmışlardır.
Bedir Savaşı Bedir Muharebesi veya Bedir Savaşı, 14 Mart 624, 17 Ramazan cuma günü Müslümanlarla Mekkeli Kureyşliler (Müslümanların kullandıkları tabire göre Müşrik) arasında yapılmıştır. Müslümanların ilk savaşı olarak kabul edilir.
Nedenleri Müslümanlar açısından savaşın en önemli nedeni, Kureyşliler kendilerine işkence yapıp hicrete zorlamalarıydı. Ayrıca Mekkeliler, hicretten sonra Müslümanların geride bıraktıkları mallarını yağmalamışlardı. Mekkeli Kureyşliler açısından bakıldığındaysa, Medine'ye yerleşen Müslümanların, Mekkeli Kureyşliler kervanlarını takip etmeleri savaşın en önemli mazereti sayılır. Mekke'deki hemen her ailenin kervanlarda bir hissesi vardı. Bu da Mekkeli Kureyşliler arasında savaş için neden oluşturmaya yetmişti.
Uhud Savaşı Uhud Muharebesi, (Arapça: )معركة أحد, Mart 23 625 (3 Şevval 3 HS Hicrî takvimde) Uhud Dağı'nda yapıldı. Şu anki Arabistan'ın kuzeybatısında Medine'deki Müslümanlar ile Mekkeli Ebu Süfyan'ın ordusu arasında yapıldı. Savaşın en önemli sonuçlarından biri Hamza'nın şehit edilmesidir. Müşrik Orduları 11 Mart 625'de Mekke'den Medine'ye yürümeye başladı. Bu saldırı Mekkeliler tarafından Bedir Muharebesi'ndeki kayıplarının öcünü almak ve Müslümanların yükselen gücünü kırmak için yapıldı. Müslümanlar muharebe için hazırlıklıydı ve bir süre sonra iki ordu Uhud'un bayırlarında ve düzlüklerinde karşılaştı. Muhammed, iki ordunun karşılaştığı Uhud Dağı’ndaki dar bir geçidin iki tarafına okçularını yerleştirdi. Mekkelilerin Uhud Dağı'nın etrafından dolaşarak Müslümanlara saldırma ihtimalini önlemek istiyordu. Okçularına, “Haber verilmeden yerinizi terk etmeyiniz.” emrini verdi. İki tarafın kuvvetleri Uhud Dağı eteklerinde karşılaştı. Müslümanların etkili taaruzlarıyla Mekke ordusu geri çekilmeye başladı.
Bunu gören okçular, muharebenin kazanıldığını sanarak yerlerini terk etti ve Mekkelilerin bıraktıkları ganimetleri yağmalamaya başladı. Bundan yararlanan Halid Bin Velid, komutasındaki kuvvetlerle okçuların terk ettiği geçitten Müslümanlara saldırdı. Bu saldırı sonucu İslam ordusu güç kaybetti. Mekke ordusu da kesin bir üstünlük elde edemeyip geri döndü.
Hudeybiye Anlaşması Hudeybiye Antlaşması ya da Hudeybiye Barışı, 628 martında Medineli Müslümanlarla Mekkeli Müşrikler arasında yapılan barış antlaşmasıdır. Hicretin altıncı yılıydı. İslam hızla yayılırken Mekkeliler korku ve çaresizlik içindeydiler. Hendek Savaşı'ndaki başarısızlıkları da bu korku ve çaresizliği derinleştirmişti. Tam da bu sırada Peygamber Muhammed ve ashabı Beytullah ziyareti için Mekke'ye doğru yola çıktılar. Mekkeliler Müslümanların savaş için geldiklerini zannedip korkuya kapıldılar, anlaşma teklif ettiler. Böylece, 628 yılında Hudeybiye barış antlaşması imzalanmıştır. Hudeybiye ismini imzayı attıkları yakın köyün isminden almıştır. Bu antlaşma ile Mekkeliler İslam Devletini hukuken tanımışlardır.
Maddeleri • •
• •
•
Müslümanlarla karşı taraf arasında 10 yıl savaş olmayacak, iki tarafın hiçbiri diğerinin malına ve canına el atmayacak. Müslümanlar bu yıl Beytullah'ı ziyaret etmeksizin geri dönecekler. Gelecek yıl üç günden fazla olmamak üzere Mekke'ye gelip Beytullah'ı ziyaret edecekler. Bu üç gün süresince Mekkeliler şehir dışına çıkacaklar. Müslümanlardan Kureyş'e sığınacak olursa, geri döndürülmeyecek, fakat onlardan Müslümanlara sığınanlar geri döndürülecek. Müslümanlardan hac, Umre ve ticaret için Mekke'ye gideceklerin canları ve malları güven altında olacak. Kureyş tarafında Mısır'a ve Şam'a gidenlerle ticarette bulunmak üzere Medine'ye gelenlerin de canları ve malları güven altında bulunacak. Kureyş'ten başka diğer kabileler isterlerse Müslümanların, isterlerse Kureyş'in koruması altına girebilecek.
Önemi • • •
Mekkeliler, Müslümanların siyasî varlığını resmen kabul ettiler. Barış ortamının oluşması İslamiyet'e geçişi hızlandırdı. Mekke'nin fethi kolaylaştı.
-