Cyfrol 27 . Rhif 39 . Mehefin 11 . 2015
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Porwr Trallod
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
– holi Dave Datblygu
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Esgobaeth Tyddewi yn gwrthod priodasau hoyw GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
Canolfan Gymraeg GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF – “llenwi 100%MAG bwlch” -0.40BWR yn GOLWG CYF Aberteifi 100%MAG -0.40BWR
Y Prifardd lleol a chastell Aberteifi GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR
10 difyr Aberteifi
cynnwys mehefin 11 . 2015
Mentro ym Mro Myrddin
M
ae un o ysgolion Sir Gaerfyrddin wedi mentro ar ymgynghoriad dros ei dyfodol gan gymryd cam bras a phendant ymlaen yn y sir. Ychydig flynyddoedd yn ôl, ofer fu ymgais Ysgol Bro Myrddin i newid statws ieithyddol yr ysgol o fod yn ysgol ddwyieithog i fod yn ysgol uniaith Gymraeg. Ar y pryd doedd dim digon o gefnogaeth gan rieni, staff na’r llywodraethwyr. Ond yn ôl y pennaeth yno, mae’r sefyllfa wedi newid, ac erbyn hyn canran fechan iawn o’r 900 o ddisgyblion sy’n dewis astudio trwy gyfrwng y Saesneg yno erbyn hyn. Mae iaith addysg wedi bod yn bwnc llosg dros y degawdau yn y sir a’r penderfyniad nawr i ymgynghori yn siŵr o godi trafodaeth fywiog dros y Gymraeg a’i gwerth nid yn unig yn y dosbarth ond yn y gymdeithas, bywyd a gwaith y tu hwnt i furiau’r ysgol. Ac mae’r hen ddadleuon yn erbyn addysg drwy’r Gymraeg wedi cael eu gwanhau i raddau gyda dyfodiad y Coleg Cymraeg Cenedlaethol sydd erbyn hyn yn sicrhau cyfle i astudio pynciau amrywiol drwy’r Gymraeg. Lle gynt bu dadlau ffyrnig yn enwedig
gan rieni Cymraeg bod dysgu Mathemateg a Gwyddoniaeth drwy’r Saesneg yn bwysig er mwyn parhau i ddilyn y pynciau at lefel addysg uwch. Ai dyma dro ar fyd ers i’r mudiad meithrin a’r ysgolion cynradd yn yr ardal baratoi mwy o blant sy’n hyderus yn y Gymraeg i barhau â’u haddysg drwy’r iaith? Yn aml yn y gorffennol daeth y galw am addysg Gymraeg yn yr ardaloedd lle’r oedd yr iaith yn colli tir - ysgolion y de ddwyrain sydd wedi bod ar y blaen wrth ddatblygu’r Gymraeg yn iaith addysg. Yn rhy aml mewn ardaloedd lle mae’r Gymraeg yn gryfach yn gymdeithasol ac ar yr aelwyd, mae rhai o’r hen agweddau yn dal yn fyw. Fe fydd rhai yn gweld y cam tuag at greu ysgol uwchradd Gymraeg yn gamgymeriad ac mae’r un dadleuon yn codi mewn siroedd eraill lle mae’r Gymraeg yn gryfach yn y gymuned. Dechrau mae’r drafodaeth yn Sir Gaerfyrddin gydag ymgynghoriad yn yr hydref cyn dod i benderfyniad terfynol. Ond gyda’r ysgol yn argymell y newid a’r cyngor sir yn ei gefnogi mae’n bosib y bydd newid byd i blant y sir ac yn esiampl i ysgolion eraill.
AR Y CLAWR 4 Esgobaeth Tyddewi yn gwrthod priodasau hoyw 6 Y Prifardd lleol a Chastell Aberteifi 6 Canolfan Gymraeg – “llenwi bwlch” yn Aberteifi 15 Tecs yn bwrw trem yn ôl 17 Deg difyr Aberteifi 26 Porwr Trallod – holi Dave Datblygu
5
STRAEON ERAILL
14
12
13 O Gymru i Land’s End... ar gefn beic 14 Cymru gyda’r nos 20 Pethau mawr o un stribedyn bach Llŷr Gwyn yn diolch i’r Eisteddfod 21 “Ffit binc” ar ol ennill Llyfr y Flwyddyn 22 Y bartneriaeth naturiol – “gwneud cerddoriaeth efo lluniau” 24 Iwcs yn canu eto
BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau
18
9 Cartŵn Cen Williams 11
Llythyrau
12
Portread
Gareth F Williams 18 20-1 – Aled Pugh 19 Gwaith 26 Y
28 Y
Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.com Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones
Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur Gohebydd y Cynulliad Gareth Pennant Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Marchnata Lowri Steffan Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones
Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian
Babell Roc
– Porwr Trallod – holi Dave Datblygu Albym gynta’r Ffug ar y ffordd
24 30
Calendr
Colofnau 8 Dylan Iorwerth 11 Gwilym Owen 11 Cris Dafis 28 Manon Steffan Ros 29 Ar y bocs – Dylan Wyn Williams Jac Codi Baw 30 Phil Stead 31 Aled Samuel
Chwaraeon 30 Rhybuddio Cymru rhag cael “eu cicio mewn lle cas” Llun Clawr: Ceri Wyn Jones Ffotograffydd: Emyr Young