Golwg 19 Mai, 2016 by Golwg Cyf

Cyfrol 28 . Rhif 36 . Mai 19 . 2016

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Y Commando Cymraeg GOLWG CYF ar y copa 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Cerdd o fawl i gôlgeidwad Cymru Stiwdio’r Stone Roses, Oasis ac Ozzy Osborne GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Miloedd yng Ngŵyl Fwyd Caernarfon

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Cystadleuaeth Golwg / Gwesty Twr y Felin Pererindod Patagonia 2015 – Taith y dathlu 29 Hydref - 12 Tachwedd 2015 (15 diwrnod) www.nantgwrtheyrn.org • • • • •

Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Am fanylion cysyllter ag Elvey MacDonald, Haulfan, Priodasau, partion a chynadleddau Maes Carrog, LLANRHYSTUD, Ceredigion. SY23 5AL . Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn 01974 202052 . ElveyMac@aol.com Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau

Enillwch wyliau dwy-noson moethus yn Ystafelloedd Twr Tyddewi yng Ngwesty Twr y Felin, Tyddewi, Sir Benfro – gwerth hyd at £700. Mae’n cynnwys anrheg o botel o Prosecco a Siocledi Wickedly Welsh wrth gyrraedd.

- CERDDI OFN -

Mae Twr y Felin, gwesty celf cyfoes cynta’ Cymru, sydd yn harddwch trawiadol Parc Cenedlaethol Arfordir Sir Benfro, yn cynnig 21 o ystafelloedd moethus, bwyty amheuthun Blas a lolfa ^ gelf Oriel. Mae’r hen dw r melin wynt, a godwyd yn wreiddiol yn 1806, wedi ei adfer a’i ymestyn yn ofalus ac mae’n cynnwys mwy na 100 o weithiau celf Defnyddir gwreiddiol a gomisiynwyd gan elw’r ddeuddeg daith artist rhyngwladol i gyfleu i hyrwyddo penrhyn Dewi a Sir Benfro. Cynllun yr Iaith Gymraeg yn Chubut

Pennod gan Karen Owen sy’n trafod yn onest ei alcoholiaeth, ei ofnau dyfnaf, ei ddefodau dyddiol a’i ffydd – a’r effaith a gafodd y rhain i gyd ar ei gerddi.

Ac yntau yn ei diroedd preifat ei hun, mae Gwesty Twr y Felin yn agos at draethau byd-enwog, o fewn tro deng munud i Fae Caerfai ac Eglwys Gadeiriol Tyddewi ac mae’n union gyferbyn â Chanolfan ac Oriel y Parc Cenedlaethol yn Oriel y Parc.

Gwyliau Fferm

Crugeran yng nghanol cefn gwlad godidog

Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

Ffôn: 01758 750334 / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org

Cynnigir % i ffwrdd wrt h grybwyll yr hysbhon Cafodd y bennod ysebeiyma. thraddodi’n ddarlith yng Ngŵyl Golwg yn Llanbedr Pont Steffan ym mis Medi 2014

Pen Lly^ n

Cwestiwn:

Pwy ddywedodd geiriau: Ar werth o safle we Gŵyl y Golwg am £1.80 (cynnwys postio): Dewis 5prisbwthyn “Gwnewch yo pethau bychain”?

Bydd yr h elw o we oll rthiant chwaethus i gysgu yn mynd Dyddiad Mehefin 14eg, 2016 Ewch i:Cau: gwylgolwg.com/newyddion i elusen y Stafell neu Fyw, Anfonwch eich ateb âat: ymholiadau@golwg.com Caerdyneu Neu cysylltwch Karen Owen: dd.

4,5,7,10

Telerau ac Amodau: Mae’r wobr wedi ei seilio ar ddau westai’n rhannu Ystafelloedd Twr Tyddewi, rhwng dydd Sul a dydd Iau yn unig, rhwng 30 Hydref a 22 Rhagfyr 2016 neu rhwng 1 Ionawr a 6 Ebrill 2017. **Heb gynnwys 17 – 25 Chwefror 2017. Mae’r wobr yn cynnwys brecwast, TAW a Wi-fi. Yn ddibynnol ar newid ac argaeledd adeg archebu. l

‘GOLWG GOPatagonia 2015 Pererindod – Taith y dathlu WHITH’ www.nantgwrtheyrn.org

• Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Hydref - 12 Tachwedd 2015 (15 diwrnod) • 29 Priodasau, partion a chynadleddau www.nantgwrtheyrn.org • Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn • • Am Tˆ y Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth fanylion cysyllter ag Elvey MacDonald, Haulfan, Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau • • Maes Priodasau, partion a chynadleddau Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth Carrog, LLANRHYSTUD, Ceredigion. SY23 5AL • Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn . Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau . Ebost: post@nantgwrtheyrn.org 01974 • Ffôn: 01758202052 750334 / ElveyMac@aol.com • Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

gyda

• Gary Slaymaker • • Eirlys Bellin • • 01758 Ifan750334 Gruffydd • Ffôn: / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org • Ifan Jones Evans • • Heledd Cynwal • • Aeron Pugh • – fersiwn digidol o’r cylchgrawn ar eich dyfais • Iwan John • symudol

Defnyddir elw’r daith i hyrwyddo Cynllun yr Iaith Gymraeg yn Chubut

w www.crugeran.com Cystadleuaeth Golwg / Gwesty Twrmy post@crugeran.com Felin, Golwg, dimondkaren@hotmail.com c 01758730375 07891389143 Blwch Post 4, Llanbedr Pont O Steffan, Ceredigion SA48 7LX

Gwyliau Fferm Gwyliau Fferm Crugeran

Crugeran yng nghanol cefn gwlad yng nghanol godidog cefn gwlad Pen Lly^ n godidog

BENJAMIN BRITTEN

Pen Lly^ n

ap Golwg

cyffrous ar gyfer yr iPadyn I hysbysebu DewisAp o5 bwthyn

Cynnigir % i ffwrdd wrt h gryb yrChysbyseb wyll ynnigir yma. % i ffwrdd wrt h grybwyll yr hysbyseb yma.

stori am ddim!

Golwg cysylltwch â Heledd Evans

Ap add ysgiadol sy’n hybu chwaethus i gysgu llythrenn

allan ^an! edd, rhife ddrwa chreadigrwydd Dewis 5abwthyn Dewc h i ddarlolen 4,5,7,10 neu 14 gwrando ar anturiae thau Rwdlan a’i ffrind chwaethus i gysgu iau

w www.crugeran.com m post@crugeran.com 4,5,7,10 14 h g t a i 01758730375 O 07891389143 e r e w dd a w www.crugeran.com m post@crugeran.com G MEDI 5 Camp 01570 01758730375 O 07891389143 u Plant C ymru ws Prifysg £8 y Drin o Hydref 2013 dod D l 423 ‘GOLWG GO Nyth Wcw Taith Genedlaethol Sa529 nt, Lla ewi n b e d ‘GOLWG hysbysebion@golwg.com WHITH’GO Gwyliau Fferm Dydd I WHITH’ hysbysebu yn Golwg gyda^ Crugeran Sul 10 – nawr ar gael ar

NOS IAU 7:30 Android ac iOS

neu

Opera ddigrif gyda geiriau gan Eric Crozier c Cerddorfa Siambr Opera Canolbarth Cymru

Theatr Felinfach

Llwyfan Amserlen

www.nantgwrtheyrn.org

• • • • •

GIG GWYL GOLWG

Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Priodasau, partion a chynadleddau Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

Cynhyrchiad newydd yn agor yn Hafren, Y Drenewydd, ar y 5ed a’r 7fed o Fedi 2013, ac yna’n teithio trwy’r DU, gan gynnwys:

11:00 Stori a hwyl gydag Wcw a’i FFrindiau HAFREN, Y DRENEWYDD Y LYRIC, CAERFYRDDIN Cynnigir www.thehafren.co.uk www.theatrausirgar.co.uk % i ffwrdd wrt h gryb 0845 226 3510 01686 614555 12:00 Amser stori Na Nel! gyda Meleri Wyn James yr hysbyseb wyll Iau 5 a Sadwrn 7 Medi Iau 3 Hydref, 2013 am 7.30pmyma. am 7.30pm yng nghanol CANOLFAN Y CELFYDDYDAU wefangyda newyddion Gymraeg Mae mwy na 50,000 o ymwelwyr bob 12:45 CanuMae’r a dawnsio Dona Direidi a Benfwya’ Dant www.aberystwythartscentre.co.uk THEATR Y PAFILIWN, RHYL cefn gwlad poblogaidd wedi cymryd cam arall ymlaen. wythnos yn defnyddio Golwg360 am www.rhylpavilion.co.uk 01970 623232 straeon gwreiddiol o Gymru, yr holl brif godidog Mae Golwg360 bellach yn gweithio’n llawn 01745 330000 Mercher 23 Hydref, 13:30 Amser stori gyda Caryl Lewis straeon newyddion o Gymru a’r byd 2013 ... ac am ^ ar ddyfeisiadau symudol a ffonau, yn h eic Iau 12 Medi, 2013 am 7.30pm am 7.30pm newyddion. flogiau, fideos a phodlediadau addasu i siâp eich sgrîn.

14 M • Gary Slaymaker • â Heledd Evans gyda cysylltwch 1 0:30 edi • Eirlys Bellin • • • Gary Slaymaker – 19:0 0 • 01758 Gruffydd • Ffôn: 750334 / Ebost:• post@nantgwrtheyrn.org •Ifan Eirlys Bellin • Ifan Jones Evans• • Pen Llyn Cowbois Rhos yn • •Ifan Gruffydd w lla14:30 Stori a Hwyl gydag Wcw a’i Ffrindiau • Heledd Cynwal Rhagor o fanylion ar gael ar Botwnnog • •• • Ifan Jones Evans Beth am ymuno â nhw? www.golwg360.cymru Oedo www.midwalesopera.co.uk li • Aeron Pugh • o n • Bob Delyn a’r Ebillion • Heledd Cynwal • •1 £6 Castell Bownsio Dewis o 5 bwthyn 3 – 18 15:00 Canu a dawnsio gyda Ben Dant a Dona Direidi •• Aeron John • •Iwan Elin Fflur • oed £ Pugh • Plant d 3 Sgiliau Syrcas chwaethus i gysgu •NOS Bromas • Mellt • AM D an 13 IAU 7:30 DIM • Iwan John • 15:30 Amser Stori Na Nel! gyda Meleri Wyn James4,5,7,10 neu 14 Helfa Drysor Wcw

01570 423529

BENJAMIN BRITTEN BENJAMIN BRITTEN

cynnwys mai 19 . 2016

AR Y CLAWR

Symud Cymru Ymlaen

r ôl trafodaeth yn y Cynulliad, daeth cyhoeddiad nad oes rhwystr bellach i Carwyn Jones gael ei ethol yn Brif Weinidog nesaf Cymru. Ond roedd disgwyl i hynny ddigwydd wythnos yn ôl hefyd. A gwahanol iawn oedd hynt a helynt wythnos gynta’r pumed Cynulliad. Faint elwach mae’r pleidiau o’r oedi a faint elwach fydd pobol Cymru o gael llywodraeth sydd wedi gorfod trafod telerau cyn dod i rym? Mae cytundeb Symud Cymru Ymlaen yn adlewyrchu’r tir cyffredin rhwng y ddwy blaid. Mae’n ymwneud â gofal plant, prentisiaethau, Cronfa Triniaeth Newydd y gwasanaeth iechyd a chynllun i gynyddu’r nifer o feddygon a gweithwyr gofal iechyd yng Nghymru. Ac mae cytundeb hefyd ar un o ofynion maniffesto Plaid Cymru am sefydlu Comisiwn Isadeiledd Cenedlaethol a banc datblygu Cymreig. Mae’r ddwy blaid wedi cytuno i gydweithio’n agos dros y chwe wythnos nesaf i sicrhau pleidlais ‘aros’ yn y refferendwm ar Ewrop. Ac mae disgwyl i’r drefn bwyllgora gael ei ail gynllunio er mwyn rhoi mwy o gyfle i ‘graffu’ a fydd yn newyddion da wrth lunio deddfwriaeth newydd a pholisïau yn y dyfodol.

Mae’r datganiad a ddaeth yn sgil y cyfarfodydd y tu ôl i ddrysau caeedig hefyd yn cyfeirio at obaith y bydd y Pumed Cynulliad “yn fwy agored, tryloyw a democrataidd”. Yn ôl gohebydd Golwg yn y Cynulliad, Gareth Hughes, mae’r cytundeb yn galluogi Carwyn Jones i ddewis ei gabinet ac i weithredu ar ddeddfwriaeth sy’n cael cefnogaeth ar draws y pleidiau. “Ond beth sydd ddim wedi ei gytuno yw blaenoriaethau’r gyllideb. “Wrth edrych ar y cytundeb does dim unrhyw un o’r ddwy blaid wedi cael buddugoliaeth, maen nhw’n dipyn fel y ddwy ochr yn y Rhyfel Byd Cyntaf yn y ffosydd a’r un ochr wedi ennill llawer o dir newydd.” Ond yn ôl Gareth Hughes, mae un frawddeg arwyddocaol iawn yn rhan o’r cytundeb. “Nid yw’n gyfystyr â chlymblaid, na threfniant hyder a darpariaeth ac mae gan y ddwy blaid yr hawl i gytuno i anghytuno.” Er mai cytundeb rhwng dwy blaid i sicrhau llywodraeth leiafrifol sydd yma, mae pleidiau eraill yn rhan o’r Cynulliad newydd a’r annisgwyl eisoes wedi digwydd wrth i saith aelod UKIP ymuno â’r Siambr. O ganlyniad, mae disgwyl y gallai’r pumed Cynulliad fod yn fwy diddorol na’r lleill.

Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.cymru Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones

STRAEON ERAILL 11 Llyfr newydd Mike Parker 13 O Ynysoedd yr Alban i gefn gwlad Cymru 14 Ffilm arswyd seicolegol 18 Rhwng brigau’r coed 19 Y bardd arall a fu farw yn ffosydd Ffrainc 20 Ateb y dynfa at gelf 21 Tri ar y tro - adolygu Iddew

BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae Llun newyddion yr Wythnos 9 Byd y blogiau 9 Cartŵn Cen Williams 10 Llythyrau

12 Portread Jeremy Griffiths 16 20-1 – Jano Owen 17 Gwaith

Y Babell Roc 22 Stiwdio Rockfield a Ffug yn ôl

24 Y

Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur, Bethan Gwanas Gohebydd y Cynulliad Gareth Hughes Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Hysbysebion Heledd Evans Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones

Calendr

Colofnau 8 Dylan Iorwerth 10 Cris Dafis 24 Manon Steffan Ros 25 Ar y soffa – Huw Onllwyn Jac Codi Baw 26 Phil Stead 27 Aled Samuel

Cysylltiadau

Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian

10 Cerdd o fawl i gôlgeidwad Cymru 15 Ar y copa gyda’r Commando 17 Miloedd yng Ngŵyl Fwyd Caernarfon 22 Stiwdio’r Stone Roses, Oasis ac Ozzy Osborne

Chwaraeon 26 ‘Trêf bêl-droed’ yn anelu am y brig

Llun Clawr: Gŵyl Fwyd Caernarfon Ffotograffydd: Iolo Penri